-

1844
. .. ., .42,

. - 1844 .
Marx-Engels Gesamtausgabe. Erste Abteilung, Bd.3, 1932.
[9]. .

[XXXIX] [10]

"Deutsch-Franzsische Jahrbcher"
[11]. ,
, ,
,
. ,

, ,
, .
1

 , , .. ,
,
, , ,
[12].
, , ,
.. , ex professo*
.
* . .
, , ,
,
.
< ,* ,
, , "
", " , , ", "
, , ", "
", " ", [13]
,
.>**
* . . .
** , , . .
, , ,
[14].
, , ,
" " [15], "
" , "Deutsch-Franzsische Jahrbcher"
[16], , ,
[17].
< , ,
, ,
. ,
" " "Anekdota" " " [18]
, , , ,
,
.>

[19]. , , ,
; "" ""
, .


,
. :
, ..
- , ,

, , ,
2


, .
< ,
, ,

,
, ,
,
, , , XVIII ,
. , ,
, ,
, , .
, , ,

; , ,
, , ,

,
.
,
, . , ,
,
. ,
, ,
, ,
, , , ,
,
"" "" .>
,
, ,

.
, ,
, , ,
, ..
[20].
< , ,

, .> [XL]

[ ] [21]

[I] .
. ,
. ,
. ,

,
, . . ,
3

 ,
, .
,
.
, ,
.

,
. ,
, " " [22], ..
.
,
. ,
. ,
. ,
, . ,
, .
, (, ,
) ;
,
. , -, ,
, , -,
,
.
,
.
,
, .
[II] ,
, ;
, . ,
- , ,
.
,
. , ,
,
,
.
: , .
.

. , .
.
. ,
.
:
4

 ,
.
, ,
,
.
, , ,
,
.
,
, .. ,
.
, ,
.
1) , . ,
,
, " , ,
" [23].
[III] 2) , .
, .
. .
, -: ,
. ,
, ,
. .

, .
,
.
: ?
.
) ,
; , ,
,
,
;
) ,
; ,
.
, , , ,
, ,
, .
, ,
,
.
[IV] , ,
5

, , , .
;
) , ,
.
- .
, ,
, ,

.
;
,
, .
,
.
,
, ,
, ,
, .
[V] ,
.
;
.
;
, .
, . , ,
,
,
: ,
, ,
.

, .
-
. ?
3) " , ,
.
, ,
,
, " [24].
, .
,
; , ;
, , .
[VI] , , , ,
,
( ,
6

) , , ,
.
,


: , [25].
, ,
.
,
. ,
, : ,
, ,
, .
, ,
; ,
, .

,
, ,
.
[VII] [26] , , ,
,
, , ,
,
,
.
, ;

, .
,
, .
,
,
, ,
.
, ,
.
, 1)
,
, , 2) ,

.

 , ,
, , ,
, .
* * *
,
.
, , .
.
,
.

. ,
.
, ,
,
, .
, , .. , , ,
, , ,
, .
, , ,
, .
, ; , ,
, , .
,

:
1)
?
2) en detail,*
, ( )
?
* . .
.
* * *
[VIII] " , ,
, ;
,
,
.
. ,
7 , , 50 ,
, , 4 . -
1 000, , 999
8

000 , 50 ,
, .

. ,
,
,

. , ,
. . 25 ,
..
,
[IX] 12-16 ,


" (Schulz . "Bewegung der Production", p. 65 [27]).
" , ,
, ,

.
, ,
, ,
, . ,
, ,
. , -

, , , 10 ,
, " (ibid., p. 65-66).
, ,
.
" ,
, . , ,
.
. ,
,
, 100 250-350 .
,
. [X]
,
, , ,
,
. ,
, -
. ,

, ...
, ,
" (ibid., p. 67-68).
" .
,
.
,
, . ,
9


.
... [XI]
...
" (ibid., p. 69).
"
" (ibid., p. 74).
" 158 818 196 818 .
100 103
, 209. 100
- 147 -;
280. ;
, , .
1833 . 18 593
38 927 . ,
...
...
" (ibid., p. 71-72).
" 1835 . 20 558
8-12 , 35 867 12-13 , , 108 208 13-18 ...
, ,
, [XII]
. ,

, , ,
" (Schulz . "Bewegung der Production", p. 70-71).
" : " !"... ,
,
, ,
, , " (ibid., p.
60).
", , , ,
, .. " (Pecqueur .
"Thorie nouvelle d'conomie soc. etc.", p. 409 [28]).
" ; ;
, " (ibid., p. 409-410).
" ", " ", " ",
.
" ", " ", "
", (ibid., [p. 411]).
[XIII] " ,
,
" (l. ., . 417-418).
" " (. 421-[422]).
.
10

. " ..", , 1842 [29],

60-70 .
" " (. 228).
"
6-7 . ,
60-70 ,
8-9 , 24
, ;
,
1,5 " (ibid., p. 229).
" ;
,
... 1821 . 6 801 827 . 1831 .
7 764 010 , .. 14 % 10 . ,
, 8%, ,
, 21 % ("Extraits des Enquetes publies en
Angleterre sur l'Irlande". Vienne, 1840)". (Buret. "De la misre etc.", t. I, p. [36]-37 [30]).
, ; " ";
, ; , ;
" ";
, .
" , ,
... -,
?" (l. ., . 43). " ?" (ib., p. 44).
" ,
" (1. .). " ,
, ...
, .
, . ,
. [XIV] , ,
, .
, , , " (l. ., . 49-50).
, , . ,
, ,
" " [l. ., . 50].

" ,
" (I. ., . 52-53). " , " (l. ., .
62).
" , , ( ) 84 000 000
") [l. ., . 193, note].

" , , ,
. , " (Buret. L. ., . 20).
" " (.. ), " ...
; , ,
11

, , ,
... :
, , ;
" (l. ., . 23).
" , ,
, .
;
, . ,
.
; ,
,
. , ,
, ; , ,
, ; ,
, , ;
, . ,
, ;
, , 16 ,
" (l. ., . [68]-69).
[XV] "
,
,
, " (l. ., . 362).

12

 *
* : Profit des Kapitals,
Gewinn der Kapitalien, Gewinn des Kapitals, Gewinn . .
1)
[I] 1) , .. ?
" ,
, " (Say. .I, . 136, note [31]).
?
, ?
(Say. .II, . 4).
, , ?
", ,
.
, ,
" (Smith. .I, . 61) [ , . 38-39].
, .
,
. ,
.
, -,
,
.
?
" " (Smith . .II, .
312) [ , . 244].
.
2) [fonds, stock]
. ,
, (Smith. .II, . 191) [32].
2)
" .
: -,
,
. ,
, [II] ,
". ,
13

 ,
(Smith. .I, . 97-99) [ , . 51].

?
" ,
, ",
;
, ,
([Smith}. .I, . 96-97) [ , .
51].
, , -, , -,
.
?

, .
, , ,
, , ,
, (Smith. . I, . 179180) [ , . 80].
,
. , ,
, ;
, (Smith. .I, . 181) [ , . 80).
",
, .
,
, , , ,
, " (Smith . .I, . 198) [ , . 86].
? ?
"
, ,
. , ".
(Smith. .I, . 196) [ , .
85].
[III] " ,
,
, ,
, ,
-
. , ;
-". : -
(Smith. .I, . [197]-198) [ , . 86].
,
, , ,
:
14

-, , ,
;
. ,
.
, ,

, . (
? .) : ,
(, )
. : .
(Smith. .I, . 120-124) [ , . 59-61].
, :

,
, ,
, ;
(Smith. .I, .
190) [ , . 83-84).
" , ,
, ,
.
,
, , , [IV]
, . , ,
, ,
,
, " (t.I,
. 102-103) [ , . 52-53].
,
,
, .
, , .
: -, , -,
, .
, , .
"
, " (T.I, . 228) [ , . 97].
"
.
, " (ibid., [p. 226-227]) [ , . 96].
,
(, ).
3)

15

" ,
, - ,
. ,

[V]
" (Smith. .II, . 400-401) [ , . 275-276].
" ,
; .
. ,
" (Say. .II, .
[130]-131).
" ,
. , ,
. , ,
, , .
. ,
; , ,
. ,
, ...
,
, ,
.
... ,
, ,
" (Smith. .II, , 163-165) [ , .
195].
4)
, ,
(Smith. .I, . 179)
[ , . 80].
", , - , ,
,
, , ;
, [VI]

" (Smith. .II, . 372-373) [ , . 266].
, ,
, ,

, [25] (Smith. .I,
. 199-201) [ , . 87],
; ,
[33].
, ,
.
, ,
.
. ,
,
16

 , ;

.
, .
,
, , , [VI].
[VIII] , ,
, . .
. ,
.

.
" , , ,
, , ,
-, .
, - -
" (Smith. .I, . [196]-197) [ , . 86].
.
"
: , ,
; , , " (Smith. .II, . 325)
[ , . 249].
?
" .
, 1)
2)
.
,
, , .
,
.
, , ,
. ,
: , [IX]
.
" (Smith. .II, . 358-359) [ , . 260].
, : 1)
, , , ,
; 2) , ,
, .
, ,
, . , ,
,
,
. []
17

 , ,
.
.
: ,
. .

, :
[] .
" , ,
,
" (Smith. .II, . 359) [ , . 260].
" , , ,
, ;
, , .
, , , ,
. , " (Smith. .I, .
189) [ , . 83].
,
,
.
,
, , , .
[X] , ,
.
" , ,
. , ,
.
- ,
, ,
. ,
, , , .." (Smith. .II, . 197-198)
[ , . 205-206].
"
.
.
, , .
. ,
, ,
, " (Smith. .II, . 226) [
, . 215-216].
,
, .
, :
.

18

. ,
, ,
, . , , , ,
, , ,
,
, . ,
.

.
[XI] .
"


... ,
,
, ,
,
. , ,
, ,

. , ,
, ,
;
, ,
, - " (Schulz. "Bewegung der
Production", p. 1581-59).
"
, .
3 8
350 167 36 ,
25 " (ibid., p. 62).
" 45
11/12, , 1814 . 16 , ,
, 1 10 .
, ;

,
. [XII] ,
,
. . 1820-1833
4 11/3
1 9 .
.
; ,

,
;
, " (ibid., p.
63).

19

" ;
... , , ,
" (Pecqueur . "Thor. soc. etc.", p. 411-412 [28]).
" , ,
,
,
" (ibid., l. .). " ,
400
, , , ,
2 000 , ,
.. 5 ; 100 000
250 , 1 000 000 2 500 " (ibid., p. 412-413),
, , 300 000 000 (-) 750 000 .
"
, .. , , ...
, ,
.." (l. ., . 413). "
, , , ,
, .
, ,
" (l. ., . 413).
" ,

. ,
,
, : , ,
, , ; ,
, ,
; , , , ,
, . . [XIII]
, , , . ,
, , , . .
, ,
, , , , ...
, .
,
... ,
. , ,
; , ,
...
; ,
; , ,
;
; ,
" (l. ., . 414-416).
( ): ;
; ;
. , .
26- :
", 20 000 , 2 000
, , 100 1 000
20

... ?
, , , ,
10 12 ". "", - (T. II, . 331),
" , , ,
, " [34].
", ,
,
, :
, ... ,
" (Buret. L. ., . 82).
" ,
.
,
, .
,
,
. [XIV]
, " (Smith. .II, . 382)
[ , . 269). " ,
: ,
, ...
" (Smith. .II, . 338)
[ , . 253].
",
,
. ,
,
; ,
, .
,
, ,
, , ,
, .
, , ,

" (Smith. .II, . 193-194) [ , . 203-204].
"
,
.
,
.
[XV]
, .
, ,
, ,
" (Smith. [L. .], . 194-195) [ , . 204].
.
" ...

. ...
21

 . , ,
,
;
,
,
. , 10-12 ,..

, , , , ,
. , ,
,
. . "Der
bergmnnische Distrikt bei Birmingham" "Deutsche Vierteljahrs Schrift" 3, 1838 .
, ,
,
, .

,
, [XVI],
,
.

" (Schulz. L. ., . 40-41).
, .
.
(, ,
).
, ,
, ,
.
. [35].
. [XVI]

[I] (Say. .I, . 136, note).
, , , ,
(Smith. .I, . 99) [ , . 52].
" , ,
... ,
... 1)
, ,
, ()
; 2) ,
;
, ,
,
. 3) , ,
" (Smith. .I, . 300-301) [ , . 120].
22

 , ,
(Seekrapp, salicorne)
" , ,
, .. ,
, , ,
; ,
.
, , , ,
. .
[II] .
,
. , ,
, " (Smith. .I, . 301-302)
[ , . 120-121].
" ,
.
, ,
.
, ,
" (Smith. .II, . 377-378) [ , .
268].
" , , ,
, , , .
, , ,
, , ,
") (Smith. .I, . 302) [ , . 121].
" ,
, : , , ,
- " (Smith. .II, . 161) [ ,
. 194].
, .
, , .
" , ,
, "
(Smith. .I, . 306) [ , . 122].
" ,
,
[III]
, .
,
, " ({Smith} . .II, . 210)
[ , . 209-210].
,

.
, .
23

 , .

. ,
, ,
.
, .
"
, ,
, , ,
, .
, , ,
, . ,
, ,
,
[IV].
, ,
" (Smith. .I, . 299-300) [ , . 120].
" ", , "
. , , ;
... ,
, ... ,
, ,
, , ; ,
,
. ,
... ,
;
,
;
, :
" (Say. .II, . [142]-143).
" , , ,
,
" (Smith. . I, . 299) [ , . 120].
" ,
,
[V] " (Smith. .I, . 351) [ , . 137).
" " (ibid., t. II, . 378)
[ , . 268].
. , ,
.
" , , ,
, ,
. ,
. , ,
, ,
24

. ,
" (Smith. .I, . 302-303) [ , . 121].
" ,
.
, ,
" (Smith. .I, . 303-[304])
[ , . 121].
, ,
.
" , ,
, .
[VI] ,
- , .
, ,
, ,
, ,
.
,
.
,
,
. ,
, . , -
" (Smith. .I, . 305-306) [ , .
122]. " ;
,
- ,
, "
(Smith. .I, . 345) [ , . 135]. ",
" (t. I, . 337) ( , . 132]. "
,
, , "
(Smith, .I, . 342) [ , . 134].
"
" ( ). ,
, , (ibid., T. I, p.
[337]-338) [ , . 133]. [VI]
[VIII] , .
1) [36] (Smith. .I, . 335) [ ,
. 132].
2) ,
.., , .
3) "
, , ..
...
.
... ,
25

 , ,
.
,

.
, ,
,
. , , ,
, , , " (Smith.
.II, . 157-159) [ , . 193].
[I]
.
,
. , ,
, ..
.
, , ,
, .
4) " ,
,
.
, ,
. , ,
.
,
,
" (Smith. .II, . 159) [ , . 193].
,
, [X] (T. II, . 161) [ , . 194],
, .
,
,
.
,
; , ,
. ,
, .
.
1) ,
; , ,
, , , ,
, .

,
, .
2) ,
, .. [37].
26

[XI] 3) ,
,
, ,
,
.
.
4) ,
,
, , ,
.
5) , ,
, ,
, , ,

, .

, .
,
.
[XII] 1)
, .
,
,
. , ,
, , .., ,
,
.
2) ,
.
. , , .
3)
, ,
.
4) :
) , ,
(Smith. .I, . 331) (
, . 130).
, ..,
. ,
.
,
,
, , ,
. . [XVI]
,
27

 ;
,
, .
) , ,
,
. ,
.
. ,
.
) " -
, ,
, ,
,
" (Smith. .I, . 345-346) [ , . 135]. "
, .
, ,
, , ,
. ,

, .
,
" (Smith. .I, . 350) [ ,
. 137]. "
... -
" (t. I, p. 353) [ ,
. 138].
, ,
.
) " ,
...
, ,
. ,

, , -
" (Smith. .II, . 367-368) [ , .
263-264].
,
,
. ,
, , .
. .
[XVII] , , ,

,
.
.
,
, :
. :
28

, :
.
1) , [38], .
: ,
[39] , ,
,
. -,
,
, ,
.

- . . ,
, . .
; .

.
, .
, , ,
, , ..
. nulle terre sans maitre,*
.

. , ,
. .
* . .
[XVIII] ,
. , ..
,
, . ,
, , , ,
, ,
.

. , .. ;
,
, , . , ,

. , , ,
.
, .
, , ,
,
;
, , ;

;
,
;
, ,
. , , ,
, . ,
29

 , ,
. II, ,
,
,
, .
nulle terre sans seigneur*
l'argent n'a pas de maitre,** .
* . .
** . .
[XIX] 2) ,
:

; ,
.
. , .

. ,
.
( :
, , . .
), ,
, - .
, , ,
, ,
.
, .
,
. ,
, . ,
,
.
, ,
, :
"
, .
, ,
, , .
,
,
, [] [XX] ,
, , , .
, ,
, .
,
.

,
,
, ,
30

, . .

, ,
, , ,
.
, , ,

. ,
, ,
.

. ,
,

. ,

,
, . ,
, ,
. , ,
, ,
[XXI].

.
, , ,
, ,
,
.
, ,
,
. ,
.
,
.
,
.
,
. ,
; , ,
, , ,
: ,
. , . , ,
,
. .
,
,
,
. [XXI]
[ ]
31

[XXII] .
. , ,
, , ; ,
, , ..
, , ,
, ,
* ,
, ..
,
, ,
.
* : . .
.
. , ,
, ,
. , .. ,
.
. , ,
,
; ,
, .
. .
, ,
. ,
. ,
,
.

, ,
, ,
, , ,
,
, , , ,
, .
,
, , ,
, ,
, ..,
.
, , - ,
. .
,
. , , ,
, ,
. , ..
, , , .
:
, ,
[40]. ,
32

 . ,
. :
, ,
.
: , , ,
, ,
. , ,
, . .
, , ,

,
, [41].
,
.
,
, , .
,
.
, ,
, .
,
. :
,
, , ,
, .
. , [42].
, ,
. , , .
, . , ,
. ,
, , ,
, , ,
; , ,
.
[XXIII] , ,
, , ..
.
, .
, ,
, .
,
, , , , ,
, ..
.
, ,
,
: -,
, ,
; -,
33


.
, : -,
, .. , , -, .
, , , -,
, -, . ,

.
( ,
, , ;
, ;
, ; ,
; , ;
,
.)
,

() . ,
, . , ,
. , .
, ,
. , ,
.

.
.
.
, , ,
.
,
.
, ,
. ,
- ,
? , . ,
,
, , .
.
?
-, , - ,
; , , ,
, , ,
.
,
. , ; , .
, ; .
,
34

, . , ,
, ,
. , , ,
, . , , ,
, , ,
. ,
, ..
- , ,
[43]. ,
.
, ()
, ,
, , ..,
. , ,
, , ?
, , , .. .
,
, .
, ,
. -, ,
.
, , , . -,
.
, - ,
. , ,
, , (
, ?) ,
, . ,
.
[XXIV]
.
, ,
, ,
,
,
[44].
, , (
) ,
, , .
, , , , ..
, ,
, , ,
, ,

. ,
, , , ..
, ,
, -, , , , .
, ,
35

 . . , ,
, .
, ,
, , .
, 1) , 2) ,
, , :

. -, , -,
, , ,
[45].
, , -, , ,

, .
. , .
, ,
.
.
.
. .
.
. ,
.
. .
: , ..
, .
.
, , ,
,
.
,
, .. ,
,
. , , . ,
, , .. ,
; ,
:
,
, , ;
, ;
,
.
, ,
;
.

. .
.
, :
, , ,
, .
, ,
36

 , ,
, ,
, .
, ,
,
.
, ,
, .
, :
3) ,
,
. ,
, , .
4) , ,
, ,
. , . ,
,
, ,
.
, , ,
.
, , ,
, .
, ,
, .
[XXV] .
: .
. , , .
,
.
, ,
?
, ,
, ?
, , . ?
? , ,
.. , , , ,
. .
. ,

,
37

 , ,
!
, , ,
,
.
, ,
, ,
. , -
. ,
, .
,
,
. ,
, , ,
, , , ,
, , , ,
.
, ,
, , .
,
, .

..

. ,
, .
,
,
, ,
, .

, , ,
, , , ,
. ,
, .
;
-.
,
, .
, .
, , ,
, .
,
, . . , .
, ( ) ,
, .
, ,
38

 , , , ,
,
. .
,
: , ,
, , ,
.
.
1) ,
, .
, . ,

.
, ,
, , ,
:
, . ,
[XXVI] .
( ,
,
) , ,
,
.
, ,
,
. [46].
,
.
.
2) ,
.., ,
,
, ;
,
.

,
, , [Schacher],
, , ,
.
, :
1) ,
,
.
39

2) , , , .
, ?
?
,
.
, ,
. , .
.
1:
.
,
, :
, , ,
, .
, , ..
.
. , ,
, :
, - .
, , ; ,
, -
- , ,
, ,
.
, .
, ,
, - .
-, ,
( ) -
.
[XXVII] -, - ,
, - ,
.
. [XXVII]
[ ]
[ ]
[........] [XL] [47]. ,
, ,
, ,
.
, , , ,
.
40

 , ,
, .
, , ,
, ,
. ,
, .
,
, . ,

, : ,
, , ,
, ..
, ,
, - .
, ,
.
, ,
. , , , ; ,
, ,
, , , , ,
..; , .

, , ,
.
, ,
, ,
, , ,
.
.
,
, 1834 . [48],
,
, .
, -,
, , ,
. , ,
. ,
,.. - ...
, , .. , ,

.
, , ,
, .
[XLI]
[4] , , ,

, , , ,
, .
,
.
,
.
, .. , ,
,
,
41

 ,
. , ,
,
( ,

),
,
,
, ,
.
-
,
,

, , ,
[37], ,
, ,
.
,
, ,
. ,
, ,
,
, .

. ..

,
. , , ,
,
( ) (
)
, , , ..,
, ,
, ..
, ,
.
[XLII]

.

,
, .
, .. , , ,
, ,
.
, ;
, ,
. ,
.
:
, , , .

, .
42

 , ,
, ,

, ,
; ,
, , ,
, ;

, .

, .
,
, .
,
,

, ..,
, : .
, -,
; , , ,
, , , ,
, , , ,
, , ,
; , , , ,
(. ,
"Rvolutions de France et de Brabant"; . , , , ,*
, ).
, ;

( ) ,
.
-, , ,
, ,
, , , ;
; , ,
,
, , , , , ,
.
* - ,
,
. . " "
, ,
, , "" ,

. .
[XLIII] , , ,
, , , ,
;
, ,
,
,
;
, ,
, , ;
,
43

 ,
. , ,
,
, ,
, , ,
-
,
, . ,
,
( ), ; ,
, . ,
, , .
, , ,
(. , , , , , -, ).
( )
, .. ,
, .. ,
, ,
,
, , ,
, , ,
.
, ,
,
.
, , ,
, , ,
,
.
, .. .
, . ,
, :
- .
; ,
.
[-] .
; ( ) ;
.
[-] . =
= .
, .
. ,
. ,
. , , .
. , .
44

 . [XLIII]
[ ]
[
]
. XXXVI [49]. ,
, , , .
, , ,
( ), ..
,

, ; (
,
); ,
, . ,
, ,
,
[50],
.
, [51].
,
, ,
,
, ,
, ..
, ; ,
, ,
,
, .
, ,
, , , ,

,
. , ,
, .
, ,
.. , ,
,
, ,
, , , ,
, ,
,

. :
, ,

, , ,
, ,
, ,
,

. ( .)
,
.., ,
45

 , ,
, ,
, ,
.
, . .
[Unwesen], ,
, ,
. [II]
, , , .
.
-
.
,
, ,
, .
(). ,
,
.
,
. ,
, ,
( , ,
). , .
, .
. ,
,
, ,
, , .
, ,
,
, .
, , ..
. , , .
, ,
, ,
,
,
, .. . ,
, .. ,
, ,
- , -
, - , .
, ,
, .
(
, );
,
, ,
();
,
.
,
,
46

, . . ,
.
,
.
,

, ,
,
, .. ,
,
.
[III] , ,
, ,
, .. ,
.
, ,
- .
[ ]
[I] . XXXIX .
;
,
[52],
.
( , ..).
.
, , ,
, , ,
,
, .
. ,
.
, .
, " " ().
,

; , , , -
[53], -, ,
,

[54]. , ,
; [55].
,
1) [56].
: -,
, , , ,
; ..

; , ;
;
47

, ,
, ,

(,
,

) , , ,
. ,

. ,*
, .. ,
.
, ,
, .
,
.

,
.
, .
.
,
, [IV] ,
,
, [57].
*
,
, , ,
, ..
.

, , .
:
, .
, ,
, ,
, , ,
, ,
. , ,
.

,
, .
, , ,
, ,
. ,
, .
, ,
.
. ,
,
,
. ,
, ..
, , ,
.
48

 , ,
, ,
.
2) ) , ; )
,
, .. .
,
;
,
. ,
, .
3)

; ,
,
, .. . ,
, = , , = ;
,
, ,
, ,
. , , [58].
[V] , ,
, ,
.
,

, ,
( , .)
; ,

- ,
.
,
, ,
.
,
, .

, . .
. , , , , , , ..
.
,
, , ..
, , .. , .. .
,
, ,
. ,
, , ,

,
. () [59],
49

 ; , ,
.
, ,
.
,
; ,
,
,
.
( ,
,
). , ;
, .
, , ,
:
.
; ,
, ,
;
.
. ,
,
,
.
[VI]

, , ..
,
, ,

.
, . . , ,
,
, .
, ,
, ,
; , , ,
.
,
, ,

.
.
, "",
, . .

, , ,
.
- ,
,
50

 , ,
.
,
, ,
.
,
,
, , --
, ,
, ,
.
, ,
.

;
.
4)
,
,
,
, ,
, ..
,
, ,
, , .
, , .
, , , , ,
, , , , , , ,
, ,
, [VII] ,

,* ,
, ,
, , .
* ,
.
, -
, , ..
, , , ,
.., , ,

, , ,
.

.
, . (
. " " [60].)
51


; ,
, .
, ,
, .
. ,
,* .
,
, .
* - , .
.
, , ,
. , , ..
.
, ,
, , , , ..
, ,
, .
, ,
,
.
, ,
,
, , ,
,
, , ,
. , ,
;
, .
, , , .
,
, - ,
. , [VIII]
.
, :
; ,
,
, , ,
,
- (
) , .
, .
,
, :
, , , ,

. , ,
(, . .), , ,
, ,
52

 .
. ,
, .
, :
, ,
. ,
;
,
; . ,
,
, , , , ,
,
.
,

,
, ,
, ,
.
, ,
, ,
; ,

, ,
,
,
, .
,
,
[61],
, , , ,

, ,
- , , .. [IX] ,
(
,
,
, .. , )
, , , ,
. , ,
.. , , ,
.
,
,
, ,
"), " " ?

. ,
.
. ,
.
53

, , .
,
,
.
, ,
.
, ,
;
, ,
,
, ,
.

; ,
, .
(. ) .
,
: ; ,
, . ,
"" "
" [, ] .
, .
,
: .
[X] ;

( ),
; ,
, .
. , ;
,
,
. , ,
, .
, ,
.
,
.
, , ,
, .
,
. ,
, .
,
, , , .
5) - ,
, ,
, . ,
, .
, , ,
, ;
, .
54

 , .
-- , --
.

[62], .. , , ,
. Generatio aequivoca [63]
.
, , , :
; , ,
. . . , ,
. ,
, :
? ? .. ,
- ,
, , ,
. : ,
,
, , .
: . ,
; , ,
, . ,
.
,
. ,
. : ,
; ,
, , [XI]
, . ,
, , ,
. , ,
, , ?
: ;
,
..

, ,
, ,
, .
, ,
, ,
, -
, , , ,
. ,
, ,
;
, , :

. ,
,
, ,
. ,
,
55

 .
,
, . [XI]
[ , ]
[XIV] 7) ,
, , - :
.
. -
, ,
, .
- ,
,
.
, ,
.
, ,
,
, ..
. , ,
, , .

; ,
.
.
,
,
, .
.
, , ,

, ,
, , ,
(
,
; ,
;
,
, ;
: , ,
, conditio sine qua non,* ,
; , ),
,
, ,
, .
* . .
,
, ,
, , , ,
, .
.
56

 , , ,
, ,
, ,
[XV] . .
, ,
, . , ..,
,
. , , , (
) .
,
.
, , ,
. ( )
: , ,
.
.
,
- , .
. , , .., .
, , ,
, ,
. ,
.
<
, ( :
, ,
) : 1)

, ;
, , ,
;
; 2) , ()
,
.
,
.
, ,
,
. , ,
, , ,
,
.
, , ,
, .
, ,

. ,
, ,
. ,
. , , ,
, , , , , , ,
, .., ,
, , , .
, , ,
57

 , .
[XVI] , ,
, , , :
, , , , , ,
, , ;
; . ,
, , , ,
, , ,
. ,
. , ,
, , [ ].>
, . (,
.) ; (, .)
. , ,
(.. ); ,
, , .. .
, ,
, ,
.
,
, . ,
; " ",
, ; ,
, ;
, , ,
; , "", ,

. , ,
, .
,
, , , ..;
,
.
<, , , .. .
: ,
(
,
), ,
( , ..
), :
; , ;

, ...
? , , ,
.
, , ,
..; , ?
, ? ,
:
, ,
, ... > [XVII]
. , -
, .
58

 . ,
. ,
; ,
.
, , ,
, ,
;
, , ,
?
, ,
. ,
.
< , ,
. .
, "" (
,
, , ...
, ? [64]), .
.>
, ,
, ;
, , ;
, , .
, .
, , ..
, ,
, .
,
, .
,
,
.
.
.
,
. [XVII]

[XVIII] ,
: 1) ; 2)
,
( ), (
)
; 3) ; 4) ; 5)
; 6)
.
, , 7)
; .
[XIX] ,
- ,
. (. .)
59

 ,
- ,
. .

,
, , , .
, , .
,
, ,
.
, " = ",
, .. .
. , ,
, . ,
,
: , ,
, , ,
.
.

,
, , ,
, , [...................]*.
* ,
;
. .

, ...
.

. , ,
,
.
, ,
, .
,
, ..
, , , ,
. , ,
. , , ..
, .
, , , -
; , ,
.
[XX] <, ,
, , ,
( ) , ,

.
60

 , ,
, ,
, ,
, , ,
, ,
.
, .
, .
, ,
, . ,
, , ,
, , . ,
, " , ,
, ";
, , , : ; ,
, ,
, .
,
, , .
, ,
, ,
, , -
, , ,
.
,
, , ,
,
, ,
, (
,
, ,
,
), ,

, . , ,
.
,
, , , , , , .
,
. , ,
[ ] , [...................]*
* ; ,
. .
... [XXI] ,
, , ,
, ,
,

,
, . , ,
,
61

 ,
.
.
,
. ,
.. , ... , ,

, , , ,
, ,
,
. ,
, .. , , ..
.
,
, , ,
, ..
.


. , .
.
; , ;
, .. ,
,
,
. , ,
,
.
, ,
.
, .>

, , ,
.

. [XXI]
[XXXIV] ,
, ,
, ,
, ,
. ,
, ,
. ,
, ,
, ,
, ,
,
, , . ,

, .
, ,
, .. , ,
62

 , .. .
, .. . ,
, ,
,
.
,
[XXXV]
, ,
.
, , .. ,
,
.

. , ,
, ,
, ,
,
.
, ,
,
, ..
,
.
:
" .

. , ,
.
. , , ,
. ,
.
,
, . ,
, .
, . , ,
, , -,
. , -
-
, .
. , ,
. ,
..
, ...
,
.
,
, .
,
. ,
,
63

, , ,
.
,
, , .
, ,
. ,
, [XXXVI] , ..


.
, ;
,
. , ,
, , ,
, ,
, , ,
.
, ,
, , , .
, -
,
, ,
...". "
, , ,
" (. . ", ;
" [7]). "... , ".
[65].
" ,
.
, , ,
. ;
, , ,
, .
".
. . [66].
" , .
, ,
...
,
. , ,
: , .
,
". "
".
[67].
, , :
" . ,
: ; , [XXXVII]
;
64

. , ,
, ,
, ,
. ,
,
.
, .

, ,
.
. ,
, ,
".
[68].
,
,
,
.
:
.
, , ,
, , . ,
, , .
, , ..
. .
,
.
,
, .
;
. .
,
,
, .
,
, . ,
.
- , .
. .
. ,
,
, , .
.
,
, , ,
, .
, , .
, , , .,
, , ,
.
65

 .
, , .
.
. ,
, , .
.
[XXXVIII] ,
,
, , .
, ,
, ,
,
. ,
, ,
, , ,
, .
, ,
, ,
,
, .
:
-, , ,
.
- . ,
. ,
.
, ,
- .
: 1) ,

, 2) , ,
. : .
;
.
. ,
.
.
[ ]
[XLI] , . .
[] ,
() ,
, , 1)
, , , ;
,

;2)
,

(, ,
..), ; 3) ,
, .. ,
; 4)
66

, .. ,
,
; ,
; 5) ,
,
, .
, , ,
, , .
; .
,
. , ,
. .
", ! , ,
, ?

, ?
,
?
,
!"
. "" ( ).*
" " :
"...?
, , ?
, ! , ...
,
,
,
, ,
,
!
...

- .
,
,
,
,
,
, ,
,
; , ,
; , ,
, ,

!
, ,
,
..."
67

 :
" ! ,

; ,
; ,
; , ,
,

; , ,
,
,
;
[XLII] , , , ,
, ,

,
".**
* . "", I, (" "). .
** . " ", IV, . .
. ,
.
, , , , .. ,
, , . , .
. ,
, .
, . , ,
, , .
, 24 ; . ,
, , , ,
. , . , ,
, , .
, ,
? , ,
, ? ,
, ,
? ,
?
, , ,
, ?
? ?
, , " "
; [...]* .
* . .
:
1) ,
, ;
.
68

2) , .
, ,
,
. .
, , ..
, . ,
,
, .. .
- ,
, ,
, .. -
, , ,
, , ,
.
.
, , , ,
, , , [XLIII]
, , ,
- , .
, , ,
, , ..,
, , , ,
.
, , ..
.
, , , .. ,
. ,
, ,
. ,

,


, , , ,
, ,

. ,
, ,
,
.

,
. , ,
, , , ,
, , .
, ,
, ,
, , .
69

 , , .
- , -
,
, , ,
, .
; ,
.

: ,
.. ,
. ,
, .
,
.
, , ..
,
, , . [XLIII]
[
]
[XI] 6) , ,

, , ,
"" "" , ,
.
,
,

,
,
?
, ,
, ,
"" [69] ( , , ""
" ") "
" [70] .
, , " " :
" , , , ,
,
,
" .. : "" ( ) "
,
, ".

.
[XII] (, "")
,
, " " [71]
- : ", ?" ,
[72].
70

 , "" "Anekdota"
" " , ,
, , , ,
, , , ,
,
( ,
, "")

, "",

,
, ,
,
, , , ,
, , ,
, testimonium
paupertatis,*
() ,
, ,
[] .
.
* . .
, , ,
;
- .
, ,
, .
:
1) , ,
, , ,
, , ,
;
2) ,
" " ;
3) , , , ,

.
(
, -):
(: , -),
, , .., ,
.
- , , , ,
, (, ).

71

-: , .
.
,
, , ( .
.), , ..
.
, ,
,
,
, , ,
[XIII] ,
-, .*
* : " ,
, , ,
, , ,
"!" [73]. .
, ,
, , ,
,
, , ,
,
, .
,
, , ..
"
", , , ,
, .
. "" ,
.
.
) .
I. . ) , "", , ) ,
, . ) , .
II. . . a)
, . b) . ,
, .
III. . . a) ;
. b) .
. .
, ) , .
, . . .
B) .
72

I. ; . II. , . III.
, .
C) . , , .
D) .
"" ,
, ,
, .. , ""
, , ;
, , , .. ,
. , ,
,
,
:
. ... ,
. ,
; , , ,
, . , ,
,
,
,
,
,
, , ,
, , ..
,
. .
.
"" . ,
, , .. ,
, .
, ..
. . ,
,
.
.
, , ..
[XVII]* , , .
,
, - -,
, , ..
,
, .
, ,
, ,
.
,
, , ,

.
* . XIII. .
[XVIII] , , ,
, , -, ,
73

, , .. ,
; ""
,
, , ,
, , ,
,
. -,
, ,
, , , ..
,

,

, , , ..
, ,
, , .
, , , ,
, , ,
, . "" ,
;
, ,
,
, . "
", " ", " " .. ..
,
, , , , , ..
, ,
, , ,
, .
""
.
,
,
, ,
, , , ..
.* [XVIII]
* : . . XXII,
. .
[XXIII]* "")
, ,
, ,
, , ,
, , , ,
, .
, ,
, ..
, ,
( -
, ) , -
.
* . XVIII. .
74


"" ;
"", ,
.
.
. ,
; , .
-- ,
. ,
- . , ,
,
, ; ,
,
. ,

, , .
.
.
. "".
, , ,
,
( ).
, .
,
() .
, ,
, , ..
, .
:
[das Selbst] (
, .. ,
). .
. [selbstisch] .
, .. ;
. :
, , .
, ..,
[XXIV] .
,
, , ,
( ).
, .
,
. ,
7
. , ,
75


, , .
, , .
:
,
.
.
, , ,
1. ;
2. , ;
3. ,
;
4. , , ;
5. , ,
(
), ,
, ,
--;
6. , ,
,
, ;
7. ,
;
8.
.
,

,
[74].
1- . , ,
.
2-. .
, , (,
, ,
, , , .
, ,
, , ,
),
, . ,
, , , .. ,

, , ,
, ,
. .
, . ,
, .. -
, , . [XXVI]* ,
,
, , -
, ,
,
76

 , - , ,
.
* XXV . .
, , , ,
,
, ,
: ,
.
, ,
.
, .
, , "
" , ,
,
.
,
, , .
, [75].
[76].
, , , ,
, , ;
, ; ,
, , , ,
, , , ..
, ;
; ,
. , ,
, , , , ,
, ,
, ,
, . , ,
, , ,
, , - .
;
, .
,
. , ,
,
, .
, , ,
. , ,
. , ,
, .. ,
.
[XXVII] , [Unwesen].
, .
, -, ,
, , . , ,
, , ,
77

, , . ,
, , .. .
, , , ,
. - ,
. , ,
, , . . , .
, . . , ,
, .. ,
. [77].
, ;
, , .
.
( , , ..
.
. ,
,
, ,
, ,
, . ,

.) ,
, , , ,
.
. ( .)
-, , ,
, ,
.
3, 4, 5, 6- . 3) ,
, 4)
, , , . 5) ,
,
( ), ,
, ,
--. 6) ,
,
, ,
.
, ,
, ,
,
, , ,

, .
, , .
, ,
, [XXVIII]
, .
, , ,
, ,
...
78

, , .
. ,
. .
, .. , ,
, , , ..
( ) , ,
, , ,
,
; , , , -
, , ,
, , , .
, , ,

, , .
.
-: , .
, ,
,
. , -, , , ..
, , ,
, , , ,
(). , ,
, ,
.
- , ,
,
, ,
, ,
; , , , ,
.
, ,
, , ,
. ,
. , , , ..
,
. ,
, ,
, .
, ,
, .., .
[XXIX] , , ,
, , , ,
. , , , , ,
, , , ,
.

,
, ,
.
79

 , ,
, .
, , ,
, ,
,
. , , ,
, .. -,
, ,
, , ..
.
.
, , ,
,
,
,
, .
, , , ,
, , , .
..,

.
,
, (
), ,
, ,
, .. .
,
, , ,
, ,
,
, ,
, , ,
, ,
.
, , ,
. ,
,
, , ,
, ,
, , ; ,
,
, ,
.
[XXX] , , , ,
, , , ,
, , ;
, , . ,
, ,
, , ,
. .
80

 , ..
.

.
) , .

; ,

, ,
, ,
, , ,
, ,
; , ,
, ,
.
, , , ,
, .
, , , ,
,
, , -11 . ,
, ,
, -
.
, , -
,
, ,
, , , . ,
,

.
b) , ,
, -, , ,

, ,
-, ,
, ,
,
, ,
.
[XXXI] , ,
; ,
, ,
, , , , ,
.
-, , ;
;
, , .
81

 ,
.
: - ,
, ,

, ; ,
[78].
:
.
, ,
, ,
,
.
, ,
. , , ,

, ,
, .
, ,
,
, .
, ,

, , ,
. (
.)

, ,

, ,

. , , , ,
... . ? , , -
,
,
. , , , ;
, , ,
, . ,
, ,
, .
[XXXII] , , ,
" , "
("" . [79], . 222), "
,
, , ..
" ( ),
,
, , .. ,
, , ,
,
82

 -- ( ),
, .. , ;
,
, , .. , ,
. , ,
, ,
. ,

. ,
, ,
.
( , , ..
, . , -
, .
"" , ,
.. , , ..
, ;
,
, ,
, ;*
,
, , ,
, , , ,
.)
* ..
; ,
,
, , ,
- ,
. ( ,
; , ,
,
, ,
.., , , .
[XXXIII] , , ,
, . , ,
, .

, , , ,
, ,
, , ,
, , . ,
, , ,
, ,
, ,
, ,
. ,
, , .
. ,
,
. , , ,
(. ., . 238).
.
83

. , ,
, "", , ,
, , .

..
, .. ,
, , , , ,
.
, .
" ,
" (. 225).
.
" . , ,
, , ,
, , ,
, " (. 227).

, ;
, , , .
. .
, , ,
. ,
, .
,
, , ,
, . [XXXIV] ,
, ,
, , , .. - ,
. ,
.
" , , . ,
-- , ,
, . ,
,
, , ,
. , " (.
392).
", , ,
, , , ,
, , , ,
.
,
. ; " [80].
[XXXIV]

84


1. ,
.
, , ,
,
. ,
,
"".
2. ,
.
3. " ",
. , -, 1844 .
("lmens d'conomie politique". Traduits de l'anglais par J. T. Parisot.
Paris, 1823),
, 1843 1845 .
,
, ,
.

, ,
.
(,
)
, " 1844 " .
()
, . ,
, .
4. . ,
, . , , -,
.
5.
, " ",
: " " "
".
6. ; ,
, ,
,
, (.
50).
7. : Destutt de Tracy. "lmens d'idologie". IV et V
parties. Trait de la volont et de ses effets. Paris, 1826, pp. 68, 78 ( .
" ". IV V. . , 1826, .
68, 78). Adam Smith. "Recherches sur la nature et les causes de la richesse des nations".
Traduction nouvelle par Germain Garnier. Tome I. Paris, 1802, p. 46 ( .
" ". . . .
I. , 1802, . 46). [ : . "
". , 1962, . 33].
8. "Schacher" (: )
"Handel", -,
, .
85

, - ,
,
,
" ".
9. "- 1844 " , -,
"
". 30x40
, ( ).
(36 )
, : "
", " ", " ". XVII ,
, " ", XXII
,
. (XXII-XXVII)
" ".
. 17
(34 ). (
. XXXIX-XL) "", ,
, . , 6
( ),
, "".
,
- .
10. .
11. . "
. ".
12. . ,
, ,
,
, ,
, ,
.
13. . , "Allgemeine Literatur-Zeitung"
, . ,
I ( 1843 .) IV ( 1844 .) ,
. "
" " " . "
?" VIII "Allgemeine Literatur-Zeitung" ( 1844 .).

" , ".
14. , , , ,
. ,
, , , , , , ,
, . 40- .

. ,
, ,
. "- "

, , " ",
1847 .
15. " " (1842),
, , , ,
1841-1843 .,
86

 ",
". "Einundzwanzig Bogen aus der Schweiz".
Zrich und Winterthur, 1843 (" ". ,
1843) : " ",
" ", " ".
16. . , . 1, . 544-571.
17. , " ", "
. ", "Deutsch-Franzsische Jahrbcher"
( 1844 .),
"- " - "
":
;
, ,
, ;
,
;
;
("") , , ,
; ,

(" ");
,
"", ..
.
18. L. Feuerbach. "Grundstze der Philosophie der Zukunft". Zrich und Winterthur, 1843 (.
. " ". , 1843).
. " "
"Anekdota zur neuesten deutschen Philosophie und Publicistik"
(" "),
"
". "
",
, . .
19. ,
"" "", ""
, , .. ,
()
. , , ,
; ,
, , ;
, ,
, , .
20. ""
" , "
(. , . 2).
21. ,
: " ", " " " ".
, .
, , , .

, , , ,

, .
87

22. . 138, . I . (. 7) [ , .
66]. .
23. . 162, . II . (. 7) [ , .
194].
24. . 193, . I . (. 7) [ , . 84].
25. ,
, -
. ,
: , 2 x 2 = 4 2 = 8 2 = 16 ..
26. . VII , ,
" " . . VIII :
, , - " ", , , "
".
27. W. Schulz. "Die Bewegung der Production. Eine geschichtlich-statistische Abhandlung zur
Grundlegung einer neuen Wissenschaft des Staats und der Gesellschaft". Zrich und
Winterthur, 1843 (. . " . -
".
, 1843).
28. . Pecqueur. "Thorie nouvelle d'conomie sociale et politique, ou Etudes sur l'organisation
des socits". Paris, 1842 (. . "
, ". , 1842).
29. Ch. Loudon. "Solution du problme de la population et de la subsistance". Paris, 1842 (.
" ". , 1842).
30. . Buret. "De la misre des classes laborieuses en Angleterre et en France". T. I. Paris, 1840
(. . " ". . I. , 1840).
31. J. . Say. "Trait d'conomie politique". Troisime dition. T. I-II Paris, 1817 (. . .
" ". . . I-II. , 1817).
32. . , .
" ".
33. .
, " ".
, , ,
, ,
, ,
, ,
.
, ,
, .

" " .
34. , "
" " ",
: E. Buret. "De la misre des classes laborieuses en
Angleterre et en France". T. I. Paris, 1840, p. 6-7 (. 30).
35. ,
.
" ". , , :
" , ,
; , ,
, , ,
.
,
. ,
, ,
".
88

36. . ,
- , ,
,
,
.
.
: .
37. ,
, . ,
, ,
-
- ,

. . , , ,
.
38. , , ,
.
39. " "
"Verschacherung". - ,
, ,
. ,
"- ", ,
, (.
8).
40. -
. . , , " ":
" ,
".
41.
: "Entfremdung" "Entuerung". ,
. ,
, "Entuerung"
, ,
, , .. ,
.
"Entfremdung" "Selbstentfremdung" (
""). ,
, ,
.
42.
,
. " " ,

, , ,
. , ,
, , .
, .
43. ,

. , ,
, ,
. ,
, ,
, .
44.
: " ",
89

 ;
, , ,
; ,
, , .
45. , , ,
, ,
, ,
. ,
,
.
,
,
, , ..
, , ,
.
46. ""
, "
?". -
"
"
"" .
. ""
, " " ,
,
, ,
, , , ,
. ,
, ,
,
("") . ,
" ", ,
, ..
.
47. XL . ,
39 , .
48. , 1834 .
-
.
.

" ".
49. , , ,
. XXXIX, , .
50. " " , .
, , , , ""
,

.
( )
( )
().
; , ,
. , ,
, , "
", .
,
90

 . ,
, , , " ".
51. . . . " ".
52. "" ""
" ": ,
,
, ;
, , ,
,
.
53. , , ,

, ,
, , " "
, "
" ;
, , ,
,
.
54. - " "
("Catchisme des industriels". Paris, 1824).
55. "" ,
, , , - ,
.
"" " ".
56. , ,
1789-1794 .
" "
"
".
, .
57. , .
,
, , : ,
, .
" ", "
" .
58. , , " ",
.. ,
, .
59. , ,
, ,
; , ,
;
.
60. ["Haben"] . , ,
" ", "
" (. 15).
61. . ,
.
62. XVIII-XIX . .
63. Generatio aequivoca
gnration spontane, ,
. generatio aequivoca
" ".
91

64.
.
65. . 29-46, . I . 191-195, . II (. 7).
[ , . 27-30, 203].
66. . 300, 76-77, . I . 6 465, . II (. 31).
67. F. Skarbek. "Thorie des richesses sociales". Seconde dition. T. I. Paris, 1839, pp. 25-27, 75,
121-131 (. . " ". . I. ,
1839, . 25-27, 75, 121-131).
68. . 7, 11-12 . (. 3).
69. . "
" ("Kritik der evangelischen Geschichte der Synoptiker". Bd. 1-2. Leipzig, 1841;
Bd. 3. Braunschweig, 1842).
( ,
, ), " ".
,
, , .
70. . Bauer. "Das entdeckte Christenthum". Zrich und Winterthur, 1843 (. . "
". , 1843).
71. B. Bauer. "Die gute Sache der Freiheit und meine eigene Angelegenheit". Zrich und
Winterthur, 1842 (. . " ".
, 1842).
72. "Allgemeine LiteraturZeitung".
73.
29-30 " " (.
18).
74. " "
" " .
75. ,
, ,

, , ,
.
,
, .
, , ,
.
76. ,
, ,
:
, ,
,
, ,
( ,
, , .).
77. "" , ,
, ,
. , ,
; ; , , . ,
,
"", ,
.
78. ,
. , , "
", , ,
92

, ,
, ,
; , .
", " - , -,
" ", " "
" ".
79. : G. W. F. Hegel. "Encyclopdie der
philosophischen Wissenschaften im Grundrisse". Dritte Ausgabe. Heidelberg, 1830 (. . .
. " ". .
, 1830).
80. . 393 (. 79).

93