Вы находитесь на странице: 1из 113

. .

1992 .

2006
. .


:
. . . ,
(); . . ;
.. . . ; . . . ;
.. . . ; . . . ;
. . . ; . . . ;
. . ( );
. . . . . ; .. . . ;
. . . . . ; . . . ;
. . ; . . . ; . . . ;
. . . ; . . .



1(38)
87.3(0)
72

. .
:
. . ,
. .
. .
72 / . . . . :
, 2006. . ( . ).
ISBN 589329
,
, ,
,
, ,
.

,
,
.

,

,
,
, ,
.
,
.
,
,
.
. . , 2006
(.), 2006
. , 2006
ISBN 589329



. .
. .
. .
04372 26.03.2001 .
,
192171, , . , . 53.
./: (812) 5608947
Email: office@aletheia.spb.ru
www.aletheia.spb.ru

, . , ., 9. . (095) 3364532
, . , . , 55.
. (812) 3272637
???.2005. 60 88
1
/
16
.
. .. . ???. 1000 .
.
,
199034, , 9 , . 12
Printed in Russia
1ac,cnxc b
BBEEHHE
B nayuno: coomecrne iryir (ne rouin apennn na npoe:y
reneanca rpeuecion ]noco]nn. Croponnnin o(noro nanpanennn or-
crannair nonyi ca:oirnocri rpeuecioro reopernuecioro :imennn,
croponnnin (pyroro cionni cno(nri nce i npn:i: aan:crnonannn: c
Bocroia. B (encrnnreinocrn nonpoc o nocrounix nnnnnnx na aapo-
(enne n paannrne rpeuecion ]noco]nn oiaainaercn oee coni:.
Hn croponnnin anroxronnoro nponcxo(ennn rpeuecion ]noco]nn n
nayin, nn npnnnnmne npornnonoonyi rouiy apennn n no(uepinnai-
mne opnenrainie ncroin ioc:oornuecinx yuennn (pennerpeuecinx
:icnreen VlV nn. (o n... ne c:orn (ari iaprnni, ioropan i
ncecroponne orpaaa peainoe nooenne nemen, n aa(aua coa(annn
raion iaprnni (o cnx nop cronr neci:a ocrpo.
]n onpe(eennn oee nn :enee nepcneirnnnix no(xo(on i peme-
nni npoe:i reneanca ]noco]nn neoxo(n:o io:neicnoe pacc:orpe-
nne cnryannn e(nnoro iyirypnoro npocrpancrna, connmencn n Cpe(n-
ae:no:opie n nepno( VllV nn. (o n..., ioropan ne :ora ne oiaaari
nnnnnn na paannrne .nncioro :npa. Bocrounie nnnnnn na rpeueciyi
iyirypy coornercrnyimen .noxn, eccnopno, n:en :ecro, no ne ce(yer
nn(eri aa .rn:n coni:n n (nreini:n nponecca:n, nniai ne yia(i-
naimn:ncn n nepno( nann o(noro noioennn, npocrix aan:crnonannn.
Ha nam narn( cnpane(nno .ro n (n noa:onix npancinx nnn-
nnn na noanninonenne n cranonenne pannen rpeuecion ]noco]nn. Ecn
:i (onyciae: noa:onocri nocrounix nnnnnn, n n ro: unce npanc-
inx, ro nepe( na:n nenaeno ncraer nonpoc o ]op:ax n rnnax .roro
nnnnnn (npn:oe, onocpe(onannoe, naan:noe) n ero peainon anaun:oc-
rn (n paannrnn ]noco]nn. Hn nni:n cona:n, ocnonnan aa(aua, ni-
reiaiman na raioro (onymennn, .ro nonn:anne roro, nacioiio ce-
no ce(onan ]noco]i (ecn ce(onan noome) aa npancin:n opaa-
na:n. B raio: cyuae nyno onpe(enricn c re:, k.k pemari .ror non-
poc, onpe(enri cnocoi ero pemennn. Boa:ono, uro n:enno ncropnio-
A. 1. 1a.: 6 1ac,cnxc 7
]noco]cine ocnonannn, narn( na npoe:y nanyrpn ca:on ]noco-
]nn, cnoconi (ari y(onernopnreinie peayirari.
Bonpoc o nnenocrounix nnnnnnx na rpeueciyi iyirypy iai
lux ex Orien: (anno n airnnno paapaarinaercn n nayunon nreparype.
Hpn .ro: nnn:anne ncce(onareen nanpaneno no npen:ymecrny na
Neconora:ni n ee nnnnne na naii, :n], iyir, pnrya n nciyccrno
lpennn nepno(a lecno(a n lo:epa. Hanoimee anauenne n .ron oac-
rn n:eir rpy(i mnennapcioro cnennancra n oacrn (pennerpeuecion
]noornn, ]noco]nn n penrnn Bairepa Lypiepra (Wal:er Burker:),
ero nnorpa]nn no io:naparnnni: ncce(onannn: Bocroia n lpennn
nacunrinaer cnime rpn(narn paor, anaunreinan uacri ioropix :o-
norpa]nn, n ocoennocrn Die Orien:alisierende Epoche in der griechischen
Peligion und Li:era:ur
1
n Homo necans. ln:erpre:a:ionen al:griechischer
Operri:us und Ny:hen
2
, raie ce(yer oparnri nnn:anne na innry
J.::n.nn, 1.1u:kc:1, 1.o1a/z. lunk:ionen und Leis:ungen des Ny:hos.
Drei al:orien:alische Beispiele
8
. Ha oreuecrnennix ncce(onannn or:e-
rn: paory 1.1. Xx.cnka. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi
4
.
Hpn ncen airnnnocrn n paapaorie (annon omen re:arnin ncce(ona-
ren npairnuecin ne iacaircn nonpoca o nnnnnnx Hpana na lpenni, n
re: oee ocraercn n cropone npe(]noco]cinn n ]noco]cinn .e-
:enr rpeuecion iyirypi, ocoenno pannero nepno(a. Or:ern:, uro n
conpe:ennix aapyenix ncce(onannnx ]airnuecin orcyrcrnyir pa-
ori, n ioropix nonpoci nocrounix nnnnnn na pannii rpeueciyi
]noco]ni pacc:arpnnanci i n oomaime: nn(e, aa nciiuenne:
ncce(onannn A.1. 1c:1. Early Greek Philosophy and :he Orien:
b
, n
ioropon, no:n:o npancinx, mnpoio ocnemeni :econora:cine n nn(nnc-
ine napaen, no ca:a paora ne nmena ne(ocrarion n :ero(oornuec-
io: nane. ]pyron anaun:on paoron nnnercn crarin B. Lypiepra
lranisches bei Anaximandros
6
, no ona ne (aer omen iaprnni npancinx
nnnnnn na pannnn nepno( ]noco]nn. B oreuecrnennon nayie (n ]no-
co]cion n ro: unce) cnennainix ncce(onannn no (annon npoe:a-
rnie ner. Cymecrnyer crarin .1. .cc,ca. TO AHEIPON: ne Anaicn-
:an(p, a Haron n Apncrorei
1
, n ioropon on yiaainaer na npancine
nnnnnn na ]noco]ni Anaicn:an(pa, no no :noro: onnpaercn na yia-
aannyi nime paory N. Y.cra. Yno:nnair ea iaioro-no cnennaino-
ro ncce(onannn n cciion na onpe(eennix anropon o npancinx nn-
nnnnx na rpeueciyi ]noco]ni H.]. Poancinn
2
n .A. eeion
8
.
Ni npe(arae: rnnorernuecinn no(xo( i (annon npoe:arnie: na
nam narn(, ce(yer ]nicnponari ne ]air nnnnnn, a roiio ero noa:o-
nocri. Hpnunnon raioro niopa nocyno cocronnne ncrounnion, iai
rpeuecinx, rai n npancinx, ioropie cnino ]par:enrnponani n aauacryi
ornocnrcn i oee noa(ne:y npe:enn. Hpn paore c (pennn:n npancin:n
reicra:n noanniair nanecrnie aarpy(nennn c nepeno(o:. ro iacaercn
cpe(neneionix nexennncinx reicron, ne nyno aainari o nnnnnn na
nexennnciyi (cpe(nenepcn(ciyi) nreparypy iaccnuecion anrnunon
]noco]nn Harona, a ocoenno Apncroren. B cny .roro name nnn:anne
y(er nanpaneno ne roiio na reicronin :arepna, n noe apennn y(er
niiuen mnpoinn ipyr (ononnreinix :arepnaon, niiuan :n] n rpa(n-
nni pnryaa iai reicr, .nncine ncropnuecine cnn(ereicrna. Ni coana-
reino oriaaanci or noncia npn:ix reicronix coornercrnnn n iaiinpo-
nannn, nocioiiy ropaa(o oee nnrepecni: n (anno: cyuae na: noiaaa-
oci npe(crannri n(ennie, ionnenryainie, cierno-rnnoornuecine na-
paen n nx anana. Tain: opaao:, :i no(omn i npoe:e npancinx
nnnnnn, aann:an cyryo cienrnueciyi noannni, n noarae:, uro ce(yer
ocranonnricn ne na noncie ]aira nnnnnn, a na pannonainix oneniax
noa:onocrn naan:o(encrnnn (nyx rpa(nnnn, npnue: (ae ne croiio n
iiue nx ncropnuecion noa:onocrn, noonreinin orner n (anno:
cyuae npe(ocranner mnpoioe noe (n ]anraann, a c rouin apennn cnoco-
on onenin roro ]airnuecioro :arepnaa, ioropi: :i oa(ae: c noannnn
ero cnoconocrn cynri ocnonanne: (n nino(on o npancinx nnnnnnx.
1
1u:kc:1 1. Die Orien:alisierende Epoiiche in der griechischen Peligion und Li:era:ur
; Vorge:ragen am. 8. Nai 1982 |von] W. Burker:. Heidelberg: Win:er, 1982.
2
1u:kc:1 1. Homo necans. ln:erpre:a:ionen al:griechischer Operri:us und Ny:hen.
Berlin, New York: De Gruy:er, 1972.
8
::n.nn J., 1u:kc:1 1., o1a/z 1. lunk:ionen und Leis:ungen des Ny:hos. Drei
al:orien:alische Beispiele. lreiburg, Schweiz: Univer-si:a :sverlag, Go::ingen:
Vandenhoeck & Puprech:, 1982.
4
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N.: Hayia, l. pe(.
nocr. nr. 1990.
b
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord: A: :he Clarendon
Press, 1971.
6
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106.
1
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1978. N 1, .cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p,
a Haron n Apncrorei ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1978. N 2.
2
1a.nckxx 1.. Necro Anaicn:ena n cranonennn rpeuecioro nayunoro :im-
ennn ;; Balcanica. nnrnncrnuecine ncce(onannn. N.: Hayia, 1979. C. 177
189, 1a.nckxx 1.. Paannrne ecrecrnoanannn n .noxy anrnunocrn. Pannnn rpe-
uecian nayia o npnpo(e. N.: Hayia, 1979.
8
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n cnnipern-
uecine iyiri. N.: Hayia, 1991, .c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren-
(ennnn aapyenon anecroornn ;; Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2, .c.c-
kaa ... Anecra n conpe:ennon nayie. N., 1992.
A. 1. 1a.: 8 1ac,cnxc 9
Annnci uacrii npoe:i nnenocrounix nnnnnn na paannrne
.nncion iyirypi n, n ro: unce, ]noco]nn, npoe:a npancinx nn-
nnnn, cymecrnyn c cepe(nni XlX n., ornocnreino mnpoio craa ocne-
maricn n nayunon nreparype, no ipannen :epe, n noce(nne nnri(ecnr
er. Hnrepec i npancion re:arnie n conocranennn c rpeuecion ]noco-
]nen ouenn(en n onpan(an ca:on ncropnen pannen rpeuecion ]noco]nn,
nocioiiy npn anaunreino: ionuecrne yno:nnannn n anrnunon ]no-
co]cion rpa(nnnn o oyuennn y nocrounix :y(penon, 3opoacrp i
npairnuecin e(nncrnenni: n nanoee uacro yno:nnae:i: nocrouni:
yunree:, n ecrecrnenno, uro nepeno( Anecri na ]pannyacinn naii
(1771) y neioropix ncce(onareen ne :or ne nianari nnoro nnrepeca i
noa:onocrn onapyennn npancinx n(en y rpeuecinx ]noco]on. Kai
npanno, nonnenne nonix rpy(on, nocnnmennix npoe:e npancinx nn-
nnnn na rpeueciyi ]noco]ni, conna(ao c nepno(a:n nonix oripirnn n
oacrn npanncrnin, n n nepnyi ouepe(i c nepno(a:n nayuennn Anecri
1
.
Hepnan ocroponan ]op:ynponia nonpoca o npancinx nnnnnnx
nonnnaci n rpy(ax l. Schleiermacher n nauae XlX n.: npoanananponan
]par:enri lepainra, on c(ea nino( o nnnnnn npancion :y(pocrn
na yuenne 3]ecna. Hecioiio noa(nee (18191821) i .ro:y nonpocy
oparncn l. Creuzer
2
. On onpe(en yuenne lepainra nnone n (yxe
3opoacrpa, roiio ocenennoe ncnon .nnncrnuecion ornion, iai aneno
:e(y nocrouni: .e:enrapna:o: n rpeuecin: pannonana:o:. B cepe-
(nne XlX n. A. Gladisch n pn(e rpy(on
8
naon cnoi reopni, coracno
ioropon pannne rpeuecine ]noco]i Hn]arop, lepainr, Kceno]an,
3:ne(oi n Anaicarop ncnoiaonan paanunie penrnoanie npe(-
cranennn (n nocrpoennn cocrnennix ]noco]cinx cncre:, ioropie
noa(nee in oomeni Harono:. lpeuecian ]noco]nn npe(cranaa
a(eci iai nepmnna nnreeiryainoro paannrnn ueoneia
4
. 3ra n(en ne
noyuna cepieanon no((epin n nayuno: coomecrne, n noce ipnrnin
3. Ueepo:
b
(oroe npe:n ocranaaci nenocrpeonannon nayuni: coo-
mecrno:
1
. B 1910 r. P. Eisler nocrynpona nanune omero npancioro
ncrounnia (n cranonennn yuennn op]nion, 4epein(a Cnpoccioro n
Anaicn:an(pa Nnercioro
2
. B cnoen crarie Zoroas:rian :eachings and
Greek Philosophy A.-H. Chrous:
8
npnno(nr oioo (nyx (ecnrion paor
1-n noonnni XX n., nocnnmennix nonpocy nponninonennn aopoacr-
pnncioro yuennn n rpeueciyi ]noco]ni. Nnorne na .rnx paor rai-
e ne noyunn mnpoioro peaonanca. Kai npanno, anropi na ocnona-
nnn onpe(eennoro rnnoornuecioro cxo(crna :e(y neioropi:n .e:en-
ra:n n n(en:n aopoacrpnncioro yuennn n rpeuecinx ]noco]on crannr
nonpoc o aan:crnonannn nn nnnnnn npancion iyirypi na rpeueciyi.
O(naio ouenn(no, uro nanune iainx i ro nn io napaeen eme ne
ronopnr o nnnnnn. Ho cyrn, npoe:a npancinx nnnnnn, iai n nocrou-
nix nnnnnn n neo:, na rpeueciyi iyirypy ocraercn npoe:on n ana-
unreinon crenenn :ero(oornuecion. Bnepnie oparnnmnncn i .ro:y
nonpocy B. Lypiepr
4
or:eua, uro nocrounie nnnnnn npnanaircn n orno-
mennn :nornx cocrannimnx rpeuecion iyirypi. Tai, nanpn:ep, or:e-
uaercn nannoncioe nponcxo(enne rpeuecion :are:arnin n acrpono:nn,
:e(nnnni, Anaicn:an(py npnnncinaercn nne(enne rno:ona (coneunix
uacon), nanecrnix na Bocroie aa(oro (o roro
b
. Hyno aa:ernri, uro ne-
ioropie anropi orpnnair iaiyi i ro nn io nepe(auy anannn c Bocro-
ia, no ipannen :epe, (o .noxn Aeican(pa Naie(oncioro, iai, nanpn:ep,
.A. A:y(i, co cciion na T. Xnra n H.]. Poancioro
6
.
Heioropi:n yueni:n, c yuero: ncex conocren, ioropie :oryr cro-
nri nepe( ncce(onaree: npn opamennn i (anno:y nonpocy, npnanaercn
1
Hepno(i nayuennn Anecri: (l) 17711826 rr., (ll) 18881880-e rr. XlX n., (lll) (o
80-x rr. XX n., (lV conpe:ennin) c 80-x rr. XX n. Ho(ponee c:. 1.:xnckxx
1.C. Anecra ;; Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996) ; Cocr., om. pe(.,
npn:eu., cnpan. paa(. H.B. Paia. CH., Aypna Hena PXlH, 1997. C. 8146].
2
C:cuzc: 1. Symbolik und Ny:hologie der al:en Volker. 2
nd
ed., 18191821. C:.
raie: 1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord: A: :he Clarendon
Press, 1971. C. 166.
8
C/.c::c/ uu:1. Die Peligion und die Philosophie in ihrer wel:geschich:lichen
En:wickelung und S:ellung zu einander nach den Urkunden dargeleg:. Breslau:
l. Hir:, 18b2, C/.c::c/ Augus:. Heraklei:as und Zoroas:er. Leipzig, 18b9.
4
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. C. 166167.
b
1c..c . Ouepi ncropnn rpeuecion ]noco]nn. Hep. c 1-ro ne:. na(. CH., 1886.
1
1cccx,x J.A. Kon(aeia B.B. lepainr n ]pennnn Bocroi (ipnrnuecine aa:er-
in) ;; Hayunie (oia(i nicmen mioi. 4noco]cine nayin. 1981. N b. N.,
1981. C. 94
2
1::/c: 1. Wel:enman:el und Himmelszel:. Peligions-geschich:liche Un:ersuchungen
zur Urgeschich:e des an:iken Wel:bildes. 2 vols. Nunich, C. H. Beck, 1910.
8
C/:au:1 .-1. The lnluence o Zoroas:rian Teachings on Pla:o, Aris:o:le, and
Greek Philosophy in General ;; New scholas:icism. Wash., 1980. Vol.b4. N 8.
4
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros ;; Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106.
b
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayia: Nare:arnia ]pennero Ernnra,
Bannonnn n lpennn. |Hn]aropencioe yuenne o rap:onnn]. Hep. c ro. H.H.
Beceoncioro. N., 19b9, 1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(e-
nne acrpono:nn. Hep. c anr. l.E. Kyprnna, no( pe(. A.A. lypmrenna. N., 1991,
1a.nckxx 1.. Paannrne ecrecrnoanannn n .noxy anrnunocrn. Pannnn rpeuec-
ian nayia o npnpo(e. N., 1979, 1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros ;;
Pheinisches Nuseum ur Philologie. 1968. V. 106.
6
2+,,: .. Hn]arop n pannen rpa(nnnn ;; Becrnni (pennen ncropnn. 198b.
N 2. C. 128.
A. 1. 1a.: 10 1ac,cnxc 11
npncyrcrnne npancinx .e:enron n paanunix iyirypax. J.H. Charleswor:h
1
or:euaer npancine nnnnnn na ny(enciyi reoorni, n uacrnocrn, n (oiy-
:enre ny(encion rpa(nnnn, n:enye:o: Hcropnn aroconennix cino-
nen Pexannra, on or:euaer :noecrno napaeen c npancion (oaopoac-
rpnncion :n]oornuecion rpa(nnnen. Te:a :ecroonrannn aennix
:yen paapaarinaercn n crarie ]. N. ]y(io Lein ocrpon Axna n
nn(onpancian :n]oornn
2
, n ioropon on, raie iai n npe(i(ymnn nc-
ce(onarei, npnanaer npe(cranennn o neioe: y(aenno: :ecre, n ioro-
po: onrair aroconennie :yn (n rpeuecion rpa(nnnn .ro :ecro
n:enyercn Lei: ocrpono: Axna) iai nocrouno-npancine no nponc-
xo(enni. Kpo:e roro, J.H. Charleswor:h n nimeyno:nnyron paore
(aer cciin na S.S. Har:man, G. Widengren, A. Hul:gard, ioropie (oia-
ainan :erminus ad quem (n npancinx anoiannrnuecinx n(en n nepno(
oi. VlV nn. (o n..., ioropie y(nnnreino cxo(ni c ny(encion n xpncrn-
ancion anoiannrnuecion nreparypon
8
. H.N. ]inionon or:euaer, uro
oecrno Any n xyppnrcion :n]oornn aann:aer ca:oe or(aennoe neo,
uro ne coornercrnyer xyppnrcion rpa(nnnn, no nnone :oer iri coor-
neceno c npancin:n ioc:oornuecin:n npe(cranennn:n
1
. Hpn nce: ro:,
n nonpoce o nponcxo(ennn rpeuecion ]noco]nn nocrounie (n uacrno-
crn, npancine) nnnnnn (o cnx nop n:eir craryc npoe:i, ioropan nce
eme (er cnoero pemennn. Ho cona: B. Lypiepra, .ra npoe:a cyme-
crnyer roiio no coopaennn: :ero(nuecion ocroponocrn n, oee
roro, ocraercn n cropone na-aa ne(ocrarounon io:nerenrnocrn ee ncce(o-
nareen n .ron oacrn
2
.
Loee roro, :i niny(eni coracnricn c N. Y.cro:
8
, uro oi-
mnncrno yuenix, ynepennix n nanoee nainx n: oacrnx anannn, n
(pyrnx uyncrnyir cen neio:nerenrni:n, ocoenno ra:, r(e (o .roro
ye in c(eani omnounie nino(i: ycranonnri apiepi erue, ue:
nx npeo(oeri. Pemenne ion npoe:i ne oxo(nrcn ea onpe(een-
non (on cienrnnna:a n neioropon oc:orpnreinocrn. ]encrnnreino,
io i oueni c:ei: maro: (eari o(noanaunie n ecio:npo:nccnie
yrnep(ennn ornocnreino npancion n pannerpeuecion rpa(nnnn: nc-
ce(onarei crainnaercn c neci:a cepieani:n aarpy(nennn:n, cnnaan-
ni:n, npe(e ncero, c cocronnne: ncrounnion.
Hn o(no counnenne nepno(a pannen rpeuecion ]noco]nn nonoc-
rii (o nac ne (omo. Ni pacnoarae: neioropi: unco: nnrar na coun-
nennn noa(nen anrnunocrn n anaunreini: cno(o: cnn(ereicrn, ioro-
pie nnor(a nocnr co:nnreinin n anei(ornuecinn xapairep. Teicri, co-
(epamne nnrari (ocoiparnion, oiaainaircn narpyeni pemennn:n
necioiinx rpa(nnnn: iai :nnn:y:, .ro cocrnennie pemennn (oicorpa-
]on, npnna(eamnx i noa(neanrnunon rpa(nnnn, nepcnn iaccnuecion
rpa(nnnn (Haron, Apncrorei), anropnrer ioropon (oicorpa]i nourn
ncer(a yunrinair, n ecn io::enrarop npnna(ea pannexpncrnancion
rpa(nnnn, ne nciiueno n xpncrnancioe co(epanne n ncce(ye:ix rei-
crax. Orcyrcrnne opnrnnainix reicron niny(aer ncce(onareen cy-
(nri o ]noco]nn nepnoro nepno(a no cnn(ereicrna: (oicorpa]on, n
aauacryi nx nino(i n coopaennn .icrpanonpyircn nenocpe(crnenno
na ]noco]ni (ocoiparnion.
1
C/.:/c:a:1/ J.1. Greek, Persian, Poman, Syrian, and Egyp:ian lnluences in
early Jewish Theology ;; Hellenica and Judaica. LeuvenParis: Edi:ions Pee:ers,
1986.
2
,,ka .A. Lein ocrpon Axna n nn(onpancian :n]oornn ;; Bocroi
Oriens.1998. N 1.
8
S.S. Har:man yrnep(aer, uro npancian, raie iai n ny(encian n xpncrnancian
anoiannrnia, cnnaani c nonomenne: nepnonpe(ia, npopoion n .cxaroornuec-
inx cnacnreen |1.:1n.n o.o. Da:ierung der jungaves:ischen Apokalip:ik ;;
Apocalip:icism in :he Nedi:erranean World and :he Near Eas: ; Proceedings o
:he ln:erna:ional Colloquium on Apocalip:icism. Uppsala, Augus: 1217, 1979.
Ed. D. Hellholm ; J.C.B. Nohr (Paul Siebeck). Tu bingen, 1989. P. 64]. G.Widengren
naainaer 3aparymrpy (76 nn. (o n...) nepnin anoiannrni |1:ccn:cn C.
Lei:ende ldeen und Quellen der iranischen Apokalip:ik ;; Apocalip:icism in :he
Nedi:erranean World and :he Near Eas: ; Proceedings o :he ln:erna:ional
Colloquium on Apocalip:icism. Uppsala, Augus: 1217, 1979. Ed. D. Hellholm ;
J.C.B. Nohr (Paul Siebeck). Tubingen, 1989. P. 8b]. ]n Bn(enrpena (na ran-
nix nynira xapairepncrnin :a(oanecrnncioro Anoianncnca .ro nepa n
nocipecenne na :eprnix n paannrne opaaa n cn:nonin Caominnra, Cnacnre-
n par excellence. A.Hul:grd (oiaainaer, uro npancinn anoiannrna: (oen
iri (arnponan (o V n. (o n... |1u/1:c nc:c:. lorms and Origin o lranian
Apocalip:icism ;; Apocalip:icism in :he Nedi:erranean World and :he Near
Eas: ; Proceedings o :he ln:erna:ional Colloquium on Apocalip:icism. Uppsala,
Augus: 1217, 1979. Ed. D. Hellholm ; J.C.B. Nohr (Paul Siebeck). Tubingen,
1989]. 3a:ern:, uro raie n K.Honnep co cciion na Ed Neyer |Ac,c: 1c.
Geschich:e des Al:er:ums. S:a:u::gar:. Berlin: J.G. Go::a`sche buchhandlung
nacholger, 1907] noaraer, uro npo]ernuecine penrnn cy(ii, yna(ia n cna-
cennn, cpe(n ioropix n ny(encian reoornn, nonnnnci no( nnnnne: nepcn(c-
inx aanoenannn |1ac 1. Oripiroe omecrno n ero nparn ; Hep. c anr. no(
om. pe(. B.H. Ca(oncioro. T. 1. api Harona |Penpnnr 1991 r.]. N., 1992],
C/.:/c:a:1/ J.1. Greek, Persian, Poman, Syrian, and Egyp:ian lnluences in early
Jewish Theology ;; Hellenica and Judaica. LeuvenParis: Edi:ions Pee:ers,
1986. P. 228.
1
:skanaa 1.A. Apxanuecine :n]i Bocroia n 3ana(a. N., 1990. C. 222.
2
me:hodischer Vorsich: und zus:a ndigkei:shalber beisei:ezuschieben |1u:kc:1
1. lranisches bei Anaximandros ;; Pheinisches Nuseum ur Philologie. 1968.
V. 106. C. 100.]
A. 1. 1a.: 12 1ac,cnxc 18
Cnryannn c npancin:n ncrounnia:n npe(crannercn ne na:noro yu-
men. Kopnyc reicron Anecri n aopoacrpnncine reicri na cpe(nenep-
cn(cio: naiie, rai naainae:an nexennncian nreparypa, no cnoe:y ore:y
anaunreini. Te: ne :enee, oa iopnyca reicron ornocnreino noa(no
aanncani. Crapenmnn na coxpannnmnxcn cnncion Anecri (arnpyercn
1278 r., nanoee pannne nexennncine reicri ornocnr i lX n. n...
Teicr Anecri nanncan na .accfxxcka+ naiie, ioropin, iai no-
arair neioropie anropi, ye n l ric. (o n... i :eprni: naiio: n
ncnoiaonacn roiio n iyironix nenx
1
. Anecrnncinn a]annr i
coa(an pena:n (n aanncn cnnmennix reicron ne panee lV n ne no-
a(nee Vl n. n...
2
. Ho :nenni H.N. ]inionona, ocnonnie uacrn Anecri
(oni in cymecrnonari n aanncn (o .noxn Aeican(pa Naie(oncio-
ro, nocioiiy noce lV n. (o n... aa(aua peioncrpyinnn xapairepnix
ocoennocren croi apxanuecioro naiia, iai anecrnncinn npe(cranner-
cn oueni aarpy(nnreinon
8
.
nmi (n neioropix na .rnx reicron ycranoneno nanoee pan-
nee nanncanne n (pennenmee co(epanne. B iopnyce Anecri, .ro, no-
nepnix, lari ce:na(nari ran Acni, nryprnuecinx :onrnen-
nix necnonennn, :onrnennie necnn, coa(anne ioropix rpa(nnnn
npnnncinaer nenocpe(crnenno 3aparymrpe, (arnpyircn lXVll nn. (o
n... Heioropie rani Acni (r. 911, b8) ornocnr i axe:enn(cio:y
nepno(y. Or(einie Amri xnaenie necnn oecrna:, raine iai
Ap(nncyp-nmr n Nnxp-nmr (arnpyircn VllV nn. (o n...
4
Ha nexennncion nreparypi nanoee (pennn:n no co(epanni
npe(crannircn Lyn(axnmn (Cornopenne ocnoni), nnnimnncn nepe-
oenne: n nepeno(o: ne(ome(mero ]a:(a(-nacia Anecri, (arnpye-
:oro V n. (o n... n Nenor-n Xpar (Cy(ennn ]yxa Paay:a), ioropin
co(epnr anaunreinin nacr apxanuecinx :n]oornuecinx cne(ennn
b
.
Ha nam narn(, ncce(yn npoe:y npancinx nnnnnn na ]op:npo-
nanne n paannrne pannerpeuecion ]noco]nn, nenoa:ono orpannun-
naricn roiio ]par:enrapni:n reicra:n pannerpeuecinx ]noco]on n
aopoacrpnncin:n reicra:n. Paanocroponnee n nononennoe ocnemenne
npoe:i noa:ono roiio c npnneuenne: oee mnpoioro ipyra :a-
repnaon. Hocioiiy npoe:a npancioro nnnnnn na rpeueciyi iyi-
rypy n neo: nac nnrepecyer n ron :epe, n iaion ee ncce(onanne cno-
cocrnyer npo(nnenni n ncce(onannn, npe(e ncero nnrepecyimen
nac oee yaion npoe:i npancioro nnnnnn na reneanc rpeuecion
]noco]nn, ro coornercrnenno, n rpeuecio: :arepnae ocoin nnrepec
(n nac npe(crannir reicri, ornocnmnecn ne roiio i pannerpeuecion
]noco]nn, no raie :n]oornuecinn :arepna, :n] iai reicr, uro
cnnaano c poii :n]oornn n ]op:nponannn npe(]noco]nn. Henoa-
:ono n raio: cyuae oonrn (annie ncropnuecion n .rnorpa]nuecion
nayi, n nepnyi ouepe(i .nncine ncropnuecine cnn(ereicrna, na-
nenmn: na ioropix nnnercn Hcropnn lepo(ora
1
. Xorn reorpa]nuec-
inn an(ma]r, ncropnio-iyirypnie n nnrnncrnuecine (annie, pen-
rnoano-:n]nuecine npe(cranennn Anecri, iai cunrair neioropie
ncce(onaren nocrouno-npancioro nponcxo(ennn
2
, re: ne :enee,
lepo(or, oropaan aana(no-npancine (nepcn(cine) peann, pacnoara
oueni nani:n cne(ennn:n n ]aira:n, ioropi:n ne ce(yer npenepe-
rari. Kpo:e roro, paanunie conpe:ennie ncce(onannn, raine iai, na-
npn:ep, .rnorpa]nuecine (annie c lnn(yiyma
8
n apxeoornuecine pac-
ionin n Naprnane
4
, noanonir (ari conepmenno nonoe nn(enne neioro-
pix acneiron (annon npoe:i.
Hpn opamennn i npancion n rpeuecion rpa(nnnn: necono o-
napynri anaunreinoe unco :arepnaon paanoro xapairepa, noano-
nimnx crannri nonpoc o iyirypnix napaenx n (ae aan:crnona-
nnnx. B io: cyuae, paoran c n:eimn:ncn napaen:n, :i y(e:
no noa:onocrn ce(onari ueripe: ornuecin: yconnn:, ioropie in
npe(oeni B.K. Loxnni: n ornomennn ninnennn nnnnnn. ]n ni-
ne(ennn ioro .e:enra X n ion rpa(nnnn B na ion rpa(nnnn A
neoxo(n:o nanune iai :nnn:y: ueripex ornuecinx yconnn:
8
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 170.
1
Ha(o ciaaari, uro .ro nanoee pa(niainan n npnanannan (aeio ne nce:n
anropa:n onenia cnryannn.
2
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.-N., 1998. C. bb.
8
:skanaa 1.A. Hcropnn Nn(nn or (pennenmnx npe:en (o ionna lV n. (o n...
N.-.: Ha(-no Aia(e:nn nayi CCCP, 19b6. C. 48.
4
1.:xnckxx 1.C. Anecra ;; Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996) ; Cocr.,
om. pe(., npn:eu., cnpan. paa(. H.B. Paia. CH., 1997. C. 44.
b
Oa ncrounnia na(ani na pyccio: naiie: Jaa.cfxxckxc fckcfa. Cy(ennn
]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa(). Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (py-
rne reicri. ; Ha(. no(roroneno O.N.ynaionon. N., 1997. Knnra co(epnr
]aicn:ne pyionncn, rpancnrepanni nexennncioro reicra, cnaena nepeno-
(a:n n no(poni:n io::enrapnn:n.
1
1ca,af. Hcropnn: n 9-rn innrax. Hep. l.A. Crparanoncioro. N., 1999.
2
1.:xnckxx 1.C. Anecra ;; Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996) ; Cocr.,
om. pe(., npn:eu., cnpan. paa(. H.B. Paia. CH., 1997. C. 4b.
8
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. ; Hep. c ne:. K.]. Unnnnon. N., 1986.
4
1:snkaa 1.1. Torooi21 n nyrn ero ncropnuecion nnrepnperannn ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1989. N 1, Capnann(n A.B. Hporoaopoacrpnncinn xpa:
n Naprnane n npoe:a noanninonennn aopoacrpna:a ;; Becrnni (pennen
ncropnn. 1989. N 1.
A. 1. 1a.: 14 1ac,cnxc 1b
1) :e(y A n B n:eircn iyirypno-ncropnuecine ionrairi, (ocra-
rounie (n oecneuennn noa:onocrn n(ennoro o:ena :e(y nn:n,
2) X n A aacnn(ereicrnonan (ocronepno panime, ue: n B,
8) X n B ne n:eer anroxronnix npene(enron,
4) X n B n:eer neonponepn:ie cnennainie (ne omne) cxo(-
crna c X n A
1
.
B neo:, n:eercn necioiio noa:onix napnanron (n orncnennn
cymecrnonannn rpeio-npancinx napaeen. Hpe(crannercn neecoopaa-
ni: cnauaa ni(enri, nacioiio .ro noanonir n:eimnecn ncrounnin,
re napaen, ioropie (onyciair napnanri nx orncnennn ea opamennn
i rnnoreae npancioro nnnnnn na pannerpeueciyi iyirypy. Hanpn:ep, .ro
:oryr iri napaen, cnnaannie c nein: omn: ncrounnio:, c omnoc-
rii nponcxo(ennn rpa(nnnn (n (anno: cyuae, c nn(oenponencion), om-
nocrii xo(a ncropnuecioro paannrnn (nyx neaanncn:ix rpa(nnnn. 3ro, na
nam narn(, noanonr cymecrnenno yrounnri nn cyanri nanpanennn nc-
ce(onareicioro noncia, ioropie :ono cunrari oee nn :enee nepc-
neirnnni:n (n onenin oocnonannocrn yiaaannon rnnoreai.
Hcropnuecine (annie cnn(ereicrnyir n noiay :o(en aan:crno-
nannn rpeuecin:n anropa:n neioropix npancinx iyirypnix opaanon,
nocioiiy noanonir nciiunri neaanncn:oe connaino-iyirypnoe paa-
nnrne (nyx rpa(nnnn npancion n rpeuecion n cny onpe(eennoro
e(nncrna ncropnuecioro :ecra n npe:enn, n ioropo: (c onpe(eennon
nexn, .noxn) pacc:arpnnae:ie iyirypi naunnair cnoe conpnennoe
paannrne. Ecn pacc:arpnnari reanc o noa:onix npancinx nnnnnnx
na rpeueciyi iyirypy n ]noco]ni n VlllVl nn. (o n... n cpannennn,
ciae:, c ernnercin:n na rpeueciyi iyirypy, ouenn(no, uro nenocpe(-
crnennie ionrairi c npancin: :npo: na onpe(eenno: .rane ncropnn n
rpeion, n npannen (oni iri mnpe n:enno n cny reppnropnainon
naocrn n oripirocrn npancioro omecrna. Ernner or lpennn or(enn
ecrecrnennie npnpo(nie apiepi n anaunreinan y(aennocri or rpe-
uecioro :npa. Hano:nn:, uro Haniparnc, nepnan rpeuecian ioonnn
n Ernnre ia ocnonana :noro noae :aoaanncinx ioonnn oi.
664610 rr. (o n... npn ]apaone Hca::ernxe l.
Hciiuenne nooennn o neaanncn:o: paannrnn rpeuecioro n npan-
cioro iyirypnix apeaon n cnoi ouepe(i aacranner oee npncrai-
noe nnn:anne y(enri re: :n]a:, ioropie :ono ornecrn i neaanncn-
:i: napaen:, rai naainae:i: po(nun: nn :nrpnpyimn: :n]o-
ornuecin: ciera:, ioropie oyconeni omn: xo(o: paannrnn apxa-
nuecioro ueoneia n yconnn:n cpe(i ero onrannn. Ci(a ornocnr :n]i
o 3ooro: neie, o y:npaime: n nocipecaime: oecrne, naneunie
:n]i n neioropie (pyrne. B (anno: cyuae, oee npncrpacrnoe cpanne-
nne rainx :n]on n (nyx nnrepecyimnx nac iyirypax, noa:ono, noano-
no i nanrn re ]airi, ioropie y(yr ronopnri ciopee n noiay nnn-
nnn, ue: n noiay rnnoornuecioro cxo(crna n neaanncn:oro paannrnn.
Nono ni(enri anaunreinoe unco napaeen, orncnn:oe o-
mn: nn(oenponencin: nponcxo(enne:. Peman aa(auy ni(eennn ra-
inx napaeen, :i (oni coracnricn c H.N. ]iniononi:, uro ner
e(nnon n nena:ennon nn(oenponencion :enrainocrn nn n oacrn :n-
]oornn, nn n ion nnon connaino-ncnxoornuecion oacrn
1
. 3ro
no-nepnix. Bo-nropix, npancine ne:ena in ne :enee (aein or npa-
nn(oenponencion :n]oornn, ue:, nanpn:ep, (opnnni nn axenni n
npairnuecin neci n:eimnncn :arepna peayirar peioncrpyinnn,
noa:ono, ne ncer(a nepnon.
Kpo:e roro, n:eercn eme o(na cepieanan npoe:a n nane iyi-
rypnoro paannrnn, iacaimancn iai rpeuecioro :npa, rai n npancioro.
Kor(a peui n(er o rpeuecion rpa(nnnn, ro, ronopn o nn(oenponencinx
iopnnx neioropix npe(cranennn, re: ne :enee, ne nyno aainari o
cymecrnenno: ionuecrne ncropnio-iyirypnix nanacronannn, n(ymnx
eme c .noxn ipnro-:niencion nnnnnaannn, ne nciiuan npn .ro: ana-
unreinoro ernnercioro nnnnnn na nx ]op:nponanne. ]eio(nponari
rpeuecinn :n]oornuecinn :arepna na npe(:er nn(oenponencioro npo-
ncxo(ennn upeaniuanno rpy(no, ne(apo:, iai nnca H.N. ]inio-
non, A. ]i:eani n :norne (pyrne reopernin oxo(nr rpeuecinn
:arepna
2
. Taine cieri rpeuecion :n]oornn, epymne cnoe nauao
n paanunix nnenocrounix iyirypax, npn conocranennn c npanc-
in: :arepnao: (ono ornecrn i paapn(y neaanncn:ix napaeen.
ro iacaercn npancioro :npa, ro, (ae n:en noa:onocri peion-
crpynponari neine omne (n npannen nooennn ioc:oronnuecioro n
ioc:oornuecioro xapairepa, nyno no:nnri, uro nce .rn nino(i y(yr
n oimon crenenn oomaimn:n n nonepxnocrni:n, nocioiiy npanc-
inn :np aarparnnae:oro nepno(a (oi. VlllV nn. (o n...), nec:orpn na
nonrnuecine nponecci nnyrpn nero, i n anaunreinon :epe paaomen.
Bcno:nn: xorn i cnn(ereicrno lepo(ora (Vll, 6196) o noncie Kcepica
(48646b rr. (o n...), n ioropo: nepeuncnercn oimoe ionuecrno
ne:en, :norne na ioropix nnnircn npancin:n no nponcxo(enni, no
npn .ro: ne npnuncnircn i nepcn(cin: nonna:. C (pyron croponi,
ne(annne apxeoornuecine pacionin xpa:a n Naprnane, coueranmero n
1
1axn 1.1. Cranonenne n paannrne cpannnreinon ]noco]nn iai nayunon
(ncnnnnni: nn(nncinn neirop ;; Cpannnreinan ]noco]nn. N.: Ha(areic-
ian ]np:a Bocrounan nreparypa PAH, 2000. C. 88.
1
:skanaa 1.A. Apxanuecine :n]i Bocroia n 3ana(a. N., 1990. C. 111.
2
:skanaa 1.A. Apxanuecine :n]i Bocroia n 3ana(a. N., 1990. C. 214.
A. 1. 1a.: 16 1ac,cnxc 17
cee xpa: ornn, xpa: iyironix noannnnn n :ecro aaxoponennn, noano-
nir c(eari neioropie npe(napnreinie nino(i ornocnreino cyme-
crnonannn omene:ennoro iyira npannen, anaornunie xpa:i nan(eni
na reppnropnn Lairpnn
1
.
B ro: cyuae, ecn n unce npancio-pannerpeuecinx napaeen y(a-
oci i oriciari re, orncnenne ioropix nenoa:ono n pa:iax nepeunc-
ennix napnanron, onn :orn i pacc:arpnnaricn iai aacynnaimne
npe(nournreinoro n ca:oro npncrainoro nnn:annn npn onenie oocno-
nannocrn rnnoreai npancioro nnnnnn na pannerpeueciyi iyirypy.
ro iacaercn re:i reneanca rpeuecion ]noco]nn, ro :i ynorpe-
ne: .ro conocoueranne n (nyx anauennnx. Bo-nepnix, n anauennn pa-
aonoro coirnn, ioropi: io nonnenne nnepnie ]noco]nn iai iaue-
crnenno nonoro, nene(o:oro npe(e ]eno:ena (yxonnon nann n ioro-
poe io nauao: ncropnio-]noco]cioro nponecca n pa:iax onpe(e-
ennon iyirypnon rpa(nnnn
2
. Bo-nropix, n anauennn nenpepinno npo-
(oaimerocn nponecca nopo(ennn ]noco]nn omecrnenni: coana-
nne:
2
. Paay:eercn, nropoe anauenne :i pacc:arpnnae: n npe(eax yc-
ranonennix na:n xponoornuecinx pa:oi.
Hac raie y(er nnrepeconari nonpoc, :ora n ncropnio-iyi-
rypnan naocri rpeuecioro n npancioro :npon oiaaari nnnnne na noa-
nninonenne, cranonenne n paannrne rpeuecion ]noco]nn. 3ror non-
poc ce(yer pacc:arpnnari c (nyx noannnn: no-nepnix, neoxo(n:o no-
nnri, :ono n noome ronopnri o npancio: nnnnnn na ror :o:enr,
ior(a ]noco]nn eme ne io n ior(a eme roiio cia(inanci npe(no-
ciin (n ee noanninonennn. Hnaue ronopn, ecri n ocnonannn noa-
rari, uro npe(nociin noanninonennn ]noco]nn n lpennn connci
ne ea nnnnnn npancinx penrnoano-:n]oornuecinx npe(cranennn.
Bo-nropix, ce(yer pacc:orperi, n:en n anauenne npancine (oirpnni
n nponecce reneanca ]noco]nn. Ni npe(noarae:, uro raian rouia
apennn nnone npano:epna. Hpn .ro: :i n neioropon crenenn onnpae:-
cn n na ca:y anrnunyi ncropnio-]noco]ciyi rpa(nnni, cnn(erei-
crnyimyi iai o panne: nepno(e ]op:nponannn ]noco]nn, rai n o
nepno(e iaccnuecion rpeuecion ]noco]nn. Coracno anrnunon ncro-
pnio-]noco]cion rpa(nnnn, npn(epnnaimencn nnnn yunreiyue-
nni, npe(crannren pannen rpeuecion ]noco]nn, rai nn nnaue, cnn-
aani c nnenocrouni:n n, n uacrnocrn, c npancion rpa(nnnn:n. Ha
nam narn(, roiio oon(n nce nimeyiaaannie rpy(nocrn nn paapemnn
nx re: nn nni: opaao: :ono nnornyi no(onrn i nocranonie nonpo-
ca o peainocrn n crenenn npancioro nnnnnn na reneanc rpeuecion
]noco]nn n nauainin nepno( ee ncropnn.
Hpoe:a noa(encrnnn nnenocrounix nnnnnaannn na iyiry-
py oipyaimnx nx apxanuecinx omecrn, n ro: unce Apxanueciyi
lpenni, cymecrnyer oioo (nyx croernn. Ha cero(nnmnnn (eni n nayu-
non nreparype npairnuecin ner noapaennn ornocnreino cymecrnen-
non pon nocrounix cnnaen (n ]op:nponannn n cranonennn pannerpe-
uecion nnnnnaannn
1
. nco paor, nocnnmennix paapaorie npoe:i
nnenocrounix cnnaen apxanuecion lpennn anaunreino. B.H. Anen-
io npnno(nr oee nnrn(ecnrn n:en aapyenix ncce(onareen, ioro-
pi:n ncipira naan:ocnnai nnenocrounon n rpeuecion iyiryp n ee
paanunix acneirax
2
. Beco:in nia( n ncce(onanne (annon npoe:a-
rnin nnecn oreuecrnennie yuenie
8
. Te: ne :enee, nnrepec i no(onon
re:arnie ne ocaenaer, no(ipennercn noni:n oripirnn:n n oacrn
apxeoornn, uro n cnoi ouepe(i rpeyer oc:icennn n nnrepnperannn,
iai nonix (annix, rai n :o(epnnaannn ocnonnix nonpocon, pemae:ix n
(anno: nanpanennn, c yuero: .roro :arepnaa. 3a(aua cero(nnmnero (nn
n pemennn .ron npoe:i ninnenne ionipernon iaprnni naan:o-
(encrnnn Lnnero Bocroia n apxanuecion lpennn n paanunix c]epax,
nyren n yconnn nponninonennn peann o(non iyirypi n (pyryi
4
.
Hepnie ionrairi apxanuecion lpennn c Lnnn: Bocroio: orno-
cnr, no :enimen :epe, io ll ric. (o n...
b
Nnnoncian iyirypa ionrairn-
ponaa c Knnpo: n Naon Aanen
6
. Konrairi c Ernnro: (arnpyircn
apxeoora:n nau. ll ric. (o n... B .ror nepno( :niencine rpein airnnno
yuacrnyir n nonrnuecinx n noennix coirnnx na Lnne: Bocroie,
]nrypnpyn n ernnercinx n xerrcinx (oiy:enrax nropon noonnni ll ric.
(o n...
7
Ernnercine ncrounnin coomair o napo(ax :opn rpynnax
1
C.x.nx,x .1. Hporoaopoacrpnncinn xpa: n Naprnane n npoe:a noannino-
nennn aopoacrpna:a ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1989. N 1. C. 166.
2
1a.n 1.1. Nero(oornuecine npoe:i ncce(onannn reneanca ]noco]nn ;;
ly:annrapnie nayin n Cnnpn. 199b. N 2. C. 88.
2
1a.n 1.1. Nero(oornuecine npoe:i ncce(onannn reneanca ]noco]nn ;;
ly:annrapnie nayin n Cnnpn. 199b. N 2. C. 88.
1
J.xuca .1. Kyirypnin nepenopor n ]pennen lpennn VlllV nn. (o n... .,
198b. C. 1718, Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N.
1990. C. 119, 121.
2
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 121122.
8
C:. Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990.
4
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 121.
b
n,cca 1.1. Apxanuecian lpennn ;; Hcropnn Enponi. T.1. ]pennnn Enpona.
N., 1988, Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990.
6
C.xa. 1. ]pennnn Bocroi n ncroin rpeuecion nnnnnaannn ;; Becrnni (pen-
nen ncropnn. 1977. N 2. C. 8.
7
C.xa. 1. ]pennnn Bocroi n ncroin rpeuecion nnnnnaannn ;; Becrnni (pen-
nen ncropnn. 1977. N 2. C. 4, Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn
Bocroi. N., 1990. C. 122.
A. 1. 1a.: 18 1ac,cnxc 19
paanoopaanix no .rnnuecio:y cocrany ne:en, cpe(n ioropix ]nrypn-
pyir :nnoncine rpein Kpnra n axencine rpein Knnpa
8
. Heioropie
ernnercine aan:crnonannn n :niencion iyirype (arnpyircn XVl n. (o
n... Or(einie ncce(onaren yrnep(air, uro npe(cranennn o ioec-
nnuno: oe npnmn n lpenni na Ernnra
1
.
B ionne ll ric. (o n... yia( nann :niencinx rpeion paapymen na-
crynenne: cenepo-rpeuecinx ne:en. Hacrynnnmnn ipnanc nopaan npai-
rnuecin nce c]epi nann :niencion nnnnnaannn or :arepnainon
iyirypi (o penrnn n iyira
2
. Te: ne :enee, iyirypnan npee:crnennocri
:e(y rpeuecin:n omecrna:n ne npepinaaci, nocioiiy anaunreinan
uacri naceennn ocranaaci na cnonx :ecrax, coxpannn (ocrnennn :nien-
cion .noxn
8
. Nnorouncennie pe:nnncnennnn :nnoncio-:niencioro nepn-
o(a npocennaircn n penrnn n iyire
4
, n .nnuecion rpa(nnnn
b
.
C nacrynenne: re:nix neion nnenocrounie ionrairi ne in
npepnani. B nepnyi ouepe(i, n:enno na Knnpe, r(e coxpanncn ionrnny-
nrer :e(y :niencion (axencion) n noa(nenmen rpeuecion (.nncion)
rpa(nnnn:n
6
, noccranannnaircn nnenocrounie ionrairi. B XllX
nn. (o n... uacri Knnpa ioonnaonana ]nnninnna:n, ocymecrnnnmn:n
roproni npairnuecin co nce: nnenocrouni: :npo:
7
. Ho ncen nn(n-
:ocrn, ne ea nnnnnn ]nnninnnen, i Vlll n. (o n... rpein npoonn
cocrnennie ropronie nyrn :e(y Bocroio: n 3ren(on, i .ro:y npe:e-
nn ornocnr opaaonanne rpeuecinx ]airopnn n Cnpnn n 4nnninn.
Kpnro-:niencine ionrairi c Ernnro: raie npo(oeni rpeia:n
rpeuecine nae:nnin ncnoiayircn n opie aa nacri, craninie noce-
ennn rpeion n Ernnre ornocnr i 664610 rr.
8
B .ror e nepno(, iai :i
ronopnn, ocnonana nepnan rpeuecian ioonnn n Ernnre Haniparnc.
Haunnan c X n., .nni paccenircn nourn no nce:y 3rencio:y
accenny, n peayirare .roro nonoro :nrpannonnoro (nnennn na aana(-
no: noepeie Naon Aann n npn:iiaimnx i ne:y ocrponax noannin
nn in naceeni rpeia:n nanenmne nonci, n:enmne nciiunrei-
noe anauenne (n noce(yimero iyirypnoro paannrnn 3a(i: n Xll n.
(o n... ocnonan 3]ec, n XlX nn. (o n... Nner, ioropin i Vlll n. i
ipynnenmn: .iono:nuecin: nenrpo: .nncioro :npa, a n nepno( io-
onnaannn :nerni ocnonan oee 70 ioonnn (n ro: unce Oinni).
]ainenmne .rani paannrnn rpeuecion iyirypi nponcxo(nn na
]one mnpoion rpeuecion reppnropnainon .icnancnn, nome(men n ncro-
pni iai Benian ioonnaannn. Nono ciaaari, uro nponecc cranonennn
rpeuecion iyirypi n ee (ainenmnn pacnner nauacn c .noxn Benion
ioonnaannn (omenpnnnran (arnponia cepe(nna Vlll ionen Vl n. (o
n...). Koonnaannn ninea rpeion na cocronnnn ornocnreinon naonnnn,
n ioropo: onn oiaaanci noce na(ennn :niencion iyirypi. H:enno n
.ro npe:n onpe(enircn nanoee xapairepnie uepri n ocoennocrn nnnn-
naannn anrnunoro rnna, ncropni paannrnn ioropon nenoa:ono npe(cra-
nnri n orpine or Lnnenocrounon. Hpe(mecrnonanmne Benion ioonn-
aannn :nrpannonnie nponecci XlllX nn. (o n... in orpannueni pa:ia-
:n 3rencioro accenna. Bixo( aa npe(ei .roro aa:inyroro :npa, nanpn-
:ep nyremecrnne n Cnpni nn Ernner, (ae n cpannnreino noa(nen ro:e-
poncion O(nccee pacnennnaercn iai oueni c:eoe npe(npnnrne.
Heco:nenno, uro niro(noe reorpa]nuecioe nooenne rpeion, n
ocoennocrn nonnncinx ioonnn n Naon Aann, (ono io cirpari
onpe(eennoe crn:ynpyimee noa(encrnne na iyirypnin nponecc
1
. Pa-
ay:eercn, nenoa:ono nciiunri n(ennie n iyirypnie cnnan :e(y
napo(a:n (pennero :npa, n ro: unce rpeia:n n nx coce(n:n: iyiryp-
nie ionrairi lpennn c Bocroio: n:en cnoi conyi ncropni, n ne
ncer(a in ra(in:n n npn:onnenni:n
2
.
B:ecre c re: c oimon crenenii (ocronepnocrn or:euaircn onpe-
(eennie ncropnio-iyirypnie .e:enri n oacrn rocy(apcrnennoro
ycrponcrna, naiia, :n]o-penrnoanon npairnin, ioropie pacnennnaircn
no iai noannimne ne ea nnnnnn nnenocrounix iyiryp, no iai
nenocpe(crnennie aan:crnonannn na nnx na npornennn npairnuecin ncex
ncropnuecinx nepno(on cymecrnonannn anrnunon nnnnnaannn. Haune: c
pacc:orpennn Kpnro-:niencioro rocy(apcrnennoro ycrponcrna. Paay:eer-
8
1a+,ckxx 1... lpein n noxo(ax napo(on :opn (Ernnercine :aprnnann i
re:e rponncion nonni) ;; Bocroi. 1994. N 1. C. 89b8, Xx.cnka 1.1. Apxan-
uecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 182.
1
C.xa. 1. ]pennnn Bocroi n ncroin rpeuecion nnnnnaannn ;; Becrnni (pen-
nen ncropnn. 1977. N 2. C. 8.
2
n,cca 1.1. Apxanuecian lpennn ;; Hcropnn Enponi. T.1. ]pennnn Enpona.
N., 1988. C. 217219.
8
Ja.aa .. 4aie Hpo:eren. Ouepin anrnunon omecrnennon :icn. 2-e
na(., ncnp. n (on. .: Ha(areicrno ennnrp. yn-ra, 1991. C. 26.
4
n,cca 1.1. Apxanuecian lpennn ;; Hcropnn Enponi. T.1. ]pennnn Enpona.
N., 1988. C. 219.
b
1.cxn ..C. ]pennenmne necnn Hna(i ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1992.
N 2. C. 80.
6
C.xa. 1. ]pennnn Bocroi n ncroin rpeuecion nnnnnaannn ;; Becrnni (pen-
nen ncropnn. 1977. N 2. C. 4.
7
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 182.
8
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 189.
1
J.xuca .1. Kyirypnin nepenopor n ]pennen lpennn VlllV nn. (o n... .,
198b. C. 1819.
2
1cccx,x J.A. 1an,.c.k. 1.1. lepainr n ]pennnn Bocroi (ipnrnuecine aa:er-
in) ;; Hayunie (oia(i nicmen mioi. 4noco]cine nayin. 1981. N b. N.,
1981. C. 99.
A. 1. 1a.: 20 1ac,cnxc 21
1
Tk+cnca .1. Bocroi n Nnieni ;; Bonpoci ncropnn. 19b9. N 12. C. b874.
2
1a.skaa. 1.J. Heioropie uepri connaino-.iono:nuecioro ycrponcrna rpeuec-
inx omecrn ll ric. (o n... ;; Anrnunan lpennn. Hpoe:i paannrnn nonca.
To: 1. Cranonenne n paannrne nonca. N., Hayia, 1988. C. 8788, 4647.
8
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 128.
4
Onna H. ]pennnn Bocroi n ncroin rpeuecion nnnnnaannn ;; Becrnni (pen-
nen ncropnn. 1977. N 2. C. 4b.
b
1a+,ckxx 1... lpein n noxo(ax napo(on :opn (Ernnercine :aprnnann i
re:e rponncion nonni) ;; Bocroi. 1994. N 1. C. 46.
6
1a+,ckxx 1... lpein n noxo(ax napo(on :opn (Ernnercine :aprnnann i
re:e rponncion nonni) ;; Bocroi. 1994. N 1. C. 49.
7
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 218.
cn, n neo: npe(nociin n xo( ncropnuecioro paannrnn Apxanuecion lpe-
nnn n Lnnero Bocroia ne nnnircn acoirno ro(ecrnenni:n
1
n,
re: ne :enee, n connaino-.iono:nuecinx ornomennnx :niencion lpennn
onapynnaircn neioropie uepri, xapairepnie (n nnenocrounon
rocy(apcrnennocrn. B uacrnocrn neioropie ae:einie ycranonennn na-
xo(nr onpe(eennie anaornn n aaionax napn Xa::ypann
2
. B :niencio:
naiie onapyeni aan:crnonannn neioropix rep:nnon, orpaaimnx rop-
ronie cnnan c Ernnro:, Lnoco:, Tnpo:, Cn(ono:
8
. ro iacaercn rpeuec-
ioro a]annra, ornocnreino ero nponcxo(ennn npe(araercn rnnoreaa,
coracno ioropon ocnonanne: (n rpeuecioro a]annra nocyno cene-
po-cnpnncioe apa:encioe nnci:o, n ioropo: ncnoiaonanci anain (n
racnix. H roiio na noce(yimen cra(nn ]op:nponannn :oer n(rn
peui o npnneuennn ]nnninncioro nnci:a
4
. B irono: nane n pnryai-
non npairnie axennen :ono npoce(nri ipnrcine, enanrnncine n ern-
nercine nnnnnn
b
. K :aoaanncin: aan:crnonannn:, nanpn:ep, :ono
npnuncnri eren(y o no(e Nonce, noarannnme: orpn( n cocrane na-
po(on :opn. B 4eccann e:y coornercrnyer npopouecrnyimnn noyor c
re: e n:ene: n pn( :aoaanncinx rononn:on
6
.
Cymecrnyer omnpnin nayunin :arepna, (e:oncrpnpyimnn aa-
nncn:ocri :nornx rpeuecinx :n]oore: or ce:nrcinx n xerro-xyppnrc-
inx, xorn n ocnonno: .rn :n]oore:i aan:crnonani onocpe(onanno uepea
ipnro-:nnonciyi n :nienciyi .noxn. 3an:crnonanne na ce:nrcinx nc-
rounnion pn(a rpeuecinx :n]oore:, npe(cranennix y lo:epa n lecn-
o(a, raie nocxo(nr i :niencio:y npe:enn. 3ro nni o Ka(:e n Ka(:n-
(ax, ciaaannn o Ne:nape, Enpone, 4ennice, lap:onnn, Tnpecnn, Ai-
reone, o eraimnx nepconaax (Hiap, H(ac, Aapnc), Acone n nrn-
nax. Ce:nrcine .e:enri cnini n iyire ]nonnca (:n] o 3arpee iai
nnocracn ]nonnca) n iyire Aciennn (Aciaa])
7
.
Pn( .nnuecinx :ornnon raie nocxo(nr i nocrouni: ncrounnia:.
Ciaaanne Hna(i o Axne n Lpncen(e napaeino yrapnrcion e-
ren(e, oe nepcnn nocxo(nr i o(non ncxo(non rpa(nnnn, nyremecrnne
O(nccen n An( n:eer cxo(crno c nncxo(enne: lnira:ema n npencno(-
nii. Ernnercioe nponcxo(enne n:eer :n] o Ho. Nn]oore:a o inio-
ne Hon]e:e na O(nccen n:eer my:epo-aiia(cine napaen (lnira-
:em nepnonauaino i o(noraai:, nauainan crpoia necnn o lnira:e-
me nepeoena n rpennanponana iai Polyphemos Kyklops :noropeun-
nin ipyroraain). Knion onpe(enercn, iai n n ce:nrcion na(nncn na
ApcanTama, ipyroraai: y lecno(a n o(noraai: y noce(yimnx
anropon
1
. Bnu. Bc. Hnanon or:ern reicryainoe cxo(crno op]nuecioro
napnanra Teoronnn, pacciaaa o opie oron, c xerrcion nepcnen ron e
:n]oore:i. Hcce(onanne noiaainaer, uro rpeuecinn reicr, noa:ono,
nnnercn nepeno(o: c xerrcioro
2
. Ho.:i lecno(a co(epar raie napa-
en nreparypnoro n connainoro nanon. Or:euaircn npn:ie reicry-
ainie conna(ennn :e(y nannoncin: .noco: o cornopennn :npa 3ny-
:a 3nm n Teoronnn. He nciiueno, uro coa(anne Teoronnn nanen-
no cncre:arnuni:n :n]oornuecin:n nnia:n Lnnero Bocroia. 3a-
:erni nocrounie nnnnnn n nponane(ennnx rpeuecion npnin. Tai, or:e-
uaoci onpe(eennoe cxo(crno ernnercinx ionnix necen n npnin Can-
]o
8
. Haionen, ]air naueprannn iapri :npa n .noxy Anaicn:an(pa oana-
uaer, uro ona ia nocrpeonana n orpaaer anaunreinyi :oninocri
rpeuecioro naceennn. Bce .ro no(rnep(aer oripirocri rpeuecioro o-
mecrna n ero roronnocri nocnpnnn:ari nonoe, uro (ono io orpaanri-
cn n na naan:oornomennn c npancion rpa(nnnen.
Hpancine ne:ena ne nnnnci (pennn:n naceinnia:n Lnnero
Bocroia, n, ce(onareino, ne n:en rainx ryoinx iyirypnix iopnen,
iai, nanpn:ep, naan:oornomennn rpeuecion n ernnercion iyiryp. Tec-
nie iyirypno-ncropnuecine cnnan, n uacrnocrn, nonrnuecine n noen-
nie, :e(y pacc:arpnnae:i:n rpa(nnnn:n, eccnopno, cnococrnonan
icrpo:y nponninonenni .e:enron .rnx (nyx iyiryp (pyr n (pyra.
Hpancine ne:ena naunnair airnnnoe aaceenne Lnnero Bocroia
i l ric. (o n... Hpanonaiunoe naceenne io mnpoio pacnpocrpaneno, n
pn(e panonon cocrannn oimnncrno, n 3ana(no: Hpane, n oacrnx i
aana(y or reppnropnn Nn(nn, n panone oaepa Yp:nn, cenepo-nocrounix
panonax conpe:ennoro Hpaia n pn(e (pyrnx n lXVlll nn. (o n..., a no
noce(nn: (anni:, noa:ono (ae panime
4
. K Xl n. (o n... naunnaercn
1
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 218.
2
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 219.
8
Onna H. ]pennnn Bocroi n ncroin rpeuecion nnnnnaannn ;; Becrnni (pen-
nen ncropnn. 1977. N 2. C. b.
4
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npoe:i. Bonpo-
ci xponoornn. N., 1998. C. 24, 1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx
ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970. C. 884887.
A. 1. 1a.: 22
nocrenennoe paa(eenne nn(onpancion ne:ennon omnocrn, naunnair ]op-
:nponaricn n o]op:nircn i VllVl neia: ca:ocronreinie :n]oornuec-
ine nnii or(einix rpynn npancinx ne:en: nocrounix cin]o-cap:ar-
cian :n]oornn, n aana(nix (penne:n(nncian, (pennenepcn(cian, co-
r(nncian n (p.
1
. B lXVlll nn. (o n... :n(nne opaaonan :noecrno :einx
ropo(on-rocy(apcrn. B 678672 rr. :n(nne, ore(nnnnmnci c pn(o: npanc-
inx ne:en, (onnci neaanncn:ocrn or Accnpnn, .ro coirne orpaeno n
rpy(e lepo(ora (l, 106). B Vll n. (o n... Nn(nn ia nenrpo: npancion
:arepnainon n (yxonnon iyirypi, nnoce(crnnn paannnae:on nepca:n
2
,
n, icrarn, lepo(or n noneax c:emnnaer :n(nn c nepca:n, xorn crporo
paanuaer n ncropnuecinx uacrnx. locy(apcrno Hapcyam
8
, naxo(nnmeecn na
nocroie 3a:a, yno:nnaercn n accnpnncinx na(nncnx n lXVll nn. (o n... B
bb8 r. nape: Hepcnn cra Knp ll, ocnonanmnn cronny Hepcnn Hacapra(i,
on noiopn n bb0 r. Nn(ni, n b46 r. n(ni n nime i 3rencio:y :opi
4
.
lpein nonnnnci na reppnropnn Naon Aann oi. Xlll n. (o n... Hx
(ainenman nani ma orni(i ne n yconnnx connainon n nonrnuec-
ion naonnnn: c .roro npe:enn naunnaircn airnnnie aanoenannn Accn-
pnncion (epani, c lX n. (o n... n coirnn niiuaercn Nn(nn iai ye
rocy(apcrnennoe, a ne ne:ennoe opaaonanne. Kcrarn ronopn, accnpnn-
cine annai ocrannn or .roro nepno(a :noecrno cne(ennn ne roiio
o :n(nnnax, no n o po(crnennix n: nepcn(cin: ne:ena:.
Hpancine ne:ena eme (o opaaonannn rocy(apcrnennix crpyiryp
:orn mnpoio naan:o(encrnonari c :ecrni: naceenne: Naon Aann, n
ro: unce c nonnnna:n iai :nnn:y: c lX n. (o n... C opaaonanne:
npancinx rocy(apcrn Nn(nncioro napcrna, aare: Hepcn(cioro .rn
ionrairi noapocn. Ouenn(no, uro npn anaunreinix ionrairax c Ln-
nenocrouni: :npo: n onpe(eennix (annix o rpeio-nocrounix aan:-
crnonannnx :i ne (oni orneprari n noa:onocri npancinx nnnnnn
na paannrne rpeuecion iyirypi. 3ra noa:onocri no(rnep(aercn, ipo:e
roro, mnpoin: nnrepeco: rpeion i cnon: npancin: coce(n:, re: oee
c roro :o:enra, ior(a onn cran npnoperari peainyi nonrnueciyi
cny n Naon Aann, uro, paay:eercn, ne :oro ne orpaanricn na neaann-
cn:ocrn nonnncinx rpeuecinx noncon.
1
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npoe:i. Bonpo-
ci xponoornn. N. 1998. C. 24.
2
]an(a:aen N.A. Honrnuecian ncropnn Axe:enn(cion (epani. N., 198b.
C. 142148.
8
B ocnone naanannn enr npancinn .rnonn:, ioropin oanauaer no-nn(n:o:y,
ro e, uro n Hapca, Hepcn(a, c:. 1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx
ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970. C. 187148
4
.n,.+.ca A.. Honrnuecian ncropnn Axe:enn(cion (epani. N., 198b.
C. 112128.
IABA I. HIAHCKAA MH4OIEHIHO3HAA TIAHHHA
1. HEKOTOIIE HAHIABEHHA HIAHCKOH MH4O
IEHIHO3HOH TIAHHHH
Hapaen :e(y npancion n rpeuecion rpa(nnnen (encrnnreino
cymecrnyir, no orncnnri nx nanune :ono paanuni:n cnocoa:n.
O(nn na napnanron npnananne aa .rn:n rpa(nnnn:n omnx iyiryp-
nix iopnen: oe rpa(nnnn cymecrnonan iai e(nnoe neoe n nepno(
nn(oenponencion omnocrn, pacna( ioropon (arnpyir lVlll ric. (o
n..., noae iai nn(onpancian omnocri, na ocnonannn nnrnncrnuecinx
(annix .ror nepno( (arnpyercn cepe(nnon lll ricnueernn (o n...
1
Oion-
uareinoe paa(eenne npannen n nn(oapnnnen nponaomo noce cepe(n-
1
Cpe(n yuenix, nocnnrnnmnx cnon paori ncce(onanni nn(oenponencinx :n-
]oornn n neo:, xouercn ocoo or:ernri A. ]i:eann, anropa rpex]yninno-
nainon reopnn, coracno ioropon nanreon oron nnncn npoeinnen conny:a.
Ha ero paor na pyccio: naiie (ocrynni: k+c.x.. 2. Ocernncinn naii n
:n]oornn. N., 1976. k+c.x.: 2. Bepxonnie orn nn(oenponennen. N., 1986.
Or:ern: raie ce(yimne rpy(i: Acxc . Bne(enne n cpannnreinoe nayuenne
nn(oenponencinx naiion. N.., 1988. 1cnacnxcf . Conapi nn(oenponencinx
connainix rep:nnon. N. 199b, 1nca-1u:ac.n and lndo-Europeans. Phil., 1970,
1nca-1u:ac.n S:udies, v. 12, Camb. 1972197b, A,1/ in lndo-European an:iqui:y,
Berk. 1974. B oreuecrnennon nayie cpe(n yuenix, aann:aimnxcn peioncrpyinn-
en nn(oenponencion :n]oornn, nanoee nanecrni paori B.B. Hnanona n B.H.
Tonopona. Hcxo(n na :ero(on crpyirypnon nnrnncrnin, anropi or:euair nep-
conan, xapairepnayimnecn omnocrii c]ep (enreinocrn, n nx n:ena, nocxo-
(nmne i e(nni: nn(oenponencin: iopnn: (nanpn:ep: deiuo- (nennoe cnnimee
neo, uel- cnnaannin c :npo: :eprnix, iemo- nanen, s(a)uel- conne n
:n. (p.). Yiae: na pn( napannix paor: 1a.naa 1. 1. Omenn(oenponencian,
npacannncian n anaronncian naiionie cncre:i. N., 196b, 1a.naa 1.1. Hcro-
pnn :eraon na ]penne: Bocroie n cnere nnrnncrnin. ;; Hcropnio-]noo-
rnuecinn ypna AH Ap:. CCP. 1976. N 4, 1a.naa 1.1., Taaaa 1.1. Hcce(o-
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 24 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 2b
ni ll ricnueernn (o n..., ior(a o(na uacri ne:en ocea n Hpane, a
(pyran npo(oaa npo(nnenne n Hn(ni
1
. Hec:orpn na ro, uro oee
nain:n n ornomennn naiia n neioropix omnx nnennn n iyirype n
penrnn nnnnci ne:ena nn(onpancion rpynni, na ocnonannn cpannn-
reino-ncropnuecion peioncrpyinnn :ono ninnnri ore(nnnimne ren-
(ennnn (n ncex nn(oenponencinx :n]oornuecinx rpa(nnnn. Aaii nn(o-
npancinx ne:en npnna(enr i nn(oenponencion ce:ie naiion, uro yia-
ainaer na ncropnueciyi n nnrnncrnueciyi omnocri
2
. 3ro noanoner
nponecrn anana n:eimnxcn napaeen n rpeuecio: n npancio: :arepn-
ae, na ocnone ioroporo peioncrpynponari (n neioropix na nnx omee
nn(oenponencioe nponcxo(enne.
Hrai, na napaeen, ioropie :oryr iri orncneni omn: npo-
ncxo(enne: naiia n iyirypi, a(eci or:ern: re, na ioropie yiaaina-
er n oimnncrno ncce(onareen. 3ro opaa nepxonnoro oecrna, (nen-
noro cnnimero nea, iyir ionn, naneunin :n], npnue: (n neioro-
pix nn(oenponencinx rpa(nnnn peioncrpynpyercn :ornn paanonoocrn
nanenon, opaa rpo:onepna n ero noe(nnia c npornnnnio: (iai npa-
nno, a:ee:), npe(annn o nocnponano(crne nenion eprni nauainoro
rnopennn (Hypymacyira, Pnrne(a, 10.90, O(nn, Crapman 3((a, Peun
nicoioro, 188, 3aparymrpa, lari, Acna, 88.14
1
), aoa ioponi
oecrny na ee yrnerenne na(iia:n n :noroe (pyroe. Ho:n:o opaaon
ocnonnix :n]oornuecinx nepconaen, cymecrnyer orpo:noe unco :enee
cymecrnennix :n]oornuecinx n nnrnncrnuecinx coornercrnnn, ioro-
pie n neioropo: c:ice aarpy(nnir noa:onocri yiaaari na uacri na-
paeen iai na npn:ep neponrnix aan:crnonannn npancinx .e:enron
n rpeueciyi iyirypy, nocioiiy onn :oryr nnnricn ce(o: nn(oenpo-
nencion iyirypnon n nnrnncrnuecion omnocrn.
Hne :i npnne(e: neioropie na rainx napaeen, ioropie :or-
n i nanecrn na :ici o nnnnnn npancinx penrnoano:n]oornuec-
inx npe(cranennn na rpeueciyi iyirypy n neo: n ]noco]ni n uac-
rnocrn, no orncnnimnecn omnocrii nn(oenponencioro nponcxo(e-
nnn. B nepnyi ouepe(i nyno or:ernri conocranenne Conna n ioeca
n :n]ax. Bipaenne ioeco conna ncrpeuae: n Pnrne(e, y (pennnx
ncan(nen, naionen, y 3cxna (Hpo:eren)
2
. B yuennn Anaicn:an(pa
ncrpeuae: yno(oenne c]epi cnern oo(a: ioecnnunoro ioeca. B
npancion rpa(nnnn conne npe(crannercn oreaaimn: :np na ioec-
nnne. Ho(onie npe(cranennn conne nieaaer na ioecnnne n
oreaaer ueripe croponi cnera noyunn mnpoioe npe(cranenne
oi. XV n. (o n... iai n rpa(nnnnx, nocxo(nmnx i nn(oenponencion, rai n
n nepe(neaanarcinx (niiuan ernnerciyi).
A.B. ee(en yiaainaer na noa:onoe rpeio-apnncioe nponcxo-
(ennn :n]oore:i ioecnnna Conna n ionreicre nonn:annn Conna
y lepainra iai eryna noipyr :er ioc:nuecioro cra(nona n cpanne-
nnn c cancip. kas:ha n anauennnx 1) pncranme, 2) :era n 8) connec-
ronnne
8
. Hpn .ro: yiaaannin :n]oornuecinn opaa cunraercn oee
noa(nn: no cpannenni c yno(oenne: conna ioecy
4
.
nannn n oacrn cannncinx (pennocren. N., 1974, 1.+kc.x,.c T. 1., 1a.naa 1.
1. ]pennnn Hepe(nnn Aann n nn(oenponencine :nrpannn ;; Hapo(i Aann n
A]pnin. 1980. N 1. C. 6471, 1a.naa 1.1. Cannncinn, arnncinn n pannea-
iancinn raro. Hn(oenponencine ncroin. N., 1981, 1a.naa 1.1. Hcropnn ca-
nnncinx n aiancinx naanannn :eraon. N., 1988, Taaaa 1.1. K peioncr-
pyinnn nn(oenponencioro pnryaa n pnryaino-no.rnuecinx ]op:y ;; Tpy(i
no anaioni: cncre:a:, n. 4, Tapry, 1969, Taaaa 1.1. O o(no: apxanuno:
nn(oenponencio: .e:enre n (pennepyccion (yxonnon iyirype 'sve:- ;;
Aaiin iyirypi n npoe:i nepeno(n:ocrn. N. 1987.ro iacaercn nn(oenpo-
nencioro naiia, or:ern: paori: n,cca 1. . Hepno(naannn ncropnn nn(oen-
ponencioro npanaiia;; Bonpoci naiioanannn. 19b7. N 2. C. 8-22, n,cca 1.
. Pannenn(oenponencinn naii. N., 1986, 1.+kc.x,.c T. 1., 1a.naa 1. 1.
Hn(oenponencinn naii n nn(oenponenni. Tnncn. 1984, :skanaa 1. A. O
npapo(nne nocnreen nn(oenponencinx (naeiron ;; Becrnni ]pennen ncro-
pnn. 1982, N 8. C. 887. . 1. :skanaa 1. A. O npapo(nne nocnreen nn(oen-
ponencinx (naeiron ;; Becrnni ]pennen ncropnn, 1982. N 4. . ll.
1
1.:xn 1.J., :skanaa 1.A. Hn(nn, Cpe(nnn Aann n Hpan n nepnon noonn-
ne l ricnueernn (o n... ;; Hcropnn (pennero :npa ; Ho( pe(. H.N. ]iniono-
na, B.]. Hepononon, H.C. Cnennnnion. 2-e na(., ncnp. Kn. 1. Pannnn (pennocri ;
Orn. pe(. H.N. ]inionon. N.: l. pe(. nocr. nr. na(areicrna Hayia, 1988. C.
880. C:. raie 1.nfaackxx . . Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen
Aann. N., 1970, 1an:.,-.caxn 1. A., 1.nfaackxx . . Or Cin]nn (o Hn(nn.
]pennne apnn: :n]i n ncropnn. N., 1988.
2
Ho(ponee c rpynnon npancinx naiion, iai ni:epmnx, rai n conpe:ennix
(niiuan anecrnncinn, (pennenepcn(cinn n cpe(nenepcn(cinn) :ono oanaio-
:nricn n .nnnione(nuecio: na(annn: Aaiin :npa: Hpancine naiin. l. Kro-
aana(nie npancine naiin. N., 1997, Aaiin :npa: Hpancine naiin. lll. Bocrou-
nonpancine naiin. N., 1999.
1
O .ro: :ornne c:. .c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren(ennnn aapy-
enon anecroornn ;; Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2. C. 192.
2
J.xuca .1. Hpann(oenponencine ncroin (pennerpeuecioro .noca ;; Hpoe-
:i anrnunoro ncrounnione(ennn. C. nayu. rp. N.., 1986. C. 96107. C. 102.
8
.cc,ca .1. Aronainan :o(ei ioc:oca y lepainra ;; Hcropnio]no-
co]cinn eero(nni. N., 1987. C. 2946. C. 89.
4
1a.naa 1.1. Koeco ;; Nn]i napo(on :npa. 3nnnione(nn: B 2-x r. ; l.
pe(. C.A. Toiapen. N.: Con. .nnnione(nn, 1991. T. 1. A-K. C. 664, Hnanon B.B.
Conpnie :n]i ;; Nn]i napo(on :npa. 3nnnione(nn: B 2-x r. N.: Con.
.nnnione(nn, 1991. T. 2. K-A. C. 462.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 26 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 27
]pyron pn( napaeen :e(y npancin:n npe(cranennn:n n
nnie :n]on o Hn:e n rpeuecion rpa(nnnen. Loimnncrno na nnx ornc-
nnercn omnocrii nn(oenponencioro nponcxo(ennn. B neioropix na
nanreonon :norouncennix npancinx ne:en ranni: oecrno: cunra-
cn Hn:a (ne(. A:a, yama, (p.nc. Ymir, (cp. npacyncinn lmra (Hypnc-
ran) A.1.) <nn(oenp. 'iemo nanen
1
). Hanreon c A:on no rane
nanecren raie no y((nncin: naopaennn: n na(nncn: na lan(xapi
2
.
Y nn(onpannen cymecrnona :n] o Hn:e nepno: y:epme:, c(eanme:-
cn nape: aarponoro :npa. Paanunie nn(onpancine ne:ena nounran
Hn:y iai ora Conna, ora no(opo(nn. On n:e npio nipaennie uep-
ri iyirypnoro repon, nounracn iai napi aoororo neia
8
. H:n Hn:a,
nepnonauainoe anauenne ioroporo nanen, (nonnni, ronopnr o rec-
nenmen ero cnnan c omenn(oenponencin: :n]o: o parinx-nanenax n
paroynncrne. Coracno .ro:y :n]y, rnnoornuecin ornocnme:ycn i
:n]y o y:npaime: n nocipecaime: ore, Hn:y, npn no:omn ero para
Cnnriipi, nnoro pacnnnn nonoa: ocrpoayon nnon
4
. Ho (pyrn:
nepcnn: :n]a cecrpon-enon Hn:i ia nepnan enmnna Hn:ai (cp.
A:a n ero cecrpa-ena A:n n Pnrne(e)
b
.
Ka]npi Hypncrana (uen naii ornocnrcn i nn(onpancion omnoc-
rn naiion n ioropie (o ne(annero npe:enn nn ornocnreino naon-
ponanno or nca:a) uacrnuno coxpannn .rn npe(cranennn n cnoen :n-
]oornn. Onn cunrair H:py (Hn:y) nape: aarponoro :npa n coxpann-
ir nocno:nnanne o nape neorre:e:on uacrn iyira A:i;Hn:i
iai o aamnmenno: no:emennn, n ioropo: npane(nie nepenn an:y, n
n ioropo:, no-nn(n:o:y, conepmanci oprnacrnuecine npaa(necrna n
norpeainie opn(i
6
. Heno(aeiy or xpa:a H:pi, n ceennn, r(e naxo-
(nrcn nenrp ero iyira, n:eercn nxo( n nnnnn :np ornepcrne n
ae:e n nenocpe(crnennon naocrn or xpa:a. O(naio ecri n (pyrne
ornepcrnn, uepea ioropie :ono nona(ari na ror cner. H:pa nocnr n:n,
ioropoe :oer oanauari, uro on n(oxnonner npopoion
7
.
Ouenn(no, uro :n] o cnycie n no(ae:nin :np uepea ornepcrnn n
ae:e nn nemepi ornocnrcn i po(nun: ciera: :nponon :n]oo-
rnn. Nono npnnecrn anaornunin cier, coxpannnmnncn n rpeuecion
rpa(nnnn. Hancannn (lX. 8940) onncinaer npopnnanme Tpo]onnn iai
nemepy, n ioropon naxo(nrcn mei mnpnnon n (ne cnn]a:i (a(onn),
a nicoron n o(ny. Cnyciaimnncn onrcn na no,. n onyciaer nnepe(
n mei norn n ca: no(nnraercn, crapanci, uro ioenn npomn nnyrpi
men. Tor(a ocrainoe reo roruac e yneiaercn n ce(yer aa ioenn-
:n. Cnycrnnmn:cn noanpamaricn naaa( npnxo(nrcn re: e ca:i: ny-
re:, uepea ry e cinanny, nora:n nnepe(
1
.
Hanoee ycronunni: n npancion :n]oornn nnnercn cier :n]a
o aooro: neie no npe:ena napcrnonannn Hn:i, conpono(aimnncn
cnoeopaani: napnanro: :n]a o norone: c nacrynenne: an:i n 3a
Hn:a noano(nr yenme Bapy
2
n ioropon neuno rein aoorie
(nn nnori (o rpexona(ennn Hn:i. Ho(onin :n] ncrpeuaercn npairn-
uecin n ion :n]oornn. Ouenn(no, uro npe(cranennn o aooro:
neie n pannen rpeuecion nreparypnon (lecno() n ]noco]cion rpa(n-
nnn ecri peayirar coxpanennn nn nepeoc:icennn cocrnennix :n-
]oornuecinx npe(cranennn, a ne npancioro nnnnnn.
Bce .rn npn:epi xopomo nicrpnpyir nanune iai :nrpnpyi-
mnx cieron, rai n cieron nn(oenponencioro nponcxo(ennn, ioro-
pie npn noce(yime: ananae napaeen ce(yer nciiunri, nocioiiy
onn (onyciair napnanri nx orncnennn ea opamennn i rnnoreae npan-
cioro nnnnnn na pannerpeueciyi iyirypy.
Ha cero(nnmnnn (eni rpy(no npe(crannri cymecrnonanne neioro-
poro nonoro oomaimero ncce(onannn o paannrnn npancion penrn-
oanon rpa(nnnn, ioropoe orneuao i nnrepeca: ncex nanpanennn n
mio npanncrnin
8
. Hpnunn .ro:y necioiio. O(na na nnx orpannuen-
nocri reicroni:n ncrounnia:n n rpy(nocri n a(anrannn (annix apxeo-
ornn n (pyrnx c:enix nayi i no(ono:y ncce(onanni. ]pyran npn-
unna, nenocpe(crnenno cnnaannan c nepnon, cymecrnenno paanuai-
mnecn ycranonin n (arnponie rex nn nnix :apinpyimnx npanciyi
iyirypy coirnn (nanpn:ep, (ara nann 3aparymrpi). B cny .roro,
1
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. ; Ha(. no(roroneno O.N.-
ynaionon. N., 1997. C. 17.
2
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. ; Hep. c ne:. K.]. Unnnnon. N., 1986. C. 191.
8
Ho(pono o :n]oornuecinx neponannnx npannen, cnnaannix c Hn:on, c:.
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. N.Y., 1961. C. 9714b.
4
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 16,
1b7, 181.
b
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 177.
6
1:snkaa 1.1. Torooi21 n nyrn ero ncropnuecion nnrepnperannn ;; Becr-
nni (pennen ncropnn. 1989. N 1. C. 179181. C. 180.
7
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. N., 1986. C. 6b, 6768.
1
1.ac.nxx. Onncanne 3a(i: B 2-x rr. ; Hep. n ncryn. cr. C.H. Kon(parie-
na. T. 1, T. 2. N., 1994.
2
Ynorpeenne crpounon nn aarannon yini onpe(enercn ionreicro:: nn
peui n(er o yenme, crpoennn iai raiono:, nn e o ron ca:on Bape, ioro-
pyi nocrpon Hn:a.
8
B npnnnnne, nicrpannen raioro ncce(onannn :oer cynri rpy( 2.c/nc:
1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. N.Y., 1961. Hec:orpn na ro, uro
innra nanpanena na ncce(onanne penrnoano-iyirypnoro co(epannn aopoac-
rpna:a, ee ionreicr (ocrarouno mnpoi.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 28 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 29
nnn:anne ncce(onareen, iai npanno, nanpaneno no na nayuenne
Anecri (lar n Na(men Anecri), orpannunnanci npn .ro: peion-
crpyinnen ncropnuecinx n connainix yconnn ee noanninonennn, no,
na ocnone .rnx ncce(onannn Anecri, onn niiuaircn n noe:niy,
nocnnmennyi ncropnn ]op:nponannn rpa(nnnn, (arnponin nann 3apa-
rymrpi n cymnocri ero yuennn
1
.
Nnorne ncce(onaren, npnme(mne i nino(y o nocrounix (n uacr-
nocrn, npancinx) nnnnnnx na rpeueciyi :ici, ronopn o (pennenpanc-
ion :n]o-penrnoanon rpa(nnnn, oro(ecrnnir ee c aopoacrpna:o:
2
.
H:enno nonn:anne aopoacrpna:a iai e(nncrnennon npancion penrnn,
oiuno epymencn n pacuer (uro io ocoenno xapairepno (n ncce(o-
nannn XlX n nepnon noonnni XX n.), nnnoci nx cai: :ecro: n (ea-
o nx nino(i erioynann:i:n (n ipnrnin, nocioiiy noa:onie npan-
cine npe(cranennn n yuennnx pannnx rpeuecinx ]noco]on uacro nporn-
nopeuar omenpnnnron aopoacrpnncion (oirpnne
8
. Hcropnuecin aopoacr-
pna:, neponrnee ncero, pacnpocrpanncn uepea Hpancioe naro n cra
penrnen rpex rannix (nnacrnn n Hepcnn: Axe:enn(on (bb0880 (o n...)
4
,
Hap]nn (2b0 (o n... 226 n...) n Cacann(on (2266b1 n...).
Peaino aopoacrpna: i roiio o(nn: na necioiinx nanpanennn
paannrnn npancion :icn, n, i ue:y cionnercn oimnncrno ncce(ona-
reen, ne ca:i: nonynpni:. Hpen:ymecrno aopoacrpna:a aaiiuaercn
n ro:, uro roiio or .roro nanpanennn npancion rpa(nnnn coxpannnci
oee nn :enee npocrpannie n ornocnreino pannero nponcxo(ennn
reicri. ]n (pyrnx nanpanennn rpeyercn peioncrpyinnn na ocnonannn
apxeoornuecinx (annix n nnrepnperannn cpannnreino noa(nnx rei-
cron. Ha cero(nnmnnn (eni omenpnnnro nonn:ari no( aopoacrpna:o:
penrnoanie neponannn (nyx oocoennix .rnoiyirypnix omnn n
Kro-3ana(no: Hpane n na aana(no: noepeie Hn(nn. To, uro nonn:a-
ercn no( aopoacrpna:o: n nnnercn peniro: (pennen n(eoornn, ca:n-
:n ero a(enra:n n:enyercn +..,.scnx.+ (yin.: (a.na :aa(a-ncna
nepa urnmnx Naa(y), n na npornennn ncropnn necioiio paa :enno
co(epanne, n(eoornueciyi nanpanennocri n connainyi aay
b
. He-
anaunreinan rpynna napcon (naanannix rai no :ecry nx npe(mecrnyi-
mero onrannn Pars) yipiaci or :ycyi:ancioro aanoenannn n Hn(nn
(Lo:en). Coracno rouie apennn P. Uenepa, onn npn(epnnanci npe-
nen penrnn, ciopee ce(yn rpa(nnnn, ue: ye(ennn: (c coxpanenne:
iyira) n roiio n XlX n., no( nnnnne: pnrancinx :nccnonepon, naun-
nair ncnirinari cepieanin nnrepec i cocrnennon penrnn. Hpnro:,
uro napci coxpannn nenonpe(enni: pnrya, ca:a penrnoanan (oirpn-
na (ee opnenrannn na :onorena:, (yana: nn nonrena:) na:ennaci n
aanncn:ocrn or (o:nnnpyimen penrnn (nanpn:ep, xpncrnancrna nn
nn(yna:a), i ioropon onn erio npncnocannanci. Hapci (ocrarouno
cnino opnenrnponani na 3ana( n ne nciiueno, uro conpe:ennin aopo-
acrpna: y(er ni:npari iai iyir, no .rnuecine nennocrn, ioropie nap-
ci airnnno coxpannir n na ioropie onnpaircn, :oryr iri coxpaneni
1
.
ro iacaercn pannnx npancinx ne:en, ro ne nciiueno (a ciopee
ouenn(no), uro n ia(o: ne:enno: opaaonannn n:ecn cnon nanreon c
paanuni:n oecrna:n no rane
2
. Necro nepxonnoro oecrna :or aann-
:ari, nanpn:ep, A:a, Nnrpa nn, iai n n aopoacrpna:e, Naa(a n np. He
ni(epnnaer ipnrnin yrnep(enne B. Ban (ep Bap(ena, ni(epannoe n
rpa(nnnn nepnon noonnni npomoro neia, uro apnn noionnnci o(nn:
n re: e ora:, n uro roiio pe]op:a 3aparymrpi cnino nn(ona:enn-
a .ror nanreon, c(ean Axypa Naa(y nannicmn: na oron
8
.
]ocrarouno ocrpon npe(crannercn noe:nia o cymecrnonannn o-
menpancinx iyiron nn iyironix coopyennn
4
. Oreuecrnenni:n ap-
xeoora:n ni(nnnyra rnnoreaa o ro:, uro y (pennnx npannen (pye
lllll ric. (o n...) cymecrnonao rpn rnna xpa:on, onapyennix n Lai-
rpnn n Naprnane, n onpe(eennon :epe npnnennix i aopoacrpnncin:
cnnrnnma: n coornercrnyimnx rpe: napnanra: iyironix npairni
nounranne ornn n iyironix noannnnn n paanunix ]op:ax. Hapn(y c
.rn: cymecrnonan xpa:i, r(e .rn iyiri npairnionanci o(nonpe:en-
no, niiuan n iyir napn aarponoro :npa A:i
b
. Bi(nnnyra rnnoreaa o
ro:, uro .rn xpa:i npnna(ean nepno:y nn(onpancio:y .rnnuecio:y
1
.c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren(ennnn aapyenon anecroornn ;;
Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2. C. 189207. C. 191192, C. 20b.
2
Hcce(onanne A. 1c:1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971
nnnoci n neioropo: po(e nroro: .ron rpa(nnnn.
8
1xa. ..A. Haron n :nrpana: ;; Becrnni (pennen ncropnn, 1998. N 2.
C. 12, C. 141b.
4
3ro (ocrarouno cnopnin ]air, n :i nepne:cn i ero ocy(enni nne. Ho n io:
cyuae, paannrne aopoacrpna:a, rai nn nnaue, cnnaano c penrnen Axe:enn(on.
b
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n cnnipern-
uecine iyiri. N., 1991. C. 1249. C. 12.
1
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. N.Y., 1961. C. 2824.
2
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970,
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. ; Hep. c ne:. K.]. Unnnnon. N., 1986.
8
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpono:nn. Hep. c
anr. l.E. Kyprnna, no( pe(. A.A. lypmrenna. N., 1991. C. 14b.
4
C:. (nciyccni o aopoacrpnncion npoe:e n cnnan c oripirne: apxeoora:n
xpa:onoro io:neica n Knon Typi:ennn n ypnae Becrnni (pennen ncro-
pnn, 1989, N 1 n ee npo(oenne n Becrnnie (pennen ncropnn, 1989, N 2.
b
C.x.nx,x .1. Hporoaopoacrpnncinn xpa: n Naprnane n npoe:a noanninone-
nnn aopoacrpna:a ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1989. N 1. C. 1b2170. C. 166.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 80 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 81
coi, noro:ia:n ioropix nnnircn ia]npi Hypncrana n na ioropin no
ll ric. (o n... naonaci nonan nona npanonaiunix ne:en
1
, (n
ioropix io ne xapairepno ycrpoenne ipynnix iyironix coopyennn.
Hac nnrepecyer n nepnyi ouepe(i .noxa cranonennn rpeuecion
]noco]nn, r.e. npn:epno VlllV nn. (o n... n noa:onie ionrairi c
npancin:n ne:ena:n n rocy(apcrna:n, a rounee, c npancin:n :n]oo-
rnuecin:n, penrnoani:n (noa:ono, npe(]noco]cin:n) npe(crane-
nnn:n, ioropie :orn cymecrnonari n:enno n .ror nepno(. Hpancian
rpa(nnnn n .rn neia niiuaa n cen :noecrno reuennn n nanpane-
nnn, na ioropix :i npnneiae: (n oimen nn :enimen crenenn) re,
ioropie nanoee nanecrni, no or ioropix coxpannoci nanoimee
unco ncrounnion, re: ne :enee, npenanpyimen rpa(nnnen (n nane
ncrounnion) y(e: cunrari aopoacrpna:, nn n ioen :epe ne noaran ero
e(nncrnenno noa:oni: penrnoani: reuenne: n (annin nepno(.
O(no na nenrpainix :ecr n penrnoanix npe(cranennnx npan-
nen iai nnrepecyimero nac nepno(a, rai n noce(yimnx neion aann:a
iyir Nnrpi. Nnrpa or inrni, (oronopa, nounracn n nn(onpanc-
ion penrnn, n:eer coornercrnne n Be(ax. B aopoacrpna:e iyir Nnr-
pi orneprnyr, panno iai n iyiri (pyrnx oecrn. Beponrno, Nnrpa :or
nounraricn iai nepxonnoe oecrno n penrnn pannnx Axe:enn(on (Knp
ll, Ka:na ll)
2
. Hanoimee anauenne npancinn iyir Nnrpi npnopera-
er n .nnncrnueciyi .noxy, ocoenno n nepnie neia namen .pi. Kai
ca:ocronreinan penrnn, :nrpana: noanniaer roiio n nap]nnciyi .no-
xy
8
. Bano or:ernri, uro npancioro Nnrpy ce(yer ornuari or .nnn-
crnuecioro, ioropin n:eer c nepni: cpannnreino :ao omero, ipo:e
n:enn. Ho-nn(n:o:y, no npe:ena nceomero cnniperna:a, n npe(.nnn-
crnueciyi nn .nnncrnueciyi .noxy, Nnrpa i oro(ecrnen c ia-
in:ro na anaronncinx oron
4
. Bnn:anne ncce(onareen io na-
npaneno ne croiio na npancinn iyir Nnrpi, cioiio na poi n :ec-
ro .nnncrnuecioro Nnrpi n .nnncrnuecinx e iyirax
b
. Her o(no-
anaunoro ornera na nonpoc o ]op:ax npancioro iyira Nnrpi n nnrepe-
cyimyi nac .noxy. B Anecre Nnrpe nocnnmeni Acna 10 n Nnxp
nmr, ioropin nnnercn (pennenmen uacrii Anecri, n .roro nnno
ne(ocrarouno (n nononennoro ncce(onannn. B io: cyuae ncce-
(onannn, nocnnmennix :nrpana:y
1
n ero naan:oornomennn: c rpeuec-
ion iyirypon (ocrarouno, n :i, n (anno: cyuae, roiio orpannun:cn
yno:nnanne: o iyire Nnrpi, ne iacanci oime .roro nonpoca. ]aee
noanon: cee niparne pacc:orperi ocnonnie xapairepnie uepri rex
nanpanennn, ioropie nac y(yr nnrepeconari: :aa(ena:a, aopoacrpna-
:a, aypnanna:a n penrnn Axe:enn(on.
1) A..,cx.+. Ha ocnonannn :nornx (annix, n n nepnyi ouepe(i na
ocnonannn pacnpocrpanennn n:en, :ono yrnep(ari, uro pacnpocrpa-
nenne :aa(ena:a ye n:eo :ecro n 3ana(no: Hpane n lXVlll n. (o
n..., aa(oro (o axe:enn(cioro nepno(a n neaanncn:o or anecrnncinx
nnnnnn, iai ca:ocronreinoe nanpanenne
2
. B ornune or aopoacrpna-
:a, n :aa(ena:e in mnpoio pacnpocrpaneni iyir axypon n (.non,
npn:enenne ncnxorponnix nannrion, anaornunix co:e, naroronnnmnxcn
na iyironix pacrennn
8
n ocnonannan na nnx npe(ciaaareinan npairn-
ia. Ha cnnai npe(ciaaareinon npairnin c :aa(ena:o: yiaainaer coo-
menne Noncen Xopencioro (l, 81) o nounrannn n (oxpncrnancion Ap:e-
nnn Apa:aa(a no( ueripi:n n:ena:n, o(no na ioropix Kund Aramazd
n 3.A. lpanroncinn noaraer, uro raioe aan:crnonanne :oro iri c(e-
ano roiio na (oaopoacrpnncinx ]op: neponannn
4
.
1
1:snkaa 1.1. Torooi-21 n nyrn ero ncropnuecion nnrepnperannn ;; Becrnni
(pennen ncropnn. 1989. N 1. C. 179181. C. 180.
2
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.-N., 1998. C. 81.
8
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.-N., 1998. C. 490.
4
:skanaa 1.A. Apxanuecine :n]i Bocroia n 3ana(a. N., 1990. C. 224, 78 npn:.
b
C:. nanpn:ep, 1xa. ..A. Haron n :nrpana: ;; Becrnni (pennen ncro-
pnn, 1998. N 2. C. 817, C+.:xn. 1.1. Hcroin n ]op:nponanne npe(crane-
nnn o nape (e:onon n :annxencion penrnn ;; Becrnni (pennen ncropnn.
1998. N 1. C. 40b7, 1a,cc A., C:cnc1 1. Zoroas:rianism under Nacedonian and
Poman Pule (Handbuch der Orien:alis:ik. 1. Ab:eilung. Der Nahe und der Ni::lere
Os:en, Band 8. Peligion, 1;2;2;8). ; Wi:h a Con:ribu:ion by Poger Beck ;;
Boyce, N. His:ory o Zoroas:rianism. Vol 8. Leiden, 1991. xx, b96 p., Cunan1 1.
Ni:hra e: l`orphisme ;; Pevue de l`his:oire des religions. 1984. T. 109. N 1.
P. 6872, A:1/:.:c o1uc:c:. 1 ; John P. Hinnels (ed.). Nanches:er, 197b. 1b1214
p., Ac:kc/u.c/ 1. Ni:hras. Hain: Konigs:ein. Wes: Germany, 1984.
1
2.c/nc: 1.C. B paore The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism (N.Y., 1961)
y(en cymecrnennoe nnn:anne Nnrpe n :nrpana:y (c:. Chs. 2, 4,b).
2
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N.: Ha-
yia, 1970. C. 2b9, C:nau 1/. Zoroas:risme e: mazde isme. Les dossiers
d`archeologie. Nai, N 248, 1999. P. 71.
8
Kopeni kund, kund nocxo(nr i naanannn: pacrennn, ncnoiaonanmnxcn n .i-
crarnuecion npairnie. B nepc. kund connan (na paanix cona. Hapn(y c rynon,
rynin ono oanauaer :y(pin, anaimnn, ornanin, xpapin n n io:
cyuae :oer oanauari cocronnne .icrarnuecioro noay(ennn. Ny(pocri, no(-
paay:enaimancn n .rnx conax ananne coiponennoro uepea ra(anne, :arnuec-
ine (encrnnn, cocronnne na:enennoro coanannn |1.nfaackxx .. Pannnn ncro-
pnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970. C. 288].
4
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970.
C. 280289. Noncen Xopencinn, ap:nncinn ncropnorpa], nanncanmnn Hcropni
Ap:ennn n nnmnn n V n., no n Vlll n. (rnnoreai o npe:enn ero nann pacxo(nr-
cn). C:. raie Aaxccx Aacnckxx. Hcropnn Ap:ennn. Hep. H.O. 3:nna. N., 1898.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 82 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 88
Cymecrnyer npe(nooenne, uro no( n:ene: Ny(pin Axypa no-
unracn Bapyna, Axypa Naa(a e ne io n:ene: cocrnenni:, a
roiio aa:ennree: caipainoro, aanpemennoro i nponanomenni n:e-
nn
1
. Bapyna (Ouranos), or nea n icrnrei .fa, roiio o(no
nanoe n:n na :nornx n:en npn:nrnnnoro apnncioro nanreona, ioropoe
nnior(a ne nonnnercn n aopoacrpnncion rpa(nnnn. Hpnunna .roro n
ro:, uro neponrno ye no npe:ena ionrairon npannen c Accnpnen (eme
(o npe:enn 3aparymrpi), ero n:n ymo na omero ncnoiaonannn, aa:e-
nennoe n:ene: Axypa Naa(a, Ny(pin locno(nn, neponrno, n:enno ero
no(paay:enaer lepo(or, ior(a ronopnr o nounrannn nepca:n 3enca
2
.
B ocnone (nyx noce(yimnx rpa(nnnn, o ioropix non(er peui
aopoacrpna:e n aypnanna:e no ncen neponrnocrn, enr naneunin
iyir. 3aparymrpa ronopnr o (nyx nanauainix (yxaxnanenax rai,
conno .ro xopomo nanecrno ero cymaren: (Acna 80), ne nycianci n
no(ponie io::enrapnn rai, iai .ro (eaercn, ciae:, (n opaaa Axy-
pa Naa(i. H:enno .ro ocronreicrno, r.e. nonan nnrepnperannn (pen-
nero naneunoro :n]a, noanoner neioropi: ncce(onaren: (eari
nino(i o cne(ennn .roro iyira i aypnanna:y, coracno ioropo:y na-
nenon nopo(n or Bpe:enn (c:. nne). Ce(yer or:ernri, uro naneu-
nie npe(cranennn xapairepni (n nn(oenponencion rpa(nnnn n neo:,
panno iai n (n iix (pyrnx iyirypnix rpa(nnnn
8
.
2) Jaa.cfx.+. 3opoacrpna:o: n cocrnenno: c:ice .roro cona
nnnercn rai naainae:in rarnuecinn aopoacrpna:, nn yuenne, ioropoe
nponone(ona npancinn npopoi 3aparymrpa, n ioropoe aa]nicnponano n
ce:na(narn necnnx, cio:nononannix n nnri oion, naainae:ix lari,
nioi counnennie ca:n: npopoio: n aanncannie ero yuennia:n. O
anropcrne 3aparymrpi raie ronopnr c oimon (oen yconnocrn, no-
cioiiy rarnuecinn aopoacrpna: i nnni: nnnonannonni:, pe]op:a-
ropcin: reuenne: na ]one rpa(nnnonnon napo(non nn(onpancion pe-
nrnn n co:nnreino, uroi raioro po(a neinoe n ryoioe yuenne
io npo(y:ano, coa(ano n pacnpocrpaneno aa nepno( nann o(noro
ueoneia (coracno npe(anni, 3aparymrpa i apei: ueoneio:, ior-
(a noyun oriponenne or Axypa Naa(i).
Hoayn, ca:an airyainan, ocy(ae:an n n ro e npe:n o(na na
neunix re: n npanncrnie .ro ncropnuecioe npe:n n :ecro nann
npopoia 3aparymrpi. Ke: on i, ior(a n, ior(a n npn iainx yconn-
nx coa(a cnoi penrni .rn nonpoci no npen:ymecrny ocraircn
oripiri:n n cymecrnyer roiio pn( oee nn :enee ye(nreinix
rnnorea, noanonimnx nmi oruacrn cocrannri :nenne na .ror cuer.
Hepcn(cinn npopoi 3opoacrp (n:n rpeuecian ]op:a nepcn(cioro
Zara:hus:ra, n:eimnn erix nepi(on), cy(n no nce:y, npnna(e-
a i peuecio:y po(y
1
. Hcropnn ero nann peioncrpynpyercn no (ny:
ncrounnia:. Hepnin .ro reicr ca:nx lar, n ioropix neci:a :noro
ncropnuecinx nepconaen, coirnn n cne(ennn, no ioropi: :ono co-
crannri npe(cranenne o neioropix coirnnx nann npopoia noce roro,
iai nauaoci ero cyenne Axypa Naa(e. ]pyron ncrounni iopnyc
noa(nnx reicron na cpe(nenepcn(cio: naiie, n ioropon n ocnonno: orpa-
ena ye eren(apnan n :n]nuecian ncropnn nann npopoia, n ocnone
ioropon ear (or:arnuecine nooennn nepoyuennn. Cymecrnyer (ne
ionnennnn (nn (ae (na ipynnix arepn, i ioropi: npn:iiair oi-
mnncrno ncce(onareen), orneuaimnx na nonpoc o npe:enn nann 3apa-
rymrpi. Hepnan ornocnr npe:n nann npopoia i cep. ll ric. (o n... (1200
1400 r. (o n...)
2
, (pyran, n nanoee pacnpocrpanennan, i. Vll n. (o n...
1
.c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren(ennnn aapyenon anecroornn ;;
Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2. C. 189207. C. 194, Pai H.B. Nn]i (penne-
ro n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.-N., 1998. C. 4b4.
2
1u:n .1. Persia and :he Greeks: :he Deence o :he Wes:, C. b46478 B.C. N.Y.,
1962. C. 78.
8
]yancrnuecinn npnnnnn oprannaannn xapairepen (n napo(nix neponannn n
:nponoaapennn noome, n ero ocnone ear aaonie nnapnie onooannnn cnera
n ri:i, rena n xoo(a, nann n c:eprn, uncrori n neuncrori n r.n. Taioro po(a
(yancrnuecinn no(xo( xapairepen (n crpyirypno-ce:nornuecinx reopnn nro-
pon noonnni XX neia, c:.: Ja.af.ca . A. Po(onon crpon n nepnoirnan
:n]oornn. N., 1964, .cax-Cfac 1. Crpyirypnan anrponoornn. N., 1988, 1a.-
naa 1. 1., Taaaa 1. 1. Cannncine naiionie :o(enpyimne ce:nornuecine
cncre:i. ]pennnn nepno(. N., 196b, 1a.naa 1s4. 1c. ]nonunan cn:nonuecian
iaccn]niannn n a]pniancinx n aanarcinx rpa(nnnnx ;; Hapo(i Aann n A]-
pnin: Hcropnn, .iono:nia, iyirypa. 1969. N b. C. 10b11b, 1a.naa 1s4. 1c.
er n neuer. N., 1978, Ac.cfxnckxx 1. A. Ho.rnia :n]a: 2-e na(anne. N., 199b.
ro iacaercn naneunoro iyira, ro aauacryi noarair, uro :n] o (yancrn-
uecion ioc:oronnn nnnercn orpaenne: (yaino-po(onon oprannaannn ome-
crna, n ioropo: ia(in na nanenon nnnercn ocnonaree: o(non na ]parpnn.
Nn] o conepnnuecrne parien-nanenon, cxo(nin c aypnannrcin:, :ono o-
napynri npairnuecin n ion :n]oornn, nanoee nanecrnie npn:epi naa-
n:non npa(i parien na nnenocrounix rpa(nnnn Ocnpnc n C.r n ern-
nercion :n]oornn, Hcan n Haion n ny(ancrcion rpa(nnnn.
1
nreparypa, nocnnmennan 3aparymrpe, omnpna. Ha paor na enponencinx
naiiax yiae:: 1c:z:c/c 1. Zoroas:er and His World, 2 vols. 1947, reprin: New
York, 1978, 1.:1n.n o. Der grosse Zara:hus:ra, Orien:alia Suecana, 196b
1966. V. 141b, Aa/c A. La legende de Zoroas:re selon les :ex:s Pehlevis, P.,
1967, 1uc/c:nc-Cu://cn:n J. L`lran an:ique e: Zoroas:re. His:oire des Peligions,
vol. 2 (Paris, 1970). P. 8-82, Cna/:, C. Zoroas:er`s Time and Homeland: A S:udy on
:he Origins o Nazdeism and rela:ed Problems. Naples, 1980.
2
1axc A. 3opoacrpnnni. Beponannn n oiuan ; Hep. c anr. n npn:. H.N. Cre-
nn-Ka:encioro. 8-e na(anne, nonocrii nepepaorannoe. CH., 1994, 1a,cc A.
On :he an:iqui:y o Zoroas:rian apocalyp:ic ;; Bulle:in o :he School o Orien:al
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 84 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 8b
Coracno 3opoacrpnncion rpa(nnnn, yuenne 3opoacrpa coxpann-
oci n uncrore rpncra er, (o rex nop, noia ne npnme Aeican(p.
]pyran nn]pa napn(y c nepnon n ron e rpa(nnnn 2b8 er
1
. Ho(onan
xponoornn coxpanena n nepcn(cion nreparype, xorn (ara ropaa(o o-
ee noa(nnn, ue: y rpeio-pn:cinx anropon. Lyn(axnmn (a raie oee
crapie ncrounnin, coracno :ycyi:ancin: yueni: AiLnpynn, ioro-
pin ncnoiaona Lyn(axnmn :n1c: ./:., n Nacy(n) (aer (n po(ennn
3aparymrpi n:enno .ry (ary 2b8 er (o Aeican(pa, ioropin npa-
nn 14 er. Tor(a 2b8 + 14 + 828 (o n... ((ara c:eprn Aeican(pa) (aer
na: b9b r. (o n... iai (ary po(ennn nn nauaa :nccnn 3aparymrpi n
n:enno .ra (ara npnanana npe(nournreinon :norn:n conpe:enni:n
anropnrerni:n yueni:n
2
.
B rpeuecinx ncrounniax npe:enn lepo(ora yno:nnyro roiio :n-
(nncioe peuecrno, +.:x, uie orocyenne ye ror(a nano:nnao neio-
ropie acneiri aopoacrpnncioro iyira, no nonpoc o npnna(enocrn :aron
i aopoacrpna:y n .noxy Axe:enn(on oionuareino ne pemen. 3opoacrp, a
n:enno rai rpein naainan 3aparymrpy, ne yno:nnacn y lepo(ora nn no
n:enn, nn nocpe(crno: na:eia na iaiorono ne(annero nanecrnoro pe-
nrnoanoro pe]op:aropa n .ro n:n nnepnie ncrpeuaercn y Harona n
(naore Ainnna( 1
8
, npan(a na nero ce(yer, uro :arnn 3opoacrpa ye
ia xopomo nanecrna n Hepcnn n ee npeno(anan napennua:.
Heioropie rpeuecine anropi, nnrnpye:ie Hnnne: n ]noreno:,
npe(arair (ari aa 6000 er (o Harona (Kcan] n(nncinn n Krecnn)
nn aa b000 er (o Tponncion nonni (]noren a.prcinn). Co npe:enn
aanoenannn Aeican(pa rpeuecine anropi noyunn (ocryn i nocrouni:
ncrounnia: n nonnenne cne(ennn o 3opoacrpe n (ari ero nann, nn(n-
:o, c .rn: cnnaani. Loee roro, no(onie (arnponin recno cnnaani c
aopoacrpnncin: npe(cranenne: o :npono: ro(e n 12 000 conpnix
er, or cornopennn (o ionna :npa n noce(nero cy(a n c eren(apnon
ncropnen npopoia. Bpn( n :ono (onepnri .rn: coomennn: n (ari
or nnx xponoornuecion rounocrn
1
.
Ce(yer npncymaricn i :nenni rex cnennancron, ioropie (arnpy-
ir nani 3opoacrpa n VllVl nn. xorn i noro:y, uro .ro ncropnuecinn
nepno(, ornecenne (ari i 1000 r. (o n... oanauaer yiaaanne na (oncropnuec-
inn nepno(, o ocronreicrnax ioroporo (encrnnreino :i ne anae: nnue-
ro, no (n ioroporo :aoneponrni: iaercn ror ]air, uro ne:ennan nani
nce eme :nrpnpyimnx npannen :ora oecneunri connainie yconnn (n
paannrnn rex npe(cranennn, ioropie co(eparcn n nepoyuennn 3aparymr-
pi
2
. Bce( aa oimnncrno: npanncron, :i noanon: cee npn(epnnaricn
:nennn o panne: (no ipannen :epe, oi. VllVl nn. (o n...) nponcxo(ennn
lar, ne npnnn:an n pacuer nx noa(nen io(n]niannn.
Ocnonnie reanci naoennoro n larax yuennn 3aparymrpi raio-
ni: cymecrnyer e(nnoe nepxonnoe :y(poe oecrno (Ny(pin locno(nn),
rnopen iai (yxonnoro, rai n :arepnainoro c n:/:/a, on oipyen mecrii
cymnocrn:n (ecc:eprni:n cnnri:n), rpn na ioropix ne or(en:i or
ero cocrnennon cymnocrn n, no cyrn, nnnircn ero arpnyra:n (Laroe
Cono, Laran Nici, Hcrnna). B :npe nce no(enr paa(eenni na
Hcrnny n oi, niiuan :opainin (yana: iai noa:onocri nunoro
and Arican S:udies. Univ. o London. V. XLVll, Par: 1, 1984. P. b77b. P. 7b. N.
Lonc nnnercn croponnnnen nanoee pannen (arnponin. ]arnponia Hion (Cna/:,
C. Zoroas:er`s Time and Homeland: A S:udy on :he Origins o Nazdeism and rela:ed
Problems. Naples, 1980) i. ll nau. l ric. (o n... raie (ocrarouno pannnn.
1
1:snkaa 1.1. 3opoacrp n ncropnn Cpe(nen Aann: Hpoe:a :ecra n npe:enn
(Onir ncropnuecion peioncrpyinnn) ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1996. N 8.
C. 722. C. 16.
2
1u:n .1. Persia and :he Greeks: :he Deence o :he Wes:, C. b46-478 B.C. N.Y.,
1962. P. 70.
8
1u:n .1. Persia and :he Greeks: :he Deence o :he Wes:, C. b46-478 B.C. N.Y.,
1962. P. 68, 1..fan. Ainnna( 1. 121e122a: .n:enyircn y nnx napcin:n
nacrannnia:n, .ro uernepo napannix (ocronnenmnx i(en cpe(n nepcon, (oc-
rnrmnx npeionnoro noapacra: nan:y(penmnn, nancnpane(nnenmnn, nanpaccy-
(nreinenmnn n nanxpapenmnn. O(nn na nnx npeno(aer :arni 3opoacrpa, cina
Op:ya(a, cyri ee n nounrannn oron.
1
Ho(pono o (arnponiax npe:enn n :ecra 3opoacrpa c:. 1:snkaa 1.1. 3opo-
acrp n ncropnn Cpe(nen Aann: Hpoe:a :ecra n npe:enn (Onir ncropnuecion
peioncrpyinnn) ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1996. N 8. C. 722.
2
1u:n .1. Persia and :he Greeks: :he Deence o :he Wes:, C. b46478 B.C. N.Y.,
1962. P. 72. Hnrepecno, uro uacro anropi ioeircn n niope (arnponin, aann:an
io:npo:nccnyi noannni n (anno: nonpoce. Hpn:euareino yrnep(enne .A.
eeiona, uro cymecrnonanne omnni, (oirpnna ioropon aanpyercn na nonnrnnx
cnoo(i non, nn(nnn(yainoro penrnoanoro coanannn, nunoro ecc:eprnn, npo-
ncxo(ennn aa n (nxoro:nn (nyx :npon ae:noro n (yxonnoro, nenoa:ono na
nocroie (pennero Hpana, nn npn Axe:enn(ax, n no ipannen :epe, (o lll nn. (o n...
(n nee ne io ncropnuecin onpan(annix yconnn (ae n Bocrouno: Cpe(nae:-
no:opie |.c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren(ennnn aapyenon anec-
roornn ;; Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2. C. 189207. C. 198194]. On
noaraer, uro neci .ror io:neic nonnrnn c]op:nponan npn nnnnnn rnocrnuec-
inx yuennn. Te: ne :enee, npn .ro: .A. eeion npnanaer, uro .noxy 3aparym-
rpi :ono (arnponari 1000 r. (o n... n .roro rpeyer coornomenne lar n
Pnrne(i, nocioiiy ner nniainx npnanaion reopernuecin :icn:oro aanaa(i-
nannn nepnix, ecn ncxo(nri na uncro nnrnncrnuecinx ipnrepnen. Haoopor,
:op]oornuecinx apxana:on n larax oime, ue: n Pnrne(e |Ta: e, C.
192]. B (pyro: :ecre on npnanaer, uro n Acny 19 no re:e n crpyirype na(o (arnpo-
nari panee Tanrrnpnn Ynannma(i, r.e. panee, n nn(n:o, anaunreino, VlllVll nn.
(o n..., cioi i nn io noa(nn: ee (ome(mee nonomenne |Ta: e, C. 20b].
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 86 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 87
niopa, rai n paa(eenne na yponne ynnnepcy:a (.ro:y coornercrnyir
(na (yxa aron Cnenra Nannii n aon Anrpo Nannii). Ny(pin
locno(nn nnnercn orno: Laroro ]yxa, o nponcxo(ennn aa npopoi
y:aunnaer. Te: ne :enee, ao, neponrnee ncero, ne cycrannnaino, ono
nnnercn ao: roiio nce(crnne nunoro niopa, uro nino(nr na eme
o(ny ionnennni npnananne cnoo(i non ia(oro cyreira, niiuan
n noi cocrnenno 3oro ]yxa. Ha .ro: (eennn ocnonano n ornomenne
(nyx naan:onciiuaimnx penrnoanix (oirpnn, iai npornnocronnne noc-
e(onareen 3aparymrpi n rpa(nnnonnon penrnn. Haionen, nanauaino
aa(annan nei airy rnopennn c npe(nn(enne: ero ioneunoro peayirara,
r.e. nn(nnn(yainin cy( na( ia(i: noce c:eprn no conoiynnocrn ero
(ennnn (rpexuacrnan .rnia ..:xc +ac.x ..:xc c.aa. ..:xc ,c..)
n nceencinn cy( n ionne npe:en nocpe(crno: ornn (cn:no Hcrnni
fa) n :eraa (cn:no Axypa Naa(i)
1
. 3auacryi yuenni 3aparymrpi
niraircn npn(ari ]noco]cinn xapairep (n, noa:ono, .ro oruacrn cnpa-
ne(nno, yunrinan cninyi :opaino-.rnueciyi aay .roro yuennn), no
no npen:ymecrny pe]op:a nocna penrnoanin xapairep (aanper ipona-
nix eprn, aanper na xao:y n npouee).
3a nepno(o: rarnuecioro aopoacrpna:a ce(yer nepno( :o(n]n-
iannn rarnuecioro yuennn: rai naainae:ie Ce:nran, penrnn :a-
ron n :a(oanecrnncian rpa(nnnn
2
. Hx xapairepnon uepron no cpanne-
nni c npe(i(ymn: nepno(o: crao noanpamenne i :norooni, noc-
cranonenne naiuecion penrnn nourn iaccnuecioro roia, xorn o-
ecrna nce eme ne n:eir anrpono:op]noro xapairepa. B nayunon n-
reparype, iai npanno, (n ooanauennn ncex (ocacann(cinx paanonn(-
nocren iyira Axypa Naa(i, aa nciiuenne: penrnn Axe:enn(on,
ncnoiayercn rep:nn +..,.scnx.+.
8) J,a.nx.+. Hapaeino aopoacrpna:y paannnaercn eme o(no
nanpanenne aypnanna:, nepxonnin or ioroporo 3ypnan, Bpe:n
n Cy(ia.
Boanninonenne n cranonenne aypnanna:a o(na na nanoee co-
nix aa(au n onncannn npancion rpa(nnnn. Apxeoornuecine (annie, no(-
rnep(aimne pannee nponcxo(enne aypnanna:a ((o V n. (o n...), neci:a
ney(onernopnreini n nx nnrepnperannn nocnr rnnorernuecinn xapai-
rep. Teicronie ncrounnin, (ome(mne no npen:ymecrny or xpncrnancinx,
ap:nncinx n cnpnncinx anropon, nce (arnponani namen .pon
8
, cnn(erei-
crna e, ioropie (omn or rpeuecinx anropon, ropaa(o oee pannne, no
onn nocnr iocnennin xapairep.
B ocnonno: o aypnanna:e ronopnr iai o nepcn(cio: penrnoano:
yuennn .noxn Cacann(on (lll n. n...). Ocnonnan npoe:a npanncron,
paoraimnx n .ro: nanpanennn ncropnuecioe :ecro n npe:n aypna-
nna:a. Cymecrnyer (ne rouin apennn na .ror cuer. O(nn noarair, uro
aypnanna: ecri no o]nnnainan penrnn Cacann(on (. C/:::1cn:cn),
no, ocnoninanci nenocpe(crnenno na reicrax ce(i ren(ennnn,
ioropan nnior(a ne ia npenanpyimen (J. 1uc/c:nc-Cu://cn:n)
1
. Bro-
pan rouia apennn ra, noce(onaren ioropon yrnep(air, uro aypna-
nna: cymecrnona npn Cacann(ax n ne nciiueno, uro i .ro:y npe:enn
on ye nacunrinaer necioiio neion paannrnn, a cymecrnyimne napa-
en c op]na:o: n rpeuecion ]noco]nen
2
nano(nr na :ici o aypna-
nnrcio: nnnnnn na .rn yuennn (1. 2.c/nc:)
8
.
Onpe(enimne uepri aypnanna:a ce(yimne: omee nponcxo(e-
nne Op:aa(a n Axpn:ana or ora-rep:a]po(nra 3ypnana-Bpe:enn, nenr-
painoe ornomenne 3ypnana i nanena:, panencrno nanenon n cne n
anannn, Axpn:any noanoeno npannri necioiio ricnueernn aro(apn
cnon: paay:y n cne, ney:on:an nacri npe:enn n cy(ii, rmernocri
noniroi ueoneia pemnri cy(iy nocpe(crno: niopa :e(y (opo: n
ao:
4
. Kai nn(no, no ncex cnonx ocnonnix nooennnx aypnanna: (na-
:erpaino npornnonooen aopoacrpna:y.
Hec:orpn na ro, uro ncrounnin ne noanonir ynepenno (arnponari
aypnanna: panee Cacann(cion .noxn, ca: :n] o 3ypnane n po(ennix n:
nanenax co(epnr pn( apxanuecinx :ornnon, ornocnmnxcn i naneuni:
:n]a:. B apxanuecinx :n]ax naneunie npe(cranennn nicrpannaircn
ce(yimn: opaao:: parinnaneni, po(ennie oro:, iai npanno,
iyirypnie repon, naunnair npa(onari c ca:oro po(ennn nn eme n
yrpoe, o(nn cnnainaercn co nce: xopomn: nn noeani:, (pyron co
nce: noxn: nn noxo c(eanni:. B peayirare ion]nira :e(y na-
nena:n o(nn na parien, cn:nonanpyimnn nce (ypnoe, y(anercn na neo
b
.
1
Ho(ponoe naoenne narn(on npopoia c:. 2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh:
o Zoroas:rianism. N.Y., 1961. P. 8861.
2
C:. 1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.-N., 1998.
8
Ho(pono o ncrounniax c:. 2.c/nc: 1.C. Zurvan. A Zoroas:rian Dilemma.
Oxord, 19bb. P. 419429.
1
1uc/c:nc-Cu://cn:n J. No:es on zervanism in :he ligh: o Zaener`s Zurvan,
wi:h addi:ional reerences ;; Journal o Near Eas:ern S:udies. 19b6. v. 1b. N 2.
P. 108112. P. 108.
2
1:n:cn 1. la:alism in Persian Epics. Uppsala: Lundequis:ika bokhandeln, 19b2.
8
1uc/c:nc-Cu://cn:n J. No:es on zervanism in :he ligh: o Zaener`s Zurvan,
wi:h addi:ional reerences ;; Journal o Near Eas:ern S:udies. 19b6. v. 1b. N 2.
P. 108112. P. 108.
4
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 18.
b
1.1. 1a.naa. Lnaneunie :n]i ;; Nn]i napo(on :npa. 3nnnione(nn:
B 2-x rr. ; l. pe(. C.A. Toiapen. N., 1991. T. 1. A-K. C. 174.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 88 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 89
Peioncrpynponannin ocnonnon aypnannrcinn :n] nirn(nr ce(yimn:
opaao:. 3ypnan pemaer po(nri cina ora-Tnopna n conepmaer ep-
rnonpnnomennn cy(ie. Cin ne nonnnercn, n 3ypnan yco:nncn n noiae
.rnx eprnonpnnomennn. Or co:nennn n ero upene aapo(ncn n:ecre c
Axypa Naa(on (Op:aa(o:) Axpn:an. 3a:ern:, uro anaornunin :ornn o
eprnonpnnomennn n co:nennnx aacnn(ereicrnonan n nn(nncion :n-
]oornn n :n]e o ore Hpa(anarn, uro eme paa ronopnr o apxanunoc-
rn .rnx npe(cranennn. 3ypnan pemn or(ari nacri nepno:y na po-
(ennix cinonen, no npe(naanauenni Axypa Naa(e. Ho Axpn:an na-
nepeiop Cy(ie paaopna upeno n nime napyy nepni:. 3ypnan c(ep-
a inrny n (apona Axpn:any nacri na( :npo: n reuenne (ennrn
ricnu er, noce uero on (oen crnnyri n neirne n nonapnricn Op-
:aa(, no nepxonni: oecrno: i, ecri n neuno y(er 3ypnan
1
.
Hanoee pannn: cnn(ereicrno:, no(rnep(aimn: (pennocri ayp-
nanna:a, nnnercn ponaonan nacrnna na ypncrana (inan uacri Nn-
(nn) c naopaenne:, iai noarair, 3ypnana, ioropan (arnpyercn Vlll
Vll n. (o n...
2
. Cymecrnonanne oecrna 3ypnana oi. Vl n. (o n... no(rnep-
(aer .a:cian ranuia c nuni: reo]opni: n:ene: 1z:ucukn. Po-
(ennin na ce:enn 3ypnana
8
. Ha ranuie na Hyan Xll n. (o n... ncrpeuaer-
cn n:n Za-ar-wa-an, ioropoe nanoee naio coornercrnyer yiaaanno:y
oecrny, no .ro ne oanauaer roro, uro aypnanna:, iain: :i ero anae: na
cacann(cinx n nexennncinx ncrounnion, cymecrnona n n ro npe:n
4
.
Cpe(n anrnunix cnn(ereicrn n noiay aypnanna:a raioni: nnn-
ercn ]par:enr En(e:a Po(occioro, yuennia Apncroren (oi. 820 r. (o
n...), ioropin ronopnr, uro :arn n nce apnn aonyr nonocrii nnren-
rneinin n e(nnin ynnnepcy: no Necro: (Hpocrpancrno:), no
Bpe:ene:, na ioroporo ni(ennci (opin or n aon (e:on, nn, n
coornercrnnn c (pyrn:n, cner n ri:a (o nnx. Oe naprnn, o(naio, npe(-
noarair, uro raioe (yancrnuecioe ycranonenne nicmnx |cn] nnn-
ercn peayiraro: n na:enenne: nena:enne:on cymnocrn (/,:::). O(na
1
Ho(ponoe naoenne :n]a c:. 2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o
Zoroas:rianism. N.Y., 1961. P. 207209, 1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(ne-
neionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 117118.
2
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpono:nn. N.,
1991. C. 180
8
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 81, C. 248.
4
1:cccn:cn C. Hoch go:: glaube im al:en lran. p. 810, 1u:c. S:and und Augaben
der iranischen Peligionsgeschich:e, ll, Numen, vol. 2, Leiden, 19bb, S. 81 n (p.
paori, 2.c/nc: 1.C. Zurvan. A Zoroas:rian Dilemma. Oxord, 19bb. P. 18. P.
4pan |J.x 1. Hace(ne Hpana. N., 1972. C. 182] npn(epnnaercn :nennn, uro
yiaaannoe n:n npnna(enr xyppnrcion ornne n nocxo(nr i naananni :ecrno-
crn, ee iyir ne cnnaan c 3ypnano:.
|na nicmnx cn] ynpannercn Op:aa(o:, (pyran Axpn:ano:
1
. 3ro,
noayn, nanoee pannee yno:nnanne o npe:enn y npannen n rpeuec-
inx ncrounniax. Cymecrnyir ]par:enri na Apncroren, r(e on yno:n-
naer n:ena (nyx naua aopoacrpnncion (oirpnni Ca+..,. n x+.-
nxs, no ionreicr, no ioropo:y :ono io i onpe(enri aypnannrc-
iyi no aopoacrpnnciyi ionnoranni .rnx n:en, yrpauen
2
.
N. Y.cr n L. Ban (ep Bap(en noarair, uro aypnanna: n Vll n. (o n...
ye n:e ror e nn(, uro n npn Cacann(ax. Hpnue: L. Ban (ep Bap(en
(ae (arnpyer aypnanna: no 4epein(y, r.e. panee bb0 r. (o n..., ncxo(n
na npnanannn roro ]aira, uro yuenne 4epein(a c]op:nponaoci no( nnn-
nne: aypnannrcinx npe(cranennn o npe:enn, nocioiiy naxo(nr n cee
neioropie napaen c noce(nn:n
8
. K nn: npncoe(nnnercn A.B. ee(en
4
,
ncnoiayimnn aypnanna: (n peioncrpyinnn nonnrnn ecioneunoro y Anai-
cn:an(pa (o ue: no(ponee y(er ciaaano n coornercrnyimen rane).
Cciin na Acny, 72 n nexennncioe counnenne Nenor-n Xpar,
nioi ce(yimne (pennen rpa(nnnn
b
, npnneiae:ie (n pannnx (arnpo-
noi aypnanna:a y N. Y.cra n L. Ban (ep Bap(ena, ne npe(crannircn
ye(nreini:n. H Acna, 72.10
6
, ]op:aino ornocnmancn i nepno(y
Na(men Anecri (r.e. neponrno, coa(annan ne ca:n: 3aparymrpon) n,
1
Unr. no: 2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. N.Y., 1961. P.
182, c:. raie 1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpo-
no:nn. N., 1991. C. 171, 1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:.
Oxord, 1971. P. 82.
2
xcfafc.:, lragmen:a varia 1.1.6.4, 1.1.6.b (xa:cn ..fckxx, 1.8): Apototr q
rv p rp oooo xo poputrpou rvo (tou oyou) tv Ayutv
xo uo xot outou rvo opo, oyo0ov oovo xo xoxov oovo, xo t
rv ovoo rvo Zru xo Hpoooq, t r Aq xo Aprovo. Apnc-
rorei n l innre O ]noco]nn cunraer, uro :arn (pennee, ue: ernnrnne, uro
onn npnanair (na nepnonauaa (oporo (e:ona n aoro (e:ona n uro nepnoro
aonyr 3enc n Opo:aa(, a nroporo An( n Apn:an.
8
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpono:nn. N.,
1991. C. 178179.
4
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;;
Becrnni (pennen ncropnn. 1978. N 1. C. 89b8, Becrnni (pennen ncropnn.
1978. N 2. C. 48b8.
b
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 81.
6
B nen 3ypnan yno:nnaercn n iauecrne J,a.n .k..n. n J,a.n ,.:.a.,.f.
ioneunoro n ecioneunoro npe:enn, nenocpe(crnenno cnnaannoro c Bani n Txna-
men onnernopenne: :nponoro npocrpancrna (Acna 72.10): ): rmanasca
hvstrahe vayaosh upar-kairyehe taradht anyish dmn, atat t vay at t asti spet-
mainyaom, thwshahe hvadhtahe zrvnahe akaranahe zrvnahe darekh-
hvadhtahe|+c:1.: Yasna. Sacred Li:urgy and Ga:has ; Hymns o Zara:hush:ra.
Transl. L. H. Nills ;; Sacred Books o :he Eas:, American Edi:ion, 1898].
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 40 1ckafaac n..a.cnxs x.nckax +xa-c.x:xa.nax f.,xuxx 41
ouenn(no, n:eiman noa(nne ncranin, n nexennncinn Nenor-n Xpar,
co(epamnn ncero (na naccaa c yno:nnanne: 3ypnana n nnno ne orno-
cnmnncn i aypnannrcio:y ipyry counnennn
1
ncrounnin noa(nne n,
ocoenno noce(nnn, no:n:o apxanuecinx npancinx :n]on n (or: aopo-
acrpnncion opro(oicnn, co(epar anaunreinin nacr anrnunix .e-
:enron, a noro:y rpeyir ocoo rmareinon peioncrpyinnn. Tain: o-
paao:, nnone noa:ono, uro aypnanna: oueni pannnn ren(ennnn
paannrnn npancion rpa(nnnn, no ncnio: cyuae, ecri na:ein na noa:o-
nocri ee (arnponin ne noa(nee Vll n. (o n..., no ner eccnopnix ocnona-
nnn npnanari, uro i .ro:y npe:enn aypnanna: ye c]op:nponacn n
re: oee cymecrnona n ro: e nn(e, uro n npn Cacann(ax.
4) 1c.x:xs c+cnx,aa. Eme o(na nepaapemn:an npoe:a npannc-
rnin nonpoc o (encrnnreinon npnnepennocrn Axe:enn(on aopoacr-
pna:y. Bo rane nanreona Axe:enn(on cronr Axypa Naa(a n y nac ecri nce
ocnonannn npnuncnri .ro reuenne i :aa(ena:y. Ho uroi oionuareino
yrnep(ari, uro Axe:enn(i in aopoacrpnnna:n, (annix ne(ocrarouno.
C o(non croponi, o penrnn Axe:enn(on :ono ronopnri iai o
o(no: na nanpanennn (oaopoacrpnncinx ]op: npancion penrnn. Hpn
:nornx conna(ennnx c aopoacrpnncion (oirpnnon, ro, uro :i anae: o
penrnn ]apnn, cymecrnenno ornuaercn or nepoyuennn npopoia
2
. Hane-
crno, uro ipo:e ,.+..,a cymecrnyir (pyrne orn, no onn nnior(a
ne yno:nnaircn no n:ena: n o]nnnainix na(nncnx. Kai :i no:nn:,
3aparymrpa npnanana roiio ca:oro Axypa Naa(y n mecri A:ema Cnenra,
no cyrn npe(craimnx iai arpnyri Ny(poro locno(nna, a ne iai ca:o-
cronreinie oecrna, n nonocrii orpnna (pyrnx oron, npnainan i
opie c (.na:n (iai on nx n:enona). Axypa:aa(a y ]apnn ne npocro
rnopen nea n ae:n, ueoneia n r.n., no n napcrna, ioropoe ca: e n (a
]apni. Conna(aer c aaparymrponcion n (oirpnna npornnocronnnn Hcrn-
ni n n, no, iai iaercn, (n ]apnn naen n nepnyi ouepe(i nonrn-
uecinn ionreicr .roro npornnocronnnn. Xorn na (pyrnx ncrounnion (le-
po(or, Haron) nn(no, uro (oirpnna ce(onannn Hcrnne no ncex ee noa-
:onix nponnennnx nnnercn ocnononoaraimen (n nepcon.
Axypa:aa(a Axe:enn(on nnone anrpono:op]nin ornapi, na pyi
ioroporo ae:nie npannren noyuair npano na npecro n c arocone-
nnn ioroporo npannr. Ca: nanreon crporo nenrpanaonan no no(oni
nepcn(cion (epani: orn n npennx npancinx nanreonon, n nonix,
noiopennix, napo(on no(unnnircn Axypa:aa(e. Kpo:e roro, naopae-
nne Axypa:aa(i na peie]e Lexncryncion na(nncn naxo(nr nnnie
nepeceuennn c naopaenne: n cn:nonion ora Amypa n Accnpnn, a n
cnncie oecrn npe:en accnpnncioro napn Ammypananaa yno:nnaer-
cn n:n Accapa Naaam
1
, uro :oer cnn(ereicrnonari o neioropo: accn-
pnncio-nepcn(cio: penrnoano: cnniperna:e. Hponecc c:emennn aa-
na(nix npannen c :ecrni: naceenne: ciaaacn na cy(ie (pennenep-
cn(cioro naiia n 3ana(no: Hpane n conpono(acn c:emenne: paanu-
nix penrnoanix neponannn n opn(on. Taiona ia rannan uepra .no-
xn neaanncn:o or roro, n iaion :epe ona onpe(ena o]nnnainyi pe-
nrnoanyi nonrniy Axe:enn(on
2
.
C (pyron croponi, croponnnin cymecrnonannn aopoacrpna:a npn
nepnix Axe:enn(ax yrnep(air, uro n:n 3aparymrpi ne yno:nnaercn
nn n axe:enn(cinx na(nncnx, nn y anrnunix ncropnion (ne (aercn rai-
e iainx i ro nn io na:eion na noa:onie penrnoanie pe]op:i)
noro:y, uro on ne i nanecren n 3ana(no: Hpane, no cra nanecren
roiio noce Harona (orpacinan npn .ro: rouiy apennn, coracno
ioropon 3opoacrp .ro eren(a, npo(yir ]anraann rpeuecinx :y(pe-
non). C nx rouin apennn, npnunna no ioropon o]nnnainie napcine
na(nncn ne yno:nnair npopoia raie nonrnuecian ]yninnn no-
cpe(nnia :e(y oro: n c:eprni:n i(i:n npnna(enr napi, a ne
peny
8
. Hpnro: noce(onareinin aopoacrpna: ocraercn penrnen aa:-
inyroro ipyra opaaonannoro peuecrna (:aron). Hanpn:ep, ]apnn :or
iri npnnepenne: aopoacrpna:a, no nnrepnpernpona ero ocnonnie
nooennn ne iai npopoi, a iai napi, r.e. npn:ennreino i nonrnuec-
in: n connaini: nncrnryra:, no orni(i ne penrnoani:. Te: ne :e-
nee, ecri eme o(nn (oiy:enr, n ioropo: n:n 3aparymrpi ne yno:nnaer-
cn, no npn .ro: co:nennn n ro:, uro ero nnca npnnepenen aopoacr-
pnncion nepi, ne ocraercn. 3ro na(nncn Kaprnpa, nepxonnoro pena
Op:aa(a n Cacann(cio: Hpane npn Lanype l (oi. 242272 r. n...) n
Haim-n Pycra: n Haim-n Pa(a, aro(apn ioropo:y aopoacrpna: cra
o]nnnainon penrnen Cacnn(cioro Hpana
4
. B reicre na(nncn, raie
1
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecrann :enorn xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 18.
2
Ocnonni: ncrounnio: (n peioncrpyinnn .rnx narn(on ia n ocraercn Le-
xncryncian na(nnci ]apnn l (b21b20 rr. (o n...) niceuennan na ciae n :ecr-
nocrn Lexncryn. Honin reicr n nepeno(e N.A. ]an(a:aena c:.: 1.k 1.1. Nn]i
(pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 418427.
1
J.x 1. Hace(ne Hpana. N., 1972. C. 184.
2
J.x 1. Hace(ne Hpana. N., 1972. C. 162.
8
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 4449
4
1cnn:n, 1.1., ed. Ninor lnscrip:ions o Kar:ir (Corpus lnscrip:ionum lranicarum, 8).
London, 1968, 1.ck A. Die sassanidischen S:aa:sinschri:en ;; Ac:a lranica 18.
Tehran and Liea ge, 1978, .,kanxn 1.1. Hciyccrno ]pennero Hpana. N., 1977, .,ka-
nxn 1. 1. Haim-n Pa(a, Hpan (pannecacann(cine peie]i n na(nncn) ;; Kyirypa
Bocroia: ]pennocri n pannee Cpe(neneionie: Copnni craren. ., 1978, 1.k 1.1.
Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 48b488.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 42 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... 48
iai n reicre ]apnn, nepeunceni nunie aacyrn Kaprnpa n yno:nnyri
n:ena napen, neioropix oron no:n:o Op:aa(a, n cy(nri o npnuacrnoc-
rn Kaprnpa aopoacrpna:y :ono, ciopee ncxo(n na onpe(eennon peion-
crpyinnn reicra, ue: na npn:ix cnn(ereicrn. 3ro n iaion-ro :epe
apry:enrnpyer ry noannni, uro Axe:enn(i nnone :orn ncnone(onari
aopoacrpna: n ero pannen n ceiynpnaonannon ]op:e, ne yno:nnan n
na(nncnx 3aparymrpy.
Tain: opaao:, (n croponnnion nropon ionnennnn penrnn Axe:e-
nn(on no cnoen cyrn npe(cranner nonrnueciyi cnnipernaanni (oao-
poacrpnncinx rpa(nnnn n aopoacrpnncioro yuennn
1
. Hpn .ro: yuenne :a-
ron (n coornercrnnn c pacciaaa:n lepo(ora, a nnoce(crnnn Crpaona)
naxo(nr n .ror nepno( ropaa(o oimee unco coornercrnnn c aopoacrpnn-
cin: pnryao:, iain: :i ero anae:, n uacrnocrn na cacann(cinx nn
nexennncinx ncrounnion, .ro iacaercn nounrannn ornn, no(i, ornpane-
nnn noxoponnix opn(on n neioropix (pyrnx pnryainix npairni
2
.
Hrai, na: y(aoci oueprnri rannie npoe:i npanncrnin, orne-
uaimne ocnonni:, na nam narn(, noa:oni: reuennn: n npancion
rpa(nnnn, coornercrnyimn: npe:enn noanninonennn n cranonennn rpe-
uecion ]noco]nn. Hocioiiy nce .rn penrnoanie rpa(nnnn n npe(-
cranennn, iai na: iaercn, cocymecrnonan na reppnropnn Naon Aann
n nnrepecyimnn nac nepno( reneanca n nauainoro .rana paannrnn rpe-
uecion ]noco]nn VlllV nn. (o n..., ro n:enno i nn: (aa neioropi:
nciiuenne:, n uacrnocrn, iyir Nnrpi) :i n y(e: no noa:onocrn
opamaricn, nnrepnpernpyn neioropie cymecrnyimne napaen :e-
(y rpeuecion n npancion rpa(nnnn:n.
1
.n,.+.ca A.. Hpan npn nepnix Axe:enn(ax (Vl n. (o n...). N., 1968. C. 2b7.
2
Honpoye: nicrponri ranny, ioropan i npnnenno n cxe:arnuno orpa-
aa naionenne cne(ennn o aopoacrpna:e y rpeion coracno nanoee pannn:
rpeuecin: ncrounnia::
.xx (b22486) yno:nnanne Axypa:aa(i, 1ca,af (484424) ocnonnie
nooennn nepoyuennn :aron, orneuaimn: n uacrn aopoacrpnncin:, nnuero o
3aparymrpe, 1..fan (427847) 3opoacrp iai ]nrypa, ynaae:an nepca:n,
xcfafc.: (884822) yno:nnanne Op:aa(a n Axpn:ana iai rannix npnn-
nnnon nepoyuennn :aron, 1a,c+ (820) ro e, niiuan aypnannrcine ionnora-
nnn, xcfakccn (yuenni Apncroren) xa(en 3apar iai apa:encian ]op:a
n:enn 3opoacrp n nn]aropencion rpa(nnnn, 1.,f. (4b127) paanepnyroe
naoenne aopoacrpnncioro nepoyuennn, aypnannrcine coornercrnnn.
2. IEKOHCTIYKHHA HIAHCKHX OHCAMCKHX
OHTOOIHHECKHX HIECTABEHHH
Conocranenne rpeuecion ]noco]nn n npancion penrnoanon rpa-
(nnnn nenoino nano(nr na :ici o cymecrnonannn ]noco]nn n n
]penne: Hpane, xorn i n cny roro, uro .rn rpa(nnnn cymecrnonan n
o(no npe:n, (ocrarouno naio naan:o(encrnonan (no ncnio: cyuae,
na connaino-nonrnuecio:, ecn ne na (yxonno: yponne) n n nnx :orn
noanninyri n nporeiari oruacrn conocrann:ie (yxonnie nponecci. Ho,
na nam narn(, orner na nonpoc o cymecrnonannn n ]penne: Hpane
]noco]nn nn (ae npe(]noco]nn ne :oer iri (an o(noanauno,
nec:orpn na onrn:na: neioropix ncce(onareen. B (pennenpancion
rpa(nnnn n:eercn pn( npe(cranennn, ioropie :ono io i pacnenn-
nari iai npe(]noco]cine, ecn i onn nonein aa coon cranonenne
]noco]nn, iai .ro nponaomo, nanpn:ep, n Hn(nn, (n npancion rpa(n-
nnn orcrannari raiyi rouiy apennn aarpy(nnreino. B io: cyuae
npoe:a cymecrnonannn ]noco]nn n (pennenpancion rpa(nnnn aa(aer-
cn nocpe(crno: (nyx nonpocon: n:eo n :ecro ]op:nponanne npe(]no-
co]cinx n ]noco]cinx npe(cranennn n .ron rpa(nnnn, n ecn (a, ro
mo n .ro ]op:nponanne ea nropnunoro nnnnnn rpeuecion ]noco]nn
n iyirypi. He aanncn:o or roro, iai :i orneuae: na .ror nonpoc, nyno
n:eri n nn(y, uro ecn n (pennerpeuecion ]noco]nn npen:ymecrnenno
pemaaci onroornuecian n rnoceoornuecian npoe:arnia, ro npanc-
iyi rpa(nnni n oimen :epe xapairepnayer :opainan npoe:arnia,
nanoee recno cnnaannan c penrnoani: co(epanne: n ionreicro:.
Te: ne :enee, nac n nepnyi ouepe(i y(yr nnrepeconari npoe:i onro-
ornuecioro n rnoceoornuecioro oion n oenx rpa(nnnnx.
B oreuecrnennon nreparype uacro ncrpeuaircn yiaaannn na ro, uro
n (pennenpancion rpa(nnnn cymecrnonaa ecn ne ]noco]nn, ro, no ncn-
io: cyuae, npe(]noco]nn. B iauecrne npn:epon :ono yiaaari na rou-
iy apennn C.H. Coioona
1
, ioropin or(eino pacc:arpnnaer aopoacrpnn-
ciyi naryp]noco]ni nn yno:nnyri Loimyi Conerciyi .nnnione-
(ni, n ioropon npn:o ronopnrcn, uro (pennenmnn na:nrnni ]noco]c-
ion :icn Hpana, |.ro] reicri. niiuennie n cocran Anecri
2
. 3a
pyeo: raion e noannnn npn(epnnaircn, noayn, roiio npe(cra-
nnren napcnncinx yuenix ipyron conpe:ennon aopoacrpnncion omnni,
1
/Jaa.cfx.+/ ;; Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996) ; Cocr., om.
pe(., npn:eu., cnpan. paa(. H.B. Paia. CH., 1997.
2
J,.+ A.1. Hpancian ]noco]nn ; Hpan. X. Hpocnemenne. 2. Omecrnennie
nayin. 4noco]nn ;; Loiman Conercian 3nnnione(nn. l. pe(. A.N. Hpoxo-
pon. T. 10. 8- na(. N.: Ha(-no Conercian .nnnione(nn, 1972. C. 417418.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 44 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... 4b
n uacrnocrn Pro. Kaikhorsov D. lrani
1
. Onpe(eennin nnrepec n .ro: pn(y
npe(cranner xpecro:arnnnin copnni An An:hology o Philosophy in
Persia
2
, n ioropo: napannie (pennenpancine reicri nineceni n rany
3opoacrpnncian ]noco]nn. Xorn anropi innrn cnennaino oronapnna-
ir, uro onn ncnoiaonan cono x.acaxs ne roiio n ero orpannuen-
no: pannonancrnuecio: c:ice, no n iai no(paay:enaime: neioropie
acneiri reoornuecinx (earon, :ncrnuecioro nanpanennn n ]noco]c-
ion rep:enenrnin, n naeran rex reicron, ioropie ne :oryr iri iaccn-
]nnnponani iai ]noco]cine nn no co(epanni, nn no ]op:ary. Kpo:e
roro, n (anno: cyuae (pennenpanciyi ]noco]ni (ono pacc:arpn-
nari ne iai ca:o(ocrarounin ]eno:en, no iai o(no na anenien n ornuec-
ion nenn paannrnn apao-:ycyi:ancion ]noco]cion :icn.
Ni, n cnoi ouepe(i, xorn i n ca:o: ome: nn(e, nonpoye:
no(onrn i ornera: na nocranennie nime nonpoci.
3auacryi o ]noco]cio: co(epannn (pennenpancion rpa(nnnn na-
unnair cy(nri, onnpanci na ce(yimyi oneniy lepo(oro: npancinx pen-
rnoanix npe(cranennn (1ca,af, l, 181): ro (o oiuaen nepcon, ro noa-
(nnrari craryn, xpa:i n arapn ora: y nepcon ne npnnnro. Bcex e, iro
.ro (eaer, onn cunrair rynna:n, noro:y uro, :ne (y:aercn, nonce ne
cunrair oron ueoneiono(oni:n cymecrna:n, iai .ro (eair .nni.
Tai, 3ency onn oiuno npnnocnr eprni na nepmnnax rop, n neci neecnin
cno( naainair 3enco:. Conepmair onn raie eprnonpnnomennn conny,
yne, orni, no(e n nerpa:. Hounrari ocrainix oecrn nayunnci or
accnpnnnen n apaon. Kpo:e roro, nne, onncinan eprnonpnnomennn,
lepo(or (l, 182) yno:nnaer :ara c necnonenne: reoronnn. Ko::enraropi
yrnep(air, uro lepo(or omncn, :ar ne lary, no, noa:ono, .ra necnn
onncinaa nopn(oi noanninonennn nea n ae:n, noa(yxa, no(i n r.n. H:enno
no.ro:y necnn, ncnonne:an :aro:, nnone :ora nano:nnari rpeueciyi
reoronni n (yxe counnennn 3:ne(oia O npnpo(e, a nepcn(cine orn
nano:nnan ne ranncrnenno nponnnimnx cen ueoneioopaanix cymno-
cren, a neo, conne, yny n ueripe .e:enra iai npnpo(nie ]airopi
8
.
3ror ]par:enr npe(cranner nnrepec, nocioiiy aro(apn e:y
:i cnoconi aa]nicnponari nycri ne ]air nanunn ]noco]nn n neio-
roporo yponnn acrparnponannn n ]penne: Hpane, no onpe(eennie cxo(-
nie uepri n ]op:nponannn ]noco]cinx narn(on n n rpeuecion rpa(n-
nnn, n n npancion. Ornpannon rouion (n raioro conocranennn, paay-
:eercn, y(er nnnricn rpeuecian ]noco]nn n ye na ocnonannn .rnx,
xapairepnix (n cranonennn rpeuecion ]noco]nn, uepr :i nonpoy-
e: ni(enri re e npnanain n npancion rpa(nnnn.
B lpennn nepexo( or :n]oornuecioro :nponoaapennn i ]noco-
]nn ]nicnpyercn na yponne c:eni rpex ocoennocren, npe(oennix n
paorax B.H. lopana, n ioropie :i noanon: cee a(eci npnnecrn: 1)
nepexo( or cynpanarypana:a i (e:n]oornaannn (r.e. opnenrannn na
orncnenne npnpo(i na nee ca:on), 2) nepexo( or renerna:a i cycran-
nnaino:y no(xo(y n peanaannn .ron opnenrannn, 8) nepexo( or neprn-
iainon crpyirypi :npa i c]epnuecion
1
.
B neo:, :i :oe: aacnn(ereicrnonari .rn ocoennocrn iai na-
uarin nepnonauainoro nponecca nepexo(a or ocoennocren o(noro :npo-
noaapennn i (pyrn: n (n (pennen npancion rpa(nnnn. Bo-nepnix, orcyr-
crnne anrpono:op]noro onia oecrn n npe(cranenne nx iai orne-
uennix crnxnn, npnpo(nix .e:enron (no ncnio: cyuae, n npnne(enno:
nime naccae na lepo(ora) yiaainaer na nepexo( or c,.n.f,..x.+.,
nn :n]ono.rnuecioro :nponoaapennn, ior(a :nponopn(oi npe(crann-
ercn ionrponpye:i: cymecrna:n, cronmn:n na( npnpo(on, r.e. ora:n
i ,c+xa.a:x..uxx, ior(a cynpanarypainie orn yrpaunnair poi :npo-
oprannayimnx cn n ona nepexo(nr i iaio:y-no ecrecrnenno:y ]eno-
:eny, nanpn:ep, rai, iai .ro aa]nicnponano y 4aeca
2
. Bo-nropix, npn
coxpannime:cn renerna:e, ioropin uerio aa]nicnponan n aypnannrcio:
:n]e n n npe(cranennn o cornopennn Axypa:aa(on mecrepix A:ema Cnenra,
npnanaercn c,xncfaa cycrannnainon ocnoni ncero cymero
8
. Axypa Naa(a
nounraercn n aopoacrpnncion rpa(nnnn iai e(nncrnennoe oecrno, oruac-
rn :ono npnanari ero neanrpono:op]nocri
4
(ioropan ce(yer na naccaa
lepo(ora), npn .ro: na ero cycrannnainin orneuennin xapairep yiaai-
naer ero nonn:anne iai cnera. Haionen, no ornomenni i neprniainon
crpyirype :npa, ioropan n .ror nepno( nce eme xapairepnayer, nanpn:ep,
nannonciyi ioc:oorni, n npancion rpa(nnnn n:eer :ecro c]epnuecian
:o(ei crpoennn ioc:oca, aa]nicnponannan n .ror nepno( roiio n nn(e
ren(ennnn i npnnnnny, iai n n rpeuecion rpa(nnnn, xcaaxx, pannoanau-
nocrn ncex npocrpancrnennix nanpanennn
b
. O .ro: cnn(ereicrnyer ne-
1
Hanpn:ep, c:. 1:.n: 1. 1.:k/a::a+. The Philosophy o :he Ancien: lranian
Tradi:ion ;; Journal o :he K.P.Cama Orien:al lns:. 1986. N 2. P. 2848.
2
^.:: o.1., n:n:.z.+: A. An An:hology o Philosophy in Persia. V. l. New York,
Oxord: Oxord universi:y press, 1999.
8
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106. P. 7184. p. 99100.
1
1a.n 1.1. O connaino-ncropnuecion oyconennocrn reneanca rpeuecion
]noco]nn ;; ly:annrapnie nayin n Cnnpn. 1996. N 1. C. 9b101.
2
Ta: e, C. 96.
8
Ta: e, C. 99.
4
Anrpono:op]noe naopaenne Axypa:aa(i xapairepno no npen:ymecrny (n
penrnn Axe:enn(on, no npn .ro: ero nionorpa]nn nocxo(nr i accnpnncion.
b
1a.n 1.1. O connaino-ncropnuecion oyconennocrn reneanca., C. 100.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 46 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... 47
peoc:icenne :n]a o :npono: nnne, r.e. ae:n mapoopaana (ck.n.)
iai eroi, n neo oipyaer ee no(ono ciopyne nnna. Ouenn(no, uro
no(onie npe(cranennn eme ne nnnircn n nonon :epe naryp]noco]-
cin:n, no na:euaercn uerian ren(ennnn, ne(yman i npe(]noco]nn, npo-
nnennan iai opamenne i npnpo(ni: n connaini: nnennn:.
Ha yponne rpeuecion rpa(nnnn :i :oe: npoce(nri nnni aa-
:emennn o(nnx npe(cranennn (pyrn:n, uro ye(nreino npo(e:oncr-
pnponano B.H. lopano:, no nor n npancion rpa(nnnn .ron nnnn aa:e-
mennn :i ne nan(e:, aaro oueni oruernno nn(no, uro n re, n (pyrne
npe(cranennn ynnaircn n coxpannircn na npornennn ncen rpa(n-
nnn c neioropi: npen:ymecrno: o(non nepe( (pyron n paanie nepno-
(i n n ee paanunix nanpanennnx.
Hacioiio neaanncn:i:n oiaainaircn .rn nooennn or ionnennnn
(pennerpeuecion ]noco]nn, nn, nnaue, nacioiio pano n ca:on (penne-
npancion rpa(nnnn c]op:nponanci re nn nnie ioc:oornuecine nn
onroornuecine n(en Tpy(nocri ornera na .ror nonpoc aaiiuaercn eme n
n ro:, uro n:eercn (ocrarouno ecrioe (eenne aopoacrpnncion nepi n
.noxy (o Aeican(pa Naie(oncioro n noce nero. Coracno rpa(nnnn, aa
neeanne no(unnnricn Aeican(p ynnuron reicr Anecri, noracn xpa-
:onie arapnie ornn, yn :nornx nocnreen anecrnncioro anannn :a-
ron (aa uro, icrarn, n noyun npoananne npoinrin Hcian(ap). B io:
cyuae, (ae ecn .nnao( coennn Anecri Aeican(po: ocraercn eren-
(on, c .roro nepno(a naunnaercn airnnnoe pacnpocrpanenne .nncion iyi-
rypi. H xorn reicri noccoa(aircn (no nnmyrcn aanono, no io(n]nnn-
pyircn), panno iai n ncrynaer nonoe noioenne :oe(on, re: ne :enee,
renepi nniro ne aacrpaxonan or nunrinannn n caipainie reicri rpeuec-
inx n(en na:epeno nn n cny nonon iyirypnon peainocrn.
]pennenpancine ioc:oornuecine n onroornuecine ionnennnn ]op-
:nponanci n reuenne (ocrarouno (ororo nepno(a npe:enn, pa:in ioropo-
ro n (anno: cyuae onpe(enircn nnci:ennon, nreparypnon rpa(nnnen.
Hauao ]op:nponannn onroornuecinx npe(cranennn ]nicnpyercn ye
no Anecre, a n:enno Acne, niiuaimen ce:na(nari lar, coa(anne
ioropix npnnncinaercn npopoiy 3aparymrpe
1
, Amra: (rn:na: or(ei-
ni: ora:) n nexennncion nreparype (Lyn(axnmn (Cornopenne ocno-
ni), D[nkart (]ennne nepi), `Ulem-i Islam (Loroconi nca:a), Shkand-
Gumnik Vichr (Paccennanne co:nennn) n pn( (pyrnx nponane(ennn)
2
.
Hponane(ennn nexennncion nreparypi .ro n oimnncrne cno-
e: oroconcine nponane(ennn VllllX nn. n... (cpe(n nnx, paay:eercn,
n:eircn reicri n oee noa(nero nepno(a), n ocnonno: orpaaimne
narn(i aopoacrpnncion opro(oicnn noce apacioro aanoenannn. Hec:orpn
na (onoino noa(nnn nepno( io(n]niannn, neioropie counnennn (nn nx
cymecrnennie uacrn), no :nenni ncce(onareen, nocxo(nr i rpa(nnnn
llllV nn. n. .. Hn n o(no: na .rnx reicron ner cncre:noro naoennn
ioc:oornuecinx nn onroornuecinx n(en n, re: ne :enee, ocnonnie
:o:enri, cocrannimne npe(:er yuennn o cyme:, ]nicnpyircn (ocra-
rouno uerio. B neo:, :i :oe: roiio npnnanreino yiaaari na nepn-
o( ]op:nponannn ron nn nnon ionnennnn, npn .ro: :i y(e: ncer(a (aa
pe(in: nciiuenne:) (ocrarouno ecrio npnnnaani i anananpye:o:y
reicry, a n:enno i nepno(y ero io(n]niannn nn coa(annn n na ocnona-
nnn .rnx reicron (ocrarouno rpy(no ninnnri peainyi (ary noanninone-
nnn coornercrnyimen ionnennnn. Ho.ro:y .rani cranonennn rex nn
nnix ]noco]cinx nooennn nnyrpn penrnoanon rpa(nnnn y(yr, yc-
onno ronopn, coornercrnonari npe:enn coa(annn reicron
1
. Hpe(e ue:
nenocpe(crnenno nepenrn i ananay reicron, neoxo(n:o aa:ernri, uro
npoe:arnia, n:eiman nixo(i na ]noco]cioe noe, (ocrarouno paano-
opaana, no nac, n nepnyi ouepe(i, y(yr nnrepeconari nonpoci onroo-
rnn, :enee ioc:oornn n roiio nonyrno n (ocrarouno ero :i paaepe:
neioropie (pyrne nonpoci. Ni ynn(n:, uro anana iopnyca reicron Ane-
cri n nexennncion nreparypi nponnaer cner na paanoopaane ]no-
co]cinx npoe:, no .rn npoe:i ne npe(crair n uncro: nn(e, onn roi-
io paanun:i na penrnoanoro n :n]oornuecioro ionreicra n omn: :e-
cro: npoe:arnin nnnircn paanoro po(a (yancrnuecine npornnonoc-
ranennn. B io: cyuae nn(no, uro, naunnan ye c (pennnx npe:en,
:nponoaapenuecian paora neaci n nanpanennn nonn:annn coornome-
nnn :e(y ]opo: n 3o: n :arepnaini: n (yxonni: :npa:n, n oee
roro, .ro npe(crannercn ocnonnon ocoennocrii npancion rpa(nnnn.
Hrai, na cocrnennoro yuennn 3aparymrpi, name(mero orpaenne
n larax, ye nn(no, uro nponcxo(nr ecn ne coa(anne npnnnnnnaino
1
Hapannie rani Acni nnrnpyircn na pyccio: naiie, ecn .ro cnennaino
ne oronopeno, no na(anni: accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997.
2
Ha pyccio: naiie (ocrynni ce(yimne na(annn: accf.. Hapannie rn:ni ;
Hep. c anecr. n io::enr. npo]. H.N. Crenn-Ka:encioro. ]ymane: A(n,
1990, accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997, 1.ac,.f: (oporn n
nyrn npane(nix. Hexennncine naan(areinie reicri. ; Bne(enne, rpancipnn-
nnn reicron, nep., io::., roccapnn n yiaaaren O.N. ynaionon. N., 1991,
Jaa.cfxxckxc fckcfa. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa(). Co-
rnopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. ; Ha(. no(roroneno O.N.yna-
ionon. N., 1997.
1
Pacc:arpnnan paannrne ]noco]cinx n(en (nn roro, uro :i c:orn i inan-
]nnnponari iai aauarin ]noco]cion :icn, nn (ae penrnoanon ]noco-
]nn) n ]penne: Hpane, n no(opie ]noco]cinx npoe: :i no :noro: onnpa-
nci na paory: n n1/a/a, o Philosophy in Persia. V. l . Seyyed Hossein Nasr
wi:h Nehdi Aminrazavi. New York, Oxord, 1999. P. 1b.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 48 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... 49
nonix narn(on, ro nnrepnperannn crapix ionnennnn n ye na:eueni
nyrn :era]nanuecinx n :opainix aaiiuennn na ee ocnonannn. 3(eci
e orpaeno cyryo (yancrnuecioe nn(enne :npa, xapairepnoe (n
aopoacrpnncion rpa(nnnn, nec:orpn na noce(yimee ycnenne :onore-
ncrnuecion nnrepnperannn .roro yuennn. B larax aaoeni ocnona-
nnn narn(on o cymecrnonannn nemen no nceennon, ioropie paa(eeni
na xopomne n aie, noeanie n npe(nie, (ponci, n ioneuno: cuere, na
]nanuecioe n (yxonnoe a raie pn( (pyrnx npornnonoonocren,
]op:npyimnx (yancrnuecine npe(cranennn.
Hexennncine reicri, n uacrnocrn, Lyn(axnmn (Cornopenne oc-
noni) co(epnr npe(cranennn o ncropnn coa(annn :npa, npnpo(e Op-
:aa(a n Axpn:ana, na:euen nixo( na npoe:y reo(nnen, pacc:arpnnaer-
cn cymecrnonanne (yxonnix oreiron nn cymecrn (rainx iai, nanpn:ep,
+..c.n,a). Beci:a nono npe(craneni npoe:i ioc:oornn, pac-
c:arpnnaercn npnpo(a cnera, cnern. ]ocrarouno no(pono onncan npo-
necc coa(annn n no((epannn cymecrnonannn :npoa(annn (yxonni:n cy-
mecrna:n n yconnnx nropennn aa n :np. Pacc:orpeni nonnrnn ara n
aa, cnocoi n yconnn nx naan:o(encrnnn, yconnn cymecrnonanne cnera
n ri:i. Bano or:ernri npncyrcrnne ionnennnn cona nn peun, (ocra-
rouno pacnpocrpanennon na Lnne: Bocroie n neo:, paaneprinanne
nponecca coa(annn :npa, ooanauenne n niiuenne :arepnainon oac-
rn n ynnnepcy:, ornomennn co ao:, iai na yponne (yxonnoro :npa, rai n
:arepnainoro, anraronna: (opa n aa, noce(yimne noccranonenne
:npa, ocnoo(enne or aa. Bo :nornx reicrax naxo(n: naccan, n:ei-
mne ornomenne i pacc:orpenni nonpocon .cxaroornn n y(ymen nann,
ce(yimen aa reecni: nonomenne:. Hanoee ]noco]cin: cpe(n nex-
ennncinx reicron, iai npanno, npe(crannercn rpairar Shkand-Gumnik
Vichr (Paccennanne co:nennn), co(epamnn paccy(ennn ornocnrei-
no nenoa:onocrn ion cymecrnyimen ecioneunon nemn, npnpo(i ec-
ioneunocrn, pacc:arpnnaimnn ornomennn :e(y cnoconocrii noana-
nnn, cymnocrii, iauecrno: n nena:ennocrii cymnocrn.
Ho:n:o npouero, aopoacrpna: nanecren iai penrnn, n ocnonannn
ioropon enr rponioe npe(nncanne: xopomne :icn, xopomne cona, n
xopomne (ea. 3ra ionnennnn eper nauao n larax, a :opainyi paa-
paoriy .rnx npnnnnnon :i naxo(n:, nanpn:ep, n D:as:n i D[nk. B
ro: e ionreicre pacc:arpnnaercn npnpo(a cnpane(nnocrn n npoe:a
cymecrnonannn aa n :arepnaino: :npe. Ocnonnon oi :opainon npo-
e:arnin n nepnyi ouepe(i n:eer :ecro n rpa(nnnn .n,..aa. Kai nn-
(n:, (ocrarouno oimon nacr ]noco]cion npoe:arnin n npancinx
reicrax cnnaan c :opaini:n npoe:a:n, no n nacronmen paore :i
niny(eni roiio ipario ooanaunri .ro nanpanenne. , A,,acfx
(aer i(n: :opainin coner, nponcnnimnn raine nonpoci iai neoxo(n-
:ocri npn(epnnaricn arnx (ennnn, ioropie nnnircn neoxo(n:i:n
yconne: (n noc:eprnon nann, pacipinaer npnpo(y cnpane(nnocrn,
npan(nnocrn, :npa, n noa:onocrn npe(ornpamennn aa, naeannn a(a.
Taie ocy(aircn nonpoci npe(nournreinoro :opainoro none(ennn,
npe(annn cen penrnn, no((epannn ]nanuecioro n (yxonnoro a(oponin,
ornomennn :e(y ananne: penrnn n ycrpanenne: (e:onon na :npa.
]aee, :i (oni oronopnricn, uro npancian nnci:ennan rpa(nnnn
ne nnnercn o(nopo(non n co(epareino: nane n n nen :ono ni(e-
nri rpn rnna penrnoanix (oirpnn: :aa(enrciyi, aypnannrciyi n (oir-
pnny c:emannoro rnna. Bce rpn (oirpnni npe(craneni n ro: nn nno:
coornomennn (n nnior(a n uncro: nn(e) n o(nnx n rex e reicrax, uro
nnnoci peayiraro: (ocrarouno pannero penrnoanoro cnniperna:a nnyrpn
npancion rpa(nnnn. 3a:euannn o npnna(enocrn ron nn nnon ionnen-
nnn i o(non na (oirpnn :i y(e: (anari no :epe namen peioncrpyinnn
onroornuecinx noaapennn. lonopnri o ia(o: rnne n or(einocrn ne
nxo(nr n namn aa(aun, .ro no(pono c(ea H.S. Nyberg n cnoen paore
1
.
Tenepi :i oee nn :enee no(pono ocranonn:cn na ro:, uro n
caro:, ioncneirnnno: nn(e :i ooanaunn nime, n:en npn .ro: n
nn(y, uro npe(cranennan peioncrpyinnn orpaaer ciopee npancine
reoornuecine nocrpoennn, a nonpoc ornocnreino nx ]noco]cion
nanonennocrn noia ne crannrcn.
Hrai, ocnonnon n ncxo(nin reanc npancion rpa(nnnn (yana:.
Hpancian rpa(nnnn paanuaer (na yponnn peainocrn: :np nemen n npn-
po(i, n (pyron yponeni :np :enrainocren, (yxonnin :np.
Lirne (enrcn na (ne c]epi, n n .ro: npancian rpa(nnnn, ioneu-
no, ne opnrnnaina, no nonpoye: orpaanri cnenn]niy n:enno npanc-
inx narn(on. Ornocnreino .rnx (nyx c]ep irnn onpe(enercn n :ec-
ro ueoneia. eonei aann:aer cpe(nnnoe nooenne :e(y .rn:n (ny-
:n peainocrn:n, nocioiiy, c o(non croponi on oa(aer paay:o:,
:y(pocrii, noen, ioropie ornocnrcn i :enraini: xapairepncrnia:,
no .rn iauecrna npnnneceni n ]nanuecioe reo ueoneia nocpe(crno:
]panamn ((yxa, (ymn) cymnocrn na ne:arepnainoro :npa, n n:enno
ueonei nnnercn nonomenne: e(nncrna reecnoro n (yxonnoro
2
.
1
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdeensll ;; Journal
Asia:ique. Oc:obre-decembre, 1981. P. 198244.
2
4op:nponanne n(en rpancnen(enrnocrn :ono npoce(nri n rpeuecion ]no-
co]nn uepea paannrne npe(cranennn o y:onocrnrae:o: :npe, n(enx n .rn
npe(cranennn nepenocnrcn n cpe(neneionyi penrnoanyi xpncrnanciyi :ici,
no ncen nn(n:ocrn, uepea neonaronnion, oruacrn yxo(n iopnn:n n ny(ana:.
Ca:a n(en n lpennn noanniaer n pa:iax rnoceoornuecion npoe:i noanannn
ncrnni n onroornuecion npoe:i c,xna:a , +na:a:a. H(en rpancnen(enrnoc-
rn ora n Hpane, iaercn, n:eer nnie iopnn n noanniaer n pa:iax ]op:npona-
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X b0 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... b1
Hauarin (eennn na (na yponnn irnn ]nicnpyircn ye n nano-
ee pannnx uacrnx Anecri larax, r(e .ra cnryannn orpaena
ce(yimn: opaao:. 4nanuecinn :np n:enyercn iocrni: (astvat
n:eimnn iocrn), (pyran oacri oacri paay:a (n.n.n/. pa-
ay:). 3aparymrpa opamaercn i Naa(e (Acna 28.2) c npocion (ari
e:y n (ap oa :npa, nnaue ronopn, on xouer noyunri ncrnnnoe ananne
ornocnreino oenx c]ep irnn n aro(apn .ro:y ananni o(epari
noe(y na( ne(pyra:n n ]nanuecio: :npe
1
. Orci(a nn(no, uro nacri
na( oen:n c]epa:n npnna(enr Ny(po:y (Naa(e).
Ho(onoe npornnonocranenne (nyx :npon ncrpeuae: n n (pyrnx
uacrnx Axynananrn lari. Naa(a cnnaa, conpnr paay: c norii
2
(Acna, 81.11), n coa(a kacfn,k x.n: arn:n (ea:n paay:a
8
(Acna, 84.14). To e paa(eenne na (ne oacrn irnn, no oee uerio
nipaennoe, ncrpeuae: n reicre :a(oanecrnncioro nepno(a (Acna,
60.1): Tor, iro yiaaa npn:ie, ne(ymne i nponneranni nyrn, npnna(-
eamne iai i .ron reecnon nann, rai n i y:onocrnrae:on, r(e npe-
inaer Axypa
4
. Ha .roro orpinia ncno, uro ecri (na nyrn i nponnera-
nni, ia(in na ioropix coornercrnyer paani: c]epa: irnn.
Ho :epe paannrnn npancion rpa(nnnn yconnircn npe(crane-
nnn o (nyx c]epax irnn, n ye n Amrax naunnaer ]op:nponaricn
coornercrnyiman rep:nnoornn, ioropan n ycronnme:cn nn(e npe(cran-
ena n nexennncion nreparype. B Op:aa(-nmre napanne c ye cyme-
crnyimn: npe(cranenne: o paay:no: n iocrno: :npe (Kro n .ro:
norcio: :npe (astvaiti) .. nce n:ena naycrno npo:onnr, roro ne o(oe-
ir ao:icnmnx opy(in (1. 1618)
b
) :np paay:a nonn:aercn iai nory-
croponnnn (par-.:1: ,ka. :np no ry cropony iocrnoro)
6
(1. 2b).
Ecn n Op:aa(-nmre :i nn(n: npornnonocranenne .:1+.
par-.:1:, ro n 3a:na(-nmre npn onncannn paanuennn c]ep irnn
ye npocneunnaer ren(ennnn i ycranonenni nnon rep:nnoornn, a n:en-
no paanuenne na yponne n[n [1 (nnrenrneinin ]nan-
uecinn). Tai, n onncannn (ennnn o(noro na Caominnron (cnacnreen)
Acrnar-3p.ra (Bonornnmnn Hcrnny) i xapairepncrnie ]nanuecioro :npa
(oannercn (ononnreinoe onpe(eenne :np nnix cymecrn, n-
nix coa(annn nn coa(annn, oauennix norii (astvaitm gathm)
(3a:na(-nmr, XV, 9894)
1
.
B nexennncion nreparype ye ncnoiayercn ycronunnan rep:nno-
ornn. ]n nepe(aun nonnrnn (yxonnin ncnoiayercn cono n[n,
ioropoe conna(aer no anauenni c anecrnncin: manangha (or .accf. mainyu).
]n nepe(aun nonnrnn :arepnainin, ]nanuecinn ncxo(non craa ne
rep:nnoornn lar, a ra, ioropyi :i nn(en n 3a:na(-nmre [1
(or .accf. gath cymecrno, nnymee, cra(a (rnapn)), r.e. nce ro,
uro ornuaercn or oecrnennoro, (yxonnoro irnn n cnocoa ero cyme-
crnonannn, ioe, uro oa(aer ]nanuecion nanii.
B D[nkar:, b, 81.14
2
unrae::
Tnopen Op:aa( noca .ry penrni ne roiio Hpancio:y nap-
crny, no n nce:y :npy n ia(o:y na :noecrna |ueoneuecinx cymecrn].
B neo: on coa(a :noecrno uncrix nemen, cpe(n ioropix |:ono
onapynri] c:emannie nemn |neuncrie], n n[n ||nenn(n:an oacri]],
uepea npnpo(y :y(poro ueoneia, ioropin :icnr n ronopnr ncrnny, n n
[1 ||:arepnainan oacri]], uepea ncrnnnoe (ennne, on |coa(a ee]
npncyrcrnyimn: n ia(o: n n raio: nn(e, uro (ae ueonei, nanoee
npnnnaannin i (ypni: penrnn: ||agden]] xpannr nnyrpn cen nen-
uanmne npnnnnni .ron penrnn.
Annoe (eenne na :arepnainin n (yxonnin :np npocennaercn
n nexennncinx an(apaax (naan(annnx, nacranennnx), n rainx, iai, na-
npn:ep, 3aneri npe(ion, Hapannie nacranennn nepnix yunreen,
]eenne nemen ae:nix, npnue: crpyirypnpyercn n pera:enrnpyer-
nnn penrnn. Ni xorn: ciaaari, uro npn ncen cxoecrn nocranonin nonpoca n
paa(eennn :npon na :arepnainin n (yxonnin, nn(no, uro ncroin ]op:npona-
nnn npoe:arnin paanie, n, ce(onareino, ronopnri o nnnnnn o(non iaion-ro
rpa(nnnn na (pyryi n (anno: cyuae aarpy(nnreino.
1
Acna, 28.2: mazd ahur pair-jasi voh manangh maiby dvi ahv astvatasc
hyatc manangh. (Opnrnnainie ]par:enri nnrnpyircn no +c:1.: Yasna. Sacred
Li:urgy and Ga:has ; Hymns o Zara:hush:ra. Transl. L. H. Nills ;; Sacred
Books o :he Eas:, American Edi:ion, 1898). B nep. H.C. Lparnncioro: Naa(a.
(an :ne oa :npa n (ap :np nemen, a raie :np (ymn.
2
thw manangh xratshc hyat astvatem.
8
mazd vairm astvait ushtni dt vanghush shyaothan manangh.
4
at hv vanghush vahy n aib-jamyt n erezsh savangh path sshit ahy
anghush astvat mananghasc haithyg stsh g -shat ahur.
b
accf.: Hapannie rn:ni. ]ymane, 1990. C. 1617.
6
H Ueocri n Lecc:eprne (Xaypnarar n A:eprar A.1.) (n npane(nix
narpa(a n norycroponne: :npe rnopenne :oe, nep. H.N. Crenn-Ka:encio-
ro. accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 18.
1
drujem nizhbart // ashahe haca gathby. h vspem ahm astvatem // izhay
vant dithrbya // daresca dathat amerexshyatm // vspm m astvaitm gathm.
B nep. H.N. Crenna-Ka:encioro: H oi. Ha npane(noro :npa Hanei on
nane(er. .Beci :np ynn(nr norcinn raaa:n aro(arn, H c(eaer ecc:epr-
ni: Barn( .ror norcinn :np. accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH.,
1997. C. 14b146.
2
]eniap( nn ]ennnn nepi. Cocranen orocono: A(yp]apnaro: npn
xan]e ai-Na:yne (818888), aanepmen n i. lX n. Arypnaro:. Ueii innrn
nnnercn (oiaaareicrno npenocxo(crna aopoacrpna:a na( (pyrn:n penrnn:n
(xpncrnancrno:, y((na:o:, ocoenno :annxencrno:).
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X b2 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... b8
cn, n ocnonno:, :arepnainan c]epa irnn
1
. H:enno raioe npornnonoc-
ranenne c]ep irnn, o ioropo: :i yno:nnan nime, n[n iai
:enrainon, paay:non c]epi n [1 iai c]epi ]nanuecioro, uyncrnen-
no nocnpnnn:ae:oro npe(crannercn eme o(non (yancrnuecion ion-
nennnen n pa:iax npancion rpa(nnnn.
Banon (n yncnennn co(epannn .rnx nonnrnn nnnercn peion-
crpyinnn P. Uenepa, coracno ioropon paannrne nonnrnn :arepnainoro
n (yxonnoro n cpe(nenepcn(cinn nepno( mo ye no( nnnnne: ]noco-
]nn Apncroren. B cnoe: nepno: anauennn n[n .ro (yxonnan
cropona nann noome, n n couerannn c [1 .rn (na nonnrnn conna(a-
ir c re:, uro npnnnro naainari (yxonni: n :arepnaini: (n
(pyrnx nnenocrounix penrnn. Ho :epe nne(ennn rep:nnoornn Apn-
croren nonnrne n[n nepeonpe(enercn n conna(aer n nepnyi oue-
pe(i c npe(cranenne: o nepnnuno:, neo]op:enno: cocronnnn :are-
pnn, ioropan, iai n n[n, ia ue:-ro nenn(n:i: n neocnaae:i:.
Tain: opaao:, n[n crao oanauari iai (yxonnyi cropony ueoneia,
niiuaimyi paay:, noi n coananne, rai n neo]op:ennyi, nepnnu-
nyi :arepni, n[n craa oanauari (yxonnyi npnunny noanninonennn
]nanuecioro :npa, y(yun npn .ro: nenn(n:on n neocnaae:on, no :are-
pnainon croponon :arepnainix nemen
2
. C rouin apennn (yana:a :aa-
(enrcioro roia, raioe ncnoiaonanne rep:nna ncna onpan(ano, no-
cioiiy cocrnenno rnopnmn: nauao: ((e:nypro:) nnnercn (opo.
Op:aa(, n n:enno on, coa(aer :arepni na n[n, [1 e ]op:npyercn
npn n:emareicrne aoro nauaa.
ro iacaercn (pyron cocrannimen apncroreenon napi ]op:a
:arepnn, ro ona raie (ocrarouno pacnpocrpanena n nexennncion rpa-
(nnnn. P. Zaehner npe(araer ce(yimnn npn:ep, ior(a on yiaainaer
na onncanne n D[nkar: nponecca cranonennn iai nepnon ]op:i n
crannaannn rnopennn iai nropon ]op:i, ror(a iai nce nnymne
rnopennn n:enyircn rperin ]op:a
8
. 3(eci ncnoiaonanne aaonix
nonnrnn apncroreenon ]noco]nn conepmenno nponanoino. ]pyron
npn:ep :ono npnnecrn na Loimoro Lyn(axnmna, n ioropo: onncina-
ircn .rani coa(annn n[n iai neecnoro rnopennn. H.S. Nyberg npe(a-
raer cocrnennyi peioncrpyinni necioiinx cxe: rnopennn n[n, io-
ropie no ero :nenni :ono ni(enri n (anno: reicre
4
. B nepnon cxe:e
n[na .ro rpernn .ran k.: : cnn :
u
[ nn ynnnepcainan ]op:a
(reo). Hanoee nnnon (e:oncrpannen .roro ynnnepcainoro rea cy-
nr 1. k.:, ]op:a ornn, ocnonnoro .e:enra ynnnepcy:a, nponnai-
naimero nce arne rnopennn. Bo nropon cxe:e n[n nonnrne ]op:i
raie npncyrcrnyer, no ye iai .:.: k.:, ]op:i ecioneunoro n ynn-
nepcainoro
1
. B (anno: cyuae nonnrne ]op:a nonn:aercn ye ne rai
nponanoino iai n npe(i(yme: n n iaion-ro :epe oee naio ro:y,
uro n:e n nn(y no( nn: Apncrorei. H n ro: n (pyro: cyuae reicri,
co(epamne yiaaannie nonnrnn, (ocrarouno noa(nne, n onnpaircn na
paannryi reoornueciyi cncre:y, a iai iaercn, ycronnmnecn n aana(-
non rpa(nnnn ]noco]cine nonnrnn ncnoiayircn ciopee n iauecrne
anropnrernoro no(rnep(ennn naarae:on rouin apennn, ue: n iauecrne
aai, na ioropyi onnpaircn .rn reoornuecine nooennn.
Hrai, :np cymecrnyer, n :npe cymecrnyer neuro. Kain: e opa-
ao: nonn:aercn ca:a cnryannn cymecrnonannn
B Anecre nepexo( irnn n neirne, iai n ca:a cnryannn cymecrno-
nannn, uerio ne aa]nicnponani. Acna, 80 nonecrnyer (n :n]ono.rnuec-
ion ]op:e, no co anaunreinon (oen acrpainnn) o ro:, iai (na (yxa-
nanena (Axypa-Naa(a n Anrxpo-Nanii, ]opo n 3o)
2
coa(air nani
(gam) n conyrcrnyimnn en ncrnnnin paay: n oionuanne nann (apmem
anghush) c nanxy(mn: ao: (80.4). ]n iocrnoro :npa xapairepni ren-
nocri, o:an, oeann n npoune nopo(ennn 3a. Nnp Axypa Naa(i
.ro aro, orarcrno n a(oponie, a ero y:onocrnrae:an uacri ((ea Naa-
(i, ioropie (ocrynni paay:enni :icnmero (80.1)
8
ecri ncrnna (Apra)
n arne :icn (voh manangh). Hpn .ro: nc-x.n: nnnercn xapairepn-
crnion roiio iocrnoro :npa, ne pacnpocrpannnci na :np paay:a.
Hcxo(nie nanpanennn (n (ainenmero paannrnn (yancrnuec-
inx noaapennn aa(ani n o(no: naccae na Acni, 80, ioropan yconno
n:enyercn ]oirpnna (yana:a n nxo(nr n cocran Axynananrn lari,
coa(anne ioropon npnnncinaercn 3aparymrpe. ]na ]yxa |Cnenra-Na-
nii n Anxpa-Nanii], (na nanena n nauae nponoaracnn or cen
1
1.ac,.f: ,aa:x n nyrn npane(nix. Hexennncine naan(areinie reicri. N.:
Hayia, 1991. C. 68, 69, 8b.
2
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. London, 1961. P. 200.
8
lbid. P. 202.
4
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdeens ll ;;
Journal Asia:ique. Oc:obre-decembre, 1981. P. 194.
1
Coornercrnyimne naccan na Loimoro Lyn(axnmna c:. ^,uc: 1.o.
Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdeens ;; Journal Asia:ique. Avril-
juin, 1929.
2
Cymecrnyer onpe(eennan ioppennnn .rnx n:en c omenn(oenponencion pn-
ryainon eicnion, uro (ono yiaainari na omne uepri n (penne: nn(oenpo-
nencio: pnryae. Cp. anecr.duz. manah, (p.-nn(. dur. manas, aoe noy(enne
(yxa, rpeu. uorvq, aona:epennin n anecr. hu. manah, (opoe noy(e-
nne (yxa, nn(. vasumanas-, ipnro-:niencioe e-u-mene, rpeu. rurvq, aro-
:icnmnn, cp. can. Dobromyslr |1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx
ne:en Hepe(nen Aann. C. 212].
8
Acna, 80.1, nep. K.A.Kocconnu.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X b4 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... bb
uncroe n neuncroe :icen, peuen n nocrynion. Laro:y(pie anair paa-
nnny :e(y nponoaracnren:n, ne anair ee ao:y(pie. B nepnin paa
ior(a onn nomn coa(anari n nani, n orcyrcrnne nann, n nce, ue:
cronr naionen :np r(e (ypnoe, ra: nn(en i n neuncrin, ]yx e
Laron ncer(a npeina nepaayuen co cnnrocrii. Ha .rnx ]yxon 3on
napa cee neuncroe (eo, uncrory e napa ]yx Henopounin, onra-
imnn n nenoioen:o: nee: noce(onan uncrore urnmne Axypy (ea-
:n Hpan(i, nepyn Naa(e
1
.
Ha co(epannn .roro naccaa ce(yer, uro ipnrepnn (eennn na
cnonx n uynx ocymecrnnercn ne no npnnnnny rpa(ancion nn .r-
nnuecion npnna(enocrn, a no npnnnnny aicnoornuecion npnna(-
enocrn i (opy nn ay. Tain: opaao:, (yana: ioropin aacnn-
(ereicrnonan n (anno: naccae .rnuecinn. Hpornnonocranne:ie
.rnuecine iareropnn (opo n ao arpnyrnpyircn (ny: cy-
crannnn: cnery n ri:e coornercrnenno.
Hecioiio nni: opaao:, ro ecri iai ocoananne neocrnocrn n (n-
reinocrn cymecrnonannn :npa n na:enunnocrn or(einix nemen n ne:,
cnryannn cymecrnonannn nonn:aercn n nexennncion nreparype.
B Hapannix nacranennnx nepnix yunreen
2
nocraneni non-
poci, orneri na ioropie onpe(enir :ecro ueoneia n :npe n noanon-
ir pacipiri npnpo(y nemen (2). Kro n ec:i. oriy(a n npnme n iy(a
n nepnyci. Kaion :on ae:non (or. Hpnme n n na (yxonnoro :npa
nn i n :npe ae:no:. Hepnonpnunna o(na nn (ne n (p. Ha nep-
nin nonpoc ueonei orneuaer: A npnme na (yxonnoro :npa, a ne i n
:arepnaino: (ae:no:) :npe. A coa(an, a ne cymecrnyi or neia
(i)
8
. ]aee, onaannocrn ueoneia paarpannunnaircn no ornome-
nni i (ny: c]epa: irnn. Hcnonenne (ora no ornomenni i :npy
(yxonno:y n ro:, uroi (y:ari, uro Op:aa( cymecrnyer, a Axpn:an n
neirnn (8), a cyryo ae:nie onaannocrn aaiiuaircn n ro:, uroi
ennricn, aacenari ae:i, yxannari aa cioro: n npouee (b8, 10).
Ha .roro reicra ncno ce(yer, uro Op:aa( cymecrnyer n nnnercn
nepnonauao: n nepnonpnunnon irnn, ero ocnonanne: (bunitag), on
neuno i, neuno npey(er n on |npeinaer] n ecc:eprno: na(iue-
crne, ecioneunocrn n uncrore (Hapannie nacranennn nepnix yunre-
en, 8). Hcxo(nie noannnn nepnornopennn n Shkand-Gumnik Vichr,
1.1b. npe(craneni ce(yimn: opaao::
Bo n:n Op:aa(a, rocno(nna, nenuanmero n :y(poro, nce-npann-
mero, nceanaimero n nce:orymero, (2) iro ecri (yx cpe(n (yxon, (8) n
na ero cymecrnonannn, or(einoro n e(nncrne, io rnopenne npane(-
nix. (4) On cornopn raie, nocpe(crno: cocrnennon nenpenaon(en-
non cni, ce:i nicouanmnx apxanreon, ncex anreon (yxonnoro n :np-
cioro cymecrnonannn, (b) n ce:i :npcinx xapairepncrni, ioropie ecri
ueonei, nnornie, oroni, :era, ae:n, no(a n pacrennn
1
.
Ho raioe nonn:anne Hepnocymero xapairepno roiio (n opro-
(oicainon aopoacrpnncion reoornn. B (encrnnreinocrn na nporne-
nnn ncero nepno(a o]op:ennn npancinx noaapennn aauacryi npenanpo-
naa (yancrnuecian ren(ennnn, ncxo(nie nooennn ioropon orpaeni
n larax, r(e yrnep(aircn (ne nepnonpnunni ]yx aron n ]yx
aon. ]yancrnuecine nnrennnn coxpannircn n io: nanpanennn npan-
cion :icn, n n nonon :epe npe(craneni n aypnannrcion (oirpnne.
Honn:anne nponeccon cranonennn, noanninonennn, cocrnenno irnn n
nepexo(a n neirne n ia(on ceire (kc:/.n) nnyrpn npancion rpa(n-
nnn nonn:aercn ne o(noanauno, no npn .ro: poi re:noro, aoro nauaa
coxpannercn n:enno ero npncyrcrnne n :npe (ao rouoi i coa(anni
]nanuecioro :npa, na:enennn: n ne: n nepexo(y n neirne.
Hnrepecni: n noiaaareini: (n nonn:annn .roro nonpoca nnnercn
reicr `Ulem-i lslam
2
(Xlll n.), ioropin npnnnro ornocnri i aypnannrcin:,
na ioroporo noanon: cee nponnrnponari (ocrarouno oimon ]par:enr:
(1) O npe(nncannn Penrnn, cnycrn 600 (er) noce Haa(arap(a:
Heioropie :ycyi:ancine oroconi npe(onn necioiio nonpocon,
n neiro, iro i cne(ym n penrnn, (a orneri, co nnn:anne: ornecnci
i nx paarncnenni. B cnnan c .rn: onn cocrannn innry. 3ra innra
naainaercn `Ulem-i lslam r.e. paarncnenne o ycrponcrne :npa n o
(yme ueoneia or nauaa nnori (o neunocrn.
(6) Nnp i nn on i cornopen Henoa:ono yrnep(ari, uro
:np i ncer(a no npnunne roro, uro :norne nonie nemn nonnnircn
npe:n or npe:enn, raie onn npnxo(nr n yna(oi, paapymaircn n .ro:
:npe, n rai onn noanniair n paapymaircn cnona n cnona, n noro:y nce,
uro nnnercn npe(:ero: noanninonennn n paapymennn, (ono iri oec-
neueno npnunnon, n nce cymee (ono iri oecneueno npnunnon, ioro-
pan ne :oer ne iri npnnncana Lory. Tor(a .rn: ycranoneno, uro :np
ne cymecrnona, no on i cornopen. Hrai, ro, uro cymecrnyer, ne :oer
cymecrnonari ea rnopna. (7) Hanecrno, uro n nexennncion penrnn, io- 1
Acna, 80.8b, nep. K.A. Kocconnu.
2
1.ac,.f: ,aa:x n nyrn npane(nix. Hexennncine naan(areinie reicri. N.,
1991. C. 70.
8
Az n[n mad ham n[ [1 bd ham :rdag ham n[ bdag. (Bce opnrnnainie
reicri an(apaon nnrnpyircn no na(anni: 1.ac,.f: ,aa:x n nyrn npane(nix.
Hexennncine naan(areinie reicri. N., 1991.).
1
o/k.nc-un.n: 1:z.: (Doub:-dispelling exposi:ion). English Transla:ion by E.W.
Wes:. Sacred Books o Eas:. Pahlavi :ex:s, (par: 8), 188b. C:. raie anrnncinn
nepeno(: 2.c/nc: 1. C. Teachings o :he Nagi, 19b6. P. 8687.
2
`Ulem-: 1:/.n ;; Dhabhar B. N., 1c:::.n 1:+.,.1:, Bombay, 1982. P. 487 .
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X b6 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... b7
ropyi ncnone(yir aopoacrpnnni, ronopnrcn, uro :np coa(an. Tor(a, ecn
:i ciaaan, uro :np cornopen, :i :oe: ocy(ari, iro cornopn :np,
ior(a on i cornopen, iai on i cornopen n noue:y on i cornopen.
(8) B penrnn yrnep(aercn: ipo:e npe:enn, nce (pyrne nemn in
cornopeni n npe:n nnnercn nx rnopno:. Bpe:n earpannuno, ero nepx-
nnn npe(e ne onapynri, ero ocnonanne ne onapynri, ono ncer(a
cymecrnonao n ncer(a y(er. Ono, na(eennoe :y(pocrii, ne ciaer,
oriy(a ono npnmo.
He io nnioro, iro i Bpe:n no nce: ero nenunn :or naanari
Tnopno:: Houe:y Horo:y uro ono eme ne coa(ao rnopennn. (9) Tor(a
ono (r.e. 1c+s) nponaneo oroni n no(y, n ior(a onn nepe:emanci,
Op:aa( npnme n cymecrnonanne. Bpe:n iai non Tnopna n iai Yunrei
no ornomenni i rnopennn: coa(ano n: (r.e. Op:aa(o:) .Op:aa( coa(a
Bpe:n ]ororo Tepnennn |2:.+.n.-c.:c/a-k/.c/.1.], ioropoe ncuncn-
oci n 12000 er.
Hec:orpn na na:enunnocri n reiyuecri or(einix nemen n
nnennn :npa, neocrnocri cymecrnonannn cornopennoro :npa coxpann-
ercn aro(apn ero npnunne. T.e. nepnonpnunnon ]nanuecioro :npa nn-
nercn Op:aa(. Hpn .ro: nn(no, uro n aypnannrcion nepcnn noannino-
nennn nno(nrcn nepnan nepnonpnunna Bpe:n, poi ioroporo cno-
(nrcn i coa(anni ne:arepnainix .e:enron no(i n ornn, (ainenmnn
.ran c:emenne .rnx .e:enron nirn(nr iai nnone :exanncrn-
uecinn nponecc, n peayirare ioroporo n noanniaer npnunna noannino-
nennn :arepnainoro :npa. Hepnoe, uro coa(ano no noe Op:aa(a
ioneunoe npe:n, ioropoe nnnercn ocnonnon xapairepncrnion ]nanuec-
ioro :npa. ]aee peui n(er o rperien no nopn(iy npnunne, ao: nauae,
aro(apn ioropo:y y(er n(rn cranonenne ]nanuecioro :npa.
4nanuecinn :np nonn:aercn raie iai oacri c:emennn (nyx nep-
nonaua, n n raio: cyuae oman cxe:a cymecrnonannn :npa aa.nxknaac-
nxc cf.naa.cnxc afxc ca,succ ncafxc, raie nnnercn (nyco-
crannon. Hpn .ro: nepnie rpn anena nnnircn cnoncrnenni:n n :arepn-
aino:y, n ne:arepnaino:y :npy, (na noce(nnx npnna(ear nciiun-
reino :arepnaino:y :npy, nocioiiy on neor(en: or aoro nauaa.
ro iacaercn npe(cranennn o crpyirype :npa, ro onn raie ne
o(noanauni n npancion rpa(nnnn n paannnaircn ce(yimn: opaao:.
Ye n larax Anecri :np nonn:aercn iai cncre:no oprannaonannin
n oa(aimnn uerion crpyirypon. Nono ciaaari, uro :arepnainan
cropona irnn nnnercn n neioropo: c:ice npoeinnen n(eainon.
He roiio nce irne n neo: (enrcn na (ne oacrn, no n ia(an na
.rnx oacren n cnoi ouepe(i uerio crpyirypnponana. Crpyirypa (yxonno-
ro :npa rpexuacrna (Acni 28 |Noenne o Cone]), n ee ocnone enr
oecrnennin paay: Axypa Naa(i, (pyron yponeni Apra Baxnmra (Han-
yuman ncrnna nn ]yx ornn) n Boxy Nana (Laran NiciPaay: nn ]yx
ciora, ioropin :ono nonn:ari iai neioe nnrerpnpyimee nauao omnni
ciorono(on). Hpn .ro: paay:nin, (yxonnin :np oa(aer onpe(eennon
neocrnocrii, nocioiiy n Apra, n Boxy Nana nonn:aircn ciopee iai
iauecrna Axypa Naa(i, nn ero .:anannn. B iauecrne ]yxa ornn n ]yxa
ciora onn ninonnir ]yninni :e(naropon, nocpe(nnion :e(y Axypa
Naa(on n ueoneio: (rounee, npopoio: nn peno:).
4nanuecinn (iocrnin) :np raie oa(aer crpyirypon, ioropyi
cocrannir ecrecrnennie crnxnn :era, ae:n, no(a n pacrennn.
3rn: crnxnn: coornercrnyir axypi (arne cni :npoa(annn). Axypa
Naa(e :enrainoro yponnn na ]nanuecio: yponne coornercrnyer Xmarpa
Bapin (nacri apnncinx k.axca). Tpn (pyrne ocnoni .ro Cnenra Ap-
:anrn (Cnnroe Larouecrne, Hpe(annocri), (aiman cny n ipenocri re-
a: (Acna, 80.7) raie, iai Apra cipenner ioc:oc n ynpanner ero
npannini: ]yninnonnponanne:, Xapnarar n A:.prar, npnnnocnr a(opo-
nie n nano:nnair o ecc:eprnn (Acna, 44. 118), noiaaaree: .rnx
iauecrn nnnercn ryunin, cnoionnin cior. Tain: opaao:, ncn .ra crpyi-
rypa coornercrnyer crpyirype :npa paay:a n npnanana oecneunri ]yninn-
onnponanne ]nanuecioro :npa anaornuno ycrponcrny :npa n(eainoro.
B nexennncio: counnennn Lanacr-na-manacr (]oanoennoe
ne(oanoennoe)
1
no(onie npe(cranennn, roiio c oee paanepnyri:
uenenne: .e:enron, naoeni ce(yimn: opaao::
Ka(in na nac (a:axpacnan(on A.1.) (a :arepnaino:y :npy
or cen npe(crannren (iop:nnny), uroi uepea ero reo na ae:e
ocymecrnnri ry (enreinocri, ioropyi on ocymecrnner n :npe (yxon-
no:. B .ro: :oe: :arepnaino: :npe n, Op:aa(, (orneuai) aa npane(-
nix, Bax:an aa cior, Ap(naxnmr aa oroni, Laxpenap aa :era-
i, Cnan(ap:a( aa ae:i n npane(nix enmnn, Xop(a( aa no(i,
A:op(a( aa pacrennn (c. 82(42r)).
Ha Acni Na(men Anecri n Amron nicrpannaercn necioiio
nnan crpyirypa ]nanuecioro :npa aa cuer npnnnecennn n nee (ononn-
reino (nyx ]op: irnn Hpocrpancrna n Bpe:enn.
B Acne, 72.10 nocxnanercn Bani s..f
2
ar:oc]epi, noa(yxa.
C o(non croponi ero orpannunnaer naar Pa:an Xnamrpa oecrno
yron n nacrnm, nn, n (anno: cyuae, cocrnenno ae:non nonepxnoc-
rn, c (pyron Txnama, neecnin cno(
8
, ioropin :icnrcn :eranuec-
1
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 812818.
2
]ocronnin nounrannn, n:enonanne nn(onpancinx oron.
8
Rmanasca hvstrahe vayaosh upar-kairyehe taradht anyish dmn, atat t vay at
t asti spet-mainyaom, thwshahe hvadhtahe zrvnahe akaranahe zrvnahe darekh-
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X b8 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... b9
in: (Amr, 18). B:ecre nce rpn naara xapairepnayir ]nanuecioe npo-
crpancrno :npa, npnna(eamee 3ypnany (apraxna(ara (yin. (ornn-
ca:operynpyimnncn, ca:oynpannimnncn, npnpo(nin), ioneuno:y
orpeaiy npe:enn ]nanuecioro :npa, ioropin npnna(enr 3ypnany aia-
pana, earpannuno:y npe:enn (yxonnoro :npa. Tain: opaao:, cocran-
nimn:n .e:enra:n ]nanuecioro :npa nnnircn noa(yx (Bani) n ae:n
(Pa:an), ioropie or(enircn or no(i n ornn, iai cocrannimnx (yxon-
noro :npa, :erao:. Anaornunan cxe:a nocnponano(nrcn n ioc:oo-
rnn. Bani: :o:enro: nnnercn n ro, uro oacri, npnna(eaman
Bani n Txname, nonn:aercn eme n iai oacri c:emennn (opa n aa.
Ne(y nn:n |Op:aa(o: n Axpn:ano:. A.1.] ia nycrora,
(ro) ecri ro, uro naainair noa(yx, n ioropo: renepi c:emanci (pyr
c (pyro: (na (yxonnix (nauaa), orpannuennoe n earpannunoe, ro ecri
nepxnee, ro, uro naainair ecioneunin cner, n ea(na ecioneu-
nan ri:a (Lyn(axnmn, c. 18(10r))
1
.
Cycrannnn (opa ecioneuna n nanpanennn nnepx n orpannuena
ra:, r(e ona c:eaercn c npo:eyrouni: npocrpancrno:, noa(yxo:,
cycrannnn aa raie orpannuena .rn: e npocrpancrno:, no ecioneu-
na no nanpanenni nnna. H:enno .ro nooenne nianao nanoimee
unco noapaennn co croponi nca:cinx reooron, ioropie nocpe(crno:
aaiona ro(ecrna n npornnopeunn Apncroren (oiaainan acyp(nocri
(yana:a, ncxo(n n:enno na .roro reanca
2
.
3ra crpyirypa noannia aro(apn rnopenni Op:aa(a. Ho na ypon-
ne ]nanuecioro :npa n ion na rpa(nnnn, nocxo(nmnx i npancion, co-
xpannercn (yana:. Hnaue ronopn, n rnopennn ]nanuecioro :npa npnnn-
:air yuacrne oa nauaa, ocnona (ncero) or .rnx (nonx, Op:aa(a n
Axpn:ana (Nenor-n Xpar, c. 4b)
8
. B Lyn(axnmne nopn(oi ne:arepn-
ainix n :arepnainix rnopennn onncinaercn iai npornnocronnne na-
aa rnopennn (c. 21(11v)) (nyx (yxonnix (naua) (c. 18(10r)), npn .ro:
Op:aa( nonn:aercn iai coa(arei n rnopen. Axpn:any raie npnna(e-
nr uepe(a rnopennn, no on na(enercn .nnrero: paapymnrei (on ne
rnopen') n nepnyi ouepe(i noro:y, uro nce rnopennn aa(y:ani Op:aa(o:,
a rnopennn Axpn:ana .ro noniria nx nocnponanecrn, (no nce), uro
i on |Op:aa(] nn aa(y:a, Axpn:an pennocrno n crpacrno y(er n:emn-
naricn (o ionna (c. 18(10r)). Hopn(oi nonpe(ennn ncex crpyirypnix
.e:enron nirn(nr n Lyn(axnmne ce(yimn: opaao: (c. 28(12v)
c. 29(1bv)). ]yxonni: opaaa: coa(annn npornnonocrannircn (.ni n
(e:oni, na yponne ]nanuecioro :npa noanniaer noui iai npornnonoo-
nocri noy(ni, a aare: nponcxo(nr noce(onareinoe nonpe(enne oc-
nonnix rnopennn :arepnainoro :npa: nea (r.e. :eraa), pacrennn, nep-
noiia, nepnoueoneia, no(i, ornn, n, naionen, ae:n. A( (naxo(nrcn) n
nenrpe ae:n, ra:, r(e 3on (yx npocnepn ae:i n cnancn n nee. Tai
uro no ncex (eax ae:nix craa nnnon (nonnan (npnpo(a): c:emenne co-
nepnnuecrna n corpy(nnuecrna, nicoioro n nnaioro (c. 29(1bv)). Ho-
cioiiy niparicn oparno ao:y (yxy nenoa:ono (neo ycrpoeno iai
ipenocri), on oiaainaercn aanepr n ]nanuecio: :npe n:ecre c nepni:n
e:y (.na:n, r.e. aoe n re:noe nauao oiaainaercn npncymn: roiio
]nanuecio:y :npy n ero on(aer rnei n:ecre c .rn: :npo:. B an(ap-
aax oman cxe:a .roro nponecca npe(cranena ce(yimn: opaao::
|A] (pyron (o(nn) nyri |nyri] aon :icn, aoro cona, aix
(ennnn, re:nori n npe(ea, ncero npe(noro, c:eprn, aa n nnoro 3o-
ro (yxa, ioropin cymecrnona |n ror(a], ior(a |eme] ne i n rnopennnx
|.roro :npa], ioropin y(er cymecrnonari |n ror(a], ior(a on ne y(er
|oee naxo(nricn] n rnopennnx Op:aa(a, |no ioropin] n ionne ionnon
y(er ynnuroen (Hapannie nacranennn nepnix yunreen,11)
1
.
3(eci :i nixo(n: na ]op:nponanne nonnrnn neirne (n[:1/) n
npornnonec irni (/.:1/). Ha Acni, 80 ce(yer, uro (na nanauai-
nix (yxa npornnonooni (pyr (pyry n :icnx, conax n (eax n ninn-
nercn nx ornomenne i nann n ne-nann, raioe nonn:anne n reicrax
pannero nepno(a nnnercn nanoee nain: i uerio:y npornnonocran-
enni irnn n neirnn, xorn ouenn(no, uro .ro npornnonocranenne
ninnnercn na yponne c:icon, a ne na yponne rep:nnoornn. B Lyn(a-
xnmne Axpn:any napn(y c Op:aa(o: npnnncinaercn npnnnnn cyme-
crnonannn, n yrnep(aercn, uro Axpn:an cymecrnyer (c. 18(10r)), no
e:y oriaaano n neuno: cymecrnonannn Axpn:an i, ecri, no ne
y(er (c. 17(9v, cri. 7). B oee noa(nnx reicrax, n uacrnocrn, n rpa(n-
nnn an(apaon, ye npncyrcrnyer ycronunnan rep:nnoornn, coornercrny-
iman nonnrnn: irnn neirnn, ipo:e roro, ]nicnpyercn nanpane-
hvadhtahe.T. Op:aa(-nmr, 1.88 n nepeno(e H.N. Crenn-Ka:encioro: .H Pa-
:ana (oponacrnmnoro, H Bany npenoa:oraimero, Bicmero cpe(i rnopennn Toi
cnoei uacrii, ro or Cnnroro (yxa, rnep(n ca:o(epannon, Bpe:enn earpannuno-
ro, Bpe:enn (oroneunoro. accf.: Hapannie rn:ni. ]ymane, 1990. C. 81.
1
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 26b.
2
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdeens ll ;;
Journal Asia:ique. Oc:obre-decembre, 1981. P. 226.
8
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 110.
1
1.ac,.f: (oporn n nyrn npane(nix. Hexennncine naan(areinie reicri. N.,
1991. C. 70.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 60 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... 61
nne (ainenmero paannrnn nonnrnn. 3o Axpn:an n (.ni, ero conpo-
no(aimne, ne cymecrnyir, orn (arne rnopennn) cymecrnyir
1
.
Tain: opaao:, 3ypnan nicrynaer no ornomenni i cymecrnyimn:
nema: iai Hepnocymee (nepnonpnunna, npnnnnn), ioropoe niiuaer n
cen irne n neirne. Hpn .ro: ecn n iaccnuecio: aana(no: nonn:a-
nnn neirne nicrynaer iai nnuro, ro a(eci, nanpornn, neirne nepco-
nananponano n cycrannnaino. Paannrne rpa(nnnn n(er n nanpane-
nnn (ainenmero paannrnn (yancrnuecinx npe(cranennn n no:n:o
cran(aprnoro naopa npornnonoonocren (cner-ri:a, (opo-ao) (oan-
nercn eme npornnonocranenne irne neirne.
Banon xapairepncrnion crpyirypi irnn nnnircn iareropnn
nena:ennocrn n na:enne:ocrn :npa, neno(nnnocrn n (nnennn. Hpe(-
cranennn raioro po(a orcyrcrnyir n pannnx reicrax, n uacrnocrn, n
larax, no xapairepni (n nexennncion rpa(nnnn n, n neo:, ne nixo-
(nr aa pa:in (yancrnuecinx npe(cranennn. A[n xapairepnayercn
iai oacri nena:ennoro, ioropoe nonn:aercn iai ecc:eprnoe, necra-
peimee n nenpe(n:oe n neno(nnnoe. Ton e xapairepncrnion oa(a-
ir (yxonnie opaai coa(annn, npeinaimne n (yxonno: :npe. Corno-
pennie Op:aa(o: (n npornnocronnnn ao:y nauay, onn ne(y:ai-
mne, neno(nnnie n c neocnaae:i:n rea:n (Lyn(axnmn, c. 18(10
r)). Hanpornn, ]nanuecinn :np, [1, cornopennin iai n(eaino pon-
nin n neno(nnnin, c neno(nnni:n cnerna:n, naunnaer na:ennri-
cn c roro :o:enra, iai aoe nauao nponniaer n nero. O ro:, uro
na:enennn noanniair nocpe(crno: nopun rnopennn Op:aa(a Axpn:a-
no:, :i yno:nnan nime. ]nnenne n :np npnnnocnrcn raie c npo-
nninonenne: n :np aoro nauaa: Heecnan c]epa npamaaci, conne
n yna nepe:emanci, a :np co(poracn or pena :aaan(epancinx ((.non)
n (nx) nrni co anea(a:n (Lyn(axnmn, c. 28(1br)). Hpe(cranennn o
(nnennn n neno(nnnocrn naxo(nr orpaenne n ioc:oornn. Ecn ne-
no(nnnie anea(i .ro rnopennn Op:aa(a, ro naneri (no(nnnie
anea(i) n io:eri coa(annn Axpn:ana (Nenor-n xpar (c. 2b)). Tor
e npnnnnn aaoen n nonn:anne c:eni (nn n noun, npe:en ro(a. B
:npe, nanauaino cornopenno: Op:aa(o:, ncer(a in no(eni n ero.
Coornercrnenno, an:a n noui nopo(ennn Axpn:ana. Tain: opa-
ao:, nropenne aoro nauaa n n(eaino ycrpoennin :np nnocnr n
nero xaoc, n ce(yimn: .rano: paannrnn :npa nnnercn .ran ynopn(o-
uennn xaoca na ocnonannn 3aiona, Apri. Honnrne Apri nnnercn ii-
ueni: n npancion rpa(nnnn eme co npe:en nn(onpancion penrnn n
n:eer npn:ie rnnoornuecine napaen c (pennenn(nncin: nonnrn-
e: 1xf.. 4airnuecin Apra oa(aer onroornuecin: craryco:, no ca:
rep:nn niiuaer ne roiio naryp]noco]cioe (ioc:oornuecioe) co-
(epanne, no raie connainoe n .rnuecioe.
3naun:i: (n pacipirnn co(epannn npe(cranennn o irnn, oco-
enno n nexennncion nreparypnon rpa(nnnn, nnnercn nonnrne npe-
:enn. Xapairepnon ocoennocrii npe(cranennn o npe:enn n npancinx
penrnoano-]noco]cinx noaapennnx :ono cunrari oriaa or nninuec-
ioro nonn:annn npe:enn, n npnnnrne npe(cranennn o neoparn:ocrn
npe:enn or npomoro i nacronme:y, uepea nacronmee n y(ymee. Kpo-
:e roro, ecn n opro(oicainon (oirpnne npe:n coneuno Op:aa(y, ro
coracno aypnannrcion rpa(nnnn, npe:n nicrynaer nepni: nauao: no
ornomenni i rnopny :npa Op:aa(y. 3a nciiuenne: .ron ocoennoc-
rn, npe(cranennn o npe:enn n npancion rpa(nnnn n neo: conna(air.
B neo: npancian rpa(nnnn co(epnr rpn rnna npe(cranennn o
npe:enn. Bo-nepnix, nninuecioe npe:n, ioropoe coxpannercn n pe-
uecion npairnie, n ornpanennn pnryaon, n iaen(apnon cncre:e, n
neioropix apxanuecinx :n]oornuecinx npe(cranennnx. B coornercrnnn
co crpyirypon irnn ni(enircn eme (na rnna npe:enn. 3ro neunoe,
ecioneunoe npe:n n(eainoro (:enrainoro) :npa, nn 3ypnan aiapana
n neoparn:oe ioneunoe npe:n, n ioropo: paannnaercn ]nanuecinn :np,
a rpannna .roro npe:enn conna(aer c ionno: ]nanuecioro :npa.
Coracno Lyn(axnmny, Op:aa( aa(y:a cornopnri npe:n conep-
nnuecrna, ioropoe conna(aer c nepno(o: C:emennn, (nmn:cn (ennri
ricnu er (c. 20(11r)). ]ennrnricnueernnn nepno(, r.e. cocrnenno npe-
:n cymecrnonannn ]nanuecioro :npa, (enrcn na rpn .rana no rpn ricn-
un er ia(in. B nepnin .ran nce y(er nponcxo(nri no noe Op:aa(a, n
ce(yimnn nepno( nponaon(er c:emenne non Op:aa(a n Axpn:ana, n,
naionen, rpernn nepno( nepno( rnen 3oro (yxa (c. 21(11v)). B
Nenor-n xpar Op:aa( rnopnr c aroconennn earpannunoro npe:enn,
noro:y uro earpannunoe npe:n necrapeimee, ecc:eprnoe, eaoea-
nennoe, neuyncrnnreinoe, nerennoe, neynann:oe, nancer(a n naneuno, n
nniro ne :oer cxnarnri ero (n) ocanri ero nacri (c. 24). Ho aanep-
mennn 9000 er Axpn:an y(er ynnuroen, a ero rnopennn n coa(annn
y(yr paanri raie npn yuacrnn earpannunoro npe:enn.
B yno:nnanme:cn ye aypnannrcio: counnennn `Ulem-i lslam
raie npe(craneno (na rnna npe:enn npe:n ]nanuecioro :npa n
npe:n :era]nanuecioe:
3nanre, uro rnopen o(nn e(nncrnennin. Ero penrnn o(na. Tno-
pen, raie iai n ero penrnn, nnior(a ne no(neprnercn nopue. Hyri
1
/.:1/ ,.zcn uc n[:1/ c[n (Hacranenne Byaypr:nxpa, 4), /:cn.n .c
n[:1/ (Hapannie nacranennn nepnix yunreen, 8). |1.ac,.f: (oporn n nyrn
npane(nix. Hexennncine naan(areinie reicri. N., 1991].
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 62 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... 68
roiio o(nn, oioinix nyren :noecrno
1
. Tnopen roiio o(nn, a
nonpomaimnx ernon. Ka(an ceira naainaer ero paanuni: cnoco-
o:. Hepnan, o nen n ye ronopn ex(nni. Hoce(onaren 3apromra
nounrair Aa(ana (Lora) iai Benioro E(nnoro n cymecrnyer eme ne-
cioiio rex, iro naainaer ero paanuni:n n:ena:n. Hcrnnon Tnopna n
no(nnnocrii Penrnn (n innyci), uro ecn Lor, n nce A:axpacnan(i,
n nce ex(nni coepyrcn n:ecre, onn ne c:oryr npnnnecrn n cymecrno-
nanne (ae :aon uacrn ea (no:omn) Zamna (r.e. Bpe:enn), noro:y
uro ona |penrnn A.1.] :oer npnnrn n cymecrnonanne nocpe(crno:
npe:enn. A yno:nnai (cono) Ruzgr (r.e. Bpe:n) no ron npnunne, uro
ecri :noro i(en, ioropie ne anair, uro Ruzgr ecri Zamn (r.e. Bpe-
:n). Penrnn :oer iri niyuena uepea npe:n, ropronari :ono nayunricn
uepea npe:n, cnocoa: :ono nayunri uepea npe:n, n aooro, n ca( :o-
no npnopecrn uepea npe:n. ]epeno pacrer uepea npe:n, n npnnocnr ypo-
an ]pyiron uepea npe:n. Pe:eca: :ono niyunricn uepea npe:n, n
cymecrnonanne ncex nemen onpan(ano npe:ene:, n neian ciaaari, uro
Afridagr (r.e. rnopen) cymecrnyer, a Ruzgr (r.e. Bpe:n) ner. Ecn
ueonei ronopnr, uro Puzgar ecri noui n (eni, ror(a (ono anari, uro n
reuenne nenioro orpeaia npe:enn, ior(a (nn n noun ne cymecrnonao,
cymecrnona Zamn (r.e. Learpannunoe Bpe:n).
Hrai, :i npnmn i nino(y, uro n npancion rpa(nnnn ni(enercn
crpyirypnocri irnn, n na yponne .ron crpyirypi :ono ninnnri
]op:i irnn npocrpancrno, nycrora, (nnenne, neno(nnnocri,
npe:n, :arepnn.
Hpancian onroornn onpe(enercn (yancrnuecin n cnoen ocno-
ne. B larax ncxo(ni: nyniro: nnnercn npornnonocranenne (nyx
cycrannnn (opa, ioropoe xapairepnayercn nanii n paay:o:, n
aa, xapairepnayimerocn ne-nanii, rennocrii, npnue: cycrannnn
aa npnna(enr roiio ]nanuecio:y :npy n ne pacnpocrpannercn na
:enrainin. Hpn:epno c .roro e nepno(a, n larax n :a(oanecrnnc-
inx reicrax, y(aercn aa]nicnponari (yana: ]nanuecioro (= iocrno-
ro) n :enrainoro (paay:noro, (yxonnoro), xorn rep:nnoornuecin
aaipenenne .rnx nonnrnn iai n[n n [1 ocymecrnnercn (ocrarou-
no noa(no, no ne noa(nee lX n. n. .. Tain: opaao:, :i :oe: cnecrn
ciaaannoe i (ny: (yancrnuecin: ionnennnn:. O(ny ionnennni :i
:oe: oxapairepnaonari iai onroornuecinn (yana:, uro oanauaer
npnananne (nyx, necno(n:ix (pyr i (pyry, cycrannnn: (yxonnon, :ic-
nmen cycrannnn, nn cnera n ]nanuecion, rennon, nmennon paay-
:a, cycrannnn ri:i (uepnin oroni n nonon, npancion nepcnn
Lyn(axnmna
1
). B (anno: cyuae ionnennnn npancioro (yana:a npnn-
nnnnaino ornuaercn or aana(noenponencion, r(e nropon cocranni-
men napi nnnercn npornennan cycrannnn :arepnn. Hanpornn,
:arepnn n ornune n or :annxencioro, neonaronnuecioro n rnocrn-
uecioro (yana:a n ro: unce, ne nnnercn nopo(enne: aa, a nanpo-
rnn, raie iai nce cornopennoe, ona cornopena na cocrnennon cymnoc-
rn Op:aa(a cnera, rennocri n nee npnnnocnr ao. B nonon :epe
.ror (yana: xapairepen (n nepnon na rpex ioc:oornuecinx cra(nn
nn .p .pi rnopennn. Ha nropon cra(nn c:emennn (yana:
xapairepnayercn uepea (ne (pyrnx cycrannnn (opo n ao. Kai npa-
nno, raion (yana:, raie npnon:in i :annxencion, rnocrnuecion
n, oruacrn, neonaronnuecion ionnennnn:, nonn:aercn iai .rnuecinn,
nonn:aimnn (opo n ao iai iareropnn :opainoro, (onoe n ne(o-
noe (n or(einoro ueoneia nn conny:a n neo:.
B npancion rpa(nnnn ueonei, onraimnn n rai naainae:on oac-
rn c:emennn (opa n aa (niiuaime: g[:g n npornnornopenne), n ioro-
pon .rn cycrannnn panno npncyrcrnyir, nnnercn cnoero po(a ocii nepe-
ceuennn (n nnx, no .rn cycrannnn cymecrnyir oreirnnno, neaanncn:o
or ueoneia, n ueonei roiio (eaer (oponoinin niop n noiay ron
nn nnon cycrannnn, pyiono(crnynci ee nop:a:n na npornennn nann
((opie :icn, (opie cona, (opie (ea vs. aie :icn, aie cona,
aie (ea), uro onnri nepeno(nr nac n oacri .rnuecinx iareropnn.
Ha yponne menog n npornnornopennn Axpn:ana .rn iareropnn npn-
operair onroornuecinn craryc, crpyirypnpyn ioc:oc (o yponnn ecio-
neunoro cnera n earpannunon ri:i coornercrnenno. 3ro, no-nepnix, ypo-
neni ri:i .roro :npa, ioropin opaayer ocnony (n airyainoro aa,
nropon ero acneir cocrnennan npnpo(a aa, nponnennan n ]nanuecio:
:npe. Ha yponne m[ng n: coornercrnyir cner .roro :npa n ynnnepcai-
nie ]op:i npan(i, naonnn, ]op:i ornn, n (pyro: napnanre ]op:a
ecioneunoro n ynnnepcainoro n axynap ioc:nuecian coan(areinan
]op:ya (conocrann:an c ne(nncin: a.4 n .a:aca+ lepainra)
2
.
Paanuae:ie nnyrpn npancion :aa(enrcian n aypnannrcian onro-
ornn ne n:eir npnnnnnnainix paanunn, aa nciiuenne: nonn:a-
nnn nepnonauaa (nepnoocnoni bunitag). Naa(enrcian cxe:a peion-
crpynpyercn ce(yimn: opaao:. Hpn coxpannime:cn (yana:e irnn
n cycrannnn, (opo (nn Op:aa() noyuaer craryc nepnonauaa, or-
(einoro n e(nncrne, rnopnmero na cnoen cocrnennon cymnocrn, neu-
1
av pat ashahe vspe anyashm apatm |Cymecrnyer roiio o(nn nyri
ror, uro nyri ncrnni, nce (pyrne nyrn onie. Acna 72.11].
1
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdens ll ;; Journal
Asia:ique. Oc:obre-dcembre, 1981. P. 198244. P. 212.
2
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdens ll ;; Journal
Asia:ique. Oc:obre-dcembre, 1981. P. 198244. P. 194, 208.
111C1X A1JC-11.111CJ1X T1111X 64 1ckancf,kuxs x.nckx ,axc..+ckx anfa.a:x4cckx... 6b
noro, ecioneunoro, neno(nnnoro. Op:aa( aa:imner rnopenne n :en-
raino: :npe, rouoi e (n nonomennn rnopennn n :npe ]nanuecio:,
r.e. coa(annn ]nanuecioro :npa, (aer cycrannnainoe ao, n ono e
nnocnr n nero na:enennn rennocri, ioneunocri, (nnenne n npou.
Hecioiio nni: npe(crannercn nepnonauao n aypnannrcion on-
roornuecion cxe:e. 3(eci nepnonauao .ro 3ypnan, ecioneunoe npe:n,
ne n:eimee ocnonannn n npe(ea, n, ipo:e roro, uro ono oa(aer :y(-
pocrii, nnuero ionipernoro ciaaari o ne: neian. 3ypnan nicrynaer
iai coa(arei (nyx ne:arepnainix nepno.e:enron, na ioropix opa-
ayercn Op:aa( iai npnunna noanninonennn (yxonnoro n :arepnainoro
:npa, Axpn:an nnnercn npnunnon cranonennn n na:enennn :arepn-
ainoro :npa. Crpyirypi :enrainoro :npa (n[n) n ]nanuecioro :npa
([1), c aaiiuennon n nero crpyirypon npornnornopennn Axpn:ana
conocrann:i no pacnooenni cnonx no(crpyiryp n npocrpancrne, no
paanuni no ornomenni io npe:enn. Lirne, iai n Hepnonpnunna,
io, ecri n y(er, ono earpannuno no npe:enn. Heirne io,
ecri, no ne y(er, npeinaer n ioneuno: npe:enn n opeueno na rnei.
Tain: opaao:, nonn:anne neirnn cymecrnenno ornuaercn or roro,
iai ono nonn:aercn n aana(noenponencion rpa(nnnn iai Hnuro. B
npancion rpa(nnnn neirne niiueno n o(ny crpyirypy c irne:, n
nnnercn o(nn: na (nyx cycrannnainix naua. Ce(yn nepcnn Lyn-
(axnmna, :i :oe: yrnep(ari, uro n nepnonauaino: cocronnnn, (o
cornopennn ]nanuecioro :npa, Lirne n Heirne (iai ]opo n 3o,
Cner n Ti:a) pannonenin n nx paa(ener nycrora, or ioropon nnepx n
(o ecioneunocrn npocrnpaercn oacri (opa, a nnna (o ecioneunoc-
rn aa. Hoce cornopennn ]nanuecioro :npa n aaiiuennn aoro
nauaa nnyrpi nero, crpyirypa neirnn na:ennercn ce(yimn: opa-
ao: ono ocraercn orpannuenni: nnepxy noa(ymni: npocrpancrno:
(iai n irne), no ero pacnpocrpanenne nnyrpn c]epnuecioro npocrpan-
crna ]nanuecioro :npa npe(crannercn nepeopnenrnponanni: ne nnna,
a nryi, no nnyrpi ca:oro cen, (o ecioneunocrn.
B pa:iax aana(noenponencion rpa(nnnn, naunnan c yuennn panner-
peuecinx ]noco]on n noae Harona, npornnonocrannircn (na oia:
uyncrnenno nocnpnnn:ae:in :np, :arepnn, ao npornnonoaraircn y:o-
nocrnrae:o:y :npy, coananni n (opy (ary). B npancio: (yana:e ypo-
neni (opo ao ne conna(aer c yponne: ne:arepnainoe :arepn-
ainoe nn omymae:in :np y:onocrnrae:in :np, (opo n ao iai
cycrannnainie (a ne .rnuecine) nauaa npornnocronr nanauaino na
yponne ncna iai na nneuyncrnenno: yponne. 3ror (yana: :i :orn i
cnenn]nnnponari iai ropnaonrainin, n n .ro: c:ice ne conpnrae:in
na (anno: .rane c yponne: ueoneuecioro cymecrnonannn (rnopenne ue-
oneia n ero cymecrnonanne nponcxo(nr na yponne [1). ]pyran ]op:a
(yana:a npornnonocranenne ca:nx yponnen n[n n [1 n neprn-
iaino: ornomennn iai :arepnainoro n y:onocrnrae:oro, no ea nx
aicnoornuecin nonpnon narpyennocrn. Narepnn n .ro: cyuae nonn-
:aercn iai nanyumnn n conepmennin acneir ]yxa (n[n), :arepnai-
noe cymecrnonanne, (ae ncnopuennoe ao:, iai o(nn na cnocoon
peanaannn (yxonnoro cocronnnn n nanyumee cpe(crno opii c nmen-
ni:n :arepnn ai:n cna:n.
Ha: y(aoci noiaaari, uro n npancion rpa(nnnn :ono or:ernri
nanune (nyx (yancrnuecinx ionnennnn anfa.a:x4ccka:a (yana:a,
conna(aimero c fx4cckx+, n kac+a.a:x4ccka:a (yana:a, n cny uero
npancinn (yana: onpe(enercn iai ,aaxnax, uro npnnnnnnaino orn-
uaer ero or aana(non rpa(nnnn (no ncnio: cyuae, n ero yrnep(nnmnxcn,
a ne cranonnmnxcn ]op:ax).
4airnuecin, :i :oe: npnanari, uro neioropie nonnrnn, nanpn-
:ep, raine iai n[n n [1 nn (na paanunix cycrannnainix nauaa
rai, iai onn npe(craneni, n uacrnocrn, n Acne, nnone :orn noanni-
nyri n na cocrnenno npancion noune. Ho (ainenmee nx yconenne n
crpyirypnponanne n noa(neanrnunin nepno( ne :oro ne n(rn no( nnn-
nne: ]noco]nn, na uro ynepenno yiaainair n neioropie nnnie ce(i
npncyrcrnnn (pennerpeuecinx opaanon n npancion rpa(nnnn.
ro iacaercn cymecrnonannn cocrnenno npancion ]noco]nn, ro
:i nn(en, uro ocnonnon nacr rex narn(on, ioropie :i :orn i
inan]nnnponari iai ]noco]cine yrnep(aercn noa(no n nexe-
nnncion nreparype n pa:iax reoornn n nocnr no(unnennin en xapai-
rep. Te nponnennn ]noco]cion :icn, ioropie :i ynn(en n larax,
cymecrnonan n aauarouno: cocronnnn, no n ]noco]ni iai neocrnyi
nn(nnn(yancrciyi rpa(nnni ne ninnci, n cny uero rpy(no npe(no-
arari, uro rpeueciyi ]noco]ni nnnnnnponan oee crapie npancine
noaapennn ]noco]cioro xapairepa, iai .ro nnor(a (eair. B nexennnc-
inx reicrax, ra:, r(e npnneiaercn rpeuecian ]noco]nn, ona raie nc-
noiayercn roiio n iauecrne nncrpy:enra. Hanoee ryoine n paanep-
nyrie onroornuecine npe(cranennn n npancion nnci:ennon rpa(nnnn
ninnnircn n ornocnreino noa(nnx reicrax (XllXlV nn. n...). Hpnue:,
ne n rex reicrax, ioropie opnenrnponani na omnny nn ee peuecinn
io:nonenr, n nnx no-npene:y npeoa(aimn: nnnercn pacc:orpe-
nne nonpocon :y(pocrn n anannn. Onroornuecian npoe:arnia npncyr-
crnyer n nepnyi ouepe(i n rex reicrax, ioropie nocnr noe:nuecinn n
:nccnonepcinn xapairep n nanpaneni no npen:ymecrny na paapeme-
nne cnopon n ion]niron, iai c npe(crannren:n nnix penrnoanix
yuennn, rai n yuennn nnyrpn npancion rpa(nnnn.
1c4cck.s f.,xuxs a k,cf. x kax.nf. x x.nckxc... 67
IABA II. HIAHCKHE HAIAEH B IIEHECKOH
HIE4HOCO4HH
1. IIEHECKAA TIAHHHA O KYIETAX H KOIHIAHTAX
H HIAHCKHE HAIAEH
Hpancine ne:ena cran npnnn:ari airnnnyi poi n :aoaannc-
ion ncropnn :nnn:y: c X n (o n..., n ouenn(no, uro naan:o(encrnne
cpe(nae:no:opcinx n :aoaanncinx iyiryp n:eo :ecro eme (o noanni-
nonennn ]noco]nn. Bonpoc o npnunnax noanninonennn ]noco]nn ocra-
ercn noia oripiri:. H:eimnecn rnnoreai, orncnnimne .ro nnenne,
co(epareini, nnrepecni n ocrpoy:ni, no :noro: (ononnir (pyr (py-
ra, no ne ncuepninaimn. Acno ro, uro cranonenne ]noco]nn ne nnner-
cn paaoni: coirne:, cranonenne npe(nocioi i noanninonenni ]no-
co]nn npo(oaoci, :oer iri, (ae necioiio croernn, ocoananae-
:oe iai rpa(nnnn :y(penon, npe(e ue: crao noa:oni: yiaaari nep-
noro ]noco]a n onpe(enri uro .ro raioe ca:a ]noco]nn.
Coracno Apncrorei, in re, iro paccy(a o oecrnenno:
(0rooyo) n re, iro paccy(a o npnpo(e, npneran i (oiaaareicrna:
(uoxo )
1
. Bce pannerpeuecine ]noco]i no npen:ymecrny aacyn-
nair n:enonaricn ]nania:n, no cymecrnonaa n (pyran rpa(nnnn,
ioropan, nnone noa:ono, raie cirpaa ne:aonanyi poi n cra-
nonennn ]noco]nn re, iro paccy(a o oecrnenno:. H:enno
.ro nanpanenne n (anno: cyuae :i n y(e: nonn:ari no( npe(]no-
co]nen, niiuan ci(a, no:n:o npouero, cocrannreen pannnx reoro-
nnn, :o(n]niannn napo(nix neponannn n op]na:, n ioropix n ro: nn
nno: nn(e :ono onapynri opaani n(en, cxo(nix c npancin:n.
Tor(a nenaeno ncraer nonpoc, a :oro n ]op:nponanne neioropix
n(en cia(inaricn no( a.xsnxc+ npancion rpa(nnnn ye n .ror nepn-
o(, n iaioni :exanna:i .roro nnnnnn. Ho ncen nn(n:ocrn, ornernri
na .ror nonpoc o(noanauno ne npe(crannercn noa:oni:, n n nepnyi
ouepe(i na-aa ne(ocrarounon ]airoornuecion nn]op:nponannocrn o
.ro: nepno(e. Kpo:e roro, ior(a peui n(er o penrnoanix npe(cranenn-
nx, rpy(no ciaaari, ue: oyconeni re nn nnie narn(i, nni:n co-
na:n, aa onpe(eenni:n neponannn:n :oer cronri :noroneionan nn(o-
enponencian rpa(nnnn, ioropan coxpannaci n oyconna cxo(crno .rnx
narn(on. H ecn n npe(i(ymen rane :i :orn oee nn :enee onpe(e-
enno yiaaari na re noaapennn, iopnn ioropix nenocpe(crnenno yxo(nr
n nn(oenponenciyi rpa(nnni, ro a(eci :i pacc:orpn: re narn(i, io-
ropie nenoa:ono c ynepennocrii i raioni: npnuncnri.
Hanpn:ep, ce(yimne napaen :e(y nnrepecyimn:n nac rpa-
(nnnn:n, c o(non croponi, n:eir anaunreinin nacr omero nn(oenpo-
nencioro nponcxo(ennn, c (pyron n:eir :noecrno nepeceuennn nnyr-
pn rpeuecion n npancion rpa(nnnn, o(naio ecri n peaon coornocnri nx
nanune n lpennn c npancin: nnnnne: .ror nonpoc noia oripir.
B larax yno:nnaircn neine cynren iyiron, uy(ix 3apa-
rymrpe, peni nnonepuecinx penrnn, naanannie k.ax (npannren)
n k...na (cocrnenno peni). Heuecrnnie iannn n iapanani,
ornecmnecn i npopoiy npa(eno n ro(i ero cinrannn n oriaaanmne
e:y n ipone (Acna, b1), no-nn(n:o:y, in ne uy(i n rex pnryaon,
or ioropix ornpama 3aparymrpa, n nepnyi ouepe(i, ynorpeenne ncn-
xorponnix nemecrn (.a+a). Y (pennnx apnncinx ne:en n pannnx nn-
(onpannen ianne:, no-nn(n:o:y, n:enonacn ne:ennon no(i, ioro-
pin i o(nonpe:enno n ranni: peno: npn ornpanennn iyiron n
pnryaon
1
. 3rn:oornuecin cono iapanan nocxo(nr i raroy npnun-
rari, op:orari
2
, cono e iann (anecr. uynri) ne nacroiio ncno,
rai iai n:eer paanie anauennn n npancion n nn(nncion rpa(nnnnx. B
Hn(nn, n neponrno, n nn(onpanciyi .noxy, rep:nn iann oanaua crn-
xornopen-npopnnarei, npopnnanmnn, iai npanno, no( noa(encrnne:
co:i (npancion .a+a), no oanauan pena-iy(ecnnia, cne(ymero n
:arnn, nn nno, nocnnmennoe n ranncrna, a raie :y(pena n no.ra
noome
8
. Ouenn(no, ecri onpe(eennan cnnai :e(y Hn:on (A:on) n
Xao:on (Co:on). B iyire A:i (a raie n Hn:i) nanoe :ecro aann:a-
o pnryainoe ynorpeenne ncnxorponnoro nannria xao:i (co:i), npn-
1
xcfafc.:, Nera]nania, 1000a.18, 1071b.27.
1
Kanne: e i n Bnmracna, npe(ocrannnmnn 3aparymrpe yenme, on e n
nepnin noce(onarei nonon penrnn, ocnonarei noyeren(apnon (nnacrnn
Kenann(on.
2
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 481
8
J.x 1. Hace(ne Hpana. N., 1972. C. 62
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 68 1c4cck.s f.,xuxs a k,cf. x kax.nf. x x.nckxc... 69
nnrne ioroporo niainao ronnanpyimnn n pacipenomaimnn .]]eir n
aanepmaoci cocronnne: onenenennn npe:ennon c:eprii
1
. C (py-
ron croponi, n Hn:a n Xao:a npe(crannir coon n ron nn nnon :epe
oecrna no(onocnmnx cn npnpo(i, y:npaimero n nocipecaimero
ora
2
. Hoce(nne apxeoornuecine (annie no(rnep(air cnnai :e(y
Hn:on iai nape: :eprnix n Xao:on, nanpn:ep, o raion npairnie cnn(e-
reicrnyer onncanne B.H. Capnann(n xpa:a na reppnropnn Naprnani,
ioropin couera n cee xpa: ornn, xpa: iyironix noannnnn n :ecro
aaxoponennn, anaornunie xpa:i nan(eni na reppnropnn Lairpnn
8
.
Onpe(eennie coornercrnnn onncanni: nime pnryaa: :i naxo-
(n: n pannen rpeuecion penrnn, n ioropon in neci:a pacnpocrpaneni
cnoero po(a :arnuecine coomecrna, uin (encrnnn in nanpaneni na
ionrpoi (nn naan:o(encrnne) na( npnpo(ni:n cna:n n ora:n, coxpa-
nnnci cnn(ereicrna (n uacrnocrn, Crpaona) o raioro po(a omecrnax,
nanecrnix iai iyperi, reixnni, n(encine (airnn, iopnanri, carnpi n
npou. Kyperi nnnnci nenpe:enni:n yuacrnnia:n pn(a anrnunix :nc-
repnainix iyiron n uacro oro(ecrnnnci c ianpa:n (nn iannpa:n)
n iopnanra:n. Cpaay oronopn:cn, uro onn :oryr nonn:aricn no iai
xronnuecine (e:oni, oecrna, no iai coornercrnyimne ne:ena (ne
nciiueno, uro neioropie na nnx npancion rpynni, n n .ro: nane
(n nac onn npe(crannir ropaa(o oimnn nnrepec). Anrnunan nrepa-
rypnan rpa(nnnn npairnuecin ne (eaa n .ro: paanunn
4
.
Kyir Kyperon pacnpocrpanncn n lpennn ne panee Vll n. (o n...
H iyperi (ianpi), n iopnanri n:en :aoaanncioe nponcxo(enne
n cocrannn oipyenne Benion :arepn Pen-Knei, ninonnn ion-
ipernie peuecine ]yninnn (cp. npanci. k...na peni). Crpa-
on
1
yno:nnaer o ro:, uro iopnanri nponcxo(nr na Lairpnani nn na
Koxn(i, r.e. na :ecr pacceennn aana(nix n nocrounix npannen, a nx
.icrarnunocri n naixnunocri nnone conocrann:i c oprnacrnuecin:n
iyira:n npannen, nocnnmenni:n Xao:e n Hn:e. Coracno (pyro:y
cnn(ereicrny Crpaona, no o(nn: ciaaannn:, iopnanri, ianpi,
(airnn n(encine n reixnni oro(ecrnnircn c iypera:n, n (pyrnx
.rn ne:ena naopaaircn po(crnenni:n c neioropi:n neanaunrei-
ni:n ornunn:n :e(y coon. lonopn ipario, nx ncex cunrair ue:
ro npo(e i(en, oron(oxnonennix n nopaennix naixnuecin: eay-
:ne:, ioropie n opaae cynreen oecrna npn conepmennn cnn-
mennix opn(on ycrpamair i(en noennon nncion...
2
. Ecn yuecri,
uro :aoaanncian Pen-Knea oro(ecrnnaci c ]e:erpon
8
n raie
cnyciaaci n no(ae:nin :np n noanpamaaci orry(a (:ornn y:npai-
mero n nocipecaimero ora), ro n raio: cyuae iopnanron ce(yer
cunrari pena:n oecrna, cnnaannoro c no(ae:ni: :npo:.
Crporo ronopn, no ncen rpa(nnnn o ianpax npocennaercn e(nn-
crno nn(oenponencinx npe(cranennn o xronnuecinx oecrnax. Kan-
pi (a rounee oro(ecrnnnmnecn c nn:n (airnn n(encine), coracno
Crpaony
4
, n:eir ornomenne i cipiri: n ae:e coiponnma:, ioropie
n pannnn neonr nnone :orn acconnnponaricn c :eranuecion :e(ii
nn eeao:, a ianpi, iai no:omnnin (nn cinonin) le]ecra
b
, (o-
ni nonn:aricn iai n:eimne ornomenne i :erayprnn, ropno:y nn
iyaneuno:y (ey. Hpn:an napaei cymecrnyer n nn(nncion :n]oo-
rnn. Lor orarcrna Kyepa (n:eimnn ypo(nnoe reo, uro cpannn:o c
rpeuecin: Kepepo:) nnnercn crpae: cipirix n ae:e coiponnm n
ycronunno acconnnpyercn c ae:en, ae:ni:n ne(pa:n n ropa:n. H ian-
pi, n le]ecr oecrna nerpeuecioro nponcxo(ennn, iai npanno, n
cnnan c nx iyira:n yno:nnaercn Naan Aann nn o. Ca:o]painn. B
.ron cnnan :oryr noiaaaricn nnrepecni:n neioropie ce:nrcine napa-
en. Ce:nrcinn iopeni ku: nn u: ncrpeuaercn n conax, orpaaimnx
ionnennni cina nn nociinoro oron (cuc:, orci(a lapn.i, n-
encinn nocannni ora). K .ro:y e iopni nocxo(nr .nnrer k.u::
1
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 104
2
Nn] o Hn:e ornocnrcn i uncy rai naainae:ix po(nunx, :nrpnpyimnx
cieron n :n]oornnx napo(on :npa, nocioiiy nocxo(nr i naneuno:y :n]y,
recno cnnaanno:y c npe(cranenne: o y:npaime: n nocipecaime: ore. B
npancion rpa(nnnn :n] o paroynncrne Hn:i Cnnriipon coxpannercn roiio
n iauecrne ciera eren(apnon ncropnn, npairnuecin yrpaunnan cnnai c yia-
aanni:n :n]a:n |1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.
N., 1998. C. 181]. Orroocin .rnx npe(cranennn nce eme coxpannnci: corac-
no npancin: npe(cranennn:, Hn:a ne noapo(aercn, no coxpannircn npe(cran-
ennn o ero cnnan c no(opo(ne:, on nnnercn nape: aarponoro :npa, n on
i, ipo:e roro, no(aree: ae:nix ar n reecnoro ecc:eprnn. Cymecrnyer n
napnanr naneunoro :n]a, n ioropo: naneni paanonoie, nanpn:ep Hn:a n
Hn:ai. Ho(onie cieri y(yr pacc:orpeni na:n nne.
8
C.x.nx,x .1. Hporoaopoacrpnncinn xpa: n Naprnane n npoe:a noanninone-
nnn aopoacrpna:a ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1989. N 1. C. 1b2170. C. 166.
4
.acca .J. Anrnunan :n]oornn n ee ncropnuecio: paannrnn ;; Nn]oo-
rnn rpeion n pn:nn ; Cocr. A.A. Taxo-lo(n, orn. pe(. H.H. Naxaniiona. N.,
1996. C. 276.
1
Cf.an, X, 8, 19.
2
Cf.an, X, 8, 7.
8
Xorn n cierno: nane ee ce(yer ciopee oro(ecrnnri c Hepce]onon.
4
Cf.an, X, 8, 22.
b
Cf.an, X.8.21.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 70 1c4cck.s f.,xuxs a k,cf. x kax.nf. x x.nckxc... 71
(oimon), ioropin, neponrno, nepnonauaino onpe(en ora, o(noro
na naaon, ioropin ncer(a npe(cranncn rnranrcin: (no(ono cua::n
innrn Lirnn), n cono kabbr (cninin, :oryunn)
1
.
Beci:a nnrepecni: npe(crannercn n eme o(no coomenne Crpa-
ona
2
o ro:, uro lepo(or yno:nnaer o cymecrnonannn xpa:on ianpon...
n Ne:]nce, Ka:nc, o(naio, no ero cona:, paapymn nx
8
, n .ro ne-
c:orpn na nci penrnoanyi repnn:ocri Axe:enn(on
4
. Or:ern:, uro n
3]ece npn xpa:e Apre:n(i c (pennenmnx npe:en cymecrnonaa pe-
uecian ioernn iyperon (anaornunan :nercion ioernn :oinon npn
xpa:e Anoona ]ei]nnnn), n:enman pemaimee anauenne n nonpoce
npe(ocranennn rpa(ancinx npan
b
. Ouenn(no, uro a(eci, iai n n npan-
cion rpa(nnnn, iyperi coxpannir cnon peuecinn craryc n n:eir neco-
:oe connainoe anauenne, a (annee cymecrnonanne .ron ioernn cnn(e-
reicrnyer n noiay noa:onocrn pannnx ionrairon c npancion cpe(on.
Hponcxo(enne rpeuecioro cona iopnanr Crpaon orncnner
ce(yimn: opaao:: Kopnanri rai naanani or coryp:o, |rpncy roo-
noi,] n bainein, |n(rn,] noro:y uro n rannax onn nicrynan, rpncn
roonoi
6
. Cymecrnyer eme o(nn napnanr nponcxo(ennn .roro cona,
no ye nocxo(nmnn i npancion cpe(e (uro, icrarn, :oer iri cnnaano
n yiaaanne: na airpnncioe nponcxo(enne iopnanron). Coxpannaci
na(nnci napn ]apnn na rope i cenepy or Hepcenonca, r.n. 1.::u:, ^.j:/-
:-1u:1.n . /1n.' n necioiio anaornunix en ionnn c pn(o: neanaun-
reinix (oanennn (nanp. 1.::u:, ou:. 1 /1:c', 2b), nce na (penne-
nepcn(cio: naiie
1
. B .rnx na(nncnx nepeunceni crpani, ioropi:n
ynpanner ]apnn, cpe(n nnx yno:nnyri cin]cine ne:ena cain Xa-
y:anapra n cain c ocrponepxn:n mania:n: (2b26) Sak haumavarg:
Sak tigraxaud. Ho ncen nn(n:ocrn, .ro nipaenne cranonnrcn cran-
(aprni: (n Axe:enn(on, ry e ]op:yy :i ncrpeuae: n anrn(.non-
cion na(nncn Kcepica (486480 rr.) (Xerxes, Persepolis H. (XPh) T/c
1.:+. 1n:c::1:an. T::/:nu./, an :1anc 1.u/c1:, 2 ca:c:), n ioropon raie
yno:nnyri ocrpomanounie cain
2
. B rpeuecio: naiie nicoian npn:an
mania n:enyercn xuppooo. lepo(or e, ior(a n onncannn nepcn(cio-
ro noncia yno:nnaer o caiax c ocrponepxn:n mania:n, ncnoiayer (py-
ron napnanr. On ronopnr: Cain e (cin]cioe ne:n) nocnn na roonax
nicoine ocrponepxne ripani, nornie, rai uro cronn npn:o
8
, n na-
ainaer nx 2xu0o Op0oxopupovto. 3(eci noa:ono (na orncne-
nnn. no lepo(or ncnoiayer n cnoe: onncannn npocryi rpeueciyi iaiiy
co craponepcn(cioro (Sak tigraxaud = 2xu 0o Op0oxopupo vto), no
noa:ono (onymenne, uro no npe:ena lepo(ora eme ironan neioropie
npe(cranennn, noanonnmne oro(ecrnnri ocrpomanounix caion c :a-
oaanncin:n iopnanra:n. Boome, na(o ciaaari, uro no npe:ena lepo-
(ora cin]cinn .e:enr i neci:a nonynpen n lpennn n npncyrcrnona
ne roiio n Honnn, no n n A]nnax npnananno: nenrpe nonrnuecion n
iyirypnon nann apxanuecioro nepno(a, na uro ncno yiaainair apxe-
oornuecine cnn(ereicrna. Cin]cinn crpeoi na yia o(nn na pac-
npocrpanennix :ornnon na naaax npe:enn noa(nen apxanin n pannen iac-
cnin (b70 r. (o n...), nnno aan:crnonannin na nonnncion rpa(nnnn. Ha
noa(nenmnx or noce(nen rpern Vl n. (o n... naaax uacro oropaen
o(nn n ror e rnn crpeia na yia n xapairepno: cin]cio: oauennn
4
.
Hpn:euareino n ro, uro :norouncennie anrnunie cnn(ereicrna
b
cnnainair iyperon, ianpon n iopnanron c noennon ]yninnen, n: e
npnnncinaercn naoperenne noennix rannen nn rannen c opyne:. Crpa-
on coomaer o iyperax
6
, uro nce onn nnmyr n noopyennn, no( anyin
n my: in:naon, rn:nanon n opynn, a raie no( anyin ]enri n noc-
1
1cnc:uu: C. Kabbr in Biblical Hebrew: Evidence or S:yle-swi:ching and
Addresse swi:ching in :he Hebrew Bible ;; Journal o :he American Orien:al
Socie:y. V. 112. N 4. Oc.-dec. 1992. P. 64b6b8.
2
Cf.an, X, 8, 21.
8
cp. 1ca,af, lll, 8788.
4
3ro coomenne cnona noanpamaer nac i (nciyccnn o penrnn Axe:enn(on.
Noe: n :i cunrari Ka:nca noce(onaree: 3aparymrpi, ynn(en n paapyme-
nnn xpa:a ianpon anrn(.nonciyi (enreinocri Bcno:nn:, ]apnn, nanpo-
rnn, noccranannna paapymennie Lap(nen xpa:i (Lap(nn n cnoi ouepe(i n
.ro: ionreicre :or npe(crannricn iai oprannaarop npoaaparymrponcioro nepe-
nopora) n, naionen, anrn(.noncian na(nnci Kcepica, n ioropon on npnainaer ne
nounrari (.non n na ro: :ecre, r(e nounran (.non, conepmn noionenne Axypa-
:aa(e n Apre. B (encrnnreinocrn, (n ncex .rnx coirnn conepmenno ne onaa-
reen penrnoanin no(reicr, a aauacryi :oryr n:eri :ecro nciiunreino non-
rnuecine peaoni (n paapymennn nn noccranonennn xpa:on.
b
1a,aax4 1.1. Apxanuecinn Nner (npoe:a connaino-nonrnuecion ncro-
pnn) ;; Hpoe:i nonrnuecion ncropnn anrnunoro omecrna. Nenyaoncinn
copnni. ., 198b. C. 918. C. 14.
6
Cf.an, X, 8, 21. Unr. no: .acca .J. Anrnunan :n]oornn n ee ncropnuec-
io: paannrnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N., 1996. C. 292.
1
1cn1 1.C. Old Persian. New Heaven, 19b8.
2
Pyccinn reicr c:.: 1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana.
CH.N., 1998. C. 428, 1cn1 1.C. Old Persian. 19b8.
8
1ca,af, Vll, 64.
4
Ja.aa .. Cin]i n A]nnax ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1998. 1 (224).
C. 18b1b2.
b
c:.: .acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N.,
1996. C. 681909. C. 808811.
6
Cf.an, X 8, 7
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 72 1c4cck.s f.,xuxs a k,cf. x kax.nf. x x.nckxc... 78
innannn. H:eercn npn:oe coornercrnne .ro:y coomenni n pnryaax
conpe:ennix noro:ion (pennnx nn(onpancinx ne:en Hypncrana
1
. Ka]n-
pi-iarn nounran oecrno nonni, ioropoe n:enonan 1xu nn 1xaxu.
Bo npe:n rannen, ioropie ycrpannanci n ero uecri, neian io nrpari
nn na o(no: :yaiiaino: nncrpy:enre, paapemaoci nmi cnncreri n
nri n apaan
2
. Bo npe:n noennix noxo(on nouecrn lnmy oiaainan
enmnni, onn nepeo(enanci n :yciyi npaa(nnunyi o(e(y, a no
npe:n rannen noiaonanci nx ronopa:n n innaa:n
8
. Ka]npcinx o-
ron y:nocrnnnnan roiio nenne:, ranna:n, nnpa:n, niiuan n ep-
rnonpnnomenne, no iain:no (pyrn: cnocoo: nnior(a
4
. Y ia]n-
pon (nine ranni ncnonnnci nepe( ornpanenne: nonnon n onacnin
noxo(. Hpn .ro: :yunni n enmnni nicrynan (pyr npornn (pyra. B
aaiiuenne racnn ornn, n npaa(nni aaianunnacn oprnen
b
. Cymecrnyer
onncanne pnryainoro ranna, ncnonnnmerocn no npe:n :nornx npaa(nn-
ion, nocpe(crno: ioroporo opamanci io nce: ocnonni: oecrna:.
Pnrya conepmacn n (o:e copannn. B nenrpe oimoro no:emennn
nia oroni, no o(ny cropony cn(en :yaiianri rpyaun n apaan-
mnin. Hx oipyan :yunni. B pyiax rannyimnx cnepian opn(o-
nie ronopi
6
. Kai nn(n:, n n nn(onpancion rpa(nnnn, npe(cranennon
ia]npa:n Hypncrana, n n anrnunon rpa(nnnn, onncinaimen cnnmenno-
(encrnnn iyperon, conna(air ocnonnie cocrannimne ornpanennn pnry-
aa: .ro ranen c opyne:, conpono(ae:in (yxoni:n :yaiiaini:n
nncrpy:enra:n (nn cnncro:) n apaana:n. Kcrarn ciaaari, rpa(nnnn
aiio:nannponari .nnuecin: necnn: (n, nn(n:o, pnryaini: (encrna:)
n:enno (yxoni:n :yaiiaini:n nncrpy:enra:n nocxo(nr i (pennenme-
:y, npann(oenponencio:y oiuai. 3ror oiuan i coxpanen nrania-
:n, n ro: unce pn:nna:n, rpein e nepemn n .nnuecio: rnopuecrne
na crpynnie nncrpy:enri
7
, coxpannn ncnoiaonanne (yxonix roiio n
pnryainix npairniax. Ocoo nyno or:ernri, uro ranen, n nepnyi oue-
pe(i nocnnmennin ory nonni, conepmaercn n n uecri (pyrnx oron, uro
conocrann:o c ncnonenne: iypera:n n iopnanra:n noennoro ranna n
uecri Narepn oron nn Pen-Knei, a raie 3enca. Bano no(uepinyri
1
Oueni no(pono opn(i n pnryai nypncrannen onncani n innre 1cff+. 1.
Penrnn lnn(yiyma. N., 1986, na ioropon :i n ocnoninae: cnon nai(ennn.
2
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. N., 1986. C. 9294.
8
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. N., 1986. C. 94.
4
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. N., 1986. C. 187.
b
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. N., 1986. C. 181.
6
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. N., 1986. C. 182.
7
J.xuca .1. Hpann(oenponencine ncroin (pennerpeuecioro .noca ;; Hpoe:i
anrnunoro ncrounnione(ennn. C. nayu. rp. N.., 1986. C. 96107. C. 10b106.
n nanune oprnacrnuecioro .e:enra n npone(ype pnryaa n oenx rpa(n-
nnnx. Kpo:e roro, nni anrnunix :n]oornuecinx pacciaaon o iyperax
rai nn nnaue cnnaan c nocnnranne: 3enca. Opaa 3enca, rpo:onepna,
cneprnynmero nropoe noioenne oron, a:eeopna, coornocn: n ]yninno-
naino: ornomennn c ne(nuecin: Hn(pon. C Hn(pon e conocrann: n
lnm (lnnnm) ia]npon Hypncrana
1
.
Heioropie cxo(nie .e:enri :ono onapynri npn conocrane-
nnn opaaon ]nonnca n A:i (raie n Hn:i): no-nepnix, arpnyri crpa-
(aimero n y:npaimero ora, no-nropix, ]nonnc n oro(ecrnennn c
An(o: raie npe(crannercn na(iion aarponoro :npa, naionen, cnnai
o(noro n (pyroro c o(yp:annnaimn: nannrio: n pn( uepr, npncymnx n:
iai iyirypni: repon: (coa(anne npe(:eron iyirypi, oyuenne pe:ec-
a:, oxore, nciyccrny, coa(anne connainix npe(nncannn n nop:, pnry-
aon, npaa(nnion, yuacrne n :npoycrponcrne n npou.). Ouenn(no, uro
.rn napaen :oryr iri iai neaanncn:i:n ciera:n, ncrpeuaimn-
:ncn no :nornx :n]oornnx napo(on :npa, rai n napaen:n n cny
omnocrn nn(oenponencioro nponcxo(ennn. B cnnan c .rn: xoreoci
i oparnri nnn:anne na ce(yimnn ]par:enr lepainra 3]eccioro
(b0 Nch, Kn:enr. 1:a1:. 84 p. 26,6): Ecn i onn |r.e. :norne] npene-
peran (ne ncnonnn) ornpannri nponeccnn ]nonncy n neri rn:ni
cpa:ni: uacrn:, onn nocrynan i nanoee nenournreino (neuecrn-
no), no An( n ]nonnc ecri o(no n ro e, n ne n:eer anauennn, iai onn
eay:crnyir n nencroncrnyir, npaa(nyn naixnuecine opn(i n uecri
noce(nero
2
. C o(non croponi, n .ro: ]par:enre npoc:arpnnaercn rn-
nnunoe (n lepainra oro(ecrnenne npornnonoonocren, n (anno:
cyuae :n]oornanponannix nann n c:eprn, n on ceryer na ro, uro
(ae n penrnoanix opn(ax i(n uecrnyir roiio ]nonnca, a ne n:e-
cre c An(o:, n .ro npe(crannercn e:y oee npannini:, nocioiiy,
no-nn(n:o:y, npe(e iyir ornpanncn n:enno rai. Ho c (pyron cropo-
ni, no ]par:enre nnno co(epnrcn ra e n(en ro(ecrna An(a n ]nonn-
ca, ioropyi :i npe(crannn nime, anananpyn opaa Hn:i n Xao:i n
npancion rpa(nnnn. ro iacaercn ca:oro lepainra, rounee nonpoca,
ce(ona n on rpa(nnnonnon rpeuecion penrnn, paa:imnn o .ro:
ro(ecrne, nn (epa nepe( raaa:n npancinn opaaen, ro on ocraercn
oripiri:, ne nciiueno, uro npancine oprnacrnuecine npaa(necrna
n uecri Hn:i n Xao:i nce eme in mnpoio pacnpocrpaneni no npe:e-
na lepainra na :aoaanncinx reppnropnnx.
1
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. N., 1986. C. 92.
2
4par:enri lepainra, ecn .ro cnennaino ne oronapnnaercn, npnno(nrcn
no na(anni: A.:ca+:c/ A. Heracli:us. Greek :ex: wi:h a shor: commen:ary.
Venezuela, 1967.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 74 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 7b
Hrai, ne nperen(yn na nonory ncce(onannn nonpoca o npancinx
penax-iapananax n rpeuecinx iopnanrax, na ocnonannn conocranennn
neioropix conna(ennn n ornpanennn iyira n coomennn anrnunix an-
ropon (n uacrnocrn Crpaona) o ncroiax iyira rpeuecinx iopnanron na
reppnropnn pacceennn nocrounix npancinx ne:en (Lairpnn, Koxn(a),
:i noarae:, uro neian n nonon :epe nciiunri neponrnocri npancinx
nnnnnn na ]op:nponanne rpeuecioro iyira. 3ro nnnnne raie :oro
iri onocpe(onanni: uepea nepnnunoe nnnnne na :aoaanncinn iyir.
C (pyron croponi, conpe:ennie .rnorpa]nuecine (annie, onncinaimne
iyir ia]npon-iarn Hypncrana, naii ioropix ornocnrcn i nn(onpancion
rpynne naiion, npe(ocrannir :arepna, ioropin cnn(ereicrnyer o co-
xpanennn n npancio: n rpeuecio: iyirax neioropix .e:enron, nocxo-
(nmnx i ome:y nn(oenponencio:y pnryay.
2. HIAHCKHE HAIAEH B OI4H3ME, IIEHECKHX
TEOIOHHAX. 3HHMEHH, TEOIOHHA HEIOHHMA H
IEAHHKA~, IAHCOHHECKAA TEOIOHHA~
Ce(yimne cieri, ioropie :i no(ponee pacc:orpn:, coornocn:i
c :n]o: o :npono: nnne, cranonenne: nonnrnn npe:enn n naneuni:
:n]o:, nepnee uacrni: ero cyuae: npe(cranenne: o an(pornnax.
Nn] o :npono: nnne cymecrnyer no :nornx :n]oornnx: ern-
nercion, inrancion, ouenn(no, uro on irona n y nn(oenponencinx
napo(on :n] o :npono: nnne n ne(nncion ioc:oronnn, :noecrno
nonepnn, cnnaannix c nnno: n cannncion :n]oornn
1
, ncrpeuaercn on
n neioropix ce:nrcinx :n]ax, n raie n npancion rpa(nnnn (ioropyi
:i pacc:orpn: nne). Kai npanno, :nponoe nnno npe(crannercn n
:n]ax nein: nauao:, na ioroporo noanniaer no :npoa(anne, no
(e:nypr. Pacnpocrpanen :ornn (nyx noonnnoi nnna, na ioropix ]op-
:npyercn nepx n nna (ae:n n neo), no eroi conocrannercn c
conne:, uacro nnno onncinaercn iai aooroe, n e:y npncymn conp-
nie arpnyri. Hnor(a opaa :nponoro nnna n :n]e re: nn nni: opa-
ao: cnnaan c ioniperni: npe:enno: npo:eyrio: (ro(, ]aai ro(onoro
nnia). Hne :i nocrapae:cn nanrn yiaaannie :ornni n rpeuecion n
npancion rpa(nnnen, nonnri, n o(no: n pyce paannnaircn .rn rpa(n-
nnn c yuero: orroocion :n]a o :npono: nnne, n, ipo:e roro, aa(ari
neioropoe npe(cranenne o nanpanennn paannrnn ionnennnn npe:enn.
Hnrepnpernponari nanune ce(on :n]a o :npono: nnne, iai n
rpeuecion, rai n n npancion rpa(nnnnx, a y re: oee nx conocrannri
n cnuari na npe(:er aan:crnonannn, npe(crannercn (ocrarouno co-
ni: nnn(y ipannen ]par:enrapnocrn cnn(ereicrn n c ron n c (pyron
croponi. Eme o(no na aarpy(nennn, cnnaannix c nnrepnperannen nime-
yiaaannix npe(cranennn, aaiiuaercn n ro:, uro n rpeuecion rpa(n-
nnn :n] o :npono: nnne (ome roiio n unce op]nuecinx npe(crane-
nnn. Ha(o aa:ernri, uro n neo: opamenne i op]nuecion rpa(nnnn ne
oeruaer aa(aun conocranennn rpeuecinx, iai ]noco]cinx, rai n npe(-
]noco]cinx, nocrpoennn c npancion :n]o-penrnoanon rpa(nnnen n
cny roro, uro ca:a cncre:a op]nuecinx narn(on peioncrpynpyercn no
]par:enra: op]nuecinx rn:non n op]nuecinx reoronnn, ioropie ]op-
:nponanci n reuenne (ocrarouno (ororo nepno(a c b00 r. (o 100 r.
(o n... Hocioiiy nanoiman uacrora nnrnponannn .rnx reicron npn-
na(enr neonaronnia:, ro neian nciiuari n nx cocrnennon iop-
peirypi npe(cranennn n coornercrnnn c neonaronnuecion cncre:on,
uro no(paay:enaer ecn ne nciaenne op]nuecinx narn(on nenio:,
ro, no ncnio: cyuae, nnyi paccranoniy ainenron n nnx. B neo: e
oman cxe:a op]nuecinx npe(cranennn peioncrpyinnn no((aercn, uro
ycnemno npo(e:oncrpnpona N.L. Wes:
1
. Bo ncnio: cyuae, orneuan na
nonpoc, nacioiio crapi ionnennnn, npe(cranennie n iopnyce op]n-
uecinx reicron, :ono ynepeno yrnep(ari, uro :norne na nnx nocxo-
(nr i iaccnuecio:y nepno(y. ]aee :i npe(crann: omyi cxe:y op]n-
uecinx npe(cranennn, noce uero ye oee no(pono ocranonn:cn na
ionipernix nocranennix aa(auax.
Conpanne n coa(anne Op]nuecinx crnxon, a, ipo:e roro, conpa-
nne n roionanne napeuennn Nycen npnnncinaercn Ono:aipnry, nn-
me:y n A]nnax n Vl n. (o n...
2
. Coracno lepo(ory (Vll, 6), Ono:aipnr
i narnan Hncncrparn(o: lnnnapxo: na A]nn (oi. b27 r. (o n...) aa
no((eiy opaiya Nycen. Cnycrn nourn copoi er (ncrounnin ne yno:n-
nair o ro:, r(e on npone .rn ro(i), npn:npnnmnci c uena:n (o:a
Hncncrparn(on, Ono:aipnr ornpanncn n:ecre c nn:n i napi Kcepicy
unrari cnon npopnnannn. 3ro ronopnr o ro:, uro Ono:aipnry y(aoci
noanaio:nricn c npancion iyirypon xorn i n npeionno: noapacre,
no ne nciiuaer roro, uro on :or c(eari .ro panee, cpaay noce narna-
nnn. Nor n .ror ]air iain:-ro opaao: nonnnri na co(epanne npo-
nane(ennn Ono:aipnra, na: ne nanecrno, no on, no ncnio: cyuae, no(-
1
Jccnckxx 1.. 4noornuecine paaiciannn n oacrn cannncinx (pennoc-
ren (Peniri naiuecrna n nocrounocannncio: iyire Hnioan Nnpninncio-
ro). N., 1982.
1
1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988.
2
1ca,af, Vll, 6, J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. acri 1. Or .nnuec-
inx reoioc:oronnn (o noanninonennn aro:ncrnin ; Ha(. no(roronn A.B. ee-
(ena, pe(. H.]. Poancinn. N., 1989. C. 9899.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 76 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 77
rnep(aer npairniy nyremecrnnn rpeion na Bocroi, n ro: unce io
(nopy Axe:enn(on, a raie n nnrepec nepcon i rpeuecion iyirype.
Op]nuecioe yuenne o nponcxo(ennn :npa peioncrpynpyercn no
paani: ncrounnia:. B neo:, npe(crannercn ce(yiman iaprnna
1
.
Hecrapeimee npe:n po(aer .]np (noa(yx) n ea(onnyi annimyi
ea(ny (xaoc) ea (na n rpannn, oiyrannie nepnoirni: :paio: n Ho-
uii. B .]npe nn na nero xponoc-npe:n cornopn cnnimee nnno, na ioro-
poro nixo(nr op]nuecinn or-(e:nypr 4anec (Cnnimnn), on e Nernc
(Ny(pocri), on e 3pnienanoc (Cna), Hpororon, 3por, 3enc n r.(. 4a-
nec nopo(aer cnoi npornnonoonocri Houi (xorn Houi cymecrno-
naa (o nero, noome op]nuecian rpa(nnnn npe(noaraer rpn Houn iai
rpn paanix opaaa), n cnnan c ue: on :oer nonn:aricn iai (eni, or
4aneca n Hiiri po(aercn len n Ypan nn ae:n n neo. Or Ypana n
len nponaomn rpn ornnn cy(ii, rpn nniona n rpn reiaronxenpa.
4anec nepnin napi oron, (aee c:ena napen n(er coracno Teoro-
nnn lecno(a: Ypan Xponoc 3enc
2
. 3enc nporarinaer 4aneca n re:
ca:i: nnpaer n cen nce :npoa(anne n ncex oron. Hpn .ro: on aa(aercn
nonpoco:: Kai :ne c(eari, uroi nce nemn in e(nni n paa(eini.
Tnranon, pacrepaanmnx cina 3enca ]nonnca, 3enc ncnenen :onnen, a
na npaxa coa(a rpernn, ninemnnn, po( i(en, n ioropix aan rnrannuec-
ian npnpo(a coe(nnena c oecrnenni: (nonncnncin: nauao:.
Heoxo(n:o or:ernri ce(yimne xapairepnie uepri op]nuecioro
yuennn. Bo-nepnix, op]nuecine orn nepconn]nnnponannie orne-
uennie nonnrnn. Ocnonnie nonnrnn, uepea ioropie onncinaercn nepno-
nauainoe cocronnne :npa (e:n]oornanponani n narypananponani:
xponoc, .]np, xaoc, nnno ne onnernopeni. Bo-nropix, n iauecrne
ocoon iareropnn ni(eeno npe:n. 3are:, n op]na:e nonnnercn n(en
npeinaimen cycrannnn 3enca. Bor iai ciaaano o 3ence n o(no: na
op]nuecinx rn:non:
...C Jcacc nc :,x+ax aaackx...
C a+au:k, u.: n.u, faacx :a.aaa n. cacf asax.xc:
A.fc: a:xns .c+.s x :a aa.ncccnnac k,4x.
Aac x a4cc acc, 4fa a, nca+ uxakx+ aa.,ax:.ac:.
C ckxfa,ccu 1anx,, nx.ac:.fc.:, +a:,4xx ,,uak,
1ccaa,xfc.:, n.4..a acc+, x acc+, ..acucn:c
1c, cafsc.fc.:, fa acc n.c.,.cu:, .cfxu:, a4xu.cu:,
Jcac accfaasuxx...
8
Yno(onn :np n nepaanepnynme:cn cocronnnn nnny, op]na: yno-
(oner neocno( ciopyne, a .]np ionne nnna. Haionen, ueonei
oiaainaercn peayiraro: ioc:nuecioro nponecca, a ne noouni: npo-
(yiro:, iai y lo:epa n lecno(a.
B ro:, uro :i ciaaan o op]na:e :ono onapynri neioropie
napaen c npancion :n]oornuecion rpa(nnnen, :i ne crane: nx
no(pono anananponari, npocro yiae: na noa:onie conna(ennn.
Nono or:ernri cxo(crno c aypnannrcin: :n]o:, coracno ioropo:y
or-npe:n, anaornunin Xponocy, nopo(aer cinonen cner n :pai.
O(nn na cinonen, Op:aa(, n cnoi ouepe(i oro(ecrnnercn c Leana-
uaini: Cnero:. ro iacaercn oro(ecrnennn :npa c ioc:nuecin:
nnno:, ro .rn npe(cranennn or:ern Hyrapx, naaran cnoero po(a yce-
uennin napnanr npancion reoronnn (O Han(e n Ocnpnce, 47): lopo-
:a(a, nponaome(mnn or uncrenmero cnera, n Apn:annn, nponaome(mnn
or ri:i, ne(yr (pyr c (pyro: nonny. H lopo:a(a coa(a mecri oron.
Apn:annn e cornopn pannoe n: unco conepnnion. Cornopnn aare:
eme (na(nari ueripe ora, on |lopo:a(a] no:ecrn nx n nnno. Pannie n:
no uncy orn, nponaome(mne or Apn:annn, nponnin n nnno, nce(crnne
uero (opo c:emaoci co ao:
1
.
Coracno npancin: npe(cranennn:, ueonei coa(an Axypa:aa(on,
uroi yuacrnonari n ioc:nuecion nrne c cna:n aa napanne c neecni-
:n cna:n. Hepnenmnn (or ueoneia cocronr n ro:, uroi c(eari reo
n:ecrnnme: A:ema-Cnenra Cnnrix Lecc:eprnix. eoneuecian nani
(ona onpe(enricn Larn: Ha:epenne: i Hpane(nocrn, Larocrn n
Lecc:eprni, n orneprari (e:onon aa: Aecroiocrn, Aunocrn, n. i(n
(oni crpe:nricn crari orpaenne: me(poro coan(areinoro (yxa Axy-
pa:aa(i n orneprari nenpane(nie nyrn. eonei npe(crannercn ioneu-
ni: n nani: npo(yiro: rnopennn, ea ioroporo nenoa:ona peanaa-
nnn aa:ica cymecrnonannn :npa, naneennoro na noe(y na( ao:.
Op]nuecian anrponoornn raie npe(cranner nnrepec c rouin ape-
nnn n:eimnxcn n nen npancinx napaeen. ]yma cymecrnyer (o ncee-
nnn n reo n neioe: aenno: :ecre n n cuacrnno: cocronnnn. ]ymn
na(air, ncennci n rea, ioropie nnnircn (n nnx re:nnna:n nn rpo-
nnna:n. ]yma crpe:nrcn nipnaricn na .roro :npa n nepnyricn n aen-
nin :np. Ho c(eari .ro neerio, noro:y uro c:epri rea ne oanauaer
ocnoo(ennn, (yma ryr e ncenercn n (pyroe reo. Toiio oionuareino
ouncrnnmnci or aoro, rpexonnoro, rnrannuecioro .e:enra, (yma noyuaer
noa:onocri ocnoo(nricn or crpa(annn. 3(eci ncno nipaeni npe(cran-
1
1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. C. 707b.
2
1ccxa,. Honoe copanne reicron ; Bcrynnreinan crarin B.H. Apxo, Ko:-
:enr. O.H. Uienio n B.H. Apxo. N., 2001. C. 20b1.
8
nfx4nac :x+na ; Cocranenne n oman pe(ainnn A.A. Taxo-lo(n. N., 1989. C. 19b.
1
1.,f.. O Han(e n Ocnpnce ; Hyrapx. Nopann. Plu:archi Chaeronensis.
Scrip:a Noralia. Hep. no( pe(. .A. 4penepr, N.. lacnapona ;; Becrnni
(pennen ncropnn. 1977. N 8. C. 229268, 1977. N 4. C. 280249.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 78 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 79
ennn o noc:eprno: noa(annnn aa nocrynin, n(en ounmennn or rpexa.
Hpane(nix (nocnnmennix) (er aarponoe aencrno n naiaaanne
nenocnnmennix. lonopn o op]nuecio: yuennn, uacro ronopnr o napae-
nx c y((na:o:, ne(nuecion n pax:anncrcion ]noco]nen. Nono nn-
(eri n .ro: yuennn n ce(i npancinx npe(cranennn o .a.ux. Corac-
no :a(oanecrnncion ionnennnn 4panamn nn (yma ueoneia cymecrny-
er nanauaino, (o ero nonnennn na cner, coe(nnnercn c reo: n :o:enr
po(ennn n noce c:eprn oreraer or rpyna n noanpamaercn n (yxon-
nin :np, r(e en cy(eno npeinari (o nonon noe(i na( ao:, ioropan
oana:enyer ionen :nponon ncropnn n cy(nin (eni (4panap(nn-nmr
1
).
Ha nam narn(, naonne rainx erio conocrann:ix (pyr c (pyro: ]ai-
ron, iai paa n nano(nr na :ici o npancinx nnnnnnx nn aan:crnonann-
nx n rpeueciyi iyirypy, re: oee uro ner ncuepninaimnx cnn(ereicrn
nn aa nn npornn, a (n roro, uroi cocrannri cyreirnnnoe :nenne,
aannn ry nn nnyi cropony, :arepnaa (ocrarouno. ]n roro uroi (ari
oee nn :enee oreirnnnyi oneniy .rnx ]airon, nonpoye: oee no(-
pono pacc:orperi n conocrannri op]nueciyi rpa(nnni c npancion.
Ho :nenni rex, iro noaraer, uro op]na: eper nauao n ernnerc-
ion :n]oornn, ce(yer cunrari, uro n ce(i npe(cranennn o :npono:
nnne n ne: raie n:eir ernnercioe nponcxo(enne. B ernnercion rpa(n-
nnn, re: ne :enee, orcyrcrnyer nonan aannci .roro :n]a. Ho cona:
N.3. Narie, nanecrnon cnennancrin n oacrn ernnroornn, cpe(n co-
xpannnmnxcn penrnoanix reicron ncrpeuaircn yno:nnannn ro o nnne na
ae:n n narn |P.Harris lV, 101b], ioropoe nnnoci na nepno: no(nnn-
me:cn na nepnonauainoro xaoca xo:e, ro o nnne nenioro lororyna,
cnecenno: na ae:i (Knnra :eprnix, r. 4, 6)
2
, na ioroporo nonnnoci
conne. Ouenn(no, uro .rn eren(i nocxo(nr i (pennenmn: npe:ena:
8
. B
lpenni :n] o :npono: nnne :or nponninyri n Kpnro-:nienciyi .noxy, n
ror(a pe:nnncnennnn ernnercion :n]oornn nnone :orn i npncyr-
crnonari n nponane(ennnx lo:epa n lecno(a. Ho n reoronnnx lo:epa n
lecno(a ce(i :n]a o :npono: nnne na: onapynri ne y(aoci
4
. Bnpo-
ue:, noa:ono, a(eci cnona ciaainaercn ne(ocrarounocri namnx ncrou-
nnion, iai c rpeuecion, rai n c ernnercion croponi. Her n cioiio-
nny(i nnnix ce(on :n]a o :npono: nnne n n (pennenmnx na coxpa-
nnnmnxcn op]nuecinx reicrax (oi. lVL nn. (o n...), aa nciiuenne:
reicra Apncro]ana Hrnni (V n. (o n...), r(e nnepnie yno:nnaercn
nnno, cnecennoe Houii cpe(n Xaoca, na ioroporo nnoce(crnnn y(er
paannnaricn ynopn(ouennin :np
1
. B ocraino: pannne reoioc:oronn-
uecine reicri no cnoe:y co(epanni :ao ornuaircn or naoennn
reoioc:oronnn lo:epo: n lecno(o:.
Ha pannnx reicron nanoee ionirni ]par:enri Teoronnn 3nn-
:enn(a (Vl n. (o n...). 4nrypa 3nn:enn(a Knoccioro ia ipanne nony-
npna n anrnuno: :npe, ]airnuecin nnnnci cnoero po(a cn:noo: o
0roo yo, rex, iro no nipaenni Anyen (ornecmero i .ron iareropnn
n 3nn:enn(a), c nanmnn: ionircrno: ncce(yer nponn(enne n :npe
n cnmio: ropnuo cannr oron (8 A7 DK)
2
. Te cnn(ereicrna, ioropie
coxpannnci o nann 3nn:enn(a, xapairepnayir ero iai nponn(na n npe(-
ciaaaren, ocymecrnnnmero paanunie ounmennn, n neioropi: opaao:
cnnaannoro c nnenocrouni:n :arnuecin:n n pnryaini:n iyira:n.
3(eci :i noanon: cee neoimoe orcrynenne or ocnonnoro rei-
cra n ioporio pacc:orpn: neioropie acneiri rpa(nnnn npe(ciaaarei-
nix npairni n apxanueciyi .noxy n .noxy pannen rpeuecion ]noco-
]nn, nocioiiy :e(y pannn:n rpeuecin:n ]noco]a:n n npe(ciaaare-
n:n n:eercn onpe(eennan cnnai neioropie ]noco]i con:eman
.rn (na po(a aannrnn. Ecn oparnricn i ron iyirypnon cnryannn, na
]one ioropon noannia n paannnaaci ]noco]nn, :ono ni(enri
pn( ocoennocren, na ocnone ioropix ni(nnnyri ce(yimnn reanc:
]noco]cioe ananne paannnaoci iai npo(oenne neioroporo cai-
painoro anannn, ioropoe nnnoci nexoni: ananne: crpancrnyi-
mnx npe(ciaaareeneiapen, o(noro na pe:ecennix ore(nnennn roro
npe:enn. B rpairare rnnnoiparoncion mioi O (pennen :e(nnnne
8
ciaaano, uro ror, iro ne anaer, uro raioe ueonei, ue: on nnnercn, iai
1
accf.: Hapannie rn:ni ; Hep. c anecr. n io::enr. npo]. H.N. Crenn-
Ka:encioro, npe(nc. npo]. B.A. nnmnna. ]ymane, 1990.
2
A.f:c A.. Hapannie rpy(i no :n]oornn n n(eoornn (pennero Ernnra. N.,
1996. C. 1bb.
8
Ernnercian Knnra :eprnix cocrannaci, naunnan c nepno(a Honoro napcrna,
oi. XVl n. (o n...
4
Ha ocnonannn reicron Hna(i n O(nccen :ono npnnrn i nino(y, uro
crpoenne ynnnepcy:a :icnoci n nn(e (nyx noyc]ep, Ypana n Taprapa, coe(n-
nennix :e(y coon Oieano:. 3ro :oer n iaion-ro :epe nonn:aricn iai orro-
ocoi npe(cranennn o :npono: nnne, no npn:ix (oiaaareicrn .ro:y ner.
1
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N., 1996.
C. 709. Boapaennn ornocnreino npnna(enocrn .roro reicra i op]nuecin:
c:.: .cc,ca .1. ]e:nypr y 4aeca (K peioncrpyinnn ioc:oronnn 4aeca Nn-
ercioro) ;; Teicr: Ce:anrnia n crpyirypa. N., 1988. C. b166. C. 6b-66. 3(eci
e o noa:ono: ernnercio: nponcxo(ennn npe(cranennn o :npono: nnne.
2
4par:enri (ocoiparnion (ipo:e rex, ioropie cnennaino oronapnnaircn)
nnrnpyircn no na(anni: J.:+cnfa .nnx :c4cckx x.acaaa. acri 1.
Or .nnuecinx reoioc:oronnn (o noanninonennn aro:ncrnin ; Ha(. no(roro-
nn A.B. ee(ena, pe(. H.]. Poancinn. N., 1989.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. b6b.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 80 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 81
on nnepnie noanni n na uero opaaonacn, ne :oer anari :e(nnnncioe
nciyccrno n npannino eunri i(en. Bn(no, uro n .ro: cyuae nnone
]noco]cian nocranonia nonpocon orneuaer necioiio nni:, oee ion-
iperni: n npairnuecin:, aa(aua:, ue: :i npnniin ncrpeuari n co-
crnenno ]noco]cio: na:epennn. lo:ep n O(nccee (17.888b) yno:n-
naer rex, ioro npnramair n (o:, ecn noanniaer n nnx ny(a, neponrnee
ncero .ro crpancrnyimne no ropo(a: pe:ecennnin ((e:nyprn), n cpe(n
nnx ra(areen, nennon, npauen, ne y(nnner, noayn, roiio yno-
:nnanne nornnia (nciycnnia ao(uero), nocioiiy ero npo(yir (n:ecre
c na(enn:n iyanenon n ropmeunnion), noayn, oime orneuaer nan:e-
nonanni pe:eca, ue: y nimenaanannix rpynn pe:ecennnion.
H, re: ne :enee, poi npe(ciaaareen iai pe:ecennon rpynni n
anaun:ocri pnryaon ounmennn, n:n conepmae:ix, nocrenenno noapac-
raer npn nepexo(e or Te:nix neion i lo:eponcio:y :npy, xorn or .roro
nepno(a nourn ne coxpannoci (annix o npairnie rpeuecinx npe(ciaaa-
reen nn rex, iro onpanner ouncrnreinie pnryai, iai, nanpn:ep,
3nn:enn(. To, uro o nnx nanecrno, naxo(nr onpe(eennie coornercrnnn
n :aoaanncion rpa(nnnn. Hciiunreinyi anaun:ocri n .ro: ionrei-
cre npnoperair my:epo-aiia(cine npe(ciaaareinie reicri
1
n ounc-
rnreinie npairnin npancinx :aron. Ce(yer oparnri raie nnn:anne
na aopoacrpnnciyi norpeainyi opn(nocri, ioropan (nn neioropin
ee anaor) ia pacnpocrpanena ye npn Axe:enn(ax y :aron
2
. Kpo:e
roro, aopoacrpnnna:n in rmareino paapaorani opn(i (n ounme-
nnn ncex ce:n :arepnainix coa(annn :eraa, ornn, ae:n, no(i,
ciora, pacrennn n ueoneia, 3aparymrpe npnnncinaoci npone(enne
opn(a ounmennn ncero ynnnepcy:a. Coxpanncn nnci:ennin ncrounni
n cocrane Anecri, nocxo(nmnn i nap]nncio:y nepno(y n no npen:y-
mecrny nocnnmennin aaiony uncrori (ioropin, icrarn, nnncn o(nn:
na ocnonnix cpe(crn opii co ao:) Bn(en(ar (c:. nanp. Bn(en-
(ar, 8, 18, 19)
8
. He nciiueno, uro n:enno anaio:crno c nonce(nenni-
:n ouncrnreini:n npairnia:n npancinx (:n(nncinx) :aron, c re: oco-
i: ornomenne: i .rn: opn(a: n nx crporocri noanono rpeia: npn-
nnri cono :ar (n ooanauennn ncen oacrn npe(ciaaareinix n
ouncrnreinix npairni.
Bnyrpennnn oprannaannn npo]eccnonainix ore(nnennn npauen n
npe(ciaaareen n:ea crpyirypy, :ao ornuaimyicn or raionon (pyrnx
pe:ecennix rpynn. Pe:eco n ananne, ioropi: oa(an i(n, nxo-
(nnmne n pe:ecennyi rpynny, pacnpe(enoci :e(y nce:n uena:n
rpynni n ne :oro ninocnricn aa ee npe(ei, paaramaricn. Bnyrpn pe-
:ecennon rpynni ia(in n:eer cnonx yunreen n ocranner cnonx noc-
e(onareen. 3auacryi .rn pe:ecennie rpynni oprannaonani n coorner-
crnnn c ce:ennon :o(eii. B lpennn nciyccrno npe(ciaaannn io na-
ce(crnenni: n ce:inx Nea:no(n(on n Ha:n(on, euennn Acienna-
(on na Koc
1
, uro raie coornercrnyer n :econora:cion npairnie, a :oer
iri n yxo(nr n nee iopnn:n, coxpannoci napeuenne :econora:cinx
penon: Ny(pin ueonei nayunr .ro:y cnoero cina, on aacrannr ero
npnnecrn inrny
2
. Tor e nopn(oi nepe(aun anannn ocymecrnnercn n
nepnix ]noco]cinx oprannaannnx, nanoee npinn npn:ep op]nio-
nn]aropencian rpa(nnnn. Taian cxe:a coxpannercn n na npornennn nce-
ro nepno(a cymecrnonannn pannen rpeuecion ]noco]nn.
Hponn(ni, ornpannnmne ouncrnreinie npairnin, n:en npn:oe
ornomenne i npauenanni, iai npanno, con:eman nn ne paa(enn .rn
cnennainocrn, ncnenn o(nonpe:enno n reo, n oeann (yxa. B ne-
peunn (pennnx uy(ornopnen, ioropie naxo(n: y Kn:enra Aeican(pnn-
cioro, Hop]npnn, A:nnxa, Naicn:a Tnpcioro n (p., e(nnoracno nii-
uair 3nn:enn(a n 3:ne(oia. Kpo:e nnx n nepeunnx ]nrypnpyir 4epe-
in(, Hn]arop n (ae 3opoacrp
8
. Hpn:euareino ro, uro (n cocrannre-
en .rnx nepeunen ne nano, n(er n peui o ncropnuecinx nnax nn
eren(apnix, ]noco]i onn nn npopoin-uy(ornopni. B naneonncann-
nx neioropix pannnx rpeuecinx ]noco]on n npe(crannreen npe(]no-
co]cion rpa(nnnn ncrpeuaircn cxo(nie .e:enri, ocoenno aa:erno
.ro n nponane(ennnx neonaronnion: oecrnennoe nponcxo(enne re-
pon, nyremecrnne na Bocroi, operenne nicmen :y(pocrn (uepea nocnn-
menne n :ncrepnn n np.), oecrnennoe oriponenne repoi, (ap npopoue-
crna, neoiunie ocronreicrna c:eprn
4
. Hpn:euareino, uro noa(nnn
anrnunan rpa(nnnn npe(ocranner anaunreinie cnn(ereicrna o nann
1
1u:kc:1 1. l:ineran: Diviners and Nagicians: A Neglec:ed Elemen: in Cul:ural
Con:ac:s ;; The Greek Penaissance o :he Eigh: Cen:ury B.C.: Tradi:ion and
lnnova:ion. Proceedings o :he 2
nd
ln:erna:ional Symposium a: :he Swedish lns:i:u:e
in A:hens, 1b June, 1981. S:ockholm, 1988. P. 11b119.
2
1ca,af, l. 140. 3(eci e (l.188140) o no((epannn nepca:n opn(onon
uncrori. O norpeainix opn(ax aopoacrpnnnen n ouncrnreinix npairniax,
nx conpono(anmnx, c:. raie: Acxf.4xsn A.1. Horpeainie opn(i aopoa-
crpnnnen. N., CH., 2001.
8
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996) ; Cocr., om. pe(., npn:eu., cnpan.
paa(. H.B. Paia. CH., 1997. C. 9612b.
1
1u:kc:1 1. l:ineran: Diviners and Nagicians: A Neglec:ed Elemen: in Cul:ural
Con:ac:s ;; The Greek Penaissance. C. 118.
2
1u:kc:1 1. l:ineran: Diviners and Nagicians: A Neglec:ed Elemen: in Cul:ural
Con:ac:s ;; The Greek Penaissance. C. 118.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 94.
4
2c.faa. 1.1. Anrnunan rpa(nnnn o nepcn(cinx :arax 3opoacrpe, Ocrane n
lncracne. CH., 199b.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 82 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 88
n (enreinocrn nepcn(cinx :aron 3opoacrpa, Ocrana n lncracna, npn ro:
uy(ecnie ocronreicrna nx nann ciopee coornercrnyir rpeuecin: cran-
(apra: npe(cranennn o uy(ornopnax, ue: co(epar peainie ]airi na
nann. Bn(n:o, ecn nna, o ioropix n(er peui, nce e peaino cyme-
crnonan, a ne nnnircn eren(apni:n, nx opaa nacroiio npnncn n
lpennn n oprannuno nome n anrnunyi rpa(nnni, nn ne iaaacn ue:-ro
uy(i: n nenonnrni:, uro i nnone accn:nnponan n nen.
Hpn opamennn i rpeuecion npe(]noco]cion n pannen ]noco]-
cion rpa(nnnn onapynnaercn onpe(eennan omnocri n cnn(erei-
crnax o nann, (enreinocrn n yuennnx rpeion .roro nepno(a. Hanecrni
uy(ecnie ocronreicrna nocnnmennn n noce(yimen nann 3nn:e-
nn(a (]noren a.prcinn, l, 10911b), ioropin npairniona ounmenne
or ion nopun, iai reecnon, rai n (ymennon
1
. Hn]aropenni, no:n:o
:are:arnuecinx, acrpono:nuecinx n (p. nayunix naiciannn aann:a-
nci :e(nnnnon, neioropie ueni nn]aropencioro coiaa npnna(ea-
n i npo]eccnn npauen, a Kporon i nenrpo: ana:ennron n ro npe:n
:e(nnnncion mioi
2
. Hnrepecni c rouin apennn pacciaaon o uy(ornop-
nax (pennocrn ocronreicrna nann lepainra. Tpy(no (eari iaine-
no nino(i na ocnonannn norpa]nuecinx cne(ennn o lepainre, no-
cioiiy onn nnnircn, neponrnee ncero, noa(nen ioncrpyinnen, ocno-
nannon na rpa(nnnonnix npe(cranennnx o :y(pene, none(enne n opaa
nann ioroporo (oen coornocnricn c ero yuenne:, n ne nciiueno,
uro aaon (n coa(annn neinn o nann lepainra nocynn ]par-
:enri ero yuennn
8
. O(naio n yuennn lepainra ecri necioiio ]par:en-
ron, ioropie noanonir npnuncnri ero i rpa(nnnn npe(ciaaareen n
ouncrnreinix npairni. Ho ncen nn(n:ocrn, lepainr n:e cnon npe(-
cranennn o oeannx n cnocoax nx euennn, or uero n y:ep, iai rono-
pnr ero norpa]i. lepainr ronopnr o npauax, uro onn peyr, ryr,
ncnio :yuair ao oinix, (a eme rpeyir nari, xorn npnunnnir ro
e (opo, uro n oeann (46 Nch). Y nero cocrnennoe nerarnnnoe
ornomenne i ouncrnreini: npairnia: crpancrnyimnx penonnpe(-
ciaaareen, ioropie n ro npe:n mnpoio npairnionan ounmennn iponii
npnnecennix n eprny nnornix .ro ecc:icenno c rouin apennn
lepainra: iponii ounmaircn iponii ocinepnennie, iai ecn i iro, n
rpnai non(n, rpnaii i or:inacn (86 Nch)
4
. Kpo:e roro, n niciaaina-
nnn lepainra oimnncrno onpaercn iai ciori (9b Nch) :ono
yc:orperi n iaio:-ro c:ice aciernuecioe ornomenne i nnme. Tor e
:ornn :i ncrpeuae:, nanpn:ep, n onncannn nann 3nn:enn(a, ioropin
noyun or Hn:] neiyi e(y n xpann ee n ionire iia, n ipo:e nee
nnior(a ne nn(en, uroi on e (]noren a.prcinn,1, 114), nn Aa-
pnca, ioropin nnuero ne e (lepo(or, 4.86) nn nniro nnior(a ne
nn(e, uroi on uro-no e nn nn
1
. B (nyx noce(nnx cyuanx oriaa
or nnmn nnni: opaao: cnnaan c oecrnenni: nponcxo(enne: nn
oecrnennon npnpo(on uy(ornopna. Kai iaercn, :ono n o(nn pn( c
nn:n nocrannri n lepainra, re: oee uro xopomo nanecren npo]ern-
uecinn ron ero niciaainannn n ero nciiunreinoe ornomenne i co-
crnennon nepcone no cpannenni c corpa(ana:n. Ho(pono :i pacc:or-
pn: .ror nonpoc n coornercrnyimen rane.
Hoayn, noce(nn: n uepe(e npe(ciaaareen-]noco]on i 3:-
ne(oi. Hanecrno, uro on nnca rpare(nn, i npauo:, ncnen oi-
nyi, npnanannyi npaua:n eana(enon (]noren a.prcinn, Vlll, 69),
npopnnaree:, io(ona (no ipannen :epe, ca: .ro yrnep(a (B 111
DK)), n, paay:eercn, n:e cocrnennie ]noco]cine noaapennn.
Ouenn(no, uro c 3:ne(oio: npe(ciaaareinie n ouncrnreinie
npairnin ne npeipamair cnoero cymecrnonannn, onn in mnpoio pac-
npocrpaneni eme no npe:ena Harona, no ]noco]nn i ro:y npe:enn
ni(enercn na .ron rpa(nnnn n operaer ca:ocronreinoe cymecrnona-
nne, cranonnrcn yaiocnennananponanni: ananne:, cyamn: pannona-
ncrnuecio:y noananni :npa n npnoperenni :y(pocrn, n:enno n .ror
nepno( nponcxo(nr oionuareinoe paa(eenne nayunoro anannn n roro,
ioropoe na: ciopee xoreoci i oxapairepnaonari iai oiiyirnoe.
Tenepi nepne:cn i no(pono:y pacc:orpenni narn(on 3nn:enn-
(a. Ni ciaaan, uro on npnna(ea i uepe(e nponn(nen n ocymecrnn
paanoro po(a ounmennn. Cunraercn, uro on counnn no.:y (rn:n) Po-
(oconne iyperon n iopnanron, a ipnrnne naainan ero Kypero: n
npnnocnn e:y eprni iai ory (]noren a.prcinn, 1.114), raie Hy-
rapx yno:nnaer, uro conpe:ennnin naainan 3nn:enn(a noni: Kype-
ro: (Hyrapx, Coon, 12, 8 A 2 DK). 3nn:enn(y npnnncinaercn coa(a-
nne o(non na nepcnn ana:ennroro n :are:arnie napa(oica ena na
ocnonannn ero yrnep(ennn Kpnrnne ncer(a eni n Opaiyax (8 B
1 DK). B cnoe: ana:ennro: cne (nnon n nnri(ecnr ce:i er (]noren
a.prcinn, 1.109) on ncrpeuacn c ora:n, n ro: unce c Hcrnnon
(Aq0ro) n Hpan(on (^xq) (8 B 1 DK, Naicn: Tnpcinn, 10), r.e.
(ny:n na rpex ornni Hap:enn(a, npnne(mnx ero na nyri noanannn Hcrn-
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. 8.7, C. 76.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 16, 1u:kc:1 1. Lore and
Science in Ancien: Py:hagoreanism. Cambridge, 1972. C. 298-294.
8
1cccx,x J.A., 1an,.c.k. 1.1. lepainr n ]pennnn Bocroi (ipnrnuecine aa:er-
in) ;; Hayunie (oia(i nicmen mioi. 4noco]cine nayin. 1981. N b. N.,
1981. C. 94100. C. 98.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 240.
1
Aapnc 10
b
Ab (X+a.x. O nn]aropencion nann, 140). J.:+cnfa pannnx
rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 97.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 84 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 8b
ni
1
. Kcrarn ciaaari, :ornn nyreneponrnee ncero noipira rarynponion)
uacro pacnennnaercn iai yiaaanne na ero npnuacrnocri ma:anna:y
2
n,
re: ca:i:, :aoaanncin: iyira:. Ho:n:o npouero, 3nn:enn( yno:nna-
ercn iai o(nn na ce:n :y(penon.
To, uro na: nanecrno o reoioc:oronnn 3nn:enn(a, yia(inaercn
yinaino n (na cnn(ereicrna. ]a:acinn coomaer ce(yimee: 3nn-
:enn( npnnn (na nauaa: A.p n Houi. Or nnx po(ncn Taprap,
(y:ai rperie nauao, iai neioe c:emannoe na (nyx |nepnix] n nponao-
me(mee or nx cnnnnn, or nnx (na Tnrana. or conoiynennn ioro-
pix :e(y coon po(noci nnno. na ioroporo, n cnoi ouepe(i, noanni-
o nonoe noioenne (8 B b DK). ]pyroe cnn(ereicrno n iaion-ro :epe
(ynpyer nepnoe, no cyrn nnnnci ce(yimn: aneno: n reoioc:oronn-
uecion noce(onareinocrn, nauao: ce(yimero noioennn: A 3nn-
:enn( n ne c nn: naopaann ]nociypon :yunnon n enmnnon, na-
anan ero Beio: (ov) iai e(nnnny, a ee Hpnpo(on (uo) iai (no-
nny, nocioiiy na e(nnnni n (nonni nponaomo ncnioe nnopo(nmee n
(ymernopnmee nauao (Hoann n(nncinn, 8 B 26 DK). To, uro na :n-
]oornuecio: yponne nipaeno iai e(nncrno ]nociypon iai (nyx noo-
nnnoi :nponoro nnna
8
, a(eci, ecn orpocnri noa(nne nn]aropencine
ionnorannn, aa(aercn nni: c:iconi: coornomenne: uo iai
nopo(aimero nauaa n ov iai no((epnnaimero nn coxpannimero
n nopo(enno: nanennyi cny, uro no(uepinnaer nx e(nncrno. Ho n
raio: cyuae y nac noanniaer aarpy(nenne c re:, iai n (anno: cyuae
nonn:ari ov, nepene(ennin oceni: n ee(eni: iai Bei, nocioi-
iy na ionreicra nn(no, uro peui ciopee n(er o nanennon cne, ue: o
neie iai npo(onreinocrn nann. Boome npe(cranennn o anc
iai neie nn npocro (nreino: npe:enno: npo:eyrie c]op:npyircn
roiio n iaccnuecinn nepno( n ye y Harona :i ncrpeuae: eme o(no
anauenne neunocrn
1
. B .noxy e apxanin an ycronunno coxpanner
anauenne, naioe nn acconnarnnno cnnaannoe co cono: (yma (uq ).
H:eercn necioiio nn(on (ymn, uacri na nnx nponnner cen ]nanuec-
in, a n:enno prvo ((ixanne(yma) n 0uo (iponi(yma), n rperin,
cocrnenno uq nn ov. Cymecrnyer pn( ro:eponcinx naccaen,
ioropie (air nonn:anne cona an ne iai nanennoro cpoia, no cio-
pee iai iaionro reecnon n(iocrn, c ioropon, ecn ona noin(aer
reo ueoneia, repnercn n nani, raioe npe(cranenne o neion nani
n(iocrn nocrenenno npe(noaraer nepexo( i anauenni nani, co-
(epamancn n n(iocrn
2
. Hoanon: nponnrnponari cee nacca na
innrn P. Onnanca (npe(onnmero rpaironiy cona ov iai reecnon
n(iocrn), cnennaino nocnnmennin .ro:y nonpocy: Hepnonauainoe
anauenne n(iocri (n an no(rnep(aercn re: ocronreicrno:, uro
an ne noin(aer reo npn o:opoie n ne yxo(nr n An(. On nireiaer co
ceaa:n. 3nauenne cnnnnon :oar cunraoci noa(nenmn: n nponano(-
ni:, o(naio rpy(no nonepnri, uroi .ro anauenne nn anauenne n(-
iocri noome :oro nponaonrn na npe(noaranmerocn nepnnunoro ana-
uennn nepno( cymecrnonannn. Kai :i nn(en, no(onoe anauenne ne
no(rnep(aercn nanoee pannn:n (anni:n. C (pyron croponi, nerpy(-
no npe(crannri iain: opaao: cono, ooanauaimee nanennyi n(-
iocri, nocrenenno crao ooanauari co(epamyicn n .ron n(iocrn
nani, a re: ca:i: n nani, orpannuennyi no npe:enn, nanennin
cpoi
8
. Te: ca:i:, y nac ne(ocrarouno iai cnn(ereicrn, rai n ocnona-
nnn (n roro, uroi cunrari, uro n 3nn:enn( :or npn(anari cony an
anauenne neunocrn nn neia, a noa(nnn ionreicr, n ioropo: .ro cono
ncrpeuaercn, rainx ocnonannn ne (oanner.
4par:enri no.:i 3nn:enn(a co(epar neioropie c:iconie ne-
peceuennn co anaunreino oee noa(nn:n op]nuecin:n reicra:n
Teoronnen Heponn:a n leannia n Panco(nuecion Teoronnen, n
ioropix, no:n:o naneunoro :n]a n npe(cranennn o :npono: nnne,
ye cymecrnenno paannra re:a npe:enn.
Kro cipinaercn aa n:ena:n Heponn: n leanni nenanecrno, iai
nenanecrno n anropcrno, n (ara coa(annn Panco(nuecion reoronnn, co-
ornocn:on c rai naainae:i:n Cnnmenni:n ciaaannn:n (1:c:a: 1aa:).
A.4. ocen npe(araer (ocrarouno pannii (arnponiy coa(annn .rnx rei-
1
Yiaaanne na ro, uro 3nn:enn( cunra ora:n Harocri ( Ypp) n Leccri(crno
(Avoro) n noa(nnr n: arapn n A]nnax (1.x+cnf .ckc.n,xxckxx, 8 A7
DK) n:ecre c npornnonocranenne: nx Hcrnne n Hpan(e :i :orn i conocra-
nnri c npancion (yancrnuecion cncre:on, ecn i .ro ne nirn(eo cnmio:
rooconno n nciyccrnenno nnn(y orcyrcrnnn oee pannnx n (ocronepnix cnn-
(ereicrn, ue: n:eimnecn.
2
3ron ionnennnn n uacrnocrn npn(epnnaercn 3.P. ]o((c (a,,c .1. lpein n
nppannonainoe. Hep., io::. n yiaaarei C.B. Haxo:ona. CH., 2000). C ero
rouin apennn, ionnennnn ornomennn :e(y reo: n (ymon, niiuaimnn :ornn
(ororo cna, nyremecrnnn no cne, (oroe orcyrcrnne n r.n., ioropie paannnan,
nanpn:ep, Op]en (ornunin or op]na:a), 3nn:enn(, 3:ne(oi, nnnircn neio-
ropon ]op:on rpeuecioro ma:anna:a, ioropin nponni ci(a na 4painn.
8
A.4.ocen rai n io::enrnpyer .ror ]par:enr: ]nociypi ryr nnuro nnoe, iai
(ne noonnni Nnponoro nnna, 3on n 4icnc (cp. Orph. rg. 9b: H cannie
nponane(ennn Hpnpo(i, n nena:epn:an neunocri...) (.acca .J. Teoronnn n
ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N., 1996. C. 87b).
1
1..fan.Tn:en, 87d.
2
Cnx.nc 1. Ha ioennx oron. Hcroin enponencion :icn o (yme, paay:e, ree,
npe:enn, :npe n cy(ie. N., 1999. C. 206211.
8
Cnx.nc 1. Ha ioennx oron. N., 1999. C. 211.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 86 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 87
cron, oro(ecrnnn npn .ro: leannia c ororpa]o: V n. (o n..., a
1:c:a: 1aa:, na ero narn(, nocxo(nr i (onoino ryoion crapnne, no
ncnio: cyuae, ne noae ue: VlV nn. (o n...
1
. Apry:enrannn .ron noan-
nnn, c namen rouin apennn, necioiio nenoce(onareina, n uacrnocrn,
yiaaanne na ro, uro ]air nnrnponannn reicra ecuncennoe unco paa
neonaronnia:n cnn:aercn co(epanne: n ne: ce(on (pennen no.ann,
nn ro, uro lepo(or anaer o op]nuecinx 1:c:a: 1aa:, nocioiiy yno:n-
naer neioe Casucnnac ck...nxc. B (anno: cyuae, na: oee ocnonarei-
non n coraconannon c ncropnuecin:n ]aira:n npe(crannercn noannnn,
i ioropon cionnercn N.L. Wes: n ror n (pyron reicr noanni ne panee
noa(ne-.nnncrnuecioro nepno(a, oi. 200100 rr. (o n...
2
Hpe(cranennn o nnne ncrpeuaircn no :enimen :epe n (nyx yia-
aannix reoronnnx n cnnaani c re:n ocnonni:n ciera:n, ioropie :i
or:ernn n no.:e 3nn:enn(a. Hanpn:ep, n Teoronnn Heponn:a n
leannia, npairnuecin no ncex ]par:enrax, naaraercn ce(yiman
cxe:a: Xponoc nn Xaoc nopo(aer Anno, na ioroporo po(aercn (n-
a(a :ycioro n encioro, naainae:an nnaue neinn (nonnon nn(,
nn an(pornn
8
. B Panco(nuecion reoronnn na Anna po(aercn neioe
oecrno 4aner (Bn(n:in nn Cnnimnn), o ioropo: no npn:o coo-
maercn, uro on :yunna n enmnna n:ecre (4bm, n), no .ro ce(y-
er na iainx-no iocnennix aa:euannn, nanpn:ep, o ero uerneporaaoc-
rn n uerneponiocrn (4b, g n (p.). B (anno: cyuae n opaae 4anera :i
naxo(n: npe(cranennn o aooro: coneuno: nnne, n o (nyx noonnniax
nnna, npe(cranennix n (anno: cyuae opaao: an(pornna.
B npancion rpa(nnnn, n reicrax cnn(ereicrna, coornocn:ie c :n-
]o: o :npono: nnne, (ocrarouno pe(in n ciyni, no, re: ne :enee,
nnone :oryr iri coorneceni c (pennerpeuecin:n ionnennnn:n. Han-
oee pannn: cnn(ereicrno: (ecn roiio :i npnanae:, uro reicri
neioropix Amron nnnircn xponoornuecin oee pannn:n, ue: nex-
ennncine reicri) nnnercn Amr 18 (4panap(nn-nmr), r(e Axypa
Naa(a cpannnnaercn c nrnnen, cn(nmen na nnnax, a neo onncinaercn
iai ciopyna nnna. Hponnrnpye: ]par:enr:
X /,.+..,./ a,,cxa.k, a J..f,uf.,
fa nca, kafaac n.ac,,
Cxskucc x .xcf.kucc,
1afaac f, .c+.k
Ca acc cfaan ak,.cf,
1a,ana fxuc sxua,...
... /nca/ c +cf...x4cckx+ fc.a+ .ck..cnna+
... 1afaac A..,. nacxf k.k a,c,,...
1
.
B (anno: cyuae :i nai(ae: conocranenne ioc:oca-:nponoro
nnna ne c conne:-aooro: .ror opaa npnna(enr n npancion rpa-
(nnnn Nnrpe, Axypa:aa(e, noayn, roiio npn Axe:enn(ax npnnnci-
naaci neioropan conpnan cn:nonia, no n ra, neponrnee ncero, nocxo-
(nr, no ncnio: cyuae, .ro nn(no na nionorpa]nn, i accnpnncion rpa(n-
nnn. 3(eci ooouia nnna .ro ooouia nea, cner e (iai n earpannu-
nin cner Op:aa(a), ioropin ona nayuaer, conocrann: ciopee c cnnnn-
e: pacnanennoro :eraa.
Bce ocrainie cnn(ereicrna npnna(ear ye nexennncin: co-
unnennn: lX n. (o n..., n onn co(epar ncnie yiaaannn na ro, uro ae:n
c]epnuecion ]op:i, neo noipyr nee pannoy(aeno no ncex rouiax. B
Nenor-n Xpar nepcnn :n]a o paannrnn nceennon na :nponoro nnna
raiona: Heo, ae:n, no(a n nce ocrainoe, uro naxo(nrcn nnyrpn ona-
a, nano:nnaer nrnuie nnno. Heo n na(enn rnopna Op:aa(a ycrpoeno
nano(one nnna, n ae:n naxo(nrcn nocepe(nne nea no(ono ro:y, iai
eroi nocepe(nne nnna
2
. Ce(yimne cnn(ereicrna naxo(n: n rei-
crax .roro e nepno(a, npnna(eamnx parin: Nanymunxpy n 3a(cn-
pa:y, onn oa oroconi, nepxonnie peni paanunix oacren Hpana,
oa, cy(n no nce:y, onnpanci na anecrnncine ncrounnin, na ioropix n
ocnoninan cnoe yuenne n io::enrapnn. Hpn .ro: nx :nponoaapenuec-
ine noannnn cymecrnenno pacxo(nnci: 3a(cnpa: rnrore i aypnanna:y,
ero par, Nanymunxp, i npe(crannree: opro(oicainon aopoacr-
pnncion cncre:i, ioropyi onnca n cnoe: ranno: rpy(e D:as:n i
D[nk (Penrnoanie nop:i)
8
. Ta: e (D:as:n i D[nk, 90) ncrpe-
1
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N.,
1996. C. 720. Hpn naoennn co(epannn .rnx reoioc:oronnn :i y(e: noiao-
naricn nyniannen ocena, nocioiiy .ro (ocrarouno nonoe n io::enrnpo-
nannoe na(anne na pyccio: naiie ]par:enron yiaaannix reoioc:oronn.
2
1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. P. 69, 264 (co cciion na
oc/.u/ 1., 19b8).
8
Teicr reoioc:oronnn nnrnpyercn no: .acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;;
Nn]oornn rpeion n pn:nn. N., 1996. C:. raie cxe:arnuecioe naoenne
panco(nuecinx reicron: 1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. P. 70-7b.
Hpn naoennn co(epannn .rnx reoioc:oronnn :i y(e: noiaonaricn nyn-
iannen ocena, nocioiiy .ro (ocrarouno nonoe n io::enrnponannoe na(anne
na pyccio: naiie ]par:enron yiaaannix reoioc:oronn.
1
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996) ; Cocr., om. pe(., npn:eu., cnpan.
paa(. H.B. Paia. CH., 1997. C. 828.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 110.
8
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. N.Y., 1961. P. 194, 1axc
A. 3opoacrpnnni: neponannn n oiuan. CH., 1994. C. 182188.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 88 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 89
uae: npe(cranenne o ro:, uro neo c]epnuecioe, mnpoioe n nicoioe,
n ero nnyrpennnn uacri, n npe(eax ioropon pacnooena nama ae:n,
o(nnaiono npocrnpaercn na pannoe paccronnne, no(ono nnny. 3ra e
]op:a ]op:a nnna, ,.-c[: ncnoiayercn raie 3arcnpa:o: n
Vizidagiha-i Za:spram (Hapannoe 3a(cnpa:o:), 84.20: ycranonn ae:i
n cepe(nne nea raion, uro nniaian uacri ero ne ia ne (pyron,
no(ono eriy nnna n ornomennn ero nenrpa
1
. Ta e n(en ncrpeuaer-
cn n Bundahin, roiio ye ea opamennn i opaay nnna: neo a(eci
raie c]epnuecioe, ero mnpnna pannnercn ero (nne, ornomenne (nni
i ero nicore n nicori i rynne raie conepmenno panni (Ch. l, 48)
2
.
Bn(no, uro npe(cranennn o ioc:oce iai n:eime: ]op:y nnna n
noome coornocn:i: c nnno:, nonnnircn n npancinx reicrax (ocra-
rouno noa(no. C o(non croponi, nn(n:o, ciaainaercn ne(ocraroi ncrou-
nnion apxanuecioro n (pennero nepno(a npancion ncropnn. C (pyron
croponi, ce(yer oparnri nnn:anne na ror ]air, uro anropon n nepnyi
ouepe(i nnrepecyer npanninocri ynnnepcy:a, ero c]epnunocri iai pan-
no:epnocri n pannoy(aennocri nnemnnx rouei nea-ioc:oca (pyr or
(pyra, a opaa nnna nnnercn ciopee ncno:orareinon nicrpannen,
noanonimen narn(no npe(crannri ro, o ue: n(er peui. Taian ionnen-
nnn nenoino noanpamaer nac i re: n(en:, ioropie nononan panner-
peuecinx ]noco]on. Hanpn:ep, Hap:enn(, 3:ne(oi onncinan ynn-
nepcy: n:enno iai c]epnuecinn, conepmennin, ne onnpanci npn .ro:
na :n]oornuecine nocrpoennn, a apry:enrnpyn n (oiaainan cnon noo-
ennn. B neo:, no-nn(n:o:y, ne conce: nepno onennnari re ]noco]-
cine ioncrpyinnn pannerpeuecinx ]noco]on, r(e ynnnepcy: :icnrcn
mapoopaano, iai nocxo(nmne i :n]y o ioc:nuecio: nnne. Cymecrnyer
neci:a ionirnin npn:ep, nicrpnpyimnn narn(i 3:ne(oia na
.ror cuer. 3ro cnn(ereicrno, xorn n ne niiuennoe l. ]nico: n unco
]par:enron, (n nac npe(cranner onpe(eennin nnrepec, Ancnxs x-
.acaaa (Croen), ll, 81, 4: Ho 3:ne(oiy, na:epenne nea n mnpnny
oime, ue: nicora or 3e:n (o nea, r.e. nnnn aennra, n .ro: na:e-
pennn neo oime paa(aoci nmnpi, rai iai ioc:oc noxo na eamee
nnno (Bollack, 810, A b0 DK). Lapoopaani: n yuennn 3:ne(oia
nnnercn roiio n(eainoe, eciauecrnennoe cocronnne ynnnepcy:a
(C]anpoc) n .noxy ranencrna inn, n ]op:e nnna :icnrcn ioc:oc,
ioropin opaayercn, ior(a Bpa(a naunnaer o(epnnari nepx n ni(e-
nircn iauecrna. Te: ca:i:, nn(no, uro n op]nuecion rpa(nnnn :npo-
noe nnno .ro aaonan ioncrpyinnn, a(eci e, panno iai n n nexennn-
cinx reicrax, :n]y orno(nrcn ncno:orareinan n no(unnennan poi n
pannonancrnuecio: oc:icennn (encrnnreinocrn. Bn(no re: ca:i:,
uro nce, uro :i ncrpeuae: n rpeuecio: :n]e o :npono: nnne, nnone
coornercrnyer iai nn(oenponencin: :ornna: (annoro :n]a, rai n :orn-
na: :n]oornn napo(on :npa n neci:a rpy(no ronopnri o iaio:-no
aan:crnonannn, n ro: unce n ernnercio:, xorn .ron rpa(nnnn :i ioc-
nynci ncioiai n ciopee (n nicrparnnnocrn.
ro iacaercn npe(cranennn o nanenax nn an(pornnax n npanc-
ion rpa(nnnn, ro onn rnnoornuecin, no-nn(n:o:y, roe :oryr iri
cnnaani c :n]o: o :npono: nnne iai naneni(ne noonnnin nnna (i
coaenni, (annix na .ror cuer y nac ner), n, ipo:e roro, .rn :ornni
n:eir oee (erainie napaen c npnne(enni:n nime rpeuecin:n
reoronnuecin:n reicra:n. ]n cocrnenno npancion cpe(i or:euaercn
nounranne napnix oecrn c recni: ore(nnenne: :ycioro n enc-
ioro naua, a or n ornnn naainaircn n:ene: or o(noro iopnn (nanpn-
:ep, Kyn(n n Kyn(a n (p.). Cymecrnonan npancine iyiri an(pornnnix
oecrn, n neioropix na nnx Axypa:aa(a iain:-ro opaao: :or iri
coornecen c Kyn(a
1
. B npancion nnci:ennon rpa(nnnn coxpannnci or-
roocin naneunix :n]on, n ioropix naneni paanonoie n cocran-
nir nepnyi ueoneueciyi napy, iai, nanpn:ep, Hn:a n Hn:ai. ]pyran
napa, onncannan n Lyn(axnmne n (pyrnx reicrax, npapo(nren ue-
oneuecrna raie nn(nrcn e(nni: an(pornnni: cymecrno:: Namna
n Namnane... nipocn |na ae:n] rain: opaao:, uro nx pyin ocrana-
nci na neuax (pyr y (pyra, n o(nn coe(nnncn c (pyrn:, n onn cran
o(nn: reo: n c o(non nnemnocrii. Tann nx cpocnci... n ne io
ncno, iro na nnx :yunna, a iro enmnna
2
. B (anno: cyuae npan-
cian rpa(nnnn npe(araer oee paanoopaanin :arepna, ue: rpeuec-
ian rpa(nnnn, no y nac ne (ono ocranaricn co:nennn, uro .ror :are-
pna rnnoornuecin nocxo(nr i nn(oenponencin: :n]a: n nciari n .rnx
npe(cranennnx ce(i nnnnnn o(non rpa(nnnn na (pyryi ne iaercn
na: npannini:.
ro iacaercn npe(cranennn o npe:enn, ro n noa(nnx op]nuecinx
reicrax onn aann:air iiuenoe nooenne. B Teoronnn lneponn:a n
leannia n Panco(nuecion reoronnn, a raie n neioropix necioi-
io panee coa(annix op]nuecinx reicrax nocronnno nonropnercn :ici,
ioropyi :ono nipaanri n ce(yimnx conax: cymecrnyer e(nnoe na-
1
Wes: E.W. Sacred Books o Eas:. Pahlavi :ex:s, (par: 8), 188b.
2
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdens ;; Journal
Asia:ique. Avril-juin, 1929. P. 198810. P. 228.
1
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npoe:i. Bonpo-
ci xponoornn. N., 1998. C. 81.
2
Jaa.cfxxckxc fckcfa. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 284.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 90 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 91
uao Bcero, ioropoe Op]en nocnenaer iai Xponoc (nocioiiy on
:epno :n]nuecioro nponcxo(ennn oron) (44h, o:n/. Phis.)
1
.
H:enno Xponoc oro(ecrnnercn y op]nion co npe:ene:. Corac-
no apxanuecin: npe(cranennn: rpeion, ae:i ononcina neinn nep-
nnunin noroi n nn(e a:en Oiean (.rn:oornuecin cono nocxo(nr i
ce:nrcio:y naiiy n oanauaer ononcinaimnn), nnor(a .ror noroi na-
ainan Xponoco:, on nenccniae: n nopo(aer cen ca:oro
2
. B pannnx
reoronnuecinx nponane(ennnx ]nrypnpyer Kponoc, no rpy(no ciaaari,
ior(a Kponoc i oro(ecrnen c Xponoco:, no ncnio: cyuae, i no-
a(ne-.nnncrnuecio:y nepno(y .ro ye nponaomo n namo orpaenne
n op]nuecinx reicrax, a noa:ono n io c(eano n ca:on op]nuecion
rpa(nnnn. Xponoc iai npe:n .ro npe:n reoronnn, a yume ciaaari,
npe:n nceennon: n .ro: npe:enn :np noanniaer, c:ennircn noioennn
oron, i(en n r.n., n n .ro: c:ice :i :orn i onncari ero iai ecio-
neunoe npe:n, neunocri. Hapaeino paannnaercn eme o(na ionnennnn
npe:enn y ia(on noannimen nemn n :npe (a neponrno, n y ca:oro
:npa, ynnnepcy:a) ecri crporo orne(ennin en nanennin cpoi an
(:i no:nn:, uro 3nn:enn(, nec:orpn na niiuenne neioropix acneiron
ero yuennn n op]nuecinn nni, ne ynorpen cona Aanac). B iaccn-
uecinn nepno(, neponrno, n ]noco]nn Harona, nponcxo(nr nnnepcnn
nonnrnn an naunnaer nonn:aricn iai neunocri, a anac cranonnrcn
na:enenne: or unca i uncy n npe(eax neunocrn (iai, nanpn:ep,
na:enenne (nn n noun, npe:en ro(a n r.n.), npe:ene: :npa cranonennn
n noanninonennn
8
. Ho(onie narn(i noannin, paay:eercn, ne cpaay,
nyrn ]op:nponannn .rnx narn(on npocennaircn n pannen rpeuecion
]noco]nn, ocoenno n yuennnx lepainra n 3:ne(oia.
3(eci :i cnona noanpamae:cn i nonpocy o ro:, :ono n nonn:ari
an 3nn:enn(a iai ac+s nime :i or:ernn, uro npe(nournreinee
nn(eri n ne: nanennyi cny, nanennin cpoi. Ecn e :i c:oe:
npnanari, uro ye n ionnennnn 3nn:enn(a an .ro npe:n, npnue:, n (yxe
Harona, neunoe npe:n, ror(a n ero niciaainanne o (nyx nauaax o v
n u o iai nnopo(nme: n (ymernopnme: erio nnrepnpernpo-
nari iai rponioe coornomenne neunoro npe:enn, npe:enn cornopen-
nix nemen n npocrpancrna. Ecn peui n(er o npnpo(e, onncanne noce-
(nen ncer(a npe(noaraer npocrpancrnennie xapairepncrnin, neuro
aann:aer :ecro n npnpo(e nn ca:a npnpo(a ecri :ecro (n nemen, npn
.ro: n aanncn:ocrn or roro nn nnoro ]noco]a en e y(er npnnncano
no neunoe cymecrnonanne, no ona y(er pacc:arpnnaricn iai :np
cranonennn n ynnuroennn, a npnpo(a npe:enn .roro :npa, paay:eercn,
ioneuna. H:enno no .rn: napa:erpa: :ono coornecrn narn(i 3nn:e-
nn(a n raion rpaironie c npancion rpa(nnnen. B npe(i(ymen rane :i
or:euan, uro npancian rpa(nnnn npnanaer (nonioe nonn:anne npe:enn:
]nanuecioe npocrpancrno :npa npnna(enr 3ypnany (apraxna(ara (zrvan
darekhhvadhta, ,ka. (ornn-ca:operynpyimnncn, ca:oynpannimnn-
cn, npnpo(nin), r.e. ioneuno:y orpeaiy npe:enn, ioropin niiuen n
3ypnan aiapana (zrvn akarana) earpannunoe npe:n. Kor(a ncropnuecin
noannin raine npe(cranennn, ciaaari rpy(no. Bnepnie .rn narn(i :i
ncrpeuae: n Acne, 72.10, n ca:oe pannee, ior(a :i :oe: (arnponari
ee coa(anne (ne io(n]nianni'), .ro lll n. (o n... B coxpannnmnxcn cnn(e-
reicrnax rpeuecine anropi (En(e:, Hyrapx) coomair o cymecrnona-
nnn npe(cranennn o npe:enn, no ne paanuair (na yiaaannix acneira.
Ecn noa:ono npnananne nanunn n yuennn 3nn:enn(a narn(a o neu-
no: n nepconaino: npe:enn, ro ror(a ouenn(no, uro npe(cranennn o
ioneuno: n ecioneuno: npe:enn aacnn(ereicrnonani n lpennn n Vl
V nn., ro ecri cymecrnenno panime, ue: n npancion rpa(nnnn.
B:ecre c re:, nano or:ernri, uro n npancion rpa(nnnn cymecrny-
er npe(cranenne o ioneuno: npe:enno: npo:eyrie, ioropin orrpann-
unnaercn n npe(eax ecioneunoro nnennoro npe:enn, on n:eer nauao n
.ro: earpannuno: npe:enn, n .ro nauao conna(aer c rouion rnopennn n
nauao: ]nanuecioro :npa, ionen .roro npe:ennoro orpeaia nnnercn
ionno: rnapnoro :npa, ionno: :nponon ncropnn. Te: ca:i:, n ornune
or npe(cranennn o :n]oornuecio: npe:enn, r(e rouia ionna ncropnn
ncer(a conna(aer c nauainon rouion n coornocnrcn c nonoro(nn: pnrya-
o:, npancine npe(cranennn o npe:enn n:eir uerioe .cxaroornuecioe
co(epanne, n cny uero ne coornocn:i c xapairepni: (n :n]ono.rn-
uecioro :nponoaapennn nninuecin: nonn:anne: npe:enn
1
. Hrai, npanc-
iyi rpa(nnni xapairepnayer .cxaroornuecioe npe(cranenne o npe:enn
iai o nnenno: (ne nninuecio:) ecioneuno: npe:enn, nnyrpn ioroporo
orrpannuen ioneunin npe:ennon npo:eyroi, c ncreuenne: ioroporo ]n-
anuecinn :np no(neprnercn rnen. ro iacaercn conocranennn npe(]n-
oco]cinx ionnennnn npe:enn c npancion rpa(nnnen, ro, na nam narn(,
1
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N.,
1996. C. 728.
2
Cnx.nc 1. Ha ioennx oron. N., 1999. C. 24b2b1.
8
1..fan.Tn:en, 87d88a.
1
ro iacaercn lar 3aparymrpi (iai ca:ix pannnx nnci:ennix cnn(ereicrn
o npancion rpa(nnnn), ro n nnx :i naxo(n: nmi re n(en, ioropi: roiio
npe(cronr paannricn n .cxaroornuecii ionnennni (nanpn:ep, nepexo( uepea
:ocr nnnar noce c:eprn, op(ann pacnanenni: :erao:). B pannen rpe-
uecion :n]oornuecion rpa(nnnn neioropyi .cxaroornueciyi narpyennocri
necer n cee npe(cranenne o c:ene ueripex neion y lecno(a, no nninunocri n
nonropne:ocri coirnn nmaer .cxaroorni c:ica.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 92 1.nckxc ....c.x a ax.+c, :c4cckx fca:anxs... 98
1
cc+.n X. Ernner: reoornn n arouecrne pannen nnnnnaannn. N., 1999.
C. 118128.
nn nonci aan:crnonannn, nn ca:o npone(enne conocranennn ne y(er
ioppeirni:. To, uro :i anae: or En(e:a, yiaainaer na (ocrarouno mnpo-
ioe pacnpocrpanenne y nepcon npe(cranennn o faacc nn anacc, no
.rn npe(cranennn cran nanecrni rpeia: n lll n (o n... Kain:n n:enno
in npe(cranennn o npe:enn y npannen, ecn :i orpocn: noa(nnn,
nexennncinn reoornuecinn ionreicr, na: ne nanecrno. Ni nn(en, na-
cioiio ca:n rpein airnnno paannnan npe(cranennn o npe:enn n na-
cioiio nno onn nnrepeconanci .rn:n n(en:n n npancion rpa(nnnn, no
.ro cnpane(nno roiio (n nepno(a noa(nen iaccnin n noce(yimnx
neion. Nono or:ernri napaen :e(y .rn:n (ny:n rpa(nnnn:n, ne
aainan npn .ro:, uro yiaaannie napaen y(yr (ocrarouno yconni,
nocioiiy re npe(cranennn o npe:enn, ioropie conocrann:i, noanniair
ropaa(o noa(nee nnrepecyimen nac .noxn. Ni ncxo(n: na roro, uro nonn-
rne neunocrn iai ecioneunoro nenninuecioro npe:enn ne :oer iri
c]op:ynponano n npe(eax apxanuecinx :n]oornn iai paaomennoro
copannn :n]oornuecinx pacciaaon, onepnpyimnx :n]nuecin: npe:e-
ne:, n nonnnercn roiio n nepno( ]op:nponannn :onorencrnuecinx, a
n:ecre c nn:n n .cxaroornuecinx npe(cranennn, ioropie niiuair
nonnrne ioneunoro nnennoro nenninuecioro npe:enn.
Hpnne(e: roiio o(nn npn:ep (n roro, uroi noiaaari, noue:y
co:nnreino cunrari, uro or:euennie nime npe(cranennn o npe:enn
:orn c]op:nponaricn n apxanuecion iyirype. Apxanuecine iyirypi,
n iai nanoee ipacnopeunnin npn:ep ernnercian, ne anair nepco-
nn]nnnponannoro npe:enn, (n nnx nonnrne npe:enn ncuepninaercn
ro(oni: nnio: n oecrno: pacrnreinocrn, ioropoe ero penpeaenrn-
pyer. Ernnercian ioc:oornuecian :ici ia cocpe(orouena na ipy-
ronpamennn Conna, uro orpaanoci n na nocnpnnrnn npe:enn. Honnrne
npocrpancrno iai nepnnunan iareropnn ioc:nuecioro ynnnepcy:a n
nen orcyrcrnyer, a npe:n onpe(enercn uepea (noncrnennie nonnrnn
ncc n ,cf. Hexex .ro npe:n, ioropoe n(er, ono oro(ecrnner-
cn c na:enunnocrii (npe:n iai noroi (nen, :ecnnen, npe:en ro(a, er),
(annan n(en ]op:npyercn na ocnonannn npe(cranennn o yrpenne:
conne. ]er npe:n, ioropoe npeinaer, cn:nonanpyn aanepmen-
nocri, neuepnee conne, n ne: ner nniaioro na:enennn n nniaioro (nn-
ennn
1
. Hrai, (n ernnercion iyirypi xapairepno nipaenne ioc:n-
uecion neocrnocrn roiio uepea nonnrne npe:enn, ioropoe cia(ina-
ercn na (nyx cocrannimnx na:enunnocrn n aanepmennocrn, nnni:
opaao: .rn npe(cranennn coornocnrcn c nninuecin: (nnenne: Co-
nna, npe(cranenne o cnnan npe:enn n npocrpancrna orcyrcrnyer. H .ro
roiio o(nn npn:ep.
Conce: nnan cnryannn cia(inaercn n iaccnuecinn nepno(. Hpo-
e:a npe:enn ne roiio crannrcn n airnnno pemaercn, no i .ro:y
npe:enn, iai :i noiaaan, (ae ycnenair c:ennricn napa(nr:i npe(-
cranennn o npe:enn. Ni :oe: cy(nri o ro:, uro nonynpnocri 3nn-
:enn(a ne ia yrpauena nnori (o lll n. (o n..., a (oicorpa]i, yno:n-
nanmne o ero yuennn, crpe:nnci, :oer iri ne croiio i nnnrno:y n
naio:y i reicry opnrnnaa naoenni, cioiio i no(rnep(enni
cocrnennix n(en rouion apennn anropnrernoro anropa. B cny .roro
npe(nournreinee cunrari, uro ionnennnn npe:enn y 3nn:enn(a nnone
coornercrnonaa apxanuecion, an, ce(yn name:y npe(nooenni, cio-
pee (oen nonn:aricn iai nanennan cna. Tain: opaao:, yuenne
3nn:enn(a npe(cranner nnrepec ne croiio noro:y, uro ono cronr n
pn(y op]nuecinx reicron, a noro:y, uro .ro o(no na roro neoimoro
ionuecrna cnn(ereicrn, rpannuamnx c cocrnenno ]noco]nen, (n
ioropon na panne: ee orpeaie nanoee airyaini:n na paapaarinae-
:ix ionnennnn y(yr n:enno uo n ov. Tai, :i :oe: ciaaari, uro
3nn:enn( npnna(enr i re: ]ncnoora:, ioropie, nec:orpn na reo-
ornuecinn naii n omyi nanpanennocri nx yuennn, nauan paapaoriy
]nanuecion, naryp]noco]cion npoe:arnin. H n:enno pannnn rpe-
uecian ]noco]nn n:eer :accy npe(crannreen reoornuecioro nanpan-
ennn, .rn n(en ne roiio ne ycrynair :ecro ]nanuecin:, no n ne repn-
ir airyainocrn n reuenne ncero nepno(a pannen rpeuecion ]noco]nn
1
.
]encrnnreino, npe(cranennn, npe(mecrnyimne yuennn: pannnx
rpeuecinx ]noco]on coornocnnci c :nponoaapenuecin: yponne: :n]o-
no.rnuecion rpa(nnnn. Ho n n nepno( pannerpeuecion ]noco]nn :im-
enne eme no :noro: ce(onao apxanuecin: opaana:, a naii ]noco-
]nn iai cpe(crno nipaennn acrpairnix nonnrnn roiio naunnaer cnoe
]op:nponanne, niciaainannn no :noro: npo(oair ocranaricn na ypon-
ne :n]ono.rnuecinx, n naiie coxpannercn nepaa(eennocri pannonaino-
ornuecioro n opaano-.:onnonainoro naua
2
, n cnnan c ue: pannnn rpe-
uecian ]noco]nn ocranaaci n oueni recnon cnnan c :n]oornen. B:ec-
re c re:, pannnx rpeuecinx ]noco]on c nx npe(mecrnennnia:n ore(n-
nner connainin ionreicr. Apncroiparnuecian opnenrannn, inman rpa-
(nnnonnon, onnpaaci na anropnrer :n]ono.rnuecion rpa(nnnn. B yco-
nnnx na:enennn :nponoaapenuecion cnryannn n apncroiparnuecian opn-
enrannn, n ca:a :n]ono.rnuecian rpa(nnnn ne :orn ocraricn neaarpo-
nyri:n nponecca:n ononennn, uro nponnnoci iai (e:n]oornaannn
1
J.cc: 1. The Theology o :he Early Greek Philosophers. The Giord Lec:ures.
Oxord, 1986.
2
:skanaa 1.A. Hcropnn Nn(nn or (pennenmnx npe:en (o ionna lV n. (o n...
N.., 19b6. C. 8b.
1.nckxc ....c.x a :c4cckax c,x.acaxx 94
rpa(nnnonnix npe(cranennn n po(enne ]noco]nn
1
. Peayiraro: .ro-
ro nponecca :ono cunrari cranonenne iaccnuecion anrnunon ]noco-
]nn. Ho cona: B. Lypiepra, nnyrpn conpe:ennix penrnoanix reuennn
n rpa(nnnonnix omecrn cymecrnyir n nonnnircn rai naainae:ie (nn-
ennn nn, oee conpe:enno, airepnarnnnie rpynni, nipaaimne
iaiyino ]op:y nporecra nn orionenne or npnnnrix nop:, a op-
]na:, n nn]aropena: iai paa n nnnircn crapenmn:n na no(onix (nn-
ennn nn (ae ceir, yxo(nmnx iopnn:n n apxanueciyi .noxy n nnnn-
mnxcn airepnarnnon (n (o:nnnpyimen ]op:i rpa(ancion nann roro
npe:enn rpeuecioro nonca c apncroiparnuecin: npanenne:
2
. Tain:
opaao:, ecn ]noco]nn iai nocnrei nonoro :nponoaapennn, ia or-
nero: na nonyi e cncre:y nennocren cranonnmencn (e:oiparnn
8
, ro
noa:ono npe(]noco]cian (a n (anno: cyuae, op]nuecian) :ici no(-
roronna nouny (n cranonennn n paannrnn ]noco]nn n:enno aro(a-
pn nipaenni .roro cnoeopaanoro nporecra. He nciiueno, uro n op-
]na: (a nce( aa nn: n nn]aropena:, niiunnmnn n cen pn( op]nuecinx
n(en) n iauecrne nipaennn ioc:ononrnuecinx nacrpoennn, nnncn,
re: ca:i:, n ornero: na noncnyi iceno]oni, uro noanono e:y opa-
rnricn, nanpn:ep, i npancion :icn, nnyrpn ioropon paannnaimnncn
aopoacrpna: or:enn ipnrepnn (eennn na cnonx n uynx no npnnnn-
ny rpa(ancion nn .rnnuecion npnna(enocrn n nne nonin no
npnnnnny aicnoornuecion npnna(enocrn i (opy nn ay. Ta-
in: opaao:, npe(nociin (n npnnnrnn rpeuecin:n ]noco]a:n npanc-
inx opaanon c]op:nponanci ye na npe(]noco]cio: .rane. 3rn npe(-
nociin nocnn ne roiio connainin n nonrnuecinn, no n :nponoa-
apenuecinn xapairep. ]pyroe (eo, uro yiaaari na nnnie aan:crnonannn
na o(non rpa(nnnn n (pyryi :i ne :oe:, panno iai n npoce(nri :exa-
nna:i rpancnnnn rex nn nnix noaapennn na .ro: .rane n cny orei-
rnnnix npnunn, :i :oe: roiio npe(noarari, uro onn nce-rain n:en
:ecro. Te: ne :enee, ]op:nponanne pannen rpeuecion ]noco]nn, iai n
reoornn n pa:iax npancion rpa(nnnn (aopoacrpnncion nn aypnannrc-
ion) mo npairnuecin n o(no: nanpanennn. H n ro:, n n (pyro: cyuae
npocennaercn paapaoria na ee nauainon cra(nn onroornuecion n
ioc:oornuecion npoe:arnin, ioropan n (ainenme: aan:er nenrpai-
noe :ecro n .rnx rpa(nnnnx.
1
1a.n 1.1. lenernuecian cnnai ]noco]nn n (e:oiparnn n ]pennen lpennn ;;
ly:annrapnie nayin n Cnnpn. 1998. N 1. C. 212b. C. 22.
2
1u:kc:1 1. Cra: Versus Sec:: The Problem o Orphics and Py:hagoreans ;; Jewish
and Chris:ian sel-deini:ion. Vol.8. Sel-deini:ion in :he Greco-Poman world. ; Ed.
B.l. Neyer and E.P. Sanders. London, 1982. P. 122, 188189 (no:es). P. 12.
8
1a.n 1.1. lenernuecian cnnai ]noco]nn n (e:oiparnn n ]pennen lpennn. C. 22.
IABA III. HOHHHCKAA 4HOCO4HA H HAIAEH
C HIAHCKOH TIAHHHEH. MHETCKAA BKOA
1. AHTHHHAA TIAHHHA O KOHTAKTAX IAHHHX IIEHECKHX
4HOCO4OB C HIAHCKHM MHIOM.
Nnennn :nornx ncce(onareen, ioropie paorair n oacrn cpan-
nennn noaapennn pannnx rpeuecinx ]noco]on c npe(cranennn:n (pen-
nnx npannen, crponrcn na nooennn Ex Orien:e Lux onn ncxo(nr
na roro, uro nocrounie nnnnnn, a n nx unce n npancine, na rpeueciyi
]noco]ni n:en :ecro, a cnoi aa(auy nn(nr n oriciannn ]airon,
no(rnep(aimnx .rn nnnnnn. Hanpn:ep, N. Wes: (ocrarouno ecrio
]op:ynpyer cnoi noannni: nepno( airnnnix npancinx nnnnnn npnxo-
(nrcn na npo:eyroi npe:enn oioo bb0 r. 480 r. (o n...
1
Kai :i ye
aa:euan, :ao onnparicn roiio na ro nooenne, coracno ioropo:y
io (ocrarouno iyirypno-ncropnuecinx ionrairon (n no((epannn
n(ennoro o:ena :e(y rpa(nnnn:n, nyni (ocronepno aacnn(erei-
crnonannie ]airi. B name: cyuae, ior(a ner ye(nreinix, (ocronep-
nix n, ne n noce(nii ouepe(i, nonix reicron, orpaaimnx cranon-
enne rpa(nnnn, rpy(no cy(nri o noa:onocrn nnnnnn .rnx rpa(nnnn
(pyr na (pyra. Loee roro, aannrepeconannocri cymecrnyer n:enno n
xponoornn cranonennn noaapennn n ycranonennn ionipernix ]ai-
ron, ioropie noanonn i ynepeno yrnep(ari, uro ra nn nnan n(en
noannia n:enno n lpennn, nn n:enno n Hpane, n ornecrn ror nn
nnon nacr npe(cranennn i ioniperno:y ncropnuecio:y nepno(y. Ta-
ion npe(crannercn n(eainan cnryannn, n (encrnnreinocrn, nonropn:cn,
]airoornuecinn :arepna, ioropin n:eercn y nac na pyiax, noanoner
na: npnnnri roiio neioropie (onymennn o nepno(e n :ecre noannino-
nennn conocrann:ix n(en. Kpo:e roro, xorn n ronopnrcn o npancio:
1
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 208.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 96 nfx4n.s f.,xuxs a kanf.kf. .nnx :c4cckx x.acaaa... 97
nnnnnn, re: ne :enee, n:eircn neci:a c:yrnie narn(i na ro, uro e
coon npe(cranna n nnrepecyimnn nepno( npancian rpa(nnnn, oro-
(ecrnne:an, iai npanno, c aopoacrpna:o:, nn, uro inaer uame, (ae
c ioniperni: ]par:enro: reicra nne ero ion]eccnonainon npnnnain.
Bime :i npe(onn peioncrpyinni npancinx onroornuecinx n ioc:o-
ornuecinx npe(cranennn no npen:ymecrny rain:n, iain:n onn nn(nrcn
na reicron, coa(an re: ca:i: n neioropo: po(e peai:e .rnx npe(cran-
ennn, c]op:nponanmnxcn i nexennncio:y nepno(y, n n :enimen crene-
nn npe(crannn orniy paannrnn .rnx narn(on. Te: ne :enee, iai na:
iaercn, :i aa]nicnponan, nycri (ocrarouno yconno, ncropnueciyi
(nna:niy, noce(onareinocri paannrnn n(en n pa:iax npancion rpa(n-
nnn, n n noce(yimen paore y(e: onnparicn n:enno na nee.
Hrai, n cny ncero ciaaannoro, :i nn(n: cnoi aa(auy ne n ro:,
uroi ]nicnponari ]airi nnnnnn o(non rpa(nnnn na (pyryi c no-
annnn a(panoro cienrnnna:a .ro nonpocry nenoa:ono c(eari, no
ncnio: cyuae, na ocnonannn rex ncrounnion, ioropi:n :i oa(ae: na
cero(nnmnnn (eni. B:ecre c re:, lpennn ne cymecrnonaa n yconnnx
ncropnuecioro naiyy:a n ne ia naonponana or iyirypnix ionrai-
ron c coce(n:n, no nyno n npn .ro: yrnep(ari, uro ia(an ioniper-
nan n(en nanra n ron nn nnon ne-rpeuecion rpa(nnnn Ni npoananan-
ponan :norne napaen n rnnoornuecioe cxo(crno pn(a ionnennnn n
rpeuecion npe(]noco]nn n npancion rpa(nnnn n npe(i(ymen rane, n
noiaaan, uro nx nanune ne no(rnep(aer nnnnnn, ro e ca:oe :ono
npo(eari n (n rpeuecion ]noco]nn
1
. Ho.ro:y, nac y(yr nnrepeco-
nari n nepnyi ouepe(i ne ca:n napaen, a nyrn n :exanna:i nepe(a-
un n ]op:nponannn ionnennnn nnyrpn ia(on or(eino nanron rpa(n-
nnn, no n acneire conocranennn ee c (pyron rpa(nnnen. C o(non cropo-
ni, .ro noanonr npe(crannri iaprnny paannrnn n(en n nnenocrou-
no: pernone oee ore:no, ninnnri cxo(nie npoe:i n paanix rpa-
(nnnnx. C (pyron croponi nanoee nono ninnnri opnrnnainie uepri
ca:on ionnennnn, ]op:nponanne ionnennnn, nx .rani n npe:ennie npo-
:eyrin n n ron, n n (pyron rpa(nnnn, aaocrpnri name nnn:anne, npe-
(e ncero, na cranonennn n(en rpeuecion ]noco]nn. Hcropnn ]noco-
]nn (ona orpaari ncropnueciyi conoiynnocri npoe: n nx peme-
nnn, nocranennix n onpe(eennyi .noxy, no .ro noa:ono roiio n
ro: cyuae, ecn ncce(onarei oa(aer onpe(eennon (nycri n ycon-
no nanron) nonoron nn]op:annn. Tai, n n(eae :i (oni oee nn
:enee o(noanauno yiaaari, iro n:enno n ior(a ni(nnny ro nn nnoe
nooenne, c]op:ynpona npoe:y, n na iainx noa:onix napnanrax
ee pemennn ocranonncn. Hamn ncrounnin raioni, uro npn nx npourennn
:i niny(eni npnerari i peioncrpyinnn reicron, a ona, iai npanno,
npe(noaraer neioropin io::enraropcinn nponano n ornomennn opnrn-
naa, no aa(aua ocraercn npenen :aicn:aino npnnanricn i opnrn-
naino:y aa:icy ncce(ye:oro ]noco]a. Orcyrcrnne ayrenrnunix rei-
cron niny(aer ncce(onareen cy(nri o ]noco]nn nepnoro nepno(a no
cnn(ereicrna: noa(nnx io::enraropon, n :i aauacryi .icrpanonpye:
nx nino(i n coopaennn nenocpe(crnenno na ]noco]ni (ocoiparnion.
Ni noarae:, uro cpannenne c nnemnen rpa(nnnen, n (anno: cyuae, c
npancion, noanonr nnaue narnnyri na cranonenne n(en, n :oer iri,
ninnnri re xapairepnie uepri pannen rpeuecion ]noco]nn, ioropie ne
in ouenn(ni:n npn anrono:no: no(xo(e i ee nayuenni.
B ncropnn pannen rpeuecion ]noco]nn :i :oe: ni(enri (na
ocnonnix nanpanennn, xponoornuecin noce(onareinix: oee pan-
nee nonnncioe n noannimee npairnuecin o(nonpe:enno c nepni:, no
npocymecrnonanmee ropaa(o (oime, nranncioe. B nreparype npanc-
ine nnnnnn npnnncinair npen:ymecrnenno nonnncin: ]noco]a: n
cny nenocpe(crnennix reppnropnainix ionrairon c ]pennn: Hpano:.
Hcce(onaren oricinnair nnnnnn Hpana, iai npanno, n ]noco]nn
Anaicn:an(pa n lepainra, n:enno o .rnx ]noco]ax y(e: ronopnri
n :i, no c noannnn onenin apry:enrannn namnx npe(mecrnennnion, n n
coornercrnnn c noce(onareinocrii naoennn noce(nn:n npancinx
narn(on. ro iacaercn nranncion ]noco]nn, ro ee n(en conocrann-
ir c npancin:n noaapennn:n ipanne pe(io, nn(n:o n cny reorpa]nuec-
ion or(aennocrn. Te: ne :enee, :ono npoce(nri neioropyi n(en-
nyi npee:crnennocri :e(y Hranen n Honnen, ocymecrnennyi, no
ncen nn(n:ocrn, Hn]aropo: n Kceno]ano:. Hocioiiy nac nnrepecyer
cranonenne n ]op:nponanne onroornuecinx ionnennnn, cnocoi nx
rpancnnnn, n uacrnocrn n nrannciyi :ici, ro raie nano pacc:or-
peri yuennn Hap:enn(a n 3:ne(oia.
Bn(nrcn rpn ocnonnix n nanoee omnx napa:erpa, nn ionnen-
nnn, ioropie noanonir conocrannri pannerpeueciyi ]noco]ni n npan-
ciyi rpa(nnni. Bce rpn ionnennnn (ocrarouno uerio npe(craneni n
coxpannircn na npornennn ncero paannrnn npancion penrnoanon :icn
1
Ynorpenn nonnrne napaen :e(y rpa(nnnn:n, :i ne npe(noarae:,
uro npe(cranenne o nnnnnnx ye niiueno n c:ic .roro nonnrnn, nanpo-
rnn, napaen .ro nnone nenrpainoe nipaenne no ornomenni i no-
nciy aan:crnonannn na o(non rpa(nnnn n (pyryi. Hanpn:ep, A.K. Coro:onon,
ronopn o necioiinx nnnapnanrnix :o(enx nocnpnnrnn rpeia:n nocrounoro
nace(nn iaiinponanne, accn:nnnnn, n:nrannn, onocpe(onannoe nnnnne
n napaen n:enno ....c.x ornocnr i :o(en ncen(oaan:crnonannn, cnn-
aannon c omnocrii iyirypnix nponeccon |Ca:a+anaa .1. Bocrounie ncroin
pannerpeuecion iyirypi no ncce(onannn: Bairepa Lypiepra ;; Becrnni
(pennen ncropnn. 1989. N 4. C. 1461bb. C. 1bb].
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 98 nfx4n.s f.,xuxs a kanf.kf. .nnx :c4cckx x.acaaa... 99
n nnnircn ocnononoaraimn:n n yuennnx nimenaanannix ]noco]on,
nec:orpn na ro, uro nx co(epareinan uacri :oer cymecrnenno napi-
nponaricn or ]noco]a i ]noco]y, n .rn: n(en: :oryr (anaricn paa-
nunie onenin n roionannn.
Hepnan ionnennnn n npancion rpa(nnnn npe(cranena paccy(e-
nnn:n o oecrne, nicme: npnnnnne, arpnyri ioroporo ananne n :y(-
pocri, n rpeuecion rpa(nnnn e:y coornercrnyer acrpairnin npnnnnn
nauaa, ynpanennn, no((epannn cymecrnonannn, na .ron ionnennnn
ce(yir n iauecrne nnone ca:ocronreinix uacren nonpoci o noana-
nnn, anannn n :y(pocrn. Bo nropix, (yancrnuecian ionnennnn nn
ionnennnn npornnonoonocren. B npancion rpa(nnnn (yancrnuecian
ionnennnn coornomennn cnera n ri:i, (opa n aa nnnercn aaonon, na
nee ce(yer eme o(na iiuenan napa npornnonoonocren ncrnna n
oi, n ye na .rn ionnennnn naia(inaercn npe(cranenne o npornno-
noonocrnx iai nepno.e:enrax n .noxy aanepmennn (or:arnin. B rpe-
uecion rpa(nnnn, nanpornn, nepnnunon npe(crannercn ionnennnn npo-
rnnonoonocren (Hn]arop, lepainr, Apncrorei), ioropan, nacioi-
io noa:ono cy(nri, rai n ne ninaci n (yancrnuecine narn(i n
uncro: nn(e. ]yana: cnera n ri:i ((opa n aa) na yponne ren(ennnn
npoc:arpnnaercn n nranncion ]noco]nn (Hap:enn(, 3:ne(oi), n iac-
cnueciyi .noxy ]op:npyercn (yana: y:onocrnrae:oro n uyncrnenno noc-
npnnn:ae:oro, (ocrarouno yconno cnnaannin c nimeooanauennon ]op-
:on (yana:a. Haionen, rperin ionnennnn .ro ionnennnn ncrnni,
cnpane(nnocrn, aaiona. B npancion rpa(nnnn ona coornocnrcn c conn-
aini:, ioc:oornuecin: n .rnuecin: ipyro: npoe: n nonpocon. B
rpeuecion ]noco]nn i nn: (oannercn rnoceoornuecinn ipyr npoe:,
n neo: cno(n:in i nonpocy o ncrnnno: noanannn, n ro npe:n iai n
npancion penrnn n:enno .ra npoe:a pemaercn nanoee npocro, uepea
oriponenne n .kcxc. H:enno n pa:iax ooanauennix rpex ionnennnn
]op:ynpyircn ocnonnie oin onroornuecinx, rnoceoornuecinx n ai-
cnoornuecinx npoe: pannerpeuecion ]noco]nn, orneri na .rn npo-
e:i orneuair aa napnarnnnocri co(epannn .rnx ionnennnn n ro: nn
nno: ]noco]cio: yuennn na cra(nn pemennn npoe:.
H(ennin o:en :e(y npancion n rpeuecion rpa(nnnn:n neco:nen-
no cymecrnona. C b00 r. (o n..., na ioropin npnxo(nrcn .k+ lepainra,
noccranne: n Nnere, noneimn: aa coon crnxnnnie noccrannn :ao-
aanncinx rpeuecinx noncon npornn Hepcn(cioro aanoenannn, naunnaercn
.noxa nenocpe(crnennix, npn:ix ionrairon rpeuecion n npancion rpa(n-
nnn. Anrnunan nreparypa ]nicnponaa ca:ie paanoopaanie cne(ennn o
napnapcio: :npe crpanax Bocroia, Cin]nn n np. ne roiio o
axe:enn(cio: nepno(e, no n o (oaxe:enn(cion .noxe. Ouenn(en nnrepec
rpeion i cnon: noni: n cnini: coce(n: Hepcn(cion (epane, uro, n
uacrnocrn, no(rnep(aercn nonynpnocrii Hcropnn lepo(ora, ioropin
nyremecrnona na Bocroi oi. 4bb44b rr. (o n..., a n 44b r. n A]nnax aa
npourenne uacren cnoero rpy(a noyun npe:ni. Ho:n:o ornocnreino
noa(nero rpy(a lepo(ora, n V n. (o n... cymecrnonan counnennn, aarparn-
naimne cieri iai rpeuecion, rai n :aoaanncion (n ro: unce ernner-
cion n nepcn(cion) ncropnn, nanecrnie na: no coxpannnmn:cn ]par:en-
ra: Hepcnia ]nonncnn Nnercioro, counnennn Xapona n leannia,
neioropie cne(ennn, neponrnee ncero, co(epanci n rpy(ax leiaren, 4e-
pein(a n (p.
1
Hcropnn 4epein(a, cy(n no coxpannnmn:cn ]par:enra:,
co(epan cne(ennn ne roiio eren(apnoro npomoro neioropix oac-
ren lpennn nepno(a Vl n. (o n..., no raie n onncanne coirnn aanarcion
ncropnn .roro nepno(a
2
. Bce .ro :oer cynri (oiaaareicrno: anaun-
reinoro ionuecrna cne(ennn o nocrouno:, n uacrnocrn, npancio: :npe
n rpeuecion cpe(e ron .noxn
8
. Ho ]noco]nn i .ro:y npe:enn cymecrny-
er ye nourn 100 er. ro e nanecrno o .ro: nepno(e rpeio-npancinx
ionrairon Po(nnon ]noco]nn cnpane(nno cunraercn Nner :ao-
aanncinn rpeuecinn nonc, a nepni: ]noco]o: 4aec Nnercinn,
crapmnn conpe:ennni n(nncioro napn Kpeaa (b60b46 rr. (o n...).
Ecn oparnricn i ]noco]nn 4aeca, ro neioropie ero nooennn
naxo(nr onpe(eennie napaen c npancin:n npe(cranennn:n, a n:enno
c npe(cranenne: o :y(pon n paay:non oecrnennon cne, nanpn:ep
(11 A 28 DK): y: (vo o) ioc:oca .ro or, nce o(ymeneno n n:ecre c re:
nono oecrn
4
. B pyccio: na(annn ]par:enron (ocoiparnion npnno(nr-
cn rouia apennn Hoanna 4nonona (io::enrapnn na rpairar O (yme
Apncroren), ioropin y(nnen re:, uro Apncrorei naeraer ronopnri o
neioropix n(enx 4aeca, xorn onn coxpaneni n conpe:ennon e:y rpa(n-
nnn, nanpn:ep raine: Hponn(enne nponniaer nnori (o ipannnx npe(e-
on |ioc:oca] n nnuro or nero ne ycioiaaer, (ae :aenmee (11 A22
1
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npoe:i. Bonpo-
ci xponoornn. N., 1998. C. 191, 24b, 1u:, J. 1. The Ancien: Greek His:orians.
New York, 19b8. C. 2186.
2
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npoe:i. Bonpo-
ci xponoornn. N., 1998. C. 2b02b8.
8
Cp. coirnnnyi anaun:ocri aanoenannn Knpo: n(nn (n xponoornuecinx
pacueron nonnnnen, nanp. y Kceno]ana (B 22 DK): Cioiio ree io |er],
ior(a narpnny :n(nen |J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989.
C. 172].
4
Ha (ainenmero reicra nn(no, nacioiio noa(nne, ye ycronnmnecn n (pennerpe-
uecion ]noco]nn, ionnennnn aa(encrnonani (n naoennn rouin apennn 4ae-
ca: Ooq vou v tou xo oou to v 0ro v, to r o v r uov o o xo oo vv q pr
o1g ks1+ os ko1 o1o :uu o:u1s1w ouu u uu ou +o1+ 0s1 o+ k1+g:1kg + ou :uu .
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 100 nfx4n.s f.,xuxs a kanf.kf. .nnx :c4cckx x.acaaa... 101
DK)
1
. Eme oee neneponrnan n(en, npnnncannan 4aecy noa(nenmen
rpa(nnnen, ncrpeuaercn y Anonnn, ioropin yrnep(aer, uro 4aec uepea
reo:erpnuecioe nciyccrno (ora(acn o e(nno: Tnopne ncex nemen (11
A28 DK)
2
. Cxo(nie npe(cranennn ncrpeuae: y Anaicn:an(pa n lepain-
ra. K coaenni, nino(i, ocnonannie roiio na raioro po(a cnn(erei-
crnax, ne :oryr iri nonocrii (oiaaye:i, a no(nnnix ]par:enron
4aeca ne coxpannoci. B io: cyuae nn(no, uro anrnunan rpa(nnnn n
nonpoce o e(nnon n paay:non ioc:nuecion cne crpe:nrcn npnnncari .rn
n(en ye nepno:y npe(crannrei ]noco]nn, a .ro ronopnr o ro:, na-
cioiio .ra npoe:a anaun:a n ncropnn anrnunon ]noco]nn noome n
nacioiio ona aann:aa y:i noa(nen anrnunocrn.
lpeuecine ropo(a Naon Aann no(unnnnci n(nn n ior(a Knp ll
(bb9b80 rr. (o n...) naua aanoenanne n(nn, 4aec conerona nre-
n: Nnera noinnyri ropo(, ce(yn npn:epy nreen 4oien n Teoca,
naeanmnx re: ca:i: pacrna
8
, no (pyron nepcnn 4aec npennrcrno-
na aaiiuenni noennoro coiaa :e(y Kpeao: n Nnero:, uro cnac-
o ropo( noce noe(i Knpa
4
. Ecn .rn cnn(ereicrna ncropnuecin
oocnonanni, ro, ouenn(no, 4aec n:e (ocrarounie cne(ennn o npan-
nax nepcax n :n(nnnax, uroi c(eari nino( o noa:onocrnx n :omn
aapo(aimencn Hepcn(cion (epani.
He oee ue: o 4aece, nanecrno o ero yuennie Anaicn:an(pe (oi.
611b46 rr. (o n...). On nepni: (epany naueprnri oniy:eny na iap-
re, nepnin oc:encn nanricn aa reorpa]ni (12 A6 DK) n npe(no(n-
reicrnona anoninen na Nnera n Anoonni (12 A8 DK). N. Y.cr
noaraer, uro nepni: (ny: cnn(ereicrna: ne (ono (onepnri iai nc-
ropnuecin rouni:
b
. ]ae ecn .ro rai, n iapry cocrann ne ca: Anai-
cn:an(p, re: ne :enee, iapri oniy:eni ye cymecrnonan n Bannone
.roro nepno(a n cnn(ereicrna yiaainair na ro, uro n nepno( nann
Anaicn:an(pa :ora cymecrnonari raian e rpeuecian iapra, n ca:
Anaicn:an(p n io: cyuae :or iri anaio: c reorpa]nuecion n non-
rnuecion cnryannen noipyr Nnera ne nonacimie
6
.
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 114.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 11411b.
8
1ca,af, l, 164170.
4
xa:cn ..fckxx, l, 2b.
b
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. C. 78.
6
Coracno lepo(ory, Apncrarop, rnpan Nnera, npni n Cnapry c :e(non
(ocion, na ioropon ia nipeaana iapra ncen ae:n. Ha .ron iapre Apncrarop
noiaaina orarie aooro: n :eraa:n :aoaanncine reppnropnn n n ro: unc-
e Cyci, ioropie npe(ara aanoenari cnaprnara: (1ca,af, V, 49).
Panee, n nauae Vl n. (o n..., airnnnyi aanoenareinyi nonrniy
ne(er (pyroe npancioe rocy(apcrno Nn(nn. Loimoe anauenne (n
Nnera n:ea nonna Nn(nn n n(nn n b90b8b rr. (o n... (Kcrarn
ciaaari, coneunoe aar:enne, cyunnmeecn n .ro npe:n n noonnmee
ionen .ron nonne, coracno eren(e, io npe(ciaaano 4aeco:.) Hc-
xo( nonni :e(y yno:nnyri:n napcrna:n i nanpn:yi cnnaan c neaa-
nncn:ocrii nonca, r.i. (ecnrnerne: panime (nena(narnernnn nonna
Nnera c n(nncin: napcrno: oionunaci aaiiuenne: :npa.
He :enee anaun:i: n cnere nonpoca o ionrairax c npancin: :n-
po: npe(crannercn yno:nnyri n o rpeuecinx ioonnnx na uepno:opc-
io: noepeie, r(e rpein nenocpe(crnenno croinynci c nocrouno-npan-
cin:n ne:ena:n cin]o-cap:arcion rpynni. B uacrnocrn, :nerni oc-
nonan Oinni no npe:n :n(nncioro na(iuecrna, r.e. n npe(eax
687bb9 rr. (o n... Ecn yuecri ror ]air, uro :e(y :erpononn:n n
ioonnn:n coxpannnci oee nn :enee recnie ornomennn, .ro raie
:oer cnn(ereicrnonari n noiay noa:onoro npnnnecennn n npe(cran-
ennn :nercinx ]noco]on neioropix nocrouno-npancinx .e:enron.
Hano:nn: raie, uro Anaxapcnc, cin] no nponcxo(enni, (pyr Coo-
na, (oroe npe:n n n A]nnax, n xorn repne nac:emin or rpeion
ornocnreino cnoero napnapcioro nponcxo(ennn, re: ne :enee, nome
n ncropni iai o(nn na ce:n :y(penon, napanne c 4aeco:
1
.
Hrai, nepnie ]noco]cine yuennn cia(inanci n nepno( airnn-
nix nnemnnx ionrairon n n neci:a necraninon nonrnuecion ocra-
nonie aanoenareinix nonn, ioropie nen npancine rocy(apcrna Nn-
(nn n Hepcnn. Pemenne nonpocon neaanncn:ocrn n eaonacnocrn rpeuec-
inx :aoaanncinx ropo(on (ono io npnnecrn i nenocpe(crnenni:
1
O Anaxapcnce c:. xa:cn ..fckxx, l, 8. B cepe(nne npomoro neia cpe(n
ncce(onareen ia neci:a nonynpnon n(en cnnainari pn( narn(on n cnn(e-
reicrn o pannen rpeuecion ]noco]nn n npe(]noco]nn c ma:anna:o:, uro, no
ncen nn(n:ocrn, io cnnaano c mnpoin: nnrepeco: i cranmn: nonynpni:n n
ro npe:n ncce(onannn: no cnnpcio:y ma:anna:y. Bime :i ye npnno(nn
rouiy apennn ]o((ca na .ror cuer. N.Wes: noaraer, uro nauao iyirypni:
ionraira: noonn ma:anncrcine npairnin n pnrya na crpan Cin]nn n 4pa-
inn (nocrouno-npancine rpynni ne:en), nonnnnmnecn n Honnn n VllVl nn. (o
n... Onn niiuan n cen nocnnrnreinin :ornn pacuenennn n noccranonennn,
orry(a e eper nauao n :n] o Op]ee. Pacnpocrpanenne ma:anncrcinx n(en,
nioi, naunnaer 4aec n ero yuennn :ono nanrn orroocin npe(cranennn o
nyremecrnnn (ymn, :arnuecio: noere, naxo(ennn n (nyx :ecrax o(nonpe:enno.
Hoce 4aeca aanepmnn .rn n(en iai rpein (Apncren, lep:orn:, Hn]arop), rai
n cenepnne, nocemanmne lpenni (Aapnc). Taie co cciion na J.l. Kinds:rand,
N.Wes: cunraer n Anaxapcnca ma:anncrcion ]nrypon |1c:1 A.1. Early Greek
Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. C. 2b9, 2b9, cn. 1].
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 102 nfx4n.s f.,xuxs a kanf.kf. .nnx :c4cckx x.acaaa... 108
ionraira: c npanna:n n, neponrnee ncero, i pemenni nonrnuecinx
aa(au :orn iri npnuacrni pannne rpeuecine ]noco]i, nocioiiy
onn, iai coomaer 3nan (Hecrpan ncropnn, 8, 17), raie aann:anci
rocy(apcrnennon (enreinocrii, a ne roiio nn n rnmn, ornuanci
o(nn:n nnreeiryaini:n (ocronncrna:n (11 A 4 DK)
1
.
Te: ne :enee, cymecrnyir n onpe(eennie noapaennn, iacaimnecn
nenocpe(crnennix ionrairon ]noco]on c npancion cpe(on. ]a, (encrnn-
reino, :norne na naanannix ]noco]on in po(o: na :aoaanncinx no-
ncon, .noxa, n ioropyi n: ninao nri n rnopnri, ia .noxon airnnnix
:erocy(apcrnennix n :e.rnnuecinx ionrairon, no ne nyno npn .ro:
aainari o nanecrnon .nncion iceno]onn n nnyrpnnoncnon nonrn-
ie, iacaimencn uyaion. Xorn anrnunan rpa(nnnn n coomaer na: o nyre-
mecrnnnx ]noco]on i :ara:, .rn coomennn ornocnreino noa(nne (iai,
nanpn:ep, cnn(ereicrno roro e Hnnnn) n ornocnrcn n nepnyi ouepe(i i
Hn]aropy, 3:ne(oiy n Harony. Boa:ono, :i ne cnmio: omne:cn,
ecn npe(noon:, uro n 3:ne(oi, n Haron, ecn n in na Bocroie, ro
ornpannnci n nyri ciopee no crona: n pa(n cani Hn]aropa, ue: pa(n
:y(pocrn :aron. ro iacaercn lepainra, npn:ix cnn(ereicrn o ero cnn-
anx c npancion iyirypon ner (nec:orpn na nonynpnocri ero innrn n
orpo:noe ionuecrno ]par:enron, e:y nocnnmennix), a nnci:a i nepcn(c-
io:y napi ]apni, ne nnnimnecn ayrenrnuni:n, roiio iocnennie
cnn(ereicrna n noiay namero npe(nooennn. H, naionen, yuenne Anai-
cn:an(pa: na roro :nnn:ainoro ionuecrna ]par:enron ero yuennn, (o-
me(mnx (o nac, nmi o(nn reanc c nicoion crenenii (ocronepnocrn :o-
no coornecrn c npancion ioc:oornen reanc o pacnooennn neecnix
cnern. Ho n:enno .ror reanc (nacioiio noanonir cy(nri namn ncrounn-
in) ne noyun (ainenmero paannrnn n ncropnn rpeuecion ]noco]nn, ero
ne npnnn nniro na noa:onix noce(onareen Anaicn:an(pa.
B:ecre c re:, ra e anrnunan rpa(nnnn npe(ocranner orarenmnn
:arepna, ioropin nicrpnpyer ornomennn yunreicrna n yuennuecrna,
cnnainaimne nimenaanannix ]noco]on. 3(eci nnno npocennaircn
(ne nnnn, oe yxo(nmne iopnn:n n nonnnciyi ]noco]ni. Bo-nepnix,
naaone: ee yconno, nnnn Anaicn:an(pa. Yuennia:n Anaicn:an(pa,
iai o .ro: coomair anrnunie cnn(ereicrna, in Kceno]an n Hap:e-
nn(
2
, n cnoi ouepe(i, yuennia:n Kceno]ana in lepainr
8
n ror e
Hap:enn(
4
, naionen, 3:ne(oi cunracn yuennio: n Kceno]ana
b
, n Hap-
:enn(a
1
. Bropan nnnn nn]aropencian. O Kceno]ane nanecrno, uro
on noe:nanpona c 4aeco: n Hn]aropo:
2
n, ce(onareino, i xopo-
mo anaio: c yuenne: noce(nero n, ne nciiueno, uro npnanana neio-
ropie uacrn nn]aropencioro yuennn. ]aee ]noren a.prcinn cooma-
er
8
, uro Kceno]an i npo(an n pacrno n niiynen nn]aropenna:n
Hap:enncio: n Opecra(o:, uro raie :oer cnn(ereicrnonari n noiay
ero (ocrarouno nainx ornomennn c nn]aropenna:n. 3(eci y:ecrno
nano:nnri coomenne A:nnxa (O nn]aropencion nann, 228289)
4
o ro:, uro nn]aropenni ne oriaainaircn or nopyunreicrna n (pyec-
inx ycyr (pyrn: nn]aropenna:, (ae ecn onn nnior(a npe(e ne ncrpe-
uanci, noyunn nmi cnn(ereicrno nn yconnin anai o nocnnmennn
n rannoe yuenne. lepainr cunracn yuennio: nn]aropenna lnnnaca
b
.
Eme o(nn: iocnenni: cnn(ereicrno: n noiay cxo(crna yuennn lepai-
nra n nn]aropennen :ono cunrari cona Kn:enra Aeican(pnncioro
o cxo(crne innrn lepainra c Loroconne: 4epein(a Cnpoccioro
6
.
Xorn, iai nn(no na reicra, Kn:enr conocrann ne cxo(crno n(en, a
crni aara(ounie peuennn ]noco]on, re: ne :enee, ne nyno
aainari o ro:, uro yuennio: 4epein(a cunracn Hn]arop, n ro npe:n
iai 4epein( yunreen, no ncnio: cyuae, cpe(n rpeion, ne n:e, on
ca: cen niyun, npnopern rannie innrn ]nnninnnen
7
. Apncrorei
e npn:o conocranner neioropie nooennn n yuennn 4epein(a c
npe(cranennn:n :aron. Bi(enn na unca (pennnx rex, iro nc acc naa-
raer n ]op:e :n]a, Apncrorei ornocnr i nn: 4epein(a n neioropix
(pyrnx, ioropie cunrair nepnoe nopo(nnmee nanyumn:, n rouno rai
e :arn n neioropie na noa(nenmnx :y(penon, nanpn:ep 3:ne(oi n
Anaicarop
8
. 3ro nooenne nnrepecno eme n re:, uro ono ne roiio
no(rnep(aer, uro :np, coracno npancin: npe(cranennn:, i corno-
pen arn: Axypon Naa(on n .ro io nanecrno rpeia:, no n re:, uro
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 10b.
2
xa:cn ..fckxx, lX, 21.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (18.1a). C. 1b1.
4
xa:cn ..fckxx, lX, 21.
b
xa:cn ..fckxx, Vlll, b6.
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (81. A2). C. 88b.
2
xa:cn ..fckxx, lX, 18.
8
xa:cn ..fckxx, lX, 20.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. C. 496497.
b
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (18. 1a). C. 1b1.
6
1.x+cnf .ckc.n,xxckxx. Crpo:ari, V, b0, 2: H :i nan(e: eme ri:i n
ri:i aara(ounix peuennn ]noco]on n no.ron, nocioiiy (ae neie innrn
nipaair c:ic, noennin n nnx counnnree:, n npniponenno: nn(e, iai,
nanpn:ep, innra lepainra O npnpo(e, aa uro on n noyun npoannme Te:-
nin. Cxo(no c .ron innron n Loroconne 4epein(a Cnpoccioro. |J.:+cnfa
pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 179].
7
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (7.2). C. 8b.
8
xcfafc.:, Nera]nania, 4. 1091b, 812.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 104 nfx4n.s f.,xuxs a kanf.kf. .nnx :c4cckx x.acaaa... 10b
ye Apncrorei ne pacc:arpnna yuenne :aron iai uncro oroconcioe,
n (ae n iaion-ro :epe naxo(n ocnonannn oro(ecrnnri ero c naryp-
]noco]cin:n noaapennn:n (ocoiparnion, no ncnio: cyuae, n ro:, uro
iacaoci npe(cranennn o are n e(nno:.
O Hap:enn(e ]noren a.prcinn coomaer, uro on i yuennio:
nn]aropenna A:nnnn n n:enno A:nnne:, a ne Kceno]ano: opamen i
coaepnareinon nann
1
. On e, ccianci na Tn:en, coomaer, uro 3:-
ne(oi cyma Hn]aropa, n e:y, iai n Harony, aanpernn nocemari
einnn, naonunn n narnare
2
. Kpo:e roro, A:nnx n counnennn O
nn]aropencion nann n iauecrne nn]aropennen yno:nnaer 3:ne(oia
n Hap:enn(a 3encioro. Kai cnpane(nno aa:euaer .A. A:y(i, iara-
or A:nnxa, nocxo(nmnn i Apncroiceny, cocranen orni(i ne na (oi-
rpnnainon ocnone. B iaraore npe(craneni i(n, cnnaannie noce-
(onareini: yunreicrno: n yuennuecrno:, uro no(paay:enaer nocnpn-
nrne n paannrne n(en, ni(nnnyrix pannn:n nn]aropenna:n, panno iai
n ce(onanne ro:y opaay nann, i ioropo:y noy(a Hn]arop
8
. B
npn:euannnx io nropon innre Anann ]noco]on ]norena a.prcioro
N.. lacnapon yiaainaer, uro Hn]arop i yuennio: Anaicn:an(pa
4
.
3ra rouia apennn raie nnrepecna, nocioiiy cymecrnyer coomenne
Anoo(opa ornocnreino noapacra Anaicn:an(pa, na ioroporo ce(yer,
uro on po(ncn oioo 612;610 r. (o n..., r.e. necioiio panime Hn]aro-
pa, uie po(enne npnxo(nrcn na b72;1 rr. (o n...
b
. 3ro oanauaer, uro
panno iai ionnennnn 4epein(a, rai n Anaicn:an(pa :orn oiaaari nn-
nnne na ]op:nponanne n(en Hn]aropa. Hrai, na roro, uro :i ciaaan
oueni xopomo nn(no, nacioiio (ne npe(cranennie na:n nnnn yuenn-
uecrna c:emnnaircn n nepeceiaircn, ior(a peui aaxo(nr o nn]aropen-
nax. Hec:orpn na ro, uro n ocnonno: nn]aropena: noyun mnpoioe
pacnpocrpanenne n:enno n Hrann, na ocnonannn cnn(ereicrn nn(no,
uro nce (nn nourn nce nnrepecyimne nac nonnncine ]noco]i) rai
nn nnaue in cnnaani c nn]aropencin: coiao:. He nciiueno, uro
raioe nneuarenne cia(inaercn n cny cnn(ereicrn, ne onaareino
ncropnunix, npnna(eamnx no npen:ymecrny noa(nn: (oicorpa]a:,
ioropie ca:n cnino rnroren i nn]aropena:y.
ro iacaercn ca:oro Hn]aropa, ro cymecrnyer neioropoe unco
anrnunix cnn(ereicrn o ro:, uro Hn]arop i anaio: c penrnoani:
yuenne: npannen, nnoce(crnnn a(anrnponan ero iai cnoe cocrnennoe
(lepainr 3]eccinn, B 129 DK, Hnnonr (14.11)). .A. A:y(i n cnonx
paorax
1
orpnnaer noa:onocri nyremecrnnn Hn]aropa na Bocroi n nic-
iaainaer ne(onepne anrnunon rpa(nnnn, no(rnep(aimen nocemenne Hn-
]aropo: Bannona n Ernnra. Kai npanno, anropi, npn(epnnaimnecn
.ron rouin apennn, ncxo(nr na roro, uro nyremecrnnn na Bocroi npnnnci-
naircn :norn: ]noco]a:, naunnan c Hn]aropa, n nonpocry cran o-
mn: :ecro:. Ha .ro ecri nnone oocnonannie noapaennn. Cymecrnyer
na(nnci na An-Xany: n A]ranncrane, ioropan no(rnep(aer, uro Keapx
na Co (encrnnreino noina n .ro: :ecre, na cero(nnmnnn (eni ome-
npnananno, uro Anoonnn Tnancinn, ecn :i npnanae: ero nunocri
peaino cymecrnonanmen, a ne eren(apnon, (opacn (o Taicni
2
.
Hrai, coracno anrnunon ncropnio-]noco]cion rpa(nnnn, pannnn
rpeuecian ]noco]nn paannnaaci noce(onareino, n ncex ee npe(cra-
nnreen :ono cnnaari :e(y coon coracno nnnn yunreiyuenni,
nnone orpaan (yx apxanuecinx pe:ecennix ioernn. Kpo:e roro, n
(oicorpa]nn (ocrarouno uerio nipaeno :nenne, uro pannne rpeuecine
]noco]i rai nn nnaue in cnnaani c nnenocrouni:n n, n ro:
unce, c npancion, rpa(nnnn:n, a nocrounie yunren oprannuno niiue-
ni n ry e nenouiy nepe(aun anannn. ]noren a.prcinn na:euaer (ne
nnnn paannrnn ]noco]nn, no o(non na nnx, ]noco]nn nnepnie no-
nnnaci y napnapon, y nepcon in nx :arn, y nannonnn n accnpnnn
xa(en, y nn(nnnen rn:noco]ncri, y ieiron n raon rai naaina-
e:ie (pyn(i n ce:no]en, no (pyron, ]noco]nn eper nauao or .n-
non, nocioiiy Nycen n nn .nni
8
. Te: ca:i: ]noren a.prcinn
1
xa:cn ..fckxx, lX, 2128.
2
xa:cn ..fckxx, Vlll, b4.
8
2+,,: ..X. Bce ecri unco K nnrepnperannn ocnonnon (oirpnni nn]arope-
na:a ;; Na:hesis. Ha ncropnn anrnunon nayin n ]noco]nn ; Orn. pe(. H.].
Poancinn. N., 1991. C. bb74. C. b8.
4
xa:cn ..fckxx. O nann, yuennnx n napeuennnx ana:ennrix ]noco]on ;
Pe(. n anrop ncryn. crarin A.4. ocen, Hep. c (pennerpeu. N.. lacnapona. N.,
1998. C. 468.
b
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 77.
1
2+,,: ..X. Hn]arop n pannen rpa(nnnn ;; Becrnni (pennen ncropnn. 198b. N
2. C. 121142, 2+,,: ..X. Hn]arop n ero mioa (oi. b80 oi. 480 rr. (o n...) ; AH
CCCP. ., 1990.
2
1xa. ..A. Haron n :nrpana: ;; Becrnni (pennen ncropnn, 1998. N 2. C.
817. C. 12, co cciion na L.Pober:, J.Narshall. ]ononnreinie noapaennn
ornocnreino .ron rouin apennn c:. n: Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n
Lnnnn Bocroi. N., 1990. C. 190191.
8
xa:cn ..fckxx, l.1, l. 8. Ha(o ciaaari, uro anrnunie rpein ne npono(nn
paanunn :e(y :ara:n n xa(en:n, aauacryi cono xa(en ooanauao nn
ioro ueoneia c Bocroia, nn nciymennoro n acrpono:nn |1xa. ..A. Ha-
ron n :nrpana: ;; Becrnni (pennen ncropnn, 1998. N 2. C. 817. C. 8]. Cono
xa(en rpeuecioe, nponcxo(nr or aiia(cioro (apa:encioro) .rnonn:a kaldu,
n n nannoncion rpa(nnnn nnior(a, nacioiio noanonir cy(nri innonncnie
ncrounnin, ne ooanauao ocoyi iacry nn iareropni penon n npopnnareen
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 106 nfx4n.s f.,xuxs a kanf.kf. .nnx :c4cckx x.acaaa... 107
onpe(ener yuenne :aron iai ]noco]cioe, n, ce(onareino, :orymee
n:eri yuennion, n ro: unce n na unca .nnon.
Hpnne(e: neioropie cnn(ereicrna anrnunix anropon o nocrounix
iopnnx nn]aroponon :y(pocrn, onn (ocrarouno ipacnopeunni: Be(i n
3:ne(oi, n ca: Hn]arop, n ]e:oipnr xori n omanci c :ara:n n naro-
nopnn :noro cnepxrecrecrnennoro, a nce e nnior(a ne npnneianci i
cy(y aa :arni
1
, ]ono(nnno nanecrno: Hn]arop, 3:ne(oi, ]e:oipnr n
Haron nycianci n nananne, uroi nayunri ee |=:arni], nepennan
ciopee narnannn, neen nyremecrnnn. Ee onn nponone(onan no noanpa-
mennn, ee (epan n ceipere
2
, Kor(a Ka:nc aaxnarn Ernner, ro Hn]a-
rop, yunnmnncn ra: y penon, oiaaacn n unce nennix n, yrnannin n
Bannon, i nocnnmen n :ncrepnn napnapon
8
, na(o (y:ari uro :ncre-
pnn ne roiio nannoncine, no n npancine. Haaran, r(e n ue:y yuncn
Hn]arop, Hop]npnn ronopnr, uro nauaa. :are:arnuecinx nayi on yc-
non or ernnrnn, xa(een n ]nnninnnen,. a nce:y, uro ornocnrcn i iyi-
ry oron n npoun: nanenni: npanna:, nayuncn y :aron n y nnx aan:-
crnona. Hepnie, noayn, anaio:i :norn:.
4
, y Hnnonra unrae: o
ro:, uro Hn]arop nocern xa(en 3apary
b
, a ror naon e:y yuenne,
coracno ioropo:y ecri (ne nanauainie npnunni nemen: oren n :ari,
oren cner, :ari ri:a, uacrn cnera ropnuee, cyxoe, erioe, icr-
poe, uacrn ri:i xoo(noe, nanoe, rneoe, :e(ennoe, na nnx, na
encioro n :ycioro nauaa, cocronr neci ioc:oc
1
. 3opoacrp cunracn
yunree: :ara Ocrana, ioropin i mnpoio nanecren n 3a(e iai nep-
nin ueonei, npnnecmnn ci(a yuenne :aron, n iai nocnnrarei ]e:oipn-
ra n Hporaropa
2
. Ce(yer raie oparnri nnn:anne na nepennciy nepcn(-
cioro napn ]apnn n lepainra
8
, xorn ee ncropnunocri co:nnreina, ona,
re: ne :enee, ronopnr n noiay noa:onocrn coornecennn repainroncio-
ro yuennn c npancion rpa(nnnen npe(crannren:n noa(neanrnunon :ic-
n. Cymecrnyir neioropie cnn(ereicrna o onpe(eennix cnnanx c npan-
cion rpa(nnnen Harona n Apncroren, no nocioiiy cnon yuennn onn
coa(anan n oee noa(nne, ue: nnrepecyimne nac, npe:ena, n (annon
paore :i ne y(e: na nnx ocranannnaricn.
]n noa(nen anrnunocrn ionrairi c reppnropnn:n Cpe(nae:no:o-
pin n Lnnero Bocroia nn(nrcn iai nonce(nennin, oi(ennin, mnpoio
pacnpocrpanennin onir n .ro xopomo nn(no na ncrounnion (Anyen, Hy-
rapx n Hnnnn n :norne (pyrne), n raie erio noa(neanrnunie anropi
nepenocnr anaio:yi n: cnryanni na apxanueciyi lpenni. Ho n (encrnn-
reinocrn, n .rnx cnn(ereicrnax o nyremecrnnnx ]noco]on no or(aen-
ni: panona: oniy:eni npn( n npnxo(nrcn co:nenaricn, ecn ncno:nnri
xorn i o onncannnx :npa pannerpeuecin:n ncropnia:n, o (ainnx no-
ennix noxo(ax nn cnennaino oprannaye:ix noea(iax i opaiya:.
Ecn :i oparn:cn renepi i re: cnn(ereicrna: o nn]aropencio:
yuennn, ioropie coxpanno (n nac npe:n, n nnx :i onapyn: n(en,
neci:a cxone c npancin:n npe(cranennn:n. Bo-nepnix, Hn]arop noa-
ra, uro :y(pocri nnnercn xapairepni: iauecrno: oecrna, n on cun-
ra, uro nniro ne :y(p, ipo:e ora
4
, a ror, iro crpe:nrcn i npany n
opaay nann :y(poro cymecrna :oer iri no(oaime naanan io-
:y(po: (]noco]o:)
b
. Bo-nropix, Hn]arop npnanana, uro cymecrnyir
(ne npnunni nemen cner n ri:a n nepno.e:enri iai uacrn cnera n
|.n,.+.ca. A.A. Kor(a xa(en cran npopnnaren:n ;; Becrnni (pennen
ncropnn. 1998. N 1. C. b6b7, J.x 1. Hace(ne Hpana. N., 2002. C. 88].
Hpn:euareino, uro, ncueanyn na innonncnix ncrounnion n Vl n. (o n..., rep-
:nn npo(oa nri n counnennnx anrnunix anropon (ocoenno n pn:ciyi
.noxy, ycronunno ooanauan acrpoora n io(yna), a n eicnione nreen Knoro
]nypeuin npnnn anauenne naanannn nreen Bannonnn noome |.n,.+.ca.
A.A. Kor(a xa(en cran npopnnaren:n C. b8]. Hepni: xa(een naana pe-
na:n lepo(or (1ca,af, l, 181188), xorn ouenn(no, uro ecn ion pen Lea
i xa(ee:, ro .ro ne anaunr, uro ion xa(en pen. O(nn: cono:, ecri
ocnonanne cunrari, uro penyrannen penon, :y(penon n npe(ciaaareen xa-
(en onaani n:enno rpeia: |.n,.+.ca. A.A. Kor(a xa(en cran npopnnare-
n:n C. 60].
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (81. A14 |4nocrpar. Anani Ano-
onnn Tnancioro, l, 2]). C. 887.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (81. A14 |Hnnnn. Ecrecrnennan
ncropnn, XXX, 1, 9]). C. 887.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (14.8 |Hop]npnn. Teoory:eni apn]-
:ernin, c. b2 De lalco]). C. 142.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (14.9 |Hop]npnn. Anani Hn]aropa,
6]). C. 148.
b
B (anno: cyuae Zopo to :ono nonn:ari no iai o(ny na ]op: n:enn 3apa-
rymrpi, no iai nciaennyi nepe(auy ero n:enn n rpeuecio: naiie. Kpo:e
roro, aa .rn: n:ene: :or cronri ne onaareino ca: 3aparymrpa, a, cy(n no
npancio:y iopni, .ro :or iri ion (pyron nepc nn :n(nen, cne(ymnn n :y(-
pocrn :aron.
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (14.11 |Hnnonr. Onponepenne ncex
epecen, l, 2, 12]). C. 144.
2
Ho(pono o :arax n lpennn c:.: Bidez J., Cumon Fr. Les mages hellniss. Zoroastre,
Ostanes et Hystaspe daprs la tradition greque. New York, 197b. |Paris, 1978, c. 1988. 2 v.].
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. C. 181.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (14.21 a. |lepain( Honrnncinn]).
C. 147148.
b
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (14.21 a. |]no(op Cnnnnncinn, X,
10, 1]). C. 148.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 108 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 109
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (14.11 |Hnnonr. Onponepenne ncex
epecen, l, 2, 12]). C. 144.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (b8. C4 |A:nnx. O nn]aropencion
nann, 82]). C. 488.
8
xa:cn ..fckxx, Vlll, 84, J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (b8. C4
|A:nnx. O nn]aropencion nann, 82]). C. 488.
4
xcfafc.:. Hnio:axona .rnia, E 8. 1182 b 21.
b
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (14.21. |Nnennn ]noco]on, ll, 1, 1,
1..fan, loprnn, b07 e 6]). C. 147.
6
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on, (b8. D8 |O nn]aropencion nann,
174]). C. 498.
ri:i
1
. B .ro: nooennn erio niunrinaercn ioc:oornuecinn (yana:
nnone n (yxe npancion rpa(nnnn. 3naunreinoe :ecro n nn]aropencio:
yuennn aann:ao nonnrne cnpane(nnocrn, ono ncrpeuaercn n aiyc:ax
(ro ca:oe cnpane(nnoe Aeprnonpnnomennn
2
, Coi na(o cra-
nnri na cro n nano:nnanne o cnpane(nnocrn
8
n n neioropix cnn(erei-
crnax, nanpn:ep, Apncrorei coomaer, uro nn]aropenni onpe(enn
cnpane(nnocri n acoirno: c:ice iai noa(annne, pannoe |ymepy,
npnunnenno:y] (pyro:y
4
. Kcrarn, ra e ionnennnn xapairepnayer n
yuenne Anaicn:an(pa. Bano ro, uro cnpane(nnocri, iai noara Hn]a-
rop, nnnercn o(non na cocrannimnx npncymero ioc:ocy nopn(ia
b
, a no
cnn(ereicrny A:nnxa nanoee (encrnennon (n ycranonennn cnpa-
ne(nnocrn |Hn]arop] cunra nacri oron n iai (annie ei cnime
ycranannna on rocy(apcrno, aaioni, cnpane(nnocri n npano
6
. Ni ne
y(e: no(pono ocranannnaricn na yuennn Hn]aropa, nocioiiy ayren-
rnunix ]par:enron ero yuennn ne coxpannoci. Bano or:ernri ce(yi-
mee. Te cnn(ereicrna (oicorpa]on, ioropie :i yiaainan nime, nono-
crii coornercrnyir re: ocnonni: napa:erpa:, no ioropi: :i npe(ara-
n conocrannri rpeueciyi n npanciyi rpa(nnnn :y(poe cymecrno,
(yana: n cnpane(nnocri. C o(non croponi, ecn :i npnanae:, uro n
.rnx cnn(ereicrna ecri (on ncrnnnoro yuennn Hn]aropa, ror(a :ono
yrnep(ari, uro .rn npoe:i noannin n Honnncion ]noco]nn ye n
Vl n. (o n... n paannnanci noce(yimn:n noioennn:n ]noco]on, ecn
e .rn napeuennn, c (pyron croponi, npnnncani Hn]aropy n cny rpa(n-
nnn (ro ecri yiaaanne na nx (pennocri n anropnrernocri cnocono no(-
rnep(nri nx nanocri n airyainocri), :i nn(n:, uro .rn npoe:i npo-
(oair ecnoionri :icnreen noa(nen anrnunocrn, n :oe: peioncr-
pynponari oparnin (i apxanie) nyri na:enennn .rnx narn(on.
Coracno npnne(enni: nime cnn(ereicrna:, pannerpeuecine ]n-
oco]i n pannon crenenn :orn iri yuennia:n iai Hn]aropa, rai n
Anaicn:an(pa, no onpe(eennie cxo(nie n(en n .rnx yuennnx, noa-
:ono, nonnnnci n peayirare neaanncn:oro opamennn i iaio:y-ro
ome:y ncrounniy. Heoxo(n:o aa:ernri, uro na (nyx eamnx n ocno-
nannn pannerpeuecion ]noco]nn rpa(nnnn o(non, n(ymen or Anai-
cn:an(pa, n nn]aropencion nropan n (ainenme: oiaaaaci anaun-
reino nonynpnee n noyuna oee mnpoioe pacnpocrpanenne cpe(n
npnnepennen ]noco]nn. Tain: opaao:, ouenn(no, uro airnnnie ion-
rairi rpeion c npancion cpe(on cymecrnonan co npe:en apxanin, n
ecn ecri raian neoxo(n:ocri, ro .ro no(rnep(aer rnnoreay o ro:,
uro npancine npe(cranennn :orn nonrn n pannerpeueciyi ]noco]ni
n ro: nn nno: nn(e n:enno n .ror nepno(. Kpo:e roro, :ono npoce-
(nri ncroin ]op:nponannn pannerpeuecinx ]noco]cinx ionnennnn n
nnone ye(nreino noiaaari, uro iai nonnncian, rai n nranncian ]n-
oco]nn n (encrnnreinocrn n:eer e(nnyi ionnenryainyi aay n n-
nennyi noce(onareinocri cnoero paannrnn, uro noanoner ronopnri o
nen iai o neion e(nnon rpa(nnnn c e(nncrno: npoe:arnin, uro cyme-
crnenno ynpomaer peioncrpyinni ocnonnix ee nooennn, ioropie
nnone (ocronepno :oryr iri nine(eni n peayirare opamennn i cno-
coa: pemennn npoe:, npe(oenni: noce(yimen rpa(nnnen.
2. HEIBIH 3TAH 4OIMHIOBAHHA OHTOOIHHECKHX H
KOCMOOIHHECKHX BO33IEHHH IAHHEIIEHECKOH
4HOCO4HH. MHETCKAA 4HOCO4HA
Pacc:arpnnan yuenne Anaicn:an(pa n ero coornomennn c npancion
rpa(nnnen, :i n ocnonno: y(e: npn(epnnaricn ionnenryainon cxe-
:i, ioropyi npe(onn nime, n nac y(yr nnrepeconari n nepnyi oue-
pe(i ero npe(cranennn o nauae, npornnonoonocrnx n cnpane(nnoc-
rn. Ocy(enne nonpoca o aan:crnonannn Anaicn:an(po: neioropix opn-
enrainix npe(cranennn n niiuennn nx n cocrnennyi cncre:y :ono
nanrn n paanunix paorax aa noce(nne rpn(nari er iai ncropnion
]noco]nn, rai n npanncron
1
. Hourn nce (eran ero |Anaicn:an(pa
1
Hpnne(e: cciin na neioropie na nnx: .cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn-
:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1978. N 1. C. 89b8,
Becrnni (pennen ncropnn. 1978. N 2. C. 48b8, .c.ckaa ... 3opoacrpna:: nne-
nne n npoe:i ;; oiainie n cnnipernuecine iyiri. N., 1991. C. 1249,
.c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren(ennnn aapyenon anecroornn ;;
Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2. C. 189207, .c.ckaa ... Anecra n conpe-
:ennon nayie. N., 1992, 1a.nckxx 1.. Paannrne ecrecrnoanannn n .noxy an-
rnunocrn. Pannnn rpeuecian nayia o npnpo(e. N., 1979, 1u:kc:1 1. lranisches
bei Anaximandros ;; Pheinisches Nuseum ur Philologie. 1968. V. 106. S. 7184,
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 110 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 111
A.1.] cncre:i oiaaanci n ro: nn nno: ornomennn aan:crnonanni:n y
napo(on Lnnero Bocroia, iai yrnep(aer H.]. Poancinn
1
. B .ro:
yrnep(ennn ecri (on ncrnni, nocioiiy paa(eenne nonnncinx rpeion
n Bocroia ne conce: ioppeirno n ciopee nciyccrnenno, n reorpa]nuec-
io:, n, neponrnee ncero, n iyirypno: ornomennn nonnnni i Vl n. (o n...
in oee nain nocrouno:y :npy, ue: .nncio:y n(py (panni:
opaao: ornuacn or ionrnnenrainon lpennn n rpeuecinn 3ana(
2
). Ho
ecn n npnanari nnemnne nnnnnn na cranonenne yuennn Anaicn:an(-
pa, ro rpeuecinn io:nonenr n ne: (ae oee cnen. Ni nonirae:cn
noiaaari .ro na npn:epe o(noro na ocnonnix nooennn n ioc:oornn n
onroornn Anaicn:an(pa, (n ioroporo npe(noaraercn nn (ae npn-
anaercn npancioe nponcxo(enne. 3ro nopn(oi pacnooennn neecnix
cnern, conepmenno ne xapairepnin (n rpeuecion ioc:oornn. B:ecre
c re:, .ro e nooenne pacc:arpnnaercn iai o(no na nanoee pannnx
rpeuecinx cnn(ereicrn o npancinx noaapennnx na ycrponcrno ioc:o-
ca
8
. Hepnan ncuepninaiman paora ornocnreino nopn(ia pacnooe-
nnn neecnix cnern ia c(eana B. Lypiepro:
4
. Anrop yrnep(aer,
uro n:enno (n Anaicn:an(pa na ocnonannn .rnx ca:ix npe(cranennn
nonie ionrairi c Bocroio: npn:o (oiaaye:i
b
.
Hrai, coracno cnn(ereicrny, Anaicn:an(p noara, uro nime
ncex pacnooeno Conne, aa nn: yna, no( nn:n neno(nnnie
anea(i n naneri, n:ecre c nn: raioro :nennn npn(epnnanci Ner-
po(op na Xnoca n Kparer (12 A18 DK)
6
, no (pyro:y cnn(ereicrny nime
ncero naxo(nrcn Conne, nne ncero ipyrn neno(nnnix anea( (12
A18 DK), or:ern:, uro n .ro: cyuae nnuero ne ronopnrcn o nanerax
no(nnnix anea(ax. H:enno raioe ce(onanne cnern, naunnan or
nanmero i 3e:e, r.e. noce(onareinocri n nopn(ie Jc+.sJac.-
,a.,n.Ca.nuc, pacc:arpnnaercn iai npn:oe npancioe nnnnne na
yuenne Anaicn:an(pa. Ornocnreino .roro nopn(ia N. Wes: aa:euaer,
uro raian cxe:a ne :oer iri orncnena c noannnn nayunoro noncia
nn a(panon ornin, nocioiiy nnno npornnopeunr nai(ae:on iaprn-
ne, no nnone coornercrnyer npancion penrnoanon ionnennnn ycne-
nnn cnnnnn cnern no :epe npnnennn or 3e:n i LoecrnyConny
n, aare:, i Leanauaino:y Cnery
1
. Hpan(a, na nam narn(, .ro aa:eua-
nne ciopee cnpane(nno (n conpe:ennoro nai(aren, ioropin noc-
nnrinaercn n ron napa(nr:e, ioropon nanecren (encrnnreinin nopn(oi
ce(onannn neecnix re, (n nai(aren Vl n. (o n... .ro ne io
croi ouenn(ni: (ae c noannnn nayunoro noncia
2
.
B. Lypiepr i nino(y o ro:, uro .ra noce(onareinocri (ocrarouno
(pennnn n n:eer npancioe nponcxo(enne, nec:orpn na ]nicanni n no-
a(nnx, nexennncinx reicrax, npnxo(nr na ocnonannn ninnennn ma:a-
nncrcioro ]ona .ron ionnennnn: noce c:eprn (yma npane(nnia no(nn:a-
ercn or 3e:n i rpony Axypa Naa(i oacrn Leanauainoro Cnera, a
.ac.,a .,n. Ca.nuc nnnircn cronnia:n na ee nyrn
8
. Hocioiiy
.ra ionnennnn nnnercn ycronunnon n anaunreino: ionuecrne npanc-
inx reicron (ne roiio nexennncinx) n n:eer uerine napaen n ne(n-
uecion rpa(nnnn, B. Lypiepr noaraer ee nn(oapnncin: nace(ne:,
oee crapi:, ue: pe]op:a 3aparymrpi
4
. Te: ne :enee, rpy(no cee
npe(crannri, uro n ioc:oornn Anaicn:an(pa npe(cranena n:enno nn(o-
enponencian ionnennnn, nocioiiy Anaicn:an(p i, noayn, o(nn: na
ne:nornx rpeion, ioropie ee npnananan
b
. Taie ona ne :ora iri Bann-
1
1a.nckxx 1.. Necro Anaicn:ena n cranonennn rpeuecioro nayunoro :im-
ennn ;; Balcanica. nnrnncrnuecine ncce(onannn. N., 1979. C. 180.
2
J.xuca .1. 4noco]cian no.:a rpeuecioro 3ana(a ;; ]pennnn Bocroi n
anrnunan nnnnnaannn. ., 1982. C. 48.
8
.c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren(ennnn aapyenon anecroornn ;;
Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2. C. 197.
4
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106.
b
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106. S. 102.
6
Avoovpoo xo Mqtpopoo o Xo xo Kpotq ovtot rv ovtv tov
qov trto0o, rt outov r tqv orqvqv, uo r outou to oovq tv ootpv
xo tou ovqto. Pyccinn reicr Anaicn:an(pa nnrnpyercn no: J.:+cnfa
pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989.
1
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971, C. 90.
2
Hpe(cranennn o neoiuno:, na nepnin narn(, pacnooennn neecnix re
naxo(nr nnone pannonainoe orncnenne ue: oime cnernmnncn oreir,
re: (aime ero nn(no, ror(a nnone npne:e: n ce(yimnn cneiynrnnnin
xo( no:ecrnri Conne, ioropoe no nenunne ne :enime 3e:n n ecri unc-
renmnn oroni (xa:cn ..fckxx, 11, 12 ) iai :ono (aime or 3e:n, anea-
(i, naoopor, iai :ono ne.
8
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106. S. 106, 111.
4
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106. S. 110111.
b
Ho:n:o Anaicn:an(pa, iai io yno:nnyro, .ron ionnennnn npn(epnnanci
Nerpo(op na Xnoca n Kparer, no .ro :ao uro (oanner i nonn:anni yuennn
ca:oro Anaicn:an(pa n ero :ecra n anrnunon ]noco]cion rpa(nnnn. Oa .rn
]noco]a ye ne n:eir ornomennn i pannen rpeuecion ]noco]nn n nnone
neponrno, npnmn i no(oni: nino(a: ca:ocronreino. Nerpo(op na Xnoca
yuncn y ]e:oipnra, ioropin n cnoi ouepe(i nioi i yuennio: iainx-ro
:aron n xa(een, ioropix napi Kcepic ocrann nacrannnia:n y ero orna, . y
nnx-ro on eme n (ercrne nepenn nayiy o orax n anea(ax (xa:cn ..fckxx,
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 112 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 118
oncion, nocioiiy npoeir ioc:oca Anaicn:an(pa n:eer npocrpancrnen-
no-reo:erpnuecinn nopn(oi na:epn:ix nenunn, n ro npe:n iai (n nann-
onnn, iai aa:euaer ca: e Lypiepr, no-npene:y ae:non n neecnin
(oecrnennin) :npi :icnnci iai (ne naan:no npornnonoonie noc-
iocrn
1
, uro io raie xapairepnon uepron ioc:oornn ro:eponcinx rpe-
ion (Aranr no((epnna na ipanne: aana(e cno( nea, na ioropo: in
pacnpe(eeni n aaipeneni cnerna)
2
. Hrai, nino(, no cona: Lypiepra,
:ono c(eari roiio o(nn, a n:enno, uro iapiac (n cnoen ioc:nuecion
:o(en Anaicn:an(p aan:crnona na npancion :n]oornn
8
. Oueni npa-
nninoe, na nam narn(, yiaaanne na aan:crnonanne Anaicn:an(po: roiio
nnenocrounon cxe:i iai iapiaca (n cnoero yuennn, a ne ioc:oorn-
uecion ionnennnn nenio:, re: ne :enee, raie oiaainaercn neci:a
marin:, ecn :i no(on(e: i yuenni Anaicn:an(pa rpa(nnnonno, iai i
npnna(eame:y naryp]noco]cio:y nanpanenni (pennerpeuecion
]noco]nn, n pa:iax ioroporo npe(araircn pannonancrnuecine reope-
rnuecine nocrpoennn, a .:nnpnuecinn :arepna, nocranne:in oipya-
imn: :npo:, cynr ne croiio ncrounnio: (n ]op:nponannn .rnx
ionnennnn, cioiio (n nx no(rnep(ennn.
Hyno nano:nnri, uro :i anae: o npancion ioc:oornn ne na
Anecri, a no oimen uacrn na nexennncinx ncrounnion. ro iacaer-
cn apxanuecion ioc:oornuecion :o(en npannen, ioropan peioncrpyn-
pyercn na neioropix naccaen Anecri (Rm yat (Yat 1b), Yasna,
72, Vendida:, b, 8, 9), ro ona npe(cranner coon npocryi rpna(y,
.e:enra:n ioropon nnnircn neecnin cno( (::1), on e, neponrno
nounracn iai or npe:enn, ar:oc]epa (+.:) (nn noa(yx), nonn:ae:an
iai coa(aiman n paapymaiman cna, n, naionen, ae:n (zm). B nexe-
nnncinn nepno( .ra cncre:a ia niiuena n oee conyi ioc:oo-
rnueciyi conoiynnocri .e:enron
4
. Kai npn .ro: pacnoaranci cnern-
a no ornomenni i neecno:y cno(y n ae:e, cy(nri rpy(no.
Anaicn:an(p noara, uro cnerna naxo(nrcn n kac+acc na neioropo:
paccronnnn (pyr or (pyra, uro io noni: n uncro cneiynrnnni: nocrpo-
enne:, on raie yiaaa na ro, uro paccronnnn :e(y cnerna:n ne o(nna-
ioni. Coracno npancion rpa(nnnn, paccronnnn :e(y neecni:n rea:n
(nx opnra:n, ronopn conpe:enni: naiio:)
1
panni. Ni npnne(e: npn:ep
na :noecrna cymecrnyimnx. Coracno nepcnn Lyn(axnmna :n]nuec-
ian ropa Aypa
2
poca na npornennn noci:ncor er: (necrn er (ona
poca) (o cronnin anea(, (necrn (o cronnin yni, (ecrn (o cronnin
conna, (necrn (o (cronnin) ecioneunoro cnera (c. 40(21r) c. 41(21v))
8
.
Coracno rpa(nnnn, Anaicn:an(p nepni: cra yunri o ro:, uro
cymecrnyir ioc:oci, onn ecioneuni no uncy n ynnuron:i. Koc:o-
ci nocronnno noanniair n ynnuroaircn (noae .ron rouin apennn
npn(epnnanci aro:ncri). Acoirnan npnunna noanninonennn n ynnu-
roennn Bceennon ecioneunoe, na ioroporo, no ero cona:, ni(e-
nnci neocno(i n noome nce ecioneunie ioc:oci (12 A10 DK)
4
.
Hauao cymnx |nemen] neian npnpo(a ecioneunoro, na ioropon
po(aircn neocno(i n ioc:oc n nnx (12 A11DK).
Pannie paccronnnn Anaicn:an(p npnanana roiio :e(y ioc:o-
ca:n |:npa:n]: ioc:oci ecioneuni |no uncy], . naxo(nrcn na pan-
no: paccronnnn o(nn or (pyroro (A17 DK). ro iacaercn oupovo , io-
ropie, no ncen nn(n:ocrn, coornercrnyir ipyra: nn c]epa:, npe(cran-
nimn: coon ioecoopaanie cnannmnecn crycrin a.pa, nonie ornn,
n onpe(eenno: :ecre ni(ixaimne na ycrien na:n (A18 DK), ro o
paccronnnnx :e(y nn:n no ]par:enrax ne yno:nnaercn, no .rn paccro-
nnnn no(unnnircn onpe(eennon nponopnnn. 3ro ce(yer na paa:epon
ipyra Conna, ioropin n (na(nari ce:i ((na(nari noce:i) paa oime
lX, 84-8b). Te: ne :enee, reicra Nerpo(opa ne coxpannoci, a ]par:enri ero
innrn O npnpo(e ne cnmio: noiaaareini (n pacc:orpennn .roro nonpoca,
re: oee (n conocranennn .roro ero yuennn co narn(a:n Anaicn:an(pa:
Mqtpopo oovto tou oovr ootrpo uo tou qou poooro0o
(70 A9 DK).
1
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106. S. 104.
2
Hcuepninaimee (oiaaareicrno c]epnunocrn Hea (a Apncrorei (C ncc,
B. 4), ra: e on ipnrniyer n :n] o Aranre (C ncc. 284 a 19).
8
1u:kc:1 1. lranisches bei Anaximandros `` Pheinisches Nuseum ur Philologie.
1968. V. 106. S. 111112.
4
Ho(pono o peioncrpyinnn .rnx noaapennn c:. ^,uc: 1.o. . Questions de
cosmogonie et de cosmologie mazdens II // Journal Asiatique. Octobre-dcembre, 1981.
1
B npancinx ncrounniax peui n(er o paccronnnnx or ae:n (o cronnin anea(, or
cronnin anea( (o cronnin yni, or cronnin yni (o cronnin conna, or
cronnin conna (o cronnin ecioneunoro cnera.
2
4apcn, cpe(nenepc. Xapypa, anecr. Xapa Lepeaanrn Bicoian lopa |Por],
cp. 3ipyc. Nnponie ropi.
8
Jaa.cfxxckxc reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 276277. (c:.
raie C:c.1c: 1unc./::/n, 9, oc/cc1:an a: 2.c::.n, 7.8). Hnor(a paccronnne
:e(y cnerna:n na:epnercn n ..c.n:.. B noa(nnx ncrounniax .ro 6788,b :
(80 rpeuecinx cra(nn), nn ricnua maron oen:n nora:n (1unc./::/n, 29).
Cf.an (Xl. 10.b) nnmer, uro nepcn(cinn napacanr o(nn onpe(enir n 60, a
(pyrne n 80 nn 40 cra(nn. Hec:orpn na paanie nenunni na:epennn pac-
cronnnn, onn ncer(a ocraircn panni:n.
4
.yrvo rvov to o rpov o vo tq v o oov o t ov r rv tq tou ovto yrvr or
tr xo 0opo, r ou q qo tou tr oupovou ooxrxpo0o xo xo0oou touo
oovto orpou ovto xooou.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 114 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 11b
3e:n (ee (na:erpa), n ipyra yni, paa:ep ioroporo n noce:na(nari
((ennrna(nari) paa oime 3e:n (A11, A21, A22 DK)
1
. O(nn: na nep-
nix orncnenne .rn: nn]pa: (a l. ]nic, nne(n eme o(ny nn]py
(ennri ((ecnri, coornercrnenno) (n yiaaannn nenunni ipyra anea(
n nocnonnn re: ca:i: pn(. 3rn unca nocxo(nr i rpeuecion rpa(nnnn,
r(e unco (ennri :oro ooanauari (oroe npe:n ((ennri er nn (e-
nnri (nen (ocrarouno ycronunnan noannnn y lecno(a n lo:epa). Ho-
.ro:y 9.TB.27 :oryr nonn:aricn iai noniria narn(no nipaanri oueni
oimne paccronnnn or ae:n (o oupovo.
]oicorpa]i e(nno(ymno npnnncinair yuenne o paccronnnnx rpe-
ia:, ne yno:nnan n (anno: cyuae :aron n xa(een. Coracno En(e:y,
yuenne o paa:epax n paccronnnnx nepni: naope Anaicn:an(p, a ye
nce( aa nn: npanninin nopn(oi pacnooennn naner ycranonnn
nn]aropenni (A19 DK, Cn:nninn), npnananan, re: ca:i:, npanni-
nocri nponopnnn paccronnnn. Hponopnnonainocri paccronnnn :e(y
nanerni:n c]epa:n npe(noaraercn n nn]aropencion lap:onnn c]ep
2
,
o .ro: e coomair Apncrorei n Nera]nanie, A b. 98b b 28 n
Aeican(p A]po(ncnncinn n io::enrapnn i .ro:y :ecry (c 88, 10), n
na ioroporo :i noyuae: eme o(no orncnenne (ennrie. On coomaer,
uro nn]aropenni onpe(enn cnpane(nnocri iai nepnoe ina(parnoe
unco. 3rn: unco: o(nn cunran ueripe, rai iai .ro nepnin ina(par,
n npn .ro: (enrcn na |(ne] pannie uacrn, n nnnercn panni: (nocioi-
iy ueripe = (na(i (na), a (pyrne (ennri, rai iai .ro nepnin ina(-
par neuernoro unca rpex, y:noennoro na ca:oro cen
8
. ]aee on
coomaer, uro ncn Bceennan cocranena coracno neioropo:y rap:o-
nnuecio:y ornomenni., rai iai ona cocronr na unce n coracno unc-
ono:y n rap:onnuecio:y ornomenni. paccronnnn (nnymnxcn noipyr
nenrpa re nponopnnonaini, uro o(nn na nnx (nnyrcn icrpen, (py-
rne :e(ennen. Licrpen ncero, no nx :nenni, (nnyrcn rea c
nanoimen opnron, :e(ennee ncero c nan:enimen, a re, uro :e-
(y nn:n nponopnnonaino nenunne opnri
4
.
Ho-nn(n:o:y, :ono nanrn noannnn, coracno ioropi: nn(no, uro
reopnn Anaicn:an(pa o nopn(ie cnern nocna cyryo pannonancrn-
uecinn xapairep n cyna orncnenni nn(n:ix ]eno:enon. Bime :i
pacc:orpen neioropie npn:epi ioc:oornuecinx npnnnnnon nn]aro-
pennen, n iai iaercn, anaornuni: npnnnnna: no(unnnercn n iaprnna
:npa Anaicn:an(pa. Conne n:eer nanoimyi ciopocri npamennn, n,
ce(onareino, :aicn:ainyi opnry, coornercrnenno yna n neno(-
nnnie anea(i pacnooeni i 3e:e n nopn(ie yinannn ciopocrn
cnoero npamennn n nenunni opnr. Eme o(no nnone pannonainoe
orncnenne n:enno raio:y nopn(iy cnern :i :oe: ninecrn na reo-
pnn nnxpn, ioropyi no(pono pacc:arpnnaer Apncrorei. On ronopnr
rai: Ho.ro:y ecn cenuac 3e:n noionrcn nacnicrnenno, ro n nnxpe-
noe (nnenne, aro(apn ioropo:y ee uacrn copanci n nenrp, raie
io nacnicrnenni:. H:enno ero nce cunrair npnunnon, ocnoninanci
na |nai(ennn nnxpen], nponcxo(nmnx n n(iocrnx n n noa(yxe: n nnx
oee ipynnie n oee rneie rea ncer(a ycrpe:nircn i nenrpy
nnxpn. Ho :nenni ncex rex, iro cunraer :np noannimn:, n: n orncnn-
ercn, noue:y 3e:n copaaci n nenrp, a npnunny roro, uro ona ocraercn
na :ecre, n: npnxo(nrcn nciari (xcfafc.:, O nee, 29ba 9). Hne,
npo(oan cnoi :ici, Apncrorei or:euaer, uro noncio: orncne-
nnn neno(nnnocrn 3e:n aann:acn n Anaicn:an(p, npe(onnmnn
n iauecrne orncnennn n(ei pannonecnn (xcfafc.:, O nee, 29bb
10). Te: ca:i:, ce(yn apry:enrannn Apncroren, :i :orn i cora-
cnricn c re:, uro Anaicn:an(p n Anaicn:en ycranonnn n ocnonannn
cnoen ioc:oronnn reopni nnxpn, cyri ioropon naaraercn n nx yuenn-
nx nocpe(crno: rep:nnon crymenne n paapeenne noa(yxa. Kpo:e
roro, n npe(cranennn Anaicn:ena o e(nno: nponecce naan:onpenpa-
mennn ncex nemen (pyr n (pyra nocpe(crno: crymennn n paapeennn
noa(yxa (A 8 DK. lep:nn: Crymanci n cnaunnanci, on |noa(yx] crano-
nnrcn no(on n ae:en, paapeanci n paccennanci .]npo: n orne:, a
nepnynmnci i cnoen npnpo(e |cnona] noa(yxo:) npoc:arpnnaercn
cxo(crno c yuenne: Anaicn:an(pa o ipyronopore nemen coracno :epe
cnoero cymecrnonannn. Kpnrniyn n(ei pannonecnn, Apncrorei yno:n-
naer o ro:, uro :ecro na nepn]epnn (n ornn ecrecrnenno, n oroni
npn orcyrcrnnn npennrcrnnn craner (nnraricn i nepn]epnn, iai .ro
(oiaainaer nai(enne (xcfafc.:, O nee, 29bb 2b, 296a 10).
Kpo:e roro, Apncrorei npe(araer ce(yimee npocrpancrnennoe pac-
nooenne .e:enron: no(a oipyaer ae:i, noa(yx no(y, oroni
noa(yx, n oroni, re: ca:i:, oiaainaercn nanoee nnemne pacnooen-
ni: .e:enro: (xcfafc.:, O nee. 287a 80). H xorn ecri nce ocnona-
1
Ouenn(no, uro paccronnnn :e(y cnerna:n n raio: cyuae ne :oryr iri
panni, nocioiiy P

=27;2 P

=18;2 coornercrnenno.
2
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpono:nn. N.,
1991. C. 72.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 468.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 468469. Heiyi anao-
rni niuncennn pa(nainix paccronnnn :e(y nanera:n :ono yc:orperi n
nannoncinx reicrax XllXl nn. (o n... B o(no: na nnx nponopnnonainin pn(
nirn(nr iai (19: 17: 14: 11: 9: 7: 4), no Ban-(ep-Bap(en or:euaer, uro .rn unca
ne nnnircn peayiraro: na:epennn, a nnnircn uncron cneiynnnen, a ca:
reicr ne oee, ue: :are:arnuecian aa(aua (1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aima-
ncn nayiall. Po(enne acrpono:nn. N., 1991. C. 72)
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 116 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 117
nnn co:nenaricn n ro:, uro Anaicn:an(p ncxo(n n orncnennn :npa na
ionnennnn ueripex .e:enron
1
, re: ne :enee, ornomenne ae:n-nenrp
n oroni-nepn]epnn iaercn nnone (ocronepni: (n ero yuennn
2
.
B rpeuecion iyirype n apxnreirype mnpoio ncnoiaonaaci npo-
nopnnn, n :i ncrpeuae: n ca:on rpeuecion iyirype re n(en, ioropie
naxo(n: n n ocnonannn npocrpancrnennix na:epennn Anaicn:an(pa.
Hanecrno, uro ye apxnreirypa ]pennero Ernnra no(unnnaci ecrin:
npanna: n aaiona:, no n:enno n op(epnon cncre:e rpeuecion apxnrei-
rypi n pannnn nepno( ia nipaorana crporan cncre:a, ocnonannan na
npo(y:anno: nponopnnonaino: coornomennn uacren a(annn
8
. ]pennen-
mnn na rpeuecinx op(epon (opnuecinn noyuaer oionuareinoe
o]op:enne n ia:ennix xpa:ax i. Vll n. Vl n. (o n... (ro ecri, io
npe:enn nann Anaicn:an(pa). Ecn nepnri Bnrpynni, ]aca( (opnuec-
ioro xpa:a (oen (enricn na 27 uacren, npnue: aa :o(yi npnnn:aer-
cn noonnna (na:erpa ioonni
4
. B :o(en ioc:oca Anaicn:an(pa :o-
no yc:orperi rexno:op]nin, n npornnonec anrpono:op]no:y, xapairep,
a n coornercrnnn c .rn: npn:ennri i nen n npnnnnni apxnreirypnoro
coopyennn. A n:enno, (na:erp ae:n cynr :o(ye: npn nocrponie
ioc:oca, (na:erp ioc:oca panen (na(narn ce:n :o(yn:, naionen, ae:-
n cxoa c apaano: ia:ennon ioonni (Bb DK)
b
.
Hec:orpn na neioropie cxo(ennn c nannoncion n npancion rpa-
(nnnen, ioc:oornn Anaicn:an(pa, ciopee ncero, n:eer rpeuecioe npo-
ncxo(enne. Kai noiaaan npnne(ennie nime npn:epi, npe(cranennn
o nponopnnn in nacroiio yiopeneni n rpeuecion iyirype n n ca:on
rpeuecion rpa(nnnn in c]op:nponani npairnuecin nce npe(nociin
(n coa(annn Anaicn:an(po: cnoen :o(en :npa, uro ronopnri o nc-
iiunreino nocrouno: nponcxo(ennn .rnx n(en n nx ocoananno: ynor-
peennn iai nannoncioro nn npancioro opaana (ocrarouno cono.
Kor(a :i ronopnn o ocnonnix napa:erpax, no ioropi: npe(nou-
rnreinee conocrannri rpeueciyi n npanciyi iyirypy, n iauecrne
o(noro na nnx :i yno:nnan o nicme: npnnnnne nn nauae, ioropoe
nnnercn npnunnon nemen n coirnn n :npe, n ioropoe (no ncnio: cy-
uae, n npancion rpa(nnnn) n:enyercn oro:. ro iacaercn yuennn Anai-
cn:an(pa, ro n:enno ero npe(cranennn o nauae nnnircn nanoee
rpy(ni:n (n nnrepnperannn. Cn:nninn coomaer, uro na noarai-
mnx o(no (nnymeecn n ecioneunoe |nauao] Anaicn:an(p, cin Hpai-
cna(a, :neren, npee:nni n yuenni 4aeca, nauao: n .e:enro: cy-
mnx |nemen] noara ecioneunoe (to orpov), nepni: nne(n .ro n:n
nauaa. 3rn: |nauao:] on cunraer ne no(y n ne iaion-nny(i (pyron na
rai naainae:ix .e:enron, no neiyi nnyi ecioneunyi npnpo(y, na
ioropon po(aircn neocno(i |:npi] n naxo(nmnecn n nnx ioc:oci
(Cx+.xkxx. Ko::. i 4nanie, 24, 18). Ha .roro ce(yer, uro nauao
o(nonpe:enno (ono nnnricn n ue:-ro nni: no ornomenni i cymn:
nema: (iai nopo(aimee nx nauao opq
1
) n n ro e npe:n nx
.e:enro: (iai, nanpn:ep, no(a 4aeca, nn oroni lepainra).
C rouin apennn Apncroren, ro, uro ecioneunoe npnnn:aercn n
iauecrne nauaa ]nania:n, nnone ornuno. Y nero ner nauaa, no
ono ca:o, no ncen nn(n:ocrn, ecri nauao |ncero] (pyroro, nce ore:er
n nce: ynpanner, iai ronopnr re, ioropie ne npnanair, ipo:e ecio-
neunoro, (pyrnx npnunn, nanpn:ep paay:a nn inn. H ono oecrnen-
no, no ecc:eprno n nepaapymn:o, iai ronopnr Anaicn:an(p n oi-
mnncrno ]ncnooron (xcfafc.:, 4nania, 208b. 11). Kpo:e roro, na
Apncroren nanecrno, uro ca: Anaicn:an(p nonn:a nauao iai :are-
pnainoe, ro ecri npnnn:a to orpov aa cycrannni n niciaainacn o
nen iai o :arepnn, ue: iai neuro oecrnennoe. C rouin apennn Apncro-
ren, ecioneunoe ne cycrannnn, a arpnyr, nocioiiy ono ecri n-
mennocri. ]aee, ecn to o rpov npe(crannercn neorpannuenni: nc-
rounnio: ncex iauecrnennix na:enennn n :npe, :oer n on ca: nonn-
:aricn iai iauecrno n cny roro, uro npnna(enr pn(y cymnx nemen
Tain: opaao:, nipnconinaercn (nonian rpaironia nauaa. Bo-
nepnix, .ro cocrnenno nauao n nnemnnn npnunna noanninonennn n
ynnuroennn n re: ca:i:, onpe(eennin perynpyimnn :exanna: .ro-
ro nponecca, nocioiiy on nce: ynpanner, n c (pyron croponi, y(y-
1
C:. 1./n C/. 1. Anaximander and :he Origins o Greek Cosmology. New York,
1960. P. 160168.
2
3e:n noionrcn nocepe(nne |ioc:oca], aann:an nenrpainoe :ecronooenne
n cny mapoopaanocrn, a raie uro yna cnner oni: cnero: n ocnemaercn
Conne:, a Conne |no nenunne] ne :enime 3e:n n ecri uncrenmnn oroni
(xa:cn ..fckxx, ll, 12).
8
Cx,aaa. 1.. lpeuecioe nciyccrno ;; Anrnunan lpennn. Hpoe:i paann-
rnn nonca. T. 2. N., 1988. C. 2808b7. C. 816.
4
.cc,ca .1. leo:erpnuecinn crni n ioc:oornn Anaicn:an(pa ;; Kyirypa
n nciyccrno anrnunoro :npa. Narepnai nayunon ion]epennnn. 1979. N., 1980.
C. 104118. C. 109.
b
.cc,ca .1. leo:erpnuecinn crni n ioc:oornn Anaicn:an(pa ;; Kyirypa
n nciyccrno anrnunoro :npa. Narepnai nayunon ion]epennnn. 1979. N., 1980.
C. 104118. C. 109.
1
Bce, iro roiio aacynnaimn: nnn:annn opaao: aann:acn narypainon
]noco]nen, roionan o ecioneuno: n nce noarair ero nein: onroornuec-
in: nauao: (opq) (xcfafc.:, 4nania, l 4, 202b 86).
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 118 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 119
un ncrounnio: ncero cymero, on e, re: ca:i:, nnnercn n rpannnen
cymero, ore:imn:, n n:enno n raion rpaironie nauao y(er nmeno
iauecrn. Bo-nropix, .ro .e:enr cymero n ror(a on npnna(enr pn(y
cymecrnyimnx nemen, n nocpe(crno:, nanpn:ep, :exanna:a paapee-
nnn nn crymennn, rpanc]op:npyercn no nce nemn, nnnercn nn :are-
pnen nn naopo: norennnainix iauecrn.
Hnrepnperannn ionnennnn nauaa Anaicn:an(pa yconnercn eme
n re:, uro (o nac (ome roiio e(nncrnennin ]par:enr ero yuennn,
ioropin :i noanon: cee a(eci npnnecrn: A na iainx |naua] nema:
po(enie, n re e ca:ie n rnei conepmaercn no poionon aa(oenno-
crn, no onn ninaunnair (pyr (pyry npanoaaionnoe noa:emenne ne-
npan(i |= ymepa] n naanauennin cpoi npe:enn
1
.
4par:enr Anaicn:an(pa o nopo(aime: ncrounnie (to o rpov)
(ome n naoennn Teo]pacra, npnue: reicr ca:oro Teo]pacra ne coxpa-
nncn. On uacrnuno nepe(an Cn:nnine:, ioropin :or, n cnoi ouepe(i,
noiaonaricn no ni(epia:n na Teo]pacra, no io::enrapne: Aei-
can(pa A]po(ncnncioro na Jx.xk, Apncroren, ipo:e roro, nenanecrno,
i n (ocrynen noce(nn: (non: nonin reicr counnennn Teo]pacra.
Beci:a noiaaareino nicrpnpyer .ry cnryanni cpannnreinan ran-
na n na(annn Knpia-Pennena
2
, orpaaiman napnanri naoennn :nennn
Teo]pacra o nponano(nmen cycrannnn Cn:nnine:, Hnnonro: n Hcen-
(o-Hyrapxo:: nce rpn nepcnn cymecrnenno pacxo(nrcn. Loimnncrno io:-
:enraropon rpeuecion ]noco]nn npnna(ear i oee noa(nen .noxe,
ue: ra, n ioropyi n Anaicn:an(p n nx cnn(ereicrna o (ocoiparniax
(aeio ne ncer(a oreirnnni. Onn, iai npanno, naoeni uepea npn-
a:y conpe:ennix (oicorpa]a: pemennn, ni(nnrae:ix n conepmenno
nnix yconnnx. A npn raio: onocpe(onanno: napnanre nnrnponannn, ia-
ion :i nai(an nime, nn(n:o, nenoa:ono naeari neioropix ncia-
ennn. Hcce(onaren ocoanair .ry npoe:y, no nonirin ee oonrn
nopo(air nonie n nonie nnrepnperannn. B uacrnocrn, oimnncrno:
yuenix ornepraercn ayrenrnunocri rep:nna o pq, n npe(noaraercn, uro
Teo]pacr ero ncnoiaona iai rexnnuecioe cpe(crno (n oropaennn
nonnrnn to o rpov. Ni, n cnoi ouepe(i, ne y(e: n(anaricn n ]noorn-
uecine cnopi, nocioiiy nac nnrepecyer iapiac yuennn, nn oman, aa-
(annan ianna npoe:arnin, a ona (ocrarouno erio niunrinaercn iai na
io::enraropcion nreparypi, rai n na opnrnnainoro ]par:enra, n (an-
no: cyuae .ro npe(cranennn o nauae, rnen :npon n nemen, n(en
necnpane(nnocrn n cnpane(nnoro noa(annnn n nauarin ]op:ynponin
npoe:i npornnonoonocren.
Ha ocnonannn .roro :i npe(arae: ce(yimyi, yconnyi n cxe-
:arnunyi, peioncrpyinni yuennn Anaicn:an(pa (12 B 1DK): npornno-
noonocrn (ioppeirnee ronopnri o ...x4na c,ux acu.) n cny
cnoen npnpo(i ion]niryir :e(y coon, uro npnno(nr i nairiy ron
nn nnon nemn (o(non na cocrannimnx noa:onon napi npornnono-
onocren), uro nnnercn necnpane(nnocrii (oxo) no ornome-
nni i (pyron cocrannimen
1
. ]n npe(ornpamennn rnen nn ee or(a-
ennn na neioropoe npe:n cynr to orpov iai cycrpar nemen n
opq iai nx nauao. To ecri, cymecrnyer neinn perynpyimnn .e:enr,
ioropin ocymecrnner :exanna: noa:emennn ymepa, nnnnci o(nonpe-
:enno n cycrparo: (nni: no ornomenni i cymn: nema:) n .e:enro:
.rnx cymnx nemen, n cny uero ro(ecrnennin n:, n on oiaainaercn,
re: ca:i:, ncrounnio:, na ioroporo nocnonnircn yrpari.
Ha(o ciaaari, uro perynpyimen n ynpannimen ]yninnen, ocy-
mecrnnn ionrpoi na( cnryannen n noa:emenne ymepa cyme:y, oa-
(aer ne roiio nauao Anaicn:an(pa: re e uepri :i :oe: onapy-
nri n (pyrnx pannerpeuecinx ]noco]cinx yuennnx. Heioropan nx rpanc-
]op:annn n ornomennn i nonn:anni nauaa Anaicn:an(pa yiaainaer
na ro, uro npoe:a nauaa iai apxonra n ]noco]nn noannia n:ec-
re c noce(nen n paannnaaci no :epe paannrnn n ca:on rpeuecion rpa-
(nnnn. Kai i no(no(n uepry no( .rn:n noaapennn:n, Apncrorei, pac-
cy(an o npnpo(e ecioneunoro, ronopnr: Be(i nce cymecrnyimee nn
|ecri] nauao, nn |ncxo(nr] na nauaa, y ecioneunoro e ne cymecrny-
er nauaa, rai iai ono io i ero ionno:. ]aee, |ecioneunoe], y(y-
un nein: nauao:, ne noanniaer n ne ynnuroaercn, ne(i ro, uro noann-
iaer, neoxo(n:o noyuaer ioneunoe aanepmenne, n ncnioe ynnuroe-
nne npnno(nr i ionny. Ho.ro:y, iai :i ciaaan, y nero ner nauaa, no
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989.
xoto to prv ovo yop outo xqv xo tov oqo tq oxoo xoto
tqv tou povou tov. A ncrounni npnxo(nmnx n irne cymnx nemen ecri
ror, n ioropin, raie, n paapymenne nponcxo(nr n coornercrnnn c neoxo(n:o-
crii, no onn narnr naiaaanne n noa:ea(ne (pyr (pyry aa nx necnpane(nnocri
n coornercrnnn c ycranonenne: Bpe:enn (n na(. 1::k C.o., 1.+cn J.1., oc/a::c/c
A. The Presocra:ic Philosophers. A cri:ical his:ory wi:h a selec:ion o :ex:s. 2-nd
ed. Cambridge, 1988. P. 106108).
2
1::k C.o., 1.+cn J.1., oc/a::c/c A. The Presocra:ic Philosophers. Cambridge,
1988. P. 106108.
1
B iauecrne arpeccopa :oer nicrynari, nanpn:ep, oroni, a ero ecionrpoi-
nin nepenec npnno(nr i :npono:y noapy, anaornuni: opaao: (encrnyer
no(a, n ian (pyran cocranniman nap npornnonoonocren. Te:a iaracrpo],
noapon n nano(nennn ia (ocrarouno nonynpna n (pennerpeuecion ]noco-
]nn, cp. lepainr o :npono: noape, Haron o iaracrpo]ax n Tn:ee n Kpn-
rnn n :n. (p. C:. raie Haron o npnpo(e cnpane(nnocrn (locy(apcrno,
8b8e 8b9c).
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 120 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 121
ono ca:o, no ncen nn(n:ocrn, ecri nauao |ncero] (pyroro, nce ore:er
n nce: ynpanner.. Te: ca:i:, n a(eci cnona n ocnonannn ear
ne .:nnpnuecine (annie, a pannonancrnuecian, ornuecian ioncr-
pyinnn, cxe:a paannrnn :npa ne :oer iri (pyron :np noanni,
n on, ce(onareino, (oen nornnyri. Cpe(crno ionrpon na( .rn:n
nponecca:n :oer iri roiio o(no, ro, uro ca:o ne no(nepeno raioro
po(a na:enennn:, eanauainoe n ecioneunoe nauao ncero. Nono
npe(onri necioiio peioncrpynponannix napnanron ocymecrnennn
ionrpon, ocymecrnne:oro ., ornocnmnxcn i ro:y nn nno:y pan-
nerpeuecio:y ]noco]y nn mioe
1
.
1. opq oecneunnaer nauao :npy n iauecrne rouin orcuera, ra-
panrnpyn n aa(anan, re: ca:i:, neioropin oee nn :enee npornen-
nin orpeaoi npe:enn cymecrnonannn. ]nreinocri .roro cymecrnona-
nnn onpe(enercn cnoconocrii nemen no(unnnricn ycranonenni:
npanna: nn aaiona:.
2. o pq ynpanner nce: cymn: n ore:er ero, re: ca:i: x.anc
ionrponpyn cocronnne nopo(ennix n rnnymnx nemen n :npe, rai, uro-
i coxpannoci nx neioropoe pannonecnoe coornomenne n noa:eman ne-
cnpane(nnocri, nicrynan n iauecrne apxonra nn cy(in. O(nn na noa:o-
nix napnanron nnrepnperannn o pq iai cy(in 1c+s
2
. B pa:iax oee
noa(nen ionnennnn, npe(oennon Hap:enn(o:, neunocri cymecrnonannn
oecneunnaer oriaa or :noecrnennocrn n npnananne e(nncrna cymero.
acrnin cyuan .roro nooennn, ior(a o pq nnnercn cocrnenno npann-
o: nn aaiono: (n aaiono: na:enennn n ro: unce .a:ac)
8
.
8. opq nnnercn cycrparo: ncex nemen nn ue:-ro n::anenrni:
:npy, re: ca:i: x.n,fx npn(aer nanennyi cny (.on) nema: (no(a,
oroni), no perynpyer nponecci.
B neo: n ncropnn pannerpeuecion ]noco]nn :i :oe: ni(e-
nri (na nanoee omnx rnna pemennn npoe:i yrpari cymecrnona-
nnn, coornercrnyimnx (ny: nanpanennn: pannerpeuecion ]noco]nn.
Honnncian ]noco]nn, opnenrnponannan na (nna:na: n onncannn coor-
nercrnyimnx cnryannn, npe(araer n iauecrne pemennn rnioe ynpane-
nne na ocnonannn :oninix, na:enne:ix, ioppeirnpye:ix aaionon.
Noo npornnonocranen rpa(nnnonni: (oecrnenni:) aaiona: n y(on-
ernopn rpeonannn: rpa(an, ioropie opamanci i :y(pena: c
npocion nanncari (n nnx aaioni c yuero: cnryannn (nanecrni aaioni
]paionra, Coona, Hporaropa, cp. 3aioni Harona, lepainr oriaaa-
cn or no(onoro npe(oennn). Taion cnoco nocnr nacnicrnennin
xapairep n ocymecrnnercn nanne, nacnicrnenno crannanpyn cnrya-
nni
1
. Hnaue ronopn, nce cymee no(unneno npannme:y nauay, ioropoe n
neioropo: c:ice ycranannnaer rpannni (ore:er cymee), aaioni,
no(unnnn ioropi:, noyuaer noa:onocri ynpannri (xuprpvov) cnrya-
nnen. Hranncian ]noco]nn, nanpanennan na crarnunocri, npe(ara-
er perynponari cnryanni nanyrpn uepea neioropie naaone: nx ecre-
crnenni:n ]airopi, aaoennie n ca:nx npornnonoonocrnx. 4n-
oco]nn opnenrnponana na nonci .rnx ]airopon, n peayirare ]op:yn-
pyircn ionnennnn cepe(nni iai rouin nnyrpennero pannonecnn, nnyr-
pennen rap:onnn (opovo) npornnonoonocren. B (anno: cyuae ion-
nennnn nne-nooennoro Hauaa yrpaunnaer cnoe anauenne n paannnaer-
cn npe(cranenne o nauae iai n::anenrno: pn(y cymero, npe(noaran
ye ne nnemnne, a nnyrpennne piuarn ynpanennn cnryannen, nemn n
ecri nauaa (3:ne(oi, re e n(en c noannnn :noecrnennocrn naua
(aee paannnan Anaicarop, ]e:oipnr).
Bn(no, uro npn pemennn npoe:i ncnoiayercn neci naop npo-
e:arnin nauao, npornnonoonocrn, cnpane(nnocri, ye no-
oennin n ocnony n yuennn Anaicn:an(pa.
Hrai, noanpamanci i name:y nonpocy, nano:nn:, uro to o rpov
ecri nauao, ynpannimee nce:n nema:n n nce: ynnnepcy:o: n neo:.
Ha nnrnponannoro nime ]par:enra Apncroren (xcfafc.:, 4nania, 208b.
41b) nn(no, uro on (eaer nino( o oecrnennocrn nauaa Anaicn:an(-
pa na ocnonannn ecc:eprnn n nepaapymn:ocrn .iroro nauaa (o 0o votov
yo p xo o v r0pov), a, ipo:e roro, raine ero arpnyri iai nepo(en-
1
3(eci na:n aa ocnony nanra peioncrpynponanan cxe:a noa:onix :ero(on
ionrpon, ocymecrnne:oro nauao:, iaion ona npoc:arpnnaercn n yuennnx pan-
nnx rpeuecinx ]noco]on |1::k C.o., 1.+cn J.1., oc/a::c/c A. The Presocra:ic
Philosophers. P. 116].
2
Beponrno, raiona ia oruacrn n noannnn Anaicn:an(pa: no onn |nemn
A.1.] narnr naiaaanne n noa:ea(ne (pyr (pyry aa nx necnpane(nnocri n coor-
nercrnnn c ycranonenne: Bpe:enn (12 B 1 DK). W. Jeger noaraer, uro ion-
nennnn npe:enn iai cy(in :oer iri nan(ena y anropon roro npe:enn, n n
iauecrne npn:epa cciaercn na Coona |Jcc: 1. The Theology o :he Early
Greek Philosophers. Oxord, 19b2. P. 8b].
8
Bonpoc o coornomennn ionnennnn npe:enn-.ona, oroca n opq, n uacrnocrn, n
yuennn lepainra, y(er pacc:orpen n coornercrnyimen rane.
1
Cp. Apncrorei, O nee, B 18. 29ba, raie Haron, locy(apcrno, 8b9c:
.npnunna ryr n cnoeiopicrnn, i ioropo:y, iai ary, crpe:nrcn ian npnpo-
(a, n roiio c no:omii aaiona, nacnicrnenno ee aacrannir coi(ari na(e-
amyi :epy.
2
Hnnonr coomaer, uro npnpo(a ecioneunoro neuna n necrapeima, nnrnpyn
npn .ro: ror e nacca na Teo]pacra, uro n Cn:nninn c Hcen(o-Hyrapxo:.
Hpn .ro: ]op:ya, ioropyi on npn:enner, xapairepnayn ecioneunoe, ornuna
or npe(oennon Apncroree:, no coornercrnyer ro:eponcion ]op:ye, npno-
n:on i ora: iai ecc:eprni: n necrapeimn: |1::k C.o., 1.+cn J.1.,
oc/a::c/c A. The Presocra:ic Philosophers. Cambridge, 1988. P. 117].
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 122 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 128
nin, nceore:imnn n nce nanpannimnn (nn nce: npannmnn)
(rpr rv xuprpvo v) oiuno ornocnrcn i paapn(y oecrnennix
2
. Tor-
(a, ce(yn Apncrorei, :ono npnanari, uro to o rpov (oen nonn-
:aricn iai oecrno, n .ra rouia apennn oiaercn naion ecn ne i
:onorena:y, ro, no ncnio: cyuae, y(er nepeiniaricn c yuennn:n Kce-
no]ana (coracno ioropo:y ecri roiio o(nn or, ioropin nce (nner
cnoi y:a) n lepainra (coracno ioropo:y, :y(pocri cocronr n ro:,
uroi anari Paay:, nocpe(crno: ioroporo nce nemn ynpannircn uepea
nce
1
), n n ro:, n n (pyro: cyuae ncno, uro neuro e(nnoe :oer
ynpannri nema:n :npa n ero npnpo(a paay:na.
B raion rpaironie ecioneunon npnpo(i Anaicn:an(pa iai oe-
crna :i ncrpeuae: o(no aarpy(nenne coracno cnn(ereicrna:, ona
nmena paay:noro nauaa. Kn:enr Aeican(pnncinn coomaer, uro nne
nonnrne ecioneunoro Anaicn:an(p, no npncoe(nnnn i ecioneunoc-
rn y: Anaicarop Kaao:encinn n Apxean A]nncinn (A 1b DK). Co-
racno Cn:nnini, nec:orpn na cxo(crno ionnennnn Anaicn:an(pa n
Anaicaropa, roiio Anaicarop ycranonn Y: npnunnon (nnennn n
noanninonennn (A 9a DK), Anrycrnn, naaran ionnennni Anaicn:an(-
pa o nauaax, noanninonennn n ynnuroennn nemen, raie or:euaer,
uro on ne y(en nniaion pon oecrnenno:y y:y (12 A 17 DK)
2
.
]aee, ecri cnn(ereicrna o ro:, uro ora:n Anaicn:an(p cunra ec-
ioneunie neocno(i (:npi)
8
, uro no :nenni Anaicn:an(pa, orn po-
(eni: onn noanniair n nornair uepea (orne npo:eyrin npe:enn n
npn .ro: cyri ecuncennie :npi. Hpn ro: Unnepon, ocrannnmnn .ro
cnn(ereicrno, ne(oy:enaer, iai e or, ioropin ne :oer :icnricn
nnaue, ue: neunin, (oen nornnyri
4
. Cxo(ni: opaao: Unnepon coo-
maer o rouie apennn Anaicn:ena: .noa(yx or, uro on po(aercn,
nena:epn: n ecioneuen n ncer(a n (nnennn. Hpn .ro: nanpanenne
ipnrnin ro e ca:oe, nce, uro po(eno, (ono nornnyri (18 A10
DK). He:noro ncnocrn ornocnreino ionnennnn Anaicn:ena nnocnr
Hnnonr: nauao ecioneunin noa(yx, na ioroporo po(aercn ro,
uro ecri, uro io n uro y(er, a raie orn n oecrnennie cyme-
crna. (18 A 7DK). Ho ncen nn(n:ocrn, n Anaicn:an(p, n ero yuenni
paanuan :e(y acrpairni: npnnnnno: nauaa nemen n ca:n:n ne-
ma:n uyncrnenno nocnpnnn:ae:oro :npa, i ioropi: ouenn(no, ornocn-
nci n rpa(nnnonnie oecrna. Hauao oa(ao pn(o: oecrnennix
xapairepncrni (o ioropix peui ma nime), no npnnnnnnaino n iaue-
crnenno ornuaoci or roro, uro npe(crann coon oipyaimnn :np.
Tain: opaao:, :i :oe: npe(onri ce(yimee peai:e cnn(ereicrn
(oicorpa]on o orax n npe(cranennn Anaicn:an(pa: oecrnennan npn-
po(a no neunan, no nmena .roro arpnyra, n n io: cyuae ona
nmena paay:a. Te cnn(ereicrna, ioropi:n :i pacnoarae:, neci:a
noa(nne, or(eennie or npe:enn nann Anaicn:an(pa nourn na ricnue-
erne n neponrno, n noncie paay:noro nauaa nn oee roro, ora, in
aannrepeconani ca:n (oicorpa]i. ]pyrn:n cona:n, ca: Anaicn:an(p
ne orno(n iiuenon pon ora: n cnoen ionnennnn, n re cymecrnennie
npnanain n ero yuennn, ioropie n .noxy noa(nen anrnunocrn io npnnn-
ro inan]nnnponari iai oecrnennie, n:enno rai n in nocnpnnnri
io::enraropa:n. 3(eci c:ymaer roiio ro, uro noce(yimne ]noco]i,
n n nepnyi ouepe(i, nenocpe(crnennie noce(onaren Anaicn:an(pa Kce-
no]an n lepainr ronopnn o oecrnenno: iai paay:no: nauae. Ho n
io: cyuae, n nx ionnennnn (oni na:n pacc:arpnnaricn iai cnoero
po(a cynparencrnuecine no ornomenni i rpa(nnnonni: noaapennn:, no(-
nepranmn:cn ecn ne ecrion ipnrnie, iai y Kceno]ana, ro, no ncnio:
cyuae, ioncrpyirnnno:y nepec:orpy.
Beponrno, Anaicn:an(p (encrnnreino noce(onareino npn(ep-
nnacn ne anrpono:op]non rexnnnncrion iaprnni :npa, n ioropon
ecn n no(paay:enacn neinn paay:nin (e:nypr, ro ero (encrnnn in
npe(eino cxe:arnanponani, ro ecri nnno npoc:arpnnaercn crpe:enne
Anaicn:an(pa onncari ]yninnonnponanne ynnnepcy:a ne c no:omii
rex arpnyron, ioropie ornocn:i i ueoneiy, a n nepnyi ouepe(i rex,
ioropie ne n:eir npn:oro nn onocpe(onannoro ornomennn i noce(ne-
:y (nycri (ae no anaornn, uepea anrpono:op]naanni, uro xapai-
repno (n rpa(nnnonnix oron rpeuecion napo(non penrnn).
Hrai, npoe:a nauaa, iai :i nn(n:, oiaainaercn neci:a airy-
ainon (n ncero nepno(a pannerpeuecion ]noco]nn n i .ro:y nonpocy
:i eme nepne:cn n noce(yimnx ranax. Te: ne :enee, n nnno: nn(e
.ra npoe:a nnepnie nocranena n :nercion mioe, (n ioropon, iai
:i yno:nnan, ne ornepraircn npn:ie reorpa]nuecine n nonrnuecine,
a n:ecre c re: n iyirypnie ionrairi c npancin: :npo:. B cny .roro
nnrepecno io i npoce(nri n npoanananponari :o:enri conna(e-
1
lepainr ncnoiayer paanie cona (n nipaennn nonnrnn ynpannri, n
(anno: cyuae xuprpvqo, n ro: cyuae, ior(a yrnep(aer, uro Nonnn npa-
nnr nce:n nema:n oqx.
2
Kpo:e roro, nonnrnn iri nceore:imn: n ynpannri raie ne onaa-
reino no(paay:enair iai cocrnennon naan:ocnnan, rai paay:noro arenra, n
uacrnocrn, ynpanenne iopae: (yin. xuprpvo v) :oer ocymecrnnricn n uncro
:exannuecin, ea airnnnoro n:emareicrna iop:uero |1::k C.o., 1.+cn J.1.,
oc/a::c/c A. The Presocra:ic Philosophers. C. 116]. B neo: .ro yrnep(enne
nnone coornercrnyer rexnnnncrion iaprnne :npa Anaicn:an(pa.
8
Nnennn ]noco]on, l, 7, 12, A 17 DK, J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco-
]on. N., 1989. C. 128.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 128 (A 17 DK).
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 124 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 12b
nnn omen ionnenryainon cxe:i yuennn Anaicn:an(pa n npancion
rpa(nnnn. To orpov, pacc:arpnnae:in n iauecrne nauaa, .ro o(no-
npe:enno n fa, x. 4c:a n fa, a 4c+, ro ecri cycrannnainoe nauao,
:ecro n npe:n
1
, necnpane(nnocri npncyma ca:n: nema:, ne nauay.
Tain: opaao:, oman cxe:a raiona: neioe orneuennoe nauao iai npn-
po(a ecioneunoro nopo(aer npornnonoonocrn n ycranannnaer cpo-
in nx npanennn coracno ycranonenni Bpe:enn nn uepea (orne
npo:eyrin npe:enn, rai e n npancion rpa(nnnn Zrvn akarana (ecio-
neunoe npe:n) nopo(aer (opo n ao (cner n ri:y) n ycranannnaer
rpn .noxn coracno ioneuno:y npe:enn npanennn ia(oro na naua
(niiuan .noxy c:emennn). C yuero: .roro noanniaer nonpoc, a :ono
n pacc:arpnnari to orpov n iauecrne ecioneunoro npe:enn
A.B. ee(en npe(ara cnoi peioncrpyinni (cnopnyi, no, eayc-
onno, nnrepecnyi) nonnrnn to orpov iai neunoro n necrapeimero
ecioneunoro Bpe:enn, conocrann:oro c npancin: 3ypnano:
2
. Anrop
yrnep(aer, uro to orpov n:eer nepnnarernuecioe nponcxo(enne, a
pn( (pennnx ]par:enron noanoner peioncrpynponari ero nanauainin
c:ic. Hcxo(n na yno:nnyroro nime cnn(ereicrna Hnnonra Anai-
cn:an(p... ornnn nepnonauao: nemen neiyi cycrannni ecioneu-
nocrn... no ero :nenni, ona neuna, necrapeiman n ore:er nce ioc:oci.
On naainaer ee npe:ene:, ean ciaaari .rn:, uro po(enne, irne n
rnei onpe(eeni... (Hnnonr, Onponepenne ncex epecen, l, 6, 12,
A11 DK)
8
, anrop peioncrpynpyer opnrnna Anaicn:an(pa iai ac4nac
x nccf.ckucc cckanc4nac 1c+s. ]ainenman peioncrpyinnn
4
noano-
ner A.B. ee(eny npnnrn i nino(y o ro:, uro Xpo vo Anaicn:an(pa
.ro, neponrno, cnnipernuecioe npe(cranenne o ecioneuno: Bpe:enn
Hee (:npono: ore:e, n:ecrnnme), ore:ime: nce ioc:oci n
npocrpancrne n npe:enn. Kpo:e roro, n iauecrne (ononnreinoro apry-
:enra (n cnonx nino(on A.B. ee(en npe(araer reanc, coracno ioro-
po:y npe(cranenne o to orpov iai o nceicyaino: oecrne npe:e-
nn, nopo(aime: :np ea naprnepa na cocrnennoro ce:enn (nnna),
npairnuecin conna(aer no npe:enn c nonnnimn:ncn n VllV n. (o n...
n lpennn (4epein(, Teoronnn lneponn:a) n na Bocroie n Hn(nn
(Kaa n Nanrpn-Ynannma(e, 6.1416), Hpane (Zrvan, naunnan c En-
(e:a) n Cn(one (ouo = lm) anaornuni:n npe(cranennn:n
1
. B
(encrnnreinocrn, n iauecrne conna(aimero no npe:enn c yuenne:
Anaicn:an(pa nepno(o:, anrop npe(araer cpannnreino oimon orpe-
aoi npe:enn, no(pono ero conocranenne y(er npoio::enrnponano nne.
Hrai, n omnx ueprax xapairepncrnin to orpov no oimen ua-
crn conocrann:i c xapairepncrnia:n earpannunoro npe:enn (Zrvn
akarana), iai onn npe(craneni, nanpn:ep, n Nenor-n Xpar (c. 2824):
Tnopen Op:aa( coa(a rnopennn, coa(annn, a:axpacnan(on n ]yx paay-
:a. c aroconennn earpannunoro npe:enn (nni:n cona:n, npe:n,
nycri onocpe(onanno, no npnnn:aer yuacrne n rnopennn A.1.), no
aanepmennn 9000 er .earpannunoe npe:n, . cy(ia n npe(onpe(e-
enne paaoiir nce rnopennn n coa(annn Axpn:ana, Learpannunoe
npe:n necrapeimee, ecc:eprnoe, eaoeanennoe, neuyncrnnrei-
noe, nerennoe, neynann:oe, nancer(a n naneuno, n nniro ne :oer
cxnarnri ero (n) ocanri ero nacri
2
.
Nono na:ernri eme pn( coornercrnnn :e(y (ny:n rpa(nnnn-
:n. Hrpr rv :oer iri ynorpeeno iai n npocrpancrnenno:, rai
n no npe:enno: nonn:annn, n n .ro: c:ice to orpov ecri npo-
crpancrnennoe n:ecrnnme, oipyaimee nce nemn. Hnaue ronopn, iai
neuro, neorpannuennoe no npe:enn n oxnarinaimee nce earpannunie
no npe:enn nemn, ono ecri npocrpancrnennoe irne, ioropoe ore:-
er nce nemn iai ero cocrannimne
8
. Ouenn(no, uro npn raion nnrep-
nperannn to orpov nnone conocrann: c 3ypnano: iai Necro: (Hpo-
crpancrno:)Bpe:ene:, iai o .ro: ronopnrcn n Acne, 72.10. H ye
En(e: no ]par:enre, nocnnmenno: :ara:, nonecrnyer o cymecrne, io-
ropoe neioropie naainair :ecro:, neioropie npe:ene: n ioropoe
ore(nnner n cee nce nocnpnnn:ae:ie coananne: nemn
4
. ]oann:
eme, uro to orpov nopo(aer nce nemn (no:n:o npouero .ro nonn-
rne no(paay:enaer ecioneunie :npi-ioc:oci, a to orpov orpaaer
1
Ni nn(en, uro Apncrorei paano(nr .rn nonnrnn, ipnrniyn rouiy apennn
Anaicn:an(pa. Tpy(no ciaaari, nacioiio uerio paa(en nx ca: Anaicn:an(p,
ecn noome .ro (ea.
2
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1978. N 1, .cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p,
a Haron n Apncrorei ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1978. N 2.
8
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1978. N 2. C. 4b.
4
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1978. N 2. C. 4849.
1
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1978. N 2. C. b2, 1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord,
1988. P. 108104.
2
Jaa.cfxxckxc fckcfa. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :enor-n xpa().
Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. N., 1997. C. 90.
8
:n:: 1. Wha: is Anaximander`s c::an ;; Journal o :he his:ory o philosophy.
Berkeley. 1981. Vol. 19. N 8. P. 294.
4
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpono:nn. N.,
1991. C. 171.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 126 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 127
roiio ecioneunoe unco nx noce(yimnx uepe(onannn), uro conoc-
rann:o c npancion rpa(nnnen, coracno ioropon iai 3ypnan, rai n
Op:aa( n paanix nanpanennnx paannrnn rpa(nnnn cornopnn n
ecioneunie nemn, n ioneunie (Lyn(axnmn, c. 18 (10 r)).
Koc:oornn Anaicn:an(pa nirn(nr ce(yimn: opaao:. Bce n
:npe n:eer :epy cnoero cymecrnonannn. Bce nemn, noannian na ecio-
neunoro nauaa, ncrynair n ipyronopor, po(aircn ecioneunie |no
uncy] ioc:oci n cnona ynnuroaircn n ro, na uero noannin (A 14
DK)
1
. Kpyronopor nemen nponcxo(nr no onpe(eenno:y aaiony, xapaire-
pnayime:ycn neoxo(n:ocrii, po(enne, irne n rnei |:npon-ne-
ocno(on] npe(onpe(eeni (A 11 DK)
2
. Bce .ro coornocnrcn c oacrii
connaino-npancrnennix nonnrnn, conna(aimnx c nonnrne: npan(i:
nemn noyuair noa:ea(ne aa nenpan(y, ecn napymair :epy cnoero cyme-
crnonannn. Tor(a to o rpov nicrynaer iai ecnpe(einoe, ioropoe oipy-
aer ncninn npe(e, no (encrnyn no cnpane(nnocrn, no nipaan
:epy cnpane(nnocrn. Cnpane(nnocri, oiaainanci coornocn:on c to
o rpov, ye n npe(cranennnx Anaicn:an(pa noyuaer onroornuecinn
craryc, uro raie nnone conocrann:o c npancin:n noaapennn:n na .:1.
iai nceencinn n connainin aaion cnpane(nnocrn n ncrnni.
Hpoe:a peioncrpyinnn ecnpe(einoro iai Bpe:enn, xorn n npe(-
crannercn noa:onon (c cymecrnenni:n oronopia:n), no neuer aa
coon pn( (ononnreinix npoe:. B ocnonannn nexennncion opro-
(oicainon (ne cnercion) nreparypi (oi. lX n.) ear, no ncen nn(n:o-
crn, (na ncxo(nix nanpanennn. O(no na nnx ]op:nponaoci na aae
]noco]nn Apncroren (n nepnyi ouepe(i ananrnuecinx paor n ncro-
pnio-]noco]cinx naccaen), a(anrnponannon (n opro(oicainoro na-
npanennn aopoacrpna:a peuecrno:. ]pyroe nanpanenne ipnrnuec-
ioe, opnenrnponannoe npornn (axpnron, iai io npnnnro n:enonari
npancinx :arepnancron aypnannrcioro roia, cne(ennn o ioropix co-
xpannnci n D[nkar:
8
. B oonx cyuanx :ono ninnnri neioropie
(eran, conocrann:ie co ce(yimn:n .e:enra:n yuennn Anaicn:an(-
pa. B D[nkar: (ano nonn:anne nepnnunon :arepnn iai nenn(n:on n
neomyrn:on, ona nmena uacren, n nen orcyrcrnyer iaian-no ]op:a n
ona naanana n[n, nni:n cona:n ro, uro ornocnrcn i (yxonnon
cropone ueoneuecioro cymecrnonannn, nocrnn:oe y:o:. Ona naanana
raie :.:, ioeco
4
. Hpnpo(a (nn :arepnn) n (yx ore(nneni n ioc:o-
ce-ioece, neecnon c]epe, nnnimencn nonomenne: ioneunoro 3yp-
nana. B D[nkar: e naxo(n: npe(cranenne o (noncrnennocrn n[n,
r.e. cymecrnyer ncna iai nenn(n:in n neocnaae:in npnnnnn cnera n
n[niai npnnnnn ri:i, oa onn nonnnnci na e(nnoro, ne cocrannoro
n[n, ioropin n(enrn]nnnpyercn c ras, Koeco:, ioropoe n cnoi
ouepe(i ro(ecrnenno c nepnnunon :arepnen nn ecioneuni: Hpocrpan-
crno:Bpe:ene: (cp. neecnie ioeca-oo(a Anaicn:an(pa)
1
.
Nardanarrokh-i Ohrmazddad n cnoe: rpairare Shkand-Gumnik Vichr
(Paarncnenne, paccennaimee co:nenne) ce(yimn: opaao: ronopnr o
npe(cranennnx (axpnron: Onn nepnr, uro Lecioneunoe Bpe:n ecri nep-
nin Hpnnnnn .roro :npa n ncex paanunix na:enennn n (nepe)-rpynnnpo-
noi, ioropo:y ero .e:enri n oprani no(unneni iai n nx naan:non npo-
rnnonoonocrn, ioropan cymecrnyer :e(y nn:n, rai n n nx cnnnnn
o(noro c (pyrn:
2
. Hpn no(ono: no(xo(e napaei ouenn(na n n nen
yananae:o ne croiio yuenne Apncroren (:nenne, na ioropoe :i yiaai-
nan nime), cioiio, n nepnyi ouepe(i, Anaicn:an(pa. B cyuae raioro
oro(ecrnennn npancinx npe(cranennn o nepnnunon :arepnn n ecio-
neuno: npocrpancrne c neecnon c]eponKoeco: n npe(cranennn
Anaicn:an(pa o neecnix reax iai oo(inx ioec c nipinaimn:cn
na:ene: onn ne :oryr iri conocraneni nanpn:yi, no neioropin
napaena: .rnx (nyx npe(cranennn nce-rain npoc:arpnnaercn.
P.C. Zaehner io::enrnpyer noaapennn (axpnron na nepnnunyi :a-
repni ce(yimn: opaao:. 3.n(nri nn(en n Lecioneuno: Bpe:enn
o(nn ocnonnon n nena:enne:in npnnnnn, na ioroporo nce nponaomo, n
ue: onn coracni c aypnannra:n-:arepnancra:n. Hx (oirpnna nourn
onpe(eenno nocxo(nr i ron nayunon paore, ioropyi npo(ean npn
Lanype l (242272 rr. n...), neponrno, niiunn n Anecry reicri nnaan-
rnncioro n nn(nncioro nponcxo(ennn. Ho :nenni P.C. Zaehner`a, n(en
Bpe:enn iai ncrounnia ncex nemen n:eer ciopee nn(nncioe nponcxo-
(enne, ue: .nncioe, npn .ro: on, iai n A.B. ee(en, cciaercn na
Nanrpn-Ynannma(y (oi. b00 r. (o n...), n ioropon Bpe:n n(enrn]nnn-
pyercn c Hannicmn: npnnnnno:, n:eimn: (ne ]op:i neunoe re-
nepi, npe:n ea ]op:i n npe:n n ero oiuno: nonn:annn, ]op:a
npe:enn. Ha nam narn(, ionnennnn Anaicn:an(pa, (ae ea rpairon-
in to orpov iai Bpe:enn, ne i (axpnrcion n, ipo:e roro, neponr-
no oee pannnn, ue: nepcnn yiaaannon Ynannma(i.
Bce cnn(ereicrna o (axpnrax (nn aypnannrax), iai npanno, orno-
cnrcn i panne:y cpe(neneionii. Te: ne :enee, pn( naccaen na Anecri, 1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 119.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 118.
8
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. London, 1961. P. 196 n
(aee.
4
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. London, 1961.
1
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. London, 1961.
2
A.:c.n:.::ak/: C/:n.zcc.c. The Shkandgumanig Vizar (Doub:despelling
exposi:ion). Transla:ion o E.W. Wes:. Sacred Books o :he Eas:. Ch. 6, 1.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 128 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 129
1
C:. nanp. 1.,f.. O Han(e n Ocnpnce ; Hyrapx. Nopann. Plu:archi
chaeronensis. Scrip:a Noralia. ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1977. N 8. C. 229
268, Becrnni (pennen ncropnn. 1977. N 4. C. 28b.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 128.
raine, iai, nanpn:ep, neo(noiparno yno:nnanmancn Acna, 72.10 n ion-
nennnn nnennoro npe:enn 3aparymrpi noanonir npe(noonri, uro
neine npe(cranennn, npe(mecrnonanmne paannro:y aypnanna:y VllX nn.
ye cymecrnonan, ca:oe noa(nee, na :o:enr nepnon ianonnaannn Anec-
ri n lll n. nn nonon ianonnaannn n lV n. n coa(annn Na(men Anecri.
Henocpe(crnennoe pacnpocrpanenne anrnunoro anannn na reppnropnn Hep-
cnn Cacann(on naunnaercn c 489 r., npe:enn aaipirnn necropnancion mio-
i. H:enno c .roro :o:enra necropnane oocnoninaircn n Hepcnn, npnno-
anr c coon nnorein counnennn anrnunix anropon, ]op:npyercn rpa(n-
nnn nepeno(a n io::enrnponannn na cnpnncinn naii, na nexennncinn
nepeno(nrcn oueni neoimoe ionuecrno nreparypi. Ha Apncroren no-
nocrii in nepene(eni roiio ornuecine rpairari, ocrainie nepeno(i
in ipanne caie n nenonie, a nanecrno, uro n:enno Apncrorei or-
ipi Anaicn:an(pa (nanoimee unco yno:nnannn o ne: ncrpeuae: n
4nanie). Hepno( nanoee nornix ionrairon c npe(crannren:n anrnu-
non ]noco]nn naunnaircn npn Xocpone l Anomnpnane (b81b79 rr.), no
ouenn(no, uro i .ro:y npe:enn npancine npe(cranennn o npe:enn noome,
n n uacrnocrn o ecioneuno: (nnenno:) npe:enn, ye nacunrinair ne-
cioiio neion paannrnn n (oiy:enraino aacnn(ereicrnonani n ncrounn-
iax iai nanecrnie rpeia: i lll n. (o n...
1
.
Beci nonpoc n raio: cyuae cno(nrcn i ro:y, noue:y yuenne
Anaicn:an(pa, ne noyunnmee, iai ye ronopnoci, omnpnoro orinia
n pannen rpeuecion rpa(nnnn, n nanecrnoe n ocnonno: no cnn(erei-
crna: Harona n Apncroren, naxo(nr nnnie napaen c npancin:n
npe(cranennn:n cnycrn ce:i neion noce cnoero noanninonennn B
io: cyuae ea ananaa ncen (pennerpeuecion rpa(nnnn (niiuan
.noxy noa(nen anrnunocrn) n ee a(anrannn na npancion noune orne-
rnri na .ror nonpoc npairnuecin nenoa:ono. Beponrno, nain: i
ncrnne y(er npe(nooenne o (oicorpa]nuecinx ncrounniax iai ne-
pe(arouno: anene rpa(nnnn, no n raio: cyuae ronopnri o npancinx
nnnnnnx na yuenne Anaicn:an(pa na ocnonannn npnne(ennix napa-
een ye cranonnrcn aarpy(nnreino.
Eme o(na ionnennnn yuennn Anaicn:an(pa :oer iri pacc:orpe-
na c rouin apennn rpeio-npancinx napaeen. Anaicn:an(p noara, uro
3e:n naxo(nrcn n nenrpe ioc:oca n pannoy(aena or ncex ipannnx rouei
(A 26. xcfafc.:, O nee), ro e coomaer Axn (Dubia. 4.): 3e:n
npeinaer neno(nnno n cocronnnn pannonecnn n nenrpe ioc:oca
2
.
3(eci nnno npoc:arpnnaercn napaei c apxanuecin:n npancin:n
npe(cranennn:n o ioc:oce-:npono: nnne, r(e ae:n :icnrcn er-
io: nnna n napaei c noa(nen npancion ionnennnen, aa]nicnponannon
n nexennncinx reicrax, r(e ae:n naxo(nrcn n nenrpe ioc:oca n n:eer
:eranueciyi rpannny-neo. Ni ye iacanci npe(cranennn o :npo-
no: nnne, (oann: i .ro:y ro, uro raian :o(ei ne :oer nocxo(nri i
nannoncin: npe(cranennn:, n ioropix n .noxy, naiyi npe:enn na-
nn Anaicn:an(pa, :npoa(anne npe(craer n nn(e (nyx nociocren. Bano
or:ernri, uro cymecrnyer n npnnnnnnainoe ornune yuennn Anaicn:an-
(pa or npe(cranennn o ioc:oce-nnne. nco ioc:ocon y Anaicn:an(pa
ecioneuno, ror(a iai ioc:oc-:nponoe nnno e(nncrnennoe.
Nono na ocnonannn .rnx conocranennn ni(nnnyri reanc o npan-
cio: nponcxo(ennn .rnx narn(on, no neponrnee ncero onn, panno iai
n yuenne o npornnonoonocrnx (ecn nce-rain coracnricn c re:, uro
ye y Anaicn:an(pa npocennaercn ren(ennnn i ero o]op:enni) n
ioc:nuecion cnpane(nnocrn, :orn iri oyconeni nnyrpennn:n co-
nnaini:n nponecca:n rpeuecioro omecrna. B.H. lopan noaraer, uro
(n enponencion rpa(nnnn xapairepna nanauainan renernuecian cnnai
]noco]nn c (e:oiparnen
1
. B nepno( coa(annn npe(nocioi (n nonn-
ennn n aapo(ennn ]noco]nn cncre:a nennocren, onpe(enimnx rpa-
(nnnonnie :nponoaapenuecine opnenrannn, ia apncroiparnuecion, .ro
namo orpaenne n pn(e nponane(ennn 4eornn(a n Coona. Honan cn-
cre:a nennocren, nipaenne n oocnonanne ioropon onapynnaercn
.n yuennnx ca:ix nepnix ]noco]on, cocrannimnx :nerciyi mio-
y, ia cncre:on nennocren cranonnmencn noncnon (e:oiparnn
2
. B
raio: cyuae uepea (e:oiparnuecinn npnnnnn panencrna orncnnercn n
nonnrne ioc:nuecioro panencrna iai pannonecnn, n pannonecne 3e:n n
nenrpe ioc:oca. Ha .rnx e ocnonannnx G. Vlas:os
8
nno(nr rpn ocnon-
nix reanca peioncrpyinnn yuennn Anaicn:an(pa: 1) ocnonni:n cocran-
nimn:n :npa Anaicn:an(pa nnnircn pannie npornnonoonie cni,
aancnpyimne o(na npornn (pyron n (nna:nuecio: pannonecnn, 2) .ro
pannonecne nnyrpenne npnna(enr :npy, ecioneunoe n .ry opiy
ne noneiaercn, 8) npe(cranenne Anaicn:an(pa o :npe iai o ca:opery-
npyime:cn pannonecnn, n ioropo: npeoa(aer ioc:nuecian cnpane(-
1
1a.n 1.1. lenernuecian cnnai ]noco]nn n (e:oiparnn n ]pennen lpennn ;;
ly:annrapnie nayin n Cnnpn. 1998. N 1.
2
1a.n 1.1. lenernuecian cnnai ]noco]nn n (e:oiparnn n ]pennen lpennn ;;
ly:annrapnie nayin n Cnnpn. 1998. N 1. C. 22
8
1/.:1a: C. Equali:y and Jus:ice in Early Greek Cosmologies ;; Classical Philology.
1947. N 47.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 180 1caax f. a+xaa.nxs anfa.a:x4cckx x ... 181
nnocri, aanncnr or conpe:ennoro e:y connainoro nopn(ia, coorner-
crnyimero nonrnuecio:y npnnnnny ncono:nn.
Cymecrnyer n npornnonoonin narn( na ocnoni ]op:nponannn
.ron ionnennnn Anaicn:an(pa. B uacrnocrn, J. Engmann noaraer, uro
pocr (e:oiparnn n Honnn n nepno( nann Anaicn:an(pa i, no (e:oi-
parnn roiio aapo(aaci, n no.ro:y rannon :o(eii (n Anaicn:an(-
pa n coa(annn cocrnennon ionnennnn cnpane(nnocrn in .iono:nuec-
ine n connainie yconnn, coa(annie apncroiparnuecin: npanenne:
1
.
On ocnapnnaer nino(i Bacroca ornocnreino panencrna ]nanuecinx co-
crannimnx :npa n noaraer na ocnonannn ]par:enron A 10 DK, A 27
DK, uro na :o:enr nixo(a na ecioneunoro ropnuee, inmee n neoimo:
ionuecrne no cpannenni c xoo(ni:, nocrenenno c:enner nce xoo(noe
(nce :opn nicixair), n .ro ciopee onncinaer ne .ranrapnie ornomennn
:e(y rpa(ana:n npn (e:oiparnn, a ciopee ry cnryanni, ioropan cyme-
crnonaa n apxanuecinx noncax, ior(a po(onan anari, inman n :eni-
mnncrne, aana(ea ]airnuecin ncen cocrnennocrii, ror(a iai pn(onie
rpa(ane norepnn (ae ro, ue: na(en nanauaino n n:enno .ra cnry-
annn nanyumn: opaao: onncana y Coona
2
. C .ron noannnn, npe(cran-
enne o pannoy(aennocrn 3e:n or ncex ipannnx rouei npocrpancrna ne
n:eer ocnonannn n cocrnennorpeuecio: :nponoaapennn n roiio ror(a
noyuaer oocnonanne noa:onocri npancinx ncroion .rnx narn(on.
ro iacaercn ionnennnn npornnonoonocren n yuennn Anaicn-
:an(pa, ro a(eci :nenne ncce(onareen pacxo(nrcn. Cran(aprnan rou-
ia apennn ce(yer noannnn Apncroren n 4nanie n Nera]nanie,
r(e on paccy(a, npn:ennreino raie n i yuenni Anaicn:an(pa, o
nauae n o .e:enrax (otoro oroni, noa(yx, no(a, ae:n), nonap-
no cnnaannix n nx iauecrnax (ropnuee, xoo(noe, nanoe, cyxoe). Co-
racno npornnnnia: .ron rouin apennn, yuenne o .e:enrax io co-
a(ano (nn yume ciaaari, c]op:ynponano) no ca:n: Apncroree:,
no Harono:
8
. Ch. Kahn npe(ara pacc:arpnnari iai xapairepnie
n:enno (n :nercion mioi ce(yimne napi npornnonoonocren:
ropnuee-xoo(noe, cyxoe-nanoe, cneroe-re:noe, n uernepryi napy
:ycioe-encioe on ocranner no( nonpoco:
4
. Cn:nninn, (n ioro-
poro ionnennnn ueripex .e:enron n nx rpa(annn n coornercrnnn c ia-
uecrna:n ye ia ocnononoaraimen (n onncannn :npa, ncnirinaer
aarpy(nennn c co(epanne: reicra Anaicn:an(pa: Ho nono(y .roro
reicra ce(yer raie or:ernri, uro n npn:epax .e:enron on naaina
noa(yx xoo(ni:, a no(y nanon, uro y nero ne n oiuae: noa(yx on
|oiuno] naainaer nani:, noaran, uro e:y n oimen :epe cnon-
crnen ornunreinin npnanai narn rpy(no no((anaricn onpe(ee-
nni |o]op:enni] cocrnennon rpannnen n erio nnemnen. To n on
(onycrn nepenocri, npnno(n npn:ep nciiunreino pa(n |nicr-
pannn] npornnonoonocrn |.e:enron], ro n onncia nima
1
. 3ro :oer
iri xopomn: cnn(ereicrno: nnnix noniroi (oicorpa]nn nunrari n
yuenne Anaicn:an(pa ionnennni npornnonoonocren nn ueripex
.e:enron nce( aa Apncroree:. B:ecre c re:, n:enno .ro cnn(erei-
crno xopomo noiaainaer, uro n yuennn Anaicn:an(pa eme ne io uer-
ion ioppennnn crnxnn n iauecrn n re: oee rpy(no yrnep(ari, uro
Anaicn:an(p cno(nr nce cymne nemn i orpannuenno:y uncy crnxnn,
xorn n:enno raian noannnn iai neian yume i coornercrnonaa ero
cxe:arnuecio:y onncanni ynnnepcy:a.
B:ecre c re:, npe(cranennn o npornnonoonocrnx, n:eimne :e-
cro npairnuecin no ncex pannerpeuecinx ]noco]cinx ionnennnnx, n:eir
napaen n npancion rpa(nnnn. Ho .rn napaen, onpe(eenno, raie
ornocn:i i rpeuecin: nnnnnn: na aopoacrpnnciyi opro(oicni. Ha
ueripex nepnnunix .e:enron rpeuecion ]nanin n npancion rpa(nnnn
:i onapynnae: roiio ropnuee n nanoe, npnue: n noa(nnx nexe-
nnncinx aopoacrpnncinx reicrax, onncinaimnx cranonenne :npa
2
.
H:enno .rn iauecrna acconnnponanci c Op:aa(o:, ioropin i e(nn-
crnenni: coa(aree: ynnnepcy:a.
Tain: opaao:, re napaen, ioropie :i or:ernn :e(y ]no-
co]nen Anaicn:an(pa n npancion rpa(nnnen, na nam narn(, nnnir-
cn peayiraro: oparnoro nnnnnn rpeuecion ]noco]nn iaccnuecio-
ro n noa(nero nepno(a n .noxy cranonennn innnocrn n Cacann(cio:
Hpane. ro iacaercn npe(cranennn o nauae, nn nicme: npnnnnne,
npnunne noanninonennn nemen n :npe n noa:onocrn nonn:ari ero
iai oecrno, ro n npancion rpa(nnnn n nonon :epe .rn npe(crane-
nnn c]op:nponanci ne panee lVlX nn. n... n orpaeni n nexennnc-
inx ncrounniax. Kpo:e roro, nonn:anne nauaa Anaicn:an(pa iai cyn-
parencrnuecion cxe:arnaannn crannr no( co:nenne noa:onocri npo-
ne(ennn napaeen. B neo: yuenne Anaicn:an(pa :oer iri pac-
1
1nn.nn J. Cosmic Jus:ice in Anaximander ;; Phronesis. 1991. V. XXXVl;1
(Accep:ed Oc:ober 1990). P. 24.
2
1nn.nn J. Cosmic Jus:ice in Anaximander ;; Phronesis. 1991. V. XXXVl;1
(Accep:ed Oc:ober 1990). P. 20.
8
Jcc: 1. The Theology o :he Early Greek Philosophers. Oxord, 19b2. P. 26.
4
1./n C/. 1. Anaximander and :he Origins o Greek Cosmology. New York,
1960. P. 161.
1
Cx+.xkxx. Ko::. na 4naniy Apncroren, 481, 28). J.:+cnfa pannnx rpe-
uecinx ]noco]on. N., 1989. C. 122.
2
2.c/nc: 1.C. The Dawn and Twiligh: o Zoroas:rianism. London, 1961. P. 208.
1anxxck.s x.acaxs x ....c.x c x.nckax f.,xuxcx... 182
IABA I\. IEIAKHT H HIAHCKAA TIAHHHA
1. KOHHEHHHA MYIOIO CYBECTBA~ H EE
COHOCTABEHHE C HIAHCKOH TIAHHHEH.
Hapaena: yuennn lepainra c npancion rpa(nnnen, aauacryi
cno(n:in i aan:crnonanni noce(nn: npancinx opaanon, or:euacn
neo(noiparno. A. Gladisch nepni: or:ern, uro narn(i lepainra na
oroni n noxoponnie opn(i conna(air c aopoacrpnncin:n
1
. N.Wes:
nocnnrn npoe:e napaena:a yuennn lepainra n nepcn(cion pen-
rnn nonocrii rany cnoen innrn
2
, r(e yiaaina na napaen, aauac-
ryi ne (anan n: paanepnyroro io::enrapnn. N.Wes: npnno(nr ne roi-
io napaen na pannnx npancinx ncrounnion, no n mnpoio noiayercn
noa(nn:n nexennncin:n counnennn:n, oee roro, aauacryi yiaainan
na napaen c pannenn(nncin:n reicra:n Pnrne(on n Ynannma-
(a:n. Hanpn:ep, paccy(an o naan:ona:enennn .e:enron, on npnno-
(nr napaen na yuenne lepainra nciiunreino na Ynannma(
8
.
Y.cr aaianunnaer .ry rany ce(yimn:n cona:n: Hyri na 3]eca n
Hn(ni (oor. Ho pacnpocrpanenne ueoneuecinx ne:en (oiaainaer,
uro i(n n ro, uro onn necyr c coon, nyremecrnyir n reuenne :nornx
er. Bo npe:ena lepainra 3]ec n Hn(nn coe(nnnnci nocpe(crno:
Hepcn(cion n:nepnn. Hn(nnni npnmn na :arepnionyi lpenni c ap-
:nen Kcepica. Cnnai :e(y :icii lepainra n nepcn(cion penrnen
.nponopnnonaino cnina
4
. 3ro niciaainanne :ono npnnnri n iaue-
1
C/.c::c/ Augus:. Heraklei:as und Zoroas:er. Leipzig: J.C. Hinrichs, 18b9.
2
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971.
8
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 17817b.
Loee roro, N. Wes: (eaer ce(yimnn nino(: neian yrnep(ari, uro orcyr-
crnne (pennnx npancinx (oiaaareicrn nciiuaer ncropnueciyi cnnai :e(y
nn(nncion n repainroncion reopnn:n.
4
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 202.
c:orpeno ciopee n ioncrpyirnnncrcio: na:epennn, ue: n ornuecio:,
n n:enno i noce(ne:y opamaercn Apncrorei, ipnrniyn caie :e-
cra n noannnn Anaicn:an(pa. 3a ero (onoino no.rnuecin:n cona-
:n cronr, iai .ro ne napa(oicaino, n(en, uro ynnnepcy: no((aercn
pannonainon cxe:arnaannn. Hni:n cona:n, on oa(aer rap:onnen
n nponopnnen, ioropie aa(ani na:epn:i:n nenunna:n, a noro:y :oer
iri iaprorpa]nponan c yuero: .rnx ornomennn, iai n oniy:ena. ]n
Anaicn:an(pa cxe:arnaannn ynnnepcy:a .ro, npe(e ncero, panno-
nainoe ioncrpynponanne nennnoro c neii npn(ari e:y .:nnpnuec-
iyi ncnocri (iai n cyuae c iapron), n nepenrn or neynopn(ouennon
:noecrnennocrn i rap:onnanponanno:y neo:y. Touno raie iai iapra
ynpomaer nocnpnnrne npocrpancrna, rai n npe(eino oman rexnnuec-
ian cxe:a ynpomaer nonn:anne ynnnepcy:a. ]ae ecn ca: Anaicn-
:an(p ne npe(crann cnoe yuenne n raio: npe(eino ome: nn(e,
cxe:a, ioropan peioncrpynpyercn na ero yuennn, oiaainaercn neci:a
noeanon npn onenie ncen noce(yimen pannerpeuecion ]noco]nn.
B nen aaiiueni npairnuecin nce re npoe:i n naan:ocnnan :e(y
nn:n, ioropie y(yr paapemaricn (ocoiparnia:n, paanuni:n cnoco-
a:n ocymecrnnnmn:n ee nanonenne n ne yrparnnmn:n ee nana-
uainon pannonancrnuecion nanpanennocrn.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 184 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 18b
crne (onymennn, no n roiio, nocioiiy ner (ocrarouno (ocronepnix n
neonponepn:ix cnn(ereicrn rpeio-nn(nncinx ionrairon, nycri (ae
onocpe(onannix uepea Hepcni.
Ornocnreino rpeio-nn(nncinx ionrairon l.A. Komeenio n B.H. Ca-
pnann(n
1
aa:euair, uro npn( n cronr (onyciari, xorn i n :aon
crenenn, anaio:crno rpeion ro:eponcioro npe:enn c Hn(nen. Ho nono-
(y cymecrnonanmero :n]a o noxo(e ]nonnca n Hn(ni, ioropin :or i
no(rnep(nri pannne nimeyno:nnyrie ionrairi, anropi cunrair, uro
nnepnie n(en o noxo(e ]nonnca n Hn(ni noannia n nauae lV n. (o
n... ]ainenmee e paannrne .roro io:neica npe(cranennn cnnaano c
noxo(o: Aeican(pa n cranonenne: ero iyira
2
.
Ha ocnonannn ciaaannoro npe(crannercn co:nnreini: n ryo-
ioe anaio:crno lepainra c Hn(nen. ]encrnnreino, ecn ncxo(nri na
coopaennn, uro nce rpn rpa(nnnn rpeuecian, npancian n (pennenn-
(nncian nocxo(nr i ome:y nn(oapnncio:y iopni, ro paanunie
napaen ne :oryr ne cymecrnonari, no peui n (anno: cyuae :oer
n(rn roiio o (oirpnnaino:, no ne reicrono: napaena:e. Hoannnn
e Y.cra nano(nr na :ici, uro lepainr (oen i n:eri xopomyi
ocne(o:ennocri o co(epannn pannnx nn(nncinx reicron n xopomo
opnenrnponaricn n omnpnon nn(nncion :n]oornn, raiona, nanpn-
:ep, npe(arae:an N. Y.cro: napaei: Bnmny, y(yun nponnennon
n nenponnennon cycrannnen, (yxo: n npe:ene:, paaneiaercn iai nr-
pnnin peenoi, a ni (oni yunricn, npncymnnanci i ero maocrn:
8
.
N. Y.cr no(neprcn neci:a ecrion ipnrnie namnx oreuecrnennix
yuenix 4.X. Keccn(n n B.B. Kon(aein
4
. Onn nipaann co:nenne n
npne:e:ocrn acoirnaannn io:naparnnncrcion :ero(oornn, cun-
ran, uro paora Y.cra nnnercn (ononnreini: cnn(ereicrno: ec-
no(nocrn noniroi orncnnri noanninonenne rpeuecion ]noco]nn nne
omecrnennoncropnuecinx yconnn n n(enno-(yxonnoro in:ara ]pen-
nen lpennn. Hpn .ro: onn ne nciiuair n(ennix n iyirypnix cnn-
aen :e(y napo(a:n (pennero :npa, n uacrnocrn :e(y rpeia:n n nx
coce(n:n. Ho .rn cnnan ne ncer(a n ne no ncex c]epax (yxonnon nann
in croi ra(in:n n npn:onnenni:n (ynpomenni:n), iai .ro npe(-
crannercn la(nmy, Y.cry n neioropi: (pyrn: anropa:
1
.
A.-H. Chrous: n cnoen crarie, nocnnmennon nnnnni aopoacrpna-
:a na yuennn Harona n Apncroren, y(ener necioiio crpannn n
.ro: e iiue pannen rpeuecion ]noco]nn. 3na:ennroe yrnep(e-
nne lepainra 3]eccioro, ronopnr on, a n:enno, uro nonna ecri
oren ncero coornocnrcn c neunon opion :e(y Axypa:aa(on n Ax-
pn:ano:, iai n yrnep(enne 3:ne(oia, uro ioni n Bpa(a ecri
(na ocnonnix npnnnnna nn ]airopa, ioropie ynpannir nceennon,
(o:nnnpyn noouepe(no. 3rn (na npn:epa, ioropie :oryr iri anaun-
reino ynenueni n pacmnpeni, (oni (encrnnreino (oiaainari,
uro neioropie (pannne) rpeuecine ]noco]i in anaio:i c yuenne:
3opoacrpa n oimen nn :enimen crenenn
2
. On aa:euaer raie, uro
nepni:n, iro conocrann npancine npe(cranennn n yuennn pannnx
rpeuecinx ]noco]on, in Apncrorei n Hyrapx
8
. Ha: npe(crann-
ercn, uro ero nino(i cnmio: npn:onnenni n ne(ocrarouno oocno-
nani. B neo:, nec:orpn na (annocri nocranonin .ron npoe:i, ona
(aeia or noa:onocrn ee nonoro paapemennn.
Hrai, name (ainenmee ncce(onanne y(er nanpaneno na oc-
nonnie cocrannimne yuennn lepainra o cyme:, a n:enno npe(cran-
ennn o :y(po: na(:npno: cymecrne nn oecrne, o nepnonauae, o
:nponon cnpane(nnocrn, onpe(enimen npanninoe ]yninnonnpona-
nne ioc:oca, n, naionen, o napax npornnonoonocren n nepno.e:en-
rax, n:enno no .rn: napa:erpa: :i y(e: anananponari onpe(een-
nie coornercrnnn c npancion rpa(nnnen.
1
B penenann na innry D.K. Brooopoouo. Eqvr xo Ivo. B ouvovtqoq
uo xoov. T. 1,2. A0qvo, Eoto. 1990, ioropan nanpanena na coa(anne
nonon cno(in ncex :arepnaon no npoe:e rpeio-nn(nncinx ionrairon n (pen-
nocrn. Becrnni (pennen ncropnn. 1992. N 2. C. 20120b.
2
1auc.cnka 1.., C.x.nx,x 1.1. (Pen. na innry) ;; Becrnni (pennen ncro-
pnn. 1992. N 2. C. 20120b. Ha ro, uro (o Aeican(pa n:eircn roiio c:yrnie,
cyuannie n orpinounie cne(ennn o Hn(nn yiaainaer raie n l.N. Lonrap(-
ennn. C:. 1an:.,-.caxn 1.A., 1,.xn A.., 1x:.cxn .. Hn(nn n anrnu-
nin :np. N.: Bocr. nr., 2002. C. b.
8
Vishnu being :hus manies: and unmanies: subs:ance, spiri:, and :ime, spor:s
like a playul boy, as you shall learn by lis:ening :o his rolics (i.2) Av o
rot, ov, rooruv |1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord,
1971. C. 192].
4
1cccx,x J.A. 1an,.c.k. 1.1. lepainr n ]pennnn Bocroi (ipnrnuecine aa:er-
in) ;; Hayunie (oia(i nicmen mioi. 4noco]cine nayin. 1981. N b. N.:
Bicman mioa, 1981.
1
1cccx,x J.A. 1an,.c.k. 1.1. lepainr n ]pennnn Bocroi. C. 99.
2
C/:au:1 .-1. The lnluence o Zoroas:rian Teachings on Pla:o, Aris:o:le, and
Greek Philosophy in General ;; New scholas:icism. Wash., 1980. Vol.b4. N 8.
P. 8b48bb]
8
C/:au:1 .-1. The lnluence o Zoroas:rian Teachings on Pla:o, Aris:o:le, and
Greek Philosophy in General ;; New scholas:icism. Wash., 1980. Vol.b4. N 8. P.
8b48bb, npn:. 87.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 186 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 187

Hnrepec i yuenni lepainra coxpannercn co npe:en pannen an-
rnunocrn n nianan ne roiio co(epanne: .roro yuennn, no n crne:
naoennn, n aauacryi (oicorpa]i yiaainair na rpy(nocri nnrepnpe-
rannn n aara(ounocri peuennn
1
. Kai coomaer ]noren a.prcinn,
innra lepainra ia paa(eena na rpn paccy(ennn: oo Bce:, o rocy-
(apcrne n oecrne. Knnry .ry on no:ecrn n cnnrnnme Apre:n(i,
noaaornnmnci (iai ronopnr), nanncari ee iai :ono re:nee, uroi
(ocryn i nen n:en nmi cnoconie n uroi onapo(onanne ne c(eao
ee oripiron (n npoapennn. 4eo]pacr ronopnr, uro n nncannn on nnoe
ne(oronapnnaer, a n nno: ca: cee npornnopeunr no npnunne :eanxo-
nn
2
. Ni ye or:euan aaipirin xapairep nepe(aun anannn nnyrpn
ce:in nn nnyrpn omnn napannix i(en, n ne y(nnnreino, uro raio-
ni: e :oro iri ornomenne n lepainra i cnoen innre n ananni. O
.ro: e ronopnrcn n n npnne(ennon ]noreno: a.prcin: .nnrpa::e:
1c faaxc: ,a4xf.f: ,a kanu. 1c.k.xf.-ccu.
1nx:. c:a fa ,f:, f,,nax ,.s cucx cfaa,
A.k ccacacfnax x f:+.. 1a cc.x fcs acasucnnax
1aa,xf n. f, fa, ca.nu. cacf.cc an.
8
.
He nciiueno, uro n:enno n cny rpy(nocrn nnrepnperannn ]par-
:enron lepainra :ono ynn(eri n nnx anaunreinoe unco napaeen c
npancion penrnen n :n]oornen. ]ae npn nepno: oanaio:ennn c ]par-
:enra:n lepainra .rn napaen iayrcn ouenn(ni:n n iacaircn npai-
rnuecin ncex paa(eon ero yuennn. 3auacryi na :ici o napaena:e
nano(nr n:enno ionreicr nnraropa, iai, nanpn:ep, n ce(yime: ]par-
:enre, coxpanenni: Hnnonro:: lepainr yunr n o nocipecennn norn
nor .ron nnnon, n ioropon :i po(nnci. Hanecrno e:y n ro, uro npnun-
na .roro nocipecennn Lor. On ronopnr rai: Ny(pi: cy(eno, y(yun n
An(e, noccranari or cna c:eprn n cranonnricn nanny crpaa:n nnix n
:eprnix (78 Nch)
4
. Hnnonr no:emaer niciaainanne lepainra n xpn-
crnancinn ionreicr, n aro(apn neioropo:y cxo(crny xpncrnancinx n
aopoacrpnncinx npe(cranennn o aarpono: cymecrnonannn npoc:arpnna-
ercn napaei c npancin: yuenne: o ]panamn. 4panamn .ro (ymn
i(en (nn npane(nix), coa(annie Axypa Naa(on n ne:arepnaino:
nn(e n noyunnmne noce orpaennn nepnoro nana(ennn 3oro ]yxa ae:-
noe nonomenne, noce c:eprn (ymn npane(nnion noanpamaircn n (yxon-
nin :np n npeinair ra: (o ionna :nponon ncropnn. Onn nnnircn
aamnrnnia:n ueoneuecrna, n nepnyi ouepe(i or 3a n ncero, uro c nn:
cnnaano rnen, oeanen, nnmeri n npou. (Amr, 18. |4panap(nn-
nmr]), raie onn rnopni n no(aren nann
1
. B (anno: cyuae napaei
nciyccrnenna, no(onix :ecr no ]par:enrax lepainra n (pyrnx pannnx
rpeuecinx ]noco]on :noro, n n rainx cyuanx rpeyercn anaunreinan
ipnrnuecian n nnrepnperaropcian paora.
acro ne roiio ionreicr (oicorpa]a, no n neioropie napnanri
nepeno(on roro nn nnoro ]par:enra aacranner aa(y:aricn o cxo(crne
yuennn lepainra c npancin:n ionnennnn:n. Ni yiaainan na ro, uro
npe(cranenne o :y(po: oecrne, Ny(po: locno(nne Axypa Naa-
(e cymecrnonao n npancion rpa(nnnn ynepenno panime n neaanncn-
:o or anecrnncinx nnnnnn, npn .ro: .nnrer :y(pin i ero xapaire-
pnayimen uepron. Cxo(nie n(en :ono yc:orperi n yuennn lepainra
aro(apn nepeno(y A.B. ee(eni: ]par:enra 8b Nch: Ho Ny(pi:
|Cymecrno:] :ono cunrari roiio o(no: Y: (|..), :orymnn npannri
ncen Bceennon
2
. B conocranennn ero c ]par:enro: 84 Nch: O(no-
e(nncrnennoe Ny(poe |Cymecrno] naainaricn ne eaer n eaer n:e-
ne: 3enca n cnn(ereicrna:n lepo(ora o nepxonnix orax nanreonon
paanunix rocy(apcrn, ioropix on nena:enno naainaer 3enco:, :i
:orn i erio npe(noonri, uro n cny npancinx nnnnnn (ecn i
:i ncxo(nn na nx npnanannn') lepainr raie no(paay:ena no( n:e-
ne: 3enca Axypa Naa(y, ronopn o Ny(po:
8
. Ha roro napnanra nepeno(a
.roro ]par:enra, ioropin npe(araer N. Narcovich, raioe aaiiuenne
c(eari ye conee: Ny(pocri cocronr n ro:, uroi anari Paay:,
nocpe(crno: ioroporo nce nemn ynpannircn uepea nce
4
. Te: ne :enee,
cpe(n ]par:enron lepainra :i :oe: nanrn oioo (ecnria ]par:en-
ron, n ioropix rai nn nnaue pacc:arpnnaircn nonnrnn :y(pocrn n
+,,a:a, ioropie npn coornecennn nx c npe(cranennn:n o .a:acc no-
anonir na: nicrponri ce(yimyi omyi nnni nn nnnapnanr c la-
ra:n 3aparymrpi: cymecrnyer neuro Ny(poe, e(nncrnennoe n cnoe:
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 179180 (22 A4).
2
xa:cn ..fckxx, lX, 6.
8
xa:cn ..fckxx, lX, 16.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 28b.
1
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996) CH., 1997. C. 821840.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 289.
8
Cp. Kean], ln:n i 3ency (no(paannn lepainry): (an npnuacrnricn Ny(-
pocrn (Ivq), noaranci na ioropyi, ri npannmi nce:n nema:n no cnpane(n-
nocrn (Cp. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. C. 2b6).
4
rv to ooov rotoo0o yvqv otrq xuprpvqoo ovto o ovtv. 3(eci n
(aee rpeuecinn reicr ]par:enron lepainra nnrnpyercn no na(anni A.:ca+:c/
A. Heracli:us. Greek :ex: wi:h a shor: commen:ary. Venezuela, 1967. Hepeno(
]par:enron na pyccinn naii, ecn .ro ne oronapnnaercn cnennaino, c(ean no
.ro:y e na(anni.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 188 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 189
po(e, uro nocpe(crno: Cona (peun, .a:ac. nn +.nfa) oripinaer ana-
nne o cee ueoneiy, cnocono:y .ro ananne nocnpnnnri n nepe(ari co-
ne:ennnia:, corpa(ana:. Hacioiio npannini: y(er n:enno rai nn-
repnpernponari yuenne lepainra n nacioiio noome noa:ono conoc-
ranenne .rnx (nyx ionnennnn n paanix rpa(nnnnx, :i pacc:orpn: nne.
Hano:nn:, uro pacnpocrpanenne :aa(ena:a (r.e. nounranne Naa(i
(Ny(poro) iai oecrna, noarannimero nanreon) n 3ana(no: Hpane
(arnpyercn oueni pannn: npe:ene:. Ha ocnonannn pacnpocrpanennn nu-
nix n:en ycranonen nepno( c Vlll n. (o n... Coracno Anecre .ro
cocrnennoe n:n (n nanoee ycronunnin .nnrer) nepxonnoro oecrna
3aparymrpi n aopoacrpnnnen. Bxo(nmee n cocran n:enn Axypa:aa(i
n.zc//' xapairepnayer :y(pocri oecrna, n nnior(a ne ncnoiayercn
(n ooanauennn ueoneuecinx paay:ennn n :y(pocrn, (n ioropix npn-
:ennoci roiio cono :.1u
1
. B cnoi ouepe(i .ro n (pyrne anaornunie
no anauenni nonnrnn nnone npn:enn:i i oecrny. Ha nnrnncrnuec-
io: yponne .ro yiaainaer na (o:nnnpyimee anauenne oecrnennon :y(-
pocrn, ioropan ore:er n niiuaer n cen nce npoune ee nponnennn.
O(nn: na nponnennn :y(pocrn nnnercn ncene(enne. B aopoacr-
pnncion rpa(nnnn o ncene(ennn Axypa Naa(i oueni ipacnopeunno coo-
maer rai naainae:an Hponone(i n ]op:e nonpocon (Acna, 44), n
ioropon n:enno i Naa(e opamaercn 3aparymrpa c nonpoca:n, orneri
na ioropie nanecrni roiio e:y o nponcxo(ennn :npa, ero ycrpon-
crne, o ncrnne n npanon nepe, no, uro yroronano. n Konne, nanecrno
(Acna, 44.19)
2
. Ta e n(en orpaena n Acne, 29.4: Naa(a anaer oo
nce:: o cnepmnnmnxcn na:epeninx., o (eax, uro nmi aa(y:ani, Hpo-
nnnareen nmi on.
8
. B Lyn(axnmne (c. 17(9v, cri. 7)) ronopnrcn:
Op:aa( ncer(a i nicouanmn: no ncene(enni., n:enno aro(apn
ncene(enni Op:aa( ana o aa(y:anno: Axpn:ano: n o ncxo(e nporn-
nocronnnn |(opa n aa A.1.] (c. 19(10v)). B o(no: na nmron
Op:aa(-nmre, n ioropo: ncce(onaren yc:arpnnair (ocrarouno (pen-
nnn nacr co(epannn, i iaiono:y ornocnrcn (na(nari nanoee pan-
nnx, nepnonauainix n:en Axypa Naa(i, nnri na nx unca orpaair
ero :y(pocri: Paay:, Paay:nin, Yuenie, Yuenin, Naa(a (:y(pocri)
4
.
Axypa Naa(a onnernopner Casfac C.aaa Nanrpa Cnenra
1
. Ha-
cioiio :oer iri conocrann:o .ro nonnrne c oroco: n ro: nn(e, iai
ero nonn:a lepainr B neaopoacrpnncinx, nn(onpancinx npe(crane-
nnnx Nanrpa Cnenra .ro aainnannn, nponanocn:ie k.ax io(y-
na:n n npopnnaren:n. Y aopoacrpnnnen Casfa+ C.aaa+ cunranci ce:i-
(ecnr (na n:enn Axypa Naa(i (Op:aa(-nmr). H:enno onn npe(crann-
nci nanoee (encrnenni:n, neeni:n n coipymnreini:n (n aix
(yxon. B larax 3aparymrpi Nanrpa Cnenra .ro noa(encrnyimee
Cono Axypa Naa(i, ioropoe on (aer 3aparymrpe iai (ap ye(ennn
(n opamennn i(en n ncrnnnyi nepy. H:enno Nanrpa Cnenra (aer
ncrnnnoe ananne o Axypa Naa(e n :npe: Naa(a, 3aparymrpe (an Co-
no uy(o(encrnennoe ro, uro no:oer, naionen, o(oeri ncex aonix
ne(pyron' (Acna, 28.6), Naa(a, n nocne ren, nepe(an ri :ne na ycr
n ycra Cono :y(poe o ro:, iai nnepnie nonnnaci nani' (Acna,
28.11), Cian :ne npan(y, o Axypa' .Kro npoon nyri Conny n
anea(a:. Kaion :acrep cornopn cner n ri:y. Bepno n nacranni
n, 3ro n :noroe (pyroe, o Naa(a, xouy n yanari'. B Bn(en(are
(19.14) ronopnrcn o ro:, uro ]panamn Axypa:aa(i n:eer (ymy n .ra
(yma ecri Nanrpa Cnenra. Axypa Naa(a opamaercn i 3aparymrpe: No-
nci ri, 3aparymrpa, ]panamn :oen, ]panamn Axypa Naa(i, en, nen-
uanmen, (openmen, rnep(enmen, :y(penmen, aronn(nenmen n no npa-
ne(nocrn nicouanmen, (yma ioropon ecri Nanrpa Cnenra.
3a:ern:, uro Nanrpa Cnenra, peui Axypa Naa(i, (aiman ncrnnnoe
ananne o :npe n oripiran roiio napanno:y cnime npopoiy .ro, no
ncen nn(n:ocrn, ioncrpyir 3aparymrpi, rai iai nanoee uacro ncrpeua-
ercn on n:enno n larax (Acna). B larax e c]op:ynponana, nn,
nepnee ciaaari, noyuna (ainenmee paannrne n(yman cnon:n iopnn:n
n nn(onpanciyi rpa(nnni .rnuecian ionnennnn aopoacrpna:a a-
rne :icn aroe cono arne (ea, npoennpyiman na conny:
caipainie ornomennn oecrna n npopoia, n n (ainenmnx reicrax
Cono ynorpenercn n:enno n .ro: anauennn.
Coracno lepainry cymecrnyer omnn (n ncex oecrnennin
oroc, ioropin :oer iri conocranen c oecrnenni: 3aiono:
2
:
Te, iro na:epen ronopnri paay:no (u. .c.. `:,c.a), (oni noa-
1
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970.
C. 2bb. |no X. o::ei].
2
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 186.
8
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 129.
4
accf.: Hapannie rn:ni. ]ymane, 1990. C. 14. Honnrne xpa( |xratush,
xratush, xratu, xratum] :noroanauno, ocnonnoe anauenne paay:, paay:nin,
:oer nonn:aricn iai non, aa:ice, cna y:a, nponnnareinocri |Jaa.cfxx-
ckxc reicri. N., 1997. C. 2b, npn:. 4]. Hepene(ennie iai yuenie, yuenin
cona cistish, cist, cistiv oanauair nponnnareinocri, nonn:anne, :y(pocri, ana-
nne, n n nepnyi ouepe(i, penrnoanoe ananne. (Op:aa(-nmr, 78).
1
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 42b426.
2
Ho :nenni Napionnua, oroc roiio cxo c oecrnenni: 3aiono:, no ne
ro(ecrnenen e:y, nonpein :nenni Ueepa n Herepa (A.:ca+:c/ A. Heracli:us.
Greek :ex: wi:h a shor: commen:ary. Venezuela, 1967. P. 9b).
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 140 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 141
raricn na ro, uro nnnercn omn: (n ncex, iai ropo( aanncnr or ero
aaiona n (ae oee rnep(o: no nce ueoneuecine aaioni coopaayir-
cn c oecrnenni: (28 Nch). Kai iaercn, n:enno oroc oripinaer
lepainry ananne o Ny(po: (26 Nch)
1
. Hec:orpn na rpy(nocrn n nn-
repnperannn (annoro ]par:enra, npnne(ennie (aee naccan noanon-
ir npnanari, uro n yuennn lepainra n:eoci npe(cranenne o Ny(po:
Cymecrne. Ha rex, uin peun |(oirpnni, yuennn] n cima (nayua),
nniro ne (ocrnr nonn:annn roro, uro Ny(poe (cymecrno) ornuno or
ion (pyron nemn (idea) (ot ooov rot ovtv xrporvov) (88
Nch), O(no (cymecrno) e(nncrnennoe (ncrnnno) Ny(poe (to ooov),
eaimee n ne eaimee naainaricn n:ene: 3enca (84 Nch), Ny(-
pocri (to ooov) ecri o(na nemi: anari Nici (Y:) (yvqv), nocpe(-
crno: ioroporo nce nemn ynpannircn uepea nce (ce(yir no onpe(e-
enno:y nyrn) (ovto o ovtv) (8b Nch)
2
. Hrai, ouenn(no, uro
Ny(pocri nn ee nocnrei nonn:aircn iai neuro ornunoe or ncero
(pyroro, paay:nocri, coracno lepainry, nnnercn iauecrno: oecrnen-
non npnpo(i, ueonei e paay:o: ne oa(aer (oux rr yvo, 0rov
r rr) (90 Nch). Hpn .ro:, paanuan npnpo(y oecrnennon n ueone-
uecion :y(pocrn, lepainr (eaer .ro n na yponne naiia, (n nero
oecrnennan :y(pocri aa(aercn uepea nonnrne to ooov, a ueoneuec-
ian nonn:aercn iai voo. 3auacryi lepainr oro(ecrnner Ny(poe
|Cymecrno] n 3enca, on ronopnr: Nonnn
8
npannr nce:n nema:n (to r
ovto ooxr xrpouvo) (79 Nch), xorn ouenn(no, uro ca: c .rn: ne
ncer(a nnone coracen. Konnennnn o Ny(po: nepxonno: oecrne nn,
ciopee, o Ny(po: iai 3ence, paay:eercn, ne npnna(enr lepainry.
Ye y lecno(a n lo:epa oiuno ncrpeuaercn ynorpeenne ^o voo
Zqvo voo, nnnimeecn cran(aprnon naiionon ioncrpyinnen. O uacro-
re ynorpeennn .ron ]op:yi cnn(ereicrnyer ce(yimnn pn(: ^o
voov roooxov
1
, ^o voov rrtrrto
2
, Zqvo voo oyooo
8
, ^o
voov rpuoooto
4
, ^o voov oyooo
b
, ^o v vo ov
6
n ero :ono npo-
(oari. Y lepainra cono vo o ynorpenercn ncero n (nyx ]par:en-
rax 28 Nch n 101 Nch, n oa paaa no ornomenni i ueoneuecio:y
paay:y. Ho ornomenni i oecrny ynorpenircn cona to ooov n
yvqv. Ni ne onapynn ncnoiaonannn .rnx con y lecno(a n lo:e-
pa no ornomenni i 3ency, no onn naunnair ncrpeuaricn n oee no-
a(nnn nepno( Apncro]an, Ax, 1096, Enpnnn(, 1.cn., 1441, Haron,
J.kana, 776e, Haron, 1ac,,.cfaa, 891C
7
.
Coracno rpa(nnnn, nepni:, iro (o lepainra ronopn o oe-
crnennon :y(pocrn n ncnoiaona rep:nn ooov (n ee xapairepncrn-
in, i Hn]arop. Ho ipannen :epe, rai o .ro: ronopnr lepain( Hon-
rnncinn (14 A21 DK)
8
. C (pyron croponi, lepain( Honrnncinn no-
a(nnn anrop (l n n...), n ncnoiaonanne n: rep:nna ooo v, neponrnee
ncero oanauao naioe anaio:crno c yuenne: Harona nn 4noan, ue:
nenocpe(crnennoe anaio:crno c opnrnnaini: yuenne: Hn]aropa. He nc-
iiueno, uro n anrnunie cnpanounnin, aro(apn (oicorpa]a:, noma
nnrepnperannn n:enno lepain(a Honrnncioro
9
. ]pyron conpe:ennni le-
painra Kceno]an, yunnmnn roiio o o(no: ore, nenuanme: cpe(n
oron n i(en (21 B 28 DK), ioropin (nner nce nocpe(crno: paay:a,
nn(n:o nce( aa .nnuecion rpa(nnnen n nanecrnix ]par:enrax ne ynor-
pener rep:nn ooo v (21 B 2b DK: o o o o vru0r o voo +u uu prv
o vto xpoo vr no:imenie: y:a on nce norpncaer).
E(nncrnennin, iro na conpe:ennnion lepainra ynorpener to
ooov no ornomenni i oecrny n necioiinx ]par:enrax .ro 3nn-
xap: (48848b rr. (o n...). B o(no: ]par:enre npoc:arpnnaercn nnnan
noe:nia c lepainro::
1
Coracno nnrepnperannn A.B. ee(ena, oripinmancn npn .ro: :y(pocri (ooo v)
oanauaer ncene(enne (anari nce iai o(no rv ovto rvo), a n:eimancn
a(eci cnnraicnuecian (nyc:icennocri (onyciaer eme o(nn napnanr nepeno(a:
Ecri roiio o(no :y(poe cymecrno, ioropoe anaer nce (J.:+cnfa pannnx
rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 199). Hepeno( Napionnue: .roro ]par:enra
nirn(nr ce(yimn: opaao:: Ecn i ni ciman |n nonnn] ne :enn, no
oroc, ro io i :y(po coracnricn, uro nce nemn ecri o(no. Hpn .ro: on
(onyciaer, uro oroc n (anno: cyuae nepconn]nnnponan, a ooov rotv yiaai-
naer na ornueciyi neoxo(n:ocri coracnn c ni(nnnyri: nooenne: (a ne na
nepconn]nianni :y(pocrn').
2
N. Narcovich yrnep(aer, uro n (anno: ]par:enre to ooov oanauaer ueone-
ueciyi :y(pocri, a nce nonirin nnrepnpernponari a(eci .ro nonnrne iai :y(-
pocri ora npnno(nr i nenoa:oni: urennn:. B:ecre c re:, iai :i yiaainan
n ca:o: nauae rani, nepeno( A.B. ee(ena noanoner rpaironari .ro nonnrne
iai nepconn]nianni :y(poro cymecrna.
8
Nonnn a(eci nepconn]nnnponana (Narcovich, C. 42b) n xrpouvo ciopee
ce(yer unrari iai Nerarei :onnn.
1
1ccxa,, Teoronnn, cri. b87.
2
1ccxa,, Teoronnn, cri. 1002.
8
1ccxa,, Tpy(i n (nn, crii. 488, 661.
4
1a+c, Hna(a, in. 8, cri. 148.
b
1a+c, Hna(a, in. 14, cri. 160, O(nccen, in. b, cri. 187, 1anc::c 1,nn: (ed.
Hugh G. Evelyn-Whi:e), rn:n 4, cri. 896.
6
1anc::c 1,nn: (ed. Hugh G. EvelynWhi:e), rn:n 4, cri. b8b)
7
1:ccc// 1.C., oca11 1. GreekEnglish Lexicon wi:h a Pevised Supplemen:.
Oxord, 1996.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C.147, xa:cn ..f-
ckxx, l.12.
9
1u:kc:1 1. Lore and Science in Ancien: Py:hagoreanism. Cambridge, 1972. P. 6b.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 142 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 148
to ooov rotv ou xo0 rv ovov,
o oooo rp q, ovto xo yvov rr (28 B 4 DK).
1
(Ny(pocri ne n o(no: e(nncrnenno:, no nce nnie cymecrna
oa(air y:o:), na ocnonannn .roro :ono npe(noonri ncnoiaona-
nne 3nnxap:o: cocrnennon eicnin lepainra. C:ic nroporo ne on-
aareino coornocnrcn c oro::
o t xo otq ooov, to vuxto rv0uqtrov (28 B 27 DK).
(Kon :y(poe uro nmemi, paa:imnn o ne: n noun).
Cymecrnyer eme o(nn ]par:enr, orcyrcrnyimnn n na(annn ]ni-
ca-Kpanna: Croen, l, 1, 24: ro ecri or Lor .ro paay:. ro
ecri paay: 3(panin c:ic
2
|t ot rot 0ro; vou. t r vou rot;
povqo]. Ouenn(no, uro n .ro: ]par:enre no ornomenni i oecrny
raie ynorpenercn rpa(nnnonnan .nnuecian eicnia.
Hrai, nce .ro :oer n iaion-ro :epe cnn(ereicrnonari o ro:, uro
(o lepainra (n ooanauennn :y(pocrn oecrna (no ipannen :epe, n
.nnuecion rpa(nnnn, nocioiiy ]par:enri Hn]aropa neian c nonon
ynepennocrii npnanari aa ayrenrnunie) ncnoiaonaoci cono voo, n
noa:ono, n:enno lepainr, nocpe(crno: nonnrnn to ooov (:y(pin,
cne(ymnn, nciycnin) (3enc)) nne paa(eenne nonnrnn paay:a o-
ecrnennoro n ueoneuecioro, oee roro, noome oriaaa ueoneiy n
oa(annn iaio:no paay:o: (78 Nch).
Tai, :i :oe: nn(eri, uro n y lepainra, n n npancion rpa(nnnn
:y(pocri oecrnennan n :y(pocri ueoneia paa(enircn. 3(eci nena-
eno noanniaer ce(yimnn nonpoc. Ecn npnnncinari .ron ionnen-
nnn npancioe nponcxo(enne, ro neoxo(n:o npe(noarari anaio:crno
lepainra c npancion rpa(nnnen, npnue: n opnrnnaino: ee napnanre,
uero neian c(eari ea anannn (pennenepcn(cioro naiia. Ha: iaercn,
uro c(eari no(onoe (onymenne n ornomennn lepainra nerpy(no, no-
cioiiy no npe:n ero nann in naaeni nenocpe(crnennie ornome-
nnn rpeuecinx noncon c nepcn(cion (epanon, no ipannen :epe, n ro:,
uro iacaoci nonpocon nonrnin. Hoce :aoaanncinx aanoenannn n b46
r. 3]eco: npannn rnpani A]nnarop n Ko:a, nepcn(cine cranennnin.
He nciiueno, uro lepainr iai nocnnrannni napcioro po(a n apncroi-
par n :oo(ie ro(i :or roronnricn i (nno:arnuecion :nccnn n Hep-
cnn, n nnone :or iri anaio: c (pennenepcn(cin: naiio:. Ni ne
nciiuae: .ron noa:onocrn eme n noro:y, uro cymecrnyer xopomo
aacnn(ereicrnonannoe yiaaanne na (annne cnnan c Hepcnen ce:in Ha-
rona. Nari Harona nropnuno nima aa:y aa Hnpna:na, cnoero (n(i,
ioropin uacro ornpanncn c nocoicrna:n i nepcn(cio:y napi n paa-
nuni: npannren: Aann. Ero cin or nepnoro paia ]e:, no-nn(n:o:y,
npo(on :nccni orna, ninonnn onaannocrn nepcn(cioro ioncya
(npoicena). Beponrno, noce rnen ]e:a .ra (onocri, y(yun na-
ce(crnennon, :ora nepenrn i Harony
1
.
B oro(ecrnennn lepainro: ero Ny(poro c 3enco: :ono npo-
necrn eme o(ny napaei c npancion rpa(nnnen. Y.cr or:eua, uro (n
npe(cranennn lepainra o cymecrnonannn (pyrnx oron, cpe(n ioropix
3enc nenuanmnn, cymecrnyer npancian napaei: nepci npnanair
(pyrnx oron, 3opoacrp roiio o(noro Axypa:aa(y, or lepainra, iai
n Axypa:aa(a, nnior(a ne cnnr
2
. Y.cr yrnep(aer, uro nocronnno nai-
(aiman aa ueoneio: :y(pan oecrnennan cna, neuro ecconnoe
conepmenno nonoe n lpennn, n na .ro: ocnonannn cunraer, uro 3enc
.ro Axypa:aa(a. ]encrnnreino, npancinn Axypa:aa(a oro(ecrnncn
rpeia:n c 3enco:, uro orpaeno n nepnyi ouepe(i y lepo(ora (l.181).
Coxpannnci rpeuecine na(nncn napn Ko::areni Anrnoxa l (1-n no. l n.
(o n...) c yno:nnanne: 3enca Opo:ac(a
8
. Cymecrnyir (annie ornocn-
reino pacnpocrpanennn na reppnropnnx Ap:nncioro naropin, Cnpnn n
Naon Aann n anrnunin nepno( cnnipernuecinx iyiron, n ioropix 3enc,
Le n Axypa:aa(a oro(ecrnnnci
4
. 3rn ocronreicrna cnn(ereicrny-
er o (ocrarouno panne: nponcxo(ennn n ycronunnocrn ren(ennnn i oro-
(ecrnenni 3enca n Axypa:aa(i, no n ro e npe:n, paay:eercn, nn n ioen
:epe ne cnn(ereicrnyir o nanecrnocrn no npe:ena lepo(ora, re: oee
no npe:ena lepainra, opaaa n arpnyron Axypa:aa(i iai Ny(poro.
C (pyron croponi, na rpeuecion noune cymecrnonaa rpa(nnnn,
nonecrnyiman o ce:n (pennnx :y(penax tv rto oov. H onnri co
ncen ynepennocrii yrnep(ari, uro nipaenne :y(pen iai ooov
ye ror(a ncnoiaonaoci no ornomenni i ueoneiy, neian. Loiman
uacri ncex ]par:enron o ce:n :y(penax nocxo(nr i lVlll nn. (o n...
(]e:erpnn 4aepncinn, ]nieapx, lep:nnn). Hanoee pannn: cnn(e-
reicrno: nnnercn yno:nnanne Harona (nau. lV n.), no .ror ]air
aa]nicnponan ye cnycrn cro er noce nonnennn innrn lepainra.
1
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 142.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 262.
1
1xa. ..A. Haron n :nrpana: ;; Becrnni (pennen ncropnn, 1998. N 2. C. 46.
2
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 180. ]en-
crnnreino, n Op:aa(-nmre cpe(n nepnix (na(narn n:en Axypa-Naa(i ncrpe-
uaercn n:n Bcenn(nmnn, n noce(yimnx nepeuncennnx ncrpeuaircn Bce-
apnunn, Ca:in-3pnunn, Oueni-3opinn, Hai(arei, Hpece(onarei.
8
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npoe:i. Bonpo-
ci xponoornn. N., 1998. C. 88.
4
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npoe:i. Bonpo-
ci xponoornn. N., 1998. C. 88.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 144 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 14b
Ocraercn (oannri, uro nne(enne nocronnno nai(aimen aa ue-
oneio: cni ne nnnercn npnnnnnnaino nonaropcin: :o:enro: (n
lpennn. Nono ncno:nnri, nanpn:ep, npe(cranenne o 3pnnnnx n nx
pon n rpeuecion :n]oornn. He aainaer o nx anauennn n ca: lepai-
nr (lenoc (Conne) ne nepecrynnr cnoen :epi, nnaue 3pnnnn, no-
:omnnni ]nin, nan(yr ero (b2 Nch), ra e :ici orpaena n reicre
nannpyca na ]epnenn: Conne npannr ioc:oco: coracno ecrecrnen-
no:y nopn(iy. ono ne npecrynaer nooennix rpannn, no, ecn ono
npecrynnr (onie cpoin, ero paaimyr 3pnnnn, coiannni Hpan(i
1
).
Xorn 3pnnnn ne :oryr naanaricn e(nncrnenno :y(pi:, re: ne :e-
nee, nanpn:yi cnnaani c opaao: 3enca.
Ha roro, uro :i ciaaan nime, napaei :e(y Ny(pi: oecrno:
n oroco: n yuennn lepainra n aopoacrpnncin:n Axypa Naa(on n Nanr-
pa Cnenra cranonnrcn ouenn(non. ]encrnnreino, ornpanni: nyniro: oe-
nx ionnennnn nnnercn npe(cranenne o Ny(po:, ynpannime: n crpyiry-
pnpyime: :np n (aime: ncrnnnoe ananne o .ro: :npe. Ho nacioiio
:ono cy(nri o npancio: nponcxo(ennn no(onix noaapennn lepainra
Bo-nepnix, npe(cranennn o nepxonno: oecrne iai oa(aime:
nannicmen :y(pocrii, ne cpannn:on c ueoneuecion, no ncen nn(n:oc-
rn, noanniair n nepno( ]op:nponannn omnnno-po(onoro crpon. Heec-
nin nanreon :icncn no opaany crpyirypi omecrna, a poi n anaue-
nne narpnapxa, a nnoce(crnnn noennoro no(n nn pena nepenocn-
nci na npe(cranennn o nepxonno: oecrne nanreona. H:enno no.ro-
:y npe(cranennn o nenuanmen :y(pocrn nepxonnoro oecrna ncrpe-
uaircn npairnuecin n ion :n]oornn napo(on, naxo(nmnxcn na coor-
nercrnyimen cra(nn omecrnennoro paannrnn n no(onie cieri ce-
(yer ornecrn ciopee i po(nun:, ue: i aan:crnonanni:. Bo-nropix,
caipainin xapairep cona, peun n peun iai cnocoa nponnennn oe-
crna n:eer ryoine iopnn, no-nn(n:o:y, n ion rpa(nnnn, n n uacrno-
crn, mnpoio pacnpocrpanen n nn(oapnncinx n nnenocrounix (ern-
nercinx n ce:nrcinx) npe(cranennnx.
Hanpn:ep, n Pnrne(e cnnmenni:n cunranci Peui (Vc, yin.
peui, cono) n naii oron :erpnuecian peui rn:non. Lorn na-
(eir ranni: cono:, n roiio na raion naii onn roroni orininyricn.
roi a(enri :orn npnnocnri ora: eprny cono: n (eo:, re (oni
n: .ror naii nepe(ari. Hpnomnri no.ra i ranno:y naiiy npepora-
rnna ora (28, c. 9). Heioropie ne(nuecine orn ca:n npe(crair n
iauecrne no.ron (kavi) n cocrannreen rn:non: Hn(pa no.r (Pnrne(a,
l, 180, 9, lll. b2. 6 n (p.), neecnin napi rn:non (Vl. 24.1), nenccnia-
e:in ia(eai rn:non (lll, 6.4), Arnn rannin noiponnrei cnnmen-
non peun, on aonercn no.ro: uame, ue: ioe (pyroe oecrno, on
oa(arei oecrnennon peun (Vl.1b.4), n(oxnonennin npoararei
nyrn (n no.ron (lll.b.1). Cnnmennan Peui crannaci nime ncex oron,
ona nx necer (cr. 12). Ona pacnpe(eena no :norn: :ecra:, :noro-
opaana n cocronr na :nornx uacren, npnro:, uro e(nna (8). Ona (aer
cny nann nce: cymecrna: (4), noanenunnaer i(en n oron (b), ni-
ainaer conecnie cocrnaannn (6), nponnainaer coon nce :npoa(anne
(7), yneiaer ncex aa coon (8)
1
. Hpe(cranenne o ro:, uro nicmee
ananne, iai n coiponennan cyri Peun, nenponnenni n ne(ocrynni npo-
cri: c:eprni:, io ryoio yiopenenni: n P|nr]B|e(e]
2
. Ha ro, uro
ocy(anci napaen :e(y (pennenn(nncin:n reopnn:n cona n
neioropi:n uepra:n Bau |Peun], c o(non croponi, n yuenne: o oroce n
(pennerpeuecion ]noco]nn c (pyron, yiaaina B.H. Tonopon
8
.
B ernnercinx reicrax peun npncyma ioc:oronnuecian ]yninnn,
noanninonenne :npa nenocpe(crnenno cnnaano c peuii n cono:. ]yx
nanauainix no( nouyncrnona eanne ronopnri n ior(a on nponanec
cono, :np cpaay e nonorncn n opaae, ye cymecrnonanme: n
coanannn (yxa (o roro, iai on nponanec cono, cranmee npnunnon co-
rnopennn :npa
4
. B Hannpyce Hecn A:cy ncrpeuae: eme o(nn napn-
anr naoennn cnocoa cornopennn :npa: H:n :oe Aycapec (Ocn-
pnc), ce:n nanauainon :arepnn. A nponanec n:n cnoe, iai cono cni.
n n cpaay paann cen. n cornopn nce
b
. Peun npncyma .,, cna cnn-
nnn, naxo(nmancn n ne(ennn oron, cnnaannix co ananne:. Cnon cai-
painoro cona Hcn(a n Tor orpaair npara n rain: opaao: ne (air
ocranonnricn ipyronpamenni Conna, ron e cnon Hcn(a naeunnaer
aaoenmero :a(ennaXopa n onnner :eprnoro Ocnpnca. Ta e cna
cnnnnn ncnoiayercn n iyironon peun, ioropyi ernnrnne :icnn cee
iai naii oron
6
. Hocpe(crno: rn:non ueonei :or oro(ecrnnri cen c
ie:-ro na oron n rain: opaao: yuacrnonari n ioc:nuecinx coirnnx
7
.
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C.224 (]p. b7).
1
1.x..cnkaa. T.X. Nnp n(en apnen Pnrne(i ;; Pnrne(a. Nan(ai VVlll ;
Ha(. no(roronna T.A. Enaapeniona, orn. pe(airop H.A. lpnnnep. 2-e na(., ncnp.
N., 1999. C. b28.
2
1.x..cnkaa. T.X. Nnp n(en apnen Pnrne(i ;; Pnrne(a. Nan(ai VVlll. N.,
1999. C. 468.
8
Taaaa 1.1. Bau ;; Nn]i napo(on :npa. 3nnnione(nn: B 2-x r. ; l. pe(.
C.A. Toiapen. N.: Con. .nnnione(nn, 1991. T. 1. A-K. C. 220.
4
1., . . J. Ernnercian penrnn, Ernnercian :arnn. N., 1996. C. 28.
b
1., . . J. Ernnercian penrnn, Ernnercian :arnn. C. 2980.
6
cc+.n Xn. Ernner: reoornn n arouecrne pannen nnnnnaannn. N., 1999.
C. 140141.
7
cc+.n Xn. Ernner: reoornn n arouecrne pannen nnnnnaannn. N., 1999.
C. 172178.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 146 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 147
Hanpornn, n anrnunon rpa(nnnn 3enc ne onepnpyer c.aaa+, on nponn-
ner cen, iai npanno, nocpe(crno: ar:oc]epnix nnennn. Te: ne :enee,
cymecrnyer npe(cranenne o Nyaax, ioropie, no ipannen :epe, co npe:enn
lecno(a, nnnircn (ouepi:n 3enca, ioropin yremaercn nx nenne:
1
. Y lecn-
o(a Nyai nonn:aircn ne npocro iai ornnn xy(oecrnennon :y(pocrn,
no n iai n(oxnonnreinnni iix no.rnuecinx ni:icon
2
.
Bce nimeciaaannoe cnn(ereicrnyer o ro:, uro ]op:nponanne
npe(cranennn o caipaino: cone, peun ne npnna(enr nciiunrei-
no nn(oenponencion rpa(nnnn (rpeuecion, npancion), n, neco:nenno,
nnnercn omn: :ecro: n paannrnn ueoneuecion iyirypi, no.ro:y
nonnrne oroca y lepainra, eccnopno, :oro iri peayiraro: nnyr-
pennero paannrnn rpeuecion iyirypi.
Hponnrnponannan nime ]noreno: a.prcin: .nnrpa::a (aer no-
nnri, uro unrari innry lepainra ca:ocronreino ecc:icenno, (n
.roro n iauecrne npono(nnia nyen nocnnmennin. 3ro n:ecre c re:-
ni:, nyranni:, a aauacryi n (nyc:icenni: naoenne: lepainro:
cnonx npe(cranennn nano(nr na :ici o ero eannn npn(ari cnoe:y
yuenni caipainin xapairep. Kpo:e roro, o ro:, uro innra (encrnn-
reino ne (n ncex, :oer cnn(ereicrnonari n ]air no:emennn ee
n xpa: na xpanenne. 3(eci :i no(xo(n: i eme o(no:y acneiry, n ia-
ion-ro :epe ronopnme:y n noiay npancioro nponcxo(ennn npe(cran-
ennn lepainra o Cone, npo]ernuecio:y xapairepy peun lepain-
ra, ioropin ye or:euacn ncce(onaren:n ero ]noco]nn
8
.
]encrnnreino, niciaainannn lepainra oruacrn conocrann:i c npo-
pouecin:n. E:y o(no:y oripioci ananne o Ny(po:, nn oroce n on
crapaercn (onecrn ero (o corpa(an. Ha(nnci c nopraa ]ei]nncioro
xpa:a Hoanan ca:oro cen, nepe]paanponannan lepainro:, ronopnr o
ero eannn c(eari cnoe ananne npnuacrni: i nnemnen no ornomenni
i ueoneiy c]epe, ne nciiueno, uro peui n(er o oecrnennon npnpo(e:
A nonpoma ca:oro cen (1b a Nch), lepainr ca: oricia npnpo(y
ncero (1b d
4
Nch). lepainr yrnep(aer, uro on nponanocnr nc caak
peui, n re: ca:i: ooconer ee or oroca, ioropo:y nropnr. Xorn oroc
o(nn n ror e n nocronnno npncyrcrnyer n .ro: :npe, (pyrne ero ne
cimar: 3ron Hcrnni (o you), no(nnnon iai ona ecri, i(n ncer(a
niiaainair nenonn:anne, n (o roro, iai ycimar ee n o(na(i yci-
man (1 a Nch), i(n, ioropie ocraircn nenonn:aimn:n, ((ae) ior(a
onn yciman |yuenne o oroce], no(oni ryxn: (2 Nch), i(n n
paanoracnn c re:, c ie: onn nenpepinno omaircn (4 Nch), Ha rex,
uin peun n cima (nayua), nniro ne (ocrnr nonn:annn roro, uro Ny(-
poe (cymecrno) ornuno or ion (pyron nemn (idea) (88 Nch). C anao-
rnunon :icii :i ye ncrpeuanci cxo(ni: opaao: nonn:air rooc
oecrnennon :y(pocrn ne(nuecine pnmn.
C .ron rouin apennn ne y(er nciiuenne: n npancian rpa(nnnn.
Oparnnmnci i lara: 3aparymrpi, :i ynn(n:, iai npancinn npopoi
onncinaer cnoe npnananne i cyenni ncrnnnon nepe. Hpn niope ue-
oneia, ioropin i opocn co ao(ennne:, orneuaa Apra (Hcrnna):
.Her (ocronnoro nnr(e, uroi i(n mn na aon ero (Acna, 29.8).
Naa(a rai ciaaa ror(a, on, Axypa, uro :y(pee ncex: . A. Cono
Nanrpy cornopn. A Nanrpy ry, Boxy-Nana, nmi n ycra ncrnnnoro
(pyra cra( non' na ae:e ecri nmi o(nn, iro Non aaneri cnnro urnr,
3aparymrpa, nepen Naa(e, iai n Apre on, On ncer(a npocannr nac,
ecn Cono: o(api ero (Acna, 29.78). C:ic omennn 3aparymrpi
c Naa(on n nocrnennn rannix con Hcrnni. Acna, 81 nonocrii
nocnnmena caipainon pon cona. E(nncrnenno anaimn: nnnercn
Naa(a, n on nepe(aer cnoe ananne 3aparymrpe nocpe(crno: cnonx con
n naiia: A Naa(a, anaimnn, ronopi naiio: cnoero pra
1
, A ror, iro
ecri anaimnn, ronopi no(nnnie cona
2
. 3aparymrpa npe(craer n la-
rax iai ueonei, napannin oecrno: (n cyennn nepe(aun non
Axypa Naa(i. Hpn .ro: neo(noiparno no(uepinnaercn nainn xapai-
rep ornomennn Naa(i n 3aparymrpi:
Aacf .x a ..:a,.nacf: .. +ac aaca..cnxc
T.kax, k.k fa, afkaf:cs k.k ,,:, f.ka+, k.k s
Acna, 44. 1
8
.
.a.s a,,ck,, k.k ,,: ,.cf ,,:,,
n.,4x 4c. J.kan a..,.nxk aax Aac.:k
Acna, 46. 2
4
.
1
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N.,
1996. C. 8b8.
2
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N.,
1996. C. 8b8.
8
Hanpn:ep, A://c: 1c.1. The Logos o Heracli:us: Upda:ing :he repor: ;; Harvard
Theological Peview. 1981. V. 72. N 2.
1
tat n mazd vdvani vaoc hizv thwahy (Yasna, 81.8.)
2
mi vdv vaoct haithm mthrem (Yasna, 81.6) |Aves:a: Yasna. Sacred Li:urgy
and Ga:has ; Hymns o Zara:hush:ra Tr. L. H. Nills (rom o.c:cc 1aak: a: 1/c
1.:1, American Edi:ion, 1898). Transla:ion by C. Bar:holomae, rom 1.J.o.
T.:.a:c./., The Divine Songs o Zara:hush:ra.
8
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996) CH., 1997. C. 18b. (nep. H.C.L-
parnncioro).
4
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996.) CH., 1997. C. 187. (nep. E.3. Lepreica).
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 148 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 149
Kai npopoi cona n yuennn Hcrnni, 3aparymrpa neo(noiparno yno-
:nnaer enpopoion n nx rpn(ymee naiaaanne.
.Aa4, s aaccf.f: x x.:n.f: ackacnxfc.cx ..acfaa faax
Acna, 48. 1014
1
.
1x,c. .x kfa-nx,,: c.ac,.xaac u.cfaaa.nxc ,aaa
1a a fa+ cau, s xaccnuca
.xaa k...naa x k.axca, x.aa,sux ckaf
Acna, 44. 20
2
.
.xaax cu 1cn,a. csfcfaxc ,.s xcfxnnax aca.
1xc.: c+, ,:afaa:, a A..,.
Acna, 49.1.
8
.
T9. 1:a ,a.na +a c.,u.f:, kfa ans. u,, +,,a:a 1c.xfc.s
2x.nx, C ,., kfa +acf x.x ,cf.naaxf xcfxn, c.aa caac:a s.ak.,
ka:,. c a+au:k Taac:a k.cna:a C:ns, C A..,., ,,cf ac,c.cn.
,a.s fx ,a, cfaan. 2U. fa fc, kfa c.c,,cf 1cfxnc x fc, kfa ,..ck af
ncc, x c,,,f anx ,a.:ac ac+s a cf.,.nxs x fc+nafc, c .aax
xucx x kxk.+x :as. T.ka:a c,uccfaaa.nxs, 1a, ac.c,aa.fc.x .x,
,acfx:.x ..:a,.s a.+ c.+x+, 4cc. a.ux cacfacnnac ,csnxs.
Acna, 81. 1920
4
.
Cfk.... a :acfcxx+cfac .ck.a.x 1x. , +acf. .x+ax.
.. ,,cf n.k...n an , Aacf. c,,cxcka:a ..a. xna.,
Acna, b1. 1218
b
.
B iaion-ro :epe .rn cona 3aparymrpi nepeiniaircn c ornome-
nne: lepainra i re: i(n:, ioropie ne ciman oroca: onn ne
cimar, ne nonn:air, ne :icnr nocronnnoe ceronanne lepai-
nra na cnonx corpa(an. N. Wes:, ne co:nenanci, ornocnr ]nrypy le-
painra i npopouecin:, xapairepnayn ero ce(yimn: opaao:: C ero
nerepnn:on araion na ycranonennie penrnoanie oiuan, ero yrpoaon
y(ymero naiaaannn (n ncex npnnepennen n, ero npe(ynpe(enne:
npornn ninncrna n upp lepainr nopaaer npo]ernuecin: rono:, ra-
in:, ioropin nano:nnaer oee unraren 3opoacrpa
1
. Ha nam narn(,
(ae ecn npnanari, uro neioropie nooennn (oirpnni lepainra n
anyuar iai corepnuecine, yc:arpnnari nx nponcxo(enne, panno iai n
nponcxo(enne nncrnryra npopouecrn nciiunreino n npancion, n n
ro: unce nepcn(cion cpe(e io i oimn: aay(enne:. Or(ei-
nie i(n, noyuanmne ananne o cnepxrecrecrnenno:, paanoro po(a
ra(aren, io(yni, npopoin n nponn(ni cymecrnonan n ueoneuecio:
omecrne c ryoion (pennocrn. Onpe(eennin connainin con i-
(en, ioropi: rpeonaaci npo]eccnonainan no(roronia (n ornpane-
nnn penrnoanix ]yninnn, ni(encn, neponrno, n nepno( paaoe-
nnn nepnoirnoomnnnoro crpon n pocra connainon (n]]epennnannn
2
.
B Haecrnne .noxn Cy(en (XlllXl nn. (o n...) (aa(oro (o nepcn(cioro
aanoenannn'), io nenioe :noecrno paanunix ra(areen, nenre-
en n npopoion, n npopoion Baaa io e(na n ne oime, ue: Axne
8
.
ro iacaercn npancioro :npa, paay:eercn, on ne i nciiuenne: n
ornomennn paannrnn npo]ernuecinx npairni. 3opoacrp ornepr npenne
nn(onpancine iyiri, n ro: unce ynorpeenne xao:i n npe(ciaaa-
reinie npairnin, ornpanne:ie pena:n-iapanana:n. B rai naainae-
:o: aopoacrpnncio: Cn:noe nepi uapo(en n uapo(ennie nepeunc-
nircn napn(y c (.na:n, ca:i:n naryni:n, ca:i:n nni:n, ca:i-
:n rernopni:n na ncex cymecrn
4
. Honnrnn io(yn, io(oncrno
(anecr. ytu) n anaornunie n: n:en orpnnareinie anauennn roiio
n Anecre n ne pacnpocrpannnci na npanciyi rpa(nnni n neo:
b
.
Banocri npe(ciaaareinon npairnin n cocrnenno npancion cpe-
(e nicrpnpyer oecrno ((.n) Kyn(a c ]yninnn:n npopnnannn n :a-
rnn. Bn(en(ar (XlX, 41) onpe(ener ero iai ((ae) ea oninnnime-
ro nannria (nn noome .icrarnuecioro cpe(crna) oninnennin (naxo-
(nmnncn n .icrarnuecio: noay(ennn iai n cnoe: ocnonno: iaue-
crne)
6
. B nepcn(cinx naiiax cona, nocxo(nmne i ro:y e iopni, uro
1
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 184.
2
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 186. (nep. H.C. Lpa-
rnncioro).
8
1.:xnckxx 1.C. Anecra ;; Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH.,
1997. C. 61. (nep. H.C. Lparnncioro).
4
Aves:a: Yasna. Sacred Li:urgy and Ga:has ; Hymns o Zara:hush:ra Tr. L. H.
Nills (rom o.c:cc 1aak: a: 1/c 1.:1, American Edi:ion, 1898). Transla:ion by C.
Bar:holomae, rom 1.J.o. T.:.a:c./., The Divine Songs o Zara:hush:ra.
b
1.:xnckxx 1.C. Anecra ;; Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH.,
1997. C. 61.
1
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 198.
2
1xckxx A.1. Lnencine npopouecrna n nencine npopouecrna. N., 1987.
C. 8288.
8
1xckxx A.1. Lnencine npopouecrna n nencine npopouecrna. N., 1987. C. 88.
4
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N., 1998. C. 88.
(Hep. H.N. Crenn-Ka:encinn).
b
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970.
C. 288.
6
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970.
C. 288.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 1b0 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 1b1
n n cone 1unc., oanauanme:y, no ncen nn(n:ocrn, pacrenne c ncnxo-
rponni:n cnoncrna:n, cnnaannoe c iyiro:, co(epar cepni nepexo(n-
mnx anauennn :y(pin, anaimnn, npopoi, ra(arei n orpaair
:y(pocri iai coiponennoe ananne, noyuennoe nocpe(crno: .icrarn-
uecion npairnin
1
. B (oxpncrnancion Ap:ennn nounracn Apa:aa( n
ueripex nnocracnx, o(na na nnx Kund Aramazd, no(onoe aan:crno-
nanne :oro iri c(eano roiio na (oaopoacrpnncinx ]op: :aa(ena-
:a (Vlll n. (o n...)
2
. Kyironoe ncnoiaonanne x:einix nannrion n
.icrarnuecian npairnia in mnpoio pacnpocrpaneni y npancinx napo-
(on, na uro raie yiaainair :n(nncine .rnonn:i n rononn:i, ooana-
uaimne coornercrnyimne pacrennn n cpe(crna, noyuae:ie na nnx
8
.
Eme o(non nanon croponon npe(ciaaareinon npairnin n Naon
Aann nnnnci paanoro po(a opaiyi, inspira:ion man:ics
4
, nanoee
nanecrnin npn:ep raioro opaiya na enponencion reppnropnn (ei-
]nncian Hn]nn
b
. Opaiy Anoona n ]ei]ax c ionna Vlll n. (o n...
cra nenrpo: penrnoanon n nonrnuecion nann pemnreino (n ncen
3a(i
6
. Y lo:epa opaa Anoona-npopnnaren e(na roiio na:euaer-
cn, no ye y 3cxna oicnn ecri npopoi 3enca-orna
7
. ]ei]nncinn
opaiy i nanecren (aeio aa npe(ea:n 3a(i, i ne:y opamanci
ne roiio rpein lepo(or nonecrnyer o opamennn i Opaiyy n(nn-
cioro napn Kpeaa (1ca,af, l, 69). B .ror e ca:in nepno( ia mnpoio
pacnpocrpanena npairnia .icrarnuecinx npopounn n Accnpnn, ocoenno
n iyire Hmrap Apecion
8
. B Ernnre raie cymecrnonaa rpa(nnnn
nonpomannn opaiya. Coracno lepo(ory (ll. 88), npopouecinn (ap. ne
(an n y(e c:eprni:, .rn: (apo: oa(air nmi neioropie orn. Tai,
y nnx ecri npopnnanma lepaia, Anoona, A]nni, Apre:n(i, Apeca n
3enca. Hanoimn: ynaenne:, o(naio, noiayercn npopnnanme aro-
ni n ropo(e Lyro. Cnoco npopnnannn, nnpoue:, ne nci(y o(nnaion, no
paanuen (1ca,af, ll, 88). lepo(or coomaer raie n o ro:, uro nep-
cn(cinn napi Ka:nc opamacn i ernnercio:y opaiyy n ropo(e Lyro
(1ca,af, lll, 64).
Penrnoanie npe(cranennn na Lnne: Bocroie no(paay:enan
anaunreinoe unco oron, oimnncrno na ioropix :oro (anari opaiy-
i n n:eo cnonx npopoion, y ncex napo(on (pennocrn n, nanepnoe, y
ncex (pennnx oron in cnon npopoin
1
. Hpopoin n npopouecrna (pyrnx
oron npn .ro: ne pacnennnanci iai enpopoin nn e-opaiyi. Be-
ponrno, npn Knpe Benio: :arn peni aopoacrpna:a cranonnrcn nn-
nreini: coconne:, npn .ro: cnercioe naceenne n npe(crannren
napcioro po(a n anaunreinon uacrn ocraircn npnnepenna:n paanunix
:o(n]niannn nn(onpancion penrnn nnori (o napcrnonannn ]apnn l,
npn ioropo: n:n Axypa:aa(i iai nepxonnoro ora nnepnie yno:nnaercn
n o]nnnaino: ncrounnie Lexncryncion na(nncn. Hpn:euareino,
uro n reuenne ncero .roro nepno(a axe:enn(cine napn noiponnreicrnona-
n xpa:a: Anoona n :arepnionon lpennn. Bo npe:n nonni Knpa ll (Ben-
ioro) c n(nen n b47 r. peni .rnx xpa:on n Naon Aann in nacrpoeni
nponepcn(cin. Coxpannoci nnci:o ]apnn l ynpannime:y napcin:n ae:-
n:n n Narnecnn, n ioropo: on ronopnr: 3a ro, uro ri npeneperaemi
:on: yiaaanne: ornocnreino oron, ri nouyncrnyemi rnen :oen (ymn,
ecn roiio ri ne na:ennmi cnon nocrynin, ri copa no(ari co cnnmen-
nix ca(onnnion Anoona n npniaaa n: opaorari nexpa:onyi ae:i,
ne ne(an o :onx uyncrnax i .ro:y ory, ioropin ciaaa nepca: nci npan-
(y.
2
. Ouenn(no, uro ]apnn nenn opaiyi Anoona neaanncn:o or o]n-
nnainon rocy(apcrnennon penrnoanon nonrnin.
Heioropoe nciiuenne n .ro: pn(y, noayn, :ora i npe(-
crannri Haecrnna, no n ra:, npn :onorencrnuecio: xapairepe nic-
iaainannn nencinx npopoion cpe(n ocnonnon :acci naceennn in
mnpoio pacnpocrpaneni iyiri nnopo(nix, uynx oron (Knnra Cy-
(en, Hpopoin)
8
.
lepainr nacrannaer, uro nponanocnr ne cnoi peui, no oroc, no
nnuro n ne npennrcrnyer e:y ornuari cnoi cocrnennyi peui or n(ox-
1
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970.
C. 288.
2
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970.
C. 289.
8
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann. N., 1970.
C. 181.
4
1u:kc:1 1. l:ineran: Diviners and Nagicians: A Neglec:ed Elemen: in Cul:ural
Con:ac:s ;; The Greek Penaissance o :he Eigh: Cen:ury B.C.: Tradi:ion and
lnnova:ion. Proceedings o :he 2nd ln:erna:ional Symposium a: :he Swedish lns:i:u:e
in A:hens, 1b June, 1981. S:ockholm, 1988. P. 117.
b
1,.xuaa. C.1. ]ei]nncinn opaiy n cncre:e anrnunix :erocy(apcrnennix
ornomennn (Vll V nn. (o n...). CH., 2001.
6
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N.,
1996. C. 861.
7
.acca .J. Teoronn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N., 1996.
C. 8b9860.
8
1u:kc:1 1. l:ineran: Diviners and Nagicians: A Neglec:ed Elemen: in Cul:ural
Con:ac:s ;; The Greek Penaissance o :he Eigh: Cen:ury B.C.: Tradi:ion and
lnnova:ion. S:ockholm, 1988. P. 117.
1
1xckxx A.1. Lnencine npopouecrna n nencine npopouecrna. N., 1987. C. 87.
2
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.-N., 1998. C. 484.
8
1xckxx A.1. Lnencine npopouecrna n nencine npopouecrna. N. 1987.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 1b2 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 1b8
nonennn n oriponennn Hcrnni. Taie iai (ei]nncian pnna, neponr-
no, :ora ornunri cnoi cocrnennyi peui or npopouecinx con, nioi
nponanocn:ix uepea nee nocpe(crno: n(oxnonennn, iai cocrnenno, n
ion npopoi
1
. Kai noarair neioropie ncce(onaren, cymecrnyer :no-
ecrno ]airon, noanonimnx (y:ari, uro lepainr roe nn(e cen iai
:e(ny:a neioroporo po(a penrnoanix nponoaramennn n ocnoo(ennon
ncrnni
2
. N. Y.cr yrnep(aer, uro n:enno npo]ernuecinn xapairep nic-
iaainannn lepainra, no ne iai raionon, a no(ipenennin (oirpnnai-
ni:n napaen:n, cranonnrcn anaunreini: nyniro: na nyrn (oiaaa-
reicrna noa:onix npancinx nnnnnn na cranonenne yuennn lepain-
ra
8
. B (encrnnreinocrn, iai na: y(aoci noiaaari, npopouecinn nncrn-
ryr ne i xapairepnon uepron npancion :n]o-penrnoanon rpa(nnnn,
ciopee .ro oman (nnnapnanrnan) noannnn iyirypno-ncropnuecioro npo-
necca n n ]pennen Naon Aann, n n lpennn, n na (pyrnx reppnropnnx.
Hrai, nime :i oparnn nnn:anne, uro n iauecrne npopouecinx
uepr N.Wes: nepeuncner ueripe nynira (oirpnni lepainra, ia(an na
ioropix, (encrnnreino :oer iri coornecena c aopoacrpnncin: yuenn-
e:. Bo-nepnix, .ro oriaa or ycranonennix penrnoanix oiuaen. Co-
racno cnn(ereicrny Kn:enra Aeican(pnncioro, lepainr neci:a ne-
rarnnno ornocncn i paanoro po(a :ncrepnaini: npairnia:: Ko:y npo-
pnnaer lepainr 3]eccinn Lpo(nmn: n noun :ara:, naixanra:, :ena-
(a:, :ncra:. 3ro n: on rpoanr noc:eprni: noa(annne:, n: nponemaer
oroni, no neuecrnno onn nocnnmaircn n ro, uro cunraercn ranncrna:n y
i(en (Hporpenrni, 22, 2) (87 Nch)
4
, no cnn(ereicrny Apncroipnra,
on ornepra (enreinocri, cnnaannyi c mnpoio pacnpocrpanenni:n n
3a(e npairnia:n ounmennn, n n nepnyi ouepe(i c iponani:n eprna-
:n: Borme ounmaircn iponii <iponii> ocinepnennie, iai ecn i
iro, n rpnai non(n, rpnaii or:inacn: ero i coun cy:acme(mn:, ecn
i iro na i(en aa:ern, uro on rai (eaer. H nanannnn: .rn: nor onn
:onrcn, iai ecn i iro ece(ona c (o:a:n, nn o orax ne n:en nonn-
rnn, nn o reponx (86 Nch). 3aparymrpa pe]op:npona rpa(nnnonnyi
npanciyi penrni, aanpernn .icrarnuecine npairnin n iponanie epr-
nonpnnomennn n cymecrnenno nn(ona:enn nanreon, no rane ioroporo
cron Ny(pin locno(nn: coracno Anecre, Axypa:aa(a rpeyer (n cen
uncro (yxonnoro noionennn, :onrni nepe( cnnmenni: orne:. Ha oiu-
nix ]op: eprnonpnnomennn n uecri Axypa:aa(i (onyciaoci roiio
noannnne c:ecn coia xao:i c :ooio: (Op:aa(-nmr)
1
. Hec:orpn na
cymecrnennoe nnemnee cxo(crno, yiaaannie (oirpnni cymnocrno pac-
xo(nrcn: n neo: lepainr npo(oaer ocranaricn n pa:iax rpeuecion
iyirypi n penrnn, ne ornepran penrnn iai raionon, ipnrnia e ero
nanpanena na k.xnxc a+a ee nponnennn. Ny(poe E(nnoe, :ory-
mee npannri nce:n nema:n, oruacrn :oer iri conocraneno c 3enco:,
no .ro neuro nnoe, ue: 3enc (8b Nch). Hpe(mecrnennni lepainra
Kceno]an noce(onareino ocymecrnn ipnrniy anrpono:op]nix npe(-
cranennn o orax n :i n (anno: cyuae aa:ern:, uro noaapennn lepain-
ra ne onaareino nnnircn peayiraro: noa:onix npancinx aan:crno-
nannn, a ciopee ecri peayirar paannrnn ]noco]cinx (no ne penrnoa-
nix') n(en cnoero npe(mecrnennnia n lepainr nn n ioen :epe ne npnai-
naer i penrnoani: pe]op:a:, on crapaercn pannonananponari nano-
ee nenoce(onareinie n npornnopeunnie nooennn penrnn.
Bo-nropix, n iauecrne npopouecion uepri yno:nnaercn yrpoaa y(y-
mero naiaaannn (n ncex npnnepennen n, ni(epannan n ro: e
(yxe, uro n opamenne 3aparymrpi i nni: iapanana:: Hpan(a (]ni.)
nocrnrner :acrepon n n ecnn(ereen (19 Nch)
2
. Kaercn, uro na
.rnx con ce(yer, uro lepainr rai e, iai n 3aparymrpa, npornnonoc-
rann i(en iai npnnepennen ncrnnnoro n onoro yuennn, noce(nnx
e on(aer naiaaanne. B (encrnnreinocrn, ionreicr Kn:enra Aei-
can(pnncioro, nnrnpyimero .ro niciaainanne, ne noanoner peioncrpyn-
ponari cocrnennin ionreicr lepainra, ne nciiueno, uro peui :oer
n(rn nn o cy(enon npairnie ne y(e: aainari, uro lepainr nnca
n o rocy(apcrnennix (eax, nn npocro o onnonenrax, c ioropi:n ]no-
co], no cnoe:y oiinonenni, (ocrarouno rpyo noe:nanpyer
8
.
1
Cp. Heaeinni (2:17, 8:114, 8:1721).
2
A://c: 1c.1. The Logos o Heracli:us: Upda:ing :he repor: ;; Harvard Theological
Peview. 1981. V. 72. N 2. P. 170.
8
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 198.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 240.
1
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996) CH., 1997. C. 164.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 197.
8
Hpe(mecrnyimnn nacca (Crpo:ari, V, 9, 2 (20 Nch)) raie :ao, uro (aer
(n nonn:annn opnrnnainoro ionreicra lepainra. Kn:enr paccy(aer o nepe,
npornnonocrannn en :y(pocri. Bapnanri nepeno(a npnno(n:oro n: a(eci ]par-
:enra lepainra raie paanuaircn. Coracno nepeno(y A.B. ee(ena, lepai-
nr (encrnnreino ronopnr o ro:, uro :y(pie cnoconi paanuari :e(y ncrn-
non n oii n npe(ocreperari or noce(nero, uro erio nnncari n aopoacrpnn-
cinn ionreicr: Crao iri, ca:in neco:nennin |:y(pen] pacnoanaer :nn:oe,
uroi ocreperari or nero (J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989.
C. 197). Hepeno( Napionnua ro nanoee ynaae:in ueonei (cpe(n
rpeion) anaer n no((epnnaer ncero nmi aay(ennn (nn onie :ne-
nnn) yiaainaer na cranonenne ]noco]cion rpa(nnnn paanuennn anannn
n :nennn n nnone coornercrnyer (oirpnne lepainra o ro:, uro ueonei ne
oa(aer paay:o:, a cnocoen roiio na :nenne.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 1b4 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 1bb
ro iacaercn rperiero nynira npe(ynpe(ennn npornn ninn-
crna, ro n a(eci noa:ono roiio nnemnee conocranenne. Y 3opoacrpa
peui n(er ne o ninncrne noome, a roiio o ncnoiaonannn .icrarnuec-
ioro ncnxorponnoro nannria (xao:i), ioropin ncnoiaonacn ne n no-
nce(nennon npairnie, a nciiunreino npn ornpanennn coornercrnyi-
mnx pnryaon. Biciaainannn lepainra n nepnyi ouepe(i n:eir orno-
menne i nonce(nennon nann cnonx corpa(an, uin: :opaini: on-
io: lepainr i cepieano oecnoioen, ue: i iain:-no :ncrnuecin:
nn penrnoani: nooennn:. Bnone noa:ono no(onoe ornomenne
i ninncrny nepeceiaercn c nenpnnrne: ]noco]o: (nonncnncioro iyi-
ra n cnnaannix c nn: :ncrepnn.
erneprin nynir ocy(enne (epaocrn (upp) ciopee ce(y-
er pacc:arpnnari n npornnonocranennn (epaocrn ncrnne (xq), no:nn
o ro:, uro ncrnna n oi nnnircn ocnononoaraimn:n nonnrnn:n n
aopoacrpnncion penrnn. Ho noia (ccianci na npe(i(ymnn nynir) :i
ciaaan o .ro: (ocrarouno.
B:ecre c re:, :i or:ern: eme o(nn nynir, ioropin, noayn,
nanyumn: opaao: xapairepnayer ioro npopoia .ro uy(eca, io-
ropie npopoi cnocoen npe(rnnnri corpa(ana: n iauecrne no(rnep-
(ennn cnoero oecrnennoro nponcxo(ennn nn oecrnennon :nc-
cnn. H a(eci lepainr n uepe(y npopouecinx ]nryp nniai ne nnncina-
ercn: ]noren a.prcinn naainaer ero uy(aio:, no nniai ne uy(ornop-
ne:. Ho aaro uy(eca airnnno (e:oncrpnponan Hn]arop ((ocrarouno
ncno:nnri o ero ecuncennix penniapnannnx, aooro: e(pe, cnoco-
nocrn inari o(nonpe:enno n paanix :ecrax, cnoconocrn npe(nn(eri
y(ymee n .ro (aeio ne nonin cnncoi), Aapnc, nyremecrnonanmnn
na aooron crpee, io(yn n 3anpernrei nerpon 3:ne(oi, (a n
:norne (pyrne na rpeion n :aoaannnen. Ha(o ciaaari, uro 3aparymr-
pa, nacioiio noanoner cy(nri ero cnino :n]oornanponannan n
]par:enrnponannan norpa]nn, raie uy(ec ne rnopn, i nacrpoen
npornn rpa(nnnonnix penrnoanix npairni, no npn .ro: uerio orona-
pnna, uro on ncnonner noi Axypa Naa(i.
Kai nn(n:, n ornomennn ncex ueripex nyniron lepainr (e:oncr-
pnpyer ciopee opnrnnainyi rpa(anciyi, ue: penrnoanyi npo]ern-
ueciyi noannni. Ho:n:o npouero, npopouecinn ron, na ioropin opa-
mair nnn:anne :norne ncce(onaren, xapairepnayer n nepnyi ouepe(i
ocoennocrn crnn naoennn, ue: cnocoa noanannn. B ro: e, uro
iacaercn nonpocon noanannn, lepainr npe(eino pannonancrnuen n n
ero ioncrpyinnnx :ecra oriponenni ne ocraercn.
Hpairnuecin nce pannne rpeuecine ]noco]i coracni c re:, uro
npnpo(nin :np (ocrynen n omymennnx n (n ero noanannn ncnoiayircn
oprani uyncrn. Ho no:n:o npnpo(i cymecrnyer n neuro ncsanac, ro, uro
cronr aa nema:n, nnennn:n uyncrnennoro :npa. Tpa(nnnonnin orner
penrnn n ornomennn noanannn .roro nnoro nacra cymecrnonannn
nnrynrnnnoe, nppannonainoe nn :ncrnuecioe noananne, iai npanno,
nocpe(crno: oriponennn. 4noco]nn npe(araer noananari nennnoe no-
cpe(crno: :imennn (ornuecinx npone(yp) n pannonainix ipnrepnen.
lepainro: npoe:a noanannn :npa ]op:ynpyercn iai npoe:a
noanannn nnnoro n nennnoro, aa(aercn npornnonoonocrn:n n rep:nnax
to r ovr to o ovr . B nnno: nn(e .ro nooenne no ]par:enrax
ca:oro lepainra ne yno:nnaercn, no erio peioncrpynpyercn na nnx,
uro yiaainaer na ocoananne cymecrnonannn .ron npoe:i n nacronun-
nin nonci ee pemennn. Cymecrnyer (na noa:onix napnanra nepeno(a
.rnx rep:nnon, ioropie yiaainair na neponrnie nanpanennn n no(ope
pemennn ornocnreino onpe(eennn cnocoa noanannn y lepainra.
C o(non croponi :i :orn i c]op:ynponari npoe:y iai npo-
e:y noanannn apn:oro-neapn:oro. Taion nepeno( to rovr to
oovr, noayn, ne y(er nnnricn yinaini:, no on coornercrnyer
pn(y uyncrnennix omymennn, ooanauenno:y lepainro:: O ro: e,
uro |Bceomnn oren] apn: n ne coipir (n i(en, on ronopnr rai: ro
:ono nn(eri, cimari, yanari, ro n npe(nounrai, r.e. apn:oe ne apn-
:o:y (b Nch), ra: e: lepainr nnnie nemn nennr n pannon :epe c
nennni:n, ncxo(n na roro, uro nnnoe n nennnoe opaayir e(nncrno
(ooov o oxoq, o0qo, touto ry potr)
1
.O3ro ro, uro :ono
ynn(eri raaa:n nn nocnpnnnri c no:omii nnix opranon uyncrn n ro,
uro n: ne (ano. Narcovich, Nes:le n Kirk-Paven nepeno(nr o0qo n:en-
no n .ro: iiue iai percep:ion nn apprehension, ro ecri uen-ro
nunin onir nn nepennanne, uro (ono yiaainari ciopee na nono-
ry, neci cneirp uyncrnennix nocnpnnrnn. C rouin apennn .:nnpna:a
(nn noanrnnna:a) n:enno raian nnrepnperannn nirn(ea i ye(n-
reinon n npe(nournreinon, no npn raion rpaironie noanniaer aarpy(-
nenne. Orner na nonpoc, iai noananari apn:oe, ouenn(en, no nencno,
iaioni cnocoi noanannn neapn:oro, roro, uro cipiro n ne(ocrynnoro
oprana: uyncrn. Loee ye(nreino pacipinaer .ro nooenne nropon
napnanr, ior(a npoe:a ]op:ynpyercn iai noananne nnnoro-nennno-
ro. Lyinaino cono o0qo oanauaer yanananne (ananne), n raion
c:ic cpaay nepeno(nr nac na oacrn uyncrnennoro nocnpnnrnn n o-
acri pannonainoro oc:icennn (encrnnreinocrn. Tor(a o0qo yia-
ainaer na pannonancrnuecine ipnrepnn n opaorie uyncrnennix (an-
nix, cnoco ]op:nponannn nn noyuennn anannn n (oanner re: ca-
:i: eme o(nn cnoco noanannn. Tor(a nimeyno:nnyrin nacca lepai-
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 191.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 1b6 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 1b7
nra (b Nch) :i :oe: nnrepnpernponari ce(yimn: opaao:: ro
:ono nocnpnnn:ari uyncrna:n n paay:o:, ro n npe(nounrai. Bn(no,
uro lepainr n raio: cyuae cnennaino yiaainaer, uro n:enno on npe(-
nounraer na n:eimerocn naopa napnanron, n ouenn(no, (ono iri
ro, or uero lepainr oriaainaercn. H .rn: :oer iri roiio penrnoa-
nin onir :ncrnuecioro oriponennn, nn nenocpe(crnennoro (nnrynrnn-
noro) cxnarinannn, nnaue ion cnoco nppannonainoro noanannn,
ioropin n npe(crannercn nenpne:e:i: (n lepainra.
Tain: opaao:, lepainro: nonyrno crannrcn n npoe:a panno-
nainoro n nppannonainoro noanannn. Kor(a :i paccy(ae: roiio o
nnno: nn ]eno:enax, npnpo(no:, ]nanuecio: :npe ro cnoco ero
noanannn ouenn(en, n :ono npe(noonri, iaiono io i pemenne
lepainra, ecn i peui ma roiio o .ro:. Ho rpy(nocri noanniaer
cpaay e, iai roiio :i or npnpo(nix oreiron nepexo(n: i nnenpn-
po(ni: cymnocrn: nn i ro:y, uro noa(nee cranyr n:enonari Loro:,
E(nni: n npou. Kai noa:ono raioe noananne H ]noco] (oen
yiaaari coornercrnyimnn cnoco noanannn. Ho, iai iaercn, raion non-
poc :oer noanninyri roiio ror(a, ior(a ye uerio c]op:nponano
npe(cranenne o Lore, o paanunn :e(y cymnocrii n cymecrnonanne:
n aa(ani ipnrepnn orpannuennn pannonainoro noanannn. H:enno no-
.ro:y, na nam narn(, ior(a pannonana: roiio naunnaer cnoe cranon-
enne, a crapan :n]o-penrnoanan napa(nr:a naxo(nr (ocrarouno ecr-
iyi ipnrniy co croponi nonnncinx ]noco]on, n ro: unce n lepain-
ra, rpy(no npe(noonri, uro ca: on :or iri cionen i :ncrnnna:y.
Hrai, lepainro: aa(ana cnoero po(a nepapxnn nocnpnnrnn n, uro
nnone noa:ono, noanannn noome. On yrnep(aer, uro raaa oee
rounie cnn(eren, ue: ymn (6 Nch), n neponrno, (n (oiaaareicrna .roro
nooennn npnno(nr npn:ep c (eri:n, ioropie o:anyn cenoro lo:e-
pa. Ho (aee :i nn(n:, uro raaa n ymn (ypnie cnn(eren (n i(en,
ecn (ymn y nnx napnapcine (18 Nch), n Ceicr 3:nnpni, nnrnpyn .ror
]par:enr, (aer neci:a :erinn io::enrapnn, uro napnapcine (ymn rnrore-
ir i nppannonaino:y noananni. Tor(a nonnren n orner na peaonnin non-
poc: iai noa:ono noananne oroca oroc, coracno lepainry, :ono
cimari, no ne nce: (ano nonn:ari ycimannoe. Kain: e opaao: :o-
no npnnanricn i ero nonn:anni ]n noanannn oroca ne(ocrarouno
o(nnx roiio uyncrnennix nocnpnnrnn (nx orpannunnaer eme n ro, uro
Hpnpo(a inr npnraricn (u o r xo0 Bpo xrtov xpu tro0o r )
(8 Nch) peui, nn(n:o, n(er o nennno: iai ne(ocrynno: apenni). o-
roc, re: ca:i:, ornocnrcn i ron npnpo(e nennnoro, ioropan (ocrynna (n
noanannn c no:omii paay:a. Ho iai ce(yer na ciaaannoro nime, (n
nocrnennn oroca nyen nonin naop nocnpnnrnn, niiuan o 0qo,
no, npe(e ue: noananari .ro 1c4fa, ero nyno ycimari.
Ecri eme (na ]par:enra, r(e lepainr paccy(aer o coornomennn
cimn:oro n nonn:ae:oro npn:ennreino i noananni nennnoro. 1 Nch:
tou r oyou tou rovto or ouvrto yvovto ov0po xo poo0rv
q oxouoo xo oxouoovtr to ptov, 3ry-nor Peui (oroc) cymyi
neuno i(n ne nonn:air n npe(e, ue: nicymari (ee), n nicyman
o(na(i, 2 Nch: ouvrto oxouoovtr xoov rouxoo, Te, iro
ciman, no ne nonnn.. 3(eci :i (oni oparnri nnn:anne na ro,
uro ueoneuecioe nenonn:anne lepainr nipaaer c no:omii cona
ouvrto (to uvrtov nepe(aer c:ic anannn, nponnnareinocrn n n
iaion-ro :epe :y(pocrn) r.e. eme o(nn cnoco noanannn, oee
conepmennin, ue: o 0qo ne npocro noyuenne anannn, a ero
oc:icenne, nonn:anne. ro e neoxo(n:o (eari i(n:, (n roro,
uroi nce-rain nayunricn anx+.f: H a(eci npe(cranner nnrepec
eme o(nn napnanr nn cnoco npnnennn i nocrnenni oroca,
nipaennin ]op:yon noanan ca:oro cen. H:enno n nen aaiiuen
ocnonnon npnnnnn ca:onoanannn, nn nyri, ne npon(n ioropin, neian
npnnrn i nonn:anni oroca.
Ha nam narn(, npnnnnn ca:onoanannn nipaen lepainro: n cone
po vqo (paccy(nreinocri, nocnpnnrne, nonn:anne, :ici, n eme pn(
anauennn, ioropie necyr neioropyi .:onnonainyi narpyaiy)
1
. Hoanon:
npnnecrn cee pn( ]par:enron, ioropie nicrpnpyir .ro nooenne.
1b Nch: rqooqv rrutov A nonpoma ca:oro cen.
28 Nch: tou oyou rovto uvou ouov o ov rovto
povqov Xorn oroc om, :norne nnyr rai, iai ecn i y nnx
ia cnon cocrnennan :y(pocri.
28 d
1
Nch: uvov rot oo to povrv 3(panin paccy(oi y
ncex omnn.
28 e Nch: o v0p oo o o r trot yv oxrv r outou xo opovr v
Bce: i(n: (ano noananari cen n iri neo:y(penni:n
2
.
28 Nch: opovrv oprtq ryotq, xo ooq oq0ro ryrv xo
orv xoto uov roovto Ueo:y(pne nenuanman (opo(e-
rei, :y(pocri e n ro:, uroi ronopnri ncrnny n (encrnonari coracno
npnpo(e, ocoananan.
Hrai, lepainr naunnaer c roro, uro on ncia ca:oro cen. H:enno
.rn noncin, cy(n no nce:y, npnnen ero i nino(y, uro paccy(oi y ncex
1
Hepeno( 28 d128 (aercn no na(anni: J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco-
]on, C. 198.
2
N. Narcovich rpairyer po vqo iai penrnoano-.rnuecine nop:i nn :y(pocri,
ccianci raie na eme o(nn napnanr nnrepnperannn (/:1c: Kirk 61 ): .ro o(nonpe-
:enno n n(en airyainoro nocnpnnrnn n ro, uro cnococrnyer (eari npanninie
nino(i na ocnonannn .roro nocnpnnrnn (A.:ca+:c/ A. Heracli:us., P. 96).
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 1b8 1anucuxs ~+,,a:a c,uccfa. x cc caacf.a.cnxc c ... 1b9
i(en omnn, uro noanoner nce: noananari cen n iri opovrv.
Hpn .ro: lepainr cnennaino oronapnnaer ror :o:enr, uro po vqo
.ro roiio (opo(erei, oroc e noanaercn c no:omii :y(pocrn. Ha(e-
ennocri paccy(io: .ro nanin .e:enr, (eaimnn ueoneia ueone-
io:, n noanonimnn e:y :icnri. Ho uroi crari :y(pi:, nyno npon-
rn nce cocrannie .rani nyrn noanannn, aaiiuennie n ce(yime:. Te:
ca:i: :ono ooanaunri nnri crynenen noanannn n rnoceoornn lepai-
nra: o oov o o xoq uyncrnennie nocnpnnrnn, o 0ro noyuenne
anannn na ocnonannn uyncrnennix nocnpnnrnn, to uvrto v oc:icenne
npe(i(ymero .rana, po vqo nncrpy:enr ca:onoanannn. Toiio npon-
(n nce .rn ueripe .rana, ona(en nce:n cnocoa:n noanannn n conoiynno-
crn, ueonei npnoperaer cnoconocri npnnanricn i :y(pocrn (oo q),
nonn:ari ycimannin oroc. Ha pn(a ]par:enron ce(yer, uro oroc
(n lepainra n iaion-ro :epe oro(ecrnn: c Hpnpo(on (8 Nch, 28
Nch), no oroc (encrnnreino neuro nennnoe, no (ocrynnoe paay:no:y
nocrnenni, n cny .roro ne rpeyercn npnerari i :ncrnuecion npairn-
ie nyri noanannn oroca npe(crannercn cyryo pannonancrnuecin:.
]pyrn:n cona:n, ]par:enri (onecn (o nac :ero( noanannn nennnoro,
uro (ono yiaainari na ro, uro ca: lepainr npnme i .ro:y nino(y
orni(i ne uepea oriponenne, a ca: nenocpe(crnenno npon(n nce .rani
(na uro yiaainaer n orciia na cen, na cnon cocrnennin anropnrer).
Ha roro, uro :i ciaaan, npe(crannercn aarpy(nnreini: noa-
rari oroc ncrounnio: nenocpe(crnennoro anannn, orpinaimerocn no-
cnnmenno:y. Hcrounnio: anannn nnnircn nce nepeuncennie lepai-
nro: crynenn noanannn, noce(nnn na ioropix (cimanne n nonn:a-
nne oroca) (ocrynna :y(po:y n ne oanauaer :ncrnuecioro oriponennn.
Hacronunnin npo]ernuecinn ron lepainra ciopee ncero, cynr :npo-
noaapenuecion mnp:on, orropannaimen ncrnnnoe ananne or roni c
napnapcin:n (yma:n, rnroreimn:n i nppannonana:y.
3opoacrp (a n (ainenme: ero noce(onaren :n(nncine :arn
1
)
nponoaracn, uro ecri oecrno, cronmee onpe(eenno nime ncex oc-
rainix cnepxrecrecrnennix cymnocren (.non, .ro ncenimnee cyme-
crno ne n:eer cee pannix cpe(n (pyrnx n n .ro: c:ice ono o(no
e(nncrnennoe, oa(aimee Hcrnnon, Ny(pocrii. He n:en nipaennon
anrpono:op]nocrn, .ro cymecrno xapairepnayercn neioropi:n anrpo-
no:op]ni:n iauecrna:n: y nero ecri naii, n ono cnocono ronopnri,
nepe(anari cnoi noi napanno:y.
B iaio:-ro c:ice cxo(nin pn( ncrpeuae: n y lepainra: cyme-
crnyer O(no neanrpono:op]nan na(:npnan cymnocri, oa(aiman
Paay:o: n oripinaiman nocpe(crno: peun ncrnny ro:y, iro :oer ee
cimari. H:enno n .ro: n cocronr (ocrarouno yconnoe conna(enne
(oirpnn lepainra n :aa(ena:a (n ocoennocrn aopoacrpna:a) o 1,xn-
cfacnna+ A,,a+ C,uccfac, n n:enno ero neanrpono:op]nocri, orcyr-
crnyiman n (pyrnx iyirypnix rpa(nnnnx, :oer npe(crannri nnre-
pec iai onpe(eenno npancian napaei, nonnnnmancn n anrnunon rpa-
(nnnn co npe:enn Kceno]ana, lepainra n Hap:enn(a. Kpo:e roro, noa-
paenne ornocnreino necona:epn:ocrn aopoacrpnncinx narn(on iai
reoornuecinx n ]noco]cinx noaapennn lepainra :oer iri cnnro
ncxo(n na yuera connaino-nonrnuecion cnryannn anaornunan cn-
ryannn nopo(aer anaornunie npe(cranennn: n oonx cyuanx na-
npnennan nnemnenonrnuecian ocranonia (naern iouennnion na oce(-
ie ne:ena c o(non croponi, yrpoaa Hepcn(cioro aanoenannn c
(pyron), nenonn:anne cone:ennnion nn corpa(an, operenne ana-
nnn, :y(pocrn nanne, ca:o nonn:anne .ron :y(pocrn.
C (pyron croponi, :i niny(eni oriaaaricn or yinainon nn-
repnperannn (annoro paa(ea yuennn lepainra iai yrnep(ennn o ro:,
uro Ny(poe nocpe(crno: Cona oripinaer ananne o cee ueoneiy, io-
ropin ero nocnpnnn:aer n rpancnpyer na omnny nn corpa(an. Bo
ncnio: cyuae, :i (oni nnaue paccrannri ainenri n .ro: yrnep(e-
nnn, nocioiiy n raion ]op:ynponie ono npe(noaraer n iauecrne no-
ananareinon aai oriponenne iai :ncrnuecinn cnoco noanannn. Ni
ye(nnci, uro re yconnn, ioropie xapairepnayir npopouecioe ana-
nne, c o(non croponi :oryr iri npn:enn:i i yuenni lepainra,
cpe(n nnx araia na ycranonennie penrnoanie oiuan, yrpoaa y(yme-
ro naiaaannn (n nenpne:imnx nonoe yuenne, npe(ynpe(enne npornn
ncnoiaonannn ncnxorponnix npo(yiron, a rannoe ocoin npo]ern-
uecinn ron. C (pyron croponi .rn yconnn npn:ennreino i yuenni
lepainra necocronreini, nocioiiy npn nanme: pacc:orpennn
oiaainaircn maro: n paannrnn onpe(eennix pannonainix ]noco]c-
inx ycranonoi, a ne npopouecin:n npe(nncannn:n. 3a npopouecin: ro-
no:, ioropin :i npn eannn :oe: yc:orperi n .ro: yuennn, cipina-
ercn opnrnnainin crni naoennn, no ne orpaenne cnocoa noana-
nnn. B nonpocax noanannn lepainr npe(eino pannonancrnuen n npe(a-
1
He noae, ue: c Vl n. (o n... :arn, neponrno, ye npe(crannn coon penon
aopoacrpnncioro iyira, nnnnci anaroia:n pnryaa n opn(on, xpannren:n
penrnoanix rpa(nnnn :n(nn n nepcon. ]o nac (omn paanoopaanie anrnunie
cnn(ereicrna o :arax. lepo(or nnmer, uro :arn :n(nncioe ne:n. O(naio,
iai :ono aa:ernri na onncannn Hnnne: yuennn :aron, nepci raie npnnn:a-
n aopoacrpna:, nponone(onan ero n naainanci :ara:n. Bo ncnio: cyuae, Hn-
nnn n neioropie (pyrne anropi anrnunocrn naainair :ara:n nepcon n yrnep(a-
ir, uro yuenne :aron noannio n Hepcnn |.n,.+.ca A.. Hpan npn nepnix
Axe:enn(ax (Vl n. (o n...). N., 1968. C. 1b7]. Bo ncnio: cyuae, rpein n:en
oiinonenne no(uepinnari :noroneionyi :y(pocri ernnercinx penon, npanc-
inx :aron n nannoncinx xa(een.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 160 1c+s, c,,:. x ,,u. a ,4cnxx 1c.k.xf. a caacf.a.cnxx... 161
2. BIEMA, CYIIA H YBA B YHEHHH IEIAKHTA B
COHOCTABEHHH C HIAHCKOH TIAHHHEH
Hpe(cranennn o oroce n :y(pocrn y lepainra recno c:iiaircn
c (pyrn:n npe(cranennn:n, ]op:npyimn:n onroorni lepainra o
npe:enn, cy(ie n (yme. oroc lepainra nceom n oro(ecrnnercn c
cy(ion n c aaiono:
1
.
Hpancian rpa(nnnn neo(noanauna n ro:, uro iacaercn npe(crane-
nnn o npe:enn n cy(ie. ]oirpnna 3opoacrpa no(paay:enaer (nonioe
nonn:anne cy(ii n npe(onpe(eennn. C o(non croponi uro yroronano
.n Konne nanecrno, r.e. oman cy(ia :npa n ia(oro ueoneia n or-
(einocrn npe(onpe(eena ao n ero noce(onaren nornnyr n pac-
nanenno: orne. Ho npn .ro: cy(ia (peui n(er o noc:eprnon cy(ie)
ia(oro or(einoro cymecrna, y(i .ro ueonei, (.ni, axypi nn (ae
Hanauainie ]yxn, onpe(enercn ero cocrnenni: cnoo(ni: niopo:
n noiay (opa nn aa. Ha .rnx ]yxon 3on napa (n cen neuncroe
(eo, uncrory e napa ]yx Henopounin. Ne(y nanparen:n ne
napan Hpan(i con:i (.non n iro n:n o:anyr (|]oirpnna (yana-
:a]. Acna, 80. b6).
Kai ye yno:nnaoci, n rarnuecio: n opro(oicaino: aopoacrpna-
:e ueonei aann:aer airnnnyi noannni no ornomenni i niopy co-
crnennon cy(ii: on npnnn:aer no cropony aa, no cropony (opa n
opie .rnx (nyx naua, nec:orpn na ro, uro n neo: ncxo( .ron opii
npe(onpe(een aapanee.
T. fcc: a.u,c: s k fc+, kfa a4cf c.,u.f: <.`
2. 1xc.,u.xfcc: ,u.+x caax+x k n.x.,4uc+,,
1anxknxfcc: scna+ anx+.nxc+ ,a, acaa.nxx,
.a k.,ax cc, C,,na+ ,nc+ c.+ x... a,na x. nx.
T
.
Heioropie conepmair ao(ennnn no( nnnnne: (.non (Lyn(a-
xnmn, c. 99 (b0v))
2
, (pyrne e, Te, iro (oponoino (ca:n) conepmn-
n ao(ennnn, iai ]axai, 4pacnnr n (pyrne no(onoro po(a, iai aacyn-
naimne c:eprn no(neprnyrcn naiaaanni. (Lyn(axnmn, c. 68 (8br))
8
.
]pyroe nanpanenne paannrnn npancion penrnoanon :icn ayp-
nanna: n oimen crenenn coxpanno :n]oornuecine npe(crane-
nnn o cy(ie, ioropie pacxo(nrcn c aopoacrpnncin:n: aypnannri nepn-
n n ney:on:ocri nacrn cy(ii n npe:enn n n rmernocri ueoneuec-
inx noniroi pemnri cy(iy nocpe(crno: niopa :e(y (opo: n ao:
4
.
B nexennncio: counnennn ]a(ecran-n :enor-n xpa( (Cy(e-
nnn ]yxa paay:a) (n nepe(aun nonnrnn cy(ia (br[h, br[h[nisn <
br[h[ndan rnopnri, coa(anari) n npe(onpe(eenne (bax: < bax:an,
bax (enri, paa(enri n bagbax:) ncnoiaonani o(noiopennie
n:ena cymecrnnreinie, .rn:oornn n ionreicr ynorpeennn noce-
(nero noanonir cunrari, uro ono ncnoiayercn roiio (n ooanaue-
nnn npe(onpe(eennn, ncxo(nmero or non oron. Ha nonpoc, (air n
orn i(n: aa cnepmenne (opix (e n (ocronncrna urono (nemn),
]yx paay:a orneuaer: ]air, n .ro ro, uro naainair cy(ia n npe(on-
pe(eenne. Paa(enir rain: opaao:: ro, uro inaer cnauaa, cy(i-
a, a uro pacnpe(enir noro: npe(onpe(eenne. Ho orn .ro :ao
npe(onpe(enir, n .ro ninnnercn n (yxonno: :npe, rai iai (nnaue)
nnin Axpn:an (nocnoiayercn) .rn: npe(oro:. oreper orarcrna
n . na(enr n:n i(en (ypnix n ne(ocronnix (XXlV.19). Hn ra
e :ici n XXll.16: Boa:ono, crapanne opecrn ae:nie ara n
orarcrna nn ner To (opo, uro ne npe(onpe(eeno, neian opec-
rn crapanne:, a ro, uro npe(onpe(eeno, icrpo npnxo(nr aro(apn
crapanni. Ho crapanne, ecn npe:n na ero |ueoneia] (cropone), na
ae:e ecnoeano, no noro:, na neecax, ono npnxo(nr na no:omi
(ueoneiy) n nepenemnnaer (uamy) necon. Bn(no, uro npnananne cni
cy(ii n npe(onpe(eennn nnone coornercrnyer a(eci aopoacrpnnc-
in: npe(cranennn:, nocioiiy nanoe :ecro nonpene:y aann:aer
1
1a.n 1.1. ]pennerpeuecian :n]oore:a cy(ii. Honocnnpci, 1990. C. 802808.
1
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 182188. (nep. H.C-
.Lparnncioro)
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 28b.
8
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 807.
4
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 14.
raer oreirnnnin :ero(, uerioe pyiono(crno i ro:y, k.k n:enno y(er
nponcxo(nri noananne, n ro npe:n iai :ncrnin yiaainair roiio na ro,
4fa nyno (eari, uroi (ocrnui onaareinix yconnn (n (ocrnennn
oriponennn. Ho.ro:y :ero( lepainra roiio nnemne n npn nonepxnocr-
nix oneniax :oer iri coornecen c :ncrnuecin: n cny roro, uro :nc-
rnuecin noyuennoe ananne raie :oer iri nonropeno a(enra:n yue-
nnn. Hrai, lepainr pannonaino aa(aer cnoero po(a nnrncrynenuaryi
nepapxni nocnpnnrnn n, uro nnone noa:ono, cnoco noanannn noome.
oroc n raio: cyuae ne nnnercn ncrounnio: nenocpe(crnennoro ana-
nnn, oripinaimn:cn nocnnmenno:y, a .ro noce(nnn na crynenen no-
anannn, ioropan (ocrynna roiio :y(po:y n ne oanauaer :ncrnuecioro
oriponennn. Hpn raion rpaironie .roro paa(ea yuennn lepainra :i
ye ne naxo(n: ocnonannn (n conocranennn ero c npancion rpa(nnnen.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 162 1c+s, c,,:. x ,,u. a ,4cnxx 1c.k.xf. a caacf.a.cnxx... 168
nunin niop ueoneia n ero airnnnan noannnn n noiay (opa, ue:y
y(er coornercrnonari noc:eprnoe noa(annne
1
.
Heioropie naccan na Nenor-n Xpar nocnr onpe(eenno aypna-
nnrcinn xapairep, yiaainan na ney:on:ocri cy(ii. XXVll. 1011:
Bce ae:nie (ea nponcxo(nr no (npe(onpe(eenni) cy(ii n pemai-
mero n orpannuennoro npe:enn, ioropoe (ecri) ca: 3ypnan, :oryunn
(oronpe:ennin npannrei. B ia(o: noapacre npnxo(nr i ro:y, io:y
npe(naanaueno, ro, uro (ono nponaonrn, c. b0: Cy(ia ro, uro
(nnnercn) nape: na( nce:n n nce:, c. b4bb: Ecn ro:y, iro ennn,
neneecrnen n aoen, cy(ia craner (pyro:, ro .ra ero eni y(er
no(ona ycep(ni, neneecrno :y(pocrn, a aoa (opore. A ecn
ro:y, iro :y(p, (ocronn n xopom, cy(ia craner nparo:, ro .ra ero
:y(pocri npenparnrcn n nepaay:ne n rynocri, (ocronncrno n nene-
ecrno, a ero ananne, y:enne n (ocronncrno oiayrcn ecnoeani.
Ecn (encrnnreino npnanari, uro aypnanna: i pacnpocrpanen n
cpe(e :n(nncinx :aron no ipannen :epe c bb0 r. (o n... n aypnannrcian
nepcnn :n]a o nopo(ennn 3ypnano: (nyx nanenon aroro (yxa n
aoro (yxa npe(mecrnonaa ]oirpnne (yana:a 3aparymrpi (Acna,
80)
2
(ioropin rai ronopnr o nanenax, conno ay(nropnn ye anaer o
nnx), ror(a lepainr nnone :or iri anaio: n:enno c .ron nepcnen, ecn
ne pari n pacuer rpa(nnnonnie rpeuecine npe(cranennn o cy(ie. Heio-
ropie ]par:enri lepainra, (encrnnreino, :oryr iri coornocn:i iai c
aypnannrcin:n npe(cranennn:n, rai n nnone coornercrnyir re:, ioro-
pie cymecrnonan n lpennn c (pennocrn. B (pennerpeuecion iyirypnon
rpa(nnnn cy(ia :icnrcn iai eanunan cna, nnor(a en npn(aercn
anauenne ocymecrnennn noenarnnennn nn(nnn(yananponannoro o-
ecrna, no n io: cyuae onpe(eennn: cy(ii npncyma ]arancrn-
uecian oipacia
8
. B yuennnx nepnix (pennerpeuecinx ]noco]on anaun-
reinyi poi nrpaa pe]eicnn na( co(epanne: :n]oornuecinx npe(-
cranennn o cy(ie, |uro] no(rnep(aercn n n cyuae c yuenne: lepain-
ra. B .rnx npe(cranennnx ]noco] naxo(nr n(ei nceomero ]arana:a
n ncnoiayer ee, uroi no(uepinyri nceomnocri n nenpeo(on:yi cny
neoxo(n:ocrn
4
. lepainroncian ionnennnn oroca craa (one(enne:
(o ornuecioro aanepmennn eanuno]arancrnuecion ren(ennnn n
npe(cranennnx o cy(ie n n:enno uepea nonnrne oroca n(en eanunon
neoxo(n:ocrn ocnoo(aaci or ee :n]oornuecion ]op:i nipaennn
b
.
Ouenn(no, uro n nonn:annn cy(ii lepainr oee naoi i rpa(n-
nnonni: rpeuecin: npe(cranennn:, nocioiiy, iai io noiaaano, cy(ia
n npancion rpa(nnnn, ouenn(no, ne n:eer eanuno-]arancrnuecioro xa-
pairepa, na uro yiaainaer n .rn:oornn con, ooanauaimnx cy(iy, ni-
paaimnx, raie iai n my:epcion n ernnercion rpa(nnnnx noenarnn-
enne nn(nnn(yananponannix oron
1
, a n aopoacrpnncion rpa(nnnn npe-
(onpe(eena cy(ia :npa n neo:, a ia(in ueonei n or(einocrn oa-
(aer nonoron cnoo(noro niopa ornocnreino cnonx (encrnnn.
3a:ern:, uro n anrnunocrn cocrnenno oecrno npe:enn Xpo-
noc nonnnercn n noa(nen op]nuecion rpa(nnnn (Teoronnn Heponn-
:a n leannia) n nn(e ipiaroro ]paiona c (ny:n roona:n, iia n
ina, c nno: ora nocepe(nne. Ero conpono(an Anania n A(pacren
(Heoxo(n:ocri n Henaenocri)
2
. Ho(onoe onncanne Xponoca conoc-
rann:o c npe(cranennn:n o 3ypnane, ioropin nounracn ne roiio iai
oecrno npe:enn, no n iai oecrno cy(ii. ]ainenmee paannrne
raion opaa noyuaer n Panco(nuecion reoronnn n n rep:ernuecio:
yuennn. B .ro: cyuae (ocrarouno cono paccy(ari o ro:, iain:n
in (ecn in noome) .rn npe(cranennn no npe:ena lepainra.
Ho:n:o npe(cranennn o cy(ie n nx aypnannrcion rpaironie yue-
nne lepainra o npe:enn naxo(nr onpe(eennie napaen c npancion
ionnennnen npe:enn.
Kai n Anaicn:an(p (a noa:ono, n nce( aa nn:), lepainr rono-
pnr o ia(in paa noaononne:o: noanninonennn :npa noce paapyme-
nnn ia(oro npe(mecrnyimero. 3ro noaononenne n(er na neioroporo
neynnuron:oro neunoro ncrounnia, (n Anaicn:an(pa .ro .cxan, a
(n lepainra, neponrno, .a:ac, no npn .ro: oroc ne nnnercn naua-
o:, on, ciopee npnnnnn noanninonennn. oroc oro(ecrnn: c 3ono:-
npe:ene:, uro ce(yer na ]par:enra 1 Nch: oroc, cymnn neuno. n
oroc (fa) 3on... oroc cymecrnyer neuno, nceneo n ncer(a cy-
mee. ono ecri peenoi, nceneo n nanein neunin napi ncero cymero..
Coxpanncn eme o(nn ]par:enr lepainra, n ioropo: yno:nnaercn 3on:
3on peenoi, nrpaimnn n necceni, peeniy npnna(enr napcian
nacri (98 Nch).
He nciiueno, uro 3on n yuennn lepainra noa:ono ncroionari
iai ecioneunoe npe:n. Bo-nepnix, n cocrnenno anrnunon rpa(nnnn
Kponoc (nnoce(crnnn oro(ecrnnnmnncn c Xponoco:) penpeaenrnpyer
npe:n iai c:eny noioennn oron. Boa:ono, n cny .roro (n nipae-
nnn nonnrnn npe:enn lepainr ncnoiayer cono 3on, uroi no(uepi- 1
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 18.
2
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996) CH., 1997. C. 180188.
8
1a.n 1.1. ]pennerpeuecian :n]oore:a cy(ii. Honocnnpci, 1990. C. 207.
4
1a.n 1.1. ]pennerpeuecian :n]oore:a cy(ii. Honocnnpci, 1990. C. 801.
b
1a.n 1.1. ]pennerpeuecian :n]oore:a cy(ii. Honocnnpci, 1990. C. 802.
1
1a.n 1.1. ]pennerpeuecian :n]oore:a cy(ii. Honocnnpci, 1990. C. 217.
2
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn. N.,
1996. C. 71b.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 164 1c+s, c,,:. x ,,u. a ,4cnxx 1c.k.xf. a caacf.a.cnxx... 16b
nyri, uro .ro (pyran cymnocri c (pyrn:n ]yninnn:n. Bo-nropix, n an-
rnunon rpa(nnnn nonnrnn neunoro npe:enn, neunocrn iai raionon eme
ner, n ono roiio naunnaer ]op:nponaricn, n lepainr ynorpener
nanoee orneuaimnn .ro:y napnanr. B rpeuecion rpa(nnnn ye y
lo:epa no ornomenni i ora: ncrpeuaircn .nnreri ecc:eprnie n
neunie, no neioropie ncce(onaren cxo(nrcn no :nennn, uro n (an-
no: cyuae neunocri n ecc:eprne nonn:aircn ne iai nnennan ec-
ioneunocri, a iai neioropin cpoi, necona:epn:in co cpoio: nann
ueoneia. Ha o(nn na cnocoon nipaanri nonnrne neunocrn yiaainaer
A.B. ee(en: eme 3:ne(oi, uroi ciaaari neunocri, y(er rono-
pnri o neciaaanno: (= orpo:no:) neie (oorto ov) (81 B 16 DK)
1
.
Ye i lV n. (o n... cymecrnonao nonnrne orpo ov, ncrpeuaimee-
cn y Apncroren n omee (n noa(nen npoai, a nn(e orpto ov,
nnnime:cn no.rnuecion napnannen npe(i(ymen, ono ncrpeuaercn n
no.:e na ]epnennncinx nannpycon lV n. (o n...
2
. Hano:nn:, uro n:enno
.on coornocncn n anrnunon rpa(nnnn c cy(ion (nanp. 1u:. Andr. 121b).
B npancion rpa(nnnn (iai n n ernnercion) cy(ia cnnaana co npe:ene:
(Nenor-n Xpar, c. 24, XXVll.10)
8
.
]n oee nonoro npe(cranennn o ionnennnn npe:enn y lepai-
nra neoxo(n:o ocranonnricn na nonnrnn nenioro ro(a. N. Wes: n
(anno: cyuae npono(nr napaei :e(y recno(oncin: :n]o: o npe-
:enax n :n]o: o aooro: neie Hn:i, a raie c :n]o: o Bnmny Hypa-
ne
4
, n ioropo: Bnmny n:enyercn nrpnni: peenio: iai napaei i
coornercrnyime:y ]par:enry lepainra
b
. O nenio: ro(e cnn(erei-
crnyer Uenaopnn: Kpo:e roro, n:eercn ro(, ioropin Apncrorei |]p. 2b
Pose] naainaer ciopee nenuanmn:, neen nenin:, ero opaayir ne-
pno(i Conna, yni n nnrn naner, ior(a onn noanpamaircn n ro e
coanea(ne |3o(naia], n ioropo: nnior(a naxo(nnci o(nonpe:enno. Be-
nuanman an:a .roro ro(a |no-rpeuecin] naainaercn iaraina:o:, a no-
name:y norono:, ero e .innpoaon, r.e. :nponi: noapo:. Ho
n .rn c:ennimne (pyr (pyra npe:ena :np, iai noarair, ro ninraercn
orne:, ro aaronnercn no(on. 3ror ro( Apncrapx onpe(en n 2484 er,
Aper ]nppaxnncinn n bbb2 ro(a, lepainr n nn 10800, ]non
10884, Op]en 120, Kaccan(p 1800000 coneunix er. ]pyrne e
noaran, uro on ecioneuen n nnior(a ne noanpamaercn i nauay (6ba
Nch, O (ne po(ennn, 18, 11), lepainr |noara, uro neninn ro(
cocronr] na noce:na(narn ricnu coneunix er, croni ]noren y:noa
repainroncinn ro( na 86b (6bb Nch)
1
.
Or:ern: roiio, uro yno:nnaimnecn a(eci .nni noaran, uro
neninn ro( nonropnercn uepea onpe(eennie npo:eyrin npe:enn, no
in eme (pyrne, iro noara, uro on ecioneuen (nn ciopee, cyuaer-
cn e(nno(i, iai, nanpn:ep, y npannen). 3ro n:eer onpe(eennyi cnnai
c anoiannrnuecin:n npe(cranennn:n.
Kor(a ronopnr o npancinx npe(cranennnx o ioc:nuecion ncro-
pnn, yrnep(air nx anoiannrnuecinn xapairep. Cono anoiannrn-
uecinn n (anno: cyuae nonn:aercn n ero rpa(nnnonno: anauennn .c-
xaroornuecioro yuennn, ioropoe npncyrcrnyer n crpyirype ioc:nuec-
ion ncropnn, paa(eennon, n cnoi ouepe(i, na nepno(i
2
. C (pyron cropo-
ni, rep:nn anoiannrnuecinn, anoiannrna: ncnoiayercn c neii
ooanaunri rnn nreparypi, co(epamnn nncannn c xapairepo: or-
iponennn, ioropie onapynnair neuro rannoe n norycroponnee, n
ocoenno onncannn ionna npe:en, no raie ooanauair oacri n(en
nn rnn penrnn, ioropie oiuno nipaeni n no(onon nreparype
8
.
Hec:orpn na ro, uro anoiannrna: n npancion rpa(nnnn ]airnuecin
onncinaercn nocpe(crno: xpncrnancion anoiannrnuecion rep:nnoo-
rnn, neioropi:n ncce(onaren:n npnanaercn, uro npancinn anoiann-
rna: nnnercn oee pannen rpa(nnnen no ornomenni i nerxoaanerno-
:y n nonoaanerno:y. Hcropnin penrnn yrnep(air nnnoe nnnnne na
nx ]op:nponanne nnoae:nix, n ocoenno npancinx, npe(cranennn
4
.
Hec:orpn na ro, uro ocnonnon nacr npancion anoiannrnuecion nre-
parypi ornocnrcn i lX n. n..., n nen nnno nipaen anecrnncinn ]on, uro
no(rnep(aercn iai ]airoornuecin, rai n na nnrnncrnuecio: n crn-
1
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1978. N 2. C. b6.
2
l. Solmsen npnanaer cymecrnonanne .ron ]paai y Anaicn:an(pa, uro Wes:
cunraer neye(nreini: |C/::an Ta:c. The Apocalip:ic Ac:ivi:y. The Case o msp
Nmag ;; Apocalip:icism in :he Nedi:erranean World and :he Near Eas: ;
Proceedings o :he ln:erna:ional Colloquium on Apocalip:icism. Uppsala, Augus:
1217, 1979. Ed. D. Hellholm ; J.C.B. Nohr (Paul Siebeck). Tbingen, 1989. P.
220, 1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. P. 219, 7b].
8
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 90, 100.
4
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 94.
b
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 190192.
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 228.
2
Hultgrd . lorms and Origin o lranian Apocalip:icism ;; Apocalip:icism in :he
Nedi:erranean World and :he Near Eas:. Tbingen, 1989. P. 887.
8
C/::an T. The Apocalip:ic Ac:ivi:y. The Case o msp Nmag ;; Apocalip:icism
in :he Nedi:erranean World and :he Near Eas:. Tubingen, 1989.
4
C/::an T. The Apocalip:ic Ac:ivi:y. The Case o msp Nmag ;; Apocalip:icism
in :he Nedi:erranean World and :he Near Eas:. Tbingen, 1989. P. 26,
C/.:/c:a:1/ J.1. Greek, Persian, Poman, Syrian, and Egyp:ian lnluences in
early Jewish Theology ;; Hellenica and Judaica. LeuvenParis, 1986. P. 284.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 166 1c+s, c,,:. x ,,u. a ,4cnxx 1c.k.xf. a caacf.a.cnxx... 167
ncrnuecio: yponnnx
1
. Nono yrnep(ari, uro anoiannrnuecine rei-
cri nexennncion (cpe(nenepcn(cion) nreparypi ]airnuecin nnnir-
cn nepeno(a:n anecrnncinx reicron, uacri ioropix coxpannaci, a uacri
yrpauena
2
. Hano:nn:, uro nime :i ye iacanci nonpoca acoirnoro
ionna npe:en n cnnainan nonnenne no(onix npe(cranennn c aapo-
(enne: npe(cranennn o nnenno: npe:enn n npornnonec nninuecio:y
npe:enn :n]ono.rnuecion rpa(nnnn. H nocioiiy anecrnncian rpa(n-
nnn ncropnuecin npe(mecrnonaa npe:enn coa(annn lepainro: cnoero
yuennn, ro :ono npe(noonri npancioe nponcxo(enne .cxaroorn-
uecinx noaapennn lepainra, ioropie, no:n:o npouero, conna(air c
anecrnncin:n n neioropix (eranx.
Hpe(e, ue: ocranonnricn na ananae napaeen, :i (oni
pacc:orperi noa:onocri nn(oenponencioro nponcxo(ennn no(onix
noaapennn. A. ]i:eani noaraer .cxaroorni omn: :ecro: nn(oen-
ponencinx napo(on na ro: ocnonannn, uro ona npncyrcrnyer n cian(n-
nancion reoornn, n ieircion penrnn, n :aa(ena:e n npe(ne(nncion
:n]oornn, nioi aa]nicnponannon n ciere Naxaxapari
8
. On nn-
mer: Hcropnn :npa nanpanena i opiny, i paapymenni, aa ioropi:
ce(yer noapo(enne, n orn, (na noioennn oron ((o n noce ipnanca),
ionrpacrnpyir (pyr c (pyro:
4
. 3(eci :ono nipaanri neioropie co-
:nennn ornocnreino omenn(oenponencioro nponcxo(ennn .cxaroo-
rnuecinx noaapennn. Ha ncex nepeuncennix rpa(nnnn nanoee (pen-
nen, noayn, nnnercn :aa(ena:. Naxaxapara cpannnreino no-
a(nnn ncrounni, reicr ioroporo, xorn n nocxo(nr i l ric. (o n..., nperep-
nena anaunreinie na:enennn nnori (o lX n. n... Cian(nnancian n
ieircian rpa(nnnn cpannnreino noa(no io(n]nnnponani n, noa:o-
no, necyr nnnin orneuaroi xpncrnannaannn, ue: n :oryr iri oycon-
eni .cxaroornuecine npe(cranennn n nnx. B pannnx rpeuecinx rei-
crax no(onie npe(cranennn ne ncrpeuaircn. Hoayn, nepni: cpe(n
rpeion, iro (aer ipo:e omnx npe(cranennn o aopoacrpnncion penrnn
ioporioe onncanne npancioro anoiannrna:a, npnue: n ero aypnannrc-
ion nepcnn, no r(e crpyirypa cpe(nenpancion .cxaroornuecion cxe:i
xopomo orpaena
b
, i Hyrapx, onncanmnn .rn npe(cranennn uacrnu-
no co cciion na 4eono:na Xnoccioro (p. oi. 878 r. (o n...)
1
. Ha .ro:
ocnonannn na: npe(crannercn noa:oni: nciiunri omenn(oenpo-
nencioe nponcxo(enne anoiannrnin n npe(noonri ee opnrnnai-
noe npancioe nponcxo(enne.
B yuenne o ionne :npa lepainra ioc:oc ne neuen n cropaer or
nairia ornn, oroni nce oon:er n nce paccy(nr. Koc:oc po(a-
ercn na ornn n cnona cropaer (ora uepea onpe(eennie npo:eyrin
npe:enn (b1 Nch). To, uro :nponon noap y(er :nponi: cy(o:, crano-
nnrcn nonnrni: na ]par:enra 82 Nch: Bcex n ncn, narpnnyn nneaanno,
y(er Oroni cy(nri n cxnarnr. O .ro: e coomaer n Kn:enr Aei-
can(pnncinn: 3]ecen. anaio: c yuenne: o ounmennn rpemnnion n
orne, yanan o ne: na nerpeuecion ]noco]nn. (19 Nch).
Coracno npancin: npe(cranennn:, ncropnn :npa (enrcn na rpn
.pi: 1) cornopenne 2) c:emenne (opa n aa 8) paa(eenne. Bpe:n,
ior(a ao y(er noe(eno n :np noccranonen n ero nanauaino: napn-
anre, conepmenno: nn(e, naainaercn J.uakfx (uy(o(eanne). 3ror
nepno( xapairepnayercn nceomn: nocipecenne:, Bicmn: cy(o:, na
ioropo: npane(nie y(yr or(eeni or rpemnix
2
. .Oroni (Arap) n o-
ecrno Apna:an (oecrno (pyi n ncneennn) pacnannr :era,
(uro) n ropax n xo:ax, n on ocranercn na ae:e no(ono peie. To:y,
iro npane(en, ror(a noiaercn rai, conno on n(er n reno: :ooie, a
ro:y, iro rpemen, ror(a noiaercn rai, conno on na ae:e n(er n
pacnanenno: :erae (Lyn(axnmn, c. 68 (8br))
8
.
3cxaroornuecine npe(cranennn n ro: nn(e, n iaio: :i nx ncrpe-
uae: y lepainra, ecn npe(noonri nx noa:onoe npancioe nponcxo-
(enne, ne (o ionna ni(epani, nocioiiy :np rnner ne e(nno(i, a c
onpe(eennon nninunocrii. 3ro ronopnr o ro:, uro ne yrpauena anaun-
:ocri :n]oornuecioro :npoomymennn, coracno ioropo:y npe:n nocnr
nninuecinn xapairep, oyconennin npnpo(ni: iaen(apni: nnio:.
1
Hultgrd . lorms and Origin o lranian Apocalip:icism ;; Apocalip:icism in :he
Nedi:erranean World and :he Near Eas:. Tbingen, 1989. P. 887, 892.
2
Hultgrd . lorms and Origin o lranian Apocalip:icism ;; Apocalip:icism in :he
Nedi:erranean World and :he Near Eas:. Tbingen, 1989. P. 898.
8
k+c.x.: 2. Bepxonnie orn nn(oenponennen. N., 1986. C. 187.
4
k+c.x.: 2. Bepxonnie orn nn(oenponennen. N., 1986. C. 188.
b
1u/1.:c . lorms and Origin o lranian Apocalip:icism ;; Apocalip:icism in :he
Nedi:erranean World and :he Near Eas:. Tbingen, 1989. P. 407.
1
1.,f.. O Han(e n Ocnpnce ; Hyrapx. Nopann. Plu:archi chaeronensis.
Scrip:a Noralia. ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1977. N 8, Becrnni (pennen
ncropnn. 1977. N 4, O Han(e n Ocnpnce, 46: Ho rpn(er naanauennoe cy(ion
npe:n, ior(a Apn:annn, niananmnn :op n roo(, y(er aa .ro no cnpane(nnocrn
nancer(a ynnuroen n ncueaner, ae:n e craner ponnon n ra(ion, n y(er
o(na nani n o(no rocy(apcrno y ncex i(en, aennix n ronopnmnx na o(no:
naiie. A 4eono:n co con :aron yrnep(aer, uro na rpn ricnun er no ouepe(n
o(nn or noe(aer, a (pyron y(er noe(en, aare: rpn ricnun er onn iircn
n cpaaircn, n o(nn paapymaer rnopennn (pyroro, no, n ionne ionnon, la(ec
ncueaner, n i(n cranyr cuacrnni:n, ne ny(anci n nnme n ne crpon naneca.
2
1axc A. 3opoacrpnnni. Beponannn n oiuan. CH., 1994. C. 8687, 89.
8
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 807.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 168 1c+s, c,,:. x ,,u. a ,4cnxx 1c.k.xf. a caacf.a.cnxx... 169
Taie iai n n aopoacrpna:e, y lepainra :np rnner or nairia ornn, no
no npancio:y ianony .ro cyunrcn e(nno(i n ionne :npa, coracno
lepainry .ro :noroiparnin nponecc. Tain: opaao:, (n nino(on o
noce(onareinon .cxaroornuecion oipamennocrn yuennn lepainra :a-
repnaa nnno ne(ocrarouno, no nciiuari noa:onoe npancioe nponc-
xo(enne .rnx narn(on lepainra npe(crannercn necoopaani:.
Kor(a lepainr ronopnr o neuno: noaononennn :npa no neoxo-
(n:ocrn, ror(a on ncxo(nr na neoxo(n:ocrn n oreirnnnocrn aaiona-
oroca, coracno ioropo:y :np noaononnercn n, iaercn, .ro co(ep-
nr onpe(eennyi nonnany (n anrnunon rpa(nnnn. Be(i (n noaonon-
ennn :n]oornuecion nninunocrn rpeyercn crporoe ninonenne on-
pe(eennix pnryaon n onpe(eennoe npe:n. Hpn:ep :oryr cynri
3encnncine :ncrepnn, nanpanennie na no((epanne no(opo(nn. Ka-
(in ro( ia(in na :ncron no npe:n :ncrepnn nponna n:ecre c ]e-
:erpon ror nepno(, ior(a Hepce]ona naxo(nrcn n An(e n nenanecrno,
nin(er n ona na ae:i. lepainr ornepr neonpe(eennin ncxo( pnry-
aa, ero ornomenne i :ncrepnn:, pnryainon npairnie nerarnnno, ne-
c:orpn na npnna(enocri i napcio:y po(y n onaannocri ninonnri
peuecine ]yninnn, ro ecri ornpannri cocrnenno pnrya. B yuennn
lepainra nce eme coxpannercn npe(cranenne o nninunocrn, no onn
pannonananponani, (e:n]oornanponani, n .ro ouenn(nin mar nnepe(
no ornomenni i rpa(nnnonni: anrnuni: npe(cranennn:.
B naoennn 4nona Aeican(pnncioro npe(cranennn lepainra
o 3one noyuair noa:onocri (ononnreinon rpaironin: .crapa-
nnn Tnopna rmerni n on nnue: conepmenno ne ornuaercn or nec:im-
enix (eren, ioropie, uacro peannci na :opcio: epery, noa(nnrair
xo:nin na necia, a noro: cnona ynnuroair.
1
. 3(eci npoc:arpnnaer-
cn nourn ra e n(en, ioropyi :i ncrpeuan n reicre Nenor-n Xpar, c.
24
2
: :npi rnopnrcn c aroconennn ecioneunoro npe:enn, ia(an
nonan nrpa 3ona npe(cranner coon orpeaoi ioneunoro npe:enn (3ypnan
aiapana 3ypnan (apraxna(ara n Anecre). Beci:a noiaaareini n .ro:
nane cnn(ereicrna 4nona Aeican(pnncioro o cy(ie (Tix.), ioropan
pacnopnaercn ueoneuecion nanii, conno npn nrpe n necceni, n lpn-
ropnn Haanananna: Bpe:n (Xponoc) iarnr nce, no(ono mamia: n nec-
cene
8
. Ecn npnanari npanory A.B. ee(ena ornocnreino ayrenrnunoc-
rn nipaennn o rpo o v (n Anaicn:an(pa
4
, ro nnone ornuno, uro
npe(cranennn o ecioneuno: neie, npe:enn ye :orn co(eparicn n n
yuennn lepainra.
Hpocennaercn n neian omnocri noaapennn lepainra n op]n-
uecinx npe(cranennn o cornopennnx n paapymennnx :npa, n ioropix
(:era]opnuecin) xo:nin na necie penpeaenrnpyir e(nnoe;:ona(y, a
paapymenne nx ecri paa(eenne na :noecrno or(einix necunnoi. To
e nn(n: n n op]nuecio: yuennn o :nponon nann, ioropan, iai nani
ioc:nuecioro ]nonnca-3arpen, pacna(aercn na uacrn, y:npaer, a aare:
nnoni noapo(aercn n e(nnoe neoe :ona(y.
Hpe(cranennn lepainra o 3one iai ecioneuno: npe:enn, io-
neuno, :ono npnnnri, no roiio n iauecrne paouen rnnoreai, no-
cioiiy cymecrnyer eme o(no nonn:anne cona ov, ioropoe acconn-
npyercn c uq .
Bo nropon rane :i yiaainan, uro n rpeuecion rpa(nnnn cyme-
crnonao nonn:anne cona an iai reecnon n(iocrn, n:ecre ioropon
nani noin(aer reo. an oro(ecrnncn c o(nn: na nn(on (ymn c
ckc, a ne c re:n ee uacrn:n, ioropie nponnnir cen ]nanuecin
prvo 0uo. Coracno Hnn(apy, ovo rov (= ncixe), ioro-
pan o(na nmi or oron, nepennaer c:epri. Ona cnnr, ior(a (en-
crnyir ueni, no cnnmn: no :noecrne nn(ennn nnner rpn(ymne
pa(ocrnie n neuainie coirnn (4p. 181, 96). Tai n y lo:epa ncixe,
no-nn(n:o:y, ne yuacrnyer n oiunon nann nanny n paa:emaercn n
roone, .ne onapynnaer (nnennn, cnnaannoro c oi(ennon na-
nii
1
. Anaornunoe nonn:anne (ymn n ee xapairepncrni naxo(n: y
lepainra. lepainr ronopnr, uro iai nani, rai n c:epri npncyr-
crnyir iai n namen nann, rai n n c:eprn: ior(a :i nni, ro (ymn
namn :eprni n noxoponeni n nac, ior(a e :i y:npae:, ro (ymn
onnair n nnyr (47 d
8
Nch), eonei n noun aanraer cner (n
cen, xorn ero apenne racner, xori nn, on conpniacaercn c :eprni:n,
(a n:enno) noia cnnr, xori npocinaercn, on conpniacaercn co cnnmn-
:n (48 Nch), To, uro :i nn(n:, ior(a npocinae:cn ecri c:epri, n
ro, uro :i nn(n:, ior(a aacinae: ecri nani (peainocri) (49 Nch).
lepainr, iai iaercn, ncrnnni: cymecrnonanne: npnanaer cymecrno-
nanne (ymn noce c:eprn. 3opoacrpnnni, iai n lepainr, noarair,
uro ncrnnnoe cymecrnonanne nacrynnr roiio noce aanepmennn :n-
ponon ncropnn, cnnaannoro c oionuareinon noe(on na( ao:, no ia-
iono y(er noc:eprnoe cymecrnonanne ia(oro ueoneia, onpe(ener
ero opaa nann n .ro: :npe, nano ee(nennoe ncrynenne n opiy
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 248.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 90.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 242248.
4
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncrorei ;; Bec-
rnni (pennen ncropnn. 1978. N 2. C. b6b8.
1
Cnx.nc 1. Ha ioennx oron. Hcroin enponencion :icn o (yme, paay:e, ree,
npe:enn, :npe n cy(ie. N., 1999. C. 117.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 170 1c+s, c,,:. x ,,u. a ,4cnxx 1c.k.xf. a caacf.a.cnxx... 171
co ao: ia(oro, a ne roiio n ionne npe:en. ]n lepainra, iaercn,
opaa nann ueoneia ne orpaaercn na ero yuacrn noce c:eprn, no
orn n i(n uryr rex, ioropie nan na nonne (96 Nch). B .ro:
cyuae lepainr ne ocoenno naoi i npancin: npe(cranennn:, na
nepnin narn( nx nepnee conocrannri c op]nuecin:n.
Cymecrnyir onpe(eennie aarpy(nennn, cnnaannie c nonn:ann-
e: .ona iai nanennon n(iocrn. Hanpn:ep, na ]par:enra 1 Nch
ce(onao i, uro oroc .ro nanennan n(iocri, no oroc, iai :i
nn(en, n:eer ornennyi npnpo(y. B (anno: cyuae :ono npe(noo-
nri, uro no n a(eci cymecrnyer neioe ro(ecrno npornnonoonoc-
ren, no, nce-rain, io npe:enn lepainra an ye noyun cnoe no-
a(nenmee anauenne nanennoro neia. ]pyran rpy(nocri, noanniaiman
npn ncnoiaonannn npe(oennon rpaironin nonn:anne lepainro:
nn(nnn(yainon ueoneuecion (ymn. B cnonx npe(cranennnx o (yme
lepainr nnno aann:aer noannni, n(ymyi npaapea c rpa(nnnonni:n
anrnuni:n npe(cranennn:n o cymnocrn (ymn. oroc npncym ne roi-
io ynnnepcy:y, no ueoneuecion (yme. Hn n iaio: nanpanennn ner
npe(ea (yme (uq), no iaio:y i nyrn ri ne nome: rai ryoia ee
:epa (.a:ac). ]yma po(aercn nanon, nn, no ipannen :epe, na na-
rn (40 Nch, 66 Nch) n no :epe roro, iai ona nanpaercn :y(pocrn,
oroc n nen noapacraer (112 Nch), n ona noyuaer nepenec ornennon
npnpo(i. Cyxan (yma :y(penman n nanyuman (68 Nch).
B rpa(nnnonnix npe(cranennnx no(a .ro nani. Anani nonn:a-
aci iai n(iocri, y:epmne oro(ecrnnnci c cyxocrii. Cymecrnyir
:n]i o noyuennn ecc:eprnn nn inocrn nocpe(crno: roro nn nnoro
napnanra ncnoiaonannn no(i (n(iocrn). Hanpn:ep, :n] o lanie, io-
ropin noyun ecc:eprne na ncrounnia ecc:eprnn, pacciaa Enpnnn(a
o Ca(e lecnepn( na aana(no: ipae ae:n, r(e reiyr ecc:eprnie ncrou-
nnin., :n] o Ne(ee, ioropan npenparna Acona n inomy nopi nnere-
nnn, ormeymnn c nero crapocri xnrpoy:ni: cnocoo:, ncinnnrnn cna(o-
in n aoorix iorax, n (pyrnx nepcnnx :n]a Acon ninnnaer aeie
1
.
Cymecrnyer :noecrno (pyrnx npn:epon na paanix :nponix rpa-
(nnnn, r(e :ici o no(e iai ncrounnie nann nena:enno nonropnercn.
He nnnercn nciiuenne: npancian rpa(nnnn, n ioropon no(i ncnen-
ir, noapo(air, (air nani n r.n. B aopoacrpnncinx npe(cranennnx n
oroni n nara coa(annn Op:aa(a, ioropie in ncnopueni 3i:
(yxo:. On nanec ymep nce: coa(annn: Op:aa(a, on e nopo(n aacyxy
(Lyn(axnmn, c. 2627)
2
. Ecri n Lyn(axnmne naccan, raie yiaai-
naimne na nnnreinyi cny no(i: ]o npnxo(a i iiy Op:aa( (c:e-
ma) neenyi iononi. c neoimn: ionuecrno: no(i n no:aaa
(ei) (ero) raaa, uroi y:enimnnci ero necuacrin or y(apon n nanac-
rn (Lyn(axnmn, c. 28)
1
. (3on (yx) yunnn nrny c pacrennn:n, rai
uro onn aacoxn. A:axpacnan( A:op(a( iai cocrnennni pacrennn paa-
:eiun nx n c:ema c no(on, (ioropyi) aaxnarn Tnmrap, n Tnmrap
npon .ry no(y (o(e: no ncen ae:e. H no ncen ae:e nipocn pacre-
nnn (Lyn(axnmn, c. 88)
2
.
Tain: opaao:, n n .rnx npe(cranennnx lepainr (aei or rpa(n-
nnonnix npancinx narn(on, panno iai n or anrnunix, no nnone noce-
(onareino naaraer re npe(cranennn, ioropie on, noa:ono, ninec na
cocrnennix ecrecrnennonayunix nai(ennn aa npnpo(on. He ncii-
ueno, uro n:enno .ra nepenocri no ornomenni i rpa(nnnonnon
penrnn nocyna ocnonon (n coa(annn anei(ora o ero ionunne.
8
B yuennn lepainra o (yme, iai yno:nnaoci nime, :ono ona-
pynri neioropie anaornn c op]nuecin: n npancin: yuennn:n. Ecn
cnnmne, npeinaimne n cnoe: :npe .ro reecnan npnpo(a, ro co-
ornercrnenno, (yma .ro ra uacri, ioropan o(pcrnyer n cnocona
cimari oroc, (yme npncym ca:onoapacraimnn oroc (112 Nch).
Hpan(a, .ron cnoconocrii oa(air roiio (ymn cyxne, ioropi:
:ono arpnyrnponari :y(pocri iauecrno oecrnennon npnpo(i.
Coracno yuenni op]nion, (yma cymecrnyer (o nceennn n reo n
neioe: aenno: :ecre n n cuacrnno: cocronnnn. ]ymn na(air, nce-
nnci n rea, ioropie nnnircn (n nnx re:nnna:n nn rponnna:n.
]yma crpe:nrcn nipnaricn na .roro :npa n nepnyricn n aennin :np.
Ho c(eari .ro neerio, noro:y uro c:epri rea ne oanauaer ocnoo(e-
nnn, (yma ryr e ncenercn n (pyroe reo. Toiio oionuareino ouncrnn-
1
Cnx.nc 1. Ha ioennx oron. Hcroin enponencion :icn o (yme, paay:e, ree,
npe:enn, :npe n cy(ie. N., 1999. C. 278.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 269270.
1
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 270.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C.27b276.
8
Ecri eme o(nn napnanr nonn:annn coornomennn nani-no(a n c:epri-cy-
xocri. H.N. ]inionon yiaainaer na rnnnunin ce:anrnuecinn pn( c:epri-o-
eann-ri:a-noui-xoo(-no(a, npe(noaran ero .ioornueciyi oyconennocri,
n cnnan c ue: n apinx n cyxnx pernonax on npnnn:aer nnon nn( (nanp. my:ep-
cioe cono ngig oxnarinaer roiio anauennn oeani-ri:a-noui. Ce:nrcinn
iopeni 'hay ; 'how oanauaer nani, a nponano(noe or nero 'Hya n:n ora
nnornopnix no(no(nix npecnix no( (n noome ncero noeanoro n arornopnoro
(n ueoneia), 'hayy-a: oanauaer nnoe, nnornoe n nnnercn cnennaini:
cono: (n a:en, ioropie n :n]oornn nanpn:yi cnnaani c no(a:n n ncrounn-
ia:n n nnnircn nx xpannren:n. Orci(a nipnconinaercn (pyron ce:anrnuec-
inn pn( no(a-nara-a:en-c:epri |:skanaa 1.A. Apxanuecine :n]i Bocroia n
3ana(a. N., 1990. C. 42]. 3ro, noa:ono, orncnner n oparnoe coornomenne
cyxocri ; nani y lepainra, no ne nponnaer cner na ero ncrounnin.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 172 1c+s, c,,:. x ,,u. a ,4cnxx 1c.k.xf. a caacf.a.cnxx... 178
1
1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. P. 21.
2
1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. P. 77, 81, 110.
8
1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. P. 77.
mnci or aoro, rpexonnoro, rnrannuecioro .e:enra, (yma noyuaer noa-
:onocri ocnoo(nricn or crpa(annn. 3(eci ncno nipaeni npe(cran-
ennn o noc:eprno: noa(annnn aa nocrynin, n(en ounmennn or rpexa.
Hpane(nix (nocnnmennix) (er aarponoe aencrno n neunoe naia-
aanne nenocnnmennix. lonopn o op]nuecio: yuennn, uacro ronopnr o
napaenx c y((na:o:, ne(nuecion n pax:anncrcion ]noco]nen.
Nono nn(eri n .ro: yuennn n ce(i npancinx npe(cranennn o .a.-
ux. Coracno :a(oanecrnncion ionnennnn 4panamn, nn (yma ueone-
ia, cymecrnyer nanauaino, (o ero nonnennn na cner, coe(nnnercn c re-
o: n :o:enr po(ennn n noce c:eprn oreraer or noionnnia n noanpa-
maercn n (yxonnin :np, r(e en cy(eno npeinari (o ionna :nponon
ncropnn n Cy(noro (nn (4panap(nn-nmr).
Haron n necioiinx (naorax yno:nnaer (oirpnny aaiiuennn
(ymn n reo iai naiaaannn aa iaionro cepieanin rpex (Kparn, 400c,
4e(on, 62b, 3aioni, 8b4b), ornocn ee i op]nuecion reopnn
1
. Hcrnnnan
nani (ymn nacrynaer noce ocnoo(ennn or c:eprnon ooouin. A
ne y(nnncn i, ecn i oiaaaoci, uro Enpnnn( ciaaa Anani ne
anaunr n y :eprnix c:epri ;; H y:eperi, na naiie renen, onri.
H or :y(penon cixa n, uro :i :eprni n uro reo name rpo
(Haron, loprnn, 492 E). B iaionro :epe co cona:n Harona coorno-
cn:i ce(yimne niciaainannn lepainra: Lecc:eprnie c:eprni, c:ep-
rnie ecc:eprni, no nepnie nnyr c:eprii noce(nnx, n y:npair aa
cuer nx nann (47 Nch), To, uro :i nn(n:, ior(a npocinae:cn ecri
c:epri, n ro, uro :i nn(n:, ior(a aacinae: ecri nani (peainocri)
(49Nch). 4par:enri op]nuecion reoronnn na (epnennncinx nannpycon,
iai or:euaer N. Wes:, coornocn:i iai n crnncrnuecio: ornomennn,
rai n n co(epareino:, c reicro: lepainra
2
. Hpan(a, neioropie op-
]nuecine ]par:enri (arnpyircn nnno oee noa(nn: npe:ene:, ue:
reicr lepainra noa:ono, ne panee 400 r. (o n...
8
. Yiaaannie rei-
cri lepainra n Harona :ono io i conocrannri na npe(:er op]n-
uecioro yuennn o ree iai rponnne (ymn n c:eprn noce ounmennn or
aoro, rnrannuecioro nauaa iai ocnoo(ennn n noanpamennn i cuacr-
nnon nann n aenno: :ecre, ecn i ne cymecrnonan cepieanie
noapaennn no nono(y ornecennn (oirpnni con:emennn n ueoneie a-
roro (nonncnncioro n aoro rnrannuecioro naua i op]nuecion. Come:cn
n (anno: cyuae na N. Wes:`a, ioropin yrnep(aer, uro .ra (oirpnna,
aanncannan On:nno(opo: iai op]nuecian, n (encrnnreinocrn nnner-
cn nnrepnperannen neonaronnion n ne :oer iri coornecena c op]n-
uecin:n nnia:n, nocioiiy ne no((epana (pannn:n) anrnuni:n nc-
rounnia:n
1
.
O(naio npnne(ennie nime ]par:enri n:eir neioropie napaen
c aopoacrpnncin:n npe(cranennn:n, xorn onn, paay:eercn, no :noro:
yconni. Tai, (encrnnreino, aopoacrpnnni npornnonocrannir nani n
c:epri, no c:epri nnior(a ne nn(nrcn n:n iai aro, nanpornn, .ro
nopo(enne 3oro ]yxa, ioropin ca: nonn:aercn iai ne-nani. B Ane-
cre ronopnrcn o Acro Bn(ory, Paaaraime: nori (.ne c:eprn,
rennn n ocinepnennn, ioroporo aaiiuaer n cee :eprnan nori. ]n
aopoacrpnnna c:epri ne nnnercn cnocoo: opecrn ncrnnnoe cyme-
crnonanne, ]panamn (yma y:epmero npane(nnia (rpemnnin ornpann-
ircn n a( cpaay noce c:eprn, a oionuareinan rnei (er nx roiio
noce Cy(a) on(aer oionuannn 12-ricnueernero cpoia :nponon
ncropnn, noce uero noyuaer neunyi nani ecc:eprne. Hrai, na
ocnonannn (ome(mnx ]par:enron nenoa:ono nn npnuncnri lepainra
i op]nia:, nn orpnnari noa:onocrn iaiorono naan:onnnnnn .rnx
(nyx yuennn. B io: cyuae .ror nonpoc rpeyer ocoo rmareinoro
nayuennn, ioropoe nixo(nr aa pa:in namero ncce(onannn.
]oann: eme necioiio con o yuennn o (yme lepainra. A.B. ee-
(en
2
npe(araer peioncrpyinni npe(cranennn lepainra o (yme, n io-
ropon na ocnone nnrnncrnuecioro ananaa ]par:enron n ccioi anrnu-
nix anropon na lepainra on npnxo(nr i nino(y o ro:, uro yuennn o
ornennon (yme y lepainra ne io. lonopn ncixe, lepainr no(pa-
ay:ena n nepnyi ouepe(i (ixanne, nnen:y, noa(yx, npn(anan e:y :ai-
poioc:nuecioe anauenne (ixanne na(:npnoro cymecrna nn oe-
crna. Orneprnyn rain: opaao: nonn:anne ornennocrn iai xapairepnc-
rnin (ymn (nn :nponon (ymn), ee(en npnxo(nr i nino(y, uro oroni
ninonn poi ciopee ne ca:ocronreinoro nepno.e:enra, a :e(naro-
pa, nocpe(nnia :e(y rpe:n nepno.e:enra:n n oecrno:. Ni i ne
no nce: coracnnci c A.B. ee(eni:, no ecn .ra rnnoreaa n:eer
npano na cymecrnonanne, ro ona (aer eme o(ny nanyi napaei yue-
nnn lepainra c npancion rpa(nnnen, a n:enno: oroni y npannen-aopoa-
crpnnnen ninonner poi n:enno nocpe(nnia :e(y Axypa:aa(on n
ueoneio: nn :npo:. Y apnen poi :e(naropa-nocpe(nnia ninonn
Co:a (nn Xo:-Xao:a y nn(onpannen). 3opoacrp ornepr iyir Xo:a, n
:e(naropnie ]yninnn in npnnncani orni. Ni ne y(e: no(pono
1
1c:1 A.1. The Orphic Poems. Oxord, 1988. P. 164, co cciion na Linor:h.
2
.cc,ca .1. 1YXB2 HEIPATA (O (enorare rep:nna uq n ioc:oornuecinx
]par:enrax lepainra 6667 Nch ;; Crpyirypa reicra. N., 1980.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 174 J4cnxc 1c.k.xf. a afxaaa.anacfs 17b
8. YHEHHE IEIAKHTA O HIOTHBOHOOAHOCTAX
Konnennnn npornnonoonocren o(na na iiuenix n yuennn
lepainra, n on, noaran ro(ecrno npornnonoonocren, cunraer, uro
noananne o(non cocrannimen napi nenoa:ono ea anannn o (pyron.
Hapi npornnonoonocren n:eir onroornuecinn craryc, nocioiiy
nnnircn ne croiio ]nanuecin:n ]airopa:n :npa, cioiio cycran-
nnonaini:n nepno.e:enra:n n ioc:oronnuecion n ioc:oornuecion
crpyirype. Ecn :i npnanae: nanune .rnx npe(cranennn y lepain-
ra n n pannerpeuecinx ]noco]cinx yuennnx, ro nx opnrnnainocri ne
y(er acoirnon, nocioiiy on, neponrno, nropnr (oirpnna: cnonx
npe(mecrnennnion Anaicn:an(pa n nn]aropennen
1
.
Hoayn, nanoimee anauenne npn conocranennn c npancion rpa-
(nnnen noyuaer ro(ecrno Hcrnna ; oi: (i(n) ne anan i
n:enn Hpan(i (^ xq), ecn i .rn nemn (r.e. npecrynennn nn necnpa-
ne(nnocri) ne cymecrnonan (4b Nch). 3ry rouiy apennn nicrpnpyer
niciaainanne Xpncnnna: .y(ro (opo :oro i cymecrnonari, ecn i
o(nonpe:enno ne io aa. Tai iai (opo npornnonoono ay, onn no
neoxo(n:ocrn (oni npornnocronri (pyr (pyry n iai i (eparicn
aro(apn naan:no:y npornnoynopy. Hn o(na npornnonoonocri ne :o-
er cymecrnonari ea roro, uro en npornnonoono. Kai :oro i cyme-
crnonari nonnrne cnpane(nnocrn, ecn i ne io eaaaionnn
2
.
B npancion nnci:ennon rpa(nnnn cymecrnyer anaunreinoe unco
npn:epon, ioropie nipaair anaornunyi :ici: ce(onanne ncrnne
(ono onnparicn na ananne o xy(me:, o ae. Hpnne(e: o(nn, neci:a
ipacnopeunnin, noyunreinoro xapairepa nacca na Nenor-n Xpar, c.
2228: .rpemnni nona(aer n ca:in re:nin a(, n ero npnno(nr i n-
no:y Axpn:any. H Axpn:an n (.ni nac:exaircn n na(enaircn na( nn:,
:o: Kaioni in rnoe ney(onoicrnne n ney(onernopennocri Op:aa-
(o:. uro ri na(y:a ynn(eri nac n re:nin a(, r(e :i yunnn: ree ao,
ne noma(n: ren n ri n reuenne (ororo npe:enn y(emi nn(eri ao
H aare: onn naiaainan ero n npnunnnn e:y paanoe ao. Bnnn .ro:y
naccay n anan, uro ero (er n cyuae nperpemennn, a(enr aopoacrpna-
:a (oen y(er oparnricn i npane(non nann.
Hpe(cranenne o Cnpane(nnocrn, Hcrnne, ioneuno e, cymecrno-
nao n anrnunon rpa(nnnn n (o lepainra. Y lecno(a, nanpn:ep, ]nia
nocce(aa na rpone pn(o: c 3enco: (Tpy(i n (nn, cri. 2b6269)
8
.
1
.nauca .1. Hranncian ]noco]nn. N., 197b. C. 12012b.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 21b.
8
1ccxa,. Honoe copanne reicron. N., 2001.
iacaricn napaeen c nonn:anne: ornn, nocioiiy n nayunon nrepa-
rype nonpoc o npancio: nnnnnn a(eci no(nn:acn neo(noiparno.
]oann: eme (ne napaen. 4par:enr (76 Nch) lepainra raie
noanoner (y:ari o npancinx napaenx: Tpyni oee ce(yer ni-
pacinari, ue: nanoa. 3a nci ncropni rpeuecion nnnnnaannn, naunnan
c Nnnoncio-:niencion .noxn, na( rpyna:n conepmacn no opn( ipe-
:annn, no norpeennn. ]ocrarouno oparnricn, nanpn:ep, i (pa:e
Co]oia Anrnrona, uroi nonnri, nacioiio nano (n nepconaen
(pa:i npe(anne rpyna ae:e. Ha paaronopa (nyx cecrep, (ouepen napn
3(nna, Anrnroni n Hc:eni, ce(yer, uro :orne or(ari npax no-
crynnri no npan(e npane(non n no aaiony, ne noxoponennin nce
panno uro nopyrannin, npe(ari rpyn ae:e anaunr ncnonnri aa-
ner no(ae:nix, nponnnri aropo(crno
1
.
]n aopoacrpnncion iyirypi xapairepno noce c:eprn ocrannri
rpyn coaia: n nrnna:, noce conpan uncrie iocrn (n norpeennn.
Cymecrnonanne raioro opn(a cnnaano c yuenne: o nocipecennn :eprnix
no norn nepe( noce(nn: cy(o:, ipo:e roro, aaxoponenne n ae:i norn
ocinepnno ae:i (Bn(en(ar, 8, |Horpeainin opn( n pnryainoe
ounmenne or rpynnon cinepni]
2
). Hpn Axe:enn(ax no(onin norpe-
ainin opn( coi(acn roiio :ara:n. Axe:enn(i n npoune nepci
xoponnn rpyni, n ro npe:n iai :arn nicrannn nx (n nonpannn
nrnna:n n anepn:n n aare: iocrn norpean n re: ca:i: naeran oci-
nepnennn ae:n. Crpaon (XV, 8, 20), ocnoninanci na oee pannnx nc-
rounniax, nnmer, uro nepci xoponnr y:epmnx, npe(napnreino o:aaan
nx nocio:. ro e iacaercn :aron, npo(oaer on, nx noce c:eprn or(a-
ir na cre(enne nrnna:. Coracno Unnepony, rea :aron or(air na pac-
repaanne anepn:, a n lnpiannn napo( co(epa (n .ron nen omecrnen-
nix coai, anarnie e n:en (o:amnnx coai aropo(non nopo(i
8
.
Hpancine npe(cranennn o aaxoponennn n nepno( nann lepainra in
nacroiio paaomenni:n n paanuni:n, uro yc:arpnnari n nnx e(nncrno
n yrnep(ari aan:crnonanne lepainro: n:enno .rnx n(en rpy(no. Kpo-
:e roro, raian noannnn lepainra naxo(nr orncnenne n nanyrpn ero
cocrnennoro yuennn. ]yma ueoneia nenna, nocioiiy npnuacrna ornen-
non cycrannnn n :oer, iai n oroni, neponrno, nri neuno, reo e,
ocranennoe (ymon, ye (encrnnreino nnuero oee ne anaunr.
1
Caak.. ]pa:i ; Hep. 4.4.3enncioro, na(. no(roronnn N.. lacnapon n
B.H. Apxo. N.: Hayia, 1990. C. 12b126.
2
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996) CH., 1997. C. 96.
8
.n,.+.ca A.., yionnn B.l. Kyirypa n .iono:nia ]pennero Hpana. N.:
Hayia, l. pe(. nocr. nr, 1980. C. 821.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 176 J4cnxc 1c.k.xf. a afxaaa.anacfs 177
B npancion rpa(nnnn npornnonocranenne fa-Hcrnni n ,:-n
nipaeno oee peaio, n nponnnercn iai na yponne ioc:oornn, rai n
n connaino:, n n nunocrno: nanax. Ho napaei :e(y (ny:n yue-
nnn:n, eayconno, npncyrcrnyer.
Ny(pocri n ncrnna naan:ocnnaani. B coornercrnnn c niciaaina-
nne: lepainra, Ny(pocri n ro:, uroi ronopnri ncrnny n (encrno-
nari coracno npnpo(e, ocoananan, uro a(panin paccy(oi y ncex omnn
(28 Nch). B aopoacrpna:e nonnrni paay: (:y(pocri) orno(nrcn
ocooe :ecro. Ny(pocri, paay:, iai :i ye yiaainan, nnnircn arpn-
yra:n Axypa Naa(i n, coornercrnenno, ero npnnepennen, nanpn:ep,
iro aro:y(p a(eci |n ae:no: :npe], ro:y neunoe npeinanne ra:, r(e
onraer npe:y(pocri
1
. B Nenor-n Xpa( uerio nponncana poi paay-
:a: neo, ae:n n nce rnopennn coa(ani, oxpannircn n ynpannircn
paay:o:, n: ycranoneni aaioni :npa. ]opie (ennnn n npane(nie
nocrynin conepmaircn c no:omii paay:a, paay:no:y n y(onernopen-
no:y npnunnnercn Axpn:ano: :enime npe(a, oa(aimero paay:o:
ce(yer cunrari orari:, paay: yume ncnioro orarcrna, cnoco-
crnyer operenni yumen nann, pa(ocrn n cani, a noce c:eprn
no:oraer naeari a(a n (ocrnui pan, c ero no:omii :ono oporicn c
Axpn:ano:, (.na:n n nenpanna:n
2
. B Lyn(axnmne (c. b4 (28r)), ra:,
r(e peui n(er o ranencrne cpe(n i(en, nnornix n ncninx nemen, na
(nyx ueonei rana ror, iro :y(pee n npan(nnee
8
. O(naio, ce(yer or:e-
rnri, uro :y(pocri, paay: n cnpane(nnocri .ro re nonnrnn, ioropie
aann:air nanoe :ecro n ion penrnoano-:n]oornuecion n ]noco]-
cion cncre:e, a noro:y ne n:eir nciiunreino npancioro nponcxo(e-
nnn. B cyuae conocranennn npancion rpa(nnnn n yuennn lepainra
coornercrnyimne napaen ciopee orncnn:i omnocrii nn(oenponen-
cioro nponcxo(ennn, a ne npancin:n nnnnnn:n.
Eme o(nn nacr npe(cranennn lepainra, nipaennin ]op:y-
on ]ono anari, uro nonna omenpnnnra, uro npa(a oiunin
nopn(oi nemen ( xq) n nce noanniaer uepea npa(y n aan:oopaano
(n nne no nce npe(onpe(eeno cy(ion nceneo) (28 Nch)
4
, rai-
e conocrann: c aopoacrpnncin: yuenne:, n ioropo: n:enno npa(a
:e(y (ny:n (yxa:n Larn: n 3i: (aa nauao ]nanuecio:y :npy,
ioropin coa(an na nepno( n 12000 er
1
(n roro, uroi noionunri c
aaiiuenni: nnyrpn nero 3o:, n ionen, ioropin (er :np n nce
cymnocrn .roro :npa, (encrnnreino npe(onpe(een (Lyn(axnmn,
c. 1722)
2
. C (pyron croponi, no npe:ena lepainra nonrnuecian
cnryannn noipyr 3]eca ia ipanne necraninon. Bnyrpennnn non-
rnia nonnncinx ropo(on xapairepnaonaaci ipnanco: nacrn: nonce:e-
crno apncroiparnn, (e:oiparnn n rnpannn c:ennn (pyr (pyra. Bo nnem-
nen nonrnie (nnmeecn mecri er nonnncioe noccranne npornn roc-
no(crna Hepcnn (b00494 rr. (o n...) io ecroio no(aneno n npn-
neo n yna(oi :aoaanncine rpeuecine nonci. He nciiueno, uro
ornnenne lepainro: nonni nape: ncero :oro iri peayiraro:
oc:icennn peann cnoero npe:enn.
Hec:orpn na npe(cranennie napaen c npancion rpa(nnnen n
nonn:annn ncrnnnoro n onoro, cnpane(nnocrn n necnpane(nnocrn,
ecri pn( (ononnreinix noapaennn npnne(enni: nime niciaainann-
n:, ioropie ne noanonir npe(noarari n (anno: cyuae noa:onoro
npancioro nnnnnn. B nepnyi ouepe(i .ro conoynorpeenne. Ecn n
npancion rpa(nnnn no:n:o ocnonnon onnoannnn Axypa Naa(a Anrpo-
Nannii Hcrnne-uc iai nceencio:y aaiony n ioc:oornuecio:, conn-
aino: n nunocrno: nanax npornnonocrannercn oi-,: iai orpn-
nareinan cna :npoa(annn n .rn rep:nni (ocrarouno ycronunni, ro n
reicre lepainra na nepnoe :ecro nixo(nr n:enno ca:a ionnennnn npo-
rnnonoonocren, n (n nero ne nnnercn npnnnnnnaini: ee onpe(een-
noe rep:nnoornuecioe nipaenne. Tpa(nnnonno ncce(onaren anrnu-
non :icn npornnonocrannir xq u pp
8
, no y ca:oro lepainra raion
ecrion napi :i ne nan(e:, on npornnonocranner ncrnne no:n:o u pp
raie ru o n o xo. Ecn i .rn nonnrnn nocnn onroornuecinn
craryc n yuennn 3]ecna, ro ne nciiueno, uro c ero ornomenne: i cony,
lepainr, noce(onareino npn(epnnanci npancinx n(en, nanepnnia nc-
noiaona i (n nepe(aun .ron onnoannnn ycronunnin rep:nn. Ho.ro-
:y, iai na: iaercn, n (anno: cyuae yume ronopnri o neaanncn:ix
nyrnx paannrnn omnx nn(oenponencinx npe(cranennn.
Hapaei c npancion rpa(nnnen onapynnaercn npn opamennn
i op]nuecin: iocrnni: nacrnnia: na Oinnn V n. (o n... Banocri
1
Acna, 80.9 (nep. K.A. Kocconnua). ]pyron napnanr nepeno(a uroi :y(pin
npeina ra:, r(e onraer npe:y(pocri (nep. K.l. 3ae:ana). accf. n pyccinx
nepeno(ax (18611996). CH., 1997. C. 181182.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 14.
8
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 299.
4
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 201.
1
Cp. c n(een o nenio: ro(e, npnnncinae:on lepainry.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 26b268.
8
Cp. nanpn:ep, 1a.naa 1s4. 1c. ]o no npe:n noce ;; 4pani]opr l.,
4pani]opr l.A., Yncon ]., Aiocen T. B npe((nepnn ]noco]nn. ]yxonnie
nciannn (pennero ueoneia. Hep. c anr. T.H. Tocron. N., 1984, Jcx,cnc:
C.A. Nn] n nreparypa (pennocrn. N., 1998.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 178 J4cnxc 1c.k.xf. a afxaaa.anacfs 179
.rnx nacrnnoi n ro:, uro na pannnx op]nuecinx reicron .ror nano-
ee pannnn. Op]nuecine reoronnn io(n]nnnponani ne noae lV n. (o
n... B cyuae c iocrnni:n nacrnnia:n :ono npe(noonri, uro op-
]na: n Oinni aaneaen eme na Nnera. B uacrnocrn na o(non na nnx
unraercn na(nnci
Epqvq oro Nnp opia (npa(a, nonna),
Aq0ro ruo ncrnna oi.
3rn e napi npornnonoonocren ]op:npyir n yuenne lepain-
ra, iai, nanpn:ep, no ]par:enre 77 Nch: Lor: (eni-noui, an:a-ero,
nonna-:np, nairoi-ny(a.
A.C. Pycnena, onynionanman oinnncine nacrnnin, noaraer,
uro lepainr i nenocpe(crnenno cnnaan c op]nuecin:n :ncrepnn:n
n napo(non penrnen, orci(a aan:crnonanne n: crnn, neioropix nonn-
rnn n anrnrea, n cnoi ouepe(i ce(i nnnnnn ]noco]nn lepainra
ncrpeuaircn y op]nion
1
.
Yiaaannie napi npornnonoonocren n:eir coornercrnnn n npan-
cion rpa(nnnn, r(e :np n opia .ro re nauaa, ioropie crpyirypn-
pyir :np, a n aopoacrpnncio: yuennn n:enno .rn napi npornnonoo-
nocren ear n ocnone irnn: opia npe(crannercn c:ico: iai ue-
oneuecioro cymecrnonannn, rai n cymecrnonannn ioc:oca, .rani :npa
n ncropnuecio: npe:enn ana:enyircn opion :e(y cna:n ncrnni n
n (nn axyponcin:n n (.noncin:n), uro orpaeno npairnuecin n io:
aopoacrpnncio: reicre.
He nciiueno, uro npancine n(en, n ro: unce n(en ]op:npyi-
merocn aopoacrpna:a, nnone :orn nonnnri ecn ne na noanninone-
nne op]nuecioro yuennn, ro, no ncnio: cyuae, na ero (ainenmee
paannrne, n, noa:ono, onocpe(onanno, uepea op]na: n ero pannnx
]op:ax na lepainra. B aaiiuenne (oann: nmi ro, uro i V n. (o
n..., ioropi: (arnpyircn oinnncine nacrnnin, nonnrnn :npopi-
a, ncrnnaoi na .rnx nacrnniax nnone :orn iri npo(yiro:
npancioro nnnnnn.
]o cnx nop :i ronopnn o ro:, uro (n ]par:enron, (eraen yue-
nnn, nmennix ionreicra, :ono erio no(opari coornercrnnn, uro
noiaaao n conocranenne neioropix (eraen n nonnrnn n yuennn le-
painra c npancion rpa(nnnen. Ho nacioiio npoe:no aa(annoe nn(e-
nne npornnonoonocren n omen cncre:e narn(on lepainra :oer
iri coorneceno c npancin: yuenne: Ha ocnonannn neci:a orpannuen-
nix no ionuecrny ]par:enron, n ioropix aarparnnaercn re:a npornno-
noonocren, cono cy(nri o peaino: co(epannn opnrnnainoro
reicra. Hpoe:a, iaaaoci i, pemaercn uepea npnneuenne oee no-
a(nnx cnn(ereicrn nn reicron, ioropie noanonir io:nencnponari
ne(ocraroi namnx anannn n .ron oacrn. Ho n a(eci cymecrnyir onpe-
(eennie rpy(nocrn. Haron, Apncrorei n ero noce(onaren, a aare:
cronin ncxo(nn na cnonx cocrnennix npe(cranennn n n:enno nx .i-
crpanonponan na yuenne lepainra, ne crann nepe( coon aa(auy ne-
peciaaari 3]ecna. ]oicorpa]i, io::enrnpyn (ocoiparnion, onnpanci
na iaccnueciyi rpa(nnni, n uacrnocrn, na npe(cranennn o eamnx
n ocnone :npa ueripex napnix nepno.e:enrax crnxnnx, ioropie
yc:arpnnanci n:n ye n (oirpnnax pannnx rpeuecinx ]noco]on (xo-
o(noe-nanoe ropnuee-cyxoe .ro nnapnie onnoannnn, uepea
ioropie pacipinaercn cyri npe(cranennn o .rnx crnxnnx). Co:nn-
reino, uroi lepainr :or n:eri noce(onareinie npe(cranennn o
ueripex crnxnnx (oroni-noa(yx-no(a-ae:n) iai cocrannimnx ioc:oca,
nnaue c:ennimnx (pyr (pyra cra(nnx ioc:oronnuecioro nponecca.
Ornpannon rouion (n peioncrpyinnn narn(on lepainra na npo-
rnnonoonocrn :oer cynri ero niciaainanne o opamennnx ornn:
cnauaa :ope, noonnna or :opn .ro ae:n, (pyran noonnna
npecrep (nocna:enenne) (b8 Nch). Peui a(eci n(er, iai iaercn, o
ionipernix peannx (oreirax) uyncrnennoro :npa, o ro:, uro cyme-
crnyer n npnpo(e n iai ono ]yninnonnpyer no npnpo(e. Nope, nonn-
:ae:oe n (anno: ionreicre iai reorpa]nuecinn nn, yume ciaaari,
npocrpancrnennin oreir, cymecrnenno ornuaercn or no(i iai crnxnn
(]nanuecioro oreira), ro e ornune :i yc:arpnnae: n co(epannn
narn(on lepainra, iacaimnxcn nonnrnn cymn n ae:n, xorn ono n ne
namo orpaennn na yponne naiia n coxpannnmnxcn ]par:enrax, iai n
npe(i(yme: cyuae (uypq vs. 0ooooo). Hx nanune n :npe a4cax,na, n
]par:enr orpaaer ro, uro :i i naanan yconno ipyronoporo: ne-
mecrn n npnpo(e (iai uacrnin cyuan ncnapenne no(i).
lepainr yno:nnaer roiio o rpex cocrannix uacrnx ioc:oca
.ro :ope, ae:n n npecrep. Hoce(nnn cocranniman (pqotqp ,ka.
nnxpi nn yparan co ncnimia:n :onnn), ciopee :oer iri nonnra
iai neecnin oroni (.]np
1
). B reicrax io::enraropon (ocoenno pn:c-
inx) nonnnercn eme o(nn .e:enr noa(yx, ioropin, neponrnee
ncero, nocxo(nr i cronuecion nnrepnperannn yuennn lepainra n co-
crnenno:y narn(y cronion na crpoenne ioc:oca. Hpecrep ne ro(e-
crnenen noa(yxy, xorn raian rouia apennn ne nmena ocnonannn. Hpe-
crep .ro nce npocrpancrno :e(y ae:en n neo:, aanonennoe noa-
1
1,csca. .C. Op]na: n iyir ]nonnca n Oinnn ;; Becrnni (pennen ncro-
pnn. 1978. N 1. C. 98.
1
Kirk nepeno(nr npecrep iai burning, c nn: con(apen Narcovich.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 180 J4cnxc 1c.k.xf. a afxaaa.anacfs 181
(yxo:. Ho ouenn(no, ero c:ic ne cno(nrcn i noa(yxy iai .e:enry, on
aann:aer ionipernin npocrpancrnennin oiyc, panno iai n cyma, n
:ope n ro: e c:icono: pn(y, n nmen .e:enrapnix iauecrn. Ha
nepnin narn( iaercn, uro o ueripex .e:enrax ronopnrcn no ]par:en-
re 42 Nch: Xoo(noe cranonnrcn reni:, renoe xoo(ni:, nanoe
cranonnrcn cyxn:, nccoxmee nani:, n uro .rn iauecrna yiaainair
na noa:onocri naan:ona:enennn coornercrnyimnx .e:enron (crn-
xnn). Ho c:ic .roro ]par:enra, ioropin enr na nonepxnocrn n ro-
paa(o oee npocr, nnone :oer iri cne(en i onncanni ecrecrnennix
npnpo(nix nponeccon, n n nepnyi ouepe(i i onncanni cyrounoro nnia
(anaornunin nni yc:arpnnaercn neioropi:n ncce(onaren:n n yue-
nnn Anaicn:an(pa) yrpo: conne narpenaer ae:i, nicymnnaer pocy,
neuepo: ae:n cnona oxa(aercn, n cnona nina(aer poca.
Ha(o or:ernri, uro nnrepec lepainra cno(nrcn ne croiio i ioc-
:oornuecio:y nponeccy nepexo(a .e:enron (pyr n (pyra (uro oiu-
no npnnnro nonn:ari no( rpanc]op:annn:n ornn), cioiio i na:ene-
nnn: n npnpo(e. B ocnone ncero enr ipyronoe (nnenne (n ipyre
nauao n ionen con:ecrni (84 Nch)), n na:enennn n npnpo(e nponcxo-
(nr nninuecin, n:enno no.ro:y n nyri nnepx n nyri nnna o(nn n ror
e (88 Nch)
1
. Hpe(e ncero, opaano: npnpo(nix na:enennn cyar
cyrounin nni, o ioropo: ronopnoci nime, n ro(onon nni. Bo ]par-
:enre 64 Nch peui n(er o npe:enax ro(a, c:ena ioropix perynpyercn
Conne: n ioropie npnnocnr nce nemn. Co(epanne ]par:enra na-
:ennnci, or(ixaer n yro:nreino rnio rpy(nricn (n roro e ca:o-
ro n iri ynpanne:i: n: (b6 ab Nch) nnone :oer iri ncroiona-
no ne roiio iai npe(cranenne o na:enennnx ornn (Narcovich), no n
iai npe(cranenne o c:ene uacren cyroi, nn ceaonon. Oa .rn nnia
aanncnr or (nnennn Conna, a Conne npannr ioc:oco: n coorner-
crnnn c ycranonenni:n cpoia:n. Bano n .ron cnnan or:ernri, uro
na:enennn n npnpo(e conepmaircn ne roiio n coornercrnnn c cyrou-
ni:n nn ro(oni:n nnia:n: ecri eme oee npocrpannin nni, ioro-
pin, ciopee ncero, :oer iri oro(ecrnen c nenin: ro(o:. Ben-
inn ro( raie cnnaan c opamenne: Conna, ioropoe n:ecre c ynon
n eme nnrii nanera:n (ono o(nonpe:enno noanparnricn n ro e
coanea(ne, oriy(a onn naunnan cnoe (nnenne n nauae (annoro nni-
a (6b Nch). Coracno lepainry, .ror ro( cocronr na noce:na(narn
ricnu coneunix er, a nonopornie rouin .roro ro(a Uenaopnn n:enyer
.innpoaon n (naioc:eaon. 3ra rep:nnoornn (ocrarouno ycronunna y
nnrepnperaropon, no neponrnee ncero n:eer cronuecioe nponcxo(enne.
Coracno ]par:enra:, lepainr ronopnr roiio o nairie n ne(ocrar-
ie, npn .ro: nanoee pacnpocrpanennan nnrepnperannn, nocxo(nman i
cronia:, cno(nr n ny(y, n nairoi i nponnennn: ioc:nuecioro ornn
iai i nocna:enenni (.innpoae) n yracanni ((naioc:eae) .roro ornn
(bb Nch, 79 Nch). Orpocnn cronueciyi nnrepnperanni, :i naxo(n:
onpe(eennie orroocin npe(cranennn o (naioc:eae n .innpoae iai
rnen or nenioro noapa n (nreinoro nepno(a npeinannn n ynopn-
(ouenno: cocronnnn, n uacrnocrn, n reicrax, ncropnuecin oee na-
inx npe:enn nann lepainra, nanpn:ep n Tn:ee Harona (22d,
28e). ]pyron napnanr nnrepnperannn, nocxo(nmnn i 4nony (bb b2 Nch)
n Cn:nnini (b4 Nch), ior(a nairoi n ny(a npe(crannircn nnio:
noa(annnn io:nencannn aa ymep, ioropin .e:enri npnunnnir (pyr
(pyry, n nce nemn no( aaor ornn, nce npenpamennn n ioc:oce
nponcxo(nr coracno poionon neoxo(n:ocrn. 3auacryi .rn n(en nonn-
:aircn iai napa]paa Anaicn:an(ponon :icn o poionon aa(oennocrn.
Y nac ner noa:onocrn no(rnep(nri .ry :ici reicroni:n cpe(crna:n,
no n n:eimnxcn ]par:enrax lepainr ne yno:nnaer o ioc:nuecio: napy-
mennn :epi. Loee roro, (ae Conne, ioropoe nnnercn nocnree: npa-
nninon nninuecion aaiono:epnocrn ]yninnonnponannn ioc:oca, ne
:oer npecrynnri nooennon e:y :epi, no(unnnnci naneuni: aaiona:.
3ro coornercrnyer raie (pennn:, c]op:nponanni: eme :n]oornuec-
in: coananne: npe(cranennn:. B cny ncero ciaaannoro nepnin napn-
anr peioncrpyinnn npe(crannercn nanoee npne:e:i:.
Cnoero po(a oomenne: npe(cranennn o :noecrnennocrn nni-
on, ioropie nnnircn ocnonon ]yninnonnponannn ioc:oca, :oer cy-
nri ]par:enr 77 Nch: Lor: (eni-noui, an:a-ero, nonna-:np, nairoi-
ny(a. 3(eci lepainr ore(nnner nce pacc:orpennie nnii n e(nnyi
cono(unnennyi cncre:y: cyrounin nni, ro(onon, aare: nni nonna-
:np .ro nnuro nnoe, iai ipyronopor nemecrna (cp. b8 Nch), a c:ic-
oni: anaoro: napi nairoi-ny(a nnnercn neninn ro(. B raio:
cyuae nce yno:nnyrie napi ciopee ce(yer nonn:ari ne iai naop ncex
noa:onix npornnonoonocren (cp. A.B. ee(en), a iai yiaaanne na
crpyirypy ioc:oornuecinx na:enennn, nn ioc:oorni n cocrnenno:
c:ice. Bce .rn nnii no(unneni e(nnon ynpannimen cne, neioe:y
ory. Ho ecn no ornomenni i nn(n:o:y (uyncrnenno:y) yponni :ono
yrnep(ari, uro nce .rn nnii cnnaani c (nnenne: conna, ro e(nnan
cncre:a .rnx nnion no conoiynnocrn (niiuan yponeni ncsana:a, ,+a.-
xfc.:na:a) ynpannercn oroco:, re:, uro, n ornune or Conna, no co-
crnenno:y e nipaenni lepainra, nnior(a ne aaxo(nr (81 Nch).
3(eci xopomo npoc:arpnnaercn n ]yninnn lepainroncioro ornn, ioro-
1
3a:ern:, uro .ra n(en n naoennn Hap:enn(a (B 6 DK), neponrno, npe(noa-
raer oee ryoinn c:ic niciaainannn lepainra, no a(eci :i ne y(e: na
nen ocranannnaricn.
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 182 J4cnxc 1c.k.xf. a afxaaa.anacfs 188
pin n nnno: nn(e ne npncyrcrnyer n ne nponncan nn n o(no: na .rnx
nnion, no n ia(o: na nnx ninonner cnoero po(a :e(naropnyi ]yni-
nni: cnerna (Conne, yna n npou.) ecri cocrnenno uamn, aanonennie
orne:. B ipyronopore nemecrn oroni ne nnnercn or(einon nnno nipa-
ennon uacrii npocrpancrna, no oecneunnaer o:en :e(y rpe:n crpyi-
rypni:n .e:enra:n npocrpancrna, n, naionen, n crpyirype nenioro ro(a
on nponnnercn n uncro: nn(e n nepno( nocna:enennn, nni:n cona:n,
ncninn paa ueonei cnocoen aa]nicnponari ne ca: oroni, a roiio ero
na:enennn upo tpoo .
Hrai, ioc:oornuecinn nponecc aa(aercn uepea cxe:arnunoe oro-
paenne noce(onareinix noennn npnpo(nix nnion o(nn n (py-
ron, a rpannnen (n .rnx nnion, nx :epon n perynropni: :exanna:o:
cynr oroc. lepainr oro(ecrnner ero c oecrno:, no eicnia,
cnenn]nunan (n :n]oornuecioro naiia, ne (ona nno(nri n aay-
(enne: 3]ecen ne repner npn .ro: pannonancrnuecinx ocnonannn. o-
roc (ocrynen (n noanannn, no ero cymnocri rpy(no nipaanri npn no:o-
mn oiunix con. ]n (ocrnennn .ron nen lepainr ncnoiayer npnn-
nnn no(onn, nponopnni
14
. Nepa n aaion yno(onircn ory (nn 3en-
cy) rouno raie iai Conne, coracno ioropo:y nponcxo(nr c:ena uac-
ren cyroi nn npe:en ro(a, yno(onercn na nneuyncrnenno: yponne
ro:y, uro nnior(a ne aaxo(nr, no ninonner coornercrnyimyi ]yni-
nni orocy. Ka(in na cymecrnyimnx nnion npe(cranen onpe(e-
enni: naopo: npornnonoonocren, no na yponne oroca .rn nporn-
nonoonocrn crnpaircn. Nnp oroca iai :np neunoro irnn nmen
cranonennn n (nnennn, a re: ca:i: n npornnonoonocren ocnon-
nix xapairepncrni uyncrnennoro :npa (oroc o(nn n ror e (47 Nch),
(n ora nce npeipacno n cnpane(nno, no i(n npnanan neioropie
nemn necnpane(nni:, (pyrne cnpane(nni:n (91 Nch)). roi no-
nnri e(nnyi n nena:ennyi npnpo(y oroca, ce(yer nonnri, iai nponc-
xo(nr na:enennn n npnpo(e na yponne npornnonoonocren, rouno raie
iai ueonei ne ana i n:n Hpan(i, ecn i .rn nemn |r.e. npecryn-
ennn nn necnpane(nnocri] ne cymecrnonan (4b Nch) nn ecn
i ne io conna, (n ncex (pyrnx anea( ia i (neunan) noui (60
Nch). Tain: opaao:, ea ocoanannn pnr:on n crpyirypi uyncrnennoro
:npa, ero reiyuecrn n nninuecinx na:enennn n ne: nenoa:ono ocoa-
nari e(nnyi n nena:ennyi npnpo(y oroca. Hepexo( e or npe(crane-
nnn o uyncrnenno: :npe i npe(cranennn: o oroce (oen iri aa(an
noce(onareinon cxe:on conocrann:ix nponopnnn, ioropie n nrore
14 Cp. ror e npnnnnn no ]par:enrax 48, 90, 92 Nch n (p.
npnno(nr i (ny: ocnonni: ioc:oornuecin: npornnonoonocrn:: neu-
no:y cranonenni n neuno:y irni.
Conocranenne yuennn lepainra c npancin:n (oirpnna:n, iai
:i c:orn ynn(eri, cpaay e (aer :accy anaornn n noanoner nponecrn
oimoe unco napaeen, na ocnonannn ioropix aauacryi n (eaircn
nino(i o npancinx nnnnnnx, no raion no(xo( uacro ne ni(epnnaer
ipnrnin. B omen cncre:e narn(on lepainra ninnnircn (ne rannie
ocoennocrn n nonn:annn lepainro: npornnonoonocren, ioropie
ce(yer or:ernri .ro conpnennocri, ro(ecrno, e(nncrno npornno-
noonocren n nninuecian :o(ei nx ]yninnonnponannn. Xapairepn-
ayimn: :o:enro: (n ncen npancion rpa(nnnn nnnercn ee (yancrn-
uecian oipamennocri. Ye n larax onroornanpyercn necona:epn:ocri
(nyx nepnonaua ]opa n 3a. Hapi npornnonoonocren n .ro:
cyuae nnnircn ne croiio nnapni:n onnoannnn:n, cioiio xapaire-
pncrnia:n nn cnoncrna:n .rnx cycrannnonainix naua n, iai n ca:n
nauaa, n npnnnnne ne ro(ecrnenni (pyr (pyry. lanni:n xapairepnc-
rnia:n naua nnnircn ce(yimne napi: ncrnna oi, nani ne
nani, paay: neananne, :np npa(a. Hcxo(nin npnnnnn npornno-
nocranennn n anrponoornn (eenne na cnonx n uynx c rouin ape-
nnn npnnepennocrn (opy nn ay. Hrai, na yponne onroornn n ioc:o-
ronnn napi npornnonoonocren npoc:arpnnaircn (ocrarouno uerio, nocnr
npn .ro: ne ca:ocronreinin xapairep, a orpaair cnoncrna neconocra-
nn:ix nepnonaua. ro iacaercn ioc:oornn, n nen nnno npocennaercn
rpna(nunan crpyirypa, or:euennan A. ]i:eane:. Bo ncnio: cyuae,
(yana: n ocnonannn npancinx npe(cranennn, ioropin c:ennir :onnc-
rnuecine ren(ennnn n Anecre n uerian crpyirypa ioc:oornn, cnn(e-
reicrnyir no o nono: :nponoaapenuecio: .rane n paannrnn npancion
rpa(nnnn n nepno(, o ioropo: n(er peui, no o nnnnnn rpeuecinx ]no-
co]cinx yuennn na cranonenne npancion :icn.
B noiay noce(nero npe(nooennn ronopnr ce(yimnn apry-
:enr. Taine napi npornnonoonocren, iai xoo(noe ropnuee,
nanoe cyxoe n pannnx npancinx ncrounniax (lari, Anecra)
ne npocennaircn c (ocrarounon ncnocrii, no n ionnenryananpo-
nanno: nn(e nonnnircn n nexennncinx reicrax (oi. lX n. (o n...,
nanpn:ep, n Denkar:) iai npornnonocranenne ropnuero n nanoro
xoo(no:y n cyxo:y, no onnri n iauecrne xapairepncrni (nyx nepnona-
ua. Nono yrnep(ari, uro ncxo(ni:n (n noanninonennn .rnx nap
npornnonoonocren in npe(cranennn rpeuecinx ]nanion, ioro-
pie n cnino a(anrnponanno: nn(e uepea nocpe(crno Bnaanrnn nomn
n npanciyi cpe(neneionyi reoorni.
Eme o(nn iiuenon :o:enr (n npancion rpa(nnnn .ro ee
nnennan, .cxaroornuecian nanpanennocri. O(no na nepnonaua
1c.k.xf x x.nck.s f.,xuxs. 184
IABA \. 4HOCO4I HTAHHCKOIO HAHIABEHHA H
HIAHCKAA TIAHHHA
1. HAHAO HTAHHCKOH 4HOCO4HH. OHTOOIHHECKHE
B3IAI HAIMEHHA H HX COHOCTABEHHE C HIAHCKOH
TIAHHHEH
Hranncian ]noco]nn n reorpa]nuecio: ornomennn anaunreino
y(aena or npancioro :npa n n co(epareino: nane ona rpa(nnnonno
npornnonocrannercn ]noco]nn rpeuecioro Bocroia, (n ocnonnix
npe(crannreen ioropon (Anaicn:an(p, lepainr) napaen c npanc-
in: yuenne: npono(nnci neo(noiparno. H:enno no.ro:y nnrepecen
nonpoc o onocpe(onannon rpancnnnn nnoiyirypnix opaanon n rpe-
ueciyi ]noco]ciyi :ici. Ecn npnanari noa:onocri aan:crnona-
nnn npancinx iyirypnix opaanon neioropi:n pannerpeuecin:n ]no-
co]a:n, nanpn:ep, Hn]aropo: nn Kceno]ano:
1
, ro cranonnrcn nonnr-
ni: nyri nepe(aun .roro anannn n Hrani.
Kai noaraer N. Y.cr, noce yuennn Nnercion mioi, nocrou-
nie nnnnnn, n cymecrnonannn ioropix on ne co:nenaercn, ne yrparnn
cnoen anaun:ocrn, onn coxpannircn na nce: npo(oennn V n., n cna
.rnx nnnnnn onennnaercn no lepainry. lpeuecian :ici oepny-
aci na cen n ycnannaa ro, uro ye io npnnnro. B .ro npe:n A]nni
aann:air anaunreinoe :ecro n io::ynniannn :e(y paani:n uacrn:n
lpennn. Kpo:e roro, nauacn pocr ca:o(ocrarounocrn rpeuecioro panno-
nana:a. Oaop npnpo(noro :npa ycnenno noy(a ]op:ynponanne
omnx npnnnnnon, ioropie npe(aran oee npnneiareinie peme-
nnn npoe:i ioc:oornn, ue: ne.:nnpnuecine nocryari, ioropie :ora
1
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 218218,
227229.
3o, Ti:a xapairepnayercn npe:enni: irne:, e:y npe(yroronana
rnei n ionne npe:en. B:ecre c nn: na irnn yxo(nr n ero cnoncrna,
xapairepncrnin. B ornune or yuennn lepainra, (nnenne ne npe(-
crannercn neoxo(n:on xapairepncrnion cymecrnonannn ioc:oca, a
nnnercn cnoncrno: aoro nauaa n npnnnocnrcn n :np n:ecre co ao:.
3cxaroornuecine coirnn n ionne npe:en, onncinae:ie n npancion
penrnoanon rpa(nnnn, n:eir ornomenne roiio i ao:y nauay n :npe.
Ounmenne orne:, uacro conocranne:oe c .innpoaon lepainra, ne ne-
uer aa coon nonon rnen ynnnepcy:a, :np npo(onr cnoe cyme-
crnonanne n ounmenno:, n(eaino:, nmenno: aa cocronnnn.
Hrai, npe(cranenne o npornnonoonocrnx cymecrnyer n n ]no-
co]nn lepainra, n n npancion penrnoanon rpa(nnnn, no nx ocnonannn
acoirno paanuni. Ecn yuenne lepainra .ro, n nepnyi ouepe(i,
:onna: c coxpanenne: rpa(nnnonnix (n :n]oornuecioro :imennn
nninuecion :o(en ]yninnonnponannn ioc:oca, nnapnix onnoannnn
n renerna:a, ro npancine npe(cranennn o npornnonoonocrnx nenoa-
:ono pacc:arpnnari nne ioc:oornuecioro (yana:a n nnennon crpyi-
rypi paannrnn ioc:oca. Ta: e, r(e ionnennnn npornnonoonocren
nnone conocrann:i, nnno npoc:arpnnaircn noa(neanrnunie nnnnnn
na npanciyi rpa(nnni. Tain: opaao:, nec:orpn na ro, uro ca:n no
cee napaen cymecrnenni, peayirari nx conocranennn na (oirpn-
naino: yponne ocranner :ao mancon (n eccnopnoro npnanannn
npancinx aan:crnonannn n rpeuecion ]noco]nn, n uacrnocrn, n ]no-
co]nn lepainra.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 186 1.4..a xf..xxckax x.acaxx. Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a ... 187
npe(onri nnoae:nan :ici. Hpn:epo: ioc:oora, ioropin npn:enn
cinoanon .:nnpna: n noce(onareino ne onapynna napnapcinx
nnnnnn, nnnercn Kceno]an
1
.
Kceno]an npon (oryi nani oee (ennnocra er, n noapa-
cre oioo (na(narn nnrn er noinny po(non ropo( n Naon Aann n c
rex nop cinracn no cnery (B 8 DK). 3rn cne(ennn ne:noroe :oryr
(oannri i npe(nooenni o ro:, ior(a on c]op:ynpona cnon ]no-
co]cine narn(i. Heioropie na nnx :orn iri nanecrni (nn, no
ipannen :epe, nain) lepainry, no .ro raie :ao uro nponcnner.
Hanpn:ep, coner, (annin ernnrnna:, ne onainnari oron, ecn
cunrair nx raioni:n, a ecn cunrair c:eprni:n ne urnri iai
oron, Apncrorei n Hyrapx npnnncinair Kceno]any (B 18 DK), a
Apncroipnr, Enn]annn (n, noa:ono, Kn:enr Aeican(pnncinn)
lepainry (B 127 DK). To, uro Kceno]an nnca, aa]nicnponano n no-
a(nnn nepno(, n nnuero ne ronopnrcn o npennx ro(ax ero nann. Cy(n
no nce:y, on (encrnnreino :noro nyremecrnona, ina n paanix ropo-
(ax Naon Aann n lpennn, noa:ono n Ernnre, n ne nciiueno, uro ero
yuenne c]op:nponaoci n aaionuenno: nn(e ye n Hrann. Boa:ono,
uro npancine nnnnnn na cranonenne yuennn Kceno]ana orpannunnci
nepno(o: ero nann n po(no: Koo]one. H:enno no.ro:y :i pacc:ar-
pnnae: Kceno]ana iai npe(crannren, a yume ciaaari po(onauainnia
nranncion ]noco]nn (npen:ymecrnenno ee .encioro nanpanennn).
Ho rai nn nnaue, onpe(eennie napaen yuennn Kceno]ana c npanc-
ion rpa(nnnen npoc:arpnnaircn.
Ocnona onroornn Kceno]ana ero E(nnoe, ioropoe paay:no, neu-
no, nena:enne:o, ne(nnn:o. 3rn e cnoncrna npncymn Op:aa(y n npan-
cion rpa(nnnn, re e iauecrna :i naxo(n: y Hap:enn(a npn onncannn
ero irnn. |Ecri] o(nn |roiio] or, :e oron n i(en nenuanmnn,
ne noxonn na c:eprnix nn onio:, nn coananie: (A.H. animen
(aer nepeno( ne no(oen c:eprni: nn reo:, nn :icii
2
) (B 28 DK),
Beci on nn(nr, neci :icnr, neci cimnr (B 24 DK), no ea (]nan-
uecioro) ycnnn cnon :icn nce norpncaer (B 2b DK). 3rn napaen
c opaao: ne anrpono:op]noro oecrna-Hea, oa(aimero :y(poc-
rii n ananne:, ioropie nnnircn, ipo:e roro, ero ocnonni:n xapaire-
pncrnia:n n npancion rpa(nnnn, ye ocy(anci na:n. ]oicorpa]i
coomair, uro or Kceno]ana no(oen mapy, n .ro coornercrnyer npe(-
cranenni o irnn y Hap:enn(a n 3:ne(oia, xorn ca: Kceno]an ne
ronopnr o .ro: n (ome(mnx ]par:enrax on ronopnr, uro or ne
no(oen ueoneiy, no ne ronopnr, ue:y on no(oen. 3a:anunno conocra-
nnri .rn npe(cranennn c nioi nmenni: anrpono:op]noro opaaa Axypa
Naa(on, iain: on npe(craer n larax, no n (encrnnreinocrn, iai :i
yno:nnan nime, nepcn(cian nionorpa]nn Axypa:aa(i nepno(a b20 r. (n
uacrnocrn n Lexncryncion na(nncn) ne noanoner na: .roro c(eari.
Bnone coornercrnyer npancin: narn(a: nooenne, uro Lor Kce-
no]ana nenuanmnn na oron. ]encrnnreino, nenuanmnn, no ne
e(nncrnennin, n .ro nooenne ne naxo(nr no((epin n rarnuecio:
aopoacrpna:e, n n:ecre c re:, nmeno (yancrnuecion aai, xapairep-
non (n noce(nero. Kceno]an niciaainaer neioropie :opanaaropc-
ine nooennn, ronopn o eaaaionnnx, no n nnno: nn(e paccy(ennn o
(ope n ae y nero :i ne nan(e:. Boome, paccy(ennn Kceno]ana o
ore cnino pannonananponani n ocnonani na (e(yinnn n reduc:ion ad
absurdum. Ho.ro:y, (ae ecn :i nonirae:cn n iauecrne (ononnrei-
no apry:enra i nanuni npancinx opaanon n yuennn Kceno]ana npe(-
onri orcyrcrnne (nnennn n E(nno:
1
, ro n a(eci ono nonnnercn
ciopee n cny pannonancrnuecioro oocnonannn cnonx narn(on, orn-
uecion nenouin paccy(ennn, ue: npocro nepi, (a eme aan:crnonannon
nanne. Coracno Kceno]any, onnparicn na oprani uyncrn n noanannn
ecc:icenno (A 49 DK), no n nocrnenne paay:o:, noayn, roe ne
(aer ncrnnnoro peayirara: Hcrnni rounon nniro ne yape n nniro ne
yanaer na i(en o orax n o nce:, uro n roiio roiyi: ecn io:y n
y(acrcn nnone ciaaari ro, uro cioci, ca: nce panno ne anaer, no nce:
nmi (ora(ia inaer (B 84 DK)
2
. 3rn narn(i iap(nnaino npornnono-
oni npancin: (rarnuecin:) npe(cranennn:, nocioiiy (n 3apa-
rymrpi raioro nonpoca ne :oro noanninyri ncrnna-.f. oreirnnno
cymecrnyer n (ana ia(o:y ueoneiy, nnoe (eo ero nunin niop
:e(y (opo: n ao:.
Hrai, ecn neioropie nooennn yuennn Kceno]ana n narain-
nair na :ici, uro onn aan:crnonani nn n.acsna npancin:n ionnen-
ra:n, n neo: nx anana ((ae cyryo nonepxnocrnin) noiaainaer,
n(ennan nanpanennocri yuennn Kceno]ana npnnnnnnaino pacxo(nr-
cn c npancin:n narn(a:n. Ho, n io: cyuae, Kceno]an nnrepecen
iai noa:onoe cnnayimee aneno :e(y ]noco]nn:n lpeuecioro Bo-
croia n 3ana(a n iai onpe(eennin ncrounni (n ]op:nponannn neio-
ropix narn(on Hap:enn(a.
1
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 227.
2
.nauca .1. Hranncian ]noco]nn. N., 197b. C. 1bb.
1
Hano:nn:, uro coracno npancin: npe(cranennn:, (nnenne noanniaer n
:npe roiio noce nropennn n nero aix cn.
2
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 178.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 188 1.4..a xf..xxckax x.acaxx. Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a ... 189
Anananpyn yuenne Hap:enn(a, N. Wes: npono(nr napaen nc-
iiunreino c (pennenn(nncion rpa(nnnen, ne iacanci npancion re:arn-
in
1
. On yno:nnaer roiio o (yana:e cnera n ri:i, o ioropo:, iai iaer-
cn, io nanecrno Apncroiceny n En(e:y n ioropin n lV n. (o n... i
pacnpocrpanen n Hpane
2
. Te: ne :enee, :i :oe: onapynri npancine
napaen iai n nno(non uacrn yuennn Hap:enn(a, rai n n naoennn n:
oonx cnocoon noanannn irnn. 3(eci c neoxo(n:ocrii ncraer npoe-
:a: iain: opaao: Hap:enn(y na nranncion 3en :orn crari nanecrni
npe(cranennn npannen, n .ro npnro:, uro rpa(nnnn y:aunnaer o ero
nyremecrnnnx na Bocroi, (ae ecn raionie n n:en :ecro. Ha: iaer-
cn .ror ]air orncnn:i:, ecn ncxo(nri na roro, uro Hap:enn( oyuacn
y nonnnnen n nn]aropennen. ]noren a.prcinn (lX, 2128) coomaer:
On (Hap:enn() i yuennio: Anaicn:an(pa. Ho xori on n yuncn y
Kceno]ana, a noce(onaree: ero ne cra. Hpn:iny i nn]aropenny
A:nnni, n n:enno A:nnne:. opamen i coaepnareinon nann.. A:n-
nx, Hpoi n 4ornn e(nno(ymno yrnep(air, uro Hap:enn( npome
nn]aropenciyi mioy (A 4 DK), a Crpaon npn:o naainaer Hap:enn(a n
3enona :ya:n-nn]aropenna:n (A 12 DK)
8
. 3ro eme paa no(rnep(aer
reanc o ro:, uro, ecn :i npnanae: nanune npancinx opaanon n rpeuec-
ion rpa(nnnn, ro n:enno Hn]arop :or oanaio:nri 3a(y c nn:n.
Ho.:a Hap:enn(a (arnpyercn oi. 490 r. (o n...
4
. Ai:. Hap:enn(a
npnxo(nrcn na b04b01 rr. (o n..., no coracno Harony on na 2b80 er
:ooe
b
. Ho :nenni N. Y.cra, no.:a Hap:enn(a n:eer neioropoe cxo(-
crno c op]nuecin:n crnxa:n, uro yiaainaer ecn ne na npn:ie napae-
n :e(y nn:n, ro, no ipannen :epe, na omnn ncrounni (n nnx
6
. O
.ro: ronopnr n ror ]air, uro Hap:enn( n 3:ne(oi, cunranmnecn opnrn-
naini:n ]noco]a:n, ocnonaren:n aana(non rpa(nnnn rpeuecion ]n-
oco]nn, n (encrnnreinocrn, in (pyrn: noico: o(non n ron e rpa-
(nnnn, epymen nauao n Honnn. ]ononnreini: no(rnep(enne: cia-
aannoro nnnercn ror ]air, uro :norne na crapmnx conpe:ennnion Hap-
:enn(a n 3ee (oni in iri cpe(n nepnix ioonncron na 4oien
7
.
Ha: npe(crannercn ionirni: npe(crannri raine napaen n
nopn(ie, coornocn:o: co crpyirypon nap:enn(oncioro reicra, n (ari
n: neioropoe oocnonanne n nane noa:onocrn npancinx nnnnnn.
~1a+xx. Ha nno(non uacrn no.:i Hap:enn(a ce(yer, uro na
nyri noanannn iai Hcrnni ( Aq0rq), rai n ye(ennn, :nennn i(en
]noco]a npnnen 3aion (0r) n Hpan(a (xq) (B 1 DK)
1
. Coracno
anrnuni: npe(cranennn:, Aq0rq .ro oreirnnnan ncrnna, cnpa-
ne(nnocri, ioropan connaino: nn cyreirnnno: nane peanayer-
cn iai cocrnenno aaion nn oiuan (xq) n iai ro, iain: opaao:
.ror aaion aaknaacnna nn n c,,cna+ as,kc ncnonnercn (0r).
Ye na .ro: yponne :i :oe: nponecrn onpe(eennie napaen
c npancion rpa(nnnen. B larax 3aparymrpon (n nocrnennn n ycra-
nonennn ncrnni npnainaircn pannonopn(ionie c nap:enn(oncin:n o-
ecrna, n:eimne cxo(nie ]yninnn Apra (Ama) n Xmarpa: Hocrnui
Hanyumnn Pacnopn(oi |Amy] no:orn :ne (AxypaNaa(a). cnoi
Xmarpi n Apri |Amn]. (Acna, 48.1, 1014)
2
. Ama (.:/.) conocrann-
:a n c Hcrnnon, n c 4e:n(on Hap:enn(a, nocioiiy nonn:aercn iai
ynnnepcainin aaion :npoa(annn, perynpyimnn iai npnpo(nie npo-
necci (nanp. cyrounin, ro(onon nnii), rai n omecrnennie ornome-
nnn (cnpane(nnocri, nepnocri (oronopa: n npoune). Xmarpa (Xmarpa
Bapin) (:/.1/:.) (Bacri Aeannan, Laroe Uapcrnonanne), conocra-
nn:an c ]nion, onnernopner neecnyi nacri Axypa Naa(i, n ee ae:-
non .innnaenr, ioropin oecneunnaer cnoionnoe cymecrnonanne n
nponneranne omnni, conny:a. B:ecre c re:, Xmarpa coornocnrcn c
cy(enon nacrii: Axypa Naa(a nounraercn cnnri: npane(ni: cy(nen
na( nce:n (ea:n (Acna, 46.9), n conny:e e cy(encine ]yninnn
ninonnn npe(crannren :npcion nacrn (iannn (imarpnn), napn).
Anaor Hcrnni (fa) aopoacrpnncion rpa(nnnn n Pnrne(e nce-
encinn aaion rt, ioropin nnnercn o(nonpe:enno n omecrnenni:
.rnuecin: aaiono:. Bce nonnrnn, xapairepnayimne aaion xf., n nx
orpnnareino: anauennn ornocnrcn i oacrn nrta, i ro:y, uro nexo-
pomo n nenpane(no. Ho npn .ro: (n ne(nncioro coanannn noome
xapairepna cocpe(orouennocri nnn:annn na noonreinon c]epe. n
nepaapaorannocri orpnnareinon c]epi. Cni aa n Pnrne(e :ao (n]-
1
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 218226.
2
1c:1 N.L. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971. P. 82, 228.
8
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 27b276.
4
1c:1 A.1. The Orphic Poems. P. 109.
b
.nauca .1. Hranncian ]noco]nn. N., 197b. C. 161.
6
1c:1 A.1. The Orphic Poems. P. 109.
7
1c:1 A.1. The Orphic Poems. P. 110.
1
B1 DK (Sex:us .c+. n.1/, Simplicius cc c.c/a): He npa(enan cy(ia ornpanna
ren n nyremecrnne no .ro:y nyrn on (encrnnreino enr n cropone or i(-
nix rpon no aaion n npan(a. Tee (encrnnreino npe(cronr nayunri nce nemn, n
nenpeionnoe cep(ne xopomo-aaipyrenon ncrnni, n :nennn c:eprnix, n ioropix
ner nniaion (ocronepnon ncrnni. Ho, o(naio, nor .rn npe(cronr nayunri roe,
nocioiiy :nennn neco:nenno cymecrnyir, uepea nce nce nponnainan (1::k C.o.,
1.+cn J.1., oc/a::c/c A. The Presocra:ic Philosophers. P. 242248).
2
Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996). C. 188. Kai npanno, n nepeno(ax
ncnoiayercn (na napnanra nanncannn: .u. nepe(aer rpa(nnnonnoe nponanome-
nne, .f. peioncrpynponannan ]op:a, conna(aiman c (pennenepcn(cion.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 190 1.4..a xf..xxckax x.acaxx. Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a ... 191
]epennnponani
1
. 3rn cona cnpane(nni, noayn, io ncen nn(oenpo-
nencion rpa(nnnn, aa nciiuenne: rex npe(cranennn, ioropie coxpa-
nnnci n Anecre. Ye n larax iiuenon n(een, no:n:o nocrnennn
ncrnni, nnnercn opia co ao:, npnro: uro ao n nonncrno 3a ne
roiio uerio crpyirypnponani n npncyrcrnyir iai na connaino:, rai
n na(:npno: (no ne na y:onocrnrae:o:') yponnnx, no n n:eir npn:oe
ornomenne i ioc:oronnn. ]na (yxa, (na nanena n nauae nponoara-
cnn or cen uncroe n neuncroe :icen, peuen n nocrynion. onn nomn
coa(anari n nani, n orcyrcrnne nann, n nce, ue: cronr naionen :np
(Acna, 80. 84). B rarnuecio: aopoacrpna:e Ame npornnocronr ]py(
(oi), nepnonpnunna ncex rpexon n nopoion. Y Hap:enn(a :nenne c:ep-
rnix, necoornercrnyimee (ocronepno:y cony n :icn o ncrnne,
naaraercn o:anunni:n, nni:n crnxa:n (B 8, b0b8 DK
2
).
Ecn Hpan(a n 3aion Hap:enn(a, ne(ymne na nyri noanannn Hcrn-
ni, anaornuni rarnuecin: Ame n Xmarpe, ioropie raie npnanani no-
:oui n nocrnennn ncrnni, ro .ra anaornn nce-rain (ocrarouno ycon-
na, iai :i nn(en, nonon coornecennocrn :e(y nn:n or:ernri nce-
rain ne y(aoci. Ho npornnonocranenne Hap:enn(o: ncrnnnoro ono-
:y n nne(enne n naoennn :nennn c:eprnix onpe(eennoro (yana:a
nonnrnn, noanonir nponecrn napaei c rarnuecin: aopoacrpna:o:, n
ioropo: n(en (yana:a, iai :i yiaainan, nnnercn xapairepnon n onpe-
(enimen uepron.
~1,f: +ncnxs. oi n npan(y iai (na acneira no.rnuecioro nciyc-
crna paanua lecno(, i ioropo:y Nyai oparnnci c rain:n cona:n:
~Ana:a ,+cc+ +a .x .cck...f: .. 4xcfcxu,k .a,,.
1c.x, a,n.ka, afx+, fa x .a,, .cck..aa.f: +ac+

.
]ae coramanci c re:n ncce(onaren:n, ioropie aa:euair cxo(-
crno ncrynennn i no.:e Hap:enn(a c Teoronnen lecno(a
4
, :i ni-
ny(eni oparnri nnn:anne na nx npnnnnnnainoe paanune n ornome-
nnn rex onenoi, ioropie onn, rai nn nnaue, ninocnr ncrnne n n.
lecno( n ornomennn .rnx nonnrnn nenrpaen, npnananan n ror n (pyron
napnanr rnopuecrna, on c aro(apnocrii npnnn:aer (ap oecrnen-
nix necen. ro iacaercn Hap:enn(a, ro on or(aer nennocrnoe npen:y-
mecrno ncrnne, xorn ne oriaainaercn n or nnoro naoennn :ne-
nnn c:eprnix. Hoce(nne (n nero n:eir onpe(eennyi anaun:ocri n
ron :epe, nocioiiy onn nponnainair nce, uro cymecrnyer, n neponrno,
roiio orrainnanci or nnx, :ono nonnri, ninrn na nyri Hcrnni.
O.N. 4pen(enepr noaraer, uro n ocnone anrnunon rpare(nn e-
nr neninn aron pacnpn (nyx nonpnix naua, cnepna ]nanuecinx,
aare: .rnuecinx. ]o ]nin n lnpnc :n] ana (nyx ]ni, (ne Hpan(i, (ne
]on, (nyx 3pocon, (ne 3pn(i: o(no cymecrno xopomee, (pyroe (yp-
noe
1
. Ca:a O.N. 4pen(enepr nniai ne io::enrnpyer .ro cnoe nicia-
ainanne n npnno(nr ero ea cciin na opnrnnainie ncrounnin. Ni c
neioropon (oen co:nennn ornocn:cn i npe(cranenni o cymecrnona-
nnn n rpeuecion rpa(nnnn (yana:a ncrnnnoro n onoro na yponne
:aipoioc:a (paay:eercn, .ro ne n:eer ornomennn i nnapni: onnoan-
nnn: noome). B (encrnnreinocrn, peui n(er o nenrpainocrn anrnu-
nix oecrn no ornomenni i ueoneiy, anaornunon nenrpainocrn
lecno(a n ornomennn i ncrnne n n, nni:n cona:n, oecrno ncninn
paa onennnaercn ca:n: ueoneio: cnryarnnno, ne necn n cee n iaue-
crne iainx-ro cymnocrnix xapairepncrni, nanpn:ep, acoirnon n
nn npan(nnocrn. B naoennn Hap:enn(o: nyrn :nennn c:eprnix
(yana: nocnr ne uacrnin xapairep, iai, nanpn:ep, y lecno(a, a nnn-
ercn nauao: ioc:oronnn n enr n ocnonannn irnn, c:eprnie npn-
nnn pemenne n:enonari (ne ]op:i, o(ny na ioropix n:enonari ne
ce(yer (B 8, b4bb, DK).
Kai io or:eueno nime, n ocnone npancion :n]oornn n penrnn
ear npe(cranennn o opie cn (opa n aa, cnera n ri:i, ioropie
npe(craneni nepnnuni:n npnnnnna:n Cnenra-Nanii n Anrpa-Na-
nii (Acna, 80, ]a(ecran-n :enor-n xpa(, c. 24
2
). Hciiunreino
nani: :o:enro: (n nonn:annn cocrnenno rarnuecioro aopoacrpna-
:a nnnercn ro, uro (na nepnonauaa Laro n 3o, a raie n A:ema
Cnenra npe(crannircn orneuenni:n neanrpono:op]ni:n opaaa-
:n. B larax Boxy Nana, Ama n Xmarpa ooanaueni nenrpaini:
rpa::arnuecin: po(o:
8
. Hap:enn(, naaran :nennn c:eprnix, paanua-
er (ne npornnonoonocrn no nnemne:y oniy, onn nopoani (pyr or
1
1.x..cnkaa. T.X. Nnp n(en apnen Pnrne(i ;; Pnrne(a. Nan(ai VVlll ;
Ha(. no(roronna T.A. Enaapeniona, orn. pe(airop H.A. lpnnnep. 2-e na(., ncnp.
N.: Hayia, 1999. C. 4b7.
2
Ecn ne oronapnnaercn cnennaino, ro pyccinn reicr ]par:enron Hap:enn(a
(aercn no na(anni: J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989.
8
Teoronnn, 2728, 1ccxa,. Honoe copanne reicron. N., 2001. C. 21.
4
C:.: 1cccx,x J.A. Or :n]a i orocy (Cranonenne rpeuecion ]noco]nn). N.,
1972. C. 28b.
1
Jcx,cnc: C.A. Nn] n nreparypa (pennocrn. 2-e na(., ncnpan. n (onon.
N.: Bocrounan nreparypa, 1998. C. 899.
2
accf. n pyccinx nepeno(ax (18611996). CH., 1997, Jaa.cfxxckxc reicri.
N., 1997.
8
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n cnnipern-
uecine iyiri. N.: Hayia, 1991. C. 1249.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 192 1.4..a xf..xxckax x.acaxx. Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a ... 198
(pyra na:enn oroni neecnin nn cner, n neneecrnennan (ana-
nin nmennan) noui (B 8, bbb9 DK). Coracno Lyn(axnmny (c. 17
(9v, cri. 7)), Op:aa( npeinaer n oacrn cnera, a ncene(enne n (opo(e-
rei (ero) nocronnnie cnoncrna, Axpn:an no ri:e, neneecrne,
crpacrn paapymennn n ea(ne
1
. ]aime y Hap:enn(a unrae:: Bce na-
noneno n:ecre Cnero: n re:noi Houii, noponny re: n (pyrn:, nocioi-
iy nnuro ne npnuacrno nn ro:y, nn (pyro:y (B 9, 1b DK). Lyn(axnmn
(c. 18 (10r)) orncnner ioc:oornuecinn nponecc ce(yimn: opaao::
Ne(y nn:n |nauaa:n N.B.] ia nycrora,. noa(yx, n ioropo:
renepi c:emanci (pyr c (pyro: (na (yxonnix (nauaa), orpannuennoe n
earpannunoe. n o(no ne cnnaano c (pyrn:.
2
. 3(eci xopomo nn(no, uro
nepnonauaa n aopoacrpna:e n y Hap:enn(a n :nennnx c:eprnix nno-
ne cxo(ni no cnon: onncannn:: onn paanuni, nonpni, npornnocronr
(pyr (pyry, n ro: unce n n ornomennn oa(annn ananne:.
Coracno Hap:enn(y, :nennn c:eprnix ornocnreino :npoycrpoe-
nnn nn ioc:oronnn naaraircn nnone npan(ono(ono (B 8, 60 DK),
n, no ncen nn(n:ocrn, coornercrnyir noananni ncrnni nacroiio, na-
cioiio ono noome noa:ono na uyncrnenno nocnpnnn:ae:o: yponne.
H nce-rain na (nyx noa:onix nyren noanannn (B 2, 2 DK) e(nncrnenno
nepni: ocraercn o(nn nyri ncrnni, roiio o(nn :icennin nyri
(B 8, 1 DK). Hpn:epno rai e paccy(a 3aparymrpa, ior(a yrnep(a,
uro ne(aer nyri nocrnennn Axypa Naa(i
8
. 3ra e :ici n necioiio
nno: napnanre niciaainaercn n reicre Lyn(axnmn (c. 80 (41r)), ioro-
pin aanepmaercn cona:n: Bocxnani ncrnny. O(nn ecri nyri (nyri)
ncrnni, nce ocrainie ne nyrn
4
. Orncnenne raio:y conna(enni
ecri: npe(cranennn o ncrnnno: n ono: nyrnx (ymn, ciopee ncero,
nocxo(nr i (pennen nn(oenponencion :n]oore:e, ioropan coxpanena
raie (pennenn(nncin: ncrounnia: n Ynannma(ax, a n rpeuecion
rpa(nnnn :i ncrpeuae: ee y Hap:enn(a. B npancion rpa(nnnn, no ncen
nn(n:ocrn raie n cny rpa(nnnn, Bn(en(ar, XlX, iai n Hap:enn(,
naainaer onin nyri nanri:
b
. Dic:ionary o mos: common Aves:a
words
6
(n con vad, vadha (aer nepeno( :o know, knowledge,
inorma:ion, ne yiaainan na caipainin xapairep .roro anannn. O
.ro: :ono c(eari nino( na ocnonannn (pennenn(nncion rpa(nnnn,
r(e cono vda- oanauaer caipainoe ananne n cpannn:o c pyccin:
iopne: n conax ne(ari, ne(yn, ne(ynin
1
. Ny(pena:n n nocnren:n .ro-
ro cnnmennoro anannn cunranci no.ri-pnmn, nocpe(nnin :e(y :npo:
oron n :npo: i(en. Pnmn ne coa(ana ca: ncrnny, a noyua ee or
oecrna, ioropoe nia(inao ee n cep(ne pnmn (manas-, hrd-
2
)
8
. Taio-
non npe(crannn cee npnpo(y anannn ne(nncine apnn n, ouenn(no,
(pennne npanni, a cpe(n nnx n 3aparymrpa. Hap:enn(, iai iaercn,
noyuaer ananne anaornuni: opaao: ornnn, ]nia, yiaainaer e:y,
uro coaepnari y:o:, y:oapenne ecri cnoco nocrnennn Hcrnni. An-
ropcrno nap:enn(onon no.:i npnna(enr ]nie, Hap:enn( roiio cy-
maer n aano:nnaer
4
. Hec:orpn na nicoinn yponeni acrpainnn n nicia-
ainannnx ornocnreino oacrn ncrnnnoro n ee noanannn, nn Hap:enn(,
nn rarnuecinn aopoacrpna:, re: ne :enee, ne c:orn oriaaaricn or napn(-
non (on :n]oornaannn cnonx yuennn, n n nepnyi ouepe(i n cnnan c
npo]ernuecin: xapairepo: noyuae:oro anannn.
Ecn n 3a(e i VlV nn., iai :i aa:euan n npe(i(ymen rane,
nncrnryr noyuennn caipainoro anannn ne roiio n:e cocrnennyi
:noroneionyi ncropni, no n npo(oa nnrencnnno paannnaricn, a nc-
ce(onaren yiaainair na orpo:noe unco paanoro po(a opaiyon, npe(-
ciaaareen n npopoion, noyuaimnx oriponenne or paanunix oron, ro
nacioiio npano:epno (n .roro nooennn npone(enne npancinx na-
paeen Ni noarae:, uro nce-rain .ro noa:ono, nocioiiy nanecr-
nie na: npopoin, raine iai Kaccan(pa, Hn]nn, 3nn:enn(, n ornune or
nepnix ]noco]on, ne nperen(onan na ro, uro noyuennoe nocpe(crno:
oecrnennoro oriponennn ananne y(er ananne: Hcrnni, ananne: o
ycrponcrne ncero :npa n ero .ax.:na+ ]yninnonnponannn. B ocrai-
no: pannne rpeuecine ]noco]i aauacryi raie, iai n npopoin, yrnep-
(an, uro noyuan oriponenne ncrnni nenocpe(crnenno or oecrna,
ipo:e roro, onn nepennan cen iai oronnenreen, iai :eccnn (co-
repon), iai nacronmnx (e:nypron, n: noionnnci, n: yupe(an iyi-
ri
b
. H:enno .rn ]airi aacrannir nac conocrannri pannnx rpeuecinx
]noco]on ne croiio c npopoia:n (pennen 3a(i, cioiio n nepnyi
1
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 26b.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 26b.
8
Acna, 28.b: : vademn gtmc ahuri mazdi. Bce opnrnnainie reicri n
cocrane Axynananrn lari nnrnpyercn no: +c:1.: Yasna Ahunavai:i Ga:ha.
Ed. Karl l. Geldner, +c:1., 1/c o.c:cc 1aak: a: 1/c 1.::::, S:u::gar:, 1896.
4
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 812.
b
1.:xnckxx 1.C., .c.ckaa ... Hpancian :n]oornn ;; Nn]i napo(on :npa.
3nnnione(nn: B 2-x r. ; l. pe(. C.A. Toiapen. N., 1991. T. 1. A-K. C. b60b64.
6
1:c1:an.:, o mos: common Aves:a words. Ed. Joseph H. Pe:erson. 199b.
1
1.x..cnkaa. T.X. Nnp n(en apnen Pnrne(i ;; Pnrne(a. Nan(ai VVlll. N.,
1999. C. 46b.
2
Cp. anecr. n.n.n/ :ici, paay:, :.1u :y(pocri.
8
1.x..cnkaa. T.X. Nnp n(en apnen Pnrne(i ;; Pnrne(a. Nan(ai VVlll. N.,
1999. C. 466.
4
Jcx,cnc: C.A. Nn] n nreparypa (pennocrn. C. 880881.
b
Jcx,cnc: C.A. Nn] n nreparypa (pennocrn. C. 296.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 194 1.4..a xf..xxckax x.acaxx. Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a ... 19b
ouepe(i c npancin: npopoio: 3aparymrpon, ioropo:y n rpn(nari er
nnncn locno(i Ny(pin n nocpe(crno: oriponennn paarncnn Hcrnny.
Yuenne 3aparymrpi io orneprnyro cooreuecrnennnia:n, n on :noro
er npone n narnannn. Ho ye n nepno( Na(men Anecri, ioropin
ce(yer cpaay aa rarnuecin:, ero opaa :n]oornanpyercn, a ca: on
cranonnrcn oreiro: iyira
1
.
~1,f: xcfxna. Hpe(cranennie nime napaen nnrepecni, no
ne croi anaunreini, ecn ne aainari, uro Hap:enn( n nepnyi oue-
pe(i nnrepecen ncropnia: ]noco]nn iai :icnrei, airyananpo-
nanmnn paanune :e(y paay:ni: n uyncrnenni: noananne: n nnep-
nie coa(anmnn yuenne o irnn n ne-irnn. H nanoee anaun:i:n
in i napaen, n:eimne ornomenne n:enno i .ro:y paa(ey ero
yuennn. Hrai, ecri n iaian-nny(i omnocri :e(y re:, iai nonn:a
Hap:enn( :icennin nyri nocrnennn irnn n ca:o irne n npan-
cion rpa(nnnen
4.X. Keccn(n yrnep(aer: Ycranonenne iauecrnennoro paanunn
:e(y paay:o: n uyncrnennocrii, :imenne: n omymenne:, :e(y
ornuecin: n .:nnpnuecin: nnnoci nenuanmn: ]noco]cin: oripi-
rne:. H uecri .roro nenioro oripirnn npnna(enr Hap:enn(y na
3en. 3ro io oripirne: paay:a n ncropnn enponencion n :nponon
]noco]nn, n ncropnn reopernuecioro :imennn noome
2
. Ni ne cra-
ne: ocnapnnari .ry :ici, no n iauecrne cnoero po(a io::enrapnn i
nen npe(crann: eme pn( napaeen c yuenne: 3aparymrpi.
Hcce(onaren ye iacanci n iaion-ro :epe re:i paarpannue-
nnn oacrn paay:a n reecnoro n aopoacrpna:e
8
. Kai yiaainaer L.
Ban (ep Bap(en, n rpeuecion ]noco]cion rpa(nnnn na ionrpacr :e(y
:arepnaini:n, nn(n:i:n n ocnaae:i:n nema:n n oacrii paay:a,
aaiiuennon roiio n :icn oparnn nnn:anne Kceno]an n 3:ne-
(oi. Onn no(uepinnair, uro oecrnennoe npnna(enr nenio: n
nonocrii oacrn paay:a
4
. L. Ban (ep Bap(en npe(araer eme o(ny
napaei. Hannicmn: oro: nepcon, ronopnr on, coracno le-
po(ory, io neo n e(nnin or Kceno]ana i raie neo: n nceen-
non
b
. Hpnno(n cona Harona (Caxcf 242d), uro .encian mioa
cpe(n nac or Kceno]ana n (ae panime yrnep(aer, y(ro ro, uro
naainaercn Bce:, ecri E(nnoe, L. Ban (ep Bap(en nnr(e n .ron cnnan
ne yno:nnaer o yuennn Hap:enn(a.
Ni ye nncan o ro:, uro n nexennncion rpa(nnnn aopoacrpnn-
cion reoornn paanuenne uyncrnennoro (]nanuecioro) :npa ([1) n
:npa paay:a (n[n) aann:aer nanoe :ecro. Ho:n:o (eennn i-
rnn na (ne oacrn, ia(an na nnx raie uerio crpyirypnponana.
Crpyirypa (yxonnoro :npa rpexuacrna (paay: Axypa Naa(a, Apra Ba-
xnmra (Hanyuman ncrnna) n Boxy Nana (Laran Nici). 4nanuec-
inn (iocrnin) :np cocronr na ecrecrnennix crnxnn :eraa,
ae:n, no(i n pacrennn, ioropi: coornercrnyir axypi. Hnrepecno,
uro npnain Hap:enn(a orpocnri npnniuiy onnparicn n noanannn
na uyncrnennin onir n ncrari na :icennin nyri (B 7, 17 DK) n
neo: anaornuen ro:y, uro io xopomo nanecrno noce(onaren:
3aparymrpi iai nyri nocrnennn Hcrnni (Apri) n Laroro paay:a
(Boxy Nani), n re: ca:i: ca:oro Axypa Naa(i.
Honn:anne Axypa Naa(i n Anecre raie :oer iri neioropi:
opaao: conocraneno c yuenne: o irnn Hap:enn(a. Tai, Axypa Naa-
(a acconnnpyercn c nnemnen :eranuecion c]epon neo:, ioropan
orpannunnaer :npoa(anne, niiuan nnyrpi cen nce ocrainie ero co-
crannimne, nne naxo(nrcn c]epi Conna, yni, anea( n n nenrpe
:npoa(annn ae:n, nnyrpn ioropon aanepr 3on ]yx. Ce(i (pennnx
ioc:oronnuecinx :n]on o paannrnn nceennon na :nponoro nnna, co-
rnopennoro Axypa Naa(on, (ononnir npe(cranennn o c]epnunocrn
ioc:oca y npannen, n :ono yrnep(ari, uro :npoa(anne :icnoci n
npancion rpa(nnnn ecn ne iai conepmennoipyrin Lap Hap:e-
nn(a (B 8, 48 DK), ro, no ipannen :epe, iai c]epnunoe, ioneunoe
(rounee orpannuennoe) n nce n cen niiuaimee, nocioiiy aa ero
npe(ea:n ne ocranaoci uero-no. B reicrax Lyn(axnmna (c. 17(9v,
cri. 7), c. 41(21v)), Nenor-n Xpar (c.14) n pn(e (pyrnx oacri Axypa
Naa(i (uerneproe neo) .ro ecioneunin cner
1
. Ca: e Axypa
Naa(a nocronnen n earpannuen no npe:enn (Lyn(axnmn, c. 17), no
orpannuen n cee (Lyn(axnmn, c. 18)
2
.
Tain: opaao:, iai n n ]noco]nn Hap:enn(a, n npancion rpa(n-
nnn cymecrnyer npe(cranenne o paa(eennn :npa na (ne oacrn
oacri paay:a n oacri ]nanuecioro n ono (ocrarouno (pennee.
Ecn npnanari rouiy apennn, coracno ioropon anropcrno lar npnna(-
enr 3aparymrpe nn neion peuecion rpynne, ioropan cronr aa .rn:
1
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. C. 1926.
2
1cccx,x J.A. Or :n]a i orocy. C. 287.
8
Ac/1. 1.1. The Zara:hush:ra: :he :ranscenden:al vision. Longmead, Sha:sbury,
Dorse:, 198b, 1annc/ 1. Die Peligion Zara:hus:ras: Nach d. Awes:a darges:ell:.
Hildesheim, New York: Olms, 1971. |Tbingern, 1980].
4
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpono:nn. C. 1b4.
b
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acrpono:nn. C. 1b4.
1
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 86, 277.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 26b.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 196 1.4..a xf..xxckax x.acaxx. Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a ... 197
n:ene:, ro yiaaannyi n(ei ce(yer yconno (arnponari oi. lXVll nn.
(o n... C (pyron croponi, neioropie npanncri, n uacrnocrn .A. ee-
ion
1
noarair, uro Axynananrn lara no( naompennoro (oirpn-
nepcrna n oimon yuenocrn
2
, n n:enno n cny ionnennnn paa(eennn
(yxonnon n :arepnainon c]epi, aa]nicnponannon n .ron lare, ee-
ion ycranannnaer ee nocenarononcioe n nporornocrnuecioe nponc-
xo(enne. Hpnue:, i raio:y nino(y on npnxo(nr na ro: ocnonannn, uro
paa(eenne c]epi :arepnainoro n (yxonnoro orcyrcrnyer n ]noco]c-
ion :icn 3a(i, no ipannen :epe, ono rep:nnoornuecin ne nipa-
eno y lepainra n orcyrcrnyer y Hap:enn(a
8
, xorn ero :ono cunrari
aa]nicnponanni: y Hn]aropa n op]nion
4
. Hyno aa:ernri, uro (pen-
nocri lar aa]nicnponana n :norouncennix cnn(ereicrnax (penne-
rpeuecinx anropon, yno:nnaimnx o ornnx 3opoacrpa. Co]ncr Hpo-
(ni, conpe:ennni Coipara, nperen(ona na nunoe oa(anne rain:n
ornn:n. Cpe(n cor(nncinx ]par:enron na ]ynixyana onapyen no-
a(nnn cnncoi anecrnncion :onrni Ame:-Boxy n nepeoennn na co-
r(nncinn naii, c(eanno:, no neioropi: npe(nooennn: oueni pano,
(o .noxn Aeican(pa Naie(oncioro. Kpo:e roro, na (pennocri npe(cran-
ennn o paa(eennn ]nanuecioro n (yxonnoro :npon yiaainaer ror ]air,
uro .rn npe(cranennn ne conna(air rep:nnoornuecin n n:eir cyme-
crnennie ionnenryainie pacxo(ennn n :enimyi creneni reopernuec-
ion orneuennocrn iai n cpannennn c nexennncion rpa(nnnen, rai n c
anrnunon ]noco]cion iaccnion. O(naio neian nonocrii nciiuari
n (anno: cyuae noa:onoro oparnoro nnnnnn rpeuecion ]noco]nn na
re npe(cranennn, ioropie aa]nicnponani n Axynananrn lare.
Hrai, Axypa Naa(a cymecrnyer n ne-reecno:, (yxonno: :npe n
nocrnrae: nocpe(crno: :icn, paay:a. Hap:enn( ronopnr o .ro: ce(y-
imn: opaao:: Ho nnior(a .ro npornn non ne no((epari: ro, uero
ner, ecri, no ri (oen (eparicn or .roro nyrn naiciannn, y(epnnai-
mero :ici, n ne noanoi npnniuie, po(aimen :nornn onir npnny(nri
ren cnepnyri na .ror nyri, ncnoiayn ecneinie raaa nn ymn n naii,
nonie neanauamnx anyion: cy(n paay:o: cnopnmee onponepenne, nic-
1
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n cnnipern-
uecine iyiri. N., 1991.
2
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n cnnipern-
uecine iyiri. C. 24.
8
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n cnnipern-
uecine iyiri. C. 10.
4
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n cnnipern-
uecine iyiri. C. 10.
iaaannoe :non (B 8, 12 DK)
1
. Axypa Naa(a ne po(en n ne ynnuron:,
nocronnen no npe:enn (Lyn(axnmn, c. 17 (9v, cri. 7)
2
n orpannunnaer
coon :npoa(anne, uro nnone conocrann:o c re:, iai nn(nr irne Hap-
:enn(: ono |irne] eanauaino n nenpeiparn:o, rai iai po(enne n
rnei orpomeni npoui (B 8, 2728 DK), Anani. (epnr |ero] n oio-
nax npe(ea, ioropin ero aannpan-ore:er (B 8, 8081 DK).
Ce(yn Hap:enn(y, nyno npnanari, uro ipnrepne: ncrnni nnn-
ercn paay:, a uyncrna ne rouni
8
. Tor(a i ue:y Hap:enn(y nona(on-
oci nocnnmari nein paa(e no.:i onncanni :nennn c:eprnix
Ecn :i nocrapae:cn nponecrn napaei c npancion rpa(nnnen, n,
ncxo(n na nee ca:on, nonirae:cn orncnnri .ry npoe:y, ro onapy-
n:, uro (encrnnreino, uyncrnenno nocnpnnn:ae:in (]nanuecinn) :np
ne niaopen, no on ne nnnercn ncrnnon. Kocrnin :np ecri nanoo-
nnny peayirar coa(annn 3oro ]yxa, n on ne y(er ncrnnni: (o rex
nop, noia 3o npncyrcrnyer n :npe. Hoce nepno(a :nponoro noapa,
ior(a ao nonocrii ncueaner, ]nanuecinn :np, coa(annin Axypa Naa-
(on n n: e orpannuennin, (encrnnreino craner conepmenni: n ca:o-
(ocrarouni:. B ne: ne y(er po(ennn, nocioiiy i .ro:y nepno(y nce
]panamn (r.e. (ymn npane(nnion, unco ioropix panno uncy anea( na
nee, ioropoe orpannueno) ye in nonomeni, noyunn cnoe po(e-
nne n npomn uepea ounmenne orne: (cn:nonuecian c:epri). B .ro:
:npe ne y(er c:eprn, nocioiiy 3o iai ne-nani (apmem anghush
(Acna, 80.4)) y(er ynnuroeno. B raio:, n(eaino:, nn(e :np Axy-
pa Naa(i :oer iri conocranen c ncrnnni: npe(cranenne: o irnn
Hap:enn(a, necon:ecrn:i: c neirne:, c ron oronopion, uro na nep-
nin nan n aopoacrpnncion rpa(nnnn ni(nnraercn aicnoornuecioe, a
ne rnoceoornuecioe (iai y Hap:enn(a) npornnonocranenne.
He o(nn roiio Hap:enn(, no nce pannerpeuecine ]noco]i n
]op:ynponie cnonx ocnonnix reancon onnpanci na acrpairnie, y:oa-
pnreinie ioncrpyinnn, ioropie nenoa:ono io nn (oiaaari onir-
ni: nyre:, nn iain:-no opaao: ncnoiaonari n npairnuecinx ne-
nx. Ho(onan anennnn i paay:y crannr pannii rpeueciyi ]no-
co]ni n ca:in peainn ionrpacr c :icii (pennero Lnnero Bocro-
ia
4
. Ecn :i oparn:cn i (penneernnercion nn (pennemy:epcion
1
1::k C.o., 1.+cn J.1., oc/a::c/c A. The Presocra:ic Philosophers. P. 248.
2
Jaa.cfxxckxc reicri. N., 1997. C. 26b.
8
xa:cn ..fckxx, lll. 22.
4
J.nkaf 1., J.nkaf 1.., Jx.can ., Xkaccn T. B npe((nepnn ]noco-
]nn. ]yxonnie nciannn (pennero ueoneia. Hep. c anr. T.H. Tocron. N.: lan-
nan pe(ainnn nocrounon nreparypi na(areicrna Hayia, 1984. C. 221.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 198 Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a +c,ak.. x x caacf.a.cnxc c ... 199
2. OHTOOIHHECKHE B3IAI 3MHEOKA H HX
COHOCTABEHHE C HIAHCKOH TIAHHHEH
K yuenni 3:ne(oia :i xoren i no(onrn c ron croponi, ioro-
pan ne rai uacro oiaainaercn n noe apennn ncce(onareen, a n:enno,
coornecrn yuenne 3:ne(oia c npancion cxe:on (yancrnuecinx npe(-
cranennn, nocioiiy no narn(ax .roro ]noco]a na:euena uerian ren-
(ennnn i (yana:y. Bo-nropix, noa(neanrnunie anropi 4nocrpar n
Hnnnn yrnep(air, uro 3:ne(oi omacn c npancin:n :ara:n
nn yuncn :arnn, a no noanpamennn ee nponone(ona
1
. He noanpamanci
i (nciyccnn o noa:onocrn nyremecrnnn rpeion n, n uacrnocrn, 3:ne-
(oia na Bocroi aa :y(pocrii :aron, npocro aa]nicnpye: ca: ]air
npnanannn anrnuni:n anropa:n onpe(eennoro cxo(crna yuennn 3:ne-
(oia n npancion penrnoanon :icn. 3(eci nano or:ernri eme o(nn
:o:enr: norpa]nn (ocoiparnion in nanncani, iai npanno, cnyc-
rn necioiio coren er noce c:eprn ]noco]a n crponnci na ocnona-
nnn (ome(mero yuennn. Hcxo(n na .roro, :oe: npe(noonri, uro
iaine-ro cxe:i n yuennn 3:ne(oia noanonn ronopnri o ne: iai o
noce(onaree npancinx :aron. B io: cyuae, nce .ro (aer ocnonannn
(n coornecennn yuennn 3:ne(oia c npancion rpa(nnnen.
1
J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 887.
ionnennnn cona, naiia, nocpe(crno: ioropix oecrno nponano-
(nr, rnopnr :np, ro :i ne ynn(n: orneuennocrn, acrpairnocrn .rnx
nonnrnn, nanpornn, onn necyr no(uepinyro ionipernin ]nanuecinn, a
ciopee (ae ]nanoornuecinn c:ic. Nnp reecnin ne npornnonoc-
ranen :npy :icn, cono ne or(eeno or rea, onn cnri noe(nno,
nocioiiy cono .ro peayirar nponopaunnannn naiia no pry, aa
ioropoe, nanpn:ep, n ernnercion rpa(nnnn orneuaer or Tor (Txonr)
1
.
B larax 3aparymrpi raie ncrpeuaercn no(onoe ]nanoornuec-
ioe ynorpeenne naiia-cona: A Naa(a, anaimnn, ronopi naiio:
cnoero pra
2
. Coracno Dic:ionary o mos: common Aves:a words
8
cono hizv ynorpenercn n Anecre oioo 20 paa, ror(a iai cono
mthra oioo 108 paa. 3ro cnn(ereicrnyer o ro:, uro yinainoe
anauenne naiia n larax ycrynaer :ecro ero acrpairno:y nipae-
nni. Ocrananci na .rnx noannnnx, ro ecri, nonn:an ion cnoco
caipainoro noyuennn anannn (n npornnonec npo]anno:y) iai nyri
ncrnni, npe(cranennn o (nyx nyrnx (ymn :ono inan]nnnponari
ne croiio iai omenn(oenponenciyi :n]oore:y, a iai po(nunn
cier, ncrpeuaimnncn npairnuecin n ion :n]oornn, n n nepnyi
ouepe(i n :n]oornn napo(on, ne cnnaannix omn:n iopnn:n.
Ha ocnone ncero ciaaannoro nime :i (oni npornnonocrannri
(pennen nnenocrounon n (pennenn(nncion rpa(nnnn: ne roiio pan-
nii rpeueciyi ]noco]ni, no n rarnuecinn aopoacrpna:, nocioiiy (n
nnx nani ne crpancrnnn (ymn n nno: :npe c neii noyuennn oripone-
nnn, a n nnx c(eani nepnie marn n cropony paarpannuennn irnn na (ne
oacrn y:onocrnrae:yi n ]nanueciyi, :arepnainyi.
Hrai, conocrannn no.:y Hap:enn(a n lari 3aparymrpi, :i o-
napynn (ocrarounoe ionuecrno napaeinix :ecr. Coornocn:i cno-
coi n cpe(crna (ocrnennn ncrnnnoro anannn, npairnuecin (oconnoe
cxo(crno npncyrcrnyer n onncannn (yancrnuecioro :npoycrpoennn, n
oenx rpa(nnnnx npornnonoaraercn ]nanuecinn, uyncrnenno nocnpnnn-
:ae:in :np n :np, (ocrynnin roiio paay:y, noananae:in pannonai-
no, onncanne :npa paay:a (e:n]oornanponano, noa:onon (xorn n ne-
cioiio co:nnreinon) nn(nrcn peioncrpyinnn na ocnonannn aopoacr-
pnncinx reicron apxanuecinx npancinx npe(cranennn o mapoopaanoc-
rn n ioneunocrn :npoa(annn y npannen, cxo(crno npoc:arpnnaercn (ae
n ornomennn noa(nnx rpa(nnnn i ca:n: Hap:enn(y n 3aparymrpe.
1
1a.naa 1s4. 1c. ]o no npe:n noce ;; 4pani]opr l., 4pani]opr l.A.,
Yncon ]., Aiocen T. B npe((nepnn ]noco]nn. C. b.
2
tat n mazd vdvani vaoc hizv thwahy (J.:n., 81.8).
8
1:c1:an.:, o mos: common Aves:a words. Ed. Joseph H. Pe:erson. 199b.
Te: ne :enee, npoanananponan reicri 3aparymrpi (n neioropie
oee noa(nne rpanc]op:annn ero yuennn) n reicr Hap:enn(a :i ne
namn (a ciopee ncero, ne c:orn i nanrn) noce(onareinoro nepene-
cennn npancinx n(en na rpeueciyi nouny n cny :nornx oreirnnnix
npnunn. B nepnyi ouepe(i, .ro npoe:a ca:oro aopoacrpna:a. 3apa-
rymrpa ne ocrann na: cnnanoro reicra c naoenne: cnonx narn(on
na :np, :onrni-rari, na ioropix .ro yuenne peioncrpynpyercn n cnoe:
nanauaino: nn(e, ca:n aauacryi rpeyir peioncrpyinnn, a nx conpe-
:ennie nepeno(i aanpyircn na enponencion iyirypnon (n ]noco]c-
ion) rpa(nnnn. Hpee:nnin 3aparymrpi ne in noce(onareini n na-
oennn ero narn(on, n, naunnan c nepno(a Na(men Anecri, n aopoac-
rpna: in niiueni ionnennnn, nanauaino iareropnuecin orneprny-
rie npopoio: (nanpn:ep, iyir Xao:i), a orneuennie nepnnunie cym-
nocrn cnona in :n]oornanponani, nepnyn cee craryc oecrn. Ho
napaen :e(y (ny:n .rn:n rpa(nnnn:n, eayconno, cymecrnyir, n
nx nanune nenaeno crannr nonpoc o noa:onocrn npancinx nnnnnn
na ]noco]ni Hap:enn(a.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 200 Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a +c,ak.. x x caacf.a.cnxc c ... 201
B (anno: naparpa]e :i xorn: nonpoc o npancinx nnnnnnx pac-
c:orperi ne n rpa(nnnonno: iiue conocranennn napaeinix :ecr n
yiaaannix yuennnx, a ionipernanponari ero ce(yimn: opaao:: na-
cioiio conocrann:i ,,..xcfx4cckxc noaapennn rpeuecion ]noco]nn,
n (anno: cyuae 3:ne(oia, n npancion rpa(nnnn. Hpancine npe(cran-
ennn ryoio (yancrnuni n cnonx ocnonannnx, npnue: .ror (yana:
enr na nonepxnocrn, n nnior(a ne repn cnonx noannnn, nec:orpn na
(ocrarouno cninie :onncrnuecine ren(ennnn n :aa(ena:e n aypnanna-
:e
1
. Ho nacioiio :ono cunrari yuenne 3:ne(oia (yancrnuecin:, n
nacioiio nepni: nnnercn yrnep(enne o nropnunocrn npancioro (ya-
na:a no ornomenni i c]op:nponanmencn iaccnuecion anrnunon ]n-
oco]nn na .rn nonpoci na: npe(cronr (ari orner.
lpeuecine penrnn n ]noco]nn, xorn n n:eir c npancion rpa(n-
nnen omee nn(oenponencioe nponcxo(enne, ouenn(no, cymecrnenno
ornuaircn or npancinx (oirpnn, n ro: unce n no ]op:a: (yana:a
nn ren(ennnn: i ne:y. Ho ouenn(no, uro (ae n pa:iax o(non iyiryp-
non rpa(nnnn ner o(noanaunix npe(cranennn, a ecri conoiynnoe :no-
roopaane paanunix ren(ennnn, ne nciiuan (yancrnuecinx.
Honiria anrnunon ]noco]nn cnecrn iauecrnennoe :noroopaane
nnennn i e(nni: ocnonannn: ne ocranner :ecra (n nipana:a iai
nonrena:a, a npe(cranner coon nepnin napnanr :onna:a, n pa:iax
ioroporo, xorn n airyananpyercn cycrannnonainan ocnona irnn, re:
ne :enee nce (ocoiparoncine cncre:i ciopee inan]nnnpyircn ne roiio
iai onroornn, no n iai ioc:oronnn. Ha(o aa:ernri, uro cycrannno-
nainocri n (anno: cyuae :oer nonn:aricn ne roiio :onncrnuecin,
no n (yancrnuecin, n nipancrnuecin (ro:eo:epnn, aro:i, ueripe
iopnn nemen). Tain: opaao:, na yponne ]noco]nn ncxo(nie :n]o-
ornuecine npe(cranennn rpanc]op:npyircn n ni(nnraircn acrpair-
nie npnnnnni paanopo(nie nauaa nn crnxnn.
Yuenne 3:ne(oia aauacryi inan]nnnpyercn ncce(onaren:n
iai cnnrea rpeuecion penrnn, op]nio-nn]aropencinx noaapennn n ]n-
oco]cinx narn(on ero npe(mecrnennnion, ocoenno lepainra n Hap-
:enn(a. B uacrnocrn, l. Aiyannc npe(araer (ocrarouno mnpoioe oo-
menne rex ncrounnion, aro(apn ioropi: ]op:nponanci narn(i 3:-
ne(oia: 3:ne(oi ne ocracn uy( nn o(no:y na y:crnennix reuennn
cnoero npe:enn, oriy(a i ono ne ncxo(no
2
.
Tai nn nnaue, 3:ne(oi npo(oaer pemari onroornueciyi npo-
e:arniy, nocranennyi ero npe(mecrnennnia:n, n ocoennocrn
.encion mioon, n ero yuenne nepe(io conocrannir c npancin:, onn-
panci, npn .ro:, ciopee na anropnrer Apncroren, ue: na opnrnnainin
ionreicr yuennn 3:ne(oia. Hnrepecno or:ernri, uro N. Y.cr n cnoen
innre
1
, yrnep(an, uro nepno( airnnnix npancinx nnnnnn npnxo(nrcn
na nepno( c bb0 no 480 rr. (o n..., (n 3:ne(oia ne naxo(nr :o:enron
conocranennn ero yuennn c npancion rpa(nnnen, n noome nocrounon n
neo:, aa nciiuenne: npe(cranennn o noanninonennn paanonoix
cymecrn, ioropie Y.cr conocranner c naccae: na Ynannma(. Or:e-
rn:, uro napaen :e(y yuenne: 3:ne(oia n npancion rpa(nnnen
cymecrnyir, no :i conocrann: roiio re narn(i n yiaaannix yuennnx,
ioropie rai nn nnaue :oryr iri coorneceni c (yana:o:.
Hrai, n ocnone npancion (oirpnni onroornuecioro (yana:a e-
nr npe(cranenne o (nyx necno(n:ix n necona:epn:ix cycrannno-
nainix nauaax, ioropie raie :ono n:enonari n npnunna:n, a-
ro(apn ioropi: :np noyun cnoe cymecrnonanne. 3rn nauaa Cner
n Ti:a nn ]opo n 3o.
]yana: 3:ne(oia, n nepno: npnnennn, aaiiuaercn n npo-
rnnonocranennn (nyx npornnonoonix naua nn cn inn n
Pacnpn. Ho nacioiio .rn noaapennn conocrann:i c npancin: onroorn-
uecin: (yana:o: ]n 3:ne(oia nauaa, ioropie ear n ocnone ero
onroornn ioni (4o tq) n Henanncri (Nr xo ) .ro n nepnyi
ouepe(i airnnnie, (enreinie nauaa, npnunni ncero. 3ro ro, nc x. 4c:a,
. ..:a,.s 4c+, nce nponcxo(nr, n a(eci ninnnircn nepnie necoorner-
crnnn npancion n .:ne(oionon cxe:. Cycrannnonaini:n nauaa:n
3:ne(oi noaraer ueripe :arepnainix .e:enra ae:i, no(y, noa-
(yx n oroni. Co con Ceicra 3:nnpnia, oee npocroe ncroionanne
yuennn 3:ne(oia cno(nrcn i ro:y, uro on npe(noonn (na (enreinix
nauaa ncex nemen ioni n Henanncri n n ro e npe:n, yno:nnyn
o ueripex n iauecrne :arepnainix., on npnana nx ipnrepnn:n ncex
nemen
2
. Tain: opaao:, craryc cycrannnonainix naua npn(aercn
crnxnn: (.e:enra:), a ne inn n Pacnpe iai (nnymn: cna:.
1
Ha(o ciaaari, rpeuecine anropi npeipacno npe(crannn cee cyri .roro yue-
nnn. Ni ye npnno(nn nacca Hyrapxa (O Han(e n Ocnpnce, 47), ioropin
npeipacno nicrpnpyer no(ponoe anaio:crno .nnncrnuecinx rpeion c npan-
cion penrnen.
2
Xk,.nxc 1. 3:ne(oi: ]noco], npau n uapo(en. ]annie (n ero nonn:annn n
onenin. Knen, 1994. C. 81.
1
1c:1 A.1. Early Greek Philosophy and :he Orien:. Oxord, 1971.
2
4p. b (Bollack), J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 841.
Cnn(ereicrna n ]par:enri yuennn 3:ne(oia nnrnpyircn no (ny: ncrounn-
ia:. Bo-nepnix, J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989., nropan
nn]pa n cciie nopn(ionin no:ep ]par:enra no ny:epannn J. Bollack.
Bropon ncrounni nepeno( l. Aiyannca |Xk,.nxc 1. 3:ne(oi: ]noco],
npau n uapo(en. Knen, 1994], ninonennin no na(anni ]nica-Kpanna (DK) c
no(poni: io::enrapne:.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 202 Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a +c,ak.. x x caacf.a.cnxc c ... 208
Heioropoe coornercrnne npancin: npe(cranennn: o npornnonoc-
ranennix nauaax :ono io i yc:orperi n ce(yime: naccae na
]par:enron counnennn 3:ne(oia O npnpo(e: Bce onn panni |:e(y
coon] n ponecnnin no nponcxo(enni. Ho ia(in ncnonner cnoi
nouernyi (onocri, ia(o:y npncym cnoeoiunin npan (.roc), A roc-
no(crnyir onn no ouepe(n no ncreuennn onpe(eennoro cpoia
1
. Coa(a-
ercn nneuarenne, uro peui a(eci n(er o inn n Pacnpe, na uro yiaai-
naer io::enrapnn Cn:nninn i 1/::. Vll.1 Apncroren
2
, n raian nnrep-
nperannn n oimen crenenn yiaainaa i na (yancrnueciyi noannni
3:ne(oia. B (encrnnreinocrn, nce conpe:ennie nnrepnperaropi cxo-
(nrcn na ro:, uro peui n (anno: cyuae n(er n:enno o crnxnnx. Kor(a
e 3:ne(oi ronopnr o rocno(crne o(non cfxxx na( (pyron, on n:eer n
nn(y npeoa(anne nx n uacrnx :npoa(annn, a ne no nceennon n neo:
8
.
Hrai, :i :oe: npnanari, uro 3:ne(oi noara, uro n:enno .e-
:enri (crnxnn), a ne cni, panni |:e(y coon] n ponecnnin no po(e-
nni (o(nonpe:enni no nponcxo(enni n nepeno(e l. Aiyannca
4
).
]yancrnuecinn acneir n nonn:anne .e:enron nnocnrcn Apncroree:.
Coracno ero rpaironie, ueripe .e:enra cno(nrcn i (ny: ioc:oonpe(e-
nimn: nauaa: orni n ae:e, a (na (pyrnx nnnircn nepexo(ni:n
or noica nepxa i noicy nnaa, npnpo(a .e:enron n .ro: cyuae
nonn:aercn ne iai cycrannnonainan, a iai ]yninnonainan
b
. Ho (ae
ecn coracnricn c rain: narn(o:, ro n n .ro: cyuae (yana: (enrei-
noro, airnnnoro ornennoro nepxa n xoo(noro, nneprnoro, rneoro nnaa
(oen nonn:aricn ciopee iai ioc:oornuecinn, no ne onroornuecinn.
]aee, .e:enri y 3:ne(oia, rai e, iai n n npancion rpa(n-
nnn, nepconn]nnnponani. Tai, npe(e ncero, yanan, uro ueripe iop-
nn ncero cymecrnyimero: ncraimnn 3enc n nane(areinan lepa, a
raie An(onen n Hecrnc, ioropan ceaa:n opomaer c:eprnin ncrou-
nni (B 6 DK)
6
. Hx :ono io i conocrannri c A:ema Cnenra
(Lecc:eprni:n Cnnri:n) npancion rpa(nnnn, ecn i ne cninie
pacxo(ennn :e(y nn:n.
Hpancian rpa(nnnn npnanaer ce:i A:ema Cnenra, n unco ioropix
niiuen Axypa Naa(a. 4yninnonaino onn nepepacnpe(eeni no yponnn:
irnn. Crpyirypa :enrainoro :npa n[n rpexuacrna: Axypa Naa(a (:e-
ra) Boxy Nana (cior, omnna) Apra Baxnmra (oroni), crpyirypa
]nanuecioro :npa [1 ueripexuacrna: :era (Kmarpa Bapin) ae:n
(Cnenra Ap:anrn) no(a (Xaypnarar) pacrennn (A:eprar).
C:emenne rpex n ueripexuacrnon crpyiryp yiaainaer na cnnipe-
rnunin xapairep .rnx npe(cranennn, n, noa:ono, oro(ecrnenne A:e-
ma Cnenra c nepno.e:enra:n nponaomo no( nnnnne: anrnunon ]n-
oco]nn, nocioiiy paapaorannie npe(cranennn o nepno.e:enrax ]n-
anuecioro :npa aacnn(ereicrnonani roiio n noa(nnx, cacann(cinx,
reicrax (oi. XlXlV nn. n...), rai e, iai, nanpn:ep, oro(ecrnenne n
D[nkar: xoo(noro n cyxoro c Axpn:ano:, renoro n nanoro c Op-
:aa(o:. Tpy(no npe(crannri, uroi .rn npe(cranennn cymecrnonan
ye n V n. (o n...: cxe:a, coornercrnyiman pannn: npancin: noaapenn-
n:, peioncrpynpye:an na reicron, coornocn:ix c .rn: nepno(o:,
rpna(nunan neo, noa(yx, ae:n
1
.
3:ne(oi oueni no(pono onncinaer naan:o(encrnne cn c .e-
:enra:n, .ro ocnonnan ionnennnn, aro(apn ioropon :ono inan-
]nnnponari 3:ne(oia iai nipancra. Heioropie anropi ynepnir,
uro nopn(oi .e:enron n rpeuecion n n npancion rpa(nnnn conna(a-
er, no (n pannero nepno(a rpeio-nepcn(cinx ornomennn cnn(ereicrn
o cfxxs n npancion rpa(nnnn ne rai :noro, uame ncero, iai :i
yiaainan n npe(i(ymnx ranax, n iauecrne nanoee pannero cnn(e-
reicrna, nnrnpyercn lepo(or (Hcropnn, l.181). On yno:nnaer, uro
nepci ne cunrair oron ueoneiono(oni:n cymecrna:n n npnnocnr
eprni conny, yne, orni, no(e n nerpa: (ae:n n: ne yno:nnaer-
cn). B cocrnenno anecrnncinx reicrax cpannn:oro c rpeuecin: npe(-
cranennn o cfxxs iai o .c+cnf. :i, noayn, ne nan(e:, no
aaro nx :noro n cpe(nenepcn(cinn nepno( Shkand-Gumnik Vichr,
1.1b, Lanacr-na-manacr, XV).
Coracno yuenni 3:ne(oia, crnxnn cymecrnyir or neia, no ne-
nonnrno, iai on npe(crann cee nx po(enne nn nponcxo(enne,
iai n po(enne nepnonpnunn. O(nn na napnanron peioncrpyinnn nx
nponcxo(enne or Ananin (Heoxo(n:ocrn). Cn:nninn n io::enra-
pnn i 1/::. TTB4.a c.. nnmer: .On yrnep(aer, uro ia(an na (nyx cn
rocno(crnyer nonepe:enno nce(crnne Heoxo(n:ocrn n .rnx inrn, n
npnno(nr ce(yimnn ]par:enr:
1
T.2628. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 84b.
2
.ioni n nenanncri npeoa(air nonepe:enno. To, uro nn o(na na .rnx
(nyx |cn] ne ncueaaer conepmenno, nncrnyer na con: Bce onn panni |:e(y
coon] n ponecnnin no nponcxo(enni |U. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]n-
oco]on. N., 1989. C. 844].
8
Xk,.nxc 1. 3:ne(oi... C. 96.
4
Xk,.nxc 1. 3:ne(oi... C. 98.
b
Cc+,ukxn .1. 3:ne(oi. N., 198b. C. 9192.
6
Xk,.nxc 1. 3:ne(oi... C. 90.
1
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdens ll ;; Journal
Asia:ique. Oc:obre-dcembre, 1981. P. 207208.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 204 Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a +c,ak.. x x caacf.a.cnxc c ... 20b
~1cf: 1caa,x+acf:, a.k,. a:aa, ,cancc acf.naa.cnxc,
..accnnac c4.f:k,
1c4nac, ckc.cnnac acf.nna+x k.sfa.+x.
/Cx+.xkxx, 1/::. TTB4.9'
1
.
C nn: conocrann: no neioropi: noannnn: ce(yimnn ]par:enr:
~C,n.ka ka:,. ac.xk.s 1.cs ccaccx.. a 4.cn. /C.xac./
1 a,cka4x.. k a4ccfs+, a xca.ncnxx cak.,
1a.,ax:n,fa:a ,.s nx acc+cnna kckax k.sfaax
/xcfafc.:, ~Acf.x.xk., 1 4 TUUUuT4 c..'
2
.
Bano or:ernri, uro n yuennn 3:ne(oia nepnonpnunni no(unnn-
ircn ycranonenni:, ]nicnponanni: cpoia: cnoero rocno(crna, npan(a
3:ne(oi ne yiaainaer, nacioiio (orn:n nnnircn .rn npe:ennie
nepno(i. B io: cyuae, n:enno n raio: iiue n yuennn 3:ne(oia
naxo(nrcn neioropoe ionuecrno ]airon, conocrann:ix c onroornuec-
in: (yana:o: aypnannrcioro nanpanennn npancion rpa(nnnn. Anan-
ia, perynpyiman nepno(i nacrn inn n Pacnpn, :oer iri conoc-
ranena c 3ypnano:. 3ypnan n npancion rpa(nnnn oro(ecrnnercn co
npe:ene: n cy(ion, or nero nponcxo(nr (ne npornno(encrnyimne cni
:npoa(annn, n: e naanauen cpoi, n reuenne ioroporo cni noce(ona-
reino (o:nnnpyir n :npe. Hoayn, na .ro: cxo(crno (nyx rpa(nnnn
opinaercn. ]oann: roiio, uro rpeuecine npe(cranennn o cy(ie,
ouenn(no, ne 3:ne(oiy, ue: npancine. Hpe(cranenne o Ananie
iai neoxo(n:ocrn nn ]arainon cy(ie n:nnnnrno co(epaoci eme
n ro:eponcio: .noce, op]nuecinx noaapennnx. Hpee:crnennocri :e(y
yuenne: 3:ne(oia n npe(mecrnyimen e:y rpeuecion rpa(nnnen oue-
nn(na n cny xorn i ncnoiaye:on rep:nnoornn.
Conepmenno uerio :ono aa]nicnponari npnnnnnnainoe paan-
une npnne(ennix cxe:. Cxe:a 3:ne(oia n ocnone cnoen nninuna. 3a-
:ern:, icrarn, uro n nonn:anne Apncroree: naan:o(encrnnn :e(y
.e:enra:n, pacc:orpennoe nime, yiaainaer na nninunocri ero xapai-
repa. B npancion rpa(nnnn (ocrarouno pano c]op:nponanci npe(cran-
ennn o nnenno: xapairepe npe:enn (no ncnio: cyuae, uerio npoce-
nnaercn rouia nauaa no npe:enn n rouia ionna). Hpnro:, uro na
nepnin narn( .rn cxe:i conocrann:i, onn ]yn(a:enraino paanuni
no co(epanni.
Hpancine npe(cranennn o :nponon ncropnn :oryr iri oomeni
n ce(yimen cxe:e: Op:aa( n (yxonno: cocronnnn cymecrnyer iai ea-
rpannunin cner, e:y npornnonocranena earpannunan ri:a, noanniaer
(rnopnrcn) :arepnainin :np, nponcxo(nr c:emenne re:noro n cneroro
naua n :arepnaino: :npe, re:noe n cneroe paa(enircn, re:noe naua-
o ynnuroaercn. Koc:oronnuecinn nni n yuennn 3:ne(oia niiuaer
n cen ueripe cocrannimne: rocno(crno inn nce .e:enri cnri
noe(nno, opaayn O(no, neno(nnnin, e(nnin map, C.xac, no( (en-
crnne: Pacnpn .e:enri paare(nnnircn, opaayercn ioc:oc Pacnpn n
nce .e:enri cymecrnyir paa(eino, ioni conpaer nemn n o(no n
rnopnr C]anpoc. Coracno cnn(ereicrny Cn:nninn 3:ne(oi noara-
er noouepe(noe rocno(crno inn n Pacnpn: nepnan conpaer nemn n
O(no n ynnuroaer ioc:oc Pacnpn n rnopnr na nero C]anpoc, a Pacnpn
cnona paa(ener .e:enri n rnopnr .ror ioc:oc
1
. Lirne-C]anpoc n ero
n(eaino:, mapoopaano: cocronnnn, n cocronnnn nonon rap:onnn n
e(nncrna, nmennoe (nnennn n nnnix ]nanuecinx npnanaion (cfxxx),
iai (yxonnoe, :enrainoe npocrpancrno conocrann:o c yponne: m[ng
nn nanauainoro cocronnnn :npa Op:aa(a (o nepno(a :arepnainoro
rnopennn n npancion rpa(nnnn. Cra(nn nepexo(a i ioc:ocy Pacnpn rai-
e nnone coornercrnyir cra(nn: cornopennn ]nanuecioro :npa g[:g.
Conocrann:o c niuenenne: .e:enron na C]anpoca npn noa(encrnnn
Pacnpn ni(eenne Op:aa(o: na cocrnennoro cnera A:ema Cnenra iai
Loron na npo:eyrouno: yponne, ioropi: na ]nanuecio: yponne coor-
nercrnyir .e:enri. Ho raian cxe:a n npancion rpa(nnnn, iai :i noia-
aan nime, nnnercn (ocrarouno noa(nen.
Hcropnuecinn nponecc, ro ecri nponecc po(ennn n rnen ioc-
:oca y 3:ne(oia, ce(yn peioncrpyinnn pannen rpeuecion ]noco-
]nn l. ]nico:, nonn:aercn iai nninuecinn. nnennan npancian cxe-
:a no(unnena e(nncrnennon ioneunon nen nonocrii ynnuronri
ao. Hcropnia:n ]noco]nn yuenne 3:ne(oia ne rpaironaoci o(no-
anauno, n no:n:o peioncrpyinnn ]nica cymecrnonaa eme o(na rpa(n-
nnn, npe(cranennan ne-nninuecion nnrepnperannen yuennn 3:ne(oi-
a, nonynpnon n XlX neie, .ra e n(en airnnno paannnaaci no nropon
noonnne XX neia
2
. Taiyi nnrepnperanni noanninonennn n paapymennn
ioc:oca 3:ne(oia D.O`Brien noaraer omnounon
8
. Ni ne crann: cee
aa(auy no(pono paanpari .ry rpaironiy n apry:enri ee npornnnnion,
1
TTU. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 8b8.
2
T2u. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 8b4.
1
TT7. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 8b8.
2
Hcropnuecine noica .ron ionnennnn D.Tiedemann (1791) n U.Holscher
(196b). Ho(ponee o .ro: c:. C1::cn 1. Hermann Diels on :he Presocra:ics:
Empedocles` double des:ruc:ion o :he cosmos (Ae:ius ii 4.8) ;; Phronesis. V. 4b.
2000. N 1. P. 118.
8
C1::cn 1. Hermann Diels on :he Presocra:ics: Empedocles` double des:ruc:ion o
:he cosmos (Ae:ius ii 4.8) ;; Phronesis. V. 4b. 2000. N 1. P. 18.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 206 Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a +c,ak.. x x caacf.a.cnxc c ... 207
aa:ern: roiio, uro ona oiaainaercn (ocrarouno nnrepecnon (n nonn:a-
nnn n yuennn 3:ne(oia n ca:oro no cee, n ocoenno n conocranennn c
npancion rpa(nnnen.
C (pyron croponi, oee npncrainoe nayuenne npe(cranennn 3:-
ne(oia ne noanoner c(eari npn:ix conocranennn yiaaannix rpa(n-
nnn. 3:ne(oi oriaainaercn or rpa(nnnonnoro (n rpeuecinx reoioc:o-
ronnn nponecca nopo(ennn: aauacryi nonnrne po(enne y nero aa:e-
nnercn nonnrne: npnpo(a, nn no npnpo(e: .Ha ncero rennoro nn y
uero ner nn po(ennn (u o), nn iaiorono npe(ea rynreinon c:eprn,
no ecri nmi c:emenne n paanuenne c:emannoro, y i(en e (ana)
naainaercn po(enne: (u o). Hpn .ro: 3:ne(oi npn:o yiaainaer,
uro on raie ce(yer ro:y, uro npnnnro y i(en: c:emenne npnnnro
naainari .ro po(noci, paa(eenne aocuacrnon c:eprii
1
. B (en-
crnnreinocrn, n ocnone ncero ear :exanncrnuecine nponecci c:eme-
nnn ueripex crnxnn, uro raie iap(nnaino ornuno or npancion rpa(n-
nnn, r(e .ro yponeni npornnonocranennn cycrannnn cnera n ri:i.
Honropn:cn, uro ncxo(ni: (n npancioro (yana:a npe(crannercn
npornnonocranenne cycrannnn cnera n ri:i, arpnyra:n ioropix nnn-
ircn (opo n ao, .ro nanoee pannnn (yancrnuecian cxe:a n npancion
rpa(nnnn. Bo ]par:enrax no.: 3:ne(oia O npnpo(e n Ounmennn
nnnoro npornnonocranennn cnera n ri:i ne ncrpeuaercn noome. Nono
npe(noonri, uro 3:ne(oi nce-rain npornnonocranner cneroe nauao
re:no:y na yponne npornnonocranennn neecnon cycrannnn ornn iai
renoro n cneroro nauaa cycrannnn ae:n, re:non n xoo(non n na-
in: en no cnoncrna: (pyrn: crnxnn: na ocnonannn yno:nnyron nime nn-
repnperannn Apncroren, no c raion nnrepnperannen rpy(no coracnricn.
Nono or:ernri n nanune n yuennn .rnuecion :o(ainocrn, io-
ropan nponnnercn iai oro(ecrnenne inn c (opo:, a Pacnpn co
ao:. 3roro io i (ocrarouno, uroi npnnncari yuenni 3:ne(oia
ecn ne ca: .rnuecinn (yana:, ro, no ncnio: cyuae, ren(ennni i
ne:y, npn yconnn, uro raion nino( (eacn i na ocnonannn opnrn-
nainix ]par:enron, a ne io::enraropcion nreparypi. Ho oimo:y
cuery, :i :oe: or:ernri roiio o(nn ]par:enr, n ioropo: npornnono-
crannircn n:enno (opo n ao: He :oer :y(pin ueonei npe(noa-
rari n cnoe: y:e nnuero no(onoro, y(ro, noia c:eprnie nnyr, uro
onn, (encrnnreino, n naainair nanii, (o rex roiio nop onn n
cymecrnyir n naxo(nrcn n oa(annn aa n (opa, no uro (o coa(annn n
noce paapymennn onn npe(crannir na cen nonoe nnuro (B 1b DK)
2
.
Ouenn(no, uro (opo n ao n .ro: ionreicre ne ro(ecrnenni inn n
Pacnpe, n ne nocnr onroornuecioro nn ioc:oornuecioro xapairepa.
Ha io::enraropcion nreparypi nanoee anropnrerni: ornocn-
reino npornnonocranennn (opa n aa nnnercn cnn(ereicrno Apnc-
roren. Hoanon: cee npnnecrn o(nn nacca: B ca:o: (ee, ecn
noce(onari aa 3:ne(oio: n nanri ero <cona> no c:icy, a ne no
ro:y, uro on eneuer n cnonx peuax, :ono y(er nanrn, uro (pya
ecri npnunna xopomero, a npa(a npnunna (ypnoro. H noro:y, ecn
ciaaari, uro n nanecrno: c:ice 3:ne(oi npnanaer n <npnro:>
nepnin npnanaer ao n (opo aa nauaa, ro .ro, noayn, y(er
ciaaano xopomo, nocioiiy npnunnon ncex ar nnnercn <y nero>
ca:o aro, a npnunnoi ao ao (A 4, 98ba.49)
1
. Ha raion rpai-
ronin nnno ce(yer nonn:anne yuennn 3:ne(oia n (yxe .rnuecioro
(yana:a, xorn n ouenn(no, uro Apncrorei ne npe(araer yinainoro
npourennn opnrnnaa, n (onoino cnoo(no ncroioninaer c:ic ncxo(-
noro reicra. Kpo:e roro, c rouin apennn o(noro na napnanron nninuec-
ion nnrepnperannn yuennn 3:ne(oia n ioni, n Pacnpn :oryr iri,
ia(an n cnoi ouepe(i, iai npnunnon nopo(ennn :npa, rai n npnun-
non paapymennn
2
. B raio: cyuae nenoa:ono arpnyrnponari ia(on
na cn, npnunn (opo nn ao: onn noouepe(no oa(air n re:, n (pyrn:
n onpe(eennie ioc:oronnuecine ]aai.
]pyron io::enrarop, yno:nnanmnn o npornnonocranennn 3:-
ne(oio: (opa n aa Hyrapx, Hpornn Koora
8
. ]opo n ao
(r o0o ro ) yno:nnaircn n: n cnnan c nnrnponanni: nime ]par-
:enro: (B 1b DK) iai neuro, npncymee ia(o:y cymecrny n (o po-
(ennn, n noce c:eprn.
Ouenn(no, uro ]par:enri, ioropi:n :i pacnoarae:, ne noanon-
ir npnnncari yuenni 3:ne(oia .rnuecioro (yana:a, xorn n :ono
aa]nicnponari ero na yponne ren(ennnn. B io: cyuae, .ra ren(en-
nnn n yuennn 3:ne(oia npe(crannercn ciopee ncno:orareinon, ue:
ncxo(non (n nocrpoennn ocnonnon (oirpnni, uro ne noanoner rono-
pnri o ee aanncn:ocrn or npancioro (yana:a, nn rpaironari ee iai
(yancrnueciyi.
Hrai, nonirin conocrannri noaapennn 3:ne(oia n npancion rpa-
(nnnn na yponne onroornuecioro n .rnuecioro (yana:a ne (air ye(n-
reinix peayiraron. Orcyrcrnyer rannoe aneno, no ioropo:y :i :or-
1
b6. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 847.
2
Xk,.nxc 1. 3:ne(oi... C. 92.
1
xcfafc.:. Nera]nania. Hep. A.B. Kynnioro. CH., Knen, 2002. C. 42.
2
C1::cn 1. Hermann Diels on :he Presocra:ics. ;; Phronesis. V. 4b. 2000.
N 1. P. 12.
8
aa. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 846847.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 208 Cnfa.a:x4cckxc a.:.s,a +c,ak.. x x caacf.a.cnxc c ... 209
n i n nonon :epe coornecrn .rn yuennn: ner cycrannnonainon
(n]]epennnannn inn n Pacnpn 3:ne(oia .ro nepnonpnunni, no
ne cycrannnn. Ni yrnep(ae:, uro orcyrcrnyer raie nx .rnuecian n
aicnoornuecian narpyennocri. 3:ne(oi paccy(aer ne n rep:nnax
xopomo nn noxo no ornomenni i cx..+, a noaraer, uro nx naan-
:o(encrnne no npnpo(e. 3(eci on n(er ropaa(o (aime cnonx npe(-
mecrnennnion, oriaainanci or nonropennn cxe:i Anaicn:an(pa nn
lepainra, n yuennnx ioropix aicnoornn ia (ocrarouno nipaen-
non. 3:ne(oi e (iai nnpoue:, n lepainr) noaraer, uro ueonei ne
nnone uncr or cinepni necnpane(nnocrn. rai iai ecc:eprnoe coue-
raercn co c:eprni:
1
. Kaercn, .ro nooenne nemen ne pacnpocrpann-
ercn na yponeni onroornn, ocrananci anrponoornuecion npoe:on,
ioropan pemaercn nocpe(crno: ionnennnn :ere:ncnxoaa.
B yuennn 3:ne(oia npncyrcrnyer eme o(nn yponeni npornnonoc-
ranennn, a n:enno y:oapnreinoro, y:onocrnrae:oro n uyncrnenno noc-
npnnn:ae:oro, ]nanuecioro. Hpnunnon, rnopnmen y:onocrnrae:in :np,
3:ne(oi noaraer ioni (Coaepnan ee y:o:
2
), a npnunnon uyncrnen-
noro :npa nnnercn nenanncri
8
. B .noxy rocno(crna inn nce .e:en-
ri nyre: e(nnennn opaayir C]anpoc c]epy.
Bani: aneno: n neocrno: nonn:annn yuennn 3:ne(oia n, n
uacrnocrn, ero ioc:oornuecioro (yana:a nnnercn npornnonocrane-
nne n: (ymn n rea iai yuennn o :ere:ncnxoae, ioropoe paannnaoci
raie n op]nio-nn]aropencio: yuennn n aacnn(ereicrnonano y Kce-
no]ana, a n (ainenme: n:enno .rn npe(cranennn nocynn (n
]op:nponannn xapairepnoro (n aana(noenponencion rpa(nnnn (ya-
na:a rea n coanannn.
Op]nuecian anrponoornn :oer iri peioncrpynponana ce(yi-
mn: opaao:. ]yma cymecrnyer (o nceennn n reo n aenno: :ecre.
]ymn ncenircn n rea, ioropie nnnircn (n nnx re:nnna:n n crpe-
:nrcn nipnaricn na .roro :npa. Ho c:epri rea ne oanauaer ocnoo(e-
nnn, n (yma ryr e noce c:eprn ncenercn n (pyroe reo. ]yma noy-
uaer noa:onocri ocnoo(nricn or crpa(annn, nonocrii ouncrnnmnci
or aa n cee. 3(eci ncno nipaeni npe(cranennn o noc:eprno: noa(a-
nnnn aa nocrynin, n(en ounmennn or rpexa. He conce: ncno, iai anrpo-
noornn 3:ne(oia coornocnrcn c yuenne: o :ere:ncnxoae. 3rn :o:en-
ri, nanoee uerio npe(cranennie n Ounmennnx, coornocnrcn c no-
cronnni: na:enenne: ynnnepcy:a n nepexo(a:n ioc:oca Pacnpn n C]an-
1
TU. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 8b2.
2
T.20. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 844.
8
B2. J.:+cnfa pannnx rpeuecinx ]noco]on. N., 1989. C. 8b0.
poc n oparno. Taie ne conce: ncno, iaion n:enno .ran .roro nepexo-
(a, iaiyi ioc:oronnueciyi ]aay cunrari aenni: :ecro: nn cua-
crnni: npeinanne: n npornnonec reecno:y cymecrnonanni, n r(e
n:enno npeinair (ymn (o nauaa ipyra nonomennn. H iaercn, n:enno
n cny .roro nenoa:ono npnnncari 3:ne(oiy xapairepnoe (n nn]a-
ropencinx noaapennn (eenne :npa na caipainin n npo]annin
1
.
B npancion rpa(nnnn n peaino: nane ueoneiy iai reecno:y
cyreiry, na(eenno:y (ymon, coornercrnyer :era]nanuecinn (non-
nni .a.ux. Hanoee e:io npe(cranennn o ecc:eprnn (ymn
nipaeni n ce(yime: naccae. Op:aa( coa(a ueoneia cocronmn:
na nnrn uacren (cn): rea (1.n), (ymn (Jn), (yxa (:u+n), nn(nnn(yai-
nocrn (.o+[n.k) n ]panamn (::.+./:). Teo ecri reo ae:noe, (yma ecri
n(ox n ni(ox, ioropie acconnnpyircn c nerpo:, (yx, ioropin ecri cyx,
nn(enne, peui, noananne, ro ecri ro, uro cnnaano c nocnpnnrnn:n n ree,
]panamn, ioropan nepe( Op:aa(o:, locno(o:. eonei i coa(an ra-
in: no ce(yimen npnunne: ecn ueonei y:npaer or nana(ennn aa,
reo ero noccoe(nnnercn c ae:en, (yma c nerpo:, nn(nnn(yainocri c
conne:, (yx c ]panamn, n noro:y (e:oni ne :oryr paapymnri (yx
(Lyn(axnmn, lll, A 84)
2
. Bano no(uepinyri, uro n npancion rpa(nnnn
(yma ecc:eprna, no :oer no(nepraricn noa(encrnni aoro nauaa.
Bonomenne (yma noyuaer roiio o(na(i, neci nepno( (o po(ennn
n noce c:eprn, (o ioneunoro nonomennn ona npeinaer n iauecrne
]panamn n c]epe n[n. Kaioni xponoornuecine pa:in .rnx noaape-
nnn Hpe(cranennn o ]panamn n (yxe, noayn, nanoee (pennne na
npe(cranennix n nnrnponanno: naccae. O(naio nnrepnperannn (yxa-
:u+.n nnno no(nepraci nepec:orpy no( nnnnne: anrnunon ]noco]nn.
Hpe(cranennn o .o+[n.k iai nporornne, noanpamaime:cn noce c:eprn
na conne, raie :oryr iri pacc:orpeni iai ncionno npancine. Onn
nnone coraconani c npe(cranennn:n o noanpamennn (ymn n oacri
..,x.. cnera-Op:aa(a, nocpe(crno: ocranonoi na npe(mecrnyi-
mnx cronniax (ymn yne, Conne, anea(ax noia ne (ocrnraercn
oacri earpannunoro cnera. Coracno npe(nooenni N. Y.cra .rn
npe(cranennn (ocrarouno (pennne, n :orn cymecrnonari eme n nepno(
napcrnonannn ]apnn
8
.
Ha ciaaannoro nn(ni npnnnnnnainie ornunn rpeuecinx npe(-
cranennn o (yme n npancinx. B npancion rpa(nnnn reo n (yma ne
1
Cc+,ukxn .1. 3:ne(oi. N., 198b. C. 181.
2
^,uc: 1.o. Ques:ions de cosmogonie e: de cosmologie mazdens l ;; Journal
Asia:ique. Avril-juine, 1929. P. 282288.
8
1c:1 A.1. Darius` ascen: :o paradise ;; lndo-lranian Journal. V. 4b, 2002. P. b1b7.
Jx.acaa xf..xxcka:a n..a.cnxs x x.nck.s f.,xuxs 210
OCHOBHIE HCTOHHHKH H IHIHOIIA4HA
Anecra n pyccinx nepeno(ax (18611996) ; Cocr., om. pe(., npn-
:eu., cnpan. paa(. H.B. Paia. CH., Aypna Hena PXlH, 1997.
accf.: Hapannie rn:ni ; Hep. c anecr. n io::enr. npo]. H.N.
Crenn-Ka:encioro, npe(nc. npo]. B.A. nnmnna. ]ymane: A(n,
1990.
n,cca 1.1. Apxanuecian lpennn ;; Hcropnn Enponi. T.1. ]pen-
nnn Enpona. N.: Hayia, 1988. C. 2172b8.
Anrnunie rn:ni ; Cocranenne n oman pe(ainnn A.A. Taxo-lo(n.
N.: Ha(areicrno Nocioncioro ynnnepcnrera, 1988.
+cfan: .A. Hcroin xpncrnancioro oroconnn. CH., 2008.
Acc:an An. Ernner: reoornn n arouecrne pannen nnnnnaannn.
N.: Hpncneic, 1999.
1., . . J. Ernnercian penrnn, Ernnercian :arnn: |Hep. c anr.].
N.: Honin aiponoi, 1996.
1a:a+a.aa .C. ]naeirnuecinn oroc. Cranonenne anrnunon (n-
aeirnin. N.: Nici, 1982.
1xa. ..A. Haron n :nrpana: ;; Becrnni (pennen ncropnn,
1998. N 2. C. 817.
1..a.fck.s T.1. lpennn n nepno( ]op:nponannn panneiacconoro
omecrna (XXXXll nn. (o n...) ;; Hcropnn Enponi. T.1. ]pennnn En-
pona. N.: Hayia, 1988. C. 188178.
1axc A. 3opoacrpnnni. Beponannn n oiuan ; Hep. c anr. n
npn:. H.N. Crenn-Ka:encioro. 8-e na(anne, nonocrii nepepaoran-
noe. CH.: Uenrp Herepyprcioe Bocroione(enne, 1994.
1an:.,-.caxn 1.A., 1,.xn A.., 1x:.cxn .. Hn(nn n anrnu-
nin :np. N.: Bocr. nr., 2002.
1an:.,-.caxn 1. A., 1.nfaackxx . . Or Cin]nn (o Hn(nn.
]pennne apnn: :n]i n ncropnn. N., 1988.
1a,aax4 1.1. Apxanuecinn Nner (npoe:a connaino-nonrn-
uecion ncropnn) ;; Hpoe:i nonrnuecion ncropnn anrnunoro ome-
crna. Nenyaoncinn copnni. .: Ha(-no ennnrp. yn-ra, 198b. C. 918.
npornnonocrannircn, :arepnn nnnercn coa(anne: Op:aa(a, no no(-
nepena reny nce(crnne n:emareicrna n :np aoro (yxa. ]yana:
(ymn n rea npncyrcrnyer na yponne ioc:oornn ecn reo ocraercn
n ro: :npe, (n ioroporo coa(anaoci, ro (yma no(nn:aercn nnepx, n ry
oacri, n ioropon cymecrnonaa nanauaino. H(en :ere:ncnxoaa ne
cnenn]nuna (n npancinx noaapennn, ia(in ueonei nponnaer roi-
io o(ny ae:nyi nani n y(er npnanan i ornery aa conepmennie npn
nann (ennnn, aa npnnepennocri (opy nn ay.
Hrai, :i onapynn (ocrarounoe ionuecrno cxo(ennn :e(y
npancion rpa(nnnen n yuenne: 3:ne(oia. Hec:orpn na .ro, re npnnnn-
nnainie cxe:i (yana:a, ioropie xapairepnayir npanciyi onroo-
rni, ]yn(a:enraino pacxo(nrcn n no co(epanni, n no ioneuni: ni-
no(a: c (yancrnuecin:n narn(a:n 3:ne(oia. Tain: opaao:, na:
y(aoci no(rnep(nri ciopee aanncn:ocri yuennn 3:ne(oia or cnonx
rpeuecinx npe(mecrnennnion, ue: or iainxno nnemnnx nnnnnn.
Hanpornn, (n neioropix opaanon npancion :icn npn conocranennn
c noaapennn:n 3:ne(oia ciopee ce(yer npnanari n iauecrne ncrounn-
ia (n nnx (pennerpeueciyi ]noco]ni. Ho, ipo:e roro, :i :oe:
no(rnep(nri, ncxo(n na conocranennn c yuenne: 3:ne(oia, ror ]air,
uro onroornuecinn n .rnuecinn (yana: n npancion rpa(nnnn n:eer
opnrnnainoe anroxronnoe nponcxo(enne, ioc:oornuecinn (yana:
]op:nponacn ne ea nnnnnn anrnunon ]noco]nn. Hpnanari ]no-
co]ciyi cncre:y 3:ne(oia n nonon :epe (yancrnuecion ne npe(-
crannercn noa:oni:.
3a:ern:, naionen, uro noa(neanrnunie anropi nce-rain naxo(nn
:o:enri n yuennn 3:ne(oia, na ocnonannn ioropix ornecn ero i
anaroia: npancion :arnn. Ha: npe(crannercn, uro peui ma ne o ero
]noco]cinx noaapennnx (iai, :i (y:ae:, na: y(aoci .ro noiaaari), a
o ero pon iai corepa, ouncrnren n nponn(na n, re: ca:i:, anaroia
ouncrnreinix npairni npancinx :aron. Hponn(ni, ornpannnmne oun-
crnreinie npairnin, n:en npn:oe ornomenne i npauenanni, iai npa-
nno, con:eman nn ne paa(enn .rn cnennainocrn, ncnenn o(no-
npe:enno n reo, n oeann (yxa. Beponrno, n:enno .ra cropona (en-
reinocrn 3:ne(oia nopo(na no(onie cy(ennn.
Hrai, :i onapynn (ocrarounoe ionuecrno cxo(ennn :e(y
npancion rpa(nnnen n yuenne: 3:ne(oia. Hec:orpn na .ro, re npnnnn-
nnainie cxe:i (yana:a, ioropie xapairepnayir npanciyi onroo-
rni, ]yn(a:enraino pacxo(nrcn n no co(epanni, n no ioneuni: ni-
no(a: c (yancrnuecin:n narn(a:n 3:ne(oia, ioropie n ero yuennn
npe(craneni roiio n iauecrne ren(ennnn. Tain: opaao:, na: y(a-
oci no(rnep(nri ciopee aanncn:ocri yuennn 3:ne(oia or cnonx rpe-
uecinx npe(mecrnennnion, ue: or iainx-no nnemnnx nnnnnn.
Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 212 Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 218
a,,c .1. lpein n nppannonainoe. Hep., io::. n yiaaarei
C.B. Haxo:ona. CH., 2000.
,,ka .A. Lein ocrpon Axna n nn(onpancian :n]oornn ;;
BocroiOriens. 1998. N 1. C. 1b20.
:skanaa 1.A. Apxanuecine :n]i Bocroia n 3ana(a. N.: Ha-
yia, l. pe(. nocr. nr., 1990.
:skanaa 1.A. Hcropnn Nn(nn or (pennenmnx npe:en (o ionna lV
n. (o n... N..: Ha(-no Aia(e:nn nayi CCCP, 19b6.
k+c.x.: 2. Bepxonnie orn nn(oenponennen. Hep. c ]p. T.B. Un-
ninn. N.: Hayia, 1986.
1.x..cnkaa. T.X. Nnp n(en apnen Pnrne(i ;; Pnrne(a. Nan(a-
i VVlll ; Ha(. no(roronna T.A. Enaapeniona, orn. pe(airop H.A.
lpnnnep. 2-e na(., ncnp. N.: Hayia, 1999. C. 4b2487.
2c.faa. 1.1. Anrnunan rpa(nnnn o nepcn(cinx :arax 3opoacrpe,
Ocrane n lncracne. CH., 199b.
2+,,: .. Hn]arop n pannen rpa(nnnn ;; Becrnni (pennen ncro-
pnn. 198b. N 2. C. 121142.
2+,,: .. Hn]arop n ero mioa (oi. b80 oi. 480 rr. (o n...) ; AH
CCCP. .: Hayia, ennnrp. or(-e, 1990.
2+,,: ..X. Bce ecri unco K nnrepnperannn ocnonnon (oirpn-
ni nn]aropena:a ;; Na:hesis. Ha ncropnn anrnunon nayin n ]noco-
]nn ; Orn. pe(. H.]. Poancinn. N.: Hayia, 1991. C. bb74.
J.xuca .1. Kyirypnin nepenopor n ]pennen lpennn VlllV nn.
(o n... .: lY n:. A.A. A(anona, 198b.
J.xuca .1. Hpann(oenponencine ncroin (pennerpeuecioro .noca ;;
Hpoe:i anrnunoro ncrounnione(ennn. C. nayu. rp. N..: Hncrnryr
ncropnn CCCP AH CCCP, 1986. C. 96107.
J.xuca .1. 4noco]cian no.:a rpeuecioro 3ana(a ;; ]pennnn
Bocroi n anrnunan nnnnnaannn. .: locy(apcrnennin 3p:nra,
1982. C. 48b4.
Ja.af.ca .A. Po(onon crpon n nepnoirnan :n]oornn. N.: Ha-
yia, 1964.
3opoacrpnncine reicri. Cy(ennn ]yxa Paay:a (]a(ecran-n :e-
nor-n xpa(). Cornopenne ocnoni (Lyn(axnmn) n (pyrne reicri. ; Ha(.
no(roroneno O.N.ynaionon. N.: Ha(areician ]np:a Bocrounan n-
reparypa PAH, 1997.
1a.naa 1s4. 1c. Anrnunoe nepeoc:icenne (pennenocrounix :n-
]on ;; Laiani n ionreicre Cpe(nae:no:opin. Hpoe:i peioncrpyi-
nnn naiia n iyirypi. N., 1986. C. 212b.
1a.naa 1s4. 1c. ]nonnc n npa(nonncnncrno. CH.: Aerenn, 1994.
1a.naa 1s4. 1c. ]o no npe:n noce ;; 4pani]opr l.,
4pani]opr l.A., Yncon ]., Aiocen T. B npe((nepnn ]noco]nn.
1.:xnckxx 1.C. Anecra ;; Anecra n pyccinx nepeno(ax (1861
1996); Cocr., om. pe(., npn:eu., cnpan. paa(. H.B. Paia. CH., Aypna
Hena PXlH, 1997. C. 2266.
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayia: Nare:arnia ]pennero
Ernnra, Bannonnn n lpennn. |Hn]aropencioe yuenne o rap:onnn]. Hep.
c ro. H.H. Beceoncioro. N.: 4na:arrna, 19b9 r.
1.n ,c 1.,cn 1. Hpoy(aimancn nayiall. Po(enne acr-
pono:nn. Hep. c anr. l.E. Kyprnna, no( pe(. A.A. lypmrenna. N.:
Hayia, 1991.
1cxc+.n .. lpeuecio-pyccinn conapi. Hpenpnnr V-ro na(annn
1899 r. N.: lpeio-arnncinn ianner K.A. Lnuanna, 1991.
1x,cn:cn 1. Nann n :annxencrno. Hep. c ne:. Hnanona C.B. CH.:
Enpaann, 2001.
1ca,af. Hcropnn: n 9-rn innrax. Hep. l.A. Crparanoncioro. N.:
a(o:np, OOO 4np:a Ha(areicrno ACT, 1999.
1ccxa,. Honoe copanne reicron ; Bcrynnreinan crarin B.H.
Apxo, Ko::enr. O.H. Uienio n B.H. Apxo. N.: anpnnr, 2001.
1a+cu T. lpeuecine :icnren Nn.: Xapnecr, 1999.
1a.n 1.1. ]pennerpeuecian :n]oore:a cy(ii. Honocnnpci: Ha-
yia, Cnnpcioe or(eenne, 1990.
1.nfaackxx .. Hpan n npanni (o Axe:enn(on. Ocnonnie npo-
e:i. Bonpoci xponoornn. N.: Ha(areician ]np:a Bocrounan nre-
parypa PAH, 1998.
1.nfaackxx .. Pannnn ncropnn npancinx ne:en Hepe(nen Aann.
N.: Hayia, 1970.
1xnuc 1.. Tannin naii Pnrne(i. N.: Poccnnci. roc. ry:annr.
yn-r, 1998.
.n,.+.ca A.. Hpan npn nepnix Axe:enn(ax (Vl n. (o n...). N.:
Hayia, Ha(-no nocr. nr, 1968.
.n,.+.ca A.. Honrnuecian ncropnn Axe:enn(cion (epani.
N.: Hayia, l. pe(. nocr. nr, 198b.
.n,.+.ca A.., yionnn B.l. Kyirypa n .iono:nia ]pennero
Hpana. N.: Hayia, l. pe(. nocr. nr, 1980.
.n,.+.ca. A.A. Kor(a xa(en cran npopnnaren:n ;; Becr-
nni (pennen ncropnn. 1998. N 1. C. b660.
x..an . Cpe(nne naronnin. Hep. c anr. E.B. A]onacnna.
CH., 2002.
xa:cn ..fckxx. O nann, yuennnx n napeuennnx ana:ennrix
]noco]on ; Pe(. n anrop ncryn. crarin A.4. ocen, Hep. c (pennerpeu.
N.. lacnapona. N.: Nici, 1998.
aaafaa ... Yuenne (ocoiparnion o irnn. N., Ha(-no Noci.
yn-ra, 1980.
Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 214 Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 21b
.cc,ca .1. Aronainan :o(ei ioc:oca y lepainra ;; Hcropn-
io-]noco]cinn eero(nni. N.: Hayia, 1987. C. 2946.
.cc,ca .1. leo:erpnuecinn crni n ioc:oornn Anaicn:an(-
pa ;; Kyirypa n nciyccrno anrnunoro :npa. Narepnai nayunon ion-
]epennnn. 1979. N., 1980. C. 104118.
.cc,ca .1. ]e:nypr y 4aeca (K peioncrpyinnn ioc:oronnn
4aeca Nnercioro) ;; Teicr: Ce:anrnia n crpyirypa. N.: Hayia,
1988. C. b166.
.cc,ca .1. 1YXB2 HEIPATA (O (enorare rep:nna uq n ioc:o-
ornuecinx ]par:enrax lepainra 6667 Nch ;; Crpyirypa reicra.
N., 1980. C. 118147.
.c.ckaa ... Anecra n conpe:ennon nayie. N., 1992.
.c.ckaa ... 3opoacrpna:: nnenne n npoe:i ;; oiainie n
cnnipernuecine iyiri. N.: Hayia, 1991. C. 1249.
.c.ckaa ... Conpe:ennoe cocronnne n ren(ennnn aapyenon
anecroornn ;; Hapo(i Aann n A]pnin. 1978. N 2. C. 189207.
.acca .J. Teoronnn n ioc:oronnn ;; Nn]oornn rpeion n pn:nn
; Cocr. A.A. Taxo-lo(n, orn. pe(. H.H. Naxaniiona. N.: Nici,
1996. C. 681909.
.,kanxn 1. 1. Haim-n Pa(a, Hpan (pannecacann(cine peie]i
n na(nncn) ;; Kyirypa Bocroia: ]pennocri n pannee Cpe(neneionie:
Copnni craren. ., 1978.
Narepnancri (pennen lpennn. Copanne reicron lepainra, ]e-
:oipnra n 3nniypa ; Om. pe(. n ncryn. cr. npo]. N.A. ]innni. N.:
locnonrna(ar, 19bb.
A.f:c A.. Hapannie rpy(i no :n]oornn n n(eoornn (pennero
Ernnra. N.: Ha(areician ]np:a Bocrounan nreparypa PAH, 1996.
Acxf.4xsn A.1. Horpeainie opn(i aopoacrpnnnen. N., CH.,
Hncrnryr nocroione(ennn PAH: ernnn ca(, 2001.
Cnx.nc 1. Ha ioennx oron. Hcroin enponencion :icn o (yme,
paay:e, ree, npe:enn, :npe n cy(ie. N., Hporpecc-Tpa(nnnn, 1999.
1.ac.nxx. Onncanne 3a(i.: B 2 r. ; Hep. n ncryn. cr. C.H.
Kon(pariena. T. 1. |Penpnnr. nocnponane(enne reicra na(. 1988 r.] 864
c., T. 2. |Penpnnr. nocnponane(enne reicra na(. 1940 r.] b91 c. N.: Hayu-
no-na(areicinn nenrp a(o:np, 1994.
Hexennncian oecrnennan io:en(nn. Knnra o npane(no: Bnpaae
(Ap(a Bnpaa na:ar) n (pyrne reicri. Bne(., rpancnrepannn nexennnc-
inx reicron, nep. n io::enr. O.N. ynaionon. N., Ha(areician ]np:a
Bocrounan nreparypa PAH, 2001.
1.,f.. O Han(e n Ocnpnce ; Hyrapx. Nopann. Plu:archi
chaeronensis. Scrip:a Noralia. Hep. no( pe(. .A. 4penepr, N.. lac-
]yxonnie nciannn (pennero ueoneia. Hep. c anr. T.H. Tocron. N.:
lannan pe(ainnn nocrounon nreparypi na(areicrna Hayia, 1984.
Hane(ari (oporn n nyrn npane(nix. Hexennncine naan(areinie
reicri. ; Bne(enne, rpancipnnnnn reicron, nep., io::., roccapnn n
yiaaaren O.N. ynaionon. N.: Hayia, l. pe(. nocr. nr., 1991.
1.:xn 1.J., :skanaa 1.A. Hn(nn, Cpe(nnn Aann n Hpan n nepnon
noonnne l ricnueernn (o n... ;; Hcropnn (pennero :npa ; Ho( pe(.
H.N. ]inionona, B.]. Hepononon, H.C. Cnennnnion. 2-e na(., ncnp. Kn.
1. Pannnn (pennocri ; Orn. pe(. H.N. ]inionon. N.: l. pe(. nocr. nr.
na(areicrna Hayia, 1988.
1cff+. 1. Penrnn lnn(yiyma. ; Hep. c. ne:. K.]. Unnnnon. N.:
Hayia, 1986.
1cccx,x J.A. lepainr. N.: Nici, 1982.
1cccx,x J.A. Kon(aeia B.B. lepainr n ]pennnn Bocroi (ipnrn-
uecine aa:erin) ;; Hayunie (oia(i nicmen mioi. 4noco]cine
nayin. 1981. N b. N.: Bicman mioa, 1981. C. 94100.
1cccx,x J.A. Or :n]a i orocy (Cranonenne rpeuecion ]noco-
]nn). N.: Nici, 1972.
1.cxn ..C. ]pennenmne necnn Hna(i ;; Becrnni (pennen
ncropnn. 1992. N 2. C. 1b82.
1ankxn A.1. Hpoe:a ]op:nponannn n paannrnn ]noco]cinx
iareropnn. N., Bicman mioa, 1980.
1auc.cnka 1.., Capnann(n B.H. (Pen. na innry) D.K.
Brooopo ouo. Eqvr xo Ivo . B ouvo vtqoq u o xo ov. T.
1, 2. A0q vo, Eot o. 1990 ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1992. N 2.
C. 20120b.
1,..kaackxx 1.. 3cxaroornn n .nniypena: n anrnuno: :npe:
Hapannie paori ; Bcryn. crarin, no(roronia reicra n io::enra-
pnn A.A. Hyuiona. CH.: Aerenn, 2002.
1,.xuaa. C.1. ]ei]nncinn opaiy n cncre:e anrnunix :ero-
cy(apcrnennix ornomennn (VllV nn. (o n...). CH.: ly:annrapnan aia-
(e:nn, 2001.
1k+an J. Nncrepnn Nnrpi. Hep. c ]p. C.O. Unerionon. CH.:
Enpaann, 2000.
.cc,ca .1. APXB n TO HEPIEXON y (ocoiparnion ;; Anrnunan
aianncrnia 8. Aaiionie (annie n .rnoiyirypnin ionreicr Cpe(n-
ae:no:opin. Hpe(napnreinie :arepnai. N.: Hn-r cannnone(ennn n
aianncrnin AH CCCP, 1978. C. 888b.
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncro-
rei ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1978. N 1. C. 89b8.
.cc,ca .1. TO AHEIPON: ne Anaicn:an(p, a Haron n Apncro-
rei ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1978. N 2. C. 48b8.
Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 216 Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 217
Cf.an. leorpa]nn: B 17 in. ; Hep., cr. n io::enr. l.A. Crpara-
noncioro, no( om. pe(. C.. Yruenio, pe(. nep. O.O. Kpirep. Penpnnr.
nocnponane(enne reicra na(. 1964 r. N.: Hayuno-na(areicinn nenrp
a(o:np, 1994.
Tk+cnca .1. Bocroi n Nnieni ;; Bonpoci ncropnn. 19b9.
N 12. C. b874.
Jccnckxx 1.. 4noornuecine paaiciannn n oacrn cannnc-
inx (pennocren (Peniri naiuecrna n nocrounocannncio: iyire Hn-
ioan Nnpninncioro). N.: Ha(-no NlY, 1982.
4par:enri pannnx rpeuecinx ]noco]on. acri 1. Or .nnuec-
inx reoioc:oronnn (o noanninonennn aro:ncrnin ; Ha(. no(roro-
nn A.B. ee(ena, pe(. H.]. Poancinn. N.: Hayia, 1989.
J.x 1. Hace(ne Hpana ; Hep. c anr. Ho( pe(. n c npe(nc.
N.A. ]an(a:aena. N.: Hayia, 1972.
J.nkaf 1., J.nkaf 1.., Jx.can ., Xkaccn T. B npe(-
(nepnn ]noco]nn. ]yxonnie nciannn (pennero ueoneia. Hep. c anr.
T.H. Tocron. N.: lannan pe(ainnn nocrounon nreparypi na(arei-
crna Hayia, 1984.
Jcx,cnc: C.A. Nn] n nreparypa (pennocrn. 2-e na(., ncnpan.
n (onon. N.: Ha(areician ]np:a Bocrounan nreparypa PAH, 1998.
Ja.aa .. Cin]i n A]nnax ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1998.
1 (224). C. 18b1b2.
Ja.aa .. 4aie Hpo:eren. Ouepin anrnunon omecrnennon
:icn. 2-e na(., ncnp. n (on. ennnrpa(: Ha(areicrno ennnrp. yn-ra,
1991.
1c..c . Ouepi ncropnn rpeuecion ]noco]nn. Hep. c 1-ro ne:.
na(. CH, 1886.
1a+,ckxx 1... lpein n noxo(ax napo(on :opn (Ernnercine
:aprnnann i re:e rponncion nonni) ;; Bocroi. 1994. N 1. C. 89b8.
.nauca .1. Hranncian ]noco]nn. N., Ha(areicrno Nocion-
cioro ynnnepcnrera, 197b.
.nauca .1. 3rencian npe(]noco]nn. N., Ha(-no Nocioncioro
ynnnepcnrera, 1970.
Aaiin :npa: Hpancine naiin. l. Kro-aana(nie npancine naiin.
N., Hn(pni, 1997.
Aaiin :npa: Hpancine naiin. lll. Bocrounonpancine naiin. N.,
Hn(pni, 2000.
Xx.cnka 1.1. Apxanuecian lpennn n Lnnnn Bocroi. N.: Ha-
yia, l. pe(. nocr. nr. 1990.
Afnan Ruhi Muhsen. Zoroasters Influence on Greek Thought. New York:
Philosophical Library, 1965.
napona ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1977. N 8. C. 229268, Becrnni
(pennen ncropnn. 1977. N 4. C. 280249.
1a.skaa. 1.J. Heioropie uepri connaino-.iono:nuecioro ycr-
poncrna rpeuecinx omecrn ll ric. (o n... ;; Anrnunan lpennn. Hpo-
e:i paannrnn nonca. To: 1. Cranonenne n paannrne nonca. N.,
Hayia, 1988. C. 8789.
1xa,:ka 1.1. ]nonnoe coiponnme. Hciyccrno npopnnannn n ]pen-
nen lpennn: :anrnia n rep:nnax. N.: Hporpecc-Tpa(nnnn, 1999.
1:snkaa 1.1. 3opoacrp n ncropnn Cpe(nen Aann: Hpoe:a :ecra
n npe:enn (Onir ncropnuecion peioncrpyinnn) ;; Becrnni (pennen
ncropnn. 1996. N 8. C. 722.
1:snkaa 1.1. Torooi21 n nyrn ero ncropnuecion nnrepnpera-
nnn ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1989. N 1. C. 179181.
1.k 1.1. Nn]i (pennero n pannecpe(neneionoro Hpana. CH.N.:
Aypna Hena ernnn Ca(, 1998.
1xckxx A.1. Lnencine npopouecrna n nencine npopoue-
crna. N.: Honrna(ar, 1987.
1a.nckxx 1.. Necro Anaicn:ena n cranonennn rpeuecioro na-
yunoro :imennn ;; Balcanica. nnrnncrnuecine ncce(onannn. N.:
Hayia, 1979. C. 177189.
1a.nckxx 1.. Paannrne ecrecrnoanannn n .noxy anrnunocrn. Pan-
nnn rpeuecian nayia o npnpo(e. N.: Hayia, 1979.
1,csca. .C. Op]na: n iyir ]nonnca n Oinnn ;; Becrnni
(pennen ncropnn. 1978. N 1. C. 87104.
C.x.nx,x .1. Hporoaopoacrpnncinn xpa: n Naprnane n npoe-
:a noanninonennn aopoacrpna:a ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1989. N
1. C. 1b2170.
Cc+,ukxn .1. 3:ne(oi. N., 198b.
Cn(opona H.A. lpeuecioe nciyccrno ;; Anrnunan lpennn. Hpo-
e:i paannrnn nonca. T. 2. N., 1988. C. 2808b7.
C+.:xn. 1.1. Hcroin n ]op:nponanne npe(cranennn o nape
(e:onon n :annxencion penrnn ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1998.
N 1. C. 40b7.
Ca:a+anaa .1. Bocrounie ncroin pannerpeuecion iyirypi no
ncce(onannn: Bairepa Lypiepra ;; Becrnni (pennen ncropnn. 1989.
N 4. C. 1461bb.
Caak.. ]pa:i ; Hep. 4.4.3enncioro, na(. no(roronnn N..
lacnapon n B.H. Apxo. N.: Hayia, 1990.
Cpannnreinan ]noco]nn. N.: Ha(areician ]np:a Bocrounan
nreparypa PAH, 2000.
Cfc.naa. .C. 4noco]nn ]pennen Cron. CH., 199b.
Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 218 Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 219
Interpretation of Greek Mythology / Ed. Jan Bremmer. Croom Helm. London &
Sydney. P. 1040.
Burkert W. The Orientalizing revolution. Near Eastern Influence on Greek
Culture in the Early Archaic Age. Cambridge, Massachusetts, London, England:
Harvard University Press, 1997.
Burn A.R. Persia and the Greeks: the Defence of the West, C. 546478 B.C.
N.Y., 1962.
Burnet J. Early Greek Philosophy. L., 1930.
Bury J. B. The Ancient Greek Historians. New York, 1958.
Buxton R. Studies in the Development of Greek Thought. Oxford, 1998.
Charlesworth J.H. Greek, Persian, Roman, Syrian, and Egyptian Influences
in early Jewish Theology // Hellenica and Judaica. Leuven-Paris: Editions
Peeters, 1986. . 219243.
Cherniss H. Aristotles criticism of presocratic philosophy. NY, 1971.
Cherniss H. The presocratics, V. 1. 1972.
Chroust A.-H. The Influence of Zoroastrian Teachings on Plato, Aristotle,
and Greek Philosophy in General // New scholasticism. Wash., 1980. Vol.54.
N 3. P. 342357.
Conty R. Cosmogonie orientali e folosofia presocratica. Roma, 1967.
Cornford F. M. From Religion to Philosophy. A Study in the Origins of
Western Speculation. New York, 1957.
Cumont F. Mithra et lorphisme // Revue de lhistoire des religions. 1934.
T. 109. N 1. P. 6372.
Cumont F. The Dura Mithraeum // Mithraic Studies. I / John R. Hinnels
(ed.). Manchester, 1975. P. 151214.
Dictionary of most common Avesta words. Ed. Joseph H. Peterson. 1995.
Die Fragmente der Vorsokratiker / Griechisch und deutsch H. Diels; elfte
auflage herausgegeben W. Kranz. V. I. Zurich, Berlin: Weidmannsche
verlagsbushhandlung, 1964.
Duchesne-Guillemin J. LIran antique et Zoroastre. Histoire des Religions,
vol. 2 (Paris, 1970).
Duchesne-Guillemin J. Notes on zervanism in the light of Zaeners
Zurvan, with additional references // Journal of Near Eastern Studies. 1956.
v. 15. N 2. P. 108112.
Duchesne-Guillemin J. The Western Response to Zoroaster. Westport, Conn.,
Greenwood Press, 1973, [1958]. [Oxford, Clarendon Press, 1958].
Eisler R. Weltenmantel und Himmelszelt. Religionsgeschichtliche
Untersuchungen zur Urgeschichte des antiken Weltbildes. 2 vols. Munich, C. H.
Beck, 1910.
Engmann J. Cosmic Justice in Anaximander // Phronesis. 1991. V.
XXXVI/1 (Accepted October 1990). P. 124.
Freudenthal G. Aristotles Theory of Material Substance. Heat and Pneuma,
A Patristic Greek Lexicon. Ed. by G.W.H. Lampe, D.D. Oxford: At the
Clarendon Press, 1961.
Asmis E. What is Anaximanders Apeiron? // Journal of the history of
philosophy. Berkeley. 1981. Vol. 19. N 3. P. 279297.
Assmann J., Burkert W., Stolz F. Funktionen und Leistungen des Mythos.
Drei altorientalische Beispiele. Freiburg, Schweiz: Universittsverlag; Gttingen:
Vandenhoeck & Ruprecht, 1982.
Avesta: Yasna. Sacred Liturgy and Gathas / Hymns of Zarathushtra Tr. L. H.
Mills // Sacred Books of the East, American Edition, 1898.
Back M. Die sassanidischen Staatsinschriften // Acta Iranica 18. Tehran
and Liege, 1978.
Bianchi U. Il dualismo religioso: saggio storico ed etnologico. 2a ed. riveduta.
Roma: Edizioni dellAteneo, 1983. Bidez J., Cumon Fr. Les mages hellniss.
Zoroastre, Ostanes et Hystaspe daprs la tradition greque. New York: Arno
Press, 1975. [Paris: Belles Letters, 1973, c. 1938. 2 v.].
Bobzien S. Determinism and Freedom in Stoic Philosophy. Oxford, 1998.
Bollack J. Empedocle. T. 14. P., 19651969.
Boyce M., Grenet F. Zoroastrianism under Macedonian and Roman Rule
(Handbuch der Orientalistik. 1. Abteilung. Der Nahe und der Mittlere Osten, Band
8. Religion, 1/2/2/3). / With a Contribution by Roger Beck // Boyce, M. History of
Zoroastrianism. Vol 3. Leiden: E. J. Brill, Brill Academic Publishers, 1991.
Burkert W. Ancient Mystery Cults. Harvard University Press. Cambridge,
Massachusetts, London, England. 1987.
Burkert W. Craft Versus Sect: The Problem of Orphics and Pythagoreans //
Jewish and Christian self-definition. Vol.3. Self-definition in the Greco-Roman
world. / Ed. B.F. Meyer and E.P. Sanders. London: SCM Press, Ltd., 1982. P. 1
22, 183189 (notes).
Burkert W. Die Orientalisierende Epoche in der griechischen Religion und
Literatur / Vorgetragen am. 8. Mai 1982 [von] W. Burkert. Heidelberg: Winter,
1982.
Burkert W. Homo necans. Interpretationen altgriechischer Opferritus und
Mythen. Berlin, New York: De Gruyter, 1972.
Burkert W. Iranisches bei Anaximandros // Rheinisches Museum fur
Philologie. 1963. V. 106. . 7134.
Burkert W. Itinerant Diviners and Magicians: A Neglected Element in Cultural
Contacts // The Greek Renaissance of the Eight Century B.C.: Tradition and
Innovation. Proceedings of the 2
nd
International Symposium at the Swedish Institute
in Athens, 15 June, 1981. Stockholm, 1983. P. 115119.
Burkert W. Lore and Science in Ancient Pythagoreanism. Cambridge:
Harvard University Press, 1972.
Burkert W. Oriental and Greek Mythology: The Meeting of Parallels //
Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 220 Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 221
Form and Soul. Oxford, 1995.
Freudenthal G. The Theory of the Opposites and an Ordered Universe:
Physics and Metaphysics in Anaximander // Phronesis. 1986. Vol. XXXI/3. P.
197218.
Gignoux Ph. Zoroastrisme et mazdisme. Les dossiers darchologie. Mai,
N 243, 1999.
Gladisch August. Die Religion und die Philosophie in ihrer
weltgeschichtlichen Entwickelung und Stellung zu einander nach den Urkunden
dargelegt. Breslau: F. Hirt, 1852.
Gladisch August. Herakleitas und Zoroaster. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1859.
Gnoli, G. Zoroasters Time and Homeland: A Study on the Origins of
Mazdeism and related Problems. Naples, 1980.
Guthrie W. K. C. The Greek Philosophers from Thales to Aristotle. London,
1950.
Harle V. Ideas of Social Order in the Ancient World. London, 1998.
Hartman S.S. Datierung der jungavestischen Apokaliptik // Apocalipticism
in the Mediterranean World and the Near East / Proceedings of the International
Colloquium on Apocalipticism. Uppsala, August 1217, 1979. Ed. D. Hellholm /
J.C.B. Mohr (Paul Siebeck). Tbingen, 1989. P. 6177.
Hartman S. Der grosse Zarathustra. // Orientlia Suecana. 196566. V. 1415.
Henning, W.B., ed. Minor Inscriptions of Kartir (Corpus Inscriptionum
Iranicarum, 3). London, 1963.
Herzfeld E. Zoroaster and His World, 2 vols. 1947; reprint New York, 1973.
Hultgrd Andres. Forms and Origin of Iranian Apocalipticism //
Apocalipticism in the Mediterranean World and the Near East / Proceedings of
the International Colloquium on Apocalipticism. Uppsala, August 1217, 1979.
Ed. D. Hellholm / J.C.B. Mohr (Paul Siebeck). Tbingen, 1989. P. 387411.
Irani D. Kaikhosrov. The Philosophy of the Ancient Iranian Tradition //
Journal of the K.R.Cama Oriental Inst. 1986. N 2. P. 2348.
Irwin T. H. Classical Thought. Oxford, 1989.
Irwin T.H. Aristotles First Principles. Oxford, 1988.
Jaeger W. The Theology of the Early Greek philosophers. The Gifford
Lectures. Oxford, 1936.
Kahn Ch. H. Anaximander and the origins of Greek Cosmology. NY, 1960.
Kent R.G. Old Persian. New Heaven, 1953.
Kirk G.S. Heraclitus of Ephesus. Cosmic fragments. Camb., 1954.
Kirk G.S., Raven J.E., Schofield M. The Presocratic Philosophers, 2-nd. ed.
Cambr., 1983.
Liddell H.G. and Scott R. Greek-English Lexicon with a Revised Supplement.
Clarendon Press. Oxford, 1996.
Lommel H. Die Religion Zarathustras: Nach d. Awesta dargestellt. .
Hildesheim, New York: Olms, 1971. [Tbingen, 1930].
Mansfeld J. Die Vorsokratiker, Bd. III, Stuttgart, 1986.
Marcovich M. Heraclitus. Greek text with a short commentary. Venezuela, 1967.
Mardanfarrokhi Ohrmazddad. The Shkandgumanig Vizar (Doubt-
despelling exposition). // Sacred Books of the East. Dinai Mainog-i khirad, Sikand-
Gumanik Vigar, Sad Dar. g 1884. vol. 24 (Pahlavi texts, (part 3) trans. by E W
West. 1885).
Mehta P.D. The Zarathushtra: the transcendental vision. Longmead,
Shaftsbury, Dorset, 1985.
Merkelbach R. Mithras. Hain: Konigstein. West Germany, 1984.
Meyer Ed. Geschichte des Altertums. Statuttgart Berlin: J.G. Gottasche
buchhandlung nachfolger, 1907. 1 v.
Miller Ed.L. The Logos of Heraclitus: Updating the report // Harvard
Theological Review. 1981. V. 72. N 2. P. 161176.
Mol M. La lgende de Zoroastre selon les texts Pehlevis. P., 1967.
Nasr S.H., Aminrazavi M. An Anthology of Philosophy in Persia. V. I. New
York, Oxford: Oxford university press, 1999.
Nyberg H.S. Questions de cosmogonie et de cosmologie mazdens // Journal
Asiatique. Avril-juin, 1929. P. 193310.
Nyberg H.S. Questions de cosmogonie et de cosmologie mazdensII //
Journal Asiatique. Octobre-decembre, 1931. c. 193244.
OBrien D. Hermann Diels on the Presocratics: Empedocles double
destruction of the cosmos (Aetius ii 4.8) // Phronesis. V. 45. 2000. N 1.
Olsson Tord. The Apocaliptic Activity. The Case of msp Nmag //
Apocalipticism in the Mediterranean World and the Near East / Proceedings of
the International Colloquium on Apocalipticism. Uppsala, August 1217, 1979.
Ed. D. Hellholm / J.C.B. Mohr (Paul Siebeck). Tbingen, 1989. P. 2049.
Oxford Studies in Ancient Philosophy. Ed. C. C. W. Taylor. Vol. XV. Oxford,
1997.
Peters F.E. Greek Philosophical Terms. A Historical Lexicon. New York,
London, 1967.
Reizenstein R., Schaeder H.H. Studien zum anticen Syncretismus aus Iran
und Griechenland // Studien der Bibliothec Warburg. VII. LpzB., 1926.
Ringgren H. Fatalism in Persian Epics. Uppsala: Lundequistika
bokhandeln, 1952.
Robinson J. M. An Introduction to Early Greek Philosophy. Boston, 1968.
S.H. Nasr, M. Aminrazav. An Anthology of Philosophy in Persia. V. I. New
York, Oxford: Oxford university press, 1999.
Sinclair T. A. A History of Greek Political Thought. London, 1952.
Tejera V. Rewriting the History of Ancient Greek Philosophy. London, 1997.
The Shkand-gumanig Vizar (Doubt-dispelling exposition) // Sacred Books
Ccnaanac xcfa4nxkx x x.xa:.xs 222
of the East. Dinai Maing-i khirad, Sikand-Gmanik Vigar, Sad Dar. g 1884. vol.
24 (Pahlavi texts, (part 3) trans. by E W West. 1885).
The Worlds of the Early Greek Philosophers. Ed. J.B. Wilbur, H.J. Allen.
New York, 1979.
Topics in Stoic Philosophy. Ed. K.Ierodiakonou. Oxford, 1999.
`Ulema-i Islam // Dhabhar B. N. Persian Rivayats, Bombay, 1932.
Vlastos G. Equality and Justice in Early Greek Cosmologies // Classical
Philology. 1947. N 47. . 156178.
Warbeke J.M. The Searching Mind of Greece. New York, 1930.
Waterfield R. The first Philosophers. The Presocratics and Sophists. Oxford,
2000.
West M.L. Darius ascent to paradise // Indo-Iranian Journal. V. 45, 2002.
P. 5157.
West M.L. Early Greek Philosophy and the Orient. Oxford: At the Clarendon
Press, 1971.
West M.L. The Orphic Poems. Oxford: Clarendon press, 1983.
Widengren G. Leitende Ideen und Quellen der iranischen Apokaliptik //
Apocalipticism in the Mediterranean World and the Near East / Proceedings of
the International Colloquium on Apocalipticism. Uppsala, August 1217, 1979.
Ed. D. Hellholm / J.C.B. Mohr (Paul Siebeck). Tbingen, 1989. P. 77163.
Zaehner R.C. The Dawn and Twilight of Zoroastrianism. London:
Weidenteld and Nicolson, 1961.
Zaehner R.C. Zurvan. A Zoroastrian Dilemma. Oxford, 1955.
Co(cpannc
BBE]EHHE ............................................................................................ b
lABA l. HPAHCKAA NH4O-PEHlHO3HAA TPA]HUHA ............ 28
1. Heioropie nanpanennn npancion :n]o-penrnoanon rpa(nnnn 28
2. Peioncrpyinnn npancinx (onca:cinx onroornuecinx
npe(cranennn ......................................................................... 48
lABA ll. HPAHCKHE HAPAEH B lPEECKOH
HPE]4HOCO4HH ............................................................ 66
1. lpeuecian rpa(nnnn o iyperax n iopnanrax
n npancine napaen ............................................................. 66
2. Hpancine napaen n op]na:e, rpeuecinx reoronnnx.
3nn:enn(, Teoronnn Heponn:a n leannia,
Panco(nuecian reoronnn ....................................................... 74
lABA lll. HOHHHCKAA 4HOCO4HA H HAPAEH
C HPAHCKOH TPA]HUHEH. NHETCKAA LKOA ....... 9b
1. Anrnunan rpa(nnnn o ionrairax pannnx rpeuecinx ]noco]on
c npancin: :npo:. ................................................................... 9b
2. Hepnin .ran ]op:nponannn onroornuecinx n
ioc:oornuecinx noaapennn pannerpeuecion ]noco]nn.
Nnercian ]noco]nn .......................................................... 109
lABA lV. lEPAKHT H HPAHCKAA TPA]HUHA ........................ 188
1. Konnennnn :y(poro cymecrna n ee
conocranenne c npancion rpa(nnnen. .................................. 188
2. Bpe:n, cy(ia n (yma n yuennn lepainra n conocranennn
c npancion rpa(nnnen............................................................ 160
8. Yuenne lepainra o npornnonoonocrnx ................................. 17b
lABA V. 4HOCO4L HTAHHCKOlO HAHPABEHHA H
HPAHCKAA TPA]HUHA.................................................... 18b
1. Hauao nranncion ]noco]nn. Onroornuecine narn(i
Hap:enn(a n nx conocranenne c npancion rpa(nnnen ........ 18b
2. Onroornuecine narn(i 3:ne(oia n nx conocranenne c
npancion rpa(nnnen............................................................... 199
OCHOBHLE HCTOHHKH H LHLHOlPA4HA ........................... 211

Вам также может понравиться