Вы находитесь на странице: 1из 15

Preparacn de sueo para a pantacn defntva

Se reaza con os mpementos y/o abores habtuaes en a zona, es prmorda verfcar


a ausenca de capas densfcadas subsuperfcamente (pso de arado) para en caso de
exstr proceder a cnceado de potrero evtando as a acumuacn superfca de
agua. Dado e grave probema que se presenta por a nvasn de as maezas es
aconse|abe ncar e ao anteror e aboreo de sueo y reazando tratamentos
mecncos y/o qumcos para cortar e cco de as maezas, dsmnur e stand de
propguos de sueo y entrar a cutvo de herbas con una me|or stuacn por menor
competenca de maezas.
En os casos y zonas que sea convenente econmcamente se puede pensar en a
apcacn de fertzacn con cama de poo con equpo "enguanadora". Es necesara a
nveacn de a superfce, para permtr una correcta dstrbucn de agua de rego en
os casos de rego por surco o manto o cuaquer otro sstema que neceste una buena
nveacn, Incuso para os sstemas de rego que no prorzan e nveado, es
convenente no de|ar superfces muy despare|as que favorezcan a acumuacn de
agua, pues generan stuacones de encharcamento y excesva humedad que pueden
favorecer a proferacn de enfermedades foares y/o radcuares, conducendo a
deteroro de a cadad de matera a cosechar, o ncuso conducr a a muerte de as
pantas por asfxa radcuar..
Una vez dsqueado, rastreado y nveado e sueo se debe reazar e marcado ya sea en
pano o con aomado de a superfce para formar cameones segn e tpo de rego que
se decda empear, Los surcos est dstancadas a 70 cm y 20 y 30 cm entre pantas. La
densdad para un cutvo de tomo espao en fas es de 40000 a 50000 pantas/ha y
en eras es de 130000 pantas/ha. En e caso de mpantar rzomas se ubcarn uno a
contnuacn de otro.
E romero dado su tamao y su crecmento arbustvo se pantean dstancas entre
heras de 70 cm a 1,60 m y 50 cm entre pantas oscando a densdad entre 15000 y
20000 pantas/hectrea. Una vez fnazada a pantacn se reaza e prmer rego.
La poca ms adecuada es e otoo, marzo, abr y mayo y en menor medda a
prmavera, septembre-octubre. Segn os rganos de propagacn empeados.
Rzomas o estoones: Para e caso de a produccn de mentas a partr de rzomas o
estoones, a fnes de nverno, prncpos de prmavera, se extraen os msmos de
pantas madres que no hayan estado atacadas por roya, se sacude a terra que posean
y se procede a su seeccn, os estoones ve|os, secos, dbes o con sgnos de
enfermedad se emnan.
Se coocan uno a contnuacn de otro en e omo de as heras a una profunddad
entre 5 y 8 cm., se cubre con terra que se comprme geramente con un rodo vano,
observndose a os 45 das os brotes sobre a nea de pantacn, producndose a
foracn a medados de enero (prmer corte) y e segundo corte a os 90 das
(medados de abr) prevo a as headas. Desde e momento de a pantacn de os
rzomas hasta a foracn pasarn aproxmadamente 180 das. Los de menta ngesa se
pantan entre fnes de nverno y prncpos de prmavera, en ambos casos con buena
humedad en e sueo. Los rzomas de menta |aponesa son pantados en |uo.
Pantnes
Una vez descazadas as pantas madres de menta, tomo, organo y estragn se
procede a su dvsn en forma manua para obtener os pantnes que una vez tratados
como se enunca en prrafos anterores se acondconan en ca|ones y se evan a a
pantacn defntva. En e caso de as mentas a partr de transpante, a egada a
foracn se producr a os 90 das.
Ga|os enrazados o esque|es
Los extremos apcaes enrazados son extrados cudadosamente y acondconados
para su posteror mpantacn defntva. Sngh (1979) traba|ando con dstntos
materaes de pantacn de menta entre eos extremos apcaes enrazados mostraron
una sgnfcatva menor ncdenca de as enfermedades que afectan e sstema
radcuar que os otros materaes de propagacn.
Dvsn de matas
E estragn, francs se mutpca correntemente, por dvsn de matas o ga|os de raz,
que se pantan en otoo o prmavera en neas dstancadas a 50 o 70 cm. y a 30 cm.
entre pantas o ben a 40 cm., o cua nos dar una densdad de pantacn entre 47000
y 63000 pantas por hectrea segn a dsposcn seecconada.
En Espaa se recomenda sembrar, a 40-50 cm. entre heras y 30-40 cm. entre pantas
es decr unas 70000 pantas por hectrea a momento de pantacn. En genera una
vez seecconadas as pantas madres se extraen totamente y se dvden o ben se
separan matas ms pequeas correspondentes a os taos perfrcos de as matas
madres. Este mtodo es comn para e organo y e tomo.
E traspante se debe reazar, de ser posbe, en das nubados, con sueos frescos y
hmedos. Para proceder a a mpantacn se marcan prevamente os surcos y con
posterordad se ubcan os pantnes a mano (dos personas entrenadas pantan 1/2
ha /da, con poca experenca se requeren por o menos 10 personas/ha/da). La
profunddad de pantacn debe estar entre os 5 y 8 cm., se ubcan os propguos en
uno de os costados de surco, para tapar e msmo se pasa e abresurco en a
entrenea quedando por o tanto e surco sobreeevado y e entresurco ms profundo
por donde, se envarn os regos correspondentes.
Para a menta a poca ms recomendada es durante a prmavera, en agosto
prncpos de septembre, para os rzomas o estoones y ms tardas para os pantnes
pues se puede afectar e foa|e de as pntuas recn transpantadas ante a
ocurrenca de headas tardas.
La pantacn se puede reazar en forma manua, cuando se trata de superfces
reducdas o con mquna transpantadora de hortazas para extensones de mayor
mportanca, una transpantadora de hortazas mpanta 3000 pantnes/hora en ambos
casos se deben sumnstrar regos a momento de transpante con posterordad segn
necesdades.
Labores culturales
Contro de maezas: Se deben reazar abores que permtan controar as maezas ya
sea a partr de uso de rastra rotatva, escardos, cutvadores, carpdas manuaes o
ben e uso de herbcdas. En e caso de carpdas manuaes se recomenda reazar as
msmas con una frecuenca ta que mantenga a as maezas por deba|o de nve de
competenca.
Se pueden reazar tambn dos o tres pasadas de escardos y/o cutvadores en os
entresurcos que adems de controar as maezas, area e sueo e ncuso para
ncorporar fertzantes en a tercer abor, En e caso de a menta no es convenente
atrasar demasado esta tma abor pues se cortan y daan os rzomas.
En as pantacones de ms de un ao se recomenda reazar podas de as pantas ya
emergdas en e mes de agosto-septembre con e ob|eto de unformar e
desenvovmento de cutvo que se presenta en forma rreguar; esta poda tene por
ob|eto reactvar e cutvo restaurando una brotacn vgorosa y unforme y controar
as maezas.
La apcacn de rego vara en ntensdad y perodcdad sea e cutvo de cua se trate,
a espece que mayores necesdades de rego presenta es a menta, sguendo en orden
de mportanca e organo, tomo, estragn y os menores requermentos se
presentan en e romero por ser una espece eosa que posee un sstema radcuar
pvotante y con mayores posbdades de captacn de agua de os estratos nferores
de sueo.
En un panteo de produccn de secano, como podra ser a produccn de herbas, en
a regn pampeana con un rgmen hdrco sohgro, se debe prever por o menos un
rego a a pantacn y otro rego despus de corte de dcembre-enero, para ograr una
buen rebrote y consecuente buen rendmento de cutvo.
En zonas con escasas precptacones se debe reazar regos desde e msmo momento
de a pantacn, y dentro de os prmeros, 15 das segn as condcones cmtcas
mperantes, con posterordad, cada 4 5 das segn necesdades. E cutvo de menta
no soporta escasez hdrca y muy especamente durante a prmer etapa de
mpantacn donde se producen muertes de pantnes que de agudzarse e dfct, se
producr a prdda tota de a pantacn. Una vez mpantado e cutvo a fata de
agua ncdr negatvamente sobre e nmero de brotes por panta, a bomasa area
tota y e rendmento en acete esenca y mento.
En reacn a a supementacn hdrca a travs de rego, un traba|o desarroado por
Hornok demostr que e mayor rendmento en matera verde (33 Tn/ha) y matera
seca (10 Tn/ha) y e mayor contendo de acete esenca (1.6%) se obtenan rrgando e
cutvo soamente en as etapas a saber: nco de brotacn, ramfcacn y formacn
de botn fora.
En menta |aponesa nterrumpendo a domnanca apca (despunte de a yema apca)
a os 20, 40 y 60 das despus de a brotacn de cutvo demostraron que e despunte
efectuado a os 40 das de a brotacn mostraba e mxmo ncremento de
rendmento en matera verde (23 %) y acete esenca (27%) sobre e testgo (sn
despuntar) (Sngh, 1986).
Dada a gran capacdad que tene a menta de formar rzomas y estoones que a ao
sguente ncrementarn a densdad de pantacn por encma de os vaores deseados,
es comn reazar una tarea de raeo o entresaca de pantas. Para eo se pasa un
mpemento, provsto de cuchas gratoras, que posee un ancho de abor de 80 cm. y
que traba|a a una profunddad de 10 cm. extrayendo as pntuas, os rzomas y
estoones ms superfcaes,
Este mpemento se pasa surco por medo y tene por ob|eto reducr a pobacn de
propguos a a mtad y a su vez renovar parcamente (50%) a pantacn.
Fertilizacin
La fertzacn es una prctca necesara en a produccn de estas especes dado e
ato consumo que se produce dado que se cosecha toda a parte area y soo en
agunos casos se repone a potrero os resduos de tra. En a argentna no exsten
ensayos sobre a respuestas de estas especes a a fertzacn. En a teratura
nternacona se ctan numerosos traba|os que se resumen a contnuacn.
Fertilizacin Nitrogenada
En ensayos con dstntas mentas se determn que apcando doss superores a os 100
Kg/ha de ntrgeno se reazaron ncrementos mportantes en e rendmento en
matera verde y esenca, y e IAF. La doss econmca ptma fue de 167 kg/ha y 153
kg/ha de N obtenndose rendmentos en acete esenca de 190 kg/ha y 103 kg/ha
para mentha arvenss y mentha pperta respectvamente.
Khotar (1987) en a Inda demostr para a msma espece que a apcacn de
ntrgeno genera pantas ms atas, de mayor peso fresco y rendmento de acete;
apcando 200 kg./ha de ntrgeno os rndes acanzaron os 234 kg./ha de acete
esenca.
En Inda se reazaron ensayos a campo utzando urea granuada y recuberto
ogrndose ncrementos sgnfcatvos en a atura de as pantas, a produccn de
matera seca , e IAF, e contendo de acete esenca y e porcenta|e de mento. Se
determn que una apcacn de 120 kg. de ntrgeno/ha produce un 20 % de
ncremento en e contendo de mento obtenndose me|ores resutados con urea
granuada (Ram, 1987).
Con apcacones de 200 kg./ha de urea se obtuveron rendmentos de 25 y 26.9 Tn./ha
de matera verde para arvenss y pperta respectvamente (Verma, 1983). Dstntos
opnones concden en afrmar que as apcacones de ntrgeno deben ser
partconadas, un e|empo de msmo puede ser coocar 1/3 a a pantacn, 1/3 a os 60
das y e tmo terco despus de prmer corte o ben partconara en cuartos y e
tmo cuarto a os 60 das de prmer corte.
Fertilizacin Fosforada
En cuanto a a fertzacn fosforada, Kothar en Inda (1987), desarro ensayos con
menta |aponesa utzando cuatro nvees de P ( 0; 17,5; 35 y 52,5 kg./ha ) en forma de
superfosfato ms a apcacn generazada de 150 kg./ha de ntrgeno y 40 kg./ha de
potaso para todos os tratamentos. La apcacn de fsforo se reaz: A voeo con
ncorporacn, |unto a rzoma a 5 cm. de profunddad, a 5 cm, por deba|o de rzoma, a
5 cm. de profunddad y a 15 cm. a ambos ados de a nea de pantacn.
Los resutados obtendos mostraron que a atura de as pantas se ncremento por a
presenca de fsforo sn mostrar dferencas sgnfcatvas entre os dstntos nvees,
obtenndose e mxmo vaor para a doss de 35 kg./ha, mostrando mayor
sgnfcanca con a ubcacn profunda de fertzante. La reacn ho|a/tao dsmnuy
con e aumento de as doss. E contendo de acete esenca no fue afectado
sgnfcatvamente. En cuanto a os contendos de N, P y K en panta no sufreron
modfcacn.
La ubcacn de fertzante |unto con e rzoma do muy pobres resutados en reacn
a a ubcacn a costado de a nea de sembra. E, mayor rendmento en acete
esenca se obtuvo con a ubcacn profunda de fertzante y e contendo de mento
en e acete esenca no mostr dferencas sgnfcatvas en as dstntas doss y
mtodos empeados.
En reacn a menta ngesa, Sngh (1980) nos manfesta "a apcacn de fsforo
ncremento sgnfcatvamente a produccn de matera verde hasta doss de 40 kg de
P205/ha" y en reacn a rendmento en acete manfesta "e mxmo contendo en
acete esenca, 53.77 kg/ha se obtuvo con 120 kg./ha de msmo fertzante".
Los tpos de fertzantes a utzarse, a poca de apcacn, as doss, etc. van a
depender de as caracterstcas fsco-qumcas y de a fertdad de os sueos, en
nuestro pas, se fertza con urea y/o sufato de amono segn necesdades y en cuanto
a a apcacn as doss, a utzar se partconan, como ya fuera menconado, en
tercos, a segundo ao se cooca e prmer terco a nco de rebrote (septembre
-octubre), e otro terco en novembre y e tercero despus de ''prmer" corte.
Organo
La fertzacn es -ndspensabe para obtener buenos rendmentos, os productos y as
doss van a depender de os resutados de os anss qumcos reazados a sueo. En
Catamarca se recomenda a apcacn de sufato de amono o urea a razn de 200 y
100 kg./ha respectvamente en os meses de, dcembre y marzo reazada despus de
corte para evtar e quemado de foa|e.
Estragn
En Europa se recomenda a fertzacn, apcando en a etapa de preparacn de
sueo entre 30 y 50 Tn de matera orgnca y anuamente se agrega ntrgeno, cdo
fosfrco y potaso en doss de 75, 80 y 120 undades respectvamente, despus de
cada corte se reazar una supementacn con 30 undades/ha de ntrato de ca. Otro
autor cta que, e aporte de abono orgnco (300-400 kg/ha) y de eementos mneraes
ntrgeno, fsforo y potaso (70 - 80 - 50 undades respectvamente) con un aporte
adcona ntrgeno (30 a 40 undades) despus de tmo corte son fundamentaes
para e ogro de buenas cosechas . Maghan recomenda 75 undades de ntrgeno, 60
de cdo fosfrco y 120 de potaso, esta puede ser competada con 30 undades de
ntrgeno reazados despus de cada corte.
Tomillo
En Espaa se aconse|a a apcacn de 40 a 50 tn de estrco/ha. Las doss de
fertzantes qumcos recomendadas oscan entre 75 y 80 undades de ntrgeno, 50 a
60 undades de cdo fosfrco y 100 a 120 undades de potasa. Tambn se cta e
aporte de magneso y caco. '
Romero
Muoz recomenda e aporte de 30 a 50 t/ha de estrco durante a preparacn de
potrero. Las necesdades de nutrentes son de 60-80 Undades de ntrgeno y de cdo
fosfrco y 80 a 100 undades de potasa.
En todos os casos es recomendabe a reazacn de un anss de sueo que permta
dentfcar os nutrentes que se encuentran defctaros recurrendo uego a a correcta
supementacn mnera.
La vda t de a mayora de estos cutvos osca entre os 3-4 aos dependendo de as
condcones cmtcas edfcas e mane|o y a ocurrenca de adversdades. A partr de
a en genera comenza a decnacn de a produccn concdendo con a aparcn
frecuente de enfermedades, e ncremento de a presenca de agunas maezas de
dfc contro como e cebon u otras maezas que no pueden ser combatdas con os
agroqumcos empeados ncrementndose notoramente os costos por e empeo de
mano de obra para e contro de as maezas dfces.
En a menta ngesa a duracn de a pantacn puede ser de varos aos, ctndose
casos de cutvos que han permanecdo sn renovar ms de 10 aos. No se han
detectado regstros de duracn de una pantacn de romero.
Plagas y enfermedades
Tomillo
En o referente a maezas como actvdad preva a a mpantacn de cutvo se debe
dsmnur e estand de propguos de sueo ya sea a travs de a reazacn de abores
mecncas as como a apcacn de herbcdas no seectvos como: e gfosato,
paracuat, dcuat, etc. Los herbcdas recomendados ctados son: e mononurn 1,5
kg/ha; smazna a razn 0,7 a 1 kg/ha. En postemergenca se recomenda e usa de
enac y terbac a razn de 1 kg/ha. Para e ogro de un me|or espectro de contro se
puede mezcar smazna y terbac.
Pagas anmaes: En e caso de tomo se reconocen ataques de hormgas que sueen
atacar a as pantas ternas. Es frecuente detectar a presenca de un amaramento de
as ho|as de agunas ramas debdo a ataque de nemtodes ftfagos, entre otros e
Meodogyne hapa a nve radcuar, s e ataque es muy grande se produce a prdda
tota de cutvo. Como contro de debe desnfectar e sueo de vvero, y reazar a
mutpcacn vegetatva de pes sanos.
Estragn francs
E desmaazado puede ser manua o mecnco o ben con e uso de herbcdas. E
mecnco se reaza con escardos. Las maezas pueden ser controadas
qumcamente, me|or contro se ogr con metrbuzn (76%) con una doss de 1 a 1,2
kg,/ha para e prmer ao y 2 a 3,5 kg./ha para os restantes aos. Se puede apcar
prevo a a brotacn o en doss reducdas, dos tercos antes de comenzo de brotacn
y un terco despus de prmer corte.
En prebrotacn de cutvo, otra aternatva es e uso de nurn en doss de 1 kg./ha
de producto comerca reptndose a apcacn a fna de nverno en os sucesvos
aos.
Gquet durante e desarroo de sus ensayar en Franca apc prometrna en doss de 3
kg./ha en prepantacon y a ao sguente en prebrotacn apc 2 kg./ha de nurn y
2 kg./ha de prometrna. Con posterordad a prmer corte se puede utzar enac
(Venzar) a razn de 1 kg./ha de -doss, comerca. Otros autores menconan e uso de
mononurn, prometrna, trfurana, propzamda, etc.
Ensayos conducdos por Bourdot en Nueva Zeanda utzando dstntos herbcdas y en
dstntas doss, e me|or rendmento (4,5 Tn/ha) para a prmer cosecha fue obtendo
con metrbuzn (0.6 kg./ha de p.p.a.), con doss superores no se vo afectado
sgnfcatvamente n e rendmento n a supervvenca de as pantas. La smazna
redu|o e rendmento en doss de 2 kg./ha en a segunda cosecha pues afect e vgor
de as pantas aunque no as a supervvenca de as, msmas. Los herbcdas de a
fama de as ureas susttudas: durn (4,8 kg./ha), metabentazurn (4,2 kg./ha),
Inurn, y corbromurn no afectaron n a
supervvenca de as pantas n e rendmento cuando fueron apcados en prebrotacn
En e estado de reposo vegetatvo, s se produce avance de agunas maezas se puede
apcar desecantes de contacto (paraquat, dcuat, etc) en doss de 2 a 4 ts/ha de
producto comerca segn e nve de nvasn de as maezas (8) (9).
En nverno es convenente cortar a parte area para e ogro de una me|or
preservacn de a pantacn.
La prncpa enfermedad es a roya de estragn, Puccna dracuncuna, que hace su
aparcn en os meses de dcembre- enero favorecda por as eevadas temperaturas y
a humedad mperante. Las pstuas ncan su aparcn en a base de as ramas
accedendo a estratos superores en forma vruenta que de no ser tratado afecta a
cadad de o cosechado y a prdda competa de segundo corte. Las uredosporas de
coor anaran|ado se ubcan sobre as ho|as y as teeutosporas germnan dando os
basodosporos que son os que se encuentran sobre e estragn. Se puede controar
apcando productos a base de cobre.
Como fungcdas, se recomendan, e propconazoe (Tt 25 EC) fungcda orgnco,
sstmco preventvo y curatvo, de a fama qumca de os trazoes, en doss de 0,9 -
1 kg. de producto comerca a base de 25% de p.p.a., e dcobutrazo (no exste en
nuestro pas) 1 - 1,2 kg./ha de producto comerca a base de 12,5 % de matera actva y
e mancozeb en doss de 2 - 2,5 kg. Otro patgeno que se presenta en e estragn es a
Dpoda dracuncu.
Pagas Anmaes: Los franceses ctan sn especfcar e nombre centfco e ataque de
un mcroepdptero prxmo a a fama de os Prados cuya arva ataca e cueo de
a panta subendo por su nteror y provocando su marchtamento. Tambn se cta a
presenca de nsecto Phaenus spumarus L. este profera desarrondose durante e
verano, dando una baba banca que envueve os taos y protege a os nsectos de
acconar de os nsectcdas (fenvaerato rnaaton).
Nematodes: Denomnado, Meodogyne hapa ataca e sstema radcuar provocando un
prematuro amaramento de as ho|as. En este caso resuta t suspender e cutvo
durante agunos aos en dcho ote. Para evtar os resgos de contamnacn as
pantas deben ser desnfectadas antes de su mpantacn.
Mentas
Las maezas no so compten con e cutvo por os nutrentes, agua y espaco fsco
sno que tambn, a cosechar a menta, as maezas que convven con ea son evadas
a proceso de destacn per|udcando a cadad de acete esenca y tambn
contamnando a herba deshdratada. Un eevado grado de enmaezamento de cutvo
provocar prddas totaes y en muchos casos a renovacn de a superfce pantada
a fnazar e prmer ao de pantacn.
La remocn de maezas a partr de os 15 das de a pantacn de os rzomas con
ntervaos de 15 das no nuestra dferencas en os resutados con e tratamento de
mantener bre de maezas e cutvo en forma permanente, Los tratamentos con
ntervaos mayores a 45 das comenzan a mostrar una abrupta cada de os
rendmentos en matera verde, acete esenca (tota y contendo porcentua) y a
cadad de a msma.
E ensayo mantenendo condcones bres de maezas hasta dstrtos perodos
de cutvo demuestra que os rendmentos de matera verde y acete esenca
aumentan a aumentar e perodo bre de maezas ndcando que por o menos este
debe ubcarse por encma de os 90 das para obtener un rendmento aceptabe. Con
respecto a a cadad, e contendo de mento no fue afectado por os dstntos grados
de enmaezanento (Guat, 1979).
En reacn a contro qumco de as maezas, e mxmo rnde de matera verde y
acete esenca, tanto en menta arvenss como en menta pperta, se ogr
mantenendo durante 105 das e cutvo bre de maezas, utzando os sguentes
herbcdas: terbac pre-emergente (1,05 kg./ha) y propan post-emergente (1,75
kg./ha) (Sngh, 1982).
En presembra es convenente apcar trfurana a razn de tres tros por hectrea
compementando esta tarea con desmaezados manuaes. En Inda se pantaron
retoos de M. arvenss en febrero de 1987, os tratamentos de contro de maezas que
tuveron un me|or comportamento en cuanto a rendmento en herba y en kg.ha de
acete esenca fueron aqueos que combnaban desherbe manua con a apcacn de
herbcdas (0, 15 kg,/ha de fuazfop but y 0,5 kg./ha de stazna) en dstntos
momentos y en todos os casos se apcaba a prncpos de otoo un desecante
( paraquat a razn. de 0, 14 a 0,4 kg.ha). No se regstraron resduos en as muestras
de acete (Sngh, 1988|.
Para e contro de maezas de ho|a ancha ( ortga, enredadera anua, qunoa, yuyo-
coorado, verdoaga capqu, fumara, bosa de pastor, etc.) y gramneas (pasto de
nverno, ray grass) se puede apcar prometrna, herbcda seectvo de preemergenca
y post-emergenca, temprana, resdua y sstmco que pertenece a grupo de as
traznas. La doss de apcacn es de 1600 grs de ppa/ha pudndose apcar en
preemergenca con 250 a 300 Its de agua /ha en post-emergenca ncpente de
maeza y cutvo 2 a 8 ho|as.
Khosa (1985) experment e desempeo de tres doss ( 1, 2 y 3 ts/ha) de fuazfob-
but en post-emergenca de menta |aponesa, repartdo en tres puverzacones guaes.
E mayor efecto se encontr en e contro de Sorghum , haepenss y en menor medda
en Cyperus rotundus y Cynodon dactyon,
Tambn en M. arvenss, Kothar y Co (1985), testearon en pre-emergenca os
herbcdas: Terbac, oxfuorfen, trfurana, pendmetan, Oxadazon y durn
controando entre e 70 y 95% de a pobacn, de maezas. Resutados smares
obtuveron Randhawa y Co.. en Inda (1982) a esparcr terbac, terbutryne,
pendmetan o durn en doss de 0,75 kg.ha como premergente, sendo os resutados
smares con e ogrado a travs de contro (desmaazado manua en 3 momentos de|
cutvo).
La apcacn de 1,25 kg./ha de atrazna, durn, motoxurn y metrbuzn fueron
ftatxcos para e cutvo. E tratamento ms efectvo de contro de maezas que
ncremento e contendo de acete esenca, e rendmento de herba y e porcenta|e de
acete esenca fue con methabenthazurn en doss de 2 kg./ha de prncpo actvo en
preemergenca. Tambn hubo efectvo contro con soproturn (2 kg. p.a./ha) y
metoxurn (3 kg. pa/ha) como pre-emergente. (Sngh, 1982).
Nagy (1986) cta e uso de numerosos herbcdas a a sada de nverno y antes de que
se nce a brotacn de as mentas taes corno: prometrna a 50% en doss de 4.5 a 5
kg./ha, mononurn a 50% a razn de 3.5 a 4.5 kg./ha una combnacn de
propzamda a 30% ms durn a 32% de 6 a 8 kg./ha y terbac a 80% a razn de 6
kg./ha, en pantacones recn ncadas a doss debe ser de 2 a 3 kg./ha.
Todo o vsto con anterordad nos demuestra que exste un paquete tecnogco
mportante para controar e desarroo de as maezas que no |ustfca de nnguna
manera as prddas producdas por esta adversdad.
Enfermedades
La exstenca de enfermedades afecta e estado santaro de ambos cutvos y por o
tanto reducen a produccn de matera verde y acete esenca. La enfermedad de
mayor mportanca en a Argentna para ambas mentas es a roya (Puccna menthae
pers) que, ataca a ho|as y tao!, se caracterza por a aparcn de pstuas amaras
que uego oscurece a tonos marrones. Cuando e ataque es muy ntenso puede
provocar a cada de as ho|as.
E contro de esta enfermedad es dfc, en genera se recomenda adeantar a cosecha
cuando se prev un ataque severo, agunos autores recomendan reazar tratamentos
preventvos con dthane, Muoz recomenda tratamentos con Manch a razn de 2
kg./ha de producto comerca, Nagy (1986) consdera que os productos ms efcaces
son e propconazo (25"/o) y dcobutrazo (12.51/o) a razn de 1 a 1.5 kg. en 700 a
800 Its de agua/ha a nco de a aparcn de a enfermedad. Agunos materaes de
menta |aponesa de orgen sovtco poseen resstenca a roya en todas as razas pues
una de as formas parentaes es una menta que es nmune a a roya.
Menta Jaonesa
Otro patgeno es Scerotum rofs que ataca as races acarreando una cada de ho|as
con posteror muerte de as pantas. Para su combate se recomenda a desnfeccn de
os rzomas con fungcdas en e momento prevo a a pantacn.
En ensayos evados a cabo en a Inda por Sngh (1979) donde se ndcan porcenta|es
de ncdenca de as enfermedades radcuares entre un 35 y'49 % en os casos de
utzar como rgano de propagacn a os rzomas o pantones generados por dvsn
de matas mentras que soo se regstran entre un 3 y 6 % en os casos de utzar ga|os
enrazados, En La Pata se detect e ataque de odo (Erysphe cchoracearum prxmo
a cosecha provocando a cada de as ho|as, e ataque fue mucho menor en M. pperta.
Menta inglesa
Enfermedades
E marchtamento es, una enfermedad producda por un hongo (Vertcun sp), que se
caracterza porque as ho|as se toman amaras, a panta crece con dfcutad y
trmna por morr en poco tempo, especamente s e cma es seco, Ha causado
grandes daos en cutvos de Estados Undos y hasta e presente no se han haado
mtodos efcentes de contro. No se observ ataque en nuestro pas.
La antracnoss es causada por e hongo Sphaceoma mendac, se caracterza por a
aparcn de manchas, grses con bordes marrn-ro|zos en as ho|as |venes, que
pueden extenderse a, os brotes, provocando a cada de as prmeras y a muertes de
os segundos.
E tzn de a menta provocado por Rhzoctona soan afecta seramente e foa|e,
Bhardwa| y Garg (1986) pantearon a reacn exstente entre a ocurrenca de a
enfermedad y e espacamento entre heras,. os resutados obtendos demostraron
que e aumento en a dstanca entre heras provocaba una sgnfcatva dsmnucn de
a ncdenca de a enfermedad, dado que, menores espacan-tento provocan una
mayor densdad de foa|e, menor crcuacn de are y por ende mayores posbdades
de presenca de agua bre ndspensabe para a germnacn de as esporas.
A pesar de o anteror, estos autores pantean a necesdad de estabecer una soucn
de compromso entre a dsmnucn de rendmento provocado por a ncdenca de a
enfermedad y a producda por un mayor espacamento entre heras.
Insectos: En ambas mentas e detect en Hungra e ataque de caros (Tetranychus
urtcae) y as cotorrtas (Ccaddos), especamente en aos secos, debdo a a succn
causan a cada de as ho|as, se cta como nsectcda a metdaton (40"/o) en doss de
1 a 2 kg. de ppa/ha, pudndose combnar a apcacn de nsectcda con a de
fungcda (Nagy, 1986).
En menta Pierita
Son numerosos os nsectos que atacan a esta espece enumerndose entre eos a
taadro de tao, gusanos cortadores, coepteros, cuyas arvas atacan as races,
hormgas, bcho canasto, etc, que pueden causar daos en as ho|as o en os brotes
ternos, egando en e caso de ataques ntensos a defoar a panta. E contro se
reaza con a apcacn de nsectcdas permtdos, prevnendo a resduadad y oores
o sabores que puderon conferr a a esenca.
En Oregn se ha detectado e dao provocado por e epdptero Fumbotyus fumas
(Guene) que se amenta de os rzomas de menta pperta atacando en os meses de
agosto, septembre y prncpos de octubre causando a reduccn de stand de pantas
en a prmavera sguente.
Una de as pagas ms probemtcas es e Pugn angero o de a menta
(Katenbachea menthae Schout), e msmo se ocaza en as races y puede provocar
daos de mportanca especamente s e sueo es seco. Su hbto subterrneo hace
que su contro sea dfc. No obstante eo se recomenda apcar daznon (1600-2300
gr. de ppa./ha), nsectcda organofosforado que acta por contacto, nhaacn e
ngestn que se apca en e surco a momento de a pantacn. Como meddas
preventvas se sta a rotacn, a seeccn de pantas sanas para a nueva pantacn y
a desnfeccn de rzomas.
Numerosas especes de nematodes fueron detectados en pantacones de peppermnt
en Oregn (EEUU): Meodogye hapa Chtwood, Apheenchodes paretnus (Bastas)
Stener, Paratyenchus macrophaus (de Man) Goodey y Longdotus eongatus (de Man)
Thome Swanger. En 1960 fue detectado en cutvos de M. pperta en Indana e ataque
de Pratyenchus penetrans (Cobb) Chtwood, pasando uego a Oregn sendo a e
nematodes predomnante, e sndrome se caracterza por una crnca decnacn de
cutvo, as pantas se tornan achaparradas y e foa|e ro|zo.
Organo
Se manfesta desde, e pce haca a base de a panta en forma de manchas foares
que se ocazan prncpamente en as ho|as superores. En ataques severo
La comundad de maezas es varabe segn a zona de cutvo, destacndose en
mportanca as perennes como a grama (Cynodon dactyon) y e cebon (Cyperus
sp.), ya que su presenca ocasona severos trastornos en e mane|o posteror de
cutvo. Luego de a pantacn se debe mantener e terreno bre de maezas, no soo
por a competenca que reazan por uz, agua y nutrentes sno tambn por a
contamnacn que estas pueden reazar en e, matera a cosechar.
E contro qumco se puede abordar apcando herbcdas no seectvos como e
gfosato a razn de 2 a 3 kg./ha. antes de reazar a pantacn (Ratt, 1986), este
herbcda es muy efectvo para controar todo tpo de maezas y muy especamente as
perennes, con sstema radcuar profundo. De os herbcdas seectvos se puede ctar a
a trfurana de presembra a razn de 1,2 a 2,4 t/ha segn e tpo de sueo.
Controa un ampo espectro de maezas pero no es recomendabe en potreros que
posean eevada nfestacn con crucferas. Rngueet (1994) recomenda como, pre-
emergentes de maezas y cuando a panta de organo ya est arragada,
aproxmadamente una semana despus de a pantacn, os herbcdas Pyrason
("Pyramn" a razn de 1 kg./ha, Otro herbcda tambn ctado es e enac ("Venzar"
, 1 kg./ha (pre-emergente) que controa prncpamente maezas gramneas,
a prometrna
pre y postemergente) con doss de 1,5 kg/ha, controando maezas atfoadas. Para
e tratamento de gramneas anuaes y perennes, Ratt (1 986) recomenda uso de
prfenop (Hache Uno) a 35% a razn de 1,5 a 3 kg./ha aconse|ndose e agregado de
un antevaporante (AN Pus) a razn de 250 a 500 cm3/ha. y coadyuvante (60 a 90 cm3/
ha). Otro herbcda sera e Fuazfop-but (Hache Uno Super) a 35% de ppa
en doss de un tro de producto comerca por hectrea con guaes agregados.
Con respecto a as enfermedades es ctado e ataque de tzn foar (Aternara at
ernata) que s ben no se manfesta todos os aos es a enfermedad que revste ma
yor mportanca, ya que s ben no se manfesta todos os aos es a enfe
edad que revste mayor mportanca ya que determna e deteroro de producto. s
se produce a muerte de a panta. La predsponen a sucesn de das uvosos,
evada humedad y temperatura. E ataque de Phoma herbarum, Phoma sp., Aternara aterna
a y Rhzoctona soan se ogro controar con a apc
n de mancozeb en doss de 300 a 400 g/100 kg, de semas (Grzybowska, 1988) Den
ro de a enfermedades fngcas que cta a teratura francesa podemos nombrar
a Phythophthora cryptogea que produce necross a nve de cueo de a raz se
caracterza por un mportante deteroro de as pantas, ramas secas y as h
o|as presentan manchas amaras, marrones y negras, este hongo , se presenta en pr
mavera en especa en sueos hmedos. y compactados. En verano, e odo causado por E
rysphe gaeopsd
produce manchas banquecnas sobre os taos y ho|as de as pantas enfermas. E
organo puede ser atacado por una podredumbre debdo a desarroo de Botryts cner
a y por Puccna rubsaamen. Para e caso de a me|orana se mencona a su vez
e ataque de Puccna menthae, as como Septora organcoa var.
|orana ambas afectan a sstema fotosnttco de as pantas (tepma, 1991). S
on pocas as adversdades anmaes que determnan daos econmcos en e cutvo
de organo. Se destaca a hormga negra comn (Acromyrmex und), su ataque es muy fr
ecuente provocando daos en ho|as y taos ternos. E contro se puede reazar con
cebos txcos o granuados y s e ote es destnado a a pantacn de organo prov
ene de un campo natura es convenen
reazar un tratamento de sueo en toda a extensn prevo a a pantacn.
Durante a prmavera, puede aparecer e gusano barrenador de brote de organo (Patypt
a spp.), e cua penetra por e extremo termna de brote formando ga
eras, provocando marchtamento en e sector daado. H
ta e momento no se han regstrado ataques severos que |ustfquen su contr
o. Entre os nemtodos que causan daos se cta e ataque de Meodogyne sp y Nacob
bus aberrans (tepma, 1992). En agunas zonas productoras de a Argentna,
a presenca de generazada de nemtodes consttuye una sera mtante, para a
produccn. Se han detectado ataques en materaes provenentes de Mendoza y de San Lus q
ue s ben no se vsuazan os tpcos nudos, a anazar
a terra que rodea a estos materaes y/o sus races se encontraron nemtodes. Los v
rus ctados son e mosaco de a afafa (AMV) y de pepno (CMV) son descrptos
sobre e organo estos vrus son transmtdos por os pugones provocan manchas am
aras y bancas sobro as ho|as, deformacones y marchtamentos retardando e
crecmento de as pantas (tepma, 1992).
Eaborado a partr de matera pubcado por a Secretara de Agrcutura de Argentna.
Autores: Ingeneras Agrnomas Ana Curon y Mara Garca.
!ibliograf"a
Arzo,O. 1995-1996. "Cartas Econmcas de Proyecto VESA". Nros.1 a 9. Proyecto de
Vaorzacn Econmca de Sector Aromtco. Unn Europea-SAGyP.
Arzo, 0. 1996 "E ntercambo Comerca y dagnstco de stuacn de os prncpaes
cutvos aromtcos argentnos. PRODIP-INTA-SAGyP. Sere C. Nro. 1 3.
Bnvn |. "E cutvo de organo en e Vae de Trasaserra". Mnstero de Agrcutura,
Ganadera y Recursos Renovabes de a Pca. de Crdoba.
Curon A. y Arzo 0. 1997. "Pantas aromtcas y rnedcnaes, : Umbeferas". Edtora
Hemsfero Sur. Buenos Ares. Argentna.
Curon A. y co. 1994. "Anss de mercado y tecnooga de produccn de menta".
PRODIP - INTA - SAGYP. Sere B. Nro. 2.
Gnes, M.A. 1992. "Manzana un cutvo no tradcona". Tess fna de a Lcencatura
en Geografa. Depto. de Cencas Socaes, Unv. Nacona de Lu|n.
IASCAV. Aos 1994 y 1997."Anuaro Estadstco de Exportacones e Importacones de
Productos y Subproductos Vegetaes".
INDEC, Aos 1988 a 1997. "Tabuados estadstcos Nomencatura-Pas de mportacones
y Exportacones"
SAIPA. Ao 4. "Dagnstco de Sector de Productos Aromtcos y Medcnaes de Orgen
Natura". |ornadas y Taer ntegrador. Ed. SAIPA.
SAGYP. Aos 1980 a 1997. "Estadstcas sobre superfce, produccn y rendmentos de
cutvos aromtcos". Depto. de Yerba, T y Aromtcas-Dreccn de Produccones No
Tradconaes.

Вам также может понравиться