Вы находитесь на странице: 1из 89

Mc lc

Phn I: Hi th thc, hi th mu nhim ............................................... 5 Hai mi bn gi tinh khi ....................................................................... 5 Hoa B Cng Anh mm ci cho ti ......................................................... 6 Hi th thc ............................................................................................. 7 Hin ti: giy pht nhim mu.................................................................. 8 Bt suy ngh li............................................................................................ 9 Nui dng chnh nim trong tng pht giy ..................................... 10 Ngi u cng l ngi thin .................................................................... 12 Thin ta .................................................................................................... 13 Chung chnh nim.................................................................................. 14 Chic bnh thi th u ............................................................................. 15 B tch Thnh Th ...................................................................................... 16 n cm chnh nim .................................................................................. 16 Ra chn .................................................................................................... 18 Thin hnh ................................................................................................. 19 Thin in thoi ........................................................................................ 21 Thin li xe................................................................................................. 22 Quay v mt mi....................................................................................... 25 Ct c v th .............................................................................................. 26 V nguyn.................................................................................................. 26 i sng l mt tc phm ngh thut ..................................................... 28 Hy vng trng ch i khi l mt tr ngi ............................................ 29 Bng hoa v n ci ngi Ca Dip.......................................................... 30 Phng th................................................................................................... 32 Cuc hnh trnh vn tip tc ................................................................... 34 Phn II: Chuyn ha v tr liu .................................................................. 35 Dng sng cm th ................................................................................... 35 Khng ct b .............................................................................................. 36 Chuyn ha nhng cm th .................................................................... 36 thc v ci gin ...................................................................................... 39 p gi trt ci gin ............................................................................ 40 i thin hnh khi ang gin .................................................................... 41 Luc khoai ................................................................................................. 42
2 | Mc lc

Ngun gc ca ci gin ............................................................................ 43 Ni kt ........................................................................................................ 44 Sng chung ha hp ................................................................................. 46 Bn tay ca bn ......................................................................................... 46 Cha m ....................................................................................................... 47 Gi gn v nui dng nhng ht ging tt .......................................... 49 Tip xc vi nhng g mu nhim .......................................................... 51 Trch mc khng gip c g ............................................................... 52 Hiu v thng ......................................................................................... 53 Tnh thng chn tht .............................................................................. 53 T bi qun .................................................................................................. 54 Thin m .................................................................................................... 56 u t vo tng thn ................................................................................ 57 Chu cht l nim vui ca ng b ........................................................... 58 Tng thn tu hc ....................................................................................... 58 o Pht i vo cuc i ......................................................................... 59 Phn III: An lc tng bc chn ................................................................ 61 Tng tc................................................................................................... 61 Hoa v rc .................................................................................................. 62 Vng chi thnh thi ................................................................................ 63 Tinh thn bt nh ....................................................................................... 64 Cha tr nhng vt thng chin tranh ................................................. 65 Tri tim mt tri ........................................................................................ 67 Nhn su ..................................................................................................... 67 Ngh thut sng tnh thc ....................................................................... 68 Nui dng chnh nim .......................................................................... 70 Bc th tnh ............................................................................................... 71 Bn phn ngi cng dn ........................................................................ 72 Bo v thn tm l gi gn sinh mi mt cch rng ln ....................... 73 Ngun gc chin tranh ............................................................................. 73 Cu chuyn chic l .................................................................................. 76 Chng ta cng mt nhn th ................................................................... 77 Ha gii ...................................................................................................... 78 Hy gi ng tn ti ................................................................................. 79 Kh au l cht liu nui dng tnh thng ....................................... 82 Tnh thng qua hnh ng .................................................................... 83
3 | Mc lc

Mi bn gii Tip Hin .......................................................................... 83 Cu chuyn ca dng sng ...................................................................... 86 Xy dng th k th hai mi mt......................................................... 88

4 | Mc lc

Phn I: Hi th thc, hi th mu nhim


Hai mi bn gi tinh khi
Bui sng khi thc dy, ta bit rng ta c hai mi bn gi trc mt sng. l mt mn qu qu gi. Ta sng nh th no c an lc v hnh phc trong sut hai mi bn gi, m ngi khc cng nh m c an lc v hnh phc. An lc c mt trong ta ngay ti y trong gi pht ny, trong mi vt v mi vic ta lm hay ta thy. Vn l ta c bit tip xc vi n khng. Bu tri xanh ngay trc mt ta, ta u cn phi i u xa thng thc tri xanh. Ta cng khng cn ri thnh ph ta mi thy c v p ca i mt tr th. Khng kh trong lnh ta th c th cho ta bit bao hnh phc ri. Ta hy i, ng, th, mm ci v n cm nh th no lun lun c tip xc vi nhng mu nhim quanh ta. Ta sp t v chun b i sng rt gii nhng ta cha gii trong cch sng. Ta c th hy sinh mi nm tri dnh cho c mnh bng k s hay bc s, ta sn sng lm vic rt cc nhc c cng n vic lm, mua nh, mua xe v.v... Nhng ta qun rng ta ang sng trong hin ti v ta ch c th tht s sng trong giy pht hin ti m thi. Ch cn tnh thc th mi hi th v mi bc chn l mt ngun an lc, chng cho ta bit bao nim vui v bit bao s thanh thn. Cun sch nh ny c th c xem nh ting chung nhc nh ta rng hnh phc ang c mt. Ta bit rng chun b cho tng lai cng l mt phn ca s sng nhng s chun b cng nm trong hin ti. Cun sch nh ny mi ta quay v vi hin ti tm li an lc v hnh phc Ti xin chia s mt vi kinh nghim v mt vi cch thc c th gip bn tm li nim vui. Nhng khng phi c ht cun sch bn mi c nim vui. Nim vui c trong tng giy pht. An lc trong tng bc chn. Chng ta hy nm tay nhau v cng bc tng bc chn thnh thi trn con ng di.

5 | Phn I: Hi th thc, hi th mu nhim

Hoa B Cng Anh mm ci cho ti


Khi mt em b hay mt ngi ln mm ci, iu rt quan trng. Trong i sng hng ngy, nu ta bit mm ci, nu ta c an lc hnh phc, th khng phi ch c ta c sung sng m mi ngi quanh ta cng sung sng. Bt u mt ngy bng n ci, iu khng khn ngoan hn sao? Ta mm ci chng t ta c chnh nim, c quyt tm sng cho an lc, hnh phc. Mt n ci c chnh nim l mt n ci tht s, khng gi to, khng mo xch. Lm sao nh mm ci khi thc dy? Bn c th treo trn u ging mt cnh cy, mt chic l hay mt cu th nhc nh bn mm ci khi thc dy. Thc tp lu ngy bn s t nhin mm ci khi nghe chim ht, khi thy nng m v bn sng mt ngy tht nh nhng, y hiu bit. Khi thy mt ngi mm ci, ti bit l ngi ang sng tht tnh thc. Bit bao ngh s dy cng pht ha mt n ci ln nhng bc tranh v nhng bc tng tuyt trc? Ti tin chc l nhng ngi ngh s va lm vic va mm ci. Bi kh m c th hnh dung c mt ha s nhn nh c th v c mt n ci. N ci Mona Lisa chng hn, tht nh, tht thong. Mt n ci nh vy cng lm th gin nhng bp tht trn mt, lm tiu tan nhng mt mi v lo u. N ci mu nhim nh vy , n nui dng chnh nim v s bnh thn, em li an lc m ta tng nh mt. Khi ta mm ci, ta em li hnh phc cho ta v cho c nhng ngi chung quanh ta. Ta tn bit bao nhiu tin mua qu cho nhng ngi thn, trong khi ta chng cn tn ng no m vn c th tng mt mn qu v gi l n ci chnh nim ca ta? Cui mt kha tu California, c mt thin sinh lm bi th nh sau: Ti mt n ci Nhng may mn qu Hoa b cng anh ang mm ci cho ti
6 | Phn I: Hi th thc, hi th mu nhim

Khi bn khng cn ci ni m thc c rng hoa b cng anh ang mm ci cho bn th tnh trng cha n ni no. Bn vn cn chnh nim thy n ci ang c mt. Bn ch cn th mt vi hi th c thc l n ci s tr li trn mi. Hoa b cng anh l mt thnh phn ca tng thn, mt ngi bn trung thnh bit gi gn n ci cho bn. Tht ra, nu nhn k, ta s thy hi th, mi vt chung quanh ta u ang mm ci vi ta. Ta c n l mt mnh u. Mi vt trong ta v ngoi ta u ang nng ta. Ch cn m tm lng ra l ta n nhn c n ci u i ca hoa b cng anh. V lm g m ta khng n mt n ci p li.

Hi th thc
Bn c th p dng mt s phng php dy tp th thy i ng sng v vui. Bi tp u tin rt n gin. Khi th vo, bn t nh: "Ti bit l ti ang th vo. Khi th ra, bn t nh:" ti bit ti ang th ra, ch c th. Th vo hay th ra, bn u thc r rng. i khi bn khng cn phi ni trn cu. Ch cn ni "vo" - "ra". Phng php ny gip bn nh tm vo hi th. Cng thc tp, bn cng thy hi th bn tr nn m du, v thn tm bn tr nn thanh thn nh nhng. S thc tp ny khng c g kh khn. Ch sau mt vi hi th, bn hng c hoa tri ca thin tp. Th vo, th ra l mt iu quan trng v l mt nim vui ln. Hi th nh cy cu ni lin thn v tm. i khi tm ta ngh mt vic m thn th lm mt vic khc. Thn tm b chia r, tch ri, khng lm mt. tm vo hi th, khi th vo bit th vo, th ra bit th ra, ta a thn tm v mt mi, gi l thn tm nht nh. i vi ti, tp th l mt nim vui khng th thiu. Ngy no ti cng tp th. Trong ci thin ng nh ca ti, ti c treo mt cu: "Th i, sng cho trn vn". Ch cn bit th v bit mm ci l bn

7 | Phn I: Hi th thc, hi th mu nhim

thy hnh phc. Nh hi th thc, bn khi phc li con ngi trn vn ca bn v tip xc c vi i sng thc ti nhim mu.

Hin ti: giy pht nhim mu


Sng gia ci x hi hi h, bn rn hin nay, lu lu chng ta nn bit dng li th. Khng phi ch vo thin ng chng mi nn tp th. Chng ta nn tp th ngay trong khng kh ang lm vic, ang li xe, ang ngi trn xe but. Bt c u, chng ta cng nn tp th. C nhiu bi thi k c th gip ta thc tp theo di hi th rt hiu qu. Bi thc tp "vo, ra..." rt n gin. Mi ch l mt hi th vo hay mt hi th ra: "vo, ra, su, chm, khe, nh, lng, ci, hin ti tuyt vi" Cu cui "hin ti tuyt vi" c th c trong hai hi th vo v ra. Ta cng c th thc tp vi bi thi k sau y: Th vo, tm tnh lng Th ra, ming mm ci An tr trong hin ti Gi pht p tuyt vi "Th vo, tm tnh lng": c xong cu ny nh ung c ngm nc chanh mt lnh thm dn c c th. Va th vo va c thm cu ny, ti cm thy c thn tm m du li. "Th ra, ming mm ci": ta bit rng khi ta mm ci, ta lm th gin nhng bp tht trn mt. Ta mm ci l ta lm ch c thn tm ta. "An tr trong hin ti": ti ngi y, ti bit ti ang y, ti khng ngh n iu g khc. "Gi pht p tuyt vi": ngi yn tnh, vng vng. Tr v vi hi th, vi n ci, tr v vi con ngi chn tht, cn nim vui no ln hn? Ta c hn vi s sng trong giy pht hin ti.

8 | Phn I: Hi th thc, hi th mu nhim

Hin ti ta khng c an lc, hnh phc, i n khi no ta mi c? Ci g ngn cn khng cho ta c hnh phc ngay by gi? Khi theo di hi th ta ch cn ni, va mm ci: Tnh lng Mm ci Hin ti Tuyt vi Bi thc tp ny dnh cho mi ngi, ngi mi bt u thin tp cng nh ngi thin lu nm. V n rt quan trng cho cng phu tp v cng n gin.

Bt suy ngh li
Thng th chng ta u c lm vic nhiu qu, ht suy ngh ci ny n ci kia. Trong khi thc tp theo di hi th, ta dn dn b bt nhng suy ngh. Thm tm tr li th thi an nhn. Ta khng cn chy rong rui theo qu kh hay tng lai. Ta bt u bit tip xc vi thc ti mu nhim quanh ta. Tht ra, s suy ngh cng rt quan trng. C iu phn ln nhng suy ngh ca ta u v ch. N nh ci bng cassette chy sut ngy m, kh m dng li c. Ci my cassette cn c ci nt bm ngng, cn u c ta chng c ci nt bm ngng no c. Cng suy ngh ta cng mt ng. i bc s th h cho thuc ng hoc thuc an thn, iu cng lm cho tnh trng ta t hn, bi v ta khng tht s c ngh ngi trong nhng gic ng thng l mt nhoi . Ung nhiu thuc ng hay thuc an thn, ta tr nn nghin thuc, tm ta tr nn bt an v ta thng c c mng. Php qun nim hi th gip ta dng c s suy ngh, bi v khi ta th vo, th ra v ni "vo" "ra", ta nh tm vo hi th. Sau vi pht th nh vy, ta tm thy li chnh ta, ta tr nn ti mt hn v ta tip xc c vi bao ci p quanh ta. Qu kh qua v tng lai th cha ti. Nu ta khng sng vi giy pht hin ti th khng bao gi ta tht s sng c.
9 | Phn I: Hi th thc, hi th mu nhim

Khi tip xc c vi nhng g ti mt, lnh mnh trong ta v ngoi ta, ta mi bit c gi tr ca chng m trn qu, bo v v chm sc chng. Lc y, ta mi thy rng nhng yu t em n an lc v hnh phc lun sn c trong mi chng ta.

Nui dng chnh nim trong tng pht giy


Mt bui chiu ma ng, sau khi i thin hnh trn i v, ti thy mi ca ln nh trong cc u m tung. Trc khi i, ti qun ng ca li v gi lnh thi tung mi cnh ca. Giy t trn bn bay t tn. Ti lin ng ca li, thp n ln, thu lm giy t v li ngn np trn bn. Sau , ti i t l si. Chng bao lu, ting la ci ku lch tch, cn phng m tr li. i khi gia m ng, ta cm thy lnh lo, c n v mt mi. Ta mun lui v mt ni, tm mt hi m. Ti lm nh vy khi ng cc ca s li v ngi bn l si, nghe gi lng ngoi song m cm thy mnh c che ch. Gic quan ca chng ta cng vy, nh cc cnh ca m ra th gii, i khi gi lnh la vo thi t tung mi th trong lng ta. Th m nhiu ngi trong chng ta vn thng ca m nh vy sut ngy, lng h b xo trn bi bao nhiu phin no t bn ngoi. V vy m ta c cm thy lnh lo, tr tri, v y s hi. C bao gi bn thy mnh ngi xem truyn hnh m khng dm tt my d chng trnh chng c g hp dn? Ting huyn no, ting sng n cht cha lm ic c tai m ta vn khng c cam m ng dy tt my. Ti sao ta li hnh h ta nh vy? Ti sao ta khng dm ng ca li? C phi ta s c n, s i din vi ni trng tri khi ta mt mnh? Ta thy g, ta cm g th ta l ci . Xem mt chng trnh truyn hnh qu d, ta ng ha ta vi ci d y. Khi ta gin, ta l ci gin. Khi ta thng yu, ta l ci ta thng yu. Khi ta nhn nh ni tuyt, ta l nh ni. Ta mun g th ta c ci ny. Ti sao ta li ci my truyn hnh n lm ch tnh cm ca ta vi my phim truyn r tin

10 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

ch lm cho thn tm ta b ri lon? Gii tr b u c nng n bi nhng loi phim nh ti t . Ai l ngi chu trch nhim? Tt c chng ta. Chng ta qu d di, qu sn sng xem bt c ci g hin ln mn nh. C phi ti g chng ta qu c n, qu li bing, t chc i sng ca chnh mnh? Ta c m truyn hnh ra v n li ko chng ta i, n nhi nn v tn ph chng ta. Chng ta hon ton giao ph vn mng ca mnh cho nhng ngi v trch nhim. Chng ta phi bit chn nhng trng trnh no b ch cho tinh thn v tnh cm ca chng ta ch. D nhin khng phi ch c truyn hnh m cn bit bao th lm cho ta b cm d khc lm cho ta b phn tm. Ta phi cn thn bo v cho s an lc ca ta. Ti khng khuyn cc bn phi ng ht cc ca s gic quan li, v th gii bn ngoi cho ta bit bao mu nhim. Chng ta ch m ca n nhn nhng g ti mt, lnh mnh. Ta phi tp nhn mi th bng con mt qun chiu. Nh vy, khi ngi bn dng sui trong, khi nghe mt bn n tuyt diu, hay khi xem mt cun phim th v, ta vn khng nh mt mnh, mnh chm m trong dng sui, trong ting nhc hay trong chuyn phim. Vi mt tri thc chiu ri trong ta, ta trnh c mi nguy him. Ta thy r, nghe r nhng g ang xy ra. Ting sui nghe trong hn, bn nhc nghe m du hn v qua cun phim, ta thy r tm t tnh cm ca nh o din. Khi ta mi bt u tp thin, ta thng thch ri b thnh ph, v min qu trnh nhng n o, bc dc lm cho thn tm ta b phn tn. Ta tm n nhng cnh rng yn tnh, xanh mt, ni u c ta sng sut, tnh to, ta d c chnh nim v thy r chnh mnh. Mt khi thn tm c n nh v tr nn vng chi hn, ta c th tr li thnh ph v li m khng cn thy b xao ng nhiu nh trc. i khi ta khng iu kin ri thnh ph, ta phi tm ngay trong i sng bn rn hng ngy nhng yu t ti mt an tnh gip ta cha tr chnh mnh. Ta c th tm ti mt ngi bn thn bit an i
11 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

v nng tinh thn ta, hoc i th b trong mt cng vin rm mt, nhn ngm nhng tn cy xanh ang run nh nh trong gi. D ta ang u, gia mt thnh ph no nit hay ti mt vng qu m hay trn nh thm sn, lc no chng ta cng cn phi gi gn v bo v chng ta bng chnh nim v bng s chn la cn thn ni chng ta .

Ngi u cng l ngi thin


Khi mun dng li tr v vi chnh mnh, bn khng cn phi chy nhanh v nh, vo thin phng, hay n mt trung tm thin th mi thc tp hi th chnh nim c. u bn cng tp th c, khi ngi ti vn phng hay trong xe hi. Ngay c khi i mua sm ti mt siu th ng ngi hay ng ch hng di trc nh bng, nu bn cm thy bc dc hay mt mi, bn c th tp th v mm ci ng nh mt mnh v gi gn s thng bng cho thn tm. Gia bao phin toi ca cuc i, kh nng i din chng, ta cn tr v vi chnh mnh, v hi th chnh nim gip ta lm vic . u, trong t th no, i, ng, nm, ngi, ta cng tp th c. D sao, t th ngi vn l t th vng chi nht. Mt hm, ti ang ngi ch my bay ti phi trng Kenedy, thnh ph New York. My bay tr bn ting ng h. Ti lin xp hai chn li v ngi thin ngay trong phng i. Ti cun trn o m li lm gi ngi thin. Mi ngi i qua i li nhn ti c v t m, nhng sau mt lc, h khng ti na v ti ngi thin mt cch yn n. Phi trng y nght c ngi, khng c mt ch no t lng, ch cn cch ngi cho an n thnh thi ngay ti ch ca mnh. D nhin khng ai mun ngi thin gia chn ng ngi, k qua ngi li ch ti, nhng d u v trong t th no, mnh bit theo di hi th th mnh s phc hi c con ngi ca mnh mt cch nhanh chng.

12 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Thin ta
Cnh ngi thin vng chi nht l ngi xp bng hai chn trn mt ci gi dy va gi vng ton thn. Tt nht l ngi trong t th kit gi hay bn gi, chn phi t trn bp v tri v chn tri trn bp v phi. Nu ngi kit gi qu kh th c th ngi xp hai chn li cng c, hoc mun ngi nh th no cng c min l cm thy thoi mi. Bn cng c th ngi trn gh, hai bn chn t trn sn nh v hai tay xp trn lng. Bn cng c th nm di trn sn nh, lng chm t, hai chn dui thng cch nhau vi tc, hai tay dui thng hai bn thn, lng bn tay nga ln tri. Nu chn bn b t trong khi ngi, bn c th t ng sa li th ngi cho thoi mi hoc i chn di ln trn. bn va lm mt cch nh nhng chm ri, va theo di hi th v tng c ng ca thn th th tm bn vn an tr trong nh. Nu chn vn khng ht au lm bn chu ht ni th bn c th ng dy, i thin hnh tng bc chm ri, n lc bn thy c th ngi li c th bn ngi xung. Ti mt vi thin vin, thin sinh khng c nhc nhch ng y trong khi ngi thin. D chn b t nhc th no h cng phi c gng chu ng. Ti thy iu ny hi qu ng. Chng ta ngi thin l c an lc v hnh phc, nu mt phn no ca thn th b au nhc tc l thn th mun bo ng ta iu g, ta phi bit lng nghe, ta khng nn bt n chu ng qu sc, v lm th c th n b tn thng. khi chn b t trong khi ngi, ta c th thay i chn hoc ng dy i thin hnh, iu ny khng n ni gy tr ngi cho ta m li gip ta rt nhiu. i khi chng ta ngi thin l chy trn cuc i v chy trn chnh mnh ta, ging nh con th chy v ci hang ca n. Lm nh vy, chng ta c th tm yn n trong mt thi gian ngn, nhng khi l u ra khi hang, chng ta vn phi i din vi nhng vn thng nht ca chng ta nh thng. Ging nh khi chng ta tu hnh xc, chng ta mt nhoi v c o tng l chng ta chng cn
13 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

vn g na ht. Nhng khi c th c phc hi v sinh kh tr li th nhng vn kia cng tr v theo. Chng ta khng cn tu rt, chng ta cn tu cho thnh thi, u n, v tinh tn, mi ngy u qun chiu nhn su vo lng mi s mi vic ang xy ra. Thc tp nh th chng ta mi c th tip xc c su sc vi cuc sng mun hnh vn trng v bin i v thng.

Chung chnh nim


Theo truyn thng, cha, ta thng dng chung nhc nh mi ngi tr v vi giy pht hin ti. Mi khi nghe chung, chng ta ngng ni chuyn, ngng suy ngh, mm ci v quay v vi hi th, vi chnh mnh. D ang bn lm g chng ta cng ngng tay v theo di hi th, i khi chng ta c thm bi k sau y: Lng lng nghe, lng lng nghe, Ting chung huyn diu a v nht tm Khi th vo, chng ta ni "Lng lng nghe, lng lng nghe", v khi th ra, chng ta ni "Ting chung huyn diu a v nht tm". T khi sang u Chu, ti cha h c nghe ting chung cha. Nhng u Chu, ni no cng c chung nh th. M th t hn, l iu ng tic. Mi ln sang thuyt php Thy S, ti u dng chung nh th thc tp chnh nim. Khi nghe ting chung , ti dng ni chuyn v khuyn thin sinh ht lng lng nghe ting chung. Khi nghe ting chung, chng ti dng li, theo di hi th v tip xc c vi nhng g mu nhim xung quanh, hoa l, cc em b nh, nhng m thanh tuyt diu. Mi khi chung ta quay tr v tip xc vi cuc sng trong giy pht hin ti. Mt ngy n, Berkeley, ti ngh vi cc gio s v sinh vin trng i hc California l khi nghe ting chung trong c x vang ln, h nn dng li tp vi hi th chnh nim. Chng ta nn dnh th gi vui sng, khng nn lc no cng vi v bn rn.
14 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Chng ta phi tp thng thc nhng ting chung nh th ngn nga, nhng ting chung hi rn r ni trng hc. Ting chung nghe rt vui tai, rt thnh tht v c th lm ta tnh thc. Nu nh bn c ci chung nh, bn c th tp th v ci theo ting chung. bn khng cn phi mang chung theo ti s lm. Nghe m thanh no bn cng dng li, tp th ra th vo v an tr trong giy pht hin ti. Ting r r pht ra khi bn ln xe hi m qun mang dy nt cng l ting chung chnh nim. Ngay c nhng ting v thanh, nh nh nng mt tri chiu qua ca s, cng l nhng ting chung nhc nh ta tr v vi giy pht hin ti, th v mm ci.

Chic bnh thi th u


Lc ti bn tui, m ti mi khi i ch v thng mua cho ti mt ci bnh. Ti lin ra ng trc sn nh v n ci bnh c na ting hay bn mi lm pht. Ti va cn tng ming nh va ngc nhn tri hoc dng chn vut ve con ch. Ti thy thch th v cng, ti n ci bnh rt lu, va n va ngm tri t, ngm con ch, con mo v my bi tre. Ti khng c g lo ngh c, d qu kh hay tng lai, ti sng hon ton cho hin ti vi ci bnh ca ti, vi con ch, con mo, vi bi tre, vi mi th. Chng ta cng c th n nhng ba cm hng ngy mt cch chm ri v thch th nh vy, nh ti n ci bnh thi th u. Bn c th ngh l bn nh mt ci bnh thi th u, nhng ti tin chc l n vn cn nm trong mt gc no trong tri tim bn. Mi th vn cn , nu bn tht s cn n, bn s tm thy. n c chnh nim l mt php thc tp rt quan trng. n nh th no m mnh phc hi li ci bnh thi th u. Giy pht hin ti l giy pht trn y an lc. Nu bn c chnh nim, bn s thy iu c thc.

15 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

B tch Thnh Th
L n bnh thnh l mt thc tp chnh nim. Khi Cha Ki-T b bnh m v chia cho cc t. Ngi ni: "Ny, cc con n i, l xng tht v mu huyt ca ta ". Ngi bit l nu cc t Ngi n ming bnh m mt cch tnh thc th h mi thc s ang sng. Hng ngy h c th n bnh m trong tht nim, do ming bnh m khng c tht, n ch l mt bng ma. Hng ngy chng ta thy bit bao nhiu ngi quanh ta, nhng nu ta khng c chnh nim, ta thy h nh nhng bng ma, khng phi nhng con ngi tht, v chnh t thn chng ta cng l nhng bng ma. Khi c chnh nim, ta l mt con ngi tht, nh vy ta mi thy c nhng con ngi tht chung quanh ta, thy c s sng vi mun ci p v giu sang ca n. Thc tp n bnh m, n tri qut hay n ci bnh in trong chnh nim th cng ging nhau. Khi ta th c chnh nim, khi ta a ci nhn qun chiu su sc vo thc n th i sng c mt ngay trong lc y. Cho nn i vi ti, l n bnh thnh l mt php thc tp chnh nim rt tuyt diu. Cha Ki-T mun nh thc cc t ca Ngi bng ting gm s t y.

n cm chnh nim
Cch y vi nm, ti c hi mt vi em nh Hoa K: "Ti sao chng ta n sng?". Mt em trai p: " ta c sc trong ngy". Mt em khc ni: "n sng l n sng". Ti khen em th hai. Mc ch ca n l n m thi. n cm trong chnh nim l thc tp quan trng. Chng ta tt my truyn hnh, t bo xung v cng nhau chun b cho ba n trong vng nm hoc mi pht. Nm hoc mi pht ny lm cho chng ta c nhiu hnh phc. Chng ta t bn, thu dn nh bp cho b bn. Khi thc n c t ln bn v mi ngi vo ch ngi, chng ta cng nhau thc tp th, th vo, tm tnh lng, th ra,

16 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

ming mm ci. Th ba ln. Sau ba ln th nh vy, chng ta cm thy khe khon nh nhng ra. Sau , chng ta nhn nhau, mi ngi vn theo di hi th thc s tip xc vi chnh mnh v mi ngi quanh bn. Chng ta khng cn phi c hai ting ng h mi nhn thy c ngi kia. Nu tm ta tnh lng, ta ch cn hai giy nhn thy r mi ngi. Nh vy trong mt gia nh nm ngi, ta ch mt nm, mi giy mi ngi thc tp nhn thy nhau. Sau khi th xong, chng ta nhn nhau mm ci. c ngi n chung vi nhau trong mt bn, chng ta c dp tng cho nhau mt n ci chn tht, y hiu bit. Vic ny rt n gin m t ai chu lm. i vi ti, y l mt php thc s rt quan trng. Cng th v mm ci vi nhau l mt iu rt quan trng. Trong mt nh m mi ngi khng bit nhn nhau mm ci th tnh trng tr nn ng lo ngi lm. Sau khi th v mm ci, chng ta nhn xung cc a thc n, chng ta nhn su thy r s lin h gia ta v tri t. Cn mt cng rau hay mt ming u h l thy mnh cn c t tri; c v tr u gp mt nui dng chng ta. Cho nn mt giy qun chiu thc n trc khi n v n trong chnh nim em n cho ta rt nhiu hnh phc. C c hi c ngi chung vi gia nh v bn b, c thng thc c nhng mn n ngon l mt iu qu bu, khng phi ai cng c c. C bao nhiu ngi ang cht i khp ni trn th gii. Khi ti nng mt bt cm hay cm mt ming bnh m trong tay, ti bit ti l ngi c may mn, v ti cm thng cho nhng ai khng c g n hay khng c gia nh, bn b. y l mt thc tp rt su sc. Chng ta khng cn phi n cha hay nh th mi c th thc tp c iu ny, chng ta c th thc tp ngay ti bn n. Chng ta n cm trong chnh nim l lm pht trin ht ging hiu v thng trong ta, n thc y ta tm mi cch gip nhng ngi i km, c c.
17 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Mun n c chnh nim, lu lu chng ta phi n cm im lng. Ln u tin n cm im lng, ta c th cm thy khng c thoi mi, nhng mt khi quen n cm im lng ri, ta s thy c nhiu an lc hnh phc lm. Chng ta tt my truyn hnh cng nh chng ta ngng ni chuyn l thng thc mt cch trn vn thc n v s hin din ca nhng ngi thn chung quanh. Ti khng khuyn bn ngy no cng n cm im lng. Ni chuyn vi nhau trong chnh nim cng l mt iu l th lm. Chng ta khng nn ni v nhng ti c th gy chia r, v d ni v khuyt im ca mt ngi no . Nu trong sut ba n ta ch mi m ni v nhng chuyn nh vy th nhng mn n c chun b k cng s mt ht hng v. Tri li, nu chng ta ni nhng iu lm cho chng ta thc hn v nhng mn chnh ang n v v s c mt ca nhng ngi thn xung quanh th chng ta ang nui dng hnh phc. Th hnh phc lm chng ta ln mnh. Cho nn khi n c mt mn ngon m ta rt thch, ta cng quan st xem ngi khc c thch nh ta khng. Nu c ngi n khng chnh nim, ta cng c th gip h thy c tm lng ca ngi nu, h bit tn thng tm lng . Nu c ngi trong khi n c v u t lo ngh, thay v thng thc nhng mn n ngon trn bn, ta c th ni vi h: "mn ny ngon ch phi khng anh?" ko h ra nhng lo ngh, a h tr v thc ti ni c mn n ngon v c s hin din ngt ngo ca bn. Bn lm nh vy l bn tr thnh mt v b tt ri , bi v bn gip ngi khc tnh thc, a h ra khi cn m. Tr em rt thng minh, chng hc chnh nim rt mau v nhiu khi gip c cho nhng ngi ln tnh thc.

Ra chn
Chng ta thng ngh rng vic ra chn khng c g l th; tht ra khi chng ta ng trc bn ra chn, xn tay o ln v nhng hai tay trong nc m, chng ta s thy ra chn vui v d chu. Ti thch th gi ra tng ci chn mt cch thong th, cn trng, ch n ci chn, n nc ra v tng c ng ca hai tay. Nu ti ra chn
18 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

mt cch vi v mau mau i n mn trng ming th thi gian ra chn tr nn v b v ph phm. l iu ng tic v mi giy mi pht ca s sng l mt s mu nhim. Nhng ci chn c mt l mt s mu nhim, v vic ti ng y ra chn cng l mt mu nhim. Nu ti khng c kh nng c hnh phc trong khi ang ra chn, ch mun ra cho xong i n trng ming, th chc chn ti cng khng c kh nng thng thc mn trng ming ca ti. Bi v trong khi n ti li ngh n chuyn ny chuyn n v ci th c n mn trng ming thm v ngon li bay mt. Lc no ti cng b y v pha trc bi d tnh ny k hoch n, khng bao gi ti bit sng cho giy pht hin ti. Trong nh sng ca chnh nim, mi t tng v hnh ng u tr nn thing ling, khng cn bin gii no gia thnh v phm. Ti thng b nhiu th gi ra chn nhng ti sng trn vn cho mi giy pht nn lc no ti cng thy hnh phc. Cng vic ra chn va l cu cnh va l phng tin, v ra chn khng phi ch c chn sch. Ra chn l ra chn, nn trong khi ra chn mnh vn khng mt mt giy pht no sng trn vn.

Thin hnh
i thin hnh l mt nim vui ln. Ta i chm ri, i mt mnh hay i vi bn, v nu c, chn mt ni no i thin hnh. Ta i m khng cn phi ti, i c i, va theo di hi th v va thc tng bc chn. Khng ngh n tng lai hay qu kh, khng nn u t phin mun vy quanh, ta sng cho giy pht hin ti. Ta i nh mt ngi hnh phc nht trn i. Ta cng c th cm tay mt em b i. Hng ngy ta vn i nhng ta thng i nh b ma ui. i nh vy, ta li nhng du vt hn tt t v phin mun ln mt t. Phi i lm sao du chn ta in nt thnh thi v an lc. Tt c chng ta u lm c iu nu chng ta thc lng mun th. V em b no

19 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

cng lm c. Ch cn chng ta bc c mt bc thnh thi l chng ta s bc c bc th hai, th ba, th t... Khi chng ta bc c mt bc c an lc v hnh phc, th chng ta cng ang nui dng v gi gn hnh phc cho ton th nhn loi. i thin hnh l mt php thc tp mu nhim. Khi i thin ngoi tri, chng ta c th i chm hn bnh thng, v chng ta kt hp hi th vi bc chn. V d ta c th bc ba bc khi th vo, v ba bc khi th ra. Va bc ta va ni: "vo, vo, vo, ra, ra, ra". Mi ln ta gi tn mt ci g l ta lm cho n hin r ra, nh gi tn mt ngi bn vy. Nu phi bn thch bn bc bn bc thay v ba th bn hy bc bn bc. Nu n mun bn bc hai bc thi th bn bc hai bc. Hi th vo hay ra c th ngn di khc nhau. V d, bn ch bc c ba bc cho hi th vo nhng li mun bn bc cho th ra. Khi i thin hnh m bn cm thy d chu, thoi mi v an lc tc l bn thc hnh ng phng php. Bn hy ch tm n s tip xc bn chn trn mt t. Hy i nh l bn ang hn mt t. Chng ta gy bao thng tn cho tri t. n lc ta phi bit chm sc tri t. Chng ta i em li s bnh an cho tri t v chia s bi hc tnh thng ca ta. Trong khi i, lu lu ta c th dng li ngm mt quang cnh p, mt gc cy, mt a hoa hay mt m tr con ang vui chi. Trong khi nhn, ta vn theo di hi th ng nh mt a hoa p v nhng dng suy tng ca ta. V ta li tip tc i nu ta mun. Di mi bc, gi mt tri dy lm mi li thn tm. Di mt bc chn, mt a hoa ti n r. iu ny ch xy ra khi ta bit sng trong hin ti, khng tng lai hay qu kh li cun ta i.

20 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Thin in thoi
in thoi rt c ch cho ta trong i sng hin ti, nhng nu khng kho lo, ta s b n hnh h khng t. Nhiu lc ta mun bc ln v ting ku khng dt ca n. Khi s dng n, i khi ta qun khuy l ta ang ni chuyn bng in thoi, do m ta ph phm rt nhiu th gi v tin bc. Ta ni huyn thuyn khng cn bit nhng chuyn c ng ni hay khng qua in thoi, n khi nhn ha n, ta mi git ny mnh v s tin ln phi tr. Ting in thoi reo to mt chn ng i khi lm ta lo lng. Ta t hi: "Ai ku vy, chuyn bun hay vui?" V ta b mt sc mnh khng cng li c y ta ti cm ng in thoi ln. Ta tr thnh nn nhn ca my in thoi. Ti ngh l ln sau khi bn nghe chung in thoi reo, bn vn ng yn ti ch, theo di hi th vo ra, mm ci v c bi k ny: "Lng lng nghe, lng lng nghe, ting chung huyn diu a v nht tm", ting chung reo ln th hai, bn c li li k mt ln na, vn mm ci v n ci lm th gin nhng bp tht trn mt, s cng thng tan bin v bn cm thy vng chi hn. Ngi gi nu c chuyn cn mun ni vi bn s kin nhn ch bn t nht l sau ting reo th ba, cho nn bn ng lo ngi, hy bnh tm thc tp hi th v n ci khi nghe ting chung th ba, bn chm ri i v pha din thoi, hi th vn u n v n ci vn gi trn mi. Bn cng bit khng phi bn ch ci cho bn m bn ci cho ngi bn kia u dy na. Bi nu bn nng ny bc bi th ngi bn kia u dy s lnh . Tri li nu bn gi vng n ci v hi th chnh nim, bn s em nhiu an lc cho ngi ang gi bn. Cho nn trc khi gi giy ni cho ai, bn cng tp th vo v th ra ba ln. C bi k cho bn thc tp: Ting i ngoi ngn dm Xy dng nim tin yu Mi li l chu ngc

21 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Mi li l gm thu Bn hy th theo bi k y, mt dng cho hi th vo v mt dng cho hi th ra. Khi nghe ting chung reo bn kia u giy, bn cng bit l ngi bn y cng ang tp th v ci nh bn trc khi cm ng nghe ln sau ba ting reo. Bn t bo: "Ch y ang tp th, ti sao mnh khng lm c nh ch y?" Th l c hai bn u tp th cng mt lc, tht l p, phi khng? Bn khng cn phi vo thin ng mi c th tp thin. Bn c th tp thin ngay ti vn phng lm vic hay ti nh. Ti khng bit cc nhn vin tng i in thoi c th thc tp thin in thoi hay khng v qu nhiu in thoi reo cng mt lc. Ti nh cc bn tm cho h mt phng php tp thin in thoi. Ring chng ta, chng ta nn tp ba hi th trc khi cm ng nghe hay gi in thoi cho ai. Tp thin in thoi gip ta bt cng thng v sng c chnh nim hn.

Thin li xe
Vit Nam, cch y bn mi lm nm, ti l ng thy tu u tin dm ci xe p. Hi , mt thy tu i xe p c xem nh khng c oai nghi. Ngy nay th cc nh tu li xe hi v cn ci m t chy v v. thch ng vi i sng mi, chng ta phi bit hin i ha li tu thin. Ti c lm mt bi k, li xe chng ta thc tp trc khi r my. Bi k nh sau: Trc khi cho my n Ti bit ti i u Ti vi xe l mt Xe mau ti cng mau Nhiu khi chng ta khng thc s cn s dng xe hi m ti v chng ta mun trn trnh chnh mnh nn ta mun li xe i u . Ta cm thy mt s trng tri trong tm hn v ta khng mun i din n.

22 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Ta khng thch b bn bu sut ngy nhng h c cht th gi rnh, ta li s phi i din vi chnh mnh. Ta mun chy trn. Hoc l ta m my truyn hnh, ta gi in thoi, ta c tiu thuyt, ta tm mt ngi bn i ph chi hoc l ta phi r xe chy i u , i u cng c. Chnh nn vn minh ca chng ta dy ta cch hnh x nh vy v cung cp cho ta mi tin nghi ta nh mt chnh ta. Nu ng vo lc bn nh vn cha kha r xe chy m bn c bi k ny, n s nh nh uc soi sng cho bn v bn cht thy l mnh khng cn i u c. V i u, bn cng khng thot khi c ci "ta". Do m tt hn ht l bn tt my v bn hy i thin hnh. Chc chn bn s thy th v hn nhiu. Ngi ta ni l ch trong my nm gn y thi, hng triu mu rng b tiu dit v ma t xt, m mt phn l do khi xe hi. "Trc khi cho my n, ti bit ti i u". Ti bit ti i u? l mt cu hi rt quan trng. C phi ti i n ch tn dit ca chnh ti? Bi v nu cy ci cht ht th con ngi cng phi cht theo. Nu vic bn phi i l cn thit th bn chng nn chn ch, tri li nu n cha cn thit, bn nn rt cha kha ra v bc xung xe. Bn c th i thin hnh dc theo b sng hay trong mt cng vin. Ni , bn s tm thy li chnh mnh v cy ci l nhng ngi bn gn gi ca mnh. Chng ta thng c quan nim rng xe hi l vt s hu ca ta, ta l ch chic xe hi, iu cha hn l ng. Khi ta s dng mt ci g th ta tr nn ci . Ngi chi n v cm cng tr nn p nh ting n anh do. Ngi cm mt cy sng tr nn rt nguy him. Khi ta li xe th ta v chic xe l mt. Trong i sng vn minh hin i, li xe l mt nhu cu hng ngy. Ti khng bo bn ng li xe, ti ch mong bn s dng n mt cch c thc. Khi li xe, chng ta thng ch mong cho mau ti "ch" . Nu chng ta xem n nh ting chung chnh nim gip chng ta tr v vi giy pht hin ti th ln sau gp n , ta lin mm ci v va th va c thm bi k: "Th vo tm tnh lng, th ra ming mm ci." Tc khc chng ta chuyn i cm gic kh chu

23 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

thnh d chu. Cng cy n m by gi n khc. By gi n l ngi bn gip ta nh rng ch c giy pht hin ti l ng sng. Cch y mi nm ti qua Montral, Gia N i. hng dn mt kha tu. Mt hm, mt ngi bn li xe ch ti i ngang qua thnh ph ln ni. Ti nhn thy rng chic xe no ngng ng trc cng c bng s ghi hng ch bng ting Php "Je me souviens" c ngha l "ti nh". Ti khng bit h mun nh ci g, c th l h mun nh ti gc r vn ha Php ca h, nhng ti bo ngi bn l ti c mn qu tng anh ta. Ti bo anh ta: "Ny bn, khi no bn thy thm bng "Je me souviens", bn nh th v ci nh. l ting chung chnh nim . Nh vy bn tha h th v ci khi li xe ngang qua thnh ph Montral". Ngi bn rt thch th v em nim vui chia s ngay vi cc bn ca anh ta. Sau khi anh qua Php thm ti th anh bo l Paris kh thc tp chnh nim qu v khng c my tm bng s ghi "Je me souviens" nh Montral. Ti bo anh: " Paris, ch no m khng c n v nhng tm bng STOP h anh? Chng cng l nhng ting chung chnh nim ch!" Khi v li Montral, anh y cng i ngang qua Paris, nn anh vit cho ti mt bc th rt d thng: "Tha thy, Paris, con cng thc tp c rt d dng. Mi khi c mt chic xe ngng trc mt con l con thy Bt nhy mt vi con v con bit th v mm ci tr li Ngi. By gi con mi bit li xe trong Paris l mt iu tuyt diu. Cho nn khi no b kt xe, bn ng tm cch lo li thot nn kt xe lm g, v ch. Bn da lng vo nm xe, thn tm bung th, ming mm ci, mt n ci y t, bi, h, x. Th v mm ci, an tr trong giy pht hin ti, bn c th lm cho nhng ngi ngi chung xe vi bn cm thy an lc. Hnh phc lc no cng c mt nu bn bit th v mm ci. Thin l bit tr v vi giy pht hin ti thy r bng hoa, tri xanh v em b. Hnh phc l mt iu c tht.

24 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Quay v mt mi
Chng ta thng chia i sng thnh nhiu ngn. Lm sao chng ta mang thin ra khi thin phng, em n i vo nh bp v phng lm vic? thin phng, chng ta ngi im lng theo di tng hi th. Lm sao vic ngi thin c tc dng c nhng lc ta khng ngi thin? Cng nh khi v bc s tim mt mi thuc vo cnh tay bn, khng phi ch cnh tay m c ton thn bn u c hng mi thuc . Khi bn ngi thin c na gi, s an lc m bn c c trong na gi phi c ta rng trong sut hai mi bn gi ch khng phi ch trong lc ngi thin na gi m thi. Chng ta phi thc tp nh th no khng cn thy ranh gii gia lc ngi thin v khng ngi thin. Trong thin phng, chng ta i kinh hnh tng bc chm ri, c thc. Nhng ti phi trng v trong siu th, ta tr nn mt con ngi khc. Ta khng cn gi c chnh nim, ta i nh b ma ui. Lm th no khi ra khi thin phng ta vn gi chnh nim? Ti c mt ngi bn bit thc tp hi th gia nhng ting reo ca in thoi v iu gip ch cho anh ta rt nhiu. Mt ngi bn khc lm pphe nhng bit i thin hnh khi n nhng ni hn, i rt khoan thai chm ri trn ng ph Denver khin ngi qua ng phi nhn anh mm ci. Nh vy m nhng bui gp g lm n ca anh lc no cng thoi mi v thnh cng d vi nhng ngi kh tnh nht. Chng ta phi bit p dng thin tp vo i sng hng ngy. Chng ta hy cng nhau tho lun lm cch no cho hay. Bn c tp th trong khi nghe chung in thoi reo? Bn c tp mm ci khng khi xt c-rt? bn c tp bung th khng, sau nhng gi lm vic mt mi? l nhng cu hi rt thit thc. Nu lc n ng, ngh, lc no bn cng thin, th i sng hng ngy ca bn l mt i sng thin v iu ny s nh hng ln lao n i sng x hi. M thin l sng c chnh nim trong tng giy pht, n khng cn l mt tng m h v xa vi, tch ri khi cuc sng.

25 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Ct c v th
C bao gi bn ct c vi mt ci phng? By gi t ai dng phng. Cch y mi nm, ti mua mt ci phng ct c quanh ci cc ca ti . Ti mt c tun l mi tm ra cch s dng n mt cch hu hiu. Bn phi bit th ng, th cm phng v t li dao trn c nh th no. Ti nhn thy rng nu ti bit kt hp hi th vi nhng ng tc ca tay v lm mt cch thong th c thc th ti c th lm rt lu. Nu khng, chng mi pht sau l ti thy mt. Nhng nm gn y ti trnh khng lm mnh mt v nh mt hi th? Ti bit sn sc cho thn th ti, bit tn trng n nh ngi nhc s tn trng cy n. Ti khng cn xem thn th nh mt dng c t n mt mc ch no . N chnh l mc ch ca ti ri, cho nn ti i x vi n mt cch du dng. Ti cng i x nh vy vi ci phng ct c. Trong khi lm vic, ti theo di hi th, ti c cm tng ci phng ct c cng th vi ti. Mt ngy kia, c mt ngi hng xm gi n thm. ng ch ti cch dng phng. ng ta snh si hn ti nhiu, nhng th ng v nhng ng tc ca ng cng khng khc g ti. iu lm ti ngc nhin l ng cng kt hp hi th vi nhng ng tc ca ng. T , mi khi thy ai ct c vi phng, ti c ngh l h cng ang thc tp chnh nim.

V nguyn
Ty phng, ngi ta lm vic g cng phi c mc ch hn hi. i u, ngi ta cng ch ngh ti chuyn n, v ngi ta ch nhm thng hng m i n. Ci cng c ci li, nhng i khi chng ta qun mt ci th ang c i trn ng. Trong o Bt c mt gio l gi l v nguyn, ngha l ta chng cn phi chy theo mt ci g c v ci g cng c sn trong ta ri. Khi i thin hnh, chng ta chng cn phi ti ni no ht. Chng ta ch cn bc nhng bc tht an lc v thnh thi. Nu c ngh n tng
26 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

lai, nhng g mnh phi t c, th chng ta qun mt nhng bc chn. Khi ngi thin cng vy. Mnh ngi v mnh thch ngi vy thi, khng phi t c mt ci g ht. iu ny rt quan trng. Khi ngi thin, mi giy pht a mnh tip xc vi s sng, nn sut bui ngi thin mnh cm thy rt an lc. Khi n mt mi qut hay ung mt chn tr cng vy, mnh phi n v ung trong tinh thn v nguyn . Thng thng chng ta t bo rng: "Khng nn ngi ra . Phi lm mt ci g ch". Nhng khi thc tp chnh nim, ta thy rng chng cn phi lm g c, ch cn ngi yn v c mt nh vy thi. Hc cch ngi yn l hc cch dng li l nhn cho r. Lc u ta tng rng dng li l mt hnh thc phn khng i sng hin ti, tht ra khng phi th. khng phi l mt thi chng tr m l mt ngh thut sng. Nhn loi c tn ti c hay khng l ty kh nng bit dng li ca chng ta. Hin nay th gii c hn 50.000 u n nguyn t, th m ngi ta vn cha mun dng li, vn cn mun ch to nhiu hn na. Cho nn dng li khng nhng l dng li nhng ci nguy hi m cn to c hi cho nhng ci lnh pht trin. Chng ta tu l v vy, khng phi trn thot i sng m chnh l chng nghim rng hnh phc trong cuc i l c tht, c ngay by gi v trong tng lai. Mun c hnh phc th phi c chnh nim. Chnh nim l nn tng ca hnh phc. Nu chng ta khng bit rng chng ta ang c hnh phc th lm sao hnh phc c mt c? Khi chng ta b nhc rng, chng ta mi bit rng khng nhc rng l mt iu hnh phc. Th m khi khng b nhc rng, chng ta khng thy hnh phc. Trong cuc i cn bit bao nhiu iu mu nhim nhng v khng tu tp chnh nim nn ta khng bit thng thc. Khi c tu tp chnh nim, ta mi bit trn qu nhng ci mu nhim , ta mi bit gi gn chng. Bit chm sc cho hin ti l bit chm

27 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

sc cho tng lai. Mun to an lc cho tng lai th phi bit to an lc cho giy pht hin ti.

i sng l mt tc phm ngh thut


Sau mt kha tu min Nam California, c mt ngh s hi ti: "Tha Thy, con phi nhn ci hoa nh th no lt ht v p ca n trong bc tranh ca con?" Ti tr li: "Nu anh nhn ci hoa vi nh vy th kh m thy c v p ca hoa. Hy bung b mi toan tnh th anh mi mong tip xc c vi hoa." Cng anh chng ni vi ti: "Tha Thy, khi con ngi vi mt ngi bn, lc no cng v c mt ci li g ". D nhin mt ngi bn c th gip ta rt nhiu, nhng mt ngi bn khng phi ch l mt ci ngun li lc. n vi mt ngi bn khng phi nh cy gip , nng hay khuyn nh, m l c mt ngh thut. Chng ta c thi quen khi lm g l mong cu mt ci g . Ci ta gi l "c thc t" v ta cho l chn l, l ci m ta phi tr gi. Ngi thin t ti chn l, hn chng ta s c n b xng ng. Chng ta c khuynh hng ngh nh vy. Nhng s thc c th l khc. Khi hnh thin, chng ta dng li v chng ta nhn su hn. Chng ta dng li l c mt vi chnh mnh, vi cuc i. Khi chng ta bit dng li l chng ta bt du thy v khi thy l c th hiu "An lc, thnh thi l hoa tri ca s tu tp ny". Chng ta phi nm vng ngh thut dng li tht s c mt vi bn mnh v vi bng hoa. Lm sao cho an lc c mt trong mt x hi m mi ngi quen toan tnh li lc? Lm sao n ci chng ta t l nim vui thc s ch khng phi ch l mt hnh thc x giao? Khi ta bit mm ci vi ta l ta chng t rng ta c ch quyn thc s, ta khng nh mt chnh mnh. Ta c th lm th ca ngi s dng li, s hin hu mu nhim khng mong cu, khng toan tnh; ta cng c th v mt bc tranh, nh khi ta i thin hnh trong siu th hay khi ta trng ci x lch.

28 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Mi giy pht sng trong chnh nim, lm trong chnh nim v an tr vng chi trong chnh nim, cho d chng ta khng v hay lm th th cng bng nh ta ang v v ta lm th. Con ngi ta ta rng nim vui v s an lc, ta lm cho cuc i thm p v mi ngi bn ta thm ti. S c mt ti mt ca ta, thnh thi v vng chi, l mt tc phm ngh thut sng ng m ta chng cn phi nhiu li, th gii quanh ta nh th m cng ta rng s vng chi v thnh thi.

Hy vng trng ch i khi l mt tr ngi


C nim tin, c hy vng l mt iu quan trng. Bi v nh c nim tin, nh c hy vng m ta c th chp nhn hin ti mt cch d dng hn. Nu chng ta tin rng ngy mai c th kh hn th nhng gian nan ca ngy hm nay ta khng cn thy nhc nhn lm. Nhng khi nhn su vo bn cht ca hy vng, ti vn thy c g bi t. Bi v chng ta bm vo ci hy vng l ngy mai s sng sa hn nn ta khng chu tp trung mi n lc cho hin ti. Chng ta c ch i ngy mai chng ta s t ti mt ni tt p hn, an bnh hn, ngy mai chng ta s c v nc Pht hay nc Cha. Do m hy vng tr thnh mt loi tr ngi. V c hy vng ngy mai m ta khng sng ht mnh cho hin ti v khng thy c rng nim vui c sn by gi v y. T do, gii thot v an lc khng do ai mang ti cho ta ht. T do, an lc v gii thot nh ci ging nc nm su trong ta, ta phi o su n ngay by gi th nc ngt s phun ra. Ta phi tr v vi giy pht hin ti sng cho su sc; ta thc tp hi th chnh nim c th tip xc c vi giy pht hin ti, Ni s sng mu nhim ang hin by di mun hnh mun v. Vn minh Ty Phng ch trng qu nhiu vo vin tng mt ngy mai huy hong khin ta phi hy sinh ci hin ti. Ngi ta ch t hy vng ngy mai, do m ta khng tip xc c vi nhng nim vui, nhng t do v gii thot ang c mt trong hin ti.

29 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

C nhiu tn gio t nn mng trong nim tin xa xi ny, do nu ni ngc li chc ta s gy nhiu phn ng mnh. Nhng i khi nhng chn ng cng cn to ra nhng thay i quan trng. Ti khng c ni rng bn khng nn c hy vng. Ti ch mun ni l ch c hy vng thi th cha . Hy vng nh vy ch l tr ngi, bi v nu bn ch mun trao gi mnh cho hy vng th bn khng sng ht lng cho hin ti. Nu bn dng tt c nng lc thc trn vn nhng g ang xy ra trong giy pht hin ti, bn s ph v c bc tng ca mt tng lai xa xi khm ph ngay, trong lc ny v y, nhng ngun sui an lc ang tun tro trong con ngi bn v xung quanh bn. ng A.J.Mustle - ngi hng dn phong tro ha bnh M Chu, ngi lm bao triu tri tim thn thc- ni rng: "Khng c con ng dn ti ha bnh. Ha bnh chnh l con ng". iu ny c ngha l chng ta c th thc hin ha bnh ngay trong gi pht hin ti, bng ci nhn hiu bit, bng n ci, bng nhng li t i v nhng hnh ng thng yu. Ha bnh khng phi l mt phng tin. Ha bnh phi c th hin ngay trong tng bc chn an lc, thnh thi. Ch cn chng ta quyt tm l chng ta lm c iu . Chng ta khng cn phi i ti ngy mai. Chng ta ch cn bung th v mm ci l chng ta c th bt u c tt c nhng g chng ta mong mun trong gi pht hin ti.

Bng hoa v n ci ngi Ca Dip


C cu chuyn thin v bng hoa m gii thin tng ai cng bit. Mt ngy kia, Bt a mt cnh hoa ln trc c ta 1.250 v kht s. Ngi khng ni mt li no. Ai cng suy ngh nt c tm hiu ca Ngi. Bng nhin thy Bt mm ci. Ngi mm ci v mt ngi trong on kht s mm ci vi Ngi v vi bng hoa. Ngi tn l Ma Ha Ca Dip. Trong on kht s ch c mt mnh Ca Dip mm ci v c c Bt ci li. Ngi ni: "Ta c kho tng ca ci thy chnh php v ta trao truyn kho tng y cho Ca Dip".
30 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Cu chuyn c bn ci si ni trong gii thin tng qua nhiu th h v cho n nay ngi ta vn cn i tm ngha ca n. Vi ti, ti hiu rt n gin. Khi c ngi nng mt cnh hoa ln trc mt bn. Ngi y mun bn nhn thy bng hoa. Nu u c bn bn bu suy ngh th lm sao bn nhn thy bng hoa? Ch c ngi no u c khng bn bu tnh ton, ngi ang thnh thi th mi c th tip xc c vi bng hoa v mm ci. Cho nn vn l ch c mt trong giy pht hin ti, nu khng ta s nh mt tt c. Khi mt em b n vi bn v mm ci vi bn, nu bn khng c mt , nu bn ang bn suy ngh v tng lai hay qu kh hay vi bao nhiu th khc trong cuc i, th d em b ang c mt cng bng nh khng c mt i vi bn. Cho nn ngh thut sng l bit tr v vi chnh mnh c th thy c em b l mt thc ti tuyt vi. Lc y bn mi c th thy c n ci ca em b v m em b vo lng. Ti mun c cho bn nghe bi th ca mt ngi bn cht ti Si Gn cch y mi lm nm. Lc y anh ta mi hai mi tm tui. Sau khi anh ta cht, ngi ta tm thy nhiu bi th tht hay. Khi ti c bi th ny ca anh, ti git mnh. Ch c mt vi dng, nhng bi th tht p: ng yn ngoi hng du Em mm n nhim mu Va thong nghe em ht Li ca em thin thu Ti sp ly ci u. "Em" y l mt o hoa thc dc m thi s Quch Thoi cht nhn thy mt bui sng khi i ngang qua mt hng du, anh ta sng s, dng li v vit bi th ny. Bi th lm ti rt cm ng. Bn c th cho l nh th hi huyn b, v cch nhn v din t s vt hi b him. Tht ra thi s cng l mt
31 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

ngi bnh thng nh chng ta. Ti khng bit nh u m bui sng anh ta nhn thy c a hao mt cch su sc nh vy. Chng ta thc tp chnh nim l c th nhn su vo lng mi s vt trong i sng hng ngy, lc ung tr, lc i thin hnh, thin ta, hay cm hoa. Nu ta dng li quay tr v vi chnh mnh, ta s tip xc c d dng vi nhng mu nhim ca i sng trong giy pht hin ti.

Phng th
Trong nh chng ta c cc th phng, phng n, phng ng, phng khch, nhng chng ta khng c phng no thc tp chnh nim. Ti khuyn bn nn dnh mt phng nh lm phng th, ni , nhng khi gp chuyn kh khn, ta vo c ngi mt mnh c thc tp, va mm ci va th. Cn phng phi c xem nh l ta i s ca Vng Quc Tnh m nhng ngi hay gin d, la khng c quyn xm phm. Khi mt em b cm thy mnh sp sa b la ry, em c th vo tm tr trong cn phng . Cha hay m em lc khng th no la em c v em c bo v an ton trong ci to i s y. Ngay c cha m em i khi cng cn an tr trong cn phng nh y, c th khi phc li con ngi mnh bng n ci v hi th. Cho nn cn phng gi l phng th c th mang li nhiu li lc cho mi ngi trong gia nh. Ti ngh l chng ta trang hong phng th cho tht gin d, nht l ng sng qu. Trong phng c mt ci chung nh, ting tht trong, mt vi ci gh hay nm ngi thin, mt bnh hoa nhc nh cho ta tr v ci bn lai din mc ca ta. T tay ta hay con ci ta c th cm bnh hoa trong chnh nim v vi n ci. Khi no ta cm thy trong ngi bn thn, kh chu, ta bit rng ta nn vo trong cn phng y, m nh cnh ca, ngi xung, thnh chung v th. Ting chung khng nhng ch gip cho ngi ang ngi trong phng th m c nhng ngi khc trong nh.

32 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Gi d ng nh ang bc bi. Nhng t khi hc c cch th, ng ta bit tt nht l nn i vo phng th, ngi xung v thc tp. C th bn khng bit ng ta i u. Bn ang xt c rt hi mnh tay, v qua c ch , ngi ta bit bn ang tc ti. Bt cht bn nghe ting chung vang ln. Bn lin ngng tay xt c rt v th. Bn cm lng nh ra, v bn mm ci. Bn ngh n c ng chng ca bn; by gi ng ta hiu ng phi lm g khi ng bt u ni nng. ng ta hin ang ngi trong phng th, va th va mm ci. iu tuyt diu lm nhng t ai chu lm. Bt cht nh c mt ci g tht du dng thong qua tri tim v bn cm thy lng m li. Sau ba hi th, bn bt du xt c rt tr li, nhng ln ny khng cn mnh tay na. a con gi bn, khi chng kin cnh ci v, bit rng ging t sp ni ln. Em rt vo phng, ng ca li, v im lng ch i. Bt cht em nghe ting chung vang ln. Em hiu chuyn g ri. Em th pho nh nhm v mun i ra t lng bit n ba em. Em i chm chm v pha phng th, m ca phng tht nh nhng, i vo v im lng ngi xung bn cnh ba ng h ba. Hnh ng ny rt khch l ba em. ng nh bc ra khi phng, by gi ng c th mm ci, nhng v c c gi ngi bn cnh ng, ng mun thnh thm mt ting chung na cho con gi c th. Trong nh bp, khi bn nghe ting chung th hai, bn lin ngng tay xt c rt. Bn b dao xung v chm chm i v pha phng th. ng nh bit l cnh ca ang m v bn ang bc vo. Khi thy bn, ng ta cm thy khe lm ri, nhng ng vn ngi nn thm mt cht na, thnh thm m ting chung cho bn th. Hnh nh tht p. Nu bn l triu ph, bn c th mua mt bc tranh ca Van Gogh treo trong phng khch. Nhng ti dm chc bc tranh ca Van Gogh cha hn p bng hnh nh ca mt gia nh ang xum hp tr li trong phng th. Cho nn cnh ho hp hnh phc l mt trong nhng hnh nh p v sng ng nht ca sinh hot con ngi. Ti bit c nhiu gia nh c con ci sau khi n sng xong, vo phng th, th mi hi trc

33 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

khi i hc. Con ca bn c th th chng ba hi cng . Bt u mt ngy bng cch th v mm ci nui dng chnh nim th cn g tuyt vi hn. C gia nh s c hng li lc, v bui chiu khi i lm v, bn vn cn gi c n ci, chng t rng chnh nim cn c mt. Ti ngh rng mi gia nh nn c mt phng th thc tp nhng phng php n gin nh th v ci. iu rt quan trng. Bi v n c th thay i nn vn minh ca chng ta. Trong x hi vn minh ca ngy mai, nh no cng s c mt phng th.

Cuc hnh trnh vn tip tc


Chng ta cng nhau i thin hnh trong chnh nim, hc th v mm ci sut ngy d l nh hay s lm. Chng ta cng tho lun v vic n cm c chnh nim, ra chn, li xe, tr li in thoi v ct c vi ci phng. D l vic g, chng ta cng lm trong chnh nim, l nn tng ca mt i sng hnh phc. Nhng i vi nhng xc cm mnh nh l gin, bun, hi hn hay tuyt vng th ta phi i ph nh th no? Trong nm mi nm qua, Ti hc c cng nh khm ph c mt s nhng phng php chuyn ho v tr liu nhng loi tm s ny. Cuc hnh trnh ca chng ta nh vy s bc sang giai on hai.

34 | P h n I : H i t h t h c , h i t h m u n h i m

Phn II: Chuyn ha v tr liu


Dng sng cm th
Cm th ng mt vai tr rt quan trng trong vic iu khin mi t tng hot ng ca ta. Cm th nh mt dng sng, trong mi mt cm th l mt git nc, git nc ny nng vo git nc kia to ra mt dng sng. Chng ta c th ngi trn b sng quan st v nhn din tng cm th mt khi chng xut hin, tri ni ri mt ht. C ba loi cm th: Cm th d chu, cm th kh chu v cm th trung tnh. Khi c mt cm th kh chu, ta c khuynh hng mun xua ui n. Tt hn ht, ta nn tr v vi hi th chnh nim v quan st mt cch lng l thy r n hn: "Th vo, ti bit c mt cm th kh chu trong ti. Th ra, ti bit c mt cm th kh chu trong ti. Gi ng tn bn cht v nguyn do ca mt cm th, nh gin, bun, vui, hay hnh phc, gip ta nhn din n mt cch r rng v su sc." Ta c th dng hi th tip xc vi nhng cm th v chp nhn s hin din ca chng. Nu hi th ta nh nhng, m i, kt qu ca s thc tp hi th thc, thn tm nh cng tr nn nh nhng, trong sng, tnh lng v cm th ta cng vy. Ta phi bit quan st nhng cm th vi c khng phn bit: Ta bit l cm th khng phi ngoi ta m cm th chnh l ta, ta chnh l cm th. Ta khng cm th lm ta chm m hay ht hong, m ta cng khng ht hi n. Khng ht hi hay bm vu l thi bung x ca ngi hnh thin. Nu bit sn sc mt cch nh nhng v u i nhng cm th kh chu, ta c th chuyn ha chng thnh nhng nng lng lnh mnh, c kh nng nui dng chng ta. Bng phng php quan st v nhn din, ta c th c soi sng bi nhng cm th kh chu,

35 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

chng s gip ta hiu nhiu v chnh chng ta v v x hi ta ang sng.

Khng ct b
Y hc u Ty qu ch trng v khoa gii phu. Bc s mun ct b nhng g h cho l khng cn dng c na. Khi c mt ci g khng n trong thn th, h thng khuyn chng ta nn ct b. Trong ngnh tm l tr liu cng vy. Nhng nh tr liu tm l cng mun ta vt b nhng g ta khng thch v ch gi li nhng g ta thch. M ci c gi li, thng thng chng l bao. Cho nn nu cn vt b ci ta khng thch, th thng thng chng ta phi vt b phn ln con ngi ca ta. Cho nn thay v ct xn, ta hc cch chuyn ha. V d, ta chuyn ha ci gin, lm cho ci gin tr thnh mt ci g lnh mnh, nh s hiu bit. Ta khng cn n khoa gii phu ct b ci gin ca ta. Nu ta gin ci gin ca ta, ta s c hai ci gin cng mt lc. Ta ch cn quan st n mt cch chm ch v t ha. Nh vy n s c chuyn ha v ta khng cn phi chy trn n. l cch lm ha vi n. Nu ta c an lc, ta s lm ha rt d dng vi ci gin. Vi bun lo, chn nn, s hi hay vi bt c trng thi kh chu no cng vy.

Chuyn ha nhng cm th
Bc u tin l bit nhn din mt cm th khi cm th y xut hin. Mun vy th phi c chnh nim. Khi c mt ni lo s chng hn, ta phi dng chnh nim nhn r n v nhn din l mt ni lo s. Bn bit l s s hi pht xut t tm thc bn th chnh nim cng vy, cng pht xut t tm thc bn. Chng u t bn m ra, cho nn chng phi nh nhau lm g m phi chm sc cho nhau. Bc th hai l tr thnh mt vi cm th. Khng nn ni: "S hi, hy ct i. Ta khng a nh ngi. Nh ngi khng phi l ta. "Tt hn nn ni: "S hi i, xin cho ngi. Ngi l mt bn c lu i".

36 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Bn c th mi c chnh nim v s s hi ra bt tay nhau v lm mt vi nhau. Lm nh vy cng hi thy e ngi tht, nhng bn bit bn l mt thc th ln lao bao trm c s s hi nn bn chng cn phi e s na. Khi chnh nim c mt, chnh nim s trng chng s s hi ca bn. iu cn bn l phi nui dng chnh nim bng hi th thc, lun lun gi gn chnh nim cho mnh m. Lc u, chnh nim ca bn c th yu nhng nu bn bit nui dng n, n s tr thnh mnh. Bao lu chnh nim cn c mt, bn s khng b cht chm trong s s hi. Thc vy, ngay khi bn nhn din c s c mt ca s hi l n bt u chuyn ha. Bc th ba l lm m du cm th. Nh c chnh nim trng chng ni s hi ca bn nn bn thy lng du li. "Th vo, ti lm m du nhng tm hnh". Bn lm m du nhng tm hnh nh bn c mt vi chng, nh mt b m m a con ang khc vo lng. Cm nhn c s sn sc ca b m, a b nn khc ngay. B M chnh l Chnh nim ca bn, pht xut t ni su thm ca tm thc bn v chnh nim s chm sc cho ni au ca bn. Khi m a con vo lng, th b m tr thnh mt vi a con. Nu b m ngh n iu g khc, a b s khng nn khc. B M phi dp qua mt bn tt c nhng th khc, ch m a con m thi. Cho nn ng trn trnh nhng cm xc ca mnh. ng ni rng: "Nh ngi khng quan trng. Nh ngi ch l mt cm xc". Hy l mt vi n. Hy t bo rng: "Th vo, ti lm du ni s hi". Bc th t l bung b cm th, cm th tri i. Nh s trm tnh, d gia cn s hi. Bn vn cm thy d chu bi v bn bit rng ni s s khng ln hn thm v s khng n ni lm bn ht hong. Khi bn bit rng bn kh nng chm sc ni s ca mnh, Bn gim thiu ni s n mc ti thiu, n tr nn khng kh chu lm. By gi bn c th ci vi n v bung b n, nhng hy khoan dng li y. S lm du v s bung b ch mi i tr c nhng triu chng. By gi l c hi bn i su hn v lm chuyn ho ci ngun ca cn s.

37 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Bc th nm l nhn su, thy r nguyn nhn no to ra s bt an trong em b hay to ra ni s hi trong bn, d ni s hi tan bin hay d em b nn khc. Bi v khng phi lc no ta cng c th m p em b vo lng cng nh ta khng th cho s s hi ko di hoc ti din. Ta phi tp nhn su tn gc r mi c th khm ph nhng nguyn nhn lm em b khc, nguyn nhn ni ti hay ngoi ti. C th l em b i, lnh, st hay au bng. Bit c nguyn do ri, ta chm sc cho em b. Em b s nn khc v ti tnh ngay. Cng vy, nhn su vo ni s hi, ta mi c th thy r ta cn lm g v khng cn lm g chuyn ha tn gc r ca ni s hi. Lc ta mi c an lc tht s. Nh tm l tr liu cng theo tin trnh ny cha tr bnh nhn. ng ta mi bnh nhn nhn su vo bn cht ca cn au. Thng thng ngi bnh au kh l do cch nhn ca h i vi s vt v do nhng tri kin sn c ca h. ng ta mi ngi bnh cng ng m x nhng ci nhn ny v dn dn gip h tho g c ci nh t m h t giam vo. Nhng iu quan trng vn l s n lc ca chnh ngi bnh. ng thy ch l ngi khai m cho hc tr mnh thy c ng thy trong t thn h, cng nh nh tm l tr liu phi ch cho ngi bnh thy chnh h l ngi cha tr. C nh vy ngi bnh mi bit t mnh cha tr ngy m v kt qu mi xy n nhanh chng c. Cho nn nh tm l tr liu khng gieo thm nhng tn iu cho bnh nhn. ng ch gip h nhn din c nhng nguyn nhn a ti s au kh ca h, thng thng l do nhng tri gic sai lm ca h. Cng vy, di nh sng chnh nim, ta c th chuyn ha nhng cm th ca ta khng my kh khn. Mt khi ta thy c gc r ca nhng cm th, t chng s bt u chuyn ha.

38 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

thc v ci gin
Gin l mt cm th kh chu. N nh mt ngn la chy phng pht trong lng v lm tiu ma c s t ch ca ta. N khin ta ni v lm nhng iu m sau ny c th ta s hi tic. Khi mt ngi ni gin, ta thy r rng l ngi y ang trong ha ngc. M ha ngc l do sn hn to ra. Mt ngi khng bit gin l mt ngi ti mt, thnh thin. Ni no khng c sn hn, ni c hnh phc chn tht, c t v c bi. Khi ta dng nh sng chnh nim soi vo cn gin, cn gin mt dn nng lc. Ta t bo: "Th vo, ti bit ti ang gin. Th ra ti bit ti ang l cn gin ca ti". Nu ta bit theo di hi th trong khi nhn din v quan st cn gin, cn gin s khng cn dm tc oai tc qui trn tm thc ca ta na. Cho nn, chnh nim l mt ngi bn c th gip ta khi cn gin bc pht. Chnh nim n khng phi n p hay xua ui cn gin. Chnh nim khng phi l ng quan ta. Chnh nim n nh mt ngi ch n sn sc, an i v v v a em. Ta c th ch tm vo hi th duy tr chnh nim v hiu chnh ta r hn. Khi gin, ta thng c khuynh hng ngh nhiu v ngi lm ta gin, hn l tr v quan st chnh mnh. Ta ch ngh n nhng ci ng ght ni ngi y, s cc cn, s thiu chn tht, s tn bo, s ranh mnh v.v... Cng ngh n ngi y, cng nhn thy ngi y, cng nghe ngi y ni, la gin trong ta chy phng. C th ngi y c nhiu ci ng ght tht, cng c th do ta tng tng v phng i ln, nhng ci chnh yu lm cho ta au kh vn l cn gin ca ta. Cho nn iu trc tin l ta quay tr v vi chnh ta qun l cn gin ca ta. V tt nht l ng nhn, ng nghe ngi m ta cho l nguyn nhn ca cn gin. Cng nh ngi i cha la, phi tm cch ti nc ln m la chy ch khng ph th gi i tm ngi gy ra m chy. "Th vo l ti bit ti ang gin. Th ra, ti phi ht tm chm sc cn gin ca ti". Tuyt i

39 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

ng ngh g v ngi kia, v nht l ng lm, ng ni g ht trong khi ang gin. Nu ta ht tm quan st cn gin, ta s trnh c nhiu lm li m sau ny ta c th hi tic. Khi gin, ta chnh l cn gin. Nu ta n p hay xua ui n, tc l ta n p v xua ui chnh ta. Khi vui ta l nim vui. Do , khi cn gin xut hin, ta nn nh rng gin l mt ngun nng lc c cng nng ph hoi m ta c th chuyn ha thnh mt ngun nng lc khc c li hn. Khi ta c mt thng rc hu hiu ang bc mi, ta bit rng ta c th bin n thnh phn t v nhng bng hoa thm. Lc u, ta c th thy rc v hoa l hai ci tri chng nhau, nhng khi nhn k v su, ta thy hoa c sn trong rc v rc c sn trong hoa. Ch cn mt hai tun l hoa bin thnh rc. Mt nh lm vn gii, nhn vo rc l thy ngay iu . B ta khng cm thy bun chn hay gh tm rc. Tri li, b ta thy c gi tr ca rc. Ch cn mt vi thng l rc s bin thnh hoa. Ta hy l ngi lm vn gii, ta nhn vo cn gin v khng cn thy s hi v mun xua ui n. Ci gin cng nh rc c th bin thnh mt ci g khc p hn. Ta cn n nh nh lm vn cn phn. Khi ta bit chp nhn n, ta bt u c cht no an lc ri. T ta dn dn chuyn ha n thnh hiu bit v thng yu.

p gi trt ci gin
Biu l ci gin khng phi lun lun l mt iu tt. Khi n pht hin v duy tr n l ta cng lm cho ht ging gin mnh hn trong tim thc ta. Biu l s gin d vi ngi lm ta gin c th gy nhiu v. C nhng ngi chn cch p gi trt ci gin ra ngoi. H vo phng, ng kn ca li v trt tt c cn gin d vo ci gi bng cch p n ti bi. C ngi cho rng lm nh vy l tip xc vi ci gin. Ti th khng ngh nh vy. Lm nh vy cng khng phi l tip xc vi ci gi. Nu mnh hiu ci gi l g, mnh s khng nh p n ti bi nh vy. C iu sau khi p gi mt lc th ta mt v cm thy tc ti hn. Nhng tht ra cn nguyn ci gin vn
40 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

cn nm y nguyn trong ta. Sau khi n ung no n, sc lc ta tr li, v lc nu c ai ti tm ht ging gin y trong ta, cn gin s bc pht li ngay v ta li phi i tm ci gi cho kh. Cho nn cch p gi cho gin ch lm ta ngui ngoai trong chc lt ch khng lm ta ht gin tht s. Ta phi nhn su vo cn gin, tm hiu n tn gc r, nu khng, ht ging ca ci gin s mc tr li rt nhanh. Trong i sng hng ngy, nu ta chuyn tm gieo trng cho tht nhiu ht ging tt lnh, nhng ht ging ny s chm sc cho ht ging gin ca ta v dn dn chuyn ha n m ta khng cn phi c gng nhiu. Chnh nim ca ta nh mt tri ri nh sng ln mi th. Mt tri c v khng lm g nhiu, th m khi cy ci c nh sng mt tri chiu soi l chuyn i khng ngng. Hoa ph dung thng khp cnh li khi tri xp ti, th m ch cn c nh mt tri chiu xuyn qua n trong vi gi l n li h m, khng cng li c. Chnh nim ca ta cng vy, nu c nui dng thng xuyn, s soi thu vo lng ci gin khin n phi m tung ra ta thy r bn cht ca n. Khi ta thy r c b mt tht ca ci gin, ta s khng cn b n khng ch na, ta s c gii thot.

i thin hnh khi ang gin


Khi gin ai, ta nn i thin hnh ngoi tri. Khng kh trong lnh, cy ci xanh ti, c th gip ta ly li s bnh thn. Ta c th thc tp nh sau: Th vo, ti bit ti ang gin Th ra, ti bit ci gin l ti Th vo, ti bit ci gin lm ti kh chu Th ra, ti bit ci gin ri s qua Th vo, ti thy tm tnh lng Th ra, ti thy ti mnh chm sc ci gin

41 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Va i, ta va c thm bi k trn, tm ta theo di tng bc chn v tng hi th, thc c bn chn ta chm trn mt t. Th su, bc chm, va ngm nhn cnh p chung quanh. Tm ta dn dn lng li. Ta thy ta vng chi tr li, lc y ta s nhn su vo ci gin thy r n hn.

Luc khoai
Nh dng nh sng chnh nim chiu soi vo ci gin, ta bt u thy c gc r ca n. Ci gin c nhiu nguyn do, v hiu lm, v vng v, v s bt cng hoc v tm ta cha nhiu ht ging sn hn. Nhng nguyn nhn ny c th c mt trong ta v trong ngi lm ta gin. Ta phi dng chnh nim qun chiu mi c th nhn din c chng v hiu c bn cht ca chng. Phi thy v hiu, ta mi c th c t v bi. Ta khng n c khoai sng, nhng khng phi v vy m ta vt n i. Ta c th luc cho khoai chn. Ta b khoai vo ni nc v ta y np li, bt ln la. La l chnh nim, l hi th thc, l s qun chiu ci gin. Ci np l nh lc, l s tp trung v n ngn khng cho hi nng bay ra ngoi. Khi ta theo di hi th v thc tp qun chiu ci gin, ta cn phi tp trung tm gi vng chnh nim. Do ta khng tm chy tn lon. Nu ta i thin hnh ngoi tri, gia c cy hoa l; s thc tp cng d dng hn. Ngay khi ta t ni khoai ln l la, s chuyn i bt u. Nc bt u nng. Mi pht sau th nc si. Nhng ta khng tt la v ta phi i cho khoai chn. Cng nh vy, khi ta theo di hi th v qun chiu ci gin, s chuyn ha bt u. Sau na gi ng h, ta m np ra v ta ngi thy mi khoai thm. By gi l lc ta c th n khoai. Ci gin bin thnh mt nng lc khc, nng lc hiu bit v thng yu.

42 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Ngun gc ca ci gin
Ci gin bt ngun t s thiu hiu bit v chnh con ngi ta v v nhng nguyn nhn xa v gn a ti tnh trng nng bc hin ti. Ta gin c th cng v mt ham mun no , v t kiu, v nghi ng hay bc bi. Do nguyn nhn chnh ca ci gin nm trong ta; hon cnh bn ngoi v nhng ngi chung quanh ch ng vai tr ph. Khi mt trn ng t hay lt li xy ra, ta c th chp nhn d dng nhng thit hi to ln . Nhng khi c s v do mt ngi gy ra, ta li khng kin nhn chu ng. Ta hiu v u m c lt li hay ng t. Th m ta li khng chu kh tm hiu do u m ngi gy ra cn d ca ta. V d c ngi va ni vi ta mt cu rt kh chu. C th v anh ta cng va b ai ni vi anh ta nh vy. Cng c th khi anh ta cn nh, ngi cha nghin ngp ca anh ta tng ni vi anh ta bng ci ging gy gt . Khi thy r nhng nguyn nhn ny, khng th no m ta cn gin cho c. Ni nh vy l ta khng c ngha l ta dung dng nhng con ngi c c lun tm cch hi ta. iu quan trng ti mun ni l ta phi lo chm sc nhng ht ging gin trong con ngi ta trc nht. Sau , nu ngi qu l mt con ngi qu qut cn phi sa tr th ta s sa tr nhng v lng thng hn l v ci s hay ch tr th. Khi ta thc s hiu c nhng au kh ca ngi khc, ta s tm cch gip h vt thot nhng au kh, v bng cch gip h vt thot nhng au kh ; v bng cch y ta cng gip chnh ta. Ta lm cho tm ta nh nhng, an lc, thm nhun cht liu ca thng yu.

43 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Ni kt
Trong o Bt c mt ci t l "kit s", hay l ni kt, tc l nhng gt mc trong lng ta. Khi mt s vic xy ra, ty cch ta tip nhn n m ta to ra ni kt hay khng. Khi ai ni vi ta mt cu khng p, nu ta hiu v u m h ni vi ta nh vy, ta khng gin th ta khng c ni kt. Tri li khi ta nghe ni nh vy, ta khng hiu v sao, ta thy gin v nh vy l ta c ni kt. S thiu hiu bit v mnh v ngi khc l nguyn nhn gy ra ni kt. Trong i sng hng ngy, nu ta c chnh nim, khi ni kt bt u hnh thnh trong ta, ta bit ngay v lp tc chuyn ha n. V d c mt thiu ph trong ba tic nghe chng n ni c v hi hunh hoang th sanh ra c hi coi thng chng. l s pht sinh ca mt ni kt. Nu thiu ph em ra by t vi chng v cho chng c hi gii thch hai ngi hiu nhau hn, th ni kt mi thnh hnh, s c tho g d dng. Khi ni kt bt u xut hin s c tho g d dng. Khi ni kt bt u xut hin, ta phi kp thi nhn din n; nu lu ngy, n m chi mc r th vic chuyn ho s kh khn hn. thc ta cng bit rng nhng cm th nh bun, gin, lo lng, hi hn t c mi ngi chp nhn. Do thc thng tm cch che du nhng cm th ny vo mt gc ti tm no ca v thc, ta qun bng n i, v cho ta ci o tng l ta khng c vn g c, ta l mt ngi c hnh phc. Nhng nhng ni kt ny khng chu nm im lu. Lc no chng cng ch dp xut u l din, c khi trn ra nh nc v b qua nhng ngh, hnh ng v li ni ca ta. Ch c thc tp chnh nim mi gip ta tm ra nhng giy m r m ca nhng ni kt ng ngm trong ta. Trong mi ngh, li ni v hnh ng ca ta, ta phi thc r rng do u m ta ngh, ni v lm nh vy. Ta phi lun lun t cu hi: "Ti sao ta kh chu khi
44 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

nghe anh ta ni cu ?", "Ti sao ta ni iu vi anh ta?", "Ti sao thy ngi n b ta ngh n m ta?", "Ti sao nhn vt trong phim lm ta ght cay ght ng?", "C phi b ta ging ngi no m ta khng a?" Ch cn theo di quan st tn tng nh vy ta mi c th a c tt c nhng gt mc trong lng ta trc nh sng ca thc. Khi ngi thin, khi cc ca s gic quan c ng li, ta c th thy nhng hnh nh, nhng cm gic ny n bt u pht hin t nhng khi ni kt b chn vi trong tim thc ca ta. Ta thy lo s, bun b, bc bi m nhiu khi ta khng hiu v sao. Nhng cm gic ny c khi mnh n ni lm ta bt an, xao xuyn cc , tnh trng ny khin ta vi v ln trnh khng dm ng u vi chng na. Do m nhiu khi ta bng dng e ngi khng mun ngi thin na, hoc mi khi ngi thin th thy bun ng khng hng th. Theo tm l hc, l mt hnh thc i khng. Ta s ngi thin ri nhng hnh nh li xut hin lm cho ta au kh. Nhng nu ta quyt tm tip tc tp th v ci, sau mt thi gian ta s sc ngi yn v i din vi nhng ci s trong ta. Gi vng hi th v n ci, ta nhn thng vo ci s hay ci bun v ni: "Xin cho em. Em li ln thm ta h?" C nhiu ngi thch ngi thin gi ny qua gi khc trong mt ngy nhng cha bao gi h thc s i din c vi nhng kh au ca h. H cho rng nhng au kh y khng quan trng, h ch thch qun chiu v nhng mc siu hnh. Ti khng c ph phn v nhng g h qun chiu. Ti ngh rng nu nhng g ta qun chiu trong khi ngi thin li khng dnh dng g n i sng hng ngy ca ta, n kh au v hnh phc ca ta, th s hnh thin ca ta chng gip ch g cho ta c. Hng ngy, nu sng c chnh nim trong tng giy pht, thc r rng tng cm th v tr gic ca ta, th khng th no ta cho ni kt ng cc trong lng ta c. Nu ta tm theo di v quan st tng ngh, hnh ng v li ni ca ta, ta s khm ph ra nhng

45 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

khi ni kt lu i trong ta, v d chng c mnh n u, ta cng c th chuyn ha c mt khi m ta thy c b mt tht ca chng.

Sng chung ha hp
Khi hai ngi sng chung vi nhau, mun gi cho hnh phc c lu di, iu trc tin l h phi bit cch tho g ngay nhng ni kt m h to cho nhau. Hnh phc khng cn l vn ca mt ngi. Khi ngi kia khng vui th mnh khng ti no vui c. Cho nn phi thng xuyn tm hiu nhau v thc hnh i ng gip nhau gi vng hnh phc. Khi ngi v thy c iu chi cha va lng th phi by t cho ngi chng bit ngay. Ngi chng cng vy. Khi thy c bt ha l phi tm cch gii quyt ngay, khng c l l. Ngi v c th ni: "Anh , em mun chng ta cng nhn su vo vic ny cng nhau gii quyt. ng n tr thnh ln c th gy v lm cho c hai ta phi kh au". iu ny cng cn c thc tp gia cha con, m con, anh em v bn hu. S d ni kt c mt l ti v mnh sng thiu hiu bit, thiu chnh nim. Nu chnh nim lc no cng c mt, th khi c ni kt l mnh bit ngay v mnh lp tc tm cch tho g chng chng c kh khn g.

Bn tay ca bn
Ti c mt ngi bn ngh s. Trc khi ri Vit Nam cch y bn mi nm, m anh cm tay anh bo rng: "Khi no con nh m, con c nhn vo tay con, con s thy m". Cu ni gin d m tht su sc. Tri qua bao nhiu nm, ngi bn ngh s bao nhiu ln nhn bn tay mnh. S hin din ca m khng phi ch do huyt thng. C con ngi ca M, nim vui, hy vng v cuc i ca m cng u nm trong lng bn tay anh. M khng phi ch c m, m c bao nhiu th

46 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

h cha ng cng c mt trong lng bn tay y. Anh c mt l do bao nhiu yu t trng trng duyn khi. Cho nn anh bo ti anh khng bao gi cm thy mt mnh l loi. Ma h nm ngoi khi a chu gi ca ti n thm ti, ti bo chu: "Con hy nhn vo bn tay con" chu ly lm ti qun chiu. Ti cho chu bit rng tng ht si, tng chic l v tng con bm u trong lng bn tay ca chu.

Cha m
Khi ti ngh v m l ti ngh ti tnh thng v ging m du dng v ngt ngo nh tnh thng. Ngy mt m, ti ghi trong nht k "Thm kch ln nht ca i ti xy ti". Ngay khi ln khn v khng cn c sng gn m na, vic m mt vn cho ta ci cm gic c n. Ty Phng, ti bit c nhiu bn khng ngh v cha m mnh nh vy. Ti nghe k nhiu cha m gy thng tch au n cho con ci mnh. Nhng ti tin rng khng cha m no c mun lm cho con ci mnh au kh. C th chnh h b cha m h gieo trng nhng ht ging au kh , v c vy m nhng ht ging c trao truyn t th h ny sang th h kia. Phn ln chng ta l nn nhn ca mt li sng thiu chnh nim, do ch c s thc tp chnh nim mi gip ta chm dt nhng au kh c b lun hi t i ny sang i kia. Ta phi quyt tm ph v ci vng ln qun ny con chu ta khng cn phi au kh v s truyn trao v thc ny. C mt cu b mi bn tui n tu hc Lng Hng. Em k cu chuyn nh sau. Khi em mi mt tui, em rt gin ba ca em. Bi v mi khi em chy chi v b t v chy mu l ba em la li om sm: " ngu! i sao m t hoi vy!" Em t nh khi ln ln em s khng lm ging nh ba em.
47 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Nm ngoi, a em gi ca em chi vi cc bn, ngi trn xch u v b t rt xung t. Em gi b rch u gi v chy mu. Cu anh rt tc gin v mun la ln: " ngu! Lm sao m t nh vy?" Nhng em kp thi dng li. Nh lu nay thc tp th c chnh nim, m em nhn ra c l mnh ang gin v khng ci gin ko mnh i. Trong khi ngi ln lo sn sc em b gi, ra vt thng v dn bng li th cu trai b i thin hnh, va tp th va nhn din ci gin ca mnh. Em cht khm ph ra rng em cng hnh x ging nh ba em. Em bo ti: "Nu con khng tm cch chuyn ha ci gin ca con, con s li trao truyn n cho con ci ca con". Em cn khm ph thm rng c l ba em cng l nn nhn nh em. Ht ging gin ca ba c l c ng b cha m trao truyn li. Mt cu b mi bn tui m c c nhn xt nh vy tht l qu. l nh em c thc tp chnh nim. Em bo ti l em s tip tc thc tp chnh nim bin ci gin thnh mt ci g khc. Mt vi thng sau th ci gin ca em khng cn. Em em thnh qu ny v cho gia nh. Em ni vi ba em trc y em rt gin ng ta nhng by gi th em hiu. Em mong l ba em cng s thc tp chuyn ha nhng ht ging nng gin ca ba. Thng thng th cha m dy d con ci nhng nhiu khi chnh con ci li gip c c cha m. Nhn li cha m ca chng ta, chng ta thy thng cha m hn v cha m khng c may mn c thc tp chnh nim c th chuyn ha nhng au kh ca mnh. Do chng ta phi bit tha th cho cha m mnh v em nim vui n cho cha m. Nu nhn su v k, ta s thy rng khng d g m xa ht nhng vt tch m cha m truyn trao cho chng ta. Khi ta tm, ta k c tng phn thn th ta v t hi: "Thn th ny l ca ai? Ai cho ta thn th ny? Ci g c cho?" Nu ta qun chiu nh vy ta s thy c ba phn: ngi cho, ngi nhn v vt c cho. Ngi cho l ng b cha m, ngi nhn chnh l chng ta

48 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

v vt cho l thn th ny. Tip tc qun chiu th ta thy r rng rng ngi cho, ngi nhn v vt cho u l mt v u c mt trong thn th ta. Thn th ta cha ng ng b cha m ca bao nhiu th h qua v c nhng th h s ti. Thy nh vy l ta hiu ngay ta phi lm g v khng nn lm g gi gn chnh ta, gi gn ng b, cha m v con chu ca chng ta.

Gi gn v nui dng nhng ht ging tt


Tm ta c hai phn: phn tng thc l ni ct gi nhng ht ging, v phn thc l ni m cc ht ging biu hin. V d trong tng thc ta c mt ht ging ca ci gin. Khi nhn duyn y th ht ging pht hin thnh mt nng lc gi l cn gin. N t chy ta v lm ta au n. Ta khng cn vui khi ht ging pht hin trn phn thc ta. Mi khi xut hin, ci gin li nui dng thm nhng ht ging gin hn trong tng thc ca ta. Nu ci gin ko di trong nm pht th bit bao nhiu ht ging cha ng ci gin li c sinh si trong sut thi gian nm pht . V vy ta phi ht sc cn thn la chn li sng cng nh nhng cm xc ca ta. Khi ta n mt n ci th ht ging hnh phc c biu l. Khi biu l, n gieo thm nhng ht ging ti vui xung tng thc. Nu ta khng thc tp ci trong nhiu nm, ht ging s yu i v ta s khng cn c kh nng ci c na. Tng thc ta cha ng mi ht ging, tt cng nh xu. Mt s do ta gieo trng trong i sng hng ngy, mt s do ng b cha m v x hi trao truyn. Mt ht la nh xu cha ng ci bit ca bao nhiu th h cy la v cch thc m chi, tr l, ra hoa v hnh thnh bng la. Thn th v tm thc ta cng vy, c trao truyn cho ta t bao nhiu th h, ng b cha m gieo trng trong ta bit bao ht ging an vui, hnh phc v c nhng ht ging kh au, bun gin. Mi khi ta thc tp chnh nim l ta gieo trng v cng c nhng ht ging lnh mnh c sn trong ta. Nhng ht ging ny cng nh
49 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

nhng khng th. Khi c mt con vi khun chy vo mu ta, lp tc thn th ta c phn ng, nhng khng th chy ti bao quanh con vi khun bt n phi bin dng. Cng vy, nu trong ta c nhng ht ging ti mt lnh mnh, nhng ht ging ny s bit cch i ph vi nhng ht ging khng tt m khng cn i ta ra lnh. Do , iu ta cn lm l d tr cho tht nhiu nhng ht ging tt. Mt ngy n, chng ti c tin ng bn lng ging ca chng ti, ng Mounet, qua i. ng l ngi Php v sng cnh Lng Hng. ng l mt ngi rt hin ha, d mn, ng gip chng ti rt nhiu trong vic xy dng Lng. ng cht trong m v bnh tim, v sng hm sau chng ti mi c tin. Nghe qua chng ti rt bng hong, va cm thy hi hn khng nhiu th gi tip xc v sinh hot vi ng. Ti hm ti kh ng. Mt mt ngi bn nh ng l mt iu au n. Sng hm sau ti phi ni php thoi nn m ti c gng d gic ng bng cch nim hi th. Tri ma ng rt lnh. Nm trong chn m, ti ngh n ba cy tng loi Hy M Lp Sn ti trng trong sn ca sn cc cch tm nm. By gi c ba cy u ln v rt p. Mi khi i thin hnh ti u dng li va m cy va theo di hi th. Ti tin rng my ci cy cng p ng li ci m ca ti. Nm trong chn, ti tp th v thy mnh va l ba cy tng va l hi th. Ti thy d chu hn nhng vn cha ng c. Cui cng ti ngh n b Trc. B n lng lc hai tui, b rt kho khnh nn ai cng mun bng, mun m, nht l cc em nh. By gi b su tui. m b trn tay ai cng thy mnh ti mt nh b. Cho nn ti mi em hin ln trong thc ca ti. Ti th v mm ci vi b. Mt lc sau th ti thip i. Mi ngi chng ta nn c mt kho d tr nhng ht ging lnh, p v mnh khi ta gp kh khn, chng c th gip ta. i khi nim au qu ln nn d c bng hoa trc mt ta cng khng thng thc c. Nhng nu ta c mt ci kho d tr nhng ht ging lnh
50 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

mnh, ta c th mi chng n gip ta. Cng nh khi mnh c mt ngi bn thn bit, hiu v thng mnh, c ngi gn ngi , d khng ni ting no, mnh vn cm thy khe khon. V nhng lc kh khn mnh thng ngh v ngi c hai cng im lng th v mnh thy d chu hn. Nu lu ngy ta khng gp ngi bn kia th hnh nh v ngi y c th phai m. M nu ngi y l ngi duy nht c th gip ta th ta ch cn cch mua v xe la n gp ngi y. Ngi y s hin ra bng xng bng tht ch khng phi ch l mt ht ging trong tim thc. Thi gian c gn ngi y, ta phi bit sng cho tnh thc, ng ph mt giy pht no, bi ta u c c lu vi ngi y, l do l ta cn phi v nh. Ngi y gip ta ly li s qun bnh nhng chnh ta cng phi to cho ta s vng chi bn trong, nu khng th lc tr v mt mnh, ta li cm thy chi vi. Cho nn lc gn gi ngi ta ng nn k l than vn nhiu, hy chia s nim vui c c nhau, c ngi bn nhau, hy i do vi nhau. khi tr v nh, ta s c nhiu k nim p, nhiu ht ging ti mt tt lnh, khi hu s, gp chuyn bun phin, chng c th gip ta vt qua nhng kh khn.

Tip xc vi nhng g mu nhim


Chng ta c khuynh hng ngh ti chuyn bun au, ch ti mt bun au. Lm nh vy l mi nhng ht ging bun au ln, ti tm nhng ht ging bun au, tht vng v gieo thm nhng ht ging bun au mi. Ti sao ta khng thc tp tip xc vi nhng g ti mt, tt lnh trong ta v ngoi ta? Nhng ci p, lnh v ti mt lc no cng c mt khp ni, nhng ti v ta c hay giam mnh trong ci nh t bun b ca ta nn ta khng c c hi tip xc vi nhng mu nhim . Cuc sng chung quanh ta y nhng mu nhim, bu tri xanh, nh nng trong v n ci hn nhin ca em b c th cho ta bit bao nim vui. Hi th ca cng rt tuyt diu, n cho ta s sng mi ngy. Th

51 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

m c ngi i khi b suyn hay b nght mi ri mi thy hi th l qu. Sng c chnh nim l bit trn qu tng pht giy ca hnh phc. Hnh phc lc no cng c mt trong ta v ngoi ta, ch cn c chnh nim l ta nhn din c n d dng. V khi ta nhn din c n th nhng ht ging an vui, ti mt, lnh mnh cng pht trin mnh m trong ta. D u, bt c ni no, ta cng c th thng thc c mt tia nng m, mt hi th ngt ngo hay s hin din ca mt ngi thng. Ta u cn phi i u xa, ta ch cn c chnh nim l hnh phc c th c mt trong tm tay.

Trch mc khng gip c g


Nu ta trng ci x lch, m ci x lch mc khng tt, th ta u c trch mc ci x lch u. Bi v ta c th tm bit nguyn do t u ci x lch khng mc tt: c th n thiu nc, c th n cn thm phn, c th v nng nhiu qu. Ta hiu vy nn ta khng trch mc cy ci x lch. Th m khi ta c vn vi gia nh hay vi bn b, ta li hay trch mc li cho nhau. Nu chng ta khng chm sc nhau k lng th chng ta cng khng mc ln c tt ti nh nhng cy x lch vy. Cho nn trch mc qua li khng c li ch g ht. Ch cn hiu l , khng cn l lun phn trn. Khi bn chng t mnh hiu c v mnh thng c l tnh th thay i ngay tc khc. Trong mt kha tu Paris, mt hm ti ni php thoi v cy ci x lch. Sau khi php thoi ti i thin hnh mt mnh. Khi i ngang qua mt gc vn, ti nghe mt em b gi tm tui ni vi m: "M i, con l cy ci x lch ca m nh. M nh ti nc cho con nh!" Ti rt vui khi thy em b hiu tng tn ca ti. Sau ti nghe b m tr li: "ng ri m s nh nhng con cng ng qun rng m cng l cy x lch ca con nghe. Vy con cng phi nh ti cho n nh!"

52 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Tht p thay khi c m v con u cng thc tp.

Hiu v thng
Hiu v thng tuy hai ch m mt . Mt bui sng kia, cu con trai ca bn thc dy th thy gn gi i hc. Cu lin n nh thc em gi ca mnh cn ang ng, hai anh em c th kp n sng trc khi n trng. Em b y thay v cm n li gt ln: "i i! K ti!". Cu b c th ni gin v thi khng d thng ca em v c th i vo bp mch li vi bn iu . Nhng cu b cht nh rng ti hm qua em b ho nhiu, chc em b st, khng ng c, nn sng nay mi kh chu nh vy. Khi hiu c iu , cu b khng cn thy gin em gi na. Khi bn hiu, khng th no m bn khng thng. V kh m bn c th tip tc gin c. Khi bn hiu th bn bit phi lm g ngi kia bt au kh, bn lm chuyn y rt t nhin khng thy cn phi c gng nhiu. Cho nn mun hiu su, ta nn tp nhn mi loi vi con mt t bi.

Tnh thng chn tht


Mun thng ai, ta phi hiu ngi . Nu ch mun chim hu ngi lm ca ring th cha phi l thng. Ta khng th gi l thng nu ta ch bit lo cho ta, cho nhng nhu cu ca ring ta cn nhng nhu cu ca ngi th ta khng h n. Tnh thng chn tht ch c khi ta thy c nhng g ngi thng ta cn hay khng cn. Khi ta hiu r ai, khng th no m ta khng thng cho c. Lu lu ta nn ngi st cnh ngi thng ca ta, cm tay ngi y v kh ni: "Ny em ca anh, em c ngh l anh hiu em cha? Hay anh vn cn vng v v lm cho em au kh? Hy ni cho anh bit, bi anh mun thng em tht lng!" Nu ta thc tm mun tm hiu ngi thng th ging ni ca ta s biu l s quan tm v ngi y s mi lng.

53 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Cnh ca cm thng m, chuyn g m ta lm chng c. Ngi ta i khi khng c th gi hoc khng cam m hi con trai ca mnh nhng cu hi tng t: "Con ca ba, ba thng con, nhng khng bit ba hiu c con cha?" Ta phi c cam m t cu hi vi con ci ta, nu thng m khng hiu, th tnh thng cha ng cch, tri li cng thng ta cng lm cho ngi ta thng "b thng". Phi c hiu mi c thng tht s. Khi c hiu, ngi c thng s n nh mt bng hoa.

T bi qun
T l em nim vui n cho ngi, bi l ly ni kh ca ngi ra. Chng ta ai cng c ht ging t bi, v nh thc tp qun chiu "thng ngi nh th thng thn" ta trin khai nhng ht ging ny thnh nhng ngun nng lc di do. T bi l tnh thng ch thc khng k th vng mc nn khng gy kh au phin no. Cht liu ca t bi l s hiu bit, kh nng i vo da tht ca ngi kia, lm mt vi h, vi mi nim au ni kh ca h. Bi c ngha l thng cm vi ci kh ca ngi v c nng lc chuyn ha ci kh . Chng ta c th bt u tp qun chiu v nhng ngi au kh v th cht, nhng ngi yu ui bnh hon, nhng ngi cng cc b v khng c ai nng ta. Nhng ngi ny u cng c, rt d thy. C nhng trng hp vi t hn. C nhng ngi c v khng c g l au kh, h rt kn o, nhng nu quan st k, ta cng thy c nhng du hiu chng t h cng c nhng nim au. C nhng ngi sng trn nhung la cng c nhng au kh ca h. Khi ta qun chiu v nhng ngi ny, ly h lm i tng cho s thc tp qun chiu v t bi, ta phi nhn cho su v cho lu vo ni au ca h, d khi ang ngi thin hay thc s tip xc vi h, ta phi nhn cho k thu trit ni au ca h n khi ta cm thy nim xt thng tro dng trong lng.

54 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Nh qun chiu su sc nh vy m xc cm ca ta bin thnh hnh ng. Ta thy cu ni "ti thng anh v cng" cha m ta tm mi cch lm vi ni kh ca ngi kia. T bi c mt khi ta thc s lm ngi kia bt kh. Cho nn ta phi lm ny n v nui dng lng t bi trong ta. Khi ta tip xc vi ngi kia, ngh, li ni v hnh ng ca ta phi th hin c lng t, d thn khu ca ngi kia cha thanh tnh cng vy. Ta phi thc tp nh th no m lng t bi ca ta lc no cng c mt, ch khng phi ch c mt khi ngi kia d thng. Tnh thng ca ta nh vy mi ch thc v vng chc. Ta c nhiu an lc hn v ngi kia cng c an lc theo. Nim au ca h s t t gim thiu v i sng ca h dn dn sng sa v ti mt hn. Ta cng c th qun chiu v nhng ngi lm ta au kh v chnh h cng ang au kh. l iu chc chn. Ch cn tp theo di hi th v qun chiu l ta c th thy c nim vui ca h. Mt phn nhng ni au kh v kh khn ca h l do cha m h trao truyn t khi h cn nh. M cha m h cng c th l nn nhn ca ng b t tin h. Nhng ht ging xu c nh vy c truyn trao i ny sang i kia. Nu thy r iu , ta s khng cn trch c hay gin hn h na. Ta hiu c l do v sao h i x khng p vi ta. Ta khng gin m tri li ta cu mong sao cho h bt kh au. Ta khng cn phi tm n h ha gii. Khi ta bit nhn su, ta ha gii vi chnh ta ri. Mi vn c gii quyt. Lng ta nh nhng v mi ta n n ci ti. Sm mun g ngi kia cng thy c thi ha i ca ta v cng s tr nn ti mt nh ta. Cho nn c t bi, ta c an lc hnh phc m ngi khc cng c c an lc hnh phc. Chnh nim l cht liu nui dng cy hiu bit t hoa t bi n ngt hng thm. T bi khng phi l mt tng ch nm trong u ta. Khng phi ch cn ngi yn mt ch v qun tng v t bi l ta c th gieo rc tnh thng n mi ni nh
55 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

gi i nhng lung m thanh hay nh sng. T bi phi c th hin c th hn qua cch ta n i x vi mi ngi chung quanh. Tnh thng l mt ngun sui dt do nm su trong lng ta, ch cn thc c iu l ta c th ban pht nim vui n cho bao ngi. Mt cu ni hiu bit d thng cng lm vi bt ni kh, nh tan mi nghi k hiu lm, em li tin yu v t do. Mt hnh ng ng lc c th cu sng mt mng ngi. M hnh ng v li ni ta chn chnh l nh ngh ta chn chnh. Khi c tnh thng chn tht th tt c nhng g ta ngh, ni v lm u tr nn php l v em li nhiu li lc.

Thin m
m l mt tp qun p ca ngi Ty Phng. Chng ta c th ng gp phn hi th thc vo vic ny. Khi m mt em b trn tay, m m, m con hay m mt ngi thn, nu ta bit theo di hi th, ta s thy hnh phc bi phn. Bi nu trong lc m m ta ngh n chuyn khc, c khc g ta m mt ngi nm, ta khng tip xc tht s vi ngi y, ta lm mt cch my mc, do ci m khng c ngha. Ti mt kho tu dnh cho cc nh tm l tr liu Colorado, mt thin sinh, sau khi c thc tp thin m, khi tr v nh m v mnh tht cn trng v su sc nh cha bao gi c m v, lm b v rt ngc nhin v ht sc cm ng. Nh vy b v in thoi xin tham d kha tu Chicago. Phi thc tp nhiu mi thy thoi mi trong khi thin m. C ngi va m va v vo lng bn nh chng t rng ta ang c mt. Bn ch cn theo di hi th l bn thy mnh ang c mt tht s vi ngi kia. Hai ngi ang tht s c mt vi nhau trong gi pht hin ti, v c th l giy pht p nht trong cuc i bn. Nu chu b cng ca bn ang n vi bn m bn li ang lo ngh v qu kh, suy tnh v tng lai hay ang gin d th tuy chu ng

56 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

m bn u thy n. N ch nh mt bng ma v chnh bn cng ang l mt bng ma. Mun thy r con, tip xc c vi con, bn phi tip xc c vi chnh mnh, phi lm mnh c mt trong giy pht hin ti. Tr v vi hi th l tr v vi con ngi thc ca mnh thy s hin din ca nhng ngi thn l mt thc ti nhim mu. Thin m c thit lp trc ht cho nhng ngi trong cng mt gia tc. c nhng ngi cha v ngi con ha gii c vi nhau nh m nhau trong thc. Trong im lng hai cha con m nhau, tuy khng ni, nhng xa b mi hn on v nguyn lm mi tr li tnh thng gia hai ngi. Hai m con cng vy. Vo ngy cng gi t tin hay cng gi u nm, sau khi ly ng b, anh em nn quay li m nhau trong chnh nim. Phi m cho su sc v thnh knh. Chp tay x nhau tht su trc khi m v sau khi m. Thin m l mt nghi l. Nu khng c mt cung knh tt , khng phi l thin m. c th l ph hoi thin m. Ly ng b v t tin s khng c ngh g nu con chu khng chu ha gii vi nhau. Chng ta nn thit lp truyn thng p ny trong truyn thng gia nh.

u t vo tng thn
D c bao nhiu tin trong nh i na, mnh vn c th cht d dng v ni qunh hiu v nhng kh au ca mnh. Cho nn nu c c mt ngi bn tt, xy dng c mt tng thn tt gm nhng ngi bn chn tht bit nng v bo bc ta trong lc kh khn, l mt ngun u t ln. Nhng ngi bn ny gip ta tip xc vi nhng yu t ti mt v lnh mnh trong con ngi ta v chung quanh ta, nh ta tr nn mt thnh phn vng chi ca tng thn, em nim vui v s hiu bit n cho mi ngi, cng gip nhau tin tu trn con ng gii thot.

57 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Chu cht l nim vui ca ng b


Ngi gi rt thch c sng gn con chu. M Ty Phng con chu thng gi ng b vo nh dng lo. Cho nn ngi gi Ty Phng tht l ti nghip. H khng c sng gn con chu. Trong nh dng lo, h ch tip xc vi nhng ngi gi. Cui tun con chu mi n thm c mt vi gi v sau khi con chu ra v, h cng cm thy l loi c c. Vit Nam, ng b lc no cng sng vi con chu, k chuyn i xa cho con chu nghe. Ta phi gi gn truyn thng ny ngi gi lun c gn gi ngi tr, ngi tr hc c nhng ci hay ca ng b v ng b c nim vui c nng niu cc chu v m cc chu vo lng.

Tng thn tu hc
Xy dng mt tng thn l iu cn thit cng nhau sinh hot trong thng yu v hiu bit. Lng Hng, tr em l mi lu tm c bit ca ngi ln. Mi ngi c trch nhim gip cc em, lm cho cc em sung sng hnh phc v nu cc em c sung sng hnh phc th ngi ln mi c th c nim vui. Ngy xa gia nh Vit Nam l mt mi nh ln qui t ng b, cha m, c d, ch bc, anh ch em, b con, mi ngi cng sng vi nhau di mt mi nh rt m vui v m p. Xung quanh nh l vn cy xum x bng mt, ta c th bt vng u a vo nhng bui tra h. C nhng bui ti quy qun n cm ngoi sn, hn huyn chuyn tr v nhn ngm trng ln. Vo thi y trong gia nh t c nhng vn trm trng nh ngy nay. Ngy nay mt gia nh thng ch c cha m v mt hai a con. Khi cha m lc c ci v nhau l cc con lnh , khng bit cu cu ai v np trn u. V nh thng ch c dm ba phng, c chy vo cu tiu trn vn nghe ba m ci v om sm, v khng kh ngt ngt khng c ch thot ra v nh lc no ca cng ng kn mt.

58 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Th nn chng ta cn thit lp nhng trung tm tu hc thay th nhng i gia nh ngy xa, xy dng mt ni m mi ngi u bit sng trong chnh nim v mi ngi c th ng vai ch bc, c hay d cho mi ngi nng nh. Chng ta ai cng cn thuc v mt ni no , ni m mi s mi vt u nhc nh ta mt i sng hin ha an lc, t ting chung ngn m , n vn trc xanh mt, n nt cong du dng ca mi cha c knh n s. Nhng ngi sng tot ra mt v ti mt thanh thn nh s thc tp tnh thc. H nh nhng cy i th v khch nhn du mun n ngi ngh mt di tng cy. i khi ch cn ngh n h thi mnh cng thy tm hn an tnh tr li v mnh c th mm ci. Ta cng c th bin gia nh chng ta thnh mt ni tu hc, mi ngi trong gia nh cng thc tp, sng ha hp tnh thc. Cha m con ci u tp th, tp mm ci, tp ngi thin, n cm, ung tr trong chnh nim. Nu c chung th ci chung cng l mt thnh phn ca gia nh v chung gip ta tu hc. Gi ngi thin cng vy. Khng kh trong lnh cng l mt ngi bn tu ca ta. Gn nh nu c cng vin th ta i thin hnh trong cng vin. Do ta c iu kin xy dng mt tng thn tu hc ti nh. Lu lu ta mi mt vi ngi bn ti tham gia mt ngy qun nim vi ta. Vic tu hc s d dng v mau c tin b nu ta xy dng c mt tng thn.

o Pht i vo cuc i
Trong chin tranh Vit Nam, nhiu xm lng b bom n tn ph. ng bo khp ni rn sit qun qui. Cng vi cc thy, cc s c s ch trong cha, sau nhiu bn khon suy ngh, chng ti quyt nh ri thin vin ra cu gip ng bo. o Pht bt u i vo cuc i t lc . Bi v thy v hiu lm g nu ta khng hnh ng? Chng ta phi thc c thc trng ca th gii bit r cn phi lm g. Gia nhng kh khn nguy him, nu ta vn gi c n ci
59 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

v hi th chnh nim, th mi ngi, mi loi quanh ta s hng c nhiu li lc. Khi bc chn i ta c tip xc c mt cch ngt ngo vi tri t khng? Tri t nh mt b m hin, ta mun thng yu v v vi tng bc chn an vui tnh thc. Tng bc chn an lc tnh thc, l iu ta phi thc tp mi ngy nu ta mun tip tc cuc hnh trnh lu di.

60 | P h n I I : C h u y n h a v t r l i u

Phn III: An lc tng bc chn


Tng tc
Nu bn c tm hn thi s khi nhn vo mt t giy, bn s thy mt m my bay trong y. Khng c my th khng c ma, khng c ma th cy ci khng mc c, v nu khng c cy th lm sao c t giy ny trong tay bn? Cho nn t giy c mt l v m my c mt, khng c my th khng c t giy. m my v t giy phi nng vo nhau hin hu, ci gi l tng tc. Ch ny ting Anh ti dch l inter-being, cha c trong t in. Nu nhn t giy k hn, su hn, ta cng s thy nh nng mt tri lp lnh trong . Bi v nu khng c nh mt tri, lm sao rng cy mc c. D nhin khng c g mc c nu khng c mt tri. Cho nn trong t giy cng c nh mt tri. T giy v nh mt tri phi nng vo nhau m c. Nu ta tip tc qun chiu, ta s thy bc tiu phu ang ca cy v em cy n nh my cy c ch bin lm ra bt giy. Ta cng s thy ng la v nu khng c la bc tiu phu u c cm n mi ngy. Ri ta thy c hai ngi sinh ra bc tiu phu. Do ta thy nu khng c tt c cc iu kin k trn, t giy khng th no c mt c. Nhn su hn na ta cng s thy ta c mt trong t giy. Ci ny khng c g kh hiu, v khi ta nhn t giy, t giy l mt phn ca tr gic ta. Cho nn bn v ti u c mt trong t giy. C th ni rng t giy cha ng tt c, khng c g m khng c mt trong t giy; khng gian, thi gian, t nc, khong cht, nh mt tri, m my, dng sng, hi nng... Mi th nng nhau m c trong t giy ny. Mi th c mt trong nhau, v vy ti mi dch tng tc l "inter-be". Gi s ta gi tr nh nng li cho mt tri th t giy ny cn hin hu c khng? Khng c nh mt tri, khng cn g c th tn ti. Cng vy, nu ta gi tr bc tiu phu li cho b m bc th t giy ny cng khng th c mt.
61 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

V vy t giy ny c lm ra bi nhng yu t "khng phi giy", nh l tm thc ca ta, bc tiu phu, nh nng mt tri..., t giy khng th no c to tc ra. Do , t giy tuy rt mng nhng cha ng c v tr trong lng n.

Hoa v rc
Nh v sch, thm v hi, l nim ca tm thc ta. Mt bng hng mi c ct vo chng trong bnh, cn xinh ti v thm ngt. Tri li thng rc th y vt x u v hi hm. Nhn nh vy l nhn b ngoi. Nhn su hn ta s thy rng ch trong vng nm ngy a hoa thm s bin thnh rc. Ta chng cn phi i n nm ngy mi thy r iu . Ngay by gi nu ta bit nhn a hoa cho k v su l ta c th thy c s c mt ca rc. Khi ta nhn thng rc cng vy, ta bit ch trong vng vi thng nhng vt hi hm kia s bin thnh rau ci ti ngon hay thnh nhng o hng xinh p. Nu bn l mt ngi lm vn gii, bn s thy hoa trong rc v rc trong hoa khng c g kh khn. Rc v hoa nng nhau m c. Trong hoa c rc, trong rc c hoa, khng th c ci ny m khng c ci kia. Khng c ci no qu hn ci no, ci no cng qu nh nhau. Hiu c l tng tc ca vn s, vn vt, ta khng cn b dnh mc bi tm phn bit, khng cn d v sch, p v xu. Ti nhiu thnh ph ln Phi, Thi Lan, Vit Nam... c nhiu em b mi mi bn, mi lm tui phi lm ngh mi dm. Cc em rt au kh. Cc em u mun lm ngh ny nhng v gia nh ngho, cc em b qu ln thnh ph tm vic v b ngi ta gt gm, d d. Ngi ta ni lm ngh ny cc em kim c nhiu tin hn l bn hng rong. Mt khi sp by, cc em kh thot ra c v t cc em mang mc cm ti li, thy mnh khng cn c trong sch nh bao c gi nh lnh khc. V cc em thy cuc i l a ngc. Nu cc em bit nhn su vo con ngi mnh, nhn su vo hon cnh x hi, cc em s thy rng s d cc em nh th ny l v ngi
62 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

khc nh th kia, khng th no khc hn. Ti sao c con gi nh lnh phi hnh din v t cch "con gi nh lnh" ca mnh? C c gi l nh lnh v np sng ca gia nh c nh vy, c c nui nng, dy d, bo bc, c iu kin lm c gi nh lnh. Cn ngi lm mi dm khng c nhng iu kin trn, nn h tr thnh nh vy. C g phi ngc nhin hay mang mc cm? Chng ta khng ai tht s c bn tay sch ht. Cng khng ai c quyn ni rng "ti khng chu trch nhim". Em b mi dm thnh ph Manila, Si Gn hay New York, s d nh vy l ti v chng ta qu bn rn, qu ch k, khng c th gi ng ngng ti em. Nhn su vo i sng ca em ta thy r i sng ca nhng ngi khng phi l mi dm, nhng ngi c gi l "lng thin". V nhn su vo i sng ca nhng ngi khng phi l mi dm, vo cch chng ta sng hng ngy, ta thy c em b mi dm. Ci ny lm ra ci kia, khng th c ci ny m khng c ci kia. Nhn vo ci giu, ci ngho cng vy. Nc ny sung tc th nc kia i kh. Ci ny c v ci kia c. Ci sung tc c lm bi nhng ci khng sung tc. Ci ngho kh c lm bi nhng ci khng ngho kh. l s tht v bt cng x hi. Ging y nh khi ta nhn vo t giy vy. Cho nn ta phi cn thn, ng mnh b giam hm trong nim. Ta phi thu trit l tng tc, mi th c mt trong nhau. Ta c mt trong mt th. Cho nn ta chu trch nhim v mi vic xy ra quanh ta. Nu em b mi dm hiu c l tng tc, em s trt c gnh nng ca mc cm trong em. Em mang ni au nhc ca c th gian ch khng phi ch ca ring em. V mun gip em tht s, ta phi thy c chnh ta trong em v em trong ta, lc ta mi c th chia st vi em tt c gian trun ca cuc i ny.

Vng chi thnh thi


Nu ta thy c tri t l thn th ta th ta s cm nhn c bit bao ni n au ca tri t. Chin tranh, i kh, s nhim, cng thm nhng mu kinh t v chnh tr gy tn ph khp ni.
63 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Hng ngy c bit bao tr em b m v b thiu dinh dng, bn tay ca nhng em b khc s song trong nhng ng rc cao ngt mong tm c cht thc n tha. Ngi ln th cht mn mi trong ngc t v tranh u chng p bc. Nhng dng sng th cn kh v khng kh cng lc cng ngt ngt kh th. Mc d Nga v M bt tay thn thin nhng mi bn vn cn bom nguyn t lm n tung qu t ny. C nhiu ngi hiu c hon cnh bi thng ca th gii v lng h rt au xt. H bit cn phi lm g v h xng pha trong mi a ht hu mong em li mt cht no thay i. Nhng sau mt thi gian n lc lm vic, h c th thm mt v chn nn nu h khng nim tin v sc mnh bn trong. Sc mnh tht s khng nm ch ta c nhiu quyn hnh, tin bc hay kh gii, sc mnh tht s nm su trong lng ta khi ta c trm tnh v vng chi. Nu hng ngy bit sng i sng c chnh nim, ta s nui dng c s vng chi . Thc tp thin trong mi sinh hot ca i sng gip ta c sng sut, ch v kin nhn i din vi mi thng trm. Ta tr nn nhng kh c trung kin cho vic xy dng ha bnh an lc. Ti thy c nhiu ngi rt dng cm trong nhiu on th nhn bn v tn gio, sut i phng s tn ty bo v nhng ngi c th ngho kh. H cc lc chng chin tranh leo thang v nn k th chng tc. i ti u h cng gieo trng v ti tm nhng ht ging hiu bit v thng yu.

Tinh thn bt nh
Khi mun hiu mt iu g, ta khng th ng ngoi v quan st n. Ta phi i su v ha nhp lm mt vi n, ta mi c th hiu c. Khi mun hiu mt ngi, ta phi trong da tht h, au ni au ca h, v vui nim vui ca h. ng t "hiu" ting Php gi l "comprendre"; "com" c ngha cng vi v "prendre" c ngha l nm ly. "Comprendre" l nm ly vt v nhp lm mt vi n. Khng c cch no khc hn. Nh Pht gi l khng hai, bt nh.

64 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Cch y mi lm nm, ti gip mt s bn lo ph trch cc tr em m ci Vit nam. Cc tc vin x hi Vit nam gi hnh ca cc em qua, ghi r tn tui, nm sinh v hon cnh ca mi em. Cng vic ca ti l dch nhng t n ny ra ting Php tm ngi bo tr cho cc em. Ngi bo tr s gi cho gia nh cc em mt s tin cc em c tin n v i hc. Chng ti c hng chc ngi tnh nguyn dch nhng ci n ra ting nc ngoi. Mi ngy ti dch khong ba mi t n. Ti khng c t n m thi gian ngm hnh ca em b. Ch trong chng ba mi giy l ti tr thnh em b. Ri ti cm bt ln v dch t n qua mt t giy khc. Sau ti mi nhn thy l khng phi ti dch t n m chnh em b v ti cng lm cng vic . Nhn hnh ca em b, lng ti trn y cm thng v ti tr thnh em b lc no khng hay v c hai chng ti cng nhau dch t n. iu rt t nhin. Ta khng cn phi thin tp lu nm mi c th lm vic . Ta ch cn nhn cho k, lm cho con ngi ca mnh c mt ch th, th em b lin c mt trong ta v ta c mt trong em b.

Cha tr nhng vt thng chin tranh


Trong chin tranh Vit Nam, gi d ngi M thu hiu c nguyn tc bt nh th c hai nc khng mang nhiu vt thng trm trng, nhng vt thng kh cha lnh d chin tranh chm dt. y l mt bi hc cho mi ngi. Nm ngoi chng ti c t chc mt kha tu cho cu chin binh M. Khng kh kha tu kh ngt ngt v nhiu ngi vn cn b thng tch chin tranh lm au nhc khng ngui. Mt ngi th l l ch trong mt trn nh m n v anh ta mt bn trm mi by ngi v trong sut mi lm nm tri anh ta vn mang xc cht ca bn trm mi by ngi lnh ny trn vai. Mt ngi khc tm s l v qu cm hn khi thy chin hu mnh b git cht nn anh ta gi by git nm tr em trong mt lng n.

65 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

T anh sng trong mt cn c mng di, khng bao gi cn cam m ngi gn bt c mt em b no. Bao nhiu au thng c k ra v chnh nim au khng cho anh ta tip xc c vi nhng mu nhim ca cuc sng. V vy m chng ta cn gip nhau hc tip xc. Trong kha tu, mt cu chin binh ni y l ln u tin trong mi lm nm qua, anh cm thy an ton gia mt m ng. Trong sut mi lm nm, anh khng nut c mt thc n no cng. Anh ch n tri cy v ung nc tri cy. Anh hon ton sng tch bit vi th gii bn ngoi. Nhng ch sau ba ngy d kha tu, anh c th bt u lin lc v ni chuyn vi ngi khc. Nhng ngi nh anh rt cn s thng yu gip no ca ta c th tip xc li vi cuc sng. Trong kha tu, chng ti cng tp th v tp ci, nhc nh nhau tr v vi a hoa trong tm ta, tr v vi tri xanh, vi cy l che ch nui nng ta. Chng ti cng n cm, cng ung tr trong im lng, thng thc tng ly tr, tng mn n nh thng thc ci bnh in thi th u. Chng ti bc tng bc chm ri thong th, thc c s tip xc ca bn chn vi mt t, ca bung phi vi khng kh trong lnh. Chng ti cng ngi vi nhau, th vi nhau, i vi nhau v cng chia s hc tp v nhng kinh nghim au thng trong chin tranh Vit Nam. Bi hc Vit Nam phi gip chng ta sng mt. Chng ta phi thy c rng chng ta l ca nhau, khng ai c th chia ct thc ti thnh nhng mnh ri rc. S an lc ca ci ny l s an lc ca ci kia, chng ta khng th lm vic mt cch ring r, chng ta phi ngi li vi nhau v cng chung xy dng li. Phe no cng l phe ca ta, khng c phe no ta cn phi loi b. Cc cu chin binh ly kinh nghim au thng ca mnh lm ng sng chiu su vo ci r ca chin tranh v soi ng dn ti ha bnh.

66 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Tri tim mt tri


Ta bit rng tri tim ta ngng p, dng sinh mng ca ta s ngng, cho nn ta rt trn qu tri tim ta. Ngoi tri tim ny cn c mt tri tim khc cng rt cn cho s sng ca ta m li thng t n. l mt tri, tri tim th hai ca ta, tri tim em li s sng cho mun loi. Khng c mt tri th khng c g c th tn ti, k c cy c. Nu cy c khng sng c th lm sao loi ngi v cm th c th sng c. Mi loi u phi tiu th nh mt tri sng. Thn th ta sng c khng phi ch nh c tri tim, n cng cn c nui dng bi khng kh. Nu bu kh quyn bin mt th cn u mng sng ca ta. Cho nn khng c mt ci g trong v tr m khng lin h n ta, d l mt ht si b t nm su di lng bin hay l s di chuyn ca nh sng d mt triu nm qua. Nh th Walt Whitman ni: "Chic l mng manh kia l g nu khng l s vn chuyn hng triu nm ca cc v sao...". y khng phi l trit l sung m l mt ci nhn thu trit v su thm. Tht vy, ng ni rng: "Ti rng ln, ti v i lm. Ti cha ng c ton th v tr".

Nhn su
Mun thy r mi vic, ta cn phi nhn su vo lng s vt. Khi ta bi li trong dng sng trong mt, ta phi c kh nng thy mnh l dng sng. Mt ngy n, ti ngi n cm vi mt vi ngi bn ti i hc Boston M. Trc mt ti l dng sng Charles th mng. Dng sng th mng v c th v ti xa qu hng qu lu v ti vn rt thch sng. Ti ri cc bn v tm li xung sng ra mt v ngm chn nh ti vn thng lm qu nh. Khi ti tr li ch ngi, mt ngi bn gio s ni: "Thy lm vy nguy him lm . Thy c sc

67 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

ming di sng khng?" Ti ni c v v gio s khuyn ti nn i chch thuc nga ngay. Ti hi bng hong. Ti khng ng cc dng sng bn ny b nhim nng n n nh vy. Nhng dng sng nh vy gi l nhng dng sng cht. Vit Nam, i khi sng c nhiu bn v rc nhng khng n ni khng ung c. Ti nghe ni c, sng Rhine c nhiu ha cht n ni em ra phim cng c. Nu ta cn mun tm gi trong dng sng, ung nc dng sng hay i do chi ven sng th ta phi bit nhn dng sng nh l nhn chnh ta cm c nhng vui bun, tht vng ca n. Nu ta khng cm c nhng g sng ni cm, nhng g c cy hay chim mung cm th dn dn s cht v lc ta s mt ht an lc. Nu ta l mt ngi thch leo ni, thch cnh ng qu, thch rng cy xanh mt, ta phi bit rng rng cy l bung phi th hai ca ta, cng nh mt tri l tri tim th hai ca ta vy. Nu khng hiu vy, ta s tn ph hng triu mu cy m khng thng tic vi ma t xch, ng thi ta hy hoi kh ozone khin nh mt tri khng c lc bt khi ti vi chng ta. Ta t chn mnh trong ci v cht hp ca mnh m khng bit ; ch v ta mi lo trau chut ci bn ng nh b m ta v tnh hy hoi c ci ta rng ln mnh mng. n lc ta phi tr v con ngi tht ca ta, con ngi ha ng trong i th, va l sng ni, rng cy, nh mt tri, bu kh quyn... Ta phi hnh ng gp rt cn c hy vng cho ngy mai.

Ngh thut sng tnh thc


Thin nhin l b m ca ta. Ch v sng xa thin nhin nn ta sinh bnh. Mt s chng ta sng trong nhng ci nh hp gi l apartment lm bng xi mng v thp cng, cao vt khi mt t, nn khng cn c hi tip xc vi tri t. iu ny rt quan trng. C nhiu thnh ph khng c mt bng cy. Mu xanh hon ton thiu vng. C ln ti tng tng hnh nh mt thnh ph ch cn tr tri mt ci cy. Ci cy vn cn p nhng trng rt c n, ng l loi bun
68 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

b gia nhng ta cao c s. Nhiu ngi lm bnh nng v cc bc s khng tm c nguyn do. May mn c mt ng bc s gii thy r c nguyn do, nn ngi bnh no n ng cng cho toa thuc nh sau: "Mi ngy ly xe but n trung tm thnh ph nhn ngm ci cy. Khi n gn cy, hy thc tp th vo, th ra ba hi trc khi m cy vo lng trong mi lm pht, va m va theo di hi th. Phi thy r mu xanh ca l v ht th hng thm ca v cy. Thc tp nh vy vi tun l, bn s khi bnh". Bnh nhn lm theo v thy khe ra tht, nhng s ngi n m cy cng lc cng ng; h phi ng sp hng di c cy s. Ta cng bit con ngi ca thi i vn minh ny kh c kin nhn, do , vic ch chc ba bn ting ng h c m ci cy vt qu sc chu ng ca h nn h lin biu tnh phn khng. H ra mt ci lut mi l mi ngi ch c php m cy nm pht thi, sau li trt xung cn mt pht, thnh ra c hi c lnh bnh li cng b gim thiu. Chng bao lu chng ta cng s lm vo tnh hung bi thm nu ta sng khng c tnh thc. Ta phi thy r tng hnh ng ta lm bo v tri t, b M ca ta. Ta bo v M tc l ta bo v chnh ta v con ci ca ta. Khi nhn vo thng rc, ta phi thy c hoa, x lch, c chua, da chut s mc ln t . Khi vt mt ci c chui vo thng rc, ta bit l v chui y s c bin thnh hoa v rau ci. Cn khi ta vt mt ci bao ny lng vo thng rc, ta bit rng rt kh hoc l phi lu lm, my trm nm, n mi c th bin thnh hoa. Ci chnh l s thc tp thin qun. "Vt mt ci bao ny lng trong thng rc, ti bit l ti ang vt mt ci bao ny lng vo thng rc". Ch bng s thc tp chnh nim ta mi c th gi gn v bo v b M ca ta, tc l tri t ny. C chnh nim trong tng hnh ng, trong tng giy pht l xy dng ha bnh hnh phc cho hin ti v tng lai. C chnh nim soi sng, ta tr nn d dt hn trong vic dng nhng sn phm ph

69 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

hoi sinh mi, v l bc c bn a n an lc v hnh phc tht s. Mt trong nhng ung nht ca th gii ngy nay l nhng ph thi nguyn t. N to nn mt ng rc khng l phi mt 250 ngn nm mi c th bin thnh hoa. 40 tiu bang trong s 50 tiu bang Hoa K b nhim bi nhng ph thi nguyn t. Chng ta ang bin tri t thnh mt ni khng th sng c na, v tng lai con chu ta s ra sao? Ta phi mau mau dng li v tp sng cho c tnh thc th mi mong cu vn c tnh th nguy ngp hin ti.

Nui dng chnh nim


Khi ngi xung bn n, nhn bt cm y v nhng thc n thm ngon, ta nn nh rng c bit bao ngi ang cht v i. Mi ngy c t nht 40.000 tr em cht v i hay thiu dinh dng. Nghe qua con s ai m khng thng tht. Cho nn khi nhn k vo cc da thc n, ta thy c M, tri t ca ta, thy nhng ngi nng dn cn c, thy c my chc ngn em b ang cht i. M Chu v u Chu, ta quen n thc go v nhng thc phm khc nhp cng t cc nc ngho kh: c ph t Columbia, s c la t Ghana, go thm t Thi Lan. Chng ta nn nh rng tr em cc nc cha bao gi nm nhng th b bo tr cc em con nh giu. Cc em ch c n nhng th hng bt, cn tt c dnh xut cng nh nc thu ngoi l. C nhiu gia nh phi bn con em mnh lm y t cho nhng nh giu chng c n ung y . Ngh n cc em thiu may mn , ta chp tay li trc mi ba n. Ta thc c s may mn ca mnh, v mt ngy kia c th ta s tm c gii php xa b nn bt cng ang xy ra khp ni. Trong nhiu gia nh t nn Vit nam, trc mi ba n, mt chu b cm chn cm ln v ni: "Hm nay trn bn c nhiu mn n rt

70 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

ngon. Con rt bit n mi ngi mi loi cho con v gia nh con nhng mn ngon ny. Con bit rng c rt nhiu ngi ang cht i". L mt ngi t nn, em bit rng em ang n nhng ht go thm mc t t Thi, nhng nhiu em b Thi cha bao gi c n th go ny. Tht kh m ni cho cc em nhng nc giu c hiu rng c nhiu em b trn th gii cha bao gi c n nhng mn n ngan v b nh cc em. Thy c iu ny, ta s vt qua rt d dng nhng kh khn nh nhoi ca ta, v ta s tm cch gip nhng ngi ang cn tnh thng v s hiu bit.

Bc th tnh
Nhng t chc tranh u cho ha bnh vn cn vng cht cm th, bo ng v hiu lm. Nhng t chc y c th vit nhng bc th phn khng rt hng hn nhng c th khng kh nng vit nhng bc th du dng. Chng ta cn hc cch vit nhng bc th m Quc Hi, Tng thng hay Ch Tch Nh Nc thch c ch khng vt vo st rc. Chng ta phi hc dng th ngn ng khng lm ngi khc trnh xa ta. Tng Thng cng l mt ngi mang cht ngi nh chng ta thi. Nhng nh vn ng cho ha bnh c th dng i ng hay khng, ci cn ty mc an lc trong h. Bi nu chnh h khng c an lc, lm sao h c th lm cho ngi khc c an lc? Nu chnh ta khng bit mm ci th ta khng th no lm cho ngi khc mm ci c. Nu trong ta khng c s bnh an, ta khng ng gp c g ht cho cng cuc ha bnh. Mt phong tro ha bnh cn mang tnh cm th v bo ng s khng hon thnh c nhim v ta trng ch ni n. Ta phi gip h thay i phng cch hnh ng, sao cho du dng v ti mt hn. V vy ta phi thc tp chnh nim, c kh nng nhn r, thy r v hiu r. Nu c c ci nhn bt nh, ta mi gii tr c bo ng v cm th. Lm ha bnh trc tin l lm cho trong ta c ha

71 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

bnh. Bi chng ta phi nng vo nhau, cng nh gii tr nng vo chng ta c c mt ngy mai ti sng.

Bn phn ngi cng dn


L cng dn, ta c trch nhim rt ln. Trong i sng hng ngy, cch thc ta n ung v tiu th c nh hng ln n tnh mng chnh tr ca th gii. Hng ngy ta lm ci g th ta l ci , v iu ny quan h mt thit n tnh trng an lc ca x hi. thc c nh vy, ta s c an lc ngay trong giy pht ta ang sng. Ta tng rng cc chnh quyn c quyn t do t ra mt chnh th theo h mun, thc ra ci quyn t do ty thuc vo cch chng ta sng i sng hng ngy. Nu ta to iu kin h thay i chnh th l h s thay i c. Nhng by gi th iu cha c thc hin. Ta cng tng rng nu ta l nh cm quyn, ta s c th lm bt c ci g ta mun. iu cha hn ng. Nu ta lm tng thng, ta c th cng s hnh x ging nh v tng thng ng thi, c th kh hn mt cht hoc t hn mt cht. Thin qun gip ta nhn su vo s vt, nhn su vo chnh con ngi ta ta thy r ta cn phi chuyn ha ta nh th no v lm th no thay i tnh trng x hi. Thay i cch nhn ca ta l ta thay i hon cnh bn ngoi v hon cnh bn ngoi l tm thc ta to ra, hon cnh bn ngoi phn nh tm thc ca ta. Cho nn sng c chnh nim l iu thit yu. Ta s thy rng bn cht ca bom nguyn t v ca bt cng x hi cng khng tch ri bn cht con ngi ca ta. Khi ta bt u thy c trch nhim ca mnh, ta phi mi cc nh lnh o cng i vi ta. Ta phi khuyn khch h gi gn bo v sinh mi v gi gn bo v tm thc cng ng. Ta phi gip h tuyn chn nhng ngi c vn bit phng s cho ha bnh. Nhng ngi c i sng tm linh vng chi m ta c th tin cy v nng ta. Ta phi sng sut khi bu ln nhng nh lnh o chnh tr. Ta bu h

72 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

khng phi v ci v ho hoa phong nh ca h m v h cng i mt ng vi ta. Chnh ph Php c xu hng ny khi chn nhng nh nhn bn v nhng ngi ph trch sinh mi lm tng trng mt s cc b. Trng hp in hnh l Bernard Kouchner, ngi tng ng h chng trnh cu tr nhng thuyn nhn Vnh Thi Lan. l mt du hiu tt.

Bo v thn tm l gi gn sinh mi mt cch rng ln


Chng ta ai cng cn ha bnh, cn an lc. Ha bnh v an lc t nn tng s tn trng s sng ca mi ngi v mi loi. t cng bit au, cng cn sng. Tri t cng vy. Khi ta lm nhim khng kh v nc, ta lm hi sc kho ca ta, lm hi cc loi khc. Cch ta trng trt, cch ta s dng phn rc, tt c u c tc dng h tng. Bo v thn tm l gi gn sinh mi mt cch su sc v rng ln. Mt s chng trnh truyn thanh, truyn hnh, sch bo, phim nh y tnh bo ng v bi quan l nhng cht c lm nhim h hi tm hn ta, tm hn cc tr th. Ta phi bit bo v v gi gn thn tm ta, khng cho nhng cht c lan trn khp ni. Nh vy l ta bo v v gi gn an lc cho th gii.

Ngun gc chin tranh


Ngun gc ca chin tranh nm cch ta sng i sng hng ngy, cch ta xy dng nh my, xy dng x hi v tiu th cc sn phm. Nu ta bit nhn su vo hon cnh x hi, ta s thy c gc r ca chin tranh. Ta khng th n gin trch c bn ny hay bn kia. Ta phi tm hiu ni kh au v s hi ca c hai pha, vt ln trn tranh chp phe phi m tm cch ha gii.

73 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Trong mi tranh chp, ta cn phi hiu ni kh au ca c hai bn. Nam Phi chng hng, nu c ngi hiu c ni kh au ca pha bn ny v qua pha bn kia gii thch cho nhng ngi pha bn kia th tnh trng u n ni bi thm. Ta cn nhng cy cu lin lc, ta cn nhng cy cu thng cm. Cng trnh thc tp bt bo ng bt u t ni bn thn ta. Tm ta c ha bnh th khi gp kh khn, ta mi bit phi lm g gii quyt vn cho m p. D l vn trong gia nh hay ngoi x hi, th cch gii quyt vn ging nhau. Mt ngy ma thu, khi i do chi trong mt cng vin, ti bt gp mt chic l rt p hnh tri tim ang ong a trn cnh. Ti ng nhn v ni chuyn vi chic l rt lu. Ti cht khm ph ra rng chic l l m ca cy. Bnh thng ta ngh rng cy l m ca l, nhng sau mt hi ngm nhn chic l, ti thy rng l cng l m ca cy. R cy ht nha t nc v khong cht nhng th nha nguyn ny khng nui sng cy nn cy phi phn pht nha ny cho cc l, v vi s hp tc ca nh sng mt tri v khng kh, l bin ch nha nguyn thnh mt th nha gi l nha luyn c kh nng nui sng cy. V vy m ti thy l cng l m ca cy. Chic l c gn vo cy bi mt ci cung, cho nn mnh thy c d dng s lin lc ca hai bn. Cn ta th c ci cung nhau bng m khi ta cn l mt bo thai. Chnh nh ci cung nhau m thc n v dng kh c a vo bo thai. Khi ta sinh ra, ngi ta ct mt ci cung , v iu ny cho ta ci o tng l ta c c lp t do, khng cn b l thuc vo m na. Tht ra ta vn l con ca m, v khng nhng ta ch c mt ngi m, m ta c rt nhiu m. Tri t cng l m ca ta. Ta c gn lin vo tri t bi rt nhiu ci cung. Ta cng c mt ci cung gn ta vo vi my. Bi nu khng c my, lm sao c nc cho ta ung. Ta c to thnh bi by mi phn trm nc, v vy ta v my cng c gn vo nhau. Ta cn c gn vo vi rt nhiu th

74 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

khc, vi dng sng, vi rng xanh, vi bc tiu phu, vi bc nng dn, c khng thiu g ht. C v tr dang tay nui nng ta, bo bc ta. Bn c thy ti l bn v bn l ti khng? Nu bn khng c mt th ti cng khng c mt. iu qu hin nhin. Nu bn cha thy c nh vy, bn c nhn su thm, bn s thy. Ti hi chic l: "Em c s ma thu khng, v ti ma thu, em s phi ri cy?" Chic l p: "D khng. Sut ma Xun v ma h em sng rt y . Em gip cy ht lng cy c sng. Em thy mnh trong cy. Em thy mnh l cy, em khng phi ch l mt chic l. Khi em tr v t, em s tip tc nui dng cy. Em chng c g phi lo s c. Khi em ri cnh bay bng trn khng, em s vy tay cho cy: Ta s gp li nhau mt ngy rt gn." Chic l va ni xong th mt ngn gi thong qua. Chic l bay ln nh nhng trc khi ri xung t. L rt sung sng khi thy c l l cy. Ti ci u cho l, cm n l cho ti mt bi hc qu gi. C hng triu ngi chi th thao trn th gii. Khi ta xem mt trn bng, ta thng theo phe ny hoc phe kia, c th ta mi c th theo di trn u mt cch hng th. Khi cu th phe ta bng th ta cng mun a chn ra theo. Khi phe ta thng th ta cng nhy nht mng r, khi phe ta thua, ta cng tht vng no n. Trong chin tranh cng vy, ta cng a thch theo phe. Ta thng bnh vc phe b p bc. Ta tranh u bng cch la phn n, t khi ta chu vt ln trn nhng tranh chp nhn cho r, nh mt b m nhn n con ang nh nhau. Vit Nam c cu tc ng "G mt nh bi mt nhau". V ta bi mt nn ta mi khng thy r nhau, tng ngi kia l ngi l. V vy ta mi bn vo ngi kia. Ch khi no ta thy c mi ngi l anh em mt nh, mi ngi l mt phn ca thn th th ta mi c th nhn nhau bng con mt yu thng, mi c th ha gii. Trong cuc i, ta phi t nh l mnh may mn khi ta gp c nhng ngi bit yu thng c loi vt v cy c. C nhng ngi d sng trong an bnh vn khng qun hng triu ngi ang i
75 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

kh, bnh tt. Nhng ngi thy c s lin h mt thit ca mi loi mi s vi nhau. H hiu rng nhng nc giu c khng th no sng st nu khng c nhng nc km m mang v ngho kh. S ngho kh thiu thn, s p bc bc lt a n chin tranh. Trong thi i chng ta, khi chin tranh xy ra, tt c cc nc u cm thy nh ang lm chin. S phn ca nc ny dnh lu ti s phn ti nc kia. n khi no th g nh mi ht bi mt nhau? n khi no chng ta mi thy r chng ta l anh em, l mt phn ca thn th. C l mi ngy chng ta phi nhn nhau m ni rng: "Ti l em ca anh. Ti l ch ca em. Chng ta u l con ngi. Chng ta ch c mt cuc sng".

Cu chuyn chic l
Mt ngy ma thu, khi i do chi trong mt cng vin, ti bt gp mt chic l rt p hnh tri tim ang ong a trn cnh. Ti ng nhn v ni chuyn vi chic l rt lu. Ti cht khm ph ra rng chic l l m ca cy. Bnh thng ta ngh rng cy l m ca l, nhng sau mt hi ngm nhn chic l, ti thy rng l cng l m ca cy. R cy ht nha t nc v khong cht nhng th nha nguyn ny khng nui sng cy nn cy phi phn pht nha ny cho cc l, v vi s hp tc ca nh sng mt tri v khng kh, l bin ch nha nguyn thnh mt th nha gi l nha luyn c kh nng nui sng cy. V vy m ti thy l cng l m ca cy. Chic l c gn vo cy bi mt ci cung, cho nn mnh thy c d dng s lin lc ca hai bn. Cn ta th c ci cung nhau bng m khi ta cn l mt bo thai. Chnh nh ci cung nhau m thc n v dng kh c a vo bo thai. Khi ta sinh ra, ngi ta ct mt ci cung , v iu ny cho ta ci o tng l ta c c lp t do, khng cn b l thuc vo m na. Tht ra ta vn l con ca m, v khng nhng ta ch c mt
76 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

ngi m, m ta c rt nhiu m. Tri t cng l m ca ta. Ta c gn lin vo tri t bi rt nhiu ci cung. Ta cng c mt ci cung gn ta vo vi my. Bi nu khng c my, lm sao c nc cho ta ung. Ta c to thnh bi by mi phn trm nc, v vy ta v my cng c gn vo nhau. Ta cn c gn vo vi rt nhiu th khc, vi dng sng, vi rng xanh, vi bc tiu phu, vi bc nng dn, c khng thiu g ht. C v tr dang tay nui nng ta, bo bc ta. Bn c thy ti l bn v bn l ti khng? Nu bn khng c mt th ti cng khng c mt. iu qu hin nhin. Nu bn cha thy c nh vy, bn c nhn su thm, bn s thy. Ti hi chic l: "Em c s ma thu khng, v ti ma thu, em s phi ri cy?" Chic l p: "D khng. Sut ma Xun v ma h em sng rt y . Em gip cy ht lng cy c sng. Em thy mnh trong cy. Em thy mnh l cy, em khng phi ch l mt chic l. Khi em tr v t, em s tip tc nui dng cy. Em chng c g phi lo s c. Khi em ri cnh bay bng trn khng, em s vy tay cho cy: Ta s gp li nhau mt ngy rt gn." Chic l va ni xong th mt ngn gi thong qua. Chic l bay ln nh nhng trc khi ri xung t. L rt sung sng khi thy c l l cy. Ti ci u cho l, cm n l cho ti mt bi hc qu gi.

Chng ta cng mt nhn th


C hng triu ngi chi th thao trn th gii. Khi ta xem mt trn bng, ta thng theo phe ny hoc phe kia, c th ta mi c th theo di trn u mt cch hng th. Khi cu th phe ta bng th ta cng mun a chn ra theo. Khi phe ta thng th ta cng nhy nht mng r, khi phe ta thua, ta cng tht vng no n. Trong chin tranh cng vy, ta cng a thch theo phe. Ta thng bnh vc phe b p bc. Ta tranh u bng cch la phn n, t khi ta chu vt ln trn nhng tranh chp nhn cho r, nh mt b m nhn n con ang nh nhau.
77 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Vit Nam c cu tc ng "G mt nh bi mt nhau". V ta bi mt nn ta mi khng thy r nhau, tng ngi kia l ngi l. V vy ta mi bn vo ngi kia. Ch khi no ta thy c mi ngi l anh em mt nh, mi ngi l mt phn ca thn th th ta mi c th nhn nhau bng con mt yu thng, mi c th ha gii. Trong cuc i, ta phi t nh l mnh may mn khi ta gp c nhng ngi bit yu thng c loi vt v cy c. C nhng ngi d sng trong an bnh vn khng qun hng triu ngi ang i kh, bnh tt. Nhng ngi thy c s lin h mt thit ca mi loi mi s vi nhau. H hiu rng nhng nc giu c khng th no sng st nu khng c nhng nc km m mang v ngho kh. S ngho kh thiu thn, s p bc bc lt a n chin tranh. Trong thi i chng ta, khi chin tranh xy ra, tt c cc nc u cm thy nh ang lm chin. S phn ca nc ny dnh lu ti s phn ti nc kia. n khi no th g nh mi ht bi mt nhau? n khi no chng ta mi thy r chng ta l anh em, l mt phn ca thn th. C l mi ngy chng ta phi nhn nhau m ni rng: "Ti l em ca anh. Ti l ch ca em. Chng ta u l con ngi. Chng ta ch c mt cuc sng".

Ha gii
Ta phi lm g khi ta gy tn thng cho ngi khc v khi h tr thnh k th ca ta? Ngi c th l mt ngi thn trong gia nh hay l mt ngi bn. Ta chng cn phi lm g nhiu. iu trc tin l ta phi c th gi xin li. Nhiu khi ta khng c tnh lm cho ngi khc bun v gin, nhng v thiu chnh nim hoc v vng v nn ta lm th. Cho nn chnh nim rt cn thit trong i sng hng ngy. C chnh nim ta trnh c nhng l lm trong khi ni v lm.
78 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

iu th hai l ta bit khai trin phn hoa trong ta v chuyn ha phn rc. Khi ta tr nn nh nhng, ti mt v d thng, ngi kia t t ri s thy v s hiu rng ta thay i. Lc ta chng cn ni g thm. Ngi y thy v tha th cho ta. Cho nn hy ni bng chnh cuc sng ca mnh ch khng ch bng li ni. Khi thy c ngi kia ang au kh l ta bt u c sng sut. V khi trong tm ta ny n mun lm vi bt ni kh ca ngi kia l ta bt u c tnh thng chn tht. Nhng hy cn thn. i khi ta tng l ta vng vng ri. Mun bit chc, ta nn tm n ngi kia, nghe ngi kia ni th ta mi bit r l ta tht s thng ngi kia cha. Nu ch ngh rng mnh hiu v thng ngi kia th i khi ch mi l s tng tng. Ha gii khng c ngha l k kt mt hip c vi d tm v s thiu lng thin. Nu cn c tham vng, cn c ch tm chia phe chia nhm th khng phi l ha gii. Phn ln chng ta vn cn mun theo phe ny hay phe kia th tt nhin s tranh chp. Chng ta vn cn thin lch, phn on, ng, sai, cn c trn nhng tin n nhiu khi tht thit, vn cn mun nui dng cm th lm ng lc hnh ng. Lng bt nhn tuy tt nhng vn khng . X hi ny khng thiu nhng ngi sn sng lao mnh vo hnh ng. X hi ny cn nhng ngi c t tm, khng phe phi, thy c s tht mt cch ton din. Khi no ta thy c mt em b Ouganda ch cn da v xng l chnh bn thn ta, khi no ta thy s i kh l s i kh ca chnh ta, khi y ta mi hiu c th no l tnh thng v phn bit. Lc y ta mi thao thc tm mi cch lm vi bt ni kh ca mun loi.

Hy gi ng tn ti
Lng Hng, mi tun chng ti nhn c hng trm bc th t cc tri t nn gi v, nhng bc th trn ngp nhng au bun ti

79 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

nhc, c m rt nc mt. Chng ti tht s khng bit lm cch no lm vi bt nhng au thng d chng ti c gng ht lng. Ngi ta k rng rt ng nhng ngi vt bin b thy trn bin c. S cn li ln c b th sng ly lt qua ngy trong nhng tri t nn. Khng nhng ph n m c mt s cc em b gi cng b hi tc hm hip. Lin hip quc v chnh quyn Thi Lan c gng can thip nhng nn hi tc vn honh hnh trn bin. C mt bc th k chuyn mt em b mi hai tui b hi tc hm hip phi nhy xung bin t t. Khi nghe tin ny, ai m chng tc gin v ch mun xch sng bn cht tn cp bin. Nhng nu nhn su hn ta s thy nhiu iu cn thy. Ta th t mnh vo a v tn hi tc. Sinh ra v ln ln trong mt gia nh ngho kh ven bin Thi Lan, khng c dy d, khng c i hc, cha i bin v ch bit ung ru say, sut ngy lu lng theo bn b xu, ln ln trong hon cnh chc ta cng s tr thnh hi tc m thi. Hng ngy vnh Thi Lan c hng trm em b sinh ra trong hon cnh tng t v nu chng ta, nhng nh chnh tr, x hi v gio dc khng lo tm cch thay i hon cnh cc em th hai mi nm sau, cc em cng s tr thnh hi tc. Do , nu ta xch sng bn nhng em tc l chng ta bn chnh chng ta v ta l ngi c trch nhim v tnh trng ny. Bi th Hy Gi ng Tn Ti c ba nhn vt: em b gi, tn hi tc v ti. Chng ti nhn nhau m chng ti c nhn ra nhau khng? Hy gi ng tn ti. Ti c nhiu tn lm. Ch cn gi ra mt tn l tt c u ln ting mt ln. Hy Gi ng Tn Ti ng bo ngy mai ti ra i Bi v chnh hm nay ti vn cn ang ti

80 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Hy ngm ti thot hnh trong tng pht tng giy Lm t l trn cnh cy Lm con chim non cnh mm Chim chip vui mng trong t mi Lm con su xanh trn cung hoa hng Lm gn vin ngc trng tng hnh trong lng Ti cn ti khc ci c mong lo s S xut nhp ca ti l hi th Nhp sinh dit ca ti cng l ting p mt ln Ca hng triu tri tim Ti l con ph du thot hnh trn mt nc V l con chim sn ca ma Xun v trn sng n bt ph du Ti l con ch bi trong h thu V cng l con rn nc trn i tm cch nui thn bng thn ch nhi Ti l em b Ouganda, bao nhiu xng sn u l ra, hai bn chn bng hai ng sy Ti cng l ngi ch to bom n cung cp kp thi cho cc dn tc Phi Ti l em b mi hai, b lm nhc nhy xung bin su Ti cng l ngi hi tc sinh ra vi mt tri tim Cha bit nhn bit cm Ti l ngi ng vin cao cp cm quyn sinh st trong tay V cng l k b coi l c n mu nhn dn ang cht dn mn trong tri tp trung ci to Ni vui ca ti thanh thot nh tri Xun, m p c hoa mun li Nim au ca ti ng thnh nc mt, ngp v bn i dng su Hy gi ng tn ti Cho ti thy c ni au v nim vui l mt Hy nh gi ng tn ti
81 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Cho ti git mnh tnh thc V cho cnh ca lng ti ng Cnh ca xt thng.

Kh au l cht liu nui dng tnh thng


Vit Nam, trong bn mi nm qua, o Pht i vo cuc i. Trong chin tranh, chng ti khng th ch ngi thc s thc tp thin ta v tng kinh trong cha. Chng ti thc tp thin khp ni, nht l nhng ni c kh au, cht chc. Tip xc vi nhng kh au trong chin tranh, ta c th cha lnh nhng kh au ring mnh, nhng kh au t mt i sng hi ht, thiu ngha. Khi phi i din vi cht chc, vi thng tch, vi mu chy, ta nhn ra rng ta c th l ngun an i cho nhng k ang kh au, ta c th gip h bng tnh thng, bng nim vui, ta khng phi l mt k v ch. Cho nn ngay gia nhng kh au tt cng, gia nhng gian lao nguy him, ta vn thy c mt nim vui ln khi hiu c rng th no l thc tp tnh thng. Mt ma ng kia, ti cng mt vi ngi bn i thm mt tri t nn Hng Kng. chng ti chng kin rt nhiu iu thng tm. C nhng em b mi mt hay hai tui phi theo cha m vt bin ra i, trong chuyn i cc em u mt c cha ln m. Th m by gi ngi ta sp sa tr cc em v nc v ngi ta cho l cc em ra i mt cch bt hp php. Khi chnh mnh tai nghe mt thy nhng cnh tng thng tm ny, ta thy nhng au kh ca bn b ta u Chu hay M Chu tht chng ng k. Sau mi chuyn cu tr v, ti thy thnh ph Paris tht l xa l, nh trong m. Ti thy hai th gii sao m cch bit nhau qu, mt bn kh au trn ngp, mt bn ph phim xa hoa. Ti t hi ti sao y ngi ta c th sng c nh vy trong khi tnh trng bn kia qu th thm?

82 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Nu bn ch Paris sut mi nm khng tip xc g ht vi th gii bn ngoi th bn s thy Paris ngi ta sng nh vy l iu t nhin. Thc tp thin l tip xc. i khi khng cn phi n tn ni c kh au mi tip xc c. Ta ch cn ngi yn mt ch, theo di tnh hnh ang xy ra khp ni trn th gii l ta c th hiu v thy c tt c. Ta tm n mi vic xy ra chung quanh, nn ta c thm hiu bit, thm yu thng v ta bt tay hnh ng ngay ti ni ta m chng cn phi i u xa.

Tnh thng qua hnh ng


Chng ta i vi nhau mt on ng kh di, v ti a ra mt s phng php chng ta cng tu tp nui dng chnh nim, thc c nhng g ang xy ra trong ta v ngoi ta. By gi ta bc vo mt th gii rng ln hn nn ta cn thm mt s ch dn bo trng thn th gip bn chn mt li sng thch hp trong th gii vn minh hin ti.

Mi bn gii Tip Hin


- Gii th nht: Khng c th hay thn tng bt c mt ch ngha hay mt l thuyt no, k c nhng ch ngha v l thuyt Pht Gio. Nhng h thng gio l trong o Pht phi c nhn thc nh nhng php mn hng dn tu tp m khng l nhng chn l tuyt i bo v v th phng. - Gii th hai: Khng c yn tr rng nhng kin thc mnh hin c l nhng chn l bt di bt dch, nh th trnh s tr thnh c th v hp hi. Phi hc thi ph chp v ci m n nhn quan im ca k khc. Chn l ch c th thc chng trong s sng m khng th tm kim trong kin thc v khi nim. Phi nguyn sut i l mt ngi i tm hc v phi thng trc qun st s sng ni chnh mnh v ni cuc i.

83 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

- Gii th ba: Khng c p buc ngi khc, k c tr em, theo quan im mnh, bt c bng cch no: uy quyn, s mua chuc, s da nt, s tuyn truyn v gio dc nhi s. Phi tn trng s khc bit ca k khc v s t do nhn thc ca h. Tuy nhin nn dng nhng phng tin i thoi i ng v bt bo ng gip ngi khc ci b cung tn v c chp. - Gii th t: Khng c trn trnh thc ti kh au, nhm mt trc kh au v nh mt thc v kh au ca cuc sng. Phi tm ti vi nhng k kh au bng cc phng tin tip xc, tng thut, hnh nh, m thanh... Nn thng xuyn t nh thc mnh v nhng ngi xung quanh v s c mt ca nhng au kh hin thc khp ni trn th gii. - Gii th nm: Khng nn tch ly tin bc v ca ci trong khi nhiu ngi ang i kh thiu thn. Khng c t danh vng v quyn hnh lm mc tiu ca i mnh. Phi sng gin d, v phi bit chia s th gi, kh nng v ti vt mnh c vi nhng k thiu thn. - Gii th su: Khng c gi tm sn hn v on th. Hy hc cch qun chiu v chuyn ha nhng ht ging ca sn hn v on th khi nhng ht ging ny cn cha pht khi trn thc. Khi tm nim sn hn v on th pht khi, hy nm ly hi th chnh nim v qun chiu v b su thy c bn cht ca tm nim sn hn v on th ca mnh v cng thy c t tnh v hon cnh ca nhng ngi gy ln tm nim su hn v on th y. Nn ly con mt t bi nhn mi ngi v mi loi. - Gii th by: Khng c bung th theo lon tng v hon cnh t nh mt mnh. Phi bit thc tp hi th v n ci chnh nim tr v tip xc vi nhng g ang xy ra trong gi pht hin ti. Hy tp tip xc vi nhng g mu nhim, ti mt v lnh mnh trong ta v quanh ta lin tc gieo trng nhng ht ging an lnh, hnh phc v hiu bit lm

84 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

ng lc chuyn ha chiu su ca tm thc trn ng thnh tu o nghip. - Gii th tm: Khng c ni v lm nhng iu c th to nn s bt ha trong on th v c th lm tan v on th. Phi s dng i ng v hnh ng ha gii gip gii quyt nhng v bt ha d ln, d nh. - Gii th chn: Khng c ni di mu cu ti li v s knh phc. Khng c ni nhng li gy chia r, cm th. Khng c loan truyn nhng tin mnh khng bit l c thc. Khng c ph bnh v ln n nhng iu mnh khng bit chc. Phi ni nhng li chn tht v c gi tr xy dng s hiu bit v ha gii. Phi c cam m ni ra s thc v nhng tnh trng bt cng, d hnh ng ny c th mang li nhng e da cho s an thn ca mnh. - Gii th mi: Khng c li dng o Pht v cc on th gio hi vo mc tiu quyn bnh. Khng c bin cc gio on thnh nhng ng hot ng chnh tr. Sng trung trc i sng tm linh v tn gio mnh, gio on trong mnh sng phi c thi r rt, v nhng tnh trng p bc v bt cng x hi, v s dng nh hng mnh chuyn i cc tnh trng y m khng nn dn thn vo nhng cuc tranh chp phe phi. - Gii th mi mt: Khng c sng theo t mnh. Khng c sinh sng bng nhng ngh nghip c th gy tn hi cho con ngi v thin nhin. Khng c u t vo nhng doanh nghip chuyn lm li cho mt nhm ngi trong khi tc ot mi trng v c hi sinh sng ca nhng nhm ngi khc. Nn chn mt ngh c th gip mnh thc hin c l tng t bi cu kh ca o Pht. - Gii th mi hai: Khng c git hi sinh mng, khng c tn thnh s chm git. Phi tm mi cch c th bo v sinh mng, ngn chn chin tranh, xy dng ha bnh.
85 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

- Gii th mi ba: Khng c ly lm t hu nhng tin bc v ca ci khng phi ca mnh to ra. Phi bit ngn nga nhng k tch tr v lm giu bt lng khng k g n s au kh ca nhng k b p bc v thua thit. - Gii th mi bn: Khng c i x vi thn th mnh mt cch khinh xut. Phi bit bo trng thn th mnh, xem thn th mnh l n th ca tm linh, l chic thuyn vt bin. Phi hc bo tn tinh, kh v thn c th c nng lc hnh o. Phn sau ny dnh cho qu v c s: - Phi thc trn vn trch nhim ca mnh v s cho ra i nhng sinh mng mi v phi thng xuyn ngh ti mi trng sinh hot trong tng lai ca nhng sinh mng ny.

Cu chuyn ca dng sng


C mt dng sng rt p chy qua ni i v ng c xanh ti. Dng sng ca ht nhy nht tung tn t trn ni xung ng bng. Xung ng bng, dng sng chy chm li, mt nc trong xanh m mt. Lc y dng sng cn tr lm, v dng sng mun chy mau ra bin c. Dng sng cng ln cng p ra, ln khc yu kiu ven i v b la. Mt ngy kia dng sng ch n s c mt ca nhng m my trong lng nc. My mu sc, hnh th, p qu chng, nn sut ngy dng sng c mit mi chy ui theo nhng m my, mong bt c mt m my cho ring mnh. Nhng my c l lng tng cao kh m bt c, nht l my c thay hnh i dng khng ngng. V my v thng nh vy nn dng sng rt au kh. Chy ui bt theo my th vui nhng sau th dng sng y tht vng, u su v tc gin. Mt ngy kia, mt cn gi ln i qua, qut sch my trn tri. Bu tri tr nn quang ng khng cn mt bng my. Dng sng no n

86 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

tuyt vng, khng cn mun sng na. "Khng cn my chy theo, ta sng lm g?" Ti hm , ln u tin trong i, dng sng quay tr v tip xc vi chnh mnh. Lu nay dng sng ch ui theo nhng ci bn ngoi m khng bao gi thy c chnh mnh. Ti hm , ln u tin dng sng nghe ting mnh khc, m thanh sng v vo b. Dng sng lng nghe ting ca mnh v khm ph ra mt iu rt quan trng. Dng sng nhn ra rng ci m lu nay mnh theo ui nm sn trong lng mnh. Tng my l g, u ng my cng ch l nc. My sinh ra t nc v by gi my tr li thnh nc. V dng sng t bao gi cng vn l nc nh mt m my. Sng hm sau, khi mt tri ln cao, dng sng khm ph ra thm mt iu tht p. y l ln u tin dng sng thy c bu tri xanh thm. Lu nay dng sng ch ch n my, khng ch n bu tri. By gi sng mi hiu rng bu tri l qu hng ca cc m my. My lun lun thay i nhng bu tri khng bao gi thay i. V bu tri cao c mt trong lng sng t thu no. Ci thy ny em li cho dng sng mt ngun an lc ln. Dng sng hiu rng bao gi bu tri xanh cn c mt, nim an lc ca dng sng s mi mi vng bn. Tra hm , cc m my li lc tc tr v nhng dng sng khng cn c nhu yu mun ui bt na. m my no i qua, dng sng cng thy p v cng vy tay cho. Dng sng khng cn thy bun ti hay lu luyn. Bi m my no cng l mt dng sng, chng cn phi chn la. Mt nim an vui hi ha kt hp my v sng. Ti hm mt iu tht tuyt diu xy ra. Dng sng m rng lng n mt trng rm, mt nguyt trn trn vnh vch v sng rc r nh mt vin bo chu trong dng nc trong vt.

87 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

C mt bi k miu t hnh nh p : Bt l vng trng mt i ngang tri thi khng H tm chng sanh lng Trng hin bng trong ngn (B tt Thanh Lng nguyt Du tt cnh khng Chng sanh tm cu tn B nh hin trung) Dng sng trong vt lm hin r bng trng v trng cng my nc dt tay nhau i thin hnh v bin c. Chng c g phi chy ui theo. Ch cn tr v vi mnh, tr v vi hi th v n ci, tr v ni mnh , ni c thng reo, chim ht v nng ban mai. Cn ni no p hn na?

Xy dng th k th hai mi mt
Ngy nay ngi ta hay dng danh t "chnh sch". Ci g cng chnh sch ny, chnh sch n. Ti nghe phong phang rng cc nc t gi l tin b ang bn tnh v chnh sch a qua cc ph thi rc rn ca nc h b bn cc nc ca th gii th ba. Ti ngh rng chng ta cn c mt chnh sch i din vi nhng kh au ca chng ta. au kh khng phi l khng c ch. Cho nn ta phi bit s dng kh au th no c li cho ta v cho ngi khc. Th k th hai mi c qu nhiu kh au: hai cuc i chin tn khc, nhng tri tp trung thi c Quc x, nhng cuc thm st Cam bt, nhng trn i ln, nhng cuc di tn t Vit Nam, Trung M, v nhiu ni khc dn chng cng b nc chy trn khng bit v u. Cho nn chng ta cng cn c mt chnh sch cho nhng loi phn rc ny. Chng ta phi dng nhng kh au ca th k hai mi lm phn bn nhng cy hoa c mc ln trong th k hai mi mt. Khi ta
88 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

thy nhng hnh nh thm khc ti nhng tri tp trung ca c quc x, ta rng mnh s hi. Ta ni: "Khng bao gi ti nhng tay vo nhng cng vic tng t. Ch c h mi nhn tm lm iu ". Nhng nu ta c mt , c th ta cng s b li ko lm y nh vy, hoc l ta s hn nht n ni khng dm ln ting ngn cn iu . l iu xy ra cho nhiu ngi. Cho nn ta phi dng tt c nhng kinh nghim au thng ny lm phn bn cho t ai tng lai c mu m, cho th k hai mi mt c c nhiu hoa thm. c hin nay, gii tr c mc cm l dn tc h c trch nhim v nhng cuc tn st thi chin tranh. Nhng ngi c trch nhim nn cng nhau sm hi th h tng lai trnh c nhng li lm c, v bit chn mt i sng tnh thc hn. Mt trong nhng a hoa cn phi c vun trng ti tm cho gii tr ca th k hai mi mt l bit chp nhn s khc bit gia cc nn vn ha. o hoa th hai l kh nng nhn din c s c mt ca nhng kh au, c nhng kh au qu v ch trong x hi hin nay. Nu chng ta thc tm mun hc hi vi nhau, chng ta nn ngi li vi nhau kim im nhng li lm c. Vi hiu bit v thng yu, chng ta c th m mt con ng sng v hin tng mt khu vn p cho th k hai mi mt. Ta hy cm tay mt em b v mi em ra ngi vi ta ngoi bi c. Ta v em hy cng ngm c xanh, ngm nhng o hoa nh mc trn c. Ri nhn tri cao, th v mm ci. Bng cch , ta dy cho em bit sng an lc, bit thng thc nhng v p xung quanh, v khng cn phi chy ui theo mt ci g khc. Hnh phc trong tm tay ca ta, trong tng pht giy, trong tng hi th, trong tng bc chn. Ti rt vui c cng i vi bn trn chng ng kh di. Ti mong l bn cng vui. Chng ta s cn gp li.

89 | P h n I I I : A n l c t n g b c c h n

Вам также может понравиться

  • Than Phu Cua Su Co TN Nguyen Khai2
    Than Phu Cua Su Co TN Nguyen Khai2
    Документ3 страницы
    Than Phu Cua Su Co TN Nguyen Khai2
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Ngaytet Duongkinhthanh
    Ngaytet Duongkinhthanh
    Документ5 страниц
    Ngaytet Duongkinhthanh
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Dien Thu Phan Uu - Su Co Nguyen Khai2
    Dien Thu Phan Uu - Su Co Nguyen Khai2
    Документ1 страница
    Dien Thu Phan Uu - Su Co Nguyen Khai2
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Boro Budur
    Boro Budur
    Документ13 страниц
    Boro Budur
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Xuantuhoc Thichhanhphu2
    Xuantuhoc Thichhanhphu2
    Документ9 страниц
    Xuantuhoc Thichhanhphu2
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Tangle Htnhutinh
    Tangle Htnhutinh
    Документ25 страниц
    Tangle Htnhutinh
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Mot Lan Di Mot Doi Nho
    Mot Lan Di Mot Doi Nho
    Документ11 страниц
    Mot Lan Di Mot Doi Nho
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Niem Rieng Cua Me 1
    Niem Rieng Cua Me 1
    Документ3 страницы
    Niem Rieng Cua Me 1
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Con Su Tu Vang Cua Thay Phap Tang
    Con Su Tu Vang Cua Thay Phap Tang
    Документ152 страницы
    Con Su Tu Vang Cua Thay Phap Tang
    Diep Nguyen
    Оценок пока нет
  • De Co Mot Tuong Lai
    De Co Mot Tuong Lai
    Документ171 страница
    De Co Mot Tuong Lai
    Nguyễn Văn Tưởng
    Оценок пока нет
  • Hanhhuong Miendien Tichlan 2013
    Hanhhuong Miendien Tichlan 2013
    Документ11 страниц
    Hanhhuong Miendien Tichlan 2013
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Cua Tung Doi Canh Gai
    Cua Tung Doi Canh Gai
    Документ52 страницы
    Cua Tung Doi Canh Gai
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Dao Phat Qua Nhan Thuc Moi
    Dao Phat Qua Nhan Thuc Moi
    Документ58 страниц
    Dao Phat Qua Nhan Thuc Moi
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Senhahoi
    Senhahoi
    Документ23 страницы
    Senhahoi
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Dao Phat AP Dung Vao Doi Song Hang Ngay - HT Nhat Quang Va HT Nhat Hanh
    Dao Phat AP Dung Vao Doi Song Hang Ngay - HT Nhat Quang Va HT Nhat Hanh
    Документ69 страниц
    Dao Phat AP Dung Vao Doi Song Hang Ngay - HT Nhat Quang Va HT Nhat Hanh
    phapthihoi
    Оценок пока нет
  • Bo Tat Tai Gia Bo Tat Xuat Gia
    Bo Tat Tai Gia Bo Tat Xuat Gia
    Документ168 страниц
    Bo Tat Tai Gia Bo Tat Xuat Gia
    Nguyễn Văn Tưởng
    Оценок пока нет
  • Dao But Nguyen Chat
    Dao But Nguyen Chat
    Документ242 страницы
    Dao But Nguyen Chat
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Con Duong Chuyen Hoa
    Con Duong Chuyen Hoa
    Документ125 страниц
    Con Duong Chuyen Hoa
    Vy Hoang
    Оценок пока нет
  • Ty
    Ty
    Документ176 страниц
    Ty
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Con Da Co Duong Di
    Con Da Co Duong Di
    Документ224 страницы
    Con Da Co Duong Di
    Nguyễn Văn Tưởng
    Оценок пока нет
  • Cho Dat Nuoc Di Len
    Cho Dat Nuoc Di Len
    Документ269 страниц
    Cho Dat Nuoc Di Len
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Tuong Lai Thien Hoc Viet Nam
    Tuong Lai Thien Hoc Viet Nam
    Документ33 страницы
    Tuong Lai Thien Hoc Viet Nam
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Vuong Quoc Cua Nhung Nguoi Khung
    Vuong Quoc Cua Nhung Nguoi Khung
    Документ48 страниц
    Vuong Quoc Cua Nhung Nguoi Khung
    Nguyễn Văn Tưởng
    Оценок пока нет
  • But La Hinh Hai - But La Tam Thuc
    But La Hinh Hai - But La Tam Thuc
    Документ155 страниц
    But La Hinh Hai - But La Tam Thuc
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • 43 Cong An Cua Tran Thai Tong
    43 Cong An Cua Tran Thai Tong
    Документ24 страницы
    43 Cong An Cua Tran Thai Tong
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • An Tru Trong Hien Tai
    An Tru Trong Hien Tai
    Документ76 страниц
    An Tru Trong Hien Tai
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Uoc Hen Voi Su Song
    Uoc Hen Voi Su Song
    Документ40 страниц
    Uoc Hen Voi Su Song
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Tuoi Tre Tinh Yeu Ly Tuong
    Tuoi Tre Tinh Yeu Ly Tuong
    Документ44 страницы
    Tuoi Tre Tinh Yeu Ly Tuong
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет
  • Tuong Lai Van Hoa Viet Nam
    Tuong Lai Van Hoa Viet Nam
    Документ36 страниц
    Tuong Lai Van Hoa Viet Nam
    Quang Duc (Ven Thich Nguyen Tang)
    Оценок пока нет