Вы находитесь на странице: 1из 510

Dizaqu sht Dios con diz

El Nuevo Testamento en el zapoteco central de Ocotln de Morelos

La Liga Bblica
Las Sagradas Escrituras para Todos

La Liga Bblica 5C primera edicin 1983 [zac] La Liga Bblica versin electrnica 2009 La Liga Bblica 1983 Publicado por

El Nuevo Testamento en el zapoteco central de Ocotln de Morelos

Se permite copiar, distribuir y comunicar pblicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bblica los derechos que tiene en la impresin o distribucin de esta obra, deslindndola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicacin. No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de sta.

PRLOGO
El Nuevo Testamento forma parte de las Sagradas Escrituras, mejor conocidas como la Biblia. Consta de veintisiete libros distintos, cada uno de los cuales es proveedor de ricas bendiciones al que lo lee. Fue escrito originalmente en el idioma griego, pero a travs de casi dos mil aos se ha traducido en ms de mil quinientos idiomas. En la actualidad, millones de personas de miles de pueblos pueden leerlo en su propio idioma. Entre las traducciones ms recientes que se han hecho se encuentra la presente en idioma zapoteco, tal como se habla en el pueblo de Santiago Apstol, Oaxaca, Mexico. Aun cuando la gramtica y el vocabulario del zapoteco son distintos a los del griego, existen construcciones gramaticales y formas retricas para expresar con igual significado y hermosura todo el mensaje que el original del Nuevo Testamento posee. Sabemos que los idiomas cambian y son distintos, pero el mensaje que encierra este libro es nico y se puede expresar en cualquiera de los idiomas. Se espera que la lectura de este libro sea benfica para los zapotecos y les ayude a ser mejores vecinos, mejores mexicanos y mejores ciudadanos del mundo. En esta traduccin se han utilizado parntesis ( ) y corchetes [ ]. Los parntesis se usan cuando el escritor antigua incluye una explicacin, o algn otro dato para ayudar al lector a entender el mensaje. Vase, por ejemplo, Marcos 13.14, 5.41. Los corchetes encierran palabras que no fueron parte del texto original. Hoy dia, despus de muchos estudios e investigaciones, muchos especialistas en lenguas antiguas consideran estas pocas palabras como palabras aadidas. Estas de ninguna manera afectan el mensaje o doctrina cristiana que se encuentra en este libro. Vase Marcos 9.44, 46 y 48. Aparentemente, de estos tres versculos, originalmente slo fue escrito el que ahora es el versculo 48.

ACLARACIONES SOBRE EL ALFABETO ZAPOTECO


La mayora de las letras del alfabeto zapoteco se pronuncian igual que las del espaol. Las diferencias se explican a continuacin. Aparte de las vocales a, e, i, o, u, el zapoteco tiene una vocal ms, que se escribe . El sonido de esta vocal se distingue de la e, como se puede ver en los siguientes ejemplos: l z mn nombre manteca gente

El saltillo ( ) representa un pequeo corte de voz en la pronunciacin de algunas vocales. Las vocales son de cuatro tipos: Sencillas a, e, i, o, u, na yo ru tos d ceniza Cortadas a, e, i, u, la Oaxaca lu cerca, pared li t, usted Quebradas aa, ii, uu, naa mujer buu carbn chii diez z elote Existe adems otra modificacin de vocal, que se representa con dos vocales iguales y el saltillo, como en los siguientes ejemplos: daa r gugu petate cntaro rio 4 nasi ben or med nildi zed m anteayer lodo oro beb, criatura nixtamal l viene

Las vocales sencillas que llevan acento escrito tienen un sonido ms largo que las otras: dum lan dinero fiesta

En zapoteco cada slaba tiene su propio tono, pero ste no se indica en forma escrita. En muy pocos casos, dos palabras se escriben igual pero se pronuncian de diferente manera, como por ejemplo: guet guet abajo tortilla gush gush humo viejo

Representamos los sonidos consonnticos que no existen en castellano en la siguiente forma: ts dz sh dch tsa rall guits dz nedz nashi shun gadchi dchini gudchi van ellos espina dia hoy fruta ocho siete trabajo pueblo

La pronunciacin de la letra z se distingue de la s en que la z es suave y la s es fuerte: za zini nez llu narall bzullbill frijol palma camino temblor naranja l se hinc saa nasi nis fandango anteayer agua

La ll se pronuncia como en las siguientes palabras:

La r sencilla siempre se pronuncia suave, excepto en las palabras tomadas del espaol, como ricu, ry, etc., y en unas cuantas palabras de origen zapoteco. Hay un contraste entre r y rr inicial: ruu ra naa rruu ra naa las mujeres salen las mujeres muelen

NDICE
San Mateo ...............................................................................1 San Marcos ...........................................................................64 San Lucas ............................................................................102 San Juan .............................................................................168 Hechos ................................................................................217 Romanos .............................................................................282 1 Corintios ..........................................................................310 2 Corintios ..........................................................................337 Glatas ................................................................................355 Efesios .................................................................................366 Filipenses ............................................................................376 Colosenses...........................................................................383 1 Tesalonicenses .................................................................390 2 Tesalonicenses .................................................................397 1 Timoteo ...........................................................................401 2 Timoteo ...........................................................................409 Tito .....................................................................................415 Filemn ...............................................................................419 Hebreos...............................................................................421 Santiago ..............................................................................442 1 San Pedro.........................................................................449 2 San Pedro.........................................................................457 1 San Juan ..........................................................................462 2 San Juan ..........................................................................469 3 San Juan ..........................................................................471 San Judas ............................................................................473 Apocalipsis..........................................................................476

Dizaqu segn San Mateo


Ra shtad gul Jess
(Lc. 3.2338)

Nd na list sht ra shtad gul Jesucristo. Guc m llbn David nu guc m llbn Abraham. 2 Abraham guc shtad Isaac. Hia na gubani Isaac gqui shtad Jacob. Hia li gqui shtad Jud con ra bchi. 3 Jud guc shtad Fares nu Zara. Tsel Jud brul Tamar. Fares guc shtad Esrom; hia na gubani Esrom gqui shtad Aram. 4 Aram guc shtad Aminadab. Hia tiemp na gubani Aminadab gqui shtad Naasn. Hia l Naasn gqui shtad Salmn. 5 Salmn guc shtad Booz; shnia Booz guc Rahab; Booz guc shtad Obed; shnia Obed guc Rut. Obed guc shtad Isa. 6 Isa guc shtad ry David. Hia ry David guc shtad Salomn nu shnia Salomn guc tsel tgul Uras. 7 Salomn guc shtad Roboam. Hia l Roboam guc shtad Abas. Hia l Abas guc shtad Asa. 8 Asa guc shtad Josafat nu Josafat guc shtad Joram. Hia na gubani Joram gqui shtad Uzas. 9 Uzas guc shtad Jotam nu Jotam guc shtad Acaz. Hia na gubani Acaz gqui

shtad Esequas. 10 Esequas guc shtad Manass. Hia na gubani Manass gqui shtad Amn nu Amn gqui shtad Josas. 11 Josas guc shtad Jeconas nu con ra bchi. Tiemp ni biaa ra mn l ra israelit ziqu prsi par Babilonia. 12 Despus de ni, Jeconas guc shtad Salatiel nu guc Salatiel shtad Zorobabel. 13 Zorobabel guc shtad Abiud. Hia na gubani Abiud gqui shtad Eliaquim nu Eliaquim gqui shtad Azor. 14 Azor guc shtad Sadoc. Hia iur na gubani Sadoc gqui shtad Aquim. Aquim guc shtad Eliud. 15 Eliud guc shtad Eleazar nu Eleazar gqui shtad Matn. Matn guc shtad Jacob. 16 Jacob guc shtad Jos, tsel Mara. Hia li guc shnia Jess. Jess npi stubi l, Cristo. 17 Manr ni naescrit nd chid generacin, mn nan shtad gul Jess; gubani rai entr Abraham hasht David. Nu zac naescrit nd l shtad gul Jess nan guc stubi chid generacin entr David hasht biaa ra mn ra israelit par Babilonia. Nu naescrit nd l sht mn nan stubi chid generacin, ra

San Mateo1,2 naguqureld dizd tiemp gua rai Babilonia hasht gul Jesucristo.
Bdchini Jess lu gudchiliu
(Lc. 2.17)

2 bd Jos l med; brulhi Jess.

guc iur gul Jesucristo. Mara, shnia m npi comprumisi par gutsai con Jos. Ants de qu guqureld rai junt, hia l Mara bdzli nua shni por pudr sht Espritu Santo. 19 Jos, tsel Mara, na tubi nguiu zaqu. Guc shtuu Jos niasni l Mara sin qu ad niac badii ra mn par ad gurudii shtu sht Mara. 20 Mientras quhni llgab zni, tubi iangl sht Dios bluaal lu mbcald nu repi iangl: Jos, llbn David, ad rdzbdiil gnl recibir Mara cum ziqu tsll purqu l shni zdi por pudr sht Espritu Santo. 21 L Mara gpi tubi shni nu gurul med Jess. Zni gurul med purqu li gni salvar ra shmn m de gr duld sht rall. 22 Grt nd guzac par gac cumplir lo qu nagunii Dad Dios lu muz nabiadidz shtidz m guahiet; bqui: 23 L lligunaa gua shni nu gpi tubi med nagurul Emanuel. L ni run cuntien: Dios con l hiaa. 24 Iur l Jos gubani lu mbcald, bni tal cum gunii iangl lhi. Bni recibir Mara cum ziqu tsli. 25 Per ad guqurlddii rai ziqu tsli hasht iur l shini Mara bdchini lu gudchiliu. Iurn

18Znd

Iur Jess gul gudchi Beln, tubi gudchi sht Judea, l Herodes na ry naqugniba gudubi lugar ni. Iurn bdchini ra ry mago hasht ciud Jerusaln. Zed rai de nez guiaa zitu. 2 Gunab didz ra mn ni: Ca gul ry sht ra m israelit? purqu nez guiaa gun naa lu mbelguii shthi; por ni zp naa par gudn naa adorar li. 3 Iur l ry Herodes bini ra didz ni, ad bdzldii p gnll; ad gurdchdii ldull. Nu grt mn sht Jerusaln guzac rall zni. 4 Iurn l ry gunab gr ra jf sht ra bshuzi nu gr ra narluaa ly nabqu Moiss entr ra mn israelit. Gunab didz ry: Ca gal Cristo? 5 L rall bquebi: Gudchini Cristo Beln shp3 Judea purqu zni bqu tubi muz sht Dios guahiet. Naescrit znd: 6 Ll Beln, gudchi sht Jud. Nal tubi gudchi mitun per ndii stubi gudchi ms important qu ll entr ra gudchi sht Jud nan important. De ll gudchini tubi m rub nagap grt shmna. 7 Iurn l Herodes gunab l ry mago guits guits. Nu gunab ddzll tubi tiemp nams ecsact guc bluaal mbelguii lu rai.

Bid gun ry mago l nii

3 gunii Herodes lu ra mago tsa rai Beln nu rpill: Gul tsagn nd nu gul tsagnab didz zaqu zaqu shcuend med. Iur l t gudzel t med, iurn gul bn visi na purqu rac shtuaa tsaguna adorar li. 9 Gual bini ra mago shtidz ry, iurn ziaa rai. L mbelguii nagun rai nez guiaa, zias delant lu rai hasht por fin l mbelguii guzudch lugar cat nan med. 10 Iur l mago gun lu mbelguii guzudch, nal bquit lduu rai con lgr rub lani lduu rai. 11 Iur guat rai lani hiuu, gun rai lu med nu Mara, shnia med. Iurn bzullibi ra ry; bn rai adorar l med. Luegu bshal rai caj nanuaa rai par bzlaadchi rai or, gushial nu mirra. 12 Despus gunii shcald rai lu mbcald de qu guabrdii rai lu ry Herodes. Babr rai ladz rai per hia por stubi nez.

San Mateo2 didz nabqu muz sht m guahiet. Guni: Hasht naciuni Egipto gunaba shinia. l Herodes bd cuend de qu l ra mago gulugu rall l ry, iurn nal bdchini llan lani ldull. Nu guniball gati gr ra nguln nanap chup iz par guet naqureld Beln, con ra med nanan gudubi alrededur lugar ni. Zni bn ry segn tiemp ecsact nagunii ra mago bluaal mbelguii lu rai. 17 Zni guc cumplir lo qu naescrit por Jeremas, muz sht Dios: 18 Bini tubi b rub; grt ra naa naqureld regiuni Ram, bini rai nu gu lduu rai. Raquel rni por shni per ad ndii mud par chu gun consolar l rai purqu grt ra med gunitil rai. 19 Per despus guti Herodes, l iangl sht Dios bluaal lu mbcald lu Jos cat qureld rai Egipto nu repi iangl: 20 Guasht; guddchi med; gul gua con shnia med t guabr t naciuni Israel stubi. Hia l mn naguc shtuu quini l med, guti rall. 21 Iurn Jos guasht. Biai med con shnia med par regiuni Israel. 22 Iur Jos bini de qu Arquelao qugniba Judea shlugar shtdll Herodes, bdzb Jos nihi nd, per lu mbcald gua tubi visi de qu gugzhi regiuni sht Galilea. 23 Iur bdchini rai ngali, iurn guqureld rai gudchi Nazaret. Znd guzac par guc cumplir lo

8Iurn

16Iur

Herodes guniba gati ra llgun

de zagz ra mago, tubi iangl sht Dios bluaal lu mbcald lu Jos nu repi iangl: Guasht; guddchi med; gul gua con shnia med. Gul gua nases gudchi sht Egipto t nd guqureld t hasht iur l na guniaa guabr t ladz t purqu l ry Herodes tsatlill l med par gati med. 14 Iurn guasht Jos; bruun rai med lani guel par Egipto. 15 Ngali guqureld rai hasht iur l ry Herodes guti. Zni guc cumplir lo qu nagunii Dios por
13Despus

Ziaa shtad Jess par Egipto

San Mateo2,3 qu nagunii ra muz sht Dios guahiet: Gurul m Nazareno.

4 par gucachil t lu cashtigu dush nanap qu gudchini? 8 Gul bn obr zaqu par gun mn de qu guc cambi mud nabani t, de qu babr lduu t con Dios. 9 Nu ad rnidii t lani lduu t gun m perdun l t sul purqu na t llbn Abraham. Rniaa lu t si tal ad gndii m recibir l t, nap m pudr par gun m llbn Abraham de gu r. 10 Gun m cashtigu ra mn mal ziqu l guiubagu hia na list par guchuguin hiagu. Grt ra hiagu nad rnedii nashi zaqu, chuguin nu tsequin lu guii. 11 Gulda, na rchub nisa l t con nis par guluaa de qu bn nadz t mud nanabani t, per el qu nazed despus de na, m ni guzunhi lduu t nu gunee m Espritu Santo par cueznhi l t. Gusheld m Espritu Santo ziqu bel t par gac t limpi. M ni nap ms pudr qu na; ad rndii tucara ni siquier guahia rachi shtn m. 12 Gun m separar ra mn mal entr mn zaqu. Hia l m napreparad con pal guiaa m t par guzun m trigu t par guruu guilli tubi cu. Hia trigu tsutsau lani cat riutsuhin per grt guilli tsequi lu guii. L guii nunqu ad rlddiin.

Tiemp dz ni Juan Bautista bdchini Judea hasht tubi shlat cat ad qurlddii mn. Quadidz Juan dizaqu sht Dios; 2 guni: Gul bn nadz mud nabani t purqu hia l iur bgaa par guniba Dios shmn m. 3 L Juan na el qu nagunii Isaas, muz sht Dios. Bqui shtidz Dios manr r: Guini t tubi b sht tubi mn narnii fuert lu tubi shlat rub: Gul bn preparar nez shtn Dad. Gul bn preparar lani lduu t ziqu nez ldi par iur gudchini Dad. Gul gubani tubi vid zaqu. 4 Lari sht Juan nactsuhin con guits ladi camell. Hia cinturn shtni na tubi guidi, nu dau shtni guc shanchi nu dchini sht mbeez lachi. 5 Iurn glli glli rdchini ra mn sht ciud Jerusaln con ra mn sht gudchi sht Judea con ra naqureld lugar gulladchi Jordn; rdchini rall par guqu diagu rall shtidz Juan. 6 Iur l ra mn rshub duld rall duld sht rall lu Dios, Juan bchub nis l rall lani gugu Jordn. 7 Per iur gun Juan cantid mn religius fariseo nu saduceo, bdchini rall par chub nis rall; gunii Juan lu rall: Llbn mbeld, chull btsb l t? Pziel danii rllun t

(Mr. 1.18; Lc. 3.19, 1517; Jn. 1.1928)

Lo qu nagunii Juan Baustista

Jess bdchini de Galilea hasht rua gugu Jordn cat nan Juan t par guchub nis Juan l m. 14 Primr ad ndii Juan; rpi lu Jess:

13Iurn

(Mr. 1.911; Lc. 3.2122)

Briub nis Jess

5 Run tucara chub nisa por ll per ll zed lua. 15 Per Jess gunii: Bnee s iurne purqu zni gac t par gudnaa cumplir gr cus zaqu naqugniba Dios. Iurn l Juan gun 16 nu bchub nsi l Jess. Iur Jess gual briub nsi, luegu brui lani nis; luegu luegu bllal lu gubee hasht gun m lugar cat qubez Dios nu gun Jess lu Espritu Santo sht Dios; bdchni ziqu tubi palum. Guleznhi l Jess. 17 Iurn bini m tubi b, tubi voz nabruu lu gubee nagunii: Nd l shinia. Nal rac shtuaa li. Nal rquit lduaa rnahia lhi.

San Mateo3,4 Si tal guald rnil nal shini Dios, bruld ll hasht lu guiuu purqu Sagradas Escrituras rnii: Dios guniba l ra iangl t par gap rai ll nu guldis rai ll con guiaa rai t par ni tubi gu gunndii gual. 7 Jess bquebi: Nu zac rnii Sagradas Escrituras: Ad rtddiil prb Dios, Shtad t. Ad rndiil obligar li. 8 Nu l mdzab biaa Jess lu tubi dani rub, nu bluaa mdzab gr ra naciuni con luj sht rahin ziqu gr cus zaqu nanan lu gudchiliu; 9 gunill lu Jess: Na gunehia grt nd cal si tal guzullbil lua, gnl adorar na. 10 Iurn Jess repi: Guabs lua, Satans, purqu Sagradas Escrituras rnii: Sul Dios Shtad t gnl adorar. Sul l m guzub digul shtdzi. 11 Iurn mdzab bsan Jess. Luegu bdchini ra iangl. Bn rai sirv lu Jess.

Niasigu Satans l Jess

Luegu l Espritu Santo guan l Jess lu tubi lum shlat cat ndii mn t gutd mdzab prb nihun m cuntr volunt sht Dios. 2 Guqureld m ngali sin ad gududii m durant cuarenta dz nu cuarenta guel. Despus bdchini galrldian lduu m. 3 Bdchini nan rsigu; guabgull lu m. Gunill: Si tal de verd nal shini Dios, guniba gu r par guaquin guetshtildi gaul. 4 Per Jess bquebi: Sagradas Escrituras rnii: Ld niasdii guetshtildi gubani nguiu sino por gr didz narnii Dios. 5 Iurn l mdzab biaa l m ciud Jerusaln. Gepinull l m guc iduu tubi part ms guiaa. 6 Iurn rpill:

(Mr. 1.1213; Lc. 4.113)

Jess guzubl guluai ra mn sht Galilea

Jess bini de qu Juan nan lachiguib, iurn ziaa m par regiuni sht Galilea. 13 Per ad bndii m Nazaret sino qu guaglagu m guqureld m Capernaum, tubi gudchi naqu gulladchi rua nis rub por nez sht regiuni Zabuln nu Neftal. 14 Znd guzac par guc cumplir lo qu nabqu muz sht m guahiet; lhi Isaas. Naescrit znd:

12Iur

(Mr. 1.1415; Lc. 4.1415)

San Mateo4,5 Zabuln nu Neftal, nez naqu rua nis rub lad cu guiaa sht gugu Jordn, part ms zitu sht Galilea cat qureld ra nad ndii m israelit. 16 Ra mn narta nd, guqureld rall lu nacahi per gun rall tubi llni rub. Ra mn naqureld regiuni cat nan shcaal sht galguti, ngali bian tubi llni rub gun rall. 17 Dizd iurn Jess guzubl bn m predicar dizaqu nu gunii m: Gul bn nadz mud nabani t purqu hia bgaa iur par guniba Dios l t.

6 rai barcu con shtad rai. Guanald rai l Jess.


Jess bluaa zihani mn
(Lc. 6.1719)

15 Gudchi

Jess gunab tap nguiu, gac rai shmn m

ziaglagu m nez rua nis rub sht Galilea. Gun m chup nguiu nar ngali, tubi na Simn nu l zac Pedro. Stubi nguiu l Andrs, bchi Pedro. Na rai pescadur. Qugldagu rai gushu lani nis. 19 Iurn Jess repi: Gul gudee nald na t guna l t pescadur sht ra nguiu; guedn t mn lua. 20 Mizm iurn bsan rai gushu nu guanald rai l m. 21 Ziaa Jess ms delant; gun m lu chup bchi ra m narta, Jacobo nu Juan, shini Zebedeo. Nan rai lani barcu. Zbgaa rai con shtad rai. Quhun rai rumiend gushu. Gunab Jess l rai. 22 Mizm iurn bsnga

18Jess

(Mr. 1.1620; Lc. 5.111)

ziaglagu m gudubi Galilea. Qugluaa m ra mn lani iduu sht rall cad gudchi cat bdchini m. Quadidz m dizaqu sht Dios lla tsut mn lugar cat rniba Dios. Nu run m rumdi grt clas galguidz nanap ra mn. Bnac m ra narac lluu. 24 Brts didz naquhun Jess hasht gudubi regiuni sht Siria. Bdchinin ra mn grt naquzac zi lu galguidz nu ra naquhun sufrir dulur nu gr nanap mdzab lani lduu rall nu grt ra narati zini ra, nu ra narac galguidz llungu. Jess bnac ra mn ni. 25 Nal zihani mn guanald rall l m, mn sht Galilea nu gudchi sht Decpolis nu Jerusaln. L qu l zihani mn sht regiuni Judea nu ra naqureld stubi tchi gugu Jordn, guanald rall l Jess.

23Jess

Liban sht Jess

Iur Jess gun lu ra mn zihani, gepi m lu lum sht dani. Guzub m ngali. Iurn shini gusd m bd rai rdond rai cat zbgaa m. 2 Jess guzubl cagluaa m znd: 3 Dichus ra mn narac ba nan nicid gac rall limpi lani lduu rall, pues tsut rai cat rniba Dios.

(Lc. 6.2023)

7 ra mn narun por duld shtn rall, pues Dios gun consolar l mn ni. 5 Dichus ra mn naduu. Pues gr ra mn ni gun rall recibir gudchiliu cat gud Dios caa rall, guqureld rall. 6 Dichus na ra mn narac shtuu par gac rall limpi delant lu m; hia rdch lduu rall por l m. 7 Dichus ra mn nargaa lduu sa rall; pues zni rgaa lduu m l rall. 8 Dichus ra mn nalimpi ldui; mn ni gun rall lu Dios. 9 Dichus ra mn nargut en paz par ra mn; pues Dios gul m ra mn ni shini Dios. 10 Dichus ra mn narzac zi purqu quhun rall cumplir shtidz Dios; pues tsut rall cat rniba m. 11 Dichus na t iur l ra mn rnii guidz l t nu iur rzunald mn l t nu iur l mn gunii bishi cuntr l t purqu na t shmna. 12 Mizm manr shtad gul t guzunald rall muz sht Dios naguqureld ms guahiet qu l t. Gul bquit lduu t nu tsu lgr lduu t purqu gun t recibir tubi premi rub lu gubee.

San Mateo5
4Dichus

t na t ziqu llni par mn narta lu gudchiliu. Tubi ciud nazbgaa guc tubi dani, ad gqudii gucachiluhin. Ad rcachi ldudiil lu mn llni nanpl. 15 Ad gqudii sub llni lani tubi tp; ms bien zubin guiaa t par guzian t gun mn nanan lani hiuu. 16 Zni zac l t, gul bn ziqu llni narabts delant lu ra mn t par gun mn cus zaqu nacanihun t; iurn ra mn gun rall alabar Shtad t, m naqubez gubee.

14L

Na t ziqu zed nu llni

t na t ziqu zed entr ra mn sht gudchiliu r t par ad rshnidiiruu mn. Si tal zed gudchgudii, lla gun nguiu t guabr sabor sht zed? Hia ad rlluidiin sino par qu guzebin nu par gul mn guquin.

13L

(Mr. 9.50; Lc. 14.3435)

rndii t llgab zelda lu gudchiliu par guda fin ly sht Moiss, nil par guda fin enseans sht ra muz nabiadidz shtidz Dios guahiet. Ad zlddiaa par gudhia fin sino par guluahia p run cuntien shtidz rai. 18 Purqu gulda rniaa lu t, mientras nan gubee nu gudchiliu, ni tubi part sht ly, ni tubi punt sht letr ni part mitun sht ly, ad gun fltdiin. Grt nap qu gac cumplirin. 19 Por ni grt nad rndii cas cualquier mandamient sht ly, aunqu ms mitun part sht mandamient, nu rluall ra mn lu mizm zni, pues run tucar gqull m nalasqudii cat rniba Dios. Per grt el qu narzub diagu nu qugluall gun mn cumplir gr punt sht ly, ni run tucar gqull ms m lasac lugar cat rniba Dios. 20 Na rniaa lu t, si tal ad ndii conduct shtn t ms nazaqu

17Ad

Bluaa Jess shcuend ly

San Mateo5 qu conduct sht ra mn religius fariseo nu ra ms sht ly, jams ad tsutdii t cat rniba Dios.
Cagluaa m lla na llan
(Lc. 12.5759)

8 bn mn ni duld adulteri lani ldull. 29 Si tal slul lad ldi nap culp quhnl duld, gul slul t par gurldlin zitu. Ms mejur guniti tubi slul no sea qu tsal gudubi cuerp shtnl lani gabildi. 30 Si tubi guial lad ldi nap culp quhnl duld, bchugu guial, bruldin zitu; mejur guntil tubi part sht cuerp, ld gudbidii cuerp shtnl tsal lani gabildi.

t bini t ra shtad gul hiaa gunii rai: Ad qunidiil mn; cualquier narguini shi pues nap qu gac juzgar mn ni. 22 Per na rniaa lu t, grt el qu nan rld lu shi, npll culp lu nagun juzgu. El qu narushti lu shi, nap qu gac juzgar mn ni lu Junta Suprema. El qu narnii lu shi: shn, nan peligr tsall lu guii sht gabildi. 23 Zni si tal ll rac shtul gudl ofrend lu bcugu nu ngali ragn ldul de qu bldnul sal, 24 bsan ofrend shtnl cu bcugu; iurn guagn bchil t par tsu en paz con lll; iurn s, zac guabril lu bcugu t par gudl ofrend lu Dios. 25 Si tal chu gudchib demand cuntr ll, iur zianul mn ni nez, gul gac t de acuerd luegu t par ad gndii mn intriegu ll lu jusi, purqu iurn jusi gnll intriegu ll lu ra soliar t par guldagu rall ll lachiguib. 26 Gulda rniaa, ngali gurudiil hasht qullil lltim centav nanazbil.

21L

Jess bluaa schcuend divurci

zac gunii ra mn guahiet: Grt el qu narl tsel, nap qu gud nguiu tubi cart sht divurci caa tsli. 32 Per na rniaa lu t, si tal gun nguiu divorciar tsli por tubi cus de nad, qusnill l tslll lu duld adulteri. Gr ra nacaa naa divorciad pues hia bnll duld adulteri. Por tubs motiv tsu divurci, si tal bdzelnull stubi nguiu.

31Nu

(Mt. 19.9; Mr. 10.1112; Lc. 16.18)

t bini t lo qu nagunii mn ants: Ad rqundiil tsel mn. 28 Per na rniaa lu t, cualquier lo qu nan rzebi lduu ra naa ms qu tslll, hia

27L

Jess bluaa shcuend duld adulteri

zac bini t de qu gunii ra shtad gul hiaa: Jams ad gusndii t gun t cumplir lo qu narun jurar delant lu Dad Dios. 34 Per na rniaa lu t, ad rndii t jurar por ni tubi rsun; ad rndii t jurar por lo qu nanan gubee purqu gubee na trun sht Dios. 35 Ad rndii t jurar por gudchiliu purqu nahin cat zu gua m; ni ad rndii t jurar por Jerusaln purqu ni na tubi ciud rub sht ry narniba ms. 36 Ad rndii t jurar por lo qu nanan guqul purqu ad

33Nu

Jess bluaa shcuend ra jur

9 gqudii gnl gan gac tubi guits guqul naquichi u nagas, ni tubi gutsn. 37 Nad ms gul gunii: Aha u Aqudii purqu lo qu nardchib guc didz ni zed de mdzab Satans.

San Mateo5,6 shcundi nu par ra mn nandii tubld shcundi lu Dios. 46 Si tal l t nad ms rac shtuu t ra narac shtuu ll pll premi gpl? purqu gr ra narun cubr impuest rac shtuu rall sa rall. 47 Si tal nad ms run t saludar con carii ra mn bchi sa t p bien canihnl? Pues ra nan gundii Dios run rall saludar sa rall. 48 Gul bn cumplir con gr mn; gul gac t ziqu Shtad t naqubez gubee; ni tubi falt npdii m.

Si tal chu cub tubi lad lul bd stubi lad

t bini t de qu gunii mn guahiet: Gul slu sal, el qu nagul slul, nu gul lai sal, el qu nagul lail. 39 Per na rniaa, ad rzutpdiil lu ra hiumbr mal; al contrari si tal chu cub tubi lad lul, bd stubi lad. 40 Si tal chu qugdchib demand u rac shtull gudchisull mangu shtnl, bd mangu shtnl con shab gutsl t guaa mn ni. 41 Si tal chu gun obligar ll gual tubi bult tubi kilmetro, biaain chup kilmetro. 42 Cualquier tubi naqugnab tubi prsht, bdin nu ad rdchigrdiil nez tchil sino bd lo qu narac shtuu mn.

38L

(Lc. 6.2930)

Gul gac shtuu ra enemigu shtn t

zac bini t lo qu nagunii mn ants: Gac shtul amigu shtnl per gun tshl lu ra enemigu shtnl. 44 Per na rniaa, gul gac shtuu ra enemigu shtn t. Gul gunab lu Dios par gr ra narzunald l t. 45 Si tal quhun t cumplir gr ra cus r, gac t shini Dios nacabez gubee. L m rsheld m llni ngubidz par grt mn, par mn mal nu mn zaqu. L m ldagu m guiu par ra mn nan tubld

43Nu

(Lc. 6.2728, 3236)

Ad rluadii t obr zaqu delant lu ra mn nad ms par gun mn lu t purqu si tal run t zni, Shtad t naqubez gubee ad gunedii m premi caa t. 2 Por ni l t iur rd t gun caa nabnpdii, ad rlddiil dambur par gun mn; ad gndiil ziqu mn fals, ziqu run ra mn nan ziqu guet nadchib lu dchili. Lani ra iduu shtn rall nu nez rd rall gun t par rna ra mn, par gunii zaqu ra mn de l rall. Per gulda rniaa lu t, hia nap rall labans sht mn nan lniqu premi nagun rall recibir. 3-4 Per iur l t gud t gun caa nabnpdii, gul bnin manr nagachi. Hia l Shtdl naqubez gubee, rna m gr lo qu naquhnl nagachi. L m gunee m tubi premi cal.

Ra obr zaqu

Jess bluaa lla guadidzn mn Dios

l t gun t orar, ad rndii t ziqu run ra mn nan

5Iur

(Lc. 11.24)

San Mateo6 fals. Rquit lduu rall gun rall orar t gun mn lu rall; rzuld rall lani iduu nu rzu rall shquini sht nez t par gun ra mn lo qu naquhun rall. Gulda rniaa lu t, hia nap rall lniqu premi nagun rall recibir. 6 Per iur l t gun t orar, gul guu lani hiuu cuart sht t. Bsau rua hiuu; iurn bn orar; gunii lu Dad Dios naqubez gubee, sul l m con ll. Rac ba m lo qu nan lani ldul; iurn Shtdl naqubez gubee gunee m lo qu naqugnbl. 7 Iur gnl orar, ad rndii t oraciuni zihani vuelt ziqu run ra mn nandii m israelit. Run rall llgab guini Dios didz sht rall por ruadidz rall zihani didz. 8 Ad rndii t zni ziqu l rall purqu l Dad hia rac ba m gr lo qu narquini t ants gunab t lhi. 9 Por ni rniaa lu t, gul bn orar lu m znd: Dios, nal Shtad naa naqubez gubee. Rac shtuu naa gun gr mn alabar ll de verd. 10 Rac shtuu naa gunibal gr mn, sullibi rall lul. Ziqu quhun ra iangl cumplir volunt shtnl lu gubee, rac shtuu naa gr mn narta lu gudchiliu, gun rall cumplir lo qu narac shtul. 11 Bnee nagu naa dz con dz. 12 Bn perdun duld sht naa; zni l naa rdn naa perdun duld narun ra mn cuntr l naa. 13 Ad rddiil permisi gutd mdzab prb l naa t ldgudii naa lu duld.

10 [Purqu ll rnibal gubee nu ll npl gr derech nu llrub na pudr shtnl. Npdiil fin. Amn.] 14 Si tal l t gun t perdun ra mal nabn mn cuntr l t, zni zac Dad naqubez gubee gun m perdun l t. 15 Per si tal ad ndii t gun t perdun sa t duld narnll cuntr l t, tampuqu Dad naqubez gubee gndii m perdun duld sht t.

l t gun t ayun, ad rndii t trist cum ziqu run ra mn nan fals purqu l rall rzu rall trist; run rall seri no ms par gun ra mn de qu quhun rall ayun. Gulda rniaa lu t, hia nap rall gr lo qu nagun rall recibir ziqu premi. 17 Per l t iur gun t ayun, gul tsu nalgr; gul bzun l t bien bien 18 t par iur gun mn lul, ad guddii mn cuend de qu ll quhnl ayun. Nad ms sul l Dad Dios naqubez gubee, m ni rna lo qu naquhnl. L m nap m cuend nu gun m honrar ll.

Jess bluaa lla gun mn ayun


16Iur

Galricu lu gubee

rndii t muntuni zihani cus lu gudchiliu cat l ra mbichugu rzal ma grt ra cus, cat rnazi tn guib nu rllinin; nu riut nguban par rbaanll ra cus. 20 Ms bien gul bn muntuni tesur lu gubee cat ad ndii ra mbichugu nu ad guzaldii mahin, cat ad

19Ad

(Lc. 12.3334)

11 rnzidii tn guib. Ra nguban ad riutdii rall ngali par cuan rall. 21 Cat nacuetsau tesur shtnl, nd rac shtul gubnil.

San Mateo6,7 Ms lasac t qu ra mai. 27 Chu de l t por tant rqudini ldul, gubnil tubi dz ms? 28 Pziel rqudini lduu t por shab t? Gul gun, lla riarub gu lachi. 29 Ad rndii gu dchini per rniaa lu t, ry Salomn con gudubi galluj shtni, ad guz zqudii cum ziqu ra gu. 30 Chul rluaa gu lachi nedz, quhun Dios; per glli gubidchi gu nu tsequin lu guii. P ad gpdii m l t? l t nan riald ldui dup. 31 Por ni rniaa lu t, ad rqudnidii lduu t nu ad rnidii t: P cha guduhaa? u P cha gud hiaa? u Ca guruu shbaa? 32 Pues gr mn nanad gundii Dios, zianald rall tchi ra cus ni. Per l t nap t tubi Shtad t naqubez gubee; rac ba m gr lo qu narqunil. 33 Primr gul guanald tchi nez cat rniba Dios ziqu ry. Gul bn cumplir lo qu narac shtuu m, iurn gun t recibir gr cus narquini t par gubani t. 34 Pziel rqudini ldul nedz por ra cus nazed glli? Nan sufsient problem par nedz.

Slu hiaa na ziqu lmpara

tal rdl s par guniba Dios ll, na ziqu slul nan bien nu gudubi cuerp shtnl qubezn llni 23 per si tal ad ndiil tsasl shtidz Dios, blac llrub na nacahi lani ldul. Nahin ziqu slul nan mal; gudubi cuerp qubezin nacahi.
22Si

(Lc. 11.3436)

Dios nu l ra cus sht gudchiliu

gqudii gun mn sirv lu chup lam, purqu tubi lam ad rac shtudii mn lll; stubi lam rac shtull. Quhnll rspti tubi lam per hia stubi lam quhnll desprci. Tubs lam npl. Si tal Dios na lam shtnl, iurn gnl lo qu narac shtuu m; per si tal dum na lam shtnl, iurn Dios ad ndii shlml.
Quhap Dios ra shni
(Lc. 12.2231)

24Ad

(Lc. 16.13)

lu t iurne, ad rqudnidii lduu t por lo qu nagu t u por lo qu nag t par gubani t, ni por shab t par nagacu t. Ms lasac vid qu dau; l shcuerp t ms lasac qu shab t. 26 Gul gun lu ra mai nan rias, ad rcabndii ma, nil ad rcadii ma cusech par cuetsuhin, per sin ad gutddii, Dad sht t naqubez gubee qugnee m grt nagu t.

25Rniaa

Ad rndiil juzgu sal

Ad rndii t juzgu sa t, purqu gun m juzgu l t mizm manr ziqu quhun t juzgu sa t. 2 Gun m juzgu l t mizm manr narun t. Mizm var naguishi t con sa t, mizm var ni quishi Dad Dios con l t. 3 Pziel rnal lu guilli nanan lani slu sal per ad rndiil lani

(Lc. 6.3738, 4142)

San Mateo7 slul nan tubi trunqu rub? 4 Lla gnl gunil lu sal? Bnee s guga guilli nanan slul per nan tubi trunqu lani slul. 5 Na t fals; gul trunqu nanan lani slul; iurn s, gunal bien par cul guilli nanan lani slu sal. 6 Nan mn ziqu mbecu dush narahu. Ad rndii rall rspti cus santu sht Dios. Na rall ziqu guchi narl guc tubi perla nu rabr ma t red can ma lul. Ad ruaddzdii t didz santu lu nandii tsas verd sht Dios.

12 rgl ni, canihnl cumplir ly nu lo qu nabqu muz sht Dios guahiet.


Rua puert nandee
(Lc. 13.24)

tsut nez rua puert nu nez ca nadee purqu rua puert nu nez narniti mn, nal shlaguin nu napin zihani lugar. Cantid mn riut rall ngali. 14 Per puert nu rua nez nadee cat nap mn vid sin fin, tubld nahin nu trabaju riut mn ngali. Dups mn riut lu nez ni.
13Gul

Gul gunab; gul bsdchi rua puert

gunab lu Dios grt lo qu narac shtuu t. L m gunee mhin. Gul quilin t par gudzel thin. Gul bsdchi rua puert t par gullalin. 8 Gr mn natsaglagu gunab lu Dios, gnll recibirin; gr mn narguili cus sht Dios, gudzelin. El qu nan ziqu tubi nguiu narnab fuert rua nez, gullal puert par lll. 9 Chu tubi de l t si tal gunab shnil guetshtildi guhi; ni mud gudl tubi gu guhi? 10 Ni mud gudl tubi mbeld iur shnil rnbll mbeld guhi? 11 Si tal l t na t mal, nu rac ba t gud t cus zaqu lo qu narnab shini t, ms segur Shtad t naqubez gubee, gunee m cus zaqu lo qu narnab t lu m. 12 Manr lo qu narac shtul gun mn trat ll, mizm manr ni gul bn trat sal. Zni si tal quhnl cumplir
7Gul

(Lc. 11.913; 6.31)

Nashi naqu lu hiagu rluaain p hiaguin

gup cuidad con ra ms fals nan rnii ruadidz rall shtidz Dios. Zed rall; por fur rluaa rall ziqu llili per dentr lani lduu rall na rall ziqu ma dush. 16 L t gac ba t u gungu ba t chu na rall por lo qu narun rall. Pues ad rldgudii t uv lu ra hiagu guits. Tampuqu ndii mud guldagu t bldau lu hiagu guitsb. 17 Zni nahin, grt hiagu zaqu rnee nashi zaqu per hiagu mal rnee nashi mal. 18 L hiagu zaqu ad gqudii gudin nashi mal. Ni tampuqu tubi hiagu mal gqudii gudin nashi zaqu. 19 Grt hiagu nad rddii nashi zaqu, chuguin nu tsequin lu guii. 20 Zni gac ba t mn zaqu nu mn mal por lo qu narun rall.

15Gul

(Lc. 6.4344)

Ld grdii mn tsut rall cat rniba Dios

grdii narnii lua: Dad, Dad, tsut rall cat rniba Dios
21Ld

(Lc. 13.2527)

13 sino nad ms el qu narun cumplir volunt sht Dad naqubez gubee, ni s qugniba m l ll. 22 Iur l iur gugaa, dz ni cantid mn gunii rall lua: Dad, l naa biadidz naa shtdzl nu por ll gul naa mdzab nanan lani lduu mn. Bdn naa zihani milagr iur gunii naa ll. 23 Per iurn guniaa lu mn ni: Jams ad gundiaa l t. Gul guabs lua purqu na t mn mal.

San Mateo7,8 l m. 2 Iurn guabigu tubi nguiu narac lluu galguidz narudz ldi. Bzullbill lu m. Rpill: Dad, si tal rac shtul, npl pudr gunqul na; guzunl ladia. 3 Iurn Jess bdchib m guiaa m guqull nu gunii m: Rac shtuaa, sun ldil. Iur l m gunii znd, gr galguidz rudz bac. 4 Jess repi: Bqu diagu, ad chu lu ruaddzdiil; nad ms guagun presentar lu bshuzi nu bd tubi ofrend lo qu narniba Moiss t par grt mn, gud rall cuend de qu ll bqul nu guc lmpil de galguidz shtnl.

Comparaciuni sht chup hiuu

na el qu narqu diagu nu quhnll lo qu narniaa, nall cum ziqu tubi nguiu narias nu bzall ldchill lu cimient sht gu. 25 Bdchini guiu; guarub nis gugu; bruu mb dush; bdahin hasht gua hiuu per ad gulgudii hiuu purqu napin cimient nazub lu gu. 26 Per el qu narini shtidza per ad rndiill cuend lo qu narniaa, nall ziqu tubi nguiu tunt nandii tsasll. Bzall ldchill lu iulli. 27 Bdchini guiu; guarub nis gugu; bruu mb dush nu bdahin gua hiuu. Gulagu hiuu purqu ndii cimient guet. Nal tubi cus dush guc ngali. 28 Iur Jess gual biadidz m lu ra mn, nal bdzgu lduu rall nu guas lduu rall por ldai sht m. 29 Cagluaa m cum ziqu el qu nanap pudr, lddii ziqu ra ms sht ly nanan entr l rall.
24Zni

(Lc. 6.4749; Mr. 1.22)

Bnac Jess tubi muz sht capitn

Jess bnac tubi narac lluu galguidz narudz ldi

Iur biet Jess lu dani, cantid mn zianald rall

(Mr. 1.4045; Lc. 5.1216)

guat Jess gudchi Capernaun, tubi capitn ruman guabgull lu m nu bnll rugu. 6 Rpill lu Jess: Dad, shmuza rac llull galguidz llungu. Nagall lidcha. Nal quhnll sufrir lu galguidz. 7 Jess gunii: Na tsahia par gunaca li. 8 Capitn bquebi: Dad, rndii tucara tsal lidcha; ad chu ndiaa. Nad ms guniba nu bd tubs didz, iurn guac shmuza. 9 Mizm na runa lo qu narnii ra narniba na, nu napa suldad bajo ord shtna. Iur rniaa lu tubi suldad, tsall; pues riall. Iur rniaa gudll, pues luegu rdll. Iur rnib ahia tubi shmuza tsagu nll lo qu narac shtuaa, rzub digull shtidza. 10 Iur Jess bini didz ni, nal guas lduu m. Gunii m lu ra nazianald l m:
5Iur

(Lc. 7.110)

San Mateo8 Gulda rniaa lu t, gudubi naciuni Israel nunqu bdzaguldiaa tubi nguiu nariald ldui shtidza ziqu nguiu r. 11 Rniaa, cantid mn guruu rall de gr lad sht gudchiliu. Guid rall t par subn rall Abraham nu Isaac nu Jacob par gaun rall mn ni cat rniba Dios gubee. 12 Per nan mn nabini shtidz m de qu guniba m ziqu ry; guruu rall tchi fur cat nacahi. Ngali gun rall nu guchush lai rall. 13 Iurn Jess guni lu capitn: Bagz ldchil; hia shmzl bac tal ziqu guald ldul. L muz ni bqui mizm iur ni.

14
El qu narac shtuu tsanald l Jess

Bnac Jess sugr Pedro

gua lidchi Pedro. Ngali gun m nagaa sugr Pedro. Naa ni rac shldi rub. 15 Iurn gunazi m guiaa naa. Luegu bruu shldi. Iurn sugr Pedro guashthi nu bni sirv lu rai. Bdi nagu rai.

14Jess

(Mr. 1.2931; Lc 4.3839)

gun Jess cantid mn bd rdond cat zub m, guniba m par td ra shini gusd m stubi tchi nis. 19 Tubi ms sht ly guabgull lu Jess nu rpill: Ms, rac shtuaa snalda ll cualquier lugar ca tsal. 20 Jess bquebi: Ra ma lachi nap cuev sht ma. Ra mai nap bchez llicu hiagu per na, ad npdiaa cat gucugu guca aunqu nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 21 Stubi nguiu naguanald l Jess repi lu m: Dad, bnee s, primr tsacacha shtada, iurn gued nalda ll. Gaca shmnl iurn. 22 Jess gunii: Gudee nald na luegu. Nan mn nad rialddii lduu shtidza par gucachi rall ra tgul.

18Iur

(Lc. 9.5762)

Bnac Jess zihani mn narac lluu

Bcuedch Jess nis nu mb

guel gu, bedn mn zihani sa rall lu Jess. Bedn rall ra nanap mdzab lani lduu rall; con tubs didz rgu m grt ra mdzab. Nu zac bn m rumdi grt ra nanap galguidz. 17 Znd guzac par gac cumplir lo qu nabqu muz sht Dios guahiet. Gunii Isaas: L m biaa m galguidz shtnaa nu l m biaa m grt debilid shtnaa.

16Iur

(Mr. 1.3234; Lc. 4.4041)

guat Jess lani barcu con ra shini gusd m 24 per bdchini mb lu nis. Nal fuert bdchini mb. Gut zili nis lani barcu. Jess nagasi m. 25 Iurn ra shini gusd m guacuai rai l m nu repi rai: Dad, bl l naa. Aqu ztiaa iurne. 26 L m guni lu rai: Pziel nal rdzb t? P hia ad rialddii lduu t na?
23Iurn

(Mr. 4.3541; Lc. 8.2225)

15 Iurn guasht m nu gunii m guc mb nu guc nis rub. Luegu gurdch nis. 27 Hia ra nguiu nan zn m, nal bdzgu lduu rai. Guas lduu rai. Gunii rai: Chull m r? Rzub diagu mb nu nis shtdzi.

San Mateo8,9 biadidz rall lo qu naguc, nu shcuend ra nguiu nag mdzab lani lduu rai. 34 Iurn gr mn sht gudchi bruu rall; guagn rall cat qubez Jess. Iur gun rall lu m, bn rall rugu de qu guruu m ladz rall.

Chup nguiu nanan mdzab lani ldui

Bnac Jess tubi narac llungu

Jess bdchini stubi lad rua nis, ladz ra m gadareno, chup nguiu bruu lani cat bgachi tgul. Guabigu rall lu m. Gurup rall nap rall mdzab lani lduu rall. Nal nadush rall. Ni tubi ad chu rqudii rdd nez cat nan rall. 29 Iurn guzubl gurushti rall fuert: Pziel riutl con l naa, Jess shini Dios? Gu bdchnil nd par guzac zil l naa ants gugaa tiemp? 30 Zitu rta cantid ra guchi. Quhu ra ma guilli. 31 Ra mdzab bn rall rugu lu Jess; gunii rall: Si tal gugul l naa lani ra nguiu r, per bnee permisi t gudu naa lani ra guchi. 32 Iurn Jess repi: Gul gua. Luegu bruu mdzab lani ra nguiu ni. Guat rall lani guchi. Luegu grt ra guchi ziaa gullun nases; gulagu ra ma cat rlagu guiuu rua nis rub. Guat ma lani nis. Bldau nis ra ma; luegu guti ra ma. 33 Hia naquhap guchi bllun rall hasht gudchi nu guzubl

28Iur

(Mr. 5.120; Lc. 8.2639)

Iurn Jess guat lani barcu par td m stubi tchi nis. Iurn bdchini m gudchi sht m. 2 Ngali bdchinin mn tubi narac lluu galguidz llungu. Nagall lu daa. Iur Jess gun riald lduu rall, repi m lu narac lluu: Ll, ad ridii ldul. Naperdun duld shtnl. 3 Iurn bld ms narluaa ly gunii rall lani lduu rall: Hiumbr r blac didz dzab ruaddzll cuntr Dios. 4 Per guc ba Jess p llgab qubezn rall. Iurn repi m: Pziel run t llgab mal? 5 P ms sencigi guniaa lu narac lluu: Naperdun duld shtnl, u guniaa lull: Guasht nu bagz? 6 Par gac ba t nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, nu par gac ba t napa pudr par guna perdun duld sht mn. Iurn repi m lu narac lluu: Guasht; bt shtaal nu bagz ldchil. 7 L narac galguidz llungu guasuldill nu bagzll ldchill. 8 Gun mn lull, iurn bdzgu lduu rall. Gunii rall llrub na pudr sht Dios. Bn rall alabar l Dios purqu bd m pudr rub guiaa tubi nguiu.

(Mr. 2.112; Lc. 5.1726)

San Mateo9
Gunab Jess Mateo
9Jess

16 Pziel l naa nu ra fariseo rdn naa ayun zihani vuelt per ra shmnl ad rndii rall ayun? 15 Jess gunii: Nahia ziqu lligu sht saa. Ni mud gun t obligar ra invitad sht saa, gacu rall lari nagas ziqu mn narun velar guc tgul mientras qubezn lligu l rall? Aqudii. Per gudchini dz nu gudchini tiemp l lligu tsabs ngali; iurn s, gun rall ayun. 16 Ni tubi ad chu rndii rumiend lu tubi lari gush con lari nard purqu si tal guguul lari nard lu lari gush, ms nases rchez lari cubi l lari gush. Iurn ms fier rluaa lari. 17 Ni tubi ad rgutsau vini cubi lani buls gush purqu ad gndii gan buls gush la fuers sht vini cubi. Riez buls gush nu l vini gull lu guiuu, nu gullini ra buls. Por ni rquini tsutsau vini cubi lani buls cubi. Iurn l vini nu ra buls ad guntidiin. Shtidza ad rgadii con custumbr shtn t.

bruu m ngali. Gun m lu tubi nguiu l Mateo. Zbgaall lugar cat rnll cubr impuest. Iurn repi m: Gudee nald na. Iurn Mateo guasuld nu guanldll l Jess. 10 Guzac iur Jess canihu lani tubi hiuu, cantid mn narun cubr impuest nu zihani pecadur bdchini rall ngali par gulezn rall l m lu mell. Guzubn rall lu mell con Jess nu con ra shini gusd m. 11 Per ra fariseo iur gun rall lu ra mn ni, gunab didz rall lu shini gusd Jess: Pziel ms sht t quhaunull ra pecadur nu con ra mn narun cubr impuest? 12 Bini Jess p qugnii ra fariseo; iurn gunii m: Ad rqunidii ra mn ductur si rac lludii rall per mn narac lluu, s, ni rquini rall ductur. 13 Gul gua; gul bd cuend lo qu narun cuntien lo qu nan escrit: Na rac shtuaa de qu gac t mn nargaa lduu shi; ni ms mejur qu gun t ofrecer ma lua ziqu ofrend. Zeld gunaba ra pecadur t guabr lduu rall con Dios. Ad zeld gunbdiaa mn narnii: Npdiaa duld.

(Mr. 2.1317; Lc. 5.2732)

Shini Jairo nu naa nagunazi shab m

Gunab didz rall lla na shcuend ayun

ra nazianald l Juan Bautista, guabigu rall lu Jess nu gunab didz rall:

14Iurn

(Mr. 2.1822; Lc. 5.3339)

Jess quaddzi ra cus r, tubi narniba mn bdchini; bzullbill lu m nu gunill: Shtsapa nias gual guti, per si tal gudl lidcha; si tal gudchib guial guc shinia, gubni stubi. 19 Jess guasuldi; iurn guanald m lll con ra shini gusd m.

18Mientras

(Mr. 5.2143; Lc. 8.4056)

17 guanald m lll, tubi naa narac lluu rll rni; guabgull lu Jess. Guc chib chup iz rac llull. Iurn guabgull lu Jess nez tchi m. Gunzill rua shab m. 21 Rnll llgab: Si tal gunazia shab m, guaca. 22 Jess bdchigr lu m nez tchi m; gun m lu naa nu repi m: Ad ridii ldul, Nan. Hia ll bqul purqu guald ldul na. Mizm iurn bqull. 23 Iur Jess bdchni lidchi m important; gun m lu narta nu gun m lu ra musiqu. Ra mn run rall nu ruid bn rall. 24 Iurn repi Jess: Gul bruu nd purqu l lligunaa r ad gtidii sino nagsi. Per ra mn bllidchin rall l m. 25 Jess guni de qu guruu rall. Iurn guat m lani hiuu nu gunazi m guiaa tgul. Iurn guasht tgul ngali. 26 Gudubi lugar cat rniba regiuni ni, brts didz nu fam shtn m. Biadidz mn p guc con l tgul.
20Iur

San Mateo9 Jess bsh guiaa slu rall nu repi m: Gaquin segn fe nanap t. 30 Hia slu ra mn ni baquin. Iurn Jess gunibai con ord lu rall, ni tubi ad chu gac badii lo qu nabni. 31 Per nias gual bruu rall ngali, iurn guzubl ruadidz rall gudubi regiuni lo qu nabn Jess.

29Iurn

Jess con ra shini gusd m ziagruu rai ngali, bld ra mn bedn rall tubi gup nanap mdzab lani ldui. 33 Luegu Jess gul hiald l mdzab ni; hia l gup guzubl biaddzll. Nal bdzgu lduu ra mn. Gunii rall: Nunqu ladi gundiiaa gudubi mn sht Israel sa ra cus ziqu quhun m. 34 Per gunii ra fariseo: Nguiu r rgu hildll ra mdzab por pudr sht mdzab narniba ms.

32Iur

Bnac Jess tubi gup

bruu lugar ni; chup ciegu guanald rall l m; gunii rall fuert: Bgaa ldul l naa, llbn David. 28 Iur Jess guat lani hiuu, bdchini ra ciegu lu m; repi m lu rall: Gu riald lduu t de qu zac gunaca l t? L rall bquebi rall: Riald lduu naa, Dad.

27Jess

Bnac Jess chup ciegu

ziaglagu m gr ra gudchi nan rta gulladchi ngali. Cagluaa m lani iduu sht ra mn cad lugar cat rdchini m. Biadidzn m mn cus zaqu lla gudchini mieti cat rniba Dios. Nu bnac m gr clas galguidz nu gr ra naquhun sufrir ra dulur. 36 Iur gun m ra mn zihani, bgaa lduu m l rall purqu nal rzac zi rall nu ad rbedchdii lduu rall. Na rall ziqu llili nanpdii vqur. 37 Iurn repi m lu ra shini gusd m:

35Jess

Bgaa lduu m ra mn

San Mateo9,10 Gulda rniaa, nan zihani cusech per dups na rall par gun rall dchini per rniaa lu t, 38 gul gunab lu Dios nan nashtn cusech par gusheld m ms mn par guadidz rall dizaqu lu mn.

18 quiere decir, naciuni Israel. 7 Gul biadidz lu mn lla tsut mn cat rniba Dios purqu hia l iur ziagdchini t guniba m. 8 Gul bnac ra narac lluu. Gul bcuai ra tgul. Gul bnac narac galguidz rudz ldi. Gul cu grt mdzab lani lduu ra mn. L t bn t recibir pudr ndig; gul bd sin qu gndii t cubr. 9 Ad guadii t or, ni bdchichi, ni dum mitun. 10 Ad guadii t panit par qu dum. Ad guadiil chup mangu, nil chup par rachi. Ad guadiil bastun. Pues el qu narun dchini nap derech par gaull lidchi shlmll. 11 Iur l t gudchini t tubi gudchi u tubi ranchi, gul quili ngali tubi mn nan run tucar guqu diagu shtidza. Hia ngali guan t ldchill hasht iur l t gubi t. 12 Iur l t tsut t lidchi mn ni, gul bn saludar li con tubi dizaqu. 13 Si tal ra mn ni run tucar guqu digull shtidza, gul bd bendicin sht t ngali; per si tal ad guqu digudii rall shtidz t, si tal ad ndii ra mn m zaqu, gul biequi ngali con gr dizaqu sht t. 14 Si tal ndii mn ni gun recibir dizaqu nu ndiill guqu digull shtidz t, iurn gul bruu hiuu ni u gudchi ni. Iurn gul gudchibi gushguiuu nadchib gua t ziqu si de qu ad gualddii lduu rall. 15 Gulda rniaa, dz sht juici ms llrub na cashtigu par gudchi ni qu par ra mn sht Sodoma u Gomorra.

Jess gul ra chib chup shini gusd m

10

Iurn Jess gunab chib chup shini gusd m nu bd m autorid nu pudr par gug rai ra mdzab lani lduu ra mn nu par gunac rai gr ra narun sufrir galguidz nu dulur. 2 Nd na l ra posht; guz chib chup rai: primr Simn; npi stubi lhi Pedro. Nu bn m nombrar Andrs bchi Pedro. Gunab m Jacobo nu bchi Juan, shini Zebedeo. 3 Gunab m Felipe, Bartolom, Toms, Mateo el qu narun cubr impuest. Gunab m Jacobo shini Alfeo. Gunab m Lebeo, npi stubi lhi Tadeo. 4 Gunab m Simn nan miembr sht partid cananista, nu gunab m Judas Iscariote el qu nabn intriegu l Jess.

(Mr. 3.1319; Lc. 6.1216)

Jess guniba tsagnii ra posht dizaqu lu ra mn

guniba guz chib chup nguiu ni; guniin m l rai lla guziaa rai. Repi m lu rai: Ad tsdii t regiuni cat qureld ra nad ndii m israelit. Nu ad tsutdii t gudchi Samaria. 6 Ms bien tsa t lu ra mn nan ziqu llili naguniti,

5Jess

(Mr. 6.713; Lc. 9.16)

19
Guzac zi mn l t
24Ni

San Mateo10 tubi narsd lu shmsi, lasqudiill ms qu ms shtnll. Ni tubi muz lasqudii ms qu shlmi. 25 El qu narsd, tsull cunform segn el qu naqugluaa, hasht despus iurn tsal studi shtnll, iurn gqui ziqu l ms. Zni na tubi muz par lu shlmll. Ziqu tubi nguiu con shni, cagnii ra mn rniba mdzab Beelzeb na, nu zac gunii rall rniba mdzab l t.

gun, na gushelda l t cum ziqu ra llili ladi ra ma dush, per gul gac nasini cum ziqu serpient, nu gul gac naduu ziqu palum. 17 Gul gap cuidad ra mn sht lugar ni; gun rall intriegu l t lu ra gubiern nu hasht gunee rall galn l t lani iduu. 18 Tsan rall l t lu ra gubernadur nu lu ry purqu na t shmna. Zni gac t testigu shtna delant lu ra autorid hasht delant lu ra nandii m israelit. 19 Per iur l rall gun rall intriegu l t lu ra gubiern, ad rqudnidii lduu t por lo qu nagunii t lu rall u por lo qu naguadidz t lu ra mn, purqu iur l iur gugaa, Dios gusdchini m didz par guadidz t 20 purqu ld ldii t guadidz t sino l Espritu Santo nazed de Shtad t, guaddzi por l t. 21 Ra nguiu gun rall traicionar ra bchi sa rall t par gati sall. Ra shtad ra mn gun rall traicionar shini rall. Shini rall gusll guc shtad rall hasht quini rall shtad rall. 22 Grt mn sht gudchiliu gun zqudii rall lu t purqu na t shmna, per el qu nagac firm hasht fin, nd gac salvar. 23 Iur l mn guzunald rall l t cualquier tubi gudchi cat gudchini t, gul bruu ngali; gul bllun hasht stubi gudchi purqu gulda rniaa, l nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu gudchni ants qu l t guadidzn t dizaqu lu mn gudubi gudchi sht Israel.

16Gul

Chu gudzbaa

ni rniaa lu t, ad rdzbdii t ra mn. Pues ni tubi cus nanagachi ad gundiin sin ad gurudiin lu llni. Nu gr cus nagachi, nap qu gud mn cuend de ni. 27 Lo qu narniaa lu t apart, gul gunii didz ni delant lu gr mn. Lo qu nabluahia lu t apart, gul gunii fuert dizd guc hiuu. 28 Ad rdzbdii t ra narguini cuerp per ad gqudii quini rall alm. Ms bien gul bdzb el qu nanap pudr guzal cuerp nu alm lani gabildi. 29 Rdu ra mai, chup ma por tubi centav, per ni tubi de l ra ma ad rtidii sino qu l Dad Dios ad gud m s; Dios rd m cuend. 30 Nap m cuend bld guits guqul. 31 Ad rdzbdii t; pues ms lasac t qu ra mai.

26Por

(Lc. 12.29)

P gac con ra shmn Jess

el qu naguquebi favur de na delant lu ra mn, na guquebia favur de lll delant lu Shtada naqubez gubee. 33 Per

32Grt

(Lc. 12.89)

San Mateo10,11 si tal nan el qu narnii ndiill shmna delant lu ra mn, na guna negar lll delant lu Shtada naqubez gubee.
Por Jess nan divisioni
(Lc. 12.5153; 14.2627)

20 gnll recibir mizm premi nard Dios par ra shmuz m nabiadidz shtidz m. El qu narun recibir tubi nguiu zaqu purqu nall m zaqu, mn ni gnll recibir premi sht m zaqu. 42 Cualquier el qu nagud tubi vas nis gal, t gu tubi ms humild shmna, gulda rniaa lu t, segur gud Dios tubi premi call.

rndii t shgab t de qu zeldna paz lu gudchiliu r. Pues ad zeldndiaa par cuedch lduu mn con sall lu gudchiliu sino par gac dividir mn por shtidza. 35 Na zelda par gr ra nguiu guas rall guc shtad rall, shtsap rall guas rall guc shnia rall. Nu ra llilli guas rall guc sugr rall. 36 De mud de cad tubi rall gac rall enemigu par famili shtn rall. 37 El qu narac shtuu shtdi u shnai ms qu rac shtull na, ad rlluidii gqui shmna. El qu narac shtuu llgni u shtspi ms qu rac shtull na, ad rlliidii gqull shmna. 38 El qu nad gndii renunci prupi deseo shtnll, si tal ad ndii gtill por na; si tal ad tsanlddiill shneza, nguiu ni nasqudiill gqull shmna. 39 El qu narac shtuu gac salvar vid shtnll, guntill vid shtni, per el qu naguniti vid shtni por na, ni gac salvrll.

34Ad

Ra nabsheld Juan Bautista lu Jess

11

Premi par ra shmn Jess

qu narun recibir cualquier tubi de l t, mn ni tambin rnll recibir na. El qu narun recibir na, mn ni rnll recibir el qu nabsheld na. 41 El qu narun recibir tubi shmuz Dios purqu zed mn ni de Dios, ni

40El

(Mr. 9.41)

Iur Jess gual gunii m lla mud guziaa ra chib chup shini gusd m, bruu m ngali par ziaa m. Bluaa m dizaqu lu ra mn gudchi narta gulladchi. 2 Juan nan lachiguib per bni lo qu naquhun Cristo. Iurn bshldi bld shmni; tsagn rall l Jess 3 par guagnab didz rall lu m: Gu ll nal Cristo, el qu nap qu gudchini por part sht Dad Dios, u nap qu gulez naa stubi nagudchini? 4 Jess repi: Gul tsaguchi lu Juan lo qu nagun t nu lo qu nabini t. 5 Gul biadidz grt lo qu nagun t: ra ciegu rna; ra cuj rz; ra narac galguidz rudz ldi, guzun rall; gr ra cuet babr rini rall. Ra tgul gubani rall stubi. Gr ra prubi ququ diagu rall dizaqu par gac salvar rall. 6 Guquit lduu ra nan tsaglagu tsald ldui na, gr ra nartdii lhi gqull shmna. 7 Iur l shmn Juan zagz, iurn Jess guzubl quadidz m shcuend Juan. Repi m lu ra mn:

(Lc. 7.1835)

21 P guagn t lu shlat; tubi ziqu guilli narnibi mb? 8 Aqudii. P guagn t lu tubi nguiu nanacu lari chul? Aqudii. L t nan t de qu gr ra naracu con lari nalasac zihani dum, qureld rall lidchi ry. 9 Por fin p guagn t lu tubi muz sht Dios? Per s, de verd gun t tubi muz sht m mayur qu ra nabiadidz shtidz m guahiet. 10 Juan na el qu narnii Sagradas Escrituras: Na gushelda tubi naguadidz por na ants guluaalul lu mn. 11 Gulda rniaa, grt ra mn nagubani tiemp guahiet, npdii rai ms hunur qu Juan. Per rniaa lu t, el qu nams humild entr ra mn nariald ldui dizaqu shtna, nap rall ms hunur qu Juan. 12 Dizd Juan Bautista hasht iurne, ra mn mal rac shtuu rall guzal rall dizaqu sht Dios par ad tsutdii mn cat rniba Dios. Ra narac shtuu tsut nez zaqu, run rall llrub fuers par tsut rall. 13 Grt lo qu nabqu ra muz nabiadidz shtidz Dios nu lo qu nabqu Moiss, gunii rai lo qu narac shtuu Dios hasht tiemp sht Juan Bautista. 14 Si tal l t rac shtuu t tsald lduu t lo qu narniaa de Juan, nhi ziqu Elas. Juan nhi el qu muz sht Dios gunii guahiet nap qu gudchini. 15 Si tal rac shtuu t tsas t, gul bqu diagu bien lo qu narniaa. 16 Guadidza tubi comparaciuni lla na mn tiemp ne. L rall na rall ziqu llgun nacaguit.

San Mateo11 Zbgaa rall lu llgua nu rnii rall fuert lu sa rall: 17 Bdildi naa musiqu lgr per ad bguidii t. Bdildi naa cant trist per ad bnidii t. 18 Bdchini Juan; ad gududii zihani cus nu ad biidii licor, per l t rnii t de qu npi tubi mdzab lani ldi; por ni ad guanlddii t li. 19 Luegu bdchinia, nguiu nabsheld Dios; rnii t rau shata nu rnii t ruhia vini. Rnii t nahia amigu sht pecadur nu amigu sht ra narun cubr impuest, por ni ad rialddii lduu t shtidza. Manr nacanihun Dios na ziqu llni; rluaain lani vid sht ra nan rias shtidz m de verd.

Ra mn ad guasdii rall shtidz m

l Jess guzubl qugnii m lu ra mn gudchi cat bn m ms milagr rub purqu ra mn ni, ad babrdii lduu rall con Dios. Iurn gunii m: 21 Prubi de l t mn sht gudchi Corazn. Prubi de l t mn sht gudchi Betsaida; purqu si tal mn sht Tiro nu Sidn nian rall gr ra milagr nagun t, pues hia niac cambi mud nanabani rall; niabr lduu rall con Dios. Niazub rall lu d nu niacu rall lari nagas ziqu sei de qu bn nadz mud nanabani rall. 22 Na rniaa lu t, dz gusheld Dios juici guc mn sht gudchiliu, ra mn sht Tiro nu Sidn gun rall sufrir menos qu l t. 23 Nu rniaa lu t naqureld gudchi Capernaum, run nadchini

20Iurn

(Lc. 10.1315)

San Mateo11,12 t por tant llni nabn t recibir, per tsal t lugar cat qubez ra tgul purqu mn sht ciud Sodoma, si tal nian rall milagr cum ziqu gun t, pues todava nian qubez gudchi Sodoma iurne. 24 Per rniaa lu t, dz sht juici l t gun t recibir ms cashtigu dush qu ra mn sht regiuni sht Sodoma.

22 t ziqu tubi yugu shashu. Lo qu narnibahia ad nagndiin.


Ra shini gusd m caniashi rai duu dz narzii lduu mn

12

Gul tee lua par cuedch lduu t

Shtdi: Dad, dushqullil, rnibal gubee nu gudchiliu. Quhuna alabar ll, Dad; blual shtdzl lu mn humild, rac ba rallin. Per nacahi shtdzl bnl par ra mn narnii na rall m rub, ra mn narianald tchi llgab nguiu. 26 Zni bnl Dad purqu zni rac shtul gac. 27 L Shtada bnee grt cus r par na; ni tubi chu rungu ba chu nahia de verd, sulamnt Shtada rungu bai. Ni tubi chu rungu ba chu na Shtada de verd, sulamnt na rungu bahia chu nhi. Nahia shini m; gungu ba mn Shtada sulamnt si rac shtuaa guluahia nguiu ni Shtada. 28 Gul tee lua grt el qu narbedchdii ldui, gr t nariashac ldui por duld sht t, gunehia paz par l t. 29 Gul bcaa yugu nagudchiba guc t nu gul bsd shtidza. Naduhia nu nal pacnci nahia. Gul tee lua t gudzel t descans par alm sht t. 30 Ldai nabluahia lu t, nal sencigi nahin par guaa

25Tiemp

ni Jess biadidznhi

(Lc. 10.2122)

Lani ra dz ni Jess ziai nez shtn m cat rgabn trigu. Tubi dz narzii lduu mn, ra shini gusd m bdchini galrldian lduu rai. Iurn guzubl caniashi rai duu sht trigu par quhu rai bdchi trigu. 2 Iur l ra fariseo gun rall lo qu nabn rai, repi rall lu Jess: Gun, ra shini gusdl quhun rall lo qu naprovid segn ly. Caniashi rall duu dz narzii lduu mn. 3 Jess repi: P ad bldidii t histuri lo qu nabn David guahiet con ra narianald tchi? Bldian David nu guathi lidchi Dios. 4 Gunazi David guetshtildi sagrad. David guduhi guetshtildi ni, per segn ly sht Dios sul bshuzi nap rall derech gau rai guetshtildi sagrad, lddii David con ra mn nanan con li. 5 Hia bildi t ly sht Moiss. Ra bshuzi sht iduu ad rzidii lduu rall dz descans por trabaju nanap rai; nu ndiin duld. 6 Na rniaa lu t, zugaa tubi nguiu nd nan ms important qu iduu. 7 L t, p ad riasdii t lo qu narnii Sagradas Escrituras? Na rac shtuaa gugaa lduu t sa t ms qu ra ma narnee t lu bcugu ziqu ofrend. Si tal rias t didz ni, ad gndii t condenar ra nanpdii falt. 8 L nguiu

(Mr. 2.2328; Lc. 6.15)

23 nabsheld Dios lu gudchiliu, npi autorid nu pudr par guni p gun mn dz narzii lduu mn.
Tubi nguiu nagubidchi guiai
(Mr. 3.16; Lc. 6.611)

San Mateo12 cumplir lo qu nabqu Isaas, muz sht Dios: 18 Nd l shmuza nagula; el qu nal rac shtuaa nu el qu narquit lduaa. Gudhia Espritu Santo cueznhi m ni. Gunii m lu mn nandii m israelit de qu zed gudchini juici sht Dios. 19 Ad guaddzdii m tant. Na m naduu. Ad rtldii m didz; ad gunidii m fuert nez. 20 Na m pacnci; ad ndii m ziqu el qu narguitsu guilli. Ndii m ziqu el qu narsald mchi narqu guii. Cuez m hasht cuesht gubiern shthi; guniba m manr just. 21 Mn nandii m israelit, tsald lduu rall shtidz m par gac salvar rall.
Gunii ra mn nap Jess mdzab lani ldi

Jess bruu lugar ni. Guat m lani iduu sht ra mn. 10 Ngali zugaa tubi nguiu nagubidchi tubi guiai. Per ra fariseo rac shtuu rall gudzel rall manr par gun rall acusar l Jess. Iurn gunab didz rall lu Jess: Segn ly gu nan permisi gunac mn narac lluu gr ra dz narzii lduu mn? 11 Repi Jess: Chu de l t si tal guntil tubi llili, si tal ldagu ma lani gurz dz descans, p ad tsalddii t ma? 12 Pues ms nasac vid sht nguiu qu llili. Zni nan permisi gun mieti bien dz narzii lduu ra mn. 13 Iurn repi m lu nguiu nagubidchi guiai: Bld guial. L nguiu bld guiai. Luegu bac guiai; ban guiai ziqu na stubi guiai. 14 Iurn bruu ra fariseo. Guzubl rall quili rall manr par quini rall l Jess.

9Iurn

guc ba Jess p quhun ra fariseo, bruu m; ziaa m stubi lugar. Per cantid mn guanald rall l m. Jess bnac grt narac lluu. 16 Nu bd m ord de qu ad guaddzdii ra mn chu na m. 17 Znd guc par gac

15Iur

Lo qu nabqu Isaas

bdchinin mn tubi nguiu lu Jess. Nall ciegu nu gup. Bn mdzab nanan lani lduu nguiu ni par ad rndiill nu rnidiill. Jess bnac li. Iurn gun nguiu, nu clar biadidz nguiu. 23 Grt ra mn narta ngali, guas lduu rall nu bdzgu lduu rall. Gunii rall: P ldii llbn David nd, el qu nacabzaa? 24 Per ra fariseo bini rall lo qu nagunii mn; gunii rall: Per hiumbr r rgull mdzab por pudr sht Beelzeb, jf sht ra mdzab.

22Iurn

(Mr. 3.1930; Lc. 11.1423; 12.10)

San Mateo12 guc ba Jess lo qu narun rall shgab rall. Iurn repi m: Si tal gr mn sht gubiern rdildi cuntr mizm sa rall, tsal gubiern. Igual gac con tubi gudchi nu si tal tubi famili rdildi entr l rall, gudchini tiemp tsal famili ni. 26 Nu Satans, si tal Satans nadividid mizm lll, tsal pudr shtnll; gunibadiill shmnll iurn. 27 Si tal rguhia mdzab por pudr sht Beelzeb, chu run compai ra mn sa t narg mdzab lani lduu mn? Mizm nguiu ni gun rall juzgu l t. 28 Per si tal con pudr sht Dios rguhia mdzab, hia bgaa iur; gulladchi zugaa Dios par gunibai l t. 29 Llall gac tsut tubi nguban lidchi tubi nguiu fuert t par gudchisull p shtn mn? Primr nap qu gulbill nguiu ni, iurn s, zac gudchisull p shtn mn ni. 30 El qu nandii gunii favur de na, nall cuntr de na. El qu nad rtdii mn lua, na ziqu tubi narsllun mn lua. 31 Rniaa lu t de qu zac perdun gr duld sht ra nguiu nu grt didzab narnii rall, gun m perdun, per si tal gunii mn didz mal cuntr Espritu Santo, ni s, jams ad ndii perdun. 32 Cualquier narnii didzab guc nguiu nabsheld Dios, zac perdnll per el qu naruadidz cuntr Espritu Santo, jams ad gqudii perdun par gudubi tiemp lu gudchiliu r, nil lu stubi gudchiliu nanad tsaldii.

24
Nashi sht hiagu rluaa p hiaguin

25Per

tal hiagu nahin cus zaqu, zni rneein nashi zaqu. Si tal hiagu nahin mal, pues nashi mal rneein. Shnashi hiagu rluaa p hiaguin. 34 L t llbn mbeld, llall gac gunii t cus zaqu? hia qu l t mizm l t na t mal. Pues ruadidz t zihani didz dzab nazed lani lduu t. 35 Nguiu zaqu ruaddzll cus zaqu purqu cus zaqu nan lani ldull. Per ra nguiu mal ruaddzll cus mal purqu cus mal nan lani lduu rall. 36 Per na rniaa lu t, dz sht juici gr mieti gud rall cuend lu Dios por gr ra didz nagpdii rall cuidad. 37 Purqu segn didz nabiadidz t, gun m juzgu l t; gac salvar t u gac condenad t.

33Si

(Lc. 6.4345)

Ra mn mal rac shtuu rall gun rall tubi milagr

gunii ra fariseo nu ra narluaa ly lu Jess: Ms, rac shtuu naa gun naa tubi sei, tubi milagr rub gnl. 39 Jess bquebi: Mn mal nal rac shtuu rall gun rall tubi si nu milagr rub, per hia jams ad chu guneruu ms si, sul si ziqu naguc con Jons. 40 Ziqu Jons gua lani mbeld durant tsun dz nu tsun guel, zni zac con nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; gucachi ra mn li lani baa; tshi ngali tsun dz nu tsun guel. 41 Gr ra naguqureld ciud sht Nnive

38Iurn

(Mr. 8.12; Lc. 11.2932)

25 tsasuld rall lu juici con ra mn naqureld ne, nu gunii ra mn sht Nnive ra mn nanabani ne na rall culpabl purqu ra mn sht Nnive, iur bini rall shtidz Jons, babr lduu rall con Dios. Gul gun, hia bdchini tubi ms m important qu Jons. 42 Iur gac juici sht Dios, l reina naguniba ladz Sur, tsasuldill nu gnll juzgu mn nanabani ne; na rall culpabl purqu naa ni bid gunall lu Salomn t guqu digull llgab sht Salomn; per gul gun, hia bdchini tubi ms m important qu Salomn.

San Mateo12,13 l m repi lu naguan rsun: Chull na shnahia? Chull na bcha? 49 Iurn bn m si con guiaa m; gunii m shcuend ra shini gusd m: Nd l shnahia nu nd na bcha 50 purqu grt el qu narun segn volunt sht Shtada naqubez gubee, na bcha; nall zana, nu nall shnahia.

48Per

Comparaciuni sht nartts bdchi

Mdzab mal nababr lduu mn

bruu mdzab lani lduu nguiu, rzll cat ndii nis. Rgulill cat cuzll per ad rdzldiill lugar. Iurn rnill: 44 Guabra lduu mn cat bruaa. Bdzlll nguiu ziqu tubi hiuu bien arreglad nu limpi. 45 Iurn tsagllii mdzab gadchi mdzab ms mal qu lll; riut rall lani lduu nguiu ni. Por fin ban nguiu peor qu ants. Zni gac suceder con ra mn mal r.

43Iur

(Lc. 11.2426)

13

Shnia nu bchi Jess

Jess ziaglagu quaddzi lu ra mn zihani, iurn bdchini shnia m con ra bchi m. Rta rai tchi fur nu rac shtuu rai guadidzn rai l m. [47 Bdchini tubi nabdchinin rsun lu Jess. Gunill: L shnal nu ra bchil zugaa rai tchi fur; rac shtuu rai guadidzn rai ll.]

46Nian

(Mr. 3.3135; Lc. 8.1921)

Mizm dz ni bruu Jess hiuu. Iurn guzub m rua nis rub nu cantid mn bd rall lugar cat qubez m. 2 Por ni Jess guat lani tubi barcu; iurn guzub m par guluaa m. Grt ra mn ban rall rua nis lu guiuu. 3 Cagluaa m zihani cus por comparaciuni. Gunii m: Tubi nguiu guagttsll bdchi. 4 Iur bttsll bdchi, dup bdchi gulagu lu nez, hia ngali bdchini ra mai. Gudu ma ra bdchi. 5 Stup bdchi gulagu lu guiuu gu cat dup guiuu nan. Hia bdchi ni nases gualdanin purqu dup guiuu nan 6 per iur l ngubidz bruu, gequi plant purqu npdiin llrub shluchi; gubidchin. 7 Stup bdchi gulagu ladi ra guilli guits. Gualdanin lani guilli guits per guilli guni guquin. 8 Per stup bdchi gulagu lu guiuu zaqu. Ngali bdin cusech. Bld bdchi bd tubi gahiua por tubi. Sbldahin bd sesenta por tubi bdchi. Stubi bd gald bi chi

(Mr. 4.19; Lc. 8.48)

San Mateo13 por tubi. 9 Si tal rac shtuu t tsas t, gul bqu diagu bien shtidza.

26 shtidza. 17 Gulda rniaa, cantid ra muz sht Dios guahiet nu mn zaqu naguqureld ants, guc shtuu rai nian rai cus nabna per ad gundii rai. Guc shtuu rai nini rai didz shtna nabini t per ad bnidii rai.
Jess biadidz shcuend bdchi
(Mr. 4.1320; Lc. 8.1115)

Pziel gunii m comparaciuni

ra shini gusd m guabigu rai lu Jess. Gunab didz rai: Pziel ruaddzl lu ra mn por comparaciuni? 11 L m bquebi: Dios bsheld llni guc t par rias t manr narniba Dios ziqu ry, per ad bshlddii Dios llni guc rall par gac ba rall manr narniba m. 12 El qu narac shtuu tsas shtidz m, gud m ms llni, per el qu nandii tsas shtidz m, tsabs gr llni nanpll. 13 Por ni quadidza por comparaciuni purqu l rall rna rall lu milagr shtna per ad riasdii rall. 14 Zni na rall. Guc cumplir shtidz Isaas el qu nabiadidz shtidz Dios guahiet. Bqui: L t, s, segur guini t per ad riasdii t. Segur gun t per ad guddii t cuend 15 purqu nal nagudchi lduu mn. Ad ndii rall tsas rall; ad ndii gud rall cuend shtidz Dios. Ndii rall gudchini llni guc rall. Na rall ziqu ra ciegu nu ziqu nan rcuet. Ndii rall tsas rall par guabr lduu rall con na par gunaca alm sht rall t gac salvar rall. 16 Dichus t purqu rias t lo qu narn t nu rd t cuend

10Iurn

(Mr. 4.1012; Lc. 8.910)

bqu diagu iurne lo qu narun cuntien comparaciuni sht naqugtts bdchi. 19 Gr ra nabini dzaqu narnii lla rniba Dios ziqu ry per riasdiill, nall ziqu bdchi nagulagu lu nez. Rid mdzab; rdchis mdzab dizaqu nabcabn m lani ldull. 20 Bdchi nagulagu lu guiuu gu, na ziqu mn narini dizaqu; ruu lduu rall dizaqu; luegu rcaa rallin con gust. 21 Per cum ziqu plant nanpdii shluchi, ad tsaglgudii rall shnez m. Iur l ra mn rzac zi rall lll por shtidz Dios u iur rzunald mn lll, luegu raz gutll. 22 Bdchi nagulagu ladi guilli guits, na ziqu el qu narini dizaqu per por tant rac lduu rall por ra cus sht gudchiliu nu rac shtuu rall gac rall ricu, hia ad rianlddii rall tchi dizaqu. Gr deseo mal na ziqu guilli guits nartee ra plant nu ad rddiin cusech. 23 Per bdchi nagulagu lu guiuu zaqu, na ziqu ra mn narini dizaqu sht Dios. Rias rall p run cuntien shtidz m. Nall ziqu plant nard cusech. Bld rall rd tubi gahiua por tubi bdchi. Sbldahin rd sesenta por tubi, nu stubi rd gald bi chi por tubi.
18Gul

27
Comparaciuni sht guilli mal ladi trigu

San Mateo13
Comparaciuni sht levadur

gunii stubi comparaciuni: Lugar cat rniba Dios na ziqu tubi nguiu nabcabn bdchi zaqu lu guiuu shtni. 25 Per iur l rall nagasi rall, bdchini tubi enemigu. Hia hiumbr ni bcabn guilli mal ladi trigu. Luegu ziall. 26 Iur l trigu guarubin nu l duu bruu, tambin l guilli guarubin ladi trigu. 27 Iurn muz sht lam repi rall: Dad, bdchi nabcabnil lu lachi p bdchi zaquin? Call bruu guilli mal gualdani ladi trigu? 28 L nashtn guiuu gunii: Aqu, tubi enemigu bcabn bdchi guilli. Iurn ra muz gunab didz rall: Gu rac shtul gui naa t gudashi naa grt ra guilli mal? 29 Per l lam gunii: Aqudii purqu si tal gashi t guilli mal, nu zac trigu gashi t. 30 Mejur ziarubin junt hasht tiemp sht cusech. Iurn gunibahia ra muz t par gut rall guilli mal primr nu gulibin, gac manullin t par tsequin. Hia despus gud trigu t par tsutsuhin.

24Jess

m stubi comparaciuni: Lugar cat rniba Dios na ziqu tubi ld levadur nabdchib naa con tsun medid harin. Bshepi levadur hasht bdin fuers gr nacub.
Bluaa m con zihani comparaciuni
(Mr. 4.3334)

33Gunii

(Lc. 13.2021)

Jess grt ra cus r lu ra mn con comparaciuni. Ni tubi cus ad gunidii m sin comparaciuni. 35 Znd guc par gac cumplir lo qu nabqu muz sht Dios guahiet: Guadidza por comparaciuni. Guadidza ra cus nagachi dizd iur l Dios bcuesht gudchiliu.
34Gunii

Comparaciuni sht bdchi mitun

gunii stubi comparaciuni: Lugar cat rniba Dios, na ziqu tubi bdchi mitun. Tubi nguiu guacabn bdchi lu shguiull. 32 Bdchi ni na ms mitun qu gr ra bdchi, per iur ra plant riarub, llrub na hiagu ms qu gr plant sht lachi. Hia iurn rid ra mai; bdchib ra ma bchez lu llicu hiagu.

31Jess

(Mr. 4.3032; Lc. 13.1819)

btts Jess mn. Guat m tubi hiuu. Iurn ra shini gusd m guabigu rai lu m nu repi rai: Biadidz lu naa p run cuntien comparaciuni sht guilli mal. 37 Iurn Jess repi: El qu narcabn bdchi zaqu, quhni representar nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 38 Hia lachi run significar gudchiliu. Bdchi zaqu quhun representar ra mn nabn recibir Dios ziqu ry. Hia l guilli mal run significar mn narzub diagu shtidz mdzab. 39 Enemigu nabcabn bdchi mal, na mdzab. Ra cusech run significar fin sht gudchiliu. Hia
36Iurn

Jess biadidz shcuend guilli mal

San Mateo13 narcaa cusech ni, na ra iangl. ra guilli mal gudahin t par tsahin lu guii, zni gac iur gudchini fin sht gudchiliu. 41 Gunibahia tsa ra iangl par gut rai ra mn narun mal nu gr narsini shi lu duld. Na rall ziqu tubi gu cat rreld mn. 42 Grt ra hiumbr ni tsa rall lu guii sht gabildi cat gun rall nu hasht guchush lai rall. 43 Iurn ra shini Dios gucabts rai ziqu ngubidz cat rniba Dios, Shtad rai. Si tal rac shtuu t tsas t, gul bqu diagu bien shtidza.
40Ziqu

28 ra mbeld nad rlluidii rruld rall tubi lad. 49 Zni gac fin sht gudchiliu. 50 Gudchini ra iangl lu gudchiliu par cu rai ra mn narun mal ladi ra mn narun bien t par tsa ra hiumbr mal gabildi cat nan bel. Ngali gun rall nu guchush lai rall.

cat rniba Dios, na ziqu tubi tesur nabcachi mn lu tubi guiuu lachi, per tubi nguiu bdzel tesur ni. Iurn bquit ldull. Bcchill tesur ni lani guiuu stubi. Btuull grt shtnll par sill guiuu cat nan tesur. lugar cat rniba Dios, na ziqu tubi narzii perla fini. Ziatlill perla nams lasac. 46 Iur lll bdzlll perla nams lasac, iurn gutuull grt lo qu nanpll t par sill perla ni.

Comparaciuni sht tesur nabgachi


44Lugar

Jess gunab didz: Gu rias t grt cus r? L rai bquebi rai: Aha, Dad. Rias naa. 52 Iurn repi m: Tubi ms sht ly nan bsd shcuend lugar cat rniba Dios, iur rluall stubi sall, nall ziqu tubi lam sht hiuu. Rac rgu lam cus cubi nu rac rgull ra cus guahiet. Zni l ms rac rluall enseans cubi nu enseans antigu.

51Iurn

Tesur cubi nu nagush

45Tambin

Comparaciuni sht perla nalasac

Jess babr gudchi Nazaret

zac lugar cat rniba Dios, na ziqu tubi gushu nabtiaa mn lu nis t gunazi gushu grt clas mbeld. 48 Iur l gushu guadz, mn narnazi mbeld rgu rall gushu rua nis. Hia ngali zub rall par rb rall mbeld. Rgutsau rall ra mbeld zaqu lani tubi tp. Hia gr

47Nu

Comparaciuni sht gushu

Jess gual gunii m gr ra comparaciuni, iurn gubi m ngali. 54 Babr m gudchi shtn m. Ngali guzubl qugluaa m lani iduu sht rall. Nal bdzgu lduu ra mn nu gunii rall: Call guagsd nguiu r? Chull bd tant llni? Llall rnll milagr rub? 55 Nu nd l shini carpintr Jos, nu shnall Mara. Bchill Jacobo nu Jos, Simn nu Judas. 56 Nu ra znll tambin qureldn rall l hiaa. Call nez guagsdll grt cus r? 57 Ad bgadii guzac mn sht gudchi; bndii rall cuend de l m. Jess repi:

53Iur

(Mr. 6.16; Lc. 4.1630)

29 Ad rndii mn rspti tubi muz sht Dios ladz muz, nil por shfamlill. Stubi lugar s, run ra mn rspti l muz sht Dios. 58 Ad bndii m zihani milagr ngali purqu ad gualddii lduu rall l m.

San Mateo13,14 trist lduu Herodes, per hia cum bnll jurar delant lu ra invitad shtnll, 10 iurn guniball de qu gati Juan nu gud ra suldad lo qu nagunab lligunaa. Guniba Herodes guriugu guc Juan lachiguib. 11 Iurn bedn suldad guc Juan lani plat; bd rall cuaa lligunaa. Nu lll bdin cuaa shnall. 12 Iurn bini ra naguanald l Juan; bdchini rai ngali par biaa rai cuerp sht Juan par guacachi rallin. Hia despus guaguchi mn lu Jess de qu l Juan guti.

9Nal gulagu

14

Tiemp dz ni, Herodes guc ry sht Galilea. Bnill fam sht Jess. 2 Iurn rpill lu ra narun sirv lull: Jess na Juan Bautista naguasht ladi ra tgul; por ni npll pudr; rnll milagr rub. 3 Per Herodes hia nanll de qu ants lll guniball tsa Juan lachiguib lbi con cadn. Bn Herodes zni por caus Herodas nan tsel bchi Herodes. Felipe l bchill. 4 Zihani vuelt Juan gunii lu Herodes: Ad ndii bien cual tsel bchil ziqu tsll. 5 Herodes guc shtuu qunill l Juan per bdzbll por ra mn purqu casi gr mn gunii rall de qu Juan na tubi nagunii shtidz Dios. 6 Per guc l Herodes; shtsap Herodas bguill lu gr ra invitad sht Herodes. Nu bquit lduu Herodes bguii lligunaa ni. 7 Bn Herodes prometer con juramentu gudll cualquier cus nagunab lligunaa. 8 Iurn l lligunaa guagnii lu shnai niaa p gunbll lu Herodes. Shnall bquili gunii shtspll t gunbll lu Herodes: Ne gunel guc Juan Bautista tsu lani tubi plat.

(Mr. 6.1429; Lc. 9.79)

Guti Juan Bautista

Jess bd nagudu gai mili nguiu

l Jess bini nagunii Herodes de l m, bruu m ngali, sul l m con ra shini gusd m. Gepi rai tubi barcu; ziaa rai tubi lugar cat chu ndii. Per iur bini ra mn nu guc ba rall ca ziaa m, bruu rall gudchi par ziaa rall lugar ni. 14 Bdchini m rua nis; bruu m lani barcu; gun m cantid mn. Iurn bgaa lduu m l ra mn nu bnac m gr ra narac lluu. 15 Iur riu guel, iurn ra shini gusd Jess bdchini rai lu m nu repi rai: Hia guadze. Ni tubi ad chu qurlddii lugar nd. Guchi lu ra mn t guz rall; tsa rall lu ra gudchi naqu gulladchi. Tsasii rall nagu rall. 16 Jess repi: Rqunidii guz rall; gul bd nagu rall. 17 L rai repi rai: Ad chu npdii nagu rai, nitiqu gai guetshtildi con chup mbeld.

13Iur

(Mr. 6.3044; Lc. 9.1017; Jn. 6.114)

San Mateo14,15 gunii: Gul gudeenuhin nd. 19 Iurn guniba m sub ra mn lu guilli. Iurn gunazi m guetshtildi, guz gai guetshtildi con chup mbeld. Iurn gubia m lu gubee. Bd m graci lu Dios nu bshull m guetshtildi. Iurn bd mhin cuaa ra shini gusd m. L rai gudidzin cuaa ra mn. 20 Grt ra mn gudu rall hasht biel rall. Despus guadz chib chup tp gr ra pedas nabn subr. 21 Gr ra nan gudu guetshtildi na rall ziqu gai mili nguiu sin ad nagbdii ra naa nil ra llgun.

30 Dad si tal ll nii, guniba t nu na sa lu nis par guelda cat zul. 29 Jess repi: Gudee p. Iurn l Pedro biet lani barcu. Guzubl rzhi lu nis par tshi cat zugaa m 30 per iur bd Pedro cuend por tant fuers nanap mb, bdzbi nu razi lani nis. Iurn guni fuert: Bl na, Dad. 31 Mizm iurn gunazi Jess guiaa Pedro nu repi m: P dups fe npl? Pziel ad rialddii ldul na? 32 Iurn l rai gepi rai lani barcu nu bac dchi mb. 33 Gr ra nazbgaa lani barcu, bzullibi rai lu Jess nu repi rai: Verd nal Shini Dios.

18Jess

Jess ziaz m lu nis

Jess guniba m par guziaa ra shini gusd m lani barcu par quibl rai lu m stubi lad rua nis. Qugnii m lu ra mn par guz ra mn. 23 Despus de ni, bepi Jess lu tubi dani par guniin m Shtad m. Iur l guel gu, Jess zugaa m ls m ngali. 24 L barcu ziaz casi guruld nis. Mb con nis nal nadush runin par barcu purqu mb zed al contrari con zihani fuers. 25 Hia zed grguel; Jess zed gudchni cat ziaz rai. Ziaz m lu nis. 26 Iur shini gusd m gun rai rz m lu nis, bdzb rai. Gurushti rai fuert: Aqu tu fantasm zed. 27 Per luegu gunii Jess lu rai: Gul gap valur. Na nd. Ad rdzbdii t. 28 Iurn l Pedro repi lu Jess:

22Iurn

(Mr. 6.4552; Jn. 6.1621)

Bnac Jess ra mn sht Genesaret

rai stubi tchi nis. Bdchini rai tubi regiuni nal Genesaret. 35 Ra mn sht lugar ni bngu ba rall l Jess. Bsheld rall rsun gudubi regiuni sht lugar de qu bdchini m nd. Bedn ra mn lu m grt ra mn narac lluu. 36 Bn rall rugu lu m par gud m permisi gunazi rall rua shab m. Gr ra nagunazi shab m, bac rall.

34Gudd

(Mr. 6.5356)

Lo qu narshini lduu nguiu

15

Iurn bld fariseo nu ra ms narluaa ly, guabigu rall lu Jess. Zed rall

(Mr. 7.123)

31 ciud Jerusaln. Gunab didz rall: 2 Pziel shini gusdl ad rndii rall cumplir custumbr sht ra shtad gul hiaa? sino rau rall guetshtildi sin qu ritidii guiaa rall. 3 Per Jess gunab didz: Pziel l t tambin ad rzub digudii t mandamient sht Dios? Mejur zianald t custumbr sht t 4 purqu Dios gunii: Gul gap rspti lu shtdl nu lu shnal. Nu gunii Dios: El qu nargu guc shtdll u guc shnall, nap qu zu rtill. 5 Per l t rnii t stubi cus. Rnii t: Si tal gunii nguiu lu shtdll u lu shnall: Gqudii guna compai l t purqu gr lo qu naniacaa t de na, nahin ofrend par Dios. 6 Rnii t cualquier nguiu narnii zni, hiad rqunidii gud nguiu dum caa shtdll. Zni cagnii t lasqudii mandamient sht Dios. Ms tsanald t tchi custumbr sht t. 7 Na t fals. Bien gunii Isaas guahiet shcuend t; bqui lo qu nagunii Dios zd: 8 Ra mn r rac shtuu rall na nad ms con rua rall per lduu rall nal zitu zugaa par na. 9 Ad rlluidii ra cus narun rall iur quhun rall adorar na. Enseans sht rall nad ms nahin tubi mandad sht nguiu. 10 Iurn gunab m ra mn nu repi m: Gul bqu diagu nu gul tsas lo qu narniaa. 11 Gr ra nariut rua nguiu, ld ndii rshnidii l

San Mateo15 nguiu. Ms bien lo qu narruu rua nguiu, zedin de lani lduu nguiu, ni s rshinin lduu nguiu. 12 Iurn ra shini gusd m gunab didz rai lu Jess: P ad nanl de qu ra fariseo bldn rall ll por didz r? 13 Per Jess repi: Cualquier plant nabcabndii Shtada, m naqubez gubee, guieshi ni con gr shluchin. 14 Ad gndii t meter con l rall. Na rall ziqu ciegu nu rluaa rall shtidz rall lu los de ms ciegu. Si tal tubi ciegu gusll sall, gurup rall ldagu rall lani guru. 15 Iurn Pedro repi: Biadidz lu naa p run cuntien comparaciuni r. 16 Jess repi: P nu l t ad riasdii t? P na t ziqu los de ms mn? 17 P ad rac badii t, grt lo qu naru mn ziaa lani nguiu; despus rruhin lani cuerp? 18 Per lo qu narruu rua mn, zed de lani lduu nguiu. Ni s, rshini l nguiu lu Dios 19 purqu lani lduu nguiu rruu grt cus mal: mal llgab, rguini rall sall; rqun rall sall; nu nap nguiu zihani naa nu nap naa zihani nguiu; rbaan rall p sht mn; nu ruadidz rall bishi; nu rnii rall didzab cuntr Dios. 20 Gr ra cus r rshini lduu nguiu, per par gaul sin gndiil cumplir ra custumbr ziqu gubidiil guial, ld ndii narshini lduu nguiu lu Dios.

Tubi naa naguald ldui Jess

bruu lugar ni; ziaa m par regiuni sht Tiro nu Sidn.

21Jess

(Mr. 7.2430)

San Mateo15 naa m Cananea qurldll regiuni ni; bdchni lu Jess nu gunill fuert: Dad, llbn David, bgaa ldul na. L shtsapa nan tubi mdzab lani ldull. Nal rzac zi shtsapa. 23 Per Jess ad bqubidii ni tubi didz. Iurn ra shini gusd m bdchini rai lu m nu bn rai rugu lu m: Bn lo qu narnab naa r t guziall purqu nal cagnill nez tchaa; zed nldll l hiaa. 24 Iurn repi Jess: Dios bsheld na nad ms par guna sirv ra m israelit purqu na rall ziqu llili nabniti lu Dios. 25 Per l naa guabigu nu bzullbill lu m. Gunill: Dad bn compai na. 26 Jess repi: Ndii bien gudchisl guetshtildi sht ra shini mn par gau ra mbcun. 27 Per l naa gunii: Nia Dad, per ra mbcun nanan gua mell, rau ma pedas narruu hiald rua llgun. 28 Iurn Jess repi: Nan, llrub na fe shtnl. Gaquin segn rac shtul. Mizm iurn l shtsap naa bac.

32 Jess. L m bnac m l rall. 31 Nal bdzgu lduu ra mn iur gun rall ra gup biadidz rall; ra mancu bac rall, ra cuj babr guz rall, ra ciegu babr gun rall. Ra mn bn alabar Dios; gunii rall llrub na pudr sht Dios de Israel.

22Tubi

Jess bd nagu tap mili nguiu

bruu ngali par ziaa m rua nis rub nal Galilea. Luegu gepi m lu tubi lum nu guzub m ngali. 30 Cantid mn bdchini rall cat qubez m. Bedn rall cuj, ciegu, gup, mancu, nu cantid ra narac lluu. Bdchinin rall l narac lluu lu

29Jess

Bnac Jess zihani mn

gunab Jess ra shini gusd m nu repi m: Nal rgaa lduaa ra mn r purqu hia guc tsun dz zed nald rall na. Npdii rall nagu rall. Si tal gushelda l rall lidchi rall sin qu gudii rall, scaa mbeez rall lu nez. 33 Ra shini gusd m repi rai iurn: Per llall gac gudzel dau par blac zihani mn? Lugar r ni tubi ad chu ndii. 34 Jess gunab didz: Bld guetshtildi nap t? L rai bquebi rai: Gadchi guetshtildi nu dup mbeld mitun. 35 Iurn guniba m par sub ra mn lu guiuu. 36 Iurn gunazi m guz gadchi guetshtildi nu gunazi m ra mbeld. Bd m graci lu Dios. Luegu l m bshull mhin. Bd mhin cuaa ra shini gusd m. Hia l rai gudidz rai par ra mn. 37 Grt ra mn gudu hasht biel rall. Despus gaul gudu rai, guadz gadchi tp ra pedas nabn subr. 38 Gr ra nagudu na ra ziqu tap mili nguiu sin nagbdii naa nil ra llgun. 39 Despus Jess

32Iurn

(Mr. 8.110)

33 bn m despedir ra mn. Iurn guat m lani barcu par ziaa m regiuni nal Magdala.
Ra fariseo gunab gun rall tubi milagr
8Per

San Mateo15,16 Jess guc ba shgab rall nu repi m: Pziel ruadidz lu sa t ad nuadii t guetshtildi? Dups fe nap t. 9 P todava run fltruu tsas t chu nahia? P ad ragndii lduu t gai guetshtildi nagudidza par gai mili nguiu? Bld tp bcaa t? 10 P ad ragndii lduu t gadchi guetshtildi nagudidza gudu par tap mili mn? Bld tp bcaa t? 11 Pziel ad rac badii t ad quaddzdiaa shcuend sht guetshtildi? Gul gup cuidad levadur sht ra fariseo nu ra saduceo. 12 Iurn guc ba ra shini gusd m de qu Jess ad qugnidii shcuend levadur, sino shcuend enseans narluaa ra fariseo nu saduceo.

16

Ra fariseo nu ra saduceo bdchini rall lu Jess par gutd rall prb l m nihun m nandii volunt sht Dios. Gunab rall guluaa m tubi milagr con pudr sht Dios. 2 Per l m bquebi: Guadze rnii t: Glli gac tubi dz zaqu purqu lu gubee nal nalln rluaa. 3 Nu rsili rnii t: Nedz gac tubi mal tiemp purqu lu gubee nalln nu rta shcahi. L t na t fals; rungu ba t lla rluaa shcahi lu gubee per ad rqudii rias t si sht tiemp ne. 4 Ra mn mal nu mn nad rzub digudii shtidz Dios, rac shtuu rall gun rall tubi milagr rub per ad gundii rall lu ms si; nitiqu gun rall tubi si ziqu guc con Jons, el qu nabiadidz shtidz Dios guahiet. Iurn bsang m l rall. Ziaa m.

(Mr. 8.1113; Lc. 12.5456)

Gunii Pedro na m Cristo

Ldai sht ra fariseo

l ra shini gusd Jess gudd rai stubi lad rua nis, per bald lduu rai niuaa rai guetshtildi. 6 Iurn Jess gunii: Gul gup cuidad con levadur sht ra fariseo nu saduceo. 7 Ra shini gusd m guzubl gunii lu sa rai: Aqu por ad chu nuadii guetshtildi, por ni gunii m zni.

5Iurn

(Mr. 8.1421)

guziaa Jess par regiuni sht Cesarea nanaqu Felipo. Iurn gunab didz m lu ra shini gusd m: Chu rnii ra mn chu nahia? nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 14 L rai bquebi rai: Bld ra mn rnii rall nal Juan Bautista. Sbld ra mn rnii rall nal Elas. Stubi tant rnii rall nal Jeremas u stubi nan biadidz shtidz Dios. 15 Iurn repi m: L t chu rnii t nahia? 16 Simn Pedro repi iurn: Ll nal Cristo. Nal shini Dios nanabani.

13Iurn

(Mr. 8.2730; Lc. 9.1821)

San Mateo16,17 bquebi: Dichus nal Simn shini Jons, purqu ni tubi nguiu bluadii ll chu nahia sino qu Shtada naqubez gubee; ni bluai lul chu nahia. 18 Per na rniaa lul; ll Pedro. Subr tubi gu rub guna formar grup sht shmn Dios nan rianald tchi ldai shtna. Nu ni siquier pudr sht galguti gndii gan lu ra mn nariald ldui na. 19 Na gunehia shtidza ziqu liahi par tsagnil lu ra mn t gudchini mn lu Shtada cat rniba m. Lo qu narnl permitir es qu hia bn m permitirin ms ants. Npl autorid; gunil nap mn libert. Lo qu narnl prohib es qu hia bn m prohibin dizd ms ants. Gunil chu naperdun nu chu ndii perdun. 20 Iurn gunii Jess tubld; gunibai ad chu lu guaddzdii ra shini gusd m na m Cristo.

34 Jess bdchigr lu m nu repi m lu Pedro: Guabs lua, Satans, ll nal ziqu gu narreld mn. Ad riasdiil lo qu narac shtuu Dios. Rnl llgab ziqu mn sht gudchiliu. 24 Iurn Jess repi lu ra shini gusd m: Si tal nan tubi mn narac shtuu gqull shmna, nap qu gnll renunci prupi vid shtnll. Nap qu gqull dispuest gtill por na nu guid nldll na. 25 El qu nad rac shtudii gati por na, ztill. Per el qu naguniti vid shtni por na nu por dizaqu, gubnill par siempr; gac salvrll. 26 Ad p rlluidii gun nguiu gan grt cus lu gudchiliu nu despus guntill vid shtnll, ad ndii fin par lll. P ofrend gud nguiu lu Dios par gac salvrll? 27 Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; gudchinia con pudr sht Shtada. Gudchinia con ra iangl shtn m. Iurn quilla cad tubi nguiu segn lo qu nabnll. 28 Gulda nabani bld mn nd; ad gtidii rall hasht gun rall lua; iurn napa pudr ziqu ry. Gudchinia par gunibahia.
23Per

17Jess

iurn Jess guzubl qugnii m lu shini gusd m de qu l m nap qu guziaa m Jerusaln nu de qu ra m guanisi sht naciuni Israel nu ra jf sht ra bshuzi con ra ms narluaa ly, guzac zi rall l m. Gun rall zihani cus cuntr l m. Nu repi m de qu quini rall l m per dz tsun tsasht m ladi ra tgul. 22 Iurn l Pedro biaa l m tubi lad nu guzubl gudldill l m. Gunii Pedro: Aqu Dad, ni lo quiere Dios. Nunqu ad gudchnidii tdl cus r.

21Dizd

(Mr.8.319.1;Lc.9.2227)

Gunii m gati m

Guc cambi Jess stubi form

17

Gudd shup dz; Jess biaa m Pedro nu Jacobo nu Juan, bchi Jacobo; ziaa rai lu tubi dani cat ms guiaa. 2 Iurn guc cambi Jess stubi form delant lu rai. Lu m rabts ziqu ngubidz. Hia shab m baquin

(Mr. 9.213; Lc.9.2836)

35 naquichi como llni. 3 Mizm iurn gun ra shini gusd m lu Moiss nu Elas; quadidzn rai Jess. 4 Iurn Pedro gunii lu m: Dad, bien dzu naa nd iurne. Si tal rac shtul gudntsau naa tsun ranchi, tubin par ll, tubin par Moiss, stubin par Elas. 5 Nian l Pedro quadidz, iurn bdchini tubi shcahi narabts nabsau l rai. Lani shcahi bdchini tubi b. Nu bini rai tubi voz narnii: Nd l shinia narac shtuaa. Nal rquit lduaa con li. Gul bqu diagu shtdzi. 6 Iur bini ra shini gusd m didz ni, bzullibi rai hasht bdiaa luqu rai lu guiuu nu bdzb rai. 7 Iurn Jess guabigu lu rai. Bdchib guiaa m guc rai nu rpi: Gul tsasuld; ad rdzbdii t. 8 Iur l rai gubia rai stubi vuelt, hia ni tubi chu lu gundii rai sino sul Jess zugaa. 9 Iur biet rai lu dani, Jess guniba: Ad chu lu guaddzdii t shcuend lo qu nagun t hasht iur nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu tsashthi ladi ra tgul. 10 Iurn gunab didz shini gusd m: Pziel rnii ra ms sht ly de qu Elas nap qu gudi primr, ants gudchini Cristo? 11 Jess bquebi: Verd Elas guid primr. Gni rgl gr cus. 12 Hia bid Elias per ra mn ad bngu badii rall li sino qu bnn rall li lo qu naguc shtuu rall. Mizm manr el

San Mateo17 qu nabsheld Dios lu gudchiliu, sac zi m lu guiaa rall, gati m. 13 Iurn ra shini gusd m bd rai cuend de qu Jess quaddzi shcuend Juan Bautista.

Bnac Jess tubi llgun narati zini

bdchini rai cat rta los de ms mn, iurn guabigu tubi nguiu lu Jess nu bzullbill lu m. Rpill: 15 Dad, bgaa ldul shinia. Rqull galguidz rati zini nu rzac zill. Zihani vuelt gulgull lani guii nu gulgull lani nis. 16 Na zedna lll lu ra shini gusdl per ad bndii rall gan nac shinia. 17 Jess gunii: L t mn narialddii ldui na, siempr rsini t sa t lu duld. Hasht guc gubezna l t, t par tsald lduu t shtidza? Blac tiemp guqureldna l t, t gap t fe? Gudeen shnil lua. 18 Iurn Jess guni guc mdzab ni. Nu guniba m guruu mdzab lani lduu nguln. Luegu bac nguln. 19 Despus de ni, ra shini gusd m biadidz rai lu Jess stubi cu. Gunab didz rai: Pziel ad bndii naa gan niag naa mdzab fier lani nguln? 20 Jess repi: Purqu l t dups fe nap t. Gulda rniaa, si tal nap t fe masi zucs dup, gunii t lu dani r: Guabs ngali t par sbl stubi lugar. L dani tsabs.

14Iur

(Mr. 9.1429; Lc. 9.3743)

San Mateo17,18 Zac gun t gr cus si tal riald lduu t Dios. [21 Per mdzab fier sa nd sul rruu rall si tal run t rugu lu Dios nu si tal quhun t ayun.]

36 bshal rua ma. Gudzll tubi dum. Gudilli impuest por l hiaa.

Stubi vuelt gunii Jess gati m

ziaz rai junt regiuni sht Galilea, Jess guni de qu nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, gac intrigui guiaa ra mn mal 23 nu quini rall li per dz tsun gac resucitri. Didz r nal bsdchini trist lduu ra shini gusd m.

22Mientras

(Mr. 9.3032; Lc. 9.4345)

18

Jess nu shini gusd m bdchini rai gudchi Capernaum, ra narun cubr impuest sht iduu guagn rall Pedro nu gunab didz rall lu Pedro: Gu rguilli ms sht t impuest par iduu? 25 Pedro bquebi: Aha. Iurn guat babr Pedro ldchi; gunii Jess primr lu Pedro: P llgab quhnl, Simn? Chu mn run cubr rai impuest nu ra contribucin caa ry sht gudchiliu r? Gu rguilli ra shini ry u rguilli ra mn zitu nandii shmn ry? 26 Simn bquebi: Ra m zitu rguilli rall impuest. Jess repi: Por ni ra shini ry ad rgullidii rall impuest. 27 Per par ad ldagu llndii rall, gua rua nis. Btiaa iagull shtnl lani nis. Primr mbeld nan gunzil,

24Iur

Gudilli rai impuest sht iduu

Tiemp dz ni ra shini gusd m guabigu rai lu Jess nu gunab didz rai: Chu gac ms m rub iur guniba Dios ziqu Ry? 2 Iurn Jess gunab tubi llgun; bz m llgun gulu de l rai. 3 Nu repi m: Gulda rniaa, si tal l t ad gndii t cambi shgab t nu gac t ziqu llgun r, ad gqudii t tsut t lugar cat rniba Dios. Nap qu gac t mn humild. 4 Nguiu nams lasac lugar cat rniba Dios, na el qu nariald ldui na ziqu ra llgun, ad run llrbdii rall. 5 Si tal ra mn gun rall recibir tubi shmna nan ziqu llgun humild, tambin quhnll recibir na.

(Mr. 9.3337; Lc. 9.4648)

Chu na ms lasac

Gup cuidad gndiil duld

cualquier el qu nan guldagu shi lani duld cum ziqu tubi mn humild nan riald ldui shtidza, el qu narluaa tubi m humild mal nez t gnll duld, mejur gald nguiu ni tubi guichi rub inill, tsagrldll lll lani nisduu. 7 Prubi mn sht gudchiliu iur zed ocasiuni gun rall duld. Nap qu gudchini tiemp guquili mdzab l mn par gun rall duld per prubi el qu naqugluaa shi mal nez. 8 Por ni rniaa lu t; si tal guial u gual rac shtuu guldagu ll

6Per

(Mr. 9.4248; Lc. 17.12)

37 lu duld, bchuguin; bruldin zitu. Mejur gudchnil cat npl vid sin fin ziqu cuj u ziqu narun falt guiall u guall qu gudubi cuerp tsal gabildi. Nd nunqu rlddii bel. 9 Si tal slul rac shtuu guldagu ll lu duld, gul slul, bruldin zitu. Ms mejur tsutl cat rniba Dios tubs slul lddii tsal gabildi con gurup slul.

San Mateo18
16Per

Comparaciuni sht llili naguniti

rndii t desprci tubi ziqu llgun r. Pues rniaa lu t lu gubee, ra iangl sht rai siempr nap rai entrad cat qubez Dios. [11 Nguiu nabsheld Dios, bdi par gni salvar gr lo qu nabniti.] 12 P rnii lduu t? si tal tubi nguiu npll tubi gahiua llili nu guntill tubi llili, tsatlill l ma. Gusnll noventa y nueve llili lu dani par tsatlill llili naguniti. 13 Si tal gudzlll l ma, runa segur de qu guquit ldull por llili ni ms qu ra noventa y nueve nad guntidii. 14 Zni zac Shtad t naqubez gubee, rac shtuu m guntidii ni tubi shmn m nan humild.

10Ad

(Lc. 15.37)

Gul bn perdun sal

tal bchil quhnll mal cuntr ll, guniin lll, sul lll t par gac ball guad falt nanpll. Si tal gudll cuend shtdzl, guabr ldull con Dios. Zni ll bnl compai sal t tsaglgull shnez Dios.
15Si

(Lc.17.3)

si tal ad rndiill cuend shtdzl, iurn biaa tubi testigu u chup testigu t par gac ba rall shcuend ra cus r. 17 Si tal ad rndiill cuend l ra mn ni, iurn guchi lu gr ra nard lani iduu falt nanap bchil. Si ad rndiill cuend grup sht shmn Dios, iurn bn trat lll cum ziqu tubi ad gundii Dios u ziqu tubi m mal narun cubr impuest. 18 Gulda rniaa, gr lo qu narun t permitir es qu hia bn m permitirin ms ants. Nap t autorid t gunii t nap mn libert. Lo qu narun t prohib es qu hia bn m prohibin dizd ms ants. Gunii t chu na perdun nu chu ndii perdun. 19 Nu rniaa lu t, si tal chup de l t cue t lu gudchiliu de acuerd subr lo qu nagunab t lu Shtada naqubez gubee, grt gunee m 20 purqu cat rd chup u tsun mn por nombre sht na nu riald lduu rall na, ngali qubezna l rall. 21 Iurn bdchini Pedro nu gunab ddzi lu m: Dad, bld vs guna perdun bcha, el qu narun duld cuntr na, hasht gadchi vuelt? 22 Jess bquebi: Gunidiaa gadchi vuelt per sino gadchi vs setenta, bn perdun bchil.

cat rniba Dios nahin ziqu tubi ry naguc shtuu suld cuend sht ra muz. 24 Iur

23Lugar

Comparaciuni tubi mn ad ndii gnll perdun sall

San Mateo18,19 guzubl qugnab ry l ra muz, bdchini tubi nazebi tubi milln bll. 25 Cum muz ni ad npdiill par qullill, l lam guniba gutuu mn muz ni con tslll nu shnill. Gutuu ry gr lo qu nanap muz par quilli muz lo qu nazbill. 26 Iurn l muz bzullbill lu lam nu bnll rugu: Dad, gup pacnci l na; quilla grt lo qu nazebia. 27 L lam bgaa ldull muz nu bn lam perdun gr lo qu nazebi muz. 28 Per luegu l muz bdiagulull stubi sall nazebi tubi dum mitun. Iurn gunzill ieni sall par btell ieni sall. Iurn rpill: Gudilli lo qu nazbil. 29 L prubi nguiu bzullbill lull nu bnll rugu lull: Gup pacnci con na. Quilla gr lo qu nan zebia. 30 Per lll ad ndiill sino qu btiall sall lachiguib hasht qullill lo qu nazbill. 31 Iur stubi sa muz sht lam gunall p guc, iurn gulagu trist lani lduu muz ni. Biaddzll lu shlmll gr lo qu nabn primr muz. 32 Iurn l lam guniba par gued guz muz lu lam. Iurn repi lam: Muz mal, na bna perdun grt dum nazbil purqu bnl rugu lua. 33 Zni ll nipl pacnci con sal cum ziqu napa pacnci ll. 34 Iurn l lam bldll nu guniba lam tsa muz lu cashtigu hasht qullill grt lo qu nazbill. 35 Jess gual gunii m grt nd nu gunii m: Shtada naqubez gubee, gun m ziqu ry r si tal cad l

38 t ad gndiil perdun sal con gudubin ldul.


Jess bluaa shcuend divurci

19

Despus de gunii Jess gr ra didz r, bruu m Galilea. Bdchini m regiuni sht Judea nanaqu ladi guiaa gugu Jordn. 2 Cantid mn guanald rall l m. Ngali bnac m zihani ra narac lluu. 3 Iurn bld fariseo guabigu rall lu Jess par guldagu rall l m tubi tramp. Gunab didz rall: Gu nan mud segn ly par gul tsel mn por cualquier cus? 4 L m bquebi: P ad bldidii t Sagradas Escrituras de qu iur nabcuesht Dios gudchiliu, bntsau m nguiu nu naa? 5 Nu gunii m: L nguiu gusnll shtdi nu shnai par guqureldnull tslll. Hia gurup rall gac rall tubs. 6 Zni hiad ndii rall chup sino tubs; unid na rall. Lo qu nabn Dios unir, ad chu gulddii l rall. 7 Iurn gunab didz rall: Pziel bn Moiss permitir gud nguiu tubi cart sht divurci par caa tslll nu gul tslll? 8 Jess repi: Purqu nal nagudchi lduu t; por ni bd Moiss permisi par gul tsel mn, per dizd principi sht gudchiliu, ad gqudiin volunt sht Dios gusan nguiu tsel nguiu. 9 Nan tubs motiv par gul tsel nguiu, sul si tal quhun tslll

(Mr. 10.112; Lc. 16.18)

39 duld con stubi nguiu. Per si caa mn ni stubi naa, quhnll duld adulteri. [Nu el qu nagutsa con l naa divurciad pues nu zqull quhnll duld adulteri.] 10 Ra shini gusd m gunii: Si tal ndii permisi gul tsel nguiu, mejur ad cadii nguiu naa. 11 Jess repi: Lddii gr mn rias nacagniaa lu t, sino nad ms el qu nagun Dios compai par gac ballin. 12 Nan nguiu ndii rall complet dizd gul rall. Sbld nguiu ndii rall complet; bn mn. Nan sbld mn ad ndii gutsa rall por prupi volunt sht rall t par guadidz rall dizaqu sht Dios lu los de ms mn. El qu narias didz r, gnll recibirin.

San Mateo19 Ms zaqu, p cus zaqu guna par gapa vid etern? 17 Jess repi: Pziel rnii lua, ms zaqu? purqu ni tubi ad chu nazaqu, sul Dios. Per si tal rac shtul gac salvrl, bzub diagu gr mandamient. 18 Repi sultr: Guad nan ra mandamient ni? Jess repi: Ad qunidiil sal. Ad rqundiil ra sal. Ad cundiil p sht mn; ad guaddzdiil bishi. 19 Bzub diagu shtidz shnal nu shtdl, nu guc shtuu bchi sal mizm manr cum ziqu rac shtul ll. 20 L sultr repi: Bna cumplir gr mandamient r dizd nabicha. P run falt? 21 Jess gunii: Si tal rac shtul gac tubld shcundl lu Dios, btuu gr cus nanpl; bd dum caa ra prubi, iurn gpl tesur lu gubee. Iurn snldl na. 22 Per iur l sultr bini didz r, nal gulagu trist lani ldull; ziagzll purqu nal ricu nall. 23 Iurn Jess repi lu ra shini gusd m: Gulda rniaa, nagan tsut tubi ricu lugar cat rniba Dios. 24 Rniaa lu t, ms sencigi tsut tubi camell ichi tubi iagull qu tubi ricu tsutll gubee, lu lugar cat rniba Dios. 25 Iur bini ra shini gusd m didz r, nal guas lduu rai nu bdzgu lduu rai. Iurn gunab didz lu sa rai:

Jess bn ldai ra llgun

bdchinin ra mn llgun lu Jess par gudchib m guiaa m guc rall nu gunab m lu Dios por l rall. Per ra shini gusd m guzubl gudildi rai guc ra nabdchinin llgun. 14 Per Jess repi: Bd s, guid bigu ra llgun lua, ad gucdii t lu ra nii purqu ra mn nan ziqu ra llgun, tsut rall cat rniba Dios ziqu Ry. 15 Bdchib guiaa m guc ra llgun; iurn ziaa m stubi lugar.

13Iurn

(Mr. 10.1316; Lc. 18.1517)

sultr guagn l Jess nu rpill:

16Tubi

(Mr. 10.1731; Lc. 18.1830)

Tubi sultr ricu

San Mateo19,20 Chlltii gac salvar? 26 Jess gubia lu rai nu rpi: Ad gndii nguiu gan gun salvar mizm li, per Dios nap pudr gun m grt ra cus. 27 Iurn Pedro repi: Dad, l naa bsan naa grt lo qu nanap naa par zed nald naa ll. P gudn naa recibir? 28 Jess repi: Gulda rniaa, tiemp gr cus gquin nacubi, iur nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu sbi lu trun shtni cat qubez Dios, l t nazed nald na cuezn t na lu chib chup trun par gun t juzgar ra chib chup grup sht Israel. 29 Grt narsan ldchi u bchi u zni u shtdi u shnai u tsli u shni u shguiuu rai purqu rac shtull gqull shmna, ni gnll recibir tubi gahiua vs ms nu gpll vid sin fin. 30 Zihani nan ms nasac entr lu sa rall, gac rall lltim dz ni nu zihani nan lltim iurne, gac rall mn nams nasac lu Dios.

40 Quilla l t narun tucar. Iurn l rall ziaa rall. 5 L nashtn guiuu brull casi guruld dz, nu guall rqu tsun guadze; mizm zni bnll con msruu muz. 6 Hia rqu gai guadze guall stubi shquini llgua. Bdzlll sbld muz nad p quhndii. Iurn repi lam: Pziel rta t nd casi hia mr tsaa dz? ni dchini ad quhndii t. 7 Repi rall: Purqu ni tubi ad chu bnee dchini. Iurn repi lam: Nu l t gul tsa shchinia; tsagun t dchini lu guiuu. Guguilla l t narun tucar. 8 Iur l guel bdchini, l nashtn guiuu repi lu encargad sht dchini: Guagnab grt muz t par gall rall. Bd pagu caa cad tubi rall el qu naguat lu dchini rqu gai nu hasht ra naguat lu dchini tumpran. 9 Iurn bdchini ra naguat lu dchini rqu gai guadze; cad tubi rall bn rall recibir pagu complet, tubig dum denario. 10 Despus bn tucar naguat primr; bn rall llgab de qu gun rall recibir ms dum qu naguat guadze. Per mizm pagu bd lam, l qu l tubig denario. 11 Nagut ra tumpran iur bn rall recibirin, iurn guzubl bn rall reclam lu lam. 12 Repi rall: Ra nabdchini lltim, bn rall dchini tubs iur nu gudllil igual ziqu l naa, nu l naa bdn naa dchini dobl; biaa lduu naa lu ngubidz guat dz. 13 Per l nashtn guiuu bquebi lu tubi rall: Amigu, ad quhndiaa ni tubi cus mal. Hia bdnaa trat gshtl

20

Lugar cat rniba Dios na ziqu tubi nashtn tubi guiuu lachi nargabn. Bruu lam tumpran rsili par ziatlill muz, gun rall dchini cat nan hiagu uv. 2 Primr guagnll muz de qu qullill tubi dum denario por tubi dz. Nu guniball tsagun ra muz dchini. 3 Despus brull rqu gu; gunall lu stubi ra muz nazugaa shquini llgua. Ad p quhndii rall. 4 Iurn repi lam lu mn ni: Gul tsa shchinia.

Comparaciuni sht narun dchini

41 tubi denario. 14 Gunazi shtumil nu bagz. Na rac shtuaa quilla mizm pagu caa naguat rqu gai ziqu narun tucar t. 15 Napa derech rnibahia shtuma; guna lo qu narac shtuaa. P nal mbidi purqu nahia nazaqu? 16 Zihani mn nalasac delant lu sa rall, gac rall lltim dz ni; nu zihani mn nan lltim iurne, gac rall mn nams lasac lu Dios. [Gunab Dios zihani mn per dups mn gul m par gac rall shmn m.]

San Mateo20 Guniba gurup shinia subn rall l l iur gunib al ziqu Ry, tbill lad ldi shtnl, stbill lad rubs. 22 Per Jess bquebi: L t ad rac badii t lo qu narnab t. Zzac zi t ziqu na? P zac td t cus dur natda, cus demasiad dur? L rai bquebi: Zac naa, Dad. 23 Iurn repi m: Verd gun t sufrir demasiad ziqu guna sufrir. Gu t mizm vas sht sufrimient; per sub t culania, tubi de l t lad ldi nu stubi lad rubs, ad rndii tucar gunehia s, sub t nd. Shtada bn preparar lugar ni sul par ra narac shtuu m sub rall nd. 24 Iur l ra stubi chii ra shini gusd m bini lo qu nagunab Juan nu Jacobo, bld rai. 25 Per Jess gunab l rai nu gunii m: L t nan t ra jf sht naciuni nandii israelit, nal nadush rniba rall; rdchib rall ly nan dush gun mn cumplir 26 per gqudiin entr de l t. Al contrari, el qu narac shtuu gac m rub entr de l t, nap qu gnll sirv lu los de ms shi. 27 Cualquier de l t si tal rac shtul gqul mayur entr gr ra sal, nap qu gqul muz sht gr rai. 28 Nahia nguiu nabsheld Dios lu gu dchiliu; zelda ziqu muz sht mn. Zlddiaa par gun mn sirv lua. Gunehia vid shtna ziqu prci par gac salvar zihani mn.

Stubi vuelt gunii Jess gti

ziaz m nez par Jerusaln. Biaa m ra shini gusd m tubi cu nu repi m: 18 Hia nan t ziagdchniaa Jerusaln cat l nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, gac intrigui lu jf sht ra bshuzi nu ra ms sht ly par gun rall condenar li lu galguti. 19 Nu gun rall intriegu li lu guiaa mn nandii israelit t par gun rall burn l nguiu ni, nu gud rall galn nu guqu rall li lu cruz, per dz tsun tsashthi ladi ra tgul.

17Jess

(Mr. 10.3234; Lc. 18.3134)

Shnia Jacobo nu Juan gunbll tubi favur

guabigu shnia Jacobo nu Juan lu Jess. Na rall shini Zebedeo; bdchini rai lu Jess. Iurn bzullibi naa ni delant lu Jess par gunbll tubi favur lu m. 21 Gunab didz m: P rac shtul guna? Shnia ra nguiu ni rpill:

20Iurn

(Mr. 10.3545)

Bnac Jess chup mn ciegu

l rai ziagruu rai ciud Jeric, cantid mn zianald rall

29Iur

(Mr. 10.4652; Lc. 18.3543)

San Mateo20,21 l Jess. 30 Ngali zbgaa chup ciegu. Zbgaa rall gulladchi rua nez. Iur bini ra ciegu Jess hia zdi, gunii rall fuert: Dad llbn David, bgaa ldul l naa. 31 Ra mn gunii guc ra ciegu par guac dchi rall, per l rall ms ziaglagu gunii rall fuert: Dad llbn David, bgaa ldul l naa. 32 Iurn guzudch Jess nu gunab m ra ciegu nu gunab didz m: P rac shtuu t guna? 33 L rall bquebi: Dad, rac shtuu naa gun naa. 34 Iurn Jess bgaa lduu m l rall. Bsh guiaa m slu rall. Luegu iurn ra ciegu gun rall llni. Bac slu rall nu guanald rall l Jess.

42 guchi lu ra mn naqureld gudchi Sin: Gul gun, l Ry sht t zed gudchni. Nadui; dchbi tchi tubi burr, shini tubi ma naruaa cargu. 6 Iurn l shini gusd m ziaa rai; bn rai tal cum gunii Jess lu rai. 7 Bedn rai burr con shini ma. Iurn gudchib rai shab rai tchi ma nu gudchib Jess tchi ma. 8 Hia ra mn zihani gudishi rall shab rall lu guiuu par ziazhi lu nez. Sbld ra mn bchugu rall ndiagu sht hiagu par gudishi rall ndiagu lu nez. 9 Hia ra mn naziaa delant tambin nan zed tras, guzubl gunii rall: Gun Dios salvar llbn David. Bendit el qu nazed gudchini por part sht Dios. Rac shtuu naa Dios nacabez gubee gun m salvar llbn David. 10 Iur Jess bdchini Jerusaln, gudubi ciud bdzatsu ra mn. Nu gr mn gunab didz rall: Chu nd? 11 Ra mn rnii rall: Lhi Jess m Nazaret sht Galilea. Ruaddzi shtidz Dios.

5 Gul

21

Hia ziagdchini rai Jerusaln; bdchini rai gudchi Betfag. Betfag quhin gulladchi tubi dani nal Olivos. Bsheld Jess chup shini gusd m 2 nu repi m: Tsa t gudchi nan qu delant. Ngali gudzel t tubi burr qud con shini ma. Gul bshaqu ma t guedn t ma nd. 3 Si tal chu gunii lu t u gunab ddzll lu t, guchi de qu l Dad rquini l ra ma. Luegu gushldll naguedn ra ma. 4 Znd guzac par guc cumplir lo qu nabqu muz sht Dios guahiet. Guni:

(Mr. 11.111; Lc. 19.2840; Jn. 12.1219)

Guat Jess Jerusaln

de ni, Jess guat lani iduu rub. Iurn guald hiald m grt mn nartuu nu narzii. Brsh m mell sht ra nacagchili dum sht ra mn. Brsh m ra iagshili sht ra
12Despus

(Mr. 11.1519; Lc. 19.4548; Jn. 2.1322)

Jess bsllun mn mal lani iduu

43 naqugtuu ra palum. 13 Iurn gunii m: Lani Sagradas Escrituras rnii znd: Lidcha na par gun mn orar lu Dios per l t bn t cambi lugar ni ziqu cuev sht nguban. 14 Mizm lani iduu guabigu ra ciegu nu ra cuj lu Jess. Bnac m l rall. 15 Per ra jf sht ra bshuzi nu ra ms sht ly, gun rall lu milagr naquhun m. Iur l rall bini rall lo qu nagunii ra llgun, bld rall. Fuert gunii ra llgun lani iduu: Gun Dios salvar llbn David nd. 16 Bld ra bshuzi; repi rall lu Jess: Gu rnil lo qu naqugnii ra llgun r? Jess bquebi: Aha. Rinia. Pll ad bldidii t Sagradas Escrituras? lo qu naruadidz znd: Dios bni t rua llgun nu ra med radchi guruu labans par Dios; nahin labans ms chul par l m. 17 Iurn bsang m l rall. Ziaa m par gudchi Betania. Hia ngali gudd guel m.

San Mateo21 Nunqu jams ad guabrdii qu nashi lul. Mizm iurn l hiagu bldau gubidchi. 20 Iur gun ra shini gusd m znd, bdzgu lduu rai. Gunii rai: Gun, nases gubidchi hiagu r? 21 Jess bquebi: Gulda rniaa lu t, si tal nap t fe nu ad rzdii lduu t, ld niasdii gun t ziqu bna con hiagu bldau sino gunii t lu dani: Guabs nd; tsal lani nisduu. Pues zni gaquin. 22 Grt lo qu nagunab t con oraciuni, si tal riald lduu t Dios, pues gun t recibirin.

Jess gulud hiagu bldau

brguel rsili iurn ziagdchini rai Jerusaln. Bldian lduu m. 19 Gun m lu tubi hiagu bldau nazub rua nez. Iurn guabigu m lu hiagu; guhi tubi nashi per ad bdzldii m nashi; pur ndiagu nuaa hiagu. Iurn Jess repi lu hiagu:

18Hia

(Mr. 11.1214, 2026)

Jess guat lani iduu. Mientras qugluaa m ngali, bdchini ra jf sht ra bshuzi con ra m gush sht gudchi. Gunab didz rall lu Jess: Chu bsheld ll nu bnee derech nu pudr par rnl cus r? 24 Jess bquebi: Nu na runa tubi pregunt lu t. Si tal guquebi t lua, guniaa lu t chu bnee pudr runa gr ra cus r. 25 Chu guniba l Juan par bchub nsi ra mn? P Dios u nguiu? Iurn guzubl rall quadidz lu sa rall; repi rall: Si tal gunii hiaa Dios guniba l Juan, iurn guquebi nguiu r: Pziel ad gualddii lduu t shtidz Juan? 26 Si tal gunii hiaa ra nguiu bsheld l
23Iurn

(Mr. 11.2733; Lc. 20.18)

Pudr nanap Jess

San Mateo21 Juan, pues rdzbaa ra mn purqu gr rall riald lduu rall de qu biadidz Juan shtidz Dios. 27 Iurn repi rall lu Jess: Ad rddii naa cuend chu bsheld l Juan. Iurn l m repi: Pues ni na tampuqu ad guqubidiaa chu sht pudr nu autorid quhuna ra cus r.

44
Comparaciuni sht ra muz mal

repi: P run t shgab t znd? Tubi nguiu nap chup shnill. Repi dad lu shni: Llgan, tsagunl dchini sht cusech cat nan hiagu uv. 29 L shini m bqubill: Tsagundiaa dchini, per despus bnll cambi shgbll; guagunll dchini. 30 Luegu l dad ni guagn l stubi shni; gunill: Tsagunl dchini. Nguiu ni bquebi lu shtdi: Aha Dad, tsaguna dchini per ad gudiill. 31 Guad de gurup ra llgun ni bn lo qu nagunii shtdi? Iurn repi rall: L primr. Iurn Jess repi: Gulda rniaa, ra cubradur sht impuest nu ra naa mal, tsut rall lugar cat rniba Dios ants de l t 32 purqu Juan Bautista bid guluai shnez Dios lla gac salvar t, per l t ad gualddii lduu t shtidz Juan. Per en cambi ra cubradur sht impuest nu ra naa mal, guald lduu rall shtdzi. L t gun t lo qu nabn Juan per ad bndii t cambi mud nanabani t; ad gualddii lduu t shtdzi.

Comparaciuni sht chup shini mn


28Jess

bqu diagu stubi comparaciuni. Gu tubi nguiu nanap tubi ld guiuu lachi nargabn. Bcabnill hiagu uv nu bntsull tubi lu alrededur; bntsull cat guruu jugu sht uv. Bzall tubi hiuu guiaa par quhap ra muz ra plant. Iurn bd mn ni guiuu par ra trabajadur gun rall dchini mdi. Iurn ziall zitu. 34 Iur l tiemp sht cusech bdchini, guniba lam sht guiuu bld muz par tsagllii rall mdi narun tucar caa lam. 35 Ra trabajadur gunazi rall l ra muz ni; tubi muz bd rall galn. Stubi muz gudini rall. Stubi muz bd gu rall. 36 Iurn l nashtn guiuu bshldll msruu muz per ra trabajadur bn rall trat muz ni mizm manr. 37 Por fin guniba nashtn guiuu tsa llgni. Bn shgbi: Zun rall rspti shinia. 38 Per iur gun trabajadur lu shini nashtn guiuu, repi rall: Nd na el qu nagun recibir herenci. Cha gudniaa lll t par guan guiuu r caa hiaa. 39 Zni gunazi rall llgnll. Gul hiald rall shini lam lu guiuu nu gudini rall shini lam. 40 Iurn Jess gunab didz: Iur l nashtn guiuu gued guz, p gnll con ra trabajadur iurn? 41 Bquebi rall: Pues gati ra muz mal sin ad chu gugadii lduu l rall. Iurn
33Gul

Mr. 12.112; Lc. 20.919)

45 caa stubi mn guiuu t par gnll intriegu ra cusech cad iz. 42 Iurn Jess repi: P nunqu bldidii t ra Escrituras narnii znd? Gu nabruld albail tubi lad, gu r gun sirv par shquini hiuu. Zni bn m, el qu narniba l hiaa. Gun hiaa pudr sht m; nal nasaa nahin. 43 Por ni rniaa lu t, Dios ad gunedii lugar tsut t cat rniba m. Lo qu nanap t, gusheld mhin hasht stubi mn nan ziqu trabajadur zaqu nabd cusech narun tucar nashtn guiuu. [44 El qu narreld guc gu r, gac chup ldll per iur ldagu gu ni guc mn, gqull ziqu pulv.] 45 Iur l ra jf sht ra bshuzi con ra fariseo bini rall gr comparaciuni lo qu nagunii Jess, bd rall cuend de qu quadidz m shcuend rall. 46 Iurn guc shtuu rall gunazi rall l m prsi per bdzb rall los de ms mn purqu gunii mn na Jess tubi profet narnii shtidz Dios.

San Mateo21,22 ra mn niagdchini rall lu saa. gunab ry stubi shcuaa muz. Gunii ry: Gul gunii lu ra invitad hia napreparad dau; hia ngun nandch con los de ms ra ma hia gui; grt nahin list. Nad ms gudchini rall par cuez rall lu saa. 5 Per ra invitad ad bndii rall cuend. Tubi de l rall guagnall lu shguiull. Stubi guagnall ra neguci shtnll. 6 Hia stubi ra invitad gunazi rall muz sht ry; bn rall maltrat muz ni hasht gudini rall l muz. 7 Iurn l ry bldll. Guniball ra suldad par tsatini rall l narguini mn. Nu tsa quguii ra suldad gudchi ni. 8 Luegu repi ry lu muz stubi: Hia gr na list par saa; per ra invitad bluaa rall de qu ad rndii tucar rall invitacin shtna. 9 Gul tsa iurne ra nez principal. Gul bn invitar l mn lu saa, gr ra nagudiagul t; tsut rall. 10 Iurn bruu ra muz nez; guagt rall grt lo qu nabdiagul rall, tant hiumbr mal nu nguiu zaqu. Iurn s, guadz hiuu cat na preparad par saa. 11 Iurn ry guat cat nan ra mn. Gun ry lu tubi nguiu naqubez ngali, per ad nuadiill lari sht saa. 12 Repi ry: Amigu, lla guatl nd sin ad nuadiil lari sht saa cum ziqu na custumbr? Per nguiu ni ad p gunidiill. 13 Iurn l ry repi lu naquhun sirv lu mell: Gul bldibi guall nu guiaa nguiu r. Gul btiaa lll par lu nacahi cat gun mn nu
4Iurn

22

Comparaciuni sht saa

Repi m: 2 L lugar cat rniba Dios, na ziqu tubi ry nabn tubi lan sht saa par shni. 3 Guniba ry ni ra muz par tsagnab rai ra invitad lu saa, per ad ndii

Jess guzubl quadidz m stubi por comparaciuni.

San Mateo22 hasht guchush lai rall. 14 Rniaa lu t, zihani mn gunab Dios par tsut rall cat rniba m, per dups mn gul m par gac rall shmn m.

46
Gunab didz ra mn shcuend lla tsasht ra tgul

ra fariseo ziaa rall par gur rall de acuerd lla tsu mud gusigu rall l m t ninii m cus mal. 16 Nu bsheld rall partid sht rall con stubi partid sht Herodes par tsaguchi rall lu Jess: Ms rd naa cuend de qu ll rnil verd nu rlual nez sht Dios sin ad rndiil cuend lo qu narnii mn. Ad rndiil juzgu segn el qu narn mn. 17 Gunii lu naa p na bien segn ly gudlliaa impuest lu ry Csar, u gudllidiiaa impuest? 18 Per Jess bd cuend de qu cabezn rall mal llgab. Repi m lu rall: Na t fals. Pziel zed gusigu t na? 19 Gul bluaa dum denario naquilli t impuest. Iurn bedn rall tubi moned. 20 Gun Jess lu moned; iurn gunab didz m: Chu lu nu chu l naqu lu dum r? 21 Bquebi rall: Lu ry Csar naqu lu dum. Iurn Jess repi: Gul bd nacaa Csar lo qu nan sht Csar nu gul bd nacaa Dios lo qu nan sht Dios. 22 Iur bini rall ra didz r, ban dchi rall nu guas lduu rall. Iurn bsang rall l m; ziaa rall.

15Iurn

(Mr. 12.1317; Lc. 20.2026)

Shcuend impuest

dz ni bld ra saduceo guagn rall l Jess. Ra saduceo rnii de qu ad tsashtdii ra tgul. Gunab didz rall lu m: 24 Ms, bqu Moiss guahiet si tubi nguiu gti sin shni, bchi tgul nap qu call tsel tgul t gap rai shini par ad tsaldii shfamili tgul. 25 Guc gadchi bchi; primr nguiu btsall per gtill sin ni tubi shni. Bsnll viud par segund bchill. 26 Segund bchi tgul cuall l viud per gtill sin ni tubi shni. Na tsun lo mizm; cuall tsel tgul per gtill sin ni tubi shni. Guz bchi tgul cuaa rall l naa ni per ad gpdii rai shni. 27 Despus l naa ni gti. 28 Iur tsasht ra tgul chu gac tsel naa ni? pues gadchi nguiu guc tsel naa. 29 Jess bquebi: Bgan t con didz sht t purqu ad riasdii t lo qu narnii Sagradas Escrituras; nu ad gundii t pudr sht Dios. 30 Iur ra tgul tsasht rai stubi, ad gutsadii rai; ad rndii rai gutsa shini rai. Na rai ziqu iangl sht Dios nacabez gubee. 31 Per shcuend tsasht ra tgul p ad bldidii t lo qu narnii Dios? Gunii m znd: 32 Nahia Dios sht Abraham; nahia Dios sht Isaac; nu Dios sht Jacob. Gr shmn Dios nabani rai aunqu hia guti rai. Nap rai vid sin fin. Per l m ad ndii Dios par el qu nanpdii vid sin fin.

23Mizm

(Mr. 12.1827; Lc. 20.2740)

47 bini mn znd, nal bdzgu lduu rall nu guas lduu rall lo qu naqugluaa m.
33Iur 44 Dad

San Mateo22,23 Dios gunii lu lam shtna, el qu narniba na: Guzub lad ldi shtna hasht guna gan lu enemigu shtnl t guzub diagu rall shtdzl. 45 Lla na posibl gac Cristo shini David cum David gunii Cristo na Dad narniba l David? 46 Iurn ni tubi rall gqudii niaquebi rall lu m. Dizd dz ni hia ni tubi rall ad gpdii rall valur nianab didz rall lu m.

L mandamient nams lasac

ra fariseo guc ba rall de qu Jess bsac dchi m ra saduceo, iurn bd rall. 35 Tubi de l rall na ms sht ly. Guc shtull ldagu m lu tramp; gunab ddzll: 36 Ms, guad mandamient nams lasac de gr mandamient? 37 Jess repi: Gul guc shtuu Dad Dios con gudubin ldul nu gudubi alm shtnl nu gudubi shgbl. 38 Nd nams lasac nu nahin primr mandamient lu gr mandamient. 39 Hia nachup na cum ziqu primr. Rniin: Gul guc shtuu sal cum ziqu rac shtul mizm ll. 40 Si tal rzub diagu t mandamient r tambin canihun t cumplir lo de ms nabqu Moiss nu lo qu nabqu ra muz sht Dios guahiet.

34Iur

(Mr. 12.2834)

Bluaa Jess lla na ra fariseo nu saduceo

23

l ra fariseo nian rta rall lu Jess, 42 l m gunab didz: P run t shgab t? Chu na Cristo? Chu shini l m? Iurn repi rall: Llbn David. 43 Iurn gunab didz Jess: Espritu Santo qubeznhi l David nu por pudr sht Espritu Santo gunii David shcuend llbn David:

41Mientras

(Mr. 12.3537; Lc. 20.4144)

Chu na shtad Cristo

Iurn gunii Jess lu ra mn nu lu ra shini gusd m: 2 Ra ms sht ly nu ra fariseo rzub rall shlugar Moiss iur rluaa rall ra mn. 3 Gul bzub diagu shtidz rall. Gul bn grt lo qu narnii rall per ad tsanlddii t tchi manr nanabani rall. Bien rnii rall per ad rndii rall cumplir. 4 Bien rluaa rall ly sht Dios per ra cus naquhun rall obligar gun mn, na ziqu tubi cargu n; ad chu tpdii guldisin. Rniba rall mn t par guaa ra mn cargu ni, per l rall ni siquier ms zucs tubi shcun rall guldis rallin. 5 Grt devociuni narun rall quhun rallin t gun mn. Luqu rall nu rua llicu rall nuaa rall part didz sht Sagradas Escrituras t gun mn devociuni narun rall. Chul zutsau lu shab duni sht rall. 6 Nu rac shtuu rall sub rall lugar ms lasac cat rau

(Mr. 12.3840; Lc. 11.3754; 20.4547)

San Mateo23 mn shtse nu cat zub m rub lani iduu. 7 Nu rac shtuu rall gr mn gun saludar l rall con zihani rspti iur l rall ziaz rall nez. Rac shtuu rall gun mn saludar l rall con didz r: Ms. 8 Per l t ad rndii t ziqu l mn ni. Ad rac shtudii t gunii mn na t ms, purqu nap t tubs ms; nhi Cristo. Gr t na t bchi la sa t. 9 Ad rnidii t lu tubi sa t: Dad par lu gudchiliu r, purqu nan tubs Shtad t, m naqubez gubee. 10 Nu ad rnidii t: Lam lu sa t, purqu Jesucristo nhi lniqu lam nanap t. 11 Mn narun sirv par los de ms sa hiaa, ni ms m rub entr l t 12 purqu grt narun narub, gac nasqudii rall. El qu narun lasqudii, ni nasac iurn. 13 Prubi t ms sht ly nu fariseo, na t mn fals purqu rtau t rua nez sht Dios t par ad chu tsutdii, nu nil mizm l t ad ndii t tsut t. Nu ad rddii t lugar par gr narac shtuu tsut nez zaqu. [14 Prubi de l t ms sht ly nu fariseo; na t mn fals purqu rdchis t lidchi ra viud; iurn par gusigu t ra mn, run t orar zihani vuelt. L t gun t recibir ms cashtigu dush.] 15 Prubi de l t ms sht ly nu fariseo; na t fals. Ria t stubi gudchi nams zitu par tsagtts t shldai t lu ra mn, per iur l t run t gan tubi shmn t, nall chup vuelt ms shini gabildi qu l t purqu riugull bishi sht t.

48 de l t, na t ziqu ms ciegu. Rnii t si tal quhun mn jurar por iduu rub, pues ad rndii obligar gun mn cumplirin, per si tal run mn jurar por or sht iduu, ni s, run mn comprumisi; nap qu gun mn cumplirin. Zni cagnii t. 17 Tunt nu ciegu na t. P ms lasac or u l iduu? Iduu nu or na santu. 18 Nu tambin cagluaa t si tal chu run jurar por bcugu lani iduu, ad rndii obligar gun mn cumplir juramentu ni, per rnii t si tal run mn jurar por ofrend nadchib lu bcugu, ni s, nap qu gnll cumplir. 19 Tunt nu ciegu p ms lasac ofrend nadchib lu bcugu u l bcugu nabd Dios ziqu lugar santu? 20 Pues rniaa lu t, el qu narun jurar por bcugu, ad quhndiill jurar por bcugu sulamnt per tambin por gr ofrend nadchib lu bcugu. 21 El qu narun jurar por iduu, ad quhndiill jurar sulamnt por iduu sino qu tambin por l Dios nacabez lani iduu. 22 Tambin el qu narun jurar por gubee, quhni jurar por trun sht Dios nu por mizm Dios narniba lugar ni. 23 Prubi de l t ms sht ly nu fariseo; na t fals. L t rd t ofrend narun tucar Dios, cad chii ra cus rd t tubi par Dios. Correct nahin; per ad rndii t cuend ra enseans ms lasac shtn m. Ad rndii t cumplir; ad rgadii lduu t sa t. Ndii t just. Ad rndii

16Prubi

49 t cumplir shtidz t. Cagniaa lu t, rquini gun mieti cumplir gr mandamient rub nu tambin los de ms mandamient sht Dios. 24 L t na t ziqu ms ciegu; rdchibi t vini par guruu rsh ants gul vini, per ad rddii t cuend de qu nan tubi ma rub ziqu camell guti nagaa lani vini. 25 Prubi de l t ms sht ly nu ra fariseo; na t fals. Zun t por fur vas nu ra plat per nez lani, nal suci nahin. Zni na t; na t nguban nu quhun t cumplir deseo mal. 26 Fariseo ciegu, primr gul bzun nez lani lduu t, iurn nap t conduct zaqu. Iurn na t ziqu vas narieti gudubi part. 27 Prubi de l t ms sht ly nu fariseo; na t fals. Na t ziqu baa. Nal cus zaqu naquichi rluaa fur nu chul rluaain, per nez lani gadz ra bacu sht tgul nu gr cus ziqu narruld mn rua gudchi. 28 Zni na t, l t; por fur rluaa t cus zaqu. Lu ra mn rluaa t bien, per nez lani t nal gadz ra bishi nu ad quhndii t cumplir ly sht Dios. 29 Prubi de l t ms sht ly nu fariseo; na t fals; rzaa t capill sht nabiadidz shtidz Dios guahiet, nu rzutsau t rua baa sht ra mn naguc m zaqu lu gudchiliu con gu iar. 30 Iurn luegu rnii t: Si tal l naa niaqureld naa tiemp sht ra shtad gul naa, ad chu nihndii compai ra nagudini ra profet. 31 Por mizm didz shtn t qugnii t na t llbn sht ra nagudini ra profet. Na t testigu

San Mateo23 cuntr mizm l t; na t tubs rn con shtad gul t. 32 Gul bn cumplir lo qu narac shtuu t, mald nanan lani lduu t ziqu bn shtad gul t con ra muz sht Dios. 33 Serpient, llbn mbeld, llall gun t par gucachil t lu cashtigu sht gabildi? 34 Cashelda mn zaqu naruadidz shtidza, per l t quini t sbld rai. Nu gun t crucificar l rai. Sbld rai gud t galn lani iduu sht t nu sunald t l rai gudchi por gudchi. 35 Zni na t culpabl. Ldagu cashtigu guc t por gr duld nabn mn guahiet iur gudini rall Abel hasht tiemp gudini mn Zacaras, shini Berequas. Gudini t li entr bcugu nu iduu. 36 Gulda rniaa lu t, culp sht gr mn ni ldagu subr guc ra mn naqureld lu gudchiliu iurne.

Bini Jess por gudchi Jerusaln

sht Jerusaln, l t rguini t ra nabiadidz shtidz Dios; rd gu t gr ra nazedn dizaqu sht m. Zihani vuelt guc shtuaa niatahia l t cum ziqu tubi guidi rgudchi ra guidi med, per ad ndii t gudchini t lua. 38 Gul gun, l t con lidchi t guan ziqu tubi hiuu dachi; ad chu gndii compai l t. 39 Rniaa lu t, hiad guabrdii gun t lua hasht gudchini tiemp iur l t gunii t: Bendit na el qu nazed gudchini por nombre sht Dios. Bn ldai m li.

37Mn

(Lc. 13.3445)

San Mateo24
Jess gunii guchili iduu rub

50 grt mn sht gudchiliu, gun zqudii rall lu t purqu na t shmna. 10 Tiemp dz ni cantid mn guniti rall fe sht rall. L rall gun zqudii rall lu sa rall. Nu gun rall traicionar sa rall. 11 Gudchini cantid nagugugu l ra mn. Gunii rall de qu ruadidz rall shtidz Dios. Cantid mn gugugu rall. 12 Zihani cus mal tsadal, por ni cantid mn hiad gac shtudii rall sa rall 13 per grt el qu nagac firm hasht fin, ni gac salvar. 14 L dizaqu narnii shcuend lugar cat rniba Dios, nap qu gac predicarin gudubi gudchiliu. Guadidz mn dizaqu par grt naciuni par gungu ba mn l m. Iurn gugaa iur sht fin. 15 L muz sht Dios nabrul Daniel, bqui lla na tiemp natsut cus mal iduu rub. Iur l t gun t lu cus narun manchar iduu santu, l iur bgaa; gulladchi na fin sht gudchiliu. El qu naquhuld shtidza, gul tsas lo qu narniaa. 16 El qu narta gudchi Judea iurn, gullun rall par dani. 17 Gr el qu nazub guc hiuu ldchi, ad gqudii tsald rall p shtn rall lani hiuu; mejur gullun rall luegu. 18 Gr el qu nanan lachi iurn, ad gqudii guabr rall par tsagllii rall shab rall. 19 Prubi ra naa tiemp dz ni, gr ra naa nanuaa shni u gr ra narcaa med. 20 Gul gunab lu Dios t gqudii ra cus dur tiemp nald, nil por dz narzii lduu mn 21 purqu tiemp ni gac suceder cus demasiad dur

24

Bruu Jess iduu. Iur zagz m, ra shini gusd m guabigu rai lu m nu guzubl bluaa rai ra gu rub sht iduu. 2 Jess bquebi: Gu rna t lu grt ra cus r? Gulda rniaa lu t, lugar r ni tubi gu ad gundii guc sa gu. Grt tsaluhin.

(Mr. 13.12; Lc. 21.56)

Si sht iur tsal gudchiliu

ziaa rai lu dani sht Olivos. Jess guzub ngali. Iurn ra shini gusd m guagnii lu m guits guits: Rac shtuu naa gunil lu naa, guc gac gr ra cus naqugnil. Guad nan si sht tiemp naguabril stubi? Guc gac fin sht gudchiliu? 4 Iurn Jess repi: Gul gap cuidad ni tubi ad chu cugudii l t 5 purqu cantid mn gudchini rall; gunii rall: Na nahia Cristo, nu gugugu rall cantid mn. 6 Nu l t guini t nutici sht ra gurru nazed gulla nez r nu zitu, per ad rdzbdii t purqu zni nap qu gac. Per todava lddii fin sht gudchiliu 7 purqu tubi naciuni tildin stubi naciuni; tubi gudchi tildin stubi gudchi. Nu guid ra gubini, galguidz, nu gull zihani lugar. 8 Con cus ni na principi sht cus dur nazed. 9 Iurn gun ra mn intriegu l t par gun rall mal trat l t nu hasht quini rall l t. Nu

3Iurn

(Mr. 13.323; Lc. 21.724; 17.2224)

51 nanad gundii mn dizd principi sht gudchiliu, nu nunqu jams gqudii sa ra cus ni. 22 Si tal ad bndii Dios menos ra dz sht sufrimient, ad chu ndii gac salvar per por ra mn nagul Dios, gac menos ra dz ni. 23 Si tal gunii tubi nguiu lu t: Gul gun, nd l Jesucristo, u Gul tsagn nd; l m nan, ad tsalddii lduu t shtidz mn ni. 24 Gudchini ra nagugugu l mn. Gunii rall na rall Cristo. Sbld rall gunii rall na rall naruadidz shtidz Dios. Gun rall si rub nu milagr par gugugu rall mn hasht si na posibl gugugu rall ra nagul Dios. 25 Hia guniaa lu t ants 26 por ni, si tal chu gunii lu t: Gul gun, l m nan m lu shlat cat chu ndii, ad tsdii t ngali; u si tal chu gunii: Gul gun, nan m lani tubi hiuu, ad tsalddii lduu t 27 purqu ziqu raa tubi guii sht nguziu; rabts guii nez guiaa hasht nez guet, zni gac iur l nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, gudchni stubi. 28 Cat nagaa ra naguti, ngali rd ra bchu.

San Mateo24 nabsheld Dios; gudchni rua shcahi lu gubee. Guluaa llrub pudr nu llni shtn m. 31 Nu gushldi iangl shtni con guld trompet par gud grt nagul Dios gudubi gudchiliu dizd tubi cu hasht stubi lad. 32 Gul bsd tubi comparaciuni sht tubi hiagu bldau. Iur gun t luhin, rguhin nu rruu ra ndiagu lu llcuhin, hia rac ba t bdchini tiemp sht galnai. 33 Mizm manr ni, iur gun t ra cus r, gul bd cuend l m zed gudchni. 34 Gulda rniaa, grt nd gac cumplir ants qu gati ra mn nanabani iurne. 35 Gubee nu gudchiliu tsal rahin per shtidza ad tsaldiin. 36 Per dz nu iur ad chu rac badii, ni por mizm iangl sht gubee, ni por shini Dios, sulamnt Dios Shtada rac ba m dz sht fin. 37 Ziqu guzac tiemp sht No, zni gac iur l nguiu nabsheld Dios gudchni. 38 Tiemp dz ni ants l juici sht nis bdchini, nabani ra mn lu gudchiliu; gudu rall nu bii rall; btsa rall, nu bd rall shini rall par riu saa sht nii, hasht l No gut lani barcu. 39 Todava ad bddii rall cuend hasht iur l juici bdchini. Biaa nisi grt ra mn. Zni gac iur nguiu nabsheld Dios gudchni stubi. 40 Tiemp dz ni chup nguiu nan lachi; tubi nguiu tsabs, stubi nguiu guan. 41 Chup naa caniuu; tubi tsabs, stubi guan. 42 Gul cue nasini purqu ad rac badii t ca iur gudchini el qu naguniba l t. 43 Per

(Mr. 13.2437; Lc. 21.2533; 17.2630, 3436)

Lla na tiemp iur gudchini Cristo


29Despus

gudd ra dz sht cus dur, luegu l ngubidz gucahi lhi nu mbehu hiad gunediin llni. Ra mbelguii ldagu. Grt fuers sht gubee gunibi. 30 Iurn lu gubee gun t si sht nguiu nabsheld Dios. Grt ra mn sht gudchiliu, gun rall nu gun rall lu nguiu

San Mateo24,25 gul bsd nd, si tal tubi nashtn hiuu rac ball ca iur gudchini nguban, gaa nasnill par gqudii tsaldan nguban. 44 Por ni gul cue nasini nu gul gac preparad lduu t purqu menos run t shgab t, iurn gun t lu nguiu nabsheld Dios; hia bdchni.

52

25

l lligu iur gudchni lidchi saa. 2 Gai lligunaa na tunt, ad rndii rall guqull, per gai ra lligunaa na rall list. 3 Ra lligunaa tunt biaa rall lmpara sht rall per ad biadii rall siti par tsadz lmpara. 4 Per ra lligunaa list biaa rall bti siti nu gadz ra lmpara. 5 L lligu guc ld par gudchnill; iurn Tubi muz zaqu nu tubi muz mal mbcald bdchini lu ra lligunaa. (Lc. 12.4148) Por fin l rall gut gasi. 6 Iurn 45 Chu na muz nams rias nu cum ziqu guruld guel, bini rall tubi nagunii fuert: Hia l nams obedient? Na ziqu el qu lligu zed. Gul bruu t par nabn recibir dchini. Lam sht gun t recibir l lligu. 7 Grt nguiu ni guniball gud nguiu lligunaa guasht rall par bn nagu iur bn tucar gau lam. 46 Dichus muz si tal quhnll rall preparar lmpara sht rall. 8 Hia zgai ra nan tunt repi bien iur l lam gudchini. rall lu zgai nan list: Den Gudzel lam l muz; quhni dup siti purqu l lmpara cumplir. 47 Gulda rniaa, l shtn naa gualdin. 9 Per lam guz l muz ni; gqull lligunaa nan list bquebi rai: encargad sht gr lo qu nanap Aqudii, purqu iurn gubidchi lam. 48 Per si tal muz nall tubi siti shtn naa. Par l t ad nguiu mal, gnll llgab de qu shlmll gac ld par gued guz glddiin; mejur gul tsacaa 49 nu gnll trat mal stubi sa muz, siti cat rduhin. Gul tsasihin t par iurn nap thin. 10 Per nu tsataunull ra zudchi; ruull con mientras gai naa guasii rall l rall. 50 Iur l lam guabr, siti, l lligu bed guz. Ra l muz ni ad rndii shgbll lligunaa nan preparad guatn ca iur gued guz lam. 51 Per rall lligu lu saa. Iurn bau rua l lam gud tubi cashtigu puert. 11 Despus bdchini ra rub par muz ni; gac condenrll zgai lligunaa; iurn gunii rall: mizm manr cum ziqu mn Dad, bshal puert. 12 Per nan fals. Iurn gnll ngali nan shtn hiuu bquebi: Gulda hasht rchush laill. rniaa de qu ad gundiaa l Comparaciuni sht chii lligunaa t. 13 Iurn Jess repi: Iur gudchini tiemp, Gul gac preparad. Gul gac manr naguniba Dios nasini purqu ad rac badii t na ziqu chii lligunaa nagunazi p dz, ni p iur gudchini nguiu lmpara nari siti par quguiin; nabsheld Dios. bruu rall t par gun rall recibir

53
Comparaciuni sht dum

San Mateo25 bll ms bna gan subr guc chup mili. 23 L lam repi: Bien nahin. Nal tubi muz zaqu. Napa confians ll. Hia qu ll nal muz zaqu de lo dup nabna incargu guial; bnl gan ms. Guat; bquitn ldul na. 24 Per iur bdchini muz nabn recibir tubi mili bll, rpill lu shlmll: Dad, nana qu ll nal tubi nguiu nan rzac zi muz. Rcal cusech cat ad bcabndiil, nu rtal cat ad bttsdiil bdchi. 25 Por ni bdzba; guacacha shtumil lani guiuu per iurne l shtnl nd. 26 L lam bquebi: Muz mal nal, nu nabchil. Rnil de de qu rcahia cusech cat ad rcabndiaa, nu rthia cat ad rttsdiaa bdchi. 27 Por ni niagutl dum lu bancu par iurn nihuna recibir shini dum lo qu narun tucara. 28 Iurn repi lam lu ra narta ngali: Gul bdchis mili bll de muz mal nu bdin caa nan bn recibir chii mili. 29 Si tal guqu diagu t bien, Dios gunee m ms shtidz m par l t per si tal rndiil cuend shtidza, gudchis m llni narnil npl. 30 Nu l muz mal, gul btiaa lll tchi fur cat nacahi, cat gun mn nu rchush lai rall.

cat rniba Dios nu tiemp gun m juzgu ra mn, na ziqu tubi nguiu naguziaa par stubi naciuni. Gunab nguiu ni ra shmzll. Bnll incargu shtumill lu ra muz ni. 15 Tubi de l ra muz bdll gai mili bll. Stbill cuaa chup mili dum. Stbill cuaa tubi mili bll, segn narac cad tubi rall. Iurn l nguiu ni guziaa viaj. 16 Hia l muz nabn recibir gai mili bll, luegu bnll neguci con dum. Bnll gan stubi zgai mili bll de guc ra nabnll recibir. 17 Mizm manr ni nabn recibir chup mili bll, bnll gan stubi chup mili ms. 18 Per el qu nabn recibir tubi mili bll, bcchill dum sht lam. Guatnill tubi guru cat guacchill dum. 19 Hia llrub tiemp gudd; babr lam sht muz ni. Iurn guzubl gunab lam shcuend dum. 20 Primr bdchini nabn recibir gai mili bll. Bnll intriegu lu shlmll stubi zgai mili. Rpill: Dad, l gai mili nabnel cuahia nd; per gun, stubi zgai mili bna gan subr guc gai mili. 21 L lam repi: Bien nahin; ll nal tubi muz zaqu. Rac bahia gnl lo qu narac shtuaa. Hia qu ll bnl bien de lo dup, gunehia msruu cus zaqu t gunibal. Guat; bquit ldul con na. 22 Despus bdchini stubi muz nabn recibir chup mili bll. Rpill lu lam: Dad, bnel chup mili bll cuahia; l nd. Per chup mili

14Lugar

l nguiu nabsheld Dios gudchni stubi, gudchni con llni nu pudr nu con ra iangl sht Dios. Sub m lu trun shtn m con llrub pudr. 32 Ra mn sht gr naciuni gud rall delant lu m. Hia l m cu m ra mn

31Iur

Juici sht ra naciuni

San Mateo25,26 cum ziqu rb vqur ra llili con ra chiv. 33 Cuee zaqu m ra m zaqu nagul Dios ziqu llili lad ldi shtn m, nu ra m mal, ra nagualddii ldui l m, cue rall lad rubs. 34 Iurn l ry gunii lu naqubez lad ldi: Gul tee gudchini t lua, l t el qu nan gul Shtada. Gul bn recibir lugar zaqu nan preparad par l t dizd Dios bcuesht gudchiliu. 35 Pues bldana, nu l t bnee t naguduha. Gubidcha, nu bnee t nabia. Guca ziqu m zitu, nu l t bnee t cat gut gasia. 36 Bn falt shaba per bnee t lo qu nabquinia. Guc lluhia; bid gun t na; guahia lachiguib, nu bed gun t na. 37 Iurn l ra nan just gunii rall lu m: Dad, guc gun naa lul; bldinl, nu bnee naa nagaul? Guc gun naa gubdchil, nu bnee naa nabiil? 38 Guc gun naa lul ziqu m zitu, nu bnee naa cat guqurldl? Guc gun naa bn falt shbl, nu bnee nahin? 39 Guc gun naa guc llul u gual lachiguib, nu bed gun naa ll? 40 Iurn ry guquebi: Gulda rniaa, grt lo qu nabn t por tubi ra bcha nams mitun, ziqu bn t trat gr ra shmna hasht el qu nams lasqudii, pues mizm na bn t trat. 41 Iurn l ry guepi lu nan rta lad rubs: Gul guabs lua, l t hia nanud t par gabildi. Tsa t lu bel nanpdii fin, preparad par mdzab nu par ra iangl shtnll. 42 Pues bldana per ad bnedii t naguduha. Gubidcha

54 per ad bnedii t nabia. 43 Guca ziqu m zitu per ad bnedii t cat naqurelda. Run falt shaba per l t ad bnedii t nitiqu. Guc lluhia; guahia lachiguib per ad bed gundii t na. Iurn l ra m mal guepi rall: 44 Dad, guc gun naa bldanl u gubdchil u ziqu m zitu u bn falt shbl u guc llul u gual lachiguib, nu ad chu bed gundii ll? 45 L ry guquebi iurn: Gulda rniaa, manr mal bn t trat shmna nan ms humild, zni bn t trat mizm na. 46 Luegu iurn l ra nguiu guziaa rall lu cashtigu nanpdii fin per grt nan tubld shcundi lu Dios, guziaa rai gubee cat cabez Dios cat ndii fin.

Quguili mn mud par gunazi rall Jess

26

Iur Jess gual biadidz m grt ra cus ni, repi m lu ra shini gusd m: 2 L t hia rac ba t dentr de chup dz sht lan Pascu, l nguiu nabsheld Dios gac intrigui guiaa mn mal nu gac crucificri. 3 Tiemp dz ni ra jf sht ra bshuzi nu ra ms sht ly nu ra m gush entr ra israelit, bd rall lu rualda sht palaci sht Caifs, jef sht ra bshuzi. 4 Ngali bntsau rall tubi trat par gunazi rall Jess con didz bishi par quini rall l m 5 per gunii lu sa rall: Ldi lani dz lan par ad gudztsudii ra mn.

(Mr. 14.12; Lc. 22.12; Jn. 11.4553)

55
Tubi naa nabtebi siti nashi guc Jess

San Mateo26 Iurn l rall gudilli rall gald bi chi bll bdchichi. 16 Dizd iurn Judas gudlill manr par gnll intriegu l m guiaa ra contrari sht m.

nan Betania lidchi Simn el qu naguc lluu ldi. 7 Iurn guabigu tubi naa; nuall tubi bti gu sht siti nashi nu nal lasaqu siti ni. Iur qubez Jess lu mell, l naa ni btbi siti guc Jess. 8 Iur l ra shini gusd m gun rai p bn naa, bld rai nu guzubl gunii rai: Pziel bn naa r desperdici siti nashi guc m? 9 purqu bien niatuu naa siti por zihani dum nu niadll dum caa ra prubi. 10 Per guc ba Jess shgab rai nu gunii m: Pziel cagnii t cuntr naa r? El qu nabni nahin tubi cus zaqu par na. 11 Pues ra prubi gudubi tiemp qubezn rall l t per na ld gudubi timpdii qubezna t. 12 Lo qu nabn naa nabtebi siti gudubi cuerp shtna, bni par gac preparar iur gatia nu gugacha. 13 Gulda rniaa, gudubi lugar cat guadidz ra mn dizaqu gudubi gudchiliu, guadidz ra mn lo qu nabn naa r. Guagn lduu mn lo qu nabni.

6Jess

(Mr. 14.39; Jn. 12.18)

Judas bn prometer gnll intriegu Jess

tubi nan chib chup posht nabrul Judas Iscariote, guagnill lu ra jf sht ra bshuzi 15 nu rpill: Blac gunee t tal guna intriegu Jess guiaa t?

14Iurn

(Mr. 14.1011; Lc. 22.36)

dz sht lan naru mn guetshtildi sin levadur, ra shini gusd m guabigu rai lu m nu gunab didz rai: Ca lu rac shtul gudn naa preparar shtse sht Pascu; guduhaa? 18 Jess repi: Gul tsa tubi ciud lidchi tubi nguiu nu gul guchi: L ms gunii znd: Hia l iur zia gudchini. Ldchil guna lan Pascu con ra shini gusda. 19 Ra shini gusd m bn rai cum ziqu guniba Jess. Bn rai preparar shtse sht Pascu. 20 Iur l guel gu, qubezn Jess l chib chup shini gusd m lu mell. 21 Mientras canihu rai, repi m: Gulda rniaa, tubi de l t gun t intriegu na. 22 Iurn l rai guzubl ri lduu rai demasiad; gunab didz rai tubi por tubi: Dad ni mud guna intriegu l l? 23 Jess repi: El qu naraun na lani el mizm plat, ni l nagun intriegu na. 24 L nguiu nabsheld Dios guziaa par nez segn narnii Sagradas Escrituras, per prubi de l nguiu el qu nagun intriegu na. Mejur ad nildii nguiu ni.

17Primr

(Mr. 14.1225; Lc. 22.723; Jn. 13.2130; 1 Co. 11.2326)

La Santa Cena

San Mateo26 gunii: Ms ni mud na guna intriegu ll? Jess bquebi: Aha, ll la la. 26 Mientras quhaun Jess l rai, gunazi m guetshtildi nu bd m graci lu Dios. Despus de bshull mhin, bd m guetshtildi cuaa ra shini gusd m; nu repi m: Gul gau nd; nd l shcuerpa. 27 Iurn gunazi m cop. Bd m graci lu Dios nu bd mhin cuaa ra shini gusd m. Repi m: Gul bii grt t cop r; 28 nd l shrna narun sellar tst cubi purqu nahin tubi favur par cantid mn; bll rn ni par perdun sht ra duld. 29 Per rniaa, hiad gubrdii gunhia l t jugu sht uv r hasht dz nan gubeznhia l t gubee. Iurn guhia vini cubi lu gubee cat rniba Shtada.

56 repi: Gulda rniaa, mizm guel ne ants l gay gullidch, ll gnl negar na tsun vuelt. 35 Per Pedro repi: Masi quini mn na, ad gndiaa negar ll. Gr ra shini gusd m gunii rai lo mizm.

25Iurn

l Judas, l traidor,

34Jess

Biadidzn m Dios lani Getseman

Gunii Jess gun Pedro negar l m

de quhuld rai tubi cant, iurn gua rai lu dani sht Olivos. 31 Iurn Jess repi: Grt t gut lu t de na nu gusan t na guel ne purqu rnii lani Sagradas Escrituras: Tsatinia l vqur; hia ra llili gurts. 32 Per despus iur tsashta ladi ra tgul, tsahia delant lu t hasht Galilea. 33 Iurn Pedro bquebi: Aunqu nil grt rai gusan rai ll, per na jams ad gusndiaa ll.

(Mr. 14.2631; Lc. 22.3134; Jn. 13.3638)


30Despus

Jess bdchini con ra shini gusd m tubi lugar l Getseman. Repi m lu rai: Gul guzub nd mientras tsahia nd. Guadidzna Dios. 37 Iurn biaa m Pedro nu ra shini Zebedeo; guzubl ri lduu m; guasn lduu m. 38 Gunii m: Nal rbini lani lduaa por trist sht galguti. Gul cuez nd nu gul cue nasini con na. 39 Gua Jess stup delant. Bzullibi m nu bachi guc m hasht lu guiuu. Iurn bn m orar lu Dios; rpi: Dad shtna, si tal nahin posibl bl na lu sufrimient r, per ad gqudiin segn lo qu narac shtuaa sino segn volunt shtnl. 40 Iurn babr m cat cabez ra shini gusd m. Bdzel m l rai nagasi rai. Iurn repi m lu Pedro: P ad gqudii cue nasini t dup tiemp, ni siquier tubi iur? 41 Gul btts mbcald; gul cue nasini nu gul gunab lu Dios par ad ldgudii t lu prb sht mdzab. Lduu t rnii, ni; per shcuerp t ad ndii fuers.

36Iurn

(Mr. 14.3242; Lc. 22.3946)

57 narrup ziaa m; guagun m orar znd: Dad, si tal na imposibl tsal vas sht sufrimient, bnin segn volunt shtnl. 43 Iurn babr m stubi; bdzel m ra shini gusd m hia nagasi rai purqu nal bdchini mbcald lu rai. 44 Iurn bsan m l rai; ziaa m; bn m orar stubi natsun vs. Gunii m mizm didz ni. 45 Babr m cat rta ra shini gusd m; repi m: Iurne s, gul gugasi; gul tsa descans. Hia l iur bgaa de qu l nguiu nabsheld Dios, gac intrigui guiaa ra nanap zihani duld. 46 Gul tsasuld; gul cha purqu hia el qu nagun intriegu na zdll.

San Mateo26 iurn tubi sa Jess gul spad; bchgui diagu lad ldi muz sht jf sht bshuzi. 52 Iurn Jess repi: Gultsau spad shtnl shlugarin purqu grt el qu narguini con spad, zni gati rall con spad. 53 Pll ad rac bal zac gunaba lu Shtada nu gusheld m mizm iurne ms qu chib chup grup iangl, chii mili cad grup t gun rai compai na? 54 Per si tal gaquin zni lla gac cumplir Sagradas Escrituras narnii nap qu gaquin zni? 55 Iurn Jess repi lu ra mn: Bed gudchini t con spad nu hiagu par gunazi t na cum ziqu tubi nguban. Grt dz gulezna l t. Cagluahia l t lani iduu shtn t per nunqu ad gunzidii t na prsi. 56 Per nd quhac par gac cumplir lo qu nabqu muz sht Dios guahiet lani Sagradas Escrituras: Iurn ra shini gusd m bsan rai l m. Bllun rai.

42Hia

51Mizm

Biaa ra mn Jess ziqu nguban

quadidz Jess, bdchini Judas nan de chib chup shini gusd m; zednull cantid mn nanuaa spad nu hiagu. Zed rall por part sht ra jf sht ra bshuzi nu ra m gush sht gudchi. 48 Judas l traidor, bdll tubi si; rpill: El qu naguna saludar, tsagruahia lll; gul biaa nguiu ni prsi. 49 Iurn guabigu Judas lu Jess nu rpill: Shtsan, Ms. Nu btsagruall l m. 50 Jess gunii lu Judas: P zdl? amigu. Iurn guabigu ra mn nu gunazi rall l Jess. Biaa rall l m prsi.

47Nian

(Mr. 14.4350; Lc. 22.4753; Jn. 18.211)

Zugaa Jess lu Junta Suprema

nagunazi l Jess prsi, biaa rall l m lu Caifs, jf principal sht ra bshuzi. Nu rta ra ms sht ly nu ra m gush nabd ngali. 58 Guanald Pedro zitu hasht rualda sht lidchi bshuzi principal. Guat Pedro ngali; guzubn Pedro ra soliar t par gunhi niaa lla tsal shcuend Jess. 59 Ra jf sht ra bshuzi nu ra mn gush nu gr ra Junta

57Ra

(Mr. 14.5365; Lc. 22.5455, 6371; Jn. 18.1214, 1924)

San Mateo26,27 Suprema, quguili rall manr par gun rall acusar l m aunqu nil nahin cus fals par gac condenar Jess lu galguti. 60 Per ad bdzldii rall prb aunqu nil zihani testigu fals gunii rall bishi cuntr l m. Por fin bdchini bld testigu fals 61 nan repi: L nguiu r gunii: Zac guchilia iduu sht Dios nu guabr guldishthia iduu entr tsun dz. 62 Iurn jf sht ra bshuzi guasuld nu rpill lu Jess: P ad rqubidiil gr ra didz r? P run cuntien lo qu naqugnii mn cuntr ll? 63 Jess dchis nhi. Iurn l jf sht bshuzi repi: Por nombre sht Dios nanabani, qugniaa lul, biadidz lu naa si tal nal Cristo, Shini Dios. 64 Jess repi: Ni nahia, cum ziqu cagnil. Nu zac rniaa lu t gun t lu Shini Dios; qubzi lad ldi sht Dios, el qu narniba grt cus. Nu gun t lua; gudchinia lani shcahi sht gubee. 65 Iurn l jf sht bshuzi bchez shbll cum ziqu tubi si de qu ad ruudii ldull lo qu nagunii Jess. Bldll. Rpill: Hia nguiu r bnll ofender Dios con didz nabruu ruall. P nicid npaa de ms testigu? Mizm l t bini t didz mal naqugnill. 66 P rnii lduu t? Gunii rall: Run tucar gati nguiu r. 67 Iurn bchib shn rall lu m nu bd rall galn guc m.

58 Stbill gulub lu m 68 nu gunii rall: Ll nal Cristo; bn divini chu gudini ll.
Pedro bn negar Jess
(Mr. 14.6672; Lc. 22.5662; Jn. 18.1518, 2527)

zu Pedro rualda, tubi criad guabgull lu Pedro nu rpill: Ll zugaanul Jess, m Galilea. 70 Per Pedro bn negar delant lu gr mn. Rpi: Ad rac badiaa p cagnil. 71 Iurn Pedro ziagrui rua nez. Iur gun stubi criad lu Pedro, gunill lu ra mn narta ngali: Nu nguiu r rzn Jess m Nazaret. 72 Stubi vs ms Pedro bn negar nu bni jurar lu Dios: Ad gundiaa nguiu ni. 73 Dups ziaa, iurn mn nazugaa ngali guabigu rall lu Pedro nu gunii rall: Verd nal shmn Jess purqu ruaddzl ziqu mn galileo. 74 Iurn guzubl Pedro; bni jurar; rpi: Ad gundiaa nguiu ni. Gun Dios cashtigu na si tal ad ruaddzdiaa verd. Mizm iurn bllidch gay. 75 Iurn bagn lduu Pedro lo qu nagunii Jess: Ants gullidch gay, gnl negar na tsun vuelt. Iurn bruu Pedro nu nal bni.

69Mientras

Biaa ra mn l Jess lu Pilato

27

(Mr. 15.1; Lc. 23.12; Jn. 18.2832)

Iur brguel grt ra jf sht ra bshuzi nu ra

59 m gush sht ra israelit, guc rall de acuerd nu bntsau rall tubi trat par quini rall Jess. 2 Bldibi rall l m; biaa rall l m par guagun rall intriegu l m lu Poncio Pilato gubernadur.

San Mateo27
Pilato gunab ddzll lu Jess

Judas el qu nabn intriegu Jess, bdll cuend de qu nacondenrll, gubini ldull. Bdchigrll gald bi chi bll bdchichi par ra jf sht ra bshuzi con ra m gush, 4 rpill: Na bna duld. Bna intriegu l m r lu galguti nu npdii duld. Per l rall bquebi rall: Par nii, p run import naa? Shcundl nii. 5 Iurn Judas bquld dum lani iduu. Guziall. guagzbill lll lu hiagu. 6 Ra jf sht ra bshuzi bt rall dum nu repi rall: Ad chu gutiadii dum r lani caj sht ofrend purqu nahin probid segn ly sht Dios. Nahin prci nabtuu Judas l Jess par galguti. 7 Iurn guc rall de acuerd par guzii rall tubi ld guiuu con dum ni. Brul lachi ni: Lachi sht el qu Naguctsau Trasht. Lachi ni na cat gugachi ra m zitu. 8 Por ni brul lachi ni hasht iurne; Lachi Cat Bll Rn. 9 Zni guc cumplir lo qu nagunii Jeremas: Gunazi rall gald bi chi bll bdchichi, prci nabn m israelit trat l m. 10 Con dum guzii rall tubi lachi sht el qu naguctsau trasht. Zni guniba Dad Dios.

3Iur

Guti Judas

rall Jess lu gubernadur; gunab ddzll lu m: P l nal ry sht ra m israelit? Jess repi: Zni nahin cum ziqu qugnil. 12 Ra jf sht bshuzi nu ra mn gush, bdchib rall demand cuntr Jess per Jess ad p bqubidii. 13 Iurn Pilato repi: P ad rnidiil lo qu naqugnii ra mn cuntr ll? 14 Per Jess ad bqubidii m de manr l gubernadur guas ldull iurn nu ad guc b adiill p gnll.

11Biaa

(Mr. 15.25; Lc. 23.35; Jn. 18.3338)

dz sht lan, l gubernadur nap custumbr guldall tubi prsi, el qu narac shtuu ra mn gpll libert. 16 Nan tubi prsi nams m dush, l Barrabs. 17 Iur l rall bd rall ngali, Pilato gunab didz: Guad narac shtuu t guda libert, Barrabs u Jess nabrul Cristo? 18 Pilato bd cuend de qu rldn rall Jess nu mbidi na rall; por ni bn rall intriegu l m. 19 Mientras Pilato zbgaa cat rnll juzgu, l tsel Pilato guniba naguan rsun: Ad riutdiil con nguiu r purqu m zaqu nhi; ne guel gunii shcalda tubi mbcald dush de l m. Ad gurdchdii lduaa. 20 Per ra jf sht ra bshuzi nu m gush guniin rall mn par

(Mr.15.620;Lc.23.1325;Jn.18.3819.16)
15Durant

Gunii ra mn gati Jess

San Mateo27 gunab rall libert par Barrabs nu gunab rall gati Jess. 21 L gubernadur gunab didz stubi; rpill: Guad de chup ra mn r rac shtuu t guda libert? L rall bquebi: Barrabs. 22 Pilato gunab didz iurn: P rac shtuu t guna con Jess? el qu nabrul Cristo. Grt rall gunii rall: Qull lu cruz. 23 Iurn Pilato gunii: P mal bnll? Per l rall babr gurushti rall: Qull lu cruz. 24 Iurn Pilato gun hiad ndii mud lla gnll sino qu msruu ziadal mn nu rdzatsu mn. Iurn guniba Pilato nis, tsati guiall ziqu tubi si de qu npdiill falt por galguti sht Jess. Gudbill guiall; gunill: Ndiaa responsabl por galguti sht nguiu r purqu npdii falt. Shcuend t na nd. 25 Grt ra mn bquebi: L naa con shini naa, na naa responsabl por galguti sht nguiu r. 26 Iurn Pilato bdll libert Barrabs. Luegu guniball gudiaa m galn, nu bn Pilato intriegu l m par gac crucificar m. 27 Iurn ra suldad sht gubernadur, biaa rall l Jess lani palaci nu bd grt suldad alrededur l m. 28 Gul rall shab m t par gugacu rall stubi lari guind l m. 29 Bzub rall tubi corun sht guits guc

60 m. Bd rall tubi var caa m par gu guiaa lad ldi m. Iurn bzullibi rall delant lu m nu bn rall burn; gunii rall: Gubani Ry sht m israelit. 30 Nu bchib shn rall lu m nu gunazi rall var par rd rall galn guc m. 31 Despus de quhun rall burn zni, bdchis rall lari guind. Bd rall shab m, gut m stubi. Iurn biaa rall l m par gac crucificar m.

ziagruu m par ziaz m rua gudchi, bdzagul rall tubi nguiu, m Cirene nal Simn. Iurn guniba ra suldad par guaa Simn cruz sht Jess. 33 Zni bdchini rall tubi lugar nal Glgota narun cuntien, Lugar sht Calavera. 34 Ngali bd rall vini nan mesclad con nald. Biidii mhin, nad ms bn m prbhin. 35 Hia iur gual bn rall crucificar l m, ra suldad gudchit rall dado par gudidz rall shab m. Zni guc cumplir lo qu nagunii profet; Gudidz rall shaba entr mizm l rall nu gudchit rall suert guc shaba. 36 Iurn guzub rall ngali par gap rall l m. 37 Guiaa guc Jess bqu rall tubi letrr narnii pziel bn rall condenar l m. Letrr ni rnii: Nd na ry sht mn israelit. Lll Jess. 38 Nu zac chup nguban guc crucificar con l m, tbill lad ldi, stbill lad rubs. 39 Grt nardd ngali, run rall burn, rnibi rall guc rall; 40 rnii rall:

(Mr. 15.2132; Lc. 23.2643; Jn. 19.1727)


32Hia

Bqu rall l m lu cruz

61 Ll rnil cuel iduu rub nu dz tsun guabr guzalin; bn salvar mizm ll tal nal shini Dios. Bldagu ll lu cruz. 41 Zni zac bn burn ra jf sht ra bshuzi nu ms sht ly con ra fariseo con gr ra m gush sht ciud. Gunii lu sa rall: 42 Bnll salvar stubi mn per el mizm lll ad gndiill gan gnll salvar lll. Si tal nall ry sht Israel, pues guldgull lll lu cruz t par tsald lduu hiaa lll. 43 Pues riald ldull Dios; zuzull niaa zun Dios salvar lll purqu rnill: Nahia shini Dios. 44 Hasht ra mizm nguban nan qun l m lu cruz, bn rall burn; gunii rall mizm didz ni guc m.

San Mateo27 l cortin sht iduu gurezin; guc chup ldhin dizd guiaa hasht guet. Nu l gudchiliu bll. Ra dani gurez. 52 Ra baa bllal hasht guasht zihani tgul, ra mn naguald ldui shtidz Dios ants. 53 Gr ra m r, bruu ra lani baa nu despus de guasht Jess ladi ra tgul, guat rai ciud Jerusaln. Cantid mn gun lu mn ni. 54 Iurn l capitn nu ra nagup cuerp sht Jess, iur gun rall llu, nu gun rall cus naguzac ngali, nal bdzb rall; repi lu sa rall: De verd nguiu r nhi shini Dios. 55 Cantid naa zu rall ngali; gubia rall dizd zitu. Naa ni guanald rall l Jess ants dizd Galilea. Bn rall compai l m. 56 Entr ra naa ni nan Mara Magdalena nu Mara shnia Jacobo nu shnia Jos. Nu zugaa shnia ra shini Zebedeo.

gudubi gudchiliu bcahi dizd guruld dz hasht rqu tsun guadze. 46 Iurn fuert gunii Jess: El, El, lama sabactani. Run cuntien didz ni: Dios mio, Dios mio, pziel bsnl na? 47 Bld mn narta ngali, bini rall lo qu nagunii m nu repi rall: Cagnbll Elas. 48 Mizm iurn tubi de l rall guagllnll; guagllill tubi spong nu bgdzll spong con vini hi. Iurn bzbll spong guc tubi var t par gu m vini. 49 Per sbld mn gunii: Cha bzaa; gun hiaa nia zid Elas t par gusiti lll lu cruz. 50 Iurn stubi vuelt gunii Jess fuert; iurn guti m. 51 Mizm iurn
45Iurn

(Mr. 15.3341; Lc. 23.4449; Jn. 19.2830)

Guti Jess

iur riu guel, bdchini tubi nguiu ricu l Jos. Nall m gudchi Arimatea nu zac nall shmn Jess. 58 Jos guagnall l Pilato nu gunbi cuerp sht Jess. Pilato guniba par gud mn cuerp caa Jos. 59 Biaa Jos cuerp shtn m nu btbill cuerp tubi sab naquichi. 60 Iurn guacchi l Jess lani tubi baa cubi nabdani hia ms ants lani gu sht dani. Despus de gual bgachi m, iurn bsau Jos rua baa con tubi gu rub. Hia iurn zagz Jos. 61 Ngali qubez

(Mr. 15.4247; Lc. 23.5056; Jn. 19.3842)


57Hia

Bgachi Jess

San Mateo27,28 Mara Magdalena nu stubi Mara, Zbgaa rai rua baa.
Quhap suldad baa cat bgachi Jess

62 rua baa. Nu guzbi guc gu. 3 Nal rabts iangl ni cum ziqu nguziu. Nu shbi naquichi cum ziqu niev. 4 Iur gun ra suldad lu llu, iurn bdzb rall; ban rall ziqu tubi naguti. 5 Iurn l iangl gunii lu ra naa: Ad rdzbdii t. Na rac bahia de qu quguili t Jess, m nacu lu cruz. 6 Per ad ndii m nd. Guc resucitri cum gunii m lu t ants. Gul tee t gun t lugar cat bcachi ra mn l m. 7 Gul tsa; gul guchi lu ra shini gusd m qu l m guti per guc resucitri. Nu l m tshi Galilea ants gudchini t nd. Nd gun t lu m. Ni na lo qu narniaa lu t. 8 Iurn l ra naa nases bruu rai rua baa per nal bdzb rai. Mizm tiemp bquit lduu rai. Guagllun rai t guniin rai shini gusd m. 9 Mizm iurn Jess bluaal m lu ra naa nu bn m saludar l rall. Iurn guabigu ra naa lu m; bn rai adorar l m. Guddchi rai gua m. 10 Per Jess repi: Ad rdzbdii t. Gul tsagun visi los de ms bcha t par tsa rai Galilea. Nd gun rai lua.

stubi dz, quiere decir despus ra preparacin sht dz narzii lduu mn, ra jf sht ra bshuzi nu ra fariseo, gua rall lu Pilato; 63 gunii rall: Dad, ragn lduu naa de qu l nguiu bishi gunill iur nabnill de qu despus de tsun dz, gac resucitrll ladi ra tgul. 64 Por ni guniba t par gac segur baa hasht dz tsun t par tsdii ra mn shtnll guel par tsaldan rall cuerp. Nu despus gunii rall lu mn de qu guc resucitar Jess ladi ra tgul. Zni lltim bishi r nahin ms peor qu ra bishi nagunii Jess ants. 65 Pilato repi: L t nap t guard sht ra suldad. Gul tsagun segur rua baa, mejur lo qu narac shtuu t. 66 Iurn ziaa rall; bn rall segur rua baa nu bqu rall tubi sgi lu gu nanadau rua baa. Nu bsan rall guard sht ra suldad.

62Brguel

28

Iur dz narzii lduu mn hia guaa, hia zia grguel primr dz sht llmal, Mara Magdalena nu stubi Mara, guagn rall rua baa. 2 Per dizd luegu bdchini tubi llu rub lu gudchiliu; l iangl sht Dad Dios zed de gubee. Bdchni rua baa. Bdchishi gu nanadau

(Mr. 16.18; Lc. 24.112; Jn. 20.110)

Guasht Jess ladi ra tgul

zagz ra naa, bld suldad sht guard gua rall ciud. Guaguchi rall lu jf sht ra bshuzi grt lo qu naguc. 12 Iurn ra jf guagnii lu ra m gush par guc rall de acuerd; iurn bd rall zihani dum cuaa ra suldad. 13 Repi rall:
11Mientras

Lo qu nagunii ra suldad

63 Gul gunii de qu durant lani guel mientras l t nagasi t, ra shmn Jess bid ldan rall cuerp sht Jess. 14 Tal l gubernadur gac ball lo qu naguc, l naa guniin naa l gubernadur t par guzal naa gr ra dificult par l t. 15 Iurn ra suldad bn rall recibir dum nu guagun rall lo qu nagunii jf sht ra bshuzi lu rall. Bishi ni na lo qu naruadidz ra m israelit hasht iurne.

San Mateo28 Jess. 17 Iur gun rai lu m, bn rai adorar l m aunqu bld rai bz lduu rai. Gualddii lduu rai guasht m ladi ra tgul. 18 Iurn Jess guabgui lu rai; repi m: Gr pudr bnee Dios par gunibahia gubee nu gudchiliu. 19 Gul tsa gudubi naciuni. Gul bn l rall shmna. Gul bchub nis l rall iur riald lduu rall shtidza. Gul bchub nis l rall por l shtn Dad Dios, nu por la, nu por Espritu Santo. 20 Gul bluaa t gun ra mn cumplir gr didz nagunibahia l t. Nu gul bd cuend de qu na qubezna l t grt dz hasht fin sht gudchiliu. Amn.

Jess bsheld ra posht t gunii rai dizaqu

guc; ra guz chib tubi ra shini gusd m ziaa rai par Galilea hasht tubi dani cat gunii

(Mr. 16.1418; Lc. 24.3649; Jn. 20.1923)


16Zni

Dizaqu segn San Marcos


(Mt. 3.112; Lc. 3.19, 1517; Jn. 1.1928)

Juan Bautista

Znd guzubl dizaqu sht Jesucristo, shini Dios. 2 Guzubluhin segn nabqu Isaas, el qu nabiadidz shtidz Dios guahiet. Bqu Isaas shtidz Dios narnii shcuend Jesucristo: Gul gun, gushelda tubi shmuza nagunii por na delant lul. Li gni preparar lduu mn ants tsagniinul l rall. 3 Mn ni guni lu tubi shlat rub. Fuert guni par guini gr mn shtdzi. Guni lu ra mn: Gul bn preparar lani lduu t ziqu nez ldi t par iur gudchini Dad. 4 Por ni Juan bchub nsi; lugar ni ad ndii mn cat naqu gugu Jordn. Guniinhi l ra mn chub nis rall ziqu si de qu run nadz rall mud nanabani rall nu guabr lduu rall con Dios par gun Dios perdun duld sht rall. 5 Grt ra mn sht regiuni Judea nu ra m Jerusaln bdchini rall lu Juan par chub

nis rall. Iur bshub duld rall lu Dios, iurn Juan bchub nsi l ra mn lani gugu Jordn. 6 Nacu Juan tubi lari nanactsau con guits ladi camell nu llii lni tubld guidi. Ruhi shanchi nu dchini sht ra mbeez lachi. 7 Gunii Juan shtidz Dios lu ra mn: Zed stubi m ms lasac qu na. Na ad lasqudiaa par l m. Ni tubi ad chu ndiaa par gushaca du guidi shtn shrachi m. 8 Na bchub nisa l t con nis per l m gun m stubi cus nams cus rub. Guzun m lduu t nu gunee m Espritu Santo par cueznhi lani lduu t.

sbld dz, iurn bruu Jess gudchi Nazaret nanaqu regiuni Galilea. Juan bchub nsi l Jess lani gugu Jordn. 10 Iur bruu m lani nis, mizm iurn bllal lu gubee hasht gun m cat qubez Dios. Gun m lu Espritu Santo; bdchni ziqu tubi palum par cueznhi l m. 11 Nu bruu tubi didz nez lu gubee nagunii:

9Gudd

(Mt. 3.1317; Lc. 3.2122)

Jess briub nis

64

65 Nd l shinia. Nal rac shtuaa li. Nal rquit lduaa rnahia lhi.
Niasigu Satans l Jess
(Mt. 4.111; Lc. 4.113)
19Gudd

San Marcos1 m stup ms delant; gun m lu Jacobo, llgan Zebedeo. Gun m lu Juan, bchi Jacobo. Quhun rai rumiend gushu; zub rai lani barcu sht rai. 20 Luegu Jess gunab l rai. Iurn guanald rai l m. Bsang rai shtad rai, Zebedeo; zubn Zebedeo ra muz lani barcu.

Espritu Santo biaa l Jess lu tubi shlat nez cu dani. 13 Nd guqureld m cuarenta dz. Ngali guc shtuu mdzab Satans niasigu l m par guniti m shnez m. Guqureld m ladi ra ma dush. Despus bdchini ra iangl par bn rai sirv lu m.

12Iurn

Jess bnac tubi nguiu nanap mdzab lani ldull

Guzubl qugnii Jess dizaqu

de btiaa ra mn Juan Bautista lachiguib, babr Jess regiuni Galilea. Cagnii m dizaqu sht Dios. 15 Repi m: L tiemp hia guc cumplir; bgaa iur par guniba Dios ziqu ry. Gul babr lduu t lu Dios nu gul tsald lduu t shtidz m.

14Despus

(Mt. 4.1217; Lc. 4.1415)

Gunab Jess tap nguiu narnazi mbeld

Jess gulla rua nis rub nal Galilea. Gun m lu Simn nu bchi Andrs. Cagldagu rai gushu lani nis. Na rai pescadur sht mbeld. 17 Repi m lu rai: Gul gudee nald na; na gunehia dchini gun t. Ziqu na t pescadur; guna l t pescadur sht mn; guedn t mn lua. 18 Luegu bsang rai gushu nu guanald rai l m.

16Gudd

(Mt. 4.1822; Lc. 5.111)

rai gudchi Capernaum. Tubi dz nabzii lduu mn, bluaa Jess l ra mn lani iduu. 22 Guas lduu mn por lo qu nagunii Jess lu rall. Bluaa m enseans shthi ziqu tubi nanap pudr, lddii ziqu ra ms narluaa ly sht Moiss. 23 De repnt zugaa tubi nguiu lani iduu. Nan tubi mdzab fier lani lduu nguiu ni; biaddzll guc lal. Gunill fuert: 24 Ja, p npl con na? ll Jess. Gudchi shtnl l Nazaret. Pll zdl par guntil l naa? Na nana chu nal; nal limpi ldul delant lu Dios. Bdchnil de Dios. 25 Jess gunii fuert lu mdzab: Guitsg nu bruu de lll. 26 Iurn l mdzab fier nal bssll l nguiu. Gurushtiall; brull lani lduu nguiu. 27 Gr mn guas lduu rall. Gunii lu sa rall: Pll nd? Pll ldai cubi r? Nap Jess autorid hasht ra mdzab rzub diagu rall shtidz Jess.

21Guat

(Lc. 4.3137)

San Marcos1,2 gudubi nez sht Galilea brts didz nabn Jess. Nases brts fam sht m.
Jess bnac sugr Simn Pedro
(Mt. 8.1415; Lc. 4.3839)
28Por 38Guchi

66 m lu rai: Cha gui hiaa ra gudchi naqu gulla. Gudiaa didzn hiaa l rall shtidz Dios; par ni zelda. 39 Iurn gua m gr nez Galilea; rnii m dizaqu sht Dios lani iduu sht ra mn israelit. Bg m mdzab lani lduu ra nanap mdzab.

bruu m lani iduu. Ziazun m Jacobo nu Juan; bdchini rai lidchi Simn nu Andrs. 30 Sugr Simn nagai lu cam; rqull shldi rub. Luegu gunii ra mn lu Jess p cus cazac nan r. 31 Iurn bdchini m; gunazi m guiaa naa nu bldisht m lll. Guashtll; luegu bruu shldill. Iurn bn naa ni sirv lu rai nagu rai.

29Luegu

Bnac Jess tubi nguiu narac lluu galguidz narudz ldi

Bnac Jess zihani mn

dz iur nablaguet ngubidz, hia guadze, zihani mn biaa rai sa rai lu Jess, ra nanap galguidz nu ra nanap mdzab lani lduu rall. 33 Grt ra mn sht gudchi, btee sa rall rua hiuu. 34 Jess bnac zihani rall de gr clas galguidz. Bg m zihani mdzab lani lduu rall. Ad bddii m permisi ra mdzab par nianii rall purqu bngu ba rall l m.

32Mizm

(Mt. 8.1617; Lc. 4.4041)

Guagluaa Jess ra mn regiuni Galilea

m tumpran nian nacahi. Ziaa m shlat cat ndii mn. Nd guniin m Dios, Shtad m. 36 Iurn l Simn con ra shi guatili rai l m. 37 Iur bdzel rai l m, gunii rai: Zihani mn zed tili ll.

35Guasht

(Lc. 4.4244)

tubi nguiu narac galguidz narudz ldi. Bzullbill lu m; bnll rugu lu m; rpill: Npl pudr; si tal npl volunt guzunl ladia; guaca. 41 Bgaa lduu Jess lll. Bdchib m guiaa m guqull nu repi m: Rac shtuaa; guac galguidz shtnl. 42 Despus de gunii m ra didz ni, luegu l galguidz bsan l ll. Bqull. 43 Bn m incargu lull ni tubi ad chu lu guaddzll. Repi m: 44 Ad chu lu ruaddzdiil. Guagluaa l l lu bshuzi. Bn cumplir lo qu nagunii Moiss. Bd ofrend lu Dios par gac gud mn cuend de qu hia bqul. 45 Per iur zagzll, guzubl biaddzll lo qu nabn Jess de manr de qu Jess ad guc m niadchini m gudchi r tant mn gulez rall l m. Ban m fur sht gudchi cat ndii mn. Zihani mn bed gudchini rall lu m de gr lad gudchi.

40Bid

(Mt. 8.14; Lc. 5.1216)

Jess bnac tubi nguiu narac lluu galguidz llungu

Gudd bld dz, Jess guat stubi vuelt gudchi

(Mt. 9.18; Lc. 5.1726)

67 Capernaum. Bini ra mn qureld m lidchi m. 2 Luegu bd zihani mn hasht glddii rua hiuu niut ra mn. Cagnii m shtidz Dios lu rall. 3 Iurn bid tap nguiu; nuaa rall tubi daa cat nan tubi narac galguidz llungu. 4 Por tant mn ad guc niadchinin rall narac lluu lu m. Iurn gudid rall guc hiuu par bldagu rall daa delant lu m. 5 Gun m riald lduu rall l m; iurn repi m lu narac lluu: Dad, runa perdun duld shtnl. 6 Lani hiuu r zub bld ms narluaa ly; nal run rall llgab lani lduu rall; rnii rall: 7 Pziel rnii Jess didz r? Nablac rnll ofender Dios purqu sul Dios nap pudr gun m perdun duld, ld ndii lll. 8 Guc ba Jess p cagnii rall; repi m lu rall: Pziel run t llgab znii? 9 P ms sencigi guniaa lu narac lluu: Naperdun duld shtnl u guniaa lull: Guasuld nu bagz? 10 Par gac ba t na nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu nu napa pudr par guna perdun duld sht mn. Iurn gunii m lu narac galguidz llungu: 11 Guasht nu bt shtaal. Bagz ldchil. 12 Luegu guashtll nu bldsll shtaall. Brull lu gr nacabez lugar ni. Guas lduu mn; gunii rall llrub na pudr sht Dios. Nu gunii rall: Nunqu ladii gun hiaa cus r.

San Marcos2
Jess gunab Lev

Jess stubi vuelt rua nis rub. Zihani mn guabigu rall lu m nu bluaa m l rall. 14 Iur gudd m nez, gun m lu Lev, shini Alfeo. Lev zbgaa lu banju cat riatilli mn impuest. Gunii m lu Lev: Gudee nald na. Luegu guasuld Lev nu guanldll l m. 15 Iur nan Jess lidchi Lev, zubn m shini gusd m con zihani ra narun cubr impuest. Nu zub ra pecadur nanad run cumplir ra custumbr sht mn religius. Zihani mn guanald rall l m. 16 Iurn ra ms narluaa ly con ra fariseo, gunab didz rall lu ra shini gusd m: Pziel ms sht t quhaunull ra pecadur nu con ra narun cubr impuest? 17 Bini m lo qu nagunii rall; repi m: Ra narac lluu rquini rall tubi ductur per el qu nabrqudii, ad rqunidiill ductur. Zeld gunaba gac salvar ra mn mal t guabr lduu rall con Dios; ad zeld gunbdiaa mn narnii mn zaqu na rall.

13Gua

(Mt. 9.913; Lc. 5.2732)

Gunab didz mn shcuend ayun

iur ra shini gusd Juan nu ra shini gusd fariseo bn rall ayun, bdchini bld mn lu Jess nu gunab didz rall:

18Guzac

(Mt. 9.1417; Lc. 5.3339)

San Marcos2,3 Pziel ra shini gusd Juan nu ra shini gusd fariseo quhun rall ayun; ad rudii rall? per shini gusdl rau rall; quhndii rall ayun. 19 Gunii Jess lu rall: Ni mud gun t obligar ra invitad sht saa gun rall ayun mientras cabezn lligu l rall? Si tal cabezn lligu l rall, ad rndii rall ayun. 20 Per gudchini dz hiad cuzdii lligu entr l rall; iurn gun rall ayun. 21 Ni tubi chu rndii rumiend lu lari gush con lari cubi purqu si tal guguul lari cubi lu lari gush, ms nases rchez lari cubi l lari gush. Iurn ms fier rluaa rumiend ni. 22 Ni tubi ad rgutsau vini cubi lani buls guidi gush. Ad gndii gan buls gush lu fuers sht vini cubi. Rchez vini cubi l buls gush nu l vini gullin lu guiuu. Hia l buls ad rlluidiin. Rquini tsutsau vini cubi lani buls cubi.

68 nu rldian rai. 26 Guat David lidchi Dios. Dz ni Abiatar na jf sht ra bshuzi. Gunazi David guetshtildi nan sagrad; ni tubi ad chu rau guetshtildi ni, sul nitiqu bshuzi. Per David bd guetshtildi ni cuaa ra nacanald li; gudu rai. 27 Nu gunii m lu ra fariseo: Dios bd dz descans par bien sht nguiu t guzii lduu rai. Ad bndii Dios formar l nguiu nitiqu par gun rall cumplir custumbr sht dz descans. 28 Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; napa derech gunibahia p cus gun mieti dz descans.

Tubi nguiu nagubidchi guiai

Ra shini gusd m caniashi rai duu sht trigu

dz descans gudd Jess con ra shini gusd m cat nan trigu. Ra shini gusd m caniashi rai duu sht trigu t gau rai bdchi. 24 Iurn ra fariseo gunii rall lu Jess: Pziel run rall lo qu nan provid quhun mieti dz narzii lduu mn? 25 Jess bquebi: P ad bildi t lo qu nabn David guahiet con ra narianald tchi? Npdii rai p gau rai

23Tubi

(Mt. 12.18; Lc. 6.15)

Guzac tubi dz narzii lduu mn, guat Jess lani iduu. Nd zugaa tubi nguiu nagubidchi guiai. 2 Qugldachi ra fariseo l m, nia zun m rumdi dz descans par gudchib rall demand cuntr l m. 3 Jess gunii lu nguiu nagubidchi guiai: Gudee nd nu guasuld ngali. 4 Gunii m lu ra nacagldachi: Segn ly sht Dios, p run tucar gun nguiu dz narzii lduu mieti? Gun nguiu bien u gun nguiu mal; znll rumdi nguiu u zsnll gati nguiu? Per l contrari sht m ad p gunidii rall. 5 Gun m lu gr rall; bld m; gulagu trist lani lduu m por tant nagudchi lduu rall. Iurn gunii m lu nguiu narac lluu: Bld guial.

(Mt. 12.914; Lc. 6.611)

69 Iurn bldill guiall. Luegu bac guiall. 6 Nases bruu ra fariseo. Guzubl gunab didz rall lu ra nan partid sht Herodes lla gun rall par gati Jess.

San Marcos3 l m nu par tsagniin rai mn shtidz Dios. 15 Bd m pudr l rai par gug rai mdzab lani lduu mn, nu bd m pudr gunac rai narac lluu. 16 Znd l ra shini gusd m. Primr posht l Simn; bd m stubi lhi, Pedro. 17 Nu bn m nombrar Jacobo nu Juan; rac bchi rai; shtad rai l Zebedeo. Bd m stubi l rai par Juan nu Jacobo nan Boanerges narun cuntien shini nguziu purqu run rai tubi cus tubi chupg. 18 En seguid bn m nombrar Andrs, nu Felipe, nu Bartolom, nu Mateo, nu Toms, nu Jacobo nan shini Alfeo. Tambin bn m nombrar Tadeo nu Simn nanap llrub nimo par ly. 19 Nu bn m nombrar Judas Iscariote nabn intriegu l Jess ms despus.

bruun Jess ra shini gusd m; bdchini rai rua nis rub. Guanald zihani mn sht regiuni Galilea. 8 Iur bini ra mn ra milagr nabn Jess, guagn rall l m. Mn sht Jerusaln nu mn sht regiuni Idumea nu regiuni Judea, bdchini rall. Mn naqureld stubi lad rua gugu Jordn nu ra mn sht regiuni Tiro nu Sidn bdchini rall t gun rall lu Jess. 9 Por ni guniba Jess lu ra shini gusd m gac preparad tubi barcu lu nis par tsu m lanin par ad gutedii mn l m. 10 Zihani mn bdchini purqu ants bnac m zihani narac lluu. Iurn grt narac lluu, bed gutee rall l m par bgald rall shab m. 11 Iur ra nanap mdzab lani ldui gun rall lu Jess, bzullibi rall lu m. Gurushti rall; gunii rall: Nal lniqu shini Dios. 12 Per Jess nal bn m incargu l rall ad guaddzdii rall chu na m.

Zihani mn bd rua nis rub


7Iurn

Gunii mn Jess nap mdzab lani ldi

Bn Jess nombrar chib chup shini gusdi

ra dz ni gepi Jess lu dani. Gunab m ra naguc shtuu m par gulezn rai l m. Bdchini rai lu m. 14 Gudili m chib chup nguiu par sn rai

13Lani

(Mt. 10.14; Lc. 6.1216)

Despus de ni, guat m lidchi m. 20 Stubi vuelt bd zihani mn hasht ad gqudii nihu Jess con ra shini gusdi. 21 Iurn bini shfamili Jess ra cus nabn m; bdchini rai par guaa rai l m la fuers purqu rnii mn rac lugu m. 22 Nu ra ms narluaa ly bdchini rall de Jerusaln; gunii rall: Nap Jess mdzab lani ldi. Rgull ra mdzab por pudr sht Beelzeb nan jf sht los de ms mdzab. 23 Iurn gunab Jess l ra ms. Gunii m tubi comparaciuni lu rall:

(Mt. 12.2232; Lc. 11.1423; 12.10)

San Marcos3,4 Acas gug Satans mizm lll? 24 Si tal guruld shmn gubiern rdildi rall cuntr mizm gubiern, tsal gubiern. 25 Nu si tal nadividid tubi famili, gudchini tiemp tsal famili ni. 26 Nu zac, si tal Satans nadividid mizm shmnll, tsal pudr shtnll; hia bgaa fin shtnll. 27 Ni tubi chu ad gac tsut lidchi tubi nguiu putnt t par gugull p sht m putnt sino qu primr nap qu guldbill nguiu putnt; iurn s, gnll gan gugull p sht nguiu ni. 28 Gulda rniaa lu t de qu zac perdun gr duld sht ra nguiu nu grt didz narnii rall cuntr shini Dios 29 per si tal gunii mn didz mal cuntr Espritu Santo, ni s, jams ndii perdun par nguiu ni. Nall culpabl par gudubi tiemp; ad ndii fin shtnll. 30 Zni gunii m purqu gunii ra mn nap m mdzab lani ldi.

70 gr ra narzub diagu shtidz Dios, ni na bcha; nall zana; nall shnahia.


Comparaciuni sht nacagtts bdchi

l shnia m con ra bchi, bdchini rai cat cabez m. Gulez rai tchi fur; bsheld rai tubi mn naguagnab l m. 32 Ra mn narta alrededur l m gunii: L shnal nu ra bchil zugaa rall tchi fur. Rac shtuu rall guadidzn rall ll. 33 Repi m lu ra mn ni: Chull na shnahia; chull na bcha? 34 Gun m lu gr ra narta alrededur l m nu guni: Ra nazubn na nd, ni na shnahia nu ni na bcha 35 purqu
31Iurn

(Mt. 12.4650; Lc. 8.1921)

Shnia nu bchi Jess

Stubi vuelt guzubl cagluaa m ra mn rua nis rub. Mn zihani bdchini rall lu m, por ni guat m lani tubi barcu; guzub m lanin lu nis. Gr mn cabez rall rua nis lu guiuu. 2 Bluaa m l rall zihani cus por comparaciuni. 3 Gunii m: Gul bqu diagu. 4 Tubi nguiu guagttsll bdchi. Dup bdchi gulagu lu guiuu nez. Iurn luegu bdchini ra mai; gudu mai bdchi. 5 Stup bdchi gulagu lu guiuu gu cat dup guiuu nan. Luegu gutsl bdchi purqu ad ni zihani guiuu. 6 Iur bruu ngubidz, gequi plant purqu npdiin llrub shluchin. Gubidchin. 7 Stubi part bdchi gulagu lu guilli guits; gualdanin lani guilli guits per guilli guni guquin; ad bddiin nashi. 8 Stubi part bdchi gulagu lu guiuu zaqu. Gualdanin; guarubin. Bld bdchi bd gald bi chi por tubin. Stubin bd sesenta por tubin. Stubin bd tubi gahiua por tubin. 9 Iurn gunii m: Si tal rac shtul tsasl, gul bqu diagu bien shtidza.

(Mt. 13.19; Lc. 8.48)

Gunii Jess pziel guni ra comparaciuni

zu Jess ls m, iurn ra mn nazugaa gulla l m con ra shini gusd m, gunab didz rai p run cuntien
10Despus

(Mt. 13.1017; Lc. 8.910)

71 ra comparaciuni. 11 Gunii m lu rall: Dios bn favur par guas t manr rniba m ziqu ry; per na, ruadidza por comparaciuni lu ra mn nanad ndii tsas shtidz m 12 t par gun rall per ad riasdii rall. Rini rall per rndii rall cuend. Por ni ruadidza ra comparaciuni lu rall t par ad guabrdii lduu rall con Dios, nu ad gndii Dios perdun duld sht rall.

San Marcos4 llgab run rall lla gubani rall nu rzebi lduu rall zihani cus; rac shtuu rall zihani dum. Rtee ra cus ni dizaqu; ndii mud cuez shtidz Dios lani lduu rall. 20 Per nan mn ziqu bdchi narlagu lu guiuu zaqu. Gudubin lduu rall riald lduu rall. Na rall ziqu plant narnee result gald bi chi por tubi nu sesenta por tubi u tubi gahiua por tubi.

Comparaciuni sht lintrn

Jess gunii p run cuntien comparaciuni sht bdchi

gunii m lu ra nacabezn m: Pll ad riasdii t comparaciuni sht nartts bdchi? Lla gun t par tsas t grt ra comparaciuni narniaa lu t? 14 El qu nartts bdchi, na ziqu el qu nartts shtidz Dios. 15 Nan mn ziqu guiuu gudchi cat gulagu bdchi lu nez. Rini rall shtidz Dios per luegu rid mdzab Satans nu rdchis mdzab didz lani lduu rall. 16 Stubi tant mn na rall ziqu guiuu gu cat gulagu bdchi lu gu. Rini rall; ruu lduu rall shtidz Dios per ad gudzdii didz lani lduu rall. 17 Ziqu tubi plant nanap dup shlchi, riald lduu rall dup tiemp. Iur rid ra cus dur nu rguini mn sa rall por dizaqu, iurn rsan rall dizaqu; raz guet rall. 18 Nu zac nan mn nan ziqu bdchi nagulagu lu guilli guits. 19 Rini rall shtidz Dios per por tant

13Iurn

(Mt. 13.1823; Lc. 8.1115)

gunii m lu rall: Ni mud guidnul tubi llni par suhin gua cam u suhin lani rmudi? Pll ld guiadii zubin t par guziann lani hiuu? 22 Gr ra cus nagachi lu ra mn, nap qu guruu rahin lu llni par tsas mieti. Ad ndii mud gaquin nagachi par siempr. 23 Si tal rac shtul tsasl, gul bqu diagu bien shtidza. 24 Gunii m lu rall: Gul gun; gul bqu diagu bien. Con el mizm medid narrsh t iurne, medid ni nap qu gubishi t. Nu gunee m msruu llni l t narqu diagu shtidz m. 25 Si tal guqu diagu t bien, Dios gunee m ms shtidz m par l t, per si tal rndiil cuend shtidza, gudchis m llni narnil npl.

21Tambin

(Lc. 8.1618)

zac Jess gunii: Zni na cat rniba Dios ziqu Ry. Nahin cum ziqu tubi nguiu nartts bdchi lu

26Nu

Comparaciuni sht bdchi narialdani

San Marcos4,5 guiuu. 27 Nagsill guel; despus riashtll. Rdd ra dz nu rdd ra guel. L bdchi rialdanin nu riarub plant. L nguiu ad rac badiill lla riarub plant. 28 De l guiuu primr rldani plant, iurn rruu ra duu shthin. L duu ni nuaa zihani bdchi. 29 Iur l bdchi gubidchi, luegu rchugu rall bdchi purqu hia bdchini tiemp sht cusech.

72 l rai bn rai despedir ra mn zihani nar rua nis rub. Biaa ra shini gusd m l m zqus zugaa m t par ziaa rai lani barcu. Nu zianald stubi shcuaa barcu con l rai. 37 Iurn bdchini tubi mb dush lu nis. Guat nis lani barcu hasht mr naz gudubi barcu lani nis. 38 Nagasi Jess nez ichi barcu; nacugu m tubi almad. Bcuai rai l m nu gunii rai: Ms, aqu zati hiaa iurne. 39 Iurn guasht m; gunii m guc mb nu guc nis: Guitsg nu bac dchi. Luegu gurdch nis nu l mb bac dchi. 40 Gunii m lu ra shini gusd m: Pziel rdzb t? P hia rialddii lduu t Dios? 41 Nal bdzgu lduu rai; gunii lu sa rai: Chull m r? Rzub diagu nis nu mb shtdzi.

36Iurn

Comparaciuni sht bdchi mitun

m stubi comparaciuni: Guad didz nu comparaciuni guluahia lu t par tsas t lla na tiemp naguniba Dios ziqu ry? 31 Tiemp ni na ziqu tubi bdchi mitun. Iur btts nguiu bdchi ni, nahin ziqu ms mitun lu grt bdchi. 32 Despus de brtsin nu guarubin, bepin ms de gr ra plant. Gupin llicu rub nu bdchini ra mai; bdchib ra ma bchez lu llicu hiagu.

30Gunii

(Mt. 13.3132; Lc. 13.1819)

Bluaa m con zihani comparaciuni

cus bluaa m con comparaciuni segn guas ra mn. 34 Siempr biadidz m lu ra mn con comparaciuni nu bquebi m lu ra shini gusd m p run cuntien shtdzi.

33Zihani

(Mt. 13.3435)

Tubi m gadareno nanap mdzab lani ldull

Jess bcuedch nis rub

dz ni iur bdchini guel, gunii m lu ra shini gusd m: Cha gui hiaa stubi lad rua nis.

35Mizm

(Mt. 8.2327; Lc. 8.2225)

Bdchini rai stubi lad tchi nis rub ladz ra m gadareno. 2 Iur bruu m lani barcu, luegu guabigu tubi nguiu lu m; nan tubi mdzab fier lani ldull. Bruu nguiu ni cat nan cuev cat bgachi ra tgul. 3 Nd guqurldll. Nil con cadn ad chu gac guldibi lll. 4 Zihani vuelt bldibi mn lll con cadn guall nu guiall per bchgull cadn nu rnll pedas ra guib. Ad chu rndii gan lull t guldbill l nguiu ni. 5 Dz

(Mt. 8.2834; Lc. 8.2639)

73 la guel canzll nu gurushtiall cat nan baa nu cat nan dani. Mizm lll rgunill lll con gu. 6 Dizd zitu guball lu Jess; guagllnll lu m nu bzullbill lu m. 7 Gurushtiall nu gunill fuert: Pll npl con na? Jess. Ll nal shini Dios nacabez gubee. Por Dios rniaa lul, ad gutiadiil na lu guii sht cashtigu. 8 Zni gunill purqu ants gunii Jess lull: Bsan l nguiu r. Nal tubi mdzab demasiad fier. 9 Gunab didz Jess lull: Chu ll? Bqubill: La Chup Mili. Zihani na naa. 10 Iurn ra mdzab bn rall rugu lu Jess par ad gugdii m l rall fur de lugar ni. 11 Gulla rua dani rta zihani guchi; quhu ra ma. 12 Ra mdzab bn rall rugu lu m; gunii rall: Bsheld l naa lani lduu guchi t tsut naa lani lduu ra ma. 13 Bd m permisi; iurn ra mdzab bruu rall nguiu ni nu guat rall lani ra guchi. Na ra ma ms qu chup mili. Ziagllun ra ma cat nan tubi brrancu rua nis. De guiaa guzutuu ra ma lani nis; guti ra ma. 14 Ra narap guchi iur gun rall p guc, guagllun rall lu m gudchi nu lu ra mn nar lachi. Gunii rall lo qu naguc. Bruu ra mn; guagn rall nia p guc lugar ni. 15 Bdchini rall cat nan Jess nu gun rall lu nguiu nanap mdzab lani ldull ants. Nguiu ni zub ngali nu ncull shbll; hia berqu na shgbll. Nal

San Marcos5 bdzgu lduu ra mn. 16 Gr ra testigu nagun lo qu nabn Jess, biadidz rall lo qu nabn m con l nguiu nu con ra guchi. 17 Iurn bn ra mn rugu lu Jess t guruu m ladz rall. 18 Gepi m lani barcu; l nguiu nanagup chup mili mdzab ants, bnll rugu lu m par tsanldll l m 19 per Jess ad gundii; guni lu nguiu: Bagz ldchil nu biadidz lu shfamlil ra cus rub nabn Dios con ll. Biadidz lu rall blac bgaa lduu m ll. 20 Iurn gubill; guzubl biaddzll lu ra mn sht regiuni nal Decpolis; biaddzll cus rub nabn Jess con lll. Gr ra nabini shtdzll, guas lduu rall.

Shtsap Jario nu tubi naa nabgald shab Jess

m lani barcu; babr m stubi lad rua nis rub. Zihani mn bdchini lu m cat zu m rua nis. 22 Bed gudchini tubi mn l Jairo lu Jess. Jairo nall tubi m important lani iduu sht m israelit. Iur gun Jairo lu Jess; bzullbill lu m. 23 Nal bnll rugu lu m; gunill: Shtsapa hia rlllll. Bn favur, cha gudchib guial guqui par guqull nu gubnill. 24 Iurn ziaan m Jairo; nal zihani mn canald rall l m hasht rtee rall l m. 25 Nan tubi naa ladi ra mn; hia guc chib chup iz rll rnll. 26 Nal bnll sufrir por ra rumdi nabn ra ductur hasht bnll

21Bepi

(Mt. 9.1826; Lc. 8.4056)

San Marcos5,6 gasht grt dum nanpll per ni dup ad bqudiill sino ms rac llull. 27 Bini naa r p bn Jess nu guabgull nez tchi m. Bgldll rua shab m. 28 Gunill lani ldull: Tal gugalda rua shab m zaca. 29 Bgldll shab m nu luegu gulez galrll rn. Bdll cuend hia bqull. 30 Jess guc bai de qu bac tubi m por pudr sht m. Bdchigr lu m; gun m lu ra nazugaa nd; gunab didz m: Chu bgald shaba? 31 Ra shini gusd m gunii: Gun; blac mn zihani qugtee rall ll, nu rnab ddzl chu bgald shbl. 32 Jess gun gudubi lad lu ra mn t par gun m chu bgald shbi. 33 Iurn l naa ni bdzbll; bchchill; bzullbill lu m. Guc ball bac galguidz shtnll. Bqubill gr lo qu nabnll. 34 Gunii Jess lull: Nan, bqul purqu riald ldul na. Bagz con bien. Hia gulez galguidz shtnl. 35 Nian quadidzn m naa ni, bdchini bld mn nazed lidchi Jairo. Gunii rall lu Jairo: Shtspl hia gti. Ad gunbruul favur lu m. 36 Per Jess bini lo qu nagunii rall. Repi m lu Jairo: Ad rdzbdiil; guaglagu tsald ldul na. 37 Ad ndii m tsanald ra mn, sul Pedro nu Jacobo nu Juan bchi Jacobo. 38 Bdchini rai lidchi Jairo. Gun m zihani mn; nal run rall nu bn rall ruid. 39 Guat m hiuu; gunii m:

74 Pziel tant ruid quhun t? run t. L ntsap r ad gtidii sino nagsi. 40 Bn mn burn nu rllidchin rall l Jess. Iurn bg m gr mn. Biaa m shtad ntsap con shnai nu ra nabdchinin m. Guat rai cat nagaa tgul. 41 Gunazi m guiaa tgul; gunii m: Talita cumi (didz r run cuntien con diz sht m: Ntsap, guasht ngali). 42 Luegu luegu iurn guasht ntsap ni. Guzbi; guzhi purqu npi chib chup iz. Nal bdzgu lduu mn. 43 Iurn guniba m t gud rall nagu ntsap. Guniba m lu rall ad chu lu guaddzdii rall p bn Jess con shtsap Jairo.

Bruu m lugar ni nu babr m ladz m. Ziaan m ra shini gusd m. 2 Iur bdchini dz descans, guzubl cagluaa m lani iduu. Zihani mn nabqu diagu shtidz m, bdzgu lduu rall nu gunii rall: Con p pudr quhun Jess tant cus r? Chull bd tant llni? Chull bd pudr guiall tant milagr quhni? 3 Pll ld carpintrdii; nu nall shini Mara? Ra bchill l rall Jacobo nu Jos nu Judas nu Simn. Nu znll qureld rall nd entr l hiaa. Ad bgadii guzac rall 4 per Jess gunii lu rall: Grt ra muz sht Dios ad rndii mn rspti l rai, ni

(Mt. 13.5358; Lc. 4.1630)

Jess nan Nazaret

75 shi, ni ra shfamli; rndii rall rspti li. Sul stubi lugar run mn rspti tubi muz sht Dios. 5 Por ni ad guc nihun m milagr, sul bnac m dups mn narac lluu. Bdchib m guiaa m guc rall nu bac rall. 6 Nal bdzgu lduu m purqu ad gualddii lduu rall shtidz m. Hia l Jess guagluaa ra mn naqureld ra gudchi nan gulla.

San Marcos6 lduu rall con Dios nu gun nadz rall mud nanabani rall. 13 Nu zac bg rai zihani mdzab lani lduu ra mn. Btebi rai siti guc ra narac lluu. Zihani mn bac.

Galguti sht Juan Bautista

Jess bshldi ra shini gusdi; ziaa rai ra gudchi

m ra chib chup shini gusd m nu bsheld m chpll tubi lad, chpll stubi lad. Zni bsheld m gr rai. Bd m pudr gug rai ra mdzab fier lani lduu mn. 8 Guniba m lu shini gusd m ad guadii rai zihani cus, sul tubi bastun par nez; ad guadii rai buls, nil guetshtildi, nil dum, sul bastun. 9 Gunii m lu rai guqu rai rachi nu gacu rai tubs shcuaa shab rai. 10 Gunii m lu rai: Cualquier lidchi mn ca gudchini t, gul ban ngali hasht guziaa t stubi gudchi. 11 Si tal ndii mn gun rall recibir l t nu ndii rall guqu diagu rall dizaqu, gul bruu gudchi ni; gul bdchib gushguiuu nanaqu gua t ziqu tubi si de qu ad gualddii lduu rall shtidz Dios. [Rniaa lu t gun m cashtigu ms ra mn nanad bndii recibir l t qu ra mn sht gudchi Sodoma nu Gomorra.] 12 Iurn ziaa ra shini gusd m. Cagniin rai mn t guabr

7Gunab

(Mt. 10.515; Lc. 9.16)

ry Herodes bnill lo qu nabn Jess. Fam sht m brts gudubi nez. Gunii bld mn: Jess na Juan Bautista naguasht ladi ra tgul; por ni npi llrub pudr. 15 Stubi mn gunii: Jess na Elas. Stubi rall gunii: Jess na tubi nabiadidz shtidz Dios guahiet per babr guashthi ladi ra tgul. 16 Iur bini Herodes didz ni, gunill: Juan Bautista nd. Guagchugu ra suldad guc Juan per guashthi ladi ra tgul. 17 Pues ms ants Herodes guniba gunazi ra suldad l Juan par tshi lachiguib. Bldibi rall l Juan con cadn. Guc ni por caus sht Herodas, tsel Felipe nan bchi Herodes. Herodes cuaa naa ni ziqu tslll. 18 Pues Juan gunii lu Herodes: Guzqudii cual tsel bchil. 19 Por didz ni bld Herodas. Rac shtull qunill l Juan per ad bndiill gan 20 purqu Herodes bdzbll l Juan. Bnll rspti Juan; guc ball na Juan nguiu zaqu nu santu. Por ni bsaull l Juan lachiguib. Buu lduu Herodes shtidz Juan

14L

(Mt. 14.112; Lc. 9.79)

San Marcos6 per bn chpll ldull. 21 Per bdchini tubi dz bn Herodas gan. Guc l Herodes nu bnll invitar ra m rub sht Galilea nu ra suldad nu jushtici shthi; gau rall lidchi Herodes. 22 Iur dzu lan, shtsap Herodas guat nu bguill lu ra invitad sht Herodes. Nal buu lduu Herodes con gr ra mn nazugaa nd. Gunii Herodes lu ntsap: Cualquier cus gunbl lua, gunhiahin cal. 23 Bn Herodes jurar lu lligunaa: Gulda, lo qu narac shtul, gunhiahin hasht guruld cat rnibahia. 24 Bruu lligunaa nu gunab ddzll lu shnall: P cus gunaba lu Herodes? Gunii shnia lligunaa ni: Gunab guc Juan Bautista. 25 Nases guat lligunaa cat nan Herodes. Gunill: Na rac shtuaa gunel luegu guc Juan Bautista; tsu lani plat cahia. 26 Iurn nal zun ry trist per bnll jurar lu ra nazubnull lu mell; nap qu gnll cumplir. 27 Luegu guniba Herodes tubi suldad par tsagllill guc Juan. 28 Gua suldad lachiguib; bchgull guc Juan nu bdchbllin lu plat. Bnll entregarin guiaa shtsap Herodas. Hia lligunaa bdin guiaa shnall. 29 Iurn bini ra shmn Juan de qu hia gti, bdchini rai nu biaa rai cuerp par guacachi rai cuerp lani baa.

76
Jess bd nagu ms de gai mili nguiu

shini gusd m babr rai; gunii rai lu Jess grt lo qu nabn rai nu lo qu nabluaa rai. 31 Gunii Jess lu rai: Cha gui hiaa tubi lugar cat ndii mn t guzii lduu hiaa dup. Zni gunii m purqu zihani mn bdchini lugar ni nu ziaa rall de manr ad npdii m tiemp guhi. 32 Iurn guat rai lani barcu; ziaa rai cat na tubi shlat; ad ndii mn. 33 Per zihani mn gun ca nez ziaa rai. Bngu ba rall l Jess nu guagllun rall delant. Bdchini rall gua rall de gr gudchi. Gudchibl rall lu m. 34 Iur bruu m lani barcu, gun m lu mn zihani; na rall ziqu llili nanpdii vqur. Bgaa lduu m l rall; guzubl bluaa m l rall zihani cus. 35 Iur guc guadze, bdchini ra shini gusd m; repi rai lu m: Hia guadzti nu lugar r ad chu ndii. 36 Bsheld ra mn lu gudchi u lu ra ranchi gulla; tsasii rall nagu rall. Nd ndii nagu. 37 Jess gunii lu rai: Gul bd nagu rall. L shini gusd m gunii: Ca gui sii naa guetshtildi gau rall? Rquini masi chup gahiua bll par gud hiaa nagu rall. 38 Iurn gunii Jess: Bld guetshtildi nap t? Gul tsagn.

30Ra

(Mt. 14.1321; Lc. 9.1017; Jn. 6.114)

77 Iur guagn rai, gunii rai: Nan gai guetshtildi con chup mbeld. 39 Iurn guniba Jess sub ra mn lu guilli nagu. 40 Guzub rall tubi gahiua mn tubi lad, cincuenta mn stubi lad. Zni guzub gr mn, por grup guzub rall. 41 Iurn gunazi Jess gai guetshtildi nu chup mbeld. Gun m lu gubee; bd m graci lu Dios. Bshull m guetshtildi cuaa ra posht. L rai guatidz rai guetshtildi cuaa ra mn. Nu zac bn m con chup mbeld. 42 Gr ra mn gudu rall hasht biel rall. 43 Iurn bt ra shini gusd m chib chup tp ra pedas guetshtildi nu mbeld nabn subr. 44 Gr ra mn nagudu guetshtildi na rall gai mili nguiu.

San Marcos6,7 bn rai llgab nhi tubi fantasm. Gurushti rai por galrdzb. 50 Gun rai lu m; nal bdzb rai per luegu Jess gunii lu rai: Ad rdzbdii t. Na nd; gul gap valur. 51 Iurn bepi m lani barcu nu luegu gulez mb dush. Nal bdzgu lduu ra shini gusd m. 52 Aunqu gun rai bd m guetshtildi gau gai mili nguiu, ad guasdii rai chu na m tant nagudchi lduu rai.

Bnac Jess ra mn sht Genesaret

guniba m lu shini gusd m guu rai lani barcu t par ziaa rai stubi lad rua nis rub. Gudchibl rai par ziaa rai gudchi Betsaida mientras bn m despedir ra mn. 46 Bsan m ra mn; gua m lu dani t par guadidzn m Shtad m. 47 Iurn bdchini guel; l barcu ziaz guruld nis rub. Ban m lu guiuu tubs m. 48 Gun m lu barcu; hia ra shini gusd m ad bndii rai gan gus rai barcu purqu mb zed al contrari. Nal bdzagu rai. Hia zed grguel; l Jess zed zu m lu nis cat ziaz rai. Guc lduu m niaguibl m lu barcu. 49 Gun rai lu m; ziaz m lu nis. Iurn

45Luegu

(Mt. 14.2227; Jn. 6.1621)

Ziaz Jess lu nis

rai stubi lad nis rub. Bdchini rai regiuni nal Genesaret. Bqud rai barcu rua nis. 54 Bruu rai lani barcu; luegu ra mn bngu ba rall l m. 55 Bllun ra mn gr lad t tsagllii rall narac lluu lu Jess. Nuaa rall ra frm lu daa ancal bini rall nan m. 56 Cualquier gudchi u ciud u lachi cat guat Jess, nd rguishi ra mn ra narac lluu cat nez td m. Bn rall rugu lu m par gud m permisi gunazi rall rua shab m. Gr ra nagunazi shab m bac rall.

53Gudd

(Mt. 14.3436)

Lo qu narshini lduu nguiu

Bdchini bld fariseo lu Jess nu ms narluaa ly, bdchini rall lu m. Na rall m Jerusaln. 2 Gun rall lu shini gusd m; gudu rai guetshtildi sin qu ad bndii rai cumplir ziqu na custumbr; ad gudbidii rai guiaa rai ziqu custumbr religius sht

(Mt. 15.120)

San Marcos7 ra fariseo. Iurn bn rall juzgu ra shini gusd m. 3 Ra fariseo nu gr ra mn israelit, ad rudii rall sin qu ad ritidii guiaa rall zihani vuelt. Ziaglagu rall con ra custumbr sht ra mgul. 4 Iur rabr rall lu llgua ants gau rall, raz rall bien ziqu custumbr religius. Zihani custumbr nap rall, cus ziqu rguibi rall vas nu mbluri nu ra bandj, nu zac hasht ra cam rguibi rall. 5 Ra fariseo nu ra ms gunab didz rall lu Jess: Pziel shini gusdl ad rndii rall cumplir custumbr sht ra shtad gul hiaa sino rau rall guetshtildi sin qu ad ritidii guiaa rall? 6 Jess gunii: Na t fals. Guld Isaas el qu nabiadidz shtidz Dios; guni shcuend t lla na t. Bqui shtidz Dios narnii: Ra mn r rac shtuu rall na nad ms con rua rall, per lduu rall nal zitu zugaa par na. 7 Ad rlluidii ra cus narun rall iur quhun rall adorar na. Enseans sht rall nad ms nahin tubi mandad sht nguiu. 8 Rluaa tchi t lu mandamient sht Dios par gun t cumplir ra custumbr sht t, ziqu rguibi t vas nu ra mbluri nu zihani cus ms quhun t cumplir. 9 Nu gunii m lu rall: Qugsigu t; rsan t mandamient tubi lad; ms canald t tchi custumbr sht t 10 purqu Moiss bqu: Gpl rspti lu shtdl nu lu shnal.

78 Tambin bqu Moiss: El qu nargu guc shtdi u shnai nap qu quini mn nguiu ni, 11 per l t rnii t: Si tal tubi nguiu gupill lu shtdi: Gr dum narun tucar gunehia cal, na corbn, nahin sul par Dios. 12 Si tal gunii nguiu zni, iurn rnii t rqunidii gud nguiu dum caa shtdi. 13 Pues zni cagnii t lasqudii shtidz Dios. Ms ziaglagu t tchi ra custumbr, nu rluaa t custumbr ni lu ra shini gusd t. Zihani cus igual run t. 14 Stubi vuelt gunab Jess ra mn zihani nu gunii m: Gul bqu diagu nu gul guas nacagniaa lu t. 15 Lo qu nagu nguiu, ad rshnidii lduu nguiu per ra didzab narruu ruall, s, ni rshini ldull. [16 Si tal rac shtul tsasl, gul bqu diagu gr lo qu narniaa lu t.] 17 Iurn bruu m ladi ra mn; guat m lidchi m. Gunab didz ra shini gusd m p run cuntien comparaciuni r. 18 Gunii m: Pll nu l t ad riasdii t shtidza? Pll ad rac ba t naru nguiu ad rndii manch ldull? 19 purqu ad riutdii naru nguiu lani ldull sino riuthin lani shpchill; despus rruuin. Manr ni gunii m gr naru mn nazaquin; ad rndiin manch lduu nguiu. 20 Nu gunii m: Lo qu narruu lani rua mieti, ni zed de lani lduu nguiu. Ni s, canihunin manch lduu nguiu. 21 Lani lduu nguiu rruu grt cus

79 mal: mal llgab, rqun nguiu tsel mn, nap nguiu zihani naa nu ra naa nap zihani nguiu. 22 Rbaan rall p sht mn; rguini rall sall; rzebi lduu rall p sht mn; run rall mal cuntr sa rall; rsigu rall sall; mal vid nabani rall; nambidi rall; nap rall vici; run nadchini rall; cus nad rlluidii run rall. 23 Gr ra cus ni rruu dizd lani lduu nguiu nu por ni nap nguiu duld delant lu Dios.

San Marcos7,8 Bqui; hia ad ndii mdzab lani ldi. m regiuni sht Tiro nu gudd m lugar nal Decpolis; bdchini m gudchi Sidn nan rua nisduu. 32 Bedn mn tubi nan gup nu natingu ruaddzll. Run mn rugu lu m gudchib m guiaa m guc nguiu ni t guqull. 33 Biaa Jess lll tubi lad. Bz m shcun m lani digull. Btiaa m dup shn m lu lddzll. 34 Iurn gun m lu gubee; bcaa lduu m nu guni: Efata. (Nd run cuntien diz sht m, guac digul.) 35 Luegu bllal diagu nguiu ni, nu bac lddzll. Guzubl ruaddzll bien. 36 Jess guniba ra mn ad chu lu guadidz rall lo qu nabni per por ms gunii m, ms brts didz nabn m. 37 Nal guas lduu mn; rnii rall: Gr narun Jess na bien. Ra cuet rini rall nu ra gup ruadidz rall.

31Bruu

Bnac Jess tubi gup cuet

Tubi naa m zitu naguald ldui Jess

m lugar ni; gua m regiuni sht Tiro nu Sidn. Guat m tubi hiuu; guc shtudii m gac ba mn cat nan m per grt mn guc ba rall cat nanhi. 25 Luegu bini tubi naa cat nan Jess. Naa ni shtspll nap tubi mdzab fier lani ldull. Bdchini naa lu Jess; bzullbill lu m. 26 Naa ni na mn sirofenicia; diz shtll na griego. Bnll rugu lu Jess gug m mdzab lani lduu shtspll. 27 Per Jess gunii lu naa: Nap qu gau ra shini mieti hasht guiel rall purqu ndii bien gudchisul guetshtildi sht ra shini mn par gau ra mbcun. 28 Gunii naa: Nia Dad, per ra mbcun nanan gua mell, rau ma pedas narruu hiald rua llgun. 29 Gunii m iurn: Bien gunil. Bagz ldchil; hia l mdzab brull lani lduu shtspl. 30 Ziaa naa; bdchni ldchi; bdzli shtspi nagaa lu cam.

24Bruu

(Mt. 15.2128)

Bd Jess nagu tap mili nguiu

Guc tubi dz zihani mn bd lu m, nu npdii rall nagu rall. Jess gunab ra shini gusd m; gunii m: 2 Nal rgaa lduaa ra mn r purqu hia guc tsun dz zed nald rall na nu npdii rall nagu rall. 3 Si tal gushelda l rall lidchi rall sin ad gudii rall, scaa mbeez rall lu nez. Bld rall zitu zed rall.

(Mt. 15.3239)

San Marcos8 shini gusd m bquebi: Ca gui caa hiaa guetshtildi gau rall? Ni tubi mn qurlddii nd. 5 Jess gunab didz: Bld guetshtildi nap t? Gunii rai: Gadchi. 6 Iurn Jess guniba sub mn zihani lu guiuu. Gunazi m guz guetshtildi. Bd m graci lu Dios; luegu bshull m guetshtildi; bd m cuaa ra shini gusd m t quidz raihin par gau ra mn. 7 Nu nuaa rai bld mbeld. Jess bd graci; gunii m lu shini gusd m t quidz rai mbeld lu ra mn. 8 Grt mn gudu rall hasht cat lu biel rall. Iurn bt rai gadchi tp pedas nabn subr. 9 Gr ra nagudu na ra ziqu tap mili nguiu. 10 Iurn bn Jess despedir ra mn; bepi m lani barcu con ra shini gusd m t ziaa rai regiuni nal Dalmanuta.

80 bald lduu rai niuaa rai nagu rai. 15 Jess gunii lu rai: Gul gup cuidad levadur sht ra fariseo nu levadur sht Herodes. 16 Iurn guzubl gunii rai lu sa rai: Aqu. Ad chu nuadii guetshtildi, por ni rnii m znd. 17 Jess guc ba lani ldi lo qu nabn rai llgab. Gunii m: Pziel rnii lu sa t nuadii t guetshtildi? P ad riasdii t? P ad rddii t cuend? P nagudchi lduu t? 18 P ad npdii t slu t par gun t? P ad rini t? P ad ragn lduu t milagr nabna? 19 Dz na bshulla guetshtildi par gudu gai mili nguiu, bld tp pedas bt t? Bquebi rai: Chib chup tp. 20 Nu iur bshulla gadchi guetshtildi par tap mili nguiu, bld tp pedas bt t? Gunii rai: Gadchi tp. 21 Gunii m lu rai: P ladi guddii t cuend chu nahia?

4Ra

Ra fariseo gunab rall gun m tubi milagr

ra fariseo lu Jess. Guzubl rchup didz rall. Btd rall tubi prb l m, nihun m tubi milagr lu rall. 12 Bcaa lduu m nu gunii m: Pziel rac shtuu t gun t tubi milagr? Gulda rniaa lu t; gndiaa ni tubi milagr delant lu t. 13 Iurn bsan m l ra mn t gepi m stubi vuelt lani barcu. Ziaa m stubi lad rua nis rub.

11Bdchini

(Mt. 16.14; Lc. 12.5456)

Ldai sht fariseo

shini gusd m nuaa tubs guetshtildi lani barcu purqu

14Ra

(Mt. 16.512)

bdchini rai gudchi Betsaida. Bedn ra mn tubi ciegu lu m. Bn rall rugu gudchib m guiaa m guc ciegu t guqull. 23 Gunazi m guiaa ciegu; guan m lll fur sht gudchi. Btiaa m dup shn m rua slull; bdchib m guiaa m guqull nu gunab didz m: Gu rnal dup? 24 L ciegu gun guiaa; rpill lu m:

Jess bnqui tubi ciegu m Betsaida


22Iurn

81 Rnahia lu ra mn cum ziqu ra hiagu; ziaz rahin. 25 Iurn bdchib Jess guiai rua slu ciegu stubi. Bldis m lull guiaa. Luegu bac slull; berqu rnall zitu. 26 Iurn Jess bsheld lll; ziagzll ldchill. Gunii m: Ad tsutl gudchi nu ad chu lu guaddzdiil lo qu nabna.

San Marcos8,9 didz ni. Iurn Pedro biaa l Jess tubi lad nu guzubl gudildi Pedro l m. 33 Jess bdchigr lu m; gun m lu shini gusd m. Gudildi m l Pedro; fuert gunii m: Guabs lua, Satans. Ad rndiil llgab ziqu Dios sino ziqu mn sht gudchiliu. 34 Iurn gunab Jess ra shini gusd m nu ra mn zihani; gunii m lu rall: Si tal nan mn narac shtuu gqull shmna, nap qu gnll renunci prupi deseo shtnll. Nap qu gqull dispuest gtill por na; nu guid nldll na. 35 El qu nad rac shtudii gati por na, ztill. Per el qu naguniti vid shtni por na nu por dizaqu, gubnill par siempr; gac salvrll. 36 Ad p rlluidii gun nguiu gan grt cus lu gu dchiliu nu despus guntill vid shtnll, ad ndii fin par l ll. 37 P ofrend gud nguiu lu Dios par gac salvrll? 38 Ra mn bsan rall shnez Dios nu nap rall zihani duld. Cualquier de l nguiu si tal rtu lull de na; si tal rtu lull de dizaqu delant sall, iurn gut lua de l nguiu ni iur gueld gudchinia de gubee. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gu dchiliu; gudchinia con ra iangl sht gubee. Gudchinia con pudr nu llni sht Dios. Tambin gunii m: Gulda, nabani bld mn nd; ad gtidii rall hasht gun rall de qu cagniba Dios lani lduu mn, de qu hia rniba m con pudr.

Pedro bquebi Jess na el qu nagudili Dios

nu ra shini gusd m gua rai par regiuni nal Cesarea Filipo. Iur ziaz m nez, gunab didz m lu rai: Chu rnii mn nahia? 28 Bquebi rai: Nan mn narnii nal Juan Bautista. Stbill rnii nal Elas. Sbld mn rnii nal tubi nabiadidz shtidz Dios guahiet. 29 Repi Jess lu rai: L t chu rnii t nahia? Pedro gunii: Nal Cristo, el qu nagudili Dios par gunibal. 30 Iurn guniba m ad chu lu guaddzdii rai na m Cristo.

27Jess

(Mt. 16.1320; Lc. 9.1821)

Gunii Jess lu shini gusdi gti

guzubl rluaa Jess l ra shini gusdi de qu nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, gni sufrir demasiad. Gunii m ra mgul narniba nu ra bshuzi nams lasac con ra ms narluaa ly, gun rall desprci l m. Gunii m quini rall l m per despus de tsun dz, tsasht m ladi ra tgul. 32 Clar gunii m

31Iurn

(Mt. 16.2128; Lc. 9.2227)

Jess guc cambi delant lu rai

shup dz; Jess biaa Pedro nu Jacobo nu Juan; ziaz

2Gudd

(Mt. 17.113; Lc. 9.2836)

San Marcos9 rai tubi dani rub. Iurn Jess guc cambi delant lu ra shini gusd m. 3 Shab m guc cambi hasht rabnii tant naquichin ziqu ni tubi biashtildi ad gndii gan gusquichin. 4 Bluaal Elas nu Moiss lu rai. Gun rai quadidz Jess con Elas nu Moiss. 5 Iurn Pedro gunii: Ms, nabn dzu hiaa nd. P zdntsau naa tsun ranchi nd? tubin par ll guqurldl, stubin par Moiss, stubin par Elas. 6 Per rac badii Pedro p guni tant bdzb ra shini gusd m. 7 Iurn bdchini tubi shcahi nabsau gr rai, nu bini rai tubi b nagunii lani shcahi: Nd l shinia narac shtuaa; gul bqu diagu shtdzi. 8 Iurn gun ra shini gusd m gr lad; ni tubi chu lu gun rai; sul Jess zugaa. 9 Biet rai lu dani. Guniba m ni tubi chu lu guepi rai nagun rai lu dani hasht iur l nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu tsashthi ladi ra tgul. 10 Ad chu lu biaddzdii rai lo qu gun rai guc dani per gunab didz lu sa rai p run cuntien shtidz m de qu tsashthi ladi ra tgul. 11 Iurn gunab didz rai lu m: Pziel rnii ra ms sht ly de qu Elas nap qu gudi primr? 12 Bquebi m: Verd nahin. Hia bid Elas t par gun zqui grt ra cus. Per p rnii ra Sagradas Escrituras cerqu shcuend nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu? Pues rnii rahin de qu gni sufrir; sac zhi; nu

82 gun mn desprci li. 13 Gun, hia bid Elas nu bn ra mn lo qu naguc shtuu rall. Lo qu nan escrit de li hia guc cumplir.
Jess bnac tubi llgun
(Mt. 17.1421; Lc. 9.3743)

rai cat zub los de ms shini gusd m. Gun rai zihani mn alrededur sht rai. Ra ms narluaa ly gudildi didz rall con l rai. 15 Iur gun ra mn lu Jess, guas lduu rall; bed gullun rall lu m par gun rall saludar l m. 16 Iurn gunab didz Jess lu rall: Pll quadidz t ngali? Pziel gudildi didz t? 17 Iurn tubi nguiu bruu ladi gr mn; gunill: Ms, zeldna llgana lul. Npll tubi mdzab lani ldull. Nall gup, bn mdzab. 18 Ancal rnazi mdzab l llgun, rruld mdzab lll lu guiuu. Rruu bchini ruall nu rchush laill. Zni msruu rbcull. Zedna lll lu shini gusdl per ad bndii rall gan nac llgun. 19 Repi m iurn: L t nal nagudchi lduu t. Hasht guc gubezna l t, t par tsald lduu t shtidza? Blac tiemp guqureldna l t, t par tsald lduu t? Gudeen shnil lua. 20 Iur bed gun shtad llgun l llgun lu Jess, gun mdzab gup lu Jess. Bruld mdzab nguln lu guiuu. Bchichi llgun nu gut gudubi llgun lu guiuu; bruu bchini

14Bagr

83 ruall. 21 Jess gunab ddzi lu shtad llgun: Blac tiemp rac lluu llgun? Bquebi shtad llgun: Dizd nabchill. 22 Zihani vuelt btiaa mdzab lll lu guii u lu nis t gati llgun. Si tal zqul gunqul lll zudup, bn favur; bgaa ldul l naa. 23 Gunii Jess lu shtad llgun: Pziel rnil lua znii? Si tal tsald ldul Dios, l m gun m grt cus par ll. 24 Luegu shtad llgun gunii fuert: Riald lduaa per bn compai na t tsald lduaa ms. 25 Jess gun nal zihani mn bd hasht rdiaa lu sa rall. Iurn fuert gunii m guc mdzab: Ll mdzab nan gup nu cuet, rnibahia ll; bruu de llgun r nu ad guabrdii tsutl lani ldull jams. 26 Iurn l mdzab gurushti nu brldll l llgun lu guiuu nu bssll l llgun. Bruu mdzab; ban llgun ziqu naguti. Zihani mn gunii hia guti llgun. 27 Per Jess gunazi guiall par bldis m lll. Guasuldill. 28 Iurn guat Jess tubi hiuu nu ra shini gusd m guat rai. Gunab didz rai lu Jess: Pziel ad bndii naa gan niag naa mdzab fier lani llgun? 29 Repi Jess: Sul si tal riald lduu t de verd nu gun t ayun, iurn gap t pudr par gug t mdzab ziqu mdzab r.

San Marcos9
Stubi vuelt gunii Jess gti

rai lugar ni; gudd m nez Galilea. Ad guc shtuu m ni tubi chu gac ba ca ziaa rai 31 purqu qugluaa m ra shini gusd m. Gunii m lu rai: Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Gac entregara lu guiaa mn t quini rall na per dz tsun tsashta ladi ra tgul. 32 Ad guasdii rai shtidz m. Bdzb rai nianab didz rai lu Jess p run cuntien lo qu nagunii m.

30Bruu

(Mt. 17.2223; Lc. 9.4345)

bdchini rai gudchi Capernaum. Iur nan rai lani hiuu, gunab didz m lu ra shini gusd m: P cagnii lu sa t ngali iur zed zu t nez? 34 Bac dchi rai purqu bchup didz rai chu nams m lasac entr l rai. 35 Iurn guzub m; gunab m ra chib chup shini gusd m; gunii m: Si tal tubi t rac shtul gqul m ms lasac lu sal, nap qu gqul lltim de gr t nu nap qu gnl sirv los de ms sal. 36 Iurn gunab m tubi llgun; bz m llgun gulu ladi ra shini gusd m. Guddchi m l llgun nu gunii m lu rai: 37 El qu naquhap tubi llgun ziqu nd purqu mn ni rac shtull na, tambin quhnll recibir na. El qu naquhun recibir na, tambin quhnll recibir el qu nabsheld na.

33Iurn

(Mt. 18.15; Lc. 9.4648)

Chu nams lasac?

San Marcos9,10
El qu nad rnidii cuntr l hiaa nall favur de l hiaa

84 gudubi cuerp guzial gabildi cat nunqu rlddii bel [46 nu rtidii mbiziugu nu ad rlddii guii.] 47 Si tal slul rac shtuu guldagu ll lu duld, gul slul. Mejur tsutl cat rniba Dios tubs slul, no sea tsal gabildi con gurup slul. 48 Nd ra mbiziugu rtidii nu nunqu rlddii bel. 49 Gr mieti nap qu gac purificar rai con bel. [Gutiaa mn dup zed guc ma nadchib lu bcugu.] 50 Nabn na zed per si tal npdii zed sabor, lla gun nguiu t guabr sabor sht zed? Gul gap zed sht galnaduu nu gul gac m pacnci delant lu sa t.

Juan gunii lu Jess: Ms, gun naa tubi nguiu; rgull mdzab lani lduu mn iur rnill ll, per l naa bdn naa prohib tsaglgudii gull mdzab purqu ad rzndiill l hiaa. 39 Jess gunii: Ad chu gucdii lll purqu el qu naquhun milagr por pudr shtna, ad ndiill capaz gunill cuntr na. 40 El qu nad rnidii cuntr l hiaa, nall favur de l hiaa. 41 Cualquier mn nagunee tubi vas nis gu t, rnell nis ni purqu na t shmna, segur gud Dios premi caa nguiu ni.

38Iurn

(Mt. 10.42; Lc. 9.4950)

Jess bluaa shcuend divurci

Gul gup cuidad t gndii t duld

repi m: Cagniaa shcuend tubi m humild nan riald ldui na. El qu narluaa tubi m humild mal nez t gnll duld, mejur gald nguiu ni tubi guichi rub inill; tsagrldll lll lani nisduu. 43 Si tal guial rac shtuu guldagu ll lu duld, bchugu guial. Mejur gudchnil con tubs guial cat npl vid sin fin qu gudubi cuerp tsal gabildi. Nd nunqu rlddii bel. [44 nu mbiziugu ad rtidii; nunqu ad rlddii guii.] 45 Si tal gual rac shtuu guldagu ll lu duld, bchugu gual. Mejur gudchnil tubs gual cat npl vid sin fin qu

42Iurn

(Mt. 18.69; Lc. 17.12)

10

Bruu m Capernaum; bdchini m regiuni sht Judea hasht tubi lugar nanaqu nez guiaa gugu Jordn. Zihani mn bd lu m; bluaa m l rall ziqu siempr. 2 Bid gubigu ra fariseo lu m; caguili rall mud gudchib rall demand cuntr l m. Gunab didz rall lu m si tal nan permisi segn ly gusan nguiu tsel nguiu. 3 Bquebi m: P bqu Moiss lani libr sht Dios? 4 Gunii rall: Moiss bd permisi gusan nguiu tsel nguiu, sul nap qu gud nguiu tubi guichi sht divurci. 5 Iurn gunii m: Purqu nal nagudchi lduu t, por ni bqu Moiss mandamient r 6 per dizd guzubl gudchiliu,

(Mt. 19.112; Lc. 16.18)

85 iur bntsau m grt ra cus, Bn Dios formar l nguiu nu l naa. 7 Por ni guruu nguiu lidchi shtdll con shnall nu gubanin nguiu tslll. 8 Hia gurup rall gac rall tubs; ndii rall chup sino tubs. 9 Por ni, lo qu nabn Dios unir, ad chu gulddii l rall. 10 Iur nan Jess lani hiuu, ra shini gusd m gunab didz rai lu m p run cuntien didz r. 11 Gunii m: El qu nagusan tsli nu gutsall stubi vuelt, rnll duld lu primr tslll; ni na adulteri. 12 Nu si tal tubi naa gusnll tsli t par gutsall stubi vuelt, rnll duld adulteri.

San Marcos10 Bzullbill lu m nu gunab ddzll: Ms zaqu, lla guna par gapa vid sin fin? gac salvara. 18 Gunii m: Pziel rnil lua nazaca? purqu ni tubi ad chu nazaqu, sul Dios. 19 Nanl ra mandamient: Ad rgunidiil sal; ad rqundiil tsel sal; ad cundiil p sht mn; ad guaddzdiil bishi; ad gusigudiil mn, nu bzub diagu shtidz shtdl nu shnal. 20 Nguiu ni gunii: Ms, bna cumplir gr ra mandamient r dizd nabicha, 21 Jess gun lull; nal guc shtuu m lll. Gunii m: Tubi cus run falt; btuu gr cus nanpl; bd dum caa ra prubi; iurn gpl tesur lu gubee. Nu gudee nald na; bn renunci prupi deseo shtnl t guluaa nadispuest sac zil por na. 22 Iur bini nguiu ni didz sht m, ri ldull; zagzll trist purqu npll tubi shtaci rub. 23 Gun m lu ra nazugaa alrededur l m; repi m lu ra shini gusd m: Nal nagan tubi nanap zihani dum gnll recibir Dios ziqu Ry. 24 Ra shini gusd m bdzgu lduu rai por didz sht m. Jess gunii lu rai: L t ziqu llgun, blac nagan gun ra ricu recibir Dios ziqu Ry, ra nguiu narun confiar dum. 25 Ms sencigi tsut tubi camell ichi iagull qu tubi ricu tsutll cat rniba Dios. 26 Iurn ms guas lduu rai; gunii lu sa rai:

Jess bn ldai ra llgun

guan mn zihani ra llgun par gudchib guiaa m guc rai. Ra shini gusd m gudildi rai naguan ra llgun. 14 Iur gun m lla bn ra shini gusd m, bld m; gunii m: Gul bd s, guid ra llgun lua. Ad gucdii t lu ra nii, purqu ra mn nan ziqu ra llgun tsut rall cat rniba Dios ziqu Ry. 15 Gulda, sul el qu nagun recibir Dios ziqu Ry t guniba m lll ziqu tubi llgun, sul nguiu ni gubnill cat na m ry. 16 Iurn guddchi m ra llgun. Bdchib m guiaa m guc rall nu bn ldai m l rall.

13Iurn

(Mt. 19.1315; Lc. 18.1517)

ziaglagu Jess nez, bid gullun tubi nguiu lu m.

17Iur

(Mt. 19.1630; Lc. 18.1830)

Tubi sultr ricu

San Marcos10 Chlltii gac salvar? Chull gap vid sin fin? 27 Jess gun lu gr rai; gunii m: Ad gndii nguiu gan gun salvar li per Dios nap pudr gun m grt ra cus. 28 Iurn Pedro gunii lu m: Gun, l naa bsan naa grt cus par zed nald naa ll. 29 Gunii Jess: Gulda, el qu nabsan ldchi, bchi, zni, shtdi u shnai, u tsli, u shni, u guiuu lachi shtni; gusnll ra cus ni purqu rac shtull dizaqu shtna, nitiqu guntidiill. 30 Gnll recibir zihani cus ms iurne hasht tubi gahiua vuelt ms ldchi, bchi, zni, shnai, shni, shlchi. Nu gun mn cuntr nguiu ni per despus gubnill lu gubee tubi vid sin fin. 31 Zihani mn nalasac iurne delant lu sa rall, gac rall lltim dz ni; nu zihani nan lltim iurne, gac rall mn nams lasac lu Dios.

86 bshuzi nu lu ra ms sht ly. Gun rall condenar na lu galguti. Gun rall intriegu na lu guiaa mn de stubi naciuni. 34 Gun rall burn de na; guchib shn rall lua nu guqu hiagu rall na nu quini rall na, per dz tsun tsashta ladi ra tgul.

Gunab Jacobo nu Juan tubi favur

Stubi vuelt gunii Jess gti

ziaz rai nez Jerusaln, ziaz m delant lu ra shini gusd m. Nal guas lduu rai nu ra nacanald tchi m, bdzb rall. Iurn l m biaa l ra shini gusd m tubi cu; guzubl gunii m lu rai ra cus nagunn mn li. 33 Gunii m: Zia hiaa Jerusaln cat gun ra mn cuntr na, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Nd gac entregara guiaa ra jf sht ra

32Nian

(Mt. 20.1719; Lc. 18.3134)

Juan nu Jacobo, shini Zebedeo, bdchini rai lu Jess. Gunii rai: Ms, rac shtuu naa gnl tubi favur nagunab naa lul. 36 Gunii m lu rai: P rac shtuu t guna? 37 Gunii rai: Rac shtuu naa gunel permisi iur gunibal ziqu Ry, subn naa ll, tubi de l naa lad ldi, stubi de l naa lad rubs. 38 Iurn gunii Jess lu rai: Ad gundii t lo qu narnab t lua. Gul gunii lua, zzac zi t ziqu na? Zac td t cus dur natda? 39 Bquebi rai: Zac naa. Jess guni: Guld t. Gun t sufrir demasiad ziqu guna sufrir. Gu t el mizm vas sht sufrimient 40 per par sub t culania, tubi de l t lad ldi, stubi lad rubs, ad rndii tucar gunehia s sub t nd. Dios bn preparar lugar ni sul par ra narac shtuu m sub rall nd. 41 Iur bini chii shini gusd m lo qu nagunab Jacobo nu Juan, bldn rai Jacobo nu Juan.

35Iurn

(Mt. 20.2028)

87 m: L t nan t ra jf sht naciuni nandii m israelit, nal rzac zi rall mn nu rdchib rall ly nan dush 43 per ad gqudii zni entr l t. Si tal rac shtul gqul m rub lu sal, nap qu gnl sirv los de ms sal. 44 Cualquier de l t si tal rac shtul gqul mayur entr gr ra sal, nap qu gqul muz sht gr rai. 45 Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; zelda ziqu muz sht mn. Zlddiaa par gun mn sirv lua. Gunehia vid shtna ziqu prci par gac salvar zihani mn.

San Marcos10,11 gunbi l rai, nu gunii bruld Bartimeo shab gutsll nu bchsll. Guagllnll lu m. 51 Jess gunii lull: P rac shtul guna? Bartimeo gunii: Ms, rac shtuaa gunahia ziqu ants. 52 Jess repi: Bagz, hia bqul purqu riald ldul na. Bac nguiu ni nu guanldll l m.

42Jess

50Iurn

11

Bnac Jess tubi ciegu nal Bartimeo

bdchini Jess con ra shini gusd m gudchi Jeric. Iur hia na rai par guruu rai gudchi, zianald cantid mn l rai. Tubi ciegu nal Bartimeo nan shini Timeo, zbll lu nez. Cagnbll gun. 47 Bini Bartimeo zed Jess m Nazaret; iurn fuert gunill: Jess llbn David, bgaa ldul na. 48 Zihani mn gunii rall guc Bartimeo t guac dchill per lll msruu fuert gunill: Llbn David, bgaa ldul na. 49 Iurn Jess guzudch; gunii m: Gul guagllii ciegu r. Gunab rai l ciegu nu gunii rai: Bquit ldul. Guasuld; cagnab Jess ll.

46Iurn

(Mt. 20.2934; Lc. 18.3543)

Iurn ziagdchini rai gudchi Jerusaln gulla ra gudchi Betfag nu Betania. Bdchini rai rua dani sht Olivos nanaqu frent par Jerusaln. Iurn Jess bshldi chup shini gusd m. 2 Gunii m: Gul tsa gudchi nanaqu delant. Ngali gudzel t tubi burr; qud ma rua nez. L burr ni ladi chu qubdii tchi ma. Gul bshaqu ma nu gul teen ma nd. 3 Si tal gunab didz mn p gun t burr, gul gunii lull de qu l ms shtn t rquni l ma, nu luegu gushldi l ma. 4 Iurn ziaa ra shini gusd m; bdiagul rai l ma naqud rua nez. Bshaqu rai l ma. 5 Bld mn naz ngali gunii rall: P quhun t? Pziel bshaqu t burr r? 6 Repi rai ziqu gunii Jess lu rai. Iurn bsan mn par biaa rai burr. 7 Bdchini rai lu Jess, nu bdchib rai shab rai tchi burr

(Mt. 21.111; Lc. 19.2840; Jn. 12.1219)

Guat Jess Jerusaln ziqu Ry

San Marcos11 t gudchib Jess tchi ma. 8 Zihani mn gudishi shab rall lu nez cat zed Jess. Stubi shcuaa mn bldiet rall ndiagu sht hiagu. Gudishi rallin lu nez. 9 Iurn mn nazed delant nu ra nazed tras nal fuert gunii rall: Gun m salvar. Bendit el qu nazed gudchini por part sht m. 10 Bn ldai Dios l Ry nazed; sbll lu trun sht David, shtad gul hiaa. Llrub na pudr sht Dios nacabez gubee. Gun m salvar. 11 Guat Jess Jerusaln. Luegu guat m iduu rub; gun m gr lad, iurn bruu m; ziaa m Betania con ra shini gusd m purqu hia guadze.

88 m mell sht ra nacagchili dum. Brsh m ra iagshili sht ra nacagtuu palum. 16 Guniba m ni tubi chu guaa trasht lani iduu. 17 Bluaa m ra mn; guni: Lani Sagradas Escrituras rnii znd: Iduu shtna na par gun mieti orar lu Dios; per l t bn t cambi iduu ziqu cuev sht nguban. 18 Ra jf sht bshuzi nu ra ms narluaa ly bini rall shtidz m. Bdzb rall l m purqu grt mn guas lduu rall enseans sht m. Por ni gudili ra contrari sht m mud par quini rall l m. 19 Iur bdchini guel, Jess con ra shini gusdi bruu rai ciud Jerusaln.

Hiagu nad rgdii nashi

dz bruu rai Betania. Iur ziaz m nez, bldian m; gun m zitu tubi hiagu bldau nanap ndiagu. 13 Guagn m si tal naqu nashi lu hiagu, gau m. Ad bdzldii m nashi; pur ndiagu naqu lu hiagu purqu ndii shtiemp nashi. 14 Iurn gunii m lu hiagu: Nunqu jams ad chu gudii nashi shtnl. Bini ra shini gusd m lo qu nagunii m lu hiagu.

12Stubi

(Mt. 21.1819)

Gubidchi hiagu bldau

Bsllun Jess ra nacagtuu lani iduu

rai Jerusaln. Guat m lani iduu rub. Guzubl bsllun m ra naqugtuu nu ra naqugzii lani iduu. Brsh
15Bdchini

(Mt. 21.1217; Lc. 19.4548; Jn. 2.1322)

dz rsili gudd rai cat zub hiagu bldau. Gun rai gubidchin hasht shluchin. 21 Iurn Pedro bagn ldui shtidz m; gunii Pedro: Ms gun, l hiagu naguludel lin gubidchi. 22 Gunii m: Gul tsald lduu t shtidz Dios. 23 Gulda rniaa lu t, cualquier nguiu narnii lu dani r: Guabs nd nu tsal lani nisduu, si tal ad rzdii lduu nguiu ni, si tal tsald ldull, gun m lo qu nagunill. 24 Por ni rniaa lu t, grt lo qu narnbl lu Dios, gul tsald lduu t gun t recibirin, iurn gunee mhin. 25 Iur cagnbl lu Dios, bn perdun contrari shtnl, iurn Shtdl naqubez gubee gni perdun duld shtnl. [26 En cambi si tal ad ndiil

20Stubi

(Mt. 21.2022)

89 gnl perdun sal, tampuqu gun Dios perdun l l.]


(Mt. 21.2327; Lc. 20.18)

San Marcos11,12 Tubi nguiu bcabn zihani hiagu uv nu bntsull tubi lu alrededur. Bntsull cat guruu jugu sht uv; nu bntsull tubi hiuu guiaa par quhap muz ra hiagu. Nu bd nguiu ni guiuu par trabajadur gun rall dchini mdi. Iurn ziall zitu. 2 Iur bgaa tiemp sht cusech, l lam bshldi tubi muz; tsagcaa muz lo qu narun tucar lam. 3 Per ra nabcaa guiuu gunazi rall l muz; bd rall galn l muz, nu bsllun rall l muz sin ad p bddii rall niuaa muz. 4 Iurn lam bshldll stubi muz; bn ra nguiu rid guc muz. Gunii rall didzab guc muz. 5 L lam bshldll stubi muz. Muz ni gudini ra nguiu. Bsheld lam ms zihani muz. Bld rai gudini rall l rai. Sbld ra muz bd rall galn. 6 Lam ni npll tubs shnill. Nal rac shtuu lam shni. Bsheld lam shni lu ra nguiu; gunii lam: Gap rall rspti lu shinia. 7 Per ra nabcaa guiuu gunii lu sa rall: Gun, nd llgan lam nagucaa herenci sht lam. Cha gudniaa lll nu gr herenci guan par l hiaa. 8 Gunazi rall shini lam; gudini rall lll nu bruld rall lll fur de lugar ni. 9 Iurn gunab didz Jess: P gun lam con ra muz mal? Guid lam cat zu hiagu uv t quini lam ra muz mal, nu gud lam hiagu uv par stubi mn. 10 Pll bldidii t Sagradas Escrituras narnii?

Pudr nanap Jess

rai Jerusaln stubi vuelt. Guat m iduu rub. Iurn bdchini ra jf sht ra bshuzi nu ra ms narluaa ly con ra m gush sht gudchi. Bdchini rall lu Jess. 28 Gunab didz rall: Chu sht permisi rnl cus r? Chu bsheld ll? 29 Jess bquebi: Nu na gunab didza lu t. Gul gunii lua, iurn guniaa lu t chu bnee permisi par guna ra cus. 30 Chu bsheld Juan Bautista par guchub nsi, Dios u mn? Gul gunii chu bd permisi l i. 31 Guzubl gunab didz lu sa rall. Gunii rall: Si tal gunii hiaa lu Jess de qu Dios bsheld Juan, iurn gunab didz Jess lu hiaa: Pziel ad gualddii lduu t shtdzi? 32 Ni mud gunii hiaa lu Jess: Ra mn bsheld l Juan. Zni cagnii rall purqu bdzb rall ra mn. Casi gr mn guald lduu rall de qu Dios bsheld Juan t guni shtidz m. 33 Iurn gunii rall lu Jess: Rddii naa cuend chu bsheld l Juan. Jess gunii lu rall: Nu na ad guqubidiaa lu t chu bsheld na par runa ra cus r.

27Bagr

Comparaciuni sht muz mal

12
m:

(Mt. 21.3346; Lc. 20.919)

Guzubl Jess cagnii m por comparaciuni; gunii

San Marcos12 Gu nabruld albail tubi lad, gu r gun sirv par shquini hiuu. 11 Zni bn m, el qu narniba l hiaa. Gun hiaa pudr sht m; nal nasaa nahin. 12 Iurn ra contrari sht Jess gudili rall mud par gunazi rall l Jess. Bien guc ba rall Jess gunii comparaciuni r cuntr l rall. Nitiqu ad p bndii rall cuntr l m purqu bdzb rall los de ms mn. Bsan rall l m; zagz rall.

90 Lu ry Csar naqu lu dum. 17 Bquebi m: Gul bd nacaa Csar lo qu nan sht Csar, nu gul bd nacaa Dios lo qu nan sht Dios. Guas lduu rall shtidz m.

Jess gunii tsasht ra tgul

Gunii Jess: Gul quilli impuest

contrari sht Jess bsheld rall bld fariseo nu bld shmn Herodes par gusigu rall l m. Guc shtuu rall nianii m tubi cus mal t gudchib rall demand cuntr l m. 14 Gunab didz rall lu m: Ms, nan naa rlual pur verd. Rnl trat igual ra mn humild nu ra mn narniba. Quglual lla tsut mn shnez Dios. Gunii lu naa iurne, segn ly p na bien gudlliaa impuest lu ry Csar u gudllidiiaa impuest? 15 Guc ba Jess na rall mn fals. Gunii m lu rall: Pziel zed gusigu t na? Gul bluaa tubi dum t gunahia luhin. 16 Guagllii rall tubi moned; iurn gunii m: Chu l nu chu lu naqu lu dum? Gunii rall:

13Ra

(Mt. 22.1522; Lc. 20.2026)

bdchini bld saduceos lu Jess. Ra saduceos rnii rall ad tsashtdii ra tgul ladi ra tgul. Gunab didz rall lu m: 19 Ms, bqu Moiss guahiet si tubi nguiu gti sin shni, bchi tgul nap qu call tsel tgul; gap rai shini par ad tsaldii shfamili tgul. 20 Guc gadchi bchi. Primr nguiu btsall per gtill sin ni tubi shni. 21 Segund bchi tgul cuall l viud per gtill sin ni tubi shni. Tecr lo mizm cuall tsel tgul per gtill sin ni tubi shni. 22 Guz bchi tgul cuaa rall l naa ni per ad gpdii rai shni. Despus l naa ni gti. 23 Iur tsasht ra tgul, chu gac tsel naa ni? pues gadchi nguiu guc tsel naa. 24 Jess bquebi: Bgan t con didz sht t purqu ad riasdii t Sagradas Escrituras nu ad gundii t pudr sht Dios. 25 Iur ra tgul tsasht rai, ad gutsadii rai; ad rndii rai gutsa shini rai. Na rai ziqu ra iangl nacabez gubee. 26 Per si tal cagnab didz t si tal ra tgul tsasht rai stubi, gul bd cuend lo qu nabqu Moiss lani histuri sht hiagu naruld. Pll ad bldidii t

18Iurn

(Mt. 22.2333; Lc. 20.2740)

91 histuri ni? Bqu Moiss de qu Dios guni lhi: Nahia Dios sht Abraham; nahia Dios sht Isaac; nahia Dios sht Jacob. 27 Pues gr shmn Dios nabani aunqu hia guti rai. Nap rai vid sin fin. L t saduceos, riasdii t shtidz Dios; zihani vs rgan t.

San Marcos12 bini Jess de qu nguiu r gunill bien, gunii m lull: Dup run falt t guniba Dios ll t gpl vid sin fin. Iurn ad chu npdii valur nianab didz lu m.
Gunab didz Jess lu ra mn chu na shtad Cristo
34Iur

Mandamient nams lasac

ms narluaa ly guabgull lu Jess. Bnill lla qudildi didz ra sall nu bnill de qu Jess bqubi bien lu rall. Gunii ms ni lu Jess: Ms, guad mandamient nams lasac de gr mandamient? 29 Gunii m lull: Mandamient nams lasac rnii: Gul bqu diagu, l t mn israelit; Dios Shtdaa tubs na m. 30 Gul guc shtuu l m con gudubin ldul, nu gudubi alm shtnl, nu con gudubi fuers shtnl. Ni na mandamient nams lasac. 31 Segund mandamient rnii: Gul guc shtuu sal ziqu rac shtul mizm ll. Ndii stubi mandamient nams lasac qu mandamient r. 32 L ms repi: Ms, guld shtdzl. Verd na tubs Dios; ndii chu stubi. 33 Nu nap qu gac shtul l m con gudubin ldul nu con alm shtnl, nu con fuers shtnl. Nu zac nap qu gac shtul sal igual ziqu rac shtul mizm ll. Ra cus ni ms lasac qu gun nguiu ofrecr lu Dios tubi ma u stubi cus nariequi lu bcugu.

28Tubi

(Mt. 22.3440)

cagluaa Jess lani iduu rub, gunii m: Pgua rnii ra ms sht ly de qu Cristo na shini David? 36 Mizm David bqu por pudr sht Espritu Santo didz r: Dad Dios gunii lu Shtada narniba: Guzub lad ldi shtna hasht guna gan lu enemigu shtnl t guzub diagu rall shtdzl. 37 Lla na posibl gac Cristo shini David, cum David rni Cristo na Dad narniba l David? Ra mn zihani bini rall shtidz m; buu lduu rall nacagnii m.

35Iur

(Mt. 22.4146; Lc. 20.4144)

Jess gudildi ra fariseo nu ms sht ly

m ra mn; gunii m: Gul gap cuidad ra ms narluaa ly. Ruu lduu rall gacu rall lari duni. Rac shtuu rall gun mn saludar l rall con zihani rspti lu nez. 39 Rguili rall lugar mejur lani iduu; rac shtuu rall lugar sht rspti lu mell. 40 Per rdchis rall lidchi ra viud nu par gusigu rall mn, quhun rall

38Qugluaa

(Mt. 23.136; Lc. 11.3754; 20.4547)

San Marcos12,13 oraciuni llduni. L rall gun rall recibir ms cashtigu dush.
Tubi gun nabd viud prubi
(Lc. 21.14)
5Iurn

92 gunii Jess: Gul gap cuidad ni tubi ad chu gusigudii ll. 6 Zihani mn gucaa rall la; gudchini rall nu gunii rall: Nahia Cristo. Gusigu rall zihani mn. 7 Iur ruadidz mn nan zihani gurru nu rdzatsu mn cuntr gubiern, ad rdzbdii t. Gr cus ni nap qu gac cumplir per run falt par tsal gudchiliu. 8 Tildi naciuni cuntr stubi naciuni nu tildi gudchi cuntr stubi gudchi. Guid llu dush zihani lugar. Gudchini gubini dush. Ni na principi sht cus dur nagur gac. 9 Gul bn preparar l t purqu gun mn intriegu l t lu ra gubiern. Gunee mn galn l t lani iduu. Gudchib rall demand cuntr l t lu gubiern nu lu ra ry purqu na t shmna. Zni gunii t dizaqu lu ra m rub; gac t testigu shtna. 10 Ants gudchini fin sht gudchiliu, nap qu gurts dizaqu entr gr ra naciuni. 11 Iurn guaa mn l t lu gubiern, ad rqudnidii lduu t por lo qu nagunii t. Gul biadidz lo qu narnee Espritu Santo l t iurn, purqu lddii l t guadidz t sino Espritu Santo quaddzi iurn. 12 Tiemp ni ra nguiu gun rall intriegu bchi rall par gati bchill. Nu ra shtad llgun gun rall cuntr shnill. Ra llgun guas rall cuntr ra shtdll; gati shtdll. 13 Guldn gr mn l t purqu na t shmna per el qu nagac firm lu shnez Dios hasht fin, nguiu ni gac salvar.

m lani iduu frent cat rtiaa mn ofrend; gun m lu ra mn nabtiaa gun lani canci. Zihani mn ricu btiaa rall zihani dum. 42 Iurn bdchini tubi viud prubi; btiall chup centav lani canci. 43 Iurn Jess gunab m ra shini gusd m. Gunii m lu rai: De verd rniaa, l viud prubi r btiall ms qu gr mn nabd dum 44 purqu los de ms rall btiaa rall dum nabn subr per viud r bdll grt nanpll, gr nasill par gaull.

41Guzub

Gunii m cue iduu rub

13

gunii: Ms, gun, blac chul ra gu rub. Blac chul hiuu r. 2 Jess gunii: Gu rna t lu gu rub sht iduu? Ad gundii ni tubi gu nadchib guc sa. Grhin tsal.
(Mt. 24.328; Lc. 21.724; 17.2224)

Nian bruu m iduu, tubi shini gusd m

(Mt. 24.12; Lc. 21.56)

Si ants tsal gudchiliu

m cat zu dani sht Olivos nanaqu frent nez cat rluaa iduu rub. Iurn Pedro nu Jacobo nu Juan nu Andrs gunab didz rai lu Jess tubi cu: 4 Guc gac ra cus narnil lu naa? P si nan de qu hia gac cumplirin?

3Guzub

93 gun t cus mal tsut iduu rub, cus ni gunin manch iduu; zuhin cat ndii permisi. (Gul tsas nd el qu naguld didz r.) Ra nanan Judea gullun rall lu dani. 15 El qu nazugaa guc hiuu ad guitdiill par tsutll lani hiuu t guall p shtll sino gullnll. 16 Nu el qu nan lachi ad guabrdiill ldchill par guall shbll sino gullnll lu dani. 17 Prubi ra naa nanuaa shni dz ni, nu prubi ra narcaa med. 18 Gul bn rugu lu Dios ad gaquin tiemp nald. 19 Lani ra dz ni gun mieti sufrir demasiad, cus dur nan ladii gun mn dizd principi sht gudchiliu nu nunqu jams gqudii sa ra cus ni. 20 Si tal ad bndii Dios menos ra dz sht sufrimient, ad chu ndii gac salvar; per por ra mn nagudili Dios, gac menos ra dz ni. 21 Si tal chu gunii lul: Gul gun, nd l Jesucristo, u Gul tsagn; nd l m nan, ad tsalddii ldul shtdzll. 22 Gudchini ra nagugugu ra mn. Gunii rall na rall Cristo u tubi narnii shtidz Dios nu gun rall milagr nu guluaa rall si rub t par gusigu rall hasht ra nagudili Dios si na posibl. 23 Por ni gul guz list nu preparad; hia guniaa lu t ra didz ni ants gac cumplirin.
14Iur

San Marcos13 nu l mbehu ad gunediin llni. 25 Ra mbelguii ldagu. Grt fuers sht gubee gunibin. 26 Iurn gun mn na, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; gudchinia lani shcahi con llrub pudr nu llni. 27 Iurn gushelda ra iangl par guziaa rai gudubi gudchiliu. Gut rai ra shmn Dios, ra nagudili m. Gudchini rall de gudubi lad sht gudchiliu nu dizd ms zitu. 28 Gul tsas comparaciuni sht hiagu bldau. Iur l ndiagu rn rruu, rd t cuend hia mr gudchini tiemp nai. 29 Zni iur gun t quhac gr ra cus r, gul tsas hia mr gudchinia. 30 Gulda rniaa lu t, grhin gac cumplir ants gati mn naqureld lu gudchiliu dz ni. 31 Gubee nu gudchiliu tsal rahin per shtidza ad tsaldiin. 32 Per dz nu iur, ni tubi ad chu rac badii, ni por mizm iangl sht gubee, ni por shini Dios; sulamnt Dios, Shtada, rac bai dz sht fin. 33 Gul guz list; gul gac nasini purqu l t ad rac badii t dz sht fin. 34 Nahin ziqu tubi nguiu naziaa zitu. Bsnll ldchill nu bdll dchini caa muz, cad tubi rall con shchni. Nu guniba nguiu ni lu portr sull list gudubi tiemp. 35 Rniaa lu t, gul guz list; ad rddii t cuend guc gudchini lam. Zed gudchni iur guel u guruld guel u rqu tsun cahi u hasht rsili. 36 Gul guz list, no sea gudchini m de repnt nu ll nagsil. 37 Lo qu nacagniaa lu t, rniaa lu gr mn; gul guz list.

ra dz sht sufrimient l ngubidz gucahi

24Despus

(Mt. 24.2935, 4244; Lc. 21.2536)

Nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu guabri stubi

San Marcos14
Ra contrari sht Jess gudili rall lla gati m

94 tiemp. 8 Naa ni bni zni mientras nabania nd. Btiall perfum shcuerpa ants gatia nu gugacha. 9 Gulda narniaa lu t, ancal cat guadidz mn dizaqu gudubi gudchiliu, lo qu nabn naa r guini mn. Guagn lduu rall lo qu nabnn naa na.

14

Chup dz ants bdchini lan Pascu nu lan iur gudu mn guetshtildi sin levadur, ra principal bshuzi nu ra ms narluaa ly, caguili rall mud par gunazi rall l m prsi sin qu ad chu gac badii, nu quini rall l m. 2 Gunii rall: Ld lani dzdii lan gaquin t ad gudztsudii ra mn.

(Mt. 26.15; Lc. 22.12; Jn. 11.4553)

Bn Judas prometer gnll intriegu Jess

Tubi naa btiaa siti nashi guc Jess

Jess nan Betania; iur nan m lidchi Simn el qu naguc lluu galguidz narudz ldi, guzub m lu mell. Iurn bdchini tubi naa; nuall tubi bti nanactsau de gu alabastro. Gadz bti ni con perfum sht nard pur. Lasaquin zihani dum. Bld naa bti nu btiall perfum guc m. 4 Bld mn bldn rall naa ni; gunii lu sa rall: Pgua bn naa r desperdici perfum guc m? 5 purqu bien niatuu naa perfum por ms de tsun gahiua bll nu niadll dum caa ra prubi. Gudildi rall naa. 6 Iurn gunii Jess: Zuz naa. Pziel cagnii t cuntr lll? Bnll tubi cus zaqu. 7 Siempr nan ra prubi entr l t, nu cualquier dz rac gud t lo qu narac shtuu t caa prubi, per na ad guqureldndiaa l t llduni

3Guzac

(Mt. 26.613; Jn. 12.18)

Judas Iscariote tubi nan chib chup shini gusd m, ziall lu ra principal bshuzi t gnll trat nu gnll intriegu Jess guiaa rall. 11 Iur bini rall shtidz Judas, nal bquit lduu rall nu bn rall prometer gud rall dum. Dizd iurn gudili Judas mud par gnll intriegu l m.

10Iurn

(Mt. 26.1416; Lc. 22.36)

bdchini primr dz sht lan; gudu mn guetshtildi sin levadur. Mizm dz ni bn tucar quini mn tubi llili sht Pascu. Ra shini gusd m gunab didz rai lu m: Ca lu rac shtul gudn naa preparar shtse sht Pascu guduhaa? 13 Bsheld m chup shini gusd m; gunii m: Gul tsa gudchi. Gudzagul t tubi nguiu nanuaa tubi r nis. Gul guanald lll. 14 Cat tsutll, gul gunii lu nasht hiuu: Ms sht naa cagnab ddzi lul, ca lu gunel tubi cuart par gudu shtse naa sht Pascu? 15 Iurn

12Iurn

(Mt. 26.1729; Lc. 22.723; Jn. 13.2130; 1 Co. 11.2326)

La Santa Cena

95 guluall tubi cuart rub guiaa segund pis; list nahin. Gul bn preparar lan nd. 16 Ra shini gusd m ziaa rai gudchi. Bdzagul rai l nguiu nanuaa nis, ecsact ziqu gunii m lu rai. Nd bn rai preparar shtse sht lan. 17 Iur bdchini guel, bdchini m con ra chib chup shini gusd m cat nan tubi cuart. 18 Iur quhu rai, gunii m: Gulda cagniaa lu t, tubi entr de l t guruu tubi nagun intriegu na lu galguti. Quhaun nguiu ni na. 19 Guzubl gulagu trist lani lduu rai; gunii rai lu m tubi por tubi: Dad, ni mud guna intriegu ll? 20 Repi Jess: Nguiu ni na tubi de chib chup shini gusda. Qugtiall guetshtildi lani plat con na; gnll intriegu na lu galguti. 21 Gac cumplir lo qu narnii Sagradas Escrituras de na, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, per prubi nguiu el qu nagun intriegu na lu galguti. Mejur ad nildii nguiu ni. 22 Mientras quhaun Jess l rai, gunazi m guetshtildi nu bd m graci. Bshull m guetshtildi; bd mhin cuaa ra shini gusd m. Gunii m: Gul gau nd; nd l shcuerpa. 23 Nu zac gunazi m cop sht vini; bd m graci nu bd m l cop cuaa ra shini gusd m. Bii rai l vini. 24 Gunii m lu rai:

San Marcos14 Nd na rn shtna nan sgi par tubi tst cubi entr Dios nu ra mn. Gull rn shtna par gac salvar zihani mn. 25 Gulda rniaa lu t, hiad guabrdii gua vini con l t hasht dz nan qubezna l t cat rniba Dios ziqu Ry.

bildi rai tubi cant, iurn bruu rai; ziaa rai dani sht Olivos. 27 Gunii m lu rai: Grt t gusan t na; zni rnii ra Sagradas Escrituras: Tsatinia l vqur nu ra llili gurts ra. 28 Per despus iur tsashta ladi ra tgul, quibla lu t hasht Galilea. 29 Iurn gunii Pedro: Aunqu nil grt mn gusan rall ll, per na jams gusndiaa ll. 30 Jess gunii lu Pedro: Gulda, mizm guel ne ants l gay gullidch, ll gnl negar na tsun vs. 31 Per fuert gunii Pedro: Masi quini ra mn na, ad gndiaa negar ll. Gr ra shini gusd m gunii rai lo mizm.

(Mt. 26.3035; Lc. 22.3134; Jn. 13.3638)


26Despus

Gunii Jess lu Pedro gnll negar l m

Jess ziaa Getseman t guadidznhi Dios

m ra shini gusd m lugar nal Getseman. Gunii m lu rai: Gul guzub nd mientras guadidzna Dios, Shtada. 33 Biaa Jess Pedro, Juan, nu Jacobo. Guzubl ri lduu m

32Bdchinin

(Mt. 26.3646; Lc. 22.3946)

San Marcos14 demasiad. Bn m sufrir. 34 Gunii m lu rai: Gul cuez nd; gul cue nasini. Nal trist sht galguti nan lani lduaa; mr gatia. 35 Ziaa m stup delant; bzullibi m; bn m orar; gunbi Shtdi si tal naposibl gul Dios li lu sufrimient nan rdd lduu m. 36 Gunii m lu Dios: Dad, cagnaba lul; npl pudr gnl gr cus. Bl na lu sufrimient r, per ad gqudiin segn lo qu narac shtuaa sino segn volunt shtnl. 37 Iurn babr m cat cabez Pedro, Juan, nu Jacobo. Bdzel m l rai nagasi rai. Gunii m guc Pedro: Moni, p ad gqudii guruu mbcald lul tubi iur? 38 Gul cue nasini; gul gunab lu Dios t ad gusigudii Satans l t. Lduu t rnii, nia, per shcuerp t ad ndii fuers. 39 Stubi vuelt ziaa m; biadidznhi Dios. Gunii m mizm didz ziqu ants. 40 Babr m; bdzel m l shini gusd m, nagasi rai tant mbcald lu rai. Ad bdzldii rai nianii rai lu m. 41 Gua m; babr m stubi; gunii m: Iurne s, gul gugasi; gul tsa descans. Hia l iur bgaa; nguiu nabsheld Dios lu gu dchiliu gac intriegu guiaa ra nanap duld. 42 Gul guasht; gul cha purqu zed bigu el qu nagun intriegu na.

96 shini gusd m; bdchininull zihani mn nanuaa hiagu nu spad. Zed rall part sht ra jf sht ra bshuzi nu ra ms sht ly nu ra mgul narniba entr l rall. Bsheld rall mn zihani ni. 44 Judas, l traidor, bdll tubi si ants; gunill lu rall: El qu naguna saludar, tsagruahia lll; gul gunazi lll; gul biaa lll prsi. 45 Iur guabigu Judas lu m, luegu gunill: Ms. Btsagruall l m. 46 Iurn gunazi mn l m t guaa rall l m prsi. 47 Tubi nazugaa nd, gulull spad shtnll. Bchgull tubi diagu muz sht principal bshuzi. 48 Iurn gunii Jess lu ra mn: Pziel bdchini t con spad nu hiagu par zed gullii t na cum ziqu nguban? 49 Dz con dz zugahia con l t iduu rub per ad gunzidii t na iurn. Per nd quhac par gac cumplir ra Sagradas Escrituras. 50 Iurn gr ra shini gusd m bsan rai l m. Bllun rai.

sultr guanald l m. Ncull tubs lari sab. Gunazi mn lll 52 per bsnll lari guiaa ra mn; gachill bllnll.

51Tubi

Sultr naziagllun

cagnii Jess, bdchini Judas nan tubi de chib chup

43Nian

(Mt. 26.4756; Lc. 22.4753; Jn. 18.211)

Gunazi mn Jess prsi

Bdchib mn demand cuntr Jess

rall l Jess lu principal bshuzi. Nd bd gr ra jf sht

53Biaa

(Mt. 26.5768; Lc. 22.5455, 6371; Jn. 18.1214, 1924)

97 ra bshuzi nu ra ms narluaa ly nu ra mgul narun juzgu. 54 Guanald Pedro dizd zitu; guathi lidchi bshuzi principal. Guzubnhi ra soliar. Cagts rall rua guii. 55 Iurn ra principal bshuzi nu ra jushtici narun juzgu, gudili rall tubi testigu cuntr Jess. Rac shtuu rall quini rall l m per ad bdzldii rall testigu cuntr l m. 56 Zihani mn bn rall testificar cuntr l m per ad na igual didz sht rall. 57 Por fin guasuld bld mn fals nagunii: 58 Bini naa Jess gunii: Guchilia iduu rub nan bntsau nguiu, nu entr tsun dz guntsaua stubi nanad bntsau nguiu. 59 Didz nan rnii ra testigu, ad rgadiin purqu ndiin igual. 60 Iurn l bshuzi principal guasuld nu gunab ddzll lu m: Pziel ad rqubidiil lu ra didz r? P run cuntien lo qu naqugnii mn cuntr ll? 61 Per l m dchis na m; ad p gunii m. Iurn l jf sht bshuzi babr gunab ddzll: P ll nal Cristo, shini Dios, lniqu narun tucar gun mieti adorar? 62 Jess gunii: Nahia Cristo nu gun t lua, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Gun t na; cueza lad ldi sht Dios Pudrus, nu gun t iur guabra con pudr lani shcahi sht gubee. 63 L jf sht bshuzi nal bldll nu bchzll shbll tant llan gulagu guqull. Gunill:

San Marcos14 P gudnaa msruu testigu? bini t didz dzab nagunii nguiu r cuntr Dios. P rnii t iurne? Gr ra mn gunii run tucar gati Jess. 65 Iurn bld rall guzubl bchib shn rall lu m. Btau rall lu m. Bd rall galn guc m nu gunab didz rall: Chu bnee galn ll? Ra soliar bd rall galn l m.
64Hia

Bn Pedro negar l Jess

Pedro guet rualda sht lidchi bshuzi. Bdchini tubi criad sht bshuzi principal. 67 Gunall lu Pedro nan cagts rua guii. Iurn guball lu Pedro nu gunill: Ll zugaanul Jess m Nazaret. 68 Per Pedro bnll negar; gunill: Gundiaa l nguiu; ad rac bahia p cagnil. Bruu Pedro fur rua nez. Bllidch gay. 69 Stubi vuelt gubia criad ni lu Pedro nu gunill lu ra mn nazugaa nd: Nguiu nii nall shmn Jess. 70 Pedro babr bn negar; guni lo mizm. Gudd dup tiemp, iurn ra nazugaa ngali gunii rall lu Pedro: Verd nal shmn Jess purqu nu nal m Galilea; ruaddzl ziqu ra mn ni. 71 Iurn Pedro bn jurar. Guni: Gun Dios cashtigu na si tal ad ruadidza verd. Rungu

66Zugaa

(Mt. 26.6975; Lc. 22.5662; Jn. 18.1518, 2527)

San Marcos14,15 badiaa nguiu ni el qu narnii t na Jess. 72 Luegu bllidch gay stubi vuelt. Pedro bagn ldui lo qu nagunii Jess lhi ants: Ants gullidch gay chup vuelt, gnl negar na tsun vuelt. Iurn bn Pedro llgab nu bni.

98 Guad narac shtuu t guda libert, Jess nan ry sht t? 10 Guc ba Pilato por mbidi ra jf sht ra bshuzi bn rall intriegu l Jess. 11 Per ra jf sht bshuzi btsatsu rall ra mn par gunab rall gud Pilato libert Barrabs. 12 Iurn Pilato gunab didz lu rall stubi vuelt: Per p rac shtuu t guna con Jess? el qu narnii t: Ry sht naciuni Israel. 13 Iurn gurushti rall fuert; gunii rall: Gati nguiu r lu cruz. 14 Pilato gunii: Pll mal bnll? Per l rall ms fuert gurushti rall lu Pilato. Gunii rall: Gati nguiu r. Gtill; gtill. 15 Pilato guc shtull gunll bien con ra mn; bdll libert Barrabs. Despus de bd ra suldad galn sht chicuti l m, bn Pilato intriegu l m t par guqu rall Jess lu cruz. 16 Iurn ra suldad biaa rall Jess par rualda sht palaci. Lugar ni l Pretorio. Bd gr ra suldad. 17 Bgacu rall l m tubi lari color guind. Bntsau rall tubi corun guits; gul rallin guc m. 18 Guzubl bn rall saludar l m de burn. Gunii rall: Gubani Ry sht mn israelit. 19 Bd rall galn guc m con hiagu. Bchib shn rall lu m; bzullibi rall lu m; bn rall rspti l m ziqu burn. 20 Despus de ni, bdchis rall lari guind nanacu m t par bgacu rall shab m stubi vuelt. Luegu biaa rall l i fur rua gudchi t gun rall crucificar l m.

15

Iur brguel, bd ra jf sht bshuzi nu ra ms narluaa ly nu ra mgul narun juzgu. Bn rall tomar tubi acuerd. Bldibi rall l Jess. Biaa rall l m lu Pilato. 2 Pilato gunab ddzll lu m: Guldil nal ry sht ra israelit? Bquebi m: Mizm ll gunil didz ni. 3 Ra jf sht ra bshuzi nal bn rall acusar l m. 4 Stubi vuelt gunab didz Pilato lu m: Pgua ad p rnil? Blac cus qugdchib rall cuntr ll. 5 Per Jess dchis bni, nu nal guas lduu Pilato.

(Mt. 27.12, 1114; Lc. 23.15; Jn. 18.2838)

Biaa mn l Jess lu Pilato

Bn rall condenar Jess lu galguti

dz sht lan nap Pilato custumbr guldall tubi prsi, el qu narac shtuu mn guruu libr. 7 Lachiguib nan tubi prsi nal Barrabs. Lll con ra sall lachiguib, gudini rall mn iur bdzatsu rall cuntr gubiern. 8 Bid mn lu Pilato t gunab rall gun Pilato ziqu custumbr shtnll. 9 Gunab didz Pilato lu ra mn ni:

6Durant

(Mt. 27.1531; Lc. 23.1325; Jn.18.3819.16)

99
Bqu rall l Jess lu cruz

San Marcos15 lu cruz t gun hiaa, iurn tsald lduu hiaa shtdzll. Nu ra mn mal naguc crucificar con l m bn rall burn l m.
(Mt. 27.4556; Lc. 23.4449; Jn. 19.2830)
33Iur

tubi nguiu nez; lll Simn. Guall lachi per hia zed gudchnill gudchi. Simn nall shtad Alejandro nu Rufo. Bn ra suldad punr l Simn t guall cruz sht Jess. 22 Biaa rall l Jess tubi lugar nal Glgota, narun cuntien Lugar sht Calavera. 23 Bd rall vini nanuts mirra per l m ad biidii mhin. 24 Iurn bn rall crucificar l m, nu ra suldad gudchit rall dado nia guad nagun gan shab m. Mud ni gudidz rall shab m. 25 Rqu gu rsili bn rall crucificar l m. 26 Nu bqu rall tubi letrr guc cruz nan caus sht m; rniin: Ry sht naciuni Israel. 27 Nu bqu rall chup nguban lu cruz; tbill lad ldi, stbill lad rubs. [28 Zni guc cumplir Sagradas Escrituras narnii: Bn rall tratar l m ziqu nguban.] 29 Gr mn nardd lugar ni, bn rall burn; rnibi guc rall lu m; gunii rall: Ja, ll rnil, gucuel iduu rub nu dz tsun guabr guzalin stubi. 30 Bieti lu cruz; bn salvar mizm ll. 31 Nu ra principal bshuzi nu ra ms sht ly, bn rall burn; gunii lu sa rall: Bnll salvar stubi mn per el mizm lll ad gndiill gan gnll salvar lll. Gunill nall Cristo. 32 Si tal nall Ry sht m israelit, pues guldgull lll

(Mt. 27.3244; Lc. 23.2643; Jn. 19.1727)


21Ziadd

Guti Jess

bgaa rqu chib chup, bcahi gudubi gudchiliu hasht rqu tsun guadze. 34 Mizm iur rqu tsun, fuert gunii m: Eloi, Eloi, lama sabactani. (Didz ni run cuntien: Dios mio, Dios mio, pgua bsnl na?) 35 Bld ra nguiu naz gulla lu cruz bini rall p gunii m. Repi rall lu sa rall: Gun; l nguiu r cagnbll Elas. 36 Luegu tubi nazugaa nd guagllnll; guagllill tubi spong. Bgdzllin con vini hi. Iurn bzbll spong guc var t par gu m vini. Gunill lu sall: Cha bzaa, gun hiaa nia zid Elas t par gusiti lll lu cruz. 37 Iurn gunii m fuert; guti m. 38 Mizm iur ni l cortin lani iduu gurezin; guc chup ldhin dizd guiaa hasht guet. 39 Tubi capitn nan rniba tubi gahiua suldad, zull frent lu cruz; gunall iur naguti m. Gunill: De verd nguiu r nhi shini Dios. 40 Tambin zugaa ngali bld ra naa. Cagbia rall de zitu. Ladi rall zugaa Mara Magdalena nu Salom nu stubi Mara nan shnia Jos nu Jacobo. Jacobo npll menor ed. 41 Ra naa r guanald rall l m iur ziaz m Galilea. Bn rall compai l m. Nu zac nd zugaa

San Marcos15,16 stubi shcuaa ra naa naguanald l m hasht Jerusaln.


(Mt. 27.5761; Lc. 23.5056; Jn. 19.3842)
42Bdchini

100 iur brguel, gua rall rua baa. Hia gualdani ngubidz. 3 Repi lu sa rall: Chull gudchibs gu r rua baa? 4 Iurn gun rai l gu nagaa tubi lad nu nablac llrub gu. 5 Guat rai lani baa; gun rai lad ldi sht baa tubi nguiu nazub nd. Ncuhi tubi lari naquichi. Bdzb rai. 6 Gunii nguiu: Ad rdzbdii t. L t caguili t Jess m Nazaret naguc crucificar. Hia guashthi ladi ra tgul. Chu ndii nd. Gul gun cat bgachi m. 7 Gul bagz nu gul gunii lu shini gusd Jess nu lu Pedro de qu Jess guziaa m delant lu t par Galilea. Nd gun t lu m. Zni gunii m lu t dizd ms ants. 8 Iurn bruu rai; bllun rai. Nal bdzb rai; bchichi rai tant bdzgu lduu rai. Ni tubi ad chu lu biaddzdii rai purqu bdzb rai.

Bgachi Jess

guadze visper sht dz descans. Bn mn preparar nagu rall par grguel dz lan purqu dz descans ad bndii rall dchini. 43 Por ni Jos nan m gudchi Arimatea bdchnill lu Pilato. Gup Jos valur; gunbll permisi lu Pilato t par gucchill cuerp sht Jess. Jos guc tubi m principal ladi ra jushtici narun juzgu. Nu Jos qubzll tiemp iur guniba Dios ziqu Ry. 44 Iur bini Pilato guti Jess, guas ldull. Gunbll l capitn sht suldad; gunab ddzll si de verd guti Jess. 45 Capitn r bquebi lu Pilato: Verd nahin; hia guti Jess. Iurn bd Pilato permisi l Jos t par gucachi Jos cuerp sht m. 46 Jos guzill tubi lari naquichi fini; bsitll cuerp lu cruz nu btbill cuerp sht m con lari. Iurn bcchill l m lani tubi baa nanactsau lani gu. Gudshill tubi gu rua baa. 47 Mara Magdalena nu Mara shnia Jos bchi Rufo, gun rai ca bgachi Jess.

Gun Mara Magdalena lu Jess

16

Gudd dz narzii lduu mn. Mara Magdalena nu Salom nu stubi Mara shnia Jacobo, guzii rall locin par tsagtebi rallin ladi cuerp sht m. 2 Tumpran primr dz sht llmal

(Mt. 28.110; Lc. 24.112; Jn. 20.110)

Guasht Jess ladi ra tgul

guasht Jess ladi ra tgul, primr dz sht llmal, bluaal m lu Mara Magdalena primr. Ants bg m gadchi mdzab lani lduu Mara. 10 Mara guagun visi lu ra naguanald l m ants. L rall nal ri lduu rai nu run rai. 11 Iurn bini rai de qu Jess nabani stubi nu gun Mara lhi, ad gualddii lduu rai shtdzi. [9Despus

(Jn. 20.1118)

Chup shmn Jess gun rai lu m

dz guadze chup shmn Jess naziaa nez lachi,

12Mizm

(Lc. 24.1335)

101 gun rall lu Jess. Bluaal m lu rall stubi form. 13 Bagr rall gudchi nu biadidz rall lu sa rall de qu bluaal m lu rall per ad gualddii lduu sa rall.

San Marcos16 gac condenrll. 17 Si r gun rahin compai ra nariald ldui shtidz Dios, por pudr shtna gug rall mdzab lani lduu mn; guadidz rall diz nan gundii rall. 18 Gunazi rall serpient nu si tal gu rall cus venen ad p gndii ra cus ni. Gudchib rall guiaa rall guc ra narac lluu nu guac rai.

Bsheld Jess ra shini gusd m tsagnii rai dizaqu lu ra mn

guadze bluaal Jess lu ra chib tubi shini gusd m; zub rai lu mell. Gudildi m l rai purqu nagudchi lduu rai. Ad gualddii lduu rai shtidz sa rai nagun lu m despus guasht m ladi ra tgul. 15 Gunii m lu rai: Gul tsagluaa dizaqu lu ra mn narta gudubi gudchiliu. 16 El qu nariald ldui dizaqu nu chub nsi gac salvrll, per el qu nandii tsald ldui dizaqu

(Mt. 28.1620; Lc. 24.3649; Jn. 20.1923)


14Ms

Jess bepi lu gubee

biadidz m didz ni, bepi m gubee. Guzub m lad ldi sht Dios. 20 Ra shini gusd m ziaa rai nu guagluaa rai dizaqu lu gr mn. Mizm Dad Jess bn compai l rai; bn rai milagr; zni bluaa Dios de qu shtidz rai na verd.] Amn.

19Despus

(Lc. 24.5053)

Dizaqu segn San Lucas

Na Lucas, ququaa libr r nu gushldahin lul Tifilo con llrub rspti. Nanl zihani mn bqu rall lo qu nabluaa Jess nu lo qu nabn m. Guc shtuu rall guqu rall cus segn tiemp ecsact naguquin. 2 Bqu rall lo qu nariald lduu hiaa guquin. Bqu rall lo qu nagun mn dizd tiemp naguzubl ruadidz m dizaqu. 3 Nu guc lduaa cum cus zaqu guquaa tubi histuri ecsact par gac bal verd na didz r. Gunab didza lu zihani mn p gun rall, nu nana ra didz r na verd. 4 Caquaa lul ibil Tifilo, par gac bal ra cus nabluaa mn lul nahin verd.

Principi sht dizaqu

dz ni Herodes guc ry sht Judea, nan tubi bshuzi l Zacaras. Nhi con los de ms shi grup sht Abas. Tsel Zacaras l Elizabet; shtad gul Elizabet guc bshuzi nabrul Aarn. 6 Zacaras nu Elizabet tubld na shcuend rai lu Dios nu bzub diagu rai gr

Tubi iangl bn anunci gudchini Juan Bautista lu gudchiliu


5Tiemp

mandamient nu ly sht Dad Dios. Bn rai cumplir. 7 Gpdii rai shni purqu Elizabet gdii shni. Adems de ni gurup rai hia m gush rai. 8 Guzac tubi dz bn tucar Zacaras gni dchini sht bshuzi lu Dios segn turn grup sht Zacaras gun rai dchini. 9 Ziqu na custumbr sht ra bshuzi, gua rai tubi puesht niaa chu gun tucar tsald gushial lu Dios lani iduu rub. Bn tucar Zacaras. Guathi lugar sagrad sht iduu. 10 Iur l ial riequi, gr ra mn zihani nar rualda sht iduu, quadidzn rall Dios. 11 Iurn bluaal tubi iangl sht Dios lu Zacaras. Zhi lad ldi sht bcugu cat riequi ial. 12 Iur gun Zacaras lu iangl, bdzb Zacaras; bdzldii Zacaras p nihni. 13 Per l iangl gunii: Zacaras, ad rdzbdiil purqu shtdzl bdchini lu Dios. Gun m lo qu narnbl lu m. L tsll Elizabet gap tubi med nagud t lhi Juan. 14 Iur l med gudchini gudchiliu, guquit ldul nu tsu lgr ldul. Zihani mn guquit lduu rall iur l med gal. 15 Gqui sierv rub

102

103 sht Dad Dios, nu gdii vini. Gdii ni tubi clas licor. Dizd ants gli hia cabez Espritu Santo lani ldi. 16 Guni shtidz Dios nu zihani mn sht naciuni Israel guabr lduu rall con Dad Dios sht hiaa. 17 Shnil quibl lu el qu nagusheld Dios. Ziqu guc el qu nabiadidz shtidz Dios con llrub pudr; lhi Elas; shnil gudchini con mizm pudr nu llni. Guniin shnil naciuni Israel par cue zaqu shtad rall nu shini rall. Guluai lu narzub digudii shtidz Dios par guabr lduu rall lu nez zaqu. Zni gac preparar mn par gun rall sirv lu Dad Dios. 18 Iurn Zacaras gunab didz lu iangl: Lla gac bahia zni purqu hia gusha nu tsela nap zihani iz? 19 Iurn bquebi iangl: Gabriel lhia. Na zua lu Dios. Bsheld m na par zeld guniaa lul dizaqu r. 20 Per gun, cum ad gualddii ldul lo qu naguniaa lul, gup gunl. Gqudii gunil hasht gudchini shnil lu gudchiliu. Gac cumplirin segn tiemp nagun Dios disponer. 21 Ra mn nar rualda sht iduu qubez rall l Zacaras. Bdzldii rall p nianii rall pziel quac ld Zacaras lugar sagrad, 22 per iur gual bruu Zacaras, rqudii rnii Zacaras. Guc ba mn de qu gun Zacaras tubi cus rub sht Dios lani iduu. Pur con guiai ruaddzi purqu bni gup. 23 Iurn gual ra dz nabn tucar gun Zacaras sirv lani

San Lucas1 iduu, babri ldchi. 24 Despus de ni Elizabet, tsel Zacaras, nua shni. Ad ca brudii Elizabet; guqurldi ldchi por gai mbehu. 25 Guni lani ldi: Dad Dios nacabez gubee bnei permisi par gapa shinia. Bgaa lduu m na; iurn ad rtdii lua lu ra mn gpdiaa shinia.

mbehu nua shini Elizabet, iurn bsheld Dios tubi iangl l Gabriel par guanhi rsun lu Mara naqureld tubi gudchi Nazaret sht Galilea. 27 Mara na lligunaa. Npi comprumisi par gutsai con tubi sultr l Jos. Shtad gul Jos guc ry David. 28 Gabriel guat lugar cat qureld Mara, nu guni lu Mara: Shtsan. Nal rac shtuu Dios ll. Cabezn m ll. Bn ldai m ll entr gr ra naa nar lu gudchiliu. 29 Nal bdzgu lduu Mara; bni didz r. Ad gurdchdii ldi. Run shgbi p run cuntien salud sht iangl. 30 Iurn iangl gunii: Mara, ad rdzbdiil. Dios gudili ll par gun m tubi favur par ll. 31 Shnil ba; gpl tubi shnil. L med nagudchini gudchiliu, gurulhi Jess. 32 Gqui tubi m rub. Gpi l znd: Shini Dios nacabez gubee. Nu Dad Dios gud pudr li par gunibai gr mn israelit. Cuzi lu trun sht David, shtad gulhi. 33 Shnil

26Shup

Tubi iangl bn anunci gudchini Jess

San Lucas1 gunibai gudubi naciuni Israel par siempr, nu gunibai manr nanpdii fin. 34 Iurn Mara gunab didz lu iangl: Lla gac lo qu nagunil lua? Ladi gundiaa nguiu. 35 Repi iangl iurn: Gaquin por pudr sht Espritu Santo nagudchini lul. Pudr sht Dios nacabez gubee, gudchni lul ziqu tubi shcahi nagusau ll. Por ni shnil nagpl, gr mn sht gudchiliu gunii rall nhi santu, shini Dios. 36 Nu shprml Elizabet gpi tubi nguln. Hia m gush na Elizabet per gun, hia guc shup mbehu nua shni, nu rnii mn tsdii shni. 37 Par Dios ni tubi cus ndii nagan. 38 Iurn bquebi Mara: Nahia criad sht Dad Dios. Gaquin segn nagun Dios disponer, cum ziqu gunil lua. Luegu l iangl zagz.

104 na. 44 Iur binia chal, l med bnibi lania por tant bquit ldi. 45 Nu nal dichus nal purqu guald ldul Dios. Guald ldul gac cumplir lo qu nagunii Dios lul. 46 Iurn gunii Mara: Con gudubin lduaa quhuna alabar Dad Dios. 47 Rquit lduaa purqu Dios na Salvador shtna. 48 Bgaa lduu m na; bn m cuend ad ndiaa m rub sino tubi criad humild shthi, per dizd iurne gr mn nagudchini lu gudchiliu, gunii rall bn ldai m na. 49 El qu narniba gr cus, bni cus rub par na. Santu na m. 50 Siempr rgaa lduu m nu quhun m compai gr mn nanap rspti lu m. 51 Zihani cus rub bn m con guiaa m. Bsllun m ra narun narub con gr shgab rall. 52 Mn narun narub, gulagu rall cat rniba rall, bn Dios, per bdruu m par gepi guiaa ra mn narun narbdii lu gudchiliu. 53 Bnee m cus zaqu par ra narldian hasht biel rall. Ra ricu bsheld m; ziaa rall sin ad p npdii rall. 54 Bn m compai l ra m israelit, ra narun sirv lu m. Ad blddii lduu m shmn m. 55 Zni bn m cumplir lo qu nagunii m lu ra shtad gul hiaa,

ra dz ni Mara gua nases lu tubi gudchi sht Judea. Gudchi ni naqu culani dani. 40 Guat Mara lidchi Zacaras nu gunii Mara lu Elizabet: Shtsan. 41 Iur bini Elizabet lo qu nagunii Mara, l med bnibi lani Elizabet. Mizm iurn bdchini Espritu Santo par cueznhi l Elizabet. 42 Fuert guni lu Mara: Dios bn ldai ll ms qu gr naa, nu bn ldai m shnil nanual. 43 Chu nahia bid gunal na? Nal shnia m el qu narniba

39Mizm

Mara gua visit lidchi Elizabet

105 lu Abraham nu lu ra llbn shthi nan shtad gul hiaa. Didz ni na par siempr. 56 Mara guqureldn Elizabet tsun mbehu. Iurn babri ldchi.

San Lucas1 P chaa gac med? Rnii rall zni purqu en verd cabezn Dios l med. Santo cabezn l Zacaras, shtad Juan, nu gunii Zacaras didz r por pudr sht Dios: 68 Llrub na pudr sht Dios con l hiaa; na hiaa m Israel. Bid gun m l hiaa nu bn m salvar l hiaa, ra nagul m. 69 Nu bnee Dios tubi m rub nagun salvar l hiaa. Npi llrub pudr. Bdchni de famili sht David, el qu nabn sirv lu Dios. 70 Zni guc cumplir lo qu nagunii ra mn nabiadidz shtidz Dios guahiet. Santu na rai. 71 Gunii m dizd guahiet de qu gun m salvar l hiaa guiaa ra enemigu sht hiaa. Nu gun m librar l hiaa de gr narldn l hiaa. 72 Gun m ra cus r purqu bn m prometer lu shtad gul hiaa de qu gugaa lduu m l hiaa. 73 Bn m prometer con juramentu lu shtad gul hiaa Abraham 74 de qu gun m salvar l hiaa de gr pudr nanap enemigu sht hiaa par gac gudnaa sirv lu m sin ad gudzbdiiaa. 75 Gudubi tiemp nagubniaa, gudnaa sirv lu m manr zaqu sin ni tubi duld lani lduu hiaa.
67Espritu

Labans shtn Zacaras

guc cumplir tiemp gul shini Elizabet. Gpi tubi nguln. 58 Iur ra shvcini Elizabet con shfamli bini rall de qu bgaa lduu Dios li nu bd m tubi shni, bdchini rall nu nal bquit lduun rall Elizabet. 59 Gudd shun dz nu bdchini tiemp par gun bshuzi cumplir custumbr religius; chugu dup part delicad sht med. Ra mn guc shtuu rall niacaa med ziqu l shtad med, 60 per shnia med gunii: Juan gurul med. 61 Gunii rall iurn: Ni tubi Juan ndii ladi shfamlil. 62 Iurn gunab didz rall con guiaa rall lu shtad med par gac ba rall nia chu gurul med; gunii shtad med. 63 Zacaras con si gunbi tubi tabl par qu ltr luhin. Bqui: Juan gurul med. Gr mn bdzgu lduu rall iurn. 64 Mizm iurn babr gunii Zacaras. Bnibi lddzi. Guzubl biaddzi; guni llrub na pudr sht Dios. 65 Ra mn naqureld alrededur lidchi Zacaras, bdzgu lduu rai. Por gr nez sht Judea hasht lu lum sht dani, brts ra didz p guc con Elizabet nu Zacaras. 66 Gr ra nabini p guc, bn rall llgab nu gunii rall lu sa rall:

57Hia

Bdchini Juan lu gudchiliu

San Lucas1,2 shinia, Dios nacabez gubee, gun m punr ll ziqu tubi naruadidz shtidz Dios lu ra mn. Ants gudchini el qu narniba l hiaa, quiblul lhi par gac preparad ra mn par iur gudchini m. 77 Gunil lu ra mn nagul m lla gac salvar rall t gac perdun duld sht rall. 78 Gr ni na por galrgaa lduu m. Gac cumplirin iur gued gudchini tubi ziqu llni sht ngubidz brguel dizd nez guiaa 79 t par guian nez sht ra naqureld lu nacahi, ra nardzb lu galguti, t par cuedch lduu hiaa. 80 Juan, shini Zacaras, guarbi nu msruu riarub llni sht Dios par li. Guqurldi lugar cat ndii mn. Zni bni hasht dz guzubl guniinhi ra mn israelit dizaqu sht Dios.

106 nua shini Mara. 6 Nan rai Beln; bdchini tiemp par gal shni. 7 Nd bdchini primr med nguiu. Btubi Mara med tubi lari nu gti cat rau ma purqu ndii lugar cat guan rai pusad.

76 Ll

Bdchini med Jess lu gudchiliu

Tiemp dz ni Csar Augusto guniba tsas cns sht ra mn gudubi gudchiliu. 2 Ni na primr cns naguc dz na Cirenio guc gubernadur sht Siria. 3 Gr mn gua ladz shtad gul rai par gud rai l rai. 4 Nu zac bruu Jos gudchi Nazaret shtn regiuni Galilea. Bdchni Beln shtn regiuni Judea par guagdi lhi purqu nhi famili sht David nu Beln na gudchi sht David. 5 Mara npi comprumisi par gutsai con Jos. Tiemp ni hia

(Mt. 1.1825)

gudchi Beln rta ra vqur. Quhap rall llili lachi. Hia na guel. 9 Iurn bdchini tubi iangl nabsheld Dad Dios. Bdchini tubi llni dush sht Dios. Rabts llni alrededur de ra vqur. Nal bdzb rall. 10 Iurn repi iangl: Ad rdzbdii t purqu zeldna tubi nutici zaqu; na par gr sa t. Didz ni gusquit lduu t. 11 Nedz gul tubi med gudchi sht David. Na med Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. Nhi Dad nagun salvar l t. 12 Par gac ba t chu nhi, gudzel t l med dbi tubi ld lari. Nagai cat rau ma. 13 Mizm iurn gun vqur msruu zihani iangl sht gubee culani primr iangl. Bn rai alabar Dios; gunii rai: 14 Llrub na pudr sht Dios nacabez ms guiaa lu gubee. Bn m tubi favur par ra mn narsquit lduu l m; lu gudchiliu tsu paz, cuedch lduu mieti. 15 Iur ra iangl babr rai gubee, gunii ra vqur lu sa rai: Cha gui hiaa Beln, nia p guc de lo qu nabluaa Dad Dios lu hiaa. 16 Iurn nases ziaa rai Beln. Gun rai lu Mara nu Jos nu

8Cerqu

Bluaal ra iangl lu ra vqur

107 med. L med nagaa cat rau ma. 17 Iur gun ra vqur lu rai, gunii rall lu ra mn nazugaa nd lo qu nagunii iangl lu rall shcuend med. 18 Gr nazugaa nd bini nagunii vqur; bn rall llgab gu nan verd lo qu nagunii vqur. 19 Per Mara ad ruaddzdii p llgab nanan lani ldi. Guaglagu bni llgab lla na ra cus r. 20 Ra vqur babr rall. Gunii rall de qu llrub na pudr sht Dios. Gunii rall dushquilli Dios por lo qu nagun rall nu lo qu nabini rall. Bd rall graci lu m purqu gr cus guc cumplir tal ziqu gunii iangl lu rai.

San Lucas2 ly sht Dios rnii: Ra prubi gun rall ofrecr chup gugu u chup palum bichi. 25 Tiemp ni guqureld tubi nguiu gudchi Jerusaln. Lhi Simen nu tubld na shcundi lu Dios. Bni cumplir shtidz m. Nu cabzi gudchini tubi nagun salvar naciuni Israel de gr enemigu sht rall. Espritu Santo cabeznhi Simen. 26 Bdchini tubi didz lu Simen por pudr sht Espritu Santo de qu ad gtidii Simen hasht despus gunhi lu Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. 27 Espritu Santo bn compai l Simen t guhi iduu rub mizm tiemp bdchini Mara nu Jos par gudchinin rai med Jess lu Dios, nu bn rai ofrecr chup ma lu m. Bn rai cumplir ly sht Dios. 28 Simen guddchi l med. Bn Simen alabar Dios; gunii Simen: 29 Dad, iurne nahia cunform; gual shchinia. Cuntnt gatia purqu bnl cumplir lo qu nagunil lua. 30 Gunahia con prupi sluhia lu nagun salvar l naa. Bshldl nguiu ni. 31 Bshldl li delant gr ra naciuni sht gudchiliu t gun rall lu Salvador. 32 Li nhi ziqu na llni par guziani lu ra mn nandii m israelit; gac ba rall shtdzi, nu por li ra m israelit nagudlil, gap rall hunur. 33 Jos con shnia Jess guas lduu rai iur bini rai lo qu

shun dz; iurn bchugu bshuzi dup guidi sht part delicad sht med. Brul med Jess, el mizm nagunii iangl lu Mara ants li guaa shni. 22 Iur gual cuarenta dz, iurn bn tucar gun Mara nu Jos cumplir segn ly sht Moiss t gqui limpi. Bn rai narun tucar tubi naa narap med. Por ni Jos nu Mara guan rai l Jess iduu rub ciud Jerusaln. Guagdchinin rai l med lu Dad Dios. 23 Bn rai ni purqu naescrit lani ly sht Dios narnii: Primr nguln nagunee Dios par l t, gul tsagdchinin t med lu Dad Dios purqu nhi par l m. 24 Nu zac Mara nu Jos bd rai chup mai gati ra ziqu ofrend lu Dios purqu

21Gudd

Jos nu Mara guan rai Jess iduu rub

San Lucas2 nagunii Simen. 34 Simen gunab lu Dios t gun ldai m l rai. Nu gunii Simen lu Mara: Gun, por lo qu nagun med r zihani mn israelit tsabigu rall lu Dios, nu zihani rall guniti rall lu m. Shtdzi gac ziqu si par ra mn naqureld tiemp ne per gun rall cuntr li. 35 Per ll, Mara, gpl dulur ziqu tubi spad dd lagu lani ldul. Por med r llgab nagachi sht zihani mn, guruu rahin lu llni. 36 Nu zac lani Jerusaln nan tubi naa l Ana nan shtsap Fanuel. Aser guc shtad gul rai. Ana guc tubi sierv nabiadidz shtidz Dios, per hia gshi. Llgui btsai. Gubaninhi tsli gadchi iz, guti tsli. 37 Bni viud; ne npi ochenta y cuatro iz. Gr ra dz rihi iduu. Dz la guel rni adorar Dios. Ruadidznhi Dios nu rni ayun. 38 Mr iurn guabigu Ana cat cabez Jos nu Mara con med, bd Ana graci lu Dios. Guaglagu biadidzn Ana lu ra mn naqubez el qu nagusheld Dios par gni salvar naciuni Israel. Jess na el qu nabsheld Dios, gunii Ana.

108
Gua Jess visit iduu rub

gual bn Mara nu Jos cumplir gr narun tucar segn ly sht Dios iur l primr shini mn gudchini gudchiliu, babr rai Galilea hasht gudchi Nazaret, ladz Mara nu Jos. 40 L med guarub con llrub llni sht Dios. Bn Dios compai li nu bn ldai m guqui.

39Iurn

Babr Jos nu Mara gudchi Nazaret

iz ria shtad Jess Jerusaln par gac lan Pascu. 42 Chib chup iz nap Jess, iurn gua rai Jerusaln ziqu na custumbr sht rai. 43 Iur gual lan, gunazi rai nez Nazaret. Hia Jess bni Jerusaln per ad bddii rai cuend. 44 Bn rai llgab Jess zed ladi ra mn nazedn rai. Hia guc tubi dz zed guz rai, iurn guatili rai shini rai entr shfamili rai nu entr los de ms sa rai. 45 Ad bdzldii rai Jess. Iurn babr rai Jerusaln par tsatili rai Jess. 46 Gudd tsun dz; bdzli lani iduu. Zubnhi ra ms narluaa ly sht Moiss. Caqu diagu Jess shtidz rall nu zac gunab ddzi lu rall. 47 Gr nabini nagunii Jess, bdzgu lduu rall tant rqui nu manr rqubi lu shtidz ra ms. 48 Iur l shtdi bdchini con shnai, bdzgu lduu rai. Iurn gunii Mara: Llgan, pziel bnl znii con l naa? Shtdl nu l na nal rqudini lduu naa; zudili naa ll. 49 Iurn gunii Jess lu rai: Pziel quguili t na stubi lugar? P ad rac badii t nap qu guna lo qu narac shtuu Shtada? 50 Per l rai ad guc badii rai p run cuntien shtidz Jess. 51 Luegu babr Jess con l rai gudchi Nazaret. Guaglagu bzub diagu Jess lu shtdi. Hia shnai quhni tant llgab lani ldi per ad chu lu biaddzdii p llgab npi.

41Cad

109 guaglagu guarbi nu bd Dios llni guqui. Gr lo qu nabni, banin bien lu Dios nu lu ra mn.
Juan Bautista quadidz lugar cat ndii mn
52Jess 7Iur

San Lucas2,3 bdchini zihani mn lu Juan par guchub nis Juan l rall, gunii Juan: Na t ziqu shini mbeld. Gun m juzgu l t. Ndii mud guruu t sin qu ad gac juzgu t. 8 Si tal gun nadz t mud nabani t, gul gac t ziqu hiagu nard nashi. Gul bn bien lu sa t. Ad gpdii t confians purqu na t llbn Abraham gun Dios salvar l t purqu rniaa lu t, nap m pudr par l gu r gac rahin llbn Abraham. 9 Mizm iurne ziqu guiubagu nalist par chugu ra hiagu, gr ra hiagu nanpdii nashi zaqu, chuguin nu tsahin lu guii. 10 Iurn gunab didz ra mn zihani: P rac shtuu Dios gudn naa? 11 Juan bquebi: El qu nanap chup mangu, gudll tubi caa el qu nabnpdii. El qu nanap nagudau, qudzllin caa nabnpdii. 12 Nu bdchini bld cubradur sht impuest par chub nis rall. Gunab didz rall lu Juan: Ms. P gudn naa? 13 Juan gunii: Ad rndii t cubr ms de lo qu narnii ly caa t. 14 Nu bld suldad ruman gunab didz rall: L naa, p gudn naa? Gunii Juan lu rall: Ad cundii t sht mn con galn. Ad gudchisdii t p sht mn con bishi. Gul gac cunform lo qu naquguilli gubiern l t.

Lani iz chei sht gubiern Tiberio Csar nan ry ruman, Poncio Pilato guc gubernadur sht Judea. Herodes guc gubernadur sht Galilea. L bchill, Felipe, guc gubernadur sht Iturea nu Traconite. Lisanias guc gubernadur sht Abilinia. 2 Ans nu Caifs na rall primr bshuzi nams rniba. Lani ra dz ni bdchini shtidz Dios lu Juan, shini Zacaras, lugar cat ndii mn. 3 Juan ziaa zihani nez. Guagni lu ra mn naqureld gulladchi rua gugu Jordn. Guni lu ra mn chub nis rall par gac ba mieti gun nadz mud nanabani rall, zni gac perdun duld sht rall. 4 Zni bn Juan segn nabqu Isaas, el qu nabiadidz shtidz Dios. Bqu Isaas: Nan tubi narnii fuert lugar cat qurlddii mn. Guni: Gul bn preparar lani lduu t ziqu nez ldi par iur l m gudchini. 5 Gr brrancu gudze. Gr dani con ra lum gaquin tubld. Gr nez lecu guld rahin. Ra nez despareju guac zaquin. 6 Gr ra mn sht gudchiliu gun rall lla mud guzun m alm sht ra mn par gac salvar rall.

(Mt. 3.112; Mr. 1.18; Jn. 1.1928)

San Lucas3 ziqu ra mn guald lduu rall zed gudchini cus rub, gunii rall lani lduu rall gu l chaa Juan nhi Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. 16 Per Juan bquebi lu ra mn: Gulda, rchub nisa con nis per zed stubi m ms nanap pudr qu na. Ad rndii tucar gushaca du guidi sht shrachi m. L m gun m stubi cus. Guzun m lduu t con Espritu Santo nu gunei pudr. Stubi tant l t gun m juzgu con juici sht guii. 17 Ziqu tubi nars bdchi trigu t par rruu guilli tubi cu, zni gudchini m t cu m ra mn zaqu par l m. Ra mn narialddii ldui Dios tsa rall lu guii cat ndii fin. 18 Con ra didz r nu con zihani enseans, bluaa Juan dizaqu lu ra mn. 19 Per Juan gunii guc gubernadur Herodes de qu ndii zaqu nabn Herodes con tsel bchi Herodes. Felipe l bchill. Naa ni l Herodas. Por zihani cus mal nabn Herodes gunii Juan guqull. 20 Nu Herodes bnll stubi cus ms nan mal; btiall l Juan lachiguib.

110
Ra shtad gul Jess

15Cum

Juan gua lachiguib, iur l ra mn briub nis, nu Jess briub nis; guzac iur guniin Jess Dios, iurn bllal gubee. 22 Iurn bdchini Espritu Santo par cueznhi l m. Rluai ziqu shcuerp palum nu bdchini tubi b nez lu gubee nu gunii b: Ll nal shinia narac shtuaa. Nal rquit lduaa rnahia lul.

21Ants

(Mt. 3.1317; Mr. 1.911)

Jess briub nis

nap gald bi chi iz, iurn guzubl bluaa m l ra mn. Gr ra mn guald lduu rall Jess na shini Jos. Shtad Jos guc El. 24 Shtad El guc Matat. Shtad Matat guc Lev. Shtad Lev guc Melqui. Shtad Melqui guc Jana. Shtad Jana guc Jos. 25 Shtad Jos guc Matatas. Shtad Matatas guc Ams. Shtad Ams guc Nahum. Shtad Nahum guc Esli. Shtad Esli guc Nagai. 26 Shtad Nagai guc Maat. Shtad Maat guc Matatas. Shtad Matatas guc Semei. Shtad Semei guc Jos. Shtad Jos guc Jud. 27 Shtad Jud guc Joana. Shtad Joana guc Resa. Shtad Resa guc Zorobabel. Shtad Zorobabel guc Salatiel. Shtad Salatiel guc Neri. 28 Shtad Neri guc Melqui. Shtad Melqui guc Adi. Shtad Adi guc Cosam. Shtad Cosam guc Elmodam. Shtad Elmodam guc Er. 29 Shtad Er guc Josu. Shtad Josu guc Eliezer. Shtad Eliezer guc Jorim. Shtad Jorim guc Matat. 30 Shtad Matat guc Lev. Shtad Lev guc Simen. Shtad Simen guc Jud. Shtad Jud guc Jos. Shtad Jos guc Jonan. Shtad Jonan guc Eliaquim. 31 Shtad Eliaquim guc Melea. Shtad Melea guc Mainn. Shtad Mainn guc Matata. Shtad Matata guc Natn. Shtad Natn guc David. 32 Shtad David guc Isa. Shtad Isa guc Obed. Shtad Obed guc Booz. Shtad Booz guc Salmn. Shtad Salmn guc Naasn. 33 Shtad Naasn guc Aminadab. Shtad

23Jess

(Mt. 1.117)

111 Aminadab guc Aram. Shtad Aram guc Esrom. Shtad Esrom guc Fares. Shtad Fares guc Jud. 34 Shtad Jud guc Jacob. Shtad Jacob guc Isaac. Shtad Isaac guc Abraham. Shtad Abraham guc Tar. Shtad Tar guc Nacor. 35 Shtad Nacor guc Serug. Shtad Serug guc Ragau. Shtad Ragau guc Peleg. Shtad Peleg guc Heber. Shtad Heber guc Sala. 36 Shtad Sala guc Cainn. Shtad Cainn guc Arfaxad. Shtad Arfaxad guc Sem. Shtad Sem guc No. Shtad No guc Lamec. 37 Shtad Lamec guc Matusaln. Shtad Matusaln guc Enoc. Shtad Enoc guc Jared. Shtad Jared guc Mahalaleel. Shtad Mahalaleel guc Cainn. 38 Shtad Cainn guc Ens. Shtad Ens guc Set. Shtad Set guc Adn. Adn na shini Dios.

San Lucas3,4 gubani nguiu sino por gr didz narnii Dios gubani nguiu. 5 Iurn biaa mdzab l Jess lu guc dani rub. Mizm iurn bluall gr lugar cat rniba ra mn. Gun m lu rahin tubi chup mumnt. 6 Repi mdzab lu m: Gr nd gunehia cal con gr cus zaqu nanan lu gudchiliu. Gunibal rahin. Bna recibir pudr gunibahia gr cus ni, nu gudahin caa el qu naquhuna disponer. 7 Gr gunibal si tal guzullbil lua nu gnl adorar na. 8 Per Jess repi: Guabs lua. Naescrit lani shtidz Dios: Sul Dad Dios gnl adorar. Sul l m guzub digul. 9 Despus l mdzab biaa l m ciud Jerusaln cat zub iduu rub. Ziaan mdzab l m guc iduu. Iurn gunii mdzab: Si tal guldil rnil nal shini Dios, bruld ll hasht lu guiuu 10 purqu shtidz Dios rnii: Dios guniba ra iangl par gap rai ll. 11 Guaa rai ll guiaa rai t ni tubi gu gunndii gual. 12 Iurn Jess guni lu mdzab: Nu zac shtidz Dios rnii: Ad rtddiil prb l Dad Dios shtn t. Ad rndiil obligar li. 13 Despus gual zihani prb sht mdzab nihun m mal, bsnll l m por tubi tiemp.

Niasigu mdzab l Jess

Jess bsan gugu Jordn, nu guc m completamente de acuerd con lo qu narac shtuu Espritu Santo. Iurn Espritu Santo biaa l Jess cat ndii mn. 2 Hia nd guqureld m cuarenta dz. Durant gudubi tiemp ni ad gududii m, nu bdchini mdzab Satans par gutd mdzab prb l m t niasigu mdzab l m. Iur gual cuarenta dz, bdchini galrldian lduu m. 3 Gunii mdzab lu Jess: Si tal rnil nal shini Dios, gunii lu gu r guaquin guetshtildi gaul. 4 Jess repi lull: Naescrit lani shtidz Dios: Ld niasdii guetshtildi

(Mt. 4.111; Mr. 1.1213)

Jess guzubl dchini shtni Galilea

cabezn Espritu Santo Jess; babr m Galilea. Brts fam sht m grt

14Completament

(Mt. 4.1217; Mr. 1.1415)

San Lucas4
15Qugluai

112 dizaqu nagunii m tant nasaa rac m. Nu gunii lu sa rall: Nd naruadidz, nad ms nall shini Jos. 23 Iurn Jess gunii lu rall: Segurament gunii t lua dich narnii: Ductur, bnac mizm ll. Nu gunii t lua: Lo qu nabnl ladi gudchi Capernaum, bn ra cus r ldzl. Bini naa lo qu nabnl gudchi Capernaum. 24 Guaglagu biadidz m: En verd rniaa lu t, ra mn ad npdii rall rspti par tubi naruadidz shtidz Dios si tal nhi m ladz rall. 25 Gulda, tiemp sht Elas nan zihani viud ladi ra m israelit. Gulgudii guiu por tsun iz guruld, nu gu gubini gudubi naciuni r. 26 Per Dios bsheld l Elas gudchi Sarepta sht Sidn par guni lu tubi viud nanan ladi gudchi r. Ad bshlddii Dios l Elas lu ra viud nanan ladi mn Israel. 27 Nu tiemp guahiet ladi naciuni Israel, nan zihani narac lluu galguidz narudz ldi. Tiemp ni nan Eliseo el qu nabiadidz shtidz Dios, per ni tubi mn narac lluu galguidz ni ladi mn Israel, bqudii rall. Per Naamn sulamnt bqull por pudr sht Dios. Nu lll nall mn sht Siria, lddii sht naciuni Israel. 28 Iur bini ra mn didz r, gr ra nar lani iduu, nal bld rall. 29 Luegu gul rall l Jess rua gudchi nu biaa rall li guiaa rua tubi brrancu t par guldagu rall l m lani par gti. Gudchi Nazaret zub lu dani r, 30 per Jess gudd lu rall par guziaa m stubi lad.

gudchi alrededur de regiuni ni. lani gr iduu sht m israelit, nu gr mn gunii rall nap m llrub pudr.
(Mt. 13.5358; Mr. 6.16)

Jess nan Nazaret

guz Jess Nazaret cat guarbi. Guzac tubi dz descans gua m iduu ziqu custumbr shthi. Guasuld m par guld m shtidz Dios. 17 Bd mn nabqu Isaas, el qu nabiadidz shtidz Dios guahiet. Bdchili m luhin cat bdzel m narnii zni: 18 Espritu sht Dad Dios cabezna. Gudili m na par guniaa dizaqu lu ra prubi, ra nad gundii Dios. Bsheld m na par gac libr ra nan bajo ord sht mdzab. Nu nahia par guabr slu ra ciegu, gac ba rall shnez Dios. Nu nahia par cuedch lduu ra nan rzac zi. 19 Nu bsheld m na par guadidza de qu bgaa tiemp zaqu gun m favur par mn narta lu gudchiliu. 20 Iurn btubi Jess libr nu bd mhin guiaa el qu nacanihap ra libr. Iurn guzub m. Gr ra mn narta lani iduu, rbia rall lu m. 21 Jess guzubl biaddzi lu rall: Nedz guc cumplir shtidz Dios r mientras bini t didz r. 22 Gr mn cagnii bien na shtidz Jess. Bdzgu lduu rall
16Bed

113
Jess bnac tubi nguiu nanap mdzab lani ldull

San Lucas4,5 lu narac lluu. Fuert gunii m lu shldi. Luegu bruu shldi. Luegu luegu guasht naa nu bd naa nagu rai.
Jess bnac zihani ra narac lluu
(Mt. 8.1617; Mr. 1.3234)

Jess Capernaum ciud sht Galilea. Ziagluaa m stubi lani iduu ra dz narzii lduu mn. 32 Iurn bdzgu lduu mn ldai nu didz naruadidz m. Bngu ba rall de qu bluaa Jess con pudr sht Dios. 33 Lani iduu nan tubi nguiu nanap mdzab mal lani ldull. Fuert gurushtiall. Gunill: 34 P npl con l naa, Jess m Nazaret? P zdl par guzalul l naa? Nana chu nal. Nalimpi ldul lu Dios. 35 Iurn Jess gunii guc mdzab. Gunii Jess fuert lu espritu mal: Guitsg, nu bruu de lll. Iurn mdzab bruld l nguiu ni lu guiuu delant lu ra mn. Bruu mdzab sin ad p bnndiill. 36 Gr mn bdzgu lduu rall. Gunii lu sa rall: Pll ldai cubi r? Jess rniba ra mdzab. Npi pudr par rghi mdzab lani lduu mn. Rzub diagu ra mdzab shtdzi. 37 Por gudubi nez brts didz nabn Jess.

31Gua

(Mr. 1.2128)

guaz ngubidz, gr ra narac lluu nu ra nanap gr clas galguidz, bedn ra mn l rall lu Jess. Bdchib m guiaa m guc rall. Gr rall bac rall. 41 Nu bg m zihani mdzab nanan lani lduu mn. Gurushti ra mdzab. Gunii rall: Ll nal shini Dios. Per l Jess bsac dchi l rall nu gunii m fuert lu rall t ad guaddzdii rall purqu guc ba rall na m Cristo el qu nagudili Dios par gunibai.

40Iur

Jess guagluaa regiuni Galilea

Jess bnac sugr Simn Pedro

Jess bruu iduu. Gua m lidchi Simn Pedro nu guat m lani hiuu. Sugr Simn rac llull; rqull shldi rub. Bn mn rugu lu Jess gunac m l naa. 39 Iurn bachi m, gun m

38Iurn

(Mt. 8.1415; Mr. 1.2931)

brguel, bruu Jess gudchi r. Ziaa m tubi lugar cat ndii mn. L ra mn caguili rall l m. Bdchini rall cat cabez m. Rac shtuu rall guann m l rall. Gunii rall ad gusan m l rall, 43 per Jess gunii: Rquini tsahia gr ra gudchi par guadidza dizaqu lla tsut mn cat rniba Dios. Par ni bsheld Dios na. 44 Nu guaglagu biadidz m dizaqu lani iduu cat qureld ra mn israelit.

42Iur

(Mr. 1.3539)

Jess bn milagr cat rgaa mbeld

Guzac tubi dz nan Jess rua nis rub l Genesaret.

(Mt. 4.1822; Mr. 1.1620)

San Lucas5 Bdchini mn zihani hasht rtee mn l m. Rac shtuu rall guini rall shtidz Dios. 2 Jess gun lu chup barcu nanan rua nis. Ra narnazi mbeld bruu rall lani barcu nu caguibi rall gushu sht mbeld. 3 Iurn guat m lani barcu sht Simn Pedro. Gunii m lu Pedro guaz guet barcu dup. Guzub m lu barcu t par guluaa m dizaqu lu ra mn nar rua nis rub. 4 Iurn gual biadidz m, gunii m lu Pedro: Cha gui hiaa ca ms zili nis t gutiaa t gushu sht t par gugaa mbeld. 5 Per Pedro repi: Ms, gudubi guel bdn naa dchini sin ni tubi mbeld gadii gugaa. Per hia qu ll rnibal gutiaa naa gushu lani nis, gudn naain. 6 Luegu bn rai lo qu nagunii Jess. Bgaa mbeld zihani hasht l gushu guzubl chez. 7 Iurn bn rai si lu sa rai nazub lani stubi barcu par guid gun rai compai. Bdchini rai. Bguu rai mbeld lani chup barcu. Por tant zihani mbeld hia mr naz barcu lani nis. 8 Iur gun Simn Pedro zihani mbeld bgaa, bzullibi Pedro lu Jess nu gunii Pedro: Bsan na, Dad, nahia pecadur. Napa zihani duld. 9 Zni gunii Pedro purqu nal bdzgu ldi nu gr narta ngali bdzb rai por tant mbeld gunazi rai. 10 Nan Jacobo nu bchill Juan ngali. Bnn rai dchini con Pedro. Na Jacobo

114 nu Juan shini Zebedeo. Nal bdzgu lduu rai. Iurn Jess gunii lu Pedro: Ad rdzbdiil. Ziqu nal pescadur iurne, zni gqul pescadur; guednul mn lua. 11 Iurn gul rai barcu rua nis cat na guiuu. Bsan rai dchini nu guanald rai l Jess.

Jess bnac narac lluu galguidz rudz ldi

ladi tubi gudchi, bdchini tubi nguiu lu Jess. Rac llull galguidz narudz ldi gudubi cuerp shtnll. Bzullbill lu m hasht bdchini luqull lu guiuu. Bnll rugu lu m: Dad si tal rac shtul, zqul gunqul na. 13 Iurn Jess bdchib m guiaa m guqull. Gunii m: Rac shtuaa. Guac galguidz shtnl. Nias gual gunii Jess didz r, luegu bqull. 14 Iurn Jess guniba lll ad chu lu guaddzll. Gunii m: Gua iduu; tsagnal bshuzi par gun bshuzi lul. Nu bn ziqu gunii Moiss shcuend ra narac lluu galguidz ldi per bac rall. Gnlin par gr mn gac ba rall de verd hia bqul. 15 Gudubi nez ruadidz mn lo qu nabn Jess nu guaglguruu brts nagunii mn de l m. Zihani mn bd par guqu diagu rall shtidz m nu par gunac m narac lluu. 16 Per Jess ziaa tubi lugar cat ndii mn. Ngali biadidznhi Dios.

12Guzac

(Mt. 8.14; Mr. 1.4045)

115
Jess bnac tubi nguiu narac galguidz llungu

San Lucas5 Iurn repi m lu nguiu narac lluu galguidz llungu: Lul rniaa, guasuld. Bt shtaal nu bagz ldchil. 25 Luegu l nguiu narac lluu galguidz, guasuldll delant lu rall. Btall shtaall nu bagrill ldchill. Bdll graci lu Dios. Llrub na pudr sht m, gunill. 26 Gr mn bdzgu lduu rall. Gunii rall llrub na pudr sht Dios. Bchichi rall tant rdzb rall. Gunii rall: Ne gun hiaa cus rub nad riasdiiaa.

dz Jess cagluaa ra mn. Nd nan bld mn religius fariseos nu ms narluaa ly sht Moiss. Guzub rall. Zed rall zihani gudchi sht Galilea nu Judea. Zed rall de Jerusaln. Jess nap pudr sht Dios par bnac m narac lluu. 18 Iurn guzac bdchini bld nguiu; nuaa rall tubi daa cat dchib tubi nguiu narac llungu. Rac shtuu rall tsutn rall narac lluu lani hiuu cat cabez m t gunac m lll. 19 Per ad gqudii gudchini rall lu m tant zihani mn. Iurn gepi rall guc hiuu guiaa. Gudid rall dll guc hiuu t par bldagu rall daa cat nagaa nguiu narac lluu. Bldagu rallin entr de ladi ra mn hasht delant lu Jess. 20 Jess gun riald lduu rall l m. Gunii m lu narac lluu: Ll, naperdun duld shtnl. 21 Iurn l ra ms sht ly nu ra fariseo guzubl quhun rall llgab. Gunii rall lani lduu rall: Chu nd? Blac didz dzab ruaddzll cuntr Dios purqu tubs Dios run perdun duld, ld ndii mn. 22 Per Jess guc ba p llgab quhun rall. Iurn gunii m: Pziel run t llgab znii? 23 P ms sencigi guniaa: Naperdun duld shtnll? u guniaa: Guasuld nu guz. 24 Par gac ba t nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, nu napa pudr par guna perdun duld, gul gun.

17Tubi

(Mt. 9.18; Mr. 2.112)

Jess gunab l Lev

Jess bruu gudchi ni. Gun m lu tubi nguiu narun cubr impuest. Lll Lev nu guzbll lugar cat riatilli mn impuest. Gunii Jess lu Lev: Gudee nald na. 28 Luegu Lev guasuldill nu guanldll l Jess. Bsangall shchnill nu gr nashtnll. 29 Ms despus Lev guniba gac tubi lan par Jess lidchi Lev. Zihani mn narun cubr impuest bdchini rall. L rall con ms mn guzub rall lu mell con Lev nu Jess. 30 Per ra fariseo nu ms sht ra fariseo guzubl gunii rall cuntr ra shini gusd m; gunii rall: Pziel raun t con ra pecadur nu con ra narun cubr impuest nu ruun t l rall? 31 Jess gunii lu rall: Ra narac lluu, rquini rall tubi ductur per el qu nabrqudii, ad rqunidiill ductur. 32 Zeld

27Iurn

(Mt. 9.913; Mr. 2.1317)

San Lucas5,6 gunaba gac salvar ra pecadur t guabr lduu rall con Dios. Na ad zeld gunbdiaa mn narnii npdii duld.
Gunab didz mn lu Jess shcuend ayun

116 shini gusd m cat nan trigu. L shini gusd m caniashi rai duu sht trigu nu qush guiaa rai guc duu par guruu bdchi gau rai. 2 Iurn ra mn religius fariseo nazugaa ngali, gun rall p quhun rai. Gunab didz rall lu Jess: Pziel run t lo qu nan provid quhun t dz narzii lduu mn? 3 Jess bquebi lu rall: P ad bldidii t lo qu nabn David guahiet? Iur bldian gr shmn David, 4 guat David lidchi Dios. Gunazi David guetshtildi sagrad nabdchib bshuzi lu Dios. Gudu David. Bd David gudu ra mn nazedn li. Per guetshtildi sagrad nitiqu bshuzi ruhin. Naprovid gau cualquier mn. 5 Guaglagu gunii Jess: Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Napa derech gunibahia p cus gun ra mn dz descans.

ra fariseo gunab didz rall lu Jess: Ra shini gusd Juan Bautista quhun rall ayun zihani vuelt nu zihani ruadidzn rall Dios, nu ra shini gusd fariseo run rall zni. Pziel shini gus dl rau rall; ruu rall? 34 Jess gunii iurn: P zun t obligar ra invitad sht saa gun rall ayun mientras cabezn rall lligu? 35 Per gudchini dz hiad cuezndii lligu l rall, iurn s, gun rall ayun. 36 Gunii Jess comparaciuni r: Ni tubi chu rndii rumiend lu lari gush con lari cubi, purqu si tal guguul lari buld con lari cubi, rchez lari cubi. Ad rgadii rluaa lari cubi ru lu lari gush. 37 Ni tubi ad rgutsau vini cubi lani buls gush. Ad gndii buls gush gan lu fuers sht vini cubi. Rez buls gush nu l vini gull lu guiuu. 38 Por ni rquini tsutsau vini cubi lani buls cubi. Iurn l vini nu ra buls ad guntidiin. 39 El qu naruu vini nanap tiemp, rac shtudiill gull vini cubi purqu rniill: Vini nanap tiemp na mejur.

33Iurn

(Mt. 9.1417; Mr. 2.1822)

Tubi nguiu nagubidchi tubi guiai

Ra shini gusd m caniashi rai duu sht trigu

Guzac tubi dz narzii lduu mn, gudd Jess con ra

(Mt. 12.18; Mr. 2.2328)

stubi dz narzii lduu mn guat Jess iduu. Qugluaa m dizaqu lu ra mn. Nd zugaa tubi nguiu nagubidchi guiai lad ldi. 7 Ra ms sht ly con ra fariseo qugldachi rall l m par gun rall nia p gun m dz narzii lduu mn. Qugldachi rall nia zunac m par gudzel rall mud par p gunn rall l m. 8 Per Jess guc ba p llgab quhun rall. Iurn gunii m lu nguiu nagubidchi guiai:

6Guzac

(Mt. 12.914; Mr. 3.16)

117 Gudee nd nu guasuld gulu. L nguiu ni guasuldill. Guzull cat gunii m. 9 Iurn gunii Jess lu ra nazugaa: Rnab didza tubi cus. P rnii ly sht hiaa? Gun nguiu bien u gun nguiu mal dz descans? Znll rumdi nguiu u zsnll gati nguiu? 10 Iurn Jess gubia lu gr ra mn nabd ngali. Gunii m lu nguiu: Bld guial. Luegu bld guiai. Luegu bqull. 11 Ra fariseo nu ra ms nal bld rall. Iurn guzubl rall gunab didz lu sa rall p gun rall con Jess.

San Lucas6 rai lu lum sht dani con zihani narianald l m. Nu zed mn zihani de Judea nu Jerusaln nu zed rall regiuni sht Tiro nu Sidn naqu rua nis rub. Bdchini rall par guqu diagu rall shtidz Jess, nu par gun m rumdi ra galguidz sht rall. 18 Nu ra nanap mdzab fier lani ldui, bac rall. 19 Gr mn rac shtuu rall gugald rall shab m par guac rall. Bnac m narac lluu con pudr shtn m.

Ra naguquit lduu nu ra nad guqutdii ldui

Bn Jess nombrar chib chup shini gusd m

ra dz ni Jess ziaa lu dani par guadidznhi Dios. Guaa guel biadidznhi Dios. 13 Iurn brguel gunab m ra shini gusd m. Bn m nombrar chib chup mn par gac rall posht shtn m. 14 Nd na l ra posht: primr posht l Simn nu bd m stubi lhi, brulhi Pedro. En seguid na Andrs, bchi Simn. Nan Jacobo, nu Juan nu Felipe nu Bartolom, 15 nu Mateo nu Toms nu Jacobo. Jacobo na shini Alfeo. Nu bn Jess nombrar Simn nanap llrub nimo par ly. 16 Nu nan Judas, shini Jacobo con stubi Judas nabrul Iscariote, el qu nabn intriegu l Jess.

12Lani

(Mt. 10.14; Mr. 3.1319)

Jess bluaa zihani mn

con ra shini gusd m, biet rai lu dani. Cabez

17Jess

(Mt. 4.2325)

Jess gubia lu shini gusd m, nu guni: Dichus t, ad npdii t zihani cus sht gu dchiliu per rniba Dios l t; tsut t lugar cat na m Ry. 21 Dichus t, nap t nicid lani lduu t iurne. Gun t recibir lo qu narquini t. Dichus t, l t narun iurne. Guquit lduu t. 22 Dichus t iur rna zqudii mn lu t, nu iur rgu rall l t iduu, iur rushti rall guc t, nu iur gunii mn na t cus mal. Gun rall gr nd purqu na t shmna, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 23 Gul bquit lduu t nu gul bches tant rquit lduu t dz nagunii mn cuntr l t. Zni ra shtad gul rall bn rall cuntr ra nabiadidz shtidz Dios guahiet. Gul bquit lduu t purqu nap m tubi premi rub gubee par l t. 24 Per rniaa lu ra ricu, prubi de l t purqu hia nap t gr lo qu narsquit lduu t.

20Iurn

(Mt. 5.112)

San Lucas6 rniaa lu t nanap gr lo qu narac shtuu t. Prubi de l t purqu gudchini tiemp guan t sin qu ad p npdii t. Nu rniaa lu t nabquit ldui gudchiliu. Prubi de l t purqu despus gun t nu cushti t. 26 Nu rniaa lu t nanap gust iur l mn rnii bien de l t. Prubi de l t purqu na t ziqu shtad gul t. Shtad gul t gunii rall bien de nguiu bishi nagunii na rall sierv sht Dios.

118 l dum, chu gunee premi cal? Ra mn mal run rall prsht dum; qubez rall quilli mn mizm cantid dum. 35 Per rniaa lu t, gul guc shtuu ra mn narun cuntr l t. Gul bn bien con gr mn. Gul bn prsht aunqu ad gudchigrdii rall dum. Si tal quhun t ra cus ni, gap t premi rub nu na t ziqu shini Dios nacabez gubee. Pues Dios rac shtui ra mn mal nu quhun m bien con ra mn nanad rddii graci lu m. 36 Gul bgaa lduu t ra mn igual ziqu Shtad t rgaa ldi l ra mn.

25Nu

Jess gunii: Gul gac shtuu enemigu shtn t

gunii Jess: Rniaa lu t nabini shtidza, gul guc shtuu ra narldn l t. Gul bn bien lu contrari sht t. 28 Gul gunii bien lu narnii guidz guc t. Gul gunab lu Dios por el qu narushti guc t. 29 Si tal chu cub lul, ad rndiil ziqu bnll; ms bien bd ll cubll stubi lad. Si tal chu rquduu gudchis shbl, bd ll gudchisull shmngul. 30 Gul bd nacaa el qu narnab lul. Si tal chu rdchis p npl, ad gunbdiil lull par gunellin. 31 Gul bn trat sal igual ziqu rac shtul gun rall trat con ll. 32 Si tal rac shtul ls narac shtuu ll, p premi gpl? purqu ra mn mal rac shtuu rall el qu narac shtuu l rall. 33 Si tal run t bien ls narun bien con l t, chu gunee premi cal? purqu ra mn mal run rall bien con sa rall. 34 Si tal rnl prsht dum ls ra nagudchigr

27Guaglagu

(Mt. 5.3848; 7.12)

Jess gunii: Ad rndiil juzgu sal

rniaa lu t, ad rndiil juzgu sal purqu gun m juzgu ll igual ziqu quhnl juzgu sal. Ad rndiil condenar mn, nu Dios gndii m condenar ll. Gul bn perdun sa t gudubin ldul nu Dios gun m perdun l t. 38 Gul bd nacaa nabnpdii, iurn gun Dios igual con l t. Gunee m medid complet hasht guquichi mhin, hasht gunibi mhin, hasht gurtsin, gunee m caa t. Medid nardl mizm medid gnl recibir. 39 Iurn gunii Jess tubi comparaciuni: Gu rac gus ciegu stubi ciegu? Gurup rall ldagu rall lani guru. 40 Tubi narsd lu ms shtnll, ndiill ms m rub qu ms shtnll, per iur tsal studi shtnll, iurn gqull ziqu ms

37Nu

(Mt. 7.15)

119 shtnll. Gul gun bien guad guluaa l t. 41 Pziel gunil lu sal nan tubi guilli lani slull nu iurn nan tubi trunqu lani slul? 42 Lla gunil lu sal: Amigu, bnee s gudchisa guilli nanan lani slul? Per ll rndiil trunqu lani slul. Ll nal fals; gul primr trunqu nanan lani slul, iurn gac gunal bien par cul guilli lani slu sal.

San Lucas6,7 nagudchi guiuu. Bzall hiuu lu cimient sht gu. Iur l nis guarub nu bd nis hasht gua hiuu, per ni ad bnbidii hiuu purqu zub hiuu lu gu. 49 Per el qu narini shtidza per rndiill cuend, na ziqu tubi nguiu narzaa tubi hiuu lu iulli per ndii cimient sht hiuu. Iur guarub nis nu bd nis hasht gua hiuu, gurhin luegu. Completamente gualhin sin ni tubi ad b bndii.

Ra nashi naqu lu hiagu rluaa p clas hiagu

gunii Jess: Nan mieti hiagu zaqu rnediin nashi mal, nu hiagu mal rnediin nashi zaqu. 44 Ra nashi naqu lu hiagu rluaa p clas hiagu nahin. Ad tsagllidii ra mn nashi higu lu hiagu guits nu ad gusitdii ra mn uv lu hiagu guits. 45 Tubi m zaqu ruadidz cus zaqu purqu nabn na lduu mn ni. Per tubi mn mal ruaddzll cus nad rlluidii purqu ls mal nan lani ldull. Lo qu nanan lani lduu mn ruadidz rall.

43Guaglagu

(Mt. 7.1720; 12.3435)

Jess bnac tubi narun sirv lidchi m ruman

Comparaciuni sht chup nabzaa hiuu

gunii Jess lu ra mn: Rnii t nahia el qu narniba l t ziqu shtad t per rndii t cumplir shtidza. 47 Iurn guniaa lu t lla na el qu naguid rini shtidza nu rnll cumplir shtidza. 48 Nall ziqu tubi nguiu narzaa tubi hiuu. Gudnill guet cat

46Guaglagu

(Mt. 7.2427)

Iurn gual biadidz m lu ra mn, babr m Capernaum. 2 Nd guqureld tubi capitn m ruman narniba tubi gahiua suldad. Npll tubi muz narac lluu hasht hia rlull muz. L m ruman nal rac shtull muz shtnll. 3 Iur bini capitn lo qu nabn Jess, bshldll bld m gush israelit par tsagllii rall l Jess; guid m nu gun m rumdi muz narac lluu. 4 Ra m gush bdchini rall cat nan Jess nu guaglagu bn rall rugu lu m. Gunii rall: El qu nabsheld l naa lul, run tucar gnl favur narac shtull. 5 Rac shtull ra m israelit; bzall con dum shtnll iduu shtn naa. 6 Guan Jess l rall lidchi capitn. Iur hia ziagdchini rall hiuu sht capitn, bsheld capitn bld amigu shtnll. Gunii rall lu Jess shtidz capitn: Dad, tsutdiil lidcha purqu m rub nal. Na ad chu ndiaa.

(Mt. 8.513)

San Lucas7 rndii tucara guniaa lul, por ni bshelda guid gullii ra mn ll. Riald lduaa sulamnt gunil tubi didz, guac shmuza. 8 Na runa lo qu narnii ra narniba na. Nu napa suldad narun narnibahia. Iur guepia lu tbill, tsall; rzub digull shtidza. Nu iur guniaa lu stbill, gudll; luegu rzub digull shtidza. Iur gunibahia lu muz gnll dchini, luegu rzub digull shtidza. 9 Iur bini Jess shtidz capitn, guas lduu m tant guald lduu capitn. Bdchigr lu m; gubia m lu mn nazianald l m; gunii m lu rall: Gulda, ni tubi israelit ad rialddii lduu rall na cum ziqu riald lduu capitn r. 10 Iur babr ra amigu sht capitn ldchill, gun rall lu muz. Hia l muz bac.

120 Ll, na rniaa lul, guasht ngali. 15 Luegu l tgul guasht nu guzub ldill. Guzubl ruaddzll. Iurn Jess bd l nguiu ni lu shnia nguiu. 16 Gr mn gun gubani nguiu ni; bdzgu lduu rall. Guzubl gunii rall: Llrub na pudr sht Dios. Hia bdchini tubi m rub naruadidz shtidz Dios entr l hiaa. Nu gunii rall: Bagn lduu Dios shtidz m; bid gudchini m con l hiaa. 17 Por gudubi nez nu hasht gr lugar sht Judea, gunii ra mn lu sa rall bldisht Jess tubi tgul.

7Ad

Juan Bautista bsheld chup mn lu Jess

Jess ziaa par gudchi nal Nan. Ra shini gusd m con zihani mn, bn rai compai l m. 12 Iur ziagdchini rai cerqu rua gudchi, bdzagul rai ra mn naziacachi tubi tgul. Tgul ni na tubs shini lu shnai, nu shnai nhi viud. Zihani mn sht gudchi, bn rall compai par ziacachi rall tgul. 13 Gun Jess lu viud. Bgaa lduu m lll; gunii m lull: Ad rndiil. 14 Iurn Jess guabigu nu bdchib guiaa m guc cajn. Hia nanuaa l tgul guzudch. Jess gunii lu tgul:

11Iurn

Jess bldisht tubi tgul shini naa viud

Juan lo qu nabn Jess purqu ra nazianald l Juan biadidz rall lu Juan. Iurn gunab Juan chup shmni. 19 Bsheld Juan l rai lu Dad Jess par tsagnab didz rai si tal l m na el qu nanap qu gudchini, l Cristo, u cuez mn stubi m nagudchini. 20 Bdchini rai cat nan Jess. Gunii rai lu m: Juan Bautista bsheld l naa par gunab didz naa, p ll nal el qu nanap qu gudchini, Cristo, u gubez naa stbi? 21 Mizm iur nabdchini ra shmn Juan, bnac Jess zihani mn narac lluu de gr clas galguidz nu gudzu. Bg m mdzab nanan lani lduu mn. Bnac m zihani ciegu. 22 Iurn gunii Jess lu shmn Juan:

18Bini

(Mt. 11.219)

121 Gul tsagnii lu Juan lo qu nagun t nu lo qu nabini t. Gul gunii lhi con pudr shtna bac ra ciegu. Ra cuj bac zaqu gua rall. Ra narac lluu galguidz narudz ldi, bac rall. Ra nan cuet bac diagu rall. Ra tgul gubani rall con pudr shtna. Ra mn prubi rini rall dizaqu sht Dios. 23 Rquit lduu ra mn, el qu natsaglagu tsald ldui shtidza. 24 Iur ra shmn Juan ziaa, Jess guzubl guni lu ra mn shcuend Juan: Chu guagbia t lhi rua gugu Jordn? P gun t tubi nguiu fuert u tubi nguiu ziqu guilli narnibi mb? 25 Chu guagbia t lhi? Ad gundii t tubi nguiu nanacu con lari zaqu. Bien nan t ra nanacu lari chul, ra nabani con galluj, qureld rall lidchi ra ry. 26 Lla na nguiu naguagbia t lhi? Gu nhi ziqu tubi nabiadidz shtidz Dios guahiet? Rniaa lu t Juan nap ms llrub dchini qu ra mn naqureld guahiet. 27 Ra Sagradas Escrituras rnii shcuend Juan: Rshelda el qu narnii por na delant lul par gni preparar nez delant lul. 28 Rniaa lu t entr gr ra mn nabiadidz shtidz Dios lu ra mn sht gudchiliu, ni tubi rall na rall ms m narub qu Juan Bautista. Per gun, el qu natsut shnez Dios cat rniba m, aunqu ndii m narub, npll ms dchini llrub qu Juan. 29 Ra mn nabchub nis Juan nu ra narun cubr impuest

San Lucas7 nabchub nis Juan, iur bini rall shtidz Juan, gunii rall bn nu just na Dios. 30 Per ra m religius fariseo nu ra ms narluaa ly, gundii rall niachub nis Juan l rall. Bqu guiaa rall volunt sht Dios par mizm l rall. 31 Jess gunii lu rall: Rniaa lu t, lla na ra mn sht tiemp ne? 32 Na rall ziqu llgun. Rzub llgun; rguit rall lu llgua. Rushti rall lu sa rall; rnii rall: Bdildi naa musiqu sht saa per ad ndii t guguii t. Bdildi naa march sht tgul per ad bnidii t. Ni tubi cus ruudii lduu t. 33 Bid gunii Juan lu t. Ad gududii Juan guetshtildi nu biidii vini, per l t gunii t npi tubi mdzab lani ldi. 34 Iurn bdchinia, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; rauha lu lan, nu ruha vini, per rnii t rau shata. Rnii t ruha zili vini. Rnii t nahia amigu shtn ra pecadur. Amigu shtn ra narun cubr impuest, rnii t. 35 Manr nacanihun Dios na ziqu llni; rluaain lani vid sht ra nan sabi de verd.

fariseo l Simn bnll invitar l Jess par tsa m ldchill t gaun m lll. Jess gua ldchill nu guzub m lu mell. 37 Iurn bdchini tubi naa nanap zihani nguiu. Qureld naa lu mizm gudchi. Iur bini naa l Jess ziatu lidchi fariseo, bdchinin naa tubi bti nan gu; gadzhin siti nashi. 38 Bzullibi naa gua Jess cat
36Tubi

Jess gua lidchi Simn nan fariseo

San Lucas7,8 cabez m. Bini naa nu guzubl radz gua m con nis narruu slu naa. Luegu bsh naa guits guc naa gua m par gubidchi gua m. 39 Iur gun Simn lo qu nabn naa, bnll llgab: Si tal l nguiu nabna invitar lidcha, na tubi naruadidz shtidz Dios, niadi cuend p clas naa na el qu nabdchini lhi. Nall tubi naa nanap zihani duld. 40 Iurn gunii Jess lu Simn: Moni, rac shtuaa guniaa lul. Gunii Simn: Ms, p rac shtul gunil lua? 41 Jess gunii: Guc chup nguiu nazbi dum lu nargudini. Tbill nazebi gai gahiua bll bdchichi. Stbill nazebi cincuenta bll bdchichi. 42 Per ni tubi de l rall npdii rall dum par quilli rall. L nargudini bnll perdun gurup rall. Gunab didza lul, Moni, guad de l rall rac shtuu ms l nargudini dum? 43 Simn bquebi: Lluahia el qu narzebi ms llrub dum rac shtull ms l nargudini dum. Gunii Jess iurn: Guldil, zni nahin. 44 Iurn l Jess gun lu naa nu gunii m lu Simn: Hia gunal lla bn naa r. Guta ldchil. Bnediil nis par tsati guahia ziqu na custumbr, per l naa r bgadz guahia con nis narruu slhi. Nu bcudchill guahia con guits guqull. 45 Ad btsagruadil

122 guiahia ziqu na custumbr, per naa r dizd iur bdchinia, ad rbzdii rtsagrua naa guahia. 46 Nu ad btiadiil siti nashi guca, per naa r btiall siti nashi guahia. 47 Rniaa lul de qu duld zihani shtnll naperdun; por ni nal rac shtull na. Per el qu naguc perdun dup, dups rac shtull na. 48 Iurn gunii Jess lu naa: Duld nab nl hia bna perdun. 49 Ra invitad nazbgaa con Jess, guzubl rnii lu sa rall: Chu rnill nall? Rnill npll pudr gnll perdun duld sht mn. 50 Per Jess gunii lu naa: Hia nasalvrl purqu guald ldul na. Bagz con bien.

Despus de ni, l Jess ziaa zihani gudchi nu ranchi par guadidz m dizaqu sht Dios lla tsut mn shnez Dios. Ra chib chup posht guanald rai l Jess. 2 Nu ra naa zianald rall Jess; ants bnac Jess l rall narac lluu. Gul m mdzab lani lduu ra nanap mdzab. Entr l rall zianald Mara Magdalena nabruu gadchi mdzab lani ldi. 3 Nu zianald Juana, tsel Chuza nan encargad gap lidchi Herodes. Nu zianald Susana con zihniruu naa nabd dum sht rall par el qu narquini Jess nu ra shini gusd m.

Ra naa nabn compai l Jess

Comparaciuni sht nartts bdchi

zihani mn lu Jess. Bdchini ra mn de gr lad. Gunii m tubi comparaciuni lu rall:

4Bd

(Mt. 13.19; Mr. 4.19)

123 nguiu guagtts bdchi lachi. Dup bdchi gulagu lu nez. Ngali bl mn guquin. Iurn bdchini ra mai; gudu mai bdchi. 6 Stubi tant bdchi gulagu lu guiuu gu. Iur l bdchi gutsl, luegu gubidchi plant purqu dup shcup nan. 7 Stubi tant bdchi gulagu ladi guilli guits. Gualdani bdchi per guni guilli guits guquin. 8 Per stubi part bdchi gulagu lu guiuu zaqu. Gualdanin. Guarubin nu bdin cusech hasht tubi gahiua por tubin. Iurn Jess gunii fuert: Si tal rac shtul tsasl, gul bqu diagu bien shtidza.

San Lucas8 shtidz Dios per rid mdzab, rdchisull shtidz Dios lduu ra mn par ad tsalddii lduu mn par gqudii salvar rall. 13 Ra bdchi nagulagu ladi gu, na ziqu ra mn narini shtidz Dios nu rcaa rallin con gust. Ziqu plant nanap dup luchi riald lduu rall por dup tiemp, per iur rid tubi prb, rnii guidz mn guc rall, iurn rsan rall shtidz Dios. 14 Ra bdchi nagulagu lani guilli guits, na ziqu ra mn narini shtidz Dios nu rianald rall nez sht m, per por tant llgab sht dchini, lla gubani rall, nu rzebi lduu rall gap rall zihani dum, nu por mal deseo nanan lani lduu rall, hia iurn rteein shtidz Dios lani lduu rall. Iurn na rall ziqu tubi plant nad rnedii nashi. 15 Per bdchi nagulagu lu guiuu zaqu, na ziqu mn narini shtidz Dios. Con gudubin lduu rall riald lduu rall. Rd rall cuend shtidz m. Na rall m pacnci. Na rall ziqu tubi plant nariaglagu rd nashi zaqu.

5Tubi

Gunii Jess pziel gunii m ra comparaciuni

ra shini gusd m gunab didz rai p run cuntien comparaciuni r. 10 Gunii m: Rniaa lu t, Dios bn favur par tsas t lla rniba m ziqu Ry. Ants guasdii mn ra cus ni. Ra mn nandii tsas shtidza, na rniaa lu rall con comparaciuni t rna rall per ad riasdii rall. Rini rall per ad rddii rall cuend p run cuntien ra comparaciuni.

9Iurn

(Mt. 13.1017; Mr. 4.1012)

Comparaciuni sht lintrn

Jess biadidz p run cuntien comparaciuni sht bdchi

lu t p run cuntien comparaciuni nartts bdchi. Ra bdchi na ziqu shtidz Dios. 12 Tubi tant bdchi nagulagu lu nez, na ziqu ra mn narini

11Guniaa

(Mt. 13.1823; Mr. 4.1320)

tubi mn gusuld llni lani lintrn nu luegu gutull con tubi tp u guzullin gua cam, sino qu guiaa zubin par el qu natsut lani hiuu guzian. 17 Gr lo qu nagachi lu ra mn iurne, nap qu guruu lu llni par tsas mieti. 18 Si tal guqu diagu t bien, gunee Dios ms llni; per si tal rndiil cuend shtidza, gudchis m llni narnil npl.

16Ni

(Mr. 4.2125)

San Lucas8
Shnia Jess nu ra bchi

124
Tubi m gadareno nanap mdzab lani ldull

l shnia Jess con bchi, bdchini rai cat cabez m, per gqudii niabigu rai lu m por tant zihani mn. 20 Tubi mn guan rsun lu Jess. Gunill: L shnal nu ra bchil zugaa tchi fur. Rac shtuu guadidzn rai ll. 21 Per Jess repi: Ra narqu diagu shtidz Dios nu run rall cumplir narnii m, ni na ra shnahia, ni na ra bcha.
19Iurn

(Mt. 12.4650; Mr. 3.3135)

Jess bcuedch nis rub

dz guat Jess lani barcu con ra shini gusd m nu gunii m lu rai: Cha guia hiaa stubi lad rua nis. Iurn ziaa rai. 23 Mientras ziaz rai lu nis, Jess gutgasi. Iurn bdchini tubi mb dush lu nis. Guat nis lani barcu hasht mr naz barcu lani nis. 24 Luegu guacuai rai l Jess nu gunii rai: Ms, Ms, aqu zati hiaa iurne. Iurn Jess guasht. Gunibai lu mb nu nis par cuedch nis. Iurn luegu gurdch nis. 25 Iurn gunii Jess lu ra shini gusd m: P hia ad rialddii lduu t Dios? Iurn bdzb rai nu bdzgu lduu rai. Gunii lu sa rai: Chull m r? tant pudr npi. Rzub diagu mb nu nis shtdzi.
22Tubi

(Mt. 8.2327; Mr. 4.3541)

rai stubi lad nis rub, ladz ra m gadareno. Galilea naqu stubi lad rua nis rub. 27 Bdchini rai rua guiuu. Bruu m lani barcu. Luegu guabigu tubi nguiu sht gudchi gadareno lu Jess. Por zihani iz rcudiill lari nu ad ndii ldchill sino qu guqurldll lani cuev cat rgachi ra tgul. Nguiu ni nap zihani mdzab fier lani ldull. 28 Iur guall lu Jess, bzullbill lu m. Gurushtiall. Gunill fuert lu Jess: P npl con na? Jess. Ll nal shini Dios nacabez gubee. Runa rugu lul ad gutiaadiil na lu guii sht cashtigu. 29 Zni gunill purqu ms ants Jess guniba l ra mdzab fier par guruu rall de l nguiu. Vid sht nguiu ni guc znd; zihani vuelt l mdzab gunazi l nguiu ni. L ra mn bldibi guiall nu guall con cadn par gac segur nguiu ni, per lll bchgull cadn. L mdzab bsllun lll tubi lugar cat ndii mn. 30 Jess gunab didz lull: Chu ll? Lll bquebi: Lhia Chupe Mili. Zihani na naa. Zni gunill purqu zihani mdzab gut lani ldull. 31 Ra mdzab bn rugu lu m par ad gunibadii m l rall tsa rall gabildi. 32 Tiemp ni nan zihani

26Bdchini

(Mt. 8.2834; Mr. 5.120)

125 guchi lu lum sht dani. Quhu ra ma. L ra mdzab bn rugu lu Jess tsa rall lani lduu ra guchi. Bd m permisi. 33 Iurn bruu ra mdzab lani lduu nguiu. Bu rall lani lduu guchi. Iurn bllun ra ma cat naqu tubi nis rub. Guzutuu ra ma hasht guet lani nis. Ngali gual ra ma. 34 Ra narap guchi iur gun rall p guc, guagllun rall hasht gudchi. Biadidz rall lu ra mn naqureld gudchi nu lu ra m nanan lachi p guc con ra guchi. 35 Ra mn guagbia rall niaa p guc. Nu bdchini rall cat nan Jess. Gun rall lu nguiu nanan mdzab lani ldi. Zbll culani Jess. Ncull lari nu berqu ruaddzll. Bac zaqu shgbll. Ra mn bdzgu lduu rall. 36 Gr nagun nabn Jess, biadidz rall lla bn m par bac nguiu nanap mdzab lani ldi. 37 Iurn gr ra m gadareno, bn rall rugu lu m par guruu m ladz rall tant bdzb rall. Iurn Jess gepi lani barcu par ziai stubi lad. 38 L nguiu nabruu mdzab lani ldi, bnll rugu lu Jess par gud m permisi tsanldll l m. Per Jess guniba gunll ldzll. Gunii m: 39 Babr ldchil nu biadidz gr lo qu nabn Dios con ll. Bagzll nu biaddzll por gudubi nez nu gudchi lo qu nabn Jess con lll.

San Lucas8 bn rall recibir l m. Rquit lduu rall. 41 Iurn bdchini tubi nguiu l Jairo. Nall tubi jf sht iduu. Bzullbill lu Jess. Bnll rugu tsa m ldchill 42 purqu Jairo npll tubs shtspll. Nap ntsap chib chup iz. Hia rlllll. Iur l Jess ziaa, mn zihani guanald rall l m hasht rtee mn l m. 43 Nu guanald tubi naa con los de ms mn; rll rnll. Hia guc chib chup iz rac llull. Ni chu bndii gan nqull. 44 Iurn guabigu naa nez tchi m. Bgldll rua shab m. Luegu gulez rn nu bqull. 45 Iurn Jess gunii: Chu bgald shaba? Gr mn gunii: Ni tbidii. Iurn gunii Pedro: Ms, ra mn zihani qugtee rall ll, nu cagsini rall ll. 46 Per Jess gunii: Entr de l t nan tubi nabgald shaba, purqu guc bahia tubi mn bqull con pudr shtna. 47 L naa guc ball ad ndii mud gaquin nagachi. Iurn bdchnill nu rchchill nu bzullbill lu m. Gunill delant lu gr mn pziel bgldll shab m. Gunill luegu bqull. 48 Iurn Jess gunii lull: Nan, bqul purqu riald ldul na. Bagz con bien. 49 Nian quadidz Jess, bdchini tubi mn nabruu lidchi Jairo. Gunill lu Jairo: Hia l shtspl gual guti. Ad rsibdiil ms l m.

Naguzac shtsap Jairo nu tubi naa nabgald shab Jess

m stubi lad rua nis rub. Ra mn qubez l m nu

40Babr

(Mt. 9.1826; Mr. 5.2143)

San Lucas8,9 bini Jess p gunii nguiu ni, gunii m lu Jairo: Ad rdzbdiil. Guaglagu tsald ldul na. L shtspl guqull. 51 Iur guat Jess lidchi Jairo, gundii m chu niut cat nagaa tgul; sul Pedro nu Juan con shtad nu shnia ntsap guan m. 52 Gr mn bini nu bn rall ruid por l tgul. Per Jess gunii lu rall: Ad rndii t. Gtidii ntsap sino nagasi nii. 53 Bn rall burn nu rllidchin rall l Jess purqu hia rac ba rall tgul na ntsap. 54 Iurn Jess gunazi guiaa tgul. Gunii m fuert: Ntsap, guasht ngali. 55 Iurn luegu babr gubani tgul. Guasht ntsap luegu. Guniba Jess t gud rall nagu ntsap. 56 Ra shtad nii guas lduu rall. Per Jess guniba ni tubi chu lu guaddzdii rall lo qu naguc.

126 Gul biaa tubs mangu gacu t cad tubi de l t. 4 Cualquier lidchi mn ca gudchini t, gul ban ngali hasht guziaa t stubi gudchi. 5 Si tal ca ndii mn gun recibir l t, gul bruu gudchi ni. Iurn gudchib t gushguiuu gua t cum ziqu tubi si de qu ad gualddii lduu rall dizaqu sht Dios. 6 Bruu rai. Gua rai por gudubi nez sht ra gudchi. Biadidz rai dizaqu sht Dios. Bnac rai narac lluu.

50Iur

Galguti sht Juan Bautista

Jess bsheld chib chup posht

Bt Jess l chib chup shini gusd m nu bd m pudr par guniba rai gr mdzab; gul rai mdzab lani lduu mn nu gunac rai narac lluu. 2 Bsheld m l rai par gunii rai lu mn bgaa iur par guniba Dios l rall, nu gunii m gunac rai gr clas galguidz. 3 Gunii m: Ad p guadii t par nez, ni tubi bastun ni panit par qu dum, ni guetshtildi guadii t.

(Mt. 10.515; Mr. 6.713)

gubernadur Herodes bini gr lo qu nabn Jess. Bnll tant llgab per ad bddiill cuend chu na Jess. Bld mn gunii Jess na Juan Bautista naguasht ladi ra tgul. 8 Stubi rall gunii Jess na tgul Elas nagubani stubi. Sbld mn gunii Jess na tubi nabed gunii shtidz Dios ms guahiet per guashthi ladi ra tgul. 9 Herodes gunii: Ld ldii Juan nd purqu na gunibahia guagchugu ra suldad guc Juan. Gti. Per chu na nguiu r? Binia zihani cus rub nabnll. Herodes guc shtuu gunall lu Jess.

7L

(Mt. 14.112; Mr. 6.1429)

Jess bd nagu ms de gai mili mn

babr ra posht, biadidz rai lu Jess lo qu nabn rai. Biaa m l rai tubi lugar cat

10Iur

(Mt. 14.1321; Mr. 6.3044; Jn. 6.114)

127 ndii mn cerqu rua gudchi Betsaida. 11 Per iur bini ra mn cabez m lugar ni, guanald rall l m. Nu Jess bn recibir l rall con gust. Biadidz m lu rall lla gac salvar rall, nu bnac m narac lluu. 12 Bgaa iur gunazi guadze, iurn bdchini ra posht lu m. Gunii rai: Guniba lu ra mn tsa rall gudchi lugar cat nan mn. Gau rall nu tsa rall descans purqu ni tubi mn qurlddii nd. 13 Jess gunii iurn: Gul bd nagu rall. L ra shini gusd m bquebi rai: Npaa gis guetshtildi con chup mbeld. Ca lu tsasii naa guetshtildi gau ra mn r? 14 Nan ms de gai mili nguiu nazugaa. Jess gunii lu ra shini gusd m: Gul gunii lu ra mn t sub mn cad grup masi de cincuenta mn. 15 Zni bn rai. Guzub gr ra mn. 16 Iurn Jess gunazi gai guetshtildi con chup mbeld. Gun m lu gubee. Bd m graci lu Dios. Bshull m guetshtildi nu bel mbeld. Bdi guetshtildi cuaa ra posht. L rai guatidz rai guetshtildi cuaa ra mn. 17 Gr rall gudu rall hasht ca lu biel rall. Iurn ra shini gusd m btsadz chib chup tp ra pedas nabn subr.

San Lucas9 Iurn bdchini ra shini gusd m lu m. Gunab didz Jess lu rai: Chu rnii ra mn nahia? 19 L rai bquebi rai: Bld ra mn rnii nal Juan Bautista. Sbld mn rnii nal Elas. Sbld mn rnii nal tubi nabiadidz shtidz Dios ms guahiet. Rnii rall guashtl ladi ra tgul. 20 Iurn Jess gunii lu rai: L t, chu rnii t nahia? Pedro gunii: Nal Cristo, el qu nagudili Dios par gunibal.

Gunii Jess gati m per despus tsasht m

Bquebi Pedro Jess nhi Cristo

dz gua Jess ls m tubi lugar. Quadidzn m Dios.


18Tubi

(Mt. 16.1319; Mr. 8.2729)

guniba ni tubi chu lu guaddzdii rai na m Cristo. 22 Gunii m lu rai: Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Nap qu guzac zia. Ra bshuzi rub, ra m gush sht iduu, nu ra ms sht ly, guqu guiaa rall na. Quini rall na per dz tsun despus, tsashta ladi ra tgul. 23 Iurn gunii m lu gr ra mn: El qu narac shtuu gqull shmna, nap qu gnll renunci prupi deseo shtnll. Nap qu gqull dispuest gtill por na. Dz con dz nap qu tsanldll shneza. 24 El qu narac shtuu gap vid shtnll, guntill, per el qu naguniti vid shtnll purqu nall shmna, gubnill par siempr. 25 Ad p gulluii gun nguiu gan gudubi gudchiliu nu despus guntill alm shtnll. 26 Si tal chu rtu lhi por na nu por shtidza

21Jess

(Mt.16.2028;Mr.8.309.1)

San Lucas9 iurne, zni na gut lua de lll iur l na guabra de gubee. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu per gudchininuhia con ra iangl. Guluaa llrub llni nu pudr sht Dios iur guabra. 27 Gulda rniaa lu t, nan mn entr l t gun rall rniba Dios ziqu ry; despus de ni gati rall.

128 gual gunii b, gun rai l s Jess zgaa. Ra shini gusd m ad biaddzdii rai lu sa rai por tubi tiemp lo qu nagun rai guc dani.
Bnac Jess tubi nguln; nan mdzab lani ldi
36Despus

Jess guc cambi delant lu rai

shun dz; biaa Jess Pedro nu Jacobo nu Juan. Ziaz rai lu dani par guadidzn Jess Dios. 29 Iur biadidznhi Dios, guc cambi lu Jess delant lu rai. Shbi bac ms naquichi hasht rabtsin. 30 Iurn gun rai chup nguiu nabiadidzn Jess. L rai nhi Moiss nu Elas. 31 Nan rai lani tubi shcahi nanap llni. Quadidz rai lla gati Jess nu lla guzac zi m ciud Jerusaln. 32 Pedro, Jacobo, nu Juan nal mbcald gunazi l rai, per gun rai lu llni. Gun rai lla guc cambi Jess. Nu gun rai lu chup nguiu nazun Jess. 33 Nian l chup nguiu bsan rai Jess, gunii Pedro lu m: Ms, nabn dzu hiaa nd. Guzaa naa tsun ranchi, tubin par ll guqurldl; stubin par Moiss; stubin par Elas. Per Pedro rac badii p guni. 34 Nian quadidz Pedro, bdchini tubi shcahi nabsau gr rai. Bdzb ra shini gusd m iur l Moiss nu Elas nan lani shcahi. 35 Iurn bini rai tubi b nabruu lani shcahi. Gunii b: Nd l shinia narac shtuaa; gudilia l i. Gul bqu diagu shtdzi.

28Gudd

(Mt. 17.18; Mr. 9.28)

stubi dz biet rai lu dani. Iurn zihani mn bdchini lu Jess. 38 Ladi ra mn zed tubi nguiu. Gunill fuert: Ms, bn favur, gudee gun shinia, pues tubs nii napa. 39 Nan tubi mdzab narguitsu l ll. Rdchibi mdzab l ll. Rushtiall nu rruu bchini ruall. Rzian mdzab l ll nu iur ziaa mdzab, rdzagu llgana. 40 Hia bna rugu lu ra shini gus dl par gug rai mdzab lani lduu shinia, per ad b ndii rai gan. 41 Jess gunii lu ra mn: L t mn nad rialddii ldui na, nagudchi lduu t. Hasht guc gubeznuhia l t par tsald lduu t? Blac tiemp guca pacnci con l t? Guagllii shnil nd. 42 Iur guabigu nguln, l mdzab bruld nguln lu guiuu. Nu bssll nguln, per Jess gunii guc mdzab fier, nu bnac m l llgun. Iurn Jess bd nguln guiaa shtdll. 43 Gr ra mn bdzgu lduu rall por llrub pudr sht Dios.

37Brguel

(Mt. 17.1421; Mr. 9.1429)

Stubi vs gunii Jess lla gti

Nian rdzgu lduu ra mn lo qu nabn Jess, gunii m lu ra shini gusd m: 44 Gul bqu diagu naguniaa lu t iurne, nu ad rlddii lduu

(Mt. 17.2223; Mr. 9.3032)

129 t shtidza. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu per gaca intriegu guiaa ra mn par quini rall na. 45 Per ra shini gusd m ad guc badii rai lo qu nagunii Jess purqu nagachi na didz ni nu ad guasdii rai p run cuntien didz sht Jess. Nu bdzb rai nianab didz rai lu Jess p run cuntien lo qu nagunii m.

San Lucas9
Jess gunii guc Jacobo nu Juan

Chu na ms m rub

shini gusd m guzubl qudildi didz rai chu na ms m rub entr l rai. 47 Jess bd cuend p llgab quhun rai lani lduu rai. Iurn bz Jess tubi llgun culni. 48 Gunii m lu rai: El qu naquhap tubi llgun ziqu nd purqu rac shtuu mn ni na, tambin na quhnll recibir. Nu mizm tiemp quhnll recibir el qu nabsheld na. El qu quhun sirv lu shi entr l t, ni na ms m rub lu Dios.

46Ra

(Mt. 18.15; Mr. 9.3337)

tiemp par tsepi Jess gubee. Ziaa m nez par Jerusaln. Ad bdzbdii m. 52 Bsheld m bld nguiu par tsa rall gudchi Samaria. Guagnab rai pusad par guqureld rai. 53 Per ra m gudchi sht Samaria, ad gundii rall nihun rall recibir l m purqu guc ba rall ziaa m nez par Jerusaln. 54 Iur Jacobo nu Juan gun rai ndii mn sht Samaria gun rall recibir l Jess, gunii rai lu m: Dad, gu rac shtul guniba naa t gudchini guii lu gubee par tsequi ra m Samaria ziqu bn Elas guahiet? 55 Iurn Jess bdchigr lhi; guni guc rai: Llgab narun t ndii bien. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; rac shtudiaa tsa mn gabildi sino rac shtuaa gac salvar mieti. 56 Iurn ziaa rai stubi gudchi.

51Bdchini

El qu nad rnidii cuntr l hiaa, nall favur de l hiaa

Juan gunii lu Jess: Ms, gun naa tubi nguiu; rgull mdzab lani lduu mn. Rnill ll par guniball ra mdzab. Iurn l naa guniba naa lull ad gugdiill mdzab purqu ad rsndiill l hiaa. 50 Per Jess gunii: Bd s, gull mdzab lani lduu mn. Bien quhnll. El qu nad rnidii cuntr l hiaa, nall favur de l hiaa.

49Iurn

(Mr. 9.3840)

El qu narac shtuu gqull shmn Jess

ziaz rai tubi nez, tubi nguiu gunii lu Jess: Dad, snalda ll ancal ca tsal. 58 Gunii Jess lull: Ra ma lachi nap cat rgasi ma. Ra mai nap bchez sht ma lu hiagu. Per na npdiaa lidcha ca rgasia. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 59 Iurn Jess gunii lu stubi nguiu: Gudee nald na ziqu shmna.

57Iurn

(Mt. 8.1922)

San Lucas9,10 Per gunii nguiu ni: Nia Dad, per bnee permisi despus de gati shtada, iurn snalda ll. 60 Jess repi lull: Nan mn nad rialddii lduu rai shtidza par gucachi rall ra tgul. Ll luegu biadidz lu ra mn lla mud gac salvar rall. 61 Iurn stubi nguiu gunii lu Jess: Dad, snalda ll per runa rugu lul, bnee permisi tsahia lidcha primr, guna despedir shfamilia. 62 Jess gunii lull: El qu nan ziqu naraan lachi per rball nez tchill, ad rlluidiill par tsutll cat rniba Dios. Ad chu gunidii nguiu ni nall shmna.

130 Gul gunii lu rall: Gul bn recibir bendicin sht Dios. 6 Si tal qureld nguiu nd nagun recibir bendicin shtnl, cuezn bendicin con lll; per si tal guqu guiall bendicin ni, guabr guan bendicin par ll stubi. 7 Gul tsaglagu cuez t mizm hiuu ni cat bn mn recibir ll. Gul gau narnee rall gau t. Gul bii lo qu narnee rall purqu zni na el qu narun dchini; npll derech gaull lu mell sht lam shthi. Ad rntidii t tiemp ziaa t zihani lidchi mn. 8 Iur gudchini t lu gudchi cat run ra mn recibir l t, gul gau lo qu narnee rall gau t. 9 Gul bnac ra nanap galguidz. Gul gunii lu mn sht gudchi: Hia bgaa iur, gulladchi zugaa Dios par guniba m l t. 10 Per si tal gudchini t lu gudchi cat ad rndii mn recibir l t, gul tsa gr nez sht gudchi. 11 Gul gunii: Gushguiuu naqu gua naa, gudchib naa ziqu si cuntr l t, t gac ba t bdchini naa nu gunii naa lu t bgaa iur; gulladchi zugaa Dios par guniba m l t. 12 Rniaa lu t iur zed gudchini juici sht Dios, ra mn sht gudchi nad rzub digudii shtidz Dios, gun Dios cashtigu l rall ms qu mn sht ciud Sodoma.

10

Gudd stubi tiemp; iurn gudili Dad Jess setenta nguiu. Bsheld m l rai lu gr ra gudchi cat rac shtuu m tsa m despus. Chup nguiu bsheld m tubi lad. Chup nguiu bsheld m stubi lad. Gr rai gua. 2 Gunii m lu rall: Ra mn sht gudchiliu na ziqu lachi con ganzaqu per dups na el qu narun dchini. Por ni gul gunab lu Dios gusheld m ms nagun dchini. 3 Gul gua. Rshelda l t ziqu llili lu ra ma dush; mn humild entr mn dzab. 4 Ad guadii t bdu sht dum. Ad guadii t bdu lari. Ad guadii t rachi. Ad gac ld t lu nez par guadidzn t mn. 5 Iur gudchini t lidchi mn, gul bn saludar ra mn.

Bsheld Jess setenta shmn m

Prubi ra mn narialddii ldui

de l t mn sht gudchi Corazn nu Betsaida, purqu ad gualddii lduu t na. Si tal nihuna milagr lu mn sht

13Prubi

(Mt. 11.2024)

131 gudchi Tiro nu Sidn cum bna entr l t, niabr lduu rall con Dios. Niasub rall lu d nu niacu rall lari nagas ziqu si de qu bn nadz rall mud nanabani rall. 14 Por ni, iur gusheld Dios juici guc ra mn sht gudchiliu, ra mn sht Tiro nu Sidn gun rall sufrir menos qu l t. 15 Nu rniaa lu t mn sht Capernaum, lluaa t na t mn nabn ldai Dios guc t per gutiaa Dios l t lu cashtigu sht guii. 16 Gunii m lu setenta shmn m: El qu narzub diagu shtidz t, tambin rzub digull shtidza. El qu narqu guiaa l t, rqu guiall na. Nu mizm tiemp rqu guiall el qu nabsheld na.

San Lucas10
Bquit lduu Jess

ra setenta shmn Jess. Rquit lduu rai. Gunii rai lu Jess: Dad, gunii naa ll par gug naa mdzab lani lduu mn nu rzub diagu ra mdzab shtidz naa. 18 Gunii Jess lu rai: Vencid na Satans. Gunahia lu Satans iur bquld Dios lll; gulgull ziqu tubi ray sht nguziu. Gulgull dizd gubee cat qubez Dios hasht guet. 19 Gun, bnehia pudr par gul t guc ra serpient nu nill. Nap t pudr gun t gan lu Satans. Ad p gqudii t. 20 Per gun, ad rqutdii lduu t purqu rzub diagu mdzab shtidz t sino qu gul bquit lduu t purqu nasalvar t. L t naescrit lu gubee.

17Gua

Babr ra setenta shmn m

mizm iur Jess bquit ldi por pudr sht Espritu Santo. Gunii m lu Dios: Shtada, dushqullil, rnibal gubee nu gudchiliu. Quhuna alabar ll. Blual shtdzl lu mn humild, rac ba rall. Per nacahi shtdzl bnl par ra mn narnii na rall m rub, nu par ra mn narianald tchi llgab nguiu. Zni bnl, Dad, purqu zni rac shtul gac. 22 Gunii m lu ra mn: Shtada bnee gr ra cus guiahia. Ni tubi chu rungu ba chu nahia de verd, sulamnt Shtada rungu bai. Ni tubi chu rungu ba chu na Shtada de verd, sulamnt na rungu bahia chu nhi. Nahia shini m, nu gungu ba mieti Shtada sulamnt si rac shtuaa guluahia nguiu ni Shtada. 23 Iurn gunii m lu ls ra shini gusd m: Nal bn ldai Dios l mn narias lo qu narias t. 24 Zihani mn nabiadidz shtidz Dios nu ry naguqureld guahiet, guc shtuu rai gun rai lo qu narn t, per gundii rai. Guc shtuu rai guini rai lo qu narini t per bnidii rai didz ni.

21Lani

(Mt. 11.2527; 13.1617)

narluaa ly sht Moiss bdchnill lu Jess par gutdll tubi prb l m. Gunab ddzll lu m:

25Tubi

Comparaciuni sht tubi samaritano nabn bien

San Lucas10 P rnil lla guna par gac salvara? 26 Jess bquebi: P rnii ly sht Dios? Lla rnil qugnii ly? 27 Gunii nguiu iurn: Nan escrit: Gul guc shtuu Dad Dios con gudubin ldul. Gul guc shtuu Dios con gudubi alm sht t, nu con gudubi fuers sht t. Gul guc shtuu Dios con gudubi shgab t. Nu rnii ly sht Dios: Gul guc shtuu gr sal ziqu rac shtul mizm ll. 28 Jess gunii lull: Bien rnil. Si tal gnl cumplir lo qu nan escrit, gubnil par siempr. 29 Per l nguiu rac shtuu gunii mn bien de lll. Gunab ddzll lu m: Chu na sahia? 30 Jess bquebi con comparaciuni r: Tubi nguiu brull Jerusaln par ziall gudchi Jeric. Terciuni bruu nguban lu nez. Gulaan rall gr nanuall hasht nu shbll. Bd nguban galn lll, iurn bsan rall lll hia mr nitill. 31 Guzac tubi bshuzi bdchini cat nagaa nguiu ni. Iur gun bshuzi lu nguiu, gudd bshuzi stubi nez. 32 Nu tubi m levita narun compai l bshuzi lani iduu, bdchnill; gunall lu nguiu nagaa nez. L qu l stubi nez guddll. 33 Per tubi nguiu sht gudchi Samaria ziaa mizm nez ni. Gunall lu nguiu nagaa. Bgaa ldull l nguiu. 34 Iurn guabgull lu nguiu, nu bnll rumdi lu rid. Btiall

132 siti con vini nu bshill tubi lari lu rid. Bdchbll nguiu ni tchi ma nanuall. Guanull l nguiu cat ran nguiu pusad. Nd bnll compai nan rid. 35 Stubi dz nabrguel, iur l samaritano guziaa, gulull chup dum bdchichi. Bdll cuaa nashtn pusad. Nu gunill: Gup nguiu r. Si tal gnl gasht ms, na guguilla iur guabra. 36 Gunii Jess lu narluaa ly: Gunii lua, de tsun nguiu nagun lu nguiu naguc rid por ra nguban, chu guc shtuu l shi? 37 Gunii ms sht ly: El qu nabgaa lduu nan rid. Iurn gunii m lull: Zni ll, guagun ziqu bn m samaritano.

ziaa Jess nez con ra mn. Bdchini m tubi gudchi cat qureld Marta nu bldll Mara. Bn rai recibir l Jess lidchi rai. 39 Mara guzub gua Dad Jess par guqu digui shtidz m. 40 Marta rqudini ldull tant dchini nan lani hiuu. Guabigu Marta lu Jess, nu guni: Dad, pziel bdl permisi guzub belda gual? guqu digull shtdzl, nu tubsia quhuna dchini. Gunii lull gnll compai na. 41 Gunii Jess lu Marta: Marta, Marta, nal rqudini ldul por dchini nanan; ad rbedchdii ldul. 42 Tubs cus rquini. Mara gudili lo mejur. Ad chu gudchis lo qu nanpi.

38Guaglagu

Gua Jess lidchi Marta nu Mara

133
Jess bluai lla gunab mn lu Dios

San Lucas11 amigu shtnl per aunqu ad ndiill gunell lo qu narqunil purqu nal tubi amigu, per si tal tsaglagu gunbruul, lll tsashtll; gunell lo qu narqunil. 9 Rniaa lu t, gul bn zni. Gul guaglagu gunab t lo qu narac shtul, iurn gunee m caa t. Gul tsaglagu quili t, t gudzel t. Gul bsdchi rua puert hasht gullal puert. 10 Gr mn narnab lu Dios, gnll recibirin. Gr mn narguili, gudzelin. Gr mn narsdchi rua puert, gunall lla rllal puert par lll. 11 L t nan shtad llgun, si tal shnil gunbll bel mbeld gaull, p zdl tubi mbeld call? Aqudii. 12 Si tal gunbll tubi dchit gaull, p zdl tubi nill? 13 Si tal l t nan mn mal, per rac t gud t cus zaqu caa ra shini t, mucho ms gunee Shtad t naqubez gubee l Espritu Santo par cueznhi l t si tal tsaglagu rnbl lu m.

11

Guzac Jess biadidznhi Dios. Iur gual, tubi shini gusd m gunii lu Jess: Dad bluaa l naa tubi oraciuni ziqu Juan Bautista bluai mn shthi lla gunab rai lu Dios. 2 Jess gunii: Iur ruadidzn t Dios, gul gunii: Nal Shtad naa; rac shtuu naa gr mn gun rall alabar ll. Rac shtuu naa gunibal gr mn narta lu gudchiliu. Rac shtuu naa gr mn gun rall lo qu narac shtul igual ziqu ra iangl lu gubee rzub diagu rai shtdzl. 3 Bnee nagu naa dz con dz. 4 Bn perdun duld sht naa purqu run naa perdun el qu narun mal cuntr l naa. Ad rddiil permisi gutd mdzab prb l naa t ldagu naa lu duld. 5 Guaglagu gunii Jess: Si tal npl tubi amigu, nu tsal ldchill guruld guel. Gunil lhi: Amigu, bn prsht tsun guetshtildi 6 purqu tubi amigu bdchini zitu. Npdiaa p gaull. 7 Per amigu shtnl guqubill dizd lani hiuu znd: Ad rsibdiil na; nau puert rua lidcha. Gr naa nagasi naa. Ndii mud gunehia narac shtul. 8 Rniaa lu t, mn ni na

(Mt. 6.915; 7.711)

Gunii mn Jess nap mdzab lani ldi

tubi dz Jess caghi tubi mdzab gup nanan lani tubi nguiu. Ruaddzdiill. Per iurn bruu mdzab, bien ruadidz nguiu. Ra mn bdzgu lduu rall. 15 Per bld rall gunii: Rgu Jess mdzab por pudr sht Beelzeb nan jf sht los de ms mdzab. 16 Sbld mn btd rall prb l m, nihun m lo qu nandii

14Guzac

(Mt. 12.2230; Mr. 3.1927)

San Lucas11

134

volunt sht Dios. Gunab rall Iur bruu mdzab lani gun m tubi milagr lu rall, ziqu lduu nguiu, riazll cat ndii tubi si de qu na m shini Dios. nis. Rgulill cat cuzll per 17 Guc ba m llgab naquhun ad rdzldiill lugar. Iurn rnill: rall. Gunii m: Guabra lduu mn cat bruaa. 25 Bdchini mdzab. Bdzlll Si tal guruld shmn gubiern rdildi cuntr mizm gubiern, tsal ziqu tubi hiuu bien arreglad gubiern. Nu si tal nadividid tubi nu limpi. 26 Iurn tsallii mdzab famili, gudchini tiemp tsal famili gadchi mdzab ms mal qu ni. 18 Nu Satans si tal Satans lll; riut rall lani lduu nguiu nadividid mizm lll, tsal pudr ni. Ban nguiu ni con gadchi shtnll. Cagniaa nd purqu rnii mdzab, ld tbsdii mdzab. t rguhia mdzab por pudr sht Ms mal ban nguiu ni. Beelzeb. 19 Si tal rguhia mdzab Ra narquit lduu de verd por pudr sht Beelzeb, chu run 27 Iur cagnii m ra didz r, compai ra mn entr l t narg mdzab lani lduu mn? L tubi naa naz entr ra mn zihani narg mdzab entr l t, gunii gunill fuert lu m: rall lu t chu bnee pudr guiahia Dichus na gullan ll, nu par rguhia mdzab, nu gunii bgdchill ll. 28 Jess gunii: rall run t mal llgab. 20 Per si tal con pudr sht Dios, rguhia Ms bien na el qu narqu mdzab lani lduu mn, hia bgaa diagu didz sht Dios nu rzub iur, gulladchi zugaa Dios par digull shtdzi. gunibai l t. 21 Si tal tubi nguiu putnt Ra mn mal gunab rall gun m tubi milagr lu rall quhpll bien ldchill con guib (Mt. 12.3842; Mr. 8.12) narguini mn, pues gr nanap 29 Zihani mn bdchini; bd nguiu ni nasegur. 22 Per si tal gudchini stubi nguiu ms fuert nu rall lu Jess. Gunii m lu rall: gnll gan lu primr nguiu, iurn Nal mal na mn tiemp gugull gr nanap primr nguiu ne. Cagnab rall tubi si sht nu rttsllin entr ra shmnll. Ra Dios. Cagnab rall guna tubi guib nan riald lduu primr milagr. Ni tubi cus rub gun nguiu, hia na rahin guiaa stubi nguiu. rall, sulamnt tubi cus ziqu 23 El qu nandii gunii favur naguzac tiemp sht Jons gun de na, nall cuntr de na. El qu rall. 30 Ziqu guc Jons tubi si nad rtdii mn lua, na ziqu par ra mn sht Nnive de qu tubi narsllun mn lua. gac cumplir shtidz Dios, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu Tubi mdzab nababr cat brull gqui si par ra mn nanabani (Mt. 12.4345) ne. 31 Iur gac juici sht Dios, 24 Guaglagu gunii Jess: l reina naguniba ladz Sur,

135 tsasuldill nu gnll juzgu mn nanabani iurne, na rall culpabl purqu naa ni bid gun l Salomn par guqu digull shtidz Salomn. Gul gun, hia bdchini tubi ms m rub qu Salomn. 32 Nu zac ra mn naguqureld gudchi Nnive, tsasuld rall lu juici con ra mn naqureld ne; nu gunii ra mn sht Nnive, ra mn nanabani ne na rall culpabl purqu ra mn sht Nnive, iur bini rall shtidz Jons, babr lduu rall con Dios. Gul gun, hia bdchini tubi ms m rub qu Jons.

San Lucas11 gudbidii m guiaa m ziqu na custumbr religius. Guas lduu fariseo. 39 Iurn gunii Dad Jess lu fariseo: Ll con los de ms fariseo na t ziqu trasht naretidii. Rguibi t bien ladi ra trasht ziqu custumbr religius, per lani lduu t nan zihani mald. Rzebi lduu t p sht mn. 40 Tunt na t. Dios bntsau l nguiu nez fur nu nez lani. 41 Gul bd nanap t caa mn. Gul gac t mn zaqu, iurn gr cus na limpi par ll. 42 Prubi de l t fariseo; caguilli t lo qu narun tucar caa Dios hasht ra plant nams mitun, per ra cus rub ad rndii t cumplir. Rndii t trat bien con sa t. Nu rac shtudii t Dios. Run tucar gun t cumplir cus r nu los de ms mandamient sht Dios. 43 Prubi de l t fariseo. Nal rac shtuu t guzub t primr asient lani iduu. Rquit lduu t iur mn run rall saludar l t con zihani rspti cat rd mn. 44 Prubi de l t. Na t ziqu ra baa nagachi cat bgachi tgul. Ra mn rdd rall guc ra baa per rddii rall cuend blac fier na lugar ni. 45 Iurn tubi ms narluaa ly gunill lu m: Ms, nu zac cagnil guc naa por didz r. 46 Jess gunii: Tambin prubi de l t ms sht ly purqu quhun t obligar ra mn gun rall zihani custumbr. Nahin ziqu tubi cargu n, per l t ad rldsidii thin ni siquier con tubi shcun t.

Lintrn par alm sht t

tubi mn rsulddiill llni lani lintrn nu despus tsagcchill lintrn lugar nagachi. Ad gutudiill lintrn con tubi tp. Per guzubllin guiaa par el qu natsut lani hiuu guzian. 34 Slul na ziqu tubi lintrn. Si tal nazaqu slul, npl llni gudubi lani ldul. Per si tal rac lluu nacahi slul, npdii t llni. 35 Gul bn llgab bien si tal llni nanap t ad nahin nacahi. 36 Iur nan llni gudubi lani lduu t, ni tubi part nacahi; na ziqu tubi lintrn narzian lu nacahi.

33Ni

(Mt. 5.15; 6.2223)

Jess gunii guc ra fariseo nu ms sht ly

cagluaa Jess ra mn, tubi fariseo bn invitar gau m lidchi fariseo. Gua m lidchi fariseo nu guzub m lu mell. 38 Gun fariseo zub m lu mell per ad

(Mt. 23.136; Mr. 12.3840; Lc. 20.4547)


37Nian

San Lucas11,12 de l t. Rzaa t capill sht ra profet nabiadidz shtidz Dios. Shtad gul t gudini rall ra profet ni. 48 Na t testigu gudini ra shtad gul t l ra profet, nu na t de acuerd con lo qu nabn rall purqu rzaa t capill sht ra profet. 49 Por ni lani libr nanuaa sabidura sht Dios rnii: Gushelda profet nu posht lu ra mn per quini mn bld ra nabshelda, gati rai. Sbld rai guzac zi mn. 50 Per rniaa lu t, gun Dios juzgu ra mn tiemp ne por gr mald nabn ra mn cuntr ra profet dizd bcuesht m gudchiliu. 51 Ra mn nanabani ne na rall culpabl por galguti sht Abel nu por galguti sht gr m zaqu, hasht galguti sht Zacaras, el qu nagudini mn entr iduu nu bcugu. Gun m juzgu l t por gr ra cus r. 52 Prubi de l t ms sht ly purqu nap t liahi par gac ba lla gac salvar mn per ad ndii tsut t shnez Dios nu ad ndii t tsut mn shnez m; gac rall shmn m. 53 Nian cagnii m ra cus r, ra ms sht ly nu ra fariseo bldn rall Jess. Bdchib rall zihani didz guc m. Gudildi didz rall t gunii m cus mal. 54 Btd rall prb l m par ldagu m lu tramp sht rall. Mud ni gudili rall par gun rall acusar l m lu gubiern ruman.

136 Gul gup cuidad enseans sht ra fariseo. Na rall fals. Enseans sht rall rrts ziqu levadur lani nacub. 2 Lo qu nan lani lduu mn guruu lu llni. Gr cus nagachi nap qu gac ba mn. 3 Gr lo qu narnii t lu nacahi, guini mn lu llni. Lo qu narnii t nagachi nu lo qu naruadidz t lani hiuu cat nau, gac ba mn. Guabr guadidz mn fuert shtidz t lu ra mn.

47Prubi

Gunii Jess: Ad rdzbdii t lu mn

gunii Jess: Na t amigu shtna. Rniaa lu t ad rdzbdii t mn narguini cuerp per npdii rall pudr gun rall ms cus cuntr l t. 5 Per na guniaa lu t chu gudzb t lhi. Nhi el qu despus quni ll, npi pudr par gushldi ll gabildi. Rniaa lu t stubi, gul bdzb li. 6 Rdu gai mai por chup dum bichi. Per Dios ragn ldi l ra ma. 7 Nu nap m cuend bld guits guc t zub cad de l t. Ad rdzbdii t lo qu quhun mn cuntr l t; ms lasac t qu zihani mai.

4Guaglagu

(Mt. 10.2831)

El qu narnii lu ra mn nall shmn Jess

12

Tiemp ni bd zihani mili mn hasht rtee sa rall. Jess guzubl gunii m lu ra shini gusd m, primr lu rai:

Gul gup cuidad ra mn fals

lu t, si tal rnii t lu ra mn na t shmna, guniaa lu ra iangl sht Dios na t mn shtna. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 9 Per si tal gunii t lu ra mn ad ndii t shmna,

8Rniaa

(Mt. 10.3233; 12.32; 10.1920)

137 iurn guniaa lu ra iangl ndii t mn shtna. 10 Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. El qu narnii didzab cuntr na, gac gun Dios perdun lll; per si rnil didzab cuntr Espritu Santo, gndii m perdun ll. 11 Iur guaa mn l t lu ra gubiern u lu ra jusi u lu ra narun juzgu lani iduu, ad rndii t llgab p gunii t lu rall, lla guquebi t par guruu t, 12 purqu mizm iur ni Espritu Santo guluai l t p guquebi t lu rall.

San Lucas12 cuetsau llub. Guzahia stubi ms narub, cuetsau llub lani con gr cus nanapa. 19 Mizm na runa llgab, nan sufsient por zihani iz. Gndiaa dchini lachi; ms bien gubeza lidcha. Guha; gua vini. Guquit lduaa. 20 Nian quhnll llgab, gunii Dios lull: Tunt nal. Guel ne gtil. Ra cus nabtal, chu gac nashtn rahin? 21 Zni na gr ra nguiu nart zihani cus par mizm lll per npdiill cus nalasac lu Dios.

Quhap Dios shni

tubi mn nabruu ladi mn zihani, gunill lu Jess: Ms, bn favur; gunii lu bcha gunell herenci narun tucar cahia. 14 Per Jess gunii lull: Rndii tucara nihuna juzgu entr l t. Ni tubi t bndii nombrar na par quidza herenci shtn t. 15 Guaglagu gunii m lu ra mn: Gul gup mizm l t par ad rzbidii lduu t ra cus sht gudchiliu. Galrquit lduu nguiu zed de Dios, lddii por cus zihani nanap nguiu lu gudchiliu. 16 Iurn gunii m tubi comparaciuni: Guc tubi nguiu ricu. Shguiull bd tubi bn ganzaqu. 17 Bnll llgab: Lla guna con tant llub. Ndii lugar par cuetsuhin. 18 Gunill: Guchilia hiuu cat

13Iurn

Comparaciuni sht nguiu ricu per natntll

gunii Jess lu ra shini gusd m: Rniaa lu t, ad rqudnidii lduu t por lo qu nagu t par gubani t, ni por shab t nagacu t. 23 Vid sht t na ms lasac qu nagu t. Cuerp sht t ms lasac qu shab t. 24 Gul gun, ziqu ra ma riegu ad rcabndii ma llub. Ad riagllidii ma cusech lachi cuetsau mahin lani hiuu. Per Dios rguhi ra ma. L t lasac t ms qu ra mai. 25 Chu de l t por tant rnl llgab gubnil tubi dz ms? 26 Si tal gqudii gun t ra cus mitun, pziel run t llgab por ra cus ziqu nagu t u nagacu t? 27 Gul gun, lla riarub ra gu. Ad rndii rahin dchini. Ad rtbidii rahin, per ry Salomn con gudubi galluj shthi, bndii gan nicuhi ziqu ra gu lachi. 28 Gul gun, l t nariald ldui dup, chul rluaa gu lachi nedz, quhun Dios; per glli gubidchi gu nu tsahin

22Tambin

(Mt. 6.2534)

San Lucas12 lu guii. Mucho ms gunee m narquini t. 29 Ad rianlddii t tchi ra cus p gau t, p gu t; ad rqudnidii lduu t por ra cus r. 30 Ra mn nad rialddii ldui shtidz Dios, rianald rall tchi ra cus sht gudchiliu, per l t nap t Shtad t. Run m cuend gr nicid nanap t. 31 Primr gul guanald tchi narac shtuu Dios. Na m ry. Iurn gunee m gr cus narquini t par gubani t.

138 t de verd, guruu shumbrel lam nu gunii lam lu ra muz: Gul guzub lu mell. Iurn l lam gnll sirv lu rall, gau rall. 38 Si tal gudchini lam guruld guel; si tal gudchini lam zed grguel nu gudzel lam l ra muz qubez rall, hia nabani rall; rquit lduu ra muz iurn. 39 Nan t bien si tal niac ba nashtn tubi hiuu p iur gudchini nguban ldchi, zgaa nguiu ni list. Ndiill tsut nguban ldchill. 40 Nu zac l t nap qu gac t list purqu ad npdii t cuend ca iur gudchinia stubi. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; gudchinia iur rnii t run falt par gudchinia.

Gul bcuetsau tesur lani gubee

t dup mn narianald tcha ziqu ra llili narianald tchi vqur. Ad rdzbdii t purqu Shtad t gudili l t, t guniba t cat na m ry. 33 Gul btuu nanap t caa mn dum, el qu nabnpdii. Gul gap t panit nad rshidii con dum nad rialdii; quiere decir, tesur lu gubee. Nd ni tubi nguban riutdii. Ndii ma naru panit par tsaluhin. 34 Cat nacuetsau tesur shtnl, nd rac shtul gubnil.

32Na

(Mt. 6.1921)

Muz nabn nu muz mal

gac list nu preparad gudubi tiemp, ziqu nguiu nallii lni par dchini, ziqu mn nanuaa lintrn naqu llni. 36 Gul gac ziqu ra muz naqubez lam sht rall. Gua lam lidchi saa. Ra muz nan list par gushal rall puert luegu, iur rsdchi lam rua puert; 37 rquit lduu ra muz si nabani rall iur l lam gudchini, purqu rniaa lu

35Gul

Gul gac t preparad

gunab didz Pedro lu m: P gunil comparaciuni r lu gr mn u gunilin sul par l naa? 42 Gunii m: Chu na muz zaqu nu nasini guqull? Nall ziqu tubi mn encargad con lidchi shlmll. Rniba shlmll gunall gr dchini, nu gudll nagu ra muz iur rgaa iur rau rall. 43 Nal rquit lduu encargad ni si tal quhnll bien iur gudchini lam shtnll. 44 Gulda rniaa lu t, l lam gnll nombrar l nguiu ni, guniball gr nanap lam. 45 Per si tal l nguiu rnill lani ldull, ad gudchnidii lam luegu, nu guzubl nguiu ni sac zill ra muz nu ra criad con galn,

41Iurn

(Mt. 24.4551)

139 per lll raull, ruull, rzuudchill. lam shtnll mr iur ad qubzdiill l lam. Guabr lam de repnt iur ad quhndii nguiu ni bien. L lam gnll cashtigu lll nu guniba lam gtill nu tsall lugar cat nan ra nad rialddii ldui Dios. 47 L muz naguc ba p rac shtuu lam gnll per ad bndiill cumplir, ad bndiill preparar, gud lam zihani galn guc muz ni. 48 Per l muz nad guc badii p rac shtuu lam gnll, nu bn muz lo qu narun tucar cashtigu, gud lam dups galn guc muz ni. Si tal bd Dios zihani llni guc nguiu, nall responsabl lu m gnll bien con ra cus ni. L nguiu nabn recibir p sht mn, nall responsabl nu mn gunab rall ms de nguiu ni.
46Gudchini

San Lucas12,13 cuntr shni. Llgun na cuntr shtad llgun. Shnia na cuntr shtspi. Shtsap na cuntr shnai. Sugr rldn llllill. Llilli na cuntr sugrll.
Gul guc ba si sht tiemp ne
(Mt. 16.14; Mr. 8.1113)

zac gunii Jess lu ra mn zihani: Iur rna t shcahi nagas nez guet, rnii t: Hia mr gudchini guiu. Luegu rlagu guiu. 55 Si zed mb nez sur, rnii t: Zed galnai. Nu luegu rac nai. 56 Na t fals, nan t si nanan lu gudchiliu nu ra si nanan gubee. Pziel rac badii t p run cuntien lo qu naquhac iurne?

54Nu

Bn rgl asunt con contrari shtnl

Por shtidz m nan divisioni

gudchinia par gac cashtigu mn sht gudchiliu lu guii. Nal rac shtuaa de qu subluhin. 50 Nap qu gutiahia lu galrzac zi, ziqu rtiaa mn nguiu lani nis par chub nis nguiu. Nahia ziqu mn narlull hasht tsal gac cumplirin. 51 Gu lluaa t bed gudchinia par cuedch lduu mn con sa rall? Aqudii. Ld zndii. Bed gudchinia par gac dividid ra mn. 52 Dizd iurne gac dividid famili; tsun mn guruu rall favur de na. Mizm famili guruu chup mn cuntr de na. 53 Shtad llgun rldn rall

49Bed

(Mt. 10.3436)

bn llgab cad tubi t lo qu nazaqu lu Dios. 58 Por ejempl, si tal tubi mn run demand ll lu gubiern, ants gudchnil lu autorid, bn rgl con contrari shtnl par guan en paz. Si ad rndiil zni, l contrari shtnl gnll demand ll lu jusi. L jusi gnll intriegu ll lu suldad. L suldad tsagsan rall ll lachiguib. 59 Gulda, ad gurudiil hasht qullil gr centav nanazbil.

57Gul

(Mt. 5.2526)

13

Nian biadidz Jess didz r, bruu bld nguiu nagunii lu Jess mal nabn Pilato,

Rquini guabr lduu t lu Dios

San Lucas13 purqu Pilato gudini bld mn sht Galilea lani iduu rub. Rn sht ra nguiu ni guc mesclad con rn sht ma nabn ra m israelit ofrecr ziqu ofrend lu Dios. 2 Jess gunii lu rall: P llgab quhun t ne? Ra mn nabn sufrir zni, ad npdii rall ms duld qu los de ms sa rall. 3 Rniaa lu t, si tal ad guabr lduu t con Dios, zac guniti t cat ndii fin. 4 P lluaa t ra chei bi tsun nguiu naguti iur gulagu tubi hiuu guiaa guc rall, na rai ms m duld qu gr ra mn naqureld Jerusaln dz ni? Guti rai, bn lu sht Silo. 5 Rniaa lu t, ld zndii. Si tal ad gndii t cambi mud nanabani t lu Dios, zac l t guniti t cat ndii fin.

140
Jess bnac tubi naa nablecu tchi

gunii m comparaciuni r: Tubi nguiu bcabn tubi hiagu higu entr ra hiagu uv. Gudd iz. Guagllii nguiu nashi sht hiagu higu per p bdzldiill. 7 Iurn gunill lu naquhap ra plant: Gun, tsun iz bed gullihia nashi sht hiagu higu per ni tubi nashi bdzldiaa. Bchugu hiagu ni. Pziel quhun hiagu cupar lugar lu shlat? 8 Per nguiu naquhap ra plant gunii: Dad, bsan hiagu ni stubi iz. Tsaglda guiuu nu gutiahia bon gua hiagu par gunee hiagu nashi. 9 Gubzaa stubi iz, si tal ad gunediin nashi, guniba, guchgahin iurn.

6Iurn

Comparaciuni sht hiagu nanpdii nashi

dz narzii lduu mn, Jess cagluaa ra mn lani iduu sht ra m israelit. 11 Nd nan tubi naa narac lluu chei bi tsun iz. Blecu tchi, bn mdzab mal. Ad bn naa gan guzuldill. 12 Iur gun Jess lu naa ni, gunab m lll nu gunii m: Ll, hia bqul; nal libr galguidz shtnl. 13 Bdchib m guiaa m guc naa. Guasuldill. Guzubl gunill llrub na pudr sht Dios. 14 Per l jf sht iduu bldnull Jess purqu bnac m l naa dz narzii lduu mn. Gunii jf lu ra mn: Shup dz nan gun mn dchini. Gudchini ra mn narac lluu entr lani llmal, lddii dz descans guac rall. 15 Iurn gunii Dad Jess lull: Na t mn fals. Cad tubi t nanap burr u tubi ngun, rshaqu t ma nu riaan t ma, gu ma nis. Gr ra dz quhun t zni. 16 Gun lu naa r, nall llbn Abraham. Chei bi tsun iz rac llull; qudull por pudr sht Satans. P rnil; gushaca lll lu galguidz r dz narzii lduu mn? 17 Iur gunii Jess didz r, gr ra mn narun cuntr l m, rtu lu rall. Los de ms mn bquit lduu rall iur gun rall cus rub nabn Jess.

10Tubi

Comparaciuni sht bdchi bichi


18Gunii

(Mt. 13.3132; Mr. 4.3032)

Jess tubi comparaciuni:

141 Lla gurts didz de qu gulladchi na Dios par gunibai mieti? P guniaa lu t, t gac ba t? 19 Manr narniba Dios mn, na ziqu tubi bdchi bichi. Gudishi nguiu bdchi ni. Gualdani bdchi nu guarubin hasht guquin tubi hiagu rub. Ra mai bdchib bchez lu llicu hiagu.

San Lucas13 l naa ladi gudchi sht naa. 27 Iurn nguiu ni guqubill lu t: Hia guniaa lu t, rddiaa cuend chu na t, l t mn naquhun mald. Gul guabs lua. 28 Rniaa lu t lugar ni gun t; gau lai t purqu gubia t lu gr ra nabiadidz shtidz Dios guahiet lu gubee per l t ad tsutdii t. Guan t fur. 29 Gudchini mn nez guiaa. Gudchini mn nez guet. Gudchini mn nez nort nu nez sur. Guzub rall; gau rall lu gubee cat rniba Dios. 30 Gun, bld mn nalasqudii lu gudchiliu iurne, lasac rall lu Dios iurn; nu bld mn nan m rub ne, ad gqudii rall m rub iurn.

Comparaciuni sht levadur

gunii Jess: P comparaciuni guniaa lu t? t gac ba t manr rniba Dios ziqu Ry. 21 Nahin ziqu levadur nabdchib tubi naa guc tsun medid harin. L levadur rdin fuers gr nacub.

20Guaglagu

(Mt. 13.33)

Tubi puert nadee

guz m nez par Jerusaln. Bluaa m ra m gudchi nu m ranchi cat canz m. 23 Guzac tubi mn gunab ddzll lu Jess: Dad, blac mn gac salvar, dups u zihani mn? Gunii m lull: 24 Gul gunii lduu t par tsut t puert nadee, purqu gudchini tiemp zihani mn gac shtuu tsut rall puert ni per gndii rall gan. 25 Gaquin ziqu nashtn hiuu. Nau puert sht hiuu. L t zugaa t fur. Rsdchi t puert ni nu gunii t: Dad, bshal puert, gudchini naa. Per l nguiu ni gunii lu t: Ad rungu badiaa chu na t. 26 Iurn l t guzubl gunii t: Gudaun naa ll; biin naa ll. Blual
22Guaglagu

(Mt. 7.1314, 2123)

Bini Jess guc Jerusaln

dz nagunii Jess didz r, bdchini bld fariseo lu Jess. Gunii rall lu m: Bruu de nd purqu Herodes rac shtuu qunill ll. 32 Jess gunii lu rall: Herodes nasini guqull par gusigull. Gul guagnii lull: Nedz nu glli riaglagu gunaca ra narac lluu. Guga mdzab lani lduu mn. Per tchi glli guzubluhia shchinia. 33 Nap qu tsaglaga shneza nedz, glli, nu tchi glli purqu ndiin posibl tubi naruadidz shtidz Dios gti stubi gudchi; sulamnt Jerusaln gti. 34 Mn sht Jerusaln, rniaa lu t, rguini t ra nabiadidz shtidz Dios, guti rai. Bd gu t ra narnii shtidz Dios lu t. Zihani

31Mizm

(Mt. 23.3739)

San Lucas13,14 vuelt guc shtuaa niatahia l t ziqu tubi guidi rgudchi ra guidi med, per ndii t gudchini t lua. 35 Rniaa lu t, m Jerusaln, guan t ziqu tubi hiuu dachi. Gndii Dios compai l t. Nu ad gundii t lua hasht dz nagunii t: Bendit na el qu nabsheld Dad Dios lu gudchiliu. Bn ldai m li. Zni gunii t.

142 run mn invitar ll lu saa, ad rzbdiil lugar mejur purqu si tal nanul lugar zaqu nu gudchini stubi m ms lasac qu ll, 9 l m nabn invitar gurup t, gunill lul: Bn favur guasuld; sub nguiu r nd cat zbl. Pues tsasbl stubi lugar tras per blac rtu lul iurn. 10 Per gun, si tal tsal lidchi mn, guzbl lugar humild, iurn l nguiu nabn invitar ll, gunall cat zbl. Gunill lul iurn: Dad, bn favur guzub lugar zaqu culani ra m nalasac. Zni npl hunur lu ra mn nazubn lu mell. 11 El qu narun par gqull m rub, gulgull con shtu, per el qu nad rndii par gqull m rub, Dios gun honrar lll. 12 Iurn gunii Jess lu nabn invitar l m gau m ldchill: Iur quhnl invitar ra mn t gau rall, guruld dz u guel, ad rnbdiil amigu shtnl, nil shfamlil, nil ra bchil. Ad rnbdiil vcini ricu shtnl purqu l rall despus gun rall lo mizm con ll, gaul lu mell shtn rall; 13 sino qu iur quhnl invitar ra mn ldchil, gunab ra prubi. Gunab ra mancu, ra cuj, ra ciegu t gau rall ldchil. 14 B npdii rall t par guabr quilli rall ll. Guquit ldul iurn; nu Dios quilli ll dz natsasht ra shmn m ladi ra tgul.
8Iur

14

Guzac tubi dz descans, guataun m lidchi jf sht ra fariseo. Los de ms fariseo qugldachi rall l m. 2 Gulladchi m nan tubi nguiu narac lluu nagadz guii. 3 Jess gunab didz lu ra fariseo nu lu ra ms sht ly: P rnii t? Gu run provid ly sht Dios guncaa ra narac lluu dz narzii lduu mn? 4 Per l rall ad bqubidii rall. Iurn Jess biaa l nguiu tubi lad; bnac m lll. Gunii m tsall con bien. 5 Luegu gunii m lu ra fariseo: Gr t si tal gulagu tubi ngun u tubi burr lani gurz dz descans, luegu tsald t ma. Ni tubi t ad gubzdii hasht stubi dz par gug t ma. 6 Gqudii rall nihun rall contst lu Jess.

Bnac Jess tubi nguiu nagadz guii

Jess lla na ra mn invitad lidchi fariseo, gudili rall mejur lugar lu mell iur gudu rall. Gunii m tubi comparaciuni lu rall:

7Gun

Ra invitad lu saa

nazubn Jess lu mell, iur bnill didz r, gunill: Dichus gr ra natsut gubee cat Dios na Ry, t sbll lu mell, gaull.

15Tubi

Comparaciuni sht cn rub

143 gunii lu nguiu ni: Tubi nguiu bn preparar gudll tubi cumid zaqu. Gunbll zihani mn gudchini t gau rall. 17 Bgaa iur hia list na gr cus. Iurn bsheld nguiu ni tubi muz naguagnii lu ra invitad: Gul gudee luegu. Hia nadchib cumid lu mell gau t. 18 Per gr ra invitad tubi por tubi bn rall dispensar. Primr nguiu gunii: Bn dispensar na. Guza tubi ld guiuu, nap qu tsagnahia luhin. 19 Stubi gunii: Guza gai nez ngun. Mr iurne gac prb ma nia zun ma dchini. Bn dispensar na. 20 Stubi gunii: Tampa btsahia. Llall tsahia iurne? 21 Babr muz lidchi lam ni. Gunill lhi gr lo qu gunii ra invitad. Bld lam ni. Gunill lu muz: Gua luegu nases lu nez hasht ra nez bichi sht gudchi. Guagllii ra prubi, ra mancu, ra cuj, nu ra ciegu; gau rall. 22 Gudd stup tiemp babr muz. Gunii muz lu lam: Dad, hia bna lo qu nagunil per todava nan lugar lu mell. 23 L lam gunill: Gua stubi; bn rugu lu mn nazugaa nez lachi nu ra nanan camin reali par gued guz rall lidcha. Gac zihani mn hasht tsdii lugar lu mell. 24 Ni tubi nagunaba primr gudii rall cumid zaqu nabna preparar.

San Lucas14 ms qu shtdll, ms qu shnall, ms qu tslll, nu shnill, nu ra bchill, nu znll. Nap qu rac shtull na ms qu prupi vid shtnll. Si tal rndiill ni, ndii mud gqull shmna. 27 Cualquier narac shtuu gqull shmna, nap qu gnll renunci prupi deseo shtnll nu gqull dispuest gtill por na. 28 Cad tubi de l t si tal rac shtul guzal tubi hiuu rub, primr gunab ddzl blac dum run costar par tsal dchini. Iurn gulbl dum nanpl; gac bal si tal nan sufsient dum. 29 Si tal ad rndiil llgab bien, despus de guntsul cimient sht hiuu, ndii dum tsal hiuu, gr ra mn nagun lu cimient, tsaglagu gun rall burn ll. 30 Gunii rall iurn: Nguiu r guzubl guzall hiuu per npdiill dum par tsal dchini. 31 Gul bqu diagu stubi comparaciuni. Tubi ry con chii mili suldad rac shtuu tsatldill con stubi ry. Primr quhnll llgab si tal gnll gan con fuers nanpll lu ry nanap gald mili suldad. 32 Si tal rdll cuend ad gnll gan, mientras zitu na ry con gald mili suldad, gushldll rsun lu ry par gac en paz, par tsaldii tildi rall. 33 Zni nahin con l t, el qu nad rndii renunci gr lo qu nanpll, ndii mud gqull shmna.

16Jess

mn guanald rall tchi m. Bdchigr m; gun m tchi m nu gunii m lu rall: 26 El qu narac shtuu gqull shmna, nap qu gac shtull na

25Zihani

El qu narac shtuu gqull shmn Jess

Zed nanpdii sabor

na zed per si guniti zed sabor, lla gun nguiu guabr sabor sht zed? 35 Ad rlluidiin, nil par guc guiuu ziqu bon,

34Nabn

(Mt. 5.13; Mr. 9.50)

San Lucas14,15 ni par stubi cus. Guruld mn zed ni lu nez. Si tal rac shtul tsasl, gul bqu diagu bien shtidza.
Comparaciuni sht llili naguniti

144 hasht gudzlll dum. 9 Iur bdzlll dum, gunbll vcini nu amigu shtnll; rnill: Bn compai na purqu hia bdzela muned naguniti nu rquit lduaa. 10 Manr ni rquit lduu ra iangl iur tubi mn nanap duld, guabr ldull con Dios.

15

Zihani mn mal ziqu ra narun cubr impuest nu ra pecadur, bed bigu rall lu m par guqu diagu rall shtidz m. 2 Ra fariseo con ms narluaa ly, gunii rall cuntr Jess. Gunii rall: Jess na amigu shtn ra pecadur. Ria Jess lidchi rall t gaull. 3 Iurn Jess gunii comparaciuni r lu ra contrari sht m: 4 Si tal npl tubi gahiua llili per guntil tubs ma, rsnl los de ms ra ma lachi par tsatlil l ma naguniti hasht gudzll l ma. 5 Iur gudzll l ma, qudchbl ma inil nu nal rquit ldul. 6 Iur nanul ldchil, gunbl amigu nu vcini shtnl nu gunil lu rall: Bn compai na tant rquit lduaa purqu bdzela l ma naguniti. 7 Rniaa lu t, na lgr lu gubee iur tubi mn nanap duld, guabr ldull con Dios, ms lgr qu noventa y nueve mn zaqu nanad rqunidii guabr lduu rall con Dios.

(Mt. 18.1014)

bqu diagu stubi comparaciuni. Tubi naa npll chii muned bdchichi nalasac. Si tal guntill tubs muned, p gnll? Rquguill llni lintrn. Rldbll gudubi lani hiuu. Rgulill bien
8Gul

Comparaciuni sht dum naguniti

tubi nguiu nap chup llgni. 12 El qu nams nabichi gunill lu shtdll: Dad, rac shtuaa gunel herenci narun tucar cahia. Iurn gudidz shtad ra sultr herenci shthi. Bd mn ni entr chup llgni. 13 Gudd bld dz, iurn l nguln menur btuull herenci. Gunzill nez. Guall ladz mn zitu. Con dum nanuall bnll zihani duld. 14 Hia bgaa tiemp bshnill dum lu ra cus mal. Iurn gunazi tubi gubini lugar ni nu rldian nguiu ni. 15 Guagnbll dchini lu nguiu naqureld lugar ni. Shlmll guniba tsagupill guchi lachi, gau ma. 16 Bdchini galrldian ldull; guc shtull gaull cumid sht ra guchi per ni tubi mn bddii nagaull. 17 Iurn ba llnill. Gunill: Zihani muz nap shtada. Rau rall hasht nap rall de subr, per na gatia tant rldiana. 18 Guabra lidchi shtada. Guniaa lhi: Dad, bna duld lul; nahia pecadur lu Dios. 19 Hia ad rndii tucar guqurelda ziqu shnil. Bn trat na ziqu tubi muz shtnl. 20 Gunazi nguiu ni nez par guabrill lidchi shtdll. Zitu nazdll ldchill, gun shtdll lull. Bgaa lduu shtdll

11Guzac

Tubi sultr nabniti lu shtdi

145 lll. Bdchini gullun shtdll lull. Bnll recibir shnill con gust. Guddchill shnill. Btsagruall shnill. 21 Nguiu ni gunii lu shtdll: Dad, bna duld lul nu nahia pecadur lu Dios. Hia ad rndii tucar guqurelda ziqu shnil. 22 Per shtdll gunii lu ra muz: Nases guagllii shab zqull, lo ms mejur, gacu shinia. Guagllii tubi nigi par guiall. Guagllii sabadu par guquhin guall. 23 Gul quini ngun nandch t guduhaa. 24 Gac lan purqu rniaa guti shinia per babr nabani shinia. Bntill per hia bdzlaa lll. Luegu guzubl lan. 25 Guzac shini mayur nanull lachi. Iur babrill ldchill, bnill musiqu nu caguii ra mn. 26 Gunbll tubi muz. Gunab ddzll p run cuntien lan. 27 Gunii muz: Bchil babrill nabnill. Guniba shtdl gudini naa ngun nandch t guduhaa. Bn shtdl recibir bchil con gust; nabnill. 28 Iurn l llgan mayur bldll; ndiill tsutll lani hiuu. Bruu shtdll; gunab shtdll lll; bni rugu lull tsutll lani hiuu. 29 Per gunii shini mayur: Blac tiemp bna sirv lul nu bzub diaga shtdzl per nunqu bnediil p cahia, ni siquier tubs chiv mitun par gac lan con amigu shtna. 30 Per iurne babr shini rl; bshnill shtumil. Guagnldll zihani naa mal. Nu ll gunibal gati ma nandch, gau t. Gac lan. 31 Iurn gunii shtdll: Nal shinia. Nabaninual. Gr lo qu nanapa

San Lucas15,16 nashtnl. 32 Per run tucar lan; gcaa nalgr purqu bchil gtill per babrill nabnill. Bntill per iurne bdzlaa lll stubi.

16

Gunii Jess lu ra shini gusd m: Guc tubi nguiu ricu nabd dchini gun nguiu narac rgu cuend. Per los de ms muz guagnii rall lu ricu de qu l nguiu ad bndiill bien. Qugntill lo qu nanap ricu. 2 L ricu gunab nguiu ni. Gunii ricu: P na verd narnii ra muz? Bn intriegu cuend dchini nabnl purqu hia ad gqul encargad con shchinia. 3 Iurn l nguiu bnll llgab: P guna iurne? Hiad nahia encargad con shchini lam. Rndiaa gan dchini rub nu rtu lua tsalda gun. 4 Guna stubi cus par gapa amigu nagun recibir na lidchi rall iur npdiaa dchini. 5 Iurn nguiu ni gunbll ra mn nanazebi dum lu lam. Tubi rall por tubi rall bdchini rall. Gunab didz nguiu lu primr nabdchini: Blac nazbil lu lam? 6 Bqubill: Nazebia tubi gahiua barrili siti. Iurn gunii nguiu: Nd na guichi pagar shtnl; bchezin nu bntsau stubi narnii nazbil cincuenta barrili siti. 7 Lu stubi mn gunill: Blac nazbil lu lam? Bqubill: Nazebia tubi gahiua rmudi sht trigu. Iurn gunii nguiu: Nd na guichi pagar shtnl; bntsau stubi pagar narnii nazbil ls ochenta rmudi sht trigu. 8 L lam gunii lu nguiu mal: Nasini guqul. Bnl

Comparaciuni sht muz nabndii bien

San Lucas16 segur vid shtnl par tiemp nazed. Ra mn sht gudchiliu quhun rall galnasini con ra sa rall ms qu ra mn nan riald ldui shtidz Dios. 9 Mn run rall gan dum con zihani mald, per rniaa lu t, gul bn bien con dum nanpl; zed gudchini dz ad lasqudii dum. Iurn gun m recibir ll lu gubee cat ndii fin. 10 El qu narun cumplir con dup nanpll, gnll cumplir si tal npll zihani cus. El qu nad rndii bien con dup, tambin gndiill bien con zihani cus. 11 Si tal ad b nl bien con dum nan mal, chu gunee cal lo qu nanasac de verd? 12 Si tal ad bndiil bien con cus nandii shtnl, chu gunee lo qu narun tucar cal lu gubee? 13 Ni tubi mn gqudii gnll sirv chup lam. Rac shtull tubs lam. Lu stubi lam rndiill cuend. Rzub digull shtidz lam, stubi lam quhnll desprci. Ndii mud gac shtul Dios nu mizm tiemp gac shtul dum. 14 Ra fariseo narac shtuu dum, bini rall gr nagunii Jess. Bn rall burn l m. 15 Iurn gunii Jess lu rall: L t run t par rluaa t nazaqu lu ra mn. Rnii t lo qu naquhun t nazaquin, per Dios rna lla na lduu t. Lo qu narac shtuu mn gap rall lu gudchiliu, nahin cus narn zqudii Dios.

146 Sagradas Escrituras, guniba Dios gun mn cumplir hasht tiemp sht Juan Bautista. Per iurne na qugniaa dizaqu lu t, t par tsut mn cat rniba Dios. Per ra mn nariut lugar ni run rall zihani esfuers por tsut rall. 17 Ms sencigi tsal gudchiliu nu gubee qu tubi cus mitun sht ly tsaluhin. Shtidz Dios ad tsaldiin.

Jess bluaa lla na narl tsel

tal gusan nguiu tsli nu gutsall con stubi naa, quhnll duld adulteri. Nu si tal stubi nguiu caa l naa ni, quhn nguiu ni duld adulteri. tubi nguiu ricu. Ncull con lari zaqu nalasac zihani dum. Gr dz rau zqull lu lan nanan lidchi ricu. 20 Tambin gu tubi prubi l Lzaro. Rac llull. Rtsull gudzu. Guzbll rua puert sht ricu. 21 Lzaro guc shtull nihaull pedas guet nagulagu gua mell sht ricu, tant rldian Lzaro. Ra mbecu bdchini; bldee mbecu lu gudzu ladi Lzaro. 22 Tubi dz guti Lzaro. Bdchini ra iangl; biaa rai alm shthi gubee cat nan Abraham. Nu l ricu guti. Bgachi ricu. 23 Ricu nanull lugar sht cashtigu cat ria nanad rialddii ldui Dios. Gubia ricu lu Abraham zitu. Gun ricu lu Lzaro nanan culani Abraham. 24 Fuert gunii ricu: Dad Abraham, bgaa ldul na. Bsheld Lzaro; gdzll bcun shtnll t par ldagu

18Si

(Mt. 19.112; Mr. 10.112)

19Guc

Nguiu ricu nu Lzaro

qu nabqu Moiss nu ra nabiadidz shtidz Dios lani

16Lo

Shtidz Dios nap pudr par siempr

147 tubi got nis lu ldudza tant rbidchi lduaa. Quhuna sufrir lani bel r. 25 Iurn gunii Abraham lu ricu: Ll, gu ragn ldul lla guc vid shtnl? Zihani cus npl; ndii nicid de Dios. Per Lzaro, vid shthi guc prubi. Iurn rquit ldull mientras nanul lugar sht cashtigu. 26 Ms de ni entr l hiaa nan tubi brrancu. Ndii mud guid t nd. Nu ndii mud guid mn nanan nd par ngali. 27 Iurn gunii ricu: Si es qu ni, Dad Abraham, bn tubi favur. Bsheld l Lzaro lu ra bcha. 28 Napa gai bcha naqureld lidchi shtada; guini rall shtidz Lzaro. Guaddzll lu rai lla na ra cus t guddii rall nd lugar sht cashtigu. 29 Per Abraham gunii lu ricu: L ra bchil nap rall lo qu nabqu Moiss nu ra shmuz Dios nabiadidz shtidz m; guqu diagu rall shtidz rai. 30 Gunii ricu: Dad, si tal tubi natsasht ladi ra tgul, guni shtidz Dios lu rall, tsald lduu rall. Guabr lduu rall lu Dios iurn. 31 Gunii Abraham lu ricu: Aqudii. Si tal run nadzdii rall mud nanabani rall iur rini rall shtidz Moiss nu shtidz ra nabiadidz shtidz Dios, tampuqu tsalddii lduu rall shtidz natsasht ladi ra tgul.

San Lucas16,17 gun t duld, per prubi nguiu el qu naquhun par gun mn duld. 2 El qu narluaa tubi m humild mal nez gnll duld, mejur gald nguiu ni tubi guichi rub inill; tsagrldll lll lai nisduu. 3 Gul gup mizm l t. Si tal bchil gnll cuntr ll, gunii lull p falt nanpll. Si tal guabr ldull nez zaqu, bn perdun lll. 4 Si tal gnll mal cuntr ll gadchi vuelt tubi dz nu gadchi vuelt guabr gunill lul: Hia ad gndiiruaa cuntr ll, nap qu gnl perdun lll.

posht gunii rai lu Jess: Bn compai l naa t tsald lduu naa ll ms. 6 Gunii Jess: Si tal riald lduu t shtidza sudup, masi dup ziqu tubi bdchi bichi, zac gunil lu hiagu sicmoro nazub nd: Beshi de nd nu bcabn mizm ll lai nisduu, si tal tsald ldul Dios, l hiagu guzub diaguin shtdzl.

5Ra

Pudr nanap el qu nariald ldui Dios

Gul gup l t al mizm l t gndii t duld

17

(Mt. 18.67, 2122; Mr. 9.42)

shthi: Nap qu gudchini tiemp guquili mdzab l t par

Jess gunii lu ra mn narianald enseans

tal nap t tubi muz nababr ldchil; guagunll u guagupill ra ma lachi, iur bdchnill hiuu ad gunidiil lull: Gudd gaul luegu. 8 Aqudii. Gunil lull: Bn preparar nagauha nu guatibi guial; bn sirv lu mell gauha nu gua. Despus gaul; gul. 9 Si l muz quhnll lo qu narnibal, ad gunidiil: Dushqullil.

7Si

Comparaciuni sht narun sirv

San Lucas17
10Zni

148 Iur gudchini tiemp naguniba Dios, ad gudchnidiin con si nagun t. 21 Ad gunidii mn: Nd rniba m ziqu Ry, u Nd rniba m; purqu hia ne rniba m bld mn naqureld entr l t. 22 Iurn gunii Jess lu ra shini gusd m: Gudchini tiemp l t gac shtuu t gun t lua, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Gudchinia per ld gundii t lua luegu. 23 Mn gunii lu t: Nd bdchni, u Nd bdchni. Ad tsagndii t l rall. Ad rianlddii t tchi rall, 24 purqu ziqu rdchini nguziu; rluaa llni dizd lad ldi hasht guiaa lad rubs, zni gudchinia. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 25 Ants gac ra cus ni, guna sufrir galguti. Ra mn tiemp ne guqu guiaa rall na. 26 Ziqu bn mn sht gudchiliu tiemp sht No, zni gun rall ants gudchinia stubi. 27 Gudu rall. Bii rall. Btsa rall. Guc lan sht lligu hasht No guat lani barcu rub. Iurn bdchini juici sht nis guc rall. Gr mn guti. 28 Zni guc tambin tiemp sht Lot. Gudu ra mn. Bii rall. Btuu rall. Guzii rall. Bcabn rall. Bzaa rall lidchi rall. 29 Per iur Lot bruu ciud Sodoma, gulagu guii dz ni. Gulagu asufr nariequi dizd gubee nu gr mn guti. 30 Ziqu bn mn tiemp sht Lot, zni gun rall iur gudchinia, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Gun ra mn lua.

l t, despus de bn t cumplir gr lo qu narniba Dios gun mn, gul gunii: Na naa muz nalasqudii. Bdn naa sulamnt lo qu nabn tucar gudn naa.
Jess bnac chii narac lluu galguidz narudz ldi

ziaa Jess nez Jerusaln. Gudd m regiuni nan entr Samaria nu Galilea. 12 Iur guagbigu m tubi gudchi, bdzagul m chii mn narac lluu galguidz rudz ldi. Zitu ban rall. 13 Fuert gunii rall: Jess, Ms, bgaa ldul l naa; bnac l naa. 14 Jess gun lu rall nu gunii m: Gul tsagn l bshuzi t gunall lu t. Iurn nian ziaa rall, mizm iurn bac rall. 15 Tubi de l rall iur gun lla bqull, babrill lu Jess. Gunill fuert, dushquilli Dios por favur nabn m. 16 Bzullbill lu Jess hasht bdchini luqull lu guiuu. Bdll graci lu m. Nguiu ni na m Samaria. 17 Iurn gunii Jess: Chii nguiu narac lluu bnaca. Gua rall? 18 Tbsll babr, bdll graci lu Dios. Nall de stubi naciuni. 19 Iurn gunii m lu nguiu: Guasuld. Guziaa con bien. Bqul purqu riald ldul na.

11Guaglagu

Gudchiliu ants guniba Dios ziqu Ry

fariseo gunab didz rall lu Jess, guc gudchini tiemp naguniba Dios ziqu Ry. Jess repi:

20Ra

(Mt. 24.2328, 3641)

149 ni si tal tubi de l t nan guc hiuu, ad tsutdiil lani hiuu par gual lo qu nanpl. Si tal tubi de l t nan t lachi dz ni, ad guabrdiil par gual cus nanpl. 32 Gul bagn lduu t p guc tsel Lot. 33 El qu nandii gunee vid shtnll por na, segur guntill vid shtnll; per el qu naguniti vid shtni por na, gubnill par siempr. 34 Dz nagudchinia, nan chup mn lu cam. Tbsll gunab Dios tsall gubee. Stbill guan. 35 Chup naa caniuu junt. Tbsll gunab m tsall gubee. Stbill guan. 36 Chup nguiu nan lachi. Tbsll gunab m tsall gubee. Stbill guan. 37 Iur bini ra shini gusd m didz r, gunab didz rai: Dad, guc gac ra cus ni? Gunii m tubi dich: Iur gac ra cus ni, gac ba t seguramnt, igual ziqu rac ba t rd ra bchu cat nagaa naguti.

San Lucas17,18 Bn rgl asunt con contrari shtna. Zihani vuelt guagn viud l jusi. 4 Ndii jusi gnll rgl asunt ni, per despus bn jusi llgab: Ad rialddii lduaa Dios nu npdiaa rspti par mn, 5 per viud r riaglagu gunbll lua. Guna rgl asunt shtnll t ad tsaldii pacnci shtna tant rbzdii ridll lua. 6 Iurn Jess gunii: Gul bd cuend nagunii jusi mal. Mucho ms gun Dios. 7 Gun m juzgu ra contrari sht mn nariald ldui Dios. Gun m compai ra nariaglagu gunab rall lu m dz la guel. Ad gac ld m par gun m lo qu narnab rall lu m. 8 Rniaa lu t, iur rgaa iur ad gac ld m sino gun m jushtici. Per gunab didza lu t, iur guabr nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, niaa zdzli ra nariald ldui Dios iurn?

31Dz

18

Jess gunii tubi comparaciuni par gac ba shmn m run tucar guadidzn rall Dios gudubi tiemp, de qu ad guzaldii rall pacnci par gunab rall lu Dios. 2 Gunii m: Guc tubi jusi naguqureld gudchi. Ad gualddii ldull Dios nu ad bndiill rspti sall. 3 Mizm gudchi guqureld tubi viud nanap dishibi con stubi narun cuntr lll. Guagnab viud lu jusi par gac rgl asunt shtnll segn ly. Gunii viud:

Comparaciuni sht viud nu jusi

Jess stubi comparaciuni lu ra narun llgab nabn na rall per bn rall desprci sa rall. Gunii m: 10 Chup nguiu guagniin rall Dios iduu rub. Tbill na m fariseo; stbill na el qu narun cubr impuest. 11 L fariseo guasuldill; gunill lani ldull didz r: Dad gullan, dushqullil, rdhia graci ndiaa ziqu na ra mn. Ndiaa ziqu ra nguban. Ndiaa ziqu narnii bishi. Ndiaa ziqu ra nanap stubi naa. Dushqullil ndiaa ziqu

9Gunii

Comparaciuni sht fariseo nu narun cubr impuest

San Lucas18
12Runa

150 Pziel rnil nahia nazaqu? Nan tubs nan nazaqu. Nhi Dios. 20 Bien nanl ra mandamient: Ad rqundiil tsel mn. Ad rgunidiil sal. Ad cundiil p sht mn. Ad rnidiil bishi. Bzub diagu shtidz shtdl nu shnal. 21 Nguiu gunii: Gr mandamient ni bna cumplir dizd nabicha. 22 Bini Jess didz r nu gunii m: Tubi cus run falt. Btuu gr cus nanpl, bdin caa ra prubi, iurn gpl tesur lu gubee. Nu gudee nald na t gqul shmna. 23 Iur l nguiu ni bini shtidz Jess, bnll trist purqu de verd nall ricu. 24 Gun Jess lull; nal bdchini trist lani lduu m. Gunii m: Nagan tubi nanap zihani dum, gnll recibir Dios ziqu ry. 25 Ms sencigi tsut tubi ma camell ichi iagull qu tubi ricu tsutll cat rniba Dios. 26 Ra mn nabini didz ni, gunab didz: Si es qu ni, chu gac salvar? 27 Gunii m: Ad gndii nguiu gan gun salvar mizm li per Dios nap pudr gun m grt ra cus. 28 Iurn Pedro gunii lu Jess: Dad, l naa bsan naa grt par zed nald naa ll. 29 Gunii Jess: Gulda, el qu nabsan ldchi, shtdi, shnai u bchi, u tsli, u shni purqu rac shtull guniba Dios lll, 30 gnll recibir zihani cus ms ne lai vid shthi, nu

nguiu nd narun cubr impuest. ayun chup vuelt lani llmal. Rda tubi por cad chii ra cus, gr lo qu narun tucar caa Dios. 13 Per l nguiu narun cubr impuest zugall rua puert sht iduu. Ad rbadiill guiaa. Gunill: Dad, bgaa ldul na. Napa zihani duld. 14 Rniaa lu t, l pecadur babrill ldchill limpi. Bzun Dios alm shtnll, lddii l fariseo. El qu narun narub, gulgull con shtu per el qu narun narbdii, gun Dios honrar lll.

Bn ldai Jess ra llgun

mn zihani llgun lu Jess par gudchib m guiaa m guc rall. Per shini gusd m gun rai, gudildi rai naguan l ra llgun lu Jess. 16 Per gunii m; gunab m ra llgun: Gul bd s, guid ra llgun lua. Ad rcdii t guid ra llgun lua purqu cagniba Dios l ra mn nan ziqu ra llgun. 17 Gulda rniaa lu t; sul el qu nagun recibir Dios ziqu Ry t guniba Dios lll cum ziqu tubi llgun; rquit lduu llgun rniba Dios lll, sul nguiu ni gubnill lugar cat na m Ry.

15Guan

(Mt. 19.1315; Mr. 10.1316)

Tubi m rub ricu gunii lu Jess

nguiu narniba ladi gudchi, gunab ddzll lu Jess: Ms zaqu, p rnil guna par gac salvara par gapa vid sin fin? 19 Gunii Jess lull:

18Tubi

(Mt. 19.1630; Mr. 10.1731)

151 guqurldll par siempr tubi vid sin fin con Dios.
Stubi vuelt gunii Jess gti
(Mt. 20.1719; Mr. 10.3234)

San Lucas18,19 Repi ciegu: Rac shtuaa, Dad, gunel slua. 42 Gunii m: Nia. Bqul purqu riald ldul na. 43 Mizm iurn bac ciegu. Guanldll l Jess. Bdll graci lu Dios. Gr ra mn gunii rall llrub na pudr sht Dios, purqu gun rall p bn Jess.

Jess ra posht tubi lad. Gunii m lu rai: Iurne guzi hiaa Jerusaln. Gac cumplir gr lo qu nabqu ra nabiadidz shtidz Dios de na, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 32 Gun ra mn intriegu na lu guiaa sht mn nandii m israelit. Gun rall burn; gunii guidz rall na. Guchib shn rall lua. 33 Gunee rall galn na, despus gatia. Per dz tsun tsashta ladi ra tgul. 34 Ra posht ad guasdii rai shtidz m, nacahin par l rai. Ad bddii rai cuend p run cuntien shtidz m.

31Gunab

19

Bnac Jess tubi ciegu, m Jeric

rai gudchi Jeric. Nan tubi ciegu nazub lu nez. Cagnbll gun. 36 Bini ciegu gudd zihani mn. Gunab didz ciegu p quhac. 37 Gunii mn: Jess nazareno ziazhi nez. 38 Iurn ciegu fuert gunii: Jess, llbn David, bgaa ldul na. 39 Ra mn naziaa delant, gunii rall guc ciegu par guac dchi ciegu per msruu gunii ciegu. Fuert gunill: Llbn David, bgaa ldul na. 40 Iurn Jess guzudch. Guniba m tsagllii rai l ciegu. Bdchini ciegu lu m. Gunii m lull: 41 P rac shtul guna?

35Guabigu

(Mt. 20.2934; Mr. 10.4652)

Iurn Jess guat gudchi Jeric. Mr guruu m gudchi. 2 Ladi gudchi ni guc tubi ricu l Zaqueo. Nall jf narun cubr impuest. 3 Guc shtuu Zaqueo gunall lu Jess per gndiill gan tant zihani mn gudd, nu nadup shcuerp Zaqueo. 4 Iurn Zaqueo bllun delant. Gpill ladi tubi hiagu sicmoro par gunall lu m. Hiagu ni zubi culani nez cat zed Jess. 5 Bdchini m lugar ni; gun m lu Zaqueo. Gunii m lull: Zaqueo, biet nases. Nap qu gunel pusad ldchil, guana. 6 Luegu biet Zaqueo nases. Nal bquit ldull. Bnll recibir Jess ldchill. 7 Gun mn guan Jess Zaqueo. Guaglagu gunii rall cuntr Jess. Gunii rall Jess gua visit lidchi tubi pecadur. 8 Iurn guasuld Zaqueo. Gunill lu Dad Jess: Dad, guruld nanapa gudhia caa ra nabnpdii. Nu si tal bdchisa dum sht mn con bishi, guabra tap vuelt ms dum caa rall. 9 Gunii Jess: Nedz nasalvrl. Salvaciuni bdchini ldchil. Nu ll

Jess nu Zaqueo

San Lucas19
10Nahia

152 ry lull: Gunibal gai gudchi. 20 Stubi muz bdchini nu gunill: Dad, nd l shtumil. Bqutsauin tubi panit. 21 Bdzba ll. Nal nguiu nargadii lduu mn. Rcal lo qu nabdchbdiil nu rcal cusech sin ad rcabndiil. 22 Iurn gunii ry lull: Nal mal. Con mizm shtdzl guna juzgu ll. Gunil nahia el qu nargadii lduu mn nu rcahia lo qu nabdchbdiaa nu rcahia cat rcabndiaa. 23 Pziel ad bsndiil shtuma lu bancu par gapa shini dum iur bdchinia? 24 Iurn gunii ry lu mn nazugaa ngali: Gul bdchis dum sht nguiu nabqu dum panit. Nu bdin caa nabn gan chii tant dum. 25 Gunii ra mn: Dad, hia npll chii dum. 26 L ry gunii: Rniaa lu t, el qu nanap, gnll recibir ms per el qu nabnpdii, gudchis l dup nanpll. 27 Per l ra enemigu shtna ra nandii gunibahia l rall, gul tsagllii l rall nd. Gul quini l rall lua.
19Gunii

guc Abraham shtad gulul. nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu par quilia el qu nabniti par gac salvrll.
Comparaciuni sht muz nabn recibir dum

rini ra mn shtidz Jess. Hia mr gudchini rai ciud Jerusaln. Nu quhun mn llgab run falt dups par guniba Dios ziqu Ry. 12 Iurn gunii m tubi comparaciuni: Guc tubi nguiu shini ry; brull ldzll. Ziall stubi naciuni par gnll recibir pudr ziqu ry par guniball. Despus guabrill ldzll. 13 Ants brull ldzll, gunbll chii muz nan encargad shchnill. Bdll dum lasac cad tubi de l ra muz. Gunii shini ry: Gul bn bien con dum r. Gul guzii; gul btuu, hasht guabra. Iurn guziall. 14 Per ra mn naqureld ladz nguiu ni bld rall; rac shtudii rall gqull ry sht rall. Bsheld rall rsun narnii: Ad rac shtudii naa gac nguiu r ry sht naa. 15 Per nguiu ni bnll recibir ziqu ry sht rall. Babrill ldzll. Gunbll ra muz nabcaa dum t gun ry bld bn rall gan guc dum. 16 Primr muz bdchini nu gunill lu ry: Dad, shtumil nd con chii vuelt ms shini dum. 17 L ry gunii: Bien bnl con dup dum. Iurn gunehia pudr gunibal chii gudchi. Muz zaqu nal. 18 Stubi muz bdchini gunill: Dad, shtumil nd con gai vuelt ms shini dum.

11Riaglagu

Jess guat ciud Jerusaln; dchbi tchi burr

de gunii Jess didz r, guaglagu ziagdchini m par Jerusaln. 29 Bdchini m gudchi Betfag nu Betania nanaqu lu lum cat nan zihani hiagu olivo. Bsheld m shini gusd m; 30 gunii m lu rai: Gul gua gudchi nan gulladchi. Iur gudchini t, gun t lu tubi burr. Qud ma. L

28Despus

(Mt. 21.111; Mr. 11.111; Jn. 12.1219)

153 burr ni ladi chu qubdii tchi ma. Gul bshaqu ma nu gudeen ma nd. 31 Si tal gunab didz mn p gun t burr, gul gunii lull: L Dad Jess rquini l ma. 32 Gua ra shini gusd m. Bdzel rai burr igual cum zqus gunii m lu rai. 33 Iur bshaqu rai burr, nashtn burr gunab ddzll: Pziel bshaqu t shpurra? 34 Bquebi rai: Purqu Dad Jess rquini l ma. 35 Guan rai burr lu Jess. Bdchib rai shab rai tchi ma par quib Jess tchi ma. 36 Iur l burr ziaz lu nez, gudishi mn shab rall lu nez cat zed m. 37 Bdchini ra mn lum sht dani cat nez rlaguet. Gr ra narianald tchi m guzubl gunii rall llrub na pudr sht Dios. Bn rall alabar l m por milagr nagun rall. 38 Gunii rall: Bn ldai Dios l Ry nd, el qu nazed gudchini por nombre sht Dad Dios. Llrub na Dios nacabez ms guiaa lu gubee; tsu paz lu gubee. 39 Iurn bld fariseo nanan ladi zihani mn gunii rall lu Jess: Ms, gunii lu ra shmnl t ad gunidii rall didz r. 40 Per Jess gunii lu ra fariseo: Rniaa lu t, si tal ra mn guac dchi, ra gu r gurushti; gunii rahin didz r. 41 Iur bdchini m gulladchi Jerusaln, gubia m lu ciud. Bini m. 42 Gunii m: Mizm l t m Jerusaln, rac shtuaa l t niac ba t nez cat

San Lucas19,20 rbedch lduu mieti con Dios, per iurne nacahi slu t par tsas t ra cus ni. 43 Gudchini cus dur guc t. Enemigu sht t guzub gr lad sht ciud par tildi rall. Guntsau rall tubi lu alrededur gudubi gudchi, tsu gurru cuntr l t. 44 Gucu rall gr hiuu sht t. Quini rall l t hasht nu shini t gati rai. Ad gundii tubi gu quib guc sa gu. Completamente tsaluhin; ziqu tubi hiuu dachi guanin purqu ad bd dii t cuend iur bn m favur par l t gac salvar t.

Jess guat lani iduu rub. Guzubl cagsllni ra nacagtuu lani iduu. 46 Gunii m lu rall: Sagradas Escrituras rnii shtidz Dios: Iduu shtna na par gun mieti orar lu Dios, per l t bn t cambi iduu ziqu cuev sht nguban. 47 Gr dz bluaa Jess lani iduu. Ra bshuzi narniba ms con ra ms sht ly con los de ms m narub sht gudchi, gudili rall form lla gati m. 48 Per bdzldii rall mud nianazi rall l m purqu gr ra mn con nimo rac shtuu rall rqu diagu rall p gunii m.
45Iurn

(Mt. 21.1217; Mr. 11.1519; Jn. 2.1322)

Bsllun Jess mn nacagtuu lani iduu rub

Jess bquebi p derech npi par gni ra cus r

20

Tubi dz nan Jess iduu rub. Qugluaa m ra mn shtidz Dios lla mud tsut rall shnez Dios t gac salvar rall.

(Mt. 21.2327; Mr. 11.2733)

San Lucas20 Iurn bdchini ra bshuzi narniba ms con ms sht ly con m gush narun juzgu; 2 gunii rall lu m: Gunii lu naa. P derech npl par gulual ra mn? Chu bnee permisi rnl gr cus nabnl? 3 Gunii Jess lu rall: Nu na gunab didza lu t. Rac shtuaa gunii t lua. 4 Chu bd derech l Juan Bautista par guchub nsi; Dios u mn? Chu bsheld li? 5 Iurn guzubl qugnii rall entr de l rall. Gunii rall lu sa rall: P gunii hiaa lu Jess? Si tal gunii hiaa Dios bsheld l Juan, iurn gunill lu hiaa: Pziel ad gualddii lduu t shtdzi? 6 Si tal gunii hiaa mn bsheld l Juan, iurn gunee gu mn l hiaa, gtiaa purqu gr mn riald lduu rall gunii Juan shtidz Dios. 7 Por ni bquebi rall lu Jess de qu ad bddii rall cuend chu bsheld l Juan par guchub nsi ra mn. 8 Iurn gunii Jess lu rall: L t rqubidii t; nu na ad guqubidiaa chu bsheld na; chu bnee permisi guna ra cus.

154 gunab muz part narun tucar shlmll. Per ra mn gunazi rall l muz. Bd rall galn. Bsllun rall muz sin ad b bddii rall. 11 Iurn bsheld shlam rall stubi muz, tsagllii muz cusech. Per ra mn gunii didz dzab lu muz nu bd rall galn. Bsllun rall muz sin ad b bddii rall. 12 Lam ni bsheld stubi muz per ra mn gudini rall l muz. Gul rall l muz tant bld rall. 13 Iurn gunii lam sht guiuu: P guna iurne? Gushelda shinia narac shtuaa. Iur gun ra mn lhi, tal vez gun rall rspti shinia. 14 Per iur gun ra mn narun dchini lu shini lam, gunii rall lu sa rall: Nd nagucaa herenci. Cha dniaa lll t iurn gcaa nasht guiuu. 15 Iurn gul rall shini lam lu guiuu stubi lad. Gudini rall li. Iurn gunii Jess lu ra mn: P gun nasht guiuu con ra naquhun dchini? 16 Mizm lam gudchini par qunill ra mn mal, le. Gudll guiuu caa stubi mn. Iurn bini ra mn comparaciuni r, gunii rall lu Jess: Ni lo quiera Dios gac zni. 17 Per Jess gubia lu rall, gunii m: Gul gunii lua p run cuntien nanaqu lani Sagradas Escrituras. Rniin znd: Gu nabruld ra albail tubi lad, gu r gun sirv par gac shquini sht iduu rub. 18 El qu narreld guc gu r, gac chup ldll, per iur ldagu gu ni guc mn, gqull ziqu pulv.

Comparaciuni sht muz mal

gunii m lu ra mn comparaciuni r: Guc tubi nguiu nabcabn hiagu uv lachi. Despus bdll mdi stubi mn nu guziall zitu. Gudd tiemp. 10 Bgaa iur sht cusech, bshldll tubi muz;

9Guzubl

(Mt. 21.3344; Mr. 12.111)

155
Jess gunii: Gul quilli impuest

San Lucas20 saduceos rnii ad tsashtdii tgul ladi ra tgul. 28 Per gunab didz rall lu Jess: Ms, bqu Moiss tiemp guahiet si tubi nguiu gati sin shni, bchi tgul nap qu gutsall tsel tgul. Gap rall shni par ad tsaldii shfamili tgul. 29 Guc gadchi bchi. Primr nguiu btsall per gtill sin ni tubi shnill. 30 Segund bchi tgul btsall con viud per gtill sin ni tubi shnill. 31 Tecr bchi tgul btsall tsel tgul. Nu gtill; pues hasht shup bchi tgul btsa rall tsel tgul. Gdii shini rai. 32 Despus guti naa ni. 33 Gunii lu naa, iur tsasht tgul, chu gac tsel naa cum gadchi nguiu guc tsel naa ni? 34 Iurn Jess bquebi: Iurne lu gudchiliu ra nguiu, ra naa, rtsa rall, 35 per gr ra nagud Dios permisi tsut rall stubi gudchiliu nu tsasht rai ladi ra tgul, ad gutsadii rai. Ad rndii rai gutsa shini rai. 36 Nunqu gtidii rai. Na rai ziqu ra iangl sht gubee. Na rai shini Dios iurn, purqu guasht rai ladi ra tgul, gubani rai par siempr. 37 Per si tal rnab didz t tsasht ra tgul ladi ra tgul, gul bd cuend lo qu Moiss bqu lani histuri sht hiagu naruld. Bqu Moiss de qu Dad Dios na Dios sht Abraham, nu Isaac, nu Jacob; nu blac tiemp guti rai par tiemp dz ni. 38 Gr shmn Dios nabani aunqu hia guti rai. Nap rai vid sin fin. 39 Iurn bld ms sht ly gunii rall:

jf sht bshuzi con ms sht ly rac shtuu rall gunazi rall l Jess luegu. Guc ba rall gunii m comparaciuni ni cuntr l rall. Ad gunzidii rall l m purqu bdzb rall los de ms mn. 20 Iurn bsheld rall mn naguagldachi l Jess. Rluaa rall ziqu mn zaqu. Rac shtuu rall gusigu rall l m nianii m tubi cus mal par gun rall intriegu l m lu gubiern ruman. 21 Por ni naguagldachi l Jess, gunab didz rall: Ms, nan naa rlual nu rnil pur verd. Rlual igual lu mn humild nu lu mn narniba. Guldil, quglual lla tsut mn shnez Dios. 22 Gunii lu naa, p na bien gudilli hiaa impuest lu ry ruman u gudllidii hiaa impuest? 23 Per Jess bd cuend niasigu rall l m. Guni: 24 Gul bluaa tubi dum. Chu lu nu chu l naqu lu dum? Bquebi rall: Lu ry Csar naqu lu dum. 25 Gunii m iurn: Nia, por ni gul bd caa ry Csar lo qu nasht Csar, nu gul bd caa Dios lo qu nasht Dios. 26 Ad bn ra contrari sht Jess gan nianii m cus mal lu ra mn. Bdzgu lduu ra mn ni; ban dchi rall.

19Ra

(Mt. 21.4546; 22.1522; Mr. 12.1217)

Jess gunii lla tsasht ra tgul

bld nguiu religius saduceos, guagn rall l Jess. Ra

27Iurn

(Mt. 22.2333; Mr. 12.1827)

San Lucas20,21 Ms, bien bqubil lu rall. 40 Hia bdzb rall gunab didz rall ms lu Jess.

156 caj sht ofrend. 2 Nu tubi viud prubi gun m; btiall chup centav. 3 Gunii m: Gulda, l viud prubi bd ms qu ra ricu. 4 Gr mn bd nabn subr per naa r bdll gr nanpll, gr nasill gaull.

Jess gunab didz lu ra ms, chu na shtad Cristo

gunii lu rall: Llall rnii mn Cristo na shini David? 42 purqu mizm David gunii lani libr nal Salmos: Dad Dios gunii lu Shtada narniba: Guzub lad ldi shtna 43 hasht guna gan lu enemigu shtnl t guzub diagu rall shtdzl. 44 Lla na posibl gac Cristo shini David, cum mizm David rnii Cristo na Dad narniba li?

41Jess

(Mt. 22.4146; Mr. 12.3537)

Gunii m cue iduu rub

mn lla na iduu rub. Blac chul na ra gu nu blac chul na ra regal nabzlaadchi ra mn par iduu. Iurn Jess gunii: 6 Gudchini tiemp gr lo qu naqugn t ne, cue. Ni tubi gu quib guc sdiin.

5Ruadidz

(Mt. 24.12; Mr. 13.12)

Si ants tsal gudchiliu

gr mn caqu diagu rall shtidz Jess, gunii m lu ra shini gusd m: 46 Gul gup cuidad ra ms sht ly. Ruu lduu rall nacu rall lari duni. Rac shtuu rall gun mn saludar l rall con zihani rspti lu nez. Rdzel rall guzub rall lugar mejur lani iduu. Rac shtuu rall lugar sht rspti lu mell. 47 Per rdchis rall lidchi viud, pero par gusigu rall mn, quhun rall oraciuni rub. Rniaa lu t gun rall recibir ms cashtigu dush.
45Iur

(Mt. 23.136; Mr. 12.3840; Lc. 11.3754)

Jess gudldi ms sht ly

Tubi gun nabd viud prubi

21

Lani iduu gun Jess ra ricu, btiaa rall dum lani

(Mr. 12.4144)

gunab didz rai lu m: Ms, guc gac ra cus narnil lu naa? P si nan naguluaa gulladchi na tiemp gac cumplir shtdzl? 8 Gunii Jess: Gul gup mizm l t, ad gusigudii mn l t. Zihani mn gudchini ziqu shmna. Gunii rall: Nahia Cristo; u gunii rall: Hia bgaa iur guniba Dios ziqu Ry. Per rniaa lu t, ad tsanlddii t tchi shtidz rall. 9 Iur ruadidz mn nan zihani gurru nu rdzatsu mn cuntr gubiern, ad rdzbdii t. Gr cus ni nap qu gac cumplir per run falt par guniba Dios ziqu ry. 10 Guaglagu gunii m: Gac cumplir tubi naciuni tildi cuntr stubi naciuni. Tubi gubiern

7Iurn

(Mt. 24.328; Mr. 13.323)

157 tildi cuntr stubi gubiern. 11 Gull nadush iurn. Gudchini gubini dush nu galguidz zihani lugar. Lu gubee guluaa cus nadzb nu si rub guluaa. 12 Ants gac cumplir ra cus ni, gun mn cuntr l t. Gunazi rall l t par gun rall juzgu l t lani iduu sht t. Guldagu rall l t lachiguib. Gun rall demand l t lu gubiern nu lu ry purqu na t shmna. 13 Zni gun t gan gunii t lu ra gubiern dizaqu shtna. 14 Ad rqudii lduu t; ad gndii t llgab p gunii t iurn, 15 purqu na gunehia didz par gunii t lu gubiern. Guna compai l t hasht enemigu sht t guac dchi lu t; npdii rall p gunii rall cuntr l t iurn. 16 Gun mn intriegu l t gati t, bld t. Shtad t gnll intriegu l t. Bchi t, shfamili t nu ra amigu sht t gun rall intriegu l t, gati t. 17 Gr mn guldn rall l t purqu na t shmna; riald lduu t na. 18 Per p gqudii t; ni tubi guits guc t tsaldii. 19 Si tal gac t firm lu shnez Dios, gap t vid nad rialdii par siempr. 20 Iur gun t lu suldad gr lad ciud Jerusaln, hia mr cue ciud. 21 El qu nanan Judea dz ni, gullnll par lu dani. El qu nanan ciud Jerusaln, guruu rall. El qu nanan lachi ad guabrdiill gudchi, 22 purqu ra dz r na sht cashtigu. Gr lo qu naescrit lani Sagradas Escrituras gac cumplirin. 23 Prubi ra naa nanuaa shni u ra naa narcaa

San Lucas21 med dz ni. Gun mn israelit sufrir lu cashtigu sht Dios. Cus dur gac con mn tiemp ne. 24 Bld mn gati rall lu gurru. Stubi tant tsa rall gudubi naciuni ziqu prsi; gun rall dchini sht stubi mn. Ra mn zitu guniba rall Jerusaln nan cue hasht gac cumplir tiemp nabn Dios disponer. Jerusaln guan ziqu hiuu dachi.

ni guluaa si lu gubee con ngubidz, mbelguii, nu mbehu. Lu gudchiliu gr mn sht ra naciuni ad gqudii p gun rall nu ad rbedch lduu rall por cus nadzb. Guini rall ruid sht nisduu tant rnibi nis. 26 Iurn gucahi mn por tant galrdzb nu galri ldui por cashtigu nagudchini. Ra fuers sht gubee gunibi rahin shlugarin. 27 Iurn gun ra mn lua, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Gudchinia lani shcahi. Gudchinina con zihani puder nu llni. 28 Iur gun t ra cus guzubl gac, gul gubia lu gubee; gul tsald lduu t purqu hia mr gun m salvar l t. 29 Gunii m tubi comparaciuni: Gul gun lu hiagu higu u cualquier stubi hiagu. 30 Iur l ndiagu rn rruu, rd t cuend hia mr gudchini tiemp nai. 31 Zni iur gun t ra cus mal gudchini, gul gac ba t hia mr gudchini tiemp naguniba Dios.

25Dz

(Mt. 24.2935, 4244; Mr. 13.2437)

Nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu guabri stubi

San Lucas21,22 rniaa lu t, grhin gac cumplir ants gati ra mn naqureld tiemp ne. 33 Gubee nu gudchiliu tsal rahin per shtidza nap qu gac cumplir. Ad tsaldii shtidza. 34 Gul gubani gudubi tiemp. Ad rd t lugar gap t vici. Ad rzuudchidii t. Ad rqudii lduu t por nagu t purqu si tal quhnl ra cus ni, ad gac badii t naquhac. 35 Ziqu rldagu las mn tubi ma, zni gudchini ra cus dur guc ra mn narta lu gudchiliu. 36 Por ni, gul cue nasini nu gul gunab lu Dios gudubi iur t gun m compai l t, guruu t ladi ra cus dush sin ad b gqudii t. Gul guan nasini par iur gudchinia, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu; tsasuld t lua. 37 Jess bluaa ra mn lani iduu rub rdz per guel ria m lu dani sht Olivos par guan m hasht brguel. 38 Gr mn bdchini iduu tumpran t guini rall shtidz m.

158 m entr chib chup ra posht. Judas lu ra jf sht ra bshuzi con los de ms m rub sht iduu. Gunii Judas lla gnll intriegu l m guiaa rall. 5 Bquit lduu rall; bn rall prometer gud rall dum caa Judas. 6 Ban Judas de acuerd nu gudlill mud par gnll intriegu l Jess nagachi iur ndii mn.
4Guagnii

32Gulda

Ra contrari sht Jess gudili rall lla gati m

22

Hia mr gudchini lan Pascu, iur ragn lduu mn tiemp nabn Dios librar ra israelit de Egipto. Dz ni ad gududii rall guetshtildi nanap levadur. 2 Ra jf sht bshuzi con ra ms sht ly gudili rall mud quini rall l Jess nagachi purqu bdzb rall mn. 3 Iurn Satans guat lani lduu Judas Iscariote, tubi posht sht

(Mt. 26.15, 1416; Mr. 14.12, 1011; Jn. 11.4553)

bdchini dz sht lan, gudu ra mn guetshtildi sin levadur. Mizm dz bn tucar quini rall tubi llili sht Pascu. 8 Iurn bsheld Jess l Pedro nu Juan; gunii m lu rai: Guagun preparar shtse sht Pascu, guduhaa. 9 Gunab didz rai: Ca lu rac shtul gudn naa preparar shtse sht lan? 10 Jess gunii lu rai: Gul gua gudchi. Iur gudchini t rua gudchi, gudzagul t tubi nguiu nanuaa tubi r nis. Gul guanald lll. Gul tsut cat tsutll. 11 Gul gunii lu nashtn hiuu: L ms cagnab didz lul; ca na cuart cat guhi shtse sht lan con posht shthi? 12 Iurn guluaa nasht hiuu tubi cuart rub segund pis. Arreglad nahin. Gul bn preparar nd p cus guduhaa. 13 Gua Pedro nu Juan. Bdzel rai gr cus ziqu gunii m. Bn rai preparar shtse sht lan, gau rai. 14 Bgaa iur sht shtse, Jess guzubnhi l ra posht lu mell. 15 Gunii m lu rai:

7Iurn

(Mt. 26.1729; Mr. 14.1225; Jn. 13.2130; 1 Co. 11.2326)

La Santa Cena

159 Con gudubin lduaa rac shtuaa guduha shtse sht Pascu con l t ants gatia, 16 purqu ad gudiaa shtse sht Pascu stubi hasht gac cumplir gr lo qu narun cuntien shtse Pascu; gac cumplirin iur guniba Dios ziqu Ry. 17 Iurn gunazi m tubi vas sht vini. Bd m graci lu Dios nu gunii m: Gul gudidz nu gul bii vini r. 18 Ad gua vini stubi vuelt hasht iur guniba Dios ziqu Ry. 19 Iurn gunazi m guetshtildi. Bdi graci lu Dios nu gudidz mhin cuaa ra posht. Gunii m: Nd l shcuerpa naguna intriegu lu galguti par gac salvar t. Gul gau, nu gul bsagn lduu t galguti shtna. 20 Iur gual shtse, gunazi m vas sht vini; bd m graci, bd m vas ni guiaa ra posht nu gunii m: Nd na tst cubi entr l t nu Dios. Guruu shrna par lasac tst ni. 21 Per gun, l nguiu nagun intriegu na, zubnull na lu mell. 22 Nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu nap qu ziai nez narun tucar segn volunt sht Dios, per prubi nguiu nagun intriegu na lu galguti. 23 Iurn ra posht gunab didz lu sa rai, chull gun intriegu l Jess.

San Lucas22 Ra ry sht naciuni nal nadush rniba rall, nu rac shtuu rall gunii mn de qu na rall m zaqu. 26 Per entr l t ad nazqudii quhun t llgab zni. El qu na ms m rub entr l t, nap qu gqull ziqu na ms nalasqudii. El qu narniba entr l t, gqui ziqu el qu narun sirv lu sall. 27 Chu na ms m narub, el qu nazub lu mell gaull primr, u el qu narun sirv lu mell? El qu nazub lu mell, le; per na, nahia ziqu mn narun sirv entr l t. 28 L t rian t na. Ad bsndii t na sino bn t sufrir con na. 29 Ziqu Shtada bnee pudr gunibahia ziqu Ry, zni rnehia pudr caa t, guniba t con pudr. 30 Guzub t lu trun cat rnibahia par gun t juzgu guz chib chup grup sht naciuni Israel.

posht gudildi didz chu na ms m rub entr l rai. 25 Gunii Jess lu rai:

24Ra

Gudildi didz ra posht chu na ms m rub

gunii Jess lu Pedro: Moni, Moni, Satans gunab permisi lu Dios, gnll prb ll t ldgul lu duld; gaquin ziqu rgu rnr mn llub. 32 Per bna rugu lu Dios por ll par ad gndii falt fe par tsald ldul Dios. Rniaa lul, despus ra prb, iur guabr ldul con Dios, bn compai ra nariald ldui dizaqu par gac rall firm lu shnez Dios. 33 Simn Pedro gunii lu Jess: Dad, ad gusndiaa ll. Guna compai ll hasht lachiguib nu nil hasht gatia con ll.

(Mt. 26.3135; Mr. 14.2731; Jn. 13.3638)


31Nu

Jess gunii lu Pedro gun Pedro negar l m

San Lucas22 Jess iurn: Bed, ants gullidch gay, gnl negar na tsun vuelt. Gunil lu ra mn ad gundiil na. Jess gunab ddzi lu posht: Iur bshelda l t par gunii t dizaqu lu ra mn, ad nuadii t buls. Ad nuadii t bdu dum, ad nuadii t sabadu. P bn falt l t iurn? Bquebi rai: Ni tubi cus bndii falt. 36 Iurn gunii m: Pues iurne el qu nanap buls, guaain. El qu nanap bdu dum, guall dum. El qu nad npdii spad, gutuull mangu t sill tubi spad. 37 Rniaa lu t, rquini gac cumplir didz r lo qu nan escrit lani Sagradas Escrituras: Bn mn trat li cum ziqu narguini mn. Vid shtna mr tsaluhin. Run falt dup par gac cumplir gr nan escrit de na. 38 Iurn gunii rai: Dad, nd nap naa chup spad. Gunii m: Hia na.

160 gua m ls m tubi distanci ziqu narldaa nguiu tubi gu. Bzullibi m. Iurn biadidzn m Dios, Shtad m. 42 Gunii m: Dad, bl l na lu sufrimient r si tal na volunt shtnl, per bn lo qu narac shtul lddii lo qu narac shtuaa. 43 Iurn bdchini tubi iangl sht gubee. Bd iangl fuers par l m. 44 Ms fuert bn m sufrir, se entiende, sufrimient lduu m. Guniin m Dios con ms didz. Rdzu nis lhi ziqu got rub sht rn narlagu lu guiuu. 45 Iurn gual biadidzn m Dios, babr m cat nan ra posht. Bdzel m l rai nagasi rai, tant bdzagu rai purqu nal ri lduu rai. 46 Gunii m lu rai: Pziel nagasi t? Gul guasht ngali. Gul gunab lu Dios t gun m compai l t par ldgudii t lu duld.
41Iurn

34Gunii

Mr gudchini dz sht sufrimient


35Iurn

Gunazi ra mn Jess ziqu prsi

Jess gua Getseman t guniinhi Dios

guziaa m. Gua m lu dani sht Olivos ziqu bn m gr ra guel. Ra shini gusd m guanald rai l m. 40 Bdchini rai lu dani. Gunii m lu rai: Gul gunab lu Dios t gun m compai l t par ldgudii t lu duld.

39Iurn

(Mt. 26.3646; Mr. 14.3242)

cagnii m, bdchini zihani mn. Judas, tubi posht sht m, nall cabs sht ra mn. Guabigu Judas lu Jess par gutsagruall l m. 48 Gunii m lu Judas: Jud, p con tubi dchidu gnl intriegu na? nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 49 Ra mn nanald Jess gun rai p quhac. Gunab didz rai lu m: Dad, zdildi naa con spad nadiaa naa? 50 Tubi de l rai gulull spad. Bchgull diagu ldi sht muz.

(Mt. 26.4756; Mr. 14.4350; Jn. 18.211)


47Nian

161 Muz ni bn sirv lu narniba ms entr gr ra bshuzi. 51 Gunii Jess: Hia na. Ad tldidii t. Iurn Jess bgald diagu muz. Bnac m lll. 52 Iurn guni lu ra jf sht bshuzi con mn naquhap iduu rub; gunii m lu m gush nabdchini t gunazi rall l m: Pziel bdchini t con spad nu hiagu par zed gullii t na cum ziqu nguban? 53 Dz con dz zugahia con l t iduu rub per ad gunzidii t na iurn. Per hia bgaa iur segn volunt sht Dios; gun t narac shtuu t, nu bgaa iur par gac cumplir gr lo qu narniba lu nacahi, gnll cuntr na.

San Lucas22 iur gudd. Stubi mn guniruull: Na verd, nguiu r nall shmn Jess purqu nu nall m Galilea. 60 Iurn gunii Pedro: Ll ad gundiaa p quaddzl. Nian quadidz Pedro, bllidch gay. 61 Iurn Jess bdchigr lhi. Gubai lu Pedro. Bagn lduu Pedro nagunii m lull: Ants gullidch gay nedz, gunil lu mn tsun vuelt ad gundiil na. 62 Iurn bruu Pedro rua puert sht nez, nal bni.

59Tubi

Bn mn burn Jess

ra mn gunazi l Jess prsi. Guan rall li lidchi jf sht ra bshuzi. Per guanald Pedro zitu. 55 Ra mn bcuee rall guii rualda lidchi bshuzi. Rac nald iurn. Guzub rall gr lad guii nu Pedro guzubnhi l rall. 56 Iurn tubi criad gun lu Pedro, guzbi gulladchi rua guii. Gubia naa lu Pedro nu gunill: Nguiu r na shmn Jess. 57 Per Pedro bn negar, guni: Gundiaa nguiu nii. 58 Gudd stup tiemp, stubi mn gun lu Pedro nu gunill: Nu ll nal shmn Jess. Per Pedro gunii: Aqudii. Ndiaa shmn Jess.

54Iurn

(Mt. 26.5758, 6975; Mr. 14.5354, 6672; Jn. 18.1218, 2527)

Pedro bn negar l Jess

nguiu narnazi Jess guzubl bn rall burn. Bd rall galn li. 64 Bsau rall lhi nu gunii rall: Chu bnee galn ll? Gunii por pudr sht Dios, chu la? 65 Zihani cus mal gunii rall lu m. Guaglagu bn rall burn l m con didz dzab.

63Ra

(Mt. 26.6768; Mr. 14.65)

brguel bd m gush sht naciuni Israel con ra jf sht bshuzi nu ra ms sht ly. Gr rall guaa rall l Jess lu Junta Suprema, mn narun juzgu entr l rall. Gunii ra mn ni lu Jess: 67 Gunii lu naa si tal nal Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. Gunii Jess lu rall:

(Mt. 26.5966; Mr. 14.5564; Jn. 18.1924)


66Hia

Jess zugaa lu Junta Suprema, gubiern sht bshuzi

San Lucas22,23 Si guniaa lu t nahia Cristo, ad tsalddii lduu t na. 68 Si tal gunab didza lu t, guqubidii t lu shtidza. 69 Dizd ne l nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, guzbi lad ldi sht Dios pudrus. 70 Luegu gr mn gunab didz rall: P ll nal tubs shini Dios? Gunii m lu rall: Gulda nahia tubs shini Dios. Mizm l t gunii t didz ni. 71 Iurn gunii rall: Bini hiaa didz nagunill. P gudnaa msruu testigu?

162
Guaa rall Jess lu Herodes

23

Iurn luegu ra contrari sht Jess guaa rall l m lu Pilato. 2 Guzubl gunii rall; qudchib rall galqui cuntr Jess: Bdzel naa nguiu r; rtstsull ra mn cuntr gubiern. Rnill rndii tucar gudilli naa impuest caa gubiern ruman. Nu rnill mizm lll na Cristo, tubi ry nagudili Dios par gunibai. 3 Iurn gunab didz Pilato: Guldil nal Ry sht ra israelit? Jess gunii: Mizm ll gunil didz r. 4 Pilato gunii lu ra jf sht ra bshuzi con gr ra mn zihani: Bdzldiaa cus mal nabn nguiu r. 5 Per guniruu rall ms fuert: Rtstsull gr mn sht Judea con shtdzll. Bluall m Galilea primr, iurn nd cagluall cuntr gubiern ruman.

(Mt. 27.12, 1114; Mr. 15.15; Jn. 18.2838)

Guaa rall Jess lu Pilato

bini Pilato didz r, gunab ddzll si na Jess m Galilea. 7 Gunii mn qu s, iurn bsheld Pilato l Jess lu Herodes, gubernadur sht Galilea, gac rgl asunt ni. Pues Herodes nan Jerusaln dz ni. 8 Bquit lduu Herodes iur gunall lu Jess purqu dizd ms ants guc shtuu Herodes gunall lu Jess. Gunii mn p bn Jess, nu Herodes guc shtull gunall tubi milagr naquhun m. 9 Zihani cus gunab didz Herodes per Jess p gunidii. 10 Tambin zugaa nd ra jf sht bshuzi nu ra ms narluaa ly. Bdchib rall galqui con msruu didz. Gurushti rall cuntr Jess. 11 Iurn Herodes con ra suldad shtnll bn rall burn l m. Cum burn bgacu rall l m con lari zaqu. Despus bsheld Herodes l Jess, guabr m lu Pilato. 12 Dz ni guc Herodes nu Pilato amigu purqu ants na rall enemigu.

6Iur

Pilato ra jf sht bshuzi con ra m gush sht iduu con gr mn. 14 Gunii Pilato lu rall: L t bedn t l nguiu r. Gunii t rtstsull ra mn con bishi. Gunab didza lull delant gr t per bdzldiaa cus mal nabnll ziqu rnii t. Npdiill ni tubi delit. 15 Nu Herodes bdzldiill cus mal purqu bdchigr Herodes lll nd. Ad bndiill ni tubi mal par

(Mt.27.1526;Mr.15.615;Jn.18.3919.16)
13Bt

Bn rall condenar Jess lu galguti

163 gtill. 16 Gunibahia tsanull galn, despus guda libert lll. 17 Pilato nap custumbr gudll libert tubi prsi cad lan Pascu, el qu nagunab mn gap libert. 18 Per guaglagu guniruu mn ziqu tubs b; fuert gunii rall: Gati nguiu r. Bd libert par Barrabs. 19 Pues Barrabs nan lachiguib purqu gqull cabs sht ra mn nabn cuntr gubiern ruman. Nu gudnill mn lani ciud. 20 Pilato guc shtull gudll libert Jess. Gunii Pilato stubi lu mn, 21 per ms fuert gunii rall: Gati nguiu r lu cruz. Gtill; gtill. 22 Stubi vuelt gunii Pilato lu ra mn: P mal bnll? Gul gunii lua. Bdzldiaa cus mal par gtill. Guna cashtigu con galn lll, despus guda libert lll. 23 Per ms ruid bn rall. Gurushti rall. Gunabruu rall galguti par l m. Gunii rall fuert hasht bn rall gan. 24 Pilato bd ord gac narac shtuu rall; gati Jess lu cruz. 25 Bd Pilato libert Barrabs nan culpabl de galguti sht mn nu bnll cuntr gubiern ruman. Zni gunab ra mn. Bn Pilato intriegu l Jess guiaa ra contrari sht m t gac narac shtuu rall.

San Lucas23 l Simn par guall cruz nez tchi m. 27 Zihani mn con zihani naa guanald rall l m. Bini ra naa tant gubini lduu rall. Gurushti rall. 28 Per Jess bdchigr lhi, gun m lu rall; gunii m: L t naa sht Jerusaln, ad bnidii t por na, ms bien gul bini por mizm l t nu por shini t. 29 Gudchini tiemp gunii mn: Dichus ra naa naridii shni. Dichus ra naa nad nua shnidii, nu ad rcadii med. Nu gunii m: 30 Dz ni ra mn guzubl gunii rall lu dani: Gulagu guc naa. Gunii rall lu lum: Bcachi l naa. 31 Si tal gun mn cuntr na, nahia ziqu hiagu nanabani; npdiaa duld, gun rall msruu cus mal cuntr l t, na t ziqu hiagu bidchi, nap t zihani duld. 32 Tambin guaa ra suldad chup nguban, gatin rall Jess. 33 Iurn bdchini rall lugar nal Calavera. Bn rall crucificar l m. Bn rall crucificar l chup nguban, tbill lad ldi m, stbill lad rubs. 34 Iurn gunii Jess: Dad, bn perdun l ra mn. Ad riasdii rall p quhun rall. Nu ra suldad gudchit rall gu dado par gudidz rall shab m. 35 Ra mn zugaa; gubia rall lu m. Ra m gush sht iduu bn rall burn. Gunii rall: Bnll salvar pecadur. Iurne gun hiaa niaa znll salvar mizm lll si tal nall Cristo, el qu nagudili Dios.

biaa rall l Jess nez par gati m, gudd tubi nguiu l Simn, m gudchi Cirene. Zed guzll lachi. Ra suldad gunazi

(Mt. 27.3244; Mr. 15.2132; Jn. 19.1727)


26Iur

Bqu mn l Jess lu cruz

San Lucas23,24 suldad bn rall burn. Guabigu rall gua cruz. Bn rall ofrecr vini hi t gu m. 37 Gunii rall: Si tal rnil nal Ry sht mn Israel, bn salvar mizm ll. 38 Nan tubi letrr naqu guc cruz narnii: Nd na Ry sht m israelit. 39 Tubi nguban nanaqu lu cruz, gurushtiall guc m; gunill: Si tal rnil nal Cristo, bn salvar mizm ll nu bn salvar l naa. 40 Per stubi nguiu mal gunii guc sall: P ad rdzbdiil Dios? Bnee mn ord gtiaa ziqu l m r. 41 Pues l hiaa run tucar gtiaa por mald nabdnaa, per nguiu r ad bndii mal par quhi nd. 42 Iurn gunii nguban lu Jess: Dad Jess, bsagn ldul na iur gnl recibir pudr par gunibal. 43 Jess gunii: Gulda na rniaa lul, nedz snldl na gubee.

164 Gulda, nguiu r npdiill culp. M zaqu nall. 48 Gr mn zihani nabd lugar ni par gun rall naquac, gubia rall. Iurn babr rall ciud. Gulub rall lduu rall tant nadzb guc. 49 Ra amigu sht Jess con ra naa nabn compai l Jess dizd tiemp nan m Galilea, zugaa rai zitu. Gubia rai gr lo qu naguzac.

36Ra

rqu chib chup, iurn bcahi gudubi gudchiliu hasht rqu tsun guadze. 45 Nacahi ngubidz nu lari cortin lani iduu rub gurezin. Guc chup ldhin. 46 Gunii Jess fuert: Dad, guna intriegu alm shtna guial. Gual didz ni, iurn guti m. 47 Iur gun capitn sht ra suldad p guc, gunill llrub na pudr sht Dios. Bqubill:

(Mt. 27.4556; Mr. 15.3341; Jn. 19.2830)


44Bgaa

Guti Jess

tubi nguiu l Jos; ldzll l Arimatea naqu Judea. Gqull miembr sht Junta Suprema. Nall m zaqu nu b nll cumplir ly sht Moiss. 51 Qubez Jos gudchini tiemp guniba Dios ziqu ry nu gqudii Jos de acuerd nan bn Junta Suprema iur bn rall cuntr l m. 52 Jos guagnab lu Pilato par gud Pilato permisi gugachi Jess. 53 Bsiet Jos cuerp sht m lu cruz. Btbill cuerp shtn m tubi sab. Bcchill l m lani baa nanactsau lani gu cat ni tubi mn bgchidii. 54 Guc dz run mn preparar par dz narzii lduu mn. Hia mr rgaa iur guzubl dz descans. 55 Ra naa naguanald l Jess ants dizd nan m Galilea, guagn rai cat bgachi m. Gun rai lla nagaa tgul lani baa. 56 Despus babr rai lidchi rai. Bn rai preparar nis nashi con stubi cus tsagtebi rai cuerp sht m. Iurn bgaa dz descans; bzii lduu rai segn mandamient sht Dios.

(Mt. 27.5761; Mr. 15.4247; Jn. 19.3842)


50Gu

Bgachi Jess

24

(Mt. 28.110; Mr. 16.18; Jn. 20.110)

Guasht Jess ladi ra tgul

Primr dz sht llmal, ra naa babr rai rua baa

165 cat bgachi Jess. Tumpran bdchini rai. Nuaa rai nis nashi nabn rai preparar. 2 Gun rai lu baa per gu nanau rua baa nagaa tubi lad. 3 Guat rai lani baa. Gun rai ndii cuerp sht Dad Jess. 4 Bdzldii rai p nihun rai. Iurn luegu gun rai chup nguiu nazugaa gulladchi lu rai. Shab rai nal rabts. 5 Ms bdzb ra naa; bzullibi rai hasht bdchini luqu rai lu guiuu. Gunii nguiu lu rai: Pziel caguili t el qu nanabani lugar cat rgachi tgul? 6 Ndii m nd. Guashthi ladi ra tgul. Gul bagn lduu t lo qu naguni lu t dizd tiemp nanan m Galilea. 7 Guni iurn, rquini nguiu nabsheld Dios lu gu dchiliu, gac intrigui lu guiaa mn mal. Nu guni gun rall crucificar l i lu cruz, per dz tsun tsashthi ladi ra tgul. 8 Iurn bagn lduu ra naa shtidz m. 9 Babr rai lu ciud Jerusaln. Biadidz rai lu chib tubi posht con stubi tant mn. 10 Ra naa nagunii didz r, l rai Mara Magdalena, con Juana, nu stubi Mara shnia Jacobo. Gua rai con sbld ra naa. 11 Per lo qu naruadidz rai, na ziqu tubi cuend. Ra mn ad gualddii lduu rai shtidz ra naa. 12 Per Pedro bruu; guagllni hasht rua baa. Gunhi lani baa. Lu lari sht tgul gunhi. Tubi lad nagaa lari. Babr Pedro; bdzgu ldi. B ni llgab p guc.

San Lucas24 rai par Emas, tubi gudchi ziqu chib tubi kilmetro de Jerusaln. 14 Quadidz rai p guc lani ra dz ni. 15 Iur quadidz rai, gunii rai llgab nan lani lduu rai, Jess guabigu lu rai. Gr rai guaglagu ziaz rai nez. 16 Gun rai lu m per ad bngu badii rai l m, bn Dios. 17 Iurn gunab didz Jess lu rai: P quadidz t iur ziaz t nez? Guzudch rai; trist rluaa lu rai. 18 Tubi de l rai gunii; lhi Cleofas: De gr visitant nabdchini Jerusaln, sul ll ad gundiil p guc nd lani dz r. 19 Iurn gunii Jess: P guc? Gunii rai: Jess Nazareno, gudini mn li. Nhi tubi nabiadidz shtidz Dios con pudr. Bluai dizaqu lu ra mn. Bni milagr con pudr sht Dios. 20 Per ra bshuzi nu gubiern shtnaa, bn rall intriegu li par gac crucificri. Gti lu cruz. 21 Nu l naa qubez naa nihni librar naciuni Israel de gr enemigu shtnaa. Hia gudd tsun dz dizd guquin. 22 Gti per bld naa narianald tchi dizaqu, gunii rall lu naa didz nadzb. Rsliga guagn rall lugar cat bgachi Jess. 23 Gundii rall lu shcurpi. Gun rall lu chup iangl nagunii lu rai guasht Jess ladi ra tgul. 24 Stubi de l shmn naa, gua rai hasht rua baa. Gun rai lani baa ziqu gunii ra naa per gundii rall lu m.

Chup shmn Jess ziaa gudchi Emas

dz, primr dz sht llmal, chup shmn Jess ziaa

13Mizm

(Mr. 16.1213)

San Lucas24 Jess gunii lu rall: L t nguiu narun falt llni guc t, hasht guc tsald lduu t gr lo qu nabqu ra muz sht Dios guahiet? 26 Guc necesari gun Cristo sufrir galguti nu despus guabr m lu gubee cat gun Dios honrar li. 27 Iurn Jess guzubl biaddzi p run cuntien ra Sagradas Escrituras cat rnii shcuend Jess. Gunii m dizd nabqu Moiss nu nabqu ra nabiadidz shtidz Dios de mizm l m. Biaddzi p run cuntien didz ni. 28 Iurn bdchini rai gudchi cat cuez rai. Jess niaglagu niazhi delant, 29 per l rai bn rai rugu guan m con l rai. Gunii rai: Bann l naa nd. Hia guadze. Hia gulaguet ngubidz. Iurn guat Jess lani hiuu t guan m. 30 Guzac guzub rai lu mell t gau rai, gunazi m guetshtildi. Bd m graci. Gudidz mhin cuaa rai. 31 Luegu luegu bd rai cuend chu na m. Llni bdchini lani lduu rai. Per de repnt gunitil m lu rai. 32 Gunii lu sa rai: Bini naa lani lduu naa bgaa didz nagunii m lu naa iur biaddzi lu naa lu nez p run cuntien ra Sagradas Escrituras. 33 Luegu babr rai Jerusaln. Gun rai lu ra chib tubi posht rd rai con stubi shcuaa mn. 34 Gunii ra mn lu rai: Verd guasht Jess ladi ra tgul nu bluaalhi lu Simn Pedro.

166 gunii rai p guc iur zedz rai lu nez nu gunii rai bngu ba rai l m iur gudidz m guetshtildi cuaa rai.
(Mt. 28.1620; Mr. 16.1418; Jn. 20.1923)
36Mr 35Iurn

25Iurn

Bluaal Jess lu ra posht

iurn quadidz rai, Jess bluaal lu rai. Gunii m: Gul cuedch lduu t. 37 Bdzb rai nu nal bzez rai; gun rai lu m. Lluaa rai na m tubi espritu sht tgul. 38 Gunii Jess lu rai: Pziel rdzb t? Pziel rza lduu t? 39 Gul gun guiahia. Gul gun guahia. Gul tsald lduu t nahia Jess. Gul gunazi guiahia; gul gun lua. Pues tubi espritu npdii cuerp ziqu rna t lua. 40 Iurn bluaa m guiaa m nu gua m cat gudd clav. 41 Per ni con nd ad gualddii lduu rai purqu nan tant lgr lani lduu rai; bdzgu lduu rai. Iurn gunii m: Gu nan p guha? 42 Bd rai tubi pedas bel mbeld. 43 Gunazi mhin nu gudu m lu rai. 44 Gunii m: Gr lo qu naguc con na, guniaa lu t ants nap qu gac cumplirin. Guniaa lu t dizd guzn t na, gac cumplir lo qu nabqu Moiss de na. Gac cumplir lo qu nabqu ra nabiadidz shtidz Dios guahiet de na nu gac cumplir nan escrit lani libr Salmos de na. 45 Iurn bd m llni par rias rai didz sht Sagradas Escrituras. 46 Gunii m:

167 Naescrit, Cristo nap qu gni sufrir galguti per dz tsun gac resucitar m ladi ra tgul. 47 Gunii mn de qu nap qu guabr lduu mn con Dios, iurn gun m perdun duld sht rall iur rnab rall l shtna. Primr guniin mn lu ra mn sht Jerusaln, despus tsagniin rai mn narta gudubi lu gudchiliu. 48 Na t testigu de gr lo qu naguc. 49 Gul gun, na gushelda l Espritu Santo el qu nabn Shtada prometer, cueznhi l t. Per gul ban nd lani ciud Jerusaln hasht gun t recibir

San Lucas24 pudr sht Dios nagudchini de gubee; gacu t ziqu tubi lari con llrub pudr.
Jess bsan ra posht
(Mr. 16.1920)

bruu rai ciud. Jess biaa m ra shini gusd m rua gudchi Betania. Nd bldis m guiaa m. Bn ldai m l rai. 51 Iur gual bn ldai m l rai, bsan m l rai. Gepi m gubee. 52 Iurn babr rai Jerusaln. Bquit lduu rai. 53 Ria rai iduu rub; bd rai graci lu Dios, nu bn rai alabar l m. Amn.

50Iurn

Dizaqu segn San Juan

Tiemp guahiet ants cuesht gudchiliu, nan el qu nabsdchini shtidz Dios. Qubeznhi Dios. Nhi Dios. 2 Mizm mn ni qubeznhi Dad Dios dizd principi sht gr ra cus. 3 Gr cus gursht por l m, el qu nabsdchini shtidz Dios; ni chu stubi bntsau lo qu nanan. 4 Por l m nan galnabani nu l galnabani na llni sht mieti. 5 L llni tsaglagu rabts cat nacahi. L nacahi ad bndii gan lu llni par bsau lu llni. 6 Gu tubi nguiu nabsheld Dios. Nguiu ni brul Juan. 7 Bdchni; nhi testigu par guni chu na l llni t par gr mn tsald lduu rall shtidz Dios por l m. 8 Juan ndii narnee llni per bdchini Juan par gqui testigu; guni chu na el qu narnee llni verdadr. 9 L llni verdadr narid lu gudchiliu, rnee llni par gr mn naqureld lu gudchiliu. 10 Bdchini m lu gudchiliu nu guctsau gudchiliu por pudr sht m, per ra mn sht gudchiliu ad bngu badii rall l m. 11 Bed gudchini m entr ra mn

El qu nabsdchini shtidz Dios

sht gudchiliu per ad bndii ra mn recibir l m 12 per gr nabn recibir li, ra nariald ldui l m, bd m derech par gac rall shini Dios. 13 L rall guc rall shini Dios, lddii por deseo lani lduu mn, ni por volunt sht mn sino por pudr sht Dios. 14 L nabsdchini shtidz Dios, gli nu guqurldi entr l hiaa. Gun hiaa pudr nu llni sht m. Sul lniqu shini Dios qubezn llrub favur narquit lduu hiaa. Ruadidz m pur verd. 15 Juan guc testigu shthi nu gunii Juan: Nd na el qu naguniaa lu t ms ants, nhi m rub; na ad chu nahia. Bdchni despus de na, per nanhi dizd tiemp guahiet ms ants gudchinia lu gudchiliu. 16 Por pudr sht m ni bdnaa recibir zihani bendicin; por l m quhnruu Dios favur nu ms favur par l hiaa. 17 Ly sht Dios bqu Moiss segn volunt sht m, per por Jesucristo nadpaa favur sht Dios, nu nadpaa shtdzi nan verd. 18 Ni tubi chu gundii lu Dios Padre; sul tubs shini m nacabezn Dios, bluai chu na Dios verdadr.

168

169
Biadidz Juan Bautista favur de Jess

San Juan1 Na rchub nisa con nis per nan tubi m entr l t, ad gundii t chu nhi. 27 Nhi el qu nazed gudchini despus de na. Ni tubi ad chu ndiaa par gushaca l du guidi sht shrchi. 28 Gr cus ni guc lugar nal Betbara nanaqu gugu Jordn lad cu guiaa cat l Juan bchub nis ra mn.

bn testificar iur ra m israelit naqureld Jerusaln, bsheld rall bld bshuzi con mn nabn compai ra bshuzi. Gunab didz rall lu Juan chu nhi. 20 Ad bndii Juan negar sino bqubi: Ndiaa Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. 21 Iurn gunab didz rall stubi: Chu nal? Gu nal Elas? Juan gunii: Aqudii; ndiaa Elas. Guaglagu gunab didz rall: Gu nal el qu naguadidz shtidz Dios nanap qu gudchini? Juan gunii: Aqudii. 22 Iurn gunii rall: Chu nal? t par gud naa rsun lu ra nabsheld l naa. P rnil de mizm ll? 23 Juan repi: Nahia tubi b, tubi narnii lu shlat cat ndii mn: Gul bn preparar lani lduu t ziqu nez ldi par iur gudchini Dad. Zni gunii Isaas, el qu nabiadidz shtidz Dios guahiet. 24 Bld ra nabiadidzn Juan na rall fariseos. 25 Gunab didz rall lu Juan: Si tal ad ndiil Cristo, si ad ndiil Elas, ni tubi naguadidz shtidz Dios nanap qu gudchini, pziel rchub nsl ra mn? 26 Gunii Juan:

19Juan

(Mt. 3.1112; Mr. 1.78; Lc. 3.1517)

dz Juan gun lu Jess; ziabgui lu Juan. Gunii Juan lu ra mn: Gul gun, nguiu r nazed de Dios; gti ziqu tubi llili por duld sht mn. Gudchishi duld sht ra mn. 30 Nhi el qu naguniaa lu t ms ants: Nhi m rub. Na ad chu nahia. Bdchni despus de na per nanhi dizd tiemp ms ants qu na. 31 Ad bngu badiaa li per bdchinia par gungu ba mn israelit li. Por ni rchub nisa ra mn par gun mn chu na m. 32 Nu bn Juan testificar: Gunahia lu Espritu Santo nabdchini de gubee. Biti ziqu tubi palum par cueznhi l Jess. 33 Ad bngu badiaa chu gudchini, per el qu nabsheld na t guchub nisa, guni lua: Iur gunal lu Espritu Santo zed gudchini par cueznhi l nguiu, na m el qu naguzun lduu t nu gushldi Espritu Santo par cueznhi l t. 34 Gunahia lu m ni, nu nahia testigu de qu nguiu r na shini Dios.

Jess na ziqu llili naguti shlugraa


29Stubi

San Juan1,2
Ra primr shini gusd m

170 Gudee nald na. 44 Felipe na m gudchi Betsaida cat na ladz Andrs nu Pedro. 45 Iurn guatili Felipe l Natanael; rpi: Gun naa lu tubi nguiu nan bqu Moiss shcundi lani ra libr sht ly, nu ra nabiadidz shtidz Dios bqu rai didz narnii shcundi. Nhi Jess, shini Jos. Gudchi Jess na Nazaret. 46 Repi Natanael: Ni mud guruu tubi cus zaqu gudchi Nazaret? Felipe bquebi: Gudee gunal. 47 Guabigu Natanael lu Jess. Iur l Jess gun lu Natanael, guni: Nd l tubi nguiu israelit verdadr. Ni tubi bishi ad ndii lani ldi. 48 Iurn gunab didz Natanael: Llall nanl chu nahia? Gunii Jess: Na gunahia lul ants iur l Felipe bed gunab ll, iur ll zugal gua hiagu bldau. 49 Natanael gunii: Ms, ll nal shini Dios. Ll nal Ry sht naciuni Israel. 50 Jess gunii lu Natanael: Gu riald ldul purqu na guniaa lul, gunahia lul gua hiagu bldau? Delant gunruul ms cus rub qu nd. 51 Nu gunii Jess: Gulda rniaa lul, ll gunal llal lu gubee. Ra iangl sht Dios tsepi rai nu gudchini rai guca, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu.

dz Juan zugaa stubi vuelt con chup nanald li. 36 Iur gun Juan lu Jess nardd, gunii Juan: Gul gun, nd na l nguiu nabsheld Dios; gti ziqu llili. 37 Gurup nguiu nazianald l Juan, bini rai lo qu nagunii Juan. Iurn guanald rall l Jess. 38 Iur l Jess bdchigr lhi nez tchi, gunhi lu rai. Gunii Jess lu rai: P rguili t? Gunii rai con didz narun cuntien, lam: Dad, ca qurldl? 39 Gunii Jess: Gul gudee nu gul gun. Iurn guagn rai cat qureld m, nu ban rai nd purqu hia casi ziqu rqu tap guadze iurn. 40 Tubi de l ra mn nabini shtidz Juan nu guanldi l Jess, na Andrs, bchi Simn Pedro. 41 Primr guatili Andrs bchi Andrs, lll Simn, nu gunii Andrs: Bdiagul naa el Mesas. (Didz ni run cuntien, Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai.) 42 Luegu Andrs biaa l Simn Pedro cat zugaa Jess. Iur Jess gun lu Pedro, gunii m: Ll ll Simn, shini Jons; per ne gurull Cefas, (l ni run cuntien gu).

35Stubi

dz Jess guc shtui tshi regiuni sht Galilea. Gunhi lu Felipe nu gunii m lu Felipe:

Gunab Jess Felipe con Natanael


43Stubi

Dz tsun despus de ni, gu tubi saa gudchi Can

Tubi saa gudchi Can

171 nanaqu regiuni sht Galilea. L shnia Jess nanhi ngali. 2 Nu Jess con ra shini gusd m gua rai purqu bn ra mn invitar l rai lu saa 3 per gubidchi vini. Iurn l shnia Jess guni lu m: Ndii vini. Hia gubidchin. 4 Per Jess repi: Nan, pziel cagnil lua znii? Gadii gugaa tiemp par gac ba mieti chu nahia. 5 Iurn shnia m gunii lu narta, ra naquhun sirv: Gul bn grt lo qu nan gunibai l t. 6 Zugaa shup gu nari nis, cad tubi gu ni ri gadchi u shun r nis. Na rahin par m israelit; rieti guiaa rall segn custumbr religius sht rall. 7 Jess gunii lu ra naquhun sirv: Gul btsadz guz gu r nis. Iurn guadzhin gu ni nis; 8 Jess gunii: Iurne gul cu dupin nu guanuhin lu nguzan sht saa. Zni bn rai. 9 L nguzan sht lan bn prb nis nan bac vini per ad rddiill cuend ca nez bruhin. (Sul ra naquhun sirv, rac ba rall de qu nis bac vini). Iurn l nguzan sht saa gunbll l lligu. 10 Gunill: Gr lugar primr rd mn vini zaqu gu ra mn. Hia despus iur cantid bii rall, rd mn vini corrient gu mieti, per ll bndiil zni. Hasht iurne bnel vini zaqu. 11 Nd bn Jess Can sht Galilea. Nd guc primr milagr nabluaa Jess lu ra mn.

San Juan2 Bluaa m pudr nanap m. Ra shini gusd m guald lduu rai bsheld Dios l m. 12 Despus de ni, gua m gudchi Capernaum con shnia m nu con shini gusd m. Nd guqureld rai dup tiemp.

mr gudchini lan Pascu sht ra m israelit, Jess gua ciud Jerusaln. 14 Guat m iduu rub. Gun m ra naqugtuu ngun. Gun m ra naqugtuu llili nu palum. Nu ngali zbgaa mn lu mell cat rchili rall dum. 15 Bntsau m tubi chicuti con du las. Iurn bsllun m grt ra mn lani iduu con ra llili nu con ra ngun. Brsh m mell. Brts dum sht ra narchili dum. 16 Repi m lu ra nartuu palum: Gul cu gr cus nd. Ad rndii t lidchi Shtada tubi llgua. 17 Iurn l ra shini gusd m bagn lduu rai ziqu naescrit: Nal rzebi lduaa por lidchi Dios; gaquin limpi. 18 Iurn l ra m israelit gunab didz: P milagr gulual lu naa ziqu tubi si de qu npl derech quhnl ra cus r? 19 Jess bquebi: Gul bzal iduu r; dz tsun guldishtahin stubi nacubi. 20 Iurn gunii ra mn: Cuarenta y seis iz guz guaa iduu r. Ni mud ll gudishtlin tsns dz? 21 Per l iduu, el qu naqugnii Jess, na cuerp shtn

(Mt. 21.1213; Mr. 11.1518; Lc. 19.4546)


13Hia

Gua m iduu rub

San Juan2,3 m. 22 Hia despus guasht m ladi ra tgul, bagn lduu ra shini gusd m lo qu nagunii m, nu guald lduu rai shtidz m, nu guald lduu rai ra Sagradas Escrituras.

172 Gulda rniaa lul, el qu nagldii con nis nu con Espritu Santo, ad tsutdiill cat rniba Dios. 6 Grt nan gul ziqu ra cualquier mn, mn na ni, per el qu naral con Espritu Santo, espritu na ni. 7 Ad rdzgudii ldul lo qu naguniaa lul, grt nap qu gusan gudchini vid cubi lani lduu rall por pudr sht Dios. 8 L mb rruu nez cat rac shtuu mb, nu rnil ruid narun mb per ad rd diil cuend ca nez zed mb nu ca nez ziaa mb. Zni na grt nanap vid cubi por pudr sht Espritu Santo. 9 Iurn Nicodemo babr gunab didz: Per llall gac nd? 10 Jess gunii lull: Ll nal tubi ms ladi ra m israelit nu ad gundiil nd. 11 Gulda rniaa lul, l naa rac ba naa lo qu naruadidz naa nu lo qu narluaa naa; nu na naa testigu de lo qu gun naa, per l t ad rialddii lduu t lo qu narnii naa. 12 Guniaa lu t cus narac lu gudchiliu per ad gualddii lduu t. Lla tsas t cus sht gubee narniaa lu t? 13 Ni tubi chu bepi gubee, sul el qu nabdchini de gubee. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gu dchiliu; lidcha na gubee. 14 Ziqu Moiss bldsi serpient lu shlat, zni zac con na, nguiu nabsheld Dios lu gu dchiliu; guna sufrir galguti; 15 par gr natsald ldui na, ad tsagntidii rall sino nap rall vid sin fin.

l Jess nan Jerusaln, gu lan Pascu. Cantid mn guald lduu rall l m iur gun rall milagr nabn m. 24 Per Jess ad rndii confiar l ra mn purqu rac ba m lduu ra grt rall. 25 Ad rqunidii m chu gunii lu m shcuend ra mn. Mizm l m rac ba m lla na lani lduu mieti.

23Iur

Nan m lo qu nan lani lduu mieti

Gu tubi nguiu nabrul Nicodemo. Nall miembr sht partid religius fariseo nu nall tubi nguiu nams lasac ladi ra m israelit. 2 Nicodemo guagn l Jess guel nu gunill: Ms. Rd naa cuend de qu Dios bsheld ll par zed gulual, purqu ni tubi ad chu gqudii guluaa pudr nu milagr cum ziqu rnl, sul si tal Dios qubeznhi ll. 3 Iurn gunii Jess lu Nicodemo: Gulda rniaa lul, el qu nagal nacbidii stubi, gqudii tsutll cat rniba Dios. 4 Bquebi Nicodemo: Per no es posibl tubi nguiu hia gush, guabr glll stubi. Ni mud guabr guull lani shnall stubi par gal stubi nacubi? 5 Jess bquebi:

Jess nu Nicodemo

nal rac shtui ra mn narta lu gudchiliu; bsheld m


16Dios

Rac shtuu Dios gr mn

173 tubs shini m par grt nariald ldui l shini m, ad tsagntidii rall sino nap rall vid nad rialdii. 17 Dios ad bshlddii shni lu gudchiliu par gun shni condenar ra mn sino par gni salvar ra mn. 18 El qu nariald ldui shini Dios, ndii condenrll, per el qu ad ndii tsald lduu, hia nacondenrll purqu ndiill tsald ldull tubs shini Dios. 19 Ra nandii tsald ldui shtidza, nacondenrll purqu iur l llni bid lu gudchiliu, ms bquit lduu mn nacahi qu llni. Ad rac shtudii rall llni. Pziel? purqu run rall cus mal. 20 Grt lo qu narun mal, rna zqudii rall lu llni nu ad riabgudii rall lu llni purqu l llni rluaa ra cus mal lo qu naquhun rall; 21 per gr lo qu narquit lduu verd, riabgull lu llni t par gun mn de qu gr lo qu naquhnll, zed de Dios.

San Juan3 shcuend lla gun rall par gac limpi rall lu Dios. 26 Iurn guaguchi mn lu Juan: Ms, gun; el qu naguzun ll stubi lad gugu Jordn, el qu bnl testificar nap qu gudchni, qugchub nsi. Grt mn zianald rall li. 27 Iurn gunii Juan: Ni tubi ad chu npdii pudr si tal ad bddii Dios pudr. 28 Mizm l t na t testigu, guniaa lu t de qu na ndiaa Cristo sino qu bsheld m na ants gudchni. 29 Ziqu tubi nabtsa, rquit ldull purqu npll tslll, per zac amigu sht lligu, ququ digull nu rquit ldull qubeznull lligu. Rnill lo qu naruadidz lligu. Zni iurne nal rquit lduaa. 30 Nap qu gqui ms m rub, per na nap qu gaca ziqu nalasqudii.

de nd, Jess gua con ra shini gusd m hasht regiuni Judea. Gulezn m l rai dupn, nu bchub nis rai mn. 23 Nu zac bchub nis Juan Bautista lugar nabrul Enn gulladchi Salim purqu ngali rta zili nis. Bid ra mn lu Juan, chub nis rall. 24 Znd guzac ants btiaa ra mn Juan lachiguib. 25 Iurn bld shini gusd Juan, gudildi didz rai con tubi israelit nabn cumplir custumbr. Guzubl rall chup didz subr

22Despus

L amigu sht lligu

qu nazed de gubee, ni nan rniba ms qu gr nguiu. El qu nan mn, no ms nall m sht gudchiliu nu ruaddzll cus sht gudchiliu; per el qu nazed de gubee, ni ruaddzi cus sht gubee. Npi gr pudr. 32 L m quhun testificar lo qu nagun m nu lo qu nabini m, per ni tubi ad chu rialddii ldui lo qu narnii m. 33 Per el qu naguald lduu shtidz m de verd, quhnll ziqu el qu narqu sgi lu guichi; rqubill Dios na verd. 34 El qu nabsheld Dios, ni ruaddzll shtidz Dios purqu Dios rd Espritu Santo sin medid par nguiu ni t cueznhi l

31El

El qu nazed de gubee

San Juan3,4 nguiu ni. 35 Dios Padre rac shtuu shni nu bd m pudr par gunibai grt cus. 36 El qu nariald lduu shini Dios, ni nap vid sin fin, per el qu nandii tsald ldui shini Dios, gpdiill vid sin fin sino qu ran cashtigu sht Dios guqull.

174 Si tal niac bal lo qu narnee Dios ndig, si tal niac bal chlltii nd, el qu narnab nis lul, nanbl nis lhi nu li gunei nis narnee vid sin fin. 11 L naa gunii: Dad, npdiil p gugul nis lani gurz. Ms de ni guet na gurz. Ctii npl nis narnee vid? 12 Shtad gul hiaa Jacob bsan gurz r cat bhi nis, li nu bii ra shni nu con ra ma shtn rai. Ni mud ms m rub nal qu l Jacob? 13 Bquebi Jess: Grt el qu nag nis r, guabr gubidchi, 14 per el qu nag nis nan guda, jams ad guabrdii gubdchill, purqu nis nan guda rcas lani ldull cum ziqu nis sht zini par gudin vid sin fin. 15 Iurn l naa gunii: Dad, den nis ni t par ad gubdchidiaa jams nu gueld cdiaa nis nd. 16 Repi Jess: Guagnab tsll nu babr nd. 17 L naa gunii: Npdiaa tsela. Jess gunii iurn: Npl rsun, gunil verd: Npdiaa tsela, 18 purqu gai nguiu guc rai tsll nu el qu nanpl iurne, lddii tsll. Verd gunil. 19 Iur bini naa lo qu nagunii m, gunill: Dad, lluahia nal tubi naruadidz shtidz Dios. 20 Shtad gul naa, mn Samaria, bn rai adorar Dios lu dani r, per l

Ra fariseo bini rall de qu nap Jess ms zihani shmni nu ms zihani mn naquchub nsi qu Juan Bautista. 2 Lddii Jess bchub nis ra mn sino shini gusd m bchub nis rai ra mn. 3 Iur l Jess guc ba nagunii ra fariseo, bruu m de Judea par babr m Galilea. 4 Nap qu td m Samaria par gudchini m Galilea. 5 Bdchini m gudchi Sicar nanaqu regiuni Samaria. Sicar na rua guiuu lachi nabd Jacob ziqu herenci par shni, Jos. 6 Ngali zbgaa gurz nabrul Gurz sht Jacob. L Jess zed bdzgui. Guzbi gulladchi rua gurz; hia zigaa ru ngubidz. 7-8 Ra shini gusd m ziaa rai par gudchi. Ziasii rai nagudau. Mizm iurn bdchini tubi naa sht Samaria rua gurz par gughi nis. Jess gunii lu naa r: Den dup nis gua. 9 Iurn l naa sht Samaria bquebi: Pziel rnbl nis lua, nu m israelit nal? (Ad rnii lu sdii m israelit lu ra m sht Samaria.) 10 Iurn gunii Jess:

Biadidzn Jess tubi naa sht Samaria

175 t m israelit rnii t Jerusaln na lugar cat run tucar gun mieti adorar Dios. 21 Jess gunii: Nan, tsald ldul shtidza; gudchini iur de qu l t gun t adorar Dios Padre sin ad rqunidii guid t lu dani r u tsa t Jerusaln. 22 L t mn Samaria, ad gundii t lo qu narun t adorar per l naa, s, nan naa lo qu nardn naa adorar purqu el qu nagun salvar ra mn, na m israelit. 23 Per gudchini iur nu mizm iurne, l ra mn nan run adorar Dios de verd, nap qu gun rall adorar l m con lduu rall nu de acuerd con enseans shtna. Pues Dios Padre rac shtui gun mn adorar li manr ni. 24 Dios na espritu; ra narun adorar l m, nap qu gun rall adorar l m con espritu nu de acuerd con ra enseans shtna. 25 L naa gunii: Nana de qu gudchini Mesas narnii ra mn, Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. Iur l m guid, guluai par gac ba naa shtidz Dios. 26 Repi Jess: Npaala, nahia mizm naquadidznul. 27 Iurn bdchini ra shini gusd m; bdzgu lduu rai de qu quadidzn Jess tubi naa, per ni tubi de l rai gunii lu Jess: Pziel quadidznul lll? u P qugnab ddzl lu naa? 28 Iurn l naa bsang r; babrill par gudchi cat guagnill lu ra nguiu:

San Juan4 cha t gun t tubi nguiu nagunii gr lo qu nabna. Ad l narnii ra mn Cristo nd? 30 Iurn bruu ra mn gudchi. Bdchini rall lu Jess. 31 Mientras l shini gusd m bn rai rugu lu m; repi rai: Ms, gudu. 32 Per Jess gunii: Na napa tubi dau nan gundii t. 33 Ra shini gusd m guzubl rai gunab didz lu sa rai: Aqu, nu chu bedn naguduhi? 34 Per Jess bquebi: Dau shtna na guna cumplir volunt sht m el qu nabsheld na. 35 Ad gunidii t: Run falt stap mbehu par guruu cusech. Rniaa lu t, gul gun, hia bquichi bcuel sht guez; bgaa iur sht cusech. 36 El qu narun dchini, run tucar tsu pagu shtll. Grt lo qu narcabn, gucall cusech; npll premi lu gubee. El qu narcabn nu el qu narld gunia, rquit lduu rall junt. 37 Verd na lo qu narnii dich: El qu narcabn, ni na tubi; el qu narld gunia, ni na stubi. 38 Na bshelda l t par tsagnii t lu mn per stubi el qu naguedn mn lua. Zni stubi mn bn dchini per l t quhun t provch grt dchini sht rall. 39 Cantid mn sht gudchi Samaria, guald lduu rall Jess por lo qu nagunii naa iur l naa gunii: Gunii m gr lo qu nabna. 40 Iurn bdchini ra mn sht Samaria lu m; bn rall

29Gul

San Juan4,5 rugu lu m t par guan m con l rall. Bann m l rall chup dz. 41 Nu msruu zihani mn guald lduu rall iur bini rall lo qu nagunii Jess. 42 Iurn gunii rall lu naa: Iurne riald lduu naa, ld niasdii por lo qu nagunil lu naa, sino qu mizm l naa bini naa shtdzi, nu rac ba naa de qu verd m r na el qu nagun salvar mn sht gudchiliu.

176 Dad, nases, cha lidcha purqu aqu zati shinia. 50 Iurn Jess gunii: Babr ldchil; l shnil nabani. Nguiu ni guald ldull shtidz Jess. Luegu zagzll ldchill. 51 Iur l nguiu bed guz ldchill, l ra muz naqureld hiuu, guagtsagul rall l nguiu; repi rall lhi: L shnil bac. 52 Iurn gunab ddzll: Ca iur bac llgun? Ca iur guzubl nahuei? Repi rall: Nagu ziqu rqu tubi guadze bruu shldi. 53 L shtad llgun bdll cuend de qu mizm iur ni gunii Jess: Shnil nabani. L nguiu ni con gr shfamlill guald lduu rall Jess. 54 Ni na segund milagr nabn Jess despus bruu m Judea par guziai Galilea.

de gurup dz, Jess bruu Samaria. Ziaglgui nez shthi par regiuni sht Galilea. 44 Mizm Jess bn testificar de qu grt ra muz sht Dios, ad rndii mn rspti l rai. Sul stubi lugar run mn rspti muz sht Dios. 45 Iur bdchini Jess Galilea, ra mn ni bn rall recibir l m con bien purqu gua rall lan Pascu ciud Jerusaln; gun rall lo qu nabn m, ra milagr nabni. 46 Iurn Jess babr Can sht Galilea cat bni cambi nis vini. Bini tubi m rub sht gubiern de qu bdchini Jess nd. Nguiu ni npll tubi shnill narac lluu gudchi Capernaum. 47 Iur l nguiu ni bini de qu Jess bdchini Galilea, guagnall nu bnll rugu lu m par tsa m ldchill t par gunac m shnill purqu hia casi rlull llgun. 48 Iurn Jess gunii: L t ad rialddii lduu t si tal rndii t milagr. 49 Per l narun shchini gubiern gunii:

43Despus

Jess bnac tubi llgun naqureld zitu par l m

Despus gudd ra dz, bn tucar tubi lan sht m israelit, nu Jess gua par Jerusaln. 2 Mizm ciud ni cerqu rua puert nal Puert sht Llili, nan tubi tanqu rub sht nis. Lugar ni lhin Betesda con diz hebreo. Napin gai portali alrededur sht tanqu. 3 Ngali rta zihani narac lluu; nagaa rai lu daa. Nan ciegu; nan cuj; nan narac galguidz llungu. Qubez rai par gunibi nis. 4 Rnii rai rid tubi iangl lani tanqu par rnbi nis. Primr nariut lani nis despus l iangl bnibi

Tubi narac galguidz llungu

177 nis, guqull de cualquier galguidz. 5 Nd nan tubi nguiu; hia guc treinta y ocho iz rac llull. 6 Iur l Jess gun lu nguiu nagaa, bd m cuend de qu hia zihani iz nagall lu galguidz. Repi Jess: Gu rac shtul guqul? 7 L m narac lluu bquebi: Dad, rac shtuaa per chu ndii gutiaa na lani nis iur l nis rnibi. Cad vs narac shtuaa tsahia lani nis, l stubi rlagu lani nis primr. 8 Jess gunii: Guasht ngali. Bt shtaal nu bagz. 9 Mizm iurn l nguiu bac. Btall shtaall nu guzubl rzll. Per dz ni na dz narzii lduu ra mn. 10 Iurn ra m israelit naquhun cumplir custumbr, gunii rall lu el qu nabac: Npdiil permisi par gual shtaal purqu nedz rzii lduu ra mn. 11 L nguiu bquebi: El qu nabnac na gunii lua: Bt shtaal nu bagz. 12 Iurn gunab didz rall: Chull gunii lul? Bt shtaal nu bagz. 13 Per l nguiu ad gundiill chu bnac lll purqu Jess gunitil m ladi ra mn zihani narta lugar ni. 14 Despus l Jess bdiagul nguiu ni lani iduu; iurn gunii m: Gun, hia ll bqul; ad rndiil duld t ad guddii galguidz ms peor guqul. 15 L nguiu zagzll iurn. Guagdll part lu ra m israelit

San Juan5 de qu Jess bnac lll. 16 Por ni l rall guzunald rall l Jess par quini rall l m purqu bn m milagr r dz narzii lduu mn. 17 Per Jess gunii lu rall: Shtada todava canihni dchini; ad rbzdii rni dchini; nu zac quhuna dchini. 18 Por ni ra contrari sht m, msruu rac shtuu rall quini rall l m purqu ld niasdii rndii Jess cuend ra custumbr sht dz narzii lduu mn, sino qu quhni li ziqu Dios; gunii m Dios na Shtdi.

Jess gunii: Gulda rniaa de qu nahia shini Dios; ad gqudii guna segn volunt shtna; sulamnt runa lo qu narun Shtada. Grt lo qu narun Shtada, mizm manr runa 20 purqu Shtada rac shtui na. Qugluaa m na gr lo qu narun m. Todava run falt cus rub naguluaa m na, cus nartsgu lduu t. 21 Ziqu Shtada rcuai ra tgul par gubani rai, igual gunehia vid par ra narac shtuaa gubani rai. 22 Cum ziqu Dad ad rndii juzgu ni tubi chdii, sino bnee m pudr guiahia par guna juzgu l ra mn t par gun mn rspti na igual ziqu run rall rspti Shtada. 23 El qu nad rndii rspti na, ad rndiill rspti Dad Dios, el qu nabsheld na lu gudchiliu. 24 Gulda rniaa, el qu narqu diagu shtidza lo qu narniaa nu tsald ldull el qu nabsheld na, npll vid sin fin. Ad gqudii

19Iurn

Pudr nanap shini Dios

San Juan5 condenrll; guddll lu galguti. Iurne npll vid nanad rialdii. 25 Verd rniaa, hia bgaa iur l ra tgul guini rai voz sht shini Dios. Grt naguzub diagu voz sht m, gubani rall par siempr 26 purqu ziqu gr mieti nabani rall por pudr sht Dad Dios, tambin bd m derech lu shini m par gpi mizm pudr. Rac guda vid par ra mn. 27 Nu bd m derech lu shini m par gni juzgu ra mn purqu nhi nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 28 Ad rdzgudii lduu t nd purqu gudchini iur gr ra tgul guini rai chahia, nu guruu rai lani baa. 29 Grt el qu nabn bien, gubani rall; gac resucitar rall par vid sin fin per grt ra nabn mal, gubani rall; gac resucitar rall par gac condenar rall.

178 gac salvar t. 35 Juan nad ms nhi ziqu tubi lintrn, ziqu narzian par ra mn, nu l t guagnald t tchi Juan por dup tiemp. Bquit lduu t shtdzi. 36 Per na napa testimonio ms lasac lo qu nagunii Juan. Grt cus el qu naruna, bnee Shtada par guna cumplirin. Milagr naquhuna, rnee prb de qu verd bsheld Dios na. 37 L Dad nabsheld na, bni testificar de na, per l t nunqu ad bnidii t cha m, nu nunqu ad gundii t lu m. 38 Grt dizaqu shtni, ad gutdiin lani lduu t purqu ndii t tsald lduu t shtidz el qu nabsheld m. 39 L t bsd t lani ra Sagradas Escrituras con llrub cuid par gudzel t lani libr ni nez par gap t vid sin fin, per rniaa lu t, ra Sagradas Escrituras rnee testimonio chu nahia 40 per ad ndii t guid t lua par gap t vid sin fin. 41 Na ad rcdiaa hunur sht mn. 42 Ms de ni nana l t ad rac shtudii t Dios. 43 Na zelda por l Shtada, per ad bndii t recibir na. Per si tal gudchini stubi m por mizm lll, ni s, gun t recibir lll. 44 Llall tsald lduu t na purqu rguili t gunii mn bien de l t? Ad rgulidii t l hunur nazed de Dios verdadr. 45 Gul tsas de qu na ad gudchiba galqui guc t delant de Shtada. El qu nagudchib galqui guc t, na el qu nabqu Moiss, mizm li el qu ms rianald t tchi. 46 Si tal l t niald lduu t lo qu nabqu Moiss, nu zac shtidza

ad gqudii guna shcuend iubia; quhuna juzgu segn didz narnii Shtada lua. Tubld quhuna juzgu; ad rndiaa segn lo qu narac shtuaa sino segn volunt sht el qu nabsheld na. 31 Si tal rniaa favur de na, lo qu narniaa ndiin ziqu tubi nanasac 32 per nan stubi testigu narnii favur de na. Nu rac bahia de qu gr el qu narnii m ni de na, lasaquin; verd nahin. 33 L t bsheld t el qu naguagnab didz lu Juan Bautista, per lo qu nabquebi Juan de na, verd nahin. 34 Per na ad rqunidiaa gunii mn favur de na. Rniaa lu t didz r par

30Na

Nap m pudr

179 niald lduu t purqu Moiss bqu shcuenda. 47 Per si tal ad rialddii lduu t lo qu nabqu Moiss lla tsald lduu t lo qu narniaa lu t?

San Juan5,6 gunazi guetshtildi. Bd m graci lu Dios. Iurn bd m guetshtildi cuaa ra shini gusd m. Hia l rai guatidz rai guetshtildi par grt el qu nazbgaa. Zni bn m con mbeld. Grt gudu tant lo qu narac shtuu rall. 12 Iur l rai gual gudu, Jess gunii lu ra shini gusd m: Gul bt gr pedas nabn subr t par ad shnidii ni tubi. 13 Bt rai pedas nabn subr; tsadz rai chib chup tp gr ra pedas nabn subr de lo gai guetshtildi. 14 Iur gun ra mn lo qu nabn Jess nu milagr nabluaa m lu rall, gunii rall: Nd s, de verd nhi el qu naruadidz shtidz Dios, el qu nanap qu gudchini lu gudchiliu. 15 Jess guc ba de qu rac shtuu rall guaa rall l m la fuers par gac m ry sht rall. Iurn biequi m de ngali. Ziaa m par tubi dani par guqureld m ls m.

Jess bd nagudu gai mili nguiu

Despus de nd, Jess gua stubi lad rua nis rub sht Galilea; mizm nis ni lhin Tiberias. 2 Zihani mn guanald l m purqu gun rall ra cus rub nu milagr lo qu nabn m. Bnac m ra narac lluu. 3 Iurn l Jess bepi guc tubi lum. Guzub m ngali con ra shini gusd m. 4 Gulladchi zed gudchini lan Pascu, lan sht ra israelit. 5 Iur Jess gun cantid mn zianald l m, gunii m lu Felipe: Ca guiasii hiaa nagu mn zihani r? 6 Gunii m t niaa p gunii Felipe purqu Jess hia rac bai guad el qu nagun m. 7 Iurn Felipe bquebi: Chup gahiua bll bdchichi guetshtildi, ad glddii par ni siquier tubi pedas gau cad tubi de l rall. 8 Andrs, tubi shini gusd m, nu nhi bchi Pedro; gunii: 9 Nd zugaa tubi llgun. Nuall gai guetshtildi nu chup mbeld, p gun nd par blac mn zihani? 10 Iurn Jess gunii: Gul gunii lu grt mn t par sub ra mn. Ngali cantid ra guilli nan lu guiuu, sub rall. Iurn guzub ra mn ziqu gai mili nguiu. 11 Jess

(Mt. 14.1321; Mr. 6.3044; Lc. 9.1017)

l guel gu, ra shini gusd m biet rai rua nis. 17 Guat rai lani tubi barcu. Iurn gunazi rai nez par stubi lad rua nis par gudchini rai Capernaum, Hia nacahi iurn, nu Jess ladi guabrdii. 18 Iurn guzubl tubi mb dush. Ra ol sht nis rub nal rzuld. 19 Iur l rai ziaz rai cum ziqu gai u shup kilmetro lu nis, iurn gun rai lu Jess; ziabigu m rua barcu. Rzhi lu nis. Iurn bdzb ra nguiu

16Iur

(Mt. 14.2227; Mr. 6.4552)

Jess rz lu nis

San Juan6 nanan lani barcu 20 per Jess gunii: Na nd; ad rdzbdii t. 21 Iurn bquit lduu rai; rac shtuu gun rai recibir l m lani barcu. Mizm iurn bdchini rai cat ziaa rai.

180 gunab didz rall: Lla gudn naa cumplir lo qu narac shtuu Dios? 29 Jess bquebi: Lo qu narac shtuu Dios gun t, tsald lduu t el qu nabsheld m lu gudchiliu. 30 Iurn gunab didz rall: P milagr gulual t par gun naa nu tsald lduu naa shtdzl? P si gunel par l naa? 31 Ra shtad gul hiaa gudu rai guetshtildi man lu shlat cum ziqu rnii Sagradas Escrituras: Dios bd guetshtildi de gubee; gudu rai. 32 Jess bquebi: Gulda rniaa, ld Moiss bd guetshtildi nazed de gubee sino qu Shtada; cagd m guetshtildi verdadr nan zed de gubee 33 purqu guetshtildi narnee Dios, na el qu nazed de gubee. Nu rdi vid sin fin par ra nguiu. 34 Iurn gunii rall: Dad, bnee guetshtildi nii gr dz nu par siempr. 35 Jess gunii: Na nahia guetshtildi narnee vid sin fin. El qu naguid lua, nunqu ad guldindiill jams. Nu el qu natsald ldui shtidza, nunqu ad gubdchidiill. 36 Ziqu guniaa lu t, gun t lua per ndii t tsald lduu t shtidza. 37 Gr lo qu narnee Shtada par na, ni zed lua, nu el qu nazed lua ad gugdiaa tchi fur 38 purqu na zlddiaa de gubee par guna segn volunt shtna sino par guna segn volunt sht m el qu nabsheld na.

28Iurn

dz ra mn naban stubi lad rua nis rub, bd rall cuend de qu shini gusd m ziaa rai lani lniqu barcu nan zugaa ngali per Jess ad guanlddii l rai. 23 Per mientras bdchini sbld barcu nazed de gudchi Tiberias, tubi lugar nanaqu cat gudu ra mn guetshtildi, cat bd Jess graci lu Dios por guetshtildi. 24 Per iur gun ra mn de qu ad ndii Jess, nil ra shini gusd m ndii rai; iurn guat rall lani ra barcu. Ziaa rall par Capernaum. Bdchini rall; caguili rall l Jess.

22Stubi

Quguili ra mn l Jess

bdiagul rall Jess, gunab didz rall lu m: Ms, guc bdchnil nd? 26 Jess gunii: Gulda rniaa, caguili t na, lddii purqu gun t nu rias t ra milagr nabna, sino caguili t na sul purqu gudu t guetshtildi hasht biel t. 27 Ad rndii t dchini por cumid nan rial sino qu gul bn dchini tubi dau lo qu nunqu ad rialdii nu rneein vid sin fin. L dau ni rnee nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, purqu Dios bneein par na. Bluaa Dios con milagr nahia el qu narquit ldi.

25Iur

Guetshtildi nanabani

181 sht Shtada, el qu nabsheld na, es qu ni tubi ad chu guntidiaa lo qu nabnee m sino qu gucuaia ra mn ni lltim dz. 40 Volunt sht m el qu nabsheld na, es qu grt el qu nagun lu shini Dios nu tsald ldull l m, gap rall vid sin fin. Na gucuaia l rall lltim dz. 41 Iurn ra m israelit guzubl gunii guidz rall l Jess purqu gunii m: Na nahia guetshtildi nazed de gubee. 42 Iurn gunii rall: Nguiu r na shini Jos. L hiaa nan hiaa shtdll nu shnall. Pziel rnill de qu zdll de gubee? 43 Jess gunii iurn: Pziel ruadidz t cuntr na? 44 Ni tubi ad chu guddii lua ls, nap qu Shtada, el qu nabsheld na, gusdchini m mn lua, nu na gucuaia lll lltim dz. 45 Ra libr sht ra nabiadidz shtidz Dios guahiet, rnii zd: Dios guluaa gr ra mieti. Zni grt el qu naguqu diagu shtidz Shtada nu el qu nabd cuend shtdzi, ni rid lua. 46 Ni tubi ad chu gundii lu Shtada; sul na gunahia lu m purqu na zelda de Dios. 47 Gulda rniaa, el qu natsald ldui shtidza, npll vid sin fin. 48 Na nahia guetshtildi narnee vid etern. 49 Ra shtad gul hiaa gudu rai man lu shlat per guti rai. 50 L guetshtildi verdadr zed de gubee; si tal gudu tubi nguiu guetshtildi ni, gubnill tubi vid nanad rialdii; gtidiill.

San Juan6 nahia guetshtildi verdadr nazed de gubee. Si tal gau nguiu guetshtildi ni, npll vid sin fin. L guetshtildi narda na prupi shcuerpa. Gudahin par gac salvar ra mn narta lu gudchiliu. 52 Iurn l ra israelit guzubl rall quchup didz lu sa rall, mizm l rall. Gunii rall: Llall gac gunee mn ni mizm shcurpi guduhaa? 53 Jess gunii lu rai: Gulda rniaa, si tal l t gudii t cuerp sht nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, nu si tal gdii t rn shtn m ni, npdii t vid sin fin. 54 El qu nagu cuerp shtna nu el qu nag shrna, npll vid sin fin, nu na gucuaia lll lltim dz. 55 Cuerp shtna na verdadr cumid nu rn shtna na bebid verdadr. 56 El qu nagun recibir na ziqu cumid verdadr nu ziqu bebid verdadr, gubaninull na, nu qubezna lll. 57 L Dad Dios nanabani, bsheld m na, nu nabania por li. El qu nagun recibir na, gubnill por pudr shtna. 58 Na ruadidza shcuend guetshtildi nan zed lu gubee. Guetshtildi r ndii cum ziqu man nan gudu ra shtad gul hiaa; aunqu gudu rai man, guti rai. El qu nagu guetshtildi verdadr, gubnill par siempr. 59 Jess bluaa grt ra cus r lani iduu sht Capernaum.

39Volunt

51Na

zihani ra narianald l Jess, iur bini rall didz r, gunii rai:

Didz nanap pudr par siempr


60Iurn

San Juan6,7 Nagan didz r. Chu rac tsald lduu shtidz Jess? 61 Iurn l Jess bd cuend de qu ra shini gusd m gunii rai mizm didz; gunab didz m lu rai: P gulagu llan lduu t por shtidza? 62 P gun t si tal gun t lu nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, tspi cat cabzi ms ants? 63 L Espritu Santo rnee vid sin fin; l cuerp sht nguiu ad npdiin pudr. Ra didz narniaa lu t, na pudr sht Espritu par gap t vid sin fin. 64 Per todava nan sbld de l t, ad rialddii lduu t shtidza. Jess guc ba dizd principi chu el qu narialddii ldui nu guc ba m chu el qu nagun intriegu l m. 65 Gunii m: Por ni guniaa lu t, ni tubi ad chu guid lua si tal Shtada ad guedndii m nguiu ni lua. 66 Dizd iurn cantid mn nazianald l Jess, bsan rall l m; hiad rzndii rall l m. 67 Iurn l Jess gunab ddzi lu ra chib chup shini gusd m: P nu l t rac shtuu t gusan t na? 68 Per Simn Pedro bquebi: Dad, call gui naa? Sul ll ruaddzl didz narnee vid sin fin. 69 L naa guald lduu naa de verd nu rd naa cuend de qu nal Cristo, shini Dios nanabani. 70 Jess bquebi: Gudilia chib chup t per tubi de l t na mdzab. 71 Zni qugnii m shcuend Judas Iscariote, shini Simn purqu Judas

182 bn intriegu l m par gati m. Bn Judas ni aunqu nall tubi de chib chup shini gusd m.

Despus de nd, Jess ziaa regiuni sht Galilea. Ad rac shtudii m niaz m Judea purqu ra contrari sht m rac shtuu rall quini rall l m. 2 Per hia ziagdchini lan narnii rall Lan sht Cusech; na lan par gr ra mn israelit. 3 Ra bchi Jess gunii rall lu m: Ad rndiil nd; guzial par Judea t par grt nazed nald ll, ra naqureld nd, gun rall milagr narnl. 4 Pues si tal tubi mn rac shtuu gac ba mn chu nall, ad rndiill milagr nagachi. Hia qu ll rnl ra milagr, bn lo mizm delant lu gr mn sht gudchiliu. 5 Nil ra bchi Jess ad gualddii lduu rall l m. 6 Iurn gunii Jess: Run falt gugaa iur par gun mn chu nahia, per par l t gr iur na igual. 7 Gr ra narialddii ldui Dios, ad guldndii rall l t, per na, s, rna zqudii rall lua purqu na runa grt lo qu narnii Dios. Nu clar rluaa lo qu naquhun rall, ndiin bien sino mal nahin. 8 Gul gua lan. Na ad tsdiaa purqu ladi bgaa iur guluaa pudr shtna. 9 Despus de gunii m zni, ban m Galilea.

Ra bchi Jess ad gualddii lduu rall l m

de gua ra bchi Jess lan, nu zac Jess gua m lan.

10Despus

Jess gua lu lan

183 Lddii shlat shlat gua m sino casi nagachi gua m. 11 Ra contrari sht m caguili rall l m lu lan, nu gunii rall: Gua chaa nguiu ni? 12 Ladi ra mn zihani quadidz ra mn shcuend m. Zed narnii: Tubi nguiu zaqu na m r. Stubi rall rnii: Ndii m zaqu sino rgugu mn ni ra mn. 13 Per ni tubi rall ad brudii rall favur de l m purqu rdzb rall ra contrari sht m. 14 Hia guruld lan ziaz; iurn Jess guat iduu rub. Guzubl qugluaa m. 15 Ra mn israelit nabini shtidz m, nal rdzgu lduu rall lo qu narnii m. Gunii rall: Llall rac nguiu r ltr? Ca guagsdi? 16 Jess bquebi: Enseans narluahia, ld shtndiaain, sino zedin de l m nabsheld na. 17 Si tal cualquier mn na dispuest gnll ziqu rac shtuu Dios, gungu ball ldai nacagluahia, zedin de Dios; gac ball lddiin por mizm shcuenda. 18 El qu naruadidz por mizm lhi, rac shtull hunur sht ra mn per el qu naruadidz par gnll honrar el qu nabsheld m ni, ni s, nall verd. Ndii bishi lani ldull. 19 Pll ad ndii verd de qu Moiss bnee ly par l hiaa? per sin qu ad gut ddii, ni tubi de l t ad ndii t guzub diagu t ly ni. Pziel rac shtuu t quini t na? 20 Ra mn bquebi: Npl tubi mdzab lani ldul. Chull de l naa rac shtuu quini ll?

San Juan7 gunii: Por tubi cus nabna, grt t rdzgu lduu t hasht p npdii gunii t 22 per Moiss bnee tubi custumbr religius narun ra mn con ra nguln. Lddii guzubl Moiss custumbr ni sino qu shtad gul hiaa ms ants, bnee rall custumbr ni; por ni riugu dup part delicad sht nguln aunqu run tucar dz narzii lduu mn. 23 Pues iurne par ad gun fltdii ly nabqu Moiss, l t quhun t cumplir custumbr ni aunqu na dz narzii lduu mn. Pziel rldn t na purqu bnaca tubi nguiu dz descans? 24 Ad rndii t juzgu segn cus narn t sino gul bn juzgu tubld.

21Jess

bld ra naqureld Jerusaln, guzubl rall qugnab didz rall: Pll ld ldii naquguili contrari shtnll par gti? 26 Gul gun, lll quaddzll delant lu gr mn nu ad p rnii contrari shthi. Ni mud ra m gush sht iduu, riald lduu rall l nguiu ni, de qu li nhi Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai? 27 Per l hiaa nan hiaa ca nez zdi, per iur Cristo gudchni, ni tubi ad gunedii cuend ca nez gudi. 28 Iur l Jess bini znd, qugluaa m lani iduu rub. Fuert gunii m: L t rungu ba t na nu nan t nez ca zelda. Zlddiaa por part shtna sino bsheld

25Iurn

Gunii Jess zdi de Dios

San Juan7 m nan verd, per ad rungu badii t li. 29 Per na, s, rungu bahia l m purqu de l m zelda, nu bsheld m na. 30 Iurn guc shtuu rall niuaa rall l m prsi, per ni tubi chu ad gunzidii l m purqu ladi gugaa iur gati m. 31 Per cantid mn guald lduu rall shtidz m nu gunii rall lu sa rall: Iur l Cristo gudchini lu gudchiliu, ni mud gni milagr ms narub qu ra milagr naquhun nguiu r?

184
Nis nard vid sin fin

fariseo bini rall shtidz mn, lo qu narnii rall shcuend Jess. Iurn l rall junt con ra bshuzi nan m rub entr l rall, bsheld rall soliar sht iduu par guaa rall l m prsi. 33 Iurn gunii Jess: Gubezna l t stup tiemp ms. Despus de ni, guabra; guzahia lu m nabsheld na. 34 L t tsatili t na per ad gudzldii t na purqu ad gqudii tsa t cat qurelda. 35 Iurn l ra contrari shtn Jess guzubl rnab didz lu sa rall: Call tsa nguiu r? nu ad gqudii chu tsatili lll. Ni mud guziall par stubi gudchi zitu cat qureld ms m israelit entr ra mn griego? Ni mud tsagluall mn nandii israelit? 36 P run cuntien nagunill: Quili t na per ad gudzldii t na purqu ad gqudii t tsa t cat qurelda?

32Ra

Ra fariseo bsheld soliar par gunazi rall Jess

bgaa lltim dz sht lan, dz nams delicad. Dz ni l Jess guasuld nu gunii m fuert: Si tal tubi de l t rbidchi t, gul tee lua, gu t nagunehia. 38 Ziqu rnii Sagradas Escrituras, zili nis guldani nu guruu lani lduu ra nariald lduu shtidza. 39 Qugnii Jess shcuend Espritu Santo el qu natsald lduu l m, gun rall recibir; per todava bdchnidii Espritu Santo purqu todava run falt gac resucitar m ladi ra tgul nu ladi guzdii m gubee.

37Hia

ra mn narta iur bini rall nagunii Jess, gunii rall: Verd nguiu r na el qu naruadidz shtidz Dios, el qu nanap qu gudchini. 41 Stubi rall gunii: Nd na Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. Per stubi bld rall gunii: Call gac m Galilea Cristo? 42 Sagradas Escrituras rnii de qu Cristo na llbn David nu nap qu gudchni de Beln, gudchi sht David. 43 Zni ra mn guc dividir por shcuend Jess. 44 Bld rall guc shtuu niuaa rall l m prsi per bdzldii rall p nihunn rall l m.

Gu tubi divisioni entr l ra mn


40Bld

soliar sht iduu babr rall stubi cat rta ra fariseo con

45L

Ni tubi chu ad ruaddzdii ziqu Jess

185 ra jf sht bshuzi. Iurn gunab didz rall lu soliar: Pziel bedndii t nguiu ni? 46 Ra soliar bquebi: Ndii chu stubi naruadidz ziqu nguiu r. 47 Iurn ra fariseo gunii rall: Acas nu l t gugu t? 48 Ni mud guald lduu cualquier de tubi gubiern sht ra fariseo u stubi m rub guald ldull shtidz Jess? 49 Per los de ms mn ad gundii rall ly; nacondenar rall. 50 Nicodemo, el qu naguagn l Jess guel, nu nall tubi fariseo, gunill lu sall: 51 Segn rnii ly sht hiaa, gqudii condenar tubi nguiu sin ad chu gunidii primr par gac ba hiaa p lo qu nabn mn ni. 52 Iurn gunii rall guc Nicodemo: P nul nal m Galilea? Bsd shtidz Dios, nu gudl cuend de qu ni tubi naruadidz shtidz Dios, gudchnidii de Galilea.

San Juan7,8 Naa r bdzel shtu; bdzelnull tubi nguiu. 5 Ly sht Moiss rnii; qugnibahin de qu gati naa r con gu, gr clas naa narun zni. Ll p rnil? 6 L rall gunii rall zni par gutd rall prb l m nu par gac gudchib rall galqui cuntr l m. Iurn Jess bchi; guzubl guqu m lu guiuu con shcun m; 7 per l rall ziaglagu qugnab didz rall. Iurn guasuld m; gunii m: Cualquier de tubi l t nanpdii duld, gac primr guldaa gu l naa r. 8 Iurn babr m bachi m stubi par guqu m lu guiuu con shcun m. 9 Per l rall iur bini nagunii Jess, bini lani lduu rall; el mizm shgab rall rd cuend nap rall duld. Iurn guzubl rruu tubig rall. Guzubl dizd de ms nagush ra hasht gr rall bruu rall de ngali. Iur grt rall gual bruu, Jess bni nitiqu con l naa nazugaa lu m. 10 Iurn Jess guasuld nu gun m ni tubi chu ndii. Sul l naa zugall ngali. Iurn gunii m: Nan, gua ra nardchib galqui guqul? Pll ni tubi de l rall bndii condenar ll? 11 L naa bquebi: Aqudii, ni tbidii, Dad. Iurn Jess gunii: Ni na rndiaa condenar ll. Iurne bagz per hia ad tsaglagu gndiil duld.]

cad tubi rall ziagz rall lidchi rall. Per Jess ziaa par lu dani nal los Olivos. 2 Stubi dz iur brguel, babr m iduu rub. Grt ra mn guabigu lu m. Iurn guzub m nu guzubl cagluaa m ra dizaqu. 3 Iurn ra ms sht ly con ra fariseo, bedn rall tubi naa nabdzeln nguiu nandii tslll. Bz rall l naa gulu lu ra mn narta ngali. 4 Iurn gunii rall lu Jess: [53Iurn

L naa nabn duld adulteri

12Jess

Jess na ziqu llni par ra mn

gunii stubi lu ra mn:

San Juan8 Nahia llni sht ra mn nar lu gudchiliu. El qu nagued nald na, gap rall llni narnee vid sin fin. Jams ad sdii rall nacahi. 13 Iurn l ra fariseo gunii rall: Mizm ll qugnil favur de ll. Testimonio narnil ad lasqudiin. 14 Jess bquebi: Testimonio shtna, s, lasaquin aunqu mizm na qugniaa favur de na purqu nana ca nez zelda nu ca nez guzahia; per l t ad gundii t ca nez zelda nu ca nez guzahia. 15 L t run t juzgu segn rgl sht gudchiliu; segn rna t run t juzgu, per na ad rndiaa juzgu ni tbidii. 16 Si tal na runa juzgu, lo qu narniaa, tubld nahin; lasaquin purqu ad rndiaa juzgu tubsia per Dios Padre qubeznhi na; bsheld m na lu gudchiliu. 17 Lani ly sht hiaa naescrit de qu por chup testigu narnii lo mizm didz, nap qu tsald lduu ra mn. 18 Pues bien, na nahia tubi testigu favur de na, nu l Shtada Dios, m nabsheld na, nhi stubi testigu favur de na. 19 Iurn gunab didz rall: Gutii shtdl? Jess repi: L t ad rungu badii t na, nil rungu badii t Shtada. Si tal niungu ba t na nu zac Shtada niungu ba t. 20 Jess gunii ra didz r mientras qugluaa m lani iduu rub, tubi lugar cat nagaa caj sht ofrend; per ni tubi de l contrari sht m, ad cudii valur par niuaa rall l m prsi.

186 Gadii gugaa iur sht m, gati m. babr guni: Na guzahia per l t tsatili t na. Gatin t duld sht t. Cat tsahia l t ad gqudii guid t. 22 Iurn ra contrari sht m gunii: Ni mud el mizm lll qunill lll? por ni rnill: Ad chu gqudii guid t cat tsahia. 23 Iurn Jess gunii: L t na t mn sht gudchiliu r per na, nahia de gubee. L t na t mn sht gudchiliu per na ad ndiaa mn sht gudchiliu. 24 Por ni qugniaa lu t, gatin t duld sht t purqu si tal ad ndii t tsald lduu t nahia el qu narniaa, gatin t duld sht t. 25 Iurn gunab didz rall: Chull nal? Jess gunii: Hia guniaa lu t dizd principi chu nahia 26 nu npruu ms guniaa lu t nu nap qu guna juzgu l t, per el qu nabsheld na, ni ruaddzi verd. Lo qu naqugniaa lu mn, ni lo qu nabinia de l m. 27 Per l rall ad guasdii rall p gunii Jess, de qu qugnii m shcuend Dad Dios. 28 Gunii m iurn: Iur l t guldis t na guiaa par guqu t na lu cruz, iurn gungu ba t nahia el qu narniaa nahia. Nahia nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Tsas t ad rndiaa segn prupi volunt shtna sino rniaa sul lo

Cat tsahia ad gqudii guid t


21Jess

187 qu nabluaa Shtada. 29 El qu nabsheld na, ni qubeznhi na. Shtada ad bsndii m na purqu siempr runa lo qu narquit ldi. 30 Iur Jess gunii nd, zihani mn guald lduu rall na m el qu nabsheld Dios lu gudchiliu.

San Juan8 Shtad gul naa guc Abraham. Per Jess gunii: Si tal l t na t de verd shini Abraham, ziqu bni, zni zac nihun t. 40 Rac shtuu t quini t na, el qu nagunii lu t pur verd, didz nabinia lu Shtada. Abraham nunqu bndii znii. 41 Quhun t lo qu narac shtuu shtad t. Gunii rall: Ad chu ndii ziqu med lldubi. Nap naa tubs Shtad naa; nhi Dios. 42 Iurn gunii Jess: Si tal de verd Dios na Shtad t, l t niac shtuu t na purqu na ad zlddiaa shcuend iubia; zelda de Dios nu zugahia nd. Ad zlddiaa shcuend iubia sino qu Dios bsheld m na. 43 Pziel ad ndii t tsas t lo qu narniaa lu t? purqu ad rac shtudii t guini t shtidza. 44 L shtad t na mizm mdzab nu l t na t de lll. Ziqu rnll, run t purqu l mdzab na tubi narguini mn dizd gursht gudchiliu. Nunqu ad ndii verd lani ldull nu nunqu ad biaddzdiill verd. Iur ruaddzll, bishi quhnll purqu ndii stubi cus lani ldull. Nu lll na dad sht ra naruadidz bishi. 45 Per cum na ruadidza verd, l t ad ndii t tsald lduu t shtidza. 46 Chu de l t rac guluaa t napa masi tubi duld mitun? Si tal rniaa verd lu t, pziel ndii t tsald lduu t na? 47 El qu na shmn Dios, ni rzub digull shtidz Dios; per ziqu l t ad ndii t shmn Dios, por ni ndii t guqu diagu t shtidz m.

Jess gunii lu ra m israelit naguald ldui shtidz m: Si tsaglagu tsanald t shtidza nu tal guqu diagu t shtidza, iurn de verd na t shmna. 32 Gungu ba t verd nu l verd gunin t gap t libert. 33 L rall bquebi: L naa na naa llbn Abraham. L naa nunqu ad chu ndii bajo ord sht mn. Pziel rnil lu naa gudap naa libert? 34 Gunii m: Gulda rniaa, grt el qu narun duld, ni nall bajo ord sht duld; rniba duld lll. 35 Tubi nan bajo ord sht mn, npdiill derech gqull part sht famili per tubi shini rai, s, ni nap derech gqull part sht famili. 36 Zni si tal shini Dios gni librar l t, guan t de verd sin duld. 37 Nana de qu na t llbn Abraham, per el mizm tiemp rac shtuu t quini t na purqu ad rialddii lduu t lo qu narniaa lu t. 38 Na ruadidza lo qu nagunahia cat cabez Shtada, per l t run t ziqu na shtad t; cus nabini t de shtad t, ni quhun t. 39 Ra mn gunii lu Jess:

31Iurn

Shtidz m nap pudr par gac salvar mn

San Juan8,9
Nan Jess ants gursht gudchiliu

188 quhuna cumplir lo qu narnii m lua. 56 Abraham, shtad gul hiaa, bquit ldi nu gpi fe de qu gudchini el qu nagusheld Dios lu gudchiliu. Nu de verd gunhi de qu bdchinia nu gu lgr lani ldi. 57 Iurn gunii rall lu Jess: Todava ni npdiil cincuenta iz nu rnil gunal lu Abraham. 58 Jess bquebi: Gulda rniaa, ants de Abraham hia nabania. 59 Iurn gunazi rall gu t par guldaa rall l Jess per l m bcachil m. Bruu m lani iduu.

ra contrari sht Jess gunii: Nap naa segur iur rnii naa de qu nal tubi samaritano nu npl tubi mdzab lani ldul. 49 Jess repi: Ndii mdzab lani lduaa. Quhuna honrar Dad Dios, per l t run t desprci na. 50 Ad rac shtudiaa gun t honrar na; nan tubi nan gun honrar na, nu l m gun m juzgu. 51 Gulda, el qu nagun cumplir lo qu narniaa, jams ad gtidii nguiu ni. 52 Iurn ra contrari sht m bquebi rall: Iurne s, nap naa segur npl tubi mdzab lani ldul. Abraham nu grt ra nabiadidz shtidz Dios guahiet, guti rai, nu rnil: El qu nagun cumplir lo qu narniaa, jams ad gtidiill. 53 Ni mud nal ms m rub qu shtad gul hiaa Abraham? Li gti nu gr ra nabiadidz shtidz Dios guahiet, guti rai. Chull rnii ldul nal? 54 Jess repi iurn: Si tal mizm na quhuna honrar na, ad lasqudii lo qu naquhuna, per Shtada quhni par gun mn honrar na. Na m el mizm de qu rnii t nhi Dios sht t. 55 Per l t ad rungu badii t l m per na, s, rungu bahia l m. Si tal nianiaa lu t de qu ad rungu badiaa l m, iurn nabisha igual ziqu l t. Per na gulda rniaa, rungu bahia l m nu

48Iurn

Jess bnac tubi nguiu nagul ciegu

Iurn ziadd Jess stubi lugar; gun m lu tubi nguiu nan gul ciegu. 2 Ra shini gusd m gunab didz: Dad, pziel gul nguiu r ciegu; p por duld sht shtdll u por mizm duld shtnll glll ciegu? 3 Jess repi: Gqudiin por duld shtnll ni por duld sht shtdll, sino qu glll ciegu par gun mn pudr sht Dios lani vid shtnll. 4 Iurne na tiemp par gudnaa dchini sht m, el qu nabsheld na, purqu l tiemp zed, hia iurn ad chu gndii dchini. 5 Mientras zugahia lu gudchiliu, nahia llni sht ra narta lu gudchiliu. 6 Despus de gunii Jess nd, bchib shn m lu guiuu. Bntsau m dup ben con blln. Iurn btebi m ben lu slu ciegu. 7 Iurn gunii m:

189 Guatibi lul rua tanqu sht Silo. (Didz ni run cuntien, el qu naguziaa.) L ciegu guatibi slhi. Iurn babrill; hia berqu rnall. 8 Iurn l ra vcini nu los de ms ra nanan l ciegu, gunii rall: P ld ldii narzub glli glli; rnbll gun? 9 Bld rall gunii: Lll nd. Stubi rall gunii: Ldiill nd per ziqu rluaa ciegu rluall. Mizm l nguiu gunii: Na nahia nguiu ni. 10 Iurn gunab didz rall: Llall bac slul? 11 L ciegu bquebi: L nguiu nan l Jess bntsau ben. Btbi slua nu guni lua: Gua rua tanqu sht Silo t guatibi slul. Guahia iurn. Iur na gudibia slua, hia berqu rnahia. 12 Gunab didz rall: Gutii nguiu ni? L ciegu gunii: Gundiaa.

San Juan9 rndiill rspti dz narzii lduu mn. Per sbld rall gunii: Ni mud nall pecadur? purqu tubi pecadur npdii pudr gni milagr ziqu narun m r. Guc dividir ra mn. 17 Iurn babr gunab didz ra fariseo lu nan ants na ciegu: Ll, p rnil par l nguiu nabnee slul? Lll gunill: Na rniaa de qu na m tubi naruadidz shtidz Dios. 18 Per l rall ad gualddii lduu rall de qu guc ciegu nguiu ni nu iurne rnall, hasht gunab rall ra shtad nguiu ni. 19 Iurn gunab didz rall lu shtad nguiu: P l shini t nd? nan rnii t gul ciegu. Llall guc ni rnall? 20 Ra shtdi bquebi: Nan naa de qu nguiu ni na shini naa nu glll ciegu 21 per ad chu gundii lla guc ni de qu ne rnall. Tampuqu gundii naa chu bnac slull. Gul gunab didz lull. Hia m gshll; mizm lll gunill chu bnac slull. 22 Zni gunii ra shtad nguiu purqu rdzb rai ra m sht iduu. Ra mn sht iduu na rall de acuerd gug rall gr ra mn narnii de qu Jess na Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai. 23 Por ni gunii shtad ciegu: Gul gunab didz lull; hia m gshll. 24 Iurn ra mn sht iduu, babr gunab rall lu ciegu; repi rall: Gunii lu naa pur verd. Gunii de qu Dios bnac ll nu bd

biaa mn l naguc ciegu lu ra fariseo. 14 Jess bntsuhi dup ben nu bnqui l nguiu ni dz narzii lduu mn. 15 Ra fariseo babr gunab didz rall lu nguiu ni, llall guc berqu rnall. Lll gunill: Ben btbi slua. Iurn guatibia slua; hia iurn gunahia. 16 Iurn bld ra fariseo gunii: Per nguiu nan bn nd, ld de Disdii zdll purqu

13Iurn

Ra fariseo gunab ddzruu rall lu ciegu

San Juan9,10 graci lu m, per l naa nan naa de qu Jess na pecadur. 25 Iurn repi ciegu: Ad gundiaa si nall pecadur u aqudii; lniqu lo qu nanana de qu na nahia ciegu nu iurne rnahia bien. 26 Babr gunab didz rall: Pll bntii? Pll bnll par bnell slul? 27 L ciegu bquebi: Hia guniaa lu t nu iurne ad ndii t gud t cuend. Pziel babr gunii t znii? Ni mud rac shtuu t gac t shmn nguiu ni? 28 Iurn gurushti rall. Gunii guidz rall l ciegu: Ll nal shmn nguiu ni, per l naa rianald naa ly sht Moiss. 29 L naa nan naa de qu Dios gunii lu Moiss per ni, ni siquier ad chu gundii ca nez brull. 30 Iurn l nguiu bquebi: Lla na shgab t? Rnii t gundii t ca nez brull per gul gun, bnqui slua. 31 Bien nan hiaa de qu Dios rnidii shtidz ra mn nanap duld; rini m shtidz el qu narun adorar l m de verd nu rini m el qu narun segn volunt sht m. Ni s, rini m shtdzi. 32 Pues dizd gursht gudchiliu, ladi chu bnidii de qu tubi mn bd slu nagul ciegu. 33 Si tal Jess ad zddii de Dios, ad gqudii p gni. 34 Iurn gunii rall guc ciegu: Ll gll ziqu pecadur nu npl duld, nu rac shtul gulual l naa. Iurn gul rall l ciegu lani iduu.

190
El qu narialddii ldui, npdiill llni sht Dios

guc ba de qu l nguiu ni gul hiald rall iduu, hia jams guasdiiruui iduu. Iur l m bdiagul l nguiu ni, gunii m lull: Gu riald ldul shtidz shini Dios? 36 L nguiu ni gunii: Dad, gunii lua chull m ni? t par tsald lduaa li. 37 Iurn gunii Jess: Hia ll gunal lhi. Na nahia mn ni naquadidznul. 38 Iurn l nguiu bzullibi lu Jess nu gunill: Riald lduaa, Dad. 39 Luegu gunii Jess: Na zelda lu gudchiliu t par guna juzgu ra mn. Zelda t par ra ciegu gun rall, nu par gr ra narnii rna rall, guabr gac rall ciegu. 40 Iurn bld ra fariseo naqubezn l m, gunii rall: Ni mud nu l naa na naa ciegu? 41 Jess bquebi: Si tal l t na t ciegu, ni tubi falt npdii t lu Dios, per cum ziqu rnii t de qu rna t, pues nap t duld delant lu Dios.

35Jess

10

Gulda rniaa, el qu natsut rua gurrali sht llili, na el qu naquhap ra ma; per el qu nan riut stubi tchi, ni l nguban nartts ma. 2 Per el qu nariut rua gurrali, na vqur sht ra llili. 3 L nan

Comparaciuni sht vqur nu llili

191 portr rshlll rua puert par riut vqur sht llili. Nu rungu ba ra llili cha vqur ni. Rnab vqur cad l ra ma con l ma. Nu rgu vqur l ra ma lani gurrali. 4 Despus rgu vqur l ra ma shtnll, grt ra llili rianald tchi vqur. Hia l llili zianald tchi m purqu rini ma cha m 5 per ad rianlddii ra llili tubi mn nagundii ma. Al contrari, rllun ma lu ra mn ni purqu ad gundii ma cha mn ni. 6 Jess bz comparaciuni r per l rall ad guasdii rall lo qu naquadidz m lu rall.

San Juan10 ma dush rnazi l llili nu rtts ma llili. El qu ndii vqur sht llili, rsnll ra llili purqu ndiill nashtn ma. 13 As es qu nguiu r rllnll purqu nad ms rnll dchini por pagu; ad rndiill import ra llili. 14 Na nahia vqur zaqu. Rungu bahia ra shilia nu ra shilia rungu ba rai na. 15 Ziqu Shtada rungu ba na, na rungu bahia l Shtada. Na rdchiba vid shtna por ra llili. 16 Napa stubi partid llili nandii nd; nap qu tsagnaba l rall. Guqu diagu ma chahia; gac ma tubs partid nanap tubs vqur. 17 L Dad Dios rac shtuu na purqu rdhia vid shtna; gatia por ra mn nu despus guabr gubania. 18 Ni tubi ad chu gudchisdii vid shtna sino na rdhia vid shtna por volunt shtna, nu napa pudr de qu despus gudahin, gubania stubi. Zni na ord nabna recibir de Shtada. 19 Iur ra contrari sht m bini rall gr didz r, iurn babr guc dividir rall. 20 Cantid rall gunii: Pziel run t cuend hiumbr r? cum npll mdzab lani ldull. Rac lgull. 21 Sbld rall gunii: Ni tubi chu nanap mdzab lani lduu, gac gun ziqu run m r. Ni mud tubi nanap mdzab gudi slu cieg?

l Jess babr gunii m: Gulda rniaa lu t, nahia rua puert sht ra llili. 8 Gr ra nan bid ants de na, na rall ziqu nguban nacaa ra llili par mizm l rall, nu na rall ziqu narruu lu ra mn, per ra llili ad bndii cuend shtidz rall. 9 Na nahia puert; el qu natsut por na nasalvrll, nu na rall ziqu llili nariut rua gurrali nu rruu ma; ad run falt nagu ma. Nap ra ma zihani dau. 10 Per l nguban nad ms rdll par rbaanll nu par rgunill ra llili nu rzalull l ma; per na zelda par gap t vid sin fin nu par gap thin sin ad run fltdiin. 11 Nahia vqur zaqu. Gunehia vid shtna por ra llili. 12 El qu narun dchini nad ms por pagu, iur lll rnall zed tubi ma dush, rsnll ra llili; ms bien rllnll lu ma dush. Iurn l

7Iurn

Jess na vqur zaqu

bgaa tiemp nald. Ciud Jerusaln bn tucar

22Hia

Ad bndii ra mn recibir l Jess

San Juan10,11

192

34 Iurn gunii Jess: lan naragn lduu ra mn dz 23 Jess nagual dchini sht iduu. Lani ly sht hiaa naescrit: canz rua iduu rub cat nan Gunihia l t na t dioses, 35 nu nan hiaa de qu Sagradas portali sht Salomn. 24 Ra contrari sht m btiaa rdond rall l m Escrituras na verd, ad chu nu gunii rall: gndii anular shtidz m cat Guc gunil lu naa clar de brul ra mn dioses, grt ra qu ll nal Cristo? t tsald lduu nabn recibir shtidz m. 36 Tal naa. Gunii por derech tubigas Dios gul na nu bn ldai m na t gun naa de verd nal el qu nu bsheld m na lu gudchiliu, nagudili Dios par gunibal. pziel rnii t de qu na guniaa 25 Gunii Jess: didz cuntr Dios iur guniaa lu Hia guniaa lu t per ad ndii t: Nahia shini Dios? 37 Si tal t tsald lduu t shtidza. Grt quhndiaa dchini sht Shtada, cus el qu nabna, guc por pudr ad tsalddii lduu t na. 38 Per si sht Shtada; ra milagr rluaain de tal runa milagr con pudr sht qu nahia shini Dios 26 per l t Dios, aunqu ad rialddii lduu ad ndii t tsald lduu t shtidza t na, gul tsald lduu t lo qu purqu ndii t shilia. Hia guniaa naquhuna t gac ba t nu tsald lu t ants. 27 Ra shilia rini shtidza lduu t purqu Shtada quhni nu nana ra llili shtna, nu l grt cus ni por na; unid na naa. 39 Babr rall stubi par guaa ra shilia rid nald na. 28 Na rda l rall vid sin fin; jams ad rall l m prsi per Jess bruu tsagntidii rall par siempr. Ni guiaa rall. 40 Iurn Jess babr stubi lad cu tubi ad chu cdii shilia lu guiahia. 29 Shtada bnee l rall par na. guiaa gugu Jordn, mizm lugar L m na ms m rub qu gr cat bchub nis Juan ra mn nanabani. Nap m pudr nu ad gult. Nd ban m. 41 Cantid ni tubi chu cdii shilia lu guiaa mn guagn rall l m nu gunii Shtada. 30 L Shtada con na, na rall: naa tubs. De verd Juan ad bndii 31 Iurn ra contrari sht Jess milagr rub nanian ra mn babr gunazi rall gu par per grt el qu nagunii Juan guldaa rall l Jess. 32 Jess shcuend nguiu r, verd nahin. 42 Cantid ra mn guald lduu gunii lu rall: Cantid cus zaqu bna delant rall l Jess lugar ni. lu t por pudr sht Shtada, por Guti Lzaro guad punt nagunee gu t na? 33 Gunii rall: Lani gudchi Betania Ad chu gunedii gu ll guqureld Lzaro con por tubi cus zaqu nabnl sino chup znll, Mara nu Marta. Rac qu gunil mal cuntr Dios. Nguiu lluu Lzaro. 2 Mizm Mara ni ants nal per rnil nal Dios. gati Jess, btbi siti nashi gua

11

193 Jess nu bcudchi con guits guqui gua m. Zan Mara rac llull. 3 Marta nu Mara bsheld bld mn naguaguchi lu Jess: Dad, l el qu nal rac shtul, lll rac llull. 4 Iur bini m lo qu nagunii rall, gunii m: Galguidz r ad tsaldii con galguti, ms bien par gun t pudr sht Dios, nu por galguidz r ra mn gunii rall llrub na pudr shtna. Gunii rall llrub na pudr sht shini Dios. 5 Nal guc shtuu Jess Marta nu bldll nu Lzaro. 6 Iur l ra mn repi lu Jess de qu Lzaro rac lli, ban m chup dz cat nan m. 7 Despus gunii m lu ra shini gusd m: Cha gui hiaa stubi hasht Judea. 8 Gunii rai lu m: Ms, ni mud tsal Judea stubi? Guc lduu ra contrari shtnl niaguini rall ll con gu. 9 Jess gunii: Pll ld gulddii narnii: Chib chup iur nap tubi dz? Si tal chu ziaa rdz, ad rrlddiill purqu rnall lu llni sht ngubidz, 10 per si tal chu ziaa guel, ni s, rreld ni purqu run falt llni. 11 Despus de gunii Jess didz r, gunii m: L amigu sht hiaa, Lzaro, gutgasi per na tsacuaia lll. 12 Iurn l ra shini gusd m gunii: Dad, si tal nagasi Lzaro, guqui. 13 Per Jess qugnii de qu Lzaro guti. Ra shini gusd m

San Juan11 run shgab rai de qu quadidz m shcuend mbcald. 14 Iurn clar gunii m: Lzaro hia guti 15 per na rquit lduaa de qu ndiaa con li par tsald lduu t na. Cha gui gun hiaa li. 16 Iurn l Toms, el qu narnii rai Cuachi, guni lu los de ms shini gusd m: Cha gui hiaa nu l hiaa t par gatin hiaa l m nd.

bdchini Jess gulladchi Betania, bni l Lzaro hia guc tap dz bgchi. 18 Betania naqu gulladchi rua Jerusaln cum ziqu chup kilmetro guruld. 19 Cantid m israelit guagun visitar l Marta nu Mara par gac consolar rai por tgul, zan rai. 20 Iur Marta guc ba de qu Jess ziagdchini, brui; guagtsagulhi l Jess per Mara ban hiuu. 21 Marta gunii lu Jess: Dad, si tal niaqurldl nd, ad nitidii zana. 22 Per nana de qu Dios gunee grt lo qu nan rnbl lu m. 23 Jess gunii lu Marta: L znl guabr gubni. 24 Marta gunii: Nana de qu guabr gubni iur gubani ra tgul stubi, lltim dz. 25 Jess gunii: Rcuaia ra tgul, nu rda vid sin fin. El qu nariald ldui na, aunqu nil gtill, guabr gubnill. 26 Nu grt el qu nanabani iurne nu tsald ldull

17Iur

Jess bcuai tgul

San Juan11 na, jams ad gtidiill. Gu riald ldul nd, Marta? 27 Marta gunii iurn: Aha Dad, riald lduaa de qu nal Cristo, shini Dios, el qu nanap qu gudchini lu gudchiliu.

194 bld ra mn gunii: Nd l el qu nabd slu ciegu, pll npi pudr par nitidii Lzaro? nal gubini ldi stubi. Iurn guabigu m rua baa. Nahin ziqu tubi nich lani dani. Dau ruahin tubi gu rub. 39 Jess gunii: Gul bdchis gu r. Marta, zan tgul, guni: Dad, per rldiaa nahiudz tgul purqu hia guc tap dz gti. 40 Per Jess gunii: P ad gunidiaa lul de qu si tal tsald ldul na, gunal pudr sht Dios? 41 Iurn bdchis rall gu nanan rua baa. Jess gubia lu gubee nu gunii m: Dad, dushqullil purqu rnil grt lo qu narnaba lul. 42 Nana de qu ll rqu digul shtidza siempr per rniaa lul por bien sht ra mn narta nd t par tsald lduu rall de qu ll bshldl na. 43 Despus de gunii m nd, iurn fuert gunii m: Lzaro, bruu ngali. 44 L tgul bruu. Ra guiaa Lzaro nu guhi libi con lari vendas. Nu lu Lzaro dau tubi lari. Jess gunii: Bshaqu lari r t par gac guzhi.
38Jess

37Per

Jess bcuai Lzaro ladi ra tgul

de gunii Marta didz r, guagnbi bldi Mara. Iurn gunii Marta guits guits: Hia l ms nan nd. Li qugnbi ll. 29 Luegu guasuld Mara nu guagnhi l Jess. 30 Jess ladi tsutdii m gudchi. L m qureld m lugar cat bdiagul m Marta. 31 Iur ra m gudchi ni, ra nabdchini par gac consolar rai, gun rall guziaa Mara, guasuld rall nases. Guagnald rall l Mara; gunii lu sa rall: Guziaa Mara rua baa par gni ngali. 32 Iur l Mara bdchini cat zugaa Jess, bzullibi Mara gua Dad nu guni: Dad, si tal nanul nd, ad nitidii zana. 33 Iur l Jess gun run Mara, nu gun m lu ra mn narun compai l zan tgul, nu gun m run rai, nal bdchini trist lani lduu m, demasiad gubini lduu m. 34 Gunab didz m lu ra mn: Ca bgachi tgul? Gunii rall: Dad, gudee gunal. 35 Iurn Jess bni. 36 Ra mn gunii iurn: Gul gun, blac rac shtuu m l tgul.

28Despus

Jess bini rua baa

milagr ni msruu guald lduu ra mn israelit shtidz Jess, ra mn nabn compai

45Con

(Mt. 26.15; Mr. 14.12; Lc. 22.12)

Rac shtuu mn gati Jess

195 l Mara. Gun rall lo qu nabn m nu guald lduu rall l m. 46 Per bld mn gua rall lu fariseo nu guaguchi rall gr lo qu nabn Jess. 47 Iurn ra fariseo nu ra jf sht ra bshuzi bd rall con ra Junta Suprema nan run juzgu. Gunii rall lu sa rall: P gudnaa? Jess quhun cus rub nu milagr. 48 Si tal gud hiaa s lll, grt mn tsald lduu rall l Jess, nu ra gubiern sht ra mn ruman gudchini rall t par guzal rall iduu sht hiaa. Gudubi naciuni sht hiaa gud rall fin. 49 Per tubi de l rall, Caifs, nall mr jf sht ra bshuzi iz ni; guni: L t ad gundii t 50 nu ad rddii t cuend de qu ms mejur par l hiaa, gati tubs nguiu, lddii gr gudchi guniti nu gudubi naciuni tsal. 51 Caifs gunidii znd por shcundll; ms bien cum nall jf sht ra bshuzi iz ni, guni didz r purqu el Espritu Santo bn compai lll gunill cus nagur gac. Gunill gati Jess shlugar naciuni Israel. 52 Ld gunidiill ls shcuend naciuni Israel sino qu gati Jess par gut m grt shini Dios nan brts stubi naciuni. 53 Zni dizd dz ni, ra contrari sht Jess bn rall de acuerd par quini rall l m. 54 Por ni hia Jess ad ndii ziaz m shlat shlat Jerusaln cat ra contrari sht m nan, sino bruu m regiuni sht Judea. Guziaa m tubi lugar naqu gulladchi cat na tubi shlat, tubi lugar nal Efran.

San Juan11,12 Ngali ban m con ra shini gusd m. 55 Hia run falt stups par lan Pascu sht ra mn israelit. Cantid mn gudchi gua rall Jerusaln par gac lan. Bn tucar gun rall custumbr par gac limpi rall segn custumbr sht rall ants bgaa lan. 56 Ra mn quguili rall l Jess. Iur rta rall iduu rub, gunab didz lu sa rall: P zid Jess lu lan u ad guddiill? 57 Ra fariseo nu ra jf sht ra bshuzi guniba rall de qu si tal chu guini u chu gun lu Jess, tsan rall rsun t par gunazi rall l m prsi.

Btiaa Mara nis nashi gua Jess

12

Shup dz ants lan Pascu, Jess gua gudchi Betania cat qureld Lzaro. Lzaro na el qu nabcuai Jess ladi ra tgul. 2 Ngali bn rall tubi shtse par Jess, gau m. Marta bn sirv lu mell. Lzaro guzubnhi Jess lu mell. 3 Iurn l Mara bdchinin tubi guruld litro siti nashi sht nardo. Lasaquin zihani dum. Btbi siti ni gua Jess. Iurn bcudchi gua m con guits guqui. Gudubi lani hiuu gut olor nashi. 4 Iurn gunii tubi shini gusd m, Judas Iscariote, mizm Judas nagun intriegu l Jess, gunii Judas: 5 Pziel niatuu nis nashi r por tsun gahiua bll bdchichi par gud hiaa caa prubi?

(Mt. 26.613; Mr. 14.39)

San Juan12 Judas ad gunidiill zni purqu bgaa ldull ra prubi sino nall nguban. Nall tesurr sht dum nu rbaanll dum lo qu nard ra mn. 7 Iurn gunii Jess: Zuz naa purqu bni znii por dz na gugacha. 8 Ra prubi zugaa con l t gudubi tiemp per na ld cuezndiaa l t gudubi tiemp.

196 Dchbi tchi burr. shini gusd m ad guasdii rai luegu; hasht ms despus iur l Jess guashthi ladi ra tgul, iurn bagn lduu rai grt nd naescrit lo qu narnii lani Sagradas Escrituras shcuend Jess. Bagn lduu rai lo qu naguc con Jess. 17 Nu ra mn nazun Jess iur l m gunab m Lzaro lani baa nu bcuai m l Lzaro ladi ra tgul, biadidz rall lu ra mn lo qu nagun rall. 18 Por ni ra mn bruu; guagtsagul rall l Jess. Bini rall de qu Jess bn milagr con Lzaro 19 per ra fariseo gunii lu sa rall: Gu rna t ni tubi ad chu p rndii? Gul gun, gr ra mn nar lu gudchiliu, zianald rall l Jess.
16Ra

6Per

ra m israelit guc ba rall de qu Jess nan Betania. Gua rall ngali, ld niasdii par gun rall lu Jess sino qu rac shtuu rall gun rall lu Lzaro, el qu nabcuai Jess ladi ra tgul. 10 Iurn l ra jf sht ra bshuzi gu rall de acuerd par quini rall Lzaro 11 purqu por shtidz Lzaro cantid ra mn israelit bsan rall ldai sht ra fariseo nu guald lduu rall Jess.

Guc shtuu mn quini rall Lzaro


9Cantid

Guat Jess ciud Jerusaln ziqu ry

mn gua Jerusaln par lan Pascu. Stubi dz bini rall de qu Jess ziagdchini par ciud Jerusaln. 13 Iurn bchugu rall llicu hiagu zini par guagtsagul rall l m, fuert gunii rall: Gun Dios salvar. Llrub na Ry sht hiaa nazed por l Dad Dios. Bendit na Ry sht Israel. 14 Jess gudchib m tchi burr. Zni rnii Sagradas Escrituras: 15 Ad rdzbdii t, mn naqureld gudchi Sin. Gul gun Ry shtn t; zed gudchni.

12Zihani

(Mt. 21.111; Mr. 11.111; Lc. 19.2840)

ra mn nabdchini Jerusaln par gun rall adorar Dios, nan bld mn griego. 21 Guabigu rall lu Felipe m Betsaida, tubi gudchi sht Galilea. Bn rall rugu lu Felipe; gunii rall: Dad, rac shtuu naa gun naa lu Jess. 22 Felipe guagnii lu Andrs. Gurup rai guaguchi rai lu Jess de qu ra m griego rac shtuu rall gun rall lu m. 23 Iurn Jess gunii: Ne bgaa iur t guluaa Dios llrub na pudr shtna, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. 24 Gulda rniaa, si tal tubi bdchi trigu ad ldgudiin lani guiuu

Bld mn griego gudili rall Jess


20Entr

197 nu ratsu luhin, todava nahin tubs bdchi, per si tal ldagu bdchi lu guiuu nu gatsu luhin, tsaldanin nu guneein zihani bdchi. 25 El qu naquhap vid shtni no ms par mizm lll, segur gunitin, per el qu nan dispuest guniti vid shtni por na, gubnill par siempr. 26 Si tal chu rac shtuu gun sirv lua, nap qu gued nldll na. Cat riahia, nd gudzel el qu narun sirv lua. Si tal chu gun sirv lua ziqu shmna, gun Shtada honrar nguiu ni.

San Juan12 lu cruz, manr ni gunaba gr ra mn lua. 33 Zni gunii m lu rall par gud rall cuend lla mud gati m. 34 Ra mn gunii rall lu Jess: Rias naa por ra Sagradas Escrituras de qu l Cristo gubni par siempr. Pziel rnil de qu l nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu, gac crucificri? Chu na el qu nabsheld Dios? 35 Iurn Jess gunii lu rall: Por stup tiemp nan llni entr ladi t. Gul tsaglagu tsanald t llni. Gul cue mientras nap t llni t par ad gunzidii nacahi l t terciuni. Na ziqu el qu narz lu nacahi; rddiill cuend ca nez tsall. 36 Gul tsald lduu t l llni mientras zugaa llni lu gudchiliu. Zni gac t shini Dios nanap llni sht m lani lduu t. Despus de gunii m ra cus r, Jess guziaa nu bcachil m lu rall.

Jess: Iurne ad rbedchdii lduaa per p guna? Ni mud guniaa lu Shtada: Bl na lo qu nagaca? purqu par ni zelda lu gudchiliu. 28 Dad, bluaa pudr nanpl. Iurn bdchini tubi b nabruu lu gubee. Gunii b: Hia guc bluahia pudr shtna, nu guluahia pudr shtna stubi. 29 Ra mn zihani narta ngali, bini rall l b. Bld rall gunii de qu nguziu gub. Sbld rall gunii: Tubi iangl biadidz lu m dizd gubee. 30 Iurn Jess gunii: Ld por ndii bdchini b r sino por l t par tsald lduu t. 31 Iurne bgaa iur de qu l gudchiliu r gac juzgu. Nu iurne gusllun Dios l Satans, el qu narniba mn sht gudchiliu. 32 Iur l ra mn guqu rall na

27Gunii

Gunii Jess lu shini gusd m gati m

bn zihani milagr rub lu ra mn per ad gualddii lduu rall na m shini Dios. 38 Pues zni guc cumplir nagunii Isaas, tubi nabiadidz shtidz Dios guahiet. Bqu Isaas: Dad, chull guald lduu dizaqu sht hiaa? Chull guald lduu iur blual pudr shtnl lhi? 39 Por ra didz r ad bndii rall gan tsald lduu rall purqu nu zac naescrit lani mizm libr sht Isaas: 40 Dios bn ra mn ciegu nu bni nagudchi lduu rall t

37Jess

Gun ra mn milagr sht Jess per gualddii lduu rall

San Juan12,13 par ad gundii rall con slull, nu tsasdii rall con lduu rall. Guquin par ad guabrdii lduu rall con Dad Dios t gunac m l rall. 41 Isaas gunii znd purqu gunhi lu Jesucristo de qu llrub na pudr sht m. 42 Zihani m narniba, guald lduu rall l Jess per ad ndii gunii rall delant lu mn de qu na rall shmn Jess. Bdzb rall ra fariseo t par gugdii ra fariseo l rall lani iduu. 43 Ms bquit lduu rall gun mn alabar l rall qu nihun rall cumplir volunt sht Dios.

198 el qu nabsheld na, gunibai na par guniaa lu t. Lo qu nabluahia, na mandamient sht Dios. 50 Nu rac bahia el qu nagun cumplir mandamient sht Shtada, npll vid etern. Gr lo qu narniaa, zed de Shtada; lo qu nagunii m lua, zni ruadidza.

13

gunii fuert: El qu natsald ldui na, ld niasdii na riald ldui sino tambin riald ldui Shtada el qu nabsheld na. 45 El qu narn lua, rna lu m el qu nabsheld na. 46 Nahia llni. Zelda lu gudchiliu. Grt el qu nariald ldui na, ad gundiill lani nacahi. 47 Si tal tubi de l t rini t shtidza, per ad rzub digudiil shtidza, ld ndii guna condenar mn ni purqu ad zlddiaa lu gudchiliu par guna condenar l ra mn sino zelda par guna salvar ra mn. 48 El qu naguqu guiaa na nu ad rialddii lduu shtidza, npll el qu nagun condenar lll. Ra didz naguniaa lull, ni nagun condenar ra mn ni lltim dz. 49 Ad ruaddzdiaa segn volunt shtna; l Shtada

44Jess

Ra didz sht Jess gun juzgu ra mn

Ants bdchini lan Pascu, rac ba Jess de qu hia l iur bgaa par gati m nu gusan m ra shini gusd m; guz m lu Shtad m. Nal guc shtuu m ra shini gusd m nanan gudchiliu. Guc shtuu m l rai hasht gati m. 2 Hia gual shtse sht Pascu, iurn l mdzab bu lani lduu Judas Iscariote, shini Simn. Bn mdzab par rac shtuu Judas gnll intriegu l Jess guiaa ra contrari sht m. 3 Jess hia guc ba de qu zed m de Dios nu guabr m con Dios nu l Dad bd grt pudr par Jess. 4 Guasuld m lu mell. Iurn bdchis m lari lu guiaa nanacu m. Bldibi m tubi toall lani m. 5 Iurn gud m nis lani tubi nats. Guzubl m gudibi m gua ra shini gusd m nu bsh m toall nanuaa m gua shini gusd m par gubidchi nis. 6 Iur bdchini m lu Simn t qubi gua Simn Pedro, per Pedro gunii: P ll qubil guahia? 7 Jess guchi lu Pedro: Iurne ad riasdiil lo qu naquhuna per despus s, tsasl. 8 Per Pedro gunii:

Jess gudibi gua ra posht

199 Jams ad qubidiil guahia. Jess guchi lu Pedro: Si tal guzundiaa ll, hiad ndiil shmna. 9 Gunii Simn Pedro: Iurne p Dad, ld niasdii guahia tsati sino tambin guiahia nu guca. 10 Per Jess gunii: El qu nan gual guz, ad rqunidii gzll stubi, nad ms guall tsati. Hia l t limpi lduu t per ld grdii t. 11 Gunii m ad grdii rai na rai limpi purqu guc ba m chu gun intriegu l m. Por ni gunii m: Ld grdii t na t limpi. 12 Despus de gudibi m gua ra shini gusd m, Jess babr gut m shab m; iurn guzub m stubi lu mell. Gunii m: Gu rias t lo qu nan bna? 13 L t rnii t nahia ms nu Dad sht t. Nap t rsun purqu ni nahia. 14 Pues na, ms nu Dad sht t, gudibia gua t nu zac l t nap qu quibi t gua sa t. 15 Na bdchiba tubi muestr par l t. El mizm ni gun t con sa t ziqu nabna. 16 Gulda rniaa, tubi muz ad lasqudiill ms qu shlmi; ms lasac nabsheld l muz. 17 Si tal rd t cuend lo qu narniaa lu t nu gun t cumplirin, iurn rquit lduu t. 18 Ad qugnidiaa de gr t. Na rac bahia guad el qu nagulhia per nap qu gac cumplir lo qu narnii Sagradas Escrituras: El qu naraun na, ni bn cuntr na par gatia. 19 Dizd iurne rniaa lu t ants gac nd t par gac ba t nahia el qu naguniaa nu

San Juan13 par tsald lduu t shtidza iur l nd gac. 20 Gulda rniaa lu t, el qu nagun recibir el qu nan bshelda, ni gun recibir na, nu el qu nagun recibir na, ni gun recibir el qu nabsheld na.

gual gunii Jess didz ni, nal bn m llgabe lani lduu m; nal gubini lduu m. Iurn gunii m con didz clar: Gulda rniaa, tubi de l t gun intriegu na lu galguti. 22 Ra posht guzubl gubia rai lu sa rai per ad bddii rai cuend chu gun intriegu l m. 23 Tubi de l rai, el qu narac shtuu m, zbi culani Jess; canihuhi. 24 Simn Pedro bn si con guiai t gunab didz nguiu ni lu Jess, chu gun intriegu l m. 25 Iurn nguiu ni gunii lu Jess: Dad, chull gun intriegu ll? 26 Jess bquebi: Gutiahia pedas guetshtildi lani plat nu gudahin caa nguiu nagun intriegu na. Iurn btiaa Jess guetshtildi lani plat nu bd m pedas cuaa Judas Iscariote, shini Simn. 27 Judas bn recibirin; luegu luegu Satans guat lani ldull. Iurn Jess gunii lu Judas: Lo qu narac shtul gnl, bnin luegu. 28 Per ni tubi de los de ms posht ad guc badii rai pziel gunii m znd lu Judas. 29 Cum Judas guc tesurr sht dum,

(Mt. 26.2025; Mr. 14.1721; Lc. 22.2123)


21Iur

Gunii Jess de qu Judas gnll intriegu l m

San Juan13,14 bld rai bn rai llgab de qu Jess rac shtuu tsasii Judas lo qu nan rquini lu lan, u tal vez gud Judas gun caa ra prubi. 30 Despus de l Judas bn recibir tubi ld guetshtildi, luegu brull. Hia riu guel.

200 Dad, ca tsal? Jess gunii: Cat guzahia, hiad gqudii gued nldl luegu per despus, s, iurn gued nldl na. 37 Iurn l Pedro gunii: Dad, pziel gqudiaa gued nalda ll iurne? Na nahia dispuest gunehia vid shtna nu gatinal. 38 Jess gunii iurn: Gunel vid shtnl por na? Gulda rniaa lul, ants l gay gullidch, gunil lu ra mn de qu ad rungu badiil na. Tsun vuelt gunil zni.

de l Judas bruu, Jess gunii: Iurne guluaa Dios de qu llrub na pudr sht nguiu nabsheld m lu gudchiliu, nu zihani mn gun rall alabar Dios por lo qu naguna; gunii rall llrub na pudr sht m. 32 Si guluaa llrub pudr sht Dios por lo qu naguna, tambin guluaa m llrub na pudr shtna. Ad gac ld m par gni cumplirin. 33 L t narac shtuaa, ad zdiaa con l t llrub tiemp. L t tsatili t na per cum ziqu guniaa lu contrari shtna ms ants, rniaa lu t lo mizm iurne. Rniaa lu t stubi de qu ad gqudii tsa t cat guzahia. 34 Per rnehia tubi mandamient cubi par l t de qu gac shtuu t bchi sa t. Cum ziqu na rac shtuaa l t, zngaa l t nap qu gac shtuu t sa t. 35 Si tal gac shtuu t sa t de verd, gr mn sht gudchiliu gud rall cuend de qu na t shmna.

31Despus

Mandamient cubi sht Jess

14

(Mt. 26.3135; Mr. 14.2731; Lc. 22.3134)

Gunii Jess lu Pedro, gni negar l m


36Simn

Jess:

Pedro gunab didz lu

Gul cuez rqudini lduu t. Gul tsald lduu t Dios nu gul tsald lduu t na. 2 Lidchi Shtada nan zihani lugar par guqureld t; si tal ad ndiin zni, hia nianihia lu t. Zni gac tsaguna preparar tubi lugar par l t. 3 Despus de bna preparar lugar ni, iurn guabra stubi con l t, guqureldn t na lidchi Shtada cat qurelda. 4 L t nan t ca nez guzahia nu nan t nez ni. 5 Repi Toms: Dad, ad chu gundii ca nez tsal. Llall gun naa nez? 6 Jess bquebi: Nahia nez par gubee; na ruadidza verd; rda vid sin fin; sul por na gac gudchini mn lu Shtada. 7 Si tal l t rungu ba t na, nu zac Shtada rungu ba t. Nu l t hia rungu ba t li dizd iurne purqu gun t lu m. 8 Iurn Felipe gunii: Dad, bluaa Dios gun naa lhi, hia con ni na.

Jess na nez par gubee

201 Jess: Felipe, blac tiemp qubezna l t nu todava ad gundii t chu nahia? El qu nagun lua nu zac gunall lu Shtada. Ntii, pziel rnbl de qu rac shtul gunal lu Dad Dios? 10 Pll ad riasl na qubezna Dad nu Dad qubeznhi na? Gr lo qu narniaa lu t, ld shcuend ibidiaa; l Dad qubeznhi na; l m quhun m shchini m. 11 Gul tsald lduu t de qu Dad qubeznhi na nu na qubezna l m. Si tal ad rac tsalddii lduu t shtidza, gul tsald lduu t na por ra milagr nabna delant lu t. 12 Gulda rniaa, el qu natsald ldui shtidza, gnll mizm dchini naquhuna, nu hasht ms cus nalasac gnll purqu guzahia cat qubez Shtada. 13 Grt lo qu nagunab t lu Shtada por nombre shtna, gnahin. Gr lo qu narnab t por nombre shtna, gnahin t par shini Dios gusdchini labans lu Dad Dios. 14 Na guna cualquier cus par l t, gr lo qu nagunab t por nombre shtna.

San Juan14 rall lhi nu ad rungu badii rall li; per l t rungu ba t li purqu li qubeznhi l t. Quhni compai l t. 18 Ad gusndiaa l t ziqu bzebi. Guabra stubi par guqureldna l t. 19 Stup tiemp qureldna l t per hia l mn sht gudchiliu, ad gundii rall lua. L t gun t lua stubi. L t gubani t purqu nabania. 20 Dz ni gud t cuend de qu na con Shtada unid na naa, nu gud t cuend de qu unid na hiaa, l t con na. 21 El qu narac ba nu rzub digull mandamient shtna, mn ni rac shtull na de verd. Nu Shtada rac shtui el qu narac shtuu na, nu zac na rac shtuaa l narac shtuu na. Nu guluahia pudr shtna lhi. 22 Iurn Judas, ld Iscaritdii, gunill lu Jess: Dad, pziel rnil gulual pudr shtnl lu naa per ad guluadiil pudr shtnl lu mn sht gudchiliu? 23 Jess gunii: El qu narac shtuu na de verd, guzub digull shtidza. Shtada gni gac shtui l nguiu ni, nu Shtada con na gudchini naa; gulezn naa lll. 24 Per el qu ad rac shtudii na, tampuqu guzub digull shtidza. Dizaqu shtna nabini t, ld shtndiaain sino shtn Dad Dios, el qu nabsheld na lu gudchiliu. 25 Qugniaa lu t gr nd mientras qubezna l t 26 per l Espritu Santo, el qu nagunee cunseju par l t, Shtada gusheld li; cueznhi

9Gunii

tal rac shtuu t na, gul bzub diagu mandamient shtna. 16 Nu guna rugu lu Dad Dios t gusheld m stubi natsaglagu gunee cunseju par l t nu cueznhi l t par siempr. 17 Nhi Espritu Santo naruadidz verd. Ra mn sht gudchiliu, ad ndii gun rall recibir l m purqu ad rndii

15Si

Gunii Jess gusheld m Espritu Santo

San Juan14,15 shlugara nu guluai l t grt lo qu naguniaa lu t. Guni lani lduu t, t par guagn lduu t enseans shtna. 27 Paz shtna gusana par l t, cuedch lduu t. Ra mn sht gudchiliu gndii rall gan cuedch lduu t per na s, por na cuedch lduu t. Gul cuez rqudini lduu t. Ad rdzbdii lduu t lo qu nagur gac. 28 Hia bini t de qu guzahia con Shtada per guabra stubi par guqureldna l t. Tal de verd rac shtuu t na, nap t lgr lani lduu t. Ban t trist purqu guniaa lu t: Guzahia lidchi Shtada. L m nap m ms pudr qu na. 29 Rniaa lu t iurne t par iur l nd gac, iurn tsald lduu t na. 30 Hiad guadidzndiiruaa l t purqu hia mr gudchini el qu narniba mn sht gudchiliu. Lll npdiill ni tubi pudr par na. 31 Nap qu gac zni t par ra mn sht gudchiliu, gac ba rall de qu l m bsheld m na. Gac ba rall lo qu naruna, guniba m gnahin. Gul tsasuld. Cha guruu hiaa de nd.

202 ndiagu bidchi. Guquin por shtidza naguniaa lu t. 4 Gul gac unid con na. Gul tsaglagu tsald lduu t na, iurn qubezna l t. Tubi llicu hiagu ad gqudii gudin nashi si tal ad qudiin culani trunqu sht hiagu. Mizm manr ni na t. L t gqudii gud t nashi si tal ndii t unid con na. 5 Na nahia ziqu trunqu sht hiagu; na t ziqu llicu hiagu. El qu nan unid con na nu qubezna li, ni el qu nagunee zihani nashi. Pues ad gqudii gap t nashi ls t. Con na s, gac t ziqu tubi hiagu narnee nashi. 6 El qu ndii unid con na, ni guzebi t par gubidchi ziqu llicu hiagu t gudahin par tsequin lu guii. 7 Si tal tsaglagu t, gac t unid con na, nu ad gulddii lduu t grt nabluahia lu t. Gul gunab gr lo qu narac shtuu t, grt gunehia caa t. 8 L Shtada gun recibir hunur iur l t rd t zihani nashi. Zni gac t de verd shmna. 9 Na rac shtuaa l t ziqu rac shtuu Shtada na. Gul tsaglagu gac shtuu t na. 10 Si tal guzub diagu t gr mandamient shtna, zni gun mn de qu rac shtuu t na de verd. Mizm mud ni rzub diaga gr mandamient sht Shtada nu tsaglagu rac shtuaa Shtada. 11 Na ruadidza znd t par guquit lduu t con na nu tsu lgr lduu t siempr. 12 Nd na mandamient shtna de qu gac shtuu t sa t ziqu na rac shtuaa l t. 13 El qu narac

15

Jess gunii: Nahia ziqu hiagu nashi nan verdadr. Shtada quhap m hiagu ni. 2 Rchgui gr llicu hiagu narddii nashi, nu gr llicu hiagu nanuaa nashi, rquini guldin nu sunhin t par gunee msruu nashi. 3 L t na t ziqu llicu hiagu nanpdii

Comparaciuni sht hiagu

203 shtuu amigu shtnll de verd, rdll vid shtnll shlugar amigu ni. Ndii ms llrub amor qu nd. 14 L t na t amigu shtna si tal gun t cumplir grt lo qu narnibahia. 15 Ad rnidiaa na t muz shtna purqu ra muz ad gundii rall p run shlam rall; ms bien rniaa lu t na t amigu shtna. Grt nabluahia lu t, nan t iurne. Grt lo qu nagunii Shtada lua, ni na lo qu nabluahia lu t. 16 Ad gudlidii t na sino na gudilia l t par gac t shmna, nu na bna incargu lu t de qu gac t ziqu tubi hiagu narnee zihani nashi zaqu nu nashi ni ad tsaldiin. Grt lo qu narnab t lu Shtada por la, gunee mhin si tal tsald lduu t shtidza. 17 Znd rniaa lu t nu rnibahia l t de qu gac shtuu t bchi sa t.

San Juan15,16 tsald lduu rall naguluaa t l rall, zac gun rall recibir shtidz t. 21 Znd gun rall. Gun zqudii rall lu t purqu na t shmna. Ad rungu badii rall el qu nabsheld na. 22 L rall ni tubi falt npdii rall si tal ad nlddiaa lu gudchiliu nu si tal ad niuaddzdiaa lu rall, per iurne naculpabl rall lu Dios purqu gun rall lua nu bini rall shtidza. 23 El qu narn zqudii lua, nu lu Shtada rna zqudii mn. 24 Ni tubi falt nipdii rall si tal ad nihndiaa cus rub lu rall. Ni tubi mn ad bndiill cum ziqu bluahia lu rall, per hia l rall gun rall grt ra cus r per siempr rna zqudii rall lua nu rna zqudii rall lu Shtada. 25 Znd guc par gac cumplir ra didz nanaqu lani ly nabn rall recibir. Rniin: Gun zqudii rall lua sin p lu nez. 26 Per iur gudchini el qu nagun consolar l t, guni favur de na. Gushelda li par cueznhi l t. Gudchni por part sht Shtada nu guni lu t pur verd purqu ndii bishi. 27 Nu lgaa t tambin guadidz t favur de na lu ra mn; gac t testigu shtna purqu gulezn t na dizd guzubla shchinia. Rniaa lu t gr ra cus r par gac preparad t, t ad guaz gutdii t iur gudchini cus mal. 2 Gug ra mn l t iduu nu gudchini iur quini mn l t. Gunii rall de qu ni na volunt sht Dios iur quini rall l t. 3 Znd gac

tal ra mn sht gudchiliu, ad gun zqudii rall lu t, gul bd cuend gul ad gun zqudii rall lua. 19 Si tal na t mn sht gudchiliu, iurn s, ra mn niac shtuu rall l t cum rac shtuu rall sa rall. Na gudilia l t ladi ra mn sht gudchiliu, por ni ra mn ad rna zqudii rall lu t purqu hiad ndii t mn sht gudchiliu. 20 Gul bsagn lduu t lo qu naguniaa lu t: Ni tubi muz lasqudii ms qu shlmi. Si tal guzunald mn na, nu zac l t sunald rall. Ra mn naguald lduu grt lo qu nabluahia l rall; nu zac
18Si

Ra mn sht gudchiliu gun zqudii rall lu t

16

San Juan16 purqu nunqu ad rungu badii ra mn sht gudchiliu Dad Dios nu rungu badii rall na. 4 Znd rniaa lu t, t iur gugaa iur, iurn guagn lduu t hia grt nd guniaa lu t.

204 shcundi; ms bien guni lu t lo qu nabni de Shtada. Gac ba t lo qu nagur gac por pudr sht Espritu Santo. 14 L Espritu Santo guluai nahia m rub. Guluai shtidza par gac ba t, par gud t cuend p run cuntien shtidza. 15 Grt lo qu nanap Shtada, shtna; por ni guniaa lu t l Espritu Santo gni recibir lo qu nan shtna nu guluai l t par tsal gud t cuend shtidza.

Ad gunidiaa lu t ra cus r dizd guzubl shchinia purqu na qubezna l t iurn, 5 per iurne guzahia par cueznhia m el qu nabsheld na. Per ni tubi de l t ad gunab ddzdii t lua: Pziel tsal? 6 Bini t de qu guzahia, por ni ban t trist 7 per rniaa lu t verd, mejur nahin par l t. Guzahia purqu si tal ad tsdiaa, ad guddii m nagunee cunseju par l t, per si tal guzahia, gushelda li; cueznhi l t. 8 Iur l m gudchini, guni lu ra mn t gac ba rall blac duld quhun rall. Guluai tubi nez ldi sht Dios, nu guni de qu gun Dios juzgu ra mn sht gudchiliu. 9 Nap rall duld purqu ad gualddii lduu rall na. 10 Tsas rall p run cuntien nez ldi sht Dios purqu na guzahia cat qubez m. Hia l t ad gundii t lua. 11 Tsas rall de qu nan juici sht Dios purqu hia nacondenad l narniba l ra mn sht gudchiliu. 12 Npruaa ms lo qu narac shtuaa guniaa lu t per l t ad gqudii tsas t iurne. 13 Per iur l Espritu Santo gudchni, l m guluaa m l t grt verd purqu ndii bishi lani ldi. Ad gunidii por part

Lo qu narun Espritu Santo

run falt, hia gundii t lua per por dupn msruu tsadz iurn s, gun t lua purqu hia guzahia cat qubez Shtada. 17 Iurn bld ra shini gusd m gunab didz rai lu sa rall: P run cuntien ra didz r: Stups run falt hia gundii t lua per por dupn msruu s, gun t lua? Pziel rni: Purqu guzahia cat qubez Shtada? 18 Guaglagu gunii rall: P run cuntien stups nu despusgaa stups? Ad chu riasdii p quadidz m. 19 Jess guc ba de qu rac shtuu rai gunab didz rai. Iurn gunii m: Qugnab didz t lu sa t shcuend lo qu naguniaa lu t: Run falt stups; hiad gundii t lua per despus msruu tsadz, guabr t gun t lua. Ni rac shtuu gunab didz t lu sa t. 20 Gulda rniaa, l t gun t nu ldagu trist lani lduu

16Stups

Rbini lduu t per guabr guquit lduu t

205 t per ra mn sht gudchiliu, guquit lduu rall purqu rndii rall lua. Aunqu l t guan t con galri lduu, despus guquit lduu t. 21 Cum tubi naa iur l naa bgaa shiur gal shini naa, rdzb naa nu rbini lduu naa por dulur, per despus l med bdchini gudchiliu, hia ad ragn lduu naa dulur. Iurn guquit lduu naa purqu gul tubi med lu gudchiliu. 22 Zni zac l t; rbini lduu t iurne, per na nap qu guabra. Gunahia lu t stubi; iurn nal guquit lduu t, tubi cus lgr; ad chu gudchisdiin de l t. 23 Dz ni hiad gunbdii didz t lua ni tubi cus. Gulda rniaa, l Dad Dios gunee grt lo qu nagunab t lhi. Gunee mhin si tal gunab t por na. 24 Hasht iurne ad gunbdii t lu Dad por na. Rniaa lu t, gul gunab lu m. Gunee m lo qu narun falt t par guquit lduu t de verd.

San Juan16,17 nu bdchinia lu gudchiliu, per iurne gusana l gudchiliu par guabra con l Shtada. 29 Iurn ra shini gusd m gunii: Iurne s, quaddzl clar sin ad quhun dchnidiil comparaciuni. 30 Iurne riald lduu naa ll nu nan naa riasl gr cus. Rqunidiil chu gunab didz lul. Riald lduu naa de qu bdchnil por part sht Dios. 31 Jess repi: Gu guald lduu t iurne? 32 Gun, gudchini iur nu mizm iurne, l t gurts t cad l t tubi lad. Iurn gusan t na tubsia, per ad zdiaa tubsia purqu l Shtada qubeznhi na. 33 Rniaa lu t grt nd t par cuedch lduu t por na. Ra mn sht gudchiliu guzac zi rall l t per gul bquit lduu t. Bna gan lu narniba mn sht gudchiliu.

guniaa lu t gr ra cus r por comparaciuni, per gudchini iur hiad guaddzdiaa por comparaciuni sino qu iurn guadidza clar shcuend Dad. 26 Dz ni l t gunab t lu Shtada por la purqu iurn rqunidii gunaba lu m por l t 27 purqu l Shtdaa rac shtui l t. Rac shtuu m l t purqu rac shtuu t na nu riald lduu t de qu beld gudchinia de Dios. 28 Bruaa cat qubez Shtada

25Hia

Bna gan lu narniba mn sht gudchiliu

17

Despus gual biadidz m gr ra cus r, gubia m lu gubee nu gunii m: Dad, hia l iur bgaa. Bluaa ra mn de qu shnil nhi person rub delant lul. Iurn shnil guqubi nal person rub delant lu rall. 2 Bnel pudr guiahia par gunibahia grt ra mn narta lu gudchiliu, nu iurne napa derech guda vid sin fin par mn nabnel par na. 3 Par gap ra mn vid sin fin, nap qu gungu ba rall ll nu nap qu gungu ba rall na. Nahia shnil nabshldl lu gudchiliu. Sul ll nal Dios verdadr.

Jess gunab lu Dios por shini gusd m

San Juan17 bluahia lu ra mn llrub na pudr shtnl. Bna gan grt dchini nabnel guna. 5 Bn honrar na culnil ziqu ants l gudchiliu cuesht, qubezna ll. 6 Gr ra mn nagull ladi ra mn sht gudchiliu, bnel l rall par na; na rall shmna. Bluahia lu rai pudr shtnl nu bzub diagu rai dizaqu shtnl. 7 Iurne rd rall cuend de qu pudr nanapa, bnel guiahia. 8 Gr ra didz nagunil lua, biadidza lu rai nu bn rai recibir ra didz ni. Hia guald lduu rai de verd de qu bshldl na lu gudchiliu. Nan rai zelda por ord shtnl. 9 Na runa rugu por l rai iurne. Ad rndiaa rugu por ra mn sht gudchiliu sino por ra mn nabnel par na purqu shtnl l rai. 10 Gr ra mn ni nashtnl nu na rai shtna. Por l rai zihani mn gun rall pudr shtna. 11 Na ad gundiaa lu gudchiliu, per l rai s, guan rai lu gudchiliu. Hia l na gueld guza cat qurldl. Santo nal, nia Dad. Gup l rai con pudr shtnl gr ra nabnel par na par gac rai unid ziqu ll nu na unid na hiaa. 12 Iur qubezna l nabnel par na, gupa l rai. Ni tubi ad chu bntidii sino el qu nagul par gac condendll. Zni guquin par gac cumplir nan escrit lani Sagradas Escrituras de lll. 13 Iurne Dad, mr gueld guza cat qubzl per mientras

206 zugahia stpn lu gudchiliu, rniaa lul gr ra cus r, guini nan guqu diagu didz r. Guquit lduu rai; mizm lgr nanapa gap rai gudubi tiemp. 14 Na bluahia dizaqu shtnl lu rai per ra mn sht gudchiliu, ad rna zqudii rall lu rai. Gr rai nabqu diagu shtdzl, ad na rai ziqu mn sht gudchiliu; igual ziqu na, ad rianlddii rai tchi ra cus sht gudchiliu. 15 Ad rnbdiaa, Dad, de qu gugul l rai lu gudchiliu, sino rac shtuaa gpl l rai lu ra cus sht mdzab. 16 Cum ziqu na, ad ndiaa mn sht gudchiliu, nu l rai ad ndii rai mn sht gudchiliu. 17 Por shtdzl bn gac rai santu par ll. Gr dizaqu shtnl na verd. 18 Cum ziqu bshldl na lu ra mn sht gudchiliu, zni zac bshelda l rai lu ra mn sht gudchiliu. Guniin rai shtdzl lu rall. 19 Quhuna apartar mizm na par bien sht rai t gac rai completamente entregad lu volunt shtnl. Gac cumplir nd, Dad, por shtdzl nan verd. 20 Per ad rnbdiaa sulamnt por l rai, sino tambin por grt natsald ldui shtidza iur guadidz rai dizaqu. 21 Grt ra mn ni natsald ldui shtidza, quhuna rugu gac rai unid, Dad. Gap rai tubs llgab ziqu na hiaa unid nu nadpaa mizm llgab. Bn compai l rai par gac rai unid con l hiaa, Dad, par ra mn sht gudchiliu, gac ba rall ll bshldl na. 22 L derech nu pudr nabnel par na,

4Siempr

207 bdhia par l rai par gac rai unid ziqu l hiaa na hiaa unid. 23 Ziqu qubezna l rai nu qubeznul na, zni rac shtuaa gac rall unid completamente con l hiaa par ra mn sht gudchiliu, gud rall cuend ll bshldl na nu gud rall cuend de qu rac shtul l rall mizm manr ziqu rac shtul na. 24 Dad ll bnel grt nd, nu rac shtuaa de qu cat qubzl nu zac l rai cuez rai. Rac shtuaa cat nez guqurelda nu l rai guqureld rai t par gun rai lugar zaqu lu gubee. Gun rai pudr nabnel purqu nal rac shtul na ants l gudchiliu cuesht. 25 Dad, ll rnl bien gudubi tiemp per ra mn sht gudchiliu, ad rungu badii rall ll, per na s, rungu bahia ll nu l ra naguald ldui ll, rd rai cuend de qu ll bshldl na. 26 Bluahia l rai par gungu ba rai chu nal, nu todava tsaglagu guluaruuhia l rai par gac shtuu rai sa rai ziqu rac shtul na; mizm amor shtna gap rai lani lduu rai par sa rai.

San Juan17,18 purqu zihani vs guan Jess l rai nd. Nu ngali rd rai ants. 3 Zni bn Judas; bdchnill con tubi shcuaa mn con bld gushigduu. Ra jf sht ra bshuzi con ra fariseo bsheld rall l mn ni. Nuaa rall lintrn nu gragu par guzian. Nuaa rall spad. 4 Hia rac ba Jess grt lo qu nanagac; iurn bruu m ladi ra shmn m nu gunii m lu ra mn: Chu rguili t? 5 L rall bquebi: Rguili naa Jess de Nazaret. Jess gunii iurn: Na nd. L Judas nabn intriegu Jess, zugall con ra mn ni. 6 Iur l Jess gunii: Na nd, iurn baz guet rall nu gulagu rall lu guiuu. 7 Iurn gunii m stubi: Chull rguili t? L rall gunii rall: Jess de Nazaret. 8 Jess repi lu rall iurn: Hia guniaa lu t de qu na nd. Si tal rguili t na, gul bnee s, t par guz ra shmna. 9 Zni guc par gac cumplir didz nagunii Jess ants: Grt el qu nabnel par na, ni tubi ad guntidiaa. 10 Iurn l Simn Pedro npi tubi spad; gulhi spad nu bchgui diagu lad ldi tubi nan l Malco. Malco na muz sht jf sht ra bshuzi. 11 Per Jess repi lu Pedro: Bguu spad shtnl shlugarin. Si tal segn volunt sht Shtada zed par sac zia, nap qu guna cumplirin.

18

Despus de gual biadidz Jess ra didz r, bruu m con ra shini gusd m par ziaa rai stubi lad rua tubi rugi gugu nal Cedrn. Ngali naqu tubi lahuert, nu guatn Jess ra shini gusd m. 2 Nu Judas, l nan rac shtuu gnll intriegu Jess, nanll lugar ni

(Mt. 26.4756; Mr. 14.4350; Lc. 22.4753)

Gunazi ra mn mal l Jess

San Juan18
Guan rall Jess lu bshuzi ms narniba Gunab didz Ans lu Jess

208

l ra mn con comandante sht ra soliar nabsheld contrari sht Jess, gunazi rall l m par guaa rall l m prsi. Bldibi rall guiaa m. 13 Luegu biaa rall l m lu Ans nan sugr Caifs. Iz ni Caifs guc bshuzi nams narniba. 14 Caifs r mizm nagunii lu ra m israelit: Ms mejur par l hiaa gati tubs nguiu qu gudubi naciuni tsal.

12Iurn

(Mt. 26.5758; Mr. 14.5354; Lc. 22.54)

Pedro con stubi ra posht, guanald rai l Jess. L stubi posht ni na el qu nan Caifs nan bshuzi nams narniba. Guatn posht ni Jess rualda lidchi Ans. 16 Pedro ban fur rua puert sht nez. Iurn bruu l posht nanan l jf sht ra bshuzi. L posht ni guchi lu naa narap rua puert par tsut Pedro. 17 Iurn l naa gunab ddzll lu Pedro: P nu ll nal shmn nguiu r? Pedro bquebi: Aqudii, ndiaa shmn nguiu ni. 18 Cum nal nald dz ni, ra muz con ra soliar bntsau tubi gurd t par bcuee rall guii t gudz rall. Nu zac Pedro zugaa con l rall. Quts Pedro rua guii.

(Mt. 26.6970; Mr. 14.6668; Lc. 22.5557)


15Simn

Pedro zu rualda lidchi Ans

Ans, tubi jf sht ra bshuzi, guzubl gunab ddzll lu Jess shcuend ra shini gusd m nu p ldai rluaa m. 20 Repi Jess: Na biadidza delant lu gr mn. Bluahia lani ra iduu nu hasht iduu rub, grt lugar cat rd ra mn israelit. Ni tubi cus ad gunidiaa nagachi. 21 Pziel rnab ddzl lua p cus bluahia? Gul gunab didz lu ra mn nabini shtidza. Nan rall ldai lo qu bluahia. 22 Iur l Jess gunii znd, tubi soliar sht iduu nazugaa gulladchi, gulubll lu m nu gunill: P znii rqubil lu jf sht ra bshuzi? 23 Jess repi: Si tal guniaa mal, bluaa nia p mal bna per si tal guniaa verd pziel gulubl lua? 24 Iurn l Ans bsheld l m lu Caifs. Libi guiaa m. Caifs na bshuzi narniba ms entr gr ra bshuzi.

(Mt. 26.5966; Mr. 14.5564; Lc. 22.6671)


19L

Pedro tsaglagu qugtsi rua guii con ra mn. Iurn guchi ra mn: P nul ll nal shmn Jess? Pedro bn negar; guni: Aqudii, ndiaa shmn Jess. 26 Iurn gunab didz tubi muz sht Caifs, muz ni nall shfamili
25Per

(Mt. 26.7175; Mr. 14.6672; Lc. 22.5862)

Pedro gunii lu ra mn de qu ad gundii l Jess

209 sht nguiu nabchugu Pedro digui. Gunii muz ni lu Pedro: P nul ll gunahia lani lahuert con Jess? 27 Pedro bn negar stubi. Mizm iurn bllidch tubi gay.

San Juan18 Ndiaa m israelit. Mizm mn sal con ra jf sht ra bshuzi, bn rall intriegu ll lua ziqu tubi m mal. Gunii lua p mal bnl. 36 Gunii m: Nahia Ry sht gubiern nandii ziqu gubiern sht gudchiliu. Si tal gubiern shtna niac ziqu gubiern sht gudchiliu, pues niadildi shmna par gqudii intriegu na guiaa ra m israelit. Per iurne rniaa lul de qu rnibahia; nahia Ry per lddii ry sht gudchiliu. 37 Iurn Pilato repi: Rnil de qu nal tubi Ry. Jess gunii: Nahia Ry ziqu qugnil, par ni gula lu gudchiliu. Zelda lu gudchiliu par guadidza verd. Grt el qu narac shtuu guini verd, ni rd rall cuend shtidza. 38 Pilato repi: P run cuntien didz, verd?

biaa rall Jess lu palaci cat gun gubernadur juzgu. Hia zed grguel iurn. Ra contrari sht Jess ad guatdii rall lani palaci par guan rall limpi segn custumbr religius sht rall. Zni nan permisi gau rall shtse sht Pascu. 29 Por ni Pilato bruu par guagnill lu rall: P mal bn hiumbr r? 30 Gunii rall: Si tal ndiill hiumbr mal, ad chu gudndii intriegu lll. 31 Iurn Pilato repi: Gul biaa lll mizm l t nu gul bn juzgu lll segn narnii ly sht t. Ra contrari sht Jess bquebi: Per l naa npdii naa derech par gudini naa ni tubi mn gtill. 32 Zni guc par gac cumplir shtidz Jess nagunii ms ants par gac ba rall lla mud gati m. 33 Iurn Pilato babr guat lani palaci; iurn gunbll l Jess nu gunii Pilato: P ll nal Ry sht ra m israelit? 34 Jess repi: P ni rnab ddzl por shcundl u nu chu stubi gunii lul chu nahia? 35 Pilato gunii:

(Mt. 27.12, 1114; Mr. 15.15; Lc. 23.15)


28Iurn

Jess zugaa lu Pilato

Despus de gual gunab didz Pilato didz r, brull stubi par guadidznull ra contrari sht Jess. Gunii Pilato: Ni tubi delit ad rdzldiaa sht nguiu r 39 per ziqu tubi custumbr, guda libert tubi prsi lani dz lan sht Pascu. Sldahia Jess ry sht t, u p rnii t? 40 Iurn gr ra mn gurushti rall: Ad rldadiil Jess; bd libert par Barrabs. Barrabs na tubi nguban, tubi m dush.

(Mt. 27.1531; Mr. 15.620; Lc. 23.1325)

Gunii mn gati Jess

19

San Juan19 Iurn l Pilato guniba guan Jess galn con chicuti. 2 Ra suldad bntsau rall tubi corun guits nu gul rallin guc Jess nu bgacu rall l m tubi lari color guind. 3 Luegu guabigu rall lu m; bn rall burn. Gunii rall: Gubani Ry sht ra m israelit. Gulub rall l m. 4 Iurn Pilato babrill; brull nu rpill lu ra mn: Gul gun, rguhia nguiu r delant lu t par gud t cuend de qu ad rdzldiaa ni tubi delit par lll. 5 Iurn bruu Jess con corun guits zub guc m nu nacu m tubi lari color guind. Iurn Pilato repi: L nguiu nd. 6 Iur ra jf sht ra bshuzi con ra soliar sht iduu, gun rall l m, guzubl gurushti; gunii rall: Qull lu cruz. Qull lu cruz. Pilato gunii: Gul biaa lll nu gul bqu lll lu cruz purqu ad rdzldiaa ni tubi delit nabnll. 7 Per ra contrari sht m bquebi rall: L naa nap naa tubi ly; segn ly sht naa rniin de qu gati mn ni purqu gunill nall shini Dios. 8 Iur Pilato bini znd, msruu bdzbll. 9 Iurn bull stubi lani palaci nu gunab ddzll lu Jess: Chu mnl? Per Jess ad bqubidii. 10 Iurn repi Pilato: P ad guqubidiil lua chu mnl? Ni mud ad gundiil

210 napa pudr par guna crucificar ll nu zac napa pudr par gunehia libert ll? 11 Jess gunii: Ni tubi pudr npdiil par na si tal Dios ad bnedii pudr. Por ni rniaa lul de qu ra nabn intriegu na lul, ni nap mayur duld. Na rall ms pecadur qu ll. 12 Dizd iurn Pilato gudlill manr par gudll libert l Jess, per ra contrari sht m gurushti rall: Si tal guldal nguiu r, ndiil amigu sht ry Csar, el qu narniba l hiaa. Cualquier el qu nagac ry, ni quhnll cuntr gubiern sht Csar. 13 Iur bini Pilato didz r, guniball guruu Jess lugar ni nu Pilato guzbll lu tribunal shtnll, lugar nan l Gabata con diz hebreo. L ni run cuntien, Empedrado, lugar cat nan pis sht cemnt. 14 Guc visper sht Pascu, iur bn mn preparar lan. Mizm dz ziqu guruld dz, iurn Pilato gunii lu ra contrari sht Jess: Nd na ry shtn t. 15 L rall gurushti rall; gunii rall: Gtill, gtill, qull lu cruz. Pilato gunii: Ni mud guna crucificar ry shtn t? Per ra jf sht ra bshuzi bquebi rall: L naa sul tubs ry nap naa. Nall ry Csar, el qu narniba ms lani gudchiliu. 16 Con nd Pilato bnll intriegu l Jess lu rall par gati m lu cruz. Biaa rall l m de nd.

211
Cu m lu cruz

San Juan19 Mara nan tsel Cleofas. Nu qubez Mara Magdalena gua cruz. 26 Iur Jess gun m lu shnia m, zugai culani posht nams rac shtuu m, repi m lu shnia m: Nan, l shnil nii. Gpi ll. 27 Nu gunii m lu posht ni: L shnal nii. Dizd iurn l posht ni bni recibir l Mara lidchi posht.

m cruz. Ziaan rall l m lugar nal Calavera, didz hebreo lhin Glgota. 18 Ngali bn rall crucificar l m con chup mn mal, tubi rall cad tubi cu, hia l Jess gulu. 19 Pilato bqu tubi letrr narnii: Jess de Nazaret, ry sht naciuni Israel. Qu letrr guc cruz. 20 Cantid mn narta nd, bildi rall letrr ni purqu lugar cat cu m lu cruz naqu gulladchi rua ciud Jerusaln. L letrr ni naescrit con diz hebreo, nu diz griego, nu diz latn. 21 Ra jf sht ra bshuzi gunii rall lu Pilato: Ad rqudiil Ry sht naciuni Israel sino ms bien bqu lo qu nagunill: Nahia Ry sht naciuni Israel. 22 Per Pilato bquebi: Lo qu nabquaa, zni guanin. 23 Despus l ra suldad bqu rall l m lu cruz, iurn bt rall shab m nu gudidz rall lari ni. Gul rallin tap ld, tubi ldgahin par cad tubi suldad. Iurn gunazi rall lari cap. Nahin tubi lari mant, lari intr de tubs hili. 24 Ra suldad gunii rall lu sa rall: Ad chu guchzdiin; ms mejur gudchtaa gu dado t par niaa chu gun gan lari r. Zni guc cumplir Sagradas Escrituras narnii: Gudidz rall shaba, per stubi ldhin gudchit rall gu dado. 25 Znd bn ra suldad ruman. Gua cruz sht Jess qubez shnia m nu qubez bldi l

(Mt. 27.3244; Mr. 15.2132; Lc. 23.2643)


17Nuaa

de nd, cum Jess rac ba m de qu grt guc cumplir nu par gac cumplir lani Sagradas Escrituras, gunii m: Rbidcha. 29 Ngali zugaa tubi mbluri gadz vini hi. Iurn gunazi ra suldad tubi spong; bgadz rallin con vini nu bzub rall spong ni guc tubi hiagu sht hisopo. Iurn bdchigu rallin rua Jess. 30 Jess gudchi m guc spong ni, Bii m vini; iurn gunii m: Grt guc cumplir. Iurn brngu m nu bni intriegu espritu shthi lu Dios.

(Mt. 27.4556; Mr. 15.3341; Lc. 23.4449)


28Despus

Guti Jess

dz ants gac lan, dz narzii lduu mn, ra mn israelit ad ndii rall guan ra cuerp lu cruz par dz narzii lduu mn, pues dz ni na dz descans nu nal lan rub na. Nu na dz delicad. Por ni gunab rall lu Pilato par quitsu suldad gua ra naqu lu cruz par gati rall nu tsabs cuerp sht rall lu cruz. 32 Iurn ra suldad bdchini rall gua cruz. Guditsu

31Stubi

Tubi suldad bqu lans culani Jess

San Juan19,20 rall gua primr naqun m lu cruz. Nu guditsu rall gua stubi naqu stubi cu. 33 Per guabigu rall lu Jess; gun rall hia guti m. Por ni ad gudtsudii rall gua m. 34 Per tubi suldad bqull lans culani m. Iurn bruu rn con nis. 35 El qu naruadidz nd gunall nu rnill verd nu rac ball de qu verd ruaddzll t par l t tsald lduu t znd 36 purqu znd guzac par gac cumplir Sagradas Escrituras narnii: Ad gudtsudii rall ni tubi bacu shtni. 37 Nu stubi part sht Escrituras rnii: Gubia rall lu el qu nabqu rall lans.

212 cat ni tubi ladi chu bgchidii. bcachi rai cuerp sht Jess purqu l baa ni naqu gulladchi, nu dz descans hia bgaa.
42Ngali

20

de gual grt nd, Jos m gudchi Arimatea, guagnbll permisi lu Pilato par guall cuerp sht Jess t tsacchill l m. Jos guc tubi shmn m per aunqu nil nagachi purqu rdzbi lu ra contrari sht Jess. Pilato bd permisi; iurn biaa Jos cuerp shtn m. 39 Nu zac Nicodemo, el qu naguagn l m guel, bdchinin Nicodemo con nanuts mirra nu loes cum cincuenta kilo nuall. 40 Zni l Jos con Nicodemo biaa rall cuerp sht Jess. Btubi rall l m tubi ld lari naquichi con mizm naguctsau nis nashi nanuts segn custumbr sht ra m israelit nap qu gugachi tubi tgul. 41 Lugar ni cat bqu rall l m lu cruz, ngali naqu tubi lahuert. Mizm lani lahuert ni naqu tubi baa
38Despus

(Mt. 27.5761; Mr. 15.4247; Lc. 23.5056)

Jess bgachi

Primr dz sht llmal Mara Magdalena gua rua baa. Tumpran nian rruu nacahi gunhi hiad ndii gu nadau rua baa. 2 Iurn guagllun Mara cat zgaa Simn Pedro con l posht nams rac shtuu Jess. Gunii Mara: Biaa mn shcuerp Dad Jess cat bgchi; ad chu gundii cat guacachi ra mn shcurpi. 3 Iurn Pedro con stubi posht bruu rai. Gua rai rua baa. 4 Gurup rai ziagllun rai junt per l stubi posht gudchibl lu Pedro; bdchni gult l i rua baa. 5 Iurn bchi nu gunhi lu lari liens nanagaa ngali per ad guatdii. 6 Despus Simn Pedro bdchini tchi posht ni. Iurn Pedro guathi lani baa, nu zac l i gunhi lu lari liens; zaqu zaqu n achi dchibin shlugarin. 7 Nu gun Pedro lari naquichi nabllii guc Jess; ad dchibin junt sino tubi lad n achi dchibin. 8 Iurn posht nabdchini primr, guathi nu gunhi. Guald ldi guasht Jess ladi ra tgul. 9 Per todava ad guasdii rai Sagradas Escrituras de qu Jess nap qu gac resucitri ladi ra tgul. 10 Iurn ra posht babr rai lidchi rai.

(Mt. 28.110; Mr. 16.18; Lc. 24.112)

Guasht m ladi ra tgul

Jess bluaal lu Mara Magdalena

Magdalena bni tchi fur rua baa. Rni culani baa.

11Mara

(Mr. 16.911)

213 Mientras quhni, iurn bchi par gunhi lani baa. 12 Gunhi chup iangl zugaa; nacu rai lari naquichi. Zbgaa ra iangl ni; tubi zbgaa nez guc cat bgachi Jess. Stubi zbgaa nez gua cat bgachi m. 13 L ra iangl gunii rai lu Mara: Nan, pziel rnl? Li bquebi: Purqu biaa ra mn l Dad Jess, per ad chu gunedii rsun ca nez guacachi ra mn li. 14 Nias gual gunii Mara zni, bdchigrhi lhi nez tchi; gunhi lu Jess. L m zugaa m ngali per ad rddii Mara cuend de qu l Jess ni. 15 Iurn Jess gunab ddzi lu Mara: Nan, pziel rnl? Chull rgulil? Mara rni llgab de qu aqu narap lahuert ni qugnii. Iurn rpi lu mn ni: Si tal ll bial cuerp sht Jess, gunii lua ca nez guacchil li t par tsaglla shcurpi. 16 Jess repi: Mara. L Mara bdchigrhi nu guni con diz hebreo: Raboni. (Didz ni run cuntien, Ms.) 17 Jess repi: Ad cuzdiil na purqu ladi tspidiaa cat qubez Shtada, per tsagnil lu ra los de ms bcha de qu l na tsepia cat qureld Shtada nu Shtdgaa t tambin. Tsepia cat qureld Dios shtna nu Dios shtn t. 18 Iurn l Mara Magdalena guaguni visi lu ra shini gusd

San Juan20 m de qu li gunhi lu Dad Jess nu l m gunii gr ra cus r.


Jess bluaal lu ra shini gusd m
19Mizm

dz ni na primr dz sht llmal; hia riu guel; ra posht rd rai ngali. Nau rua hiuu dchidchichi purqu rdzb rai contrari sht Jess. Iurn Jess bluaal lu rai lani hiuu. Guz m gulu cat rta rai nu gunii m: Gul cuedch lduu t. 20 Despus de gual gunii m, iurn bluaa m guiaa m con culani m cat gua clav nu lans. Iurn bquit lduu rai; gun rai lu Jess. 21 Luegu Jess repi lu rai stubi: Gul cuedch lduu t. Cum ziqu Dad bshldi na, zni gushelda l t. Gunii t lu ra mn shtidza. 22 Iurn bcaa mb m nu repi m: Gul bn recibir Espritu Santo. 23 Nap t derech; gunii t chu bn m perdun, nu chu bndii m perdun.

(Mt. 28.1620; Mr. 16.1418; Lc. 24.3649)

tubi de l ra posht narnii ra mn Cuachi, ad ndii ngali iur l Jess bluaal lu ra posht. 25 Los de ms ra posht gunii rai lu Toms: Gun naa lu Dad Jess. Per Toms repi: Si tal ad gundiaa cat gua lans culani m nu guguta

24Toms,

Ad gualddii lduu Toms shtidz ra posht

San Juan20,21 shcuna lugar sht clav nu cuta guiahia culni, hasht iurn tsald lduaa guasht m ladi ra tgul. 26 Bdzagu llmal despus gudd ni, ra posht rta rai stubi nacubi hiuu ni. Dz ni zugaa Toms con l rai. Iurn aunqu nil nau rua hiuu dchidchichi, Jess bluaal lu rai nu guz m gulu cat rta rai. Gunii m: Gul cuedch lduu t. 27 Nu gunii m lu Toms: Btiaa shcunl lu guiahia nu gudeen guial; btiaa guial culania. Ad rnidiil lani ldul de qu ad guashtdiaa ladi ra tgul sino tsald ldul nabania. 28 Bquebi Toms iurn: Ll nal Dad shtna. Ll nal Dios shtna. 29 Jess repi: Toms, iurne s, riald ldul purqu gunal lua per ms dichus el qu nagundii lua per riald lduu rall na.

214 ra posht, Simn Pedro con Toms, el qu narnii rai Cuachi. Zugaa Natanael nan m Can sht Galilea nu zugaa ra shini Zebedeo nu chup de los de ms shini gusd m. 3 Iurn Simn Pedro gunii lu rai: Tsagnazia mbeld. L rai gunii rai: Nu zac l naa guz naa. Iurn bepi rai lani barcu, per guel ni ad chu mbeld gunzidii rai. 4 Hia iur zed grguel, Jess bluaal lu rai rua nis per ra shini gusd m ad bddii rai cuend de qu l m ni. 5 Iurn repi m: L t narac shtuaa, P ad chu mbeld gunazi t? L rai bquebi rai: Ni tbidii. 6 Iurn gunii Jess lu rai: Gul btiaa gushu shtn t lad ldi culani barcu; iurn gunazi t mbeld. Zni bn rai. Despus ad bndii rai gan niag rai gushu mbeld lani nis tant zihani mbeld nan lani. 7 Iurn l posht naguc shtuu Jess ms, guni lu Pedro: L Dad Jess nd. Nias gual bini Pedro de qu l Dad Jess ni, iurn gti shab purqu bruu lari iur guagnzi mbeld. Iurn bldai li lani nis par gudchni gul li cat zugaa m. 8 Los de ms posht bdchini rai rua nis con barcu. Nu qushagui rai gushu sht mbeld. Pues zugaa ra posht ziqu tubi gahiua metro hasht ca lu zu m. 9 Iur l rai bdchini rai lu

bn msruu cantid ra cus rub nu milagr lu ra shini gusd m, cus ni ad bqudiaa lani libr r. 31 Per nd bquaa t par tsald lduu t Jess de qu na m Cristo, shini Dios. Si tal tsald lduu t shtidz Jesucristo, gunee m vid sin fin par l t.

30Jess

Pziel guctsau libr r

21

Despus de nd, Jess bluaal lu ra shini gusd m stubi vuelt. Zugaa m rua nis nal Tiberias. Zni guc iur bluaal m lu rai. 2 Bd

Jess bluaal lu gadchi ra posht

215 guiuu, bruu rai lani barcu nu gun rai tubi gurd dchib tubi mbeld lu guii. Gun rai dup guetshtildi. 10 Jess gunii: Gul teen bld mbeld nagur gual bgaa. 11 Simn Pedro gepi lani barcu; iurn bshaguihi gushu hasht rua nis cat na guiuu. Gadztin mbeld, pur ma rub, ciento cincuenta y tres; per aunqu nil zihani ma, ad gurizidii gushu. 12 Iurn gunii m lu rai: Gul tee t gau t. Ni tubi rai ad cudii valur nianab didz chu na m purqu rac ba rai l Dad Jess ni. 13 Iurn l Jess guabigu m lu rai. Gunazi m guetshtildi nu bel sht mbeld; bd mhin cuaa ra posht gau rai. 14 Znd guc natsun vs de qu l Jess bluaal m lu ra posht despus guasht m ladi ra tgul.

San Juan21 Aha Dad, nanl de qu rac shtuaa ll. Iurn repi m: Ne gup ra mn nariald ldui na. Na rall ziqu llili narquini vqur. 17 Hia natsun vs gunab didz m lu Pedro: Simn shini Jons, gu rac shtul na? Iurn trist ban lduu Pedro purqu hia bhun gunab didz m lhi, si rac shtuu Pedro l m. Iurn gunii Pedro: Ll nanl grt cus. Nanl de qu rac shtuaa ll. Iurn repi m: Iurne gup ra llili shtna, ra mn nared nald na. 18 Gulda rniaa lul, iur gqul sultr, rcul shbl lo qu narnii ldul nu rial cat rac shtul per iur ll gshl, stubi mn gunazi guial par sl, nu stbi gun compai ll par gcul shbl, nu guai ll cat ad ndiil tsal. 19 Zni gunii m par gud hiaa cuend lla mud gati Pedro purqu por galguti sht Pedro, gni guluai llrub na pudr sht Dios. Despus repi m: Guaglagu bzub diagu enseans shtna.

gual gudu ra posht, Jess gunii lu Simn Pedro: Simn, shini Jons, gu rac shtul na de verd ms qu los de ms sal rac shtuu rai na? Pedro bquebi: Aha Dad, ll nanl de qu rac shtuaa ll. Jess repi: Pues iurne, gup ra mn nariald ldui na, ra nan ziqu llili mitun. 16 Iurn babr gunab didz m nachup: Simn shini Jons, gu rac shtul na de verd? Pedro bquebi:

Jess gunii lu Pedro: Gup shmna


15Despus

gun Pedro nez tchi; zed nald l posht naguc shtuu Jess, mizm posht el qu nagudaun m nu nazub culani m lu shtse sht Pascu, mizm el qu nagunii lu m: Dad, chull gun intriegu ll? 21 Iur l Pedro gun lu posht ni, gunab didz Pedro lu Jess:
20Iurn

L posht nams guc shtuu Jess

San Juan21 Dad, p gac posht r? 22 Jess bquebi: Si rac shtuaa gubnill nd hasht iur guabra stubi, ad rndii tucar gac bal. Ll guaglagu bzub diagu enseans shtna. 23 Iurn brts didz r ladi los de ms bchi sa ra posht de qu ad gtidii posht ni, per ad gunidii Jess de qu ad gtidii posht ni, sino qu gunii m: Si tal na rac shtuaa de qu gubni hasht guabra

216 stubi, ad rndii tucar gac bal. 24 Nd lo mizm posht naquhun testificar gr ra cus r, nu m el qu nabqu lani libr r. Rd hiaa cuend de qu verd ruaddzi. Gr ra posht rd rai cuend de qu verd na gr ra didz r. 25 Nan msruu lo qu nabn Jess. Si tal niaqu por tubin, lluahia de qu ni par gudubi gudchiliu ad nilddii nab libr lo qu naniactsau. Amn.

Nd bntsau ra posht

Lani primr libr nabquaa lul, Tefilo, bquaa lo qu nabn Jess nu lo qu nabluaa m dizd nabdchini m gudchiliu hasht iur bepi m gubee. 2 Ants gepi m gubee gulez m posht sht m. Espritu Santo bn compai l Jess par gunii m lu ra posht guad dchini nabann rai. 3 Tsana gudd guti Jess, lo mizm l m bluaal m lu ra posht tal zqus nabani m. Nu durant cuarenta dz guaglagu bluaal m lu rai. Zihani cus bn m lu rai. Biadidzn m l rai lla mud tsut mn nez lu gubee cat rniba Dios t gac salvar rall. 4 Iur nian zugaan Jess l ra posht, gunii m lu rai ad gurudii rai ciud Jerusaln. Repi m: Gul cuez nd hasht gudchini Espritu Santo ziqu gunii Shtada lu t, purqu gunii Shtada nu na guniaa lu t, gusheld m Espritu Santo par cueznhi l t. 5 Verd Juan Bautista bchub nsi ra mn con nis per lani sbld dz l m

Jess gunii gudchini Espritu Santo

guzun m lduu t con pudr sht Espritu Santo. Gudchini m par cueznhi l t. zun Jess ra posht, gunab didz rai lu m: Dad, p hia bgaa iur par gucubi naciuni Israel ziqu nahin ants? 7 Per Jess repi lu rai: Ad rndii tucar gac ba t guc gaquin. Ad rndii tucar gac ba t p dz Shtada gun ra cus r purqu nitiqu l m nap m cuend p tiemp gucubin. 8 Per iur gudchini Espritu Santo par cueznhi l t, li gunei pudr par gac t firm; tsagniin t ra mn gr ra cus nagun t bna. Gunii t lu ra m Jerusaln nu guziaa t regiuni sht Judea nu regiuni sht Samaria hasht lltim gudchi cat rial gudchiliu. 9 Iur gual biadidzn Jess ra posht, mientras rbia rai lu m, bepi m gubee. Gunitil m lani shcahi. Dizd iurn ad gundii rai lu Jess. 10 Nian rbia ra posht nez lu gubee, bepi Jess. De repnt gun rai chup iangl zugaa culani rai; nacu iangl lari naquichi. 11 Repi iangl lu rai:

6Iur

Jess bepi par gubee

217

Hechos1 L t m Galilea, pziel rbia t lu gubee? purqu Jess nagun t bepi lu gubee, lo mizm l m guabr stubi vuelt tal zqus gun t bepi m. Zni guabr m stubi. biet rai lu dani nal Olivos. Babr rai par Jerusaln. Ran Jerusaln gulla par dani Olivos tubi distanci de tubi kilmetro. 13 Iur bdchini rai Jerusaln, b rai hiuu cat qureld rai. Bepi rai hasht guiaa segund pis cat na tubi cuart rub. Gr ra nabagr l rai: Pedro, Jacobo, Juan, Andrs, Felipe, Toms, Bartolom, Mateo, Jacobo llgan Alfeo. Nu zugaa Simn nanap llrub nimo par ly sht Moiss. Tambin zugaa Judas shini Jacobo. 14 Gr ra m r bd rai tubs par ruadidzn rai Dios. Nu ra bchi Jess nu Mara, shnia m, bd rai con sbld ra naa; bd rai ngali. 15 Dz ni Pedro guasuld gulu ladi gr nazubgaa nd. Na rall ziqu tubi gahiua gald mn naguald ldui dizaqu sht Jess. Gunii Pedro lu rai: 16 Rniaa lu t iurne cum ziqu bcha, nap qu guc cumplir nabqu David. Espritu Santo bn compai l David tsana bqui lani Sagradas Escrituras ra cus nabn Judas purqu Judas guanull ra mn par gunazi rall Jess. 17 Guc Judas tubi sa naa iur guzn naa l Jess. Jess gudili lll nu gqull tubi shini gusd m par bnll dchini con

218 l naa, 18 per bnll duld. Con dum nabtuu Judas l Jess, guasii ra mn tubi ld guiuu lachi. Lo mizm lugar ni gulagu Judas rguc Judas. Nu guts lnill; bruu gr llguzall. 19 Ra m Jerusaln bini rall p guc con Judas nu gulul rall lachi ni Acldama segn diz shtn rall. Rnii rall, Lachi Cat Bll Rn. 20 Gunii zac Pedro: Guc cumplir narnii lani libr Salmos. Rnii libr ni znd: Guang ldchill, nu ad gudzldii chu guqureld ldchill. Gudzel stubi naguu shlugrll, tubi nagun dichini. 21 Zed nald ra nguiu naquhun compai l naa lu gudubi tiemp naguzn naa Dad Jess. 22 Zed nald rall dizd nabchub nis Juan l Jess nu hasht tsana l m bepi gubee. Rquini gudili hiaa stubi nguiu; guu nguiu ni shlugar Judas. Rquini tubi nan testigu de qu guasht Jess ladi ra tgul. 23 Iurn gudili rai chup nguiu nazed nald l rai dizd naguzn rai Jess. Tbill l Jos nu lll Barsabs. Nu nap stubi lll Justo; tsun lll. Stbill l Matas. 24 Iurn gr rai biadidzn rai Dios: Dad, ll nanl lla na lani lduu gr nguiu; por volunt shtnl bluaa guad de chup nguiu r gqull posht; gnll shchnil con l naa 25 purqu Judas bniti. Bsangall shchnil. Por duld nabnll, zagzll lugar shtn cashtigu. Gabildi bn tucrll.

12Iurn

Matas bu lugar sht Judas

219 gudchit rai gu dado niaa chu guruun posht. Bn tucar Matas. Iurn luegu bull ladi ra posht par bz rai chib chup.
26Iurn

Hechos1,2 Capadocia. Zed mn shtn Ponto. Zed mn shtn Asia. 10 Nu zed mn shtn Frigia. Zed ra mn shtn Panfilia nu Egipto. Zed ra mn lugar shtn Africa naran ms zitu qu Cirene. Nu entr l hiaa nan ra israelit nanap derech ziqu mn ruman; qureld rall nd. Stubi shcuaa mn guald lduu rall creenci shtn ra israelit. 11 Tambin nan ra mn nazed tubi dani nal Creta nazub lani nisduu. Nu zed ra mn Arabia, per gr hiaa rini hiaa quadidz ra mn Galilea con diz shtnaa. Quadidz rall milagr nu cus zaqu nabn Dios par ra mn. 12 Grt mn Jerusaln rdzgu lduu rall; ad bdzldii rall p gun rall. Rnii lu sa rall: P run cuntien ra cus r? 13 Per stubi tant rall bn rall burn; gunii rall: Rzuudchi ra tunt r.

Tsana bdchini lan Pentecosts, gr ra posht nu ra nariald ldui dizaqu, bd rall tubs lugar. 2 De repnt bini rai tubi ruid nabruu nez lu gubee ziqu rid tubi mb dush. Gub gudubi lani hiuu cat zub rai. 3 Iurn bdchini llni guc rai. Cad tbi rluaain ziqu tubi bel cad l ra nazub lani hiuu. 4 Gr rai bn recibir Espritu Santo lani lduu rai par cuezn m l rai. Espritu Santo bzun lduu rai nu bdi pudr t guadidz rai stubi diz nad rqudii rai. 5 Dz ni guqureld zihani israelit ciud Jerusaln. Bdchini rall de gr naciuni sht gudchiliu. Riald lduu rall shtidz Dios nu run rall cumplir creenci sht mn israelit. 6 Iur bini rall ruid nagu ngali, bd rall nu ad bdzldii rall p nihun rall purqu cad l rall bini rall diz shtn rall. 7 Nal bdzgu lduu rall. Guas lduu rall; gunii lu sa rall: P ldii m Galilea gr ra nd naquadidz? 8 Llall bn rall rac rall ruadidz rall diz sht hiaa? 9 purqu nd zpaa zihani gudchi nu naciuni. Nd zed mn shtn Partia. Zed mn shtn Media. Zed mn shtn Elam. Zed mn shtn Mesopotamia. Zed mn shtn Judea. Zed mn shtn

Tsana bdchini Espritu Santo

guasuld Pedro con guz chib tubi posht. Gunii Pedro lu mn; fuert guni: L t m Judea nu gr ra mn naqureld Jerusaln, gul bqu diagu lo qu narniaa lu t iurne par gac ba t. 15 Ni tubi naa ad rzuudchidii naa cum ziqu run t shgab t. Nan t ni tubi chu rzuudchidii rqu gu rsili. 16 Ms nd ra cus nagun t iurne, bqu Joel tiemp guahiet; bqui shcuend lo qu nagur gac. Joel gunii shtidz Dios zd:

14Iurn

Lo qu nagunii Pedro lu ra mn

Hechos2 dz gushelda Espritu Santo par cueznhi gr mn narta lu gudchiliu. Llgan ra mn nu shtsap rall guadidz rall shtidza. L rall gun rall cus nagur gac nu nagudd guc. Nu mgul gun rall cus nagunii shcald rall. 18 Dz ni gushelda Espritu Santo par cueznhi nguiu nu ra naa narzub diagu shtidza. Guadidz rall zihani cus cum ziqu gunii ra shmuza guahiet. 19 Guiaa lu gubee guluahia cus natsas lduu mn, nu guet lu gudchiliu gushelda ra si nadzb cum ziqu rn, bel nu tsas ra shcahi cum ziqu gush. 20 Guau lu ngubidz gucahi. Nu mbehu guac ziqu na rn, ants gudchini m. Dz ni gudchini m con llrub pudr nu llni shtn m. 21 Nu gr ra mn narnab lu m, gac salvar rall. 22 L t m israelit, gul bqu diagu iurne lo qu narniaa lu t. Dios bn zihani milagr lu gudchiliu. Bn m cus rub por Jess, m Nazaret, par gun t nu par gud t cuend de qu Jess na el qu nabsheld Dios. Hia l t nan t nd. 23 Per gul gun, tsana guc intriegu Jess guiaa t, biaa t l m prsi. Bn t intriegu l m lu ra nguiu mal par gudini rall l m. Bqu rall l m lu cruz

220 per dizd ants, ni na volunt sht Dios purqu hia zni zed m gati m lu gudchiliu. 24 Per tsana guti Jess, bldisht Dios l m ladi ra tgul. Ad bn galguti gan nasan l m purqu nap m pudr par guasht m ladi ra tgul. 25 Guahiet bqu ry David shcuend Jess zd: Siempr rnahia lu Dad. Cabeznuhia l m, nu l m cabez lad ldi shtna. Con l m ad chu gusnbidii na. 26 Por ni nan nilli lduaa nu biadidza ra dizaqu nabsquit lduu ra mn. Riald lduaa si tal gatia, guzii lduaa. Ad b gqudii shcuerpa, 27 purqu ll ad gusndiil shcuerpa ladi ra tgul. Nu ad gusndiil gau guiuu shcuerpa purqu nahia shnil narac shtul. 28 Bluaa na nez zaqu cat nez napa vid sin fin. Nal rquit lduaa iur guqureldna ll. 29 Rniaa lu t Dad, cus clar nahin. Shtad gul hiaa David, gti nu bgchi. Pues cat nagaa baa shthi gr hiaa nan hiaa cat nagaa baa. 30 Per guc David muz sht Dios nu biaddzi shtidz m. Bqu David lo qu naguc con Jess. Dios gunii lu David; bn m prometer nu bn m jurar de qu tubi shini David gac Ry. Gurul shini David, Cristo nu gunibai cum ziqu guniba David. 31 David cum ziqu gunhi lo qu nagac cumplir dizd ants,

17 Lltim

221 biaddzi shcuend lla tsasht Jess ladi ra tgul. Nu gunii David ad gusang Dios l Jess ladi ra tgul, nil shcuerp m ad gundii lani baa par ad gudii guiuu l m. 32 Dios bldisht l Jess ladi ra tgul, el mizm Jess nagudini t. Na naa testigu de qu guti Jess nu nabani m iurne. 33 Por volunt sht Dios guzub m lad ldi sht m, nu bd Dios Espritu Santo par Jess ziqu bn m prometer ants. Bd Dios pudr l Jess par gusheld m Espritu Santo gudchiliu par cueznhi gr ra nariald lduu dizaqu shtn Jess. Nu gr ra cus r narini t nu narn t, zedin de l Jess. 34 Zni nahin purqu lddii David bepi gubee sino mizm David gunii zd: L Dad gunii lu Shlama: Guzub nd lad ldi shtna 35 hasht iur guna gan lu gr enemigu shtnl nu guzub diagu rall shtdzl. 36 Gudubi naciuni Israel nap qu gac ba rall nahin verd. Jess nabn t crucificar, na m Cristo el qu nabsheld Dios par gunibai l hiaa. 37 Iur bini ra mn ra cus nagunii Pedro, nal bdzb rall nu gunab didz rall lu Pedro nu lu ra posht nacabez ngali. Gunii rall: Gul gunii Dad, p gudn naa? 38 Iurn Pedro repi lu rall: Gul bsan duld shtn t. Gul babr lduu t con Dios nu gul gunii con gudubin

Hechos2 lduu t Jess na Cristo. Gul tsa t, chub nis t. Iurn gun m perdun duld sht t nu gunee m Espritu Santo t cueznhi l t. 39 Quhun Dios prometer gr cus r par l t nu par ra shini t nu par ra naqureld zitu stubi naciuni. Dios gusheld Espritu Santo par gr mn nacagnab m. Na m Dios narniba l hiaa. 40 Con ra didz r nu zihani ms, Pedro guaglagu biadidznhi mn. Guni: Luegu luegu gul gun salvar l t ladi mn mal nan gudchi ldui. 41 Gr ra naguas shtidz Pedro, briub nis rall. Ra naguald lduu dizaqu, na rai ziqu tsun mili mn. Bd rall con ra nariald ldui shtidz Dios. 42 Gr ra naguanald ra tchi ra posht, guc rall firm. Bzub diagu rall gr ra cus nabluaa ra posht. Nu gubani rall cum ziqu tubi famili. Guc lduu sa rall. Rnab rall lu Dios. Bd rall par bllull guetshtildi ziqu bluaa Jess l rall ants. Dz ni bagn lduu rall la Santa Cena naguc tsana guz nabani Jess lu gudchiliu.

mn nal bdzgu lduu rall por tant milagr nu cus rub nabn ra posht. 44 Gr ra mn nariald ldui dizaqu tubs llgab nuaa rall. Gudidz rall nanap rall. 45 Btuu rall nanap rall ziqu shguiuu rall. Iurn gudidz rall centav cuaa sa rall nabnpdii. 46 Dz con dz ria rall iduu rub nu ria rai lidchi mn. Ria rai par
43Gr

Manr nagubani ra shmn Jess

Hechos2,3 ragn lduu rai la Santa Cena. Gr rai tubs rau rai. Rquit lduu rai nu guc lduu sa rai. 47 Rnab rai lu Dios nu ruld rua rai. Gunii rai: Llrub na pudr sht Dios. Los de ms mn gudchi bn rall rspti shmn Jess. Dz con dz gunab Dios mn par gac salvar mn t gud rall con shmn m.

222 iduu. Rzll nu rchsll. Gunill llrub na pudr sht Dios. 9 Gr ra mn nazugaa lani iduu, gun rall l cuj rz nu bini rall nacagnii cuj lu Dios. 10 Nal bdzgu lduu rall nu rdzb rall iur gun rall lu cuj. Hia nan rall nguiu ni na lo mizm nguiu narzub rua iduu nal Hermosa. Glli gllt gunbll gun.

Tubi dz Pedro nu Juan ziaa rai iduu rub rqu tsun guadze. Iurn na iur rnab mn lu Dios. 2 Nd zub tubi nguiu rua iduu; nall cuj dizd naglll. Rqudii rzll; por ni glli glli rian ra mn cuj rua iduu. Rzub rall cuj ni rua puert nal Hermosa par rnbll gun lu ra mn naziaa iduu. 3 Iur gun cuj lu Pedro nu Juan, ziaa rai par tsut rai lani iduu; gunab gunii cuj lu rai par gud rai tubi gun. 4 Iurn Pedro nu Juan gubia rai lu cuj; repi Pedro lu cuj: Gun lu naa. 5 L cuj gubia lu rai. Lluaa cuj p nad rai niacaa cuj. 6 Per Pedro guchi lull: Ad napa dum nu ad napa or par gunehia cal, per lo qu nanapa guna con ll. Ziqu muz nanahia shtn Jesucristo m Nazaret, rniaa lul iurne. Por l sht m guasuld ngali nu guz. 7 Pedro gunazi guiaa cuj lad ldi par guasuld cuj. Luegu luegu guasuldill. Bac guall. 8 Iurn l cuj bchsll; guzubl rzll. Guatn cuj Pedro nu Juan lani

Bac tubi cuj

nabac hiad bsndiill Pedro nu Juan. Zugaa rai rualda cat l Portali sht Salomn. Nal guabigu gullun mn zihani lu Pedro nu Juan. Bdzgu lduu rall. Gun rall l cuj zuld. 12 Iur gun Pedro ra mn zihani, guni lu rall: L t m israelit, ad rdzgudii lduu t. Pziel rbia t lu naa znii? purqu ld ldii naa bdnac naa nguiu r par rzll. Ad gqudiin con pudr sht naa; ad gqudiin por devociuni nanap naa con Dios sino qu bnac Jess nguiu r. 13 El mizm Dios shtn ra shtad gul hiaa Abraham, Isaac, nu Jacob, nal bn m honrar shini m Jess. Per l t gr t bn t intriegu Jess lu ra gubiern par gati m. Nu iur Pilato guc ldull niadll libert l Jess, l t ad gundii t. 14 Mejur gunab t libert sht tubi nguiu nagudini mn. Ad gundii t niad Pilato libert l Jess, el qu nan limpi lu Dios, el qu nan just delant lu m. Santo nhi. 15 Zni gudini

11Cuj

Liban sht Pedro lugar cat l Portali sht Salomn

223 t Jess el qu narnee vid par l mieti. Per bldisht Dios l Jess ladi ra tgul. Na naa testigu purqu babr gun naa lu m stubi vuelt. 16 Jess bnac l cuj r purqu guald lduu naa shtidz m. Ziqu muz nanahia sht Jess, guniaa lu cuj: Guasuld nu guz. Bqull luegu ziqu rna t lull iurne, nu nan t lll bqull. 17 L t Dad, nana tsana guniba jf sht t quini t Jess, gudini t l m, per ad guc badii t chu gudini t. Nil ra jf sht t guc badii rall chu na m. 18 Zni guc cumplir volunt sht Dios purqu bqu ra profet shtidz m ants qu Cristo gati m lu cruz. 19 Por ni iurne gul gun nadz mud nanabani t. Gul bdchigr lduu t con Dios par gun m perdun duld shtn t. Si tal gun t zni, Dios guzun m lani lduu t nu gun ldai m gudubi vid sht t. 20 Nu gusheld m Jesucristo stubi vuelt gudchiliu. Ni na gunii Dios ants. 21 Per iurne Jesucristo cabez gubee hasht iur l Dios guz shnez grt ra cus nabqu ra profet santu, ra nabiadidz shtidz m guahiet. 22 Zni gunii Moiss lu ra shtad gul hiaa: Dios Padre gushldi tubi nagunii shtidz m, tubi nagal ladi bchi t ziqu bsheld m na. Gul bqu diagu gr lo qu nagunii m lu t 23 purqu gr ra nad guzub digudii shtidz m, gudchis m derech nanap rall ziqu mn israelit nu gac condenar rall. 24 Zni gunii ra profet dizd Samuel hasht ra profet nabid

Hechos3,4 despus. Gr rai gunii rai naquac iurne. 25 L t bann t ra didz nagunii Dios lu ra profet. Na ni par l t nu par bien shtn t. Dios gunii lu Abraham; bn m prometer ra cus naquac cumplir iurne. Gunii m lu Abraham: Por ra shnil gun ldahia gr ra mn nanar lu gudchiliu. 26 Iur bldisht Dios l shini m Jess ladi ra tgul, bid m primr lu t. Bdchini m lu t par gun ldai m l t. Gun m compai l t par gusan t duld sht t, t gac salvar t.

Nian cagnii Pedro nu Juan lu ra mn, bdchini ra bshuzi. Bdchini tubi jf narap iduu rub. Nu ra saduceos bdchini. 2 Nal nalaadchi rall purqu Pedro nu Juan cagluaa rai ra mn nu gunii rai guasht Jess ladi ra tgul. Gunii rai por pudr sht Jess, tsasht gr tgul cat bgachi rai. 3 Gunazi gubiern l Pedro nu Juan nu btiaa rall l rai lachiguib purqu hia guadze par gac rgl shcuend rai. 4 Per mn zihani nabini dizaqu sht Jess, guald lduu rall shtidz m, naa la nguiu. Nu ra naguald ldui shtidz m, guc rall gai mili, nitiqu nguiu bgab. 5 Iur brguel stubi dz, bd ra gubiern nu ra mgul nu ra ms narluaa ly. Gr rall bd rall Jerusaln. 6 Zugaa Ans nan jf sht ra bshuzi. Zugaa Caifs. Zugaa Juan, shmn bshuzi. Zugaa Alejandro nu gr shfamili

Zu Pedro nu Juan lu gubiern

Hechos4 sht bshuzi narniba los de ms bshuzi. Zugaa rall lugar ni. 7 Iurn gul rall Pedro nu Juan lachiguib par bz rall l Pedro nu Juan delant lu ra mn. Gunab didz rall lu Pedro nu Juan: Chu rniba l t? Chu bn punr l t; bnac t cuj r? 8 Iurn con pudr nabd Espritu Santo lani lduu Pedro, guni didz r: L t jf sht gudchi r nu mgul sht naciuni Israel, 9 hia qu l t rnab didz t lu naa lla bdn naa par bac cuj r; 10 rquebi naa lu t par gac ba gr ra mn israelit. L cuj naguc lluu zugaa nd delant lu gr t. Bqull por pudr sht Jesucristo, m Nazaret, lo mizm nagudini t. Bqu t l m lu cruz per bldisht Dios l Jess ladi ra tgul. 11 Na Jess ziqu tubi gu principal sht iduu. Gunii t ad gulluidiin per iurne Jess bac m ziqu tubi gu nams lasac. L t ad guc shtudii t l m, 12 per ni tubi chu stubi gun salvar l hiaa, nitiqu Jess purqu tubs nguiu bsheld Dios lu gudchiliu nagun perdun duld sht hiaa. 13 Ra gubiern sht ra israelit gun rall ad bdzbdii Pedro nu Juan; cagnii rai lu ra mn. Guc ba rall Pedro nu Juan ad na rai m nabsd nu ad ndii rai m rub. Guas lduu rall. Guc ba rall Pedro nu Juan guzn rai Jess ms ants. 14 Nu gun ra gubiern l nguiu naguc cuj; lll zugaan Pedro nu Juan. Hiad p rnidii rall cuntr l rai. 15 Iurn

224 guniba rall guruu Pedro nu Juan ladi rall par gac guadidz lul sa rall lla mud gun rall. 16 Gunii lu sa rall: P gudnaa con ra nguiu r? purqu gr ra naqureld Jerusaln, nan rall milagr rub nabn Pedro nu Juan. Bnac rall cuj. Nu l hiaa ad nu mud guc hiaa. 17 Mejur par ad gurtsdii didz ladi ra mn, gutsbaa l rall par ad guaddzdii rall lu ra mn na rall shmn Jess. 18 Iurn gunab rall l Pedro nu Juan. Guniba rall par ad guaddzdii rai, nil guluadii rai dizaqu sht Jess, nu nil ad gunidii rai l Jess. 19 Iurn repi Pedro nu Juan lu ra gubiern: Gul bn shgab t chu shtn didz guzub diagu naa. P guzub diagu naa shtidz t, u guzub diagu naa shtidz Dios? 20 L naa ad nu mud gucachi lduu naa ra cus nagun naa nu ra cus nan bini naa. Nap qu gudiaa didz naa lu ra mn. 21 Iurn ra gubiern btsb rall l Pedro nu Juan per lo mizm tiemp bldaa rall l rai purqu ad bdzldii rall lla mud nihun rall cashtigu l rai. Bldaa rall l rai purqu bdzb rall los de ms mn; gr mn gunii bac cuj con pudr sht Jess. Llrub na pudr sht m, gunii rall. 22 Cuj nabac por pudr sht Jess, npll ms de cuarenta iz.

bruu Pedro nu Juan; bagz rai cat r los de ms

23Iurn

Ra shmn Jess gunab rall gun Dios compai l rall

225 sa rai. Biadidz rai gr lo qu nagunii principal bshuzi con ra m gush lu rai. 24 Iur gual biadidz rai lla guc con l rai, gr ra nariald ldui dizaqu sht Jess, gunab rai lu Dios. Junt gunii rai: Dios Padre, ll nal Shtad naa. Ll npl llrub pudr. Bntsul gubee; bcueshtl gudchiliu. Bcueshtl nisduu nu gr ra cus nanan lu gudchiliu. 25 Ll bshldl Espritu Santo par guleznhi l David, muz shtnl. Blual l David lla guqui ra didz shtnl narnii zd: Pziel bdzatsu ra mn? Pziel ra mn sht gudchiliu run rall llgab nanad rlluidii? 26 Ra ry sht gudchiliu nu ra gubiern sht ra gudchi, tubs bdzatsu rall cuntr Dad. Bn rall cuntr Cristo, el qu nagudlil par gunibai. 27 Verd nahin Herodes nu Poncio Pilato bd rall nd cuntr Jess, shnil. Limpi nhi; santu nhi. Nu ra m ruman con ra m israelit, bn rall cuntr shnil nabshldl par gunibai l naa. 28 Con ni guc cumplir ra cus nagunil ants. Bn rall ni purqu hia zni zed gac. 29 Dad, iurne gun p run rall cuntr l naa. Bn compai l naa par ad gudzbdii naa. Gudiaa didz naa dizaqu shtnl lu ra mn. 30 Bluaa pudr shtnl. Bn compai l naa par gunac naa narac lluu. Gudn naa ra milagr

Hechos4,5 narac shtul. Gac rahin por pudr shtn Jess, shnil, m nan limpi lani ldi. 31 Iur gual biadidzn rai Dios, lugar cat r rai bll. Nacubi bdchini Espritu Santo par cueznhi l rai. Nu ad bdzbdii rai; gunii rai dizaqu sht Dios lu ra mn.

naguald ldui dizaqu sht Jess, guc rall zihani. Tubs llgab nap rall. Tubs na lduu rall. Ni tubi ad chu rnii: Nd shtna purqu gudidz rall gr nanap rall cuaa nad p npdii segn nicid shtn cad l rall. 33 Ra posht guaglagu gunii rai lu mn con llrub pudr de qu Dad Jess gubani purqu bldisht Dios li ladi ra tgul. Nal bn ldai Dios guc rai, nu ra mn bn rspti l rai. 34 Ladi ra mn naguald ldui dizaqu, ni tubi rall ad p bqunidii purqu ra mn nanap ra guiuu lachi nu ra nanap ldchi, btuu rai guiuu par bed gun rall dum. 35 Dum ni bn rai intriegu lu posht. Hia ra posht gudidz rai dum par narquini segn nicid nanap mn. 36 Tiemp ni gu tubi nguiu lll Jos. Glll tubi dani nal Chipre nazub lani nisduu. Nall levita. Ra posht gulul lll Bernab narnii, el qu narun consolar. 37 Bernab btuu tubi ld guiuu nanpll. Dum nabtuull guiuu guagsnll lu ra posht.

32Ra

Gr cus na sht rai

Bishi nabn Ananas nu Safira

Dz ni gu tubi nguiu lll Ananas. Tslll l Safira.

Hechos5 Btuu rall tubi ld guiuu. 2 Nguiu ni bann tubi part dum nabtuull guiuu. Stubi part ni guagsnll lu ra posht. Rpill: Zeld guna dum nabta shguiuua. Per tslll bien nanll de qu bann rall tubi part dum. 3 Iurn Pedro guchi lu Ananas: Ananas, pziel bsnl guat mdzab lani ldul par bntsul bishi lu Espritu Santo? Ban gunul tubi part dum nagudilli mn. 4 Pll ld shtdiil guiuu ni? Iur btuul, shtnl gr dum. Pziel bnl ni? purqu lu Dios bntsul bishi, ld nitiqudii lu naa. 5 Iur Ananas bini ra didz nagunii Pedro, gulgull nu gtill. Gr ra nabini naguc Ananas, nal bdzb rall. 6 Iurn bdchini bld nguiu cat gulagu Ananas. Btubi rall cuerp tubi lari naquichi. Luegu biaa rall tgul par guacachi rall tgul. 7 Hia guc tsun iur guti Ananas; iurn bdchini tslll Safira per gadii guc ball p guc con Ananas. 8 Pedro gunab didz lu Safira: Bquebi lua. P verd nahin btuu t guiuu prci sht gr dum nabed gusan Ananas lu naa? Safira guchi lu Pedro: Aha. Dani btuu naa guiuu. 9 Iurn Pedro gunii lull: Pziel gu t de acuerd? Bntsau t bishi par bsigu t Espritu Santo niaa guld m run m cashtigu. Per fur zed ra nguiu nabiaa tsll par guacachi rall tsll. Iurne guaa rall ll par tsacachi rall ll.

226 iurn gulagu Safira lu Pedro. Gtill. Iurn guat ra nguiu cat zu Pedro; gun rall lu naa; hia guti naa. Gul rall naa lani hiuu par guacachi rall l naa cu tsel naa. 11 Gr ra mn nariald ldui dizaqu sht Jess nu gr ra nabini ra cus r naguc con Ananas nu Safira, nal bdzb rall.

10Luegu

milagr nu cus rub bn ra posht lu ra mn. Gr ra nariald ldui dizaqu, rd rall rualda cat l Portali sht Salomn. 13 Per zihani mn ad bddii valur t gud rall ladi shmn Jess, per ad p rnidii rall cuntr ra mn ni purqu casi gr mn sht ciud Jerusaln, bn rall rspti shmn Jess. 14 Dz con dz ms bac zihani ra nguiu nu zihani ra naa naguald lduu shtidz m. 15 Iurn guzubl rall gul rall narac lluu nez. Gudishi rall narac lluu lu daa u lu tubi pedas lari nald par iur td Pedro, guqu shcaal sht Pedro guc ra narac lluu. 16 Tambin bdchini zihani mn sht gudchi gulla nu mn sht Jerusaln; bdchinin rall narac lluu. Bdchinin rall ra nanap mdzab lani ldui. Bac gr rall.

12Zihani

Zihani milagr bn ra posht

ni jf sht ra bshuzi con shmn ra partid saduceo, gup rall llrub mbidi tant zihani mn zianald tchi posht. 18 Gunazi rall ra posht. Btiaa rall posht lachiguib

17Dz

Bzac zi mn Pedro nu Juan

227
19per

Hechos5 rall l rai purqu bdzb rall niagu gu ra mn l rall. 27 Iur bed gun rall ra posht, bz rall l rai lu Junta Suprema. Gunii jf sht ra bshuzi: 28 Hia bdn naa provid l t de qu ad guaddzdii t l Jess par guluaa t ra mn. Nu gun, p quhun t iurne? Casi gr mn Jerusaln hia bini rall nacagluaa t. P ad run t shgab t? Cagdchib t guc naa por nguiu naguti lu cruz. 29 Iurn Pedro nu ra posht gunii rai: Pimr nap qu guzub diagu naa shtidz Dios, ld guldii shtidz ra nguiu guzub diagu naa. 30 Per Dios sht shtad gul hiaa, bldisht m l Jess ladi ra tgul, el mizm Jess nagudini t, el qu nabqu t lu cruz. 31 Dios bldisht li par gubee. Bcuez m l Jess lad ldi sht m. Dios gunii Jesucristo na el qu naguniba l hiaa; nhi el qu nagun salvar l hiaa lu cashtigu shtn m. Bn Dios punr nguiu ni t par gun nadz t mud nanabani t, nu par gun m perdun l t. 32 De gr cus r na naa testigu con Espritu Santo purqu cabeznhi l naa. Verd nahin guasht Jess ladi ra tgul, nu Dios bd Espritu Santo par gr ra naguald ldui shtidz m. 33 Iur bini ra nazugaa lu junt lo qu nagunii ra posht, nal bld rall nu guc lduu rall niaguini rall l ra posht. 34 Per ladi ra nazub lu junt, bruu tubi nguiu l Gamaliel. Nall ms sht ly

tubi iangl sht Dios lani guel, guagshli ra puert sht lachiguib par bruu ra posht nu guchi iangl lu rai: 20 Gul bagz nu gul biadidz lu ra mn lani iduu rub, lla gun rall par gac salvar rall. 21 Iur bini rai nagunii iangl, brguel tumpran gua rai iduu rub par ziaglagu cagluaa rai mn. Iurn jf sht ra bshuzi nu ra nazugaan rall, bt rall sa rall miembr sht Junta Suprema. Nd na ra gubiern narun juzgu, quiere decir, gr ra m gush sht naciuni Israel. Iurn guniba rall guruu ra posht lachiguib. 22 Per iur bdchini ra suldad rua lachiguib, ad chu ndii lani. Guan rall rsun lu ra gubiern. 23 Repi rall lu ra nazugaa lu junt: Biagn naa rua lachiguib. Nitiqu na; dchichi nau rua lachiguib. Gun naa lu ra suldad naquhap rua lachiguib, per iur bshal naa lachiguib, ni tubi ad chu ndii lani. 24 Jf narap iduu con ra bshuzi principal con l bshuzi ms m rub, bini rall naguchi ra suldad lu rall; bdzgu lduu rall. Gunii lu sa rall: P fin gap nd iurne? 25 Luegu iurn bdchini tubi nguiu lu ra jf nu gchill: Ra nguiu nabtiaa t lachiguib, l rall zugaa lani iduu rub. Cagluaa rall l ra mn. 26 Iurn l jf narap iduu con sbld suldad, guagllii rall ra posht per sin qu ad p bnn

Hechos5,6 nabqu Moiss nu nall fariseo. Nal run ra mn rspti lll. Guasuldill nu guniball par bruu ra posht stubi lad. 35 Luegu gunill lu ra sall: Rniaa lu t ziqu m ldzaa, gul gap cuidad lo qu nagunn t ra nguiu r. 36 Bsagn lduu t hia ziaa tiemp ne; dz ni gu tubi nguiu nabrul Teudas. Gunill lu ra mn lll nall tubi nguiu rub. Bsigull mn. Ziqu tap gahiua nguiu guanald rall l Teudas, per despus gudini ra mn lll. Hia gr ra mn nacanald lll, btts rall. Zni gual partid sht Teudas. 37 Despus de ra dz ni, gu stubi nguiu. Brulll Judas. Nall m Galilea. Dz ni guas cns sht ra mn. Zihani mn guanald l Judas, per gudini rall lll nu gr ra shmnll bsan sa rall. Btts rall. 38 Por ni rniaa lu t, gul bsan ra nguiu r. Zuziaa rall. Ad rzunlddii t l rall purqu si tal cus r nahin cus sht nguiu, zialuhin. 39 Per si tal nd nahin shchini Dios nu rac shtuu t gunitil thin, lla guruu t? Gul gup cuidad, purqu si tal l rall quhun rall shchini Dios nu l t rzu t lu rall, quhun t cuntr Dios iurn. 40 Iur gual biadidz Gamaliel lu ra naz lu junt, ban rall cunform. Iurn gunab rall l posht. Guniba rall gudiaa rai hiagu, nu gunii rall fuert lu rai de qu ad guaddzdii rai shtidz Jess. Bd rall libert l rai. 41 Bruu ra posht lu junt. Nal bquit lduu rai purqu ra nazub lu junt, gunii guidz rall

228 l Pedro nu Juan purqu na rai shmn Jess. Guc ba rai gr lo qu naguc, bn m ordenar nu bquit lduu rai. 42 Per ad bsndii rai guaglagu biadidz rai lu ra mn de qu Jess na Cristo el qu nabsheld Dios lu gudchiliu. Glli gllt guaz guagluaa rai ra mn lani iduu rub nu lidchi ra mn.

Tiemp dz ni zihani mn guald lduu rai dizaqu. Cad dz gudidz rall cumid gau ra nanad npdii, per ra m israelit naruadidz diz griego guzubl gunii rall cuntr ra m israelit naruadidz diz hebreo. Gunii rall lu ra posht, ra viud naruadidz griego ad cuadii rall igual ziqu cuaa ra viud naruadidz hebreo. 2 Iurn guz chib chup posht bt rai gr ra mn nariald ldui dizaqu. Guchi rai lu rall: Ad nap naa tiemp par quidz naa cumid par ra narquini cumid. Ms nasac gudiaa didz naa dizaqu sht Jess lu ra mn. Zni rac shtuu m. 3 Por ni rniaa lu t, Dad, gul gudili gadchi nguiu entr l t. Gul gudili ra nguiu nan humild, ra nanap llgab zaqu nu ra nguiu nacabezn Espritu Santo lani lduu rall; quidz rall nagu ra mn. 4 L naa gunab naa lu Dios por l t nu tsaglagu gudiaa didz naa dizaqu sht Jess. 5 Gr rall gur rall de acuerd. Iurn gudili rall gadchi nguiu

Gul shmn Jess gadchi nguiu par gun rall compai ra posht

229 par gun rall dchini. Primr Esteban, nall tubi nguiu con gudubin ldull riald ldull Dios. Cabez Espritu Santo lani ldull. Guaglagu l rall: Felipe, Prcoro, Nicanor, Timn, Parmenas nu Nicols. Nicols na m gudchi Antioqua. Ad nall m israelit per ms ants guald ldui creenci sht ra m israelit. 6 Luegu bed gun rall ra nguiu r lu ra posht. Gunab rai lu Dios por l rall nu bdchib ra posht guiai guc rall par bn rall recibir dchini ni. 7 Gudubi gudchi sht Jerusaln brts dizaqu sht Jess. Nal guadal ra nariald ldui dizaqu. Zihani ra bshuzi israelit guald lduu rai dizaqu.

Hechos6,7 rall de qu bini rall cagnii Esteban ra didz cuntr ly sht Moiss nu cuntr Dios. 12 Mud ni btsatsu rall ra mn con ra m gush nu ms narluaa ly. Gunazi rall Esteban nu biaa rall li lu Junta Suprema. 13 Gudili rall stubi shcuaa nguiu mal nagunii bishi cuntr Esteban. Gunii rall: Nguiu r siempr rnill cuntr iduu santu shtnaa nu cuntr ly nabqu Moiss. 14 Nu bini naa rnii nguiu r, qu Jess m Nazaret, gucuell iduu rub; gnll cambi custumbr nabsan Moiss par l hiaa. 15 Iurn ra gubiern sht Junta Suprema nu gr ra nazugaa lu junt, gun rall lu Esteban. Guc cambi lhi. Gun rall lhi cum ziqu lu tubi iangl.

nall tubi nguiu nanap pudr nu favur sht Dios. Dios run compai lll par rnll milagr nu cus rub lu ra mn. 9 Per bld ra nguiu gudildi didz con Esteban. Ra nguiu ni zed rall de iduu sht mn nal Esclavos Libertados. Ra nguiu ni guc rall muz naguzac zi, per despus gup rall libert. Bdchini sbld nguiu de los de msruu lugar cum ziqu Cirene, Alejandra, Cilicia nu regiuni sht Asia. Gr ra nguiu r gudildi didz rall con Esteban, 10 per ad bndii shtidz rall gan lu Esteban purqu Esteban ruaddzi con llrub pudr nabd Espritu Santo par li. 11 Iur gun rall ad bndii rall gan par niuadidzn rall Esteban, gudilli rall bld nguiu mal par gunii rall bishi cuntr Esteban. Gunii

8Esteban

Gunazi rall Esteban

Iur zugaa Esteban lu Junta Suprema, jf sht ra bshuzi gunab didz lu Esteban zd: P guald ra nguiu narnii cuntr ll? 2 Con zihani histuri biadidz Esteban lu rall: Dad bchi, gul bqu diagu lo qu narniaa lu t. Llrub na Dios shtnaa. Bluaal m lu shtad gul hiaa Abraham tsana guqurldi regiuni Mesopotamia. Biadidzn m Abraham ants tsana guqurldi Harn. 3 Repi Dios lu Abraham: Bsan ldzl nu gr ra sal nu bagz zitu tubi lugar naguluahia ll. 4 Iurn bruu Abraham ldzi nal Caldea par guqurldi Harn. Despus

Biadidz Esteban lla na shcundi lu Junta Suprema

Hechos7 guti shtad Abraham, iurn Dios bsheld l Abraham lugar cat dzu hiaa iurne. 5 Per Dios ad bddii ni tubi part sht lugar r par nianiba Abraham ni siquier tubi ld guiuu mitun cat niazub tubi hiuu ldchi. Per Dios bn prometer lu Abraham gud m lugar ni par shni despus tsana gti, per dz ni Abraham gadii npi shni. 6 Nu gunii Dios lu Abraham ra shni natsadal, guqureld rall ziqu m zitu lugar cat ad na ladz rall. Por tap gahiua iz gac rall muz nu guzac zi rall lu dchini. 7 Tambin gunii Dios lu Abraham: Na guna cashtigu ra mn naguzac zi ra shnil lu dchini. Despus tsana guruu rall lugar ni, iurn gun rall adorar na lugar r. Lugar ni dzu hiaa iurne. 8 Dios bn prometer lu Abraham de qu gr ra shini Abraham, na rall shmn Dios. Ziqu tubi ly par l rai, guniba m gac circuncidar shini Abraham, quiere decir, bchugu Abraham dup guidi shtn part delicad sht llgun. Dz Isaac nap tubi llmal glll, guc circuncidrll. Isaac bn lo mizm tsana gpll shnill, Jacob. Nu zni bn Jacob con ra shni. Ra shini Jacob bac rall chib chup nanaguc chib chup grup sht naciuni Israel. 9 Ra shini Jacob naguc ra shtad gul hiaa, gup rall mbidi Jos, bchi rai. Btuu rai l Jos. Ra naguzii Jos biaa l Jos par Egipto, per Dios bn compai li; 10 ad bsndii m li. Nu bd m llrub llgab par

230 bnll bien lu ry Faran. Nu Faran bn nombrar l Jos ziqu gubernadur sht Egipto. Jos gun gr ra dchini nagun ra mn lidchi Faran. 11 Gudd ra iz; bdchini galz guc ra mn sht Egipto nu Canan. Nal bldian rall lu gubini. Ra shfamili Jacob, ra shtad gul hiaa, ad rdzldii rai nagu rai. 12 Per bini Jacob de qu nan dau Egipto, iurn bshldi ra shni par guacaa rall nagu rai. Nu babr rai ladz rai. Nd primr viaj sht rai. 13 Dz br dau sht rai, gua rall Egipto stubi vuelt. Jos bquebi lu ra bchi chu nall. Nu ry sht Egipto bnill ca nez zed Jos. 14 Iurn Jos bsheld ra bchill par guagllii rall Jacob, shtad rall con gr shfamli. Famili r na rai setenta y cinco mn. 15 Zni guc con Jacob. Bagz rai Egipto con gr shfamli. Guqureld rai nd. Despus guti Jacob. Nu nd guti ra shini Jacob, ra shtad gul hiaa. 16 Iurn biaa rai bacu sht ra tgul par lugar nal Siquem. Nd bgachi ra bacu ni cat guzii Abraham tubi ld guiuu lachi ms ants lu shini Hamor naqureld ra Siquem. 17 Dz ni hia mr gac cumplir lo qu nabn m prometer lu Abraham, bn m jurar lu Abraham de qu gudal shni. Bac rai mn zihani lugar Egipto. 18 Tiemp ni cagniba tubi ry naciuni Egipto per ad bagndii ldull p bn Jos guahiet. 19 Mizm ry ni bsigull shtad gul hiaa. Guniba ry lu ra israelit par guruld rall shini

231

Hechos7

rall lu nis par gati ra med. zull lachi gulla dani nal Sina, 20 Dz ni gul Moiss. Guc med bluaal tubi iangl lull. Brui chul nu nachangu med delant lu bel cat ruld tubi hiagu. 31 Moiss bdzgu ldi; bni lu Dios. Bn shtad med gan; gup rai l med tsun mbehu llgab, pziel ruld hiagu r. ldchi. 21 Tsana guagsan rai med Guabgull par gunall luhin. Bnill lu nis par niaa p niac med, voz sht Dios nagunii: 32 Nahia bdchini shtsap ry sht Egipto. Dios shtn ra shtad gulul. Nahia Biall med nu gunall med cum Dios sht Abraham. Nahia Dios ziqu shnill. 22 Zd mud bsd sht Isaac. Nahia Dios sht Jacob. Moiss grt studi narac ba ra m Iurn l Moiss guzubl bdzbll Egipto. Nu gqull tubi nguiu de nu bchchill. Hia ad gundiill buen llgab par ruaddzll nu gr niagball lu hiagu cat rruu bel. 33 Nu guchi Dios lull: Gul rachi ra cus nal rqull. 23 Dz ni nap Moiss cuarenta gual purqu lugar cat nanul na iz, guagnhi ra m ldzi, ra m lugar santu purqu na zugahia israelit naqureld tubi lugar sht nd iurne. 34 Rnahia gr trabaju 24 Lugar ni gunhi lu mal Egipto. nardd ra shmna naqureld trat naquhun tubi m Egipto con Egipto, nu rqu diaga iur run rall tubi m israelit. Moiss guaglhi lua. Por ni iurne guna librar l m ldzi. Por mal nabnn m rall. Gushelda ll ziqu shmna Egipto, gudini Moiss m Egipto. hasht Egipto. 25 Moiss bni llgab ra m ldzi 35 Ants ra israelit ad bndii nad rall cuend de qu Dios rall cuend l Moiss; repi rall: bsheld li par gudi libert Chu bsheld ll ziqu jf par l rall, per ra m israelit ad zed gunl juzgu l naa? guasdii rall. 26 Stubi dz Moiss Per Dios bsheld li Egipto. Nu bdiagul chup m ldzi; cadildi l iangl nagunii lull cat zub rall. Guagl Moiss l rall nu gchi hiagu naruld, bni compai lu ra nacadildi: L t bchi sa t. l Moiss. Gqui jf par Pziel rdildi t? 27 Iurn nacagd gualdull m israelit lugar ni. 36 Gua galn sall, bsnill l Moiss; rpill: Moiss Egipto par gualdhi ra Chull bsheld ll? P zdl shtad gul hiaa. Por pudr sht nd ziqu narniba par zed Dios bni milagr nu cus rub gunl juzgu l naa? 28 Pll rac Egipto. Bni milagr rua Nisduu shtuu qunil na ziqu gudnil m Llni. Por cuarenta iz bni milagr Egipto nagu? 29 Iur bini Moiss lani ra dani cat ziaa zu rai. 37 Lo lo qu nagunii nguiu ni, bllun mizm Moiss r gunii lu ra m Moiss. Bagzll par regiuni nal israelit: Dios gusheld tubi Madin. Nd guqurldll ziqu m naguadidz shtidza delant lu zitu. Btsall nu gpll chup shnill. t. Gal m ladi bchi sa t cum 30 Hia guc cuarenta iz ziqu bsheld m na. Gul tsald guqurldll Madin. Dz ni lduu t gr lo qu nagunii m lu

Hechos7 t. 38 L Moiss ni guzn l ra mn lani ra dani Sina cat gunii iangl lhi ants. Moiss guqureldn ra shtad gul hiaa. Bni recibir ra dizaqu sht Dios t gunee Moiss didz ni par l hiaa. Didz ni nap pudr par siempr; nunqu ad tsaldiin. 39 Shtad gul hiaa bzub digudii rai shtidz Moiss. Ad gundii rall naniba Moiss l rall. Mejur guc lduu rall nabr rall par Egipto. 40 Tubi dz ad zugaan Moiss l rall, repi rall lu Aarn: Ad gunee naa rsun p cazac Moiss. Ad ndiill nd, nu gulull l hiaa Egipto; por ni rac shtuu naa iurne, guntsul tubi dios naquibl lu hiaa delant. 41 Luegu bntsau rall tubi ngun mitun de or. Gudini rall bld ma par bd rall tubi ofrend lu dzan narun rall adorar. Nal bquit lduu rall por lo qu nabntsau rall con guiaa rall. 42 Iurn Dios bn intriegu l rall par quhun rall adorar ra cus lu gudchiliu, ziqu ra mbelguii nu ngubidz. Zni naescrit lani libr nabqu ra profet. Rnii libr ni: L t m israelit, guz t lu dani durant cuarenta iz. Gudini t ra ma par bn t ofrecer lu dios sht t, per ni tubi ma ad bn t ofrecer lua con gudubin lduu t. 43 Berqu nuaa t nichi sht Moloc, dios sht t. Nuaa t tubi mbelguii sht dios Renfn. Ra dolo r bntsau t par run t adorar.

232 Por ni guga t de ladz t par gushelda l t ms zitu stubi lad Babilonia par tsa t cashtigu. 44 Ra shtad gul hiaa tsana guz rall dani, nuaa rall tubi hiuu lari nu tubi nichi cat nutsau ra ly nabqu Moiss. Hiuu lari guctsuhin ziqu gunii Dios lu Moiss nu ziqu bluaa m lhi. 45 Ra shtad gul hiaa gup rall hiuu lari ni por llduni tiemp ziqu tubi cus nabsan Dios par l rall. Nu ra mn nabid con Josu, nuaa rall hiuu lari r tsana bdchis rall ra guiuu shtn stubi ra naciuni. Dios bn compai l rall par guruu ra mn lugar ni par guu ra shtad gul hiaa. Ngali guqureld rall hasht tiemp naguniba ry David. 46 Dios guc shtuu l David. Gunab David lu Dios niuntsui tubi iduu cat niaqureld Dios verdadr, mizm Dios nabn Jacob adorar. 47 Per David ad bndii gan nazaa tubi iduu lidchi Dios, per shnill Salomn, s, bnll gan; bzai iduu lidchi Dios. 48 Per Dios nacabez gubee cum llrub na m, ad qurlddii m lani iduu narzaa ra nguiu. Ziqu gunii profet shtidz Dios narnii: 49 Gubee cabeza, nu rnibahia gudubi gudchiliu. Gudchiliu na ziqu tubi bangu cat rzu guahia. Pll clas iduu guntsau t par gubeza lani? Ad rqunidiaa lugar cat guzii lduaa. 50 Na bntsaua gr cus r lu gudchiliu.

233 t de por si nagudchi lduu t nu ad rnidii t shtidz Dios. Na t cum ziqu ra mn nad gundii Dios. Siempr quhun t cuntr Espritu Santo. Na t ziqu guc ra shtad gul hiaa. 52 Ra shtad gul hiaa, bd rall hiagu gr ra nabiadidz shtidz Dios guahiet. Ni tbi ad chu bddii sin qu ad niad hiagu guc rai. Ra shtad gul hiaa, gudini rall profet nabiadidz de qu gudchini stubi nguiu nan tubld shcundi lu Dios. Iurn bid m per l t bn t intriegu l m lu guiaa m ruman nu gudini t l m. 53 L t bn t recibir ly sht Dios nabidn ra iangl, per ad bzub digudii t didz ni.

Hechos7,8 tubi nguiu nal Saulo. 59 Iur bd gu rall Esteban, quadidznhi Jess. Gunbi l m; guni: Dad Jess, bn recibir espritu shtna. 60 Despus iurn bzullibi Esteban nu fuert guni lu Dios nacabez gubee: Ad rtiadiil culp duld sht rall. Iur gual gunii Esteban didz ni, gti.

51L

gual bini rall gr ra cus nagunii Esteban, nal bld rall hasht rchush lai rall; rna rall lu Esteban. 55 Per cabezn Espritu Santo lani lduu Esteban. Bldsi lhi lu gubee; gunhi lu gluri sht Dios cat cabez m. Nu gunhi lu Jess nacabez lad ldi sht Dios. 56 Gunii Esteban: Gul gun, rnahia gubee llal. Rnahia lu Jess, nguiu nabsheld Dios lu gudchiliu. Cabez m lad ldi sht Dios. 57 Per gr rall bsau rall diagu rall. Gurushti rall nu zed gullun rall par quini rall Esteban. 58 Gul rall Esteban fur rua gudchi. Nd bd gu rall Esteban par gti. Ra nabini shtidz Esteban, gul rall shab rall nu guatishi rall shab rall lu

54Iur

Gudini rall Esteban

Saulo gu de acuerd tsana gudini rall Esteban. Mizm dz ni guzubl guzunald mn gr ra nariald ldui dizaqu ciud Jerusaln. Gr ra shmn Jess brts rall; gua nagunazi nez regiuni sht Judea nu gunazi rai nez Samaria, per ra posht ban rai Jerusaln. 2 Bld nguiu zaqu bcachi rall l Esteban nu nal bini rall por li. 3 Per Saulo ad bgadii ldull ra mn nariald ldui dizaqu. Riutll hiuu por hiuu par rgull ra mn, naa la nguiu. Rshaguiull ra prubi par riagsnll mn lachiguib.

Rzunald Saulo ra shmn Jess

nabruu Jerusaln cualquier nez ziaa rall, rnii rall dizaqu sht Jess lu ra mn. 5 Felipe gua tubi gudchi sht Samaria. Nd guzubl gunill lu ra mn chu na Jesucristo. 6 Bd mn zihani par rqu diagu rall bien gr ra didz nagunii Felipe. Nu rna rall lu milagr nabn Felipe. 7 Zihani mn narac lluu, bac rall. Gul Felipe mdzab lani lduu ra

Cagluaa rai dizaqu reguni Samaria


4Ra

Hechos8 nanap mdzab. Nal gurushti ra mdzab iur bruu rall. Zihani cuj nu mn narac galguidz llungu, bac rall. 8 Nal bquit lduu ra mn gr nabn Felipe ciud ni. 9 Nd guqureld tubi nguiu nal Simn. Rac rqu blliull. Zd mud bsigull ra mn sht Samaria. Bdzgu lduu rall iur rna rall narun Simn. Rnill de qu lll nall tubi m nalasac. 10 Gr ra mn dizd ra m rub hasht ms nabichi, bqu diagu rall p rnii Simn. Gunii rall lll nall m rub nabsheld Dios lu gudchiliu. 11 Guald lduu rall l Simn por magi nabnll. Llduni tiemp bsigull ra mn 12 per zihani mn guald lduu rall dizaqu nagunii Felipe. Ruadidz Felipe mud tsut mn nez lu gubee par tsa rall cat rniba Dios. Por Jess gac salvar mieti, gunii Felipe nu bchub nsi naa la nguiu, ra naguald ldui dizaqu. 13 Mizm Simn briub nsll purqu guald ldull dizaqu nu guanldll l Felipe. Nal bdzgu ldull; gunall milagr nu si rub nabn Felipe. 14 Bini ra posht naban Jerusaln, ra mn Samaria guald lduu rall dizaqu. Iurn bsheld rai Pedro nu Juan par ziaa rai Samaria. 15 Bdchini Pedro nu Juan gudchi ni; gunab rai lu Dios par gud m Espritu Santo par cueznhi gr ra m Samaria naguald ldui dizaqu. 16 Ra naguald ldui dizaqu todava ad bndii rall recibir Espritu Santo lani lduu rall. Ms ants tsana

234 briub nis rall, ra nabchub nis l rall, gunab rall nitiqu l sht Dad Jess. 17 Iurn Pedro nu Juan bdchib guiaa rai guc ra mn ni. Luegu bdchini Espritu Santo par guleznhi l rall. 18 Iur gun Simn bdchib posht guiaa rai guc ra mn nu gunall bdchini Espritu Santo par cueznhi l rall, Simn bnll ofrecr dum. 19 Rpill lu ra posht: Gul btuu dup pudr nanap t par guna ziqu run t, t iur gudchiba guiahia guc ra mn, gun rall recibir Espritu Santo. 20 Repi Pedro lull: Dios gunitil ll con gr shtumil. Pll llual sil con dum lo qu narzlaachi Dios caa mn? 21 Ad npl derech con l naa purqu bnl duld lani ldul. Zulddii shcundl delant lu m. 22 Bsan llgab mal shtnl; bagr ldul con Dios; gunab lu m t gun m perdun ll. 23 Gadz duld lani ldul; nal ziqu nan bajo ord sht Satans. 24 Iurn guchi Simn lu posht: Gul gunab lu Dios por na t par ad guzac zdii m na ziqu gunii t. 25 Ra posht gunii rai lu mn Samaria ra cus nagun rall nu biadidz rai dizaqu lu ra mn. Iurn bruu rai par gua rai los de ms gudchi sht Samaria. Guagnii rai dizaqu; despus bagr rai par Jerusaln.

ni repi tubi iangl lu Felipe: Bn preparar t tsal tubi nez naran lad sur, nez naziaa de

Biadidzn Felipe tubi m Etiopa


26Dz

235 Jerusaln par gudchi nal Gaza. Nez r rdd cat ndii mn. 27 Luegu bruu Felipe. Ziai; per nez naziai, bdiagulhi tubi nguiu m Etiopa. Ndiill nguiu complet nu nall tesorr sht Candace, tubi naa narniba naciuni Etiopa. L tesorr guall Jerusaln par guagunll adorar Dios. 28 Zagzll par ldzll. Zbll lu gurred shtll. Quldll lani tubi libr nabqu Isaas. 29 Iurn repi Espritu Santo lu Felipe: Guabigu culani gurred shtn m Etiopa. 30 Iur guabigu Felipe culani gurred, bni quuld nguiu ni lani libr sht Isaas. Felipe gunab didz lull: Gu riasl lo qu nacagnii lani libr? 31 Nguiu ni repi lu Felipe: Ad riasdiaa purqu ad npdiaa chu gunii p run cuntien ni. Iurn rpill lu Felipe t tsepi Felipe nu sub Felipe lani shgurrdll. 32 Lani libr cat quuld m Etiopa l part ni cagnii: Biaa rall nguiu par gti ziqu llili, nu ziqu ran llili ziqu gup delant lu ra narnazi, zni ban nguiu r. Ad bllldii ruall par niaruu tubi didz. 33 Dz ni gunazi ra mn lll, bn rall condenar l nguiu ni sin ni tubi caus. Ad p jushtisi bn rall. Nal fier bn rall trat nguiu ni. Bdchis rall vid shtnll. 34 Iurn m Etiopa gunab didz lu Felipe:

Hechos8,9 Bn favur gunii lua, chu guzac zd? P lu mizm lll rnill u nu chu stubi guzac zd? 35 Iurn Felipe guzubl guni p run cuntien part cat bildi m Etiopa lani libr. Gunii Felipe ra dizaqu sht Jess nu lla gac salvrll. 36 Iur ziadd rall tubi lugar cat r nis, gunab didz m Etiopa lu Felipe: Nd r nis. P ad gac chub nisa nd? 37 Felipe repi lull: Si tal gudubin ldul riald ldul shtidz Jess, zac chub nsl nd. Iurn repi nguiu ni: Riald lduaa nitiqu Jesucristo na shini Dios. 38 Guniba nguiu par guzudch gurred par biet rai. Iurn guat rai lani nis. Bchub nis Felipe lll nd. 39 Iur bruu rall rua nis, Espritu Santo biaa l Felipe. L nguiu nilli gu ldull nu rquit ldull. Guaglgull shnzll. 40 Bdchini Felipe gudchi nal Azoto, nu guddi gudchi por gudchi. Cagluai mn dizaqu hasht bdchni gudchi nal Cesarea.

Bac Saulo shmn Jess

Saulo guaglagu bn nalaadchill; guc ldull qunill ra mn nariald ldui dizaqu. Por ni guagnall jf sht ra bshuzi 2 par gun rall firmar tubi guichi par ziaa Saulo. Guziall ra iduu sht m israelit gudchi Damasco. Nd tsatlill ra naa nu nguiu nacanald tchi dizaqu sht Jess.

(Hch. 22.616; 26.1218)

Hechos9 Guednull ra mn ni; guldgull l rai lachiguib. 3 Guc iur ziaa zull nez, hia mr gudchnill gudchi Damasco, nases bdchini tubi llni nez lu gubee. Gut llni lu nez cat ziall. 4 Saulo gulagu lu guiuu; gunall lu llni nu bnill tubi b nagunii: Saulo, Saulo, pziel rzunldl na? 5 Iurn gunab didz Saulo: Chu ll? Dad, rnil lua znii. Iurn b gunii: Nahia Jess. Rzunldl shmna par quinil. P ad rac bal lo mizm na rzunldl? Ad gulluidii lo qu naquhnl. Quhnl ziqu run ngun narldaa patad lu garrudchi. Zni quhnl. 6 Iurn nal bdzb Saulo nu bchchill. Rpill: Dad, guad narac shtul guna? Per l b gunii: Guasht ngali nu gut ladi gudchi. Nd gunii mn lul p gnl. 7 Ra nguiu nazn l Saulo, ban rall ziqu gup tant bdzb rall purqu bini rall b nacagnii lu Saulo, per ni tubi ad chu gundii rall. 8 Iurn Saulo guasht lu guiuu, per iur bshlll slull, hiad gqudii nianall. Bnll ciegu. Ra nguiu naznhi, gunazi rall guiai par guc bdchni gudchi Damasco. 9 Nd bni tsun dz; ad gqudii nianhi. Ad gududii nu ad p biidii. 10 Gudchi Damasco qureld tubi nguiu nal Ananas. Riald ldull

236 shtidz Jess. Bluaal Jess lull nu repi m lull: Ananas. Bquebi Ananas luegu: L na nd, Dad. 11 Jess repi lull iurn: Guasht ngali nu gua lidchi Judas naqureld nez nal Nez Ldi. Gunab didz por tubi nguiu m Tarso. Lll Saulo. Nd quadidznull Dios. 12 Lu Saulo bluaal tubi nguiu l Ananas. Nguiu ni ll. Gunall guatl par gudchib guial guqull t par guac slull nu gun Saulo stubi vuelt ziqu nall ants. 13 Iurn bini Ananas nagunii Jess, repi Ananas lu m: Per Dad, zihani mn rnii lua shcuend nguiu r. Nablac fier quhnll Jerusaln con ra mn nariald ldui shtdzl. 14 Iurne zdll nd con guichi nabd ra jf sht bshuzi par guall prsi gr ra mn narun adorar ll. 15 Per Jess repi lu Ananas: Guas purqu na gudilia nguiu r par gunill dizaqu delant lu ra mn sht stubi naciuni nu lu ra ry sht rall. Nu tsagnill dizaqu shtna lu ra m israelit. 16 Na guluahia lll nu guniaa lull gr cus mal nagunn mn cuntr lll purqu nall shmna. 17 Iurn l Ananas ziaa lidchi Judas cat qureld Saulo. Guatll nu bdchib guiall guc Saulo. Rpill: Bchi Saulo, l Jess nagunii lul nez nazdl, bsheld m na nd par gac gunal stubi vuelt nu par gudchini Espritu Santo t cueznhi ll.

237 iurn bllal slu Saulo. Gunhi nu bni gulagu cum ziqu tubi guilli lani slhi. Saulo guasuld nu briub nsi. 19 Despus guduhi nu bu fuers shthi stubi vuelt. Bni bld dz Damasco con ra nariald ldui dizaqu.

Hechos9 rall Saulo lani tubi rguel par iur gu guel, bldagu rall Saulo stubi tchi lu. Lu ni nahin ziqu tubi lu bsuu nasau alrededur ciud. Zni mud gulaa Saulo lu galguti. bdchini Saulo Jerusaln, guc ldi niagdzgui ladi ra shmn Jess per gr rall rdzb rall Saulo purqu gadii tsald lduu rall de qu Saulo hia babr ldull, de qu bqull shmn Jess. 27 Per Bernab guagsnll Saulo lu ra posht. Biaddzll lla gunii Saulo lu ra mn Damasco, de qu Saulo biaddzll con gudubin ldull ziqu tubi muz sht Jess. 28 Iurn Saulo bni Jerusaln par quhni dchini con ra posht. Guadidznhi dizaqu hiuu por hiuu sin ad p ndii. 29 Con gudubin ldi ruaddzi ziqu muz sht Jess. Biadidznhi con ra m israelit naruadidz diz griego. Per ra mn gudili rall mud par quini rall Saulo. 30 Ra mn nariald ldui dizaqu, guc ba rall de qu ra m israelit zunald rall l Saulo. Iurn biaa rall l Saulo par gudchi Tarso. 31 Dz ni gr ra mn nariald ldui dizaqu, ra narta regiuni Judea nu Galilea nu Samaria, nal rbedch lduu rall. Msruu guc shtuu rall l Jess nu rzub diagu rall shtidz m. Nu Espritu Santo bn compai l rall par guarub grup sht rall.

18Luegu

guzubl gunii Saulo dizaqu sht Jess lu ra mn lani iduu sht ra israelit. Gunill lu mn, Jess nhi shini Dios nabid lu gudchiliu. 21 Gr ra mn nabqu diagu shtidz Saulo, bdzgu lduu rall nu gunii lu sa rall: Per nguiu r na el qu naguzunald ra mn Jerusaln, ra nariald ldui dizaqu. Nu lo mizm lll zdll nd par guall prsi ra shmn m par tsagsnll l rall lu ra jf sht bshuzi. 22 Per Saulo biaddzll lu ra mn con ms llni; ad bdzbdii. Guni de qu Jess na Cristo nabsheld Dios. Bn Dios compai l Saulo. Ra israelit naqureld Damasco, ban rall sin ni tubi didz purqu ad bdzldii rall p nianii rall.

20Luegu

Guzubl Saulo gunii dizaqu lu ra mn Damasco

26Iur

Babr Saulo Jerusaln

zihani dz; iurn ra m israelit gur rall de acuerd par quini rall l Saulo. 24 Luegu bini Saulo p llgab quhun rall. Dz la guel rbez rall Saulo rua puert salid sht ciud par quini rall Saulo. 25 Ra shmn Jess btiaa

23Gudd

Bruu Saulo guiaa ra contrari shthi

Pedro; quhni visitar gr ra nan shmn Jess. Gudd

32Canz

Bac Eneas

Hechos9,10 guagnhi ra narianald nez santu sht Jess, ra naqureld tubi gudchi nal Lida. 33 Nd nan tubi nguiu nal Eneas. Hia guc shun iz rqull galguidz llungu. Nagall; ad rqudii rzll. 34 Pedro bdchini lu Eneas nu guchi Pedro: Eneas, Jesucristo gunac ll. Guasht ngali nu bldis shtaal. Luegu luegu guasht Eneas. 35 Gr ra naqureld gudchi Lida nu gr ra naqureld gudchi Sarn, gun rall lla bac nguiu ni. Luegu bsan rall custumbr guahiet sht rall par guanald rall nez zaqu sht Jess.

238 nabd ngali. Bluaa rall vestid nu mangu nabntsau Dorcas tsana gubni. 40 Luegu Pedro guniba guruu gr ra mn lani cuart. Iurn bzullibi Pedro nu biadidznhi Dios. Rbai lu naguti nu rpi lhi: Tabita, guasht ngali. Luegu l tgul bllal slhi; gunhi lu Pedro. Guzub ldi. 41 Pedro gunazi guiall par guasuldill. Luegu gunab Pedro ra viud nu los de ms nariald ldui Jess par bni presentar l Dorcas nagubani. 42 Gr mn sht ciud Jope bini rall milagr nabn Pedro. Nal zihani mn guald lduu rai dizaqu. 43 Por zihani dz ban Pedro ciud Jope lidchi tubi curtidor sht guidi ladi ngun. Lll Simn.

ni nan tubi naa gudchi sht Jope. Riald ldui dizaqu sht Jess. Lll Tabita per ra mn naruadidz diz griego, rnii rall l naa ni Dorcas. Dorcas bn bien nu bdll gun cuaa ra prubi. Bnll zihani cus zaqu. 37 Bdchini tubi dz, guc lluu Dorcas nu gtill. Custumbr sht ra mn ni na rguibi rall cuerp sht ra tgul. Gudibi rall shcuerp Dorcas nu bcuez rall cuerp guiaa lani hiuu gurup pis. 38 Gudchi Jope ran gulla gudchi sht Lida cat nan Pedro. Bini ra m Jope nan Pedro gudchi Lida. Iurn bsheld rall chup nguiu par guagnii rall lu Pedro: Gurr cha gui hiaa gudchi Jope. 39 Luegu bruu Pedro con l ra nguiu ni. Iur bdchini rall Jope, biaa rall Pedro cuart cat nagaa tgul. Nal run ra viud

36Tiemp

Guasht Dorcas ladi ra tgul

10

Gu tubi nguiu ciud Cesarea; lll Cornelio. Nall capitn narniba tubi gahiua suldad. Ra suldad ni l rall Italiano. 2 Cornelio con gr shfamlill run rall adorar Dios gudubin lduu rall. Ad ndii Cornelio m israelit per bdll zihani dum. Bnll ayud ra m israelit. Siempr ruadidznull Dios. 3 Tubi dz quier rqu tsun guadze, bluaal tubi iangl lu Cornelio. Clar gunall tubi iangl sht Dios naguat cat zugaa Cornelio. Repi iangl lull: Cornelio. 4 Gubia Cornelio lu iangl nu nal bdzbll. Gunab ddzll lu iangl: P rac shtul guna?

Biadidzn Pedro Cornelio

239 Iurn repi iangl lull: Dios bqu diagu ra didz shtnl iur ruadidznul m nu ragn lduu m ll purqu bnl ayud ra prubi. 5 Bsheld bld nguiu gudchi Jope par tsagllii rall Simn, nu lll Pedro; chup lll. 6 Qureld Pedro lidchi tubi curtidur nal zac Simn. Npll ldchill rua nisduu. Pedro gunii lul p gnl. 7 Iur gubi iangl, gunab Cornelio chup shmzll con tubi suldad nanan Cornelio. Suldad ni guald ldui shtidz Jess. Guz rall na rall muz sht Cornelio. 8 Biadidz Cornelio lu rall lla biadidznull iangl. Iurn bsheld Cornelio l rall par ziagllii rall Pedro. 9 Stubi dz quier guruld dz, ziagdchini rall ciud Jope. Lo mizm iur Pedro bepi guc hiuu t guadidznhi Dios. 10 Nal rldian Pedro; rac shtui guhi. Per mientras quhun ra shfamili Pedro preparar cumid, Pedro gunall bdchini tubi cus sht Dios lull. 11 Gun Pedro bllal lu gubee nu gunall lu ziqu tubi lari naquichi rub. Zedin ca zu Pedro. Libi guz shquini. 12 Lani lari nan gr clas ra ma nanap tap guhi nu ra ma narlla ldui lu guiuu nu ra ma narias. 13 Iurn bini Pedro tubi b nagunii: Pedro, guasuld nu gudini ma gaul. 14 Per Pedro guchi: Dad, nunqu ad rudiaa ra ma nan provid segn ra custumbr sht naa. 15 L b gunii lu Pedro stubi vuelt:

Hechos10 Lo qu nabzun Dios, limpi nahin; ad rnidiil nahin mal par ll. 16 Zni guc tsun vs; iurn bepi lari lu gubee. 17 Quhun Pedro llgab p run cuntien nagunall iur l ra nguiu nabsheld Cornelio zed gunab didz rall ca na lidchi curtidur nal Simn. 18 Bdchini rall rua lidchi Simn; fuert canab rall: Gu qureld tubi nguiu nd nal Simn Pedro? 19 Pedro nian zbll guiaa guc hiuu. Quhnll llgab niaa p run cuntien lo qu nabsheld Dios lull. Iurn repi Espritu Santo lull: Pedro gun, tsun nguiu cagnab rall ll. 20 Biet; bn compai l rall. Ad p llgab rndiil purqu na bshelda l rall. 21 Iur biet Pedro, guagnall ra nguiu nabsheld Cornelio. Rpill lu ra nguiu: Na la Pedro nacaguili t. P rsun nuaa t? 22 Repi rall lu Pedro: Zp naa purqu bsheld Cornelio l naa par sl con l naa ldchill. Cornelio nall tubi nguiu honrad nu riald ldull Dios. Nal rac shtuu m israelit lll. Tubi iangl sht Dios gunii lu Cornelio par bshldll l naa nu gunii iangl lull ll gunil lu Cornelio p gnll. 23 Iurn Pedro gunii lu rall: Gul tsut nd; gul ban ne guel. Hia brguel bruun Pedro l rall par ziaa rall lidchi Cornelio.

Hechos10 Nu guanald bld nariald ldui dizaqu naqureld gudchi Jope. 24 Stubi dz bdchini rall ciud Cesarea. Nd cabez Cornelio l rall con gr shfamlill. Tambin gunab Cornelio bld amigu shtll. 25 Iur bdchini Pedro lidchi Cornelio, Cornelio bruu; bnll saludar l Pedro nu bzullbill lu Pedro par bnll adorar Pedro. 26 Per Pedro gunazi guiaa Cornelio; rpi: Guzuld purqu ad guzqudii rzullbil lua purqu nahia nguiu ziqu ll. 27 Mientras ziaz rall quadidz rall, guat Pedro lidchi Cornelio. Gun Pedro zihani mn r. 28 Gunii Pedro lu ra mn: L t bien nan t lla na creenci sht ra m israelit. Provid gudzagu ra m israelit con mn de stubi naciuni. Ad npdii rall permisi par tsut rall lidchi mn zitu, per bluaa Dios na ad tsaglgudiaa creenci ni. Gr ra nguiu nabzun Dios, limpi na rall. Ad naprovid par tsuta lidchi rall. Bluaa Dios na de qu ad gunidiaa sul mn israelit na rall allegad lu Dios, de qu mn zitu na rall condenad. 29 Por ni zqus gunab t na, luegu zelda; ad bndiaa negar. Gul gunii lua niaa p rac shtuu t. 30 Iurn guzubl biadidz Cornelio lu Pedro: Guc tap dz ne; lo mizm iur ziqu iurn, rqu tsun guadze qurelda; quhuna ayun nu quhuna orar lu Dios. De repnt gunahia tubi iangl sht Dios. Nal rcabnii lari naquichi. 31 Gunii

240 iangl la: Cornelio, Dios bqu diagu ra didz shtnl iur rnbl lu m. Nu ragn lduu m ll purqu bdl dum cuaa ra prubi. 32 Bsheld bld shmnl ciud Jope par tsagllii rall Simn Pedro. Npll ldchill rua nisduu. Pedro gunii lul ra cus nagnl. Zni gunii iangl lua. 33 Por ni luegu bshelda ra shmna; bid gullii rall ll. Iurne dzu naa gr naa nd delant lu Dios par guqu diagu naa gr lo qu nagunii Dios lul par gunil lu naa.

gunii Pedro lu gr mn nar lidchi Cornelio. Gunii Pedro: Iurne gual rac bahia ad rndii Dios menos ni tubi mn lu gudchiliu 35 sino qu rcaa m gr ra nanap rspti nu rzub diagu rall shtidz m. 36 Gunii Dios ms ants lu gr naa ziqu shini Jacob ra dizaqu sht m. Bsheld m l Jesucristo par bid guniinhi l hiaa dizaqu sht Dios par cuedch lduu hiaa. Jesucristo na ry; nap m derech par rniba m gr naciuni. 37 L t bien nan t p guc ladz ra m israelit. Primr guzubl Juan Bautista, bluai dizaqu lu ra mn, iurn bchub nsi. Despus guzubl Jess shchni nez Galilea. 38 L t nan t lla bd Dios pudr par Jess m Nazaret. Bsheld Dios Espritu Santo par cueznhi l m. Bnac m gr ra nanan mdzab lani ldui. Bn m bien por pudr sht Dios cum

34Guzubl

Lo qu nagunii Pedro lu ra m lidchi Cornelio

241 cabeznhi l Jess. 39 L naa na naa testigu sht gr ra cus r nabn Jess. Bn m milagr nez Judea nu ladi ciud Jerusaln. Despus bqu ra mn l Jess lu cruz; guti m. 40 Gudd tsun dz guti Jess, iurn bldisht Dios l Jess ladi ra tgul. Nu Dios bsheld Jess par bluaal m lu naa stubi vuelt. 41 Ad bluaal m lu gr ra mn, nitiqu lu naa bluaal m. Dios gudili l naa dizd ants par na naa testigu. Verd nahin; guasht m ladi ra tgul. Despus l naa gudaun naa l m; bdiin naa l m. 42 Nu bsheld m l naa par guiagnii naa dizaqu sht m lu ra mn. Iurne cagnii naa verd. Dios bd pudr l Jess ziqu tubi jusi par gun m juzgu gr ra mn nanabani nu gr naguti. 43 Tambin ra profet nagur guahiet, cagnii rai shcuend Jess de qu gr ra natsald ldui l m, run m perdun duld sht rall. Por l m gac perdun rall.

Hechos10,11 par l rall. 46 Bini rall quadidz ra m r stubi diz. Quhun rall adorar Dios; gunii rall llrub na pudr sht Dios. 47 Iurn gunii Pedro: Hia qu bdchini Espritu Santo par cueznhi l rall igual cum ziqu bdnaa recibir li, hiad ndii stubi cus ms. Guriub nis rall iurne. 48 Guniba Pedro lu rall: Gul bchub nis l t. Gul gunii l Jesucristo purqu na t shmn m. Despus bn rall rugu lu Pedro par guan Pedro sbld dz con l rall.

11

quadidzn Pedro l ra mn lidchi Cornelio, l Espritu Santo bdchini par cueznhi gr ra narqu diagu didz sht Pedro. 45 Ra israelit nariald ldui dizaqu, ra nazed nald l Pedro, nal bdzgu lduu rall. Gun rall ra narqu diagu shtidz Pedro, ad na rall m israelit per bn rall recibir Espritu Santo nabzlaadchi Dios

44Nian

Bdchini Espritu Santo par cueznhi l ra mn lidchi Cornelio

Ra posht nu ra naguald ldui dizaqu nar Judea, bini rall de qu tambin ra mn nandii m israelit guald lduu rai dizaqu. 2 Iur babr Pedro Jerusaln, bld ra m israelit gudildi didz rall con Pedro. Mn ni guanald rall tchi custumbr sht gac circuncidar mieti. 3 Bsguaa rdchi rall Pedro. Gunii rall: Pziel guagnal ra mn nandii m israelit? Pziel guataunul l rall? 4 Iurn biadidz Pedro lu rall lla mud guc guagn Pedro ra mn de stubi naciuni. Rpi: 5 Na zuhia ciud Jope. Iur cagniaa lu Dios, gunahia cus nabsheld Dios lua. Gunahia tubi lari naquichi rub. Zedin nez lu gubee. Libi guz shquinin, nu gulaguin hasht cat zugahia. 6 Iur gunahia niaa p nan lani

Babr Pedro Jerusaln

Hechos11 lari, gunahia nan ra ma nazub tap guhi; nan ra ma dush; nan ra ma narlla ldui lu guiuu; nan ra ma narias. 7 Nu binia tubi b nagunii: Pedro, guasuld. Gudini ma nagaul. 8 Per na gucha lhi: Dad, nunqu ad gududiaa ma nan provid segn creenci sht mn israelit. 9 Iurn b gunii lua stubi vuelt: Lo qu hia bzun Dios, limpi nahin. Ad chu gunidii nahin mal par Dios. 10 Zni gunii b tsun vuelt; despus bepi lari guiaa stubi. 11 Luegu iurn bdchini tsun nguiu mn Cesarea cat qurelda par zed caa rall na. 12 L Espritu Santo bshldi na par tsanalda l rall sin ni tubi llgab de qu na rall de stubi naciuni. Tambin guzn shup nguiu r na. Gr naa bdzut naa lidchi Cornelio. 13 Lll biaddzll lu naa gunall zu tubi iangl ldchill nu repi iangl: Bsheld bld shmnl ciud Jope par tsagllii rall l Simn, stubi lll Pedro. 14 Lll gunill lul lla mud gnl par gac salvar, ll con gr shfamlil. 15 Iur guzubl quadidzna l rall, bdchini Espritu Santo par cueznhi l rall tal cum ziqu bdchni tsana bdnaa recibir li. 16 Iurn bagn lduaa lo qu nagunii Jess lu naa tsana guzn naa l m. Gunii m: Juan bchub nis ra mn con nis per Dios gunee m Espritu Santo par guzun m lduu t nu par cueznhi l t. 17 Si tal Dios bsheld Espritu Santo par cueznhi ra mn stubi naciuni, igual cum ziqu bn m con l

242 hiaa, ra naguald ldui shtidz Dad Jesucristo, ad nu mud guna cuntr Dios. 18 Iur bini ra mn gr lo qu nagunii Pedro lu rall, bac dchi rall; hiad p gunidii rall. Iurn guzubl bn rall adorar Dios. Gunii rall: De verd Dios bn perdun l ra nandii m israelit. Bshal m nez par guabr lduu rall con l m nu par gap rall vid sin fin.

gudini rall Esteban, guaglagu rzunald mn los de ms ra nariald ldui dizaqu. Ra shmn Jess bagz rall hasht regiuni Fenicia nu Chipre nu gudchi sht Antioqua. Nd guagnii rall dizaqu nitiqu lu ra m israelit, ld ndii lu ra stubi mn. 20 Bld nariald ldui Jess, na rall m Chipre nu Cirene. Bdchini rall ciud sht Antioqua. Gunii rall dizaqu sht Dad Jess lu ra m griego. 21 Gunii rall lu mn con llrub pudr sht Dios. Zni zihani mn guald lduu rai dizaqu nu guanald rall tchi enseans sht Jess. 22 Bini ra shmn Jess narta Jerusaln de qu zihani m Antioqua, hia rzub diagu rall dizaqu. Iurn bsheld rall Bernab par guall Antioqua. 23 Iur bdchini Bernab Antioqua, gunall lla mud cagd Dios ra cus zaqu par ra narzub diagu dizaqu. Nal bquit lduu Bernab nu guniinhi ra mn t tsanald rall shnez Dios nu gac

19Tsana

Ra mn naguald ldui Jess ciud Antioqua

243 rall firm, ad guaz gutdii rall shnez Dios. 24 Bernab nall tubi nguiu zaqu. Guald ldull Dios. Cabezn Espritu Santo lani ldull. Zihani ra m Antioqua guald lduu rall dizaqu sht Jesucristo. 25 Despus gubi Bernab par ziai ciud Tarso. Nd guatlill Saulo par bed gunull li Antioqua. 26 Nd ban rai tubi iz con ra shmn Jess. Bluaa rai zihani mn. Ra shmn Dios naqureld Antioqua por primr vs brul rai cristianos. 27 Tiemp dz ni bdchini bld nguiu nabn recibir llni sht Dios par gunii rall shtidz Dios. Zed rall de Jerusaln par bdchini rall Antioqua. 28 Tbill l Agabo. Guzull gunill lu ra nariald ldui dizaqu tubi cus nagac cumplir. Con pudr nabd Espritu Santo, lll gunill gudchini tubi gubini dush gudubi gudchiliu. Gubini r guc cumplirin tiemp tsana cagniba ry Claudio. 29 Gr ra m Antioqua nariald ldui shtidz Jess, gu rall de acuerd par gun rall ayud; bsheld rall dum par prubi naqureld Judea. 30 Bt rall dum; cad tubi rall bd lo ms posibl. Bsheld rall dum con Bernab nu Saulo caa ra mgul nan cabs shchini Dios Jerusaln.

Hechos11,12 ruu lduu ra m israelit nu guc lduu Herodes gunzill Pedro. Dz ni bn tucar lan naru ra m israelit guetshtildi sin levadur. 4 Gunazi rall Pedro prsi; Herodes guniba tsa Pedro lachiguib nu guniball tap grup suldad gap rall l Pedro. Cad tapg suldad tubi grup. Bn Herodes llgab niagull Pedro delant lu ra mn despus de lan Pascu. 5 Nal segur nan Pedro lachiguib purqu quhap ra suldad lll. Per ra mn nariald ldui dizaqu, ziaglagu quhun rai orar dz la guel. Con gudubin lduu rall cagniin rall l m por shcuend Pedro.

12

Tiemp ni ry Herodes nal guzunldll bld ra shmn Jess. 2 Guniball guti Jacobo, bchi Juan. Gudini rall li con spad. 3 Herodes gun nal

Guti Jacobo nu gua Pedro lachiguib

bn llgab gugull Pedro lachiguib; tsagsnll Pedro lu ra mn grguel. Pedro nagasi lachiguib. Lbi con chup cadn. Nu quhap chup suldad li. Stubi shcuaa suldad zu rua lachiguib. 7 Iurn bdchini tubi iangl sht Dios lani lachiguib nu gut tubi llni. Iangl bnbi l Pedro par gubni. Bcuai iangl l Pedro nu rpi lu Pedro: Nases guasht. Luegu bruu ra cadn nalibi guiaa Pedro. 8 L iangl repi lhi: Bshii dchichi lnil nu bqu shrchil. Iurn bn Pedro gan, repi iangl lull: Gut shbl nu gudee nald na. 9 Pedro bruu; zianldi tchi iangl. Ad rac badii gu nahin verd lo qu naquhun iangl

6Herodes

Por milagr sht Dios bruu Pedro lachiguib

Hechos12 con li. Llaai canii shcldll. rai lu ra primr puert guib nan par nez sht ciud; iubi puert bllal par bruu rai. Iur guz rai tubi nez, l iangl bsni l Pedro. 11 Iurn bdi cuend; guni lani ldi: Iurne s, rdhia cuend, Dios bsheld iangl shtni par bldai na guiaa Herodes. Bldai na guiaa ra mn israelit, gr lo qu naguc lduu rall nihunn rall na. 12 Iur quhni llgab, ziai lidchi Mara, shnia Juan Marcos. Nd zihani mn r ra. Quhun rall rugu lu Dios par guruu Pedro lachiguib. 13 Iur bsdchi Pedro rua puert, bruu tubi criad; lll Rode. Guagnall niaa chu nd nacagnab rua nez. 14 Per iur guc ball cha Pedro, por tant bquit ldull, ad bshldiill rua nez sino qu guagllnll; guagnill lu ra mn nazub lani hiuu. Rpill lu rall: Pedro zugaa rua nez. 15 Iurn repi rall lu Rode: Rac tntl rnil znii. Per Rode gunii: Gulda, Pedro nd nazugaa rua nez. Per ra nazub lani hiuu rnii rall: Ldii Pedro sino iangl shtn Pedro gudd. 16 Per Pedro nian cagsdchi rua nez. Iur bshal rall rua puert nu gun rall lu Pedro, nal bdzgu lduu rall. 17 Pedro bn si con guiai t guac dchi rall. Iurn gunii Pedro, bldaa Dad Jess lll lachiguib. Rpi:
10Gudd

244 Gul biadidz nd lu Jacobo nu lu ra gr nariald ldui dizaqu sht Jess. Iurn bruu Pedro par ziai stubi lugar. 18 Iur brguel, nal rdzb ra suldad. Nez r nez r ziaa rall niaa gua Pedro. 19 Guniba Herodes tsatili rall l Pedro per cum ad bdzldii rall Pedro, ry Herodes gunab ddzll shcuend Pedro. Iurn guniba Herodes gati ra suldad. Despus bruu Herodes Judea par ziaa guqurldll gudchi Cesarea.

Herodes ra mn naqureld ra gudchi Tiro nu Sidn, per l ra mn gur rall de acuerd par gunab rall en paz lu ry purqu lu guiuu sht ry rruu naru ra mn sht Tiro nu Sidn. Tubi grup mn sht gudchi r, gulut rall amist con Blasto, tubi muz rub sht ry. Blasto guagniinull l ry par gu en paz. 21 Herodes bz tubi trm lu rall par p dz tsagdchini rall lidchi Herodes. Dz ni gut Herodes shbi par guzull de ry nu guzbll lu tribunal shtnll. Iurn guzubl gunill zihani didz lu ra mn. 22 L ra mn guzubl gurushti; gunii rall: Nd nacagnii ad nall tubi nguiu sino qu nall tubi dios. 23 Luegu iurn tubi iangl sht Dios bdchini. Bruld iangl l Herodes lu tubi galguidz dush purqu ad bddiill cuend didz sht Dios. Ms buu ldull nagunii ra mn lull. Gudu ra mbiziugu l Herodes; gtill.

20Nal rldn

Bdchini dz guti Herodes

245 sht Dios guaglagu brts nez r nez r. Zihani mn guald lduu rall dizaqu. 25 Bernab nu Saulo guagsan dum nabsheld ra mn Antioqua par ra prubi ciud Jerusaln. Iurn bagr rai con Juan Marcos hasht Antioqua.

Hechos12,13 ziaan rai. 6 Gudubi gudchi sht Chipre guaz rai. Bdchini rai tubi gudchi l Pafos. Nd bdiagul rai tubi narun galblli. Nall m israelit nu lll Barjess. Nal runtsull bishi; gunill gr ra didz narnill nahin verd. 7 Barjess nall amigu sht gubernadur nal Sergio Paulo. Gubernadur nall tubi nguiu nasini guqull. Bshldll rsun par cagnab mn Bernab nu Saulo purqu gubernadur rac shtull gunill dizaqu sht Dios. 8 Nap Barjess stubi l, Elimas, quiere decir narun dchini sht blli. Ad ndii Elimas niuadidzn Saulo gubernadur purqu ad ndiill tsald lduu gubernadur shtidz Dios. 9 Iurn Saulo, npi stubi lhi Pablo, con pudr sht Espritu Santo nacabezn lani ldi, gubia gui lu Elimas. 10 Gunii Pablo lull: L l gudz bishi nu duld lani ldul. Shini mdzab nal. Enemigu nal sht cus zaqu. Rlual ra mn bishi, nu ad rsndiil tsut rall nez zaqu sht Dios. 11 Iurne Dios gun m cashtigu l l; gunl ciegu por tubi tiemp; ad gundiil lu llni ngubidz. Luegu luegu bcahi slu Elimas nu bnll ciegu. Cagulill tubi nagunazi guiall par sll. 12 Iur gun gubernadur naguc con Elimas, guald lduu gubernadur dizaqu. Nal bdzgu ldull iur bnill shtidz Dios nagunii Pablo.

24Dizaqu

13

Ladi mn nariald ldui dizaqu gudchi Antioqua, nan Saulo. Nan Bernab. Nan Simn narnii ra mn Ias. Nan Lucio m Cirene. Nan Manan naguarub lidchi Herodes, gubernadur sht Galilea. 2 Tubi dz ni bd rai; cagnab rai Dios nu quhun rai ayun; ad rudii rai dz ni. Gunii Espritu Santo lu rai: Gul bn nombrar Bernab nu Saulo par dchini naguda gun rall. 3 Iur gual bn rall orar nu bn rall ayun, bdchib rall guiaa rall guc Saulo nu Bernab par gun rai recibir shchini Dios. Iurn bn rall despedir l rai. Ziaa rai.

Bsheld Dios Bernab nu Saulo lu dchini

Espritu Santo l Saulo nu Bernab par tubi gudchi nal Seleucia nanaqu rua nisduu. Nd bepi rai lani barcu par ziaa rai Chipre, tubi dani nanan lani nis. 5 Bdchini rai Salamina; nahin puert cat riut barcu. Nd guzubl Saulo nu Bernab cagnii rai dizaqu lu ra mn lani iduu sht ra m israelit. Nu zac Juan Marcos

4Bsheld

Ziaa ra posht par Chipre

con ra shi bepi rai barcu puert nal Pafos par ziaa

13Pablo

Ziaa Pablo nu Bernab regiuni Pisidia

Hechos13 rai hasht tubi gudchi nal Perge nanan regiuni Panfilia; per bsan Juan Marcos dchini sht Dios. Mejur bagrill Jerusaln. 14 Iurn bruu Pablo con Bernab gudchi Perge. Ziaa rai ciud Antioqua nanaqu regiuni sht Pisidia. Dz nabzii lduu ra mn, guat Pablo con shi iduu sht m israelit. Nd guzub rai par guqu diagu rai. 15 Bildi ra jf sht iduu lani libr nabqu Moiss nu bildi rall libr sht ra profet. Iurn gunii rall lu Pablo: L t sa hiaa, tal nuaa t tubi didz ziqu cunseju par gr hiaa, dzu hiaa nd. Gul gunii. 16 Iurn guasuld Pablo; bni tubi si con guiai par guac dchi ra mn. Guni: Gul bqu diagu l t m israelit, nu gr t nazed gun adorar Dios. 17 Dios sht naciuni Israel, gul m shtad gul hiaa par mizm li. Bn m shtdaa tubi naciuni rub tsana nian qureld rai Egipto. Nu despus Dios gul l rai Egipto con pudr sht m. 18 Durant cuarenta iz biaa lduu Dios mud fier sht rai iur ziaa rai nez cat ndii mn. 19 Nu gunitil m gadchi naciuni nanaqu regiuni sht Canan. Bdi lugar ni par guqureld shtad gul hiaa. 20 Durant tubi tiemp tap gahiua guruld iz, guqureld naciuni Israel nd. Ra jusi nabsheld Dios, guniba rai naciuni Israel hasht tiemp sht Samuel. 21 Iurn gunab ra mn lu Dios tubi ry naguniba l rall. Bd Dios tubi ry nal Sal. Guniba Sal l rall cuarenta

246 iz. Sal nall shini tubi nguiu nal Cis nazed ladi shini Benjamn. 22 Despus Dios gul l Sal lugar shtnll par sub David ziqu ry naguniba m israelit. Gunii Dios: Gudilia David llgan Isa. David na tubi nguiu nabuu lduaa nu gnll cumplir gr lo qu narac shtuaa. 23 Gul Jess ladi llbn David nu l Jess nhi el qu nagun salvar m israelit. Ni bn Dios prometer ms ants. 24 Pues ants guzubl Jess dchini shthi, Juan Bautista gunii lu zihani mn israelit t gun nadz rall mud nanabani rall nu chub nis rall ziqu si de qu babr lduu rall con Dios. 25 Tsana zed gudchini gati Juan, guni: Chu run t llgab nahia? Ad rndii t shgab t nahia el qu nacabez t. Zed stubi m ms lasac qu na. Na ad lasqudiaa par l m. Ni tubi ad chu ndiaa par gushaca du guidi shtn shrachi m. 26 Rniaa lu t Dad nazed zu famili sht Abraham, nu rniaa lu gr t narun adorar Dios. Dios bsheld dizaqu r par gac salvraa. 27 Ra naguqureld Jerusaln nu jf sht rall, ad guc badii rall chu na Jess. Nu ad guasdii rall ra didz sht ra profet nabqu shtidz Dios guahiet. Rsd rall didz r lani iduu sht mn israelit cad dz narzii lduu ra mn, per tsana bn rall condenar Jess, bn rall cumplir gr lo qu nan escrit de l m. 28 Ad bdzldii rall ni tubi duld nabn Jess per gunab rall lu Pilato par gati m. 29 Iur guc cumplir gr lo qu

247 narnii lani Sagradas Escrituras shcuend Jess, bsiet mn l m lu cruz par bgachi m lani baa. 30 Per bldisht Dios l m ladi ra tgul par gubani m stubi vuelt. 31 Nu zihani dz bluaal Jess lu ra nabn compai l m iur ziagz m de Galilea par Jerusaln. L ra mn ni gun rall lu Jess nu iurne quadidz rall ziqu testigu de qu Jess nabani. 32 Nu zac l naa, cagnii naa dizaqu nabn m prometer lu shtdaa. Guc cumplirin par l hiaa purqu na hiaa shini rai. 33 Bldisht Dios l Jess ladi ra tgul. Zni naescrit lani segund Salmo: Ll nal shinia. Nedz bnehia vid par ll. 34 Gunii Dios guldishthi l Jess ladi ra tgul par ad gudii guiuu cuerp sht m. Zni naescrit lani Sagradas Escrituras nagunii Dios: Gunehia ra cus zaqu par l t, lo qu nabna prometer lu David. 35 Por ni David lani stubi Salmo gunii: Ad gusangal cuerp sht shnil narac shtul lani baa par ad gudii guiuu shcurpi. 36 David bn sirv lu shi tiemp nabni. Bn zqull ra cus ziqu gunii Dios lull. Per despus gtill nu bgchill. Gudz cuerp shtnll. 37 Per cuerp sht nguiu nabldisht Dios ladi ra tgul, ad gdzdiin. 38 Bchi, nap qu gac ba t lo qu narniaa lu t; ls Jess nap pudr par gun m perdun duld sht t. 39 Gr nariald ldui Jess na perdun duld sht rall. Ad ndii mud par sun alm sht t por ly nabqu Moiss purqu ad

Hechos13 npdiin pudr par nihunin perdun duld sht mn. 40 Gul gup cuidad t ldgudii cashtigu sht Dios guc t, ra cus nabqu ra profet iur gunii rai shtidz Dios narnii: 41 Gul gun, l t naquhun burn. Gul btsb lduu t nu gul gap galguti sin fin. Quhuna tubi cus rub entr l t, cus ad tsalddii lduu t zed ra cus de na. Nu ad tsalddii lduu t si tal chu stubi gunii lu t. 42 Iur bruu Pablo con shi, ra mn nandii m israelit, gunab rall tubi favur lu Pablo, guabr rai stubi vuelt dz naguzii lduu mn nagudzagu llmal par tsaglagu guadidz Pablo dizaqu lu rall. 43 Iur gual btts ra mn zihani, sbld m israelit canald l Pablo nu Bernab. Nu zihani ra nandii m israelit per guat rall creenci sht ra m israelit, canald rall Pablo nu Bernab. Pablo nu Bernab guniin rai lu mn ni t tsaglagu tsald lduu rai dizaqu sht Dios. 44 Bdzagu llmal bdchini dz descans; casi gr mn sht gudchi bd rall par guqu diagu rall didz sht Dios. 45 Gun ra m israelit tant zihani mn bd, bld rall; nap rall mbidi. Gunii guidz rall l Pablo nu Bernab. Bn rall insultar Pablo. 46 Iurn Pablo nu Bernab ad bdzbdii rai. Gunii rai: Bsheld Dios l naa primr lu t, na t m israelit par guqu diagu t dizaqu sht Dios; per ndii t guzub diagu t shtidz

Hechos13,14 Dios. Ad ndii t gun t recibir vid sin fin. Iurne guiagnii naa lu mn de stubi naciuni 47 purqu zni bsheld Dios l naa. Bqu Isaas shtidz m narnii: Na Dios, rzua ll ziqu tubi llni par gr ra mn nandii m israelit. Ll tsanul ra dizaqu hasht lltim gudchi sht gudchiliu par gun Dios salvar l ra mn natsald ldui shtidz m. 48 Iur bini ra mn nandii m israelit, nal bquit lduu rall. Gunii rall nal nasaa dizaqu sht Dios. Nu bd rall graci lu m. Gr ra nagudili Dios par gac salvar, luegu guald lduu rall shtidz m. 49 Zni brts dizaqu gudubi regiuni sht Pisidia. 50 Per ra israelit naqureld Antioqua biadidz rall con bld naa nu nguiu de rspti ladi gudchi. Naa r nap rall devociuni par Dios. Gr rall btsatsu rall m gudchi cuntr Pablo nu Bernab. Gul rall l rai fur rua gudchi. 51 Pablo nu Bernab bdchibi rall gushguiuu sht shrachi rall ziqu tubi si de qu ra mn Antioqua ad bzub digudii rall dizaqu sht Jess. Iurn ziaa rai ciud nal Iconio. 52 Ra naguald ldui shtidz Jess ciud Antioqua, nal bquit lduu rall. Cabezn Espritu Santo lani lduu rall.

248 rai dizaqu sht Jess lu ra mn. Zihani mn guald lduu rall dizaqu, m israelit nu ra m griego. 2 Per ra m israelit nad ndii tsald ldui, btsatsu rall mn nandii israelit par bn rall llgab mal cuntr ra nariald ldui dizaqu. 3 Pablo nu Bernab ban rai llduni tiemp lugar ni. Ad bdzbdii rall gunii rall lu mn de qu Dios rac shtuu m gr mn nar lu gudchiliu. Dios quhun compai l Pablo nu Bernab par bn rai milagr. Bn rai cus rub. Zni guas ra mn dizaqu nagunii Pablo, zedin de Dios. 4 Per ra mn gudchi ni, ad bndii rall tubs llgab. Bld rall gunii nazaqu na didz sht rai. Sbld rall gunii ad nazqudii didz sht rai. 5 Iurn ra m israelit nu ra nad ndii israelit, gu rall de acuerd con ra gubiern par gunazi rall Pablo nu Bernab nu niad gu rall l rai. 6 Bini Pablo nu Bernab p nihun rall. Bruu rai guiaa contrari sht rai. Gubi rai ciud ni par zagz rai gudchi nal Listra nu Derbe naqu regiuni sht Licaonia. 7 Guagnii rai dizaqu gudubi ciud nu gudchi sht regiuni ni.

14

Pablo nu Bernab gurup rai guat rai iduu sht m israelit gudchi Iconio. Bluaa

Nan Pablo nu Bernab gudchi Iconio

Listra nan tubi nguiu cuj; rqudii rzll. Nd zbll purqu dizd naglll nall cuj. 9 Caqu diagu nguiu ni nacagnii Pablo. Iurn nal rbia Pablo lu nguiu ni; guc ba Pablo de qu riald ldull par guqull. 10 Iurn fuert gunii Pablo lull:

8Gudchi

Bsdchi gu mn l Pablo gudchi Listra

249 Guasuld ngali. Bz gual lu guiuu. Luegu guasuld cuj nu guzubl rzll. 11 Iur gun ra mn p bn Pablo con nguiu ni, guzubl gunii rall fuert didz naruadidz ra m Licaonia. Gunii rall: Dios nd bdchini ldzaa con cuerp sht nguiu. 12 Gunii rall Bernab na dios Jpiter nu Pablo na dios Mercurio purqu Pablo ruaddzi lu ra mn. 13 Iduu sht dios Jpiter zubin entrad sht gudchi. Bshuzi narun dchini lani iduu ni, bidnull bld ngun con zihani gu hasht puert sht gudchi. Bshuzi nu ra mn rac shtuu rall gun rall adorar l ra posht nu quini rall ngun ziqu tubi ofrend par l rai. 14 Per Pablo nu Bernab gun rai p rac shtuu gunn mn l rai; guzubl bchez rai shab rai ziqu tubi si de qu ad ruudii lduu rai lo qu nacanihun ra mn. Gunii rai fuert. Guat rai ladi ra mn 15 nu gunii rai: L t Dad, pziel run t znii? L naa na naa nguiu ziqu l t. Zp gunii naa lu t par gusan t ra custumbr nad gulluidii. L naa rac shtuu naa tsanald t tchi nez zaqu sht Dios nanabani. Bntsau m gubee nu gudchiliu nu gr cus nanan lu gudchiliu bntsau m. 16 Tiemp guahiet Dios bsan m l ra mn gubani rall ziqu mud narac shtuu rall 17 per siempr bn Dios bien par l rall nu bsheld m ganzaqu par l rall. Bd m sufsient nagu

Hechos14 rall hasht bquit lduu rall. Iurne Dios quhun m lo mizm con l hiaa. 18 Gunii Pablo didz r lu ra mn per apn bni gan par ad gudnidii ra mn ra ma ziqu ofrend lu rai. Siempr rac shtuu rall gun rall adorar l rai. 19 Zed bld m israelit sht Antioqua nu Iconio. Bdchini rall Listra cat nan Pablo. Bquili rall mn sht Listra con bishi par bd gu rall Pablo. Bshagui rall l i par gul rall l i rua gudchi purqu lluaa rall hia guti Pablo. 20 Iurn bdchini ra nariald ldui dizaqu cat nagaa Pablo; bd rdond rall cat nagaa Pablo. Iurn bl ldi nu guashthi. Guathi stubi vuelt gudchi. Per brguel bruu rai gudchi par ziaa rai stubi gudchi nal Derbe. 21 Nd gunii rai dizaqu sht Dios lu ra m Derbe. Nal zihani mn guald lduu rai shtidz Dios. Despus babr rai gudchi Listra, Iconio, nu Antioqua. 22 Ra lugar ni guniin rai mn nariald ldui dizaqu par guaglagu rall nu gac rall firm, nu ad gusndii rall shnez Dios. Gunii rai de qu ants tsut mieti cat rniba Dios, nap qu sac zi mieti purqu na rai shmn Jess. 23 Cad gudchi cat nan ra nariald ldui dizaqu, Pablo nu Bernab bz rai bld nguiu nagun dchini sht Dios. Despus biadidzn rai Dios nu bn rai ayun, bn rai animar l mn ni t gac rall firm lu shnez Dios, el qu nariald lduu rai.

rai regiuni sht Pisidia par bdchini rai regiuni sht

24Gudd

Babr Pablo nu Bernab gudchi Antioqua

Hechos14,15 Panfilia. 25 Gunii rai dizaqu lu ra mn ciud sht Perge. Despus gua rai gudchi Atalia. 26 Nd bepi rai barcu par ziaa rai Antioqua ciud cat ra nariald ldui shtidz Dios, bd rai dchini sht Dios par l rai; mizm lugar ni ants biadidzn rall Dios par gun m compai l rai. Iurne babr rai purqu hia bn rai gan dchini r. 27 Iur bdchini rai Antioqua, bt rai gr mn nariald ldui dizaqu. Biadidz rai lu rall mud nabn Dios compai l rai. Gunii rai Dios bd lugar par guald lduu ra mn nandii m israelit per guat rall shnez Dios. 28 Pablo nu Bernab ban rai ciud ni llduni tiemp con ra nariald ldui dizaqu.

250 ra m Antioqua l rai. Gudd rai ra regiuni sht Fenicia nu Samaria. Quadidz rai shtidz Dios lu ra mn nariald ldui dizaqu. Gunii rai lu ra mn nanar cat ziaa rai, gr lo qu nabn Dios con ra mn de stubi naciuni, cum bagr lduu rall con Dios nu bsan rall creenci gush par zianald rall shnez Dios. Gr ra m nariald ldui dizaqu, bini rall shtidz Pablo nu Bernab. Nal bquit lduu rall. 4 Tsana bdchini rai Jerusaln, ra nariald ldui dizaqu bn rall recibir l rai con llrub carii. Zubn ra mn r ra posht nu ra mgul nan cabs ladi grup sht rai. Pablo nu Bernab guzubl biadidz rai gr ra cus nabn Dios con l rai, cum ziqu mn stubi naciuni guald lduu rall dizaqu. 5 Per iurn bld ra fariseo nariald ldui shtidz Jess, guasuld rall nu gunii rall: Rquini riugu dup part delicad sht nandii m israelit par gac salvar rall. Cha gudnaa obligar l rall tsanald rall tchi ly sht Moiss. Gac salvar rall iurn. 6 Bd ra posht nu ra mgul par bsd rall didz r. 7 Llduni tiemp biadidz rall. Iurn guasuld Pedro nu guni: Rniaa lu gr t nariald ldui dizaqu, cum ziqu nan t hia ziaa tiemp gudili Dios na entr l t. Nu bsheld m na par guagniaa dizaqu sht m lu ra mn nandii m israelit. Nu guald lduu rall dizaqu. 8 Dios rna lani lduu ra mieti; bn m

3Bsheld

15

Tiemp dz ni bdchini bld nguiu Antioqua. Na rall m Judea. Guzubl cagluaa rall ra mn nariald ldui dizaqu. Gunii rall: Par gac salvar t nap qu gun t cumplir custumbr riugu tubi part delicad sht nguln ziqu bqu Moiss lani ly par gudnaa cumplir. 2 Pablo nu Bernab biadidzn rai ra nguiu r llduni tiemp hasht gudildi didz rall. Por fin ra nariald ldui dizaqu, bn rall nombrar Pablo nu Bernab con sbld nguiu par ziaa rall Jerusaln. Guagun rall rgl asunt ni con los de ms ra posht con ra mgul nan cabs sht ra m nariald ldui Dios.

Gua Pablo nu Bernab ciud Jerusaln

251 recibir l rai cum ziqu shini m. Bd m Espritu Santo par cueznhi l rai igual ziqu bd m Espritu Santo par l hiaa. 9 Quhun Dios compai l rai igual ziqu l hiaa masi ad ndii rai m israelit. Bzun m lani lduu rai purqu guald lduu rai dizaqu sht m. 10 Aunqu l t nan t Dios quhun m salvar l rai, siempr riaglagu rnii t tsanald rai tchi ly sht Moiss. Nahin tubi ly dush par l rall; nil ra shtad gul hiaa, nil l hiaa ad bdndiiaa cumplir ly ni. Nahin tubi ly dush par l hiaa. Ad chu gndii gan gun cumplirin. 11 Per l hiaa bien nan hiaa, bn m salvar l hiaa ndig. Rniaa lu t na rall shini m purqu nal guc shtuu m l ra nandii m israelit. Nu na Jess Shtad sht gr ra nariald ldui dizaqu. 12 Gr rall bac dchi nu bqu diagu rall; iurn Bernab nu Pablo guzubl biadidz rai lla gua rai ladi ra mn de stubi naciuni. Nu bn Dios zihani milagr por l rai. Dios bnac zihani clas galguidz. 13 Iur gual biadidz rai, Jacobo guasuld nu guni lu ra mn: Iurne guadidza lu t nariald lduu dizaqu; gul bqu diagu. 14 Pedro biadidz lu hiaa lla bn Dios. Dz ni por primr vuelt gudili m ra nandii m israelit par gac rall shmn m. 15 Nd bruuin de acuerd con lo qu nabqu ra profet lani Sagradas Escrituras tiemp guahiet. Rnii rahin zd:

Hechos15 guabra t guzahia hiuu sht David nan ziqu hiuu dachi. Gucubia reinad shthi nagur. 17 Gnahin t par ra mn nandii m israelit quili rall na, nu ra mn sht gr naciuni narnab la, gac rall shmna. 18 Zni cagnii Dad dizd tiemp guahiet t gac ba mieti. 19 Por ni rniaa lu t shgaba. Ad p gunndii hiaa con ra nandii mn israelit per babr lduu rall con Dios. Ad chu gndii obligar l rall par tsanald rall ly sht Moiss. 20 Per guqu hiaa lu rall par ad gudii rall bel sht ra ma narun ra mn ofrecr ziqu ofrend lu ra dolo. Nu ad guqundii rall sa rall, nu ad gudii rall rn, nil bel sht ra ma nad bshdii rn. 21 Hia por llduni tiemp bildi ra mn ly nabqu Moiss cad iduu sht rall, nu cad dz nabzii lduu rall cagluaa ms l rall nabqu Moiss. 22 Iurn ra posht con ra mgul nan cabs nu gr ra nariald ldui dizaqu, gudili rall bld nguiu ladi lo mizm sa rall par bsheld rall l rai Antioqua con Pablo nu Bernab. Bn rall nombrar Silas con Judas. Judas stubi lll Barsabs. Na rall nguiu m rub ladi ra nariald ldui dizaqu. 23 Bntsau ra posht tubi cart par biaa rai narnii: L naa ra posht nu ra mgul nu gr ra nariald lduu dizaqu sht Jess naqureld Jerusaln, rsheld naa tubi salud par gr ra

16 Despus

Hechos15 nariald ldui dizaqu, ra nandii m israelit. Rsheld naa tubi salud l t gr ra naqureld Antioqua nu ra naqureld regiuni Siria nu Cilicia. 24 Nan naa bruu bld nguiu ladi naa. Bid rall ciud sht t par bid gunii rall lu t rquini tsanald t tchi ly nabqu Moiss par gac salvar t. Per ad bshlddii naa l rall. Nitiqu bid guchili rall shgab t; rniba rall gac circuncidar t nu gun t cumplir ly sht Moiss. 25 Por ni bdz naa de acuerd lu junt sht naa par gudili naa bld nguiu ladi naa par guid gun rai l t. Bsheld naa l rai con Pablo nu Bernab, nguiu narac shtuu hiaa. 26 Bernab nu Pablo na rai nguiu nabdchib ra vid sht rai lu galguti iur guagnii rai dizaqu sht Jesucristo, Shtdaa, lu ra mn. 27 Cagsheld naa lu t Judas nu Silas par gunii rall lu t ra cus nazed lani cart nanuaa rall. 28 Buu lduu Espritu Santo nu buu lduu naa par ad gudchbdii naa ni tubi ly dush guc t. Sulamnt run tucar gun t cumplir ra cus nazed lani cart cat rnii: 29 Ad gau t bel sht ra ma nabn mn ofrecer ziqu ofrend lu ra dolo, nu ad gau t rn, nil bel sht ra ma nanad bshdii rn, nu ad rqundii t sa t. Tal gap t l t lu gr ra cus r, zia t bien. Nd gual cart. Guan t con Dios. 30 Iurn bruu rai par ziaa rai Antioqua. Nd bt rai gr ra nariald ldui dizaqu. Bd rai cart guiaa ra mn nabd ngali.

252 bildi rall cart, nal bquit lduu rall nu gurdch lduu rall por lo qu nagunii lani cart. 32 Judas nu Silas bn rall recibir tubi pudr sht Dios par gunii rall ra cus narac shtuu Dios. Biadidz rai con llrub pudr sht m. Con zihani didz nagunii rai lu ra nariald ldui dizaqu, ban ra mn ni ms firm par tsanald rall shnez Dios. 33 Ban rai tubi tiemp ciud Antioqua. Despus ra nariald ldui Jess bn rall despedir l rai par babr rai Jerusaln. Gunii rall lu rai: Dushquilli Dios, bid gun t l naa. Guz t con bien. 34 Silas ad babrdii Jerusaln; bni Antioqua. 35 Pablo con Bernab ban rai Antioqua par guaglagu gunii rai dizaqu lu ra mn. Con stubi tant ra nguiu, cagluaa rai mn dizaqu sht Jess.
31Iur

bld dz, iurn Pablo gunii lu Bernab: Cha gui gugn hiaa nia gua ra nariald ldui dizaqu, gr ra ciud cat biagluaa hiaa ra mn ants. 37 Bernab guc ldi niuaa rai Juan Marcos 38 per Pablo ad ndii nianald Juan Marcos purqu ms ants bsang Juan Marcos l rai lugar nal Panfilia. 39 Gudildi didz rai por cuend r nu bsan sa rai. Bernab biaa Juan Marcos par ziaa rai Chipre. 40 Pablo gudili l Silas par tsanald Silas li. Ra nariald ldui dizaqu,

36Gudd

Bsheld Dios l Pablo segund viaj

253 biadidzn rai l m par gun m compai l Pablo nu Silas iurn guziaa rai lu shchini m. 41 Iurn Pablo nu Silas bruu rai nu gudd rai regiuni sht Siria nu Cilicia. Guagnii rai lu ra nariald ldui dizaqu par tsaglagu rall firm shnez Dios.

Hechos15,16 naqureld regiuni sht Asia. Por ni gudd rai ra regiuni sht Frigia nu Galacia par bdchini rai la raya sht Misia. 7 Nd bn rai llgab niut rai regiuni sht Bitinia per Espritu Santo ad bsndii niut rai nd. 8 Mejur gudd nez rai hasht Misia par guiet rai puert sht Troas. 9 Nd bluaal tubi nguiu lu Pablo guel. Gunhi tubi nguiu m Macedonia. Zuld mn ni nu rnll rugu lu Pablo. Rnill: Cha regiuni sht naa Macedonia par gnl compai l naa. 10 Iur gudd gun Pablo l nguiu, na Lucas nacaquaa libr r, bdn naa preparar viaj shtn naa par guzi naa Macedonia purqu Dios cagnab l naa gudiaa naa dizaqu par ra mn sht Macedonia.

16

Bdchini Pablo nu Silas gudchi Derbe nu Listra. Nd bdiagul rai tubi nguiu nariald ldui dizaqu; lll Timoteo. Shnia Timoteo na m israelit; l qu l riald ldui dizaqu. Per shtad Timoteo na m griego. 2 Gr ra mn nariald ldui dizaqu naqureld Listra nu Iconio, rnii rall na Timoteo tubi nguiu demasiad humild nu zaqu. 3 Guchi Pablo lu Timoteo par tsanldll l rai. Nu bn Pablo circuncidar l Timoteo ziqu na custumbr sht ra m israelit. Zni bni par ad blddii m israelit con l Pablo. Gr ra israelit naqureld lugar ni, nan rall shtad Timoteo nall m griego. 4 Gr ra gudchi nardd rai, ruadidzn rai ra mn nariald ldui dizaqu. Quadidz rai rsun nabd mgul nan cabs shchini Dios Jerusaln t par guzub diagu rall. 5 Ra mn nariald ldui Dios, guc rall ms firm lu ra dizaqu sht Jess. Dz con dz guarub grup sht shmn Dios cad gudchi.

Guanald Timoteo l Pablo nu Silas

bsndii Espritu Santo naluaa rai dizaqu lu ra mn

6Ad

Guel bluaal tubi nguiu lu Pablo; nall ziqu m Macedonia

Troas bdzepi naa lani barcu par zia naa tubld lani nis hasht Samotracia. Samotracia na tubi dani lani nisduu. Hasht stubi dz bdchini naa puert Nepolis. 12 De Nepolis bruu naa par Filipos. Filipos na tubi gudchi ms llrub lu gr ra gudchi sht Macedonia. Qureld ra m ruman nd, nu gr ra m sht gudchi bn rall rspti ly sht ra ruman. Guqureld naa Filipos bld dz. 13 Tubi dz nabzii lduu mn, bruu naa rua gudchi par bia naa rua tubi gugu. Ra mn bnee rsun nd nan tubi lugar cat ruadidzn rall Dios. Lugar ni guzub naa par gunii naa dizaqu lu ra

11Puert

Bdchini Pablo nu Silas gudchi Filipos

Hechos16 naa nabd ngali. 14 Ladi ra naa ni nan tubi naa l Lidia. Zdll gudchi sht Tiatira. Nu rtuull lari zaqu color morad. Naa ni guald ldui Dios per ad gundiill chu na Jess. Bd m llgab par guasll nu guald ldull dizaqu nacagnii Pablo. 15 Lidia briub nsll con shfamlill. Iurn gunill lu naa: Si tal nan t nahia shmn Jess, gul gudee lidcha t guan t bld dz. Lidia bnll rugu lu naa hasht bdan naa ldchill. 16 Guzac naa tubi vuelt iur zia naa lugar cat gudiaa didzn naa Dios, bdiagul naa tubi lligunaa. Npll tubi mdzab lani ldull. Rnll divini por pudr sht mdzab. Gunill ra cus nagac con ra mn. Zni bnll gan zihani dum par ra shlmll. 17 Lligunaa ni bid nldll l naa con Pablo. Fuert gunill: Dios nacabez gubee, bsheld m ra nguiu r. Cagluaa rall nez par gac salvraa. 18 Zihani dz bn lligunaa r zd. Glli, glli, fuert gunill; bid nldll l naa. Per bld Pablo nu guni lu mdzab nanan lani lduu lligunaa: Con pudr nabnee Jesucristo guiahia, rniaa lul por l sht m, bruu lani lduu naa r. Luegu luegu iurn bruu espritu dzab. 19 Iur gun shlam sht lligunaa, hiad ndii mud gun rall gan dum con pudr nagpll, gunazi rall Pablo nu Silas. Guagsan rall l rai lu gubiern nazub culani

254 galr. 20 Bagn rall l rai lu ra jusi nu gunii rall: Nguiu r na rall mn israelit. Cagtsatsu rall mn ciud sht hiaa. 21 Cagluaa rall creenci ad ndii de acuerd con ly ruman. Ad ndii mud guianldaa tchi rall purqu na hiaa m ruman. 22 Iurn bdzatsu mn cuntr Pablo nu Silas. Guniba gubiern par bruu shab Pablo nu Silas par bd hiagu rall l rai. 23 Despus hut bd hiagu rall l rai, bldagu rall l rai lachiguib. Nu guniba rall lu carcelr par gpll l rai con cuidad. 24 Iur bn carcelr recibir Pablo nu Silas, guagsnll l rai hasht tubi cuart nams dchichi. Nd bnll segur; bgsll gua rai lani tabl nal cepo. 25 Iur guc guruld guel, l Pablo nu Silas quadidzn rai Dios nu quuld rua rai cant lu Dios. Los de ms prsi nanan nd, caqu diagu rall. 26 De repnt bdchini tubi llu rub nabsnibi hasht cimient sht lachiguib. Gr ra puert sht lachiguib, bllalin nu ra cadn nalibi guiaa ra prsi, gulagu rahin lu guiuu. 27 Iurn gubani carcelr; gunall rua puert llal rahin. Gulull spad shtnll par qunill lo mizm lll. Bnll llgab gr ra prsi bllun. 28 Per Pablo gunall p nihun carcelr nu fuert gunii Pablo: Ad rgunidii ll. Gr naa zugaa naa nd. 29 Luegu iurn gunab carcelr tubi llni. Guat gullnll cat zugaa ra prsi. Nal rchchill

255 tant rdzbll. Bzullbill lu Pablo nu Silas. 30 Iurn gulull l rai lachiguib nu gunab ddzll lu rai: Dad, gunii lua lla guna par gac salvara? 31 Iurn repi rai: Gudubin ldul tsald ldul Jesucristo, ll con gr shfamlil par gun Dios salvar l t. 32 Iurn biadidzn Pablo nu Silas l carcelr dizaqu, lll con gr shfamlill naqureld ldchill. 33 Mizm guel ni carcelr gudbill lu rid cat bdiaa hiagu ladi rai. Luegu carcelr con shfamlill briub nis rall. 34 Iurn biaa carcelr l rai ldchill par bdll nagudu rai. Nal rquit lduu shfamili carcelr purqu gr rall hia guald lduu rall dizaqu. 35 Brguel rsili, ra gubiern bsheld ra suldad lu carcelr par gud carcelr libert l Pablo nu Silas. 36 Repi carcelr lu Pablo: Bdchini suldad sht gubiern par gunehia libert l t. Iurne guziaa t con bien. 37 Per Pablo gunii lu ra suldad: Ad chu guruu. Ra gubiern bn bdiaa hiagu naa lu ra mn. Ad bndii rall juzgar l naa segn ly ruman, nu nadap naa lo mizm derech nanap m ruman. Btiaa rall l naa lachiguib nu iurne rac shtuu rall cu t l naa llgachi. Pues guid ldu rall l naa lo mizm l rall. 38 Ra suldad bagun rall rsun lu ra gubiern gr naguchi Pablo lu rall. Bdzb ra gubiern iur bini rall Pablo nu Silas nap

Hechos16,17 rall derech cum m ruman. 39 Gua ra gubiern rua lachiguib. Guadidzn rall l Pablo nu Silas; gunii rall: Gul bn dispensar l naa por lo qu nabdn naa. Iurn bg rall l rai. Gunii rall: Gul bn favur; gul bruu gudchi sht naa. 40 Bruu Pablo nu Silas lachiguib par ziaa rai lidchi Lidia. Despus guniin rai lu ra nariald ldui dizaqu; gunii rai: Gul gac firm con didz sht Jess. Iurn bruu rai ciud ni.

17

Gudd Pablo nu Silas ra gudchi nal Anfpolis nu Apolonia par bdchini rai ciud Tesalnica. Nd zub tubi iduu sht ra m israelit. 2 Ziqu na custumbr sht Pablo, guhi iduu. Tsun llmal bni par guagniinull ra mn cad dz descans. 3 Bldi lani Sagradas Escrituras lu ra mn. Nu bluai ra mn Cristo nap qu gati m nu despus de guti m, nap qu tsasht m ladi ra tgul. Rnii Pablo: Lo mizm Jess nacagniaa lu t, na m Cristo el qu nagudili Dios. 4 Bld ra m israelit guald lduu rall dizaqu nu btsagu rall Pablo nu Silas. Zihani m griego narun adorar Dios, guald lduu rall, nu zihani naa tsel ra m rub narniba, guald lduu rall shtidz Jess. 5 Per los de ms ra m israelit nanad rialddii ldui dizaqu, nal bldn rall Pablo nu

Bdzatsu m gudchi Tesalnica

Hechos17 Silas. Gudili rall bld nguiu mal nandig canz ra nez. Gunii rall lu mn ciud par guas mn cuntr Pablo. Guatsut rall lidchi Jasn. Ziatili rall Pablo nu Silas purqu nan rall Jasn bd lugar qureld Pablo nu Silas. Rac shtuu rall gunazi rall l rai par gun rall intriegu l rai lu ra mn par gun rall juzgar l rai. 6 Per ad bdzldii rall l rai lidchi Jasn. Iurn guacaa rall Jasn; bshagui rall lll con sbld ra nariald lduu dizaqu. Guagsan rall l rai lu gubiern sht ciud. Gurushti ra nguiu mal. Gunii rall: Gudubi lugar cat riut Pablo rdzatsu ra m gudchi con ra creenci sht rall nu zed rall gudchi r. 7 Jasn bd lugar ldchill par l rall. Gr ra nguiu r nan rall cuntr ly sht Csar purqu rnii rall nap rall stubi ry nal Jess. 8 Iur bini ra mn ra cus nagunii rall, bdzatsu rall. 9 Per Jasn con sbld nagunazi rall, gudilli rall dum par gup rall libert. Bruu rall.

256 glli bn rall saber niaa gu nahin verd cum ziqu na lani Sagradas Escrituras. 12 De manr qu zihani nguiu israelit nu m griego, guald lduu rall dizaqu. Nu zihani naa tsel ra m rub, guald lduu rall dizaqu. 13 Tsana bini ra contrari naqureld Tesalnica de qu nan Pablo gudchi Berea, gua rall hasht Berea par guagtsatsu rall ra mn gudchi ni. Cagnii Pablo dizaqu lu ra mn. 14 Per ra nariald ldui Jess, luegu bsheld rall l Pablo hasht rua nisduu. Nitiqu Silas nu Timoteo ban rall gudchi Berea. 15 Ra naguagun compai l Pablo, guagsan rall Pablo ciud Atenas. Babrin rall rsun sht Pablo; rac shtui tsa rall Atenas. Luegu guziaa Timoteo nu Silas cat nan Pablo.

nariald ldui dizaqu naqureld Tesalnica, luegu luegu guguel gul nez rall l Pablo nu Silas. Ziaa rall gudchi Berea. Zqus bdchini rall nd, gua rall iduu sht ra m israelit. 11 Mn naqureld nd, ms nabn na rall qu ra israelit naqureld Tesalnica purqu gudubin lduu rall bqu diagu rall dizaqu nagunii Pablo, nu glli

10Ra

Bdchini Pablo nu Silas gudchi Berea

cabez Pablo l Silas nu Timoteo ciud Atenas, nal ad buudii ldi; ad gurdch ldi iur gunhi lu zihani dolo narun ra mn adorar. 17 Lani iduu sht ra m israelit biadidzn Pablo con los de ms mn narun adorar Dios. Nu cad dz rnii Pablo lu ra mn lu llgua cat rd rall. 18 Bld ra nguiu nan rsd ldai sht narnii rall estoicos nu sbld nguiu nan rsd ldai narnii rall epicreos, biadidzn rall Pablo. Nan rall gunii lu sa rall: P quadidz nd tant ruaddzll? Sbld rall gunii: Lluaa naa didz shtn stubi dios cubi quaddzll.

16Mientras

Nan Pablo gudchi Atenas

257 Rnii rall zni purqu bini rall Pablo cagnii dizaqu sht Jess, chu na m nu Dios bldisht l Jess ladi ra tgul. 19 Iurn biaa rall l Pablo tubi lugar nal Arepago cat rd ra m rub par guqu diagu rall p rnii ra ms. Nd gunii rall lu Pablo: Rac shtuu naa gac ba naa p run cuntien ra ldai cubi nazednul. 20 Rnil lu naa ra cus cubi na nunqu gadii guini naa. Rac shtuu naa gac ba naa p na ra cus naruaddzl. 21 Zni gunii rall purqu gr m Atenas nu ra m de stubi naciuni naqureld nd, ruu lduu rall cualquier cus cubi. Llduni tiemp hiad ruadidz rall stubi cus, nitiqu ra cus cubi nagur rini rall ruadidz lu sa rall. 22 Iurn Pablo guasuld gulu rall lugar nal Arepago nu guni: L t m Atenas, rnahia demasiad devociuni nap t par ra dios sht t 23 purqu tsana canza, rbahia lugar cat cabez ra dios sht t. Bdiagula tubi bcugu naqu tubi letrr luhin narnii: Dios nagadii chu gundii. Pues Dios naquhun t adorar sin qu gundii t, nana Dios r. Zed guniaa dizaqu sht m. 24 Na m Dios nabntsau gudchiliu nu gr ra cus nanan lanin. Rniba m gudchiliu nu gubee. Ad qurlddii m lani iduu nabntsau ra mn. 25 Ad rqunidii m ra cus naruntsau ra mn. Nitiqu p rquini m purqu mizm Dios rnee vid nu gr cus narquini hiaa.

Hechos17 ra mn nanar lu gudchiliu na rall shini Adn, nguiu nabntsau Dios iur bsinl m gudchiliu. Bn Dios punr ra tiemp nagubani gr ra naciuni nu lugar cat guqureld mn. 27 Bn Dios ni par quili ra mn li purqu rac shtuu m gr mieti gudiagul rall l m. Dios ad ndii zitu de l hiaa. 28 Por volunt sht Dios nacabez gubee, nadpaa vid nu por l m rnibi hiaa nez r nez r. Por l m qurldaa gudchiliu. Por volunt sht m nabniaa nu rdnaa dchini. Lo mizm gunii ra bld ms sht t: Na hiaa shini Dios. 29 Ziqu shini Dios, ad chu gun llgab de qu na m cum ziqu ra dzan naguctsau con or u bdchichi u gu. Mn runtsau rall cus ni ziqu na shgab rall. 30 Ad p gunii Dios lu ra mn tiemp guahiet tsana gadii gun rall l m per iurne s, rniba m lu mn gudubi gudchiliu, gun nadz mud nanabani rall nu guabr lduu rall con Dios 31 purqu Dios hia bn m designar tubi dz nagun m juzgu ra mn. Dios gul tubi nguiu nagun juzgu gr mn lu gudchiliu. Verd nahin purqu bldisht Dios nguiu r ladi ra tgul. 32 Iur bini ra mn lo qu nagunii Pablo de qu tsasht ra tgul, nan rall bn burn. Sbld rall gunii rall lu Pablo: Mejur stubi dz guqu diagu naa ra shtdzl. 33 Iurn Pablo gubi. Bsanghi l ra mn, 34 per bld rall guald
26Gr

Hechos17,18 lduu rall dizaqu nu guanald rall Pablo. Ladi ra mn ni nan tubi nguiu l Dionisio. Nall miembr sht partid Arepago. Nu nan tubi naa l Dmaris con zihani ra naguald lduu dizaqu sht Jess.

258 Ad nahia responsabl tal guniti alm sht t. Iurne guziahia lu ra m nandii m israelit. 7 Bruu Pablo iduu. Ziai lidchi tubi nguiu naqureld cu iduu, lll Justo nu run Justo adorar Dios. 8 Jf sht iduu lll Crispo. Guald lduu Crispo Jesucristo con gr shfamili Crispo. Nu zihani mn Corinto bini rall dizaqu nu guald lduu rall nu briub nis rall. 9 Tubi guel Pablo gun lu Jess. Bluaal m lull nu gunii m: Ad rdzbdiil. Guaglagu gunii dizaqu lu ra mn 10 purqu na quhuna compai ll par ad chu gunzidii ll par qunidii rall ll. Napa zihani mn natsald ldui dizaqu ciud r. 11 Pablo ban tubi iz guruld ciud Corinto par cagluai dizaqu sht Jess. 12 Lani ra dz nacagniba Galin; nall gubernadur sht regiuni Acaya; ra israelit bn rall cuntr Pablo nu biaa rall Pablo lu tribunal. 13 Nd gunii rall lu gubernadur: Nguiu r cagluall ra mn nu riald lduu mn shtdzll. Rnill lla gun ra mn adorar Dios stubi ldai nan cuntr ly sht ra m ruman. 14 Hia guzubl Pablo par guadidz Pablo, iurn Galin gunii lu ra israelit: Si tal nd rac trat tubi delit rub ziqu tubi galguti, pues guqu diaga shtidz t 15 per ld zndii. Rac trat nitiqu ly sht t con didz nu ra l nanuaa t. Gul bn rgl asunt ni lo mizm l t. Ad nahia jusi sht ra cus naquhun t.

18

Despus de ni, bruu Pablo Atenas par ziai ciud Corinto. 2 Nd bdiagulhi tubi m israelit; lll Aquila. Zed nguiu r tubi regiuni nal Ponto. Ants Aquila nu tslll Priscila gubi rall Italia purqu ry Claudio guniba guruu grt m israelit ciud Roma. Pablo guagn l Aquila ldchi. 3 Cum npi mizm dchini nanap Aquila bni lidchi Aquila par bn rai dchini. Btib rai lari nald nagulluii par hiuu lari. 4 Ra dz narzii lduu mn, Pablo ria iduu cat riagni dizaqu lu ra mn. Zihani rall guald lduu rall nagunii Pablo, m israelit nu ra nandii m israelit. 5 Tsana bruu Silas nu Timoteo regiuni Macedonia, bdchini rall Corinto. Iurn Pablo bsangall dchini shtn lari nald par guaglgui nitiqu dchini sht dizaqu. Guniinhi m israelit qu Jess na Cristo el qu nacabez rall t gudchni gudchiliu. 6 Per ra israelit bn rall cuntr Pablo nu gunii rall didz fier guc Pablo. Repi rall: Zed gusigul l naa con bishi nanual. Iurn Pablo bdchbi shbi lu ra mn; nu guni: Hia beld guniaa dizaqu sht Jess lu t. Ad ndii t guaa thin.

Pablo bdchini gudchi Corinto

259 bg Galin ra mn lu tribunal shtnll. 17 Gr ra griego gunazi rall l Sstenes par bd galn rall delant lu gubernadur. Sstenes nall jf sht iduu, per l gubernadur hiad bndii cas nacanihun ra mn.

Hechos18,19
Cagnii Apolos dizaqu lu ra m Efeso
24Bdchini

16Iurn

Pablo zihani dz ciud Corinto. Despus bni despedir ra m nariald ldui dizaqu nu bpi barcu con Priscila nu Aquila par ziaa rai regiuni Siria. Ants tsepi rai barcu puert nal Cencrea, bgaa mn guc Pablo. Zni bni cumplir tubi proms lu Dios. 19 Tsana bdchini rai ciud Efeso, Pablo bsni l Priscila nu Aquila. Guhi iduu sht ra israelit. Nd biadidznhi ra mn nard. 20 Ra mn bn rugu lu Pablo par guni ms tiemp con l rall per Pablo ad ndii. 21 Mejur bni despedir ra mn; rpi: Rquini tsahia Jerusaln par sua pendient lu lan nazed. Con volunt sht Dios guabra stubi vuelt con l t. Bepi Pablo barcu. Gubill Efeso. 22 Despus bdchni puert Cesarea nu guall Jerusaln par guaguni saludar gr ra nariald ldui dizaqu ciud Jerusaln. Luegu bagri par Antioqua. 23 Zihani tiemp guqurldi ciud Antioqua. Despus brui stubi vuelt par guaguni visitar ra mn nariald ldui Dios regiuni sht Galacia nu Frigia. Guniin Pablo l rall tsaglagu rall firm shnez Dios.

18Ban

Bagr Pablo ciud Antioqua

tubi nguiu ciud Efeso; lll Apolos. Nall m israelit. Glll ciud Alejandra. Nal nasini guc Apolos par ruaddzll dizaqu sht Dios. Bien bluall nu guasll Sagradas Escrituras. 25 Nanll bid Jess gudchiliu par gun m salvar ra mn natsald ldui l m. Con gudubin ldull bluall ra mn chu na Jess. Bien nanll Juan Bautista bchub nsi ra mn per gadii guc badiill ra nacanald Jess rriub nis rall ziqu shmn Jess. 26 Apolos ad bdzbdii gunill lu ra mn lani iduu, per iur bini Priscila nu Aquila nagunii Apolos, gunab rall l Apolos stubi lad. Biadidzn rall l Apolos ra cus nad riasdiill de qu Jess bshldi Espritu Santo par cueznhi l mn nariald ldui Dios. 27 Tsana bn Apolos llgab tdll regiuni sht Acaya, ra m Efeso nariald ldui Dios, bn rall compai l Apolos par tshi nd. Bqu rall tubi cart lu ra mn Acaya t par gun rall recibir Apolos. Iur bdchini Apolos Acaya, nal bnll compai ra shmn Jess par cagsd rall shtidz Dios. Ms ants Dios bn compai l rall par tsald lduu rall dizaqu. 28 Bildi Apolos lani Sagradas Escrituras lu ra mn israelit. Bluall de qu Jess na Cristo nabsheld Dios lu gudchiliu hasht guc rall cunform lo qu nagunii Apolos.

19

Bagr Pablo gudchi Efeso

Nan Apolos ciud Corinto tsana gudd Pablo lugar

Hechos19 lani dani par bdchni ciud Efeso. Nd bdiagul Pablo zihani nariald ldui dizaqu. 2 Repi Pablo lu rall: Iur guald lduu t shtidz Jess gu bn t recibir Espritu Santo lani lduu t? Iurn repi rall: Ni siquier bini naa gu nan Espritu Santo u ndii Espritu Santo. 3 Iurn gunab didz Pablo lu rall stubi vuelt: Lla briub nis t? Repi rall: Ziqu bchub nis Juan Bautista ra mn. 4 Iurn gunii Pablo lu rall: Juan Bautista bchub nsi ra mn iur bn nadz rall mud nanabani rall. Nu gunii Juan lu rall tsald lduu rall Jess nan Cristo nagudchini despus de Juan. 5 Iur bini ra nguiu r nagunii Pablo lu rall, briub nis rall por l Jess. 6 Bdchib Pablo guiai guc rall; luegu bdchini Espritu Santo lani lduu rall nu cad l rall gunii rall stubi diz. Gunii rall didz narun rall recibir por pudr sht Dios. 7 Ra nabn recibir Espritu Santo na rall cum ziqu chib chup nguiu. 8 Durant lu tsun mbehu Pablo gua iduu sht ra m israelit. Gudubin ldi guniinhi ra mn, nu guald lduu rall lo qu nacagnii Pablo. Ad rdzbdii Pablo. Cagni por l Jess tsut mieti cat rniba Dios ziqu ry. Ra mn ban rall cunform lo qu nagunii Pablo. 9 Per bld m israelit ad gualddii lduu

260 rall shtidz Jess tant nagudchi lduu rall. Delant lu ra mn gunii rall l nez naquadidz Pablo, na mal. Iurn Pablo biequi lu rall; biai gr ra nariald ldui dizaqu lani tubi hiuu shcuel lidchi tubi nguiu l Tiranno. Nd bluaa Pablo l ra mn glli glli. 10 Zni guaglagu ban Pablo chup iz ngali, de manr gr mn naqureld regiuni sht Asia bini rall dizaqu sht Jess. Ra israelit nu ra nandii m israelit, bini rall shtidz Pablo. 11 Dios bd pudr guiaa Pablo par bni zihani milagr rub 12 hasht ra panit nu ra lari nabgald Pablo, guan mn lu narac lluu. Bac ra narac lluu nu bruu ra mdzab nanan lani lduu ra mn. 13 Per bld ra israelit canz rall; rgu rall mdzab lani lduu ra mn. Guc lduu rall niacaa dchini rall l Dad Jess par nag rall mdzab. Gunii rall lu espritu mdzab: Gul bruu. Rnibahia l t por pudr sht Jess, el mizm lhi nacagnii Pablo. 14 Zni bn gadchi shini tubi nguiu israelit nal Esceva. Na Esceva tubi jf sht ra bshuzi. 15 Guzac tsana bn shini Esceva nag rall espritu mdzab, bquebi mdzab lu rall: Nana Jess. Nana Pablo per l t chu na t? 16 Iurn nguiu nanap espritu mdzab lani ldui, gunzill l ra shini Esceva. Bd mdzab galn. Con gudubi furs shtll bnll gan lu guz gadchi nguiu. Guc rall rid. Bruu gullun rall lugar ni

261 sin shab rall. 17 Gr ra naqureld ciud Efeso, bini rall p guc. Nal bdzb rall nu gunii rall: Llrub na pudr sht Dad Jess. 18 Iurn zihani ra nariald ldui dizaqu, bquebi rall ra cus mal nabn rall ants. 19 Nu zihani ra mn nabsd blli, bedn rall shlibr rall par bzai rall libr delant lu ra mn. Gul rall prci sht libr. Lasaquin cincuenta mili bll bdchichi. 20 Zni guaglagu brts dizaqu con llrub pudr. Zihani mn guat rall shnez Jess. 21 Despus de ni, Pablo bni llgab par tsaguni visitar ra lugar sht Macedonia nu Acaya par tsaglgui viaj shthi hasht Jerusaln. Guni despus de tshi Jerusaln, guziai ciud Roma. 22 Iurn bshldi chup shi par Macedonia. L rall Timoteo nu Erasto purqu Pablo ban stubi tiemp regiuni sht Asia.

Hechos19 shchini hiaa. 26 Per cum nan t Pablo cagnill lu ra mn, ra dios naruntsau ra nguiu ndiin Dios. Zni riald lduu zihani mn, ld nitiqudii nd m Efeso sino qu casi gudubi regiuni sht Asia. 27 Demasiad nadzb na nd purqu shchini hiaa, zdchini dz hiad ndii dchini gudnaa. Nu lo mizm iduu cat cabez dios Diana, zdchini tiemp hiad tsdii mn iduu. Zni gac desprci pudr sht Diana, el qu narun ra mn adorar gudubi gudchiliu. Nan hiaa gr gudchiliu quhun rall adorar l Diana. 28 Iur bini rall nagunii Demetrio, nal bld rall. Gurushti rall; gunii rall: Gubani Diana dios shtnaa. Llrub na Diana. 29 Nal bdzatsu ra mn gudubi ciud. Gunazi rall chup nguiu naquhun compai l Pablo. Tbill l Gayo; stbill l Aristarco. Na rall m Macedonia. Bshagui ra mn l Gayo nu Aristarco hasht lugar cat rd mn. 30 Guc lduu Pablo niut Pablo lugar ni par nianiinhi ra mn, per ra nariald ldui dizaqu, ad bsndii rall nia Pablo nd. 31 Nu ra bld gubiern sht Asia nartsagu Pablo, bsheld rall rsun lu Pablo; bn rall rugu lu Pablo de qu tsutdii nd. 32 Lu junt sht ra mn gurushti rall tubi cus. Stubi tant rall gurushti stubi cus purqu nal bdzatsu rall, per ms zihani rall nabd, ad guc badii rall rsun pziel bd rall. 33 Per nan bld ra israelit nacagsini l Alejandro par

dz ni ras ra m Efeso cuntr Pablo por shcuend dizaqu. 24 Tubi nguiu l Demetrio runtsull dzan con bdchichi. Nap rahin figur sht iduu cat cabez dios nal Diana narun ra mn adorar. Ra mn naruntsau dzan, run rall gan zihani dum. 25 Bt Demetrio gr ra sall nu ra nanap lo mizm dchini r. Gunill lu ra nguiu ni: L t Dad, cum ziqu nan t nadpaa tubi vid zaqu; ad p rndii falt par l hiaa purqu segur na dum nardchib

23Tiemp

Ras ra m Efeso cuntr Pablo

Hechos19,20 gunii Alejandro lu ra mn favur sht ra m israelit. Alejandro quhnll si con guiai par guac dchi ra mn. 34 Per iur bd ra mn cuend Alejandro nhi m israelit, gurushti rall ziqu chup iur. Gunii rall: Gubani Diana, dios sht hiaa. Llrub na Diana. 35 Iur bsac dchi prsnt l ra mn, gunill: L t Dad, gr m gudchiliu nan rall de qu nadpaa iduu cat cabez dios Diana. Llrub nhi. Nan t nadpaa dzan Jpiter nabiet lu gubee. 36 Nd ad chu rndii negar. Gul cuez; ad p rndii t. Ad p ziaa gundii t. Gul bn llgab lla gun t. 37 Ra nguiu nazedn t, ad quhun rall ofender nu ad cagnii rall cuntr dios sht hiaa. 38 Tal Demetrio nu ra narunnull dchini, nap rall dishibi con stubi mn, par ni nan gubiern nu nan ra jusi par gun rall rgl. Nd cad l rall quili rall derech sht rall. 39 Per si tal rac shtuu t stubi cus, gac rglin lu junt per gaquin legal 40 purqu nan peligr par l hiaa gun gubiern ruman acusar l hiaa ziqu enemigu sht gubiern. Ad ndii mud p gunii hiaa lu rall pziel bas ra mn. 41 Iur gual gunii prsnt zd, btts ra mn.

262 Bni despedir l rai con tubi abras par ziai Macedonia. 2 Gr ra lugar sht Macedonia guaguni visitar nu guniinhi gr ra nariald ldui dizaqu t tsaglagu rall firm lu shnez Dios. Despus ziai par regiuni Grecia. 3 Nd bni tsun mbehu. Iurn gubi par gunzi barcu nu guziai Siria. Nd bini Pablo caguili mn mud par gti. Hiad gualdii guall con barcu, mejur bagri nez ziai. Guddi stubi vuelt Macedonia. 4 Gadchi nguiu bn compai l Pablo; gudchibl rall hasht ciud Tesalnica. L rall Spater m Berea. Stubi l Aristarco. Stubi l Segundo; na rall m Tesalnica. Stubi l Gayo m Derbe. Stubi l Tquico nu Trfimo nazed regiuni Asia. Nu zugaa Timoteo. 5 Gulez rall l naa, Pablo nu Lucas, hasht ciud Troas. 6 Bdan naa ciud Felipos hasht gudd lan naru m israelit guetshtildi sin levadur. Iurn bdzepi naa barcu. Guz naa gai dz par bdchini naa Troas. Nd bdan naa gadchi dz con ra nguiu nacabez l naa.

20

Iur gual btts ra mn lu junt, Pablo gunab ra nariald ldui dizaqu par guniinhi l rai ms enseans.

Gua Pablo Macedonia nu Grecia

dz sht llmal bd ra nariald ldui dizaqu par bshull rall guetshtildi par gu rall. Zni ragn lduu rall la Santa Cena. Bluaa Pablo l rall hasht guruld guel purqu grguel nap qu gurui. 8 Bd rall lani cuart nan pis guiaa nu rquguii zihani llni lani cuart. 9 Nd zub tubi sultr rua ventan sht cuart. Lll Eutico. Por llduni tiemp gunii

7Primr

Nan Pablo ciud Troas

263 Pablo lu ra mn; sultr ni gunazi mbcald lll. Nilli nagsill nu dizd pis tsun hasht lu guiuu gulgull. Gtill. Gualdisht mn lll. 10 Iurn Pablo biti hasht cat gulagu sultr. Bachu Pablo par guddchi Pablo lll. Iurn gunii Pablo lu ra mn: Ad rdzbdii t purqu hia bagr gubnill stubi. 11 Iurn bepi Pablo par guiaa. Bshlli guetshtildi par guduhi. Nu guaglagu biaddzi hasht brguel. Iurn gubi. 12 Ra mn biaa rall sultr ldchi nabni. Nal gurdch lduu rall.

Hechos20 nan cabs shchini Dios ciud sht Efeso. 18 Iur bdchini rai, Pablo gunii lu rai: L t nan t lla mud gubania dizd primr dz na belda Asia. 19 Gudubi tiemp guqureldna t, bna sirv lu Dios galnaduu shtna. Nu nal gulagu nis slua por tant nagudchi lduu ra mn. Quhuna sirv lu m bien aunqu zihani vuelt bn mn israelit cuntr na. 20 Bluahia l t dizaqu sht Jess lidchi t nu cat bd t par bien sht t. Ni tubi didz sht Jess, ad bcachi ldudiaa. 21 Rniaa lu ra m israelit nu lu ra nandii m israelit guabr lduu rall con Dios. Gusan rall nez mal nu tsald lduu rall Jesucristo, Shtdaa. 22 Iurne guziahia par Jerusaln purqu Espritu Santo cagshldi na nd. Ms ad gundiaa cuend p saca nd. 23 Nitiqu nana lo qu Espritu Santo gunii lua de qu gr ciud cat riahia, gun ra mn cuntr na hasht lachiguib gutiaa rall na. 24 Per ad b rnidiaa p runn ra mn na. Nitiqu rac shtuaa guzala dchini nabnee Jess guiahia. Na m Shtada. Nap guniaa lu ra mn qu Dios cagnab m ziqu tubi favur gr ra mn par gac rall shini m. 25 Ants guniaa lu t lla tsut t nez lu gubee cat rniba Dios, per iurne nana ni tubi de l t hiad guabrdii gun t lua stubi vuelt. 26 Rniaa lu gr t, bna gan lu dchini nabnee Dios guiahia. Si tal tubi t ad tsalddii lduu t Jess nu guniti alm sht t, ad ndiaa responsabl 27 purqu gr

naa gudchibl naa con barcu. Bia naa hasht gudchi Asn par biagllii naa Pablo ziqu guni lu naa ants. Li por guhi bdchni Asn. 14 Tsana bdiagul naa li Asn, iurn tubs bdzepi naa barcu par zia naa tubi gudchi nal Mitilene. 15 Nd bruu naa par bdd naa brguel cu tubi dani lani nisduu l Quo. Hasht stubi dz bdchini naa puert nal Samos. Bzii lduu naa gudchi sht Trogilio. Hasht stubi dz bdchini naa ciud Mileto. 16 Zni bdn naa purqu Pablo ad gundii nni llduni tiemp Asia. Ad gundii Pablo nia Pablo Efeso purqu rac shtui gudchni pront Jerusaln par shi pendient lan narnii rall Pentecosts. Guc ldi nadchinighi.

De Troas guat Pablo gudchi Mileto


13L

nan naa ciud Mileto, guniba Pablo guid ra mgul

17Tsana

Shtidz Pablo lu ra mgul sht Efeso

Hechos20,21 lo qu nagunii Dios lua, gunihia lu t. Ni tubi didz ad bcachi ldudiaa de l t. 28 Iurne mizm l t gul gup l t. Nu gul gup ra grup mn nariald ldui dizaqu purqu Espritu Santo bn m punr l t cum cabs sht rall. Por ni gul bluaa shtidz Jess lu ra nariald ldui Jess. Jess bnee m vid sht m ziqu prci par gac salvar t. 29 Nana tsana guziahia, gudchini ms fals nagun dai ra nacanald shnez Dios. Ziqu ma dush nardchini llgurrali llili, rtts ma ra llili. Zni gudchini ra ms fals ladi t. 30 Lo mizm ladi t guruu bld nguiu naguluaa bishi lu ra nariald ldui Jess par tsanald rall nez mal. 31 Gul gup cuidad nu gul bsagn lduu t purqu durant lu tsun iz, dz la guel, ad gulzdii guniina l t. Nis zub slua bluahia l t. 32 Iurne gusana l t con Dios nu con dizaqu sht m. Cagniaa lu t na t bcha. Nal rac shtuu Dios l hiaa. Dizaqu sht Dios napin pudr par tsald lduu t ms par gac t firm lu shnez Dios. Cagnaba lu m gunee m gr ra cus zaqu nanap m par ra m nagudili m par gac rall shini m. 33 Nunqu ad rzbidii lduaa dum par gaca ricu purqu ld par ndii cagluahia l t. Nu ad rzbidii lduaa lari chul par gacua. 34 Cum ziqu nan t bna dchini con prupi guiahia par gudilia gr narquinia nu par bda narquini ra naguzn na. 35 Siempr bluahia l t nap qu gun t dchini par gun t

264 compai ra nanad b npdii. Ragn lduaa didz nagunii Dad Jess tsana gunii m: Ms rquit lduu hiaa gud hiaa nacaa mn, lddii gunee mn nacaa hiaa. 36 Iur gual gunii Pablo ra didz r, bzullibi Pablo par guniinhi Dios. Bn Pablo orar con gr ra nabqu diagu nagunii Pablo. 37 Gr rall bini rall purqu gubini lduu rall. Guddchi rall l Pablo nu btsagrua rall l Pablo. 38 Nal gubini lduu ra mn purqu gunii Pablo lu rall hiad guabrdii gun rall lhi stubi. Iurn gr rall guagun rall compai l Pablo hasht rua barcu.

21

Bsan naa ra nariald ldui dizaqu par bdzepi naa barcu. Bia naa tubld hasht tubi dani lani nis nal Cos. Brguel guz naa; bdchini naa hasht stubi dani lani nis nal Rodas. Nd bruu naa stubi par bdchini naa puert nal Ptara. 2 Puert Ptara bdiagul naa tubi barcu naguruu par Fenicia. Bdzepi naa barcu ni. 3 Iur ziaz naa lu nis, gun naa lu dani lani nis nal Chipre. Banin lad rubs cat ziaz barcu. Bia naa hasht Siria. Bdchini naa puert sht Tiro cat bsan barcu cargu. Nd bdiet naa barcu. 4 Bdzel naa ra nariald ldui dizaqu nu bdan naa gadchi dz con l rall. Espritu Santo bldagu llgab guc rall lo qu nagac cumplir con Pablo. Gunii rall lu Pablo ad tsdii Jerusaln. 5 Iur

Bagr Pablo Jerusaln

265 bz gadchi dz, bruu naa. Gr ra nariald ldui dizaqu con tsel rall nu shini rall, bn rall compai l naa hasht fur ciud. Bdchini naa rua nisduu. Nd bzullibi naa par biadidzn naa Dios. 6 Iurn bdn naa despedir l rall con abras par bdzepi naa barcu. Hia cad l rall bagr rall lidchi rall. 7 Bruu naa Tiro. Guz naa lu nis hasht Tolemaida. Bdiet naa barcu nd, nu bdn naa saludar ra nariald lduu dizaqu nu bdan naa con l rall tubi dz. 8 Brguel Pablo con gr nazugaan li, bruu naa par bia naa ciud sht Cesarea. Nd bia naa lidchi Felipe el qu narnii dizaqu sht Jess lu ra mn. Ants bn ra posht nombrar l Felipe ziqu tubi muz ladi gadchi nguiu naquidz alimnt par ra prubi. Bann naa Felipe ldchi. 9 Nap Felipe tap shtspll. Guz rall lligunaa; gunii rall enseans narun rall recibir por pudr sht Dios. 10 Hia zihani dz guqureld naa Cesarea tsan bdchini tubi m Judea nal Agabo. Nall muz sht Dios nu gunill ra enseans nabnll recibir por pudr sht Dios. 11 Agabo bed gunll visitar l naa. Gunzill cinturn sht Pablo nu bldbill gurup guall con gurup guiall; gunill: Espritu Santo cagnii zd mud guldibi ra israelit gua nashtn cinturn r. Gun rall intriegu nashtn cinturn lu ra nandii m israelit. Gaquin Jerusaln. 12 Iur bini naa zd, l naa nu ra m Cesarea bdn naa rugu

Hechos21 lu Pablo par ad tsdii Pablo Jerusaln. 13 Per Pablo gunii lu naa: Ad rndii t purqu ms rsbini t lduaa. Masi iurne guldibi rall na ziqu tubi prsi, nahia cunform. Masi quini rall na ciud Jerusaln, nahia dispuest gatia por Dad Jess. 14 Ad bdndii naa gan naz naa lull. Iurn ad biaddzdii naa ms; nitiqu gunii naa lu Pablo: Rac shtuu naa gac cumplir volunt sht Dios. 15 Despus bdn naa preparar par bia naa Jerusaln. 16 Bld ra m Cesarea nariald lduu dizaqu, bn rall compai l naa con tubi nguiu m Chipre. Lll Mnasn. Npll tubi lidchi Jerusaln cat bdan naa. Hia guahiet guald lduu Mnasn dizaqu sht Jess.

bdchini naa Jerusaln; ra nariald ldui dizaqu, nal bquit lduu rall; gun rall lu naa. 18 Brguel bian naa Pablo; biadn naa visitar l Jacobo. Nd zub ra mgul nan cabs shchini Dios. 19 Pablo bni saludar l rall. Iurn biaddzi tubi por tubi ra cus nabni por pudr sht Dios ladi ra mn de stubi naciuni. 20 Iur bini ra mgul nabiadidz Pablo, gunii lul sa rall: Nal nabn na Dios. Llrub na pudr sht m. Iurn gunii rall lu Pablo: Gun Dad, zihani m israelit guald lduu rall dizaqu. Na rall zihani mili, per gr rall rnii rall rquini guianldaa tchi ly

Guagun Pablo visitar l Jacobo


17Iurn

Hechos21 sht Moiss. 21 Iurne bini rall de qu ll caglual gr ra israelit naqureld stubi lugar, ad gndii rall cumplir nabqu Moiss. Nu bini rall rnil de qu ad gqudii circuncidar ra shini rall, nil tsaglagu rall custumbr shtnaa. 22 P gudnaa iurne? purqu segur gac ba rall ll bed guzl. 23 Mejur gnl lo qu nagunii naa lul. Nan tap nguiu ladi hiaa. Cabezn rall tubi proms gud rall lu Dios. Bn rall prometer tubi cus lu m. 24 Ll biaa l rall iduu par gun t ofrecr bld ma ziqu ofrend par Dios. Gudilli gasht sht rall nu despus guz t gugaa t guc t. Zni gud ra m israelit cuend de qu ad ndii verd shcundl nabini rall, sino qu gud rall cuend nul canldl ly sht Moiss. 25 Per ra nandii m israelit nu guald lduu rai dizaqu, hia bqu naa lu rall ms ants de qu ad p qudnidii lduu rall por ra cus r. Nitiqu ad gudii rall bel nabn ra mn ofrecr ziqu ofrend lu ra dolo. Nu ad gudii rall rn, nil bel sht ra ma nanad bshdii rn, nu ad qundii rall sa rall.

266 mr gual guz gadchi dz nagunii Pablo, bld ra israelit nazed regiuni Asia, gun rall lu Pablo lani iduu rub. Btsatsu rall gr ra mn nu gunazi rall l Pablo. 28 Gurushti rall: L t m israelit, gul bn compai l naa purqu nguiu r canzll gr lad. Cagluall ra mn ldai nan cuntr naciuni sht hiaa nu cuntr ly sht Moiss nu cuntr mizm iduu sht Dios. Nu iurne gulutll lani iduu bld m griego. Zni quhnll manchar lugar santu r. 29 Zni gunii rall purqu ants gun rall Pablo canznhi Trfimo ladi ciud. Trfimo nall m Efeso. Por ni bn rall llgab de qu Pablo biaa l Trfimo lani iduu. 30 Nal bdzatsu ra mn gudubi ciud nu bdchini gullun rall iduu par gunazi rall Pablo. Bshagui rall l Pablo par guald rall Pablo lani iduu. Luegu bsau rall iduu. 31 Hia guc lduu rall niaguini rall Pablo. Iurn gua rsun lu capitn sht ra suldad ruman de qu gr mn sht ciud nal bdzatsu rall. 32 Iurn bt capitn ra suldad nu ra sa narniba capitn. Bdchini gullun rall cat r ra mn. Iur gun ra mn lu capitn nu ra suldad, gulez bd rall sht Pablo. 33 Iurn guabigu capitn; biall Pablo prsi. Guniball blibi Pablo con chup cadn. Despus gunab didz capitn: Chu na nguiu r? P bnll? 34 Nal gurushti ra mn nu nal ruid bqu rall. Hia gunii mn tubi cus; stubi tant gunii rall

27Hia

Pablo biaa guz tap nguiu par bn rall segn ly nabqu Moiss. Brguel stubi dz bn rall cumplirin. Luegu guat rall iduu par bn Pablo visi lu ra bshuzi p dz gun cad tubi rall ofrecr ra ma ziqu ofrend lu Dios.

Lani iduu gunazi mn Pablo prsi


26Iurn

267 stubi cus. De mud ad guasdii capitn p gunii rall. Mejur biaa capitn l Pablo cuartel. 35 Iur bdchini rall rua cuartel par tsepi rall, ra suldad bldisi rall l Pablo guiaa purqu tant bd mn caguini rall l Pablo. 36 Gr ra mn nacanald, gurushti rall: Gtill; gtill.

Hechos21,22 guaruba nd Jerusaln. Gamaliel guc shmsa. Bluai na ly sht shtad gul hiaa. Con gudubin lduaa bna sirv lu Dios, igual ziqu quhun t iurne. 4 Ants guzunalda ra nariald ldui dizaqu par gati rall. Nu gunazia prsi nguiu nu ra naa par btiahia l rall lachiguib. 5 Jf sht ra bshuzi nu gr mgul narniba, nan rall p bna. L rall bnee rall cart par biahia lu ra bchi sa hiaa naqureld ciud Damasco. Nd niaglla ra nariald ldui Jess. Qud rall con cadn; ned guna l rall Jerusaln par gac cashtigu rall.

22

l ra suldad gulut l Pablo lani cuartel; Pablo repi lu capitn: Zac guniaa lul chup didz? Bquebi capitn lu Pablo iurn: Per ll rac ruaddzl griego. 38 Ld ldiil m egipcio nabtsatsu ra mn ca dz cuntr gubiern ruman? Biaa m egipcio tap mili nguiu mal hasht lum cat ndii mn. 39 Iurn Pablo bquebi lu capitn: Nahia m israelit. Gula Tarso, ciud rub sht regiuni Cilicia. Tarso na cat gula. Bn favur, bnee permisi t guniina ra mn. 40 Bd capitn permisi. Iurn guzuld Pablo lu shquilier cat repi mn rua cuartel. Bn Pablo si con guiai lu ra mn par guac dchi rall. Iur bac dchi rall, Pablo gunii lu rall con diz hebreo: L t Dad nu ra mgul, rac shtuaa guqu diagu t p guniaa. 2 Iur bini ra mn Pablo cagnill lu rall con diz sht rall, dcht bac rall. Pablo gunii lu rall: 3 Nahia israelit; gula ciud Tarso regiuni sht Cilicia per
37Mr

Bquebi Pablo lu ra mn chu na Pablo

Biadidz Pablo lu ra mn lla bqui shmn Jess

ziaza nez, hia mr gudchinia Damasco, quier guruld dz, de repnt gut tubi llni cat ziaza. Nahin tubi llni fuert nabdchini nez lu gubee. 7 Gulaga lu guiuu. Luegu binia tubi voz nagunii lua: Saulo, pziel rzunldl na? 8 Iurn gunab didza: Chu ll Dad? Iurn gunii voz lua: Nahia Jess m Nazaret. Rzunldl na. 9 Ra naziana gun rall lu llni nu nal bdzb rall per ad bnidii rall didz sht nagunii lua. 10 Iurn repia: Dad p rac shtul guna? L Dad Jess gunii lua: Guasht ngali nu guaglagu shnzl par Damasco. Nd gunii mn lul guad nagnl. Gunii rall lul p cus rniba Dios gnl. 11 Per llni bsan na ciegu. Hia ra sahia gunazi rall guiahia par guc bdchinia Damasco.

6Iur

(Hch. 9.119; 26.1218)

Hechos22 guqureld tubi nguiu lll Ananas. Humild nall nu canldll tchi ly nabqu Moiss. Gr ra israelit naqureld Damasco, rnii rall Ananas na m zaqu. 13 Ananas bid gun na; iur bdchnill, nll lua: Bchi Saulo, guabr gunal stubi vuelt. Iurn luegu luegu gubahia stubi vuelt nu gunahia lu Ananas. 14 Nll lua: Dios sht ra shtdaa gudili m ll dizd ants par gac bal guad nan volunt sht m. Gudili m ll par gunal lu Jess nan just delant lu Dios nu par guqu digul ra didz nagunii m lul 15 purqu ll nal testigu shthi. Tsagnil lu ra mn lu gudchiliu gr lo qu nagunal nu nabnil de l m. 16 Iurne gua; ad rac lddiil. Gua t chub nsl. Gunab lu Jess par guzun m ldul gr ra duld shtnl.

268 nabn ni. 21 Per Jess gunii lua: Bagz purqu ziqu shmensajra, gushelda ll zitu ladi ra mn nandii m israelit.

12Nd

bagra Jerusaln; guahia iduu rub. Guaguna adorar Dios. Gunahia tubi llni nabsheld Dios. 18 Bluaal Jess lua nu gunii m: Nases bruu Jerusaln purqu ad gndii mn cuend lo qu nagunil de na. 19 Iurn guniaa lu Jess: Dad, ra mn nan rall lla riahia gr ra iduu sht rall par ruahia ra mn nariald lduu ll par tsa rall prsi. Bldaga l rall lachiguib nu rnibahia rau rall galn. 20 Tsana gudini rall Esteban, muz shtnl, zugahia nd. Cagnii Esteban dizaqu lu ra mn. Guca de acuerd par gudini rall Esteban. Nu hasht gupa ra shab

17Iurn

Bsheld Jess l Pablo hasht stubi naciuni

punt r bqu diagu ra mn shtidz Pablo. Iurn guzubl gurushti rall; gunii rall: Gati nguiu r. Gati nguiu r. Hiad rac shtudii naa gun naa lu nguiu r. 23 Gurushti rall nu cagruld rall shab rall lu mb nu cagruld rall iulli tant rld rall. 24 Iurn guniba capitn caguu rall Pablo lani cuartel. Nu guniball guqu hiagu ra suldad l Pablo con chicuti par guquebi Pablo pziel gurushti ra mn cuntr lll. 25 Per iur hia naqud Pablo par guqu hiagu rall lll, Pablo repi lu menor capitn nazugaan rall: P nap t derech guqu hiagu t tubi nguiu nanap derech ziqu mn ruman, tubi nad guc condenddii? 26 Iur bini menor capitn lo qu nagunii Pablo, guagunll visi lu capitn mayur. Gchill: Gup cuidad lo qu nagnl con nguiu r purqu nall tubi nguiu nanap derech ziqu m ruman. 27 Iurn guabigu capitn lu Pablo nu gunab ddzll: P guldil; npl derech ziqu mn ruman? Pablo bquebi lu capitn: Gulda ni nahin. 28 Iurn repi capitn lu Pablo: Per gudilla zihani dum par baca m ruman.
22Hasht

Quhap capitn l Pablo

269 Pablo repi lull: Per na napa derech ziqu m ruman purqu dizd gula, shtada nap rai derech ni. 29 Ra naniad hiagu l Pablo, baz guet rall. Hiad gualdii bqu hiagu rall li. Lo mizm capitn bdzbll bqudull l Pablo purqu bdll cuend Pablo npi derech ziqu m ruman.

Hechos22,23 L t Dad, ad gundiaa cuend li nhi bshuzi rub sht Dios. Pues naescrit lani Sagradas Escrituras: Ad rnii gudzdiil tubi narniba mn ladz t. 6 Iurn bd Pablo cuend de qu bld ra miembr sht Junta Suprema, na rall partid sht saduceos. Sbld rall na partid sht fariseos. Gunii Pablo fuert: Rniaa lu t Dad, nahia fariseo purqu dizd ra shtada guc ra m partid sht fariseo. Nu bed guz ra mn na lu tribunal sht t nitiqu purqu riald lduaa Dios guldisht m ra tgul. 7 Iurn ra nabini lo qu nagunii Pablo, guc dividir rall. Ra fariseo nu saduceo guzubl quadidz lul sa rall hasht gudildi didz rall 8 purqu ra saduceo ad rialddii lduu rall tsasht ra tgul nu rnii rall ad ndii iangl nu nil tubi espritu nanabani. Per ra fariseo riald lduu rall gr ra cus r. 9 Gr rall gurushti rall. Iurn guasuld bld ms narluaa ly; na rall fariseo. Nal nalaadchi gunii rall: Nguiu r ad p mal quhndiill purqu si tal gunii tubi espritu u tubi iangl lull, ad chu su lull, no sea gudnaa cuntr Dios. 10 Nal gudildi didz rall nu nal bdzb capitn. Bnll llgab niab guiu rall l Pablo nihun rall pedas l Pablo. Por ni guniba capitn gued guz ra suldad par tsald l Pablo, guldis guiaa rall nu guguu ra suldad l Pablo cuartel. 11 Brguel stubi dz bluaal Jess lu Pablo nu repi Jess lull:

23

stubi dz bt capitn ra jf sht ra bshuzi nu miembr sht Junta Suprema. Bshqull Pablo par bzull Pablo lu Junta Suprema purqu capitn rac shtull gac ball niaa p delit gudchib ra israelit cuntr Pablo. Gun Pablo lu ra miembr sht Junta Suprema nu guni: Rniaa lu t Dad, hasht iurne nana shgaba nu vid shtna tubld nahin delant lu Dios. 2 Ananas nall bshuzi rub sht Dios. Guniball lu ra mn nazugaa gulla lu Pablo par cap rall rua Pablo. 3 Iurn Pablo guni lu Ananas: Dios guzac zi ll purqu nal guet gurup tchi. Zbl ngali par gnl juzgu na ziqu rnii ly, lddii par gunibal cap rall ruahia. Ad quhndiil ziqu rnii ly. 4 Los de ms nazugaa lu Pablo repi rall: Pll zni ruaddzl didz dzab delant lu bshuzi rub sht Dios? 5 Pablo repi lu rall iurn:

Bz ra mn l Pablo lu Junta Suprema par gac rgl shcundll


30Brguel

Hechos23 Bcuedch ldul. Ad rdzbdiil purqu ziqu gunil lu ra mn shtidza nd, zni gushelda ll; tsagnil lu ra mn ciud Roma. Nal testigu shtna.
Gu bld mn de acuerd par quini rall Pablo
18Iurn

270 biaa suldad lll lu capitn mayur nu repi suldad: L prsi Pablo gunbll favur lua par zedna nguiu r nd purqu nuall tubi rsun par ll. 19 Iurn gunazi capitn guiaa nguiu par biall lll stubi lad nu gunab ddzll: P rac shtul gunil lua? 20 Gunii nguiu lu capitn: Ra israelit nan rall de acuerd par gunab rall lul de qu glli gual Pablo lu Junta Suprema stubi vuelt. Gunii rall ziqu protst guz rall lul de qu gusd rall shcuend Pablo. 21 Per ad tsalddii ldul shtidz rall purqu ms de cuarenta nguiu nacachil; cabez rall l Pablo par quini rall li. Bn rall jurar lu Dios de qu ad p gau rall nu ad p gu rall hasht nuvr quini rall Pablo. Iurne nitiqu cabez rall rsun shtnl niaa zgul Pablo glli. 22 Iurn gul nez capitn l nguiu. Repi capitn: Ad chu lu ruaddzdiil lo qu nabid gunil lua.

stubi dz bld ra israelit gu rall de acuerd par quini rall Pablo. Bn rall jurar lu Dios znd: Dios gun m condenar l naa si tal chu qunidii Pablo. Ad p gududii naa; ad p gudiidii naa hasht nuvr gudini naa l Pablo. 13 Ms de cuarenta nguiu bn jurar ni. 14 Gua rall lu jf sht ra bshuzi nu lu ra mgul sht ra m israelit, nu guchi rall: L naa gunii naa lu Dios de qu gun m condenar l naa. Ad p gududii naa hasht nu vr gudini naa Pablo. 15 Iurne l t con los de ms miembr sht Junta Suprema, gul gunab lu capitn glli; guidn rall Pablo stubi vuelt delant lu t. Gul guchi lu capitn rac shtuu t gusd t lla na shcuend Pablo, per l naa hia dzu naa list par gudini naa lll ants gudchnill lu t. 16 Tubi nguiu shini zan Pablo, bnill lo qu narac shtuu nguiu mal gunn rall Pablo. Guall cuartel; guanull rsun lu Pablo. 17 Pablo gunab tubi capitn par guni lu capitn: Biaa nguiu r lu capitn mayur purqu nuall tubi rsun natsagnill lu capitn.

12Brguel

capitn mayur chup capitn menor shtnll nu guniball gac armar chup gahiua suldad con setenta suldad naquib guay con chup gahiua suldad naguaa lans. Guniball par guziaa ra suldad ciud Cesarea rqu gu iur guel. 24 Nu guniba capitn gac preparar guay naquib Pablo. Repi capitn lu ra suldad gap rall Pablo bien par ad p gunn ra israelit l Pablo nez. 25 Bd

23Gunab

Bsheld capitn l Pablo lu gubernadur Flix

271 capitn tubi cart par biaa ra suldad lu gubernadur. Rnii cart: 26 Na capitn Claudio Lisias, runa saludar ll Dad gubernadur Flix con llrub rspti. 27 Rquaa lul shcuend nguiu r, l Pablo. Ra israelit gunazi rall l nguiu ni, per iur binia de qu dizd glll npll derech ziqu m ruman, guahia con ra suldad par bna librar lll guiaa ra israelit. 28 Cum na rac shtuaa gac bahia pziel run rall acusar l Pablo, biahia lll lu junt sht ra israelit. 29 Nd guc bahia ad p delit npdiill par gtill, nil par tsull lachiguib. Nitiqu run ra israelit acusar l Pablo purqu ad zianlddiill tchi ly religius sht rall. 30 Per binia de qu bld ra contrari rac shtuu rall quini rall l Pablo, por ni luegu cagshelda lll lul. Nu gunibahia lu ra contrari shtnll de qu gun rall rgl asunt ni delant lul. Gual cart r. Gunl bien. 31 Iurn guniba capitn lu ra suldad t guaa rall Pablo lani guel hasht tubi gudchi l Antpatris. 32 Brguel bagr ra suldad nanaz gua par cuartel. Hia ra nanadchib guay guaglagu rall viaj sht rall con Pablo. 33 Iur bdchini rall Cesarea, bd rall cart guiaa gubernadur nu bn rall intriegu l Pablo guiall. 34 Iur gual bildi gubernadur cart, gunab ddzll lu Pablo chu mnll. Bnill de qu Pablo na m regiuni Cilicia, 35 repi gubernadur lull: Na guna rgl asunt shtnl iur guid ra mn narun acusar ll.

Hechos23,24 Iurn guniba gubernadur par gup ra suldad l Pablo lani palaci sht ry Herodes.

24

Gudd gai dz nan Pablo prsi, bdchini Ananas, jf sht ra bshuzi. Bdchini Ananas ciud Cesarea con bld ra mgul miembr sht Junta Suprema con tubi nagunii por l rall, lll Trtulo. Ra nguiu r bdchini rall lu gubernadur par gun rall acusar l Pablo. 2 Iur bed gun ra suldad l Pablo lu gubernadur, Trtulo guzubl quhnll acusar l Pablo. Gunii Trtulo: Dushqullil Dad gubernadur; por ll gurdch lduu naa, gut en paz par l naa. Blac obr quhnl por l naa nu par bien sht naciuni. 3 Por gr ra cus r canee naa graci lul; cadn naa recibirin gudubi lad sht naciuni. Por ni demasiad rdn naa rspti ll Dad gubernadur. 4 Per par ad gudchisdii naa tiemp shtnl, rnab naa favur lul par guqu digul bld didz sht naa. 5 Bdzel naa nguiu r; nall ziqu tubi guilli mal. Gr lad lu gudchiliu cagtstsull mn nu qugull divisioni ladi ra m israelit. Nall guc partid nal nazareno. 6 Nu hasht guc ldull nihnll manchar iduu shtn naa. L naa gunazi naa lll nu guc lduu naa nidn naa juzgu lll de acuerd ziqu rnii ly sht naa, 7 per capitn Lisias gudd lgull lu naa con zihani

Pablo bn defender mizm li lu gubernadur Flix

Hechos24 suldad. Bdchisull nguiu r lu naa 8 nu gunill gudchini naa lul. Lo mizm ll gunab ddzl lu nguiu r par gac bal guad nan verd naquhac acusar lll. 9 Gr ra israelit nazugaa lu gubernadur, gunii rall gr cus nahin verd. 10 Iurn bn gubernadur si lu Pablo par guaddzll. Gunii Pablo: Rquit lduaa zugahia delant lul Flix par guna defender na lo qu naquhun rall acusar na. Nana hia zihani iz nal jusi naciuni r. 11 Si tal rac shtul gunab ddzl, gac bal p guc Jerusaln. Guc chib chup dz bdchinia Jerusaln par guaguna adorar Dios. 12 Ni tubi ad chu bdzldii cadildi didzna. Nu ad bdzldii rall na ca tsatsua mn lani iduu rub, nil lani iduu sht ra m israelit stubi part sht ciud. 13 Ra nguiu r ad ndii mud gun rall probar ni tubi cus naquhun rall acusar na. 14 Per s, rquebia lul de qu quhuna sirv lu Dios sht ra shtad gul naa; riald lduaa gr ra cus nanaqu lani ra libr nabqu ra profet nu libr nabqu Moiss. Runa adorar Dios segn nez cubi sht Jess. Rnii ra nguiu r nez ni na mal; rnii rall lo qu naquhuna, ad nazqudiin. 15 Nu riald lduaa ziqu ra nguiu r de qu Dios guldisht m ra tgul, gr ra nabn bien nu ra nabn mal. 16 Por ni quapa mizm na par ad guna duld delant lu Dios nu nil lu ra mn. 17 Zni guc tiemp. Despus gudd bld iz, guaza ladz

272 mn, bagra ladza par bna ofrecr bld ma ziqu ofrend lu Dios. 18 Iur cada ofrend shtna lu Dios iduu rub, bdchini bld israelit nazed regiuni Asia. Bdiagul rall na lani iduu despus de bna cumplir ra cus r. Per ad bdzldii rall na con zihani mn nu sin ni tubi ruid. 19 Ra israelit nid gudchini rall nd si tal nap rall tubi delit nagun rall acusar na. 20 Per cum ad ndii rall iurne, ra nguiu r nacabez nd gunii rall si tal bna tubi cus mal delant lu Junta Suprema. 21 Rquebia lul tsana guagz rall na, guniaa fuert lu Junta Suprema de qu riald lduaa Dios guldisht m ra tgul. Nitiqu por ni quhun rall acusar na. 22 Flix nan zqull lla na ra creenci nanuaa ra mn nariald ldui Jess. Por ni bsnll asunt r pendient. Gunill lu gr ra nazugaa lull: Guna rgl asunt ni tsana guid capitn Lisias par gunab didza lull lla na asunt sht t. 23 Iurn Flix guniball l capitn par tsaglagu gap rall Pablo ziqu prsi per con dup libert. Nu bd capitn permisi par tsut amigu sht Pablo par guadidzn rall Pablo, nu gun rall compai li p cus rquni. 24 Despus gudd zihani dz, Flix con tslll gunab rall l Pablo par guadidz Pablo lu rall lla mud gubani tubi mn natsald ldui Jess. Tsel Flix l Drusila nu nall m israelit. 25 Biadidz Pablo lu Flix con

273 tslll lla mud rac shtuu Dios gubani mieti tubi vid ldi delant lu m nu rac shtuu Dios gusan ra mieti nez mal. Tambin gunii Pablo lu rall gudchini tubi dz nagun Dios juzgu l ra mn lu gudchiliu. Iur bini Flix gr ra didz nagunii Pablo, bdzbll nu rpill: Bagz shlugrl lachiguib. Iur gapa tiemp, gunaba ll nd stubi. 26 Per Flix cabzll niad Pablo dum nacall. Por ni rnbll l Pablo zihani vuelt par ruadidznull l Pablo. 27 Chup iz gudd znis hasht bruu Flix galgubernadur nu bu Porcio Festo shlugar Flix. Flix guc ldull gunll bien lu ra israelit; por ni bsnll Pablo prsi.

Hechos24,25 dz guzbll lu tribunal shtnll nu guniball gued gun rall Pablo lull. 7 Iur guat Pablo lu tribunal, guabigu ra m israelit nazed Jerusaln. Bn rall acusar l Pablo zihani cus rub per ni tubin ad gqudii nihun rall probar. 8 Iurn bn Pablo defender li; guni: Na ad bna ni tubi cus mal cuntr ly sht ra israelit, nil cuntr iduu rub nu nil cuntr ry Csar. 9 Festo rac shtuu guan zqull lu ra israelit. Gunab ddzll lu Pablo: Gu rac shtul tsal Jerusaln par guna rgl asunt shtnl nd? 10 Pablo repi lu Festo: Na zugahia delant lu tribunal sht gubiern ruman cat run tucar gac rgl shcuenda. Bien nanl ad bna ni tubi delit cuntr ra m israelit. 11 Si tal bna tubi delit narnab par gatia, ad rllndiaa lu galguti, per si tal ad ndii verd ladi ra cus naquhun ra israelit acusar na, ni tubi ad chu nap derech par gun intriegu na guiaa rall. Por ni rnaba iurne lo mizm ry ruman gnll rgl asunt shtna. 12 Iurn biadidzn Festo ra miembr sht Festo; iurn gunill lu Pablo: Hia qu rnbl gun ry ruman rgl shcundl, pues lu ry gushelda ll.

25

Gubernadur Festo bdchnill Cesarea. Tsun dz despus brull par ziall Jerusaln. 2 Nd bruu ra jf sht ra bshuzi nu ra israelit nams m rub. Bn rall demand l Pablo. 3 Gunab rall tubi favur rub lu Festo par gued guz Pablo Jerusaln, purqu nez rac shtuu rall quini rall Pablo. 4 Per Festo gunii lu rall: Pablo nan prsi ciud Cesarea. Na guabra nd sbld dz. 5 Tal entr de l t nan ra nams rniba, s rall con na Cesarea. Nd gun rall acusar l Pablo si tal bnll tubi cus narnab cashtigu. 6 Guqureld Festo Jerusaln tubi llmal u dup ms. Iurn babrill Cesarea. Brguel stubi

Bn Pablo defender li lu Festo

bld dz, ry Agripa con znll Berenice bdchini rall Cesarea par guagun rall saludar

13Gudd

Pablo delant lu ry Agripa

Hechos25,26 l Festo. 14 Zihani dz ban rall ciud r. Festo biaddzll lu ry shcuend Pablo. Gunii Festo: Nan tubi nguiu prsi nd; lll Pablo. Flix bsnll l Pablo lachiguib par guna rgl shcundll. 15 Tsana guahia Jerusaln, ra jf sht ra bshuzi nu ra mgul shtn ra israelit, bn rall presentar tubi demand cuntr Pablo. Rnab rall guna condenar nguiu r par gtill. 16 Per repia lu rall gubiern ruman ad npdii rall derech gun rall condenar ni tubi prsi sino qu primr run prsi defender li lu ra naquhun acusar li. 17 Por ni tsana bdchini rall nd, ad gunitia tiemp; luegu brguel guzuba lu tribunal. Gunibahia bed gun rall Pablo. 18 Bdchini ra mn narun acusar lll per ad bndii rall probar delit nadchib rall guc Pablo. Bna llgab nahin tubi cus rub per ld zndii. 19 Nitiqu run rall acusar l Pablo por creenci nanap rall. Gudildi didz rall por shcuend tubi nguiu nal Jess. Gtill per Pablo rnill nian nabani Jess. 20 Ad rac bahia lla mud guna rgl asunt r purqu rac trat creenci sht rall. Na gunab didza lu Pablo niaa zia Pablo Jerusaln par gac rgl shcundll, 21 per lll gunbll gunll prsi hasht gun ry ruman rgl shcundll. Por ni gunibahia tsaglagu tsull prsi hasht tsana tsu mud gushelda lll lu ry rub l Augusto. 22 Iurn Agripa repi lu Festo: Na rac shtuaa guqu diaga p ruadidz Pablo.

274 Festo gunii iurn: Tal rac shtul, luegu lo mizm glli gunil p ruaddzll. 23 Brguel bdchini ry Agripa nu Berenice con zihani luj sht rall. Guat rall lani cuart sht palaci con ra jf militari con ra m rub de rspti sht ciud. Iurn Festo guniba l ra suldad par guagllii rall Pablo. 24 Gunii Festo: Rniaa lul ry Agripa nu lu ra dad nacabezn l hiaa, guza nguiu r lu t. Zihani ra m israelit naqureld Jerusaln nu ra naqureld nd Cesarea, run rall acusar l nguiu r. Nal gurushti rall par gati nguiu r. 25 Per na lluahia ad p bndiill par gtill. Nu lo mizm lll gunbll gun ry Augusto rgl shcundll. Bna llgab gushelda lll lu ry Augusto 26 per cum ad bdzldiaa ni tubi cus mal nabnll par guquaa lu Dad ry Augusto. Por ni rzuhia lll lu t, ms bien lul ry Agripa, par guadidznul lll niaa zqubill p delit bnll. Rac shtuaa gac bahia p guquaa lu ry Augusto 27 purqu ad guldii gushelda lll lu ry sin qu ad gunehia rsun p delit npll.

26

Iurn gunii Agripa lu Pablo: Gunii lla na shcundl. Pablo bldis guiai ziqu tubi salud par zul gnll defender lll. Gunill: 2 Nal rquit lduaa iurne purqu zugahia delant lul,

Biadidz Pablo shcundi lu ry Agripa

275 ry Agripa, par guna defender na de gr ra cus narun ra israelit acusar na. 3 Ll nanl ra custumbr nu ra creenci nanap ra israelit, lla na pegad rall lu cus ni. Por ni rnaba lul, bcuedch ldul. Guqu digul shtidza naguniaa lul.

Hechos26 cus bna Jerusaln cuntr l rall. Ra jf sht ra bshuzi bnee cart guiahia t gunazia zihani ra naguald ldui dizaqu. Btiahia l rall lachiguib. Tambin guca de acuerd tsana gudini rall bld shmn Jess. 11 Zihani vuelt bzac zihia l rall hasht nihun rall negar na rall shmn Jess. Bqu hiaga l rall lani gr ra iduu sht rall. De tant rldnuhia l rall, rzunalda l rall hasht ra ciud de stubi naciuni.

ra israelit nan rall lla guc vid shtna dizd nabicha, tsana guqureldnuhia l rall ladza. Nan rall mud naguqurelda Jerusaln. 5 Nan rall dizd nabicha guca partid fariseo. Ra fariseo quhun rall cumplir creenci sht rall ms qu gr ra mn. Si tal rac shtuu rall, berqu gunii rall verd cagniaa lul. 6 Zugahia lu tribunal nitiqu purqu riald lduaa, Dios guldisht m ra tgul purqu ms ants bn Dios prometer lu ra shtad gul naa de qu tsasht ra tgul. 7 Gr ra chib chup grup sht naciuni Israel, run rall adorar Dios dz la guel. Cabez rall niaa guc guldisht m ra tgul, per gun, quhun rall acusar na purqu riald lduaa mizm cus ni. 8 Per rnab didza lul, chu gunii nagan guldisht Dios ra tgul par gubani rai stubi vuelt?
4Gr

Biadidz Pablo lu Agripa lla guc vid shthi ants gqui shmn Jess

Biadidz Pablo lla bqui shmn Jess

ants lluahia quhuna cus zaqu narac shtuu Dios; por ni bna zihani cus cuntr ra mn naguald ldui dizaqu sht Jess m Nazaret. 10 Zihani

9Ms

Bquebi Pablo lla guzunldll ra shmn Jess

mud canza con cart nabnee ra jf sht bshuzi. Bsheld rall na hasht ciud Damasco par ziatilia ra shmn Jess. 13 Per rniaa lul, Dad ry, nez naziahia, quier guruld dz, gunahia tubi llni rub nabdchini nez lu gubee. Nahin ms fuert qu llni ngubidz. Rnib llni; bdchini llni cat zugahia con ra nanald na. 14 Gr naa gulagu naa lu guiuu. Nu binia tubi b nagunii diz hebreo: Saulo, pziel rzunldl na? Quhnl ziqu run ngun iur rldaa ma patad lu garrudchi. 15 Iurn repia: Chu ll Dad? Iurn gunii Dad lua: Na nahia Jess. Rzunldl na 16 per guasht nu guasuld. Bluaaluhia lul nu gudilia ll par gnl sirv lua. Gqul testigu shtna. Tsagnil lu ra mn shtidz naguluahia lul. 17 Guguhia ll guiaa sht mn israelit nu guiaa sht mn nanad m israelit. Iurne cagshelda ll lu ra
12Zni

(Hch. 9.119; 22.616)

Hechos26 mn ni. 18 Gushelda ll lu rall par tsagnil dizaqu lu rall par gusan rall nez mal nu s rall shnez Dios nu guruu rall pudr sht mdzab Satans par tsanald rall Dios nu tsald lduu rall na. Zni gun Dios perdun duld sht rall. Gap rall lugar con los de ms shini m nan riald ldui na.

276
Guc lduu Pablo niald lduu ry Agripa dizaqu

gunii Jess lua, ry Agripa. Bzub diaga didz sht Jess nabdchini nez lu gubee. 20 Luegu guniaa dizaqu sht Jess lu ra m Damasco. Despus guahia Jerusaln nu gudubi regiuni sht Judea. Lu ra mn nandii m israelit, guagniaa dizaqu. Guniaa lu rall de qu gun nadz rall mud nanabani rall nu guabr lduu rall con Dios. Guniaa lu rall guluaa cambi lani lduu rall por cus zaqu naquhun rall. 21 Bna ra cus r, por ni gunazi ra israelit na lani iduu rub. Nu guc lduu rall niguini rall na 22 per Dios ad bsndii guiaa m na; nian nabania hasht ne. Cagluahia dizaqu lu ra mn rub nu lu ra mn humild. Gr ra cus nabluahia nahin de acuerd con nabqu Moiss nu ra profet. Bqu rai nagur gac. 23 Bqu rai de qu Cristo nap qu gun m sufrir galguti per despus de guti m, tsasht m ladi ra tgul par hiad guabrdii gati m. Zni guc t quishi m llni guc ra m israelit nu guc ra nandii m israelit par tsas rall dizaqu shtn m.

19Zni

Bzub diagu Pablo didz nagunii Jess lull

quhun Pablo defender li, cagni didz r, iurn fuert gunii Festo guc Pablo: Rac lgul tant rsdl lani libr. Quhun lugu libr guqul. 25 Per Pablo repi lull: Rac lgudiaa Dad Festo. Al contrari gr didz nacagniaa lu t nahin verd. 26 Nd zugaa ry Agripa. Bien nanll ra cus r. Por ni quadidza gudubin lduaa delant lull purqu nanll ad gqudiin nagachi sino qu guquin lu zihani mn. 27 Gu riald ldul, ry Agripa, lo qu nagunii ra profet? Nana de qu riald ldul shtidz rai. 28 Agripa gunii iurn: Por stups nihnl gan niaca shmn Jess. 29 Pablo gunii: Por stups u por zihani didz naguniaa, rnaba lu Dios de qu ll nu gr ra nazubgaa nd, guac rall shmn Jess ziqu nahia; nad ms rac shtuaa ad gulbidii rall ziqu nalibia con cadn. 30 Iur gual gunii Pablo ra didz r, gr ra nazub nd guasuld rall con ry Agripa con Berenice nu Festo. 31 Gua rall tubi lad par biadidz rall asunt sht Pablo. Gunii lul sa rall: Nguiu r ad p bndiill tant par gtill nu nil lachiguib ad rndii tucar tsull. 32 Agripa repi lu Festo iurn: Berqu naldaa hiaa nguiu r si tal ad nanbdiill gun ry Augusto rgl shcundll.

24Iur

277

Hechos27 nis purqu hia zed gudchini tiemp nald. Iurn Pablo bdi tubi cunseju l capitn. 10 Gunii Pablo: Rniaa lu t Dad, purqu rnahia nan peligr guz hiaa lu nis. Guntiaa barcu con tod viaj nanan lani barcu hasht guntiaa vid shtnaa. 11 Per capitn sht ra suldad, ad bndiill cas lo qu nagunii Pablo; ms bnll cuend nagunii capitn sht barcu nu l nashtn barcu. 12 Per cum puert ni ad guldii nahin par gutd rall tiemp nald, casi gr rall bn rall llgab guruu rall par niaa zun rall gan gudchini rall hasht puert Fenice sht Creta. Puert ni nazaqu nahin par cuez rall ngali tiemp nald. Ad riutdii mb dush ngali purqu naquhin nez guet sht Creta.

27

Tsana gual bn rall llgab t gusheld rall l Pablo par Italia, bn rall intriegu l Pablo con sbld prsi guiaa capitn nal Julio. Julio nall capitn sht compaa Augusto. 2 Bdzepi naa tubi barcu nazed lugar nal Adramitio nu guziaa barcu hasht ra puert sht Asia. Bdzepi naa con Aristarco naguz con l naa. Nall m gudchi Tesalnica nanaqu regiuni Macedonia. 3 Brguel bdchini naa puert sht Sidn. Nd Julio bn bien con Pablo; bdll permisi guagun Pablo visitar ra shi naqureld Sidn nu par bn rall ayud l Pablo. 4 Bcaa nez naa stubi vuelt par lu nis. Ad chu gua tubld purqu mb zed al contrari. Bsan naa Chipre lad guiaa rubs naa. 5 Zia naa lu nis. Bdd naa lu nis frent sht regiuni Cilicia nu Panfilia hasht bdchini naa puert Mira nanaqu regiuni sht Licia. 6 Puert Mira bdiagul capitn sht suldad tubi barcu nazed puert sht Alejandra. Nu guziaain par Italia. Bdzepi naa lani barcu par guaglagu naa viaj sht naa. 7 Zihani dz guz naa tsalaadchiga; con zihani dchini bdchini naa cu tubi puert nal Gnido. Per cum nian zugaa mb al contrari, bdd naa lu puert Salmn par bdd naa gulladchi Creta. 8 Bdchini naa tubi puert narnii rall Buenos Puertos, gulla nan tubi gudchi nal Lasea. 9 Hia demasiad tiemp cagniti naa. Nan peligr guz naa lu

Bsheld rall l Pablo hasht Roma

tubi mb duu nazed nez sur. Bn rall llgab zac tsaglagu rall viaj. Iurn bruu rall par guaglagu guz rall gulla rua guiuu nal Creta. 14 Per dups tiemp gudd, iurn bdchini tubi mb dush nez lu barcu, tubi mb narnii rall Mb Norte. 15 Biaa mb barcu; ad bdndii naa gan nazn naa barcu cuntr shnez mb. Mejur bsan naa biaa mb l naa. 16 Gudd naa tubi dani lani nis lad sur. Dani ni l Clauda cat ad ndii mb. Iurn con tant dchini bldis naa barcu bichi nacagub barcu rub par biaa barcu rub

13Bdchini

Gunazi tubi mb dush l rall lu nisduu

Hechos27 lin. 17 Despus de bshepi rall barcu bichi, bldibi dchichi rall ra hiagu shtlaz barcu con du rub. Luegu bldagu rall lari cat gut mb. Bsan rall ziazun mb barcu shmud mb purqu bdzb rall nialdagu barcu tubi lugar peligros cat nan iulli narnii rall La Sirte. 18 Brguel stubi dz cum nian zugaa mb dush, guzubl bruld rall cargu sht barcu lani nis. 19 Bun dz zugaa mb dush; lo mizm l rall bruld rall p sht barcu lu nis. 20 Por zihani dz ad gundii naa lu ngubidz, nil lu ra mbelguii. Con tant mb dush nazugaa bdn naa llgab aqu niati naa. 21 Bdd naa llduni tiemp sin qu ad gududii naa. Iurn Pablo guasuld ladi gr ra nazed lani barcu. Gunii Pablo lu ra mn: Mejur nazub diagu t shtidza, Dad. Ad chu naruu dani Creta. Iurne nablac peligr ziaa ddaa; cagniti hiaa gr ra cus nadiaa hiaa lani barcu. 22 Per ad rbnidii lduu t. Gul gup valur purqu ad chu gtidii. Barcu ni, s guniti hiaa. 23 Pziel nana? purqu ne guel bid guluaal tubi iangl sht Dios lua, Dios naquhuna adorar nu quhuna shchni. 24 Gunii iangl lua: Ad rdzbdiil purqu nap qu tsal lu ry Augusto par gnll rgl shcundl. Nu gun Dios lo qu nagunbl lhi. Dios gun m librar gr ra nazednul lani barcu. 25 Por ni rniaa lu t Dad, ad ridii lduu t; gul gud valur l t purqu na riald lduaa Dios. Nana de qu sac lo

278 qu nagunii iangl lua. 26 Guniti hiaa barcu per gr hiaa nabani hiaa gudchini hiaa lu tubi dani lani nis. 27 Iurn gudd chid dz, bdchini naa lu nisduu nal Adria. Biaa mb l naa nez r nez r. Iur guc guruld guel, ra marinr bn rall llgab de qu hia ziagdchini naa lu guiuu bidchi. 28 Brsh rall niaa bld metr na par ichi nis guet. Nahin cuarenta y dos metr. Hia ms delant brsh rall stubi vuelt, hia ran nis nitiqu gald bi gadchi metr. 29 Iurn bdzb rall niazudch barcu lu nis; niac chucar barcu con ra gu nar lani nis. Bldagu rall tap guib rub nez ichi barcu. Nal rac lduu rall guiub grguel. 30 Ra marinr guc lduu rall nihun rall librar l rall lu peligr nagachi. Guzubl cagldagu rall barcu bichi lu nis. Bn rall ziqu cagldagu rall ra guib rub nez delant lu barcu, 31 per Pablo gunii lu capitn nu lu suldad. Guni: Si tal ra nguiu r ad gundii rall lani barcu, l t ad ndii mud gac salvar t lu nis purqu ad gundii t lla rs t barcu. 32 Iurn ra suldad bchugu rall du sht barcu bichi par gulaguin lu nis. 33 Tumpran nian nacahi, gunii Pablo lu gr rall par gau rall. Nu repi Pablo: Hia guc chup llmal gadii gagasi t nu nil ad gududii t. 34 Iurne rniaa lu t par gau

279 t zudup purqu rquini gap t furs par gac salvar t. Ad chu guntidii vid shthi. 35 Iur gunii Pablo zd, gunzill tubi guetshtildi nu bdll graci lu Dios delant lu gr ra mn nazed lani barcu. Iurn bshllllin par gudaull. 36 Luegu gup rall valur par gudu rall. 37 Gr ra nazed lani barcu na naa chup gahiua con sesenta y seis mn. 38 Iur gual gudu naa cat lu biel naa, bruld ra marinr trigu lu nis.

Hechos27,28 gudchini rall lu guiuu. 44 Nu guniba capitn los de ms prsi, tsaglagu quib rall lu ra tabl u lu ra hiagu sht barcu naguc pedas. Zni gr naa bdchini naa lu guiuu.

28

brguel, ra marinr bngu badii rall guiuu narn rall lhi. Per gun rall tubi lugar zaqu cat ad ndii guet ichi nis par tsut barcu. Bn rall llgab zac tsabigu barcu nd. 40 Bchugu rall ra du nalibi ra guib rub par ban rahin lani nis. Nu bld rall du nalibi tabl nars l barcu. Iurn bldis rall lari sht barcu delant par bdiaa mb luhin. Luegu ziabigu barcu rua guiuu. 41 Per guagldagu barcu cat rdzagu sa chup nez shtn nis. Nd guasub barcu lani iulli. Tubi part nez delant guadzin lani iulli. Hia gqudii gunibin ni tubi lad. Nu nez ichi barcu guzubl guc pedasin por furs sht nis. 42 Ra suldad guc lduu rall niguini rall gr ra prsi par ad cbdii prsi nis t gullun rall. 43 Per capitn sht ra suldad rac shtull gnll salvar l Pablo. Por ni ad gundiill niguini ra suldad ra prsi. Mejur guniball ra narac rgub nis, ldagu rall lu nis primr par

39Iur

Baz barcu lu nis

Iur hia grt naa bdchini naa lu guiuu, bini naa de qu lugar ni l Malta. Zubin lani nis. 2 Ra mn naqureld nd, bn rall trat l naa por bien. Bcuee rall zihani guii par bdz lduu naa tant rac nald naa por guiu narlagu. Por ni gunab rall l naa par bdz lduu naa rua guii. 3 Iurn Pablo guagtall dup hiagu bidchi. Iur cagtiall hiagu lu guii, por galnald sht guii, bruu gullun tubi mbeld dush lani hiagu. Cu ma guiaa Pablo. 4 Gun ra mn naqureld lugar ni zebi nald mbeld guiaa Pablo, iurn gunii lul sa rall: Aqu, nguiu r nall tubi nguiu mal nagudini mn. Masi guc salvrll lu nisduu per lu tubi dios narun jushtici, ad guddii lugar gubnill. 5 Per Pablo bdchibi guiall par gulagu mbeld lu guii. Lll hiad p gqudiill. 6 Gr ra mn cabez rall gun rall niaa sgu guiaa Pablo u ztill de repnt. Hia llduni cabez rall; ad p rqudii Pablo. Hia gurn bn rall llgab iurn; gunii lul sa rall: Segur tubi dios nall. 7 Gulla cat zugaa naa, nagaa shguiuu nguiu nams m rub; lll Publio. Bnll recibir l naa con bien nu bnll atender l naa

Nan Pablo dani nal Malta

Hechos28 ldchill durant lu tsun dz. 8 Per shtad Publio nagall; rac llull; nanull shld nu rqull narlagu. Pablo guagun visitar l shtad Publio. Gunab Pablo lu Dios por lll nu bdchib Pablo guiai guqull. Bac nguiu ni luegu. 9 Despus de ni, gr ra mn narac lluu bid rall lu Pablo nu bac rall. 10 Nal cus bzlaadchi ra mn ni par l naa iur bdzepi naa barcu par gucaa nez naa. Bzlaadchi rall gr lo qu narquini naa.

280 gun Pablo lu rall, nal bquit ldi nu bdi graci lu Dios. Guni: Dushquilli Dios, iurne bdchinia ladz t. 16 Iur bdchini naa Roma, l capitn bnll intriegu l ra prsi lu jf sht ra guard. Per bd rall permisi guqureld Pablo stubi lugar, nu quhap tubi suldad l Pablo.

mbehu guqureld naa Malta. Iurn bdzepi naa lani tubi barcu nabid gudd tiemp nald lugar ni. Barcu ni zedin de puert Alejandra. Nu naqu chup figur culanin sht ra dios narnii rall Cstor nu Plux. 12 Bdchini naa tubi puert Siracusa cat bdan naa tsun dz. 13 Hia de nd bruu naa; zia naa gulla rua guiuu hasht bdchini naa puert nal Regio. Brguel stubi dz bdap naa mb nazed nez sur. Hasht gurup dz bdchini naa puert narnii rall Puteoli. 14 Nd bdiagul naa dup mn nariald ldui dizaqu. Bn rall invitar l naa par bdan naa con l rall tubi llmal. Despus bruu naa par Roma. 15 Ra m Roma nariald ldui dizaqu, hia nap rall nutici de qu gudchini naa Roma. Bruu rall; bid gullii rall l naa hasht nez cat rnii rall Foro de Apio. Bdchini rall hasht stubi lugar cat naqu parad nal Tsun Tabernas. Iurn

11Tsun

Bdchini Pablo ciud Roma

guc tsun dz bdchini naa Roma, Pablo bthi ra m israelit nams m rub naqureld Roma. Guni lu rall: Iurne guniaa lu t Dad, ad bna ni tubi cus mal cuntr ra m israelit, nil cuntr custumbr sht ra shtad gul hiaa, per gunazi ra israelit na prsi Jerusaln. Nu bn rall intriegu na lu ra gubiern ruman. 18 Iur zua lu tribunal sht gubiern, ad bdzldii rall ni tubi delit par nihun rall condenar na lu galguti. Por ni guc lduu gubiern naldaa rall na per ra israelit ad gundii rall. Por ni nap qu gunaba gun ry Augusto rgl shcuenda. 19 Per na ad napa ni tubi cus naguna acusar ra mn sht naciuni Israel. 20 Por ni gunaba l t par guniaa lu t nu guadidza lu t pziel bzub rall cadn na. Nahin purqu riald lduaa ziqu gr ra israelit, de qu Dios guldisht m l ra tgul. 21 Iurn gunii rall lu Pablo: Gadii chu gndii recibir cart sht m israelit naqureld Judea nagunii lla na shcundl.

17Iur

Pablo guzubl guni dizaqu lu ra m Roma

281 Nu nil ni tubi israelit nazed nd, nitiqu p ruadidz rall cuntr ll, p mal bnl. 22 Rac shtuu guqu diagu naa niaa p rnil purqu nan naa gr lad rnii ra israelit cuntr creenci cubi nanuaa ra shmn Jess. 23 Iurn gudili rall tubi dz naguadidz rall. Dz ni nal zihani mn bdchini rall cat qureld Pablo. Dizd rsili nu par hasht guadze biadidz Pablo lu rall lla na nez lu gubee cat rniba Dios. Bildi Pablo zihani didz lo qu nabqu Moiss nu lo qu nabqu ra profet par tsald lduu ra mn na Jess lniqu shini Dios. 24 Nan rall guald ldui nagunii Pablo per nan mn ad gualddii lduu rai. 25 Ad gdii rall de acuerd. Guzubl gubi rall. Iurn Pablo guni: Profet Isaas bqui lo qu nagunii Espritu Santo lu ra shtad gul hiaa lla na shcuend t. Guni: 26 Gua guchi lu ra mn zd: L t de verd guini t per nunqu ad tsas t.

Hechos28 De verd gun t per nunqu ad guddii t cuend. 27 Purqu nal nagudchi bac lduu t nu ad ndii t tsas t. Bsau t diagu t par ad gunidii t. Bsau t slu t par ad gundii t. Ad ndii t guabr lduu t con na, Dios, par guna salvar l t. 28 Gul bd cuend iurne. Dios cagsheld m ra dizaqu lu ra nandii m israelit par gac salvar rall nu guzub diagu rall shtidz m. 29 Iur gunii Pablo zd, ra israelit bruu rall. Nal quadidz lul sa rall cuend r. 30 Chup iz guqureld Pablo hiuu gur nu bni recibir gr ra nari visit ldchi. 31 Gudubin ldi bluai ra mn lla mud tsut mieti nez lu gubee cat rniba Dios ziqu ry. Nu bluaa Pablo ra mn chu na Jesucristo Shtdaa. Gudubi tiemp r ni tubi ad chu brudii nihun cuntr l Pablo.

Cart nabqu San Pablo lu ra Romanos

Na Pablo, nahia muz sht Jesucristo. Dios gul na; gunab m na cum ziqu posht shtni. Bsheld m na especial par tsagniaa dizaqu nazed de Dios. 2 Dios bluai ziqu proms dizaqu r dizd guahiet por medio de profet iur bqu rai Sagradas Escrituras. 3 Dizaqu nabqu rai run trat shcuend Jesucristo Shlmaa; nhi shini Dios. Bid Jesucristo; guc m nguiu; na m llbn sht ry David. 4 Manr cubi bluaa Dios con llrub pudr nu milagr de qu Jesucristo na shini m. Por Espritu sht Jesucristo nan santu, bluaa Dios Jesucristo na shini m purqu guasht m ladi ra tgul. 5 Por Jesucristo bdnaa recibir llrub favur; bsheld m l naa, ra posht sht m, par tsagnii naa dizaqu sht m entr gr ra naciuni t guzub diagu mn shtdzi nu gun rall honrar l m. 6 Nu l t gunab m par gac t shmn Jesucristo. 7 Ququaa lu t naqureld ciud Roma. Rac shtuu Dios l t nu

Bqu Pablo cart r lu ra shmn Dios naqureld Roma

gul m l t par gac t shmn m narun cumplir volunt sht m. Gul bn recibir bendicin sht m. Gul cuedch lduu t por Dios Shtdaa nu por Jesucristo Shlmaa.
Rac shtuu Pablo tsagun visitar mn ruman

primr, por Jesucristo qugnehia graci lu Dad Dios por l t purqu gr lad sht gudchiliu, cagnii ra mn mud rrts shtidz Dios entr l t. 9 Quhuna sirv Dios con gudubin lduaa; quadidza dizaqu sht shini m, nu na m testigu de qu siempr rnaba lu m por l t. 10 Rnaba lu m de qu si tal nahin volunt sht m, gunee m permisi gueld gunahia l t tubi visit. Si na volunt sht m, iurne guna gan gueld gunahia l t. 11 Rac shtuaa iur gunahia l t, gusdchinia tubi don narzlaadchi Dios por medio de Espritu Santo t gac t ms firm lu shnez m. 12 Quiere decir, tant l t nu l na gudnaa recibir bendicin sht Dios par bien sht hiaa. 13 Bchi, rac shtuaa de qu gac ba t, zihani vuelt guc shtuaa

8Qugniaa

282

283 gueld gunahia l t per hasht ne ladi gndiaa gan. Rac shtuaa gueld gunahia l t par guadidza lu mn shtidz Dios par tsald lduu rall shtidz m. Rac shtuaa gac t mn narianald tchi Espritu Santo. Zni bna stubi lugar entr los de ms mn nandii m israelit. 14 Nap qu quilla lo qu narzebia; guadidza lu gr mn sht gudchiliu, ra mn griego nu ra mn naqureld zitu lu nacahi, nu mn nabsd tant nu nabsddii. 15 Zni por part shtna nal rac shtuaa guadidza dizaqu lu t naqureld ciud Roma.

Romanos1 duld per mizm tiemp rd rall cuend nan Dios verdadr. 19 Bien rd rall cuend nan tubs Dios purqu mizm l m bluaa m ra cus ni lu rall. 20 Ad chu gqudii gun lu Dios, per rac ba hiaa pudr sht m; rias hiaa por lo qu nabntsau m. Dizd bcuesht m gudchiliu, clar rluaa pudr sht m nu de qu npdii m fin. Por ni gr mieti na culpabl delant lu m. 21 Aunqu nil nan mn nan Dad gullan, ad bndii rall honrar l m ziqu run tucar, nu ad bddii rall graci lu m por lo qu nabn m. Al contrari, guanald rall tchi ra llgab sht nguiu, llgab ad lasqudii. Zni ban rall lu nacahi con duld lani lduu rall. 22 Aunqu rnii rall na rall mn narac ba, per mizm l rall bsan rall gudchini nacahi lani lduu rall; bac rall tunt. 23 Ad bndii rall adorar Dios nanpdii fin, sino mejur bn rall adorar ra figur ziqu mn narati. Bn rall adorar figur sht ma shcuagu nu ra serpient; hasht ma natap guhi, bn rall adorar. 24 Por ni Dios bsan l rall gun rall cumplir cualquier mal nanan lani lduu rall. Quhun rall cumplir cus dzab narac shtuu cuerp sht rall. Quhunn rall duld fier entr mizm sa rall. 25 Voluntariamente quhun nadz rall verd sht Dios por bishi. Rzullibi rall lu ra cus nabntsau Dios. Ms quhun rall adorar lo qu naguctsau, lddii Dios nanabani, el qu narun tucar gun mieti alabar par siempr. Amn.

rtdii lua dizaqu purqu nahin pudr sht Dios par gac salvar grt nariald ldui shtidz m. Primr bdchini dizaqu ni lu ra m israelit; despus bdchinin lu ra m nandii m israelit. 17 Por mizm dizaqu rluaa lla mud gun Dios perdun ra pecadur, per mizm tiemp gun m lo qu nan tubld. Iurne nu par siempr na salvraa sul purqu riald lduu hiaa shtidz m. Zni rnii Sagradas Escrituras: Tubld na shcuend nguiu lu Dios si tal riald ldui de verd. Nguiu ni gubnill par siempr.

16Ad

Pudr sht dizaqu

ba hiaa de qu cashtigu sht Dios zed gudchini. Dios naqubez gubee gni cashtigu gr ra narun mal con gr ra nad npdii rspti par l m. Zni gaquin con ra mn naqureld lu

18Rac

Falt nanap mn lu Dios

Romanos1,2 gr cus ni Dios bsan grt rall lu deseo mal nanan lani lduu rall, cus shtu ra, hasht ra naa bn rall cambi; ad rac shtudii gutsa rall con nguiu ziqu na nez zaqu, sino rac shtuu rall mizm sa naa. 27 Mizm manr ra nguiu, ad guc shtudii rall naa cum na vid zaqu sino nal guc shtuu rall mizm sa nguiu rall. Na rall mamflor. Bn rall recibir lani mizm cuerp sht rall cashtigu narun tucar l rall por mal vid nanap rall. 28 Hia bqu guiaa rall Dios, por ni Dios bsan l rall par tsanald rall llgab dzab sht rall. Nu rnruu rall cus mal nan demasiad fier. 29 Nal gadz gr cus dzab lani lduu rall. Ra nguiu rqun rall stubi naa; ra naa rqun rall stubi nguiu. Run rall cus dzab nad rlluidii. Rzebi lduu rall p sht mn. Quhun rall gr clas mald. Nagubini rall. Rguini sa rall. Nadishibi rall. Rgugu sa rall. Nachism rall. 30 Nagachi ruadidz rall cuntr sa rall. Rna tush rall cus sht Dios. Rushti rall guc sa rall. Nadchini rall. Rguili lduu rall cus mal. Npdii rall rspti lu shtad rall. 31 Ndii rall tsas rall. Ad rndii rall cumplir shtidz rall. Npdii rall carii. Rac shtuu rall gun rall vengar. Ad rgadii lduu rall sa rall. 32 L ra mn ni, nan rall gun m juzgu l rall. Nan rall el qu naquhun ra cus ni, run tucar gati rall; per mizm l rall tsaglagu quhun rall ra duld ni nu rsini rall sa rall lu duld. Iurn rquit lduu rall.

284
Dios quhni juzgu segn verd shtni

26Por

Por ni rniaa lu t, npl falt ll narun juzgu sal, cualquier de l t. Quhnl juzgu stubi sal por lo qu narun sal, per quhnl condenar mizm ll purqu quhnl mizm cus. 2 Pues nan hiaa de qu Dios quhun m juzgu tubld tubld iur quhun m condenar ra naquhun ra duld. 3 Ll quhnl juzgu stubi sal per quhnl ra cus mal igual cum run sal. P rnl llgab znl gan gucachilul lu condenacin sht Dios? 4 Gu rnl desprci de qu quhun m zihani favur par ll, de qu na m pacnci? P ad rddiil cuend de qu ad quhun m juzgu ll luegu luegu? t par gun nadzl mud nanabnil. 5 Per ll nagudchi ldul, ad ndiil guabr ldul con Dios. Por ni qugdchbl guqul ms cashtigu dush par mizm ll iur gun m juzgu gr mieti lu juici. Dz ni gun m juzgu tubld par guluaa mieti na m just; run m juzgu manr tubld. 6 Quilli m cad tubi mieti narun tucar segn nabn mieti. 7 Gunee m vid sin fin par ra nan pacnci nu rianald rall tchi cus zaqu, ra naqureld sul par gun rall honrar l m, ra narianald tchi cus narialdii. 8 Per par ra narun cumplir deseo mal nanan lani lduu rall, ra nandii guzub diagu shtidz m, sino ms ruu lduu rall mald, gun m cashtigu l mn ni; gudchib m cus dush guc rall. 9 Run tucar sufrimient dush nu galri lduu

285 par gr ra natsaglagu quhun duld, primr lugar par ra m israelit, nu zac par ra m nandii m israelit. 10 Per gun m honrar; gun m alabar; cuedch lduu gr ra narianald tchi ra cus zaqu, primr lugar par ra m israelit nu zac par ra mn nandii m israelit. 11 Dios run trat igual con gr mieti. 12 Grt ra naquhun duld aunqu gundii rall ly sht Moiss, grt ra mn ni gac condenar rall sin qu rndii cuend lo qu rnii ly. Per gr ra nanan ly sht Moiss nu run ra mn ni duld, gac rall juzgu segn narnii mizm ly. 13 Chu nazaqu lu Dios? Pues sul el qu narun cumplir lo qu narnii shtidz m, lddii el qu narini shtidz m per rndiill cumplirin. 14 Hasht ra nandii m israelit, npdii rall ly sht Moiss, per quhun rall cumplir lo qu narnii ly sul purqu lani lduu rall nan tubi ly nazed de Dios; ly ni rluaa p na mal nu p na zaqu. Por ni nap ra mn ni tubi ly narun juzgu l rall; mizm l rall nap rall ly narnii nan zaqu u lo qu nan mal. 15 Mizm mn ni rluaa por conduct sht rall, l ly nan escrit lani lduu rall. Prupi shgab rall na testigu na verd nd. Mizm shgab rall quhun acusar l rall u gulahin l rall. 16 Dz nagun Dios juzgu gr cus naquhun mn nagachi, gun mhin por Jesucristo tal ziqu ruadidza dizaqu lu ra mn.

Romanos2 lu Dios purqu npl ly sht Moiss, nu run nadchnil de qu nal shmn Dios. 18 Bsd t ly sht m nu rac ba t p nan mal. Nan t lo qu narac shtuu Dios. 19 Riald ldul rqul gulual tubi nariasdii shnez Dios. Rnii ldul nal tubi llni par ra naqureld lu nacahi. 20 Rnii ldul nal ms, de qu rqul gulual ra narac badii nu ra nagundii shtidz Dios. Zni rnil purqu npl ly nan zaqu; nahin tubi muestr gr verd sht Dios. 21 Si tal ll quglual stubi mn pziel ad rluadiil el mizm ll? Si tal rlual sal ad nazaqu cunll pziel rbaanl? 22 Si tal mizm ll rlual sal ad qundii tsel sall pziel rqunul tsel mn? Si tal mizm ll rna tshl lu ra figur naruntsau mn t gun rall adorar pziel rbaanl lo qu nan lani iduu? 23 Nal nadchnil por ly sht Dios. Rnil nal m zaqu purqu npl ly, per quhnruul desprci Dios purqu ad quhndiil cumplir lo qu narnii ly. 24 Por caus shtn t, ra mn nandii m israelit, cagnii rall cuntr Dios. Zni naescrit lani Sagradas Escrituras. 25 Na verd custumbr sht narchugu part cuerp sht nguln, nap valur si tal quhnl cumplir ly sht Dios, per si tal ad rzub digudiil gr punt sht ly, iurn nal igual ziqu ra m nandii israelit. 26 Nu gr ra nad gqudii circuncidar, per quhun rall cumplir lo qu nan escrit lani ly, na rall lu Dios ziqu mn nabn cumplir

ll rnil nal m israelit, nu rnii ldul tubld na shcundl


17Per

Ra m israelit nu ly nabqu Moiss

Romanos2,3 custumbr r. 27 P ad rddii t cuend de qu ra nandii m israelit per quhun rall cumplir lo qu narnii ly, vid sht rall nahin mejur qu vid sht t? Gun rall juzgu l t nanap ly nu custumbr sht circuncidar per ad rzub digudii t mandamient sht ly. 28 Tubi israelit verdadr na el qu nabzun Dios ldull, lddii el qu nanap si sht circuncidar. Par gqul shmn Dios, ndiin por fur sht nguiu sino run trat shcuend alm sht mieti, cus dentr lduu nguiu. 29 Ad gqudii hiaa shmn m por guzub digaa ly, sino gcaa shmn m por Espritu Santo. Pues el qu nan limpi lu Dios, npll hunur sht Dios, ld niasdii hunur sht sa nguiu. Iurn p provch nap tubi m israelit? u p rlluii custumbr par riugu part cuerp sht nguiu? 2 Pues ra mn israelit nap rall ms qu los de ms mn. Primr lugar, Dios bd m shtidz m par ra m israelit. 3 Per rnab didza lu t lla gac si tal bld rall ad gualddii lduu rall shtidz m? P por ni ad gun m cumplir shtidz m? Aqudii. 4 Al contrari, quhun Dios verd aunqu grt ra nguiu na bishi. Pues Sagradas Escrituras rnii de Dios: Guluaa nal verd por lo qu narnil. Ad chu gudchbdii galqui lul iur gun mn lo qu nabnl.

286 tal vez gunii tubi nguiu: Si tal l duld naquhuna, rlluii par guluaa ms qu Dios na verd, ndii m zaqu si tal gni cashtigu na. Ni na ziqu run mieti llgab. 6 Aqudii bchi, purqu si ad gndii m juzgu duld sht hiaa, tampuqu ad rndii tucar gun m juzgu los de ms mn narta lu gudchiliu. 7 U si tal gunil: Bishi shtna, bnin par rluaa verd sht Dios nu bnin par gun mn alabar l m; u rnil: Pziel gun m juzgu na ziqu los de ms pecadur? 8 Aqudii bchi, purqu si tal zni nahin, cha gudnaa duld t par ms gun mieti alabar l m. Pues nan mn bishi narnii de qu zni qugluaa naa. Just na gac condenar ra mn ni.

5Per

gunii hiaa? Ra m israelit gu na rall ms allegad lu Dios? Aqudii, purqu hia gunii hiaa de qu gr mn na rall pecadur, tant m israelit nu zac ra nandii m israelit. Gr hiaa nadpaa duld. 10 Sagradas Escrituras rnii: Ni tubi m zaqu ndii; ni por tubi mn. 11 Ndii chu rias; ndii chu rguili Dios. 12 Grt rall bniti rall shnez Dios. Grt na rall ziqu cus nad rlluidii. Ni tubi ad chu ndii m zaqu, ni por tbidii. 13 Iur ruadidz rall, na ziqu tubi baa cat cuez tgul narldia. Shtidz rall na pur bishi.

9P

Gr hiaa nadpaa duld

287 rall guc sa rall; shtidz rall na venen sht serpient. 15 Nal list na rall par quini rall sall. 16 Ancal ria rall, rsdchini galri lduu nu galrzac zi. 17 Ad gundii rall nez zaqu cat rbedch lduu mn. 18 Ad npdii rall rspti lu Dios, cum rndii import par l rall lo qu nacagnii Dios. 19 Rd hiaa cuend gr lo qu narnii ly sht Moiss, na par ra mn nabn recibir l ly t par grt ra mn guac dchi delant lu m nu par gr mieti gac ba rall nap rall falt delant lu m. 20 Ndii mud gac tubld shcuend nguiu delant lu Dios por ms qu rnll cumplir punt sht ly, purqu ly rlluii sulamnt par gac ba hiaa lo qu na mal delant lu Dios.

Romanos3,4 shcundaa manr ndig por lo qu nabn Cristo Jess. Gudilli m con mizm rn shthi par gac salvraa. 25 Dios bcuez m Cristo; galguti sht Jess bn m nadz galguti sht hiaa. Iurne gcaa perdun si tal riald lduu hiaa l m de verd. Bn Dios zni par guluaa m de qu na m just; pues ad bndii m cashtigu ra mn nabn duld tiemp ms guahiet. Bgaa lduu m l rall. 26 Pues iurne bluaa m lu ra mn, na m just t gac ba mieti quhun m tubld tubld aunqu gr mieti nap rall duld. Natubld shcuend nguiu lu Dios si tal riald ldui shtidz Jess. 27 P nadpaa par run nadchniaa? Nitiqu. Pziel? purqu tubld na shcundaa lu m sulamnt purqu riald lduu hiaa shtidz m de verd. 28 Zni clar rluaa iurne, l nguiu nasalvrll si tal riald ldui shtidz m, lddii purqu quhun nguiu cumplir punt sht ly. 29 Ni mud Dios na Dios sht m israelit sulamnt? Aqudii; tambin na m Dios sht ra nandii m israelit. 30 Na m Dios; run m tubld shcuend mieti si tal riald lduu rall shtidz m. Rndii import si riugu part shcuerp rall u ad rndii rall cumplir custumbr ni. 31 Por didz r p cagnii hiaa ad rlluidii ly? Aqudii; ms bien qugniiaa msruu firm valur sht ly.

14 Rgue

qugluaa Dios stubi nez par gac tubld shcuend mieti lu m, lddii por gun nguiu cumplir gr punt sht ly. Mizm ly con ra didz sht ra profet, cagnii lla gun m salvar ra pecadur. 22 Manr narun Dios par gac tubld shcuend nguiu lu m nad ms si tal riald lduu nguiu shtidz Jesucristo. Nd na par gr ra nariald ldui shtidz m, tant par m israelit igual par mn nandii m israelit. 23 Pues grt ra mn nap rall duld. Gr miet run falt gac rall zaqu ziqu na Dios. 24 Per Dios bn tubi favur rub; na tubld

21Iurne

Gac salvar nguiu si tal riald ldui shtidz Dios

Abraham guald ldui shtidz Dios

Pll gunii hiaa shcuend sht Abraham, shtad gul

Romanos4 hiaa? Pziel gqui m zaqu lu Dios? 2 Primr punt, si tal natubld shcundi lu Dios purqu bni cumplir obr zaqu, iurn npi rsun gac nadchni; per ld delant lu Disdii. 3 P rnii Sagradas Escrituras? Abraham guald ldui shtidz Dios nu gunii Dios tubld na shcuend Abraham lu m. 4 Pues iurne si tubi nguiu quhnll tubi dchini lu lam, rguilli lam pagu, lddii ziqu regal sino qu ziqu narun tucar caa nguiu. 5 Per el qu ad rndii obr zaqu per riald ldui shtidz Dios, el qu narun natubld shcuend nguiu, nguiu ni na m zaqu lu Dios, sul por galriald ldui shtni. 6 Tambin zni gunii David tiemp guahiet de qu dichus na nguiu, el qu Dios run recibir ziqu mn zaqu, lddii purqu bn nguiu ni obr zaqu. 7 Gunii David: Rquit lduu ra nabn Dios perdun nu bcachi m duld sht rall. 8 Rquit lduu nguiu nan l Dad ad gudchbdii galqui cuntr nguiu por duld nabn nguiu. 9 P rnii ldul? Nias rquit lduu m ra mn israelit u nu zac ra mn nandii m israelit? Pues guniaa, Dios bn tubld shcuend Abraham, shtad gul hiaa, sul purqu guald ldui shtidz m. 10 Per guc bn m tubld shcuend Abraham, despus guriugu part sht shcurpi u ants? Pues ants, ld despusdii. 11 Custumbr religius ni, Abraham bni recibirin ziqu si de qu

288 hia guald lduu Abraham shtidz m nu Dios bcaa li ziqu nguiu zaqu. Mud r guc Abraham dad sht grt ra mn nan riald lduu shtidz Dios de verd, hasht ra nad rndii cumplir custumbr sht circuncisin. 12 Nu Abraham na shtad ra m israelit nanad rndii confiar custumbr ni par gac rall m zaqu lu Dios sino riald lduu rall shtidz m, igual ziqu bn Abraham ants gqui circuncidar.

Bn Dios cumplir proms shthi purqu guald lduu

bni prometer lu Abraham nu lu grt llbn Abraham de qu gun rai recibir gudchiliu ziqu herenci par guqureld rai. Bn m ni, lddii purqu bzub diagu Abraham punt sht ly, sino purqu guald ldui shtidz m. 14 Si tal sulamnt ra nanap ly gun rall recibir gudchiliu ziqu herenci, iurn ad lasqudii tsald lduu mieti shtidz m, nu proms sht Dios npdii valur 15 purqu ly nuaa cashtigu. Cat nan ly, nan cashtigu par ra nabndii cumplir ly, per cat ndii ly, ndii mud par run mn cuntr ly. 16 Por ni l proms nagunii Dios lu Abraham, gac cumplirin ziqu tubi favur par ra nariald ldui shtidz m. Manr ni ra cus zaqu sht m, na par gr llbn Abraham, ld niasdii par ra narianald tchi ly sino tambin par ra nariald ldui shtidz Dios
13Dios

ra mn shtidz m

289 mizm manr ziqu guald lduu Abraham. Quiere decir, lo qu nabn m prometer lu Abraham, nahin tubi favur; gudchinin ndig par gr ra nariald ldui shtidz m. Pues Abraham na shtdaa, grt hiaa. 17 Ni na lo qu narun cuntien Sagradas Escrituras. Rniin de qu bn m l Abraham ziqu shtad gul zihani naciuni. Gun m recibir gr ra mn nariald ldui shtidz m mizm manr ziqu guald lduu Abraham. Dios nap m pudr par cuai m ra tgul, nu cagnii m shcuend cus nagur gac ziqu hia guddin. 18 Iur gunii Dios lu Abraham de qu gqui shtad zihani naciuni, guald lduu Abraham shtidz m aunqu hia gshi; gulzi gac cumplir shtidz m. Nu guc cumplir shtidz m; llbn Abraham ad chu gndii gan gulab ra mn ni. 19 Abraham ad gulzdii tsald ldui shtidz m aunqu nap Abraham ms qu tubi gahiua iz; mr gti; nu rdi cuend de qu tant li nu Sara tsli, hia nal gshi par gpi shni. Nunqu tsdii shni. 20 Ad bzdii ldui sino qu guald ldui de verd. Gulez nldi nu bdi graci lu Dios ants guc cumplir proms ni. 21 Abraham gpi segur sin ni tubi galrz ldui de qu Dios npi pudr par gun m lo qu nabn m prometer. 22 Por ni bcaa Dios l Abraham; tubld na shcundi lu Dios, sul purqu guald ldui shtidz m. 23 Ra didz: Tubld na shcundi lu Dios purqu guald ldui shtidz

Romanos4,5 m ad naescrtdiin sul por bien sht Abraham 24 sino tambin par l hiaa nan riald lduu shtidz m. Gun m tubld shcuend cad tbiaa si tal riald lduu hiaa shtidz el qu nabcuai Jess, Shtdaa, ladi ra tgul. 25 Bn Dios intriegu l Jess lu galguti por caus shtldaa nu bcuai m li ladi ra tgul par ad chu gudchbdii galqui cuntr l hiaa.

Zni natubld shcundaa lu Dios purqu riald lduu hiaa shtidz m. Iurne rbedch lduu hiaa lu m por Jesucristo Shlmaa. 2 Por Cristo zugaa hiaa lu nez zaqu cat nan bendicin sht Dios purqu riald lduu hiaa. Rquit lduu hiaa nu dzulzaa tiemp gun hiaa lu m; cuezn hiaa li. 3 Nu zac rquit lduu hiaa iur nadpaa problem, purqu nan hiaa galrzac zi run bien t gcaa pacnci nu dzu hiaa ms firm lu shnez m. 4 Si tal dzu hiaa lu shnez m sin qu ad guaz gutdiiaa, iurn nadpaa esperans; dzulzaa ra cus nagur gac. 5 Hia esperans nadpaa ad rsdchnidiin shtu par l hiaa purqu nan zihani amor nazed de Dios lani lduu hiaa por Espritu Santo nabsheld Dios par cueznhi l hiaa. 6 Ants l hiaa completamente ad nadpdii hiaa esperans; perdid na hiaa, per bgaa iur nabn Dios punr, iurn guti Cristo por gr ra nanap duld. 7 Ndii sencigi

Bendicin narsdchini perdun sht Dios

Romanos5 tubi de l hiaa gtiaa por tubi mn, ni siquier por tubi mn zaqu; u tal vez nan ejempl gap nguiu valur gti shlugar shi nan demasiad nazaqu. 8 Per claramente bluaa Dios de qu rac shtuu m l hiaa purqu Cristo guti shlugraa; dz ni todava na hiaa pecadur. 9 Bn Dios recibir l hiaa; tubld na shcundaa lu m por galguti sht Jess. Ms segur iurne, gac salvraa de gr cashtigu dush nagusheld Dios guc mn mal. 10 Ants gcaa enemigu sht Dios; bdnaa cuntr l m, per bn m t gcaa amigu shthi; nadpaa paz por galguti sht shini m. Iurne mucho ms segur gcaa salvar por l m; cueznhi l hiaa; unid na hiaa con l m. 11 Ms de ni, nal rquit lduu hiaa iurne nu rdnaa alabar Dios por lo qu nabluaa Jesucristo Shlmaa, el qu nabn t gcaa amigu sht Dios.

290 Dios. Adn na tubi muestr sht m, el qu nanap qu gudchini. 15 Per favur nabn Dios par l hiaa ndig, na ms llrub qu duld nabn Adn. Por duld sht tubs nguiu, bdchini galguti par gr mn, per por galrac shtuu sht Dios nu favur sht Jesucristo, bed gudchini vid sin fin par zihani mn. 16 Pues resultad sht favur nabn Dios, na ms llrub qu resultad sht duld nabn Adn. Fin sht duld nabn Adn, na guc condenar gr mn, per fin sht favur nabn Dios, bdchinin despus zihani iz. Favur ni nap resultad nan ad ndii condenacin par pecadur. 17 Bdchini sentenci sht galguti par gr mieti purqu tubs nguiu bn duld, per par el qu narun recibir favur sht Dios, el qu narun recibir perdun sht m ziqu regal, guniba nguiu ni junt con Jesucristo. Sul por tubs nguiu, Jesucristo, gac salvraa. 18 Ziqu por tubs nguiu nabn duld nu por ni nacondenad gr mieti, tambin por tubs nguiu, por lo qu nabn Jesucristo, gun Dios recibir gr mieti ziqu mn zaqu nan tubld shcuend lu m t par gubani rall par siempr. 19 Quiere decir, por tubs nguiu nanad bqu digudii shtidz Dios, cantid mn na rall pecadur, per por tubs nguiu nabn cumplir shtidz m, cantid mn gac rall mn zaqu delant lu Dios sin ni tubi demand en cuntr l rall. 20 Bd Dios ly lu Moiss t par msruu gudal duld, per

guc, por tubs nguiu bidchini duld lu gudchiliu. Hia de tchi ni zed nald galguti. Hia bdchini cashtigu sht galguti par gr mn narta lu gudchiliu purqu grt rall bn rall duld. 13 Ants bqu Moiss ly sht Dios, nan duld lu gudchiliu, per ad bndii m cashtigu ra mn segn ly purqu ndii ly iurn. 14 Per sin qu ad gutddii, dizd tiemp sht Adn hasht Moiss, nan galguti. Gr mn guti aunqu ad bndii rall mizm duld nabn Adn nanad bzub digudii mandad sht

12Zni

Comparaciuni Adn nu Cristo

291 cat bdal duld, nd nan ms favur rub sht Dios; ms rluaa rac shtuu m ra mn. 21 Zni guquin; ants gr mieti nan bajo ord sht duld, nu por mald nabn mn guti rai, per iurne favur sht Dios rniba, con resultad gac mn sin duld delant de Dios. Gac salvar rall siempr por Jesucristo Shlmaa.

Romanos5,6 guashthi ladi ra tgul; hia jams ad guabrdii gati m. Hia gual pudr sht galguti par l m. 10 Por galguti sht m, bd m fin con pudr sht duld; jams gti, per iurne nabani m; unid nhi con Dios par siempr. 11 Mizm manr gul bn trat duld nanan lani ldul ziqu cus naguti, nu gul gubani tubi vid cubi, mn naqugdn cumplir volunt sht Dios purqu unid na t con Jesucristo Shlmaa. 12 Por ni ad rddii t s guniba duld l t. Nan deseo mal lani cuerp sht t; cuerp ni nap qu gti, per ad gndii t cumplir lo qu narac shtuu duld gun t. 13 Nu ad rddii t s par ni tubi part cuerp shtnl gni duld, ni tubi part guzb digudii deseo mal. Mejur gul bn intriegu cuerp sht t lu Dios, purqu na t ziqu mn nan guti per babr gubani t stubi. Gul bn intriegu gr part shcurpl lu Dios, cad tubi part cuerp gaquin ziqu tubi trasht par dchini zaqu sht m 14 purqu duld ad ndiin shlml, ad ndiil bajo ord sht ly sino bajo ord sht Dios naquhun zihani favur par ll.

P gunii hiaa iurne? Gudnaa duld t par guluaa Dios msruu rac shtuu m l hiaa? 2 Aqudii. Hia bruu hiaa nez mal cat nan galguti etern. Llall guabr hiaa stubi par nez ni? Hia gtiaa par duld. 3 P ad riasdii t de qu gr l hiaa nan unid con Jesucristo, tambin nadpaa part galguti shthi? 4 Por ni iur briub nsaa, run significar nadpaa part mizm galguti sht Jess nu ziqu guasht m ladi ra tgul por pudr rub sht Dad Dios, zni run tucar gubniaa manr cubi con pudr shthi. 5 Si tal na hiaa unid con Cristo nu con galguti shthi, zni zac gcaa ziqu l m iur tsasht hiaa ladi ra tgul. 6 Rac ba hiaa vid mal nanabniaa ants, guti junt con Cristo lu cruz t par jams gusnidii duld l hiaa lu mald. Zni gpaa libert t gunibadii duld l hiaa 7 purqu gr ra naguti, l duld npdiin ni tubi pudr par nguiu ni. 8 Si tal gutin hiaa Jesucristo, riald lduu hiaa de qu gubanin hiaa l m. 9 Nan hiaa Cristo

Hia gtiaa par duld

run cuntien nd de qu nan permisi gudnaa duld purqu ad ndii hiaa bajo ord sht ly sino bajo ord sht Dios? Aqudii. 16 L t nan t bien, el qu narniba ll nu rzub digul shtdzi, nall lam shtnl.

15P

Comparaciuni sht el qu narun sirv tubi lam

Romanos6,7 Zntii nahin si tal rzub digul deseo mal nazedn galguti u si tal rzub digul shtidz Dios par gubnil tubi vid zaqu. 17 Dushquilli Dios; ants l t na muz sht duld per iurne na t muz sht Dios. Bzub diagu t con gudubin lduu t enseans nabn t recibir. 18 Dz ni bn m librar l t lu pudr sht duld nu bn m par gac t mn narianald nez zaqu. 19 Cagnihia comparaciuni r t par ms nases tsas t. Ziqu ms ants bn t intriegu shcuerp t par cus dzab, hasht bn t cumplir gr duld nan cuntr ly sht Dios, iurne gul bn intriegu shcuerp t par cus nan tubld delant lu Dios, con fin gac t mn santu. 20 Iur l t todava bzub diagu t duld, iurn ad npdii t libert par gun t sirv Dios. 21 P provch gul t de ra cus mal, cus nabn t ants per iurne rtu lu t por duld ni? Fin sht duld ni na galguti par ra narianald tchi cus mal ni. 22 Per iurne na t libr; ra cus ni ad rnibadii l t, sino qu na t muz sht Dios par gun t cumplir volunt sht m. Nd s, napin provch. Primr nap t vid sagrad naruu lduu Dios nu despus guqureldn t l m par siempr. 23 Lniqu pagu narguilli duld par ra narun duld, na galguti, per regal sht Dios na vid sin fin por Jesucrito Shlmaa.

292 qu narnii ly run tucar gun mieti cumplir hasht gati mieti. 2 Por ejempl, tubi naa casad nalbi con tsli por ly hasht gati tsli per iur gati tsel naa, iurn na naa libr. L ly sht galcasad hia ad rndii obligar lll. 3 En cambi si tal naa ni gucall stubi nguiu mientras l tsli nabani, iurn quhnll duld adulteri; per si tal tsel naa guti, l ly nalibi naa con tsli, hia npdiin pudr par lll nu si tal caa naa ni stubi nguiu, hia ad ndiin duld. 4 Zni zac na l t bchi la sahia, na t ziqu tubi naa naguti tsli. Ants guc t unid con ly sht Moiss, per iurne por gac unid t con Cristo lu cruz, iurne ad rnibadii ly l t sino rniba Cristo l t, el qu naguasht ladi ra tgul. Zni guc t par guqureld t tubi manr santu. 5 Ants iur guanldaa tchi deseo mal naguc shtuu cuerp sht hiaa, cus nabdnaa purqu ly bn prohibhin; cus mal ni bsini l hiaa lu duld, gr part sht shcurpaa. Bn duld par guaa l hiaa lu galguti. 6 Per bn Dios par ad npdii ly pudr subr l hiaa. Gtiaa par ly nanap l hiaa ziqu muz shthin t par gudnaa sirv Dios con libert, lddii ziqu tubi nan bajo ord sht ly sino tubi manr cubi segn Espritu Santo.

Comparaciuni sht nabtsa

Bchi, l t narac ba ly sht Dios, rd t cuend lo

gunii hiaa de nd, de qu l ly na mal? Aqudii. Ad ndii ly cus mal purqu por lo

7P

Duld nanan lani lduaa

293 qu nan escrit lani ly, rungu bahia falt nanapa. Por ejempl, sin ly nunqu ad guddiaa cuend de qu na duld iur rzebi lduaa p sht mn, purqu naescrit: Ad sbidii ldul p sht mn. 8 Por lo qu narnii mandamient, l duld bn gan; bsdchinin zihani deseo mal lani lduaa. Pues cat ndii ly ad rac badii mieti p na duld. 9 Tubi tiemp ms ants, ad bddiaa cuend p rnii ly; content nabania; per iur bngu bahia p rnii ly, guc bahia de qu napa duld, de qu run tucar gatia par siempr. 10 Ly nan designad par gunee vid par na, baquin ziqu tubi sentnci par gatia. 11 Bsigu duld na. Duld bn provch t par gusdchini mandamient galguti par na con resultad bna duld nu nahia ziqu tubi naguti. 12 Pues gr ly con mandamient sht m na santu; na rahin just nu zaqu. 13 Rnab didza tubi cus zaqu bsdchini galguti par na? Aqudii, sino duld biaa na lu galguti. Bn dchini duld cus zaqu par bsdchinin galguti. Zni rluaa lla na duld, demasiad mal. Por mandamient sht Dios, rac ba hiaa blac fier na duld. 14 Rd hiaa cuend de qu ly na santu per na, nahia mal; quhuna cumplir deseo mal nanan lani lduaa por duld nan ziqu lam shtna. 15 L duld naruna, nana ad nazqudiin per lo qu nad rac shtudiaa, ni quhuna; lo qu narac shtuu guna, ni ad rndiaa cumplir. 16 Zni si tal

Romanos7,8 quhuna lo qu nad rac shtudiaa, nahia de acuerd de qu tubld na ly sht Dios. 17 Pues ad ndiaa naquhun ra cus mal sino duld nanan lani lduaa, quhunin cus mal ni. 18 Rdhia cuend de qu lani lduaa ndii cus zaqu. Rac shtuaa guna bien per ad npdiaa fuers par guna cumplir. 19 Ad rndiaa cumplir ra cus zaqu narac shtuaa guna, sino l duld nad rac shtudiaa, ni s, quhuna cumplirin. 20 Iurne si quhuna lo qu nad rac shtudiaa, ld ndiaa naquhunin sino duld nanan lani lduaa, quhunin ra cus mal. 21 Zni nahin iur rac shtuaa guna bien, sul mal runa. 22 Per por part sht espritu lani lduaa, nal rquit lduaa con ly sht Dios 23 per lani shcuerpa nan stubi pudr nan run cuntr cus zaqu. Nahia ziqu prsi sht pudr mal ni nanan lani shcuerpa. 24 Prubi de na. Chu gunee libert par guna gan lu duld nanuaa na lu galguti? 25 Rdhia graci lu Dios purqu bn m librar na lu pudr sht duld nanan lani lduaa. Bn mhin por Jesucristo, Shlmaa. Lani lduaa rac shtuhia guna cumplir ra mandamient sht Dios, per shcuerpa run cumplir mal deseo narsdchini duld.

Pues iurne ad gndii Dios condenar ni tubi nan unid con Cristo Jess 2 purqu Espritu Santo rnee vid sin fin por l m. Bl m na de duld con sentnci

Bendicin narsdchini Espritu Santo

Romanos8 nan gatia. 3 Lo qu ly ad rndii gan; npdiin pudr par gun compai l hiaa t gudnaa cumplir ly; dbil na shcurpaa. Per Dios s, bsheld m shini m con cuerp sht nguiu; bdchini Jess par gudchishi duld; bn m condenar duld nanan lani lduu mieti. 4 Zni bn m t par gudnaa cumplir lo qu narniba ly. Cagniaa shcuend ra nard s par gus Espritu Santo l rai nu ad rndii rall cumplir deseo mal nanan lani lduu rai. 5 Grt el qu narianald tchi cus mal, conduct sht rall na mal; per el qu narianald tchi cus sht Espritu Santo, run rall cumplir lo qu narac shtuu Dios. 6 El qu narianald tchi cus mal, gti per el qu narianald ra cus zaqu sht Espritu, npll vid verdadr nu cuedch ldull. 7 Gr ra narianald tchi deseo mal, na rall enemigu sht Dios purqu ad ndii guzub diagu rall shtidz m. Ad rqudii guzub diagu rall shtdzi. 8 Por ni ra narun intriegu mizm l rall lu duld, ad rqutdii lduu rall Dios. 9 Per l t ad rianlddii t tchi deseo mal lani lduu t sino rniba Espritu Santo l t si tal verd qubez Espritu Santo lani lduu t. Gr ra nanpdii Espritu sht Cristo, ndii rall shmn Cristo. 10 Per si tal Cristo cueznhi lani lduu t aunqu shcuerp t gati por caus duld, espritu sht t nap vid etern purqu tubld na shcuend t lu Dios. 11 Si tal l Espritu nabcuai Jess ladi ra tgul,

294 cueznhi l t, mizm m ni gunee vid par cuerp sht t, cuerp nan destinad par gati. Gun Dios ni por Espritu sht m naqubezn t. 12 Por ni bchi, l deseo mal nanan lani lduu hiaa, ad npdiin ni tubi pudr ni derech par gudnaa cumplir ra cus ni 13 per si tal tsaglagu gun t ra cus mal, gati t. En cambi si tal por pudr sht Espritu Santo gudl fin con ra cus mal narnl, iurn gubnil par siempr. 14 Si tal qugs Espritu Santo ll, nal shini Dios. Sul mn ni na legtim shini m. 15 L Espritu nabn t recibir, ndii Espritu sht galrzac zi par rdzb t lhi stubi, sino bn t recibir Espritu narun par gac t shini Dios nu por Espritu ni rnbaa lhi: Nal Dios, Shtad naa. 16 Mizm Espritu ni na testigu junt lo qu narnii lduu hiaa de qu na hiaa shini Dios. 17 Na hiaa shini Dios nu quhun m trat l hiaa ziqu shini m; junt con Cristo nadpaa derech gucaa hiaa lo qu nanap m. Si tal rzac zi hiaa junt con Cristo, tambin gudpaa part con l m iur gun Dios honrar shni. 18 Par na grt galrzac zi sht tiemp ne, ad rndiin comparar con cus zaqu nu hunur nagudpaa despus, 19 purqu gr lo qu nabntsau Dios, qubezin con llrub deseo par iur gun Dios honrar gr ra shini m. 20 Gr cus nap qu tsal, lddii por prupi volunt shtnin sino por volunt sht Dios nan bntsau grt cus. Per

295 bntsau m ra cus ni con segur de qu gac cambin 21 purqu lo qu nabntsau m, gun m librar t par ad tsaldiin; ad rdzdiin, sino gapin part junt con ra shini m iur gun m librar l rai. 22 Rd hiaa cuend gudubi cus nabntsau m ri lduin nu runin ziqu tubi naa nanap dulur sht nagal shni. Zni na gudchiliu hasht nedz. 23 Ld niasdii ra cus nabntsau Dios ri lduu hasht gac cumplir tiemp, sino nu l hiaa, aunqu nadpaa Espritu cum si de lo qu gudnaa recibir despus, ri lduu hiaa demasiad; dzulzaa niaa ca iur gucaa m l hiaa nu gac cambi shcurpaa par ad gtidiiaa stubi jams. 24 Gcaa salvar con esperans tubi dz gun m cambi shcurpaa, per todava rndii hiaa lo qu narbzaa. Lo qu rna hiaa rqunidii dzulzaahin 25 per si tal dzulzaa lo qu nad chu rndii, iurn con pacnci dzulzaa. 26 Nadpaa esperans; nu Espritu Santo quhni compai l hiaa cat ad rqudii hiaa. Pues ad rac b adii hiaa lla gunbaa lu Dios, per l Espritu Santo quhni rugu lu Dios por l hiaa. Quhni rugu lu m con b nad gndii gan shtdzaa gunii p run cuntien. 27 Nu Dios el qu nan gr shgbaa, rias m gr didz sht Espritu Santo purqu l Espritu canihni rugu de acuerd con volunt sht Dios. Quhun m rugu lu Dios por gr ra nariald ldui shtidz m.

Romanos8 de verd, ra nagul Dios segn volunt sht m, 29 purqu grt nabngu ba Dios dizd ants, bn m destinar l rai t par gac rai ziqu shini m nabrul Jess par gac Jess el qu nagun recibir ms hunur entre gr ra shi. 30 Gr ra nagul Dios, guc destinar rai; ni gunab m l rai. Ra mn nan gunab m, bn m t gac tubld shcuend rai lu m. Na rai just; bn m par guqureldn mn ni Jesucristo lu gubee. 31 P ms gunii hiaa? Si Dios nan favur de l hiaa, chull gun gan lu hiaa? 32 Dios voluntariamente bni intriegu prupi shini m par gti shlugraa. Bn m intriegu shini m lu galguti t gac salvraa. Llall gun m negar gud m los de ms cus zaqu? hia qu cuezn shini m l hiaa. 33 Chull gudchib demand lu Dios cuntr ra nagul m? Ni tbidii; Dios quhun tubld shcundaa lu m. 34 Chull gun condenar l hiaa? Ni tbidii. Cristo gti nu zac guasht m ladi ra tgul nu qubez m lugar sht pudr junt con Dios nu quhun m rugu por l hiaa. 35 Chull gun gan par gudchis amor sht Cristo par l hiaa? Ni tbidii. Masi rzunald mn l hiaa; si tal rguini mn l hiaa, u si nan problem u galrzac zi; masi run falt naguduhaa u run falt shbaa; si tal zugaa hiaa lu peligr, ni tubi cus gndii gan gudchis amor sht Cristo de l hiaa. 36 Sagradas Escrituras rnii:

hiaa gr cus quac par bien sht ra mn narac shtuu m

28Nan

Na hiaa ms qu narun gan

Romanos8,9 Nadz hiaa nu na hiaa dispuest gtiaa gr ra dz purqu na hiaa shmn m. Quhun mn trat l hiaa cum tubi llili lu ra narguini l ma. 37 Per entr gr cus r, na hiaa mn narun gan lu gr cus mal por Jesucristo el qu narac shtuu l hiaa. 38 Zntii, napa segur de qu ni tubi cus guguqu l hiaa de Dios, el qu narac shtuu l hiaa; ni por galguti, ni por tubi nanabani iurne, nil por ra iangl, nil por gr ra narniba lu gubee, ni por lo qu nagur gudchini nu nil por nanan iurne 39 nil lo qu nan guiaa, ni por lo qu nanan guet, ni por stubi clas pudr nanan lani gudchiliu, gqudii guguqu l hiaa lu amor sht Dios, amor nabluaa m lu hiaa por Cristo Jess Shlmaa.

296 nu de l rai, segn nardchini mn lu gudchiliu, gul Cristo el qu nagul Dios par gunibai. Jesucristo na Dios nu run tucar gr mieti gun rall alabar li. Bendit na m par siempr. Amn. 6 Qugnidiaa de qu ad bndii Dios cumplir shtdzi, sino todava nap shtidz m valur par ra mn purqu nan mn nandii llbn Israel, per gudili Dios l rai; na rai shmn m. 7 Gudlidii Dios gr ra llbn Abraham par gac rai legtim shini Abraham sino rnii m lu Abraham: Por shnil Isaac, gpl llbn nan ra nagudilia. 8 Gr nd run cuntien ni tubi na shini Dios sul purqu glll m israelit, sino ra shini Dios na el qu nariald lduu proms sht Dios. Mn ni na de verd llbn Abraham. 9 Pues l proms nagunii Dios lu Abraham rnii: Stubi iz ziqu tiemp ne guabra nu Sara gpi tubi shni. 10 Ms de ni nan ejempl sht Isaac, shtad gul hiaa. Gurup shini Rebeca na rai shini tubs nguiu, Isaac. 11-13 Ra shini Isaac nu Rebeca todava ladii gldii rai, ni tubi mal bndii rai, per gunii Dios lu Rebeca: Shnil nagul gal, gqull muz par shnil nagudchini despus. Ni na de acuerd lo qu Sagradas Escrituras rnii: Guc shtuaa Jacob per gun zqudiaa lu Esa. Zni bluaa clar Dios nap m derech gul m lo qu narnii lduu m. El qu narac shtuu m, rnab m; ndii import p cus quhun rall. 14 Gu run cuntien didz r de qu ad nazqudii Dios?

Cagniaa verd cum shmn Cristo nanahia; qubezn Espritu Santo na, nu mizm shgaba quhun testificar ruadidza verd. 2 Nal nahia trist nu ri lduaa; se intiende quhuna sufrir lani lduaa por sahia, ra m israelit. 3 Nahia dispuest gun m condenar na si tal por ni gac salvar ra sahia, ra mn nan m ladza. 4 L rai na rai m israelit; gudili Dios l rai t gac rai shini m. Bluaal llni lu rai, llni nazed de Dios. Ra convei nu proms nu ly sht Dios, bn rai recibir. Bn rai recibir ord lla rac shtuu Dios gun rai adorar Dios lani iduu. 5 L rai na llbn shtad gul hiaa

Gul Dios ra mn israelit

297 Aqudii. 15 Mizm Dios gunii lu Moiss: Guna favur par el qu narac shtuaa; gugaa lduaa el qu narac shtuaa. 16 Zni nahin, l favur sht Dios, zddiin lu mn purqu rac shtuu mn, nil por lo qu naquhun rall sino por volunt sht m, el qu nargaa ldui mn. 17 Nan stubi ejempl; lani Sagradas Escrituras rnii shcuend ry sht Egipto. Rniin: Bza ll ziqu ry sht Egipto par gun mn pudr shtna por mud naruna trat ll t guini mn narta lu gudchiliu, blac llrub na pudr shtna. 18 Zni zac gunii hiaa nap m pacnci par el qu narac shtuu m, nu zac run m t gac nagudchi lduu mn segn volunt sht m. 19 Per gunil lua: Si tal zni nahin pziel rdchib Dios demand cuntr nguiu? Chull rzutip lu volunt sht Dios? 20 Per rniaa lul, chu nal t par rchup ddzl con Dios? Ndii mud guesu gunii lu mn naruntsau guesu: Pziel bntsul na znd? 21 Na Pablo rniaa lu t, el qu naruntsau guesu, npll derech guntsull cualquier cus narnii ldull. Con mizm ben sht guesu guntsull tubi guesu chul nu especial, nu con mism ben gactsau tubi cus nad rluadii chul. 22 P rnii ldul? Aunqu ms ants guc shtuu guluaa Dios pudr sht m cuntr ra mn nabn mal, biaa lduu m mal mud sht nguiu ni; pacnci guc m con ra narun tucar cashtigu etern. 23 Nu guc shtuu guluaa m

Romanos9 ra favur rub nu bendicin par l hiaa. Bgaa lduu m l hiaa; bni preparar l hiaa dizd ms ants par guqureldn hiaa l m. 24 Par ni gul m l hiaa, mn israelit nu ra nandii m israelit. 25 Ziqu rnii lani libr nabqu Oseas: Ra nandii shmna, gululhia l rai shmna. L ra nad rac shtudiaa ants, ni gululhia mn narac shtuaa. 26 Mizm lugar cat ants gunii Dios: Ndii t shmna, nd gunii mn: Na t shini Dios nanabani. 27 Nu Isaas gunii shcuend naciuni Israel: Aunqu nil llbn sht tgul Israel na cantid mn ziqu iulli sht nisduu, nad ms bldas rall gac salvar 28 purqu gun m cumplir shtdzi hasht tsal sentnci cuntr ra narta lu gudchiliu. 29 Gaquin ziqu mizm Isaas gunii ants: Dad sht ra iangl, si tal ad bndii m perdun bld shtad gul hiaa t gtidii rai, pues iurne na hiaa ziqu ra mn naguqureld gudchi Sodoma nu Gomorra.

run cuntien gr nd? Pll gunii hiaa de qu ra nandii m israelit, ra nad rac shtudii gun rall cumplir ly sht Dios, hia nasalvar rall; tubld na shcuend rall lu Dios purqu guald lduu rall shtidz m 31 per

30P

Ra mn israelit nu dizaqu sht m

Romanos9,10 ra mn israelit narianald tchi ly sht m, bndii rall gan gac rall m zaqu lu Dios? 32 Pziel? purqu ra m israelit ad gualddii lduu rall shtidz Dios par gac salvar rall sino guald lduu rall mizm l rall, u sea ra obr zaqu nabn rall guald lduu rall. Zni gulagu rall ziqu tubi narreld guc gu. 33 Ziqu naescrit lani shtidz Dios: Gun, na rdchiba tubi nguiu nan ziqu tubi gu cat rreld mn guquin. Na m ziqu gu narun storb. El qu nariald ldui shtidz m, ni nunqu guntill shnzi. Bchi, lo qu narac shtuaa con gudubin lduaa, lo qu narnaba lu Dios, gac salvar ra mn israelit. 2 Nahia testigu de qu zianald rai ly sht Dios con llrub devociuni per ad riasdii rall; npdii rall llni sht Dios. 3 Ad gundii rall manr run Dios par gac tubld shcuend nguiu lu m; ms bien guc shtuu rall por gun cumplir ly, gac rall m zaqu lu Dios. Ad ndii rall gun rall recibir salvaciuni cum favur nabn m por gr mieti. 4 Pues par gr ra nan riald ldui shtidz Dios, ad rianlddii rall tchi ly par gac tubld shcuend rall lu m. Rac ba rall sulamnt por Cristo nap nguiu trat con Dios. 5 Nu Moiss bqui gac tubld shcuend nguiu lu Dios si tal gun nguiu cumplir ly; gunii Moiss: El qu nagun cumplir gr punt sht ly, guquit ldui

298 par siempr. 6 Per manr par gac tubld shcuend nguiu lu Dios por fe na znd; ld nagndiin. Ad rndiil llgab nap qu tspil lu gubee par tsagllil Cristo par gac salvrl 7 nu ad rndiil llgab nap qu guitl cat nan ra tgul par tsagllil Cristo de nd. Aqudii. 8 Pll rnii ly? Rniin: Bdchini didz par ll; hia ruaddzl didz ni lu mn; cabezin lani ldul. Pues mizm dizaqu r naqudn naa predicar, rnii de qu nap qu tsald lduu mn shtidz Jess. 9 Ruadidz naa de qu si tal rnil Jess na Dad nanap derech par gunibai ll nu si tal riald ldul de verd de qu bldisht Dios l Jess ladi ra tgul, zac salvrl. 10 Nap qu tsald ldul shtidz m par gac tubld shcundl lu Dios; con rual quhnl testificar riald ldul Dios; por ni nasalvrl. 11 Sagradas Escrituras rnii: Ni tubi chu nariald ldui shtidz Dios, ad gutdii lull. 12 Ndii diferenci entr ra m israelit nu con ra nandii m israelit, pues mizm Dad Jess na Dad sht gr mn nu rnee m sin medid caa gr ra nariald ldui l m. 13 Zni na, gr ra narnab Dad Jess par gni perdun lll, gac salvrll. 14 Per llall gunab rall l m si tal ad rialddii lduu rall l m? Llall tsald lduu rall l m si tal chu ndii naruadidz lu rall dizaqu sht m? Llall guini rall? nu ad chu ndii nanuaa shtidz m par l rall. 15 Llall tsagnii mn dizaqu si tal ad chu ndii

10

299 el qu nabsheld l nguiu ni? Ziqu rnii Sagradas Escrituras: Blac nasaa iur gudchini ra naruadidz dizaqu nu nutici narsquit lduu mn. 16 Per ld grdii mn run rall cuend dizaqu, ziqu bqu Isaas: Dad chull guald lduu didz nabiadidz naa lu rall? 17 Sin qu ad gutddii, riald lduu mn iur ruadidz tubi m dizaqu lu rall. Dizaqu ni na mizm shtidz Jesucristo. 18 Per rnab didza lu t p ad bnidii rall lo qu nacagnii Dios lu mn? Clar qu s; bini rall grt didz ni. Sagradas Escrituras rnii: Biadidz Dios shtdzi gudubi nez sht gudchiliu. Shtidz m brts hasht cat rial gudchiliu. 19 Guabr gunab didza: p na posibl ad guc badii mn israelit shtidz m? Pues primr punt, Moiss bqui shtidz Dios narnii: Guna par guzebi lduu t lu tubi naciuni nanad rungu badii na. Guna trat l rall t guldn t l rall, mn nandii tsas rall shtidza. 20 Segund punt, Isaas gup valur nu bqui: Ra nagudlidii na, bdiagul rall na. Guluaaluhia lu ra nad gunbdii por na. 21 Per en cuant shcuend mn israelit rnii Isaas: Gudubi tiemp bld guiahia par guna recibir mn nandii guqu diagu shtidza, mn narnii cuntr volunt shtna.

Romanos10,11

11

Iurne qugnab didza: p na posibl bqu guiaa m par siempr ra mn israelit? Aqudii; pues mizm na nahia m israelit; nahia llbn Abraham; Benjamn na shtad guluhia. 2 Dizd ms ants Dios gul m ra mn israelit; ad bqu guiaa Dios l rall. P riasdii t lo qu narnii Sagradas Escrituras lani histuri nabn Elas? Bdchib Elas galqui cuntr mn israelit; guni lu Dios: 3 Dad, ra mn gudini rall ra nabiadidz shtdzl nu bzal rall bcugu shtnl. Sul na nahia muz shtnl nanabani. Nu rac shtuu rall quini rall na. 4 Per Dios bquebi lu Elas: Na gulhia mn; napa gadchi mili nguiu nad bzullbidii delant lu dzan Baal. 5 Rniaa lu t, mizm iurne ziqu tiemp dz ni, Dios nap tubi tant mn israelit nagul m ziqu favur sht m t gac rai shini m. 6 Si tal na rai shini m por tubi favur, iurn ndiin por lo qu naquhun rai purqu iurn favur ndii favur sino salvaciuni na ziqu rall narun tucar por lo qu nabn rall. Bn m favur ni sul por galrgaa ldi. 7 P guniaa? Casi gr mn israelit ad bdzldii rall manr par gac salvar rall, per bld rall nagul Dios, bn rai recibir favur sht m. Los de ms m israelit guc nagudchi lduu rall, bn Dios. 8 Zni rnii Sagradas Escrituras: Bsan Dios l rall lu nacahi t ad tsasdii rall; ad

Mn israelit nan salvar

Romanos11 rndii rall con slu rall; ad rnidii rall con diagu rall, bn Dios. Zni na rall hasht iurne. 9 Nu zac rnii David: Gr cus zaqu nanap mn ni, guabr ziqu tramp cat ldagu rall. Vid chul sht rall guabr guc rall cum cashtigu. 10 Nu slu rall gucahi t par gundii rall verd. Nu galri lduu sht rall gac ziqu tubi bult n.

300 gudubin lduaa t ra sahia mn israelit, iur gun rall l t, gac shtuu rall gac salvar rall. 15 Pues si tal iur bqu guiaa Dios l rall, ra mn nandii m israelit guat rall shnez Dios, llall gac iur ra mn israelit guabr lduu rall shnez Dios stubi? Gaquin ziqu iur tsasht tgul ladi ra tgul. 16 Iurne guniaa shcuend Abraham nu naciuni Israel. Si tal tubi muestr sht nacub na santu, gr nacub na santu. Si sluchi hiagu na santu, tambin ra llicu hiagu na santu. 17 Bld ra mn israelit na rall ziqu llicu hiagu olivo guishi; briugu rahin per l t guc injertar lu tronqu shlugar ra mn ni, nu nap t part con vid sht hiagu verdadr con ra nan shmn Dios. 18 Ad run nadchnidii t; ad chu gunidii na t mejur qu los de ms llicu hiagu. Si tal run nadchini t, gul bsagn lduu t de qu nap t vid sin fin sul purqu unid na t con tronqu sht hiagu. L tronqu rnee vid par l t; ld ldii t rd t vid par hiagu ni. 19 Per tal vez gunil lua: Per llicu hiagu riuguin t par guc injertara; guca injert lu tronqu sht hiagu. 20 Rniaa lu t; bdchis Dios ra mn israelit purqu ad gualddii lduu rall shtidz Dios, per ll npl vid sin fin sul purqu riald ldul shtidz m. Zni nahin; ad run nadchnidiil sino gup cuidad 21 purqu si tal ad bndii Dios perdun ra mn israelit

rnab didza: p na ra mn israelit ziqu tubi mn narreld lu gu nu gndiill gan jams tsashtll stubi? Aqudii, sino iur bqu guiaa m israelit salvaciuni, ra mn nandii m israelit guat rall shnez Dios par gac salvar rall t par gun mn israelit nu guzebi lduu rall lu mn ni; iurn tsald lduu rall shtidz m. 12 Guniaa lu t stubi cus, si tal iur bqu guiaa mn israelit salvaciuni sht Dios, iurn bdchini bendicin par los de ms mn, blac llrub bendicin gudchini iur guabr lduu rall lu Dios. Si tal ra m nandii m israelit, nap rall favur sht Dios purqu ra mn israelit bniti rall shnez Dios, blac cus zaqu gudchini lu gudchiliu iur tsald lduu mn israelit shtidz Dios. 13 Per napa tubi didz par l t nandii m israelit. Bsheld Dios na; nahia posht sht m. Nahin tubi hunur par na. 14 Quhuna shchini m con

11Iurne

Salvaciuni sht ra nandii m israelit

301 nan ziqu llicu hiagu legtim, tampuqu gndii m perdun ll si ad rialddii ldul de verd. 22 Gul gun, blac llrub na amor sht Dios, per run m cashtigu. Ra nan ziqu llicu hiagu nabriugu bn m cashtigu demasiad, per par ll gun m bien si tal tsaglagu gqul unid con l m; no sea qu zac ll gqul ziqu llicu hiagu nabriugu. 23 Ms de ni, si tal ra mn israelit nandii unid con Cristo iurne, si tal guabr lduu rall lu shnez Dios, gap rall vid sin fin; gac rall ziqu llicu hiagu naguc injert lu tronqu stubi. Nap m pudr par gun mhin. 24 Per ll nal ziqu llicu hiagu olivo guishi; ndiil m israelit per brigul par gqul injertad con verdadr hiagu olivo. Ni na contrari lo qu narun mieti; ad gqudii unir tubi llicu hiagu guishi lu tubi tronqu zaqu. Zni nahin con ra mn israelit nan ziqu llicu hiagu verdadr. Blac sencigi nahin gun m injert ra mn ni lu tronqu sht hiagu stubi vs.

Romanos11 El qu nagun librar, zdi de Sin. Gudchishi duld sht llbn Jacob. 27 Nd na tubi proms narda con l rai iur gudchisa duld sht rall. 28 P run cuntien gr nd par ra nabn recibir dizaqu? Pues ra m israelit na rall enemigu sht Dios iurne par gun t recibir bendicin sht m. Per gul m l rall; bn ldai m l rall purqu na rall shini shmn Dios naguqureld guahiet. 29 Rnab m mn; rzlaadchi m bendicin cuaa mn; nunqu gun m cambi galrnii lduu m. 30 Ms ants ad gualddii lduu t shtidz m per iurne s, bn t recibir galrgaa lduu m. Guquin purqu ra mn israelit ndii tsald lduu rall shtidz m. 31 Aunqu iurne l rall ad rzub digudii rall shtidz m, gudchini tubi dz gugaa lduu Dios l rall stubi nu gac salvar rall. Gun rall recibir galrgaa lduu m stubi junt con l t. 32 Pues par Dios grt mn na rall ziqu ra prsi lani lachiguib. Grt mn ad bndii cumplir mandad sht m t par gugaa lduu m gr mieti. 33 Blac llrub na shgab m. Rias m grt ra cus. Ad chu gndii gan gac ball por complet shgab m. Ad chu rqudii gac ball manr naquhunn m con l hiaa. 34 Chull tsas llgab nanap Dad Dios? u chull bd cunseju par l m? 35 Chu bd nacuaa m t par guabr quilli m lll ziqu pagu? 36 Purqu por

qugniaa comparaciuni purqu rac shtuaa gac ba t tubi secret nabluaa Dios ne. Ants guasdii hiahin. Per ad rndii t llgab na t mejur qu los de ms sa t. Bld ra m israelit na rai ziqu ciegu; nagudchi lduu rai hasht gac cumplir zihani mn nandii m israelit gac salvar. 26 Iur nasalvar ra mn ni, iurn gr mn israelit gac salvar rall; Sagradas Escrituras rnii:

25Bchi,

Ra mn israelit gac salvar rall

Romanos11,12 l m rnibi grt cus. Bcuesht m grt cus; bntsau m grt cus par gun m recibir hunur nu graci sht mn. Run tucar grt mn gud rall labans par l m hasht ndii fin. Amn.

302 favur nabn Dios. Llni nu fuers narnee Dios ad ndiin igual par cad tbiaa, per run tucar gudn dchniaa llni nadpaa. Si tal por pudr sht Dios rqul gunil shtidz m, gunii shtidz m de acuerd con ldai sht m nabdnaa recibir de l m. 7 Si tal rqul rnl sirv lu sal, pues bn sirv lu rai con gudubin ldul. Si tal rqul gulual shtidz m con pudr sht m, pues run tucar gulual con gudubin ldul. 8 Si tal rqul gudl cunseju sal, bnin con gudubin ldul. El qu nard par shchini Dios, pues gudll sin qu cuzi gnll recibir premi. El qu narac guniba, pues tsaglagu guniball con cuidad. El qu nargaa lduu sall, gugaa ldull con lgr.

12

Zntii bcha, quhuna rugu lu t gun t intriegu mizm l t par Dios purqu bgaa lduu m l t. Gul bn presentar mizm ll ziqu ofrend par l m. Gul gac t mn santu, mn naruu lduu Dios. Ni run tucar gun t purqu rias t, nu zni gun t alabar l m. 2 Ad chu guqurlddii ziqu los de ms mn sht gudchiliu, sino gul gac mn nacubi por cambi nanan lani lduu t. Zni msruu gac ba t nan volunt sht Dios; quiere decir, guad nan cus zaqu nu guad narquit lduu m nu lo qu nan tubld delant lu m. 3 De acuerd con favur nabn m, gul m na ziqu posht shthi, rniaa lu t ad chu gndii llgab nall m rub lu sall. Mejur gul bn llgab lo qu nan verd nu tubld de acuerd con fe nabzlaachi Dios par ll. 4 Ziqu cuerp sht nguiu nan zihani part per tubs cuerp, 5 zni zac l hiaa, cantid na hiaa per na hiaa tubs cuerp nan unid con Jesucristo, nu l hiaa unid na hiaa, cad nguiu con gr sa nguiu. 6 Cad tbiaa nadpaa don nabzlaadchi Espritu Santo segn

Rac shtuu Dios guqurldaa sul par l m

guc shtuu de verd gr mn. Gul gun tush ra cus mal per gul tsaglagu ra cus zaqu. 10 Gul guc shtuu con llrub carii gr sa t. Gul bn honrar sal; gul bn rspti lu sal. 11 Ad gac nabchidiil; gul bn sirv Dad Jess gudubi tiemp. 12 Gul bquit lduu t con esperans nanpl; gul gac mn pacnci iur rzunald mn ll; ad cuzdii t sino gul gunab lu Dios gudubi tiemp. 13 Gul bn compai ra nariald ldui shtidz Jess con nicid sht rai. Gul bn recibir bien gr nazed visit ldchil.

9Gul

Lo qu narun tucar gun ra nariald ldui dizaqu

303 tal tubi mn rguell guqul, gunab lu Dios par gud m bendicin par nguiu ni. Ad rndiil igualad con lll. 15 Gul cue nalgr con ra naqureld nalgr nu gul bgaa lduu t con ra narun lu galri lduu. 16 Sdii ni tubi dishibi entr l t. Ad run narbdiil lu sal, sino gul gac amigu sht ra mn nandii m rub lu gudchiliu. 17 Ad riabrdii gnl cus mal par el qu narun cuntr ll. Gul gunii lduu gun t bien delant lu gr sa t. 18 Gul guqureld sin dishibi con gr mieti. 19 Ad rndiil vengar sino bd s gun Dios cashtigu purqu Sagradas Escrituras rnii: Run tucar guna vengar; na gugullahin, rnii Dad. 20 Nu zac rnii Sagradas Escrituras: Si tal enemigu shtnl rldian, bd naguhi. Si tal rbdchi, bd naghi purqu si tal gnl zni, iurn gu shnill por galsht. 21 Ad rddiil s gun duld gan lul, sino ll bn gan lu mal con lo qu nan zaqu. Run tucar grt mn gun rall rspti ra gubiern nu autorid purqu gr ra autorid na por volunt sht Dios. Ra autorid zbgaa rai por permisi sht Dios. 2 Gr ra narzutip lu shtidz gubiern rnll cuntr lo qu nabn Dios punr. El qu narzutip lu shtidz gubiern rsdchnill cashtigu par mizm lll. 3 Gr ra narniba nanan gudchiliu, ad rtsbdii rall ra mn naquhun cus zaqu
14Si

Romanos12,13 sino qu rtsb rall ra naquhun mal. Gu rac shtul gubnil sin qu rdzbdiil lu autorid? pues gul cue cus zaqu; hia iurn gunl ziqu ra m zaqu lu ra gubiern. 4 Pues l ra autorid na rall el qu nabn Dios punr par bien sht t, per si tal ll quhnl mal, iurn s, gudzbl lu autorid purqu bn m punr l rall par gun rall cashtigu tubld grt el qu naquhun mal. 5 Por ni rquini gun t rspti ra autorid, ld niasdii par zddii cashtigu guqul sino tambin purqu lani ldul nanl zni nazaquin. 6 Por rsun r, gul quilli ra impuest nacagnab gubiern purqu na rall por volunt sht Dios. Bn m punr l rall par dchini ni. 7 Gul bd lo qu narun tucar par cad tubi sal. El qu nazebi contribucin, gul quilli contribucin. Gr ra nazebi impuest, gul quilli impuest. El qu narun tucar rspti, gul bn rspti li nu el qu narun tucar hunur, gul bn honrar li. 8 Ad rzbidii t ni tubi lu sa t sino gul quilli lo qu narzbil lu sal. Gul guc shtuu sal purqu el qu narac shtuu sall de verd, bnll cumplir lo qu nacagniba ly sht Dios. 9 Ra mandamient rnii: Ad rndiil duld adulteri. Ad rgunidiil sal. Ad rbaandii t. Ad ruadidz bshidiil lu sal. Ad rzbidii ldul p sht mn. Gr nd con los de ms mandamient sht Dios, gnl cumplir si tal gnl lo qu narnii shtidz m: Gul guc shtuu gr

13

Romanos13,14 sal igual ziqu rac shtul mizm ll. 10 El qu nan rac shtuu shi, ad quhndiill mal cuntr bchi sa ni; por ni el qu narac shtuu sall de verd, canihnll cumplir ly sht Dios. 11 Ms de ni, gul bd cuend tiemp nabniaa. Hia bgaa iur; gcaa ziqu el qu nagubani lu mbcald purqu dz nagudchini Dad Jess stubi, ms gulladchi zugaain par iurne qu iur l hiaa guald lduu hiaa dizaqu. 12 Na ziqu guel zed grguel; hia l guel ziagdzagu. L dz zed bigu. Por ni rquini gusnaa gr cus mal narun mieti lu nacahi. Ziqu suldad nanacu shab suldad, cha zugaa hiaa con llni sht Dios par tldiaa cuntr mal. 13 Ziaglgaa lu shnzaa sin ni tubi duld, ziqu narun tucar narz rdz. Ad chu gqudii zudchi. Nu ad chu tsdii ca nan ruid, nil cat qureld mn ziqu mbecu. Ad chu gpdii mal vici; ad chu tsutdii lu dishibi. Ad chu gqudii mbidios 14 sino gul gac ziqu tubi nanacu bien con mizm pudr sht Dad Jesucristo. Ad rddiil s lu ra deseo mal narsini ll lu mal.

304 rnill run tucar gau mieti ra verdur, lddii gau mieti bel. 3 Pues el qu naru bel, ad gndiill juzgu l sall naru sul ra verdur. Nu zac el qu nad rau bel, ad gndiill juzgu el qu naru gr clas cumid purqu Dios bn recibir l mieti ni. 4 Chull nal t quhnl juzgu l muz sht stubi lam? Pues lu shlam muz, gac muz juzgar u gun muz recibir hunur. Pues muz sht Jess zull firm lu shnez m purqu Dios nap pudr par gun muz ni gan lu gr prb nazed lhi. 5 Stubi comparaciuni; nan bld mn quhun rall cumplir ra dz delicad. Stubi sal rnill gr ra dz na igual; ndii dz delicad par lll. Pues nad ms run tucar cad nguiu gqui firm con creenci shthi. 6 El qu nanap rspti lu dz delicad, pues quhnll honrar Dios, nu zac el qu naquhndii cumplir ra dz delicad, lu Dios npll rspti. El qu naru grt cus, pues quhnll rspti Dios nu qugdll graci lu m por cumid. Nu el qu narun provid gaull cualquier cus, quhnllin par l m nu rdll graci lu m. 7 Nadpaa el qu narniba l hiaa; mientras nabniaa, na hiaa muz sht m nu iur gtiaa, na hiaa shmzi. 8 Si tal nabniaa, nabniaa par l Dad. Si tal rtiaa, rtiaa par l m. Si tal gubniaa u si tal gtiaa, na hiaa shmn Dios. 9 Por mizm rsun ni, Cristo guti nu babr nabani m t par gac m Dad tant ra mn naguti nu zac ra nanabani.

14

Gul bn recibir sal nariald ldui dizaqu aunqu ad zugaadiill firm lu shnez m. Bn recibir lll sin qu ad rchup ddzdiil subr punt naraull. 2 Por ejempl nan tubi sal nariald ldull nan permisi gaull gr clas cumid, per nan stubi sal nan dbil;

Ad rndiil juzgu sal

305 ll pziel rnl juzgu ra bchi sal? Grt hiaa nap qu gudchniaa delant lu Cristo t par gun m juzgu cad l hiaa. 11 Sagradas Escrituras rnii: Ziqu segur na nabania, rnii Dad, grt mn gac ba rall nahia Dios nu guzullibi rall lua. Grt mn gun rall alabar na. 12 Zntii cad tubi hiaa nap qu gud hiaa cuend lu Dios por lo qu naqudnaa.
10Per

Romanos14,15 Cristo manr zaqu, ni rquit lduu Dios con lll nu ra sall ad b npdii gunii rall cuntr lll. 19 Por ni cha guiaglagaa nez cat rbedch lduu hiaa, cat ndii dishibi, cat gudnaa compai sa hiaa t gac rall ms firm lu shnez Dios. 20 Ad rshnidiil dchini sht Dios por lo qu narul. Gr dau nazaqu gau mieti per na mal si tal raul tubi cus nu ejempl shtnl na ziqu tubi gu cat rreld sal nu gnll duld. 21 Pues bien nahin ad chu gudii bel, nu ad chu gdii vini, nu ni por chu gudndii cualquier tubi cus narun rreld bchi sa hiaa lu duld, ni lo qu run dai par fe sht sa hiaa. 22 Gu riald ldul de qu gr dau nazaqu? Pues nabn nahin per ad rdildi ddzdiil con sal subr punt r. Rquit lduu nguiu el qu nan firm lu shnzi, el qu nanll rnll bien. 23 El qu naru cualquier cus nu rza ldull, nall culpabl purqu ad quhudiill con fe; ad quhndiill cumplir segn riald ldull. Cualquier cus nagudnaa, si npdii hiaa confians nazaquin, pues duld nahin par l hiaa.

ni rniaa, ad chu gndii juzgu sall sino al contrari, gul gunii ldul guqurldl nazaqu, lddii manr mal; no sea qu gulagu sal lu duld por caus shtnl. 14 Unid nahia con Jesucristo, por ni napa segur de qu gr cumid nalimpi; ndii mal si tal guduhaain, per si tubi nguiu rnii ldull nan dau ad lmpidii, pues par lll naprovid gaullin. 15 Per si tal raul gr clas cumid nu zni quhnl ofender sal, pues ad rac shtudiil sal iurn; run fltl amor par sal. Ad rndiil nitiqu; ad gudiil bel si tal por ni guniti sal. Jesucristo gti por lll. 16 Ad rddiil lugar gunii mn mal por lo qu nanl na bien. 17 Si tal rniba Dios ll, si nhi Ry, ndii import custumbr p raul u p ruul, sino stubi cus rquini nan tubld shcundaa lu m, nu cuedch lduu hiaa lhi, nu rquit lduu hiaa por Espritu Santo nacuezn l hiaa. 18 El qu narun sirv

13Por

Ad chu gqudii mal ejempl par sal

15

Gr hiaa nan firm lu shnez Dios, run tucar gudnaa compai ra nazugadii firm lu shnez m. Gcaa m pacnci, lddii mn narguili bien shtnaa. 2 Cad tubi hiaa run tucar gudnaa bien con sa hiaa t tsald lduu rall ms; gac rall firm lu shnez m. 3 Mizm

Gul bn lo qu narac shtuu sal

Romanos15 Jesucristo ad bqutdii ldi mizm li sino guc cumplir lo qu nan escrit lani Sagradas Escrituras: Gr ra didzab nagunii mn cuntr ll, babr gunii rall cuntr na. 4 Pues gr lo qu nan escrit lani Sagradas Escrituras, cu ra didz ni par bien sht hiaa. Naescritin t gusdaa lanin t guaa lduu hiaa firm lu shnez m t gcaa m pacnci por shtidz m nu gpaa esperans. 5 Qugnaba lu Dios, el qu narniin l hiaa, gni compai l t, t gac unid t ziqu bsan m tubi ejempl par l hiaa 6 t gac gun t alabar Dios con tubs llgab nu con tubs b. Gul bn alabar Dad Dios nan Shtad Shlmaa Jesucristo.

306 Gul bquit lduu t junt con shmn m. 11 Stubi part Sagradas Escrituras rnii: Gul biadidz cus rub nabn Dios lu gr mn sht gudchiliu. L t nandii m israelit, gul bn alabar l m junt con ra shmn m. 12 Nu Isaas bqui: Tubi llbn Isa gudchini t guniba m ni ra naciuni. Ra mn tsald lduu rall li, el qu nagun salvar l rall. 13 Qugnaba lu Dios, el qu narun par gpaa esperans, gusheld m lgr nu paz lani lduu t purqu riald lduu t shtidz m. Cagnaba gap t zihani esperans por pudr sht Espritu Santo. 14 Bcha, napa segur de qu l t na t m zaqu nu rac ba t ra cus sht Dios, nu nana de qu rac t gud t cunseju par cad tubi sa t. 15 Per lani cart r, ad bdzbdiaa guquaa lu t gr enseans r t ad gulddii lduu t didz ni. Bnahin purqu zni bn m incargu de qu gunahin. 16 Bn Dios tubi favur de qu guna sirv l Dad Jesucristo entr ra nandii m israelit. Quhuna dchini r nan bnee Dios par gac salvar mieti, par raca guna presentar gr ra nandii m israelit lu Dios ziqu tubi ofrend nagucaa m, tubi ofrend nabn ldai Dios por Espritu Santo. 17 Por Jesucristo nan run compai na, napa rsun par

ni, gul bn recibir gr sa t cum ziqu Jesucristo bni recibir l hiaa par guluaa pudr sht Dios. 8 Lo qu narniaa na, bid Cristo par bn m sirv l ra m israelit par gac cumplir gr ra proms nagunii Dios lu shtad gul hiaa. Bid m par guluaa m ra didz sht Dios na verd. 9 Nu bid m par ra mn nandii m israelit, gud rall graci lu m por galrgaa lduu m. Ni na de acuerd nan escrit: Guna alabar ll entr gr naciuni. Gulda cant lul; guniaa blac llrub na pudr shtnl. 10 Stubi part Sagradas Escrituras rnii: Gul bquit lduu t mn nandii israelit.

7Por

Brts dizaqu ladi ra nandii m israelit

307 guquit lduaa con dchini nabna por l m 18 purqu ad npdiaa valur guniaa lu t ms cus, sulamnt lo qu nabn Cristo lani vid shtna; guniaa lu ra mn t ra nandii m israelit tsald lduu rall nu guzub diagu rall shtidz m. 19 Por milagr nu si nu con pudr sht Espritu Santo, biadidza shtidz Jesucristo dizd Jerusaln nu alrededur lugar ni hasht regiuni Ilrico; biadidza gudubi lugar ni. 20 Zni gunii lduaa tsagniaa dizaqu lu ra mn cat nunqu guc badii mn l Dad Jesucristo t par shchinia gqudiin ziqu tubi mn narzaa ldchi guc cimient sht hiuu nabntsau stubi shi. 21 Ziqu na escrit: Gr ra nad bndii recibir dizaqu shthi, guini rall. Gr ra nad riasdii shtdzi, tsas rall.

Romanos15,16 par ra shmn Jess nabnpdii, ra naqureld Jerusaln. 27 Pues bn rall llgab ziqu cus zaqu, gun rall compai ra mn ni. Nabn nahin purqu ra mn Acaya nu Macedonia bn rall recibir dizaqu por ra mn israelit. Iurne run tucar gun rall compai ra prubi con dum sht rall. 28 Iur guna gan con asunt r, guna intriegu ofrend ni guiaa rai; iurn guruaa par Espaa. Pues iurn gueld gunahia l t. 29 Napa segur de qu iur gunahia lu t, gudchinia con bendicin sht Jesucristo. 30 Bchi, quhuna rugu lu t por nombre sht Dad Jesucristo nu por amor narnee Espritu Santo, de qu gun t compai na con oraciuni lu Dios. 31 Gul gunab lu m t par gul m na grt lo qu narac shtuu gun ra nad rialddii lduu shtidz Jess, ra naqureld Judea. Gul gunab lu m t par ra shmn Jess nanan Jerusaln, gun rall recibir con bien ayud naguahia par l rai. 32 Nu gul gunab lu m, si na volunt sht m, gueld gunahia l t; gudchinia con lgr sht m nu guna dup descans con l t. 33 Dios el qu narun par cuedch lduu mieti, cueznhi l t. Rac shtuaa cuedch lduu t por pudr sht Dios; cuezn m l t. Amn.

rac shtuaa guniaa dizaqu lu ra nanad gundii l m. Zihani mn run rall cuntr na; por ni ad bna gan tsahia tubi visit l t. 23 Per iurne bna gan shchinia nd, gudubi regiuni r. Por zihani iz rac shtuaa gubanina l t. 24 Gueld guna visitar l t iur tsahia Espaa. Despus de tubi visit con l t, riald lduaa gun t compai na con nicid nanapa par nez Espaa. 25 Per iurne tsahia Jerusaln; guahia dup ayud par ra shmn Jess narta nd 26 purqu ra mn Macedonia nu Acaya bt rai tubi ofrend

Guc lduu Pablo tshi ciud Roma


22Nal

16

Runa presentar lu t Febe, tubi naa nan riald ldui dizaqu. Quhnll sirv ra shmn Dios naqureld gudchi

Pablo quhni saludar shi

Romanos16 Cencrea. 2 Gul bn recibir li con bien por l Dad Jess, cum ziqu run tucar gun mieti con ra nariald ldui Dios. Gul bn compai li cualquier cus narquni purqu li bn compai zihani mn nu na bni compai. 3 Gul bn saludar Priscila nu Aquila nan ra shmna lu dchini sht Jesucristo. 4 L rai bdchib rai prupi vid shtn rai par gac salvara lu peligr. Ld nias na rdhia graci lu rai, sino zac ra los de ms bchi sa hiaa nandii m israelit per riald lduu rai shtidz m. 5 Gul bn salud gr ra nariald ldui dizaqu, ra nard lidchi Priscila nu Aquila. Gul bn saludar Epeneto, el qu narac shtuaa. Epeneto guc primr naguald ldui dizaqu regiuni Acaya. 6 Gul bn salud Mara, el qu nal bn dchini entr l t. 7 Gul bn salud ra sahia, Andrnico nu Junias naguan rai na lani lachiguib. Ra posht sht m, nap rai zihani rspti par Andrnico nu Junias; ms de ni, guald lduu rai dizaqu ms ants qu na. 8 Gul bn salud Amplias, stubi shmn Jess; nal rac shtuaa li. 9 Gul bn salud Urbano, el qu nabnn shchini Jess con l hiaa. Nu gul bn salud Estaquis, el qu narac shtuaa. 10 Gul bn salud Apeles nan bn gan lu gr prb ziqu shmn Jess. Nu zac gul bn salud famili sht Aristbulo. 11 Gul bn salud ra m ladza, Herodin, nu ra famili sht Narciso nan riald lduu

308 dizaqu. 12 Gul bn salud Trifena nu Trifosa nan bn shchini Jess, nu zac bn salud Nan Prsida; nal bni dchini sht Dad Jess. 13 Gul bn salud Rufo el qu nap fam entr ra nan riald ldui dizaqu, por lo qu nabni. Nu zac gul bn salud shnia Rufo nan ziqu shnahia. 14 Gul bn salud Asncrito nu Flegonte nu Hermas nu Patrobas nu Hermes con los de ms shmn Dios nan qureldn rai. 15 Gul bn salud Fillogo nu Julia nu Nereo con znll. Gul bn salud Olimpas con gr ra nan riald ldui dizaqu sht Jess, ra nan qureldn l Olimpas. 16 Gul bn salud cad tubi l t con carii santu. Gr ra grup sht shmn Cristo rsheld rall salud par l t. 17 Bchi, runa rugu lu t, gul gup cuidad ra narg divisioni nu ra nan rdchib problem par l t. Lo qu naquhun rall, na cuntr dizaqu nan bsd t. Gul gul con l rall 18 purqu gr ra mieti ra ad na rall bajo ord sht Dad Jesucristo sino quhun rall cumplir deseo mal nanan lani lduu rall nu rgugu rall lduu ra mn nan sencigi. Con didz chul nu liban bishi, rsigu rall ra mn. 19 Gr mn rac ba rall lla bzub diagu t shtidz Dios, nu rquit lduaa. Rac shtuaa gac nasini t par gun t cus zaqu, lddii par gun t cus mal. 20 L Dad narcuedch lduu hiaa nases, gun m gan lu Satans ziqu tubi nguiu nagul guc ma. L Dad Jesucristo gun ldai l t.

309 naquhunn dchini na, rshldll salud par l t; nu Lucio nu Jasn nu Sospater, mn ladza; rsheld rall salud. 22 Na Tercio, caquaa cart r; qugshelda salud par l t cum unid na hiaa con Dad Jesucristo. 23 Gayo el qu nard pusad par na, nu rd grup sht shmn Jess ldchi, rshldi salud par l t. Nu Erasto nan tesorr sht gudchi, rshldll salud; nu tubi bcha l Cuarto, tubi shmn Jess, rshldll salud. [24 L Dad Jesucristo gun ldai gr t. Amn.]

Romanos16 gac t firm lu dizaqu sht salvaciuni nan biadidza; rqui gni par gac t firm segn lo qu nabluaa m lu hiaa, cus nan nagachi ms ants dizd guzubl gudchiliu 26 per iurne bruu didz ni lu llni nu rd hiaa cuend didz ni por ra Sagradas Escrituras nabqu ra nabiadidz shtidz m guahiet. Gr nd na de acuerd con mandamient sht Dios etern. Shtidz m bdchini par gac ba mieti sht gr naciuni t tsald lduu rall de verd nu guzub diagu rall shtidz m. 27 Gudnaa alabar Dios por Jesucristo. Ls m na Dios nanan gr cus. Llrub na pudr sht m. Amn.

21Timoteo

gudnaa alabar Dios, el qu narac gun par


25Iurne

Rial cart r con tubi labans

Primr cart nabqu San Pablo lu mn Corintios


Bqu Pablo tubi cart nu bshldiin lu ra shmn Dios naqureld Corinto

Na Pablo, nahia tubi nagul Dios. Nahia tubi posht sht Jesucristo purqu zni na volunt sht m. Bsheld m na. 2 Junt con Sstenes, bchaa, ququaa cart r nu gushldahin lu grup sht shmn Dios naqureld gudchi Corinto. Na t shmn m nabzun Dios alm sht t purqu unid na t con Cristo Jess. Dios gunab l t, t gac t santu. Na t shmn m igual ziqu los de ms nan rianald tchi ldai sht Jesucristo, Shlmaa. Na m el qu narniba l rai nu tambin rniba m l hiaa. 3 Gul bn recibir bendicin sht m nu gul cuedch lduu t por Dios, Shtdaa nu por Jesucristo Shlmaa.

ba t p run cuntien shtidz m nu rac t ruadidz t shtidz m. 6 Gr nd quhunin testificar de qu na verd shtidz Jess, didz nabiadidz naa lu t iur guqureldn naa l t. 7 Iurne ad p run fltdii lo qu narnee Dios. Nap t pudr sht Espritu Santo mientras qubez t con nimo dz naguabr Jesucristo, Shlmaa, stubi. 8 L m gun m compai l t par gac t firm lu shnez m hasht fin sht gudchiliu. Iurn ni tubi chu gudchib galqui guc t; guan t sin culp dz naguabr m stubi. 9 Dios siempr quhni cumplir gr shtidz m. L m gunab m l t par gac t unid con shini m, Jesucristo Shlmaa.

rda graci lu Dios por l t nu rda graci lu m por ra favur sht Dios nanap t purqu unid na t con Jesucristo. 5 Por na t unid con Cristo, Dios bnee grt clas bendicin nan rac

Bendicin nadpaa por Jesucristo


4Siempr

quhuna rugu lu t purqu na hiaa shmn Jesucristo. Gul gac t de acuerd con lo qu naruadidz t nu ad rddii t s tsu divisioni entr l t. Gul guqureld t sin dishibi. Gul gap mizm llgab nu gul bn juzgu mizm manr. 11 Rniaa lu t nd, bchi, purqu ra famili sht Clo

10Bchi,

Divisioni entr ra shmn Dios

310

311 gunii rai lua nan dishibi entr l t. 12 Nahin verd; tubi t rnii: Na nahia shmn Pablo. Stubi t rnii: Nahia shmn Apolos. Stubi t rnii: Nahia shmn Cefas. Stubi t rnii: Nahia shmn Cristo. 13 Gu nan zihani Cristo? Nan t na, Pablo, ad cudiaa lu cruz por duld sht t. Ad briub nis t en el nombre sht Pablo. 14 Dushquilli Dios de qu ad bchub nsdiaa ni tubi de l t sino sul Crispo nu Gayo 15 t ad gunidiil bchub nis Pablo ll en el nombre sht Pablo. 16 Nu zac bchub nisa ra famili sht Estfanas per ad ragndii lduaa bchub nisa stubi de l t. 17 Pues Cristo bsheld m na par guadidza dizaqu lu ra mn, lddii par guchub nisa ra mn. Bsheld m na par guadidza lu mn manr sencigi, lddii con didz nad rac badii mn humild t par gud mieti cuend p run cuntien galguti sht Jess lu cruz.

1 Corintios1 Ca nan ra enseans sht ra nardildi didz? Ra enseans sht ms narianald llgab sht mn, pues Dios bluai enseans sht rall na tunt. 21 Dios el qu narac ba grt cus nu rac gun m gr cus, gunibai de qu ra mn sht gudchiliu nunqu gungu badii rall l m por prupi llni sht rall, nil por tant narac rall. Ms bien guc shtuu m gac salvar mieti sul por dizaqu. Rnii mn tunt nahin, per por dizaqu gac salvar gr ra nariald ldui shtidz m. 22 Ra mn israelit rac shtuu rall gun rall milagr sht Dios, iurn tsald lduu rall. Ra mn nandii m israelit, rguili rall llni nanap mn gudchiliu 23 per l hiaa rdiaa ddzaa de qu por galguti sht Cristo lu cruz gac salvraa. Par ra mn israelit dizaqu na ziqu tubi gu cat rreld rall. Par ra mn nandii m israelit, dizaqu na ziqu cus nad rlluidii. 24 Per gr ra nagunab Dios, ra m israelit u ra nandii m israelit, sul Cristo na nez par gac salvar mieti. Cristo na pudr nu llni sht Dios par gac salvraa. 25 Par ra mn gudchiliu, dizaqu sht Dios na ziqu cus nad rlluidii, per rniaa lu t llni sht Dios ms lasac qu gr ra llni nanap mn gudchiliu; nu lo qu narnii rall na dbil par Dios, nahin ms fuert qu gr ra fuers nanap mn. 26 Dad, gul bd cuend de qu Dios gudili m l t aunqu dups de l t rac ba t segn llgab sht ra mn. Dups t na t m

de qu guti Cristo lu cruz por l hiaa nahin ziqu cus nad rlluidii par ra narianald nez mal cat tsal rall, per par l hiaa naziaa nez zaqu cat gac salvraa, dizaqu ni na pudr sht Dios. 19 Zni rnii Sagradas Escrituras: Guzala grt llni sht ra m sabi; Gusana tubi cu gr ra llgab sht ra nams rac ba. 20 P fin nap ra didz sht m sabi u ra didz sht ra narluaa ly sht Moiss?

18Dizaqu

Cristo npi pudr; por li zed gudchini llni sht Dios

1 Corintios1,2 nalasac; dups t na mn nan rniba. 27 Dios gul ra mn sencigi, ra nad rqudii, t par gut lu ra m sabi, ra nanap llni sht mn. Gul m ra mn dbil segn llgab sht mn par gut lu ra mn nams fuert. 28 Gul m ra nalasqudii nu ra mn narun ra shi desprci; quiere decir, gul m cus nalasqudii par tsal cus narnii mn napin valur nu par guluaa lu llni ra cus narnii mn ad ndii verd. 29 Zni bn m t ad chu gun nadchnidii delant lu m. 30 Per mizm Dios bn m unir l t con Cristo Jess nu bn Dios t gac ba hiaa l m por Cristo, nu por Cristo tubld na shcundaa lu Dios. Por Cristo na hiaa shmn m nan rzun alm sht hiaa. Por Cristo na hiaa salvar. Guzii m l hiaa. 31 Zni nahin de acuerd lo qu narnii Sagradas Escrituras: Si tal tubi de l t run nadchnil pues bn nadchini sul por lo qu nabn Dad.

312 sabi nazed por llni nanap mn gudchiliu, sino guniina l t con pudr sht Espritu Santo, el qu nabn zihani cus rub. 5 Guniina l t, t tsald lduu t shtidz Dios purqu bini t pudr sht m, lddii por tant rac ruadidza. Zni guc par gac t firm; dchichi na fe sht t ziqu tubi cimient sht hiuu.

Bchi, iur bid guniaa lu t l verd sht Dios, ad biaddzdiaa ziqu tubi ms narluaa con didz nad rac badii t sino biadidza clar. Guniaa lu t didz nabluaa Dios lua. 2 Iur guqureldna l t, gunii lduaa guadidza sul tubs didz de qu Jesucristo gun salvar l hiaa, de qu guti m lu cruz por l hiaa. 3 Iur bid gudchinia lu t, pues ad gualddii lduaa mizm na sino bdzba nu bchicha. 4 Iur guniaa lu t ra dizaqu sht Dios, ad guniindiaa l t con didz

Dizaqu nu galguti sht Jess

na manr biadidz naa dizaqu lu ra mn, per biadidz naa didz sabi lu ra mn nams rianald ra shnez Dios. Ra didz sabi naruadidz naa, ad zddiin de gudchiliu r, nil por ra mn naqugniba ra sa rall. Gr cus ni nases tsal ra 7 per ruadidz naa con llni sht Dios. Ruadidz naa ra cus secret sht Dios. Ruadidz naa didz sabi sht m, ra cus nabn m ordenar ants cuesht gudchiliu par gac salvraa. 8 Ni tubi ra nan rniba lu gudchiliu r, ad riasdii rall nd. Si tal nias rall, ad niaqudii rall Dad Jess lu cruz, el qu narniba gudubi gubee. 9 Zni rnii Sagradas Escrituras: Dios bn m preparar cus ad ni chu gundii nu ad chu bnidii, nu ad chu bndii llgab. Cus ni na par ra narac shtuu l m. 10 Gr nd bluaa m lu hiaa por Espritu sht m. L Espritu na llni nu rias Espritu ra cus nams nagachi, hasht shgab Dios nams secret rac ba Espritu. 11 Chull gac ba lo qu nan lani lduu nguiu? Mizm nguiu riasll

6Zni

Por Espritu Santo rac ba hiaa

313 llgab nanan lani ldull. Zni na con Dios; sulamnt Esprutu sht m rac ba llgab sht m. 12 L hiaa ad bdndiiaa recibir Espritu nan rniba mn sht gudchiliu sino bdnaa recibir Espritu nan zed de Dios t gac ba hiaa gr bendicin nabzlaachi m par l hiaa. 13 Ruadidz naa shcuend ra cus r con didz nabluaa Espritu sht Dios, lddii con didz nabsd naa por ra ms sht gudchiliu. Zni rluaa naa ra cus sht Espritu lu ra mn narianald tchi Espritu Santo. 14 Gr ra nanpdii Espritu cueznhi lani ldull, ad rndiill recibir didz sht Espritu purqu par lll cus ni ad rlluidii. Cus tunt rnill. Ad riasdiill purqu rquini llni sht Espritu par tsas mn ra cus sht Espritu. 15 Per grt nacabezn Espritu Santo rac ba rall grt cus nalasac; per ra sa nguiu ni, ra nad tsanlddii tchi Espritu Santo, ad rac badii rall blac lasac na primr nguiu ni. 16 Ra Sagradas Escrituras rnii: Chull rias? u chu rac ba lla na llgab sht Dad Dios? Chull guluaa Dios? Per l hiaa nadpaa Espritu; por ni rac ba hiaa llgab sht Cristo.

1 Corintios2,3 en cuant ra cus sht Cristo. 2 Bluahia l t con enseans sencigi cum ziqu tubi med naradchi. Rndii t gan gau t cumid ziqu m rub. Todava ad riasdii t ra enseans nan rquini par su t firm lu shnez Dios. 3 Hasht ne na t ziqu mn narianald tchi ra cus sht gudchiliu; qureld t igual ziqu los de ms sa t. 4 Si tal rnil: Na nahia shmn Pablo; stubi t rnil: Nahia shmn Apolos, iurn quhun t llgab ziqu ra mn sht gudchiliu, lddii ziqu mn nanap Espritu Santo. 5 Chull na Pablo? Chull na Apolos? Na naa nad ms ra nabsheld Dios; por shtidz naa guald lduu t dizaqu sht Dad. Cad tubi muz sht Dios bni segn fuers nu llni nabnee m. 6 Na bcabna bdchi; Apolos gudili ra plant, per Dios bsrub m ra plant ni. 7 De manr de qu ni tubi naa, el qu nabcabn bdchi u el qu naguatili ra plant, lasqudii naa, per Dios na el qu nalasac. Bsrub m ra plant. 8 El qu narcabn nu el qu narguili, na rai unid, nu Dios quilli cad tubi l hiaa segn dchini naqudnaa. 9 Gr hiaa na hiaa ra nardnaa dchini junt con l m. L t na t ziqu guiuu lachi cat quhun m dchini. Na t ziqu tubi hiuu naqugzaa m. 10 Nahia ziqu ms albail nan gul Dios par guzuba cimient sht hiuu. Hia stubi qugzaa hiuu guc cimient ni. El qu narzaa hiuu rquini gpi

Zni nahin bchi, ad gdii manr t guadidza lu t cum ziqu mn naqugs Espritu Santo, sino biadidza lu t ziqu mn narianald tchi ra cus sht gudchiliu. Na t ziqu med

Qudnaa sirv l Dad Dios

1 Corintios3,4 cuidad manr naqugzall hiuu. 11 Pues ni tubi ad chu npdii derech guzbll stubi cimient purqu hia nan cimient verdadr nan mizm Jesucristo. 12 Per cad nguiu qugzall tubi hiuu con or u bdchichi u gu nalasac u con hiagu u con guilli guia. 13 L dchini de cad l hiaa guruu lu llni dz sht juici. Dz ni gudchini guii t par gun guii prb p clas dchini bn mieti. 14 Si tal tubi de l hiaa bzaa tubi hiuu nanad tsequi lu guii, gun nguiu ni recibir pagu por dchini nabnll 15 per en cambi, si tal tubi de l hiaa guzaa hiaa tubi hiuu con cus nan sutpdii lu guii, pues guntill grt; ndii pagu par lll aunqu lll gac salvrll cum ziqu rgu nguiu tubi cus lani hiuu nariequi. 16 P ad rac badii t de qu na t ziqu iduu cat cuez Dios, de qu Espritu sht Dios cueznhi lani lduu t? 17 Si tal tubi de l t quhnl usar iduu sht m tubi cus mal, gunee m fin par ll. Cat cuez m, nahin santu nu tambin cuerp sht t na santu. 18 Ad rsigudiil mizm ll. Si tal tubi de l t rnil nal sabi con llni nanap mn gudchiliu, mejur guabril ziqu tubi narqudii t gqul m sabi de verd. 19 Pues llni sht ra mn narianald cus sht gudchiliu r, nahin ziqu cus tunt par Dios. Naescrit: Dios quhun par ldagu m sabi lu galnasini sht rall ziqu rlagu tubi ma lu tramp. 20 Nu zac rnii Sagradas

314 Escrituras: L Dad rac bai ra llgab sht mn sabi, de qu lasqudii shgab rall. 21 Por ni ad chu gun nadchnidii de qu nall shms sall. Pues grt cus nahin par l t; 22 Pablo, Apolos, Pedro, gudchiliu, nu vid, nu galguti, nu lo qu nan iurne, nu ra cus nagur gac, grhin na par l t. 23 Nu l t na t shmn Cristo; rniba m l t nu Cristo rzub digui shtidz Dios.

Grt t nap qu gun t llgab de qu na naa sulamnt shmuz Cristo. Gul m l naa par tsagluaa naa ra mn didz sht m, cus de qu ants ad guc badii mieti. 2 El qu nan incargu tubi dchini, nap qu gqui nazaqu; nap qu gni cumplir lo qu narun tucar. 3 Por part shtna ad ridii lduaa iur quhun t juzgu l na, nil ridii lduaa por los de ms sahia narun juzgu na; pues ad rqudiaa gun juzgu mizm na. 4 Per si tal ni tubi shgaba ad qugdchbdii galqui cuntr na, ad na segur de qu npdiaa falt. L Dad na el qu nagun juzgu shchinia. 5 Ad rndii t juzgu nases. Gul cuez hasht l Dad guabr; gug m grt cus lu llni, gr lo qu nagachi lu nacahi. Guluaa m grt narac shtuu mieti lani lduu rall. Iurn gun m honrar cad nguiu segn narun tucar. 6 Dad, quadidza ra cus r par bien sht t. Qugdchiba tubi comparaciuni nan run trat

Dchini sht ra posht

315 dchini nabdn naa, Apolos con na. Gul guaglagu enseanse sht naa; gul bn cumplir lo qu narnii Sagradas Escrituras shcuend lo qu narun tucar gun mn, nu par ni tubi t ad rnidii nadchini de ms shtnl nu rnl desprci stubi ms entr l t. 7 Chull bn t tsu tubi ms entr l t? P cus npl nandii lo qu nabnl recibir? Si tal bzlaachi m lo qu nanpl, pziel run nadchnil? Rnl ziqu ll bnl gan por mizm fuers shtnl. 8 L t m Corinto, run nadchini t purqu rnii t ad p run fltdii, de qu nap t gr bendicin narsheld Dios dizd gubee. Run t llgab rqunidii t l naa, de qu rniba t ziqu ry, de qu lasqudii naa. Nal rac shtuaa de qu naniba t ziqu ry t guniban naa l t. 9 Pues lluahia de qu Dios bsan m l naa ra posht lltim lugar. Na naa ziqu ra mn mal naguc condenar par gati rai. Dzu naa lu ra mn nu lu ra iangl nad ms par gubia rai lu naa cum cus nardzgu lduu mieti. 10 Rdn naa sirv lu Cristo per l t rnii t na naa tunt mientras rnii t na t shmn m nams rac ba. Na naa ra nalasqudii per l t s, lasac t. Quhun mn honrar l t per quhun t desprci l naa. 11 Hasht iurne qugzac zi naa lu galrldian nu lu galrbidchi; run falt shab naa; ra mn rushti rall guc naa; ad ndii lidchi naa. 12 Rdzagu naa lu ra dchini naquhun guiaa

1 Corintios4 naa. Ra mn rgue guc naa per rdchigr naa con didz nanap bendicin sht Dios. Rzunald rall l naa per l naa ruaa lduu naa sin ad p rnidii naa cuntr l rall. 13 Rnii rall cuntr l naa per na naa pacnci. Quhun rall trat l naa ziqu guilli lu nez; run rall trat l naa ziqu cus ms nadzab lani gudchiliu, cus nad rlluidii. 14 Ad rqudiaa nd par gut lu t sino par gunehia cunsju ziqu ra shinia narac shtuaa. 15 Aunqu nap t chii mili ms nan rluaa l t, nap t tubs shtad t. Por ra dizaqu naguniaa lu t, na t unid con Cristo Jess. Por ni nahia ziqu shtad t. 16 Por ni quhuna rugu lu t de qu cubnebi t cum ziqu ejempl shtna. 17 Par gun t cumplir narac shtuaa, bshelda Timoteo lu t. Nhi tubi nguiu nabna gan por Cristo nu rac shtuaa li. Siempr qureld zqull ziqu shmn Dios. L Timoteo gusagn ldi l t lo mizm enseans nabluahia lla narun tucar guqureld ra mn sht Cristo, igual ziqu rluahia gudubi lugar cat nan grup sht shmn Dios. 18 Nan bld de l t nal run rall nadchini; run rall llgab ad gueld gundiaa l t 19 per qubeza t par tsahia luegu nu gueld gunahia l t si tal Dad gunei permisi. Iurn gac bahia chu narun nadchini. Gac bahia si tal nad ms ruadidz rall u si nap rall pudr sht Dios. 20 Cat rniba Dios ziqu ry, nan ms qu didz

1 Corintios46 narnii mn; nan milagr nu si naquhun m. 21 P rac shtuu t? Zeld gunahia l t con tubi hiagu; gau t var? u zeld gunahia l t cum m naduu, ziqu tubi narac shtuu l t?

316 sht lan. Gul gun, l llili sht Pascu, hia guti. Chu na sacrifici ni? Pues mizm Cristo. 8 Zni rquini guqurldruu hiaa con lduu limpi nu con verd nan ziqu guetshtildi sin levadur. Ad chu guqurlddii con cus mal; ad gpdii t llan lani lduu t. 9 Lani stubi cart nabshelda lu t, gunihia lu t ad gpdii t trat con ra narqun ra shi. 10 Ad gunidiaa lu t de qu na mal si tal nap t trat con ra mn sht gudchiliu, ra narqun ra shi, u ra narzebi lduu p sht m, u ra nguban, u ra narun adorar ra figur naractsau, purqu ndii mud guqureld t lu gudchiliu sin qu nap t trat con ra mn ni. 11 Lo qu naguniaa lu t iurne, ad gap t trat con tubi nguiu nan rnii nall shmn Dios. Si tal nguiu ni rqunull ra shi, u si tal rzebi ldull p sht mn, u si tal rnll adorar ra figur, u si tal ruaddzll cuntr sall, u si tal rzuudchill, u si tal nall nguban; con nguiu ni ad raundii t lll. 12-13 Pues ad rndii tucar guna juzgu ra mn sht gudchiliu; pues Dios gni juzgu l rall per grup sht shmn Dios, s, run tucar gun rall juzgu sa rall. Por ni gul cu nguiu naquhun duld ni entr l t.

Qugnii mn de qu entr l t nan ra naqureld mal, de qu tubi nguiu cuall shmadrstll. Pues duld ni ra mn nanad israelit, ad rndii rall duld ni. 2 Mejur niat lu t nu niun t por conduct sht nguiu ni. Run tucar gug t lll ladi grup sht shmn Dios. 3 Pues aunqu ladi sdiaa ngali per ragn lduaa l t. Hia bna juzgu el qu nabn duld ni cum zugahia ngali con l t. 4 Gul bd con autorid sht Dad Jesucristo, nu l na qubezna l t con espritu shtna, nu l pudr shtn Jesucristo Shlmaa, qubezn l t. 5 Gul bn intriegu nguiu ni guiaa Satans t par tsal shcurpll con mal deseo shtnll, per espritu sht nguiu ni gac salvar iur l Dad Jess guabr stubi. 6 Mal na iur run nadchini t. Pll ad gundii t tubi dich narnii: Dup levadur rd fuers gudubi nacub? 7 Gul bn ziqu ra mn israelit guahiet. Iur bdchini lan Pascu, gul rall gr guetshtildi naguctsau con levadur. Gul bsan gr duld nanan entr l t, t gac t limpi ziqu guetshtildi cubi nagudu ra mn israelit dz

Nap qu gun t juzgu el qu nabn mal

Ad nazqudii rdchib t galqui cuntr stubi sal delant ra jusi nanad gundii Dios. Gul bn rgl ra asunt

Ra dishibi nariagdchinin t lu ra jusi

317 entr mizm l t. 2 Nan t ra shmn Dios gun rai juzgu ra mn sht gudchiliu. Si tal gun t juzgu ra mn sht gudchiliu, pues rac t gun t juzgu ra asunt mitun entr ra grup sht shmn Dios. 3 Pll ad rac badii t de qu gudnaa juzgu ra iangl? Cuant ms run tucar gudnaa juzgu ra asunt sht vid r. 4 Si tal npl problem con stubi sal, ad nazqudii gudchbl galqui cuntr sal. Pues ra shmn Dios nams lasqudii entr l t, rac rall gun rall rgl asunt shtnl. 5 Nd rniaa lu t, t par gut lu t. Pll ad ndii entr l t ni siquier tubi nan rac gun juzgu par gnll rgl asunt nanpl? 6 Pll rquini tubi nariald ldui Dios, gudchbll demand lu stubi sall delant lu ra jusi nagundii Dios? 7 Nap t dishibi nu rdchib t galqui cuntr sa t. Rluaa de qu ad bndii t cumplir shtidz Jess; nap t falt. Mejur gul bn sufrir mal trat. Gul bd s cuan mn lo qu nanpl. 8 En cambi quhun t mal; rbaanl p cus sht ra nan shmn Dios. 9 Pll ad rac badii t de qu grt ra mn mal, ad tsutdii rall cat qubez Dios? Ad rddii t s par gugugu sa t l t. Ra narqun sall, ra narun adorar figur, ra narun duld adulteri, ra narun ziqu ra mamflor, 10 ra nguban, ra narzebi lduu p sht sall, ra zudchi, ra nan run cuntr sall, ra nardchis p sht mn con engai; gr mn ni ad ni mud tsut rall lugar cat rniba Dios

1 Corintios6 ziqu Ry. 11 Ants zni bn t; guc t igual ziqu ra mn ni per iurne bzun m alm sht t; unid na t con Dios santu. Nap t trat con Dios; bn m recibir l t por lo qu nabn Jesucristo junt con Espritu nabsheld Dios, Shtdaa. mn: Nahia libr par guna lo qu narac shtuaa. Per rniaa lu t, gr cus ad rsdchnidii cus zaqu par l hiaa. Rnil de qu nahia libr par guna lo qu narac shtuaa, per ad guddiaa s par guniba cus mal na. Ad ndiaa bajo ord sht ra cus ni. 13 Stubi cus rnii mieti: Cumid na par guduhaa nu nabniaa par guduhaa per Dios gudi fin gurup ra cus ni. Ndii verd de qu cuerp sht mieti na par guqun mieti sall, sino shcurpaa na par l Dad Jess nu l Dad na par bien sht hiaa. 14 Ziqu bldisht Dios l Dad Jess ladi ra tgul, zni zac guldisht m l hiaa con pudr sht m. 15 Pll ad rddii t cuend de qu cad tubi de l t na part sht cuerp sht Cristo? Ni mud gunehia s par part sht Cristo gaquin part sht cuerp sht naa mal? Aqudii, jams gaquin zni. 16 Pll ad rddii t cuend de qu iur tubi nguiu rqunull con tubi naa mal, hia iurn gurup rall rac rall tubs cuerp? Pues ra Sagradas Escrituras rnii: Gurup rall gac rall tubs cuerp. 17 Per iur tubi mieti gac unir con Dad, hia gurup rai na rai tubs. Nap rai mizm espritu.

12Rnii

Shcuerp nguiu na santu

1 Corintios6,7 bllun lu gr duld narun trat cus mal entr ra naa nu ra nguiu. Cualquier stubi duld nan run tubi mieti, quhunin dai par sall, per el qu narqun shi, quhnll dai cuntr prupi shcurpll. 19 Pll ad rddii t cuend de qu cuerp sht t na lugar cat cuez Espritu Santo? Bd Dios Espritu Santo par cueznhi l t, par guqureldnhi l t. L m na m duei sht t; rniba m l t, lddii rniba t mizm l t. 20 Guzii Dios l t tubi prci nams lasac t gac t shmn m. Por ni gul bn honrar l m con cuerp sht t nu con espritu sht t. Gurup cus ni zed de Dios.

318 de acuerd por tubi tiemp par gun t orar lu Dios, hia despus nap qu gubr gaanul tsll t par gndii Satans gan lul nu ldgul lu duld. 6 Cagniaa lu t nd ziqu tubi permisi, lddii ziqu mandamient sht Dios. 7 Pues por part sht na, rac shtuaa de qu gr nguiu gac ziqu na, per ad ndiin posibl. Bzlaadchi Dios cad tubi nguiu fuers especial; bld rall rtsa; stubi nguiu ad rtsadiill. 8 Rniaa lu ra nandii casad nu lu ra viud de qu nabin si ad gutsadii t ziqu nahia 9 per si tal ad rqudii gun t gan lu ra deseo, pues gul btsa. Mejur gutsal qu gpl mal llgab. 10 Grt t shmn Dios nan casad, rnibahia lu t de qu ra naa ad gusndiill tsell. Mandad r lddii shtna sino nahin mandad sht Dad Jess. 11 Pues si tal tubi naa bsnll tslll; separad na rall; ad cadiill stubi nguiu u gucall tslll stubi. Mizm manr nap qu gun ra nguiu cumplir; ad gqudii divorciar rall. 12 Lu t los de ms mn, rniaa lo qu lluahia na bien. L Dad bsndii didz r. Si tal nan tubi nguiu riald ldull shtidz Dios per tslll ad rialddii ldui shtidz m, per l naa ni nall cunform guqureldnull tslll, nguiu ni nap qu tsaglagu guqurldll con tslll. 13 Nu zac, si tal tubi naa riald ldull shtidz Dios per tslll ad rialddii ldull shtidz m, si

18Gul

Iurne guna contst ra pregunt nagunab didz t lani cart nabsheld t. Bien nahin par tubi nguiu de qu gutsadii nguiu 2 per cum nan zihani tentacin par gun mieti duld, mejur cad nguiu gap tslll nu cad naa gpi tsli. 3 Gr ra nguiu nan casad nap qu gun rall cumplir lo qu narun tucar ziqu tsel naa, nu ra naa casad nap qu gun rall cumplir con tsel rai. 4 Tubi naa ad ndiill duei shtn shcurpll sino qu tsli npll derech par shcuerp tsli. Mizm manr ra nguiu ad ndiill duei sht shcurpll sino qu tsel nguiu npll derech par shcuerp nguiu. 5 L t nan casad, ad rndiil negar par gaanul tsll; sulamnt si tal gurup t na t

Cunseju par ra casad

319 tal l nguiu ni nall cunform guqureldnull tslll, ad gac divorciar rall. 14 L nguiu nanad rialddii ldui per tsli s riald ldui shtidz Dios, nguiu ni rnll recibir bendicin sht Dios. Nu zac l naa nanad rialddii ldui shtidz Dios per tslll s nall shmn Dios, pues naa ni quhnll recibir bendicin sht Dios. Guc ldai por Dios por nall unid con tslll. Si tal lddii zni, shini sht ra mn ni na rai ziqu shini ra nanad rialddii ldui Dios, per iurne ra shini rall quhun rall recibir ra bendicin sht Dios. 15 Per si tal l nguiu u l naa nad rialddii ldui Dios, rac shtull gusnll tslll, pues zni gaquin. Iurn l nguiu u l naa nan ban, nall libr. Gul Dios l hiaa par guqurldaa en paz t ad tsdii dishibi entr ra nan casad. 16 L t naa, ndii segur de qu tsald lduu tsll si guqureldnul lll. Nu zac l t nguiu, ndii segur tsll tsald ldui shtidz Jess. 17 Nd na narun tucar gudnaa; cum ziqu bnee Dios llni cad tbiaa, cha gudnaa cumplir volunt sht m. Run tucar tsaglagu nguiu cum iur gunab m lll. Pues run tucar tsaglagu guqurldaa de acuerd con principi sht vid cubi nadpaa. Zni rnibahia gudubi grup sht shmn Dios. 18 Si tal iur gunab Dios ll, nu npl si de qu briugu part cuerp shtnl segn custumbr sht mn israelit, ad gutidiil si ni. Si tal ad gqudiil circuncidar iur

1 Corintios7 gqul shmn Dios, ad rddiil s guchugu mn shcurpl. 19 Ndii import lu Dios si gqul circuncidar u aqudii. Lo qu narun import lu Dios na guzub digul mandamient sht m. 20 Lo qu narun tucar gun mieti na, tsaglagu mieti mizm ofici nanap nguiu iur l Dad gunbi nguiu ni. 21 Si tal nal bajo ord sht sal iur gunab m ll, ad ridii ldul. Per si tal nan manr par gpl libert, pues mejur gurul libr. 22 Gr ra nan bajo ord sht sall iur Dios gunbi ra nguiu ni, gqui shmn m nanap libert. Nu el qu nandii bajo ord sht sall per gunab m lll, nall bajo ord sht Cristo. Rniba m lll. 23 Dios guzii m ll tubi prci rub; ad rddiil s gac t bajo ord sht ra mn. 24 Bchi, run tucar cad nguiu tsaglagu gnll mizm ofici cat tsu nguiu iur gunab Dios lll. 25 Iurn caquaa shcuend ra lligunaa nad btsadii. Ad npdiaa ni tubi mandad sht Dios per rniaa lu t lo qu nalluahia. Pues rac tsald lduu t na purqu zihani vuelt bgaa lduu m na, por ni run tucar guqu diagu t shtidza. 26 Lluahia de qu mejur guan nguiu tal cum ziqu na nguiu por tant cus dur nan zed lu gudchiliu. 27 Si tal btsal ad rndiil llgab par gusnl tsll. Si tal npdiil tsll, ad ribdii ldul par gutsal. 28 Per si tal gutsal, ndiin duld. Si tal gutsa tubi lligunaa, ad ndiin duld. Per grt ra casad gun rall sufrir por

1 Corintios7,8 cus dur nazed tiemp ne, nu rac shtuaa ad gpdii t ms cus dur. 29 Dad, ququaa lu t; stup tiemp ran. Iurne par delant ra nan casad, run tucar gubani rall ziqu ndii rall casad. 30 Ra nan trist nap qu guriub lduu rall t gun rall cumplir volunt sht Dios. Ra nan quhun ra lan, run tucar gunazi rall shchini m nases. Ra nartuu, run tucar ad gac shtudii rall cus sht gudchiliu. 31 Ra narquit lduu por ra cus sht gudchiliu, ad chu guddii s t rniba cus sht gudchiliu lll, purqu gudchiliu nu ra cus sht tiemp ne, nases tsaluhin. 32 Rac shtuaa de qu cad tubi t ad ridii lduu t. L nguiu nan sultr rqudini ldull por ra cus sht Dad Dios nu rac shtull gnll cumplir volunt sht m par guquit lduu m lll. 33 Per iur l sultr gutsall, iurn rac ldull por ra cus sht gudchiliu nu par guquit lduu tslll lll. 34 Zni na con tubi lligunaa nu ra naa casad. L naa nanpdii tslll, rqudini ldull por ra cus sht Dad Dios t gac naa ni santu; rac shtull gnll cumplir par guquit lduu m con lll. Per l naa casad rqudini ldull por ra cus sht gudchiliu nu rac shtull gnll dchini t guquit lduu tslll lll. 35 Qugniaa lu t nd par bien sht t, lddii par ad gutsadii t. Rac shtuaa gubani t manr zaqu nu par gun t sirv Dad con gudubin lduu t.

320 tubi shtad lligunaa rnll llgab gudll permisi t gutsa lligunaa purqu hia rdd gallligunaa shtnll, nu nan nguiu ni rac shtuu lligunaa gutsall, pues gac lo qu narnii ldull; ndiin duld. 37 Per si stubi nguiu zull firm con galrnii ldull nu rnall de qu shtspll nall cuntnt sin qu ad gutsadiill, nguiu ni nan firm de qu ad gutsadii shtspll, bien quhnll. 38 Zni el qu nan qugd shni par gutsai, quhnll bien, nu zac el qu nad qugddii shni par gutsa shni, mejur quhnll. 39 L naa casad por ly, nalbill hasht gati tsli per si tal tslll gati, iurn naa ni npll libert par gutsall stubi con el qu narac shtull per sulamnt si tal nguiu ni riald ldui shtidz Dios. 40 Per lluahia de qu ms guquit lduu naa ni si gunll sin qu gutsadiill. Ni na lo qu narniaa nu riald lduaa de qu zni na volunt sht Espritu Santo naqubezn na.

36Si

Iurne ququaa shcuend sht dau nan guc ofrecr lu ra figur naruntsau mn con guiaa mn. Bien rac ba hiaa custumbr ni npdiin valur; ad rlluidiin. Ad chu gun nadchnidii por lo qu nananll, mejur gac shtuu mieti sa mieti par tsarub vid cubi nabnee Espritu Santo. 2 Si tal tubi de l t run nadchini por lo qu nariasl,

Cumid nabn mn ofrecr lu dzan

321 pues todava run falt zihani cus par riasl. 3 Si tal tubi de l t rac shtul Dios de verd, pues Dios rni recibir nguiu ni ziqu tubi shini m. 4 Guniaa nd par gac ba t shcuend ra dau naquhun mieti ofrecr lu ra dzan. Pues rac ba hiaa de qu tubi figur npdiin vid; npdiin fuers par gudchiliu r, nu rac ba hiaa nan tubs Dios. 5 Pues qugnii mn nan ra dios gubee nu dios lu gudchiliu; pues ra dios ni nu ra dad ni zihani rai nan 6 per par l hiaa nan tubs Dios, Shtdaa. L m bntsui grt ra cus. Nabniaa par gudnaa cumplir lo qu narac shtuu m, nu zac nan tubs Dad Jesucristo, Shlmaa. Por li gursht grt ra cus nu nadpaa vid etern por l m. 7 Per gr ra mieti ad rac badii rall nd. Ants bn rall adorar ra dzan nu todava nap rall rspti iur rau rall bel naguc ofrecr lu ra dzan. Ad rialddii lduu rall firm nu rini lani lduu rall na rall culpabl iur rau rall bel ni. 8 Per por ra cus narduhaa ad gcaa mejur u ms peor delant lu Dios. Ad rndii import si tal ruhaa u ad rudii hiaa. Igual nahin par Dios. 9 Per gul gap cuidad de qu libert nanpl par gaul grt ra cus, ad gaquin ejempl mal par sal nu ldgull lu duld por ejempl shtnl. 10 Tubi comparaciuni, ll rdl cuend ra dzan npdii rall vid, nu rzubnul mn cat rau t bel naguc ofrecr lu ra dzan. Si tal

1 Corintios8,9 tubi sal nariald ldui Dios, rnall ll ngali nu creenci shtnll na dbil, lo qu naquhnl rsdchini mal llgab par nguiu ni nu gnll tubi cus nandii zaqu par li. 11 Ll nanl verd per gulual mal nez par sal; ad nazqudiin. Pues guti Cristo por nguiu ni igual ziqu guti m por ll. 12 Iur quhnl duld cuntr bchi sal, iur rgunil llgab sht sal nan dbil, pues tambin quhnl duld cuntr Cristo. 13 Por ni rgl shtna na znd; si tal quhuna tubi cus narun ldagu bcha lu duld, nunqu jams ad gudiaa bel, no sea nahin mal par bchi la sahia nu gnll duld por ejempl shtna.

Gu ad rialddii lduu t shtidza? Pues napa libert nu gr derech cum los de ms posht sht m. Gunahia lu Jesucristo, Shlmaa. Nu l t na t resultad sht shchinia nabna en el nombre sht Dios. 2 Par stubi ra mn ndiaa posht per par l t nap qu rac ba t nahia posht sht m purqu l t na t ziqu tubi muestr de qu nahia posht de verd purqu unid na t con l m. 3 Nd na lo qu narniaa lu ra mn narnii cuntr na. 4 Napa derech gucahia lo qu narnee mn guha, nu par gua. 5 Napa derech par cahia tubi naa par gun tsela compai na lu ra viaj igual ziqu run los de ms posht. Zni quhun ra bchi Dad Jess nu Pedro. 6 U run t llgab de

Derech nanap tubi posht

1 Corintios9 qu Bernab nu na, na naa lniqu nanpdii derech par gusan naa dchini material par guniin naa mn ra dizaqu? 7 Ca na nguiu narun sirv ziqu suldad per rllll por gasht nanpll? Chull rcabn hiagu uv per rudiill nashi sht hiagu ni? Gr vqur naquhap ma p ruudiill lech? 8 Ad rndii t llgab de qu didz r na shgab nguiu sulamnt purqu ly nabqu Moiss rnii igual. 9 Rnii ly sht Dios: Ad rgdiil gushu rua ngun nan rguits trigu. Pues clar nahin; ad qugnidii Dios didz r purqu rgaa lduu m ra ngun 10 sino nahin tubi comparaciuni par l hiaa. Ly ni naescrit par bien sht hiaa. El qu naraan lu guiuu nu el qu narcabn bdchi, gurup rall run rall dchini purqu cuez rall dz gun rall recibir part sht cusech narun tucar cad l rall. 11 Iurn bcabn naa bdchi narnee vid cubi par l t. P lluaa t na mal si gudn naa recibir cus material de l t? 12 Pues si stubi mn nap derech gnll recibir cus material sht t, msruu derech nap naa gudn naa recibir cus ni. Per ad gunbdiaa nitiqu de l t. Ruaa lduu naa gr cus dur; gudilli naa gasht sht naa par msruu gurts dizaqu sht Cristo. 13 Nan t de qu ra narun dchini lani iduu rub, quhun rall recibir part ra cus nard mn ziqu ofrend lu Dios. Ra nan quhun dchini rua bcugu, run rall

322 recibir tubi part sht ra ma naguc ofrecr lu bcugu. 14 Igual manr na, l Dad gunibai el qu naruadidz dizaqu sht m, gnll recibir lo qu narqunill; gud ra shmn Dios lo qu narun tucar call. 15 Per na nunqu gunbdiaa dum lu t. Nu zac ad ququdiaa nd par guna recibir dum sht t. Mejur gatia ants gudchis mn l galrquit lduaa nanapa por mud nanabania entr l t. 16 Par na ad run nadchnidiaa purqu ruadidza dizaqu, purqu ni nap qu guna; zni Shlama gunibai guna. Pues prubi de na si tal ad guaddzdiaa dizaqu. 17 Por ni si tal guadidza dizaqu sul por prupi volunt shtna, run tucar tubi premi cahia; per quhuna cumplir purqu nahin mandad sht Dad; nahia ziqu tubi muz nanap qu gun dchini por la fuers. 18 P premi napa iurne? Nahin de qu quadidza dizaqu lu ra mn, per ad rndiaa cubr ni tubi centav. Quiere decir ad quhndiaa cubr lu ra mn aunqu napa derech cahia ayud sht rall. 19 Ndiaa bajo ord sht ra mn, per nahia sierv sht mieti t par guna gan msruu mn par Cristo. 20 Iur guqurelda entr ra m israelit, nahia cum l rai par guna gan l rai por Cristo. Iur nana entr ra nan bajo ord sht ly, pues nahia cum l rai t par guna gan l rai por Cristo. 21 Iur nana entr ra nagundii ly sht Dios, nahia ziqu l rai par guna gan l rai por Cristo.

323 Ad rndii cuntien nd de qu npdiaa rspti par ly sht Dios, sino guca ziqu l rall t gac ba rall verd sht Dios nu gac rall shmn Cristo. 22 Iur nana ladi ra nad rialddii ldui con gudubin lduu rai, nahia ziqu l rai t par guna gan l rall; tsald lduu rall ms. Quiere decir, guqurelda ziqu cualquier sahia t par guna gan l rai por Cristo. 23 Quhuna gr nd par gurts dizaqu nu par guquit lduaa junt con l t por ra cus zaqu narsdchini dizaqu. 24 Nan t de qu entr ra narllun tubi carrr, tubs nan gun recibir premi. Gul gubani ziqu el qu narllun lu carrr par gun t recibir premi sht Jess. 25 Grt ra narun preparar par deport, rqu guiall lo qu ad nazqudii. Pues l rall quhun rall zni par gun rall recibir tubi premi, tubi corun sht gu per gu ni luegu rbidchi. En cambi l hiaa qudnaa dchini dur par gudnaa recibir tubi premi nanad tsaldii par siempr. 26 Ad rllndiaa lu carrr ziqu ciegu; ad quhndiaa ziqu tubi nguiu nan qugd golp lu mb 27 sino qugzac zia shcuerpa; quhuna obligar el mizm cuerp shtna par guzub diagu shcuerpa volunt shtna. Zni canihuna; no sea de qu despus de bluahia sahia shtidz Dios, guna fallar lu rgl nu gndiaa gan premi sht Jess.

1 Corintios9,10 naa despus bruu rai Egipto, guz rai gua shcahi nu gudd rai Nisduu Llni. 2 Zni guc ziqu tubi galriub nis par l rai purqu guanald rai Moiss gua shcahi nu gudd rai nisduu. Bn rai recibir Moiss ziqu lam sht rai. 3 Grt rai gudu rai con mizm dau nabsheld Dios. 4 Grt rai bii rai mizm bebid nabd m purqu bii rai nis nabruu lani gu. Gu ni na Cristo nabsheld Dios par gni compai l rai lu nez. 5 Per cantid l rai ad bqutdii lduu Dios con l rai, por ni ban ra cuerp sht rai nez; guti rai. 6 Gr nd guzac par gac ba hiaa lla quhun Dios; nahin ejempl t ad chu guzbidii ldui cus mal cum ziqu bn ra mn ni. 7 Por ni ad rndii t adorar ra figur naractsau cum ziqu bn bld ra m israelit. Naescrit lani Sagradas Escrituras: Ra mn guzub rall; gudu rall; bii rall; luegu guasuld rall par guguii rall lu figur. 8 Nu ad chu guqundii shi cum ziqu bld ra mn ni bn rai nu guti gald bi tsun mili mn tubs dz. 9 Nu ad chu gutd prb lu Dad aunqu na m pacnci. Bld ra mn ni btd rall prb lu m nu gudahu serpient l rai; guti rai. 10 Nu ad chu gunidii cuntr Dios cum ziqu bld rai bn rai; guti rai, bn iangl sht galguti. 11 Grt nd guzac ra shtad gul hiaa par gac ba hiaa lla quhun Dios. Na escrit ra ejempl ni lani Sagradas Escrituras par

10

Mn narun adorar ra figur

Dad, rac shtuaa gac ba t de qu ra shtad gul

1 Corintios10 l hiaa nanabani iurne. Pues hia blac iz gudd; hia par l hiaa bdchini tiemp cubi. 12 El qu nariald ldui zugall firm lu shnez Dios; pues gpll cuidad t par ad ldgudiill lu duld. 13 Cualquier cus mal nartd mdzab lu hiaa, igual nahin ziqu rdd lu los de ms mn, per rac tsald lduu t shtidz Dios. L m jams ad gusndii m l t; gunee m pudr par gun t gan lu ra cus mal. Iur gudchini tubi cus mal, iurn Dios gunee m pudr par gurul lani ra cus ni par ad guaz gutdiil lu shnez m sino gqul firm. 14 Por ni bchi narac shtuaa, gul bllun cat run mn adorar ra figur. 15 Qugniaa lu t cum ziqu ra nard cuend. Gul bn juzgu si tal na verd lo qu naqugniaa iurne. 16 Iur rd hiaa nu rdi hiaa lani cop nabn ldai Dios, nu rd hiaa graci lu m por vini ni, nahin tubi si de qu qudnaa recibir ra bendicin nazed por galguti sht Jess. Nu iur rduhaa guetshtildi nan rllull, na si de qu unid na hiaa con Cristo nu nadpaa trat con li. 17 Aunqu cantid na hiaa, pues quhuhaa pedas sht tubs guetshtildi; na hiaa tubs cuerp purqu unid na hiaa con el qu nan guetshtildi verdadr. 18 Gul gunazi stubi ejempl sht naciuni Israel. Ra bshuzi nabn dchini lani iduu, iur gudu rai bel sht ma nabn mn ofrecr lu Dios, rac ba hiaa de qu l rai nap rai trat con Dios. 19 Ad qugnidiaa de qu ra figur

324 naractsau, nap rahin valur, nil ad qugnidiaa de qu bel nan guc ofrecr lu ra figur, lasaquin. Aqudii. 20 Lo qu nacagniaa na, l ra mn nandii m israelit, iur quhun rall ofrecr bel lu bcugu, quhun rall ofrecrin lu mdzab mal, ld lu Disdii. Ad rac shtudiaa l t gap t trat con mdzab. 21 Ad ndii mud gu t lani cop sht Dad Dios nu al mizm tiemp gu t lani cop sht mdzab. Ndii mud gau t lu mell sht Dad nu mizm tiemp gau t lu mell sht mdzab. Ad ndii mud gnl adorar ra dzan nu gnl adorar Dios mizm tiemp. 22 Gu rac shtuu t guldn m l t? Gu nap t ms fuers qu l m?

ll rnil libr nal par gnl lo qu narac shtul. Per rniaa lul, gr cus ad rndii compai par gus Espritu Santo ll. Verd nadpaa libert par gudnaa zihani cus, per ld grdii quhun compai par su firm sa hiaa lu shnez m. 24 Run tucar quili nguiu bien sht shi, lddii bien sht mizm lll. 25 Gul gau grt lo qu nard lu llgua sin ad rnab ddzdiil si na bien u na mal segn creenci shtnl 26 purqu l gudchiliu nu grt lo qu nanan lu gudchiliu, rniba Dad Dios. 27 Si tal tubi sal nanad rialddii ldui shtidz Dios per quhnll invitar ll gaul ldchill, pues gudu gr lo qu nagun rall sirv lul sin qu ad rnab ddzdiil si
23Per

Libert nanap ra shini Dios

325 l cumid gua delant lu ra figur. 28 Per si tal tubi gunii lul: Bel r guc ofrecr ziqu ofrend lu ra figur, iurn ad rudiil bel ni, no sea gnl dai par l sal nagunii didz ni lul. 29 Qugniaa nd par bien sht sal, par ad gndiil dai fe sht sal, lddii purqu nal dbil con creenci shtnl. Si tal tubi sal qugnab ddzll: Pziel conduct shtna gac cunform con llgab sht sahia? purqu nahia libr. 30 Si tal rda graci lu Dios por lo qu narauha, pziel run mieti juzgu conduct shtna si fur nahia pecadur? 31 Per rniaa lu t, si rau t u ruu t u cualquier stubi cus, gul bn gr cus par gun mieti alabar Dios. 32 Ad chu qurlddii manr par ldagu los de ms sa t lu duld, nil por ra m israelit, ni por ra nandii m israelit, ni por ra grup sht shmn Dios. 33 Rgl shtna na znd: ad rndiaa ofender ra sahia; mejur rac shtuaa guquit lduu rall; ad rguilia bien sht na sino bien sht los de ms sahia t par gac salvar rai. Gul tsaglagu ejempl shtna ziqu tsaglaga ejempl sht Cristo.

1 Corintios10,11 tubi nguiu rau guc nguiu iur l nguiu quhni oraciuni, u iur quaddzi dizaqu nan zed de Dios, quhun nguiu ni desprci el qu nan cabs sht nguiu. 5 Per si tubi naa ad raudii guc naa iur qugnbll lu Dios u iur quaddzll dizaqu, quhnll desprci el qu nan cabs sht naa. Igual nall ziqu naa nan rchugu gudubi guits guc rall. 6 Si tal tubi naa ad raudii guc naa, mejur chugu guits guc naa tubigas, per si tal par lll nahin shtu par chugu guits guqui u gugaa guc naa, nap qu guau guc naa. 7 L nguiu ad rqunidii guau guc nguiu purqu l nguiu quhni representar person sht Dios nu rabts nguiu gluri sht Dios, per naa quhni representar person nu pudr sht nguiu. 8 Iur bntsau Dios l nguiu, ad bndii formar l nguiu de cuerp sht naa sino bn m formar l naa de cuerp sht nguiu. 9 L m bntsau m tubi naa purqu bquini nguiu l naa. Ad bntsudii m l nguiu por nicid sht naa. 10 Por ni rquini guau guc naa ziqu si de qu l nguiu na cabs sht naa nu run tucar guau guc naa ziqu si de qu quhun rai respti lu ra iangl. 11 Cum unid na shmn m por Cristo, l nguiu npdiill vid sin l naa nu l naa npdiill vid sin por l nguiu. Rquini nguiu naa; ra naa rquini nguiu. 12 Ziqu l naa guc formri de nguiu, tambin l nguiu npi vid por l naa. Pues grt cus zed de Dios.

11

rquit lduaa purqu siempr ragn lduu t na nu ziaglagu t enseans nabluahia lu t. 3 Per rac shtuaa gac ba t Cristo na cabs sht nguiu nu l nguiu na cabs sht tsli nu Dad Dios na shlam Cristo. 4 Si

2Bchi,

Rgl par ra naa nan rd

1 Corintios11 bn juzgu mizm l t si tal na correct gunab tubi naa lu Dios sin qu naudii guc naa. 14 Mizm llgab lani lduu hiaa rnii de qu si tal tubi nguiu npll guits guqui llduni, nahin tubi shtu 15 per par tubi naa si tal guits guqui na llduni, nal nasaa nahin par li purqu zni bd Dios guits guqui par gusauhin guqui. 16 Si tal chu ad ndii de acuerd nu rac shtull gnll cuntr enseans r, pues rquini gac ball de qu l naa, ni los de ms grup sht shmn Dios, npdii naa stubi custumbr.

326 guniaa lu t iurn? Gunihia na t m zaqu? Aqudii.


(Mt. 26.2629; Mr. 14.2225; Lc. 22.1420)
23Bluahia

13Gul

Shtse sht Dad

qugnehia cunseju par l t, nan stubi cus narun t per ad ndiin nazaqu. Quhun t cus dzab. Iur rd t par gun t alabar Dios, ndiin par bien sht t sino quhun t mal. 18 Primr punt iur rd t, nan divisioni entr l t; ad na t unddii. Zni rinia nu lluahia nahin verd. 19 Pues rquini tsu divisioni entr l t par gac ba mieti chu na shmn Dios de verd. 20 Per iur rd t par gau t shtse sht Dad, lddii na shtse sht Dad purqu ndiin ziqu bn m ordenar. 21 Iur rau t, cad tubi t rguibl lu sa t par gau t lu shtse nanuaa t mientras stubi sa t npdii p guhi; stubi tant t rzuudchi t con vini. 22 Pll ad npdii t lidchi t cat rau t, cat ruu t? P ad npdii t rspti par los de ms shmn Dios? nu rgul shtu sht sal nabnpdii. P

17Mientras

Manr narun tucar gaul la Santa Cena

l t lo qu bna recibir de l Dad. Na znd. Mizm guel bn mn traicionar l Dad Jess, gunazi m guetshtildi. 24 Despus de bd m graci lu Dios, iurn bshull m guetshtildi nu gunii m: Gul gau nd; shcuerpa nd. Bllullin por bien sht t. Gul gauhin par guagn lduu t galguti shtna. 25 Zni zac despus l shtse gual, gunazi m cop sht vini nu gunii m: Nd na cop narun cuntien convei cubi nan sellad por rn shtna. Cad vs gu t vini ni, gul bagn lduu t galguti shtna. 26 Cad vs rau t guetshtildi nu ruu t vini lu Santa Cena, qugluaa t stubi vs ms p run significar galguti sht Jess hasht guabr m stubi.

gpl cuidad. Cualquier nanagu guetshtildi u nanag lani cop sht Dad sin qu npdiill rspti, quhnll tubi duld cuntr cuerp nu rn sht Dad. 28 Por ni cad tubi t rquini gun t juzgu manr nanabnil ants gaul guetshtildi nu ants gul vini. 29 El qu naru nu el qu naruu la Santa Cena sin qu npdii rspti lu cuerp sht Jess, qugsdchini nguiu ni cashtigu par mizm lll. 30 Por ni zihani l t rac lluu t; npdii t

27Rquini

Gul gap rspti par shtse sht Dad

327 fuers, nu zac nan bld ra sa t guti rai. 31 Per si tal gudnaa juzgu conduct shtnaa, iurn ad gndii m juzgu l hiaa. 32 Per iur run m cashtigu l hiaa, nahin par ad gqudii hiaa condenad con los de ms mn sht gudchiliu. 33 Zni bchi narac shtuaa, iur rd t par gau t shtse shtn m, gul cuez los de ms sa t ants gau t. 34 Si tal tubi t rldinl, gul gau cumid ldchil t par Dios ad gndii m cashtigu ll iur nard t. Los de ms asunt guna rglin iur gueld gunahia l t.

1 Corintios11,12 dchini. 7 Cad tubi mieti bni recibir don nabzlaachi Espritu Santo t par gr hiaa gudnaa provch. Fuers ni rluaa por lo qu naquhun nguiu. 8 Mizm Espritu qugnee llni nu pudr par guadidz nguiu con ms llni rub. Par stubi mn mizm Espritu qugdi fuers par ruadidz nguiu clar didz nazed de Dios. 9 Stubi mn rni recibir fe por mizm Espritu. 10 Stubi rni recibir pudr par gunqull ra narac lluu por mizm Espritu. Stbi rni recibir pudr par gnll milagr. Stubi rni recibir fuers par guaddzll dizaqu nan zed de Dios. Stbi rni recibir pudr par gac ball guad na espritu fals nu guad na espritu verdadr. Stubi mn run recibir fuers par guaddzll diz na nunqu bsddiill. Hia stubi mn rni recibir fuers nu pudr par guaddzll p run cuntien ra didz gurn. 11 Grt ra cus r zed de Espritu Santo nan rnee llni par cad tubi mieti segn lo qu narnii lduu Espritu.

12

Bchi, rac shtuaa gac ba t shcuend ra don narzlaadchi Espritu Santo par cad tubi de l hiaa. 2 Nan t bien iur nian na t mn nad gundii Dios, guanald t tchi ra figur nanpdii vid. Zni bn t segn lo qu nabluaa mn l t. 3 Por ni, rac shtuaa gac ba t tubi m naqubezn Espritu Santo lani ldui, nunqu gunidiill nacondenar Jess. Nu zac sul por pudr sht Espritu Santo gunii mn Jess na el qu nanap derech par gunibai gudubi gudchiliu. 4 Cad tubi hiaa bdnaa recibir don nabzlaadchi Espritu Santo. Zihani clas pudr rzlaadchi m per tubs Espritu nan. 5 Nan zihani manr par gun mieti sirv lu Dios, per rdnaa sirv tubs Dad. 6 Nu zac nan zihani resultad gurn per tubs Dios, el qu narun par gun mieti

Don narzlaadchi Espritu Santo

ra shmn Cristo na ziqu tubi cuerp nanap zihani part. Aunqu zihani na ra part sht cuerp, nahin tubs cuerp. 13 Pues gr hiaa, mn israelit nu ra mn nandii m israelit, ra nan bajo ord sht ra mn, nu ra nanap libert, gr hiaa bcaa tubs cuerp por lo qu nabn Espritu Santo. Bn m punr cad tubi hiaa lani cuerp. Cad tbiaa bdnaa recibir mizm Espritu nazed de Dios.

Gr hiaa na hiaa ziqu tubs cuerp


12Gr

1 Corintios12,13 cuerp nap zihani part, lddii tubs part. 15 Si tal gua hiaa gunii: Ad ndiaa guiaa cuerp; por ni ad ndiaa part sht cuerp, ld por ndii gua hiaa naseparad par l cuerp. 16 Si tal digaa gunii: Ad ndiaa slu; por ni ad ndiaa part sht cuerp, ld por ndii digaa nasaparad par l cuerp. 17 Si tal gudubi cuerp na slu, llall guniaa iurn? Si tal gudubi cuerp na tubi diagu, llall tsllia hiaa iurn? 18 Per Dios bz cad tubi part shlugarin cat run tucar nu cat guc shtuu m. 19 Si tal grt nahin tubs part, pues ndii cuerp complet iurn. 20 Per iurne nan zihani part per tubs cuerp. 21 Slu hiaa ad gqudii gunii lu guiaa hiaa: Ad rqunidiaa ll. Nu zac gucaa ad gqudii guniin lu gua hiaa: Ad rqunidiaa ll. 22 Al contrari, ra part sht cuerp nanpdii fuers, part ni ms lasac par cuerp. 23 Ra part sht cuerp narnii hiaa npdiin hunur, rcuhin con ms hunur; ra part nandii nasaa, qudnaa tratar con ms cuidad. 24 Ra part sht cuerp nams nasaa rqunidiin mizm cuidad. Dios bni punr grt part sht cuerp segn volunt sht m. Ra part narquniaa menos, bd m ms hunur par part ni 25 t par ad tsdii ni tubi divisioni ladi cuerp sino qu cad part sht cuerp gapin cuidad por los de ms shi. 26 Si tal tubi part sht cuerp quzac zi u p raquin, gudubi cuerp quzac zi iurn. Si

328 tal tubi part quhunin recibir hunur, pues gudubi cuerp rquit lduin iurn. 27 Pues bien, l hiaa na hiaa cuerp sht Cristo; cad tubi de l hiaa na hiaa part sht cuerp ni. 28 Zni Dios bn ordenar p gun cad tubi shmn m. Primr gulul m ra posht, segund lugar gulul m ra naruadidz dizaqu nan zed de Dios. Tecr lugar gulul m ra ms narluaa shtidz m; cuart lugar ra narun milagr, iurn ra narunac ra narac lluu. Nu gulul m ra narun compai, nu ra narniba, nu ra naruadidz stubi diz. 29 Ni mud grt hiaa na hiaa posht? Ni mud grt hiaa na hiaa ra naruadidz dizaqu nazed de Dios? Ni mud grt hiaa na hiaa ms, u gudnaa milagr, 30 u npaa pudr par guncaa ra narac lluu, u grt hiaa rac ruaddzaa diz gurn? Ni mud gr hiaa rac guniaa p run cuntien ra diz ni? Pues clar nahin; ld zndiin. 31 Gul guc shtuu lo qu narzlaachi Espritu Santo, lo qu narun compai ms gr ra shmn m. Iurne guluahia l t lo qu nan mejur qu gr ra cus r. Si tal raca ruadidza diz sht mn nu ra diz sht ra iangl, per ad rac shtudiaa sahia, npdiaa amor, nahia ziqu gamban nandii chahi; rsdchidiin bien. Nahia ziqu cha plat narsdchidii bien. 2 Tal raca ruadidza lu mn didz nazed de Dios per ad npdiaa amor, nitiqu nahia. Tal nana gr clas secret sht mn; tal riashia

14Tubi

13

329 gudubi nan rsd mn lu gudchiliu, nu si tal riald lduaa Dios con gudubin lduaa hasht gudchis Dios ra dani lua, per rac shtudiaa sahia, nitiqu nahia. 3 Tal quidza gr nanapa caa mn; tal guna intriegu shcuerpa par tsequi lu guii, per ad rac shtudiaa sahia, nitiqu nahia. Ad b npdiaa iurn. 4 El qu nanap amor npll pacnci; nazqull. Humild nall. El qu narac shtuu shi, ad rzbidii ldull p sht shi; ad run nadchnidiill lu shi. 5 Gnll lo qu narac shtuu shi, lddii lo qu narac shtull. El qu narac shtuu shi, ad rlddiill; ad npdiill mal llgab. 6 Npdii nguiu ni gust iur quhun mn duld. Mejur ruu ldull iur ria mn shnez Dios nu iur ad rnidii mn bishi. 7 El qu nanap amor, nunqu rnidiill cuntr shi. Riald ldull sall na m zaqu. Npll confians tsanald sall shnez Dios. Ruaa ldull lu gr cus dur. 8 Amor sht Dios ad tsaldiin, per gudchini tiemp tsal didz naruadidz mn con pudr sht Dios. Gudchini tiemp ad guaddzdii mn stubi diz. Gudchini tiemp lo qu narias hiaa, tsaluhin. 9 Dups rias hiaa ne; zihani cus ad riasdii hiaa. Ra narnii didz nazed de Dios, tambin run falt par rias rall gr cus 10 per iur gudchini Jess con gudchiliu cubi, gr lo qu ndii complet, tsaluhin. 11 Tiemp nahia llgun, biadidza ziqu llgun. Bna llgab ziqu

1 Corintios13,14 llgun. Bna juzgu ziqu llgun, per iur bsana gr cus sht galllgun, guaruba. 12 Rndii hiaa ra cus clar iurne. Riasdii hiaa por complet. Ziqu rna hiaa lu guguan gush, rluadii bien luhin per tubi dz gun hiaa bien. Gun hiaa lu Dios. Rias hiaa dups ne, per dz ni tsas hiaa ziqu Dios nan m l hiaa. 13 Tsun cus npdiin fin: fe, esperans, nu amor. Delant lu Dios amor na mayur.

14

Gul gunii lduu gap t ms amor par sal nu gul gudili pudr narnee Espritu Santo par guaddzl shtidz Dios. 2 Ra mieti naruadidz diz gurn quaddzll lu Dios, ld lu mndii, purqu ni tubi ad chu riasdii lo qu narnii mn ni. Ruaddzll por pudr sht Espritu Santo, per didz ni nagachi par los de ms sall. 3 Per en cambi el qu naruadidz didz nazed de Dios, quaddzll lu ra sall t par tsald lduu rai ms nu par su rall firm lu shnez Dios. Rdll cunseju par bien sht sall. 4 El qu naruadidz diz gurn, rnll par bien de mizm lll, per el qu naruadidz didz nazed de Dios, rnll bien par tsas grup sht shmn Dios ra enseans sht m. 5 Na rac shtuaa de qu grt t gap t fuers par guadidz t diz gurn, per ms rac shtuaa guadidz t didz nazed de Dios; pues ms lasac el qu naruadidz

Enseans par el qu naruadidz diz gurn

1 Corintios14 dizaqu qu mn narac ruadidz diz gurn. Shtidz mn naruadidz diz gurn, lasqudiin par los de ms shi si tal ndii tubi narnii p run cuntien ra diz gurn; nap qu gunill p run cuntien ra didz t nap shmn Dios provch. 6 Por ni bchi, si tal na gueld gunahia l t nu guadidza stubi diz nanad riasdii t, ad gulluidiin par l t. Rquini guadidza lu t enseans nabluaa Dios lua u tubi didz nabna recibir de l m u tubi didz nazed de l m u tubi enseans sht m; iurn s gun t provch. 7 Ne guniaa tubi comparaciuni. Ra guib msiqu nanpdii vid ziqu flauta u tubi arpa, si tal ad riubdiin clar, lla gac ba mieti p ruldin, guad na pies nagunazin? 8 Nu lu tubi gurru, si tal l cha trompet riubdiin clar chull gun preparar par gunzill gurru? 9 Mizm zac l t, si tal ruaddzl tubi diz nanad riasdii mieti, llall gac ba mieti guad naqugnil? No sea shtdzl na ziqu tubi naruadidz sul mb. 10 Nan zihani diz naruadidz mn lani gudchiliu; grhin nan shnzi. 11 Per si tal ad riasdiaa diz sht stubi naruadidz, nahia ziqu tubi m zitu par l mn ni nu li na ziqu m zitu par na. 12 Por ni hia qu l t rac shtuu t gap t pudr nu llni sht Espritu Santo, gul gunab lu Dios por pudr par guaddzl enseans t tsald lduu mieti shtidz Dios ms. 13 Zni na el qu naruadidz didz gurn, nap qu gunbll lu Dios

330 t par gud m pudr par gunill p run cuntien didz ni. 14 Si tal ruadidzna Dios con didz gurn, qugnaba lu Dios con espritu shtna, per ad qugdiaa provch par shgaba cum riasdiaa didz ni. 15 Pll guna iurn? Gunaba lu Dios con espritu shtna nu zac gunaba lu m con diz narias mieti. Gulda ra labans con espritu shtna nu zac con didz nariashia 16 purqu si tal quadidznul Dios nad ms con espritu shtnl, el qu narqu diagu, el qu nad bndii recibir pudr sht Espritu ziqu ll, ad gndiill gan tsasll shtdzl. Nu ad gqudiill gunill: Nia Dad, iur tsal oraciuni, iur rdl graci lu m. Nguiu ni ad riasdiill lo qu narnil. 17 Pues bien qugdl graci lu m per par stubi sal ad npdiill provch lani ldull. 18 Qugda graci lu Dios de qu na ruadidza didz gurn por pudr sht Espritu Santo ms qu grt mn 19 per cat rd grup sht shmn Dios, ms rac shtuaa guniaa gai didz narias mn qu chii mili didz nanad riasdii mn. Iur ruadidza, rac shtuaa guluahia didz nan par bien sht mieti. 20 Bchi, ad rndii t ziqu llgun nad rac badii guad nan bien nu guad nan mal, per en cuant ra cus mal, rac shtuaa gac t ziqu m gush nard cuend. Rac shtuaa gac t llgun inocent en cuant ra cus dzab. 21 Naescrit lani libr sht ly: Guadidza lu naciuni r stubi diz gurn. Mn zitu gunii rall

331 shtidza, rnii Dad. 22 Zni na, ra diz gurn naruadidz mn por pudr sht Espritu Santo, na rahin ziqu si par ra nad rialddii ldui Dios, lddii par ra nariald ldui shtidz m. En cambi el qu naruadidz dizaqu nan zed de Dios, nahin ziqu si par ra nariald ldui shtidz m, lddii par ra nanad rialddii ldui. 23 Iur grup sht shmn Dios rd, si tal grt quadidz stubi diz por pudr sht Espritu Santo nu zed tsut ra nad rialddii ldui, u zed tsut mn nad rac badii shcuend ra cus ni, iurn gunii rall rac lugu t. 24 Per si tal grt t quadidz didz nazed de Dios nu tsut tubi nanad rialddii ldui dizaqu, u mn nad bsddii shtidz m, iurn gungu ba nguiu ni duld shtnll nu shtidz t gun juzgu lll. 25 Grt cus nagachi lani lduu nguiu ni, guruuin lu llni nu iurn guzullbill lu m; gunill llrub na pudr sht Dios. Gunill Dios qubeznhi l t de verd.

1 Corintios14 Nu zac rquini tubi naguadidz p run cuntien diz ni. 28 Si tal ndii nagunii shcuend didz ni, mejur ad guaddzdiil lu grup sht shmn Dios. Mejur guadidznul Dios lani ldul guits guits. 29 Nu si tal guaddzl dizaqu nazed de Dios, pues gunii chup mieti u tsun ra mn narta; hia los de ms gun rai juzgu lo qu nagunii ra nguiu ni. 30 Per si tal Dios gunei galrac ba par stubi sa t naqubez ngali, iurn l nagunazi didz primr, guac dchi; ad tsaglgudii guaddzll. 31 Manr ni grt t narun recibir didz nazed de Dios, gul biadidz tubi por tubi t par grt t tsasd t nu gun t provch ra didz ni. 32 El qu naruadidz dizaqu nazed de Dios, pues el mizm lll npll pudr par guaddzll u par ad guaddzdiill. 33 Dios ad rsdchnidii desord sino rquit lduu m iur tsu cult con ord. Zni rluahia ra grup sht shmn Dios, ra nabzun m alm sht rai. Ziqu na custumbr entr gr ra shmn Dios, 34 ra naa ad npdii rall derech par guadidz rai lu cult; ad bd Dios s par guadidz rai sino gac rai obedient ziqu cagniba m lani ly. 35 Si tal rac shtuu tsas rai, gunab didz rai lu tsel rai ldchi purqu ndii bien si tal tubi naa guaddzll lu cult. 36 Nap qu gac ba t de qu shtidz Dios ad guzubldii con l t nu ndii t lniqu mn nabn recibir shtidz m. 37 Si

iurn bchi, iur rd t, si tubi de l t npl tubi cant, stubi t nap tubi enseans, stbill rac shtull gunill didz gurn, stubi nguiu rac shtuu gunill didz nabnll recibir de Dios, stubi t rac shtul gunil p run cuntien ra didz gurn; bien nahin. Nad ms gul bn gr ni par tsald lduu ra shmn Dios ms. 27 Iur ruaddzl stubi clas diz, pues biadidz chup u por ms tsun t nu por turn.

26Pues

Iur tsu cult, gaquin con ord

1 Corintios14,15 tal tubi t rnil bnl recibir dizaqu nazed de Dios, u si tal cagnil ruaddzl por pudr sht Espritu Santo, nap qu gac bal lo qu naququaa nd nahin tubi mandad sht Dad Dios. 38 Per si tal ad ndii nguiu gac ball nahin verd, pues gul bsan lll lu nacahi shtnll. 39 Bchi, gul gunii lduu par gap t pudr par guadidz t dizaqu nazed de Dios; ad rcdii t guadidz ra mn stubi diz 40 per gul bn gr cus con ord, lddii con desord.

332 despus de ni bluaal m lua aunqu nahia ziqu tubi llgun nabdchini lu gudchiliu ants gac cumplir tiemp par gli. 9 Nahia el qu nalasqudii entr los de ms posht sht m. Ad rndii tucar gaca posht purqu guzunalda ra shmn Dios. 10 Per lo qu nanahia iurne na purqu guc shtuu m na nu bn m zihani favur par na. Lo qu nabn m por na, nap resultad. Bna dchini ms qu los de ms mn aunqu nil ld ndii, sino qu Dios bnee fuers nu bn ldai m na. 11 Per ad rndii import chu bn ms dchini. Biadidz naa lu t ra dizaqu nu guald lduu t shtidz m.

8Hia

15

Iurne bchi, rac shtuaa guagn lduu t dizaqu nan biadidza lu t. Bn t recibirin nu tsaglagu rianald t nez sht m con gudubin lduu t. 2 Por dizaqu ni nasalvar t si tal tsaglagu t lo qu nabluahia l t. Nasalvar t si guald lduu t shtidz m de verd. 3 Primr lugar, bluahia l t gr enseans nabna recibir. Bluahia l t de qu Cristo guti por ra duld shtnaa cum ziqu rnii lani Sagradas Escrituras. 4 Bgachi m nu guashthi ladi ra tgul dz tsun, igual ziqu rnii ra Sagradas Escrituras. 5 Bluahia l t de qu bluaal m lu Pedro; despus bluaalhi lu los de ms posht. 6 Despus bluaalhi lu ms de gai gahiua shmn Dios nan bd. Zihani mn todava nabani rai; sbld rai hia guti rai. 7 Despus bluaal Cristo lu Jacobo, iurn lu gr ra posht shtni.

Guasht Cristo ladi ra tgul

tal ruadidz naa de qu Cristo guashthi ladi ra tgul pziel bld de l t rnii t de qu tsashtdii ra tgul? 13 Si ad tsashtdii rai ladi ra tgul pues tampuqu l Cristo ad guashtdii ladi ra tgul. 14 Tal Cristo ad guashtdii ladi ra tgul, hia dizaqu nan biadidz naa lu t npdiin valur nu fe sht t npdiin valur; lasqudiin. 15 Si tal nahin zni, rluaa clar na naa testigu fals purqu hia l naa gunii naa lu ra mn de qu Dios bldisht Cristo ladi ra tgul. Per si tal ndiin verd de qu ra tgul ad tsashtdii rai stubi, pues iurn zac l Dios bldishtdii m l Cristo. 16 Si tal tgul ad tsashtdii rai stubi, iurn l Cristo tampuqu guashtdii ladi ra tgul. 17 Si

12Si

Tsasht ra tgul stubi

333 tal Cristo ad guashtdii ladi ra tgul, fe sht t ad rlluidiin; todava ad naperdun duld sht t. 18 Nu ra tgul naguald lduu shtidz Jess, ad ndii rai salvar. 19 Si tal riald lduu hiaa shtidz Cristo napin valur sulamnt mientras qurldaa lu gudchiliu, iurn prubi na hiaa; npdii hiaa esperans nu run tucar gugaa lduu mn l hiaa. 20 Per verd na de qu Cristo guc resucitar ladi ra tgul; na m l primr naguasht par ad guabrdii gti stubi. 21 Pues ziqu guzubl galguti por tubs nguiu, tambin por tubi nguiu guzubl galriasht sht tgul. 22 Pues grt mn nap qu gati rai purqu na rai llbn Adn; zni zac grt nan unid con Cristo, guldisht m l rai ladi ra tgul. 23 Per cad nguiu segn turn narun tucar lll. Cristo gqui ziqu primr nan gtidii par siempr per despus iur guabr m stubi, iurn gtidii jams ra nan unid con l m. 24 Iurn gugaa iur sht fin; tsal gudchiliu r. Gud m fin grt autorid, grt ra nanap pudr, nu gud m fin par gr ra narniba lu gudchiliu. Iurn gun m intriegu cat rniba m caa Dios, Shtdaa. 25 Guniba Cristo ziqu ry hasht iur gun Dios gan lu gr enemigu sht Cristo nu guzullibi rall lhi. 26 Lltim enemigu nagun m gan lhi na galguti 27 purqu Dios bd m derech guniba Cristo grt cus, per iur Sagradas Escrituras rnii de qu Cristo npi derech par gunibai grt cus,

1 Corintios15 pues clar nahin de qu Dios ad ndii bajo ord sht Cristo, per bd m derech par guniba Cristo gudubi gudchiliu. 28 Iur grt cus guanin bajo ord sht Cristo, iurn mizm l Cristo, shini Dios, gni intriegu mizm li con gr pudr nanpi lu Dios t par Dios gqui el qu nanap gr pudr par siempr. 29 Nan ra narnii ad tsashtdii ra tgul, per si nahin verd, pziel rriub nis rall por ra nan guti? Si tal ad tsashtdii tgul, mban na lo qu nacanihun t; mejur ad guchub nis t sa t shlugar ra tgul. 30 Nu zac pziel rdchiba vid shtna lu peligr gudubi tiemp si tal ad tsashtdii ra tgul? 31 Qugniaa lu t verd de qu grt dz nana lu peligr sht galguti. Run nadchinia por dchini nabna entr l t; guquin purqu unid nahia con Cristo Jess, Shlmaa. 32 Per si tal nahin ziqu narnii tubi dich: Gudildia con ra ma dush lani gudchi Efeso p cus bna gan si tal ra tgul ad tsashtdii rai stubi? Mejur gunii hiaa: Cha guduhaa; cha gud hiaa; glli gati hiaa. 33 Ad rddii t s gugugu mn l t por didz fals. Nan tubi dich narnii: Ra amigu mal na rall caus rniti mn nez zaqu. 34 Gul bn llgab bien nu gul babr lduu t tubi nez zaqu nu ad rndii t duld, pues nan bld t nan gundii Dios bien. Rniaa lu t znd t par gut lu t dup.

vez tubi de l t gunab ddzl: Llall tsasht ra tgul?

35Tal

Lla tsasht ra tgul

1 Corintios15

334

Lla na cuerp gap rai iur gudpaa cuerp gurn nan gubani rai? 36 Didz ni na tunt. demasiad nasaa. Nadpaa cuerp Nanl iur ll rcabnil bdchi, sht gudchiliu per zac nan hia bdchi ni nap qu gudz t cuerp cubi narnee Dios. 45 Rnii ra Sagradas Escrituras: par guruu tubi plant. 37 Grt nargabn lani guiuu ziqu bdchi Primr nguiu Adn bqui nguiu sht trigu u stubi clas bdchi, nanabani, per rniaa lu t l iur rcabnilin, ad npdiin form Adn nan bdchini despus, na sht plant sino nahin bdchi. m lniqu narnee vid cubi sht 38 Dios rd m lu bdchi tubi Dios. 46 L nguiu sht gudchiliu form narac shtuu m, form bdchni primr con cuerp nan nan gurn segn narnii lduu guiuu; hia despus bdchini nguiu m. Cad clas bdchi rldanin nu nanap pudr par gunei vid napin form narun tucar. 39 Grt espiritual. 47 Primr nguiu guctsau ra nanabani, npdii rall cuerp guiuu; nhi de gudchiliu, per igual; nan cuerp sht mn; segund nguiu bdchni de gubee. 48 Ziqu guc nguiu naguctsau stubi clas cuerp par ra ma, nu cuerp sht ra mai na stubi guiuu, zni na grt naral lani clas; nu cuerp sht ra mbeld gudchiliu. Ziqu guc nguiu gurn nahin. 40 Nu zac nan ra nabdchini de gubee nu guziai nanap cuerp lu gubee, nu nan gubee, zni na ra mieti nanap vid ra nanap cuerp lu gudchiliu, nazed de l m nacuez gubee. 49 Ziqu l nguiu npll cuerp per cuerp nanan gubee, nasaa rluaain. L galnasaa sht cuerp sht gudchiliu, tambin gudpaa sht gudchiliu gurn nahin. cuerp ziqu cuerp sht Cristo 41 L llni sht ngubidz gurn nacabez gubee. 50 Bchi, rniaa lu t grt cuerp nahin con llni sht mbehu, nu zac gurn na llni sht ra mbelguii. nadpaa iurne ad gqudii Entr ra mbelguii tubi mbelguii tsuthin cat rniba Dios. Lo qu rabts llni shthin msruu fuert nanap qu tsal, ad npdiin lu sa mbelguii. 42 Zni na con part con ra cus nad tsaldii. 51 Rac shtuaa gac ba t tubi tgul iur riasht rai. Vid sht nguiu na ziqu tubi bdchi nan secret; ld grdiiaa gati hiaa rial, per iur tsasht nguiu ladi sino gac cambi shcurpaa. 52 De ra tgul, ad gtidii jams. 43 Rtu repnt ziqu iur rguini lgul, lu hiaa por ra cuerp nadpaa gunil cha sht trompet; iurn ra iurne purqu rati ra cuerp, per tgul gubani rai stubi t par tsasht hiaa nasaa. Na hiaa dbil jams ad guabrdii gati rai. Hia iurne per iur tsasht hiaa ladi l hiaa gac cambi iurn. 53 L ra tgul, gudpaa cuerp fuert cuerp shtnaa narial nap qu nan tsaldii. 44 Lu gudchiliu r gac cambi par ad tsaldiin nadpaa cuerp sht gudchiliu jams. Cuerp shtnaa nan rati, per iur tsasht hiaa ladi ra tgul, nap qu gac cambi t par ad

335 gtidii jams. 54 Dz ni iur l cuerp shtnaa narial gac cambi por cuerp nad rialdii, nu l cuerp shtnaa gac cambi por cuerp nanad gtidii, iurn gac cumplir lo qu nan escrit lani Sagradas Escrituras: Bd m fin l galguti. 55 Ll galguti, gua pudr shtnl par gnl gan lu gr mieti? 56 Pues duld bsdchini galguti par l mieti, nu duld na ziqu tubi narniba l mieti purqu ly sht Dios rluaa gr mieti na rall pecadur. 57 Per dushquilli Dios, rnee m pudr par rac gudnaa gan lu galguti por Jesucristo, Shlmaa. 58 Por gr nd, bchi narac shtuaa, gul tsaglagu firm lu shnez m; ad tsalddii lduu t stubi ldai. Gul bn dchini sht Dad msruu purqu nan t dchini naquhun t junt con l Dad, ad ndiin sin resultad.

1 Corintios15,16
4Si

centav ni par ra naqureld ngali. tal gunii lduaa de qu nu zac na tsahia, snald rai na.
5Nap

16

Iurne ququaa shcuend ra centav nard par ra mn nabzun Dios alm sht rai. Gul bt centav segn lo qu nagunibahia ra grup sht shmn Dios nan qureld regiuni Galacia. 2 Cad primr dz sht llmal, cad tubi de l t nap qu gutal centav segn lo qu nabnl gan. Gul cutsauin t par ndii nicid gut t ofrend iur gudchinia. 3 Iur gudchinia nd, gushelda l ra narun t nombrar; guda guiaa rai tubi cart sht recomendacin par guaa rai ofrend sht t hasht Jerusaln. Gun rall intriegu

Ofrend par ra shmn Dios

qu tsahia por regiuni sht Macedonia; hia despus de ni, gudchinia Corinto. 6 Ad na segrdiaa per guqureldna l t por dup tiemp u gutda tiemp nald ngali con l t. Iurn zac gun t compai na nez shtna cat guzahia despus. 7 Ad rac shtudiaa gueld gunahia l t por dup tiemp sino qu rac shtuhia cueza con l t tubi visit llduni si tal na volunt sht Dios. 8 Per na guana Efeso hasht tsal lan Pentecosts 9 purqu nd nan zihani dchini sht Dad Jess par guna cumplir. Tsald lduu ra mn shtidz m; per nan zihani contrari narun cuntr shtidz Dios. 10 Si tal gudchini Timoteo, gul bn trat bien l i t par ad ridii ldui purqu l i quhni dchini shtn Dad igual ziqu na. 11 Por ni ad chu gndii desprci l i. Mejur gul bn compai l i par tsaglgui viaj shtni t par gudchini gueld gunhi na. Qubeza l i junt con los de ms bchi la sa hiaa. 12 L bchaa Apolos, bna rugu lhi t par gnll compai los de ms sa hiaa iur gued gun rai l t, per Apolos qugnill de qu ndii volunt sht Dios par gued gunall l t iurne, per hasht gunee m s, iurn gued gunall l t.

Gunii lduu Pablo tshi Corinto

guc mn nasini nu gul tsaglagu firm lu shnez

13Gul

Rial cart r con salud

1 Corintios16 m. Gul cue zaqu zaqu. Gul bn shchini Dios ziqu mn nan riald ldui de verd. Gul gac nguiu nad rdzbdii. 14 Grt lo qu nagun t, gul bnin con gudubin lduu t con amor par los de ms sa t. 15 Iurne bchi, nan t de qu famili sht Estfanas guc rai primr nan guald ldui shtidz Jess; na rai primr naguald ldui shtidz Dios entr gr mn naqureld regiuni Acaya. Nu tsaglagu quhun rai sirv los de ms mn nabzun Dios alm sht rai. 16 Rac shtuaa de qu l t guzub diagu t shtidz mn ziqu l rai nu zac gr ra nan run compai par shchini Dios, nu gul bzub diagu shtidz ra mn naquhun dchini sht m. 17 Nal rquit lduaa de qu bdchini Estfanas, Fortunato, nu Acaico. L rai bn rai cumplir lo qu narun falt nihun t. 18 Nal bsquit

336 lduu rai na nu zac l t. Nap qu gap t respti par ra mn ziqu l rai. 19 Ra grup sht shmn Dios naqureld regiuni Asia, qugsheld rai salud par l t. Aquila nu Prisila con grup sht shmn Dios nard lidchi rai, qugsheld rai zihani salud en el nombre sht Dad Jesucristo. 20 Gul bn recibir salud sht gr ra shmn Dios naqureld nd. Gul bn saludar gr ra shmn Dios con tubi abras. 21 Na Pablo, qugshelda salud par l t con prupi shtidza nabquaa. 22 Si tal tubi de l t ad rac shtudiil Jesucristo de verd, pues gr ra mn ni gac condenar. Rac shtuu hiaa gudchini Dad Jesucristo luegu. 23 Gul bn recibir favur nu bendicin sht Dad Jesucristo. 24 Qugshelda amor shtna ziqu sahia nan unid con Jesucristo. Amn.

Segund cart nabqu San Pablo lu ra Corintios

Na Pablo, nahia tubi posht sht Cristo Jess purqu zni na volunt sht Dios. Junt con Timoteo, bchaa nan riald ldui shtidz Jess, ququ naa cart r nu gusheld nahin lu grup sht shmn Dios naqureld ciud Corinto nu zac lu gr ra nabzun Dios alm sht rai, l t naqureld regiuni sht Acaya. 2 Gul bn recibir bendicin sht Dios con galrbedch lduu nan rnee Dios Shtdaa, junt con Jesucristo Shlmaa.

Bqu Pablo cart r lu ra mn sht Corinto

alabar Dios, l Dios nu Dad sht Jesucristo Shlmaa. L m na Dad nu quhni consolar cad l mieti; na m el qu nargaa lduu mieti. 4 L m rni consolar l hiaa iur l hiaa rzac zi hiaa t par gac gudnaa consolar los de ms sa hiaa narzac zi lu cus dur. Qudnaa consolar l mn con dizaqu nazed de Dios. 5 Nal rzac zi hiaa purqu na hiaa shmn

3Zudnaa

Galrzac zi sht Pablo

Cristo, per tambin nal quhun m consolar l hiaa. 6 Si tal rzac zi hiaa, nahin par bien sht t, t gap t galrbedch lduu nu par gac salvar t. Mizm cus dur naquac con l naa, nahin par cuedch lduu t; pues zni ruaa lduu t con pacnci ra cus dur nadpaa. 7 Riald lduu naa; firm na esperans sht naa de qu ad raz gutdii t shnez m. Rac ba naa de qu ziqu rzac zi t purqu na t shmn m, gun m consolar l t junt con l naa. 8 Bchi, rac shtuu naa gac ba t blac cus dur naziadd naa regiuni sht Asia. Ngali bdd naa tubi prb rub. Hia casi br fuers par guaa lduu naa lu ra cus ni. Guald lduu naa niati naa luegu. 9 Bdn naa llgab na naa ziqu tubi nan condenad lu galguti, per zni guc par tsald lduu naa shtidz Dios ms, el qu nanap pudr t guldishthi tgul ladi ra tgul. Ra cus dur guc rahin t par ad gpdii naa confians mizm l naa. 10 Dios bl m l naa lu peligr nu tsaglagu quhun m salvar l naa par gtidii naa. Riald lduu

337

2 Corintios1,2 naa l m gni salvar l naa stubi vuelt lu peligr sht galguti. 11 L t nap qu gun t compai l naa. Si tal zihani mn gun rall compai l naa con oraciuni, zihani mn gud graci lu m por ra favur nagun m par l naa.

338 na m testigu de qu l naa ad chu rnidii: Aha nu Aqudii al mizm tiemp 19 purqu Jesucristo shini Dios, nunqu gunii m: Aha u Aqudii al mizm tiemp. L Silvano nu Timoteo con na Pablo, biadidz naa lu t dizaqu sht m. Con Cristo l dizaqu siempr nap resultad. Nahin verd. 20 Pues por l Jesucristo gr ra proms sht Dios gac cumplir. Por ni iur quhun naa alabar Dios, rnii naa: Nia Dad purqu unid na naa con Cristo Jess. 21 Dios na el qu nabn par dzulez naa lu shnez Cristo junt con l t, nu Dios na el qu nabsheld l naa con shtidz m. 22 L m gul m l hiaa nu bnee m Espritu Santo par cueznhi l hiaa; nhi tubi garanti de lo qu nagudnaa recibir despus. 23 Cagnaba Dios t gac m testigu en cuntr de na si tal ruadidza bishi. Ad bndiaa visitar l t, m Corinto, purqu ad guc shtudiaa guna cashtigu l t. 24 Ad rnibadii naa p cus tsald lduu t; hia bien dzu t firm lu shnez m; nad ms gudn naa compai l t, t guquit lduu t. Por part shtna ad gndiaa visitar l t iurne t par ad gaquin cus dur par l t. 2 Si tal resultad sht visit na galri lduu par l t, chull gun par guquit lduaa? Sul l t gusquit lduu t na. 3 Por ni bquaa lu t tubi cart ms ants; bnehia cunseju par l t, t par gac rgl asunt ni. Iurn iur gudchinia nd, ad ridii

tubi cus narsquit lduu naa. Shgab naa rnii de qu nadz naa tubi manr zaqu nu santu entr ra mn sht gudchiliu nu zac entr l t. Na naa verd. Zni guqureld naa, lddii por llni sht naa sino por favur sht Dios. Bn m compai l naa. 13 Ququ naa lu t sul ra cus narac guld t nu rac rias t. Qubez naa de qu gud t cuend shtidz naa; 14 Hia rias t tubi part sht ra cus ni. Qubeza de qu iur l Dad Jess guabri stubi, l t guquit lduu t de l naa cum l naa guquit lduu naa de l t. 15 Por tant confians nanapa de l t, runa llgab gueld gunahia l t luegu, ants tsahia stubi lugar; nu iur guabra gunahia lu t stubi, guquit lduu t. 16 Runa llgab de qu guna visitar l t mizm tiemp guziahia par Macedonia; nu despus guabra de nd, gueld gunahia l t stubi t par gun t compai na; gusheld t na par Judea. 17 P rnii t de qu nahia fals iur gunii lduaa zni? Gu nahia ziqu mn sht gudchiliu? Lluaa t de qu cagniaa lu t: Aha nu mizm tiemp rniaa: Aqudii? 18 Dios

12Nan

Ad gudii Pablo Corinto

339 lduaa por conduct sht t. Mejur napa segur de qu si tal guquit lduaa iurn, tambin guquit lduu t. 4 Iur bquaa cart ms ants, nal rqudini lduaa; bruu nis slua; per ad bqudiaa lu t par guan t trist sino bquaa lu t par gac ba t nal rac shtuaa l t.

2 Corintios2,3 Cristo, bdzela zihani lugar par guadidza shtidz m 13 per ad bdchini cuntnt purqu ad bdzldiaa bcha Tito nd; por ni bna despedir l mn sht Troas nu guahia hasht regiuni sht Macedonia.

tal tubi mn bnll par ri lduaa, tambin bnll par ri lduu gr t. Per ad rac shtudiaa guniaa demasiad cus cuntr nguiu ni; 6 cashtigu nan bd t par li; casi gr t guc t de acuerd; hia na sufsient par lll. 7 Iurne run tucar gun t perdun nguiu ni, nu gul bn consolar lll, no sea por tant llgab narnll, guaz gutll shnez Dios. 8 Por ni quhuna rugu lu t stubi, de qu guluaa t lu nguiu ni de qu rac shtuu t lll. 9 Bquaa lu t ms ants t gac bahia si tal na t obedient, si tal rzub diagu t shtidza. 10 El qu naquhun t perdun, tambin runa perdun lll. Si tal nan stubi cus narun tucar guna perdun, pues bna perdun lll par bien sht t. Nan Cristo rniaa verd. 11 Cha gudnaa zni t par ad gndii Satans gan lu hiaa. Pues rd hiaa cuend manr narun Satans par gusigull mn.
5Si

Nan perdun par l nguiu nabn mal

Dios el qu nazian l hiaa lu desfile sht Cristo Jess. L m quhni par gudnaa gan lu enemigu gudubi tiemp, nu quhun m compai l hiaa par guaddzaa dizaqu nan ziqu olor nashi nan rrts por grt part. 15 Na hiaa ziqu olor nashi nan quhun Cristo ofrecr lu Dios Padre. Par bld mn vid sht hiaa quhun par ragn lduu rall na rall salvar, per par sbld mn na hiaa par ragn lduu rall na rall condenar. 16 Par ra narniti, na hiaa ziqu olor narguini mn, per par ra nan salvar, na hiaa ziqu olor nashi sht gu purqu shtidz m naruaddzaa rnee vid sin fin. Chull nap llni sufsient par gnll cumplir gr cus r? 17 Pues l naa ad ndii naa ziqu zihani mn naquhun neguci con shtidz Dios. Ad rdndii naa cambi shtidz m ziqu run zihani mn; al contrari na naa verd. L Dios bshldi l naa nu delant lu m ruadidz naa shtidz m purqu qubezn Cristo l naa.

Cristo quhni par gudnaa gan


14Dushquilli

bdchinia gudchi Troas par guadidza dizaqu sht

12Iur

Ad rbedchdii lduu Pablo gudchi Troas

Iur rnii naa ra cus r gu rzubl ruadidz naa favur de mizm l naa? u lluaa t

L tst cubi

2 Corintios3 rquini gudn naa presentar tubi cart sht recomendacin par l t? u lluaa t nap qu gudn naa recibir cart sht recomendacin nabqu t? Aqudii. Stubi mn rquini cart ni. 2 L t na t ziqu cart sht recomendacin. Mn gun rall vid sht t nu tsas rall na naa muz sht Dios. 3 L t na t tubi si de qu dchini nabdn naa nd, zedin de Dios. Mn rnii rall na t cart sht Cristo por dchini nabdn naa entr l t. Na t tubi cart nandii escrit con tind sino por el Espritu Santo sht Dios nanabani. Na t tubi cart nagqudii escrit lu tabl sht gu ziqu ra chii mandamient, sino tubi cart escrit lu lduu t. 4 Por Cristo nap naa segur de qu na naa muz shthi nu delant lu Dios ad ndii cus par gut lu naa lu m. 5 L naa ad cagnidii naa de qu mizm l naa nap naa llni par gudn naa shchini m, sino cagnee m llni nu fuers par l naa. 6 Pues l m bnee m guiaa naa pudr nu llni par gudn naa sirv l m par guniin naa lu ra mn tubi tst cubi entr Dios nu mn. L tst ni ad naescrtdiin sino zed de Espritu Santo. L ly escrit rsdchinin galguti par gr mn per l Espritu Santo rsdchni vid sin fin. 7 L ly nabqu Moiss guc escrit lu tabl sht gu nu bdchinin con galrabts sht Dios; nal fuert bdchinin hasht ra m israelit ad gqudii nian rall lu Moiss purqu nal

340 rabts lhi por dup tiemp. Si tal bdchini ly con zihani llni nu l ly quhun condenar ra mn lu galguti, 8 l didz nabsdchini Espritu Santo, nap qu gudchinin con ms pudr qu l ly. 9 Quiere decir, si tal ly nabn condenar l hiaa, bdchinin con llrub pudr nu llni, mucho ms l dizaqu sht Dios napin pudr. Llrub nahin; rniin manr gcaa ziqu mn nabn cumplir gr punt sht ly. 10 L ly guc cus nanap llrub valur por dup tiemp per iurne l dizaqu ms lasaquin qu ly; napin ms pudr; nunqu ad rialdiin. 11 Si tal lo qu naruaa lduu por dup tiemp, napin llrub valur, mucho ms valur nap lo qu ad rialdii par siempr. 12 Zni nal firm na esperans sht naa; por ni ruadidz naa con tubi confians rub. 13 Ad rndii naa ziqu Moiss el qu narsau lhi con tubi lari t par ad gundii ra israelit guald llni nan ruadii lduu llrub tiemp. 14 Per l rall ad guasdii rall; nagudchi bac lduu rall. Todava hasht iurne iur rini rall Sagradas Escrituras, nacahi lduu rall. Nahin ziqu tubi lari narsau lu rall; ad rndii rall; ad riasdii rall purqu sul Cristo rac gudchis lari ni par gac ba rall. 15 Hasht iurne iur rini rall ra didz nabqu Moiss, na ziqu tubi lari narsau llgab mieti; ad riasdii rall shtidz m. 16 Per iur tubi mieti riabr ldull con l Dad, iurn rdchini llni lani ldull nu riasll;

341 ad p narsau shgbll. 17 L part sht Sagradas Escrituras nacagnii shcuend Dad, cagniin nhi mizm l Espritu Santo; nu cat nan Espritu Santo, ngali ra mn ndii rall bajo ord sht ly guahiet. 18 Por ni grt hiaa hiad nadpdii hiaa ziqu lu nanau con tubi lari, sino na hiaa ziqu tubi guguan narabts pudr sht Dad. Hia iurn l hiaa tsaglagu rac cambi hiaa; rcaa ms y ms ziqu Cristo purqu qudnaa recibir pudr nu llni sht m. Zni canihun Dad nan l Espritu Santo. Por gr nd naguniaa lu t, nadap naa zihani confians. Bgaa lduu m l naa; por ni bdn naa recibir didz sht tst cubi par guadidz naa delant ra mn. 2 Bqu guiaa naa grt ra cus naquhun mn nagachi, cus narsdchini shtu. Ad chu rsigudii shi, nil ad chu rndii cambi dizaqu sht Dios. Rnii naa verd lu mieti; zni rdn naa recomendar mizm l naa lu grt mn nu delant lu Dios. 3 Si tal ad riasdii mn lo qu narun cuntien dizaqu naqugniaa, si tal shtidz naa nahin ziqu cus nagachi, es qu bniti rall. 4 Pues l rall ad rialddii lduu rall shtidz m purqu l narniba gudchiliu r bsaull shgab rall par tsasdii rall, no sea gudchini llni sht Dios guc rall nu tsas rall dizaqu nanap pudr sht Cristo. Cristo na igual ziqu Dios. 5 Iur ruadidzn naa ra mn, ad ruaddzdii naa shtidz naa sino

2 Corintios3,4 ruadidz naa shtidz Jesucristo, el qu narniba l hiaa. Nu l naa nad ms na naa muz sht t par gac unid t con Jess. 6 El mizm Dios nan bsheld llni cat nan nacahi, tambin bsheld m llni lani lduu hiaa t guaddzaa dizaqu lu mn. Nadpaa llni nu rias hiaa blac llrub na llni nu pudr sht m purqu Jesucristo qugluai pudr sht Dios.

dizaqu nabdn naa recibir, zed de Dios per ra shcuerp naa na dbil ziqu guesu guiuu t par guluaa de qu grt pudr shtn naa, zed de Dios; ad zddiin de mizm l naa. 8 Zni nahin aunqu rzac zi mn l naa demasiad, nunqu ad nadzdii naa sin qu ad chu gudzldii ca nez guruu naa. Aunqu ri lduu naa, siempr rbedch lduu naa. 9 Aunqu rzunald mn l naa, ad chu ndii ziqu tubi med bzebi. Aunqu rluaa de qu bn Satans gan lu naa, ndiin fin sht naa. 10 Cualquier lugar nazi naa, ra mn rna rall de qu qudn naa sufrir ziqu Jess bn m sufrir iur guti m. Qudn naa sufrir t par guluaa de qu nabani m lani lduu naa. 11 Aunqu nabani naa, na naa dispuest gati naa purqu na naa shmn Jess t par guluaa pudr sht Jess por medio de shcuerp naa nanap qu tsal. 12 Zni galguti dzu gulladchi par l naa con resultad de qu nabani t. 13 Nadap naa mizm fe nanap el qu bqu znd lani Sagradas

7L

Pudr nadpaa zed de Dios

2 Corintios4,5 Escrituras: Guald lduaa, por ni biadidza. Zni zac l naa riald lduu naa shtidz m; por ni ruadidz naa. 14 Rac ba naa de qu Dios nabldisht Dad Jess ladi ra tgul, tambin zac l hiaa guldisht m junt con Jess nu guaa m l hiaa t par cuezn hiaa l m. 15 Rzac zi naa gr ra cus dur purqu rac shtuu naa l t nu par gr narun recibir ra favur sht Dios, gac rai cantid mn nu gud rall graci lu m; gunii rall llrub na pudr sht m. 16 Por ni rquit lduu naa gudubi tiemp aunqu nil shcuerp naa rdubin. Cad dz quac naa nacubi; qudn naa recibir ms fuers sht m. 17 Grt galrzac zi iurne, na ziqu tubi cus nashashu nu rialuhin luegu, per quhun ra cus ni par gudpaa delant ziqu tesur nams llrub nu nams lasac. 18 Pues ad rndiiaa confiar por ra cus narn mieti sino por ra cus nad rndii mieti, purqu grt ra cus narn hiaa, nap qu tsal. Gr ra cus nad chu rndii, ni ad tsaldii par siempr. Rac ba hiaa si tal gtiaa, Dios bni preparar cuerp cubi nad rialdii. L cuerp shtnaa na ziqu tubi hiuu narial per cuerp nagunee Dios npdiin fin. Ld nguudii bn formarin. 2 Mientras nabniaa lu gudchiliu, pues rac lduu hiaa nu nal rac shtuu hiaa guz hiaa stubi lugar, ldchaa lu gubee 3 t par ngali gun m par ad chu run fltdii nitiqu. 4 Mientras

342 nabniaa con cuerp sht gudchiliu r, rdnaa sufrir; riald lduu hiaa shtidz m, per ld por ndii rac shtuu hiaa gtiaa, sino rac shtuu hiaa gpaa cuerp cubi t par cuerp nadpaa iurne, gac cambin por cuerp nanad rialdii. 5 El qu nabn preparar ra cus ni par l hiaa na Dios nu bnee m Espritu Santo cum ziqu garanti de lo qu nagunee m despus par l hiaa. 6 Por gr nd siempr nadpaa llrub confians. Rd hiaa cuend de qu mientras nabniaa lu gudchiliu, dzu hiaa zitu par lugar cat guz hiaa, u sea run falt par guqurldaa con Dad Jess. 7 Ziaglagu nabniaa, lddii por lo qu narn hiaa lhi sino purqu riald lduu hiaa shtidz m. 8 Nadpaa esperans nu rac shtuu hiaa gusnaa gudchiliu r t par gubniaa con l Dad. 9 Por ni rnii lduu hiaa gusquit lduu hiaa l m mientras qurldaa lu gudchiliu nu tambin si tal gtiaa, rac shtuu hiaa guan m cuntnt con l hiaa. 10 Zni rdnaa purqu Dios gusdchini m gr hiaa delant Cristo cat gun m juzgu l hiaa. Cad tbiaa gudnaa recibir pagu segn lo qu bdnaa mientras nabniaa, sea cus zaqu u sea cus mal; gudnaa recibir pagu narun tucar.

ni rac shtuu naa gusdchini naa mn lu Jess purqu rdn naa cuend nadush

11Por

Dizaqu narsdchini galrbez lduu mieti

343 na juici sht m. Lu Dios qureld naa bien; rd m cuend lla na naa nu rac shtuaa gud t cuend qureld naa sin mald. 12 Ad qudndii naa recomendar mizm l naa lu t stubi, sino qudn naa par guquit lduu t por shchini naa. Zni rac guquebi t lu ra mn narun nadchini por custumbr narun rall cumplir, per ad rndii rall cas ra cus fals nanan lani lduu rall. 13 Si tal na naa lugu ziqu rnii bld mn, nahin par gudn naa alabar Dios. Si tal chu ndii ziqu lugu, nahin par bien sht t. 14 Lo qu nardn naa, nahin purqu nal rac shtuu m l hiaa. Nadap naa segur de qu tubi guti por grt hiaa, por ni hia grt mieti na ziqu ra naguti. 15 Cristo guti por grt mn par gubani mieti nu par gun mieti cumplir volunt sht m, lddii par gun rall cumplir lo qu narac shtuu rall. Run tucar gun mieti cumplir volunt sht el qu naguti shlugar rall, el qu naguasht ladi ra tgul par gac salvar rall. 16 Por ni ad chu gunidii lasac ra mn por lo qu na rall lani gudchiliu, aunqu ants zni rdn naa llgab. Gunii naa Cristo nad ms nhi nguiu, per iurne hiad chu rndii llgab zni. 17 El qu nan unid con Cristo, nall person cubi; ra cus gush hia gual par nguiu ni. Hia bdchini vid cubi par li. 18 Grt nd zed de Dios. Bn m par tsu en paz entr l m nu l hiaa. Iurne na hiaa amigu sht Dios por galguti sht Jess, nu bn m incargu l hiaa par

2 Corintios5,6 guadidzn hiaa ra mn dizaqu t par gac unid rall con l m. 19 Quiere decir de qu iur guti Cristo lu cruz, Dios quhni recibir gr mieti narta lu gudchiliu ziqu amigu sht m. Bdchis m gr demand nan en cuntr l rall. Nu bn m incargu l hiaa con dizaqu t gac mn amigu sht Dios. 20 Zni zdp naa; na naa representant sht Cristo, cum ziqu mizm Dios nihun m rugu lu t, cagniin naa l t, gul bn recibir perdun sht m t gac t amigu shthi. 21 Jess nunqu bndii duld, per Dios bn trat shni ziqu pecadur, ziqu tubi nabn gr duld, par gac tubi manr su hiaa delant lu Dios sin ni tubi demand en cuntr l hiaa. Iurn quhun Dios trat l hiaa ziqu mn nabn cumplir gr punt sht ly dizd bdchini hiaa lu gudchiliu. Verd na nd; con Dios qudn naa dchini nu rdn naa rugu lu t, gul bn recibir ra favur sht m t gap t provch lani vid sht t 2 purqu rnii m lani Sagradas Escrituras: Bna compai l t iur gunab t lua. Iurne bgaa iur par gun t recibir favur sht m. Nedz na par gac salvar t. 3 L naa ad rzdii naa storb lu mn par ad chu gunii mal cuntr dchini shtn naa, 4 sino rac shtuu naa guluaa naa na naa muz sht Dios gudubi tiemp. Gac ba rall na naa sierv sht m por pacnci rub nadap naa nu iur rzac zi mn l naa nu

2 Corintios6 iur run falt lo qu narquini naa, u iur rdd desgraci. Gudubi tiemp qureld naa ziqu muz shtn m. 5 Ra mn bd rall galn; gua naa prsi; bdzatsu mn cuntr l naa; bdn naa sufrir lu dchini dur; avs ad chu rgsidii; avs ndii nagu naa. 6 Nu zac rluaa naa na naa muz sht Dios por conduct zaqu shtn naa; nu zac purqu rias naa verd, nu zac na naa pacnci, nu purqu na naa naduu, nu por l Espritu Santo nacuezn l naa, nu purqu rac shtuu naa sa naa de verd. 7 Nu zac rac ba mieti na naa muz sht Dios purqu ruadidz naa verd; nadap naa pudr sht Dios. Vid shtn naa na tubld delant lu m; pues nahin ziqu guib par tildin naa enemigu sht naa. Con guib ni qudn naa defender l naa nu run naa gan lu enemigu sht naa. 8 Nan mn narun honrar l naa; sbld mn rtu lu rall de l naa. Bld mn rnii rall bien de l naa; sbld mn rnii rall mal de l naa. Bld vuelt bn ra mn trat l naa ziqu mn fals. Bld vuelt bn mn trat l naa ziqu ra narnii verd. 9 Avs run rall trat l naa ziqu nan gundii rall, per avs run rall trat l naa ziqu mn nanan rall bien. Avs mr gati naa per ziaglagu nabani naa. Rac cashtigu naa per ad chu rtidii. 10 Aunqu ri lduu naa per mizm tiemp rquit lduu naa. Na naa prubi per qudn naa shchini Dios t par gac mn ricu. Aunqu nadpdii naa cus

344 sht gudchiliu, per grt ra cus nashtn naa. 11 L t m Corinto, qugnii naa lu t con gudubin lduu naa; ad bcachi ldudii naa ni tubi didz tant rac shtuu naa l t. 12 Por part sht naa ad p rndii falt par gac shtuu naa l t per l t, s, run falt par rac shtuu t l naa ziqu run tucar. 13 L naa rdn naa rugu lu t ziqu tubi dad narun rugu lu shni, de qu gun t trat l naa bien, mizm manr ziqu qudn naa con l t.

chu gndii unir con ra nad rialddii ldui shtidz Dios. Si tal gun t zni, iurn na ziqu tubi ngun nandii igual con bchi. Lla gac unid mn dzab con mn zaqu? Llall gac par el qu nanap llni sht Dios con el qu naqureld lu duld? 15 Ndii mud gac Cristo de acuerd con l Satans, u lla gac tubi nariald ldui shtidz Dios, gpll part con el qu nad rialddii ldui shtidz m? 16 Ni mud cat qubez Dios nanabani, tambin run sirv par ra dzan dolo? Pues l hiaa na hiaa cat qubez Dios nanabani. Mizm Dios gunii: Guqurelda nu cuezna l rall. Gaca Dios shtn rall. L rall gac rall shmna. 17 Tambin rnii Dad: Ad tsaglgudii t ladi rall; ad rgubnbidii t ziqu run rall.

14Ad

Na hiaa ziqu iduu cat qubez Dios

345 Ad gpdii t part con el qu narn tush Dios; iurn guna recibir l t ziqu shinia. 18 Gaca Dad sht t; nu l t na t ziqu llgana nu shtsapa. Zni rnii Dad narniba grt cus. L t narac shtuaa, ni na proms sht Dios nadpaa; por ni nap qu guzun hiaa de gr cus mal, tant nanan lani lduu hiaa nu lo qu nan shgbaa. Por rspti nadpaa par l m, cha gudnaa intriegu mizm l hiaa lu m t guqurldaa nazaqu delant lu m, tubi vid limpi.
Ra m Corinto bn rall cambi shgab rall

2 Corintios6,7 lduu m lduu naa purqu Tito guni de qu rac shtuu t gun t lua, de qu bini lduu t iur bn t recibir primr cart nan bshelda. Gunii Tito de qu quhun t cumplir lo qu narac shtuaa. Por ni bquit lduaa ms todava. 8 Aunqu primr cart nabquaa, bnin t ri lduu t, per ad ndiaa trist bshldahin lu t. Por tubi tiemp s, bi lduaa purqu bsdchini cart ni trist lani lduu t por dup tiemp 9 per iurne rquit lduaa, lddii purqu guc t trist sino purqu l galtrist ni, bn par babr lduu t con Dios. L t guc t trist manr narquit lduu Dios. Ad bdndii naa ni tubi dai par l t. 10 L galri lduu naquhun par guabr lduu mn con Dios, na cus zaqu. Fin shthin na salvaciuni par l t; por ni rquit lduaa de qu bshelda cart ni lu t. En cambi l galri lduu nanap mn sht gudchiliu, quhunin par guniti mn vid sht rall. 11 Bi lduu t de verd nu luegu bn t rgl asunt ni tubi manr nabsquit lduu Dios. Bluaa t de qu npdii t falt por asunt naguzac entr l t. Bldn t nguiu nabn mal. Nal guc shtuu t guan t bien delant lu Dios. Bn t cumplir luegu narun tucar. Bn t cashtigu nguiu ni. Clar rluaa de qu npdii t culp con nguiu ni. 12 Iur bquaa primr cart, ad bshldahin lu t sulamnt purqu runa llgab por nguiu nabn mal, nil por l

bd lugar lani lduu t par l naa; ad chu bluadii cus mal par l t nu ad chu rgugudii l t. 3 Ad rniaa nd par gudchiba galqui guc t purqu ziqu guniaa lu t ants, nal rac shtuu naa l t. Junt gubniaa nu junt gtiaa. 4 Llrub confians napa par l t nu rniaa lu mn de qu nal rquit lduaa con l t. Aunqu rzac zi naa lu cus dur, per nal rquit lduhia nu nal lgr lduaa, bn t. 5 Dizd bdchini naa Macedonia, ad guzidii lduu naa. Gudubi lad run mn cuntr l naa. Nan ra narzunald l naa nu rdzb naa. 6 Per Dios bsquit lduu naa iur l Tito bdchini. Pues Dios na el qu narsquit lduu ra nari ldui. 7 Nu zac bsquit

2Gul

2 Corintios7,8 person nabn nguiu ni ofender, sino bquaa cart ni par gac ba t tubi manr clar blac llrub na rspti nanap t par l naa. Bn t cumplir volunt sht Dios. 13 Por ni rbedch lduu naa. Adems de ni bquit lduu naa demasiad purqu Tito nal nhi cuntnt; rquit ldi purqu bsdchini t lgr ldi. 14 Guniaa lu Tito ants de qu qureld t bien nu rquit lduaa con l t; Pues iurne ad rtdii lua lu Tito. Ziqu grt na verd lo qu naguniaa lu t, zni na verd lo qu nagunii naa lu Tito. Rquit lduu naa con l t. 15 Iurne li msruu rac shtui l t iur ragn ldi l t manr nabzub diagu t lo qu nagunibai, nu zac cum bn t recibir li con rspti nu con hunur. 16 Rquit lduaa cum napa llrub confians gun t cumplir lo qu narun tucar ziqu shmn Dios.

346 naa permisi gun rai compai ra shmn Dios nanap nicid. Guquin tubi hunur par l rai. 5 Zni bn rai hasht ms de lo qu nabdn naa llgab. Primr bd rai mizm l rai t par gun rai sirv Dad Jess; despus bn rai sirv l naa. Zni bn rai purqu nahin volunt sht Dios. 6 Ejempl ni bsquit lduaa, por ni bna rugu lu Tito t tsagnall l t nu tsal gud ofrend. Pues Tito na el qu primr gunazi ldi obr ni ants entr l t. 7 Nal quhun t sirv lu Dad; nal riald lduu t shtidz m; nunqu rndii t falt par ra cus sht m nu nal rac shtuu t l naa. Iurne quhuna rugu lu t, gul bn cumplir obr zaqu narnii lduu t par ra shmn Dios. 8 Ad cagnidiaa nd cum ziqu ord; sul rac shtuaa gac ba t p bn stubi mn, de qu bn rall compai ra prubi con gudubin lduu rall. Iurn guluaa si tal rac shtuu t Dios. 9 Hia nan t favur nabn Jesucristo Shlmaa; nal na m ricu per guc m prubi; bsan m lidchi m gubee; bdchini m lu gudchiliu ziqu tubi prubi par gap t ra cus nalasac de verd. 10 Bna llgab subr shcuend ni; iurn qugniaa lu t lo qu narun tucar gun t, purqu dizd tubi iz guc t primr entr los de ms shmn Dios; bd t ofrend, lddii par gun t cumplir sulamnt, sino con zihani nimo guc shtuu gud t l dum. 11 Iurne tsaglagu t hasht tsal con el mizm deseo nanap

Bchi, rac shtuu naa guadidz naa blac llrub favur bn Dios par ra shmn m naqureld Macedonia. 2 Nap rall zihani dificult nu galrzac zi per rquit lduu rai. Npdii rall zihani cus sht gudchiliu; prubi na rai per con gudubin lduu rai bd rai dum par gurts shtidz Dios ms delant. 3 Nahia testigu de qu con gudubin lduu rai bd rai gr lo qu nanap rai hasht ms bd rai. 4 Bn rai rugu lu naa t gudn

Ququ Pablo lla gud hiaa ofrend

347 t dizd ms ants. Gul bd segn lo qu nanap t 12 purqu si tal tubi nguiu rac shtuu gudll tubi ofrend, Dios rni recibir ra ofrend ni segn lo qu nanap nguiu. L m ad rnbdii gud nguiu lo qu ad npdii nguiu. 13 Asunt ni ad rndii trat de qu obligad na t gud t ofrend nu stubi mn ad b gndii rall 14 sino run trat de qu gun mieti igual con sa rall. Iurne nap t par gun t compai ra nabnpdii. Stubi dz l rall gun rall ayud l t lo qu narun falt. Manr ni nan igual entr gr mieti. 15 Rnii Sagradas Escrituras: El qu nabt zihani cus, ad bndii subr par li. El qu nabt dups, ad bn fltdii.

2 Corintios8,9 Dad Jess nu par guluaa na naa dispuest par gudn naa sirv lu t. 20 Rac shtuu naa ad chu gudchib galqui guc naa por manr qudidz naa dum rub nanuaa naa. 21 Rnii lduu naa gac naa mn nazaqu, ld niasdii lu Dad Dios sino tambin lu ra mn. 22 Nu qugsheld naa stubi sa hiaa con l rai; nhi shmn m nu zihani vuelt bluai lu ra cus dur de qu nhi tubi m zaqu. Iurne msruu rac shtuu gunall lu t tant confians npll con l t. 23 Si tal chu gunab didz shcuend nan Tito, gul guchi de qu li nhi el qu naquhun compai na par gudn naa sirv lu t. U si tal chu gunab didz shcuend los de ms bchi la sa naa, gul guchi de qu grup sht shmn Dios bsheld rai l mn ni, nu gul guchi de qu quhun rai honrar Dad Jesucristo. 24 Por ni gul bluaa de qu rac shtuu t l rai de verd. Zni gac ba ra grup sht shmn Dios de qu nap t amor sht Jess. Zni gap naa rsun par ququit lduu naa con l t.

Dios el qu nabd lu Tito mizm deseo ziqu nanapa por l t. 17 Pues Tito guc de acuerd con lo qu nagunaba, nu zac li nal rac shtui gunhi lu t. Iurne tsagnhi l t por prupi volunt shthi. 18 Junt con Tito qugsheld naa tubi shmn Jess. Entr gr ra grup sht shmn Dios ruadidz rall blac nazaqu na nguiu ni. Nu nal rac ruaddzll dizaqu. 19 Ld niasdii bronqu ruaddzll, sino ra grup sht shmn Dios, gul nguiu ni par gnll compai l naa lu viaj nu gnll compai l naa con ofrend nanuaa naa. Qugdn naa dchini ni par gac honrar

16Dushquilli

Tito nu ra shi

Ad rqunidii guquaa lu t shcuend dum nabt t par ra mn nabzun Dios alm sht rai 2 purqu nana dizd tubi iz na t dispuest gud t tubi ofrend zaqu. Con galrquit lduu cagniaa lu ra mn sht Macedonia; rniaa de qu l t, mn sht Acaya, na t preparad par gun t compai ra prubi. Por

Ofrend par ra shmn Jess

2 Corintios9,10 ejempl sht t casi gr rall rac shtuu rall gun rall igual. 3 Per qugshelda ra nan bchi sa hiaa t par ad gurudii cus fals naguniaa lu ra mn Macedonia. Rac shtuaa gac t preparad ziqu guniaa lu rall, 4 no sea de qu cualquier de tubi m Macedonia snldll na nu gudzlll l t ad ndii t preparad con ofrend ni. Hia iurn nahin tubi shtu par l naa purqu nadchini gunii naa lu rall shcuend t. Nu gaquin tubi shtu par mizm l t purqu nap naa zihani confians gun t cumplir lo qu nagunab naa. 5 Por rsun ni, lluahia rquini gunaba tubi favur, quibl ra bchi sahia par gun rall compai l t par gut t ofrend nabn t prometer ants. Zni l ofrend sht t nahin ziqu tubi muestr de qu de verd rac shtuu t sa t, lddii gac ofrend ni ziqu cus narnee t por la fuers sino bd t voluntariamente. 6 Gul bsagn lduu t didz r: El qu narcabn dup bdchi, dups cusech rcaa nguiu ni, nu el qu narcabn zihani bdchi, zac gucall zihani cusech. 7 Cad tubi de l hiaa nap qu gud hiaa segn narnii lduu hiaa con gudubin lduu hiaa. Ad chu gud ofrend por la fuers. Dios rac shtuu el qu narquit lduu iur rdll ofrend. 8 Dios nap m pudr par gunee m hasht gun subr gr lo qu narquini t, t gap t sufsient par mizm l t nu zac gap t par gun t compai sa t con msruu cus zaqu. 9 Sagradas Escrituras rnii znd:

348 Bn m zaqu compai ra prubi con lo qu nanap rall. Ra obr zaqu sht mn ni, ad tsaldiin. 10 Dios rd bn par el qu narcabn nu rnee m nagu mieti. Segur gun ldai m lo qu nanap t par gaquin ms nu gun m compai l t, t par gun t zihani cus zaqu. 11 Zni l t gap t grt clas cus nalasac par rac gud t tubi ofrend zaqu. Hia iurn ra centav nabn t intriegu guiaa naa, gaquin motiv par gud zihani mn graci lu Dios 12 purqu por lo qu naqugd t caa bchi la sa hiaa, ld niasdii qugd t lo qu narquini par gubani rai, sino tambin zihani mn gun rall alabar Dios; gud rai graci lu m. 13 Gun rall alabar Dios purqu gun rall cus zaqu naquhun t; nahin ziqu si de qu de verd rzub diagu t dizaqu sht Jess. Nu zac gun rall honrar Dios por ofrend zaqu naqugd t caa rall nu por lo qu nacaa los de ms mn. 14 L rai gunab rai lu Dios por l t. Gap rai llrub carii por l t purqu gun rai de qu Dios tsaglagu quhni zihani cus zaqu par l t. 15 Dushquilli Dios por lo qu nabzlaadchi m, tubi regal ad chu gndii gan gunii blac llrub nahin.

10

Na Pablo runa rugu lu t con mizm galnaduu nu pacnci nanap Cristo. Gul bn lo qu nacagniaa. Rnii mn de

Derech nanap Pablo ziqu posht sht m

349 qu iur qureldna l t, ad npdiaa valur par guadidza zihani cus guc t per iur zitu nana, iurn s napa valur. 2 Runa rugu lu t de qu iur gued gunahia l t, ad ndii nicid tildia l t. Pues lu bld mn, s, nap qu gapa valur purqu qugdchib rall galqui guc naa. Rnii rall qugnii naa shtidz Jess sulamnt mizm manr ziqu ra mn sht gudchiliu. 3 Verd na de qu qureld naa lu gudchiliu r per ad qugdldidii naa ziqu cualquier mn sht gudchiliu 4 purqu ra arm nadpaa, ad ndii rahin lo qu naruntsau mn sino na rahin fuert; nap rahin pudr sht Dios par gunin gan lu gr ra fuers mal. 5 Zni qugdn naa gan lu gr llgab nu galqui nardchib mn cuntr Dios. Qugdn naa gan lu cualquier cus nadchini nu cus narc par ad gungu badii mn Dios. Gr llgab, gr galrnii lduu sht mieti nan cuntr l m, qugdn naa ordenar par guzub diagu rahin shtidz Cristo. 6 Nu na naa dispuest gudn naa cashtigu gr ra mn nan rzub digudii shtidz m. Zni gudn naa iur bn t cumplir gr cus narun tucar gun t. 7 L t quhun t juzgu sul por lo qu narn t por fur. Si tal tubi de l t rnil nadchini nal shmn Cristo, nap qu gac bal de qu tambin l naa na naa shmn m. 8 Aunqu nil l na rniaa nadchini de qu napa derech par gunibahia l t,

2 Corintios10 ad rtdii lua purqu l Dad bnee pudr r par bien shtn t par su t ms firm lu shnez m. Ad bnee m pudr ni par gudn naa dai par l t. 9 Ad rndii t llgab t de qu rtsba l t con ra cart narshelda lu t. 10 Ra mn rnii de qu didz narquaa lani ra cart, nadush nu fuert na rahin purqu zitu nana par l t per iur qureldna l t, ruadidza sin pudr; zni rnii rall. Nu zac rnii rall mud naruadidza dizaqu, rrudii shnezin. 11 Per el qu narnii znd nap qu gac ball de qu lo qu narqu naa lani cart dizd zitu, gudn naa cumplir gr punt ni iur guqureldn naa l t. Gudn naa lo qu narnii naa. 12 Ad npdii naa valur par gunii naa na naa igual con ra narnii bien de mizm l rall; ad chu rndii comparar con ra naruadidz bien de mizm l rall. L rall quhun rall tubi cus tunt nanad rlluidii, purqu quhun rall comparar mizm l rall con los de ms mn nan quhun igual. 13 Ad rndii naa nadchini, sulamnt run tucar gunii naa de lo qu bdn naa, lddii por lo qu nabn stubi mn. Pues Dios qugluaa m lo qu narun tucar gudn naa nu bnee m permisi par bed gunii naa dizaqu lu t naqureld Corinto. 14 Ad qugnidii naa lo qu nad rndii tucar iur rnii naa nap naa derech par gud naa cunseju, purqu l naa na naa

2 Corintios10,11 primr nan biadidz dizaqu entr l t. Cagnii naa lu t purqu nadap naa derech. 15 Ad run narbdii naa por dchini nabn stubi mn si fur nahin shchini naa, sino al contrari, riald lduu naa de qu iur tsald lduu t shtidz m ms, iurn guruu nez par gudn naa ms dchini entr l t hasht regiuni ms zitu tchi ladz t. 16 Pues rac shtuu naa gunii naa dizaqu entr ra mn naqureld ms zitu qu l t. Zni ad gunidii naa nadchini por lo qu nabn stubi muz sht Dios. 17 Si tal chu rac shtuu gunill nadchini, pues run tucar gunill lo qu nabn Dad Jesucristo. 18 El qu nalasac delant lu Dios, na el qu l m rnii nall nguiu zaqu, lddii l nguiu narnii de mizm lll de qu lasqull. Rac shtuaa gunee t s par guadidza lu t ziqu tubi natunt. Gul bqu diagu lo qu narniaa 2 purqu nahia ziqu tubi nahi lu sall. Nd zed de Dios; pues na bna comprometer l t con Cristo. Iurne rac shtuaa guna presentar l t lu m cum ziqu lligunaa pur nan caa tubs nguiu. 3 Per ziqu bn serpient, bsigu ma l Eva con mai; rdzba, no sea de qu gud t s par gusigu Satans l t nu guaz guet t shnez Cristo, de qu ad tsalddii lduu t l m con gudubin lduu t. 4 L t bien quhun t recibir tubi naruadidz de stubi Jess gurn, per ndiin shtidz m nabiadidz rall lu t. Bien quhun

350 t recibir con gudubin lduu t tubi enseans nandii de acuerd con lo qu nabn t recibir ants. Quhun t recibir stubi clas dizaqu nandii de acuerd con dizaqu narnii lla gac salvraa. Bini thin ants. 5 Pues lluahia de qu ad lasqudiaa menos qu ra ms rub naquhun t honrar entr l t. 6 Aunqu rqudii par ruadidza bien, per rac bahia bien lo qu quhuna predicar. Clar gun t gr lo qu nabdn naa; bien nahin. 7 Gu bna mal cuntr l t iur biadidza dizaqu sht salvaciuni sin ad bndiaa cubr ni tubi centav? Guca ziqu tubi nalasqudii t par guc t ziqu tubi nan lasac. 8 Bna recibir dum sht ra shmn Dios nard stubi lugar t par guna sirv lu t. 9 Nu iur gulezna l t, gupa nicid per ad gunbdiaa ni tubi cus de l t. Ra shmn Jess nazed de Macedonia, mn ni bnee rall lo qu narun falt par na. Zni bna t par ad gpdii t cargu par nicid shtna. Tsaglaga guna mizm manr ni. 10 Nahia segur ruadidza verd sht Cristo; por ni, ni tubi gucdii fam sht na. Gr mn sht Acaya guini rall de qu quhuna predicar sin ad chu gndii cubr centav. 11 Pziel ruadidza zni? P nahin purqu ad rac shtudiaa l t? Aqudii. Dios nan m rac shtuaa l t. 12 Na tsaglagu guna ziqu na manr shtna t par ad rac gunidii mn na rall muz sht m igual ziqu na, de qu quhun rall shchini Dios ziqu l naa.

11

351
13Na

2 Corintios11 narac lugu. 22 L rall rnii rall na rall m hebreo; nu zac na nahia m hebreo. Rnii rall na rall mn israelit; pues nu na nahia m israelit. Na rall llbn Abraham; pues nu na nahia llbn Abraham. 23 Rnii rall na rall sierv sht Cristo, pues l na nahia ms qu l rall; nahia sierv sht Cristo. Qugniaa nd ziqu tubi narac lugu. Nal bna dchini ms qu l rall. Guanhia galn ms qu l rall. Guahia lachiguib ms qu l rall. Nu zihani vs mr niatia. 24 Gai vs ra m israelit bnee rall cashtigu treinta y nueve galn chicuti. 25 Tsun vs bnee hiagu rall na. Tubi vs bnee gu rall na. Tsun vs naz barcu nan ziaza lu nis. Tubi vs nana lu nisduu con tubi ld tabl dz la guel par bdchinia lu guiuu. 26 Zihani vs gudda ra viaj. Zugahia lu ra peligr sht nis gugu nu peligr sht nguban nu peligr sht ra mizm sahia, nu zugahia lu peligr sht ra m zitu. Nana peligr entr ra mn sht ciud nu entr ra mn naqureld fur sht ciud. Nana peligr sht nisduu nu entr ra bchi la sahia nan fals ra. 27 Napa zihani dchini nu ra problem; zihani vs gudd guela sin ad gut gasidiaa; guzac zia lu galrldian nu galrbidchi. Zihani vs npdiaa nagauha. Guzac zia lu galnald nu run falt shaba. 28 Adems de gr ra cus r, con ra ms cus, cad dz rac lduaa por gr ra grup sht shmn Dios. 29 Si tal nan sahia nan dbil; run falt par tsald ldull

rall ms fals; rgugu rall mn nad ms; gulul rall mizm l rall posht sht m. 14 Per rac tsald lduu hiaa zni quhun rall purqu mizm Satans rluaalull lu mn ziqu tubi iangl nanap llni sht Dios. 15 Por ni zihani vuelt ra nan bajo ord sht Satans, tambin rluaal rall lu mn ziqu mn zaqu. Per gr ra mn ni gun rall recibir juici narun tucar segn obr nabn rall.

vs rniaa lu t, ni tubi de l t ad rndii t llgab de qu nahia ziqu tubi lugu; per si tal zni run t llgab, gul bnee s par guadidza ziqu tubi narun nadchini. 17 Ad qugnidiaa nd ziqu tubi mandad sht Dad Jesucristo, sino ziqu tubi nan lugu. Pues nahia lugu si tal rniaa lu t nalasaca. 18 Pues nan zihani ra nal run nadchini rall par cus sht gudchiliu r. Nu zac na gun nadchinia. 19 L t nal rquit lduu t con ra tunt, tant nasini guc t. 20 Bien rd t s par l rall nan quhun obligar l t par gun t sirv lu rall, nu rd t s par ra nardchis lo qu nanap t, nu rd t s par narac shtuu guniba l t, nu ruaa lduu t narun desprci l t nu ra nargub lu t. 21 Rtu lua guniaa lu t nd; ad npdii naa valur par gudn naa ra cus ni. Gul bn perdun l naa. Per gr lo qu nanap par gun narub mieti, tambin rac run naruba. Qugniaa ziqu tubi

16Stubi

Galrzac zi sht Pablo

2 Corintios11,12 shtidz m, tambin ri lduaa. Si tal nan shmn Jess nan dbil, nahin ziqu na nahia dbil. Si tal rsini mn sall lu duld, rlda. 30 Si tal nap qu gun nadchinia, pues gun nadchinia sulamnt purqu nal run falt par gaca lo qu narac shtuu m. 31 Dios nu Shtad Jesucristo Shlmaa, rac ba m qugniaa verd. Run tucar gud mieti labans lu m gudubi tiemp. 32 Iur guqurelda Damasco, l gubernadur narun sirv ry Aretas, bshldll ra suldad par gup rall puert sht ciud par gunazi rall na nu guaa rall na prsi, 33 per por tubi ventan sht lu bldagu ra mn na lani tubi tp. Zni bna gan; bruaa guiaa gubernadur ni.

352 runa nadchini por nguiu ni, per ad gun nadchnidiaa de ra cus ni. Sulamnt run nadchinia por mud nabna sufrir por l Dad. 6 Aunqu nil rac shtuaa guadidza bien de mizm na, pues ad ndiin tubi cus tunt purqu quadidza verd. Ad guaddzdiaa de mizm na, no sea de qu tubi sahia gni llgab de qu nahia ms de lo qu rna rall u lo qu narini rall de na. 7 Ra cus nagunahia, nal cus rub nahin; por ni bdchini tubi cus narini lani lduaa ziqu tubi guits nan guas lu cuerp shtna t par ad gun nadchnidiaa. Nahin ziqu narun dchini Satans par quinin na t ad gun nadchnidiaa demasiad. 8 Tsun vuelt gunaba lu Dad Dios t par gudchishi cus mal de na 9 per l Dad gunii lua: Amor shtna qubeznul. Pudr shtna rluaa mejur iur l mieti na ziqu tubi dbil nanpdii fuers. Zni run nadchinia iur npdiaa fuers t par guluaa pudr sht Cristo lani vid shtna. 10 Iur nahia dbil, rquit lduaa; iur rnii mn cuntr na, iur rzac zia lu cus dur, iur rzunald mn na, iur nan dificult purqu nahia shmn Cristo, rquit lduaa. Iur npdiaa fuers, run Dad compai na.

12

Ni tubi ad p gndii gan por guaddzll bien de mizm lll, per nap qu guniaa shcuend ra visin nan gunahia nu shtidz Dios nabluaa m lua. 2 Nana tubi nguiu nan riald ldui shtidz Cristo; guc chid iz bldis Dios nguiu ni hasht gubee ms guiaa. Ad rddiaa cuent si l nguiu guhi con cuerp u sulamnt espritu shthi. Dios rd cuend de ni. 3-4 Per nana de qu l nguiu ni bldis Dios; ad rddiaa cuend si guhi con cuerp u sin cuerp. Sul Dios nanhi. Gua nguiu ni hasht lugar nal paraso nu bni didz nan ms secret. Ni tubi chu ad npdii permisi guaddzll didz ni. 5 Bien rac

Debilid sht nguiu nu pudr sht Dios

ziqu tubi lugu purqu quadidza bien de mizm na, per l t bn t obligar bnahin purqu l t run tucar guadidz t bien de na; pues ni tubi ad lasqudii ms qu l na. Ra ms ziqu ms rub nan

Rac lduu Pablo por ra shmn Cristo


11Nahia

353 zianald t tchi, ad bndii rall dchini ziqu na; nu lasqudiaa. 12 Dchini nabna con llrub pacnci entr l t, qugluaa de qu nahia tubi posht de verd. Nu zac ra milagr, ra si, ra cus rub nabna, qugluaa de qu gudili m na ziqu tubi posht. 13 Bna trat l t igual ziqu los de ms shmn Jess naqureld stubi lugar. Sul tubi cus, ad bcdiaa ofrend sht t. Bn perdun culp shtna purqu bcdiaa dum sht t. 14 Iurne quhuna preparar par gueld gunahia l t stubi. Nahin tecr visit shtna, per ad gueld gudchbdiaa tubi cargu guc t purqu ad rac shtudiaa dum shtn t sino rac shtuaa gcaa unid par shchini Jess. Pues run tucar ra shtad mieti gusan herenci par ra llgun, lddii ra llgun gud rall herenci caa shtad llgun. 15 Na gudubin lduaa guna gasht lo qu nanapa hasht guna gasht gr fuers nanapa par bien sht t par tsarub t espiritualmente. Ni mud por ms rac shtuaa l t, menos rac shtuu t na? 16 Nan bld mn entr l t; nan rall de qu ad bndiaa obligar l t nianee t dum cahia per rnii rall de qu con mai bsiguhia l t. 17 Ni mud bsiguhia l t por ra nguiu nabshelda ngali? 18 Gunaba lu Tito t guid gunall l t nu bshelda stubi bchi la sahia con Tito. Ni mud bsigu Tito l t? P lddii na verd de qu l Tito nu na bdn naa trat l t

2 Corintios12,13 mizm manr? Bdn naa igual par bien sht t. 19 Tal vez run shgab t de qu qudn naa defender mizm l naa delant lu t. Ad ndiin zni sino al contrari, quadidz naa delant lu Dios nu por nombre sht Cristo. L t narac shtuaa, gr lo qu qugdn naa, na par su t firm lu shnez Dios. 20 Rdzba de qu iur gueld gunahia l t, tal vez ndii t ziqu ra nan riald ldui shtidz Dios de verd, nu ad gudzldii t na ziqu rac shtuu t. Rdzba de qu l t rdildi didz t nu nan dishibi entr l t; rzebi lduu t p sht sa t. Rldn t sa t; rnii t cus dzab lu sa t; nan chism ra, nu galrnii guidz sa, nu run t narub lu sal. 21 Rdzba iur gunahia lu t, Dios shtna gun m permitir gapa trist lani lduaa por conduct sht t. Gut lua iurn hasht runa por ra nan bn duld ants. Hasht ne ad bagrdii lduu rall con Dios. Tal vez gunahia de qu todava ziaglagu rqun sa rall, de qu nap rall zihani vici, de qu quhun rall cumplir deseo mal nanan lani lduu rall.

13

Nd na tecr vs naguna visitar l t. Cualquier galqui nardchib t guc sa t nap qu tsu prb con chup u tsun testigu. 2 Btsba ra mn nabn duld con los de ms sa rall. Stubi vs ms rtsba l rall mientras zitu nana, igual ziqu bna iur bed gunahia l

Rial cart r con tubi salud

2 Corintios13 t segund visit. Iur guelda, guna cashtigu ra mn narun duld sin rgadii lduaa. 3 Gunihia fuert lu rall purqu rac shtuu t prb de qu qubezn Cristo na, de qu ruadidza por pudr sht m. Ad quhndii t trat con tubi Cristo nanpdii fuers sino con tubi Cristo narluaa pudr shthi entr l t. 4 Na verd cu m lu cruz cum ziqu tubi nanpdii fuers, per iurne nabani m por pudr sht Dios. Zni zac l naa, na naa dbil, per iurne unid na naa con l m nu por l m nadap naa pudr sht Dios par gudn naa sirv lu t. 5 Gul btd prb mizm l t, t par gac ba t si tal riald lduu t shtidz m de verd. P ad rddiil cuend de qu Jesucristo qubeznhi l t si tal riald lduu t de verd? 6 Pues rac shtuaa de qu gac ba t, l naa bdn naa cumplir shtidz m; na naa verd. 7 Rnaba lu Dios t par ad gndii t duld. Zni rac shtuu naa, lddii par guluaa de qu nadap naa pudr. Rnab naa lu m par gun t lo qu nan zaqu. Ad rndii import si tal rnii mieti na naa fals u rnii rall na naa verd. 8 Ad ndii mud gudn naa cuntr verd, sino sulamnt rac qudn

354 naa favur sht verd. 9 Por ni rquit lduu naa iur l naa na naa dbil per l t su t firm lu shnez m. Tsaglagu gunab naa lu Dios por l t par gac t firm lu shnez m gudubi tiemp. 10 Ququ naa cart r ants gued gun naa l t, t par iur l naa zia naa nd, ad rqunidii guna cashtigu l t con derech nanapa por Dad Jesucristo. Pues l pudr nanapa por Dad Jess, na par bien sht t par msruu tsald lduu t shtidz m, lddii nahin par guda fin lu fe sht t. 11 Iurne bchi, rac shtuaa guruu bien shchini t. Gul bd s par gac cambi vid sht t hasht na rahin completamente bien; gul bzub diagu shtidza. Gul gac t unid; gul guqureldn t sa t sin dishibi. Iurn Dios narnee paz, nu Dios narun par gac shtuu hiaa sa hiaa, gubezn m l t. 12 Gul bn saludar gr ra shmn Dios con tubi abras. 13 Grt ra shmn Dios nd, rsheld rall salud par l t. 14 Gul bn recibir bendicin sht Dad Jesucristo nu amor sht Dios con ayud sht Espritu Santo. Gul bn recibir favur sht m. Amn.

Cart nabqu San Pablo lu ra Glatas


Bqu Pablo cart r lu shmn Dios naqureld Galacia

Na Pablo nahia posht, tubi nagul Dios. Lddii gul mn na sino bsheld Jesucristo na. Tambin Dios Shtdaa, el qu nabldisht Jesucristo ladi ra tgul, bshldi na. Gul m na ziqu posht. 2 Na con gr ra nariald ldui shtidz Jesucristo, ra naqureldn na nd, rqu naa cart r par gr ra grup sht shmn Dios, gr t naqureld regiuni sht Galacia. 3-4 Rac shtuaa gusheld Dios gr bendicin shthi nu cuedch lduu t por l m, Shtdaa nu por Jesucristo, Shlmaa, el mizm Jess nabn entregar mizm li lu galguti par gudchis m duld sht hiaa nu par gul m l hiaa lu mal sht gudchiliu. Ni na volunt sht Dios, Shtdaa. 5 Llrub na Dios par siempr. Amn.

rdzgu lduaa de qu l t qugsan t shtidz Dios; nases raz guet t lu shnez m, el qu nagunab l t par gac t

6Nal

Tubs nez nan par gac salvar mieti

shmn m. Gunab m l t par gun t recibir favur sht Cristo, per iurne ziaglagu t stubi nez. Riald lduu t didz nan cambi, lddii dizaqu sht m. 7 Pues ndii stubi dizaqu sht salvaciuni. Es qu bld mn qugluaa rall l t didz gurn nu rza lduu t ra didz nabluahia. Rac shtuu rall gac cambi dizaqu sht Cristo 8 per si tal tubi mn u mizm na u tubi iangl nazed de gubee, si tal guluall lu t stubi dizaqu de lo qu nabluaa naa lu t, pues nacondendll. 9 Gul bsgn lduu t lo qu nagunii naa lu t ants; qugnihia stubi vs ms, si tal chu guluaa stubi clas dizaqu nandii dizaqu lo qu nabn t recibir, Dios gun cashtigu lll. Tsall gabildi cat ndii fin. 10 Gul gunii lua, p quhuna lo qu narac shtuu mn u lo qu narac shtuu Dios? P quhuna lo qu naruu lduu mn? Si tal rac shtuaa nihuna narac shtuu nguiu, ad ndiihia muz sht Cristo.

t nan riald ldui Dios, rac shtuaa gac ba t l 355

11L

Dios gunab Pablo ziqu posht sht m

Glatas1,2 dizaqu nabna predicar lu t, ad guzubluhin por pudr sht nguiu. 12 Ad bna recibirin de nguiu; ad chu bluadiin na, per mizm Jesucristo bluai shtdzi na. 13 L t hia bini t lla guc vid shtna ants iur guanalda religiuni sht ra m israelit. Hia nan t lla bzac zia ra mn; guzunalda con fuers ra grup sht shmn Jess par guda fin obr sht Jess. Guc shtuaa tsaluhin. 14 Lu religiuni sht israelit, guca ms adelantad qu gr sahia. Bna cumplir con ra creenci ni ms qu ra sahia de mizm ed. Nal guc shtuhia gun mieti cumplir ra custumbr sht shtad guluhia 15 per gul Dios na ants l na gala. Nal guc shtuu m na nu bni tubi favur; gul m na par gunahia lu shini m 16 nu gunab m na par cuezn shini m na, nu par guna predicar dizaqu sht Jess lu ra mn nandii m israelit. L tiemp nabn m ra cus ni, ni tubi ad chu lu guagnab ddzdiaa; ad guagniindiaa mn shcuend ra cus ni. 17 Ad gudiaa Jerusaln niagnahia ra mn nan posht ants de na, sino guahia regiuni sht Arabia. Despus babra Damasco. 18 Gudd tsun iz despus de guca shmn Jess, iurn guagnahia lu Pedro nanan Jerusaln. Guqureldnuhia li chei dz. 19 Ad gundiaa lu chu stubi posht, sul gunahia Jacobo nan bchi Dad Jess. 20 Runa segur delant de Dios lo qu naququaa nd nahin verd.

356 de guahia Jerusaln, guahia regiuni sht Siria nu Cilicia. 22 Ra grup sht shmn Jess naqureld regiuni sht Judea, ad bngu badii rai na 23 sulamnt bini rai lo qu nagunii mn de na, de qu l nguiu naguzunald ra shmn Jess; guc shtull gudll fin par dizaqu, per iurne quhnll predicar shtidz Jess. 24 Zni gunii rall nu gunii rall nal llrub na pudr sht Dios.

21Despus

Despus de gudd chid iz, guahia stubi vuelt Jerusaln con Bernab nu biahia Tito. 2 Guahia nd purqu Dios bluaa m de qu nap qu tsahia Jerusaln. Nd bd ra mn nan encargad con shchini Jess. Lu rai biadidza dizaqu naquhuna predicar lu mn nandii m israelit. Bna zni par gac bahia si tal na rai de acuerd con shchinia u si tal biadidza de bald. 3 Per ni siquier ad bndii rall obligar gac circuncidar Tito, u sea guriugu cuerp shthi nu nhi m griego. Nunhi na iurn. 4 Dz ni bld sa naa fals bdchini nd; guat rall ladi naa llgachi par qugldachi rall lla dzdn naa, si tal nap naa libert por Cristo u si tal zianald naa tchi ra custumbr. Guc shtuu rall guabr naa stubi, niac naa ziqu tubi nan bajo ord sht religiuni sht rall. 5 Per ni tubi mumnt ad chu bddii lugar par niuaa rall l naa par nez ni t gac ba t dizaqu nabn t

Ra posht bn rai recibir Pablo

357 recibir nahin verd; nunqu ad gac cambin. 6 Ra narniba entr l rai, ad gunidii rai didz cubi ziqu mandad t guna cumplir. Par na ad rndii import chu na rai purqu Dios ad rndii m juzgu segn lo qu narluaa mieti por fur. Quhuna repetir, ra narniba entr l rai, bndii rai obligar guna cumplir ly nabd Dios lu Moiss. 7 Al contrari iur guc ba rai de qu bn m incargu l na con dizaqu par guniinuhia lu ra mn nandii m israelit, guc rall cunform. Guc ba rall de qu bsheld m na igual ziqu bsheld m l Pedro t guadidz Pedro dizaqu lu ra m israelit. 8 Pues mizm Dios nabsheld l Pedro ladi ra m israelit bsheld m na ladi ra nandii m israelit. El qu nabn compai Pedro par gni zihani milagr, tambin bn m ni compai na. 9 Jacobo nu Pedro nu Juan na rai ziqu m principal entr ra shmn Jess; guc ba rai de qu Dios gul m na nu bsheld m na lu dchini sht m. Guc rai cunform nu gur rai de acuerd con na nu Bernab. Bnee rai s de qu Bernab nu na tsagniin naa lu ra mn nandii m israelit nu l rai guan rai con shchini Dios entr ra m israelit. 10 Sul tubi cus bn rai incargu de qu gudn naa ayud par ra prubi. Zni guc shtuu naa gudn naa dizd ms ants.

Glatas2
12Primr

qu naquhni ad nazqudiin. gudaunhi con ra nandii m israelit per iur bdchini mn nabsheld Jacobo, baz guet Pedro; ad guaglagu niaunhi con ra m griego. Bdzb Pedro lu ra nazed purqu na rai m israelit naquhun cumplir custumbr riugu part delicad sht med. 13 Nu los de ms m israelit nd, ban rall de acuerd nabn Pedro hasht tambin Bernab guzubl tsald ldui shtidz rai. Bsigu rall l Bernab con devociuni fals sht rall. 14 Iur gunahia hiad ziazdii rai de acuerd con verd sht dizaqu, guniaa lu Pedro delant gr rall: Ll nal m israelit nu guqurldl ziqu ra mn nandii m israelit. Bsnl custumbr sht m israelit. Pziel rnl obligar ra nandii m israelit gubani rall ziqu m israelit?

Pedro gua ciud Antioqua, guniaa guc Pedro delant lhi lo

11Iur

Pablo gunii guc Pedro iur nan rai gudchi Antioqua

naa na naa m israelit; shtad naa na rai m israelit. Ndii naa ziqu los de ms pecadur nandii m israelit 16 per rac ba naa de qu ni tubi nguiu gqudii m zaqu delant lu Dios por quhun nguiu cumplir ly sht Moiss. Nan naa gac salvar nguiu sul si tal tsald lduu nguiu shtidz Jesucristo. Por ni zac l hiaa riald lduu hiaa shtidz Cristo Jess. Sul por ni tubld na shcundaa lu Dios. Ad rialddii lduu hiaa por gun mieti cumplir ly, gac salvar mn purqu ni tubi chu gun gan gac tubld shcundi lu Dios por rnll cumplir lo qu

15L

Nasalvraa sul por fe

Glatas2,3 narnii ly. 17 Hia guniaa na hiaa m zaqu delant lu Dios sul purqu riald lduu hiaa nu guniaa rquini gac ba hiaa npaa duld igual ziqu los de ms pecadur. Gu run cuntien didz r de qu Cristo rsini l hiaa lu duld par gac ba hiaa nadpaa duld? Aqudii. 18 Si tal tsanalda nez nabsana ants par guabra guna cumplir ra custumbr, iurn de verd napa falt 19 purqu na, hia gutia par ly guahiet; ad quhndiaa confiar l ly par gubania tubi vid naruu lduu Dios. 20 Hia vid gush gual con Cristo lu cruz. L duld ad rnibadiin na iurne, sino Cristo bnee vid cubi nu rniba m na. Vid cubi nanapa iurne lani gudchiliu, napa por pudr sht shini Dios purqu riald lduaa shtidz m, el qu narac shtuu na nu gti shlugara lu cruz. 21 Ad ququ guiadiaa favur nabn m par gac salvara. Si tal na posibl gac salvar mieti por gun rall cumplir ly, iurn shldi guti Cristo. Sul por galguti sht m quhun Dios recibir l hiaa ziqu mn nan tubld shcuend lu m, u sea mn nanpdii falt delant lu m.

358 Santo sht Dios purqu bn t cumplir ly sht Moiss u purqu riald lduu t dizaqu sht Jess? 3 Gu na verd na t mn nad rac badii? Guzubl vid cubi sht t por Espritu Santo; tubs cus bn t; guald lduu t shtidz m per iurne rnii t rquini gun mieti cumplir ly sht Moiss par gac salvar t. P ad rac badii t iurne 4 u shldi bn t sufrir zihani cus dur? Pues guquin emban si tal tsaglagu t tchi custumbr guahiet. 5 Iur bd Dios Espritu Santo nu quhni milagr entr l t gu run mhin purqu rianald t tchi ly u sul purqu riald lduu t shtidz m? 6 Gun, Abraham guqurldi ants de Moiss. Guald lduu Abraham shtidz Dios nu gun m fe sht Abraham nu bn m trat Abraham ziqu nguiu zaqu delant lu m. 7 Por ni rac ba hiaa sul el qu nariald ldui shtidz Dios na rall ziqu shini Abraham delant lu m. 8 Zni Sagradas Escrituras gunii dizd ms ants de qu ra mn nandii m israelit, gun m recibir l rall si tal riald lduu rall shtidz m. Por ni gunii m lu Abraham dizaqu r: Gun ldahia grt mn sht gudchiliu por ll. 9 Zni grt el qu nariald ldui shtidz Dios, quhun ldai m l rai purqu nap rall mizm fe qu Abraham. 10 Gr ra narnii nap qu gun cumplir gr punt sht ly par gac salvar mn, nacondenad rall purqu naescrit znd: Grt nad gndii cumplir gr punt lo qu nan escrit lani libr sht

L t naqureld Galacia, l t nad rndii llgab, chull bsigu l t, t par baz guet t shnez Dios? Lu t biadidz naa dizaqu de qu Cristo guc crucificri. Clar rias t guti m lu cruz. 2 Iurne gul gunii lua gu bn t recibir Espritu

Nasalvraa por fe, lddii por ly

359 ly, nud rall. 11 Clar nahin de qu ni tubi ad chu naperdun lu Dios por bnll cumplir mandamient sht ly purqu Espritu Santo rnii lani Sagradas Escrituras: Sul el qu nariald ldui shtidz Dios gun m recibir cum mn nan tubld shcundi lu Dios. Npll vid sin fin. 12 El qu narun confiar de qu por gnll cumplir ly por ni tubld na shcundll lu Dios, pues nguiu ni ad rialddii ldui shtidz Dios purqu naescrit: El qu narun cumplir gr punt sht ly, gpll vid sin fin ziqu tubi premi. 13 Cristo bl l hiaa lu sentnci nabsdchini ly. L ly bn condenar l hiaa lu galguti, per Cristo gudilli par gac salvraa. L m gqui ziqu tubi cus nanud por duld sht hiaa. Sagradas Escrituras rnii: Nacondenad por Dios gr el qu naqu lu tubi hiagu. 14 Guti Cristo Jess par gac cumplir proms nagunii Dios lu Abraham. Por Jess bn ldai Dios ra mn nandii israelit nu bdchini Espritu Santo par cueznhi l hiaa sul purqu riald lduu hiaa shtidz m.

Glatas3 Abraham si fur zihani mn, sino rnii Sagradas Escrituras: tubs llbnil; quiere decir tubs nguiu. Nguiu ni na Cristo. 17 Lo qu narniaa lu t es qu Dios bd tubi proms lu Abraham nu bn m firmarin con mizm didz sht m. Bd m ly lu Moiss tap gahiua gald b chi iz despus de Abraham, per ly ni ad btidii proms nabd Dios lu Abraham. 18 Si tal bendicin sht Dios na por gun mieti cumplir ly, iurn ad ndiin por tubi proms sino tubi premi; per bn Dios prometer lu Abraham sul ziqu tubi favur sht m. 19 Iurntiaa, pziel bd Dios ra mandamient par ra mn? Bd Dios mandamient par gac ba hiaa de qu na hiaa pecadur. L ly nap pudr hasht bdchini l llbn Abraham. Zni bn Dios prometer lu llbn Abraham. Ra iangl sht Dios bed gusan l ly nu bn rai incargu ly lu Moiss, el qu naz gulu entr Dios nu mn. 20 Per iur bn m prometer lu Abraham, ad ni chu zugaadii gulu. Sul Dios con Abraham; tubld bdchini shtidz m lu Abraham.

t nan riald ldui dizaqu, qugniaa lu t tubi comparaciuni nazed lani vid sht mieti. Iur tubi nguiu runtsull tst, si tal bnll firmarin, ni tubi ad chu gutidiin, nil gnll cambiarin. 16 Dios bn tubi proms lu Abraham nu zac par tubi llbn Abraham. Sagradas Escrituras rnidii par zihani llbn

15L

Proms sht Dios nu ly

rnab didza quhun ly sht Moiss cuntr proms sht Dios? Aqudii. Si tal l ly nap pudr par gudin vid etern par l mieti, iurn gac tubld shcuend mieti por guzub diagu rall punt sht ly. 22 Per Sagradas Escrituras rnii de qu grt mn nap rall duld; na rall culpabl

21Iurn

Bd Dios ra mandamient

Glatas3,4 delant lu Dios. Zni guc volunt sht m par gr mieti tsas rall vid etern zed de Dios par gr nan riald ldui shtidz Jesucristo, lddii nasalvar mieti por ra mandamient. 23 Ants de gudchini dizaqu sht Jess, l hiaa na hiaa ziqu prsi bajo ord sht ly. L ly guniba l hiaa hasht iur l Cristo bdchini. 24 Ziqu tubi criad na encargad par quhpll tubi llgun, zni guc ly par l hiaa. Guc ba hiaa p na mal nu p na bien por ly, per hia bdchini Cristo. Por Cristo tubld na shcundaa lu Dios sulamnt purqu riald lduu hiaa shtidz m. 25 Hia iurne cum bdchini dizaqu sht Jess, ad ndiiaa ziqu l llgun sht comparaciuni; ad ndiiaa bajo ord sht mandamient. 26 Gr hiaa na hiaa shini Dios por Cristo Jess si tal riald lduu hiaa de verd. 27 Gr t nabriub nis ziqu shmn Jess, nap t vid sht m; unid na t con l m. 28 Gr ra mn nan unid con Jess, na ziqu tubs cuerp. Hia ndii import si tal nal m israelit u m griego; u si tal nal bajo ord sht sal u si tal npl libert; u si tal nal nguiu u nal naa. 29 Si tal nal shmn Cristo pues iurn nal llbn Abraham nu gr lo qu nabn m prometer lu Abraham, l t zac nap t. Lo qu naqugniaa lu t nahin cum ziqu tubi llgun nagun recibir tubi herenci. Guti ra shtad llgun nu todava nall llgun. Nall

360 ziqu tubi muz narun dchini; rnibadiill l herenci nabnll recibir, per en verd l llgun nashtn herenci ni. 2 Nan mn nacanihap ra cus sht llgun; nan ra nan encargad con herenci ni hasht gugaa iur nagunii shtad llgun, iurn lll gunzill herenci. 3 Zni na con l hiaa; ants na hiaa ziqu llgun sht comparaciuni. Bzub digaa enseans nu custumbr sht ra mn gudchiliu 4 per iur bgaa tiemp nabn Dios disponer, bsheld m shini m lu gudchiliu. Bdchni por tubi naa nu bn tucar gni cumplir punt sht ly purqu nhi m israelit. 5 Bdchni par gni librar l hiaa lu ly nabn condenar l hiaa. Zni bnee m derech t gudnaa recibir libert ziqu shini m. 6 Na t shini m; por ni bsheld m Espritu Santo par cueznhi l t. Por l Espritu Santo rnii hiaa lu Dios: Shtad naa. 7 Por ni na t shini Dios, lddii bajo ord sht custumbr. Por nan t shini Dios, gunee m tubi herenci purqu unid na t con Cristo.

l t ad gundii t Dios; dz ni na t bajo ord sht ra dios naguctsau. Bzub diagu t volunt sht ra dios nanan lu gudchiliu per de verd ndii rai Dios. 9 Per iurne nan t Dios verdadr; ms bien qugniaa lu t, Dios rungu ba m l t ziqu shini m. Pziel babr t stubi lu
8Ants

Run llgab Pablo por ra shmn Jess

361 nez gush, lu rgl nu custumbr nanpdii pudr? Gu rac shtuu t gun t obedecer ra cus ni ziqu tubi nanalibi con ra custumbr? 10 Pziel todava riald lduu t nanecesari gun t cumplir ra dz delicad, u dz sht villili, u ra dz sht lan, u gun t cumplir custumbr sht iz segn rnii ly? 11 Na rdzba de qu bna dchini entr l t de bald. 12 L t nan riald lduu shtidz Jess, na quhuna rugu lu t de qu gac t libr ziqu na. Ants guanalda tchi ra custumbr, per baca shmn Cristo ziqu na t iurne. L t siempr bn t trat na bien lddii manr mal. 13 Nan t primr vs biadidza dizaqu lu t, guqureldna l t purqu guc lluhia. 14 Galguidz ni guc tubi cus dush par l t per ad bndii t desprci na; ad bqu guiadii t na sino al contrari, bn t recibir na ziqu tubi iangl sht Dios u ziqu mizm Cristo Jess. 15 P bald lduu t de qu tiemp naguqureldna l t, nal bquit lduu t? P guc iurne? Pues nahia testigu de qu si fur posibl, na t dispuest nianee t prupi slu t shlugar slua. 16 Per ne gu rnii t de qu quhuna cuntr l t iur ruadidza lu t verd? 17 Ra mn narianald tchi ly, rac shtuu rall gac t shmn rall, per lddii par bien sht t sino rac shtuu rall tsanald t tchi enseans sht rall par despus gun nadchini rall na t shmn rall. 18 Par na nazaqu rac shtuu mn ni l t per sul si tal na

Glatas4 par bien sht t. Zni rac shtuaa gudubi tiemp, lddii sulamnt iur naqureldna l t. 19 L t narac shtuaa, ziqu tubi naa quzac zi lu dulur iur gudchini med lu gudchiliu, quhuna sufrir stubi vs ms hasht conduct sht t na de acuerd con volunt sht Cristo. 20 Rac shtuaa niabezna l t iurne par guadidza lu t stubi mud. Pues ad rac badiaa p guna con l t iurne.

t narac shtuu guabr t par tsanald t tchi ly, gul gunii lua gu ad riasdii t lo qu narnii ly? 22 Naescrit lani Sagradas Escrituras de qu gup Abraham chup llgun; tbill nall shini tubi naa narun sirv lani hiuu sht Abraham; stubi llgun gul por tsel Abraham. 23 L shini criad gul ziqu gr llgun, per llgun nagup tsel Abraham, gli cum milagr. Bn m prometer gud m tubi shini rai aunqu tsel Abraham na m gush. 24 Ni na ziqu tubi comparaciuni. Gurup ra naa ni quhun rai representar chup convei entr Dios nu mn. Tubi convei zed dizd dani sht Sina cat bd m ly par Moiss. Agar run representar ly ni. Grt ra narianald tchi ly, na rall shini Agar nu na rall bajo ord sht ly. 25 Agar na ziqu dani Sina nanan Arabia. Rni representar ra naqureld ciud Jerusaln iurne. Na rall bajo ord sht ly. 26 Per nan stubi Jerusaln nazed

21L

Comparaciuni sht Agar nu Sara

Glatas4,5 de gubee. Libr na mn ni. Na rall libr de custumbr nu rgl sht nguiu. Jerusaln ni na ziqu shnia hiaa 27 purqu Sagradas Escrituras rnii: Bquit ldul, ll nagpdii shnil. Bquit ldul nu gunii fuert labans par Dios. Ll nad npdii shnil, bquit ldul purqu l naa nanpdii tsli gpll ms shni qu l naa nanap tsli. 28 Per l hiaa nan riald ldui Jess, na hiaa ziqu Isaac. Na hiaa shini Dios por tubi proms nagunii m. 29 Iurne ziqu tiemp sht Abraham, l shini nagul ziqu gr mn, guzunldll nan shini nagul por pudr sht Espritu Santo. Igual quhun mn iurne; ra mn narianald tchi ly, quzac zi rall shmn Dios. 30 Per p rnii Sagradas Escrituras shcuend ra cus ni? Rniin: Gul l naa narun dchini ldchil con shni purqu ad gndii tucar caa shini naa ni herenci junt con shini sht legtim tsel Abraham. 31 Zni nahin; l t nan riald ldui Jess, ad na hiaa ziqu shini Agar el qu naguc criad sht Sara. Ad rianlddiiaa tchi custumbr sht ly, per riald lduu hiaa proms sht Dios. Na hiaa shini Sara nanap libert.

362 ad guddii t s guniba ly sht mn l t stubi. 2 Gul bqu diagu naqugniaa lu t. Na Pablo, qugniaa si tal riald lduu t nanecesari riugu cuerp sht t par gac salvar t, iurn ququ guial shtidz Cristo; iurn lo qu nabn Cristo ad lasqudii par ll. 3 Rac shtuaa guniaa lu t stubi, de qu gr mieti nariald ldui custumbr sht galriugu cuerp sht nguiu, l rall nap qu gun rall cumplir gr punt sht ly nabqu Moiss. 4 L t nan riald ldui de qu gun m recibir l t por quhun t cumplir ly, ad ndii t unid con Cristo. L t bsan t shnez Dios. Ndii mud gun m favur t gac salvar t. 5 L hiaa dzulzaa dz nagun m cambiar l hiaa t gcaa mn zaqu delant lu Dios. Riald lduu hiaa l m nu gaquin por Espritu Santo sht m. 6 Si tal unid na hiaa con Cristo, ad lasqudii si tal bnl cumplir custumbr sht galriugu cuerp u ad bndiil cumplirin. Lo qu nalasac lu Dios na si tal riald lduu hiaa shtidz m de verd nu si tal por fe rac shtuu hiaa sa hiaa. 7 Bien guzubl gunazi t shnez m per chu gulugu l t par ad rzub digudii t shtidz Dios? 8 Ldai nabluaa nguiu ni con tant nimo, ad zddiin de Dios, el qu nagul l t. 9 Ldai sht rall na ziqu levadur nu nan tubi dich narnii: Dup levadur rshepin gudubi nacub. 10 Napa confians de qu l Dad Jess ad gusndii m tsald

Bl Cristo l hiaa par gpaa libert. Ad ndii hiaa bajo ord sht ly iurne. Por ni gul gac firm lu libert nabnee m nu

Gul tsanald neze sht Dios

363 lduu t stubi didz, sul lo qu nabluahia l t, ni s, tsald lduu t. El qu narsini lduu t stubi nez, gun Dios cashtigu lll; ad ndii import si tal nall m rub u si ad ndiill m rub entr l t. 11 Ra ms fals cagnii rall de qu quhuna predicar custumbr sht galriugu cuerp t gac salvar mieti, per si tal na todava qugniaa lu t de qu nanecesari chugu cuerp sht t par gac salvar, pziel rzunald ra m israelit na? Si tal nahin ziqu rnii rall, ad nialddii rall por dizaqu narnii sul por galguti sht Jess lu cruz gac salvraa. 12 Rac shtuaa de qu ra narsigu l t con enseans ni chugu cuerp rall hasht ms todava ziqu run mn nad gundii Dios. 13 L t nan riald ldui shtidz Jess, gul m l t par nap t libert, per lddii par gun t duld. Ms bien gul bn sirv lu sa t con amor. 14 Gun t cumplir gudubi ly sht Dios si tal guzub diagu t tubs mandamient narnii: Gul gac shtuu sal ziqu rac shtul mizm ll. 15 Per si tal l t rdildi t ziqu ra ma, rahu ma sa ma; gul gap cuidad no sea gushini t shchini Dios nd.

Glatas5
17purqu

qu narniaa lu t na znd: gul gubani segn narnii Espritu Santo. Si tal rianald t tchi Espritu Santo, ad gnl cumplir deseo mal nanan lani ldul

Lo qu narac shtuu lduu nguiu nu lo qu narac shtuu Espritu Santo


16Lo

gr ra deseo mal, nahin cuntr Espritu sht Dios nu l Espritu na contrari sht deseo mal; deseo mal nahin contrari sht Espritu. Por ni ad gqudii gun t ra cus narac shtuu t 18 per si tal gusan t qugs Espritu Santo l t, iurn l ly npdiin pudr par gunin condenar l t. 19 Clar rluaa ra deseo mal nanan lani lduu mieti. Rqun rall tsel mn. Nabani rall ziqu mbecu. Nap rall vici. 20 Run rall adorar stubi cus, lddii sul Dios. Riald lduu rall galblli. Nap rall llan lani lduu rall. Rdildin rall sa rall. Nap rall mbidi. Na rall m dishibi; ruu lduu rall iur nan divisioni. 21 Celos na rall; rdchis rall p sht mn. Rguini rall mn. Rzuudchi rall. Nal rau shat rall. Run rall stubi ra cus nanad rlluidii, run rall ziqu mamflor; per gr mn ni, qugniaa lu t iurne igual ziqu hia guniaa lu t ants, el qu narun ra cus r ad ndii mud tsutll lugar cat rniba Dios. 22 Per lo qu narun Espritu lani lduu el qu nariald ldui shtidz m na znd: rac shtull sall. Rquit ldull. Rbedch ldull. Npll pacnci con sall. Rqull m zaqu. Rnll cumplir shtdzll. 23 Nadull. Quhpll el mizm lll t gndiill duld. Ra cus mal ad rndii gan lull sino qu qurldll bien. Ndii ly narun prohib ra cus r. 24 Gr ra shmn Jess, hia bd fin ra cus mal r, mal llgab con deseo mal nanan lani lduu mieti. 25 Cum ziqu qurldaa

Glatas5,6 por pudr sht Espritu Santo, cha gud hiaa s, de qu Espritu Santo gus m l hiaa. 26 Ad chu gac nadchnidii; ad chu nap mbidi lu sall; ad chu gac m dishibi.

364 vid mal gpll galguti. Per si tal zianald nguiu tchi ra cus zaqu sht Espritu Santo, gpll tubi cusech por mizm Espritu. Gubnill par siempr. 9 Zni, ad chu cuzdii gun cus zaqu; ad chu gudzgudii. Cha gudnaa bien par sa hiaa purqu si tal tsaglgaa shnez m, tubi dz gunee m tubi ganzaqu. 10 Por ni cad vs rdchini lugar par gudnaa bien par sa hiaa, pues gudnaa cumplir. Gudnaa bien, especialmente par ra nan riald ldui enseans nanap los de ms shmn Dios.

L t shmn Jess, si tal gudzel t tubi sal ldgull lani duld, l t nars Espritu Santo nap qu guniin t mn ni t par ad tsaglgudii gnll duld. Per gul bn ni ziqu m naduu. Cad tubi t gap t cuidad no sea qu ll gutd Satans prb ll t ldgul lu duld. 2 Gul bn compai sal lu gr cus dur, cad tubi de l t; zni gun t cumplir ly sht Cristo. 3 Si tal tubi de l t riald ldul de qu lasqul, iurn lu Dios lasqudiil; mizm ll qugsigul ll. 4 Cad tubi nguiu nap qu gun juzgu mizm lll, dchini naquhun nguiu; iurn guquit ldull por lo qu naquhnll. Iurn ndii nicid gnll comparar dchini shtnll con dchini sht shi. 5 Cad tubi hiaa npaa narun tucar gudnaa. 6 El qu narsd shtidz Dios, nap qu gnll ayud l ra ms narluaa lll. 7 Ad rddii t s gusigu mizm l t, ni tubi ad chu gndii gan lu Dios par gusigull l m. Grt el qu narcabn nguiu, ni nap qu gucaa nguiu. Lo qu narun nguiu napin cusech despus. 8 Si tal tubi mieti zianald tchi ra deseo mal nanan lani ldull, de mizm

Gul bn compai sa t

gun, narub na ltr naququaa lu t con prupi guiahia. 12 Grt naquhun obligar l t par tsut t lani custumbr sht m israelit, rac shtuu rall riugu cuerp sht t, per nad ms run rallin par guan rall bien lu mn nu par ad guzac zdii mn l rall cum shmn Jesucristo, el qu naguti lu cruz. 13 Ra mn narianald tchi custumbr r, ad quhndii rall cumplir gr punt sht ly per rac shtuu rall tsanald t tchi ra cus ni, nad ms purqu rac shtuu rall gac rall m rub. Rnii nadchini rall purqu rianald t tchi rall. 14 Per na riald lduaa tubs cus par gac salvara; run nadchinia por tubs cus nan galguti sht Dad Jesucristo. Cu m lu cruz por na. Por mizm cruz sht m ra cus mal sht gudchiliu, guti rahin par na nu nahia ziqu naguti par ra cus ni. 15 Lu Dios ad rndii

11Gul

Rial cart r con tubi salud

365 import riugu shcurpaa u ad rigudiin. Tubs cus lasac lu m si tal na hiaa mn nacubi por pudr sht Espritu Santo. 16 Par gr ra narianald tchi enseans r, gugaa lduu m l rall nu cuedch lduu rall. Ni na rall shmn Dios, mn israelit de verd.

Glatas6 iurne par delant ad chu gunidii de qu npdiaa derech par guluahia ra cus ni, purqu gr ra ndib nanuaa shcuerpa rluaain de qu Jesucristo na Shlama. 18 L t nariald ldui Dad Jesucristo, rac shtuaa favur sht m cuezn l t. Amn.

17Dizd

Cart nabqu San Pablo par ra mn Efesios

Na Pablo por volunt sht Dios nahia tubi posht sht Jesucristo; bsheld m na. Caquaa cart r lu t nabzun Dios alm sht t, lu t narun cumplir shtidz Jess, lu t naqureld gudchi Efeso. 2 Gul bn recibir ra bendicin nu gul cuedch lduu t por Dios Shtdaa nu por Jesucristo, Shlmaa.

Caqu Pablo lu ra naqureld Efeso

alabar Dios, Shtad Jesucristo, Shlmaa. Bn ldai Dios l hiaa con gr clas bendicin nanan gubee purqu unid na hiaa con Cristo. 4 Dios gul m l hiaa junt con Cristo ziqu cabs sht hiaa. Gul m l hiaa dizd ms ants cuesht gudchiliu. Gul m l hiaa par guqurldaa delant lu m sin ni tubi duld, completamente limpi par l m sin ni tubi demand cuntr l hiaa. Nu gudili m l hiaa par gac shtuu hiaa l m. 5 Bn m destinar l hiaa dizd ants par gudnaa recibir ziqu shini m por lo qu nabn

3Rdnaa

Bendicin narsheld Jesucristo

Jesucristo. Znd guquin segn gunii lduu Dios de acuerd con lo qu naruu lduu m. 6 Siempr rdnaa alabar l m por ra favur rub nabn m. Rac shtuu m l hiaa; bn ldai m l hiaa; bn m t gcaa unid con shini m, Jesucristo, el qu Dios rac shtui. 7 Llrub amor nap Dios; bn m salvar l hiaa ndig por galguti sht shini m. Bn m perdun duld sht hiaa; favur rub ni bn m. 8 Nap m llrub amor; bsheld m shini m par gunee m llni, par tsas hiaa nu par gac ba hiaa bien verd sht m. 9 Nu l m bluaa m l hiaa guad nagunii lduu m, cus nan gachi ants, per iurne rac ba hiaa purqu zni guc lduu m. 10 Por volunt sht m gac unid grt ra cus nanan gubee nu tant ra nanan gudchiliu. Iur gugaa iur gun m unir ra cus ni par guniba Cristo ziqu cabs subr gr lo qu nabntsau Dios. 11 Por nan hiaa unid con Cristo Dios gul m l hiaa dizd ants t par gudnaa recibir tubi part narun tucar caa Cristo; junt

366

367 gudnaa recibirin. Grt ni na de acuerd segn gunii lduu m, segn volunt sht m dizd ms ants. 12 Na hiaa primr mn naguald lduu shtidz m. Bn m destinar l hiaa par gcaa mn naquhun alabar l m. Rac shtuu m guniaa llrub na pudr shtn m. 13 Nu zac l t bini t dizaqu; bini t didz narnii lla gac salvar t; guald lduu t didz sht m. Guc t unid con l m, nu guc t sellad por Espritu Santo cum ziqu shmn Dios. Pues bn m prometer gusheld m Espritu Santo par cueznhi l t. 14 L Espritu Santo na ziqu tubi garanti de qu gunee m ra cus nabn m prometer; gun m librar shmn m iur gugaa tiemp. Gul m shmn m naguzii m. Segur na ra cus ni purqu nadpaa Espritu Santo. Zni nahin par gun m recibir graci nu labans sht mn.

Efesios1,2 esperans nadpaa purqu gunab m l hiaa. Qugnaba lu m t gac ba t blac llrub nu blac nasaa na herenci nanap ra mn nabzun Dios alm sht rai. 19 Nu qugnaba lu m t gac ba t blac llrub na pudr sht m nadpaa purqu riald lduu hiaa shtidz m. Pudr ni na mizm pudr nabluaa Dios con llrub fuers iur bcuai m l Jess ladi ra tgul 20 nu bcuez m Jess lugar culani m, lad ldi sht m lu gubee. 21 Bcuez m l Jess lugar sht hunur ms guiaa qu gr ra autorid nu gubiern, ms guiaa qu gr ra narniba lu gubee. Bd m tubi l ms lasac qu gr ra l lani gudchiliu r nu ms lasac qu gr l nanap mn par tiemp nazed. 22 Bd m pudr lu Jess t gunibai grt mn nu hasht gr cus guan bajo ord sht m, nu bn m punr l Cristo ziqu cabs sht ra grup sht shmn Dios. 23 Pues ra nariald ldui shtidz m, na rai cuerp sht Cristo nu l m qubeznhi l rai. Na m cabs sht shmn m gudubi lugar sht gudchiliu.

bahia de qu l t rac shtuu t sa t nu riald lduu t shtidz m; por ni 16 nunqu ad rcuzdiaa rdhia graci lu m por l t. Qugnaba lu m por l t, 17 t Dad naqubez gubee, l m nan Shtad Jesucristo Shlmaa, gusheld m Espritu Santo t par gac ba t. Rnaba lu m t gunee m msruu llni guc t. Llni sht m zed iur rungu ba t l Jess. 18 Qugnaba lu m guzian m lu shgab t, t par gac ba t guad nan dzulzaa, tubi
15Rac

Gunab Pablo lu Dios por ra shmn m

Dios bnee m vid etern par l t junt con Cristo; dz ni todava l t na t ziqu tgul por caus mald nu duld shtn t. 2 Ms ants guagnald t tchi ra cus sht gudchiliu. Bzub diagu t shtidz mdzab nan cuez lu mb, el qu narniba lu nacahi; guanald t tchi mdzab nan lam sht ra mn nanad rzub

Nasalvraa por amor sht Dios

Efesios2 digudii shtidz m. 3 Grt hiaa gubniaa zni ms ants; guanldaa tchi deseo mal nanan lani lduu hiaa; bdnaa cumplir cualquier cus nabdchini lani shgbaa. Gcaa mn mal. Gcaa mn narun tucar cashtigu dush sht Dios igual ziqu los de ms sa hiaa. 4 Per Dios nal bgaa lduu m l hiaa nu nal rac shtuu m l hiaa; 5 bnee m vid etern par l hiaa por Cristo iur l hiaa todava na hiaa ziqu tgul por caus duld shtnaa. Na salvar t por tubi favur nabn m, lddii por cus zaqu nabn t. 6 Dios bcui l hiaa mizm tiemp bd m vid par Cristo nu bcuez m l hiaa con Cristo Jess lu gubee. 7 Bn m zni t guluaa m blac llrub na favur sht m par l hiaa. Rac shtuu m gac ba mieti blac llrub amor nap m. Rac shtuu m guluaa amor shthi por gr tiemp nazed. Nadpaa amor ni purqu unid na hiaa con Cristo Jess. 8 Por tubs favur sht Dios, nasalvar t purqu guald lduu t shtidz m. Salvaciuni ad zddii por lo que naquhun t sino bzlaadchi mhin ndig. 9 Ni tubi chu gnll gan salvaciuni por lo qu narnll, nil por obr zaqu. Zni nahin t ad chu gun nadchnidii delant lu Dios. 10 Na hiaa lo qu nabntsau Dios. Bnee m vid etern par l hiaa por Cristo Jess t gudnaa cus zaqu. Zni bn Dios destinar gudnaa dizd ms ants.

368 israelit. Ra mn israelit rchugu rall cuerp sht rall ziqu custumbr religius per l rall bn rall trat l t ziqu mn nalasqudii purqu ad rchgudii t cuerp sht shini t. 12 Gul bsagn lduu t de qu ants ndii manr gungu ba t Cristo purqu zitu na t par l m. Guc t ziqu m zitu par ra mn nagul Dios. Guc t ra nagundii ra convei nabn Dios con mn israelit. Zitu zu t par proms nabd m lu rai. Guqureld t lu gudchliu r per nunqu npdii t esperans gac salvar t; guqureld t sin Dios iurn. 13 Per iurne unid na t con Cristo Jess. Ants qubez t zitu par Dios, per iurne por galguti sht Cristo guabigu t lu Dios. 14 Cristo na narcuedch lduu hiaa. Bn m par gac en paz ra m israelit nu ra nandii m israelit. Unid na grt hiaa purqu l m bdchis nan ziqu tubi lu nabn dividir ra mn. 15 Por cuerp sht Jess naguti, bd m fin ra rgl nu mandamient sht ly t gac tubs cuerp cubi de mn israelit nu ra mn nandii m israelit. Hia unid na hiaa; ndii divisioni sino nan paz entr l hiaa. 16 Por galguti sht Jess lu cruz, bd m fin sht ra cus nabn dividir ra mn, iurn bcuedch m lduu hiaa. Hia gual divisioni nu llan nanan ants entr ra m israelit nu ra nandii israelit. 17 Cristo bdchini nu biadidz m dizaqu de qu hia gual divisioni. Por shtidz m bcuedch lduu

bsagn lduu t de qu ants ad ndii t mn

11Gul

Por Jesucristo cuedch lduu hiaa

369 hiaa. Biadidz m lu t nazugaa zitu par l m nu zac bdchini dizaqu ni lu naa, ra m israelit nan allegad par l m. 18 Pues por medio de Cristo gr hiaa, ra m israelit nu ra nandii m israelit, unid na hiaa por l Espritu Santo nu rcaa gunbaa lu Dios por l Espritu. 19 Por ni l t mn Efeso, hia ad ndii t ziqu m zitu par Dios, nil mn nad gundii l m, sino nap t derech ziqu los de ms shini Dios. Na t shmn Dios. 20 Na t ziqu tubi hiuu; cimient shthin bzaa ra posht nu ra nabiadidz enseans nazed de Dios, nu mizm Jesucristo na part principal sht hiuu. 21 Por Jesucristo gr part sht hiuu na unid; cad tubi part gudchib shlugri nu l hiuu tsaglagu tsarubin ziqu tubi iduu nanabani nu nahin santu cat l m cuzi. 22 Zni l t na t unid con Cristo con los de ms sa t nan shmn Dios; na t ziqu tubi hiuu cat qureld Dios purqu cuezn Espritu Santo l t.

Efesios2,3 ants. Riashia nu bquaa lu t con dup didz shcuend ra cus ni. 4 Iur quuld t ra didz ni, gac ba t de qu riashia lo qu narun significar galguti sht Jess, 5 tubi secret nan nagachi par ra mn naguqureld ms ants per iurne s, bluaa m secret ni lu ra posht. Bluaa m ra cus ni lu ra naruadidz enseans nazed de Dios; santu na mn ni; run rai sirv lu m. Por Espritu sht m bluaa m secret ni. 6 L secret ni na znd; de qu por dizaqu sht Jess ra mn nandii m israelit, gac salvar rall mizm manr qu ra m israelit nu na rall unid con Cristo. Iurne tubs cuerp nan nu bn rall recibir mizm proms nagunii Dios lu ra mn israelit. Gr mn ni unid na rai por Cristo. 7 Sin qu ad rndii tucara, gunab m na par guadidza dizaqu. Bn m favur nu bnee m pudr par guna dchini sht m. 8 Nahia el qu nalasac menos qu gr ra shmn Dios per bn m favur t guadidza dizaqu lu ra mn nandii m israelit t gac ba rall ra cus zaqu; ni tubi chu gun gan gulbll ra bendicin nanan par ra nan riald ldui shtidz Jess. 9 Bsheld m na par guadidza lu grt mn de qu gun m salvar ra mn nandii m israelit. Secret ni nagachi dizd ants bcuesht Dios gudchiliu, gudchiliu r naguctsau por pudr sht Jesucristo. 10 Guquin t par gun gr ra autorid nu iangl lu gubee blac llrub na llni sht Dios nu

Por mizm rsun r, na Pablo nana prsi purqu nahia shmn Jess. Bsheld m na par bien sht t nandii mn israelit. 2 Lluahia de qu bini t bn m incargu dizaqu t par guadidza lu t; bini t bn m favur rub par na, nan nahia posht par ra nandii m israelit. 3 Dios bluaa nan rnii lduu m lua; gunii m lua cus nan nagachi

Dios bsheld Pablo t guaddzi dizaqu lu ra nandii m israelit

Efesios3,4 gac ba rai manr gun m cumplir volunt shthi por grup sht shmn m. 11 Dios bn cumplir ra cus ni por medio de Jesucristo, Shlmaa, de acuerd cum ziqu gunii lduu m dizd principi sht gudchiliu. 12 Na hiaa unid con l m purqu riald lduu hiaa shtidz m; por ni ad rdzbdiiaa lu Dios sino npaa confians par guadidzn hiaa Dios. 13 Ad gundii t trist por lo qu quhunn mn na nd. Mejur ra cus ni na tubi bien, tubi hunur par l t.

370 pudr sht Dios lani lduu t, t gun t cumplir volunt sht m. 20 Iurne cha gud hiaa graci lu Dios, el qu nanap pudr par gni ms cus rub qu l hiaa rnbaa, hasht ms qu rac run shgbaa. Qubezn pudr sht m lani lduu hiaa. 21 L t nan grup sht shmn Dios, gul bn alabar l Dad Dios por medio de Jesucristo. Gul bn alabar l m hasht tsal tiemp cat ndii fin. Amn.

runa llgab lla na gr nd, rzullibia delant lu Dad sht Jesucristo. 15 Quhun Dios t par gr ra shmn m naqubez lu gubee nu ra naqureld lu gudchiliu, gac rall shini m, tubs famili shthi. 16 Rnaba lu Dad de qu gunee m llrub bendicin, pudr, nu fuers sht Espritu Santo lani lduu t. Rnaba lu m t gac t firm lani lduu t con mizm fuers sht Dios. 17 Rnaba lu m t cuezn Dad Jesucristo lani lduu t. Por fe cuezn m l t. Nu rnaba lu m de qu nunqu ad rndii falt amor par sa t. Zni gac t ziqu tubi hiagu nanap shlchi cat nan nis; gac t ziqu tubi hiuu nazub lu cimient dchichi. 18-19 Nu qugnaba lu m gac ba t bien con los de ms sa t nabzun Dios alm sht rai, blac llrub na amor sht Cristo par l hiaa. Pues amor sht m na ms llrub qu shgbaa. Nu rnaba lu m gun t recibir llrub

14Iur

Amor sht Cristo

Gr nd na verd; por ni na Pablo, nana prsi purqu nahia shmn Cristo. Quhuna rugu lu t de qu qureld t ziqu run tucar, ziqu mn nagunab Dios. 2 Gul gac humild nu gul gac m naduu. Gul gac pacnci con sa t. Gul bn perdun falt sht sal por amor nanpl par li. 3 Gul gunii lduu par gac t unid por pudr sht Espritu t tsdii dishibi entr l t. 4 Nan tubs cuerp sht ra shini Dios nu nan tubs Espritu. Nan tubs esperans nabn t recibir iur gunab m l t. 5 Nan tubs Dad narniba gr ra shmn m. Nan tubs ldai nariald lduu hiaa. Nan tubs galriub nis nan si na hiaa shmn m. 6 Nan tubs Dios nan Dad sht gr ra nan riald ldui shtidz m. Sul l m rnibai l hiaa. Quhun dchini m l hiaa nu cabezn m grt hiaa. 7 Bn Cristo favur par cad tbiaa t gudpaa don narzlaadchi Espritu Santo de

Unid na hiaa por Espritu Santo

371 acuerd con volunt sht Cristo. 8 Por ni ra Sagradas Escrituras rnii: Bepi m gubee; biaa m ra nanan bajo ord sht mdzab. Bzlaadchi m cus zaqu par ra nguiu. 9 Per ptii run cuntien: Bepi m gubee? Run cuntien de qu primr biet m hasht lugar ms guet sht gudchiliu. 10 El qu nabiet lu gudchiliu na el mizm m nabepi ms guiaa sht gubee t par guniba m; par gun ldai m gr lugar. 11 Bn m t gun shmn m recibir don narzlaadchi Espritu Santo. Primr nan posht; sbld mn na ra narluaa didz nazed de Dios; stubi mn rac rnii rall dizaqu par tsald lduu mieti; stubi tant na ra naquhap los de ms sa rai; stubi rai na ms narluaa los de ms sa rai. 12 Zni bn m punr ra mn ni par cad tubi shini m gac rai list par dchini sht m nu par gr ra shini m gac rai firm lu shnez m nu par tsarub fe sht rai 13 hasht grt hiaa na hiaa unid con mizm fe, hasht gungu ba hiaa ms l shini Dios, hasht tsarub vid cubi nabnee Cristo par cad tbiaa. Zni gcaa tubi mn naziarub lu shnez Dios hasht gcaa mn zaqu ziqu na Cristo. 14 Hia iurn ad chu gqudii ziqu tubi llgun nan run cambi segn rnii ldull. Hiad chu ndii ziqu tubi guilli nanuaa mb nez r, nez r. Zni na ra narianald tchi cualquier enseans cubi nazed, ra ldai narluaa ra ms

Efesios4 con mai. Ra mn ni rgugu rall sa rall con bishi. 15 Ms bien cha guniaa verd mientras rac shtuu hiaa sa hiaa. Rquini gcaa unid con Cristo nu rquini tsarbaa ms t gcaa ziqu na m. L m na cabs sht hiaa. 16 Por Cristo unid na gr part sht cuerp, cad part nalibi con gr shi. Cad part sht cuerp cuez shlugri nu rni compai los de ms part sht cuerp t gac cumplir lo qu narun tucar; iurn l cuerp na salud, lddii rac lludiin. Zni riarub cuerp bien nu gr ra part sht cuerp rac shtuu rai sa rai.

nd rniaa lu t ziqu tubi narnii por mandad sht Dad Dios; ad qurlddii t ziqu ra mn nanad gundii Dios, ra nanabani de acuerd con llgab nanad rlluidii. 18 Ad riasdii rall por nacahi nanan lani lduu rall. Npdii rall vid narnee Dios purqu na rall ziqu ra nad rac badii por caus nagudchi lduu rai. 19 Ad rtdii lu rall iur quhun rall mal nu bn rall intriegu mizm l rall lu vici. Hia npdii rall rspti par cus zaqu sino con gust quhun rall cumplir gr deseo nanan lani lduu rall. 20 Per bluaa Cristo l t stubi manr t guqureld t bien. 21 Rac ba t shtidz m; rias t verd nabluaa m. 22 Ziqu rgu mieti shab guini, nu ncull lari limpi, gul gul gr cus mal nanan lani lduu t. Vid sht t ants bsigu l t nu ms bsinin l t lu duld. 23 Mejur

17Pues

Vid cubi nadpaa por Cristo

Efesios4,5 tsaglagu gul gap llgab cubi cad dz. 24 Nu ziqu shab nacubi, gul gacu con vid cubi sht Dios; bzlaadchi m vid ni par gqul ziqu Dios, tubi vid zaqu sin ni tubi duld. 25 Por ni, ad rnidiil bishi lu sa t. Gul gunii verd lu sal purqu grt hiaa na hiaa unid ziqu tubs cuerp. 26 Si tal rldl, ad rlddiil tsaa dz. Ad rndiil duld. 27 Ad rddiil lugar gun mdzab gan lul. 28 El qu nagulaan ants, nap qu gusnll duld ni nu gnll dchini. Gun nguiu ni dchini zaqu par gpll centav t gudll caa ra nabnpdii. 29 Ad ruaddzdiil didzab lu sa t sino gul biadidz cus zaqu lu sa t segn nicid nanap sal t gpll ms fe. Gul gunii didz narsdchini bendicin par ra narqu diagu shtdzl. 30 Ad rndiil nitiqu narsdchini trist par Espritu Santo sht Dios purqu por l Espritu nacabezn lduu t, na t sellad; na t prupi shmn Dios hasht dz gudchis m l hiaa lu gudchiliu nu guia hiaa gubee. 31 Gul bzal con gr disgust nu llan nu insult con gr didzab narnii t guc sa t, nu con gr llgab mal cuntr sal. 32 Gul guc shtuu sal nu gul gac t m pacnci; gul bn perdun sal ziqu bn Dios perdun ll. Bn m perdun ll purqu Cristo rac shtui ll.

372 l t ziqu shini m. 2 Gul guc shtuu sal ziqu guc shtuu Cristo l hiaa. Bn m intriegu mizm l m lu galguti por l hiaa. Gqui ziqu tubi llili nan guti lu bcugu, tubi ofrend nabquit lduu Dios. 3 Iurne l t na t shini Dios; por ni ad chu guqun shi nu ad chu tsanlddii tchi cus mal; ad chu guzbidii lduu ra cus sht gudchiliu. Ad rndii t cus ni t par ni tubi sa t gunidii shcuend ra cus r entr l t. 4 Ad ruaddzdii t ra cus nan run par gut lul, nil cus tunt, nil ra cus dzab naruadidz mn, purqu ad ruudii lduu Dios ra cus ni; sino ms bien gul guniin sal gr cus zaqu narun m par l hiaa. 5 Hia nan t ni tubi narqun ra naa nu ra naa narqun ra nguiu, nil tubi naruadidz didzab, nil el qu narzebi lduu p sht mn, ad npdii rall part cat rniba Cristo, cat Dios na Ry. Pues el qu narzebi lduu ra cus sht gudchiliu, quhnll duld idolatra; rnll adorar ra cus material, ld Disdii. 6 Ad rddii t lugar par rsigu sa t con didz tunt purqu zed gudchini cashtigu sht Dios guc ra nandii guzub diagu shtidz m. 7 Por ni ad rpdii t trat con ra mn narun ra duld ni. 8 Ants l t gubani t lu nacahi; ad guc badii t shtidz m per iurne bn t recibir llni sht Dad Dios. Gul guqureld ziqu mn nanap llni sht m lani lduu t. 9 L llni rsdchini cus zaqu

Lla run tucar guqureld shmn Dios

Por ni gul guaglagu ejempl sht Dios. Rac shtui

373 nu verd nu tubi vid nan tubld. gunii lduu t tsanald t tchi ra cus narsquit lduu Dios. 11 Ad gpdii t part con ra cus nanad rlluidii, ra cus narun mn lu nacahi. Ms bien gul gudildi ra mn narun duld ni. 12 Rtu lu hiaa guniaa shcuend ra cus mal naquhun mn lu nacahi. 13 Pues iur gr ra cus r cuezin lu llni, iurn rluaa bien clar lla nahin. Llni rzian guc grt ra cus ni. Llni sht Dios nap pudr pare gac cambi nguiu mal t gqui ziqu llni. 14 Por ni rnii Sagradas Escrituras: Gul gutts mbcald lu t, l t nanagasi. Gul bruu ladi ra mn naqureld lu nacahi, nu Cristo guzian lani lduu t. 15 Por ni gul gun bien mud nanabani t, lddii ziqu mn nanad gundii Dios, sino ziqu mn narias shtidz m. 16 Gul bn cumplir cus zaqu mientras nabani t purqu iurne nal duld quhun mn. 17 Ad gac t ziqu mn tunt nan gundii, sino gul gac t mn narac ba volunt sht Dios. 18 Ad rzuudchidii t purqu galzudchi guaa l t gabildi. Mejur gul bd permisi guniba Espritu Santo gudubi vid shtnl. 19 Gul biadidz lu los de ms sal con Salmo nu cant nu labans nanan lani lduu t. Gul bildi; gul bn alabar l Dios con gudubin lduu t. 20 Gul bd graci lu Dad Dios siempr por gr cus. Gul bd graci lu m en el nombre sht Jesucristo, Shlmaa.
10Gul

Efesios5
Vid sht nan cristiano

gac t muz par los de ms sal. Zni quhnl honrar Dad Jesucristo. 22 L t naa nan casad, gul bn rspti tsll ziqu quhnl rspti Dad Jess 23 purqu l nguiu na ziqu cabs sht tsli, ziqu Cristo na cabs sht grup sht shmn Dios. Cristo na m salvador sht shmn m nu l rai na ziqu tubi cuerp par l m. 24 Ziqu ra shmn Dios nap rall rspti par Cristo nu rzub diagu rai shtidz m, zni run tucar ra tsel nguiu gap rai rspti lu tsel rai. 25 L t nguiu casad, nap qu gac shtuu t tsll igual manr ziqu Cristo guc shtuu m shmn m nu bd m vid shtn m por l mn ni. 26 Zni bn m par gac ra mn ni sin duld, par guzun m alm sht rai por shtidz m nan ziqu galriub nis. 27 Guti m por ra shmn m t gun m presentar l rai delant mizm l m ziqu tubi lligunaa nan par gutsai, nasaa, limpi, sin ni tubi manch, ni tubi bshudi, bien hecho, nu gqui sul par tsli. Cagniaa shcuend grup sht shmn Dios. 28 Zni run tucar ra nguiu gac shtuu rall tsel rall, igual ziqu rac shtull mizm lll. El qu narac shtuu tsli de verd, ni rac shtuu el mizm li. 29 Pues ni tubi de l hiaa rna tush mizm l hiaa, sino qu rdnaa alimentar shcurpaa nu quhpaa mizm l hiaa. Pues Cristo quhun m lo mizm con

21Gul

Efesios5,6 shmn m 30 nan ziqu cuerp shthi. Na hiaa part sht cuerp shtn m. 31 Naescrit: Por ni l nguiu gusan ra shtad nguiu t par gutsai tsli; hia gurup rai na rai tubs. 32 Ni na tubi secret rub, per cagniaa lu t comparaciuni r quhun trat shcuend Cristo con grup sht shmn Dios. 33 Per comparaciuni r tambin run cuntien de qu cad tubi nguiu nap qu gac shtui tsli igual ziqu rac shtull mizm lll, nu run tucar ra naa gun rai rspti ra tsli. L t llgun, gul bzub diagu shtidz shtdl, purqu zni run tucar gun t ziqu shini Dios. Tubld nahin delant lu Dios. 2 Lniqu mandamient sht Dios nanap proms, rnii znd: Gul bn rspti shtdl nu shnal t par guquit ldul 3 nu gubnil zihani iz lu gudchiliu. 4 L t nanap shnil, ad rndiil trat mal con shnil par qu ad gulddii shnil; ms bien gul guniin l rall; gul bd cunseju zaqu t par ad gurudii rall shnez Dios. 5 L t nan muz, gul bzub diagu shtidz shlml lu gudchiliu r. Gul gap rspti par l rai nu gul gac t mn obedient ziqu si fur quhun t sirv lu Cristo. 6 Gul bn sirv bien lu rai gudubi tiemp, ld niasdii iur rna rai lu t, t par guan t bien con l rai si fur quhun t sirv lu Jesucristo. Gul bn

374 sirv con gudubin lduu t purqu zni rac shtuu Dios gun t. 7 Gul bn dchini con gudubin lduu t con lgr lani lduu t purqu zni rac shtuu Dios. Ad rndii t llgab sulamnt lu mn quhun t sirv. 8 Pues nan t cad tbiaa, ra muz nu ra lam, gudnaa recibir segn cus zaqu u cus mal naqudnaa. L Dad gunee narun tucar cad tbiaa. 9 L t lam, qugniaa lu t iurne; gul bn trat bien con ra muz. Gul gac m naduu lu ra muz shtn t; ad rushtidii t guc rall. Gul bsagn lduu t nap t tubs lam lu gubee. L Dad quhun m igual con gr mieti, ra nan run dchini nu ra nan rniba.

bchi, gul su firm lu shnez Dios. Na t unid con l m nu rd m fuers rub par l t. 11 Gul bd s par gugacu Dios l t ziqu suldad nanuaa guib t par gac t firm cuntr grt cus nan gugugu mdzab, 12 purqu ad qudldidiiaa con mn; ad ndii enemigu shtnaa ziqu mn sht gudchiliu sino enemigu shtnaa na ra fuers mal; ad chu rndii lhi. Quiere decir, ra autorid, ra narniba lu nacahi, ra zihani espritu mal nanap ms pudr qu l hiaa. 13 Por ni gul bn recibir gr fuers narnee Dios par l hiaa t gudnaa gan lu gr cus mal nazedn mdzab lu hiaa, per despus de td

10Iurne

Nadpaa fuers sht Dios par gudnaa gan lu gr enemigu

375 gr prb, todava zu t firm lu shnez m. 14 Gul gac firm iurne con verd cum ziqu tubi nallii lani. Gul gubani tubi vid tubld delant lu Dios; nahin ziqu vestid narun defender lduu suldad. 15 Gul bn preparar bien par guniin t mn dizaqu narsdchini paz entr Dios nu mn. Gul bnin ziqu suldad narun preparar iur ququll sabdull. 16 Per subr de ni, gul guald lduu t shtidz m. Fe sht t na ziqu defens nanuaa suldad. Fe gun gan gusald gr ra tentacin sht mdzab; na rahin ziqu flech nanuaa guii. 17 Gul gac t segur nasalvar t. Na ziqu tubi cascu guib nan canihap guc suldad, nu gul gunazi spad sht Espritu Santo. Spad ni na shtidz Dios. 18 Gul bn cumplir cunseju r mientras qugnab t lu Dios. Gul bn rugu lu Dios lo qu narac shtuu Espritu Santo. Nu gul gac nasini nu list sin qu ad chu guaz gutdii. Nu gul bn rugu lu m por gr ra shmn m. 19 Nu gul bn rugu

Efesios6 lu m por na t par guneeruu m ms llni nu valur t iur guniinuhia ra mn, gac ba rall dizaqu de qu nahin par mn narta gudubi gudchiliu. 20 Dios bsheld m na; por ni nana prsi iurne. Gul gunab lu m t par tsaglagu guniihia dizaqu. Zni run tucar gunihia sin qu ad rdzbdiaa.

l bchi narac shtuu hiaa, nu quhnll cumplir dchini sht Dad; li guaddzi lu t grt lo qu naguzaca, nu lla qurelda. 22 Qugshelda li lu t, t par gac ba t lla na shcuend naa nd nu par guniinhi l t gac t ms firm lu shnez Dios. 23 Rnaba de qu Dios Shtdaa nu l Jesucristo, Shlmaa, gni par cuedch lduu t nu par gac shtuu t sa t nu tsald lduu t didz sht m. 24 Nu rnaba lu m gun ldai m l t, grt narac shtuu l Dad Jesucristo de verd. Amn.

21Tquico

Rial cart con salud

Cart nabqu San Pablo par ra mn Filipenses

Pablo nu Timoteo, na naa sierv sht Cristo Jess. Ququ naa cart r nu qugsheld naa salud lu t naquereld gudchi Filipos, lu ra nabzun Dios alm sht rai. Ququ naa cart r lu t nan cabs sht shmn Dios nu lu t nan run compai l rai. 2 Gul bn recibir favur sht Dios nu gul cuedch lduu t por Dios Shtdaa, nu por Jesucristo Shlmaa.

Nan Pablo lachiguib; bqui cart lu ra mn sht Filipos

vs narnaba lu Dios el qu quhuna adorar, rda graci lu m por l t. Rquit lduaa iur ragn lduaa na t shmn m. 4 Siempr ruadidzna Dios con lgr lani lduaa; rnaba lu m por bien sht t. 5 Rniaa dushquilli Dios purqu junt qugdnaa dchini sht m. Quhun t compai na t par ruadidza dizaqu lu mn dizd primr dz nabini t dizaqu hasht iurne. 6 Iurne

3Cad

Gunab Pablo lu Dios por ra mn nariald ldui dizaqu

nahia segur de qu Dios, el qu naguzubl obr sht m lani lduu t, gun m cumplirin. Tsaglagu run m obr zaqu lani lduu t hasht iur Jesucristo guabr stubi. 7 Nazaqu riald lduaa zni de l t purqu nal rac shtuaa l t nu junt bdnaa dchini sht Dios. Bn t compai na iur nana lachiguib nu iur biadidza shtidz m nu iur bluahia lu ra mn dizaqu na verd. Junt bdnaa recibir bendicin nabnee m. 8 Dios nan de qu ruadidza verd; nal rac shtuaa l t igual cum Cirsto Jess rac shtuu m l t. Rac shtuaa gunahia lu t stubi vs ms. 9 Nu rnaba lu m gac shtuu t sa t ms cad dz. Nu rnaba lu m tsas t volunt sht m nu gap t mizm llgab con l m. 10 Zni gac ba t guad nan ms nazaqu gun t nu gap t tubi vid limpi sin duld nu ad chu b npdii par gunill guc t iurne, nil iur guabr Dad Jess de gubee. 11 Zni gun Jesucristo compai l t, t par guqureld t tubld delant lu m. Iur gun mn mud naqureld t, gun rall

376

377 alabar Dios; gunii rall llrub na pudr sht m. rac shtuaa de qu gac ba t gr ra cus nagudd con na, tubi bien nahin purqu msruu brts dizaqu sht Dios. 13 Brts shtidz m entr gr ra suldad hasht lu los de ms m gubiern. Rac ba rall de qu nana prsi purqu nahia shmn Jess. 14 Ms de ni, zihani ra shmn Jess iur gun rall resultad de qu nana prsi, riald lduu rall shtidz m ms, nu quadidzn rall sa rall shtidz Dios. Ad rdzbdii rall. 15 Verd na bld mn ruadidz rall dizaqu sht Jesucristo purqu nap rall galmbidi shchinia, tant mn na rai shmn Jess purqu biadidzna l rai. Rzebi lduu rall na. Sbld mn ruadidz rall shtidz m purqu na rall de acuerd con lo qu naquhuna. 16-17 Ra mn ni rac shtuu rall na. Nan rall nana prsi par guna defender dizaqu delant mn. Per ra nanap mbidi quhun rall predicar sul purqu ruu lduu rall hunur sht sa rall. Ad ruaddzdii rall tubld. Rac shtuu rall sac zihia ms nd lachiguib. 18 P rnihia de nd? Par na, si tal ruadidz rall dizaqu con bien llgab u si tal ruadidz rall dizaqu por mbidi, rquit lduaa. Nal rquit lduaa iur rac bahia ruadidz mn shtidz Cristo. 19 Per msruu rquit lduaa purqu con ayud sht Espritu Santo nabsheld Jesucristo, nu

Filipenses1 con oraciuni sht t gapa libert; guruaa lachiguib. 20 Nal rac shtuaa nu qubeza de qu nunqu guna tubi cus mal, no sea gut lua lu m. Gudubi tiemp rac shtuaa gapa valur t guadidza sin qu gudzbdiaa. Iurn si tal gubania u si tal gatia, gun mn pudr sht Cristo lani vid shtna nu gun mn honrar l m. 21 Cagniaa nd purqu si tal gubania, sul rac shtuaa guna honrar Cristo, nu iur gatia, mejur par na purqu guqureldna l m. 22 Si tal gunee m ms vid par na, tsaglagu guluahia dizaqu lu ra mn. Per iurne ad rac badiaa guad na gunazia; zuhia entr chup nez; gubania u gatia. 23 Nagan par na p gunazia; por tubi lad rac shtuaa gatia par guqurelda con Cristo; ni ms mejur par na. 24 Per stubi lad ms rquini tsaglagu gubania par bien sht t. 25 Napa segur de qu na volunt sht m guqurelda lu gudchiliu stup tiemp par guna compai l t, t tsald lduu t shtidz Dios ms nu par guquit lduu t. 26 Iur guabr gun t lua stubi, gud t graci lu Jesucristo por tant lgr nanap t por enseans nazed guniaa lu t. 27 Rquini gubani t ziqu mn sht Cristo, de acuerd con dizaqu sht m. Gul bn cumplirin si tal gun t lua stubi u ad gundii t lua. Rac shtuaa gudchini nutici de qu tsaglagu t firm shnez Dios, nu de qu unid na t con tubs llgab lani lduu t mientras ruadidz t

12Bchi,

Guqurelda sul por Jesucristo

Filipenses1,2 dizaqu lu ra mn. 28 Si tal ad rdzbdii t lu ra narun cuntr l t, gac ba rall de qu tsa rall lu cashtigu sht Dios, nu mizm tiemp gac ba rall de qu nasalvar t. Dios na el qu nagun ra cus r. 29 Ad rdzbdii t purqu bn m tubi favur nan guald lduu t shtidz m; nasalvar t. Nu stubi favur bn m nan sac zi t por l m. 30 Quhun mn cuntr l t igual manr ziqu bn rall cuntr na iur guqureldna l t. Hia gun t lla bn mn, nu rini t iurne quhun rall cuntr na stubi gudchi.

378 gudchiliu t gni sirv ziqu tubi muz. Gli cum tubi nguiu. 8 Iur bdchini m con cuerp sht nguiu, todava ms humild gqui. Gqui obedient; guc shtui gni cumplir volunt sht Shtdi. Bzub digui hasht gti lu cruz. 9 Por ni Dios bd ms hunur par shni; nap m ms hunur qu gr cus lu gudchiliu nu gubee. Bd m tubi l par shni nan ms rub entr gr nombre sht mieti. 10 Bn Dios zni t gr ra nanabani, lo qu nanan gubee nu lo qu nanan gudchiliu nu lo qu nanan lugar sht ra tgul, gr rall guzullibi rall lu Jesucristo. 11 Rac shtuu Dios gr mn gunii Jesucristo na Dad narniba t par Dios Padre gni recibir labans nu hunur sht gr mn.

Rquit lduu t purqu unid na t con Cristo. Quhun m compai l t, t ad ridii lduu t. Rac shtuu m l t. Qubezn Espritu Santo l t. Rac shtuu t sa t nu rgaa lduu t l rall. 2 Por ni gul bsquit lduu t na ms. Gul gap tubs llgab. Gul guc shtuu sal de verd. Gul guc unid. Gul gac t de acuerd. 3 Ad run narbdiil lu sal. Ad run nadchnidiil lu sal. Mejur gul gac humild nu gul bn trat sal manr mejur qu rnl trat mizm ll. 4 Ad rgulidiil ra cus nan bien par mizm ll sino gul gudili lo qu nan bien par sal. 5 Gul gap mizm llgab nagup Cristo Jess; gul bn ziqu bn m. 6 Aunqu Jesucristo na Dios, ad bzbidii ldi lugar sht Dios Padre 7 sino bsan Jess lugar sht hunur nu bdchni lu

Jesucristo bid ziqu mn humild

narac shtuaa, gul bzub diagu shtidza ziqu quhun t siempr. Bzub diagu t shtidza iur naguqureldna l t; iurne rquini ms gac t obedient mientras qurelda zitu par l t. Bn Dios salvar l t, t gun t cus zaqu. Gul gac mn narun cumplir purqu zni na volunt sht m. Nadzb si tal ad gndii t cumplir. 13 Rac run t volunt sht Dios purqu Dios na el qu naqugnee deseo zaqu par gun t cumplir, nu tambin qugnee m fuers par gun t cumplir volunt sht m. 14 Gul bn shchini m sin gunidiil cuntr sal; ad rdildi ddzdii t 15 t par ad chu

12Bchi

Ra nariald ldui Jess na rai ziqu llni

379 gunidii quhnl cus mal u ndiil verd. Na t shmn Dios; iurn nap qu guqureld t bien entr ra mn narianald tchi deseo mal nu rqudii gun rall cus zaqu. L t na t ziqu mbelguii narabts cat nams nacahi. Zni na t entr l rall mientras ruadidz t dizaqu lu ra mn. 16 Dizaqu ni rnee vid cubi. Si tal gun t nd, guquit lduaa iur guabr Jesucristo de gubee purqu guluaa de qu ad bndiaa dchini de bald entr l t. 17 Si tal gatia purqu biadidza dizaqu lu t, nahin cum ziqu l t bn t ofrecer mizm l t ziqu ofrend par l m nu gull rn shtna guc ofrend sht t. Pues si tal zni gac, guquit lduaa nu tsu lgr lduaa junt con l t por gr bendicin sht Dios. 18 Mizm manr run tucar guquit lduu t con na.

Filipenses2,3 shtuaa gushelda lll despus gac bahia lla guruu shcuenda. 24 Nu riald lduaa gun Dios tubi favur t gueld gunahia l t luegu. 25 Per mientras qubeza, rquini gushelda Epafrodito, bchaa, t gueld gunhi l t. Epafrodito bnll compai na lu dchini nu bn mn cuntr l naa. Primr bsheld t lll par zed gunall na. Bni compai na lu nicid nanapa. 26 Nal rac shtuu Epafrodito guabr gunall l t; rac ldull purqu bini t de qu guc llull. 27 Verd guc llull; mr nitill per Dios bgaa lduu m lll; bqull; nu bgaa lduu m na t ad gpdiaa ms galrzac zi. 28 Por ni nal rac shtuaa gushelda Epafrodito lu t par guquit lduu t iur gun t lhi stubi. Iurn guquit lduaa tambin. 29 Gul bn recibir lll con lgr lani lduu t nu gul bn honrar gr ra nan ziqu Epafrodito. 30 Hia niati Epafrodito lu dchini sht Jesucristo. Bdchbi vid shthi lu peligr iur bni dchini sht m, dchini nad gqudii nihun t con na.

tal Dad Jess gunee permisi, rac shtuaa gushelda Timoteo luegu par gued gunall l t. Iurn iur gudchini nutici de l t, guquit lduaa. 20 Ad npdiaa ni chu stubi nd ziqu Timoteo par gushelda lu t purqu sul Timoteo nap zihani amor par l t nu rac shtull tsaglagu t bien. 21 Pues los de ms rguili rall por bien sht rall; ad rndii rall import dchini sht Jesucristo. 22 Hia nan t lasac Timoteo par lu dchini. Lll bnll sirv lu Jesucristo con na igual ziqu tubi llgun quhnll dchini lu shtad llgun. 23 Rac

19Si

Timoteo nu Epafrodito

Iurne bchi, gul bquit lduu t purqu unid na t con Dad Jess. Ad riashqudii lduaa guquaa lu t mizm enseans nabluahia ants, t ad gusigudii mn l t. 2 Gul gup cuidad ra mn mal nanad gundii Dios, ra naziaglagu run par gac cumplir custumbr sht rall. Rnii rall rquini riugu part cuerp ziqu quhun ra

Tsaglaga delant

Filipenses3 mn israelit par gac mn limpi delant lu Dios. 3 L hiaa na hiaa limpi delant lu Dios, lddii l rall. Clar rluaa na hiaa shmn m purqu rdnaa adorar l m segn narnii Espritu Santo nu rquit lduu hiaa purqu na hiaa shmn Jess. Ad rialddii lduu hiaa gac salvraa por ra cus zaqu naqugdnaa. 4 Par mn narnii nasalvar rall por lo qu nabn rall, pues rniaa, bna ms cus qu l rall. Ni tubi chu nap ms rsun qu na par gnll confiar mizm lll. 5 Briugu part shcuerpa ziqu run mn israelit iur bdzagu llmal gula. Benjamn guc shtad guluhia. Ra shtada na m israelit nu biadidz rai diz hebreo. Guanalda tchi ly nanap mn israelit, igual ziqu quhun partid sht ra fariseo. 6 Por tant devociuni par religiuni nanapa, guzunalda ra nariald ldui shtidz Jesucristo. Bna cumplir ly tubi manr ecsact; ni tubi chu gundii cat bna fallar. 7 Ants guniaa gr ra cus ni lasac, per iurne rdhia cuend de qu ni tubin lasqudii par gac salvara. Sul Cristo rnee salvaciuni. 8 Ms qu ni ra cus nabna ants, na ziqu guilli narruld mn rua gudchi. Ms nasac gungu bahia l Cristo Jess, Shlama. Par guca shmn m, bsana gr ra cus sht gudchiliu; na rahin ziqu guilli nalasqudii. Tubs cus rac shtuaa, gac m Shlama de verd. 9 Rac shtuaa gaca unid con l m; gaca perdun, lddii purqu bna cumplir ly sht Moiss, sino purqu riald lduaa shtidz

380 Jesucristo. Run Dios recibir l hiaa cum ziqu mn nan tubld shcundi lu Dios sul si tal riald lduu hiaa shtidz m de verd. 10 Rac shtuaa gungu bahia l Cristo nu rac shtuaa gun m compai na t gapa mizm pudr nanap m iur guasht m ladi ra tgul. Nu rac shtuaa guna sufrir ziqu l m bn m sufrir. Nahia dispuest gatia ziqu guti m 11 t par tsashta ladi ra tgul igual ziqu guasht m ladi ra tgul.

qugnidiaa lu t de qu bna gan, de qu nahia m zaqu, per rac shtuaa tsaglaga delant par guna cumplir con gr narac shtuu m par na. Ni na narac shtuaa, purqu primr gudili Cristo Jess na par gaca shmn m. 13 Bchi, mizm na rniaa de qu ad bna gan gr lo qu narac shtuaa; tubs cus runa iurne; bald lduaa grt lo qu nabna ms ants nu ziaglaga par guna gan msruu cus zaqu sht Dios. Con gudubi fuers sht na, ziqu tubi narllun lu carrr, rac shtuaa gr lo qu nanap m par na. 14 Tsaglaga delant ziqu tubi narllun par guna gan premi nagunee Dios. Par ni gunab Dios na purqu nahia unid con Jesucristo. 15 Gr mn narac ba bien shtidz Dios, nap qu gun rall mizm llgab ziqu guniaa nd. Per si tal entr l t nan nguiu nanap stubi llgab, Dios guluai lll lo qu nan verd.

12Ad

Nap qu gcaa firm hasht lltim dz

381 cha gcaa firm nu gudnaa cumplir gr lo qu narias hiaa. 17 Bchi, gul gubani ziqu nabania. Gul gun manr nabani sa t, ra naquhun cumplir lo qu nabluaa naa. Gul cubnebi manr nanabani rai. 18 Gul bn narniaa purqu nan zihani narun cuntr Jess. Nabani rall manr narluaa de qu ad rialddii lduu rall Jess guti lu cruz. Hia guniaa lu t nd zihani vuelt nu rniaa lu t stubi vs ms hasht runa rniaa lu t. 19 Gabildi na fin sht ra mn ni. Qureld rall sulamnt par gun rall cumplir deseo mal sht rall. Ad rtdii lu rall por mal naquhun rall sino ms rquit lduu rall. Sul ra cus mal sht gudchiliu zianald rall tchi. 20 Per rniba Dios l hiaa dizd gubee. De gubee qubzaa Dad Jesucristo, el qu nagun salvar l hiaa t par gcaa ziqu l m. 21 Ra cuerp dbil nadpaa gun m cambi t par gaquin ziqu cuerp nanap m gubee. Gun mhin con mizm pudr nanap m par guniba m gr lo qu nanabani par guzub diagu rall shtdzi.

Filipenses3,4 rugu lu Evodia nu Sntique, cue t de acuerd purqu l t nap t mizm lam, Dad Jess. 3 Nu rnaba tubi favur lul, amigu, bn rugu lu ra naa r gac rall de acuerd purqu ants bn rall compai na par gurts dizaqu sht Jess entr mn sht gudchiliu. L rai con Clemente con los de ms nabn compai na, gr l rai naescrit lani libr sht registr nanap Dios. Gac salvar rai. 4 Gul bquit lduu t gudubi tiemp purqu na t shmn Dad Jess. Stubi guniaa lu t, gul bquit lduu t. 5 Gul gac mn pacnci t par gac ba mieti quhun t trat bien con sa t. L Dad Jess hia mr guabri lu gudchiliu stubi. 6 Ad ridii lduu t lu cus dur sino bn rugu lu Dios t gun m compai ll. Gul bd graci lu m; gul gunii lu m gr lo qu narac shtuu t. 7 Iurn gucuedch m lduu t. Llrub na m par gucuedch lduu ra mn; ni tubi chu rac ba mud nanap m par gucuedch m lduu mieti. Mizm paz ni gap lduu t con shgab t purqu na t unid con Cristo Jess.

16Sulamnt

2Runa

Por ni rniaa lu t bchi, nal rac shtuaa l t nu napa deseo gunahia lu t. Rquit lduaa con l t; na t ziqu tubi premi par na. Dchini nabna entr l t ad gqudiin de bald. Iurne gul su firm lu shnez Dad ziqu guniaa lu t, l t narac shtuaa.

Gul bagn lduu t l Dad Jess nu gul bquit lduu t

guniaa lu t ants tsal cart r, gul bn llgab lla gac t mn verd; gul bn llgab lo qu narun tucar rspti. Gul bn llgab lo qu nan tubld nu pur delant lu Dios; gul bn llgab lla gun t par gac shtuu mieti l t nu par gun rall honrar l t. Gul bn llgab lla

8Bchi,

Gul bn llgab nan zaqu

Filipenses4 gun t par gac t m zaqu, nu gul bn llgab por gr lo qu nalasac lu Dios; gul tsanald ra cus ni. 9 Gul bn gr lo qu nabluahia lu t, gr lo qu nabsd t, gr lo qu nabini t, gr lo qu nagun t bna. Iurn Dios narcuedch lduu hiaa cuezn m ll.

382 nan t mn sht Filipos, iur guzubl quadidza dizaqu, iur guqurelda Macedonia, sul l t bnee t ayud cahia iurn. Stubi grup nariald ldui dizaqu, bndii rall compai na aunqu gr rall bn rall recibir dizaqu naguniaa lu rall. 16 Mientras guqurelda Tesalnica, l t bsheld t ofrend par nicid shtna. Chup vuelt bsheld t ayud. 17 Ad rzbidii lduaa l dum, sino rac shtuaa de qu l t gun t recibir premi sht Dios. 18 Hia bna recibir ms lo qu rquinia; con ofrend nabsheld t con Epafrodito, napa sufsient. Npdiaa ms nicid. Lo qu nabsheld t, na ziqu tubi olor nashi, tubi ofrend par Dios; bcaa mhin nu rquit lduu m. 19 Dios rniba gr cus. Iurne gunee m caa t gr lo qu narun falt mientras cueznhi l t. Gudchini ra cus ni purqu unid na t con Cristo Jess. 20 Dios Shtdaa, cha gudnaa alabar l m iurne nu cat ndii fin. Amn.
15Hia

rquit lduaa purqu nahia unid con Jess nu rda graci lu Dad purqu rac shtuu t gun t compai na stubi vs ms aunqu hia ziaa llduni tiemp dizd bsheld t dum. Ad rnidiaa de qu bald lduu t gun t compai na, per rniaa ad ndii mud par gusheld t ayud. 11 Ad rnidiaa lu t nd purqu napa nicid nu rac shtuaa gun t compai na, purqu bluaa m na lla gaca cunform con lo qu nanapa; ridii lduaa. 12 Tubi tiemp guqurelda ziqu ra prubi; nitiqu ad p npdiaa; nu stubi vs guqurelda ziqu ricu. Pues nahia cunform gudubi tiemp; rdhia graci lu Dios si tal napa zihani cus u si tal ad b npdiaa. Rac rda graci lu m iur run falt naguha, igual ziqu iur napa hasht subr. 13 L Jesucristo cuezn na; por fuers narnee m runa vencer gr clas galrzac zi. 14 Per rniaa lu t, bn t bien iur bsheld t ayud purqu gupa nicid iurn.

10Nal

Ra mn Filipos bd ofrend par Pablo

part sht na, bn saludar gr ra grup sht shmn Cristo Jess nd. Gr ra shmn m nanan nd, rsheld rall salud par l t. 22 Los de ms nan riald ldui dizaqu, rsheld rall salud, especialmente ra mn naquhun ra dchini lidchi sht ry ruman. 23 Rnaba lu Dios, gun ldai Dad Jesucristo cad l t. Amn.

21Por

Rsheld Pablo salud par amigu shthi

Cart nabqu San Pablo lu ra Colosenses

Na Pablo nahia posht sht Cristo Jess purqu gudili m na. 2 Junt con bcha Timoteo ququaa cart r lu nan bzun Dios alm sht rai con ra bchi la sahia narun cumplir shtidz m, gr t naqureld gudchi Colosas. Gul bn recibir favur sht Dios nu gul cuedch lduu t por Dios, Shtdaa.

Ququ Pablo cart r lu ra colosenses

rd naa graci lu Dios nan Shtad Jesucristo, el qu narniba l hiaa. Iur rnab naa lu m por l t, rnii naa dushquilli Dios 4 purqu bini naa lla riald lduu t shtidz Jesucristo nu bini naa lla rac shtuu t bchi la sa t nan riald ldui dizaqu. 5 Qureld t zni purqu riald lduu t guqureldn t Jesucristo lu gubee. Esperans ni na ziqu tubi tesur nagutsau par l t. Por dizaqu nabini t ms ants, nan t nasalvar t. Guald lduu t dizaqu na verd. 6 L

3Siempr

Pablo rnab lu Dios por ra nariald ldui dizaqu

dizaqu nabini t rrtsin por gudubi nez sht gudchiliu, nu mn ziaglagu riald lduu rallin. Dizaqu quhunin cambi vid sht mn igual ziqu quhun dizaqu cambi vid sht t. Primr vs nabini t shtidz Dios, bd t cuend de qu verd rac shtuu m l t, de qu bn m favur t gac salvar t. 7 Bn t recibir dizaqu por Epafras, el qu nabluaa l t shtidz Jess. Nhi muz sht hiaa; rac shtuu hiaa li. Quhnll cumplir siempr lo qu narac shtuu Cristo. 8 Gunii Epafras lu naa de qu rac shtuu t gr ra shmn Dios por amor narnee Espritu Santo lani lduu t. 9 Por ni dizd bini naa de l t, ad bsndii naa guniin naa lu Dios por l t. Qugnab naa lu m de qu guluaa m l t volunt sht m, de qu gunee m llni par gac ba t p na mal nu p nan bien. Qugnab naa lu m tsas t nez zaqu por pudr sht Espritu Santo. 10 Qugnab naa lu m de qu conduct sht t gaquin bien lu Dad, de qu guquit lduu m con l t, nu de qu gap t

383

Colosenses1 resultad lu shchini m, nu de qu cad dz gap t ms llni sht Dios. 11 Qugnab naa lu m gac t mn fuert lu shnez m por mizm pudr nanap m. Llrub na pudr sht m. Zni gun t gan lu cus mal gudubi tiemp nu gap t pacnci nu guquit lduu t. 12 Nu rnab naa lu m de qu gud t graci lu Dad Dios purqu l m bnee derech par gudpaa lugar con los de ms mn santu cat qureld m lu llni. 13 Bl Dios l hiaa lu guiaa Satans cat rniball nu bz m l hiaa cat rniba shini m, Cristo. Nhi Ry. Nal rac shtuu Dios Padre shini m. 14 Por galguti sht Jess naperdun duld sht hiaa. Gudilli m por duld sht hiaa lu cruz; iurne nasalvraa.

384 nanabani u lo qu nanpdii vid purqu zni guc shtuu m. Rs m gr ra cus ni. 18 Jesucristo na cabs sht ra nariald ldui dizaqu, gr ra shmn m nan rd gr lugar; unid na rai con l m. Entr gr ra naguti, na m primr; galguti ad bndii gan lhi. Ndii chu stubi ziqu Jess; nap m ms pudr qu ra nan rniba. 19 L Dad Dios con gr pudr nanap m, guc shtui cueznhi lani shcuerp Jesucristo. 20 Por Jess guc shtuu Dios cuedch lduu mieti lu m; gac en paz gr cus nanan lu gubee nu lo qu nanan lu gudchiliu. Guc shtuu m gac unid mn con l m por galguti sht Jess lu cruz. Bn m t gac amigu ra mn con Dios. 21 Ants l t guc t enemigu sht Dios. Zitu guqureld t par l m; ad gun zqudii t lu m purqu guqureld t con mald. 22 Per iurne l t na t amigu sht Dios por lo qu nabn Jesucristo. Por galguti sht Jess lu cruz, bl m l t lu cashtigu narun tucar gun t recibir. Rac shtuu m gun m presentar l t lu Dios ziqu mn santu sin ni tubi cus mal. Zu t lu m sin ad chu gudchib demand cuntr l t. 23 Zni gac si tal tsaglagu tsald lduu t shtidz m nu si tal gac t firm lu shnez m. Gul gac ziqu tubi hiuu nan rzaa lu gu; ad chu guaz gutdii lu dizaqu narnii gubanin hiaa l m. Pues dizaqu ni hia brtsin por gudubi nez sht gudchiliu. Hia bini mn didz ni. Na Pablo nahia muz sht Dios; bsheld

chu rndii lu Dios Padre per bdchini m iur bdchini Cristo lu gudchiliu. Mizm Dios bluaalhi lu mn por Jesucristo nan igual ziqu Dios. Li nabani ms ants cuesht gudchiliu. 16 Bcuesht Cristo gr cus nanan gubee nu gudchiliu. Gr ra narniba ziqu ry nu autorid, gr ra nanan gubee nan rniba los de ms shi bcuesht Cristo tant narn hiaa lhi, tant chu rndii lhi. Gr cus nanabani, bntsau Jess t par gun rai sirv lu m. 17 L Jess nan m ants cuesht gr ra cus. Npdii m fin. Por pudr sht m lo qu nan lu gubee nu lo qu nan lu gudchiliu, gr cus lo qu

15Ad

Rbedch lduu hiaa por galguti sht Jess

385 m na ziqu ministr sht m par guadidza lu ra mn.


Pablo quhun sirv lu ra shmn Dios

Colosenses1,2 l t nu por gr ra naqureld gudchi Laodicea nu por gr ra nagundii lua. 2 Galrnii lduaa na znd; quhuna par gac rall firm lu shtidz m nu par gac shtuu rall sa rall ms. Rac shtuaa de qu tsas rall didz nad gundii mn guahiet, per iurne s, rias rall shtidz Dios nu rungu ba rall Cristo. Llrub na cus ni. 3 Por Cristo sulamnt gac ba mieti llni sht Dios. Por Cristo sulamnt tsas mieti verd nan ziqu cus nalasac. 4 Cagniaa lu t cus ni t par ni tubi ad chu cugudii l t con ra didz narluaa chul per fals nahin. 5 Pues aunqu nil ad zdiaa con l t, ragn lduaa l t. Nal rquit lduaa; nana unid na hiaa. Nana tsald lduu t shtidz Cristo con gudubin lduu t. Na t firm con fe sht t. 6 Bn t recibir Cristo Jess ziqu Dad sht t; por ni gul guqurldruu unid con l m. 7 Ziqu tubi hiagu nanap luchi zaqu u ziqu tubi hiuu nanap cimient fuert, gul gac firm lu shtidz m ziqu ms ants bsd t. Nu gul bd graci lu m gudubi tiemp; gul guniiruu dushquilli lu Dad.

rquit lduaa entr ra cus dur purqu ra cus dur naquhuna sufrir, na rahin sufrimient sht Jesucristo. Tsal sufrimient ni lani shcuerpa par bien sht ra nariald ldui shtidz Dios. Jess na cabs sht ra mn ni; na rai grup sht shmn Dios. 25 Nahia ministr sht m; gudili m na ziqu muz sht m par gac ba t ra dizaqu, nu nahia muz sht t par gurts dizaqu entr gr mn. 26 Iurne qugluaa m lu ra shmn m, lo qu ms ants nan nagachi. Ra mn, nil ra iangl ad guc badii rai secret narac ba hiaa iurne. 27 Guc shtuu m guluaa m lu shmn m de qu por dizaqu, ra mn nandii m israelit gac rall shini m, nu qugluaa m qubezn Cristo l rall. Por Cristo naqubezn l rall tsut rall lu gubee. Ni na favur rub nabn m. 28 L naa qugluaa naa shtidz Cristo nu qugtsb naa mn t gac rall firm lu shnez m. Qugluaa naa lu ra mn con llni sht Dios par tsas rall shtidz m. Rnii naa lu rall por gac unid rall con Cristo gac rall mn zaqu de verd sin ni tubi falt. 29 Quhuna shchini m con gudubi fuers narnee Cristo. Mizm l m rnee zihani pudr par tsaglaga lu shchini m t gac mn just delant lu Dios. Rac shtuaa gac ba t de qu nal quhuna dchini por

24Iurne

gap cuidad t ad chu cugudii l t nu tsanald t enseans sht rall. Cagluaa rall sulamnt con lo qu naral guc mn. Cagluaa rall didz fals nanpdii pudr de acuerd con custumbr nu creenci sht rall nan shgab nguiu. Ad npdii rall llni sht Cristo. 9 Dios gqui nguiu; l

8Gul

Vid cubi narnee Jess

Colosenses2 m Jesucristo. Gr pudr nu gr llni sht Dios nap Jesucristo, 10 nu l t rac ba t na t shini Dios. Por Jesucristo nap t mizm vid sht Dios; ad run fltdii. Na m primr entr gr ra nanap pudr nu entr gr ra espritu nan rniba. 11 Por Cristo na t limpi delant lu Dios. Bdchis m duld sht t. Gqudii t limpi por custumbr sht galriugu cuerp cum run mn israelit, sino Cristo bzunhi alm sht t. 12 Briub nis t; bgachin t Jesucristo nu zni guc resucitar t junt con l m purqu guald lduu t pudr sht Dios, el qu nabldisht l Jess ladi ra tgul. 13 Ants npdii t vid sht Dios, sino ziqu tgul guqureldn t duld; gadz duld lani lduu t, per iurne Dios bcuai l t junt con Cristo. Unid na hiaa con l m. Bn m perdun gr duld sht hiaa. 14 Btii Dios lo qu nan cuntr l hiaa, gr lo qu nabdnaa cuntr ly sht m. Ly ni bdchib demand cuntr l hiaa, per btii m gr demand ni por galguti sht Jess. Bd m fin gr demand iur guti Jess lu cruz. 15 Cristo bn gan lu gr nanap pudr nu lu gr el qu narniba. Biaa m ra narniba ziqu nari tubi prsi; ziaz rall lu desfil par gun mieti bn m gan lu rall. Iur guti m lu cruz, bn m gan lu pudr sht rall.

386 qu naruu t. Ad chu gndii juzgu l t por custumbr sht lan, si tal quhun t cumplir u ad quhndii t cumplir. Ad chu gndii juzgu l t por lo qu naquhnl ra dz narzii lduu mn u ra dz delicad sht lan. 17 Gr ra cus r na ziqu tubi figur sht nan gudchini despus, u sea Cristo. 18 Ad rsndii t ni tubi chu gudchis premi narac shtuu Dios gap t. Si tal gunii mn lu t nap qu gun t adorar ra iangl u tal gunii rall nap qu cubnebi t shtidz ra iangl, ad tsalddii lduu t shtidz rall. Gr mn ni riut rall cus ad gundii rall. Run nadchini rall. Rianald rall tchi llgab mal; riald lduu rall cus nanpdii ni tubi prb. 19 Ad rianlddii rall shnez Cristo con fe nan firm. L m na m cabs sht shmn m. Por l m gr ra nan riald ldui de verd, na rai ziqu part sht cuerp; nap rai vid; run alimentar rai por l m; riarub rai por pudr sht m. Nd zed de Dios. 20 Guti t junt con Cristo; bn m par ad gnruudii t duld. Por ni pziel qureld t ziqu los de ms mn sht gudchiliu? Pziel rianald t tchi ra custumbr nu rgl sht nguiu? 21 Rnii mn: Ad rglddiil nd u rnii rall: Ad gudiil nd u Ad rnzidiil nd. 22 Grt ra rgl r nap qu tsal, igual cum los de ms cus tsal rahin. Rgl ni nad ms na rahin enseans nu ly sht mn. 23 Verd rluaa ra rgl r ziqu cus zaqu

ni ad chu gun juzgu l t por lo qu naru t u lo

16Por

Gul guc shtuu lo qu nan lu gubee

387 purqu el qu narianald tchi cus ni, quzac zill el mizm lll. Voluntariamente quhnll cumplir con zihani devociuni. Rluaa rall ziqu mn narun cumplir cus dur, per grt ra custumbr r npdiin pudr par guzal deseo mal nanan lani lduu mn. Iurn rniaa lu t, guc resucitar t junt con Cristo. Iurne gul gudili lo qu nan zed de Dios cat qubez Jesucristo lad ldi sht m. 2 Gul tsanald ra deseo sht m, lddii ra deseo mal sht mn 3 purqu guti t par cus sht gudchiliu; nabanin t Cristo nu l m nabanin m Dios. Vid cubi nanap t na ziqu cus nagachi; nap thin por Cristo. 4 Nadpaa vid verdadr por Cristo. Iur l m guabri lu gudchiliu stubi, guzi hiaa par guqureldn hiaa l m cat ndii fin, cat nan pudr nu llni sht m.

Colosenses2,3 rniaa lu t, gul bsan gr duld. Ad rddiil lugar ldagu llan lani ldul. Ad chu gulddii lu shi. Ad rndiil vengar. Ad rnii gudzdiil guc sal. Ad chu gunidii didz dzab. 9 Ad chu gunidii bishi lu shi. Gul bdchis gr ra cus ni purqu hia bsan t mud nanabani t ants con gr mald. 10 Na t mn cubi por pudr sht m. Dz con dz rcubi shgab t con llni sht m; quac cambi t hasht gac t ziqu el qu nabd vid cubi par l t. 11 Pues lu Dad Dios sul Cristo nasac. Ad rndii import si tal nal m israelit u ad ndiil m israelit. Ad rndii m cas si briugu cuerp shtnl u ad brigudiin, u si nal m zitu u si tal nal bajo ord sht stubi mn, u si tal npl libert. Tubs cus nasac nan si tal rungu bal Cristo. 12 Rac shtuu Dios l t nu gul m l t par gac t mn santu delant lu m. Por ni ziqu racu mn con shab cubi, gul gac mn nargaa lduu shi; gul gac mn humild nu pacnci. Gul gac mn zaqu lu sa t. Gul bn sirv lu rall. 13 Ad riddii t con mud nanabani sal, sino bn perdun lll aunqu rdchbll demand cuntr ll. Nap qu gnl perdun sal igual manr ziqu Dios bn perdun ll. 14 Ms de ni gul gap llrub amor, purqu rquini gac shtuu sal par gac t unid nu par guqureldn t sin dishibi. 15 Gul bd s cuedch Dad Jess lduu t; par ni gul m l t par gac t mn

ni gul gudini gr cus mal lani lduu t. Ad chu gpdii stubi naa, sul tsli. Gul bsan gr cus mal nanad rlluidii. Ad tsaglgudii t cus dzab ziqu mal deseo nanan lani lduu t. Ad rzbidii lduu t ra cus sht gudchiliu purqu ni na idolatra; quhnl adorar ra cus sht gudchiliu. 6 Por gr ra cus ni naquhun mn nanad rzub digudii shtidz m, gusheld m cashtigu dush guc rall. 7 L t bn t gr ra cus r iur guqureld t ziqu ra nad gundii Dios 8 per

5Por

Vid cubi

Colosenses3,4 unid ziqu cuerp nanpdii narun molest. Nu gul bd graci lu m gudubi tiemp. 16 Gul bd s t guniba dizaqu sht Cristo entr l t mientras qugluaa t sa t, mientras quniin t sa t con llni sht Dios. Nu gul bildi lu Dios gr clas cant nan labans par Dios. Gul bildi lu m con gudubin lduu t. Gul bd graci lu m. 17 Cualquier cus narun t u lo qu narnii t, gul bnin sul par gun mn alabar Dad Jess nu gul bd graci lu Dios, Shtdaa, por l sht shini m.

388 gunee m tubi herenci ziqu premi caa t purqu quhun t sirv lhi. 25 Per el qu narun mal, ni gnll recibir pagu mal por lo qu naquhnll purqu lu Dios gr hiaa na igual. Gun m trat igual gr mn. L t lam, gul guc t mn zaqu lu narun dchini. Gul bn trat bien l rall purqu nan t lam sht t, qubzi gubee. 2 Gul tsaglagu guniin Dios nu gul cue nasini. Gul bd graci lu Dios. 3 Gul gunab lu m por l naa nd t par gunee m permisi lu naa par guadidz naa dizaqu. Gul gunab lu m t par gac guluaa naa lu mn lo qu ad gundii, de qu sul Cristo nap pudr par gun m salvar mieti. Por dizaqu r nana prsi nd. 4 Gul gunab lu m par gun m compai na par guluahia dizaqu tubi manr clar purqu zni run tucar. 5 Gul guqureld zaqu lu ra nad rialddii ldui shtidz Jess. Gul bn provch bien gudubi tiemp par gnl bien delant lu rall. 6 Ziqu iur ria zed guc cumid par gapin sabor, gul bsan de qu didz sht t gaquin nazaqu, lddii didz dzab. Iurn gac ba t lla mud guadidzn t sa t.

t tsel nguiu, gul bzub diagu shtidz tsll purqu ni na narun tucar gun t ziqu shmn Dad Jess. 19 L t nguiu, gul guc shtuu tsll; ad run nadshdii lu tsll. 20 L t llgun, gul bzub diagu shtidz shtad t gudubi tiemp purqu ni na lo qu naruu lduu Dios. 21 Dad nanap shini, gul gap vid zaqu delant lu shnil t ad tsashqudii lduu llgun lu shnez Dios. 22 L t narun sirv lu lam, gul bzub diagu didz sht lam, ld niasdii iur l lam rna lu t, sino gul bn sirv lu rall gudubin ldul. Nap qu guan t bien lu lam purqu zni guluaa de qu quhun t rspti Dios de verd. 23 Cualquier dchini naquhun t, gul bnin con gudubin ldul purqu quhun t sirv lu Dios, ld niasdii lu mn. 24 Nan t de qu l Dad

18L

Lo qu narun tucar gun ra shmn Dios

nan bchi narac shtuu hiaa, gunill lu t cuend sht na. Tquico nall el qu narun compai na lu shchini m. Nall tubi servidor zaqu sht Dad Jess. 8 Gunii Tquico lu t lla na naa nd.

7Tquico

Lltim salud nabsheld Pablo

389 Qugshelda li par guniinull l t par gap t ms nimo lu shnez m; su t ms firm lu shnez Dios. 9 Nu gushelda Onsimo; gnll compai Tquico. Onsimo na m ladz t nu nhi servidor zaqu sht Jess. Nal rac shtuu hiaa li. Guadidz rai lo qu nan zuzac na nd. 10 Aristarco el qu nanan lachiguib con na, qugshldll salud con Marcos, shprimi Bernab. L t nap t ord sht shcuend Marcos. Si tal tsagunll visitar l t, gul bn recibir li con bien. 11 Tambin Jess nanap stubi lhi, Justo, qugshldll salud par l t. Entr gr ra mn israelit nan shmn Jess, Aristarco, Marcos, nu Justo, na rai lniqu nabn compai na par guadidza shtidz Dios, didz narnii lla tsut mn cat rniba Dios. L rai de vr nal bn rai compai na. 12 Epafras zac nall m ladz t; qugshldll salud. Nhi servidor sht Jesucristo nu rni rugu lu Dios siempr por l t

Colosenses4 par gac t firm lu shnez m nu qugnbll lu m con gudubin ldull de qu gac ba t volunt sht m. Qugnbll gun t cumplirin. 13 Nahia testigu de qu Epafras nal bnll dchini par bien sht t nu zac par bien sht ra mn naqureld gudchi Laodicea nu Hierpolis. 14 Lucas l ductur narac shtuu hiaa, con Demas, rsheld rai salud par l t. 15 Gul bn saludar ra nariald ldui Jess, ra naqureld gudchi Laodicea. Nu zac gul bn saludar Ninfas con gr ra nard ldchi. 16 Despus de guld t cart r, gul bsheld mizm cart par ra shmn Dios naqureld Laodicea. Nu gul bildi cart nabshelda lu ra mn ni. 17 Gunii lu Arquipo didz r: Bn cumplir dchini nabnee Dad par gnl. Ad gac nabchidiil lu volunt sht m. 18 Na Pablo ququaa tubi salud par l t con prupi guiahia. Gul bsagn lduu t con oraciuni sht t nana prsi. Dios gun ldai m l t. Amn.

Primer cart nabqu San Pablo lu ra Tesalonicenses


Bqu Pablo tubi cart lu grup sht shmn Dios naqureld gudchi Tesalnica

Na Pablo ququaa cart r con Silvano nu Timoteo lu ra grup sht shmn Dios, ra naqureld gudchi Tesalnica. Dios Shtdaa con Jesucristo Shlmaa gudili l t; na t shmn m. Rnaba lu Dios Padre nu lu Dad Jesucristo gun m llrub favur par l t, nu rnaba lu m gun m compai l t, t cuedch lduu t.
Rna ra mn lla zianald ra m Tesalnica shnez m

ruadidzn naa Dios, siempr rnab naa lu m por l t. Siempr rd naa graci lu m por l t. 3 Ragn lduu naa l t iur rnab naa lu Shtdaa Dios por l t. Ragn lduu naa de qu demasiad riald lduu t Dios nu ragn lduu naa tsaglagu gun t shchini m con gudubin lduu t. Nal rac shtuu t l m, nu zugaa t firm shnez m purqu qubez t tiemp nagudchini Dad Jesucristo stubi

2Iur

vuelt lu gudchiliu. 4 Rniaa lu t, bchi la sa hiaa, nan naa rac shtuu Dios l t nu gul m l t par gac t shmn m. 5 Pues dz ni biadidz naa lu t dizaqu, bed gunii naa con pudr sht Espritu Santo, ld niasdii con didz nadiaa naa. Bdchini naa lu t purqu nan naa ra didz r nahin verd sht Dios. Nu mizm l t rd t cuend lla blezn naa l t par bien sht t purqu rac shtuu naa l t. 6 Rgubnebi t ziqu dzudn naa nu rgubnebi t lo qu nabn Dad Jess. Iur guald lduu t dizaqu, demasiad rquit lduu t purqu qubezn t Espritu Santo lani lduu t. Guc t shmn Jess per mizm tiemp guzunald mn l t demasiad. 7 Ra mn nariald ldui dizaqu regiuni Macedonia nu Acaya, gun rall lla mud qureld t; na t ejempl par l rai. 8 Guagluaa t dizaqu sht Dad Jess l ra mn, ld nitiqu ra naqureld Macedonia nu Acaya sino qu lu gr ra naqureld alrededur ra regiuni r. Por ni ad rqunidii p gunii naa de l t lu ra mn

390

391 purqu nan rall lla nabani t. 9 Lo mizm l rall ruadidz rall mud nabn t recibir l naa dz nabid gun naa l t. Ruadidz rall lla bsan t dolo sht t par guanald t shnez Dios, m nanabani. Luegu guzubl bzub diagu t shtidz Dios verdadr. 10 Nu ruadidz rall lla qubez t Jess, shini Dios. Qubez t dz guabr m de gubee, lo mizm Jess nabldisht Dios ladi ra tgul. Jess ni gun m salvar l hiaa lu cashtigu dush nagusheld Dios par ra mn sht gudchiliu.

1 Tesalonicenses1,2 dizaqu lu ra mn nitiqu par gac shtuu rall l naa sino qu dzudn naa shchini Dios, el qu narniba l naa. Dios na testigu de qu verd na llgab sht naa. 5 Cum ziqu nan t nunqu ad bluadii naa l t con didz chul naruadidz ra mn sht gudchiliu, nu ad bluadii naa l t con protst par nadchis naa shtum t. Dios nan m gr ra didz r nahin verd, gr didz narnii naa lu t. 6 Nunqu ad rgulidii naa par gac naa m rub lu ra mn, nil l t, nu nil ra naqureld ra stubi lad, per ziqu muz sht Jess nan naa, nap naa derech par nianab naa lu t ra cus narquini naa per ad chu bndiin. 7 Mejur bdn naduu naa lu t ziqu tubi naa narac shtuu ra shni. 8 Tant rac shtuu naa l t, bed gunii naa dizaqu sht Dios lu t nu bdn naa sirv lu t purqu llrub carii nadap naa par l t. 9 Gu ragn lduu t bchi la sa hiaa, lla bdn naa dchini hasht bdzagu naa par gudili naa nagudu naa? Dz ni bed gunii naa dizaqu sht Dios lu t. Bdn naa dchini dz la guel par ad p gunbdii naa lu t. 10 L t nan riald lduu dizaqu, nan t nu rna Dios lla guqureldn naa l t. Guqureld zaqu naa con l t sin ni tubi llgab mal. Ad gundii t bdn naa duld iurn purqu vid sht naa limpi nahin delant lu Dios. 11 Cad l t nan t lla mud biadidzn naa l t lla

Mizm l t bchi la sa hiaa, nan t dz nabed gun naa l t, ad gqudiin sin resultad. 2 Bien nan t guzunald ra mn l naa gudchi Filipos ants bdchini naa Tesalnica. Gunii guidz ra mn l naa nu bqu hiagu rall l naa, per Dios bn compai l naa. Con gudubin lduu naa biadidz naa ra dizaqu lu gr t. Ad bdzbdii naa aunqu nal guzunald ra mn l naa. 3 Ad bsigudii naa l t purqu ra didz nabluaa naa l t nahin verd. Guqureld zaqu naa con l t, lddii con ra llgab mal. Bed gunii naa lu t par tsanald t nez zaqu sht Dios. 4 Iur bdd naa lu prb sht Dios, bn m incargu l naa ra dizaqu sht m nagun salvar l hiaa. Zni riagnii naa shtidz m lu ra mn. Ad riagnii naa

Mud nabn Pablo dchini gudchi Tesalnica

1 Tesalonicenses2,3 gun t. Guniin naa l t cad tubi t cum ziqu rniin shtad llgun l llgun. 12 Gunii naa lu t con gudubin lduu naa; bnee naa cunseju par gubani t tubi vid nan ruu lduu Dios. Gunab Dios l t par tsut t lugar cat rniba m, cat nan pudr nu llni sht m. 13 Tambin rd naa graci lu m gudubi tiemp purqu dz ni, bqu diagu t dizaqu sht Dios. Tiemp nabed gunii naa lu t, bn t recibirin ziqu l m nianii m lu t. Ad bndii t recibirin ziqu didz pruchi, purqu de verd na rahin dizaqu sht Dios narun cambi vid sht t. 14 Pues rniaa lu t bchi la sa hiaa, dz ni guzunald ra mn ladz t l t, gulubnebi t ziqu bn ra shmn Dad Jess nanar Judea. Ra m israelit guzunald rall l ra grup sht shmn Dios, nu ra m ladz t guzunald rall l t purqu riald lduu t dizaqu. 15 Ra m israelit gudini rall l Dad Jess nu gudini rall ra nabiadidz shtidz Dios lu rall. Mizm manr bqu guiaa rall shtidz naa. Ad qureld zqudii rall delant lu Dios. Rld rall nu rzu rall lu gr mn. 16 Nu ad gundii rall niagnii naa dizaqu lu ra mn nandii m israelit par gac salvar rall. Por lo qu naquhun rall, ziarub ra duld sht rall. Iurne bdchini cashtigu dush sht Dios guc rall par siempr.

392 naa lu t tubi tiemp, masi ad chu rndii lu t, per siempr nan t lani lduu naa. Nu llrub gan gup naa par gun naa lu t stubi. 18 Guc lduu naa nadp naa masi nias sul Pablo. Guadzagu vuelt guc lduaa nid guna visitar l t per cad vuelt narac shtuaa nelda, mdzab Satans guzull lua par ad blddiaa. 19 Dz naguid Dad Jess stubi vuelt, zugaa t lu m; guquit lduu naa con l t iurn. Nadap naa llrub confians l t. Chu gun lgr lduu naa iur gudchini m? pues mizm l t gun lgr t lduu naa dz ni. 20 Rbedch lduu naa con l t nu zihani mn rnii zaqu rall de l naa purqu na t shmn Dios. Iurn hiad biadiiruu lduu naa sin qu ad nian naa lla nabani t ngali; bdn naa llgab, mejur gudan naa ls naa Atenas 2 par gusheld naa Timoteo; guid gunhi l t. Timoteo nhi bchi la sa hiaa. Bsheld naa Timoteo; bid gulli tubi nutici sht t lla qureld t ngali. Timoteo nhi tubi muz sht Dios nabn dchini con l naa iur biagnii naa dizaqu sht Jesucristo lu ra mn. Bsheld naa li par guniinhi l t par tsaglagu t ms firm shnez Dios 3 nu par ni tubi t ad gudzbdii nu nil guaz gutdii t shnez m iur rzunald mn l t. Bien nan t de qu gr ra shmn Jess na rall designad par ra cus dur r. 4 Dz nian guqureldn naa l t, gunii naa lu t de qu

part sht naa rniaa lu t bchi la sa hiaa, dz nagunitil

17Por

Rac shtuu Pablo tsagnhi m Tesalnica stubi vuelt

393 zunald ra mn l hiaa. Zni guc cum ziqu nan t. 5 Por ni hiad biadii lduaa; bshelda Timoteo par bid gunhi l t, gu nian canald t shnez Dios. Purqu bdzb naa niasini mdzab l t nez mal. Iurn ad p resultad nanee shchini Dios nabdn naa ladz t. 6 Per hia bagr Timoteo de Tesalnica. Bed gunhi ra nutici zaqu lla nabani t nu nian riald lduu t dizaqu nu nian rac shtuu sa t. Biadidz Timoteo nian ragn lduu t l naa nu nian rac shtuu t l naa. Rni nap t llrub deseo de qu guabr gun lul sa hiaa stubi vuelt, igual ziqu rac shtuu naa gun naa lu t. 7 Por gr nagunii Timoteo lu naa de l t bchi, nal rquit lduu naa. Masi rldn mn l naa nu rzunald rall l naa, rbedch lduu naa purqu nian ziaglagu t firm lu shnez Dios. 8 Iur bini naa de qu nian zu t firm lu dizaqu sht Dad Jess, nahin ziqu vid cubi par l naa. 9 Ad rdzldii naa guad graci gud naa lu Dios por l t, tant rquit lduu naa; bini naa nagunii Timoteo de l t. 10 Dz la guel rnab naa lu Dios, gunee m permisi l naa par guid gun naa l t par guluaa naa l t narun falt tsas t. 11 Rnab naa lu Dios Padre, Shtdaa nu lu Dad Jesucristo Shlmaa de qu gun m compai l naa par gac gudp gun naa lu t. 12 Nu rnab naa lu m gun m compai l t par ms gac shturuu t sa t, nu

1 Tesalonicenses3,4 tsarbruu carii nanap t con sa t con gr mn, igual ziqu l naa rac shtuu naa l t. 13 Rac shtuu naa gun m compai l t par su t firm shnez m. Rac shtuu naa cuez t limpi delant lu Dios, Shtdaa, dz gudchini Dad Jess con gr ra tgul naguald lduu dizaqu sht m.

Iurne rniaa lu t bchi la sa hiaa, bluaa naa l t lla mud narac shtuu Dios gubani t nu nan naa zni nabani t. Ziqu muz sht Dad Jess, rdn naa rugu lu t nu rniin naa l t de qu tsaglagu gubani t mud narac shtuu Dios. Znis tsaglagu gun t. 2 Hia nan t lla gunii naa lu t ra ldai sht Dad Jess purqu bsheld m l naa guniin naa l t. 3 Mud narac shtuu Dios gubani t nahin, gun t intriegu mizm l t lu Dios. Gubani t nitiqu par l m; ad chu guqundii tsel shi. 4 Cad nguiu nanap tsli gac ball de qu rac shtuu Dios gubani zaqu rall con tslll. Gac shtull tslll nu gnll honrar tslll. 5 Ad gnll ziqu run ra mn nanad gundii Dios. Nap rall mal llgab. Rac shtuu rall gun rall cumplir deseo mal nanan lani lduu rall. 6 Ad gun t duld r con tsel sa t; ad gun t ofender sal purqu Dad Dios gud m tubi cashtigu dush par ra narun duld r. Hia gunii naa lu t nu biadidz naa lu t shcuend ra

Mud narac shtuu Dios gubani mieti

1 Tesalonicenses4,5 cus ni. 7 Dios gunab l hiaa par gubani hiaa sin duld delant lu m par gudpaa tubi vid limpi lu m. 8 Bsheld Dios l Espritu Santo par cueznhi l hiaa. El qu narzub digudii didz r, quhnll menos l Dios, ld niasdii l naa. 9 Hiad rqunidii guquaa lu t par gac shtuu sa t purqu lo mizm Dios bluaa l t lla gac shtuu sa t. 10 Nu zni rac shtuu t gr shmn Jess naqureld Macedonia. Per rdn naa rugu l t, ra bchi la sa hiaa, gul guarub carii nanap t con sa t. 11 Gul gunii lduu t gubani zaqu t, ad p dishibi. Gul gunii lduu t gun t dchini. Zni gunii naa lu t ants. 12 Gul bnin par gunii zaqu ra mn nanad rialddii lduu dizaqu; ad guldn rall l t sino gunii rall bien de l t. Zni ad p gun falt par l t.

394 m, ad chu quibldii lu ra naguti par tsepi gubee 16 purqu dz ni, guini ra mn tubi voz ziqu sht ry. Guini rall voz sht tubi iangl principal nu guld iangl trompet sht Dios. Iurn zed gudchini Dad Jess de gubee. Primr tsasht ra tgul naguald ldui dizaqu. 17 Iurn gr ra shmn Jess nanabani lu gudchiliu junt con ra naguasht ladi ra tgul, guldis m l rai lu gudchiliu par gui hiaa lani shcahi. Guiagtsagul hiaa l Dad Jess iurn. Zni gulezn hiaa l m par siempr. 18 Zni gaquin, por ni gul guadidzn sal didz r t par guquit lduu rall nu tsald lduu rall ms. Rquaa lu t bchi la sahia, de qu ad rqunidii gac ba hiaa p dz, nil ca iur gudchini Dad Jess 2 purqu bien nan hiaa gudchini m dz ra mn ad rzu nasnidii rall, igual ziqu rdchini nguban guel. Zni gudchini Dad Jess dz ad p llgab run ra mn. 3 Dz l mn cagnii: Hia gr bac dchi lu gudchiliu. Hia segur nabani zcaa. Dz ni de repnt gudchini Jess ziqu rnazi dulur ra naa nanuaa shni. Zni gudchini m par guzal m gudchiliu nu ad chu mn ldaa lu cashtigu r. 4 Per l t bchi la sahia, hia nan llni guc t, t ad gudchini dz ni guc t ziqu rdchini tubi nguban terciuni. 5 Gr hiaa nan llni lani gucaa nu rd hiaa cuend ra cus narnii Dios. Hiad nacahi lani gucaa nu hiad rzdii hiaa ziqu rz ra m guel. 6 Por ni hiad chu gndii duld ziqu duld narun ra mn

lu t bchi, rac shtuu naa gac ba t p gac con ra tgul par ad tsdii lduu t trist ziqu nan lduu ra narnii iur rati ra sa rall, hiad gubrdii gun lul sa rall stubi vuelt. 14 Ziqu riald lduu hiaa de qu Jess guti nu guasht m ladi ra tgul, zni riald lduu hiaa dz gusheld Dios l Jess stubi vuelt lu gudchiliu, gudchinin m gr tgul naguald ldui dizaqu sht m. 15 Por ni rniaa lu t ra didz sht Dad Jess. L hiaa ra naguan gubani hasht dz nagudchini

13Rniaa

Dz guid Jess gudchiliu stubi vuelt

395 nanad gundii Dios, sino qu gudz nasini hiaa nu guagn lduu hiaa de qu juici sht Dios nap qu gudchini. 7 Ra narun duld ad rddiill cuend de qu mizm l rall rguili rall cashtigu sht Dios par l rall. Na rall ziqu ra nargasi guel nu ziqu ra narzuudchi. Ad rddii rall cuend p quhun rall. 8 Per l hiaa nabani zcaa delant lu Dios. Gudz sini hiaa par ad gusnidii mdzab l hiaa lu duld. Tubi suldad rcull con guib nashbll nu rzbll casco par rnll defender cuerp shtnll iur rdildi rall. Igual l hiaa nap qu gudnaa defender l hiaa lu Satans. Tsald lduu hiaa shtidz Dios de qu gun m salvar l hiaa. Gac shtuu hiaa l m par ad gndii Satans gan gusigull l hiaa. 9 Ad gudlidii Dios l hiaa par gun m cashtigu l hiaa sino qu par gunee m vid sin fin. Rzlaadchi m vid par l hiaa purqu hia gudilli Dad Jesucristo cuend sht hiaa. 10 Guti m lu cruz por l hiaa par gudpaa vid con l m lani gubee. Si tal nian nabani hiaa u hia guti hiaa gubani hiaa con l m. 11 Por ni tsaglagu guniin t ra sa t con dizaqu r par su rall firm lu shnez m.

1 Tesalonicenses5 gac shtuu t l rall purqu gudili m l rall par shchini m. Gul guqureld zaqu; ad p dishibi run t. 14 Tambin rniaa lu t ziqu bchi la sahia, gul guniin lu ra mn nandii gun dchini. Gul bn animar l narun falt tsald ldui dizaqu. Gul bn compai naladi su firm lu shtidz m. Ad tsashqudii lduu t con ra sa t. 15 Gul gun, ad ndii bien gun t vengar tubi sa t. Ad rgdii t galguez. Mejur gudili lla gun t bien con gr ra sa t nu con gr mn lani gudchiliu. 16 Gudubi tiemp gul bquit lduu t. 17 Tsaglagu guadidzn t Dios nu gul gunab lu m gudubi tiemp. 18 Gr lo qu nacazac t, gul bd graci lu m purqu ni na volunt sht m gun t. L ni na volunt sht m par grt nariald ldui dizaqu sht Jesucristo. 19 Ad rcuzdii t shchini Espritu Santo. 20 Ad rqu guiadii t dizaqu narnii mn lu t por pudr sht Dios. 21 Iur zed gunii tubi nguiu tubi didz lu t, gul bsdin gu nahin dizaqu sht Dios. Tal nahin shtidz Dios, gul bannuhin per si tal ad ndiin shtidz Dios, ad ran gundii thin. 22 Gul bsan gr cus mal. 23 Rnab naa lu Dios narcuedch lani lduu hiaa, gun m compai l t par gun t cumplir gr narac shtuu m. Gac t nitiqu shmn m. Rnaba lu m t guzun m alm sht t nu espritu sht t. Gun Dios compai l t par ad gun dchini t cuerp

bchi la sahia rniaa lu t, gul bzub diagu shtidz ra naquhun shchini Dios entr l t, ra nan cabs grup sht t. 13 Nap qu gun t rspti nu

12Ziqu

Rniin Pablo lu ra nariald ldui dizaqu

1 Tesalonicenses5 sht t lu cus mal. Guan t limpi sin duld dz nagudchini Dad Jesucristo. 24 Dios gudili l t par gac t shmn m. Ad rndii m cambi shtidz m. Guld m iur rnii m lu t; gun m cumplir gr cus r.

396 bn saludar gr ra nariald ldui dizaqu ngali con tubi abras nacagsheld naa. 27 Rnaba lu t ziqu muz sht Jesucristo, bildi cart r lu gr ra shmn Dad Jess narta ngali. 28 Rnaba lu Dad Jesucristo gunee m llrub bendicin par l t. Zni gaquin. Amn.

26Gul

gul gunab lu Dios por l naa.

25Quhuna rugu lu t bchi la sahia,

Nd gual cart sht Pablo con tubi salud

Segund cart nabqu San Pablo lu ra Tesalonicenses


Bqu Pablo tubi cart lu grup nariald ldui dizaqu gudchi Tesalnica

Na Pablo con ra sa hiaa, Silvano nu Timoteo, rquaa cart r lu grup nacanald tchi dizaqu sht Jess, ra naqureld gudchi Tesalnica. Dios Shtdaa con Dad Jesucristo gudili m l t par gac t shmn m. 2 Rnab naa lu Dios Padre nu lu Dad Jesucristo gun m llrub favur par l t. Cuedch lduu t nu gunee m gr cus zaqu par l t.

lu t bchi la sa hiaa, de qu siempr rnab naa lu Dios nu rd naa graci lu Dios por l t. Rd naa graci lu m purqu ziarub carii nanap t con sa t nu dz con dz tsaldruu lduu t dizaqu sht Dad Jesucristo. 4 Por ni rbedch lduu naa con l t nu cagnii naa lu ra grup sht shmn Dios lla mud biaa lduu t lu ra nazunald l t. Cagnii naa lu rall de qu su t firm lu shnez

3Rniaa

Gun Dios juzgu l ra narun duld

Dios masi rzunald mn l t. Tsaglagu tsald lduu t de qu nazaqu na Dios, masi quhun ra mn cuntr l t. 5 Por gr cus dur narun mn cuntr l t, rd naa cuend de qu cagluaa Dad Dios run tucar tsut t lugar cat rniba m. Iur rzunald mn l t, nahin tubi si de qu just na Dios nu gun m juzgu gr mn. 6 Siempr run m ra cus zaqu. Run tucar gusheld m cashtigu guc ra narzunald l t 7 per cuedch lduu hiaa dz gudchini Dad Jess de gubee. Gudchini m con iangl pudrus sht m 8 nu con bel narruu lu guii dush. Gudchini m par gud m cashtigu l ra nanad gundii Dios nu gusheld m cashtigu guc ra narzub digudii dizaqu sht Dad Jess. 9 Guzac zi m l rall lani gabildi cat ndii fin. Gunitil rall lu Dad Jess. Gunitil rall cat rniba Dios, cat nan pudr nu llni sht m. 10 Gac ra cus ni dz gudchini Dad Jess. Gun m recibir hunur sht mn nabzun Dios alm sht rai. Gr ra nabzub diagu didz sht

397

2 Tesalonicenses1,2 m, gun rall alabar l m iurn. Gunii rall nabn na m. Nu l t dz ni, zugaa t ngali purqu guald lduu t dizaqu nagunii naa lu t. 11 Por ni siempr cagnab naa lu Dios por l t de qu tsaglagu gun m cambi mud nanabani t par gun tucar cus zaqu ziqu shmn Dios. Pues gunab Dios l t par gac t shmn m. Cagnab naa lu m gun m cumplir ra cus narac shtuu t gun m. Con pudr sht m gun t cumplir dchini sht m naguzubl t purqu riald lduu t l m. 12 Zni gun t alabar l Dad Jess ziqu run tucar. Mizm tiemp guluaa m l t lu Dios de qu na t m zaqu. Zni gaquin nitiqu purqu Dios nu Dad Jesucristo rac shtuu m l t nu quhun m llrub favur par l t.

398 sht Dios nu gun rall cuntr l m. Tiemp ni gudchini tubi nguiu nagadz gr clas duld lani ldull, ad ni fin shtnll. 4 Gnll cuntr ra dios sht mn nu sull lu gr clas cult cat run mn adorar Dios de verd. Gushepi guiall mizm lll nu tsutll cat run tucar cuez Dios nu gunill mizm lll na Dios. 5 Gu ragn lduu t guniaa lu t gr ra cus r dz guqureldn naa l t? 6 Nan t p cus rzu lu nguiu nagadz gr clas duld lani ldull, per ad guluaalull lu ra mn sht gudchiliu hasht tiemp nagun Dios disponer. 7 Pues nan hiaa de qu zihani mn ad rac shtudii rall ly zaqu nanadpaa iurne. 8 Iurn nguiu nagadz duld lani ldull guluaalull lu ra mn lu gudchiliu, per Dad Jess con tubi didz nagunii m, quini m lll. Gunitil m lll iur gudchini m con pudr sht m. 9 L nguiu mal ni gudchnill con pudr sht Satans par gnll zihani milagr nu cus naladii gun mn. 10 Con zihani bishi gusigull l mn nanad rialddii ldui dizaqu. Guniti rall purqu ad ndii rall tsald lduu rall dizaqu par gac salvar rall. 11 Por ni Dios qugsan m l rall par tsald lduu rall bishi. 12 Al fin gr ra nanad gualddii lduu dizaqu, ra nanap gust quhun duld, gac condenar rall. Ad ndii fin par l rall.

Iurne rquaa lu t shcuend guc gudchini Dad Jesucristo de gubee par gut m l hiaa lu gudchiliu nu guqurldaa con l m. 2 Quhuna rugu lu t, bchi la sa hiaa, ad rac ldudii t nu ad rdzbdii lduu t de qu hia bdchini Dad Jess, masi rnii ra mn nahin verd u rnii rall nahin tubi didz nagunii Espritu Santo lu rall. Tal rnii rall de qu bn rall recibir tubi cart nabsheld naa narnii zni, ad tsalddii lduu t shtidz rall. 3 Ad gusndii t gusigu ra mn l t purqu ants gudchini m, tsun cus gac cumplir. Tiemp ni zihani mn gusan rall ldai

Nguiu nagadz duld lani ldull

rniaa lu t bchi la sa hiaa, de qu siempr rnab naa

13Per

Dizd principi gudili Dios l t

399 lu Dios; rd naa graci lu Dios por l t purqu Dad Jess rac shtui l t nu dizd principi gul Dios l t. Na t shini m por pudr sht Espritu Santo purqu guald lduu t dizaqu. 14 Nu nap t shtidz m nagunii naa lu t par tsut t lugar cat rluaa pudr nu llni sht Dad Jesucristo. Par ni gunab Dios l t. 15 Por ni gul tsaglagu firm lu shnez Dios nu gul bagn lduu t gr ra enseans nagunii naa lu t nu gul bagn lduu t ra enseans nabqu naa lani cart r. 16 Dios Padre Shtdaa con Dad Jesucristo, nal rac shtuu m l hiaa nu bnee m llrub favur par l hiaa. Quhun m compai l hiaa par tsald lduu hiaa ms nu par gac ba hiaa de qu bn m salvar l hiaa lu cashtigu sht m. 17 Rnab naa lu m de qu gun m compai l t par gap t valur nu fuers par gun t shchini m nu gunii t shtidz m lu ra mn.

2 Tesalonicenses2,3 nabn na Dad Jess nu gun m lo qu nagunii m. Guld m gun m compai l t par gac t firm lu shnez m nu l m quhap m l t lu pudr sht mdzab. 4 Nap naa confians l t purqu na t shmn m, de qu quhun t ra cus narniba naa gun t. Nu tsaglagu guzub diagu t gr cus ni. 5 Rnab naa lu Dios gac ba t de qu rac shtuu m l t. Rnab naa gun m compai l t par gap t ms pacnci masi guldn mn l t.

Stubi cus rniaa lu t bchi la sa hiaa, gul gunab lu Dios por l naa par ms nases gurts dizaqu sht Dad Jess lu ra m sht gudchiliu. Gul gunab lu Dios de qu gun rall recibirin con gust nu de qu tsald lduu rall dizaqu, igual cum ziqu bn t recibirin. 2 Gul gunab lu Dios de qu gun m librar l naa guiaa nguiu mal nu ra narun cuntr shchini Dios. Pues ld grdii mn riald lduu rall dizaqu narnii naa 3 per

Gul gunab lu Dios por l naa

naa lu t bchi la sa hiaa, purqu na naa muz sht Dad Jesucristo de qu ad gun t igual naquhun ra sa t nanad rac shtudii gun dchini. Nabchi rall nu ad rndii rall rspti enseans nagunii naa lu rall. 7 Bien nan t de qu run tucar gr t gun t dchini igual ziqu bdn naa dchini dz guqureld naa con l t. 8 Gudilli naa por gr cumid nagudu naa. Dz la guel bdn naa dchini hasht bdzagu naa par ad ni tubi de l t ad guadii t nicid shtn naa. 9 Bdn naa dchini par bluaa naa l t de qu nabn na gun mieti dchini. Berqu niadchini naa lidchi t niadu naa sin qu ad niadllidii naa lu t purqu bdap naa derech par niadn naa ni. 10 Per dz gulezn naa l t, gunii naa lu t de qu sa t nanad rac shtudii gun dchini

6Rniba

Run tucar gr mieti gun rall dchini

2 Tesalonicenses3 ad gud t p gaull. 11 Pues rnii mn lu naa de qu bld sa t ad quhndii rall dchini. Run rall cupar l rall lu cus nanad rlluidii. Riut rall lani ra cus naquhun mn. 12 Ziqu muz sht Dad Jess, rniba naa nu rniin naa lu t, run tucar gun ra nguiu ni shchini rall par gau rall. Ad tsutdii rall lidchi sa rall par quili rall p gau rall. 13 Ad tsashqudii lduu t. Gul tsaglagu gun t ra cus zaqu delant lu ra mn. 14 Tal nan tubi nguiu ladi t nanad rzub digudii didz r nacagsheld naa iurne, gul gun chull. Ad gutsgudii t lll par gut lull. 15 Gul guc shtuu lll nu gul

400 guniin lll ziqu bchi sa t, lddii ziqu tubi enemigu sht t.
Nd gual cart sht Pablo con tubi salud

nadpaa paz por Dad Jesucristo; por ni rnab naa lu m gun m compai par cuedch lduu t. Rac shtuu naa gap t tubi vid zaqu siempr ancal nan t, nu rac shtuu naa cuezn Dad Jesucristo l t, gr t. 17 Na Pablo gual bquaa cart r lu t con tubi salud par gr t ziqu rquaa gr cart narshelda par gac ba t nahin tubi cart nabquaa. 18 Gunee Dad Jesucristo llrub bendicin par gr t. Amn.

16Siempr

Primer cart nabqu San Pablo lu Timoteo

Na Pablo, nahia posht sht Jesucristo por mandad sht Dios el qu nagun salvar l hiaa. Bsheld Dad Jesucristo na; na m el qu nagunee vid sin fin junt con li. 2 Ququaa cart r lul, Timoteo, nal cum ziqu shinia purqu guald ldul Jesucristo iur guniina ll dizaqu. Rac shtuaa gpl favur sht Dios, qu gugaa lduu m ll, qu rbedch ldul por pudr sht Dad Dios con Jesucristo, Shlmaa.

Bqu Pablo cart r lu Timoteo

bna incargu ll gunl ciud Efeso mientras tsahia regiuni Macedonia; guniaa lul iurn de qu nap qu gunibal mn par ad guluadii rall stubi clas ldai. 4 Nu ad guqudii rall list llduni ra l sht shtad gul rall, nu ad gndii rall cuend didz sht nguiu bishi purqu fin sht ra cus ni nad ms rdildi didz ra mn. Ad run rahin compai par gudnaa cumplir lo qu narac shtuu Dios. Sul por fe gnl
3Ants

Gul gap cuidad por ldai fals

cumplir volunt sht m. Gr nd quhuna incargu lul stubi vuelt. 5 Lo qu narac shtuaa gun t, gac shtuu t sa t con gudubin lduu t sin mal llgab, nu tsald lduu t Jess de verd. 6 Bld mn nabsan lu nez zaqu sht Dios, guanald rall tchi didz nad gulluidii. 7 Rac shtuu rall gac rall ms sht ly nabqu Moiss per ad riasdii rall p lo qu narnii rall. Rac badii rall p run cuntien didz narnii rall con llrub confians. 8 Rd hiaa cuend de qu ly na zaqu, sul si tal guluaa hiaa de acuerd segn volunt sht Dios. 9 Rd hiaa cuend de qu ly ad rzdii lu ra narun bien purqu Dios bd ly par gr ra mn mal con gr ra narzub digudii shtidz Dios, grt ra narun cuntr Dios con ra nanap duld, grt ra nad run rspti Dios con gr ra nad ndii gun cuend shtidz m, gr ra narguini shtdi nu ra narguini shnai, grt ra narguini mn gati mn, 10 nu gr ra narqun tsel sall, nu gr ra nan rqun mizm sa nguiu, gr ra narbaan par cu rall dum,

401

1 Timoteo1,2 par gr ra nan bishi ra, nu gr ra narun jurar con bishi; por ra cus ni rzu ly sht Dios. Nu l ly rzu par gr ra narun cuntr enseans zaqu. 11 Ra enseans r nahin de acuerd con dizaqu sht Dios. Didz ni rnii de qu llrub na pudr sht Dios. Mizm l m bn incargu dizaqu ni guiahia.

402 nu hunur lu Ry nanabani par siempr, el qu nad rtidii, el qu nad chu rndii lhi, par lniqu Dios verdadr nanpdii fin. Amn. 18 Timoteo, cagniaa lul ziqu shinia, guaglagu tsald ldul l m con buen llgab. Ra didz nagunii ra muz sht m iur bnl recibir dchini sht m, gun rahin compai ll iurne. Guc tubi suldad zaqu sht Jess. 19 Ad gusndiil fe shtnl sino tsald ldul l m ms. Guaglagu lu shnez m con buen llgab, pues bld mn bniti rall lu shnez Jess. Bqu guiaa rall llni nabd Dios. 20 Zni guzac Himeneo nu Alejandro, l nan bna intriegu lu Satans t par gac ba rall rquini cuez ra didz dzab narnii rall cuntr Dios.

graci lu Dad Jesucristo, bnee m pudr par guadidza dizaqu purqu guald lduu m na ziqu tubi muz nagun cumplir volunt sht m. Gul m na par guna shchini m. 13 Gul m na aunqu ants napa gust gunihia didzab guc m, bna cuntr l m, gurushtihia guc m, per bgaa lduu m na purqu todava ad guc badiaa p canihuna. Ad bdchnidii llni sht Dios guca. 14 Per llrub favur nap m par na; iurne rac shtuaa l m; riald lduaa shtidz m. Grhin zed de Cristo Jess purqu nahia unid con l m. 15 Na ciert nu gr mieti nap qu tsald lduu rall de qu Cristo Jess bid lu gudchiliu par gun m salvar gr ra nanap duld. Nu nahia primr pecadur entr gr mieti. 16 Per bgaa lduu m na, sul par guluaa gr pacnci sht m lani vid shtna. Guca primr entr gr ra pecadur, per l m gul m na par gaca tubi ejempl lu gr ra natsald ldui l m t par gap rall vid sin fin. 17 Por ni run tucar gud mieti graci

12Qugdhia

Rd Pablo graci lu m por favur nabn m

Primeramnt rac shtuaa gun t rugu lu Dios, nu gul gunab lu m, nu gul guadidzn l m, nu gul bd graci lu m por grt ra mn. 2 Gul gunab lu Dios por gr gubiern nu grt autorid t par gudpaa tubi vid sin dishibi, nu par gudnaa cumplir volunt sht m nu par gudpaa vid nan de acuerd con shtidz m. 3 Znd rac shtuu Dios gudnaa cumplir nan correct delant lu m, el qu nagun salvar l hiaa. 4 Rac shtuu m grt nguiu gac salvar nu rac shtuu m grt nguiu gac ba rall guad nan verd sht m. 5 Nan tubs Dios nu nan tubs naz gulu entr nguiu

Gul gunab Dios por gr mn

403 nu Dios; m ni rniin Dios por ra nguiu. Li na Dad Jesucristo. Na m nguiu. 6 Jesucristo bn intriegu mizm li lu galguti par gudilli m duld sht hiaa con prci rn shthi. Iur bn Dios disponer, bn m testificar por galguti sht Jess gun m salvar l hiaa. 7 Gudili m na ziqu mensajr nu posht sht m, nu par guluahia ra mn nandii m israelit lla tsald lduu rall nu par gac ba rall p na verd. Ruadidza verd, ld bshidii. 8 Por ni rniaa lu t, rac shtuaa de qu gudubi lad gunab ra mn lu Dios, guldis rai oraciuni lu Dios, per sul con lduu limpi sin ni tubi llan, nil dishibi. 9 Nu rac shtuaa de qu ra naa gacu rai shab rai ziqu run tucar, lddii con luj. Gap rai rspti lu sa rai; ad guzdii rai begu con luj u or u gu nan lasaqu zihani dum. Gcudii rai shab nalasac zihani dum nad ms par gun mn lo qu nanap rall. 10 Mejur gacu ra naa stubi lari nan obr zaqu ziqu run tucar gun mieti nan shmn Jess. 11 Ra naa nap qu guac dchi par gusd rai nu gac rai obedient. 12 Ad rddiaa s guluaa ra naa ra shmn Dios, nil rnibadii rai nguiu sino guac dchi ra naa 13 purqu primr bntsau Dios l nguiu; despus bntsau m l naa. 14 Ad bsigudii mdzab l Adn sino Eva. Por nan gugu naa iurn, gulagu naa lani duld 15 per gac salvar ra naa iur ral ra shni, si tal tsaglagu tsald lduu rall shtidz m, si tal rac

1 Timoteo2,3 shtuu rall Dios nu si tal qureld rall bien ldchill, nu si tal ad gndiill cumplir deseo mal nanan lani ldull.

Si tal tubi nguiu rac shtull gpll cat gunibai ziqu encargad sht los de ms shmn Dios, pues nahin tubi cus zaqu lo qu narac shtuu mn ni. 2 El qu nanap cargu ni, rquini gubnill tubi vid zaqu lu sall t par ni tubi ad chu gunidii guqull. Nap qu gpll mizm lll de gr duld; gpll tubs tslll. Gac mn ni de buen llgab; gqull m rspti. Gqull tubi narun recibir visit ldchill, nu gqull nasini par guluall los de ms mn. 3 Ad gdiill zili vini; ad qulidiill dishibi, ni gqudiill narzebi lduu p sht mn. Ms bien gqull tubi nguiu naduu nu ad tildi ddzdiill con sall; ad sbidii ldull dum. 4 Nu rquini guniball ldchill zaqu zaqu, nu shnill gap rai rspti lu shtad rai. 5 Si tal ad gqudii guniball ldchill con shnill, llall gqull guniball los de ms nan grup sht shmn Dios? 6 L encargad sht shmn Dios, ad gqui tubi m nanap dup tiemp dizd bni recibir Cristo Jess, no sea qu ldgull lani mizm condenacin nagulagu mdzab; guc shtull gqull m rub. 7 Nu rquini tubi encargad con shmn m gqull rspti por los de ms nanad rialddii ldui dizaqu, no sea guldgull lu duld nu ra sall gunii guqull. Ni na tubi tramp sht Satans.

Ra nan encargad con shchini Dios

1 Timoteo3,4
Ra narun compai ra encargad con ra shmn Dios

404 na ra enseans nadpaa. Bluaa m rahin; iurn riald lduu hiaa nd: Bdchini Dios con cuerp sht nguiu, nu Espritu Santo guni tubld na shcuend m. Gun ra iangl lu m. Ra mn biadidz rall dizaqu sht m lu ra mn gudubi naciuni. Mn guald lduu rall shtidz m, nu bn Dios recibir li lu gubee stubi.

zac, ra diconos, ra narun compai entr ra shmn Dios, gac rai mn rspti, mn narun cumplir shtdzi, mn nad rzuudchidii nu ad rzbidii lduu rai dum. 9 Nap qu gac ra mn ni nguiu nan rias bien dizaqu nan bruu lu llni iurne. Gac rai nguiu sin ni tubi engai lani ldi. 10 Primr gac probar ra mn ni, si tal ad chu gudchbdii galqui cuntr nguiu ni. Hia gunzi rai dchini ziqu muz sht los de ms shmn Jess. 11 Mizm zni ra tsel sht diconos gac rall mn rspti; gqudii rall nachism; gac rall ra naquhun cumplir shtdzi. Gac rai naa zaqu t tsald lduu shi l rai. 12 Tubi dicono nap qu gpll tubs tslll, nu nap qu gunibai bien shni con gr shfamli 13 purqu ra narun sirv ziqu diconos, si tal gun rai cumplir bien shchini m, gun rai gan rspti nu confians sht sa rai. Guadidz rai dizaqu sht Cristo Jess sin qu ad rdzbdii rai.

8Zni

shtuaa gued gunahia lul luegu, per mientras ququaa ra cus r. 15 Si tal gac ldhia, gac bal lla run tucar guqurldl entr los de ms shmn Jess, quiere decir, entr ra famili sht Dios. Pues grup sht shmn Dios na ziqu pilari narap hiuu. Na rall ziqu cimient sht hiuu nan quhap verd sht Dios. 16 Llrub

14Rac

Dizaqu sht Dios

Espritu sht Dios rnii ldi de qu lltim tiemp bld mn gusan rall shtidz Dios. Tsanald rall tchi ra espritu mal narsigu, nu tsald lduu rall stubi ldai fals nazed de mdzab. 2 Guqu diagu rall didz sht ra ms fals nan ziqu guet nadchib lu dchili. Llgab ra hiumbr ni ad rnidii ra; nahin ziqu tubi cus nan cu guii con guib ld; hiad rnidiin. 3 Ra mn ni ndii rall gutsa mieti; ndii rall gau mn bel; per Dios bntsau grt dau ni. Na par ra nariald ldui l m gau rallin, nad ms gud rall graci lu m. 4 Grt nabntsau Dios bien nahin. Ni tubi ad chu guqu guiadiin sino gul bn recibirin. Gul bd graci lu m 5 purqu shtidz Dios run ldai grt guc dau iur rnbaa lu m.

Ra narluaa tchi lu shtidz Dios

tal quglual enseans r lu ra bchi sal, iurn nal tubi

6Si

Tubi muz zaqu sht Jesucristo

405 muz zaqu sht Dad Jesucristo, nu mizm ll tsaglagu gac alimentrl con shtidz Dios. Tsasl ms ldai zaqu narianldl tchi. 7 Ad rndiil cuend ra enseans fals, nil cuend fals sino qu ziqu tubi narun ejercici diari, bsd shtidz Dios bien. 8 El qu narun ejercici quhnll provch por dup tiemp per el qu narun ejercici espiritual, el qu naquhun cumplir volunt sht Dios, quhnll provch iurne mientras qurldll lu gudchiliu nu quhnll provch par tubi vid nagudchini ms despus. 9 Didz ni na verd nu run tucar gr mieti tsald lduu rallin. 10 Zed gudchini stubi vid; por ni rdnaa dchini; rdnaa fuers purqu riald lduu hiaa shtdzi; dzulzaa Dios nanabani. Na m el qu nard vid par gr mieti per msruu gun m salvar ra nan riald lduu shtidz m. 11 Bluaa nu guniba grt enseans r. 12 Gubani bien gudubi tiemp t ad gndii mn desprci ll purqu nal sultr, ms bien gqul tubi ejempl lu gr ra nariald ldui dizaqu. Gqul ejempl zaqu manr naruaddzl nu por conduct shtnl. Gqul ejempl lu sal con pur llgab limpi. 13 Mientras l na guelda ngali, guaglagu bildi ra Sagradas Escrituras lu ra mn nu biadidz lu rai shtidz Dios. Nu bd cunseju lu rai lla run tucar guqureld rai. 14 Siempr bn dchini con fuers nu llni sht Dios, cus nabnl recibir iur bdchib

1 Timoteo4,5 guiaa ra m guanisi guqul, iur gunii rai cus nagnl. 15 Guaglagu gnl cumplir ra cus r con gudubin ldul par gac ba mieti lla ziaglgul msruu delant con l m. 16 Gup cuidad mizm ll nu gup cuidad enseans naquglual, nu guaglagu gqul firm lu shnez m. Si tal quhnl znd, gnl segur salvaciuni shtnl nu salvaciuni sht ra narqu diagu shtdzl.

Ad rnidiil guc ra m guanisi nan encargad con shchini Dios, sino guniin l rai con rspti ziqu ruadidznul shtdl. Nu biadidzn l ra nguiu de menos ed cum si fur na rai bchil. 2 Bn trat ra naa gush cum ziqu mizm shnal, nu ra naa de menos ed, biadidznul l rai ziqu znl. Gpl rspti par l rai. 3 Bn compai ra viud, per sul ra nan viud nanad npdii famili. 4 Si tal tubi viud npi shni u shinillgui, ra shni nap qu tsas rall run tucar gnll compai ra shtdi u shmmi; zni quilli rall lo qu nazebi rall. Ni na correct gun tubi shmn Dios. Lu Dios na zaquin nu nahin volunt sht m. 5 Tubi viud de verd lu Dios, na el qu nanpdii ni tubi shfamli, nu tsaglagu riald ldi Dios, nu quhni oraciuni dz la guel. Quhni rugu lu Dios. 6 Per l viud nariaglagu tchi deseo mal nanan lani ldui, pues nall ziqu tgul aunqu nabnill.

Conduct sht Timoteo lu mn

1 Timoteo5 gr nd lu ra viud t par guqureld rall bien sin ni tubi falt. Iurn ndii nicid par gunil guc rai. 8 Per si tal tubi shmn Dios ndii gpll shfamlill u ra naqureldn ldchill, pues hia bqu guiall shtidz Dios; nall ms peor qu tubi nad rialddii ldui Dios. 9 Lu list sht ra viud, ad rqudiil l gr rall, sul ra nanap sesenta iz u ms, ra nagup tubs tsli, 10 ra nabn obr zaqu lu shi ziqu ra nagup bien shni, ra nabn recibir visit ldchi, ra nabn sirv con galnaduu ra shmn Jess, ra nabn compai ra naquhun sufrir lu cus dush, ra nazianald tchi ra cus zaqu. Ra viud ni na verd. Run tucar gun t compai l rai. 11 Per ad rqudiil lu list l ra viud lligu purqu iur ra deseo mal gudchini stubi, rluaa tchi rai lu Cristo nu rac shtuu gutsa rai stubi. 12 Pues iurn nap rai falt purqu ad bndii rai cumplir primr comprumisi sht rai con Dad Jess. 13 Ms de ni, quac rall nabchi lu dchini; ria rall hiuu por hiuu; ld niasdii galnabchi sino nu zac ruadidz rall cus ad gulluidii nu riut rai asunt ad rndii tucar l rai. 14 Por ni rniaa, ra viud lligu gutsa rai stubi t gap rai shini rai; guniba rai prupi shfamili rai t par ad guddii lugar gudchib Satans galqui cuntr shmn Dios. 15 Pues hia bld viud bsan rall shnez Jess par zianald rall tchi Satans.

406 tal tubi shmn Dios, sea naa u nguiu, nan viud entr shfamlill, run tucar lll gnll compai viud ni t par ndii nicid par grup sht shmn Dios gap rai naa ni, sino gun rall compai ra viud de verd, el qu nanpdii famili nu ad p npdii rai. 17 Ra m guanisi, ra narniba ra shmn Dios, si tal quhun rai bien, los de ms mn nap qu gun rall rspti l rai ziqu tubi muz narun tucar chup pagu. Rspti ni run tucar especialmente ra naruadidz dizaqu nu el qu narluaa shtidz Dios. 18 Pues Sagradas Escrituras rnii: Ad rgdiil gushu rua ngun nan rguits bdchi, nu zac rnin: Ra narun dchini, npll derech par pagu sht rall. 19 Ad rndiil cuend gr ra nan rdchib ra galqui cuntr ra m guanisi entr ra shmn Dios, sul si nan chup u tsun testigu, iurn s, bn cas l rall. 20 Per ra naziaglagu run duld, pues rquini gunil guc rall delant lu gr ra shmn Dios t par los de ms sa rai, gud rai cuend nadzb na cashtigu sht m. 21 Runa incargu ll delant lu Dios nu Dad Cristo Jess nu delant ra iangl naqubezn Dios, de qu tsaglgul tchi ra rgl r; bn juzgu bien; bn trat igual gr sal. 22 Ad ribdii ldul par gudchib guial guc ra mn par gun rai recibir cargu entr los de ms shmn Dios. Ad gpdiil part con duld sht stubi mn sino gpl mizm ll de gr duld.

7Guniba

16Si

407 zihani vuelt rac lluu lnil, bii dup vini, ld sul nsdii t par guac lnil. 24 Ra cus mal naquhun bld nguiu, luegu rluaain; nap qu gac juzgar rall. Ra cus mal naquhun sbld nguiu, nagachi nahin iurne per nap qu guruuin lu llni. 25 Igual na con cus zaqu naquhun nguiu. Bld vs clar rluaa rahin luegu; nan ad rluadii rahin luegu, per ad ndii mud guan ra cus ni nagachi por llduni tiemp. Gr ra nan bajo ord sht ra lam, pues rquini gap rall llrub rspti lu shlam rall t par ad chu gunidii mal cuntr Dios sht hiaa nu cuntr dizaqu sht Jess. 2 Si nan ra nan bajo ord sht lam nan riald ldui dizaqu, pues rquini msruu gap muz ni rspti lu lam purqu nall shmn Jess. Run tucar l muz gnll dchini lu lam purqu nall tubi sa narun recibir resultad sht dchini naquhun muz, nu rac shtuu Dios l lam ni. Bluaa didz r lu rall nu guniin lu mn cunseju r.

1 Timoteo5,6 sall. Rdildi ddzll subr p run cuntien didz. Hia de ngali zed ra cus ziqu mbidi, dishibi, nu rushtiall lu sall, nu nap rall mal llgab cuntr sa rall. 5 Rguili rall didz con ra sa rall. Na rall mn nabniti nez zaqu sht Dios. Ad gundii rall verd. Qugluaa rall enseans sht rall par gun rall gan dum. Ad gpdiil trat con mn ni. 6 El qu naquhun cumplir shtidz Dios, ad p rndii falt lll, por ni rquit ldull. 7 Pues sin qu ni tubi cus bdchniaa lu gudchiliu nu iur gtiaa, guzi hiaa, ad chu b guadii. 8 Si tal npaa naguduhaa con shbaa, nad ms con ni cha guquit lduu hiaa. 9 Per gr ra narac shtuu gac ricu, run rall duld; rlagu rall lani tramp sht mdzab. Nap rall llgab nad gulluidii nu nap rall zihani deseo mal nanuaa l ra nguiu lu cashtigu; rniti rall nu rial mn ni par siempr. 10 Mn rac shtuu rall gap rall dum, per amor sht dum na ziqu luchi sht grt clas cus mal. Pues por galrzebi lduu dum, bld mn bniti rall lu shnez Dios. Bsdchini rall zihani dulur mizm l rall.

23Ziqu

tal chu qugluaa stubi cus fals, cus nandii de acuerd con enseans zaqu sht Dad Jesucristo, u si tal ad rialddii ldull dizaqu narnii lla gun mieti cumplir shtidz Dios, 4 pues nguiu ni ad rac badiill nitiqu; rac shtull mizm lll. Nan deseo mal lani ldull purqu nal rac shtull tildi ddzll con

3Si

Ldai zaqu par guquit lduu mn

Timoteo, nguiu nagul Dios, bllun lu gr ra cus r. Gqul m zaqu lu Dios; guaglagu nez zaqu; tsald ldul Dios; gac shtuu sal; gqul m pacnci lu sal nu gqul m naduu. 12 Ziqu tubi nguiu rdildi con fuers lu deport, zni run

11Ll

Tsaglagu tsald ldul Dios

1 Timoteo6 tucrl. Bn segur vid etern; par ni gunab m ll iur bnl testificar lu zihani mn blac rac shtul l m. 13 Iurne delant lu Dios, el qu nard vid par grt ra cus, nu delant lu Cristo Jess, el qu nad bdzbdii lu Poncio Pilato sino guni verd lu Pilato, qugnibahia ll, 14 bn cumplir dizaqu. Gap mizm ll de gr cus mal par ad chu gunidii guqul t ad chu gunidii cuntr dizaqu por caus shtnl hasht iur guabr Dad Jesucristo stubi. 15 Iur gugaa iur, Dios gun m cumplir grt nd. Bendit na m. Na m lniqu Dios pudrus narniba. Na m Ry nan lasac lu ms qu los de ms ry. Na m Dad nan lasac lu gr ra dad sht gudchiliu. 16 Na m lniqu nad rtidii. Qureld m lu llni cat ni tubi ad chu riabgudii. Ni tubi mn ad chu gun lhi nu gqudii gun rall lu m. Shtn m na gr hunur nu derech par guniba m par siempr. Amn. 17 Gr ra nan ricu lu gudchiliu r, guniin l rall ad gun narbdii rall lu sa rall, nil par

408 tsalddii lduu rall dum nanap rall purqu ld segrdii na cus ni. Sino guniba lu rall tsald lduu rall Dios, m el qu rnee grt ra cus hasht de subr par guquit lduu hiaa. 18 Guniba lu rall t par gun rall bien con dum nanap rall. Gac rall ricu lu Dios con dchini zaqu naquhun rall. Run tucar gun rall ayud con gudubin lduu rall caa ra mn nanap nicid. Ad gqudii rall nadzab sino m zaqu. 19 Zni gun rall t par gap rall tesur verdadr nan ziqu cimient sht hiuu narialdii par tiemp nazed.

gup ra enseans sht Jess naguniaa lul; ad riutdiil lu ra shtidz ms fals. Ruadidz rall cus nan gulluidii. Ad rdildi ddzdiil con shtidz rall nan fals aunqu rnii rall na rahin didz narac ba gr mn. 21 Bld mn guanald tchi ra enseans sht rall nu bniti rall shnez Dios. Favur sht Dios guanin con ll. Amn.

20Timoteo,

Fin sht cart

Segund cart nabqu San Pablo lu Timoteo

Na Pablo, nahia posht sht Jesucristo. Bsheld Dios na purqu gunii lduu m ms ants gun m salvar mn. Bn m prometer gun m salvar el qu nan unid con Cristo Jess. 2 Ququaa cart r lul, Timoteo; nal ziqu shinia; rac shtuaa ll; rac shtuaa gud Dad Dios nu Cristo Jess Shlmaa, zihani favur nu rac shtuaa cuedch ldul, nu rac shtuaa gugaa lduu m ll. 3 Siempr ragn lduaa ll mientras rnaba lu Dios. Qugdhia graci lu m, el qu naquhuna sirv lhi con llni nanan lani guca, igual ziqu shtad guluhia bn rai sirv lu m. 4 Ragn lduaa bnil iur bsana ll. Pues iurne nal rac shtuaa dz la guel gunahia lul par ququit lduaa. 5 Nu ragn lduaa lla riald ldul Dios de verd. Primr shmml, Loida nu shnal, Eunice, guald lduu rai shtidz m; iurn nasegura ll npl mizm fe qu l rai. 6 Por ni cagniaa lul de qu tsaglagu gnl usar pudr

Bqu Pablo cart r lu Timoteo

nabnee Dios par ll iur bdchib guiahia guqul. 7 Pues por l Espritu nabnee Dios, ad rdzbdii hiaa lu ra mn, sino rac gudnaa cuend guad nan bien nu guad nan mal. Nu rac shtuu hiaa sa hiaa, nu qupaa mizm l hiaa de cus mal. 8 Ad rtdii lul par gunil nal shmn Dad Jesucristo nu nil ad rtdii lul de na por nana prsi purqu nahia shmn m. Gqul dispuest par sac zil por dizaqu. Gun m compai ll con pudr sht m. 9 Bn m salvar l hiaa nu gunab m l hiaa par shchini santu sht m. Bn mhin, lddii purqu bdnaa cus zaqu, sino sul purqu ni na volunt sht m nu nahin por ra favur nabn m par mn nan unid con Cristo Jess. Gul Dios l hiaa dizd ants l gudchiliu cuesht, 10 per bluaa m amor nanap m par l hiaa iur bsheld m Cristo Jess, Salvador sht hiaa lu gudchiliu. Li bdi fin gr ra pudr sht galguti. Nu por dizaqu npaa llni; iurne rias hiaa nez cat gubniaa par siempr.

409

2 Timoteo1,2 gul l na par gunihia dizaqu nu bsheld m na cum posht sht m par guluahia ra m nandii mn israelit. 12 Por ni rzac zia lu grt ra cus r, per ad rtdii lua purqu rac bahia el qu nariald lduaa. Nu napa confians l m nap m pudr par ad tsaldii nitiqu lo qu nabna incargu gap m. Gap mhin hasht l dz gudchini m stubi. 13 Guaglagu tchi ra enseans zaqu r, lo qu nabluahia nu guaglagu tsald ldul shtidz Dios nu gac shtuu sal purqu unid nal con Cristo Jess. 14 Gup verd sht Dios ziqu tubi tesur. L Espritu Santo bn m incargu didz ni guial. Li qubeznhi l hiaa. 15 Hia nanl ra naqureld Asia, bsan rall na, cum Figelo nu Hermgenes. 16 L Dad gugaa ldi famili sht Onesforo purqu lll zihani vs bnll compai na, nu bsquit ldull na; ad btdii lull de qu nana prsi. 17 Iur bdchnill hasht Roma, ad bsndii gudlill na, nu bdzlll na. 18 Rac shtuaa l Dad Dios gugaa ldi Onesforo gulladchi con Jess iur guabr m stubi. Pues nanl lla bnll sirv na iur nana Efeso.
11Dios

410 ni lu ra stubi mn, lu nguiu nagun cumplir dizaqu, ra nan rac guluaa enseans ni lu sa rai. 3 Ziqu tubi suldad zaqu sht Jesucristo guaa ldul gr cus dush. 4 Ni tubi suldad nan list par tldinull enemigu, riutll asunt sht gudchiliu purqu rnii ldull gnll cumplir ord sht narniba lll. 5 Mizm manr ni el qu narllun carrr, ad gndiill recibir premi si tal ad rllndiill de acuerd con ra rgl. 6 El qu narun dchini lachi, npll derech call primr tubi part sht cusech. 7 Bn llgab lo qu narniaa. L Dad guluaa m ll par tsasl grt nd. 8 Bagn ldul, Jesucristo guasht m ladi ra tgul. Guc m llbn ry David. Didz ni na dizaqu narnihia lu ra mn. 9 Por dizaqu r rzunald mn na hasht nalibia con cadn ziqu tubi narguini mn, per ndii mud guldibi mn shtidz Dios. 10 Por ni napa pacnci lu cus mal par bien sht ra nagul Dios t par gac salvar rall nu guqureld rall lu llni nu gluri sht Cristo Jess par siempr. 11 Verd na didz r: Si tal gtiaa con l m, gubniaa con l m. 12 Si tal sac zi hiaa lu cus mal por l m, sbaa cat rniba m. Si tal guqu guia hiaa l m, l m guqu guiai l hiaa. 13 Si tal guluaa tchaa lhi, l m gun m cumplir shtidz m, purqu l m nap qu gun m cumplir shtdzi.

Ll Timoteo, guaglagu bn recibir fuers nu bendicin nadpaa purqu unid na hiaa con Cristo Jess. 2 Lo qu nabnil iur bluahia dizaqu lu zihani mn, bluaa ra enseans

Muz zaqu sht Jesucristo

411 Ad gndii m cambi shtdzi. ra mn t ad rlddii lduu rall, nu guniba l rall ziqu mizm Dad nianiin l rall de qu gusan rall galrchup didz lul sa rall purqu rial pacnci entr ra nabini didz ni; ndii provch con ra didz ni. 15 Bd gudubi fuers t par gqul tubi muz narsquit lduu Dios; lu m quhnl dchini. Por ni bluaa shtidz Dios tubld lu ra mn par ad rtdii lul delant lu m. 16 Bzal gr didz nad gulluidii con gr didz nanpdii provch. Gr ra naruadidz zni, mizm l rall rlagu rall msruu lani cus mal. 17 Enseans sht rall rrtsin ziqu tubi galguidz dush nad chu rndii. Zni guzac con Himeneo nu Fileto. 18 Bsan rall dizaqu; rnii rall de qu hia bcuai Dios ra tgul nu de qu ad guabrdii gubani ra tgul stubi. Hia l rall qugsigu guc ra mn hasht hia baz guet bld mn shnez Dios. 19 Per Dios bzub m ziqu tubi cimient firm nanap tubi letrr narnii: Rungu ba Dios grt nan shini m, nu rnii: Grt el qu narianald tchi Cristo, gr mn ni run tucar gusan rall nez mal. 20 Lani hiuu sht mn nan trasht nanactsau or nu bdchichi, tambin nan trasht nanactsau hiagu u ben. Bld trasht run sirv par cus especial; stubi tant run sirv par cualquier dchini. 21 Ziqu ni na ra nguiu; si tal tubi

2 Timoteo2,3 nguiu gusnll ra cus mal, iurn nall ziqu tubi trasht especial par nashtn hiuu; gqull muz nagul Dad par gnll dchini sht m. Gac nguiu ni preparad par gr dchini zaqu sht m. 22 Bllun de gr deseo mal nanan lani ra lduu sultr nu guaglagu nez zaqu; tsald lduu Dios, gac shtuu sal, nu ad ridii ldul por cus sht gudchiliu. Bn grt nd junt con los de ms nanap lduu limpi nu rnab rall lu Dios. 23 Ad rndiil cuend gardildi didz mn. Nanl fin sht cus ni na dishibi. 24 Tubi muz sht Dad nap qu gubnill bien sin dishibi; gqui tubi m zaqu, tubi narac guluaa shtidz Dios; guluai con pacnci. 25 Gqui tubi narac guniinhi mn con galnaduu. Qubzi de qu Dios gun m cambi vid sht ra mn nanad rzub digudii shtidz m, guabr lduu mn lu Dios nu tsas rall verd sht m. 26 Manr ni guruu rall lu tramp sht mdzab par gun rall volunt sht Dios. Bl m l rall; nap rall libert par gun rall sirv lu m.

14Bluaa

El qu narun shchini Dios

Gac bal de qu ra lltim tiemp gudchini ra dz nams nagan, dz sht galrzac zi. 2 Ra mn dz ni gac shtuu rall mizm l rall. Gac shtuu rall dum. Run nadchini rall. Run narub rall lu sa rall. Rna zqudii rall sa rall. Gunii rall cuntr Dios. Ad guzub digudii rall shtidz shtad rall. Gac rall mn narddii graci lu

Lla guqureld mn lltim tiemp

2 Timoteo3,4 Dios. Npdii rall rspti par cus santu. 3 Ad rndii rall rspti lu sa rall. Ad gndii rall cumplir shtidz rall. Ad gpdii rall carii sa rall sino gunii guidz rall guc sa rall. Gun rall intriegu mizm l rall lu duld. Ad gugadii lduu rall sa rall, sino quhun nalaadchi rall. Gun tush rall lu ra mn zaqu. 4 Gun rall traicionar sa rall. Gun rall cumplir mal deseo nanan lani lduu rall. Rd rall lugar rdchini llan lani lduu rall. Gunii rall sul l rall lasac rall. Gac shtuu rall ms ra cus sht gudchiliu, ld Disdii. 5 Mn ni tsaglagu ria rall iduu, per mizm tiemp ad rsndii gac cambi vid sht rall por pudr sht dizaqu. Bluaa tchi mn ni lu shtidz Dios. 6 Entr ladi ra mn ni nan ra natsut hiuu cat qureld naa. Rsigu rall ra naa nan dup shgbi nu nap rall zihani duld. Ra naa ni rianald tchi ra deseo mal nanan lani lduu rall. 7 Rini rall cualquier enseans narnii mn per nunqu gac riasdii rall verd sht Dios. 8 Ziqu guzac dz guqureld Janes nu Jambres, ra nan bn cuntr Moiss, zni zac na mn ni; gun rall cuntr dizaqu sht Dios. Nap rall llgab mal. Npdii rall fe, por ni lasqudii rall par Dios. 9 Per ad guruu shnez lo qu naquhun rall purqu tubi dz ra mn gud rall cuend de qu tunt na rall ziqu guc con Janes nu Jambres.

412 lul. Gunal conduct shtna. Nanl riald lduaa Dios. Nanl pacnci nahia. Nanl rac shtuaa gr sahia. Gunal lla biaa lduaa lu ra cus dur nabn mn cuntr na. Ad riashqudii lduaa con galtunt sht bchi sahia. 11 Nanl lla bzac zi mn na nu lla bna sufrir por shtidz Jess. Hia bnil p guzaca gudchi Antioqua, Iconio, nu Listra. Nanl zihani vuelt guzunald mn na, per todava nabania; bl Dad Jess na lu gr cus mal. 12 Pues gulda grt ra nanabani de acuerd con volunt sht Dios, nap qu gun rall sufrir; guzac zi rall, 13 per ra mn mal con gr ra ms fals, ms mal tsaglguruu rall. Rsigu rall sa rall nu l rall guc rall nargugu. 14 Per ll Timoteo, gqul firm lu enseans nabsdl. Guald ldul ra ldai ni con gudubin ldul. Nanl chu guc ms shtnl, el qu nabluaa ll. 15 Nanl dizd gqul llgun ra Sagradas Escrituras nanap pudr par guluaain ll lla gac salvrl por fe en Cristo Jess. 16 Gr ra didz naqu lani Sagradas Escrituras naescritin purqu bs Espritu Santu sht Dios l ra nabqu shtidz m. Rlluii rahin par gusdaa luhin. Rlluii rahin par guniinuhin l hiaa. Runin corregir l hiaa; culd rahin l hiaa tubi nez cat npaa vid tubld 17 t par gr ra nariald ldui Dios gac rall preparad; gac gun rall gr cus narac shtuu Dios. Quhuna incargu ll delant lu Dios nu Cristo Jess, Shlmaa el qu naguabr

ll, bien guanald tchi ra enseans nabluahia


10Per

Pablo bn incargu lu Timoteo ldai zaqu

413 par gni juzgar gr mn, ra nanabani nu zac ra nan guti. L m guniba m ziqu ry iurn. 2 Quhuna incargu ll delant lu m de qu guaddzl dizaqu gudubi tiemp, iur rzac zi mn ll nu tiemp ad rzac zdii rall ll. Guadidzn ra mn nanad rialddii ldui shtidz Dios. Gunii guc rall por mal naquhun rall. Bd cunseju ra narun falt rias rall. Ll gqul muestr sht pacnci. Tsaglagu bluaa con enseans sht m 3 purqu gudchini tiemp hia ra mn ad guzub digudii rall enseans zaqu per ms tsanldruu rall tchi llgab mal sht rall. Quili rall ms zihani naguluaa ra enseans narac shtuu guini rall. 4 Ra mn ni guluaa tchi rall lu ra dizaqu nu tsanald rall tchi ra cuend bishi; ms gun rall cuend ra enseans fals. 5 Per ll, gqul m pacnci gudubi tiemp; guaa ldul iur rzac zi mn ll. Gun lla na conduct shtnl lu sal. Guadidz dizaqu lu ra mn ziqu muz sht Dios. Bn cumplir shchnil nabnee Dios par gnl. 6 Vid sht na hia mr tsal ziqu ofrend lu Dios; hia ziagdchini iur par gatia. 7 Ziqu tubi narllun lu carrr, blluna bien. Ziqu suldad zaqu bna cumplir. Bna gan; guanalda shnez Dios hasht ne. 8 Ms delant qubeza premi ziqu tubi corun nagunee Dios purqu tubld na shcuenda lu m; bna bien. Guzlaadchi m premi ni iur guabr m stubi. Na m jusi zaqu. Ld niasdii na gunee m premi dz ni, per nu

2 Timoteo4 zac gr ra nan rac shtuu gun lhi. par gued gunal na. l Demas bsnll na; ms rac shtull ra cus sht gudchiliu r. Hia lll ziall Tesalnica. Crescente ziaa regiuni sht Galacia. Tito ziaa Dalmacia. 11 Sul Lucas qureldna nd. Biaa Marcos t par guednul lll nd t gnll dchini sht Dios junt con na. 12 Bshelda l Tquico ciud Efeso. 13 Iur gudl, biaa lari cap nabsana Troas lidchi Carpo. Nu zac biaa ra libr nu ra Sagradas Escrituras. 14 Alejandro l rrr, nal mal bnll cuntr na; l Dad quilli segn lo qu nabnll. 15 Gup ll de nguiu ni purqu nal bnll cuntr dizaqu naruaddzaa. 16 Iur guahia primr vs par guna defender na lu gubiern, ni tubi ad chu bn compai na; grt rall bsan rall na. Rnaba lu Dios de qu ad gndii m juzgu l rall por lo qu nabn rall. 17 Per l Dad bni compai na dz ni nu bnee m fuers par biadidza lu mn gr dizaqu t par gac ba ra m nandii m israelit, guini rall dizaqu. Zni bl m na lu galguti ziqu lu ma dush. 18 Zac gul m na lu cus mal nu gup m na par tsuta lugar cat rniba m ziqu ry. Rac shtuaa gun mieti alabar l m gudubi tiemp sin fin. Amn.

10Pues

9Bsiub

Cunseju sht Pablo par Timoteo

saludar Prisca nu Aquila con shfamili Onesforo. 20 Ban

19Bn

Salud narial cart r

2 Timoteo4 Erasto gudchi Corinto. Bsana l Trfimo gudchi Mileto; rac llull. 21 Gunii ldul par gudchnil ants l tiemp nald gugaa. Eubulo, Pudente, Lino, nu

414 Claudia, nu gr ra shmn Dios, rsheld rai salud par ll. 22 Rac shtuaa l Dad Jesucristo cueznhi ll nu cagnaba lu Dios gap t favur sht m. Amn.

Cart nabqu San Pablo lu Tito

Na Pablo, nahia tubi muz sht Dios nu nahia muz sht Jesucristo par guadidza lu ra nagul Dios par tsald lduu rai ms nu par gac ba rai shtidz m nan de acuerd con tubi vid santu. 2 Ruadidza lu rai purqu dzulzaa guqureldn hiaa l m par siempr. Dios bn prometer vid etern ants cuesht gudchiliu, nu Dios ad rgugudii. 3 Iur bgaa tiemp nabn Dios disponer, bluaa m volunt sht m por dizaqu sht m; bruhin lu llni lo qu nagun m por dizaqu sht m. Bn m incargu guiahia dizaqu ni segn mandad sht Dad Dios, el qu nagun salvar l hiaa. 4 Ququaa cart r lu Tito; nal ziqu shinia purqu npl mizm fe qu na. Rac shtuaa gun ldai m guqul, nu gugaa lduu m ll, nu cuedch ldul por pudr sht Dios, Shtdaa, nu por Cristo Jess, Salvador sht hiaa.

Cart nabsheld Pablo lu Tito

bsana ll dani lani nisduu. Dani ni l Creta; bsana


5Na

Dchini nabn Tito regiuni Creta

ll par gnl rgl gr lo qu narun falt, nu par gnl nombrar m gush ziqu cabs sht iduu cad gudchi cat nan shmn Dios. 6 Gunibahia ll gull ra nguiu zaqu, ra ni tubi chu qugnidii guc rai, nguiu nanap tubs tsli, ra nguiu ra shini rai riald lduu rall Jess, nu los de ms mn rnii rall shini nguiu ni mn zaqu na rall, lddii shini nabani mal sin rspti. 7 Pues el qu nanap cargu shchini Dios, nall muz sht Dios; nap qu gqui m zaqu, ad gqudii mn mal, nil ad gqudii nguiu narld nases lu sall, nil tubi narzuudchi, nil tubi narguili dishibi, nil el qu narzebi lduu dum, 8 sino gqui nguiu narun recibir nazed ldchi, nu gqui tubi nguiu narun bien, nu quhnll rspti derech sht sall, nu qupll mizm lll de gr mald; gnll cumplir mandamient sht Dios, nu guquit ldull gr shtidz m. 9 Nguiu ni nap qu tsald ldull verd sht Dios con gudubin ldull tal cum ziqu bsdll didz ni t par gac guluall dizaqu lu stubi mn t par tsaglagu tsanald rall shnez Dios. Nu nguiu nan encargad con shchini m, nap qu gqui tubi

415

Tito1,2 narac ruadidz bien lu ra enemigu sht dizaqu. 10 Pues cantid mn mal rzub digudii rall shtidz m; ruadidz rall cus tunt; rsigu rall mn con enseans sht rall. Zihani mn ni rianald tchi ra custumbr sht nariugu tubi part delicad sht ra llgun. 11 Rquini guau rua rall purqu rsigu rall hasht gr ra nan tubi famili, tsald lduu rall enseans fals naqugluaa mn ni sul par gun rall gan dum. 12 Guc tubi ms m Creta; gunill shcuend mizm m ldzll: Ra m cretense siempr nabishi rall; na rall ziqu ma dush; nal rau shat rall nu nabchi rall. 13 Verd gunii mn ni. Por ni guniin l rall t par guabr tsanald rall tchi enseans sht Cristo, 14 nu par ad gndii rall cuend gr ra didz fals sht m israelit, nu ad gndii rall cuend ra mandad sht mn narqu guiaa verd sht Dios. 15 Gr ra nanap llgab limpi, grt ra cus limpi nahin; per par l ra nad rialddii ldui nu ra nanap mal llgab, par l rall gr cus ndiin limpi hasht nil shgab rall nu lani lduu rall hia gullinin; lduu rall nu shgab rall gadz con duld. 16 Rnii rall de qu nan rall Dios, per quhun rall negar l m por lo qu narun rall. Ad ruudii lduu Dios por lo qu naquhun rall; ndii rall gun rall cumplir shtidz m; rlluidii rall par cus zaqu sht Dios.

416 nu gap rai rspti nu gap rai el mizm l rai, nu gac shtuu rai sa rai; gac rai mn naruaa lduu lu cus dur nu gap rai pacnci. 3 Nu gunii lu ra naa gush, l qu l rai gap rai vid santu lu Dios; ad guaddzdii rai chism, nu ad gqudii rai m narzuudchi, sino nap qu guluaa rai cus zaqu lu shfamli. 4 Zni guluaa rai los de ms ra naa lligu t par gac shtuu rai tsel rai nu gac shtuu rai shini rai. 5 Gac tubld shcuend rall nu gap rall llgab limpi. Gap rall lidchi rall ziqu run tucar, nu guzub diagu rall shtidz tsli t par ad chu gunidii mal cuntr dizaqu sht Dios. 6 Nu zac gunii lu ra nguiu lligu, gac rall m naqureld bien lu sa rall. 7 Nu mizm ll gqul muestr lu ra sal manr nanabnil. Gqul ms zaqu par l rall; bluaa l rall con rspti sin ni tubi bishi. 8 Biadidz lu rall de acuerd con dizaqu sht Dios t par ad chu gunidii na mal lo qu naruaddzl. Zni gut lu ra narun cuntr ra didz sht Dios. Hia par gunii rall mal de l hiaa, ad gndii rallin. 9 Gunii lu ra narun sirv lu lam t par guzub diagu rall shtidz shlam rall, nu gac shtuu rall lam sin gunidii rall cuntr l lam. 10 Ad cundii rall, sino gac rall m zaqu lu lam t par manr naqureld rall guluaa de qu ra enseans nazed de Dios nu Salvador sht hiaa; nal nasaa nahin. 11 Pues l favur rub nabn Dios par mn narta lu gudchiliu, hia bdchinin t

Ll Tito, bluaa lo qu nan de acuerd con ldai zaqu. 2 Gunii lu ra m gush, gac rai seri

Ldai zaqu

417 par gac salvar gr clas mn. m l hiaa de qu nap qu gusnaa nez mal par guqurldaa bien; qugluaa m de qu nap qu gpaa tubi vid ldi, nu gpaa vid zaqu lu m, nu gpaa mizm l hiaa lu cus mal. 13 Mientras cuzaa iur l Dad Jess guabr stubi con pudr nu llni; guluaal m lu mn stubi. Blac llrub na pudr sht Dios nu Salvador sht hiaa. 14 Bn m intriegu mizm li lu galguti par qulli duld nu gni librar l hiaa lu duld t par guzun m lduu hiaa par gcaa limpi. Gul m l hiaa par mizm li t par guquit lduu hiaa. 15 Bluaa gr didz r. Tsaglagu guniin ra mn, nu bn corregir con pudr nabnee Dios guial. Gubani bien t par ad chu gndii desprci shtdzl.
12Qugluaa

Tito2,3 bruu lu llni lla rac shtuu Dios l hiaa, nu blac nazaqu na m Salvador sht hiaa, 5 bn m salvar l hiaa, lddii purqu bdnaa cumplir mandamient sht m, sino purqu sul bgaa lduu m l hiaa; nu bzun m alm sht hiaa nu bnee m vid cubi por pudr sht Espritu Santo. Tsaglagu gusdchini Espritu Santo vid cubi lani lduu hiaa t par gac cambi llgab sht hiaa. 6 Por Jesucristo, Salvador sht hiaa, Dios bsheld Espritu Santo par cueznhi l hiaa par ad gndii falt pudr ni tubi mumnt 7 t par gcaa shini m sin culp lu m. Gaquin por tubi favur nu por pudr sht Jesucristo, Salvador sht hiaa, nu par gcaa shini m nanap esperans nan vid sin fin nagunee m. 8 Ra didz ni na verd. Rac shtuaa guniirul ra enseans ni lu ra mn t par ra nariald ldui Dios, gunii lduu rall gun rall cus zaqu. Ldai r nazaquin nu napin provch par mn. 9 Per bluaa tchil lu didz dishibi nu ra cuend sht chu guc shtad gul mn, nu asunt cat ruadidz mn chup tsun didz con cat nan mn nardildi didz p run cuntien ra mandamient purqu gr didz ni npdii valur nu rlluidiin par bien sht mieti. 10 El qu narluaa ldai fals nu qugull divisioni entr ra shmn Dios, bn corregir lll chup u tsun vuelt; si ad rndiill cuend shtdzl, bg lll entr ladi t. 11 Nguiu ni bntill lu shnez

Gunii stubi lu ra nariald ldui dizaqu, nap qu guzub diagu rall ra narniba nu ra autorid, nu gac rall dispuest gun rall cualquier cus zaqu. 2 Gunii lu ra mn, ad gunidii rall cus mal cuntr sa rall nu ad gunidii rall chup tsun didz, sino gac rall naduu; gac rall m humild nu gap rall pacnci lu gr mn. 3 Pues zac l hiaa ants ad riasdii hiaa nu gubani hiaa lu ra cus mal nu gcaa mn narac mai lu sa hiaa. Guc nambdiaa; rldn hiaa cualquier mn, nu bldn mn l hiaa. Rna tshaa lu sa hiaa. 4 Per iur

Lo qu narun tucar gun ra shmn Jess

Tito3 Jess. Npll duld nu mizm lll nanll nacondendll. gudchini Artemas u Tquico nagushelda nd, bn gr cus par gued gunal na gudchi Nicpolis purqu rac shtuaa guqurelda gudchi ni tiemp nald. 13 Bn gr cus t gnl compai abogado Zenas nu Apolos par ad gndii falt par viaj sht rai. 14 Nu zac los de ms bchi sa hiaa tsas rai de

418 qu run tucar gun rai lo qu narac shtuu Dios t par gap rai narquini rai nu gun rai compai ra nanap nicid. Zni gac rall mn ziqu plant narnee nashi zaqu. ra naquhun compai na nd qugsheld rai salud lul, Tito. Bd salud sht naa lu gr ra narac shtuu Jess nu ra narac shtuu l naa. Rac shtuaa gun t recibir bendicin sht Dios. Amn.
15Gr

12Iur

Cunseju par Tito

Rial cart con tubi salud

Cart nabqu San Pablo lu Filemn


Pablo nana prsi purqu rluahia dizaqu sht Cristo Jess. Ququaa cart r junt con Timoteo nan bchi sa hiaa. Ququaa lul, Filemn, nal tubi narun compai l naa lu dchini. Nal rac shtuu naa ll. 2 Nu ququaa cart r lu grup sht shmn Jess nard ldchil nu ququaa lu Apia, zan naa, nu Arquipo, el qu narun compai l naa lu dchini. 3 Gul bn recibir bendicin nu gul cuedch lduu t por Dios, Shtadaa, nu por Dad Jesucristo, Shlmaa.

Ququ Pablo cart r lu Filemn


1Na

Jess ms purqu nana de qu rac shtul ra shmn Jess. Filemn bcha, rquit lduaa purqu ra shmn Jess nap rall ms nimo par ra cus sht Jess por lo qu nabnl por l rai. ni nu purqu nahia posht sht Cristo, napa derech par gunibahia ll lo qu narun tucar gnl 9 per mejur quhuna rugu lul purqu rac shtul na nu rac shtuaa ll. Na Pablo nahia m gush, per iurne nana prsi purqu nahia shmn Cristo Jess. 10 Rnaba tubi favur lul par Onsimo nan ziqu shinia; gqui shmn Jess mientras nana lachiguib. 11 Ants Onsimo gqull ziqu tubi muz shtnl nad rlluidii per iurne ndiill zni; gnll cumplir narac shtul nu zac lo qu narac shtuaa. 12 Qugshelda li lul; bn recibir li con bien purqu nal rac shtuaa lll. 13 Rac shtuaa nannull na nd par gunll shlugrl. Gni sirv mientras nana prsi purqu bluahia dizaqu. 14 Per ad rac shtudiaa guna tubi cus sin

Rnab Pablo tubi favur lu Filemn


8Por

rda graci lu Dios shtna iur ragn lduaa ll, nu rnaba lu Dios por ll 5 purqu binia nal rac shtul Dad Jess nu nal riald ldul shtidz m nu rac shtul grt shmn Dios. 6 Rnaba lu Dios de qu gudubi tiemp nan lugar par guaddzl dizaqu lu ra mn. Nu rnab naa lu m t gac bal gr ra bendicin nadpaa purqu unid na hiaa con Cristo Jess. 7 Nal bsquit ldul na nu rac shtuaa guna sirv lu Dad

4Siempr

Amor nu fe sht Filemn

419

Filemn permisi shtnl t par l favur nacagnaba lul gndiilin por la fuers sino por volunt shtnl. 15 Tal vez Onsimo bsnll ll por dup tiemp t par iurne gnl recibir li ldchil par siempr. 16 Hia ad rabrdiill ziqu muz no ms sino mejur qu tubi muz; bn recibir li ziqu tubi shmn Jess narac shtul. Nal rac shtuaa li per ll rac shtul lll ms, ld niasdii ziqu muz nababr ldchil sino ziqu bchil nan unid con Dad Jesucristo. 17 Ziqu nanl quhunn hiaa shchini m; bn recibir l Onsimo cum ziqu mizm na. 18 Si tal bnll mal lul, u si tal nazbill dum, gunii lua blac dum biall, gugullahin. 19 Na Pablo ququaa cart r con prupi guiahia; na guguilla cuend sht Onsimo aunqu run tucar gnl cus rub par na; npl vid

420 etern purqu biadidza lul dizaqu. 20 Nia bchi, bn favur r par na por amor sht Dios. Bsquit lduaa por amor nanpl par Dad Jesucristo. 21 Ququaa lul purqu napa segur de qu gnl cuend shtidza nu rac bahia de qu gnl msruu de lo qu narnaba lul. 22 Mizm tiemp bn preparar tubi cuart cat guqurelda purqu qubeza gun m lo qu naqugnab t lhi; gueld gunahia l t.

qugshldll salud par l t nu zac lll nanull lachiguib nd purqu riald ldull dizaqu. 24 Nu Marcos nu Aristarco, nu Demas con Lucas, qugsheld rai salud. Quhun rai compai na lu shchini Jess. 25 Rac shtuaa de qu favur sht Dios guan con l t. Amn.

23Epafras

Rial cart r con tubi salud

Cart nagu lu ra Hebreos


Dios biadidz lu hiaa iur bdchini shini m

Tiemp guahiet gunii Dios lu shtad gul hiaa iur biadidz ra profet. Zihani vs nu zihani manr guniin m lu shtad gul hiaa por enseans sht ra nabiadidz shtidz m 2 per iurne lltim tiemp biadidz m lu hiaa iur bdchini shini m, Jess. Dios bcuesht gudchiliu por l shini m, nu gul Dios shini m par gunibai gr cus nanan gudchiliu nu gubee. 3 L shini m na ziqu galrabts sht Dios. Ziqu na Dios zni na Jess, ecsact ziqu Shtdi. Por Jess rnibi gr ra cus; por pudr sht shtidz m ad rialdii gudchiliu. Despus de bzun m alm sht hiaa de gr duld, iurn guzub m lugar sht hunur lad ldi culani Dios pudrus cat qubez m gubee.

shini Dios na m ms m rub qu ra iangl. Pues bn Jess recibir mejur lugar; bd Dios tubi l par shini m nams

4L

Shini Dios na ms m rub qu ra iangl

lasac qu l sht iangl. 5 Dios nunqu ad gunidii lu tubi iangl: Ll nal shinia. Bna punr ll; sbl lugar sht hunur. Nunqu gunii Dios de tubi iangl: Na nahia Dad par ll. Nu ll gqul shinia. 6 Per iur bsheld Dios shini m lu gudchiliu, bn m honrar li nu gunii m: Grt iangl sht Dios gun rai adorar ll. 7 De ra iangl gunii Dios: Quhun m gac rai ziqu mb. Gac rai ziqu bel narruu lu guii t gun rai lo qu narniba m. 8 Per lu shini Dios gunii m: Nal Dios; cat rnibal na par siempr; ad tsaldiin. Bandr shtnl quhun significar nal ry just. 9 Rac shtul ra cus tubld, per rna tshl nandii de acuerd con ly sht m. Por ni Dios shtnl btiai siti guqul t guquit ldul ms qu gr ra sal. 10 Nu zac gunii Dios de l m: Nia Dad, ll bcueshtl grt ra cus dizd principi sht gudchiliu.

421

Hebreos1,2 Con guial bcueshtl gubee. rahin tsal per ll gunl par siempr. Gr rall guac rall ziqu lari gush. 12 Nu ll gutbil gudchiliu nu gubee ziqu daa. Gac cambi gr ra cus ni, per ll nal mizm nedz nu par siempr; ll gubnil par siempr. 13 Nunqu gunii Dios lu tubi iangl: Guzub lad ldi shtna hasht guna gan lu gr enemigu shtnl nu guzub diagu rall shtdzl. 14 Gr ra iangl na rai espritu narun cumplir volunt sht Dios. Bsheld m l rai par gun rai compai ra nabn recibir salvaciuni sht m.
11 L

422 salvaciuni de l rai. 4 Nu Dios bluai shtdzi na verd por si nu milagr nu cus rub nu por Espritu Santo nabnee m par cueznhi l hiaa. Cad tbiaa bdnaa recibir don nabzlaadchi Espritu Santo segn volunt sht Dios.
Jesucristo gqui ziqu bchi sa hiaa

Blac llrub na shini Dios; por ni nap qu gudnaa cuend bien ra didz nabniaa t par ad chu gusndii shnez Dios. 2 Ra shtidz Dios nagunii ra iangl ants, napin pudr nu gr ra mn nad rzub digudii shtidz m, guc cashtigu rall. Bn rall recibir pagu just segn duld nu falt nabn rall. 3 Verd nahin, por ni llall gudnaa t par gucachil hiaa lu juici si tal ad guzub digudiiaa dizaqu? purqu llrub na salvaciuni sht m. L salvaciuni r primr biadidz Dad Jess, nu despus ra nabini shtidz m, bn rai testificar de qu verd na didz ni. Bdnaa recibir didz sht

Ad chu gusndii salvaciuni shtnaa

punt; ad gunibadii Dios de qu gudchiliu nazed, gaquin bajo ord sht ra iangl. Cagnii naa shcuend gudchiliu verdadr. 6 Pues tubi part sht Sagradas Escrituras rnii zni: Chull na nguiu t par ragn ldul li? Gr nguiu gati rall. Pziel rac shtul cueznul lll? 7 Por dup tiemp bnl t nap nguiu menos hunur qu ra iangl per bnl honrar l nguiu con hunur ziqu tubi corun. Nu bdl pudr par guniba nguiu gr cus nabntsul. 8 Grt cus bcuzl gua nguiu; guzub diagu rall shtidz nguiu. Iur bcuez Dios grt cus gua nguiu, bd Dios permisi guniba nguiu grt cus. Sin qu ad gutddii, rndiiaa gr cus bajo ord sht nguiu 9 per rna hiaa lu Jess, el qu Dios bn punr ziqu tubi nalasqudii lu ra iangl por dup tiemp. Rna hiaa lu Jess; bn Dios honrar li con zihani hunur nan ziqu
5Stubi

423 tubi corun purqu bn m sufrir hasht gti. Por tubi favur nabn Dios, guti Jess por gr mn. 10 Dios bntsau gr cus purqu zni buu lduu m; gurshthin par Dios nu por l m. Guc shtuu m gusdchini m zihani shini m gubee cat qureld m lu llni. Por ni guc m just iur bsheld m Jess lu gudchiliu t sac zhi. Bni cumplir gr sufrimient; por ni ad rndii falt ni tubi cus; na m cabs sht ra nan salvar. 11 El qu narun t gac mn shmn Dios, nu ra shmn m nan run cumplir gr volunt sht m, nap rai mizm Shtad rai. Por ni l shini Dios rtdii lhi iur rnii m na rai ziqu famili sht m. 12 Ni na de acuerd con Sagradas Escrituras nan rnii: Guna alabar ll delant lu ra bcha, nu guna alabar ll junt con los de ms shmnl nard por nombre shtnl. 13 Nu zac rnii Sagradas Escrituras: Na tsald lduaa shtidz m. Stubi lugar rniin: Na zugahia nd con shini Dios nan bnee m par na. 14 Verd gr ra shini nguiu nap rai mizm clas cuerp con rn nu bel. Zni zac Jess guc nguiu con cuerp sht nguiu t par gati m; zni bd m fin pudr sht el qu nabsdchini galguti lu gudchiliu. Lll Satans. 15 Nu bn m librar ra nardzb gati rall, ra nardzb con galrdzb rub gudubi vid sht rall. 16 Pues nasegur ad bddii m lu gudchiliu par

Hebreos2,3 gun m compai ra iangl, sino bed gudchini m lu gudchiliu ziqu llbn Abraham par gun m compai l ra nguiu. 17 Por ni bquini gac m igual ziqu bchi sa m t gac m tubi bshuzi rub nargaa lduu ra mn nu par gni cumplir gr lo qu narac shtuu Dios. Nu bdchini m par quilli m con rn sht m por duld, nu par gudchis m gr duld sht ra shmn m. 18 Guzac zi m nu gudd m zihani prb dur. Por ni iurne rac run m compai gr ra narzac zi lu cualquier cus dur.

Bchi nan unid con Dios santu, gunab m l t, t guqureldn t l m lani gubee. Gul bn llgab bien chu na Jess; nhi el qu nabdchini por nombre sht Dios nu nhi bshuzi nams lasac nu nhi bshuzi rub par l hiaa. Par creenci sht hiaa ndii stubi nan riald lduu hiaa. 2 L Jess bn cumplir volunt sht Dios, el qu nabn punr li bshuzi sht hiaa. Bn m cumplir igual ziqu Moiss bni cumplir grt lo qu nagunii Dios lhi par ra shmn m guahiet. 3 Sin qu ad gutddii, Jess run tucar ms hunur qu Moiss. Nahin ziqu tubi nguiu narzaa tubi hiuu; run tucar nguiu ni ms hunur qu l hiuu. 4 Cad hiuu napin el qu nabzahin, per Dios bcuesht grt cus nanan lani gudchiliu nu gubee. 5 Siempr Moiss bn cumplir volunt sht Dios. Guc Moiss tubi muz entr ra shmn

Jess na ms m rub qu Moiss

Hebreos3,4 m par biaddzi shtidz Dios lu rai. Zni Moiss bn testificar de lo qu nagunii Dios lhi, cus nagur gac despus. 6 Per Cristo na shini m nabn cumplir gr volunt sht Dios entr ra shmn m. Pues na hiaa shini m si tal gudnaa segur fe sht hiaa, si tal ad rdzbdiiaa nu si tal ad guaz gutdiiaa shnez m jams, nu si tal guquit lduu hiaa por esperans nadpaa.

424 nu gusnl l m nanabani. cad tubi t guniin sal cunseju par tsald lduu sal ms cad dz mientras nan tiemp. Gul guniin los de ms sal t par ni tubi de l t gap t lduu nagudchi por duld nacugu ra nguiu. 14 Si tal ad gusndiiaa dizaqu, sino tsaldruu lduu hiaa hasht gtiaa, iurn unid na hiaa con Cristo. 15 Zni rnii Sagradas Escrituras: Nedz si tal gunil lo qu narnii Dios, ad run nagudchidii ldul cum bn ra mn guahiet iur bqu guiaa rall l m; ad guc shtudii rall gac Dios shlam rall. 16 Chlltii bqu diagu shtidz Dios nu despus bn rall cuntr l m? Mizm mn nabruu ladz Egipto con Moiss ziqu cabs sht rall. 17 Chulltii bldn Dios por cuarenta iz? pues mizm mn nabn duld nu guti rai nu ban cuerp rai lu shlat cat ndii mn. 18 Chulltii gunii Dios con juramentu ad tsutdii rall cat rzii lduu m? Pues mizm mn nanad bzub digudii shtidz m. 19 Por gr nd rac ba hiaa ad bndii rall gan tsut rall purqu ad gualddii lduu rall shtidz m. Por ni, aunqu nan tubi proms guzii lduu hiaa con l m, rquini gpaa cuidad no sea lu cualquier de l t, gunii m: Runa juzgu nu ad tsutdiil lugar ni. 2 Pues par mizm l hiaa bdchini shtidz Dios ziqu bdchinin par ra mn
13Mejur

ni ziqu cagnii Espritu Santo: Nedz iur guini t lo qu narnii Dios, 8 ad run nagudchidii lduu t cum ziqu bn mn guahiet; bdzatsu mn cuntr Dios. Dz ni btd rall prb lu Dios iur ziaz rall lu lum shlat cat chu ndii. 9 Ngali ra shtad gul t btd rall prb lua. Zni bn rall durant cuarenta iz; gun rall milagr lo qu nabna. 10 Por ni blda con l rall nu guniaa shcuend rall: Siempr lduu rall bsini l rall lu duld; nunqu bngu badii rall shneza. 11 Bna prometer con juramentu, nunqu jams ad tsutdii rall cat rzii lduu mn con na, cat rbedch lduu rall. 12 Bchi, gul gap cuidad ni tubi de l t gap tubi lduu nan rianald tchi cus mal, nu por ni ad rialddii ldul shtidz Dios

7Por

Guzii lduu ra shmn Dios

425 guahiet, per ra mn ni ad bndii rall recibir shtidz m con fe cum cus zaqu purqu ad gualddii lduu rall shtidz m; ad blluidii shtidz m par l rall. 3 Per l hiaa guald lduu hiaa nu guat hiaa cat rzii lduu hiaa con l m. De stubi mn gunii m: Gualddii lduu rall na; por ni blda nu guniaa con juramentu, ad tsutdii rall cat guzii lduu rall con na. Gunii Dios ra didz ni aunqu bd m fin shchini m dizd bntsau m gudchiliu. 4 Pues zed tubi part sht Sagradas Escrituras narnii shcuend dz narzii lduu mn: Dios bzii ldi dz gadchi de gr dchini nabn m. 5 Stubi lugar gunii m: Ad tsutdii rall cat guzii lduu rall con na. 6 Todava run falt par sbld mn tsut rall cat guzii lduu rall con Dios, per l mn nabini dizaqu primr, ad tsutdii rall cat guzii lduu rall purqu bzub digudii rall shtidz m. 7 Por ni Dios bluai tubi dz sealad nan nedz. Cagniin Dios l hiaa iurne por lo qu nagunii David aunqu llduni tiemp ziaa. Gunii David didz r nan bquaa tampa: Nedz iur guini t lo qu narnii Dios, ad run nagudchidii lduu t. 8 Si tal Josu nad descans par ra m israelit, pues Dios ad niabrdii gunii m de stubi

Hebreos4 dz guzii lduu mieti. 9 Zni nan tubi galrzii lduu nan ziqu dz gadchi iur guzii lduu Dios. Guzii lduu shmn Dios 10 purqu grt el qu natsut shnez Dios cat rzii ldull con l m, npll descans. Hia gual shchnill ziqu guzii lduu Dios lu gr dchini sht m. 11 Por ni cha gudnaa fuers par tsut hiaa cat guzii lduu hiaa con l m, no sea qu cualquier de tbiaa ziaglgaa mizm nez ziqu bn ra mn nad gualddii lduu shtidz Dios guahiet nu guti rai. 12 Zni run tucar gudnaa purqu didz nagunii Dios, nabanin nu napin pudr. Nahin ziqu tubi spad dush nan gurup tchi. Shtidz m riut hasht ms lani lduu nguiu. Shtidz m run dividir alm, nu espritu, nu llicu nu hasht lani bacu sht mieti. Riut shtidz m hasht lani llgab mn nu hasht galrnii lduu nguiu par gunin juzgu l rahin. 13 Ni tubi cus nabntsau m ad rac gucachildii lu m. Grt nanuhin shlat. Rna m nu nan m gr lo qu naquhun mieti nu nap qu gutdaa cuend lu m.

shini Dios, na m bshuzi rub par l hiaa; guat m cat qureld Dios lu gubee, por ni guiaglgaa firm lu shnez Dios con dizaqu naguald lduu hiaa. 15 L bshuzi sht hiaa, rgaa ldi l hiaa. Riashi; nanhi gr debilid nadpaa purqu l

14Jess

Jess na bshuzi nams lasac entr gr bshuzi

Hebreos46 m gudd m lu mizm prb nadpaa, per sin qu ad bndii m duld. 16 Por ni guiabgaa lu m cat nan m. Guiabgaa lu trun sht Dios sin qu ad chu rdzbdii. Por favur sht m gugaa lduu m l hiaa nu gun m compai l hiaa cualquier nicid nadpaa. Cad bshuzi rub nan designad entr ladi ra nguiu, npi cargu par gni representar ra mn lu Dios. Run bshuzi ofrecer lu Dios ra ofrend sht mn nu sacrifici por duld sht rall. 2 Mizm bshuzi ni rac run trat naduu con ra mn nagundii volunt sht Dios nu raz gut rall shnez m, purqu bshuzi ni npll mizm debilid cum gr mn. 3 Por debilid ni rquini gun bshuzi ofrecer tubi ma ziqu sacrifici lu Dios por ra duld nabn bshuzi nu zac rnll ofrecer ra ma por duld sht los de ms mn. 4 Ni tubi nguiu gulul mizm lll ziqu bshuzi con hunur sht galbshuzi, sino Dios gulul lll mizm manr ziqu gulul m l Aarn. 5 Zni zac Cristo ad bshepi guiadii t gqui bshuzi, sino Dios gulul li nu gunii m lu shini m: Ll nal shinia; gululhia ll. 6 Nu zac rnii Dios stubi lugar: Ll nal bshuzi par siempr, ziqu mizm clas cum Melquisedec. 7 Iur Jess gubani lu gudchiliu r, gunab m lu Dios; bn m rugu lu Dios. Gunii m fuert nu cantid nis bruu lu m. Gunab m lu Dios, el qu

426 nanap pudr par gul li lu galguti, nu Dios bqu digui shtidz shini m purqu Jess guc cunform; bni cumplir volunt sht Shtdi. 8 Aunqu Cristo na shini Dios, por galrzac zi nabn m sufrir, bsdi par guzub digui. 9 Iur gudd gr ra cus dur nu bn m gan lu ra prb, guc m el qu nard vid etern par gr ra narzub diagu shtidz m. 10 Gulul Dios l Jess; gqui designad bshuzi rub con mizm hunur ziqu Melquisedec.

zihani cus ms par guniaa lu t shcuend bshuzi rub nadpaa. Par guna explicar par tsas t, naganin purqu ad riasdii t luegu. 12 Hia gudd tiemp dizd guald lduu t dizaqu; hia run tucar guluaa t los de ms sa t, per todava rquini stubi mn guluaa l t stubi vs ms ra cus sencigi, ra primr punt sht ra enseans nariald lduu hiaa. Na t ziqu tubi narquini gu pur lech en vez de gaull cumid con bel. 13 Gr ra nan ziqu med nan radchi, ad rac badiill mud narun tucar guqurldll con sall. Nall ziqu tubi nguln narquini tubi ms. 14 Per ziqu cumid na par ra mn rub, los de ms punt sht enseans, na par ra mn nan rias guad na mal nu guad na zaqu. Mn ni hia nap rall tiemp lu shnez Dios nu tsaglagu run rall gan lu duld. Por rsun ni, cha guiaglgaa delant par tsarbaa;

11Nan

Dios gun cashtigu si tal guaz gutaa lu shnez m

427 gusdaa ms enseans sht Cristo. Ad gundiiaa sul con ra enseans sencigi nabdnaa recibir ms ants. Enseans ni run trat nap qu guabr lduu mieti lu Dios, nu ad rndii mn confiar ra obr zaqu. Ra enseans sencigi rnii nap qu tsald ldul shtidz Dios. 2 Nu cagniin shcuend custumbr sht rdchib guiaa shmn Jess guc sa rall, nu runin trat lla guriub nis zihani cus. Cagniin shcuend de qu tsasht ra tgul stubi, nu de qu zed gudchini juici etern. 3 Pues guiaglgaa delant si tal gun m compai l hiaa. 4 Ra naguas didz ni, ra nabquit lduu por lo qu nabnee m, ra narungu ba Espritu Santo, 5 ra nabquit lduu con shtidz Dios, nu ra narac ba pudr sht ra naguniba iur gac m ry, 6 Si tal guaz guet rall, nu rnii rall shtidz Dios ndiin verd, ndii mud guabr lduu rall lu m stubi vuelt purqu mizm l rall ququ rall l shini Dios lu cruz stubi vuelt, nu quhun rall burn l m delant lu ra mn. 7 Na nguiu r ziqu lachi nan rlagu guiu lhi. Iur l guiu rlagu, ruu guiuu nis. Si tal guiuu tsaglagu rd cusech par ra naquhun dchini, pues napin bendicin sht Dios. 8 Per si tal l guiuu rd guits nu guilli nad rlluidii, iurn mal na guiuu ni nu gulladchi na cashtigu sht Dios par guiuu ni; fin shthin na ziqu tubi cus nariequi.

Hebreos6 qu ld zndii con l t purqu nasalvar t nu quhun t cus zaqu. 10 Dios na m just; ad gulddii lduu m gr dchini nabn t par l m. Ragn lduu m lla guc shtuu t sa t, lla bn t sirv l rai purqu na rai shmn m. Ad gulddii lduu m de qu tsaglagu quhun t compai l rai. 11 Ziqu rac shtuu sa t, iurne rac shtuu naa cad tubi t guluaa de qu nap t zihani esperans hasht guabr m stubi. 12 Ad gac t nabchi sino gul rgubnebi ejempl sht ra nariald ldui de verd con pacnci; iurn quhun rall recibir ra cus zaqu nabn m prometer par gr ra nan shmn m. 13 Segur gun m cumplir lo qu nabn m prometer purqu iur bn m prometer lu Abraham, bn m jurar por mizm l m purqu ndii stubi ms m narub qu l m. 14 Gunii Dios lu Abraham: De verd gun ldaiha ll nu gunehia cantid llbnil. 15 Abraham gulzi con pacnci hasht guc cumplir shtidz m; zni bni recibir lo qu nan bn m prometer lhi. 16 Iur ra nguiu run rall jurar, rnii rall juramentu por nombre sht tubi nams m rub qu lll. Juramentu ni na garanti de qu gnll cumplir; rqunidii cus ms. 17 Iur guc shtuu Dios guluai clar lu ra shmn m de qu ad gndii m cambi shtdzi, bn m prometer con juramentu. 18 Zni por chup didz nagndii cambi jams, nasegur lo qu nadzulzaa. Ndii mud shtidz Dios niac bishi; por

quadidza znd lu t, bchi narac shtuaa, napa segur de

9Aunqu

Nadpaa esperans; por ni dzu hiaa firm lu shnez Dios

Hebreos6,7 ni l hiaa nan bsan cus sht gudchiliu nu na hiaa segur con l m, nadpaa rsun rub par tsald lduu hiaa; ad gusndii hiaa proms nagunii m lu hiaa; tsaglgaa firm con l m hasht gun m cumplir proms nagunii m lu hiaa. 19 L esperans nadpaa, na ziqu tubi guib rub naquhun segur barcu lu nis. Segur nu fuert na esperans ni par alm sht hiaa. El qu nanap esperans ni, nall ziqu el qu nariut cat cabez Dios Santo. 20 Nd guat Jess por l hiaa t tsanldaa l m lugar ni despus. Na m representant sht hiaa t par tsut hiaa lugar ni. Na m primr bshuzi par siempr con mizm hunur qu Melquisedec.

428 gul Melquisedec. Zni nhi ziqu figur sht shini Dios; nhi bshuzi nan cuez par siempr. 4 Iurne gul bd cuend blac llrub guc Melquisedec, pues mizm shtad gul hiaa, Abraham, bdi dcimo part sht gr cus lo qu nabdchishi guiaa ry iur gudildi rai. 5 Segn ly sht Moiss, ra bshuzi nan llbn Lev, nap rai mandad sht Dios par gun rai cubr de mn dcimo part nanap ra mn; nahin par Dios. Ra bshuzi bn rai cubr de gr sa rai aunqu na rai llbn Abraham. 6 Per Melquisedec ndii famili sht Lev per bni recibir dcimo part nabd Abraham cuai. Nu Melquisedec bn ldihi Abraham, el qu nabn recibir ra proms sht Dios. 7 Clar rias hiaa el qu naquhun bendecir, ms lasqui qu ra mn narun recibir bendicin. 8 Entr ldiaa iurne gr ra bshuzi narun recibir dcimo part sht cus nanap mieti, gudchini dz gati rai; per shcuend Melquisedec rnii Sagradas Escrituras de qu li bni recibir dcimo part nabd Abraham. Melquisedec nhi ziqu tubi naziaglagu nabani. 9 Nu rac guniaa de qu Lev nu gr ra bshuzi nan llbn Lev, ra nan run recibir dcimo part sht cus nanap mn iurne, gudilli rai junt con Abraham iur bdi lu Melquisedec nabn tucar cai 10 purqu aunqu todava ad gldii Lev, nhi cum llbn ladi Abraham iur Melquisedec guagtsagulhi l Abraham. 11 Ra mn israelit bn rai recibir ly sht Dios tiemp dzu

L Melquisedec guc ry sht gudchi Salem nu gqui tubi bshuzi delant lu Dios naqubez ms guiaa. Iur babr Abraham cat guhi lu gurru nu gudni ra ry contrari, Melquisedec guagtsagulhi Abraham, nu bn ldihi l Abraham. 2 Iurn Abraham bd caa Melquisedec dcimo part sht ra cus nan bdchis Abraham de enemigu shthi. L Melquisedec run cuntien primr ry nan just. Melquisedec guc ry narniba Salem, nu Salem run cuntien, galrbedch lduu mieti. Por ni Melquisedec na ry sht paz. 3 Per par Melquisedec ad gundiiaa l shtdi u l shnai; ad gundiiaa guc gli nil guc gti. Ad gundiiaa chu guc shtad

Jess nu Melquisedec

429 ra shini Lev cum bshuzi, per ly ad bndii gan gac mn perfect delant lu Dios. Por ni gu necesari gudchini stubi bshuzi mejur, lddii ziqu ra bshuzi nan shini Aarn nagulul Dios, sino bquini gudchini tubi bshuzi ziqu Melquisedec con llrub hunur. 12 Pues iur nan cambi sht galbshuzi, iurn zac rquini gac cambi ly narun trat shcuend galbshuzi. 13 L bshuzi shtnaa, el qu ra didz r qugnii shcundi, nhi llbn stubi shini Jacob, lddii shini Lev ziqu los de ms bshuzi. Ni tubi bshuzi na shini de cualquier shini Jacob sino sul ra shini Lev na rai bshuzi. 14 Bien rd hiaa cuend Jess zed entr llbn Jud, nu Moiss nitiqu guni de qu shini Jud gac rai bshuzi. 15 Ms clar na shcuend bshuzi cubi nadpaa, iur ragn lduu hiaa zed gudchini stubi bshuzi nan ziqu Melquisedec con llrub hunur. 16 Ad binldii galbshuzi sht m ni por tubi ly narun punr bshuzi segn ra shtad gul bshuzi, sino guc Jess bshuzi sul purqu nap m pudr; gtidii m par siempr. 17 Rnii znd lani Sagradas Escrituras de l m: Ll nal tubi bshuzi par siempr ziqu mizm clas de Melquisedec. Npl llrub hunur. 18 Zni mandamient nabd Dios guahiet, guc cancelarin purqu npdiin pudr nu ad rlluidiin par gudchis duld sht

Hebreos7 mn. 19 Pues ly sht Moiss ad bndii gan par gac nguiu limpi delant lu Dios, per en cambi, iurne nadpaa esperans, por ni riabgaa lu m. 20 Pues Dios bn nombrar Jess ziqu bshuzi con juramentu. 21 Los de ms bshuzi guc nombrar rai sin ni tubi juramentu, per gunii Dios lu bshuzi cubi con tubi juramentu. Gunii m: L Dad, bni jurar nu ad gndii cambi shtdzi. Ll nal tubi bshuzi par siempr. [Ziqu mizm clas sht Melquisedec.] 22 Por ni Jess na tubi garanti de qu nadpaa tubi convei mejur qu convei nanap ra mn guahiet. 23 Los de ms bshuzi guc cantid rai purqu guti rai; ad ndii mud tsaglagu rai cum bshuzi; ad bndii rai gan guqureld rai par siempr. 24 Per Jess ad rtidii; galbshuzi sht m ad tsaldii. Na m bshuzi par siempr. 25 Por ni Jess nap pudr; gun m salvar par siempr ra nariabigu lu Dios por medio de l Jess purqu nabni par siempr nu quhni rugu lu Dios por l hiaa. 26 Zni Jess na bshuzi completamente ecsact ziqu rquniaa, ziqu ni tubi chu ndii. Na m santu; npdii m duld; rsigudii m l hiaa; pur na m. Bshepi guiaa Dios li ms qu cualquier cus nanabani lu gubee. 27 Ndii m ziqu los de ms bshuzi nanap qu gun rall ofrecer ra ma por duld sht rall, iurn despus por duld sht ra

Hebreos7,8 sa rall. Jess bni ofrecer mizm li ziqu sacrifici par grt hiaa. Rqunidii stubi sacrifici jams par siempr. 28 L ly sht Moiss gulul nguiu t gac rall bshuzi nams lasac aunqu nap rai duld; per juramentu sht Dios bdchini ms despus qu ly, nu bn m nombrar l shini m t gqui bshuzi par siempr. Gulul Dios shni, el qu nabn cumplir; ndii stubi cus narun falt t gac m bshuzi par siempr.

430 lul, bntsau lugar ni ecsact segn muestr nabluahia lul guc dani. 6 Zni guc con primr rgl nabd Dios, per iurne gulul Dios Jess ziqu bshuzi naquhun sirv lugar nan zihani vuelt ms mejur qu lugar cat ra bshuzi naguqureld ants bn rai sirv. Jess na el qu narniin Dios por l hiaa. Por Jess l convei cubi nadpaa con Dios, nahin mejur qu convei gush purqu pudr sht convei cubi zedin por proms nan mejur. 7 Si tal primr convei npdiin falt, iurn ad rqunidii convei cubi. Si tal por primr convei niac mn nazaqu delant lu Dios, iurn niasdchini Jess stubi convei nan cubi. 8 Per Dios gun lu ra mn nabn recibir primr convei ziqu mn narun falt lo qu nan mejur. Gunii m shcuend rai lani Sagradas Escrituras: L Dad Dios rnii: Gudchini dz; guntsaua tubi convei cubi con ra mn sht Israel nu Jud. 9 Ad gqudiin ziqu convei nan bntsaua con ra shtad gul rall tiemp bna compai l rall, tiemp bshia l rall t guruu rall Egipto. Ad bndii rall cumplir l convei shtna. Por ni bsana l rall, rnii Dad. 10 L convei nan guntsaua con naciuni Israel despus ra dz ni, gaquin znd, rnii Dad. Gusdchinia mandamient shtna lani lduu rall.

Primr punt sht naqugnii naa lu t na nd; nadpaa tubi bshuzi nams lasac. Guzub m lu trun sht Dios gubee. Qubez m lad ldi sht Dios nan lugar sht hunur. 2 Nu quhni sirv lani lugar verdadr nan bntsau Dad, lddii nguiu. Nd cabez Jess junt con Dios Padre. 3 Gr ra bshuzi nams lasac lu gudchiliu, guc nombrar rai par gun rai ofrecer lu Dios ofrend nu sacrifici nabd mn segn ly. Nu rquini Jess gpi tubi cus par gni ofrecer. 4 Si tal l m niabez m gudchiliu, ad ndii m bshuzi purqu todava nian nan ra bshuzi narun ofrecer ofrend segn rniba ly sht Moiss. 5 Per ra bshuzi lu gudchiliu, quhun rai ofrecer lo qu nan sulamnt tubi muestr de lo qu nanan gubee. Rd hiaa cuend de qu nahin copi purqu iur Moiss bn recibir ord sht Dios par guntsuhi lugar cat gun ra mn adorar Dios, guniba m lhi: Rniaa

Jess rniinhi Dios por l hiaa

431 Guquaa shtidza lu lduu rall par ad gulddii lduu rall shtidza. Iurn gaca Dios shtn rall de verd; hia l rall gac rall shmna. 11 Dz ni ad rqunidii chu guluaa tubi sall; rqunidii nguiu gunill lu bchill: Bngu ba l Dad Dios purqu grt rall gungu ba rall na dizd ra mitun hasht ms ra m gush nan ladi rall. 12 Nu guna perdun duld sht rall; gugaa lduaa l rall; jams ad guagndii lduaa ra duld sht rall. 13 Iur l Dios qugnii shcuend convei cubi r, na purqu rna m convei gush cum cus nad rlluidii par mn nan qureld ne. Lo qu nanap tiemp nu ad rlluidiin, nases gunitiluhin.

Hebreos8,9 caj ni nan mbluri nanactsau or. Lanin nan guetshtildi man, nu zac lani caj nan var sht Aarn. Var ni bgu; gualdani ndiagu ladi ni. Nu zac lani caj nan ra gu cat bqu Dios didz sht convei. 5 Subr guc caj ni qubez ra iangl naquhun representar pudr nu gluri sht Dios. Hia iangl ni nachili shcuagu lugar cat rac purdun ra duld sht mieti. Iurne npdiaa tiemp par guquaa ms shcuend lugar ni. 6 Iur gr ra cus ni na list, ra bshuzi riut rai primr part sht iduu par gun rai cumplir custumbr religius lo qu naguniba Dios. 7 Per segund part sht lugar ni, Lugar Santsimo, ngali riut primr bshuzi, per sul tubs vs cad iz. Iur li riut, rquini guai rn sht ma t par rni ofrecerin ziqu ofrend por duld shthi nu por duld sht ra mn. 8 Por didz r l Espritu Santo qugni de qu mientras ra mn bn rai cumplir custumbr lani primr part sht iduu, todava ndii entrad par l rall lu lugar cat cabez Dios. 9 Gr nd na tubi muestr de lo qu quhun mn iurne lani iduu. Ra ofrend nu ra ma naquhun mieti ofrecer lu Dios, ad npdii rahin pudr par gudchis duld sht mn t par cuedch lduu rall delant lu Dios. 10 Nad ms ra custumbr quhun trat p cus gau mieti u p gu mieti u shcuend tsati guiaa mieti con ra rgl narun trat por fur sht mieti. Nap ra custumbr

Nan stubi cus important. L primr convei nap rgl par gun mieti adorar Dios lani tubi iduu sht gudchiliu. 2 L lugar cat bn mn adorar Dios, nap chup part. Primr part l Lugar Santo; ngali qubez gandelier nu mell; lu mell dchib guetshtildi nabn mn presentar lu Dios. 3 Hia tchi cortin sht primr part, qubez lugar l Lugar Santsimo. 4 Ngali nan tubi bcugu nan pur or cat riequi ial, nu ngali nan tubi caj nabn significar l convei. Gudubi lad naqu or. Nez lani

Lugar cat run mieti adorar Dios lu gudchiliu nu gubee

Hebreos9 ni valur sulamnt hasht tiemp gun m cambi mud nagun mn adorar l m. 11 Per Cristo bdchni ziqu bshuzi nams nasac par ra cus zaqu nabed gudchini. L lugar cat quhun m sirv ziqu bshuzi, ngali na tubi lugar nams cus zaqu, ld tubi mndii bntsau lugar ni. Quiere decir, ad ndiin cus sht gudchiliu r. 12 Guat Cristo Lugar Santsimo tubs vs par siempr, lddii par gun m ofrecer rn sht chiv u rn sht ngun, sino con prupi rn sht m guat m; bn m segur salvaciuni nanpdii fin par l hiaa. 13 Ra bshuzi btiai rn sht chiv nu ngun, nu bttsi d sht bcierru nagequi lu bcugu guc ra mn nabgald tgul. Si tal custumbr ni rlluii par gunin purificar shcuerp nguiu, 14 mucho ms pudr nap rn sht Cristo, purqu por medio sht Espritu Santo nanpdii fin, Cristo bn m ofrecer mizm l m lu Dios ziqu sacrifici nanpdii ni tubi manch. Rn sht m rac guzun lduu hiaa de gr duld nu obr nad rlluidii par gudnaa sirv lu Dios nanabani. 15 Por ni Jesucristo na m el qu nabsdchini convei cubi, tubi tst cubi entr Dios nu l hiaa. Galguti sht Cristo bn par gac perdun gr duld sht ra nabn mal segn rgl sht primr convei. Gunab Dios l rall t gun rall recibir gr lo qu nabn m prometer, tubi herenci etern. 16 Par gac cumplir term sht tst,

432 rquini prb de qu hia guti el qu nabntsuhin 17 purqu ad gac repartir herenci sht nguiu hasht despus gati nguiu. Mientras nabani nguiu l tst guan guiai. 18 Tambin term sht convei primr guzubl iur rn bll. 19 Moiss iur guni gr ra punt sht ly lu ra mn, gunzi rn sht chiv nu bcierru con nis nu tubi llicu hiagu hisopo con guits ladi llili color llni; iurn bgdzi llicu hiagu ni con rn nuts con nis; iurn bchub nsi libr sht ly, nu zac grt ra mn bchub nsi con rn. 20 Iurn gunii Moiss: Nd na rn narun lasac tubi convei narniba Dios par l t. 21 Moiss bchub nsi con rn l lugar cat bn ra mn adorar Dios, nu bchub nsi con rn grt ra cus nabn dchini rai t gun rai adorar Dios. 22 Pues segn ly casi grt cus nap qu guzunhin por rn. Sin qu ad gulldii rn, ndii perdun sht duld.

ni rniaa de qu ra cus nanan gudchiliu, cus nan copi sht ra cus lu gubee, bquini guzun rahin por rn sht ma, per ra cus sht gubee tambin rquini guzun rahin con sacrifici mejur qu rn sht ma. 24 Cristo ad guatdii Lugar Santsimo nabntsau mn lu gudchiliu; nahin copi sht cus verdadr nanan gubee; sino guat m gubee cat qubez Dios. Nd guadidzn m Dios Padre de

23Por

Por galguti sht Cristo nan perdun sht duld

433 favur sht hiaa. 25 L primr bshuzi lu gudchiliu riatll Lugar Santsimo tubs vs cad iz par gni ofrecer rn sht ma lu Dios, per rn ni ndii rn sht bshuzi sino rn sht ma. Per Cristo ad rndii ofrecer rn shthi zihani vuelt sino tubs vs 26 purqu si tal ad zni ndiin, iurn niati m zihani vs dizd l gudchiliu gursht. Per iurne tubi vs par siempr Cristo bdchini nu bn m ofrecer mizm vid shthi par grt mn. Bll rn sht m t gudchis m duld. 27 Ziqu na segur nap qu gati gr mieti nu despus gati nguiu, gun m juzgu nguiu. 28 Zni zac Cristo tubs vs gti ziqu tubi sacrifici; bll rn sht m por duld sht mn. Per guluaal m lu hiaa stubi vuelt, lddii par gudchis m duld sino par gun m salvar grt ra naqubez l m, ra narac shtuu guabr m nases. L ly nabqu Moiss guquin nad ms ziqu muestr sht ra cus verdadr nanagur gudchini. L ly npdiin pudr t gac mn nazaqu lu Dios por medio ra ma nabn mn ofrecer zihani vs cad iz. 2 Purqu si tal ly nihun gan par gac mn nazaqu lu Dios, iurn niabez nihun rall ofrecer ra ma purqu grt ra nan limpi lu Dios ad npdii rall llgab naqugnii guc rall por duld nabn rall. 3 Per por ra ma nabn rall ofrecer, bagn lduu rall duld sht rall cad iz. 4 Pues rn sht ra ngun nu rn sht chiv jams ad gudchisdii duld sht mn.

Hebreos9,10 ni iur bdchini Cristo lu gudchiliu, gunii m: Ad rac shtudiil sacrifici sht ma, nil ofrend, sino qu bnel tubi cuerp par na. 6 Ad rqutdii ldul con ra sacrifici nariequi lu bcugu, nil con ra ofrend narnee mn por duld. 7 Iurn guniaa: Iurne zelda par guna cumplir volunt shtnl. Ni Dad; ziqu naescrit shcuenda lani libr. 8 Primr rnii Dios qu ad bqutdii lduu m por ra ofrend nu por ma nariequi lu bcugu, nil por sacrifici par gudchis ra cus ni duld sht ra nguiu, cus naguniba ly gun mieti. 9 Despus gunii m: Zelda par guna volunt shtnl, Dad. Nd run cuntien de qu bn Dios cancelar primr rgl t gun m punr stubi rgl mejur. 10 Por rgl cubi, bn m perdun duld sht hiaa; bzun m lduu hiaa t par gcaa santu. Zni nahin purqu Jesucristo bd m prupi shcuerp m ziqu sacrifici. Guti m; iurn rqunidii stubi ofrend. 11 Gr ra bshuzi israelit quhun rai ofrecer ra ma lu Dios. Cad dz tsaglagu quhun rai ofrecer mizm ofrend aunqu por rn sht ra ma, nil por cuerp sht ma nariequi, nunqu gudchis ra cus ni duld sht mn. 12 Per Jesucristo bn m ofrecer mizm li por ra duld tubs vs par siempr. Despus guti m, iurn guzub m lad ldi sht Dios. 13 Ngali qubez m hasht gun

5Por

10

Hebreos10 m gan lu gr enemigu sht m. Gun m vencer l rall. 14 Por tubs ofrend nabn m ofrecer, bzun m lduu mn; bn m ra mn santu par siempr, ra naqureld sul par l m. 15 L qu l Espritu Santo quhni testificar lo mizm purqu guni ms ants; 16 L convei naguna con l rall despus ra dz ni, rnii Dad, gucueza grt mandamient shtna lani lduu rall. Nu guquaa ra mandamient lani shgab rall. 17 Nu zac rnii Espritu Santo: Jams ad guagndii lduaa ra duld sht rall, ni ra cus mal nacanihun rall. 18 Cat bn m perdun duld, hia rqunidii msruu ofrend por ra duld.

434 nasegur gun m cumplir gr lo qu nabn m prometer. 24 Nu gudliaa manr par gudnaa compai ra sa hiaa par gac shtuu sa hiaa ms nu par gudnaa cus zaqu. 25 Ad gcaa ziqu ra nandii guid lu cult cat rd hiaa; mn ni nacustumbrad rddii rall. Mejur guniin sa hiaa t gac rall firm. Zni nap qu gudnaa cumplir iurne purqu l dz naguabr Jess, zed gudchini. 26 Si tal nan hiaa verd sht Dios nu mizm tiemp rac shtuu hiaa tsaglgaa nez mal, iurn ndii stubi sacrifici t gac perdun duld sht hiaa purqu rqu guiaa hiaa sacrifici sht Cristo. Qudnaa trat galguti sht Cristo ziqu cus pruchi. 27 Sul nan juici sht Dios par l hiaa iurn. Gaquin ziqu tubi guii tant rld m. Gun m cashtigu gr contrari sht m. 28 El qu nabn desprci ly sht Moiss nu ad bzub digudiill ly ni, gtill sin qu ad chu bgadii lduu nguiu ni; con testimonio sht chup u tsun testigu guti nguiu dz ni. 29 Per p rnii t gac con nguiu nan bluaa tchi lu shini Dios nu bqu guiall rn sht convei narun par gac nguiu santu? nu bnll desprci l Espritu sht Dios nan bn zihani favur par l hiaa. Por rn sht m na hiaa limpi delant lu m. 30 Rac ba hiaa l Dad nan gunii: Guna cashtigu ra mn; napa derech guguilla. Nu zac rnii shtidz m: L Dad gun m juzgu shmn m. 31 Nal nadzb na cashtigu sht Dios nanabani.

gr nd bchi, rac tsut hiaa gubee por rn sht Jess. Ad rdzbdii tsut hiaa. 20 Rac tsut hiaa por tubi nez cubi narnee vid sin fin; nez ni bshal m hasht lugar cat cuez Dios santu, quier decir, por galguti sht Jess bshli nez ni. 21 Jess na m primr bshuzi par l hiaa. Na m encargad con gr lidchi Dios. 22 Por ni guiagbgaa lu m con confians; tsald lduu hiaa de verd. Nu zac guiagbgaa con lduu hiaa nalimpi lu m nu con cuerp nagu tubi bai con nis naquichi. 23 Guiaglgaa firm lu shnez Dios, ad chu guaz gutdii shnez m purqu

19Por

Guiagbgaa lu Dios

435 rniaa lu t, gul bagn lduu t tiemp nagudd. Despus bn t recibir llni sht Dios, guc t mn pacnci lu gr galrzac zi; guc t shmn m firm aunqu bn t sufrir. 33 Nan bld l t gunii guidz mn guc t lu ra sa t. Guzunald mn l t. Sbld de l t bn t sufrir con sa t. 34 Bgaa lduu t ra nagu lachiguib nu bquit lduu t iur bdchis mn lo qu nanap t purqu rd t cuend de qu lu gubee nan msruu cus mejur nanad tsaldii. Shtn t ra cus ni. 35 Ad cuzdii t tsald lduu t shtidz Dios purqu si tal tsaglagu tsald lduu t, gap t tubi premi rub lani gudchiliu nazed gudchini. 36 Rquini gac t m pacnci par gun t cumplir volunt sht Dios nu despus de ni, gun t recibir lo qu nabn m prometer caa t. 37 Ra Sagradas Escrituras rnii: Dup tiemp run falt, iurn el qu nazed gudchini, segur gudchni. Ad gac lddii ldi. 38 Per el qu naguna recibir cum m just, gubnill por fe nanpll. Per si tal guaz gutll shneza, ad rqutdii lduaa con l ll. 39 Per l hiaa ad ndiiaa ziqu ra naraz guet, ra nan condenar, sino riald lduu hiaa de verd; zni gudnaa segur salvaciuni par alm sht hiaa.

Hebreos10,11 gudnaa recibir ra cus lo qu nadzulzaa. Riald lduu hiaa nan ra cus nanad rndiiaa lhi. 2 Ra shtad gul hiaa naguqureld guahiet, bquebi Dios na rai mn zaqu purqu guald lduu rai shtidz m. 3 Riald lduu hiaa shtidz m; por ni rd hiaa cuend de qu Dios bntsau l gudchiliu sul con didz shtni. Ra cus narn hiaa lhi guctsauin, lddii por cus narn hiaa, sino nad ms por shtidz Dios guctsau rahin. 4 Guald lduu Abel shtidz Dios; bni ofrecer lu Dios tubi ofrend mejur qu ofrend sht Can. Bquebi Dios Abel na m zaqu, por ni Dios bcaa Abel nu bn m recibir ofrend shthi. Aunqu Abel hia gti, per todava ziaglagu ruaddzi lu hiaa por medio fe shthi. 5 Enoc guald ldui shtidz Dios; por ni Dios biaa l Enoc gubee; gtidii. Ra mn ad bdzldii rall Enoc lu gudchiliu purqu Dios biaa li. Ra Sagradas Escrituras rnii shcuend Enoc de qu ants guziai gubee, Dios bquit ldi con Enoc. 6 Sin galriald lduu, ndii mud guquit lduu Dios con l hiaa. Primr nap qu tsald lduu nguiu shtidz Dios par tsabigu nguiu lu Dios. Nap qu tsald lduu hiaa nabani m nu de qu gunee m premi caa ra narguili l m. 7 No guald ldui shtidz Dios nu bzub digui shtidz Dios purqu ms ants btsb Dios li; gunii Dios lu No lo qu nagur gac, cus ni tubi ad chu gundii luhin ants. No bzub digui nu bntsuhi

32Per

11

Zihani mn guald lduu rai shtidz m

Iur riald lduu hiaa, iurn nadpaa segur de qu

Hebreos11 tubi barcu rub par gac salvar gr ra shfamli. Guald ldi shtidz m; gqui rspti par shtidz m. Zni bn No juzgu gr ra mn sht gudchiliu nanad gualddii lduu shtidz m. Mud ni Dios bn recibir No ziqu nguiu just purqu guald ldui shtidz m. 8 Nu Abraham por galriald ldui, iur Dios gunab li, bzub digui; brui par tshi lugar cat gunii Dios gud m ldzi ziqu herenci. Abraham brui ldzi sin qu ad rddii cuend ca lu tshi. 9 Abraham guald ldui; guqurldi ladz cat bn Dios prometer, per Abraham gqui ziqu m zitu par lugar ni. Nabni ziqu mn nan de viaj, lddii lani hiuu. Lo mizm bn Isaac nu Jacob nu zac l rai bn rai recibir mizm proms nabd Dios lu Abraham. 10 Abraham gulzi stubi ciud par guqurldi, lugar nanap cimient nan dchichi; ciud ni Dios bzahin segn guc lduu m. 11 Nu zac Sara guald ldui shtidz Dios nu bni recibir pudr par gpi shni aunqu nhi demasiad m gush. Gpi tubi med purqu guald ldi Dios gun m cumplir lo qu nabn m prometer lhi. 12 Zni Abraham hia m gush sin esperans gpi shni, per gqui shtad gul sht mn zihani, mn zihani ziqu mbelguii lu gubee nu ziqu iulli nanan rua nisduu. Jams ad chu gndii gan gulabin. 13 Gr ra mn ni guti rai sin qu ad bndii rai recibir ra cus nabn Dios prometer, per guald

436 lduu rai shtidz m nu gun rai lu ra cus ni delant. Por fe bn rai recibir lo qu nabn m prometer nu bquit lduu rai. Mud ni bquebi rai de qu na rai ziqu m zitu par gudchiliu r, de qu lidchi rai cuez stubi gudchiliu. 14 Pues gr ra naruadidz zni, rquebi rai de qu todava quguili rai stubi lugar par guqureld rai. 15 Si tal ra mn ni nihun rall llgab por ladz cat bruu rai, pues niabr rai ngali 16 per guc shtuu rai lugar ms mejur, quiere decir, tubi lugar lu gubee. Por ni Dios ndii ziqu nart lhi sino rquit lduu m con l rai purqu gunab rai l m Dios sht rai nu bn m preparar tubi ciud cat guqureld rai. 17 Guald lduu Abraham shtidz Dios; por ni iur Dios bz tubi prb lhi, bdchinin Abraham lniqu shni Isaac par gni ofrecer Isaac lu bcugu ziqu tubi ma. Na Abraham dispuest gni ofrecer lniqu shni lu Dios aunqu ants gunii Dios lu Abraham tubi proms; 18 gunii Dios shcuend Isaac: Por shnil gpl cantid llbnil. 19 Pues Abraham guc bai de qu Dios nap pudr par gucuai m ra tgul. Zni rac guniaa cum figur de qu Abraham bni recibir stubi vuelt l shni ladi ra tgul purqu par Abraham hia guti shni. 20 Guald lduu Isaac shtidz Dios; por ni Isaac gunbi lu Dios bendicin nanagur gudchini par shni, Jacob nu Esa. 21 Nu zac Jacob guald ldui shtidz Dios;

437 por ni iur hia mr gti, bni bendecir cad shinillgui nan shini Jos. Bn Jacob adorar l m mientras rquchi tubi bastun. 22 Nu Jos guald ldui shtidz Dios; por ni iur mr gti, guni lu ra m israelit de qu nap qu guruu rai de ladz Egipto nu bd Jos ord lla gucachi ra mn bacu shthi. 23 Ra shtad Moiss guald lduu rai; por ni iur gul med, ad bdzbdii rai lu ry lo qu naguniba ry. Gun rai lu med, nachangu med. Bcachi rai l med por tsun mbehu. 24 Guald lduu Moiss shtidz Dios; por ni iur li nhi nguiu rub, ad ndii nacai l shtsap ry sht Egipto 25 sino qu gunii ldi sac zhi con los de ms shi ra mn israelite. Ad guc shtudii guquit lduu Moiss por dup tiemp ra cus mal sht gudchiliu, cus nanap qu tsal. 26 Ms bien gunii Moiss, mejur gni sufrir por Cristo nan zed despus qu niap Moiss gr ra tesur sht Egipto. Zni guc; gunhi ra cus nagur gac ziqu tubi premi nagud Dios cai. 27 Por galriald ldui Moiss brui gudchi Egipto; ad bdzbdii llan sht ry; guaglgui firm igual ziqu el qu narn lu Dios aunqu ad chu rndii lhi. 28 Guald lduu Moiss shtidz Dios; por ni bzub digui rgl sht Pascu; guniba Moiss de qu gull rn sht llili, nu gutiaa mn rn ni rua puert par iur td iangl sht galguti, ad gtidii primr shini nguiu sht ra m israelit.

Hebreos11 galriald lduu, ra israelit guald lduu rai shtidz Dios; por ni gudd rai Nisduu Llni si fur cum ziqu guiuu bidchi, per iur ra mn egipcios guc shtuu td rall nisduu, pues bldau nis rall; guti rall. 30 Ra israelit guald lduu rai shtidz m; por ni bd rai vuelt alrededur gudchi Jeric gadchi dz nu gulagu lu sht gudchi. 31 Rahab guald ldui shtidz Dios; na Rahab tubi naa mal, per ad gtidii junt con ra nad bzub digudii purqu Rahab bni recibir con bien ra mn israelit naguagldachi gudchi Jeric. 32 P ms guniaa iurne? Ndii tiemp par guadidza shcuend Geden, nu Barac, nu Sansn, nu Jeft, nu David, nu Samuel, nu los de ms ra nabiadidz shtidz Dios guahiet. 33 Por galriald lduu, bn rai gan lu enemigu sht rai; guniba rai tubi manr just; bn rai recibir cus zaqu nabn Dios prometer. Btau rai rua len; 34 bsald rai guii dush; bruu rai lu peligr niaguini mn l rai con spad. Ra nan npdii fuers, gup rai fuers rub. Guc rai mn fuert lu gurru, nu bsllun rai suldad nan mn zitu. 35 Guzac ra naa bn rall recibir ra tgul sht rai stubi vs ms; guasht tsel rai ladi ra tgul. Sbld mn guti lu galn; bqu guiaa rall libert par gun rai gan tsasht rai ladi ra tgul t guqureld rai stubi vid mejur. 36 Stubi tant mn guzac

29Por

Hebreos11,12 zi rai. Bn mn burn l rai, nu bd mn hiagu nu bldibi mn l rai con cadn par tsa rai lachiguib. 37 Guti rai lu gu nu briugu rai guruld rai con cierr; [btd mn prb lu rai t gun rall duld.] Gudini mn l rai con spad; canz rai sin lidchi rai; prubi rai. Zed rai gut rai guidi ladi ra ma ziqu guidi ladi llili u guidi ladi chiv. Bzac zi mn l rai; nu bn rall maltratar l rai. 38 Ra mn sht gudchiliu ad gun zqudii lu rai, per l rai lasac rai ms qu gudubi gudchiliu. Ra mn ni guqureld rai lachi, nu lu dani; guqureld rai lani cuev nu lani guru sht gudchiliu. 39 Gr ra mn ni guald lduu rai shtidz Dios, nu Dios lani Sagradas Escrituras qugluai na rai mn zaqu, per sin qu ad gutddii, ad bndii rall recibir lo qu nabn m prometer 40 purqu Dios nap m lugar mejur par gr hiaa. Gunii m ra mn ni ad gndii rall recibir fin sht salvaciuni hasht despus. Sulamnt con l hiaa gac rai completamente mn sin ni tubi duld delant lu Dios.

438 guia hiaa lu Jess ziqu muestr shtnaa. De l m zed fe sht hiaa; na m el qu narun compai par tsald lduu mieti ms. Guc ba Jess despus guti m, guquit lduu m; por ni guzac zhi; ruaa lduu m dulur nu shtu sht galguti lu cruz. Iurne cuez m lad ldi sht Dios, lugar sht hunur culani m. 3 Gul bn llgab iurne lo qu naguzac con Jess; guzac zi m demasiad por ra mn mal nabn cuntr l m. Mizm manr ad gudzgudii t nu ad rdzbdii t mientras rzac zi t purqu na t shmn Cristo. 4 Pues l t todava ad gudnidii mn l t por run t cuntr ra duld. 5 P bald lduu t lo qu naqugnii Dios lu t? purqu ruadidzn m l t ziqu shini m. Naescrit: Shinia, ad rndiil desprci Shtdl iur l m cagniin m ll. Ad ridii ldul iur l m run cashtigu ll. 6 Purqu l Dad qugniin m gr ra shini m purqu rac shtuu m l rai. Nu quhun m cashtigu grt shini m narun m recibir. 7 Gul gac firm lu cashtigu narsheld m guqul. Gr cus ni td par bien sht t purqu quhun m trat l t ziqu shini m. Gr ra dad quhun rall corregir shnill. 8 Per si tal Dios ad rndii m corregir l t, ndii t legtim shini m, sino na t ziqu med lldubi. Es qu run m cashtigu grt ra shini m. 9 Ms de ni, tiemp na hiaa llgun,

2Cha

12

Por gr ra naguniaa iurne, cum nan gudubi lad shtnaa ra nabluaa fe sht rai; iurne run tucar gusnaa tubi cu grt ra cus narun storb con gr duld nan run bshidi l hiaa. Cha guiaglgaa delant; gcaa m firm ziqu tubi nard fuers par gnll gan tubi carrr.

Jess na ejempl par l hiaa

439 ra shtdaa lu gudchiliu r, bn rall cashtigu l hiaa nu rdnaa rspti lu rai. Por ni ms rquini gud hiaa s t guniba Dios l hiaa par gpaa vid sin fin. Na m Shtdaa nacabez gubee. 10 Ra shtdaa lu gudchiliu r, por dup tiemp bn rall corregir l hiaa segn narnii lduu rai, per Dios quhun m cashtigu l hiaa por bien shtnaa t gcaa mn zaqu sin ni tubi duld, igual ziqu na m; santu nhi. 11 Pues verd nahin, ni tubi cashtigu ad rsdchnidii lgr lani lduu hiaa mientras quhun m cashtigu l hiaa; nahin cus dur, per fin sht cashtigu na vid nan tubld delant lu Dios con paz par gr ra nard cuend nu rnll recibir cashtigu ni cum cus zaqu.

Hebreos12 ra sa t con duld. 16 Gul gap mizm ll par ni tubi de l t ad guqurlddii ziqu mbecu, nu ni tubi de l t gun desprci ra cus zaqu sht Dios; zni bn Esa; por tubs cumid btuull grt herenci narun tucri ziqu shini nagul. 17 Hia nan t despus iur Esa guc shtuu gni recibir bendicin sht shtdi, pues bqu guiaa shtdi li aunqu nal gunab Esa nu bni; hiad bdzldii mud par gac cambi lo qu nabni. Bni desprci herenci. 18 Iur guabigu t lu Dios, ad ndiin ziqu ra m israelit guahiet. Guabigu rai lu dani naz gulla. Gun rai lu dani cat bruu bel. Gun rai nacahi con guel; gun rai gushguiuu con mb dush. 19 Bini rai b sht trompet nu cha Dios. Ra nan bini ra didz ni, bn rai rugu lu Dios hiad gunidii b msruu. 20 Bn rai zni purqu ad bndii rai gan niuaa lduu rai lu mandad nagunii m lu rai. B ni gunii: El qu nas guhi lu dani, mn u tubi ma, pues nap qu gti lu gu. 21 Nal nadzb guc dz ni. Iur gun Moiss lu ra cus ni, guni: Nal rchicha nu rdzba. 22 Zni guc tiemp guahiet, per l t iurne guabigu t lu dani verdadr l Sin. Guabigu t lu ciud sht Dios nanabani; quiere decir, Jerusaln nanan gubee. Guabigu t lu cantid mili sht ra iangl nabd par gun rai adorar Dios con galrquit lduu. 23 Mizm lugar ni nan zihani shini Dios; bd rai; l rai naescrit lu gubee. Guabigu t lu Dios, l jusi nagun juzgu gr mieti. Guabigu t

ni gul guniin sa t nan ziqu tubi nanpdii fuers t ad guaz gutdii rall lu shnez Dios. 13 Gul quili nez nan tubld par tsanald t nez ni. Iurn sal nan ziqu tubi cuj, ad gurudiill nez zaqu sino gqui firm con fe shtnll. 14 Gul gunii lduu t tsu en paz con gr mn. Gul guanald nez zaqu cat ndii mald. Gul gac mn santu. 15 Gul gap mizm ll t ad chu rndii falt ra bendicin sht Dios, nu gul gap mizm l t par ad ndii mn fals entr ra shmn Dios. Ad chu gqudii ziqu guilli lda nariarub entr ra plant, no sea por tubi de l t gac gullini gr

12Por

Cashtigu par el qu narqu guiaa shtidz Dios

Hebreos12,13 lu ra nguiu naqureld gubee; hia Dios b ni recibir l rai completamente nazaqu. 24 Guabigu t lu Jess, el qu nabsdchini tubi convei cubi entr Dios nu ra mn. Guabigu t lu lugar cat bdebi rn narun lasac convei ni; rn ni run significar cus mejur qu rn sht Abel. 25 Gul gap cuidad ad guqu guiadii t didz sht el qu naruadidz lu t, purqu si tal ad b ndii mn gan gucachil rall lu Dios guahiet, mn naqu guiaa shtidz Dios iur l i btsbi l rall, lla mud gucachil hiaa lu m si tal guluaa tchaa lu naqugnab l hiaa dizd gubee? 26 B sht Dios tiemp guahiet bnibin l gu dchiliu, per iurne bn m prometer con didz r: Stubi vs ms gusnibia gu dchiliu nu tambin gubee. 27 Iur gunii Dios: Stubi vs ms rd hiaa cuend de qu grt cus nabnibi Dios, cus narn hiaa iurne, tsal rahin; gudchis m ra cus nabntsau m par guan par siempr ra cus nad rnbidii. 28 Por ni cha gud hiaa graci lu m purqu bd naa recibir l m ziqu Ry. Cat rniba m ad gqudii gunibin. Cha gud naa sirv l m con rspti. Gudpaa rspti delant lu m purqu na m Dios shtnaa. 29 Nhi ziqu bel narzun lduu mieti de gr mald.

440 bsagn lduu t ra nan prsi cum ziqu mizm ll nanul prsi junt con l rall. Gul bsagn lduu t ra nan rzac zi purqu todava qureld t lu gudchiliu; nap t cuerp dbil. 4 Gul bn cumplir ra proms nagunil iur btsal; ad chu guqun shi purqu Dios gun m juzgu gr ra narqun tsel mn, nu gun m juzgu gr mn narun duld adulteri. 5 Ad sbidii lduu t dum; gul bquit lduu con lo qu nanap t purqu Dios gunii: Jams ad gusndiaa l t; siempr guna cumplir shtidza. 6 Zni rac guniaa sin qu ad chu guz lduu: L Dad quhun m compai na; ad gudzbdiaa lo qu nagunn mn na. 7 Gul bagn lduu t shtidz ra naguniba entr l t, ra nabiadidz shtidz Dios lu t. Gul guaglagu manr gubani rai; guc rai firm lu shnez Dios. Gul bn llgab lla guc fin sht rai nu gul bn ziqu bn rai. 8 Jesucristo na m igual iurne ziqu guc m ants nu na m lo mizm par siempr; gqudii m cambi. 9 Ad rd dii t s par guaa ms fals l t tchi stubi clas ldai por enseans nanad chu riasdii; mejur gac t m firm lu shnez Dios por favur nu bendicin naquhun m. Ad tsanlddii t tchi custumbr narun trat p cus nazaqu gaul, pues gr ra narianald tchi rgl ni, ad b ndii rall gan gac rall mn zaqu lu Dios. 10 Sacrifici nadpaa, ad rndiin trat gau mieti lu mell. Ra natsaglagu gun rall adorar Dios

3Gul

13

Gul tsaglagu gac shtuu ra sa t. 2 Gul tsaglagu gac t m zaqu con ra visitant nardchini ldchil purqu sin ad guc badii mn, bld rall bd rall pusad par iangl.

Lo qu narun tucar gun shmn Dios

441 segn ly guahiet, npdii rai derech gau rai sacrifici sht hiaa. 11 Pues ra bshuzi primr riutnhi rn sht ra ma Lugar Santsimo; bni ofrecer rn ni lu Dios par gudchis m ra duld, per cuerp sht ra ma biaa mn fur sht gudchi par tsequi. 12 Zni zac Jesucristo guzac zi m fur rua ciud par guzun m duld sht mn por prupi rn shthi t gac rai santu. 13 Pues iurne cha gui hiaa lu Jess, guruu hiaa religiuni gush nu sac zi hiaa ziqu bn m sufrir. 14 Lu gudchiliu r ad nadpdiiaa lugar segur par guqurldaa par siempr, sino dzulzaa nu zudliaa lugar zaqu nanagur gudchini despus. 15 Por ni gudubi tiemp, cha gudnaa alabar Dios por medio de Dad Jesucristo. Pues labans ni na lo qu nagudnaa ofrecer lu m con rua hiaa. 16 Tambin ad chu guslddii ldui gun compai sall con lo qu nanpl purqu ra cus ni na ziqu sacrifici narsquit lduu Dios. 17 Gul bzub diagu grt shtidz ra narniba entr l t. Gul gap rspti l rai purqu l rai canihap rai alm sht t; nan rai tubi dz nap qu gutd rai cuend lu Dios. Gul gunii lduu, gac t mn zaqu t iur gutd rai cuend lu Dios, gun rallin con galrquit lduu, lddii con galrbini lduu. Si tal ad gndii t cumplir shtidz rai, ad npdiil ni tubi provch. 18 Gul gunab lu Dios por l naa; pues nap naa segur de qu bdn naa dchini segn volunt

Hebreos13 sht Dios. Siempr galrnii lduu naa na par bien sht t. 19 Runa rugu lu t, gul gunab lu Dios de qu nases gunee m s, guabr gunahia lu t stubi.

nan rcuedch lduu hiaa, el qu nabcuai l Dad Jess ladi ra tgul, gun ldai m guc t. Jesucristo na vqur rub par gr ra shmn Dios. Por rn m convei cubi entr Dios nu ra mn, napin valur. Convei ni nunqu ad tsaldiin. 21 Qugnab naa lu m, gunee m gr cus zaqu par gac t mn completamente preparad par gun t cumplir volunt sht m, qu l m gunee m mizm fuers sht m par gac t mn ziqu rac shtuu m. Gun m ra cus ni por Jesucristo nan run tucar gr labans nu graci sht mieti par siempr. Amn. 22 Bchi, quhuna rugu lu t, gac t m pacnci. Gul bn recibir cunseju nabquaa lani cart r purqu ad bqudiaa zihani didz lu t. 23 Rac shtuaa gac ba t l bchaa, Timoteo, hia li npi libert. Si tal gudchni nd, tambin na gudp gun naa l t. 24 Gul bd salud gr t ra narniba entr l t, ra nan cabs sht ra grup. Nu bn saludar gr ra nariald ldui shtidz Dios de verd. Pues ra nazed ladz Italia qugsheld rai salud par l t. 25 Favur sht Dios guann l t. Amn.

20Dios

Rial cart r con tubi salud

Cart nabqu Santiago


Bsheld Santiago salud lu ra naqureld fur ladz rai

Na Santiago, nahia muz sht Dios nu shtn Jesucristo, Shlmaa. Qugshelda salud lu t naqureld fur ladz t, lu t nan chib chup grup sht mn israelit nabrts lu gudubi gudchiliu.
2L

t bchi la sahia, gul bquit lduu t iur zed cus dur narzac zi 3 purqu nan hiaa por medio ra cus dur rluaa si tal tsaglagu riald lduu hiaa de verd. Nu nan hiaa iur rnl gan lu ra cus dur, ms fuert nal par tsaglgul shnez Dios. 4 Gul gac t mn pacnci gudubi tiemp, nu gul gac t mn narac rnl volunt sht Dios sin ni tubi falt. Iurn gnl cumplir lo qu narac shtuu m. 5 Si tubi de l t ad rqudiil, run falt llni, gul gunab lu Dios; Dios gunee m llni par l t. Gunee mhin sin medid, nu ad gunidii m guc t por rnab t lhi. 6 Per nap qu gunbl lu m con galriald lduu. Grt

Llni nazed de Dios

el qu nad rialddii ldui shtidz Dios, ni na ziqu ol sht nisduu iur l mb dush zed. Ruaa mb nis nez r nez r. 7 El qu nad rialddii ldui Dios de verd, ad gndiill llgab de qu gud m lo qu narnbll. 8 El qu narun chup llgab, ndii firm conduct shtni. 9 Ll shmn Jess narun llgab ndiil m rub lani gudchiliu, gul bquit ldul purqu de vr nal m rub lu Dios. 10 Nu gul bquit lduu t nan ricu iur rnee m galnaduu, iur rac bal galricu verdadr; cus ni ra mn sht gudchiliu run rall desprci. Gul bquit lduu t purqu ziqu ra gu lachi, ra ricu con gr ra cus material nanap rall, rialuhin. 11 Iur rruu ngubidz, rzai ngubidz l gu; hia ad rluadii ra gu chul. Zni na fin sht ricu con gr negoci shtnll.

lduu mieti natsaglagu firm lu shnez Dios aunqu rzac zi mn lll purqu iur tsal l galrzac zi, gnll recibir bendicin nan vid sin fin. Bn m prometer vid ni par gr ra

12Rquit

Ra dificult nu tentacin

442

443 narac shtuu l m. 13 Cualquier de tubi t iur rdchini mal llgab par gnl mal, ad rndiil llgab de qu Dios gusdchini m llgab ni guqul, purqu Dios nunqu rsdchnidii m mal llgab par gnl duld. Ndii mud chu gusdchini llgab mal lu Dios. 14 Iur tubi de l t rac shtul gnl duld, na purqu lani lduu mizm ll nan deseo mal. Ra deseo mal rsdchini mal llgab par ll. 15 De deseo mal nanan lani lduu mieti, zed mal llgab; hia de ngali run mieti duld; hia de ngali zed galguti par nguiu ni. 16 L t narac shtuaa, ad tsalddii lduu t el qu narsigu shi 17 purqu grt cus zaqu zed de Dios, el qu nabntsau gr mbelguii nu ngubidz. Na m lo mizm gudubi tiemp; ndii cambi par li; ndii m ziqu cus narun ra cambi shcaal. 18 Bnee m vid sin fin par l hiaa sul purqu zni guc shtuu m. Bdchini vid sin fin por medio de ra didz nan verd. Zni rac shtuu m gcaa primr ejempl entr gr ra shini m natsald ldui shtidz m. Na ziqu tubi mn qugldgull primr nashi zaqu lu hiagu iur gudchini tiemp sht cusech.

Santiago1,2 rsdchnidiin vid zaqu delant lu Dios. 21 Gul bsan gr cus mal nanan lani ldul con gr llan nanan lani ldul, nu gul bn recibir dizaqu nabgabn lani lduu t. Napin pudr par gac salvar t. 22 Gul bn grt lo qu narnii dizaqu, ld niasdii ququ diagu thin, purqu si tal no ms rqu digul nu ad rndiil cumplir, hia iurn lo mizm l t qugugu t l t. 23 Grt el qu nias rnill nu rqu digull shtidz m per ad quhndiill cumplir lo qu narnii shtidz m, ni na ziqu tubi nguiu narbia lani guguan nia lla na lull. 24 Rnall lla na lull per luegu lll ziall, iurn rald ldull lo qu nagunall. 25 Per grt el qu natsaglagu rsd lani ly sht Dios, quzub digull shtidz m; gun ldai m l nguiu ni. Cagniaa shcuend ly nagun librar mn de gr cus mal. 26 Stubi de l t rnii riaglgul shnez Dios per ad rqudii rcuzl ra didz mal narnil; mizm ll rsigu ll. Hia ldai nanual lasqudiin. 27 El qu nagun compai ra bzebi nu ra viud con nicid nanap rall, nu el qu naquhap mizm lll de gr duld, rna Dad Dios lu nguiu ni ziqu tubi lari limpi sin ni tubi manch. Pues nuall ldai naruu lduu Dios.

ni, bchi narac shtuaa, gul bd cuend de qu cad tubi t nap qu gac nasnil par guqu digul per par guaddzl, gul gup cuidad. Gul bn llgab bien ants guaddzl. Nu ad gudl s ldagu llan lani ldul 20 purqu llan sht mn, ad

19Por

Enseans verdadr

L t bcha, riald lduu t Dad Jesucristo, el qu narluaa pudr sht Dios lu hiaa. Gul bn trat igual con gr bchi

Gul bn trat igual gr bchi sal

Santiago2 sa t. 2 Ziqu tubi comparaciuni, si tal tsut tubi nguiu ricu, nan nigi guiai nu ncuhi lari zaqu; tsutll ladi cat rd ra shmn Dios; nu mizm tiemp tsut tubi m prubi con lariull. 3 Si tal ll gnl atender bien nan nuaa lari zaqu nu lu ricu ni gunil: Ll guzub lugar zaqu. Per lu prubi gunil: Ll ngali guzuld, u gunil lu prubi: Guzub lu guiuu. 4 Hia iurn qugutl diferenci entr ladi mizm l t. Hia iurn quhnl trat chup manr lu sal. Hia quhnl juzgu ziqu jusi con mal llgab. 5 L t bchi narac shtuaa, gul bd cuend de qu gudili Dios ra mn nanpdii zihani cus sht gudchiliu per nap rall galricu verdadr purqu riald lduu rai Jess. Nu gun rall recibir herenci; guqureldn rall Jess cat rniba m. Zni bn m prometer dizd ms ants. 6 Per ll, el qu narn zqudii lu bchil nan prubi, nu rac shtul gqul amigu sht ra ricu; gun, ra ricu rzac zi rall ll. Ra ricu rdchib rall demand cuntr ll lu ra jusi. 7 Nu ra ricu rushti rall guc t iur ruadidz t shtidz Jess. Gunazi t l m iur guc t shmn m. L ni napin llrub hunur. 8 Si tal ll de vr quhnl cumplir l ly nabnee Ry naqubez gubee, ly nan escrit lani Sagradas Escrituras narnii: Gul guc shtuu gr ra sal igual ziqu rac shtul ll. Si tal quhnl cumplirin, bien quhnl. 9 Per si tal rgulil lo qu narac shtul nu ad rac shtudiil sal,

444 iurn canihnl duld; npl falt purqu ad bndiil cumplir didz sht ly. 10 Si tal tubi mn quzub digull grt punt sht ly per quhndiill cumplir tubs punt, iurn nall culpabl par ly. 11 El qu nagunii: Ad rndiil duld adulteri, nu zac guni: Ad qunidiil sal. Si tal ad chu rndii duld adulteri per gudnill sall, ad bndiill cumplir gr punt sht ly, nu nall culpabl. 12 Por ni, gul biadidz lu sal nu gul guqureld ziqu ra mn nan gun m juzgu l t segn shtidz Jess. El qu naquhun cumplir ly sht m, ndiill muz sht duld. 13 Gun Dios juzgu el qu nad rgadii ldui shi; ad gugadii lduu m lll. Per el qu nargaa ldui shi, gurull bien iur tsu juici sht m.

p run sirv si tal tubi nguiu gunill riald ldull shtidz Dios per quhndiill cumplir shtidz m? Nguiu ni ad gac salvrll. 15 Si tubi shmn Jess run falt shbi u dau shtni, 16 nu ll gunil lu nguiu ni: Guzial con bien; gunee m nagcul nu lo qu nagul. Per ll ad p rddiil lo qu narquini sal, de qu sirv npl fe? 17 Zni na, el qu nariald ldui shtidz Dios de verd nap qu guluall fe shtnll por lo qu naquhnll. Si no, npdiill fe verdadr. 18 Bien zac gunii tubi nguiu lu sall: Ll npl fe; na quhuna compai ra sahia. Per rniaa lul, bluaa de qu

14Dad,

El qu nariald ldui nu quhnll cumplir

445 riald ldul Dios; gunahia fe shtnl. En cambi, na guluahia ll de qu riald lduaa shtidz m purqu rnal bien naquhuna lu sahia. 19 Ll rnil de qu riald ldul nan tubs Dios; bien canihnl, per rniaa lul de qu ra mdzab riald lduu rall nan tubs Dios, nu rchichi rall por galrdzb nanan lani lduu rall. 20 Ll nad rddiil cuend, p ad gundiil de qu nguiu nanap fe verdadr, tambin canihnll bien con sall? 21 Gul bd cuend, l shtad gul hiaa Abraham, iur bni ofrecr shni Isaac lu bcugu, bluaa Abraham de qu tubld na shcundi lu Dios. 22 Gu riasl iurn? ld niasdii guald lduu Abraham shtidz m per bni cumplir lo qu nagunii Dios. Zni fe sht Abraham bruu lu llni t gun gr mieti lo qu nabni. 23 Zni guc cumplir Sagradas Escrituras narnii: Abraham guald ldui shtidz Dios nu Abraham bni bien lu Dios sin ni tubi falt. Gunii Dios, Abraham na amigu shthi. 24 Rac ba hiaa por lo qu nacanihun nguiu, rluaa tubld na shcundi lu Dios, lddii por fe nanpll sulamnt. 25 Nu zac Rahab, tubi naa mal, guc tubld shcundi lu Dios por lo qu nabnll. Bnll recibir ra nguiu nabsheld Josu lu gudchi, nu bn Rahab compai ra mn ni par bruu rai stubi tchi nez. 26 Ziqu unid na cuerp nu espritu par gubani mieti, zni nap qu tsald ldul Dios nu nap qu gnl cumplir con cus zaqu.

Santiago2,3 par lu sa t purqu nan hiaa gun m juzgu ra ms con ms fuers qu cualquier mn. 2 Pues gr hiaa siempr run falt gudnaa cumplir shtidz m. El qu nad rndii fallar en lo qu naruaddzll, pues nguiu ni hia na tubi nguiu zaqu nu rac gnll gan lu gr deseo mal nanan lani ldull. 3 Iur l hiaa rlu hiaa fren rua guay par run duin l ma, zac gudnaa manejar gudubi cuerp sht ma. 4 Gul gun; nan barcu rub nari lu nis. Nu zihani vuelt zed mb dush al contrari, per l nars l barcu rsll lin nad ms por tubi dim mitun. Tsa barcu cat rac shtuu nars l barcu. 5 Zni zac con ldudz mieti; nahin tubi part mitun par cuerp sht hiaa, per blac run nadchini ra mn iur ruadidz rall. Gul gun; tubi hiuu guilli tsequi por tubs bel mitun. 6 Zni na ldudz mieti; nahin ziqu tubi bel. Nahin capaz par zihani cus mal. Ziqu lddzaa nahin tubi part bichi entr gr part cuerp sht nguiu, nu quhunin manchar gudubi cus naquhun nguiu. Dz tras dz hasht gati mieti, ldudz mieti qugzai vid sht mieti. Ldudz mieti na ziqu bel nazed de gabildi. 7 L nguiu rac run duu gr clas ma, ra ma dush con ra mai, ra serpient con gr ma nanan lani nisduu. Rac run duu nguiu ra ma, 8 per ldudz nguiu, chu rac gun duu lddzi? Na ziqu tubi ma nad ndii gac duu. Ziqu lai serpient nuaa venen narguini mn, zni na ldudz mieti. Gadzhin con mald.

Bchi, entr ladi t ad tsdii gac t zihani ms

Lo qu narnil

Santiago3,4 mizm rua hiaa qudnaa alabar Dios, Shtdaa, nu mizm lin rgue hiaa guc sa hiaa, el qu nabntsau Dios. Bntsau m l hiaa; nadpaa llni sht m t gcaa ziqu l m. 10 Con mizm rua nguiu rnll alabar Dios nu rguell guc sall. Pues rniaa lu t, bchi, ad rndii tucar gun mieti cus ni. 11 Gul gunii lua, gu rgul nis nashi lani gurz nu luegu rgul nis lda mizm lugar? Aqudii. 12 Ni mud gunee hiagu higu nashi acetuna, u tubi hiagu uv gunee nashi bldau? Ndii mud tubi zini gunee nis dchigu nu mizm tiemp gunee zini nis nashi.
9Con

446 dishibi; nall m naduu. Npll rspti lu sall: rgaa ldull lu sall. Rnll cus zaqu par ra sall. Quhnll trat igual con gr ra sall; ad ndiill ziqu mn fals. Derech ruaddzll. 18 Ra narac shtuu cuedch lduu mieti, na rall ziqu tubi nguiu narcabn tubi guiuu. Gpll ziqu tubi ganzaqu, quiere decir, tubi vid nan tubld lu Dios nu delant lu ra sall.

tal nan tubi mn entr ladi t nan run rqull nu riasll, pues guluai conduct zaqu lu ra shi. Gni cus zaqu nu gqui m naduu segn llni naqugd Dios li. 14 Per si tal nal run nadchnil u rzebi ldul p sht sal, ad rnidiil npl llni sht Dios purqu nal fals. Ad quhndiil cumplir verd sht m iurn. 15 L llni narnii npl, ndiin llni nazed de Dios sino nahin llni sht gudchiliu r; nahin llni ziqu nap ra mn nagundii Dios. Nahin llni nazed de mdzab. 16 Cat run nadchini nguiu lu sall, nu rac shtuu nguiu gnll gan lu sall, ngali nan dishibi con gr clas mal. Ndii t unid. 17 En cambi, el qu nanap llni nazed de Dios, primr npll tubi vid zaqu sin ad rzbidii ldull p sht sall; ad ruudii ldull

13Si

Llni nazed de Dios

Ca nez zed ra dishibi nu disgust entr de ladi t? Pues zed rahin de mal deseo nanan lani lduu t. Ra deseo mal na enemigu sht ra cus zaqu. 2 Rzebi lduu t p cus per ad rndiil recibirin. Rguini t sa t tant rac shtuu gap t p sht mn, per nil con nd gndii t recibirin. Iurn rdildi t nu nan dishibi entr l t; ad rndii t recibirin purqu rnbdii t lu Dios. 3 Si tal rnbl tubi cus, ad gunee mhin purqu qugnbl con mal llgab. Rac shtul p cus sul par gnl cumplir mal deseo nanan lani ldul. 4 L t ad rndii t cumplir comprumisi nabnl con Jess. P riasdiil el qu narac shtuu ra cus sht gudchiliu, quhnll cuntr Dios? El qu narac shtuu tsanald tchi ra cus sht gudchiliu, nall contrari sht Dios. 5 P rddii t cuend lo qu narnii Sagradas Escrituras? Dios bsheld Espritu Santo lani lduu hiaa nu nal rac shtui guqurldaa sul par l m. 6 Por ni rnee m ms favur nu

Ad gac shtudiil ra cus sht gudchiliu

447 llni par l hiaa. Nu rnii Sagradas Escrituras: Dios rzu lu ra nguiu narac shtuu gac rall m rub, per quhun m compai con cus zaqu grt nguiu nanaduu. 7 Gul bzub diagu shtidz m. Ad guddiil s lo qu narac shtuu mdzab. Gul sutip lu mdzab nu gullnll lul. 8 Gul bd s cuezn Dios ll, iurn cuezn m ll. L t nanap duld, gul babr lduu t con Dios. L t nanap chup llgab, gul bluaa tchil lu ra cus mal. 9 Gul gubini lduu t por duld nabnl. Gul bini. Gul cushti; gul bn cambi galrquit lduu por galrun. L t narquit lduu purqu nal amigu sht gudchiliu, gul gubini lduu t por tant duld nanpl. 10 Gul gac m naduu delant lu Dad, iurn gun m honrar l t.

Santiago4,5 ciud. Nd guqurelda tubi iz par sia nu guthia; guna gan dum. 14 Rnil zni per ad rac badiil p gac glli. Lla na vid shtnl? Nahin ziqu tubi behu. Rluaain por dup tiemp, luegu rnitiluhin. 15 Lo qu narun tucar gunil na znd: Sulamnt si tal na volunt sht Dios, guna dchini r u guna stubi cus. 16 Per l t ruadidz t nadchini purqu riald ldul mizm ll, per gr ra naruadidz nadchini, mal nahin. 17 El qu narac ba p na bien per ad rndiill cumplir, pues npll duld.

cuez gunii t cuntr sa t. El qu narnii cuntr sall nu quhnll juzgu conduct sht sall, mn ni qugnill cuntr ly sht Dios, nu quhnll juzgu l ly. Si tal rnil shtdzl lasac per ly ad lasqudiin, iurn quhnl mizm ll ziqu tubi jusi. Ad quhndiil cumplir ly sht Dios iurn. 12 Nan tubs nabnee ly nu nap m pudr par gun m salvar ra mn, nu nap m pudr par gun m condenar ra mn. Per ll, npdiil derech par gnl juzgu stubi sal.

11Gul

Ad gnl juzgu sal

bd cuend l t narnii: Nedz u glli tsahia stubi

13Gul

Tsal gr ra cus sht gudchiliu

Gul bqu diagu nd, l t nan ricu. Gul bini nu gul cushti por ra desgraci nan zed guc t. 2 Ra galricu shtn t na ziqu cus narudz. Grt lari zaqu shtn t hia gudu ra mbichguhin. 3 Ra or nu bdchichi gunazi tn luhin. L tn na testigu cuntr l t de qu rzebi lduu t dum. Ziqu tubi bel rzai l shcuerp mieti, zni gunn tn sht dum l t. Bzub muntuni t galricu par tiemp ne per hia mr gudchini fin shtn t. 4 Ra pagu narun tucar caa ra nabn dchini, ad bddii t caa muz. Guagld rall gunia shtn t per ad gudllidii t complet sino bsigu t l rall. Iurn mizm muz ni quhun rall reclam. Dios nan rniba gudubi gubee, bini m galrun sht rall. 5 L t guqureld t lu gudchiliu con galluj nu bn t cumplir cualquier deseo mal nanap t. Ziqu

Cunseju par ra ricu

Santiago5 tubi ma ndchu, na ma par gati, bsndch t l t con ra cus sht gudchiliu. Hia gued gudchini dz par gac juzgu t. 6 L t bn t condenar ra nanpdii falt. Gudini t ra mn nanpdii duld per ad bdchbdii rall demand cuntr l t.

448 juramentu t ad gun m juzgu ll. 13 Si tubi de l t ri ldul lu ra galguidz, pues gunii lu Dios lo qu narac shtul. Si tal tubi de l t rquit ldul, bildi labans lu m. 14 Si tal tubi de l t rac llul, pues gunb ra m gush entr ra shmn Dios t gunab rai lu Dios por ll, nu gutebi rai siti guqul mientras qugnab rai l Dad. 15 Si tal gunab rai nu tsald lduu rai Dios, l frm gac salvrll lu galguidz; guqull. L Dad gunac m nguiu ni, nu si tal bnll duld, gun m perdun lll. 16 Gul gunii lu sa t falt nanpl nu gul gunab lu Dios por cad tubi sal t par gunac m l rai. Iur tubi nguiu nan riald ldui Dios qugnbll lu m con gudubin ldull, pues Dios rni cus rub par nguiu ni. 17 L Elas, el qu nabiadidz shtidz Dios, gqui tubi nguiu ziqu l hiaa con mizm galdebilid per iur li gunbi lu Dios de qu ad ldgudii guiu lu gudchiliu, pues ad gulgudii guiu por tsun iz guruld. Elas gunbi lu m con gudubin ldi. 18 Despus gunbi lu m stubi, iurn babr gulagu guiu nu ra guiuu bd cusech. 19 Bchi, si tal tubi de l t guluaa tchil lu dizaqu nu stubi sa t gudchigrll hiumbr ni lu verd, 20 gul bd cuend de qu mn ni nabdchigr l pecadur par nez mal shtnll, gun mn ni salvar l pecadur t gtidiill. Nu mizm tiemp gac perdun zihani duld sht pecadur; ad gac ba mieti p bni.

ni bchi, gul gap llrub pacnci hasht guabr Dad Jess stubi. El qu narbequi bn qubzi cusech hasht tsal tiemp sht guiu. Qubzi con pacnci hasht tiemp sht cusech. 8 Zni zac l t nap qu gap t pacnci sin ad raz gutdiil lu shnez m purqu hia mr l Dad Jess guabri stubi. 9 Dad, ad rdchbdii t galqui cuntr sal t par ad gqudii condenrl, purqu l m el qu narun juzgu, hia zugai gulladchi. 10 Bchi narac shtuaa, gul bagn lduu t ra nabiadidz shtidz Dios guahiet. Guzac zi rai per gup rai pacnci. Biadidz rai shtidz m lu ra mn. 11 Gun, l hiaa rnii hiaa rquit lduu ra mn narzac zi por shtidz m. Nan t shcuend Job; gqui m pacnci nu nan t lla bn ldai Dios li despus de zihani prb. Pues l Dad rgaa ldi l hiaa nu nal rac shtuu m l hiaa. 12 Subr tod, bchi, ad rndiil jurar por gubee, nil por gudchiliu, ni por stubi juramentu. Iurn gunii t: Aha, pues gaquin zni. Si tal gunil: Aqudii, pues gaquin zni. Bast con didz ni. Rqunidii gunil

7Por

Gul gac m pacnci nu gul gunab lu Dios

Primr cart nabqu San Pedro

Na Pedro, nahia posht sht Jesucristo. Ququaa cart r lu gr ra shmn Dios naqureld fur ldzi, ra narrts zihani part sht gudchiliu, ra naqureld ra regiuni sht Ponto, nu Galacia, nu Capadocia, nu Asia, nu Bitinia. 2 Ququaa lu t nagul Dad Dios nu bn m disponer dizd guahiet gac t shmn m; por ni Espritu Santo gul l t par guzub diagu t shtidz Jesucristo. Gudili m l t par guzun m alm sht t por rn shtn Jess. Gul bn recibir zihani bendicin sht Dios nu gul cuedch lduu t.

Ququ Pedro lu ra shmn Jess

alabar Dios nan Dios nu Dad sht Jesucristo lam sht hiaa purqu gul nacbiaa purqu nal bgaa lduu m l hiaa. Iurne nadpaa esperans nad rialdii por medio de Jess purqu guasht m ladi ra tgul. 4 Nu nadpaa tubi herenci nagutsau m lu gubee; ad rialdiin nu ad rac mnchdiin. Chul nahin.

3Rdnaa

Dzulzaa iur guabr Jess de gubee

lduu t shtidz Dios; por ni quhap m l t. Por pudr sht Dios gac salvar t; por ni dzulez t tiemp nagudchini Jess stubi. 6 Na t segur ra cus ni; por ni nal rquit lduu t aunqu por dup tiemp rzac zi t lu zihani clas prb 7 t par guluaa na verd fe sht t. Fe sht t ms lasquin qu or nan rdd lu guii par gac ba mn nahin legtim or. Or rialhin per fe sht t rialdiin. Si tal tsaglagu tsald lduu t shtidz Dios mientras nap t prb, tsas mn de qu riald lduu t de verd. Iur guluaa pudr sht Jesucristo, gun m honrar l t; gunee m lugar lu gubee par l t. Gunii m cus zaqu de l t. Gudchini m nu gr mn gun rall lu m. 8 L t rac shtuu t Jesucristo aunqu rndii t lu m. Riald lduu t shtidz m iurne sin ad chu rndii lu m, nu rquit lduu t. Nal lgr na lduu t iur run t llgab gap t cus chul lu gubee, hasht run falt didz par gac ba mieti lla na lgr nanap t. 9 Nal lgr nan lani lduu t purqu gun t recibir lo qu nagunee Dios. Zni gac purqu

5Riald

449

1 San Pedro1 riald lduu t shtidz Jesucristo narnii gac t salvar. 10 Ra profet naguqureld guahiet biadidz rai ants lla gac salvar ra mn. Biadidz rai shcuend favur nagun Dios par l hiaa. Gudili rai nu gunab didz rai shcuend lla gac salvraa. 11 Guc shtuu rai niac ba rai p tiemp u chu na el qu nagun salvar ra mn. L Espritu Santo bni compai l rai par guqu rai lla gun Cristo sufrir. Nu bqu rai shcuend lla gun mn alabar l m. 12 Espritu Santo bluai ra profet de qu ad quhndii rai sirv mizm l rai sino quhun rai sirv l hiaa iur bqu rai didz r. Bqu rai shcuend dizaqu, per ad guc badii rai p run cuntien ra didz. Per iurne l Espritu Santo bluaa mizm cus ni lu hiaa por medio el qu nabluaa dizaqu lu t con pudr sht Espritu, el qu nabsheld Dios par cueznhi l hiaa. Ra iangl rac shtuu rai tsas rai p run cuntien didz ni per rndii rai gan gac ba rai.

450 ants, tiemp ad bngu badii t l m. 15 Gul gubani tubi manr zaqu sin duld igual ziqu el qu nagul l t; na m santu; zni rac shtuu Dios guqureld t sin duld. 16 Sagradas Escrituras rnii: Gul gac t mn santu purqu nahia santu. 17 Si tal rnii t Dios na Shtad t, nap qu guzub digul shtdzi gudubi tiemp mientras qureld t lu gudchiliu. Na m jusi nu gun m juzgu sin ad gndii m favur par ni tubi mn. 18 Pus gudilli m par gac t libr, par ad tsanlddii t tchi ra custumbr nad rlluidii, custumbr nabn t recibir de shtad gul t. Gudilli Jesucristo por duld sht t, lddii con bdchichi u or narial 19 sino gudilli m con rn sht m. Na m ziqu tubi llili mitun nanpdii ni tubi falt, nil manch. Rn sht m lasaquin. 20 Bn Dios destinar Jesucristo dizd ants cuesht gudchiliu t gac m Salvador. Ants tsal gudchiliu bluaal m lu mn; bdchini m par gac salvar t. 21 Por l Jesucristo l t riald lduu t Dios, el qu nabildisht l Jess ladi ra tgul nu bcuez m li lad ldi sht m cat nan llni nu pudr. Lugar sht hunur guzub m. Riald lduu t shtidz Dios, por ni qubez t dz naguqureld t con l m. 22 L t bzub diagu t dizaqu, por ni bzun m lduu t par gac shtuu t de verd ra shmn Jess. Iurne gul guc shtuu ra shmn Jess con

ni, gul bn preparar bien par gac ba t lo qu narac shtuu m. Gul bzub diagu shtidz m. Gul gap esperans de qu gac t salvar iur gun m cumplir lo qu naguzubl m lani vid shtn t. Gac t salvar iur guabr Jesucristo stubi. 14 Cum shini obedient, ad rianlddii t tchi deseo mal ziqu bn t

13Por

Rac shtuu Dios guqurldaa tubi vid zaqu

451 gudubin lduu t. 23 Hia l t gul t nacubi; nap t vid sin fin, lddii por ra cus narial sino por shtidz Dios, didz nanap pudr par gunee vid etern, nu nunqu ad rialdiin. 24 Sagradas Escrituras rnii: Gr ra mn na rall ziqu guilli. Chul rluaa gu sht plant, per rbidchi guilli nu ra gu rlagu lu guiuu. Por dup tiemp qureld mn lu gudchiliu; zni na vid sht mn, 25 per shtidz Dios nunqu ad rialdiin; napin pudr par siempr. Mizm didz ni bini t iur biadidz naa lu t. Por ni gul bsan grt clas cus mal ziqu llan, nu bishi, nu engai. Ad sbidii lduu t p sht sal. Ad rnidii t didz dzab cuntr sal. 2 Mejur ziqu tubi med nagur ral, rac shtull gdchill, zni gul guc shtuu shtidz Dios; nahin ziqu lech par ra med. Shtidz m npdiin bishi; nahin par tsarub vid cubi nanap t por Espritu Santo. Por shtidz m gap t salvaciuni 3 purqu nan t, rd t cuend favur nabn m par l t.

1 San Pedro1,2 Espritu Santo; na t ziqu gu sht iduu. Gul gac t bshuzi santu t par gun t ofrecr lu Dios oraciuni nu labans naruu lduu m. Gun m recibir ra ofrend ni por Jesucristo 6 purqu naescrit lani Sagradas Escrituras: Gul gun, na rdchiba ziqu tubi gu lu gudchi Sin; Gu ni na gu principal sht tubi hiuu rub, tubi gu nagudili Dios. Napin llrub valur. El qu natsald ldui shtidz m, rtdii lull; gun m honrar l mn ni. 7 Par l t nan riald ldui shtidz m, nap m llrub valur, per par ra nad rialddii ldui shtidz m, gac cumplir lo qu narnii Sagradas Escrituras de l rall: L gu nabqu guiaa ra narzaa hiuu, guquin gu principal sht hiuu. 8 Nu rnii Sagradas Escrituras: Gureld mn guc gu ni; por gu ni ldagu mn cat ndii fin. Pues l rall rreld rall por ad gndii rall cuend dizaqu sht m. Pus par ni nadestinad rall.

guabigu lu Dad Jess; na m cum ziqu tubi gu nanabani. Ra nguiu bqu guiaa rall l m cum cus ad rlluidii, per Jess nhi ziqu tubi gu nagul Dios. Nal lasaquin. 5 Dios quhuntsuhi tubi grup mn nanabani por

4Gul

Cristo ziqu tubi gu nanabani

t na t mn nagul Dios entr gr mn; na t tubi grup sht bshuzi par gun t sirv lu Ry. Na t tubi gudchi nabn ldai Dios. Na t mr shmn Dios t par guadidz t gr cus rub nabn Dios. Gul m l t. Gul m l t lu nacahi par tsut t lu llni par gun t l m. 10 L t
9L

Na t tubi grup sht bshuzi

1 San Pedro2 ants ad npdii t vid sht Dios per iurne s, na t shmn Dios. Ants ni tubi ad chu bgadii lduu l t per iurne Dios bgaa ldi l t. t amigu narac shtuaa, na t mn ziqu mn zitu par gudchiliu r; na t m zitu entr los de ms mn. Runa rugu lu t, ad gndii t cumplir ra deseo mal nanan lani lduu t purqu na rahin ziqu enemigu narshini lduu t. 12 Gul gap buen conduct entr ra nan gundii Dios t par gud rall cuend na t shmn Dios. Aunqu iurne rnii rall cuntr l t cum si fur na t narguini mn, per gun rall cus zaqu naquhun t nu gud rall cuend, nu gunii rall dushquilli Dios, purqu iurn guabr lduu rall con Dios, nu gud Dios vid etern par l rall. 13 Gul bzub diagu ord sht gubiern nu gr ra narniba purqu na t shmn Jess. Gul bzub diagu didz sht ry, el qu narniba ms; 14 nu gul bzub diagu shtidz gubiern nabsheld ry ni. Bsheld ry ruman l rall par gun rall honrar el qu naquhun bien nu gun rall cashtigu el qu narun mal. 15 Pus Dios rac shtui de qu l t gun t bien t par gutau t rua mn nandii gac ba mud narac shtuu Dios guqureld rall. Rnii rall cus tunt cuntr l t. 16 Gul cue cum ziqu nguiu nan libr, per ad rndii t usar libert narnee Dios ziqu tubi

452 prtst par gnl duld. Ms bien gul cue cum ziqu tubi muz sht Dios. 17 Gul bd rspti par gr mn. Gul guc shtuu gr ra shmn Jess. Gul bn rspti Dios nu gul bn rspti l narniba ms lu gudchiliu.

11L

Gul guqureld par Dios

t nanap lam, gul gap rspti lu shlml nu gul bzub diagu shtidz rai; ld niasdii lu lam zaqu u lu ra nargaa ldui shi, sino tambin gul bzub diagu shtidz ra lam mal narun nalaadchi. 19 Ruu lduu Dios con nguiu nan pacnci iur rzunald mn lll sin caus. 20 Per si tal quhnl mal, por ni quldaa mn hiagu guqul nu nal cunform con cashtigu ni, per p cus zaqu quhnl? En cambi, si quhnl bien nu rzac zi mn ll, si tal ruaa ldul lu cus ni nu npl pacnci, ni s ruu lduu Dios. 21 Pus gunab Dios l t par tsaglagu t rgl ni. Jesucristo guzac zhi por l t. Sufrimient shthi na ziqu muestr t gun t ziqu bn m. 22 L m ni ad bndii duld nu nil jams ad gulugudii m. 23 Iur l ra mn gurushti rall guc m, ad bqubidii m con galrushti. Iur bzac zi mn li, ad bdchigr ddzdii lu mn sino gunab m lu Dios par gun Dios juzgu l rall zaqu zaqu. 24 Mizm Jesucristo biaa m gr ra duld sht hiaa iur bn m sufrir lu cruz t par gcaa ziqu tubi naguti; hia ad chu gndii duld par gubniaa tubi vid

18Gr

Guzac zi Jess

453 zaqu delant lu m. L m guc m rid t par l t guac t mald narun t. 25 Ants l t guz t ziqu llili naguniti, per iurne babr lduu t con Jesucristo. L m canihap m l t ziqu vqur nu na m el qu nacanihap lduu t, t par ad guntidii t jams.

1 San Pedro2,3 tsll. Gul bn rspti lu tsll purqu ra naa npdii rall fuers ziqu ra nguiu, per nap rall vid etern junt con l t por tubi favur nabn Dios par gr t. Gul bn cumplir didz r par gud Dios gr cus narnab t lu m. Sdii ni tubi cus ziqu storb par oraciuni sht t.
Quhnl bien per rzac zi mn ll

Ziqu ra muz nap qu gun rall cumplir, tambin l t tsel ra nguiu, gul bzub diagu shtidz tsll, purqu si tal ad rialddii lduu tsll dizaqu, iur gunall conduct shtnl, tsald ldull shtidz m sin ni tubi didz naruaddzl lhi. 2 Zni gaquin purqu gun rall qureld t bien; gun rall nap t rspti lu Dios nu gun rall nap t vid limpi. 3 Adorn shtn t gqudiin cus fur ziqu narz ra begu u ziqu ra shnez cuu, ziqu or u lari zaqu. 4 Sino adorn shtn t gaquin lani lduu t cat ad chu rndii luhin, adorn nad rialdii. Gac t mn naduu nu nazaqu con pacnci con gr mn. Zni ruu lduu Dios guqureld t. 5 Tiemp guahiet ra naa santu naguald ldui shtidz Dios, na rai mn naduu nu bn rai rspti tsel rai. Chul guc vid sht rai. 6 Por ejempl, Sara bzub digui shtidz Abraham nu gunii Sara lu tsli: Dad shtna. Iurne na t ziqu shini Sara si tal qureld t bien, si tal ad rdzbdii t lu narun cuntr ll. 7 Nu zac l t tsel naa, gul gac mn zaqu; gul bn honrar

Cunseju par ra nabtsa

fin, gul gac unid con tubs llgab. Gul bgaa ldul sal. Gul gac shtuu sal nan shmn Dios. Gul gac naduu nu gul bn trat sal con rspti. 9 Ad qullidii t sal con mal aunqu rnll cuntr ll. Ad gushtidiil guc sal aunqu rnii gudzll cuntr ll. Al contrari, gul gunab lu Dios por contrari shtnl t gun ldai m sal. Gul m l t par gun t cumplir ra cus r. Zni gun t recibir bendicin sht m 10 purqu naescrit: El qu narac shtuu gubnill bien nu rac shtull guquit ldull, nap qu gpll cuidad lo qu narnill, ad gusigudiill sall con didz. 11 Run tucar gusnll cus mal nu gnll bien; nap qu qulill nez cat rbedch ldull, nu tsaglgull shnez m. 12 L Dad canihap m ra m zaqu nu rqu diagu m oraciuni sht rai iur rnab nguiu ni lu m. Per l m run m cuntr ra narun mal.

8Por

1 San Pedro3,4 nap pudr par gnll dai l t si tal quhun t bien? 14 Per si tal rzac zi t purqu rianald t tchi cus zaqu, dichus na t. Ad rdzbdiil lu mn nu ad ridii lduu t 15 sino gul bzub diagu didz sht Cristo gudubi tiemp. Na m lam sht t. Nu gul gac preparad cualquier iur par guquebi t lu ra mn pziel nal shmn Jess. Si tal gunab didz rall lul, hia nanl lla gnl par defender ll. Nad ms nap qu guniinul l rall con galnaduu nu rspti. 16 Gul guqureld bien sin ni tubi duld t par iur ra contrari qugnii didzab cuntr l t, gut lu rall purqu ndiin verd. 17 Si tal gud m s sac zi t, mejur gun t sufrir por cus zaqu, lddii por mal. 18 Gul bn llgab; Cristo guti tubs vuelt por ra pecadur; jams gtidii m stubi. Tubld na shcuend m lu Dios per guti m shlugar ra nanap duld par guedn m l hiaa lu Dios. Guti m en cuant cuerp shthi, per guashthi ladi ra tgul por pudr sht Espritu. 19 Tiemp ni guadidz m lu ra espritu sht tgul lugar cat nap Dios l rai ziqu prsi. 20 Mn ni naguqureld tiemp sht No, ad bzub digudii rall shtidz Dios. Pues ad bshlddii Dios juici luegu sino con pacnci qubez m hasht guctsau barcu rub. Por barcu ni bldas mn, u sea shun mn, guc salvar lu juici sht nis. 21 Manr ni iur briub nis t, gunii t lu sa t de qu nasalvar

454 t. Galriub nis ndii ziqu bai par cuerp sht t sino nahin si de qu nanl bzun Dios ldul, de qu limpi na ldul purqu Jesucristo guashthi ladi ra tgul. 22 Iurne cuez Jesucristo gubee lad ldi sht Dios. Cagniba m. Gr ra iangl nu autorid nu gr ra narniba stubi lugar, rzub diagu rai shtidz m.

13Chu

Por ni, ziqu Jesucristo bni sufrir shcuerp m, gul gac dispuest gun t sufrir. El qu naguzac zi shcurpi, ad rianlddiill tchi duld. 2 Rac shtull gubnill segn volunt sht Dios mientras qurldll lu gudchiliu. Hia ndiill gnll cumplir deseo mal nanan lani ldull. 3 Tiemp nagudd, guqureld t vid mal; bn t lo qu narquit lduu ra mn nanad gundii Dios. Gubani t lu vici; bn t cumplir deseo mal: guzuudchi t; gudu shat t lu mell nu bii t zili vini. Guanald t tchi dioses fals nanap mn, mn naqureld sin ly zaqu nu sin rgl. 4 Per iurne l rall rdzgu lduu rall de qu l t ad rndii t compai l rall lu ra cus mal ziqu ants. Nu rnii rall didz dzab cuntr l t. 5 Per segur nap qu gutd rall cuend lu Dios; gun m juzgu gr mn. Gun m juzgu ra nanabani nu tambin gr ra tgul. 6 L ra tgul hia bini rai dizaqu. Guc rai juzgu ziqu mn; guti rai. Bini rai dizaqu t par si tal tsald

Gul bn sirv Dios segn llni nabnee m

455 lduu rai shtidz m, gubani rai ziqu Dios. Espritu Santo gunee vid etern par l rai. 7 Hia zed bigu nases fin sht gr cus. Por ni gul bn llgab tubld t gndiil duld. Ad ridii ldul sino gul gunab lu Dios. 8 Subr tod gul gap llrub amor par sal purqu si tal rac shtul sal, iurn quhnl perdun lll zihani vuelt. 9 Gul bn recibir ldchil chu stubi ra bchi sal nazed ldchil sin qu ad riashqudii ldul. 10 Cualquier don nabzlaadchi Espritu Santo par ll, gul bn sirv lu ra sa t con llni ni ziqu mn naquhun cumplir lo qu narac shtuu Dios. Gul bzlaadchi lo qu nabnl recibir par bien sht sal. Gul bn usar llni sht Espritu Santo nabnee Dios t par tsarub sal. Iurn gac t muz zaqu sht Dios. 11 Si tal chu rac ruadidz ziqu ms, nap qu guaddzll shtidz m por pudr sht m. El qu narun sirv sall, nap qu gnll sirv por pudr narnee m. Zni gun mn alabar Dios por medio l Dad Jesucristo. Cha gud hiaa labans lu m. llrub na pudr sht m. Guniba m par siempr. Amn.

1 San Pedro4,5 Cristo sufrir. Gul guaa lduu t par gap t lgr lani ldul, nu gul bquit lduu t iur gudchini m stubi con pudr nu llni. 14 Si tal rushti mn lu t purqu na t shmn Jesucristo, dichus na t. Espritu sht Dios cueznhi l t. 15 Mn run sufrir purqu rguini rall sa rall u rbaan rall, u run rall mal u riut rall asunt nad rlluidii, u na rall nadishibi; per ad rndii t ra cus ni par ad gudchnidii cashtigu guc t nu gnl sufrir. 16 Mejur na si rzac zil purqu rianldl enseans sht Jess; ad rtdii lul iurn sino gul bd graci lu Dios purqu nal shmn m. 17 Hia bgaa iur subl juici sht Dios con mizm shmn m. Si tal juici ni guzubl con l hiaa lla gac fin sht ra nan rzub digudii dizaqu sht m? 18 Ra nguiu narun cumplir shtidz m, run rall llrub fuers par gac salvar rall; p gac con ra nanpdii rspti par cus santu nu rianald rall tchi cus mal? 19 Por ni, el qu narzac zi purqu nahin volunt sht Dios, nap qu tsaglagu gnll bien nu tsaglagu tsald ldull gac salvrll por pudr sht el qu nabntsau nguiu. Siempr gun m cumplir shtdzi.

t narac shtuaa, ad rdzgudii lduu t iur ra prb zed. Na prb ziqu bel narruu lu guii, per ad rdzgudii lduu t. Ad rndiil llgab sul ll rnl sufrir lu prb. 13 Mejur gul bquit lduu t purqu quhun t sufrir mizm manr cum bn

12L

Ra shmn Jess rzac zi rall

Qudhia cunseju par ra m guanisi nan cabs sht shmn Jess. Tambin na nahia m guanisi nu nahia testigu de qu Cristo bni sufrir. Guna recibir junt con l t iur guluaa pudr nu llni sht m. 2 Gul

Cunseju par ra nariald ldui Jess

1 San Pedro5 gup ra shmn Jess ziqu tubi vqur; quhpll ra llili purqu zni rac shtuu Dios. Gul bnin voluntariamente, lddii purqu cagnibahia l t. Bn compai l rai con gudubin ldul, lddii purqu rbez t gun t recibir dum. 3 Gul gup ra shmn Dios tubi manr naduu, lddii ziqu lam narun nalaadchi lu ra muz. Gul gac ejempl zaqu lu rai. 4 Iur Jess, el qu nanap pudr par quhap ra llili, guluaalhi lu hiaa stubi, l t gun t recibir tubi premi, tubi corun narabts nanad rialdii. 5 Nu zac l t nanap menos ed, gul bzub diagu didz sht ra m guanisi. Gr t, gul gac m naduu lu sal purqu naescrit: Dios rzu m lu gr ra narun narub. Run m compai grt ra nan naduu. 6 Gul gac mn naduu delant lu Dios pudrus. Gul bd s t guniba m l t; iurn gun m honrar l t iur rgaa tiemp. 7 Gul bd gr galri lduu gucaa m purqu nal rac shtuu m ll; quhap m ll. 8 Gul cue nasini nu gul gap cuidad. Enemigu sht t na mdzab Satans; canzll ziqu tubi len narzub. Rgulill mn par ldagu rall lu pudr shtnll t tsald lduu rall shtidz mdzab. 9 Gul sutip lu mdzab; gul gac

456 firm lu shnez Dios. Gul bd cuend de qu grt sa t nan shmn Jess gudubi part sht gudchiliu, qugzac zi rai mizm manr qu l t. 10 Despus de qugzac zi t por dup tiemp, Dios el qu narnee zihani favur nu bendicin, el qu nagunab l t par gap t vid sin fin junt con Cristo, gun m t gac t firm lu shnzi, nu gun m par cuedch lduu t, nu gunee m fuers par l t. Mizm Dios ni gunab m l hiaa par tsut hiaa lu llni cat qureld m. Bn mhin purqu unid na hiaa con Cristo. 11 Cha gudnaa alabar l m. Amn.

tubi bchaa, ququll cart r por na. Lluahia Silvano quhnll cumplir volunt sht Dios. Cart r nadupin per lanin bnehia cunseju. Quhuna testificar gr ra favur nu bendicin nabn t recibir de Dios, rluaa de qu nez zaqu nagunazi t nahin verd. 13 Ra grup sht shmn Jess naqureld Babilonia, ra nagul Dios ziqu gul m l t, qugsheld rai salud. Nu zac Marcos, shinia, qugshldll salud par l t. 14 Gul bn saludar ra sa t con tubi salud sht amor. Gul cuedch lduu t, l t nan unid con Jesucristo. Amn.
12Silvano

Rial cart r con tubi salud

Segund cart nabqu San Pedro

Na Simn Pedro, nahia tubi muz nu posht sht Jesucristo. Ququaa cart r lu t nariald ldui shtidz Dios. Por tubi favur sht Dios nan just nu por Jesucristo, Salvador sht hiaa, bn t recibir mizm fe nadap naa. Chul qureld t por shtidz m igual ziqu l naa. 2 Gul bn recibir zihani favur sht Dios nu gul cuedch lduu t mientras tsaglagu rungu ba t l Dad Dios nu Jess Shlmaa.

Ququ Pedro lu ra shmn Dios

Dios grt bendicin par gpaa tubi vid zaqu delant lu m, tubi vid nan de acuerd con volunt sht m. Nadpaa bendicin ni purqu rungu ba hiaa el qu nagul l hiaa segn pudr nu milagr rub sht m. 4 Por tubi favur sht m, bnee m dizaqu nalasac. Bn m prometer zihani cus rub. Por mizm didz ni nadpaa vid sht Dios. Guc salvraa. Hia ad qureldndiiaa cus mal ziqu deseo mal nanan lani lduu mieti por galrzebi lduu mn. 5 Nap
3Bnee

Ra shmn Jess verdadr

t bendicin nabn m prometer, riald lduu t shtidz m; iurn run tucar guqureld t ziqu gubani Jess, lu buen conduct gul gac mn nasini guqui. 6 Despus de ni, ad rddiil s par deseo mal nanan lani ldul. Hia despus de ni, gul gac m pacnci; lu pacnci gul gap rspti par Dios, 7 Nu lu rspti par Dios, gul gap carii par ra shmn Jess nu gul gap llrub amor par gr mn, hasht ra narn tush lul. Gr nd gul bn cumplir con gudubin ldul. 8 Si tal tsaglagu guqureld t de acuerd con cunseju r, hiad gqudii t nabchi sino msruu gun t cumplir shchini Dios. Msruu gpl tubi vid zaqu ziqu tubi hiagu nard zihani nashi. Iurn gun mn msruu rungu ba t Jesucristo Shlmaa. 9 Per el qu nad rianlddii tchi ra cus r, ad riasdiill. Nall ziqu ciegu. Bald ldull de qu bzun m alm shtnll de gr duld nabnll ants. 10 Por ni rniaa lu t, bchi, gul bn segur de qu Dios gul m ll, de qu gunab m ll par gqul shmn m. El qu narun cumplir

457

2 San Pedro1,2 ra cus naguniaa lani cart r, jams ad gqull bajo ord sht duld 11 nu tsutll con lgr cat rniba Dios ziqu Ry par siempr. Jesucristo Shlmaa gni recibir ll par cueznul li. 12 Por ni tsaglagu rniaa lu t gr cus r aunqu hia nan t, nu na t firm lu verd nanap t. 13 Lluahia nazaqu gunehia cunsju par l t mientras nabania t par ad gulddii lduu t enseans r. 14 Dad sht hiaa, Jesucristo, bluaa m na de qu mr gatia. 15 Por ni gapa cuidad t par rac guagn lduu t enseans r cualquier iur despus gatia.

458 rd t cuend lo qu narnii didz ni ziqu rd t cuend tubi llni narzian lu nacahi. Gul bd cuend hasht rdz gudchini, hasht gudchini llni sht m nu tsas t ra didz r. 20 Primr gul bd cuend de qu gr ra didz nan bqu muz sht Dios, escrit nahin lani Sagradas Escrituras, per ni tubi chu tsas p run cuntien didz ni, sul por Espritu Santo tsasl p run cuntienin, lddii por llni nanpl. 21 Purqu ni tubi muz sht Dios biaddzdii shtidz Dios por mizm volunt sht muz ni, sino biaddzi por pudr sht Epritu Santo nan qugs l rai.

guanlddii naa tchi ra cuend narnii mn sul por llgab nad rlluidii sht rall. Bluaa naa verd lu t lla bdchini Jesucristo con pudr. Na naa testigu nap m pudr par guniba m ziqu ry. Con prupi slu naa gun naa pudr nu llni sht m. 17 Gun naa iur l Dios Shtdaa bd m hunur nu pudr par shini m Jess, nu bdchini tubi b dizd gubee cat rabts llni. Ni tubi npdii didz par gunill lla na lugar ni. L b gunii: Nd na shinia narac shtuaa; nal rquit lduaa li. 18 L naa bini naa b nabdchini dizd gubee purqu dzulezn naa l Jess guc dani cat Dios santu biaddzi. 19 Per ra didz nabqu muz sht Dios guahiet par l hiaa, ms segur nahin qu testimonio shtna; nu quhun t bien si tal

16Ad

Pedro gunhi pudr sht Cristo

Ra ms bishi

Guahiet nan profet bishi ladi ra mn israelit. Zni zac gudchini ra ms fals entr l t. Guluaa rall llgachi enseans fals nard fin par fe sht mn, hasht gun rall negar Jess, de qu gti par gac salvraa. Zni cagnab rall cashtigu guc rall; nases gac condenar rall. 2 Zihani mn tsanald tchi vid mal sht ms ni. Gunii rall nez zaqu sht Dios nahin bishi. 3 Rzebi lduu rall dum; qugsigu rall l t con enseans fals, sul par gud t dum caa rall. Dizd tiemp guahiet gunii m gac cashtigu rall, gac condenar rall; nases gudchini juici sht Dios guc rall. 4 Dios ad bndii perdun ra iangl nabn duld guahiet sino qu btiaa m l rai lani gabildi. Bsau l rai lu nacahi par

(Judas 413)

459 cuez rai dz sht juici. 5 Nu zac bndii Dios perdun gudchiliu tiemp sht No, sino qu bsheld m tubi juici sht nis subr guc ra mn mal; per bn m salvar No con gadchi shfamli. No gqui muz sht Dios naguadidz shtidz m lu ra mn. 6 Nu Dios bni condenar; bzal m ra gudchi Sodoma nu Gomorra. Bsheld m guii hasht bac d ra gudchi t par gr ra mn mal nazed despus, gun rall nu gud rall cuend nadzb na juici sht Dios. 7 Per bn m salvar Lot, tubi nguiu zaqu nu nal riashac ldi iur gunhi vid dzab sht mn mal. 8 Lot nguiu zaqu lu Dios, guqurldll entr ra mn mal; nal gu ldull iur gunhi mald nabn mn. Bni p gunii rall lu sa rall. Dz la guel guzac zi ldi purqu guqureld mn sin ni tubi rgl. 9 Dad Dios npi pudr t gap m ra mn zaqu lu gr cus mal t ldgudii mn lu duld; nu nap m pudr cutsau m mn mal par tsa rall lu cashtigu sht juici. 10 Gun Dios cashtigu gr mn mal, ra narianald tchi deseo mal, cum ziqu ra naqureld ziqu mbecu, nu gun m cashtigu gr ra nandii guzub diagu shtidz el qu narniba. Mn ni fier na rall nu ad rdzbdii rall lu Dios; rnii rall cuntr el qu nanap ms pudr qu l rall. 11 Per ra iangl nanap ms fuers nu pudr qu ra nguiu ni, ad npdii rai valur gudchib rai demand cuntr ra narniba. Nap ra iangl rspti lu Dios.

2 San Pedro2 hiumbr r na rall ziqu ra m narddii cuend. Quhun rall cumplir mal deseo nanan lani lduu rall. Destinad na rall par galguti. Mn ni run rall burn ra cus nad riasdii rall, per guniti rall con gr mal deseo nanap rall. 13 Gun rall sufrir mizm manr cum bn mn sufrir por caus sht rall. Rquit lduu rall gr ra dz tsaglagu rall tchi cus mal. Na rall ziqu manch fier lu lari; rquit lduu rall por deseo mal nanan lani lduu rall. Rsigu rall mn mientras raun rall l t lidchi t. 14 Rzebi lduu rall ra naa mal; ad rdzgudii rall quhun rall duld. Rsigu rall ra nandii firm lu shnez Dios con bishi. Bn rall gan zihani dum tant rzebi lduu rall dum. Na condenad rall. 15 Bniti rall purqu bruu rall nez zaqu sht Dios. Guaglagu rall mizm duld nabn Balaam, shini Beor. Balaam guc shtull gnll gan dum por mald. 16 Per tubi burr gup, gunii ma guc Balaam por duld naquhun Balaam. Gunii ma ziqu rnii tubi mn nu bd ma fin galtunt sht profet ni. 17 Ra nguiu r na rall ziqu tubi gurz nanpdii nis, nu ziqu shcahi naruaa mb. Na condenad rall par tsa rall lu ms nacahi cat guqureld rall par siempr. 18 Rnii nadchini rall. Con didz nad rlluidii rsini rall sa rall lu duld. Rnii rall nap mieti permisi gun mieti duld; zni rsigu rall mn nanap dup tiemp dizd bruu rall lu enseans fals.

12Ra

2 San Pedro2,3
19Quhun

460 sht Cristo de qu guabr m stubi? purqu dizd guti ra shtad gul hiaa, gr cus riaglagu igual cum dizd bcuesht Dios gudchiliu. 5 Ad rac shtudii rall gac ba rall de qu nan gubee nu gudchiliu dizd tiemp guahiet. Bntsau mhin por shtidz m, nu por mandad sht m gul m gudchiliu lani nis nu nan nis alrededur guiuu. 6 L gudchiliu dz ni gual. Gr guiuu naz lani nis. 7 Per gubee nu gudchiliu nanan iurne, na destinad par cashtigu sht guii por mizm mandad sht Dios. L guii guzai gudchiliu dz sht juici. Guzain con gr ra mn mal. Tsal grt rall. 8 Bchi narac shtuaa, ad rlddii lduu t de qu par Dad Dios tubi dz na ziqu tubi mili iz, nu tubi mili iz na ziqu tubi dz. 9 Dad Dios quac lddii par gni cumplir shtidz m ziqu run llgab bld mn, sino qu Dios nap m pacnci par l hiaa. Ad rac shtudii m tsagntiaa, ni tubi de l hiaa, sino rac shtuu m gr ra nguiu guabr lduu rall con l m nu gun nadz rall mud nanabani rall. 10 Dz naguabr Dad Jess, gudchni ziqu rdchini tubi nguban guel, iur ad ndiil segrl. Iurn l gubee tsal con tubi ruid dush. Grt ra cus narn hiaa lu gubee tsal rahin con guii, nu gudchiliu tsequi lu guii con gr lo qu nanan luhin. 11 Nan t grt nd nap qu gac cumplir; tsaluhin; por ni rquini gac t m santu, mn naquhun

rall prometer libert por enseans sht rall, per mizm l rall na rall bajo ord sht mdzab purqu cad nguiu na ziqu esclav sht cus narniba l nguiu. 20 Par ra mn nabngu ba Dad Jess; hia bruu rall nez mal cat rz mn sht gudchiliu, si tal guabr nguiu lu cus mal; si tal guaz guet nguiu nez sht Jesucristo Salvador sht hiaa, fin sht nguiu ni na peor qu ants. 21 Mejur par nguiu ni ad niandiill nez zaqu sht Dios qu despus tsutll nez ni, ad tsaglgudiill tchi mandad nabdnaa recibir de Dios santu. 22 Nahin ziqu narnii tubi dich; verd na didz ni: L mbecu babr dchib sht ma lduu ma; nu l guchi nagual guz, babr guaguez ma lani ben stubi.

L t narac shtuaa, nd na segund vs ququaa lu t. Gurup cart guniaa lu t cus de qu hia nan t. Rac shtuaa ad gulddii lduu t ra enseans sino gap thin lani lduu t. 2 Gul bsagn lduu t ra didz nagunii ra muz santu sht Dios guahiet, nu gul bsagn lduu t mandamient sht Dad Jesucristo, Salvador sht hiaa. Gul bsagn lduu t didz shtn m nagunii naa lu t. Na naa posht sht m. 3 Primr punt nan hiaa de qu lani lltim dz gudchini mn nagun burn ra cus sagrad; gubani rall segn deseo mal nanan lani lduu rall. 4 Gunab didz rall: P fin nap proms

Guabr Jess stubi

461 cumplir shtidz m. 12 Mientras cuez t dz nagudchini m stubi, gul bn cumplir volunt sht Dios t gudchini m luegu. Dz ni gubee tsal; tsaluhin con guii junt con cus nanan lu gubee tsequi; gac cambin lu bel. 13 Per l hiaa dzulzaa gubee cubi nu tubi gudchiliu cubi nan bn Dios prometer dizd ants. Lugar ni guqurldaa; nd nan pur cus zaqu; grhin gac just. 14 Por ni l t narac shtuaa, mientras qubez t gr ra cus r, gul gap mizm l t par gudzel m l t sin ni tubi falt, sin ni tubi cus mal. 15 Gul bd cuend de qu pacnci nanap Shlmaa, runin par gac salvar mn. Zni tambin bqu Pablo, bchaa, el qu narac shtuu hiaa li. Bqui mizm didz ni lu

2 San Pedro3
16Lani

t segn llni nabd Dios guqui. gr ra cart nabqu Pablo, nan part nagan par rias hiaa. Nan mn nad rac badii nu ad ndii rall firm lu shnez ra Sagradas Escrituras. Cagl rall guc shtidz Dios. Zni rluaa rall gr ra Sagradas Escrituras. Tsal rall por lo qu naquhun rall. 17 Por ni l t narac shtuaa, hia qu nan t gr ra cus r, gul gup mizm l t. Ad tsalddii lduu t bishi sht mn nad rzub digudii shtidz Dios; ad rddii t s tsanald t tchi rall nu guaz guet t shnez Dios. 18 Mejur gul bsd didz sht Dad Jesucristo Salvador sht hiaa, nu gul bn recibir ms favur sht m. Cha gudnaa alabar l m iurne nu par siempr. Amn.

Primr cart nabqu San Juan

Ants guinl gudchiliu nan tubi nanabani; per gun naa lhi, nu bini naa shtdzi, nu gunazi naa guiai. Nhi el qu narnii dizaqu sht Dios. Por shtdzi nadpaa vid sin fin. 2 Mizm l m gubanin m Dios, Shtdaa, per bluaal m lu naa. Bdchini m gudchiliu. Gun naa lhi. Na naa testigu shtni. Ruadidz naa lu t nabani m; npdii fin. 3 Ruadidz naa lu t mizm shtdzi nan bini naa. Ruadidz naa lu t lo qu nabn m par gac ba t shtidz m. Zni gac unid gr hiaa; gudpaa mizm llgab. Guld hiaa ruadidzn hiaa Dad Dios con shni Jesucristo. 4 Iurn ququaa didz lani cart r t par gac cumplir guquit lduu t nu par guquit lduu naa.

Didz nagunee vid sin fin

na dizaqu nabluaa Dad Jesucristo, nu bdiaa didz naa lu t de qu guld Dios, npdii duld; limpi nhi ziqu llni. 6 Si tal rnii hiaa nan hiaa l m per tsaglagun

5Nd

Dios rnee llni

hiaa duld, bishi na hiaa; ad gulddiiaa iurn; nu ad qurlddii hiaa bien. 7 Per si tal gudnaa cumplir shtidz Dios, ad chu rndii duld, unid na hiaa mizm l hiaa. Rac shtuu hiaa bchi la sa hiaa iurn, nu rn sht Jesucristo shini Dios, tsaglagu rzun alm sht hiaa de gr duld. 8 Si tal gunii hiaa ad chu npdii duld, lo mizm l hiaa rsigu hiaa l hiaa. Bishi na lduu hiaa iurn. 9 Bn na m; run m cumplir shtidz m. Just na m; run m igual con gr mn. Run m perdun grt duld sht hiaa iur gushub dldaa lu m con gudubin lduu hiaa. Iurn rzun m alm sht hiaa de gr duld nanadpaa. 10 Si tal rnii hiaa ad chu npdii duld, qugnii hiaa bishi na Dios purqu hia gunii m gr hiaa nadpaa duld. Si tal rnii hiaa ad npdiiaa duld, ndii shtidz m lani lduu hiaa iurn.

2
462

L t Dad, caquaa didz r lu t par ad gndii t duld per si tal chu quhun

Npaa tubi naguniin l Shtdaa

463 duld, npaa tubi naguniin l Shtdaa por l hiaa. Chu m ni? L na Jesucristo; tubld na shcundi lu Dios. 2 Jesucristo guti lu cruz por duld sht hiaa. Gudilli m por gr duld nanap mn nar lu gudchiliu. Por galguti shtn m, bdchis m duld shtnaa nu gu Dios cunform. 3 Si tal tsaglagu guzub digaa mandamient sht Jesucristo, iurn nan hiaa l m. Rac ba hiaa l m de verd. 4 Per si tal tubi hiaa guniaa: Nana Dios, per mizm tiemp ad quzub digudiill mandamient sht m, bishi nall iurn. Ndiill verd. 5 Per si tal l hiaa rzub digaa didz sht m, rluaa de qu tsaglagu rac shtuu hiaa l m. 6 El qu narnii qubeznull Dios, nap qu guqurldll ziqu guqureld Jesucristo lu gudchiliu; ad bndii m duld.

1 San Juan2
10El

ad guqudiaa stubi mandamient nan gurn sino qu mizm mandamient nanap t dizd bini t dizaqu sht m. Lo qu nabquaa iurne, na igual ziqu ra didz nabn t recibir guahiet. 8 Per ququaa tubi mandamient cubi; primr bn m cumplir mandamient ni; iurn l t quhun t cumplirin. L t nap t didz r lani lduu t. Riaglagu rzub diagu t shtidz m. Nacahi nanan lani lduu t rialuhin. Llni sht Dios bdchini. 9 Si tal chu rnii qubeznull l m per mizm tiemp ad rac
7Dad,

Mandamient cubi

shtudiill sall, nacahi cabzll. qu narac shtuu los de ms nariald ldui Dios, cabeznull llni lani ldull; ad rlgudiill lu duld. 11 Per el qu narac shtudii shi; el qu narn zqudii lu shi, nacahi cabez ldull. Rzll ziqu ciegu. Rndiill shnez Dios purqu nau slull; bn duld. 12 Dad, ququaa didz r purqu guc perdun duld shtn t. Bn m perdun l t purqu guti Jess shlugar t; nasalvar t iurne. 13 Dad, ququaa lu t purqu nan t el qu nanabani dizd ants binl gudchiliu. Ququaa lu t, sultr, purqu ad bndii t lo qu narac shtuu mdzab. Ququaa lu t, llgun, purqu rungu ba t Dios, Shtdaa. 14 Ququaa lu t nan Dad purqu nan t el qu nanpdii fin. Ququaa lu t nan sultr purqu quhun t cumplir shtidz Dios con gudubin lduu t. Bn t gan lu mdzab. 15 Ad rac shtudii t ra cus nanan lu gudchiliu, purqu gr ra narac shtuu ra cus sht gudchiliu, ad rac shtudiill Dios. 16 Ra cus mal narac shtuu lduu nguiu, nu ra cus chul narac shtuu ra nguiu gap, nu ra cus narun narub mn, gr nd na cus sht gudchiliu, ld Disdii. 17 Gr ra cus sht gudchiliu, rial con gr mal llgab narac shtuu mn, per el qu narun narniba Dios, ad rialdiill. Npll vid sin fin.

hia bdchini tiemp tsal gudchiliu. Bini t ants

18Dad,

Verd nu bishi

1 San Juan2,3 nap qu gudchini tubi nagun cuntr Jesucristo. Hasht iurne nan zihani narun cuntr Jess. Por ni nan hiaa bgaa iur tsal gudchiliu. 19 L ra nguiu ni narun cuntr Jess, baz guet rall de l hiaa. Nunqu ad guc rall shini m de verd purqu ad riaglgudii rall con shtidz m. Si tal niac rall nariald ldui shtidz Dios de verd, nan rall con l hiaa. Baz guet rall. Iurn rluaa clar ndii rall shini Dios. 20 L t nap t llni purqu qubezn Espritu Santo lani lduu t. Rac ba t cus sht Dios. 21 Ad rqunidii guquaa lu t purqu nan t verd. Nan t guad nan verd nu guad nan bishi. Nan t el qu naruadidz bishi, zddiill de Dios. 22 Chu na ms nabishi entr l mn? pues el qu narnii Jess lddii nabsheld Dios. El qu narnii zni, quhnll cuntr Jess. Quhnll cuntr Dios nu quhnll cuntr shini Dios. 23 Gr mn narnii Jess lddii el qu nagudili Dios par gunibai, npdii nguiu ni Dios Padre. Per el qu narnii Jess na el qu nabsheld Dios, nguiu ni qubezn Dios. 24 Gul tsaglagu guzub diagu t ra didz nabini t iur guald lduu t shtidz m. Si tal gusan t cuez shtidz Dios lani lduu t, nap t Jess nu nap t Dios Padre con l t. 25 Mizm Jesucristo gunii lu hiaa, gunee m vid sin fin par l hiaa. 26 Ququaa didz r lu t par gac ba t lla na ra nguiu narac

464 shtuu gusigu l t. 27 Per ndii nicid guluaa mn l t purqu qubezn Espritu Santo l t; nhi ms sht t. Nap t llni shthi. Qugluai nan verd nu nan bishi. Shtdzi na verd, ld bshidii. Nu guni, gul bd lugar cuezn Jess lduu t. 28 Gul bqu diagu, Dad; gul bd lugar cuezn Jess lduu t, t iur gudchini m stubi vuelt, ad chu rtdii lhi; ad chu gullndii lhi. Mejur guquit lduu t iur gudchini m. 29 Si tal rd t cuend de qu tubld na shcuend Jess lu Dios, gul bd cuend, gr mn nanabani ziqu gubani m, na rall shini m.

Gul bd cuend blac rac shtuu Dios l hiaa. Rnii m na hiaa shni. Ra mn narialddii ldui shtidz Dios, rddii rall cuend chu na Jess. 2 L t Dad narac shtuaa, na hiaa shini Dios iurne, per rluadii lla gcaa ms delant. Pues rd hiaa cuend dz nagudchini m stubi vuelt, gcaa ziqu na m purqu gun hiaa lu m tal ziqu na m. 3 Gr ra nariald ldui gudchini m, gac cambi mud nanabnill; ad tsaglgudii gnll duld. Rac shtull gqull ziqu l m. 4 Gr ra narun duld, run rall falt lu ly sht Dios. Nap rall falt lu Dios. Gr duld na cuntr ly nabnee Dios. 5 Nan t bdchini Jess par guzun m alm shtnaa. Npdii m duld. 6 El qu narzub diagu shtidz Jess, tsaglgudii gnruull

Ra shini Dios

465 duld. El qu nariaglagu gun duld, ad rddiill cuend chu na m. Nunqu bngu badiill l m. 7 Dad, ad rddii t s gusigu mn l t gun t duld. El qu narun cumplir shtidz Dios, tubld na shcundll lu Dios igual ziqu na Jess lu Dios. Just na m. 8 El qu nariaglagu run duld, nall shini mdzab Satans purqu Satans ants cuesht gudchiliu, bnll duld. Por ni Jess, shini Dios, bdchini lu gudchiliu par guchili m dchini sht mdzab. 9 El qu nanap vid sht Dios, ad tsaglgudii gnll duld purqu hia bid mizm vid sht Dios lani lduu nguiu ni; ad ni mud gnruull duld purqu glll nacubi por pudr sht Dios. 10 Zni rluaa chu na shini m nu chu na shini Satans. El qu natsaglagu gun duld, npdiill vid cubi sht Dios. El qu narac shtudii bchi shi, npdiill vid sht m.

1 San Juan3 rac shtudii bchi shi, todava npdiill vid sin fin. 15 El qu narn zqudii lu shi, nall ziqu narguini mn. Nan hiaa el qu narguini mn, npdiill vid sin fin. 16 Por Jess nan hiaa lla na Dios, el qu narac shtuu de verd. Jess guc cunform; gti lu cruz por l hiaa. Por ni run tucar gud hiaa vid sht hiaa par sa hiaa. 17 Si tal tubi hiaa npaa ra cus sht gudchiliu nu tubi sa hiaa nap nicid, nap qu gudnaa compai lll. Si tal ndiiaa gud hiaa nacall, rac shtudiiaa Dios iurn. 18 Bchi, gac shtuu hiaa sa hiaa de verd, lddii con didz shtnaa sulamnt, gud hiaa narquini sa hiaa.

r bini t dizd binl dizaqu: nap qu gac shtuu hiaa gr sa hiaa. 12 Ad gudndiiaa ziqu Can. Gqull shini mdzab nu gudnill bchill. Pziel gudnill bchill? purqu gr lo qu nabnll, na mal lu Dios, per bchill lo qu nabnll na bien lu Dios. 13 Dad, l t nariald lduu shtidz Dios, ad rdzgudii lduu t si tal ra mn sht gudchiliu rna zqudii rall lu t. 14 Nan hiaa guddaa lu galguti hasht nadpaa vid sin fin purqu de verd rac shtuu hiaa ra nariald ldui Dios. El qu nad

Run tucar gac shtuu hiaa sa hiaa


11Didz

tal gudnaa cumplir didz r, gac ba hiaa na hiaa shini Dios de verd. Zni ad rdzbdii lduu hiaa lu m iur shgbaa qugnii gucaa. 20 Si tal npaa llgab naqugnii gucaa, npdiiaa confians lu m iurn, per na m ms m rub qu shgbaa, nu nan m gr cus nanan lani lduu mieti. 21 L t narac shtuaa, si tal ad npdiiaa llgab naqugnii gucaa, npaa confians lu Dios. Ad rdzbdiiaa lu m 22 nu rnee m ra cus narnbaa lu m purqu dzudnaa cumplir lo qu narac shtuu m. Dzudnaa cumplir mandamient sht m. 23 Ni na mandamient sht m, tsald lduu hiaa shini m Jesucristo, nu rniba m gac shtuu hiaa bchi sa hiaa. Zni bsan
19Si

Npaa confians lu Dios

1 San Juan3,4 m mandamient sht m. 24 Gr ra narun cumplir mandamient sht m, qubezn rai Dios nu qubezn Dios l rai. Nan hiaa qubezn m l hiaa purqu bd m Espritu Santo par cueznhi l hiaa.

466 ba Dios, rd rall cuend shtdzaa. El qu nandii de Dios, ad rzub digudiill shtdzaa. Zni nan hiaa chu nap Espritu Santo nu chu nap espritu sht nargugu. t narac shtuaa, tsaglagu gac shtuu hiaa bchi sa hiaa purqu rac shtuu Dios l hiaa. El qu narac shtuu shi, glll nacubi por pudr sht m. Npll tubs Dios Shtdll. 8 El qu nad rac shtudii shi, npdiill Dios Shtdll, purqu rac shtuu Dios l mn. 9 Bluaa m de qu rac shtuu m l hiaa; bsheld m tubs shini m lu gudchiliu par gudpaa vid sin fin. Gubniaa par siempr. 10 Zni bluaa m rac shtuu m l hiaa de verd. Bsheld m shini m; por galguti sht Jess ban Dios cunform purqu bll rn shthi por ra duld shtnaa. 11 L t narac shtuaa, guc shtuu Dios l hiaa zni, por ni nap qu gac shtuu hiaa sa hiaa. 12 Ni tubi mn gun Dios, per si tal rac shtuu hiaa sa hiaa, qubezn Dios l hiaa, nu tsaglagu rac shtuu hiaa sa hiaa ms. 13 Nan hiaa cabezn m l hiaa nu qubezn hiaa con l m purqu bnee m Espritu Santo nazed de l m. Cabeznhi l hiaa. 14 L naa, ra posht, gun naa lu Dad Jess nu tsaglagu rnii naa lu ra mn bsheld Dios l shini m, Jess. Npi pudr; gni salvar ra mn sht gudchiliu. 15 L nan rnii lu ra mn Jess

L t narac shtuaa, ad tsalddii lduu t gr ra ms narnii de qu ruadidz rall por Espritu sht Dios sino gul btd prb shtidz rall par gac ba t si tal bsheld Dios l rall tsagluaa rall. Zihani mn fals riagluaa rall ra mn. 2 Por nd gac ba t chu nazed con shtidz Dios. Gr ra nguiu narnii Jess bdchini lu gudchiliu nu na m Cristo, el qu nagudili Dios par gunibai, el qu narluaa didz ni, nall verd. 3 Per gr ra nguiu narnii ad bdchnidii Jesucristo lu gudchiliu, zddii nguiu ni de Dios. Cagnill bishi nazed por pudr sht contrari sht Jess. Hia bini t gudchini narun cuntr Jess; pues iurne hia qurldll lu gudchiliu. 4 Dad, na t shini Dios. Ad guddii t s gusigu ms fals l t. Ad tsalddii lduu t shtidz rall purqu ms pudr nap el qu naqubezn l hiaa qu el qu narniba l mn sht gudchiliu. 5 Ra ms fals ruadidz rall cus sht gudchiliu, lddii shtidz Dios. Los de ms mn sht gudchiliu, rianald rall shtidz ms ni. 6 Per l hiaa na hiaa shini Dios. Gr ra narungu

Espritu sht Dios nu espritu narun cuntr Dios

7L

Dios rac shtuu m l hiaa

467 na shini Dios, cabezn Dios lll nu unid nall con Dios. 16 Nan hiaa nu tsaglagu tsald lduu hiaa de qu demasiad rac shtuu m l hiaa, gr hiaa. Nal rac shtuu m gr mn. Si tal rac shtuu hiaa l sa hiaa, cabezn m l hiaa, nu npaa mizm vid sht m. 17 Dpga dpga rac shtuu hiaa l m ms. Zni npaa confians lu m iur gun m juzgu l hiaa. Rdzbdiiaa l m purqu ziqu na Jess, na hiaa nd lu gudchiliu. 18 El qu nardzb l m, rac shtudiill l m purqu si tal rac shtuu hiaa l m con gudubin lduu hiaa, ndii lugar par gudzbaa l m. El qu nardzb l m, rzac zill mizm lll. El qu nardzb l m, todava run falt gac shtull Dios. 19 Rac shtuu hiaa l m purqu primr l m guc shtuu l hiaa. 20 Si tal tubi hiaa rnii: Rac shtuaa l m, per ad rac shtudiiaa bchi sa hiaa, nabshaa. El qu narac shtudii sall nagunall, tampuqu rac shtudiill Dios nanad gundiill. 21 L mandamient sht m nabdnaa recibir de l m rnii znd: El qu narac shtuu Dios nap qu gac shtull sall.

1 San Juan4,5 shtuu hiaa ra shini Dios iur rac shtuu hiaa Dios de verd nu rzub digaa mandamient sht m. 3 Si tal rzub digaa ra mandamient sht m, iurn rac shtuu hiaa Dios de verd. Mandamient sht m ndiin ziqu tubi cus n; ndiin nagan, 4 purqu gr ra nabsan gudchini vid cubi lani ldui, rndiill duld. Npll pudr; gnll gan lu mdzab. Lla mud gudnaa gan lu mdzab? pues si tal tsald lduu hiaa shtidz Dios, gudnaa gan lu cus mal sht gudchiliu. 5 El qu nariald ldui shtidz Jess na shini Dios, rnll gan lu gr cus mal nanan lu gudchiliu.

Gr ra nariald ldui Jess, el qu nagudili Dios par gunibai, npll vid sht m; nall shini Dios. Nu gr ra narac shtuu Dios, tambin rac shtull ra shini m, ra nanap vid sin fin por pudr sht m. 2 Nan hiaa rac

Pudr sht nariald ldui Jess

na shini Dios. Iur briub nis Jess, nu iur guti m, bn Dios testificar na Jess shni. 7 Tambin Espritu Santo quhun testificar de qu na Jess shini Dios. Ad rnidii Espritu Santo bishi. 8 Tsun testigu cabez lu gudchiliu narnii igual; Espritu Santo rnii Jess na shini Dios, nu galriub nis sht m con galguti sht m, rluaa na m shini Dios. 9 Gr hiaa riald lduu hiaa lo qu narnii ra testigu verdadr, per mayur na shtidz Dios. Bn m testificar Jess na shni. 10 El qu nariald ldui Jess na shini Dios, nanll lani ldull nahin verd. Per el qu narialddii ldui Jess, cagnill nabishi Dios purqu Dios gunii clar na Jess shni. El qu narialddii ldui Jess ndiill shini Dios, ad rndiill recibir ra didz sht Dios Padre. 11 Pues Dios bn

6Jess

Jess na shini Dios

1 San Juan5 testificar lu hiaa npaa vid sin fin por Jess. El qu nan unid con Jess shini Dios, npll vid sin fin. 12 El qu nanap Jess lani ldull, npll vid etern per el qu nanpdii Jess, run falt vid sht Dios.

468 narg galguti; ad rnibadiaa gunab t lu Dios por el qu narun duld ni. 17 Gul gunab lu Dios por nguiu nanap duld nanuadii cashtigu sht galguti. Stubi clas duld rgu galguti, gati nguiu. 18 Per nan hiaa gr ra nanap vid cubi sht Dios, ad tsaglgudii gnll duld purqu Jess, shini Dios, quhap lll. Gndii mdzab gan lu nguiu ni. 19 Nan hiaa npaa vid sht Dios. Na hiaa shini m, per gr mn sht gudchiliu, nan rall guiaa mdzab Satans. 20 Per Jess, shini Dios, bdchini lu gudchiliu nu bluai l hiaa. Por l m rungu ba hiaa Dios verdadr. Nu na hiaa shini m. Na m Shtdaa. Nan hiaa Jesucristo na shini Dios. Na m Dios verdadr nu por li npaa vid sin fin. 21 Bchi, gul gap mizm l t. Ad tsalddii lduu t ra dios fals sht mn. Amn.

t nan riald ldui Jess na shini Dios, caquaa cart r lu t par gac ba t nap t vid sin fin por Jess. 14 Iurn ad rdzbdiiaa lu Dios. Riald lduu hiaa de qu si tal rnbaa lu Dios, gunee m cus narnbaa. Nap qu gcaa cunform segn volunt sht m. 15 Si tal nan hiaa rini m shtdzaa, tambin nan hiaa npaa ra cus narnbaa lu m. 16 Si tubi t rna t bchi sa t quhnll duld, per duld naquhnll nuadiin cashtigu sht galguti, nap qu gunbl lu Dios por nguiu ni. Gud Dios vid par nguiu ni. Nan duld

13L

Nan hiaa npaa vid sin fin

Segund cart nabqu San Juan


Juan, nahia tubi m gush. Ququaa cart r lul, nal ziqu tubi zana nagul Dios. Ququaa lul junt con gr shnil. Nal rac shtuaa l t de verd, ld niasdii na, sino zac gr lo qu nan verd sht Dios. 2 Rac shtuaa l t purqu nadpaa verd sht m. Qubeznuhin l hiaa iurne nu par siempr. 3 Napa segur de qu Dad Dios nu Jesucristo, shini m nu Shlmaa, gun ldai m guc t, nu gugaa ldi l t, nu gunei par cuedch lduu t, t gac shtuu t sa t de verd. 4 Nal rquit lduaa. Bdiagula bld ra shmn Jess nard con l t. Rianald rall tchi verd ziqu rnii shtidz Dios, ziqu guniba Dios Shtdaa guqurldaa. 5 Iurne quhuna rugu lul de qu gac shtuu bchi la sa hiaa. Didz r ndiin mandamient cubi sino lo mizm nabdnaa recibir dizd dz naguald lduu hiaa shtidz Jess. 6 Si tal rac shtuu hiaa Dios, gudnaa cumplir volunt sht m. Mandamient sht m rnii: Gul gac shtuu sa t. Hia bini t didz ni dizd bn t recibir dizaqu sht m.

1Na

Verd nu amor verdadr

mn nargugu ra shi, nan rall gudchiliu. Ad rluadii rall de qu Jesucristo bdchini lu gudchiliu con cuerp sht nguiu. El qu narluaa bishi ni, rgugull mn nu quhnll cuntr Cristo. 8 Gul gap cuidad mizm l t par ad guntidii t ni zudup part sht premi nagunee Dios, sino gaquin complet iur gudchini m stubi. 9 Cualquier nabsan shnez Dios par stubi enseans, nu ad rianlddiill tchi enseans sht Cristo, npdiill Dios ziqu Shtdll. Per el qu narianald tchi enseans sht Cristo, npll Dios ziqu Shtdll nu npll shini m ziqu Shlmll. 10 Si tal tubi mn zed guluall l t per ad nuadiill enseans de qu Cristo na shini Dios, l t ad rnbdii t lu Dios ni tubi bendicin par nguiu ni 11 purqu grt narun compai ra ms fals, npll part con ra cus mal shtn ms fals.
7Zihani

Ra narsigu mn

zihani cus par guquaa lu t, per rac shtudiaa guquaa didz ni lu guichi iurne purqu

12Napa

Rial cart r

469

2 San Juan qubeza de qu tsagnahia l t luegu. Iurn guniaa lu t, t par guquit lduu hiaa de verd.
13Ra

470 shini bldl naqureld nd, ra nagul Dios, rsheld rai salud par l t. Amn.

Tecr cart nabqu San Juan


Juan, nahia m gush, ququaa cart r lu Gayo narac shtuaa de verd. 2 Ll amigu, rac shtuaa de qu ad gndii falt ni tubi cus, nu rac shtuaa de qu gpl salud complet par shcurpl. Nana de qu zugal firm lu shnez m. 3 Nal bquit lduaa iur bdchini bld shmn Dios; gunii rai de qu tsaglagu tsald ldul shtidz m gudubi tiemp. Gunii rai de qu quhnl cumplir shtidz m. 4 Demasiad rquit lduaa rinia de qu shinia, nabani rall de acuerd con shtidz Dios. 5 Bchi narac shtuaa, quhnl bien lu Dios iur rnl sirv lu ra nariald ldui Jess, ra mn nazed zitu, mn nagundiil. 6 Gunii rall lu ra nard nd, lla rac shtul l rall. Nu gnl bien si tal tsaglagu gnl compai l ra nagunab pusad ldchil. Bn compai l rall con ra narquini rall ziqu run tucar tubi muz sht Dios. 7 Pues l rai ziaa rai viaj sht rai par gun rai volunt sht Jesucristo. Per l rai ad bcadii rai tubi ayud sht

1Na

Bqu Juan cart lu Gayo

ra mn nad gundii Dios. 8 L hiaa nap qu gudnaa recibir l rai nu gudnaa compai l rai par tsaglagu gunii rai shtidz Dios lu ra mn.

tubi cart lu shmn Dios nd, per Ditrefes rqu guiall shtidz naa; ms rquit ldull guniball ziqu mn rub. 10 Por ni si tal tsahia tubi visit nd, guniaa lu ra mn p canihun Ditrefes. Cagnill bishi nu ra chism cuntr l naa. Nu msruu quhnll; ad rndiill recibir ra shmn Jess nazed gunii shtidz m. Nu ra mn narac shtuu gun rall recibir ra shmn Jess, Ditrefes rnill cuntr l rai, nu ndiill guan ra mn ni ladi ra shmn Dios. 11 L t narac shtuaa, ad tsaglgudii t tchi ra mn mal, sino gul guaglagu tchi cus zaqu. Grt el qu naquhun bien, nall shini Dios per gr ra narun mal, ad rungu badiill l m.

9Bquaa

Mal nabn Ditrefes

ra mn rnii rall bien de Demetrio nu mizm conduct

12Gr

Ejempl zaqu sht Demetrio

471

3 San Juan shthi, rluaa nhi m zaqu. Nu l Espritu nan ruadidz verd, nhi testigu Demetrio na m zaqu. Nu l naa rnii naa lo mizm, nu nan t shtidz naa na verd. zihani cus par guquaa lul per rac shtudiaa
13Napa

472 guquaa rahin iurne 14 purqu na rbeza gueld gunahia l t luegu. Iurn gudiaa didzn naa l t. 15 Gul cuedch lduu t. Ra amigu sht t naqureld nd, rsheld rai salud par l t. Canaba favur, bd salud cad tubi ra amigu shtnaa naqureld ngali. Amn.

Rial cart r

Cart nabqu San Judas


Rqu Judas cart r lu ra shmn Jess

Judas, nahia muz sht Jesucristo nu nahia bchi Jacobo. Ququaa cart r lu ra nagudili Dios Padre, lu ra naquhap m purqu rac shtuu m l t nu unid na t con Jesucristo. 2 Rac shtuaa tsaglagu gun t recibir bendicin sht Dad, cus ziqu galrgaa lduu m nu galrac shtuu sht m nu galrbedch lduu nan rnee m.

1Na

Ms narluaa bishi

t narac shtuaa, bna llgab hasht mr niaquaa lu t tubi cart lla guc salvraa purqu riald lduu hiaa dizaqu, per iurne nap qu guquaa lu t nases por stubi cus. Ququaa lu t con gudubin lduaa de qu rquini gun t defender dizaqu con gudubi fuers sht t purqu nan mn narun cuntr dizaqu. L dizaqu guc intriegu guiaa hiaa tubs vs par siempr; ad chu gndii cambin. 4 Qugniaa lu t zni purqu bld mn ladi hiaa, ad ndii rall shmn Dios aunqu

3L

(2 Pedro 2.117)

gunii rall guald lduu rall shtidz m. Rluaa rall ziqu shmn Dios per qugsigu rall; nagachi na rall fals. Dizd tiemp guahiet, ra mn ni na rall destinad par gac condenad rall. Ad npdii rall rspti lu Dios. Rnii rall gun Dios perdun duld sht rall ndig aunqu qureld rall ziqu mbecu. Rluaa tchi rall lu Shlmaa Jesucristo, lniqu el qu narniba l hiaa. 5 Nan t bien p guc guahiet, per rac shtuaa guniaa lu t tubi vs ms par guagn lduu t, de qu despus bn Dios salvar ra israelit guiaa mn sht Egipto, bd m fin ra nad gualddii ldui shtidz m. 6 Nu ra iangl nabdzatsu nu bndii rai cumplir mandad sht m nu bsan rai lugar narun tucar guqureld rai, bd m ord gac rai ziqu prsi nanalibi con cadn par siempr. Nan rai lu nacahi hasht iur gun m juzgu l rai. Gac condenad rai dz sht juici, tubi dz sealad purqu gun Dios juzgu l mieti. 7 Nu zac ra mn sht Sodoma con Gomorra con ra gudchi alrededur, guqureld rall ziqu mbecu. Guanald rall

473

San Judas tchi ra deseo mal nad rndii tucar, nguiu con nguiu, naa con naa. Ra mn ni na rall tubi ejempl par gac ba mieti gun m cashtigu gr ra naquhun duld. Iurne ra mn sht Sodoma nu Gomorra quhun rall sufrir lu guii nanpdii fin. 8 Mizm manr ra mn fals entr l hiaa, na rall ziqu mn narnii shcald cus dzab. Run dchini rall cuerp shtn rall con cus ad rndii tucar. Rqu guiaa rall mandad sht Dios; rnii guidz rall guc iangl sht m. 9 Quhun ra mn ni ra cus mal aunqu nap rall ejempl sht Miguel, tubi iangl nams rniba lu ra iangl. Ad gurushtidii Miguel guc Satans iur l tgul Moiss bgachi, sino gunii Miguel lu Satans didz r; Gun m cashtigu ll. Ad bndii Miguel juzgu l mdzab sino biadidz Miguel con rspti. 10 Per ra nguiu mal iurne, rushti rall guc ra cus nanad riasdii rall. Rianald rall tchi ra cus mal cum ziqu ra ma nad rddii cuend. 11 Prubi ra nguiu ni purqu gac juzgu rall. Npdii rall rspti lu Dios, nil lu sa rall. Na rall ziqu Can. Par gap rall zihani dum, run rall duld ziqu duld sht Balaam, tant rzebi lduu rall dum. Bdzatsu rall ziqu bn Cor cuntr Moiss. Por ni bniti rall lu Dios nu nacondenad rall igual ziqu Cor. 12 Ra mn ni na rall tubi shtu par l t iur rd t lu mell t gap t lan con los de ms ra narac shtuu l shi. Iur raun rall l t, npdii rall

474 rspti sino quhun rall cumplir mal deseo nanan lani lduu rall. Na rall ziqu shcahi nanpdii guiu sino ruaa mb lin nez r nez r. Na rall ziqu hiagu nashi narddii nashi tiemp sht cusech. Na rall ziqu hiagu de verd gubidchi, ziqu hiagu nabeshi. 13 Lo qu naquhun rall, na ziqu bchini cuchin nanuaa nisduu lu mb dush. Run rall cus nan shtu. Na rall ziqu mbelguii naguniti shnzi. Tsa rall lu nacahi nanpdii fin. Zni gun tucar mn ni. 14 L Enoc el qu nagubani gadchi tant generacin despus de Adn, guni nagur gac con ra nguiu mal. Gunii Enoc: Gun, zed Dad con zihani iangl santu 15 par gun m juzgu gr mn, nu par gud m sentnci guc ra narzub digudii shtidz Dios nu gr ra nabn duld nu por gr ra chism nagunii rall cuntr Dios. 16 Ruadidz rall cuntr cus zaqu. Rdchib rall demand cuntr sa rall. Rianald rall tchi deseo mal nanan lani lduu rall. Run narub rall lu sa rall. Rnii rall didz chul lu sa rall nad ms par gud sa rall centav caa rall.

l t narac shtuaa, gul bagn lduu t lo qu nagunii ra posht sht Jesucristo Shlmaa, 18 de qu gudchini mn fals nagun burn. Ants gudchini m stubi vuelt, tsanald ra mn ni tchi ra deseo mal. Gubani rall sin rspti lu Dios. 19 Mn mal entr

17Per

Cunseju par shmn Dios

475 l t, quhun rall dividir l t nu rianald rall tchi cus mal sht gudchiliu. Npdii rall Espritu Santo nacuezn l rall. 20 L t narac shtuaa, gul bn compai sa t, t tsald lduu rall shtidz Jess. Gul gac ziqu tubi hiuu nazbgaa firm lu cimient. Gul tsaglagu guadidzn t Dios con pudr sht Espritu Santo. 21 Gul gup mizm l t siempr t par gac ba t rac shtuu Dios l t. Gul gubani par l m mientras cuez t Jesucristo Shlmaa. Gul tsald lduu t de qu siempr rgaa lduu m l t nu gunee m vid sin fin par l t. 22 Entr grup sht t nan ra narialddii ldui shtidz m. Gul bgaa lduu t l rall nu gul bn compai l rall t tsald lduu rall shtidz m. 23 Gul bl ra mn nan ziqu tubi cus lani hiuu nariequi. Gul bgaa ldul sal, per mizm tiemp gul bdzb juici sht Dios. Gul

San Judas gap cuidad t ad gndiil ra cus mal naquhun rall. quhuna alabar l m purqu nap m pudr t ldgudii t lu duld. Nap m pudr gudchinin m l t sin ni tubi duld cat qureld m. Nap m pudr gusquit lduu m l t delant lu m. 25 Rac shtuaa gudnaa alabar lniqu Dios verdadr por medio Jesucristo Shlmaa, bn m salvar l hiaa. Rac shtuaa gun mieti alabar li. Rac shtuaa gun mieti adorar li. Rac shtuaa gunii mieti llrub na pudr shthi; guzub diagu gr mn shtidz m t guniba m gudchiliu igual ziqu rniba m lu gubee. Zni run tucar gun m recibir labans dizd ants cuesht gudchiliu, nu zac iurne, nu par siempr gun m recibir labans ni. Amn.

24Iurne

Rial cart r con tubi labans

Apocalipsis

Lani libr r caquaa shcuend tubi cus nabn Dios. Bd m permisi shini m Jesucristo t guluaalhi luhia, Juan, t gac ba ra muz sht m ra cus nagur gac nases. Bsheld m tubi iangl t gac bahia didz r. 2 Quadidza didz r na verd sht Dios nu Jesucristo biaddzi didz r na verd, gr lo qu nagunahia. 3 Guquit lduu el qu naguld con voz fuert, nu guquit lduu ra el qu naguqu diagu ra didz r nabdchini de Dios. Guquit lduu ra nagun cuend grt lo qu naqu lani libr r purqu l iur hia zed gudchini par gac cumplir didz r.

Bluaal tubi iangl lu Juan

Juan ququaa didz r lu t nan grup sht shmn Dios, lu t naqureld regiuni Asia. Gul bn recibir bendicin nu gul cuedch lduu t. Dios na el qu nabani iurne, el qu nanpdii fin, el qu nazed gudchini. 5 Nu gul bn recibir bendicin sht

4Na

Juan bqu ra cart lu ra shmn Dios naqureld Asia

Jesucristo, testigu naruadidz verd. Guc m primr naguasht ladi ra tgul nu nap m pudr subr gr ra ry nan rniba lu gudchiliu r. Cristo rac shtuu m l hiaa nu bzun m l hiaa de gr duld con prupi rn sht m. 6 Bn m l hiaa ziqu ry t guniba hiaa con l m, nu bn m l hiaa ziqu bshuzi t gudnaa sirv lu Dios, Shtad m. Gul bd hunur nu graci par l m, el qu narniba par siempr. Amn. 7 Gul gun, Cristo gudchini rua shcahi. Grt mn gun rall lhi hasht ra nan gudini l m. Nu grt mn sht gudchiliu, demasiad gun rall iur gun rall lu m purqu rdzb rall cashtigu nazed. Zni gaquin. Amn. 8 Nahia principi nu fin ziqu ra ltr A nu Z, rnii Dad, el qu narniba grt cus, el qu natsaldii, el qu nanabani iurne, el qu nazed gudchini nases.

Juan, nahia sa t; junt qudnaa sufrir. Rzunald mn l hiaa purqu riald lduu hiaa 476

9Na

Bluaal Cristo lu Juan con pudr shtni

477 shtidz Jesucristo. Gunab m l hiaa par guaa lduu hiaa cus dur con pacnci nu par guniba hiaa con l m. Nana prsi lugar l Patmos, tubi dani lani nis, purqu biadidza shtidz Dios nu guca testigu sht Jesucristo. 10 Guzac tubi dz, primr dz sht llmal, qubezna Espritu Santo nu qugshi na. Binia tubi b fuert nez tcha nagunii cum ziqu cha trompet; 11 Ni guni lua: Na nahia principi nu nahia lltim ziqu ltr A nu Z. Bqu lani tubi libr lo qu narnal nu bshldhin lu ra grup sht shmn Dios naqureld gudchi Efeso, nu Esmirna, nu Prgamo, nu Tiatira, nu Sardis, nu Filadelfia, nu Laodicea. 12 Babra par nez tcha t gunahia nia chu nan qugnii. Iur bna zni, gunahia lu gadchi gandelier or. 13 Gulu ra gadchi gandelier, gunahia ngali zugaa tubi ziqu nguiu nabsheld Dios. Ncuhi tubi lari llduni; bdchinin hasht gua m. Nu npi tubi cinturn sht or dd lagu lduu m. 14 Guits guc m naquichin ziqu guits ladi llili naquichi u ziqu naquichi ziqu niev. Slhi rabts ziqu tubi bel. 15 Guhi rabts cum ziqu guib shlechi nagur bzun luhin u ziqu guib nabruu lani hiurn. Nu chhi na fuert cum ziqu nis nardd lani zihani gugu. 16 Hia guiai lad ldi nan gadchi mbelguii nu ruhi bruu tubi spad dush nanap chup lhi. Lu m na ziqu lu ngubidz iur l ngubidz rabts gudubi fuers shthi.

Apocalipsis1,2 gunahia lu m, bzullibia lu m nu bana ziqu tgul. Per l m bdchib guiaa lad ldi guca nu gunii m: Ad rdzbdiil. Nahia principi nu ad npdiaa fin. 18 Nahia el qu nanabani; gutia per iurne nabania par siempr. Nuahia liahi narun significar pudr nanapa subr galguti etern nu subr lugar cat cuez ra tgul. 19 Bqu iurne lo qu nagunal, lo qu nanan iurne con lo qu nagur gac. 20 Nd na lo qu narun significar ra gadchi mbelguii nan gunal guiahia lad ldi con ra gadchi gandelier sht or. Ra gadchi mbelguii run significar gadchi encargad sht ra gadchi grup sht shmn Dios, nu ra gadchi gandelier run significar gadchi grup r.

17Iur

Bqu tubi cart nu bshldhin lu encargad sht ra grup sht shmn Dios gudchi Efeso. Gunii: Nd rnii el qu nanap gadchi mbelguii guiaa lad ldi, nu nan zugaa gulu gadchi gandelier or. 2 Nana grt lo qu naquhun t; rac bahia de qu ad rddii t lugar par ra mn mal. Nu nana de qu bdchib t prb lu ra nan rnii na rall posht sht Jess per ad ndii rall posht. Grt rall bg t shlat de qu na rall bishi. 3 Na t m pacnci nu guzac zi t por dizaqu nu nal bn t cumplir ord shtna sin ad ri shqudii lduu t. 4 Per napa tubi cus cuntr l t de qu ad

Cart par ra shmn Dios naqureld Efeso

Apocalipsis2 rac shtudii t Jess ziqu ants. 5 Por ni gul bsagn lduu t cat bniti t nu gul bn cambi mud nanabani t nu gul bn ziqu bn t iur guald lduu t dizaqu. Si tal ad gndii t cumplir didz r, guna cashtigu l t. Gudchisa gandelier entr l t si ad gndii t cambi mud nanabani t. 6 Sin qu ad gutddii, nap t tubi cus favur de l t nan rna tush t lo qu narun ra nicolatas. Nu zac na rna tusha lu ra enseans ni. 7 El qu nard cuend didz r, gul bqu diagu bien lo qu narnii Espritu lu ra grup sht shmn Dios. Grt el qu nagun gan lu ra cus mal, guda gaull ra nashi sht hiagu nazubgaa paraso sht Dios. Gubani rall par siempr.

478 hasht galguti, iurn gunehia vid sin fin nan guluaa ziqu tubi corun sht ry. 11 El qu narac ba ra didz r, gul bqu diagu lo qu narnii Espritu lu ra shmn Dios. El qu nagun gan lu cus mal, ad tsdiill lu cashtigu etern.

tubi cart nu bshldhin lu nan encargad sht shmn Dios naqureld Esmirna. Bqu zni: Nd rnii el qu nan principi, el qu npdii fin, el qu naguti per babr nabni. 9 Nana gr lo qu naquhun t; rac bahia gr galrzac zi sht t. Nana blac prubi na t per de vr na t ricu. Nu nana lla ruadidz mn mal cuntr l t, mn narnii na rall mn israelit per bishi rall; na rall shmn Satans. 10 Ad rdzbdii t lo qu narzac zi mn l t. L mdzab gutiall sbld t lachiguib t par grt td t lu prb. L t nap qu sac zi t durant chii dz per gul tsaglagu gac t firm

8Bqu

Cart par grup sht shmn Dios naqureld Esmirna

tubi cart nu bshldhin lu nan encargad sht shmn Dios naqureld gudchi Prgamo. Bqu znd: Nd rnii el qu nanap spad dush nan chup tchi. 13 Na nana grt lo qu naquhun t nu nana de qu nabani t cat qugniba Satans per ziaglagu t firm lu nez zaqu. Nunqu ad bsndii t par tsald lduu t shtidza, ni siquier lani dz iur l Antipas, tubi testigu zaqu shtna, gti. Ra mn gudini rall li mr lugar cat qureld Satans. 14 Per napa tubi cus cuntr l t de qu ngali Prgamo nan mn ad rsndii rall enseans sht Balaam. Balaam bd cunseju par Balac nan bsini ra mn israelit lu duld. Bn rai duld; gudu rai bel nan bn mn ofrecer lu ra dzan dolo, nu cun rall sa rall. 15 Nu zac nap t ra naqureld ngali, mn narianald ra enseans sht mn nicolatas, cus narn zqudiaa lhi. 16 Por ni gul bn cambi mud nanabani t; si no, guelda luegu nu tildina l t ziqu tubi nanuaa spad dush nan rruu ruahia. 17 El qu narac ba shtidza, gul bqu diagu lo qu narnii Espritu lu

12Bqu

Cart par grup sht shmn Dios naqureld Prgamo

479 ra grup sht shmn Dios. El qu nagun gan lu ra cus dzab ni, guda tubi guetshtildi man gaull; guetshtildi ni nan nagachi. Nu guda tubi gu naquichi; lu gu ni naescrit tubi l cubi. Ni tubi chu ad rungu badii l ni sino sul el qu nagun recibirin.
Cart par grup sht shmn Dios naqureld Tiatira

Apocalipsis2,3 ra shini naa ni; gati rall. Zni gr ra shmn Dios gud rall cuend de qu na rac bahia hasht gr ra shgab mieti, grt lo qu nan lani lduu mieti, nu gunehia tubi cashtigu cad tubi de l t segn obr nabnl. 24 Per los de ms l t naqureld Tiatira, l t nandii tsaglagu ra enseans sht Jezabel, l t nanad bngu badii ra enseans mal, cus narnii rall nahin secret sht Satans, pues rniaa lu t de qu ad gudchbdiaa stubi cargu guc t. 25 Sulamnt gul bn cumplir lo qu naguniaa lu t; ad guaz gutdii t. Guelda stubi. 26 Grt el qu nagun gan lu mal nu tsaglagu gnll lo qu narac shtuaa hasht fin, na gunehia pudr par guniba mn ni ra naciuni. 27 Ziqu bnee shtada pudr par gunibahia, zni guniba rall ra naciuni con var guib. Gap rall derech ziqu el qu naruntsau trasht sht guiuu; gulull ra trasht nanad rlluidii. 28 Nu zac gunehia llni lani lduu rall, llni ziqu mbelguii nal Ploj. 29 El qu narac ba shtidza, gul bqu diagu ra didz narnii Espritu lu ra shmn Dios.

tubi cart nu bshldhin lu nan encargad sht shmn Dios naqureld Tiatira. Zni gunii: Rnii shini Dios, el qu nanap slhi ziqu llni sht bel nu guhi na ziqu guib shlechi nagur bzun. 19 Na nana grt lo qu naquhun t; nana de qu rac shtuu sa t nu riald lduu t shtidz Dios; nu nana ms bn t iurne qu ants iur guald lduu t shtidz m. 20 Per napa tubi cus cuntr l t, de qu quhun t permitir qureld tubi mn nan ziqu naa Jezabel ladz t. Rnill de qu ruaddzll shtidz Dios per qugsigull l shmna con enseans shtnll. Rluall de qu ndii mal qun mn tsel sa rall nu gau rall bel nabd mn ziqu ofrend par ra dzan dolo. 21 Na bda tubi tiemp Jezabel par guabr ldull con Dios, per ndiill gnll cambi mud nanabnill, nu ad ndiill gusnll vid mal. 22 Iurne gushelda tubi cashtigu par mn ni; gurulda lll lu cam con dulur. Gr ra nandii guabr lduu rall lu Dios, ra nabn mal con l naa ni, gun rall sufrir demasiad. 23 Nu tsatinia

18Bqu

Bqu tubi cart nu bshldhin lu nan encargad sht shmn Dios naqureld gudchi Sardis. Znd bqu: Nd rnii el qu nanap ra gadchi espritu sht Dios nu gadchi mbelguii; nana grt lo qu naquhun t nu na rda

Cart par grup sht shmn Dios naqureld Sardis

Apocalipsis3 cuend de qu na t ziqu naguti aunqu rnii mieti nap t fam de qu nabani t. 2 Gul btts mbcald lu t nu gul bd fuers ra cus nanap t per hia mr rial rahin. Pues gunahia lo qu naquhun t; ndiin cus zaqu delant lu Dios shtna. 3 Gul bsagn lduu t ra enseans nabn t recibir; gul tsaglagu tchi rahin nu gul bn cambi mud nanabani t. Si tal ad rddii t cuend shtidza, guelda luegu ziqu rid tubi nguban sin qu ad guddii t cuend ca iur guelda. 4 Sin qu ad gutddii, nan bld mn naqureld gudchi Sardis, ad qurlddii rall mal lu ra duld; pues l rall sun rall na; gacu rall con lari naquichi purqu zni run tucar l rai. 5 Ra nagun gan lu mal, ni gacu rall lari naquichi nu jams ad gutidiaa l rall lani libr sht vid sino gungu bahia ra mn ni delant lu Shtada nu delant lu ra iangl. 6 El qu nard cuend shtidza, gul bqu diagu lo qu narnii Espritu lu ra grup sht shmn Dios.

480 t, nu na zuhia tubi puert nallal delant lu t. Ni tubi chu ad gun gan gusau puert ni. Aunqu dups riald lduu t shtidza, quhun t cuend dizaqu shtna nu ad bndii t negar na t shmna. 9 Gun, lo qu nagac. Por fuers shtna guna de qu ra mn narianald tchi ra enseans sht Satans, ra narnii na rall m israelit per bishi rall; ndii rall m israelit. Per guna t guzullibi rall lu t; gac ba rall de qu na t shmna; gac ba rall de qu rac shtuaa l t. 10 Bn t cumplir mandamient shtna, na t m pacnci; por ni gapa l t tiemp dur sht prb par gr mn narta lu gudchiliu. Gutd prb par l rall. 11 Guelda nases. Gul gup bien lo qu nan riald lduu t, t par ni tubi ad chu gudchisdii premi narun tucar caa t. 12 Ra nagun gan lu ra cus dur ni, na guna l rall ziqu pilari lani iduu sht Dios gubee. Nunqu jams ad gurudii rall ngali. Nu guquaa l Dios shtna luqu rall. Nu guquaa l ciud nan ciud sht Dios shtna. Lhin na Jerusaln cubi nu zed gudchinin de gubee cat qubez Dios shtna. Nu zac guquaa tubi l cubi shtna luqu ra mn ni. 13 El qu nard cuend shtidza, gul bqu diagu lo qu nacagnii Espritu lu grup sht shmn Dios.

tubi cart nu bshldhin lu ra shmn Dios naqureld Filadelfia. Zni bqu: Nd rnii el qu nan santu nu nhi verd, el qu nanap liahi sht ry David, el qu iur rshli, ni tubi ad chu gun gan gusau, nu iur li rsauhi, ni tubi ad chu gun gan gushal. 8 Na rac bahia grt lo qu naquhun

7Bqu

Cart par grup sht shmn Dios naqureld Filadelfia

tubi cart nu bshldhin lu grup sht shmn

14Bqu

Cart par grup sht shmn Dios naqureld Laodicea

481 Dios naqureld gudchi Laodicea. Zni bqu: Nd rnii el qu nan verd, el testigu verdadr, el qu nan bcuesht gr cus segn volunt sht Dios. Rnii m ni: 15 Na rac bahia grt lo qu naquhun t. Rac bahia de qu ad rac shtudii t Dios con gudubin lduu t. Ojal niac shtuu t Dios 16 per cum ziqu iurne na t ziqu nis nanad nlddii, nil nalddii. Por ni rdchib lduaa l t. 17 Pues rnii t na t ricu, de qu bien ziaz t. Rnii t ni tubi cus run fltdii, per ad rac badii t na t ziqu tubi nanad p npdii. Npdii t vid etern; na t prubi demasiad; na t ciegu; ad riasdii t. Na t ziqu nanpdii shbi; gut lu t lu Dios. 18 Por ni rnehia cunseju par l t de qu guzii t or shtna, u sea gul gunab lua vid cubi nad rialdii t gqul ricu de verd. Gul guzii lari naquichi, u sea gul gunab lua t gac limpi ldul t ad gutdii lul. Gul guzii rumdi par tsa slu t, u sea gul gunab lua llni t tsasl shtidza. 19 Rniina l t; rzu zaca l t lu shnez Dios purqu rac shtuaa l t. Por ni rquini gap t ms nimo nu guabr lduu t lu Dios. 20 Gun, na zua rua lduu nguiu; cagnaba. Si tal rnil shtidza nu gushll rua ldul, gudchinia t par cuezna ll; guadidznal. Nu ll guadidznul na. 21 Grt el qu nagun gan lu mal, guda tubi lugar culani cat cueza, cat rnibahia. Zni bna gan nu qubezna Shtada cat rniba m. 22 El qu rac ba shtidza, gul

Apocalipsis3,4 bqu diagu lo qu narnii Espritu lu grup sht shmn Dios.

Despus de gunahia ra cus r, gunahia tubi puert nallal gubee; nu binia tubi b ziqu cha trompet. Ni na el mizm nagunii lua ants. Guni lua: Gepi nd t par guluahia lul grt ra cus nanap qu gur gac. 2 Mizm iurn pudr sht Espritu Santo guleznhi lduaa. Gunahia tubi trun naqubez gubee; hia lu trun ni zbgaa tubi nazub luhin. 3 Bluahi ziqu tubi gu jaspe narabts u ziqu gu cornalina. Hia alrededur l trun, zugaa tubi iarcu iris narabts ziqu tubi gu esmeralda. 4 Alrededur sht trun ni gunahia gald bi tap trun; hia lu ra trun ni zbgaa gald bi tap m guanisi; nacu rai lari naquichi con corun or nan guc rai. 5 De lu trun bruu ziqu ray sht nguziu; rib con ruid sht nguziu. Delant lu trun riequi gadchi gragu; rruu bel lu rai. Ni na gadchi Espritu sht Dios. 6 Nu delant lu trun ni nan tubi cus ziqu nsduu narluaa ziqu vidrio u ziqu gugu. Gulu lugar ni nu alrededur l trun, zugaa tap nan ziqu rluaa ra ma. Nap ma slu ma gurup tchi. 7 Primr ra nanabani ni rluaa ziqu tubi len; hia nachup rluaa ziqu tubi ngun; hia natsun npi tubi lu nguiu; hia natap rluaa ziqu mbisi narias. 8 Ra guz

Ra nanabani gubee quhun rai adorar Dios

Apocalipsis4,5 tap nanabani, ni nap rai shup shcugui cad tubi rai. Nu nan slu rai gudubi tchi, tchi fur nu tchi nez lani. Nu dz la guel nunqu ad rbzdii rai rnii rai: Santu, santu, santu, na Dad Dios narniba grt cus, el qu nanap principi; nabni iurne, nu ad ndii fin par li. 9 Cad vs l ra nanabani ni quhun rai adorar, bd rai graci lu m naqubez lu trun, el qu nad tsaldii. 10 Ra gald bi tap m guanisi bzullibi rai delant lu m nazub lu trun nu bn rai adorar l m nanabani par siempr. Bdchib rai corun sht rai delant lu m ziqu si na m Ry sht rai, nu gunii rai: 11 Dad Dios sht naa, nal m zaqu. Sul ll npl derech gun mieti adorar; gun mieti alabar. Sul ll run tucar gud mn graci purqu ll bntsul grt ra cus. Por volunt shtnl gursht gudchiliu.

482 tubi ad chu ndii par gushal libr r, ni siquier par gun ni luhin. 4 Iurn nal binia purqu ad chu ndii t gushal libr ni. Ni tubi ad ndii nanap derech par guld lani libr ni nu ni siquier ms zucs gun ni lani libr. 5 Iurn tubi m guanisi guni lua: Ad rndiil pues l nabrul Len sht llbn Jud nan zed llbn ry David, ni s, na m pudrus. Bn m gan lu enemigu shthi; nap m derech par gushli l libr nu guchzi ra gadchi sgi. 6 Iurn gulu l trun ni nu entr ladi ra tap ra nanabani nu ladi ra m guanisi, gunahia tubi nabrul Llili. Zuld m aunqu nil todava rluaruu si de qu gti ziqu tubi ma nabd mn cum ofrend lu Dios. Npi gadchi shcchi nu gadchi slhi. Ra slhi run significar gadchi espritu sht Dios nan bsheld m par gudubi lu gudchiliu. 7 L Llili gunazi libr nanan guiaa lad ldi nan qubez lu trun. 8 Iur l m ni gunazi libr, guzt tap ra nanabani nu ra gald bi tap m guanisi bzullibi rai delant lu Llili. Cad l m guanisi nuaa tubi arpa nu nuaa rai tubi cop or nan gadz gushial. Gushial ni na ra oraciuni sht ra shmn Dios. 9 Nu bildi rai tubi cant cubi; gunii rai: Sul ll run tucrl gunzil libr, nu guchzl sgi r purqu gtil nu con rn shtnl gudllil prci par guc salvar mn r.

Iurn gunahia tubi libr guiaa lad ldi sht m nazub lu trun. L libr na ziqu tubi nadubi naescrit nez lani nu nez fur nu nauhin con gadchi sgi. 2 Nu gunahia iangl nanap pudr rub nan gunab didz fuert: Chull run tucar gushal libr nu guchzi sgi? 3 Ni por gubee, ni por gudchiliu, ni por lugar cat nan ra tgul, ni

Libr sht m nabrul Llili

483 Na rall shini Dios de gr gudchi, gr naciuni. Ruadidz rall gr clas diz; bed guz rall de guz part sht gudchiliu. 10 Nu ll bnel derech l rall, gac rall ry nu bshuzi par Dios sht naa. Nu guniba rall gudubi gudchiliu. 11 Despus de ni, gunahia nu binia tubi b sht zihani iangl nan rta alrededur trun ni cat nan ra nanabani con ra m guanisi. Cantid ra iangl, miles de l rai, 12 gunii rai con voz fuert: L Llili naguti, li run tucar gni recibir labans sht mieti; gr mn gud pudr sht rall caa m. Gud rall gr riques nanap rall caa m. Gunii rall sul l m nhi sabi; gunii rall llrub na pudr sht m. Gun rall honrar l m; gun rall alabar l m. Gunii rall nap m derech par gunibai. 13 Nu binia cha gr ra cus nabcuesht Dios, ra iangl lu gubee, ra mn narta lu gudchiliu, hasht gr ra mn nan lugar sht tgul nu lani nisduu. Gunii rai: Gr mieti gun alabar li; gud rall gr hunur. Gunii rai llrub na pudr sht m. Labans ni run tucar el qu naqubez lu trun nu lu Llili par gudubi tiemp. 14 Ra guz tap ra nanabani gunii rai:

Apocalipsis5,6 Nia Dad. Zni gac. Ra gald bi tap m guanisi bzullibi rai lu m nu bn rai alabar el qu nanabani par siempr. Iurn gunahia lu Llili. Iur bchzi primr sgi, iurn binia b sht tubi ra tap nanabani. Chhi na ziqu b sht nguziu; guni: Gudee t gunal. 2 Gunahia tubi guay naquichi. Hia nadchib ma nuaa tubi iarcu guiaa ni. Iurn bd rai tubi corun nu ziai par gni gan lu enemigu nu par tsaglagu gni gan lu rall. 3 Iur l Llili bchez segund sgi, binia b sht segund ra nanabani; guni: Gudee t gunal. 4 Iurn bruu stubi guay nan color llni. Hia nanadchib ma, bn recibir tubi spad rub nu pudr par gudchisull paz par ra mn narta lu gudchiliu, nu par quini ra mn sa rall. 5 Iur l Llili bchez tecr sgi, iurn binia cha tecr nabani; guni: Gudee t gunal. Gunahia tubi guay nagas. Hia nadchib ma, nuaa tubi lligu ldibr guiai. 6 Binia tubi b nabruu gulu ra nanabani. Guni: Bn dai hasht rdu tubi kilo sht trigu por lo qu run nguiu gan tubi dz; nu tsun kilo cebad por mizm prci ni. Per ad rndiil dai ra hiagu olivo, nil ra hiagu uv.

Ra gadchi sgi

Apocalipsis6,7 l Llili bchez cuart sgi, iurn binia b sht cuart nanabani; guni: Gudee t gunal. 8 Gunahia tubi guay shlechi; hia nadchib ma l Galguti. Hia tchi de ni zed nald el qu run representar lugar sht ra tgul. Iurn l ni bn recibir pudr subr guzt cuart part sht mn narta lu gudchiliu t gati rall lu gurru con gubini con galguidz nu con ma dush. 9 Iur l Llili bchez quint sgi, iurn gunahia gua bcugu ra alm nan guti purqu guald lduu rai dizaqu sht Dios nu purqu guc rai testigu sht m lu sa rai. 10 Ra mn ni gunii rai fuert: Dad santu, quhnl cumplir proms shtnl. Hasht ca iur gac ldl nu gnl cashtigu ra nagudini l naa? ra nanabani lu gudchiliu. 11 Iurn bn rai recibir lari naquichi nu repi m t par guzii lduu rai stup tiemp ms, hasht gac complet nmero sht ra bchi la sa rai nan guti por dizaqu sht Cristo igual ziqu l rai. 12 Iur l Llili bchez sexto sgi, binia tubi llu rub. L ngubidz bac ziqu tubi cus nagas. L mbehu bac ziqu rn. 13 Hia ra mbelguii lu gubee gulagu ra hasht lu gudchiliu cum ziqu rlagu nashi bldau iur l mb dush rnibi hiagu ni. 14 Hia gubee gunitil ziqu tubi guichi nard; hia grt ra dani nu ra dani lani nis bnibin shlugarin. 15 Hia ra ry sht gudchiliu

484 bcachil rall lani ra cuev nu entr ra gu rub sht gudchiliu. Zni zac bn ra mn narniba, nu ra ricu, nu ra jf sht militar, nu gr ra nanap pudr nu autorid nu ra esclav con ra nguiu nan libr. 16 Gunii rall lu dani nu lu ra gu: Gulagu guc naa t par gucachil naa lu m naqubez lu trun. Gul bcachi l naa lu cashtigu rub nan gusheld Llili guc ra mn. 17 Pues hia l iur bdchini, iur sht cashtigu rub. Chu gun gan guruu entr ra cus ni?

7Iur

Despus de ni gunahia tap iangl; zuld rai gudubi lad sht gudchiliu. Quzudch rai guz gudap mb t par ad ldadii mb lu gudchiliu, nil nisduu, nu ni tubi hiagu sht gudchiliu. 2 Nu zac gunahia stubi iangl nazed nez guiaa. Npi tubi sgi shtn Dios nanabani. L iangl gunii fuert lu ra guz tap iangl nan bn recibir pudr par gun rai dai lu gudchiliu nu nisduu. Gunii iangl: 3 Ad rndii t dai lu gudchiliu nu nil nisduu, nil par lu ra hiagu hasht guna gan guquaa tubi si luqu ra muz sht Dios, Shtdaa. 4 Binia tubi nmero nan guc sellad, na rai ciento cuarenta y cuatro mili sht ra m israelit. 5 Chib chup mili guc sellad sht llbn Jud. Chib chup mili guc sellad sht llbn Rubn. Chib chup mili guc sellad sht llbn

Ra israelit nanuaa si luqu rai

485 Gad. 6 Chib chup mili guc sellad sht llbn Aser. Chib chup mili guc sellad sht llbn Naftal. Chib chup mili guc sellad sht llbn Manass. 7 Chib chup mili guc sellad sht llbn Simen. Chib chup mili guc sellad sht llbn Lev. Chib chup mili guc sellad sht llbn Isacar. 8 Chib chup mili guc sellad sht llbn Zabuln. Chib chup mili guc sellad sht llbn Jos. Chib chup mili guc sellad sht llbn Benjamn.

Apocalipsis7,8 Gunee mieti graci lul nu gun rall honrar ll purqu pudr nu fuers shtnl llrub nahin. Nal Dios sht naa por gr tiemp. Amn. 13 Iurn tubi m guanisi gunab ddzi lua: Chlltii ra nd naqubez nd, ra nanacu naquichi? Ca nez zed rai? 14 Na repia: Dad ll nanl. Iurn guni lua: L rai na ra nagudd lu galrzac zi nu bzun rai alm sht rai. Na limpi rai ziqu lari naquichi por rn sht nabrul Llili. 15 Por ni qubez rai delant lu trun sht Dios nu quhun rai sirv l m dz la guel lani santuari sht m. Nu l m naqubez lu trun canihap m l rai con pudr sht m. 16 Hia gndii rai sufrir gubini, ni galrbidchi lduu, nil guzai ngubidz l rai, ni por galnai ad gndii rall sufrir 17 purqu l m nabrul Llili, el qu nan qubez gulu trun ni, quhpi l rai ziqu tubi vqur quhpll ra llili. Nu m r guaa l rai cat nan nis narnee vid etern. Nu Dios gucudch m lu rai grt nis narruu lu rai.

gunahia zihani mn nazed de gr naciuni nu gr gudchi. Gunahia ra naruadidz gr clas diz. Zuld rai delant lu trun nu delant lu m nabrul Llili. Pues cantid rai; ni tubi ad chu gun gan gulab l rai. Nu nacu rai lari naquichi nu nan zini guiaa ra mn ni. 10 Gr rai gunii rai fuert: Nasalvar hiaa por pudr sht Dios, Shtdaa, el qu naqubez lu trun, nu por pudr sht m nabrul Llili. 11 Grt ra iangl naqubez ngali zuld rai alrededur trun ni nu alrededur ra gald bi tap m guanisi, nu alrededur ra tap m nanabani. Bzullibi grt ra mn ni hasht bdchini luqu rai lu guiuu. Delant lu trun bn rai adorar Dios. 12 Gunii rai: Nia Dad, l labans sht mieti run tucrl. Gunii mieti llrub na pudr shtnl, nu rac bal gr cus.

Zihani mn nagacu lari naquichi


9Iurn

Iur l m nabrul Llili bchez sgi gadchi, iurn ban silnci lu gubee ziqu mdi iur. 2 Luegu gunahia lu gadchi iangl nan qubez zuld delant lu Dios; bn rai recibir gadchi

Sptimo sgi nu gushial

Apocalipsis8,9 trompet. 3 Despus de ni bdchini stubi iangl nanuaa tubi cinsari or. Iurn guzuldi delant lu bcugu. Bd rai zihani ial par gni ofrecer gushial lu bcugu junt con oraciuni sht ra shmn Dios. L bcugu or zugaa delant trun. 4 L gushial nanan guiaa iangl ni, bepin hasht lugar cat qubez Dios, junt con ra oraciuni sht ra shmn Dios. 5 Iurn l iangl gunazi l cinsari ni; tsadzhin con guii gudchi sht cat riequi. Iurn bquld iangl guii ni lu gudchiliu. Gub nu nal ruid gu; bdchini ray sht nguziu nu bll gudchiliu.

486 ni l Nald. Tecr part sht nis baquin ziqu nald. Cantid mn guti purqu bii rall nis lda. 12 L iangl nan cuart, bldi trompet; iurn tecr part sht ngubidz con tecr part sht mbehu nu ra mbelguii, gullini de manr qu ra tecr part sht rahin ban nacahi. Bddii rahin llni durant tecr part sht dz nu guel. 13 Iurn gunahia nu binia tubi iangl narias lu gubee. Guni fuert: Prubi grt ra naqureld lu gudchiliu iur l ra tsun iangl r guld rai trompet sht rai. Hia l quint iangl bildi trompet; iurn gunahia tubi mbelguii nan gulagu dizd lu gubee hasht lu gudchiliu. L person ni bn recibir liahi sht guru nan guet nu ndii fin sht guru ni. 2 Iurn bllli guru ni; hia ngali bepi gush cum ziqu gush sht iurn rub. Hia l gush ni bcahi lu ngubidz nu lu gubee. 3 Lani gush ni bruu ra mbchizu nan rias nu biet ra ma lu gudchiliu. Bn ra mbchizu recibir pudr par gun ra dai ziqu nill sht gudchiliu. 4 Bn rai recibir ord ad gun rai dai lu ra plant rgu, nil tubi cus nargu, ni por ra hiagu, sino nad ms gun rai dai ra mn nan nuadii si sht Dios luqu rai. 5 Ad bddii m s de qu quini rai mn sino nad ms par gun ra mn sufrir dulur durant gai mbehu. L dulur ni gaquin ziqu rac tubi mieti iur rahu tubi nill l nguiu. 6 Hia dz ni ra

ra zgadchi iangl nanuaa ra trompet, bn rai preparar t par guld rai trompet. 7 Primr iangl bildi trompet; iurn gulagu guiugu nu guii nutsin con rn hasht gudchiliu. Gequi tecr part sht gudchiliu nu tecr part sht ra hiagu nu tecr part plant nargu. 8 Segund iangl bildi trompet shthi nu gulagu ziqu tubi dani rub lu nis. Dani ni riequi con bel, nu tecr part shtn nisduu baquin ziqu rn. 9 Hia tecr part sht ra ma nanan lani nisduu, guti ra. Nu tecr part sht ra barcu, grt gual. 10 L tecr iangl bildi trompet, iurn tubi mbelguii rub gulagu dizd gubee. Riequi mbelguii ziqu gragu. Gulaguin lu tecr part sht ra gugu nu cat nan zini. 11 L mbelguii

6Iurn

Ra trompet

487 mn gac shtuu rall gati rall per ad gun rai gan gati rai. Aunqu rac shtuu mn gati rall, hia l galguti ldagu zitu par mn ni. 7 Ra mbchizu rluaa ziqu guay nan preparad par lu gurru. Hia guc ma nap ma ziqu tubi corun or; hia lu ma rluaa ziqu tubi nguiu. 8 Nu nap ma guits guc ziqu guits guc sht naa. Hia lai ma rluaa ziqu lai len. 9 Cuerp sht ra ma nacu bien con shab ziqu guib; hia ruid sht shcuagu ma na ziqu ruid sht cantid carros nanaqu ra guay iur l ra ma ziagllun lu gurru. 10 Nap ma llban ma cum ziqu llban nill con guits nazub guquin. Hia llban ma nap pudr par gun dai ra mn por gai mbehu. 11 Ra mbchizu r nap rai tubi jf nan mizm iangl sht gabildi. Hia l iangl r l con didz hebreo, Abadn. Nu diz griego l ma Apolin narun cuntien el qu narzal. 12 Gudd primr cus dush per todava run falt chup cus nadzb. 13 Hia l sexto iangl bildi trompet; iurn binia tubi b nabruu entr ra tap cachi nanaqu bcugu sht or. Bcugu ni qubez delant lu Dios. 14 L b gunii lu sexto iangl nanuaa trompet: Bldaa ra guz gudap ra iangl naqud rua gugu Eufrates. 15 Hia iurn gulaa ra guz iangl ni par quini rai tecr part sht mn. Ra iangl guc rai preparad par iur ni, dz nu iz. 16 Binia

Apocalipsis9,10 tubi nmero sht ra suldad nanadchib ra guay; na rall dos cientos millones. 17 Zni bluaal ra guay lua. Hia ra nadchib tchi ma nuaa rai lduu rai tubi nan canihap lduu rai. Nahin color llni; nu azul, nu shlechi. Hia ra guay nap ma guc ma ziqu guc len; hia rua ra ma bruu bel nu gush nu asufre. 18 Ra tecr part sht mn guti ra por guz tsun plagu ni narruu rua guay: guii, gush, nu asufre 19 purqu l ra ma bn ra gan con rua ma, nu con llban ma; pues llban ma rluaa ziqu serpient con guc sht ma. Con ra guc ra ni bn rall dai. 20 Per los de ms mn nagtidii por ra cashtigu ni, nunqu ad bsndii rall gun rall cus mal, nu bsndii rall gun rall adorar ra espritu mal con ra dzan dolo sht or u ra dzan bdchichi, u guib shlechi u gu u hiagu. Bsndii rall gun rall adorar ra cus ni aunqu ad rqudii gun rahin, nu ad rqudii rall rz rall. 21 Nu zac ad bsndii ra mn quini sa rall nu ni por galblli sht rall, nu ni por galrqun tsel sa rall, nil por rbzdii mn rbaan rall p sht sa rall.

10

Iurn gunahia stubi iangl nanap pudr rub nan bdchini de gubee. L iangl ncuhi shcahi nu nan tubi iarcu iris guqui. Lhi rabts ziqu ngubidz; hia guhi rluaa ziqu tubi mbduni sht bel. 2 Nuai guiai tubi libr mitun nan

L iangl nanuaa tubi libr bichi

Apocalipsis10,11 llal. Iurn bzhi guhi lad ldi lu nisduu, nu guhi lad rubs bzhi lu gudchiliu. 3 Iurn fuert guni ziqu rzub ra len. 4 Iur gual ra gadchi nguziu, iurn guc shtuaa niaquaa per binia tubi b nabdchini de gubee; guni: Ad rqubidiil lo qu nagunii ra nguziu; ad rqudiil lo qu nagunii rai. 5 Luegu l iangl nagunahia, zu guhi lu nisduu nu gudchiliu, bldsi guiaa lad ldi lu gubee. 6 Bni jurar por l m nan bntsau gubee nu gudchiliu, nu nisduu nu gr ra cus nanan lu rahin. Gunii iangl: Hia bgaa iur; ndii ms tiemp. 7 Iur l iangl nagadchi guzubl guld trompet shthi, iurn hia guc cumplir lo qu nabn Dios disponer ants cum ziqu gunii m lu ra muz sht m, ra nabiadidz shtidz m. 8 Hia b nan binia, b nabdchini de gubee, babr guni lua: Gua iurne t gunzil libr nan llal, libr nanan guiaa iangl nan zuld lu nisduu nu lu gudchiliu. 9 Iurn guahia lu iangl nu gunaba t par gunei libr. Iurn gunii iangl lua: Gunazi libr r; bildi lanin nu bn llgab p run cuntien ra didz. Primr gac ra didz ziqu dchini sht mbeez per despus guaquin cum cus nald. 10 Iurn gunazia libr r nanan guiaa iangl. Bildia lanin; bna llgab. Primr cus zaqu nahin per despus guquin cus nald. 11 Luegu guni:

488 Nap qu guabril stubi. Tsagnil shtidz Dios lu grt ra mn, gudchi ra, lu ra naciuni, nu lugar cat ruadidz mn gr clas diz, nu lu ra ry. Gunil shtidz m.

11

Iurn bnee rai tubi var narrsh guiuu cuahia, nu gunii rai lua: Guasuld nu gunazi medid r; brsh santuari sht Dios, nu brsh bcugu, nu blab bld nan quhun adorar l Dad ngali. 2 Per ad rrshdiil lu rualda nan tchi fur sht iduu purqu grt ni bnee Dios permisi par m zitu gul rall. Gr ra mn ni gul ra guc Jerusaln durant cuarenta y chup mbehu. 3 Per gushelda chup testigu shtna par guadidz rai shtidza durant mili chup gahiua sesenta dz. Nacu rai shab rai color nagas. 4 L testigu r run significar chup hiagu olivos, nu zac run significar chup gandelier nan qubez delant lu Dad narniba gudchiliu. 5 Si tal chu rac shtuu gun dai par l testigu ni, pues l rai nap rai pudr par guruu guii rua rai nan guzai completamente l contrari sht rai. Zni gati ra gr ra narac shtuu quini l rai. 6 Testigu r nap pudr par gusau rai gubee t par ldgudii guiu durant tiemp naguadidz rai shtidz Dios, nu nap rai pudr par gun rai cambi nis; gaquin rn, nu par gusheld rai plagu u galguidz

Ra chup testigu

489 tant cum ziqu gunii lduu rai. iur tsal gr lo qu nagun ra testigu ni, iurn l ma dush nabruu gabildi, gunazi ma l rai nu gun ma dush gan lu rai hasht gati rai. 8 Hia shcuerp rai guanin lu nez sht ciud rub cat bqu ra mn l Dad lu cruz. Stubi l ciud ni na Sodoma, nu zac Egipto. 9 Hia por tsun dz guruld, guan ra shcuerp testigu ni lu nez. Mn sht gr gudchi, mn naruadidz gr clas diz, mn nazed de gr lugar nu naciuni, gun rall lu ra tgul nu ad guddii rall permisi par gugachi ra tgul. 10 Ra naqureld lu gudchiliu guquit lduu rall purqu guti ra testigu ni, nu nal guuu lduu rall hasht gusheld rall regal lu sa rall purqu guz gurup nguiu ni nabiadidz shtidz Dios, guti rai. Bzac zi rai ra mn sht gudchiliu. 11 Per despus tsun dz guruld, Dios bcuai l rai par gubani rai stubi, nu gr ra nagun lu rai, nal bdzb rall iurn. 12 Luegu iurn gurup testigu ni bini rai tubi b dizd lu gubee nan gunii: Gul tsepi nd. Iurn bepi rai gubee lani tubi shcahi. Hia ra contrari sht rai gun rall. 13 Mizm iurn gu tubi llu rub nu guz chii part shtn ciud gual nu gadchi mili mn guti; bn llu. Los de ms mn naban, nal bdzb rall. Gunii rall llrub na pudr sht Dios. 14 Zni gudd segund cus nadzb per luegu gudchini stubi nan tecr.
7Per

Apocalipsis11
Trompet gadchi

iangl gadchi bildi trompet shtni. Iurn bdchini b fuert dizd gubee. Gunii b: Lugar cat rniba ry sht gudchiliu, baquin lugar par guniba Dios, Shtdaa nu Cristo shini m. L m guniba m ziqu ry par siempr. 16 Iurn ra gald bi tap m guanisi nan qubez lu trun sht rai delant lu Dios, bzullibi rai hasht bdchini luqu rai lu guiuu nu bn rai adorar Dios. 17 Gunii rai: Dzu gunee naa graci lul, Dad. Npl gr pudr; nabnil par siempr. Nap qu gudchnil par gunibal; nu nal Ry iurne. 18 Ra mn sht gr naciuni, bld rall per hia bgaa iur par gnl cashtigu l rall. Bgaa tiemp gnl juzgu ra tgul. Gunel premi caa ra nan run honrar ll, gr ra nan limpi delant lul, nu gr ra narzub diagu shtdzl, grt ra narniba, nu grt ra mn nandii mn nalasac. Bgaa iur par gnl tsal con grt ra narzac zi sa rall par tsal sa rall. 19 Iurn bllal santuari sht Dios nanan gubee, nu gunahia tubi caj sht convei lani iduu. Iurn gub lani gubee; gut guii nguziu; binia ruid dush; bll gudchiliu nu gulagu tubi guiugu fuert.

15L

Apocalipsis12

490 bquld Dios l dragn de gubee; ma ni na mizm serpient nanabani dizd ms guahiet. Lll Diablo nu lll Satans nan qugsigu gudubi mn sht gudchiliu. Lll con iangl shtnll, Dios bquld l rall lu gudchiliu. 10 Iurn binia tubi b fuert lu gubee; guni: Hia bdchini salvaciuni nu pudr sht Dios. Hia bgaa iur par guniba m por autorid sht Cristo purqu hia l contrari sht sa hiaa bquld Dios lll lu gudchiliu. Pues lll bdchib galqui cuntr ra shmn Dios dz la guel. 11 Ra bchi sa hiaa bn rai gan lu enemigu por rn sht Llili nu bn rai gan lu enemigu ni purqu biadidz rai dizaqu. Ad bdzbdii rai gati rai por l m. 12 Gul bquit lduu t iurne, gr t nan qureld lu gubee; per prubi ra nanan lu gudchiliu nu ra narz lu nisduu lani barcu purqu l mdzab biet cat qureld t nu nal rldll purqu nanll dup tiemp run falt par gun m cashtigu lll. 13 Iur l dragn guc ba de qu Dios bquldi lll lu gudchiliu, guzunldll l naa nanap shni. 14 Per l naa bni recibir shcugui ziqu shcuagu mbisi t gac tsas naa tubi lugar lu shlat zitu par lu serpient ni. Nd l naa ni nasegur nu bnll recibir nagu por tsun iz guruld. 15 L serpient bquld nis con ruall par gaquin tubi gugu t guaa nis l naa. 16 Per guiuu bn campai l naa nu bllal guiuu. Bii guiuu nis nabruu rua

12

Iurn bluaa tubi si lu gubee. Tubi naa bluaal lua; zbi lani llni sht ngubidz nu zub mbehu guhi nu npi guqui tubi corun nanuaa chib chup mbelguii. 2 Naa ni nu shni nu gurushti naa con dulur sht nagal shini naa. Pues nal rzac zi naa par gudchini shini naa gudchiliu. 3 Luegu bluaa stubi si lu gubee, tubi ma dush dragn. Narub ma nu na ma color llni nu nap ma gadchi guc ma nu chii cachi, nu nan tubi corun cad gadchi guc ma. Nu nadchib tubi corun cad guc ma. 4 Hia con llban ma l dragn bt tecr part sht mbelguii nu bquld ma mbelguii hasht lu gudchiliu. Dragn r ban delant lu naa par iur l shini naa gal, t par gau ma l med. 5 Luegu l naa gup tubi nguln nan destinad par gunibai gr naciuni tubi manr nadush. Luegu l shini naa guabs; biaa Dios li hasht trun shtn m lu gubee. 6 Hia l naa bllun naa par tubi lugar cat chu ndii. Lugar ni bn Dios preparar t ngali guqureld naa par gud mn nagu naa por mili chup gahiua sesenta dz. 7 Despus de ni, gu tubi gurru lu gubee. L iangl rub Miguel con shi, gudildin rai con l ma dragn nu con gr sa ma. 8 L ma con ra iangl shtnll, gudildi rall per ad bndii rall gan lu gurru; nu ad bdzldii lugar par l rall lu gubee. 9 Zni

Tubi naa con ma dush dragn

491 dragn. 17 Con ni l dragn nal bldll cuntr l naa. Iurn ziaa dragn par tsatildinull los de ms ra shini naa, ra narun cumplir mandamient sht Dios nu nan ruadidz dizaqu sht Jesucristo, ra nan testigu sht m.

Apocalipsis12,13 zac l ma dush bnll recibir permisi t tildinull con gr shmn Dios hasht bnll gan lu rai. Nu nap ma ni autorid subr gr ra mn, gr naciuni, gr gudchi, nu gr lugar cat ruadidz mn gr clas diz. 8 Gr ra mn naqureld lu gudchiliu, bn rall adorar l ma dush, ra mn nandii escrit l rall lani libr. Libr ni naescrit l ra nanap vid etern. Guc escrit ni dizd gursht gudchiliu. L libr ni na libr sht el qu nabrul Llili nan guti ziqu llili. 9 El qu narqu diagu shtidza, gul bqu diagu shtidza. 10 Grt el qu naguzac zi mn lachiguib, mizm lll tsa lachiguib. Nu gr ra narguini shi con spad nu zac lll gtill con spad. Por ni grt nan shmn Dios rquini gap rai pacnci nu fe. 11 Despus de ni, gunahia stubi ma dush nabruu tubi guru sht gudchiliu. Ma ni nap chup cachi narluaa ziqu cachi sht llili per ruadidz ma ziqu cha dragn. 12 Nu nap ma pudr sht primr ma dush nu zbll shlugar ma ni. Nu bn segund ma par gr ra mn sht gudchiliu bn rall adorar primr ma dush; ma ni bnac rid nan bd galguti par lll. 13 Nu zac bn ma si rub nu milagr hasht bdchini guii sht gubee hasht gudchiliu por pudr sht ma. Ra mn gun rall milagr ni. 14 Por medio de gr milagr nabn ma dush delant lu primr ma dush, bsigu ma grt ra naqureld lu gudchiliu nu guniba ma de qu gactsau

13

Iurn guasulda rua nisduu. Gunahia bruu lani nisduu, bepi tubi ma dush nanap gadchi guqull, nu npll chii cachi. Cad cachi nap tubi corun nu cad guqull naqu tubi l dzab nabn ofender Dios. 2 L ma r nagunahia, rluaa ziqu tigr; nap ma ziqu gua oso, nu rua ma na ziqu rua len. L dragn bd pudr nu autorid nu permisi par zub ma ni lu trun sht dragn par guniba ma. 3 Tubi de l guc ma dush rluaa ziqu nuall tubi rid nan gudini l ma per rid ni bac. Nu gudubi mn sht gudchiliu bdzgu lduu rall nu guanald rall tchi ma dush. 4 Nu bn mn adorar l dragn purqu bdll llrub pudr par l ma dush, nu zac bn ra mn adorar l ma dush. Gunii rall: Ndii chu stubi ziqu ma dush r. Ad chu gun gan lull. 5 Nu l ma dush bn recibir permisi par gunii ma didz dzab, cus narun ofender Dios. Nap ma ni pudr par gnll ra cus dzab durant cuarenta y dos mbehu. 6 Zni bn ma dush; gunill cuntr Dios nu gudell guc Dad nu guc santuari sht m nu guc ra naqubez lu gubee. 7 Nu

Chup ma dush

Apocalipsis13,14 tubi figur sht ma dush nanuaa rid. Rid ni guquin por tubi spad per ad gtidii ma. 15 Hia l segund ma dush bnll recibir pudr par gud ma vid l figur sht primr ma dush, nu zac bdll pudr par guadidz figur ni nu par quini ma grt el qu ad ndii gnll adorar l ma. 16 Nu bn ma par guqu tubi marqu guiaa ladi ldi mn u luqu mn. Gr ra mn rub nu ra nalasqudii, gr ra ricu nu ra prubi, gr ra nan libr nu ra nan bajo ord sht sa rall, bn rall recibir marqu ni. 17 Ni tubi ad gqudii gutuull nil por sill si tal npdiill l sht ma u nmero sht l ma ni. 18 Rquini llni t tsas mieti didz r. El qu nan rias, bn calcular nmero sht ma dush. L nmero run significar l sht tubi nguiu. Nmero ni na shup gahiua sesenta con shup.

492 nad ms nias ra ciento cuarenta y cuatro mili nanaguc salvar entr los de ms mn sht gudchiliu. 4 Ra mn ni ad cundii rai tsel sa rai; na rai limpi, nu zianald rai l Llili cualquier nez tshi. Guc salvar rai entr los de ms mn ziqu primr grup sht ra nan riald ldui shtidz Dios. Zni guc rai ziqu ofrend lu Dios nu lu Llili. 5 Tambin ni tubi de l rai nabshidii sino limpi na rai delant lu Dios cat qubez m.

14

Iurn gunahia lu Llili nan zuld guc tubi dani l Sin. Con l Llili qubezn tubi gahiua cuarenta con tap mili mn. L Llili naescrit luqu rai nu zac l sht Shtad Llili naescrit luqu ra mn ni. 2 Luegu iurn binia tubi b nan zed dizd gubee. Nahin ziqu ruid shtn cantid gugu, nu ziqu iur rguini nguziu fuert. B ni na ziqu cha zihani arpa naquuld ra mn. 3 Nu quuld rai tubi cant cubi delant lu trun nu delant lu guz tap ra nanabani, nu delant lu ra m guanisi. Per ni tubi chu ad riasdii cant ni sino

Cant sht 144,000 mn

gunahia stubi iangl nan rias lu gubee. Nuaa iangl ni dizaqu par guadidznhi dizaqu lu ra mn narta lu gudchiliu, ra mn sht naciuni, ra nabiadidz gr clas diz, ra naqureld lu gudubi gudchiliu. Dizaqu nanuaa iangl, npdiin fin. 7 Gunii iangl fuert: Gul gap respti Dios, nu gul bd labans par li. Hia bgaa iur gun m juzgu l ra mn. Gul bn adorar el qu nabntsau gubee nu gudchiliu, nisduu nu gr ra zini. 8 Despus gual shtidz primr iangl, iurn gunii segund iangl ni: Hia l ciud Babilonia rub gun Dios juzgu purqu ziqu tubi narzuudchi con vini, zni bn Babilonia con los de ms naciuni par gun rall duld, cus nad rlluidii. 9 Luegu iurn tecr iangl gunii fuert: Si tal tubi gun adorar l ma dush u figur shtnll, nu gudll

6Iurn

Didz sht tsun iangl

493 permisi qu marqu sht ma dush luqu nguiu u guiaa nguiu, 10 pues nguiu ni nap qu sac zill lu cashtigu dush nazed de Dios. Cashtigu ni na llan sht m nu ad ntsdiin con galrgaa lduu m. Nguiu ni gnll sufrir lani guii nu asufre delant lu ra iangl santu sht Dios nu delant lu Llili. 11 L gush shtn cashtigu ni tsepi durant gr ra siglo. Ndii descans dz, nil guel par ra narun adorar l ma dush nu figur sht ma, u ra nabn recibir marqu sht ma. 12 Por ni gr ra shmn Dios, nu ra narzub diagu shtidz m, ra narianald bien enseans sht Jess, rquini gap rai pacnci. 13 Iurn binia tubi b nabruu de gubee. Gunii b lua: Bqu nd: Guquit lduu ra tgul par siempr, ra nan shmn Dad Jess. Zni rnii Espritu. Pues guzii lduu rai; nap rai descans nu gud Dios premi por dchini nabn rai.

Apocalipsis14,15 stubi iangl bruu lani iduu nan qubez gubee, nu zac li nuai tubi cierr dush. 18 Bruu stubi iangl nanap pudr lani santuari par gunibai guii. Gunbi con voz fuert lu nan nuaa cierr dush. Guni: Hia bgaa iur par gac cashtigu ra mn mal narta lu gudchiliu. Gaquin ziqu tubi mn narldagu nashi uv t guruu jugu sht uv. 19 Hia l iangl ni btd cierr shtni lu gudchiliu nu bthi cusech sht uv. Iurn btiai uv ni lani cat tsutsauin t par guruu nis sht uv. Ni run significar cashtigu dush nan zed guc ra mn mal. 20 Ra uv bruu nis shtni fur sht ciud; hia lugar ni bruu mn; bdchini rn hasht cat lu nan rqu frn sht guay. Rn ni guc tubi gugu de tsun gahiua kilmetros.

17Iurn

gunahia lu tubi shcahi naquichi. Qubez lu shcahi tubi m narluaa ziqu Jess. Npi tubi corun or guqui nu npi tubi cierr dush guiai narun significar cashtigu nazed gudchini. 15 Bruu stubi iangl lani iduu. Iangl ni gunii lu nguiu nazub rua shcahi: Iurne btiaa cierr shtnl t gutal cusech purqu hia iur bgaa par gudahin. 16 Luegu el qu nazub rua shcahi btdi cierr lu gudchiliu nu bthi cusech.

14Iurn

Cashtigu par gudchiliu

15

Iurn gunahia lu gubee stubi si rub, cus nadzb; gunahia gadchi iangl nagusdchini gadchi plagu. Hia con lltim plagu ni gual llan sht Dios. 2 Nu zac gunahia tubi cus narluaa ziqu nisduu sht vidrio nutsin con guii. Gunahia lu ra nabn gan lu ma dush con figur shtnll, nu bn rall gan lu nmero sht ma ni. Ra mn ni zuld rai culani rua nisduu nan ziqu vidrio. Nuaa rai arpa nabd Dios caa rai. 3 Nu quuld rai tubi cant sht Moiss,

Ra iangl nagusdchini gadchi plagu

Apocalipsis15,16 el qu nabn sirv lu Dios. Nu cant ni na cant sht Llili nan rnii znd: Llrub na pudr shtnl. Nal nasaa na lo qu nabntsul, Dad Dios. Ll rnibal grt cus. Tubld nu verd na lo qu naquhnl, ll Ry sht naciuni. 4 Gr mieti rdzb ll, Dad. Gr mieti gun rall adorar ll. Pues sul ll nal santu. Gr naciuni gudchini delant lul nu gun rall adorar ll purqu gun rall gr lo qu nacanihnl. Nahin cus zaqu nu just. 5 Despus de ni, gunahia lu gubee nu bllal santuari sht iduu cat nutsau ra tabl sht ly. 6 De l santuari ni bruu gadchi iangl nagusdchini ra gadchi plagu. Nacu rai lari lino fini nu limpi; nu rabtsin. Nap rai cinturn sht or dd lagu lduu rai. 7 Iurn tubi de tap nanabani bd tubi cop or cad ra gadchi iangl. Cad cop gadz con cashtigu dush nazed de Dios, el qu nanabani por gudubi siglo. 8 Hia l santuari gadz gush nan zed de lugar cat qubez Dios. Llrub na pudr sht m. Ni tubi ad chu tsutdii ngali hasht iur gual gadchi plagu nabsdchini ra gadchi iangl.

494 Gul tsagldat ra cop sht cashtigu lu gudchiliu, ra cashtigu dush sht Dios. 2 Primr iangl guagldti cop lu gudchiliu. Grt mn nanap marqu sht ma dush nu nan bn adorar figur sht ma, ni bruu gudzu dush ladi rall; nal nahiub ra gudzu. 3 Segund iangl guagldti cop shthi lu nisduu; nu l nis baquin rn ziqu rn sht tgul. Hia guti gr ra nanap vid lani nis ni. 4 Tecr iangl guagldti cop shtni lu gugu nu lu ra zini; hia bac rahin rn. 5 Luegu binia b sht iangl naquhap nis. Guni: Nazaqu lo qu nabnl, Dad Dios. Nal Santu. Nal principi nu ll nal fin. 6 Just nal purqu l mn ni gudini rall shmnl; gudini rall ra nabiadidz shtdzl. Pues iurne ll bnl par bii rall rn sht gugu nu zini purqu zni run tucar rall. 7 Bini zaca tubi b nabdchini dizd bcugu; guni: Nia Dad Dios, rnibal grt cus. Bnl juzgu con verd nu manr tubld. 8 Hia cuart iangl guagldti cop shtni lu ngubidz nu bdi pudr l ngubidz par guzai ngubidz ra mn con guii. 9 Grt mn gequi ra, cus nadzb, per ad bndii rall cambi mud nanabani rall, nu ad gunidii rall llrub na pudr de Dios sino gunii rall cus dzab cuntr l m, el qu nanap pudr subr grt ra plagu r.

16

Iurn binia tubi b fuert nan bruu de lu santuari. Voz ni gunii lu gadchi iangl:

Ra cop sht cashtigu

495 iangl guagldti cop shtni lu trun cat qubez ma dush; iurn cat rniball ban nacahi. Ra mn gudhu rall ldudz rall por tant dulur. 11 Nil por ni ad bsndii rall par quhun rall mal. Ms gunii rall cus dzab cuntr Dios naqubez gubee por tant dulur nu gudzu sht rall. 12 Hia l sexto iangl guagldat cop shthi lu nis sht gugu Eufrates; hia l nis ni gubidchi par gac tubi nez, td ra ry nazed nez guiaa. 13 Iurn gunahia lu dragn nu l ma dush nu l nabishi; rua rall bruu tsun espritu mal nan form sht llau. 14 Nd na ra espritu sht ra mdzab per nap ra pudr par gun rall milagr. Bruu rall par gut rall grt ra ry sht gudchiliu par lu gurru. Gaquin dz narun Dios disponer. Nap m gr pudr. 15 Gul gun, na zelda sin qu ad gac lddiaa, ziqu rid tubi nguban. Dichus el qu nan zu nasini iurn nu quhpll shbll t par ad sdii rall con galsht delant lu m. 16 Hia iurn bt rall ra ry lugar nal con didz hebreo, lhin Armagedn. 17 Hia sptimo iangl guagldat cop shthi lu mb. Iurn dizd santuari lani gubee, bruu tubi b fuert nazed de lu trun. Gunii b: Hia bdchini fin. 18 Iurn gu tubi gut nguziu nu gu ruid nu gudini nguziu. L gudchiliu bll; bchichi gudchiliu con tubi llu ms fuert

Apocalipsis16,17 qu gr ra llu nan bdchini dizd l m bcuesht m gudchiliu. 19 L ciud rub gurezin tsun part nu gr ciud sht gudchiliu gur rahin. Iurn Dios bagn ldui l ciud rub Babilonia. Bsheld m cashtigu dush guc ra mn sht ciud ni, tant llan nap m. 20 Grt ra dani nu ra dani lani nis, gunitil rahin. 21 Nu zac gulagu de gubee guiugu rub subr guc ra mn. Guiugu ni rzun cuarenta kilos. Per ra nguiu gunii rall cus dzab cuntr Dios por ra plagu sht guiugu. Guquin tubi cashtigu dush nabsheld Dios.

10Quint

17

Iurn bdchini tubi de gadchi iangl nanuaa gadchi cop; m ni gunii lua: Gudee t guluahia cashtigu sht naa mal nan zbgaa lu nis zili; run cuntien rniba naa zihani mn. 2 Ra ry sht gudchiliu na rall ziqu mn adulteri; bzullibi rall lu ra dzan dolo; mn narta lu gudchiliu na rall ziqu narzuudchi purqu bn rall neguci mal con l naa ni. 3 Luegu Espritu bluaa stubi cus lua; l iangl biaa na lu tubi shlat cat ndii mn. Gunahia tubi naa nadchib tubi ma dush color llni; ma dush ni nap gadchi guc ma nu chii cachi. 4 L naa r nacu con lari color morad nu llni; nu zutsau naa con or nu gu nalasac nu perlas. Nuall tubi cop or narun significar cus dzab nabnll nu mal vid nanabani

Bn Dios condenar naa mal

Apocalipsis17,18 naa ni. 5 Nu naqu luqu naa tubi l narun significar cus nagachi: Babilonia rub nan shnia ra naa mal, nu de gr cus narn tush Dios lani gudchiliu. 6 Luegu gunahia naa ni ziqu narzuudchi purqu gudnill zihani shmn Dios nan guti purqu guald lduu rai shtidz Jess, ra nabzun Dios alm sht rai. Iur gunahia lu naa ni, iurn nal guas lduaa. 7 Iurn l iangl gunii lua: Pziel rdzgu ldul? Gunihia lul p run cuntien secret sht naa ni nu p run cuntien l ma dush cat dchib naa, l ma nanap gadchi guc nu chii cachi. 8 L ma dush nagunal, na tubi nagubani ants per ndii iurne; per sin qu ad gutddii, l ma guruu de guru guet, nu despus gtill nu tsall lu gabildi cat ndii fin. Ra naqureld lu gudchiliu, ra nandii escrit ra l rall lani libr sht vid dizd l gudchiliu gursht, ni l rall gudzgu lduu rall iur gun rall l ma dush nanabani ants per guti ma, per babr gubani ma stubi. 9 Nd rquini dup llni par tsas hiaa. Ra gadchi guc ma run significar gadchi dani cat zbgaa naa ni. 10 Nu ra guc ma run significar gadchi ry. Gai ry ni gudd; gunitil rai. Tubi de l ra ry ni qugniba iurne. Hia stbill todava ladi gudchnidii, per iur gudchnill, ad gunibadiill llduni tiemp. 11 L ma dush nan gubani ants per hia ndiill, ni l nan octavo ry aunqu na ry ni tubi de gadchi ry. Despus

496 guziaa ry ni lu galguti par siempr. 12 Ra chii cachi nagunal, ni run significar chii ry todava ad subldii guniba rall, per gun rall recibir pudr par guniba rall ziqu ry por tubs iur junt con l ma dush. 13 Ra chii ry r gac rall de acuerd nu gun rall intriegu pudr nu autorid sht rall par l ma dush. 14 Tildi rall cuntr el qu nabrul Llili per l Llili gni gan lu rall purqu l m nap m ms pudr qu gr ra narniba; ms pudr nap m qu gr ra ry sht gudchiliu. Ra mn naqubezn l m, gunab m l rai; gul m l rai; na rai shmn m nabn cumplir volunt sht m. 15 L iangl gunii lua shcuend nis: Ra nis zili nagunal cat zub l naa mal, na ra gudchi, mn, ra naruadidz gr clas diz, nu gr ra naciuni. 16 Ra chii cachi nagunal guc ma dush, na ra contrari sht naa mal. Gun tush rall l naa ni nu guan naa ni sin ad chu ndii culani. Nu guan naa sin shbi. Nu tsal pudr shtnll; gqull ziqu tubi cus nariequi lu guii. 17 Zni gac purqu Dios bn t gun ra chii ry lo qu narnii lduu m. Por ni ban rall de acuerd nu bd rall pudr sht rall guiaa ma dush hasht gac cumplir lo qu nagunii Dios. 18 L naa nagunal, na l ciud rub naqugniba ra ry sht gudchiliu.

18

Ciud Babilonia gual

Despus de ra cus ni, gunahia stubi iangl nan

497 biet de gubee. Npi llrub autorid nu pudr. Bzian iangl lu gudchiliu con galrabts shthi 2 nu gunii iangl con b fuert: Hia gual; hia gual Babilonia, ciud rub nu baquin tubi lugar cat rta ra mdzab, lugar sht espritu mal nu lidchi ra ma dzab narias, ra ma narn tush mn 3 purqu ra mn de grt naciuni, na rall ziqu narzuudchi por tant neguci nabn rall ciud ni. Ra ry sht gudchiliu, bn rall adorar ra dzan dolo lani ciud ni. Hia ra comerciante sht gudchiliu, bac rall ricu por ra cus chul nabn subr par ciud ni. 4 Iurn binia stubi b nan zed de gubee. Guni: Gul bruu ciud ni, l t shmna t par gpdii t part junt con duld sht mn ni, nu ad guzac zi t por plagu nazed guc ra mn ni. 5 Pues mn ni bn rall zihani duld, nu Dios bagn ldui nu nap qu gni cashtigu l rall. 6 L t iangl, gul bd mizm pagu lo qu bd rall cuaa sa rall nu gul quilli hasht chup tant mal segn lo qu nabn rall. Gul bn trat l rall chup vs ms dush qu bn rall trat sa rall. 7 Cat l rall guqureld rall con tant galluj, nu cat bn rall nadchini, gul bn medir galrzac zi nu dulur par l rall purqu nadchini gunii rall: Nd zbgaahia cum ziqu tubi reina. Ndiaa viud nu ad sac zdiaa. 8 Por ni mizm dz gudchini ra plagu guc ciud ni. Gudchini

Apocalipsis18 galguti nu galrzac zi nu gubini. L ciud tsequi con bel purqu llrub pudr nap Dad Dios; bn m condenar ciud ni. 9 Ra ry sht gudchiliu nan bzullibi lu ra dzan dolo con mn sht ciud, nu buu lduu rall galluj sht ciud; gun rall nu cushti rall iur gun rall lu gush sht ciud nariequi. 10 Guan rall zitu purqu gudzb rall cashtigu ni. Nu gunii rall: Prubi ciud Babilonia rub nu pudrus. Tubs mumnt bdchini cashtigu dush guc ciud. 11 Ra comerciante sht gudchiliu nu zac l rall gun rall nu cushti rall por l ciud ni nagual purqu hia ndii chu sii ra cus nanuaa rall. 12 Nuaa rall or, bdchichi, gu nalasac, perlas, lari fini, lari sd nu lari color morad nu lari color llni; nu zac nuaa rall hiagu fini nan rldiaa nashi. Nuaa rall cus zaqu nanactsau marfil. Nuaa rall hiagu nalasac, guib shlechi; nuaa rall guib nalasac; nuaa rall gu iar. 13 Nuaa rall canl nu cus nanuts ziqu nan rldiaa nashi. Nuaa rall gushial, mirra, perfume, vini, siti, harin fini nu trigu; nuaa rall ma naruaa cargu. Nuaa rall llili, guay, gurred sht guay, nu nuaa rall mn nanpdii libert par gutuu rall mn ni. 14 Gunii ra comerciante ni shcuend ciud ni: Hiad npdii t ra cus narzebi lduu t, cus naruu lduu t. Iurn guniti t par siempr grt galricu nu galluj nanap t. 15 Ra comerciante, ra nan guc ricu por tant btuu rall nu guzii

Apocalipsis18,19 rall lani ciud ni, guan rall zitu por galrdzb sht cashtigu ni. Gun rall nu cushti rall nu 16 gunii rall: Prubi de l ciud rub r. Nal cum tubi naa nanacu lari zaqu color morad nu llni. Zutsul con or nu gu nalasac nu perla 17 per tubs mumnt gual gr galricu ni. Gr ra capitn sht barcu nu ra pasajr nu ra marinr nu gr ra narun dchini lu nisduu, guan rall zitu de ciud ni. 18 Iur l rall gun rall gush sht ciud nariequi, cushti rall; gunii rall: Ad gudzldii stubi ciud ziqu ciud rub r. 19 Iurn btiaa rall guiuu guc rall; gun rall nu cushti rall: Prubi de l ciud rub r. Con galricu sht ciud gr ra nanap barcu lu nisduu, guc rall ricu; per iurne tubs mumnt gual ciud ni. Completamente brhin. 20 Per gul bquit lduu t naqubez gubee, l t posht sht m, l t naruadidz shtidz m, l t nabzun Dios alm sht t, purqu bn m cashtigu ciud ni. Bn m jushtisi por manr mal bn mn sht ciud trat l t. 21 Iurn tubi iangl nanap pudr rub bldsi tubi gu ziqu tubi gu nan rzua trigu; iurn btiaa iangl ni l gu lani nisduu nu guni: Znd l Dios gutiaa ciud Babilonia lani nis. Nunqu jams gubrdii gun mn luhin. 22 Nunqu jams guniruu mn lu nez sht ciud musiqu sht

498 arpa, nil bdcha, nil trompet. Ad gudzlddiiruu ra narun ra dchini, nu nil tubi clas muz. Ad gunidiiruu ruid sht molin. 23 Hiad gabtsdiiruu llni ladi hiuu sht ciud, ni cr, ni lmpara, nu jams gunidiiruu t cat nan saa lidchi mn. Zni gac aunqu ants ra comerciante shtnl guc rall mn nanap pudr, per bsigul grt naciuni con galbishi. 24 Pues ciud ni na culpabl por ra galguti sht ra shmn Dios naruadidz shtidz m, gr ra nabzun Dios alm sht rai, gr ra naguti purqu guanald rai shnez Jess. Despus de ra cus r, binia b fuert sht zihani mn naqubez lu gubee. Gunii rai: Aleluya, Dios Shtdaa npi llrub pudr. Sul l m rac run salvar. Sul l m run tucar labans sht mn, 2 purqu l m quhun m juzgu tubld nu con verd. Pues bn m condenar l naa mal nan bshini gudchiliu con mal vid shtnll. L m bguu galguez por grt ra cus mal, por gr galguti sht ra nabn sirv lu Dios. 3 Iurn babr gunii ra mn: Aleluya. Lugar cat riequi naa ni, nunqu cuez tsepi gush par siempr. 4 Hia ra gald bi tap m guanisi con ra tap nanabani, bzullibi rai lu guiuu nu bn rai adorar Dios nan qubez lu trun. Gunii rai:

19

499 Nia Dad; aleluya. 5 Iurn binia tubi b nabruu lad trun ni. Guni: Gul bn alabar Dios shtnaa, grt t nan quhun sirv lu m. Gul gap t respti delant lu m, l t nan humild nu l t nan m nasac.

Apocalipsis19 quhun cumplir volunt sht m, ra narnii dizaqu sht m. Sul Dios bn adorar li. Ra dizaqu nazed de Jess na mizm didz nard Esprutu Santo par ra muz sht m t guadiidz rai dizaqu. gunahia lu gubee bllal; gunahia tubi guay naquichi. El qu nadchib tchi ma, brul Fiel nu Verdadero purqu nhi just iur rnibai nu tubld quhni iur tildinhi ra mn. 12 Slhi rabts ziqu bel. Nuai guqui zihani corun. Nu npi tubi l naescrit sulamnt l m rungu ba l ni. 13 Nacu m tubi lari nuts con rn. L m ni na Didz sht Dios. 14 Nu zianald ra zihani suldad sht gubee; nacu rai lari lino fini naquichi nu limpi. Nu dchib rai tchi guay naquichi. 15 De rua m bruu tubi spad dush par gun m gan lu ra mn sht naciuni t gunibai l rall tubi manr dush. Gun m cashtigu ziqu el qu narshii uv con guhi. Gun m t gu ra mn vini sht cashtigu purqu bld Dios pudrus con l rall. 16 Lu lari cap nu lu tchi llibi m, naescrit tubi lhi: Ry nanap pudr subr gr ra ry; Seor nan rniba gr ra Seor. 17 Luegu gunahia lu tubi iangl nazuld lu ngubidz. Guni fuert lu gr ra mai narias lu gubee: Gul gudee nu gul gut sa t par shtse rub sht Dios 18 t gau t bel sht ra ry, nu ra jf militari, ra nguiu valient. Gau t bel sht ra guay con bel

zac binia ziqu tubi b sht zihani mn; nahin ziqu b sht zihani gugu cat rz nis u ziqu nguziu fuert. Gunii rai: Aleluya purqu hia guzubl guniba Dad Dios shtnaa; nap m llrub pudr. 7 Cha guquit lduu hiaa; cha gudpaa lgr lani lduu hiaa, nu cha gudnaa alabar l m purqu hia bdchini iur sht saa sht Llili. L tsel m na preparad. 8 L naa ni bd m permisi gcuhi con lari fini nu limpi; rabts lari ni. Lari fini ni run cuntien ra vid tubld sht shmn Dios. 9 Iurn gunii iangl lua: Bqu didz r: Dichus na ra nan invitad lu lan saa sht Llili. Nu zac gunii iangl: Verd nahin; didz ni na didz sht Dios. 10 Bzullibia iurn delant lu iangl par guna adorar li, per gunii iangl lua: Ad rndiil znii purqu nahia muz sht Dios cum ziqu ll, ziqu los de ms bchil nan

6Nu

Saa sht Llili

11Iurn

Tubi nadchib guay naquichi

Apocalipsis19,20 sht ra nadchib ma; gau t bel sht ra nan rniba nu bel sht ra nan bajo ord sht sa rall nu bel ra mn nalasac nu ra mn nalasqudii. 19 Iurn gunahia lu ma dush; gunahia lu ra ry sht gudchiliu con ra suldad shtn rall. Bd ra par tildin rall cuntr l nadchib tchi guay naquichi con ra suldad sht m ni. 20 Hia l ma dush ziaa prsi junt con profet fals nan bn zihani si nu milagr delant lu ma dush. Por milagr nabnll bsigu mn ni ra nabd permisi par gac escrit si sht ma dush, nu bn rall adorar figur sht ma dush. L ma dush con profet fals bquld Dios l rall nabanig rall lani lugar cat ruld con guii nu asufre. 21 Hia los de ms narianald tchi ra mn ni, guti rall con spad sht m nadchib tchi guay. Bruu spad rua mn ni. Grt ra mai biel ra ma con bel sht ra tgul ni.

500 tubi mili iz. Despus de tubi mili iz, iurn nap qu ldaa mdzab por dup tiemp. 4 Luegu iurn gunahia ra trun cat zub ra nabn recibir pudr par gun rai juzgu. Nu zac gunahia lu ra alm nan guriugu ra guc rai purqu biadidz rai shtidz Dios; guc rai testigu sht Jess. L ra mn ni ad bndii rai adorar l ma dush, nil figur sht ma. Nu ad bddii rai permisi par niac marcar luqu rai u guiaa rai. Gunahia de qu babr gubani rai nu guniba rai con Jesucristo durant tubi mili iz. 5 Per los de ms ra tgul ad babrdii gubani rai sino qu hasht despus tubi mili iz guc cumplir. Nd na primr vs guasht ra tgul ladi ra tgul t gtidii rai jams. 6 Guquit lduu ra mn ni nu guc ldai rai por Dios, mn nababr gubani stubi ants ra mili iz. Nunqu jams gati rai stubi sino na rai bshuzi sht Dios nu sht Cristo. Nu guniba rai con l m por tubi mili iz. 7 Iur td ra mili iz, iurn Satans nap qu ldall cat nanull prsi. 8 Nu gurull t tsagsigull ra naciuni sht gudchiliu. Guziall par tsagsigull Gog nu Magog. Gutall ra suldad sht lugar ni par gurru. Nal zihani ra suldad ni, ziqu iulli rua nisduu. 9 Zni brts rall cat nan shlat sht gudchiliu nu bd rall alrededur cat nan ra shmn Dios nu alrededur ciud narac shtuu m. Per Dios gunibai t par gudchini guii dizd gubee t par guzai guii l rall; gr rall

20

Despus gunahia lu tubi iangl nan zed de gubee con tubi liahi sht gabildi guiai. Nu nuai tubi cadn rub. 2 L iangl ni bldibi l dragn, l serpient nanabani dizd guahiet, mizm mdzab Satans. Iurn bqud iangl l mdzab con cadn por tubi mili iz. 3 Bquld iangl l mdzab lani gabildi; ngali btui lll. Nu bqui tubi sgi rua gabildi t par ad gurudii Satans nu ad gusigudiill ra naciuni hasht td

Tubi mili iz

501 guti. 10 L mdzab nan bsigu l mn ni, bquld Dios lll lani bel cat riequi con asufre, mizm lugar ni nan ma dush nu profet fals. Ngali sac zi rall dz la guel por gudubi tiemp, ndii fin.

Apocalipsis20,21 tubi gudchiliu cubi purqu l primr gubee nu primr gudchiliu hia gunitil. Hia ndii nisduu. 2 Na Juan, gunahia lu tubi lugar cat ndii mald; l lugar ni na Jerusaln cubi nan zed de gubee cat qubez Dios. Ciud ni nal nasaa ziqu tubi lligunaa nanacu shbi par gutsai. 3 Nu binia tubi b fuert nan gunii dizd lu gubee: Gun, Dios qurldnhi con ra nguiu. Gubanin m l rai; nu l rai na ziqu gudchi sht Dios. Cuezn m l rai. Na m Dios sht rai de verd. 4 Dios gucudchi grt nis narruu lu ra mn ni. Hia iurn jams gati rai. Gndii rai; ad tsdii lduu rai, nu gpdii rai dulur purqu grt ra nagu ants hia l ni gual. 5 Iurn el qu nan qubez lu trun gunii: Gun quhuntsaua nacubi grt ra cus. Nu zac guni lua: Bqu didz r purqu verd nahin nu quhuna cumplir shtidza. 6 Despus de ni, gunii m lua: Hia grt guc. Na nahia principi nu nahia fin ziqu ltr A nu Z. El qu nanap garbidchi, na gunehia ndig nis gu mn ni. Nis ni na vid sin fin. 7 El qu nagun gan lu cus mal, gnll recibir grt nd ziqu herenci. Gaca Dios sht mn ni nu l rai gac rai shinia. 8 Per en cuant ra nanpdii valur par guquebi rall na rall shmna, ra nanabani mal, ra narguini mn, ra nabani ziqu mbecu, gr ra narun creer galblli, grt ra narun adorar cus naruntsau guiaa

gunahia tubi trun naquichi nu gunahia lu m naqubez luhin. Delant lu m gunitil gudchiliu nu gubee. Iurn bdzldii ni tubi lugar par l narn hiaa iurne. 12 Iurn gunahia lu ra tgul, m rub nu ra nalasqudii. Zuld rai delant lu Dios. Iurn bllal ra libr nu zac stubi libr bllal, libr cat naescrit ra l sht mn nanap vid sin fin. Hia l ra tgul, Dios bn juzgu l rai segn de lo qu nabn rai, segn lo qu nan escrit lani libr ni. 13 L nisduu bn intriegu ra tgul nan guti lu nis. Hia lugar sht galguti, lugar cat bgachi ra tgul, bnin intriegu ra tgul nanan ngali. Hia iurn Dios bn juzgu l rai cad tubi rai segn lo qu nabnll. 14 Iurn galguti nu lugar cat bgachi ra tgul, Dios bquld l rahin lani lugar cat riequi con bel. Lugar ni nal Galguti Segund. 15 Ngali bquld Dios grt ra mn nandii escrit l rai lani libr. Libr ni rnii chull nap vid sin fin nu chu ndii salvar.

Trun naquichi cat gun m juzgu


11Iurn

21

Gudchiliu cubi nu gubee cubi

Despus gunahia lu tubi gubee cubi nu

Apocalipsis21 mn, grt nabishi ra; gr mn ni run tucar tsa rall lani lugar cat riequi con bel nu asufre. Ngali gati rall par siempr, ad ndii fin. gadchi iangl ni nuaa rai gadchi cop narun significar gadchi plagu dush nanap qu gudchini. Gunii tubi iangl lua: Gudee t guluahia ll lu nan gutsa, l tsel sht m nabrul Llili. 10 Bn Espritu Santo t gunahia stubi cus. Tubi iangl biaa na guc dani rub. Bluaa iangl na tubi ciud rub nal Jerusaln Santu nan zed de gubee cat qubez Dios. 11 Ciud ni rabts con mizm llni nu pudr sht Dios. Rabtsin ziqu tubi gu nams lasac, ziqu gu jaspe. Rluaain ziqu vidrio. 12 Alrededur ciud ni nan tubi lu rub nu llduni. Nap lu ni chib chup puert. Tubi iangl zugaa rua cad puert. Lu ra puert ni naescrit l sht chib chup grup sht ra mn israelit. 13 Nan tsun puert nez guiaa, tsun puert lad nort, tsun puert lad sur, nu tsun puert lad nez guet. 14 Hia lu sht ciud ni napin chib chup gu nan ziqu cimient sht lu; hia naescrit lu gu ni ra l sht chib chup posht sht Jess, el qu nabrul Llili. 15 L iangl nan quadidzn na, nuaa tubi var or par gursh ciud, ra puert nu lu sht ciud. 16 L ciud nahin cuadrad; de largu nu igual de ancho. L iangl ni brshi ciud con var nanuai. Brsh iangl

502 nan chup mili chup gahiua kilmetros de largu, de alto, nu de ancho; igual na guz lad sht ciud. 17 Luegu brsh iangl nan lu sht ciud; nabishin nan sesenta con tap metros segn medid nanuaa iangl. 18 L lu ni nactsuhin de gu jaspe nu l ciud nactsuhin con pur or; rluaain ziqu vidrio nan limpi. 19 Ra chib chup cimient sht lu, dzutsuhin con gr clas gu nalasac. Primr cimient na gu jaspe; hia nan segund na gu safiro; hia tecr na gu gata; cuart na gu esmeralda; 20 Quint na gu nice; sexta na gu cornalina; hia sptima na gu crislito; l octav na gu berilo; l noveno na gu topacio; l dcima na gu crisoprasa; l undcima na gu jacinto; nu duodcima na gu amatista. 21 Ra chib chup puert sht ciud nactsau gu perla, cad tubi puert na tubs gu perla. L nez principal sht ciud ni nactsau de pur or. Rluaain ziqu vidrio pur. 22 Ad gundiaa iduu sht ciud ni purqu mizm l Dad Dios narniba grt cus nu el qu nabrul Llili, na rai iduu sht ciud ni. 23 Hia l ciud rqunidii llni sht ngubidz, nil llni sht mbehu par guzian purqu mizm llni sht Dios nu zac llni sht Llili qugzian ladi gudchi. 24 Ra naciuni nan guc ra salvar, s rai lu llni sht ciud nu ra ry sht gudchiliu guedn rai gr pudr nu hunur sht rai par gun rai intriegu ni lu m. 25 Ra puert sht

9Ra

Jerusaln cubi

503 ciud jams ad guaudiin dz la guel purqu guddii guel. 26 Ngali ra mn sht gr naciuni guedn rall hunur nu cus rub par ciud ni. 27 Per nunqu ad tsutdii cus nandii limpi lani ciud; ad tsutdii el qu nan mal, nil el qu narn tush lu shi, nil el qu nargugu shi. Sul ra mn tsut ngali, ra nardzel l rai lani libr narnii chu gac salvar. Pues l Llili npi libr ni. Iurn l iangl bluai tubi gugu cat nan nis limpi. Nis ni rnee vid sin fin. Rluaain clar ziqu vidrio, nu bruu nis ni dizd lu trun cat qubez Dios nu cat qubez Llili. 2 Hia guruld nez principal sht ciud nu cad lad sht gugu ni, riarub tubi hiagu narnee vid sin fin. Hiagu ni bd tubi cusech chib chup vs tubi iz; rneein nashi cad mbehu nu ndiagu sht hiagu ni rlluii par gunac ra mn sht ra naciuni. 3 Nd ndii ni tubi cus narzac zi por galcashtigu sht m. L trun cat qubez m nu cat qubez Llili, zugaa lani ciud ni; hia l muz sht Dios quhun rai adorar li. 4 Frent gun rai lu m iurn nu nuaa rai l m luqu rai. 5 Ngali ad tsdiiruu guel. Ra naqureld ngali ad rqunidii llni sht lmpara, ni por llni sht ngubidz purqu mizm Dios, Shtdaa, guzian m lu ra mn ni. Nd guniba rai por grt tiemp.

Apocalipsis21,22 Didz r na verd nu nasegur gun m cumplir rahin. L Dad Dios sht ra nabiadidz shtidz m, mizm m ni bshldi iangl par guluai lu muz sht m grt lo qu nagac luegu. Gunii Jess: 7 Guelda luegu. Guquit lduu el qu nan run cuend ra didz nan escrit lani libr r. 8 Na Juan, binia nu gunahia grt ra cus r. Hia despus binia nu gunahia, iurn bzullibia gua iangl, el qu nabluaa na ra cus ni. Guc shtuaa guna adorar li 9 Per iangl gunii lua: Ad rndiil znii purqu nahia tubi muz sht Dios igual ziqu ll, ziqu ra sal narniin dizaqu lu ra mn nu ziqu ra narun cuend ra didz nan escrit nd. Bn adorar Dios. 10 Nu gunii iangl lua: Ad rcachi ldudiil ra didz r nan escrit lani libr r purqu hia l tiemp ziaglagu nagac cumplirin. 11 Dz ni ra mn naquhun mal, tsaglagu gun rall mal. Ra nan m mal tsaglagu gac rall m mal; el qu nan m zaqu lu Dios, tsaglagu gac rall m zaqu lu m; el qu nan santu delant lu m, tsaglagu gqui santu. Gunii Jess: 12 Zni nahin; luegu guelda. Gueldna tubi premi caa t segn lo qu naquhun t. 13 Nahia ziqu ra letr A nu Z; nahia principi nu nahia fin sht gr ra cus. Ms ants gursht gudchiliu, nabania iurn nu despus tsal gudchiliu todava nabania.

22

6Luegu

Hia gulladchi iur guabr Jesucristo

l iangl gunii lua:

Apocalipsis22 lduu ra naquhun cumplir volunt sht m t gap rai derech gau rai nashi sht hiagu narnee vid sin fin. Zni gac par tsut mn ni rua puert sht ciud. 15 Per grt ra nan mal, ra naqugsigu sa rall, ra narun galblli, ra narqun sa rall, grt ra narguini mn, grt ra narun adorar cus naractsau guiaa mn nu grt ra naruu lduu ra cus engai u ruadidz rall bishi, guan rall fur ciud. 16 Na Jess, bshelda iangl shtna par guqubi nu guni gr ra didz r lu ra grup sht shmn Dios. Nahia el qu nabd vid par ry David nu nahia llbn shthi. Nahia ziqu mbelguii Ploj narabts rsili. 17 L Espritu Santo rnii: Gudee. L tsel Llili rnii: Gudee. El qu narqu diagu shtidza rnii:

504 Gudee. El qu narbidchi si rac shtuu gu nis, gudee lua par gull nis narnee vid sin fin. Rnee m nis ni ndig. 18 Quhuna testificar de qu cualquier mn narini didz nan escrit lani libr r, si tal gutui nguiu ms cus, Dios gni cashtigu nguiu ni con plagu nazed segn naescrit nd. 19 Si tal chu tubi nguiu gudchisull tubi didz sht Dios nan escrit lani libr r, Dios gutii l nguiu ni lani libr narnii chu na salvar. Gudchis m derech par ad tsutdii nguiu ni lani ciud santu con gr ra bendicin nan escrit lani libr r. 20 El qu narquebi ra cus r rnii: Luegu guelda. Nia, Dad Jess, gudee. 21 Na Juan, rniaa lu t; rac shtuaa gun ldai Dad Jesucristo l t nu cueznhi l t. Amn.

14Guquit

Вам также может понравиться