MTE3105 Statistik Bahagian A (50%) Jawab semua soalan.

1. (a) Sebuah kotak mengandungi 4 keping kad hitam dan 6 keping kad putih. Tiga keping kad dipilih secara rawak dengan penggantian daripada kotak itu. (i) Lukis gambar rajah pohon untuk menggambarkan situasi ini. (ii) Cari kebarangkalian bagi memperoleh ketiga-tiga kad yang sama warna. (iii) Cari kebarangkalian bagi memperoleh sekurang-kurangnya sekeping kad hitam.

(6 markah) (b) 80 orang pengakap mengambil bahagian dalam satu pertandingan mendirikan khemah dalam masa yang diperuntukkan. Jadual menunjukkan data peserta dan keputusan pertandingan. Kategori sekolah Bandar Luar bandar Berjaya Lelaki 8 14 Gagal Lelaki 6 4

Perempuan 6 12

Perempuan 20 10

(i) Cari kebarangkalian seorang pelajar perempuan yang dipilih secara rawak akan berjaya mendirikan khemah dalam masa yang diperuntukkan. (ii) Apakah kebarangkalian seorang pelajar lelaki dari sekolah luar bandar yang dipilih secara rawak akan berjaya mendirikan khemah dalam yang diperuntukkan? (4 markah) 2. Seorang pensyarah menjalankan satu kajian untuk mengetahui markah Biologi yang diperoleh pelajar di sebuah sekolah. Kajian tersebut menunjukkan min markah Biologi berdasarkan sampel 36 orang pelajar di sekolah tersebut. Rekod lama menunjukkan min markah Biologi ialah 68 markah dengan sisihan piawai 15 markah. (a) Bagi taburan pensampelan 36 pelajar, anggarkan (i) min populasi, dan (ii) sisihan piawai.Apakah kebarangkalian min markah Biologi melebihi 75 markah? (5 markah) (b) Cari selang keyakinan 95% min markah Biologi bagi kumpulan pelajar berkenaan. (5 markah) 3. Seorang pengurus bank berpendapat bahawa seorang pekerja asing mengirim sebahagian besar daripada gaji bulanan masing-masing kepada ahli keluarga di luar negeri. Beliau menganggar pekerja asing mengirim lebih daripada 72% gaji mereka ke negara asal mereka. Hasil satu kajian menunjukkan min sampel 64 pekerja asing mengirim ke negara asal 73.5% gaji bulanan dengan sisihan piawai 2.4%.

(a) Adakah data ini cukup untuk menyokong pendapat pengurus bank ini pada aras keertian = 0.05? (7 markah) (b) Adakah keputusan akan berbeza jika saiz sampel ditambahkan ke 144? (3 markah)

4. Sebuah syarikat pemasaran telefon bimbit ingin menentukan sama ada jenama telefon bimbit yang dibeli oleh pengguna bersandar kepada pendapatan keluarga atau tidak. Satu tinjauan telah dijalankan ke atas 500 pembeli telefon bimbit dan data yang dikumpul telah dijadualkan seperti berikut: Pendapatan keluarga Tinggi Sederhana Rendah A 65 80 25 Jenama B 32 68 35

C 32 104 59

Pada aras keertian 5%, bolehkah anda membuat kesimpulan bahawa jenama telefon bimbit yang dibeli oleh pengguna bersandar kepada pendapatan keluarga mereka? (a) Nyatakan hipotesis-hipotesis (2 markah) (b) Apakah nilai darjah kebebsan dan nilai kritikal dalam ujian Khi pada aras keertian 0.05? (2 markah) (c) (i) Jalankan ujian khi dengan membina sebuah jadual dan mencari nilai khi kuasa dua. (ii) Apakah keputusan ujian berdasarkan nilai khi kuasa dua tersebut? (6 markah) 5. Sebanyak 15 orang pelajar telah diagih secara rawak kepada 3 kumpulan untuk menjalani satu kajian dengan 3 jenis kaedah pengajaran Matematik yang berbeza. Pada hujung semester, ujian yang sama diberikan kepada 15 orang pelajar tersebut. Jadual di bawah menunjukkan markah pelajar dalam ketiga-tiga kumpulan itu.

Kaedah A 50 70 50 65 90 N1 = 5 T1 = 325

Kaedah B 85 55 70 90 70 N2 = 5 T2 = 370

Kaedah C 95 75 70 85 70 N3 = 5 T3 = 395

(a) Jalankan ujian ANOVA pada aras keertian 0.01 dengan (i) nyatakan hipotesis nol dan hipotesis alternatif yang berkaitan (2 markah) (ii) tentukan nilai kritikal bagi F markah) (iii) kirakan nilai bagi ujian statistik markah) (b) Apakah keputusan ujian tersebut? markah) Bahagian B (50 markah) jawab kesemua soalan) Jawab dua soalan sahaja.

(2

(4

(2

{Sebagai latihan, cuba

1. (a) Dalam satu sampel rawak 500 buah keluarga yang mempunyai televisyen di Bandar Baru Iskandar, didapati 340 buah keluarga mempunyai televisyen berskrin LCD. (i) Apakah anggaran kadaran keluarga yang mempunyai televisyen berskrin LCD? (ii) Cari selang keyakinan 95% untuk kadaran sebenar keluarga-keluarga dalam bandar ini yang mempunyai televisyen berskrin LCD. (iii) Bolehkah kita buat anggaran bahawa 70% daripada keluarga di bandar tersebut mempunyai televisyen berskrin LCD? Kenapa? (10 markah) (b) Encik Azmi bertugas sebagai ketua operator di sebuah kilang. Dia ditugaskan untuk menjaga mesin yang digunakan untuk mengisi pelbagai jus ke dalam botol berkapasiti 500 ml. Semasa menyediakan laporan bulanan, dia perlu menganggarkan isipadu jus yang diisi dengan mesin berkenaan. Untuk berbuat sedemikian, satu sampel rawak telah dikumpul dan sipadunya direkod dalam ml. Data yang diperoleh adalah seperti berikut: 505. 495, 490, 510, 515, 491, 510, 500. (i) Cari penganggar titik bagi min dan sisihan piawai populasi isipadu jus itu.

(ii) Bina selang keyakinan 95% bagi isipadu jus itu. (15 markah) 2. (a) Encik Puspa berkhidmat sebagai pegawai kawalan kualiti di sebuah kilang perabot di Tanjung Piandeng. Ketika memantau pemberian tender kepada pembekal, dia mendapati beberapa sampel paku besi yang diberi oleh pembekal A tidak mengikut spesifikasi tender yang telah menetapkan panjang paku sebagai 69 mm. Untuk memastikan hal ini, dia mengambil 10 sampel rawak lagi dan mengukur panjang paku-paku itu. Nilai ukuran panjang paku (dalam mm) yang diperoleh adalah seperti berikut: 68, 71, 69, 70, 72, 69, 69, 68, 71, 69. (i) Adakah min panjang paku besi yang dibekalkan menepati ukuran ini? (ii) Uji pada aras keertian 0.05 sama ada pendapat Encik Puspa tentang panjuang paku besi adalah tepat. (15 markah) (b) Pengurus di kilang pembekal B pula berpendapat sekurang-kurangnya 50% paku besi yang telah dihasilkan oleh penerima tender melebihi spesifikasi panjang 69 mm. Untuk menguji sama ada dakwaan pembekal B benar, Encik Puspa telah mengambil sampel rawak 50 paku besi dan mendapati panjang 36 daripadanya melebihi 69 mm. Ujikan pendapat pengurus kilang pembekal B ini pada = 0.05. (10 markah) 3. (a) Sekeping duit syiling dilenting 100 kali, didapati bahawa 60 kepala dan 40 bunga dicerap. Gunakan aras keertian 5%, ujikan adalah duit syiling itu saksama? (10 markah) (b) Satu sampel rawak 200 orang wanita yang telah berkahwin dikelaskan mengikut tahap pendidikan dan bilangan anak mereka. Uji pada aras keertian 5% hipotesis bahawa saiz keluarga tidak bersandar kepada tahap pendidikan ibu dalam keluarga itu. Tahap pendidikan Rendah Menengah Universiti 0-1 14 19 12 Bilangan anak 2-3 37 42 17

>3 32 17 10

(15 markah)

4. Jadual menunjukkan ketinggian dan jisim badan sekumpulan pelajar. Pelajar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Ketinggian (cm) 168 166 172 160 163 170 169 175 167 165 Jisim (kg) 75 72 72 66 65 70 76 75 72 70

(a) Lukis gambar rajah serakan bagi data ini. (5 markah) (b) Cari persamaan garis lurus regresinya. (16 markah) (c) Berdasarkan persaman regresi yang diperoleh dalam (b), (i) anggar jisim badan seorang pelajar yang tingginya 140 cm. (ii) ulas ketepatan anggaran ini. (4 markah)

Jawapan bagi Set 2

Bahagian A 1. (a) (i) pohon: gambar rajah H 0.064 0.4

0.4

H 0.6

0.096

H 0.4 0.6 P

0.4 0.6

H P

0.096 0.144

0.4 0.6 0.4 P 0.4 0.6 P 0.6 (ii) (0.4 x 0.4 x 0.4) + (0.6 x 0.6 x 0.6) baris HHH dan baris PPP) = 0.28 diberi dalam bentuk pecahan perpuluhan) Atau: H 0.6 P

0.096 0.144

0.144

0.216

(Panduan: Gunakan (Jawapan boleh atau

(4/10 x 4/10 x 4/10) + (6/10 x 6/10 x 6/10) = 7/25

(iii) [Panduan: Perhatikan gambar rajah pohon: Semua baris ada satu H kecuali baris akhir. Oleh itu, gunakan 1 - P(semua putih)]. 1 (0.6 x 0.6 x 0.6) = 1 0.216 = 0.784 Atau: 0.064 + 0.096 + 0.096 + 0.144 + 0.096 + 0.144 + 0.144 = 0.784 (b) (i) (Panduan: Pelajar yang dipilih secara rawak: 18 + 30 = 48 pelajar perempuan; Yang berjaya mendirikan khemah: 6 + 12 = 18;

Kebarangkalian = bilangan yang dikehendaki / jumlah bilangan yang dipilih secara rawak) Kebarangkalian = 18/48 = 3/8 atau 0.375 (ii) (Panduan: Pelajar yang dipilih secara rawak ialah 14 + 4 = 18 orang lelaki dari luar bandar; Yang berjaya mendirikan khemah = 14 lelaki) Kebarangkalian = 14/18 = 7/9 2. (a) (i) Min = = 68 (ii) sisihan piawai, (iii) P( 75) = P(z = = 15/36 = 2.5 ) = P(z 2.8) = 0.0026 = 68 1.96(2.5) =

(b) 95% selang keyakinan bagi min populasi = 68 4.9 = (63.1, 72.9) Atau: selang adalah dari 63.1 hingga 72.9. (Panduan: 68 4.9 = 63.1; 68 + 4.9 = 72.9)

3. (a) Ho: = 0.72 H1: > 0.72 = 0.05, dari jadual, gunakan ujian hujung kanan, nilai genting, z = 1.645

Statistik ujian, z = = =5 Disebabkan 5 > 1.645, tolak Ho. Kesimpulan: Ada bukti yang mencukupi untuk menyokong pendapat pengurus bank pada aras keertian 5% (yang menyatakan bahawa pekerja asing mengirimlebih daripada 72% gaji mereka ke negara asal mereka). (b) n = 144. Nilai genting tak berubah kerana masih gunakan 5%.

Statistik ujian, z = = 7.5 Oleh sebab 7.5 > 1.645, keputusannya tidak berubah. 4. (a) Ho: Jenama telefon bimbit tidak bersandar kepada pendapatan keluarga H1: Jenama telefon bimbit bersandar kepada pendapatan keluarga (b) Darjah kebebasan, v = (3-1)(3-1) = 2 x 2 = 4 Nilai genting pada aras keertian 0.05 ialah 9.488 (c) (i)

Kekerapan Pencerapan (O) 65 32 32 80 68 104 25 35 59

Kekerapan Jangkaan (E) 43.86 34.83 50.31 85.68 68.04 98.28 40.46 32.13 46.41

(O E)

(O E)2

21.14 -2.83 -18.31 -5.68 -0.04 5.72 -15.46 2.87 12.59

446.90 8.009 335.256 32.262 0.0016 32.718 239.01 8.2369 108.508 Jumlah

10.189 0.23 6.664 0.3765 0.00002 0.3329 5.9074 0.2564 3.415 27.368

(Nota: Nilai 27.368 boleh berbeza bergantung kepada bilangan tempat perpuluhan yang digunakan) =S = 27.368 (ii) 27.368 > 9.488 (iaitu nilai genting), maka tolak Ho. Kesimpulan: Jenama telefon bimbit bersandar kepada pendapatan keluarga mereka. 5. (a) Ho: Min markah bagi ketiga-tiga kaedah adalah sama (atau: Ho: A = B = C ) H1: Min markah bagi ketiga-tiga kaedah tidak sama (atau: H1: A B C ) (b) Nilai genting bagi F pada aras 1%, darjah kebebasan (2, 12) ialah 6.9266. (c) T1 = 325, T2 = 370, T3 = 395, SST = = 82050 = 82050 = 2843.333

SSB = = ( + + )= 79710 79206.667 = 503.333 SSW = SST SSB = 2843.333 503.333 = 2340 MSB = MSW = F= = 251.667 = 195 = 1.2906

Bahagian B 1. (a) (i) = 340/500 = 0.68 (ii) 95% bagi z ialah 1.96. = 0.0209 Selang keyakinan 95% bagi perkadaran = z = 0.68 1.96(0.0209) = 0.68 0.0409 = (0.6391, 0.7209) Oleh sebab 70% atau 0.7 berada di dalam julat selang keyakinan 95%, maka anggaran 70% daripada keluarga mempunyai televisyen berskrin LCD boleh diterima. (b) x 505 495 490 510 515 491 510 500 4016 (x - ) 3 -7 -12 8 13 -11 8 -2 (x - )2 9 49 144 64 169 121 64 4 624

Min sampel,

= 502 = 9.442 = 502 ml =

Sisihan piawai, s = (i) Min populasi, = Sisihan piawai, =

(ii) Darjah kebebasan = n 1 = 8 1 = 7 Bagi 95%, t = 2.365 95% selang keyakinan = 502 2.365 ( 2. (a) Ho: = 69 mm H1: 69 mm x 68 71 - 1.6 1.4 (x ) = 502 7.89 = (494.11, 509.89)

(x - )2 2.56 1.96

69 70 72 69 69 68 71 69 696

- 0.6 0.4 2.4 - 0.6 - 0.6 - 1.6 1.4 - 0.6

0.36 0.16 5.76 0.36 0.36 2.56 1.96 0.36 16.4

= 69.6

S= = 1.35 Darjah kebebasan = 9; Ujian dua hujung: 0.05/2 = 0.025. Dari jadual, t = 2.269

Statistik ujian, z = = = 1.405 Disebabkan 2.269 > 1.405, Ho diterima. Pendapat En Puspa tentang panjang paku (iaitu panjang paku tidak mengikut spesifikasi ) adalah tidak tepat. (b) Ho: p < 0.50 H1: p 0.50 = 0.05. Ujian hujung kanan Nilai kritikal/genting = 1.645 = = 0.72

Statistik ujian = = = 3.099 Disebabkan nilai genting 1.645 < 3.099, Ho ditolak. Terdapat bukti yang mencukupi untuk menyokong dakwaan pengurus kilang yang menyatakan bahawa sekurang-kurangnya 50% daripada paku besi yang dibekalkan oleh pembekal A melebihi spesifikasi panjang 69 mm. 3. (a) Ho: Duit syiiling itu saksama H1: Duit syiling itu tidak saksama Darjah kebebasan = 2 1 = 1 Daripada jadual, nilai genting pada aras keertian 5% ialah 2 = 3.841. Statistik ujian, 2 = = 4.0 Oleh sebab 4.0 > nilai genting, maka tolak Ho. Duit syiling itu tidak saksama.

(b) Ho: Saiz keluarga tidak bersandar kepada tahap pendidikan ibu dalam keluarga H1: Saiz kelaurga bersandar kepada tahap pendidikan ibu dalam kelaurga Darjah kebebasan = (3 1)(3 1) = 4 Nilai genting = 9.488 kekerapan cerapan (O) 14 19 12 37 42 17 32 17 10 kekerapan jangkaan (E) 18.675 17.55 8.775 39.84 37.44 18.72 24.485 23.01 11.505 (O-E) -4.678 1.45 3.225 -2.84 4.56 -1.72 7.515 -6.01 1.505 (O-E)2 21.856 2.1025 10.401 8.0656 20.794 2.9584 56.475 36.1201 2.265 c2 = (O-E)2/E 1.17 0.12 1.185 0.202 0.555 0.158 2.307 1.57 0.197 7.465

Oleh sebab 7.465 < nilai genting 9.488, terima Ho. Saiz keluarga tidak bersandar kepada tahap pendidikan ibu dalam keluarga 4. (a)

(Oleh sebab tinggi boleh bersandar kepada jisim, atau jisim boleh bersandar kepada tinggi, maka graf adalah betul juga jika paksi x dan paksi y diterbalikkan). (b) x 168 166 172 160 163 170 169 y 75 72 72 66 65 70 76 x2 28224 27556 29584 25600 26569 28900 28561 xy 12600 11952 12384 10560 10595 11900 12844

175 167 165 S x = 1675 = 167.5, = 71.3

75 72 70 S y = 713

30625 27889 27225 S x2 = 280733

13125 12024 11550 S y = 119534

Persamaan regresi y = a + bx dengan b = = = 0.6258 a= = 71.3 0.63(167.5) = - 33.3205 Oleh itu, y = - 33.3205 + 0.63x [Jangan lupa tulis persamaan ini] (c) (i) x = 140 cm, y = - 33.3205 + 0.63(140) = 54.8795 (ii) Anggaran ini kurang tepat sebab titik-titik terlalu terserak dalam graf. Juga, 140 cm berada di luar julat nilai data bagi x dalam jadual, maka ada kemungkinan hubungan antara jisim dan tinggi bukan lagi linear. (Perhatian: Jika gunakan jisim sebagai pembolehubah tak bersandar, x, maka harus memperoleh persamaan regresi y = 105.31 + 0.8722x) Posted by zulsubha abdullah at 20:40 Email ThisBlogThis!Share to TwitterShare to Facebook Labels: pelajar ipg No comments: Post a Comment Links to this post Create a Link Newer PostOlder PostHome Subscribe to: Post Comments (Atom) peluang perniagaan pasif