Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
- .-. . .
- . . .
2002
MICHAEL J. E. STERNBERG
MA, MSc, DPhill yal
Society University Research Fellow
Department of Crystallography,
irkbeck College, University of London
Foreword by
SIR DAVID PHILLIPS
FRS
Professor of Molecular Biophysics
University of Oxford
577.2
28.070
54
54
., .
: :
. . .: , 2002. 142 , .
ISBN 5-03-003521-4
.
44 ,
, .
, , , , , .
577. 2
28.070
,
. . . . . .
. .-. . . .
. . . . . .
. . .
. . . . . .
- . . , . . .
010174 20.05. 97 .
26.12.01 . 84 18'/|. .
. NewtonC. 4,5 . . . . . 15,12.
.-. . 16,44. . 4/9797. 5000 . . 5914.
,
. 107996, -6, , 1- ., 2.
.
143200, . , . , 93.
, , ,
.
. .
. , ,
, . .
. ,
.
, ? -
. , ,
. ,
.
, .
, .
, :
. ,
, .
, .
,
, , ,
.
.
,
.
. . .
.
. ,
,
,
, ( , ), , . ,
, ,
. 1938 .
, ,
, ,
.
,
.
,
,
. 1984 .
50 ,
, .
.
, .
. (,
,
),
1984 ., , -
- , ,
.
,
1953 . - .
- , .
,
.
. ,
, 1950 .,
: ... ,
, , .
, , . , ,
.
, - .
. , ,
, , .
, 40 .
.
, ,
. ,
,
. , ,
,
. ,
,
,
.
.
,
, .
-
. , , , ,
( ), ,
,
(
).
, , ,
, .
. . , , , ,
,
. ,
, .
. . .
-
, - , - , -
, - , -
-, . , .
, - , -
- .
(...)
,
,
.
, ,
,
,
.
; . , ,
. .
, , , -
, .
, , .
,
. , , - , .
1.
, ,
.
(, ) 30 ,
0,3 (. . 0,3 10~9 ).
,
10". , : , ,
, ()
, , , , .
(. 3)
(. 2).
, . . ,
(
, , , ).
. , ,
. , , . . .
50 (
) 30
( ),
: 10 50 . , ,
:
(. 36) 1 .
, . ( 100 )
(1015 ) . -,
: 15 .
,
. [ ,
, 5 , 100
(= 0,1 ) .]
, .
, ,
,
.
,
- , .
,
. ( )
. 20
10 . , ,
,
; ,
(. . 1 10 ).
,
( ,
), 20 .
,
. ( ), . , ,
,
, .
(, , ; . 20, 21) (. 29),
, , . , , .
(. 4, 5) () . 20 300 . ,
-.
- .
, (,
), (300 ),
(,
4). , ; .
(. 616),
(. 1719) (. 31) ,
3 300 . (. 11), : 300 1,
' . . .
420 .
(, - ,
; . 26)
, .
, 0,5
1 .
(. 6), (. 17) (. 31).
,
(,
).
, 150 ,
4 , , , . . .
,
- ; , (. 31) ,
.
, , ,
, 0,4 .
, ( ) ; , , ,
.
, . ,
. ,
, , -
.
, , ,
( ). , 0,3
( , , , 0,3 ); ,
. ,
, 1 ; .
,
0,3 (
; .
18).
, ;
, 0,1 . (, )
, ( , S).
, . 44. , ,
.
2.
(. 2.1).
,
.
. , , . (.
3) , ,
,
( 70S),
-
-
.
.
.
1 (, . coif);
(. 26).
- .
,
;
, -
.
(. 34).
.
. , . ,
:
( ) .
. ,
, .
, .
;
(. 35).
,
(. 31).
() ;
.
,
1 20 . .
(. 24) ,
. ,
40% .
(), 20 .
. 34
, (23S)
(5S) .
21 (16S).
. , ,
,
, (, ; . 17). , ,
() . ,
, ,
. ,
, ,
. +
, - .
F1 -.
,
, , . ,
.
, .. ,
, .
, (. 34),
+ .
. , , ,
2.
, .
(.
38).
,
,
,
.
(. 39).
, . ,
.
. ,
. . coli
,
; .
.
, (. 29);
, . .
. 2.2. ( ), ,
. ,
, .
3.
(. 3.1) ,
, .
: , , .
-
.
.
(
), , ,
, .
, (, 46 , 14).
,
. ,
23 ,
46.
, , ,
23.
.
.
-
(. 26). ,
, .
, ,
.
(. 29).
,
, (28S, 16S 5,8S)
. ,
- ; .
( ) .
(), . ,
. (. 39)
.
,
.
, .
.
, .
, -, , .
, ,
, . ,
. ,
, ; , , , ( ), .
, ,
. ; .
(. 31).
,
.
,
80S, , :
(60S) (40S) (. 24).
()
. ( , ), .
, ,
().
() ,
-
.
. , , .
.
.
(, ),
.
.
, ,
, . -,
.
1 7 .
, . ,
( ) , , .
,
, F1-. , , ,
. - .
, (510
) , ,
.
: ,
. , , .
(. 39)
,
( ).
, ,
,
, .
,
. , , . -
. , , , . .
. , ,
.
.
( )
( )
, .
,
, GTP. , , , ,
() . , .
.
-
,
.
,
.
(. 38).
,
-
(), , . , , , , .
(. 29), .
.
,
, , . , , .
4. -
, -
, , -. , ,
. (
) 20300 . ,
, . 250 , .
-
.
-
-,
- ,
, .
.
, -
-
-. ,
, .
:
, .
, ,
(, ) ,
(, ).
, , ,
, . - : , ,
, .
.
(),
(, ).
,
,
. ,
(. 26).
- .
,
. ,
,
; ; , ,
(, 174 . . 4.1).
,
(, .
. 4.1). ,
,
,
. ;
,
.
:
. 2, ,
,
(
,
).
. , - .
, , ,
,
, .
,
-
.
( , ), ,
. - . -
; , ,
-
,
.
,
,
, .
- ,
. , .
-
.
( )
,
. (,
2), , , , . ,
, - ,
.
-
-.
(, 2)
, , :
, , .
. : ; .
;
.
, , , ,
III .
-
-. - -, , (. 25).
- , - (. 20). - .
, 4, , - ,
, . :
? ; - , , -, ,
:
- (, ),
(, ).
.
, , , (
), , ,
(, 2).
-
(
),
. .
,
-: ,
.
5. -
- ;
. - ,
- - .
,
-, .
, . ,
. : .
: - -. - ,
- -
- -.
, , -.
- ,
. - , , - .
- ,
.
, . 10 11 .
1 (. . 5.2). -
, . -
, .
- ,
(. 20).
. -
-; - -
,
.
- - -
-,
.
- .
. -,
. . ,
.
, (.
- , ). .
,
1 (. . 5.2),
- .
,
(-) ,
-
-
-
-, .
.
,
, , , - - .
,
,
,
,
.
,
-.
- .
2130 .
,
, .
,
1 (. . 5.2),
.
-
-
- ,
.
-,
.
,
, , . .
, , ,
.
, . 300 .
- - ;
. ,
- .
,
1 (. . 5.2),
2.
- - -,
,
- - . /- ,
-
- . - .
,
,
. , ,
-,
,
. , , :
, . , ,
,
(. 29).
.
6.
. 6.1. .
.
. , ,
, (. 12, 13, 14), (. 15)
(. 28). (. 11), -
, ,
-
.
, ,
.
,
-
. ,
(. 9, 10).
,
,
.
(. . )
, ,
,
, ,
. -- (, ")
(, R-). , ,
20 R-rpynn.
( ,
NH 2 ) () ( , ,
) (. 6.2).
(
). . ,
, .
.
. 6.2.
NH2 ( N-),
- ( -).
.
40 ,
, 1000
.
20
, , 100
, 20100 (. . 10130)
.
, . .
7.
Asp" Glir . - (. . -)
, .
Arg +, His + Lys+
.
. Asn, Gin, Ser Thr
, , . , , Ala, Cys, He, Leu, Met, Phe,
Pro, Trp, Val . Cys, Trp
- (SH, >NH
).
Gly,
.
,
,
.
(. .
SH). .
,
--, - N-
,
.
,
Gly.
,
-
.
, D- L ( -
).
,
.
.
L--.
D- L-,
-
L- , R N
CORN. Thr
, -
.
7.
,
, . ,
, ( G)
G - , ( , );
G > 0, . G = 0,
. G ( ) (/ /).
G = -- S ,
G T ( ). (),
:
. (S) - T ,
. (S)
. ,
S - , (. 44).
Go
G , 1 - 1 ; ,
,
. ,
, G K G = RTlnK R
, . G,
G'(. 44).
. ,
.
: G -300 - 400 /.
,
,
-
.
()
.
. 17.
. ( -)
(ADP) (Pj) G = 30 /:
ADP + i
(. . (3-) .
, ,
. X ^ Y,
G , , +20 /. X Y ,
+ X ADP + Pi + Y,
G (30 + 20) / = 10 /,
. . .
, .
, . , ,
.
,
,
40 / (,
). ,
40 .
(7. ; , , . , q{
q2, ,
( ). = 1 ,
4, = 80. , ,
-
0,3
,
500 / , 125 / 6 / .
, ( )
(0,3 ) .
-
NH+3
,
. , , ,
;
. , ,
G, 4 /,
,
.
.
, ,
( +) ( -) . , .
.
>NH >=
. G 20 /. >N >=
, , G 3 /.
, , -
, .
, ;
-
, .
,
( /r6) (/r 12)
, -
() .
,
.
.
.
, , , - .
, .
,
.
(. 6) (. 17).
, . (/) ,
,
:
R , . ,
, RT (= 2,5 / ), (1), 0,37.
2,5 /,
. , , , , .
8.
.
,
. , D- L-
(. 6) -
, - (. ) .
>= >N- . N-
,
(N). =.
,
= , N.
, , N,
( )
- , ,
O*N . . ,
(0,132 )
N- (0,149 )
=- (0,127 ).
- . -,
, -
. ^- -
, -.
- -
- .
.
.
N
() (). ,
,
-,
, -.
, - ,
(. . ) . , = 0, = 180
.
, (, ), ,
.
,
.
,
, -, . . 8.1 (, )-
,
.
. (,
= 0, = 180) ,
, .
,
,
,
. ,
,
(, = 180, = 180).
- ,
-
.
- . , (, )-
.
,
, ,
. (, )-
,
. , ,
,
.
,
-
.
.
. (- (. 9), (. 9) (. 11).
,
, . 8.1.
9.
.
, , ,
.
,
>N- >=- (, -, -,
).
,
.
-
.
.
(),
( ),
(d). ()
d.
. , -
, ,
,
.
1951 . ,
- ( = 3,6) - ( = 2).
, -,
,
-, ,
...
N
, , N, , .
- - (. 11), - - ( -). - -
,
(. 7)
>NH- >=- .
, -, -
,
, -.
= -57, = -47.
() 3,6,
(d) 0,15 ,
() 0,54 (= 3,6 0,15 ).
>=-
>N-.
, >NH- >=-,
, . -
,
, (R-).
- - , . -
; >NH-
>=- -
. - , ,
. - -
-, - . -, -,
,
-.
-.
-. .
- ( = - 119, = 113) (. 9.2),
( = -139, = 135) (. 9.1).
. 9.2. -.
= 60, = 140. (. 11).
- / - . -
624 ,
0,9 2,4 .
. -
310, -. 310 3 ,
3
. -, , 310 1,0 3,3 .
(3- 2 10 -.
-
, - .
, . -,
- .
-- - ,
, .
-
-. . 9.3 -
>=- 1 >N- 4.
-.
-, -
. - .
,
,
, 70%.
(, Glu, Met, Ala Leu) -
. 9.3. -.
-, (Gly Pro)
. (Pro),
-
,
>N- .
- (, Val, He, Phe), Asp
Glu .
- -.
10.
.
.
, .
, ,
.
, - -.
,
,
.
. ,
, 0,1 . , ,
, .
,
. >NH
>= ,
Gli-, Asp , Lys+ Arg+ , Ser, Thr, Asn, Gin .
(, Gli- Lys+)
,
(. 7). ,
.
,
. ,
Ala, Val, He, Leu, Met, Phe . ,
, .
>N -
>=-
, -
-.
(, Gli Lys+) , .
.
(. 6).
,
. , .
,
. , , , , . .
. , , , ,
.
,
.
, . (. 9) ,
.
,
.
50 ,
10 . 1050,
10-13 , ,
1037 (~1030 ). ,
, . , ,
-,
.
: 40 /.
, (. 7),
. , -, ,
.
, . ,
, ,
(.. ).
,
, - (-, ,
(coil-). , , .
. 10.2, ,
-, . (
,
. 10.1).
,
. .
. 10.2.
40 300 .
(. 40) , , , , . 10.1.
:
/, /, / + , - -
. . 10.1;
, - , - , .
,
. /- --
, - . ,
.
/- - (
) -. , -. , -
, . /- - . -
-, . + - - -
.
( )
,
.
(
), , ,
,
(. 15).
.
, : ,
. ,
, . 10.1,
0,01
, ,
, .
11.
,
.
.
: , (-,
, - ,
- .
, , , , . ,
,
1000 . , .
. , , , -,
. ,
, , .
() , .
.
GlyXY, X Y
. (Pro) X,
(Hyp) Y. :
GLy ProHypGlyProMetGlyProHypGlyLeuAla
, .
16 N- 25 -
. , , , .
,
0,29 ,
.
,
, GlX2Y3G4,
N -. .
( , -,
0,15 ) -
,
.
.
,
.
, - G1 G4
(G1 G4 , ). 1000 ,
300 .
- ,
, ,
.
,
.
X Y
.
>N-
>= .
.
, - -.
, -
. ,
, .
,
67 ( D-). , -
N- 40 . ,
, , (. 11.2).
, -
.
, , ,
,
. ,
, .
.
-, - .
- 0,35, 0,57 .
GlyAlaGlyAlaGlySer.
Ala Ser
-,
. -
, . ,
,
12.
,
(. . ).
1010
.
- ( S),
()
().
,
( )
- (ES)
.
.
,
. ,
S- , , , , ,
. ,
, ,
.
.
. , ,
(. ).
, .
, , .
-
90- XIX .
: ()
().
1959 . ,
. ,
. ,
. .
,
,
, ,
, . . . ,
,
.
.
S (
). G0 S
.
, , (S)
() , , G0.
,
( X), -
, .
(. . )
G
G: , ,
.
.
1.
.
2. ,
-
(S) .
S-
.
3.
, .
,
,
,
.
.
4.
,
.
,
.
, ,
, -
. .
,
.
,
,
.
S
,
,
.
.
, , -
.
S-, -
,
S .
,
- -
.
.
,
.
13.
,
-. ,
S
1. -
S S 2 3 :
, ,
,
. v
[S] :
Vmax - , , ,
KM , , , -
. KM ( , 3 2),
.
v [S] .
-
.
- , .
,
.
,
Vmax . ,
,
. ,
,
Vmax ,
(, , ).
, Vmax .
Vmax ,
.
,
.
,
, Vmax
,
(), -
, , .
.
,
- ( )
. ,
.
, .
, , , . , ,
, .
,
,
(., , , - 4
. 13.3). ,
,
(. .
), - ,
(. . ).
13.3
, .
, -: v |S]
S- ,
, -
(. 13.1). . ,
,
( ), , ( ).
,
,
. , . (R-, . relax
), (-, .
tense - ). R- , -
, R- ( ).
.
- R.
.
v [S] S-
(. ).
,
.
( ) (
) ( ) .
( .
, )
, ,
(),
, . ,
, , , ,
, .
. , ,
, R-KOH, .
R- , ,
( ). , ,
,
-,
( ). ,
( ), (
) , .
14. :
, , .
, ,
.
,
N- (NAG) N- (NAM). , - 1 -,
1 - 4- (. 31).
.
, 129 (. 10).
, D .
, D
, ,
, , , (. 14.3)
35
52.
( 0,3 )
, D . Glu 35
,
(. .
. 14.2. .
(NAG-NAM)3 . NH- - . . rf 62
rp 63 , .
.
, . . ,
. , , , , ,
( ,
, , D, F) (. 14.2).
. 14.3.
). Asp52, , ,
(. .
).
.
1. - Glu 35
, ,- ,
D.
, ,
F,
.
2. , D-,
,
.
.
-.
Asp 52.
3. (),
,
-,
. - -
15. :
- ,
.
. - -
( , 2) -
( , 2).
.
,
.
.
-, , -
15. :
- ,
.
. - -
( , 2) -
( , 2).
.
,
.
.
-, , -
(. 16). 140150 .
,
.
- -
.
-.
- , ,
, , F, G , 10
25 (. 10).
. -, D,
, . -
,
.
-
. .
,
-. , HisF8 -
- F, ValFG5 - F G, 2
- , - .
, ,
, . ,
.
His.
(HisF8)
. .
(HisE7)
HisF8
-
.
,
.
,
,
,
.
(, - 2 ValFG5 -), , (,
LysC5 -
- -).
, . .
.
,
- F- (. 15.1).
1 1
2- 2 -.
, .
,
. 15.3.
( ).
-
,
.
S- ; , . . ,
.
S- , .
100% 75%. ,
, ,
.
, (. 13). , ,
,
.
, .
, .
, , - (tense-state), R-
(relaxed-state).
T- R-
,
R. -
-.
.
- R-.
. R-,
,
. ,
, - .
,
,
.
(), , .
,
-, .
.
( )
,
- -.
, ,
. ,
,
,
.
16.
, . , .
.
, , , F10 - (- .
,
. ,
.
,
F8 His, .
,
.
-
; , F6 . ,
, , . ,
,
, .
, ,
.
, . , - - 155
(. 16.1).
.
( )
,
, , -
/- 47,
- /- 24.
(. 27).
,
, .
.
, .
, , . . , - .
.
.
. ,
, . ,
, . -
.
,
.
, ,
, . - - ,
, ,
, - - , .
.
.
, -. , - , - . , , .
,
-, . ,
. ,
, ,
, , , .
,
1%
,
.
( . 16.2),
,
, , -, . IV , ,
. IV (1% 600 . ).
, . , , (1%
1 . ). , 105 , , , .
.
,
IV. , ,
. ,
, ,
, , 1200 .
, 100 . .
,
-
.
.
,
. , , , ,
. Glu Val
. -
. Glu
Val.
, , .
, - Val,
.
- -
.
, ,
,
,
(. 15).
,
, , ,
. ( ),
, .
17.
-
() ()
,
. .
, () .
.
(). , .
,
,
: -D- -D-2-.
,
() 2'
. , ,
, ,
, .
- .
( ) (G)
(), () (U).
A, G, U, A, G, .
-N- , 1- N1-
N9- .
,
5'- . -5'--, -5'-- -5'- , XDP
, X - .
, .
( 7) . , , XDP
, .
, (
5'-) .
17.1. -
, .
(ATP) .
(2-4),
Pj.
(.
7):
17.1.
()
()
(G)
(U)
(AMP)
()
(GMP)
()
()
(dAMP)
()
(dCMP)
(dGMP)
(G)
()
(dTMP)
(. , . 6). , ,
,
5'- 3'- .
, 5'- 3'- .
. ,
5'- , ACG; , , : pApCpG.
() d (): dAdCdG. , ; , .
, , :
18.
,
.
, , - - 1944 ., ,
.
(, S), , ,
( R), . ,
, S-,
R-
, R- . , .
2, 1952 ., -
.
, -
. coll.
32 ( ) 35S ( ) . coll. ,
, 32. , , , , .
1953 .
, , 1
; - . 1
. . .
. , ,
.
,
- . -
,
. ,
,
. ,
1`-
AT- CG-nap
1,085 . AT- GC- -
.
. ,
, ,
. ,
- , , .
()
(. 20, 21).
, , .
50- ,
. ,
,
, .
.
,
0,34
36 .
, , 10
(360/36 = 10), 3,4
(10 0,34 ).
20 .
. , , . .
,
1950 1953 .,
.
(.
18.2) (), - .
3,4 , . . ,
10- 0,34 , . . . - (. ).
. 18.2.
. .
.
. , ,
.
,
-
.
, ,
. ,
,
.
. 1 -,
- Z-. - - , . -
20
.
11 . -
-. Z 12
. Z
. . -,
1
, -
. . .
-, Z-
1.
()
,
(. 26
28). -:
.
.
(, ) , .
.
. II,
() ,
46 (. 30). ,
. , R1 . coli , :
, ,
, , ,
: ,
5'- '-, .
2- ,
.
5`-
' Z-,
. . .
32
4 .
, .
,
,
G ,
. ,
, ,
5'-
, . ,
G 1, 5, 7 19
20 , ,
, 5, 7 19 ,
G.
.
,
, (
).
, , , . 19.3.
.
(. 20, 21).
- I (. 20, 21).
, .
( 2'3'-),
.
. ,
.
- . . .
, -, .
19.
. 19.1.
() , -, ,
: (,
), () ().
().
(. 5).
() .
.
( )
.
.
-
(. ). (. 24) , .
(S)-
, (. 44). , . . coll
. 19.1.
()
.
, -
19.1. . coll
, %
, S
80
23
6
5
15
5
4-26
. ,
1 000 000
500 000
35 000
25 000
25 000-1000 000
3000
1500
100
75
75-3000
'- .
,
. ,
Phe .
. 75 ,
. = 25000
4S.
;
PHKAla
1965
.
5'-; G. '-
' () .
, , G U,
,
,
.
, h
( ), (D)
, Y. ,
( 3) ;
-
m 2
,
.
, -
. ,
, ,
.
(,
D,
) (D,
).
(,
PHKPhe).
PHKPhe
.
. - .
, -
,
,
.
,
- .
- 11
, 3,1
.
-.
2' ,
.
.
.
,
. -
,
; D .
10 .
.
. ,
,
,
, ,
-.
2'-
.
- ,
.
-
, ,
,
(.
19.2).
. ,
,
,
.
, -,
- .
.
,
.
100 (
1965 .; . ). .
.
. 5' '- 324.
, . - ,
, , (. 18).
,
, ,
. 18, -
.
.
, . . ( ),
-. ( ,
; . . 30.) , ,
- 3'GGGUCA. 5'-GCCAGT. (. 18),
, . 19.3.
20.
, , , . ;
. 4.
, .
. ,
, . .
. 20.1.
1958 . , .
,
( I5N), ,
, ()
(14N).
. , ,
. , I5N, 14N,
.
,
G ,
- . ,
, , .
, , -
. 20.2.
, .
() (, . coli)
.
: . coli
1700 1 ,
40 .
, ,
50 1 .
, . . , .
, , 65 106 , . (. 20.2).
- ,
.
.
.
.
. (. 21). .
, . coli, , . -,
.
. . coli
, , .
, -.
; , ,
174.
-. ,
,
. ( . 20.2)
,
'- () . 5'-
,
.
21.
E.coli - ,
. . coli
,
.
. , .
- ,
.
- '- , , , 5' > 3'. , 5' >
'- . : 1) -, -, ;
2) (ATP, CTP,
GTP ) 3) '-- , . . 21.2.
, . - - I, > 5'-.
,
5' > '- . , - , .
( ) ,
.
, 109
. ,
'-
.
polIII
, 3'5'-
, ,
.
, pollII
.
,
. . , rep-,
. , ,
.
: , , ,
, - ,
.
,
,
.
,
,
,
.
,
, ,
(. 26). - . coli
.
, ( ; . 22) -
.
22.
. - ,
- , . , +- . .
- - ,
. : , , '
. (2')
. () 500 000. , -, -
-, (
GTP) ,
,
.
- ,
40 .
G +- . ( 3' - 5' +-)
10 .
+- ,
, ,
.
TATPuATPu, ( G). ,
.
40 -,
, , - .
,
. ,
-
- (2'), . ,
-
. - -,
, , -.
. . 22.2
'-.
.
.
.
, . . . 5'- '-.
-,
20% , . , 5'- 3', ,
Q . - ,
.
. '-
,
. (. 19),
(, , G U).
.
. . coli (16S, 23S 5S)
(. 24)
.
. Q;
, , , .
( ) , .
GC-, -. GC- . , +- ,
- -
.
.
,
--
- -. I
,
, 18S, 5,8S 28S. II , , . III 5S-pPHK.
, ,
, . ,
. ,
, ,
, G.
-,
, ,
() (. 27).
,
.
,
GU GA AG - .
,
18S-, 5,8S- 28S- (. 24),
. ,
.
23.
. 23.1.
-
.
, . .
, . ,
20 ;
, 4 4 = 16 , 4 4 4 = 64 .
. .
ABCDEFGHI , ABC,
1, DEF 2
. . , ABC 1,
CDE - 2 . .
,
(. ). -
, . . ,
.
5'- '- , +- ,
5' -* 3'. 5'- N- . , N- -.
, (. 23.1).
. 23.1 ( 5'-) , , (
'-) .
64 61
(, CUA Leu),
(.). -, . ,
4
3
, . . (. . 23.1).
, Phe , UUU
UUC. , , -. , , ,
, , ,
, . , ( U) ,
( G) .
(, UCG AGU
Ser).
. , , ,
.
(I),
U, , (.
23.2).
. 23.2.
23.2
U,
G
U
U
G
. 23.2.
64 .
.
. U
(Phe, Leu, He, Met Val).
,
(, His, Gin, Asn, Lys, Asp
Glu).
( ).
-,
.
,
,
(. 27).
, -, - - G4 (.
23.1).
.
.
,
,
. , .
(-) ,
.
, (. 16)
Glu Val (3- . GAA GUA, . .
U .
()
, .
- .
,
,
-
- . ,
, ,
(1981 .)
. , UGA , , AGA
AGC Arg, .
60-
, .
. , ,
, , -- (. 24).
poly(U) (. . UUUUUUU...), . , poly(U) poly(Phe)
(. . Phe, Phe, Phe...); , UUU
Phe. ,
Pro, Lys.
-
, ,
, .
, ; , , , 2U 1G, Cys, .
,
.
,
. ,
- (. 24). ,
UGU
- Cys. , UGU
Cys. , UAA, UAG UGA, -.
,
.
24.
. 24.1.
,
.
; . 25.
, -(1)-
, ()-.
5' > 3'.
()
(. 19).
: -.
. -
. (, , )(. 25).
'- -. -,
-.
. :
. 24.2.
: ,
, . , ; ,
,
, . . .
, ,
.
. ,
. 24.3.
- . . coli 70S,
, , 80S. , ,
70S, .
in vitro Mg2+.
708- 50S- , SOS- - 60S- 408.
(. 24.3) . :
2:1 1:1.
.
,
,
(. 19).
Arg+ Lys+. , -
,
.
in vitro. ,
.
. . 24.4 708-
. coli. 20
30 . (80S)
, 1,15
( 23 35 ).
, , . (. 24.4), . ,
-
, {) .
, ,
-,
(. 25).
. ,
,
(. 24.1).
,
,
,
, .
5'- '-.
.
,
,
.
;
.
25.
. colL
AUG,
(Met) [ GUC -
(Val)].
Met, Val. :
AUG GUC,
? Met ( Val) (. ).
( fMet) Met, . (), Met
. , (
AUG,
AUG.
30S-cy6, , - - fMet, . 508-,
705- .
GTP GDP Pj.
, (IF1, IF2 IF3).
.
: 1) , 2) 3) (. 25.1).
- . ,
, EF-Tu,
EF1, GTP.
TPHK-EFI GTP , GTP
GDP . EF1 GDP,
, , -. EF1
, EF-Ts, EF2,
GDP , EF1 EF2. ,
,
. 25.2.
. 25.2.
,
, ,
-. 508-
, ,
. 25.3. , ' (. 25.3).
,
, EF-G(EF3), GPT.
, ,
, - , ,
'-. ,
.
. . ,
UAA, UGA UAG.
, -
. , ,
, . ,
, . . 30S- 505-.
. i K\i!( VIMIUIM
,
, , -
.
,
Met, fMet.
,
AUG: ,
Met, .
. , (80S).
. , , 708-
. fMet.
26.
.26.1.
, , . ,
(,
.), . . coli, , , , .
4,6 106 ( 4600 , ...).
1 , , . coli 2 ,
(),
.
, ,
, ,
;
, .
40 , 40
000 , . coli.
700 , . coli.
, , , ,
.
, .
400 () 100 000 ... ().
,
(1,74 ) ,
.
-, , ,
.
(, , ; . 5) ,
-, .
, , 1 ... . 26.1
.
,
10 000 ,
(. . )
.
,
, .
26.1
(
)
SV40 ( )
5,0 103
4 ()
. coli ()
2,0- 105
200
4,6- 106
4600
2 , 8 - 109
,
. 4 , .
,
; .
(. 4). , 4,
.
()
(). , , ,
,
(), .
26.2 .
, ,
.
,
. 1
. . .
,
. ,
, , ,
, .
26.3. , , , (, SV40).
,
, ; ,
, , . coli.
(.
)
,
,
12 .
.
,
, ,
, , ,
.
,
.
(),
.
,
',
.
, ,
.
, , . ,
, 10 (, . coli).
56 .
200 , -
,
. , ,
. 26.1. ,
. . (/) 11 300 21 000.
: HI, 2, 2, 4.
2, 2, 4.
,
. HI ,
;
(
) . HI, -,
, ,
, ,
, -
.
2030 ,
(. 29).
.
6 .
40
. ,
.
5 00010 000 ,
,
100-200 [40 100(200) = 5 000(10 000)]. , ,
,
.
,
.
.
27.
-
, - . 100000 (
).
, 10 . , , -
- (. ). 56 , 0,1% .
2000
3000 ,
.
: , () . , , , .
,
.
, , . .
. , , ,
, ( ,
).
.
( )
- , ,
, .
()
, .
,
. , . coli
,
( )
. . 27.1
: , .
, .
, .
,
, .
lac- (. 28),
(Z, Y )
,
. , , - (I), , ,
lac-. , ,
-
, ,
(. 28). .
.
100 .
( ) ,
, .
10, .
.
, (),
.
- ,
, -
() . , ,
. , .
,
,
, .
- (. 5).
( 2, 4, 5 6),
- ( 174).
, ,
- ,
,
.
,
.
(. . , . coli) 174
1977 .
, , ( , ) ,
(
). ,
,
, . ,
, , -
fMet.
,
.
. ,
, , ,
.
, . ,
( ) , .
, ,
,
.
, , , .
. 5S-PHK
, , . .
, . 5,8S-, 18S- 28S-pPHK ,
.
()
.
.
,
1020 , .
- , , . . , , .
1977 . Drosophila melanogaster.
; ,
8 , .
-
. -
() ,
. .
, ,
. ,
. . 27.2;
-.
(. 22).
. 27.2.
( 10 200
), . .
.
,
;
,
,
.
, ,
SV40,
( 1488 1601 - ,
), :
VP1 VP2. ,
( )
,
,
. SV40
. ,
TL (
: L = large = ),
. (,) 246
, (2) 1879. 345
TL ,
.
28.
,
. , , ,
, , , .
, , ,
.
- , ,
. -
.
1961 . ,
, .
( )
(- ,
, 100 . .
: (,
) . , ,
Z, Y
lac-. ,
, .
- ( I) lac-
Z, Y .
I .
, I
(I--), ,
Z, Y
, . .
. I
, I,
Z, Y
. , I - , .
, . lac-
lac-.
, .
() ,
. - ,
. ,
, .
2- ,
. 28.2,
lac -.
() -
. . ()
, ,
, -
.
,
,
. , /- ,
/-.
, ,
. .
, ,
().
, . ,
,
. .
( ).
, ,
. ,
.
.
(trp-), ,
.
, ,
.
- ().
( 1 . 28.1).
,
. , trp
-
.
, (trpE) ( 2 . 28.1).
, , . trp-
90%
140 trp-.
( ). , ,
. , , ; ,
. , -,
(. ). (
) , ,
, lac. .
.
,
. ,
- , (. . ),
.
:
,
.
,
,
. ,
, -
, ,
. , ,
, ,
-. , ,
.
.
,
,
, 5'-
'- -, .
,
,
. , ,
, -
,
.
, . .
5'- ( ,
) poly () '-- (.
22),
, .
,
. ,
, , .
,
. ,
.
;
. ,
,
,
-,
,
.
.
,
(. 41).
29.
,
,
.
. ,
,
, .
P
,
,
. ,
. - , ;
.
( 40 ). ,
,
,
. ,
, (20220 ).
. 29.1
. ,
.
,
. ,
,
,
.
,
.
,
.
.
- ,
, . , ,
. ,
,
,
-.
,
. , , 20 .
,
24 .
,
.
: Go, G 1, S G2.
G2, .
() , , , , .
, ,
.
Go . . , Go, , . .
.
:
. G o
,
,
(, AMP).
, Go,
, G o G1.
G1 ,
,
S. G|
( ). , ,
G,
. -
. 8 ,
. .
G1
S-.
S ,
;
. S 68 .
,
, (3-). . , S-, 3 - ,
, .
, S-.
S-, , , D, -
-,
(. 43). , .
G2.
G2 ,
, . . G2
. G2
,
. G2
26
. G2
. G2
.
, , . .
,
, , , . (. 39), ,
. , -
, . . , ,
. .
() : ,
.
, .
, , .
.
. , ,
, . .
,
, . , .
.
Go G1, .
30. :
,
, - .
, , )
, , )
.
. ,
(. ) , .
, ,
,
. . , -
,
, - (),
, , , .
, .. ,
, -, .
, . , ,
,
,
, - , (. 27), . .
() ()
, -
. , (3- ,
. , , .
.
, ( , ,
25 000 , 25 ...), -.
- ,
, ( - ), - .
, ( 10
) -;
, , oligo(dT). poly(dA),
'-
(. 22).
().
-
.
,
-.
(), . , 5'- ,
() . , , ,
.
() - , - I.
, ,
,
. ;
S1.
, ,
, -. .
- ,
,
. -
: .
.
,
- (. 26).
. ,
.
, (+-), -, .
, .
.
- (. 18) -
,
(
- );
. ,
,
.
-
,
.
, pBR322,
,
;
,
;
, .
,
.
() ,
(
)
, -. , , .
-,
. ,
. , , .
,
, .
3'- , , -
().
, , ,
.
, -: .
, ,
. ,
. , , ,
.
() ,
,
. , ,
, ; -
. , . , .
,
,
.
,
.
, ,
. ,
, ,
: )
) .
31.
, . ,
.
. , ,
() D-. -
(
)
.
.
D- ;
. 31.2. 1 (. . , 6), (-D, , -D-.
. (, D-)
,
(. 14): 1 1. 1 -
;
, .
1
, . . . ,
1 ,
.
. , (. 31.1).
. , ;
, , 1-()
.
: ((1 > ) 1 (-
; -
. -
'
4,
. ,
,
- - . 1(D-) (1 >
4)-
;
,
(1 > 6)-.
(1 > 4)
.
. .
,
,
.
;
. D-
(1 4)- ,
,
(1 > 6)-, ,
. .
. , -
,
, , .
, ,
.
2
NH.CO.CH3(N-)-rpynny, N- (NAG). NAG, ((1 > 4)-,
, . , N-
. , poly(NAG) , . ,
,
(. 35).
-
(1 > 3) (1 > 4)
D-NAG D-
( NAG,
6
2
(,
) .
32. : 1
,
. ,
,
, . -
: 1) (
; 2) ; 3) <
.
1 2 , 1
. 3 \
,
.
, ( 1 2). . 33 ,
( 1 2). ,
, , ( 3).
, () . .
(3),
-
(2)
.
14 22.
]6 ()
18 ().
, ,
.
,
-, ,
.
() () , ^- (. 34).
|6 -() , 8 () ,
18 ().
. ,
9 10 ,
1
. 10
, ;
2.
.
-(- ), 3 -(- )
. :
: .
-: 16:19; ,
9 .
-: 16:1 7; ,
7 3-.
,
. ,
, , ,
. .,
(4060%) (3050%),
.
(. . ),
(. ). , , , ,
(1020%) (8090%). ; , 79%
,
75% . ,
, , ( )
.
.
, , ,
. , : .
.
.
, , .
, ; ,
.
, , ,
. .
- ,
() .
-;
.
-
. , ,
. , . . . -
;
.
(, ),
.
,
.
(.
34).
:.
( . 32.2),
,
. , : , ,
. 32.2.
. ;
. .
,
, - (. 32.1).
;
(+ ), ,
,
.
, .
.
33. : 2
?--,-,
,
. , . : , .
.
.
. ,
, (NH2) ()
.
, . ( )
(. 6).
, , .
1
-
( 1 -; . 31)
2 - .
2226 ; ,
. 33.1,
18 . .
; .
,
.
,
, ,
. .
,
.
- ,
(3-
, , , . ,
.
. 33.2. ( 3 );
N- (NAN).
. , ,
N- (GalNac),
(Gal) (Glc), .
. 33.1 GMi, .
. ,
GMi - , .
. 33.2.
,
.
,
.
,
. .
( ) .
,
: .
, . 33.3.
(,
). , ,
, . , ,
( 40 60%
).
, , (. 34).
.
,
(. 33.4).
, -
, , , (,
, ).
- ,
.
( A, D, )
[ ,
, () ].
, , , , , . A,
,
. D ,
. , , ,
, . ,
, ;
,
,
.
34.
- , - . , .
, ,
, , . .
, ,
, , , (.
. 32, 33). , ^wc- (. 32).
; . 34.2,
.
. 34.2.
,
.
. 45
.
,
,
.
.
.
1935 . .
, ,
-
. 1959 .
, , 3,5 ,
.
, , , .
- , ; ,
; , .
1971 . .
,
,
, .
:
.
. , .
, , , .
, , . .
, , ,
(. 3).
,
,
,
,
( ). ,
.
. ,
(>NH >) .
-.
,
-; - . -.
,
, .
.
,
, , .
-
(. 10).
, , .
- .
, , ,
.
2 - 1 . ,
(. 105) 30 D
5 10-7 2 - 1 .
D ~ 10- 9 10- 1 1 2 - 1 . ,
,
,
,
.
. , ,
, , , .
-
,
,
.
,
.
,
, -
. 15 40
.
, , ,
. ,
.
, . ,
, .
. , ,
, . .
34.1
, .
35.
,
1884 . ,
,
-
, . 60- ,
. -
, , ,
2080 , 7,5 .
. ( 1 )
:
7,5 .
, .
,
- .
, , (. 14),
,
,
.
, ,
, ,
. ,
, .
.
, ,
.
, N- (NAG)
N- (NAM). - , '-, (3.
( 1 - 4)- NAG-NAM.
(, Bacillus
subtilis)
, 40 , (, . coli) .
, 1 80 . .
.
L-, D-.
,
. -,
,
NAM, -,
,
. NAM
- 3.
L- ( 1).
D-
( ,
-
, - ) - ( 2). , , . L, L--
(Dpm) L- (Dab) (.
35.2). D-
( 4). ,
L- D. . . 35.3.
, NAGNAM
NAGNAM ,
. ,
3
4 .
.
, .
,
L-Ala4 L-Thr Gly3 L-Ser2.
- N2-
3, NH2-rpy -- D- 4.
, ,
(. 14).
-
, , ,
.
NAM.
.
Micrococcus lysodeikticus. . .
, . 30 . ,
.
. 35.4 S. aureus, . ,
, --
6 NAM. ,
.
,
,
, .
. , ,
(. 42).
36.
H ,
. ( )
.
. () ().
. . : , ,
, , , -. .
.
, .
,
: ,
, ,
( ). , ,
, . ,
, , . .
, ,
( ) , .
(. 37).
.
.
, . , ,
.
, -
.
[+NH3-CH(CH2CH2COO)
], , [322
+N(CH3)3], .
( ) -, ( ).
, ,
.
, .
. ; , ,
.
, (. ),
.
120 , 0,1 500 .
, . , ,
20 120 /,
1
2 /. : , ()
5001000
20 /.
, . ,
,
. , ,
,
. , . 36.1,
. , -
- (. 32, 33),
,
, .
(. 34) : -
, , . ,
.
,
, .
() 70 ( ).
Na+ + - (. 38)
.
, , , (
10 ), , . , .
Na+
.
,
Na+.
( 1 )
70 0 ( )
+20 ( ).
. 36.1. Na+
, , , , .
, .
,
, .
+,
(23 ), Na+ (
. 36.1 ,
). , (
), , , ,
. .
,
Na+ + (
). , -
Na+ +.
; . 36.1 , .
1/5 . , , , ,
35 . , , .
. , , .
37.
. , , , . .
; , .
, , . ,
.
, ,
,
. .
. , ,
. , , .
, , , .
,
- . , 1- (I-),
, - (-). - -
, -,
. I- Z-. Z-
, ,
.
. :
15
, 7
,
.
I-
, - -
. , ,
- ,
,
.
2,5
1,7 . -
, I- .
,
,
, Z-
(. 37.2).
M, , . : , -
, . , 140 .
;
. ,
(. 37.3).
, , F- (F-). F- , -
, , G- (G-). F-
,
G-;
3638 .
.
40 ,
- . F-. G- , ,
,
F- . F- , , ,
.
, , : I, .
F-
, 38 .
.
,
ADP Pj. F-,
, , , ADP ( . -
, , , .
. .
(.
37.4).
1. ADP
i , .
2.
ADP i
( ).
3.
ADP i , -
;
,
cap.
4.
,
,
.
(2+).
2+
.
(. 36)
, 2+ ,
2+-
,
,
,
.
38.
,
.
,
,
.
,
.
,
(, ) (, +
1~)
, : ,
.
,
( )
. ,
, ,
. 38.2. ,
1, B1 -
B1 1.
1 , B1
, , ,
.
,
, . .
[]2 = []2. [] [].
, . ,
(, ), , .
, , ,
,
, , .
7 , , 100. , )
) -
, .
,
.
(J)
(dc/dx) . D , 2 -1. .
,
.
, , ,
.
,
. , ( ) ,
1. , , ,
+, 1~.
. , ,
, :
, dy/dx .
,
-, . , , ,
1) ;
2) , ;
3) .
, , , , ,
, . .
(,
D-, L-).
,
.
. ,
, ,
. , ,
, .
, , (. 13).
,
,
.
, , ,
, . (. 41), ,
,
.
, ( )
,
.
(, )
30
40%. - [(Na+ + +)--, .
250 000]
.
Na+ + .
1015. + Na+, (. 36).
, -
, ,
. (Na+ + +)- , . Na+ +
3
Na+ 2 +.
( ) ,
. .
,
,
. ,
,
.
, , . . 41.
, , , , . .
, .
.
(,
),
,
.
39.
- , , . ,
, , ,
. ,
, . ,
.
-,
(. ). , ,
(. 3), .
, ,
;
,
, , .
,
.
.
(15 )
, .
( 12 ), .
,
.
, 13 ( ), 10
, - (
). , ,
. , .
: ,
- - , ,
. - ;
, ,
.
-
,
,
.
, ,
, (. 37). ,
- ,
- .
2+- Mg^- -
, , .
- ,
, ,
. ,
,
, (, - ). - , , .
2+, ; .
(, ) ,
, . , (. 37).
, , ,
, ,
.
, ,
. ,
,
.
40.
, .
,
.
,
,
, ,
.
,
, .
,
.
, , ,
-
.
. .
.
, , , , ,
,
.
G( l g G ) , , . . 150 000. IgG
(heavy, H)
(light, L). - (. 50 000)
450 , L- (.
25 000) 220.
(. 40.1).
- L .
IgG,
, , N- L-
. ,
(. . N-) 110 (variable), V-. - . 110 -
(constant), -. - L-
. L-
- () (). 110 N-
, 340 .
V- L- -.
V- L- , V- , . L-
(LI, L2 L3 . 40.1) 6 . V - 3 (HI, H2 ).
L- - , . . Ig,
.
.
, . L- , (V) () .
VL CL. -
: (VH) 3 , (1, 2
3).
.
, ( ), .
Fab- Fc-
IgG
.
. 50 000.
-
Fab (fragment
antigen binding). Fc (fragment crystallised).
Fab L- ( VL CL)
- (VH 1), a Fc
-, . . 2 3
.
lgG
.
IgG Y- Y Fab-, Y Fc-.
. 110
, (. . 10.1).
. , 4 Fab VH
VL, a CH1 CL. Fc- -
, 2- . ,
, ,
. Fab Fc
,
Fab- Fc.
Y- .
.
VH- VL-
,
,
.
, IgG
,
,
. . 40.1
,
( ,) (IgG).
Fc -
,
.
.
Clq 2- IgG. Clq
IgG, .
Clq ( 1)
. 18 . 3 . ,
, -,
(. 11).
, GlyXY.
IgG
, IgG
Clq (. 40.2).
(>10 8 ) .
.
,
( 10 8 ), .
-
. V- -
. , . V ,
( . joining ). VL- , 100
V- 5 J-,
V/J- 10 .
, 100 - 5 - 10 = 5- 103
VL-. V- , V, J D ( . diversity ). 100 V-,
5 J- 50 D-, V/J- J/D-co 10 .
, 100 5 50 10 10 =
= 2,5 106 -. 5 103 VL-
VHVL-nap,
,
5- 103 - 2,5 - 10 6 = 1010.
. 5 IgG, IgA,
IgM, IgD igE
. 5
, a, JJ., 5 8.
- L- - (IgM IgG 4, -).
41.
, .
: , , (. 6000), (. .
) , ,
(. 172). -,
.
, , , , , . , , .
. ,
, - (, , ), .
, ,
.
,
, -
, . , -, , .
,
: ,
, , ,
.
(
) , . ,
;
. , , . , -,
, , -
( ),
.
-, ,
, , . ,
, . , ,
.
, , , .
,
. ,
3',5'- ( AMP, ). ,
, : 1) ;
2) , , , . ,
. 41.1, .
, , , , ,
.
,
, , .
(,
)
. 41.1. , , G-,
, , ,
GTP- . G- GTP
, . ,
, , G-
( GTP), -
. , , , . ,
. -
, ,
.
( ,
cGMP) (, 2+);
.
AMP
,
. ,
(
2~4 -), R
. R ,
. ,
. ( )
( ).
, - , .
,
. ,
- ,
.
,
,
-
.
.
, ,
(. 33). -
,
-. (, , 30
)
-. , .
,
. .
; , , , .
-
.
,
.
,
.
.
,
, .
,
. 41.1, . - , -
,
- , ,
, .
42.
,
. XIX .
, , . , 1928 . 1935 . , , .
, .
, .
,
( ), ( ).
. 42.1 ; . , .
42.1
. ,
, ,
, , -,
. , ,
. ,
, ,
, ,
(. 24). ,
.
- , Penicillium notation.
: -. R . , L- D- (. 6)
,
(RCO). N
(- ) .
,
,
.
( G), R
.
1957 .,
,
, ,
. . . , 1965 .,
, -
.
(. . 42.1 42.2) D-ala ( ).
- ().
D- ,
(. . 42.2;
-
. 42.1). , D-ala, D-ala -,
-,
. , D--- (.
. 42.1). , -, :
, , - ,
- (. 42.3),
.
,
,
(). , . 30 000, , - .
43.
-
,
;
(,
Streptomyces). ,
, , ,
,
, .
- ,
, in vivo, -, , , . , , , ,
,
.
, , ,
, . ( , ,
).
A, ,
.
,
,
,
;
.
. ,
, D,
; , ,
.
- ,
(. . 43.1).
, ,
, , ,
.
, ,
,
-, -.
, -
, ,
. , , ,
,
(. . ) .
,
(
), ()
.
-, ,
, ,
,
, -
. ,
. .
, , , . : , . ,
, , , .
- (- , , -
, . . ,
, .
44.
s ; ,
, . , ,
S:
: .
.
.
. 44.1, , , s ; , ,
s, .
, . 7.
1 . (
-
, )
, (, ),
, ,
, .
1- ,
. , ( U) ,
,
(, ,
). (), (1) :
a PV - , .
,
,
, .
2- . 1-
,
.
,
,
,
,
,
,
.
, ,
1- , , ,
,
.
, .
, -
,
.
2- , ( )
,
.
, (S); S
.
S > 0. (
),
.
, ,
, . 1-
2- , , : - () ( ,
. . TS)) , .
. ,
,
(G),
, G < , (
); G = 0 ,
;
G > 0,
.
(Go - G
,
,
. . ,
;
1 -1. Go
.
' = []/[] ( [] [] -
),
, G
.
, G (5) (4).
. Go
,
; ,
+,
1 -1. , [+] = 1 = 10, .
. = 0.
, = 7 ,
G, G', ,
+, -
,
10-7 -1, =
7. ,
, ,
,
, I, II .
., (
).
Alberts ., Bray D. (1983). The Molecular Biology of the Cell,
Garland Publishing,New York. [ : .,
. ., . .:
, 1986-1987 .]
Cantor C.R., Schimmel P.R. (1980). Biophysical Chemistry Part I, W.H. Freeman, San Francisco. [ :
., ., , . I. .:
, 1984.]
De Robertis E.D.P., De Robertis E.M. (1980). Cell and Molecular
Biology, 7th edn., Saunders College Publishing, Philadelphia.
Dyson R.D. (1978). Cell Biology: A Molecular Approach, 2nd
edn., Allyn and Bacon, Boston.
Freifelder D. (1983). Molecular Biology a omprehensive
Introduction to Prokaryotes and Eukaryotes, Science Books
International, Portola Valley, California.
Metzler D.E. (1977). Biochemistry the Chemical Reactions of
Living Cells, Academic Press, New York. [ :
., . - .: , 1980.]
Stryer L. (1981). Biochemistry, 2nd edn., W.H. Freeman, San
Francisco. [ : ., .
.: , 1980.]
1.
Hopkins C.R. (1978). Structure and Function of Cells, W.B.
Saunders, Philadelphia [2, 3].
Wolfe S.L. (1982). Biology of the Cell, 2nd edn., Wadsworth
Publishing, Belmont, California [2, 3].
Davis B.D., Dulbecco R., Eisen N.N., Ginsberg H.S. (1980).
Microbiology, 3rd edn., Harper Medical, Philadelphia [4, 5].
Pennington .., Ritchie D.A. (1976). Molecular Virology
(Outline Series in Biology), Chapman and Hall, London [4, 5].
II.
Dickerson R.E., Geis I. (1969). The Structure and Action of Proteins,
Benjamin/Cummings, Menlo Park, California [616].
Schulz G.E., Schirmer R.H. (1979). Principles of Protein
Structure, Springer-Verlag, New York [616].
Richardson J.S. (1981). The anatomy and taxonomy of protein
structure. In: Anfmsen C.B. et al. (eds.). Advances in Protein
Chemistry, vol. 34, pp. 167339 (more advanced) [10].
Fersht A. (1977). Enzyme Structure and Mechanism, W.H.
Freeman, San Francisco [1214]. [ :
., .
.: , 1980.]
Phillips D.C. (1966). The three-dimensional structure of an enzyme
molecule, Scientific American, 215, No. 5, 7890 [14].
Dickerson R.E., Geis I. (1983). Hemoglobin: Structure, Function,
Evolution and Pathology, Benjamin/Cummings, Menlo
Park, California [15-16].
Perutz M.F. (1978). Hemoglobin structure and respiratory transport, Scientific American, 239, No. 6, 68-86 [15-16].
III.
Adams R.P.L., Burden R.H., Campbell A.M., Smellie R.M.S. (eds.)
(1976). Davidson's Biochemistry of the Nucleic Acids, 8th
edn., Chapman and Hall, London [17].
Freifelder D. (1978). The DNA Molecule: Structure and
Properties, W.H. Freeman, San Francisco [17, 18, 26].
Kornberg A. (1980). DNA Replication, W.H. Freeman, San
Francisco [18, 20, 21]. [ : .,
. - .: , 1977.]
Rich A., Kim S.H. (1978). The three-dimensional structure
of transfer RNA, Scientific American, 238, No. 1, 52-62 [19].
Stent G.S., Calendar R. (1978). Molecular-Genetics: an
Introductory Narrative, 2nd edn., W.H. Freeman, San
Francisco [23, 2729]. [ : ., ., . .: , 1981.]
Bradbury E.M., Maclean N., Matthews H.R. ( 1 9 8 1 ) .
DNA,
V.
Bagshaw C.R. (1982). Muscle Contraction (Outline Series
in Biology), Chapman and Hall, London [37]. [
: ., . - .:
, 1985.]
Cappucinelli P. (1980). Motility of Living Cells (Outline Series in
Biology), Chapman and Hall, London [39]. [ : ., . .: , 1982.]
Capra J.D., Edmundson .. (1977). The antibody combining site,
Scientific American, 236, No. 1, 50-59 [40].
Leder P. (1982). The genetics of antibody diversity, Scientific
American, 246, No. 5, 72-83 [40].
Cuatrecasas P., Greaves M.F. (1976 onwards). Receptors and
Recognition (a series of books covering all aspects of hormone action), Chapman and Hall, London [41].
Abraham E.P. (1981). The beta-lactam antibiotics, Scientific
American, 244, No. 6, 64-74 [42].
, - 28
, , N- (NAG) 14, 31,35
N- (NAM) 14, 35
36
32, 33
2
41
39 ,
() 17
42, 43
4
(ADP) . - 2, 26-30
35
(AMP) . - 2, 35
4, 5
()6
15
38
26
3, 38 (Val) 6
7
7
--- 8-10, 40
------ 18, 19
( ) 30
16 39
4 - G 4 2 3
SV40 26, 27
-174 4 , 2 0 , 2 7
() 4, 5
4
5
5
5
1, 4
4, 5
() 5
- 1, 4
23, 27
4, 5
1 , 4 , 5
4, 5
4, 5, 20
- 1, 5
4, 5, 26
1, 4, 5
32, 33, 40
, 38
7
7
---- 19, 23
--9-11, 15, 34,40
------- 18, 19
------- 31
------- 20, 21
------- 22
1, 2
2, 39
---- 2, 39
- 1, 1 8 , 2 6
1 , 1 1
36, 37, 39
36, 37
31
11
9 - 1 8 41
23
- 28
28
33
33
2, 31, 32
4
- 18, 19
15, 16 5
10, 15, 16, 23
15
30
- 28
1, 4, 5, 27
1, 3, 27
-- 1, 2. 27
26
29
30
27
23, 27
27
28
()22
2
31
(Hyp) 11
32-34
31
32-34
34, 38
17,23
() 6
7, 10, 18,
19,40
40
21
(His) 6
16, 26
31 ,41
14, 31, 35
3, 34, 40
33, 34
3, 34
34
3234, 38
(Gly) 6
10, 15, 16
(Gin) 6
(Glu) 6
2, 31, 38
31
33
D- 31
() 3
30
5, 28-30, 32, 33, 37,38,41
1, 3
(G) 17
(GTP) 17, 25
43
2, 3, 37, 39
.
13
15, 16
-D-2- 17
.
17, 18,21,22
17
36
3
(Dab) 35
(Dpm) 35
(D) 19
2/3/- 18
3
39
6, 10, 40
() 15
1 , 1 8
34, 38
38
38
38
; -, -, Z- 18
18
18
29, 43
-
() 19, 30
() 21, 30
26
27
1, 17
18
-- 18, 26
21
4, 5, 20, 21, 29, 30
27
26
18
27
26
19, 22, 28, 30
14, 26
26
- -
22
- . ,
-
-21
-4, 5, 18, 20, 21, 29,
30
10
(V-) 40
40
(-) 40
20, 29
20, 27
() 20
16
2, 39
34
34
() 2
32, 33
.
16
12
34,35
13
- 37
- 9
35
() 6
(1-, 1-)
37
1, 4, 5
40
(Ig, ) 10, 40
G (IgG),- 40
13
42,43
29
14
12, 13
, 28
12
25
20, 21,
29
2325, 28
22, 28
(1 )2 3
28, 30,41
29, 43
26, 29, 39
43
22, 27, 30, 40
4, 5, 18
(, )4, 5, 1 9 , 2 2 25,27,28,39
- 31
7
(+) 2, 3, 6, 14
(+) 36, 38
(Na+) 36, 38
4, 5,
26 4
- (-) 40
- 14
28
12, 13
20
23
31
9, 11
1 5 , 1 6
1, 2
1,3
- 41
- 28, 30
1,
2,4, 5, 26, 29, 32, 34, 35, 38, 39
-- 1,2,38,39
--- 1, 35, 29, 32, 34,
36-39,41
--- 1, 3-5, 29, 32, 34, 38, 39
- 2, 4, 5, 14, 29, 35, 42
----- 2
----- 3, 29, 31
3, 29
--- G (r , G r , S-, G 2 -, - 29
30
28
13
7
--- 6
----- 32, 33
--- 17
----- 31
23, 27
19,23-25
- 23
1, 8, 9, 11
40
18, 20, 21
6,8
- 8
8-11
- 18
- 32, 33
- 8
- 8
- 31
- 19
27
13, 15
28
24
----- 21
- 22
11
1-3, 19,
22, 24, 25, 27, 44
42
31
2
34
3
() 31
- 22, 28
13
- () 42
- 42
28
(lac-) 27,
28
2
32
(L-) 40
(Leu) 6
() 2 1 ,
30
(Lys) 6
4, 5, 35
3, 34, 38
4, 5
- 10, 14, 35
- 37
Z- 37
26
32
32
2
1-5, 32-34, 36, 38
34
3234
35
- (,-) 40
31, 35
27
2
3
.
2, 3, 34, 36, 38
36, 38
29
(Met) 6
36
3, 29, 39
.
3, 36, 37, 39
19, 22
15, 16
37, 39
37
32
- 23
3, 29, 39
43
1, 3, 23, 25, 34
() 13
13
32
1, 3, 36, 37, 39, 41
17, 31
2
16, 23
23
23
55
() 36, 37
() 37
11, 36, 37, 39
12
3234
- 36, 38
5
- 33
36
36
36
36
36
7
39
3234
(,) .
1, 36, 37
36
36
42
- 23
. ,
26
22
S- 13, 15
()19, 30
18
1-3
21
15, 16
32
() 36
27, 28
lac- 27, 28
5, 43
27
.
6
-- 17
18, 22, 28
32
30, 35, 42
17
4
25
6, 8, 25
-- 35, 42
35
1, 6
--- 1 , 1 7
22
12
2
()36
19
- 20
38
17, 23
32
2, 27, 30
- pBR322 30
3
3
-- 18
10
34
41
4
26
.
18
6, 8 1 1 , 24, 25
1, 14, 31, 34, 35,40,42
() 2, 24
33
37
15
,
13
36
21
9, 10
(
) 22
41
28, 30
1, 4, 5
1, 2
(Pro) 6
22, 28
4, 5
39
()
39
- 811
-- 4, 5
--- 10, 15
-- 18
--- 10, 40
--- 35
--- 10, 14
--- 34
--- 37
--- 36
--- 31
--- 2, 3, 24
-- 19
--- 7, 10, 18
41
36
43
13, 14
39
-22
29
22,28
39
() 19
(u) 17, 23
5
20, 21
4, 5, 20, 21, 29, 30
---
4, 5, 20, 21, 29
.
28
3, 39
EcoRl 18
() 18, 30
5
36
36, 41
35
P-D- 17
22
.
17
17
1-5, 23-25
() 2, 3, 19, 22,
24,27
42
, 19
() 22
(,
) 4, 5, 19, 22-25, 27, 28, 30
17
19
() 2, 3, 19, 22, 24,
27
19
4, 5, 22
() 19, 22-25, 27
5
- 19
- - .
- ()
21,30
- 4, 5, 21, 22, 28
1820
39
40
23, 27
36
.
13
28
41
28
10
1
-- 1015
--- 4, 5
--- 10, 15, 16
-- 18
--- 10, 40
-- 10, 14
-- 19
1, 4, 5,
10-16, 18, 19,40
37
37
37
.
4, 5
(S), .
21, 26
11
1
(G) 7, 12, 44
23
18, 40
- 19
(Ser) 6
13
16, 23
,
13, 15
, 13
4, 5
36
24, 25
- 4, 5, 20, 21,29, 30
4, 5, 22
37, 39
29
34, 36, 38
36
12
- (-) 8-11
10, 40
31
--- 11
() () 8, 9
21, 22
6
--- 17
7, 10, 12, 15, 40
R- 13, 15
- 13, 15
1820
22
27
- 22
38
12,13
22
22
36
8,9, 11
-- 18
-- 19
--- 31
- 811
10, 15
--- 34
--- 11
9
() () 8, 9
32
19
6
32, 33,41
42
- . -
- 18,40
1214
11
()
26
3234
33, 34, 36
16
35
34
11
29
34
7
23
22, 28
25
33
33
35, 42
42
42
3
() 17
28
() 6
37
37
3
21
24
- 20, 21
() 42
- 8
--- 32-34
( , ) 22, 27
19, 22, 27, 28, 30
25
4, 5, 19, 23-25, 28
35, 42
27
38
- 38
38
- 38
- 36, 38
() 19, 22-25,
27
--- 24, 25
-- (
) 19
(Thr) 6
10, 34
- - 1 8
-- 19
() 32
() 6
(trp)28
11
11, 36
37
3, 39
- 33
(-) 40
6, 3234, 38
.
.
- .
1-4, 26
- 5
(U) 17
- . -
( )
24,25
( ) 24, 25
J- 40
.
38
S- 29
(Phe) 6
1214
24, 25
----- 20, 21
----- 22
- 28
4, 5
14
13
16
38
39
16
10
2
34
- 19
(fVal) 23, 25
(fMet) 23, 25
32, 34
34, 36
32, 34
32, 33
17,21-23
3234
32
32
32
33
2, 3
Fab- 40
Fc- 40
31
18, 19
31
() 42
1, 3, 25, 34
33, 34
32, 34
22
31
26
3, 26
1-3, 18, 26, 27, 29, 30
26
11
2, 3, 31
() 36
3, 29
1, 19, 30,44
3, 26
33
33 42
AMP (cAMP) 28, 41
-GMP(cGMP)41
- 8
-- 32, 34
(Cys) 6
3
6
27
() 17
1-5, 28, 32, 36, 38, 39, 41
39
3, 39
16, 34
10, 15
36
11
poly(A) 22, 28, 30
16, 23
30
3, 34
2, 38
.
2, 3, 38
(1)
31 22, 27, 40
21
2
() 36
1, 24, 34,
35,37
7
38
25
22 () 7, 44
7, 10
(S) 7, 44
7, 10
40
33
33
1, 4, 5
1, 3
36
41
1, 3, 29, 34, 41
3
1
1-3, 28, 29, 34, 36, 41
3
................................................... 5
....................................................................... 6
........................................................ 7
I.
1.
2.
3.
4.
5.
.
( . . ) ................................... 10
. ( . . ) .................................................................... 13
. ( . .
) ............................................................................. 16
- . ( . . ) .................................................................... 19
- . ( . . ) .................................................................... 22
22. . ( . .
) ...........................................................................70
23. . ( . . )..73
24. . (
. . ).....................................................76
25. . (
. . ).....................................................79
26. . (
. . ).....................................................82
27. . ( . . )..85
28. . ( . .
) .......................................................................88
29. . ( . . )..91
30. : . (
. . )..........................................94
IV.
II.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
. ( . .
) ............................................................................. 25
. ( . . )..28
. ( . .
) ............................................................................. 31
. ( . .
) ............................................................................. 33
. ( . .
) .............................................................................. 36
. (
. . ) ............................................................ 39
. (
. . ) .............................................................. 42
. (
. . ) ...................................................... 45
: . (
. . ) ............................................................. 48
: . (
. . ) ...................................................... 51
. ( . . ).......... 54
III.
17. .
( . . ) .................................... 57
18. . ( . . ) ...60
19. . ( . . ) ...63
20. . ( . .
) ........................................................................... 66
21. . ( . .
) ..................................................................... 68
31. . ( . .
) .....................................................................97
32. : 1. ( . . ) ...............100
33. : 2. ( . . ) ...............103
34. . ( . .
) ...................................................................106
35. . ( . .
) ...................................................................109
V.
36. . ( . . ).112
37. . ( . . ) ..................................................................115
38. . (
A. . ).....................................................118
39. . (
B. . ) ....................................................121
40. . ( . .
) ..........................................................................124
41. .
( . . ) ...................................127
42. . ( . .
) ..................................................................130
43. . (
. . ) ....................................................132
44. .
( . . )..................................134
......................................................................136
..................................................137