Вы находитесь на странице: 1из 20

ASESORIA: ACCESIBILIDAD Y DESARROLLO DE LA COMUNICACIN KOMUNIKAZIOAREN U ERGARRITASUNA ETA GARA!

ENERAKO AHO KU ARITZA

SEMINARIO: Trastornos del lenguaje Hizkuntza Arazoak MINTEGIA Curso 2002/2003 Ikasturtea

Rosa Santamaria Cristina Gago Argie Crespo

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

ESQUEMA

I.

ESTUDIO DE OBSERVACIN A"umn# $en %"ase& en e" patio& en %asa ' pa(res) *erritzegune

I.

ENTREVISTA CON OS !ADRES: AMNANESIS

II.

!RUEBAS DIA"NSTICAS ECO CARS TRASTORNOS CUA ITATI+OS ,E AS -UNCIONES COMUNICATI+AS. $Inter/en%i0n)

III.

!RO"RAMA DE INTERVENCIN #1 Ci%"o (e In2anti"3 4.' Comuni%a%i0n 5 representa%i0n

IV.

BIB IO"RA$IA

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

CUADRO AUTISTA

E" autismo se (e2ine %on(u%tua"mente. os rasgos esen%ia"es sue"en presentarse antes (e "os treinta meses (e e(a(.

%. A TERACIONES DE AS SECUENCIAS & RITMOS DE DESARRO

!ertur7a%i0n (e "a %oor(ina%i0n norma" (e "as tres /8as3 motora& so%ioa(aptati/a 5 %ogniti/a. Se (an retrasos& interrup%iones o regresiones en una o en /arias (e estas /8as3 a. +8a motora3 !ue(e (esarro""arse "a motri%i(a( gruesa 5 se retrasa "a 2ina. 7. !ue(en ser norma"es "as respuestas motoras 5 9a7er un retraso so%ia"& a(aptati/o 5 %ogniti/o. %. ,eten%i0n& retraso o regresi0n (e "a motri%i(a(& (e "a %apa%i(a( %ogniti/a& (e" "engua:e et%.

#. !ERTURBACIN DE "ENERA I)ADA

AS RES!UESTAS A EST'MU OS SENSORIA ES (I!ER O (I!OACTIVIDAD

a) +isua"es3 Es%u(riamiento %ui(a(oso (e (eta""es. Aparente (es/8o (e" %onta%to o%u"ar. Mirar %on 2i:eza. Mirar pro"onga(amente "as manos o (etermina(os o7:etos.

7) Au(iti/os3 Cui(a(osa aten%i0n a "os soni(os autoin(u%i(os. No respuesta o 9iperrespuesta a (i/ersos ni/e"es (e soni(o. %) T;%ti"es3 Respuestas e<agera(as o po7res a" ser to%a(os& a" (o"or& temperatura& sensi7i"i(a( a "a te<tura. () +esti7u"ares3 Rea%%iones 9iper o in2ra a est8mu"os 3gra/itatorios. Girar so7re s8 mismo sin su2rir /=rtigo& preo%upa%i0n por o7:etos >ue giran. e) O"2ati/os 5 gustati/os3 O"er repeti(amente a"go& %9upar o7:etos. 2) !ropio%epti/os3 Mo/imientos espe%ia"es& gesti%u"a%iones& a"eteos.

*. !ERTURBACIONES DE (AB A+ EN"UA,E+ CO"NICIN+ COMUNICACIN NO VERBA

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

a) Ha7"a3 Mutismo& retraso en "a apari%i0n& sinta<is 5 arti%u"a%i0n inma(uras& in2"e<iones mo(u"a(as& pero ina(e%ua(as. 7) engua:e'%ogni%i0n3 Capa%i(a( sim70"i%a ausente o "imita(a. *uena %apa%i(a( para "a memoria me%;ni%a 5 "as re"a%iones /isoespa%ia"es& sin >ue se (esarro""en "os t=rminos a7stra%tos& "os %on%eptos ni e" razonamiento. E%o"a"ia inme(iata o (i2eri(a. Emp"eo i"0gi%o (e %on%eptos. Neo"ogismos.

%) Comuni%a%i0n no /er7a"3 Ausen%ia o retraso (e" (esarro""o (e gestos apropia(os. ,iso%ia%i0n entre "os gestos 5 e" "engua:e. os gestos no re%i7en signi2i%a%i0n sim70"i%a aparente.

-. A TERACIONES DE A CA!ACIDAD DE RE ACIONARSE ADECUADAMENTE CON OB,ETOS+ SITUACIONES & !ERSONAS a) No (i2eren%ia%i0n (e "as respuestas apropia(as a "as personas. Asigna%i0n (e signi2i%a(o o7:etos. sim70"i%o a

7) Ausen%ia& (eterioro 5@o retraso (e "a respuesta (e sonrisa& (e "a ansie(a( ante e<traos& (e respuestas anti%ipatorias ante :uegos (e 7e7=. %) Ausen%ia& (eterioro 5 retraso (e" uso (e" %onta%to o%u"ar 5 respuesta 2a%ia". () No se (esarro""an respuestas a(e%ua(as a "as personas >ue %ui(an (e" nio& o =sta se (ar; e<%esi/amente a e""as. e) No se (esarro""a e" :uego %ooperati/o ni "as amista(es. 2) as respuestas a a(u"tos 5 %ompaeros si se (esarro""an sue"en ser Ina(e%ua(as 5 super2i%ia"es.

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

A EVA UACIN DE A COMUNICACIN .ECO/


a prin%ipa" 2ina"i(a( (e esta propuesta ser; priorizar "a enseanza 5 uso (e "as 9a7i"i(a(es %omuni%ati/as para una gran /arie(a( (e 2un%iones& en (i2erentes %onte<tos 5 situa%iones. BCu= es "a ECOD Con:unto (e preguntas %on%retas a%er%a (e" a"umno@a 5 e" %onte<to en >ue se %omuni%a. Su o7:eti/o es re%oger in2orma%i0n so7re %ua"es son sus 9a7i"i(a(es %omuni%ati/as espont;neas.

os aspe%tos >ue e/a"Ea est; re%ogi(os en e" Curr8%u"o O2i%ia" 5 2orman parte (e >u= ensear $por esto nos ser/ir; para programar (espu=s)& in%"u5e A aparta(os3 -un%iones %omuni%ati/as Respuesta a "a %omuni%a%i0n Manera (e parti%ipar en "a %on/ersa%i0n Conte<to.

Entre sus prin%ipa"es %ara%ter8sti%as (esta%an3 a in2orma%i0n >ue (; es %ua"itati/a m;s >ue %uantitati/a. a in2orma%i0n re%ogi(a sir/e para inter/enir. Se e/a"Ea prin%ipa"mente "a C. Temprana 5 e" (esarro""o pre"ingF8sti%o. E" %uestionario a5u(a a "a 2ami"ia a /er re"e/antes "os intentos pre"ingF8sti%os 5 /a"orar"os 5 no o7sesionarse so"amente %on e" 9e%9o (e" 9a7"a.

EVA UACIN DE A COMUNICACIN .ECO/ 0. $un10ones 1o2un01at03as %. la2ada de aten104n: BCu= 9a%e para o7tener tu aten%i0nD

#. E56res04n de deseos o 6et0104n: Si /e a"go >ue >uiere %oger 5 no pue(e a"%anzar"o&B%0mo te "o 9a%e sa7erD BCue 9a%e para (arte a %ono%er >ue "o %o:asD Cu;n(o ne%esita tu a5u(a B%0mo sue"e pe(8rte"aD *. Re17a8o: Si est; en "a mesa 5 "e o2re%es a"gEn a"imento >ue no "e gusta B>u= sue"e 9a%erD Si >uieres a5u(ar"e a 9a%er a"go >ue >uiere 9a%er"o so"o&B%0mo te "o %omuni%aD -. Rut0na so10al Si un 2ami"iar ""ega a %asa& B%0mo sue"e rea%%ionarD BCu= 9a%e %uan(o a"guien se (espi(eD 9. E56res04n de sent020entos Si est; %ontento& B%0mo "o (emuestraD Si "e (ue"e a"go& B%0mo "o mani2iestaD :. Deno20na104n Si /e a"go interesante& B%0mo se re2iere a e""oD ;. Co2entar0os Si se (a %uenta (e >ue a"go no est; (on(e (e7er8a estar&B %0mo te "o %omuni%aD <. Dar 0n=or2a104n G

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

BC0mo te (ar8a a %ono%er a"go >ue su%e(i0 mientras tE no esta7asD

>. Narra104n o des1r06104n de su1esos BC0mo re"ata una 9istoria o un %uento >ue a%a7as (e %ontar"eD %?. B@sAueda de 0n=or2a104n BC0mo pregunta %uan(o >uiere sa7er a"goD %%. Uso 0ntra6ersonal del lenguaje Cu;n(o est; :ugan(o so"o@a & B>u= %"ase (e soni(os 9a%eD 00. Res6uesta a la 1o2un01a104n %#. OBtener aten104n BC0mo %onsigues >ue preste aten%i0nD %*. InterCs en la 0ntera1104n Si te sientas %er%a 5 "e 9a7"as& B%0mo sue"e respon(erD %-. Co26rens04n de gestos Si sea"as a"go >ue >uieres >ue mire&B>u= 9a%e =" genera"menteD %9. Re1ono1020ento de las 6alaBras Cuan(o "e 9a7"as B%0mo sa7es >ue se (a %uenta (e >ue "e est;s 9a7"an(oD BCu= tipo (e %osas entien(e siempreD %:. Co26rens04n de las 0nten10ones del 0nterlo1utor Si "e (as una or(en sen%i""a& B%0mo respon(eD Si "e pi(es in2orma%i0n& 'B(0n(e 9as puesto...D' B%0mo respon(eD Si ""aman por te"=2ono 5 pregunta por su mam; B%0mo respon(eD %;. Ant0106a104n BC0mo rea%%iona a su %an%i0n o :uego 2a/oritoD %<. Res6onde d03ert0do BCu= %osas "e 9a%en re8rD %>. Res6onde al DnoD E nego10a Si tienes >ue (e%ir"e HnoH B%0mo sue"e respon(erD Si "e (i%es >ue Hespere un momentoH B%0mo sue"e respon(erD 000. Intera1104n E 1on3ersa104n #?. In010a la 0ntera1104n BHa%e a"go para ini%iar "a intera%%i0nD B>u= 9a%eD #%. Mant0ene la 0ntera1104n o 1on3ersa104n BCu= 9a%e %uan(o "e to%a e" turno (e %on/ersa%i0nD BC0mo sigue "a %on/ersa%i0nD Bpue(e mantener un tema 5 seguir"o a "o "argo (e "a %on/ersa%i0nD ##. Intel0g0B0l0dad BEn >u= gra(o 5 >ui=n "e entien(e "as pro(u%%ionesD #*. Atr0Bu104n E 1ono1020ento 1o26art0do BHa5 o%asiones en >ue sa%a un tema o %omenta a"go >ue no est; re"a%iona(o %on "o >ue est; 9a7"an(o u o%urrien(oD B%0mo "o 9a%eD I

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

BCu= 9a%e %uan(o >uiere agua 5 tE no pue(es (;rse"a por>ue estas o%upa(a 5 a tu "a (o 9a5 una persona (isponi7"eD

#-. (aB0l0dades 6ara 7a1erse entender Si est; intentan(o (e%ir a"go 5 no "o entien(en B>u= 9a%eD #9. !et0104n de 1lar0=01a104n Si no %ompren(e a"go >ue "e 9an (i%9o B%0mo se muestraD #:. $0nal08a la 1on3ersa104n BCu= 9a%e para terminar "a intera%%i0nD #;. !art0106a en una 1on3ersa104n Si >uiere parti%ipar en una %on/ersa%i0n& B>u= 9a%eD #<. Cono1020ento de las =or2as so10al2ente estaBle10das Se trata (e sa7er si uti"iza 2ormas >ue 9a%en posi7"e e" inter%am7io %omuni%ati/o3 sa"u(os& 2ormas (e %ortes8a&... #>. Ut0l08a104n de seFales e5tral0ngGHst01as Se trata (e sa7er si uti"iza sea"es e<tra"ingFJsti%as para atri7uir 5 re2orzar e" signi2i%a(o (e "os mensa:es >ue re%i7e 5 transmite3 gestos& e<presi0n 2a%ia"& /o"umen& tono& /e"o%i(a(& ritmo& a%entua%i0n& (e" mensa:e. 03. Conte5o *?. Interlo1utores BHa5 personas %on "as >ue pre2iere estar o %omuni%arseD B a manera (e %omuni%arse %am7ia segEn "os inter"o%utoresD Ben >u= senti(oD *%. ugar B,0n(e es m;s pro7a7"e >ue >uiera %omuni%arseD En e" %onte<to es%o"ar& es m;s pro7a7"e >ue se %omuni>ue en... *#. (ora BCu;n(o es m;s pro7a7"e >ue se %omuni>ueD **. Te2a !re2iere 9a7"ar so7re... *-. Intera10ones 1on 0guales BC0mo se %omuni%a %on "os %ompaeros (e "a misma e(a(D *9. os l0Bros 1o2o 1onte5to =a3ore1edor de la 1o2un01a104n Si est;is miran(o un %uento %on:untamente& B>u= 9a%eD

*i7"iogra28a3 HERNAN,EZ RO,RIGUEZ& Kuana ML. !ropuesta %urri%u"ar en e" area (e" "engua:e. E.I. 5 a"umnos %on trastornos en "a %omuni%a%i0n. E(. CE!E

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

ESCA A DE VA ORACIN DE AUTISMO IN$ANTI

.C.A.R.S./

4. RE ACIN CON AS !ERSONAS : En situa%i0n (e intrusi0n intensa $"a ne%esaria para >ue e" a"umno respon(a) 5 no intrusi0n $(e:ar"e 9a%er ). Rea%%i0n a" %onta%to 28si%o. Rea%%i0n a "a (emostra%i0n 28si%a (e a2e%to. Rea%%i0n ante respuestas positi/as 5 negati/as (e" a(u"to. Cone<i0n @ (es%one<i0n. So%ia7i"i(a( m;s o menos norma" $%ierta timi(ez o negati/ismo a%or(e a "a e(a( (e" a"umno.) E/ita%i0n (e" %onta%to /isua". E" a"umno ini%ia intera%%i0n $perio(os (e no intrusi0n). a %anti(a( (e intrusi0n (e" a(u"to para >ue e" a"umno respon(a. Caren%ia (e respuesta a "a intrusi0n (e" a(u"to. Ais"amiento N%omo si e" a(u"to no estu/ieraO $a /e%es& %asi siempre.)

6. IMITACIN MOTORA & VERBA 3 Tareas sen%i""as 5 %omp"e:as& >ue e" a"umno %ompren(a "o >ue (e7e (e 9a%er. *. A$ECTO Rea%%i0n ante "a 2rustra%i0n 5 e" en2a(o $>uitar"e a"go >ue "e gusta& p"antear"e a"go (i28%i" ...) Respuesta a(e%ua(a mani2esta(a por "a e<presi0n 2a%ia"& postura 5 a%titu( $ante situa%iones (e p"a%er& (isgusto& inter=s) Respuesta a(e%ua(a $gra(o e<%esi/o o in9i7i(o). Respuesta ina(e%ua(a $mue%as& rigi(ez...) Reirse o tener mie(o sin raz0n. Mue%as @ Rigi(ez. Imita%i0n motora 2ina $%opiar& %ortar& :ugar %on o7:etos pe>ueos...) 5 gruesa $e:er%i%ios 28si%os...) -a"ta (e %oopera%i0n para "a imita%i0n. -a"ta (e %omprensi0n (e "a tarea o (e "as instru%%iones. In%apa%i(a( para 2ina"izar "a tarea. Imita%i0n /er7a" Ninten%i0n (e seguir "a instru%%i0n /er7a"O $ a /e%es& imita%i0n retar(a(a& re%9azo a "a imita%i0n.)

-. USO DE CUER!O Coor(ina%i0n motora 2ina 5 gruesa. Torpeza& 2a"ta (e %oor(ina%i0n. !osturas pe%u"iares. Mo/imientos estereotipa(os. Inspe%%i0n (e" propio %uerpo $%onstan%ia). Autoagresiones. *a"an%eos @ Giros. Caminar (e punti""as.

9. RE ACIN CON OS OB,ETOS ,esinter=s por "os materia"es. Uso in2anti" (e "os mismos3 "e/ar "os o7:etos a "a 7o%a. Go"pear "os materia"es. !reo%upa%i0n por materia"es >ue meten rui(o& "u%es... Uti"iza%i0n (e "os :uguetes (e una manera ina(e%ua(a. !reo%upa%i0n me%;ni%a repetiti/a $girar una rue(a). P

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

Agitar"os @ Girar"os. Mirar 2i:amente "os 7or(es. Arran%ar tro%itos %on "as uas. !reo%upa%i0n por un pe>uea pieza. !ro/o%ar re2"e:os. A7rir 5 %errar puertas $preo%upa%i0n intensa por e" mo/imiento).

I. $ EIIBI IDAD A CAMBIO DE ENTORNO3 A%titu( mani2iesta ante e" %am7io (e materia"es& (e a%ti/i(a( $resisten%ia'irrita7i"i(a(& persisten%ia en un o7:eto o a%ti/i(a(...) -;%i"mente e"imina7"e. Irrita7i"i(a( 5 2rustra%i0n $ (i28%i"mente). Ra7ieta.

;. RES!UESTA A OS EST'MU OS VISUA ES E/ita%i0n (e est8mu"os /isua"es. E/itar "a mira(a a "os materia"es 5@o a" e<amina(or. E<%esi/a auto%ontemp"a%i0n. Ha%er mue%as ante e" espe:o. Mira(as /a%ias. !reo%upa%i0n por "as "u%es. Gusto por o7:etos 7ri""antes. O7ser/ar a "os materia"es (es(e un ;ngu"o e<trao.

<. RES!UESTA A OS EST'MU OS AUDITIVOS E/ita%i0n o 2a"ta (e aten%i0n. Hipersensi7i"i(a( a "os soni(os 5 a" 9a7"a. Respuesta ante rui(os a%%i(enta"es $a"go se %ae). Respuestas (i2eren%ia(as segEn "a 2uente (e" soni(o. Respuestas in%onsistentes.

>. REACCIN ANTE SENSACIONES DE TACTO+ "USTO+ O $ATO & RES!UESTA A DO OR Ausen%ia (e respuesta a(e%ua(a a" (o"or. !reo%upa%i0n por o"2atear o sa7orear $"igera o e<%esi/a). Ante e" (o"or3 Respuesta ina(e%ua(a. Ausente (e rea%%i0n. Tremen(a rea%ti/i(a(.

%?. REACCIN DE ANSIEDAD Ante "a separa%i0n (e "os pa(res. Ante "a pro<imi(a( 28si%a. Ante e" :uego antigra/itatorio. Mani2esta%iones (e ansie(a( $2re%uen%ia&se/eri(a(& (ura%i0n) "orar Gritar Risitas in%ontro"a7"es Ais"amiento Mie(o

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

%%. COMUNICACIN VERBA Retraso en "a %omuni%a%i0n /er7a". Ha7"a ausente. Mez%"a (e "engua:e %on senti(o 5 pato"0gi%o E%o"a"ia In/ersi0n pronomina" Rui(os 5 @ o "engua:e ininte"igi7"e.

%#. COMUNICACIN NO VERBA Comuni%a%i0n a tra/=s (e gestos& posturas& e<presi0n 2a%ia"... Respuesta (e" nio@a a peti%iones no /er7a"es. Si se apro<ima 5 agarra. Como pi(e para ir a" Rater.

%*. NIVE DE ACTIVIDAD Hipoa%ti/i(a( $"igeramente'7astante& mo/imientos "entos...) A%ti/i(a( norma" Hipera%ti/i(a( $2;%i"mente o (i28%i"mente (e %ontro"ar)

%-. RES!UESTA A TAREAS CO"NITIVAS !RO!IAS DE A E.C.

4S

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

44

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

TRASTORNOS CUA ITATIVOS DE AS $UNCIONES COMUNICATIVAS


4. E" nio@a ni si>uiera 7a"7u%ea& aun>ue si "o 9a%8a. A /e%es 9a%e rui(os pero no pare%en pa"a7ras. Si es pe>ueo intentaremos sa%ar"e emisiones /o%;"i%as. !ara e""o uti"izaremos "as t=%ni%as m;s 9a7itua"es (entro (e" tratamiento in(ire%to (e" 9a7"a3 sop"o& pra<ias "a7ia"es& "ingua"es& /oz $p:' %on :uguetes >ue se a%ti/en %on "a /oz)& nosotros %am7iaremos %ontinuamente nuestros registros /o%;"i%os %on e" 2in (e interesar a" nio en "o >ue 9a%emos& para >ue %o:a pautas (e %on/ersa%i0n po(emos imitar to(os "os soni(os >ue 9a%e 5 esperar a >ue respon(a .. En e" %aso (e >ue 9a5a 7a"7u%eo po(emos pro7ar imitan(o sus soni(os o %on soni(os %omp"etamente (i2erentes a "os >ue 9a%e o %asi igua"es. Cuan(o "o repita& en su %aso& sonr8e"e 5 9az una pausa. 6. En a"gunos %asos e" nio pue(e >uerer a"go 5 %o:ernos (e" 7razo para ""e/ar"e a (on(e esta. Cuan(o pasa esto "o primero >ue (e7emos asumir es >ue esta intentan(o (e%irnos a"go 5 no s0"o >ue >uiere usarnos. Antes (e (ar"e "o >ue >uiere intentaremos >ue nos mire o >ue te (= a"guna in(i%a%i0n (e >ue es %ons%iente (e tu presen%ia. !o(emos a5u(ar a estas situa%iones e"igien(o 2rases esta7"e%i(as siempre en igua"es situa%iones 5 %on(i%iones3 Narkaitz >uiere sa"tar& una ga""etaO. Cuan(o tenga o7:etos (esea(os por =" po(emos (e:ar"os en sitios pre(etermina(os para >ue e" nio pue(a pe(ir"os& in%"uso po(emos animar"e poni=n(o"e e" o7:eto en "a mano 5 "uego >uit;n(ose"o. En estos %asos es importante i(enti2i%ar un sistema (e %omuni%a%i0n %on e" >ue e" nio@a se sienta a gusto 5 as8 "o uti"i%e en "as situa%iones >ue se "e presenten. ,e entre estos sea"ar a S%9ae22err& Tea%9& !ea%s&... !ara estas situa%iones %omo e" resto (e "os nios "a (is%rimina%i0n es importante. ?. Cuan(o intentamos >ue %ompren(an a"go 5 se "o sea"amos pero no re%i7imos na(a por su parte. So"o se nos >ue(a miran(o. En estas o%asiones (e7emos 9a%er"es siempre "os mismos gestos& en2atizan(o "as mismas situa%iones& por e:emp"o a "a 9ora (e "as %omi(as& asegErate (e %aptar su aten%i0n. !o(emos uti"izar gestos para poner (e re"ie/e "as %osas >ue (e%imos3 gran(e& pe>ueo& re(on(o. Tam7i=n po(emos sea"ar o7:etos >ue est=n %er%a (e su %ampo (e /isi0n. -un%ionan mu5 7ien "os :uegos (e %onstru%%i0n por>ue "es gustan 5 a5u(an en "as pro(u%%iones (e Nesta /a a>u8O& ... A. es %uesta apren(er a sea"ar. ,es(e "uego es impres%in(i7"e >ue %omen%emos %on %osas >ue "e interesen. !ra%ti%aremos %osas en "as >ue tenga >ue uti"izar e" (e(o 8n(i%e3 ""amar por te"=2ono& a%%ionar 7otones o interruptores& (i7u:ar en "a arena& 9a%er agu:eros en "a masa (e un paste" 5 pintar %on "os (e(os. Cuan(o /a5a a %oger a"go a5E(a"e a sea"ar"o %o"o%;n(o"e "a mano 5 e" (e(o. Ens=a"e& tam7i=n a 9a%er e"e%%iones& o2r=%e"e (istintas %osas& (os %omi(as (i2erentes& (os tipos (e 7e7i(as& ... Cuan(o /a5a a %oger "a >ue "e interese& (e:a e" otro o7:eto 5 a5E(a"e a sea"ar"o. Esta estrategia (e7emos ""e/ar"a a %a7o a menu(o 5 en situa%iones (i2erentes. Intentaremos no (e%ir Nsea"aO ni N%ua" >uieresDO& pero si nom7raremos "os o7:etos 5 9a7"aremos so7re e""os. !o(emos %o"o%ar su :uguete pre2eri(o en un "ugar (i28%i" (e a"%anzar& esperar a >ue "o pi(a 5 intentar >ue sea"e& %o"o%;n(o"e "os (e(os. Cuan(o %onsigamos >ue sea"e 5 >ue mire %on e" o7:eti/o (e %onseguir "o >ue >uiere& uti"iza uti"iza m;s 2rases para >ue e" pue(a repetir"as. G. Cue po(emos 9a%er para a5u(ar"es a enten(er "as e<presiones 2a%ia"es. !are%e >ue ten(emos a intentar >ue nos entien(an %on e<presiones 2a%ia"es %omEnmente %omparti(as& pero no es as8& se "es 9a%e rea"mente (i28%i". !ara a5u(ar"es es importante e<agerar to(os "os gestos o e<presiones. !o(emos pro/o%ar su risa 9a%i=n(o"e %os>ui""as pero siempre anti%ip;n(o"e a "o >ue /a a o%urrir N/o5 a 9a%erte %os>ui""asO en tono %arioso 5 %on una sonrisa. E" mensa:e >ue >ueremos trasmitir (e7e (e ser e" mismo 46

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

en nuestra %ara 5 en nuestra /oz 5 pa"a7ras. Tam7i=n "e a5u(ara uti"izar "as mismas pa"a7ras 5 "a misma /oz en situa%iones simi"ares. !ue(e ser Eti" 9a7"ar (e "as e<presiones (e "a gente en 2otos o en "a te"e/isi0n. H;7"a"e (e %aras a"egres 5 tristes. I. Es %omEn >ue imiten 5 repitan una 5 otra /ez a"gunas pa"a7ras& sin 2un%iona"i(a(& pero "uego (e:en (e 9a%er"o. Empezaremos %on "as pa"a7ras >ue %orrespon(an a sus intereses. e animaremos a uti"izar segEn sus peti%iones pa"a7ras (e" tipo (e3 mas& otra /ez& no& .. e intentaremos >ue en un prin%ipio "as repita. Cuan(o (iga a"go (e7emos asegurarnos (e >ue "e respon(emos& %omport=monos %omo si 9u7iese >ueri(o (e%ir a"go. Tam7i=n po(emos ensear"e a pe(ir %osas a otros nios. T nun%a (e7emos entrenar"es en (e%ir "istas "argas (e %osas.

M. !ue(e >ue si %onoz%a "as pa"a7ras (e "os o7:etos >ue 9a5 a su a"re(e(or pero >ue no 9a7"e %on na(ie. Intentaremos o2re%er"e "a posi7i"i(a( (e tener una %on/ersa%i0n %on nosotros aun>ue a" prin%ipio no sea su inten%i0n. Cuan(o nom7re a"go "o %ogeremos 5 se "o (aremos %omo si "o estu/iese pi(ien(o. !o(emos seguir 9a7"an(o (e "as propie(a(es (e "os o7:etos3 %o"or& 2orma& ...

P. BCue 9a%emos %uan(o no entien(en "o >ue se "es (i%eD !rimero intentaremos i(enti2i%ar esas situa%iones (on(e no respon(e %orre%tamente a "o >ue "e (i%en. Intentaremos uti"izar "as mismas pa"a7ras en situa%iones simi"ares. !repararemos una "ista (e 2rases (e "a /i(a %oti(iana para >ue "as uti"i%e to(a "a 2ami"ia. !o(emos a5u(ar"e en "a anti%ipa%i0n %on signos (e o7:etos >ue sea 2;%i" su i(enti2i%a%i0n %on "o >ue /a a o%urrir $%u%9ara para in(i%ar "a %ena). Siempre intentaremos (ar"e e" tiempo su2i%iente para >ue respon(a.

Q. A /e%es nos en%ontramos %on nios >ue repiten "o >ue "es (e%imos. E%o"a"ia en este %aso (e7emos asegurarnos >ue nos entien(e. !ro%uraremos uti"izar un "engua:e signi2i%ati/o& gestos o ensear"e so7re >ue estas 9a7"an(o. Uti"iza 2otogra28as& signos para a5u(ar"e a pre(e%ir "o >ue o%urrir; a %ontinua%i0n. Ten(remos en %uenta "os signos (e ansie(a( o ma"estar (e" nio& >uiz;s repita "as 2rases para tran>ui"izar"e. Cuan(o 9a7"es so7re "as %osas pro%uraremos no 9a%er preguntas para no pro/o%ar "a e%o.

4?

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

CURRICU UMA NORBANAJOARI E"OJIT)EA A"A#TACION C$RRIC$LAR IN"I%I"$AL IJAS EAREN DATU !ERTSONA AJ "ATOS #ERSONALES "EL AL$MNO/A&

%. ABI)ENA @ A#ELLI"O '(3 ................................................................................... I)ENA @ NOM)RE3 ................................................................................................... ,AIOTE"UNA @ *ECHA "E NACIMIENTO3 ............................................................ ESJO AT)EA @ ESCOLARI+ACI,N3 Eta6a @ Eta-a3 E. IN-ANTI .........................

#. ABI)ENA @ A#ELLI"O 2(3 .................................................................................... IE) @ N( R&A&3 ............................................................................................................ ADINA @ E"A"3 A aos............................................................................................ )0Kloa @ Ci.lo3 !RIMERO......................... Ma0la @ Ni/el3 !RIMERO........................

CURRICU UMA NORBANAJOARI E"OJIT)EA E"ITEN !ARTE (ARTU DUTEN IRAJAS EAJ #RO*ESIONALES 0$E HAN #ARTICI#A"O EN S$ ELA)ORACI,N&

TUTOREA @ T$TOR/A3 ....................................................................................................................................................................... A"UNT)AJO IRAJAS EA @ #RO*ESOR/A "E A#O1O3 ............................................................................................................ AR OJO IRAJAS EA @ #RO*ESORA"O "E 2REA3 ...................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... A(O JU ARIALORIENTAT)AI EA @ CONSU TOR@A@ORIENTA"OR/A3 ........................................................................................ !AT @ C&O&#.3 ...................................................................................................................................................................................... BESTE AJO !RO$ESIONA AJ @ OTROS/AS #RO*ESIONALES3 OGO!E,A3 ..........................................................................

IJASTETIEAREN DATUAJ "ATOS "EL CENTRO&

IJASTETIEAREN I)ENA @ NOM)RE "EL CENTRO3 ..................................................................................................................... KO,EA @ CO"I!O3 .............................

DenBorald0a L #eriodo -ara el 3ue se reali a4

.e/t0K

arte. 4A

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

IJAS EAREN E"OERA CURRICU UM AR O L IRAJAS"AI L MODU UEN ARABERA SIT$ACI,N "EL AL$MNO O AL$MNA EN RELACI,N A LAS 2REAS C$RRIC$LARES/MATERIAS/M,"$LOS Arloa L IraKasga0a L Modulua @ 2rea / Materia / M5dulo de LEN!$A6E 4 COM$NICACI,N 1 RE#RESENTACI,N .............................................. (e8Kunt8a 6re20a Bere80aK @ Ne%esi(a(es e(u%ati/as espe%ia"es

"aur egun duen ga0tasun 2a0la @ Ni/el a.tual de .o7-eten.ias O"O!EDIA M Tiene inten%i0n %omuni%ati/a $si "e interesa a"go o a"guien). U Muestra %uriosi(a( por "os o7:etos $2un%ionamieto)& so7re to(o si son nue/os. M !osee estrategias para pe(ir to(o a>ue""o >ue "e interese. U Compren(e 5 e:e%uta or(enes sen%i""as. U Es %apaz (e imitar gestos 5 a"gunas pra<ias. U Emite /o%a"iza%iones (e 2orma repetiti/a.

U Ne%esi(a( (e apren(er un "engua:e signa(o para %omuni%arse. U Apren(er a sea"ar "o >ue (esea. U Uti"izar gestos para pe(ir& (ar& %oger ... a%ompaa(os (e "a pa"a7ra 5 (e 2otos o i%0nos para >ue pue(a re"a%ionar "a a%%i0n %on e" gesto. U Imitar gestos uni(os a "a pa"a7ra 5 a "as 2otos o i%0nos en situa%iones a(e%ua(as (e 2orma inme(iata. U ,is%riminar soni(os 3 nom7res (e "as personas m;s %er%anas& soni(os (e anima"es& musi%a"es... U Rea"izar una %oor(ina%i0n respiratoria a(e%ua(a3 sop"o& pra<ias... U Imitar rui(os& gritos& soni(os... U Rea"izar imita%iones /o%;"i%as. U Ne%esi(a( (e a(>uirir "os puntos (e arti%u"a%i0n (e "os 2onemas para po(er 9a7"ar. U +a"orar e" "engua:e gestua"& ora" e i%0ni%o %omo uno (e "os prin%ipa"es instrumentos para satis2a%er "as propias ne%esi(a(es (e %omuni%a%i0n 5 re"a%i0n.

4G

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

IJAS EAREN CURRICU UM E"OJITUA C$RRIC$LO A"A#TA"O "EL AL$MNO O AL$MNA Arloa L IraKasga0a L Modulua @ 2rea / Materia / M5dulo de LEN!$A6E 4 COM$NICACI,N 1 RE#RESENTACI,N................................................V... (elBuru oroKorraK @ O8jeti/os generales O"O!EDIA 4.' Me:orar "a aten%i0n. 6.' Aumentar "a %apa%i(a( respiratoria. ?.' ograr 7uena mo/i"i(a( (e "os 0rganos 7u%o2onoarti%u"atorios. A.' ,is%riminar a%Esti%amente "os soni(os (e" am7iente $ ""u/ia& /iento& tormenta& tim7re...) 4.6. G.' ,is%riminar soni(os (e anima"es %ono%i(os $gatos& perros& p;:aros ...) 6.6. I.' ,is%riminar soni(os pro(u%i(os en "a %asa $te"=2ono& gri2o& tim7re& "a/a(ora ...) A.4. M.' ,is%riminar soni(os inarti%u"a(os $ risa& ""anto& tos& at<is& gritos G.4. ...) I.4. M.4 P.' Imitar onomatope5as (e rui(os pro(u%i(os por o7:etos& P.4 :uguetes& e" propio %uerpo ... Q.4 4S.4 Q.' Imitar soni(os (e anima"es& instrumentos musi%a"es... 44.4 4S.' Imitar mo/imientos 7u%a"es %on 5 sin soni(o (e /o%a"es. 44.' Repetir pa"a7ras sen%i""as. 46.' Rea"izar ora%iones (e tipo pa"a7ra ' 2rase. U Uti"iza%i0n (e" "engua:e gestua" %omo soporte para satis2a%er sus ne%esi(a(es 7;si%as (e %omuni%a%i0n. 4I ?.6. ?.?. 6.4. ?.4. 4.4. A.4. 44.4. Erre=.@Re9& EduK0NMult8oaK @ )lo3ues de .ontenidos CONCE!TUA ES U Respira%i0n 5 sop"o3 ,esarro""ar "a %apa%i(a( respiratoria. U A2ianzar "as pra<ias 5 "a "o%a"iza%i0n a(e%ua(a (e "os 2onemas. U ,is%rimina%i0n au(iti/a. U ,esarro""ar e" senti(o (e" ritmo. U Repetir pa"a7ras (e uso %omEn en su entorno. !ROCEDIMENTA ES U Rea"iza%i0n (e e:er%i%ios (e sop"o %orre%tamente %on una (ura%i0n e intensi(a( a(e%ua(a. U Tomar e" aire %orre%tamente& antes (e rea"izar sus pro(u%%iones /o%;"i%as. U ,is%rimina%i0n (e soni(os (e" me(io am7iente. U ,is%rimina%i0n (e soni(os (e anima"es. U ,is%rimina%i0n (e soni(os pro(u%i(os en %asa& en %"ase& en e" patio... U ,is%rimina%i0n (e soni(os pro(u%i(os por e" propio %uerpo. U Imita%i0n (e soni(os onomatop=5i%os. U Imita%i0n (e soni(os (e anima"es. U Imita%i0n (e soni(os /o%;"i%os. U Repeti%i0n (e pa"a7ras sen%i""as. U o%a"iza%i0n %orre%ta (e to(os "os soni(os (e" %0(igo 2on=ti%o. U Arti%u"a%i0n %orre%ta (e pa"a7ras (e uso %omEn $ pap;& mam;& agua& pis& (ame& >uiero& toma& a(ios...)

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

46.4. 4?.' Compren(er mensa:es sen%i""os. 4A.' Compren(er 5 e<presar seme:anzas 5 (i2eren%ias. 4A.4. U Uti"iza%i0n (e 2otos e i%0nos >ue "e 2a%i"iten "a %omprensi0n (e "os mensa:es. U Rea"iza%i0n (e 2rases a tra/=s (e" "engua:e gestua" 3 >uiero agua& /amos a" Rater& (ame ga""etas ... U Comprensi0n (e mensa:es ora"es en (i2erentes %onte<tos. U !er%ep%i0n (e seme:anzas 5 (i2eren%ias en o7:etos& anima"es& personas 5 "ugares. U Cono%er 5 usar sin0nimos 5 ant0nimos. 4A.4. U Comprensi0n (e im;genes (e7i(amente se%uen%ia(as (entro (e una 9istoria. 4A.6. ACTITUDINA ES 4G.4. U Inter=s por me:orar sus pro(u%%iones /er7a"es. U E/itar "os giros& "as estereotipias 5 "a 2a"ta (e aten%i0n. ?.A. 4.?. 4I.4. U ,esarro""ar e" gusto por e" uso (e" "engua:e gestua"& ora" e i%0ni%o %omo 2uente (e in2orma%i0n& e<presi0n 5 entretenimiento.

4G.' Esta7"e%er aso%ia%iones "0gi%as en 2otos& i%0nos& ";minas 5 %uentos. 46.6. 4I.' E<presar sentimientos& pensamientos 5 (eseos %on gestos& a%ompaa(os (e 2otos o i%0nos. 4?.4.

4M

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

IJAS EA EBA UAT)EJO IRI)!IDEAJ CRITERIOS "E E%AL$ACI,N "EL AL$MNO O AL$MNA Arloa L IraKasga0a L Modulua @ 2rea / Materia / M5dulo de ENGUAKE ORA ........................................................................................................... ...... ort8eKo aurre0Kusten den data *e.:a -re/ista de .onse.u.i5n

EduK0 erre=. EBaluat8eKo 0r0860deaK @ Criterios de e/alua.i5n Re9& Contenidos 4&6 4&6 6 A&M G&I P&Q ?&4S ?&4S&44 ?&44&46 4?&4A 4A&4G Es %apaz (e pe(ir "o >ue (esea 5 9a%erse enten(er. 4I 4? Compren(e "as (eman(as (e "os a(u"tos $ (i%ien(o si @no %on gestos). Es %apaz (e apagar /e"as. Sigue un re%orri(o o "a7erinto %on una pa:ita o una pe"ota. Respira %orre%tamente antes (e rea"izar sus pro(u%%iones /o%;"i%as. ,is%rimina soni(os inarti%u"a(os 5 (e" Me(io am7iente. ,is%rimina soni(os (e anima"es 5 (e "a %asa. Imita soni(os 5 onomatope5as a%ompaa(o (e 2otos o i%0nos. Imita /o%a"iza%iones a%ompaa(as (e 2otos o i%0nos. Repite soni(os 5 pa"a7ras en e" %onte<to a(e%ua(o. Repro(u%e pa"a7ras %ono%i(as a%ompaa(as (e gestos o 2otos. Rea"iza (es%rip%iones (e o7:etos& personas& anima"es& ";minas ... a%ompaa(as (e gestos o /o%a"iza%iones. Ha%e %ompara%iones entre anima"es& personas& o7:etos ... por me(io (e gestos& 2otos 5 /o%a"iza%iones.

4P

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

Aurre0Kus0taKo eBalua80oNdataK @ *e.:as -re/istas de e/alua.i5n4

4Q

Autismo y Desarrollo de la Comunicaci n

SEMINARIO Trastornos del Lenguaje Hi kunt a Ara oak MINTE!IA

6S

Вам также может понравиться