Вы находитесь на странице: 1из 32

diegusimo, ac te mando el "textito". fijate si tiene algn error.

la parte del principio no s, se puede cambiar (material sugerido por matas ?) . supuestamente el ndice te lin ea directamente a la parte del texto al !ue refiere, si no lo "ace tell me. bueno # eso # besos, te amo, nou

HTML Attachment [ Save to my Yahoo! Briefcase | Download File ]

LA MIRADA A EUROPA:
Vias

DEL

VIAJE COLONIAL AL VIAJE ESTETICO texto de David


(Literatura argentina y realidad poltica "Constantes on va!ia iones" "Cent!o Edito! de A#$!i a Latina% &'enos Ai!es% ()*+, -e t'!a s'.e!ida /o! Mat0as 1'e /od!0a se! o#o 'n I!se23'eda!se III a todos /ido /e!d4n /o! -a extensi4n de- #ate!ia-

"Co#o en -a $/o a de (5*) #e 6a--a7a en Es/aa 8 -a !evo-' i4n de -a 9!an ia 6i iese ta#7i$n -a va!ia i4n de ideas 8 /a!ti '-a!#ente en -os 6o#7!es de -et!as on 1'ienes t!ata7a% se a/ode!a!on de #0 -as ideas de -i7e!tad% i.'a-dad% /!o/iedad:::" Manuel Belgrano% Autobiografa "En -as i#/!esiones de via;e en Ita-ia 1'e s' esiva#ente da!$ a -'< /o! e- =o--et0n de El Mercurio% se nota!> 1'e so7!esa-e% o#o as'nto% do#inante% -a ;'!is/!'den ia: Ta- 6a sido% en e=e to% e- as'nto 1'e on es/e ia-idad #e /!o/'se exa#ina! a- visita! a1'e- /a0s": J.B. Alberdi% Veinte das en Gnova% (*?@ "Lo 1'e no i#/ide 1'e Pa7-o se !e8e!a t!ans/o!tado a 'n 'ento de 6adas": Eugenio Cambaceres% Msica sentimental% (*?@: "Cono 0a 1'e esta7a en e- ent!o de- #'ndo"A: Eduardo Mallea% Nocturno europeo% ()BC: "La lite inte-e t'a- /!etende s'/e!a! este s'7desa!!o--o de- /a0s 1'e se 'e-a en -a inti#idad% s'/e!ando -a i#a.en 1'e -a '-t'!a desa!!o--ada nos dev'e-ve de nosot!os #is#os% /o! #edio de 'n a eso a- 'nive!so universitario o artstico o in.!esando a- o!7e de -as ien ias% o#o si s4-o /o! e--o desa/a!e ie!a esa #a-di i4n 1'e s'=!i#os de se! 'n !es'-tado de- s'7desa!!o--o en e- /-ano /e!sona-: Pe!o% 1'e!!>#os-o o no% esta#os a#asados /o! e- s'7desa!!o--o% -a de/enden ia 8 -as #oda-idades i#/'estas /o! $-": Len Rozitchner% Persona

cultura y subdesarrollo ()C(!


Rosas% !o#anti is#o 8 -ite!at'!a na iona- E- via;e o-onia- E- via;e 'ti-ita!io E- via;e 7a-<a iano E- via;e ons'#ido! E- via;e e!e#onia- E- Via;e est$ti o To!!e de #a!=i- 8 de aden ia est$ti a De e/ i4n% !e.!eso 8 t!anste-'!is#o Evia;e de -a i<1'ie!da

Rosas, romanticismo y literatura nacional La -ite!at'!a a!.entina es -a


6isto!ia de -a vo-'ntad na iona-D es de i!% es e- /!o eso 1'e /'ede !ast!ea!se a -o -a!.o de 'n i! 'ito /e!o 1'e so-o se ve!i=i a en -os #o#entos% '-#inantes a!a te!i<ados /o! -a densi=i a i4n de 'n dato ='nda#enta-: EPe!o 4#o se !e ono en esas e#e!.en iasF Po! va!ios datos ind'da7-es: /o! e/asa;e de -a '-t'!a entendida o#o ete!nidad a -a onvi i4n de 1'e es 6isto!ia% /o! e- t!>nsito de -os es !ito!es 1'e inte!/!etan a -a -ite!at'!a o#o ta'to-o.0a 8 -a !ea-i<an o#o ond' ta #>.i a% a -os 1'e se sienten s';etos a -a 6isto!ia% /o! -a di=e!en ia ent!e -os 1'e se /!e=ie!en e!i.iendo s' o/a idad o#o 'na .a!ant0a 8 -os 1'e e-i.en% /o! -as o8'nt'!as en 1'e se a entGa -o dado ains !i7i!se en 'na no#en -at'!a a -as 1'e se -an<an a a !e enta! -o /'esto a!!ies.ando -as /a-a7!as: En =o!#a si#i-a!% -os #a8o!es -o.!os se de=inen /o! e- des/-a<a#iento de- #iedo 6a ia -a !es/onsa7i-idad 'ando -os es !ito!es de;an de se! -ite!atos /a!a onve!ti!se en autores! A /a!ti! de a60 /'ede a.!e.a!se 1'e -a -ite!at'!a a!.entina o#enta a t!av$s de s's vo e!os -a 6isto!ia de -os

s' esivos intentos de 'na o#'nidad /o! onve!ti!se en na i4n% entiendo ese /e '-ia! nacionalismo o#o !ea-is#o en tanto si.ni=i a i4n tota-i<ado!a% o#o e-e i4n 8 ontin'idad en 'n lan ini ia- 8 o#o esti-o en tanto a'tono#0a 8 a'tenti idad de -os dive!sos .!'/os so ia-es de a 'e!do a -as o8'nt'!as a -as 1'e se ven a7o ados: Dent!o de esta /e!s/e tiva -a -ite!at'!a" a!.entina e#/ie<a on Rosas: De a60 1'e -as !es/'estas 1'e se n' -ean en to#o a -o /'!a#ente testi#onia- (=!ente a -as invasiones in.-esas% en (*(H,% a-!ededo! de 'na t!adi i4n -i7!es a i#/!e.nada de e-e#entos !et4!i as ( o#o en -a /oes0a de -a .'e!!a ont!a Es/aa 8 en e- /e!0odo !ivadaviano,% a- --e.a! a (*B5% B*% ?@ a!a te!i<adas 8a /o! 'na n0tida vo-'ntad de esti-o% #a!1'en 'n sa-to 'a-itativo e i#/-i1'en 'na !evo-' i4n '-t'!a-: &ien visto% toda !evo-' i4n es 'n sa-to 'a-itativo: Lo 1'e se/a!a -a /oes0a de Riva!o-a% L4/e< 8% P-anes o J'an C!'< V>!e-a de -a de E 6eve!!0a !eside en esoD es ees/a io 1'e se a7!e ent!e -as #e#o!ias de Ma!t0n Rod!0.'e< o Saaved!a 8 -as de Pa<: An>-o.a#ente /'ede de i!se 1'e Io!!iti 8 Sa!#iento se o '/a!on de -o #is#o: tanto -as "efle#iones sobre las causas morales de las convulsiones interiores en los nuevos estados americanos y e#amen de los medios eficaces para reprimirlos o#o 9a 'ndo /!es'/onen 'na des !i/ i4n ana-0ti a 8 'n /!o.!a#a% /e!o #ient!as e- se.'ndo se ins !i7e en -a -ite!at'!a a- -o.!a! enive- de es/e i=i idad de -o -ite!a!io% e- /!i#e!o no t!as/one ese '#7!a- 8 s' a'to! se 1'eda en -a #e-an 4-i a ate.o!0a de /!e '!so!: E- De>n 9'nes 8 Vi ente 9ide- L4/e< en dos o8'nt'!as dive!sas en=!entan -a #is#a te#>ti a on -a di=e!en ia 1'e va de -o 1'e se !esi.na a !4ni a en -a <ona de -o /!e-ite!a!io a -o 1'e se a!ti '-a en -a t!as enden ia de -o 6ist4!i o: E- sa-to% de 6e 6o% en todos estos asos% es 7!'s o% /e!o -os in.!edientes 1'e -o ondi ionan a!#ando e- ent!a#ado '-t'!a- s'78a ente se 6an ido des/-e.ando on 'n !it#o -ento 8 ont!adi to!io: Son va!ias -as oo!denadas 1'e se ent!e !'<an 8 s'/e!/onen en e- /e!0odo !osista 8 1'e in iden en -a a/a!i i4n de 'na -ite!at'!a on /e!=i-es /!o/ios: Son ono idos: en /!i#e! -'.a! -a /!esen ia% 'nidad 8 desa!!o--o de 'na onste-a i4n de =i.'!as de !ono-o.0a% nive- so ia- 8 a/!endi<a;e 6o#o.$neosD on 'na i#/-i an ia de isiva: se t!ata de -a /!i#e!a .ene!a i4n a!.entina 1'e se =o!#a -'e.o de- /!o eso de (*(H: En se.'ndo -'.a!% s' inse! i4n en -as tensiones 1'e /!ovo a e- #o#ento !osista 1'e -os !is/a% #otiva 8 #ovi-i<a a-e;>ndo-os de- /a0s 8 oto!.>ndo-es distan ia /a!a ve!-o en /e!s/e tiva 8 desea!-o% inte!/!eta!-o% #a.ni=i >ndo-o 8 des '7!i$ndo-o o#o ondi i4n sine $ua non 6asta /oeti<a!-o en 'na /e!#anente os i-a i4n ent!e a!en ia 8 !e.!eso: E- destie!!o -os /!esti.ia o#o e#centricidad 8 -os en=e!vo!i<a o#o avent'!a e in=init'd /e!o des.a!!>ndo-os o#o se/a!a i4nD e/a0s se -es a/a!e e vi!.en 8 onta#inado a -a ve<D es 1'e -a A!.entina /a!a -os !o#>nti os de (*B5 se identi=i a on La %autiva! Son -os t$!#inos es/a ia-es 8 si.ni=i ativos on -os 1'e o/e!an: edesie!to !Gsti o% a#ena<ado! 8 desn'do 1'e a e 6a% /!ovo a -a evasi4n o#o a7a-.ata 8 -i!is#o 8 --a#a /a!a /osee!-o% /a! e-a!-o 8 t!ans=o!#a!-oD es va 0o 1'e /!ovo a v$!ti.o a -a ve< 1'e '!.en ia /o! --ena!-o ondi ionando 'na de7i-idad !e.!esiva ent!e#e< -ada on avide es e i#/e!ativos de a i4n: E- ot!o t$!#ino es e- #atade!o on s's dos onnota iones -ave% -o /into!es o 8 -o /!in.osoD es de i!% e- #atade!o es -a estan ia i#/'!a: Co#o te! e! e-e#ento se ;'e.a -a a7'ndan ia de tie#/o /a!a es !i7i! en e- exi-io 8 -a ne esidad de 6a e!-o a -os e=e tos de so7!evivi! a -a ve< 1'e /a!a-e-a#ente se !ean 8 di='nden n'#e!osos ana-es /e!iod0sti os% vo e!os de inte!eses #e! anti-es en a-.'nos asos o#o El %omercio del Plata! En 'a!ta instan ia "est!e 6a#ente o!!e-a ionada on -a ante!io!" e- siste#a vo!a< 8 otidiano de- =o--et0n 1'e exi.e 'na ontin'idad o7-i.ando a ie!ta ade 'a i4n en o!tes% s0ntesis% s's/enso 8 extensi4n% /e!o 1'e o#/ensa on -a a/o8at'!a in#ediata 8 on !eta de -a di='si4n: En 1'into -'.a!% -a onvi i4n de onta! on 'n /G7-i o !ed' ido /e!o =e!vo!oso 8 en !e i#iento% es/a! ido en -os distintos ent!os de -a e#i.!a i4n en C6i-e% Montevideo% R0o de Janei!o% Li#a 8 La Pa<: M>s aGn% -a /osi7i-idad de 'n /G7-i o e'!o/eo 8 e- es='e!<o /o! -o.!a!-o de a 'e!do a -a /a'ta sea-ada /o! 9eni#o!e Coo/e! 1'e se onvie!te en /!e edente% /a!adi.#a 8 est0#'-o: En este as/e to "so7!e todo en /oes0a" se /!esiente 8 ve!i=i a -a

/!esen ia de 'n /G7-i o =e#enino% #'8 a- d0a% -i7e!a-i<ado 8 6asta !e7e-de% a- 1'e se a/e-a #ediante t0t'-os #>s o #enos a#7i.'os o#o La Moda! Sexto on o#itante a'sa- es e- i#/a to de -a =i.'!a de Rosas% =en4#eno totalitario #' 6o #>s intenso% /!4xi#o 8 /!o-on.ado 1'e e- de -as invasiones in.-esas o e- de- /!o eso de (*(H% 1'e !e 6a<a 8 =as ina a -os 6o#7!es de -a .ene!a i4n de (*B5% en=!ent>ndo-os a- di-e#a de -a #a!.ina-idad o -a inte.!a i4n% -a 6'ida o -a /enet!a i4n en 8 /o! -a !ea-idad% -a a7di a i4n% -a !0ti a o -a a7st!a i4n% a- /!o/one!-es 'na =i.'!a a!.ada de !e=e!en ias !o#>nti as /o! s' o!i.en /o/'-a!% des#es'!a% onnota iones i!!a iona-istas 8 6asta /o! s's vio-entos ont!astes: Rosas es 'n tit>n /e!o =i-isteo% a -a ve< ene#i.o 1'e ena!de e% /e!o .!an /!o/ieta!io a- 1'e se desdea: En s$/ti#o -'.a!% e- i#/a to% di='si4n 8 /!edo#inio de- !o#anti is#o de es 'e-a on s' $n=asis so7!e e- o-o! -o a- 8 s's ex/-0 itas /ost'-a iones a =avo! de 'na -ite!at'!a na iona-: La !e=e!en ia e'!o/ea est> a--0% d!a#>ti a 8 an>-o.a: en (*BH% en e- ?*% en -os /a0ses so#etidos o#o Po-onia% J'n.!0a% Ita-ia 8 I!e ia% e- !o#anti is#o es sin4ni#o de na iona-is#o 8 -as =i.'!as 1'e -o en a!nan K'n Ma<<ini o 'n &8!on" son 6o#o-o.ados a t!av$s de -a -ite!at'!a on 6$!oes de -a -i7e!a i4n =!ente a -os ent!os de a'to!ita!is#o /o-0ti o o#o e- i#/e!io Ja7s7'!.o o eoto#ano: A /a!ti! de a60 nada tienen de ext!ao -os /a!a-e-is#os 1'e se on=e ionan ent!e a!!etas 8 a#e--os% a'di--os 8 7a;>esD 8 en esta /e!s/e tiva Rosas ad1'ie!e ade#anes de s'-t>n (v: Ri a!do O!ta Nada-% Presencia de &riente en el '(acundo) en An: Inst: Inv: Jist:% Rosa!io% ()C(,: Eexotis#o a1'0 no se exa-ta sino 1'e se identi=i a on -a !e.!esi4n: E- as/e to si.'iente% o tavo% est!i7a en -a /!o -a#ada ne esidad de -o.!a! 'na inde/enden ia '-t'!a- asi#i-ada a- o!o-a!io 8 o#/-e#enta i4n de- /!o eso ina'.'!ado a nive- /o-0ti o en (*(H: Po! ie!to% a /a!ti! de a1'0 s'!.e ot!a ont!adi i4n en -a 1'e se 7a-an ean 8 no !es'e-ven -os 6o#7!es de- B5% /e!o 1'e a!.a de tensiones inte!nas a s's o7!as: s' a#e!i anis#o -ite!a!io 8 s' antia#e!i anis#o /o-0ti o% s' =e!vo! ante e- desie!to o s' ente!ne i#iento 8 -' ide< =!ente a- /a8ado! en on=-i to on s' den'n ia 8 !e 6a<o de Rosas 8 de -as onnota iones 1'e -e ad;'di an: En e- di-e#a /!o.!esis#o" t!adi iona-is#o o/ta!>n /o! e- /!i#e! t$!#inoD -as ont!adi iones so-o se -es a/a!e e!>n on -os !es'-tados de esa e-e i4n: Es de i!% -as !es'-tantes de s' /!o.!esis#o "a -os 1'e so7!evivan /a!a ve!-as" -os to!na!> !ea iona!ios: Un noveno as/e to: e- /a'-atino /asa;e desde lo tpico /!i#e!o 8 -'e.o lo regional 6asta a- an<a! lo patri*tico 8 =ina-#ente lo nacional+ es e- i! 'ito 1'e va desde -a &da al Paran, se !e o!ta en n'evos va-o!es $ti os e idio#>ti os des/'$s de (*(H o#o en -os a7a--os >.i-es 8 s'dados o en -as a!.as in oativas de J'an Ra#4n Ro;as 8 se s'7-i#a 8 siste#ati<a en (isonoma del saber espa-ol. cual deba ser entre nosotros de (*B5 (v: T'-io Ja-/e!0n Don.6i% T!>dici*n poltica espa-ola e ideologa revolucionaria de mayo,: Este o#/onente se inte!!e-a iona on -as #ani=esta iones de 6is/ano=o7ia% -a a ent'a i4n de es eno.!a=0as /!o/ias 8 e#ane;o de- idio#a on -i7e!tad% o#odidad% desen=ado 8 6asta a!7it!a!iedad: en 'na /!o/o! i4n 'antitativa#ente si.ni=i ante !e i$n on -os 6o#7!es de- B5 -as /a-a7!as oa.'-adas en -a in#ovi-idad de -a o-onia e#/ie<an a vi7!a!% !';en% .i!an so7!e s0 #is#as i#/!e.n>ndose de 'n 6'#'s !enovado 8 ad1'i!iendo ot!a t!ans/a!en ia% /eso 8 densidad% o se !es1'e7!a;an 8 /a!e en -i 'a!se des/-a<>ndose >.i-es% on n'evas a!istas% en ins4-itas a-ian<as o a t!av$s de /!o-on.adas 8 #ad'!as a!io inesis: Di e I'ti$!!e<: "N'-as% /'es% -a ien ia 8 -a -ite!at'!a es/ao-as% de7e#os nosot!os divo! ia!nos o#/-eta#ente on e--as% 8 e#an i/a!nos a este !es/e to de -as t!adi iones /enins'-a!es% o#o s'/i#os 6a e!-o en /o-0ti a% 'ando nos /!o -a#a#os -i7!es": A-7e!di es #>s ate.4!i o: "Ot!o a!> te! de- es/ao- neto est> en e- 'so de -as vo es no 'sadas 8 anti 'adas: /o!1'e 8a se sa7e% e- es/ao-is#o es -o anti 'ado% -o des'sado% -o ex6'#ado% -o 1'e est> #'e!to /a!a todo e- #'ndo: As0% no se 6a de de i! Esto me toca% sino esto me ta-e+ me gusta sino me peta+ una ve/ $ue otra sino de ve< en cuando+ fi0ar la atenci*n sino parar mientes)! L Sa!#iento s'7!a8a 8 ie!!a " :: es !i7id on a#o!% on o!a<4n% -o 1'e os a- an e% -o 1'e se os anto;e: 3'e eso se!> 7'eno en e- =ondo% a'n1'e -a =o!#a sea in o!!e taD se!> a/asionado% a'n1'e a ve es sea inexa toD

a.!ada!> a- -e to!% a'n1'e !a7ie Ia! i-asoD no se /a!e e!> a -o de nadieD /e!o% 7'eno o #a-o% se!> v'est!o% nadie os -o dis/'ta!>D enton es 6a7!> /!osa% 6a7!> /oes0a% 6a7!> de=e tos% 6a7!> 7e--e<a": Son -os /-anteos ='nda#enta-es de- !o#anti is#o: i#/'.na i4n 8 /!o.!a#a 1'e se o!!es/onden on -a eta/a #>s .en'ina 8 /otente de- -i7e!a-is#o a!.ada de ne.atividadD e- #o#ento en 1'e se #eten sin ons'-ta ni tit'7eo rodeo manguera toldo bagual ba$ueano o se inventan despoti/ar federali/ado vandala0e montoneri/ado+ o se e 6a #ano 6a ia at!>s 8 se !e !ean ganapanes pat,n vocingleras 12! E#i-io Ca!i--a% Lengua y estilo en el )(acundo)3! Todas estas oo!denadas se 8'xta/onen 6asta a- an<a! -a ='e!<a 8 e- es/eso! de 'n nG -eo a'sa-: E- d$ i#o on o#itante ta#7i$n: se t!ata de- /!o.!esivo a7andono de -as /a'tas es o->sti as identi=i adas o#o a/e.o a -o t!adi iona- 8 .en$!i o dent!o de- a/!endi<a;e !ea-i<ado en e- neo -asi is#o !io/-atense 1'e no /osee -a densidad '-t'!a- de ot!as !e.iones o-onia-es: La !et4!i a /!es'/one en este o!den de osas !eite!a i4n de =4!#'-as% i! '-a!idad% de7i-ita#iento% en=e!#edad di!0a% =i;ada en 'n -en.'a;e 6ie!>ti o 1'e se #e ani<a 8 a/o8a en% a#ane!a#iento a t!av$s de 'na !e-a i4n de de/enden ia: De eso 6a70a 1'e /!es indi!: E- /!o8e to onsist0a en 'na se/a!a i4n% di=e!en ia i4n 8 as'n i4n de -o /!o/io on -os des.a!!a#ientos% va i-a iones% =!a asos 8 des-'#7!a#ientos 1'e eso /!es'/one: Es -o 1'e se o#/!'e7a en e- G-ti#o J'an C!'< Va!e-a 1'e e#/ie<a a "na iona-i<a!se" a- =ina- de s' vida o#o en -os o#ien<os de E 6eve!!0a /enet!ados de 'n neo -asi is#o 1'e -e '!.e #'ti-a!:

El via e colonial Inti#a#ente vin '-ado

on este /!o eso 1'e i#/-i a 'na do7-e de isi4n i#/'.nado!a 8 /!o.!a#>ti a% va !e o!t>ndose -a i#a.en de E'!o/a 1'e se =o!;an -os inte-e t'a-es de ese #o#ento a t!av$s de s' ex/e!ien ia de via;e!os: 1'ienes #e;o! ti/i=i an -a eta/a Rosas devia;e e'!o/eo% son A-7e!di 8 Sa!#iento: Es /!evisi7-e: en =o!#a /a!a-e-a a -os o#/onentes neo ->si os 1'e so7!eviven en -a o8'nt'!a ini ia- de- !o#anti is#o /o$ti o% se advie!ten ie!tas /a'tas !a iona-istas 1'e 6an s'! ado -os =ines de- si.-o MVIII in idiendo so7!e (*(H 6asta i#/!e.na! 8 des7o!da! e- /e!0odo !ivadaviano: E- si.no #>s evidente est> dado /o! -as /!eo '/a iones 'ti-ita!ias on !e#inis en ias i-'#inistas 8 /!e#oni iones ienti=i istas: "Pa!a 'n a#e!i ano " es !i7e en (*?@ J'an Ma!0a I'ti$!!e<"% 8 /a!ti '-a!#ente /a!a a1'e- 1'e a#a 8 7's a -a ien ia% no 6a8 #a8o! =e-i idad 1'e -a de /ode! ve!i=i a! 'n via;e ito a -a ='ente de toda -'< 8 de toda ve!dad en este si.-o: E'!o/a": Se a-'di4 a -os o#/onentes 1'e se ='e!on des/-e.ando on 'n !it#o -ento 8 ont!adi to!io 6asta '-#ina! en e- !o#anti is#o: e- sentido 'ti-ita!io es 'no de e--os 8 a t!av$s de A-7e!di 8 Sa!#iento nos !eenv0a a- via;e o-onia- ve!i=i a7-e n0tida#ente en &e-.!ano 1'e -es si!ve de /!e edente e int!od' i4n: E3'$ se in=ie!e de s' Autobiografa4 &e-.!ano via;a a E'!o/a 8 se sitGa ante -o e'!o/eo 8 en es/e ia- =!ente a -o es/ao- en 'na !e-a i4n de sG7dito a o!te: desde e- 'so% se-e i4n 8 #ovi#iento de -as /a-a7!as 1'e ad1'ie!en 'n ai!e de sa-vo ond' to% 6asta -a a'te-osa entona i4n on 1'e -as o!dena #ani=iestan 1'e -as e#/-ea con propiedad! A--0 !eside -a -ave de s' via;e e'!o/eoD es e- 6i;o de 'n /!o/ieta!io o-onia- 1'e asiste a- es/e t> '-o o!tesano: "La o '/a i4n de #i /ad!e ='e -a de o#e! iante% 8 o#o -e to 4 e- tie#/o de- #ono/o-io% ad1'i!i4 !i1'e<as /a!a vivi! 4#oda#ente 8 da! a s's 6i;os -a ed' a i4n #e;o! de a1'e--a $/o a": Va!ias osas: -a ontin'idad =a#i-ia! 8 -os o!0.enes de- via;e se dan de /!ivi-e.io a /!ivi-e.io: I! a E'!o/a es 'n /!ivi-e.io o!i.inado en ot!o /!ivi-e.io: L si s's /oste!io!es /!o8e iones /o-0ti as s'/onen 'n en=!enta#iento on s's a'sas !e#otas% en nin.Gn #o#ento 'estionan s's !es'-tados -o a-es ni eestat's /!o/ioD a -o s'#o% en -os asos #>s a.'dos% ent'!7ia -a dia-$ ti a de -as .ene!a iones: En -o esen ia-% &e-.!ano 8 "-os 6i;os de -a o-onia" en s' #o#ento de #a8o! de isi4n son 7'!.'eses de=!a'dados o i!!itados /o! -a ine=i a< ad#inist!a i4n de -os 7ienes 7'!.'eses 1'e detentan ot!os 6o#7!es de s' -ase: Un se.'ndo as/e to: &e-.!ano a =ines de- si.-o MVIII se #'est!a o#o s';eto /asivo de- via;e: #i /ad!e "#e #and4"% "se a/ode!a!on de #0 -as ideas"% "#e o-o a!on en -a

se !eta!0a de- Cons'-ado"% "se a/ode!4 de #0 e- deseo": 5estino es sin4ni#o de puesto 8 de carrera y o#o !es'-tado de- via;e o-onia- a7a! a -o !es'e-to de a!!i7a 6a ia a7a;o a -a ve< 1'e s'7!a8a -a o!!e-a i4n o!te"sG7dito 8 -a /asividad de &e-.!ano en esa o8'nt'!a: E'!o/a" o!te es 'n on e/to 1'e se sitGa en -o a-to% o#ni/otente 8 '7i 'o 8 1'e se -i#ita !0.ida#ente a san iona! o /!e#ia!D -a ond' ta de- via;e!o de7e -i#ita!se a "1'e -os Seo!es #i!en on 7'enos o;os -a a'sa" 8 a evita! se! "#'8 #a- #i!ado /o! -os 1'e /iensan 7ien": Po! eso &e-.!ano se siente "a'to!i<ado" a !ea-i<a! e- via;e% se "ini ia" en E'!o/a 8 ado/ta 'n des o-o!ido tono de a/!endi<a;e /!e=i!iendo se! es/e tado! e invitado #ient!as -a !e-a i4n on "-os 6o#7!es de -et!as" !e/!od' e e- #ovi#iento de a!!i7a 6a ia a7a;o de -a entidad o!te"sG7dito en -a /!oxi#idad otidiana de #aest!o"dis 0/'-o: &asta on=!onta! s's #es'!adas as/i!a iones de "ad1'i!i! !eno#7!e" on -a avide< 7a-<a iana on 1'e Sa!#iento in 'enta aos des/'$s se -an<a so7!e Pa!0s a -a 7Gs1'eda de ".-o!ia" en 'na a7a-.ata ate.4!i a% .-otona 8 des/iadada: A &e-.!ano -o 6an de;ado t!as/one! e- '#7!a- en 'n !e ono i#iento a #edias% $- a e/ta -o 1'e -e a'to!i<an a'n1'e so-a/ada#ente t!ate de a '#'-a! a-.o #>s: E- a6o!!o es s' /!eo '/a i4n ='nda#enta-: "a 1'$ .asta! e- tie#/o en s'ti-e<as de -os Ro#anos 1'e nada 6a en a- aso% 8 /e!de! e- /!e ioso tie#/o 1'e se de70a e#/-ea! en est'dios #>s Gti-es": Lo #>s va-ioso 1'e tiene ese #ovi#iento a '#'-ativo es s' i#/-0 ita /!o8e i4n so7!e e- ='t'!o: a--0 's'=!' t'a!> de todo eso% en esa o#a! a de- tie#/o -o.!a!> s' tota-idad 8 6a7!> a- an<ado e- #o#ento de -a t!as enden ia: Est> -a!o% e- 'ti-ita!is#o es -o 1'e to!na!> a &e-.!ano en 'n !evo-' iona!io 'ando /a!a /ode! 's'=!' t'a! s' a6o!!o a/e-e a- -i7e!a-is#o identi=i ado o#o 'n #'t'o onsenti#iento sin inte!#edia!ios% >!7it!os ni Co!te: Pe!o $- todav0a se ;'sti=i a: "Con=ieso 1'e #i a/-i a i4n no -a ont!a;e tanto a -a a!!e!a 1'e 6a70a ido a e#/!ende!% o#o a- est'dio de -os idio#as vivos% de -a e ono#0a /o-0ti a 8 a- de!e 6o /G7-i o": Jasta s' -e.0ti#o 'ti-ita!is#o -e /a!e e 'na in=!a i4n 8 o#o 6a --e.ado% 6a -o.!ado a-.o% se #'est!a a.!ade ido% a.!ade e 8 se va !e ono i$ndose 'n 6o#7!e de se.'nda ate.o!0a =!ente a esa s'/e!/osi i4n 1'e se a.-'tina en -a o!te: -e;an0a% /!esti.io% ent!a-is#o 8 s'/e!io!idad% a'n1'e e#/ie e a sos/e 6a! e insinGe 1'e no tiene /o! 1'$ identi=i a!se on -as osas ete!nas: S' 'ti-ita!is#o -i7e!a- se i#/!e.na de 6isto!i is#oD -a !e-ativi<a i4n es e- /aso si.'ienteD des/'$s viene -a on=!onta i4n% -a !0ti a 8 a- =ina- est> -a !e7e-i4n: Po! eso e- !e ono i#iento de s' sit'a i4n% de in=e!io!idad no -o 6'#i--aD o#o sa7e !esi.na!se a se! 'n /!e '!so! '-tiva -a vi!t'd -ave de esa e-e i4n% -a /a ien ia: L toda s' ond' ta se o-o!ea on e- tempo in6e!ente a esa vi!t'd a -o 9!anN-in: s' #anso e#/e ina#iento% ie!ta /a'sa 8 esa /!o-i;idad 1'e se e#/asta on -as #4di as ideas 1'e #ane;a o#o si -es !indie!a 6o#ena;e en !e/etidos% ati-dados ade#anes de e!e#onia-: S' !it#o es e- 1'e -e i#/one -a 7'!o !a ia 1'e se vis'a-i<a o#o 'n -a!.o 8 /esado #ost!ado!: .i!os% -i7!an<as% so-i it'des% a.entes inte!#edia!ios% t!>#ites% di-i.en ias son -as =i.'!as 1'e /!ota.oni<an 8 ento!/e en ese itine!a!io: Ja8 so-o dos o#/onentes de a e-e!a i4n: -a /!oviden ia 8 e- dine!oD e- /!i#e!o es 'n e'=e#is#o donde se de/ositan -a !esi.na i4n 8 'n =ide0s#o 7astante dete!io!ado% e- se.'ndo es 7!G;'-a% --ave 8 exo! is#o: "Mi 1'e!ido Pad!e% -a /-ata /'ede #' 6o 7ien di!i.ida teniendo a-.Gn ono i#iento en -as osas de -a o!te 8 sa7iendo -os ond' tos se --e.a a onse.'i! -o 1'e se 1'ie!e on e--aD a1'0 #>s va-e a/a!enta! !i1'e<as 1'e /o7!e<a% /'es a todos a7!e -os o;os e- #eta-" -e es !i7e desde Mad!id en (5)H: L a s' #ad!e e- #is#o ao: "3'isie!a viese V#: -a /e!e<a de estos A.entesD si 'no no atiende /o! s0% nada se onsi.'eD no /iensan sino en 6'/a!% -o de#>s se --ena de /o-vo en -as Mesas de -as O=i inas% de -os A.entes =is a-esD si e- inte!esado no anda on /asos -a!.os% 7o-sa a7ie!ta 8 si-en io": Es o#/-e#enta!io: ese !it#o de contratiempo se en.!ana on 'na i#a.en dees/a io en e- 1'e e- desvane i#iento de -a ve!dad es di!e ta#ente /!o/o! iona- a -a distan ia ("-'en.as tie!!as% -'en.as #enti!as",: De a60 1'e a /a!ti! de ese -i#a oa.'-ado 8 extenso no se en 'ent!en a-ti7a;os en e- via;e ni en s' esti-o: "!evo-' i4n" se 6o#o-o.a on "va!ia i4n" 8 -as "1'e;as 8 dis.'stos" de -os a#e!i anos on "'n !'#o! so!do"D e- #a8o! e-o.io es "i-'st!ado"% -os

.!andes /!o8e tos "ini iativasA 8 "ade-anta#ientos" 8 -as t!e#endas ont!adi iones 1'e vis-'#7!a en e- !$.i#en o-onia- "dis/osi iones A-i7e!a-es e i-i7e!a-es a 'n tie#/o": Se sea-4 1'e no 6a8 #a8o!es /e!i/e ias en ese 'nive!so donde e- /atetis#o -o a/o!ta 'n "/-eito" o -a noti ia "N'est!a so7e!ana est> e#7a!a<ada% es -o Gni o 1'e o '!!e": Es de i!% no 6a8 '-#ina iones en ese esti-o de /ie- de nioD /e!o #i!ando #>s de e! a e- se !eto de esa text'!a se a -a!a: /!> ti a#ente &e-.!ano no 'sa a.'das ni esd!G;'-asD e- /!edo#inio de -as .!aves es -o 1'e oto!.a esa es/e ia- andad'!a% esa gravedad! Desde -a o!te se -e /!o/on0a 1'e ='e!a .!ave% $- inte!na-i<a7a esa /a'ta 8 e!a visto o#o ta- /o! s's onte#/o!>neos: EL en 1'$ onsiste esa entona i4nF Co#o s' no#7!e -o indi a: en esa <ona de onta to ent!e e- seo!0o 8 -a vi!i-idad% --eva! e- a ento en e- #edio% /e!#ane e! e1'idistante de -os ext!e#os% o/one! "-a !a<4n" a- "-i7e!tina;e" /'.nando /o! se#e;a!se a 'n ideaon /!esti.io ->si o '-tiva! e- e1'i-i7!io 8% en ie!tas o8'nt'!as 6ist4!i as 1'e /!o/onen sit'a iones -0#ites% 6o#o-o.a!se on -o e -$ ti o 1'e /o! de=ini i4n es a #>s 7e so7!e dos 8 1'$ en -os G-ti#os aos de -a o-onia a!a te!i<a e- /ensa#iento de -a 7'!.'es0a #e! anti- !io/-atense: Ja ia (5)H% e! a de- (*HH e- ve-o de- te#/-o se est> des.a!!ando% /e!o todav0a -o en '7!e% 8 -a sa !a-idad de E'!o/a 8 -a o!te no /'ede se! vio-ada /o! 'n -en.'a;e 1'e a a!!ea 'n #ovi#iento de />.ina 8 'n =!aseo 1'e !e 'e!dan antesa-as% ';ie!es% 0te#s 8 /endo-istas: A- =in de 'entas% e- via;e o-onia- de &e-.!ano se !e o!ta so7!e -as =i.'!as de Le4n Pine-o 8 So-4!<ano 8 Pe!ei!a: Esa es -a t!adi i4n% en ese -i#a '-t'!a- se 6a =o!#adoD si en'n ia a-.'na de isi4n !es'-ta so-a/ada 8 ='nda#enta-#ente onsiste en -a di!e i4n 1'e /!etende i#/!i#i!-e a -o 1'e -o.!a on esa entona i4n !eve!en ia-: /a!a s' /at!ia desva0da a- o#ien<o% /a!a esa &'enos Ai!es 1'e 6a de;ado at!>s 8 -e si!ve de a/o8at'!a% #oto! 8 ;'sti=i a i4n en e- -o.!o de 'na "va ante": Pe!o ese i! 'ito de venta;as so-o se!> -0 ito si /asa /o! -a o!te% "a ondi i4n de exi.i! -a a/!o7a i4n de -a Co!te": A ada #o#ento% /'es% -os a tos #>s si.ni=i ativos de- via;e o-onia- #'est!an e- ni6il obstat 1'e 6a so-i itado% 1'e -o -e.iti#a% a'to!i<a 8 en a-#a 8 6asta -o "dis/ensa" de -a "des.!a ia" de 6a7e! na ido en A#$!i a: &'enos Ai!es se 7ene=i ia!> sie#/!e 8 'ando -a o!te !e i7a venta;asD -o Gti/a!a -a o-onia so-o se va-ida!> on -a /a!ti i/a i4n e'!o/ea: Po! eso si &e-.!ano se as'#e e inte.!a on -o e'!o/eo 8 -a i#a.en de s' /a0s /o! inte!/4sita /e!sona% &'enos Ai!es se #ediati<a en tanto a'sas 8 =ina-idades -e.0ti#as !esiden en E'!o/a: Pe!o o#o e- via;e!o o-onia- no =o!#'-a o#/a!a iones ni so7!e estas /a'tas a!ti '-a den'n ias sino 1'e so-o se -i#ita a en'n ia! !e/a!os o a a '#'-a!% 'a-1'ie! osa 1'e -o.!e -a onside!a!> venta;a: Ese /!edo#inio de -a a'te-a -o ins !i7e en e- i! 'ito 1'e va de Ma<ie- a #ediados de- si.-o MVIII% /asa /o! La7a!d$n% ent!a a- si.-o MIM on Vie8tes 8 -os inte-e t'a-es de -a G-ti#a o-onia (v: Jos$ Ca!-os C6ia!a#onte% Ensayos sobre la )ilustraci*n) argentina y Problemas del europesmo en Argentina3! Es 'n as/e to -ate!a- de- /!o eso 1'e se o#/!'e7a on -a !e/!esenta i4n de (5)B% -a de (5)?% -a de- )*% -a de (*HB 8 '-#ina on -a de (*H): Desde este /'nto de vista% /o! onsi.'iente% -a a'te-a de- via;e o-onia- se inse!ta ent!e -as #ani=esta iones de -a 7'!.'es0a !io--a entendida o#o .!'/o de /!esi4n: Es e- #is#o a ento o#o si.no distintivo de -as /!o/'estas -ite!a!ias de- G-ti#o de -os 6o#7!es de- si.-o MVIII: "Po! Dios% no se onta.ie 'sted "-e es !i7e 9-o!en io Va!e-a a J'an Ma!0a I'ti$!!e<" Vi!.i-io% Jo!a io% Ra ine% Pet!a! a% Tasso% Je!!e!a% Le4n% Me-$nde<% Mo!at0nD 8 no sa-.a 'sted de estas 6'e--as: esto es -o s4-ido 8 -o /e!d'!a7-e% -o de#>s es esen ia-#ente /asa;e!o": Es en =in% e- ontexto de- via;e o-onia-: -a #is#a a'te-a 1'e te!#ina /!eva-e iendo en e- /!o eso de (*(H% en -os o-o!es 1'e -a a!a te!i<an 8 6asta en e- /asa;e de 'n 6i#no% -e.0ti#o 'ando entona s' -i7e!tad .anada /e!o 1'e !>/ida#ente de;a de se! 'na an i4n de e'=o!ia /a!a onve!ti!se en on;'!o in#ovi-i<ado!:

El via e utilitario

Las /!eo '/a iones 'ti-ita!ias de &e-.!ano se /!o-on.an e intensi=i an en e- via;e de A-7e!diD es et!>nsito de -os !ea-i<ado!es de -a .'e!!a ont!a Es/aa a s's 6e!ede!os 1'e /!etenden #ovi-i<a! -o a '#'-ado /o! s's /ad!es: Pe!o est> Rosas 8 eso de#o!a e- #o#ento de -a ons'#i i4nD e- Gni o 1'e se ade-anta en este as/e to es Mansi--a% s' so7!ino: es e- ons'#ido! /'!o 1'e a entGa -os e-e#entos onte#/-ativos 8 -Gdi !os e ina'.'!a e- via;e est$ti o: E- !esto se ve ondi ionado a se.'i! a '#'-ando o a se! a'te-oso 8% a ve es% o#o Sa!#iento a -a#enta!se: "Pe!o% so8 sage 8 #e ontento on #i!a!% en -'.a! de pil$uinear o#o 6a en ot!os": Es de i!% onst!eido a se! sage 8 a 6a e! de -a ne esidad vi!t'dD /e!o esa #is#a de#o!a o#/!i#e% #a! a -os -0#ites ent!e -as a/eten ias 8 -o idea-i<ado 8 en a!na -as tensiones !o#>nti as% -os -i7!os a!.entinos se a!.an de d!a#ati idad 8 /enet!an en -a -ite!at'!a: Ja8 vio-en ia en ese /asa;e% se o#iten o se a7!evian /asos inte!#edios% /e!o se !ee#/-a<a -a -a!.a d'!a i4n de -as -ite!at'!as t!adi iona-es: Es -a o8'nt'!a en -a 1'e se a!ti '-a e- via;e e'!o/eo de A-7e!di: -a !e-a i4n sG7dito" o!te 6a 1'edado at!>s% $- /asa a se! 'n "es/e tado! a#e!i ano"% "'n 6i;o de- desie!to" 1'e e!i.e s' ;'vent'd en /!ivi-e.io !o#>nti o 8 a- 1'e E'!o/a en tanto .!an a/!endi<a;e se -e onvie!te en -a 'nive!sidad% -a a ade#ia 8 e/ensa#iento siste#>ti o: Po! eso% t!es osas: -a es eno.!a=0a de /asi--os% a'-as /!in i/es as 8 dete!io!adas% 7'=etes 8: t!i7'na-esD e- tono de ' 6i 6eo de a-.Gn o#enta!io% #anos en!o;e idas 1'e se =!otan o -a vo< -e;ana 8 so-e#ne de- magister en e- an=iteat!oD 8 e- e#/e inado es='e!<o /o! -o.!a! 'n #$todo: " ::: es -o 1'e #e /!o/'se ono e! visitando a-.'nas na iones de E'!o/a": Ot!as a-te!nativas est>n a60% -o a e 6an 8 -o tientanD A-7e!di -as /!esiente 8 !e 6a<a: "Si 8o 6'7ie!a venido en 7's a de /-a e!es:::": Pe!o% noD $- 6a ido a E'!o/a a a/!ende! 8 a o#/!o7a! osas Gti-es % de a60 1'e se e#/ee en atene!se a -os 6e 6osD as0 es o#o s' ini ia- /!eo '/a i4n /o! -o Gti- se on;'.a e#/0!i a#ente /!o8e t>ndose en 'n #in' ioso 8 ex/-0 ito ve!is#o: "Vo8 a o/ia! -ite!a-#ente -as ex/!esiones 1'e en /!esen ia de -os o7;etos" se /!o#ete e% in -'so% se -a#enta no se! -o s'=i iente#ente exa to o#o /a!a div'-.a! -o 1'e ve sin de=o!#a iones 1'e /e!t'!7en s' /oste!io! 'ti-i<a i4n: "So-o e- da.'e!!oti/o /'ede de i! on =a i-idad" todo -o 1'e a $- -e 'esta !e/!od' i! on /!e isi4n: Dese 6adas -as tenta iones% 7ien de-ineados e- #a! o 8 -a di!e i4n% A-7e!di no eviden ia va i-a iones en s' siste#>ti o a/!endi<a;e e'!o/eoD -a andad'!a ='nda#enta- de s' esti-o se des/-a<a 6a ia ade-anteD no 6a8 #i!adas 6a ia at!>s o 6a ia -os ostados% ni de#asiados !e 'e!dos ni di.!esiones: "De7o a s's =!e 'entes 8 sa7ias onve!sa iones Oa-'de a 'n ;'!is ons'-to .ine7!inoP -a #a8o! /a!te de- #ate!ia- de 1'e #e 6e se!vido /a!a =o!#a! e- !o1'is 1'e da!$ a ontin'a i4n desiste#a ad#inist!ativo de -os Estados de- !e8 de Ce!dea": L A-7e!di e#/ie<a a ex6i7i! s' a/!endi<a;e: "Io7ie!no::: Co#/osi i4n de -as -e8es::: Conse;o de on=e!en ia::: Conse;o de Estado:::" Cada /'nto es t!atado on #in' iosidad% nada se sa-tea% nada se o#ite% -as s0ntesis /onen e- a ento en -o ='nda#enta- 8 ese e#/e inado !e 'ento se /!o8e ta so7!e e- /a0s 1'e se 6a de;ado at!>s /e!o o#o ='t'!o sin Rosas: 'ti-idad% ne esidad de a#7io% ana-o.0as en -as 1'e E'!o/a es #et!o 'nive!sa- 8 /'nto de /a!tida: A!.entina 8a e#/ie<a a se! /a!a E'!o/a 8 a si.ni=i a!se en s's 6o#7!es desde E'!o/a: P!o.!esis#o% /one! 'n /a0s a- d0a% est!' t'!a! 'n /!o8e to na iona-% a- an<a! e- nive- de -o e'!o/eo: E- ='t'!o es -a Gni a t!as enden ia de A-7e!di: La se o#ent4: $- es 'n ontin'ado! de &e-.!ano% 'n o/osito! a Rosas% e- -e to! de &8!on% D'#as% J'.o 8 Sand% /e!o /o! so7!e todo s' #a! o !e=e!en ia- es -a -ase 1'e desde -os /a0ses ent!a-es se 6a -an<ado a- do#inio de- #'ndo (v: C6: Mo!a<$% Les 7ourgeois con$urants3! L /!osi.'e: "Ins !i/ i4n o /!oto o-i<a i4n de -as -e8es::: Ad#inist!a i4n de- Estado::: Di/-o#a ia:::" A-7e!di no se a!!ed!a a'n1'e /o! #o#entos a- e -a vista 8 o#/!'e7e -a =ati.a de s's -e to!esD 1'e nada 1'ede sin !e/asa!% todo% -o #e;o! de7e a/!ende!se 8% a '#'-a!se% /a!a s0% /a!a -a A!.entina% 8 si des '7!e identi=i >ndose on s' /a0s% #e;o! /o!1'e -os dos /-anos se s'/e!/onen 8 se e ono#i<an es='e!<os: "A.entes o#e! ia-es::: Ja ienda de -as =inan<as::: De- o!den ;'di ia!io::: Rea- >#a!a de 'entas:::" Nada se -e /asa% ni J'stiniano ni Savi.n8D 8 s' #ovi#iento ateso!ado! no se detieneD

E'!o/a es 'na #ina% 6a8 1'e es a!7a! en e--a 8% 's'=!' t'a!-a% 8 A-7e!di des iende -a es a-e!a de -os a! 6ivos 8 a7!e -os C4di.os: La anti.'a !e-a i4n o-onia- se 6a inve!tido a'n1'e a ot!o nive- : "Va#os% /'es% a -a !esea /!o#etida de- 4#o 6an sido on=e ionados -os 4di.os de -e.is-a i4n inte!io! de -os Estados sa!dos% 8 '>- es a--0 e- estado /!esente de esa i#/o!tante ta!ea": P!o8e to% siste#ati<a i4n% vo-'ntad a!tesiana "a'n1'e a ve es se to-e!e 'na !isita =!ente a- es/0!it' .eo#$t!i o"% -o Gti- a- an<a s' '-#ina i4n 'ando se on ent!a en =o!#a e on4#i a a t!av$s de -as estad0sti as: "E- nG#e!o de est'diantes 1'e /o! -o !e.'-a! =!e 'enta -a Unive!sidad de I$nova es ede ?*B: Je a1'0 -a estad0sti a 8 dist!i7' i4n de s' /e!sona- en (*B5: est'diantes de teo-o.0a CD de de!e 6o (@)D de #edi ina (H(D de i!'.0a B@D de =i-oso=0a 8 7e--as a!tes (++D de #ate#>ti as +?D de =a!#a ia BCD tota- ?*B": A-7e!di se ent'sias#a on -as estad0sti as% es 'na =o!#a de vis'a-i<a! !>/ida#ente s' a/!endi<a;e 8 de senti! s' do#inio so7!e E'!o/a: de esa #ane!a E'!o/a se e#/e1'ee e 8 do#esti aD es de i!% -a siente #>s Gti- aGn: L eso se /!o-on.a /o!1'e A-7e!di siente /-a e! en -a .a!.anta 8 en -os dedos a- ve!7a-i<a! o a- /a-/a! esas o-'#nas de datosD se -a est> en.'--endo a E'!o/a% -a /'ede a a!i ia! 8 -as /a'tas est$ti as 1'e /oste!io!#ente 6an de /!eva-e e! en e- via;e e'!o/eo se /!ean'n ian: No ne esita #a8o! de#ost!a i4n: e- .o e de ese via;e se -o.!a!> /o! #edia i4n de -o e on4#i o: A-7e!di via;a en (*?B% en e- ?@ (D 5e Adn a 8ue/ de Mansi--a se /'7-i a en (*@@ 8 a--0 se ve!i=i a 8a e- /!edo#inio de esas /a'tas: Po! a6o!a -o 6ed4ni o se on;'.a a t!av$s de ie!tas s'7-i#a iones: a E'!o/a se -a /osee /e!o #ediante estad0sti as: "En 'anto a -a ensean<a /!i#a!ia% e--a no est> #enos s';eta 1'e -a ot!a a t!a7as 8 !est!i iones do-o!osas: A /esa! de esto% e- nG#e!o de nios 1'e =!e 'entan -as es 'e-as e-e#enta-es de -os seis 'a!te-es de -a i'dad de I$nova es e- de (?)HD e- de -as es 'e-as /!ivadas a'to!i<adas /o! -a Unive!sidad% de (*5C: La 'nive!sidad tiene a o!dada s' a'to!i<a i4n a ((C #aest!os de es 'e-a 8 a 5H #aest!as /a!a inst!' i4n de nias% '8o nG#e!o% se.Gn se #e 6a a=i!#ado% no 7a;a de (HHH": L ese esti-o de 7o-et0n o=i ia- ontinGa i#/-a a7-e#ente: "Se 'enta% no o7stante% en -a a/ita- de -os Estados sa!dos% e- si.'iente nG#e!o de /'7-i a iones /e!i4di as: 'na Gaceta /o-0ti a% onsa.!ada a -a de=ensa de- Io7ie!no (a 1'ien nadie ata a,% on an'n ios ;'di ia!ios 8 /a!ti '-a!es: a/a!e e todos -os d0as% #enos e- do#in.o: 9res revistas #ens'a-es de 0urisprudencia ciencias medicales y agricultura! C'at!o /'7-i a iones:::" Si nada se de;a de onsi.na!% en e- o!den te#>ti o no 6a8 #a8o! se-e i4n 8 en e- te!!eno on e/t'a- nos en=!enta#os a 'n 7a-an e donde se van en o-'#nando -os datos de- #'ndo: es e- !e-eva#iento de E'!o/a: A /a!ti! de -o esen ia- de- via;e 'ti-ita!io de -os a!.entinos 1'e van a E'!o/a a #ediados de- si.-o MIM en e- #o#ento de #a8o! /oten ia !eado!a de- -i7e!a-is#o se da -a !$/-i a a -os via;e!os in.-eses 1'e en esos #is#os aos onsi.nan en -a!.as en'#e!a iones -os datos de n'est!o /a0s on =ines 'ti-ita!ios 8 /!e isosD en (*?B e- via;e e'!o/eo de A-7e!di es -a ont!a/a!te de- de Ma Ninnon en (*?* o e- de Ma Cann en e?5: Los /!o edi#ientos se !e/iten -o s'=i iente o#o /a!a da! e- tono .ene!a- de- via;e de A-7e!di: dent!o de -a onstante 'ti-ita!ia !es'-ta e- via;e estad0sti o: "O 6o aos es -a d'!a i4n de- '!so de est'dios de De!e 6o 1'e 'n est'diante de7e 6a e! /a!a se! !e i7ido de a7o.ado: E- /!i#e!o es onsa.!ado a- est'dio de -as :nstituciones de 5erec6o romano en -os 'at!o aos si.'ientes:::" L ese =-';o siste#>ti o va !e o!!iendo e- texto e i#/!e.nando on s' densidad a7et'nada asi s4-ida% e- !it#o 8 -a est!' t'!a de- esti-o: "Je a1'0 e- #odo de -i7e!a! 'n es !ito di!i.ido a- Senado: I-'st!0si#os 8 ex e-ent0si#os seo!es: Ex/one e- #a!1'$s J'an &a'tista Se!!a% do#i i-iado en I$nova: 3'e /o! ont!ato a'to!i<ado en I$nova /o! e- nota!io ta- (-a 6isto!ia de- 6e 6o,: Ex/one i.'a-#ente 1'e e- (? de o t'7!e de (*B) ( ontinGa -a na!!a i4n de- 6e 6o,: 3'e e- !eo J'an &a'tista Ode!i o no 6i<o o/osi i4n:::" Pa!a 1'e -as o/ias de -a !ea-idad Gti- de E'!o/a /'edan se! /!o/'estas o#o #ode-o /a!a e- /!o/io /a0s 8 a/tadas en todos s's deta--es% A-7e!di --e.a a
1

Nota del dieg:

l!erdi via"a des#$%s de la redacci&n de las Bases'

!es'-ta! en a!ni<ado: "La ;'sti ia se ad#inist!a 6o8 en I$nova /o! ;'e es de t!es es/e ies% a sa7e!: (% ;'e es --a#ados di mandamento+ + tribunales de prefectura 'no /a!a ada /!ovin ia% '8o nG#e!o de vo a-es es /!o/o! iona- a:::" In -'so% /o! #o#entos% se -o /!esiente ansioso% on 'n ;adeo 1'e se !e/!od' e en s' esti-o% o#o si sG7ita#ente des '7!ie!a -as di#ensiones de -a '-t'!a e'!o/ea 8 -a ta!ea in=inita 1'e i#/-i a /one! a- d0a a s' /!o/io /a0sD se advie!ten -as va i-a iones 8 s' vo!a idad se desin=-a% /e!o -a Gni a #ane!a de on;'!a!-as es !e/eti!se s's /!o/ias onsi.nas o#o 'na ;a '-ato!ia: Uti-ita!is#o a8Gda#e% /!o.!esis#o no #e a7andones: Menos #a- 1'e en nin.Gn #o#ento se o-vida 1'e se 6a /!o/'esto se! siste#>ti o 8 se -o !e 'e!da 8 -e di e: "Jasta a1'0 6e detenido a- -e to! on deta--es !e-ativos a- =o!o de I$nova ex -'siva#ente: De7o d>!se-os% se.Gn e- /-an 1'e a!!i7a #e /!o/'se% so7!e e- estado de -a ;'!is/!'den ia en T'!0n% a/ita- de -os Estados sa!dos 8 ent!o no #enos i#/o!tante:::" De esta #ane!a no so-o -a vo-'ntad 'ti-ita!ia deanti.'o via;e o-onia- se siste#ati<a% sino e- esti-o de #e#o!>nd'#: "Je a1'0 e- =!'to de -a onve!sa i4n: Los C4di.os ivi- 8 o#e! ia- 1'e !i.en a1'0 son =!an eses% on 'na 1'e ot!a ex e/ i4n 1'e esta7-e en di=e!entes -e8es s'e-tas: E- 4di.o de /!o ede!es% a'n1'e to#ado en .!an /a!te de- =!an $s:::" Esti-o no 8a de o#e! iante ni de nota!io% sino de es/0a% de es/0a no 7e-i.e!ante: A-7e!di es 'na avan<ada so7!e E'!o/a 8 s' esti-o se -i#ita a onsi.na! datos Gti-es: Eso% en e- #ovi#iento de -as #anos o en e- !as.'eo de -a /-'#aD #>s a!!i7a% en -os o;os% i#/-i a 'na #i!ada sin /a!/adeos 1'e 7a!!e en -entas% des a!nadas 8 /!o-i;as /ano!>#i as todos -os deta--es: "Je visitado -as C>#a!as de /!e=e t'!a: Las Co!tes !ea-es% -as Co!tes de Assises% -as de -a!a iones% -os t!i7'na-es de /o-i 0a o!!e iona-:::" Pe!o% E1'$ /asaF E1'$ 6a8 /o! det!>s de ese esti-o de de -a!a i4n ;'!ada% sin ad;etivos% /a'sas ni va i-a iones 8 1'e da -a i#/!esi4n de 'n !e itado de #e#o!ia /o! 'n est'diante ansioso /o! de#ost!a! s' ont!a i4n de a-'#noF M'8 si#/-e: A-7e!di est> !indiendo 'entas: La ve!tiente a ent'ada /o! -o 'ti-ita!io en s' ve!si4n de E'!o/a est> destinada a 1'ienes -e 6an /a.ado e- via;e: $- tiene 1'e de#ost!a! 1'e 6a '#/-ido on -o /a tado a 1'ienes di!i.en El Mercurio 8 a -os inte!eses de -os 1'e e- dia!io es vo e!o : L esa !endi i4n de 'entas -e /!eo '/a: si se desv0a de s' /!o#etido siste#a% /!esiente 1'e de7e ;'sti=i a! s's di.!esiones (/o!1'e #e /'eden osta! "'n /o o de #i !$dito de 6o#7!e =!0o% ante -os o;os de -as .entes de ;'i io 8 de #'ndo",: Es de i!% 7a;o -a #i!ada de -os 1'e -o 6an ont!atado o#o o!!es/onsa- 8 -e /a.an e- via;e: De a60 1'e no de;e de a/e-a! a ada /aso a "-os es/0!it's se!ios" 1'e -o 6an enviado% -o -een 8 -o ;'<.an de a 'e!do a -os /-anes esta7-e idos: 9'nda#enta-#ente a esa #i!ada --ena de se!iedad a/'nta -a <ona ins0/ida de s' esti-oD 7a;o e--a a '#'-a s' #ate!ia- 'ti-ita!io 8 /a!a a/-a a!-a es 1'e insiste en s' /!o-i;idad 8 !eite!a de dive!sas #ane!as e- sentido /!in i/a- "o=i ia-% di!0a" de s' via;e: "C'ando e- deseo sin e!o de ad1'i!i! s4-ida inst!' i4n 6a8a !ee#/-a<ado a -a vanidad% en e- #4vi- de n'est!os via;es a E'!o/a% ie!ta#ente 1'e no se!>n Pa!0s 8 Lond!es -os /'e7-os 1'e #>s =!e 'ente n'est!a ;'vent'd": A- inte-e t'a- a!.entino /!ota.onista de- via;e 'ti-ita!io -e 'esta es indi! -a /a!te o=i ia- de -a /e!sona- 8 otidiana: T$n.ase en 'enta: esa /a'ta se vin '-a est!e 6a#ente on s' i#a.en de- es !ito! esti-ista 8 #i-itante '8a visi4n de- #'ndo no !e ono e -a ;'!isdi i4n ni -os ='e!os de -a vida ex -'siva#ente est$ti a: "Esta7-e idas estas /!e#isas de n'est!a /!o=esi4n de =e o#o es !ito!es "es !i7e Mit!e en (*@+"% /!o=esi4n de =e 1'e no es sino 'n !e=-e;o de n'est!a vida o#o so-dados 8 /'7-i istas::: " La es isi4n se #a! a!> s'ti-#ente en e- via;e de Sa!#iento: 'n -i7!o o=i ia- dedi ado a -a /eda.o.0a 8 ot!o otidiano 8 dive!tido en =o!#a de a!tas /a!a 'n .!'/o de a#i.os: L4.i a#ente% a A-7e!di no -e a7e -a #eno! d'da de 1'e e- via;e e'!o/eo /'ede entona!se de ot!a #ane!a% /e!o en este as/e to s' a'ste!idad e;e#/-a! ta#7i$n se ins !i7e en -o 'ti-ita!ioD e% in -'so% si.'iendo esa t!a8e to!ia% va a i! #ost!ando e-e#entos 1'e -o de=inen o#o 'n /ositivista avant la lettre. "M' 6o /od!0an 6a e! -os .o7ie!nos de -os n'evos estados a este !es/e to% on so-o ve!i=i a! 'n a#7io en e- /-an de -a a-ta ensean<a% se.'ido 6asta en asi todos e--os% a e;e#/-o de- #'8 desa e!tado 1'e en &'enos Ai!es

/'so en /-anta en -os aos 1'e si.'ie!on a- de (*+(": De#asiados a7o.ados% ex eso de -ite!atos% !et4!i a a7!'#ado!a% 'ando -o 1'e se ne esita son " a#inos% -os /'entes 8 -os #edios de t!ans/o!te" o#o "#e;o!es inst!'#entos de ivi-i<a i4n 8 -i7e!tad" 8 no "-as >ted!as de =i-oso=0a 8 -os /a/e-es -ite!a!ios" 8 "tantos ot!os est'dios est$!i-es": A s's es/a-das% en El Mercurio ontinGa esa #i!ada se!ia 8 A-7e!di si.'e !indiendo 'entas aGn on -a o!!e-ativa !0ti a a- #is#o Rivadavia "1'e no ono 0a -a ve!dade!a exi.en ia de n'est!os /a0ses% --a#ados a 'na vida ind'st!ia- 8 /ositiva": L ese e#/eo se /!o-on.a 6asta e- =ina-: "Vo8 a ent!a! a6o!a en deta--es 8 /a!ti '-a!idades 1'e at!aen -a vista de- ext!an;e!o desde -'e.o 1'e est'dia e- a!> te! exte!no de -a ;'!is/!'den ia =o!#ada 7a;o e- in=-';o de a1'e--as a'sas: Si e- -e to! !e 'e!da e- /-an 1'e i#/'se en e- t!o<o /!i#e!o de estas na!!a iones% adve!ti!> 1'e no de;o de se! onse 'ente on $-% ent!ando en todos -os /o!#eno!es 8 /!o-i;idades a 1'e vo8 a des ende!": La t!adi i4n 'ti-ita!ia 6a70a i#/'esto 'na no!#a 8 s' ve!si4n de E'!o/a ten0a 1'e !est!in.iese a s's -0#ites: -a insisten ia en "deta--es"% "/o!#eno!es" 8 A/a!ti '-a!idades" a -a ve< 1'e se a!ti '-a on s' es/0!it' ana-0ti o o=!e e .a!ant0as de e=i a ia: De a60 1'e a- A-7e!di /!ota.onista de- via;e 'ti-ita!io -e sinta#os en este as/e to 'n /asante ati-dado 8 6onesto: E#/e!o% /ese a s's es='e!<os /o! no de;a!se tenta! /o! -o 1'e no sea est!i ta#ente Gti- 8 siste#>ti o 8 a s' andad'!a esti-0sti a -inea-% E'!o/a -o /enet!a 8 /o! #o#entos -o .ana: 8a no es so-o -a E'!o/a identi=i ada on -a 'nive!sidad 8 -a a ade#iaD es e- .!an es/e t> '-o !o#>nti o 1'e =as ina a 'n !o#>nti o a#e!i ano 8 -o 6a e va i-a! en s's /!o8e tos siste#>ti os tiendo s' via;e 8 s's in=o!#es de /!eo '/a iones est$ti as: Lo 1'e en A-7e!di se da o#o 'n in#enso >!7o- at!a/ado /o! 'na en!edade!a% en Sa!#iento se o!.ani<a!> a- es indi!se en dos -i7!os dive!sos% 'no 1'e es/e 0=i a#ente a/'nte a -o Gti- 8 ot!o donde se de;e .ana! /o! -a E'!o/a 1'e a!a te!i<a!> e/e!0odo si.'iente de- via;e: E'!o/a o#o #'seo% /!ost07'-o 8 7'-eva! : Eso 8a se!> Mansi--a% en 1'ien -o 'ti-ita!io i!> di-'8$ndose en 7ene=i io de -o est$ti o: A-7e!di 6a /!esentido 1'e esos dos as/e tos se -e /'eden ent!e#e< -a!% so7!e todo -as /a'tas 1'e /!ovienen de o#/onentes "ext!aos a -a #ate!ia de #i est'dio% '8a novedad no /od0a #enos de i#/!esiona! viva#ente #i es/0!it': De a60 es 1'e% a #is i#/!esiones =o!enses% si as0 /'edo deno#ina!-as% se ;'ntan ot!as de distintos .$ne!os% 1'e% a- /aso 1'e de o!dina!io inte!!'#/en e- '!so de #i est'dio =avo!ito% es/a! en en $- ie!ta a#enidad": Po! ie!to% 'ando -o est$ti o -o /enet!e A-7e!di ve!> -a =o!#a de ;'sti=i a!se ana-i<>ndo-o a- da!-e a-.'na t!as enden ia 'ti-ita!ia: Se !eite!a as0 -a ;'sti=i a i4n de &eI.!ano: -o /'!a#ente /-a ente!o =as ina e in1'ietaD en esa di!e i4n de- via;e e'!o/eo est> -a a0da% E'!o/a 6o#o-o.ado on e- #a-% Pa!0s o Lond!es identi=i ados on -o /e a#inoso: De a 'e!do a eso% -o Gti-% 6asta #ediados de- si.-o MIM se onve!ti!> en on;'!o: L 1'e ta#7i$n -o 7e--o si!vaD es -a Gni a #ane!a de sa7o!ea!-o sin /!ovo a! es >nda-o: "Se!0a ete!no detene!se en -a des !i/ i4n de -os 6e!#osos sa-ones 1'e si!ven a -os t!a7a;ado!es de -as distintas =a '-tades 8 en -os !i os deta--es de a!te a!1'ite t4ni o 1'e 6a en nota7-e a este #a;est'oso edi=i io": 3'e -os e-e#entos #>s 7e--os de -a 'nive!sidad =avo!e< an -os est'diosD 8 si se t!ata de -os deta--es est$ti os de- 7'=ete de a-.Gn a7o.ado .enov$s% se!>n des !i/tos 8 deta--ados /o!1'e o-a7o!an en e- t!a7a;o /!o=esiona-: In -'so -as #is#as di.!esiones dese#7o an en a-.o Gti-D es -a #e;o! =o!#a de detene!se en -a onte#/-a i4n 8 e- /a-adeo sinti$ndose ;'sti=i ado: "Estas !e=-exiones #e en a#inan a 'na 7!eve di.!esi4n so7!e e- estado de -a inst!' i4n 'nive!sita!ia 8 e- #ovi#iento de -as ideas en esta /o! i4n de -a a-ta Ita-ia se/tent!iona-": Los ti!oneos ent!e -o 'ti-ita!io /-aneado 8 -o est$ti o 1'e tienta son /e!#anentes: "Si 8o #e ont!a;ese ex -'siva#ente a -o 1'e on ie!ne a- de!e 6o% se #e di!0a 1'e desnat'!a-i<a7a e- (olletn+ si so-o #e /!eo '/ase de sensa iones 8 o7;etos exte!io!es de inte!$s 0n=i#o% no =a-ta!0a !a<4n /a!a de i!#e 1'e a7'sa7a de -a ind'-.en ia de- -e to! ;'i ioso": E- t'=o t!i7'na-i io se -e i#/!e.na on e- o-o! de -os 7'-eva!esD A-7e!di se de -a!a ti!oneado% /e!o esa #is#a tensi4n -o va a!!an ando de ese esti-o nota!ia- 8 -e oto!.a nive- -ite!a!io: "Re 'e!do a1'0 1'e /!o#et0 a- -e to! /a!ti! on $- #is est'dios se!ios 8 #is ent!eteni#ientos a.!ada7-es": Sin e#7a!.o -os

"/a!$ntesis" ent!e "#ate!ias .!aves" se ana-i<an 6a ia -a 'ti-idad o se ;'sti=i an on -a #i!ada 6a ia e- /a0s -e;ano: "Ot!o tanto% /'es% 6a7!> de s' ede#os a nosot!os e- d0a 1'e 1'e!!a#os ent!a! en ea#ino /o! donde 6a #a! 6ado -a #ode!na odi=i a i4n e'!o/ea": A s's es/a-das /!osi.'en -as exi.entes #i!adas de El Mercurio! S' /-an 8 s's o#/!o#isos 'ti-ita!ios /!eva-e en% /e!o en ada si-en io de esa -etan0a esta--an -os si.nos de ot!a /a'ta: "QA8R QL '>ndo no est> en.aado e/!os !i/toR Los 1'e !onda#os ='e!a de -a /at!ia ae#os a #en'do en e- /!es'nt'oso e!!o! de !ee! 1'e e- /a0s nos --o!a a'sentes% o#o nosot!os vivi#os s's/i!ando /o! s's /e!didos .o es:::" P!o8e to% tenta i4n% /enet!a i4n% onta#ina i4n: $sa es -a se 'en ia ent!e -o 'ti-ita!io 8 -o est$ti o: La do#inante de- via;e est> /'esta 7a;o e- si.no de "'n C';a io% 'n Do#at% 'n Pot6ie!"% /e!o se ent!ea7!e /a!a da! sa-ida a -a i#a.en 1'e de s0 #is#o se =o!;a A-7e!di en a-ta #a!% 7a;o -a no 6e% en -a '7ie!ta de- 7a! o% a odado so7!e -a 7o!da 8 !e o#/oniendo -o a/!endido en C6atea'7!iand o &8!on a- de;a!se .o-/ea! /o! e- viento: Son -as en'#e!a iones -as 1'e /!eva-e en (" ::: /o! -as #is#as -e8es /!o#'-.adas desde (*B) 6asta (*?B% o#/oniendo -os si.'ientes 4di.os: C4di.o ivi-% C4di.o /ena-% C4di.o /ena-"#i-ita!% C4di.o de o#e! io",% /e!o t!ansidas /o! -a i#a.en n>'ti a 8 no t'!nas 1'e se ins !i7e en e- o#Gn deno#inado! de- B5 1'e identi=i a via;e!o t!>.i o"!o#>nti o a!.entino"-i7e!a-"/!os !i/to: ("I'ti$!!e<% aGn tene#os 2 'n voto 6e 6o ante DiosD 2tene#os 1'e se! sie#/!e /a!a -a ti!an0a 2 /!os !i/tos 8 /oetas% 2 ta- es n'est!a #isi4n"% !e ita M>!#o- en (*@+,: Es de i!% de- exi-io se 6a e nat'!a-e<a 8 -a /!o8e i4n de- via;e 'ti-ita!io 6a ia e- ='t'!o se esen ia-i<a a t!av$s d$ -o !o#>nti o entendido o#o destino 8% o#o Gni a a-te!nativa de a'tenti idad: Esa d'/-i idad en ie!tas <onas de- via;e se to!na #>s evidenteD es/e ia-#ente se ve!i=i a en -os s'eos% 1'e A-7e!di t!ans !i7e 8 on -os 1'e ina'.'!a -o on0!i o dent!o de -a -ite!at'!a a!.entina: "A- d0a si.'iente so$ 1'e I'ti$!!e< 6a70a sido ='si-ado /o! 'n entine-a a 1'ien no 1'iso ontesta!" anota e- ++ de novie#7!e de (*?B: E- @ de di ie#7!e de ese #is#o ao onsi.a ot!o es/e ia-#ente si.ni=i ativo /a!a s' ve!si4n de- via;e!o e'!o/eo: "3'ie!o es !i7i! a1'0 'n s'eo a-e.!e 1'e 6e tenido on E.'0a en sit'a i4n t!iste: a- sa-i! de E'!o/a en 'na no 6e te#/est'osa en=!ente de- .o-=o de Ias 'a: E!a 'na on=ite!0a o !esta'!ant de Pa!0s: En ve< de 'na da#a 6a70a 'n vie;o en ecomptoir! Este vie;o e!a 7a;ito% .!'esoD esta7a sentado% a/o8ando -os 7!a<os !'<ados en -a #esa% -a 7a!7a ent!e -as #anos 8 /a!e 0a do!#i!: E!a 'na es/e ie de Ne-son: E.'0a% 8o 8 ot!os est>7a#os a60% no s$ 4#o ni /a!a 1'$: Lo -e 6i e seas a E.'0a /a!a 1'e viese a1'e- vie;o tan ext!ao: E.'0a enton es se a e! 4 a $- #'8 se!io: Se -o sent4 a s' -ado 8 -e di;o en a-ta vo<: QMonsie'!R E- vie;o dio v'e-ta a7e<a sin 1'ita! -os 7!a<os de -a #esa% L -e ontest4: QA6R E.'0a /!on'n i4 'na se!ie de sonidos 8 s0-a7as dis/a!atadas 1'e nada si.ni=i a7an% o#o /o! e;e#/-o: Gipe ensib tos nip erold! E- vie;o ontest4: Co##entF E.'0a !e/!od';o s' =!ase #>s ext!ava.ante aGn 1'e -a /!i#e!a: E- vie;o ontest4: ;e ne comprend pas #'8 se!io: Insisti4 E.'0a on -a #is#a se!iedad% /oniendo en e.esto a-.o 1'e 1'e!0a de i!: EC4#o es esto 1'e 'sted no o#/!ende 'na osa tan -a!aF L e- vie;o ontest4 ot!a ve< ;e ne comprend pas! Nosot!os /e!e 0a#os de !isa% 8 /a!a 1'e e- vie;o no se a-a!#ase% -e di;i#os: Es es/ao- e- -en.'a;e en 1'e este seo! 6a7-a a 'sted: Enton es $-% sin /one! -a #eno! d'da en -o 1'e de 0a#os% !i4 on #' 6o ando! 8 di;o: %est dr*le ce langage espagnol ": M>s a--> de -os des/-a<a#ientos in6e!entes a- s'eo -a si.ni=i a i4n ='nda#enta- se /'ede !e o#/one! a- !e=e!i!-a a- ontexto 6ist4!i o 1'e se sa7e de A-7e!di%% en s' via;e e'!o/eo: en (*?B% en e- ?@ E'!o/a es /a!a e- a'to! de El gigante Amapolas "e- -'.a! donde no se 6a7-a es/ao-"% es de i!% donde e- via;e!o inte-e t'a- se siente #a!.inado 8 d$7i- a'n1'e d0a a d0a e;e! ite s' vo-'nta!is#o 'ti-ita!io: N'eva#ente% /'es% e- e;e! i io de -o vo-itivo 8 -a ex ent!i idad s'7!a8an -a a#7iva-en ia de- via;e a-7e!diano: Dent!o de esta /e '-ia! os i-a i4n ent!e e- /!edo#inio de -o 'ti-ita!io 8 -a inte!=e!en ia de -os e-e#entos est$ti os 8 -as !e=e!en ias !o#>nti as -a i#a.en de E'!o/a se des/-a<a de -a a ade#ia 6a ia e- =o!o 8 e- es/e t> '-o: En A-7e!di e- /aso 1'e se on;'.a on -a #a!.ina-idad es -a onte#/-a i4n: De donde se si.'e 1'e e- G-ti#o des/-a<a#iento

se ve!i=i a 'ando onside!a a E'!o/a -a !esiden ia de -os .!andes es !ito!es !o#>nti os 8 a Pa!0s o#o e- O-i#/o !o#>nti o: en Iine7!a t!ans !i7e on#ovido -a ins !i/ i4n ):ci est n ;ean ;ac$ues "ousseau) D #>s ade-ante se ente!ne e =!ente a- /'e7-o "donde 6an estado &8!on 8 J'.o"D en e/a!-a#ento !e ono e on satis=a i4n a T6ie!s% Odi--on &a!!et% A!a.o 8 La==0te 8 en e- teat!o onsi.na es !'/'-osa#ente 'ando -a ve a Ra 6e-: Pe!o se est!e#e e 'ando -o des '7!e a D'#as /o! -a a--e: "AVa8a% #e di e I'e!!e!o% a60 tiene 'sted a- tan deseado D'#as": Enton es -o si.'e t!atando de no /e!de!-o en #edio de -a #'-tit'dD se #antiene a-.'nos /asos det!>s% -o #i!a% -e son!0e 8% /o! =in% siente 1'e es !e ono ido: "e- 6i;o de- desie!to" /'ede se! 'n /a!isiense o#o ot!os% es 'n 6o#7!e o#o ot!os% E'!o/a -o 6a visto o#o ta- a t!av$s de -os o;os de D'#as: C-a!o 1'e no o#o es !ito!% sino o#o #i!4n% asi#i-ado a 'n es/e tado! #>s de Pa!0s: Con A-7e!di% /'es% e- a!.entino en E'!o/a a- an<a e- nive- de- /G7-i o e'!o/eo 8 /asa a inte.!a!se en -a #asa de #anio7!a deinte-e t'a- #et!o/o-itano: Es de i!% on A-7e!di e- es !ito! a!.entino en E'!o/a ado/ta -as /e!s/e tivas de- 7'!.'$s e'!o/eoD in -'so e#/ie<a a #i!a! de a!!i7a 6a ia a7a;o: en Ita-ia: "La 7a!!a o sitio destinado /a!a e- /G7-i o en estos t!i7'na-es asi sie#/!e est> --eno de .ente: QPe!o 1'$ .enteR Ra!a ve< se ve 'na /e!sona distin.'ida: Las #>s ve es son /i--os% ;o!na-e!os% 6's#a de/'e7-o% ent!e -os 1'e 6a8 in=inidad de de-in 'entes o '-tos:::" O en Pa!0s: "Sin d'da 1'e e- de -a P'e!ta de San Ma!t0n es s' io% on '!!ido /o! 6's#a% sin tono o e-e.an ia: Q&'ena di=e!en ia on e- teat!o 9!an $s (e- ->si o,R Q3'$ on '!!en iaR Q3'$ -ase de .enteR Q3'$ tonoR" En (*?@ Mi.'ePie!o es !i70a 1'e -os a!.entinos e#/e<a7an a i! a E'!o/a "/a!a .o<a! de -a /!esen ia de Dios": En !ea-idad% /a!a a e! a!se a Dios o /a!a !evo-otea! o#o /e1'eos dioses: Des/'$s de Case!os 8 6asta -a /!i#e!a .'e!!a #'ndia- eso se!> ada ve< #>s ie!to:

El via e balzaciano
En Sa!#iento e- /!o.!a#a 'ti-ita!io 8 -as tenta iones est$ti as oexisten /e!o on 'n o#/onente in$dito: e- 0#/et' de- !it#o a e-e!ado! de s' via;e e'!o/eo -e /e!#ite ont!o-a! -as dos ve!tientes o!.ani<>ndo-as en o7!as se/a!adas: "E- =!'to de #is investi.a iones Oso7!e Ae- estado de -a ensean<a /!i#a!ia% en -as na iones 1'e 6an 6e 6o de e--a 'n !a#o de -a ad#inist!a i4n /G7-i aAP ve!> 7ien /!onto -a -'<" an'n ia /o! 'n -ado: Es Educaci*n popular 1'e a/a!e e en (*?): "Pe!o de;a7a esta ta!ea% >!ida /o! de#>s "/!osi.'e"% va 0os en #i existen ia a#7'-ante": Pa!a --ena!-os o!.ani<a s's Via0es 8 a /a!ti! de -a est!' t'!a 1'e -es a 'e!da a/a!e e -a onnota i4n 1'e va de=iniendo s' en=!enta#iento on -o e'!o/eo: e- esti-o e/isto-a! on;'.a dos e-e#entos: s' /G7-i o !ea-% en /!i#e! t$!#ino% =o!#ado /o! s's o!!es/onsa-es ("O=!e< o a #is a#i.os": De#et!io Pea% Vi ente 9ide- L4/e<% Ca!-os Te;edo!% Antonio A7e!astain% en 1'ienes se s'/e!/onen /G7-i o 8 !0ti os entendiendo /o! ta-es -os #e;o!es nive-es de -e to!es a 1'e /'ede as/i!a!, 8% en se.'ndo t$!#ino% s' tono inti#ista donde s' e.otis#o a-e.!e% d'!o e i#/Gdi o !e7asa 'n ade#>n 1'e a/enas se #ide /o! -a on=esi4n 8 -a /!oxi#idad: So7!e este se.'ndo as/e to onviene detene!se: /e!#anente#ente en s's Via;es Sa!#iento ' 6i 6ea% !e<on.a% #'!#'!a /!o8e tos o nos odeaD as0 es o#o dent!o de esta va!iante nos en ont!a#os on 'n #ati< 1'e /od!0a --a#a!se utilitarismo egotista ("QA #0 6o#7!e te4!i oR QA #0 1'e no /ido o#o A!1'0#edes% sino 'n /'nto de a/o8o /a!a /one! a #i /at!ia% o a -a de ot!os% /atas a!!i7a::: R", 1'e !eenv0a a -a /o-$#i a .ene!a iona- ont!a -a s'/'esta =a-ta de !ea-is#o de -os 'nita!ios% a -a ve< 1'e a 'n /!o.!esis#o identi=i ado on e- =e!vo! /o! e- a#7io 8 a 'na onvi i4n tit>ni a de o#ni/oten ia: L esto se a !e ienta a -o -a!.o de- itine!a!io e'!o/eo: se t!ata de 'n ent'sias#o 1'e --e.a a se! des#es'!a 8 vio-en iaD de 'na /e '-ia! avide< 1'e se a#asa on !e#inis en ias in=anti-es 8 ade#anes !o#>nti os: ve!% to a!% o#e!% ad1'i!i!% se! e- /!e=e!ido% --e.a! /!i#e!o% i#/one!se% .ana!: Es 'na i#/a ien ia 1'e #'est!a a 'n Sa!#iento a/enas os i-ante ent!e

e- 6o#7!e =>'sti o 8 Je6ov> 8 1'e --e.a a senti!se inv'-ne!a7-e: Menos #a- 1'e /a!a-e-a#ente se advie!te -a in=!a i4n !e iente de- /'do!: senti#os e- a-iento de- na!!ado! desde e- o#ien<o% /e!o /o o a /o o e#/e<a#os a nota! -os deta--es de s' /ie- 'a!teada en -a n' a% e- es o<o! 1'e a--0 -e /!ovo a e- =!0o o nos des '7!e s' !o/a .astada en -os 7o!des 8 #>s ade-ante s' o-o! a =ati.a o s' t!ans/i!a i4n ansiosa o t!i'n=a-: En eso esta#os: /o! =in en 'n -i7!o a!.entino se siente -a /!oxi#idad onstante de- a'to!% es de i!% 1'e 'n esti-o se /e!sona-i<a a t!av$s de 'n 'e!/o 8 -a -ite!at'!a se en a!na en 'na di#ensi4n on !eta 8 se /one a /!'e7a en 'n a-iento > ido% en 'n dedo .!'eso 1'e se a/o8a so7!e -a ventani--a de- t!en 8 sea-a o #ediante 'n tono 1'e se sostiene 8 a !e ienta on s' /!o/io vaiv$n: De a60 1'e -a visi4n e'!o/ea de Sa!#iento nos /e!#ita inti#a! on $-: ni esti-o de =a 6ada% ni #ovi#iento de />.ina es !'/'-osa#ente -inea-% ni to#a! -as /a-a7!as on -a /'nta de -os dedosD #>s 7ien -o ont!a!io: s's /a-a7!as se a7!en /aso% avan<an so7!e nosot!os des.a!!ando -a <ona de -o vedado 8 s' via;e ina'.'!a 'na !ea- o#'ni a i4n en tanto s'/one 'n 'e!/o a 'e!/o 8 'n es='e!<o /o! !e on1'ista!se a t!av$s de 'na ve!si4n de E'!o/a 1'e no se o!!es/onda on -as visiones e-a7o!adas: Po! eso si nos atene#os a esa tensi4n 8 a s' !e iente i#/'do! Sa!#iento es e- /!i#e! es !ito! #ode!no de n'est!a -ite!at'!a: &a-<a iano: es -a 'nidad ='nda#enta- de s' a tit'd =!ente a E'!o/a: Ja7!> 1'e o#/!o7a!-o en deta--e: La se!ie de #o#entos 1'e va #a! ando e- itine!a!io e'!o/eo de Sa!#iento a!!an a de 'n /'nto 1'e /!es'/one -a ontin'idad de -a t!adi iona- !e-a i4n de #enos 6a ia #>s: "Las ostas de 9!an ia se disea!on a- =in en e- -e;ano 6o!i<onte: Sa-'d>7an-as todos on a-7o!o<o% -as sa-'da7a ta#7i$n 8o% sinti$ndo#e a/o ado 8 #ed!oso on -a idea de /!esenta!#e -'e.o en e- seno de -a so iedad e'!o/ea% =a-to de t!ato 8 de #ane!as% 'idadoso de no de;a! t!as-' i! -a gauc6erie de/!ovin iano% 1'e tantas 7!o#as a-i#enta en Pa!0s: Sa-t>7a#e e- o!a<4n a- a e! a!nos a tie!!a% 8 #is #anos !e o!!0an sin #edita i4n -os 7otones de- vestido% esti!ando e- =!a % /a-/ando e- n'do de -a o!7ata% ende!e<ando -os 'e--os de -a a#isa% o#o 'ando e- ena#o!ado nove- va a /!esenta!se ante -as da#as": Co#o se ve% e- =e!vo! s'/editado a -as a!en ias% A#$!i a identi=i ada on -o /!ovin iano% e- #ovi#iento de on1'ista !eta eado /o! -a o!tedad: La cortedad a60 est> e- o>.'-o 1'e ento!/e e 8 a!a te!i<a e- #o#ento ini ia- de- via;e de Sa!#ientoD -a !o/a o!ta% es/e ia-#ente e- =!a in 4#odo e i#/!es indi7-e% o#o si a ada /aso te#iese 1'eda! a- desn'do en esa " i'dad tota-A% ese ontinente"'!7e: Po! eso cortedad e impudor son -os t$!#inos ent!e -os 1'e os i-a adese#7a! a!D s' a#isa desai!ada o s's dedos o!tos s'enan a !e<a.o 8 a/'ntan 6a ia -o o-onia-% /e!o e- vi.o!oso des a!o% -a inso-en ia in -'so o -a a!7it!a!iedad !ee#/-a<a!>n a esa entona i4n -an<>ndo-o 6a ia ade-ante: Ent!a#os en e- se.'ndo #o#ento en '8a extensi4n -a ne esidad de do#inio no ta!da en s'!.i!: todo% !>/ido 8 en .!andes =!es osD e- Sa!#iento de (*?C no -evanta eve-o ni se !esi.na sino 1'e /!o ede /o! a!!an ones 8 des.a!!a#ientos% >vida#ente: " ::: /a!a ea#e!i ano /o o ono edo! a- /!in i/io% onviene 1'e se -e /!esenten en .!andes #asas -os o7;etos 1'e 6ie!en 6onda#ente s' i#a.ina i4n": E- o!!e-ato ent!e s' ex/-0 ito titanis#o% s' "a#e!i anis#o" a ve es .!andi-o 'ente 8 esa vo!a idad --e.a a !es'-ta! /!evisi7-e% 6asta #e >ni oD es -a <ona des/!o/o! ionada 8 6asta i!!itante de s' andad'!a 7a-<a iana 'ando !ee 1'e e- di>-o.o ent!e $- 8 E'!o/a es 'n o-o1'io #on'#enta- 8 did> ti o 1'e va de -os Andes a- Sena en e- /!e iso instante en 1'e ese .esto nos !e#ite a -a i#a.en de- "/edante d4#ine" on 1'e so-0a i#/'.na!-o I'ti$!!e<: E#/e!o% a #edida 1'e e- itine!a!io se /!o-on.a% s' 0#/et' a't$nti o de a e! a#iento% /enet!a i4n 8 /osesi4n se !e '/e!a a- identi=i a!se on e- =e!!o a!!i-: "3'ie!o des/edi!#e de R'>n% ten.o to#ado asiento en e- =e!!o a!!i- 8 #e esto8 o#iendo /o! ve!#e -an<ado en a1'e- to!7e--ino de ='e.o% de 6'#o 8 de !'edas 1'e se t!a.a -as -e.'as en 'n santia#$n": L a- =ina-% a.!e.a 8 ie!!a "A6o!a a Pa!0s% #i a#i.o" Ese se!> ada ve< #>s s' !it#o de avan e en E'!o/a en est!e 6a o!!es/onden ia on s' #ovi#iento na!!ativo: Ta#7i$n /'ede !ati=i a!se en deta--e: "A1'0 est> -a /-a<a en 1'e ='e 1'e#ada viva /o! -a in1'isi i4n -a Don e--a de O!-$ans% a1'e--a ext!ao!dina!ia

/asto!a 1'e se sinti4 'n d0a inven i7-e#ente a!!ast!ada a a e! a!se a- !e8 1'e no ono 0a% /edi!-e ee;$! ito% #anda!-o% de!!ota! a -os in.-eses% o!ona! a- !e8 8 !eti!a!se en se.'ida a /asto!ea! s's va as": Se t!ata de 'n e;e#/-o ent!e #' 6osD -as !'/t'!as de ese tono son n'#e!osas% /e!o -o 1'e /!eva-e e es esto: Ve>#os-o: -a '!.en ia de- via;e se /!o8e ta en -a in#ediate< es 'eta de -a a/-i a i4n ("a1'0", o!!o7o!ada /o! 'n #ovi#iento ve!7a- ate.4!i o ("est>" 8 no "se extiende" o "nos en ont!a#os on", 8 /o! -a e ono#0a des !i/tiva ("-a /-a<a",: Desde -a a/e!t'!a% /'es% -a des !i/ i4n se ='nda en 'na to/o.!a=0a 8 en 'na es eno.!a=0a ='nda#enta-es 8 es1'e#>ti as 1'e !eenv0an a- 7o eto !o#>nti o esen ia-% ve-o< 8 /!esti.iado /o! -a "es/ontaneidad": De in#ediato% sin t!ansi i4n% se di7';a -a !e=e!en ia 6ist4!i a 8 e- inte!$s /o! -o #edieva- on e- 'estiona#iento de -a t!adi i4n i-'#inista 1'e se !es'e-ve on 'n 7!eve ade#>n 6a ia at!>s: "='e" " "1'e#ada" " "in1'isi i4n" " "O!-$ans": No es ne esa!io #>s: Esta#os en -a edad #edia% so#os testi.os de -a .'e!!a de -os ien aos 8 Sa!#iento nos 6a 6e 6o to#a! /a!tido a t!av$s de -a ti/o.!a=0a on 1'e de=ine -a est!' t'!a !e/!esiva #edieva-: -a in1'isi i4n va on #inGs '-a 8 8a esta#os de /a!te de J'ana de A! o a'n1'e e- =!aseo se 6in 6e 8 a/esante on "ext!ao!dina!ia" e "inven i7-e#ente": Es de i!% dos /a-a7!as 1'e !es'-tan o#enta!ios /!es indi7-es /o!1'e e- esti-o de- via;e e'!o/eo de Sa!#iento a'n1'e /a!e< a a-'di! -o 1'e !ea-#ente 6a e es consignar+ ada ad;etivo es 'n si.no 1'e en!i1'e e% 'na s'e!te de o7-ea 1'e on 'na /!esi4n de- /'-.a! ont!i7'8e de in#ediato "en 'n "8a" 7!'s o" a i-'#ina!: Po! eso so7!an esas dos /a-a7!as: son antie on4#i as% =o=as 8 o/a as: Lo 1'e -o a!!an a de ese 7a 6e 6a i$ndo-e !e '/e!a! s' !it#o na!!ativo es e- /!edo#inio de -o ve!7a- 1'e en6e7!a 'na se!ie de a iones en$!.i as 8 on ent!adas a t!av$s de -os in=initivos ("de!!ota!"% " o!ona!"% "/asto!ea!", '8a s'stantiva i4n a- vo- a!se de in#ediato intensi=i a -o o#/-e#enta!io ("-os in.-eses"% "a- !e8"% "s's va as",: In -'so% -a di#ensi4n te#/o!a- inte!na de- /asado se onst!'8e on 'na ve-o idad an>-o.a #ediante 'na t!i/-e a!ti '-a i4n e-0/ti a ("='e"% "'n d0a"% "ense.'ida",: L-a#>ndo-os /o! s's no#7!esD e- en 'ad!e 6ist4!i o% -a /e!i/e ia si.ni=i ativa 8 e- ie!!e: E- avan e se 6a !eto#ado 8 /!osi.'e 8 en e- #o#ento si.'iente se e#/ea en ;'sti=i a!-o t!atando de des '7!i! -as -aves 8 "e- #iste!io" ( o#o no 6a e #' 6o en e- (acundo o#o en esos #is#os aos S'$ en Los misterios de Pars3! Sa!#iento e#/ie<a a senti!se de#i'!.o 8 ad;'di a a s' #i!ada e- /!ivi-e.io de insta-a!se 7!'s a 8 4#oda#ente en e- 'nive!so de -as esen ias /o!1'e a $- no 6a8 nada 1'e se -e es a/e: No 6a e #' 6o e!a e- di>-o.o #ontaoso ent!e A#$!i a 8 E'!o/a% a6o!a es -a =e en s' a/a idad tota-i<ado!a de entona i4n #0sti a a t!av$s de -as ana-o.0as ent!e A#$!i a 8 E'!o/a: "Ve! de e! a esta .!ande o7!a Oe- /!o eso de -a !esta'!a i4nP es -o 1'e #e a!!ast!a a Pa!0sD a60 est> -a /ied!a an.'-a!% e- #ode-o de todos -os 7asta!dos edi=i ios 1'e se est>n -evantando en A#$!i a": Pe!o -as a!en ias in#ediatas% -a avide< 8 e- 0#/et' -o a!!an an de esas diva.a iones: "QA6R si t'vie!a 'a!enta #i- /esos nada #>s% Q1'$ ao #e da7a en Pa!0sR": E- inte-e t'a- a#e!i ano en via;e 8a no se on=o!#a on se!vi! de so/o!te o#o /G7-i o a- es !ito! e'!o/eo sino 1'e /!etende on1'ista! -a i'dad: "En Pa!0s no 6a8 ot!o t0t'-o /a!a e- #'ndo inte-i.ente 1'e se! a'to! o !e8" 'na ve<D 8 ot!a 1'e vin '-a s' on=ian<a on -os o!0.enes on !etos de s' via;e: "La --ave de dos /'e!tas --evo /a!a /enet!a! en Pa!0s% -a !e o#enda i4n oficial de- .o7ie!no de C6i-e 8 e- (acundo+ ten.o =e en este -i7!o: L-e.o% /'es% a Pa!0s 8 /!'e7o -a se.'nda --ave": Lo 1'e si.'e es e- =e!vo! de -a /osesi4n otidiana: "Po! /!i#e!a ve< en #i vida 6e .o<ado de a1'e--a di 6a ine=a7-e% de 1'e so-o se ven #'est!as en -a !adiante 8 =!an a =isono#0a de -os nios: ;e fl<ne 8o ando o#o 'n es/0!it'% o#o 'n e-e#ento% o#o 'n 'e!/o sin a-#a en esta so-edad de Pa!0s": E- #ovi#iento de- via;e e#/e<a!> a /a!ti! de a6o!a a da!se o#o di-e#a ent!e -as vie;as a!en ias 8 -a .!ati=i a i4n% ent!e -a avide< 8 -a dis/e!si4n% en -a a-te!nativa tota-idad"s'/e!=i ia-idad% o#'ni a i4n"so-edad: Pe!o s' 0#/et' ondi ionado /o! vie;as 8 -e;anas a!en ias /!eva-e e 8 de -a to#a de /osesi4n se in.!esa a!e ono i#iento: "So-o en Pa!0s ta#7i$n% e- ext!an;e!o es e- d'eo% e- ti!ano de -a i'dad: M'seos% .a-e!0as% /a-a ios% #on'#entos% todo est> a7ie!to /a!a $-": L de esa .'-a 'antitativa 8 >.i- se

des/-a<a a- so7!ev'e-o de "-a i'dad to!7e--ino": "Pa!0s es 'n /ande#4ni'#% 'n a#a-e4n% 'n /!is#a": L /a!a ve!i=i a! ese 6o!#i.'eo en todas s's =a etas% e-i.e -a a-t'!a: "A1'0 /!in i/ia a1'e--a ete!na 6isto!ia de -os a'to!es 1'e o#ien<an en Pa!0s 8 1'e -an<an s' v'e-o desde 'na .'a!di--a de1'into /iso": Los s' esivos #o#entos de- travelling de a e! a#iento a -a i'dad 6an /asado% /'es% de- !it#o n>'ti o de /e!s/e tiva 6o!i<onta- a -a a e-e!a i4n =oto.!>=i a de- =e!!o a!!i- 8 de a60 a -as /e!s/e tivas a "v'e-o de />;a!o" 1'e se o#/a.inan o6e!ente#ente on -as ansias tota-i<ado!as 8 .i.antes as de s' #'!a-is#o via;e!o: Nada de ext!ao tiene% /o! onsi.'iente% 1'e e- !ea-is#o de Sa!#iento a esta a-t'!a de- via;e se i#/!e.ne ='nda#enta-#ente de ansias de do#ina i4n: L desde esta 4/ti a /asa !evista a todos -os -'.a!es de -a i'dad e'!o/ea /e!o no o#o si se sit'a!a =!ente a te#/-os sino a /osi7i-idades: Esta es -a o/o!t'nidad de de=ini!-o: Sa!#iento n'n a es eonte#/-ado! /asivo /o!1'e ni aGn en s's o#enta!ios est$ti os se sitGa en 'na a tit'd ne't!a- o a/e-a a -o t!ans6ist4!i oD s' #i!ada se o!!es/onde on -a de 'n onte#/-ado! 1'e a e 6aD i#/a iente 8 #G-ti/-e en 'n #ovi#iento i! '-a!% sin a'te-a% a/!oxi#>ndose 8 des#en'<ando deta--es /e!o on -a de isi4n de !e o#/one! -os on;'ntos: L -o ='nda#enta-: on Sa!#iento -a #i!ada so7!e E'!o/a 8a no es #>s de !eve!en ia% sino de .anasD no de onte#/-a i4n /-at4ni a% sino de /osesi4n: Po! eso Pa!0s es 'na i'dad a -a #edida de 'n 7a-<a iano o#o $-: " ::: ta- es -a onvi i4n de- /a!isiense de 1'e en Pa!0s est> !e'nido todo -o 1'e Dios 8 e- 6o#7!e 6an !eado% 1'e /idiendo &a-<a en 'n !esta'!ant comme il faut 'n a-a de sa-a#and!a% e- #o<o -e ontest4 sin t'!7a!se% V':a M'sieu vo-viendo in#ediata#ente de -a !e/oste!0a a an'n ia!-e 1'e en a1'e- #o#ento a a7a7a de a a7a!se": Pe!o E '>- es e- !es'-tado #>s evidente de s' avan e so7!e E'!o/aF P!evisi7-e: -a se.'!idad% 8 o#o --e.a a- onven i#iento de 1'e no entienden a -a A!.entina se dis/one a ex/-i a!-a: "3'ie!o 8o esta7-e e! -os ve!dade!os /!in i/ios de -a 'esti4n "sinteti<a": Ja8 dos /a!tidos% -os 6o#7!es ivi-i<ados 8 -as #asas se#i7>!7a!as": Pese a s' es1'e#a de s'/e!est!' t'!a ta#7i$n en esto Sa!#iento !es'-ta ina'.'!a-D o#o -as ve!siones ante!io!es no 6an sido ve!a es% -a t!adi iona!e-a i4n dis 0/'-o"#aest!o se invie!te: Se 6a !es'e-to a ensea! 8 -o 6a e on ene!.0a% 6asta i#/e!ativa% o#/'-siva#enteD 8 esta tensi4n did> ti a se o#/-eta on e- des.a!!4n de -a sa !a-idad e'!o/ea 8 -a o#/enet!a i4n de s's #iste!ios: S' #ovi#iento de avan e "/o! -o tanto" --e.a a onve!ti!se en a-.o /e!#anente: on s' a-ide< 8 s' a-iento 6a ia e- -e to!% on s' #i!ada 8 s' 'e!/o vo- ados so7!e -a inti#idad e'!o/ea: "Re 07e#e Ma Na' on -a a#a7i-idad de- 6o#7!e 1'e se siente estG/ido 8 -e 6an /e!s'adido 1'e s' inte!-o 'to! es #>s inte-i.enteD /o!1'e e- 7a!4n Ma Na' tiene 'na !e/'ta i4n o-osa- en Pa!0s de se! 'n ani#a- en dos /ies": E- ini ia- /at>n 7a-<a iano se 6a onve!tido no so-o en e- #aest!o de -os e'!o/eos% sino ta#7i$n en s' !0ti o des/iadado: "E- a-#i!ante ontinGa sie#/!e 6a i$ndo#e !eve!entes si.nos de a/!o7a i4nD /e!o son tan #et4di os% son tan #e >ni os% 1'e /a!e en 'na /a-an aD #0!o-e =i;a#ente -os o;os% 8 veo en e--os a1'e--a =i;e<a sin #i!ada de- 6o#7!e 1'e no es ' 6a% a7so!7ido /o! a-.Gn /ensa#iento inte!no": L ada ve< se inti#ida #enos a- ent'sias#a!se on ese des/an<'!!a#iento 8 o#/!o7a! 1'e si $- no es Dios ta#/o o 6a8 dioses en E'!o/a: De a60 a on -'i! en e- vio-ado!% en e- a#e!i ano 1'e .ana /a!a s0 8 /a!a -a /e!s/e tiva de -os 1'e son o#o $- a- des7a!ata! a -o e'!o/eo de- !e into de- #iste!io 8 -a sa !a-idad% no 6a8 #>s 1'e 'n /aso: Sa!#iento -o da: Po! eso 'na de -as onnota iones de- via;e 7a-<a iano te!#ina /o! se! e- laicismo. " ::: e- .a7inete de -as T'--e!0as% ;a!!4n do!ado 1'e ontiene a.'a s' ia"D " ::: 6e /odido ent!a! 7ien adent!o -a #ano en -as --a.as a t'a-es de -a 9!an ia": A /a!ti! de a60 8a no se !es ata a E'!o/a o#o O-i#/o de -os #a.nos inte-e t'a-es ("Tan =astidiado esto8 de -os .!andes 6o#7!es 1'e 6e visto% 1'e a/enas siento ent'sias#o a este dia!ista% 6isto!iado!% estadista% =inan ista% o!ado! T6ie!s",% sino 1'e /asa a insta'!a!se -a !e i/!o idad en e- !e ono i#iento ("Lo 1'e!0a de i! a ada es !ito! 1'e en ont!a7a =io anco>)+ "No 6e 1'e!ido se! /!esentado a Mi 6e-et% 3'inet% L'is &-an % La#a!tine /o!1'e no 1'ie!o ve!-os o#o se ven -os

/>;a!os !a!osD 1'ie!o tene! t0t'-os /a!a /!esenta!#e ante e--os% sin 1'e !ean 1'e satis=a.o 'na '!iosidad de via;e!o",: En ese ontexto T6ie!s so-o se va-ida a t!av$s de -a va-ida i4n 1'e 6a e de Sa!#iento ("E- 'a!to de 6o!a /as4 8 1'ise -evanta!#e: "No% todav0a no% #e inte!esa% si.a Ud:": L a=in de tantos s'=!i#ientos t've -a di 6a% tan a!a /a!a -os 6o#7!es 1'e o#ien<an 8 no tienen /!esti.io% de ve!se ani#ados% a/!o7ados% a/-a'didos /o! 'na de -as /!i#e!as inte-i.en ias de -a tie!!a",: L de #ane!a an>-o.a a s' so7!ev'e-o de A#$!i a "si.'iendo ese i#/'-so =ina-" --e.a a !evo-otea! so7!e -a i'dad e'!o/ea a!1'et0/i a ("De 0a todo #i /ensa#iento% 8 vi 'n #o#ento -a A#$!i a toda 8 s' /o!veni! desa!!o--a!se ante #is o;os% -a!as todas -as 'estiones% !odando so7!e 'n /'nto $nt!i o% Gni o% -a =a-ta de inte!eses ind'st!ia-es" D "Lo 1'e esto8 a -a a-t'!a de Pa!0s% osa 1'e ex/e!i#entan ot!os antes de --e.a!% no /!esto aten i4n a todas estas 6a7-ad'!0asD esto8 ini iado en e- se !etoD s$ -o 1'e /o os sa7en",: E- 7a-<a iano 6a on1'istado Pa!0s ("Lo #e !eti!$% o#o Ud: /'ede i#a.ina!-o% satis=e 6o de #0 #is#o% !adioso% in=-ado 8 tiiendo de !osa #i /o!veni! de Pa!0s",: E- via;e se 6a '#/-ido 8 /o! /!i#e!a 8 Gni a ve< /a!a -os es !ito!es vin '-ados a -a $-ite 1'e di!i.i!> e- /a0s -'e.o de (*@+ no 6a7!> dioses en E'!o/aD e- 7'!.'$s >vido 8 /otente 1'e es Sa!#iento a #ediados de- si.-o MIM en a7a-.ado en -a ve!tiente /!o.!esiva de s' -ase 6a sido !e ono ido en E'!o/a /o! 'na 7'!.'es0a t!i'n=ante (v: Jean L6o##e% La grande bourgeoise au pouvoir ?@ABC ?@@B3!

El via e consumidor
E- t!>nsito desde e- via;e a!a te!i<ado /o! -as /!eo '/a iones 'ti-ita!ias a t!av$s de- e1'i-i7!io -o.!ado /o! Sa!#iento 6a ia -a de=initiva /!e/onde!an ia de -a a tit'd onte#/-ativo onnotada /o! -o est$ti o se ve!i=i a en Mansi--a: on $- --e.a -a 6o!a de -a ons'#i i4n /'!a% si 7ien en -a d$ ada de- @H !es'-ta 'n /!e '!so! de -o 1'e se .ene!a-i<a!> a /a!ti! de- *H 6asta onve!ti!se en an 6o -'.a! o#Gn: Esta a tit'd /!e '!so!a !es/e to de L' io L4/e< o Can$ ondi iona -a aten'a i4n de esa /a'ta 1'e -'e.o se!> de=inito!ia: -o onte#/-ativo en Mansi--a tiene 'n !e.ist!o #>s a#/-ioD a /a!ti! de -os .ent-e#en de- *H esa -atit'd se on ent!a!> en -o es/e 0=i a#ente est$ti o: 3'ie!o de i!% Mansi--a onte#/-a #';e!es% a--es% 8e.'as% o/o!tos 8 !'inas a ent'ando -o in#ediatoD Can$% Santia.o de Est!ada 8 -os 1'e -os si.'en i!>n des/-a<ando e- $n=asis 6a ia -os #'seos% -a 6isto!ia% -os #ati es 8 -os deta--es ex1'isitos e in ie!tos 6asta 1'e e- /asado en -'.a! de /!ote.e!-os -os /enet!e 8 de=inaD se!> e- via;e de -a ons'#i i4n es/i!it'a-i<ada: en -'.a! de .asta! en e- !esto!>n% eteat!o o e- /!ost07'-o /!e=e!i!>n e- #'seo: Pe!o Mansi--a es e- Gni o aso de via;e!o !osista o% si se /!e=ie!e% en /!i#e! t$!#ino 8 o#o ondi i4n ne esa!ia e- 7ene=i ia!io de -a a '#'-a i4n sa-ade!i("A6o!a% si #i 7'en /ad!e% tan .ene!oso 8 des/!endido% 1'e no #e /'so tasa en -os .astos"D "Ade i!#e "Adi4s% 6i;ito% 7'en via;e"% -o vi --o!a!: Lo esta7a o#o a-e-ado: L-eva7a en e- =ondo de 'n 7aG- #i- /ata ones #e;i anos"D "Lo no /ensa7a enton es sino en .asta!-e a #i /ad!e s' dine!o -o #e;o! /osi7-e",% 8 en se.'ndo -'.a!% o#o e-e#ento desen adenante% /!od' to de -as ont!adi iones =a#i-ia!es en e- seno de -a o-i.a!1'0a =ede!a- /o!tea ("Mi a#i.o "Mansi--a !e 'e!da -as /a-a7!as de s' /ad!e"% 'ando 'no es so7!ino de don J'an Man'e- de Rosas% no -ee e- %ontrato 8ocial si se 6a de 1'eda! en este /a0s% o se va de $-% si 1'ie!e -ee!-o on /!ove 6o",: A6o!a 7ien% si es /!e '!so! en (*@+ 8 .!an seo! de- !$.i#en !o1'i";'a!ista en -a d$ ada de- *H% on e- i! 'ito inte!no #a! ado /o! s's via;es s' esivos 8 /e!=e ionados% Mansi--a ti/i=i a -o 1'e /od!0a --a#a!se "de- via;e de- nio a- via;e de- .ent-e#an": Co#/!enda#os ese i! 'ito: a-!ededo! de Case!os !evo-otea -a i#a.en de- /ad!e% -as a-'siones a s' a8'da e on4#i a 8 a s' o!!e-ativa de/enden ia ("C'ando #i /ad!e !eso-vi4 1'e #e ='e!a a -ee! a ot!a /a!te e- %ontrato 8ocial)+ "todo e- #'ndo di;o en &'enos Ai!es 1'e a #0 #e #anda7an a via;a!% /o!1'e 8o e!a 'n #' 6a 6o on #'8 #a-as in -ina iones% !e=i!i$ndose a ie!tas avent'!as: La ve!dad es 1'e% si #i /ad!e #e e#7a! 4 en 'n 7'1'e de ve-a:::",: Me a m miCme% -a /asividad a'n1'e /!etende !es'-ta! !is'ea 8 6asta i!4ni a no

!e7asa ese -0#ite sino 1'e !eenv0a a -a a'to!idad% -a san i4n 8 e- /!ivi-e.io: La ina'.'!a i4n de (**H% en a#7io% a entGa -a /!i#e!a /e!sona des/-a<>ndo-a de -o o#/-e#enta!io a -a e;e ' i4n% de -a onse 'en ia a- ante edenteD Mansi--a se di=e!en ia ada ve< #>s% da 'n /aso ade-ante 8 se onvie!te en e- /!ota.onista de s' /!o/ia 7io.!a=0a 8 e- via;e de- gentleman se ;'sti=i a "a!t0sti a#ente" a- one ta!se on e- /!edo#inio de 'na $-ite ("Santia.o e!a e- /ad!e de Santia.'ito A! os% e- exi#io /into!% 1'e todos -os a!.entinos de a-.Gn ='ste% 1'e van a Pa!0s% no de;an de ono e!",: (*@*"(**H: de- via;e de- nio a- via;e de- a7a--e!o: De a 'e!do: Pe!o e- /asa;e% esa /e '-ia! #ad'!a i4n in oativa de- ado-es ente a- ad'-to% se 6a dado a t!av$s de- a/!endi<a;e e'!o/eo: "Mi /ad!e se 1'ed4 en Lis7oa 8 #e #and4 a Pa!0s donde 8o e!a 7'<o 8 d' 6o% a /!e/a!a!-e 'n a/a!ta#ento": Co#o ese e;e#/-o 6a8 #' 6os: Po! eso% /a!a Mansi--a% E'!o/a es vista o#o es 'e-a #'ndana% o#o a/!endi<a;e 8 /a'-atino !ee#/-a<o en -a ini iativa /ate!na-D /e!o sin o-vida!% -a!o est>% 1'e a/!endi<a;e 8 ons'#i i4n se s'/e!/onen: Los #ati es 1'e en!i1'e en s' ve!si4n de E'!o/a se van inse!tando en to!no a este /ivote: E'!o/a o#o '-#ina i4n 8 /!ivi-e.io ("Pa!0s% Pa!0s de 9!an ia% o#o s'e-en de i! a-.'nos /a!a 1'e no 1'ede d'da% es /a!a #0 -a i'dad idea-: As0 es 1'e 'ando a-.'ien #e di e 1'e no -e .'sta Pa!0s% 8o #e di.o inte!io!#ente: se!> /o!1'e no te a- an<a t' !enta /a!a vivi! a--0",% o#o t!as/osi i4n de -a gourmandise ("Pa!0s 1'e es -a .!an .o-osina de -os via;e!os ;4venes 8 vie;os",% e- es ena!io =avo!a7-e a -a es/e ta '-a!idad .!andiosa 8 e1'0vo a ("En Ita-ia% en Ro#a% no 'na sino va!ias% 8endo en a!!'a;e des '7ie!to% #e 6i ie!on ova iones% on='ndi$ndo#e on e- .ene!a- Cia-dini"D "La #a!1'esa de La I!ande% 1'e e!a c6armante 8 1'e ind'da7-e#ente #e 6a--4 a/etitoso% /'es 8o e!a a -os die io 6o aos #' 6o #>s 7onito 1'e #i no7-e a#i.o Mi.'e- C'8as a6o!a% invito#e a o#e! 8 o!.ani<4 'na =iesta /a!a ex6i7i!#e% ni #>s ni #enos 1'e si 8o 6'7ie!a sido 'n indio o e- 6i;o de a-.Gn na7a7", 8 o#o !e into de- -';o 8 e- o io 8 de -a !e iente '!.en ia /o! vivi! D la page ("Sea -o 1'e ='e!e de estas !e=-exiones% 6an de sa7e! 'stedes 1'e -as a--es de Pa!0s% -as a--es !i as% no se /a!e en a -as a--es de nin.'na /a!teD en e--as -a /o7-a i4n a#7'-ante se !en'eva onstante#ente 8 o=!e e% /o! onsi.'iente% 'na novedad dia!ia de todos -os #o#entosD di.an -o 1'e 1'ie!an% no 6a8 o#o Pa!0s",: EPe!o 1'$ es -o 1'e 'ni=i a en 'n so-o 6a< a esos datos a/a!ente#ente ais-adosF Eade#>n on !eto de -a ons'#i i4n: /a.a!% "6a e! e- .asto": Mansi--a en E'!o/a ='nda#enta-#ente .asta: !o/a% en /!i#e! t$!#ino% 'ni=o!#es% .a-e!as% =!a s% !o/a /a!a e- desa8'no% /a!a !e i7i! a -os a#i.os% /a!a e-e7!a! s's ent!adas a- foyer de -a O/e!a o /a!a insta-a!se en e- paddocE de Lon. 6a#/s: Cada #o#ento de- 6o!a!io e'!o/eo se o!!es/onde on 'n 'ni=o!#e% 'na /!enda o 'n /ao distintoD in -'so on 'na va!iante de -a !o/a otidiana 1'e son -os dis=!a es (de-i7e!ados o as'#idos en ie!tas on='siones 1'e !ati=i an% distin.'en o distan ian,: E3'$ #>s .asta Mansi--a en e- es a/a!ate e'!o/eoF Co#ida: es inte!#ina7-e -a -ista de /-atos 1'e a ada #o#ento !e 'e!da en 'na o7-i 'a ex6i7i i4n 1'e /a-adea a -a ve< 1'e -o on=i!#a 8 -e /e!#ite de o!a! -as /e!i/e ias devia;e 8 /osee! idea-#ente e- itine!a!io de- .!an t'!is#o: E3'$ ot!a osaF Pa-a7!as% #'-tit'd de /a-a7!as en e- to1'eteo o/ioso 8 evidente de- !asta 'e!o (a- 1'e se /a!e e% de- 1'e est> #'8 /!4xi#o% /e!o de- 1'e se distan ia 8 se 7'!-a a- onve!ti!-o en 'no de s's 6ivos e#isa!ios /!e=e!idos,% /a-a7!as s'/e!/'estas% /a-a7!as inve!tidas% en =!an $s% en a-e#>n% /a-a7!as vas as% .'a!an0es% ita-ianas% /o!t'.'esasD $- 6'nde -as #anos en E'!o/a% -e /a-/a -as /a-a7!as% se --eva a-.'na a -a 7o a o se de;a a a!i ia! /o! -as #>s s'aves des/a!!a#>ndo-as on 'na e'=o!ia i!!es/onsa7-e 8 a7'ndante: L on id$nti o ade#>n ad1'ie!e 8 .asta on e/tos: de -a /si o-o.0a% S'ndt% Je.e- o /asa% a- Rena i#iento 8 se ado!na e- 'e--o on -os neo/-at4ni os o se inventa 'n a!o on Vo-tai!e 8 ot!o on Dante% se -os /!'e7a% se #i!a 8 se 1'eda satis=e 6o: De -a a '#'-a i4n a- o io% a- /!ivi-e.io% a- .asto% -a es/e ta '-a!idad 8 e- na! isis#o: E'!o/a "/o! -o tanto" se -e va a/a!e iendo a Mansi--a o#o 'na tienda #on'#enta- en e- /e!0odo en#a! ado /o! -a ina'.'!a i4n de -as .!andes est!' t'!as de =ie!!o de Printemps ((**+, 8 8amaritaine (()H+,: A /a!ti! de ese

nG -eo E'!o/a se onvie!te en e- ontinente" i'dad o% #e;o!% en e- 'nive!so o#edia 8 -a i'dad" a!!o'se- ("Con e- /e!#iso de 'stedes% di!$ enton es: 1'e on -as a--es de Pa!0s s' ede -o 1'e on s's teat!os% 1'e es -o ont!a!io de -o 1'e s' ede a1'0: en e--os se ven todas -as no 6es a!as n'evas",% o se identi=i a on e- 7'-eva! o#o te!!eno de avent'!as o a toda -a i'dad on 'na #';e! dis/oni7-e ("&'eno: de 0a 1'e /o! 'na de esas a--es de Pa!0s% /o! -a de- 7ac% i7a 8o% /ensando en -o 1'e 'stedes 1'ie!an% 'ando a e!t4 a /asa! /o! e- -ado #0o 'na #';e!% '8o /e!=i- pisp av'e-o:::", 8 a -a o#/-i idad on -a '-t'!a ("3'e no #i!a% 1'e no ve "6e di 6oD 8 toda -a ivi-i<a i4n 8 toda -a '-t'!a 8 todo e- se !eto de ie!to de o!o 8 7ienesta! onsiste en eso% en 1'e a1'$--as so iedades onse!vado!as 6an a/!endido 8a a o0!% ve! 8 a--a!",: Es de i!% E'!o/a --e.a a se! vista en 'n #o#ento dado de- i! 'ito de- via;e o#o 'na vete!ana 8 o#/-a iente a- a6'eta: Jasta a6o!a% Mansi--a =!ente a E'!o/aD /e!o EMansi--a desde E'!o/aF Lo ='nda#enta-: -as venta;as /!osi.'en sin #a8o!es tensiones ni !es/onsa7i-idad: A s' -ado% en E'!o/a% /a!ti i/a#os de- via;e ent!etenido 8 -as venta;as 1'e a 'e!da s' ono i#iento 8 =!e 'enta i4n onsisten en es/e ia- en -a: i-'#ina i4n 8 -a onsa.!a i4n =!ente a -os ot!os% a -os 1'e se 1'edan% a -os 1'e no se 6an ido: "Va#os nada #>s 1'e a onve!sa! de 'n via;e de /o as 6o!as en =e!!o a!!i-% 8 de -en.'a !'sa% en -a 1'e% s'/on.o% son 'stedes tan ve!sados o#o 8o% 8 eso 1'e 8o 6e estado en R'sia 8 'stedes no": Lo en E'!o/a% desde E'!o/a 8 'stedes a--0D es de i!% -a distan ia o#o /!ivi-e.io 8 distinci*n! ) ::: nove-istas o#o E7e!s% Ro1'ette% E Nstein% 8 /e!iodistas o#o Io-d7a'#% Laaevenstein% T!o;an "-o #is#o 6a7!0a sido 1'e no se -os 6'7ie!a no#7!ado a 'stedes": EC'>- es e- ontenido de esta en'#e!a i4n a/a!ente#ente in=o!#ativa 8 de ese ie!!e on ai!e desa/asionadoF M'8 si#/-e: eono i#iento o#o di=e!en ia i4n 8 desnive-D distintos 8 8o /o! en i#a de 'stedes: Mansi--a no 1'ie!e !ea-#ente in=o!#a! sino i#/!esiona! on esa /osesi4n 1'e en -os ot!os se ve!i=i a o#o a!en ia: Es as0 o#o E'!o/a a /a!ti! de Case!os 8 en es/e ia- -'e.o de (**H a t!av$s de- .!'/o so ia- 1'e detenta -a -ite!at'!a% se onvie!te en /!o8e i4n 8 !ati=i a i4n de -as distan ias so ia-esD es de i!% E'!o/a exa-ta 8 sa !a-i<a -as distan ias so ia-es insta'!adas en A#$!i a ("e!a 'n /!4;i#o de a > de &'enos Ai!es% 1'e Dios sa7e 1'$ viento -o 6a70a --evado a- ot!o 6e#is=e!ioD 1'e 8o ono 0a desde 1'e $- o#en<4 a de i! a;4D 1'e en s' vida #e 6a70a sa-'dadoD 1'e ;a#>s 6a70a tenido on#i.o -a #>s #0ni#a o!tes0a% 8 "1'e nada #>s 1'e /o!1'e est>7a#os en e- ext!an;e!o% 8a se i#a.ina7a 1'e de70a#os de t!ata#os de tG 8 vos",: E- via;e e'!o/eo en t!en 8a no inte!esa tanto o#o ve-o idad 8 s' onse 'ente a '#'-a i4n% sino o#o ve!i=i a i4n de o#/a!ti#entos 8 clases /!o eso a -o -a!.o de- 'a- e- 'so de -os idio#as de;a de s'7!a8a! -as =a-tas o de ont!i7'i! a -a o#'ni a i4n /a!a exa-ta! di=e!en ias 8 distan ias insin'ando -a inte!io!idad a!a te!0sti a 8 !e iente de- via;e a /a!ti! de- )HH ("Con Ma!0a L'isa 6a7->7a#os sie#/!e en =!an $s% e- es/ao-% 8% se.Gn !eo -os asos e- in.-$s% e!a e- !e '!so /a!a 1'e no nos entendie!an",: Rea-#ente es 'na onstante on va!ia iones: s' esivos /a/e-es 1'e van dese#/eando -os inte-e to a!.entinos de- si.-o MIM "!o#>nti o en s's '-#ina iones 8 en s' diso-' i4n" a!a te!i<an a- e#patriado de (*?H% a- ex $nt!i o de (**H 6asta --e.a! a- raro de- ()HH:

El via e ceremonial
Con -a so-idi=i a i4n de- .!'/o so ia- 1'e di!i.e a- /a0s -'e.o de (**H% e- via;e e'!o/eo se instit' iona-i<a: ni /ione!os% ni /!e '!so!es% ni avent'!e!os% 1'ienes -o e-e7!an ado/tan ada ve< #>s e- ai!e de o=i iantes 8 e- itine!a!io se onvie!te en !ito: Se via;a a E'!o/a /a!a santi=i a!se a--> 8 !e.!esa! onsa.!adoD -as /!eo '/a iones e#/0!i as /o! e- /!o/io /a0s se van di-'8endo /a!a se! !ee#/-a<adas /o! 'n #ovi#iento de entona i4n #0sti a: e- gentleman via0ero se -i7e!a de s' /a0s% -a A!.entina o &'enos Ai!es son -a #ate!ia desdea7-e% e- 'e!/o /e a#inoso o e- #a-% 8 de eso 6a8 1'e /'!.a!se a t!av$s de -a i-'#ina i4n 1'e des iende desde e- e#/0!eo e'!o/eo: La estada a-->% -a /e!#anen ia #>s /!o-on.ada en e- seno de -o a7so-'to% =a i-itan -a i#/!e.na i4n 8 -a 'nidad de-

es/i!it'a- via;e!o a!.entino on e- es/0!it' e'!o/eo: En !ea-idad% se ina'.'!a -a eta/a de- via0e bumerang. no inte!esa tanto i! /o!1'e se va /a!a vo-ve!: E- ie-o !eside a-->% /e!o -a ve!i=i a i4n de -a sa !a-idad se da a1'0: Son va!ios -os in.!edientes de ese !ito: e- !e.!eso de- /!i#e! via;e de Mansi--a -o ina'.'!a si.ni=i ativa#ente /o! s' #o#ento te!#ina-: -a --e.ada 8 e- !e i7i#iento de- a!.entino 1'e /o!ta -os a!is#as e'!o/eos: C'ando -o dese#7a! an "nos 'enta" "-os /o os '!iosos 1'e esta7an en -a /-a8a #e #i!a!on 8 #e si.'ie!on% o#o si 6'7ie!an dese#7a! ado 'n ani#a- !a!o": "Los '!iosos #e es o-ta!on 6asta #i asa": Las sea-es es/e ia-es de- onsa.!ado distin.'en 8 =as inan 8 o#o se t!ata de- 6i;o de -os a#os% -os es -avos se so#eten 8 -o exa-tan /!o esiona-#ente: "Lo no t!a0a% sin e#7a!.o% nada de ext!ao!dina!io% a no se! 1'e -o ='e!a e- veni! vestido a -a =!an esa% a -a G-ti#a #oda% a -a /a!isiense% on 'n ai!e ito #'8 c6ic)! E- !e i$n onsa.!ado se aso#7!a =!ente a -a exa-ta i4n% en ve!dad =in.e aso#7!a!se /o!1'e $- 6a ido /a!a eso 8 sa7e '>-es son -os si.nos ind'da7-es de -o sa !o: "C!iados de a#7os sexos sa-ie!on en todas -as di!e iones /a!a o#'ni a!-es a -os /a!ientes 8 a -os 0nti#os 1'e e- nio L' io 6a70a --e.ado": Es -a ent!ada a Je!'sa-$n 8 o#o toda onsa.!a i4n i#/-i a /!ivi-e.ios% -4.i o es 1'e se a!ti '-e so7!e desnive-es: e- onsa.!ado 8 -os ado!antes 1'e% en este aso% o!!o7o!an s' so#eti#iento 8 -a !e-a i4n a#o"es -avos: "Se #and4 de i! 'na #isa en -a i.-esia de San J'an% 1'e e!a -a 1'e 1'eda7a e! a de -a asa so-a!ie.a": Es de i!% e- !e.!eso de- onsa.!ado en E'!o/a se o!!o7o!a o=i ia-#ente t!as endiendo e- >#7ito do#$sti o 8 e- nive- de -o es/ont>neoD o#o toda onsa.!a i4n !e1'ie!e 'na -it'!.ia% -a /!o8e i4n so7!e -o so ia- on -a /!esen ia de -o o#'nita!io 8 -a es eno.!a=0a de- te#/-o !es'-tan i#/!es indi7-es 8 o!!e-ativas: AGn #>s% on ie!ta entona i4n =estiva e inte! a#7io de /!esentes: As0 es 1'e !es'-ta o6e!ente " o#o !e 'e!da Mansi--a" "1'e 6'7ie!a 'n .!an !e.o i;o% siendo 8o o7;eto de -as #>s =inas de#ost!a iones% no ta!dando en --e.a! -as ='entes de d'- es% !e#as 8 /aste-es": Pe!o todo ese e!e#onia- ade#>s de -os o#/onentes t0/i os de- 'nive!so de -as !e-a iones /at!ia! a-es e#/ie<a a a!ti '-a!se en 'na se!ie de #o#entos a!a te!0sti os 1'e van desde ellamado 8 -a vocaci*n europea ("TG e!as -a vo< 1'e sin esa! nos --a#a::: "ve!si=i a Ma!t0n Ia! 0a M$!o' en (**@" Lo #e de 0a: Un !a8o de t' -'#7!e 2 QPa!0sR =e 'nda!> #i /ensa#ientoR 2 Con='ndido en t' in#ensa #' 6ed'#7!e 2 es ' 6a!$ t' /ode!oso a ento: 2 TG se!>s -a nod!i<a de #i #ente% 2 TG #e a7!i!>s t' o!a<4n =e 'ndo::: 2 Me --a#a e- #'ndo a -a 7ata--a a!diente 2 L en ti se 6a--a -a s0ntesis de- #'ndo",% /asando /o! 'na s'e!te de die<#os o dona ciones ("E- 7a! o 1'e sa-0a /a!a Ca- 'ta% esta7a /!onto "!e 'e!da e- /at!i io"% so-o #e es/e!a7a a #0: J'7o 1'e e#/e<a! a /a.a!-e estad0as":,% -a ini ia i4n (e- (C de ;'nio de (**B Ro1'e S>en< Pea sa-e en e- 9amar !'#7o a E'!o/a"" Santia.o &en.o-ea 8 L' io L4/e< -o "a/ad!inan" a o#/a>ndo-o 6asta Montevideo,% el ba-o lustral ("Un d0a de- ao (**) "es !i7e Ado-=o &io8 en Antes del novecientosC se e#7a! a!on /a!a E'!o/a #is /ad!es on #i 6e!#ana Ma! e-ina de die isiete aos 8 A'.'sto% e- 7en;a#0n de -a =a#i-ia% #i 1'e!id0si#o A'.'sto% de t!es: Los --eva7an distintos #otivos: desde -'e.o% visita! -a ex/osi i4n 'nive!sa- de Pa!0s% 1'e at!a;o a #edio &'enos Ai!es% t!ae! a #is 6e!#anos J'an &a'tista 8 Ped!o Antonio% 1'e est'dia7an en 'n Li eo de 9!an ia% desde (**@% 8 6a e! 'na '!a en Ea'x &onnes% onveniente /a!a -os 7!on1'ios de #i /ad!e":,% 6asta in '!!i! en -a adoraci*n de las reli$uias y los santos lugares (8a se t!ate de -os 'antiosos #'seos de Lond!es o Pa!0s o de -as i#/!es indi7-es !'inas de Ro#a% N>/o-es o Je!'sa-$n, 8 en el #tasis ( 'ando E##a de -a &a!!a se extiende so7!e "e- /'!0si#o /-a e! de .'ia! a s' 6i;a% a esa esen ia de s' /!o/io es/0!it'% /o! e#'ndo !eado /a!a -os e-e.idos: Ante -os 'ad!os% -as es '-t'!as% ante -o ve!dade!a#ente a!t0sti o se extasia7a", Pe!o e- i! 'ito no on -'8e a60: esta !e iente es/i!it'a-i<a i4n de- via;e /!es'/one ade#>s 'na es/e ie de !ena i#iento ("A a7a7a de !e.!esa! de 'n via;e a E'!o/a% on s' =a#i-ia "si.'e Ado-=o &io8% a- en ont!a!nos% -e di 'n a7!a<o di i$ndo-e: EC4#o te va% AntonioF "C6a!-es% #e ontest4: En In.-ate!!a 6a70a o/tado /o! este se.'ndo no#7!e s'8o", 8 a- an<a 'na uni*n mstica

on e- ie-o e'!o/eo ("Lo 1'e no i#/ide 1'e Pa7-o se !e8e!a t!ans/o!tado a 'n 'ento de 6adas" di e Ca#7a e!es de s' a!1'et0/i o /!ota.onista en Msica sentimental! L Ma!t0n A-dao en Escenas y perfiles. "L'is evo 4 on s' /a-a7!a -enta 8 !e=-exiva% i#/!e.nada de en anto% s's in o aos de vida e'!o/ea% -a as ensi4n de=initiva de s' a-#a a -as !e.iones se!enas de -a 7e--e<a",: En a-.'nos asos '-#inantes e- !e.!eso de E'!o/a no so-o i#/-i a -a onsa.!a i4n en tanto a!.entino de /!i#e!a -ase% sino ta#7i$n -a identi=i a i4n on e- e'!o/eo: E- gentleman 1'e 6a via;ado a E'!o/a onte#/-a a s' /!o/io /a0s on #i!ada e'!o/ea: "Todo #e /a!e 0a /!i#itivo 8 distante o#o osa de- Le;ano O!iente " on=iesa Danie- Ia! 0a Mansi--a en s's #e#o!ias": Sin e#7a!.o% /o o a /o o #e ='i a -i#atando a- !it#o de -a vida 8 a -as ost'#7!es% as0 o#o a -as .entesD todos se #ost!a7an en .ene!a- a7ie!tos% 7ona 6ones 8 o#/!ensivos% a'n1'e a ve es 7astante 7'!-ones% 'a- si ='e!an nios t!aviesos": En esta o8'nt'!a e- via;e sa !a#entado se s'/e!/one on e- via;e i#/e!ia-: e- a!.entino santi=i ado en E'!o/a 6a inte!na-i<ado -a /e!s/e tiva ent!a- 8 #i!a a s' /a0s 8 a s's o#/at!iotas o#o e- ='n iona!io o-onia- se en=!enta on los naturales! "E- &'enos Ai!es de a1'e--os d0as% #i!ado desde E'!o/a% e!a a-.o as0 o#o e- =in de#'ndo "/!osi.'e Ia! 0a Mansi--a": Q3'eda7a tan -e;os% tan -e;os de- ent!o e!e7!a- de- 'nive!so ivi-i<adoD de Pa!0s% de Lond!es% de Ro#a o de VienaR" Nada ext!ao tiene 1'e -a -ase de -a 'a- evia0ero sacramental es #ie#7!o 8 /o!tavo< se 6a8a sit'ado =!ente a s' /!o/io /a0s o#o ante (T =a to!0a de 'n i#/e!io (v: M: &ea'#ont% L'essor industriel et :'imprialisme colonial ?@F@C?GBH3! A -o -a!.o de ese /e!i4odo se va ata-i<ando 'na /e!s/e tiva de- #'ndo 1'e /!es'/one% di.a#os% 'n ser para Europa 'n vivi! /endiente de a-->% a-ienado a a1'e--o en s's #G-ti/-es as/e tos (#odas% o/iniones% va-o!es,% /e!o% so7!e todo% a- an<a! 'n ser desde Europa. 'n es !ito! a!.entino !ea-#ente se va-ida si /'7-i a en Ia!nie! o si s's -i7!os ex6i7en 'n /!4-o.o de &a!!$s: Ed'a!da Mansi--a de Ia! 0a /asa a se! es !ito!a si #'est!a 'na /!esenta i4n de La7o'-a8e 1'e -e /e!#ite santi=i a!se e ina'.'!a! -a -a!.a se!ie de seo!as"-ite!atas 1'e des !i7en 'na visita ent!e -i7!os% 'na #ano =ati.ada 8 sa e!dota- 1'e se /osa so7!e 'n 6o#7!o o 'n si.i-oso --a#ado /o! -a /'e!ta ent!ea7ie!ta: E##a de -a &a!!a"9!anUois Co//$% Vi to!ia O a#/o"D!ie' La Ro 6e--e% Me! edes Levinson"Mont6e!-ant% Ma!ta Mos1'e!a"J'-ien I!een: Ot!a va!iante vin '-ada a- via;e onsa.!ato!io est> dada /o! -as t!ad' iones e'!o/eas: E'!o/a "dent!o de esta /e!s/e tiva" /a!e e onve!ti!se en /G7-i o 8 t!as enden ia 8 en -a 'nive!sa-i<a i4n de- es !ito! seo!ia- 'ando en !ea-idad se t!ata de 'n #ito =!a.'ado en -as e#7a;adas% en e- -a7o!ioso o!!eteo de itas% ent!evistas 8 6o#ena;es o% #>s ade-ante en -a o#/-i idad de on.!e.a iones e -esi>sti as o -ai as: En!i1'e La!!eta 8 en es/e iaJ'.o Sast e;e#/-i=i a!>n este ot!o i! 'ito 8 s's '-#ina iones: M'8 e! a de estas va!iantes se sitGan -o 1'e /od!0a se! --a#ado nunciatura permanente ( on -a !esiden ia de Santia.o de Est!ada en Mad!id donde siste#ati<a -a ='n i4n de i e!one% vi$ndose o#o /'e!ta de E'!o/a en tanto -os a!.entinos 1'e --e.an de7en /asa! a t!av$s de $- o% di!e ta#ente% o#o E'!o/a #is#a,% -a anoni<a i4n en vida ( o#o e- /e '-ia! aso de Ca!-os Ma!0a O antos 1'e 6a e de E'!o/a s' !esiden ia /e!#anente% --e.ando a se! a ad$#i o,% la beatitud turbada (1'e e;e#/-i=i a Ma! e-o T: de A-vea! 'ando e- (@ de a.osto de ()B? ontesta a -a exi.en ia de -os !adi a-es /a!a 1'e se /on.a a- =!ente de- /a!tido: "Les ase.'!o 1'e #' 6o #e 'esta a7andona! esta vida t!an1'i-a en 'n a#7iente de '-t'!a 8 a-ta inte-e t'a-idad o#o es 9!an ia", 8 -a e#patriaci*n voluntaria de Man'e- A-dao en -os aos en 1'e /o! /!i#e!a ve< e#/ie<an a #o!i! en E'!o/a a!.entinos 1'e no 6an sido deste!!ados /o-0ti a#ente: Es de i!% no 8a E'!o/a vista o#o O-i#/o de -os es !ito!es e'!o/eos% sino o#o Pante4n Na iona- en vi!t'd de -a o6e!en ia inte!na ondi ionada /o! -a sa !a-i<a i4n de- via;e: /a!ad4;i a#ente -os gentlemen a!.entinos so-o a eden a 'na ate.o!0a onto-4.i a si se onvie!ten en #'e!tos e'!o/eos:

El via e est!tico

(**H"()HH: e- /e!0odo de a/o.eo de -a o-i.a!1'0a -i7e!a- oin ide on -a a ent'ada esteti<a i4n devia;e e'!o/eo: Sin d'da 1'e so7!eviven /a'tas 'ti-ita!ias de =!an a entona i4n /ositivista o#o en -a ex/e!ien ia via;e!a de Ra#4n J: C>! ano (v: a/: "Via;e a E'!o/a" en Mis primeros oc6enta a-os3 o !e<a.os de -a avide< 7a-<a iana en e- itine!a!io de Pe--e.!ini (v: "Va.ando"% &: %! t: III, 1'ien onta#ina e- t!adi iona- titanis#o !o#>nti o on in.!edientes 1'e /!ovienen de- a/o/-$ti o 8 t!i'n=aTeodo!o Rooseve-t: Pe!o e- tono do#inante es ot!o 8 se en 'ent!a a /a!ti! de- via;e de 'n .ent-e#an"es !ito! o#o L' io V: L4/e<: EC'>- es e- nG -eo de esa a tit'd onte#/-ativa 1'e !e e /a'-atina#ente i#/!e.nando 8 de=iniendo -os via;es =inise '-a!esF Un 1'ietis#o desdeoso de -a 6isto!ia o#o 0ndi e de a#7io% de s' iedad 8 /e!t'!7a i4n 8 1'e /a!a !ee#/-a<a!-a va /oniendo de s' /a!te "a -o -a!.o de !eite!adas a/e-a iones" a -a ete!nidad o#o -i#a 8 !e.i4n de -o in#'ta7-e: Eso en /!i#e! t$!#ino: A /a!ti! de a--0 se desa!!o--a toda 'na exa-ta i4n de s'/'estos va-o!es innatos /!ovenientes de E'!o/a o de 'na <ona sit'ada #>s a--> de -o e#/0!i o 8 ve!i=i a7-e: L a ontin'a i4n% en '7ie!to en e- "desinte!$s"% e- distan ia#iento de -os ot!os se.'ido de s' desd$n 8 des ono i#iento /a!a s'stit'i!-os " o#o Gni as !e-a iones v>-idas" /o! -as 1'e se ten.an o#o 'no #is#o: Re ono e! a- ot!o en -a va!iante de- via;e est$ti o" --e.a a se! 'n es >nda-o ont!a -a /!o/ia esen ia: Penet!a#os% /'es% en -a extensa 8 ate! io/e-ada o#a! a de -a vida inte!io!: Los o#/onentes 1'e se van 8'xta/oniendo a- nG -eo de- via;e est$ti o 1'e ina'.'!a 8 e#/ie<a a ti/i=i a! L4/e< son n'#e!osos: (, A- identi=i a! e- #a- .'sto on -o demod se e#/ie<a desdeando -os va-o!es est$ti os de -a 7'!.'es0a o#e! ia- /o!tea% se.'i!> i#/'.nando -a -ase #edia =!an esa a t!av$s de vasos o#'ni antes o#o s' Don Po-ido!o 8 de !ea iones senso!ia-es 8 va-o!ativas 1'e -o 6a en !e=e!i!se a- "o-o! inso/o!ta7-e a bourgeoisie) a- a#ina! /o! -as a--es de Pa!0s: E- #a- o-o! -o /e!t'!7a a L4/e< 8 o#o $- inadve!tida#ente asi#i-a "s' a-#a" on s' /it'ita!ia% 'a-1'ie! sensa i4n desa.!ada7-e se!> a-i=i ada o#o a.!esi4n a- es/0!it': +, E- #it!ista /o!teo ve!aneando en Pa!0s% -os /a!isienses 1'e #asiva#ente se 6an -a!.ado a 'sa! canotier 8 -'e.o -os n'evos !i os a#e!i anos en a7a-.ata t'!0sti a son identi=i ados en 'na se!ie de a!i at'!as !>/idas 8 des/iadadas: Pa!a e- via;e!o est$ti o esos t!es .!'/os so ia-es se identi=i an: Pe!o a7e /!e.'nta! E '>- es e- o#/onente a'sa- o#Gn a esos t!es !e 6a<osF Lo 1'e !es'-ta ='nda#enta- /a!a o#/!ende! -as #otiva iones /!o='ndas de- via;e est$ti o: e- i#/a to in#i.!ato!io en e- R0o de -a P-ata o#o !es'-tante in#ediata de- /!o.!a#a -i7e!a- 8 -a /!esen ia 8 avan e de 'na n'eva -ase so ia- 8 s' /!o8e i4n so7!e E'!o/a: E- via;e est$ti o% /o! -o tanto% /'ede se! a!a te!i<ado o#o 'na a tit'd no so-o de distan ia#iento sino de 6'0da: &'enos Ai!es des/'$s de- *H se to!na i#/osi7-e: o-o!es% 6i#eneas 8 .!in.osD a E'!o/a% /o! -o tanto: Pe!o en -as i'dades e'!o/eas ese avan e into-e!a7-e se !e/ite% enton es 6a8 1'e 7's a! !e='.ios% !in ones% so-edades 8 si-en ios: Si -a /!i#e!a !evo-' i4n ind'st!ia- es e- t!as=ondo so7!e e- 1'e se !e o!ta e- /e!0odo 'ti-ita!io de- via;e a E'!o/a% -a se.'nda !evo-' i4n -o ondi iona!> #ediata#ente en s' #o#ento de esteti<a i4n (v: Pa'- Manto'x% La revoluci*n industrial en el siglo IV:::+ J: Pasde!enad;ian% La segunda revoluci*n industrial3! E- /!o eso individ'a- de vida inte!io! de -os gentlemenen"es !ito!es 8 -as -0neas /!in i/a-es de- i! 'ito de s' -ase se s'/e!/onen: Res'-ta o6e!ente inte!/!eta! e- via;e est$ti o o#o 'n as/e to #>s de -a ideo-o.0a de 'na -ase en s' #o#ento de a/o.eo: B, Las i#/'.na iones est$ti as a- n'evo !i o 8 a- =i-isteo '!7ano se a!ti '-an a /a!ti! de- 7a!!io de o!i.enD -o to/o.!>=i o #>s 1'e a -a '7i a i4n a/'nta a -o va-o!ativo: o#o -as i'dades "Pa!0s es en este as/e to 'na t!as/osi i4n de &'enos Ai!es" a!e en de "te!!'o"% de "so-a!"% e- Gni o /aisa;e ina#ovi7-e es -a asa 8 -a "esen ia" de s's 6a7itantes se n't!e a t!av$s de- 7ien in#'e7-e: E!asta 'e!o de- 1'e -e inte!esa distan ia!se% /o! #>s 1'e se dedi1'e a/-i ada#ente a 6a e! ex/edi iones a -os #'seos% a -os #on'#entos 8 a -os /aseos /G7-i os% a'n1'e =in;a 'n "en anto inex/-i a7-e"% sie#/!e /e!#ane e!> "!e=!a ta!io a -as #a!avi--as e'!o/eas" /'es "s' se!% s' 8o% eso% est> a--> en -a a--e de &'en O!den 8 esta!> sie#/!e a'n1'e $- est$ a1'0" 8 s' esen ia !es'-ta

"in o#/ati7-e on todo -o de este -ado de- At->nti o": A-e;a#iento de -os o#/at!iotas on 1'ienes /'ede se! on='ndido /'es% 8 de in#ediato: ?, Ado/ i4n de -a /e!s/e tiva desdeosa de -os dive!sos e'!o/eos =!ente a ese e;e#/-a! -o a-: L se.'ida#ente @, e- des/!e io /o! -a #'-tit'd e'!o/ea: "La asa de Mo-i$!e #e 6a e o-vida! todo -o 1'e #e !odea: -a o#ida a- ai!e -i7!e de -os Ca#/os E-0seos % s' teat!o de ve!ano% e- 7'--i io de -os 7o'-eva!ds": Cada ve< #>s distan iado% a ada /aso dest!'8endo nexos on -os ot!os 8 on -a 6isto!ia otidiana e- via;e!o est$ti o =ina-#ente se 1'eda!> a so-as /a!a da! 'na ve!si4n de E'!o/a identi=i ada on 'n #'seo: En ese -o.!o de 'na E'!o/a /'- !a 8 es/i!it'a- L4/e< e 6a!> #ano de va!ios /!o edi#ientos 1'e da!>n -a di#ensi4n de -a !i1'e<a 8 !e/-ie.'es de s' #a-a =e: a, Pa!a to#a! distan ia 8 no se! on='ndido on s's o#/at!iotas advenedi<os 1'e en 'a-1'ie! #o#ento /'eden sa-'da!-o 8 6a e!se !e ono e!% se t!e/a a -os o;os de a-.'ien 1'e /a!e e tene! de!e 6o a des/!e ia!: as0 es o#o en ont!a#os a- via;e!o est$ti o identi=i >ndose on -a #i!ada de- maJtre /a!a evadi! edes/!e io de ese seo! de- !esto!>n 8 /!esenta!se ondenando a- =i-isteo a!.entino a onve!ti!se en s' 6ivo e#isa!io /e!sona-: En ese #ovi#iento% #>s ade-ante% a/e-a!> a -a di.nidad de ie!tos a#/esinos o a -a sensi7i-idad de a-.'nos /e!sona;es /o/'-a!es: 7, Ot!o #e anis#o% o#/-e#enta!io de- ante!io!% onsisti!> en de -a!a!se " i'dadano de- #'ndo": esa s'e!te de on;'!o #>.i o se!> -a =4!#'-a sint$ti a de- os#o/o-itis#o 1'e /!etende es a#otea! -as /e '-ia!idades na iona-es en 'n intento de o7;etividad s'/e!io! /o! onve!ti!se en 'n 6abitante absoluto 1'e no se siente /!esionado /o! ada sit'a i4n en /a!ti '-a! sino 1'e ade 'a s' /!esi4n a -a de -a ivi-i<a i4n so7e!ana: e, Ot!o !e '!so de es/i!it'a-i<a i4n de- via;e: e- desd$n =!ente a -os 1'e o#en >vida#enteD e- des.ano i!> !ee#/-a<ando ada ve< #>s a- =e!vo! 8 a- identi=i a! o#ida 8 #ate!ia a t!av$s de 'n ;'i io #o!a- ne.ativo --e.a!> a des/!e ia! a 'a-1'ie!a 1'e o#a a'n1'e sea /o! ne esidad sin distin.'i! 1'e -a di.nidad 6'#ana se a- an<a a t!av$s de -a /osesi4n de -as osas ni 1'ienes -as /oseen en e- o io 8 1'ienes -as desean desde -a a!en ia% es de i!% distan ia!se aGn #>s /o!1'e ese a to de ne esidad no se onvie!te en 'n a to est$ti o: d, Un /!o edi#iento #>s: -a i#/'.na i4n de -o 'antitativo desde 'na /e!s/e tiva 1'e se identi=i a on 'na 7o6e#ia a -o M'!.e!% de t!adi i4n !o#>nti a% donde -a est!e 6e< otidiana o -a en=e!#edad se to!nan in.!edientes est$ti os en -a es eno.!a=0a de- &a!!io Latino: La i#a.en en 1'e !ista-i<a ese #ane;o --e.a a onve!ti!se en o#Gn deno#inado! de -os via;e!os est$ti os 8 -a sinteti<a Ia! 0a M$!o' en 'na =o!#a in.en'a /e!o ate.4!i a: se t!ata de- /oe#a En el barrio latino. "E- a/!i 6o es e- Dios de t' existen ia% 2 L e- a!te e- es/-endo! de t's ana-esR 2 Vives -i7!e% o!.'--oso en t' /o7!e<a% 2 Re8 de ti #is#o en t' #ansi4n /e!dida% 2 Sa e!dote 8 seo! de -a 7e--e<a% 2 Con t's dioses: e- -i7!o 8 -a 1'e!ida": La 7o6e#ia vista as0 e!a 'na #a!.ina i4n #>s% de #ane!a a-.'na 'n o!teD se a/a!enta7a esta! en ont!a /e!o sin sa-i!se de- texto vi.ente 8 a -o s'#o se eviden ia7an -os -0#ites de -a -e.a-idad 8 6asta s' 7enevo-en ia: Es 'n e;e#/-o te!#inante de -a !e7e-d0a de- via;e est$ti o /o!1'e -a !ea-idad e!a ot!a: se 's'=!' t'a7a 'na "s'nt'osa 6a7ita i4n" on "'na -';osa ventana" /a!a onte#/-a! -a i'dad desde -as a-t'!as de esa "#ansi4n ad#i!a7-e de- 7'en 6'#o!": e, En esa /e!s/e tiva Pa!0s --e.a a se! 'na oa!tada es/i!it'a- /o!1'e si -os /!ovin ianos a!.entinos son 7'!.'eses e identi=i a7-es on -os de 9!an ia e- Gni o -'.a! 1'e se sa-va en -a .eo.!a=0a #enta- de L4/e< es -a .!an i'dadD 8 !e ost>ndose so7!e s' e;ido -os #'seos% -os sa-ones 8 -os anti.'os /a-a ios: a--0 es donde se e;e! ita ese sentido de ve!i=i a i4n 1'e !ee#/-a<a a -a #i!ada 'ando se e#/ie<a a d'da! de- ono i#iento 1'e oto!.an -os o;os: 6a8 1'e to a! 8 e- via;e!o est$ti o se -an<a so7!e tana.!as% #>!#o-es% sedas 8 te! io/e-os a /a-/a! on 'na #in' iosidad de ie.o: EC'>- es eontexto de ese /a-/ado! so-ita!io 8 devoto de- a!teF Iente 1'e no entiende% 1'e es in a/a< de ve! 8 a '8os ostados =-ota 'na in#anen ia va 0a: =, En s' visita a -a A ade#ia 9!an esa se o#/!'e7a ot!o /!o edi#iento: "Donde T6ie!!8% Mi 6e-et 8 Litt!$ 8 tantos ot!os vie;os 8 1'e!idos #aest!os" 6an ent!ado "!e=-exiona"% "Donde Taine:::"% "donde Ren>n" se 6an insta-ado no es /osi7-e 1'e a eda 'n

es !ito! de- 7o'-eva!d o#o La7i 6e: De nin.'na #ane!aD esa /enet!a i4n /!ovo a!0a en ee1'i-i7!io de o-'#nata de -a A ade#ia 'na asi#et!0a 1'e es e- si.no se '-a! de -o an>!1'i o: La a-idad 1'e L4/e< sie#/!e !eivindi a en este aso -e si!ve /a!a !ati=i a! s' i#a.en de 'na so iedad ;e!a!1'i<ada: ada 'a- en s' -'.a! 8 Dios da!> /a!a todosD o -o 1'e es -o #is#o% identi=i a i4n ent!e ;e!a!1'0a 8 o!.ani is#o% en tanto -a esen ia de ada #ie#7!o -e #a! a s' a i4n 8 s' destino: S' visi4n de -o o!.>ni o% a- =in 8 a- a7o% no es #>s 1'e 'na /!o8e i4n de s' o!den est$ti o a- /-ano de -o so ia-: ., Ot!o as/e to: /e!#anente#ente L4/e< des '7!e "/!e iosas 7a!!an as"% "-as !e-i1'ias /!e iosas" -o a/enan "/o! -a de;ade< en 1'e -as tienen"% se est!e#e e =!ente a 'na "/!e iosa se!ie de sa! 4=a.os" o 7a;o -os a! os de "'na /!e iosa onst!' i4n de /ied!a en esti-o .!ie.o"% o on "esas #iniat'!as% esas /!e iosidades de- -en.'a;e 8 de -a 6isto!ia 1'e se --a#an -os Me!ovin.ios" o des '7!e "'na tienda de ;'d0o --ena de /!e iosidades": Tanto 7!i--o -o en andi-a 8 -e i#/ide ve! eontexto% /e!o "-o /!e ioso ad1'ie!e ;e!a!1'0a a t!av$s de s' sin.'-a!idad o#o /!od' to: -as /ied!as /!e iosas son -as 1'e tienen #a8o! /!e io de7ido a s' !a!e<aD en antidad /e!de!0an s' ondi i4n #>s esti#adaD s's #is#as ondi iones -as 6a en ase1'i7-es a /o os% de donde se si.'e 1'e s' sin.'-a!idad se /!o8e ta so7!e s's /oseedo!es: En s0ntesis% tene! /ied!as /!e iosas o -a a/a idad /a!a /osee!-as --e.a a se! 'na vi!t'd est$ti a: 6, Con -as /ied!as de -as !'inas e/!o edi#iento es an>-o.o: -a /ied!a es d'!a 8 -o ont!a!io de todo a7-anda#iento tan /e a#inoso o#o desa.!ada7-e 8 /e!e ede!oD -o #>s 7e--o es -o s4-ido 8 de=initivo% -a #>xi#a a/a idad -o.!ada /o! -a nat'!a-e<a% 1'e a ve es se de;a /enet!a! 8 !e on1'ista! /o! e--a% 1'e en /a!tes se on='nde on e--a% /e!o 1'e =ina-#ente se -e !esiste a t!av$s de ie!ta 'nidad #eta6ist4!i a: De a--0% /o! ie!to% se /asa!> a -a exa-ta i4n de -os #eta-es% -a vi!i-idad% -as t!adi iones =$!!eas 8 6asta de- #i-ita!is#o sie#/!e 8 'ando i#/-i1'en o/osi i4n a todo -o 1'e "se des#o!one => i-#ente": Pe!o% /o! so7!e todo% -as !'inas son 7e--as /o!1'e se #antienen i.'a-es a s0 #is#as 8 a- !e#iti! a 'n /asado o#/-eto 8 6e!>-di o so7!enadan en #edio de -a #'e!te: Co#o 7ien se ve -a !eivindi a i4n est$ti a de -as !'inas% en G-ti#a instan ia% intenta onve!ti!se en e- !es ate de -as .enea-o.0as de- via;e!o es/i!it'a-: i, Ot!o as/e to: -a e-e.an ia: "'na e-e.an ia i#/osi7-e de t!ans#iti! en 'na des !i/ i4n"% "-a s'/!e#a e-e.an ia de -a sen i--e<"% "-a e-e.an ia de -os sa-ones 1'e dan e- tono"% va desta ando L4/e<: L esa e-e.an ia -e si!ve de -0#ite a- a!te /o!1'e #>s a--> !ea/a!e e e- #a- de- 1'e 6a8 1'e distan ia!se% es e- va-o! 1'e e- via;e!o est$ti o exa-ta on #a8o! o#/-a en ia: Si lo precioso onnota a -os o7;etos% lo e-e.ante si.ni=i a a -os 6o#7!es 1'e se sin.'-a!i<an% 8 -o e-e.ante o#o tase a=i!#a en tanto 1'ien -o /osee se di=e!en ia de- !esto: No 6a8 #>s 1'e a.!e.a!: si todos /ose8e!an -a e-e.an ia% si se onvi!tiese en #$!ito de #' 6os% e- va-o! 0nsito en -o e-e.ante se desvane e!0a (v: E##an'e- &e!-% Mo!t de -a /ens$e 7o'!.eoise% Pa!0s% I!asset% ()+),:

"orre de mar#il y descendencia est!tica


Ent!e -os via;e!os 1'e so/o!tan ada ve< #enos e- exte!io! 8 s' "invasi4n" se desta a 'n .!'/o 1'e exa e!7ando -a /a'ta est$ti a ve a E'!o/a o#o a 'na to!!e de #a!=i-: div'-.ada o#o #et>=o!a% on e/to 8 as/i!a i4n ent!e e- )H 8 e- )HH% se onvie!te en #ono/o-io ex -'sivo de- #ode!nis#o: Avia;e!o #ode!nista no -e inte!esa #a8o!#ente e- ontexto de s' locus sino -o 1'e 1'eda dent!o de ese /e '-ia! /a!$ntesis 1'e insta'!a: se t!ata de -a =eti 6i<a i4n de- e-e#ento e#/0!i o 1'e es s' !e into de t!a7a;oD si en s' /a'-atino a-e;a#iento 8 des ono i#iento de -os ot!os 6a on=i!#ado s' distin i4n 6asta exa-ta!-a a 'n .!ado ex e/ iona- 1'e -e /e!#ite senti!se onsa.!ado% es o!!e-ativo 1'e /o! /!esen ia 8 ontin'idad en 'n -'.a! -o i#/!e.ne on s' /e!sona- "#ana" sinti$ndo-o o#o a-.o sa !o: Di 6o de ot!a #ane!a% es -a /!o8e i4n so7!e -a vivienda de s' vida inte!io! es/i!it'a-i<ada: L s' s'7-i#a i4n es a to!!e de #a!=i-: s' es eno.!a=0a en a-tit'd /!es'/one no 8a 'na ex -'si4n de so ia7i-idad% sino 'na !'da se/a!a i4n de- exte!io!% 'n #ovi#iento as ensiona- 8 'na /e '-ia! vida de- es/0!it' 1'e #antiene s' a7e<a =-otando ent!e -as n'7es: S' 6a7itante% /o!

de=ini i4n% es e- ne=e-i7ata identi=i ado en ie!tos asos on e- 4ndo! (1'e /'ede se! e- a-7at!os si a -a a#/-it'd andina se /!e=ie!e -a at->ntida, a a'sa de s' as/e!e<a% -e;an0a 8 #i!ada /!o='nda: La to!!e en estos asos se 6a e #ontaa 8 Monta-a si se ad;etiva on 'n individ'a-is#o ;a o7ino 8 an>!1'i o o Monta-as de oro si -o /$t!eo se a !e ienta en 'na o!o.!a=0a tonante: En 'anto a -o >'!eo de esta ve!si4n no es #>s 1'e 'na va!iante 7!i--osa de -o e7G!neo o#o de o!a i4n -isa% /'!a% -';osa 8 ex4ti a: Inte!/!etada /o! Da!0o en s' #>xi#a -atit'd antes de identi=i a!se on E'!o/a /'ede '7!i! 'na i'dad ente!a: "9'e /a!a #0 'n #a.n0=i o !e='.io -a A!.entina% en '8a a/ita-% a'n1'e --ena de t!>=a.os o#e! ia-es% 6a70a 'na t!adi i4n inte-e t'a- 8 'n #edio #>s =avo!a7-e adesenvo-vi#iento de #is =a '-tades est$ti as: L si -a a!en ia de 'na =o!t'na 7>si a #e o7-i.a7a a t!a7a;a! /e!iod0sti a#ente% /od0a dedi a! #is va.a!es a- e;e! i io /'!o de- a!te 8 de -a !ea i4n #enta-": Si se div'-.a en A#$!i a Latina% se en a!na!> en "La To!!e de -os Pano!a#as" a ent'ando es/e ia-#ente -a a-tit'd 8 -a a/a idad vi.i-ante so7!e e- exte!io!% /e!o si se /o/'-a!i<a 8 ent!a en onta to on -o =o-N-4!i o% se deno#ina!> Ata-a8a !e=o!<ando -a d'!e<a de -a #i!ada so7!e s' onto!no on ie!tas !e#inis en ias ast!enses: En esta di!e ci*n 8amayCKuasi s'/e!/one -os e-e#entos #eta=4!i os a t!av$s de 'na ve!si4n !e=inada de- es/i!it'a-is#o =o-N-4!i o on !e#inis en ias #ode!nistas en 'n !e/-ie.'e inte-e t'a- do7-e#ente distante: /o! e- /asatis#o 1'e 6'a 8 /o! -a se-e i4n /!ovin iana: Con esta va!iante -a to!!e de #a!=i- se o!!e-a iona on e#'seo 8 -a t'#7a 8% tan.en ia-#ente% on -a -ite!at'!a de nios o !in ones =!ente a -a "invasi4n" de -os ad'-tos: En este /'nto "dent!o de -a /e!s/e tiva est$ti a" ad'-tos% =i-isteos 8 d'eos de -a a--e son i.'a-#ente !e/'.nantes: Pe!o antes de a- an<a! s' #>xi#a extensi4n a- identi=i a!se on E'!o/a -a to!!e de #a!=i- /asa /o! -a sede di/-o#>ti a 6o#o-o.ada o#o "te#/-o se !eto" o "e#7a;ada es/i!it'a-" 8 /o! Ro#a% 9-o!en ia% &!';as o Ve!ona asi#i-adas a- "/aseo a!1'eo-4.i o" o a "-a i'dad de- A!te": "QD0as in o#/a!a7-es de 9-o!en iaR L'i< inte!!'#/i4 asi ente!a#ente s' t!a7a;o% 8 desde e- a-7a 6asta -a no 6e% viv0a#os e!!ando a t!av$s de -a i'dad soada% de a--e en a--e% de te#/-o en te#/-o% de #'seo en #'seoD es 'd!i>ndo-e 6asta en s's 7a;os =ondos% des '7!iendo e- ti/o /o/'-a!% e- ete!no #ode-o de s's .!andes /into!es% .o<ando de -a dia=anidad de a1'e--a -'<% /'!i=i ado!a de- es/0!it'" "es !i7e Ma!t0n A-dao en ()HB"% "Jo!as ino-vida7-es 8 ='.a es% 6o!as desa/a!e idas /a!a sie#/!e% 1'e so-o onse!va -a #e#o!ia /a!a /o7-a!% on nosta-.ia% -a t!iste so-edadD d'- es 6o!as =-o!entinas: 6o8% evo adas en -a 1'iet'd /!o='nda de -a vida de /!ovin ia% s's visiones -'#inosas v'e-ven de n'evo a a a!i ia! e- a-#aR:::" C!ono-4.i a#ente esta eta/a de- via;e e'!o/eo se a!ti '-a on "-os 6i;os de- *H" 1'e =o!#an e- nG -eo de=inito!io de s' -ase a nive- de -a .ene!a i4n de- )HH: #ode!nis#o 8 gen 9eel tradition -os ondi iona a i! viviendo en des/edida% on e- /asado o#o Gni a /e!s/e tiva identi=i ada on -a /a-a7!a "sie#/!e"% ent!e 6$!oes ate#/o!a-es 8 exan.Ves /a!a e-e7!a! di>-o.os sin /a-a7!as o exa-ta! -a #'da e-o 'en ia de 'n a7ani o% de 'na ta!;eta do7-ada o 'na a#e-ia so7!e e- 6o#7!o i<1'ie!do% o 7ien "-os va-o!es i#/onde!a7-es": Es e- /!o eso de des!ea-i<a i4n de- via;e a E'!o/a 1'e en s' /a'-atino #ovi#iento de inte!io!i<a i4n esteti<ante #a! a -a se 'en ia to!!e de #a!=i-"E'!o/a% to!!e de #a!=i-" i'dad a!t0sti a% to!!e de #a!=i-"#i /!o/ia 6a7ita i4n: "C!e/Gs '-o de invie!no: L-'eve -enta#ente: En s' sa-a de -e t'!a% en 'n si--4n ;'nto a -a ventana% Jo!a io Last!a ='#a% ensi#is#ado% a7'!!ido::: Ri o% s's t!einta aos 6an t!ans '!!ido en e- o io% en -a vida => i-% en -os /-a e!es a!dientes 8 ='.a es: No 6a onsa.!ado s' inte-i.en ia a nada 1'e !e1'i!iese es='e!<o 8 /e!tina ia: Sa7o!ea -a vida on !e=ina#iento: Es -e to!: Dis ie!ne en /int'!a% en es '-t'!a% en #Gsi a: Ja via;ado% a .'isa de di-etante": Desde -a es eno.!a=0a% -a te#/e!at'!a 8 -a e-e i4n de -a #>s vie;a de -as esta iones% 6asta e- !it#o de -os ade#anes /!o-i;a#ente desinte!esados o#o so-ta! 6'#o (no /a!a !eso/-a! on i#/a ien ia sino a -os e=e tos de !odea!se de n'7es% es de i!% de es/i!it'a-idad vis'a-i<ada, o /a-adea! (1'e !es/onde a- !it#o de 1'ien o#e desinte!esada% a!t0sti a#ente,% onst!'8en 'na i#a.en: Es -o G-ti#o 1'e 1'eda de- via;e e'!o/eo: e- !in on ito est$ti o: Ja8 va!iantes: en -'.a! de -a

visi4n de E'!o/a !ed' ida a- "est'dio" o#o en Escenas y perfiles /'ede t!as#'ta!se en e- "ta--e!" de Leo/o-do D0a<: "Le;os de toda /o#/a% de todo #ito vano% 2 ta--ando -enta#ente -os #>!#o-es /!osi.o::: 2QNo i#/o!taR Deste!!ado de- to!7e--ino 6'#ano 2 -a .!an visi4n inte!na de- idea- /e!si.o:::" Los ontenidos son an>-o.os a'n1'e en 'n aso se i#/oste on 'na !e#inis en ia i#/!esionista 8 en e- se.'ndo on o7vias !e=e!en ias /a!nasianas: La en6iesta to!!e de #a!=i- se 6a onve!tido en eso#7!0o a/a i.'a#iento de -a vida inte!io!: A /a!ti! de esta se!ie de onnota iones 1'e a!a te!i<an 8 de=inen e- #o#ento '-#inante de- via;e est$ti o tene#os 'na -a!.a se!ie de o7!as 1'e van #a! ando e- !e o!!ido de esa onstante 8 de s's #ati<adas va!ia iones: Alma n*made de An.e- de Est!ada% e- via;e =inise '-a! ve!si=i ado donde -o e/is4di o no 'enta% -os 6$!oes son so#7!as 8 -as ata '#7as 6an des/-a<ado a- #'seo 7a;o tie!!a: El solar de la !a<a (()(B, de Man'e- I>-ve<% on !e#inis en ias 6a!!esianas 8 6e!o0s#o de e=e#$!ides: La senda del palmero (()+*, de Jo!.e Max Ro6deD Pars glosarioC urbano (()+*, de Ro7e!to Ia 6e% donde se advie!ten -as onta#ina iones #a!tin=ie!!istas% de -a #is#a #ane!a 1'e ei#/a to =as ista en Lo g*tico en Europa (()BH, de J'an &: Te!>n o -a a1'i-ina in iden ia deexisten ia-is#o !e-i.ioso de Nocturno europeo (()B@, de Ed'a!do Ma--ea% donde todos -os /e!sona;es 6a7-an de /e!=i-: Jasta --e.a! a Via0e latino (()@5, de A7e-a!do A!ias% donde e- -atinis#o idea-ista se a t'a-i<aD Via0e a la Europa del arte (()@*, de Ro#'a-do &!'.6etti o %apric6o italiano (()C+, de M'o< A</i!i% en 1'ien 6asta -os in.!edientes /o/'-istas se i#/!e.nan de esteti is#o: "Deste!!ados de E'!o/a en A#$!i aD deste!!ados de A#$!i a en E'!o/a: I!'/ito dise#inado deNo!te a- S'! de 'n in#enso ontinente 8 a=-i.ido de- #is#o #a-% de -a #is#a nosta-.ia" son -os /!ota.onistas de- via;e est$ti o '8o dia.n4sti o s'nt'oso 8 e-e.0a o 6a e Vi to!ia O a#/o en 9estimonios! M';i a Laine< en :nvitados en El Paraso -es tiende s' 6o!4s o/o: "Pa!0s::: Es o#o na e! de n'evo /a!a 'n a!.entino":

$ece%cin, regreso y transtelurismo


Des/'$s de- )HH% one tado on -a !isis de- -i7e!a-is#o 8 de s's !es/'estas =i-os4=i as% -ite!a!ias 8 ed' a iona-es (/ositivis#o% #ode!nis#o% no!#a-is#o, 8 on -a se!ie de a/e-a iones es/i!it'a-istas 1'e se =o!#'-a!on o#o !ee#/-a<o% se /'eden ve!i=i a! ot!as va!iantes de- via;e est$ti o de -os gentlemenCes !ito!es 8 de "-os 6i;os de- *H": 'n si.no ini ia- es -a "/'!i=i a i4n de- via;e": Di e A-dao o#o =ina- de s' itine!a!io e'!o/eo:A "de- i#/'-sivo% de- a-ave!a de ot!os tie#/os% 6a s'!.ido 'n 6o#7!e o% d'eo de s0 #is#o% o7se!vado!% es/0!it' a7ie!to 8 '-to": La =iesta de la belle po$ue 6a on -'ido 8 -as /a'tas onsa.!adas 6a en s' o=e!ta: -a se!iedad% e- es e/ti is#o #'ndano% -a !e-i.i4n: E- 6e!o0s#o 8 -a v'e-ta a- a#/o onta!>n on #a8o!es ade/tosD -a .'e!!a de- (? 8 -a estan ia /ate!na =a i-itan -a e-e i4n: A- =in de 'entas son an>-o.as =o!#as de /'!i=i a!se: "P!e/a!a7a enton es "!e 'e!da La!!eta en 9iempos iluminadosC 'na nove-a '8o /!ota.onista% 'n ;oven a!.entino% se en!o-a7a en -a Le.i4n Ext!an;e!a% /a!a vo-ve! des/'$s a s' tie!!a% a -a Pa#/a": La in=-'en ia de &a!!$s esta7a en s' a/o.eo: -o 1'e en El diario de Gabriel Luiroga (()(H, no /asa7a de va.a as/i!a i4n (-a .'e!!a on e- &!asi- /a!a /'!i=i a! 8 toni=i a! -a exan.Ve visi4n va a iona- de -os 6i;os de- *H,% en La!!eta se da o#o =antas0a 6e!oi a: -a .'e!!a% 1'e no si.ni=i a7a t!a7a;o ni -' !o% ven0a a se! -a avent'!a est$ti a de "'na !a<a de .'e!!e!os 8 seo!es": E- /!o8e to 6e!oi o de sit'a!se #>s a--> de -os 6o#7!es ven0a a !ee#/-a<a! 8 a /!o-on.a! e- distan ia#iento 8 -a so-edad de -a to!!e de #a!=i- a -a ve< 1'e se /on0a a- d0a on -as /a'tas div'-.adas /o! -a $-ite de -a #et!4/o-is: "As0 ono 0 a Monsie'! de Noai--es::: "/!osi.'e La!!eta"% 'n 6o#7!e =ino% es7e-to% 'n santo des a!nado% e- ti/o ->si o de- no7-e =!an $s::: en e- #o#ento #is#o en 1'e /a!t0a 6a ia -a .'e!!a: S' ond' ta ='e 7!i--ante: Se -e it4 va!ias ve es en -a o!den de- d0a 8 se -e onde o!4 /o! s' a!!o;o: Pe!o no ='e 'na ex e/ i4n: Todos -os de s' -ase se ond';e!on -o #is#o: M' 6os de e--os% .!andes a#i.os #0os% tentados /o! e- -i!is#o de -os aviones% /e!e ie!on en -os /!i#e!os #eses de

-' 6a en -os ai!es": Una va!iante 1'e se a.!e.a a esa ata!sis 6e!oi a es -a /'!i=i a i4n de- >#7ito onsa.!ado de- via;e est$ti o% Pa!0s% a t!av$s de- /asa;e /o! Es/aa: -o 1'e t!adi iona-#ente% dent!o de -a 6is/ano=o7ia -i7e!a- de (*(H a (*?H e!a des/!e io% o desd$n ent!e -os seo!es de- *H% des/'$s de (*)+% as'#a!se a -a in=-'en ia de Da!0o 8 a s' /!esti.io en Es/aa% a- anti8an1'is#o idea-ista de -a .'e!!a de C'7a% en -os 6i;os se onvie!te en !edes '7!i#iento 8 a/e-a i4n es/i!it'a-istas: 'na "sa-'ta i4n de -a san.!e" en La!!eta% /!o/'esta idea-ista en El solar de -a !a<a (()(B, de I>-ve<% "evan.e-io de 7e--e<a" /a!a e- Ro;as de %artas de Europa (()H5,: Po! ie!to 1'e en este 7ao "de 6ida-.'0a aste--ana% de I!e os e!G-eos 8 a#/esinos sa7ios"% in ide ='nda#enta-#ente -a !e iente /osi7i-idad de edi iones% /G7-i o 8 div'-.a i4n en Es/aa: Pe!o -a va!iante #>s si.ni=i ativa es -a 1'e se =o!#'-a o#o !e/'-sa de- via;e est$ti o 8 !ea i4n anti#ode!nista: "Pa!0s" identi=i ado on "e!otis#o"% "vi io"% "6iste!ia" 8 todo -o 1'e 6ist4!i a 8 '-t'!a-#ente se va dis.!e.ando a/a!e e on nitide< en Pierrot de IVi!a-des: Es Pa!0s% es ()((: L o#o onse 'en ia ontin'ado!a de- " a-ave!a de ot!os tie#/os" de A-dao (8 o#o -e;ano ie!!e antinat'!a-ista de =e!vo!% via;e% de e/ i4n 8 !0ti as de 'n 6ete!odoxo de- Pa!0s de (**H o#o Ca#7a e!es, s'!.e -a v'e-ta a- a#/o o#o !e<a.o /'!i=i ado!: E- a#/o% =ina- 8 ant0tesis de- via;e est$ti o% en ()(@ a/a!e e ata!de ido% '7ie!to de so#7!as e-e.0a as donde =-otan !'#o!es o si-en ios e-o 'entes% es 'na a -a ve< 1'e t'#7a: La /a#/a se onvie!te en -o esen ia- 8 /'!o =!ente a -a o!!o#/ida ontin.en ia de E'!o/a: Pe!o en 'n #o#ento /oste!io! de esa es eno.!a=0a de a-#a /'!i=i ado!a se e!i.en e!#itas te 6adas on a/a!a<ones de .-i/todonte o ines/e!ados des '7!i#ientos .eo-4.i os: Es -o 1'e 7ien /od!0a %--a#a!se transtelurismo 1'e !eite!adas ve es a/a!e e onnotando e- !e.!eso de -a E'!o/a est$ti a en -os 6i;os de -os gentlemen de- *H: en IVi!a-des -a a/e-a i4n -itG!.i o de- Aconcagua de ()(B% 1'e /a!ti i/a 8 o#/-eta e- as o de Pa!0s ("J'i! -o vie;o"% "A!!an a!se de -o ono ido"% "des6e 6o A 2 Po! -a /on<oa 2 De s' a!!oa",% se o!ienta 6a ia -a as/i!a i4n de- so-% si.no de anti-'na 8 de antino t'!na- de !enovada d'!e<a vi!i-% van.'a!dista 8 de -ide!a<.o ("Tene! a-#a de /!oa",% de tensi4n as ensiona- 8 de #o!a- de- es='e!<o #ati<ada de es/i!it'a-is#o ("As/i!a i4n a -o /e!=e to"% "Re<o de /ied!a",: Los 6i;os de- *H% a/o-0ti os 8 es/i!it'a-istas 1'ie!en /'!.a! "8 !esta'!a! en -o /osi7-e" -a .-otona ons'#i i4n de- a/o.eo de s' -ase: Po! eso 7's an -o in#a '-ada#ente /!i#a!io en ese transtelurismo 1'e -es o=!e e -a .eo-o.0a: "V$n.a#e t' esta7i-idad /e!enne% o6 /a i=i ado! ine!te "di e IVi!a-des on tono de /-e.a!ia"D da#e t' so/o! in#'ta7-e 8 -a /a< de t' 1'ietis#o de es=in.e .eo-4.i a": Des/'$s de- via;e est$ti o% ont!a e- via;e e'!o/eo% 1'eda!se in#4vi- 8 en /a<% '-tivando /o$ti a#ente e- /!in i/io de identidad% as ote% 6'eso 8 /e!enne: In -'so% en P*stuma% a -a!ando aGn #>s -a /!i#e!a /e!sona de esa as/i!a i4n% --e.a a identi=i a! s's /!o/ios 6'esos on -o .eo-4.i o en 'na s'e!te de e/ita=io de di#ensi4n t!ans6ist4!i a: "&-an o se!> 8 /'!o% 2 C'ando s's 6'esos% d'!os% 2 So-os est$n: 2 L en s' a-#a de .!ande% 2 S' !>neo de .enio% 2 S' =o!#a de 6o#7!e% 2 La< an sin no#7!e% 2 Santi=i ados /o! e- o-vido: 2 Ete!no nido% 2 De ete!na .-o!ia% 2 9'e!a de -a 6isto!ia": IVi!a-des en s' /'!i=i a i4n 8 en s' !e.!eso no est> so-oD ot!os 6i;os de- *H !eto#an s' /!o/'esta: Ines/e!ada /e!o 0nti#a#ente o6e!ente% -a onnota i4n .eo-4.i a de- a#/o o#o >#7ito de v'e-ta /'!i=i ado!a !ea/a!e e en O-ive!io Ii!ondo: en 'n /!i#e! #ovi#iento -a di#ensi4n% e- es/a io a7ie!to 1'e t!adi iona-#ente se da7a 6a ia E'!o/a en 'na on !e i4n sens'a- 8 7!iosa se va a7st!a8endo e invi!tiendo en s' di!e i4n 6asta onve!ti!se en /'!a di#ensi4n inte!io!: "A- .a-o/a!te% a#/o% te 6e sentido 2 ada ve< #enos a#/o 8 #>s -atido": E- #is#o !it#o a e-e!ado 1'e 6a70a sido -a #e;o! a!a te!0sti a de- via;e e'!o/eo en -a on1'ista 8 -a /osesi4n se atenGa 8 se de#o!a des/-a<>ndose en ese /!o eso de des!ea-i<a i4n de- /!esente 6a ia e- /!et$!ito 1'e !eite!a -a es/i!it'a-i<ada di!e i4n inte!io!: "C'ando #e a e! o% /a#/a% a t' !e 'e!do 2 te #e vas% des/a ito% /a!a adent!o::: a- t!ote o!to% a#/o% a- t!ote ito": Es evidente: e- di#in'tivo% a- #is#o tie#/o 1'e ont!i7'8e a 'n

-i!is#o ente!ne ido de e-e.0a% s'7!a8a o7-i 'a#ente e- n'evo tempo 1'e se o!!es/onde on 'n ai!e de #a! 6a #eno!% !e=-exivo 8 de /'!.a i4n: "A- ve!te ada ve< #>s '-tivado 2 o-vidan 1'e ten0as /iede /'#a 2 8 ='iste% 6asta 6a e /o o% a#/o 7!avo"% /!osi.'e Ii!ondo: La !e=e!en ia a -a 6isto!ia% a'n1'e indi!e ta% es ind'da7-eD -as n'evas -ases avan<an% exi.en 8 o/an: E- !e into de /'!i=i a i4n 6a s'=!ido dete!io!os: L IVi!a-des nos da -a ve!si4n en /!osa: "Todas -as estan ias de/a!tido% onta.iadas de ivi-i<a i4n% /e!d0an s' anti.'o a!> te! de /!ade!as in '-tas: Las vastas extensiones% 1'e 6asta enton es /e!#ane ie!on indivisas% e!an !a8adas /o! a-a#7!ados% .eo#$t!i a#ente extendidos so7!e -a --an'!a: No e!a 8a e- desie!to% '8o ve!de 'nido o!!0a 6asta e6o!i<onte: &!eves distan ias a#7ia7an s' as/e to% 8 no /a!e 0a sino 'na s' esi4n de /a! 6es ad6e!idos:: La tie!!a s'=!0a e- ins'-to de ve!se do#inada% ex/-otada% 8 !en'n iando a 'na -' 6a de.!adante% a7di a7a s' .!an a-#a de osa in=inita": Est> -a!o: /ese a s' des!ea-i<a i4n% /'!i=i a i4n% ade#>n es/i!it'a-ista 8 #od'-a iones !e-i.iosas% -as #otiva iones !es'-tan #ediatas /e!o no a! anasD 6an sido a!!in onados 8 -o van sintiendo ada ve< #>s: No so-o -as a/o8at'!as on !etas de- via;e est$ti o se 6an 6e 6o /!e a!ias% sino ta#7i$n e- !e into destinado a- !eto!no /'!i=i ado!: L e 6ando #ano de- #e anis#o a/!endido en s's /ad!es 1'e 6a 0an de 'a-1'ie! i! 'nstan ia 1'e /asa!a /o! e--os 'n va-o!% -o ade 'an a -os tie#/os% a e/tan% "se de;an --eva!" e inte!na-i<an ese a!!in ona#iento 6a iendo de -a ne esidad vi!t'd: Des/'$s% 'ando ese ais-a#iento !eite!ado se -es va onvi!tiendo en esti-o de vida% /!o#'even e- #ito a#/esino: es de i!% de s' so-edad ondi ionada 6ist4!i a#ente% e#7os ada en -o /si o-4.i o 8 en -a s'7-i#a i4n -0!i a% /asan a -a .!an so-edad de- A on a.'a 8 -a /a#/a: "D$;anos o#'-.a! on t' --an'!a "si.'e Ii!ondo": Danos a#/o e' a!0sti o": E- via;e est$ti o 8 -a E'!o/a => i- se a.otan 8 -a /'!i=i a i4n se e-e7!a en 'n te-'!is#o teido de !e-i.iosidad: E- /aso si.'iente es e- 1'e 8a se ent!eve0a en IVi!a-des% etranstelurismo. "Tienes% a#/o% -os 6'esos 1'e #e!e es: 2 I!andes v$!te7!as si#/-es e ino entes"% ie!!a Ii!ondo 8 a/e-a a e--as: E- a'to! de %ampo nuestro es de (*)(D e- de %uentos de muerte y de sangre de- *C: Jasta e- e-e#ento .ene!a iona- ont!i7'8e a i-'#ina! e- /!o eso 1'e se da a nive-asista: La!!eta es ante!io!% de (*5B% s' a/!endi<a;e ini ia- -o =i;a en e- #ode!nis#o 8 -o 6a e '-#ina! a-!ededo! de- Centena!io% /e!o s' visi4n de -a E'!o/a est$ti a /!o/'esta 8 exa-tada /o! -os seo!es de- *H se va a!.ando de 'n #a-esta! an>-o.o a- de IVi!a-des: Cie!tos textos de 9iempos iluminados 8 de "auc6o oin iden en s' inte!/!eta i4n de -a E'!o/a /!evia a -a .'e!!a de- (?: esens'a-is#o 1'e -o a!a te!i<a% -a de e/ i4n 8 -a in1'iet'd 1'e /ade en% e- v$!ti.o 1'e no a.'antan% -as exi.en ias 1'e i#/-i a 'n e;e! i io de -a -' ide< 1'e no tienen 8 e- a e-e!ado 8 o#/ensato!io !e/-ie.'e 1'e 6a en so7!e e- a#/o% -a /'!e<a 8 -a anti6isto!ia% -a vida inte!io! 8 ees/i!it'a-is#o: Las oin iden ias% #>s a--> de -o ane d4ti o% de va-o!es e inte!/!eta iones en 8egundo 8ombra y Mogoibi -o o!!o7o!an: L e- t!a#o =ina-: eso 1'e 6e#os --a#ado "t!anste-'!is#o" .eo-4.i o: "C'ando vio e- as a!4n de ani#a- #'8 anti.'o 1'e #is 6i;os 6a70an desente!!ado a--0 #is#o #e /!e.'nt4 si 1'e!0a !e.a->!se-o: EL /a!a 1'$ -o 1'ie!eF "-e inda.'$": PaA6a e!#e 'na asa " ontest4": 1El Gerardo!3 Lo 1'e esta7a en /oten ia en e- e!#itao de 8an Antonio (()(@, 8 en -as ont!adi iones ent!e se! "'n #on;e do#$sti o" o vivi! e- "desen=!eno #'ndano" se 6a desa!!o--ado en -a /a#/a% en e- s'7s'e-o de -a /a#/a !e/osa -a -ave de -a anti E'!o/a 1'e /o! ex esos est$ti os se to!n4 #ate!ia-istaD es -a visi4n de 'na E'!o/a #a-i.na -a 1'e se insinGa o#o ont!a/a!te de -a bonissima tellus americana : Lo 1'e '-#ina!> en -os Poemas msticos de IVi!a-des (()+*, o en El 8endero! Notas sobre mi evoluci*n espiritualista de ()B+: E- i! 'ito devia;e seo!ia- 8 est$ti o 6a on -'ido:

El via e de la iz&uierda
La i<1'ie!da en -a A!.entina a/a!e e o#o !es'-tado #ediato de- i#/a to in#i.!ato!io: on -a ent!ada #asiva de o7!e!os e'!o/eos 8 e- /!o eso o!!e-ativo de on ent!a i4n '!7ana se da!>n -as

ondi iones /a!a -a =o!#a i4n de /a!tidos 1'e a t!av$s de s's vo e!os =o!#'-en -a ne esidad de #odi=i a! -a est!' t'!a so ia- en s' tota-idad: E- /!o eso es ono ido en s's -0neas .ene!a-es (ade#>s de -os t!a7a;os de Ja into Oddone% Gremialismo proletario argentino+ R'7ens Is a!o% &rigen y desarrollo del movimiento sindical argentino+ Se7asti>n Ma!otta% El movimiento sindical argentino+ A-7e!to &e--oni% 5el anar$uismo al peronismo + E!nesto La -a'% Nn impacto en la luc6a de clases. el proceso inmigratorio argentino o!!es/onde sea-a!: En!i1'e Mo-ina Nada-% El inmigrante en Amrica ()(BD E#i-io W' a!ini% :l lavoro degli italiani nella "epublica Argentina ()(HD Ca!-os N: Ma ie-% La italiani/aci*n de la Argentina ()+?,: Pe!o ent!e -os inte-e t'a-es vin '-ados a esos .!'/os /o-0ti os -a i#a.en de E'!o/a se!> -a !es'-tante de 'na onta#ina i4n de -as /a'tas t!a0das /o! -os !e i$n --e.ados " a!.ados de #e-an o-0a% t!as/osi iones e idea-i<a i4n en #' 6os asos" on -as onstantes e-a7o!adas /o! -a $-ite inte-e t'a- t!adi iona-: De -os t!es #o#entos s' esivos /e!o de -0#ites 6ete!o.$neos /o! -os 1'e 6a /asado -a i<1'ie!da a!.entina% esa onta#ina i4n /!eva-e e en e- /!i#e!o: vin '-ado est!e 6a#ente on -a =o!#a i4n de -a II Inte!na iona- 8 e/!edo#inio de -a so ia-"de#o !a ia '7!e desde -os G-ti#os aos de- si.-o MIM 6asta -a /!i#e!a .'e!!a #'ndia-: E- se.'ndo #o#ento de -a i<1'ie!da a!.entina se extiende ent!e e- /e!0odo de -as dos .'e!!as #'ndia-es% en -o 1'e va de L!i.o8en a Pe!4n: E- te! e! #o#ento se o!!es/onde on -o 1'e /od!0a --a#a!se "na iona-i<a i4n de -a i<1'ie!da"D -o 1'e no 1'ie!e de i! 1'e en -a vie;a i<1'ie!da no 6'7o sentido de -os /!o7-e#as na iona-es entendidos o#o !ea-idad: No: Esa /!eo '/a i4n existi4 sie#/!e% aten'ada o /enet!ada de e-e#entos /o/'-istas% nativistas o e -i/sada /o! 'n inte!na iona-is#o a7st!a to% dos de=o!#a iones 1'e se o#/a.inan on -as ->si as "tenta iones" de -a i<1'ie!da% e- o/o!t'nis#o 8 e- se ta!is#o: Tienen no#7!es /!o/ios esos ante/asados% desde ein.enie!o La--e#ant a Ma!io &!avo% I6i!a-do% U.a!te% &a!!et% L'n1'e% Pon e o L'is 9!an o: No /!o/one#os -a o#'ni4n de -os santos sino "'n !es ate de- /asado 'ti-i<a7-e"% /o!1'e si entende#os 1'e -a i<1'ie!da no /'ede se! 'na es o->sti a ta#/o o !ee#os 1'e s'!.e !e i$n a6o!a: Inte!esa sea-a! desde 8a: e- via;e a E'!o/a 8 -a inte!/!eta i4n de -os /a0ses ent!a-es o7via#ente no on -'8e on -a !isis de -a $-ite t!adi iona-% sino 1'e esa /a'ta en a7a-.ada en e- /!o eso inte-e t'a- a!.entino se des/-a<a 6a ia -a i<1'ie!da a- se! /enet!ada -a i<1'ie!da /o! e- /ensa#iento -i7e!a- no so-o /o! -a ade 'a i4n a -as =o!#'"-a iones de -a II Inte!na iona-% sino /o! e- /!esti.io de -a $-ite t!adi iona- a!.entina 8 -a =as ina i4n '-t'!a- "8 -a anexi4n on !eta" 1'e e;e! 0a so7!e -os inte-e t'a-es vin '-ados a -as n'evas -ases: Es as0 o#o se ent!e#e< -an e-e#entos de !e<a.o 8 o#/onentes de -as n'evas ideo-o.0as: en e- /!i#e! #o#ento de- via;e de -a i<1'ie!da este =en4#eno -o ti/i=i a In.enie!os% -ate!a-#ente A-7e!to I6i!a-do o#o !e/!esentante de- "via;e ana!1'ista" 8 Man'e- U.a!teD e- se.'ndo #o#ento Caste-n'ovo K"e- via;e de &oedo"" 8 tan.en ia-#ente A!-t 8 Max Di N#ann 6asta --e.a! a- t!>nsito sea-ado /o! Ma!0a Rosa O-ive! 8 No!7e!to 9!ontiniD e- te! e! #ovi#iento se insinGa en &e!na!do Xo!don 8 se eviden ia /-ena#ente en -os t!a7a;os de Le4n Ro<it 6ne!: Lo ='nda#enta- en e- via;e 8 -a visi4n de E'!o/a en e- /!i#e! #o#ento de -a i<1'ie!da a!.entina es -a i#/!e.na i4n de e-e#entos est$ti os: "So7!e -as osas no t'!nas .!avita 'n si-en io de =ati.a 8 de a/at0a% /o o /!o/i io a -os !o#anti is#os #e-an 4-i os: Pensa#os en -a Alegora de &to-o de Ia7!ie- DAnn'n<io% en -as />.inas de-i iosas de T6$o/6i-e Ia't6ie!% en -as des-'#7!antes i#/!esiones est$ti as de R'sNin% en -as sensa iones de Io'!da-t 8 de &a!!$s": La onste-a i4n de datos o!!es/onde a- via;e #ode!nista% sin e#7a!.o es In.enie!os e- 1'e es !i7eD son -as %r*nicas de ()H@ 8 ()HC: No =a-ta nada: -a #i!ada #e-an 4-i a 6a ia e- /asado o#o on !e i4n de -a ete!nidad 8 !es ate de- /!esente "aGn en =-a.!ante ont!adi i4n on s' ex/!eso vita-is#o" se !eite!a: "E- #'seo es de /!i#e! o!den: e- a!te ex e-so de -a Vene ia anti.'a 6a e /e!dona! e- a7'!!i#iento de -a Vene ia #ode!na": E- a!te /a!adi.#a% e- a!te !e='.io% e- #'seo o#o s0ntesis de -as

" a--e;'e-as s' ias": L -a osa si.'e on e- !e 6a<o de- 7'!.'$s =i-isteo: "E- si.'iente a#ane e! nos so!/!endi4 !e'nidos en -a /-a<a de San Ma! os: En esos #o#entos 'n rasta se 6a 0a !et!ata! dando de o#e! a -os /i 6ones": La in=-'en ia de Niet<s 6e -o ondi iona a exa-ta! -a ='e!<a% a- Naise! I'i--e!#o% "-a vida intensa" de Teodo!o Rooseve-t 8 -as #ani=esta iones de 'n a!te ".!andioso": M>s aGn% si.'iendo 'na -0nea de da!Yinis#o so ia- 1'e en esa o8'nt'!a 6ist4!i a -e /a!e e ne esa!ia% den'n ia a Las ra/as inferiores! Si e- es !ito! en via;e a E'!o/a es 'n se! ex e/ iona-% si -a Monta-a antit$ti o de- Kombre mediocre !es'-ta o6e!ente 1'e i#/'.ne a !a<as 1'e no sa7en /e! i7i! -o 7e--o: "E- es/e t> '-o 8a 6a!to v'-.a! de -a t'!7a de ne.!os <a#7'--$ndose en e- #a! t!ans/a!ente /a!a at!a/a! 'na #oneda% es indi.no de se! des !i/to: E- #>s e-e#enta- o!.'--o de -a es/e ie 1'eda #o!ti=i ado a- /!esen ia! /o! /!i#e!a ve< ese e;e#/-o de -axit'd o=!e ido /o! -as !a<as in=e!io!es": L ese tono se /!o-on.a deta--ada 8 -a!.a#ente 6asta a!ti '-a!se on -a di oto#0a ='nda#enta- en -a i#a.en de- #'ndo de In.enie!os: e- $xito ont!a e- =!a aso% -a sa-'d ont!a -a en=e!#edadD es de i!% -a a t'a-i<a i4n 8 exa e!7a i4n de- es1'e#a de Sa!#iento 1'e o/one ivi-i<a i4n ont!a 7a!7a!ie% -o /otente ont!a -o ad' o: E3'$ in ide on !eta#ente en e- via;e de- ana!1'ista de La Monta-a dea#i.o de- ='ndado! de- so ia-is#o a!.entinoF Ro a #i!a =i;a#ente 6a ia ade-ante en 'n .esto -e/o!ino =ati.ado 8 e '>ni#eD 'n /o o #>s a7a;o% #anteniendo ie!ta distan ia% In.enie!os -o onte#/-aD es 'na =oto.!a=0aD -os dos visten de -evita% -os dos est>n en Ro#a% /e!o e- .ene!a- 6a sido dos ve es /!esidente de s' /a0s 8 e- inte-e t'a- se dese#/ea o#o se !eta!io: Cie!to% #>s ade-ante se a-e;a!> de -a o-i.a!1'0a des/'$s de s' 6o1'e on S>en< Pea% se a e! a!> a L!i.o8en% de=ende!> -a !e=o!#a 'nive!sita!ia de ()(* 8 6asta exa-ta!> -a !evo-' i4n !'saD /e!o -o /otente ont!a -o ad' o "8 -o ad' o /a!a In.enie!os sie#/!e se!> =eo e in1'ietante"% ontin'a!> o#o e;e 8 si.no -ave de s' es1'e#>ti a visi4n de E'!o/a: Son -os aos 1'e Jean Ja'!Zs 8 9e!!i 6a7-an en eOde4n a- #is#o /G7-i o 1'e a/-a'de a C-e#en ea': Pa!a-e-a#ente El peregrino curioso de A-7e!to I6i!a-do es !e i7ido en E'!o/a o#o "=in0si#a"es/i!it'a-idad"% e-e7!>ndose s' "exotis#o" /a!a te!#ina! ins !i7i$ndo-o en -a "no7-e !'<ada de a!te" ina'.'!ada /o! Da!0o: La t!adi i4n de- via;e est$ti o se /!o-on.aD /e!o esta#os en -a i<1'ie!da 8 La columna de fuego es /!o6i7ida en Va-en ia 8 -'e.o a'to!i<ada: Con #a8o! /!e isi4n% enton es: esta#os en -a i<1'ie!da est$ti a: L esos e-e#entos s'/e!/'estos 8 ont!adi to!ios 1'e a!a te!i<an -a a#7i.Vedad% -a !et4!i a /e!o ta#7i$n s' .ene!osidad se o#/!'e7an en Pasa0es parisienses o en %r*nica del bulevar de Man'e- U.a!te: "Esti#ado o#/ae!o: A a7o de --e.a! de Ni<a "es !i7e 9-o!en io S>n 6e<": Es o#o de i! a a7o de est!e--a!#e% a0do desde e- ie-o% on e- d'!o /!osa0s#o de -a vida: Todav0a esto8 o#o at'!dido: Me /a!e e esto e- des/e!ta! de 'n #a.n0=i o s'eo a -os <a#a!!eos de 'na i#/-a a7-e #a!ito!nes: Je vivido 1'in e d0as 'na vida ;a#>s vivida ni si1'ie!a /!esentida: Las osas 1'e #e 6an /asado% -as osas 1'e #e 6an 6e 6o% ni son /a!a se! des !i/tas: Je sido 'n /o o Mo!.an 8 'n /o o a/a 6e% 'n #o#ento a!tista 8 'n #o#ento !'idoso rasta /o!teo% tan /!onto Don J'an o#o Rodo-=o: Je a o#/aado a #ada#e M a 'n diner de -a !e.en e de &ea'-ie' 8 6e --evado a Mi#0 a o#e! en -a Tave!ne Iot6i1'eD 'na Anti.'i.ne #e ten0a /o! a7a--e!o en -a Redo'te de- Casino M'ni i/ades/'$s de 6a7e! dan<ado /o! -a ta!de en -a /-a8a Massena -a farandole on L'-G% '7ie!to de 7esos 8 de 8esoD #e 6e 7aado en -os 6o!!os de Lo'ise de Monte Ca!-o 8 en -os 6o!!os de C6a#/a.ne% 6e< Jean 8 -a 7e--a Me'niZ!eD 6e ex/e!i#entado% en s'#a% -a e#o i4n ;a#>s s'/e!ada de senti! a!!ast!ada #i a-#a vi!.en 8 si#/-e /o! e- to!!ente de- a-#a a4ti a de esta os#4/o-is Gni a: Q3'$ osa% o#/ae!oR" Ca!en ias 8 o#/ensa i4n: De a 'e!do: Pe!o =as ina i4n /o! e- via;e de -os gentlemen% /enet!a i4n /o! s's va-o!es 8 6asta s'/edita i4n de e--os: Es /a!te de- /!o eso 1'e sinteti<a J'an Ca!-os Po!tantie!o en "ealismo y realidad en la literatura argentina. "ALa inse! i4n de- #a!xis#o en -a /!o7-e#>ti a inte-e t'a- a!.entina es ta!d0a: La so=o 4 desde e- /!in i/io -a vi.en ia ti!ana de -a t!adi i4n -i7e!a-% 1'e envo-vi4 a so ia-istas 8 ana!1'istas% 6asta t!ans=o!#a!-os en /!isione!os% en tantos asos vo-'nta!ios% de -a '-t'!a do#inante":

E- se.'ndo #o#ento de -a i<1'ie!da a!.entina% '8as a!a te!0sti as /!eva-e en ent!e -as dos .'e!!as #'ndia-es% /!esenta de=e tos an>-o.os: -a t!adi i4n -i7e!a- si.'e /!esionando% -os /!od' tos '-t'!a-es de -as -ases do#inantes -a /enet!an 8 -as i#/!e.na iones se !e ono en aGn en e- #is#o /a!tido o#'nista 1'e intenta da! -a t4ni a: ":::e- ;oven /a!tido in '!!i4 en e!!o!es se ta!ios #ani=iestos% at!i7'i7-es a 1'e todav0a ten0a ante s0 -a ta!ea 7>si a de asi#i-a! e- #a!xis#o"-eninis#o 8 '8a =a-ta -e di=i '-t4 'na o#/!ensi4n ade 'ada de- a!> te! de -a !evo-' i4n en e- /a0s"% ad#ite Rodo-=o I6io-di 1Las i/$uierdas en el proceso poltico argentino3! Pe!o ese desen a;e on -o /o-0ti o 8 -a in a/a idad de =o!#'-a! /-anteos de a 'e!do on -a !ea-idad in#ediata se eviden ia -4.i a#ente en -o '-t'!a- es/e 0=i o: en s' nG -eo -a i<1'ie!da -ite!a!ia de ese #o#ento se --a#a &oedo 8 s' des=asa#iento se vin '-a a- /o/'-is#o 1'e se to#a /o! !ea-is#o% a- 6'#anita!is#o 1'e se !ee !evo-' i4n 8 a -a den'n ia de 'na est!' t'!a so ia- desde s' /!o/ia ta7-a de va-o!es: S' -' ide< no va #>s a--> de -a !0ti a de ost'#7!esD es de i!% 1'e nos en=!enta#os a- /a!ad4;i o aso de 1'e -a i<1'ie!da inte-e t'a- a!.entina ent!e ()(* 8 ()?@ /'ede de=ini!se o#o "-' ide< a-ienada" (v: Ado-=o P!ieto% El grupo 7oedo en "9i 6e!o"% N +D Is#ae- Vias% Algunas refle#iones en torno a las perspectivas de nuestra literatura en "9i i4n": N (@,: As0% en e- Caste-n'ovo de Lo $ue yo vi en "usia (()B+, en ont!a#os #>s a--> de- 6'#anita!is#o /!oveniente de -a se 'en ia To-sto8" A-#a='e!te"Si a!di"I6i!a-do"Ca!!ie.o"&oedo 'n ti/o de 6'#o! 1'e de7e se! !e=e!ido a- /e!0odo #a!tin=ie!!ista: A-.o an>-o.o nos o '!!e en 'na <ona tan.en ia- on e- A!-t de -as Aguafuertes espa-olas 1'e /!esenta i#/-i an ias on e- via;e '-t!a0sta e i#/!e.na iones de -a E'!o/a de M'sso-ini 8 P!i#o de Rive!a: M>s a-e;ado de- nG -eo de- /ensa#iento de i<1'ie!da se sitGa Europa de Max Di N#ann 1'e !e/!od' e 'na se!ie de in.!edientes de- via;e de IVi!a-des o Ma--ea: Son -os si.nos 8 -os -0#ites 1'e se o#/!'e7an en -a !e=o!#a de- (*: "Las #asas est'dianti-es 1'e to#a!on /o! asa-to -a vie;a Unive!sidad no a!e 0an% sin d'da% de 7ande!asD /e!o -as enseas denove entis#o% -a n'eva sensi7i-idad% -a !'/t'!a de -as .ene!a iones no e!an #>s 1'e va.'edades% 1'e -o #is#o /od0an se!vi! K o#o 1'ed4 de#ost!ado" a 'n -i7e!a-is#o dis !eto 1'e a 'na de!e 6a o#/-a iente" "se -ee en El viento en el mundoC! "E- est'diante a!.entino 1'e a o#eti4 -a Re=o!#a sa70ase a!!ast!ado /o! e- /!esenti#iento de -as .!andes o7!as% #as no a e!t4 a de=ini! -a a-idad de -a ='e!<a 1'e -o i#/'-sa7a: I'st>7a-e =!ate!ni<a! on e- o7!e!o% /a!ti i/a! en e- #itin de -a 6'e-.a% o-a7o!a! desde -as 6o;as de van.'a!dia: No se sent0a% sin e#7a!.o% /!o-eta!ioD !estos de -a vie;a ed' a i4n ten0an-o a/!esado todav0a% 8 a'n1'e se -e es ' 6a7a e- -en.'a;e de -a i<1'ie!da% !e ono 0ase #'8 7ien 1'e e!a a/!endido": Pon e% e- inte-e t'a- #>s si.ni=i ativo de- se.'ndo #o#ento de -a i<1'ie!da a!.entina% 6a7-a de -os ;4venes% de -os ot!os% /e!o en .!an /a!te se est> des !i7iendo a s0 #is#o: L en -as /!i#e!as o7!as de 'no de s's se.'ido!es% J$ to! P: A.osti% /'ede ve!i=i a!se esa "i<1'ie!da van.'a!dista" /!o8e tada so7!e s' ve!si4n de E'!o/a% 8a se t!ate de Emilio Mola o de Literatura francesa! E- t!>nsito a -o 1'e 6e#os desi.nado o#o na iona-i<a i4n de -a i<1'ie!da no !es'-ta o6e!ente sin -a !e#isi4n a- /!o eso en e- 1'e in iden desde e- /ensa#iento 6asta -a !ea i4n =!ente aneo o-onia-is#o% de- =en4#eno 6ino a -a !evo-' i4n '7ana% -a -i7e!a i4n de- te! e! #'ndo 8 -a --a#ada "te! e!a !evo-' i4n ind'st!ia-" (v: Ii--es Ma!tinet% a/: "Le so ia-is#e de -a t!oisi$#e !$vo-'tion ind'st!ie--e" en Le mar#isme de notre temps3! Un /!i#e! a e! a#iento a s' ve!si4n devia;e se /'ede i! ve!i=i ando en 'n -i7!o so7!e C6ina donde o-a7o!a 'no de -os ='ndado!es de -a !evista S'!% '8a /!o/ia evo-' i4n s'7!a8a #o#entos 8 a-te!nativas de -a i<1'ie!da inte-e t'a-% 8 'n /!o=esiona- /!o.!esista 1Lo $ue sabemos 6ablamos de Ma!0a Rosa O-ive! 8 No!7e!to 9!ontini,: eent!o de .!avedad de -a ena;ena i4n de- inte-e t'a- a!.entino en via;e se des/-a<a .eo.!>=i a#ente /e!o a/enas se #odi=i an s's si.nosD a ada /aso -os !e<a.os -i7e!a-es "/!in i/a- diso-vente de -a e=i a ia !0ti a de -a i<1'ie!da a!.entina 1'e --e.a a di7';a! 'n /!o-on.ado "#a!xis#o"-i7e!a-" e#7otan s' -' ide<: E#/e!o% es 'n /aso ade-ante: e- esteti is#o se va disi/ando: M>s des.a!!ado

de ese ontexto es e- -i7!o de via;es de &e!na!do Xo!don 8eiscientos millones y uno. -a C6ina de Mao 8 e- #ovi#iento de -i7e!a i4n de- te! e! #'ndo se #'est!an en s's di=e!en ias de nive-% de /!o edi#iento 8 de ade 'a i4n na iona-D /o! /!i#e!a ve< en e- via;e de -a i<1'ie!da se a-'de a -os n'evos na iona-is#os o#o en a!na i4n in#ediata 8 t> ti a de- !ea-is#oD -o ont!a!io se onvie!te% /o! a7st!a to% en 'n "#a!xis#o est$ti o": Pe!o 1'ien des/'$s de 'na -a!.a 8 !enovada ex/e!ien ia e'!o/ea /!o/one 'na ve!si4n e!te!a de -a !e-a i4n A!.entina"/a0ses ent!a-es es Le4n Ro<it 6ne! en Persona cultura y subdesarrollo (RU&A% ene!o"#a!<o ()C(,: -'e.o de- desd$n 8 6asta edes ono i#iento de s' !ea-idad o!i.ina!ia 8 on=o!#ado!a% Ro<it 6ne! via;a a 'na E'!o/a idea-i<ada e identi=i ada on e- i -o de -a '-t'!a% 6a e e- a/!endi<a;e% ext!ae -o /ositivo 8 ve!i=i a s's -0#itesD !e i$n enton es =o!#'-a s' de isi4n de ana-i<a! "-as !e-a iones de de/enden ia 1'e #antienen -os 6o#7!es de -os /a0ses 1'e se --a#an a s0 #is#os desarrollados on a1'e--os ot!os a 1'ienes e--os #is#os desi.nan o#o subdesarrollados)! L en s' an>-isis -a /e!s/e tiva t!adi iona- de -a #i!ada 6a ia E'!o/a es inve!tidaD no so-o 4#o ve#os -os /a0ses ent!a-es% sino 4#o ve#os 1'e nos #i!an% 1'$ se oto!.an 8 1'$ nos ad;'di an en s' /!ivi-e.iada /e!s/e tiva de /a!tes 8 dioses: Ro<it 6ne! des !i7e -a #i!ada de a!!i7a 6a ia a7a;o en vi!t'd de -a distin i4n ent!e "/e!sona" 8 "/e!sona-idad": /o! det!>s de -a a/a!ien ia de no i4n ne't!a-% ient0=i a 8 de -a #>s a!a de "se!iedad" se des-i<a 'n ;'i io de va-o! =avo!a7-e 1'e a 'e!da -os va-o!es /!esti.iados a 1'ienes a eden a- "!an.o es/i!it'a- de /e!sona" 8 1'e% #ediante 'na oa!tada s'ti-% " oin ide ;'sta#ente on -a ;e!a!1'0a de -os va-o!es de- !istianis#o 8 de -os /a0ses desa!!o--ados": Se van des#en'<ando as0 -as a!a te!0sti as de -a #i!ada e'!o/ea 8% en es/e ia-% -a o-onia- 8 -a de 1'ienes siendo de a1'0 -a ado/tan: Po! /!i#e!a ve< e- /ensa#iento !0ti o en a!a siste#>ti a#ente e- #ito e'!o/eo% -os o#/onentes 1'e -o exa-tan 8 -as !a0 es 1'e se es a#otean: Ci! 'nstan ia -ave dent!o de- -a!.o i! 'ito de -a a tit'd de -os a!.entinos =!ente a -as #et!4/o-is: e- a/!endi<a;e #et!o/o-itano ni o#o a '#'-a i4n ni o#o es/e t> '-o ni o#o a-iena i4n: So7!e todo si se tiene en 'enta 1'e en e- ot!o ext!e#o de -a antino#ia on=e ionada de a 'e!do a -a /e!s/e tiva ent!a-% -as /e!sona-idades de -os individ'os s'7desa!!o--ados son vistas o#o "#e!os individ'os vita-es"% "no /e!sonas" on=inadas a- /-ano e-e#enta- "de -os !e1'e!i#ientos ani#a-es": E- d'a-is#o es/i!it'a-ista /-anteado ent!e e- Do to! JeN8-- 8 M8ste! J8de ad1'ie!e as0 ines/e!adas /!o8e iones .eo.!>=i as 8 '-t'!a-es: Pe!o =!ente a esa 4/ti a 1'e se di-'8e en .ene!a-idades 1'e to!nan ins0/ido% 6'e o o disto!sionado e- a1'0 /a!a e- a-->% Ro<it 6ne! /!o/one 'n !e ono i#iento desde dent!o !eivindi ando "-a sin.'-a!idad de ada individ'o": E:Desde 1'$ /e!s/e tiva ini ia esa !eivindi a i4n 1'e i#/-i a 'n a't$nti o .i!o o/e!ni ano en e- i! 'ito de -a inte!/!eta i4n de -o #et!o/o-itano 8 s's va-o!esF Desde -a no i4n de estructura 1'e "invo-' !o dent!o de s's !e-a iones tanto -a no i4n de dete!#inis#o o#o de -i7e!tad% de a'tono#0a o#o de de/enden ia" 8 1'e% a s' ve<% est> !e=e!ida a 'na no i4n de #a8o! -atit'd% e- on e/to de totalidad! A /a!ti! de a60 se va sea-ando 4#o e- desa!!o--o% e- si.no #>s 8 -os /!ivi-e.ios de E'!o/a 8 -as #et!4/o-is se 6an 6e 6o /osi7-es so7!e -a ex/-ota i4n o e- des/o;o de -os /a0ses /e!i=$!i os: Los dioses #et!o/o-itanos tienen s's /ies a#asados on -a #ise!ia o-onia-: "La o#/a!a i4n% enton es% de7e inve!ti!se: -os /a0ses desa!!o--ados de/enden en s' desa!!o--o a t'a- de -os /a0ses s'7desa!!o--ados": La existen ia 8 -a a-idad de -os a#os se insta'!a so7!e -a #in'sva-0a de -os so#etidosD esen ia-i<ando =en4#enos 6ist4!i os se es a#otean s's -0#ites on !etos: En este aso on !eto a- dis='#a! 8 os '!e e! e- o!i.en de- s'7desa!!o--o 8 de -as se!ies de 6'#i--a iones 1'e -o ad;etivan: Nada de pecados originales /'es% sino -a i#/!es indi7-e 6isto!i<a i4n de -os =en4#enos% so7!e todo si se tiene en 'enta 1'e en =o!#a onstante e- t!adi iona- 8 !enovado es/i!it'a-is#o de -as #et!4/o-is a t!av$s de s's vo e!os% inte!#edia!ios 8 a/a! e!os e 6a #ano de 'n si.ni=i ativo 8 venta;oso d'a-is#o: "C'ando de7en de=ini!se a s0 #is#os nos 6a7-an de s's o7!as '-t'!a-es: -os s'ti-es #eand!os de -a inti#idad es/i!it'a-% -a individ'a-idad% e- ='e!o inte!io!% -a -i7e!tad 8 -a sa-va i4nD

'ando de7en de=ini! a -os /a0ses /o! e--os o-oni<ados nos 6a7-an de -a /!od' i4n de ene!.0a o de -as a-o!0as ons'#idas /o! a7e<a o de -os a-i#entos /a!a -a /a<": La G-ti#a a-te!nativa 1'e s'!.e n0tida#ente de- /ensa#iento a!.entino de i<1'ie!da en -a a t'a-idad /!es'/one "/o! -o tanto" a-.o ='nda#enta-: -a Gni a a tit'd v>-ida ante E'!o/a o =!ente a -os /a0ses ent!a-es de7e se! o!!e-ativa a 'na a't$nti a !e-a i4n ent!e 6o#7!es 8 a- !e ono i#iento 1'e va de -i7e!tad a -i7e!tad: Co#o se advie!te% -a visi4n de- #'ndo 1'e /!o/one e- via;e -ite!a!io t!as iende -a -ite!at'!aD se t!ata de 'n /!o7-e#a de est!' t'!a 8 de tota-idad: Di 6o de ot!a =o!#a% -a -ite!at'!a 8 -a '-t'!a a!.entinas en s' G-ti#a 8 #>s /!o='nda instan ia es as'nto /o-0ti o: Est> s'=i iente#ente -a!o: 'n !e ono i#iento de -i7e!tad a -i7e!tad% 'na o#'ni a i4n desa-ienadaD no 'n ser desde ellos sino on ellos! Pe!o si ese !e ono i#iento 8 esa !e i/!o idad se #ate!ia-i<an es /o!1'e a#7os t$!#inos se en 'ent!an en 'n /ie de i.'a-dad: A6o!a 7ien% /a!a -o.!a! on !eta#ente ese nive- so-o a7e 'na a-te!nativa:

Вам также может понравиться