เมื่อวันอาทิตยที่ ผานมานี้ ไดมีโอกาสไปกราบและเรียนการปฏิบัติกับ หลวงพอมนตรี ณ สวนพุ ทธธรรม

ปาละอู อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ ครั้ งนี้ไดพบญาติโยมหนาตากว าปกติ อาจเปนเพราะ ตรงกับวันออก

พรรษา คนสวนใหญจึงได ถือเอาโอกาสฤกษดี นี้ มาทํ าบุญเพื่อเสริมสิ ริมงคลกัน

หลวงพอทานไดเริ่มสอนธรรมะ โดยตั้งคํ าถามชวนคิ ดวา วันนี้พวกท านมาทํ าบุ ญกันที่วัด หลายคน
เดินทางมาไกล ๆ ตื่นกันตั้งแตเช ามืด นํ าขาวของมาถวายพระที่ วัดกันมากมาย แล วกั บพระอรหั นต แล วกั บพระอรหั นต แล วกั บพระอรหั นต แล วกั บพระอรหั นตที่ บ านล ะ ที่ บ านล ะ ที่ บ านล ะ ที่ บ านล ะ
ท านได เลี้ ยงดู ท านได ดู แลพวกท านทั้ งสองอย างดี แล ท านได เลี้ ยงดู ท านได ดู แลพวกท านทั้ งสองอย างดี แล ท านได เลี้ ยงดู ท านได ดู แลพวกท านทั้ งสองอย างดี แล ท านได เลี้ ยงดู ท านได ดู แลพวกท านทั้ งสองอย างดี แลวหรื อยั ง วหรื อยั ง วหรื อยั ง วหรื อยั ง . .. . พระที่วัดให พรท านตั้งแตเช ายันเย็น พรนั้นก็
หาได ประเสริฐเท าถอยวลีสั้น ๆ จากบิดา มารดาหรอก จากนั้น หลวงพอ ท านไดยกตัวอยางของการตอบแทน
คุณผูมี พระคุณ ในหลายแงมุม อย างน าสนใจ

ตั วอย างแรก ก็ คื อ ตั วอย างแรก ก็ คื อ ตั วอย างแรก ก็ คื อ ตั วอย างแรก ก็ คื อ พระพุ ทธเจ า พระพุ ทธเจ า พระพุ ทธเจ า พระพุ ทธเจ า องคพระศาสดาของ
ศาสนาพุทธ ท านได ทรงตอบแทนคุ ณพุทธบิ ดา และพุ ทธมารดา
อยางประเสริฐยิ่ง คือ การที่พระองค ทรง จํ าพรรษาที่ สวรรคชั้น
ดาวดึ งส เพื่อโปรดพุทธมารดา พระพุ ทธเจาเสด็จขึ้นไปจําพรรษา
ณ บัณฑุกั มพลศิลาอาสน ในสวรรค ชั้นดาวดึงส เพื่อทรงแสดง
ธรรม โปรดพระพุ ทธมารดา ซึ่งทรงบังเกิ ดเปนเทวดา ณ สวรรค
ชั้นดุสิต ไดบรรลุโสดาปตติ ผล
นอกจากนี้ พระองค ไดแสดงพระธรรมเทศนาโปรดพุ ทธ
บิดา แสดงใหเห็นถึงความดั บทุกขโดยสิ้นเชิง เปนพระธรรมที่ พระ
พุทธองคไดใชเวลาอันยาวนานจึงคนพบมาไดนั้นแก พุทธบิดา อยาง
ละเอียดและแจ มแจง จนเปนที่ เขาใจ และยอมรับใน พระธรรมแลว
นําไปปฏิบัติ อยางถูกตอง จนพระเจา ศรีสุทโธทนะไดบรรลุถึง
อนาคามีผล

หลังจากการเสด็จกลับกรุ งกบิลพัสดุในครั้งนั้นแลว ตอมาอีกหลายป
ในพรรษาที่ ๕ ของพระพุ ทธเจา ประทับจํ าพรรษาที่กุ ฏาคารศาลา
ปามหาวัน กรุงเวสาลี อันเปนเมืองหลวงของแควนวัชชี ในขณะ
ประทับอยูในที่นั้นทรงทราบขาวการประชวรหนักของพระบิดา คือ
พระเจาศรีสุทโธทนะ จึงไดรีบเสด็จ พรอมพระสาวกไปยังกรุ ง
กบิลพัสดุ ในวันแรก พระบิ ดาไดเห็นพระพุ ทธองคพระโอรสสุดที่ รัก
อาการ ประชวรก็ทุเลาลงและไดทู ลพระพุ ทธองคว า พระพุ ทธองคมา
ทันเวลาพอดี ที่จะชวยชีวิตของขาพระบาท พระพุ ทธองคไดยังชีวิต
ของพระพุ ทธบิดาไว ๗ วัน เพื่อจะไดแสดงพระธรรมเทศนาโปรดพุทธ
บิดาอยู ๗ วัน ในวันสุดทายพระเจาศรีสุทโธทนะไดบรรลุเปนพระ
อรหันตแลวพระพุทธบิดาก็ ไดสวรรคต...

ตั วอย างถั ดมา เป นเรื่ องของ ชายหนุ มคนหนึ่ ตั วอย างถั ดมา เป นเรื่ องของ ชายหนุ มคนหนึ่ ตั วอย างถั ดมา เป นเรื่ องของ ชายหนุ มคนหนึ่ ตั วอย างถั ดมา เป นเรื่ องของ ชายหนุ มคนหนึ่ ง ง ง ง
ซึ่ งมี อาชี พขึ้ นต นตาล ซึ่ งมี อาชี พขึ้ นต นตาล ซึ่ งมี อาชี พขึ้ นต นตาล ซึ่ งมี อาชี พขึ้ นต นตาล เรื่องมีอยูวา คราวหนึ่ง ขณะ
เขาอยูบนยอดตาล ตามองมาเบื้องลาง อีกฝ งหนึ่งของ
ตนตาล ซึ่งมีคลองคั่น เห็นพระภิกษุรู ปหนึ่ง กํ าลัง
เดินทาง และ หยุดนิ่งอยุ ริมฝง คล ายกําลังใชความคิ ด
วา จะข ามลํ าคลองนี้ไปไดอยางไร สะพานก็ไมมี ฝนก็
กําลังตก ภิกษุ รู ปนั้น แลมองซาย ขวา เมื่อไมเห็นว ามี
ใคร ท านจึงไดข ามคลองนั้ น ดวยเท าปล าว ชายหนุ ม
บนตนตาล เมื่ อเห็นพระภิกษุ สามารถเดินบนผิวน้ําเพื่ อ
ขามลําคลองได จึงเกิดความอัศจรรยใจ และศรั ทธา
พระภิกษุรู ปนั้นมาก จึงได กราบและถวายอาหาร พร อมทั้ง ขอเรียนวิ ชาเดินบนผิวน้ํา พระภิกษุ จึงไดกล าววา
ตองเดินทางไปเรียนที่วั ดจึงสามารถสอนวิ ชาดั งกล าวใหได และไดบอกเสนทางไปวัดให
เมื่อกลับถึงบ านชายหนุมมี ความตั้งใจเปนอยางยิ่งในการเดินทางไปเรียน จึงไดขออนุญาต แม วาตนจะ
เดินทางไปเรียนวิ ชา กับพระที่ ตนศรั ทธานี้ แม กล าววา อย าไปเลย ตอนนี้แมไม สบาย และไมมีใครดู แล ขอให
ลูกนั้น อยู ดูแลแมกอน ด วยความปรารถนาอย างแรงกลาที่จะไปเรียนวิ ชา ชายหนุมจึง ไมไดสนใจคําทัดทานของ
แม และไดเดินทางไป และ เมื่อไปถึง ก็ไดพบกับพระภิกษุ ผูที่ รับปากจะสอนวิชาให
พระภิกษุบอกว า “ “ “ “ สอนให ก็ ได แต การเรี ยนวิ ชานี้ ได สํ าเ สอนให ก็ ได แต การเรี ยนวิ ชานี้ ได สํ าเ สอนให ก็ ได แต การเรี ยนวิ ชานี้ ได สํ าเ สอนให ก็ ได แต การเรี ยนวิ ชานี้ ได สํ าเร็ จ จะต องได รั บพรจากพระอรหั นต ร็ จ จะต องได รั บพรจากพระอรหั นต ร็ จ จะต องได รั บพรจากพระอรหั นต ร็ จ จะต องได รั บพรจากพระอรหั นตก อน ก อน ก อน ก อน” ”” ”
ชายหนุมถามกลับไปว า “ ““ “ แล วพระอรหั นตร อยู ที่ ไหนล ะ แล วพระอรหั นตร อยู ที่ ไหนล ะ แล วพระอรหั นตร อยู ที่ ไหนล ะ แล วพระอรหั นตร อยู ที่ ไหนล ะ . . . . ข าจะพบได อย างไร ข าจะพบได อย างไร ข าจะพบได อย างไร ข าจะพบได อย างไร . .. . ” ”” ”
พระภิกษุ ตอบว า ว า ว า ว า “ ““ “ผู ที่ เป นพระอรหั นต ผู ที่ เป นพระอรหั นต ผู ที่ เป นพระอรหั นต ผู ที่ เป นพระอรหั นต นั้ น ข อสั งเกตคื อ จะใส นั้ น ข อสั งเกตคื อ จะใส นั้ น ข อสั งเกตคื อ จะใส นั้ น ข อสั งเกตคื อ จะใส เสื้ อกลั บด านกั น เสื้ อกลั บด านกั น เสื้ อกลั บด านกั น เสื้ อกลั บด านกั น” ”” ”
ชายหนุมได ฟงดังนั้น ก็เดินทางไปตามหาพระอรหันต อยาง งงๆ และไดเดิ นทางมุงหนากลับไปที่บ านเปนจุด
แรก เมื่อไปถึงหนาบาน ก็เคาะประตูเรียกแมใหมาเปดประตูให เมื่ อไดยินเสียงลู กชาย ดวยอารามดีใจ แม จึงรีบ
ควาเสื้อมาใส เสื้อจึงกลับด านกัน แลวรีบเดินมาเปดประตู เมื่อไดเห็นหนาแม ซึ่งใส เสื้อกลับดาน ชายหนุมจึง
เขาใจคําว า พระอรหันต ที่ พระอาจารยหมายถึง และกมลงกราบแมดวยน้ํ าตาที่ไหลพราก

กล าวไดว า “ “ “ “ ไม มี ความรั กใด ยิ่ งใหญ เที ยมเท า รั กจาก ไม มี ความรั กใด ยิ่ งใหญ เที ยมเท า รั กจาก ไม มี ความรั กใด ยิ่ งใหญ เที ยมเท า รั กจาก ไม มี ความรั กใด ยิ่ งใหญ เที ยมเท า รั กจาก
บิ ดา บิ ดา บิ ดา บิ ดา- -- -มารดา มารดา มารดา มารดา “ ““ “ นอกจากความรัก ความผูกพัน ของมนุษย
ดังกล าวมาแลวนั้นแม แตสั ตวเดรัจฉาน ก็ มี ตัวอย างความรักความ
ผูกพันระหว างพอแมลูก แสดงใหเห็น หลวงพอเลาให ฟงว า
สมัยทานออกธุดงค นั้น คราวหนึ่ง ไดเห็นไฟปาไหมลามทุง
หญา หลวงพ อซึ่ง พักธุดงคอยู บนเนิ นสูง มองไป ไกล ๆ เห็นไฟ
ไหมป าจนเรียบ แตแลเห็นต นไมตนหนึ่ง ที่ไฟไมไหม ยังยืนตนอยู
พอไฟดับ จึงไดเดินไปดูตนไมดังกล าวด วยความสงสัย พบวามีงู
เหลือมขนาดใหญ พันขดบนพื้นอยูรอบตนไมดั งกล าว จนแนน เนื้อตัวบางส วนถูกไฟไหม มีทั้งส วนใตลํ าตัว
สวนบนลําตัว มองไปสวนกลางของพื้นที่ขดตั วนั้น พบไขของงูเหลือม ซึ่งไมโดนไฟไหม สันนิษฐานวา งูเหลือม
ไดใชลํ าตัว พลิกไปมา เพื่อป องกันไฟ ไมใหไหม ลูก ดูจากสภาพแลว งูเหลือมยักษตั วนั้น ไมนาจะรอด เนื่องจาก
ลําตั วนั้น ถูกไฟไหม เปนสวนใหญ

อีกคราวหนึ่ง ขณะที่ หลวงพอธุดงค อยูในป าลึก ไดเห็ นชาง
หลายตั ว ยืนลอมกันอยูริมฝงของคลองขนาดใหญ ด วยความสงสัย
วา ช างเหล านั้นมุงดูสิ่งใด กัน ทานจึงมองสังเกตไป จึงไดเห็น
ลูกช างเชือกหนึ่ง ตกลงไปในน้ํา และกําลั งพยายามตะเกียกตะกาย อยู
ตรงใกล ๆ น้ํ าวน และเห็นชางเชือกหนึ่งที่อยูบนฝง กํ าลังพยายาม
ยื่นงวงเขาไปชวย คาดวาจะเปนแมช าง ทั้ งเสียงรองเรียก ทั้งความ
พยายามยื่นงวงเข าไปชวย ชวนใหเข าใจความรูสึกของผูเปนแม เมื่อ
เห็นลูกตองผจญกับสถานการณที่กํ าลั งจะพรากเอาชีวิ ต หลายครั้ง
ที่แมช าง มีท าทีคล ายกับจะกระโดดลงไปเพื่อช วยลูก แตก็ถูกช าง
เชือกอื่น ๆ คอยขวางไว แตอุปสรรคใด ๆ ก็ไมอาจขัดขวาง ความ
รักของแม ที่มีตอลูก แบบที่ สามารถเอาชีวิ ตแลกได แม ช าง
กระโดดลงไปเพื่อจะชวยลูกชาง ผล คื อ เชาวันถัดมา เจาหน าที่ ปา
ไปพบซากช างสองแม ลูก ที่ ปรากฏภาพงวงของแมยังกอดเกี่ยวอยูกับ
ลูกช าง เหตุการณนารั ดทดใจที่ เกิดขึ้นนี้ ยอมเปนสิ่ ง แสดงใหเห็น
ถึงความรักของพ อแมที่มี ต อลูก ไม วาจะเปนมนุษย หรื อ สัตว

พุ ทธดํ ารั ส พุ ทธดํ ารั ส พุ ทธดํ ารั ส พุ ทธดํ ารั ส


ดูกอนภิกษุทั้งหลาย บุตรพึงแบกมารดาดวยบาขางหนึ่ง แบกบิดาดวยบาขางหนึ่ ง เขามีอายุ มี ชีวิตอยูตลอด
รอยป และพึงปฏิบัติบํารุงทั้ง ๒ ดวยการอบกลิ่น การนวด การใหอาบน้ํา และการบีบนวดอวั ยวะตาง ๆ แกทานทั้ง
สอง แมทานทั้ง ๒ ก็พึงถายอุจจาระบนบานั่นเอง ถึงกระนั้นเขาก็ยังไมชื่อวาตอบแทนบุญคุณ แกมารดาบิดา”

สวนบุตรคนใด ทําใหมารดาบิดาผูไมมีศรัทธาใหสมาทานตั้งมั่นในสัทธาสัมปทา ใหมารดาบิดาผูมีทุศีลสมาทาน
ตั้งมั่นในสีลสัมปทา ใหบิดามารดาผูมีความตระหนี่สมาทานตั้งมั่นในจาคสัมปทา ใหมารดาบิดาผูทรามปญญา สมาทาน
ตั้งมั่นในปญญาสัมปทา ดูกอนภิกษุทั้งหลาย ดวยเหตุมีประมาณเทานั้น และบุตรยอมชื่ อวาเปนผูอันกระทําตอบแทน
บุญคุณแกมารดาบิดาแลว

ใน มงคล ๓๘ ประการ ซึ่งเปนคําสอนของพระพุทธเจาที่วาดวยการกระทําสิ่งที่เปนมงคลแกตัวเอง ก็มีอยูขอ
หนึ่งที่วาดวยการบํารุงบิดามารดา ซึ่งพระพุทธเจาทานก็ไดตรัสถึงบุญคุ ณอันยิ่งใหญของบุพการีโดยเปรียบเปรย
ไวดังนี้

ท านเป นพระพรหมของลู ก ท านเป นพระพรหมของลู ก ท านเป นพระพรหมของลู ก ท านเป นพระพรหมของลู ก คือ นอกจากจะเปนผูใหชีวิ ตแกเราแลว
ท านยั งมี พรหมวิ หาร ท านยั งมี พรหมวิ หาร ท านยั งมี พรหมวิ หาร ท านยั งมี พรหมวิ หาร ๔ ๔๔ ๔ คือเมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ตอลูก ๆ
ท านเป นเทวดาของลู ก ท านเป นเทวดาของลู ก ท านเป นเทวดาของลู ก ท านเป นเทวดาของลู ก คือ ทานคอยคุมครองปองกันภัยใหแกลูก ๆ
ท านเป นครู คนแรกข ท านเป นครู คนแรกข ท านเป นครู คนแรกข ท านเป นครู คนแรกของลูก องลูก องลูก องลูก คือ ทานเปนผูสั่งสอนอบรมใหลู กมีความรูในสิ่งตาง ๆ กอนใคร


“ “ “ “ มงคลชีวิ ต มงคลชีวิ ต มงคลชีวิ ต มงคลชีวิ ต ข อที่ ข อที่ ข อที่ ข อที่ ·· ·· ·· ··· · · · ดู แลบํ ารุ งบิ ดามารดา ดู แลบํ ารุ งบิ ดามารดา ดู แลบํ ารุ งบิ ดามารดา ดู แลบํ ารุ งบิ ดามารดา” ”” ”








ประโยคทิ้ งท าย ประโยคทิ้ งท าย ประโยคทิ้ งท าย ประโยคทิ้ งท าย · · · ·


“ ตนไมที่ไดรับการดูแลใหน้ําใหปุย ไปบํารุงลําตนจนสมบูรณ
เมื่อถึงเวลาแลว ยอมออกดอกออกผลใหแกเจาของฉันใด
คนที่ไดรับการเลี้ยงดูจนเติบใหญ
เมื่อมีโอกาสย อมตอบแทนคุณพอแมและผูมี อุปการคุณฉันนั้น
ทองคําแทหรือไม โดนไฟก็รู
คนดีแทหรื อไม ใหดูตรงที่เลี้ยงพอแม
ถาดีจริงตองเลี้ยงพ อแม ถาไมเลี้ยงแสดงวาดีไมจริง
เปนพวกทองชุ บทองเก ”



“ ““ “อุ บาสิ กา อุ บาสิ กา อุ บาสิ กา อุ บาสิ กา... ... ... ...ณชเล ณชเล ณชเล ณชเล” ”” ”