Вы находитесь на странице: 1из 139

Kaununipapcxun iocypapc1nennin ynunepcu1e1

C. B. Manncncnn
MATEMATHHECKA2
KjHLTjPA
HIPL
\ne6noe hoco6ue
Ispa1eic1no
Kaununipapcxoio iocypapc1nennoio ynunepcu1e1a
2003
YK 51(075)
FFK 22.11x73
M 367
Peeuseum:
onenr xa]ept ntcme maremarnxn KITY
xan. ]ns.-mar. nayx A. A. Rpona
Yrnepxeno yueno-meronuecxo xomnccne maremarnuecxoro ]axyntrera.
Mannencxnn C. B.
M 367 Maremarnuecxax xyntrypa. Hrpt: Yuenoe nocone.
Kannnnnrpa: Hs-no KIY, 2003. 120 c., nn.
ISBN 5-88874-451-4.
ant noponte onncannx n pyrne nauantnte cneennx o nanonee
nnrepecntx n axryantntx nornuecxnx n xomntmrepntx nrpax n
ronononomxax: marnuecxnx xnaparax, xpecrnxax-nonnxax, nrpe nsnt,
nonn]opmax (nenramnno), ranrpamax, nrpe uyron, nanpnnrax, saauax
Fonrapa n opnramn.
Hsnoxenne conponoxaercx ncropnuecxnmn, sannmarentntmn n pyrnmn
cneennxmn n ne-cctnxamn, a raxxe mnoxecrnom pncynxon.
Hmeercx annornponannt cnncox nnreparypt.
Knnxxy moxno ncnontsonart ne rontxo n nysax nnn n mxone nx oyuennx,
no raxxe nx camoopasonannx n n xauecrne cnpanounnxa.
ISBN 5-88874-451-4
C. B. Mannencxn, 2003.
Ornanncnnc
Hpencnonne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Bneenne. Kaprt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1. 3aaun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1.1. Onpeenenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1.2. 3aaua Cnnnepmana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
1.3. 3aaua Pancoma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2. Hactxnct . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2.1. Kape 3 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2.2. Ysnnx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
2.3. Pyueex . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
2.4. Konoen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
2.5. 3enaxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
3. Ma-xonr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
4. uoxyct . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
4.1. Hpnnnnn not n nnna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
4.2. Hpnnnnn uernocrn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
4.3. Hpnnnnn enennx nononam . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Inana 1. Kpecrnxn-nonnxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
1. Knaccnxa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
1.1. Hepnt xo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
1.2. Bropo xo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
1.3. uopcnponannt ntnrptm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
1.4. Onenounax ]ynxnnx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
2. Ynennuennoe none . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
2.1. Kpecrnxn-nonnxn, romoxy n p+nsm . . . . . . . . . . . . 34
2.2. Bnnxa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
3. Bapnanrt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
3.1. Hoanxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
3.2. Fesymnte xpecrnxn-nonnxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
3.3. Kpecrnxn-nonnxn Cnnnepmana . . . . . . . . . . . . . . . . 38
4. Pacnpocrpanenne xpecrnxon-nonnxon . . . . . . . . . . . . . . 39
4.1. Hepecranonxa snauxon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
4.2. Hcnontsonanne n pexname n ]oxycax . . . . . . . . . . . 41
4.3. Lines n Hexxagon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Oe.ae.euue 5
Inana 2. Hrpa nsnt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
1. Ienernuecxne saxont . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
1.1. Honynxnnx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
1.2. Ienernuecxne saxont . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
1.3. Texnnxa nrpt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
2. Hocroxnnte nonynxnnn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
2.1. Hpocremne cnyuan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
2.2. pyrne nocroxnnte xon]nrypannn . . . . . . . . . . . . . 51
2.3. Komnnannn nocroxnntx xon]nrypann . . . . . . . . 52
3. Hyntcnpymmne nonynxnnn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
3.1. Mnranxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
3.2. Hyntcapt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
3.3. Hocroxnnte n nyntcnpymmne nonynxnnn . . . . . . . . 55
4. nnxymnecx nonynxnnn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
4.1. Hnanep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
4.2. Kocmnuecxne xopann . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
4.3. Hnanepnoe pyxte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Inana 3. Honnmnno n pyrne snepn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
1. Honnmnno (xneruarte snepn) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
1.1. omnno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
1.2. Terpamnno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
1.3. Knaccn]nxannx nonnmnno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
2. Henramnno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
2.1. Knaccn]nxannx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
2.2. unrypt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
2.3. Pacrpoenne n yrpoenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
3. Pasnnrne nonnmnno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
3.1. Ienramnno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
3.2. Kynxn coma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
3.3. Terpnc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
4. pyrne snepn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
4.1. Honnamont . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
4.2. Honnrexc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
4.3. Honnaono . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
6 Oe.ae.euue
Inana 4. Hrpt n ronononomxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
1. Tanrpam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
1.1. Onpeenenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
1.2. Knaccn]nxannx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
1.3. unrypxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86
2. uyron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
2.1. Ocnonnte npannna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
2.2. Texnnxa nrpt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
2.3. Honnte npannna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
3. Hanpnnrt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
3.1. Onpeenenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
3.2. Hpoxoxenne onocnxsntx nanpnnron . . . . . . . 93
3.3. Hpoxoxenne mnorocnxsntx nanpnnron . . . . . . 94
4. 3aaun Fonraa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
4.1. Onpeenenne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
4.2. Hpocrte saaun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
4.3. Cocrannte saaun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Hpnnoxenne. Opnramn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
1. 3aroronxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
1.1. Ycnonnte snaxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
1.2. Hsroronnenne xnapara . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
1.3. Fasonte ]opmt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101
2. Knaccnxa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
2.1. Hororonnrentnt +ran . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
2.2. Or Cronnxa o Hapycnoro xopanx . . . . . . . . 104
2.3. Or Karamapana o Kapanennt . . . . . . . . . . . . 105
2.4. Or Cononxn o Kypnnt . . . . . . . . . . . . . . . . . 106
3. ypannnx n ueprnx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
3.1. ypannnx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
3.2. ueprnx . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
4. Kynxn Asaxona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
4.1. Honocxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
4.2. Moynt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110
4.3. Kynxn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Hnreparypa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 113
Hpemernt yxasarent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
Tora nam ocraercx eme ona nrpa.
Kaxax?
Camax npocrax, cxasan x. Ona
nastnaercx cxyxa. Hnxaxnx ree npannn,
nrpantntx ocox nnn ]nryp.
A xax n nee nrpamr?
nonnrepeconanact Amana.
Cxyxa +ro orcyrcrnne nmtx nrp.
oua.o Bapme..u.
3anpemuie yooeo.icmeu
uenoneuecxax xyntrypa nosnnxaer n
pasneprtnaercx n nrpe, xax nrpa.
Bcxxax nrpa ecrt npexe ncero n n
nepnym ronony ceooooua oeme.iuocmi.
Hoxau Xesuuea.
Homo Ludens
Hpcpncnnnnc
3ro nsanne ornnuaercx or nsann c ananornuntm nasnannem rem, uro
maremarnuecxn marepnan aanrnponan nx urennx n rom uncne n remn
nmtmn, xoropte ne nnrepeconannct, ne nnrepecymrcx n, moxer trt,
ne yyr nnrepeconartcx maremarnxo, no rem ne menee saxonunnn
poccncxym cpenmm mxony no cranaprno yueno nporpamme.
Taxax cnenn]nxa o]opmnnact n cneymmnx npnnnnnax nsnoxennx:
1) nopono pasnpaercx nce, uro, no mnennm anropa, moxno
pasopart, ne saptnaxct ouent rnyoxo;
2) ncxnmuent cxontxo-nnyt cnoxnte xoncrpyxnnn. Anrop
cunraer, uro xoncrpyxnnx cnoxna nx nocnpnxrnx, xora nx ee
nonnmannx nyxno yepxnnart n ronone cnnmxom mnoro erane;
3) maremarnuecxax nn]opmannx oxnauena xax moxno mnpe nx
raxoro manentxoro nsannx. Hcnontsymrcx mnorouncnennte cnxsn
mexy onacrxmn, nxnmuax necranaprnte nx noonoro poa
nsann pasent, ncropnm maremarnxn n sannmarentnym maremarnxy;
4) cenana nontrxa npnnneut n cncremarnsnponart onncanne
xomntmrepntx paspaorox n nynnxann n Hnrepnere.
Harpnapx conpemenno sannmarentno maremarnxn n +nnnxnonencr
Maprnn Iapnep n ono ns cnonx xnnr ntcxasancx, uro noono
pyrnm ecrecrnenntm nayxam maremarnxa npecrannxer coo nrpy, n
xoropym mt nrpaem c oxpyxammnm mnpom, co Bcenenno. Camte
nyumne maremarnxn n camte xopomne npenoanarenn +ro,
ouennno, nmn, xoropte npexpacno pasnpamrcx n ee npannnax, a
raxxe nonyuamr yonontcrnne or camoro nponecca nrpt.
Knaccnx ncxyccrnennoro nnrennexra Hnntc Hnntccon n cnoem
nsnecrnom yuennxe Merot pemennx saau n reopnn
ncxyccrnennoro nnrennexra samernn, uro saraxn n nrpt
oraremn ncrounnx cranaprntx npnmepon, xoropte moxno
ncnontsonart nx nnnmcrpannn n nponepxn +]]exrnnnocrn rex nnn
nntx meroon pemennx. Tam xe on npnnonr cneymmne cnona
nncarenx-]anracra n maremarnxa, cnennanncra n onacrn HH n
cosarenx reopnn ]pemon Mapnnna Mnncxn: Mt ntnpaem nrpt n
maremarnuecxne saaun ne noromy, uro onn npecrannxmrcx nam
ouennntmn n npocrtmn; cxopee ncero, eno n rom, uro onn
oecneunnamr nam maxcnmantnym cnoxnocrt npn mnnnmantno
ncxono crpyxrype.
Anrop ne crannn cee nent xax-ro xnaccn]nnnponart ncm
conpemennym maremarnuecxym xyntrypy nnn xorx t rontxo nrpt
(cnona maxmart n mamxn, nanpnmep, npncyrcrnymr rontxo n
xauecrne onpeenenn n ononnenn). Ecnn marepnan n npnnxn n
xaxo-ro crenenn nocneonarentnym n cnxsnym ]opmy, ro +ro sacnyra
ncxnmunrentno cyexrnnntx omymenn anropa, ntpaoranntx
xnsnenntmn ocroxrentcrnamn, nosnnxmnx no nnnxnnem pasnnuntx
ountx nnn saountx ncrpeu anropa c pasntmn nmtmn n cryenramn.
Hpn nannunn nenmnn x cnonecntm ntcrynnennxm xonrpont
ycnoxemocrn marepnana pexomenyercx npononrt cneymmnm
opasom:
1) reopernuecxn marepnan cryenramn npocro nepennctnaercx
(nno na nexnnn, nno ns xnnxxn, nno y rex, xro nepenncan na
nexnnn nnn ns xnnxxn, nno nexenarentnt cnyua y rex, xro
nepenncan y rex, xro nepenncan na nexnnn nnn ns xnnxxn);
2) saaun moryr raxxe npocro nepennctnartcx (nno y rex, xro
ecrnnrentno camocroxrentno pemnn saauy, nno uro
nexenarentno y rex, xro nepenncan y rex, xro pemnn saauy);
3) pncynxn (samenxmmne ]opmynt) axxyparno nepepncontnamrcx;
4) neyonnernopnrentnte pesyntrart nepeentnamrcx (rexcr
nepeo]opmnxercx, saaun nepepemnnamrcx, pncynxn
nepepncontnamrcx).
Hecmorpx na ro, uro paccmorpennt marepnan cam no cee moxer
trt nmontren, camoe nnrepecnoe, esycnonno, naxonrcx n
nnrnpyemo nnreparype.
3ro nsanne ntpocno ns rperte rnant uaxyntrarnnnte sanxrnx
yuenoro noconx [Mannencxn]. Hpn +rom naparpa]t Honnmnno,
Kpecrnxn-nonnxn n Hrpa nsnt tnn snaunrentno
nepepaorant n ononnent, a naparpa] Mopcxo o ncxnmuen.
Concem nontmn ncranxamn xnnxmrcx marepnant no xapram, nrpe
uyron, ranrpamam, nanpnnram, saauam Fonrapa n opnramn. ant
raxxe ncropnuecxne n nexoropte pyrne cneennx no nsyuaemtm
remam.
Ecnn nepnoe nsanne Maremarnuecxo xyntrypt [Mannencxn]
moxno ornecrn nnmt x paspxy resncon, n xoroptx rontxo nameuent
ocnonnte nanpannennx, ro nacroxmee nsanne nepepocno n cepnm,
yxe coepxamym ocnonno marepnan, npana, nyxammncx n
antnemem pasnnrnn.
K sacnyram anropa raxxe moxno ornecrn cneymmne
nemnorouncnennte n, nosmoxno, comnnrentnte pesyntrart.
1. Hoop, nponepxy, aanrannm n o]opmnenne marepnana.
2. Knaccn]nxannm npocremnx xon]nrypann nrpt nsnt.
3. Onncanne pexo nrpt uyron.
4. Hsyuenne ncex nsanmocnxse xnaccnuecxo cepnn opnramn.
Anrop no-npexnemy rnyoxo naroapen mnornm corpynnxam
Kannnnnrpacxoro rocynnnepcnrera sa npoxnnennoe nnnmanne x
exrentnocrn anropa, xpnrnxy n noepxxy. He ocramrcx n cropone n
cryenrt rymannrapntx nanpannenn: ncera naxoxrcx 23
uenonexa, npoxnnxmmne ntpaxennt nnrepec na aynropntx
sanxrnxx, eme crontxo xe uenonex cnexr sa omnxamn na ocxe, n
eme crontxo xe +nrysnacron npoxnnxer nnnnnarnny oma n npnnocnr
nexoropte pemennte saaun n pyrne sameuannx.
ononnennx n ncxnmuennx ns yuennxa npnnnmamrcx no apecy
anropa matsievsky@newmail.ru.
Hpemernt yxasarent, nomemennt n xonne xnnrn, cocrannen
A. H. Xan.
Bncpcnnc. Kap1m
3apawn Hacnnncm
Ma-pxnnr unycm
Marepnan Bneennx moxno narn n cneymmnx nsannxx.
[Iapnep 1] Inana 10. Maremarnuecxne ]oxyct c xapramn.
[Iapnep 1] Inana 30. Hnyxrnnnax nrpa +nysnc.
[Iapnep 4] Inana 19. Maremarnuecxne ]oxyct c xapramn.
[Iapnep 5] Inana 6. Komnnaropnte saaun c xapramn.
[Iapnep 6] Inana 1. Maremarnuecxne ]oxyct c xapramn.
[Kaprt]
Koncranrnnon H. Maremarnuecxne nactxnct. Hactxnct // Hayxa n
xnsnt. 19661994.
http://ln.ua/~kostenko/tarotfig.html.ru
http://flinx.lv/nocturnus/tarot
http://mahjong.ru
10 Beeoeuue. Kapmi
Tpn npo]eccopa eyr n noese no
Bornannn. Hs oxna narona npo]eccopa
nnxr nacymymcx na cxnone xonma
uepnym onny.
Kax nnrepecno! sameuaer
]nnonor. Bce onnt n Bornannn
uepnte.
Conepmenno neoocnonannt
ntno, nospaxaer emy ]nsnx. Mt
moxem nnmt saxnmunrt, uro nexoropte
onnt n Bornannn uepnte.
Bame yrnepxenne nyxaercx n
yrounennn, ncrynaer n ecey
maremarnx. Mt nnpane nnmt
yrnepxart, uro no xpane mepe ona
onna n Bornannn uepnax c ono
cropont.
Aueroom
1. 3apawn
Kaprt upesntuano yont: sannmamr mnnnmantnoe mecro, nmemr
ne cropont, nerxo racymrcx, npocro pacxnatnamrcx. Kro ne nrpan n
ercrne n xaprt c aymxo? Hecomnenno, xaprt camax naponax
nrpa ns ncex nrp. Hpexe uem sannmartcx saauamn, pasepemcx, uro
xe raxoe nrpantnte xaprt.
1.1. Onpcpcncnnc
Onpeenenne 1. Hrpantnme xap1m.
Hepauouaa rapma, uuu npocmo rapma, uuu uucm
npxmoyrontnax xaprouxa c saxpyrnenntmn xpaxmn, na ono cropone
xoropo napnconana opnrnnantnax xaprnnxa, a na pyro ]onont
pncynox.
Kouoa rapm naop ns ncex xapr.
Cropona xaprt c ]onontm pncynxom nastnaercx pyauro, uuu
rpano+, uuu oopomuo cmopouo rapmm, c xaprnnxo uuueeo
cmopouo, uuu rapmuuro.
3arpmmaa rapma xapra, nonoxennax pyamxo nnepx,
omrpmmaa pyamxo nnns. Omrpmmo, uuu ecrpmmo, uuu
1. 3aoa:u 11
11
norasamo rapmy nepenepnyrt ee ns cocroxnnx pyamxo nnepx n
cocroxnne pyamxo nnns.
Macmo rapmm onn ns uertpex nnon xapr, npecrannenntx n
ran. 1: yum, uepem, nuru, uuu euuu n mpeqm, uuu rpecmu.
Kpacume +acmu ynt n uepnt nmemr xpacnt nner, uepume
+acmu nnxn n rpe]t nmemr uepnt nner.
Tan.1. Macrn
Kpacnte macrn uepnte macrn
Fynt uepnt Hnxn, nnn nnnn Tpe]t, nnn xpecrn Hasnanne
Diamonds Hearts Spades Clubs

F u H T
Oosnauenne
D H S C
Kaprt nastnamrcx no nny xaprnnox, na nnx nsopaxenno.
xorep +ro xapra es macrn n nomepa, xoropax moxer samenxrt n
nrpe nmym pyrym xapry, xpome xoxepa.
Kapma rpacuo +acmu yna nnn uepna, uepuo nnxa nnn
rpe]a. Kapmuura, uuu queypa, naner, ama nnn xopont. Kaprt
ynopxouent no cmapuuucmey, nopxox xoroporo coornercrnyer
nomepy xaprt, r. e. ee ocmouucmey, uuu suaueuum, uuu uo+uuauy, ns
ran. 2.
Hrax, maxcnmantnoe xonnuecrno xapr 4 13 52. Houuo rouoo
nastnaercx xomnnexr ns ncex 52 xapr. B nonnym xonoy nxoxr raxxe
2 xoxepa. uapnxn xnayr n nonnym xonoy 2 sanacnte xaprt.
Henouuaa rouoa xonoa ns 36 nncron es noex, rpoex,
uernepox n nxrepox. Hpeqepaucuaa, uuu nuremuaa, uuu +auaa,
rouoa nenonnax xonoa es mecrepox, cocroxmax ns 32 nncron (ee
nasnanne nponsomno or nasnann xaprountx nrp npeqepauc n nurem).
Hacoaucuaa rouoa nmeer nncrt mentmero pasmepa n cocronr ns 104
xapr.
Kaprt +ro mnnnarmpnte nponsneennx ncxyccrna, nx pncynxn
n nsan cosamr xyoxnnxn. Ha pnc. 1 noxasant nexoropte
ynonte am.acuie rapmi xnaccnuecxo pyccxo nenonno xonot.
12 Beeoeuue. Kapmi
Pnc. 1. Hexoropte ynonte am.acuie rapmi (anrop nensnecren)
Tan. 2. Kaprt
Oosnauenne Hasnanne
X
pyccxoe anrnncxoe pyccxoe anrnncxoe
1 A A 1ys Ace
2 2 2 eora Two
3 3 3 1pora Three
4 4 4 Hemeepra Four
5 5 5 Hamepra Five
6 6 6 Hecmepra Six
7 7 7 Ce+epra Seven
8 8 8 Boco+epra Eight
9 9 9 eeamra Nine
10 10 10 ecamra Ten
11 B J Bauem Knave
12 Q a+a Queen
13 K K Kopouo King
Fes nomepa x Joker xoxep Joker
1acoeauue, uuu nepe+euueauue, rouom pacnonoxenne xapr
xonot n cnyuanom nopxxe, npn +rom xaprt pacnonoxent pyamxo
n ony cropony. Kaprt cuu+amm c xonot, epxa ee n pyxax
pyamxo nnepx; nnxnmm xapry ne noxastnamr.
Cuamue rouom pasennenne xonot na ne nauxn n cnona nx
coennenne n ony xonoy nyrem yxnaxn nnxne nauxn na nepxnmm.
1. 3aoa:u 13
13
Hannonantnte pyccxne nrpt ypar n Kose. (xaprount, a ne
omnnomnt) nrpamrcx nenonno xonoo, nmemme xaprt or
mecrepox o ryson, camo emeno n pacnpocrpanenno n Poccnn.
Ta xe camax nenonnax xonoa ncnontsyercx nx napontx
xaprountx raann, raxxe mnpoxo pacnpocrpanenntx n Poccnn.
Paccmorpnm ne ns rpex neotuntx xomnnaropntx saau c
xapramn, xoropte npenoxent n ono ns xnnr Maprnna Iapnepa.
14 Beeoeuue. Kapmi
1.2. 3apawa Cnnncpmana
3ry saauy nsopen +nn H. Cnnnepman.
3aaua 1. 3aaua Cnnnepuana.
Hsnnexnre ns nonno xonot nce xaprt uepnono n nnxono macrn.
Pasnoxnre uepnt n px cnena nanpano or rysa (snauenne 1) o xoponx
(snauenne 13). Ho xaxo xapro uepnono macrn nonoxnre xapry
nnxono macrn rax, urot cymma snauenn napt xapr, nepxne n
nnxne, tna panna xnapary xaxoro-nnyt nenoro uncna. oxaxnre,
uro saaua onycxaer enncrnennoe pemenne.
Pemenne saaun 1. 3aaua Cnnnepuana.
Hpexe ncero samernm, uro no uepnono enxrxo moxno
nonoxnrt rontxo ony xapry, urot cymma nx snauenn pannxnact
nonnomy xnapary, nnxonym cemepxy.
Conepmenno ananornuno nnxonym enxrxy moxno nonoxnrt
rontxo no uepnono cemepxo.
Touno raxxe no uepnontmn ecxrxo, nanerom, amo n xoponem
moxno nonoxnrt rontxo nnxonte mecrepxy, nxrepxy, uernepxy n
rpoxy coornercrnenno, a nnxonte ecxrxy, nanera, amy n xoponx
moxno nonoxnrt rontxo no uepnontmn mecrepxo, nxrepxo,
uernepxo n rpoxo coornercrnenno (cm. pnc. 2).
Ocrannct nenpncrpoenntmn 6 xapr: ryst, noxn n noctmepxn
oenx macre. Ouennno, uro no uepnontm rysom moxno nonoxnrt
rontxo nnxonym noctmepxy, a no uepnono noxo rontxo
nnxonym noxy. Tpertx napa nonyuaercx anromarnuecxn ns nyx
ocranmnxcx xapr. Honyuaem enncrnennoe pemenne saaun,
nsopaxennoe na pnc. 2.
uA u2 u3 u4 u5 u6 u7 u8 u9 u10 uB u uK
H8 H2 HK H HB H10 H9 HA H7 H6 H5 H4 H3
Pnc. 2. Enncrnennoe pemenne saaun Cnnnepmana:
cymmt snauenn nap xapr, nepxnnx n nnxnnx, amr nonnte xnapart
1.3. 3apawa Pancnma
A +ry saauy coomnn Maprnny Iapnepy xanacxn ]oxycnnx-nmn-
rent n conparent ronononomox Tom Pancom.
1. 3aoa:u 15
15
3aaua 2. 3aaua Pancoua.
Hxrt xapr pacnonoxent n px rax, xax noxasano na pnc. 3.
Pyamxn ncex xapr nno nonocarte, nno xneruarte. Bce nn xaprt c
xneruartmn pyamxamn xoxept?
Pnc. 3. 3aaua Pancoma:
nce nn xaprt c xneruartmn pyamxamn xoxept?
3aaua cocronr ne n rom, urot ornernrt na +ror nonpoc,
rpeyercx onpeennrt nce xaprt, xoropte moxer norpeonartcx
nepenepnyrt no ncex mtcnnmtx napnanrax, urot ornernrt na +ror
nonpoc.
Pemenne saaun 2. 3aaua Pancoua.
Kapry I neoxonmo nepenepnyrt, urot ysnart, xoxep ona nnn
ner. Ecnn +ro ne xoxep, ro orner na nonpoc Bce nn xaprt c
xneruartmn pyamxamn xoxept orpnnarentnt, n ontme xapr
nepenopaunnart ne nyxno.
Ecnn xapra I xoxep, ro n +rom cnyuae neoxonmo nepenepnyrt
xapry , urot ysnart, xaxax y nee pyamxa. Ecnn xneruarax, ro orner
na nonpoc saaun orpnnarentnt.
Ecnn xapra I xoxep, a xapra c nonocaro pyamxo, ro orner
na nonpoc saaun nonoxnrentnt, nocxontxy xaprt A, F n B
nepenopaunnart ne nyxno. Kapra F nmeer nonocarym pyamxy, a euo
pyoauru o+orepa ua omeem ua eonpoc saoa:u ue e.uem.
Kaxercx, uro nx ornera na nonpoc saaun ocrarouno nepenepnyrt
ne xaprt I n . Ho +ro ne rax! Bcnomnnm anexor o rpex
npo]eccopax ns +nnrpa]a x naparpa]y. Cronr xomy-nnyt noymart,
yro emy yanoct pemnrt saauy, xax Pancom nepenopaunnaer xapry F
n noxastnaer, uro y nee xneruarax pyamxa! 3ro, xoneuno, npnnonr x
orpnnarentnomy ornery na nonpoc Bce nn xaprt c xneruaro
pyamxn xoxept?. Taxnm opasom, npannntnoe pemenne rnacnr:
xoxep xoxep
H4
A F B I
16 Beeoeuue. Kapmi
urot ornernrt na nonpoc saaun, n xymem cnyuae neoxonmo
nepenaepnyrt rpn xaprt: F, I n .
2. Haciuci 17
17
2. Hacnnncm
Onpeenenne 2. Hactnnc.
Hacoauc (or ]pannyscxoro patience repnenne)
pacxnatnanne xapr no saanntm npannnam nx nonyuennx saannoro
pesyntrara.
0ueypa nacoauca pacnonoxenne ncex xapr npn nonnocrtm
pasnoxennom nactxnce.
Ponna nactxncon upannnx. Hactxnc neer cnoe nauano or
raannx. Hactxnct nsnecrnt c XVII nexa. Fontmnmn nmnrenxmn
+roro pasnneuennx tnn Mapnx Anryanerra n maam Pexamte.
Axaemnx H. H. Hannon sannmancx pacxnaxo nactxncon, urot
nacrponrt cnom nepnnym cncremy. Ynnexannct nactxncom
H. H. Toncro, H. A. Fynnn, H. H. uaxoncxn, H. u. Crpannncxn n
p.
Hanontmnm nnrepecom nontsonannct nactxnct, xax nn crpanno,
n raxnx pasntx no connantnomy nonoxennm xpyrax, xax
nennxocnercxoe omecrno n saxnmuennte n rmptmax.
Mante nactxnct mnpoxo pacnpocrpanent. Hanpnmep Kociura, u.u
Mapu Cmmapm, u.u K.ouoar, u.u Kopo.i A.ioepm, nsnecrnax n n
xomntmrepntx napnanrax. upesntuano mnoroopasnt mpuaoi
nactxnct, pacxnatnaemte cepnxmn no 3 xaprt.
2.1. Kapc 3 3
Hs nonno xonot ornpamr 8 xapr ono macrn (nanpnmep,
ynono) or rysa o enxrxn, ncxnmuax nxrepxy. Heperaconan nx,
ntxnatnamr xaprnnxo nnepx n pamxy 3 3.
Tpeyercx ynopxounrt pacnonoxenne xapr na pnc. 4 noxasan
xoneunt pesyntrar. Kaprt nepexnatnamrcx napamn xoom
maxmarnoro xonx. Hanpnmep, na pnc. 4 moxno nomenxrt mecramn
noxy n enxrxy, noxy n cemepxy n r. . Hactxnc ncera cxonrcx.
18 Beeoeuue. Kapmi
Pnc. 4. Kape 3 3
3aaua 3. Hactnnc Kape 3 3.
Hycrt ncxonax nosnnnx nsopaxena na pnc. 4. Kaxoe mnnnmantno
nosmoxnoe xonnuecrno xoon neoxonmo cenart, urot nomenxrt
mecramn xaprt F8 n F9? Tor xe nonpoc nx xapr FA n F9.
2.2. jann
Ho nerene, nactxnc pacxnatnan n rmptme ysnnx, no y nero on rax n
ne comencx. B ecrnnrentnocrn nactxnc cxonrcx onontno uacro.
Hpn xenannn ero moxno pasmecrnrt na neontmo nnoman.
Hs raconanno nenonno xonot n 36 nncron ntxnatnamr 9 xapr
xaprnnxo nnepx. anee no nnmn ntxnatnamr cneymmne 3 xaprt
xaprnnxo nepx. Ecnn n nepnom pxy ncrpeuamrcx xaprt roro xe
ocronncrna, uro n cpeou (n rontxo cpenxx) xapra no nropom pxy,
ro +rn xaprt ns nepnoro pxa cnnmamr n xnayr na +ry cpenmm
(pnc. 5).
Pnc. 5. Ysnnx
3arem na xaprt nroporo pxa ntxnatnamr cneymmne 3 xaprt ns
xonot, n na cpenmm cnona conpamr nce xaprt raxoro xe
ocronncrna ns nepnoro pxa, ecnn onn ecrt. Tax pacxnatnamr ncm
xonoy 9 pas no 3 xaprt.
FA F2 F3
F4 F6
F7 F8 F9
H9 FK TA
H6 TK H8
F6 HK T8 T6 u7 T
2. Haciuci 19
19
Hactxnc ntmen, ecnn cnxrt nce 9 xapr nepnoro pxa.
2.3. Pywcc
3ror nactxnc rpeyer eme ntmero nnnmannx. Kcrarn, y anropa on
rax nnxora n ne comencx, n ne or neocrarxa nnnmannx. Bosmoxno,
uem ontme xonoa, rem nerue cxonrcx nactxnc. Onaxo nnxaxne
cneennx o nepoxrnocrn cxonmocrn nactxnca anropy ne nsnecrnt.
Hs nmo raconanno xonot ntxnatnamrcx xaprt n px no
ono cnena nanpano xaprnnxo nnepx. 3nauenne nmeer rontxo macrt
xapr. Hpn ntxnatnannn ouepeno xaprt nponepxmr na npannna.
cnxrnx xapr.
A. Ecnn macrt nono xaprt connaaer c macrtm nocnene xaprt n
pxy, ro +ra xapra cnnmaercx.
F. Ecnn macrt nono xaprt connaaer c macrtm xaprt, nexame
uepes ony, ro cnnmaercx xapra cnena, n xonen pxa cnnraercx nneno.
Ecnn nocne +roro macrt xaprt, nexame cnena or nono, crana
connaart c macrtm xaprt, nexame uepes ony, ro +ra camax nenax
xapra raxxe cnnmaercx. H r. ., noxa connaenne macre uepes ony n
cnxrne nentx xapr ne saxonunrcx, nonyuaercx pyueex.
Pnc. 6. uparmenr pacxnaxn Pyuexa.
Hoxasant nocneonarentnte marn ntxnatnannx pxa
20 Beeoeuue. Kapmi
Hs ocranmnxcx xapr ntxnatnaercx nropo px, npnuem nepnax
xapra nroporo pxa epercx cnena nepnoro, nropax cnpana, rpertx
cnona cnena n r. . Hs nroporo pxa xaprt cnnmamrcx no rem xe
npannnam. 3ro nropo ryp. onycxaercx raxxe rpern ryp.
Hactxnc comencx, ecnn ocranercx 4 xaprt no 1 xapre xaxo
macrn.
2.4. Knnnpcn
Onpeenenne 3. Ipan-nactnnc.
Ipau-nacoauc cnoxnt nactxnc, pacxnatnaemt ns
ontmoro xonnuecrna nncron n rpeymmn orpomnoro nnnmannx.
Ipan-nactxnct tnamr nyx rnnon. K nepnomy ornocxrcx
nornuecxne saaun-ronononomxn, xoropte no cnonm xomnnannonntm
nosmoxnocrxm ne ycrynamr maxmarntm saauam-mnoroxoonxam.
Xopomn npnmep cepnx nactxncon Haeauuuu. Ho npeannm,
nennxn mystxanr Hnxxono Harannnn ouent nmnn ero pacxnatnart.
Taxxe +ro tno nmnmoe pasnneuenne marnara Aama Horonxoro.
u10 T H7 T10 F
u10 T H7 T10 F TA
u10 T H7 T10 F
u10 T H7 T10 F T7
u10 T H7 T10 F
u10 T H7 T10 F u8
T H7 T10 F u8
T H7 F u8
2. Haciuci 21
21
Bropo rnn rpan-nactxncon nepoxrnocrnte nactxnct ns
ontmoro xonnuecrna xapr, xoropte rpeymr ncxnmunrentnoro
nnnmannx n ymennx cocpeorounrtcx. Paccmorpnm raxo nactxnc.
Hactxnc Ko.ooe onn ns camtx nsnecrntx crapnnntx
xnaccnuecxnx rpan-nactxncon (n ocrarouno xomnaxrnt n
pacxnaxe). On nsnecren raxxe no nasnannem Ipoouua Hano.eoua.
Onnmem onn ns ero napnanron.
1. ne nonnte xonot xapr (104 nncra) coennxmr n rmarentno
neperacontnamr. Orcunrtnax cnepxy, ntxnatnamr 4 saxptrte
(xaprnnxamn nnns) cronxn no 11 xapr n xaxo, xax na pnc. 7. 3ro
crent xonona cenepnax, mxnax, nocrounax n sananax.
Ocrantnte 60 xapr ocramrcx noxa saxptrtmn n pesepne (na pnc. 7
cnpana).
Pnc. 7. Honnax ]nrypa rpan-nactxnca Konoen
2. Bepxnmm xapry c xaxo crent cnnmamr n xnayr xaprnnxo
nnepx pxom, cnapyxn or crent. 3ro npncrennte xaprt.
3. Bepxnmm xapry xaxo crent nepenopaunnaem xaprnnxo
nnepx n ocrannxem na crene.
4. Tenept n pacxnaxe nmemrcx 8 orxptrtx xapr. Ecnn cpen nnx
ecrt xoponn pasntx macre, nstmaem nx n xnaem xaprnnxo nnepx
nancxocox y cren n nanpannennxx cenepo-nocrox, cenepo-sana, mro-
nocrox n mro-sana (cm. pnc. 7). Btnoxennte nancxocox xoponn
onxnt trt oxsarentno pasntx macre. 3ro asonte xaprt
xononn.
5. Ecnn cpen orxptrtx xapr nmemrcx ryst, ro onn ns nnx
xnaercx n nenrp xonona (cm. pnc. 7).
22 Beeoeuue. Kapmi
6. Mecro nepenoxenntx xapr sannmamr noouepeno orxptnaemte
nepxnne xaprt cren.
7. Hent nactxnca-ronononomxn copart na asonte xaprt
xononn na xopone nce 104 xaprt n macrt n nncxoxmem
nopxxe: K, , B, 10, , 3, 2, A, K, , B, 10, , 3, 2, A nce xaprt
ono macrn.
3axnmunrentnax ]nrypa ntmemero nactxnca 4 xononnt no
26 xapr ono macrn n xaxo.
Tenept paccmorpnm npannna nepexnaxn.
8. Crponrentntmn xnpnnuamn nx xononn cnyxar nocrenenno
pasnpaemte crent, npncrennt marepnan, sanac, xpanxmncx n
xonone, a sarem n pesepn. Bepxnne orxptrte xaprt cren, a
raxxe nepxnne orxptrte npncrennte xaprt moxno nepexnatnart:
a) na asonte xaprt n macrt n uucxooue+ nopxxe;
) na nenrpantnoro rysa n macrt n eocxooue+ nopxxe;
n) na npncrennte xaprt n macrt n eocxooue+ nopxxe.
9. Crent ocrpannart nentsx, r. e. na orxptrte xaprt cren
xaprt xnacrt nentsx.
10. B nenrp xonona xaprt moxno nepememart n cepnxmn.
Hanpnmep, ecnn ram nepxnxx xapra H3, a y nocrouno crent ona na
pyro nexar xaprt H4, H5, H6, H7, H8, re H8 nepxnxx xapra, ro
ncm cepnm ns 5 xapr moxno nepenecrn na xapry H3 n xonone, na
ocnoonnmeecx mecro y nocrouno crent nonoxnrt nepxnmm
xapry +ro crent n orxptrt cneymmym xapry na crene.
11. Kaprt ns nenrpa xonona moxno nepexnatnart rontxo na
asonte. Ocnoonnmeecx mecro n xonone moxno sanxrt
cneymmnm rysom n cnona ncnontsonart xonoen xax npemennoe
xpannnnme.
12. Kora nosmoxnocrn nepexnaox ntnoxenntx 44 xapr cren
yyr ncuepnant, nycxamr n xo 60 xapr pesepna. Kax npannno,
]nrypa nactxnca x +romy npemenn neocrpoena: ne no ncex yrnax
nexar xoponn (a ro n nn onoro eme ner), moxer ne trt n rysa n
xonone.
Ocranoct npnnecrn npannna npocmorpa pesepna.
13. Hs pesepna xonot n 60 xapr cnepxy no ono
ntxnatnaem n px cnena nanpano 5 xapr xaprnnxo nnepx. 3rn xaprt
moxno, cornacno npannnam, npncrponrt na asonte xaprt, na
npncrennte xaprt nnn n nenrp xonona. Hpn +rom cneyer
2. Haciuci 23
23
nomnnrt, uro nrpontmn xapramn xnnxmrcx raxxe nepxnne xaprt
cren, npncrennoro marepnana n nenrpa xonona.
14. Hcuepnan nosmoxnocrn nepexnaxn nnn pemnn ontme nnuero
ne nepexnatnart, ntxnatnamr ns pesepnno xonot cneymmne 5
xapr cnena nanpano cnepxy na nepnte 5 xapr nnn mecra, xoropte
onn sannmann o nepexnaxn. Hrponte xaprt rontxo nepxnne,
nepexnatnart moxno rontxo nx (npn cnxrnn nepxnnx nrpontmn
nepxnnmn cranonxrcx cneymmne).
15. Pesepnnym xonoy pacxnatnamr no 5 xapr, noxa ona ne yer
ncuepnana.
16. B pesyntrare pacxnatnannx nce pesepnno xonot nonyuamr
5 cronox orxptrtx xapr, n xaxo ns xoroptx xonnuecrno xapr moxer
trt pasnoe or 0 o 12. 3arem nx conpamr n ony xonoy: na
nxrym cronxy xaprnnxo nnepx xnayr uerneprym, cneom rpertm n
r. ., nepenopaunnamr +ry xonoy pyamxo nnepx n, ue macy, cnepxy
no ono ntxnatnamr n px cnena nanpano 4 xaprt xaprnnxo nnepx.
17. anee nocrynamr rax, xax nsnoxeno n nn. 1315, no yxe nx
pxa ne ns 5, a ns 4 xapr.
18. Ho rem xe xanonam ]opmnpyem px ns 3, 2 n, naxonen, 1 xaprt.
19. Ecnn n npn pacxnaxe xapr pesepnno xonot ne yanoct nce
104 xaprt copart na asonte xaprt, ro nactxnc ne ntmen.
2.5. 3cnan
Hactxnct nx nonx camte pexne. C nactxncom-copennonannem
3enaxn peaxnnm xypnana Hayxa n xnsnt nosnaxomnn nncarent
Ocnn Maprtnonnu Fecxnn. Ho ero cnonam, +ror nactxnc nmnn
pacxnatnart Bnanmnp Bnanmnponnu Maxxoncxn.
B pacxnaxe nactxnca 3enaxn yuacrnymr noe. Y xaxoro naprnepa
no nonno raconanno xonoe n 52 nncra. 3aaua xaxoro xax
moxno cxopee pasnoxnrt cnom xonoy n nomemart pyromy
nsannrtcx or cnonx xapr. Ycnex n ontmo crenenn sanncnr or
nnnmarentnocrn yuacrnnxa.
Taxnm opasom, 3enaxn ornnunoe cpecrno rpennponxn
nnnmannx.
nx onncannx nactxnca neem cneymmne oosnauennx.
Hycrt onn nrpox nastnaercx a, pyro o.
nx naprnepa a:
pa px a;
pma px ryson a;
24 Beeoeuue. Kapmi
:a uemoan a;
ra saxptrax xonoa a;
ora orxptrax xonoa a.
nx naprnepa o oosnauennx re xe, no c nnexcom o nmecro a.
unrypa nactxnca nsopaxena na pnc. 8.
Pnc. 8. Honnax ]nrypa nactxnca-copennonannx 3enaxn
1. Haprnep a orcunrtnaer ns cnoe saxptro xonot ra 13
saxptrtx xapr n xnaer nx na cron +ro yer ero uemoan :a.
Bepxnxx xapra uemoana cpasy orxptnaercx.
2. 3arem naprnep a ns xonot ra cnnmaer no ono 4 xaprt n
ntxnatnaer nx ony no pyro xaprnnxo nnepx n cno px pa (cm.
pnc. 8). Hpn +rom ryst, nonaammnecx n ra, on cpasy ntxnatnaer n
px ryson pma.
3. anee naprnep a pacxnatnaer nactxnc cornacno omnm
npannnam 613, sa ncxnmuennem roro, uro n px npornnnnxa po
xaprt xnacrt on ne moxer..
4. Haprnep o nocne nepeaun emy xoa ns xapr cnoe saxptro
xonot ro roxe yxnatnaer uemoan :o ns 13 xapr n xnaer 4 xaprt n
px po, a ryst n px pmo.
ro :o oro
pma pmo po pa
ora :a ra
2. Haciuci 25
25
5. 3arem nrpa naxonen npoxonr no cneymmnm nocroxnntm
npannnam 613.
6. B saxptro xonoe paspemaercx nocmarpnnart nepxnmm xapry.
7. B pxax ryson xaprt conpamr n macrt n nocxoxmem nopxxe
(na ynonoro rysa xnayr ynonym noxy, rpoxy n r. . o xoponx).
Hs pxa ryson xaprt part yxe nentsx.
8. Ha xaprt pxon pa n po xaprt xnayr n macrt n nncxoxmem
nopxxe (na ecxrxy enxrxy ro xe macrn, na enxrxy
noctmepxy n r. .) ns cneymmnx mecr: pxon pa n po; cnoero
uemoana; cnonx orxptro n saxptro xono.
9. Ha orxptrte xaprt naprnepa na ero orxptrym xonoy n
uemoan pyro naprnep moxer xnacrt xaprt ns cneymmnx mecr:
pxon pa n po; cnoero uemoana; cnonx orxptro n saxptro xono.
Hpnuem +ro enaercx n macrt xax n nocxoxmem, rax n n nncxoxmem
nopxxe (na ynonym ecxrxy moxno nonoxnrt ynonoro nanera, na
nanera cnona ynonym ecxrxy, na nee enxrxy yen n r. .).
Ecrecrnenno, uro +rn xot nanonee ntront, rax xax onn
ynennunnamr xonnuecrno xapr y npornnnnxa.
10. Hocne roro, xax nspacxoonant uemoan n saxptrax xonoa, a
orxptrax xonoa ocranact, npnuem ee nepxnmm xapry nentsx nnxya
npncrponrt, nepenopaunnamr orxptrym xonoy, npenpamax ee rem
camtm n saxptrym, n npoonxamr ntxnaxy nactxnca.
11. Ha cnoonte mecra pxon pa n po moxno xnacrt xaprt ns
cneymmnx mecr: pxon pa n po; cnoero uemoana; cnoe saxptro
xonot. Hs orxptro xonot nentsx.
12. Hepexnatnart xaprt ns pxon pa n po cee na uemoan nnn na
orxptrym xonoy nentsx.
13. Xo naprnepa saxanunnaercx nepexnatnannem nepxne xaprt
ns saxptro xonot n orxptrym xonoy. Oparno xot ne epyrcx,
axe ecnn naprnep sennyn.
Ecnn naprnep sennyn, a n pxax ocrannct cnoonte mecra, ro
npornnnnx, ecrecrnenno, nmeer npano nocnontsonartcx nmn.
26 Beeoeuue. Kapmi
3. Ma-pxnnr
Ecrt nemnorouncnennax rpynna nactxncon, xoropax n conpemennoe
npemx pacnpocrpanena rontxo na xomntmrepax. Cnxsano +ro c rem, uro
onn pacxnatnamrcx ne uncro cnyuantm opasom, nyrem raconannx
xonot. 3rn nactxnct pasnoxent xomntmrepom cnennantntm
opasom rax, urot nx ncera moxno tno copart. B nporpamme
otuno sanoxeno necxontxo ecxrxon rtcxu nomepntx napnanron,
nmemmnx cno opnrnnantnt nomep. Hx copxa nanomnnaer
npoxoxenne nanpnnra es nnana, xoropt ntpncontnaercx no mepe
npoxoxennx.
Taxne xomntmrepnte nactxnct uacro cocroxr ns otuntx xapr (n
nxoxr n cranaprnym nocranxy Windows). Ho sect yyr
paccmorpent nactxnct ns rax nastnaemtx xnracxnx xapr-omnno.
Komntmrepnt napnanr raxnx xapr ycranonnen na palm-xomntmrepax.
Knracxne xaprt nposnann omnno nanepno noromy, uro onn ne
xapronnte, a xocrxnte nnn nnacrmacconte, npnuem ropaso mentmero
pasmepa.
Onpeenenne 4. Ma-aonr.
Kumacraa rapma, uuu nuumra +axoue neontmax roncrax
xnaparnax nnn npxmoyrontnax xocrt c pncynxom c ono cropont.
Ma-xoue nrpa n xnracxne xaprt, saxnmuammaxcx n
nepexnatnannn sapanee ntnoxenntx nnnrox.
Hpnneem rnnnunt naop nnnrox c pncynxamn,
aanrnponanntmn nx sanano nnnnnnsannn, nsxrtmn ns crapo
npocreme nepcnn xomntmrepno nrpt Mah Jongg.
Bcero nmeercx 144 nnnrxn c pncynxamn, ontmnncrno ns xoroptx
nonropxercx na 4 nnnrxax. (B cnntno aanrnponanntx napnanrax
ncero 36 pncynxon, nce ns xoroptx nonropxmrcx na 4 nnnrxax; rora
pncynxn nymepymr nn]pamn or 0 o 9 n yxnamn or A o Z.)
B Ma-xonr nmemrcx 3 +acmu: a+yru (tiao), omm (tung) n
cu+eoum (wan). Kaxax macrt npecrannena 9 snauennxmn or
euuuum o eeamru. 3rn macrn nsopaxent na pnc. 9. Kaxt ns
+rnx 27 pncynxon nonropxercx na 4 nnnrxax.
Eme ecrt 4 eempa: eocmouum, mxum, sanaum n ceeepum, a
raxxe 3 paroua: rpacum, seueum n eum, nsopaxenntx na
pnc. 10. Kaxt ns +rnx 7 pncynxon cnona nonropxmrcx na 4 nnnrxax.
3. Ma-o+oue 27
27
ononnnrentno ncnontsymrcx 2 cepnn nnnrox: cesoum n ueemm,
npecrannennt xaxt 4 pasntmn pncynxamn, xax noxasano na
pnc. 11. Kaxt ns +rnx pncynxon nmeercx rontxo na ono nnnrxe.
Pnc. 9. Tpn macrn Ma-xonra: amyxn (tiao) n nepxy;
ort (tuhg) n cepenne; cnmnont (wan) n nnsy
Pnc. 10. uertpe nerpa: nocrount, mxnt, sanant n cenepnt
cnena; rpn paxona: xpacnt, senent n ent cnpana
Pnc. 11. Cesont cnena n nnert cnpana
Hs nnnrox maxonr pacxnatnamr nactxnct. Taxxe n Ma-xonr
moryr nrpart necxontxo uenonex, npn +rom noexaer ror, xro
ntnoxnr onpeenennym xoncrpyxnnm ns nnnrox.
28 Beeoeuue. Kapmi
Hactxnc saxnmuaercx n pasopxe mnorocnono xoncrpyxnnn,
cnoxenno ns nnnrox maxonr. Cnnmamrcx rontxo xpanne nnnrxn,
npnuem napamn: nno ne onnaxonte, nno nmte na cesoua, nno
nmte na eemra. Hactxnc comencx, ecnn cnxrt nce nnnrxn.
4. 4oryci 29
29
Bt nmnre xaprount ]oxyct?
Tepnert ne mory, orneuan x.
Hy yx onn-ro ]oxyc x nam noxaxy.
On noxasan mne rpn.
Co+epcem Moo+. Mucmep Bcesuara
4. unycm
Fontmnncrno xaprountx ]oxycon, ecnn nx noxastnaer ne
npo]eccnonan, a nmnrent, nentnocnmo cxyunt. Ho ecrt n pyrne
xaprounte ]oxyct, nx noxasa xoroptx ne rpeyercx nnxaxo
nonxocrn pyx.
Maremarnuecxne xaprounte ]oxyct ocnonant na maremarnuecxnx
npnnnnnax n xnnxmrcx, ecrecrnenno, cnnomntm naynarentcrnom.
4.1. Hpnnnnn nnpm n nnna
3pnrent n ]oxycnnx caxrcx sa cron pyr npornn pyra. uoxycnnx
eper nonnym xonoy ns 52 xapr, opamenntx pyamxo nnepx,
tcrpo nepenopaunnaer 20 xapr, sarem racyer nce xaprt n nepeaer
xonoy spnrenm. 3pnrent cnona rmarentno racyer xonoy c 20
nepenepnyrtmn xapramn. Horom, onycrnn xonoy no cron, urot
nnxro ne mor ee nnert, spnrent orcunrtnaer 20 nepxnnx xapr n no
cronom nepeaer nx ]oxycnnxy.
Hn nt, nn x ne snaem, ronopnr ]oxycnnx, cxontxo
nepenepnyrtx xapr nmeercx cpen rex 20, xoropte nt mne ann.
Onaxo mne xaxercx, uro nx mentme, uem cpen rex 32, xoropte
ocrannct y nac. He rnxx na xaprt, x nepenepny necxontxo xapr n
nontramct yponnxrt uncno nepenepnyrtx xapr n moe uacrn xonot n
n name.
uoxycnnx nosnrcx no cronom, enax nn, yro ntraercx na
omynt onpeennrt y xapr pyamxy n xaprnnxy, n yro
nepenopaunnaer xaprt. 3arem oe cronxn xapr ntxnatnamrcx na cron
n nepecunrtnamr nepenepnyrte, r. e. orxptrte, xaprt. Hx xonnuecrno
oxastnaercx onnaxontm n oenx cronxax!
3ror sameuarentnt rpmx nyume ncero oxcnxrt na npnmepe
ono ns camtx craptx maremarnuecxnx ronononomox. Bostmem na
cocya: n onn ns nnx nannr nnrp not, a n pyro nnrp nnna. Onn
xynuecxn canrnmerp not ns nepnoro cocya nepennnamr n cocy c
nnnom n rmarentno nepememnnamr. 3arem epyr onn xynuecxn
30 Beeoeuue. Kapmi
canrnmerp cmecn n nepennnamr ero oparno n cocy c noo. uero
renept ontme: not n nnne nnn nnna n noe?
Orner: onnaxono. Hpnuem nenaxno, cxontxo xnxocrn n xaxom
ns cocyon, cxontxo, xya n cxontxo pas nepennnamrcx xnxocrn,
rmarentno nn cmect nepememnnaercx. Baxno rontxo ro, uro nocne
ncero oem xnxocre n cocyax cranonnrcx npexnnm. B nrore
nexnarxa nnna n cocye c nnnom yer panna xonnuecrny nnna n cocye
c noo.
Bostmem renept cronxy ns 32 saxptrtx n cronxy ns 20 orxptrtx
xapr n yem nepexnatnart xaprt xax yrono rya-cma npn onom
ycnonnn: nocne ncex nepexnatnann n ono ns cronox onxno
nonyunrtcx ponno 20 xapr. Tora nocne nepenopaunnannx nmo
cronxn n oenx cronxax oxaxercx onnaxonoe xonnuecrno orxptrtx
xapr.
Tenept xcno, xax nonyuaercx ]oxyc. uoxycnnx no cronom npocro
nepenopaunnaer cnom cronxy ns 20 xapr n rxner npemx.
4.2. Hpnnnnn wc1nnc1n
uoxycnnx nepeaer spnrenm nauxy xapr, oropanntx ns xonot.
3pnrent no cronom nepenopaunnaer nepxnne ne xaprt, norom
cnnmaer nauxy, cnona nepenopaunnaer ne nepxnne xaprt, cnnmaer n
r. ., cxontxo emy sanaropaccynrcx. 3arem spnrent no cronom
nepeaer nauxy ]oxycnnxy. Tor nosnrcx c xapramn n ronopnr, cxontxo
xapr n nauxe yer orxptro. Hocne +roro nauxa pacxnatnaercx na
crone, n xonnuecrno orxptrtx xapr oxastnaercx npannntntm!
Oocueuue. nx ]oxyca ncera epercx uernoe xonnuecrno xapr.
Ho cronom ]oxycnnx nepenopaunnaer nononnny xapr (nanpnmep,
nepxnmm nononnny nauxn). Hocne nepenopaunnannx xonnuecrno
orxptrtx xapr n nauxe (xax n saxptrtx) panno nononnne uncna xapr.
4.3. Hpnnnnn pcncnnn nnnnnam
nx ]oxyca ns xonot ornpaercx nauxa nmtx xaprt n xonnuecrne
21. Hs nnx spnrent saratnaer ony xapry. uoxycnnx racyer xaprt n
pacxnatnaer nx n 3 cronxn no 7 xapr, ntxnatnax xaprt axxyparno
cnena nanpano no 3 xaprt. 3pnrent noxastnaer, n xaxo cronxe
naxonrcx saraannax xapra. uoxycnnx conpaer, ne racyx, rpn cronxn
nmecre rax, urot yxasannax spnrenem cronxa oxasanact n cepenne.
He racyx xaprt, ]oxycnnx eme na pasa nonropxer nponeypy
pacxnatnannx xapr no 3 cronxam n saxnatnannx yxasanno cronxn n
4. 4oryci 31
31
cepenny. Hocne +roro on pacxptnaer xaprt neepom n ntnnmaer
saraannym spnrenem xapry!
Oocueuue. 3araannax xapra nepememaercx n camt nenrp nauxn
ns 21 xaprt n ncera yer 11 no cuery c nmo cropont.
Inana 1. Kpcc1nn-nnnnn
It's as simple as tit-tat-toe, three-in-
-a-row, and as easy as playing hooky.
3ro rax xe npocro, xax xpecrnxn-
-nonnxn, rpn-n-px, n rax xe nerxo, xax
nporynxrt ypoxn.
Mapr Teeu.
Hpur.m:euu Ier.ioeppu 4uuua
Knaccna Bccnncwnnc nnnc
Bapnan1m Pacnpnc1pancnnc
pcc1nnn-nnnnnn
- --
-

-

- -
-

-
-

-
-

-
-

--
-

-

-
--

-

28 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
Kpecrnxn-nonnxn noncrnny naponax nrpa. Kro ne nrpan n +ry
pennmm nrpy na ypoxax?
3ra nrpa ynomnnaercx y Onnnx n xnnre III Hcxyccrna nmnn n
uncne rex nrp, xoroptmn no+r coneryer onnaert xenmnne, ecnn ona
xouer npnnneut x cee nnnmanne myxunn n omecrne.
B omem cnyuae xpecrnxamn-nonnxamn nastnamr nrpy na
xneruaro ocxe ]nmxamn nyx nneron, xora nyxno ntcrponrt n px
]nmxn onoro nnera.
Hpannna +ro nrpt (or xnaccnuecxnx xpecrnxon-nonnxon o
p+nsm n penepcn n xomntmrepntx napnann) ropaso npome npannn
pyrnx nornuecxnx nrp n onnaert nmn ropaso nerue n omxontnom
nospacre (anropy nsnecren cnyua nrpt omxontnnxa na xomntmrepe n
cronnxn na raxom macrepcxom yponne, xaxoro n nnsxo ne moryr
ocrnut nspocnte). Onaxo no orarcrny xomnnann p+nsm ne
ycrynaer maxmaram (a ro namnoro npenocxonr).
Marepnan nepno rnant moxno narn n cneymmnx nsannxx.
[Iapnep 1] Inana 4. Kpecrnxn n nonnxn, nnn rnx-rax-roy. Inana 39.
Hrpt na maxmarno ocxe.
[Iapnep 4] Inana 9. Kpecrnxn-nonnxn, nnn rnx-rax-roy.
http://nosovsky.narod.ru/
Hoconcxn A., Coxontcxn A. P+nsm nx naunnammnx.
Cnennantnoe nsanne, 2003. RFB.pdf. http://nosovsky.narod.ru/
1. K.accura 29
1. Knaccna
Paccmorpnm xnaccnuecxne xpecrnxn-nonnxn.
Onpeenenne 1. Kpec1nxn-nonnxn.
Kpecmuru-uouuru (ruaccuuecrue), uuu mur-mar-moy, +ro nrpa
co cneymmnmn npannnamn:
1) nrpamr na none 3 3;
2) noe nrpoxon xoxr no ouepen;
3) 1- nrpox crannr xpecrnx na nmom cnoonom none, 2- nonnx;
4) ntnrptnaer ror, xro nepntm nocrannr n px 3 cnonx snauxa.
Ha none 3 3 nmemrcx 8 pxon ns rpex xnerox: 3 no ropnsonrann, 3
no neprnxann n 2 no naronann (pnc. 1). Ecnn none sanonneno n nnxro
ne ntnrpan, ro sacunrtnaercx nnutx.
Pnc. 1. Crpoxn, cronnt n naronann xnapara 3 3
1.1. Hcpnmn xnp
Hsyunm nonpoc, cxontxnmn cnocoamn moxno cenart nepnt xo.
Hanpnmep, c rouxn spennx reopnn nrpt xot, noxasannte na
pnc. 2, ne pasnnuamrcx.
Pnc. 2. na pasntx nepntx xoa, xoropte ne pasnnuamrcx
Honyuaercx rax noromy, uro xnaparnoe none 3 3 nmeer 4 ocn
sepxantno cnmmerpnn (nonoport paccmarpnnart ne yem): pnc. 3.
Pnc. 3. 4 ocn sepxantno cnmmerpnn xnapara 3 3


4 ocn cnmmerpnn
30 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
Kax narn nce xot, xoropte ne pasnnuamrcx? Hocrannm xpecrnx
na 1-m none. Orpasnm none ornocnrentno ono ns oce cnmmerpnn.
Horom nonyunnmeecx none orpasnm ornocnrentno pyro ocn
cnmmerpnn, sarem ornocnrentno rperte n, naxonen, uernepro.
Honyunm ne pasnnuammnecx xot nx 1-ro xpecrnxa.
Cranx xpecrnxn na ocranmnxcx cnoontmn nonxx n nonropxx
nponeypy, nonyunm 3 pasnnuammnxcx nepntx xoa cm. pnc. 4.
Pnc. 4. 3 nepntx xoa, xoropte pasnnuamrcx: a) rpecmur e ye.y;
) rpecmur ua cmopoue; n) rpecmur e eumpe.
B xaxom cnyuae noxasant nce xpecrnxn, xoropte ne pasnnuamrcx
1.2. B1npnn xnp
Hrax, nepnt nrpox moxer nocrannrt xpecrnx 3 pasnnuntmn
cnocoamn: n yron, na cropony n n nenrp (pnc. 4).
Bosnnxaer nonpoc: cxontxo pasnnuntx orneron y nroporo nrpoxa n
xaxom cnyuae? Hanpnmep, c rouxn spennx reopnn nrpt ornert
nroporo nrpoxa, noxasannte na pnc. 5, ne pasnnuamrcx.
Pnc. 5. na pasntx nroptx xoa, xoropte ne pasnnuamrcx
Honyuaercx rax noromy, uro xnaparnoe none 3 3 nocne nmoro
nepnoro xoa 1-ro nrpoxa coxpanxer nexoropym cnmmerpnm. nx
xaxoro ns 3 nepntx xoon ocn cnmmerpnn noxasant na pnc. 6.
Pnc. 6. Cnmmerpnn ncex 3 nepntx xoon 1-ro nrpoxa:
a)) npn xoax n yron n na cropony ocraercx 1 oct cnmmerpnn;
n) npn xoe n nenrp nce 4 ocn cnmmerpnn coxpanxmrcx

a) ) n)

-

-

a) ) n)
1. K.accura 31
Hpnmenxx anropnrm ns npetymero pasena, nonyuaem, uro npn
nepnom xoe 1-ro nrpoxa n yron nnn na cropony nropo nrpox moxer
ornernrt 5 pasnnuammnmncx cnocoamn, a npn nepnom xoe 1-ro
nrpoxa n nenrp rontxo nymx (cm. pnc. 7).
Pnc. 7. Bce nosmoxnte pas.u:uie ornert 2-ro nrpoxa na nepnt xo 1-ro:
a)) 5 orneron npn xoe n yron nnn na cropony;
n) 2 ornera npn xoe n nenrp
Bce nepnte xot 1-ro nrpoxa pannonennt n rom cmtcne, uro onn
ne neyr x nponrptmy 1-ro nrpoxa. Pesyntrar nrpt sanncnr or
antnemnx xoon oonx nrpoxon.
Ho ornert 2-ro nrpoxa na nepnt xo 1-ro nrpoxa nepannonennt.
B xaxom ns 3 cnyuaen nexoropte ornert ns npnneenntx neyr x
nemenennomy qopcupoeauuo+y eiuepiuy nepnoro nrpoxa (ne nyrart
c ]opcnponanntm nponrptmem!).
Onpeenenne 2. mopcnponannmn nmnrpmm.
0opcupoeauum emuepmu npannntnte xot onoro ns
nrpoxon, neymne x ero ntnrptmy ue saeucu+o or orneron pyroro
nrpoxa.
1.3. unpcnpnnannmn nmnrpmm
3aaua 1. mopcnponannmn nmnrpmm.
oxasart, uro cneymmne 7 orneron 2-ro nrpoxa na nepnt xo 1-ro
nrpoxa neyr x ]opcnponannomy ntnrptmy 1-ro nrpoxa (pnc. 8).

--


-
-

-

a)
-

)
-

n)
Pnc. 8. Ornert 2-ro nrpoxa, neymne x ]opcnponannomy ntnrptmy 1-ro
oxaxem +ro nx nepnoro xoa 1-ro nrpoxa n nenrp. nx
emoncrpannn napncyem nce 4 napnanra pasnnrnx cotrn (xorx nx
oxasarentcrna ocrarouno 1). Ormernm, uro 2-my nrpoxy xaxt pas
npnxonrcx enart enncrnennt xo, urot ne nponrpart na nropom

--
- -
-
-

- -
--
--

a) ) n)
32 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
xoy. Ho nce panno +ro ero ne cnacaer: on nponrptnaer na rpertem
xoy.
- - -

- - -

- - --

-

-

-

-

- -

--

-

-

-

-

-

-

- --

--

-

-

- -

- -

- -

-

-

- --

--

-

-

- -

- -

- -

Pnc. 9. uopcnponannte ntnrptmn 1-ro nrpoxa
nocne ero nepnoro xoa n nenrp n nenpannntnoro ornera 2-ro nrpoxa
Hrax, nepnt xo 1-ro nrpoxa n yron camt +]]exrnnnt: y
nroporo nrpoxa rontxo 1 nenponrptmnt orner ns 8. Onaxo
ontrnt nropo nrpox ncera noxonr npannntno n nenrp.
C ontrntm nroptm nrpoxom nyume xonrt na cropony. B +rom
cnyuae nonyuamrcx camte nnrepecnte n sanyrannte nosnnnn. Hpn
neocrarxe ontra moxno n omnnrtcx
nx ouent ontrntx nrpoxon +ror napnanr nrpt cranonnrcx ne
nnrepecen: npn npannntno nrpe oonx nrpoxon ncera yer nnutx.
1.4. Oncnnwnan qynnnn
Kax ysnart, xaxo xo ue neer x nponrptmy? Hyxno npocmorpert ece
xot n ece napnanrt ornera npornnnnxa o xonna nrpt. B xpecrnxax-
nonnxax ne rax rpyno napnconart nonnoe epeno ncex napnanron,
yunrtnax ]opcnponannte ntnrptmn.
Ho ne no ncex nrpax moxno paccmorpert nce xot. B one
cnoxntx nrpax npnxonrcx xax-ro onennnart nosnnnm n enart
nannyumn xo n +ro onenxe.
1. K.accura 33
Onpeenenne 3. Onenounan qynxnnn.
Oueuouuaa qyuruua anropnrm, no xoropomy onennnaercx
annax nosnnnx n nx xaxoro ns nosmoxntx xoon ntnonrcx
oueura uncno, xapaxrepnsymmee cnny xoa.
Onnmem na npnmepe xpecrnxon-nonnxon ony ns npocremnx
onenountx ]ynxnn. Hpnnnmem xaxo nosnnnn uncno x, pannoe
pasnocrn nosmoxntx nnnn ns xpecrnxon n nosmoxntx nnnn ns
nonnxon Hpn nannunn pxa ns 3 xpecrnxon (ntnrptme xpecrnxon)
snauenne x nycrt yer panno , pxa ns 3 nonnxon (ntnrptm
nonnxon) . Hpnmept cm. na pnc. 10. Honxrno, uro uem ontme
uncno, rem nosnnnx nyume nx xpecrnxon, uem mentme rem nyume
nx nonnxon.

-

-

-

-

- -

-

-

x 0
8 8
x 3
8 5
x 1
6 5
x 0
5 5
x 1
4 5
x x
Pnc. 10. Onenxa nexoroptx nosnnn
Onaxo onenxa nosnnnn nocne onoro xoa, npn xoropo
nepenpamrcx nce napnanrt xoon c rem, urot ntpart xo c
nannyume onenxo, npaxrnuecxn nnuero ne aer. Xopomn pesyntrar
nonyuaercx, xora nponsnonrcx onenxa nosnnn, naunnax c
nosmoxntx orneron npornnnnxa na nosmoxnte xot, r. e. npn onenxax
nroporo nopxxa.
Onennm nauantnym nosnnnm nx xpecrnxon c nomomtm onenox
nroporo nopxxa (cm. pnc. 12).
1. Hpn xaxom ns 3 xoon xpecrnxon onennm nosnnnn npn ncex
nosmoxntx xoax nonnxon.
2. B xaxom cnyuae ntepem nannyumn napnanr (min ncex
onenox) nx uo.uroe +ro n yer onenxa nroporo nopxxa.
3. Kpecrnxam npn cnoem nepnom xoe nyxno ntpart xo c
nannyume (max ncex onenox nroporo nopxxa) nx rpecmuroe
onenxo nroporo nopxxa, +ro n yer onenxa nepnoro xoa (3-ro
nopxxa).
pyrnmn cnonamn, ns nyumnx xoon nx nonnxon ntnpaercx
nyumn nx xpecrnxon. Onenxy nroporo nopxxa yxe moxno
ncnontsonart n nrpe c nexoroptm ycnexom. Ho xpane mepe, raxax
onenxa nosnonxer nsexart nopaxennx na cneymmem xoy.
34 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
3aaua 2. Onenxa n1oporo nopnxa.
Hocrpore onenxy nroporo nopxxa nx xoa xpecrnxon n nosnnnxx,
nsopaxenntx na pnc. 11.

-
Pnc. 11. Hosnnnn, n xoropo xoxr xpecrnxn
x
3
1
max
(1,2,1)



-

-

- -
-
x
2
1
min
(1,0,1,1,0)
x 1
6 5
x 0
5 5
x 1
4 5
x 1
6 5
x 0
5 5

- -
- -
x
2
2
min
(1,0,2,1,0)


x 1
5 6
x 0
5 5
x 2
4 6
x 1
5 6
x 0
6 6
- -

x
2
1
min
(1,2)


x 1
5 4
x 2
6 4
Pnc. 12. Onenxa xoa xpecrnxon no orneram nonnxon
2. jncnnwcnnnc nnnc
Knaccnuecxnm oomennem xpecrnxon-nonnxon xnnxercx ynennuenne
nonx nrpt n ynennuenne xonnuecrna snauxon, ntcrannxemtx n px.
2.1. Kpcc1nn-nnnnn, rnmny n panpam
Onpeenenne 4. Kpec1nxn-nonnxn na ecxoneunou none.
Kpecmuru-uouuru ua ecroueuuo+ noue ornnuamrcx or
xnaccnuecxnx na none 3 3 ncero cneymmnmn nymx npocrtmn
npannnamn:
1) nrpamr na ecxoneunom none;
2) ntnrptnaer ror, xro nepntm nocrannr n px 5 cnonx snauxon.
2. Becroue:uoe no.e 35
Koneuno, ntpaxenne ecxoneunoe none nectma ycnonno. Ha
npaxrnxe nrpamr n rerpan n xnerouxy, naunnax c nenrpa crpannnt.
Crpannnt rerpan nnonne xnaraer na naprnm. H axe na necxontxo
naprn, pasmemenntx n yrnax crpannnt
ocrarouno ontmne ocxn nx xpecrnxon-nonnxon moxno
npnuncnnrt x ecxoneuntm. Kpecrnxn-nonnxn na ocxe 19 19 (nnn
pyroro pasmepa) nastnamrcx eo+ory, u.u eooaue (nxrt nynxron n px).
B romoxy npannna raxne xe npocremne, xax n n xpecrnxax-nonnxax,
no ntcrponrt nyxno yxe 5 snauxon (nnn xamemxon, ]nmex) n px.
Hpn npannntno nrpe n romoxy y nepnoro nrpoxa ncera nmeercx
npenmymecrno nepnoro xoa, n npnnnnne npnnoxmee x noee, r. e.
nepnt nrpox ncera moxer ntnrpart. Ho+romy cnoprnnnt napnanr
romoxy pouosm (nnrxa xemuyra) nrpaercx na ocxe 15 15 n
nmeer qo.i sanpemennte xot nepnoro nrpoxa. Hanpnmep, nepnomy
nrpoxy paspemaercx enart eu.ry 3 3 rontxo no yrposo roro, uro
nropo nrpox cneymmnm xoom nocrannr px ns 5 nnn onee nonnxon.
2.2. Bnna
Ecnn nrpox ntcrponr 4 snauxa n px, cnoont c oonx xonnon, ro on
]opcnponanno ntnrptnaer. Ho+romy uame ncero ntnrptnamr nnnxo.
Onpeenenne 5. Bnnxa.
Buura 3 3 cosanne ouepentm xoom nyx pxon no rpn
onnaxontx snauxa, orxptrtx c oenx cropon.
3aaua 3ar. Bnnxa 3 3.
Kpecrnxn xoxr n ntnrptnamr (pnc. 13).
- - - -
-

-


-

--

-

-

-

-
a)

- -
)

-
n)
-

--
r)

--
-

- -

-- -

- -

- - -
Pnc. 13. Kpecrnxn nepntm xoom ntnrptnamr nnnxo 3 3
Pemenne saaun 3a. Bnnxa 3 3.
- - - -- - -- - -- - --
-

-

-

-

-

a)
-

36 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru

-

-

-

-

-

- -

- -

- -

- -

- -
-

- -

- -

- -

- -

-
- - - - -
- - - - -

-

- -

- -

- -

- -

-
)

-

-

-

-

-
-

-- -

-- -

-- -

-- -

--
Pnc. 14. Btnrptmn xpecrnxon nnnxo 3
3. Bapuaumi 37
3. Bapnan1m
Bepnemcx or cnoxntx nonpocon ecxoneuntx xpecrnxon-nonnxon
oparno x nonm 3 3. 3ect ecrt ocrarouno nerpnnnantnte
napnanrt nrpt, x xoroptm, necmorpx na nx npocrory, nenpocro
npnntxnyrt.
3.1. Hnppann
Onpeenenne 6. Hoanxn.
Hoaeru, uuu moy-mar-mur, uuu +usep, +ro napnanr
xpecrnxon-nonnxon, n xoroptx nrpox nponrptnaer rora, xora on
ntnrptnaer n nopmantntx xpecrnxax-nonnxax.
Hoanxn c ono cropont no cnoxnocrn raxne xe, xax n
nopmantnte xpecrnxn-nonnxn, nocxontxy npn npannntno nrpe oonm
nrpoxam rapanrnponana nnutx. C pyro cropont, noanxn cnoxnee:
nyxno nepecrpannartcx na ro, urot sacrannrt npornnnnxa nocrponrt
px ns ero rpex snauxon, a npenmymecrno ne y nepnoro nrpoxa, a y
nroporo nepnt nrpox crannr na onn xpecrnx ontme, uem nropo
nonnxon. Onaxo c rperte cropont noanxn npome, r. x. y nepnoro
nrpoxa ncero onn xo, xora on ne nponrptnaer: n nenrp.
Ananns nosnnn n cnyuae noanxon sarpynen rem, uro pesyntrara
nrpt npnxonrcx xart o nocnenero xoa nxroro xpecrnxa.
Ho+romy nrpa ocrarouno rpyna nx naunnammnx, n nonnxam ne rax
npocro ntnrpart, axe xora xpecrnxn ne xoxr n nenrp (n nonnxn
axe moryr nponrpart). Hpnneem npnmep naprnn, n xoropo
xpecrnxn xoxr ne n nenrp n nponrptnamr (pnc. 15).

-

-

-

-

-

-

- - - - - - --

--

-

-

-

-
Pnc. 15. Hponrptm xpecrnxon n noanxn
Hnuenax crparernx nepnoro nrpoxa cnxsana c cnmmerpne nonx
3 3. Kpecrnxn nepntm xoom xoxr n nenrp, a sarem xoxr
cnmmerpnuno xoy nonnxon ornocnrentno nenrpa (pnc. 16).
- - -

-

-

-


-

-

-

-

-

-

-

-

-

- -

- -

-
38 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
Pnc. 16. Hnutx n noanxax
3.2. Bcaymnmc pcc1nn-nnnnn
Onpeenenne 7. Besyunme xpec1nxn-nonnxn.
Besy+ume rpecmuru-uouuru +ro napnanr xpecrnxon-nonnxon, n
xoroptx xaxt nrpox moxer nocrannrt xax xpecrnx, rax n nonnx
uro emy sanaropaccynrcx. Btnrptnaer ror, xro nepntm nocrannr
rpern snax n pxy ns rpex onnaxontx snaxon, espasnnuno xaxnx.
B esymntx xpecrnxax-nonnxax nepnt nrpox ncera ntnrptnaer.
Hpnmep naprnn cm. na pnc. 17.
- -

-

-

- -

- -

- -

- -

- -

-
- - -

Pnc. 17. Btnrptm nepnoro nrpoxa n esymntx xpecrnxax-nonnxax


Onpeenenne 8. Besyunme noanxn.
Besy+ume noaeru +ro esymnte xpecrnxn-nonnxn, n xoroptx
nrpox nponrptnaer rora, xora on ntnrptnaer n nopmantntx
esymntx xpecrnxax-nonnxax.
Cnryannx sect raxax xe, xax n n npocrtx noanxax:
npenmymecrno y nroporo nrpoxa, no nepnt nrpox moxer cnecrn nrpy
x nnute, ecnn noxonr n nenrp n nocnontsyercx cnmmerpne.
Hpnneem npnmep naprnn, n xoropo xpecrnxn xoxr ne n nenrp n
nponrptnamr (pnc. 18).

-

-

-

--

--

--

--

--

-

-

-

-

-

-

-
Pnc. 18. Hponrptm nepnoro nrpoxa n esymnte noanxn
Hnuenax crparernx nepnoro nrpoxa cnxsana c cnmmerpne nonx
3 3. Hepnt nrpox nepntm xoom xoxr n nenrp, a sarem xonr
cnmmerpnuno xoy nroporo nrpoxa ornocnrentno nenrpa. B
cneymme naprnn (pnc. 19) nropo nrpox ynnexaercx n
nponrptnaer
- - -- -- --

-

3. Bapuaumi 39

Pnc. 19. Hponrptm ynnexmerocx nroporo nrpoxa n esymntx noanxax
3.3. Kpcc1nn-nnnnn Cnnncpmana
Btme paccmorpent 4 napnanra xnaccnuecxnx xpecrnxon-nonnxon. Bce
onn nonyuent ns nopmantntx xpecrnxon-nonnxon nsmenennem xaxo-
nnyt cnmmerpnn n npannnax nrpt.
B nopmantntx xpecrnxax-nonnxax eiuepieaem ror nrpox,
xoropt coeper 3 snauxa n px, n noanxax raxo nrpox
npouepieaem.
B nopmantntx xpecrnxax-nonnxax xaxt nrpox crannr rontxo
cnon snauxn, n esymntx xaxt nrpox crannr nmo snauox.
Ocranoct eme ono cnmmerpnunoe npannno: ycnonnx ntnrptma,
nponrptma nnn nnute onnaxont nx xaxoro nrpoxa.
Onpeenenne 9. Kpec1nxn-nonnxn Cnnnepuana.
Kpecmuru-uouuru Cuueep+aua napnanr xpecrnxon-nonnxon, n
xoroptx onn nrpox ntnrptnaer nopmantntm opasom, ecnn na none
opasyercx px ns 3 snauxon, xoroptmn on xonr (ecnn on ntnrptnaer
npn opasonannn pxa ns 3 nmtx onnaxontx snauxon, ro
nosmoxnocrn pyroro naamr, n nrpa repxer cmtcn: +ror nrpox ncera
t tcrpo ntnrptnan, ocoenno n esymnom napnanre), n
nponrptnaer, ecnn raxoro pxa nn y xoro ne nonyuaercx. Ecnn xe
pyro nrpox nonyunr px ns 3 snauxon, xoroptmn on xonr, ro cpasy
]nxcnpyercx nnutx.
Hrpox, ntnrptnammn nopmantntm opasom n xpecrnxn-nonnxn
Cnnnepmana, moxer xonrt nepntm nnn nroptm, no+romy nonyuaercx
cpasy na napnanra nrpt.
Besy+ume rpecmuru-uouuru Cuueep+aua +ro napnanr
xpecrnxon-nonnxon Cnnnepmana, n xoroptx xaxt nrpox moxer
nocrannrt xax xpecrnx, rax n nonnx. Hpn +rom nrpox, ntnrptnammn
nopmantntm opasom, ntnrptnaer rontxo npn cnoem xoe.
Hrax, ncero nonyuaercx roxe 4 napnanra nrpt.
Btxcnenne, xro ntnrptnaer n xpecrnxax-nonnxax Cnnnepmana,
ocrannxercx unrarenm. Ormernm rontxo, uro nrpox, ntnrptnammn
nenopmantntm opasom, ntnrpart ne moxer nnxora. Hpnneem
npnmep nnueno naprnn, n xoropo nrpox, ntnrptnammn
nenopmantntm opasom, xonr nepntm n otuntx xpecrnxax-nonnxax
Cnnnepmana.
40 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
- - --

--

--

--

--

--

- -

- -

-
Pnc. 20. Hnutx n otuntx xpecrnxax-nonnxax Cnnnepmana,
xora nrpox, ntnrptnammn nenopmantntm opasom, xonr nepntm
4. Pacnpocmpaueuue rpecmuroe-uo.uroe 41
4. Pacnpnc1pancnnc pcc1nnn-nnnnnn
Pasnnrne xpecrnxon-nonnxon nponcxonr no necxontxnm
nanpannennxm. Ono ns nnx tno ynomxnyro n 2 npn paccmorpennn
p+nsm: +ro nneenne sanpemenntx xoon ]onon. Hnxe yyr
paccmorpent eme rpn nanpannennx.
4.1. Hcpcc1annna anawnn
B npexnne xnont xpecrnxon-nonnxon tno yono nrpart na ymare,
nocxontxy snauox, pas nocrannennt, ocranancx na cnoem mecre
nancera. Onaxo no mnornx nrpax mecrononoxenne snauxon ne
nacrontxo ]nxcnponano. Ho+romy n +rn napnanrt xpecrnxon-nonnxon
nyume nrpart na ocxe ]nmxamn nnn xamnxmn (na ymare npnxonrcx
nrpart xapanamom co crepxo).
Camax nennnnax nepecranonxa ]nmex +ro nx nepememenne na
pyrym xnerxy nonx. Honyuaercx rnpn c mamxamn. B +rnx
napnanrax xpecrnxon-nonnxon sanac ]nmex orpannuen. Ho+romy nrpa
pacnaaercx na na +rana. 1) unmxn ntcrannxmrcx na ocxy. 2) Ecnn
na npetymem +rane ne ocrnrnyr pesyntrar, n ]nmxn saxonunnnct,
ro ]nmxn paspemaercx nepennrart.
B npocremem napnanre nrpamr na ocxe 3 3 n y xaxoro no 3
]nmxn. Kora nce 3 ]nmxn ntcrannent, nx naunnamr raxxe no
ouepen nepennrart na cocenne nonx no ropnsonrann nnn
neprnxann. Btnrptnaer ror, xro ntcrponr cnon 3 ]nmxn n px.
Bnpoxo nsnecrnt pyrne nrpt +roro pxa: mar-mu.i, +e.iuua,
oo.omyoy.
Cneymmax crenent nepecranonxn ]nmex a nmenno cnxrne nx c
ocxn npn oxpyxennn ]nmxamn npornnnnxa aer camte cnoxnte
nrpt no xonnuecrny napnanron, crparernn n paspaorannocrn.
B neume, xax n n p+nsm, nx noet ntcrpannamr 5 ]nmex n px,
no sarem, no xoy nrpt, cnnmamr, xax n ro, ]nmxn, nonanmne n
oxpyxenne ]nmex npornnnnxa.
B camo cnoxno nrpe eo npocro ntcrannxmr ]nmxn na ocxy n n
xonne nrpt nocunrtnamr ouxn. Onaxo ]nmxn ne rontxo cranxrcx na
ocxy no cnoxntm npannnam. B xoe nrpt oxpyxennte cnennantntm
opasom ]nmxn npocro cnnmamr c ocxn, a nocne oxonuannx naprnn
npnxoxr x cornamennm o xonnuecrne ouxon, npnunrammnxcx
xaxomy nrpoxy saxnmunrentno nosnnne.
42 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
Fonee nopono paccmorpnm ouent pacnpocrpanennoro
npecrannrenx rperte, camo xnrpo nepecranonxn ]nmex nx
nepenopora.
Onpeenenne 10. Penepcn.
Peeepcu, uuu omeuuo, +ro nrpa no cneymmnm npannnam:
1) nrpamr na none 8 8;
2) nrpamr xomnnexrom ns 64 nnocxnx ]nmex, ona cropona
xoroptx uepnax, a pyrax enax;
3) na nrpoxa xoxr no ouepen, nepnt crannr uepnte ]nmxn,
r. e. ]nmxn uepno cropono nnepx, nropo ente ]nmxn;
4) naunnamr c nauantno nosnnnn, nsopaxenno na pnc. 21;










Pnc. 21. Hauantnax nosnnnx penepcn
5) npn xaxom xoe nrpox oosau oxpyxnrt ]nmxo, xoropo
xonr, nmecre c yxe croxme cnoe ]nmxo ony nnn onee ]nmex
npornnnnxa c nyx cropon no ropnsonrann, neprnxann nnn naronann;
6) ecnn paspemenntx xoon ner, nrpox nponycxaer xo;
7) nocne nocranonxn ]nmxn nrpox nepenopaunnaer nce oxpyxennte
omu+ xooo+ ]nmxn npornnnnxa, xoropte cranonxrcx ero ]nmxamn;
8) nepenopaunnamrcx nce oxpyxennte ]nmxn no ncem nanpannennxm;
9) nrpa saxanunnaercx nno xora nce 64 ]nmxn ntcrannent n
cnoontx none ner, nno xora nn onn ns nrpoxon ne moxer
noxonrt, oxpyxnn ]nmxn npornnnnxa;
10) Hocunrtnamr uncno uepntx n entx ]nmex. Kaxnx ]nmex
ontme, ror n ntnrpan.









4. Pacnpocmpaueuue rpecmuroe-uo.uroe 43

Pnc. 22. Hpnmep nauana naprnn n penepcn. 3arenent nonx,
na xoroptx naxoxrcx nocrannennax n nepenepnyrte ]nmxn
4.2. Hcnnnnannannc n pcnamc n qnycax
Bcnomnnm, uro n xnaccnuecxnx xpecrnxax-nonnxax npn onrnmantno
crparernn nrpoxon nrpa ncera saxanunnaercx nnnutm.
Pasnnunte rpnnnantnte saaun, cnxsannte c xnaccnuecxnmn
xpecrnxamn-nonnxamn, onontno uacro noxnnxmrcx n nnocrpanntx
pexnamntx rexcrax nnn n nnnmcrpnponanntx xypnanax. Hpn +rom,
ecrecrnenno, npenonaraercx, uro nrpa npoxonr no npannnam n nrpoxn
ne conepmamr rnyntx xoon.
Onpeenenne 11. Pe1porpanmn ananns.
Pempoepaum, uuu pempocnermueum, auauus ananns
nosnnnn n xaxo-nnyt nrpe nasa.
Hpnneem rpn saaun na perporpant ananns.
Hosnnnx na pnc. 23a tna naneuarana n pexname ]npmt HFM n ntm-
-opxcxo rasere Herald Tribune (May 13, 1956). Kro nauan naprnm?
Hosnnnx na pnc. 23 nsxra ns rasert The Saturday Evening Post
(January 16, 1937). Bosmoxna nn +ra nosnnnx?
Hosnnnx na pnc. 23a sanmcrnonana ns pexnamnoro rexcra n rasere The
New York Times (June 1, 1971). Kaxo xo tn cenan nocnennm?
3aaua 4. Pe1porpanmn ananns.

--


-

-

-
a)
-

)


n)
-

Pnc. 23. a) Kro nauan naprnm? ) Bosmoxna nn +ra nosnnnx?
n) Kaxo xo tn cenan nocnennm?
Onpeenenne 12. Bmnyaennmn xo.
Bmuyxeuum xo xo, xoropt nrpox oxsan cenart, urot ne
nponrpart na cneymmem xoy.
uoxyct c ncnontsonannem nrpt n xpecrnxn-nonnxn otuno
ocnonant na ntnyxenntx xoax nroporo nrpoxa. Onnmem onn ]oxyc.
uoxycnnx pncyer na nncre ymarn oxonuarentnym nosnnnm naprnn n
xpecrnxn-nonnxn co ncemn sanonnenntmn xnaparamn, ne noxastnax
44 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
spnrenxm, n nepenopaunnaer ero. 3arem on pastrptnaer c xem-nnyt
naprnm na pyrom nncre ymarn. Hrpa saxanunnaercx nnnutm, n nepnt
nncr c npornosom nepenopaunnaercx. Oa pncynxa connaamr!
Ha pnc. 24 noxasano, xax +ro enaercx.
-
2
-
4

5

-
8
-
2

3
a)
7

1
-
8

)
5

1
-
6
-
6

9

-
4

7
Pnc. 24. uoxyc c npornosom. Xo nonnxon: a) n yron; ) na cropony.
Oe nosnnnn connaamr
uoxycnnx xonr nepntm n nenrp (nnaue npecxasanne ne
cyercx). Hs coopaxenn cnmmerpnn nonnxn moryr ornernrt rontxo
nymx cnocoamn.
1. Honnxn xoxr n yron (cm. pnc. 24a c nponymeponanntmn
xoamn). Tora ]oxycnnxy nyxno rontxo coopasnrt, xya cenart
cno nropo xo: nce ocrantnte xot nonnxon n xpecrnxon, xax nerxo
moxno yenrtcx, ntnyxennte. Bropo xo xpecrnxn enamr rax:
epyr yron, npornnononoxnt nonnxy, n cranxr xpecrnx n cocenn
xnapar no :acoeo cmpe.re. Hocnenn xo xpecrnxn enamr n
ocranmncx cnoontm xnapar.
2. Honnxn xoxr na cropony (cm. pnc. 24 c nponymeponanntmn
xoamn). 3ror napnanr nemnoro cnoxnee. uoxycnnxy nyxno ncera
crannrt cneymmn xpecrnx n cocenn xnapar c nocnennm
nonnxom roxe no :acoeo cmpe.re. Hocnenn xpecrnx crannrcx
raxxe n ocranmncx cnoontm xnapar.
3ameuarentno sect ro, uro oe ]nnantnte nosnnnn connaamr.
Ho+romy ]oxycnnx n npornose n pncyer xax pas +ry nosnnnm.
nx pasnoopasnx n xauecrne npornosa moxno napnconart
sepra.iuo cu++empu:uym nosnnnm (ornocnrentno nmo ocn). Ho
rora ]oxycnnxy nyxno crannrt xpecrnxn n cocenne nonx c ne no, a
npomue :acoeo cmpe.ru.
4.3. Lines n Hexxagon
Komntmrepnoe oomenne xpecrnxon-nonnxon, nrpa-ecrcennep
Lines, nsoperena n Poccnn.
4. Pacnpocmpaueuue rpecmuroe-uo.uroe 45
Cymecrnymr mnorouncnennte napnannn n oomennx nrpt Lines.
Baptnpyercx xax pasmept nonx, rax n ]opma ncuesammnx c nonx
]nryp (nanpnmep, nrpa Balls onc).
Onpeenenne 13. Lines.
Lines, uuu uauc, uuu uuuuu, +ro xomntmrepnax nrpa co
cneymmnmn npnsnaxamn:
1) nrpa neercx na xnaparnom none, otuno 9 9;
2) na none ntcrannxmrcx nnernte ]nmxn cemn nneron.
Konnuecrno ]nmex xaxoro nnera ne orpannueno;
3) xomntmrep n nrpox xoxr no ouepen, nepntm n nocnennm
xonr xomntmrep. Yponne cnoxnocrn ner;
4) xoo ro+nimmepa: Komntmrep pasmemaer na none cnyuantm
opasom 3 (npn nepnom xoe 5) nnernte ]nmxn cnyuantx nneron.
Bce nosnnxmne npn +rom nnnnn ne menee 5 ]nmex onoro nnera
nopx no ropnsonrann, neprnxann nnn naronann (pasnte nnnnn
moryr trt pasntx nneron) ynpamrcx c nonx. Ecnn none nonnocrtm
sanonnnnoct, nrpa saxanunnaercx;
5) xoo uepora. Hrpox nepennraer ony ns ]nmex, croxmnx na
none. Ecnn npn +rom nonyuamrcx nnnnn ne menee 5 ]nmex onoro
nnera nopx no ropnsonrann, neprnxann nnn naronann, ro nce onn
ynpamrcx c nonx, a xomntmrep nponycxaer cno xo;
6) sa ypannte ]nmxn n pesyntrare xoa nrpoxa nauncnxmrcx
ouxn. Ecnn npn xoe nrpoxa opasyercx onee ono nnnnn ]nmex,
ouxon nauncnxercx ontme.
Hnxe npnneeno nauano peantno naprnn na xomntmrepe.
r r r r r a
s
s s s r
a a a r a r
a r a x r a x r a x r
a a xo a xo a xo x
r r

r a a
s xo x s xo x s xo x s xo x
r a
s r s a s a a s
a r a a
a x r a x aq x q x
axoxo x axoxo x axoxo x xoxo x
46 I.aea 1. Kpecmuru-uo.uru
Pnc. 25. 8 nepntx nosnnn nrpt Lines. Oosnauennx nneron ]nmex:
x xenrt, r ronyo, x xpacnt, c cnnn,
s senent, ] ]noneront, xo xopnunent
Oomennem penepcn xnnxercx nrpa rexcaron.
Onpeenenne 14. Iexcaron.
Iercaeou, uuu Hexxagon, +ro xomntmrepnax nrpa co
cneymmnmn npnsnaxamn:
1) nrpa neercx na none, cocrannennom ns mecrnyrontntx xueex
(orcma nasnanne nrpt). Pasmept n nn nonx moryr naptnponartcx,
xnaccnuecxoe none 5 5 5 5 5 5 c 58 mecrnyrontntmn
xuexamn noxasano na pnc. 26;
2) y xaxoro ns nyx nrpoxon cno nner ]nmex. Konnuecrno
]nmex ne orpannueno;
3) n nauane nrpt na none ntcrannxercx ne menee ono nauantno
]nmxn xaxoro nrpoxa. Knaccnuecxoe nauantnoe pacnonoxenne
]nmex noxasano na pnc. 26 n nepno nosnnnn;
4) nrpoxn xoxr no ouepen. Onnm nnn oonmn nrpoxamn moxer
trt xomntmrep. Hmemrcx yponnn cnoxnocrn npn nrpe xomntmrepa;
5) nrpox moxer noxonrt nymx cnocoamn: a) nocrannrt eme ony
cnom ]nmxy na nmym cnoonym cocenmm xuexy c nmo cnoe
]nmxo; ) nepecrannrt nmym cnom ]nmxy uepes ony xuexy
(cnoonym nnn sanxrym) na cnoonym xuexy. Ecnn nrpox ne moxer
noxonrt, on nponycxaer xo;
6) nce ]nmxn npornnnnxa, oxasanmnecx cocennmn c
nocrannenno nrpoxom ]nmxo, sa+eummc ]nmxamn nrpoxa;
7) nrpa saxanunnaercx npn sanonnennn ncex xueex nrponoro nonx.
Btnrptnaer ror, y xoro oxasanoct ontme ]nmex.
4. Pacnpocmpaueuue rpecmuroe-uo.uroe 47
Pnc. 26. 8 nepntx nosnnn npn nrpe n rexcaron
Inana 2. Hrpa nann
uro nama nsnt? Hrpa!
Icnc1nwccnc
aannm
Hnc1nnnnmc
nnnynnnnn
Hynncnpymmnc
nnnynnnnn
nnxymnccn
nnnynnnnn



46 I.aea 2. Hepa usui
Oren nrpt nsnt anrnncxn maremarnx ns
Kempnxa xon Xopron Konne (John Horton
Conway) (]ororpa]nx cnena). Hocne roro, xax on
noxasan nonym nrpy cnoemy pyry amepnxancxomy
maremarnxy Maprnny Iapnepy (Martin Gardner),
nocnenn nnepnte onncan ee n crarte
uanracrnuecxne couerannx nono nrpt-nx-
onoro nsnt xona Konnex (The fantastic
combinations of John Conway's new solitaire game life) n xypnane
Scientific American 223 (October 1970): 120123. (B nayuno-
nonynxpnom xypnane Hayxa n xnsnt (1971, X 8; 1972, X 9; 1975,
X 3) +ra nrpa n ee mon]nxannn tnn onncant no nasnannem
3nonmnnx.) 3ra crartx nonropena n nepno uacrn rnant Hrpa
nsnt n xnnre [Iapnep 2]. C +roro npemenn nrpa nauana
crpemnrentno sanoentnart mnp.
B nrpy nsnt nrpaer onn uenonex. Hrpa moennpyer peantnte
nponecct sapoxennx, pasnnrnx n rnenn nonynxnnn xnntx
oprannsmon. Haunnart nrpart n nsnt n nsyuart ee nyume na
ymare n xnerouxy. nx pacuera cnoxntx +nonmnnonntx nponeccon
ncnontsymrcx xomntmrepnte nporpammt, xoropte nmemrcx n
Hnrepnere.
Marepnan nropo rnant moxno narn n cneymmnx nsannxx.
[Iapnep 2] Inana 38. Hrpa nsnt.
[Iapnep 4] Inana 20. Hrpa nsnt. uacrt I. Inana 21. Hrpa nsnt.
uacrt II. Inana 22. Hrpa nsnt. uacrt III.
http://famlife.narod.ru/index.html
http://beluch.newmail.ru/indexr.html
http://arbuz.ferghana.ru/y_life.html
http://psoup.math.wisc.edu/Life32.html
http://elvisti.kiev.ua/skl
1. Ieuemu:ecrue saroui 47
1. Icnc1nwccnc aannm
1.1. Hnnynnnnn
Hex nrpt saxnmuaercx n cneymmem. Hmeercx ecxoneunoe
xnerounoe npocrpancrno. B nexoroptx xnerxax +roro npocrpancrna
naxoxrcx oprannsmt, ocrantnte xnerxn nycrte. B xaxt momenr
npemenn na +ry nonynxnnm ecrnymr nexoropte nocroxnnte
renernuecxne saxont, ynpannxmmne poxennem, ntxnnannem n
rnentm oprannsmon. Konne onro nonpan npannna renernuecxnx
saxonon, onnaxct, urot onn yonnernopxnn rpem ycnonnxm.
1. He onxno trt npocroro oxasarentcrna ueoepauu:euuoeo
pocma xaxo-nnyt nonynxnnn.
2. Hmemrcx oecnpeoe.iuo pasnnnammnecx npocrte nonynxnnn.
3. Cymecrnymr npocrte nonynxnnn, xoropte onro pasnnnamrcx n
sarau:ueamm cnoe cymecrnonanne onnm ns rpex ocnonntx cnocoon:
a) nonnocrtm ncuesamr;
) nepecramr nsmenxrtcx, nepexox n ycrounnte xon]nrypannn;
n) ntxoxr na xonearentnt pexnm n cranonxrcx
nyntcnpymmnmn xon]nrypannxmn.
Kopoue ronopx, npannna onxnt trt raxnmn, urot noneenne
nonynxnnn tno nenpecxasyemtm.
1.2. Icnc1nwccnc aannm
Pasepemcx c xnerouno repmnnonorne.
Onpeenenne 1. Cocenne xne1xn.
Coceuu+u ruemra+u anno xnerxn nastnamrcx nocemt xnerox,
xoropte ee oxpyxamr n xacamrcx. uertpe ns nnx pacnonoxent no
ropnsonrann n neprnxann, uertpe no naronann (pnc. 1).
Pnc. 1. Bocemt cocennx xnerox ormeuenno xnerxn
Coceuu+u opeauus+a+u, uuu cocea+u, nastnamrcx oprannsmt,
pacnonoxennte n cocennx xnerxax anno xnerxn. Ecnn n +ro
xnerxe nmeercx oprannsm, ro ero cocenne oprannsmt nastnamrcx

Cocenne no ropnsonrann
Cocenne no neprnxann
Cocenne no naronann
48 I.aea 2. Hepa usui
cocea+u opeauus+a, ecnn xnerxa nycra ro cocea+u nycmo
ruemru.
Ha pnc. 2 noxasana xnerxa n nenrpe xnapara 3 3 (xax c
oprannsmom, rax n nycrax), c pasntmn xonnuecrnamn cocee-
oprannsmon.
Pnc. 2. Cocen nenrpantntx xnerox: a) oprannsm es cocee;
) nycrax xnerxa c onnm coceom; n) oprannsm c nymx cocexmn;
r) nycrax xnerxa c rpemx cocexmn; ) oprannsm c uertptmx cocexmn
3nonmnnx nonynxnnn oprannsmon nponcxonr cxauxamn,
ncxperno. B xaxt momenr npemenn cymecrnyer ono noxonenne
oprannsmon. Ho ecrnnem renernuecxnx saxonon uacrt oprannsmon
ymnpaer, poxamrcx nonte, n n cneymmn momenr npemenn
nonynxnnx nepexonr n nonoe noxonenne.
Onpeenenne 2. Iene1nuecxne saxonm.
Ieuemuuecrue saroum +ro nasnanne npannn nrpt n nsnt.
Cymecrnymr rontxo rpn renernuecxnx saxona, oecneunnammnx nce
orarcrno nonynxnn nrpt.
1. Bmxueauue. Kaxt oprannsm, nmemmn nyx nnn rpex
cocee, ntxnnaer n nepexonr n cneymmee noxonenne.
2. Iueuo. Oprannsm, nmemmn menee nyx cocee, nornaer or
onnouecrna. Oprannsm, y xoroporo onee rpex cocee, ymnpaer ns-sa
nepenacenennocrn. 3rn oprannsmt ne nepexoxr n cneymmee
noxonenne.
3. Poxeuue. Ha nycro xnerxe, xoropax nmeer ponno rpn
cocennx oprannsma, poxaercx nont oprannsm, xoropt noxnnxercx
n cneymmem noxonennn.
1.3. Tcxnna nrpm
Ocoo cneyer ormernrt, uro rnent n poxenne oprannsmon
nonynxnnn nponcxonr oouoepe+euuo npn nepexoe or onoro

a n r
1. Ieuemu:ecrue saroui 49
noxonennx x pyromy. Orcma nonyuaem cneymmn anropnrm
nepexoa or ono nonynxnnn x cneymme.
1. Hauano. Hmeercx nonynxnnx oprannsmon. Hepepncyem ee,
ormernn oprannsmt uepntmn xpyxxamn.
2. Inent. Onpeennm nornammne no saxony 2 oprannsmt,
xoropte ne nepexoxr na cneymmym nonynxnnm, npocmorpen nce
uepnte xpyxxn, n nepeuepxnem nx.
3. Poxenne. Btuncnnm oprannsmt, xoropte noxnxrcx na nycrtx
xnerxax na cneymme nonynxnnn no saxony 3, nsyunn nce cocenne c
uepntmn xpyxxamn nycrte xnerxn, n ormernm nx entmn xpyxxamn.
4. Hponepxa. Cnona nponncnexrnpyem uepnte xpyxxn na npemer
rnenn, a cocenne c nnmn nycrte xnerxn na npemer poxennx,
urot nsexart omnox n nn. 23.
5. Konen. Hepepncyem xnerxn es sauepxnyrtx xpyxxon, a raxxe
samennm ente xpyxxn na uepnte. Honyunm cneymmym nonynxnnm.
Hrpa naunnaercx c nexoropo nauantno nonynxnnn, xoropo
npncnannaercx npemx 0. Hpnmenxx anropnrm nonyuennx cneymme
nonynxnnn, nonyuaem pacnonoxenne oprannsmon n momenr 1. 3arem
n momenr 2. H r. .
Hpnneem necxontxo npnmepon +nonmnnn camtx npocremnx
nauantntx xon]nrypann, cocroxmnx nx rpex oprannsmon (nce
nauantnte nonynxnnn ns onoro nnn nyx oprannsmon, ouennno,
npexpamamr cymecrnonanne n momenr npemenn 2).
Pnc. 3. 3nonmnnx nonynxnn ns rpex oprannsmon. B oonx cnyuaxx
nonynxnnn nornamr. Touxamn ormeuent nce cocenne c oprannsmamn
nycrte xnerxn, re moxer ponrtcx nont oprannsm
0 1 2

0 1 2


50 I.aea 2. Hepa usui
Honynxnnn enxrcx na nnt n sanncnmocrn or pesyntraron +nonmnnn.
Onpeenenne 3. Bnm nonynnnnn.
Iuuyuaa nonyuauua nornammax nonynxnnx. Beuuaa
nonyuauua nno ecroueuuo paseueamuaaca nonyuauua, nno
roueuuaa.
Hror +nonmnnn roue:uo nonynxnnn tnaer cneymmnx 3 nnon.
1. Hocmoauuaa, uuu sacmmeuaa, nonyuauua ne menxercx.
2. Hyuocupymuaa, uuu +ueamuaa, nonyuauua noccranannnnaer
cno nn nocne necxontxnx maron no npemenn. Hexoropte ee uacrn
moryr trt nocroxnntmn nononynxnnxmn.
3. Housyuaa, uuu euxyuaaca, uuu crouosauaa, nonyuauua nmeer
nenpemennym nnxymymcx cocrannxmmym cxontsxme-cnmmerpnu-
nym nononynxnnm (nosmoxno, c nocroxnntmn n nyntcnpymmnmn).
Honynxnnx nmeer crouosauym cu++empum, xora nocne necxontxo
momenron npemenn ona nonropxercx co cnnrom no npocrpancrny.
2. Hnc1nnnnmc nnnynnnnn
2.1. Hpnc1cnmnc cnywan
Ha pnc. 4 paccmorpena +nonmnnx npocremnx nonynxnn, xoropte
npenpamamrcx n uacro ncrpeuammnecx nocroxnnte xon]nrypannn.
2. Hocmouuie nony.uu 51
Pnc. 4. 3nonmnnx nonynxnn x nocroxnntm xon]nrypannxm:
a) Fnoxy; ) Yntm; n) Kapanam.
Ha pnc. 5 nsopaxen uemnpcxn xor, or xoroporo ocraercx, xax n
nonoxeno, rontxo ero yntxa, a sarem orneuarox xomaute nanxn.
Pnc. 5. uemnpcxn xor, +nonmnnonnpymmn n yntxy
2.2. pyrnc nnc1nnnnmc nnqnrypannn
3nemenrapnte nocroxnnte xon]nrypannn, ne cocroxmne ns
necnxsntx uacre, onontno pasnoopasnt n nx xonnuecrno axe
ecxoneuno. Hpnneem cnncox raxnx cranaprntx xon]nrypann
(pnc. 6).

0 1 2
a

3
n
Fnox
Yne
Kapana



52 I.aea 2. Hepa usui
Pnc. 6. Cranaprnte nocroxnntx xon]nrypannn
Ouennno, uro nnnntmn Fapxo, Hoxo n Kopanem
+nemenrapnte nocroxnnte xon]nrypannn ne orpannunnamrcx.
Hocnenne rpn moryr trt neorpannuenno npoonxent.
2.3. Knm6nnannn nnc1nnnnmx nnqnrypannn
Hnora pesyntrar npecrannxer coo xomnnannm necxontxnx
nocroxnntx xon]nrypann. Ha pnc. 7 nsopaxena +nonmnnx pxa ns 7
oprannsmon, xoropax saxanunnaercx opasonannem Hacexn
pacnpocrpanenno xomnnannn ns 4 ynten. B Hacexy npenpamaercx
raxxe xnapar 5 5, nepexoxmn na 1-m xoy 4-m xon]nrypannm
pnc. 7.

Fnox
Yne

Xmnx 3mex

Kapana

Hpy

Fapxa Hoxa


Kopant

nnnnax
apxa
nnnnax
noxa
nnnnt
xopant

2. Hocmouuie nony.uu 53
Pnc. 7. Hacexa xax nror +nonmnnn xononnn ns pxa cemn oprannsmon

54 I.aea 2. Hepa usui


3. Hynncnpymmnc nnnynnnnn
Knaccn]nxannx nyntcnpymmnx nonynxnn ropaso oraue
nocroxnntx, nocxontxy sect noxnnxercx nont napamerp
xonnuecrno momenron npemenn, sa xoropt nonynxnnx
noccranannnnaer ncxont nn. Moxno npnnecrn cneymmym
npocrym xnaccn]nxannm nyntcnpymmnx nonynxnn.
Onpeenenne 4. Hyntcnpymmne nonynnnnn.
Hepuo nonyuauuu npemx, sa xoropoe nyntcnpymmax
nonynxnnx nosnpamaercx x ncxono xon]nrypannn.
Mueaura, uuu quun-quon nonynxnnx c nepnoom 2.
Hyuocap nonynxnnx c nepnoom ontmnm 2.
3.1. Mnrann
Camo npocro mnranxo xnnxercx px ns rpex oprannsmon (pnc. 8).
Taxax mnranxa ns-sa cnoe ]opmt nastnaercx Cnero]op.
Pnc. 8. Camax npocrax mnranxa Cnero]op
uacro npn +nonmnnn nonynxnn nosnnxaer mnranxa
Hannrannonnte ornn. Ona nsopaxena na pnc. 9 n cocronr ns 4
Cnero]opon.
Pnc. 9. Hannrannonnte ornn
B Hannrannonnte ornn nepexoxr nauantnte xon]nrypannn,
nsopaxennte na pnc. 10, uro nerxo nponepxercx.
Pnc. 10. Honynxnnn, nepexoxmne n Hannrannonnte ornn

0 1 2

3. Hy.icupymuue nony.uu 55
Mnranxn ne orpannunnamrcx cnero]opamn n nx xomnnannxmn.
Hepno 2 moryr nmert camte +xsornuecxne xon]nrypannn
neorpannuennoro pasmepa n ]opmt. Ha pnc. 11 npnneent nexoropte
ns nnx.
Pnc. 11. Mnranxn: a) aa tmnr; ) uact rnxamr;
n) Faxen saxnraercx; r) Hanxa xyntpxaercx.
Hanxy moxno xax yrono pacrxrnnart
3.2. Hynncapm
Honynxnnn moryr ocnnnnnponart ne rontxo c nepnoom 2.
Paccmorpnm npnmep npocremero nyntcapa CP 48-56-72 c nepnoom
3. B nero npenpamaercx onn ns +nemenron renramnno.
Pnc. 12. Bosnnxnonenne nyntcapa CP 48-56-72 c nepnoom 3
Hepno nyntcapon moxer trt camt pasnt. Ha pnc. 13
noxasant nyntcapt c nepnoamn 4, 8 n 14.

a n r

0 8
16
24

33 32 35 34
56 I.aea 2. Hepa usui
Pnc. 13. Hyntcapt c nepnoamn: a) 4 Beprymxa;
) 8 Boctmepxa; n) 14 Tymnep
3.3. Hnc1nnnnmc n nynncnpymmnc nnnynnnnn
Hnora nauantnax nonynxnnx +nonmnnonnpyer n coueranne
nocroxnntx n nyntcnpymmnx xon]nrypann. Hanpnmep, raxax
xomnnannx nonyuaercx n nrore pasnnrnx pxa ns 25 oprannsmon.
Fonee xoporxne pxt nnn nonnocrtm ncuesamr, nnn nepexoxr rontxo
n nocroxnnte nnn rontxo n nyntcnpymmne oexrt.
Coueranne nocroxnntx n nyntcnpymmnx xon]nrypann n uncrom
nne, es npnmecn nnxymnxcx nonynxnn, nonyuaercx ne rax uacro.
3xcnepnmenrt noxasann, uro +nonmnnx raxnx nonynxnn nmeer
cpenmm crenent cnoxnocrn n naxonrcx mexy npocrtmn n
xoporxnmn +nonmnnxmn (necxontxo ecxrxon xoon) n cnoxntmn n
nnnntmn (cornn xoon). Ho+romy nx nx nccneonannx otuno
npnmenxercx xomntmrep. Komntmrepnte nporpammt, peannsymmne
nrpy nsnt, moxno nonyunrt na carax, npnneenntx n xonne
naparpa]a.
B xauecrne npocroro npnmepa npnneem 42-xoonym +nonmnnm
pxa 5-5-5, saxanunnammymcx 4 noxamn n 2 cnero]opamn (pnc. 14).

0 21 42
Pnc. 14. 3nonmnnx pxa 5-5-5 n uertpe noxa n na cnero]opa
a

n
3. Hy.icupymuue nony.uu 57
58 I.aea 2. Hepa usui
4. nnxymnccn nnnynnnnn
Hanontmn nnrepec n nrpe nsnt npecrannxmr ]nrypt,
nepememammnecx n npocrpancrne. Taxne ]nrypt nenpemenno
nosnnxamr npn cnoxntx n cnepxcnoxntx (rtcxun xoon) +nonmnnxx.
Cnmmerpnx, nepeanaemax +rnmn ]nrypamn, nocnr nasnanne
cxontsxme.
Onpeenenne 5. nnaymnecn nonynnnnn.
Crouosauaa cu++empua +ro cnmmerpnx, npn xoropo
xon]nrypannx uepes necxontxo xoon noccranannnnaer cno nn, no n
pyrom mecre npocrpancrna.
euxyuaaca, uuu nousyuaa, uuu crouosauaa, nonyuauua
nonynxnnx, nepeammax cxontsxmym cnmmerpnm.
Cropocmo ceema cxopocrt, pannax cxopocrn uax+amuoeo
ropo. na xnerounom npocrpancrne nsnn.
Bpe+a xusuu npemx xnsnn roue:uo nonynxnnn, xora
nonynxnnx nno ncuesaer, nno npenpamaercx n nensmennoe
coomecrno nocroxnntx n nyntcnpymmnx xon]nrypann, or xoroporo
yxonr n ecxoneunocrt nocroxnnoe uncno nnxymnxcx xon]nrypann.
4.1. Hnancp
Knaccnxo nnxymecx nonynxnnn xnnxercx 5-xnerount Hnanep,
nnn Inaep. Ha pnc. 15 npnneena ero +nonmnnx. urot nepeart
cxontsxmym cnmmerpnm, neoxonmo nmert rouxy orcuera. B
xauecrne raxo rouxn orcuera, ornocnrentno xoropo nnno nnxenne
Hnanepa, nsxra npocro nycrax xnerxa, ormeuennax xpecrom. 3ra rouxa
orcuera nenonnxna, a Hnanep nnxercx ornocnrentno nee co
cxopocrtm 1/4 cxopocrn cnera. Hpn +rom sa 4 xoa (orcma n 1/4
cxopocrn cnera) Hnanep cnnraercx na ony xnerxy no naronann.




0 1 2 3 4
Pnc. 15. Hnanep
Cnepxcnoxnte +nonmnnn moryr renepnponartcx manentxnmn
nauantntmn nonynxnnxmn. Taxne xon]nrypannn nnxax ne
4. eu+yuuec nony.uu 59
ntenxmrcx cpen noxoxnx n tcrpo saryxammnx. Ortcxart nx
moxno c ncnontsonannem xomntmrepntx nporpamm.
Ha pnc. 16 noxasant necxontxo npocrtx nauantntx nonynxnn,
nmemmnx cnepxcnoxnym +nonmnnm, n npnneeno npemx nx xnsnn.
Xapaxrepncrnxamn xoneunoro cocroxnnx xnnxmrcx raxxe xonnuecrno
oprannsmon n ocranmnxcx nocroxnntx n nyntcnpymmnx
xon]nrypannxx n xonnuecrno ymemnx n ecxoneunocrt Hnanepon.



F-nenramnno Kponnx
Pnc. 16. Honynxnnn cnepxcnoxno +nonmnnn:
F-nenramnno (r-nenramnno), npemx xnsnn 1103;
Kponnx, npemx xnsnn 17 331
4.2. Kncmnwccnc npa6nn
He rontxo Hnanep moxer nesanncnmo nnrartcx.
Hamnnct nnxymnecx nonynxnnn, cxopocrt cxontxennx xoroptx
cocrannxer 1/2 cxopocrn cnera. Konneem tno noxasano, uro
maxcnmantnax cxopocrt nnxennx no naronann panna 1/4 cxopocrn
cnera, a no ropnsonrann nnn neprnxann 1/2 cxopocrn cnera. Taxnm
opasom, nnanep nnxercx no naronann c maxcnmantno nosmoxno
cxopocrtm.
Ha pnc. 17 noxasana +nonmnnx ncex rpex Kocmnuecxnx xopane,
xoropte nmemr maxcnmantno nosmoxnym cxopocrt no ropnsonrann
1/2 cxopocrn cnera n nnxyrcx n onnouxy. Bce onee ontmne
cnepxrxxente xopann rpeymr +cxopra xopane mentmero pasmepa.


a


0 1 2 3 4





0 1 2 3 4



n

0 1 2 3 4
60 I.aea 2. Hepa usui
Pnc. 17. Kocmnuecxne xopann: a) nerxn; ) cpenn; n) rxxent
4.3. Hnancpnnc pyxnc
o cnx nop +nonmnnx paccmarpnnaemtx nonynxnn ne npnnonna x
neorpannuennomy pocry xonnuecrna oprannsmon, r. e. nonynxnnn tnn
roue:uie. B nepno crarte c onncannem nrpt nsnt, ntmeme n
oxrxpe 1970 r., ornom nsnn Konneem tna npenoxena enexnax
npemnx romy, xro o xonna roa nepntm oxaxer nnn onponeprner
cneymmym rnnoresy: ne cymecrnyer ecxoneuno pasnnnammnxcx
xon]nrypann.
B 1970 roy rpynno maremarnxon ns Maccauycercxoro
rexnonornuecxoro nncrnryra nocrponna Hnanepnoe pyxte,
nsopaxennoe na pnc. 18, n nonyuena oemannax Konneem npemnx.

Pnc. 18. Hnanepnoe pyxte


Ha 40-m xoy noxnnxercx nepnt Hnanep, xoropt ntneraer no
nanpannennm naronann nnns naneno. Ha 70-m xoy noxnnxercx
nropo Hnanep, yxoxmn rouno no nanpannennm nepnoro. Ha 100-m
noxnnxercx rpern Hnanep, n r. . o ecxoneunocrn: xaxte 30 xoon
poxaercx nont Hnanep. C noxnnennem xaxoro Hnanepa
xonnuecrno oprannsmon ynennunnaercx na 5, no+romy raxax nonynxnnx
neorpannuenno pacrer.
Ha nepnom xoy pasnnrnx Hnanepnoro pyxtx ne xon]nrypannn ns
rpex oprannsmon no ero xpaxm npenpamamrcx n nocroxnnte
xon]nrypannn Fnoxn. Bcx +nonmnnx pyxtx nporexaer mexy +rnmn
nenonnxntmn Fnoxamn. Hpnmepno nocepenne mexy Fnoxamn n
nosnnxamr Hnanept.
B nacroxmee npemx na xomntmrepe nocrpoent ouent nnrepecnte
nonynxnnn: n nyntcnpymmne, n ecxoneuno pasnnnammnecx H axe
ntramrcx nocrponrt n nrpe nsnt moent xomntmrepa mamnnt
Ttmpnnra
Inana 3. Hnnnmnnn n ppyrnc ancpn
Hnnnmnnn
(nc1wa1mc ancpn)
Hcn1amnnn
Paann1nc
nnnnmnnn
pyrnc
ancpn









60 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu


Oren nonnmnno amepnxancxn maremarnx ns
ynnnepcnrera Rxno Kann]opnnn Conomon B.
Ionom (Solomon W. Golomb). B 1953 roy acnnpanr
orenennx maremarnxn Iapnapcxoro ynnnepcnrera n
Focrone Ionom ntcrynnn c oxnaom o nonnmnno n
Iapnapcxom maremarnuecxom xnye, a sarem nanncan
crartm Baxmarnte ocxn n nonnmnno (Checker-
-boards and Polyominoes) n xypnane American Mathematical Monthly,
61, X 10, 672682 (1954). Knnra Ionoma Honnmnno (1965) (na
pyccxom xstxe naponte crartn noxnnnnct n xypnane Hayxa n
xnsnt n 1967) npnnena x tcrpomy pocry nnreparypt no nonnmnno.
Cnxsannte c nonnmnno nrpt n saaun ocrarouno npocrt no
]opmynnponxam n na nepnt nsrnx nnsxn ronononomxe ranrpam.
Onaxo maremarnuecxne xopnn nonnmnno naxoxrcx n raxnx pasenax
maremarnxn, xax xomnnaropnxa (nepeop napnanron) n
xomnnaropnax reomerpnx (noncx onrnmantntx xomnnann).
Bropax xnsnt nonnmnno nauanact c pasnnrnem
nepconantntx xomntmrepon. Komntmrept nosnonnnn
cenart mnorne pacuert n ne rontxo. Bosnnxnn cepnn
nrp-ecrcennepon, nauanmnxcx co cranmnm yxe
xnaccnuecxnm mempuca, xoropt n nmne 1984 r.
(18.07.1985?) nsopen pyccxn nporpammncr Anexce Haxnrnon. Ho
nrpe neumurc cymecrnymr cnoprnnnte ]eepannn (cm. car
anracxoro rocynnnepcnrera tbs.asu.ru). Knonamn rerpnca xnnxmrcx
Henrnxc, Columns, Faces, Welltris, Block Out, Knight Moves, Hatris n
p.
Marepnan rperte rnant moxno narn n cneymmnx nsannxx.
[Ionom]
[Iapnep 1] Inana 12. Honnmnno. Inana 21. Kynxn Coma.
[Iapnep 3] Inana 2. Honnamont. Inana 22. Honnrexc n nonnaono.
http://puzzlecraft.com
http://fam-bundgaard.dk/SOMA/SOMA.HTM
http://geocities.com/alclarke0
1. Ho.u+uuo (r.em:amie seepu) 61


1. Hnnnmnnn (nc1wa1mc ancpn)
Onpeenenne 1. Honnunno.
Houu+uuo ]nrypa, cocrannennax ns onnaxontx xnaparon rax,
uro c xaxoro xnapara moxno nepern uepes omne cropont na
nmo pyro xnapar. Hopaor nonnmnno +ro xonnuecrno
cocrannxmmnx ero xnaparon. Honnmnno ns n xnaparon nastnaercx
n-+uuo.
Honnmnno otuno pacnaamrcx na cepnn onoro nopxxa.
1.1. nmnnn
Paccmorpnm nonnmnno nopxxa 1 n 2.
Onpeenenne 2. Monounno n ounno.
Mouo+uuo +ro nonnmnno nopxxa 1.
o+uuo +ro nonnmnno nopxxa 2.
Cymecrnyer rontxo ono monomnno n ono omnno. Monomnno
+ro npocro xnapar. omnno +ro npocro omnno, na xnapara.

Monomnno omnno
Pnc. 1. Monomnno n omnno
Paccmorpnm cneymmym saauy.
3aaua 1. Hoxpm1ne ounno.
ana ocxa 2 4 xnapara (cm. cnpana) n xopoxa
c nmtm xonnuecrnom omnno. Tpeyercx noxptrt
+ry ocxy npn nomomn omnno es nanoxenn n
cnoontx xnaparon.
nx pasmnnxn nocunraem, cxontxo norpeyercx ]nryp omnno nx
noxptrnx ocxn 2 4. Ha raxo ocxe naxonrcx 2 4 8 xnaparon.
Kaxoe omnno sannmaer 2 xnapara. Cneonarentno, rpeyercx
8/2 4 omnno.
Hoonte saaun moryr ornocnrtcx x nym pasntm rnnam.
1. 3aaua nmeer pemenne. B +rom cnyuae oxasarentcrnom xnnxercx
npocro emoncrpannx +roro pemennx.
62 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu




2. 3aaua ne nmeer pemennx. 3ro nyxno oxasart paccyxennxmn.
Pemenne saaun 1. Hoxpm1ne ounno.
3ro saaua ornocnrcx x nepnomy rnny ona
nmeer pemenne. Ho+romy ocrarouno napnconart
ono ns pemenn +ro saaun cm cnpana.
3aaua 2. Konnuec1no noxpm1nn ounno.
Cxontxo pemenn nmeer saaua 1? Hpn +rom
pemennx, ornnuammnecx nonoporom na 180 nnn
orpaxennem ornocnrentno ono ns nyx oce
cnmmerpnn (cm. cnpana), npnnnmamrcx sa ono.
3ra saaua ornocnrcx x rpertemy rnny.
3. 3aaua nmeer pemenne n rpeyer oxasarentcrna paccyxennxmn.
Pemenne saaun 2. Konnuec1no noxpm1nn ounno.
Bnny cnoxnocrn saaun npocro nepeuncnnm nce ee 4 pemennx.


3aaua 3. Hoxpm1ne ounno.
ana ocxa 2 4 es yrnontx npornnononoxntx
xnaparon (cm. cnpana) n xopoxa omnno. Moxno nn
noxptrt +ry ocxy omnno es nanoxenn n cnoontx xnerox?
3aaua ornocnrcx xo nropomy rnny. Ho urot oymartcx o
pemennx noontx saau, nyxno trt maremarnxom. Hpenaraemoe
none ocrarouno manentxoe, no+romy saaua moxer trt pemena
nepeopom n npn +rom nyxno oxasart, uro nce napnanrt
npocmorpent.
Pemnm +ry saauy onee nsxmntm meroom, nastnaemtm
npoeepro ua :emuocmi.
Pemenne saaun 3. Hoxpm1ne ounno.
Pacxpacnm ocxy n maxmarnom nopxxe xax
noxasano cnpana. Honyunm 4 nonx onoro nnera n 2
pyroro. C pyro cropont, xaxoe omnno, xax
t ero nn pasmemann, noxptnaer 1 none onoro nnera n 1 pyroro.


1. Ho.u+uuo (r.em:amie seepu) 63




Taxnm opasom, omnno moxno noxptrt ocxy rontxo c onnaxontm
xonnuecrnom maxmarnt none nyx nneron, a c pasntm nentsx.
3aaua 4. Hoxpm1ne ounno.
ana ocxa 4 4 es yrnontx npornnononoxntx
xnaparon (cm. cnpana) n xopoxa omnno. Moxno nn
noxptrt +ry ocxy omnno es nanoxenn n
cnoontx xnerox?
1.2. Tc1pamnnn
Onpeenenne 3. Tpnunno n 1e1paunno.
1pu+uuo +ro nonnmnno nopxxa 3.
1empa+uuo +ro nonnmnno nopxxa 4.
B nasnannxx xnaccon nonnmnno ncrpeuamrcx npncranxn,
oosnauammne xonnuecrna xnaparon. Hpnneem nasnannx nexoroptx
npncranox, nastnammnx nepnte narypantnte uncna n maremarnxe.
Tannna 1
Hpnc1ann naanannn ncpnmx wnccn n ma1cma1nc
uncno Hasnanne uncno Hasnanne
1 Mono-, ynn- 11 Ienexa-
2 o-, n-, n- 12 oexa-
3 Tpn- 13 Tpnexa-
4 Terpa- 14 Terpaexa-
5 Henra- 15 Henraexa-
6 Iexca- 16 Iexcaexa-
7 Ienra- 17 Ienraexa-
8 Oxra- 18 Oxraexa-
9 Hano- 19 Hanoexa-
10 exa- 20 Hxoca-
Mnoro Honn-, myntrn
Kax nonyunrt nonnmnno cneymmero nopxxa? Knaccnuecxn
cnoco saxnmuaercx n ononnennn nonnmnno npetymero nopxxa:
64 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
1) nce nonnmnno npetymero nopxxa no ouepen ononnxmrcx
onnm xnaparom ncemn nosmoxntmn cnocoamn o nenramnno
cneymmero nopxxa;
2) orpactnamrcx nonnmnno, onnaxonte c panee nocrpoenntmn.
Onpeenenne 4. Onnaxonme nonnunno.
Ouuaroeme nouu+uuo +ro na nonnmnno, pasmemennte na
nnocxocrn, ono ns xoroptx moxno nonyunrt ns pyroro nno
nenocpecrnenno xaxnm-nnyt nonoporom, nno sepxantntm
orpaxennem c nocneymmnm nonoporom.
3eprauouoe ompaxeuue +ro ntnecenne nonnmnno ns
nnocxocrn n npocrpancrno n nepenopaunnanne ero na pyrym cropony.
Hocrponm nce rpnmnno ns omnno. Ha pnc. 2 noxasano omnno, y
xoroporo nce mecra, re moxno npnnoxnrt eme onn xnapar,
ormeuent xpyxxamn. B nrore nonyuaem na pasntx rpnmnno: I n L.

omnno I-rpnmnno L-rpnmnno


Pnc. 2. Honyuenne ns omnno ncex 2 rpnmnno.
Tpnmnno nasnannt noxoxnmn na nnx yxnamn

I-rpnmnno I-rerpamnno L-rerpamnno T-rerpamnno


L-rpnmnno N-rerpamnno O-rerpamnno
Pnc. 3. Honyuenne ncex 5 rerpamnno ns rpnmnno
1. Ho.u+uuo (r.em:amie seepu) 65
Pasnnunte nonnmnno ornnuamrcx pyr or pyra ne rontxo ]opmo.
Yxe npn renepannn mempa+uuo moxno samernrt, uro, nanpnmep, N-
-rerpamnno ornnuaercx or ocrantntx rerpamnno rem, uro sepxantno
orpaxennoe N-rerpamnno ne conmemaercx c ncxontm nonoporom na
nnocxocrn.
1.3. Knaccnqnannn nnnnmnnn
Onpeenenne 5. Onoc1oponnee n nyxc1oponnee nonnunno.
Ouocmopouuee nouu+uuo +ro nonnmnno, xoropoe ne
paspemaercx ntnocnrt ns nnocxocrn, r. e. sepxantno oropaxart.
eyxcmopouuee nouu+uuo, uuu npocmo nouu+uuo, +ro
nonnmnno, xoropoe paspemaercx ntnocnrt ns nnocxocrn.
Bce monomnno, omnno n rpnmnno ononpemenno onocroponnn n
nyxcroponnn. Cymecrnyer rontxo na rerpamnno, nmemmee ne pasnte
onocroponnne ]opmt +ro L- n N-rerpamnno (pnc. 4): ony ]opmy L-
nnn N-rerpamnno nentsx nonyunrt ns pyro nnxennem na nnocxocrn.


Pnc. 4. ne onocroponnne sepxantno cnmmerpnunte ]opmt L- n
N-rerpamnno, xoropte nentsx conmecrnrt nnxennem na nnocxocrn
Hrax, nmemrcx 5 nyxcroponnnx n 7 onocroponnnx rerpamnno.
Otuno ncnontsymrcx npocrte nycroponnne nonnmnno.
Bropax xnaccn]nxannx ornocnrcx rontxo x nonnmnno uerntx
nopxxon n ocnonana na rom, uro cymma uerntx uncen, panno xax n
cymma nyx neuerntx uncen, xnnxercx uerntm uncnom. Honnmnno
neuerntx nopxxon ne yuacrnymr n xnaccn]nxannn, noromy uro
neuernoe uncno ncera pasnnaercx na cymmy nyx uncen, ono ns
xoroptx ncera uernoe, a pyroe neuernoe, n xnaccn]nxannx ne
nmeer cmtcna.
Onpeenenne 6. He1noe n neue1noe nonnunno.
Pacxpacnm n maxmarnom nopxxe nonnmnno :emuoeo nopxxa.
Hemuoe nouu+uuo nonnmnno uernoro nopxxa, xoropoe npn max-
marno pacxpacxe nmemr uernoe xonnuecrno xnaparon oonx nneron.
66 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
Heuemuoe nouu+uuo nonnmnno uernoro nopxxa, npn
maxmarno pacxpacxe nmemmee neuernoe xonnuecrno xnaparon oonx
nneron.
Cpen rerpamnno nmemrcx 4 uerntx n 1 neuernoe (cm. pnc.).


Pnc. 5. uertpe uerntx (I, L, N n O) n ono neuernoe rerpamnno (T)
3aaua 5. Hpnuoyrontnnx ns 1e1paunno.
Moxno nn cnoxnrt npxmoyrontnnx ns 5 pasnnuntx rerpamnno?
Ecnn t saaua nmena nonoxnrentnt orner, ro moxno tno t
npexnnrt raxo npxmoyrontnnx.
Pemenne saaun 5. Hpnuoyrontnnx ns 1e1paunno.
oxaxem, uro nentsx cnoxnrt.
5 rerpamnno nmemr 20 xnaparon, npnuem npn maxmarno
pacxpacxe nonyuaercx ncera neuernoe uncno xnaparon xaxoro
nnera. C pyro cropont, nmemrcx rontxo 2 npxmoyrontnnxa ns 20
xnaparon: 2 10 n 4 5 (npxmoyrontnnx 1 20 paccmarpnnart
eccmtcnenno), npnuem +rn npxmoyrontnnxn npn maxmarno
pacxpacxe ncera nmemr onnaxonoe n uernoe uncno xnaparon.
Ho+romy npxmoyrontnnxn cnoxnrt nentsx: ns neuernoro uncna
xnaparon nentsx nonyunrt uernoe.
Onpeenenne 7. Cnuue1pnunoe n necnuue1pnunoe nonnunno.
Cu++empuuuoe nouu+uuo +ro nonnmnno, xoropoe nmeer nno
oct cnmmerpnn, nno nenrp cnmmerpnn, uecu++empuuuoe xoropoe
ne nmeer.
Oco cu++empuu nonnmnno +ro raxax npxmax n nnocxocrn
nonnmnno, xora npn sepxantnom orpaxennn (r. e. nonopore n
npocrpancrne na 180) nnocxocrn ornocnrentno +ro npxmo
nonnmnno camoconmemaercx.
Heump cu++empuu nonnmnno +ro raxax rouxa n nnocxocrn
nonnmnno, xora npn nonopore nonnmnno n nnocxocrn noxpyr +ro
rouxn na 180 nonnmnno camoconmemaercx.
1. Ho.u+uuo (r.em:amie seepu) 67
Honnmnno moxer nmert 4 ocn cnmmerpnn. Ouennno, uro
nonnmnno oouocmopouuee, ecnn ono ne nmeer nn ono ocn
cnmmerpnn.





Pnc. 6. Ocn n nenrpt cnmmerpnn omnno, rpnmnno n rerpamnno
68 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
2. Hcn1amnnn
Onpeenenne 8. Hen1aunno.
Heuma+uuo +ro nonnmnno nopxxa 5.
2.1. Knaccnqnannn
Cnauana nocrponm nce 12 nenramnno ns rerpamnno: pnc. 7.


I-nenramnno L-nenramnno Y-nenramnno
I-rerpamnno



N-nenramnno V-nenramnno P-nenramnno U-nenramnno
L-rerpamnno


Z-nenramnno F-nenramnno T-nenramnno




N-rerpamnno W-nenramnno T-rerpamnno X-nenramnno
Pnc. 7. Honyuenne ncex 12 nenramnno ns rerpamnno.
Henramnno nasnant yxnamn, na xoropte onn noxoxn.
Hoxasant nce ocn n nenrpt cnmmerpnn nenramnno
O-rerpamnno na pnc. 7 ne nsopaxeno, nocxontxy ero ononnenne
xnaparamn ne aer nontx nenramnno.
Henramnno +ro nonnmnno neuernoro nopxxa, no+romy ner
uerntx nnn neuerntx nenramnno.
anee, xax cneyer ns pnc. 7, nmeercx 12 nyxcroponnnx n 18
onocroponnnx nenramnno (nocxontxy 6 nenramnno (L-, Y-, N-, P-, Z-
n F-) ne nmemr nn ono ocn cnmmerpnn).
Haxonen, 5 nenramnno (L-, Y-, N-, P- n F-) ne nmemr noome
nnxaxo cnmmerpnn n no+romy necnmmerpnunt. Ocrantnte 7
nenramnno cnmmerpnunt.
2. Heuma+uuo 69
2.2. unrypm
Honnmnno tno npnymana xax nrpa nx onoro uenonexa, n xoropo
nyxno noxptrt na nnocxocrn saannte ]nrypt nnn oxasart, uro
noxptrne nenosmoxno. Hnn npnymart nnrepecnte ]nrypt, xoropte
moxno noxptrt nnn oxasart, uro noxptrne nenosmoxno.
B +rom pasene paccmarpnnamrcx ]nrypt ns xnaparon, xoropte
moxno noxptrt 12 nenramnno es nanoxennx n cnoontx xnaparon.
Hanonee nonynxpnax ]nrypa npxmoyrontnnx. B ran. 2
ntnncant pasmept npxmoyrontnnxon n xonnuecrno noxptrn nx 12
nenramnno c yuerom cnmmerpnn (r. e. cnmmerpnunte noxptrnx
cunramrcx xax ono). Hocxontxy nenramnno 15 n xaxoe nenramnno
cocronr ns 5 xnaparon, ro npxmoyrontnnx, noxptnaemt 12
nenramnno, nmeer 60 xnaparon.
Tannna 2
Knnnwcc1nn nnpm1nn npnmnyrnnnnnnn ncn1amnnn
Hpxmoyrontnnx 3 20 4 15 5 12 6 10
Konnuecrno noxptrn 2 368 1010 2339
Paccmorpnm ]nrypy, onycxammym ouent manentxoe uncno
noxptrn: 2. 3ro npxmoyrontnnx 3 20. Ha pnc. 8 noxasant oa
napnanra noxptrnx npxmoyrontnnxa 3 20. Onn napnanr nonyuaercx
ns pyroro nonoporom samrpnxonanno uacrn na 180. Hs nroporo
napnanra nepecranonxo npano n neno uacre nonyuaercx
enncrnennoe noxptrne cnmmerpnuno crynenuaro ]nrypt ntcoro
3.
a)


)



n)

Pnc. 8. Bce noxptrnx nenramnno: a)) npxmoyrontnnxa 3 20;
70 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
n) cnmmerpnuno crynenuaro ]nrypt ntcoro 3
Paccmorpnm eme onn napnanr noxptrnx npxmoyrontnnxa.





Pnc. 9. Enncrnennoe noxptrne npxmoyrontnnxa 8 8
es 4 xnaparon, onycxammee nnrepecnym nepecranonxy
Hs nenramnno moxno cnoxnrt n maxmarnte ]nrypt, n xnnorntx
Pnc. 10. Baxmarnte ]nrypt, xoropte moxno noxptrt nenramnno
2. Heuma+uuo 71
Pnc. 11. Cnny+rt xnnorntx, xoropte moxno noxptrt nenramnno
2.3. Pac1pncnnc n y1pncnnc
Cpen mnorouncnenntx pemenntx n nepemenntx saauax o
nonnmnno onn ns camtx xpacnntx +ro saaun o pasnennn
nenramnno na rpn onnaxonte rpynnt nnn o yrpoennn nonnmnno.
12 nenramnno moxno pasnrt na 3 rpynnt no 4 nenramnno n
xaxo n sarem ns xaxo rpynnt cnoxnrt ony n ry xe ]nrypy.
Pnc. 12. Pacrpoenne nenramnno: 1 ]nrypa ns 20 xnaparon 3 pasa.
Hpnneent rpn pasnnuntx napnanra
Fonee roro, oxastnaercx, xaxym ns 3 onnaxontx ]nryp,
copannym ns 4 nenramnno, moxno pasnrt eme na 2 onnaxonte
]nrypt n nonyunrt 3 onnaxonte napt ]nryp, copanntx ns 12
nenramnno.
Pnc. 13. Tpn onnaxonte napt, noxptrte 12 nenramnno
Hepeem x yrpoennm nenramnno. Hpn yrpoennn nenramnno
xaxt xnapar nenramnno npeopasyercx n npxmoyrontnnx 3 3,
cocroxmn ns 9 xnaparon. Hpn +rom nonyuaercx ]nrypa ns 5 9 45
xnaparon, xoropym moxno noxptrt xaxnmn-ro 9 pasntmn nenramnno.
Ouennno, uro noxptrt yrpoennte nenramnno nerue, uem
otunym ]nrypy, nocxontxy neoxonmo ncnontsonart ne nce 12
pasntx nenramnno, a rontxo xaxne-ro 9 ns nnx.
72 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
B cneymme rannne nepeuncnent nce 12 yrpoenntx nenramnno
nmecre c xonnuecrnom pasntx noxptrn, xoroptmn nx moxno
noxptrt pasntmn naopamn ns 9 nenramnno.
2. Heuma+uuo 73
Tannna 2
Knnnwcc1nn nnpm1nn y1pncnnmx ncn1amnnn
Yrpoennoe nenramnno F I L N P T U V W X Y Z
Konnuecrno noxptrn 125 19 113 68 497 106 48 63 91 15 86 131
Hs rannnt nnno, uro rpynee ncero narn pemennx noxptrnx
yrpoennoro X-nenramnno, nocxontxy nx +ro ]nrypt nmeercx
mentme ncero napnanron noxptrnx. Fontme ncero napnanron
noxptrnx nmeer yrpoennoe P-nenramnno, nnnmo, noromy, uro ono
nanonee xomnaxrnoe ns ncex nenramnno.
Ha pnc. 14 noxasant nexoropte ns noxptrn ncex 12 yrpoenntx
nenramnno c nomomtm naopon ns 9 pasntx nenramnno.
F-nenramnno P-nenramnno
L-nenarmnno N-nenramnno
I-nenramnno

U-nenramnno
T-nenramnno V-nenramnno W-nenarmnno


X-nenramnno Z-nenramnno
Y-nenramnno
Pnc. 14. Hpnmept noxptrn 9 nenramnno yrpoenntx nenramnno.
Yrpoennte nenramnno pacnonoxent n an]annrnom nopxxe
74 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
3. Paann1nc nnnnmnnn
Honnmnno (nmenno nonnmnno, ]nrypt ns xnaparon, ne rporax noxa
pyrnx mnoroyrontnnxon) moxno pasnnrt rpemx nyrxmn: ynennuennem
nopxxa nonnmnno, ynennuennem pasmepnocrn xnapara n
xomntmrepntm nenpecxasyemtm nyrem.
3.1. Iccamnnn
Cornacno ran. 1 nonnmnno ns 6 xnaparon nastnaercx eerca+uuo.
Ftnamr uernte n neuernte rexcamnno. Ha pnc. 15 n 16 nepeuncnent
nce 35 rexcamnno. uopma rexcamnno nacrontxo pasnoopasna, uro nx
yxnennoe oosnauenne orcyrcrnyer.
Pnc. 15. 24 neuerntx rexcamnno
Pnc. 16. 11 uerntx rexcamnno
C nomomtm nponepxn na uernocrt nerxo pemaercx saaua 6.
3aaua 6. Hpnuoyrontnnx ns rexcaunno.
Moxno nn cnoxnrt npxmoyrontnnx ns 35 pasnnuntx rexcamnno?
Btuncnenne xonnuecrna nonnmnno pasnnuntx nopxxon ne
raxax npocrax saaua. Hepeuncnnm nsnecrnte xonnuecrna nonnmnno.
Tannna 3
Knnnwcc1nn nnnnmnnn
Hopxox nonnmnno 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
nycroponnnx 1 1 2 5 12 35 108 369 1285 4655 17073 63600
Onocroponnnx 1 1 2 7 18 60 196 704 2500 9189 33896 126759
Mnorocnxsntx 0 0 0 0 0 0 1 6 37 195 979 4663
3. Paseumue no.u+uuo 75
B saxnmuenne pasena paccxaxem o ono xnaccn]nxannn
nonnmnno, nosnnxamme naunnax c nonnmnno 7 nopxxa
renramnno.
Onpeenenne 9. Onocnnsnoe n unorocnnsnoe nonnunno.
Ouoceasuoe nouu+uuo ne coepxnr nycror nnyrpn cex,
+uoeoceasuoe coepxnr nycrort.
Pnc. 17. Mnorocnxsnte nonnmnno: 1 renramnno n 6 oxramnno
B ran. 3 npnneeno xonnuecrno mnorocnxsntx nonnmnno.
3.2. Ky6nn cnma
Ynennunm pasmepnocrt xnapara n nepeem or xnaparon x xyam.
Hs uyecnoro naopa conpamr npocrpancrnennte ]nrypt.
Onpeenenne 10. Kynxn coua.
Kyuru co+a 7 +nemenron ns +nemenrapntx xynxon c pnc. 18:
1 ns nnx cocrannen ns 3 xynxon, ocrantnte 6 ns 4 xynxon.
Pnc. 18. 7 +nemenron xynxon coma
Hocnenne 3 xynxa coma cymecrnenno npocrpancrnennte:
nenrpt cocrannxmmnx nx xynxon ne nexar n ono nnocxocrn.
Knaccnuecxax saaua nrpt coma cocrannenne xya 3 3 3.
3ror xy moxno cnoxnrt ns 7 +nemenron coma 240 cnocoamn c
yuerom cnmmerpnn (cnmmerpnunte xyt cunramrcx sa onn).
Hrpa coma ocrarouno nerxa: ona nxnmuaer necxontxo ocrarouno
npocrtx +nemenron. urot nrpart n coma, nyxno nmert xomnnexr ns
+nemenron: n 4 Hpnnoxennx onncano, xax ero cnoxnrt ns ymarn.
76 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
Pnc. 18. Hpocremne ]nrypt ns nyx n rpex xynxon coma
3.3. Tc1pnc
Hrpa-ecrcennep rerpnc nsoperena n Poccnn.
Onpeenenne 11. Te1pnc.
1empuc +ro xomntmrepnax nrpa co cneymmnmn npnsnaxamn:
1) 7 onocroponnnx rerpamnno naamr n nnocxom craxane;
2) rerpamnno moxno nonopaunnart n nepennrart n nnocxocrn;
3) +nemenrt rerpamnno naxannnnamrcx n xyuy na ne craxana;
4) xyua ymentmaercx npn ntnonnennn onpeenenntx npannn;
5) nrpa saxanunnaercx npn nepenonnennn craxana;
6) ontme +nemenron nonaer n craxan ontme yer ouxon;
7) cxopocrt naennx pacrer c pocrom uncna ynanmnx +nemenron.





a)

)




Pnc. 19. a) Hnxnxx nononnna craxana rerpnca c ]parmenrom nrpt:
xora I-rerpamnno onycrnrcx nnns, ro ncuesner 2- cno cnnsy.
) 7 onocroponnnx +nemenron rerpamnno ns xnaccnuecxoro rerpnca
B xnaccnuecxom rerpnce nnocxn craxan nmeer pasmept 10 20 n
npn nonnom sanonnennn onoro nnn necxontxnx ropnsonrantntx
pxon 1 10 xnaparamn rerpamnno (pnc. 19).
Paccmorpnm nexoropte ns mnoxecrna oomenn rerpnca.
1. Vee.u:euue u y+euiueuue nopora no.u+uuo. B craxane naamr
+nemenrt or 1-ro o 7-ro nopxxa. Cymecrnyer cnoprnnnt napnanr
rerpnca neumurc c naammnmn nenramnno; nonrpart n pexnme
on-nan n nonyunrt pernnr moxno na anracxom care tbs.asu.ru.
2. Vee.u:euue nopora cmaraua. 3nemenrt ns xynxon naamr n
rpexmepnt xonoen 3-mepnt rerpnc. Hnocxne +nemenrt
3. Paseumue no.u+uuo 77
cocxantstnamr no crenxam rpexmepnoro xonona 2,5-mepnt
rerpnc.
3. Hs+eueuue npaeu.. Hcuesamr nonnmnno onoro nnera nopxxa
ntme 2. Knapart xpenxrcx na mapnnpax n cxartnamrcx.
4. ooae.euue npenmcmeu e cmaraue. Ferammne uenoneuxn,
noxn n r. . Bosnnxnonenne nnmnnx xnaparon, npannn nonopora n
r. .
78 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
4. pyrnc ancpn
Pasontem renept nonnmnno, nsmenxx ]opmy cocrannoro +nemenra
xnapara. Honyunm pyrnx snepe pyrne no.uqop+i.
Onpeenenne 12. Honnqopua.
Houuqop+a ]nrypa, cocrannennax ns onnaxontx
mnoroyrontnnxon. Hopaor nonn]opmt +ro xonnuecrno
cocrannxmmnx ee mnoroyrontnnxon. Honn]opma ns n mnoroyrontnnxon
nastnaercx n-qop+a.
4.1. Hnnnamnnpm
B nrpy, ananornunym nonnmnno, moxno nrpart, ecnn nocnontsonartcx
]nrypamn, cocrannenntmn ns npannntntx rpeyrontnnxon.
Onpeenenne 13. Honnauon.
Houua+ou +ro ]nrypa, cocrannennax ns onnaxontx
npannntntx rpeyrontnnxon rax, uro c xaxoro rpeyrontnnxa moxno
nepern no omnm croponam na nmo pyro rpeyrontnnx. Hopaor
nonnamona +ro xonnuecrno cocrannxmmnx ero rpeyrontnnxon.
Honnamon ns n rpeyrontnnxon nastnaercx n-a+ou.
Mouoa+ou nonnamon nopxxa 1, ua+ou nopxxa 2,
mpua+ou 3, mempa+ou 4, neuma+ou 5, eerca+ou 6.
Bcero cymecrnyer no 1 monoamony, namony n rpnamony, 3
rerpamona, 4 nenramona n 12 rexcamonon (pnc. 2021).
Pnc. 20. 1 monoamon, 1 namon, 1 rpnamon,
3 rerpamona n 4 nenramona
Pnc. 21. 12 rexcamonon
Hncroner
Becrnyrontnnx Heryuax mtmt
Knmmxa
C]nnxc Pomon Kopona 3mex
Omap Xxra Faouxa
Ty]nx
4. pyeue seepu 79
Camte nnrepecnte ]nrypt nonyuamrcx ns 12 rexcamonon.
Pnc. 22. ne ]nrypt ns rexcamonon
4.2. Hnnnrcc
3nemenrt, cocrannennte ns npannntntx xnaparon n rpeyrontnnxon,
yxe paccmorpent. Ocranoct paccmorpert mecrnyrontnnxn.
Onpeenenne 14. Honnrexc.
Houueerc +ro ]nrypa, cocrannennax ns onnaxontx npannntntx
mecrnyrontnnxon rax, uro c xaxoro mecrnyrontnnxa moxno nepern
no omnm croponam na nmo pyro mecrnyrontnnx. Hopaor
nonnrexca +ro xonnuecrno cocrannxmmnx ero mecrnyrontnnxon.
Honnrexc ns n mecrnyrontnnxon nastnaercx n-eerc.
Mouoeerc nonnrexc nopxxa 1, ueerc nopxxa 2, mpueerc
3 n mempaeerc 4.
Bcero cymecrnyer no 1 monorexcy n nrexcy, 3 rpnrexca n 7
rerparexca (pnc. 23).
Honoca uepnt Bonna Hncroner Apxa Hponennep Huena
80 I.aea 3. Ho.u+uuo u opyeue seepu
Pnc. 23. 1 monorexc, 1 nrexc, 3 rpnrexca n 7 rerparexcon
Camte nnrepecnte ]nrypt nonyuamrcx ns 7 rerparexcon.
Pnc. 24. ne ]nrypt ns rerparexcon
4.3. Hnnna6nnn
Bce npannntnte mnoroyrontnnxn, xoroptmn moxno samocrnrt
nnocxocrt, paccmorpent. Hpnneem npnmep ncnontsonannx
nenpannntntx onnaxontx mnoroyrontnnxon.
Onpeenenne 15. Honnaono.
Houuaouo +ro ]nrypa, cocrannennax ns onnaxontx
npxmoyrontntx pannoepenntx rpeyrontnnxon rax, uro c xaxoro
rpeyrontnnxa moxno nepern no omnm croponam na nmo pyro
rpeyrontnnx. Hopaor nonnaono +ro xonnuecrno cocrannxmmnx
ero rpeyrontnnxon. Honnaono ns n rpeyrontnnxon nastnaercx n-
aouo.
Mouoaouo nonnaono nopxxa 1, uaouo nopxxa 2,
mpuaouo 3 n mempaouo 4.
Bcero cymecrnyer 1 monoaono, 3 naono, 4 rpnaono n 14
rerpaono (pnc. 2526).
Pnc. 25. 1 monoaono, 3 naono n 4 rerpaono
Pnc. 26. 14 rerpaono
Kncrt nnnorpaa uepnnntnnna
B A C D E F G H I J K L M N
4. pyeue seepu 81
Oosnaunm uepes k xarert +nemenrapntx rpeyrontnnxon, a uepes
h rnnorenyst. Tora n sanncnmocrn or roro, uro cunrart ennnne
nnnt xarer nnn rnnorenysy, cymmapnax nnomat ncex 14
+nemenron rerpaono panna nno 28 ennnuntm xnaparam, nno 14
ennnuntm xnaparam. Hocxontxy 14 n 28 ne xnnxmrcx xnaparamn
narypantntx uncen, ns 14 +nemenron rerpaono nentsx cocrannrt
xnapar.
Moxno oxasart, uro ns 14 +nemenron rerpaono nentsx raxxe
cocrannrt nnxaxo npxmoyrontnnx.
Pnc. 27. Bce 3 npxmoyrontnnxa ns 28 xnaparnxon (xpome ntcort 1).
Hx nentsx copart ns rerpaono
2 14
4 7
2 7
Inana 4. Hrpm n rnnnnnnnmn
Tanrpam uy16nn
Ha6npnn1m 3apawn Bnnrappa
80 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
Marepnan uernepro rnant moxno narn n cneymmnx nsannxx.
[Iapnep 1] Inana 25. Hanpnnrt. Inana 33. Mexannuecxne
ronononomxn.
[Iapnep 5] Inana 3. Tanrpamt, uacrt I. Inana 4. Tanrpamt, uacrt II.
[omopx] 25. Hocrpoenne ]nryp ns anntx uacre. unrypt ns
xycouxon xnapara.
[oxyuaena] Ionononomxn ns ymarn n xaprona. Marnuecxn xnapar.
[Xo]mrarep] Inana XIX. Hcxyccrnennt nnrennexr: nnt na
yymee. 3aaun Fonrapa.
http://tangrams.ca
http://labyrinthsociety.org
http://georgetown.edu/labyrinth
http://cs.indiana.edu/~hfoundal/research.html
1. Tauepa+ 81
1. Tanrpam
3aaun na paspesanne pennemne n sannmarentno maremarnxe.
Hnocxne ]nrypt paspesamr na uacrn, ns xoroptx n cxnatnamr
nonte ]nrypt. Tanrpamt noxoxn na mosanxy (nasnt), no n mosanxe
ns mnornx xycouxon nenpannntno ]opmt nyxno cnoxnrt ony
]nrypy npannntno ]opmt, n ranrpamax xe naoopor, ns necxontxnx
xycouxon npannntno ]opmt cxnatnamr mnoro neotuntx ]nrypox.
1.1. Onpcpcncnnc
Onpeenenne 1. Tanrpau.
1auepa+ nrpa, npecrannxmmax coo uacrn maum
paspesannoro xax na pnc. 1 xnapara, ns xoroptx cocrannxmr pasnte
]nrypt.
Pnc. 1. Cemt ranon
unrypa, cnoxennax ns ranon, raxxe nastnaercx mauepa+o+.
3amernm, uro napannenorpamm, enncrnennt ne sepxantno
cnmmerpnunt ran, moxno yxnatnart nmo cropono.
Yrnt ncex ranon xparnt 45. Bneem ennnny nsmepennx ranon:
npnmem cropony xnaparnoro rana sa ennnny. Tora nnnt cropon
ranon ntpaxamrcx uncnamn 1, 2, 2 n 2 2 . Hnomat ranrpama panna
8.
Mn] o pennocrn ranrpama cosan amepnxancxn nsoperarent
ronononomox C+m Ho, ntnycrnn n 1903 r. xnnxxy Boctmax xnnra
Tana, n xoropo mncrn]nnnponan ncropnm ranrpama, nosnnxmero
xxot n Knrae onee 4000 ner nasa. Cmxer onoro ns erexrnnon
1
2 2
2
2
82 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
(Ynnammne norrxmn ronnancxoro nnnomara Poepra Ban Iynnxa)
crponrcx noxpyr ranon. Tanrpamom ouent ynnexancx 3rap Annan Ho.
Onpeenenne 2. 3neuen1apnmn 1peyrontnnx.
3ue+eumapum mpeyeououur maxcnmantnt npxmoyrontnt
pannoepennt rpeyrontnnx, ns +xsemnnxpon xoroporo cnoxent nce
rant.
7 ranon pasnnamrcx na 16 onnaxontx +nemenrapntx
rpeyrontnnxon c xarerom 1 n rnnorenyso 2 , xax noxasano na pnc. 2.
Pnc. 2. Cemt ranon, pasnrtx na +nemenrapnte rpeyrontnnxn
Tanrpam ntnycxaercx n nnocxo xnaparno xopoouxe co
cropono 2 2 , n xoropym rant yxnatnamrcx, xax noxasano na
pnc. 1. Tax uro ynoxnrt rant n xopoouxy yxe osnauaer copart
ranrpam.
3aaua 1. Yxnaxa 1anon n xopoouxy.
Tanrpam ntnycxaercx raxxe n onee xomnaxrnom nne n
xnaparno xopoouxe co cropono 2, n xoropym 7 ranon
yxnatnamrcx n na cnox. Coepnre n napncyre +rn na cnox.
Hrpt n ranrpam pacnaamrcx na rpn ocnonnte xareropnn.
1. Honcx cnocoon nocrpoennx annoro ranrpama (]nrypt) nnn
oxasarentcrno nenosmoxnocrn +roro.
2. Hsopaxenne cnny+ron xnnorntx, nme n pyrnx ysnanaemtx
npemeron c nanontme ntpasnrentnocrtm n mmopom.
3. Pemenne pasnnuntx saau xomnnaropno reomerpnn.
Honxrno, uro n ranrpam moxno nrpart n pyrnmn cnocoamn.
1. Tauepa+ 83
Hpenarannct n npenaramrcx n pyrne napnanrt pasnennx
xnapara, nopaxammne ranrpamy, no nn onn ns nnx ne moxer
cpannnrtcx no nonynxpnocrn c ranrpamom. xax n n cnyuae c opuea+u,
ouaponanne ranrpama ranrcx n npocrore marepnana n n xaxymecx
nenpnronocrn ero nx cosannx ]nrypox, onaammnx +crernuecxo
npnnnexarentnocrtm.
1.2. Knaccnqnannn
Onpeenenne 3. Cnnsnmn 1anrpau.
Ceasum mauepa+, uuu cocmeeuuo mauepa+ +ro ranrpam,
cocroxmn ns onoro xycxa, pyrnmn cnonamn, c nmoro rana raxoro
ranrpama moxno nepern na nmo pyro ran, nepexox rontxo uepes
omne uacrn cropon ranon.
Heceasum mauepa+, uuu uecocmeeuuo mauepa+ +ro ranrpam,
ne xnnxmmncx cnxsntm.
Ha pnc. 3 cnena nsopaxen necnxsnt ranrpam. Y +roro ranrpama
orcyrcrnyer axe xaxax-nno cnxsnax uacrt, r. e. on cocronr ns 7
necnxsntx uacre. Ha pnc. 3 cnpana napnconan cnxsnt ranrpam.
Pnc. 3. Hymn (cnena) n naxnonnnmncx (cnpana) uenonex
Hrax, ranrpamt pacnaamrcx na na cemecrna ranrpamon
cnxsntx n necnxsntx. Cpen cnxsntx ranrpamon, n cnom ouepet,
ntennm naxnt xnacc ranrpamon.
Onpeenenne 4. Touno noornannmn 1anrpau.
Hepu+emp mauepa+a nnemnn xonryp ranrpama, pyrnmn
cnonamn, +ro cnoonte uacrn xonrypon ranon, xoropte ne
conpnxacamrcx c pyrnmn ranamn.
84 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
1auepa+ es mp +ro ranrpam es naxyn nnyrpn, axe raxnx,
xoropte xacamrcx nepnmerpa ranrpama xorx t n ono rouxe.
1ouuo nooeuauum mauepa+ +ro cnxsnt ranrpam es tp,
cocrannennt rax, uro ecnn na rana conpnxacamrcx, ro connaamr
nno xarer c xarerom, nno rnnorenysa c rnnorenyso +nemenrapntx
rpeyrontnnxon, ns xoroptx onn cocrannent.
Taxax rounax noronxa xapaxrepna nx xomntmrepntx, a raxxe nx
nocrountx rexnonorn. Ha Bocroxe cymecrnyer renennnx
ntepxnnart pasmept omon, meenn n r. . xparntmn, r. e.
ntpaxenntmn nentm uncnom, nexoropo ocnonno ennnne nnnt.
Hanpnmep, xnoncxax crponrentnax npomtmnennocrt ona ns
nanonee +]]exrnnntx n mnpe: ee crponrentnte nnnomarepnant
cranaprnsnponant no pasmepam, xparntm ocnonno ennnne nnnt,
xoropax nastnaercx mar.
Touno noornannte ranrpamt yono ntuepunnart na xneruaro
ymare rax, urot nce nenouncnnrentnte cropont pacnonarannct no
nnnnxm cerxn, a cropont, xparnte 2 no naronanxm cerxn.
Ha pnc. 4 nsopaxent rouno noornannte ranrpamt.
Pnc. 4. Touno noornannte ranrpamt
(Fyxna C, Kopant, Fouxa, Coaxa)
Touno noornannte ranrpamt moxno xnaccn]nnnponart no uncny
cropon nepnmerpa.
Teopeua 1. Maxcnuantnan nnna nepnue1pa.
Maxcnmantnoe uncno cropon nepnmerpa rouno noornannoro
ranrpama cocrannxer 18.
oxasa1entc1no 1eopeum 1. Maxcnuantnan nnna nepnue1pa.
oxasarentcrno nponeem n na +rana: 1) noxaxem, uro uncno cropon
nepnmerpa rouno noornannoro ranrpama ne moxer trt ontme 18;
2) npnneem npnmep rouno noornannoro ranrpama c uncnom cropon 18.
1. Tauepa+ 85
1. Hocuer na pnc. 2 noxastnaer, uro nepnmerp ncex 7 ranon
nacunrtnaer 30 +nemenrapntx orpesxon (xareron n rnnorenys). Hpn
cocrannennn rouno noornannoro ranrpama no xpane mepe 6 nap ns
nnx coennxmrcx nmecre, n nx nepnmerpa repxmrcx 6 2 12
+nemenrapntx orpesxon. Ocraercx 30 12 18 +nemenrapntx
orpesxon.
2. Hpnmepom rouno noornannoro ranrpama c nepnmerpom ns 18
cropon xnnxercx Coaxa na pnc. 4.
Onpeenenne 5. Bmnyxnmn 1anrpau.
Bmnyrum mauepa+ +ro mnoroyrontnnx, nce nnyrpennne yrnt
xoroporo mentme 180. pyrnmn cnonamn, ecnn xonnt orpesxa nexar
na ranrpame, ro n nect orpesox yer nexar na ranrpame.
Moxno oxasart, uro ntnyxnt ranrpam ncera xnnxercx rouno
noornanntm. B 1942 r. uy Tsxnnan n uyan uncmn oxasann, uro
cymecrnyer rontxo 13 ntnyxntx ranrpamon. Bce onn ecrt na pnc. 5: ns
7 ranon moxno cnoxnrt 13 ntnyxntx mnoroyrontnnxa: 1 rpeyrontnnx,
6 uertpexyrontnnxa, 2 nxrnyrontnnxa n 4 mecrnyrontnnxa.
Pnc. 5. Bce 13 ntnyxntx ranrpamon
Teopeua 2. Tanrpaum-1e1paunno.
Hs 7 ranon moxno cnoxnrt rontxo xnaparnoe rerpamnno.
86 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
oxasa1entc1no 1eopeum 2. Tanrpaum-1e1paunno.
1. Knaparnoe rerpamnno-ranrpam noxasano na pnc. 1.
2. oxaxem meroom nepeopa ncex napnanron, uro ocrantnte 4
rerpamnno na pnc. 6 cnoxnrt nentsx. Homecrnm n xaxoe rerpamnno
xnaparnt ran ncemn nosmoxntmn 3 cnocoamn. B T-rerpamnno
nenosmoxno npncrponrt na ontmnx rpeyrontntx rana. B rpex
ocrantntx rerpamnno npn xaxom pacnonoxennn xnaparnoro rana
nmeercx or 0 o 2 cnocoon pasmemennx nyx ontmnx rpeyrontntx
ranon. Ho npn xaxom ns +rnx cnocoon ne yaercx pasmecrnrt ran-
napannenorpamm.
Pnc. 6. T-, N-, L- n I-rerpamnno nentsx cnoxnrt ns 7 ranon
1.3. unrypn
Hs ranon cxnatnamr pasnoopasnte saannte n ntpasnrentnte
]nrypxn. Hexoropte ns nnx npecrannent na pnc. 7.
Pnc. 7. Ancr, Hen Fennna, Xxra, Fent menet,
1. Tauepa+ 87
Kponnx, Ferymn mantunx, Ipn]
3ameuarentnax ocoennocrt ranrpamntx ]nrypox, nncan
anrnncxn macrep ronononomox Ienpn tmenn, cocronr n rom,
uro onn ronopxr namemy noopaxennm ropaso ontme, uem n nnx
sanoxeno. Kro, nanpnmep, npn nsrnxe na Hen Fennny ne
nouyncrnyer ee ntcoxomepne? Hora Ancra xaxercx rontme, uem
nmo ns cocrannxmmnx ee ranon. 3ro nacroxmax onrnuecxax
nnnmsnx. Heontmo ntcryn napyca n nepxne uacrn Xxrt
nosnonxer noopaxennm nerxo ocrponrt nenym maury.
3ameuarentnte ]nrypxn nonyuamrcx npn oennennn nyx
remarnuecxn cnxsanntx mexy coo ranrpamon, xaxt ns xoroptx
cocrannen ns nonnoro xomnnexra 7 ranon, xax na pnc. 8.
Pnc. 8. enmnna, ronxammax xonxcxy n Hnent
Onpeenenne 6. Hapnme 1anrpaum.
Hapume, uuu napaorcauoume, mauepa+m na ranrpama raxne,
uro npn ns conmecrnom paccmarpnnannn xaxercx, uro onn ns nnx
copan es onoro rana.
Ha pnc. 9 npnneent na npnmepa napntx ranrpamon.
88 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
Pnc. 9. Hapnte ranrpamt: Monax co cneuo n Monax c uame
Hapnte ranrpamt ncnontsymrcx n cneymmem ]oxyce. K cemn
ranam oannxercx ran, xoroporo ne xnaraer n .eeo+ ranrpame.
uoxycnnx conpaer na rnasax y spnrene .eei ranrpam c
npncrannenntm nnmnnm ranom rax, urot tno noxoxe na npaei
ranrpam. 3arem ]oxycnnx nepememnnaer rant n npn +rom enaer nn,
uro npxuer n xapman nnmnn ran (n na camom ene npxuer!). Tenept
]oxycnnx conpaer npaei ran n saxnnxer, uro cnpxrannt ran
ntnptrnyn ns xapmana!
2. 4ymoo. 89
2. uy16nn
3ro manonsnecrnax nrpa, pacnpocrpanennax ontme n
npo]eccnonantntx maremarnuecxnx xpyrax. Ona upesntuano npocra,
no rpeyer repnennx n naxonnennx ontra. urot nrpart n nee,
ocrarouno nmert nncrox otuno rerpan n xnerouxy n ne pyuxn
pasntx nneron.
2.1. Ocnnnnmc npannna
Onpeenenne 7. my1on.
0ymou nrpa co cneymmnmn ocnonntmn npannnamn:
1) na nncre ymarn n xnerouxy pncymr no nnnnxm cerxn
]yrontnoe none, cocroxmee ns cneymmnx uacre:
a) epauuua noua no xpaxm nncra;
) pasptn n 6 xnerouex na cepenne xoporxnx cropon nx eopom;
n) umaueu n ysnax xnerouex no xpaxm nopor;
r) rouxn n ueumpe noua na ono ocn c nenrpom oonx nopor;
2) na nrpoxa xoxr no ouepen. Hx nmena nnmyrcx sa noporamn;
3) urot ne nepenyrart xo nrpoxa, ncnontsymr pyuxn 2 nneron;
4) nrpoxn nepememamr no nonm +au n nne rouxn:
a) nent nrpt nepeceut mxuom uuuum eopom npornnnnxa sa
npeent nonx, r. e. saumo eou (mxu na rpannne nopor ne ron);
) nrpox, sannmn ron, ntnrptnaer, +amu saxanunnaercx;
n) mxu ne onxen xacartcx rpannn nonx;
r) mxu moxer xacartcx n npoxonrt uepes mranry;
5) xot nrpoxn enamr no cneymmnm npannnam:
a) xo uepora nomanax ns rpex orpesxon ns cropon nnn
naronane xnerouex, xoropax neer mxu;
) xo nrpoxa ne onxen xacartcx nnn nepecexart nnnnn
npetymnx xoon oonx nrpoxon;
n) xo nrpoxa naunnaercx n ysne, n xoropom saxonunncx xo
pyroro nrpoxa. Hepnt nrpox naunnaer xonrt ns nenrpa nonx;
r) xro xonr nepntm, pemaercx no xpenm nnn oronopennocrn;
6) ecnn nrpox ne moxer noxonrt ner cnoontx ysnon, ro:
a) pyro nrpox ter umpaquo yap;
) mrpa]no yap nmeer nnny 10 xnerox;
n) mrpa]no yap moxer nepecexart nnnnn xoon n mrpa]ntx n
onxen saxanunnaercx n cnoonom ysne nnn sa noporamn;
90 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
r) nrpox ntnpaer nanpannenne cnoero mrpa]noro ns
onycrnmtx. Brpa]no, yxoxmn sa nopora, cunraercx nnno 10
xnerox.
B ]yrone ner ]nxcnponanntx pasmepon nonx. Otuno na
crpannne cranaprno rerpan n xnerouxy (pasmep 32 39 xnerox) no
nnnnxm cerxn pncyercx none maxcnmantnoro pasmepa. 3arem npnmepno
n nenrpe nonx crannrcx rouxa. Hocne +roro pncymrcx nopora, nenrpt
xoroptx naxoxrcx na ro xe nnnnn, uro n nenrp nonx.
Ha pnc. 10 nsopaxent nrpymeunte, ymentmennte nonx, na
xoroptx noxasant nnnnn nepnoro xoa. Hocneymmnmn xoamn
nentsx nepecexart +rn nnnnn, a raxxe nce xot nnn mrpa]nte yapt
ne onxnt saxanunnartcx na yxe sanxrtx nepntm xoom uertpex
ysnax.
Pnc. 10. na pasntx nepntx xoa
Bopora pncymrcx onnaxontmn, xora nrpoxn nmemr npnmepno
onnaxonym cnny. nx nrpoxon pasno xnann]nxannn nopora cranxrcx
pasno mnpnnt: nx onee ontrnoro nrpoxa nopora pacmnpxmr, nx
menee ncxycnoro nrpoxa ymentmamr. Kora nrpaer macrep c
nonnuxom, nx roro, urot cenart nrpy xort cxontxo-nnyt
nnrepecno, nonnuxy enamr nopora ns ono rouxn (ns ono
mranrn), a macrep nonyuaer nopora mnpnno c nrponoe none n xonr
nroptm.
Cexper nrpt saxnmuaercx ne n rom, urot npn nepno
nosmoxnocrn nponnart mrpa]nte yapt. Brpa]nte yapt nyume
2. 4ymoo. 91
nponnart n onee yontx nx +roro mecrax. B nauantno crann
nrpt moxno ntnrpart n es mrpa]ntx yapon. nx raxo nrpt nyxno
ymert xonrponnponart n necrn npornnnnxa, nyxno nmert pasnnrym
]yrontnym rexnnxy nrpt. Onaxo necrn npornnnnxa xopomo
nonyuaercx, xora nrpoxn pasno xnann]nxannn.
2.2. Tcxnna nrpm
Yxe ns pnc. 10 nnno, uro axe nepnt xo moxno ntnonnnrt
neonosnauno, npecneyx pasnoopasnte nenn. Ha nepntx nopax
nyxno nayunrtcx: 1) onnartcx mrpa]ntx yapon; 2) ne nosnonxrt
npornnnnxy enart mrpa]nte; 3) ynpannxrt xoamn npornnnnxa.
Onpeenenne 8. 3anan.
3aeau, uuu nouyueuue umpaquoeo yapa xo, nocne xoroporo
npornnnnx ne moxer noxonrt, n nponsnonrcx mrpa]no yap.
3aaua 2. 3anan.
a) Hanre nce cnocot sanana n nosnnnxx na pnc. 11.
) Hanre nce pasnte c rounocrtm o cnmmerpnn nepnte xot ns
nenrpa nonx n re ns nnx, xoropte nosnonxer nropomy nrpoxy cpasy
nponsnecrn mrpa]no yap.
Pnc. 11. Hosnnnn, n xoroptx nrpox moxer nonyunrt mrpa]no yap
Pemenne saaun 2. 3anan.
a) Ha nepno nosnnnn nosmoxnt 2 pasntx sanana (cm. pnc. 12).
Ha nropo nosnnnn nosmoxnt 6 pasntx sananon (nanre camn).
) Hs nenrpa nonx nosmoxnt 46 pasnnuntx nepntx xoon, ns nnx
17 neyr x sanany (xot nanre camn, npnmept cm. na pnc. 13).
Pnc. 12. na cnocoa sanana
92 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
Pnc. 13. na sanantntx xoa ns nenrpa nonx
Onpeenenne 9. Bmnyaennmn xo.
Bmuyxeuum xo xo c ntnyxenntm nepntm orpesxom.
Hpeocrannenne npornnnnxy ntnyxennoro xoa nosnonxer
xonrponnponart xot npornnnnxa. enax ntnyxennt xo, rpyno
nsexart sanana. Hnora nmecro roro, urot sanannrt npornnnnxa,
moxno sacrannrt ero cenart necxontxo ntnyxenntx xoon n
nponnnyrtcx x noporam npornnnnxa nnxe, uem +ro tno npn cpasy
nponsneennom mrpa]nom yape. Henouxa ntnyxenntx xoon
otuno saxanunnaercx npn npnnnxennn npornnnnxon x
npenxrcrnnm.
Ha pnc. 14 noxasano, xax nmecro sanana na pnc. 12 oprannsonart
nenouxy ntnyxenntx xoon n nponnnyrtcx nnnornym x noporam
npornnnnxa.
Pnc. 12. na cnocoa sanana
2.3. Hnnnmc npannna
3ror naparpa] ne xnnxercx, xoneuno, ncuepntnammnm pyxonocrnom
no nrpe ]yron. Ho ocranmnecx npannna npnneem nonnocrtm.
Onpeenenne 10. Hpoqeccnonantnmn qy1on.
Ocranmnecx npannna no ]yrony:
1) nrpox nnpane ntnpart mecro sanana, xoropoe on moxer
paccunrart, ncxox ns pesyntraron nocneymmero mrpa]noro yapa;
2) ecnn nentsx nponrt mrpa]no na 10 xnerox nnn sa nopora, ro
nrpox nnpane ynnnnrt nnn yxopornrt, xax saxouer, mrpa]no na 1
xnerxy. Ecnn n +ro nenosmoxno, ro rora na 2, n r. .;
3) ecnn no ncem nanpannennxm or ysna sanana ner cnoontx
ysnon, ro ]nxcnpyercx uuuoa;
2. 4ymoo. 93
4) ecnn nocne mrpa]noro npornnnnxy nexya xonrt, ro cnona
tercx mrpa]no, ecnn onxrt nexya, cnona mrpa]no, n r. ., +ro
nastnaercx +uoeorpamum (eouo, mpouo u m. .) umpaquo
yap;
5) maru c mnoroxparntm yapom nastnaercx ueeep.
B npnnnnne moxno ntnrpart, sacrannn npornnnnxa noxonrt nnn
nponrt mrpa]no (mnoroxparnt mrpa]no) n cnon nopora. Ho +ro
ouent pexo nonyuaercx Hpana, nnutx ncrpeuaercx eme pexe.
94 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
3. Ha6npnn1m
Ecrt rpeuecxn mn] o ennoopcrne mnoro Tesex c uyonnmem
Mnnoranpom, onranmem n xnoccxom nanpnnre na Kpnre. Btpartcx
ns nanpnnra Tesem nomor xnyox nnrox, noapennt emy Apnano.
Hmeercx anrnncxn napnanr +ro nerent. B Anrnnn camtm
snamennrtm apxnrexrypntm nanpnnrom tna ecexa Posamynt.
Honropno ona tna nocrpoena n nycroxcxom napxe n XII nexe
xoponem Ienpnxom II, xoropt nontrancx cnpxrart n +rom nanpnnre
nosnmnennym Posamyny Hpexpacnym or cno cynpyrn 3neonopt
Axnnrancxo. Hpeanne paccxastnaer, uro nnrt Apnant nomorna
3neonope nponnxnyrt n nenrp nanpnnra, re ocnennennax pennocrtm
xoponena sacrannna necuacrnym Posamyny npnnxrt x.
Anrnnuane uacro ntxnatnann nanpnnrt ns epna pxom c
nepxontm. Ero npoxoxenne xnnxnoct xax t uacrtm pennrnosnoro
pnryana.
3.1. Onpcpcncnnc
Onpeenenne 11. Aanpnn1.
Baupuum rononornuecxax ]nrypa, n xoropo nmercx nyrt
mexy nymx rouxamn. Heuo uaupuuma ormeuennoe mecro n
nanpnnre, xoroporo nyxno ocrnut or nxoa n sarem ntrn ns
nanpnnra.
1onouoeuuecraa queypa osnauaer, uro ecnn ]nrypa yer
napnconana na nosymnom mapnxe, ro. xax t mapnx nn pacrxrnnart,
nyrt mexy nymx rouxamn ocranercx npannntntm.
B Anrnnn camt nsnecrnt nanpnnr ns xnntx nsropoe,
onncannt n nonecrn xepoma K. xepoma Tpoe n ono noxe, ne
cunrax coaxn, tn coopyxen n 1690 r. npn nopne Bnntrentma
Opancxoro n X+mnron-Kopre. Hnan +roro nanpnnra n ero
conpemennom nne noxasan na pnc. 13.
3. Haoupuumi 95
Pnc. 13. Hanpnnr n X+mnron-Kopre
Ecnn ecrt xapra nanpnnra, ro ero moxno pemnrt ouent tcrpo:
ocrarouno samrpnxonart nce rynnxn, rora ocranyrcx rontxo npxmte
nyrn x nenn. Ha pnc. 14 samrpnxonant nce rynnxn nanpnnra. Concem
nnoe eno, ecnn nyxno npopartcx n nanpnnr, nnana xoroporo ner
Pnc. 14. Hanpnnr c samrpnxonanntmn rynnxamn
Ecnn y nanpnnra rontxo onn nxo, a saaua cocronr n
naxoxennn oporn x enncrnennomy ntxoy, ro raxax saaua ncera
pemaercx no cneymmemy anropnrmy. Hpana, raxo nyrt npx nn
yer xparuamnm.
Anropn1u 1. Hpoc1on anropn1u npoxoaennn nanpnn1a.
Hyxno nrn no nanpnnry, nce npemx xacaxct crenxn ono n ro
xe pyxo (nce npemx npano nnn nce npemx neno).
3aaua 3. Hpoc1oe npoxoaenne nanpnn1a.
Hapncyre npoxoxenne nanpnnra n X+mnron-Kopre, nontsyxct
npocrtm anropnrmom.
96 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
3.2. Hpnxnxpcnnc npnncnnanmx na6npnn1nn
Onpeenenne 12. Cnnsnoc1t nanpnn1a.
Ouoceasum uaupuum nanpnnr, ne coepxamn samxnyrtx
mapmpyron. pyrnmn cnonamn, n nem ner orentno croxmnx crenox.
Muoeoceasum uaupuum nmeer orentno croxmne crenxn.
Ha pnc. 15 noxasant onocnxsnt (cnena) n mnorocnxsnt
(cnpana) nanpnnrt.
Hyrt, nponoxennt no npocromy anropnrmy, n onocnxsnom
nanpnnre npoer no onomy pasy rya n oparno no ncem saxoynxam.
Ho+romy ncera re-ro no opore nent yer ocrnrnyra.
Pnc. 15. Onocnxsnt (cnena) n mnorocnxsnt (cnpana) nanpnnrt
3aaua 4. Hpoxoaenne onocnnsnoro nanpnn1a.
Hapncyre npoxoxenne onocnxsnoro nanpnnra c pnc. 15,
nontsyxct npocrtm anropnrmom.
Hentm nanpnnra n X+mnron-Kopre cnyxnr nenrpantnax
nnomaxa. 3ro nanpnnr mnorocnxsnt, no ne ero samxnyrte nernn
ne oxpyxamr nenn. Ho+romy, nox n nero n epxact sa crenxy, moxno
opartcx o nenn n ntpartcx napyxy, nn pasy ne notnan npn +rom
n xaxo-ro ns nyx nerent.
Onaxo n mnorocnxsnom nanpnnre no npocromy anropnrmy
nonacrt x nenn, noxpyr xoropo npoxonr samxnyrt mapmpyr,
nenosmoxno. K raxnm ornocnrcx nanpnnr na pnc. 15 cnpana.
3. Haoupuumi 97
3.3. Hpnxnxpcnnc mnnrncnnanmx na6npnn1nn
Hpn nonnom npoxoxennn mnorocnxsnoro nanpnnra es nnrn
Apnant yxe ne oornct.
Anropn1u 2. Hpoxoaenne unorocnnsnoro nanpnn1a.
1. Hponpaxct no nanpnnry, nce npemx ormeuaem nyrt, nex
nnnnm nont crenxn, nanpnmep, npaeo.
2. ox o pasnernnennx, ntnpaem nmo nont nyrt.
3. Ecnn, nx no uoeo+y nyrn (re ner nnnnn nont .eeo crenxn):
a) nonaaem n rynnx; ) ntxonm na xaxo-nnyt nepexpecrox, re
yxe tnn, ro nonopaunnaem oparno.
4. Ecnn, nx no cmapo+y nyrn (re ecrt nnnnx nont .eeo crenxn),
ntxonm x nepexpecrxy, ro: a) ecnn ecrt nont nyrt, ro ntnpaem ero;
) ecnn ner nonoro nyrn, ro nem no crapomy.
5. Hnxora ne noem no nyrn c ormerxamn no oenm croponam.
3aaua 5. Hpoxoaenne unorocnnsnoro nanpnn1a.
Hapncyre npoxoxenne mnorocnxsnoro nanpnnra.
Pemenne saaun 5. Hpoxoaenne unorocnnsnoro nanpnn1a.
Hpoxoxenne mnorocnxsnoro nanpnnra noxasano na pnc. 16.
Pnc. 16. Hpoxoxenne mnorocnxsnoro nanpnnrt
3aaua 6. Hpoxoaenne unorocnnsnoro nanpnn1a.
Hapncyre npoxoxenne nanpnnra n cay Poysa Fonna, pnc. 17.
98 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
Pnc. 17. Mnorocnxsnt nanpnnr n cay Poysa Fonna
4. 3aoa:u Boueapoa 99
4. 3apawn Bnnrappa
3rn nnrepecnemne saaun moryr trt npenoxent nmxm,
xomntmrepam nnn npecrannrenxm nnesemntx nnnnnnsann.
4.1. Onpcpcncnnc
Onpeenenne 13. 3aaua Bonrapa.
3aaua Boueapa +ro nponema, noonax ono ns rex cra,
xoropte npenoxnn n cnoe xnnre Hponemt ysnanannx pyccxn
yuent Mnxann Monceennu Fonrap. Ha pnc. 18 noxasant rnnnunte
saaun Fonrapa na uncna ns ero xnnrn.
Kaxax saaua cocronr ns 12 ]nryp, nsxrtx n pamxy pa+or
Boueapa. 6 nentx pamox cocrannxmr xnacc I, 6 npantx xnacc II.
Pamxn nymepymrcx cneymmnm opasom:
I-A I-F II-A II-F
I-B I-I II-B II-I
I- I-E II- II-E
3aaua Boueapa cocronr n rom, urot onpeennrt, uem pamxn
xnacca I ornnuamrcx or pamox xnacca II.
Pnc. 18. 3aaun Fonrapa XX 91, 85, 86, 87.
91 85
86 87
100 I.aea 4. Hepi u eo.oeo.o+ru
4.2. Hpnc1mc aapawn
3aaun na pnc. 18 ornocxrcx x npocrtm, n xoroptx pemenne moxno
ortcxart cpasy, sa onn mar, n ornnune pamox Fonrapa xnacca I or
xnaca II moxno ntpasnrt onnm cnonocouerannem nnn axe cnonom. K
raxnm xe npocrtm ornocxrcx n saaun Fonrapa na pnc. 19.
3aaua 7. 3aaun Bonrapa.
Pemnre nce saaun Fonrapa na pnc. 1820.
Pnc. 19. 3aaun Fonrapa XX 51, 33, 55, 22, 61, 70.
51 33
55 22
61 70
4. 3aoa:u Boueapoa 101
4.3. Cnc1annmc aapawn
3aaun na pnc. 20 ornocxrcx x onee cnoxntm, n xoroptx pemenne
ortcxnnaercx nno sa na +rana, re nepnt +ran ]nntrpannx, r. e.
ycrpanenne, acrparnponanne or nnmnnx oexron, nno ntpaxaercx
cnoxntm npenoxennem.
Pnc. 20. 3aaun Fonrapa XX 47, 49, 58, 71.
47 49
58 71
1
4
2
3
Hpnnnxcnnc. Opnramn
3arn1nnn Knaccna
ypannn n Hcp1n Ky6nn Aaanna
Marepnan npnnoxennx moxno narn n cneymmnx nsannxx.
[A]ontxnn]
[Iapnep 1] Inana 31. Opnramn.
[oxyuaena] Cxnatnaem ns ymarn
http://origart.by.ru
http://vrpilots.com/rus/origami/whtpaper.htm
http://merrimack.edu/~thull/
100 Hpu.o+euue. Opuea+u
1. 3arn1nnn
Onpeenenne 1. Opnraun.
Opuea+u pnryan n ncxyccrno cxnatnannx ]nrypox ns ymarn
es npnmenennx noxnnn n xnex. 0ueypra opuea+u xpacnno
cnoxennt nncr ymarn. eueamuaaca queypra ]nrypxa, y xoropo
nnxyrcx nce nnn xaxne-ro ee uacrn npn nosecrnnn na nexoropte
pyrne.
Opnramn saponnoct n Xnonnn xax pnryan, xax ymaxnte
nepornn]t. Cnoxennte ns ymarn nrnuxn, xoropte nocnnn n nne
yxpamenn na xnmono, moxno ynnert na xnoncxnx rpanmpax XVIII
nexa. B name npemx opnramn pacnpocrpannnoct no ncemy mnpy xax
ncxyccrno.
Onnm ns nocropxenntx noxnonnnxon opnramn tn Htmnc
K+pponn. Kpynnemnm conpemenntm xyoxnnxom opnramn cunraercx
Axnpa Homnsana ns Toxno. Hm nanncano necxontxo xnnr o nmnmom
ncxyccrne n mnoxecrno crare.
Hpexe uem cxnatnart ]nrypxn, cnauana enamr neoxonmte
saroronxn: nonyuamr asonym ]opmy nnn npocro nepernamr ymary.
1.1. jcnnnnmc anan
Cornyrt na cex Cornyrt or cex
Hnnnx crnannx
ymarn
Hocne nepernannx:
nns ymarn remnt Hnnnx nocne neperna
Tamnrt, rxnyrt Orxptrt, pacxptrt yrt, nayrt
1. 3aeomoeru 101
Bcrannrt

Paspesart, orpesart
1.2. Harn1nnncnnc nappa1a
Knaccnuecxne opnramn cxnatnamrcx ns xnaparnoro nncra
ocrarouno nnorno ymarn. Knapar nx opnramn moxno
npnroronnrt ns cranaprnoro nncra ymarn pasmepa A4 nnn A5 nnn
axe npocro nncrnxa, axxyparno ntpnannoro ns otuno rerpaxn.
Anropn1u 1. Hsro1onnenne xnapa1a.

1. Cornnre npxmoyrontnt
nncr or cex no naronann rax,
urot cmopoui e eepxy mo:uo
coena.u. Hpnxmnre nncr no crny.
2. Hno orpextre, nno
nepernnre, pasrnatre norrem n
axxyparno oropnnre nonocxy
cnpana.
3. Honyunrcx nepernyrt no naronann xnaparnt nncr ymarn.
Orpesannax nonocxa ymarn moxer trt n antnemem raxxe
ncnontsonana xax +nemenr opnramn.
1.3. Baannmc qnpmm
Onpeenenne 2. Basonme qopum.
Kuuxeura.
1 2
3 4
4 3
102 Hpu.o+euue. Opuea+u
1. Cornnre xnapar or cex nononam no
ropnsonrann rax, urot npomueono.o+uie
cmopoui mo:uo coena.u. Hpnxmnre nncr no
crny.
2. Honyunrcx
asonax ]opma
Kuuxeura.
1peyeououur.
1. Cornnre xnapar or cex nononam no
naronann rax, urot npomueono.o+uie ye.i
mo:uo coena.u. Hpnxmnre nncr no crny.
2. Honyunrcx
asonax ]opma
1peyeououur.
Bosyuum s+e.
1. Cornnre xnapar no naronann. 3arem
cocenne cropont, npnnerammne x crny,
cornnre rax, urot xpax xnapara rouno
connann c naronantm. Hpnxmnre crnt.
2. Honyunrcx
asonax ]opma
Bosyuum s+e.
Buuuuur.
1. Cornnre xnapar no oonm 2. Honyunrcx
1
2
3
4
4
3 1
4
1
2
3
4
1 3
2
4
2
3 1
1
4
2
3
1. 3aeomoeru 103
naronanxm. 3arem nce cropont xnapara
cornnre x nenrpy rax, urot nepmnnt
xnapara rouno connann c ero nenrpom.
Hpnxmnre crnt.
asonax ]opma
Buuuuur.
104 Hpu.o+euue. Opuea+u
2. Knaccna
3ect nonnocrtm npnneeno rontxo ono ontmoe xnaccnuecxoe
rneso, cocroxmee ns cepnn 16 ]nrypox opnramn, xoropte
cxnatnamrcx ns xnapara nepernamn rontxo nont cropon n
naronane.
2.1. Hnprn1nnn1cnnnmn a1an
Hpnneem cxemy nsanmocnxsn ]nrypox opnramn +roro rnesa. Ha
pnc. 1 noxasant 16 ]nrypox; ]nrypxn, xoropte moxno
nenocpecrnenno nepenecrn ony n pyrym, coennent nnnne.
Onnapnt
nnnunx

1. Cronnx 2. Mentnnna

nono
nnnunx
12. Cononxa
13. Iaanxa
3. Hapycnax
noxa
6. Karamapan

Tpono
nnnunx

4. Htnnenox 7. Xxra

14. Hapoxo 15. Kypnna
5. Hapycnt
xopant
8. Komenex



11. Kapa-
nenna
10. 3epxano
n pame
9. Kopoouxa
Pnc. 1. Bsanmocnxst ]nrypox opnramn
Hororonnrentnt +ran cxnatnannx +rnx opnramn saxnmuaercx n
cneprtnannn ncxonoro xnapara n rpono Fnnnunx.
Hoeomoeumeuoum +man.
1. Cornnre
xnapar no
2. Cenare Fnnnunx, nepenepnnre, cnona
cenare Fnnnunx nono Fnnnunx,
4. Kyouru Asaroea 105
naronanxm n no
cepennam cropon.
nepenepnnre, cenare rpono Fnnnunx
2.2. O1 C1nnna pn Hapycnnrn npa6nn
Fyem cneonart no camtm nerxnm nyrxm mexy ]nrypxamn. Hoxaxem
cnauana copxy nepntx 5 npocremnx ]nrypox.
1. Cmouur.
1. Tpono nnnunx
pasornem o npocroro,
no crnt ocranyrcx.
2. Cornem xnapar rax, urot
rouxn 1013 comnnct n
nenrpe, a yrnt 69 ropuann
nnepx.
3. Hoc-
rannm
Cronnx.
2. Meuouuua.
3. Hapycuaa uora.
1. Orornem y
Cronnxa noxxn.
Fyer Mentnnna.
1. Cnoxnm Cronnx no
naronann, ne noxxn
nonnmyrcx nnepx.
2. Bepxnne noxxn
cnoxnm nmecre.
Honyunm Hapycnym
noxy.
4. Hmnueuor.
5. Hapycum ropauo.
106 Hpu.o+euue. Opuea+u
1. Btnepnem noc
Hapycno noxn
napyxy n orornem ero
nnns.
2. Hapncyem
na rnasnxa n
nocrannm
Htnnenxa na
noxxn.
1. Btnepnem raxxe n
xnocr Htnnenxa napyxy.
Pacnpannm rpeyrontnt
napyc Hapycnoro xopanx.
2.3. O1 Ka1amapana pn Kapancnnm
6. Kama+apau.
7. Rxma.
1. Hepernem
xptmxy cronnxa
xnnxeuxo. Honyunm
Karamapan.
1. Btramnm ns
ono noxn
xaramapana ontmo
rpeyrontnnx.
2. Honyunrcx
Xxra c ontmnm
rpeyrontntm
napycom.
8. Koueuer.
1. Btramnm ns
Hapycnoro xopanx nropo
ontmo rpeyrontnnx n
nanoxnm nx pyr na pyra.
2. Y nonyunnmecx
nyxcnono ]nrypt
yrnt 2, 3 n 6 nepxnero
cnox orornem x cee n
nenrp 11, a raxne xe
yrnt nnxnero cnox
or cex.
3. Hepernem
nepxnn cno,
conmecrnn 15 c
26, 16 c 25. To xe
npoenaem c
nnxnnm cnoem.
Honyunm
Komenex.
9. Kopooura.
10. 3eprauo e pa+e.
2. Conmecrnm 24 c
4. Kyouru Asaroea 107
1. Horxnem
oxonte crenxn
Komentxa n cropont.
Btnpxmnn crenxn,
nonyunm Kopoouxy.
1. Hepenmm n
sanmm crenxn
Kopoouxn orornem
napyxy, nepernyn
cropont xopoouxn
rouno nocepenne
(pnc. n nenrpe).
29, a 25 c 28. 3arem
orornem nnxnne xpax
crenox nmecre c uacrtm
na nnns no mrpnx-
-nynxrnpntm nnnnxm.
Hmeem 3epxano n pame.
11. Kapaeeuua.
1. 3epxano n pame
cornem nononam no
nnnnn 3334
xpaxmn nnns n
nepenepnem.
2. Yrnt 33 n 34 ouent
ocropoxno norxnem n
npornnononoxnte
cropont. Hpn +rom cnon
]nrypxn yyr cnonsart
pyr c pyra.
3. 3rn cnon
pasnepnyrcx n xopnyc
Kapanennt c
rpmmom n
mnmnxamn.
Btramnm noc n
xopmy, noc
cornem.
2.4. O1 Cnnnnn pn Kypnnm
12. Cououra.
1. Hepenep-
nem nono
Fnnnunx.
2. Cornem ero no naronanxm rax,
urot nenrp xnapara oxasancx
nnepxy, a yrnt 1013 comnnct
nnnsy.
3. Orornem
xonnt 14,
nonyunm
Cononxy.
Cononxa nsnecrna raxxe xax Iaanxa. Ee moxno ncnontsonart nx
noxasa ]oxyca Boeyura ua +urpooe: narnxno emoncrpannn, uro
npn unxannn nnn xamne nso pra uenonexa ntneraer macca mnxpoon.
13. Iaaura (Boeyura ua +urpooe).
108 Hpu.o+euue. Opuea+u
1. 3acynem n
cononxy
uertpe nantna
ono pyxn.
2. Honpocnre xoro-nnyt unxnyrt nnn
xamnxnyrt n Honymxy (ne noxox cnnmxom
nnsxo). 3arem tcrpo saxpore ee, ncrpxxnnre n
pacxpore n pyrom nanpannennn. A ram nenax
ronna mepsxnx uepnentxnx mnxpoon
(napnconanntx sapanee)!
unxammn otuno ne cpasy sameuaer cmeny xapmanunxon n c
ynnnennem cmorpnr na ro, uro ntnereno y nero nso pra n tno
nomano Honymxo.
14. Hapoxo.
1. Cenaem
nono
Fnnnunx.
2. Pacxpoem nepxnn n
nnxnn xnapart:
conmecrnn 2 c 15, a 8 c 17.
Hpnxmem yymne
rpyt.
3. Yrnt 4 n 6
pasneem n cropont,
ononpemenno crnax
]nrypxy no nnnnn 14
16. Honyunm Hapoxo.
15. Kypuua.
1. Orornem nnns
noc n xopmy
Hapoxoa.
2. Hepenepnem
nonyunnmymcx
]nrypxy.
3. Cenaem ronony
Kypnne, ntrnyn onn ns
nepxnnx yrnon. Hapncyem
rnasnx.
4. Kyouru Asaroea 109
Kypnna ornocnrcx x nnrammnmcx opnramn, npnuem x rem,
xoropte nnxyrcx ptnxamn, a ne nnanno. Kax nn crpanno, Kypnna
otuno ne onnctnaercx n copnnxax opnramn, no nepeaercx n
mxontno yuennuecxo cpee.
Bostmnre Kypnny oenmn pyxamn sa sanne rpeyrontnnxn nor n
ocropoxno norxnnre n cropont. Kypnna pesxo xnmner. Ocropoxno
nemnoro cnox n pasnox pyxn, moxno sacrannrt xypnny uacro
xnenart nmeno.
Ecnn nsxrt Kypnny ne sa sanne, a sa nepenne rpeyrontnnxn
nor n norxnyrt n cropont, ro xypnna ornoxnr xnuxo.
110 Hpu.o+euue. Opuea+u
3. ypannn n Hcp1n
Hoxaxem eme ne xnaccnuecxne ]nrypxn opnramn, npn cxnatnannn
xoroptx ncnontsymrcx xnaccnuecxne rexnnxn.
3.1. ypannn
B pasntx nsannxx +ra nnrammaxcx ]nrypxa nocnr pasnte nasnannx.
1. Cornem n pasornem
xnapar no naronanxm,
cenan 2 rpeyrontnnxa,
sarem cenaem 2
xnnxeuxn n 4
nosymntx smex.
2. Cnoxnm
xnapar no rorontm
nnnnxm rax, urot
nonyunncx
manentxn xnapar
na pnc.
3. Hpornem yrnt
6 n 7 nnyrpt no
rorontm nnnnxm. To
xe cenaem c pyro
cropont saroronxn.
4. Orornem nnepx
yrnt 1 n 3. Pasrnanm.
5. Hepenncrnem
saroronxy. Pasrnanm.
6. Orornem
nanepx nepenn n
sann
rpeyrontnnxn. 3ro
yyr xptntx
ypannnxa.
4. Kyouru Asaroea 111
7. Hemnoro npornem rpeyrontnnxn 2 n 4 ,
+ro yyr mex n xnocr. Hpornem yron 4,
nonyunm ronony ypannnxa. Hemnoro
orornem xptntx or xnocra x ronone.
Bostmem ono pyxo ypannnxa sa
rpyxy n mecre, nomeuennom rouxo, pyro
ocropoxno norxnem sa xnocr ypannnx
nsmaxner xptntxmn.
3.2. Hcp1n
Taxxe ocrarouno pexax ]nrypxa opnramn.
1. Cornem n
pasornem
xnapar no ncem
ocxm
cnmmerpnn.
2. Cnoxnm xnapar no
rorontm nnnnxm rax,
urot nonyunncx
manentxn rpeyrontnnx
na pnc.
3. Hepernem oa yrna
nepxnero rpeyrontnnxa,
conmecrnn nx nepmnnt c
rouxo 3.
4. Cornem yrnt 1 n 2,
conmecrnn xpomxn 13 n 23 c
octm 34. Pasornem.
5. Cnona cornem yrnt 1 n 2,
conmecrnn xpomxn 14 n 24 c
octm 34. Pasornem.
112 Hpu.o+euue. Opuea+u
6. Conmecrnm c octm
34 nce 4 xpomxn.
Honyunm napy ymex.
Hpoenaem ro xe camoe
c pyro cropont.
7. Bostmnre
pyxo ymxn 12 c
ono cropont,
axxyparno oxnarnre
ryamn ornepcrne 4 n
ocropoxno noyem.
8. Hpn
ocrarouno pesxom
ntoxe nnepx
ntcxounr ueprnx. B
antnemem ero
mopouxy moxno
paspnconart.
4. Kyouru Asaroea 113
4. Ky6nn Aaanna
B pasene 3.2 rnant 3 Honnmnno n pyrne snepn onncana nrpa coma,
n xoropym nrpamr, cxnatnax rpexmepnte ]nrypt ns xynxon coma. B
+rom naparpa]e Hpnnoxennx nopono pacnncano, xax ns ymarn
cnoxnrt +rn +nemenrt.
Anrop rexnonornn, no xoropo cxnatnamrcx +rn opnramn Hnan
Asaxon, Poccnx.
4.1. Hnnncn
Cnauana nyxno saroronnrt mnoro Houocor.

1. Cornnre xnapar
xnnxeuxo, pasornnre.
3arem raxxe cornnre n
pasornnre xaxym
nononnnxy.
2. Paspextre
nonyunnmncx
xnapar no 3 crnam
na 4 Honocxn.
3. Cornnre
Honocxn
nononam, sarem
cnona nononam.
4.2. Mnpynn
Hs nyx nonocox cxnatnaercx Moynt.
1. Hocyntre
ropnsonrantnym
nonocxy no
2. Cornnre nent
xnapar nnxne
Honocxn n nanoxnre
3. Cornnre na
npantx xnapara
nnxne Honocxn n
114 Hpu.o+euue. Opuea+u
neprnxantnym, xax
noxasano na pnc.
ero na nepxnmm. nanoxnre nx na
nepxnmm.
4. Cornnre nnx-
nn xnaparnx
rpeyrontnnxom na
cex.
5. Hemnoro pacxpore
xapman, orrxnyn oea cnox, n
ncrantre nnxnn rpeyrontnnx o
ynopa.
6. na
xnaparnxa
cornnre
rpeyrontnnxamn
na cex.
Pnc. 1. Moyuo nmeer 2 xapmana n 2 ncranxn
4.3. Ky6nn
Hs Moyne cxnatnamrcx xynxn coma n nmte +nemenrt,
cocrannennte ns nmoro xonnuecrna onnaxontx xynxon.
nx nauana coepem ns Moyne onn Kyur. nx +roro
norpeyercx 6 Moyne n 12 Honocox.
1. Bostmem 4 Moynx n nnoxnm nx
onn n pyro o ynopa rax, xax
2. Tenept cornem
nonyunnmymcx ]nrypy no
4. Kyouru Asaroea 115
noxasano na pnc. Hpn +rom ncranxn 2
nepntx Moyne opnenrnponant
nnepx n nneno, a ncranxn ocrantntx
2 Moyne nnns n nneno.
yxasanntm nnnnxm crna or
cex n nnoxnm nenym
ncranxy nepnoro moynx n
npant xapman nocnenero o
ynopa cm. pnc.
3. Honyunnmymcx xopo-
ouxy saxpoem cncpxy Mo-
ynem, ncranxn xoropro,
opnenrnponannte nasa n
nnpano, ncrannm n xapma-
nt xopoouxn, a nepxnne
ncranxn xopoouxn n
xapmant +roro Moynx.
3arem saxpoem xopoouxy
cnnsy nroptm Moynem.
4. Honyunm Kyur. Bcranxn ero 6
Moyne opnenrnponant, ecnn cmorpert
cnepen, cneymmnm opasom:
1) y nepenero Moynx nneno n
nnepx;
2) y nenoro nasa n nnepx;
3) y sanero nnpano n nnns;
4) y npanoro nnepe n nnns;
5) y nepxnero nasa n nnpano;
6) y nnxnero nnepe n nneno.
Ananornuno romy, xax copan Kynx, conpamrcx nce 7 +nemenron
xynxon coma. Hpn +rom nx moxno copart rax, uro Moynn, nx
cocrannxmmne, yyr opnenrnponant rouno rax xe, xax y Kynxa: y
ncex nepennx Moyne ncranxn yyr opnenrnponant nneno n
nnepx, y ncex nentx Moyne nasa n nnepx n r. .
(Honyrno oxasant nexoropte reopemt ns reopnn rpa]on.)
urot copart xynx coma, cocroxmn ns 3 xynxon, norpeyercx
14 moyne. nx copxn xaxoro ns 6 xynxon coma ns 4 xynxon
norpeyercx no 18 Moyne. Hroro 122 Moynx. Pasnte xynxn coma
xenarentno cnoxnrt ns Moyne onoro xaxoro-ro nnera, cnean nce
+nemenrt coma pasntx nneron.
Hocne +roro moxno nrpart n coma (cm. pasen 3.2 rnant 3
Honnmnno n pyrne snepn).
116 Hpu.o+euue. Opuea+u
Pnc. 2. Ky, copannt ns xynxon coma

[Iapnep 1] Iapnep M. Maremarnuecxne ronononomxn n


pasnneuennx: 2-e ns., ncnp. n ononn. / Hep. c anrn. M.: Mnp,
1999. 447 c., nn. ISBN 5-03-003340-8. (1-e ns. 1971.) Knnra
nsnecrnoro amepnxancxoro nonynxpnsaropa nayxn M. Iapnepa
coepxnr 46 rnan n mnoxecrno sannmarentntx saau n ronononomox
ns camtx pasnnuntx onacre maremarnxn.
Heromopie e.aei. Kpecrnxn n nonnxn. Xanocxax amnx.
Hn]ponte xopnn. 3annmarentnax rononornx. Hanpnnrt.
3annmarentnax nornxa. Marnuecxne xnapart. Hponema uertpex
xpacox.
[Iapnep 2] Iapnep M. Maremarnuecxne ocyrn: 2-e ns., ncnp. n
on. / Hep. c anrn. M.: Mnp, 2000. 444 c., nn. ISBN 5-03-003339-4.
(1-e ns. 1972.) 38 maremarnuecxnx mnnnarmp, nomemnx n +ror
nropo rom, ne menee nnrepecnt, uem 46 nepnoro roma. 3rn
nocemtecxr uertpe rnant npaxrnuecxn ncuepntnamr coepxanne
nxrn copnnxon Iapnepa, ntnymenntx na anrnncxom xstxe n
nepnonauantno onynnxonanntx n xypnane Scientific American n
19561964 roax.
Heromopie e.aei. Hcuncnenne xoneuntx pasnocre. Camoentnax
camooyuammaxcx mamnna ns cnnueuntx xopoxon. Hrpa n connrep.
unarnannx. Hpnsnaxn ennmocrn. Hrpa n nepenouxy. Or mronopa o
HK. Hpocrte uncna. Hnocxne rpa]t. Hrpa nsnt.
[Iapnep 3] Iapnep M. Maremarnuecxne nonennt: 2-e ns., ncnp.
n on. / Hep. c anrn. M.: Mnp, 2000. 416 c., nn. ISBN 5-03-003339-
4. (1-e ns. 1974.) 3ro rpern rom cnoeopasno 3nnnxnonenn
maremarnuecxnx nrp XX nexa.
Heromopie e.aei. Terpa+pt n npnpoe n apxnrexrype.
Henramnno n nonnmnno: nxrt nrp n cepnx saau. Maremarnuecxoe
ncxyccrno Mopnna 3mepa. Moxno nn narnxno npecrannrt cee
uertpexmepnym ]nrypy? Cuer na nantnax. uncna unonauun.
[Iapnep 4] Iapnep M. Kpecrnxn-nonnxn / Hep. c anrn. M.:
Mnp, 1988. 352 c., nn. ISBN 5-03-001234-6 (pyccx.). ISBN 0-7167-
1589-9 (anrn.). Iapnep ocraercx onnm ns nemnornx cnennanncron
(ne nmex nnxaxo yueno crenenn), xoropte n panno mepe cnoono
opnenrnpymrcx n n maremarnuecxom anannse, n n reopnn
nepoxrnocre, n n rononornn, n n xomnnaropnxe
114 Humepamypa
Heromopie e.aei. Hepapxnx ane]on n cnepxsaaun. Komnnaropnxa
cxnatnannx ymarn. Kpecrnxn-nonnxn, nnn rnx-rax-roy. Cxnatnanne
mnororpannnxon. Hrpa Xantma. Pexnamnte npnst. Hrpa nsnt.
[Iapnep 5] Iapnep M. Hyremecrnne no npemenn / Hep. c anrn.
M.: Mnp, 1990. 337 c., nn. ISBN 5-03-001166-8 (pyccx.). ISBN 0-
7167-1924-X (anrn.). nenanart copnnx, cocrannennt no
marepnanam orena Maremarnuecxne nrpt, xoropt anrop nen n
xypnane Scientific American. Kax otuno, crartn ncnpannent,
nononnent nocnennmn anntmn n pacmnpent n ocnonnom no
nnctmam ncesnammnx n neyromonntx unrarene.
Heromopie e.aei. Tanrpamt. Anamop]nte nsopaxennx.
Mosanxn. Marnuecxne xnapart n xyt. Hnyxnnx n nepoxrnocrt.
Hrpt n saant c mnxpoxantxynxropom.
[Iapnep 6] Iapnep M. Maremarnuecxne uyeca n rant / Hep. c
anrn. Mnncx: Conpemennoe cnono, 1997. 128 c., nn. ISBN 985-
6388-12-0. (1-e ns. M.: Hayxa, 1964.) uoxyct? a, ecnn xornre; a
nyume cxasart +xcnepnmenrt, ocnonannte na maremarnxe, na
cnocrnax ]nryp n uncen n nnmt oneuennte n necxontxo
+xcrpanaranrnym ]opmy. H nonxrt cyrt nnoro +xcnepnmenra +ro
snaunr nonxrt nycrt neontmym, no rounym maremarnuecxym
saxonomepnocrt. Bor +ro cxptro maremarnunocrtm n nnrepecna
xnnra.
Inana 1. Maremarnuecxne ]oxyct c xapramn. Inana 2. uoxyct c
menxnmn npemeramn. Inana 3. Tononornuecxne ronononomxn. Inana 4.
uoxyct co cnennantntm cnapxxennem. Inana 5. Hcuesnonenne ]nryp.
Pasen I. Inana 6. Hcuesnonenne ]nryp. Pasen II. Inana 7.
Ionononomxn c ornneuenntmn uncnamn.
[Ionou] Ionou C. B. Honnmnno / Hep. c anrn. M.: Mnp,
1975. 208 c., nn. Hmx C. B. Ionoma, nsnecrnoro amepnxancxoro
yuenoro, cnennanncra n onacrn reopnn nn]opmannn n crarncrnxn,
neoremnemo or nsoperennoro nm nonnmnno nrpt, xoropax
nontsyercx sacnyxenntm ycnexom cpen nmnrene sannmarentno
maremarnxn no ncem mnpe.
Inana I. Honnmnno n maxmarnte ocxn. Inana II. Cocrannenne
]nryp ns nonnmnno. Inana III. Ie ne pasmemamrcx nenramnno.
Inana IV. Henosmoxnte xoncrpyxnnn n mero nepeopa. Inana V.
Hexoropte reopemt o nepeuncnennn. Inana VI. Honnmnno ntcmnx
nopxxon n pasmepnocre. Inana VII. Oomennx nonnmnno.
Humepamypa 115
[oxyuaena] Hrpymxn ns ymarn n xaprona / Cocrannrent
oxyuaena H. CH.: Kpncrann; Banepn CH., 1997. 224 c., nn.
ISBN 5-85366-077-2. Knnra cepnn Or npocroro x cnoxnomy nayunr
nac ne rontxo enart nrpymxn ns ymarn, no n paccxaxer, xax nnrepecno
nponecrn npemx c ertmn, nmex no pyxo ymary, noxnnnt n
xapanam.
Hrpymxn ns nncra ymarn. Cxnatnaem ns ymarn. Btpesaem ns
ymarn. Hrpymxn ns ymarn, xaprona, cxopnynt, npononoxn n
epenxnntx nanouex. Hrpt na ymare n xaprone, nrpt ns ymarn n
xaprona. uoxyct c nomomtm nncra ymarn. Ionononomxn ns ymarn n
xaprona. 3aannte renn na nncre ymarn.
[ouopn] ouopn A. H. Maremarnuecxne nrpt n
pasnneuennx. M.: Iocyapcrnennoe nsarentcrno ]nsnxo-
maremarnuecxo nnreparypt, 1961. 268 c., nn. Knaccnuecxnm n
conpemenntm nrpam n pasnneuennxm nocnxmena ntmax uacrt
+ro xnnrn.
Heromopie napaepaqi. Pasnnunte cncremt cuncnennx. uncnonte
]oxyct. Menea. Connrep. Marnuecxne xnapart. 3aaua Hocn]a
unannx n e noonte. Cocrannenne napxeron.
[Kap1m] Kap1m. Iaannx. Hactxnct. uoxyct / Cocr. R. A. Anen-
xon. Xaptxon: uonno; M.: OOO Hsarentcrno ACT, 2000.
432 c., nn. ISBN 966-03-0846-9 (uonno). ISBN 5-17-002743-5 (ACT).
B xnnry nxnmueno onncanne oxono rpex ecxrxon nonynxpntx
asaprntx n cnoprnnntx xaprountx nrp. Ocooe mecro yeneno
ynnxarnomy pnxy, ntmememy na mnponym cnoprnnnym apeny.
Inana 1. Asaprnte nrpt. Inana 2. Cnoprnnnte nrpt. Inana 3. Kax
nsexart omana n xaprountx nrpax. Inana 4. Onnounte xaprounte
nrpt. Hactxnct. Inana 5. Iaannx na xaprax. Inana 6. Kaprounte
]oxyct.
Hpnnoxennx. 1. Cnonapt xaprountx repmnnon. 2. Mexynapont
xoexc ynnxarnoro pnxa. 3. Kax narn cno snesnt uac.
4. Acrpantnax (snesnax) cnmnonnxa nrpantntx xapr.
Hnreparypa.
[Mannencxnn] Mannencxnn C. B. Maremarnuecxax xyntrypa.
Kannnnnrpa: Hsarentcrno KIY, 2001. 72 c., nn. ISBN 5-88874-
227-9. Maremarnuecxn ananns, anrepa n reomerpnx nsyuamrcx n
mxone n no+romy ne paccmarpnnamrcx n annom noconn.
Hpenasnaueno nx ]axyntreron c nenpo]nntntm xypcom
maremarnxn.
116 Humepamypa
Koponena nayx. Hpencnonne. Bneenne.
IHABA 1. HCTOPHX MATEMATHKH. 1. 3apoxenne
maremarnxn. 2. Hepno +nemenrapno maremarnxn. 3. Hepno
maremarnxn nepemenntx nennunn. 4. Hepno conpemenno
maremarnxn.
IHABA 2. BICBAX MATEMATHKA. 1. uncno. 2. Teopnx
mnoxecrn. 3. Teopnx nepoxrnocre. 4. Teopnx rpa]on. 5. Hent
Mapxona. 6. Tononornx.
IHABA 3. uAKYHITATHBHIE 3AHXTHX. 1. Honnmnno. 2.
Kpecrnxn-nonnxn. 3. Mopcxo o. 4. Hrpa nsnt.
[Xoqm1a1ep] Xoqm1a1ep . P. Ieent, 3mep, Fax: +ra
ecxoneunax rnpnxna. Camapa: Hsarentcxn om Faxpax-M,
2001. 752 c., nn. ISBN 5-94648-001-4. Amepnxancxn yuent
nsoperaer ocrpoymnte nanorn, opamaercx x snamennrtm
napaoxcam npocrpancrna n npemenn, naxonr napannenn mexy
xaprnnamn 3mepa, mystxo Faxa n raxnmn pasntmn ncnnnnnnamn,
xax ]nsnxa, maremarnxa, nornxa, nonornx, nepo]nsnonornx,
ncnxonornx n senynsm. Anrop pasmtmnxer na ono ns
nennuamnx ran conpemenno nayxn: xaxnm opasom uenoneuecxoe
mtmnenne ntraercx nocrnut camoe cex.
Ona ns xyntrontx xnnr XX nexa.
Hpasnnunoe npencnonne anropa x pyccxomy nsannm xnnrn
Ieent, 3mep, Fax. Osop. Cnncox nnnmcrpann. Fnaroapnocrt.
uACTI I. I3F. Hnrpoyxnnx: mystxo-nornuecxoe npnnomenne.
Tpexeo.ocua uueeuu. Inana I. Ionononomxa MU. eyxeo.ocua
uueeuu. Inana II. 3nauenne n ]opma n maremarnxe. Couama o.
Axu..a co.o. Inana III. Pncynox n ]on. Arpocmuroumpanyurmyc.
Inana IV. Henpornnopeunnocrt, nonnora n reomerpnx. Ma.euiru
eap+ouu:ecru .aoupuum. Inana V. Pexypcnnnte crpyxrypt n
nponecct. Kauou c uumepea.iui+ yee.u:euue+. Inana VI.
Mecronaxoxenne snauennx. Xpo+amu:ecra qaumasu u quea.
Inana VII. Hcuncnenne ntcxastnann. Kpaou rauou. Inana VIII.
Tnnorpa]cxax reopnx uncen. Hpuuoueuue MV. Inana IX. Mymon n
Ieent.
uACTI II. 3IF. Hpe.mou u Inana X. Yponnn onncannx n
xomntmrepnte cncremt. u Mypaeiuua qyea. Inana XI. Mosr n
mtcnt. Aue.o-qpauro-ue+ero-pyccra cmuma. Inana XII. Pasym n
mtcnt. Apu c pas.u:ui+u eapuau+u. Inana XIII. Fnyn, unyn n
Inyn. Apu e r.m:e G. Inana XIV. O ]opmantno nepaspemnmtx
Humepamypa 117
cyxennxx TTu n pocrnenntx cncrem. Hpasouu:ua
raumamamama Inana XV. Hptxox ns cncremt. B.aeo:ecmueie
pas+iu.euu rypu.iuura maoara. Inana XVI. Anro-pen n anro-pe].
Maeuuqurpao e nupo+ope. Inana XVII. uepu, Ttmpnnr, Tapcxn n
pyrne. LPHV. Inana XVIII. Hcxyccrnennt nnrennexr: nsrnx n
npomnoe. Koumpaqarmyc. Inana XIX. Hcxyccrnennt nnrennexr:
nnt na yymee. Kauou Heuuea. Inana XX. Crpannte Hernn nnn
3anyrannte Hepapxnn. Lecmueo.ocui pu:eprap.
Hpnmeuannx. Fnnnorpa]nx. Hcrounnxn nnnmcrpann.

Вам также может понравиться