Mt s vn l lun v xy dng chng trnh o to i hc Bi bo t a ch sau, tc gi Phm Th Huyn http://gddhhoinhapquocte.vnuhcm.edu.vn/site/vn/?

p=962
Th no l CTT v CTT i hc? C th ni, CTT l mt thut ng c nhiu cch hiu. Theo ngha rng, CTT ca mt trng l tt c cc kha hc c cung cp. Cch hiu ny thin v khng nh, CTT l ca ring tng c s o to. cc nc tin tin nh M, Anh hay c, CTT c xc nh l tp hp cc hc phn m nh trng cung cp, ty thuc vo lnh vc chuyn mn mun theo ui m hc vin/sinh vin chn nhng hc phn ph hp v h s c cp bng theo chuyn mn la chn. Mt s quc gia ang pht trin li xem CTT c hiu l tp hp cc chuyn hay mn hc c quy nh cho kha hc m ngi hc phi thc hin t c trnh gio dc . Vi cch hiu ny, CTT khng phi ring cho mt trng m cho mt cp hc, mt trnh no . V d nh CTT cho cp hc ph thng, cho trnh trung hc chuyn nghip, trnh cao ng, i hc hay cao hc Hiu theo ngha hp hn, CTT l tp hp cc chuyn m mt kha hc t ra trang b kin thc v k nng cho ngi hc cp mt chng ch o to no . V d, CTT Gim c chuyn nghip c Trung tm Marketing v Thng hiu (H Kinh t Quc dn) cung cp vi 7 chuyn , trang b cc k nng tng qut nht m mt gim c cn c. Cn theo ngha hp hn na, vi mi mn hc/hc phn, mi gio vin phi chun b gio n vi cc ni dung, hot ng, bi tp v v d minh ha c th thc hin mc tiu ca mn hc . Khi , h cng phi c CTT cho mn hc/hc phn ca mnh. Hin nay, ti cc trng H Vit Nam, CTT c hiu l mt tp hp cc hc phn c thit k cho mt ngnh o to nhm bo m cung cp cho sinh vin nhng kin thc v k nng cn thit cho ngh nghip sau ny. mt gc nhn rng hn na, CTT cn c hiu bao gm c nhng chuyn khng c cung cp trong nh trng m ngi hc c yu cu phi tch ly kin thc v k nng (thng qua mt s chng ch c cp bi cc c s t chun no ) c cp bng. Chnh quan nim khc nhau v CTT nh hng ti vic xc nh nhim v ca nh trng. Nhng trng coi CTT l mt tp hp ca cc mn hc/hc phn phi truyn t cho ngi hc thng thc hin nhng nhim v n gin hn nhng trng nhn trch nhim v nhng tri nghim ca ngi hc c trong v ngoi trng c c k nng cn thit sau o to. C th thy, mi gc khc nhau, chng ta c th c nhng cch hiu khc nhau v CTT. Vy CTT nn c hiu theo ngha no? C th nhn thy, CTT d c hiu theo ngha hp (nhng mn hc c dy) hoc rng hn (theo ngha tt c nhng iu ngi hc tri qua gm kinh nghim, tri thc, k nng) u phi hng ti mc tiu xc nh bi chnh n v cung cp chng trnh (tt nhin, mc tiu ny c th c xy dng trn c s yu cu nh hng v mc tiu ca ngi hc) v hng ti nhng g m x hi yu cu. Theo nh gi ca tc gi, cho ti hin nay, bn thn B GD&T dng nh cng cha a ra c mt nh ngha chnh thc v CTT cp i hc. Nhng cch hiu v CTT c t ra gn y cng ch phn no hng ti vic xy dng mt danh sch cc mn hc s c cung cp trong nh trng cho mt ngnh hc (hay mt c s hoc mt chuyn ngnh o to). Hin nay, B GD&T v ang t ra yu cu vi cc c s o to trong vic xy dng chun u ra cho cc CTT ca mnh. iu cho thy, cch hiu v CTT trc kia cn cha ng (v cha hng ti nhng g m x hi yu cu v cng cha t ra mt mc tiu c th). Cng phi tha nhn, B cng c nhng thay i tch cc trong t duy qun l v nh hng cho cc c s o to trong qu trnh hon thin v chuyn i CTT i hc hin nay. Bng nhiu hnh thc khc nhau, B t ra nhng yu cu cp thit v c th hn, buc cc trng phi cng b chun u ra cho cc CTT ca mnh v c xem l kim ch nam cho ni dung ca CTT. Tham kho cc CTT quc t v xut pht t thc t o to hin nay, tc gi cho rng, CTT ph hp nht nn c hiu theo cch tip cn o to theo nhu cu x hi. Khi , CTT c th c nh ngha l mt tp hp tt c cc hot ng gn kt vi nhau nhm t n mc tiu gio dc ca nh trng, bao gm cc yu t u vo thc hin CTT v mc tiu o to trn c s kt qu u ra ca qu trnh o to, pht trin kh nng ca ngi c o to, gip h c c kin thc, k nng cng nh ci thin nng lc t duy trong thc hin nhng yu cu cng vic trnh c o to.

CTT i hc nn c hiu l ton b cc hc phn v hot ng c nh trng xy dng v cng vi hc vin thc hin nhm trang b cho hc vin y kin thc v k nng cn thit cho ngh nghip sau ny. Vi cch hiu nh th, CTT c xy dng nhm xc nh mc tiu o to, l trnh thc hin, ngun lc cn c v nhng hot ng cn thc hin (k c trong v ngoi nh trng). Khi bt k mt yu t no k trn thay i, CTT cng cn thay i theo. Do , CTT khng phi l mt cng thc bt bin m theo thi gian, cng vi thay i ca yu cu x hi, CTT cng cn thay i. Nhng tin b v tri thc v cng ngh cng l nhng yu t lm cho vic i mi CTT tr nn cn thit nhm theo kp nhu cu ca x hi. Trong mt s trng hp, c th a mn hc mi vo chng trnh hin c, trn c s yu cu ca x hi v nhng l thuyt mi c b sung. y l iu thng thy khi so snh cc cun catalog th hin CTT ca cc trng H ln trn th gii qua cc ma tuyn sinh khc nhau. CTT c cc trng cp nht thng xuyn nhm a hi th ca x hi vo o to, ngi hc nm bt v pht huy nhng bi hc v kin thc mi nht cn thit cho cng vic. Vn t ra khi xy dng CTT i hc Nh nu trn, vic xy dng (hoc ci tin) CTT ti cc trung H Vit Nam l thc s cn thit ci thin ni dung, sa i v b sung nhng ni dung mi ph hp hn, lm cho gio dc i hc ph hp hn vi hon cnh v nhu cu ca t nc v m bo xu th hi nhp vng v th gii, xa i nhng tn ti hin c trong chng trnh gio dc i hc. Nhng thay i trong x hi c xu hng i hi phi c nhng thay i tng ng ngay trong CTT i hc bi v l giai on cui cng ca gio dc chnh quy v bc m quan trng tham gia vo th gii vic lm. Thm vo , nhng pht trin mi trong cc lnh vc khc nhau, suy ngh v tm nhn mi i hi cn phi thay i CTT. Vic i mi CTT c kh nng ci thin hiu sut gio dc. Mt s xut gii php xy dng CTT i hc Vit Nam hin nay Vi kinh nghim ca mt ngi c tham gia vo hi ng xy dng CTT ngnh kinh t, ngnh qun tr kinh doanh vi cc chuyn ngnh khc nhau, v ngnh marketing, tc gi mnh dn a ra mt vi xut khi xy dng CTT theo nh hng o to theo nhu cu x hi. Mt l, cn thng nht cch hiu mt s thut ng khi xy dng CTT Mt CTT c th c cu thnh bi nhiu phn, mi phn th hin mt vai tr trong vic thc hin mc tiu o to. CTT khng phi l khung chng trnh, cho d n c pht trin t khung chng trnh. Tng t, khung chng trnh cng khng phi l chng trnh khung. Cn thu hiu s khc bit gia cc khi nim ny v mt s thut ng khc c lin quan v cn c trnh by trong CTT i hc. CTT bc i hc cn c xem l b ti liu xc nh mc tiu o to, khung chng trnh, phng php o to v nh gi, m t cc hc phn v cc hot ng lin kt vi nhau c thc hin c trong v ngoi nh trng nhm thc hin chun u ra c xc nh theo yu cu th trng lao ng. Do , CTT cn c xc nh cho tng ngnh hay chuyn ngnh c th v phi c xy dng trn c s chun u ra c cng b. Khung chng trnh (Ni dung chng trnh) l danh sch cc mn hc/hc phn m nh trng a vo trong qu trnh ging dy v ngi hc cn tch ly trong CTT cho tng ngnh/chuyn ngnh o to. Khung chng trnh c mi trng thit k trn c s Chng trnh khung m B GD&T xc nh cho tng ngnh hoc thm ch tng chuyn ngnh. Phn nh trng thit k nhm xc nh nhng mn hc c cung cp trong nh trng ngoi cc mn hc do B GD&T xc nh khng nh tnh ring c v khc bit, tnh ch ng ca nh trng trong vic o to theo nhu cu x hi v hp dn sinh vin Chng trnh khung l khung quy nh cng v CTT ca B GD&T, trong c s tn ch cn c tch ly, danh sch mt s mn hc chung cho tt c cc trng c o to ngnh . Trong CTT ngnh qun tr kinh doanh, B GD&T quy nh, mt CTT bc i hc cn bao gm t 120-130 tn ch, trong c 50 tn ch thuc khi kin thc gio dc i cng v 70-80 tn ch thuc khi kin thc ngnh v chuyn ngnh. Trong , B GD&T cng quy nh mt s hc phn vi khong 30 tn ch bt buc v phn cn li l do cc trng v cc khoa chuyn ngnh xy dng. cng hc phn l gii thiu khi qut v hc phn, lit k cc ch , chng mc c cung cp trong hc phn v sp xp theo trnh t logic vic ging dy v hc tp t hiu qu cao nht, qua , cung cp cho ngi hc ci nhn tng quan nht v hc phn: Mc tiu, phng php v yu cu ca hc phn ngi hc c th chn la v tm ra cch tip cn tt nht vi hc phn cng nh chun b cc ti liu cn thit cho vic nghin cu v tch ly hc phn. Hc phn bt buc (phn cng) c B GD&T/trng hoc khoa chuyn ngnh xc nh l khng th b qua c kin thc lm nn tng cho vic tch ly nhng kin thc chuyn ngnh trnh theo yu cu. Hc phn t chn c nh

trng/khoa chuyn ngnh thit k b sung thm nhng kin thc cn thit hoc l mt tp hp cc hc phn thuc cc lnh vc chuyn su khc nhau. Ngi hc c quyn la chn trong s cc hc phn ny mt s hc phn a thch cho s tn ch theo yu cu. Chun u ra l nhng yu cu c th v kin thc, k nng v thi ca ngi hc sau khi hon thnh CTT. y chnh l tiu chun x hi s dng nh gi kt qu o to ca nh trng trn c s kin thc, kinh nghim v k nng m sinh vin tch ly c sau o to. Ngoi ra, trong CTT cn c cc mc nh: Tn chng trnh (xc nh cp hc v ngnh hc, loi hnh o to); Mc tiu o to (khng nh tng qut iu d nh cn t c); thi gian o to (trc y c xc nh theo khung chun l 4 nm vi h i hc cp bng c nhn v 5 nm vi h i hc cp bng k s. Tuy nhin, thi gian o to nn xc nh theo s k v nn l mt khong thi gian tng i, ph thuc vo tc tch ly ca sinh vin. Hai l, thay i tiu cc mc: Mc tiu chung v Mc tiu c th thnh Mc tiu v Chun u ra v xy dng chng trnh theo hng t c yu cu v chun u ra. Khi bt tay vo xy dng khung chng trnh, lm c s cho vic pht trin CTT, a s cc trng u vit theo mu chung m B GD&T a ra. Trong , trang u tin ca khung chng trnh s l tn chng trnh, trnh o to, v tip l mc tiu o to. Mc tiu o to li c chia thnh mc tiu chung v mc tiu c th. Tham kho hu ht CTT ca hu ht cc trng cng b, theo yu cu Ba cng khai ca B GD&T, c th nhn thy mc tiu chung ca cc trng gn nh ging nhau. C trng ch n thun copy mc tiu ca trng khc m bo theo yu cu cng ca B GD&T. Thm na, khng ch c s ging nhau mc tiu chung m c mc tiu c th ca cc trng cng khng khc bit khng nh li th. Chnh s khng khc bit ny lm cho ngi hc (v ton x hi) cha b thuyt phc bi cht lng o to v tnh chuyn nghip trong ging dy v o to ca nh trng. cng chnh l mt trong nhng l do m nhiu n v s dng lao ng ch nhn vo bng cp m ng c vin c nh gi trnh o to ch khng quan tm nhiu ti vic sinh vin c o to theo chuyn mn g. Do , tnh trng lm vic khng ng ngnh ngh v ang din ra mt cch ph bin, lm lng ph ngun lc lc no cng hu hn ca ngi hc, ca nh trng v ca ton x hi. Do , rt cn phi khc bit ha mc tiu chung (goals) o to ca cc trng v c bit, phi c th ha c mc tiu c th (objectives) ca mt CTT. Tc gi cho rng, mc tiu o to l mc c th gi li bi n xc nh iu nh trng hng ti, mang tnh nh hng hn l kt qu c th. Tuy nhin, mc tiu phi c th hin kt qu cui cng m mi ngnh o to mun t c v c th hn, chnh l mc tiu c th. Tuy nhin, mc tiu c th, theo nh hng o to theo nhu cu x hi, cn phi c nhn nhn chnh l p ng c yu cu ca ngi s dng lao ng. V cn c xem chnh l chun u ra nhng yu cu i vi sinh vin c th c cp bng cho chuyn ngnh c th. Khi , chun u ra ca mi ngnh chc chn s khc nhau (thm ch mi chuyn ngnh trong mt ngnh ca s khc nhau). l c s nh tuyn dng la chn cho mnh ng ngi c o to chuyn su cho cng vic m h cn m nhim. Khi , chun u ra s l im khc bit m nh trng xy dng cho chnh thng hiu ca ngnh, ca nh trng qua nng lc lm vic ca sinh vin. Chc chn, khi cng b chun u ra v xem l tiu ch cnh tranh v khng nh thng hiu, cc trng s phi xy dng v thc hin CTT mt cch cn trng nhm trang b cho sinh vin ng nhng kin thc v k nng nh xc nh trong chun u ra. va l mc tiu nhng cng l ng lc cc trng ci tin hot ng o to ca mnh theo nh hng nhu cu xc thc th trng lao ng. Ba l, CTT c th linh hot theo tng kha v tng trng Tnh linh hot trong CTT c th c th hin nhiu kha cnh. u tin, mt s tiu chun b sung trong chun u ra c th khng cn c thc hin trong phm vi nh trng nhng nht thit phi yu cu sinh vin t c (tch ly c theo yu cu) th mi cp bng. V d, trong thi i ton cu ha nh ngy nay, cc k nng nh ngoi ng, s dng my tnh l khng th thiu c i vi sinh vin nhiu chuyn ngnh, trong c ngnh qun tr kinh doanh. Tuy nhin, thi lng ging dy trong nh trng c hn, do , bn thn sinh vin cng phi t mnh hc hi, nghin cu v thc hnh. Vi ch 9 tn ch ngoi ng v 6 tn ch cho cc mn lin quan ti my tnh v cng ngh thng tin, sinh vin khng th thnh tho trong cng vic sau ny. m bo yu cu v chun u ra, p ng yu cu ca nh tuyn dng nh trng cn yu cu sinh vin t tch ly cc chng ch ny (chng ch cn c cp bi cc c s c B GD&T cho php). Cc nh trng cng c th m ra cc trung tm o to cng c cho sinh vin cc k nng ny theo yu cu ca chun u ra (Trung tm hot ng theo hng t hch ton nhng CTT cp chng ch phi t chun bo m yu cu.

Hng i ny va to iu kin cho sinh vin trong gi hc chnh kha tp trung cho cc k nng chuyn ngnh nhng ng thi, tn dng c thi gian ngoi gi cho vic trau di v b sung k nng cn thit. Sinh vin s phi tr tin cho vic hc thm ny v chnh l p lc sinh vin t hc). Nh vy, kin thc v k nng c c sau khi ra trng s thm hn v s tr thnh bn nng ca h. Tnh linh hot cn th hin ch, p ng theo nhu cu th trng lao ng, CTT cng c th c xem li cho tng kha. Tt nhin, vic xem li chng trnh cng thng ch nn thc hin vi cc mn hc la chn v cp chuyn ngnh bi bn thn CTT vi khung chng trnh ca B GD&T xc nh t nht 30% s tn ch c quy nh cng; trng c th xc nh khong 30% cc hc phn chung ca trng v ca ngnh. Phn cn li linh hot c th thay i khong 15% cho ph hp vi yu cu ca thc tin. Thm ch, nu nhn c t hng ca cc cng ty/tng cng ty, mi trng c th thit k ring mt CTT vi cc hc phn ph hp vi ngnh ngh v v tr cng vic n v . iu ny cng th hin tnh nh hng th trng, o to theo nhu cu x hi ca gio dc i hc. Thm na, vi mi hc phn, gio trnh v ti liu tham kho c th linh hot nhng vn m bo yu cu mc ti u v ni dung chnh cn truyn t. iu c ngha l, c th xc nh mt cun gio trnh chnh nhng bn cnh , ty thuc iu kin thc t ca th trng lao ng, ging vin c th la s dng cc ti liu tham kho c xut bn bi cc tc gi/nh xut bn c uy tn khc nhau, c bit c th s dng ti liu tham kho bn gc ting Anh. iu ny s to iu kin cho ging vin t tm kim cc ti liu hay v mi nht, ph hp nht vi chng trnh ging dy ca mnh. ng thi, to ng lc sinh vin tham kho thm cc kin thc mi, a dng, t nhiu ngun, c bit, t trau di k nng chuyn mn bng ting Anh. Thm na, vic trao quyn ch ng cho ging vin cn gip h c kh nng lm vic trong chuyn mn vi i tc nc ngoi c nng ln. Bn l, CTT nht thit phi c mc tm tt ni dung v cng chung ca tng hc phn bo m tnh thng nht cho tt c cc ging vin tham gia ging Thc t hin nay ti khng t c s o to, ni dung ca cng ph thuc vo ngi thit k ra n hoc ph thuc vo ging vin. Chi tit v mc tiu v ni dung ph thuc vo s hiu bit cng nh mc quan tm ca tng ging vin. Mt hc phn nhng c dy bi hai ging vin khc nhau trong cng ca mt b mn c th theo ui nhng mc tiu rt khc nhau lm cho sinh vin c t duy c th rt khc nhau v cng mt hc phn. chnh l l do lm cho cht lng o to trong mt c s khng n nh. Tt nhin, c th chp nhn mt thc t, mt khi nim cn bn no c cch p dng v tng tc khc nhau tu theo s nhn mnh ca ging vin nhng v mt bn cht, n cn thng nht v ni dung. Do , vic m t ni dung ca CTT l thc s cn thit. Nm l, cn thit k CTT d hiu, d tip thu c v ni dung v logic tip thu kin thc gip sinh vin ch ng thc hin tt nhim v ca mnh trong nh trng (ch khi sinh vin ch ng th h mi lm ch c nhng kin thc v k nng c cung cp), CTT cn c thit k mt cch d hiu nht ngi hc c th bit c l trnh cc hc phn, l do phi theo l trnh ny, t , h c th xy dng cho mnh mt k hoch hc tp ph hp nht. iu ny c bit quan trng vi cc trng o to theo hc ch tn ch khi sinh vin c th chn la cc hc phn ko di hoc rt ngn thi gian o to trong nh trng ty thuc vo iu kin bn thn. Khung chng trnh c th c thit k bng mt bng ring vi s tn ch cho mi hc phn v phn b thi lng cho mi hot ng (ging dy, tho lun, lm bi tp nhm, kim tra). Phn b chng trnh nn c phn chia theo k, xc nh cc hc phn (c bt buc v la chn) cho hc k . Thm na, nht thit phi xc nh iu kin tin quyt cho mi hc phn yu cu bt buc cho mi hc vin khi la chn hc phn, m bo l trnh v t duy tch ly kin thc, trnh trng hp hc cc mn hc chuyn mn cao m cha c kin thc ca cc mn hc c s. Su l, CTT cn c ph bin ti sinh vin ngay t u kha hc sinh vin c th la chn c cc hc phn ph hp, CTT cn c cung cp ngay t u kha. Thm na, vic la chn hc phn ca sinh vin c chun mc, gip h chn ng hc phn theo nh hng ngh nghip, c vn hc tp phi l ngi c kin thc v kinh nghim trong ging dy (tt nht l ngi c kinh nghim thc t). C vn hc tp phi nm c ton b CTT v hiu r mc tiu o to m CTT hng ti, t , nh hng cho sinh vin chn cc hc phn ph hp, gip h v thc hnh c th lm c cc cng vic vi nh hng ngh nghip v chuyn ngnh o to. Tm li, xy dng mt CTT c hiu qu, cc trng cn xut pht t cch tip cn hin i o to theo nhu cu ca ngi s dng lao ng. Khi , chun u ra s l mc tiu chnh o to, v CTT c xy dng nhm thc hin mc tiu . Khung chng trnh, ni dung cc hc phn, l trnh o to, cc hot ng b sung trong v ngoi nh

trng u phi hng ti chun u ra ny. Vic cung cp chun u ra trong chng trnh o to (v c cng b rng ri cho sinh vin v cho c cc nh tuyn dng) s gip sinh vin c c nh hng cho qu trnh hc tp cng nh thc c cng vic h s m nhim (v m nhim c sau ny). V cng chnh l li cam kt vi x hi v cht lng o to ca mi ngnh v mi nh trng. Mt CTT cung cp y thng tin nhng cng linh hot cho nh trng v sinh vin thc hin; c thit k lgic l mt trong nhng iu kin tin quyt cho vic nng cao cht lng, hng ti o to c nhn thc hnh p ng yu cu ca nh tuyn dng, m bo hiu qu ca u t cho gio dc; ng thi to dng uy tn v thng hiu cho mi ngnh o to trong cc trng i hc ti Vit Nam hin nay . c c cc CTT nh th, vic hc hi t cc trng H ng cp quc t l cn thit. ng thi, phi lun cp nht yu cu ca cc doanh nghip ngi s dng lao ng trn thng trng nhm bo m tnh thi s ca nhng kin thc, kinh nghim v k nng trang b cho ngi hc. Nn nh rng, k c cc chng trnh o to ca cc trng H ln trn th gii cng lun c cp nht nhm a hi th cuc sng vo trong nh trng. Do vy, yu cu cp nht CTT ca cc trng H Vit Nam cng cn c t ra nh mt yu cu cp bch, khng th b qua cho d CT T c thng qua bi cp iu hnh cao nht. Ch khi , sinh vin mi c th p ng c nhng yu cu ngy cng cao v mi th trng lao ng cnh tranh ngy cng mnh hn v bin ng ngy mt kh lng hn.