Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
Origem:Wikipdia,aenciclopdialivre.
varistGalois(seusobrenomepronunciase galu)(BourglaReine,25deoutubrode1811 Paris,31demaiode1832)foiummatemtico francs. Aodeterminaracondionecessriaesuficiente paraqueumpolinmiopudesseserresolvidopor razes,nosresolveuumantigoproblemaem aberto,comocriouumdomniointeiramentenovo dalgebraabstrata:ateoriadosgrupos.Morreu numduelocomaidadede20anos.Tendo crescidoduranteumperododegrandeagitao socialepoltica,colocouse,repetidamente,no centrodecontrovrsias,oquenoapenaso afastoudesuabrilhantecarreira,comotambm acabouporlevloaumamorteprematura.
Nacionalidade Nascimento
varisteGalois
Matemtica
ndice
1Infncia 2Estudos 3Anosrebeldes 4Umapaixoperigosa 5Oduelo 6Reconhecimento 7Referncias 8Ligaesexternas
Infncia
OinteressedeGaloispelapolticafoiinspirado porseupai,NicolasGabrielGaloisque,quando varistetinhaapenasquatroanosdeidade,foi eleitoprefeitodeBourglaReine.Istoaconteceu duranteoretornotriunfantedeNapoleoaopoder,umperodoemqueosfortesvaloresliberaisdeseupai estavamdeacordocomoclimadopas.NicolasGabrieleraumhomemcultoecortseduranteseu mandatocomoprefeitoconquistouorespeitodacomunidade.MesmodepoisqueLusXVIIIdaFrana retornouaopoder,elemanteveseuposto.Foradapoltica,seumaiorinteresseparecetersidoa composiodeversossatricosqueelelianasreuniesdacidade,paraaalegriadeseuseleitores.Muitos anosdepois,esteseutalentoparaastiralevariasuaqueda.
Estudos
Diziamseusprofessores:"estealunossepreocupacomosaltos camposdamatemticaaloucuramatemticadominaestegaroto seriamelhorparaeleseseuspaisodeixassemestudarapenasisto,de outromodoeleestperdendotempoaquienofaznadaseno atormentarseusprofessoresesofrercastigos."Assim,somenteaos dezesseisanospdefazerseuprimeirocursoexclusivode matemtica.Passouanegligenciartodasasoutrasmatrias concentrandoseapenasemsuanovapaixo.
SepulturadeGalois,cemitriode BourglaReine
OconhecimentodeGaloispelamatemticalogosuperouoconhecimentodoseuprofessor.Passoua estudardiretamentedoslivrosescritospelosgniosdesuapoca.Rapidamenteabsorveuosconceitosmais modernosecomaidadededezesseteanospublicouseuprimeirotrabalhonosAnnalesdeGergonne. Haviaumcaminhoclaroparaojovemprodgio,todaviaseubrilhoseriaomaiorobstculoaoseu progresso.EmborasoubessemaismatemticadoqueserianecessrioparapassarnasprovasdoLiceu,as soluesdeGaloiseramfrequentementetosofisticadaseinovadorasqueseusprofessoresno conseguiamjulglascorretamente.Almdisto,Galloisfaziamuitosclculosdecabea,semtranscrev los,deixandoosprofessoresfrustradoseperplexos. Comseutemperamentoexplosivoesuaprecipitaoconquistavaainimizadedeseustutoresedetodosos quecruzavamseucaminho.QuandoprestouexameparaacolePolytechnique,omaisprestigiadocolgio deseupas,osseusmodosrudeseafaltadeexplicaesnaprovaoralfizeramcomquesuaadmisso fosserecusada.DesejandodesesperadamentefreqentaraPolytechnique,nosporsuaexcelnciacomo centroacadmico,masporsuareputaodeserumcentrodoativismorepublicano,tentounoanoseguinte nelaingressare,maisumavezseussaltoslgicosnaprovaoralsconfundiramoexaminador,Monsieur Dinet.Sentindoqueestavaapontodeserreprovadopelasegundavez,efrustradoporsuaintelignciano estarsendoreconhecida,GalloisperdeuacalmaejogouumapagadoremDinet,acertandoemcheio. NuncamaiselevoltariaaentrarnasfamosassalasdaPolytechnique. SemsedeixarabalarpelasreprovaesGaloiscontinuouconfianteemseutalentomatemtico.Prosseguiu comsuaspesquisas,seuprincipalinteressesendoabuscadesoluesparacertasequaes,comoa equaodoquartograu.Eratambmobcecadopelaidiadeencontrarumareceitapararesolveras equaesdequintograu,umdosgrandesdesafiosdesuapoca.Comaidadededezesseteanos,elefizera progressossuficientesparasubmeterdoistrabalhosdepesquisaAcademiadeCincias.Cauchyficou muitoimpressionadocomotrabalhodojovemeojulgoucapazdeparticiparnacompetiopeloGrande PrmiodeMatemticadaAcademia.Demodoasequalificaremparaacompetioosdoistrabalhos teriamqueserreapresentadosnaformadeumanicateseeassimCauchyosmandoudevoltaparaGalois eaguardouqueeleseinscrevesse.
Infelizmente,nestamesmaocasio,emjulhode1829umnovosacerdotejesutachegouaovilarejode BourglaReine,ondeopaideGalloisaindaeraprefeito.Nogostandodassimpatiasrepublicanasdo prefeito,ojesutacomeouumacampanhaparadeplo.Escreveuumasriedeversosvulgares ridicularizandomembrosdacomunidadeeosassinoucomonomedoprefeito.OvelhoGalloisnopode suportaravergonhaeoembaraoresultantesesesuicidou.varisteGalloisvoltouparaassistiraoenterro dopaieviupessoalmenteasdivisesqueosacerdotetinhacriado.Quandoocaixoestavasendobaixado sepultura,tendoospartidriosdoprefeitopercebidotersidotudoumatramaparadeplo,iniciouseuma brigaquesetransformouemtumulto,ocaixoatiradoparadentrodacovaVerosistemafrancs humilharedestruirseupaiconsolidouoapoiofervorosodeGalloisparaacausarepublicana. VoltandoaParis,GaloisjuntouseusdoistrabalhosnumseosenviouparaosecretriodaAcademia, JosephFourier,bemantesdolimitedoprazo.Fourierporsuavezdeviaentregloparaocomitde avaliao.OtrabalhodeGalloisnoapresentavaumasoluoparaosproblemasdoquintograu,mas ofereciaumavisotobrilhantequemuitosmatemticos,incluindoCauchy,oconsideravamcomoo provvelvencedor.ParaespantodeCauchyeseusamigos,otrabalhonoganhouoprmioenemfoi oficialmenteinscrito.Fouriermorreraalgumassemanasantesdadatadadecisodosjuizes,eemboraum maodetrabalhostivessesidoentregueaocomit,odeGaloisnoestavaentreeles.Otrabalhonuncafoi encontradoeainjustiafoiregistradaporumjornalistafrancs. GaloisachouqueseutrabalhoforapropositalmenteperdidodevidosorientaespolticasdaAcademia. Umacrenaquefoireforadanoanoseguinte,quandoaAcademiarejeitouseumanuscritoseguinte, alegandoqueosargumentosnoeramsuficientementeclarosnemdesenvolvidosparaquepudessemser julgadoscomexatido.Galoisdecidiuquehaviaumaconspiraoparaexclulodacomunidade matemtica.Emconseqnciadissopassouanegligenciarsuaspesquisasemfavordalutapelacausa republicana.AessaalturaeleeraalunodacoleNormaleSuprieure,ondesuafamacomocriadorde casosestavasetornandomaisfortedoquesuareputaocomomatemtico,atingindooaugedurantea revoluodejulhode1830,quandoCarlosXfugiudaFranaeasfacespolticaslutarampelocontrole nasruasdeParis.Osalunosforamconfinadosaodormitrio.Galoisfoiimpedidodelutarcomseus companheiroseseudioefrustraodobraramquandoosrepublicanosforamderrotados.Naprimeira oportunidade,elepublicouumataquesarcsticocontraodiretordocolgio,acusandoodecovardia,do queresultousuaexpulsoeextinodacarreiradematemtico.
Anosrebeldes
Em4dedezembrode1830,ogniocontrariadotentousetornarumrebeldeprofissionalalistandosena ArtilhariadaGuardaNacional.Tratavasedeumramodemilciaconhecidotambmcomo"inimigosdo povo".Antesdofimdomsonovorei,LouisPhillipe,ansiosoemevitarnovasrebelies,extinguiua ArtilhariadaGuardaeGaloisseviudesamparadoesemlar.Algunsdeseuscolegasmatemticos comearamasepreocuparcomoseudestino.SophieGermain,naocasioumatmidaeidosa representantedaMatemticaFrancesa,expressousuaspreocupaesaoseuamigoocondeGuglielmo LibriCaruccidallaSommaja."Decididamentehaviaumamaldioatingindotudooqueserelacionacom amatemtica.AmortedeMonsieurFourierfoiogolpefinalsobreoestudanteGalois,que,apesardesua impertinncia,mostravasinaisdeumgrandetalento.ElefoiexpulsodacoleNormale,estavasem dinheiro,suametambmestavapobreeelecontinuavacomseusinsultos.Dizemqueelevaiacabar malucoeeutemoqueistosejaverdade".1 UmfatodocumentadoporAlexandreDumas.DumasestavanorestauranteVendangesdesBourgogne quandohouveumbanqueteemhomenagemadezenoverepublicanosacusadosdeconspirao. "Subitamente,nomeiodeumaconversaparticularqueeuestavatendocomapessoaminhaesquerda, ouvionomeLouisPhillipeseguidodeassobios.Vireimeparaolharepresencieiumacenamuitoagitada.
Umjovemqueergueraseucliceemsaudaoseguravaumpunhaleestavatentandosefazerouvirera varisteGalois,umdosmaisardentesrepublicanos.Tudoqueconseguientenderfoiumaameaaeo nomedeLouisPhillipesendomencionado:opunhalnamodorapaztornavatudomuitoclaro.Isso estavamuitoalmdasminhasopiniesrepublicanas.Euemeuamigopulamosajanelaesamosparao jardim".Estavaclaroqueoepisdioteriasriasconseqncias.DoisoutrsdiasdepoisvaristeGaloisfoi preso.FicounaprisodeSaintePlagieduranteumms,acusadodeameaaravidadoreielevadoa julgamento.EmborahouvessepoucadvidadequeGaloisfosseculpado,anaturezaagitadadobanquete significavaqueningumpoderiaconfirmartloouvidofazerqualquerameaadiretaUmjrisimpticoea idadedorapazaindacomapenasvinteanoslevaramsuaabsolvio.Masnomsseguinteelefoi presodenovo,sentenciadoaseismesesdepriso.Emboraabstmio,influenciadopelosmalandrosqueo cercavam,passouabeber.Umasemanadepoisumfrancoatirador,numstodoladoopostodapriso, disparouumtirocontraacela,ferindoumhomemqueestavaaoladodeGalois,queficouconvencidoser abalaaeledestinada,havendoumcompldogovernoparaassassinlo.Omedodaperseguiopoltica oaterrorizava.Oisolamentodosamigosedafamliaearejeiodesuasidiasmatemticaso mergulharamnumestadodedepresso.Bbadoedelirante,eletentousematarcomumafaca,masseus colegasrepublicanosconseguiramdominloedesarmlo.
Umapaixoperigosa
Emmarode1832,ummsantesdofinaldasentena,irrompeuumaepidemiadecleraemPariseos prisioneirosdeSaintePlagieforamlibertados.OqueaconteceucomGaloisnassemanasseguintestem motivadomuitaespeculao,masoquesesabecomcertezaqueatragdiafoioresultadodeum romancecomumamulhermisteriosa,chamadaStphanieFlicePoterineduMotel,filhadeumrespeitado mdicoparisiense.Emboraningumsaibacomoocasocomeou,osdetalhesdeseutrgicofimestobem documentados. StephaniejestavacomprometidacomumcidadochamadoPescheuxdHerbinville,quedescobriua infidelidadedesuanoiva.FuriosoesendoumdosmelhoresatiradoresdaFrananohesitouemdesafiar Galoisparaumdueloaoraiardodia.varistconheciaaperciadeseudesafiantecomapistola.Nanoite anterioraoconfronto,queeleacreditavaseraltimaoportunidadequeteriapararegistrarsuasidiasno papel,eleescreveucartasparaosamigosexplicandoascircunstncias."Eupeoaospatriotas,meus amigos,quenomecensurempormorrerporoutromotivoquenopelomeupas.Eumorrivtimadeuma infamenamoradeiraedosdoisidiotasqueelaenvolveu.Minhavidaterminaemconseqnciadeuma miservelcalnia.Ah!Porquetenhoquemorrerporumacoisatoinsignificanteedesprezvel?Eupeo aoscusquetestemunhemquefoiapenaspelaforaeacoaoqueeucediprovocaoquetenteievitar portodososmeios".Apesardesuadevoocausarepublicanaeseuenvolvimentoromntico,Galois mantiverasuapaixopelamatemtica.Umdeseusmaiorestemoreseradequesuapesquisa,rejeitadapela Academia,seperdesseparasempre.Emumatentativadesesperadadeconseguirreconhecimento,ele trabalhouanoitetoda,escrevendooteoremaque,acreditava,explicariaoenigmadaequaodoquinto grau.Aspginaseram,namaiorparte,umatranscriodasidiasqueelejenviaraaCauchyeFourier, masocultasemmeiocomplexalgebrahaviarefernciasocasionaisa"Stphanie",ou"unefemme",e exclamaesdedesespero"Eunotenhotempo,eunotenhotempo!"Nofinaldanoite,quandoseus clculosestavamcompletos,eleescreveuumacartaexplicativaaoseuamigoAugusteChevalier,pedindo que,casomorresse,aquelaspginasfossemenviadasaosgrandesmatemticosdaEuropa. "MeuQueridoAmigo:Eufizalgumasnovasdescobertasemanlise.Aprimeiraserefereteoriadas equaesdoquintograueasoutras,afunesintegrais.Nateoriadasequaeseupesquiseiascondies paraasoluodeequaesporradicais.Istomedeuaoportunidadedeaprofundarestateoriaedescrever todasastransformaespossveisemumaequao,mesmoqueelanosejaresolvidapelosradicais.Est tudoaquinessestrsartigosEmminhavidaeufreqentementemeatreviaapresentaridiassobreas
Oduelo
Namanhseguinte,Quartafeira,30demaiode1832,numcampoisolado,GaloisedHerbinvillese enfrentaramaumadistnciadevinteecincopassos,armadoscompistolas.DHerbinvilleviera acompanhadodedoisassistentes,varistGaloisestavasozinho.Elenocontaraaningumsobreseu drama.UmmensageiroqueenviaraaoseuirmoAlfred,sentregariaanotciadepoisdodueloterminado. Eascartasqueescreverananoiteanteriorschegariamaosseusamigosvriosdiasdepois.Aspistolas erguidasedisparadas.DHerbinvillecontinuoudep.Galoisfoiatingidonoestmago.Ficouagonizando nocho.Nohavianenhumcirurgioporpertoeovencedorfoiemboracalmamente,deixandoseu oponenteferidoparamorrer.AlgumashorasdepoisAlfredchegouaolocalelevouseuirmoparao hospitalCochin.Eramuitotarde,jocorreraumaperitoniteenodiaseguinteGaloisfaleceu.Antesde morrerdisseparaseuirmo:"Nochore,precisodetodaaminhacoragemparamorreraosvinteanos".2 Seufuneralfoiquaseumarplicadoqueaconteceracomseupai.Apolciaacreditavaqueacerimnia seriaofocodeumamanifestaopolticaeprendeutrintaamigosdeGaloisnanoiteanterior.Aindaassim, doismilrepublicanossereuniramparaoenterroehouvebrigasinevitveisentreoscolegasdeGaloiseos representantesdogovernoquechegaramparavigiarosacontecimentos.OscolegasdeGaloisestavam furiososdevidocrenacadavezmaisfortedequeonoivotradoeraumagentedogovernoeStphanie noforaapenasumamulhervolvel,masumasedutorausadaparalevarGaloisaumaarmadilha.De qualquermodo,umdosmaioresmatemticosdomundomorreracomaidadedevinteanos,tendo estudadomatemticaporapenascincoanos.
Reconhecimento
PassouseumadcadaantesqueostrabalhosdeGaloisfossemreconhecidos.Umacpiachegousmos deJosephLiouvilleem1846.Liouvillereconheceuacentelhadognionaquelesclculosepassoumeses tentandointerpretarseusignificado.FinalmenteeleeditouosartigoseospublicounoprestigiosoJournal deMathmatiquesPuresetAppliques.Arespostadosoutrosmatemticosfoiimediataeimpressionante. Galoistinhadefatoformuladoumacompletaexplicaodecomosepoderiaobtersoluesparaequaes doquintograu.Primeiroeleclassificaratodasasequaesemdoistipos:quepodiamsersolucionadaseas quenopodiam.Ento,paraaquelasqueeramsolucionveis,elededuziuumafrmulaparaencontraras soluesdasequaes.Almdisso,Galoisexaminouasequaesdegraumaisaltodoquecinco,aquelas quecontinham , eassimpordiante,podendoidentificarasquetinhamsolues.Eraumadasobras primasdamatemticadosculoXIX,criadaporumdeseusmaistrgicosheris.
Referncias
1. Biografia(http://wwwgroups.dcs.stand.ac.uk/~history/Mathematicians/Galois.html)emMacTutor(em ingls) 2. Livio,Mario(1945)"AEquaoqueningumConseguiaResolver"/MarioLivio[traduoJesusdePaula Assis].RiodeJaneiro:Record,2008
Ligaesexternas
varisteGalois(http://genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=55176)emMathematics GenealogyProject Obtidade"http://pt.wikipedia.org/w/index.php?title=variste_Galois&oldid=37198924" Categorias: Nascidosem1811 Mortosem1832 Especialistasemteoriadosgrupos MatemticosdaFrana MatemticosdosculoXIX ExalunosdaEscolaNormalSuperiordeParis Estapginafoimodificadapelaltimavez(s)20h02minde27deoutubrode2013. EstetextodisponibilizadonostermosdalicenaAtribuioPartilhanosMesmosTermos3.0no Adaptada(CCBYSA3.0)podeestarsujeitoacondiesadicionais.Consulteascondiesdeuso paramaisdetalhes.