Вы находитесь на странице: 1из 312

afiv0~2.

sutS a o n ~ 0 l 3 ~ a da,u mamaria,


qun publduo raspeita erld prYlncipio,
-
I# grandor ofiluoloa o da gnrndur awsrnp1.o~
A ColluopBo

Afi~tarda ndi o Ilogillo da rnnu ,gu.,


u n c
qnfido a amnopemior imi ~ l , t l ~d#b f~$~M , t~
$&w?%&~Mprograsduamontcr , no8 aplidmia aom
9 % ifvl r% 2k XAISW)M maddu d d 11347 , o ainda h o ,
9

rio8 $«.t w b 1 * + pn@"< &@,a&mftbnarll##imor o/)'dloc,


*
, te
hcr , r m duuidò itbf&#ddw&, rr@aitaud graridaxa.
J

4 aowiada8 $ ~ & 9 5 1 e t ~ & ' ~ ~ r u ,~ a0 d0 a1 ~


d#8ualid@ 6n@r$tz pela rimo ijmrd- i h

~ n r ~. o i dS ~ v i r t r a fitbcrtm , p
pilahb ~ M ( ~ da
t *~#P&MIJ
~ ~
l oan*i@daUu. inMa>fa,
;/i*

* #*
mI
iL+q

plo , oat,, qira li~clui,a,amraaotrlfla um a@m$kc ~ *


no16 ;-nzns poucos rdo 0s q w í c c i i i ca&[ in/Òí.rib«.
çiío cio vluito que foi ?ii!ressnrio [uzcr-sc , e proci-
dnztwncizle so fas para mitigar a vahe~nctlcic~do
v t n l , aòrcuiar n aia dzi~upiici, e axtinquil-o.
.Rclav(zva q i i m lPzbblico n fiucsse. - Niio EIL'u
ilarcío os docibntcnlos q t l u « l b i andilo cspalli,ados cnr
di/pt*nttrs folhas ~)w"iDdicas desta Cidade. P a r n i
r o ~ v ~ l ,e collilli~rrlo
k~ e ~oordc?iat~(lo ~vgitlarwicnteos
[actos c as ?*clnçiicsque os ligüo , c apprcscnfnndo,tal
1

quut hc , a histol*ici ílcs~rrspvovideilcins, com dmrtons-


t ~ n y i i odo tiso ~ U se C /'c; das qicanliíir ~'cunz'fltis pa9.a
-
tcòastrccr o trtercado , ~ ( J ~ J Vah~dis U u pttblienf:ao
(lc nlililos outros docltma~it«s;- Ahi estco todor
q ~ c i a t o r IL.Q .sobi3(?lltt c ~ ~ ~ l ~ r i~~Ipt il ~o o n o l o g i c ~ r n ~ ~ n
rounidoh nouln Co1lccf:iio, cbz~lli.enlicapela f d do nzczh
-
.E-mprrgo , dtv~?tdoco~i~z'dci*ar-sc como parto intr-
,qraittc dcllu a , p o kbu qloirco 1~~tbliquci , (tos docu-
rncnloa rclulluos d crciri:ilo do ~ l r ~ dc l o Ncndicida-
df!
Como nnsra , cloixo na ~rrctanlcquo f u l l n n $6
O,Y ~ O C ~ ~ V ~dltl P ~ 0bo11o
~ O J dos )'c21 ~ ~ C ' t 2 1 u s a v ~ i p u (, 1~1 1 ~
.
cllrs nllostiio a qiri! trnrlo s u o p7 cslarlos a kzcltta-
7ridc(du , corll 1)114itasabcduioia, f61ruoroso gelo , e rGo
<~.rccdiveldcdicariio , adqttirirtío u m direito yeni ,
indisi,~tlaccl , ao nosso rcco~i1iccin~ento
, c no l n u w r
geral.

Fiinchnl aos 17 d ' A b ~ i l , d e 1858.


mido d o mar , suçliirando mcla~icolico, no lornr
ncsta formoza Ici3ra, que j;i fùra tão iilii:rlu!iatla.
Dcixci v;iguenr li~rciilciitiln iiiinlia irnngiiiii-
$50 , c só d c vcz crn qunri{!o a tirlinlin. paríi rc-
capilar o scin nilnicro d e ii:iprcssÕc~ ( 1 1 1 ~iiic ['ro-
c u r á r a , c para snborcar o prascr d r çci~liru oii-
sadia dcssc ~ i a j a n l csem igiial , que alravcssn , --
-
rnpido , v~)luvel, ii~imciiso o cspnfo c o lernpi,.
as idcias c os farlos , as virtiidos c os cririicbs. ..
E cçlc davancio aprazia-me , por rjuc ao ri](?-
nos me pcrmittía olvidar, pcir T : ~ U : I S i n s t a l ~ t ~ 04
s,
moiioloi~os, seifio amargr,r cuitlados dii vitla rt:nl.
firas ao cabo de longo scisrilar a çnutl;itli\
acordou cin iiij~na lcmliranca dc E)urtiigal, c o
coraczo ss; mc apcslou d e angu!ilia , por qiic iiiil-
d a o genio da rliscartli~ iá brande o tcrrivrl fii-
cbo. Ergiii os olhos piirci o rir~namcilto, c ri(\-
vci ati: o tliroiio ile Dcos csta ardcntc sii[iplirri :
r< Srnlior !. 1,c~niitile j i de sobre os Portiiguescs u

calix da vossa ira, quc assiiz tenlos clpiildo t i


criirl@ de nossa clesuiliào, de nosso.. iiripios otlios 1 h
Táo cnlraiiliavcl sollárn cii cslc lira110 d Bfi-
sericorilia áiispioa, qu
clo scrciiitl~itlociilroii iia iniiiha niiira , dissipnri,lo
a Iriçlcsn quii tHo profunclurricnla rric opriinirn lia

~~
. . JILS(XLI'.. ~ ~#rnacnE
(1. (>ovi&' ~ t ~ f i t it , l a 1112
, l c c i ~ lnc.cor*le it son gdtoio au-
dr! ~cti,is,~eniiitil
du~i(#~i,t'l'irp/i~~!.i/iol~(/I( q~oitti~í~qi ~ILOYI(ZP.
( I ~ A I ~ ~ ~1tNA A YX~~~ ~ .~ T
~ YT)QEI I E .

I ) i l ~~ ~ ~ ~ O ~ i ~(li1
i l (\lllTii!í\
~ ~ ~ O ! ~Ol'I'Í\
4 (1Íl 1)ílLl'itl
voou. o iiiau r h l i i r i b i , 1ioi9IIIIILL I~;u~s"i;frci
I~ciliiiii-
Li1~'ilI ií ( 9 0 ~ i ~ i i ( ~i I1i 0
1 ~~~IlIlGil~
il'O5kl O~ii'~U[ih(~il~i\
~ ) I I S S I Y ~ S ~~O~ i l l ' ~ll(*Xil
ll{f , ]no
lllld(~i\ ll~ii\\li\l)ll& $ 0 1 ' ~ ~~

t l ~ l l ~;~0Y i\(ltli l ~ l ~ l1l l ~ 1 tt-;l$i)s


~ ~ \ O\I lr>lll~cl~ov~!r ~ ~ ~ ~ 8
o (lu(! irintlii irici I(!iiil)r;i , i l i ~ iiitiilii q~ic: oixliio ine
tl(!lldio ii t W b l i l ( ~ .
, ,
T,iii'go8 i i t i i i i ~ s Iiii.$,.iis ai~cbiilos j;iacii cscaiiili-
i111 calir l ~ i v i i l i ii l i i Oi'ntiiiii , il~ii'niiloos qiiiieu ppr-
iiiiiiicbrrriiiii iirrilific~i.viicliir;ris i i i i i ~ i ~ s l o a ipc:rspccli-
i~
vita (11io Ii~!ji* i i p r ~ ~ i ~ ih~ tI i Ni I X ~íiilinirripiío 1 56
])itlt$ ~lilc~iil lli18 IN'IIt!$ii$ (li1 SIM O])I*R
11li~~ll'-!lP , $6
Ibciia Inriqiivii ~ i r l k r t i cllu iitii olliiir dc cuiriplacoii-
cio-

. tia, por qiic o scgrctlo (li1 csiuloiicia drstc liovo


Eden i ~ á ohavia airida sido rcvclado 4s urcatiiras
lluiiia,lns ! Oh ! Sc uni dia , 1h ncss;is i:rns j i lfio
afaçtarl:is , iim homcrn d'oiilrns rrgiiics li;ihil;itlas
fosse rcflcntinaincnte trnnsportiido a @#te li:ir;iizt) ,
qual n5o seria o scu pasiiio, (jilill 1150 sorin o ~ ( l i i
entasis , ao coiltcrnplnr lanlírs rtií~rik\~illiíistln nírlu-
rcsa , ao gosar o 111ili~SUBVC cliiiia da rriiindo ,
pis;ir u m solo abo~ir.onrlo, onrle liirli) 110 , ori grn-
cioso , ou subliriic c iinpuriciil(t ! cssc Iioiiiriir
diria : a Como csli agiii cste píiiiicl tirrcbiilntlor ,
estc jardim de clclicias, só as iIVCS do c40 , s6
as brisas do m a r , sb as cslrclliis do íirniai~ic~ito
podciil gosf-10 ! )I E ns iinprcssiicu qiic cssc, 1111-
mcrn receberia , iião lia lirigua Iiuiriaii;~ q u e iis

Gratas por6m ao gcnio de uni Priiicipo im-


mortal , quchrou-sc lia quatro scci~loso ciicnnlo !
i1 Porlugal coube a veiiliii'ii do dcscubrir cstíi as.
meralda brilliante , c ci-la íihi pcr'niilo tlou(la eii-
tão ao goso dc todo o murido I

-4&;iY--.,
l'r~nnsieruntoniia illa Intlqt~amurn6r.a
rt tanqtium nzinlius p ~ ? ~ c i t r ~ e n r .

Tudo niuda sobre a tcrra : os iniperios , bem


corno o homem, soficm alteriiativas c111 sua sor-
te. Agora , graiidesa e opulencia -logo, ahati-
meilto o nliscria ; ainda lia pouco ostcctnvarri-sc hri-
Ihiintcs- e já hoje, decsli&ine esrriorccrm ; rtc rnn-
nhZ, virosas Gores, o~ccdciidou pompa (!e Siilo-
mio e111 todii a siin gloria.-e de larile, ciicli-
natido os deleis troncos, crupailidecem, i~iurcliam,

Já foste iirn graiidc cmporio, Ilha da Ma-


-
deira ! e hoje alii jazes languida , abatida !
Ai d e t i , se a Natiircza 1150 fos\o ainda sgo-
ra tso carinhosa para com ligo, como lios di;is tlo
teu l'oclor! filas tu conservas cssc cliiiia rcstau-
rador , que outros insulares ( podcrosi~s, gr~iities,
ilíustres , ) veiii buscar , piira bebcreni esse ;ir
b;ilsainico c saiidavcl , qric sr rcspir~i nas tu;is
praias, ou pas cncost,~çdas tuas ~iionlarli~is.Mas
tu coiiserva6 ainda o torra0 al~en$oailo,oiitle crcs-
cem cssas plantas, ciijo fr~irto p o p ~ ~ l a r i s o u]inr
toda a parte o liorne. &!as tu ciiii!;crvas ailida
uma rara feliz de homens, 1;iborioso , c c:il~íi"dc
graiides cousas. &fas lu 6s niiida essit c~i~cai~tiiiln
Iiospcdacía do Occaiio, que os i~iri~cganlcs procii-
ram com alicia, para 110 t e u rcga$o toiriarcili iirn
pouco rle rcporiso de frcscura e tio alento.
Eu desejiíra ;irdenteinci;tc q u c lu roltns,scs
aos dias de prosperidade, que já g o s á ~ t c . 0 1 1 I
eu folçára iio intimo d'alina , quc tu rcmo$íisscs,
que reccbraçseç a candura dostcuç priiilcir.oç Iclri-
pos , c vestisses as galas do prriotlo da Iria opri-
Icncia. Quiskra vêr esse quiitlro ci-ill~u~iaslico ,
embora depois soffrcssc o rnnuiirio d o s i~lcirliritis,
. .
o d e dizer-te um arlcos ctcrno a t i . . 4 qiie pu-
-eces ter sido forinada para gerar saiidadcs.

Quein pod8ra atinar com o scgreclo da tuí4


regeneraçiio 1
( EP. 33. PACL.
B D ROY. 12. 22. )

Povo ! t u tens fome , ti1 vcstcç andrajos, tu


Iiabitas cm apcrlaclas clioupnnas , ondc mal cabes
com tiia rniilher c fillios ,-tu soíl'rcr , tu gcincs ,
e por sezcs cbrgas w a l d i q o : i r a csistencia !
Povo! tu I~umerlcccr;com o tcu suor os cam-
pns q u e te cl5o a cullivar ; irias o teu tr;ibalho
1150 te d i assaz d e alimcnto. Tu ouve$ um íillii-
nho a pctlir-tc p l o -a tiiil alma sc rle~pcdnca, e
alçiicin ( l'cinciltido ! ) te diz inisterioso , que lia
iim pniz , oiitle lias-dc encontrar n riqrrcza , e pres-
tcs al~andonasscrn uina lagrima a terra do tcu nas-
cirilcnlo , para ires cteniandar outras praias, onde,
tc agiiardain as doencas, as privacões e urnaprc-
malursa morte.
Poí o ! Eu sou scnçivrl ás tuas penas! Mas
olha , riáo sejas 150 insoffrido, ,attcnla hem no
excmplo , qiie nos dbo o Salvatlor do mundo!
.
Elle . . . $S~Otiit~ at6 'iillimas fbzrs a cniix da
.
amargura - e tii . . . 3 srbos miirmurar , tu iGo
tcns rcslgnaclo , c no pi*iiriciro sopro cla adversi-
clade voltas as costas ,ao jazigo de t c t ~ s pacq, 6s
arvores, As fcii~tcs, aos ciiiiipos, q u e te vi-
rain ilasccr , para iiunca intiis tor~iiircsa v i . ~CSLCS
olijcctos , que tiío caros deveni scr aos iioriicris !
PQI~O! Ollia pnra a tialureza! Nùo vbc; a pri-
inavcra risoilha s'uccccler ao triste iiivrrnn? NCo
vhs cssa arvore, que agora cst6 scm follias , eonio
iníiis tartlc sc vcslc dc vcrtlura, d c florcs c d e
fructos f
Povo ! I l c esta a irnapcin da sorto dos inortn-
es. Nciri scmprx nos opprimc n ilcsgraça , larn-
bem lia niuilos dias pnra o contcr~lamctitci; e a
confit~iiqíiiii~ Ij!.ovitlciicia hn o priineiro tios iicissos
dcvcrcs, assim coiiiu Iic a priincira (Ias noss,tlb' 1lC-
cessidadcs.

( P o v . 21. 13.)

Nobres Seiihorcr da propricilntic l O povo


inveja o vosso fausto o opulcilciii. Nùo l'ho 1e-
vcis crn rnal , qiic niío sn1.i~cllc c ~ u c tamlicm cin
\'olla do li~ulasincxirs, cin torno de t~ouratlasloi-
tos , c n o iiilcrior dc inagiiificas niiirridas , ciifram ,
permanecciri , veiani , piiiigciitcs ciiidiirlou qiic
o pohro iiCo cotiIiocc, i~crii.sofic?o jám;iis.
Um prazci., scrn i g ~ i asnbrc l ;i tcrra , ?os r?,-
sc.i.voi~ a P~()vi(Jc~~i:in ,- O ( 1 ~rtaparlirilcg com os
iIc*r;v~liilnsu m pouco dos vossos sobrjoa- O do
:i~iis;illiiirdrscarlnhoso~csst:~ qiin.;i Ilolil~, qüi?V(iS
Iii~~raiiiris ~arrciicis-O d c oll'c:rccrriles 1i.iiblilh0
t l ( i i i i * l ~ iVO-10 I ~ C L I C, ~;IIYIIO\)t~r ( ! ~ r ~ ~ O l i l +

hfils lla qtl(!&IlliklnOlll(?, q I l 0 V ~ iS l k ~ ~ t l ~ ~ ~ ~ l ~


culliii.ii dos voasos riilil~i~is ii igiil~riilicia, tios ~ i o i i -
c:oç i cAcrirsosdo cc)liii~osiiiiacravais , vii)tlo .cn#ol.-
Siir-vos riiis d01i:i:rs iln citlatlo -soiii attcr~lartlcs
rio tliinritci phtio sei.-v~is nocivo o c1ut~bt';ir03 mri-
10s 1iiqoq rio .ryinlii~l,!,i«, dc pr~lccÇ:iO, tie iIlUri1-
tlti convivunein , (lua u ollos dcvbriim prciidcr-
d ' ~ ~ l t ~ paj.
i ~ ~l'action
d r ~ liúrc de ia ptcisscr?~cu
colleclive des indiviilus.

)
(ALEXISDE TOCQUEVII.LR.

Homens da riqlicza e do intelligeneia ! Que


isolacZo hc a vossa? Xiío sabeis quc a uni50 faz a
forca? Niío tendes acaso nolicia das maravillias
creadas pelo espirito de aasociíipõo?
Olhai para a vossa Ilha, vêde c~ueiGo tem
estradas-v6rlc que careceis de construir levadas
para a irrigapão dos vosso6 terrenos - vêtlc que
a maior parte das vossas inoiitniilias estão escalva-
das , e que precisacs de as povoar de arvoredo,
para altraliir as ciiiivas do CCo , e outros bcncfi-
-
cios vêde como alii jazem estereis as vantagens
do vossocliina privilrgiado, que di6s vos pcrinit-
tiriarn v&,iar iiifiiiitaineiite a c~iltura, c augmen-
tar a prosperidade d c s k solo iiivejnvcl.

n Rep~escnta~cmoino Govcrrio , e etlo , que


(( tem obrigacão deproinover a nossu felicidade ,pro-
«. vcra de rcitledio a tiido isso. 11
Engario, illusIo grande hc essa ! Olhai para
os paizils mais civilisados, e vcreis que as asso-
cinqõcs erilrc particulares , ollumiarlas pelo facho
da scieilcin , aniinaclas pelo amor da patria , nio-
vidas pela vigorosa mála do inleressc, são quem
tem feito ilorccer a açrlcuIlura , dcseiiyolver a in-
diistria , alargar o cominercio ;-'e os Govcinos
~6 protcgein, si> aplaiiam a csirarla dos melhora-
iiientos , s6 rcmovein as difficuldade~.
-
9 -

Ainda foi muito além a ininha medilaç50. . .


mas eii dcvo poupar o enfado a qucm por ventu-
ra Livcr n paciencia do me ler.
Funchal.. . .. . Novoinbro de i84G.

Jozs SILYESTRE
RIBPII~O,
--
Ao Ministcrio do Reino.

4.' Reparticão-N," 1184-I11in." c Exm.'


Siir.-I-Ic para mim bcm doloroso ,ler que cha-
inar a altcn~ão do Y. Exc."soobrc O deploravel
cstado d e miscfia crri cliic viin encontrar os iiifc-
!iacs habilniites dos canipos da iliia da Matlciríi ;
c por ccrto qiie pouparia ilcsla occasi5o a sciisibi-
lidadc d e V. Esc.', sc cslc mal 1i5n fhr;i do iin-
turcsn a desafiar toda a niiii!ia sr~ilicituiIc, c inc
não conçtiluissc na iiriprriosa obrigaciio ilc iciiibrar,
dc pcùir a ac!op;iio de algiin~;isrricilidnsqiio niino-
rcni, quoiitlo i180 possain cxliiiguir , os horrores
dcsia peiiosissima sitiia$iío.
Pcriiiilta-inc pois V. Exc.' que cu P~ISSC a fazcr
sobre este assurnplo algumos coiisidcrriqùes, o pro-
poiiiia as provitlciici:is quc iiic paroccrcm coiidu-
ceiitos ao fini cjiic driuo iiidicado.
IIc gcralinciitc s:iliido q o e o principal gcncro
d c ciilliirn, c iiinis coiisidcra\~el í'oiitc da riqucsa
da Míidcira , 6 o viiilio. - Se cslo quaçi cxcliisi-
vo producto da sua lavra tivcsçc fiicil e cx-
tensa exporlacáo, e obti\csse prcTo ~antiijoso
nos riicrcados eslraiigciros , Iic sein duviila qiio c$-
ta illin scria airida Iicbjc o quc jii foi, um paiz flo-
rcscciitc, c que os scus liiibitíitil~~ viveri50 cni a-
111~1ilc OS I ' L ' C I X ~ S O ~COIIII!$BIII~O
, (10s110 l o ; ~ ;i srii-
, [ir-SI: n i i l i s r r i i i o i i l r a n i,liii;ça rui.iil , por Y C P n ( 1 1 1 ~

irtiiis p r o s i i i i a i n c r i l r i t l e v i i i scr ;ilToilli\tlii p ~ l nI ) , i i ~ i i


no viilor dJosco p;cnci.o , tlc cudo p i * o ~ I i i c i i ol i r a v i t i l i :
q r i i i s i i i i i i c n i r i c n l o ;i siin s i i L \ s i s l ~ ~ i ~ c : i ; i ,

a
' h i t ~m l l t K l l ~ í t i t i f ' c l i ~ ~ i t l i i(lc
~ l ~I ~ I [ )~r o ~ I l i z i r P ~ I -

rc;ic!s quc s i i r i p r ' ; i i ~ i o ci~ii~iiiiio 1111 scbii.r liiiliiL8\iil.r~s,(10


scii.lo quo Ilin Iic pi'ciriso iiti1rorl;ir uiiiii ;itiiiiliitln

~ O I $ I O (103 ~ I ~ ~ I O I 11r
~ I IpS~ ~ i i ~ ~t ti ~o ti ~r cn ~ ~ ~ ~ ~( ;i o~i tIi i ~ ~ l ~ * .
( ~ I Y ~ ~ i lqol i,t \ Sibt) t l o i h n i i l O I,iiii[~IS I ~ I ~ I ~ tlt!
IIS Lri!;,~~
( (1\its II(! ti ~ ) I ~ I I ~ ~ ~i tI rC~ Il i~i i~i I~ )~ (li1 1
i i i A I ; I I I ( ~ ~ I ~ ; 11i11;i
I

iil1i1nl1trcr Liilba ~ ) t ) ~ \ ~ i I i i t ~( f 1i O<'i!iilO


~ Q Lí\tiIOS ~ t i i l ~ I I -
yid~ios? ISLO ~ I I ) P I K I Sf * l ) ~ ' g i \ ~ i ' Il)i11':1 O COIIS\I)II~) (111
t r ~ t s ILICZOSL A t + ( \ ! i l ~ o i t o1111 III~IIIII, 11t~in ss (l\)t1i3
I \ ~ \ v ( !~[III~II'.so $ ~ I ) 11~10
~ J l ~ l ' ( ~l l lt lll i~\ ~~ I ~ ' I I I \ \ I ~ ' C1llt! t'ii~l-

gii l i i l v c x ii \ iiii.r i ~ i t i i ~ i 11x0


s tlcvc iriaric:iciii:i~'-1;(! ,
1)1)t* C ~ I 111)
I ~ (111itsi
~ x r ) ~ , i I ~ $ ; ; r t ~ ~ , 410
~ i l ~~ I OI II ~ ~ I I I !

i1311 r c 1 i ~ o ~ 1 i i ! GtLii5 ~ l l ~ i ~ ~ Ciil~IiN)!l


l ~ ~ i t ~(13
s 1111!it)!I 11;)

Sliii o r ~ I i i i i i t * i :s~ ~ ~ ~ ~ s i ~ ~ l t ~ i ~ ~ ~ i ; ~ .
ti t'blii I I ~~ : ~~ i\ ~ ~ ( ~ ~ ~ f V~ V! ~~Ot/ ; ~i i ~~ ~f ~~ i ;i t ~ ~ i
I ~ I I I I ~ ~ 111
,
s r ~ r i f a i * - h c ii i i i i iiii i ~ l r l i l i i r i i i i t ~ i l i ~ q ~ i i lli14 s i i l j i r 1111

~ l ~ l l i ~ 11
0 iq(t! bi[kiill,' i11 d i i $ l'~i14,!4t'~1 l \ l ~ l l ~ l ill)dbtii.
b
d a s , e sobre todo dos ha1)itaiitcs d i i ~campos
A balnla , o u sei?tillbn, coiilo nqrii +? derionli-
n a m , era dc ha longos annos O alimrlito pi.iiicipiil
dos carnpoiiexes, e quatitlo as colheitas cráo nbuill
dantes, vivinnisoffrivelinei7lc, porque tinliam álcill
destc prodiicto a1gtiin inliiimc , c o poirco iiiillio
que podcnl coiiiprar. -liifclizrnoiile a dociica q r i ~
iillirnarncntc aKectou esta protliirs,iío vcgclal eii>
diversas partcs d o rn~itido, clicgou tiiiiibcin a cs-
ta ilha, c o povo fico11 privado dos iucios d a sua
inais gci'al C mais obuiidniilc siil)~i~lc~iicin.Pra-
guczias I~oriveo i ~ d ea lcrrivcl docliça lavrou coiii
tal forca , qiic nom sccliicr flcoil aos I a ~ ~ i ~ n i l o ar c s
semciite prrcisa para luii~nr 6 terra ; - e eis-ahi
aineacada para o f111iii.o coin OS Liiii.i.»i.os d a fomo
uina graiicle parte da popular,ão riiiqal.
IIa quem assevíire , e eu o rroio , qtic cçtc
eslado dc miseria tem contr ibtiido riiuilo para
aiigrncntar a cniigraç5o dos Iiiibitaillcs do Districto ;
e por certa q u e rião cusln a coticcbcr q u e qiial.
qucr famiiia 6a ~Icliborea quebrar 0 3 iaqos C ~ U C
a prenilcrn A ptilria, quando iicillsi sU cncoiilra pri.
vacoes e miscria , o rriaioi.~ncnlc, (luaiida s c Ilre .
ii(figura (luc v i c gosar da abunilancia c rla riquesa
ii'oulros paixcç , para onde &arrasta a scdiic$ío de
irilcrcssciros cspeciilatlorcs.
Esta situaciTo da tniiior parte d'um povo lie pe-
i i a s i s s i m ~, c devc despeslar locla a altencão do Go-
ucriio , tanto miiis qiiaiito 'os acontecimentos re-
Iigiosos q u e aqui tern liílo logar pcidcm concor-
r e r com elln para produsir sesios c gravissimos
iricoiivenicolcs.
Scin ousar Icmbrar a solliciluilc que ;io G o l eriio
Brilanico lerli iiicrccido i~ltiinnrnciilca Irl~iiitla,de-
pois q u e a d o c n ~ adris 1):ilntas a rediisio os seus
hiil~i/n~itcsá miscria , dcvo 1odnvi:i pcinrler~ir
c ~ i i c a dcsgrnca das classcs pohrcs da Ma-
deira iião h0 Iioje inoiior que a dos Irlandczes. -
Durante a nlinha i.csitiencia na Iifudcira tcriho vi-
sitado algiimns fregaczias IUI.RCS,O C O I ~ ~ C S S O~ U O
iiic tem cinprcssioiiiitlo fortcnictite o lasliriioso es-
pcclacuio (Ia pciiorin c111 qiie vive111 05 cainpoiie-
zcs.
1 Para allniuar os rn:ilci quc Bcixo indicados,
parece-me iildispciisnvcl qiic se prcste algiiin soc-
carro c111 niillio, e c!ni batatas ád classes menos
der a cstc bcllo sólo, c dc Ilics fazer ecpcrar
que as hadc amparar n proleccno patcriial clo Go-
vcruo dc S. 31. a Iiainhn.
Proporcionar trabnllio nos pobres será tambcrn
uin cupeiliciltc iniii proricuo , pois q i ~ cassiiii , iióo
sú sc Ihcs iiiiiiistrarn inriris de sulisislctlcia , mas sc
reinovein occ;isiõcs clc niuilos crimes, c se evita a
ernigracfio. Parccc-iric pois ~ U OC Governo dc S.
RItigcstadc dcvc sulh:wi\ar-ilic para ciicctar algii-
mas obras de rcco:ilicciilo provcilo piil~lico, rias
cliiacs possa dar cinprcço aos iinbilaiilc~inais iic-
ccssitados; seiido-iiie coiicctlitli, o crcilito cxtraor-
djnario qiio p;ira isso sc julgnr s~iEciciilc.
E convem iiotar cliic ii5n Iic inistcr4 einprc-
hciidcr trabalhos dc ii11:ra pliniitasia , com o i 6
Ti111 de [lar occ~ipaciíoa braços que ora aniio 1cSni ;
bcm longc disso, ;i filadeira car6cc alisolulainc~itc
do que , scin pci'(1:i dc nrn inomenlo , ae aciirla a
muitas c militas ~iccc~siiladcs rluc csti cslicriiiicii-
tando , o clur , a 1150 scrciii sittisfcitas , farao sribir
de polito a iniscria piil)lica.
A ilha (Ia Marleira não toin cstradas que me-
e por isso tlc mais ditiicil ci~iumunicacao,OS habi-
t : i l l t ~ (Ias
~ coslas tlo iiurtc cstão (luasi iilcommuni-
cnyi:is coin a cayri~al, e cni geral com todas as
polfoa$iics clo sul. Os caiilinbos que euislem 850,
Ira siin clnasi lotali,!ade, vercrlas 6 borda de pre-
c i p i ~ i o sitictlorihos, cie mui dificil transito, e por
lloa pnrtc c10 aiiiio rluasi intrancitaveis. Para d a r
ii V. Exc." uma idca do q u e sáo aqui nx vias rlc
coniitiiiiiicac50 , Iiastarh dizer clue a Madeira hc tal-
ITZ o unico p a k , onde com pequciia cxccpcão,
1150 ca1;í em USO a C O ~ I ~ U C C ~e Otransporte c111
ciirros- que seriti impossivel e ~ l egenero de 10-
coinoç" , leiitlo qiic galgar , e descer altissimos
sci.r(ie , C alravcasar horriycii despcllhaCeiros, 011-
d e a inão clo homem não ahrio ainda esses meios
(Te fticil trailsito que dão commodo passo
corn111iiiticac0es uas iiiolitaiiliss da Suisia , e ati.

Afi riliciraa q u e se tles.pcnliain das scrraiiias %O-


b r c os vallcs r povoac+%s do lilioral c ~ t 5 0cnlu-
lhadas rle grosh~tspctiras , c se por fatalidade ca-
no, teremos , qiie lanlci~tarcsfi*ngoSniilila iniiiorcfi,
guc O S d a qlluyiio do niiiio tlc 18.F2,
O e cumcp e filltlas tfas rnoiital1h:is e illnii
g r a i i d e extcnsZo do s61o da ilbn , cri130 despovoa-
do.* dc rirvordiln. Esta fiilla coiitriliui3 pilcl~rOsn*
menle para n cscaniBz dc agiins rlc rcgiitlio ilii-
raritc a primavkra c verno, porque O (lc@;lpiircci-
mento da vcgetaq3io tein fcito cscusseiir lllllil'o i\#
chuvas.
I Z e poiq dc toda a tirgcricin procctlcr ile~tlcj8
á plantaçõo do nrvorcdos lia riiiiis Iiirga oii<'iila.
Com esta provicleiicia liso s6 @c coilucg~iir6iiltn-
hir s o b r c a ilha chuvas inaiii nbunclnrilos , c niuir
r e p i i l ~ r c s inar
, conseguir-sc-llá siispcildcr ii ~rogi*cisi-
va deslocaçiio da tcrrn vcgutal, qiro cr acgno (In#
agoas v á e desliganclo no iiiycnio , favurscitla po]a
rapidissiina incliiiacão dos ~cr~oilog.
O tcrrco da ilha lio por cxtroino sccco , o
sem u m a contiriliatla irrigação cliiriiiile a niiiior par-
te d o a n n o , nada pBde produkir.
D'aqiii vcm que a agriciillurii , o coiii 0110 to-
dos os interesses vilacs rio pain, 8 6 poclorfia pros-
perar, se se constiuiiem Ic.\;i.las ou at~uciuctus
que, rccebciido as nascentes e mniinnciaes d'a-
gUa qiic se dclkírain lias f~ildasdas moiitnnhas, c
lias ribeiras, viio Icvor esss clcmciito iiidispeiisa-
vel tlc toda a ciillura aos terrciias onde scm e:la
iino hn vcgctiit:::o qilc mhtlrc.
A coiiS1rucy:io c!ilsles ;iqi~c~iuclos,seiiipre ex-
trnsissiirios , p8irtluc srj cln paríigcils niiii reinotas
se ciic~iiitr~iiil bg a s iioscciites , lie dn.4 oi5:;is i:i;iis
dispcndii,s;is, it,io si, por cssa crrcu~islaiicid tI(i
longo trnjccti,, %L' IMO tambem pcitis graiidi~s:iiiris
clifIicirltl~~clcsqric a c>striictiii.a da i!!::! , c uaturc-
sa gccilogica dos tcironos , I ~ P ~ G C I I I "119 I".VCU-

t$io. 1Ji1r;i twiidiizir* agun tic uin pr rito n oiilro ,


aiiida q u e 1120 niui ilist,tnlt: , lie tie f[ir$a roiopei
i~ioiitnii[u~,vciicer por nicio dc poiltes as ([ile-
1~i~;itl:istliis scrr;is , c costcar prcci;~ii-iasinsorida-
llcis coiii uiti traballio clos niriiç arduos e arrisca:
(10s ile qrie 11ií coiilicciirici:to.
Or;] 0s particul;ircs. por inuito cliic a desc-
jcln, iis» piide~ils6 d e pcr si tornar ci~ntadestas
cmprvc.sns çigaiitrscas ncni 150 pouco O podcill as
que o Covcri~o08 auxilie potlerosinnenle , pnrquc
filein do intcrcsse iridirccto cjuc iiisto ciicoiilrartí,
lem vantagens de g r ; i ~ d ccxleilsáo, dirrctasc iiri-
~iieiliatas, quacs são 0 coiisitlcravc~l augiiic!iito
dos tribtitos, a q u e são si~jcitas as proiluccùcs

Irci propondo a V. E x n nlgiln~as oiilras


pro! idciicias 6 proporli0 qiic iiic for liabilitaiitlo ,
coin o cstiitlo das clrcurislairciaa c10 p:ciz, a rc-
Foillicccr a coi~veiliciicia c iitiiida(le clcllas ; c pilr
o r a , mui certo cla iirgcxicia das clilo sollicilo , li-
mito-me n rogar a V. E X C . c111 ~ iioiiie dos iiilo-
rcsscs mais preciosos ' dcslíi iwgorloi~lo pos2;csçiio
d a coroa porlugric;:;~, se tlignc cinpcd~iar toda a
suíi potlerosa iiifliiriic.iii liara que o ~ o v c r i ; t >as to-
nic na seria corisi~ici.;i~áoqua nlcrcccin.
Deiis Guarde a V. ~ s c . ~ - l ' i i i i c l i d aos 1g
de 0utiihi.o de 18&6.- l l l n ~ . ~ e E x r n . V n i l ,
Ministro c S c c r o l a ~ i odJEsl;ido dos Ncgocio~; do
Ilcino. - 0 Govcriiador Civil , Juzc Silvcstro Ili-

~~-
fozcs das Rióciras.

A03 i 5 d ' 8 a t i ~ b r o do al~iiii tic 2856, pelas


12 lioras do (lia, sc rcuniraii~ na Serictiiria do
C;ovoriio Civil dcslc Dislriclo , por coiivilc d o C ~ I I -
scliieiro (;i)lfcrnntior C i v i l , o I~uirl."$ilr. Josí. Sil-
.ctcsCrc Rihairo , totliis as Ari1lioritl;itlcs c Ftiiiccio-
uarioti , bcni coino os 0 1Ticities Eiigciilii~irou c111
sr1'si.o iit~sl:~ Çi(1;irlr , os Vogiit1~ do Cniisr!Lio do
I)iç~ricto,c o I)iicsi~lcrilc (lu Asscicin~iío Cominer-
ci;il , ab:ii\o ;issignciilos.
31i logo o Consc~lliciir» Govornrirlor Civil , o
Ci:sii~.~ Siir. Josu 8ilvi!lilro Ri1)cico coi~lcr.o~ipcir
tlizor-llros que liavia cii~ivitlndoi4 Buas Bciiliot'ias
p:ii'n ouvir o sou Iilirccor sobro ns rcprosriila~fies
qiie Ilic 1iiivi;iiii sido fciliis á ecrca tlo criiíiicillc
risco qiic corre: iiriin gri111i.l~liiirlc tln cidntlc, em
cotiscquciicia tlo c!>liirclii 11iiií10 <:rilulfi:id;is as ri.
bcirns dii c(lJri\y:x)), ciic ((Joiío d;oriios», :i!;cfiihcs
jfi iio iiiiiiíi tlc i!J'im2 , por .OI.(:;I"~O tla fuiirstn ;I\-
lu\li;io, cillisilraiit Iiinrciiil!os rslr:rgos, C cni 180
gravo ~~r;.i(:oliiisi!i.aniiis vitliis clc uirr gqr.;iiidc nuinc-
todo o niulido.
Eipdmmais , qiic conviildra para esla rei11ii5o
s , d o qiio Suas
os $)ir.; Ofiiaincs ~ n ~ c Í ~ l i ~ inr ofirn
$ciilioi'ias o esclareccsscrri sl;lsrc a queat:io dc sa-

l." 5,50 cin vcrdntle pddc rccear-sc o


perigo da iiiiiiida~óo, no c~izntle virciil os copio-
sas cliusas , qiie orililiariiilnciitc calicin nn Mntlci-
r a por estc tcnipa , urna ~ c quc z as dilns ribrirns
estão entiilliatlas dc cnschllio c dc grocsas pcdras,
quc as torrciilce tccrii precipitado do cimo dasiiioii-

S.*-(111111 O reinedio'prcventíva", clc que coii-


vcnl 1;iii;ar iniio immcdiatarncnte , para iioccgar ;i
ancicdadc publica , em ordru a ~ilonriaro nial que

Em seçuiinciilo decla~oilqiie convidhra igual-


nienlc o Coiisclho clo Districto, Lodns na .iiiEhori-
datlcs e Puiiccionnrios , c do m:iis pt.8SOaS que pre-
scntcs esliiviiin , para quo so digxhesseiu clc o illuu-
trar coin os seu.: cnnsclhos.
tos nt~iilia coiisi~iintlos , o dopoisi tic I ~ c i nt i i s c i i i i -
tlii i1 liiii~l!~iíl , i i s i l c i l l ~ l l tilllii i1 ~ \ ~ ~ ( ! l l l l ) l O i(!I11
l

i,O-110 tlo r r c r i i r cciiii i o i l o o fiiiirlíiineiilo ,


llislri P S L ~ I ~ P I I ~i18 iil~iit*iitlflq I'i!tOirii~ t - o i i s i t ~ o r i i ~ o ~ -

i i i i ~ i i l oriiliilhtirliii; , iiiií [ i i l r i g o c ~ x i i i i ~ t r i i l(1c c iiiiiiriln-


y50, ~ ~ ~ ~ i ~ ~ l l itio i l i~: I
~ i l(li1 I I I I I ~ ~ (I(\
~ I I 1842, IIIM
Iilz 1111tl ciíiiiili stilii.cr ;i i l t i ; ~( ~ \ L s ; ~ ~ i r ~ l i ~ ti +
i ~I ir ~i il i i~i ~ ,
~~111li01118 O r l ~ i l l i l l ' i l ~ tllll ~ ~ 1 1 : i L~l it ( 1 0 ~ IIR ill~llOY IIOi'

C3."--1)iirii r i l l ~ ~ i i i i ~ os
i r fiiiic!~lol; d W i ~ i l r i s tia
~ I I ~ I I I ~ ~ IIJ I I~V~ I I ~*(i(:t~iii , ( l t l ~ o ~ ~ l l i ~ ~ ~ l l 'i-i ihi ti i! ~ o -
l ~ ! i t ~ i ~ t d :is
~ I i i i l i ~ i i ~ t ~ i i (I ~ r ~ ~í't'1~11s
ir d i i s tl(insril)t!i-

rnoi 1116 ií 11ili11'ii ([LIP p i ~ l ' t > ( ~ ocr* o i ~ v r i l i i c ? l ~ [ c ,


fI."-hl~:iii r i i s ~ o I ~ P V ( * IoI!~ RIII*~,Olliciiicls
~~I~~!II~II!~Iw
- I Ir R ~1i111iIilii1111s
O I I I I I I I I ( I ~ I IISI ~ I I * (III ! ~
O( t'll'.iilll llii ,
~ 1 ~ 1 ~ i i ~ ~ i l 8~0; i tlllll!.(ill'
l~l {I ~ l : i l ~ i h i l l ' - ~ ~ ,
[ ) ~ t l ( ~ it i ~l iii ~ I I I ~ U ~ [i~ttibivol
l l ~ t ~111~Iti
~ O 08 ~~i$vi:+tinO

) ) V ~ ~ , ~ ~ tI l~' Z: \I qI ~H ~ ~ ~l lli il gi (~l k l ~ \ ,


~ ) ~ l i ~ l i ~ I '[)tlYt>tLt
iil~l Oh ~~11'!1.~ ~ ~ l ~ ~ ~ k i ~! [iI ~I oiC9"
l ' l l ~
tí18 p r t t ~it11:11vi:is i * ~ ~ tn i ~i ~~ ihc r ~ i t i ~t i*~~v~l ~i ~~ ~~ ; ~{Irilt:d
ltis

c u d i ~tio ~ i r o l i i p l uiIti 111ol liiirii i i l l o i i u a r os olTcil.irs


futuro iicanlclar cleFiniti~iir:lciilc cçlcs pr:rigos , era
miritcr tr:içíir iim plano dc pi+ovidci~cinsem mais
vasta cscila , e c10 tal rialrrrcua , que fusscrn ruiuri
rim rcl~icriioIic:roico, e coli~cui.;rctcr d c pcinmu-

lr;lLaIhos, ric cliic agora ii5o citi opportuiio faI-

Tcildo c1ict;arlo li cstc poiito o resultado cla

ino Exin.' Srir. Coiisclliciro (;o\rriiatlor Civil aos


Stirs. Rrip,caliciros , qiiiil sciria ;r por(;ac, tlc cliril-ici-

inoi~icillo,c1Tcilii;ir-sc o tlc,seiitiillio dos frizcs das duas


ribeiras, como sc roroiihcr~iiiiirgciili:. I? ellcs res-
piiiiilcraiii , cjiic se llics iifTiyuríivli iiitlispclis;ivel :i
quiiiilia ilc iiiii., corilo c ciiiiiibciilos inil rcis , a16

Foi ciitno que o Exm.' Sm,. GoiiselIicirÒ G o -


vcriiador Civil aprcmc!i~lou á iisscrnblca o ~ s l n d o
do! r ~ i l t kclcutiiiados
~~ para obras publicas ncstc
I>islricto , q u e lic O scqiiitltc. =
I I ~1~
[ ~ Y L ~CII I ~ : Ii;) i\ ( 1 ~ 1L1I Z ~ Y - S Q
1)iIril :I 0111 il 11;l i.t'~tl(ja (10 iiill~il-
. ,, .. .. k h , I:EjC>2,$:i00 7
\ I N ~ s9 ( ~ c l ~ l l ~LJilViI
iY 0 [l~~~~iIIiI(~~~-
lo tio I)ii.cc-lor tiiis OIii.ils ~ ' n l ~ l i -
i ,, .. . , &R. 480,$(400 )- 2:390g$'ii00
11Ii~iiip : ~ r i i I ) J ~ : I I ~ ~ ~ I I ~[ i~i ~~pIi -
I : I ~t i ' 1(11goxilic!iriis , Til)eriii Augii s-
I i ~ . ,. , .. Ais, 3!iYjgO0O J
\rOili ilOY ~ O l l h l ! ~ ~ l ~ ~i1l i ~fit4íir
!~il a
([\li\i~liii(li! . . . . . . . . . 111.-----
'i'~!i$&o

l)(3r;~,il
~ ~ ~ ~ it ~l t~l ~lt íl tlipOrCl11
ii h50 do (/i!(lu~ir-
;ir utiriiniiis liilrii liagiir tliviilas 113solira~~>ulilicag,
( l t i ~;~iiiitl;i t r i o li)i.;\rii fliilislkilaii , o parri cosloer 21
r\iy,l~qiwllirilrcliivo i l a coiriiliissùo tl'cn~ciilioiros.

(:trlirliiiriilo IHII' 1í111lo i p c iiiio (!biulo satilio


, (10
i i i l ( l l ~ i ~ ~ o s scr
1i111it l i o ( ~ t i ( i~~~i ~ i: l~i ~ l ~ ilou 1t:gnl..
iii(!rilo i~ll~~Iit~iitIil
Iiilril 08 Lrabiill~os (lu(! a essoiri-

])lu;\ ifici1lc;tvii coirio , c urgelitis-


iiitlisp(?iibí~~uifi
deram todas tis iiulboriiladcs , Piii~cionniios, Con-

mais pessoas a l j a i ~ oassigiiaclns , que O Es~n." Sili..


Coliscilicirq Goveriiíidor Civil , o Thcsoureiro Paga-
dor , c Dclcçndo clo ~ l ~ c s o u rrlcviaiil
o sciti ;i mc-
nor Iiesita~Ro i r polido ;i disposi$ío dos 0mci:ics
Eilgenhciros ai. somiiias ncces~ariris crn cada scina-
n a , para rlcstlc já sc coiiiccar n npciíiciio do clc-
sclitullio rins fozes das ribeiras , daildo coiita
de luclo ao Govcriio dc Sua llagcslaclc, ao qnal
não podc fazer-fie a irijuslica rle q u c srj:i iiisciisi-
vel aos m:iles q u e aincncairi csto cidade, c por
isso 11s de clignar-sc approvar cstc crpediciitc tles-
linado a salvar as ~ ~ i r l ac s a f;izrncl;i d e rniiilos ci-
dadãoa, c a cvitar dcslicxns que dppciis sc t o r t i u r i ~
am iilFi~~ilamcnlc milito iriais avriltndas.
Declurátvam outro-'sirn , qiic c0111 torln a afoiii
tcza aconscll~avam cstc cspediciitc nos dilos. trcs
claviciilqrios do cofrc central , visto coiiio 11-
ùia no tcinpo agiiacdnr a auLliorisac5o do ('aovcr-
no, e quc dc bom gi.aclo ton~avnriisol,ivsi a rcs
ponsabilidadc do scu coriscll~o,coiiliaclos , conro 03.
tavam, na sollicituilc do iiicsriio Govcriio cin bc-
, iiiilicio di\s ovos , ~ l i l v a i i c l o, atE ;i y i i c i i ~ l i a de tini

cotito c! qriiuili.c!iilt~s i r i i l r i l i s , n i l i í i i ~ t i i r - s c ciri c n i l a


t11ui1 i h h U(~l~liiiiiit3 0 l i i ~ i h c i r o~ I P C P ~ S , ~p:\!Yi
P ~ O pfl-
Rar i\t)s , j o i . i i i i l c i r t r ~ , r l t i c 110 xrrvic;n rio tlaso~.iliillic~
fi~ssc*iiisi!tiilo riiigrcg;irlow : ish yibrc?in n~c"d doci-
s3o i10 Yiiii A f , i ~ < ~ s l i ~ni lcliieiti
~~, tlcvi! pctlirsc irn-
r i ~ e i i i a i ; ~ ~ r i o:I~ ~ú li c~ ~ l l ~ ~ ~ r i s (t si gi ~i ot ~ v o ~ ~ i c ~ ~ l c .
comii tio
t i s l ! l i i ~ r i c ~ ~ i P i i t ' i ~ r r i l ~ f l cc?iili'íil poki-
i l r r ; i s s o i ~ ii) q i i i i i i i i ~ i.c~\pc*il:irii 11 , (]ri(\ 11~50 tlix-

I ) ( ~ I ~ S I i\I r t * ~ ] b ( ~ i l ~ t ~ l ( y r ~ hv ~ oi ql itvi:;i)s 110 cre(1i"


l(jI (a o r i 1 ~ ~ 1 tl(i , to I ~ V ~ I I ~ I ~aI I I ~ C
1 ~ ~ I ~ I ~ ~ i i ~ I i iil ~~ L~ ~i sl l~i K
,
I ( ~ p~iIi r v c I ~ I *jk i ~ i ~ ~ i l l i ~ ~ í V~~ I ?caio-
~ I S S I ~ I I ~ I I11i1
riihflliit!iltl: qll{\ [ ~ I ~ V ; I ~3\ L~I"~i t i . i ' i i ~ i i ~ ~ ( \ l ' t ! q \ i t i i i i Iac'ttl-
~
i 0 r I l l t l l " ~i i t i 1 1 1 cidirslo,
f i ~ I ' i i \ l l l f\il,il(Y4 -C'
h ) l l i l ~il'4 ~1k!8~~il('llO~ CJItO lbríl
IIOI* 11 r ~ s ~ ~ ~ ~ ~ ~ i ~dt3
l ~ l it ~l l i , i i ~
l fí i i~ri1111
~ l o p ~ ) \ l c o(10
i l i i i l i r i ~ * t,) 11th q i i o í.s[,c*c.Liiilor (10
stbr ilrq)~)i.~ fiilicia-
1 0 ~(%tt'flNi)!l , (I ,
l l t ~ I ' ~ i ) rq~i l~r I)I!I~I 1111iiiii111 : t c a l l w
kil\rdd! i11<~ib6!i'1f~ !>(tllit),
1)ocliiriiriiiii u i i l u o os liaeu clnvirirlariar tln ca-
fio , i [ ~ i t l uir\ \ ) ~ ~ w + t v ~ í iIic~!+t;i$
;ti i ~ i i . ~ ~ t t i ~ ~ mbrn-
l.,~~~cii~~
i ) r d i i l i ~ ~ ~ Hi ~~ ~JI n~,C I ~ ~ ~ O L ' ~ir\ YirE IiI\ iI l~i n ~ l ~ i i l i i l ietnck*
)

i I ~ i9uiii:triil ;i ~lorc"lo 110 d i i i l i o i r o qiio fuubc riucoa-


sarin para as ferias dos jitriralciros , e que pelo
Go~erno Ci\il se sttlicit~sscdo Goverrio de Sua
hlagestade a autliorisnqiio conv~itici~tcpara legali-
sar esle aclo, \isto csuno elir e r a , com quanto
cxorbilante , dcstiaatlo a acaulclar desgrscas e ac-
cudir á humanidade.
E de como tuifo isto se passou emrealidade,
mantfou o Exm." Snr. Corijclheiro (;civcrnador Ci-
vil lavrar este Aiilo , qtie e u , Augusio de Carva-
lha1 Esrneraldo LencaJtre, Secretario Geral interi-
no tio Governo Cir i1 , fiz, c assigno, c comigo
todas ns pessoas que assistiram a esta reunião.
- Joze Silveslrc fiibriro. -0 Conego Jeroiiiino
dlrarcs Silva I'i~iiieini, Governador do Bispado.
-Jaze Teixcir'~ Iiclseilo. Coronel Con~rnandante
irttcrilio da Divisào -Francisco Jeronimo Çoelbo
e Souza, Juiz de Uireito. - hlanool Joze Julio
f ucpra , Tenente I'oronel d'Fagenlieiros.- hlano.
ri Joaquim Alviiiz , BacIiarel em hlnlhernatica ,
Capitão !ia 3." s e c ~ ã otio Exercito, c Reytor do
Lyceo do Punchal. - Joze Sfiiio Harlrigut~~ , Delc-
gado do I'n,curatlor Regia da Comarca Oi.citlental.
- Antonio Pciciieco liibeiro Karics , Delegado in-
- Antonio Pcdro dlAzcvedo, Capilão dJEngenhci-
ros. -l'ibcrio Augusto Blanc , Capitão d'Enge-
nhciros. - hligiicl IIcnriqiies , Teiicnte (i'Kngeniiei-
ros. -Antoirio da Luz Pilta , Vogal do Conçclho
do Dislricto. -Joze ilntonio Betteilcourt , Vogal
s u b s l i t u t o do Coiisclho do Districto - Pcdri)
Agostinlio Teixeira de Vasconccllos , dito. Joáo -
,
lC~.nncisco de Floreuca dito. -JoRo Placido da
V c i g a , "Ilicsourciro Pagador. -Kolierlu Ferrei-
ra Pestana, D e l g a d o do Thesoiiro. - Forluna-
to Leaiidro Larica , Vogal substituto do Consc-
Ilio do Dislriclo. -O Coiicgo Cirogorio Naziarizeuo
h/ícdina, clito. -Guillicrine Grant , Presiticn~eda
Asçucia$io Comincrcial.

Ao fifinisterio Ilo Roifio.


cG.f Reparliçzo- N." 21S7-IIIrn.0 e Erm.S
Siir.-Diias ribciras c ~ o ctlo alto das moiitanhns
clcsta ilha se dcspeiiliaiii sobre o Puiirhnl , deno.
i11,ii itit~iile ii;ii, fGrt.tt , ci:iii to!uniusas pedras e
li!
iiriiiit.nso c,iscnlhn , qiie n irr:]ic5iiiv5acorrente das
agoas tern precipitu~llidas ~ ! ~ h ; ies r108 terrenos,
durante as e s ~ ; i ~ , i eirir
s eriior;:ts,
Foi n inuiidnc.io destas tluas ribeiras quem
proclueio 6s estrigc-<i, que ys Funclinlcnscs cxpr-
rinie~tnram no aijnio de 1812 c ~ B Lem perigo
tantas vidas, e tantas riqiiez;is. t)s liorrorcu do
temeroso espectaciilo tl'aqirclie pheiiomeno cstáo
ainda presentes á in~agiticiçilo dehte p o i o , c hoje
que ns duas ribeiras cstno consitlerii~clincntcea-
tulhadas , anlcvem elles uma catastrophe , igual,
sei150 mais funesta do qile a do dito anno.
We por isso que nos pniicos riias da ininlla
admiiiiskrncão iiesle Dislricto , 13Ro tern ccssado.de
rcprcseiitar-me sobre os perigos que 05 arileaqam
e (@ reclainar'eni provideiiciaç [~roniptaspara ata-
l h a r os inales que receiam, se copiozíis e extra-
ordin;irins chuvas , que ordiiiariaiiicrile cnhem
a q u i iiesta epocha , vierem enclier as ribeiras, e
fazel-as Irasbardar a ponto dc iiinndarcm uma
grantle paite da Cidade, como succeden na fatal
a1:uvião do mencionado anno de 1842.
Para irie csclarrcer subre cstc rnejiiidrosc ;S.
sumplo , coiivoqucii hoje a iiina rcurii5o o Conselho
CIO Ibistricto , o Presidente da Camara , o Admi-
nistrtirlor ilo Corieelho , as principacs Auth.iridatles
B-Silitar , Jodiciaes , e Ecclasiasticns , bein coino
as Officiacs Engeilheiro~, cln servieo nesta ilha, Di-
reclor da Alfandega , Deleaatlo do Thcsouro , Tlic-
soureiro Pagador, e Presidente da Associa$io

O qiic propuz 5 asseiiihlea ,-o que ella mc


acnnsel hou, c ciri urria paln~rri, tudo O qnc1nesta rcii-
ni:ici se passoli, e rrsolvho , consta cabnlmentc (10
Auto que mniidei'lii\i*:ir, e cio qual lcrilio a honra
ele rcnicttrar a V. ExÇ.' a ~ I ~ C I U Scopia
R ; parecen-
do-n-ie qiic scria eiifadnr a v. Exc.' , 'o reprodu-
zir iiesto oficio tiido o que aili fielriicntc 110 iiar-

Pcrniitta-mo priis V. E x c . ~ ~ l l eu
i c rile rcpor-
to a rsse di~cuiiicrilo, C ouse ciiiimar a sua allcii-

Mo riicncioiiado nuto vcrh V. Err.' qcic foi


lcvadn á cvideneia a itlca asoiisladora de que
u s s boa .parte do P~iirclral, cst6 amcaçada da mais
funesta inuridaçZo, logo que venham as cxtraordina-
- .
rias oliuvas desta quadra ; allí verá v. E X C . ~
quc se recoiiheceo a urgeticia (Ir? dcsohstruir as fo,
xcs das duas ribeiras, para atteiiuar , pelo. m o d a
prissivcl os mnlcs quc sc rccciam ; c finalincntc ,
verá V. Exc.' que para acuclir á hurnanid:i(lc, pa-
ra serenar a ancicdade publii:a, e para cvilar mais
aviilladas despeziç , a Asscmblca accordoii cin
propdr como intlispcneavel , que os trcg clavicu-
Iarios tios cofres publico8 consontisaern 110 adiati-
tamenlo imniedialo das soiiitnns necessurias ( a t é a
quaiilia cle iim conlo e quinlieiilos inil reis ) p a r a
effciluar o dcsciilriilio das duas ribeiras yuc
nrio cabc rio tempo aguardar a authorisacão c10
Governo d c Siia &lagegta(lo.
Acquicsci ao conselho, c não hesitei cm ado-
plar o expcdientc, que a Assemblea suggcrio,
por qtre iulgriei proprig do uatureaa das rniiihas
attribuiçcies , o desempeiihar-me da rcspolisabii ida-
d e , em que por cerlo incorroria so vissc impas-
sivel o risco qsc póile correr uma povoação im-
portante e cruzasfie os br;ir.ns, só, por que 0 ri-
r Lei me prescreve eln casos ordinarios tacs
~ o cln
ou tars formulas.
A' sahetloria do Govcrno de Sua Magestade,
ao seu desvelo pelo hern dou povos, subirictti~res-
peitosamente a decisdo deste negocio , desejanrlo
que mereca a sua appruvacio urn actó, que 0
extremo apuro das circunitaiicias tornou indispen-
savel. -Deos Giinrde a V. Exc.'-Funchal aos
15 do Outubro do 4846,-lltrn." e I3xrn.O Srir.
Ministro e Secrclario tlfEstado (10s Negocios do
1teiilo.- 0 Governador Civil, Jore Silwe~trc Ri- ,

Ao Sgzr, %riente Coron~'2Qrcerva.

4 a Reparticzo - Secqão d10hras Publicas


-L.' I."-N."969 -111rn.~ Snr.-S. Esc.' o
Consellieiro Covernailor Civil do Districto encar-
rcga-me de convidar a V . S.' a dár, sem a me-
nor perda de Leriipo ,principio ao trabalho de de-
snbstruir as fozes das Rilieiras (( da Praca e 9oào
Gomes B nos terinos, e segundo a rcsolucáo quJe
liofitern se tumou no Coiiselho extraordiiiario , ao
qua) V. S , b s s i s t i o .
Etlc:irrcglr-me o~itro-sim o meçino 1Sxirt.'] Bar.
tle observar vr V. S.', ~ I I Cente trliliíillio he lnm-
beilz , aio?-ncc sun ulilidutlc , si~601'tli~t~do no l,clnsa-
rncrato dc d(ir occi&pl,ctrãon tivi gr(b?t(le lauiuero rle in-
diçefrtes, pie .ss achaitb cnb consiileroucl apuro de
rnisc~~íct.
Deos Guarde a V. S."Secretaria CIO Go-
verno Civil iio I~unclialarim 1G d'0iiliibro cle l8W.
-1li1n." Snr. Blaiiocl Jiize Julio (;iiarra , Toiien-
te Coror~cE d'E~igeiiliciros.- O Sccrctario Geral
interino, Augusto de Cairuulhcil Es~no~~iilrlo Lsticac-
tre.

Oficio par pta~lc do Conunissiío ds Auxilios creado


cnl 1843.
Fuiichal $0 d'0utiihro tlc 18'iG. lI1in.' e-
Exrn.' Srir.- Attcndrndo ao que V . Exc.' Coi
servido clr: e\pÔi. sol~rc a ulilidatle clc diir iiin
fim defin~ti\o ao balaiiqo do tliiiliciro iias iiiùos tio
Thesoureiru tlii Cuniiuis4u Cerilr;il tl'niirilios , por
caiisa da alluvi,io de lh'42, prociirci os tlois uiii-
cos inoinbros tl'aqiiclla Cominirsdo qiie ora aqui
to o s diHficul(lai1cs , pnrn iiiío tlizcr iiiipon-
r~~iailns

sibilidado , que sc lem ciicolilrcldo , do clxipregur


o linliiiiço dc 282&000 ruis ( raslo dii 8onimit d n
siibscrilic;iio Lirilnriicn posta I. n~iillin tlisltiieiqiio u
d tlc Mr, Jofio Iilundy) tlo uin iiiciilo qiic fosso
em porfcitn l i i ~ r t ~ i o c0111 i ) ~ don-
i ~ i ~ H B i i i t ~ i ~ ç doti ~
cloros ; coiiocirtlari~iiic)rriign , q i i o ~ c r l a tinia l i ~ a
asmola , o t l n r:ci.h o iii(:IIl(>r nrcljtr tln n fnxci' ,
~ ~ Ir I~ i ~ ~ ~ i t l ~ rproporciu-
amprogiir ORRiI ( ~ I I ; I I I0111 t~qfio
nada iio li'iiliiillio prrrlii(1o lic!liis riiiiia iiiili~ciiilntrilt~
clirsuu pirlrro , cluo riir clioclin prt!nc!iilo tiiiilo ccircu
coiii -
tlc 8oocori'os a vitliiiiaiilo : mciiilo cnixi lrrrla 6
lrubnllin d'cslcs iiifclirrs ripp1ic:idv no tli~scizíi~llr~-
inciilir dirs foxce diis rihaircis, por sor csLo ogrnir-
tle iiieio cuiilu u (16
tio c\tiliii. uiiln ~,ii~ikliiirind&
IX'i"2 , tla q i i o L:inli)s solTreriiiri.

l'cxillo :i liiiilra pois dil dfzc!r (i V. ISxc,L


qlic r ~iontloclsfn hti[itrrl;iiiri~ (ld I'C!~R ZN9,$'000 4s
ortleiis rla V. 1Sxc.' , piirii ~ I YIlirs 8rilir:irliloa , ncliii-
inoti k : ~ pi~ilniicliido tlo irir~llior ~iiiiila ti niisaiio dn
dcrac,:u e res~icilo, De V. Exc.", Atiento I'cl~cra-
dor c Criado.- Illrn." c Exm.' Snr. Cniise!l~ciro
Josb Silvestre Ilibeiru &c. &c. &c. J . w. Selby.

Ao Snr. J. V. Selby.

- -
Reparticno I,." 3." -N."1266 Illin.'
Siir.-'í'cnho presentc o oficio qiie V. S.' ine
dirigi0 em data dc liontein , no qual expiie, quc
tanto V. S.' corto os dous oiilros in~ii~L)ros ila
Comniissio central d'auxilios, que ora si3 aCh n no
Fuiiclial, annuiiido aos dezejos que tive a honra
dc manifestar a V . S.', concortlarn ein que se ;ip-
pliqiie ao desc~~luliiunicntodas fozes das ribeiras
desin cidade a soinrna de SHir$jQOO r-eis, rcsto
da suùscripqCo britaiiica , que nitida se adia ao
dispor da Coininiss,!~.
Por exJrcmo penhorado coni atlencáo de V.
Saa, e tcndo em miiila coiita urna ra-oliiqiio que
vae rontribuir para alliviar a sorte de tantos iii-
dividuos laboriosos que , zí falta tlc occi pac;?o,
ahi se arliam rerlusidos á miscria; nio posso de-
I! ~ ~ r n r - i l úi e aprescnlar a V. Ç.\s nieus agrade-
gocio - agrarlecimeiltos que se dignará ti drisinittir
acis demais Siirs. da Commissão, que com taiita
proriipticliio e bôn voiitade se dignáram alinuliir ao

E para que se colha quanto antes a bciiefi-


c i o que aí3aiic;a o emprego d'aquella soininn, vou
cirtciider-me desde J'i com o '~IiesoÚrciro respcrti-
v o , a fim de que se digrie pu-la d mirilia disposi-
5 5 0 para ler n aliplic;~qUocliic V. Ç.~iricIicou, c
cliie rnt~iloiipprcivo , taiilo por ser a mais T antajo-
s a , coirio por mui coiiiorinc e ailaloga ds henefi.
c n s iriteriqucs (tas pessoas quc se IJres1;irain a soc-
c o r r e r os iiifelizes quc snffrcrci'nni corn a alluviáo dc
1842.- Deus Gciarde a V. S " -Palacio do Go-
verrio Civil tio Punclial aos 81 d'0utubro de 1646
- J l l m . 3 1 i r . J: W. Sclby ,-O Governador Ci-
vil -José Silcestre Itiódro.
bro de 1846.

O INDEPENDENTE.
No centro tenebroso do abysrno surgio agora
uma luz radiante, que despertaiido os quo jaziam
oppressoq debaixo da tcrrivcl irifluencla d'uma ]e-
lliargia que a aturada e ~ c i i ~ ~ i d a reotornlíra
lc sobre
clles , os fasciila , atrallo , e mmgnctisa. 4 deiisi-
dade do clarão pcnclra deilsidades opacas ató aqui,
e ci-Ias dinpl~anas como O chrystal : e absorpi$io
tornou-se geral rcillcxlo : tudo 6 claro e luminoso.
Desculpaiido-110s a rncthiip11oi.a que por ven-
tiira será lida e111 curila d'bypcrbolica , mas que
esti muilo loiige de o ser, eslainos convcneidos
do que os nossos loilores cle niuito jubilo se hão
do encher quaiicio nos viroin quinhoar da gralidào
que j i lavra eni lodos os scua peitos para com
uin Iioincni que O accnso-antes a provitlericia-
trouxc a c ~ l cpiiiz lraballiaclo rio oceano dasdes-
graças pclos vcni!avaes d a ii~digericia. O h ! . . ..
rjuc,Iive tio i,rn liri (:llo por Deos inandada pou-
Da nossa bocca jamais sahio uma expressão
que não fosse sincera , uma sC palavra que n,io fos-
se l r a d u c ~ á olittcral de nossos senlimeiitos, e por
conscquencia tudo quanto escrevermos deverá de
ser avaliado como filhos de conviccões. Se cllas
conseguirem adeptos, sc OS nossos esforcos alcan-
$arem chcgar ao fim que tanlo anbelamos , dutcis-
simo nos será todo o trabalho por improbo que elle
s e j a , e arrostaremos sempre com audacia contra
todos os obstaculos quo se nos opposerem. E en-
tão bcm patcntc fi:a quc nunca seremos adulado-
res , pois quc a lisonja tem por fim enganor ,
c de sorte aTguma sc estabelccerd assim a fran-
queza indispensavcl em matcria de felicidade coiii-
muni. 0 s Regs cercados d'aulicos inaliciosos nun-
c a podem fazer a ventura dos povos: a asscmblea
oiide tem logar o intrigante perdc os seiis pia-
nos: o horiicrn servil 6 o mais abjecto dos eriles,
E querernos 116s s8-101. . .. . .
Não: nunca.
Por consequencia , os elogios quc temos a glo-
ria do dirigir Iiojc a uni liornem que todos iniiega-
uclmcnto rcconl~eccmd'allo nierito não s6 são mui-
n to nascidos da nossa alma, senão liimbem quceJle
Urrin torrprilc iii?yip[,i~osissiiiintl'ii#ili\~ prc!cipi-
t n n ( l o - ç ~ [ias cscarp;it~;isiliiiii~~iiillii~ ,
lolt\iiii~lo (':ii~ii

\voz rnnis vclocitldtlc , roriipi~iiiio ~ ~ i i i i i l l ollio ~ C Z


Ii;iri*ciru , tlcnioliiitlo , aii.aiicnritl~i, triixcriiii~ci~vcil-
tos c i i ~ sei1 Icriccil iirii~icii~ioliriicitlo~ iIr-rt~f~tli(lcis ,
arvores , vi111i;is iirliiisliis , ~ilriirlns, I1oi.c:~, íiiii
vcaio alngnr lia 1)tliii pciiico ttSiripo p:ii'I(! tlc*~Lii ~ i -
(iade: a ilKOfi s11i)io :i16 0 s pri)tiOirO%illl~~ilt'o9, (1011-
({C SC descia 1)ilI'ii I ~ i i ~ l :I~ O[i111
~ 110 ~ i l l \ ~ i i~i(líl!i,
r
O!i c~fiiliis <Ic~~i4lr0stl3
t l c ~ s i ii l l l l l l l i ~ l i l ~!iiiO
~ \ ~[);11I11i-
tcs ;iiiiil;i ao rc!llor 11(':i!$il~
riili!iL'i\!i (111(! I l o j ~ill)l'C!.('ll-
tarn iiin iispc!c.lo iiii!liiiicliolico o : ti ;i
til,oi~io;iilur ilcs-
g r o c i ~que OS ~ ~ i i l ~ i L ~ i(~':t(l~l(!~~~!!i
iil(~# 8itios !j(i[~ti~i'ii~ik ,
,
S I I W ~ ) ( l ~ ( l iIl~b~ ~ O P I I I CStlii
S ,
( l o ~ ( ~ o ! ~ ~ o I í t ~t lU í ~ i l l1111
i tO

hi qiic igriciro? A: iião foi r6 tu ciiloile, Liiiri-


hom pc!los caiiipos rolou ;i tiovastiiylio,
Eis iicjiii iiiiin ciilí~iriiiliitle.

Ail(ie~itiifiiliil ([i10 sc darr:iniou [)(li. quiiai [o-


da a suinilha
Eiircipii nii c~liiiiri:i~la , raiz cluo i:iiiis-
--

para o hoquciráo iiiferiial. Por corlscqucnci~a im-


rnoralidadc grasqa ciitrc n6s.
E eis aqui por vcii1ur.a o niaximo iiiPorluiiio.
0 s ccrc;ies escasscarain , os ri~oiiopolista;;com
suas garras empoeiradas iiRo os soltain de seus ar-
mazens seiiilo n peso d'oiro; o dciiiais a mais iitk
1111 quein vcnlia exporta-los ! ! . . . .. . . .
Mais ilrsgra~a.
O estar10 ai tua1 desta provincia aiiida mesmo
depois das obras qiic corri biistniilc ilitclligctlci~
acpi se tcin effcciuado oflerccc iim quadro
triste pelo c~iie diz rcspcito n estradas, n plan-
facões d'arvorciloq , a coiitlcircÕcs cl'agoaw derriirna-
d;hç &c. '%c. &c. .. . . . E iiingueiri i.eclarria soe-
carros piira ricccssidadcs desta especie ! . .. En-
táo , n aritfcin da iiqiieza sriido cle~prcfiada, se-
giie-se iiiirnecliatanriciiIc o co~itrario, isto lio : pobre-
aa.
li: ois aqui ainda mais desvcnlurn. ( a )
Em sutnnia , seria um nurica acabar iloscre-

( u ) Ainda nds a9enas p"nc@iamos cio utfi-


1 mo alluviüa.
150 (:roador , L ~ o 1j0110.
$ o quo Lcni foitu nt0 ngnra cfisos ( I) ) d n
quem iniiin iirrrrloiliiilninantc dcpcnilin o pdr orii
príiticii os rccursoii d:ig YI~N nlf,ribili~ijo$ para avi-
lí\r lodos chios Llcrg~llos? Gnsl:ir ar11 c(iiiUiis i~iilti l i a 1
o r m o( ~~b, ~ t ~ d i i iU~~ IrYt rI S do II~(:~IICU\RVI?I
S ~ I ~ I I I ~ Lo I~B ~
Iticro , il'lioiirii , ii lirio rriissii ; a 1130 prestar ii torii..
VI) O Y 111oii19i h o ~ o ~ s a r i ~ do
) ! i axnoular riiliirillrtu
ni;iis suiihivcl i i r ~ r i i c i i i; gir:iriiiii* })[irti sarciiii ccili-
I I~OI ~ E O 80
c1~1iil:isrio i11vi;r110 o ~ l l r ~i ~ ~ I I ~ I Ofimr
I~I
ii'i!ssa c*ul,rçdo; riio pi.oiiio\lcir illlxiliob ; o dtlixrir
alrsiiri prrigi.oilir o ofi*ilo ~i;\ii
Iio t:i\i't:iiulo iis enuslis.
n r : ~ g iigorii v o i ~ i i i o i iO~ i l u i i ~ ~ n i ,
Dcrii ~~riiii!os(liris Ila quti o Il:xri~,~Rnr, ,1036
Silvr!htr~ 1til)oiro 11~~11r11jil 8 ofll:~ illira, (! IJCIII n~i!-

110s iii~idu(ltj~dij(1110 lhc,nIr(! i i o ~ ~ ~Civil r ~ i ~ ~ l ~ ~


tlo I'uiicliiil. Uiis , ~ i i i l r i i ~ i o,s\rc!ila i+oiiiii 80 tlis-
: I . ~ ~ I , I I ~ I )logo
tiilfl~iu0111 111110 11 I J I I I I I ~ I ~ I a i ~ q r i k - o U
a si uiii coiiscllio do4 i ~ i t o l l i ~ o 1~1i1~ l11in101~11i, ~t~ e

(I)) Cota artrir ho?iiandnx @,rrrpt:iTn~.


dice-lhcs : a que cllc tinha a peito csmcrar-se pela ,
boa fortiiiia do pniz que o rnaiidavíiiii reger , c
qixc por cansoc~rieticii~ dcse,java ser i~iforrriaclo alo
que era forcoso f i ~ ~ c r - spnrn e a fclicidiitlc clcsti~;
q u c , verdade cra , cllc iiiio tinlia poder para dis-
por de dinliciro ~ I I ~ I I I Iclcssc
I qilr cxistiíi ciii cofrc,
inas qrie nttciideiidu a lino o 1i;ivc.r 'iio cofro (Ias
obras piibliças , cllc se respoiisíibilis:iv;r porqrio o
Gnvcrtio d c S. Rlogcslatla approl asse a pritiicira
dcspeza q u e itievilavclnienlc sc Iík fíizcr liai'ii tlrs-
triiir a9 causas principucs d e rníiior iniiiitlíicGo da
3 , \

ciiladc , e applicada tniiiljeiii a oiitro qiialqucr


o b , j ( ~ l otle priinciríi irisl:iiicia : o ~ I I Cíio t l ~ p n i scIIe
pediria tio í;oecrrio iIio abonasse oiitr:is soiniriaa
piii'a a exccu<5o d ' ~ l j r i id';ilto
~ iiitivesçe para a
Proviiii i a , c dc ciya iililidíitlc foy'sc cabíilmenlo

Eii1Uo como sc! vara rnngica lioiivert~oprríiclo ,


hiii;fiirarn ria ~ I I E( ~ í iI\ilicii.ii da Praça tluseiiios Iio-
inciifi qiiti cln 4 ilitis tom j i oscavado prt~fiiiidiclailc
í i ics' -piira sc arrciliiroiii -na
~ , ~ ~ ) ~ i m i w i c i xlivr
,*ríiiii!cs ~iodríis q u c olislriiiarn u dita fox , polito
c:iilrriiii:iiite a rliu: 3e dcvin iiri~tlir, por qiraiiionii\-
pois (lu0 dcvorn lodos sabcr qiio o dcscii~ulhoiilli
~ 'niai's proveiloso dos p b ~ -
O U ~ Cso ~ s l i iEiizcl~do1 1 O

Nolcriios mais.
Sriir E Y C Iic
. ~ o ~ririiniiva n1)piircccr ilc niii-
nli5 lios pontos do tr;iùiiliro : cori8e tiido , cxniiiin;i ,

vns dliiilnrc!ssc c ariior p d a iio~siipi~lriii: sorido


qtic corii tacs obra# ri18 rriiiltiplioiiilissiriio~ bei~cli-
cio! : j 6 nlabiiilo n fi~tni!u l~iiitos tlcs~yriicailosquc
mos dormir mais 'soccgados as noitcs escuras do
iiivcriio quc tiío assustaclor lic n'aquollcs logíircs.
S. Exc."tcin visitado os cstahelccimciitos pu-
b l i c o ~ ,onde scmprc lia dcixndo vesligioa tla su:i
liondade. Sirvam d'cxcmplo os prcsiis da cadha ,
desta cidade, a cada uin dos qiiaos rnaii-
dou fosse dar10 uin pno alvo c111 logar i10 d c
roláo que todos os dias lhe era iriinislriitlo, o q u e
moveo a Commiss5o a ortlcnar que llies fioiissc
consbante essa prcrogativa. E lambcm vcriha tcs-
temiiiiliar sua liciicvolcncia as ii~i~ocbiitcs e pt~bi~cs
creanqas a qiicrn S. Exc.' mii~idtiii distrilwir tis
sobrcscriptos dos oflicios que cnlrasscrn na Sccre-
taria, a fim d e que cllas tivessem - soin custar
nada a iiinguem-papel onde se crisninsnoiii tio cs-
crevcr. Sejam ouvitlos iguolnicrile os Iiizaros clue
foram visitados por S. Exc." C iioS quiics fcz vii-
rias pcrgrititas acerca rlo sou cstatlo , coiii Lc:ric;8cs
- -
sem diivirl:~ de o melliorar , e cstcs tlcsgrii-
qndos que por coiiveniciicia do rcslo dii p o ~ ) i ~ l i i ~ , ~ o
se exilarn dos cci~tros das citlndcs a ciriia vciz tli-
r50 todos que ainda iiinguein cis tiactou i:oiir ti11
lhaneza : cin iri1rnrri:i , icspoiitlam por cllea as siias
talvcz priinciras Iligrirnas ilc recoiiliecirneiito. Ulti-
niamcnte pescorrco LoiIas as repartir,õcs do Ilospi-
tal , otidc sc Iiouvc da mesina maneira. Piiialincn-
t e , Goveriintlor i i l g ~ i ncm tão poiico cspnco de
teinpo provou niildri iicfita terra laiita pIiilíiiitropin.
IHorira pois st$t fcitn ao lioinoin coin qiicin
(10 cornc?.o syinpnt'liisamos, r quc tzo cedo sc, lia
inaslrado digiiissiiiio dos liossos In~ivores. O Chu o
coiiscrvt: milito tciripo cillrc 110s , porq11c c110 110 ccr-
tainciite a caiisn da iiossii futura pcisiqzo ilc rncllio-
rarncnto. Dcos chova robrc elle e os sciis inil bcii-

-a------
Ao Ministerio do Rcino.
2.' Rcparti~<io -NIO l t 9 0 - 111n1.O c E ~ i n . '
811r.-P;1Il~i 110 nicu otfiçio M,' i184 dc 15 do
corrcntc da niiscsiii ciii qiic jiizcrn os riioratlor'cs
d o s cat~ipiisdii illi;i da Bliitli:ii.:i, c cotri clriaiito nie
csforcassc dc iiprcseritrir ririi qiiat1i.o vcriliitlciro tla
siluag.5o riculcs iiilClizi!s , coiifcsso qiic Iicliiei rriui-
to d quern d a rc:ilitliitlc.
Ein consccluci~cin(Ia rcso1iip:lo loinatla de ac-
cordo com todas as Autlioridades d e q u e dci" con-
ta a V. E x c . b o meu oficio M." 11837 de I 5 do
I corrente, corpccci imincdiat:imcnte a nrilndar dc-
scntulbar as fozes das duas ribeiras da «l1rít;ar e
dc «João Gornesn. Para ciitras nysta einprcsa ,
q u c Iie rljripida pelos Olriciacs Eiigciilieinos , foi
1 rn&r a d ~ i t t i r u m ccrto numcro d e lriiL:~lliado-
r c s ; cspalhi,u-se ininiediatarnciile pelos caiiipos a
noticia de que se iibri;irn tral~alhos publicas , o
n'um attomo appareceranl iinn~cnsoscanipoiiczcs a
pedir que os admitlisscin a giiiihar uin bociido tic
pão ! E cfit;i .icciiit que sc vac rcprodiiziiido to-
dos os dias coiricca a abalar-me .criolcnluiriciitc o
coraçRo, porquc dessas iuoniaiihas tla ilha vae
baixando á ciiiadc uin sem numero d e erciiliiras
famintas, supplicando co,m aw mãos postas qiic Ihcs
dccm trabalho, coino urn incndigo pcda uma cs-

Sc o Govcsno d e Sua Magestade, tomando cm


$onsidornção o que tcnho tido a Iiùnra d e Ilic ox-
pôr nos meus omcios , se d ~ l i b ~ c r aar conceder-
me um rretiito d c trinta citntos d c rois, eu tcnlio
a profunda convicçko de que s c porá uin termo 6
emigração, e er arredatão os horrores da f h i e ,
que ameaca esta ilha i~ialfadada, quanto digna rle
melhor súrtc. Abrindo ubras de reccmhecida uti-
lidade , tars como, encanamentos de agoas. estradas ,
arborisaqão dc serras, &, lie permiltido esperar que se
l~repirrarápara a ilha uma feliz sorte, n'um fiituro
uio milito afastado, e ncste meio 'teiripo espaiha-
rc por toda a ilha a abundancia, daiitlo emprego
ii muilus brucns, c fazarido circular algum nume-
rario, que vivifique cstc paiz p,iralitico.
Nio peço ao Governo neni sequer um ceitil
rlos cofres do coutirientc; peço apenas uma autho-
risacão, c um papel quc me habilitarão a lançar
mão de recursos, qhe alii cstão estagnados, este-
r e i s , inuteis.
E nEo se pense que eu pliantasio ncste parti-
cular : tenho meditado profuiidamente sobre esle
assumpto , tenho-o encarado por todas as faces, e
cada vez me pcnetro mais da convicção de qiie
..
som 'iiin forlisçiino sacudimento náo se i6slilue 6
vida eetc quasi cadaver.
I l c porem inistcr observ;ir que a p a r desla
proviilcncia , eu cuidaria de excitar as Camaras ,
e todas as Corporaciies, hem como os moradores
abastados a coiicori*crem , cada uin na sua esplie-
'
rn ,para a grandc obra dc regenerar o paiz , e tle
iiifluir nos particulares opulciitos esse cspirito d e
associa~õese de emprczas, que cin toda a parte
tem operado milagres.-Deos Giiardc a V. Esc.'
Funchal aos 23 dtOutubro d c 16fG. -Illm.O e
Exrn." Snr. &liriistro c Secretario d'Efitado (10s
-
Ncgocios do Bcino. O Governador Civil JOJE -
Siluestre Ribeiro.

-v'-
Estractos clo oficio Ar.' 1194 ao $Iinistcrio
do Rcilao.

. . . . . S . . . . . < . . . . I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , , ,

Ainda isto não ho: liido. A causa rcal do


mnl qrie soffre cata ilha Iic a rníscria d c scuc: ba-
bitniit~s, hc a fatal circ~instancia d e q u e as clna-
,*rc indigrntcsiiio trv!:n oriclc ganhem u m vintcm,
lie a terriicl cstaxnny5n e abi~ti!nciilo dos produc-
toq do SCII d l n ; hc a fuiwsln infliicncia da doeu-

litalas : ha , em uina palavra , um coni-


muito aeiisirel aos pobres , c em geral a toliris as
classes o subidopre-o a que chegdram a< iycncirou
da primeira necessidade. O rernedio Iieroico , p-
ra d e s t r u i r , ou ao rncaos attcnaar o soffrimciito rlü
povo , tic abrir obras rle recnnhccidu utilidarle pu-
blica .para proporcionar incios de subui$tencia a mi-
Ilinreç de pcsqnas, q u e ~iecierntrn1)nitio em vão , a
inilliares (te pcsso~s que niiri podem obler dinliei-
ro para comprar utn borai!ci d e p50, c qric ,
obrigadas pc!a foriie e pcla dc~csperri@oabdn-
donnm a sue beiia patria, emigram, e v50
deiilanrlar as pr,~ia.: d e Demerara. O remPtiio se-
ria t»riinr livre de iii*ciia+ a intporta(;iiit de cercaes
n'umu tcrra qilc os niiri prodiiz, setialo p,tra Ires
rnczes du annci; pois 4rie he sempre da maior iirl-
portancia e ~:iiit,tgI?~~l qiic be~aiiieoriiinix!os ein pre-
c o , os gcncros da [~rirnciraiie~essiddile. Ma? es-
ta questtio carece tie YCP ~,lu.lai"i~.
o . . . . . . . . . . <.,....,.., , . . . S . . . e . . . . . . . . . .

Por occasino p irem tlc riar circiirtslanciada


conta destc ricgocio a V , Exr.' e de o sulimellcr
á sua sabia consi,leraq;io, cu!iipre-ma rogair a V.
dcploravel siLuar.no ria inasima parte dos morado-
r e i da Maduira, qrie jií livo a .honra dc pondcrar-
lhe. Permilta-mc :pois V. Exc.' q u c novanieiile
insi*,la sobre a inilispcnsabilidacle da aulliorisayão
que p e d i , para s b a r obras puhl-icas , c dar triiba-
1110 c mcios dc sulisistcricin á pobroza , cc~nccrlcti-
do-inc urn crcdilo de triiitacoiitou d c rcis dos co-
frcs pul~licosd'cstn ilha.
E l~tiíilmenlc rogo a V E x - c . ~a merrê dc rc-

corri ccrcaes, qiial deve sci. o oupcdieiite a yuc tlcvo rc-


correr, na ~jres'cn.íido qiic deixo pondcredo. - Ucos
Giiartlc a V. Exc."- F~iuctlial aos 3 1 illOiitiibro
-
d c 1S4G, Illn~.' e Bxrii." Siir. RSiiiisli'o c Sccrc-
tario d' Estado dos Ncgocios do Reino-O Govcr-
iiaiior Civil, Joxe Silvestre Riboivo.

---awm.u-
I ~ i u l ' r e n a t l oiro c!.cl)otl .'a
i
Olli~iriis ,
i
. . . .. ..
l
,,
~

l l v l l f o ,, . .. ,

i , .. ..

i . . .. ,,
l l l : l 1 l 1 8 ,, ..

b;lll[ll P ~ ~ l d110
l l !h[l(b(l,
..
1

A 1 1 i 1 l
O l l ~ i ~ i r ,.
~ ~ s ,, ,.

Vl,illOli , ,, ,,

-
IP11~t"'g:i'I~lt i o ISxlictl.1"
i . ,

l C t n j ~ r ~ ~ ~110 ~ 1l;x[)t*d,
1 1 1 ~ c*
A [ ~ ~ r i l i i t l i i i - ~ t l, , , ,
OIIII~II'OH , . . , ,,
i , , .

Fanclial l i de Ucxamlrra da 1846, -* 0 QPJcial da IXoparlir;uo do F u r c r i l l , ~ , &irlr I"icruiritr,


prcùlicnr o ~niqy~n
nntcccdatitu.

X~ilblir:Aiiioshojc o riinppii gcrtil (10s trn1)iillios


fc~ilostio dos riboiriis tlcsln C i d i i i l ~ ,
(!iiciiiiiiiil~!iilo
( (10 (1110 1it1I10 c~rccin.a scgiIrtii1ç.n (l(lll8 ) por or-
deiri LILI SII:~ I~xc." O 9nr. (;ovurnntloi* Civil.
O iiiiiitci qiic YO c o ~ ~ s c j i l ~hzi!r
io cotn ti10 pnii-
cns nicios , llnrva ns gi'nliiltt~vniklii~olis(1"" W "0-
Iiavor
~l(!rini~i Lirtido 1 1 i ~1kii1ilo8 rl>cilr8os, 11e (1tIo
O I ~ I . O I I L I ~ ~ S ~ ~ [ ) ~,~ i~~t ( % ,i lt ti o
~ il ti li~\ ~ ~ ~i ~ o dt li i:~~l ) O Y .
D ~ ~ Tl ~i Ul Zv i ~ n o o
s t i o ~ ii )~ i f , d i ~ i \ v ((;I\(!h!
~ l A111tii~-
nititraljvo n ~ n i i t ~ t ~ ir~aqt~~:ll(!s
cbr l ~ ~ n l ~ i o~v li ~l i l~i k~l11s ~~,
r n i t i l i i b vcxeri, n ontr~isIionis do tl iii r:ui~otrri;~cnil~i ,
com o axuriiplo de scttl ~ ~ 1 pilrii
0 , ii~ilillioiir o (10
scrus subori1irirido.s;.
Yimus 1iiig;ir-scl no salilriiila inilii'rlcrivc+lii~i*i~-
t0 0 ~ l l l l ~ i~ 0 O iH~ i l l ) i l l l l i t ( l ~ Y ( ~ ~ .
N5t1 ,
1i(1111irapor LII~I[Oqtto (*oril t!$lti%111t*i(\!1
jritliciouou tnillo ao i i t l i t i ~ i l , t ~ ~ ( as ('til
! i i ~ii1~1'118 liio

( N:27 d o Ecltu tln h c v , - J l ( ~ t o i ~ i l ~ r 19


o if440,)
2.' Rep;irti~io- N.' 201 L - lllrii." i! Euni.'
Si~r..-No f>slarioni.lu;iI tlns ciiiiziis ciii Dorlu$;il,
triilic~por cotivriiirnlc iiio cariF;ir n V. Rxc.' coln
c~tiruilosi~ffirios, rc!çcrvntidti-inc para riinis tnrtlr
aprcsei-itnr ao (Yovcriio u i i ~rc~lnloriotios nt'los iiinis
importaiitcs dii riiiiitin atiiiiiiiislr,?r.:ic, iio I~iiiicliiil
K4iriiilar-nic-lici p ~ i i sn pciiiilci'ai. i1 V, EKC." :
- l ' que tcrilio cmpi.i:;iido, c coiiliiiiiiiroi a ciii-
pregiii* lodns iiç tlilijiciicias ~iossivcis1)iii.iA iiiiiiil0rii
trnnqiiilidade piil~lica; -2." quo coiiscgiti scrc-
nar n a~icictlndctlor P i i n i ~ l i i ~ l ( ~,i iciii ~ t ~([ii~iiili~
~ ao
receio dos p rigos qiic pi)dci.iii ciiiisar-llirsiiiriii 110-
~a alluvi5o , ~ I I I qS i i ~í l x l ~ ~ i I ) i ~ f l 110
i : i ~t l ~ ~ ~ ~ ~ i ~ l ~ i I 1 ~ 1 -
rrieiilo das fiízcs clnu 12iliriríis corri a niiiior :ioliviila-
-
d e passivcl , c Iiojc cslaiilos tlcuc;iiipailos ;i sciiic-
1Iietitc i.espcilo; -3.' qiic cada vcz sc loriin iiiiiis
rii:jtniite a ric~rcssidailc cic í';izci. csiocioiiiir ii'csto
moradores dos cainpos , nZo se me antolliarido ou-
tro incio d e acudir a sua miscria, e de lhes ma-
tar a fome , sciião o d e abrir obras publicas
d e recoiihecida proveito para o paiz , fornecendo-
.
Ihcs asçiin trabalho e por conscqiiencia recursos
pccr~iiiacios. Hc neste sentido quc novamente pe-
co iim credito extr.aordinario -camo pcovidência
salvadora deste paiz.
Dcos Guikrrle a R. Esc.'-Funchal aos i5 cie
nczembro d e lB/i6-lllm." ."
e Extu Srir. Ministro
(! Secretario d'Estado dos Negocios do h i n o . -0

C;ovcrnador Civil , Jose Silvestre Ribeiro.

-
4.' Reparlic50-TJ " 197 Illm.' e Em.'
-
6nr. A excessiva e extraordinaria carestia , a que
artiinlmciile teem chegado os ccreacs nceta Ilha,
obriga-me imperiosamente a lancar máo de aiguina
mcdida para remediar o mal , j á mrii seusivel , que
se cslá so&-endo , e es miiilos , c muito maiores,
com que iios aineaca cste estado de cousas.
Conhecerido por taiito em V. Exc.' um zelo
capaz de me coadjuvar activamente no empenho
em que lido de livrar os Iiabitanles da bIaileira dw
horrores d a fome, vou com toda a confianca rogar
a V. Exc.' se sirva permitiir, e awxiliar coni toda
a eficacia a exportacão d e gcneros cereaes para

He este um s e r v i ~ oimportantissimo , que, es-


tou certo, V. Exc.' prestará com a mrllior vonla-
dc ; porque a isso o moseríí n5o síi uin dcvor d e
humanirladc , mas a consiiera~5oniui espccial dc
ser elle preslndo aos scus pntricios.
Dcos Guarde a V. E~c.~-Fuiiclial aos 23 de De.-
rcmbro de 1846. -IlIin." e Exm." Siir. Covei?na-
dor Civil ( n ) do Districfo de Angra (10 l-Ieroismo.
O Governador Civil, JOZGSilvestre Ribeiro.

( a ) Da Ilha Terceira nõo deixou S. Exc.#


rahir nem ittn grrio de higo qu de milho; o que @ti-
ÚJ ht notavel , attendendo-se a que ajunta govcrna-

--
tina à'aquelle Di~tricto t~zandozipara a Jlarlcfra
uma carga de milli.0,

. --- -
DR Contma Municipal do Atnckz.
Camnra hfuiiicip;rl clo F~iiiclial-2.VRcparti-
-
c;Eo -N.' 5289 XlIin.' c Exrn."Snr. - Piirlicipci
á Cniriara , R (\\\C 1uilllo i\ honra dc prcsidir , qric
V. Ilsc.' coopcrdrri ~iicrg.ican~cnlc , para qiic náo
fosso rct~!~[i(irli~tIir i i r l ~ i i irnpnrtiiiií,a carga do Fari-
iillii , iilliliinrirciilc clir*~atl:ia eslr porto , c qiic sc
[)rnriiplillr:hrii, piirit c111 idcníirus circiinsla~icias,
ordcn:ir ti conrlirn tias c;ii'giis , liara scrcm vcndi-
dii9 pi'lo nlcsiiio prqo da cornpra , cvitando assirii
a ccirosliri dos riiciiiliincntos.
h Cril~iii~ii ii~~pt'ociiilidci doviílaniclite a pbilliíin-
trol)i~ (10 V. I~xc,' , ciicarrcga-nio do lho diri-
gir or ixinis cortloiif!s c~grnilccimcnlos, ern iioino
do niitnicipio q i i o rcprcscnla. Dcos Giiiirdc a V .
Exc.', Puiichnl nos I I do Jiinoiro tlo 481.7 -1111ii.~
o I l ~ r n Siir,
, ~ Coiisc1hcii.o $086 Silvoslrc Ribciro,
G~voi.iiiitl01~ -
Civil tlcste X)iulricí,o. 8ToC~J O SBit- ~
4.' Reparticão-L." 3."-N." 1077 Cir- -
- -
cular lliin." Siir. Girculaii~nesta Cidadc tioti-
cias vagas, mas por extremo desagradaveis , dcnr-

qiiern assevkrc qiie ctn diversas frcgiiezias teern


sido já viclinias d'ella rilguiis iodiíiduos <Ia classe

S e isto lic assim, se por grandc iiifelicidadc


tcom occorrldo os casos @ c por alii se refercm ,he
d a riiaior urgcncia yric :is autbiiriiladcs ;~cIininistra-
tivas procedarn , scm a mcBtiorperda de tcmpo , 6s

melliantc rcupcito se possa formar uina opiiiiiio b e m


averigriada , propria para servir dc biisc ;i qi~alqi;cr
proiideiicia , que dcva ser loinada ein bcticficio
das classes desvalidas.
Até já a imprensa periodica d'csta Illia tem
tratado d'um tal ahsiiinpto , e 110 « Indcpendcntc s
de tG d'cslc mcr l i c u estas coiisternatloras pala-
vra:) :-(( Somos iiiform;idos por pessoa respeilavcl
aslinm oi habitanlcs dos iio6SOs campos tcm chc-
r #ar10 a um tal iipuro, quo a inurle lia jh rouba-
* iko alguns d"o1lcs a suas dcsgragadisfiirnns fab
u milias + sobre as quaos, inris qiic nunca, posa
u agora o jugo ferronho da miseria , dcpoie que
J] Phos e ~ p i r o u aquelle rcu maior arrirno, c por
vcntura uiiico suctcntacirlp, m
Conrcm por tanto que V. S.' procure immc-
dintamcnlc intcirar-so do estado das cousns n'eotc
p n r l i c u l ~ r, ii~fi~rmniiilo-scpor todos os incios ao
acu alcnnco dri si1uac;iío Ù I S C ~ I I S S O S inuis pobres
d a scii eoncclho. Pura os10 fim dojcrd V. S."
etikonder-se comi os Revcreiiùos Paroclios , com os
ikagcdoros de Parochia , c cm ,gora1 com as pes-
R O ~ S de cone"eito das diffcrciitcs ~re$ucsias, por
ixiiiricirn quo consiga formar uma idêa cxacla, C
real, do que a scrnulliuiita rospcito estb occorreii-

N i o bnaln porem nvcrigucir o quc hn dc posi-


tivo n'csto quclclr*o Iiistimoso , bc tainbcin inis19r
que V, S,', coiisagrniido unia atloiiçÁo prohindn
r asto negocio, c coiisiiltahdo sobre clle a Cnina-
rn , na Rovcrondos P n r o c h o ~ ,os Rogedorcs, c 0s
rnorntiorcs mais iinporlaiiki; , liaja d c inculcar-rnc as
providcricias que dcvcm lnrnnr-se , para soccorrcr
os i n f ~ ~ i i / c, s minorar os kctis soRi-iinelilos, c ar-
rcclar cliianto fdr !iossitcl (IR horrores da forno.
Toriiaildo oslc ;issiiiiipto o alvo das criglla$ficfi rnnis
scrias c graves i l a ~;iuthiiridndos atlminislrntlvas ,
li io iiicrios qoc do cuaiiic o iiz:iis pi.ofuiirlo , Iic

n:c.iz intt:nto descobrir a rcaiidiide tio inal , o scii


a l x ~ r o ,e us nirios de o r c i ~ ~ e d i ncflir*axnlcntc.
r E
iiitte-sc! , (1im lic csta urna s:rnta cmprcxa para a qual
as arttiioriiiarlcs, os saccrdotos , e os citladãos a-
bebt:irlos, ticvern concorrer , cada uin na 6113 c9-
piiera , a 6111 d e que pc~ion seus chforqos coiirbi-
1 ii,iticis sc ciinçiga enxugar as Iagrinias aos iniso-
r;,: eis , e proporcionar algrim aliiiici~lo aos fainin-

Será ii~~lisocnsnvcl consitlar as Caviaras para qlic


nbrnrij iiiiinoi1i:itanicutc tr~bnlliosrnuiiicipacs ? ScrB
n rog~iritor proprict;trios q u e sc preslc~il'u fa-
ii(?stla j i c?m sou.; cainpos c yroprieilailcs RI-
Jrirs c scrviços , dc q ~ i c:iliiís riossa rssul-
nlglim lic~icíírio, ciilbora nao s c j l o da
Parochos que rccorrain tios seus paroclii:ini)s abci;-
tados, para qiie estes est,rbc!ec,i.n ii:na sopa cço-
norníca , ou siibscrcvan~com qualqrrcr gentio de
doiiativos crri beneficio dos. desvalidos?' Ct~iiviri
que os capitalistas sc associem para èmprchendcr
algumas obras d e inlcressc gcral ?
Eis-aqui algumas questões soljre as qiiaes eu
chamo a consideração de V. pe11íiidt)-lhc que
as mcditc , e wadiscuta com toilas as corpora$Oes,
fuliccioii~rius, e pessoas coiiceittrosas d'cssc cciil-

Sabe V. S.' que niio posso eu despcntlci* eri


obras, bcm corno cm clualqmr outro ramo do scr-
viço, se nio os fuiidos que furam votados em Cdr-
tes , segundo a indicacào c proposta do Governo ;
C d'aqui vem a irnpossibilifladz em quc me vejv
collocado dc abrir ikmejiatninente trnhllios pu-
b l i c o ~em larga escala, coino fdra ncccssario .fR-
zêl-o para habilitar os pobres a gnilharem os inci-
os da sua s~ibsistelicia. A não ser esta impclssibi-
lidade, cu nTío hesitaria um s6 inonicnto em lan-
$ar mão de um expediente, que o cora$ão mo re-'
commenda ,' c a boa razèo , e considcraçóes mil
inc aco~iscllinin Quc mo rcstr pois LISO pbr
acçiio os recrirsos iiilci'iios (10 pniz? H~stíi-me aiii-
dn o nrhilrio do ntirluirir Ofl'x~i~lrii~iklc o ca1iheci- 9

mciito tIa grnvitli~d~ dii miscriri publicn , c iliiin vez


obtido ciio, iuvur aos phg Throiio a c ? ~ p r e s a l ~
calorosa c profiiiitlnmclilo sl'iiliilb (10 s ~ f f r i m e i ~ t ~
uriin grnnilc liorfriii i l ilIat!oir~ii~es,
~ ~ c porlir
no Governo ilc, S Mnpr~lntloqi10 ino Iiabilite com
lima i~iitiiorisiiçiíocr[riiorili~itiriu a dar o pousivcl
rcmcdio iioa sciis malos,
Daqui vcin pois, Sr. Adiiziiiialrnrlor , n nocassi(l;i-
(10 qije c i ~tciiho rlo' $(!r cnbnlint~iitu itiforinaclo do
pglndo vci'i1;itlciro dn miseriu qile lavra par osso
~lliri; torios os porincliorcs, lorlus na iiiitiiioxas mo
(loyctn scr rorcritliis ; toilns na ctlr'cs , 11s iiinis 10-
yca fciçiics , tiiilo~0 9 lrnços (l'cis~u ilirn(lrti rnelan-
colico- cri dovn lcr aiitc oa olhns ; Ixmn tu(Io LIO
riatiira1 , soin uxagara~õo, soiri o riioiior iilavio. Dii-
flui verri lnmbam R ~ i ~ c o ~ ~ i i (Ic
l i ~ tr~til):
do 8s q11as-
thcs cluo ticima ri~oiilci, c do riproveilar ou rcciii..
rios iiltcriios do pai8 , crn q\iniito ~iiiu ror possivol
ulipiicar o roincilio Iioroiccr do &ir oriiprogo a uni
k.rniitlc iiiitiieru ilo briiços.
D c o ~Guarde a V . S '-Píilacici do Governo Ci-
vil 110 Fiirichril nos 23 de Janeiro de 1847 -1llrn.'
Sr.. AJmiiiistrador do Concelho de.. .. . O Gorcr-
uador Civil , José Silcestrc Ribeiro.

Arligo do N." 13 do Independente de 30


de Janeiro de 1847.

O IKDEPENDENTE.

Com siricero prazer publicamos hoje ai-


guns ofíicios do Esni." Governador Civil des-
te Districto , entre os quaes avulta um que
altamerite nos captiva cm todos os sentidos:
.ic\:iii rii . rc,rl.iieiil c , corno iiiii Iiainc!iii
dí! gc!,iio . ciilti\.iliiil~ i { $ !ldfn.;-l,r? rs coin
o , q i l t d , j ~l ~ o r vc
fitlrriirl,) n I t r u \ ( ? i t t ~ ~ n o n i(10
I\(!s tioti t e i ~ ii6iiiioscirdo cci:ii < i t u ~ \ ~ i s ~trt~c-
ili~o~
las , I N M ~ ~, C O ~ X Itili i i i r l i \lacl,~tlu~rll)ltE\i3i!c1!P 1!1n
i otlos oi: pi1n;os i~drniiiislri\iivo.; , i.rr~ii~ili;ii.
hltns , 11120i' ~ o i i ro osliotlic~iiic? , roçt iit)iilooi~r
a ordthiri ~IQK'[oclil R pirte , p r ~ i ~ i i l i ~ i i c . i npi -i ~ r i ~
!iilI)i:tl C'Ol'll l ' i l i l i ( l t i ~
Ulliti i\~<*{WY?llriil , O l t k ill
tiido , ~eslioritlcra i 1 1 t h , Ii!l~ilr~qiir
liido o 11)-
. dos . . .<. c ciq~~(~lli\
l)oioii cn sorrir-'in Ittiru
'o pabrc Fomo EI~H." 0 ~ i t t M i i d o , (? ~ i q i ~ d l i i i ;
iirdniiiriis c!il*lc~ziii~
i1 coii '1iilt1irc;in! . ...
C ~ i n biticoridi~~l(:,a ( l , t ~ i r i ~,! , . . a ,

.*
. % ,

, I . . . . . " . . . . . . . . . . * . . . . . . . , , i . > * .
clios , Elegedorcs , e t i l i i i ~ eid;id3os imi,nr-
filllie~, ~0111'0 i1 11iaI3~11'ii dil !i:::<lai. o ~ j y o -
giesso dt'çsii ~icste;e Ibes l~etlio ii1iin:bdia-
Lír!,.eiite iiintt i~ari-nyio!%i\ ailida que i.i~cd..-
tilia bsse do ebiiido vei.diitlelio do ~ i ~ ,v au iiixi
cle qiic elie Ic~asseao i"'1iroiio de S. fi2: iim
rogo fervorusi) cin prol rla g e o x inesqiiiii!ia ,
({UUXS~~'\ joia d i i coroa [iori.ii;,iic:!a , iiIii sc
estorcu nas :iyo:iias d ' i i r i ~ a imrníti.ccid;i !Orne.
K6s p!.ci!iiioç-ll.ie rjiic aliiis~e iriibalfioi;
fitiblicos pai.3 dar iilgaiu conicr a tuiiro i::-
hliz , e O 1 1 0 , i ~ í ~s .n' ~ i j r l o !:eut;;r
, iiiesma i.c-
~Omincodii!:So [I:; i~~itiio~idaclos iidinil;i;iriiti-
v;ls leiii n lioiidiidi: d~ sc d~:ic:ii\piir~ioi. 1130
o h x e r , j)rov;inilo qilc r121 se acha Issn dcii-
tro (10 circ:ulo de siias aiti.ibiii~<;es;qui! rc
o csti\lt?ra, jii [li: hii i-nuito o tivera jici~ioein
csccuq2,); e (lia q i i e sci lhe w s l n [tòr e i i l
accZo os Y C C I I L ' S ~ S~ I I ~ C ~ ~do I O 1Si ; l i x , e asre-
cl;iiiii~~:»i!sA U 0 1 ) i ~ : ~ i i i i i;i mas ri'ic j:i Icilit~rsn-
i do a1;;i;iis mel liodos clc qiie se tle~cria Iiiii-
qar rnio parli alc;iiiç;ir o nosso iinn , q!le
nos .~~arwcnniiiitoiiubre.
GJixe mais qucrclnos 1lh-41
h à o he por leiii,ui.u tnuito este eriilx-
nho acrl solado que lhe percebemos cm w s
ajudar , ern nos soccoyrer , em nos tornar liio
felices, como o esfor~o d'l~onlern pode fa-

he dado ao homem fazc-lo.


Kspereiilos por tnrilo que o zelo clas
aullioridedes adrnínistrutivns desta ilha , ex-
~ Siia Exe.",
ci~uilomais ainda pelos o f f ~ i ode
eooperc com a maxima brwideclc para que
os dcxjgracados que mais soll'rem sejam &li-
v i a d ~do seu penar , coi,solados nas suas lri-

E he forçoso que seja o innis dcpresso


possivet , mesrne jh , porqiie o ilageilo Sras-
sa , sua intensidade augmenta espaiiçosarncn-
t e , cada dia he um abysino que elic abre,
urn sor~edoiiroquc some d e gobre a terra
~ictimassuas; o uma delortga o assailliartí
a ponto que não hnverá resilrlir-lhe.
I-Ia dias que n6s ouvimos lima miilher
decrep~ta,arrimada n um céeo que clla cori-
te vellici levi;ritt\u os ollios cnrl:iidoç escla-
mandn : =uaiu e i t 1 2 0 1 ~ qu(1121íi C Z L viro
..
. . . . . . .elo .~:;zorde deos ! . , Que espres-
sao siiblinnt: d e clesprafir e d'abandorio? ! . . .
As liigririras ~eberi!nr.srn-iioi; dos oliios , e
manda-mo-la qiio nos seguisse: até nossa

. . ..
R'liserrimas creatiiras l A rn7le qua-
si moria a ~ ~ e d para i r si e para o fillio qile
~ i ; ~ l t
116 a quem Iressa ! . . . .. E3 q.iando ella
n:tr:r,!i. ? . , . . Qtic lur6 o clcsí'eiit~iradoscin
liiz dc cilsta iil;ui~in , liorqire cst1nrr.a serii a
uriica ql!e elie seritio ? ! ... . Que cxistenria
. ...
ser6 a çritl ? ! . , .
.
Socrurro aos liobres, ó ricos ! . . es-
.. .
niola cios P O I I ~ L ' S ! (pie i10 ÇGo acliareis
a YOSSU recoino[41isa.

Cotzuiíe para d i b ~ ~ OS
l i nteios
~ de acudir
ur"t ~ ~ 0 1 ~ 0 .
~lroni~~au?ltcalc

4..VRcpartiçAo-Livro 3."-N." 1294


-Cirrular. -- Illrn." Snr. -Gunstundo-itic
( I U ~ U " ~grondo piirle (1;) ~iol)ulii(:ilo clcslu
I\\in (5th rctliizidu no ninioi. alirim c/c rnisc-
ria, rcccun(]n*sii rJlILl ti rOril(3 [iO$!;ík vir
8 Tt~zcr inuilou vicitiiiiils , Fr! rrn Ilrf?v(! 1180
se iornureni iilgunios ~)rovitIrrioiiia l~lrideiitca ,
oltoiitinr os Tlincelos clhilos tio ririlli [ao
caltiinitosa silirnçio :
83 conviritio qlia c s m liit!s ~ ~ i ~ o v i t l ( ~ n c i -
as srjom lonirrcltis coiii lotl~i r i i'cllilx~o, u
dcpoib dc m a t ~ u r icxnwic!
~ :
'F~iiliorasolvitlo roiinii* 11s hiili~oricliiilrs
c C ~ r l ~ ~ n ~ ç x " Y ~ e IICIII
g ~ l ccoriro
s, rli1l~ri~iilo.r
CidodBos, cor11 o Giii do tliuriilii 08 n i o i a
clc oeid lir ororii~ilnriic~tilo
lio poto.
!!c~ o c#Lar rnolivn , c Iirirci c?ri~oli111 ,
q110 ku)l~oa Ilorirn c10 criiiviilur ii V. 3,",
piira ~~~~cswdi;:~io do coiri~ior(:c(irriii X:orlii-
IC~O 3, ~ , ~ ) U Y ( A ~ I~ SI YO i1 110rt13 III~IIIII~~
do d i u 3 tlo ~urpoiilo,
I)i:os (itiurdo ti V, 8,'' Pilliicii) tlo ( ; I ) -
-+

vcrno iio Civil Puacliul 1 di! Ptnvcreirc, tlc 1 WD7,

O Covcriiador Civil, Jalosu Sili'oslr*~Xiihciro.


---uYrauW>*--
Acta da ScssÜo E.rlraordi~~nriado Cowsclho
de DisLriclo.

Aos 2 de Pcverciro de 18&7, i~estn Cidade


do Futiclial , c sala das sessücs d o Coiisclho de Dis-
tricto se reunio extraoriiiiiariamei~tc o ipesmo Tri-
buiial e~laiidopreseritcs Sua Exc." Sr. Conselhei-
ro Governador Civil, José Silvestre Ribeiro, os
Vogacs do Conselho, on Çrs. Rfanocl Joac~uim d a
Costn c Anciradc , Rlnnoel de GouvCn Rego, José
Joaquim dc Prcilas c Alii*eu, Pedro A;;ostrrilto
Scixeira de Vasconccllos ; os tres priincircis cttcc-
livos, e os trcs ultirnos substitutos : os Verc;ldo-
res da Camara Alui~icil~aldcstc Cidadc, as Brs.
ComincncLador João José de Bettciichurt , Dr. Pran-
cisco Vieira da Silva Barraclas, Jos6 Antonio Uan-
teiro Teixcira, Scrvulo Drui~irnoiiil dc blciiczcs ,
José LcSo Drummond Cavalleiro , João Ncpoinocc-
110 Gomcs , c Aritoilio Gonsalves iI'Oriicllas ; -c
os inemhros d o Cotisclho d o iIIunicipio, os Snrs.
JoZo Antonio de Gouvea Rego , Diago ti'0riic!llas
clc França FrazZo, e JoBo do Freitas Corrba da
Silva.-Foi abcrta a scssão BY OIIZO horas dama-
Sua Exc.', o Conselheiro Governador Civil co-
mecou por fazer u seguinle exposi~áo:
Qiie hontrin tiv6ra com eIlc unia entrevista A
Camara Muiiicipal , e lhe disscra que o Negoci-
aiite Inglez Robert Bayman dirigira ao Presidente
da inesma Camara uma carta concebida nos se-

a Madeira 3OetL January 1847.

a Commeiiclador JoZo José l3cttencourt Presidenl


« of tbc Camara cif Fiinchal. - Sir ,
« In conscqueiirr c i f tlie arlvires reccived from
Eiirope this nioriiiag by the Steumer « Forth » ,
r i1 is cvidcrit tlic piWiccof ùread sliifi must ad-
« vanre in this n~arkct very consitlerably ; niucli.
*I distress will be tbe result; to ailcviate lhis in
a some meastire I am rendy to se11 to thc Caiiia-
a ra of Fuiichal Lhe aholc of the wheat and corn
« belonging to J. 1Ion.ard hfarcli & C.' at t11e prc-
a scnl market p-ir~es; .. .. . .. . . .
. . Vizt :-
a 129 moios of wlieat, at 56J lhe moio.
77 inoios of wliitc New York corn, at 9 6 8
a 953 moios of corri froin S.t Blichaeis aiid'rer-
a ccira , at 35$500 thc rnoio.
e 30 moius af yellow §a& corn a1 348000 the rnoio.
Supposing priccs should full , cliiring the next
w moiilhs, in lhis iilarkct, 1 am willing to receive
H from the Camara , whatever pnrtion of grain, pur-

a chased from J . Iloward Rlnrcli BíCSa,hliey may


a bavc o11 hand a t the rate now paid by tliern for

a Ir1 nialiing mg presenl profosition to tlie Ca-


u mara, I bclicve mysclf mcrcly acting ln accor-
dance wilh the well known altaclimcnt , and be-
.(I

a nevalcnl feeling o f Mr. J . H. Marcli , towards tlic


u pcople of lhis Island.
a 1 Iiave ilic Iionor 10 reinain

u Your inost ohd.' S.t


a lioberbt Bayman.

Qire a Camara ponderdra a S. Exc.', julgar mui-


to vnnlajoua esta propi~stzi, como teiidente a liabi-
no mercado, com rccoilliccido proveito do puMi-
co , mas que o apuro dc seus rciiilirnciitos a im-
possibilitava de critrar cm til1 traiis1i~~ç5o, vislo
como &Ir. Bayriiaii cxigía o previo pn(jamciito o!
p r c p dos generos quc rciidia.
Quc ouvira cfita proposta dn Carnarn , e dcpois
de alguma disciissão sc rnandára chaiiizir Rlr. Bay-
man. no qual sc obsci~rolicluc a Carnara n5o po-
deria comprar-lhe se 1150 o iriillio, iio qtic &Ir,
Bayn~anscisp«iideo, quc U ' ~ J S O convinha , dcc1:i-
raado neasaoccasifio , que ccdcria os seus armazens
á Cairiara por espiiço de 2 nlcxcs , (1 ríitificnii~lo a
proincssa quc por cscriplo fizrra (10 flciir coi~iqual-
quer I I O ~ Ç :rwtiniLc
~~ cle iriiliio , se por vc111iir;i den-
tro dc tiouu iriezcs eslc gciicl~obaisassc cle preço no
mercatto da Illia ; iilsislindo porem cin Eotlo o chso
no prcvio pagamento do rnilLio com que a Ciirnara

Que cin soguiincnto, c tcndo-sc rclirado N r .


Baymaii, innndára S. Erc. o Sr. G«vcriintior Ci-
vil cliainar os 8rs. Thcsoureiro Pagador, c o 1)e-
dia o adiatitamcnto de scis n Sole c01itos de reis
para cffectuar a compra clc iiin ccrto nuinoro d e
moios d e mil110 a Wr. Ilayiilan, com o 8111dc e
vciidcr 30 povo licio prcço do custo, e conscguir
assim a corisidcravcl vaiitagcm do sustentar opreco
actual dcslc gericro no incrcado cla Ilha , como cra
de absoluta ncccssidacle em r e l a ~ ã o6 miscria as-
suçtadbra qoc lavra na Mat1cirn.-Buc S. Exc.'
cslava pcuclriido da convic$ho do quc a Carnara
picslnva assim uiii ],o111 scrviqo ao povo, c que
fcilgnva cin cxlrcmo tlc concorrer coiii clla para bc-
ncficiar os pobrcs , iiáo loiiclo por sua parlc clifi-
culdntlc cm adianlar cios Çof~-osPublicos os pctli-
dos scis u seEc conlos d c rcis ; mas coli~o,por si
H; não podia <!Pcituiir riin tal adini~tarncnlo, sc via
obrigado a rccorrcr n suas sciiharins, proponclo-
llics sc corivinliaiii lambcrn no clito adianlnmcnto.
Qric os Silrs. Tlicçoiii~ciro Pagador , o Dclcgado
do 'l'licsouro scproinplilicarnin a adinnlar 6 (;ama-
ra n rcfcrida c~iinciliados seis a sc!lo contas tlc rcis ,
rccoriliccenilo ;iimperiosa forga das circunst;incins ,
o n iridispo~isaliilidedo do acudir h miscria piibli-
ca com Loclo o gciicro d e providoiitcs rcsoluç~aa.
Qiíe ncstda tcrrnos se coii~c1idioli:írn ctiliio <:oin
a Camnra, ~ I I Oe11a patlcria ~ c c c ~ K ? ~ (Cofi.0Io Ccn-
Ira1 a qiinniia de q ~ c p p f c i $ i i s ~til4
t \ i\ ù c sola cai]-
tos dc reis , passando uiiiii tlcclaraçito forriir11 tlo di-
vidn, c rcstilr~iiiilopdrrii~lincrxton qiinirliii qiic rc-
celicr , ti l~roporgiioqlrc for rc;ilisiiiirlo n vciiilri ilo
millio; coiii taiilti porcrn quti a rclsoluqZo prcscailtc!
da Ganiara fi,ssa appmvallii (: ratiíiri~iatlnpelo Con-
scllio do Muiiicipio , a polo Coiiqcllio do 1)islriclo.
Peita csla espooiqlo , prodcguio 8. Bxc.' o Sr.
Govcrnatloi. Civil clizciido : -
4110 cs1n~rloas cousas il'asln nitiiiigZo , convocd-
rn o Consclho d c Dislriclo , c o Cuiisalho do hliiizi-
cipio , para cin coiicoi'rcii(:ia com n Cainari\ , [lira
prcscnlc cstnva , pra9t;ircm ou rlciicgirrcrn a surr
approvn~iío6 pt'ovideiiciii qiic u Camíirn porleiiclici

Coinoçuu sntiio a discussão soliro cstc assiixnplo ,


e attcndcndo lodos os nciiibros prcscii1o.r tlculri rcii-
nino abaixo nssignados a qiio as circriiislíiiiaiua t1e~-
ta Ilhri i á o o mais crilicas o opurudnu cluo hu pua-
sivel , lciido chugatlo a iiiiscriri piiblicn no ~iioior
catlo os gcncros do priilcipal alímc~ifodo povo, e
sciido muilo para recear que os poucos e-tiçtentcs
chcguem a uin prcc» extraardiriariamente subido,
c oiicrouo para os pobres :
E ~~~~~ridendo outro sim a que cm cazos extraor-
dinnrios d e ~ o r n cmp~cgar-iic providencias salyndo-
rns , a rim dc acudir aos povos , e renieiliar q u a ~ ~ t o
he possivcl os inalcs que on opprimeiii :
Rcniilvcrain unaninicinentc o seguinte :
i. O -He a Cainnra M~iiiicipa!(!o Punclial autho-
iisatlri a ~ u r n ap blr.
~ ~ Bayinail ali! 77 inoios de
rrlillio braiico d c Nem-Tork , 1)clo preso dc 36,3000
reis ao ii~oio; a16 L33 iIitus de mitlio d e 8. &li-
gire1 c l'crceira pelo prcco de 36&500 rs. ao nioio;
c a16 30 ditos de riiillio amarello da Baffi, pelo
preço do 34,gOOO ri., ao moia.
-
2," He ipunlincnte nuiliorisarla a receber do
Cofre Cciilral rlcslc Districlo até a quantia de sele
contos ile reis , como atlianlamcnto inàispe~isavel
para clTciliinr a dila compra . pass;lndo aos tres Cla-
viculiiri~sdo dilo Cofre a mais aubllentica de
r;$o do clividu , e obrig;iiido-se a cnlrar parcia
tc a quanliu qrie rcc.ebcr , á medida q
3.O -Ser6 vonditlo o rnillio pclo prcyo i10 curito ,
c fie lllcsla venda liouver :llgtiiii ~ii'c!,illizo, correrá
canta dos rciidiinciiltrs tln Ciiiiiiri'ii , classi-
psto pai*
coino um Eciiaro tlo prciili\giio do 80cc~r..
ficai~~lo.$c

4.'-Qiio a vondri (10 iiiilho t o cffci1u;ii~S (lm


purqócs qw oliiio cxcaduma cinco ulqilcircri por cii-

li: pilrti conilar oci , Aii~ristod o Cnr\fallial Esmo-


raldo IAciicaslre, Sacrolnrio (ioriil iiilariiltr , fia ]a-
vrur a ~resciiloacta qlio ttidoci ansiigiiatn,
~ o z Gilvcslrc
c Ribeiro.- Joao Joriquitn tlo Proi-
-
tas c Bbrcu. Maiiocl Jortliii~ntla Cafila e Ailtlrii-
- -
dc, Rliinoul do GuiivA~1\tb$o. I'ntlro Agcraliiiliu
-
Teixoira do Vâscoiic~llos. Joio Prnricir;co do ]:/o-
rença.-0 C.' (irc~oi'ioNiizirinartio Modiiia u \rns-
concellor -Jogo JUZO ~ c l ~ l c f i & i i r l - ~ r n i > ~ t i s cVipirn
O
-
da Gilva nili ra(las, Joiio Nc[ioi~iiicctio('loincs.-A,
G . d'0rliellus -Jozc Laõo I). C~ivnlloiro,-S. A ,
nracs. -d OCO A l i h i i o d,c (;ou~ih\ Rego. f)ioko
dlOriicllas I'!?.C. I", liiglicirda. -
Jogo de Freitas
-
Corrbn tia Silva. - Jir3o Placiiio du Voiga , iIicsou-
-
--
rciiro Pngc\dcsr O Dclcgarlc~do Thosouro , no-
hcclo Pcrrcini Paslaiiit.

--
11n ~vtrtiliincxiiroortliriarin ~ I ~ RO V Olo,qotl :?e>->a-
lttcio da S. Loie~e~iro , tios ~~~~~~3 a 4 de Eiiue?~oiyo
do 1,847,

No clin 3 clt: Igovcroiro da 1847, Lcvalogar tinia


niimci'usa rciiiii;io iio Palncio dn Forlalasn d o SJo
I,oiircriço, coiivucndu , o presidiilii por 5, Exc,' o
sili*. Coiisclliciro Jobd Silvasli~c Ribeiro. Assisli-
rlitii a osl:i roriiii8o S, IZxc.' Roviki? 0 Sibr. Jlispo
(Insta llioccac;, n lirin,' Goininniidanlc intcrino da
1)ivisiia , torlcs~OS V O ~ I ~ Orlo l i o Districto ,
S C o i l ~ ~ ~ ldo
r i (Iainnra h'liiiiicipal da Piiiiclial, Q 0 ruspocliva
Coiiselliir c10 hiu'uiricipio, os 111tn.O'Silrs. Juir de
t o , Delcgarlo ilo Tlicsniiro, Dircctor da A1Cai.idc-
Adiniiiiçtradnr do Concclho , a maior partc tlos
Prnprictarios residcntcs na Ciilatie , o Corpo do
Commcrcio , c oiitros miiitos cicladáas d c clivcrsas
classcs tanto iiacionacs como cslraiigciras.
AS 11 lioras o mcia do dia-, S. $ x c a o S n r ,
(;ovcriiadar Civil , dccliirou abcrlii a scssão ; c cm
uma brcvc allocii$áo fcz saber assclnblbii quc-
conslando.llic Iiavcr no prcscnlc urria cxtraordiiia-
ria falta de ccrcacs no iricrc;itlo , o poiilo q u c os
tluc cxisliam liii~iains a b i ~ l oa iiili prcco tão a l l o ,
que era qiiasi irnpoisivcl ás classcs rncnos abas-
tadas podcr comprar os clc qnc pracisavaril para
-
as pi inlciras ncccssidadcs díi vitia ; c qtrc , dail-
do-sc o bcm fuiidado receio dc que csscs p r c l o s ,
j6 exorliilantcs , alldarh?tn muilo ii~ais, irftcnla a
grande cscnsscs d e gráo q u c se dizia bavcr nos
-
rncrcados cstr:iiigeiros ; por eslcs mui poiidcrosoi
iriotivos , S. ~*csolvêracoiivocrii' as Aiilliori-
dadcs , I1ropriclarii)s , c Negociaiitcs quc prcscritcs
sc acliavani para conccrtar corii ellcs os iiiciosrilais
prumplos e cllicai;cs d c aruclir ao povo rio estado
vciiii. 0 % iii~i.roi.cs(10 11111~fO!llP. K L > I ' R ~; O 1IRri1 rrii-
iiislrai ; t l # i i i i ~Si,C(!Ori.OS GS riiliii~iii~1113i~~ ~ C C C S S ~ -

t;idas dostil Ilirii c tlii (10 I ) o i ' l ~s:iii~i).

nt*ln (li: iiiiin scss;?o ortrnoi'tiiiinrin c10 Cori~clhotlo


Disli'icLi) clrii\na rlin niilcrrtlr.iilo cclobrcírn , o ti qiro
asçislii'ii a Criiiiirn tlo Fuiielinl. cuiii o rcspccí,ivo
Coiiscllro (?o Illtii~.ic*il~io
Por r - l r iIii1~iiiiioii111 se via clitc cs8t15 i l i v ~ r l i n ~
C o r l ~ i r r ~ ( ; i ,, crc~ctiiilicc~c~iitlii
~ os laisrivi~i$ofii(i)>;qiie
ia liriiitiiriiiilo o :iup,iiictiio l~i'ogri!ssivo tlo P I ~ P Q ~
tlos coip(*noN, ooiirnril:ir~iiliuiiiiiki~iiciric!illca cin iiulhn-
riwr n C;iiii:tr:i 1VEiiiiii:ili;il ti t3i>iiilii'nrccrlo iiumoi'o
dc iiioiiis d c i i ~ i l l i o , coiii o iuliiilo (10 obstar ao
ang~~ic>rito dos I ~ ~ C F O por B ~ I I O nci.iiiilmcnl c clo cal4
vciitlciitlo eslo nciicrii , 150 ~irceisoiio coiisunl-
iuo dos C $~, o l ) r i t{i1110
l~~iI)iliittt~ ;to ~O~ILII~IÇ~O

Iiil(!irrrila 11 iissornb1En rlcaln 1)roviclaiila 1


apreciados muitos ai.J)iktios proyinlos pnra alienuar
os ninlcs da picsentc crise, nomeou-se uma com-
missko , para alli mesmo informar sobre a quaiili--
dírtle dc ccreacs existentes no inerrtado , tendo em
vista o cniciilo da existencin , e do coiisummo dei-
l c s , qiic nprcscritára ií tsscmbl&a o Snr. Director

Pouco teinpo depois, a commissão apreaontoi;


o parecer cxigido, c demnnstrrindo este sei, real a
esensscz de cci'cacs no marcado ,-Foram propos-
tos , c seguidainentc discutidos, muitos arbilrios
landciilcs n reiiicdiar uma falta tão prejudicial.
.4s pessoas ycio tornaram partc iia discussão
con\licrain todas na absolula necessidade de se im-
portarem os ccreaes que sc considerassem precisos
parn forneccr o mercado, c a discrepailcia que
houye , foi i~iiicameiitesobre a naturcsa dos meios
que se devcriarn adoptar para conseguir cssc re-

Zi'inelmento deliberou-se -que se levantassem


f~indns, por meio do uinn srihscripção coin o caFnc-
ter cle adiantamento de fumlor crnpr(l*ti-
ino p;ira ii corn,pra careacs ; -.e loniado este
iiccordo , ftiriirrr lof:o coiivi~lailos os 8iirs. i~cgoci-
~intrs{ii'csflilfcs [);Ira sc rcuiiircin iin sala immedia-
1~ , a Tini dc c1ci:lararciri as quarilius corn que lhas
apfiruiivcPso subscrowr.
Os Snrs, nogociiiiilcs passaram iminctlinl;imcn-
lc u cuiiffirc~it~iiir sohi.c csle projecto , c , voltanclo
R sirlil d;i rciitiiko, dissarairi , q u c llics ~inreriain-
tlisl\itnsiivc!l qiio ~ i i l e sd o .tiido ec noinciiwe urna
rciiii~~iiss;ro I),irii olaiiorar uni plaiio iio iioi.tlido do
q11c 1iii yriiii:~ sck rosolv&ra.
h aiiscirihl+;t :ilit~i'u~nucalo pnroccr , n om se-
giiimcillo , for'iiti iiiiirir;iti«s as Yiirs. is;Loiiilnrt--

- P. 17, 13ri1nco-ilui~iluii- (frniit; ~.iropoiidu-se


qiio 3, Ilxo,' o Sr. I;nvoi~iintIai~ Cib il , o o Eor. Prc-
$iilctilc tia Cuiiluia &~~liil!iliiil
fii;t?ssclin parto da com-

As 7 Iioriirr tia tíirclo rc~~uio-sccsln C(irnriiia-


sAn no rwicsino Iociil ,« .--qlie YU lo\.an
d(biibci.i~tr
tiissi, onlrc os ti~gociniitcs c priiprii~liirioç .tlcsla
serum venclidas iin povo pai' pi.c$O coiirinoilo,
Esta iIc1ilrcr:iç;io coiiirçclii n rctnlihnr-sc: i I c d i \ a
logo , c«ntriliuijido os iricniliros (Ia (:oiiiiiiiss;ío c!oln
as DoinmaB dc qiio j~ilgasiciri podor dibptir pnrn csl,o

-
Dcliùcro11-so mais , qrin lln rc~uiiiiío do (liri
seguíiilo, fosficiu coimvíiliitlau 118 tlorirtii~ncgociiiiilos
c propriclarios n coir1ril)uir , cfl?ii~~iitlrhu~iiilirira
so lcvnr n cn'cilu o pro,jrc.lo rio rliic! til! lr;ilii,
Em scgiiidn iiciiiicci~i-YCirsi~o Ctiiiiitiiba.in tu-
carrcgarla da iniporliigiio rlos ctirrnrs , c tlc ~iinric:,jur
OS fundos clc8linntlu$ a cesn oyoriiqi~ci,

A noinoti~iioi.cc:iliio iins Brir~,ltolri-r111 T,cnl ,


C. Illandy , P. E', Brnilco, Cnnilirlo il'Alii cii , Jos-
cluiin tla SallasCaldcira, I{. k:iliciill, a J i r ~ i * Aill
gusto Roildoii ; anloritlo!~do-si! qiithIrnrci tliir ai13 riciss
trcibalhas iniiior regularidade fosxo presidida pelu
Sr, Govcrilaclor Civil,
O pr\ilcrcr cln Coiniixi$ailo, Iruin cronio Inilnu nri
811i1a resolug6es , fiisaiii np~irnvndiitilrolii n~ocinl,lc\n,
irn 4\18 rauniãu clo din 4 , o Itrgrr H. Irxc.' o lia-
veri~nilar Çi\lil convitlou os 8iii.a. yrop~~icltirius a
con';cgiiiodo-~cc ~ i i c i i I g ~ i r tlrrlaríissrrn
is par cscrip
to as quaiitixõ , coiri qiic coiilrib~iiaiii.
Ncsla or.c:isiiio oR(trrcc» a Ciiiiiarii 8iil)i;crcver
para astn opcrn<;iio coin n q i 1 : i n l ~ ~i](! r]li:ili40 cori-
tos do rcis, cinlirosltitios lialu cof'rc cs~ilríll(lu Uislric-
10 , conviiitlo iiesl n i~il.iinaparlc! , coiilo coiivicriirii ,
Clavlcirlorios proseiilrs--
os trcs res~~cctivor: bcm co-
x ~ i a convii.rnni cin approviir ii rlclilicraçiio tla Ca-
rriiirli, o Crinsellio tlo Miiiiici~iio, a i) i10 Ilistric-
IO, q ~ i c a!;tilvaiii pi'c~ei~iilrs,
Cii~riprtr ciqiii ol)s(!r~nrqu(! vir1 (~lila~ : I ! I or(:i~.
sirios , cri1 rliir? NO C Q ~ I ~ ~ ~ a~ O(1110~ltil)
~ U I I (Ic B ~ I ~ ) OAPO
i ~ i ~ pr(:-
IIPIOH
ri Ciliiíiirn hluiiici[inl 80 ~ c r p i , l i ~ u b i l i v i ~
~ ~ O L I O S ~ ~O ~ I V I118
j \ i i s ( ~qut: S I lr~iii~nrqiio
' 11o III~II~IJIIP
1)osciir carcaos , ftii fl. Exe,' o &ir, Quvorilridor Civil
iii8lutlo pciru pi~iivoaiir sohro islo uinu ar[ilirnq;in ;
Ciiiiiiira , rlii")roE;urila r.xt.ii\:i , se
1: p r r , q i ~ ) t a i ~ tfL ~

clln tiiiliíi d i i \ iilíi c!iii rorapr~~isal)ilis;~r~s(t prllii i i i \ l ~ i i ~ -


iiisci$io rlaSscS l)rotjUi.ii,8 eV('I11[IBCS, R Cl;lI~iiit'i~
t*1~8-
q i r a iiariliiiiiin tliiviciii Lirilifi
p,isd(bii uiiliiiirnoirii~lil,~
txn t(~iiiut*li11 r(!$~~~~i~i~I~ili~It~~l(~;
o II)!~O d i ~ i ~ i ~ ~ ~
se o iilnsniri Siir, I;ovori~iltlorCivil n o l:o~iiicllliodo Ilis.
Erlclo , lhe! pr~r,fqiiiloir ae leriii algliiiiia rnpii&iiorraíu
cnl npprovar :iqii~clla -solilr.iio da Cnmarn; e este
rcspoiidcii citie oeiillume ro~,ugiiailciatirilia ciii coil-
ccdcr to1 apiirovacõo.
Peito isto, tlerlaroir S. Ew.' o 9h1.. Govcr-
~inrlurCivil quc B iioilc rctiriiría n Curnrriiss~o ul-
tirnarnciilc noincadn , a Ilic aprescii1ni'l;i n lisla cln
siitiscripciío , pnrn , á visln dclla so snbcr o diiilici-
ro com qiic sc plirlc coiitnr , e SG dclibo~iii~o mais
q i ~ ecoii~icsso pnra cfTciluar a jrnpvrl~iqiio dos ce-

Pùscrm-se dopois n trnt~irdo scgiinilo assuinp-


to , isio l e , clc sc pi'ovitlciicinr sobro o iiiotlo clc
sorrorrcr ris clnsscs dcsvulitlns, quo ria Zllia osl5o
r~rlusi~lns ;i grnndc cxlrcriio do iniucria; c tlol~ois

tlc iiiiin loiign discussiio , CIII guc loiiiarmii lt,irl,c


~i~ilitns ~ C S R O c~ ICBI I ~, I * Ocilas o Sul*,A~ovorlo, cjuo
Llrtvia fcilo pr,~posfassobrt! cslc olijccln, c o Snr.
C i i c r i ' n , qtic lhc Gsera addilaiueiilos , so tlelilicrou o

1 .O-- sc nrinic:issn unia Corniiiissiio


Qiio
Cetitral coiiiposla d o 7 niciilbros , iincioiir~cs a
cstrnngeiras , lirclsiditla pclo Rxnr." c ikeviil."
Snr. Rlslin do Furicliul , para sollicilar iioiiiititus
A cscolàa dos mcinbros da comiilidsão foi
coinmctlida a S. Exc.' o Snr. Governador Civil,
e 3 S . Exc."cvrn.'.
2.'- Que csla commissio cstabclcccsse coin-
rnissõcs filiaes ein todas as parochias, para pro-
inovcrom soccorros cin dinheiro c em goiiorog , C
clistribuil-0s aos pohrcs; devendo formar parlc dc
tacs coinmissões os Parocboi c Regcdoras rcspec-

3.'-Quc se dirigisse uina rtspcitosa suppli-


cn ao Ciavcrtio dc Sua Rlngcstado, AFAuinha, pe-
cliiirlo quc pclos$ofres do Eslndn, mai~llo apppIi-
car uina somina para obras publicas.
4.'- Quc sc convidem todas as Comaras do D i k
tricto para abrircm iinmediatsrnente obras nov scus
rcspcctivos concelhos.
5."-Quc sc rcqucira ao Govcrito a convoca-
$50 cxtraor~diníirind a Junta Gcral do Districto pa-
ra Icvantuc mcias destinados a cmprchendcr obras

6."- Que as commissõw Blincs sejno auEho-


rcs pobrcs; que dcllns careceram , c que forcin pro-
prieturios, c mcsino i q ~ i a l l c s ,cujos sciliiorios
osLivcrcm orri circunptaticias dc Ili'ns podcromadi-
aritnr , ficnii~locoiri Eriilo , ncste biegundo caço, su-.
jeilos a rcslituil-tis, pare lercnl a applicar.50 pri-
mordial dn sul)ocripr,ão.
7.'- QCIOfosscril coiividaclos todos os Juizes 0
Cornmissiics ~ ~ c ' L c v u ~para
~ I sinaililarcin
, fazer dcs-
dc j ú , o# rcpnrns , qua lodo8 Os allilos so costiliniiill
farcr nas mosinas.
Procncliitlos a6siin os flns dcsta rciiiiiZo uxtrn-
orilinaria , 6 , Exc.' o Siir. Guvcrnador Civil agrn-
dcccu a todas ris pcfisnas c[uo ri oL1ii asslstirain , R
boa voiilaiic, s zelo quc ncribavam de demoastrai.
a bcm dos inlcrcssos da pais , c dou por liidos os
trabalhos da ari~ernblBa.
E Iinrn constar , cii Ai~gusCodo Carvalhal Es-
moraldo Lencastre , SacrcLai io Gcral intcriilo da
Govcrno Civil, Trx Invrar a presellla ncla q u c lo-

-
Josó Silvcstrc Ribeiro Jos6, Bispo do Fua-
clinl- José T c i x c i ~Rel)cllo , Coronel Cornman-
Coeliio c Smza -l?rancisco Piato dos Reys hfas-
carcnlias. Delegado do Procurador Begio na CO-

João Franrisco de Floreiicy - Manoel de Gouvêa


Rego -nIanoel Joaquim da Coata Aiidrade Pe- -
dro AgostinhoTeineira de Vasconccllo~-João José
-
Bittaiieourt , Presidciite da Camara FranciscoVi-
eira da Silva Barradas - Antonio José Gonsalves
-
d'(3rncllas J. A . Moiiteiro Teireira-hão Nepo-
muceno Gomes -José Leáo Drummond Cavalleiro
-Jo5o Antonio dc Gouvêa Rego -João de F.
Corrba da Silva -Diogo d'0rnellas Franca Car-
vallial F. Figueiroa - Aiiloiiio Ferreira Nogueira
-Diogo Telles de Mcnczes , Administrador da Al-
fandega c10 Punchal- Valentím Mendonça Drurn-
-
mond , Administrador do Concelho Julio Urba-
-
no Pernnndes-Thomas C. Burnett Joseph Phelps
- F idelio de Prcitas Branco.

Circular aos Admiíiistt*adores +de Concellw.

ciilar -1 llm
.O Snr.
-
*&parti$ão -Livro 8 .O -N,' 1079 Cir- !
- Nos dias S e 4 do corrente,
rtiirii no Palacio da niinba resi~lenci~itodas as Ali-

tholiilndes, Corptir:i<;oosleg:)es, e iini giitiide iiuirie


ro de Siirs. Pruprietarios, e Negoci:i i 1 ~ 4 ,com O
fim de prov~~iziiiiar solire o abaetociriier~todu iiici'ca-
do desta lllia , e a tio I'orto Batito.
Foi grave e u o l a ~ ~ ~esta
i i e reiiniio, diociitindo-se
com madureza , e ao iucsiiio tsnipo rom (:,ilor, OS
assiiinptos 1111portiliit~s
snhre os qurcis eii julxiici da-
ver reunir, conio em uni foco , to~lasnu IUZBY , e roa
dear-mo de sabios o priiileiites coiisellioa.
Assentou.ae em qiie, sem a monar perda do
tempo , *o lev~iiit~issempor maio de rtihsrrij~~ão ,e
adiantamento, os ruriilou necessarios, para se iiianda-
rem bubcar cercacer; e á liora em qae escrevo, tal-
vez já se to~ha.1~1levantado para ciilia de vinte s
quatro coiitor de reis.
Nomsou-se uma Commiscão de Snrs. Negoci-
antes, enciirrsgsda de effeituar a importiiqão da ce.
reaes nesta illia , a p~ial está lidaiido iiesue eiiipt.
nho aom todo o zêlo.
Resolror.,.ne depoisque re tiomeassa iinmediatr-
composta de 7 iiieri~bros, destindtla. a proiliover o
criaçio de CoiiirnisGes parciueu eixi cddd f~egueziades-
ta Ilha, nas y~i~iesci~treni os respectivoù: Parochos, e
Rr;ederetr de Parocliio , seodo estas destinadas a
solicitar doiiativos--em dinheiro , e eiii generos, pa-
ra se acudir ás classes deuvalirids.
A refeiida Coinnlisiffo ceritral vai comepr as
sua4 ~ ~ J c Ç Õ áiiiantia
~.Y , e Iie de crer, e ntuitu para
desejar, que sem perd:i de tcnipo dè n s pi<ivitleiicias
que a siir inissao I he [~i*ea:reve.
Taclas e?itrl# dili g~iirias1150 dispensa iii n V. ?i.*
de ~atisf~izer ao gile Ilie ii~sirjtieino ineii offirio N."
1077 de 39 do pahsado; riem t<io Iioilcn de coii~idar
iriiniediatamerite a tidos OS ninradores abast,icloil,
para que se digneri] de promover erii siias pioprie-
dacles os possiveis trabalhos, por mdiieira qiit os ~ C I
bres encoetrein meios de gaiiliar a sua stilisiste~icia.
Afora isto, trata16 V. õ.a iIe confercncier coni
os diffeiei-ites 11er&osr i n s I ~ v ~ i para
d ~ s que, a terem
de facer nellas algniis repiiros, se sirv,icil d r osinaii
dar fazer qu.~nto antes, como sendo t,\iiibsrii est<
uni meio de procurar trahallio 6s classes deuvali l.ih
queosSnn. Adniiriiatri\dotc>sd e Cuiic~!llioH(> crileiidiim
com a$ respsctiviiy Cainarnu, 110seirtido ti'c.llíia lirucsdc.
teio a mai~dar hzt:r todoa os tri\l)dt l o ~ ,cjuo hrcirn
cornp:itioris cwrn suas liirqas p e c t i i i i a t i ~ ~o, destina-
dos 1)ara ba11 'do níluiiiciiiio.
A s Jt111ta8l';ir~clli~rs,as Mifloricortlias , sa Coii,
traria@,c qiincsrjiier aasiici;isGesqac /ror vr?iiliir,i ctsis-
tnin nos Cjiil;:rtit:~(is ~!o~icrlIias,
cl~ivnii\~ O Pciiiivitla.
dali p r a nestn occ:rsi3o ~ijudsri~iii~ i ~ ) i i i l ( l r ~ ~ i i i insit~iilu
Coriiiiiissc",es de auccoi'rci~, o ilo~iti'il>~iir~~ii C ' O I I ~ i\I-
priiis (Iai~ativosa bciicficio d<is lmlirtt~; o q~i'iridoo
caso o pedir , dovern cuscis c»rlioriic,iics cut,ir c~)iivcii.
cidas do q11o o COIIRCIIIO do Dibtriciu ao prestiirá a
ipI)rov;~r qiiiieaqiicr clcspczkis , que ptirn csaln 8i111to
lini se rt*srilvoroiri a Lizer,

E ~ t oconiplusn do ~i~ovicIi>nri,~~l
11s Jictntlo, CQW
nin V , 8: sabe, poln i)cccsnid,idc cio wr prol~ui.cio-
iiar trnbal bo 4s clasuoli iiitli~eiittra, e rubnliiiiritr~tr
a l g u u ~soccorrou nos pol~ros, ii qurni olipriiiiiisrii u
iiiiseria , c i1 Soii\o niiiurçtir roin todos ori N C L 11or
~ ~
, eti
rni~tegw'á 111'0 peco , e espero, todos oc nieios

que lhe occorrerein para sr beneficiar quanto f6r

S.' do que se tetii .feito, e :]ponte o muito queain-


da 110s resta f-~zer; esperando eiicoiitrar em V. S.'
a mais efflcaa cooperac;ão e boa voritnde.
Dsou Giiarde n V. S."-Palecio do Govcriio
Civil ~ i oF u n c l i ~ laos 5 de Fevereiro de 18147,-
I l l ~ n .Srir. ... -
~ Atlrriini~trador do Coiicellio d e .
O Governador Civil , Joze SiZucstre Itib647'0,

Circular ás Camaras df~nicipnct.


4.' RepattiçZb- Livro $.O - N.* I -.- Circu-
lar - -
IIIni,O Siir. Nos dias d e 4 do corrente mez
teve Iiigar na fortaleza de São I,ouranço u m a reu-

sellio de Diytricto, d e toda8 ils Autlioridatlos, do


Corpo do Conimercío e dom pi.iiicipaas propiietarios.
Iões :
i J a escassez de cnroacs rio riiorciido desta i l h i i ?
O ptt'qo tios qtie existciii ivencia l ~ oporveiitti.
ia driii,iui~id;iriiciitcsubido para o lioco ?
A que tiieios dcvt~riiosiecorror piira nliailtucer o

1)iins loiigas seridvs g~sli?iiio~ rio ex:inic e clir-


ciiss%o O ~ : Y ~ O 1)011101,
Y t: clcpois (te iidquirii riios n coi~.

vic($o dc que iiio liii griiiide al)iiiidniiciu tio cclrarcs


iio nicicntlo , o tlo que c o i i ~ c ~ ii li i i i i ~ i ~ i l ~ ~1)tit;car
O# ii

qi~aloiicipurlo ondo rxiatiim , P 11i.io-wu imnirtli;itii-


iiiotiíe iiiiiii oabsc'iilic;io ~ i i t i c ou SK~IU, iio>;or:iaiitcs
t ~ ~ i ~ i u l l ui ~se~s~ t r i \ ~ l g, tc~ eiitrt!
i ~ ~ niilgi11~~S I I I ~ ~. I I P
giic:laiios , pai"1 , por iiioio ilo ndiriiila~iiciitt~do Siiil-
dos, SP nini~darem buriciir ccIciior; - 6 clisso so os13
ja tr;icailc\o.
Adquiiidn i ~ i i 4 n i c ~ i i tae (~<ii~vir$ko dc qua por
ruues caiii1)as l!;i gi,ixldr niirceria. , iioiiicoii-rio Io& iiriia
t ~ i o , prekidid;i l ~ e l uKxni.' o I l e ~ t i i . ~
c o i i ~ n i i ~ ~cciitinl
estrhelecer cotuiiiisa6es Illiaes eni todas aç pa~aciiias
desta i l h a , para estas prorioverem e distribuirem
soccorros em dinheiro e eni generos aos polires; -
entrando nesta6 coniniissões os respectirca Pdrocl~os

Entre outras muitas providencias, adoptoii-iio


o expediente de convidar todas as Canlaras do Dis-
tricto para abrirem immediatametitc obras nos seus
respectivos coricel hos.
Ao com~iiuiiicara V. S.* esta ultima resoliição
d a asesnihlba, doro ponclerar a V. S. que a scme-
kliaiite respeito nos guiou o pendrmento de procurar
.
ás clasns pobres a niaior sonliiia de traballio coiiio
sendo este .um meio de recursos de
subsistericia. E coin effeitn, se os Bnrs. pro[~rieta-
rios S. derem pressa em abrir immediatamente obras
nas suas propriedades ; -se paralellamente as C R -
maras, por sua parte eiicetaretii trabalhos publicw;

d e tenipo , nie authorisar a despender algu


Geral do Dieirfcto , ciija cniivoenç8o extrior(líriarid
vai sollicitar-se do Goveriio , coupernr , i10 que 1110
-
toca, pnra este yanto fiiii : Iic I>cni da prcsiimir
que we pohsa fornecer iliuito tral)n1110 ao3 p o b t e ~ ,e
por uma ceiissquriicia iieceas~ria, os iiidifipeiisiiveis
nieios de gnnlinroni proreitoz.ruierito o au~teiituda8
suas miseriiveis faniilias.
NBo bautn porl.ni iuto s6 : Iie niister qiic as Caiua-
Tas eniprcgueni a siia ii~fluriiciupnra com os niori-
dores abest~tlosdtw seus conclellios, iifii11 da que ea-
tea auxiliem as commi~s0eucle iruccnrruu (111~VPO no-
mear-se, e concorraiii corn os 1)ossiveis don,itivo~c111
diirlieiro c erii gericru#, para dar de cioiiier aos que
tivercrii foma, am qiiirrito 1190 uo nbrenr tri~bíill\os.
No nieuriiosoi~tidu devein as Cuniuriia iiifliiir p;rr;I
que os Srs, ~,roprietnriosdos #aiia respoctivcis tolice.
lhas abraai ilestn occaisiio obras nni suss propriada-
des , aiiibora sejam forçados ii aoticipêr trabalhos,
que quizessom remervar para mais tnrile. Esio sacri.
ficio he exigl~iopelo ostado da paiiurin a que estio
raduzidan os poros, e amplumeiita iirdsrntiisado Iliet
Confio tiido do zdlo e boa voiitade das Caiiiaras.
DPOS Guarde a V. S .'- Palacio do Goverrio
Civil no Fiiiichal , aar 6 de Fevereiro de 1847 -
Illm." Sr. Presidelite da Carnara Municipal d a . . .
O Governador Civil , Josd Silvcçt~e W i b r i ~ o ~

Arligo do N.' 2 do Barlrirense de 6 de


lJeviireiro de i847.

O IUADEIRENSE.
A batata ou como vulgarmente dizemos
a seiriilha, esse inestimavel prescnte com
qHe nos dotou o novo mundo, esse tào nu-
, essa planta tão ulil ti Iiu-
tritiva nlir~~erito
manidade t que parecia dcstiiiada pela natu-
reza, para salvar os povos dos horrores da.
t'ome , o qiic j6 hnvie em parlo conseguido
na Isrançil nos annosde 1793, 18L6e i817,
e n'oiitros muitos paizes; a Batata por ventu-

.
ra o alimento mais proprio a supprir a escas-
sez dos cereiies ; a biitata finalnieni.e', que
alimentava em grande parte a populoçilo do
o niirnpro dos siibstancins olimc!nlarius dn
priiiieira nccossidiiilo , iianii lnc~irin qiie miii
lnrdc (2 dilrii.ilinc~nt(bse ~)oderáprocncllior.
ctilarnitlade l e ~ nsidl) niiliir;yarnaii~c
scnlidn , rião s6 orn lodos os ~tiiizi!a oeilo
'estil plniit,~cru iinciis ger'íilinoiitn ciillivndu , o
constituiu por voiilura o cscliiwi~~oiilimctnlo
de sttiis liubiltints~, mas cm todcx; os niilros ;
por ~[liilnloo nllo preço ii (liir? l o ~ i l isrrl~ido
OY cereficcc , lioje n?Eo s6 cioslinudos rio seu.
consiimmo ordirrai'io, irins o sirpprii. o da
propria ) ~ a i n l n , pcan sohrc? lodos o.i povou
coin iinia m8o do livro ; ao pm"";)qii(? "11-
culculuvol soinmn i10 vulorcs , clcriviitlli rleliin
pre(:ioiln ~)luntn,drixn do existir+ na circriln-
tao , crni~obrccerido,' o11 por o111ros 11crmos
l)ri.ctatido os povo* (\A co1nl)rnrprrl caai sou
prodiicto outros 1,rodui:tos do quo crircicc!rn.
MRo ora possivol qiic c?sln 1Ba gora1 cbti-
lainicludc deisâsse de vir u scr sc~niidil na
&ladeira , cujo, Piniliiiii; e , d l ~ ~ i c a i d e ip,iuit
i~ sii,i
sinl~yis;criciacliiatii c?hcllil~1\;11~1(:lli(: d09 COPC~'~-
cs esti.iiiipeii.o$.
ignora ~ U O~ i i re
Niilgilcrtl ! ncíi; A
j Iiii-
viain s ~ b i d oesltts
cii.{,igos ii u i r i pi.ec;o t i i i i i
eicvado ( o cliial qiiusi coaitiriiia a siistcrrlar-
se , ) e o qiie IIO mil vezes p i o r , qiic tios
nctn;ivlimos a~i~av;\clo:idii ii.-rios i?ll(r; a f i ~ I -
; pii- cliiilrkto
ttirerai a!~?oli~li~raciuic Iiulrcrido-
?(,i r i ~ ~ n p i d (o ~rn!,ío qiic tciu~loriiri;aani:nl(l)ns
biil'r&ril~C/t6k4 Dti 6 ~ l ' l l i ~l hl l b ~ a 1 l he4Iid h i l l l c i t ,
i ; ~ p ~ du Iiuscipci , $0
c: iios outrTos ~ , i " E r i i ~ i ~~iiiizt-s
01ipud1""1n f" livril iilil)or[:i~:'"o tliis c.c*rc>:tcls,
t . l ~ l W " h ~ ~ ~OS 0111 t!h.(lOl'tiiI 0 s
l - i ~(?iijlO~~~ildOI+í'~
C'
parti os referirfli~slininrii , ciiitlo trco xti tlvlia-
raui com , 11
d~cihitlos COCXL 11 I I I ~ ~I~t~rSvilii
I ~
tPr
B~lr~liitli+ c i j i i niclri:io
~ clcs~,(~jieriilr o , iiiii:,
a 1 L . ( 1 I I c1 i (,I'U
cura drllc1ti (? por ~ : o t i ~ , ~ ~ ;( i1~1~
i~~itc (IW:III,I iii~
prc$,ij, ('(JI\ICI i / f ) ( j ~i i ( ' O i i t t 4 LY L L ' u . ~~! ~ , I I L
!imikt(lo VIU S ~ I p
~ oI j ~ r ~ l ~ i ~COIMI
:io o dii hi:ip*
deirii
[)(K[iikib~ por lai\il1o s(lrtl!rl r~htiis(:ri-
li('kl~t! l t i f ~ t d O ~ l l : ii$
l ~ l ~ ~iJhStk' l ~ ~ ~ ~ ~ 't1tk1
l l t ~ ~ ~ i
rpie 3t: pat5ti
IJOS i i ~ l i d ~ t i i ~ t:i~Ilo(~,tti~!,
ios , icli-
cidade desta ilha , nb) houvb9so n nossa Ali-
gustn Sobernnn iidoplndo a mui i~cerindneai!o-
lha para delegiltlo do sou Govcrnn ,nii Mudeira,
da pessoa do PIxni."%r. Conselhoirtr J o d Sil-
vestre Ribeiro; por qirunto o mcllior prosriritc
que pbdern aos iav vos hxcr os L)ob(~+niioriIie
encarrcgarcm de seu regimcnlo Adiiiiirislrti~
dores subias ,,prudentes , concilirid«res, cic-
tivos e patrioticcis; circunfitancicis estes (quo
sem pcrtcnderriios do marieira nlgirma oLlen-
der u ricrihum dc spirs iinleccssores ,) rarissi-.
mas vezes sa pódom eacoiitrrir crn tini sbin-

Este tao hnbil como cornjoeo Wngistru-


do Adrniriistrativo loiige da vucilur , do os-
tremecer nii prescnçu de tilo grtrndo perigo,
resolve nitrostul-o corn o maior vcilnr, tra-
tando logo clo pOr ein praliccl qui~iitoscxpe-
dierites Ilie suggercm seu cwrit~íío plliltlntro-
pico o vastissiinos corilicciinei~tos ria tlificil
e cornplicacla scienciu do governo, para til-
liviar ern pnrte os malcs ~lcstt?allliclo povo,
cujo completo remedio perhrn, $6 depondo
do um poder rnais alio , o 11 qiiein agora
niuis rjuc riunca devbiilos lodos dirijir nu rios-
i 1 1 i 1 i i ~ I i Fiiii~FiiiI 110 ,
] ~ q~le!he
i ~ t i3*n
p ~ ~ ~iic)~iro ~ c l i ao pilii, u soiii-
I

. JII;I dt! 7;OOPP,jO00 roi3 pui'u (:cinlpi ,s tL'!itiu\


1 ~ ~ r y i 1 0110 iiiildio i ~ o c IIio IIL'OINM o 1~i)rir1~10
0 ~)l)ilii~l~,r~])ik:í~
~\(!;;Ot?iil~\\C (IL'SL~I 1)TU('O O
Illrn." i ,BoGo R iIo\viird Mnrc~li: $;i.-
~rili('i111do110 ~IIíill' (10 h 1 1 1 f p l l ~ ) ~ i ~ ' ~fl[Ia
)
proin*it~ r t ~ ~ i ~ o i \ h , ~ \ \ ; i l i,~ \ ?t \~I \( l (~ I~I I ~ \ ~i~tri
I O ~ ~ \ i ~ \ t ! I ~ rili~
~~ p t ! \ ~ b diylos t;Iit\i(',~iIil-
i i~[ ,iii(li:o
rios tlos (:olivs Y)iiE)lic:os , q i i o cBoiiioPlo ir
~ I ~ ! ~ L; X ~l'i~lti(~i()i10 ~ i i ~ v t ! ~ * r \ o
~ C~O !I IIY~~ YI II[io ,
3 ~ s, \ ~ i l I ~ ~ ~ ' i t I i ,\ t ~~( '~dt ) l t ~ ~fiibg
urIiii ili?uiiifio ( ovti+
legi~fi", ~&iii:lnsurrli'oii ~~~IiitIfiOs (Iorii o firir (it!
sc ,iciidir 1)11~111plifinci)tc (14) povo.
i r o solfi~iii~oii~o

« A foirio cboin lodos os st!~ir.hcrrr.oi.c:c;


i( ninctiiyii tlu\orc\t, ostr I p i i i z c( tliz (1110 iliri-
(( giri(lo-fii? UII it-i,. i \ ~ I I I I ~ ~ I1)I O o (l,~~(~r~li~ro~;
(i 110s, ! < I I ~ S,
. ~ I O I * I ~ I : ~(10~ I II)rti!:os
! ~ ( Y II:IYJ.!:{I-
+
c( dos s(llri li~cv i ~ l t !Y ~ ~Nito ! . , . i ~ ~ ~ r o ~ ~ ~ ~ ~
e

(i 0 11\i11 CO:I\O !\tb!litll\~ 0 ~ t ' , ~ ~ ~ i ~ !'ritrc*


l i ~ h
c( tui~toq I)OIIS Ci(Ji111.1osttr111i lltl~:i(l,)v
~ vt?
a pbde t, ido.
clrtpurcir urriu iiic?ditla snl\~iirlor~ri,
Ao Ministei-io do Rcino.

- -
4.qepartiçiio N.' a022 lllm.' C Exm.'
Snr. -Por uiiia fatnlidndc , que 1150 posso assaz
deplorar, começaram jli a rcalisnr-se as iriiiihas ap-
prclicnaões dccrcii (108 fiineslos c s t i . ~ g ,~ (s~ U Ccaii-
sarinm ncsta ilha a miscriri , c a foriio , sc proriip-
tas providenci~s não fo~scm crnprt!gliilas para rc-
mccliar o mal.
Em qiiasi todoa os meus oficios tCiilio lcviitlo
ao conhccimonlo do Govcriio a Lrislia8iina situação
do Districto a mou cargo , c pcilido ttullioris;iqão
para emprclicndcr lrnballlos publicos , coino seiido
crio o meio clc pi.o[)orcluiiúir a siibsislcncin n um
scm niiriicro (10 POESOiIS (IUC clcfliibam nri iniseria ,
e do prcpanr um frilura riaonlio o fclir u catcs

No meu oflicio n O 1190 tio 98 d o Outubro


findo disia ou a V. Bxc." :r Sc o (;ovorxio de S.
:r M. , tomando em considcraçZo o quclcrilio tido
a a honra dc Ilic capdr nos rncus ofncios, so tluli-
u vicqão d e que sc porá um tcrrno eiiiigração,
u c se arredarão os Iiorrorcs da fome que arncaça
« esta ilhamalfadada, qiianto digna do nielhor sor-
a te. Abrindo obras d e reconhecida utilidade, taes
a como, encaiiaineiitos do aguas ,abertura de cslra-
e d a s , arborisaçáo das serras., Iic pcrmittido cs-
a perar que ss prepare pilra a ilha uma feliz sor-
« t e , n'um futuro não inuito afastado; e neste
a meio tempo espalha-se por toda a illia a abuii-
a daticia , dando ompregli a muilos .ùracos, c fa-
H zendo circular algum riunierario, c ~ u cvivifique

« este paiz paralitico. »


Tenha dcpois cllisso insistido na mesma cup-
plica, c renunciira desde jii á esperança do ser
escutado, bem como inc alisliv6ra d e renovar as
minhas instancias, se o mal não tivcsso crescido
d e um modo assustador e terrivd.
As Ilhas da Madeira , o Porto Santo, estão
qiiasi u tocar o gr6o de misoria a quo tein clioga-
d o a Irlanda, c a fome comcqa já a exercer os meus
cruelissirnos effeitos nestas possessões portiiguozas ,
com pequena differença como,, rraquclla parto da
,'
Gram Brctrnha.

.-
gente ~ I o campos
i na aclualidadc? Uiir poucos
inlirimcs , qiie cçLào a acabar -algiliilias raizes -
algumas plantas quc a terra ofl'crecc cspontnnca-
mente. - A illia li50 produz trigo , como já disse,
senao para trcz mezcs do aniici , e j5.o sómciitc
para as clasbes a1)asLudas.-N%o proùriz imis do
que uns poucos de moios tic rnillio. - As batatas ,
em que consistia o piiiicipal .aliiiicnto do povo,
forain acommelliclas da fatal moloslia , que por
toda a parte deslruio esta pão dos ,pobres.-fIc
mistcr por conseqiiencia que trigo e mil110 Itic ve-
nham de fóra. Mas porque subido preço não che-
gara ca este poito os cerencs liestcs teiiipos, cin
q u e ellcs icem escasseado nos .principaes merca-
-
dos da Europa , riestes teiupos em que a Iqgla-
terra e a Franca estio ím~iorla~iclo considcraveis
qriniitidades delles para remediarem as suas fal-

E como poderá o povo pagar esse pouco grão


qiie aqui chega, se elle Ibi? he vendido a pezo
'

de ouro? Seria rnister que o paiz nadasse em ri-


queia , em ver: d c estar abisniado na miaeria , como
,
Iliaii: cxlrcriiu ~ i c i i i i r i o A C o SQII iiliico O ( I X C ~ I I -
R ~ Y O rOlldil~l(:ll10 110 O viil11~ ,o c2110 ~ C I ~ C I10111
'O
]jnixii<lo esli~riortliiiririiirriciito olii lirr$o , oii riio
ioiii a norcu~iiria cxlracg5o tlcsdc Iotigos rintion?
Eis ;i c~splicíigiincio iipiiro clc iiiisc*riii a quo
o s l i rciliixido cslo 1)islriclo; cis o i~icilivo [iorqilu
li;\ tcriipos rciiiíi iiqiii iiizin agiliiqiíii , uirin ?riciciln-
tlo , qiii1 rii t c ~ i l i olotlo o rt:criii clo scrrrii pi'ccurso-
~ Ieis
$i18 (10 !3isriiis 0 gV:iV(lS ~ ) C V ~ I \ I ' L ) ; ~GP fiili1~111t!n-
~
lo i\ rnaio , ~i~ii'(liici i i ~ vl ol)ri;yailo r1osLo.q iitli-
nios (lias ii rciiiiir rrlriior~liiiiirii~rricri~a u Coriiaia:i ,
o Coiisrllio ttr l)isl,riclo, o Bispo ilu Uioc6s0, lo-
rlas as Aiillii~rirlii~lcs , o Corpo d o Coiiinrcrcio , a
os pro~iric~lnrios tio li.uiiclial. , , , ..
Mas, airvn O R ~ Coíiiciii do ~ i r ~ ~ \ i i r n $no
E?o iiiiiilo
que lcirlio ([IIO Iovilib no coiihaciii~cillotlo V. Mrcc,'
uioslc i dispoiitici-riiu ~ i id~\fcniliaill\iirciisu
lyiii-lic~~l~ai.
lurofu sra otlicirili s i l i * o c s a i ~ o scltb~ttl I I I C ~ I I J I ili~lu.
~
-
I ) o a ~Currribo a V, I l : . ~ c . ~ 1~iiiii:Iiiil i i o ~8 do
#cueroii~o cla dEl4R. -lIII1~ii.O o ,15xii1." Ylir. hliiiie-
Ao ilfinisterlo do 11ahtii.

4.' ReparligUo-N.' 2033 -1llm c ~xiii.@


Siir.-Já lios iiltimos dias do mcc I i i l t i O circu-
liivilm iiesln cidada tiofit:ia.r dcsagridavcis Bscrcr
da rniucria , a quc cslii rcdiirida a maxilna I)or.
ção cios morndorcs desta illia , c da fonic que as-
sóla os cairipi~s; clirgaiiilo a asscivorai'-sc que a
morte liaiia jd fcito \'iolliria% ciilrc algiiriias fa-
iiiilias d'esses caiiipoa.
Rííiigirnrn-rnc , rnas nno ine sui~prccnilbrnincs-
tas mciaiicoiicas c ~i131i111109~~
llOli~iil~,()Or quo ( 1 ~
Iin niiiito eu rccoítvn oslcs lrislcs C filncsloa oITci-
tos da inaiç cIcploi.avel ~itiinqiio, a qiis púdo clio-
gar um povo.
Ofiiciri iinincilintnmciito nos Admiiiigtrndoros
dc Concollio , ordoiiail<lo-llics qiic procctlasscm d
mnia iniiiiiciosa nvsriguaçRo sobro O o8tcido roa1 das
-
cnuzas , qiic se eiitciidcsscm com oa Piiroclios ,
coin as Camaias, coin os moradoroa iiiriis abasta-
d o s , e do accorrlo com todos mo prnpusduucrn aa
provitlcncias quo Ihcs pnrecdasem udcquudas pura
remcrliar laiilos m:ilcs.
cão sobre alguns expedicntcs que Ieir~bratamde*
de j á , tacs como os seguiiiles : Coiiritlar as Ca-
maras para que abram immediatarnente obras
municipaes; -rogar aos proprictnrios qric $e pres-
tem a fazer deide j á emseuscampos e prol~rieda-
des algumas obras e serviçnr, que possam dar oc-
-
cupacão aos necessitados ; pedir aos Parochas
que recorram aos seus parocliianos abastados, para
que cstabelcçam uma sopa eronomica , riu contribú-
am com qualquer genero de donativos em benefi-
cio dos desvalidos.
Antes porem d e recebcr as .respostas dor Ad-
ministradores dos Concelhos a este respeito, co-
meçaram aqiielles hüatos aterradores a tomar mais
consistencia , e a exacerbar-se pela circunstancia
do alto preço, a que hiam subindo os ce-
reaes, já muito escassos no mercado. A' Ca-
mara Muiiicipel, q u c tambem já começava a in-
quietar-se coin a situasno d a s couras, foi proposta uma
transacção, que rupposlo ser de muilo prqueiio a l -
cance, tenciia comtudo a impedir por a,gurn tem-
po o excessivo augmento do preço ao principal
alimo~iloi10 privo , u cu jiilgori tlcvcr prcsl:ir R-
qrictla corliornr.ilo o iiiois ilocitlitlo ei~oio, coino a
(IUCIY~ I r í i b i ~ I l i ; ~
piira
~ ; ~ O iri(I1iiiio 81ii illic cu.
N'oiilru offidio ( l i ~ r ~C Oi I N ~ (18 ~ ~ t i ~ ~ ~ ~ ~n i \ í ' ~ n
qiio alliirlo, a iios (luc? s<: lho scgtioiii cxporci as
providcnciiia , qiio posl~~ricirrnciilautloplci , berii
coirio ao qilc cnrbcriii c10 s111)orior at~tl~o~,im$io (10
-
(Yovcnio. Dciis (iiiiii cli? :i V. S 1 : x c . L lbticliiil
titlb 8 (ta l~cvot~ciro d o 1847. --lllin." a Itl:~iii,~
Siir, Miiiist~ac Recrolnrio cl'llslailo tlos Ncgocios
dlo Ikoiiio-0 G O V E P I ~ U ~ O P,7088 ~ V ~ L ' C Y ~lliri~iro~
Civil, IO
---r-- ..
Ao Jllivtislrrio do Reino.

4,' nop.-~llri~ 'I c X<um.%r. ---Erii corili~iirnq~odo


meu ollicio n."W2J de.Ln +.liiLi\, Lrirlici i\ Ii!ii~riitlc ri)-
cailiirrhur i i u inrilis IILZV. I l ~ i c < " i i ~\ o p i d a ~ l l l i ~ ~ l l i c i t
da actii d o uiiia acnsiio catrni?rilin;iria d o Coiisnllirt dc
nislricto, ii qitc i~ssi*~Liri :I (,.titi;lra- Miiibi, ípnl JUS-
ta (iidiido c o Conucllio tio &$i~iiici()io , oclcl>railn
ao dia 2r (10 corrc!illc, coin o Iiiii ti13 HO it.oiltlir po-
10 modo ~ I U S S ~ V C4I ~ ~ s t a r i l a ~do
i í o niise~riiiio puvo
d'usta Ilha.
gociarrlo inglez , rnovido do uiil scirliinc!iito (10 no.
b r ~syi1ip:itliiii pelo ~ i u v o, ou tnlvcz iiilliionoiiiilo

pcl;ie a I ~ ~ ~t 10s~CXÇCSIUS
I l ~ l pí)ilf!
i1 (Jll(! 1'-
~ ~ ~1'1'0j;l
~ ~
JC a nlul litliio ctiiilra os iiegori:riili@s t l o clircacts ,
ofic!iy!cro ii Ci~ili;ii.iiceii1.o 0 l i i i i b r ~inuios (10 iriillio por
uin 1wcçt1r ~ o t ~ ((i10 v d prcssiilft csl,~.cloda coiigafi) pari1
que, V C I ~ ~ ~ L L I I ~ c~ OI I- O~ RCtll I111:P~il~glllll
~ o i l ~ i g 0h8-
il
l a r ii ( 1 1 1 ~ ) ~~in"iiopolisL:ix
s i~llaii!in PSHC ~ ~ C G, CI O) I I ~
gi.aii(le vcrciiiii~ tio povo, c LiiEvcz coi~igiiivo pcx-

1urba~;iod i i orilciii o (10 socogo ~ i i i l ~ l i c o .


h , ilil C
(~itiriili.il ri8goiili~~Ctillu Osto cupociicilta

pódc siislcirtar o prcqo acluul tleql,o gciiuro rio pri-


,
nicit-n iicccaaitiail~ o\ iliiiido-#C ít8k'iltl qiia cl Ia str-
ba dem;isiiitltiini!nla, o qliorciiclo b<!iiuficiai. n cios-
sc pol)ro, inouino lernpo que prnviirir' liiiiiiilloa
iio
pol)~ll;ircs, acnilou n prol~)sln , a voio rii!tlii* ;I nil-
L1ioris;iç~otlo (:oiisrllio tlo liiulllictn , b1.m oiiiiici o

iidi;iriluiiicrilo pelos colrt:r piil~licoudii qaaiili~iiio-


ccsunriii para iiqiiellii Iriiii.i:icr,iio.
Os llorriiuiloros tlo loilo (!ylo 111igocio, n~ COII*
sitlcror,ijca (lua i í c c ~ c adcllc so fircrriiiii , bnin como
as resoli~çi)os,qirc so atlupldrarn, vai I~itli,daroii-
As iiitott~ticsda Camirra ii'cslo piirliriilar 950
de todo pi~riloluuvavtiç , c a siia reii1iluc;ao , corri
qrinrtto rino coiilcnhn uilio provirioiiciii ci)iriplrloinr?ri-
tc salvatlura , loni jii pi'otiiisitlo ti c!xi'ellciil,c cfiiti-
o tra ollin c:orii vivo i i i t +
10 dc niol;lrar no i i o ~ ~qiio
i*cssttperaa SUiI tlrsg~nc;íitiau i l i l i i ~ i t ~0 , f i i ~ - l l i ( l poli-
C ( \ ~ P Fa csperiiiqa ile qiic ctrriliiiiiuxt~ti íillaiitlor-so
tlo~vcliidiiineril~
aiis firiis iiiiilcfi,

O adintrtiiirrciilo tlc corilos A i)il.o c(!ntosl


44

mil rois, qiic ciri Iniitii irii1)ort:t n lraiisíii~~iio,c111


nadíl prrjudica a Il'i~z(!iitlii, por iuso qrio o iriilliih

vci;iIlca á ii~cdiilaq r ~ iso clTciLuii a licliiit1iic;iio (10

O qiia liido lova ao conliccimcntr~tlo V . EXO,',

Deos Giiard~ n V, Exc.' F~iinoliai aos 8 tle


tro e Sccrc.lario d'llsliitlo t l i i ~ Noi;oisiiis titi Ilciiio
C- i ~ ,f Jhsd
O (i ~ ~ ~ r ~ ~Civil l o rSI~U(*SIPC Rt/)iei?*o,
-w0Wmac---
Ao illir~islrt~io
do lirirto,

4* Rcip:itsli';'%o- N." 2OYli - l l l r i ~ .c~ I.isril '


Si~s. -A puividckii:iir rlr qiio tloE oo111;i ;I V. ihi..'
i10 uic!ii iilliiiiii olllrsio Irct iipi1ir;\s iiiii piill i,iii\v) . ir
OS I I I s(h111(%(1ios
: N S O ( : I ~ ~ ~ I t8orii
g r í ~ n i i c sI ~ ~ ; I I (SI\ l~i*~~oi-

A I I I ~ S ~ ! Yvai
~ ~ I ~ í ~ v ~ a l ~ t l or11iii0r ~ L I I O I I ~ ~ I I I I -
ile ,u n í'oiiiu , so 1160 Loin jd fi?iti, iilgii tri:ir vil:-
l i l l l i l ~ , t'Otllli ~til'il~lll('ll[O
h(J ol.8 , li(! ~ l r i i i i ~ icrrli)
~i
quc aiiir?iii:.ii dbblrllir LI o~(i!?11!11~ill
(18 iiiiiilnd cruii-
turas ~ I ~ I I I : I I I : I A dcrlu tlc~gi~;i$iiilri
iiiivo.
Coiivoririilo tio qiio riii :icliiiiiiislr:iç,:io ~iil~li..
cn iic iricltior III*I!V(I~I~Y 11s IIIIIIPS, 110 11110 1ilr (11111

rcino(lia1~0 9 s(vis fi~t~(*sto!i ,


oIl'~i111s o , i i ( * t i ~ i i (11)
mrii dcvcr , cixi cjitaii(ri crii Et~rii~ici,t l ( i rclirrirr4 i1
Ciiinarã Mitiiirilinl , tr (11:
Ci~risi~llio I)i\i.i iratu, 6
Bixpo (Ia Iiituitlie, lodits ni 1o~Iod0j
Atitlirt~irini/~s,
c , com o firn dc sol.

riliccirnciilo da sitii;içiio do povo, e de adoptar


providcnsias salvadGr;rs.
Nos dias 3 c (1 sc verificou esta reuni50 no
palacio da iniiihii resideiicia , e assiin rodeado da
IIiji* dos Iiabitiliilos deslii ilha , ciicctci uma discus-
si0 fraiica c gravc sobre OS segliintcs ~ o n l o g :
STa cscasscz d c ccrcnes izo inercado desta

O preço dos qiic cxislcm á vcnda hcpor ven-


tura cleiiiasiatlan~cntcsiiRido para o povo?
A qiic meios dcvcmos recorrer para abaste-
cer o morrailo?
1,avi.a por cnsa ilha a espantosa miacria, o fome

Q ~ i cprovideilcias dcvem ailopl.ar-sc para acu-


dir no povo. inalar-lhe a foriic, ou antes, resli-
luir-llie a vida?
Diins lotigiis acsiões ~astUmosiio cxame e calo-,
rosa disriiwiio ùcstaa qiirstiies; e eu passo a d6r a
V. Erc "ma i d h sucinta das convicç6cs quc se
aùquiciram , c das rcsolu$6cs quc sc adoptárain,
vcl , c ~ i r ~ ~ i i t i r s irriiiritliii.
mo biiseíir ccr('ilcs ri qunl-
q u p r 1)0111o onde os Iiiija , Iiiir cliiirirlo ou clnislrii-
tta no riicrc~:tilo iiii illiii d s i ~a [)CLldY t111i1~01110 pura
um liiiiitntlo pr;izo (lc Isin[io,
Jgiinlirrciitc hc cstíil)uioccii a d o qiio
coiivic3q~o

n niiscrin c a foiiie rnitis nusiislntlorii~ lavriini por


totlo oslo Ui\lriclo , a qua n qnrror vcr-BC n
iiio

i'epolir5o das fiini~sli~siiriiis , (Ia qao i\ Lrliiii-


r;c~cii;is
tln os~iísciiiio o lri.lo Llio:ilr.o , Irr iiitli ~)c~iisiivi~l WII-
dir íi culc iriíil rc!i\r ~ic~i'ila iic! iiiii i ~ l i ~ i i i ~ i i o
l o coiii
,
ou rciiiodioa iiitiis tllli~.nxcls.
Nc~la coi~liiririiilailt'nlirlo-si! itnii~c~linl,iiniolitn
iiiníl siibscripyT~nc!iililu o v Ncgociiinlr~, Pro~ii'ioltl-
rins , c a Carnliru ,rorn o íiiri ilr, str liiii-
Icvniil.~\i~ciir
d(i# ~ ~ I I Y Y rniii~iliirk)ii~(*iiI+
C(WU:ii!!i i1 ~ i ~ ~ ~ ( ~ l l ~ ~ i . ~ O l
10 , ori11tt 1)o~~íiir1
( ~ ~ i r o i ~ l r n re- ~i(( ~11or:h
; (3111 qiio
csrrwo (!h10 o l ~ i ( * ,i (j~i (h~lii 4i*riliyio1)or C!li])r(%-
8111)

i\ i[\ltlll~iil(li?X ~ S ,
~ i l l l 0l?hP~ll 2 ! : ( ~ ( ~ ( ~ ~ ( ) ( )Kl'ilQiih
(), i(

gciiorori~li~dr, ohNch.cii!iiiiil,an
coni (liic ~iriiic~il~;iIiiic!iilc
Nariorinr~c Rslriiii~oirorisu lociii hiivi(lo iiosln diOl-
,113 (:olilii a opcriiyilo ilc riiiiiidnr brisc'nr oa ccrciros.
Esla Coin.iiin,lo pc! iio-ini8 qiic prc-idis~c!aosseuw
li.eb;ilhus, no quc cii aii~iiii, iiiovitlo cio dctwjo do
coritiiiiiar a prcs1;ir a cslo [)uva tOd(lh' or K c r v i y s
posfiiveis ; rnab iiriicainciitc coino I)rcsiilciilc d o or-

Depois J(!gtíi rerolu$$o piissiíirios a provit1ont:i;ir


sobro o iuodo do pr0~1:1r iIOS iiiiligrnlrl; i1 i~iiiior
somma dc soccorros ciii li abiillii~, ciii eslriolii!; a tli-
nlioiro, a a gciicros; c abr~rilhilio~ 110 iogt~ir~li? :
I ."- Quo so iiomciissr! iic!wla (:itl;ido iiril;~
Comrnissao Criilr.il , ~i'csiiliilagelo Bliq)i~dcsla No-
CCJO , Iiiirit t;ollici~irr tl(~iiiiti~os (,i11 bci!clicio cios
pobres, c ciit griiil (IÍIS ci;ihscs clrsv;ili<la~. Esta
Caiiiri~iss~olic C O I X L ~ I (IPI ~ ~sill(!
~ ~ ~ i i ~ ~ i i ,l )afora
ros o
Prasidci~lo, itacioitiiil~o ,c!str,iiigcirufi , 6 ~iiinliaos-
culha O Ii dc S. Exc.' lkc!vtlrii,'
9.0-Qucl estii Cornrnisuão oyliil)oloccssc Coin-
rnissiias Piiiacs eiii luilali ;ir I)cirocliias , piirii pra-
rnouer R dib~ribuircin s ~ c c o r r o s em dilltioi~o o cri1
go1iCi'OS aO!i pobres , ~ l l I ~ í l l i t i~i0c ~ ~ lClf~j r ~ l n ~ ~ $ Ò 0 $
d c ayiplicnr alaiirriw souirnas pcira obras r)irblicíis.
4."-Qii(i $C corividcm lodas as Criinaras rio

Districto para abrirem irximctliatanictttfi I I ~ T ~i108S

oeils Coricolbos, tarito quanlo fbr coii~ipativ~l Corri (J


astado dos scnr rcritlimenlos,
5 O- Que as coiniriiss~csfiliars sejam nuthori-
snilas para , corri o produ~*todiis stihscripçõcs que
pi'ornovcreri) , tli~triLuii~eni sornoiitcs aos lavra(1orcs
pobrcs , que dcllas caccccrcm , sondo propvictarioli ,
c ainda ácliiellcs crijos sonlioríos niio cslivcrein c111
circuiislailcias dc Ili'au at1iant;ir.
G."Quc fosaeiri conviilndicrs todos oa J?~ides.
c Cammissõcs dv Levaci'as, pnra manrlarcm Pídrr
desite, jú os reparos que lodrjs as niirios c4sEuinumi
, reil luar-sc 111ais tnrtlc nus mcsiiias.
a i s aqui tcin V, Exc.' o complexo (Ias rcso-
liiçõos que tomímos, guinilos pelo prii~sanirri'to rlc.
al~aslccero mcrcarlo , c habilitar as classi*s d r s ~ - ~
lidas n pcriierem camprar os gciieros, q a ~ n d oos
Para não toriiar inuiio I ( J ~ $ o C S ~ O oficio, rc-
sorvo pilra oiitro a oxprisiçiío do qii(: l c l i l i ~(liic pt:-
dir a V. Exc." em coiifuriiii~l~il~! corli ns rcsolu-

Dciis Çuilrclo n V. Erc.'- l~iiiicbnlaos 8 de


Fcvcrciro dc 18487. -Illiri." c I l x ~ r i 6iii3,
. ~ Miiiit;I,ro
e Sccrctnrio il'ãstado do8 Ncgocios i10 ltciiio. -0
Governador Civil, Jozc Wlvorlre I f i b c i t , ~ .

Ao Ministerio do Rei~to.
4.' liepnrtiqão -N." 90% -Tlliri.h Exm.'
Snr. - IIm conliriuaçãodo que tcnho i\ lionrci (lu cs-
pilr a ir. Exc.hnos mciis oflicios c1'o:ila dal:i , cuin-
prc-~ne ""gore voiniiiiiiiicar a V. Exc.' os oxpetlicn-
Lcs cluc gc~ralnienlooccorrcm , pari1 1nirior;ir I\ Iris-
h i m a s i t u n $ ~ od'cxlc povo, albin tlos t~itc iiirec-
tniriciitc vao scr onipregadus pelos rcciirsiis tlo

H e opinino gcral quo so siippliquo tio Govcr-


110 de Sua Magcstadc a Raiiilia coricetla a oslo (;o-
v e r n o Civil a nccessarla aiitilarisa~50para despen-
d e r d u a Cofres Publicou d'esle Di-irieto até á qiiaj-
tia de trinta contos d e rei8 ein obras pubiicau, co-
mo serido esse o meio mais eficaz de proporcionar
trabaítio ao povo, que não tem onde gaiibe o seu
sustento.
Grassa outro-sim geralmente a opinião de que
se supplique ao Governo a tnercb d e ordenar as
seguiute8 provil1enr:ias :
1.'-Que diarallle este annn possam entrar
no porto do Pnii::B~ai, livres de todos os direi-
tos , os ~eguiiites ubjeclos comestivei5 : arroa-
peixe salgatlo - r e v a 'inlia ( catada pilada )-h-
vae - erl ilh:w -feijão-grão d e bico -lentilhas
- chicharoa -t r e n i » ~ ~ ~ u ,
2.'-Qiie durante este anno seja redusido a me-
tade o direi10 por c n l r ~ t l a~ l e50 i-els p Ir alqiieire,
que em virtude tiu ailigo 1." da Carta de Lei ~ ! e
e d'dgoslo d e 1839 1) iga o 1- iso d e p*oducc .o es-
t r a n g e i r a , em grão ou fi~riiiiia, i>iipi)rtalana pro-
qiucia da Madeir4 e Porto Sarito; e dev:41ida i

i Carriara d o Fuiichal a cobrança desle direito, as-


sim reliusido.
3.'-Que durantc o mesmo anno scja isento
do dircito de 10 reis por alqiieirc o trigo do pro-
ciucçk nacional , em griío ou farinha , do que ira-
ta o artigo 2.' da mcrrna Carta de Lci.
4." Que os coroaes cslrangciros , qllc nZo
860 trigo c milho, ou cm g r ã o , oii crn farinhn ,
sejain durante o mcsrno nnno cqiiiparadoa aos dc
producçiio naciniial crn quanto a ii~ipoui$Ocs muni-
cipaes e d c Districto.
5.'-Qiie durante o niosmo prriodo s c rcvo-
gue a disposiç8o do Arligo i." das Ciittail tlc Loi
de 28 d e Jnnlio do 1843, c li2 d e 'i)ctcnibro da
1844, no que toca ao augnieiito d e dircitos sobro

Antolhniri-se coirio salvadoras cslas providan-


cías, c eu supplico a V Exc,' a rncrc8 do solli-

-
d e Fcvorciro de 1847, lllin," c Exrn.' S t ~ rMi-
~
nistro e Secretario d7Estrido dos Negocioa do lici-
-
no O Goveriiadur Civil , Josd Wtucrlru Ribrira.
- -
4.' 1Zep. N.2207 Illm." e Exrn." Sr.
12m iidclitariiciilo ao asçuinplo , bem dcs~giadavol,
-
qiie Iralo nos meus oflicios da data iie 8 (to corrente ,
o riara cjiio V. Exc.' so digilc do vBr exprimida n cipi-
niho, que fie Mrina n'csla ilha ííccrca da rniscria
piil)licu , c da fomc quc unicaga o povo, tctiho r
honra da ~nciinlirilinri s msos dcV. Exc.' a int:lri-
r,n copia (lu uni officio , qiic agora iiiesriio acaba
do rccobcr tLo uinu das Camaríid dosto Uistriclo,
u d o Coiicellzu do Yant'hnna.
1Jiglic-sc V. Exc,' ila prostar a siia bcncvola
atlcny5c1 ao coiitheúdo dcsso oMcio , no qual sobro-
aahc ti lingiiagcin dn franqricra , diclada pela CQII-
vicgão profunda de quc nos aguardam os Xiorrorcs
do urna sittiay.50 dcsesporada.
Omiilú que o Govcrrio d c S. M. aiii~iia de

Ilio a n d c r o c , ~, coina sciido os,orpctliciilcs quc! rnais

Dctis Cuardc u V. Exc.'- Funchal nos 9 do


iili.isWmmsm

tro e Secretario d%st:i~io dos Ergocios do Reino,


- O Goveriiiidor Civil . Josd Yiluclslr'e fizbeiro,
----a&*-
(COPIA.) Blliri." o Eaoi." h r . - h.pr'C;s-
so-mc: cqu oeecisiir ii rcc-cl~ç8o d a cir<:ulnr
dc V, .i3x(:.' (4,." ll(y~t~rbi~fioI,," 2.' --
TY ," l ) coiii di~lir d<? (i do corrclilic , rc!ccbi-
da !~onh?mh IIOUIP , ti ~ ~ (10 I I cI o ~ ~ i r ~ ~ ~ ~ ~ ~ i
que, em coescqiit~riair(l'iie1 O(licio (lu Ad-
aiiiiist,rador deste Coric'cllho , iric~liiiriclo (liitrtl
circiiliir d c V. H"ixc.' soliro o iiiostrro ol)jrc-
to , jh a I;riinc\x'u ri que pisosido , c'crri\ocdrn os
Paroctios , Au~~lioridvilas , c Irivi*arlor'c?s rriais
notaveiu do coricrilio , para iio dia 21 do
correrite sc rtluiiirrrn h I:iirriirrn pclrcl trn-
trir c10 abjtclct t l i ~ p ~ ~ cisc\\li~r.
lli~ C,OII~OI)()-
rdrn O ncgin[:ii) ur&;c, o sc t~aot f v ~ ~ cpordrr !
rriiv iasLuilb(t eiitro o (~ire+icrif.oe o rnirtn(1rito
em (111" ( ~ ? ~ ~ I H F YIodui ~ ~ x l i ~ ~ ve st ~o isl s ~IOU..
cos {:or14~r~*h ~ I U ? brti a~ri(If~so viti ali-
rl!c!nlorido () ~ O V I ~ (8; í'orii~~:c~t~do n iile$iccr-
~ 1 i 1 CL~Ar'c?cliri.:-o:i ( ~ I I O , tl(:iilre os Iri\lrin(lorcs
(10 C ~ J ~ ElE~i"o
P~ (tOd(! ( Y I ~ ( ! P U,~OU%() cuiilmu-
brcs o iiliriirnbo q i i a Ilicri a.ol)rl,jn tio siislonlo
do SiliiFi liirriiliafi ; logo cjiia scljiío osliticloy os
irilinll~csqiio ficsla ~ s t i i y 8 050 ~O!lic>iii, ostii-
rilu ibxtiii(:los os iiicios de fiiil)si$lotiaiii ; ;r (v-
restiu clos fiarleros t!sti'iiiig(:iros ~il)sor\v!rA
aril poiicos tlius i,oilo o riiiirxcirui~io; ti I't!iizc?s
sc rliiiilrilrilo iir~irtilli!s qrio ~ ~ ( ~ l c r c ?nlirslor'
iri ti
foino do si40 dc: tiitns furriiliii$. Por lariio
niío Iiu Iiossivi?l qiio os pnrliculiirr!~ rttsi(llori-
tr,s rios10 coriool bo í?inpi*c!hr~ldiim 1rril)iillioç ,
oii I'orncçani rwioiol; c~strurii.cliiiri~ios~
Os tnt:,5-
riiou ~IIIIUIII('H (1110 + ' ~ i h b ( ' \ l l 11(!103 C11111 1)0!i , ('8-
lúo scliitlo c:oiiliriii~iiiiinilci ~ - o i ~ l ) r i (I~OIOY
l o ~ in-
digoiilos ;-do iriiitlr, qiie cl~ii~xi so Ilica libihj
rhnmlir l~t'ol)rictlt~tli~ coirirriiiiil : -
o 111 vt'iitlor
uito 1i6de coiiliit' a(!liiir i i o iimiiriliriccr o qiio h
1101i(o deix(\ii sobro a lorra, oxcclilo so lizor
es18 esl1iiusto, polBcluc!si! IIii! rino p g i i o q11"
(IPVR, e OH ~ l ! i i ~ ~ n * n ~jn~ csol!'~~tlm
$0 IIl(! los filriin-
dcr ,)r,v;~gò(!% C ( o , se
(\do s c ~ i h i ~ ùli)nic*
i:taiiliriii;l 41 sot. piri\ad,l esta Ctitritira tlo ren-

Ar, iiriiclcns fontil?i do~rcln fIi1i.scu poder


vir o rcirii~dioaao , o (;ovcbriio , o os Frail-
1 i t i O íiovtbr11o (I($VU u l ) r ~ rOS
c~\í'ros, j6 , t! srm rn:h foriiii~\ii\utlad, por
q111~ 11 forno vi20 ~ ( ~ I I I : - i)tirti t4stti8 oc-
c u s i 0 ( ~ ~ I J O 850 os i ' e r ~ i o t l i (Iirlroicos,
~~
%)h(! (lhiit d:ii inorii rniiilo holn os incuni-
O S ti11 I Y ) P ~ I ~ I,\ poretn O u ~ ~ ~ c I ~ I o ,
V O I I ~ I ~ I I ~ (10
c i ~ i j l ) ~ l r~~oc.o~;,idti~lo
i~~~i~ 110 fi lwit~icira dc
i.orliis i19 Iciis ; so o iiliriieiilo ~ i dq)ois ~ r (to
oxliiiiislo o oslotiingo, s0 servir6 do tlilr nriliu
Forgti (IS i ~ ~ o n i i t ~r110 tll(\ 1
A cii~igr;ri:iio lio urur ;;rniitlc miil ; osto
pohre tilrrii vcii ficiir desi!rlu , inns iiiitos
cc~rli.i!mplnl-u r i u srii @iil,utlo~)rirniltivodo c~iiu
cobcri,ir do ctidavclrcn t?iriuci~dos ~iolii I'orrie,
, h rwitilinirir (10s ab-
OY g r i i n ( 1 ~1)i~o1)riclat'ios
~
sentces dri Irluiitlu , lovaxn n riocsrr siiuliiricia
pfirn despcridtbr riu ciipilal (30 i l l i i l , 011 rios
paizcs eslrarigeiros ;i.llos Ilic acharão o mro ;
elles tarnherii h80 dt! vir a ~ t n t i rSonw ; B
esta ser8 tanto riiilis setlcromeitte scwtida ,
~11iiint.ornenos costurmiirdus C P I ~ I O u ~)rivaqfies;
hAo dte cert1ccr d'iniliortiii. culoriirs , qicttado
suas terras desaiiiparudas Ilies iii.garcni inei-

1)ciis Guardc n V. Exci." Snnln Anna


OOR 8 do Ii10vorci1~0(10 1847 2=\11rn.o o
Exm." Snr. Coiiec!lli~iroGcivci'nridor Civil (10s-
te 0islricto.-0 Prusitlcnic du Cuniuau.
Nuoicipul, C%crlos A. do Noronlta.
ÇENfXORA - A Camara Municipal do
Fuiiclial tendo tido ii veriture de v&r, que
muitas de srsas , represenlnções teern rnereci-
do a lieaf Sieiievoloiricin cle Vossa Blngestn-
t)rodusi~idotoda a ilha t i i l ~ (iniiil;
> ~ de rlliiii-
ec irioius , lciti sido r l t ~ o ~ ç b a ~ii\1porlar
io CO-
roacts. NOS rr~t!rcíldos as1run;:eiros Iceni
esl,es ol,lido iiin allo prtiço; e por. isso que
paru li') corri? n ros)iixacircio com ellcs , nào se
lern inil~orladoi)C%tiii l h t ~n clannliilndi: pru-
cisa ; c u s~iil coraslia lie erlren,a.
0 s carc;res (IPN oxist~nlncsle mercado ,
tiAo' sfio d um iricz.
hciril.tiiitc!s !)tiro o coiisiiriiino
Sa o ~nerctidolino lia abaslecido, ai dos lia-
~ ~ L ~ ~ Idil
I [ iSXiid1'1~~.
oY

A Cuin~rri ilnl)lorii c l ~Vossa. Mngesliido


ns miiiw (!iicl'gi(:iis lirovrr!(~rii:iiis, 1)iti.a (1iio
$0 I'1icilr1o r i i ~todos (a iiii)i!oa ii oxporltiçilo
do ccrciies tio Il'ori,irgiil 1,iii.u rsin ilha.
~ u iiilti
s Liistn i i i ) i i a ~ c c ~or iriercudo:
lliares clelles , pcdir~do qiie os empregu. m ,
que lltes deem traballio tiora assim ganiiarcn
algum sirlario.
Nesle estado extraordinario ein que se
acha o paiz, as obr;is ein~irelienclidas pelos
puticuIare~, e a cultura das terras , eslgo
1)em longe de ernprc(7arr!
todos os 1)rat;os ; por-
que miltiarcs clc cultivedorea da batata est5o
llojc redusidos 6 coridicçUo de jornaleiros ;
alkm de muitos que por oulras causas estão
rcdusidos ao mcsino extremo.
Só Vossa filagestade cujo Maternal Co-
raça0 ,.afiprecia devidamente estas circunstan-
cias, p6de proler de remedio 5. miseria das
classes pobres , Ord~nandoque se faca, neste
Bistríclo as ol~rasprililicas que forem cle mais
reco~iliecida utilidíide.
A levada do Rabaqal ernprehei~didapor
conta do Governo de Vossa liagestade est6
consideravelinente atrasada. Esta obra vem
a torrier ricas e florescentes algumas fregiie-
sias, e ha-de prodiizir um rPndirnenko certo.
Seria uma medida altamente provid(:iite a
conclusão cl'aquclla obra , já por se começa-
rem a gosar mals cedo as vanlageris dellit ,
fii~tilasoutras obras de iitilidode pul~li-
ca se pódcin ernprelieirder , deveilclo clilssiti-
car-se em' primeiro logar o aproveilariietito

A Camara não pódc deisiir passar esta


occnsiào sein agradecer cordialiiieii~ea Vossa
Blagestade a rioiiicar80, qiic Se Dignoii Fri-
zer do 4;oiisclheiro Joze Çilvcslre Ribeiro ]ta-
ra Goteruaclor Civil di:~te Ilislricto. Este
Funcciona~iote10 clesenvril\ido um t:il zelo e
ac~ividacle no exercicio do sei1 cargo; tem

póde , dizer d'clle -cpe he urn modclo dos


Governadores Civis.
A (:amara 1150 tem diiiida eni asseve-
r a r , qiie agrnrlccetirlo a Vossa Itfiigcstacle tfio
acertada escollia eylrime or, voloç clos Iiabi-
tsnlcs do cont:elhi), e dos de to lu a Ilha.
Deos Cuarcle a Precit~saVida de Vossa
An[oilio Jozc (iousillvou d'd )riiclliis -Pynri-
cisc<lVicirn clti eiillpn Burrndt~s Joxe ~ ~ - f i

Ao & n ~ , ~Gouenrndor Corcrl rlo Caãn-Trevdc,


4 " Bcparli@io -N." i 9 9 . - I l l ~ n .q~ Eg,,,,;
Snr.- ,iillin iIn Mí111~il'n , tia' qiinl V . Exc.' <leir
xciii f n n t i i s spn!p;illrias , c b t i í iiirigi çriile clc s o f l ' p ~ ~
os n1riniyri.s ~)iitlociiiioill~la tlii fOine4
Nn p~*(+wnqir (Jc~Lilnriso t k Fiinc.~ta,ocoorra-

e i~xj?~rrl,riçiii
rlo ioillici tlcrse provincin parti a Ma-
(irira; ohrigiiiidii nl6 ohq c?~poculudores i1 iissigiiqr
tckrrno dr qrio Iifin ilc t.rnzr!r ii osto porlo c10 Pun-
I i r i l n prirçiin do niilba, qiro Ihcs fdr ~crr)iittjda

Uigno-se V. Exc ' do ncolhcr hciiipi~o o mi-


Iin supplicn , o a ycr pus!~ivol, dcsicubrn tia nf-
l l l ~ i ode O SO(:COL'PCI' C O l l l OS PeCIIIISoS qllc livor 00
sctt aloaiioc iin l~roviiicia a scn cargo,-Dcos Gn-
ni(lo ;i 1'. 1hc." - Piii~rliiil, nos 12 tlo PsvctciPo
dc 121'r7,--Illiu+"o 1 3 x i n , V ~ i i r .D. l o z c IligueI
do Noiqolilin , (lovci.ri~iilor (;ci.nl i l i i l'cí~\rinci~
C;ibo.-Vcrílc. (;i)- O Guvciriindur Civil, .losd Situes.

---"aiaia--
Ao B x n i . V i o r e n i n d o r Civil do Districto

4.' l\cyi;irti~iio-N.9 200- lllin." e E x i ~ i , ~


Siir -Aa illiils ilii h f ~ t l c i r i i t! X)oi.to Sanlo estio
, iinicnçadiis (lii forrir,

(f fi) Adictl~lc?i(iu a T P R ~ I O R ~yno I L o jlETa?la."o-


q%rt~q&ti( $ ~ ) ) i i Ido Culro k ' i ~ ~ ~ (~rinndott
io , c polV clla
nc ad Q qtiiittlo S. It1.c "S(Iitifor.r.qrot~gto prrlido p t c
nc lha f i z , ~lri)t~io~*r"lult)~ (I. si~i'ijdu, (Ic ~tiill~n p t t ? ~a~
-
Aficrloirrc , ~ N I I I ~ O1la fw"o p)wltiouco o co?i.se,yuio. d
ntn,vrrpci~lachtr!jot~ ?to lotcpo tlo ~ ~ ~ ' o ~ ~ i i r i o i a»t n, í ~ t ~ t o
(<

a por isso niio foi OIIINO/IIJSS)"I~CIt ~ ~ l ~ t ~ ~ t t ~ t Ok n ~ - ~ a ~ t ~ ~


Digne-se V. d e p ~ m i t l i r a exportacno
de cereacs e Iegrirncs d c ~ s cDislricto , q u e o ccirn-
inercio pcrtciida embarcar para o Funct~al.-Eu
1110 peco cin riome cicste povo, Ilojc t5u aniargu-
rado , e por certo digiio tle mclhor sorte. - Deos
(;uarde a V . E ~ c . ~ - - F ~ i i ~ b aaos
l , II, Feyc-
rciro tle 1847. -1llrn.O e Exni." S n r . Governa-
dor Civil ( a ) cilAngrii do IIcroismo. - 0 Gover-
iiador Civil, José Silvestre Ribeiro.
----rYI
- -

Ao Miizistcrio do Reitio.

-
4.' Rcparlição- h"." 2035 Illm.' c Erm." Sr.
-A Coiilmissão cncarrcgacla dc abastecer dc ce-

( n ) Jú a pag. 62 se lioto~c,e agova sc con-


Jiinia , que cla I ~ / ITerceira
C~ ?azo se deixou s a l ~ i pn-
r
1 1.a a &f~tdBi?ap o r ç ~ oalgc~nade cercaas, eiia quanto
i ulli (luroic o Govevr~o Lcgilrilio ;17ios qite n ju.rlta go-
iicr~intizrado mesmo Disll.icto pdde roecorrcl, n fira-
deira, mnndanrlo pnrn aqiri ?clna c a l g a dc milho.
Nüo hn iittpncão de Zntzçar c c ~ t s u ~,ninns sim d e
consighar UITLfacto, q ~ t ede certo nno leucficizda~?ieaa-
to e m má vonlude.
reacs o mercado dcsla ilha, de que fallei a V.
Exc.' no mcu oficio n." 2095 de 8 tlo corrente,
vai expcdir as soas ordcris tlo coinpra de cereaes
em Lishoa a Carlos A . Munro.
E corri» possa succ*crlcr qiie o Goveriio clc S. M.
tceha tomada: ou venl~áa tornar, algiima provi-
dciicia , triitlcnte a priihibir a exporta~50 d e ce-
rcaes ; lcvc a dita Coiiirnissõo , a quc presido, por
coiiveniciitc supplicar ao Governo, quc eiri todo o
caso se digne cle favorcccr as transac$õcs d o dito
Carlos A. Bfiiiiro , i10 scntido de Ilic (lar toda a
facilidade ilc cxporlac5o, \visto como cllii hc dcsli-
natia para uina posscsçno purlugucsa, que se acha
aincagaila dos I~orrorescln fome.
Ltrigo pois a V. Excan a incrcc? clc tomar em
consitlcraciio csta rcspcilooa sup~ilica, cm bcnefi-
cio d'cstcs povos.
Ciiinprc-rnc prcveriir a V. Exc.' de qiie ao dito
~ u r l ; s A. Dlunro vai seis rcnicllitle unia 2.' via
d'cste ofiicio , para o apresciilar a V . E x c . ~C()-
mo carta de crct1il.o ii'estc parliciilnr.
Dei= Cluartlc a V. Exc.'- fqunchal aos i2 de
Fcverrirn ílc 1S(i7.-lllrii." c Exin." Siir. Nlinis-
lro e SoCrclaria d'Etjlndo ilos Nagociiis do liciiro.
- 0 Governador Civil , Jose Silvuslr0a 1YiDclr'o.
----.as---

Ao Ministario do Reiuo.
4,' Rcparlição ~ . 9 f i y . - 1 1 1 m . * c li:xm,"
Snr. -Uinii das previdri~ciaaiilais iiilercsaiiritcs ,qric
pnrleiii cnipVcgar-se para boiicficicir esta ilha , Iic
11 creaqHo de iníilas, que não sú t'orirc!$ain ~naclci-
ri1 d c conslriic~Zo, c lcnbn , nius lainl~ciiicciiitri-
buain para a1lr;ihir snlire cslc rihllo, liio arido , a
hiiinidnclc (Ia atiiiospliorn , loriiailtlo para o fiilu-
ro abuntIíicllcu as ngoas que o Iião-ilc fcrlilizarpor
incio [Ia irriga~ão.
N'cslu seiilido , c allcridoiitlo ri reqiiisiç5ocl~ic
acaba do fiizcr-111'c R Ciiinnra Miiiiici~ial tlcçla ci-
dade, ouso rogar a V. Exc,' n iricsr(k ila provi-
dencfiir pcirri que do dcposilo do scint!iilc tlc pi-
nlieiro sylvestrb qiic oxiatc no nr5cniil ilo cxtircilo
seja rcrínolt'ida para chia illiii ;i riiiíiior ptiryiio tlc
moior que fdr' possivcl ; pois que, scginiilo irio cliz
a nicsnrla Carnara , lia terra pnrii rcccbor cciiieirnrcn
O corscspoiitlcnlc da Camara , para o fiin de
ahi recebrr a scnienle tlc que çc t r a t a , 110 Carlos
A. bfunro.
A ~eineiitc?irad e pinhoiros hade tnwaõcm nesta
occasiZo ptopor3cionrci~tr'aàaiko a tcm gvando nzctuero
d o ,jot.nuleiros ; c ~~aario
h c esta para qtcc ezc stipj~liqt~c
ateis oiuamontc n rctncssa dos ditns scmtntcs, --
Dciis Guarde a V. Exc."-Ptinchal aos 13 de Pe-
~ c i ' c i r ode 184,7.-llllin.' c Exin.' Snr. fiii~iislro
o Secrrtnrio cl'Bstntlo dos Nrgocios do nci13o.-
O Governador Civil , Josó Silvusll-o Iliùcivo.
I

A o iílinistovio do Xoi?~n.
G e a Rcpartic;no-N." 2038-111in " c E x m . V s . -
Escravo estc otIicio B iilliina liora. ern que sahe
o Z,riino. porlatliir de toda a iniiilia correspoiidericia.
Tcnlio já recebitlo resposias do uin grande uu-
inero dns Aathpriílndcs dcstn illin , c por ollas co-
iilicso que a míscria publica hc aiiltia quilo mais
iiiteiisa , clo q u c cu a lenho pintado lios meus an-
tcricros oíllcios.
As Coiilrnissõcs informadoi1as, qiie nos ullimos
dias do me2 fipdo cu nomcára, 350 conformes rni
asseverar que em todas as frcgiiesias começa a ap-
parecer o flagkllo da forno, e que C S ~ C se ag&rava
de dia em dia, 6 propnrcão qiie os cerenes escas.
sram no mcrcado, e sobein a iim p r c y extraordi-
nario, e tanihern 6 medida ~ U Cse vão coiisumiri-
do os 'ilihames, unica , e j á beiii rara planta ,
com que sc estào alinientantlo 08 inorailcires dos csm-
pos , e seu unico sustento, drpois que as batata,
foram acommetLidas da doença,
Todas essas Coniniissõcs são unanirnes em (Iecla-
tar que os proprictarios cstão , ou aiiscnles , ou as-
saz cleslituidos dc reciirsos , para einpreeiiùercm
trabalhos em suas proprietlades.
Nas differentcs povonçóes não lia quem d& um
vintem a ganhar aos pob~es jornaleiros; e ainda
aquelje~abastados, que costumávam pagar aos tra-
balhadores com milho, ou oul,ros ceroaes e legu-
.
mes, não póilern agora fazêl -o em consequencia
da escassez e carestia desses generos.
O futuro que nos aguarda he na verdade horroro-
so. re a3 providencias que se tomarcm para abaste-
cer o mercado não produzirem um bo.11 e prompto
8. l)i. nfio niiiiiiii* ds 1)1~ovirlt!iiciasq i t r Lciiho ii lioii-
ri,dc pn)p)r-lbo iio iriau vilicio 11,"202fli (lu 8 d u

Viio jií rippiirecciitlo ~ y t i ~ p t i l i l~i ~


\Li ~l e r r i ~ ~ ([LIC
l~r~t~,
coiiicçniri ii (lar-nic vivo ciiiilritlo.--h'o 8iliih riu
Hou Iff~tzko.ajiiiilo da Ji'll14 (16 $trtl/lr C~~icr, fiii (!li-

coiitr;ido irio1~11~ nii iiiiii1rii~;ttla tlo tlin 7 iIri ciirrcil-


tc iini tiil Aiili~riio Alvcs , cliio olirigi~lo~iulriroirio
~ L I Cvia r e r l t u i i i ~a~SUii I ~ U I I ~ C I ~í'iitiiilia
~U~I foi f i ~ r -
~ iii1i;inrcs , jiil~aiitlo-si, q t i o o tlii-
l a r i i i i s P L J I ~ C Otla
iio tl'orlca o niiiliírri , niicoulrriiiilo-o r!rii Ilagi'niitu
ileliclo I Este Ca'acLo, cujo coiili(ioii!iciilo ou eidrc-
go 4 aaliiii aoiisidcraçiiu du V , lirc,' , di~puliiitiotrm-

I X c cio mair dcvor pnndcrnr n V, 35xc.Y ,tio


eu 0~1riu clispostn R calisorvnr-iiio flrine , u rariolii-
to , iio iricio tl'c~ln risstrsla~loriic:riar!, cotiio r)iiilr't)*
ra ria atn1l~glWl1(1i1ocr+n$i{o (10 tprrf~r~ioto (li4 !'ilItt
da Praia du \'ictoi*ia, Aíns ciilnci ~~~~~~~~~~~rrici ri (;ri-
vcriio , a ncutlio..ino ii 11ot1i(1 .011$ iit lior;~f
corto qilo acird iliulil ii iiiiiilin t l a c l ~ ~ oro,
j c tior
-
0 110-

não livcr o I I I O P I ~ O~ O ~ ~ Q I ~ O nL Ii Ul ~ j l i ~ ~
AppcIIo pois piir:i ii salicilol iii rlo ( ; o v ,~ ~ ~ ~ ~
11Go moiios qL1o I)íIPil 0 ~IILCI'OSSII (IUC Iirc ii1spiya O
II(>II~dos 1)ovoi , C :ili<iii~;inicli~ocBl)rl'o scr nltcntli-
-
ditlo riii iniiilias sii~ililic:is. 1)ciis (;tiartlc a V,
I 3 s c . L -Fuiiclinl iioa 13 tlo I~rvrrr'iro tlo 184.7-
111ii1," c Iluix~." Sr, Aliiiislro o Snínrc~líirio tl'EstnElo
iioy N~gociosdo I\ciilo, -0 ( i u ~ ~ ~ l l ucivild o r , Joad
S;lzia,stru Ribailo.

0ic.cztlar cios Atltnil~isk~n(lorrs


tlo Co~rccllio.

- -
li,,' J\c~arliqiiu N." IOH9 I.ivro 3 - cir-
- -
ciilni.. l lliii.' Sni'. 'l'ciilici a h';~lisr:~~.Ho ilc par-
lic1ipni.a V . S." parti Iiio (liir ~~iililicitliitl~, o fclia
i.rsiillacto quc sc lcin cori~cgiiido tlíi snl~scripr,no,
priiiriii\ itlii cfilrcl os 81rrs ~iropricrl,iricisc ncgoci-
ailios, pai'a sc i~!u~lironiflllldo\ , (ii~nlil~itc~o~ a aba#-
lcc8cr do ec!rcuos o moroiido tXcslii illio. - Mais d c
ti.iiil;i corilos do roii; os180 jh ilcliitiidoa , avultando
niiiito eiilre os r i i l ~ s c i ~ i p l ~ Ai r cgc~~icrtisidade
~ coni
q i ~ rse trizi litivirlo o Corpo clo Cuinirierciu. A Ca-
, rnur;i dcsta ciclirclo otibxct+cvcii cuin a (luaiiliu de
/ qi~iiirocoiltos do roi*, qiiil sc! Ilra cniprcsliirtiin (10
. . ~ ~ - w w " T Y ~ e h r r r B ~

cofre cciilral rlo Disl.riclo.


.. -
J'olii Xw!/», q u e hiii lioje pare Lisboa, se fa-
acrn ~ i i c ~ i i i ~ i i c i itic
i ~ í Iccrcnos
~ , oii tle qunesqiicr
gui'.wos coti~(~stivc~iw , ortlciinnc\o-se a maior 1)revi-
diiilc lia rciiicssa (Ias carpas,
Ao Govcriio do Buii hllagcslticle iipresciito 110s-
ta occ~asiioo qiindro da iioçsa s i l u i i ~ ã o , c lonlio
totiri a t'sp~iiii$a do q a c cllc so prcslarií quaiito
antcu ;i ~nivitlciiciiircllirn;rtnciilc cin bcucfirio iles-
-
tc povo cor110 Ilic siiliplico viv~iiiiciilc, IFcos Guar-
ilc 11 V. S."- I'iiliicio d o í;ovrriio Civil iio I~uiiclinl
uos 13 tlo Povcrcirt) dc 1887, - llliri."iir. Ad-
~niiiistriiil~r(10 Ç ~ i i o o l l ide. . .
~ , , , O Govcriiador
Civil, Jozc Silusst~c1libcil.a.
o
--

4, i)firnici~>aldo Sanla
Cit~~enrn Annn.
4 . G R 0 ~ 1 i 1 ~ t i ç i ~Lie2."-
- N."5- llimio9Silrs.
-Racrbi o oflicio d c V. E." d e 8 do correnle,
cujn 1ciliir:i iuic ii~lci~cssoci por to1 modo. em conse-
qucncin tla linguagcin friiiica c eiiergica em qiie lie

' cciiiccbitle , cliic jiilgriei c l ~ v c rrcnictlcl-o por copia


RO C;OV(~FIIO de Sua h'lngesladc A Bainha, coino
etii cotiíirinicfio do q u e eii proprio Ihe digo sobre
o esta;lo de tniscrix a qiic csti redusido cslc paiz,
D p i c piirbrii fliaer uma pcqiieiln refienno sobre
..
iim ponto vrn q u e V S." 1loCam e iein a ser o
,jirtqn sobre a dclihera$io q u e deve Lumar
te Cnvl:riio Civil iie mandar abrir immediatamen,
t ~ obisas
, publicas, roiao meio d e proporcionar Ira-
baiho íÍs classes pobres.
De ncçordo estou cri com V. S." sobre essa
conveniencia , e, nada m e seria tão g r a t o , nada me
causaria ta!nanho pi azer como O poder desde já en-
cetar trabalhos geraes, em q u e occupasse um sem
numero de pessoas, que IWO tccrii onde gaiihem o
seu sustento.
I-Ie mister porbni" ponderar que este Governo
.
Ci\il Iic iim govcriio s u b a l t e r ~ ~ oa quem falta a-
quella ):;titode d e resoluciío, que compete ao Go-
verno Central dii Nac'io, E com tudo, apezar íles-
te o b s t a ~ u l o irivenrivel já eu tomei sobre minha
responsabilidadr a despesa do desentulhamento das
ribeiras , a t l i a n t ~ai Caii~arado Fuiichal 4:813&000
reis, p,ira coinpiaad c milho, e passo a adiantar-lhe mais
quatro contus para entrar lia caixa, q u e acaba d e for-
mar-se piirii so maritlar busciir c c r e a c ~, o ahnstcccr
o mrircoilo tlosla ilha. -
O r a , Erntlo jií tuiiiaiio ta-
nianbn rrsponsabiliiliitlo aobrc miiii , tio pur veritu..
rn admissivel que conliriuc ainda a tornar ~nais
pcsada eslo ,eiicnrgo, quc jií sobe a duro conlos
do reis! ('olloquern~c V. S." .:ia minhii posiçiio,
-
o tligiiiii rrnn(!iirulcnlc sc a tonto se ãrrojnriii a
timiifcic ou 11 i l i t ; ~ i l ~ i b i l i d a fou
l ~ ,so coriv4ni por
vc!iiiira conliiiuar o niarchar ria senda irregular c
pcrigo?in dii Illegtilidadc !
]E doiiiiiifi disso, niio soii cu possuiilor se nfio

cu~idcsceiiclido oorriigo os dous ontros Clavicula-


rios, crcein \'. S." quc poderci cotilar ainda com
a siin co~id~scviitlciicia, quando aiuda ncrn sequer ti-
vcrurri um bill rlc iiidciilnidarlc, sc assiin posso (li-
s e r , para a ~iriiiieiracooccssiío em quc conui6riim?
Apcrtiirei iiiiida irioiu o poritb. Qual conta daria de
ri as10 (;ovoriia Civil, se dc repcntc bnixacsc uin
srqiio aolro o Cofru Cciilral , c náo fosse possivcl
natirftiz81-a, ,ern rnziio d c se liaverem empregado
illogolinorite avirllnùah' rorninas ?
Biilnrin~lasdo 17slado , se ns sommas dcsLiirni\as p:rPa

díis p a r a oulroa Liii.i, o aiiitla soiiz autlioi~is;ir,jo

Eiilro iiastns iiiiiiiJcziin , ~ini.qiic.fol,qiiciscmprc (10


oiisir iiina 1iiil;ungcin fraiica , a a i10 ollicio do V. ~ 3 , ~ '
L Q i i i O A R C C:II'ÍICIPI',
I)ouii (Ziinrtio V. ;i8 ' ~ P n l a c l otIe Go~ci.110Ci-
vil iio Piiiicliiil, iior 17 d o F~vcrcirc) tlo 1847-
Illni." Siir, Pi~c!siilciitcc hli!iiiI~i.iiu rlíi Cainai*;i hIu-
iiicipirl ilo Siiii1'Ariiia.- O (;osci*iiiitlor Civil ,
AIJE Silz>~.gtlleRit3ri1.0.
+ - - r a m c @ l ~ .

Ao Ernt," IReiiin," fli8j10 da Diocosa,

-
4." R~icpnrli~fia N." 1301 -I,.' 3."-Illm
a Rovm ."Siir - I,i<lnlirlo ou i i o ciriponlio (Ia pro-
mover rrnia reprrscnlay.50 1hoaLral , cttn bcriríiciu
(li19 virivao c ~ii!ssoi~.ircct~lliiilns, rl'osla Cidrrtlrr ,
qiia v i v e m iiii iiitligciicili; c prcalniirlo~soa coi~co~*-
r o r piirn <*si.cR ~ r icom u scil tllslitictii Lnlclilo drnm.
irialiiucj i,$ I3iiclii1rcis I,iiir, ilr Cosln I3crcii.n , o l'iBiili-
ciscu V ir!ira dti Silvn Barradas ,-dcdicagão cstu ,
I que ftiíemente he imita& por muitcis das illustres
jovens funchalenses : resolvi ucjincar uma Cominis-
SZO destinada a pBr em acção todos estes elciiientus ,
coinpost:: dos ? I l ~ n . ' ~S!irs. Luiz da Costa Pereira ,
Viccinte dc Britto Corrda, Severiano hlberto de
Freiias Ferraz , IItnrique Augusto d e Souza, e
3Zdut.icitr Joze de Castol-branco Manoel , á qual ou
tenho a Iio!:ra de pre~idir.
E como o prt~ciucioda ivtenlada rrpresentaç30
tl~eatraldava entrar na caixa da Cim~iiii*sùi~ central
de s )ccorrQs, de qiie V. $%i:.' Rerm.' he u i l i ~ a a
Presideiite, critendo ser L<? IUCII r!r\er C ~ I ~ M I I ; I ~ -
ar-;he esta resoluçici tcndo a honra de o preurl~iir
de qrio cin tempo competente aiarei a V. Bxc.'
lietrn.' Liir l d do rsçultado yue se canst:guir.
Desde já me rpplaudo de haver entrado nesla
.
ernprrra pois que tenho encicntraflo bda Csiitade,
e multe l o ~ i v a ~ i ?condescendcncia
' l (Ia perta? de
rnu tos cavalheiros, e da enptsrailc,i,sa n:ac;r?ar!e
do Punchal: e sendo de tlo boiri agouro os pi ia-
cipios , he p~rmiltitloconjecturar qiit o resultado
final reja excallente, graças ao ncrbrc! caracicr
deste povo tão civilisadn qiianln caritali*?~.
i ,»vi!iliio Ciiil iin l:iiiiclrnl aus 17 ilii Fc\.arciri,d u
1~.{7-Eurii,' o I k c ~ l i l + ' Siir. na Sosi! , Disl),) do
f ~ u i i !iaL--C)
t (;»varii:itlor Civil , JOJESilvesfp,y fibsiTo,

- 2

r)ci (Ainarn Bf?rrrYr@c&l do I'orto San(o.


deixa dc ser assusrador.
Que a vista d o quadro taslimoso que
apprezentam a inaiur parte das familitis ,
iiripossi1)ilita a Camara de hzcr a cobranqa
das suas dividas : que o estado do cofre mub
nicipnl; apenas poderá cliegar por poiicos
mezes , para pagar aos cinprcgados , c cx-
poslos : Que a Camara &Iiinicipal do Funcbal ,
clevenclo quolas dos cereaes de doze muzes,
apenas tein pago por coi~ta'11s. 'í'í9&000
que ainda riao chega para esta Camara pa:
8ar o deficit no cofre da Junta Goral, re-
lativo ao aono de 1846: e por todos estes
motivos, a mesina Caniara se acha irnpos-
sibilitadu de abrir traballios puhlicos.
Que h clnsse dos jornaleiros se Facul-
tam trabalhos ate 1 6 de RIar.0, augmedan-
do-sc-lhes os salarios, na proporção da ca-
restia dos cereaes ; porem que dlaquella da-
ta ate 30 d e Muio, elles não tcrõo recur-
sos ; e suas existencias , e dus suas pobres
iamilias serão duvidozas : Que a clusse incligen-
t e aiiida que pouco nuinerosa , não deixará de
tudo muitas fainilias aae poucos teres, que
são victimas da fome , e ainda oç mais shs-
tados ,com a escassez das colheitas, c carestia
dos cereaes , aperias poderão occorrer 88 suas
despezas domesticas e agriculas , o80 deixarido
uns e oui~os, com poucas excepções , de se-
rem victimas da uzura dos traficantes. Em
summa, ExmP Snr., a fome chega a quasi
todos os lares : a falta de numerario , a escas-
sez, e carestia dos cereaes, a inconstancia
dos tempos, que embaraça a communi~aç~o
desta ilha ,' tudo coricorre a augmrniiir o
mal, sem que se descubra meio d e o ~icder
atailiar. Tenho por esta forma euIjosro a
V. bxc." puromente a verdade, c ;i Cnwura
confia ílm que V. Exc." totqarfi trido na de-
vida considereqáo a bem desiu ~x~unieil~io,
e or deriar& o que fdr scti.v+do.
lhos (Ili;ir de a V. Ex(.."- Porto San-
to nos $ 7 de i l % v ~ ~ e de
i r o 28:7:- ljlrn."
e Lxm." m r . C;o~.r~l!~eii
do Uisirictu Adrt.i~~lstratitodo kii~~cl~al.-
o Grrvrit.ii<;d~rCivil

0 Presidelita, nfurlosl ou Cariwra E.crrcrra.


Ciimnrii Municilinl do Porlo Santo
N.' &I.-IItrn.D c E n i ~ Snr.-
.~
-
~ z i r i tiri-
ditilrncrito ao mcii oCTic;o N." 60, com dtita
de 17 do correlite, cumltre-mo lovar h prc-
zeriçu de V. Cac." rrcprczciiluçiio que foi
clicigidu á (:uir!drn Miiriicipill a que preeido ,
na srssiio cxtrnordiiiiiria do 22 do corrente,
9 ( 1 ~ i i l ussistirurn o hdmiiiistrador iriterino do
Corict~llio, o (~overnudor Militur , os Kave-
i+erid(bs I'nroclio e Curn , algunias ouLi.iis
aii~lioritlildcs, o vurios cidutlllus ; e uricininic-
nierile cicccirdi'irarn clio qiie peru occorres ao
Ilapcllo da í'Oriir: , dc qiio hu victicna eato po-
vo , ri Ciiiliciru se \al(ltiso dos unicos reciirsos
u seu aliitiiine , riitiritlnrido uboniir do cofre do
mirnicipio , u q~iiiritinde 11s. 200$000 1)iii"i
serem crriprcyydos cni triillio , e si v uqiii vcii-
dido, liqiiid~trrdo-se s6 o custo e ddspezos, 0
veiidrr-se uos I ~ I I ~necossi~iidua
~ S , det,aixc) da
rnnis rigorosa irispecylir~, [,tira ibvilor ,o ux-
trclvio, oii yiinlquc*r fraude que de erdincrrio
be pi,\ticii em st~mrltrinlea cuzm Se o mi-
Ihu poilesse ser f o r ~ ~ c ~ dv i d u qut3 a h r n 1 1 ~ 1 1
ij;liiiol>al do Fonchal iilli m u i i d i rihoder,

rnc.l!ior seriti; visto O picldozo fim a qup


d' (]icn ; c ],ili'a isso Se rpt1ic:te a sol>rcdita
soinnra ao respecti~olidiiiiniitrodor iiezle con-
ccll.t;i, qiic 6r.a sf: ac!l;i ricssa citlade , por
çe cr!rilrc.ccr ser pes~clíl l o d i ~n ciiparirliide ,
em t ~ u ~todos m os hat~itarr tcs do.;le C O I ~ P ~ . ] ~ ~ ~
m i i i t i ~rnntinni. A riiais se e ~ t c ~ r i d e r ios
a~~~
deSt:jos da Carrtarn., se o seu cokc se n8o
aci~assetèo e\baii-t0 de filndt~s, de que he
a principal causa , a falta pegarnPrito dos
quo'as pelo imposto dos careaps, qiic a esta
Cailiara de\e a do Firrictiul , corno meneiorio
110 lneti siiliradiio oficio Ia." 5 0 ;sendo mui-
to 1Jdr.adczt*jjar.qiie V. ESC.^ se dignasse inter-
vir neste iieciocio , fnzerido com que a Camara
$unicillal do Fiinciial cffi!ctiiiisseos pagampn-
tos vericidos, aiim desta Camara poder OCA

correr ;í ciiiamidede priblica mencionada ,


que todos os dias augrnentn , lernendo-se os
seus rezultddos que seni duvida serão terrrveis,
A Carnnra se reuiiirh em sessao 110 dia
25 do corrente, corivid;ltido tudos os proprie-
1
i
tarios mais abastados, oFnt de uarsni repddern
cotlcot*rcr cem nlgznas cotaririgefzrea de cereao:i
pC(rB sc acudjr a e.qIl: yoso nfiicio , q2re gc-
m e , c chortt oiclilnn d a fo11to , ~ t n(panto o
brrrco niro cltc!jar tl'es8u &lh(r; wrsto qur çssc
plozrco nlln~erario guc Iiu, ja h($? Iie Inztitl
por 1120 /iat~(!rB??L q2be .$c olnprcgun. Por
ora Iie qtlanlo iiic ciiinpre cxpdr u V.
I'xc." , c!s~~clvnrirloti Curnarii. quc este ~ c i i
pmcrcldiinciilo , {ilha das tristes circuiiskanci-
, mcrega n appro-
ns i i c iiin p c ~ co~islcriiado
o
Frnyiro de V. Esc.".
lbros (;iitlrdo n V. Exc."-J)orto Çna-
to 22 ilr lTc!vi9rciro ilc 1857 -1111n.' o
I?si~ro $rir. Cc)n~:ellir~ii.o
I)islricto do Jl'iiiichnl, O
Jiunocl da Cc:(ltit~~~'a Ferrdlra.
-
(>overnador Civil do
IJresidcrile

-
Tllin,V(:uinarn Rfiinicipal Com a moi
01- dOr do nosso ctir~iqao, nos rciinimoa pnra
I't~zcr Icii~hrar11 V. S." o miaerrimo c~sfado
a ~ ~ I I W ~ " ~ U 'r(?(ill~idos.
Y~OS J t l eritre nós sa
coi,lieccin os lioi.rorcs da fimc 1 36 nl.u!is
dc nossos irinaos culiirarn por turra qiiazi o
expirar, srm lorcin com cliru matui' n Iiar-
rorozu rorna qoc os ~~crsc*iiin : tcinos epgo..
tudo todos os maios dil riossu piirlo para
soccorrcr-lios muiri;imonlc ; ma3 qils dos*
grnqn 1 tu(lo a ocubori: ali que ostromaco-
mos cm coiií'essiir , ~ 1 ~ 1I 0I C ~ I ~ O ~ ilha . " ,
~
api:ntls Iiovat r'l cor» qiic inarilcr-rios inui cs- .
cnssamciite por aito dius I RÉ,urn clo~urSU-
$riido soccorrcr nossos irnir2o!#; c lornbrar-.
mo-rios qiie V. S." pbdc valor-110s em tâ
aporlndo laiic,o , roci~c;ttendolodo o cXinliairo
que ~ O L I V W1x1 CUILUdo municipin, ao li,xm."
$;r. I;nv!:n.iii~tlorC vil , ufirn rlnqiic S,tlxc."
o Liifs aintro;w1 cm pr8o , do ylic ri Carn~-
ra do Fuiichu; ~ 6 t hvendtrriilo , p ~ i ~nos ~ r incu.
diia aos Iio;roi os clti hine. Siin ri**iilmosq i ~
cs!u s~*fio scjn ~ratuiioiiiri'n o povo : qiinra-
mos l ~ f i ~ u l - onins
, ab c;oili a disríwtliaca do
trnriy>wP( c , n$o 1i i i i i l I Y J ~ R por ~lqtiaii~o, como
se tem vund' 11) o ultimo quo rliogoin d*:&lu-
dairu : s rlrri. liajo di:~,:rnci~dutn~r,t~ R I aEaoii.
V. S." co~,lrl,nc?porf&tmmcnto a boilrorouo
fiiluro qiir nos uspcnn , I nfio ser-irios snc
sa lembrança,
Deos Guarde a V. S "-Porto Santo
2 L de Favereiro do 1857. (seguem as as-
signaturas. )
*

A' C a m a r ~Municipal do Funchal.


- -
1.' Rcparti~no L." 9." N." 7 Ilim."' -
Snrs. -F.stuu peiietrado da eonvicçáo d e que
nor campos desta ilha continuard a miseria, em
quanto príncipalrnenle re iiiio espalharem algumas
sommar de díriheiro entre o povo, por meio desa-
larior fornecidos para trabalhos de reconhecida
utilidade geral.
keste sentido, c em quanto ão se toinampro-
3
videncias de outra ordem, occorr -me lançar mão
do expediente, que I passo a desenvolver :
A Junta Geral do DLitricto pbz i disposiczo
das Camarai as rodas, para serem emprégndasnos
trabalhos das estradas ; este serviço porém he esseii-
cialmente gratuito, e se por ventura dur.a~te esta
crise se conseguisse dar a cada ordenança um tos-

1 -
tão por dia, o rexultado seria : 1.'-que mui-
cac;;~, 3.O que os i~~digcntosgnnliariani aqucllt
ss\nrio, ainda quc niodico , tio movno lcrnpo que
fie dcgempcnlinviiin alb cCrl0 polito do ollub das ro-
das por este annu.
Afi Cnnicirn@1cCm agora poucos mi!ion, e por
isso 110 indisponfinvul qUC @eIll~s'fOrliap&~os rccilr-
80s ricccssarios para UinU ta1 0p~i.nçã0. Ire ricita
scntidu quo oii itic disponlio n crilrognr a cndn umn
da$ Cnmnrar a quaiiliu de 300$00Q rciu , coni a
qtirl cada uma p6do conseguir fatcr Lriibrllirir 3,000
pcfisonfi; e por certo com PHLC IIIltncro d c lrnbalha-
dores muito pbdu faxcr-se tins cstradns de cada con-

Sc~iirido o mtvi plano, re~poii#abilirrrr-ic-liia


pala piigamonto d a qirai~tintniml tio 8:000&000 r#,
a Camara d o Ifunclbnl , c pnrn cein osti\ se rcq)onsnbi~
li~ayiamas o)itrcir Catuarai ani qiifilil0 h qilrrilin que
reqectivamento racebesscm; O que hc Caril, vista
ruino a Çamara ilo I'uiicbnl tern qiic Ilrcs entregar
a quota do impasln dos corenea.
Compi~eliciido iin gcnoriilidiidcclo meu plano a
Carnarn do l'orlo Santo, allnndcnda n quc turnbcni
ii'aquelia ilha ha griiiidc miseria. Como porém não
sateja alli catabulacicio O serviço daa rodas, I! for-
ça marcar a respeito do Porto Santo, a excepcão
da que será empregada a pua~tiarle3@0&000ru.
do modo que parecer mais proprio, para benefi-
ciar um grande numero de trnballiado.res, e se
conseguir um grande i~ielliurainonlo na& eslrailas.
Para qne o buneficio doata providencia seja
cficai e real, he mister que ern Lodo o caco sc dd
pi.cferencici &r orduii~iiça~mais pobres, e que inaid
careccru do auxilio, afim de quo esse dirninato
ganho de i 0 0 roia por dia venha a aproteitar aos
-
verdadeiros noceriilados. 80kirnbein indi~ycri~a-
vel que haja o maior cuidado em rnelhorar as es-
tradas da8 ditTerenles freguelias do concelho n'a-
que1168 pontos. que estivetein niais ca~V~eidos de
reparo, par maneira que Alem do vantagem d e s a
dar soccorro ao$ iiidigentea , se possa conseguir
em realidado um grande provaito para n boa cqm- i
iuunicaçio dos povos.
Urna vea que este plano soja executado em
deixo apontadas no 5. antecedcnlc , estou certo de
-
que teremos que applrudir-nos desta diligencia.
Preserve-nos Dein , ncsla occariáo, dcgrandes der-
peras de apoiitadores, e de outras que poderiam
absorver os limitados fundos, de que atrauez de
muitos racrificios se póde dispor l Preserve-nos
Deoe de espalhar a esmo esse dinheiro, sem e*
colha imparcial dos mais ntcessitados, c semcau-
tella de fazer um bom aerviso no reparo das cs-
Iradas l
Em cada concelho, se nomearia urna Com-
missáo composta dos Siirii. Pfesidwte da Canaara,
Administrador do Concelho, e respectivo Parocho ,
a qual teria a seu cargo- receber a quantia de
trezentos mil reis- fazer escolha das ordenaspas
-
mais necessikdas marcar o termo de serviço -
designar w poijtos onde ha maior urgencia da PU-
parar a i estradas-dirigir tm cabeça da r;onc+
I bo os trabalhos-nomear inspectorec graluhs pit-
ra as outras freguerias, escolhendo-os mk'e os,
Parochos , Regedores , e homens honrados das mcs-
mas -dár a este Governo Livil uma casta seme-
na1 dos trabalhos feitos, com desigopp50 de p y z
otnyrugatla~, e ohservaçdos qilacsquar ; e íinalint*n-
10, a[)reacntar em l0inp0 competoirte uma conta
geral, que saiqi piiblicada pela iniprcnsa.
Eiri quanto ao Concelho clo Puuchal , combi-
nar-se-hia O rnolkor modo (18 de~prorlcra iiidicaila
qtiaiilia, o ile oiicoiriiiihar O aervipo do que selra-

Parccc-inc! Lcr dado tinia icica do plano, que


iicslo pnrliciilnr Lracei em briicficio dos inorado-
ros 1106 C R I Y I ~ OC Scrcio
, haver orpendido clara-
mciilc as rardcs qiic o justificam.
No aiilaiilo , hc [iossivcil quc eslo expodiealc
' possa ter alauri~iari)iivoniciitcs, o i i quc careça de
seiT nllcrutlo ern qualqiier acutida; 6 iiasle presup-
poslo julgo conve~iieiitocominui~ical~o d'ai~ternão a
V. 6." ~ w ique i coiii toda a fcauqilf~samo digam
o juiqo qric 4cerca$cllo forrnain , o ma proponham
o qye <wxki~cIcrumser miulliar; e se por veotbura
V. $." o B B P P M ) V U,~ dig~iar-fi$-bão
~~~ rle oficiar im-
rnediaitain~iibo a idas us Camaras no sentido de
as corividarcrn q enlrlia n~rt;laombinaçáo, e tra-
t a ocrrn~ V, ~,S.nC~sob.ra o. rnods, da sa respmnsa-
TractipsC do iiin ncgocio urgetitifi~imo, c qiic
clcve ailinillir a InCflor (icrriora; pela que 0"
pcy.,i a V. 9 ' a. niorcb (10 o torriiirem lia 1ciai.q 86-
.
riu coiisitloroy.iio, C tlu Ihc dnrc!in da aiia purto 0
nrnia rapido aiidiii~ictit«9 a liin do (IciO eu O possa
]oj,ir c ~ i ~ u iuntes
~ o no cubo.- r ) ~ cGiiardo ~ a V.
- l>al;loio (lu ( ~ 0 ~ c r i i Civil
o 110 1'iii~l!Iiiil nos

9% cio IQivcrcirci 110 18.17. -Illin."* Snw. I'rcsi-


tlei~lco 19ernbriic;da (:iiiiial 81 Aliiiiicipal tloFiiiicl~n].
-0 Goveriiadur Civil , Joxa Siluotlvu Róbairo.

A' Cnmovn Mirnicipal do Povlo B n t o .


4.aIIlalinrtiç:lo--Lao2,'-N.08-Ill~n
Acnbo du riaccl>cr oa ul'licioi qiia V, om",#
' Sr
dirld
-
gio , diiludos ilo 17 o 23 da corrcnta , exponilo o
quo n Currirrra Mirnicipal lcm laito pura retnetltur
qiiunto 1110 Iie porsivel , a tristissirnu aitiiar,Io, a
que so acliu rcdrisiílo asse povo, pela sscnasat, uu
aliteu falla yuasi total cle curoiias, s de oulros ge-
iicrus de primrirrx r~ccoiisiclatlo.
e varias moradores do concelho team ~rnprntsapfn

.
perimenta são uma prova manifesta de que trdw
estão convencidas de que em crises. corno á que
ora amige o paiz, cumpre que as dulboridaduis,
c os cidadãos que rccupatn na miedade uma si.

e empreguem cada um de per si, e í w b inatos,


os tnpedientrs c meius mais activos, e margkcrs
para acudir $1 classec necebsitadas ,que nelfesvmm
de algum mwlo, os seus naturaes priit*cbres.-
Honra pois lhes seja por haverem cumprido aste
dever imprercriptivel ?
A Carnara não deve recear que o pedra,
que traçclu , do estado artuil d ~ a ailha, me pa-
reça por ertr~ernocarregada; o r a l a v e en p&tbi~e
stipfir q u e o silo pelos seus rdminislcadnr, a
sustu d e as ybr ameaçadoi de dia* de priragws, e
miseria. a levasse contra sua vanlade, ~ K W
além da verdade ! As scf:uas p r k m que hdi Mwc
POE, e principalmente nestes dois ultimw dias, b
nbo presenciado aqui meuno asi m p u , no
da6 riqoezas do Distcjcto-a~ Wlad qna
o,q ~ b ~ s t n d ( 1 8n ii11cicdnd0, e lerror que
ilje'iloh 4-

domina lorlo~ pohrcbs , o ricos, poliis npiiros ([a


situtl(;fi~prcsalrtr , pclh ill~(!rlt%!n (10 i l i l i r r o - t ~ ~ ~ ~
igo (icstroc oompli~laint?nl~ CSsii iticil , q i c11
~ ti)]-
dc ciltrclcr, (ib qiic n ai~rtclitis 1iebl~;iiilrsdn
Coiicellio cio X'orlo Sliiiln lia coin cfloilu iricli~ospc.
rioaa (10 R rcprcsi?kiln n OX~(JS~($IO d a Ciimarn,
Certo pois dc que nS C l l t H i i Y do r i i d , qtic 138-
tirnllmoa , dcvarn nac~cslnrin\noatcoltrar eoiii ninis
,
i.cbrça o om 1nciior iiitoiisíi~o111 ilrtixin ~ocnliilridcliic,
falha do recur~os,cor110 110, coii~pari~tivnniuritc4
la(lcira, (I illin do X'erlo #;iilto, iriio posso ciicii-
ruccr a V. S.', o h Calii:li'ii, q*alltO lnc ho ~oiiai-
"($1 8 siluaçrio tios scus liciliilnirtas, Q quarito 111~
pciialisri tino paí.i.tiil ticuilir-lkiou corli ~kllxilios, f i o
nrri,ploi,, 160 prornplas , co~noeiisa ailiinçUu dornau.

Cigndo d cigocosa obxcrvcrncia (1ns 10yri flscaem ,


nia mo he posaivel ltli~pbrrln nlnios tio aivulludos rc.
mo prociinriti lirira i'citnr~di~i', rio'rrienns ulri pnrlc , r
punurik qiie aíilign os povei ; r Iic~jndolorofia Iín con-
faa~ddo, 180 exhali$tu fio acha o morci~da, que,
to do Dislricto, um ouccorro mais avuttado em .

Outros expedientes ha que coiiv&m empregar


simultaiieamente para avaliar a triste condicZo dos
povos, e algune ou ji teem sido, ou vão ser em-
pregados com toda a efficacia, e em toda a am-
plitude que as circunstancias pcrmittirem.
Um deslps, Q dos mais prol c*tos»s, he pro-
porcionar trabnllio ás classes que delle vivern. Nes-
te sentido offíciei 6 Cairiara Mriniçipal do Fii!ichn{,
propondo-lhe um plaiio , cujn pt~nsaincntoprimor-
dial he fornecer recursos ás dcinnis Cainaras do
Districto para poilerem encetar algumas obras de
utilidade ern seus respcclivos concellios.
Tenho bem fundada esperanca d e q u e a dig-
na e palriotica Corporncãc~, a quem me dirigi, se
prestará a fazcr mais este serviço relevalite ao seu
pair; e que muito eni breve ella oficiará ás outras
Carnaras , subniettenlio á siia discussiio e approva-
ção os termos, e coiidi~õesdo plano, d e que aci-
ma fallo , e de que -V. S.' ficará iilteiradu pelo of-
ficio que remetto por copia.
E i i ~iini cios rimcirts ,A qiic crto lic rc!sliosta ,
toca V. tirn ponlo, sobrc ([ire 1110 devo prcs-
Lar aljiuiia ~çc~;1rroir1ielllO~
(ibl)~~~iit~~.
l'ratnnilo tlíi fiillí~(Ir! iil0iO~ (li10 orri cxppri-
mcntn a Cnrriara dcblc C ~ r i c ~ l h oirislii , V. S.@ pii.,
pa qric a rlo Puiiciiiil 8 n l i ~ r : i ~ ici19 iniliorlni~ciascnl
divitla pch c]uoLa (10s ccrcaca. SOriii ii~iiilo pnra '
dcscjar qcic islo ashiiii P U ( ~ C ~ S ( !S w , [lar (1110li ((i-
11bpiro pago pala Ciimarii tlii Piiii~liiil iria Iialii]ilns
a ( 1 a h n Illi;~, c us dos Coiicc!llios vuriipa linrn , 110
cniijuiictrira ncluili , l)i'C5l~ii'Oilii i l ~ i i i i i iiiisilio no3
povos, c~~iíillraniluciilrc d.s cli1h9(~8:rclirti$, por
inoio d c tisi~linllii~s iilctis , 0 ~iiirllrl~nrio tio qiia Llrw
ninnlia fiillít ~ciilciiii: lilns iii~cbiixriiriil<lniiiicii n Ca-
niiira , ii <luc iiiti t'~fii'0, ( i ~ l ~lll('ll0Y
~ O C111 r!sli\(l~
do poclcr siilisiiizcv ii rsle (lt~sitatrtliitrr,
Alliril tlris gririiilcs tlospoziis ortliixiiriits n sril ,
cargo , a tliviiliis q ~ i rsiil)ro cllln Iliszani -nli:iii (Ia
si~tr;ii;iioti lodos «H rrspciito~iiiiii O ( < ~ l i i \ ' ( i i ' i ~01 ,
~11~ I
qur n collot:oil ii hllciic'iii tlo r o q i c ~ i * l i \ o'Clii!~iiu-
rciro - rncil dc rci<:oilli<!ri~quci n irripc!riogíi irr,
lic
gciic;a ilencu(lir no povo ciri l c i t i p o ~ tGo tlillic.c!is
c crilicos, corno cslcs coibrotii, tord fi)ry.iido u Cli-
mits clric poderia dcstiiiar para amorlisa$Zo das (li-
vidas <Ic C[IIC V. S."itllíi.
Por c s t u ~lào jrxsli0cudai1, e poiidcrosas rar;Gcs,
Xio bcrrt de cspci'ai, qiio a Cainnrii do Porlo Saiito,
u as ilcrxlais do 1)islriclo rccoiilicçiiin a impossibi-
li(1iirlo oiii (IUC sc íiciba a do Puiic11;il dc poilcr sol-
vor do l)ri)rilpto o graiido elcaiicu provcnici)tc das

que forccja alliviar o cofrc do rouiiiciliio dc tdo


OIICI'OSO c11oarH'o.
So iio qtic tcl~lio(lito a16 aqui, pouco lia d c
sntisfaaLoi~io par8 t i Ciiuinra , coiigralulo-mc agqrii ,

missiio, do cliio foi ciicnrregnclo o digno A~lmiilis-


tratlor ilcsso Couccllio , o Siir. do50 d c Santa Auiia
a Vasc.oiicellas, ora resitlcnla iio Puticlial.
JZela Punccioiiario tlcpois d c rccebcr a corrcs-
ponilei~ciado Porto ,Y;kiilo tratou logo dc rcalisar a
coiripru tlo riiijlio , tlp cIuo' f4i.n cncarrcgado pela Cu-
riiara , o cniiecgirio-u ooiri viirilagcie , liorquc o gc-

roso palriolirinio ds alguris Iionrudos ncgociaillc~,


roi assim quo sc nlcnn~.ali coniprniq lior
prcço qric Iio3je stgilcivot~oiisiiloríircoii~iiioilo, a por*
$50 (10 mil110 qii(! vni sci' st!rii ~(?i'tliitio lcinpo ro-
mctlitlo 1í Ciiiriarii.
Aclio iiliii coiivci~iciilc~i;\rlit:il)iii'a V. 6.' qoa
liojo nicsrilo , ciii iirilii rru~iiiio~xli.ii~rtliiiiiriu Cu-
n i n r u , Q (:oilsell~os hliiili(:i\~iil, C ilo Dislriclo, a
que tive n Iioiirii tlc prositlir , $1) resolvro siislnr
iinincdiataii~eiilc a vt!iida do ,
lriilllo ciil giaiio 111nli-
loilo o que euislir (!i11 ilrposilo,
~ l a i i d oinucr
15sto arbitrio qiio li)i#c!riilmoiilu approvatlo,
Loin por flin-lircvc!nir ~ c r u r i i i l l i i ç ~ odo grniidcs
porçGos tlo millio uns iriilor r l o ~riiiii~i i l ~ i i ~ l a t l o ~ , ~
fuzol-o (1ur;ir ti veildn pois mais toiiilbii-a l'ucililí\r
uo!~ coiisirriiiiltires (Ias clnsso~iiiiiis piibree, a acqiii-
sir,iio tlo pqiic!iiris quniilitlotlns , qiic llicti sorin
milito clillicil , c cni poiic,o 1ciii~)ciiriiponsivcl , coli-
tiiiuniiilo cglp gcll(!r(i a á ~ ! r v ~ i i d i d u (!i11 nrio. 11~
rri;iis ricslo providc!licin ;i vniitirgaiil tlc $o cvilur
q ~ o! iriill~olrrilrii por oi'ii o u l ~ oriso
iiitlir(~cliirric~itt!
41iie não seja o sustento do Iiomem,
Oxalií qiic com estc soccorro que a Cnmara
muito a tempo, e mui louvavelmeilte proporcionou
aos habitiiiites do seu Concelho, se cvile proser-
val-os tlos horrores da fome até que o n.iei.cac10
desta llhn seja 'provido de cereacs.
JIn toda a probabilidade de que assim acon-
leca , por que não s e tem poupado diligcncias para
coiiseguir que de Çilirí~ltar, e Lisboa, para oiirle
s e tem rcmettido ordens, e diiilieiro, rccebainos
algumos cargas de inillio e trigo.
No inesmo sentido rlc facilitar a exportação dc
Laes genci90s para a Madeira , oficiei ao Governa-.
dor Geral de Cabo-Verde, e ao Gosernado~Civil
d e Angra do Hc.roisrno: he por tanto de prcsumir
q u e destes paices , ou cle qualcluer outro ponto te-
nliamos os ~nccorros, d e que Lanto prccisân~os.
Tenho feito á Camara uma ripida cxposi~ão
d a s providencias qiio sc 1150 acloptaclo, para quc,
reconheça que se lia feito quanto hc possivcl para
minorar os inales que s o f f ~estc .
~ paiz e pura que
conceba comigo a csperanca de em pouco tcnipo
termos melhorada a m a tio penosa siluaçõo.
Espero quo u Ciiriiara coilliuuarll a iliir-lllo
cuahacirrieiilo dus ~icccbsitlililcs(10 li(i\'ii cliic ndiiii-
nislrn, c i~ccluiniir us ~~roviiiciiciiispi'ccisnu , PRrn
quc ;I hciiolicio cli!llc cii pobsir ftizcr , sa iiiíii (Iunn-
to desejo , iio liialios qiiaiilo eslivi!~;i0 iiicii iilcciiicc,
Sirva-sc V. S.' tlur ci~liiicc:iiiiciiili,dcslc (iNicio
ao Adiiiii~islrii~loi'siibstitiilo (10 (:~iic'lillio , vis10
riso sov possivrl tcsliiiiiili!r diroctarriciilo no que
clla iiic ilirigiii uiri d ~ l i ttlc 18 i10 currcirtc, scib~~
ussuin~iloaiiiilugo ao tln c t i ~ r ~ s p o i i d c i i cdti
i ~ Cainn.

Deus í-lunrdc a V, 9.'- PPuirio do Go~orlio


Civil no Iiixiicliiil tios 26 tlo L~evt!i3uii'o rle 168'7, -
111ii1," Stir, Prcsiciciilo lia Caiiiiirri hiuiliril~iil do
Colicellio dii 111iu ilo I'iii lo Snlila, -O Govcnin.
(lur Civil, José Sitt)nsl~uHilioiru.

Sossao li;clrar)rd%o~ut'icc tis (~ot~selkotlo í3z's-


a i c r o , cotll a í:at,cut*cc llhbt6iaij~ccido Lilai-
chlil e o Cotuc~li~u 110 Alruircipio4
EDITAL.

Municipal do Vui~clial &c.


Fazeinos snbci. que reunindo-rins liqjr, em
sessrli~)extraordiiiarir com os Coriscllir,~ do

Tendo-se discrctitlu enlre todos Wohi.r!


d ~ r d oacoiilrcctr qirii sciido n ii~'IIii, ~ c ? i \ d i d ~
ein $i'aO iiio c\ir!guc i1 tiiiltis ilS C ~ ~ A S S C S :

l'oi nsrc!~~ladoiiiiciiiiii1~~iii~ir1C C I I ~ ~to-


U
dos, (Itt ticior.(io cvoiii 03 II~!~~)C~;\III(IY c p
ucliiiilincril(! toiri gxRo , o sq:gii iitc : -

2.0-'60rio o milho axiirlrlilci 1\09 ar-


rnazciis scrii rt~duxiclir ir li~iiiiliii priru dcglo
lilodo scri vendcr 111) 1,til)liro.
Nn ccrloza de qlio o ovo Iiri cln Iiclrin-
trur-sci (lu coiivirsJo tlt* q\ro f i ~ l i i r~it>di(lus
~
s8o tornudris co[ri o liiii (li3 O I,cilir~lic*inr,o
sc',rnoxil,o priru o soii bchiri-cisliir : clylblriimas
qire cstn povo scriilii-o 1,i.irtl til11 c ~,iicificucor)-
tiiiiinrh socogudo o obodie~itu i1 I,cli , co:uio
E ])"LI comLar, eu BIauricio Jaz6 dc
Caslello-Uruiico , Srcrciliirio iiiteririo do Con-
selho, lavrci n j)reseri!e acta que todos as-

-*-
Scssllo El~k.irorttianriado Co~zselhoc10 D ~ R -
~ricto , ~ 0 1 1)i ~4!11;,iit1,a ii4ua:cll a1 , c o Cota-
srdl60 tlo ,9f:~nick)io.
Aos 26 de Pcvcroiro dtt 15 $7, n'csla
cidade ilo l~urii.liir1, e sala oiirlc celcùrn ns
suos sessDcis o (:onsnllio do I)izlriclo, LIC reil-
niu o inesrno Ciinsi.1110 oin scshilo cxtroordi-
nílriil colil u Gilrníira o Conscrlhrr rlo Rliilii-
cipio, sol) n prc~sicleriria do S. Exr,." o Çrir.
Josá ?!ilvcstrc Ril)cii.o, Coc~rnarlorCiurl.
IPeio ineio diii , tthrindo S. Exc." n sei;- .
silo, loa o Sccr-elario n uctii (111 tiril ec.oilrlnlo
l ~ o r4)js~coio
qiie fOi a j ~ p ~ ) v e~ cecomo c~s~ieci-
a1 dcatii reuriiiio fosse discu~ir. i i l g ~ i i i amn-
~
diiliis com o firn do prnpori*iciriiir ao l ~ o b o ,
duronte R crlise cin quo nos ncliílnios , meios
de podrrttm canieguir mais facilmente asge.
nerw precizos poro a sua subsistencia,-
s~sentciu-se em que a Camara Municipal
adoptasse a prouidencia constante do E-
guint e
EDITAL.
O Presidente e Ilbmbros da Camara
Municipal do Funcbal &c.
Fazemos saber, que tendo-nos reunido
em sess8o exlruordinaria com os Constlhon
do Mirnicipio e do Districto sob a presiden-
do Exrn.' Governador Civil, para se tratar
de proporcionar ao povo, em quanto 'dura-
rem as ~ C ~ U H circunslanciao
PS , meios de p-
&rem com Fiictlidade haicr os comertiveis
riec-arios pare sua suhsisteucia :-se de-
liberou o seguiote-
-
I." Ficam provisoriamente sem vi-
gor as Posturas que proliibrm vender-se ge-
nerm r verduras f6ra dos ~espeetivos mer-
cador e fancarias
%."-Fica livre a todos render em
qualquer parte que Ihes convier, g e o m
verde# ,
que contiiruain a ser vendidas aos
açougues. Ftincliiil 26 Fevereiro de i 8 'i.7.
d i b

Eu, Antonio Pio Fcrriundcs , Enrrivao dri


-
Camara o fiz escrever. -
Bettcncoiirt.
Barradas. Gongelvos d?Ornellus. Moiitei- - -
ro Teixaira. -Gomes.
Soiitlo tres lioras da tarda levantou S.

E para constar, eu Mriuricio Jote de


Castcllo-llrunco , Secretario inlci'ino do Con-

-Rege -Awh-ude.
assignam.,- Josd ,?ilvestre Rz'betro Abt*eu -
sellio, lavrei a ~ T C Y B I I ~ Oacta, quo todos

-
I.

Ci~cular ao# Adtnlnistvadoran ds Concclico.

Snr, -
9: Repnrti~no-.r N.' 817 -L.' 6,~~11rnllm."
Neater ultirnos dias temos presenciado uma
sionada pcla pesarosa circunslancia da ercasscc c
careslia d e cercacs.
Fclirmcnta p n r h nno tcn3 sido coinmctlido
ainda Ujn çú excesso, c se he d a d o ajuisar do Til-
ttiro p c ~ ocai-acter pacifico dos nihad~ireiis~s , iiRo
menos que pcln coiiTir7nç~1iiedcvc inspirar-llics a
solliçitude das Ai~llioi~iilndcs , creio (leio R rirtloin
publica coiitiiiuará inaItcravcI , O ~ I I C56 Icrci que
louvar a sclisatcr e boiis leriiios clc-to povo.
A iiosia s i l u a ~ á ohc! 11ii ~ c r d i ~ t l f !critica , mas
por isso inesmo deve huvcr dii [ ~ ~ r l(111s a butliori-
dades e dos povos o maior cuidado c111 n i o o ng-
gravar. Enr quauto As liriiiiciiqas ,' fie Iic!ni snliido
qirc Ihes cuniíire dar toda8 as p r a ~ i l ~ ç 1 l c i ~(111t' s,
csli\ercm ao ocu alcance , pnra iiiirioriir os i n i i l c ~
que se snffrcm; oin quuiilo nos s c g ~ ~ i i d o 1ic s , para
desejar qutn se coiisorvcrn trariqiiillo!i, rcul)ciilnrlo-
rcs da L c i , rcsigiiados, e tlislioslas ii 1150 desvia-
rem as cousas da sua inarclia iiulurítl.
O povo 1130 raciociiia; sciito; li(! iriois forlu
em irnpressiiea, do quc na pruilanli! cogil~$;io(li13
negocios; scrh capaz de iiobrcs rasgos do dctlicn-
pcrcinom dcllc umn aprcçiiiçio crnrta c raíicctida
d o s meios quc dcvcin scr cinprrgiidos para mcllio-
r n r a sua sortc. -Nas prcsoiitcs cii'cuiistancias o
povo ciicara n crciissex c a enrcstia dos ccreacs
unicamciitc por iiin latlo , e d'aqui veiil que náo
pbric ser pcrf(!i~nrnciitojusto c i i ~scu inodo dc ver
a s coiisas , apcziir clns iiinii piiriis inlcngbcs que o
aniiiln. A n6s compctc 11orí:iri iristruil-o ; c fazcr-
I l ~ cconlicccr n vcriladc , dissipaizclo os proconcci-
tos quc o ccgaili.
ITc inistbr fazer sabnr ao povo, qnc não 110
cllc qiiem lilido rnarcar 0 prcpo aos gencros , pois
que sotirlo assiri1 , scincarin vciilo para rccolbcr
tcmpost;ide. Sc o povo tivossc a funesta f;iciildadc
de diclar ao corninercio rima Ici rcguladdra dc
preços, ilcsdo irso inorncnto clcsiibiiría o cciiílcio
8oci;il , porqiic! Ilic faltaria o mnis çólitlo eslcio q i i c
O sustciila, a lil~crdudaclas transacções. Qual no-
gi~ciiíizlaorisarla mais nbnlany.nr-sc a conipilar rneiq-
cadorias, Iiiira i i d vcitdor ao povo, 8C este ginan-
tc cle inil c inil br;i$os hoiivcsso clc ntravcssnr-sa
nnle cllc, coin a prcpolciiciii da sua foi3ça dcapo-
tica , e llic ortleiiasse q u e aa .vendosso , não coino
f o ~ s ado ritrio, ma3 como ollc povo qiiisosie T
A Providencia diupbic 150 srbianionto as cou.
sns , q i ~ cO curnnicrcio Iio oirlrli os homcns o jns.
truniciito iriais potlci.o#o cla sociubilidndo , o lago
iriais forta qiia liga os diirureiilcs povos, o que
aqui suparabi~ridu(lu prodric*qõcs nnlurnos ou de
artcfiii tos, h0 noccssiirio n(v16, o Iio o cominorcio
qucm so iticumbc ilu cstlibclcccr csru oquilibrio,
crsa coinjicmuçiio. Nortu rnaqiiiriisino por6m ha
lima griiiidc mhla , qiio p0o turlo siri ncqâo,
-
scrn a qual nuda pocioriri fiizcr-ao : qiioru f ~ l l a r
(10 Lterasar. & coiui ~ l l ' t l i l o , 80 o COIIIIX~G~CIO
(irasru nlguni liicro das aiiusi opcrriqdas , coiiio pb.
tio conccbcr-ro qiia cllo quírciso loiikar sabra si
irinn cinpresa tiia ilis[~aii(liosa, lio iiicommoda ,de
IJIU~UIIO risco, qiinl Iic R clo i~cpfocio?
Sondo islo nssim, Iic rnistur cntrar na conri-
deraçcio dar cohrequcncias qua d'aqui re seguem,
e para nio ospcriliçar muito loinpo, dosocrei der-
de jQ i hypotheso quo agoril nor intororan maii
imrnodiataineata.
Esta ilha n%o prodiix lrigo, nanlio para tres
1 nicio, cin cada aimo ; nio prodria niilho; produzia
.
muita batata ( remilha ) mas a fatal doença que
acomrnettro a planta, acabou com esse preconisa-
do p& dor pobres; niio produz Ieguiuei. -$stan-
do as cousas nestes termoi, he ii~dispen~arel irn-
porlar esse6 gcneroo , e particularmeiitc cereaes,
O r a , se or cereaer abundarem nos mercadoi, se
lá ostiverem baralos, he incontertatel que o com-
mcrcio os apresentar6 muito em conta na Madeira;
s e porém , ein vez d'isso , ellci escassearem nos
mercado^ , e honvercin subido a um preço cresci-
d o , ninguem poder8 esperar rasoavelmente que
cheguem a esla paragem, senão caros.
Verifica-se desgraçadamenle agora entre n6s
esta ultima hypothere. A Inglntrrrs e a Fraiiça,
csacf dou8 vastos mercadosda Europa; esser dous
immensoi consumidores. teem lido fome, e por
isio teem attrahido d e diffcrentes pontos do gi8bo
um sem numero da cargas de cereaes, em grão
'
1 e em farinha. E note40 que não he só em Ingla-
terra e F r a n ~ a; que tem barido eicarsr.. em
outros paizes rc tem dado r falta desieu generor,
q u e conrtittíem a baie da alimentação humaaiah ,não
ticapando a esta fatalidade o nosso Portugrl, poia
quo acaba. ~ ~ t i i n a i n c ~ctc
i t c permittir-se a ciltrada
d e 19 irli1 rrlc)iou de trigo es1r:ingciro.
A coiiscqucncia dcsla crise geral Iic q u e os ce-
reacs Lein sribido de lireço cin toda ii piirlo, cquo
sentlo coiiiprados caros nos poiiloa oiitlo aiiida os
lia 4 veiidíi, 1150 lie possivcl que aqui ciicgiicin ba-

Eis corrio apparccc , pela nalurora das cousas ,


uin faclo a qirc tino li@pos~ivclob~liir-lliii facloa
cliic hcforqa sujoitar-iiio-lios , oinbora seja cllc iiiriito
para lamcntar , cin1)oi.a protlusa uiri vcxainc roa1
sobre as classcs pulrcs,
N i o lic pois perrriií,tiilo caiicebcr qrio nns prc-
seiilos cirriiiistonciau possiirn os cercacs ecr veiidi-
dos nu Matleii'a por riiii iii'c~o iiiiiiln coinriiotlo.
Drsciigaripirio iion : nRo Iio po,srivc!l ooinprnr

caro. -
barato o qiir ~lnccss~rr~ia,ncnto 1150 potlér çor suii;o
E s c por vcnl.iira a l ~ i l c r n%c it1)rcivcitiir (Ia
escassez d o gciicrn piira 1\10 ~ i i b i ro proço cslo--
jamos rerlos tlc quQ 36 a coiicni*r~rioi:iIio 1)oiIorasa
para pdr limites a cxccsnivos lurros, - Rliis 'essa
.
coilcorrc:ricia liíio ;~ppai'cccrájiíiilnis s e O cciiniiicr-
cio fdr dcilviarlo tio cxcrcicio r c g c ~ l a r ,livre, o ino-
- -
dbrado quc 1110 hc habitual , e indispeiisavcl.
As possoas mcnos rcíieclit!as siippõcm que pa-
r a ~O ncgocianlc si5 ha lucros, c qiio por consc-
qriencir uirigucm mais do que cllc cstíí nas citeuus-
tancins do favuruccr O publico, offcrccondo-lhe mui-
to biiratos em todar as occasiõcr O i sous gcneros e
-
mcrcatloririr. Sob a influencia dcste preconceito,
hc natilral que a inullidão se cx;rspé?e contra os na-
gociantes , qiic pilomoveni os seus interciscs em oc-
casiõcs para ollcr fnvornvcir.
E nio se iinagiiie quc ou queira fazera apolo-
gia dosse cspirito de avidct , quo 116do arrasturiiin
ncgociaiito a locuplctrr-sc ií custu da miscria gorol.
Háo, muito longe disso, eu rcterrarei todh n intli-
gnaqão pcira a fircr pcaar sobro a iiisaciavcl modo
dr! ouro cio inonopalista, sobrc a cruel insolisibi-
lidacio Ù'e$sar almas apoucadns quo sú põem miro
em enclier os seus thoso~iros, n despeito das Iagri-
-
mas do pobre. EU fallo em tliáse, e não 110 do
meu iutenlo absolver da cencura aqucllas excopçõer
moi1olrr16sos.
'
O negocianle ciltra em diffcrentcs transac~õer;
1 n'un~ush e fçlii, n'oulrn perde. a por vazei mui-
commerciacs? Qucni ignora n fnlliliilidade dos cal-
c u l o ~ ,a incerteza dns c o m b i r i a ~ õ c,~a capricliosa
iiicoiistaiicia dos mercntlos T NHo 850 acaso no-
torios osscs acontccimcntos frequcntcs , dc avarias,
do arribadas, de naufragios? I I c por ventura raro
que a falloiici; d'uma casa de cointiicrcio pnniia
em risco ou arruino uirlrns casas? O ncgocianto
vonilo a maior parle das vezes a credito, e acaao
as dividas, que d'nlii rcs~iltam, são scmpro bcnl
paradas, são scmpre poiitual c complelamenlo pngns?
Consideram-se rcíiectidamente to(los esles rlo-
inentos de #rda , c vejn-se ~c Iic possivcl qiic n ne-
gocianlc deiuc de olliar cautaloso para os aeun In-
Icresses ! Navego em uin mar cheio de escolhos
c pcriaos- o podcrd cilgiiom levíir-llic a rniil quo
andc sernpre com a sonda lia miio? Arrisca os scus
-
capilaes , emprega o sou tral)nlho, sncrifica o sou
-
socogo arrosta com dificuldatlcs mil atorrncn: -
ta o cspirilo Q forgn de calcular - oxpCc-so ri
a evciitualidndos sem conto; - a lerarcmos n iiijus-
l i ~ uoll! no ponto de ccnçurar a. irilcsislivel e muito
natural tciidaucia , qtie o leva n tirar lucro das sua3
cspcculacões , das suas fadigas I
Supponhamor por8rri quc l~ouvessesobre a ter-
ra quem tivcssa a absurda faculdade dc dizcr ao
-
eonirnercio : ZL nGo venderás , sc nZo por lal pre-
-
ço ! ; scrla acaso o povo crn turnulto , o povo no
frotiesi tla sua colera, o povo ai~remcssaclo4 areiia
-
da licei~$a,c dos cxccssos scriam acaso as turbas
dcsciifreadas o orgão proprio para intimar aqiicllc
irn~~criofio prcccito? Não, mil vezes n8o. A hi ostav;im
iiossc caso as Authoridadespara dar uma exccu.ão pla-
cida o modcrada 6 I A , sc Lei podies~c Iiavcr que
tal prcscrovcssc. Dura l e x , scb lox.
O povo l oli l façarnae em 6eu bcneíicio
t u d o o que o cora.50 tios pedir, l u d q o que
a s protectoras Leis ltic libcrali8am, tudo o quc
a sua infeliz eorlc mcrccc; consagremofi-llrc
todos os nosso# cuitlaclos, para Ihc proporcionar a
m a i o r somrna de felicidade ; qucirilinos-llic bem,
como re forire o nosso filho; admiiiislrcmou-lho jus-
t i p a ; promovbmo~cQm a mair enlranlinvcl sollicitude
os seus intercsscs . . . .. mas tanhâinos assaic dc co-
r a g e m para Ibc tlixer , conio Deos disse ao mar im-
mensci : Non ibis .anipliirr.
O prrío ! ob ! conheça elle gac kzr Auibmri-
dader @o inspiradas nua seus artos petr~awrr , QQ-
.
la sytupathia , par vezes pela c o m p i ù o wrnprc
pelo tlever - nas nunca pela ri1 inlutncia do te-

-
Snr. Adminirtradar Por luriuna minha lido
com um povo, que se me aRigúra abedicrile i Lei,
submisso ás Authoriùades, e civili?-ido. quanto hc
.
precifo , para canhccer as seus dcrrrm se nZocorn-
plelameate os seus intese&ws- Xo eruhalo alguma
ideas atravcssiirarn o espirita da multidlo n'esM
ultirnoa dias , que conv6m rcctirirar , para q u e 6 0
encontrem echo, t produzam ;i dura ncces,idadede
uv6ras d c m o n s t r a ç 6 e s . - P ~ n e t r ~ V 8.' dadon-
Lrina que deiro exporta-cumrnuniqne-a aor ~ u r
subalternos-faça-a cbegar por meio de ex-
-
plicaqòe- clarai ao povo, e w entender n e c m -
rio, rogue aos Reverendar P a r a c h , que se d i g
nem de a tra~umittirao conhceimcntu do^ seus Ire-
gueses, pma que estes conheçam que JG pela pru-
dctite rnudera$io do seu compltlamenlo, pelo res-
Deus Guarde a V. S.'- Palacio do Governo
Civil no I~unchalaos 97 de Fevereiro dc 1847. -
.
Illm.' Snr. Administrador do Concclho d c . . . . ,
O Governador C i v i l , JosLI Silcestre Ribeiro.

A L V A R A .
O Governador Civil do Districto do

Sendo possivel que teriha algum Funda-


mento a opinião, que grassa nos campos,
dn que ainda existe niuito milho nos arma-
manifestap. perante a Camara , afim de ser
reduzido a farinha, e ser exposto I venda
do mesmo modo que ultiinamentc se resol-
veo.
Outra-sim observo aos mesmos - nego-
ciantes, que tendo uma coinpleta confiança
nos seus bons sentimentos, espero affo'oiita-
mente que, sem a menor perda de tempo,
pro;e(jcrAo a f'azer o indicado manifesto
aq~ielles, que eslao no caso de o fazer; bem
certo de qiie neni um s 6 , que por ventura
ainda esteja nestaç circunstancias , se recu-
sar& a acqiiiesc.er a esta recommendação.
Dado no Palacio do Governo Civil do
Funcl~ril ao 1." de M ~ r q ode i847 José -
Silvcslre Ribeiro.

Circtdnr aos Administradores de Concelho.


2.'Reparticão-N." 318-L.' !i.o-lllm.o
Snr. -Tem corrido vagamente a voz de que os
moradores $ e algumas freguesias pertendiam vir
íí cidatlo, com o fim de obrigarem a expbr á ven-
da O ~nilho, que siippõem existir ainda nos armazens,
IIe betn para desejar que nHo se realise um
plano tão anarquico, e alé ha quein ieriha como
certo que i s ~ ose não f:~rá. No entanto, p;e\en-
do o pcior , deín ponciei ar a I', I.' o reguinie:
Se os moradores das freguesia6 se arrojarem
a yir d cidade, com' o criminoso intento que se
Ihes attribue , estou disposto e cnmpletamcnte de-
cidido a escariiienta-10s muito sevérameiite , e por
manéira que a liçói, Ihes leiiihrc pclr longos annos.
Se porérn , ou os Regcdorcs de ljarochia , ou
os Reverendos Parochos , q u b ~ ~ r c iaveriguar
n em
nome dns povos se com effeito existe ainda milho nos
armazens-dc bom grado eu or receberei, e com
ellcs procederei a esse exame ;-com tanto que
nem um só homem sahirá com elles das suas res-
pectivas freguesias para aquellp fim.
Sirva-se pois V. S A acle dar publicidade a esta
minha resolucão , fazendo ienlir aos seus adiliinis-
trados :
i.'-Que as Authoridades teem feito tudo
quanto está ao seu alcance para abastecer o mer-
cado, e aiivbr a sorte do povo.
Em breve teremos a satisfa~ãod e v&r chegar
algumas cargas de cereaer, e a aliundaocii volt+
r6 para enlre nós,
9;- Que n6o se consentirá o menor acto tu-
muitoarir> do povo; para que ertão Lomaùas toda;
as providencias, crn ordem a que sejam castigadas
irnmediatarnentc quaesyucr pessoas que se atrere-
rem a commeller excessos.
3."- Que durante esta criie w o socrcgo, o
rerpeito á Lei , a obediencia 6s aulhoridada , a
uma prudente resiguaç50 @em idrar-m.
Sirva-se V, S." de prestar a &e neçoeio a
mais Jéria atlenção.
Deu,. Guarde a V. S '- Palacio do Governo
Civil no Funcbal ao I.* de Marco de 1847. -
...
Illm," Snr. iidministrador do Concelho de.. ,
O Governador Cirrl , Jari Silcertrc Pibriro.

-
S.' Repartipão L.' 52-N.' 823 -&na,'
e Rem," Snr.-Tanho a honra de en&inbv
i 4s míor de V. Exc.' o i n c h o impresso, no qual
íí sitiiuy;io ci<bsln illiti , (! c~~~cc'ialiiiciitc 6 awnsxcl;,
prcco , c ve:iilu (i(? ci1i9i.:ics,
Se V. Exc "c.iriri.' i,(! convrncer díi tlorili~i-
iin , (1UC C!)"':Y C~~r'iplOsCiiCci iilin , fiir-me-lia
gri\iiilc mcrcb , c u ifstc piivo uin relevíii~lc
hii~vico, con~idaiitluo h Rcvcreirilria Parochps a ins-
Lruircbrn as sc!ufi fi.c&iiczcnnobrc ti conveiiicncia d o s o
cotisurrair K ~ I ~ i ~ ~ ) ( ~ ~ i i110
l I i1i 1
, ~5 ,0 ~ ~ a r r o j n r cni ncom-

tpottrr o ,,i!iií,s c\çcsno; c I~ciiies;ini a fiircr-ltics


cciiihcccr (i vci'datlc. t'c.i,lifi~rtiltlutis crruricas iclcau
tie q u o (!~1:11) ~)i~ssiiitlos.
[Jrn k ~ l~ I o ~ i L i ~ i ~IIC ~ ~ ~ ~rnnh
i a liilil~ ~ ~ ~ iic~os-
lo
s i ~ r i o, cpi~iilo #c loi,.iii tie :il)soliila nclcos~iilíitlc
dcwc:iivuluri. o iriiiir; mo\.~ r c i 111oc:rciiinc~iilo conlra
qiiciii c ~ i ~ oqiicr sc a l r c v i r n pri.liirl);ir n orilcm;
Sclltl(l i b s ~~ O ~ ~ í ~ i i ~[XllP
( ! i 11iltOS
l ~ i ~ d~ l i l d ~ 5C

csgotcvn 11)doR os ilirio$ i'io j)ci*sil,ib~ii>.


Noslc scillido oiisi, rog;tr ii V , ICXC,~' lte~r11.~
qriiiii.a digiilir-mo dc [ii'fil;ir n eslc iicgucio a F;un

Dcua (iirurdo n V , Eicc,Ytcvrn." Pnlncio


ilo Govcrti.~Civil JJO Pani:lial cin o 1." ilo ilí'loico
de 1847 -Bxin." e R c v m . V ~ i r .I). Jose, Bispo
do Fuiichal. -O Govcri~adorCivil, Josd $ilcestrc
liibeiro.

da Scssuo e,xtruordfncrria do Conselho


110 1)islricio cosn n Cnt,icrrí~ Mttnlcipal do
Amclinl, JJXV)~.~~~onzv~ut~t!awlc rln Pbivi-
G N O , Juiz .Z)i~vilo, . I ) C ! ( ~ ! ~ I ~ B O1'0'0-
;IC~~
curador Ragio , Sl'liccourci~oPngudor , c
llclc!latlo c10 Tl~eaouro, presitlida palo
&m.O Co~tsalheiroJosd Silvesire I'iibciro ,
Gouert~ador Ohil clo Disiriclo.
No dia priii~ciro da M n r ~ oda 1857 ,
sc raiitiiti o Conscllio do 'llislricto om scs-
S ~ Ocxlrnordiiii~rin , prcsidttln ~iolo k:sm,"
Snr. C O I ~ Y C I IJos~!
~ C ~ Sil\roslrc
~O I{il)oiro , e
Ii qi1u1 nssis!ii.irrn o Yi:xni.P Commaiidrinlo iii-
tcrino du Divizao, u Camui-u Muniripnl do
Fiincbul , o Juiz clc Direi10 dii Corricirca
Occidonlul , os Dclcgndos da I~rocurudor
IEcgiodd'axnbnsi i s Cornnrcns , o Adniiiiislrn-
dor tio (:oiicollio desta Cidada , o Thozoi~rci-
i'o Prigudor , o o Dclcgndu do Tlic?xouro.
Pelo meio d i a , S. EXC.' o Snr. Pre-
siderite , dcclaroii aberta o sessõo, e ctla-
mai~do a irtlcnçào da ussemblea sobre a
sitiiag80 desta ilha, cin quanto a ineios de-
~ ~ ~ l ~ s i s l c r iec i acousas politicas , pedio ser
acoiiseltiado sobre as providencias que con-
vem lornar, em conliniiação das que jll teein
siclo crnprcgadas para bein dos ~ O ~ O CS ,ma-
Iiutciiçãò' do socego publico.
Depois dc riinu longa discusç~o, crn
que toiliiiruni parte todou os Snrs, 1)reseti-
tes , nsserilou a asseniblea unaniineincn~e:
-
i." Que clesde jh se proceda á or-
Baniç;\qíi~dc uma gunrtla de segui'nnqa pii-
Jllica coniposla de pessoas coilliecidiimeiite
dccidiclus a sustentar a Senhora U. IPlliria
Çegucida e os pr~i~cipios constilucioriaes que
nos regctn.
O Snr. Cominendante cla Divis8o se
compromellco a ~wowedr desde j 4 [i referi-
da org;~niiinç80, nos lcrnios desta resolu-
ção.
-
2." Que dos cofres pii11licos se ti-
rasse n quantia de Ires corilos de reis
para srr entr~ple ii Comrniss3n ei*citrlil tie
soccorros creuda uliinlane~itr: nesia -Cida-
de.
Qtic esta somma sc comiderave corno
um dun~tito do t;uir?rrio, ~jaiiticsdo para
acudir íi inizcria de pesoas wrdodrrrsi-
mente necessitadas, que r i i o podein traba-
I har.
Que a mesmo quantia, j'rrilamenla
com o proúucto das s u k r i p ~ õ i . s que n
Commi~sirci Central levantar, seja cmprrpa-
do em comprar genprou. corneslivris para
serem dislrihliidos ás ppsmons ierdird(~iruirit!ri-
te iieeehsitadas dnç ditferenteç, frcguczias
deste Ijistricto que n"u pderrm trrih-
Ilwr , ou ri30 tiverem trabolho , com tanto
que n8o s~jjamda eIew dos que rneodifi.urn
hahilui~lmeiite, pois que a rcqieito desei
dcvv traiiir-se de os recolher em um Asjlo
oude se Ihrxs db ~u~lltiitroe Irabalho.
Qiie u Cu~rimicçàoCenlral trate imme-
1 Ai , % n i e ,a sem a menor demora, de
( : . : x ~ ; ~ i ' ~ ~ ; . ;Z+laesquPrgeners comestiieis , que
inni.. r i i r i c i i i c b r i k > li7$' parecerem , para tam-
sircl , no rricstiio lernpo que coin toda a cao-
Iltlil q u w caw dcrni~iida, por inancii~aqae
o bc?riclicio qiic se [u'elcuclc hser nos ver-
dudciros ncccssi~aclos, sc?ji\ prornpio , eficaz

-
3." Aplxovoii a ,4sscrnl1lca unanirne-
maiite o pltiiii) iiiloplado por S. Esc.a O Sr.
Governador Civil c:oiisinntc do officio que vai
laiic;udo em scgiiiiiieiilo a uslu acta , seguiido
o c1ua1 delibr*ruii ~ B Yú dispuzirão de c,irtlii
Cainiirn do Districlo, u qiiaiiliu de tteecri-
tos rnil reis piiríl rcpiiro das cslradas , nos
teriuos q u e d o mcs1n0 ollicio coiiotam. ( r )
E ~~rguralilnrloultimamente S Esc."
O Srrr. a~ictti*rsrlrdrbr C~iaiI & essernhleri , se
lhe trriet>rsiri a!-euna uutrn prmidtacia , que
]Ir@. precilsi;c i:arIt-pa.n%;c.ithl paxi assegurar a
nlandl~raqle, dit tsrle~n [tilblit a , e rerncdiar
D I I ~ ~ P C ~ a~ ~hF ;jabw , reqjond~u a asscm-
blt.8 un;!arrrrcii,rtitc que par em qctanlo
wiibriatr& a ~ t s ~j ~ib d i d empregar-se afura as
que ucn! atum dr t<,rai,nr-se.
á.: Lrwba houve S. Exc." por
Gtidtn os ira * d / ! i ~dù ~ presente sesao.
rir! itilcrino , (ia lai riir a prct;eriLc acta , qiic
todos assiyrillrn. ( ussig,rind a ) ,Ilos& Silvcts-
Ire Ribeira. - .losci! S'eile~ra I\cbcllo, (:o-
roncl Coiiimiiridi~nlu iiilci.iiio d d l)i\li~Zio.
Prunt:isco J(broiiirno Coelho e Souxii , Juiz
-
-
do 13iroifo. J o ~ d doíiqiiitn de Frcití~s e
Abrcu , rnrxiil,ro do .4:oliscllio, - Rfiirioel
.Vonquirri dii (:o?i!t i Audratle , dito - 13edro
Apnsi iuiin 'I'c.!ixftii$a de V~isconcellos, dito -
Joùo Jo!;i. t i o IIc?ttrncniirt, I>residcritc da
Cíiiiiiira. ---Frunci~co Victira dn Silvu 13ur-
-
i+iitl:iii , I'iscnl. José Aolonio fifontciro Tei-
soirii , nici~lhro da Ciirnnra. -Jo74 Leiio
D~.iiinrnuiid ('nvi~llairn, dito. -,Iono Nepor
miiceno 4;oincs , (111.0 -- Aiitoriio Jot:6 Gon-
-
solvas d'0rncllas , dito do.;b Jiilio Rodri-
g 1 1,~ I)c?lngildo do Proc,iarndor Aogio, -
Francisco Pírilo tlos Rcis h4iisl~arc~rilios,dilo-
Valontiin Moii~lr~iiçnIPriitnriiond , Admiriis-
Lraílor do Corrcolliu. -C) f)i~lag~do rIit Tlir-
-
souro, Roberlo Feriaoira P ( ! ~ i i b i ) i i 10(10
4.VRcparliqfio
Exn1.Q ltoerri .a ,$ir,
-- L.' 3.' - N.' 1304-
'l'oiitio R Itoiirn do i!rzcii-
caminhar 4s rnãos clc V, E s c n lt~viii.' 11 iiicliiaii
copia da acta da scs!iZo csLi'aor(linni,in, qao hoje
se cclcliroci Iza Sct:rcliirin do Govcruo Civil, c n
qiic a~sisiiroiiio Consollio d a l)irtvicli), ii (:i\ri~iira
Muiiiciliiii , ii hutlioriilatic Sripcrior Militiir , oa
L)iiiitourcs , 3rii1 (10 I l i r c i b , o I)clcgailoç tlo f'i'o-
~ ~ r i i ( / licgio,
(>r ~ r ~ i r, oC l)l!\O&ii-
O ~ ~ i ~ s ~ l ll'li&ii(lt~i'
tlo Tlrcroiiro, c a Adliiiiiislriidor d o Cuiicullio 111)

PcXa dila tiela vil14 V. Exc l\cvrn." qao tis-


s~iil;íirio$ nn rosnlu$511 (lo upglirur ii qiiuirlin do
Iros coiiloa d c rcie tlo c i i f r ~cciiilriil clo Iiislriclo
para saccorrus j~iiblicos, crrlragrii~ilo.ii á Coiniriis-
são Cciitrtil, cJo qriu V. Uxc.' IIe~lia.' Iro a ratr-
pcitavel I'rosidcirtc , nllril tlc cciri cuia soixiiila , c
cnin u q u c 80 olilivt!r por ~ilciiude ~iilisci'lp~íici~ ,
tlbatrir n Çornrniss!ic iiriincdinlainoiílr di\ coiiiprrr (10
qiiaeiqucr goricros coiiicstiscis , o tlc ON tliutribiiir
soin pcrtln do tciilpo oin cnila frcguoria 49 pc~so-
voriladcir~\menloncacssilndns , rliic yUo liodorarri
abalitiar , ou tiao eircoxilram IrnLiill)a, oxc:cpíi~an-
Y
8
do as que mendigatn habitualmeiito , a reçpcito
das quacs deverá em breve tomar-se q resolu$ío
d e as recol.lier em um Aaylo.
A' conta pois da indicada quantia poderá V.
Erc.' Revm."míindar receber do cofre central .
d e i t e Districto oitocentos rnil reis, e succes-
sivarnente as somrnas qile forcm scurlo precizas. .
Cumpre-nie ter a honra de ponderar a V.
Em." Revm.' que a ilha c10 Porto Santo deverá
ser contcrnplada coin algum soccorro , pois que
tambem aIli reina a miseria.
Se V. Exc,' Bavm." não presidisse á digna
Comn-iihiião central , dera-me eu por obrigado a
entrar ern algumas consideregíicu, tendentes a de-
mcinatrar a urigeiicia com que se deve proceder á
compra de' comestiveia, 6 sna distribuicáo, c
q i i a l a eficrupillo com que hc mister fazer a esco-
Ilia dos que hão d e ser soccorridos. Fe!iziuente
porem a sabedoria , c cireunspecqiío que distin-
guem a V. Exc.# Rcvm.', e aos nobres mcn~bros
da Commissão , diepensam-mc , ou antes , impc-
dern-ipe de dizer a similhnnto respeito causa al-
guma, bem convencido de que a execução das de-
liberar,ãcs, a q u e alludo, não poderia ser confia-
da n pessoas, que mais cabalmente a podessem
encainiriliar.
Dcus Guarde a V. Exc." Rcvm.'-Palacio
do Governo Civil no Funchal ao i." d e Marco Je
1S47.- Exm,' e Revin." Snr. I). .Tos6 , Bispo do
Fiiiichal- O Governador Civil, Josd Silvestre Ri-
úeiro.
-e------

Do Mi'iitirterio do Reino.
-
Ministerio do Reino 2.' Direccáo -2." Re-
partigzo- Tendo sido presentes a Sua Magestade ,
A Raiiiha, os diflcreiiles oficios do Governador
-
Civil do Fiiiichal sob os numeros 1187 1190 -
( L O I I - 2029 a 8028 iiiclusivé, 2057 e 2038,
coin as datas d e 15 e 25 d'oulubro do anno pro-
xiino p;issado, c 8 , 9 , 10 e 13 de Fevereiro al-
timo, nos quaes, entre oulros objectos trata es-
-
espccialnieilte :
-Dos recursos de que lancou m l o para
I."
fiizer sem ~iercla de tempo desentulhar as ribeiras
denornii~udasda Praça e João Gomes, evitando
assim o emiiicntc risco que aineacava a cal,it;il
do Dislriuto, pois que eraiil aqiiellas ribeiras as
que por sc acharc~n obstruidas tiiiham causado
a tcrrivel innundap5o de 154.9.
2."-Da escassez de sirbsistencias , do cxccs-
sivo preço a q u e tecm subitlo os ccrcacs, c c i ~ ifai-
ta d e rcciirsoe pecuiii~riosque solYrein as classes
mcnos aba~lndns, dnrido corila das provitlencias quc
adoptoti , e solliciliinilo oulras do Govcrxio , a (iin
de rcincdiar as consequoricins quc púdeiii provir
daqiieIles males.
3."- progre~socla einigrnpfío cluritlcs~iiia
clns Iinbitniiles da ilha da Maricira, dos inc!iou qiie l16z
cm pratica pura a cvitar , e dos que cntciidc devcm
ser adophdos para o mesmo liin. Matida A Rfcs-
iila Augusta Scnliorn , pcla Secretaria d'llstado dos
Ncgocios do Reiiio, participar ao ineilcioiiado Go-
vernador Civil para sua iiitelligcilcia , dovida cxc-
cuc,?o , e para OE mais effeitos convcriiciites:
1.'' -Que por Dccrcto da dala de L~ojefoi Ser-.
vida Approvar a dcspesa que sc tein fcito o a qiie
sc houvcr de fazer ati: 6 soinina cle tloiis contos
de r c i ç , com o desciitullio das ribeiras dciiomina-
zBlo cuiii qiio o C i ~ i lpriividetii:iciu ~ I I -
(;ovnriii(lor
tlr0 e:,t(b ~ I I ~ I I,~ pilrti
O v! ilar L~\rri!lc\ caLasll*~~lilc
d c yttc so aciiiivii aiiic:a$ada a cnpilal do bcu J ) ~ J -
tr'irlo.
2 --Qu(! por oiiliqo Deci'clo d n nrcsrnn tlntn
tai~ilneriifi)i Scrviila fillcrílr as dihpo.iiçilf's d o s ili'li-

&os 1." c 4 " tla Cartn de Lei tlo 'L tl'h&ohlo tlr
1839, rcidiisiiiilo n tiiitc o ciiico r c b o dircilo tio
iiiil)m"nr,iio tla Iriyci d e 11rotlucic;Zo ostrarignir'ii , o
etliiipiiriititlo qiiiiiilo iio Lcrço 1i:irn as iiiipo~if&"sriiii-
11icil1110sou C(I'COQS ~ S L I T I I ~ ~ C ~ P qu(:
O B , nào s,To t r i ~ t r ,
aos riiirionnc!y.
3."- Qtic pi!lo Daci'cio laiiilioiii rlii diiln do
Iioj(?1it1o ~ ~ o ~ o r i ~ i i(%i1 i ~~i i~dc@
( 1 o r i ~ ~ ~ L I l i ) ~ ' (1 !i~~o~ii\~!
c111 oliras IILI bliciir tio rcfi!i~itlii I)isl\'iclo , ri coin
preforcliii:in lia ocinlir~ii;içiro (lu I,c.v~tln ilti Riibrityl ,
4lClii tlti aoniilia nultii~rir;iiila lielo Crodilo 1i:irn ir
ccrrrciilo :!lirio, iiulrii igiiiil soiriirin d a tlous oiiiilus
~ ~ s reis, ( ~ : ~ O O & O O r~~oc(Iii
c q ~ i i ~ \ I i t : i i ltili1 ) forte.
.(r.Q - Qiio riicrr.cbi~uiiiJ, Sua Kral Apj)riivay6o 10-
ntlopliid~spolo (Jt)aoniailor
tliic n s ~ii'o~'ii~ciioiiir Civil
rer cctrii prc>tliplorcincc)r'o ao5 miilcs q iic os
habi1atitc:S lia Lilia dii PMatIeil-a proveniantcs da er-
citss&r d e cereacr c ninis geiieros proprios para o
seu consirrrio ; c hlaiida tlccla~ar ao (;overnador
Civil qiic 0s accrlados c5forc.n~por elle cmprcgados
lia dlfiicil siliiapào c111que se acha o scii Districto,
o zi.10 com que sc lcin prcslado u coadjuval-o os
Corpos Adniinistrativos e iiiais Airllioridadcs cla illia,
bem corno as Corwimissóes iiorneailas pclo Governa-
dor Civil , e n p~iilririlrupia com que coiicorroi-am
a su1)scrr~vcr ;i favor da incIip~11cin os ciiladios
.qiie para isso se o~kiíiviiinIiabilitudos por surrs oir-
c~institiioias pai~liciilarcs, 8Zo dignos da bencvola
consiilcríi$ilO dc Siiin hfíi~cslncie, C seriío tomados
1 na corisidci*ag50 quu soiripre Llie increcciii os ser-
, vigog ~ ~ r c s l a d oas pró1 d c seus subili~os.
ti "-Quc IPoiivc por bcril Approvar a circu-
lar dii+igitla nos Atliriinislriidorcs ùosdivcrsas Con-
cdlitifi ilo Dislrlcto , com o fim de fazcr dirniiiuir a

6.' -Que o Governo coiilinúa iiicassantornon-


to n 'tomar lodas us imcdidas cornpalivcis com as
circuil~lancina iicttlacs rli) piiix , p;iiua proiiiovcr os
t l l ~ ~ h O 1 ' ~ i i il ~~l ~ intt!I'c~~illltcI
t ~l tl ~dil~lll~llil
l!~ ~~IP~c
da Motiri'qiiia 1~orl.ir~iicsii
coiiliii(la ao ii~oiicioiiado
i l , - l):rco i1as Naco~sltlíidcscri1 4
(;ov~i+iiadcir(:i\
du Mui.t,u tio 1847 .-
lcrtsrosd<r ido OIZve~r'n.
-h*-

m;ic;fics qiia
-
Cr~piii 'l'1iiiiiini1o eni
fel: ~ i i b i r5
coiisitlc~raç51ias
hliiiliii Aiigusta
infor-
Prchcrrqii o
(;iivri*iiniliir (livil ilo 1Jisli,ii*io tlo Piiriciial , pelas
qiuac's nv itloiitciri~!iittr sc? visri(irii lthr ctsiçtitlo a al)-
wiiltilii iiilcc~\sidiiilo t l c fiin~lr irrinictlio tiiirioiiI(? tlc-
sc~iiliil1i;ir;ir i.ilic~ii'~\fiileiioriiiiin~iiis d;i I)iPnga c Jo3o
(~IJIII~ p iWr ,i]ii;iiito s(: ~ ~ ~ I ~ : ~ ~ : ~ t i i ~ iíii ~por110
~li'~~itlii~
11cls(liSc,iiiiiic!iitri)i'isco qtir tia [it~oxíriiitlndcdii eslnç;io
iiivi~i~~iiizii niiiriiyiira ii C~l)itiiltlo i.ífoilido 1)istrlc-
10 tla solTrrr ir i.uliotiç,io iIc rriiiocat;isli'oyha igiiil
-
Q clc 184 2 ; e allcriiIt!iitlo n qiic cm laos oir-
cuiistniiciaw seria itiipi'ridantc c~pcrara niillioi~isa-
~ i i odo Govibriio, (1110 nlifie cri] circi~ii~laiioiirs ordi-
ii;irias , o rcsl,cçli.i~o (;ovci.ii~idor Civil tlovia fiolli-

cltnr pnrn tl~*apciitlnrqiincsqiicc soiinrras dos reridi-


para fazer dc'siib-lruir as ribeiras denominadas da
P r a p e João Gonies, e bem assim as despezas,
que para e-se Fii11 se tiverem cffcctiiado e as que
ainda forem necessarias, nãe excedendo umas e
outras a quantia d'uin conto O seis centos mil reis,

Os Ministros e Sccretarios d'Estado dos Ne-


g o c i o ~do Iieitlo e da Fazenda ansiin o tcnliani cn-
tendido e facam executar. Piiço das. Necessidades
em quatro de Março de mil oitocentos qiiarcnta e
sete - RAINHA- Visconde de Oliveira Conde -
do Toia1 -Esti conforme - Joaquim Jus6 Ferreira
Pinto da Pmoeca I'clZcs.

Copia -Tomando em coiisidera$ío a urgente ne-


cessidade de acudir de pronipto á escassez de geiicros
cereaes para o cousumo dos habilsntcs do Dislricto
do Funcbal , e 'rendo ein vista as iriformacões que
fez subir á Minha Augusta Preaenca o respectivo
Governatlor Civil : Hei por bem tisando dos pode-
r e s discricioiiaes que Fui servida assumir pelo De-
creto d e 27 de Outubro do anuo proximo passado,
Dccr:tar o se: iiiiile :
i.'--Desde a (lata do presenle Decreto 6
época das pr~i~iin;is futiiras cciii1eita.9 110 referido Dis-
tricto fica rcdu-ido :i 25 reis o (?ircito de 50 rei>,
que scgunclo a disprisiq O c?u art. 4.' (Ia Carta d e
Lei de 2 il'Ag«stii iIc 1839 , he obriqodii a piig,ir ca-
da alqiicire de trigo de prod. r$Gu crtsaiigciia, crn
grão ou crn fari~ibaimpur1:ido uns I!lias da 1I;deii.a
r! Porto Sariti).
'2."- Durante o niosrno prricido marcado n o
artigo aiitecedenlc , os cereacs estrao;eirue y ue
não 680 trigo, ou sejõo cru griio ULI em farinha,
fic30 isernptos de pargar O tcrco dc que lracia o a r -
Ligo 8 da citada Carta de .Lei para as irnposicijes
B1uiiicip:ies e d e Districto, e tão quantu u estas
equiparadas aris ccrcaes de produry5o nucíokial.
Os híi~iistrnse Secretario1 d' Estado das diversas Ce-
particões açsiin o teniiaiii entendido e ftdctim executar.
-I>acii das Srcessi iailcs em 4 d c Rí,ii.yo d e $ 856.
I INI'BA. = Jr&cmde d' Oliaeirn , U . &z?ioct de
Isorltcgal c Caatr.0 , José J~icirito f*alcnte Faritiko ,
Bal-uu d'Uuar, Conde do Injul, - Esta cuntornie.
-
Copia Cumprindo facilitar ás classes menos
al,astadas do Dintricto do Pu&icii;il os meios de ga-
riharem , com o seu trnbaliio , os recursos nece\sarioa
para comprar o u generos de primeira necessidade,
que alIi tem subitla a uin preço excessivo : Hei por
bem Ordenar o seguinle :
Art." i . L - 0 Governador CiriI do referido Dis-
tricto hc aiithori~adoa despender , deide já , em o-
bras publicas , e com prcferencia na continuação da
Levada do Rabiical . a quantia de dois contos e
quiiilientos mil reis, mooda forte, alem da rornina
que j á havia sido destinada a siiiiilhanlerr obrai,
pelo Crcdib para o corrente anno economico.
Arl '2 - A robredila quantia de d o 3 con-
tos e quintieiitos mil reis, de que trata o artigo
antecedente, será encontrada, segundo aB circuns-
tancias dn Fazenda Publica o exigirem, nas aom-
mas que nos anilos futuros se destinarcin para as
ob'ras publicas d o Districto.
0s Ministros e Secretai-iob d'Estado dos Ne-
g o c i o ~do Reino e Fazenda assim o tenham enten-
dido e facarn executar. - Paco das Necessidades
-
cm 4 de Março de 184T RAfPTIXA Visconde -
--

fie Oliveira- Conde do Fuja1-E5ti ~i)nfr,rn>~ -


Joaqiaittr JOJI!Ferrcira I > i ~ t o<Irt Ihseca i ' c a [ { ~ ~ .
-
O Llad~irm~ea prsr occasiáo rle publicar a Por-
taria antrcet'crite disse no seu Supp1tr::rntoao h," 7
o seguinte.
6 I\I.iDEIEtEXSi?.
Fundta2 15 de .?.&irrade 18117.
1fe cnm o maior prazer c satisfa(:iio, que nos
a ~ r ~ s s ~ ial dar i ~ ~coii1ieciaie;ito
s ao Ero"f~!irr~da Por-
t a r i a elo Y1ii:i~lr.ti i l r!ii R i ;: q i i d c a trdnrcripta ,
{,

113 q~ltli Sua ?IIp::ti:1!e l i í ~ u ~ e bem Ajiprt,rar


piir
ta.l;is a, m e t l i l , ~ cxlijortiii!ari;ts , toniaiiur pelo
K4in.O CocernnCor Licii drde Disiristir , p-ira pre-

vc~liire reit?ei!iar r,: rnn!rs, r!ue lccin aintbircado.


c : i ! n i ~ ; i d l i rsia G~sbenturada IJr&iricia, Ila Irir?pirs
n cst;i parte.
Uarni~iparaiiciis a S. Exc." pcir iCr asiiin coroa-
&>, ci.m n bac~idApprtvxcàq , a,.r~inprit;hacl~ das mais
cip'irikds e lisuiirc.'ias .ieriiiiri~tracÕesdaaprnda da
.
8 1,: r:,ia ?a c.riraori.it!arir>lie areriatlus esforços de
S ?:xr~." i1 bi.l:i . I 1s p1,75;3 t'iilxfild0s ri0 Scn p-
vgrno.
Agradecemos ao Ministro cla Corda as rnedi-
d a $ , cluc acoilselhoii a Siia Magcstarle para allivio
das ]liales dcstn I'roviiicia, bcm corno a Briiicza,
com cluc tcin snbido $alardoar o mcrilo , c coiiscr-
yai'-li»e o Iioiiicm r a r o , que a Proviilciiçia nos cii-
viou lios dias do tribulaçF10, para diminuir os nor-
80s ri ales, a dcspcilo dc ccrtaa inaiiobras, forja-
das ~ U I - vistas iii~tcrcssciras, tolal!iiciile cslraiilins ,
se 1150 coiitrarias , (113s vcl.díldci~~s iiilerosbcs clcsla
Proyincia.
II,c gnrtaiito um dcvcr dc todas as Corpora-
qócs c Aullioridadcs Jesle Piiiz, c mcsnio dps
pnrtícu*lnres, dirigiram irnilictlintarnctnlc a 8. JIijgcs-
tadc iim voto cla agrnclccimsnto não sít pelas inc-
ddau com qua , em parlc, avalia du fciiçilar-nos,
mias alé pcdir-llre a consurvnçúo cla 8. ExcSa 110
Governo Civil do Districlo ; pois apcz;ir da Sua
Magestatle eslar bom infori~isdado z h l o c vii~tiidcs
dc S. Uxc.', coiii tiido a rnei~itla qiic 'acori~cltia-
niou , qiiaiitlo nfio soja iicccssaria , iiiiaca se pocic-
rá taxar de iiiulil.
Jos6 Silvilstrc Itil~oiro, do Corisclho de slia
I\lnFvstiid!b, Coiiiinilndador dn Ordeili da
ChrlsIo , (:t)valIciro d41s Qrdeiis d~ N. L;.
du Concviqfio ,a dli Torrei a Espitdii ,do Vu-

mnda cin (h~iorias, (;irvcriiudor Civil do


Diukricto do I('iiiicliui clc.

Avalit~iido ùcvidnmc~itr! a ccncraso de-


dicsriqão com , O Corpo do
Q I I ~ F O 110~17'01'~i11
Co~r\incrciii, (1 L I I ~ I I I I H I'ri'~pri~l~~rit\s
d o ~ f aci-
dtl~ici, 1 1 0 ~ oc,ciisiilo i10 i~t!prociirar reunir [un-
diis li~ii~a ril~iifitocoi. tlv aci.ciliis u do outros
curnc?liiivcia o rnw'c*iidi,clt3sln illici :
Veiilio Icsloiiiiiriliiir ririla o publico a pro-
Iiiiicli~prilliclfio (10 qiio riii! sinlo penetrado;
xino líesiliirirlo cin corisir1i:riir-[rio tiosta ctiso ,
como intoi'l~ic10 (ia1 dqtn cli~sses ~iobrcs, a
~ U W NIic dcdiiiiido 0 griiudiosu banoticio ,que
uru loilvo , o ulh oxullbru , sc tarilo c m mim
cout,cts.so.
! < i a o ngrndcoiinerilo dovessc ser rncdido po-
10 riviilliidi~ das cori~ribui(iõas, fdra justo pura
lic11I;~iisiw O Cr)rl)o da Corrin~orcio; inas a '
I ) w ~ ( :rnidis nol)rc: dos uclos philaalropicos lie
-
a boa vontade que os dicta o essa hoa von-
tade irrspirou e rrioveo igualinsnle propriela-
rios e nc*gociiintes.
Dignein-se ~ o i t(rdos
s acccitar este humilde ,

,
quanto inganuo , testemunlio do mais vivo re-
conliecimc~ito.
Dado rio Palucio do Governo Civil do Fiin-
chnl eirh L de Murço de 18Ki"i'-Josti Sil-
uesire ttibeiro.

O agradecimento q26a acaba de ler-se ko


um aclo da nzais rigorosa jusliça , pois que
re trala do soruigo mais r*eleuatale que pdcls
pro#lnrdse a um paiz.
Honra ao respeitueet Corpo do Commercio
do Ft4nckal, e nos I'roprioiarios , que lão
desintercasadamo~iteformaranz una fundo de
32:600&000 rs, para compra de c~tstesiiveir,
que em tcmto apuro sscasseurafn rto nzercado I
Oxalá que os kiitrlcircnscsja~reaisse esifzrcsuna
deste eslrrnordinario rusrlo de dedicaçào ,que
eabre niwecer o seu clerrto recotihecinzeti~o,ire
digno de ser prrpultcado na Zcnzbr~npados vh-
douros l
ses fundos, e de dirigir l o í l a ~(7s +crnpüps,
foi con~lloatn, conto consta do di~cnrrienlo j Ú
trlnlzscrcylo n'esca f~ollocção, dos $r$- Aep-
cimtes : A d c l i o dc P+ciln.~H~snnto, Socvéta-
rio - C. R. ddla~tdy, 'B'ltcsot~reiru-. Huõrr-
to Eenl - E . Bl'lliçolt -C. J. d e fieiras e
AbrL-u- Y. A. Rando~z-9. de Sal1i.s ('a[-
drira ; l~ndocoozo i'rcsiúeillc , e p ç ~ r u injpri-
nziv zhnz ctrracier cle o~clenh,e de c~nlralisa-
180 ctoc nilgocios , o 4Ixrn.O Co)~~elllciro Go-
uc~nadorCivil Josd SiJu~st,*e llibewo.
A Comnziss3o apresentotc no nzcrcccclo d o
Ft~~zchnl os tieguinees gPnPros :
Ern Alarço , pelo « Zaryo )> 2 nzoios de
E J 2~ c i ' r l b ~ i t, pclcc escutau « Abroten D
100 nwio.s de miiho , c 160 nzoios dc i.rigo,
Em 9 de Abril, pela esculza « Turujo s
Alhos » 750 barris de farinha c 194 sacas

Eurt 12 do Abri2 , pelo tc Ectypse v , 500


A Ci~vri!? tss?::~ , prnccrJendo ú lirEtti,dal o
, nùo $4 ro?ur3gr~in
c - p s - ~ s grneros nvnbrd!ar ,,B
tc,clu os liccronis~us,mas a'é api~rouunz:+ul-.
do de 1 ;7Fjll&Ofi6 , que n hetzenaeisica (Ca-
q,tac(i cto $hrrbc':'itl ( de 1 858 ) applicow ];ar a
a co~is~r-ztcc,i» da « Ponte do R i b e m ~ ' P C C O» ,
Coljio se a Prouic!~?iciitqtii~t~sseT P C O T I I ~ I P ~ I S ( ~ Z '
crs /irtLgns que o &nr.José S/lceslre iY:h.ciro
iii.era d u r ~ ~a~crisel e clafiin~e, p~'i)j*o~cio~luali-
do-lhe mais larde nlcit,s do lcvur u o cr,B:a tr
eqnprcz", a qrie mctlro honzbros , de constru-
i?. a (( Punle clo Ribeiro SCCCO. )I

Eis o qzhe ucredila 21112 pnuo , e niio as


arnbigões c a lurbulencta da poliiicu do /~os-
sos dias.

e Rcvm." bni.. -Solil)e h o l i t m cnm o mnis%entra-


nhavel prazer , qiic já ol'guinas ~iminis;lõesfiliaos
ttlerri clialribiiido soccorros em 85cn6i.o.;*ás farniiias
n~crs~itnrlap, e formo' ardcilter vnlos $pararque a
escolha dos socrorridos ltenha aido. tão aaertatia ,
romo be d e esperar doa dignou mernbroi ' t l a r r ; ~
CoairnisoUcs, quo om vcrdado incroccin a muis
complotii conilaiiçn,
Rcata agora comer;ar a clirlribuir ioncorror
em todoa n~ frççyuoxino dos cninpoa ilc toiin n lllin ,
e V. E X C .l\ovin?
~ mo pcrrnittirh quo c i i lonie n
libc~tlatlo do paiiiloriir a iiocuiisitlnda du $0 (lar
a rnniur prcsn a osta opcrnçiYo, pdv qiio da (lia
ein din ao vna nggriivuriilo a iniaorin por usrcr; cnia-

-
por, ~clldoa16 piirn rccour quu crn brcvo n forno
sucrinqiia niuilar viclirnar. AfOra cfila coiisiduru-
~ í i u, lia lambcm ã natnr , que milita ~ e n l u dou
cirinpoi vom timuintlo 4 Ciùntlo, tlllrnliiiln pola no-
ticin do qr10 aqui JC estda diylriliuintlo noccurros, o
xino ro))arrilido qiio lanibcrn poli^ domiiio íregito-
ziiis h'o YI\O Iiirur oiitro lailto.
Corno tariliii acnbntlo o niillio qila bnviri Q voii-
d a , rorin par wiiliira coiivoniontu quo P CI)IIIIIIJH-
siio cciiitrnl cornprasta iilgunr iiiaios tio trigo, inaii-
dnndo-o reilucir a Iririnlin o fiil)rirar piio , para sur
dislribuido i#iiirniliuir iiannn~ftatliii.
I Pareco-ina qua podorinixios tirar ~rnntlcrpar-
tida da PRBCP , augmontaiiilo nsriin cun~idaraval-
1 mente os indo" do iulirintai~ciid i * clasms dosvl-
lidas.
E com effcilo, se a Coinmissão contra1 se on-
tenderlr;c com oa pa~niirlor~h', e cokitractassc corri el-
les a coinprii (Ir griintlcs porçõc~ do poixu, para
O inandar galgar, c depois tlistribuir pelos ncces.

s i t n t l o ~ , Iie de ~ircsuinir qiie oe pcscadorcs so on-


trcgnsseri> com maior aclivida~leuo triilialho da
pesca , c liii.iumol riu irieiitru ein ,iliiiiidai~çioiim ge-
noro clc iiliix~eilto q11e miiila bom poclo nupprir a
falls dc curcnoa a (i(. legirmea, Oin quanto a Pro-
videncia niio tios iicodo com as citrgari que se cspe-
rani.
O hncnllido ainda estil em bna conta; oroio
que huvcrd aindii nlgiim irroir, Estes dois getieroa
podem oioiv comlirados para o rnesino qertiiio.
PBrn misler que eu soubcsse a qiiantk) sobem
as quantias que ao toem tirado por subscrlpção até
hojc a firn dc regular por clsse conliocimento as
futuras providericias ciaste Governo Civil.
Dignese pois V. Exc.' 8ovrn.' relevar benig-
no o iiidulgento o minha irnpurtuiiaçio.
b o u i Gunrde a V. Exi:.' Rcvrn.'-- Palacio da
Governa Civil no Funcliul aos 9 de Março Jc
i $47. -lllm, i3 ExI~.'Silr. 1). Jozo , Bispo do
Pirrichal. - 0 Covortiadar Civil, Jose Siludrlia Ri-
?) @i#'@*

h Gniniirh hltrrrieilitrl (Ia Mnciltico , vrin~


(10 (III(I a bfo~ntt , tinia li^ nit\ior(h~ot~liiri~i-
dritlca , otctlt atrsiricieto s t i uns seus i~dtrii-
iliqiriidiio , at, iiBo lanilioi~iatr ~iovo inrtrlai-
i I I , 1 r I 10 I Mullifi-
i o I 4i 1 o hSupe3-
11id~-(t~t11 N(*LII\~V~ t ! ~d r l ~Iotiiti~o aos
~ ~, r ( ~ i i t A
U C ~ I S t11\gtidiItt!o3 s ~ i I ~ i l i,( ~vein ~ s ~v?sp(?ifosi~~
i l i c t l i ( c ! ii!ilili~rrrrli 'Yosiin Blaytca'i[tiilr ~~rovitltio-
i'ii19, t l ~ "i j fn t ~ ~ ~ ~ w i r i ~ ifrviso,
dthtt'wrivJI
SIINrXPl[l!A! 'itri hrtltitnri , riu"@ "nriltn rr
jriinri1iiil rilirirt)r\to t t n ~ I)lnd,*irerirci~n, riinxi-
ri.ritt (11i ctnssu 'iriiaiirw wlirrwlridqt o linhri! Fo- ,
rriiri ctoti.uirtiiitias prrr trrritr r~irlt~rttrrtt~iiltr
:)ctsu
uXv forg'ii ~ ~ M C ' X rwt?"n!d~cisiir?rninzl~ortcitlos
r:ltr gri~ttli:iiltiiriiiitiic~iai ! por ~ ) t a cuitrmudos
p~
at> povo , inas bein pelo contrario, tem a
irnportaçào esc;isseado , ao nicswo passo
~ U DC seu pmço tem siibido de ponto.
A classe pobrc , os liivrndoras e tralsa-
thador&rs, d o tirardo da cultura das vinhas
tucroa que, ao ipctios , equivalha h despeça
do respectivo amanho, redusidus maior do-
sesperng.80 , esta0 com graridc ufiluencia emi-
grando , com grave detrimenlo das reiidiis
do Eslado , dos E'roprietarios ciijos colori~s
5 8 0 , e o mais he - vfio entregar-se a uma
morle certa e prematura erii climas possi-
&nos! Se a REío Prolectoca e Beim~fica $c
Vossa Magcstadc não pozér um dique a csta
torrente dei desgraças , ern breve scrá a ilha
dp Madeira erma, o Vossa Magestade per-
des$ esta joia da sua Gorbii.
A Mudeira, Sentiora, importa de pai-
zes ealwi~geiros, do Reino e Hlfias dos Aço-
res os ce~cacs, de que q~iasimxcl~isivainen-
t e cnrece, porque os iiidigenas nào davarn
para tre5 rnezes ; de todas estas partes tcein
elles esca$seado, e o preqo subido extraor-
dinariameri&e. A Caniara roga, pois a Vos-
sii iVl~gestadtp u Gsapa de dar provideiiçiuu
parvque as qtLirris rlm ccrears dit I $ e i i ~ v~ \
nham em col:tirA. *".r di.i<-itLrtr I'R~I* mt.rcado.
Assim htci.. r:! ai.^ r : .ai Jlad.*ira: I,()-
rem nÀcf La~tiie k t a i oriti*rrcm , he n ~ c ~ ~ s í i r i o
QUP se Irv(*~n H efi!i!o oiiras publicns em diF-
fereu .es pnlo; "141I l l ~ ,i p ~ nuí prpgtsnte ~
esr;rd~ dt- coui,is d,$r ~ a r ! h í ~ MP s Inirnda8rm
c trab:illi,idi.rc*s.a cuje cloase estso redusi-
do$ qu:jsi todos os I I P ~ I I , I - W O:? ~O que rogamos
,a Vo>*a Mapsiadt: maride fazer por conta

dinarias e tiii-eriruhis 1 orquti eslRo passando


OS Madeirei~>e<, jh t t ' r i a ~:lie;ado ao seu
apogeu, se. iim ;mio illusíradi~,desravolven-
#;o o aev ;rio e ;thiloniropia, nào tivesse jh
dado b i ~ ibt ~~ t t ~ s! I ~ O V ~ ~para C I ~ I ,S
~ ~ attenuar
em pirte. l6tei inçorirc nieirtes ; he eate o Con
selhc:ro Joze Silvestre Iii!leiro , Governador
Cir ,I deste Dietricto , sanieimo , que Ywa
LIIagestizd* nos cii.;iori.
eximi0 Magistrado, qiie em tocios os seu6
actos publicos tem reveludo unia aiaxima in-
(alligcnciu c uc~iridade.
Deus Guarde a I'reciosa Vida de Vos-
sa Rlagestade , da Real Fiiinilia e do Seu
Reinado Constitucional como u Naczo ha
mistdr. Rliic*hico e Paço do Coricelho 10
- -
fila) o de 1857. ( Assigriados ) O Presi-
dciite , Priulo Josb Fernandes Pimenta - O
~ r o c u r a d o rFiscal , Anionio Luiz Rcidripiies
de couve^ - O Yerwdur , Joiio Joaquim
Esi~iriosa da Camiira - O Vereador, Joze
Jo,iquim de Britto -O Vereador, Joze
Furtado de Rlcndonca Tello da Camara.

A' Cntnara Municipal do Funchaf.

-
2.' Rrpartiçao TA.'' 3.'-N.' 336 -Illm.*'
Snrs. -Tem-se faltado muito nesta cidade sobre
a conveniencin de re impedir durante esta crise a
exportacào do gado vacuin, e de carneiro6 , alle-
gaado-se que a continuar a escaswr que MS aíüi-
ge, viremos tariibem a ter falta d'um genero, que
por om quai~loabunrlii uiiida iiu nlerca,lo.
Entrego ri raùt!iloriii tio \F, s,'" cco~ilaç<~
d c ~ t niiagocio, boin c c r t ~do ~ [ I O V . H." 0091u0 t l i b ~
C ~ ~ P U I I R ~ ~ Ide
~ C O~ Rcrric:nr'nr
H jboi, totlos o x Indiio. e
ùc resolvnr o qiis !(ir 11i;iis acarlatlu.
I I n t;inil)triri qurin 1ciiil)ro n cniivt?riioiicia (]e
aliqpv~(llrirow tlirritci!i qita I ~ C K IMO!U
: " \Q~ n Viiriio (\o
V<II:C~, i! 0llLríl~.--ollf'l.t'$li ('8l:i ~ c \ ~ I , ~ I ' Lhs ~8i..
I$I
l)ia caiiiiiclorii~ào cic V. H."', V U I I ~ O H ( ? I ~ ~ oO r q o ~
tiavar r150 <Icixar t!.icnpnr i i l n p * t ~ l i a i ~ i a ~ l tIa~, I ~ O
qno acodem ;\o piil.rlii.cr, beiii ri fazer pnrsar lialo
r;&-ido! da r i i f l o r ~ u do l)eiiltia$ cuiriliiiloiitt?~,

l'ulvcz coiivonlia ctiiiviilnr ti torlox irc:rcrirla.


roa [)ar;i (lito n::or;! , iriair qii« iiiliicu , so cilti.0-
guetil :tos lisiibi~lliosllit jiosca , a abaiitcqati~o m o p
, cuilo coni n c i ~ o -'l"~lvr!x
. aoli\ i c j s a
nigriixia siilga , no por vorittirii u pcsca fdx. a b i ~ n -
ir kiorido

dnnlo,
Ponderi+rn Y S." lluiio i ~ t o ,o di(i;nam-jiei de
dizer-mo o qur Iliss pnrocar coiircnicirta. Dey~ -
(Xunhvl~ a V, 6."- Piilrcio tlo (iovarna Civil 110

I)rcuitlants o Marnbrcar tia C a ~ i a r Municipal


~
~ -
ti'triiclial , iloe 1.1 i10 klarço da 1847'. I l l r ~ i .Stir,
do
-"--h.*<I.Wg,

BW$bCh,i~~[íd~
--
~ ~ A D E ~ R E N%S E B

Ilo aein duvida rnui+ ;?nurada a situa-


-
I L ' L ) c o ~ ~ ! ~ A ~ ~;I I I , riega-llo , &-
ç5o em ~ J I I C(o!;
kit cper(!r tl.dlila il V C Y ' ~ ~ ( ~ C .
iU;~ç, por ithso nicaino qiae estarnos re-
dtisidos a iiw exlnurnr, ds iidvcrsidiide , deve-

-
kiuuvo no PorLo , dtii.;nntt? o inrtrriusave! &r-
co - quties e m grniidr: i:idi+d(. estev~in-
~1,s

coniniunicavi~lcoin o naiiiirdo; iirri cbuveir:~G3


bonibaei r: bala^ enliin a Lc~rlii.a liiuiii tio1rt.e as
P O ty[i~hr,irbiso-
siius casas; ,9 i~ll~iít*ri~-~~~lri~!i~i:i ,
vnni nos itrft>Iieos sitiado8 I N'cstres diiis oiivia-
se iinicl voz niulniiculica , sriliiiido do siirictiio~io
do !)nos \ iw , * q u1i~11i
~ bocii il~! ~ H I I 1'rt;lndo i!-
luatrs dissc! nsuilri : c( O Soirhnr dus A tlrirnu cii-
tnrriiiusobra esta oiclridu o ciilix t f i i snii i r a pe-
Iila mnos (111 tisrrr1)ti~bo rei)ciitln , t! 1109 teixi
(?a tnl iiinnoirii utti>iiiiiido ( I ~ I O I I O ~ O I I ~ O S :
Mirnricortlitu .Z)oinini qztia rio,\ simtu con-

RIiidcireiise~I Phdts Iinr vciitiiru com-


piirrir-sa u riosfiu ailiiuçfio coiii u qric wcnlio (Ic
diiscrovrr sern rxi~gccilqiioT 1'6tli3 iiititll,~ coni-
pariir-ao ir xiosaa sitriflgfiri cotn t1 iirliinl dil Ir-
,
Iriridu dir 15~cosuiu, o (lu ltirrtos oiitros pui-

-
Amclhpn-110s a ft~iiic! lir* vcrdirdo ;-
mnfi oatillo clndus ris pro.tidciicitrs pnrn qire o
nosso mi!rciido s t ~ j i i ti1)nslot:ido: d ~ i i t r odi! krcrr
dias taruios triilu a cslrnrnntii tln qiir clirgrirh rr
primoiro nuvio, qtio tios hiihu triizcr nitlnli-
eni rccomperisa dii nnssa resibriaila ctiiiiRrtiii-
dacle curn 0 8 sofiriinonto, quct no': ntribulíini.
I'alacio do ('PolrrrioCivil rio Fiinch*il aos t 1
-
de Aliirço de 1 8 J.7. 0 Gciverriadùr Civil ,
Jose Silucslre fiibeiro.

Ao Esn." e Revm .' Bigpo d z Diocrsa.

4.' Repe13ti$-o - N." 1303 --L." 3 '- Exm."


e Rrvm." Srir -1)s 'rlie-irureiros dds C,omrnissõcs
filiars de si1cc<il.r~15tepia rnrc:itríido tiiiXruidauc?
em dar crirpi'c'Ku ao ciiiiiieiro. que ihes wrn sido
.
entirgjiie pZti'i$ .O 'lu" nao erislein comcstiieis á
venda, ou aptanas se Ilies deparam pequeiras quan-

lixa com tudo ainda hast:iiite barnlhio, c na


fdlta deste, e a l á n ~t-lo reciirso do prixe fresio ,
(lu!? se ffdr obtenllo ptlla pcasi.a-ao9 terliluz. ~ I que
.
J

Livr a honra tle p«nc!crdr a V . S~c.Qerrn " -


poderia talrcil c o n v i r y iic s r cnl.q)rrlbsçto ~ O I S ,
e cjnaeuciiicr outras r a l i p ~ a 3de g a d o , e se 01s-
tri1)irissem racõer d e rdrne ás prasoas, para
quprn são de~tinadoros soccorrus. -Tafito r n a i ~~ f -
í'orilrmaiito Icrnbra csle nrbilrio , quanto caiou qpv-
to tle (lu4 V, 'Exc.1 11~~tli.;ccak nttonpiio IÍ gravi-
dade dn nurril sitiiac;ão, sc dlgiiard c o i ~ c c i l c 41~
naccirnrih dispoiisri ; t)am qua os moradorcls pus-
snin comer carric no dcciirao da yiinreania.
V. Exc.' ncvm,", com a suri iiiit~rul bondn-
d e , ri.lnvará baiiigiio a niiiilia iinpoi.tuiiiiçÜo,
1)cus Ciiinrùc o V. Exc.' R ~ v r n . ~ -Piilncio (to
Govcriio Civil ho i+'iinclinls :i08 12 dc Mury.0 de
11147.-li:xi11.~ e Ruvtii.'' Siir. 1). J o t c , Bispo do
I~iiriclinl.-- O (; over\lada~Civil , Jo*.u $ilyrslrc ](i-

Ao Cotiriil hiyler.
4.' Rcp;irli~lo- f,."3,"-N," í300-lllm.0
Sr;-NRo 118 cstrtirilio no cniihociriioi~lo i10 V: 9."
a cdrdo dc pciiurln a (1umaslio rcdil~idos08 mo-
rador@#tln Madeira, dnr~raçnd~racnlc, ~ r n e ~ ~ a d o, s

Occorrr-ma qijo por vcri(1irb entra o u nnvios


i i i ~ l r r c s, riirtos tiostc porta, ulguri hn\lai,ii qtia
Se V. S.>pnis $c digiinr , cninpnilecerido-sc
da dcs(yrac;n ,qiie i ~ o so[tpi.irlic, rlc iiidogar se corn
~1'Fcitopodoriíçonscgitir-sc o tluc eu pcrtondo , niuito
niu obseqiliará, iiii ctlrte%íltlo q i i e cii pagnrciiiiiriic-
dinldiiiciito quaeec~iicr gciicros qiic dos ditos iiavios
porbarii rir para I.crra.
fieiib í;rihrtlc a V. !3.'-Palarío do Govcriin
Civil iio 1'iiiic.lial , no$ 13 tle M:irco de 1847. -
Jllin." Siir. í;cei>goStíiil~larl, Coiis111de Siin 1f;iges-
tncle Iii-iliinice. - C i i il , Jazc Silves-
0 (;ov er~ií~tlor

-Most Illiislrious antl h l o t ; ~ Isyctlllciit $ir -l)rc-


viouu h rcccivirig tlic Icltor wiiic!~y í ~ ~ Ercclleiicy
ir
di(l 111~.I ~ hoiinr
c of iliiilr~s.iiligto !no 011 tlio 19 lii
ijirtarit, I 11ad i)c*ci>i11 coriii~iuiiicnlioiiwilli tlic i'cs-
pcclive ixinslera of Lliri tlirco nrilisti vesjcls flieii
n t itllcllyr iii l l l i ~1)0rt to kri~iv if all ( i r (!ilh(lr of
tliciri could nparo niiy rootl (Ir provisioiis, ~ - i l bLlic
ricw of iiiilihnling tlir! sv&ringa of 1110 uiifoi'liiaiíiie
iiihebitn~itsof tbis I s l ~ n t,l iiaiii nvc\rliog lha fiiiniilc:,
wilh wliich ttioy ore tlircalciicd.
1 rcgrat Iiowe~cr to inforrn yoiir Etcullsncy
i thnl tlicso veouola n e r c carrying piissciiuura to tlis-
Lniit ports \\'illioni moiw lliiin n b;ircily sut\lcii!rit
qiiiintjtj of ralioiis for their support , nntl tliiit ( i r
Llic c r r n f s : nntl tlial tkie ni;~sli!rs, 'iiitilli~r yacli rir.
~unisí:rricc~ , ilid ricil fclcl lliorri~clvcsjiialiflsd i11
s l l o w i r i ~nliy to 110 iniiiloil , wliiclx otlicr.wiso thtry
wniiltl Iiavc doiio m o ~ trsailily,
I 1 ~iriislIic soui+co uf grciit nntinfaction loorcry
wiiil wiblirr l o Lliip Xsluiitl to fi!al lhiil it i s pi.c.itlrtl
C I ~ , ~ $11(~11:I ibi9itií:i~l
C i11 111otijo11t , by
$13 tlii! [)t~:8(~iit
a 1)111)lii:Fiiiii:liii~iiii'y of yciiir Rxcollctiry'~ arktioir-
Icilgi~tl talcitlti , rui1 , iiclivity iiiitl tli.ut:~clicrii,atiil
I( bvgf to ,i$uiii*oyour Excollericy tkint i1 w i l l ofliirtl
rne niircli graliiicritioil lu coul~ci'liln in cvcry \ V i \ y ,
iii roiy piiwer, lo ailuvinte lhc rlhiscl'y nnd distra~s
whicli unhappily ro ax~onniroly yrutriil irr lhii
Ilsliiiiil.
I Iriivo tlio Iroiior to be witll tha biglieit eow
ridcriition uild respcct ,
Illort Ilinrtrious and Excellent
Çir ,

I Pour Excellrncy'fi most


obcilient huiiible servant
Illm.' e Exni " Siir,
Consell~eiroSoze Sil-
vrstre liibelra
C i t i l Governor
ett:. etc. etc.
.
Funchal
Geo. Stoddnrt ,
Mer M;rjesty's Consul.

Ao MinisCerio do Reino.

-
1.' R(8p. N " 20 SO -
II!in." e Em.' Snr.
-Permit/a-n~e V. Erc." que eu curiiece a corres-
pondencia deste correio. agratieceiido de todo o
meu coraciio, eiii meu iiciine, e no deste povo da
.
Ilha da Madeira a boniiailc com qrie V. E;XC \%c
dignou de acolher as represeiita<õcs, que tire a
honra de encaminhar á presença d e V. Exc.' até
rio dia 13 do m e r findo, e a Aliprovaçáo que Siiri
Magcstade Houve por bem Dar .& providencias em-
pregadas por este Governo Cii'il até áquella data.
Queira V. Exe.' aceitar a exprersão ingenua ,
quanto sentida,. destes put:os scntimedtos de grati-
dáo, e acreditar que a cidade do Fiinchal ernllou
de jubilo no dia de hontem, ao sabcr que o Go-
rcriio'de Sua Magertade presta a mais shrip. atten:
çáo aos interesucs da Marleira , e sabc oer juqto,
a despeito d e quaepquer maquinacács.
I)cur Guarde a V. Exc.'-Funchal aos l t )
de Março de 18k7.-llIrn." c Exm." 6nr. Mitiis-

-0 Governador Civil , Joze Silvestre Ribeiro.

-
i .' Repartiquo -N." 205 1 Illin.* e
Exrn."Snr .-lieronliecenclo que o Govcrrio de
Sua Mngestade não tem , por em quanlo,
tem'po para ler muitos offio!ou, vou tratar
dr resiimir em urn 36 u Iii~lorid dd que'"
tem suí*cedido n'cste llistricto , desde 18 L

tlc' Feverei~ouli.ii~roatt5 Iioje.


Esk. period:, de$ ijrn mae tem aido (i:!
mais torrncntc~sodii ..minha vida .publiko.. &mc
torno de mim a miserin a in;iis e5iparitoc.a ,
a fome u ar:ertar cadd VPZ mais o seucru-
e1 cerco , toda uina gratide poi)iilaçao do.
miriada do terror, e ii-iais de uma creatura
liumaria a caliir de fraqiieza por essas ruas
..
e por esses campos. . . eis o quadro qrie
t i y c diante dos olltoa durarite todo esse iii-

Gi,aças porfim i Protideucia ; o povo


depnsitoii ein mim a mais ampla eonfianc;a, I

veiido que eu ti~t: or3cripava noute e dia da


sua triste aoi'tc; o ntnis coinpleto socegu
reitiou scntprc -riem um s6 inslillu a nego-
c i o n t ~ ,s ii pi'o +rlcinrios -num utn 56 exces-
so deis que de i)l.dl~torio coil~iniarn tornar
lunt stas e del;loravcis as crises d'e-ta nntu-
reza ! E com tudo, titi moritidii sempre a
mais com~ilrtii liliei.tliide , e o apliaiiiio da
[arca hi serripre arredado dos olhos tio pu-

A Cnmmiscãí, Central de Soccor!-os, da


qual dei conlicc'iinrnia a V. Sxc' no meu
oficio i%." 2025 dc 8 de Fevereiro ulfimo,
IrIwfpril.m wr muito avultados, em camcqu-
tearia da mmiseria geral , lrtnbrf*i-me dc pro-
awter uma r~prr?s.nlu@otlieatrpll em berie-
s eio das uiutns r ycs6:is recc.lhid<is, que
~ i t t i r n Iras irrdidracia. O qiie n este rtl3pc.i-
to fiz, rcilu%ta de um afficio que dirigi ao
Presidf*ti:e da Cornrni+iao 4:enfraI de Sorbcor-
sns , e ::le coni o S." 1 iio n A~~pemo de
f)uco*r.t*n*~z i, que n'esta (ma iao tenho u

hrmra de encamiuhar 65 rn8tis de V. Exc."

A lArnnre Alunicipal, nw termos do


q u m ddjpse a V Exc.' no rneu offiric~n."
16)->td(* 8 da referido mtz de fierereiro ,
começou a @r & icirda u ir:.ílio que com-

( a ) ,%&e o n Appm~odos doe~&men-


krldi P que ae~tnpatrl:arameste oficio vede u
i'm piibli-
Xaga iyLa tiri /_21)$ d ~sltk GU~/PCÇ~:O
O P J ~ !Ahi ~ cpir-~m~rnrào os Lciturn a in,ti-
ra*;u, da; paog ihw a que firiarn ltmca 10s a
~ U T d'e~am<LTCUIY~CII?OS,
~ P Z . Y ~ psne e outro-sina
a in'~rlrath.*riirk.%!r.r rpjll~ RGO tiornam GQ-
1 ~ 1 - h i - a" r . Bayriiiiri , pelo preto de 6Oi)
ritis o a1q~c:ii.u. K r i ~ o uoico ,111~JU. VOII-
d : ; ~l i a citI'id. , e c11 n;lo p o ~ s ot!nrarcccr a
V. !;:.c.") cl~t~~,iurdiiiririo
riti,ntiro dc co n-
~)radoresq11c ~(l'iliiiilllno ei~speciivoar,riazcrn.
01itl:ls ric pcivo sc ,iliioiiavaiii a porta , e
por vezes reccai iiiaiiiu tirrniilto; fclizinuiite
e s k povo I ) i i ~ i i isotibc
~~ bernprc conter.-se
xios Iimilcs dii oldcrn , e ill:ioril3~~~ :.* dif-
pois qae lir-ovirleiicit?i paiSu qur. et! Ci\:;lisçe
o m i i l ~ o e, lo9cle vi~iidiíl,~em ouiio :irinuem.
Kra para rrBccrri. cluc iio rno aento iiin
q i ~ cficiibtJJ.~r!o riiillio d3 6:a-irara, e em o;oib-
do anrir!riciadii edta iiitiil iioticiti , o poro ,
exticwbilido pcllas nlq~rchensõcs da hiiie , co-
meqasse u cnl'iirccer-sc , 9 prini:ip .lrnc~n!,e
coritra doiis iiegoriai~tes dc ccrcacs , To;.i*cç
e aiiiti(:iii, que se dizia tcibein rios heitç ar-
nlazens niiiilo rnillio, c o i:iinrd-ivnin ;tal.ii o
veriderern por ;i110 preço. -f i l ~ n d ,;ii ~eu c!~ri.-
milr es+es dous ne;ociaii:es , qiiai:rl+) cllcb,
obrirladtis jii ;)elos cI~rno!es que o ,IO=VO ir.
viiril~va, vi6rarii ter cori~igo,e dil,lo.s d cri -
Cilrormo; iitlciitamerile o csL.rd~(h.; r'i1iiqa3
i por todos os lados, entendsnos q i ~ ecrtt de
totlii n curivciiicincit\ (J tlr iiIi~t~lli(nntlcossi-
( l i \ ~ \ u(lu11 m piimsso iiniiic!cliiilniircri~n 11 mi-
cln u scrii xnillio , c cllus su lirorirplificii,-clr,z
c,~j)rititrrtieni,ic~riu 11 vciiilO*lo paio pi'uqo por
q11t ~ r ( " ~ ~ ~ ~ u ~ ~ (11)~ vriiclcr
c u l ~ or qiic
r v i cor)]-
i
1ii.iir.n. -- 11Ssli i'c!soliitbo tcvt! o tnctlhor c[Xiei*
10; o paio a(icil~o11logo, O I\ II\CIIIY\R nlllu-
(~III~~II (li!( + o e i i ~ ~ r ~,i ~o11 ~ ~ ~ s riioior , 8t1
l t )r1i11(1~1

~ ~ I ~ o~ ~milho
O ~ ~ S ~ ~ I - ~ ~ JIO~CLII I ~ I ~clc-I I ~ I I ~ O
9cL1t1 i p i t l , 111-
(\orll 11111i1 riil~icl~tx
?;(ilijl:iixvitt
11141t\Iib IT~Io ( q ( b ~ ~ w(1111
~ ~~ *k t ~\ t ~ ~ ~~vc( l~dti
iti~l~ci~~
ii~l~i~~ll[li I I I (10
iltvl I ~ ~ifl:'lo ~:~IXIII~I~I~OP(~, 14~'~-
rli ~ ~ \ i ~ : i i t ~ v l i i i t i i ~ i : t t n ,
. ~ i(:iiiii~ittn
~ ~ ~ i t i ! (I ir (:otl-
I 1 1 I I r i~iiii CIO-
li11 logi~~ ~ ~ ~ 8~r - ~s ~(Bti ~ VIIIIII~~ t i t l (10 111iI/it1 onl
, I I I I I IMO It i i i i l , [Irirti
st1r \t~i+di(Ir~rivs nrr(tt(~ih, ( AII~(!~IVII cli! (li\-
.
taiinlii.rito$ sol, N." 2 ) O riintin~iiuiilndus-
1r1 11ro\~(Ivr~t-ili í i ~ i (1 R(*I:II~II~(! : -
\(mtliilii r1
I'irritlliti ((os uisrurcdis cjiirririn pir ii~riis tucn-
11o o t i l i ~ t ~ v t ,~ ti!l\t*+ilri~~
o mtii~f t ~ ( ~ i I i ~ i o ~ \ l u
clt~tist~sIIO~II*CN , O c ~ i t , l r i ul n t i ~ l i n mr) aiiiifilirril
~ i i o~ ; I [ E ) do grilo so Sur ~iurcios riirimrioai.-
povo , e os aiiimos ~ercnárain~oinpleta~iierite.
filas, 11or tu6 fortiinti , o rnilho cro po~ico,
c coriviiilia lançar inào de outros aliineiitos ,
se por veiililra apprecessein. No clia 26 do
~ e v e r e i r osiiçperrdcrnos a t~seciiçaodits poçlu-
tui-nç , na parle e m que nào deisain vender
coiriasti~cissen3od Ciri certos l o g r e s , ficarido
livre t i todos o vendC-10s cm qiialquer sitio
dd Cicliide. ( Appeiiso de tlociiiiicirtos , -
soh N." 3 ). -Uolis nt5;oi:i;lntes (a) que ínlinm
trigo viernm ossegiirar.mc cjtic nno luv,inta-
riiim o p r q o deste geiiero, ein attcii-
oao ;i lienuria do povo, e nssiin O ciitnpri-
rnm. -N'csses dias o povo sustcnlou-se [)e-
la maior parte corn o carina de assi~ci~r , e
algiins passos se deram para q u u os en.;ctthos
u riso moi!ssarn piira aguardente e rncli~çri.
Ncstc? rrieio tempo, a Cíimara c Au-
thoridades da Ilha do Porio Sarilo mande-
rilin um barco iro F~nt..liiilcnrn ofiicios, em
que rt?presentila'iim o apiiro de iniseriii n qiic

( ii ) .bJo iliblorzio Blues , e J1atu)cl


.loze dn 4'iItieis.u.
Coiiccllio , fnzi~iido-lírcs c r ~ ~ h r r eqiie
r 56 o
rrspcilo 6 l i 1)eríl~tlcdo cc~minclrcio ~ioderin
ç t i l i ar-nos ; -( ~ L W o povo ""o podcriq)res-
crsvcr piílqos ;- e qlie trido sc ~)crdcria se
e b r ~ aI~rtlta d6ssc a Lei. Dei a iiinior
iiiiblicidndc ;i esla Circular :-prltli ao Bis-
po da Diocese qire recomrnencliisw a Jodos os
Peroclios a prbg,icão tfc tiil doutrina , e co-
mo que ilie lisongeio de rjtie as rriirihns iilbas
caliiriiin uin poiico no cspirilri do kiovo. Li()-
11rc este documcnlo , que tcin o itumero 6
no Appcriso, oiiço cliaruar a nllciiqão de V.

No Jin 28 dc Fevrlreiro aggravou-se uin


poiico ci~ais a nossa siliitição , pois que co-
iiie~oci a correr o bocito dc que 1). Aliguel
saliira, dii I t ; i l i i t ; e esta noticia qirc sc rc-
ccou ~iruduzisseirnrirossào agr;\davcl nas clas-
ses ordiriarilis drstíy, povos , veio comiilici~r
niais os eriibura~oseril que mr: acliava. Por
tolia da noule d'caso dia 1ioui.e rio C a d h
uw graridc inotim eritre os prczos, acudio
l r o j ~ a , c cntiilo povo; logo qiic isto nic
corisluu , passei iriirncdiatarnenle iiqucllc 10-
cíll , e cin cliegando alli , todos iiie diziam
?)ictiido fitser /ir!lo sohrc nc 1)i'eens 1 O r'il- -
iiior (111" i iiiiiiliii clic;;cicla
niiiitlii csistiil 1 ,
cnssoii , i!ii\au co-
i i i i r i i c i ~ i i ~ l a i r i ~ ~(Ii i clilsdi!
l~
m!sqriii o Jiiiz rlo 1)irciio cr iirdugiir o ciiso,
cliriinirrida h ~ i i 1 \ t\x'rsi?iiqcias j i r ~ cclbc-
~
-
'.

qirs do niolim ; c c111~osiiir,iiorilv , ri1 , ol-


10 , o o Corniii~~ii(lttti10
inlt?riiio (111 l1iyi3no9
~ ' c q o [ v ~ i ~ )rilt1)o~(!r
os ( * ~ L o R 1t111~11o~
[ ) I I ~11L I vi*
sao 1 i 1 i I i 1 i 1 1 - (lt) -
! l l ~ b o , 'FPX-N [~iilc)islo COIII
fi 111(lIlior o r ( l 1 1 1 ,~ v o ho(~!go11iio rili ultcrti-
s (:ll(lkli , llOl1l ])oI1 1,lItl
(10 fhro (IOfl l ~ l l ~ r odli
s6 iiisliriilc , c:~~irsclrvntiilti~~(~
o ~iovu orri ros-
pi?ir,oso wiloii~:ici, o duixtirtdo {LH At~tlloridu(l~s
tile >e evuctii errk d i c~ad4;is
~ , e ;or iuidisposiç~es
que liiit.ai~i 1-oiil o Cai.( oreiri>.-0 s docu- -
r t ~ i b n t t r s do h ! l p w ~ ,C O I I ~ os N" 7 , 3 c
9 , !;tri~n~(+!tL I ~ I ~ ~ O C I O .
Nli nuutc do clln 28, o crn quanto se
p r ~ c , ~ ~ i c l ; iO\ i sl ~ i o ~ i i udit C:tdt!u , i!~: t,rnslii~-
[ l u d t l ~ C0?110 c41 a1'i1"3108 Ltxt!0'r [lOi. i 2 0 (1ivel'-
sns niot i v o s de desgciatc\ , acudin-rios o{, licnd.
sarnerilo que srbrra misi bis suspeiicler as gtiraui-
tlils , c comcç<ir n fueer uso di! rnedida~se-
vErlis. - No eitlniito , eu julgut*i mais prii-

No dia 1," do correnle rcuni cffectiva-


varacnte cin sessao cstrnordinerio o Consellio
do Districto , a C~n1ai.aMuriiciiial , Comn~an-
clarite iiitc?ibino dii DIVII~?IO , Juiz do Direito ,
Delrgacl~sc11)P I ' O C L I ~ ~Rcgio~ ~ O,ETliesoiireiro
'
FL',i/:adnr , I)i~lcgeclo do 'Ii'ticsoura , c Adniiriis-
irndor dii @oriccllio.-Pedi ser aconsc~lkíiclu
sobr-e 0s tricios de c«ri~iriuor a ri!;inler o sn-
cego pil~lico, c a soc:corrcr a irifeli~povo.
Sol)rr a priiiitlir.a prke vcsulveo-sc una.
nimetetc?rit.r, c para sullar iiiuilas lidiis , que
sem deinaro se dbsse dos Cofres PUi)licos a
qtiuriliti (10 l i ~ scoiitos cIo rvcis pcrr'ri B C ~J i g -
1ri1)uiila cin i!t;ii~ol~iscio^ ur:ccssil,atlor; clc to.
d i ) o 1)islriclo - clc~ciidocdn qiii\rilili sor c!ri-.
trct~iir(I I:oiriiiii!;sílu Cc!~ilr'cili10 iicic?cirrcis cin
,
~ i ~ ~ r c d liii coiliilfar
i~ p i 4 t 1 do H00&000 rs,
( riilico ~ I I C utt'yoisii (i1111 ~'(\~cl)iL[o), 11tk1
ql~iiiilo1' ti(?!:iiiitlii 1)iii'l.o ,ii~Igoii-t;c (ICSII(:COS-
!;nl*io ~ i i ~ } k ( ~ l i ti llXl ~~\113'
i ' 1111~1118, (:Oln O ({ti0 011
iiiiii t u rrlo cciiii'ortni:i , o ci licritis RO re1s~iIvoo
sa j~rocrdostio
cl[1it oi'gniiisiiybo (Iii iiiiiii
Ouat*tla dc Souzo.itni& IEu61ica. ( A p p . do

1111 rcsuli~qfli~ f i rl ~~c l ~t ~ ~ ~ f i i(10s


([{I[! t;(\ l o ~ ~ ~(3111 :io
~~hrclfi, I'ii~i~iitl~-llii~tis riii~~iruiriclrit18i~;li~s (litu
iiie ~iurcicdi*orriconvr!r~iviil(~e,( A ~ q i . do doc,

ncs~ref:ilr~dinnilc!
firii'cin o povo c'onli-
r1114 niri(lu ix (\%I[ir ~iers\iiitlir.lo tli! rliio os
I ~ C S ~ O C ~ R I I ~~(CI R( : I I ~ ( U I ' Ii Ir I~ItI~ i ( o( ~s O I ~ L ! I ~ Ocliio
R
tiii\lflrn o , p,r!tito ( l o ~t1i~ti~[ios P S ~ I \ \ (li+~I
i 1 c r R i ,I iir-
,
I * o I ~ \ )o&r ~~n i i z c r ~ ~o (~orim\vLlvr i~xc(!sso~.
tes a que Iratassern de pOi. 6 vendei todos
os gerieroc; que iivesscrn aiildit, se por vcn-
tura era verd :duiro o clClinor c10 povo ; e
ao mesmo tcinj,o tiz [;ublic:rr e trtiirsmittir
corn n maior rapidez ~iossi\cl uma circnlar
ein cpue p l e t i ~ n i a o ovo dos campos, que
eii estava disliosto t i dar-lhe uma l i ~ à o ,
que [ J O ~ muitos nrinos llie lembraria , se ou-
sasse vir ú Ciclnde e m . turiiulto, e com
-
aquellcç inlc~iios. G r a ~ i l s ú Proíiderici~
\iroduzir,im o mellior elGito ellas diligeiici-
a s , au:~iliirdas com as e-ihortd~oesdo Prela-
10 da Diocese , r n sereriidddc dos iriiiiiios
corrieçou a rcsinlielec.ei--se. ( A~penso de
: N "" 12 e 13).
fl)ocurrieiit~i~
No dia ri. do correiiie agradeci ao Cor-
po do Gontincrcici , e aos P r ~ ~ t r i e i n r i o s ,
o bom serviro que* fizepirn de Sormcir üijiii
tilixa para abasieucr o niíarcado , silt:urado
o que já tive a honra do comrnui~icar a V.
Bxc.'. ( Appeiizo de h)ocurripntos : N O 14).
Desde o dia 3 at& o dia 6 cori~inuíí-
pnlil:a P?~blica, (11ioc1' (:o~tt~nf'\niI.~ t 1 1 , ~irilari .
rio cln 1)ivisilo Riililni* sc! iiiciiiriliic~ rio ui'gii-
niscir. O cpio hoiiun so01.0 i810 C ~ I I L ; ~ (I0 U

(XLlC ~ ' h ~ g O~ i %cirfi0


i ,
0 C A ~ C)101'10 j)lI~8(1-
rum-sc scrtrnu dit ulziirrgiisii , cliic cii l(!irlio
iodo o iiilarussc! cm riao rocsorcliir, Iirirci
riiio ullligir o coi'ociin tlu Siiu i\li~~c!stiiclca
Ili\iiilia , q i i o !i\11\0 su c~urnliudccc du das-
-
grata dos sous siibùilus, li ti'isiexri , c n
dasesliornqiru ~iiiiriivriin ~cil)ru cwlu Illlin, c
niikis a ~riiiis sc ~ I ~ I $ X I I ( ? I IíI~ I )[)~'o~ior~Ro
.\'~~~XI
qt10 fio siu (!~rliirextmiiiiidii 110 Shiiie! umn
,-RO 1 1 ~ t l i l oCO-
~
crc!riliiru Liiiníutrci
sos luslimosaa c10 li11 liuIuri!z~r, --
FC~'OS~I\III
v i l ~~ a -
nl jirimi~s lcinbrniiccis pare uciidir h pobreza ,
e eiitre cllas ;i dc prolriover cni 1,irga escii-
Ia ;i pesca, a li111 de que as classes pol,res
tivesçciz~esse rneio coinniodo de siistento cin
aI~iiri(lancia. ( I \ ~ ~ I ) C ~ Sdc U P ~ O C U I ~ C I ~P ~4 . OO S
20 ).
BJinn circ~inslnnciaIiiivia que qgrav~a-
ya criieliiii~iile i1 nossa siliiacao, qual a da
iimn iiirrncr~sidi~dcdo mciidigos , vn~i~cariclo
pciils I'L1119 d a c i ~ t i t d, ~~lk'lp~l'tllnitllli~
(I~~abl'i-
dilinoiile os ii\nr;itloi-c:i, c augnrictli1:iiiilo ineiu
a rnnis a çorisle~*i~ii~ão grrnl. -Foi Iòryoso
to:nilr iiina providcricia (Pecisiva -- íix rcco-
Ihcr totlos os iilcotligos crn rirri asylo impro-
visido -ciibi loflar os pro~iclc~iciasno ineii
nl(bntice'[)ara awgurílr u sua sustc!ritíi(;ao -
c jrí n:) dia 10 doriilirail~ recol!iiclos elii
u m & ~ U Z B I dil ~ ~ ~ I X C E Itodo'i
~ ? ~ OS rtiendi-
gos*--BHc cslc ut11 pri~iciliio de Asylo dc
Jjleiidicidadc -o ec;toii cleciilido a alirovei--
tiir este enscjo , I m o o cstubeleccr deliriiti-
vanierite. 'Il'udo cliiiiiilo Iic reltitivo a cstc
negocio conçl;\ do Aj~peiiso de EDocuin(!ntos
N."' 2 2 , 22, 2 3 , S t , 25, 26, e 27.
Eo dia 18 cio coi'i'cr~to tiiibn siibido
de piinlo o desalento geral, originado pelo
terrivcl estado dc c sceçsez de aliinenlos. O
~ ~ o geracs -
~ C S ~ S S O Ca~ cCoJnOs ,l i ~ r ~ ~, ueram
por toda a parte 1150 ac ouvia mais do que
lanietitli~ões, e cliúros. Foi mister desper-
tar a coragem do povo, irifluir-lhe animo,
e por assim dizer, infiltrar-llic a esperari-
ca. Dirigi pois unia Prociania~ão aos Aia?
deirenses nos termos que consta do Appen-
so de Documentos N O 28.
N'esse dia chamei a atteny5o da Ca-
mara sobre algumas providencias que o pu-
blico lembrava para alliviar o miseria do
povo. (Xpliciiso de Documentos N." 29. )
No dia 12 tornei novamerite a insinu-
ar h Comn~issiio Central de Srircorros alru-
mas pro~ideiicias (.Appeoso-- de Ducumeiilos
N." 30 ),
No dia 13 dirigi ao Consul Inglez dous
officios ,-o 1.' sobre o rcrolhimento dos
mendigos, e o segundo (tal era o nosso
apuro ! ) , pedindo-llie d:is riavios ingleses ,
surtos neste porto, algurn soccorro de man .
timentos , que por vrntura nclles houvesse
de sobejo. Os termos destes, officios *, e os
das rcsl)osti~i; cciastn:~~do L i ~ ~ l w n sddop Docu-
menios noc; N."" 31 , 3 2 , 33 e 31. .
Ilalin cu dito na niiii'li:i Yroclninaqào
-
de 1 i do cc;ireritc : « <letiiro de rrcs tlius
teii10S rodw a, C S ~ ! E ? ~ U ? ? JdCeL 7 1 1 ~t-hegnrú o
prinleiro nnrio , qae ~ E O SIin / ~ + n z r rulcinli-
vt~iiios.n Por hrtuiia rililitia, e dcste p o ~ o ,
inal destiui>tava a aurora do dia li,quari-
do o tPlegrilpho i1ii:iuiicit)ü a binda cic iirn
1)d/9clio srin biiiideir'a , c ern scguiitlo asiao,
a noticia dc scr o %,ii.go, quuslieraviiriios:
i i n i ~ ~ ~ i e r i,l ejjoryi~e
s sitbiaiuus qu:! rios tra-

alguns barcos a icliocA-io, c po; \olln d d


tardc: cl~egoii so inaii~i*ailne a a l i ~ y i a de
lodos , (liii~i:(l,>sc s,iu!)e c j u ~ellr? trazia umii
carg;i de arroz , f'eijiio, c o i i i i . ~ coinestike- ~
i s , e cpe d m:iis ;i iriliis o Ct,ri~i.iiode Sua
M i l ~ t ~ ~ i , h:,ki;i
id~ ~ I I;~*uvidc~~cios
~ I ~ J ~ I V C ~ Yc13 L~O
toniadas ~ ~ e6,te o r t;orilriitr Ci1 i 1 , e lonidi-a
eiri ç p r i i i consjtl:.r5;içdi, os Liii:\Sou atdEi.iiiielllos.
Eis, Exrn." Srir. , riiuito ern reçunio,
a seric dr? ucor:tc:r~jinci~tris quc lia um rrtea
tectil occoriitfo ni*sta Illiii , e das ~irovidrri-
cias que se Iiùo i~tia;~taJo. -Os docurnei~[os
cottip10i11111 a irtil)iv*i'(~ig?to (losti~ r t ~ s t ! t ~ I t,~ ic
I)~Ix'~\ fllled up(!lli) cboilio I'iritcl (li? t!~(,!iii.i!ci-
iacrilos,
O ~ a I i (1110
i 00 OVONU) NU) S ~ i il \ f i i g l \ ~ -
tiiilr! r ~ ~ i . i ~ or l orluo sc l o i r i ,
t ) r o e i i l ~ ~ i i i ~ i i i t loo
~ ) O Ç S ~ \ I I ~111111'0(~1~,1'
11 SII~I i \ l l l ) r ~ ~ ~ \ cOH
f i t j( ~ r ( 1 1 ' -
taloh ~ I I ( ! o111[)1~ogu[!i (111rti11io o d t i ~ ~ i i ~ r l o t ~ t ~ t ~
I~oiiil'iiiii~liir~isc!,
' ' 3 (15 (?illltI'i':(iliI~)!i
(10 ( h \ t b r ~ i O civil
11113 ti'i'11). ~o~\iljll\':lilt) (:I1111 11111 ri!\(), C(II11
IIWO J)ii:l \ ~ t i liuit!
~l - - q1!t3 h o r igiiiilii-
~lod(v~Aii
d l ) ,~ u:au J?Il l i i t i s i~~i.(~tli(lit<,

tili~iiIr!cic~iir\~oiilin-
;h Ceiiiiiril Il~iiiii~i~iiil
dn riolii.t~riii*ii~c':is :iiiiic; fii:ii.yOtlci cliircliilw ostn
,
~ ' ~ ~ ~ l ~ i i ~ ~(! \ I)L~III l ~O~iCU5
~ ' l ~ i lk' i~~ ~ b r ~ A~ i ~t l~~ ~
ollli-
IlihLl i\(1Obi.
IB I :ori4clllrrt tlrr ?i 9;:; i*irlo por voz~t,~1110
Loiii ii iritlrt (liiiii 11 .qii:i i l o o l ) ( l r t ~ r i l ~ e
it i a
0 '\ (l!t\illi!"l 1 i l ~ ~ O 1do
' ~ : o i i i ~ ,~ I~~ &l ~I ( ~? l ol -
Iiiii ~ I111' I;)~ I I ~,!
9)1'1i~\arno11(1 ~~ i r l o irle1111-
1(!111
i.ii~r11, e ií si111 cir*ii~idi~ilo
a 11ilii1iiiivel zolo
i ~~ iI Il I HUrIrl iros.
i l ~ l \ o~ t ~ i)
h f ~ I I I I ~ ~ S ~ ( ~h *~t iOl ri11 (10 S~c(~orro,q
~ i ~ ~ o ! : ~ t l IIPII)
'(l,i !<XIII.' (h ~I(!vIK~ !lis1111 rlc!$,fi
Bkiciclosc: , Irc~tii cvrrio ris ~O!IIIY~~Y:;OCÍ( j i l ~ l l e ~ ,
Icem precticiiiLo c~ci~1p1a~ri1cni.c a lonvavcl
iricuinit;eiici,i $c qri,. se e,i~:rirre$liram.
Mas :,obre i d o , En:ii." (.Iril. , quem
lie s u p ~ r i o r a turlo o elogio Iio o roto !
Atrti\esrrori iiiva CI'IR(! IIO~~OTOSR , q o z a r ~ t ~da
o
mais nii,ptla I!bcrdadc~, e ui)i*decendu á v6z
de nin h o m e m , qiie 1110 ina\pin.ou alguma
c'oníitiri~a, co:iic.re-ie sempre 1\05 Iiinites d ù
1 01)edic~r~cia , e iiào se riiari( b ~ cti 111 Uin sb
dos excessos , qiic ítrolnliiiiiiiiim d t ~01d.niiriu
1
'
I
cst;ls crises. -Dctis (;uai de a V Rxc."
k'uiirtiill aos 15 de RIarpi de i 817- lllrn."
I c Exii!.b Srir. Rjinisi ro e Sccrctario d'Psiado
-
do9 Ne;xoc ios do Heino
v i l , Josi Stlwes[re Hibeiro.
-
O Govertindor Ci-

Rclaçcio cloa conrr;buinlcs para a inz-


~ I O I I L L ~ ~d IeO C ~ I ' P U C S para (4:. s r l -
nzenlo ílu n t e r a z c . ~rla 1111~~ f u
Ma-
deira.
Gcorhu Sioddnrt . . .. . . .
. ..
e

Johii IIliiricIy ;.\! Pill~o ,


i!. 11. ~ l i n ~ ~ !&I l C m.U. , .
(i, I~uu~'" (C." . . . . . . .
I{, (iratil & C . ' . . , . .. .
. ..
Ilbiitloa cP: d:iir(niiliiln ,
\.'ici:iilcJoxc d'htiieri. ..
Joitqj~iiii da Siilleri Caldoirli
illttir #' C,', , . . ... . .
,
c\\ y C.{', . .
1,011 ~;ol~(l(l~l
& C.' . .
Rtuc1ibtii"ii l'i!riil~lc
I,c~~icoclr57 C.* ..
.
* L

Sc~\ií,I'c!rrloltl Sc, C:."


IIjurnolt BToii;:hlnri 19: C."
IPulr S;, C," . . .
e

(icirduri
hivujo lrriinoe . ,. ,
Sosep I'llclpfi , . . . .
I Mut d(rc*lrSl~or~ridgc
Jduniliu
I 6 (i." . ..
,. , ,
Kriigcr Ilrot lirm & C,'. .
Jonrpim t:oclt:o tlc M~y.i'c?l-
Icts .. . . < v
.
I
P
L
-
~
Z
,
S
~
M
-

J O ~ O dlOliveira & C . " . .


lliexnridrc Joxe de Goi1,o. 200&
nuberl t + .. . . 806d
a. Abudarliíiin . . . .. 300$
Pcdro J I ) I . ~Moillciro
c & 6.' 800,d
Antoiiio J. Rlarqiien Baslo 300d
II~raiici~co ..
C . clos Siiri.Lou 600.g
.
I.jcw~~iíirioA l b c ~ l oFarraz 1008
Caclnno A1l)crt o I'iincrila . 200#
o li. . .. . .
Mario~I clc tiouvca ihcgo.

Luix Sozc Iboc\i'igtics . . EO


i Od
Jiicinto Pestatiil .. . .
. W. S . . . . .. 3008
Jol.in Jd. Lrwis . ..
. 200,g
E'idelio do Fm,c?iles B~anco 00,q
Calidido J. dc P. P\l)i.r.u. . 24.0y$
Seraio .I. Tcixeirri Bragn &00$
Joze d'tib~cu.. .. .. 2008
Jotlo Joza niltctriroiirt ,,
I" l 1 1 $ I c 2008
hT. Yallosa (li? Crislulhronco 6008
,lo%iodo lii'rrii,ss c r\lnieidn 100&
S . cla S.Annn u Vuuconcollag- 10O$
,ItiCio Prtincisco clo I'loi*oi~yu $008

Juciiilo dn Ctirnnrn l,oii~a

Aiitai~io Mucbirdo Colta , ,


Axilariio dri Liix I'itin ,
O I'adro G u k ~ ~ aPrurrilisca
r
do# Rirmoa. ,
roa . . .. .. ..- 50 &
Valenlim Justirio dc khttos 600,d
----
Somina Total 32:E0OiJ
I---

Piinclial aos 17 de iIIiirço de 1537. -


Mailricio .loro do Caslclbrnnco , Officiiil da
Secrelaria do Govcrno Civil.

A Csmara Muriicipal do Fi~ncliol, penl~o-


rnda do rnais vivo recciiitiei:iinriito [irliis pni-
videntes medicIiis quc t'o~sti RIiigt~stndcncabii
de clecielar tlrn beni~ficio desla i l i i , i , corno
corista da Pt)riíiria de 4. de Blarçi, ilt! 18 'c7 ,
dirigida ao Goyt.i.ria(lor Civil (leste !)istriclo,
e muito esperariçada iiil lisoiigcira prnlne;sa
I'eibn ria p a r k Rii,il da ineGmi1 , vcê .naciiks-
tur a Vossa Dlagestiide n sua psofuiidd gsati-
(130.
-aea -

I I O ~ I ~ Itotlit3
IV ci1rip1111
80 t ~ our~i(:r~olvu , q i ~ o
ollc! ltw iocil?i~~iiitaii:c~~~lo
cili vittu :--u fcli-

A coii~c~rvu~Ro clilsíe cxiinio Filrtccionario


tio cargo q ~ t c(wrcdl ci'\~tm+r ~ f l i m i r i~~u l ~ o t ~ i t ~ r
u todo a elogio , Iica i~triugaroril~t\(10 qutinlo
\'(\HRLI M ~ p t ~ s l ~~ >~BdBc( $ ~~UF O I ~ I B VuO ~I ) I ' O S ~ Q *
ridrrilc clasiu Illihlrirlo,
'
I ~ I Y I R(h~tir(lotk l'~*(lc;iosn\ r i ( l i ~ do V, M~I*
gcltiliitli;, - - i!iri Ciiiiini'il i i i i ~ 17 do
12iiii(*1i~~1
M n r ~ odo 18 c7~ J r ~ d n Josd liclle?acutjrt,
d o d l i n i s t c ~ i odo Rciiio.
4.' nrparlir.Ro -N." 9 O i 3 -1llin.O c Exin.'
Siir. -No iiirri ~Llicio11.' 2026 tlc R de FCYCPC~I*O
fiiiilo rcpi.t:s~i~l(~i n V. 12rc a iicccssidedc dc se
pcrii~illii.:I ciilriitla iia hladcira, livre de dircitor,
tlc tlilrc*rciitcs gciioroç coinc~tivc!is; coiiio porCiii iic-
nliuiiin i'c.~~irliicZc~sc loii~nssc:iiiitla :I st!iiicllietilc rcs-
prito , C kliii'cC:i coiivciiic'iilc que iicsla 1,arlc se lo-
mo LI [ ~ i ~ o v i t i ~ ilc~~i ii:i~l ~ ~:i'perniilln-nic
~da V. Exc,'
qu~o1Tcrcç:i ~'i siiit r;ríbU poiidcrii~iio as scgiiinlcs

Xicyiris (10 c.u~iib(!iCciiiilcllt~ das Pnutas , n im- ,


p~)~L;içno d(t Icgiinrcs scccos , tncç corrio, fcijíio , or-
vil1i;in , ~ ~ I V Í I,Yt i ~ ( ~ i l ~ Ioc~~ oi l ~i l,l i ; ~cliicliaros,
~, gríío
rlc bico , c hcin iiasiiii dc ccvniliriha dcscarcndn , tom
sido niiiilo tliiliiiiula iIn nlkintloge do Puiiclial , *
potlctiilo rliznS-ao qoo a IJiircndii porico ou riacla
lu111 rcccl~itlo do ilir'oilo.; por t:icr artigo^.
Ao 1);;9'10 porCin qlic ;I Fiizcriila nada lcm lu-
crado coin n irxipauicG) dcsscs dircilos , tcin o[iovo
solrritlo iriciilo coiii o f i i l t ~daqiicllos gciicros, que
alida tiiilils tlau I'a~I,its ullliiiciiri crn grendc quaiiti-
ùrila A Illin , o ~crviirriido priiirilial ~ l i n ~ c n t5s o
rlaaseil lrolircs. E Lnl Iio a cbncassc!x qrio toin lia-
\ iilrf i l t ~ t i l ~gi1ticro8
b , qiic ito niiiio oorrciita iicm sc
quer 06 ptrbrcb I;ivrliiloi r.i iivibrrni assirr. do sornoa~
tca para Iiiii$i\r i Lsrtir; prii certo qiic islo coil-
r u i i l & 'a r tycriil.
()ri.io cliiiiniir a allciiçiir ili: V. X { X ~ .q~h r o o
iIi8i\o o \ p i l h t i ~ , 1)cm con-
qiit! t i i i ~ i l o~lir~itllilllll*:lt~
vtbiiisldo do qiir b w t i igno LI I.S~,LIICI! lilira dcsnfiur a
aiin ~olliciluilr!i!n bciirlkciii ilostas povos,

M;lrço de bHl'7, -
k h i 1 4 l;uiirdu u V P:xc.'--l'iilichil noi i 8 d e
lllm,' c 1l:xni." Siir. Ministro
a S P c r ~ u i r i oillRsliiilo do8 & I ~ & U C ~ ~ S(10S 1\0ii10. -
0 (;UVCI ~ ; l , i t ! r Civil , .lnzc Silt~c~slruttiliuiro.
. "*ulS>ú*(LC.DrC--.
m

Ao Jiliriiatnr.in rio itcino,

--- --
4.l fiiyiiirligiio N." 2Jt9 I l l r ~ i . ~e 1Sxrn.
Rnr. ---'l'c*iiilu. r1,iiln ciiiit.a n V. Rxc.? ccm n f i c i a i10
F1 tlc Y:rvcirciio i~lliiiiri, 81iL1 11,. 302 k , ilc qiia 110-
IIIN I ~ I ~ I - pOi ~~ l r / i t . tl ~ i~i v i i i ~ i ~ I ~ I ~ I I ) I ' C ~ ~4~ ~Cu-
I~OS

~ I M Lt~ 31 tini6 i p i l (IOB[R (:idattI~l qt1,\11IJ ~i11ilt18 o oi-


~trisiqil~tr i i i i l reis , iit~licii~i,iiii~hi rlir D ~ ' P Q ~~' I I I I I R
u m negociaiite cstrangeiro, coin o fiin de o vender
ao povo çei.ii lucro, c cvilar por algum tempo quc
suhissc o prcco , ciitno corrcnlc; cumpre-me par-
ticipar agora a V. Exc.' qiic essa quantia cmprcs-
tada rcverlco já aos cofres d'ondc sahira.
Deus Guarde a V. E x c . ~ - P u i i c l i a l a o s i 9
de Marco de 1847. -1IIm." c Exm." Snr, Miiiis-
fro e Secretario d'Estado dos Ncgocios do Reiilo.
-O Govcrnrdor Civil, Jorc Silvestre Ribeiro.

Ao dfinisterio do Ileifio.
i.' Repartição-N." -
2055 Illm.' e Exm.'
-
Snr. Escrevo á ultima hora da ialiida do Znrgo .
e tcnho a satisfacão de participar s V. Exc.' q u e
coiilinúa a reinar o mais cornplcto socego iicsta

Oxald porém que a respeito da subsistencia


d o povo podesse eu dar noticiar igualinrntc fiatis-
factorias ! Mas, em quaiito não chcgarein outros
navios coin cereacs, oti quaesquer coniesliveis , as
classes pobres soffrcrãa por certo muito. -
Queira
pia de ilin iiiapn qiie hontcin á nocitc me aprcscn-
tou o Adininistrndor do Cpnccllio do I'iinclial , d o
qual IC c o u h e ~ cqiio a50 clistcrn cercacs alguns
om grão no inci~cndodcsta cidade, c que aprrias
'
se eiiconlram á vei~daalguns leguines c arrôz , que
-
trouxe o Zrtrgo ; \nas por que prcqo ! O alt[tici-
r c do fcij5o q u c em tenipos orclinarios sc venle a
civico torti?cs está Iiojc por d o z e ; o gróo de bico,
que ordinariamente sc verido a seis toskões , o a]-
quciro , está liojc a dszascis ; o arroz . quc co.tu-
ma aqui ter o p r c p do qicirrso tostões a arroba,
vondc-se agora por trinta e dois; e fioalmentc , a
pouca f a r i i ~ h ade tiligo quc axislu , c que d'nntes
andava por dor toslõcs a arraba, cueta hoje qicutro

A Proviticiicia acuda c111 breve a cutc pnvo !

Março clc 1847 -


Deus G u a r d c a V. Exc."Funchal aos 2 0 d e
Illrn..o c I3rrn.O Siir. h4inisti.o
e Sccrelario c\'Estado dos Negocios do Reinu.-
() Govcrn&do,r Civil , Josd Siltlesti90 Ribeiro.

--
.".."kc~pnrlic5o - L." 3."- N." 1314- I11iil."

Çnr. - ]L.:iii I'orliirin tlc 4, tlc Marco correriic , cx-


l)cc]itlti polo Miiiiiili1i'io do ncino , 110 Sda Magcs-

tijrle S c r v i d i l hliitlilill' c o ~ ~ ~ i i ~ ~ ~ ~(1110 a r - De-


i i c ~1~i;lo ~i~c

cilcti) tlii iiic!siri,i tlnlii h011 i\11111~11'i~;1~i0 n


iIcsp&iitlcr

cin obras [)iiblicas iicotr L ) i ~ l r i c t t r ,c ccini prel'ercii-

ri;i iia coiiliiiii:ic;;io (141 Icvil<ln (10 1Ziib;i~iil, n soiu-


i11;i dc tloiis cciiilus c qiliiiliciitus riiil reis, iiiocda

por 11ii1~11:iraque sii f;iciiril as ol>i~íisiniris urgciilcs


e oci IIICYIIIO lc~1111)oSL' l i i ' f ~ p ~ l r c i u i ~11~;11~:~1110
t! ii iiiii

griiiitle iiiiriicro tle opcriirios ; jlilgo intlisl~c~~savel

r c c o i r t i r n V. S." p i r a qiic tcri113 a b ~ i i i l i ~ ide l~


Cll~i;\I'-tkl(! l l l l l ~110~iidil'! Ol)rti~,i qLlC h(! (!C ilil-

lin~clorivcl i i i ! í : i : ~ ~ i ~ l ~
i ~I d
I~ U ~ ~ jii , coiii+
' O C C tlostle

c;iiiilti, c coiii ~ ~ r a F c i c i i c i upclii leviida do Iinbn-


quniilo ri co1i.cfoaiailr:in tlns a l ~ r n a ,(!o111 a vaiilíigcin
tlc occiipar uin cresriilu riiiiiicro tln brncjoa.
Qiilro-siri1 t.ciibo por coiivoiiictilo poiitlornr
V. S.& qiro iiiida iiic s ~ c i i i150 grlitu coitio vbr Ler-
riiiiiaila iioulu niiiio n jil incti(~io\iaclanllra tlo liaba-
, ~ I O Fasi1 0 1 1 ~ (10 L n r i ~ í i i ~uLili(lqlZo
qt11 I~~ [)ai'í1 0s I)O-
v08 , o t i o iiiliirini~rciilo Iigiidii COIII o8 ~ I I L ~ P ( L S S C B
(Ia tiyricixliiirn, Tirtlo piiir qiiniilo V. $,'$a clig-.
riiisw f:izei3 no sciitido do dar u iiinior pi*clasa nos
Lrubirllior tlutliiclln Xsvcidn, cu a talnaria iriuilu d
coiila (lu iiiiiiliii grnlii1,:io , O npria pur corlo o m;iiy
rulovniito eiurviqo qiic pddo 1)ravlar-so aus Mndoi-

I"olnbra v5r iiiollioriirlo a iiu-


oii tniiilii~iii r i o
p o r l n t ~ t i d a i ~ ~~ i Io P
S O I I ~ ~ ~(Ia; I ~~t ~' u~i ~~ tIi lI i~lm~ n e pava
uslu 111ii rtigii íi V, .Li.' a ii~critd iIc 6;iiriLicliii iiit*lriir
lia suti iiifi~riiingfioos l~nballiiiu n qii(! n l l i fdr iiiis-
-
i4r pi+oce(lei*, l)ciiu (iuartia n V , K.' -
Pniiicia
( l u Gov(:ri~o Civil ILO l ~ i i i i ~ ao8~ l ~22 ~ ~1/19 l h1;irqo (10
Alrinoi~l
-
.iP%7.-III111i," Piiir. Jtiro Jirlio ( i r i c r r a ,
' l ' t ~ ~ i ~ ~ 1 1Coi~ot\ol
10 i ~Go-
(10 (!ori~o ~ I 1 ~ ~ i ~ ~ t ! 0 l i ~ i r ~ ~ ~
w o iilrtlor
~ Civil , Juzn Silz*asll*a Itiboi~~o,
"V, -
Miriisterio (10 Rciii\)-2.' l\cp~irtiqão-2.'
n i r r c c 5 o -'rciiilo si410 prcsoillcs .4 Sii,i Rli~gestailc,
h Iiiiii~liii, os oflicios tlo (;overii;itlor Civil do Piiii-
cli'il N."2,OfIile 16-N.OS 2,O43---2,04Q-'L,O4G
- 9,048 e a,o/in cio 1 9 - e 2,OSL (10 20 cio
corrcliilc , A htc:sirin Aiigiisln Sciiliorn Mniiila ~ ~ e l i i
S~i:i.~l;li.ia(1'Est;itlodos Ncgo<,itis CIO Reiiio partici-
piil'-llic ynríi scii i.oiihccinieiito o i i ~ ~ ell'cilos ~is coii-
~'riiioiilas o seguiiile :
-
I .O (2110 vio com vcriliiileirn niagoa o cstnrlo
(10 tlcsgr;i(;ii cliit' o l ~ l ) r i i i i r n s Iial)iliiiilc~(Iii illiii tla
Rldt1cii.a eiii coiisci~aeiiciii tia cscaasez tie siibnirlrn-
cias clue iiifcliziiiciitc iilli cxiate , Lioiiicoiiia iio con-
liiiriitc clo Iteiiio , iiias qiic Siia M;\gi!shdesc coin-
liriir eiri esperar qric aqiiellcs floll'ri~ii~ll~tos tcr:(o mi-
l iioriiiio pelo ro~iiI1iii11, (Ias proi i(lciitcii iucdiclas n-
doptailirii pelo soliredito (;ovctri:iiloi. Civil.
2."-C)iit! liorivc por Ijcrri Appiovai~ as pr»-
1~ii1ciici;ic;qiic o b;ovc~i.iio (:ivil coiriiiiiiiiica erri bc11
oílic*io N." R,OtL h i r o r ii~iiii~do,ri3o 5 6 IinrÍi pio-
ver pi5líi rniiiic!ii~íi po$sivcl ;i» i:ciiisuiiiiiio duh pi1Vo8

- -&- -
tlnt~rielle Ibislrirlii , tuai; tiiiiibi~iiipara iiiaiitcr u trai)-
-
quillidniio piiblicn , iriortcentlo niiii rvliccinl iiicii-
p3ii o [iciisriiilcnto ciiiiiieiilcrnciitc i~liilaiilrol)icoque
o Cio! crntiilor Civil cuiiccbco , o coiiieçun n levar
n clTcilo , CIO cslnbclccimciito d c uiii Asyta lloilfej,:

9 ,"-Qur ladtin nr rofcricler mc~litlas, rcildo


iiiclul)ili\vctiu provas rla i~iLcllig(!iiria dcfic~rtlirlicn-
10, c cíiicscin cu111 qilc u (;crvcrri;itlor Civil tl(*sciii-
~iciilin aa I'~irirqcics ilu scu cargo iio meio diis tlilli-
CI~ICIB~ICJ q u e n ccrcnin , crn conaccliici~ciodas ciit-
cunslnricios nclliiics do sraii l')iblric\o, o loi'iinin riia-
raccdor tlos Iniivorea do S u a Miigcsli~dc.
4,' -.Qiio ii hicsina hiigusln Sciihora , Ordc-
un ~ I I Oo í;uv~~rii'aiIor Civil I,raiisioilla cm icu Ilciil
Nonc Q Ciirnaru l\lui,icipi~l, n lotlos os cinprcgildou
pul)licri~, o iiOR ciiinrlio~c~ueo tr!iii ~ o i i t l ~ ~ ,v ~ d o
niis circirrislnririiir ncsluacs, OY IOIIVI)~CS proporcio-
iitiilos itris ~ r i ~ v i pqiiu ~ a cllem lcom pr~isliidii.
i$,"-- íJtlo Rtiri Illiagc!slailo I l n Iior Iicin aiillici-
1*i+a1-np~iiiiriila~ilar Lotliaii ns pi.t~riiteili~ias qiibi fiii40iii
~ i ( l a , e rrclriiiiiilab liilla pro-
'do r ~ ~ o i i I ~ u ~ urgfiiicin
R C I I ~ ,D~ P ~ S OC111 (3110 #O ~ ~ 1 1tl(j~l!llbl
0 illlil , ~ l l l i ~ ~ i l l l ~ l ~
tlli r~c(iii11~citlii prutlcricir i10 tiicsiiv~(;ovtiriiatlur Ci-
que ellc se r e g u l a r á nth onde fijr compntii.cl
c,,,,l as rieccssidader publicas , pela LegisIay.ão vi-
gci11c.
6.O- Q u e o Governo trimará cin c o ~ i s i d e r r ~ ~ o
aç proviilciiçia~ rerlitin:iiins pelo Covcrnador (:i, i1
eni seu ofíicio N.' 2,0 %3sobro n iinl~ortacnodo [e-
guriies eeccos , afiiu d e providcnçior dc inaiieira
que .se conciliei1-i os intcrcsees dos povos doi seu.
Ifistricto com 0s da Fazcndn Xacional. Pacu (]as
Necc$sidade~ciil 30 d e Marco de 1847.- vis-
co?trlc dc Oliveir7a.

4.' Rcpnrtigao -'h'." 3 . L - N . " 13 18- Exm.'


e Revm.' Siir. -segundo sou iiifornlatlo , a misc-
ria \ a c f;izerido cada vra maiorse progressos nos
campos dcsla I l h a , e na do í3urto Snnlu ; c csto
sitiiac.io iiào p611c deixar tio exi-ilicr a num stiiii-
citutle , afiin-de se procurar o :ilivio 110 taiitcs til-
felizes , que por m i o fado pddciii ser ~iclim;is da
fome.
Nestcs lermos ouso pedir a V. Enc,' R Q V R ~ . '
a mercd d e prnvideuciar, com a Cornrniskio Cen-
.
tral d e soccorrur para que se rernctta ás Coinioii-
s6ea dos campos as inaiurcs somrnis de dinheiro,
de. qlie seja pcssivel disp0r-se.
S a Faila de cerears , d e legumes, e ate de
generos coloiliaes, que cstarnos a;offrendo, náo ha
remedio i c i s o appellar para o unico recurso, que
ainda nos rcsla, a carne e o peixe.- Quem mbe
se seria corivcnienle recommendar-se ás Comrnig-
sòei dos campos que compraiscm carne e peixe,
mandassem cada dia cozer a porc;iio que jnlgnr-
sem conveniente, e roparlissem caldo e comida
aos lit.bt-c's?
A situasno das classes nccessíladas he horro-
rosa, acudamos ao* iitft.lizas pelo modo poriivel ,
que ao menos ficará0 iiciss IS coraçóeu ailiviador da
intensa tlbr que nos martirina.
Digne-se V. Bxc.' Kcvm.' de mandar receber
mais oitocentos mil reis, e vamos desde já a re-
partir o que podermos, lembrando ds Commissòes
fiiiaes q u e e~lalieleçamuma sôpa rconomica, pelo
modo q:ic deixo indicado, e ao nienos eonsegui-
rcmos manter a vida a um sem numero de nossos
rua# c ctlnlpos.
Desculpe V . 1 7 x c . h minha irnportunacão,
di@;li=ndo-sealteildcr ao quaiilo estarei amargurado
em prcsexiça dos padccinicntos deste povo, aggra-
Tados pela temire1 circlinstaiicia de quc até os v e q -
tos nas teem sido adversos, irnpoLlindo a clicgalia
d e navios com manrimsntos. Dcos Guarde a V.
E . ~ C . . Revm."-Palacio do Governo Civil no Flin-
-
chal aos 31 d e bIarco de 1547. Exin.' e Ritvin."

--
Snr. D , Jaze , Bispo do Fiinchal,-O Governador
Civil , Joar Silvesir8 Ribeiro.

Da Cnmarcc Jficnicipal íle Santa f4nttn.

Aos pEs do 'lrlirono de Vossa Magesta-


de vai a Carna1.a hluriicipal cle Siinta Auna,
Districto Admiriistraiivo c10 Punclial , tcwr
riislrrio .C -SiaRc-
tio lirino 2.' II)ii*cc~)Uo
p ~ o diiln rlc *do
~ u ~ r t i -sol) Ll.ir~o fironi-
ma liassirilo , IR irii:didtis es~r~iorclirinriils
qiic ,
oin Iieiiciirio ,
dos1.o I)i.;lrirlo lori~oii o s c ~
clifitio Gowi iiiidtir' Civil , Joru ?jilvcslrc Ili-
bcrio,
SENIIOHA. -.Kstn Ciiinara com (liluri-
10 riiiilic iiii dc
~i~lliciliirlc Vossu iVi,i~~i!s~uclc
oiii 1)r.ci dc lotlos OY Po~~,ii::i~cx~s , C J)CIIOII'U-
dii di, , csocra (4 coiitiiiiinqiio
rt?coiikiccii~ictil,ri
clas iIrtivallos clc Vasun Wugeulacle ern í'uzcr
n ~í'e1ic:idiltloda uiau Nugt~o que tiiirto Lhc
lio c2uvl:cltli~a; com tudo prcxiiinc! , iiasi.ii o[:-
cut;iito (1110 Ic!va sciii \02; ul(! nos j d s do 'l'liro-
rio, ilizixi* I\ \ros,ii hlanclsiiitlc quc o csiiido
cri] ~IILHCI ~ I C I I I ~L ' S ~ C ' I91~11'icloGU~FCL' izindii
C\u nosos , uclivii itilcrvriiyao
ri*~llc!dii,s C clii
cbi (iovitriio clri Vosso Bliigw~rado iiiinr lios
~t~lvlii* (14)~iiiiiles cliic cootinu80 i1 riinoilynr-
iios : , para
rriiQsirio ela iriotlidiili t(~inpor,~i.iiis
uciidii. 4 111111si rriiiiiiquillnçirci (111~110s a111caaça,
iiilo si10 ~)[ii*nnos
cliiidri ~itillici~~irloe i~i~rodnr
do iiIq S I I I U , o y i y dovurn
i i ~ , ço~icorroiido
, ~)i*c!cu-
I ~ I I I Y ) ( I I W U " ~xriulliori~ii~crit~
voi* 81tiirus
ititoi0iio
iriiile.r, iriuis qiie iniiiko ciirccelii
tumhem du sf~bia consideriição do Governo
(\e Vossa Magesiludc.
A Carnara nao presume em si conhecimen-
tos suficicnlo~para poder irinurnerar e espc-
cilicur I]IIIWS dvv80 ser lacs medidas. A'tcs-
i,ir.porerii do (;ovcriio Civil deste Districto foi
Vossa Iklugcstado sorvida colloçnr um homem
sabio , philaritropico c osperierite , igual á
tarefa dc considerar todos os nieio~de me-
Iliornr a nossa sorlc , o sollicito crn propol-as
ao Governo dc Vossa Mag~stadc. Sirva-se
pois Vossu Magcslade de ouvir benigriainen-
sirns supplicus , ~ioisconfiainos rl11(: oiivindo-as
Vossa Magestndc , e dclFerilido-llies , Decree
tarh o bom cstrir, e a sa1vul:ilo desta parte
dn Monarcliia Portiigucza.
?)eos Guarde a Prcciosn Vida de Vossa
Nugostarlo como a todos os Fortugliezes be
-
niisler. Sailt'Anna cm Carnaru 31 do Mar-
Ao Coartrl (lu IJollnndn.
i.' R~lpw"li~i~)- I,.' 2 "i'd: -
989 illiri."
Siir, - Aliparrrc~ritio ~ l r ~ i i t t ~ r 6i l vi:& dcslcl 11oi.lo
aulriingciro , cloo ao prcsuniio Irc~zciniuii-
t i i i ~~itiçlit~
liiiiuiilot~, nzcls ri:io poilici cl~c~garuo furidanduura ,
um ciinsnluet~ciu tiali vonlos canlrnrioh, giio roitia-
-
viuri , lwtli ;I \', R 11 (111~i~(luio d o oltpregni* nr
ppiln I)oli~,cilliriiiii , ( < o i i i i ~(;oii..iil iI;t 1Bollaiitf1\, iiíiin

rcl,aciira , jriris (luri li Iiiiliinubiz 8ilu;cyko riri qiiu $0


rcliavn cslo povo, ~iilf~ciiriri jd cih Inurrarou da fo.
Iria , birriova ii'ri]iariosn~lioiilu rioccssuria uirin l a l

V, Sen arscacloo li i~iiriliusirp;,iirn , C tcvcti bou


forlutia (Ia cncrrirlrtii* lia tli#ilo C~niianndniilc(lu ro-
r ? 6,10
~ Vii1,or u iiliii!i Reilertrsa cuiidoaccliitloiiciu , i~
p-

ponto d e que na rriarihã ile hoje lcvcrlitou ferro


foi crn drmaiida do liavio pi>l'ciiie siispira!~anios
c por volta d a l~rrdeo trouse a este pcqtn.
Vinha cffec1ivamc:itc este 11;cio carrcgntlo d (
milho e farinha, e rs3r ccrto foi i-. S." tcs1c1rionl.i~
do extraordin~irioal!i.nuco de nlegrid (~iioa chega-
da dclle proiiuzin nesla cidatlc , aiiiila lid potico a-
bismada na cnnstern;i~ão (: no rieçnlc!;to.
&iotivoss50estes itsSaZ poderosos, paro qiien riiiiil~a
gralidão, e a deste boni p m o , eclibjarni pict1liorarl:i~
ni] niais subido ponto pai,:,c:lni &'. S.\ c piir:i ctril;
o digrio e ciuito oi~sctlriioso C;oi:iinandnilic do rcfc-
rido Vapor.
Digne-se pois 15'. S." dc aceitar por su;i parte,
e d e tran~iiiiiiiráquellc Cai~iliiciroa cuprcssão d o
nosso profiintlo rPcoiilieciiiientc,, ein qu,iiiio o Go-
verno de Sua hlages~iidePiileiiçsii~ia, n q~icrri ~ ~ o a
dar curiln de uin iàn b~tlloriispo da tledirny,i«, niio
se deseiri[iei:ha ~iiaiscc,iiiligii:in~t*ilicdeslc ilcsei.l>;ira
com o tln NacZo ilIu5trr que V . Sia rt>preçtlilta. -
Deu3 tiurtrclc a V. ~.'---~rr,lai*fo d o i*ovcrrio C i \ it
no Fiiiicl!oi crn o 1." ci'i\lit i t de 1847. -- Ell;~,"
Snr. Perlro Jorge Olontciro , Consul da JHollntlúa iia
Madeira. -0 Governador Civil , Joxe Siluotre
Ribei~o.

p), $xrn." Govarnndor Geral de Ca6o Trerde.

Govcrrio GcraI da Proyincia de Cabo


Verdo -- I .I' Rcliartiç~o.-]lllm." e Exm."
Sr. -No din 20 do passado tive a honra de
receber o ~ [ f c i ode V. Esc." com a data de
12 de Fcvcrciro , em que m e expòe o esta-
do iiif'eliz cni q u m e acha a Ilha da Madei-
ra , asfiobeslmda pelo mais terrivcl fiagello
qlie p6d@ iillligir clualqucr paiz.
Turilo por liriri~~niclade , como por gia-
ti&o para Com OY ~ ) ( I I I ~ ? V O ~ sentimentos
US que
eççe bom [)OVO nutriu por mim , ein quanto
tive a lionrn de viver rio meio delle , e que
me cansorvu ; não pude dcisar de sen-
tir ami~i.garrietile od saus males , como se eu
proprioos solIbrcssr.;e Lambem que me falleces-
sem tis meros de 111'0s acabar. Posso CCIM-
tudo afiiiric;ur a V. Ilxc." que se a colheita
artiial de4.u Provincia o permiltir , sein pre-
jiidicur no t i o ~ ~clue
o me cstá confiado, não
perderlei a occasiào de pagar uma divida de
amizade , c dc reconhecimelito , seguindo ao
mesino t e m l ~ o as iridicacòes d'uma politicc
ser~sata, c d'uina providente ccoiioniia,
Deste porto roi sliliir átnanhã a Escuua
Diligencia » com um carregamento de milho
para cssa Ilha, e tenho csllcrroriçasbem furidadas
ria Illisericordia Divina de qiie por toda a seina-
na se podcril resolver d'iiina inuilcira fa\~orn~icl
o problema cla esporLoç8o de cereoes para
esse Dislricto , servindtr-ine de muito as in-
dicacòcs que V. 31xc.' leve a bondade de
leinbrnr-me.
Fico fazendo ardcntcs votos porqiie as
nossas rnutuas espcrancas não sejarn illudidas ,
e que não Liajh mais desastres a lamentar,
que oquellcs ciijli noticia bastante me con-
tristou, e quc hão de ter siibmettido a urna
miii ruclc prova os bein conhecidos taleiltos
admiriistrativos de V. Exc.".
Deus Guarde a V. Exc." -Quartel do
Governo da Provincia da Praya 3 cle Abril
de 1887. -1llm." e Exm." Snr. Governa-
dor Civil da Madeira. - D. Joze JPigueZ de
Noronlm , Brigadeiro 'Governador Geral.
R c p ~ t i p i i ntlii Fnxciit1,n - 1," 6cr:ão - 1, .O Sq0
.' - -
--N 2,ijQ;t Iiiiii," Giir. ISin v i r l i i d a tln o r -
tlcii~rle Dalcgngõii N." 6 9 , ilr, SEi i10 M : i r ~ o Iin-
tlo , astriu íiulliorisarlo p c ~ iuriloii:ir ~ nii '1'lii:soiirci-
r0 ~ ' i l ~ i l ltI cl ~~ [~( !r k i ~ t t ' i V 10~ ~ l i l i ~ i l 1 i l ~ ' l kat;~ O qt~il~]..
liii ilil :1:00Og0(10 rrii; 6 r i . t ~ ~t'rii ~ii't'stiifii~sniaxi-
sei!# dc* 4oQ,d I ' ( ' ~ R 1)iiPti COI~I~~~~II~:IC;~& do~pexits
tc4lus ~ i t t l acirilirrxa d i i iiuv,i Icvatiri ilii Furntlo com
as fiiiiliglia I,ovitiliia.tlo Jiiiicslil o f<iii~ailu.
Reslvs lrriiioai c.iii,r-1x10 :i saliera($io i l a 1)iirLi-
cipiir a V, S,' qiiil iiit:,1ii itiitii v o i i oritciiar c i paga-
o ~iriiiiinii'ii ~i"":!~l;ic:iri rt!lnlivit iiu niiiz dc
~ i i i ~ i i l tlik
hliii.t~il i i i i l o , p c i i l ( ~ i ~ lou 'Slirsorii'cir'o ilii I ) i r e c ~ ã o
a cluc Q , $Ln~wth:,i,Z!>, ~ i i 'i.i!crfi~i+Iio,i(! iiicsruo do
Crifrr, [:rtilrsl u iiiilirir1,~iii~iiiiI:i iiiosirin [irerl;if5o.
( ~ O l l ~ ~ ~ ~ ~ \ l ~ i i*i1111 l l l i a~ 1)irwq)to
~ i ~ l ~ l t ![ ~ ( ~ gor~crosi-lri
(1nf](> lx~jllll~ll~i C ) ( ~ 0 ~ ~ ~ d~ ~ 18ilil
1 , ) h ~ i l g l ' ~ l ~ l H0 d 0 dig-
111iil itLtoiidci* rios riinis iiisliiiilcrs ikilcisoxucr ( I c ~ l i i
I ,r i 1 V S. i r d IXroc-
c;no ri srrlrcfi rir ikriiiio$~ircl11iiii10 ulito8, o som n
i l l ~ ~ ~t ~ to ~~~(10i l 6i lt~ l l l ~ ,l U!lO$ t~~abail~o!i (1UO IA ],C*
y;lda dernriitdar dc mais urgcncia ; pois qlie por
eatc modo n511 sóse acudira ;is nccessiilailcs (!a ruj-
tgra deste Psia ; seii,lo tainbern se e s ~ i l i l i ~ a r aa1
gani diiiiiciro pela& cla>3e5 ~>oLircs,que mais que
nunca estão I~ojecarccitlas de sorcorro. Appro-
vcitc, esta occ.asiio pata offercçer á 1)ircc~Hotodos
os S ~ ~ V ~ ÇqOu eJ e s , i ~ c r e mao ineii alcailcc ein bc-
neíicio d c uma err~prc~a táo recornineiidavel,
Deus Guarde a V . S ' -Bcparliqòo de Fa-
zenda do Goi eriio C i i i l do Fi:nr:lial , aos G dJAbril
de F847.-Illin." Snr. Pcdro Agi,iti,iho ãeixeira
de Vasconccllos, Prcaiierite da Eircccáo da Mova
Levada do Furado. -O Governador Civil , Jore.
Siluestre Ribeiro.
---
Ao Delegado do CorisalRo dc Smtdc.
2.' Reparti~sa- N." âS2- Illin." Snr, -
Constando-me qiic O trigo, ultimaiiiente chegado a
este porto, e que oii está ainda em deposito, ou ji
se acha á venda, he avariado. c por t3i nioùo, que
póde ser nocivo á s m d e publica :
E sendo do meu i- ipreteriueI dever dar todas
as prwv\'idencias. para que os povos não soffram 0s
funcstos estragos que na sua mude p0dem produzir
a l i m e n i o ~corruptos :
a060a V. S.' queira sem a menor perda de
tempo, C cin concorrencia com os Snrs. Pacultati-
vos desta c i d a d e , proceder, ao exame do todo o
trigo em grão que s e achar em deposito, o u 6 ven-
da ticsla Cidade. com o fim de averiguar se esse
gcnoro está de t a l modo corrupto que náo possa
nclm d e v i servir de alimento ao homem.
Desse exaiiie a averigusc$ío se formará o com-
pelenle auto por V. S.' assignado e pelos demaia
' I r a c u l t a t i ~ o,~decbraudo-se muito explicitamente o
parecer da J u n t a . e as providencias que delcrmi-
uadarnentc se devem d a r , para que não continue
a subminietrar-se ao povo um alimento, que em
lagar d e o nutrir c lhe dar vida l h e posea causar
dooiiça, e at6 a morto.
OxalA qiic do exame a que V. S.'?ão pro-
ceder rosulle uma convicção opposta ás minhas ap-
prehensõee , poir que no estado de escassez de ge-
ilcros alimcnticior em que laborâmos será esta cir-
ciinstancia mais um elemento que vem aggravar
Hii fio da c;ipacidadc dc V. S.' c da dos ~ c u s
collegna i~csln cornik~issZo,que esta diligciicia scr6
desempciiliada coln a maior circiiiispccpão q u e o

1)cus Giiardc a V. S."-Palacio do Govcriio


$iinclial aoa "Ic
~ i t l i lrio Abril (10 1841. -
Illni."
Siii.. Dr. DclegaBo (10 Coriscllio tlc Snudc.- O C;()-
vcrj~ailor Civil , A z o Si1ncst1.c RiBeiro,

-----rml<Pil~-

Ao Rlimistc~io do Ilci~to.

-
4," I P i ? ~ ~ ~ ' L i pW.~' o 2066 --Illiri." c
Es 111 Snr. - I'cIos iiieiis ollicios tlc 1 8 c
.O

20 de Mnrço iillirno, sob N."' 2O.%1 e


2055 , c pclos doctiinoalos qtic os acolnpn-
, dei coril,n ii V. 'Esc.510 cultido
ri1iarail-i
loçtiri~oso, n qric par cffeilt~clii fome , clic-
p6rii csto DiuLrlicto ;- das ~irovidcricius cluo
dei para soccorrci us classes p o b ~ ,c ~c rizaii-
l e r o socego ; c\ dos 1)ruqos correritcs d'cs-
i e rnercckdo n'esse i i l l i t ~ ~ otliu. Direi ugo-
ra o qiio sc scguio ntr cox~tiiiiiu~iiodo pc-
riodn intris lnrrnciitiisa dil i i l i i ~ l i u vidii pu-
1)licn .
0 s genc*rc).; ir,t;r.rr~ioriiiclos n'iiquvllc! cifli-
cio dt! 20 cvriirn o'i ( I L I ~ : tiiilatlrri tinclr, pelo
Ziirgo 14,, csc.r!plo ti fiiri~i\icr q\io <?r&ieu-
10 da qiia riitiito ilallrs iiSrii irnpwla(lo. Ai.-
roz irdo briiai , I'r-ijfii, c !;!Z o (It) I J ~ dti O
i i l i i i 1 . i i.riii!ricil. qiiiilitlti(1ct, Ioi i1 cUei.t:i1 cl'cssc
])C!L~ICTO II~IVI(~ -- roi L I I ~ r n ~ i i t1i11~inM.user-
corro 6 ii<lc'e?:hitliitlu p,i:ri~l !r oxtrtliirci d'c3l;ci
]iOpulotin pibo\i r 1 i . i ~ . &c> ciiri 2 1 , \)()i' c h i t a
tl urri t)ilila , uiil: 1,tittli 110 i~igltlz d o i x t ~ i ~ - r ~ o ~
68í11 1rari.i~dc I'íir9iiiliu, no\i2rilir slicRr d'tir-
rm c;t:ii~o t) i ~ ~ i , J t(\ 1 ~1 riso + o i t ~ i ~ ~ c eu t : ~
1r1,fi (10 taO~il(Iil, \;I\[{: [! riiN'0 de l'cijfio.
L'doa dois i~tv~isw~~\os c l \ ~ r i l r ~ \poticos
~r~
111li~i , t:otno evi~ (li! IY!(~(!I~I- , I t ~ g o sc ílg-
~ ~ N V I I I * ~( l It b , ~11ovo
I os h o ~ ~ r o r (Li ,
w ~'OIYLQ C ~ I I ~
,
elio Iiiiviiirn d i ~ s i i ~ ~ ~ ~ i i i ~ u1~1rqu(:
c i i l o li gen1(?
l~oltro iiiio tiiiliii rnciiriq (lu coinlirnr , pai* ul-
1 i ~[,r*c!yuH , d'rr8ttr 11o1iro9 V~VL:I'I?S i1110 se
vcridrum , tr sufiii*i{!rilo ~ri\i.u so t i l i ~ r ~ ~ r ~ ~ ~ i ~
1llerr.n~ da qiio niiticn fizcrutil uso n(!n;i
, ftiltu c10
0s t i l t l i 8 ~ I I ~ I ~ I ~ I 111
,
I ~o('~lri\dir~
U H
;
i~iollioi. i11ii11c~iiLo ~ic~il~iiriiiri-st! - Colisus
;
])IW-S(~ qu(? SG l l ~ ~ i rcroriiiiic~riillissn
i:~ u coi~i-
lu!\sn prirn (\iiii.i~iiiioii~o
i 1 1 ' 1 ~ l o(.ti iSrio e: prc-
ptlrnw~rl cl~I(loc v o t l ~ i c l a LUI$ pol~r(ls;(3 ( 1 ~
11'11'n $0 ~ditlli~lIil(~(lr
csiir !ii\~lnoclciiiciinirn ritis
i'r~lgiwxiti!i, c 1i111~ti ~ l i s l r i \ ) ~ ~loclo~
i ~ c ! 03
~~~
~o(~oor~.o ~S r~crl)(?riníiis
I I\ :~ P S ~ V C1111111~Iilh!ií!
800:2500í3 i,cbis ~ior coii~ii (111s lrrs coritos
d o Nbu O (10
o ~s t ~ i ( l tsol)
r t ~ o ~ ~ ( * ~ t ~i10~ i t(~l ot cl ~
~ I ~ ) ~ ) I ~ qu(?
I ~ M I i~coiiij~i~filioii o rcfclrido oílicio
du l,ri dtr i18rrrr:o.
Miin o rliii (11: iiriiior t~llli~iio , 3 1 dc
Morrci , niio pilssnil seiii nos riloslnir. iiin rio-
vio , (pc (~i~(*liivi tl'cis~ic*i.c~ri~ris c!slo ~ i o ~(10- o
irrilt~i~liiclo. XCi,ii-1110 lioi-oiii (bii~ilriii i t i o \toii-
to , bí) i10 pritiioiro (l'í\l)ril , rol)~t;o(lo
]lar illll \U\IIlt* ({I? ,
$ltor19il l i o l l ~ ~ r l ~ i o (10
x (*[I-
jo I:WT ~ l i ioilicio
i g i lh,ill~~rili st?])[iratl\), ptt-
(10 to\11r1r o , ! ~ ~ \ I ) ( ~ I \ ~ I OClllfiO
~10~l.O ~ Y ~ ! qllo
I\IM ( I ~ Ii j!i ~ (I(\ N(b\v- irt\~elc l t * ( ~ ( : t ~ / obci/-ri#
s
ili: :
l'~i~i1111il ( h t t t ~ v1i1q t ~ i ? t / ~ ( ~ t iot :l it sc ~ ~ h( tl ~ m , ~
stic~ls (lu ?~nrri,v
~iiillicr crii %r710; ci~rcorl~rki
(lito o (*ir~vo ditos
\ ; tv'?it(:
(1~11f t i r i l ) l ~ ~i)
tlo riicroz. -O . t:ctrr(!o ií ~iriiiii
IIIJUI ~i~lc*iill;o
r1 (:911(~ri\r os \ 1si1~~(Ioros
; o [I ~ ~ x l r ~ u ~ r t I i n ~ ~
~ u i ~iil(~;\ri11
l 110 rocr!l)h'l' d'c1Ic~
i111o 111o~lro11
Ella crescro no dia seguinte com a
cbegadn du patilclio portliguez rfbrotea , vin-
do de! Lisburi con-i c e m i ~ ~ o i o dc
s milho;
cenz de trigo , e canlo e cinco Facas d'or-
roz ? comprados cota pwtc rtn fundo qiie ror-
rnárs rn diversos projirictarios e ncporiarilcs
d'csta illiii para abaslecer o mercado, co-
ino porlicipei a V. Exc." m mcu officio N."
20.36 de 8 cle Fcverciro deslc aono; e nu-
gmentou-s~ com iJ vinda de 3092 knogiis
de trigo, dc C;il)i*nltar no diz 6 , -de 900
barris tle fiirii~liado ilirsrno porto , no dia
7 , e dc 96 riioios de trigo, e ~ I g u n s le-
gllnirç dc $50 3jigiicl , h ~ j ~ .
Os ln'blosporeein sao u iridn ecisccssivos.
O inilho he vcrrtlido o dez tostfics por ai-
-
queire ; o trigo u duzi?tostücs , sericio cx-
trrn~aimcritc inferior o c~iic veio de Gibriil-
-
tar ; n farinha a trez m i l c c c m reis
nulrns n;isios com
~?~pwam-sci tii;liiti-
inrntos ; mas infelizm{~ntr,terh de conlinu-
;ir a fome nirida no ir!ilio da abiindiriicin ,
])()r q""t0 a ruairir pm't dadas fiitui!iils tvn-
do :jA gasto, prln al!a dos p r r c i ~ s. o que
Iiatiut\l pO!ll~ado 1)ilr" [:asurPT" tlgdo este
í;iii?«, c! sncriiicnndo íi!cn~di-so o p:birzo qirc
1 ossuinrkz tlc \)rchcii>soc, \ cnria\cl , csio stsrri
iiicinr; íii? sa iirj!i.o\c.iiarc!i~tltr esi!<lrotfn ah.15
t,oc.iinen!o do n!ercadct. -'ll'erá pois de con-
iinuuio por rrt u i ~ i )L C I I I ~ I ) a rieccu~iil~dede
,
S O C ( T I I . I . < ~ ~ O i,rrandc I I I I I ~ , ~ ; ' Ode desgi-ü~ud~is
que todo; trs c\ii~s CI~(?LC'P.
-
T;?ci~u C;ii;~r(le a kT. Exc." ??itnc!r;:l
cioc 8 (l'.àI,ril dc 838. - l l l : i i . " c Ezin."
Siir. jqti~listro i: S 1 1 ~ 1 ' ~ t ; l r id'E\tado o dos Xe-
gocira t l . 9 e a ~ i n -0 ~ . Go,cin~dor C i ~ i ,l Jo-
se SiI*~cstreItibciro.
-E.cpsui--i

do ùli7zistcrio do Reino.
.' R r p u r t i ~ n o - N." 2,037 -IlIrri." e Exm."
1
Siir. -Cotiz rcferoncia ao nicu officio N." 9,056
rlrsta data, rra p n i k thni qiiotratn do scrvico pres-
1 .O do ~ o r r c n i erebocou para este porto uin naria
(IUC -
se suppurilia traSer-ni~s mantinientr~~; tcrrhu
a tiorira cie participar a V . Exr." osrgui~ite:
L«go que artparecen um navict, qrie s e julga-
va trazer rnantiri~ent~s , pedi immediafamente ao
Consul Elollaniier que sollicitass~do Coiiimandanle
do vapor ùe guerra daquelia Nacio, que acabava
de f u n d c a r ncatc p i ~ r t o ,o relexante servico de o ir
b u s c a r e trazer a rrbtzquc para o ancoradooro,
visto como os VentOS eram contrariuç, c o apuro
d a noqsa sitria$ão era extrema.
0 Consiil accedoo ao rrizri pedido, e na ma-
nhã seguinte foi O vapor buscar o dito navio, o
qual fiindeou por volta da tarde.
O navio rebocado era a Escuna Americana
a E r a l o n , vindo de Nova York , c trazia a seu bur-
do u m a boa carga de rnautimcntos.
Nesse mesmo dia enderecei ao dito Consul a s
metis agradcciineritos pela boa vontade com qiie O
Commandante do vapor se prestára a fazer-nos uin
tão valioso obseqiiio , lios termos da copia juuta (a).
8 COIXIO ('11 ~ ~ C S I ~([li(:I I ~ 110
~ I (;O\'CPIIO (10 Sua
Bllngcwlailc serií iiliii gr:it.o tcst~i~iunliiir por siia pnr-
lc no Governo dii 1It)llniicln o scri rccoiikieciiricrilo ,
cloii-iiia 1101' olrriguilo n tl;ir crintn n V, I?xc.' clcs~o
iicgocio , tlcc.l;isiiiiilo qiis o Viipcir Iciii n clciiiiriii~ili-
$$o (r Ncc~liiiiif;rio131iiii i) c o $011 Coiiiiiiiii~ilfiiilr:he
LI 'I'uii~ii ta (li1 bJi~riiihii lIl[iilliiiiil~~~Eschiiusiar,
I)airs Giiiirila i1 V, l{xc.'-- 1Jiiiicliril nos 8 do
A l ~ r i l tlo 181.7.- llliii." (! 1Sxio," Piir. Ministro c
Rucrolnrio il'kCs1:iilo tlos Ncgociou 110 l{cino,-O
Govcriiiiilor C i y i1 , Jazo Silvasttv RiLau'ro.
z-ex%e-
Ao dU?tistci*io(10 Ilcino.
Y'."Ilrgtii.licfio-N." 9,01iti -1111i1," C Xxm."
SIIS, - ~ t ~ ~ ~ ~ l i i ~ ~110 - i '~Y ~(10o C O ~ I ~ O ~ I L O, ílii(>
i I otIi11
1 i 1 1 1 1 1 0 1 l i Ilcl~l0
DurlCi , 5a :ii:liiivii liyoriiitl~, a julgiiililu do nicli do-
rlci+Jar lo(lasi ns ~>rovjtleiii:iiisparn ~lii(!O S l)O\'LI5
iizo ro1~'raanaili os fuiicsslas aslrngoir l [ i l C ! "i' Sili1 $nu-
rio ~iddom Ftiuc!r iili~lieiilori:ori4upi,os, ortloiitii iiiiriio-
di:ilnriicrito ai) l)ologado ilo Coiisallio CIO Siiritl~i,
q u o uin cor~coi.i~oncirrcorii oa Fuciil1:ilivoa d06h
Ciiliitla proccilcesc ao exitiric <Ir\ lurlo o trigo, quu
s e achasse em deposito, 011 6 venda , e averiguasse
se o geiiero .estava de tal modo arruinado , que de-
vesse scr condeiiiiiado.
Recornrnendei ao mesmo Delegado do Canse-
1110 d e Saude a rriaior circunspecção no dito exa-
m e , pois que havia a a l t e n d ~ r neste negocio a
duas considera~Ces,qual dellas a mais forte -a
saude dos povos, em risco de ser prejudicada-
e a sua subsistencia, comproii:cltidda, em razão
da extr~ordinaria falta de coinestireis.
Do resiiltado deste exame, que estou aguar-
dando, darei conta a V. Exc."
Deus Guarde a V. Erc.'-Funchal aos 10
d'bbril d e 1847. -l[IIm.O e E x m . Y n r , Wriiitro
e Sccrotario d'EsEado dos Negocios do Reino.-
O Governador Civil, Joxe Silvestre Ribeiro.

Ao Tenclzfc Cormtel Giser~a.

4.' Repartiqáa-L 33."-N." 1325.-"


O

-
Illm." Snr. TeaJo checado neste ultimo
correio o Dccrelo
de douç contos e
para abras piihliras , esrou já 11al);litado a
respontier ao oficio d c '1'. S." clc 26 de Mar-

Ileprrto ser da iiiciioy iirgencis coincgor


desde ju , e sena a nzeiior perda de Ielill~o,
a abrir obras para ~wi~prircicinartrabiillio 6s
classes ~iobreç, coiiio meio clc Ihes s~il)mi-
nislrar reciirsos de que tonto, e mais yiie
niiiics, eslào hoje rar~bcidas. Ncstc sentido
1130 Iicsito um só i ~ i o m c n t oein mandar prci-
ceder aos traI~iiIiios., qile V. S.%me inculca
por nccessarios e prcierivcis.
Erilre esses triibalbos terri o priniriro
jogar, por muiloç motivos, e milito parli-
cularriiente pela rc~co;limendayao do Govorrio,
a levada do Ra!iac,il ; e por isso rogo a V.
S.", com u mais apcrtada instancia , qticira
providenciar ptisti que logo e logo sc cniolida
na abt*riiire da galeria , no montc das Es-
trel-iarias , e nos trabullios pretiaratorios pura
a abertura dii letadii pelo lado do sul. Con-
fio muito no lionrado Cavalheiro, arrcnialan- .
t e da abertiira tla inericioiiuda galeria, e con-
ceho a esperança de que se prcstarh a dar a
maior actividade aos trabalhos cle que se en-
~;lrregou, r e n ~ ~ v a i ~ ( dr&
~ o - ~ sj:i , c n3 rnjior
escala liosisiv~l+ 1 isto que fi4iz;iicotc $0 o-
hastecerido de ra:ncslit~is+onr490 mr*rr.;rdq,
estarido assim rel~ovida a difliculd~deqrie
atb agora os rt!tard<iva. E m q!~;into nos tro-
baltios yrcporal(rrios que TY' S.' iridica , dei-
xo iritcirarrienle no seri cri;d,tdt! o ~nii.rebpri-
dal-os como js~litnrrnnis acertatio ; e s~ pnr icn-
tiira clles potférci;) fiiztar-h: +era3 a c t r , n i j ~ ~ ~ a -
ç;i» de cori~ctnyGcscom OS donos (li* o:it%i \e-
vadas, rnoito boin sern, pois que se ciiiarn
d,fiiciildadcs qiie i 3 ~ ~ ~custam
t 0 a \enrl'r.
Para eçtcii trnhatho- arbitru V. S.' a
clnantiili de uru coii!o de reis; o que ctt ap-
provo.
Propõe V. S.a em srgundo logar a pe-
pwa~Uodo Carq H'ontinlia , e vorrcurto d')s
roinbos d I milrallr:i I I I ledr,
~ ~ do oeste , e ar-
bitra para eilsa ubra a quantia da: trcxcnfoi~
rnil rei., ; o qiiiXeu ntrproto : delerido I>zcs-
se esta obra 1tt:lo 1ir::i.i irinflo c ~ ~ iV. c S."
inciilcn , por t c a ; ~CO;Y~:TI~ do *I F ~ * . > I I ~ O .(:cimo
,,ori'in ?,eji\ neccls.sario frrzrr U ~ Odvi caoircriiss
i!rr C~riiara,I!iriii;.i~iil , p-~dil-a<-Ireilo;r>
" Y. 3." tiie d$ rima rioric:a circuristanriadsi do
ilir devo ~)r!clir,
(liiu~(~slfy~t~rtic'iili~~
III~~O'
I VI
IS."
I .
r i ! \ ~ i \ c ? i , t * c i r o 10pr a yop-
rciqno (10s i , l ; ~ ( l i . < ~ ( ' id; i i s i ~ i i s r i i l t i a sdiil; ribair.8~
(10 a!OfiO, i! (li\ ~ k i i ~ ~(>i tl \ ,d ) i ( r i l pili'fl ~ ~ 1 1 1
t l u e l i i ~ ~ : tti c l t i i t ~ l , i i i (li+
I rcizc*riio~ o c i r i c o c i i t c k
ixiil reli!; ; ( I ( ~ i ~ u l ~ : ~ ~ t iii~lkrg)\o,
~l)i*i~i
( J I ~ : ~ I ' I Io;;ur
o r ~ i c ~ u i i i i i i o i i t l i"V.
i Sen o
i i ~ ~ t ~ l ' ~ ~ ~ i ~ ; ~ ~ i (~] kl ib k{t~~~lktl ~OOl ' ~du
il il\olklt? l'Ol\-
r111 , i \ ~ l ~ i i i ~ t i ~~ i ~t I ~(lh\ I (II (~i t !i< p~i ~ ~ i iti ( ~ I I I Iiti
I (I(&
crirlo o scts:tciitri iiiil tlcir; ; o cliirt l n i i i b c i r r i i i p
I'"'\ "'
A t l t l i i tos o v ~ i o i i c orzicicis
~ do 'IUQ [)(do-
rilol; t l i q t i h i ., cciriviiSii l i i l v o z irllo t r a l t i r por ( i i n
qiiiiiito dii c + o ~ i I i i i i i t i t ; h o tlii i ~ l u i ' i i l l i i ~tlii Iltilii?i
rt1 (l(b .!urlt) 4 ~ l t l l ~ PI111
s h6lltl 1 ' 0 ~ .
A11111O \ O I $ O ~ Ct l~l i~t bI l t ~ \ * i i ~ i I OS
( \ ~/:t~i\i.-
~\
~ I ~ I I I I I I I I ~(1'~1S ~ t \ ( ~ ! > \ ~r! i i\ ~ ( ItS10-
l ~ ~I ~ i~
onilil
g~1'(~!4 (~IYIIUI ,
i i e ( ~ l l i ~ x ' i i i i i c ~ t ~[ )ft ~i -
yu CI$I (ic?i,tlqli \'. $." o r l ~ i k ~ ~( t9i t ? i~t t~i l ~ I%.
X'ttl' (!h[(' 111i dti ~ i l r l t ~ h l i ill ) ~t ) i i ' o ~ i i ( i i i ~ ;
1 ii i i i 1 1 ~ ) r I i wirii cl\ii\h{iii tlc i i i i i (!t:iito novc60cNri-
, Ioi; c t l i b x o or(:ot1\(~1110 011
riril Y V I S , ~ O ; : I ~ I I ~ O
v r i l ( * i i l o I ~ I \\',
I ~ S.' ; ~ ~ ~ ~ ;' WIII"'
~ ~ ~ C!FNU~IIIIIL-
~ i I i i
liii licsi\ Pr, 8;," i l ~ i l \ l ( i s i $ i l d t ~I\
I H I I I I ( ~ I I I~ ~ ' o c ( ~ ~ I I ~ ~ '
nos l ~ - ~ t l : r t l l i o i ; q\u8 L " ~ ~ U I ~ L I I I ('CJHI ,
~ ~ U ~ lI aI i~~ l o
se5 1 ol,res ri:: p a ~ l i ~nl;iimit
r i : t b i o ~ ir cr,ii.:i. 12s-
rti se scin-ipriir e:lc irhinzo rekultaalo muito
cctnr irh quc todas cir3t7~0bmn5 co:jrt swm e
rL,iitiiia:i~scm .
ao mermu lempo ,piis qase l.ie
ne-ta { K C D S ; ~ ' ~ ~qtle 05 I ~ u ~ ; ( : s mar$ ~ ~ c m t -
ta;)] de trabalho.
Fhr, ocioso recr.min~ndar a V. S.'
cliiisa al~tqeinu, ncrn ~tzlire a solidez e haia
arah;id,i dos obras , nu:i ?o!ire a rc.c.iil~niiacorri
clti~dde~ern ser Fei1,s , a~t~*ri:leiido á ilfirstra-
C:II~ e zelo qw a V. 5 : abrri~i~~x~.-fka~,
Gilitrtii~ a V. b; - H%larirr du fiorerw~CM
I;litirhlil ao1 10 da Alrif dc d8 f? -lltm.'
.
Çiir. 3lariot.l Jirze Julio l;al~rra Tr.n*-nte fh-
rcric-1 do f 'o~ploÙ'Enrciliheiro~-O Gourrrssi-
dor C41ii , Jo:~ .-;itcrfbre hd&,,,ro,

Artigo do Ar.' 3sO (?o Drfixisor de f 0 d e


dbr.1 rle 18'P7.
grtitiiliirrno~;c,om os nossos c o ~ ~ i c i i ; d i ~prtlo
o~
mclliorailictilo qiie vai terido o IIOSSO L ~ P L I ~ ~ I I
de coiisus clae tão csciiro 1,rospec:ro nos iipi'c-
scntrivit lia poucos dias. Vgo cliegniido dia-
riiimcilte psovisiies , o ein f)tiu(lotcinl)o fica-
rcio fi.it~ti.iidii~as csl,t!rilnCas dos urnhiciosos
qiic c : i ~ ) ~ r ~~oçripIc.1ar-fit? ii cii::la (Ia ~ n i -
seria p1111lir:n. E~qiar:râiiiol-os. -No riieio da
tretincridit crise por qile teiiioe pnsç~itlo, I.ie
surniiiiimcntc lisoriyciro aiinuticiar qur! riiinca
a tsai~qriitliiltdepi~Idi('atcrii sido nlteracfu ; o
q ~ d d c v e ~ i i oullriltair
s ii ilisjro+içào pacifica
dos iioçaos conciiladRos, P, solai% luilo 6 s!tliiu
c ri1iigiliiiiiiii;i ai i~iiciraroiri yíro o nosso il-
lustri! (;ovitrri;idor (livil s;il,e dirigir a siiik
ailnl iriis~l-iiq~o.h L3rovid,!ticin no-lo coi~çi!i--
YC por Ii?ii;:o lcinlm. Nao iuin,is diivitlii tlc

-.--"Lsl-.BiLB*-

Ao 1Fno1le Coronel Gueoa.


h.." ltel~nrtic.(io L * 3.' - -. N.' 4 387
-Iillin.' 811s. - ~\p)r~!!.;.~u-ino
; i r.c:s~icii\dt.i'i10
officio de V. S." , driltldo do lio*je, no qual
1;oiidera no~amrriten cotireiiicncia do se pro-
ceder ao i~cret;ccii{itrneritoda rtiirrnlho elo eii-
cnntirncrito cla Ribeira tle João Comes , na
silo foz; atE coiilo mciq dc ~)roporcioriailra-
ballto As classes pobres.
Em proseriça das suas novas pnndera-
cões conveiilio eili cpe se corriece a eiitender
na dita obra, dcspc*odeiirlo se nclla 9th o qiian-
tia que V. $4." 111urc8no (;rir mapa dc 26 de
de Marco, isto hc , 300$'000 reis.
Oxalá que esfa uo\a obra dê lagar a
que sc enipr'eguo iiiia honi nuincro de opera-
rios pobrc:s , e que seja feita com u maior so-
lidez e lierfei~"Uliossiveis , cotno Iie de espe-
rar do zeloso cuidado de V. S." - Deus Guar-
dc a V, S."- Palacio do Guverno Civil no
-
Fiincbal , aos 1.5. d e Abril clo 18'1'7. Illm."
Snr. RSaiioel Joze Julio Guerra, Tenente Co-
roriel do Çorpa d'Engcnlieiros. -0 Governa-
dor Civil, Joze Silueslre Mibeko.
-
v
-

Ao Tenente Co~onet Gtcerrn.


4.' Reparli$áo - L.' 3.' - 8.' $330
Lr.uttrl(r do ftiibnc~nl -- :ct)ci.tiira tlti
1 O til00 i l i l l ' 9 , 0 ti.il4

bnllicis pibc'pnr;ili~riosIiiirn i1 iiltrr11ir;i t i a


i ;l l l : i ! II o I , i:~0Os. .
l ~ P ~ ~ ~ f ? dfl ( ' ~ ~ ~(714 !*113:!;tl!lft,
' t t (:1~@8
c coiiccrlu iliil; ~ u ~ i i l i o(Ia
a iiiiiiq;~lli;i jie-
Iti Xntlo do Q C H ~ O . , . 300,8 ..
RiOuit~n rlti 8.,To20 r P1.nr.n , ri3pa-
ruqiiii (10s iilii:errns tIiiq wiiritllins 3SOJ ..
Glrlrlriri d n dh)rtltl rli6 /'atltalr, itil(lc-
f~i$i)i~~ii('iitii
doxsii iilii'a ., iCio$' ..
Xlib~irrc ile ,k130 (;tr!lbr$ , 1~vd1il:il'iiJ
I i 1 1 1 1I I S I 11)0$
Em 0IYii:io H .V1:127 IIB I4, ilo i30i'-
rbilla al~\iru\r:iii l i c y i r i i ~ t uol)r:\ :
Jlilirira rir! ,/o% bl'ciriirx , ac.crccri1~i+q
tnrntlnlo tlii iiziirallin (Ir1 ~ I I : I I , I ~ I I ,I I ~ 300$
fiiriiliirci~itc , cin Oflirio N," 139W
do 10 i10 c.trcrt*iile a
iiirllrcii~isi~i obsu d u
~ . ~ i Pnicl
A ! ~ ~ l l ~ o ~ . a ! r l do io do Mar , e
yareda do Jardim do Mar para os Pra-
zeres .. . , . . . . ----
l!;O:$

Total cla dcspcsa aulhorisacla alC o


dia 16 d o corrcnlk . . . ,, . 2:360$
I4e pordm clc reconhecida necessidade alar-
gar o iiinis ~)oqsivcln esliliera doa trabaiiios pu-
blicvq dul.a\~tr a n91ust~dorii crise qiie c s k -
inos alravcs~n,itl~> , riqio sh por qiie n AIatlcir;~ rst5
carecida ílc i h r a s iIc tli~crelilcrintiircsi, r. eln (li-
versos pontos , +1~11iio laiubein p11r71iehe iii,fispcn-
sn\el , c da mais npi~rtuda nrgeticin , f..i.nscer a
iini sein iiuniero dc iiifi:lizes os meios de ganha-
rcin i ~ i npi)cico tfe siistciito. &este sentido, eobri-
g;1110 por tio poi~deroii~s niolitos , juigi) courenien-
l e ~ U P SGIII
, a rncnor pertln de teinpo se proteja
tninhein ás scguii~tesobrds t p c V. S , b c recurn-
monda :

'I'rnballios d c inaior urçencia na R$-


boir(6 clr! iTIaclrico ..
. . .. 200,3'
-
Sno Goiisalo Principio (Ia Xslrada
para Sa111a Cruz .. .. .. 20og
Cnnito 6 Conlinun~iío dou ramaoa
rlns voltna CIO Porlu Novo , . . . SOO$$
Gathla -~~clhornniciilo da Estrada
para Sarila Criiz , i i o silio do Rosnrio i $O&'
Stinln CTTIZ-. EsLrnda de Sanln Cruz
para ~ i i i i t oAnloliio tla Scrra .. . , GO!,eY
-
Agtin d c I'ontin Cniiccrlo da liibei.
,

rn tln Polh 'o til~crlilrn dh rioi'ii 31sLrecla


d i i Qiiibiiiidiiln , .. . . . . zoo$#
dfnrchlco- I,inipcuíi dn 1Srtt'iida Gc-
ral ~ l nRiboirn do MncXiir*o c I>urlellii. . 4.0&
-
Porto iln C.tius Piiil,~ira dir Doiilo
da Ril>c!iisn íla Igrcja , c liiiipcsa da EY-
trada (;cri11 a .. . . .. 60&
J"<r?l~zZ-C;c>iitilii\íi~Zo dn obra cla
Ehlriidn d a Lli(lairii (Ias Coviis .. .. i aog
-
,S(t?ita 4bna o $20 ,lotyp &fcllio-

tado . .. .. ..
riirncnlo da a~lriidarcg.uiido o plni~oadop-

Ponta Drlqudn- CoiilinuaçCo da


.. 70J.f

noyn cslriidu do P a s ~ odtArt?u, . .. rtoog


Boa Yonktlrc -Xlopnrac;Zo da I t ~ l r a *
tln (;oral .. .. ., ..
-
Porto do Molais Continuação do
mellioramento da eslrada do Arrudal @o8
-
Sã« nlartinho Continua~áodo me-
Ilioraincnlo da ertrnda no Ribeiro do
Piirado . .. .. .. . .
. 20og
-
Curral das Freij.as Limpcza da
cslrada .. .. . ..
.. í "*
-7
$O&'
Camnpattnvio- Coiilinuação da cs-
-e*-*.. 7- -
Lracla da Eira das &locas para a Serra
d9Aglii e S~ÍOticciite .. .. 808
-
Bstreilo dc Cnnla clc Lobos Con-

-
tintla~ão da cstradn no silio do Saláo i203
----
2 :OSO.$

Importam pois as nbras a que man-


dei proccdcr dcsde Q dia 10 do correil-
te ale ao dia 1 6 , e hcliiellas que au-
tliorisp hoje crn Rs. . . .. . . 4:$40$

A respeilo dc todas ellas direi ein gcrsl o sc-


guiiite :
O pensamenlo ~egulnilor,destes trabalhos extra-
o9+clinni-iosho p~oporcionar meios de atcbsiatoicia ks
tíis provas, iijiirlnr-inr iiesln occiisi5o a nlivinr o
bi~nipr)vo ilcstn foraiiisii Illin, c n iivrnl-o dos 101.-
ineiitoti da foiiio ~ I I BO opl)riiiicrn c nv6xniu,
Itst~uecclii-iiic nciiiin ilizrr* n V. S." qiic dcse-
jnrci rniiihi qiic por ~ ç l i ioccarirzo sc f i i ~ : i 110 Cacs
ila Poiitiiiliii tiiiia obrn complcln , crnborii scja iic-
ccsuiii.ii, gosliir o rlobro Ja qriaiilia do tlinhcirti quc
Ir. S .' ~ i c lc ~ i s i i ~ t ~ o i ~ .
I)rii$ (;iirirtla n V, S.'-- Prrnc1i:il n o s 20 tic
Ai)i.ii 11o 1847.- l[llin." Siir. Miinocl Jozc Julio
C;uc.i.i8ii, 'i'cnri~lc Coriiiic~l tlc PCri~cnlioirciç.-OGo-
vcciiíirliir C i v i l , Jo:a Sdcefil~cr1121.cir.o.
-----
tios 116s (10 l'lirorii, dc V. 11 , klfirn do I I ~ I ~ ~ I -
d~*ccirIIit! m t i i siiicc!ru c ctrdi,ilinclii.a oc grnnA
I O V. hP, iica-
dc9 l ) i ! ~ ~ ( ' L i c i ~ ~ i o ( ~ O V C I ' I(10
l1i1 clo Ilizclr ri cstii iiiiliorlni~lc Xllia, clof(:-
i'iiidri c t t i n tt~rrln ,jiksliyo u boiidarlc i13 i'cpriù-
scalu~;íI~~ti qiic 1110 lcrii dilligi(lo o tii~scs u(!til-
81 x~~loso1: itit*t\i~m\~cl ~ I ~, I ) . ~
( ~ I ~ v c ~ I LCivil
ci{j,i ii(l~~iiiiiiil~riiqfi~, iiicrrcbs iio iniiiu ullo jiríic)
t i tio V, 41.
%Ii~ris(iiinrtlo u \tseciosri vitlii (10 'Ir.
h!, , d'i{1-!%1!1, 1)
(I:! 6Odi1 t\ ii(:uI 17i1111iliii,
COIIIO l{\~htglii~\ -
c!rif~siyiist(~s, ~ ~ ~ 1 1 1 ~ ,~ 1lllli~
ii\l
d 1 1 hIullihir~\L?;II A ~ V X I I I I O ~ 20 (10 Al)i*il (10
18Aa7 .- ~ J ' I ~ ; / / I P Y I )(;t*wt!
I(! , v, Pr(viitI~?~~L(?.
-!$(l~tt~it~íl
,~/WPIL - -
I / I C ~ ) ~ [ ['ilti~ti!lo
. do f ~ v o ~ l ~ct , s
O OI U I I ~ ~ j~f~( ~I t ~ y l i Il~t,s~o.
-
J ~ ~ L ~ O I, JI L es
o J i n~.cttzco,-.l'lior/lris
Hw.tter6.
h rioila rlo 17 do cortronte (' 4 bril do
nlcnte convertido ern Lliciilro , iiiiico qiic Irojc
Jetniis , uno lròde rccebilr lodo5 quiiliios tio-
saj,rru rii d,i r , por ;\quclle iiiaio , esmola nos
desi.a!idos. Nciihiiiut logiil- fictoii iilii dcsuc-
eupildu. O concurso foi brilb,inlisiinio.
3<n;cii.~.eahi.ii-~da I * R S R ~ O40 íl:'a~nt~ia O
Snr. Dr. Euiz da Cctsta Pereira, nosso fia-
tricio , i i ~ i i dos inais distiriclos or!iniiie!~los
do tliea lro iicirclcrnico d;i riocsii Attic~ii:is, (lti-
ra11i.e o ríirso clo scud eçlritlos u!iiter.~itarios;
- du d: rccqno ecnnuinitn , u!tia Coiiiiilis-
sao presidida por Sun Esc." o Goveriiiid~)r
Civil , lia qual tiiuito se disiiui;;uit.ari~por seus
\liilioso:l ~ r a l ~ i l !,I ~ ~ iSnrs ,S(:rci.i;iiio Alber-
lo de Frciiiis Ferrua , a BBl ii:*iqtic (li. :huza.
IS resiiltiido (*on.rcstiolitlru il e\$pc!:eiiceo.
I)ci'oiw di: unia heila r;ymi,iin~ii;icxci:ri-
t a d a pela c11 clic.;Érii tlii Sociediidi: Pliilariilo-
riica , wnipre l)nirnpta n illiisii.ar ciiii~ seus
t a l c n tos C i?sludos ~ I I IH ~ I I C i~t ~ L < )( 1 ~philatl-
trupia e do iritcrcsse pvl)lico, abrio o Ira-
Ilalho scciiicn o Siir. fili~rioel ILliiz Viiiiinil ,
rccitaiido , coin ~iro!wiciIailc e boin gosto,
iirna euci:ll. nitc! í~ompnsii$o E~oeticudo 8 1 ~ .
/ SOLC A?t:u~a.u iJfi)?~lciro lei,xeirn, a qzial :
- agradecer1 aos que para elle concorreram ,
-e exprimi0 vivamente os nossos puros
sentimentos de estima e gratidÃo ao Snr.
Joue 3;ilreslre Ribeiro , .que ardentemente ti
'pronioveu , e tanto se empenha em benefi-
ciar eslo terra, que o tem como seu Blhoo
mais querido, - como o seu mais decidido
-
protectur , desejando por tanto perpetual-o
neste Goverrio. Um bello Iiymno dedicado
n este digno Cliefe , cuja rnusica foi compos-
ta pelo mui liabil Professor o Snr. Duarte
Joaquim dos Santo3 , e ciija lettra foi obra
do referido Snr. iifonteiro , tocado pela or-
chestrci , e cantado primorosamente pelos Snrs.
Medino, Escorcio , Sootos, e Dias d'Alinei-
d a , -foi o remate do prologo. Este , e o
Iiyinno forarn acolhidos com cnthusjasticos e
prolongados npplnusos , tanto peio seu mere-
cimento, como por serem dirigidos ao
Homem justo e philantropico que este povo
eira da Silva Barrarlas, como cra de espe-

gador incosri$vel qiic 8 sua desenfreada pai-


-
xao tudo sacrilicou , a vida de seu Pai.,
deveres conjugacs , filho, fortuna , honra. Va-
riadas çituoqões fortes, lances difliceis , exe-
culou-os .com primor, produsindo completa
illusiio , e dc: tal modo, que pbde ser imitado,
scu siil)itlo incritii. -
0 Siir. Augusio Esçor-
cio r i : p r o ~ ~ f lbw11
o ~ tio vivo o respcitnvc.1 e
dasgrlrs.ndo tiiicifio 118 Gel+lwar~y , -e ria sce-
iiii rla i~~;ildipiio milito rios çi:iisihiIisoti - O
Lltir, (;oii~:nl\i:s, corno priiiiciirii tliima pc:iie- ,
troil->;o iiiiii 1)ciii do cs1~witode soii os;iiiitso-

0 div~lrliincnlo prtiloii~o~i-sepcirqiic a
rn~itogfiodc scoiiit ri211 1)ocIiii Lizcr-sc sei11 a -
~ ) i i l ~ 0i ' 1iiiiii7ii d(? liil30; lotl03 11s espcclitd0-
rcs $íihiirurii s;itisl'citos, c o prlizcir, ii de-
cciiciii , c 11 ordcin fiirnin iiiiiltern\lci(i.
(:o1110 ~ g r i l d i,~C~ rn~ii~nc; ~ ~ ) j)cs~oíi:~ ti30
rissislissclrwi por i'iiltir de loglir , cor11iiiiii~rido
ul;liii disto , n iiccossidiidr cle soccossci~ o;
1~)ljres, ir:i (I ctriiii~iiii~sc;iitdii vcz (I si:cria
111) (lili :2(; p ~ i ro~ t~~ ~ t ~fi~ii -
i ~;\ o 8 aos que
~ : O ~ I ~ ! ~ I i10 ! ' ~
~ $~ ~~ )I( !~ l~l ~
~ ~~~t~~~l O
l ! o! l ~ ~ ~ [)ilIq2
~ ~ ~ l ~ ~ t ? i l l
uiiu~iirn furtita ii sotis irnifiijç tli!svítlitfns, dir-
Sc rio í'clrvorilo amor, rio cstroino riffccto ,
Nii ~ ~ ~ P L Q I ILI Io ~ ~ t l ~,( lOu I?I\(c ~ i ~ ~ ) r c m o
Ilclicins sc,nniiuns , rnci~tc\asiprncsrrs ,
Rtms sem cunh Cranq~ihah iiiirriuriidirdu,
'I'iiiiihoin , tln diviiinl sulwdaria ,
T ~ I I I I ~,( nos+ I ~JI P ~ IIIUC~CIOS
~ irlscr~llnvoi~,
A ~IWIL!m ~ ~ 11i lt!rrii t ~ , íi ~ O I ~ ,I ([I! guerra
{:o' iiitc?rtreti coiiv~il~iicsiz1)aIti ii c.skru ,
Coiri tiiiriliiitlos Iní'Oos bnsciriea uiSrnaii,
01.1c'o i'trio Culilr iiiu 1ioxnt:tia , c\lcuyurcs,

Coiilra 0 (%o, que di!slBurtu os 'ei'iniiv piilia ,


fi ilnjki~i(i ~ I I ~ ~ I hX g~~crilofiio
~ \ o I)ruclo.
(AIII~I\~*Q11(\ib , ~1ros1t:i'i~r1\\1mi140 t i I'r~mIo,
3 I r ,o i ~ C F V C I I ~,P ~
!~(!I)~ILCY I ~ I : ~ I ~ I T I(1I I ~i r t ~ t ~ l t ! ~ !
,
J;nino o I)c.or clci~icrilo tio ~ ~ r i t i i cirnargo lo ,
Ao liviilo penar,, n ai~giislin accrba ,
130uco n pouco sc cil)Iiica, e o csiciu infcsto
C'o uccno tlivirial dissipa , cslingue.

F l i i ~ c l l\irrivcrscil
~ , castigo iufiinclo ,
Angn~tiil,citribiiln ri lzuropn, e o Rluriilo!
A dc:scarriudu h i n o , ti hlarle i10 lado,
I<spccti.o ussolndur , rnoristro cisc~cier~so ,
l'ern pcrcorridu, e percorre 'indu o globo,
I)aiido ROS su~iiilclirnspiislo , a pasto ii ubutrcs !
II: a h1nclt:ir.u gcirlil ,joia do Atlualic'o ,
110 Orniii~iolt?nletfio bcniqiiista orilr'ora ,
J)cliruiilc 'intln lio poiico , ein prmto , cnl I I ~ C ~ O
I'ilrxibcm do Fudo atroz cur~ioos golpes,
Nuderido cxliiiiisla cin rnures dc amargura l

Mns (ia Iioi.rivt?l lorrnc~iin a pntrin arriba;


\l ai sciriiiido-sc u ulcera do Fome.
I)n riiisvi~iilos cndnv'rcs jú rios ciiusào
BEc!iios horror , por critrca 116s girtirido ,
1 Wiis n iniheriu c ~ i s t c, craii~iie, iiiPcln ,
Aos irriifios ciscirgo c'ibolo inil)lorando,
Qiic: a cni.iicricici Ilic rglenda n niais iim dii~,
Iixislcriciu do tltlr, dc fel, de liigrirxiuu I
Si~llirilo~ r l k i y i11 t u i \ ~ g t,~ n~ iii~\;i~s\i~\
(I~)IIS
(Ilit!r~~ ~ ( ~ s ~ I tit!tls
III~~ !lcgtl ,
QIIG c111 1110s qt111(It~t\s (I(:
l~ors(i~* 'ittda mais
O c t i t i i l w ~ i c(1110
i r11sg11o sol0 it~grt~lo , ( I ~ ~ ~:l i X ~
O çoi8i1ii ~ t ICIIIIO
iio (1iii1i i ~ ~ t ! 110 ~ ! UIIIIOAO ,
i\ i!scin;i\.ii iiitiili;li~iti, c(ti0 S(!II pT10 $i.iI!i~@i\
(:o1 H I I O ~ (1110 \*(ktblt!
iIi1 1011it~I'i~(li;tl 9

li: ti ~ t i ~ ( l i c iiiitlct,
~rt , (11~':tiw!!"~'.'~~i~n
do chqtiuli~10 ~ I ' u J S I \ ~ ~I ( i )
Solwcl tis I)I~I[IRY

( I ) Gt.nlrnto , i10fi'iiiicci! gt9nBnl--- lcitn d i mi-


aoriii -I ' O $ l i i (luti CNLO LPl'lilO I l i I O nlll);irC$ii 1105 IiOR-
~

aos rlici iiiiii~riiiai r i i i t l ( ~ i u i , i i ori Lcrii ilollo zifiiidi, 111g\iiis


N c n ~pallnias , riem louvores ogiiardarnos
Neste 1)rarilina moral , (proficuo exernplo).
It'Sio , c]l-urnrnalico cngeriho 110sFallcce.
A s [~ilinuss3o ti v65 que as dirigirnos,
Gerierosos irnigos , pcitos sensi~~ois ,
Que bojo n prol do pobrczil desvalida,
I)a \liuva sclm pão, do orfào rotiiilio,
Prestcs franquciiir; a cariclona oKrcrido.
E u ~ ú sseso geti~il, t ~ ~ i r ndoo Bleriio ,
Ciijo aiiiino em tarefas Gliintropicas ,
Com csliontoiieo impulso, ar dencia extrema ;
Toiria sempre a mais nobre iniciativa
Aqui piedoso iníliiso vos congrega,
Niío da 6Ccna primores Iicin prestigios.

J-, comvosco Iioje iirianitnes clitocmos


De gralid8o mil fbrvidos protestos
Ao clicfc ilossÔ, ao tulrlbr Rra~ino,
Ao amigo sollicito , estrenioso ,
Que 6 deste iiclo heriefico, sywpathisli,
Dastc.: coricurso o pronioior arderite.
Que 4 piilrio nossa, outr'ora a Flor ds Oceano,
I-lojc lão inurcliii flor, elle forceja
E m restiluir o viço, o olor, o brillio;
Que hilrdido Aloidcs , cii iiilic3o vcilciilo ,
douliu A fiiino vericcr , liililrirlo co' clla,
%cioso arn prsoriiovcr o bc~nscr iiosso ,
Pnilci ollu 6 ctirlo o diri , 6 loiigir iz iioite ,
Noite de urdarito , iiic~iiiulrl, ii1)sorlu irisoiiiliiii I

Nostii orn clo cgoisinu , n rilfiigoa dobres ,


11iii qiic i t ~ d { ~ ~l oO ~ V C T LnO eilinii dasliistrli,
I,asliri~amos o rnbl.ilo I, , ,, Coiilr' cllo
Toriilx inucliiiiiti , liirli*u , riigo a iiivcjo,
E doplurr?rnns ~ a b r ctuclo riquollo
A qcicrn catidatxiiiu u fiorto n rcgor huiii~iis,
A Heroiiclr linixcícs , oiilirr ctii)rialiosI
C"' 11 ctq~nda clii j i r s t , i ~ oiiin goveriicirito
Qttu pasto d"roco 1 i vil~t~rir~a iiilrigt~!. . , ,
Ser jirulipoxu e rirnudo oiirlo so ciicuiilra ?
Ao rccotilit?ciairiiio 6 oer[uivu o puito,
Mtrro o sciil galnrdfnn racobu a Iionrii,
Iliiru o clovido prciriio .o bom nlcaiigii,
Ihir grulo ol)i.uqu no otissqitioso naliga,
Ileijirr cis nriios uo ~~roloclcrrIioriraclo ,
fi tiuniillinqfio u (11" ~ ' \ l r ~ m se dcurva.
Aota saii bonri'citor o Iiurriuin tom pejo,
Qilc!in aarwrl?u Iiivurce coXlic! iirgrtitus l . ..
Eni ni,stos ~~rrriitòes , iii!irc t"4ri~r::o ,
i ~ jnrh ln~rrorL : I I ~ I ~ ~ I L I ~!O
J a i j ~ i ~ri{A;isd
O pcilc, Irli~i'ie:r~.nse í: Iiel , C Firiiico ;
Iniliito 11c~hr.eirniiciisi~ a nlii1.1 Iiii: (loura.
110 seu iimiyo o !,Iadeirerise é ;ini ;r) :
Jtetribue-l,ic a ulTeirù,~, co' rsçesso i s vezes.
Ma pairia riossa ce:li ui\i peito esistc,
B'otsiola Iciti, coracão probo,
Que adrniraySo e ainor te i130 tribiite. .
H(,je, por ii~iril;.i voz, a Flur das Ilhas
Etcriia griititi2o it.in lisotedar-te,
Cordial atreic,fio, siricera, piirii.

Vive, vive eritre nhs inili largq.; nnnos ,


l i i , e o teilro filho.
E a b e r i ~ ~ ~esposa
Jüinais do seio nirsso te L.l>.~-~seç
..''bi''.g. ;
De leuç griilus in'rnnos J i:i%:i:. te apartes ;
Por seu filtio a Riad2:ra iioJe te adopta,
Filho que ao licito seu aperta nieiga.

Ali ! se vivas, c se Iiyrnnos te sAn gratos,


Vivas e iiyninoa tle peitus ;i.;-~itrosos,
.
Provitlente E!zseriro , acolli , ni.eit a.
Por esses nris~is va1i:s vei d: j :ites ,
1 Par esses nio35t3r; m a t e s inai3 lcrrtginqiiou,
i111 t i í l ~ ! : ~ l ~ Y Il (II 3 0 0 s ~ t l l r o s1 O i t ~ t i
K'iiiii loilg~)coro ii~iiiiiirlicvrcliiiirlifio!. .
, ,
\p'itii (?111rt1 110s 4 b ~ ~ i h i l to~ ot ~ r n i ,~ o
1111 1i1111' (10
t l ! n i ~ o~ ~ I ~ I N,( ?o t ' i i ~ ' i i t h i * b , ~ h f i l l ~ i b:
l'i~o i ~i~olbrt:i\~~tfiuto ! vivi1 ! ~ i lI :! ~1 , * (2)

(2) A (!:l\i3:1 (10 iiiilfli' Q {:~hlli1150 11110 t ~ ~ i l l f ~ t a -


rll(i!l :til I I l ~ ~ S (~~IV~*VI~~IIIIIY
O ~ - ~ p l i i ~ i ~(*III- , . I]LI:I~
~~ I)&-
1 i t ~ r i 1 -,*-
~ . I l ; ~ l : t j ii P<I:I ~ i i r l í )l
iI11a ( 1 1 1 ~ i i i 1i10 IIII~IIIII~
i l ~ t i l l ~ i ~ i l l l llil!i
i l ~ ~ &i il l Y r J S 11;) --
WlI'~1' i l l ~ ~ l ~ I ' ~ 'i~11 ~ 1 1 1 ~ 1 1
n 511s. l k i l ~ t ~ i s:~S~IIIIIIII(I
o i13 IY*III:;I~~ (111 [;IIV(~I*~~II ,
i l l l ~ i 1 : ~ i li1 í'.iit!5:i ll~!~ i l ! i I ~ l S111:h~(+$ , ! i y l t ~ ~ ~ : l l ~ l~i ~ 0i 1l 1 1
iO??I:l : l l l ~ ~,l ~ ~~ i i i ~ l l ' i l l l ~ l ',i lI! ~ l l ' i l i1
aIl~!ii'O
l~~lllll ~ lili
: ~ ~ ~ ~
lixill' l~i\'~!['!i115 1 1 ~ 1 1 ~ ~ i l :i lt ! ~ ~ i i l 3~ l ' i ~ l l l ~ i l 11~ ~
~Iiil' ,
fiill-~ I * ! i
Y~II*-IIII~ [ f i ~r11i11i1 , I I ~ I t t t t i ~ ~ i ~ i t ~ ~ t ~ ! : i ~ ; ~, i 111i1,s
i!~Iti~~~iit!~
1101' fill'lllli , i : ~ i i ' i ~ i l i ~ ~,iii
1' [';l~'~ii!i l ; illb\llll!i lll! 11i1111 OS^-
LI) , 11 IIII~~IIS ~I~IIIIII~[II~~IIIII ()!i ~ I I ~ J I I~(IHIIII~IIIIIS,
~ I ~ I Y VII~
SII~II~I~IIIIIO v r i h ~ bt l i i I~OIIII~
II;I I~I~I*,I~~!I~; t [ ~ t :CII(~IIOSI~II-
vcil\c~\t iiiirii c~~ic!i-/:iii , .
t i i i i r i i ~ i i ~ t i i i * i < l i i < l i i! i t i i i s i r i li-
,
~ ~ , i i i t ~ lqo~ i t ! (~XI~O~~I*IH1111lii II v l i t h i o # 1>11i:ij t r i ~ v t * t i i o
ak-ilkl 13s <!XI'Oi4!iilS (li1 1 l l t l ~ ~ i t ~ i ~il~~i~illlil~\il
lO l!*!iil?i ,
!~~.I~II;IS aiiiigiriiiiiriii~, ~:iijii cl~!iir.rÍ[iyi:iiciic*lir~i[(! Iiiir-
I+OS , II!~I t : i t ~ i r t ! s d:iti ('111l~iw i i ~ ~ ~ l i * x ; ~~:IIII:I~;!~IY!
l ~ (1

A l l t ~ l i i i i ' i l l ; ; ! i r i! I ' l ' s l > i ~ i ~iIiil!


o (1s ( ' h ~ l ' i l l l / ~ l 6 ~ l ' i l ~
v ( * ~ i i l p l , ~ i - ui i u h [ i ~ lI11;i l r i l ~ t ~ t ~i111 t t ~SII~, l i i l t c a i ~ , ~IIIV
~~
iiliLiiiRii
~iiiiiii , 1,iiiitit t l i i . i \ + i ' l i i , IGii rc!laviiii!+(~*; 3ri.t i..
I;o!~ , ~ i i i oG i t t a l t I*X I~(\II~ I I I~III!
~~!IIIs ~~ ~~I~IILI!III (I
0 8 fl11lO!j
I>t[)l8I't#ill> 1 1 h!ildl'iI'il,
~
11 HI ,TI N e1
Qna o U z~no~auo.
~E%H,~TQ

+ - - - t t -

Il:xiiltcrnoç (Te 1ir~~rr:o


A ' L C L I I I Z f i l i ~ t l i ~ ~ q,t i ; ~
ãC í i o desielo com que inspira
Erilrc iids paz, e Irar~nonia.

I%\\el c ~ t i iii jiíiiria nosso


ltczstitiiir o itiiiigo briliio ,
1'; a M i i d ~ i a;radrcida
~.~
Ploje o a d o p ~ apor seu filho.
P;Js.rxaiw~~uro.

Esia novo Il;i~?eir.ense


Jubzlusos sctu~ir~;lloa ,
uuo ctritor ( r : ~910s dedica
NO;I*Oli1110 l r t ~ c ~ ~ ;l ( ~ t ~ l ~ ~
1; a s0\1it- , b P l l \ l l o r l ~ ~ ,~ r ~ ~ s
Qiiiz ciirocii. o iiiiiliio iiitt!illo.

J ~ ; I sli i1)ciro ~ I I \ ~ ( ~ S :tt)


L ( ? t~iuiislro ,

Bate J ~ O I I OAfiltleirnrsc $i..

0 o 1 1 ,I , ardcnlc ,
(),I(? ,~;IIO [illio 1 1 1 ~l o i t l I'vi~o,
A h!t~(l,*irí~ ( ~~ I fI I ~ I - O ( I I I I I I - ~ ) ,

I ~ C I I Ido iiiliiiio cio ~iciilo.


0 prct~~~io 1101~1uc('IIt: riirc*(iicr
c I~(\s-o I ~ I U ~ I'IO iit~ (bisrio ;
JC ,
tlu 1 1 t i I r111 (11io o t t ( 1 0 1 ) ! f l ,
C) ,
curiri~lo O uiiior iiliilill.iio.
-391 -
Chama-o jlai a iiiiIigericia ,
@i(? nt~llc iicha rini digilo aliostl'o
Da diviria i'rovidzncia.

Kossn sorle incpira-lhe a alma


T2o slansivel , til0 humana,
Nwça ddr ii-iogOa-o, enlijli~-o,
Nosso bem o alegra, o ufana.

Es:e noco Madeirense yc.

A estrada govrrnativa
Nâo b sempre plana, amigq;
E tia n'ella R S he%fiasda invcjli ,
E os niosquitos da intriga.
Do azoiriar d'esws irisectos '
Livre-o ~iemprea Pr,~vidcncia;
E os sorrisos da Forluna
Que llic dourern a existericia.

no1.o H ~ ~ ~ & ' c4%.


B~AB
Corpo de Eiigcnlieiros, a cargo de quem está diri-
gir os trabalhos publicas.
Este soccorro, presta110 tão gcncrosamente p e -
lo 'Governo de Sua Magestade ein óeneficio dw elas-
ses poòres d e d e Districto , teni excitado a geral sa-
t i s f a ~ l o dcste poro reconhecido ; cumpre p o r e m
tlizcl-o, nno lie sutficiente para matar a fome a in-
numeras creatriras desvalidas, que a toda a hora

Rcservo para outro officio apresentar a V.


Exc.' o quatlro lostiinoso da situação, dos morado-
rcs d'estc Diitricto , e essa pintura , quc cu não
sou capaz d e exagerar, demonstrará por certo a
ncçessidaíle de se dar maior largueza á authorisa-
para s e abrirem obras publicas, e fornecer

Tas, que eslno perecendo 6 rningoa !-Nâo d e v o


porem deixar escapiir csta occasiáo scm assigno-
lar uni h r l o quc muito mo penalisa , e vem a ser
que u m espantoso numero d'squclles infelizes aban-
-
donam hoje aiais que nunca-as suas c a b a n a s ,
para passarem a Demerara, fugindo á fome que os
rodeia e opprime com todos os seus tormentos,
:.!O Bttyiiii titi211- N ." 2070 -.- IIIIII." P ~ ~ s ~ t ~ . "
!Iil~. ~ ~ ; l ~ ~ ~( @~I 1l~lr~lc~llilll~l
lclo i 1 0 ~ l ~ l l( 1~ ~ ~ ~ ~ l l
0 (;,)ti=

srllio cio 8;tiiili. ~iiil>lic~ii c[i1in ('OIII tiiili'i~sfiic~riltnlivcis


; i v ~ ~ r i g ~ ; i h v5c0 i~I/!iiiiilri+:o (10 ~IIIIII~VL~I~I~ ~11ti11i:t-
.
r i i t - i i I i : tiivtii riiliitic~c1?lirv,i r;i-giiii~loH O ilili:i , ;\vil-

15iti110 O A O O (hbti~\liiIIO I~II IIIII(IO t1i10 I I ~ O (ICVOGS(~

s c ~atliiiil t i i i o ii c.oiiwiiiiii~, ~.[II~I(Ili\i- i t Iioiii~ri clo


[ ) i l ~ L i ~ i l ) ia~ ~ &:\r ' [ W ~ I J ~IIVIIollivio (lt 1 0 cio
o ~ \ r r o ~,l t l11,'~ ~ %)(i!;; .-- t* ~ ~ r l l l l ! c ~ ~ l l ~~blll:lo
l l c l l l d:1r
i r ~ cuxiii1ii\, t'hfull il~i~i'ii
('iililii (10 i ' i ~ z i i i l i i ~ i10 Iiiitiiiilii-
. ~ w E J I L I P * e w - - -
do para iilforinar a V . Exc.' que foi cxaiiiinadu ,,
trigo vilido de Lisboa no hinte psrlui;uez r iliirr~i:.
tlatic )I , c o qire \ icia de 8,ihr;iltar nobriglie~~scr:n,
iliglcz «fiIoi.cl.i », ítinboa neslo iiiez , acliaiiilu o s ~ i c - .
rilvs que o primcirri estava em mellior estado do
CIIIC o scigurido , e que aiitbus podiarn ser consunii-
d o s , aqucllc dspois d e scparado dos corpos extra-
-
irlios que contiiilia , este dcpois de scparadn a
p a r t c sã da que se achava evirlerilemeiite cotitami-
na(la, c dcpois cic Inva(ln aquel1a.-N'este seiiti-
do fiii periililtida a veiida , reclamada pela cztre-
mil neccsçidade cin que nos aclinmos, e par niui-
t o s cotisiiiiiitlurcs q i i c sc apialiavam em toriio cios
arinazoii8 oiidc cJlava essc trigo, c%peraiido occa-
sião d e o comprar.- Deos Guarde a V . Exc.'-
-
Fuiichal a i s 20 d' Ahril de 1847. Ilim." e Exin."
Sr. Hiiiislro c Secretario d'l'slado dos Negocias do
Reino. - O Guvcriiador C i ~ i l Joze
, Silccstre Ribcbo.

Ao dfinisterio do Reine.
2.' Rcp:~rtir,Ro-TS.~ 2073 -1iIrn." c Exm."
Siir. -Bep,issado da mais profuhùa magoa, re-
V.~ ' ~ ( X C . '
~ilit)~iii~~ivip:~ kt'lill~ q i ~ i i s il>t;rtli-
tlo ;i csltcrutrqn (li' n1;rIlini' (1s Iiuirtii'c\s clii Striiic,
ri cslc iiir(!liz
cjuo i~iniirgi~r potu,
Il'crii cliap,iitlo ;i c ~ 1 0 iiirrcndo n l g u l i s aonics-
lireis . ~iicispor ilrir IVP$" " ~ ~ ' . I I " ~ ~ t ! i i t l i t!l i , A
s
culi'nririiiiiariii ciii~ihsLIii~ i r t i i l r i ~q i l e ~ i os iiic\.iiiiirs
cffeilo8 ilua iiillil fiilla iiIlh'0~bll:l til! Ill:llltil~i(~lili)r!
0 i l l ~ oo o l i I i r fne
: i t3liih~t)!i
~ ~ I ~ I ~;s t<~ Yl ~ ( ~ ~ ~ i ít~l ~i i~1 ~1 t~1~ t ni ~l toii ~o s( I ~ ~ s ~ I :
;tctiiici.o, r alri3xar ric #c \'c~iitIi~c n dibz losi(ics o iil-
cliii!ircl , cbld Aj r»irsiiiiiiniila,
As clasxrs ~itrltt'cstcrri #nalai!n ain poiicoleiii-
!)O , í!lli c~~lls~~~j~
(li1
l t ~t li~l it >~li~;W
~ i~
t*;lrohtio
il (!o$
co~~i~'slivcifi,
01 li1lriti11lib~i1fií13
I'CilUI"os das niias
t~i:oiiiiitiiiis; C Iiti,jc ( ~ ~ l i i c i.ibiliifidiitl
i h iiiil~ossil)ili-
tlnilr tlo c*r,riil)i';ir R ( ~ I I ( ~ 1lii1i~)1'rnf11111~
I'~R~ I~neoii~lo
cPtas auliido ti iiiii rii'cary 1ii(i eles ;rito,
As e81lit)liis q i i í ' ;I ( , ' I I I I I ~ I I"cnlrnl
I~~O s»ik-
curros lriii ,
rlistril~iiiili~ iil~'(*fiwi'1"t1"tiu ~1dort~11i
8 i d o r ~ i i ) r ~ ; ~ ~i13
l i i~
t~t i ~ ~ v ~ : r , ~ tios
~ i ; t ~~ iI w
:II~~~I;III~II*~N
c o i i ~o uiisilio dos :I c:iiiitt~r dia 1;s. tlilti t:íil'ri!s I'a.
blicaoo , nfio lelii clii~gittli~
jiasii riiiiu~ialfittiria , Iiiir

1 isso IIIII o 11i1r11i1r1~dtis t ~ ( ~ ~ . t ~ h ~ i l i 11.


i i l ~ i~< I I I I ~ Il~ ! ~ I N I ~
Accudio-nob o Govcrno com 0 provi I c i ~ t eCrc-
dito do doi16 C O ~ ~ O cJ qtiinhentos mil rcis pari4
Obras P u l ~ l i ;c mas, ~ ~ Euin.' Snr, , cslc soccnrro ,
,--"c os iiifelizcs , il!!adcirciiscs agrndcccin ii~fini~ri-
m e n t e , hc iIma goln da ngoa no vasta Occcnno.
A omiici~cia (18 fSt?"lqiic vem podir 1r:iballio Iic
espai~losn, e Colno sci.i poshivcl einpreg:iIa inciilos
Iirncoç com tão liniilaclos C~rtidos?
As Classes pobrcs vão pagarido j6 o t & i * ~ i v ~ I
n rnoitalitliiilc , ~bci~ccciirlotliririaninille 111-
t ~ i l i ~ i tda
A ~ ~ i s i i ~ ( i i v i t ,l uao squcni ai tlc1)iliiludo ( re.;uilnn-
(?c ftiltii tlc iiliiriciilo, ou dc nliinc~ilopoiico sti-
ùsliiticial, scn8o iioci\@od saiidc) cond~iz Iclila-
incillc d scpultiira
Kxm," 8111'. I Se 1150 r110 tlominnq~c t50 f i q
1crneut.c a soiiliinenlo do çfcvco', e se t?o rle~iiliilr
1380 fogsc O Ow~qjo CIIIC inc niiima d c sn1isf;izar i
missóo clc qiie crrtoii ctlc~rrcgiido, kwia p:ir ccillc
nl~íiricloi~ndo jrí culc tliciitro tlc tziritns :iii.inr{{urns
o n ~ l oan pouca ii~nisposso fii~crd o qijc inunifc8t:ii
syinpatliiii pclor tlas;yrir~adosl
No clilnrite , ile ftir$ir conlinirar a frizer dslc

I ponosirsiirio silori~&@~iht~~#a d+c?stlcj8 .ZQU@Q gra4:&r1irjri


' -

0 ril:itcrilal Coi;i$óo de S. &I.a i<:tiiiha liade


rclcvr~ra rccp»iiçabiliifac~e, a q u e eu possa aba.
fansar-rne e111 I)c~ieficiaiIc SC[IY s u b ( l ~ t ( ~ ç .
à)cns Ciiartle i? V . Z X C . ~ - Fiiiiclial aos '20
d'hbvil tlc 18.17.- Bllin."c Exin.' Srir. hlinistro
c Sccri.lario ri' E~latlotlus Nrgocios do Reiiio. -
O (;ovcriiatlor Cii il , Jose Stlocstrc Ribeiro.

A's Ccu:~i~i~as
Jhitticil~nes.

/i..VIicparlic50- L 2." --i\;." 22 Circu- -


cillar -1llr11."~ Surs -!S. Exc." o Siir. Cunseliiei-
ro Gi~vcriintlt~rCivil d ' c s ~ e Districlo , eriiprcg;indo
:i$siiliio c.uid;icln eiri acuilir iís clas+cs pobres no
crti'emo eslntlo tlc rriiscriíi a ciiic FC acliam redu-
zid:is , tt'm iipl~lii~aclopara 11nbnllios publicos ,
q u e jií f o ~C O I I : ( ~ ~ciri
; I ~tlill'crcilt~s
' put:tos d;i Eltin ,
a nraic~rsi1in:na dri qiic ~~i;tle tlispor , curno meio
o iriais co~ivciiiriilcdc tlistril~uir por cçsaç c1,isscç
-
o socoil.o dc rl!w ii~uito cnreccin ; c_ ecicnrscga-
ine d e , ckin seu iioriic, rogiir ;I V. S."' q u e se
sirv;irii c%iidj~ivnl-o11cef.e ciiipcrilio , qiio deve ser
igualnieiilc furte e pruiidciile crn todas as aulho-
- ~ ~ a $ ~ ~ T n ~ ~ ~ ~
MAPPA GERAL das distrilruiçrlPs feitas pela Co,nmi~s60 Cer~lral dc S o c c o ~ r oPublicos
~ , creuda enz Assenabldi~
Geral de i. da Pet'ereiro de 1847 9x0 I'ulucio do Governo Civil, e islallada enr G i10 &i10 mez, relaliuas 6 s sonlnhns
de Ks. 3:000d000 que recebco do C'ofi.e Central do Dislricto, -de /!S. 1:183&316 que rocebeo das Strbscripp5es
soiicila~iuspelas Commissões Filiacs , c &S. 180j!090 de dive~.sos, por via do Tllesuzveiro.

Examinada e spprovada em Sesa&o final da 9 d'Agosto de 18470

-
J . , Bispo, Presidente-Pedro
Çran;C, Jodo Francisco de Plorença.
Agostinho
-J . IY. Selby , Tiiesourciro,
-
Ilèixeira de F~ascon~ellos. J o ~ ~ - H ; ^ % i o I T G ü ~ ~ ; = . l " 6 " ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~

Вам также может понравиться