Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
(). , 1997
- 1997
512.64.
( )
B , 1953-1954 .
, ,
, ( 1969 .)
(
. B. ).
, (. 1, 3)
, ,
[
]. , . . .
. . . .
.
1961-1968 . . . , 1968-1969 .
. . . . . . (. [
]). , , ,
(. [ ]). ,
(. [
]),
.
, ,
, 1969
. . , ,
[
]
, ,
[
]. ,
.
. . . . .
(
) :
, (,
, ). . . 1961
. (. [ ]) ,
.
. . , . . . .
. ,
1, 2, 3
4, 5, 6
7, 8
9, 10
11, 12
11, 13
, . .
, , . ,
. , ,
,
,
.
1.
1953 . . . . .
, .
.
,
1954 .,
, , .
, . . .
, - .
.
, . . , ,
. . [ ]. ,
. . , , . , ,
. . .
.
, . . ,
, . , . . .
,
.
. . ,
.
,
, .
, ,
. , . .
.
,
14
.
. , .
.. ,
. ,
, .
- .
,
, .
,
.
.
. . . , . . , .
. . . . :
.
. ,
.
, , ,
, , . . . ,
, ,
.
, . . .
, . -
- . . .
, , .
, - .
,
c .
5
( 3 4%) , ,
.
, , , .
, ,
, . ,
.
, ,
, .
u p(V )
+
= 0,
t
x
V
u
=0
t
t
,
m
m
Pn+
1 P
um+1
um
n 12
n
n
2
+
=0
4t
4x
m
m
vnm+1 vnm Un+ 21 Un 12
=0
4t
4x
m
um
n , Un+ . v
m
p(v) vnm Pn+
. , ,
.
, ,
,
.
, . . ,
p(v) =
a2 v (a2 = const > 0).
u av,
1
2
1
2
(u av)
(u av)
a
= 0.
t
x
, (
p(v) = a2v, a = const) u av. ,
. .
,
6
.
,
.
.
:
m
m
m
m
m
m+1
m
v
vn1
u
2un + un1
un
a2 n+1
a n+1
=0
2h
2h
m
m
m
2vnm + vn1
vn+1
vnm+1 vnm um
n+1 un1
a
=0
2h
2h
un
m
m
) p(vnm )
vnm
um u m
p(vn+1
u m um
vn+1
n
n
+ a n+1
=
+ a n+1
2
2
2
2
m
u m um
v m vnm
um u m
p(vn+1
) p(vnm )
n
n
= n+1
+ a n+1
= n+1
2
2
2
2a
m
2
Pn+
1 = a
2
m
Un+
1
,
m
m
a Pn+
, Un+
, , amn+ . amn+ :
2
1
2
1
2
1
2
1
2
am
=
n+ 1
m
p 0 (vnm + vn+1
),
1q
1p
m
p 0 (vnm ) +
p 0 (vn+1
),
=
2
2
q
4
m
am
p 0 (vnm )p 0 vn+1
),
=
n+1
2
am
n+1
, ,
.
.
, amn+ . , ,
, amn+
,
.
,
, . , ,
,
1
2
1
2
u p(v, E)
+
= 0,
t
x
V
u
= 0,
t 2 x
E + u2
(pu)
+
= 0,
t
x
7
m
m
Pn+
1 P
um
um+1
n 12
n
n
2
+
= 0,
4t
4x
m
m
vnm+1 vnm Un+ 12 Un 12
= 0,
4t
4x
(E +
u2 m+1
)
2 n
(E
4t
u2 m
)
2 n
m
m
m
m
Pn+
Pn
1U
1U
n+ 1
n 1
2
4x
=0
amn+ m
m
m
,
, Un+
umn, vnm, Enm, umn+1, vn+1
Pn+
m
En+1 . - .
, amn+
1
2
1
2
1
2
1
2
( + 1)Pn+ 1 + ( 1)pn
2
vn
Pn+ . ( pv
.) ,
E = 1
- .
. . . .
, , ( ).
, ,
. 1954 . . . ,
, , . . .
, ,
.
4 1954 . ,
. 1959
. , .
,
. -
( , ) . . .
(. [ ]).
. . [ ] . . . , ,
, . .
.
, .
1
2
15
14
2.
, 1954 ., .
.
) . . . -,
. . . 1953 ., . . .
. . . . . .
, , .
(), . , .
. , , .
, . . , ,
,
.
, ,
. ,
, .
, ,
, ,
.
, , . ,
, , . , ,
. , ,
,
, .
,
.
9
, .
- ( 1957-1958 .),
. , , , ,
. , ,
.
(
) , , .
,
. , , , ,
.
, ( )
. , , ,
-. .
,
. 1961 .
[ ], ,
( ) ( ). ,
,
.
2/3. , , .
, , ,
, 2/3. -, , . [ ], , , ,
. . 50-
, (. . ,
- ). , . , 1957-1958
. . . , .
,
,
16
17
10
, - .
.
. . , .
, ( )
. ,
, . .
, .
, , , ,
, , , .
,
, , ,
( ) . ,
, . , .
. . , , 0
u
u
2u
+u
= 2
t
x
x
| ln |. ,
, ,
, , .
. . , . .
, . . , . ,
,
, .
, . -, . , , . .
, . (., , [
])
, , . , , , ,
, . ,
. , , ,
,
,
. ,
. ( .
[
])
18, 19, 20, 21
22, 23
11
, . , .
, .
, .
, , , . . ( . . . )
, .
, . . 1957-1958 . , ,
, ,
. . .
[
],
( ). . . , -, ,
, . . , .
, .
, .
, . .
, , , .
19, 21
3.
, ,
, .
.
. . . . , . . .
. . . , ,
(), . . . . . .
. . . ,
. , , ,
( ).
, , .
, , ,
, . ,
, , ,
12
,
. , ,
- .
, .
,
, . .
. ,
. . . .
. .
. . . . .
. . . . .
. . . , ,
, .
.
.
.
, . -, , , .
, ,
, , ,
- .
, , , . ,
.
, ,
,
, . .
, , .
, ,
. ,
, , . ,
, . , , ,
.
, , , .
, , .
13
, . ,
, , ,
, . , . . , ,
, . .
. . , .
, . . . ,
.
.
. ,
. , , . .
. .
. .
. ,
, , .
[ ] 1957 .,
.
, , . .
.
,
, ut = uxx + uyy ,
. ,
,
24
2
const
x + y2
u(x, y, t) =
exp
.
t
4t
.
,
4x2
4t
10
+ 4y 2
, , ,
. ,
14
,
.
, ,
, . ,
. .
, ,
. , ,
, .
,
. , , . ,
. , , ,
[ ].
,
. , , ,
, .
.
. .
. . .
, ,
,
. , , , .
. ,
, . . ( ) .
. .
, .
.
,
. , .
, ,
.
- , ,
, .
6
15
. . ,
]).
(1961-1968) (. [
,
, ,
(. [ ]).
. . ,
, . , .
,
. (
.) . - . ,
(. [ ]).
, .
, .
, ,
.
1968
1969 ., [ ],
(, 1969).
,
.
1969 . .
-, , , , .
,
, , , .
. , ,
, (,
50). .
. . . . , . . ,
. . [ ], 1970 . , .
, ,
- .
, . .
5, 25, 26
27
28
16
, .
, ,
t = const.
,
, .
, . ,
. [ ],
,
, [ ].
, 1969
., . .
, . . . . ( ), .
. . . ()
(. [
]).
, [ ].
3
29, 30
31
4.
,
, .
, , , .
( )
.
( ) . ,
,
.
,
, , ,
. ,
,
.
.
, , n + 1- .
17
, , ,
, ,
E(V, S). . . ,
( [ ]) ES > 0 EV V ESS EV2 S > 0,
, V , S
, . , . . ,
.
,
( )
1/T dE + pdV .
dS = (1/T )(dE + pdV ). (. [ ]).
, , , ,
, .
(. .
),
. , ,
, . [ ] (. 22 [ ])
, ,
.
[ ], , ,
,
( ):
32
33
33
23
33
u
V
+
= 0,
t
x
u EV (V, S)
+
= 0,
t
x
S
=0
t
(E(V, S) +
0=
t
u2
)
2
uEV (V, S))
V
u
u EV (V, S)
S
+
EV (V, S)
+
+u
+
+ES
.
x
t
x
t
x
t
, , , S . , t = 0 at
V
u
+
= 0,
t
t
18
u EV
+
= 0,
t
x
:
S
EV
0=
=
t
ES
"
V
u
u u EV
1 (E +
+
+
+
t
x
ES t
x
ES
t
u2
)
2
#
(uEV )
+
.
x
:
2
dS =
EV
u
1
u
dV
du +
d E+
ES
ES
ES
2
u2
1
u2
EV
u
u2
1
EV
V +
E+
=Vd
+ ud
E+
d
d S+
ES
2ES
ES
2
ES
ES
2
ES
1
L=S
ES
u2
E+
2
q1 =
+
V EV
u2
1
+
=
[SES + V EV E],
ES
2ES
ES
EV
u
1
1
, q2 =
, q3 =
= .
ES
ES
ES
T
, Lq , t :
i
u2
Lq1 = V, Lq2 = u, Lq3 = E +
2
,
dS , dV , du, d(E + u2 )
, :
2
d(q1 Lq1 + q2 Lq2 + q3 Lq3 L) = Lq1 dq1 + Lq2 dq2 + Lq3 dq3 .
q1 q2
q3
q2
= u,
q3
q1
Mq2 = = EV ,
q3
q 1 q2
Mq3 = 2 = uEV ,
q3
M q1 Mq1 q2 Mq2 q3 Mq3 = 0.
Mq1 =
,
Lqi Mqi
+
= 0,
t
x
i = 1, 2, 3.
, ()
(q1 Lq1 + q2 Lq2 + q3 Lq3 L) (q1 Mq1 + q2 Mq2 + q3 Mq3 M )
(q1 Lq1 + q2 Lq2 + q3 Lq3 L)
=0
t
x
t
19
dSdt = 0.
, ,
Lqi Ljqi
+
= 0.
t
xj
qk
qk
+ Ljqi qk
=0
t
xj
qi t.
. . c , ,
, .
, .
,
, ,
.
. , ,
,
(
) .
Lqi Mqi
qk
+
=
bik (q)
t
x
x
x
qi = qi(), = (x wt)/, , ,
qi () .
, , , ,
.
, , , . . .
,
[ ].
, , .
] . .
[
. ,
. . . c.
, ,
.
34
35, 36
20
[ ], 1986 . -
. [
] , . . . . .
[
], . . , - (,
) . ( . . )
[ ]. [
]
.
[ ], , .
.
. ,
.
22
37, 38
39, 40, 41
42
41, 42
43
, . .
, .
, . ,
, . . . , . . , . . ,
. . , . . , . . , . .
. , ,
.
- . . , . . ,
. . -, . . , ,
. . . ,
, , .
.
. . .
, .
, .
21
[1]
. : , 1970.
[2]
// . . . . 1962. . 2, 4. . 706-708.
[3]
// . . . . 1962. . 2, 1. . 3-14.
[4]
, , . .
1974. 72.
[5]
Sur la construction des reseaux dans les domaines cotn-pliques d'une facon
automatique pour les equations aux dierences nies // Act. Congress Int. Math 1970. V. 3. P.
99-104.
[6]
// .
. . . 1961. . 1, 6. . 1020-1050.
[7]
// .
. . . 1969. . 9, 2. . 462-468.
[8]
. . //
. . . . 1968. . 8, 1. . 228-233.
[9]
. .: ( .
. . ), .: , 1970.
[10]
// . . . .
1970. . 10, 5. . 1180-1190.
[11]
. : , 1997.
[12]
.
In: Proc. Int. Congr. Math. Berkeley, California, USA, 1986, V. 2. P. 1353-1362.
[13]
. : , 1992.
[14]
Weak solutions of nonlinear hyperbolic equations and their numerical
computation//Comm. PureAppl. Math. 1954. V. 7, N 1. P. 159-193.
[15]
// . . 1959. . 47, . 3. . 271-306.
[16]
// . . . . 1961. . 1, 4. . 622-637.
[17]
Solutions in the large for nonlinear hyperbolic systems of equations// Comm. PureAppl.
Math. 1965. V. 18. P. 697-715.
[18]
Towards the ultimate conservative dierence scheme. V. A second order sequel to
Godunov's methods // J. . Phys. 1979. V.32. P. 101-136.
[19]
A High resolution schemes for hyperbolic conservation laws //J . . Phys. 1983. V.
49. P. 357-393.
[20]
A random choice nite dierence scheme for hyperbolic conservation lawes
// J. Numer. Anal. 1981. V. 18, N 2. P. 289-315.
[21]
High resolution schemes for hyperbolic conservation laws // J. . Phys. 1983. V.
49. P. 357-393.
. ., . ., . ., . .
. ., . .
. ., . .
. ., . .
Godonov S. .
. ., . ., . .
. ., . .
. .
. ., . ., . .
. ., . .
. .
. .
. ., . ., . ., . .
Lax
P.
D.
. .
. .
Glimm J.
Van Leer B.
Harten A.
22
[22]
[23]
[24]
[25]
[26]
[27]
[28]
[29]
[30]
[31]
[32]
[33]
[34]
[35]
[36]
[37]
[38]
[39]
[40]
[41]
[42]
[43]
. .
. ., . .
. ., . .
. ., . .
. .
. .
. .
. .
. .
Friedrichs . ., Lax P. D.
Friedrichs K.O.
. ., . ., . .
Sever M.
23
, . . . .
. . ,
, .
TVD ,
, ,
.
. ,
.
(1)
ut + f (u)x = 0, u(0, x) = u0 (x), x R,
u0(x) - m- - f (u) . , (1) u(t, x).
n
n
fj
), vj0 = u0 (jh), j Z,
(2)
vjn+1 = vjn n (fj+
n
n
fj+n = f(vjk+1
, . . . , vj+k
), f(u, . . . , u) = f (u) u Rm , vjn = v(tn , jh), t0 =
0, tn = 0 + 1 + + n1 , n = n /h, n - n-
tn, h , f . n
n nmax = zh/maxi,j |ai (vjn |, z = 0.5 , ai (u), i = 1, . . . , m,
fu (1). a R
Z x
Z x
a
a
(3)
U (T, x) =
u(T, y)dy, Vh (T, x) =
vh (T, y)dy.
1
2
1
2
1
2
1 , . . (
. . . , ).
24
, vh(T, x) r-
[a, x] R u(T, x),
(4)
Vha (T, x) U a (T, x) = Chr + o(hr ),
C h.
[a, x] , , . .
. ,
TVD
r , (1) .
( ) (2)
h1 = h, h2 = h/2, h3 = h/4.
(4),
(5)
Vi = |Vha Vha | = |C|(hri hri+1 ) + o(hr ),
, o(hr )
i
i+1
hr hr2
V1
= 1r
=
V2
h2 hr3
i = 1, 2.
r
1 21
= 2r ,
1 r
1 r
2
4
V1
(6)
r = log2
.
V2
(5) (6) TVD .
(2) TVD , 2
.
,
= 2
ut + f (u)x = 0,
u=
H
q
f (u) =
q2
H
q
2
+ gH2
H q , g ( g =
10).
. 1-4 T = 0.2
10,
x 3.5,
(7)
H(0, x) =
2 th(x 5), x > 3.5,
(8)
q(0, x) = 0, x R.
h1 = h = 0.1, h2 = h/2 = 0.05, h3 = h/4 = 0.025
. 1 h1,
h3. -
, (7).
. 2, 3 (5) (6).
(3) a = 12. . 2, 3 , x > 6, . .
J. Comp. Phys. 1983. V. 49. P. 357-393.
25
R(x) = log
v1 (x)
,
v2 (x)
R(x), R(x) 3,
3
R(x) > 3
i = 1, 2,
.
. 4,
( ) ,
. . 4
, TVD , ,
.
26
. 1.
27
. 2.
. 3.
28
. 4.
29