*

. ,

,
, , (
, ..
1). , , .
,
, .


XIXV . ,
, ;
.

.
,
, , . 19401950-
1960-
. ,
,
X XI ,
* 1992
Gates of Mystery. The Art of Holy Russia:
PopovaO. Medieval Russian Painting and Byzantium // Gates of Mystery. The Art
of Holy Russia. Huntingdon, 1993. P. 4559.
1999 :
.. //
- - .
. XII. . ., 1999. . 1451.
.
1C.: ObolenskyD. The Byzantine Commonwealth. London, 1971.

813



,

,
.
.

.
19601970- ,
,


(, ,
, ). :

.
, .

,

, .
,

, . ,
.


. ,
(
, ),

.

.

, ,
.


, , .
XIII XV ,
814

1991 XVIII
.
,
credo (
)2,

.

.
, ,
, .

. , , , ,
,
.
,
.
.
,
. , ,
.
?
, ,
? ,
: ,
,
?
?
,
.
XI XII
XIII ,
.
,
: (

2.: , , . XIII
XV . XVIII
. 1991 . ., 1991.

815

534. . . .
3040- . XI .

535. . . . .
3040- . XI .


, XI )
( XI XII ).
, ,
,
,
.

? .
, ,


. ,
,
,
.

,
.
, , -
, - ,
, ,
.
,
. XIII ,
, ,
. XIV

-
.
, (
), ,
. .

, .
XIV
, ,
,
. , , .
XIII XV
. , ,
.
818

. 534

XV
,
.
, , ,
. , ,
.
- ,
. ,

. ,

( ),

. XV
. ,
,
,
, ,
.
.
, .

.
,
, ,
.

, . ,

( 1037 ).

. , ,
, -
. ,

, ,
.
. ,

.
819

536. .
. 10421056 .

537. .
. . 3040- . XI .


,
,
. ,
XI :
, , ,
.
.
,
,
.

. ,
, , ,
.. ,
, .
( ),
.
, ,
, 30- ( 3040-)
XI. ,
.
.
.
.
.
, .

.
VI ( , .),
. ,
,
(VIVII), ,
. ,
, .
VI
XI .

, -
,
. VI
822

. 535

. 537
. 536

XI ( )
.
. ,
.
,
,
, ,



.
. ,
, , .
,
,
( IX
X ).
, ,
.
,
: ,

.
,
(
)
( XIV ), . (
). , ,
. .
,
,
.
XI
.
, (,
),
(10651067) ( 1100 ).
, -
( 1941 ).
, 1083 .
.

.
823

538. .

. 1108
1113 .

, ,
(,
,
, Coislin 79, .).


. ,
.
824

539. .

.
1100 .

.
,
( . ).
, , ,
.
.
, ,
.
825


. .
.
XI
.
.
.
,
. ,

,
.
, -
. ,
.

3.
, . ,

.

,
.

. (
). ,
. ,
,
, XI ,
, ,
, ,
. ,
, , .
XII ,
, ,
, .
3 ..
, . .
(
.. . Paris, 1931).
(, )
,
XI ?

826

. 538
. 539

. 545
. 544

, ,
, .
,
.
,
XII ,
.
.

.
(11081113).
,
.
,
. ,
.
.

.
,
.

, .
( 1189 ) ( 1195
),
.
XII
; ,
.

. , ,
,
, , .

.
, 1155

(),
(). ,
1130 , ,
827

540. . .
1080 .

541. . . .
1108.


.
.
,
:
.

:
(), , , XII ;
, () ,
XII XIII ;
() XIII . ,
, ;
(
), .
, XII
,
.
XII
.
(1108, ), -
(1113), (1125),
( 1130 ).
.
, .
,
.

XI ( )
XII ,
XII (,
).
,

XI ( , ,
, , ).
, , , ,
, , ,
.
XI
( , , , . .
175, .), XII (
830

. 542

. 543

.; , .
, . .).
-
XII , ,
. ,
, ,
.

,
.
, .
,
. ,
. ,
, (
, )
, , ,
, , ,
.

, , ,
. ,
. ,
.
, XII ,
,
. ().
XII
.
XII 1130
.
XII ,
(.

)?

XII , .
. , ,
.
:
, .
831

542. .
.

.
1130 .

1130
.

:
1133 (
).
832

. 542

. 543

543.
.

.
1133.
,

, ,
, XII (
(gr. 666)
(. . 387)),

,
. XII
833


(
,
.).
.
XII
.

XII ,
11401150- ,
- (1140- ).

. ,

, .
,

, ,
40- XII .

.
.

. ,
. , ,

. ,
XII, .
.
.
,
XII .
, , 1160-
. , (1164),
,

( 1150
1160- ).

40- XII .
, ( )
,
.
834

. 546551

(80- XII
)4, (1189) (1199)

.

,
,
( .
, ,
, . ,
; , ,
.) ,
. ,

, :
(cod. 93),
,
. ,
, , ,
XII ,

, .
.
,
. ,

.

.
,
.

,
-
.
,
, ,
4 ,
(1160- 1180- ), 80-
XII.

835

544. .

.
XII .

, .
XII
.
, .
, ,
. ,
836

545. .

.
1190- .

, , ,
.
,
.


, - ,
837




, .
,
, ,

.
. ,

.
,
,
.
. ,
.

, ,
, ,
.
.
.
.
,
, . ,
.
.
:
-

. .
, , ,
.
,
.
,

, ,
- .
, XII

: (
) (
838

. 552

. 553

). ,
,
.
XII, XIII (90-
XII 10- XIII )
,
,

.
. ,
.
.
( XII XIII )
, ,
, , , ,

XI, , , ,
.

( XIII ), ,
( ),
,
.
. ,
, ,
, .

XII .
- .
,
XIII .
, XIII (),
1224 (),
XIII (),
. , :
, .
,
(
).
(
).
839

546. .
.

.
.
11801190- .

. ,
XIII ()
XIII (),
.

,
.
840

547. .
.

.

XII .

,
( )
(), XIII .
( ),
,
, ,
( . )
841


.
1200 . , , ,
,
,
XIII ,
,
.
,
.
,
, .
, ,
.
, , ,
, . ,
( ).

,
.
, ,
, .
, XIII .

(12041261). . ,
, .
( ),
-
. , -
. ,

,
e ,
.

. , , .

( ),
.
.
, .
842

. 554557

,
. .
.
, :
.
:
. ,
, .
(1240),
( 40-
)
,
. ,
, , -,
( : , ,
,
XIII ).
. ,
,
XIII . ,
. ,
1288 (), ,
, ,
: ,
, , -
.
XIII

1299 (- ),
, ,
,
.
XIII , ,
, -
, -.
,
, ,
, , .
,
, . ,
843

548. , , . .
. 1199.

549. . . .
XII .


. ,
, .

.
, .

.
( , , );
,
; ,
. ,

.
,
,
: , ,
, .

XIII . , .

. , , , -
, ,
- -
.


.
.
( ) (
XIII , ) .
,
1294 ( ),
, ,
-
, ,
,
. ,
, (, ,
),
. ,
, .
846

. 74, 75

.
, .
(), (
XIII), ,
,
,
,

.

XIII : ,
(), (),
().
.
.
. .

(
, , ,
, XI ).

XIII , .
.

, -
.
( ,
)
. ,
,
.
,
XIII
, , -,
, .

.
,
, XIII
847

550. .
. 1199 .

551. .
. . XII .


.
.
: , ..
:
XIII
(); (
); 1299

().
, ,
XIII ,
: , ,
,
.
() ,
XIII, XIV .

- () . ,
.
, ,
, ,

XIII , ,
, .
, ,
(
!)
. ,
,
,
, , ,
, , .
XIII ,
.
().

. -
. , -

. ,
850

. 558, 559

, , ?
, .


XIII ,
.
XIV , ,
.
(, , ),
. ,
. XIV ,
.
,
, ( 1300 ),
( 1326 ) .
. ,
, -
, , .
(13081326)
.

(13281353)
,
.
.
,
.

XIV , ,
. .


.
.
,

,
.

: .

851

552. .

. 11761180 .

553. .
-
. 1224 .


. (
), ,
1700 .

, ,
1326 .

, ( )
,
.
,
(,
..), , , (
)
, 1326 ,
XIV . ,
XIII (
), ,
. XIV .


.
.
, .


,
. .
, , .
,
II
.

. ,
- (,
. 3),
. :
, ( - )
XII .
,
().
.
854

. 484486.
. 136

. 491497.
. 132134

,
,
,
. ,
. .
,
XIII ( . ;
).
. ,
,

, .
, ,
, ,
XIV ,
.
.
II

, ,
.
, ,
.,
: , ,
,
.
, ,
, , . ,
,
,
, ,
- , ,
.
: ,
XIV , ,
XIV ,
.
XIV
,
.
855

554.
.
.
XIII .

,
,
, ,
( 1313 ).
XIV ,
,
,
, ,
, ,
, - () -
,
856

555.
.
.
XII
XIII .
,

, ,
, ,
XIV ,
.
,
, XIV ,

. ,
, ,
1314 ( ),

857


XIII .
. (),
XIII
.
, 13301350-
,
, .
.
, ,
,
, , ,
.
, 1344

. ,
, .
( )
, ?
,
. , ,
.

, .
.
,
.

. , ,
. ,
.
, ,
, .
,
, ,
, .
. ,
,
, 40-
XIV . ,
. : ,
858

. 560
. 561

, . ,
,
. :
XIV , ,
1326 5. ,
.
, ,

XIII ,


. ,
, -
, .
,
,
,
, .


.
,
(
).
,


.
? ,

.
, ,
, , (
XIV ), ,
( . ),
, , XI
. XIV .
, ,
5.: .. XIII XV . //
, , ... .4344.

859

556. ().
. XIII . .

557. .
. 1200 . . .


1240
1299 ,
1300 ,
.
,
( 1326 ). , ,
,
(
40-
, , ) -
-. , (
)
XIV .

XIV , ,

. ,
.
XIV
.
,
,
.
.
. ,
,
.
, .
, ,

.
, ,
,
( 1351 ).

,
.

. .

, -
862

. 563
. 562

.

. ,
, .
,

,
.

.
.
, , ,
, . . -
.
60- -
(1363);
.
70-
(
1378 ). , ,
. ,
, -
. ,
.
:
. (
) . 80-
, ,
( (1380)
(8090- XIV );
.

. ,

. , .
. , ?
, XIV
,
- .
, , , 80-
863

559. .

.

XIV .

558. . ( ) .
13151321 .

,
;
. (1384).

, .

XIV ( ,
XVII ). ,
865


, ,
.
.

. ,
, ,
.
-

.
, , (,
XIV ,
, ),
.
.


-
. ,

.
.
. , ,
, ,

.
(1313). ,

.
(1465)
. ,
.

, , . , ,

. , ,
. ,
XIV :


.
, , ,
.
,
( )
866

. 388, 441, 442.
. 96, 114

. 405407.
. 102, 103

. 468479.
. 128131

. 457459,
464, 465.
. 122, 123, 126

. 462, 463.
. 127

. 498, 499.
. 135

. 385387.
. 96

. , -
, , 60- XIV
, ,

(, . . 429). (1387
1395)

.
,
. .
,
. ( ,
) .
, XIV
(, ).
XVI -
( , ),
.
(), , ,
. ,
. . ,
,
, .
;
, , .

. , ,
, , ,
. , .
, .
,
.
, -
. . ,
,
.
(, ,
),
(), 1403 (),
867

560. .
.
.
XIV .

() XIV , , XV .

, ,
(, , , .2; ,
, . ). , ,
,
. ,
- ,

.
868

561.
. .
40- . XIV .

, ,
, -
:
(); , 1399 (
);
(, ).
.
.
: .
869


( )
. , .
, ;
. ,

. , :
,
. ,
.
, . .
- ,
( ,

; ,
). , -
.
,
.
,
, , -
(, ), XIV
XV . .
: . -
();
(); ();
(),
1397 .
;

() 60- XIV (
);
(); 1411
(
- ); ,
. (); .
(); .
(- );
(); .
().
870

. 522528.
. 150153

. 520, 521.
. 148, 149

. 529, 530.
. 155

XV .
XV ( ).
, ,
:
XIVXV ();
XV (),
(1408),
(1408 , - ); (),
1411 , 14251427 ,

.

,
. .
XIV XV ,
,
,
.

.
, ,
,
, ,
.

XV .
. :
-
, ,
XV .
. ,
( ) (
).

,
. ,
(1408),
,
871

562. . .
80- . XIV . (1389 .).

563. . .
8090- . XIV .

. XV
- .
,
, , ,
XV ,
,
()

(), , .
XV
, .
,
(, ,
),
, - , , ,
.
,
.
,
.
.
.
.
.

. ,
,
- .

:
. ,
,

.
, .

( ). ,
, ,
. ,
.
. 65

874

.
,
. ,
, ,
.
, , ,
( ).
,
.
,
. ,

. .
- :
, .
.

,
.
(14331508).

, ,
, ,
,
, , .
,
.
, .
,
.

.
(14391515).
.
.
.

, .
, , ,
875


,
, -
.

,
: ,
, ,
.
,
- .
. . ,
XVI .
,

.

,
, . ,
. XVI, XVII
.
, XV , .