Вы находитесь на странице: 1из 42

.. , .. , .. , ..

1
.

1998

24.23
64
547
:
;
.., . . ,

.
.., .., .., ..
64 . 1. .
: / . . . -., 1998.- 60 .
ISBN 5-230-17813-2

,
, , ,
, .
.
-
- ,

. 8. . 3. . 7.

1705000000 095
4 K 5( 03) 98

24.23

ISBN 5-230-17813-2


, 1998

5
1.
,
CnH2n+2
- . ,

(CH2) ,
.
- , ,
-
. .

. - ,
,
.
sp3 - .
,
s- - ,

-; sp3- ,
, 109,5,
.

, -
- 10.910-2 . CH
102 / (427103 /).
- 33
.
- .
H
HH

H
H
,
H
H
H
H
.

H
H
H

- .

6
3 /
(12.56103 /)
- ,
(. 1.1).
E

. 1.1.
-

1.1.
.

.
, , ,
.

.
.

. .
.
. ,

.
.

.
CH 4 + Cl 2

h, 25 o

CH 3Cl + HCl

7
1. Cl Cl

h , 25 o C

2. Cl + H

CH3

HCl + CH3

3. CH3 + Cl Cl
(2), (3), (2), (3) ...
4. Cl + Cl
5. CH3 + Cl
6. CH3 + CH3

2Cl

CH3Cl + Cl

Cl2

CH3Cl
CH3CH3

( 1). ,
,
. ,

.
, 3 (
2),
,
( 3). 2 3
.

,
- .
-.

,
.
. , .
CH 3 + O 2

CH 3

3 ,
3 , .
,
, ,
,
. (2) 102 /
(427103 /) 103

8
3

/ (43110 /) l.
(2) 1 /
(4.187103 /), , .
H 3C H + Cl
102

H 3C + H
Cl
103

H = 1

,
23 / (96.3103 /).
H 3C + Cl

Cl
58

H 3C

Cl + Cl
81

H = 23

(2)

(3)

(3)

, (3) , (2).

, ,

.
,
, ().


, (): -
, , -
, (. 1.2).
3 l ,
(. 1.2).

9
,
/
(4,187 103
/)

CH 3 H

Cl

(2)
Ea

CH 4+Cl

E a (2)= 4
E a (3)= 0,5
CH 3

Cl

Cl
(3)
Ea

HCl+CH 3+Cl 2
23

(2)
a

CH 3Cl+Cl
(3) E a

. 1.2.
. (2) - , ;
(3) - ,


(. 1.3).

.
(2)
,
.


(2).
.

10
. ,
/
(4,187 103

CH 3

Br

E a (2)=18
E a (3)=0,5

/)
CH 3

(2)
Ea

CH 4+Br

15

Br

Br
(3)
Ea

HBr+CH 3+Br 2
21

(2)
a

CH 3Br+Br
(3) E a

. 1.3.
. (2) -
, ; (3) -
,


3,
- . ,
- .
H 3C

H + Cl
102

H 3C

H + Br
102

H 3C + HCl
103

H 2= 1 /
( 4,187 103 / )

H 3C + HBr
87

H 2= 15 /
(62,8 103 / )


.
: - ,
,
.

, .. ,
: - ,

11

,
.

, .
Cl 2

h, 25 o C

CH 3 CH

H
CH 3 C CH 3 + Cl
CH 3

CH 3 CH

CH 2 + Cl 2

CH 3

CH 3 C

(1)

2 Cl
CH 2 + HCl

CH 3

CH 3 C CH 3 + HCl
CH 3

CH 3 CH

CH 2Cl

CH 3
(64 %)
Cl
CH 3 + Cl 2

CH 3

(2)

(3)

CH 3 C CH 3
CH 3
- (36 %)

(1)
(2)
.
,
(3).
(2), (3), (2), (3)...
.
,
.
,
9:1.
9:5. ,
,
, .. ,
. ,
,
, ,

12
,
: > > > CH3.
, ,
, HCH3 RH, :
, .. ,


.. :
> > > 3.

. ,
.


-
.
,
,
: 1:82:1600.

,
. ,
,
, ,
,
.

,
.
, ,
, ,
,
(
1:3,8:5). .
,
.
.

13
CH 3CH 2CH 2CH 3 + Cl 2

h, 25 o C

CH 3CH 2CH 2CH 2Cl + CH 3CHClCH 2CH 3

16=6,
3,84=15,2.
6+15,2=21,2 100 %.
1- 6:21,2100=28,3
%, 2- 15,2:21,2100= 71,7 %.

:
CH 3 CH 2 CH 3+ Cl 2

h, 25 o C

CH 3 CH

CH 3+ CH 3 CH 2

Cl
56 %

CH 2 Cl

44 %


44/6: 56/2=7,33/28=1/3,8.


.

. .
CH 3CH 2CH 3+HNO

CH 3CH 2CH 2NO 2 + CH 3CHCH 3 + CH 3CH 2NO 2 + CH 3NO 2


25 %

NO 2
40 %

10 %

25 %


-
, .
CH 3

CH 3 + SO 2 + O 2

CH 3 CH 3 + SO 2 + Cl 2

CH 3CH 2SO 2OH


CH 3CH 2SO 2Cl

1.2.
:

1.2.1.

14

(Pt, Pd Ni).
CH 2 CH

CH 3 + H 2

CH 3CH 2CH 3

1.2.2.

CH 3CH 2CHCH

Zn, H
3

CH 3CH 2CH 2CH 3 + Zn 2+

Br

3 2 3

HI

CH 3CH 2CH 2CH 3 + BrI

Br

1.2.3. ( )


,
.
2CH 3CH 2Br + 2Na

CH 3CH 2

CH 2CH 3 + 2NaBr


(!) .


:
CH 3 CH 3
H 3I + 2N a + C 2H 5I

CH 3

C 2H 5 + 2N aI

C 2H 5

C 2H 5

, .

, , , .
1.2.4. -

15

.
CH 3COO + e

CH 3COO
K + e + H 2O
CH 3COO
2CH 3

KOH + 1/2H

CH 3 + CO 2
CH 3 CH 3

2.
n2n ,
, .
2=2.
sp2- (
).
-: - ,
- . 2 -
- -.
.
(
, ).
,Z-.
-
.
CH 3
CH 3
C C
CH CH 3
H
CH 3
(E)-3,4--2-

CH 3
CH 3
CH CH 3
C C
H
CH 3
(Z)-3,4--2-

16
.

.

-.


:
( - 1) - , ( - 6) -
; ,
: - 3
( - , , ) - ; -( 3)2
( - , , ) - .

2.1.

=. - ( -
). -
-.

:
I - ,
.
H 2C

CH 2 + E +

H 2C

+
CH 2

II - ,
( - ).
H 2C
E

+
_
CH 2 + Nu

H 2C
E

Nu

CH 2
Nu


l, r, I.

: l < HBr < HI.

17
,
, (2)
.
(RH),
.
-
SO2OH.
, ,

C

C
Br +
Br


.
Br +, - Br .
,
, 2.1.
2.1

Cl+

Br+

H+

H+

H+

Cl

Br

Cl , Br, I

2O

ROH

H+

SO2OH


(
). :
R
CH 3< R CH 2 < R CH < R
R

C
R

18
, .

CH 3

CH

Br
CH 3 CH CH 3
CH 3 CH

Br
- ,

CH 2 + H

CH 3

CH 3 CH 2 CH 2


+I, -
.
,

.
, .

-
.
CH 3

CH

CH

CH 2 + HBr

CH 3 CH

CH 3
H
CH3 C CH CH3
CH3

CH

CH 3 + Br

CH 3
Br

CH3

CH

CH

CH3

CH3 Br
Br

Br
CH3 C CH2 CH3
CH3 C CH2 CH3
1,2- CH
CH3
3


,

1,2-
CH3,
.
- (
HCl HJ)
:

. ,

19
,
- .
ROOR
RO + HBr

CH3 CH

RO + OR
ROH + Br

CH2 + Br

CH3 CH CH2 Br

CH3 CH CH2
Br

CH3 CH CH2 Br + HBr

CH3 CH2 CH2 Br + Br

.
.
, ,
- ,
.
( ) - .
3CH 3 CH CH CH 3

KMnO 4, OH,
3CH 3 CH CH CH 3+2MnO 2+2KOH
20 o C
OH OH
2,3-

-
.
CH 3 CH CH CH 3+C 6H 5CO 2OH

CH 3 CH CH CH 3+C 6H 5COOH
O
2-

( nO 4, )
-, -, .
>=<,
,
:

20
CH 3

CH 2 CH

CH 2

KMnO 4, H
.

CH 3 CH 2 C

O
+ O
OH


() :
CH 3 CH

C CH 2 CH 3

O3

CH 3 CH

CH 3
CH 3 C
H

O +O

CH 2

O
O

CH 2

CH 3

H 2O, Zn

CH 3

CH 3

CH 3

VIII
- , , .
C

+ H2

H H

,
,
.
,
.
CH 3 CH CH 2 CH CH 2 , CH 3 CH CH CH CH 3 , CH 3 C CH CH 2 CH 3
CH 3
CH 3
CH 3



(, All3, BF3).

21
CH 3

CH 3
H + CH 2 C
CH 3

CH 3

CH 3

H CH 2 C

CH 3
CH 3
C + CH 2 C
CH 3
CH 3

CH 3
CH 3
C CH 2 C
CH 3
CH 3

CH 3

CH 3 n

CH 2 C
CH 3

CH 3

CH 3
CH 3
CH 3
C
CH 2 C
CH 2 C
CH 3

CH 3

CH 3

CH 2 C

CH 3 C

CH 3

CH 3

CH 3

CH 3

CH

CH 3 n

C + H
CH 3


,
.
,
,
( NH 2 Na, - C 4H 9 O Na ) .

NH 2Na + CH 2 CH
CN
NH 2

NH 2 CH 2 CH Na
CN

CH 2 CH
CN

CH 2

CHNa

CN

CH 2 CH CN

...


.
R + CH 2=CH 2

R CH 2 CH 2

CH 2=CH 2

R
2R

CH 2

CH 2

CH CH 2
n 2

2.2.

...

CH 2

R
CH 2

CH 2 CH 2 CH 2
n
n+1

CH 2 CH 2

CH 2 CH 2 CH = CH 2
n

CH 2

CH 2

CH 2 CH 3

CH 2
R

n+1

22
2.2.1.

, :
(
) .
CH 3

CH

CH

CH 3

H , .

CH 3

CH 3 OH

CH

CH 3 + H 2O

CH 3

2.2.2.

.
CH 3

CH

CH 2 CH 3

KOH, C 2H 5OH
.

CH 3 CH CH CH 3+ HBr

Br

2.2.3.
.
CH2 CH CH3
Br

Zn

CH2

CH CH3 + ZnBr2

Br

2.2.4.

, ,
.
CH

C CH 3 + H 2

Pt ( Pb)


(. 2.1).

CH 2

CH

CH 3

3.
- .

: 1)

23
(
) , 2)
()
, 3)
.
,
.
CH 2 CH CH

CH 2

1,3- ()

CH 2 C CH

CH 2

CH 3
2--1,3- ()

,
. 1,3 ,
- = 2.
.
, sp2
- =-= , .
, .

24

25
-
-.

, .

(1,2 - ),
(1,4 - ).
CH 2=CH

CH=CH

+ HBr

CH 2 CH
H

CH=CH

+ CH 2 CH=CH

Br

3--1-
1,2-

CH 2

1--2-
1,4-

Br

- -
.
CH 2

CH

CH

CH 2

+H+

CH 2

CH 2

CH

CH 3

CH

CH

CH 2

CH 2


- .
, ,
:
, - , -
- :
CH 3

CH

CH
I

CH 2

CH 3

CH

CH

CH 2

II

(I
II), (!) -,
.
.
-
.

26
+

[CH 3 CH

CH

CH 2

CH 3

CH

CH 2 + CH 3 CH

CH

CH 3

CH

CH

CH

CH 2] + Br

CH 2
Br

Br

1,2-

1,4-

1,2- 1,4-
.
CH3CHCH=CH2
CH3CH=CHCH2

+ Br

-80 o C
H 3

CH

CH=CH

(H 1,2)

40 o C

80 %

20 %

20 %

80 %

Br


H 3

CH = CH

CH

(H 1,4)

Br
,

1,2-
-
1,2-.
,
, (
). 1,4- 1,2, 1,2- 1,4-
(-1,4 >-1,2).

( -).

27

.
2

3

3

3
3

- :
.
1,4.

R + CH 2= CH
R

CH 2

CH = CH 2

CH = CH

CH 2 CH 2

CH 2 CH = CH

CH = CH

CH 2

CH 2 = CH

CH = CH 2

CH 2 ..

-.
H
H
CH 3
CH 3
C=C
C=C
CH 2
CH 2 CH 2
CH 2

H
CH 3
C=C
CH 2
CH 2

- - .
H
CH 2 CH 2
CH 3
C=C
C=C
CH 2
CH 3
H
CH 2

H
CH 3
C=C
CH 2
CH 2

, :
, ,
.
4.
nH2n-2
- .
- .
sp- .
-
. - .

28
H

-.
s- sp- ( sp 2- sp3) - , =- --
. -
- ,
.
H CC H

H CC + H

, ,
.
4.1


~ 16

H OC2H5
~ 18

H NH2
~36

H CCH
~ 25

H C2H5
~ 40

- -
.

H CC H + Na NH2

H CC Na + HNH2


.
CH3 CH2 CC H + Ag(NH3)2OH

CH3 CH2 CC Ag + 2NH3 + HOH


29
HCC Na + CH3CH2I
HCC CH2CH3 + NaI

:
, , .
.
Br Br
H 3C

CH + Br 2

H 3C

CH

H 3C

CH

Br Br

Br Br

Br
H 3C

CH + H Br

H 3C

H 3C

CH 2

C
Br

Br


( ).
H 3C

CH + H 2O

H 2SO 4, HgSO 4

H 3C

CH 3

H 3C

CH 2

CH 3

OH

- .
,
.
C=C OH

C=C O

+H

C C=O
H

C C=O

, ,
.
, .
O
HCCH + CH3 C

OH

O
H3PO4

H2C=CHOCCH3

30

RCCH
.
CH + C 2H 5OH K OH

HC

CH 2 CH

C 2H 5


.
HC

CH + HC

H 2C

CH


.
2, t,
Pb

CH 3

N a, N H 3(.)

CH 3

-2-

2, Pt

CH 3

-2-

3
C 2 C 2

CH 3

().
aO + 3C

Ca

2000 oC

2H2O

HC

CaC2 + CO

CH + Ca(OH)2


.
6CH 3 + 4O 2

HC

CH + 8H 2 + 3CO + CO 2 + 3H 2O

(.24),

31
Br 2CH CH 2 CH 3
CH 2Br CH Br CH 3

2NaN H 2
(N H 3 .)

CH CH CH 3 + 2HBr



.

(. 4.1).

32

33
5.
- ,
- .

, , ..
.
,
.
H 2, N i, 80 o C
H 2
H 2
H 2

Br 2, CCl4
H I .

H 3CH 2CH 3
BrH 2CH 2CH 2Br
H 2CH 2CH 2I

.
,
,
,
.
H 2

H 2

H 2

H 2

H 2, Ni, 200 o C

H 3CH 2CH 2CH 3

. ,
(1885 )
sp3 - ,
109,5 .
60 ,
- 90 .
,
60 90 .
109,5
, ,
-
.
,
. ,

34
(109,5 60 = 49,5 ),
, .
105
,
. ,
..
.
, ,
.

.
(- 2-)
157,4 / (659,0103 /).
2 - 9,2 /
(38,5103 /) , ,
7,4 / (31103
/) (. 5.1).
5.1
2 - , /
(4,187103 /)

157,4

166,6

164

158,7

158,4

158,3

158,6


2 - ,
2 - . ,
,

. , ,
.
, 4,

35
157,4 / (659,0 103 /).
,
, .
,
( ) .


. -
sp 3-
, ,
, sp3- ,
.
,
, - .


.
, 109,5 0
( ).
.

.
,

. ,
,
, .

. (. 5.1).

36

. 5.1. () ()

.

,
( 8 5) .
,
.
1,8 / (7,54 103
/). 95 %

(.5.2).

. 5.2.
(1) (II) 3
6.

,
,
:

37
1. ,
;
2. , ,
, ,
, ;
3. ,
, -
, , ,
;
4. (, , ),

,
,
;
5.
, ;
6. ;
7. .

,
. ,
(. 6.1).
6.1

N

R
AE
AN
S
SR
SE
SN

.
,

38
Br 2

H 3CH 2CH 3

HBr, ROOR
3

NaOH, C 2H 5OH
2

Na ( . )

.
o
+ Br2 hv, 127 C
SR

1. H3CH2CH3

2. CH 3CHCH 3

NaOH, C 2H 5OH

Br
3. CH 3CH=CH

+ HBr

4. 2CH 3CH 2CH 2Br + 2Na

ROOR
AR

CH3CHCH3 + HBr
Br
2-
CH 3CH=CH

+ HBr

CH 3CH 2CH 2Br


1-

CH 3CH 2CH 2CH 2CH 2CH 3

.

: 2,2,3,3-.
.

:
CH 3 CH3 CH3 CBr2 CBr2
CH3 .
, ,
,

,
2-:
CH 3 C

CH 3 + 2 Br 2

AE

CH 3

CBr 2

CBr 2 CH 3

39
2,2,3,3 :
CH 3 C

CH 3 CH 3

CH 3 CBr 2 CBr 2 CH 3

C CH 3

2-: 1) , 2)

2,2-,
3)

2,3--.

:
1
CH 3

CH 3

CH 3

HC

CH

2CH 3J

CH 3CH 2CBr 2CH 3


CH 3CHBrCHBrCH

C CH 3

CH 3

CBr 2

2NaNH

2NaNH
3

CBr 2

CH 3

, . .
,
.
(1) 2,2- (2) 2,3?
1. HC

CH

Na

CH

CNa

C 2H 5Br

CH 3 CH 3

CH

CCH 2CH 3

Br 2 ( hv, 127 o C )
SR

CH 3 CH 3

T, .

HC

2HBr
AE

CH 3CH 2Br
CH

CH 3CH 2CBr 2CH 3

40
2. CH 3 CH 3

Br 2 (hv, 127 o C)
SR

CH 3CH 2CH 2CH 3

CH 3CH 2Br Na CH 3CH 2CH 2CH 3

Br 2 (hv, 127 o C)
SR

CH 3CHBrCH 2CH 3

CH 3CHBrCH 2CH 3

C 2H 5ONa
CH 3CH

CH 3CH

Br 2
AE

CHCH

CHCH

CH 3CHBrCHBrCH

, . .
,
.
,
, :
1)
;
2)
;
3)
, , . .
..
.
,

,
.

1. .. : 2- . - .: ,
1994.-848.
2. .., .., ..
. - .: . ., 1973. - 623 .
3. ., . . - .: , 1974. 1132 .

41
4. . : 2 . - .:
, 1981. - .1 - 670 ; .2 - 615 .
5. ., . : 2 .
- 2- . - .: , 1978. - .1 - 842 . ; .2 - 888 .
6. .., .., ..
. - . : . .,1977. - 230
.
7. .., .., ..
. :
/ . . -. 2- - , 1993. - 204 .

1. .
1.1. .
1.2. . ..
1.2.1. ...
1.2.2. .
1.2.3. ( ) ..
1.2.4. -
...
2.
2.1. .
2.2.
2.2.1.
2.2.2. .
2.2.3. ...
2.2.4.
3. ..
4. ...
5. ..
6. .
7. 1 ...

3
4
10
10
11
11
11
12
13
18
18
18
18
18
19
23
28
31
36

42

59

_______________________________________________________________________________

, ,
,

I
.
..
1997
. N020311 15.12.96
1.04.98. 6084 1/16. .
. . . . 3.49. .-. . 3.43. 55. 1075

150023, , ., 88

150028, , . , 14

Вам также может понравиться