KHOA KINH T PHT TRIN NGNH K HOCH U T

B mn :

PHN TCH LI CH CHI PH

Bi tm tt 14:

NH GI GI TR BO TN RA BIN: NGHIN CU XUYN QUC GIA CC THNH PH CHU .

(Valuing marine turtle conservation: A cross-country study in Asian cities)

GVHD: ng nh Thng Danh sch nhm Nguyn Duy Nguyn Duy Thnh Nguyn Minh Tin Nguyn Th Phng i Trn Nguyn Bo Nguyn DT3 DT2 DT3 DT1 DT3

NH GI GI TR BO TN RA BIN NGHIN CU XUYN QUC GIA CC THNH PH CHU

Tc gi: 1. Jianjun Jin (Trng Cao ng Ti nguyn Khoa hc & Cng ngh, i hc Bc Kinh, Bc Kinh, Trung Quc) 2. Anabeth Indab (Trung tm nghin cu Ti nguyn, Mi trng & kinh t, Phi-lppin) 3. Orapan Nabangchang (i hc Sukhothai Thammatirat Open, Thi Lan) 4. Trng ng Thy (i hc Kinh t thnh ph H Ch Minh, Vit Nam) 5. Dieldre Harder (Trung tm nghin cu Ti nguyn, Mi trng & kinh t, Phi-lppin) 6. Rodelio F.Subade (i hc Visayas Phi-lp-pin) Xut bn: nm 2010 Tp ch quc t

I.

BI CNH NGHIN CU

Ra bin l loi c ngha quan trng khng ch i vi kinh t m cn mang gi tr ni ti, gi tr ni ti y l s hin din ca ra bin phn nh h sinh thi tt hay xu. Tuy nhin, ra bin ang ri vo nguy c tuyt chng ( theo Hip hi bo tn thin nhin quc t IUCN) => V vy phi c chng trnh c th nhm bo tn s sng ca ra bin. Trong gm bo tn tng loi v mi trng sng ca chng. Bi nghin cu ni v cch nh gi gi tr bo tn ra bin, s dng phng php nh gi ngu nhin CVM. Nghin cu c thc hin cc a im: Bc Kinh (Trung Quc), thnh ph Davao(Philippines), Bangkok(Thi Lan), thnh ph H Ch Minh v H Ni (Vit Nam). Chn a im nghin cu y bi v bn quc gia ny nm trn ng di c ca ra bin, y pht hin nhiu t v thc n ca ra bin.

II.

MC TIU NGHIN CU

Mc tiu chnh: c tnh gi sn lng tr ca ngi dn cc quc gia cho vic bo tn ra bin. Mc tiu th yu: iu tra hai vn v phng php lun trong nghin cu nh gi ngu nhin: phm vi hiu lc v hiu qu phng thc thanh ton.

III.

PHNG PHP NGHIN CU

Phng php nghin cu thuc nhm Pht biu s thch, c th l phng php nh gi ngu nhin (CVM). Phng php nh gi ngu nhin l phng php ph bin nht c s dng cho cc nh kinh t mi trng nh gi cc gi tr phi th trng. S dng bng cu hi gi ra nhng gi tr m mi ngi c th b ra, bng cch hi gi sn lng tr ca h l bao nhiu v vic bo tn ra bin. 3 mc gi ngh c a ra l $0,02, $1, $5. Da vo cng thc ca Haneman, ta c cng thc tnh gi tr WTP trung bnh: MeanWTP = -(B0/B1), trong : B1 l h s c lng ca gi c a ra B0 l h s c lng ( ty thuc vo s bin c lp) Nghin cu thc hin hai mc tiu th yu bng cch s dng hi quy logistic: Nghin cu c thit k kim tra tnh hiu qu ca phm vi nghin cu. Gm 2 kch bn : mt l thc hin chng trnh bo tn ra bin c bn quc gia trong khu vc, hai l chng trnh bo tn ra bin ring tng quc gia. thc hin thng k, bin Khu vc c a vo m hnh logit ( Khu vc=1, Quc gia=0), sau dng m hnh hi qui nh gi hiu qu phm vi. Ngoi ra, nghin cu cn thit k kim tra tnh hiu qu ca phng thc thanh ton, trong y nu ra 2 phng thc nh sau: u tin l thu ph bt buc trn ha n tin in mi thng ca h gia nh, sau l nhng khon ph ph t nguyn hng thng. Gi nh trong 5 nm s tin thc hin vic bo tn. Bin gi Bt buc c em vo m hnh (Bt buc=1, T nguyn=0), sau dng m hnh hi qui nh gi hiu qu v phng thc thanh ton.

Da trn thit k nghin cu, cc nhm ring bit trong tng s 3680 ngi ph hp tr li v WTP ca h trong 3 kch bn: (i) chng trnh khu vc c ti tr thng qua ph ph bt buc, (ii) chng trnh khu vc c ti tr thng qua ng gp t nguyn, v (iii) chng trnh mi quc gia c ti tr thng qua mt khon ph ph bt buc. Ngi tr li l ngu nhin c giao cho mt trong cc gi. Sau chia nh thnh 5 nhm v yu cu cung cp cu tr li c hoc khng v thi ca h v nhng mc gi c gi . Mu cu hi iu tra bao gm bn phn tng quan vi nhau. Phn th nht: hi v thi ca ngi c hi i mi trng, nhn thc ca h nh th no v cc vn mi trng hin nay. Phn th hai: gm cc cu hi n kin thc v ra bin v thi v vic bo tn chng. Phn th ba: gii thiu mt chng trnh bo tn ra bin v hi v gi sn lng tr ca ngi c hi v vic bo tn ra bin

IV.

KT QU, CHNH SCH

1) Kt qu:
Trong cc bin x hi nhn khu hc, bin thu nhp v trnh hc vn c quan h ng bin vi mc sn lng tr WTP ca ngi dn. Kin thc v vn bo tn ra bin: Hu ht ngi tr li phng vn n t cc thnh ph Bc Kinh, thnh ph Davao, Bangkok v HCM /H Ni c tip xc vi thng tin, c kin thc chung v thng tin tt v ra bin. H tin rng vic bo tn l vic ht sc quan trng nhng vo lc ny u tin ca h nm trong cc vn chnh sch chung khc nh gim ngho v ci thin qun l. Hn na, rt t ngi ng vi tng tng thu bo tn ng thc vt. Hiu qu phm vi: qua nghin cu, ch c 2 a im: thnh ph H Ch Minh v H Ni l c s khc bit thng k trong gi tr WTP, ngha l ngi dn 2 a im ny c mc sn lng tr cho vic bo tn trong khu vc v tng quc gia l khc nhau. Cn 3 a im cn li th khng c s khc bit v WTP . Thi trong thanh ton: c 2 kin tri chiu. Mt l tr li c: ngi tr li c ngh rng ra bin l loi vt quan trng, cn c bo tn, cng vic bo tn l cn thit, v s sng st ca ra bin nh hng n mi trng sinh thi. Hai l tr li khng: ngi tr li khng thng cho rng h khng tin v khng phi vic ca h, vic bo tn l ca chnh ph. Ngoi ra, h khng tin tng khi tr tin th cc t chc s gii quyt vn . T kt qu nghin c, cho thy ngi dn Vit Nam c mc WTP cao hn khi b bt buc. Cn cc nc khc khng c s khc bit gi tr WTP khi b bt buc v t nguyn. Cc kt qu cng cho thy s khc bit vn ha c th khng l mt yu t quyt nh quan trng cho nhu cu bo tn ra bin Trung bnh WTP nhn thc thc s thp, t l trung bnh WTP l tng thu nhp hng thng ca h gia nh l kh nng thanh ton thc t ca cc h gia nh chu

2) xut chnh sch:

Hp tc gia cc quc gia khc nhau l vic v cng cn thit, vic hnh thnh cc tuyn ng di c ca ra bin l cp bch thc hin c hiu qu cc hot ng bo tn. Cc quc gia cn n lc pht trin cc c ch ti chnh bo tn, cn phi c hng dn ci thin tin cy ca h thng chnh ph v chi tiu. C quan bo tn c th ng mt vai tr trong vic ny bng cch lm vic vi cc chnh ph thit lp cc qu tn thc, cng qu ngi dn c th tin tng gi tin.
4

V.

HN CH, NHN XT

Vic chn mu ngu nhin (CVM) c th dn n kt qu nghin cu c th b sai lch, khng phn nh ht ton b tng th. Ngoi ra, cc thng tin ngi c phng vn a ra c th khng chnh xc, khng ng vi gi tr sn lng tr thc s ca h. a phn do tm l khng mun thua ngi khc, ngi c phng vn thng c xu hng nng mc sn lng tr ln Vic bo tn ra bin mang tnh phi th trng, tuy mang li li ch to ln cho ton x hi, cho nhng quc gia trong vng c ra bin sinh sng, nhng li khng trc tip mang li li ch cho mt quc gia hay c nhn no. V vy, vic sn lng tr cho bo tn ra bin ca tng c nhn, tng ngi dn trong mi quc gia l khng cao. a phn cc quc gia c kho st u thuc cc nhm nc ang pht trin, vn c ngi dn quan tm nht l pht trin kinh t. Thu nhp c nhn ca ngi dn cn thp, th cho d hiu r tm quan trng ca vic bo tn ra bin, th gi tr sn lng tr cng khng cao.