Вы находитесь на странице: 1из 340

Hropt myuenxo

Pouanonm. Omnxn nennxon nnac1nn








Inana 1
Anoxannn1nuecxan nnnnnn
B rot crporo pennsnn napcxoro nacnenx ontmennxn npnnpunno cpen
npouero nepecnymann 3onoro ]on pyccxo mystxn nennxne cnm]onnn,
onept. Cmxer uaxoncxn, Foponn, Mycoprcxn nepe nnnom Penrpnynana
nmeer rparnxomnuecxn cmtcn, n mystxantnte xomnccapt nponacrt emy ne
ann. Kaxo npocrop nx carnpnxon, mmopncron opta sa nont
mystxantnt penepryap! Onepa Innnxn Xnsnt sa napx, n 1924 roy
nocrannennax xax 3a cepn n monor, ntstnana onannn oeccxo, axnncxo
nynnxn, na noxnon ntxonnn nonte repon: xpacnoapmeen Ipeenmx, xpacnte
naprnsant, sanemne n pe+yuu uec (+ror coxpanxncx) orpx nnrepnenron n
enornapenen.
Cexpernt nnpxynxp Inannnra or 14 max 1925 roa, nonncannt Hannom
Hnanonnuem Heeentm-Honxncxnm, nosrnannxnmnm +ry oprannsannm n 1922
1931 roax, ocrannxn ns pyccxoro n mnponoro nacnenx npnmepno 40 onep, no c
ycnonnem nenpemenno nepeenxn cmxeron. Hnpxynxp neynxaemo xonopnren:
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Onepm Cueeypouua, Aua, e+ou ueouoeuuecuu uenpue+ue+m:
e+oupamuuecuu-+ouapxuuecuaa meueuuua e Cueeypouue,
u+nepuauucmuuecuu yuou Aum, +ucmuuecuaa uueuuua e+oua
"Xoeauuuua mpaumoeua e nocmauoeue onepm ouxua mmo mauo, umom
couyecmeue spumeua muo ue ua cmopoue cmapo, yxoaue xoeauuuum, a
uoeo +ouoo xusuu, npecmaeueuuo Iouuumum+, npeopaxeuua+u u
+ouom+ Hempo+
Hporpeccncrt! Herp n Xonancxn uro! Onn n n Bone Ano n Feno post,
Anrnoxa c Hronemeem rouno snann, xro na ror momenr tn nporpeccnnnee
(ocoennocrt roramnero nocnpnxrnx ncropnn).
Huuoeaa a+a emuepuuymo sauumuumeuouoe aeueuue cueum ua auy: om
cuoe E eeuuuecmeo ceuac noxauoeamo useouum u o uouua uapmuum.
"Hapcuaa ueeecma Pu+cuoeo-Kopcauoea ycmpauumo usuuuecmea no uacmu
cuaeueuua uapa.
"Pycauua apeo+mxcuoeo emuepuuymo sauumuumeuoum anoqeos.
"Eeeeuu Oueeuu onycmumo us nepeo uapmuum qauouuem +nuso
upenocmuuuecuo uuuuuu
Her, neapom n n rot crporo nensypt x nam npoptnancx ce cmxer, nam nourn
apxernn: xomnccap, pyxononrent npocmarpnnaer xyoxecrnennte nomepa n
pasaer yxasannx ronapnmam-aprncram. Ftnanon Bouea-Bouea, Orypnon
Kapuaeauouaa uouo, axe tnnn opo noxauoeamo, uuu Hocmopouuu+
exo eocnpeuu Hentsx noxasart pyxonocrno na yponne Xanona no
Ftnanon n camt pas. Onn, xomnccapt, n camn ontme nmnnn noynpannxrt
ncxyccrnom-xyntrypo-nponarano, uem, nanpnmep, centcxnm xosxcrnom,
xya pocann npomrpa]nnmnxcx. a n nynnxe tno xax-ro nnrepecnee
nanmart nponecc pyxonocrna xomannaparunxamn mysamn, xapnramn nexenn
craamn, nocenamn.
Ho n rom nnpxynxpe Inannnra, npaxrnuecxn rorono mmopecxe, menx xpane
nopasnn, nanen na camte rxxxne pasmtmnennx onn nynxr Btpaxaxct xstxom
onepntx nporpammox, npyr Tema Hacmemxn yxonr, cmenxercx Temo
Heoxnanno Pasnxsxn, rxxeno Hocrynn Cytt.
Mtcnt mom npnxonan ror xparxn penonmnnonnt cy na Enrennem
Onernntm: 0auouueaa upenocmuuuecuaa uuuuua e nepeo uapmuue
ecrnnrentno net nnnnnx. 3onoro nex, name nce. Kro mt es Hymxnna?
Hpnnomnnncx annn neuep n onepe c nopyro n Fontmom rearpe. Ha ee xonenxx
pasnepnyra nporpammxa: B cay Bapuumx eeyuuu c necua+u coupamm
aeomTartxna n Ontra Hapnnt, nxnx unnnntenna ntnoxr
snamennroe: Hpuemuua cemue ua+ aua, sa+eua cuacmum oua.
Hnnnnx n ncxonnxe uaxoncxoro: nymxnncxn Enrenn Onernn sonoroe
pannonecne mxrxo nponnn, espexnoro nmonannx, ocrpo nponnnarentnocrn
n ymnnennx:

B cay cnyxanxn, na rpxax,
Cnpann xrot n xycrax
H xopom no naxasy nenn
(Haxas, ocnonannt na rom,
uro apcxo xrot raxom
Vcra nyxante ne enn,
H nentem tnn sanxrt:
3arex centcxo ocrport!).
a, +ro nam, nect ormepennt nam pyccxo ncropne 3onoro nex H npyr
nocpen nacropantnoro xopa cnonno ncrpenaer nexn opoart, xecrxn,
xonmun uren:
Buuua. Kuuea Bmoposauouue, euaea 23, cmux 24. Koea eouo e
euuoepauuu uuxueeo meoeeo, +oxeuo ecmo aeom ocmma, cuououo xouem
yua meoa, a e cocy meo ue uuau
Iuaea 24, cmux 21. Koea yeuo cuu+amo nuom e euuoepauuue meo+, ue
coupa ocmamuoe sa coom: nycmo ocmamca npuueuouy, cupome u eoee
H c neontmnm nepecxoxom camoe cxpeymee, xecroxoe n cxopnoe:
Iuaea 25, cmux 4. He saepaxa pma eouy, uoea ou +ouomum.
uro x nonyuaercx? Hau npanocnannt nomemnx tn xanee, mepxanrnntnee n
cypone x cnonm xpecrtxnam, uem penneenpecxn x npnmentnam n nonam? H
nepecunrtnan cnon xrot onee rmarentno n cxyno, uem axe conpemennt emy
enpe re-nnyt n uepre ocenocrn, xoropt ncnonnxn rpeonannx uaue
pyccuo Buuuu xax cnoe eepecuo 1opm,conman nce re 613 sanperon n ue
saepaxau pma?
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
3ra xpecrtxncxo-apcxax xronax xonnnsnx, nnpouem, n Poccnn tna xopomo
nsnecrna n nomnmo Hymxnna, anmero npnmep no+rnuecxoro uya, oxecrnenno
rapmonnn, nsrnxa, npenpamammero n meenp, n sonoro (noncrnne 3ouomo eeu!)
nce noxpyr, n rom uncne xnnennx nourn raxne. Koropte n ocrannct raxontmn
nocne cnxrnx no+rnuecxoro napxosa. H ocoenno xoponr nmenno cepennnocrt,
otennocrt, nopmantnocrt roro nopxxa. 3ro ne nxrncoroe onnuenne
xpenocrnnuecrna na npnmepe rnycno mantxuxn Canrtunxn ryno npnem
nnrnnncron, penonmnnonntx pasnounnnen, crarncrnuecxn pasonauennt,
ntcmexnnt axe nsnecrntm xpnrnxom Poccnn, rnanntm amepnxancxnm
coneronorom Pnuapom Hancom. B xnnre Poccua npu cmapo+ pexu+e on no
cyrn meronuno samnman Poccnm or Panmena n nocneymmnx namnx
onnunrene pacrna. Hanc, nomnnrcx, ronopnn, uro cynrt o pyccxo
epenne no Canrtunxe, nce panno uro o nnxropnancxom Honone no xexy
Horpomnrenm.
Ta xpnrnuecxax renennnx n ceronx xopomo nnnmcrpnpyercx camo
crpyxrypo noanaemo ncropnuecxo nn]opmannn. Hanpnmep, conpemennax
rexcronax nporpamma nosnonxer npaxrnuecxn ]axcnmnntno oropasnrt xycr
crare Bnxnnenn:
Kpenocrnoe npano. Marepnan ns Bnxnnenn cnoono +nnnxnonenn:
4 Kpenocrnoe npano n Bocrouno Enpone
4.1 Xpononornx saxpenomennx xpecrtxn n Poccnn
Cm. raxxe:
Canrtunxa
Kaantnoe xononcrno
Homemnutn xpecrtxne
Iocyapcrnennte xpecrtxne
Hpnnncnte xpecrtxne
noponte nmn (xpenocrnte)
Hpano nepno noun
Hponncxa
Hepno n crarte Kpenocmuuuecmeo C+. mauxe: ner Canrtunxa. Koneuno,
nnxro ne onnnnr xosxnna Bnxnnenn, nepnonuecxn rax nponnxnonenno n
rpycrno cmorpxmero na nac c +xpanon noyryxon, namexax na neoxonmocrt
npncnart noxeprnonannx na coepxanne Ceoouo +uuuuuoneuu. Her, xax
pas Buuu npexpacnoe sepxano cnoxnnmnxcx renennn n crepeornnon. He nao
(nx pemennx +roro uacrnoro nonpoca) nepecmarpnnart cornn xnnr. 3arnxnn n
Bnxn n cymma mnornx nx ecxrxon, rocnocrnymmax renennnx nnna cpasy

Ho ntme tn npnmep roro, xax nnecxne sanonen npecrynann nopmantnte,
cpenne, xopomne nomemnxn, npaeocuaeum+napem nocrannennte n ynpannrenn
na upecmoaua+u xpucmuaua+u, ecnn yx oromno nunrtnartcx n
nponcxoxenne repmnna. V Hymxnna nacroxmax Hnnnnx, n ce xament,
nepenerax xront ca nomemnxon Hapnntx, nernr ropaso anee, npxmo
n ceaueuum oeopo uauux apxemunoe, re croxr, xax ntceuennte n xamne:
pyccxn nopxnnn (mnpora, orarcrno narypt, cnncxonrentnoe opoymne),
xporxn nesnonnnt xpecrtxnnn, n n rom uncne enpe (ropram, sanya,
cxynepx) Bet n xpanne mo]nnt, npoe onoro ns repoen +ro xnnrn
Bnanmnpa Conontena, nepeuncnxx ocronncrna enpex (nenxocrt, xnnyuecrt,
npncnoconxemocrt, rpesnax pacuernnnocrt), ne noptnannct nxnmunrt n ce
cnncox mepocrt n mnpory narypt, no cnpanennnocrn ocrannxx +ro nam.
3naunr, ro camoe upenocmuuuecmeo ne rontxo mop+osuuo couuauouo-
xosacmeeuum, npo+muueuum npoepecc Poccuu, o uem nam nent nex
rnepnnn n nnepantnte n penonmnnonnte yunrenx, a noncrpant npn +rom npo
cex nstxano: a n uepr t c nnmn co ncemn! (nmex n nny n Hpoepecc, n
camnx yunrene).
3naunr, eno ne rontxo n xaxom-ro ypanxom, nosmoxno, n
ntymannom Hpoepecce, a n nesamernom, no ]arantnom nyxnexonom ncxaxennn
camo ymenno noocnont, camo pyccuocmu pyccxoro nopxncrna. B antnem
cnecrnnn +roro ncxaxennx: tnmn pyccxn xpenocrno n onnmxy c
parnmxo-xomnccapom Hennnconom (nostmem nayauy xort ]aeencxoro, no
nonxrno, uro nmx nm nernon) pesann n crpenxnn Hapnntx, Oonencxnx n
Canrtxontx, nnuyrt npn rom ne rpenoxnmte cnoe, xpecrtxncxo one,
pyccxocrn.
Hpnsnam, noonoe nnecxo-onepno-ncropnuecxoe conocrannenne noxaxercx
necxontxo neoxnanntm. Moxer, axe notrptnannem, nopactnannem
aprymenra nx penonmnnonepon n roro camoro Komnccapa no mystxantntm
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
enam? Xorx nx nero, nanepnoe, n Fnnnx tna t cront xe comnnrentno
enornapemnno, xax n nymxnncxax ]antmnnax xpenocrnnuecxax nnnnnx.
Ho nce xe. Cro pas cmnpxxct c upenocmuuuecuo, ncemn cnnamn ymn cnopnmt
c qauouueo. He xenaemt npnsnart, uro rynnna-xomnccap, nycrt neuaxnno,
nenontno, no yraan. axe snax nansycrt nce coepxanne cneymmero axra
oneptPyccuaa ucmopua, naunnammerocx cnonno c rearpantno
pemapxn: Hpouuo cmo uem. To ecrt n npe ncemn xponantmn
noponocrxmn Penonmnnn, Ipaxancxo nont nce panno nexax uacrt
ymennoro crpox ocraercx neocrynno saxonam crpox omecrnenno-
nonnrnuecxoro. 3onoro nex Hymxnna, nama Hnnnnx na rpann (xax norom
ntxcnnnoct) Inenn ycnena, onaxo, c]opmnponart menrannrer nannn.
H nornepxenne moxno narn, axe ne ntxox sa npeent cero cnyuanoro
mystxantnoro cmxera 1925 roa. a-a, net ncecnntnt xomnccap, xpomcax xax
yrono, xort camtm nxnm opasom essamnrnte onept, HE mor nx ormennrt.
Honyunn opo xaxoro-nnyt Hynauapcxoro, nerxo nponsnen t Onernna n
exapncrt, nerpamennt, napoonontnt, naxonen, n ontmennxn no npocro
ntuepxnyrt, nnmnrt nannm nymxnncxoro Pomana, Onept HE mor. Horomy n
nosnncx, npannn. uyncrnonan net (cxope ncero esoruerno): nor na 3mo+ mecre
onxno uro-ro trt, croxrt neuro, no c namnm, npannntntm snaxom, neuartm
ncropnuecxoro marepnannsma A uro +ro sa +ecmo, xem, uem ono ouepueno?

Hpnmept npoe ntme npnneennoro nexoropte narpnort oronnrann, noromy
uro onnonenrt-pyco]ot crpemnnnct nx ncnontsonart yxe nonce nexoppexrno,
ncnonnnrt nacroxmn ]oxyc, pacnpocrpannn +rn pacxne npnmept na ncm
ncropnm Poccnn. Ho n ecrnnrentnocrn re +xcnecct xpenocrnnuecrna nanpxmym
cnxsant (n xpononornuecxn rouno connaamr!) c onnm ocotm nepnoom
ncropnn Poccnn, c ee ycxopenno moepnnsanne. Paccmarpnnax uyrt mnpe c
nepnoom Pomanontx.
Hnmymne o pyccxo ncropnn xax-ro ne saocrpnnn nnnmannx na +rom napaoxce:
nmenno n nepno, xora Poccnx conpana ncxpennne (n ne ouent) npnnercrnnx
Enpont, xax nanonee tcrpo nnnnnnsyemax crpana, rora, cocrnenno, n
noxnnnoct nacroxmee xpenocrnnuecrno, panmencxoe pacrno. Ftnmee n nrore
Hnaro sa ycxopennym Moepnnsannm, Hnnnnnsannm, npnnnxennem x
Enpone.
O]nnnantno xpecrtxne saxpenoment Coopntm ynoxennem 1649 roa Anexcex
Mnxanonnua, napcrnonanne xoroporo n nonaramr nauanom poccncxo
moepnnsannn. Kpnrnxn Herpa, cnanxno]nnt, croponnnxn napono monapxnn
rnna Hnana Cononennua axe yrnepxamr, uro nacroxmax, npannntnax
moepnnsannx tna npn Anexcee Mnxanonnue, a ne n mapaxantxx ero ctna.
A xront npnmep, xoroptm orxptnoct moe nccneonanne, ornocnrcx x
nepnoy 17621861 roon, nasonem ero pasnnroe xpenocrnnuecrno. Ho
ycnonno mxane npnnnxennx x Enpone ro tn cneymmn +ran: renept ne
rontxo Poccnx crana nonnonpanno enponecxo crpano, no n poccncxne
nopxne npnsnant nnnnnnsonanntmn enponenamn. Bnepnte poccnxne uacrnte
nnna, ne nnnomart, rocunnonnnxn cnoono pasesxamr no Enpone, xnnyr,
npnoperamr ram nennxnmocrt, saxnmuamr paxn c nnonoanntmn. H nmenno
n +ro npemx ocnooxenne nopxn or oxsarentno cnyxt, nx npocnemenne
ano ronuox nponeccy, n pesyntrare xoroporo xpenocrnnuecrno n orentntx
cnyuaxx ynoonxnoct pacrny. 3ro ouent ocropoxno, onponeprax panxantntx
onnunrene pacrna, npnsnaer n Pnuap Hanc, o xnnre xoroporo Poccua
npu cmapo+ pexu+e eme yer nrn peut.
Btcmn nsner npocnemennocrn, rymannsma nenom oxpncrnancxoro, n, xax
ntxcnnnoct ntme, axe onnecxoro pacrna (no rem xroxam orcrynnnn ax
o pennenannnoncxoro Xammypann nnn axe anee).
B saxnmunrentntx rnanax yer paccmorpena ncropnx napcrnonannx nocnenero
Pomanona c necxontxnx, moxer, n neoxnanntx rouex spennx. Hepnonauantno x
yman nasnart xnnry o Hnxonae II Aumuuapo, no nocne nexoroptx
pasmtmnenn, nepecmorpa ncex npnnneuenntx ocroxrentcrn, pemnn ocrannrt
+ro nasnanne rontxo sa ono rnano.
Aumu ne crnnnsannx no cpenenexontx Anrnnan (Anrnnana Fenenxr
XIII n r. .) nnn no nsnecrnt nam]ner 3nrentca Anrnmpnnr (snauenne
xoroporo tno npornn mpnnra). Aumuuapo ne nosynr npornn napx
Hnxonax II, a cxopee nanomnnanne o nexoroptx cnocrnax napx, enanmnx ero
nexo anrnuacrnne monapxnn. Anrnuacrnnt, xax nsnecrno, nxyne co cnonmn
npornnononoxnocrxmn, otuntmn uacrnnamn amr mrnonennym annnrnnxnnm.
Kaprnna ]enpanx 1917 roa, norpxcmax ncex
conpemennnxon, +euoeeuuocmo ncuesnonennx rtcxuenerne monapxnn n
rpexcornerne nnacrnn xax pas n nanomnnaer annnrnnxnnm.
Ho xoponx nrpaer cnnra, n ropaso ontme, uem o nnuntx cnocrnax Hnxonax II
yer paccxasano o ero oxpyxennn, cnonnxnnxax n onnonenrax, ncropnuecxnx
ycnonnxx.
H o npemecrnennnxax
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Inana 2
Tpn napaoxca nnac1nn Pouanonmx
Vnnnrentno, nacxontxo rorantno n rmarentno pasnoxnnn na npornnononoxnte
nonouxn na naxnemnx napcrnonannx n ncropnn
Poccnn: Peqop+m Anexcanpa II Ocnoonrenx
n Koumppeqop+m Anexcanpa III Mnpornopna. 3ro nepnonuecxn
npoptnaercx eccmtcnnne ncropnuecxoro cmxera, n xapaxrepnax npnmera
noxnnxmmnmncx n nonecrnonannxx ecuncnenntmn uo epye +acoum,
euapucmm, uapooeououm, ououeeuuu
Baxno noxasart nnyrpennmm cnxsnocrt ncero nepnoa 18561894 roon, npemen
npannennx Anexcanpon II n III. Hpenaraemt mno repmnn nyAnexcanpne
(nexoe ]onernuecxoe nopaxanne, nanpnmep, Mexynapcrnnm) napounro
neyxnmx n pacuere na npnnneuenne x nemy nonn xpnrnxn, xoropte, naemct,
ocranxr nce xe nexn pncynox, nem nnn xort npocro noospenne n nenpanore
npexnnx xnaccn]nxann. Btnxunnanne n nannnoe nnnmanne x
manocymecrnenntm eranxm, npornnonocrannenne Oren (Pe]opmt) Ctn
(Koumppe]opmt) sarymentnano necxontxo naxntx noponocre ncropnn
Poccnn. Hpnnonno x sanennm rnannoro cmtcna nyx napcrnonann, roro, uro n
aer ocnonanne nx nx oennennx n nepnonyAnexcanpne (18561894)
nnn, ecnn yrono, Hsneuenne Poccnn.
Henonnmanne cyrn paort orna n ctna onee ncero n noneno nnyxa, Hnxonax II.
Hpana nepnym rpert ero, Hnxonax, napcrnonannx eme paorana xomana
Anexcanpa III no rnane c nyumnm ero mnnncrpom Cepreem Bnrre, n ero moxno
cunrart npoonxennem nyAnexcanpnx npnmepno o 19021903 roon. Hycx
Tpanccna noxany, nocnenee nennxoe nx cnepmenne. anee yxe cocrnenno
Hnxonaencxn ntnnxenen Fesopason, nona, penonmnnx, eme nona, eme
penonmnnx. Tyr-ro xax pas n nonapxercx +ro nnonoe cnono epye: nonnx n
1905 roy tna nnsxa x nonnomy ncromennm pecypcon, nonpyr penonmnnx B
1916 roy Poccnx nananna noennoe nponsnocrno, cnaxenne apmnn n tna
nnsxa x noee no npyrIyuxon c Posxnxo, cronopnnmnct n ]enpane c
nauantnnxom mraa Anexceentm

B cnyuae Anexcanpa II Ocnoonrenx noome crpannax cnmmerpnx: nncarenn,
nenxmne ns ero orna, Hnxonax I, nennuecrnennym xononny, nemano pyramr ctna
sa nce pe]opmt, norauxn nnepanam n emoxparam. H noanox nrpamr na
npornnonocrannennn Anexcanpa II ne rontxo ero orny, no n ctny Anexcanpy
III. Ocoenno nannpamr na cnncox nasnauennen orna Hopnc-Mennxon,
Mnnmrnn ecrnnrentno tcrpo nsrnanntx ctnom, n na noopxy ]axron,
xxot yxnatnammnxcx n crporym cxemy Pe]opmt Konrppe]opmt. Camte
xpnuamne, oxoxmne o acypa npnmept +roro npornnonocrannennx x npnney
nosxe.
3ro npnmep oxrpnnepcrna, npnuem oomnoro, nnepantnoro n
ncenonarpnornuecxoro. Hnepant: nam Anexcanp II n Pe]opmt.
Harpnort: nam Anexcanp III n Konrp-pe]opmt. utx n raxom cnyuae ncx
Poccnx c ee Hcropne nenonxrno. H rnannoe, satnaercx, uro npn nce nnemne
pasnnne nx napcrnonann, oren n ctn cenann ono Bennxoe eno.
B nmtx opasax, ynoonennxx x roron +ro noxcnxrt. Hanpnmep, Hcropnm
uacro cpannnnamr c oporo, nnxennem no ncropnuecxomy nyrn. Xopomo.
Tora npecrantre Bennxoe ncropnuecxoe npenxrcrnne, rpomanym
Hcropnuecxym my, xoropym npnmnoct oesxart napxm Anexcanpam II n III.
Ho urot oexart, nao cnauana nonepnyrt pynt nneno (pe]opmt, Hapt-
Ocnoonrent), a sarem, uro ocrartcx na opore nnpano (xonrppe]opmt,
Hapt-Mnpornopen). Ho-pyromy ne esxr, urot rontxo nneno-nneno nnn
nnpano-nnpano, ner raxnx opor, nyre n npnpoe. 3a ncxnmuennem a-a,
npannntno uououeemx, na xoroptx ncropnuecxn nyrt er no xpyry.
Hnn eme ynoonxmr Iocyapcrno Teny, Oprannsmy Hano. B rene crpant
tna rpomanax, cmeprentno onacnax onyxont, onn paspesan-yannn (Anexcanp
II), pyro samnn (Anexcanp III).
H cmena mnnncrpon Hopnc-Mennxona, Mnnmrnna Hrnartentm, Bannoncxnm ne
onee uem orxnatnanne cxantnenx n nsxrne xnpyprnuecxo nrnt. Tyr
noxasarenen npnmep eccmennoro noennoro mnnncrpa Anexcanpa II renepana
mnrpnx Anexceennua Mnnmrnna, rnopna nepno nocnexpenocrnnuecxo,
nocnepexpyrcxo apmnn. a, n 1881 roy on tn cmenen Bannoncxnm, no n namxrt
ero sacnyr, n 1898 roy, on, yyun mnoro ner orcranntm, tn nponsneen
(ynnxantnt cnyua!) n renepan-]entmapmant, cran n nrore nocueuu+
qeuo+apuauo+ Poccnn.
Hmenno nx npnnneuennx nnnmannx x enncrny ecrnnx +rnx nmneparopon x n
nnoxy repmnn nyAnexcanpne 18561894 rot, cnnmax nnacrt
npnmnrnnntx conocrannenn, rpynnnpymmnx, nanpnmep, Anexcanpa III
(npanoro) c Hnxonaem I (yx rouno cynepnpanomy) npornn, xoneuno,
Anexcanpa II (nnepana). Hocrapamct noxasart n nourn xomnunte cnecrnnx
raxnx noxntx rpynnnponann, xora n nneny renennn npomaxnnamrcx axe c
nnemnnm noprpernponannem.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Ho nce +rn opast, cpannennx yyr eccnntnt es npnsnannx nce nennunnt
nponemt (mt, nnn Onyxonn), nenopmantnocrn, neecrecrnennocrn
rocyapcrnenno xnsnn n reuenne 99 ner, c 1762 no 1861 ro. A c +rnm, c
npnsnannem, ncera tnn ontmne rpynocrn.
Hama nponarana n nexoropte omannte, noxnte nepnot uacro pasptnanact
mexy xenannem yxastnart na Bennxne Barn, Hpeoonennx, Pemennx Bennxnx
nponem n crpaxom npnsnart, uro +rn Hponemt tnn, uro onn noome mornn
trt n nanomaxenno, ntrnaxenno xax na napa Hcropnn. Hanpnmep,
cycnoncxo-ropauencxne rasernte macrepcxne ntranact macxnponart noonoe
npornnopeune ]opmynamn npoe: Eme onee nonnoe, eme onee ncemepnoe
yonnernopenne. Homnx ns Mapxca, uro xon]nnxrt nnrarenn ncropnn,
ntrannct napnconart xon]nnxr Heantnoro c uem-ro cnepxcynepneantntm.
A yx rxxenym onesnt roro nepnoa, 17621861 rot, macxnponart eme npome:
Hoea na Hanoneonom, 3onoro nex xyntrypt, necomnennte ocrnxennx
Ho rnannax onesnt (a orocnont, xcrarn, ncera nx ynxstnamr), xoropym
npnmnoct neunrt n nepno nyAnexcanpnx, ornmt ne n orcrynnennn, orxoe
or xaxnx-ro sanantx nnn omemnpontx npnnnnnon pasnnrnx, ner, nepno
17621861 roon +ro nannonantnoe camonpearentcrno, ncxaxenne pyccxocrn.
uro ro tna sa onesnt, Hpenxrcrnne na poccncxom ncropnuecxom nyrn? Orner
Kpenocrnnuecrno ne concem nonnt. o 1762 roa, o Mann]ecra o
nontnocrn nopxncxo pyccxoe rocyapcrno epxanoct na anance cuyxuuoeo
u maeuoeoeo cocuoeu, na npocro cmtcnono cnxsxe: xpecrtxne npnnanexar
nopxnam, nopxne rocyapm. Hpocro nennxonenna crpoxa ns mann]ecra Herpa
I 1717 roa no cnyuam poxennx ctna: Buaeocuoeuu +eua Boe eu ouu+
peupymo+! (+ro o nropom ctne, or Exarepnnt, ynt, neonro xnnmem).
Cnyxa cnyxnnoro, npocrnre sa ranronornm, cocnonnx n ocnonnom
saxnmuanact n noenno cnyxe, xax ntpaxamrcx ]pannyst nanor xponn. uro
rxxenee naxora nnn nona? Kocnennt orner: n Cyennxax 1497 n 1550
roon necxontxo crare nocnxment eocnpenamcmeoeauum cuyxuum+
(no+euuua+) omaeamoca e xouonm, umom usexamo eocyapcmeeuuo
cuyxm.
nx xparxocrn npnney nnrary Pnuapa Hanca (c ero rpyom Poccua npu
cmapo+ pexu+e mne npnmnoct mnoro nonemnsnponart n cnoe npetyme
xnnre) n annom cnyuae Hanc xopom xax cymmarop 56 neymnx pyccxnx
ncropnxon:Kpecmoaue uyecmeoeauu ceaso ceoeeo upenocmuoeo cocmoauua c
oasameuouo cuyxo eopau. Pasopnana +ry cnxst Exarepnna. Mann]ecr o
nontnocrn nopxncxo 1762 roa ona ntnycrnna eme nmecre c Herpom Tpertnm,
no nect nont craryr nopxnnna cosanancx nxrnanart nocneymmnx ner, +ro
eme mxnna axron nnnort o 92 crareno Xanonanno rpamort 1785 roa,
nonncanno em camonnuno. C nontnocrtm nopxncxo connano n
saxpenomenne yxpanncxnx xpecrtxn. Bnacrt nopxn n nosmoxnocrt monnnsannn
(ntxnmannx ns epennn) ononnnrentntx cpecrn ntpocna cymecrnenno.
Hmenno +ror nepno moxno cunrart xnaccnuecxnm, pasnnrmm
xpenocrnnuecrnom. Tpert namnx Hcropn +ro rpaxryer xax omnxy, rpert
xax ycnnenne +xcnnyarannn xpecrtxncrna npanxmnm xnaccom. Eme rpert npocro
saxptnaer na +ro rnasa nm xax pas nx npoonxennx ncropnuecxoro
nonecrnonannx n rpeyercx ontme ncero ooporon epye, uo mym, uo
+mu.
t nasnan nepno 17621861 Fontmo saem. V xpecrtxncrna xoneuno xe.
Ho +ror Bcepoccncxn saem Exarepnno tno:
ntnrpano 5 non 2 rypenxnx, 1 mnecxax, 2 nontcxnx (Fapcxax xon]eepannx,
noccranne Kocrmmxo),
ocrnrnyra ona ns naxnemnx ecrecrnenntx rpannn: uepnoe mope,
noccoennent nce 3 nernn pyccxoro napoa.
Cxonnnact yxe nenax nnnorexa xpnrnx Exarepnnt Bennxo, naunnax c
anannrnuecxo sanncxn ee ctna Hanna o Iepnena (ucmopum Euamepuum
npocmo uenpuuuuuo uumamo) n mnoronerne ycmemxn nnrennexryana
na sammm+u easema+u epe+u Ouauoecuux u nouopeuoa Kpm+a. Ho rontxo
ncnomnnrt pesyntrart ee napcrnonannx, ee non: pyccxne xpecrtxne, ropoxane
nocennnnct ram, re 900 ner onn tnann rontxo n xauecrne yrnanntx nnennnxon-
paon! Ocnoent epera uepnoro mopx, mxnax, Honax Poccnx. H cpannnrt +mo c
noxoamn apmn ee necuacrntx ctna n oonx nnyxon: oanxnnannx enponecxnm
monapxam no 150 000 ononxnntx conarnxon n pyccxo ]opme, nonrpart,
nopemart cnon nponemt
Kpome roro, nopxncrno, tnmee rora, ecnn npoonxart ]nnanconte ananornn,
pacnopxnrenem xpenra, sanoxnno ocnony nono pyccxo xyntrypt. Ftna
raxax xparxax ]opmyna, Iepnenom n uacrnocrn, uacro nonropxemax: Pyccuaa
uyuomypa, uumepamypa, 3ouomo eeu +mo ea nououeuua uenopommx
eopaucuux cnuu H npn rom nopxncrno ycnenaer cnyxnrt, yxe ns uecrn
(xauecrno o]nnepcxoro, nnnomarnuecxoro, unnonnnutero xopnyca n omem-ro
pacrer), n ycnemnee monnnsontnart (+xcnnyarnponart) xpecrtxncrno.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Panno, xcrarn, n xonnexrnnnsannx 160 ner cnycrx roxe Fontmo
Bcepoccncxn saem. Hcrounnx ror xe: pyccxax epennx.
Iopaso pexe ncnomnnamr, uro n re nepnot tno eme ono cocnonne, ecnn ne
cxasart orpanennoe, ro n nmom cnyuae cocnonne, rnranrcxne naxonnennx
xoroporo tnn +xcnponpnnponant n ncnontsonant. 3ro yxonencrno, Pyccxax
npanocnannax nepxont. t oparnn nnnmanne na nnrepecnym saxonomepnocrt:
n oonx cnyuaxx yap no nepxnn npemecrnonan xamnannxm naxnma na
xpecrtxncrno. B XX nexe nepxont orpannn npnmepno sa 810 ner o
Konnexrnnnsannn. A n XVIII exarepnnnncxomy nexy pasnnroro
xpenocrnnuecrna npemecrnonan nepno Herpa (monaxon n conart, nonon
na roccnyxy, xonoxona na nymxn, a nepxont xytmxa, no cuacrtm
ocroxnmax o nyxnoro momenra).
3ror ononnnrentnt pecypc (nosmoxnocrt npnnynrentnoro sama y
xpecrtxncrna n nepxnn) ocranancx n pyxax Exarepnnt n nocneymmnx rpex
nmneparopon Hanna, Hnxonax, Anexcanpa, no ncuesno nonnmanne ero
npemennocrn, sa+uocmu,neoxonmocrn ero oraun n, rnannoe, neoxonmocrn
nanpannennx +roro pecypca na pemenne nannonantntx nene! Oycrpannart
+rnmn cpecrnamn (n xpontm) nenym Enpony, a eme no conepmenno nenentm
nnanam npoe Cnxmennoro comsa tno nenpocrnrentno (n uenpouuuo!)
ncropnuecxo omnxo.
H axe ne xpecrtxne, no cama Hcropnx npexnnna +ror nexcent x onnare. a n
nenn, n xecroxne nponenrt nacunrann roxe ne camn xpecrtxne, a cnonno
cnennantno nx +roro naponnmncx nont xnacc: nnrennnrennnx.

na nexnnxx nocroxnno nonropxm cryenram onn anoxpn]nuecxn cmxer: n
ror nonemennt nepno pyccxo ncropnn (17621861 rr.) xaxt nmneparop,
ymnpax, saneman nacnennxy camt coxponennt cno nnan, uro-ro npoe: Mue
ue auu. Ho yx mm oceoou upecmoau!.
Cmxer xpacnnt, ycnoxonrentnt, nexn ncropnuecxn nmepon, no c
xaxtm nontm nnacrom notmaemtx ncropnuecxnx ]axron nce rxxenee n
rxxenee mne ero nonropxrt. a n xora +ro nonnrnuecxoe sanemanne, naxas
ymnpammero morno nmert mecro? Kro, re, xomy cxasan? Exarepnna na
cryntuaxe, cenannom, xax nsnecrno, ns tnmero nontcxoro xoponencxoro rpona,
oxpnuanact o saneproro n Iarunne nacnennxa? Hnn Hanen, npxuymncx n
xamnne Mnxanoncxoro samxa sa mrnonennx oanonueucuuecuoeo yapa
maauepuo e eucou? Hnn mxrymncx Anexcanp n Taranpore?
Hy pasne Hnxona I, ymnpax na cnoe conarcxo xoxe, mor npomenrart +ror
saner ctny Anexcanpy ror-ro n ocnoonn!
Cmtcnono ananc rocyapcrna tn noccranonnen 99 ner +1 ent
cnycrx Mauuqecmo+ 19 qeepaua 1861 eoa Anexcanpa Ocnoonrenx. Ho
nenn, nponenrt tnn nacunrant ecrnnrentno rpomante, n sapart no nnm y
nopxn n semnm, n camy xnsnt no u monopy soeyuu+ nnanam +ro tn eme
mnnnmym, no mnennm penonmnnonno nnrennnrennnn.

na nennxnx napcrnonannx, Anexcanpon II n III, nepnynn crpane cnpanennnoe
pannonecnoe nannonantnoe ycrpocrno, napymennoe saxpenomennem xpecrtxn n
ocnooxennem nopxn. Eme pas na ]one nsnecrno renennnn
npornnonocrannennx +rnx monapxon xnnr na +ry remy nopxouno nouepxny:
+ro ennoe ncropnuecxoe ycnnne. A cnon opast, ynoonennx oes xmt
(nneno-nnpno), xnpyprnuecxax onepannx (yannn-samnn) x noxpennm cnonamn
Koncranrnna Heonrtena ns xnnrn Bocrox, Poccnx n Cnanxncrno: ea
eocyapcmeeuumx auma, 19 qeepaua 1861 eoa (ocnooxenne xpecrtxn) u 29
anpeua 1881 eoa (Mann]ecr Anexcanpa Tpertero) onouuamm pye pyea.
Heopemen sementnt nonpoc, no rnannoe nannenr onxen tn xnrt. 3a
xpecrtxncxo pe]opmo c aconmrno neoxonmocrtm cneonan cnncox nourn
cront xe rxxentx pe]opm: noennax (xpecrtxne renept ne nocranmnxn pexpyron,
nceomax nonncxax nonnnnocrt), mecrnoro camoynpannennx (nopxne n nx
copannx renept ne npannrenn na mecrax n ne cytn) n, naxonen, cyenax
nneenne mnpontx cyon n cyon npncxxntx.
Bcntmxa ncrepnuecxoro reppopa +noxn Anexcanpa II c orpomntm rpyom, no
tna noannena.
B1opon napaoxc Pouanonmx
.nnn, cxopee, namero nocnpnxrnx Pomanontx. Cpen ncex ncropnuecxnx
pasopon neuno satnancx, a npaxrnuecxn nnxora n ne tn onxno ormeuen,
ocosnan naxnt ]axr, nnn, npnmenxx nonynxpnt ntne nexcnxony, aconmrnt
pexop: Po+auoem ca+aa ycneuuaa uuacmua +ouapxoe eo ece eeponecuo
ucmopuu. Bor n ntmenepeuncnennte onnnennx (?) ns ]ana
Kpenocrnnuecrno, n xparxoe npenapenne rnant Aumuuapo, n camo nasnanne
xnnrn Ha ue uuacmuu, nosmoxno, nacrpannaer unrarenx na nam]nernoe
nocnpnxrne.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
uo x necuacrnomy Hnxonam II ornocnrcx xax opas (ncnnro o ua uamn) n
xonxperno ronorpa]nuecxn xax nmx ropoauo Hcxoncxo ryepnnn, cnxsannoro
c 1917 room, orpeuennem or npecrona. Hy, moxer, eme n c nasnannem camo
nonynxpno ntect camoro monoro rora anropa Maxcnma Ioptxoro Ho camo
nannune +roro na, ]nnana nnacrnn, ne moxer ormennrt osnauennoro
enponecxoro pexopa.
Honxrna ontmax ycnonnocrt mexrocyapcrnenntx, mexnnacrnuecxnx
copennonann, samepon Vcnexa, no nmenno n annom cnyuae ecrt na uro
onepertcx samepxmmemy ncropnxy. H oexrnnno yrounnrt: Pomanont
nnacrnx, npn xoropo rocyapcrno Poccnx sa 140 ner ntmna n Enpone
c npenocueueeo mecra na nepnoe.
eno n rom, uro xax pas n nepno, xora ena ne nornmax n Cmyre Poccnx c
nepntm Pomanontm, Mnxannom ueoponnuem, rontxo-rontxo ornonsana or xpax
nponacrn, n Enpone npomna Tpnnarnnernxx nona, 16181648 rot.
Ocoennocrt ro nont ne rontxo n rorantnocrn (noenana ncx Enpona, axe
nerpantnax n oe mnponte nont XX nexa Bnennx tna uyrt ne rnanntm
ecrnymmnm nnnom). Hanpnmep, nx Iepmancxoro pexa (rora eme nepnoro)
no nponenry paspymenn n rnenn nacenennx Tpnnarnnernxx nona tna
ropaso rxxene, uem oe mnponte, nsxrte nmecre, Iepmannx n uexnx norepxnn
npnmepno 3/4 nacenennx. Ho rnannoe nx nac n rom, uro ocoax, cront
yxacnynmax ntxnnmnx yuacrnnxon nona n saxonunnact conepmenno no-
ocoomy, a nmenno Becmqauocuu+ +upo+ 1648 eoa. Or ncex npounx mnpntx
oronopon on ornnuancx cncremnocrtm, nono ]nnoco]ne (ryr nomna n eno
nonax na ror momenr reopnx ecrecrnennoro npana Iyro Iponnx). Cama nex
rocyapcrnennoro cynepennrera tna nnepnte c]opmynnponana n
Becr]antcxnx rpaxrarax, n c rouxn spennx mexynaponoro npana mt o cnx nop
xnnem n Becmqauocuo cucme+e. Hpana, nnora cnennanncrt yrounxmr, uro
Bepcantcxax 1918 roa n nrnncxax 1945 roa cncremt mexynapontx
ornomenn crann pasnnrnem, mon]nxannxmn Becr]antcxo cncremt.
A nenocpecrnennoe ornomenne x pexopy Pomanontx nmeer ra uacrt
Becr]antcxoro rpaxrara, n xoropo Enpona nnepnte n ncropnn
tna uouquuupoeaua, ro ecrt crpant onaarenn roro camoro
rocyapcrnennoro cynepennrera nnepnte tnn yurent n sanncant n nopxxe
ytnannx mexynaponoro nnnxnnx, cnnt. To ecrt +ro tn nepnt enponecxn
pernnr, npnuem cocrannennt HE xypnanncramn (xorx noone raser rora yxe
noxnnnoct), HE, xax ntne ntpaxamrcx, +ucnepmum+ coouecmeo+, a camnmn
monapxamn, nnnomaramn, nonxononamn, apmnxmn. Cocrnenno ronopx, sa mecro
n +rom pernnre n mna nona! Becr]antcxn xonrpecc men napannentno c eme
npoonxanmnmncx cpaxennxmn, npnmepno xax n npecrannrenn Oennenntx
Hann copannct n Can-upannncxo n opasonann OOH n 1944 roy, eme no
rpoxor opyn Bropo mnpono nont. H xpome ncex reppnropnantntx
npnoperenn/norept apmnn n 1640-x roax nnnct sa ro: Kro, c Kaxnm rnrynom,
nocne Koro n nepe Kem nonnmer ror Becr]antcxn mnp. Kcrarn, eme ona
ananornx: n 1944 roy crpanamn (yymnmn) noenrenxmn roxe cocrannxncx
cno pernnr. H roramnee nonaanne n nepnym nxrepxy, n uncno nxrn
Hocroxnntx unenon Conera Fesonacnocrn OOH c npnnaranmnmcx Hpanom nero
o cnx nop npnnocnr nacnennne CCCP, Poccnn, nnonne oexrnnnte ntrot.
HO n Pernnre Enpont 1648 roa Poccnx croxna na npenocueue+ mecre, a
nocnennm men xnxst Tpancnntnannn.
Bor nmenno nx uero x yennn nourn crpannny +rnm necr]antcxnm
noponocrxm. eme co npemenn ntxoa xnnrn Bropax mnponax. Hepesarpysxa
crapamct onnpartcx na xocnennte cnnerentcrna, oponennte xax t
mnmoxoom. Hpxmte ntcxastnannx, xoneuno, onee nopont, pasnepnyrt, no
peannn nexa nponarant-xonrpnponarant npnyunnn ne onepxrt raxnm
onenxam. H sect naxno, uro Becr]antcxn xonrpecc conpancx ornmt ne ns-sa
Poccnn, ne nx ee nxmero ynnxennx.
nourn nnxy nosmymennoro onnonenra: Hmo?! Poccua npenocueuaa?! B
ca+o+ uouue, e+ecme c +mu+u ynmpa+u, c +mo pauyuoecuo
1paucuuoeauue! a +mo x pycoqoua!!.
Ho ner, n Becr]annn 1648 roa enponecxne nannn copannct ne no
Poccneouepnnrentno nonecrxe nx, a no onee naxntm nx nnx nonoam:
sanepmenne camo crpamno na ror momenr nont n ncropnn uenoneuecrna n
xoncrpynponanne nono moenn mexynapontx ornomenn (ecrnymme no
ce ent). Kcrarn, ncropnxn, norom cnyuanoct, cnopnnn: moxno nn Poccnm
nocunrart yuacrnnne Tpnnarnnerne nont? Ecnn a, ro n xaxo mepe n na
ute cropone? 3ect nmeer cmtcn npnnomnnrt namy 10-romnym Bce+upuym
ucmopum 1958 roa nsannx, rora nce ]opmynnponxn, onenxn rmarentno
nsnemnnannct, ntnepxnnct, cnonno na cye nnn na Accamnee OOH. Camax
ntnepennax onenxa rnacnr: Poccnx tna sannrepeconana n noee
Anrnracyprcxo nnrn, no npxmo n none ne yuacrnonana, no npoanana no
ntrorntm nenam xne n cennrpy nporecranrcxnm Ionnannn, annn, Bnennn,
n nnannponana xopmnrt n onnaunnart mnecxym apmnm n ee xamnannxx noprnn
Hontmn H ra ]opma namero yuacrnx n Tpnnarnnerne none (naem n
xopmnenne mnecxo apmnn), npnntunte yxe, ecnn ncnomnnrt, xax npn nape
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Bacnnnn Bycxom sa orauy uacrn reppnropnn nosnann na nomomt mnecxym
apmnm enarapn. 3ro ynomxnyro sect concem ne cnyuano, +ro roxe
cymecrnennt xnpnnu n sanne Hcropnn Pomanontx, nnnmcrpannx rynnxonocrn,
ecnomomnocrn roramne Poccnn. Toro, uro nonce ne no npnxorn Pomanont
crann moepnnsaropamn.
A n Tpnnarnnerne none, nanomnm, cpaxannct n xpynno nponrpann:
Iacyprn, Hcnannx, nce xaronnuecxne crpant mnpa sa ncxnmuennem upannnn.
Hoennn: Anrnracyprcxax nnra, nce nporecranrt mnpa nnmc upannnx. H rax
xax nam snemn npar, Hontma, tna, ecrecrnenno, na xaronnuecxo cropone,
Poccnn tna n nrore ntrona noea nporecranron. Kaxonax, cocrnenno, n
cnyunnact, n tna sa]nxcnponana n 1648 roy. Hpana, nnyrpn +ro
Tpnnarnnerne nont Poccnx ycnena n orxptro nonoenart, c Hontme,
pasymeercx. B none sa Cmonencx 16321634 roon: pyccxax apmnx npaxrnuecxn
ncuesna, pacrnopnnact n rpxsn, rnanxom xnxst Benn tn cynm n xasnen. Tax uro
Poccnx rora ycnena nponrpart nponrpanme cropone.
Bor or +rnx camtx rouex rxnercx nccneyemax n +ro xnnre ncropnx: Cmonencx-
1632 n Cmyra-1612, xora Bucoeuuuu nontcxne sonep-xomant oxonnn
ax o Hepmn n Xonmorop (Hnxora ne ycrany nanomnnart nontcxnm
ronapnmam ce ]axr. Vxe n rpex xnnrax, n necxontxnx crartxx, no camtm
pasntm nnemnnm nonoam or penensnn na ]nntm Bnanmnpa
Xornnenxo 1612 o nam]nera no nonoy paccneonannx cmonencxo
annaxaracrpo]t) Bor c roro npenocnenero mecra Poccnx Pomanontx ntmna
n aconmrnte nnept Enpont, sa npemx
A nropo rouxo samepa +roro enncrnennoro n mnpono ncropnn ptnxa moxno
nocunrart Bencxn xonrpecc 1814 roa, xora nnnpymmee nonoxenne Poccnn
tno eccnopno. upasa Hepnoe mecro n Enpone n mnpe moxer n ntrnxnr
sanerenme ns cnoprnnnoro penopraxa, no ecnn t Becr]antcxn cnncox
rocyapcrn cocrannxnn n 1814 roy, a ne n 1648-m, Poccnx, esycnonno,
omenpnsnano croxna t nepno, a ne npenocnene. A npnnex
ononnnrentnym aprymenrannm, moxno npenoxnrt n onee pannmm rouxy
samepa poccncxoro, pomanoncxoro pocxa: npnmepno 1788 ro, xora nocne
pasena Hontmn nam nepnynoct rpomanoe nacnene Knencxo Pycn, a
nnxamn conepnnx upannnx norpyxanact n noponxy xpnsnca n nornenn.
Hpana, ncxope nanoneononcxax nmnepnx crana nenepoxrno morymecrnenna, no c
rouxn spennx mnoronexontx renennn, nmenno c rouxn spennx nnac1nn,
Fyponon, Iacypron, Pomanontx (ecnn yx necrn peut o
ycnexax/nponanax uuacmu) Fonanaprt tnn xparxo ncntmxo. H ecnn t
roramnne nonnrnxn nocmorpenn ceronxmnne ]nntmt, onn, nanepno, cpannnnn
t nanoneononcxym upannnm c so+u: cront xe neotunax cnna, no n neonroe
cymecrnonanne.
nx nac xe naxne ormernrt: yxe n xonne XVIII nexa Poccnx Pomanontx crana
camo morymecrnenno crpano, nmenno x ne noexann sa nomomtm
ncnyrannte Iacyprn, Iorennonnepnt, Fypont n nama crpana, ynt,
nxnmunnact n paory, saxonunnmymcx cosannem B1oporo penxa, cronernnm
mnpontm nnepcrnom Bennxopnrannn, no o +rom nosxe.
B nenom nn onn opoconecrnt xpnrnx ne moxer orpnnart sacnyry nnacrnn
Pomanontx, camoepxannoro opasa npannennx n +ror nepno netnanoro n
mnpono ncropnn crpemnrentnoro pasnnrnx. B ynnnrentno ranepee Pomanontx
ntpart cee nmnmna, xymnpa-Pomanona mor xaxt: n yronuennemn
no+r, n ]nnoco]-npocnernrent, axe penonmnnonep, axe camt orpannuennt
ncropnx, axe Mapxc, axe mapxcncr, rnna M. Hoxponcxoro sect x ycnyram,
xoneuno, Herp I.
uyrt no-nonomy paccrannrt axnenrt, no pyromy crpynnnponart nape,
napcrnonannx, napenopnen, noxasart necxontxo nnoe npoxoxenne rpannnt
mexy pyccxnmn xoncepnaropamn n nnepanamn, mexy rocyapcrnenno
paoro n rocyapcrnenno nsmeno nent +ro xnnrn.

He x rpxymemy 400-nernm oma Pomanontx, a ropaso panee nauancx, xax y nac
nonrcx uepes nexoroptx nonnronoron npoe Cranncnana Fenxoncxoro, sonax
omecrnennoro mnennx no nonoy nosmoxnoro nosnpamennx monapxnn n Poccnn,
cpannennx mancon n npan ceronxmnero anrnncxoro npnnna Iappn (yxe ecrt
car Iappn pyccxn napt), anrnncxoro xe antnero pocrnennnxa
Pomanontx repnora Maxna Kenrcxoro n Ieoprnx, ctna Heonnt, xonxypenramn
ostnaemoro xax Iora Iorennonnepn
H 1pe1nn napaoxc Pouanonmx
Hrax, neopoconecrnoe xyntnnuecrno nepenocnrt npnmept pacrna na ncm
ncropnm Poccnn. A nacroxmn napaoxc n rom, uro +xcnecct xpenocrnnuecrna
nanpxmym cnxsant n xpononornuecxn rouno connaamr c nepnoom, xora Poccnx
nonyuana camte ntcmne n ee ncropnn onenxn nmenno or Enpont, or
ontmnncrna rymanncron mnpa, npocnernrene, ]nnoco]on-+nnnxnonencron.
3ror manoocnemaemt ]axr naxno paccmorpert no necxontxnm npnunnam. Bo-
nepntx, ouent xant, uro mnorne narpnort na npnmepe pyco]ocxnx xamnann n
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Enpone XIX nexa sanncann ncex npocnernrene, enponecxnx emoxparon n
nsnauantnte, neunte nparn Poccnn, uro concem ne rax. Bo-nroptx, naxno
noxasart eme, uro re cnmnarnn-anrnnarnn ornmt ne nycro rasernt menecr,
ront nnap n r. n.
Hanpnmep, ro, uro n Cenepno none Poccnn co Bnenne Anrnnx n 17191720
roax sannmana anrnpoccncxym nosnnnm, ntctnana axe na Fanrnxy ]nor c
rposno emoncrpanne, +ro ncem xopomo nsnecrno, ecrt yxe nonynxpnax
]pasa:aueuuuauua eaum. B xomnnannn c pyro nonynxpno ]paso,
nnemnenonnrnuecxnm xpeo: V Aueuuu uem nocmoauumx comsuuuoe, y Aueuuu
ecmo nocmoauume uumepecm +ro nanepno yer ntrnxert rax: Aueuuuauua
eaum nocmoauuo.
Ho uro n 17151716 roax Anrnnx ecrnonana na poccncxo cropone, n
]nort cno n Ionnannn (meme rora n anrnncxom ]apnarepe) ntctnana
na Fanrnxy n axe nepeana no xomanonanne Herpa +ro nomnxr mentme.
Onaxo tna raxax mopcxax xamnannx 1716 roa, xora no nauanom Herpa
men Anrno-ronnancxo-arcxo-pyccxn ]nor, 69 cyon (pyccxnx 22). Ocotx
noe, xpome roro, uro sacrannnn mnecxn ]nor na ro yxptrtcx n Kapncxpone,
ne ocrnrnn, no +ro pyro nonpoc. Kamnannx ra nce x tna, n pasnnna mexy
ne n roamn anrnncxo npaxenocrn rontxo n ycnexax/neyauax, nnnomarnn
n nnapa (anrnncxn nexrop yxe rora sanncen or Hapnamenra, omecrnennoro
mnennx).
B xnnre Fontmo nonor, nnn Kparxn xypc ]antcn]nxannn ncropnn (2010) x
nopono paccmarpnnan ncropnm enponecxoro nocnpnxrnx Poccnn, naunnax c
mnccnn nancxoro nocnannnxa Anronnx Hoccennno (15811582). nx
paccmorpennx ntnemnero napaoxca orpannunmcx pamxamn XVIII nexa.

Haunem c Monrecxte, xoropt nnnmcrpnpyer cnom reopnm sanncnmocrn ncropnn
or reorpa]nn poccncxnm npnmepom: Buuo ecnomuuecuoe uacuuue
coeuuaem ceeoua e+ecme ece +mu ouupume npocmpaucmea. 3a]nxcnpyem
nmanc Monrecxte: ne npnponoe, renernuecxoe pacrno, a cnecrnne pasmepon
rocyapcrna. anee naxnax ]nrypa Hennn, pnanmncx na pyccxym cnyxy,
sapactnanmn Herpa xnnamn npoexron. Ero nosynr npocr, ocronn ynaxennx,
npxm n uecren: Ie x ncxycc1nau n nayxau nyume ncero o1nocn1cn, 1au
ye1 uo o1euec1no!
Cpannnm. Hennn n xnnre-nam]nere Opaseu ouasameuocme 1669 roa no
cnyuam ntopon xoponx n Hontme nnmer, nouemy mocxoncxn xannar ne
onxen trt nspan: Mocxna nropax Typnnx. Bapnapcxax crpana. Mocxonnrt
eme xyxe rypox! Vxact nn]nxncxo nont (Hnnoncxax, Hnana Iposnoro. H.
H.) xnxrnenno nornepxannct n cranxr nonpoc, moxno nn noome onycrnrt,
uro noonte nmn xnnxmrcx xpncrnanamn. Iope nam, ecnn mt orxpoem nm nyrt
n Enpony, cptn nam ]opnocr, Hontmy!
anee naunnamrcx ncropnuecxne npeopasonannx Herpa, xpecrtxn, xax nsnecrno,
npnnnctnamr x sanoam, nme rtcxuamn mntpxmr co crpoxn na crpoxy.
A Hennn ropxun (n anropnrernt n Enpone) croponnnx Poccnn: Hama
oxsannocrt n cuacrte cocroxr n rom, urot, nacxontxo +ro n name nnacrn,
cnococrnonart napcrny Foxtemy, xoropoe y menx ner comnenn saxnmuaercx
n mnpouamem pacnpocrpanennn nacroxme opoerenn n mypocrn Onomy
noonomy uenonexy (peut o Herpe. H. H.) nnnrt ycepne x cnane Foxte n
conepmencrnonannm nme snaunr ontme, uem noea n corne cpaxenn
Enpona naxonrcx ceuac n cocroxnnn nepemen n n raxom xpnsnce, n xoropom ona
ne tna co npemen nmnepnn Bapnemana. (Bapneman nmneparop Kapn
Bennxn).
3ro yxe 1712 ro. Oranm onxnoe nnrynnnn Hennna ]eepnuecxn ]nnnm
XVIII nexa n xpax ]eoantno Enpont on npennen pantme ncex. Cam Hennn
n nrore n Poccnm ne nepeexan, saro nepeexan 3nep, n eme ecxrxn nonesnemnx
nme, nx xoroptx mnenne Hennna mnoro snaunno.
Bmecre c nneennem enponecxoro opasonannx n xyntrypt n Poccnm y Hennna
noxnnxercx nonnrnuecxax saaua coxpannrt nonnrnuecxoe pannonecne,
canancnponart upesmepnoe ]pannyscxoe nnnxnne nemenxo-pyccxnm comsom
Hapt onxen ocnonart pyccxym Axaemnm. B oxrxpe 1711 roa onn
ncrpeuamrcx.
nn n uem ne ncntrtnan raxo nyxt, xax n nennxom uenonexe, xoropt
ocrarouno xoren t npnnxrtcx sa raxoe eno Bame Hapcxoe Bennuecrno
noontmn reponuecxnmn npoexramn npnnecere nontsy n naroexnnx
necuernomy uncny ne rontxo conpemenntx, no yymnx nme Kaxercx
ocotm npomtcnom Foxtnm, uro nayxn oxoxr semno xpyr n nor renept
onxnt npnrn n Cxn]nm n uro Bame Btcouecrno na +ror pas nspant n
xauecrne nncrpymenra, no Bt, c ono cropont, ns Enpont, a c pyro, ns Knrax
epere cee nannyumee; n ns roro, uro cenano oonmn nocpecrnom xopomnx
yupexenn, moxere cenart eme nyume. B name Hmnepnn ontme uacrtm eme
nce, ornocxmeecx x nccneonannm, nnone n, rax cxasart, na eno ymare, moxno
nsexart ecuncnenntx omnox, xoropte nocrenenno n nesamerno yxopennnnct
n Enpone. Hsnecrno, uro nopen, nosnonmt conepmenno sanono, ntxonr
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
nyume, uem ecnn na nnm paorann mnorne cronernx, nosnox, ynyumax n mnoroe
nsmenxx cunram neo cnonm oreuecrnom, a ncex nme opo nonn ero
corpaxanamn, no+romy mne nyume cenart mnoro optx en y pyccxnx, uem
mano y nemnen nnn pyrnx enponenen
Fnaroponte cnona. A ecnn ncnontsonart maremarnuecxn repmnn, cnmnarnn
Enpont rora onpeenxnnct Ipanenrom Hpocnemennx. T. e., re yponent
Hpocnemennx poc tcrpee, rya n ycrpemnxnnct nx naext n ycnnnx.
Poccnn uea nyx rnannmx Hpocne1n1enen
Ho camte rpomxne eart o Poccnn pasropennct c ntxoom x rpnyne nyx
rnanntx oparopon roro nexa Bontrepa n Pycco.
B Poccnn n ro npemx, nanomnm, xpenocrnnuecrno pacrer nrnyt n nmnpt,
saxpenomamrcx yxpannnt, oruacrn n nononpnoperennte enopyct. Ho xora
naxnt, uacro satnaemt momenr! pasentnaemax Hontma nonpoonana
cxnonnrt na cnom cropony enponecxoe omecrnennoe mnenne, cnmnarnn n
noepxxa Hpocnernrene ocrannct na cropone Exarepnnt. Honxxn nonyunnn ns
upannnn, or +nnnxnonencron rontxo npoexr Koncrnrynnn. Ho cyrn,
nncrpyxnnm: samnrect-xa, nonxxn, cocrnenntm nnnnnnsontnannem, n
yceuenntx pasmepax +ro nam yer nerue.
Hnmax cex yonontcrnnx onncart nce orrenxn nx noncrnne nennxoro ncnyra o
Poccnn, o pe]opmax Herpa, x orpannuyct sect xparxnm nynxrnpom.
Pycco: Pyccxne nnxora no-nacroxmemy ne yyr nnnnnnsonant npocro noromy,
uro onn nnnnnnsonannct cnnmxom pano. Herp onaan nopaxarentntm rennem;
y nero ne tno roro nacroxmero rennx, xoropt cosaer n rnopnr nce ns
nnuero On nnen, uro y nero napo napnapcxn, no on conepmenno ne nonxn
roro, uro +ror napo ne cospen nx xyntrypt; on saxoren ero nnnnnnsonart, rora
xax ero cneonano rontxo saxanxrt nx nont On nomeman cnonm noanntm
crart rem, xem onn mornn t trt, yexax nx, uro onn raxont, xaxnmn ne
xnnxmrcx.
Bont1ep: Hopasnrentnte ycnexn nmneparpnnt Exarepnnt n nce pyccxo nannn
xnnxmrcx ocrarouno cnntntm oxasarentcrnom roro, uro Herp Bennxn crponn
na npounom n onronpemennom ocnonannn.
emoxpar Pycco nnnr napo, ecrecrnennoe pasnnrne xoroporo nepeuepxnyn
Herp.
Coecennx monapxon Bont1ep nnnr (na mecre pycconona napoa) marepnan
nx nnanon npocnemennoro nnacrnrenx.
Pycco: napt nomeman pyccxnm crart rem, uem onn mornn t trt.
Bont1ep: noennte ycnexn pyccxnx npocro nopasnrentnt.

Ho ecnn nymartcx, ne rax n npocro pemnrt, xoro sanncart n namn, xoro n
pyco]ot.
Onn nnnr nennxym cnany, a pyro (npe)nnn1! nennxym omnxy Poccnn.
Ono moxno cxasart rouno: nx nonnrnuecxoro pyxonocrna Poccnn n XIX
nexe npoeuos Pycco mu m nouesuee. Ecnn t tn yuren. On net ronopnr or
nnna yyuepeantno n noenrentno cnnt: penonmnnonno emoxparnn.
uponrt +roro yymero nennxoro npornnocroxnnx rora, n cepenne XVIII nexa,
rontxo-rontxo npouepunnannct. H Poccnx na na nexa nonaer n snemne nparn
penonmnnonepon, emoxparon, nporpeccncron (?) nasnannx ne cyrt, rnannoe
Poccnn nonana no nparn 1ex, x1o esoronopouno nmnrpan.
H n nenom ne cronr npeneperart onenxamn enpo+xcnepron, nayunax rounocrt,
pesyntrarnnnocrt nx onenox onxna nounrartcx. Iyepr Hanrer eme n cenrxpe
1558 roa nncan o Poccnn Kantnnny: Ecuu uauoe-uuo uapcmeo e Eepone
ouxuo eospacmamo, mau mououo +mo.
H nano XVIII nex, re, xax ntxcnxercx, n cam Bontrep yrnxen mentme, uem
yrnxen Pycco. Ho nnepnnx +ro omnouno nonnrnxn sanecna Poccnm yxe n n
XIX nexe n raxym nponacrt, uro ecnn opoconecrno npocnenrt nce cnecrnnx,
nce npyxnnt ncropnn, ro nao npnsnart: ]an]aponcrno (na yponne sarynxnmnx
pormncrpon) Anexcanpa Hepnoro n oonx Hnxonaen ter no Poccnn n o cnx
nop.
anee neoxonmt nnrart ns camo snaunrentno xnnrn cpen xacanmnxcx
ncropnn Poccnn n XIX nexe, nacroxme +nnnxnonenn pyccxoro narpnornsma.

auuueecuu H. R. Poccnx n Enpona:
Ho xax t nn tna npana Poccnx npn pasene Hontmn, renept ona nnaeer yxe
uacrtm nacroxme Hontmn n, cneonarentno, onxna necrn na cee ynpex n
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
nenpanom crxxannn, no xpane mepe napanne c Hpyccne n Ancrpne. a, x
necuacrtm, nnaeer! Ho nnaeer onxrt-raxn ne no sanoenannm, a no romy
cenrnmenrantnomy nennxoymnm, o xoropom rontxo uro tno ronopeno. Ecnn t
Poccnx, ocnoonn Enpony, npeocrannna oruacrn noccranonnennym Hanoneonom
Hontmy ee npexne yuacrn, ro ecrt paseny mexy Ancrpne n Hpyccne, a n
nosnarpaxenne cnonx neonennmtx, xorx n nnoxo onenenntx sacnyr norpeonana
nx cex nocrouno Iannnnn, uacrtm xoropo Tapnonontcxnm oxpyrom n ro
npemx yxe nnaena, ro ocranact t na ro xe noune, na xoropo croxna npn
Exarepnne, n nnxro nn n uem ne mor t ee ynpexnyrt. Poccnx nonyunna t
snaunrentno mentme no npocrpancrny, ne mnornm mentme no napoonacenennm,
no saro cxontxnm ontme no nnyrpennemy ocronncrny npnoperennoro, rax xax
ona ynennunna t uncno cnonx noanntx ne npaxentm nontcxnm +nemenrom,
a nacroxmnm pyccxnm napoom
uro xe sacrannno nmneparopa Anexcanpa ynycrnrt ns nny +ry cymecrnennym
ntroy? uro ocnennno ero nsop? Hnxax ne sanoenarentnte nnant, a xenanne
ocymecrnnrt cnom mnomecxym meury noccranonnrt nontcxym naponocrt n
rem sarnanrt ro, uro emy xasanoct npocrynxom ero nennxo axn. uro +ro tno
ecrnnrentno rax, oxastnaercx rem, uro rax cmorpenn na +ro camn nonxxn.
Kora ns npaxenoro narepx, ns Ancrpnn, upannnn n Anrnnn, crann enart
ncenosmoxnte npenxrcrnnx +romy nnany noccranonnennx Hontmn, yrpoxax axe
nono, nmneparop Anexcanp nocnan nennxoro xnxsx Koncranrnna n Bapmany
npnstnart nonxxon x opyxnm nx samnrt nx nannonantno nesanncnmocrn.
Enpona, no otxnonennm, nnena n +rom co cropont Poccnn xnrpocrt xenanne,
no npenorom noccranonnennx nontcxo naponocrn, mano-nomany npnpart x
cnonm pyxam n re uacrn npexnero Hontcxoro xoponencrna, xoropte ne e
ocrannct, n noromy cornamanact na conepmennym nnxopnopannm Hontmn, no
nnxax ne na camocroxrentnoe cymecrnonanne Hapcrna n nnunom nnacrnuecxom
comse c Poccne, uero renept rax xenamr. Tontxo xora Iapenepr,
xoropt, uau npyccau, mu uuxe suauo+ c nouocuu+u u pyccuu+u eua+u,
paszacuuu, umo Poccua mpeyem ceoeeo cocmeeuuoeo epea (xypcnn mo. H.
H.), cornacnnnct nnnomart na camocroxrentnocrt Hapcrna. Hocneymmne
cotrnx oxasann, uro nnant Poccnn tnn ne uecronmnnt, a rontxo
nennxoymnt. Boccranne (nonxxon) ne uem pyrnm ne oxcnxercx, xax ocao
nonxxon na neocymecrnnenne nx nnanon x noccranonnennm pennero nennunx
Hontmn, xorx t ro tno no cxnnerpom pyccxnx rocyape. Ho +rn nnant tnn
nanpannent ne na Iannnnm n Hosnant, a na sananym Poccnm, noromy uro ryr
rontxo tnn pasnxsant pyxn nontcxo nnrennnrennnn cxontxo yrono
nonxunrt n nartnnrt. H rontxo xora, no mnennm nontcxo nnrennnrennnn,
crano oxastnartcx neocrarouno nornopcrna nnn, nyume cxasart, coecrnnx
pyccxoro npannrentcrna, uo nomeopcmea ec eu muo oeououo u
onouaueuum sanauo Poccuu (xypcnn mo. H. H.), rora neroonanne
nonxxon ncntxnyno n npnneno x noccrannm 1830-ro, a raxxe n 1863 roa. Bor xax
uecronmnnt n sanoenarentnt tnn nnant Poccnn, noynnmne ee omorartcx
na Bencxom xonrpecce npncoennennx Hapcrna Hontcxoro!

Bect +ror rocyapcrnennt pe (ceumu+eumauoum, uro, no mnennm
annnencxoro, nsnnnxer napx Anexcanpa), xpome npouero, eme ono
oxasarentcrno ]axra axryantnoro axe n nx 2010 roa. Ceronxmnee
oruyxenne yxpannnen or pyccxnx ntmno ns roro nexa epxannx npn cee
Hontmn. B xnnre 10 +uqoe o Vupauue x noponee n oxasarentnee
paccmarpnnam +ror nponecc nropnuno yxpannnsannn Rro-3anano
Pycn. Ecrt ceptesnte cnnerentcrna, orxya nsxnnct nepnte camocrnnnxn n
+noxy Anexcanpa I. Onaxo npoonxnm nnrnponart annnencxoro:

He ns-sa Enpont nn, cneonarentno, ne ns-sa Iepmannn nn n ocoennocrn,
npnnxna Poccnx na cnom rpyt rposy nenanaroro roa? nenanart ro tn,
cocrnenno, nennxo nonnrnuecxo omnxo, opamenno yxom pyccxoro
napoa n nennxoe naponoe ropxecrno.
uro ne xaxne-nno cnon cocrnennte nnrepect nmena Poccnx n nny, pemaxct na
opty c Hanoneonom, nnno yx ns roro, uro, oxonunn c ecnpnmepno cnano
nepnt axr +ro optt, ona ne ocranonnnact, ne nocnontsonanact
npecrannxnmnmcx e cnyuaem ocrnrnyrt ncero, uero rontxo morna xenart nx
cex, saxnmunn c Hanoneonom mnp n coms, xax on +roro ncemn mepamn omorancx
n xax xenann roro xe Kyryson n mnorne pyrne sameuarentnte nmn ro +noxn.
uro memano Anexcanpy nonropnrt Tnntsnr c ro nnmt pasnnne, uro n +ror pas
on nrpan t nepnocrenennym n nouernemym pont? <>
Hacran 1848 ro. Horpxcennx, tnmne n +ry nopy n neno Enpone, pasnxstnann
pyxn sanoenarenx n uecronmna. Kax xe nocnontsonanact Poccnx +rnm
enncrnenntm nonoxennem? Ona cnacna or rnenn cocea (Ancrpnm). <>
Opamamct x pyromy xannrantnomy onnnennm npornn Poccnn. Poccnx
racnrentnnna cnera n cnoot, remnax mpaunax cnna V snamennroro Porrexa
ntcxasana mtcnt, xoropym, ne nmex no pyxo ero Hcropnn, ne mory, x
coxanennm, yxnantno nnrnponart, uro ncxxoe npeycnexnne Poccnn, ecauoe
paseumue e euympeuuux cuu, yeeuuueuue e uaeoeucmeua u +oeyuecmea
ecmo ouecmeeuuoe ecmeue, uecuacmoe ua eceeo ueuoeeuecmea. 3ro mnenne
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Porrexa ecmo mououo empaxeuue ouecmeeuuoeo +ueuua Eeponm (xypcnn mo.
H. H.). H +ro onxrt ocnonano na raxom xe necxe, xax n uecronmne n
sanoenarentnocrt Poccnn. Kaxona t nn tna ]opma npannennx n Poccnn, xaxont
t nn tnn neocrarxn pyccxo amnnncrpannn, pyccxoro cyonponsnocrna,
pyccxo ]ncxantno cncremt n r. ., o ncero +roro, x nonaram, nnxomy ena ner,
noxa ona ne crpemnrcx nanxsart ncero +roro pyrnm
Hrax, cocran Pyccxoro rocyapcrna, nont, xoropoe ono neno, nenn, xoropte
npecneonano, a eme onee naronpnxrnte ocroxrentcrna, crontxo pas
nonropxnmnecx, xoroptmn ono ne ymano nocnontsonartcx, nce noxastnaer, uro
Poccnx ne uecronmnnax, ne sanoenarentnax epxana, uro n nonemn nepno
cnoe ncropnn ona ontmem uacrtm xeprnonana cnonmn ouennnemnmn
ntroamn, camtmn cnpanennntmn n saxonntmn, enponecxnm nnrepecam.
Orxya xe n sa uro xe, cnpamnnam, neonepne, necnpanennnocrt, nenanncrt x
Poccnn co cropont npannrentcrn n omecrnennoro mnennx Enpont?..
Hocne Bencxoro xonrpecca, no mtcnn pyccxoro nmneparopa, Poccnx, Ancrpnx n
Hpyccnx saxnmunnn rax nastnaemt Cnxmennt coms, npncrynnrt x xoropomy
npnrnamann ncex rocyape Enpont. 3mom Ceaueuum coms cocmaeuaem
euaeueuee oeuueuue npomue Poccuu u emcmaeuaemca saeoeopo+ eocyape
npomue ceoux uapooe (xypcnn mo. H. H.). Ho n +rom comse nao crporo
ornnuart nem, nepnonauantnt samtcen, xoropte onn rontxo n npnnanexann
Anexcanpy, or npaxrnuecxoro ntnonnennx, xoropoe cocrannxer neoremnemym
cocrnennocrt Merrepnnxa. B nepnonauantno xe nee, xaxont t nn tnn ee
npaxrnuecxne ocronncrna, xoneuno, ne tno nnuero yrecnnrentnoro. Hmneparop
Anexcanp croxn, eccnopno, sa xoncrnrynnonnt npnnnnn nese, re, no ero
mnennm, naponoe pasnnrne onycxano ero npnmenenne. On tn npornnnnxom n
nparom Haprn, nacnntcrnenno ntnyxenntx ynrom n penonmnne
Kopnem ncex peaxnnonntx, perporpantx mep roro npemenn tna Ancrpnx n ee
npannrent Merrepnnx, xoropt, onyrtnax ncex cnonmn cerxmn, n rom uncne n
Poccnm, sacrannn nocnenmm orxasartcx or ee ecrecrnenno n nannonantno
nonnrnxn nomorart rpexam n noome rypenxnm xpncrnanam npornn nx
yrnerarene, orxasartcx nonpexn ncem ee npeannxm, ncem ee nnrepecam, ncem
couyncrnnxm ee rocyapx n ee napoa. Poccnx tna raxxe xeprno
Merrepnnxono nonnrnxn; nouemy xe na nee, a ne na Ancrpnm, xoropax ncemy
tna nnnonnnne n n nontsy xoropo nce +ro enanoct, nsnannnaercx ncx rxxecrt
nnnt? <>
He nnnxnnm nn Merrepnnxa npnnnctnaercx nepemena opasa mtcne,
nponcmemax n nmneparope Anexcanpe nocne 1822 roa? He +ro nn nnnxnne
tno npnunno nemnnocrn Kanoncrpnn, npaxenoro ornomennx, npnnxroro
ornocnrentno Ipennn n noome ornocnrentno nannonantno nonnrnxn, naxonen,
ne +ro nn nnnxnne tno npnunno camo nepement n nanpannennn
omecrnennoro opasonannx no npemena Bnmxona n Marnnnxoro? A nocne ne n
yroy nn Ancrpnn cunranact ncxxax npancrnennax nomomt cnanxnam uyrt ne sa
pyccxoe rocyapcrnennoe npecrynnenne?

Hy n xax nam? Omymenne: menennt, ropxecrnennt nes n Xenrt om
Hnn samenennt xnnononrop nponecca saxoxennx yma sa pasym.
Ornocnrentno nontm nx unrarenx sect yer, nanepno, nocnenn naccax, uro,
oxastnaercx, nam camoepxen Anexcanp, narxnyrt xax xyxna na pyxy roro
camoro Merrepnnxa, ne rontxo pyccxym nnemnmm nonnrnxy cnoxnn x noram
Ancrpnn +ro eme coornercrnonano t xort xaxo-ro cmtcnono peantnocrn.
Vanmncx saronop nce xe peantnocrt: net ntrono xe, oypaunn npaxecxym
epxany, sacrannrt ee nponecrn necxontxo non nennxom n cnom nontsy n no npe
e camo! HO TAK ncnontsonart +ry nacaxennocrt na Merrepnnxony pyxy
xyxnt-monapxa, urot eme n ncrpxrt n coepxnmoe nx, poccnncxnxmxontntx
yuennxon, pacnncanne sanxrn n nx ynnnepcnrerax?!
Ho cxontxo nn saocrpx +ror nynxr y annnencxoro, rpycrnt napaoxc n rom,
uro pyroro oxcnennx rem Anexcanpontm ecrnnxm (cnono nonnrnxa ryr
cnoxno npnmennrt) n nonce ner.

Bor oruero x ocoo ntennn +xcneprnym onenxy nmenno Xan-Xaxa Pycco,
npecxasanmero, uro Poccnx nrxnercx n xon]nnxr c emoxparnuecxo Enpono
(xoropax na ror momenr, n cepenne XVIII nexa, tna eme rontxo n antnem-
antnem npoexre!). H nex cnycrx annnencxn nosmymenno
xoncrarnpyer: Ouecmeeuuoe +ueuue Eeponm: Poccua ecmeue, uecuacmoe
ua eceeo ueuoeeuecmea.
H 250 ner cnycrx mt pasne ne yexaemcx xaxt ent: n utnx
pyxax ouecmeeuuoe +ueuue Eeponm? Cranxa-ro Cnxmennt coms tna
cenana na enpomonapxon n nor
A ynauo, B nponauo umo ocmauca ua mpye?
Moxer, ceronx xnxstx Hnxrenmrena n Monaxo ncnomnxr o npnnecenntx
Poccne xeprnax enpomonapxam n nomoryr?
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Inana 3
nyAnexcanpne
(esum 18561894 ee. u cnousauue e Cepepaum eeu)

Hrax. Hepno saemnoro morymecrna, nocrynnennx snaunrentnoro pecypca n
pacnopxxenne Exarepnnt, Hanna, Anexcanpa n Hnxonax nocne pemennx
(Exarepnno) naxnemnx reononnrnuecxnx saau Poccnn sanepmnncx nourn
esymntm, ecnpeneenrntm n ncropnn sanennem nannonantntx nnrepecon,
nonynexontm cnyxennem Cnxmennomy comsy, npncnyxnnannem Mantrncxomy
openy, Hpyccnn, Anrnnn, Ancrpnn n n nrore xaracrpo]o Kptmcxo nont.
Ho anee ncropnx Poccnn aer npnmep Bennxoro Hpeoonennx. na ntammnxcx
napcrnonannx, Anexcanpon II n III, nepnynn crpane cnpanennnoe, pannonecnoe
nannonantnoe ycrpocrno, ncne sa uem saxonomepno nepnynact n nannonantnax
nnemnxx nonnrnxa. 3ro, eme pas nouepxny, euuoe ucmopuuecuoe ycuuue, mno
ynoonennoe oesy rnyoxo xmt: pynt nneno (Anexcanp II) pynt nnpano
(Anexcanp III), co cnoxneme xnpyprnuecxo onepanne: onn paspesan,
yannn, nropo samnn. Ho, onxrt xe: nannenr onxen tn xnrt.
Hcropnx Bacnnn Knmuencxn nncan o nmneparope Anexcanpe III:
Hayxa orneer Hmneparopy nooammee mecro n ncropnn Poccnn n nce
Enpont cxaxer, uro On oepxan noey n onacrn, re ncero rpynee onrtcx
noet, noenn npepaccyox napoon n +rnm coecrnonan nx cnnxennm,
noxopnn omecrnennym conecrt no nmx mnpa n npant, ynennunn xonnuecrno
opa n npancrnennom oopore uenoneuecrna, oocrpnn n npnnonxn pyccxym
ncropnuecxym mtcnt, pyccxoe nannonantnoe cosnanne n cenan nce +ro rax rnxo
n monuannno

onroxannt pocr marepnantnoro morymecrna crpant npensomen camte
onrnmncrnuecxne npornost. Bennxn pyccxn yuent n amnnncrparop, rnana
cosanno nm merponornuecxo cnyxt mnrpn Hnanonnu Meneneen nmecre c
coparnnxamn nnsxnm snaxomtm mnnncrpom Cepreem Rntennuem Bnrre,
amnpanom unxauentm nnonnn nont estmnt nopox, nonte rnnt xopane,
noxy-mononontxy, cern xasenntx sanoon. mnrpn Hnanonnu Meneneen xo
ncem sacnyram eme n xpynnemn yuent-+xonomncr onpeennn napcrnonanne
Anexcanpa III xax nyumn nepno n ncropnn pyccxo npomtmnennocrn.
C 1881 no 1896 ro npomtmnennoe nponsnocrno n Poccnn ntpocno n 6,5 pasa.
Btpaorxa na onoro paouero na 22 %. (Ta camax npouseoumeuouocmo
mpya, o neoxonmocrn pocra xoropo nce npemx ronopnnn ontmennxn.) C
1890 no 1900 ro momnocrt napontx nnrarene n npomtmnennocrn Poccnn
ynennunnact c 125 100 n. c. o 1 294 500 n. c. pocr 300 %.

Poccncxax nmnepnx yxnantno coporanact or rxxxo nocrynn
npomtmnennoro nporpecca: cecmnuecxax crannnx n Pnre ]nxcnponana
nyxanntnoe semnerpxcenne, xora na Hxopcxom sanoe n Herepypre nropo n
Enpone no momnocrn nocne xpynnoncxoro n Iepmannn npecc ycnnnem n 10 000
ronn rnyn ponente nncrt ce ntpasnrentnt mrpnx x namen n xnnre B.
Hannna Herepypr. 3anaxn n snyxn. H yxnantno n ry xe crpoxy, xax anrop
xnnrn o Ionnntntx, x oannn t, uro n cam cecmorpa], paorammn nontne,
tn cosan rora xe xnxsem Fopncom Fopnconnuem Ionnntntm, nsoperenne,
npnsnannoe mnpom, no cuacrtm, esoronopouno.
Meneneen ns nape-conpemennnxon onee ncero ynaxan Anexcanpa III:
Mnpornopen Anexcanp III npennen cyrt pyccxnx n mnpontx cye onee n
anee cnonx conpemennnxon. (3ro nnmer uenonex, cam nponnenmn +nemenrnoe
crpoenne ncenenno. H. H.) Hmn, npoxnnmne ero napcrnonanne, xcno
cosnanann, uro rora nacrynnna nsnecrnax crenent cepxanno
cocpeorouennocrn n conpannx cnn, nanpannenntx or necrxmnx, axe xpxnx
npeopasonann n nonmecrn npemecrnymmero cnannoro napcrnonannx x
npocro otenno nnyrpenne exrentnocrn. Mnp no ncem mnpe, cosannt
noxontm nmneparopom, xax ntcmee omee naro, n ecrnnrentno yxpennen ero
opo none n cpee napoon, yuacrnymmnx n nporpecce. Bceomee npnsnanne
+roro nxxer neynxaemtm nenxom na ero mornny n, cmeem ymart, acr narne
nnot noncmy
Hs 3aeemumx +mcue . H. Meneneena: Bymy n necxy ne tno, a
conepmannct xe ena naxnte n rpynte.
ocront nenen +noxn crantno Poccnn, ncero nyAnexcanpnx
xpynnemax n ncropnn uenoneuecrna xenesnoopoxnax marncrpant Tpanccn.

Ho nmenno n ro npemx, noxa Poccnx momno opacrana crantno pone, no ee
yxonno pone npoexann nennnmte, no ]arantnte rpemnnt. Hponecc,
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
saxonunnmncx rnentm crpant, ntpasnrentno noxasan cnxst n axe
sanncnmocrt npounocrncmauouo pouu or yxoeuo. 3ror nponecc n
npnnen, xpome mnororo npouero, eme n x romy, uro pyccxn pouenocen
Hmneparop Hnxona I cnycrnn ]nar n Hycnmcxom om n ocnyxnnan xax
xnoncxn yuent, saxonunn cno nex xax xopant-mnment
Inana 4
Pyccxnn nc1epnuecxnn 1eppop
Bepnemcx x nepnoy 35 ner o rnenn nmnepnn.
Bcntmxa ncrepnuecxoro reppopa +noxn Anexcanpa II c orpomntm rpyom, no
tna noannena. Hcmepuuecuu+ (r. e.+amouum+) poccncxn reppop x
sect nasnan ne rontxo n nnxy ero reponsaropam, no n nx npnnneuennx nnnmannx
x necomnennomy ]enomeny rpomano yentno one xenmnn n
reppopncrnuecxnx oprannsannxx. Ecnn saacrcx nentm, npocunrart onm
xenmnn no ncex roramnnx opranax, xopnopannxx, connantntx rpynnax: apmnx,
mennnncxn nepconan, cryenuecrno, xonrpaanncrt, aprncrt ynepen, uro
camo ontmo oxaxercx nx onx n penonmnnonntx oprannsannxx. B camom
snamennrom reppopncrnuecxom cnncxe nepnomapronnt, ynnt Anexcanpa
II ns mecrn npnronopenntx x nonemennm ne xenmnnt, Heponcxax n Ient]an
(nomnnonana ns-sa epemennocrn).
Bnymaemocrt, nopaxarentnocrt, nnsxax cnoconocrt xpnrnuecxoro
nocnpnxrnx xoneuno a. Xenaere necxontxo neoxnannoe conocrannenne?
Cpenenexonte nponecct na: netmamn n eeo+aua+u (sect xax pas
noannxmmax crarncrnxa sacrannna nourn satrt, uro n npecneyemtx tnn n
myxunnt, eeo+auu no ropaso mentme!). He rontxo ntrxamn, no, xax
oxasann mnorne nccneonarenn, n nopaxannem, ncrepnuntmn camooronopamn
ymnoxanoct rora uncno netm
na rpomxnx cyentx nponecca eno 3acynnu 1878 roa n yncrno
Anexcanpa II 1881 roa n, rnannoe, omecrnennax na nnx peaxnnx no mnorom
noopnann reuenne rocyapcrnenno xnsnn, cnenn x eccmtcnnne paory
noxonenn. Ho nepnomy eny x oannm onn nont axnenr, no nnauane,
nsnnnnre, nopnnx nsnecrntx ]axron.
Bepa 3acynnu snaxomax, corpynnna camoro Ceprex Heuaena (rnannoro eca
name ncropnn). Hpana, perymept ee onnxa rnepxr o pasnornacnxx c
Heuaentm n nectma orpannuennom nx corpynnuecrne. Horom n rpynne
Fynrape-axynncron ona c nomomtm ]antmnntx napcxnx mann]ecron
ntranact nonxrt xpecrtxncxoe noccranne n unrnpnncxom yese Knencxo
ryepnnn.
B nmne 1877 roa nocne ynra n rmptme nerepyprcxn ryepnarop Tpenon
npnxasan ntceut nenoxopnoro apecranra Foronmona, n xnnape 1878-ro, uepes
nonroa, Bepa 3acynnu crpenxer n ryepnaropa.
Mnnncrp mcrnnnn rpa] Hanen, nmex mnoxecrno nnonne saxonntx napnanron
nnnort o nepeaun ena Boennomy cyy, oraer ero cyy npncxxntx.
Hpecearent Herepyprcxoro oxpyxnoro cya 33-nernn, n yymem
snamennrt A. u. Konn
Hoeonocnen: Hmu ua cy npucaxumx c mauu+ euo+, nocpeu mauoeo
ouecmea, uau nemepypecuoe, ue uymouuoe euo.
Anoxar Anexcanpon nnyman n nnymnn npncxxntm: Couyncrnne naxasannomy
Foronmony onpantnaer reppopncrxy Ornamenne nepnxra oopnanoct na
cnonax: He euuoe Kpnxn paocrn, ncrepnuecxne ptannx, oruaxnnte
annoncmenrt, ronor nor, nosrnact Fpano! Vpa! Monont!. Onnmann pyr
pyra, nenonannct, nesnn uepes nepnna x Anexcanpony n 3acynnu, nospannxnn.
Anoxara xauann, a sarem na pyxax ntnecnn ns sana cya n nponecnn o Hnreno
ynnnt. Kora 3acynnu ntmna ns oma npenapnrentnoro saxnmuennx, ro nonana
n oxrnx ronnt. Ho paocrnte xpnxn ee nopactnann nnepx.
Pyccxn mpncr H. H. Kapauencxn: 3auuma Bepm 3acyuuu ceuaua aeouama
Aueucaupoea ece+upuo sua+euumm+. Peuo eeo nepeeeuu ua uuocmpauume
asmuu. Iasert upannnn, Iepmannn, Anrnnn, CBA, Hrannn, ncero
nnnnnnsonannoro mnpa n nocropre: e Poccuu noeuuu 3auou u Iy+auuocmo.
3acynnu, anoxar Anexcanpon, npecearent cya Konn repon nx. Ha
cneymmn ent nocne ocnooxennx npnronop tn onporecronan, nsan npnxas
o apecre 3acynnu, no ona cxptnact na xoncnnparnnno xnaprnpe n ncxope, urot
nsexart nonropnoro apecra, tna rano nepenpannena n Bnennm. B 1880 roy
3acynnu n Hapnxe. Corpynnuaer c Hnexanontm, Hennntm
npenaram saymartcx na rem, uro nce npemx xasanoct npocrtm n
ecrecrnenntm: nepexo 3acynnu na nenerantnoe nonoxenne, +mnrpannx n
Enpony ynpexax noemopuoe pacc+ompeuue ee ena. Bpoe nce npannntno,
npnntunoe roramnee xononpamenne: repaxr, cy, +mnrpannx, nononte.
HO net Enpona n CBA rora npnnercrnonann Topxecrno 3axona n Poccnn!
Kaxonoe Topxecrno no ncem mnpe npenonaraer paccmorpenne ena e
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
uecuououux nncrannnxx. uero, xaxercx, npome: paonnt cy pemnn, onacrno
moxer nepepemnrt, anee Bepxonnt cy Ho Enpona nmecre c namnmn
penonmnnonepamn n nnepanamn, nonyunn nyxnoe pemenne nepno nncrannnn,
Herepyprcxoro oxpyxnoro cya emupameaem u yupmeaem 3acynnu or
nocneymmnx cmouo xe sauouumx cyentx nncrannn.
Bor xaprnna, necxontxo yrpnpymmax +ry nornxy: ntannnn enponecxne
nnepant nyxnoe nm pemenne na nepno nncrannnn, ntnecnn no ncrepnunte
nonnn na pyxax ns sannx cya anoxara n nocynmym, ntnesnn nx noantme,
n aromnym omy na nect +ror Herepypr, uro ram npoxyparypa ne
onporecronana n uro Topxecrno 3axona ntmno yx rouno oxonuarentntm.
Cmtcn xapnxarypt: n oma na Herepypr, n ntxpatnanne, yxptnarentcrno
onnnxemo ]axropt, onnaxono napymammne saxonnoe reuenne cyenoro
ena. H nopasnrentno (x nponepxn): nce 130 ner (!) ncropnx sacynnucxoro ena
nmenno c +mocropont nnxem o cnx nop ne paccmarpnnanact. uro saremnxer
cyrt n nauantnte ycnonnx cnopa c nnepanamn.
3ro cmenoe coueranne ummx +ep nanomnnno mne ncropnm optt Hennna
c uuueuamopa+u u omsoeucma+u n PCPH. Hepnte ronopnnn: Mt npomnn n
Iocyapcrnennym ymy. V nac renept xaxax-nnxaxax ]paxnnx: nxrt uenonex!
(Cunrax, xax norom oxasanoct, arenra nonnnnn.) 3naunr,
nao uuueuupoeamo nonontnym nanouxy. Bropte: Her,
nao omoseamoronapnme ns ymt n npoonxart sannmartcx uecrntm
reppopom. Buueuamopm c omsoeucma+u, cnopx o antneme cyte naprnn,
rxnynn Hennna n cnom cropony. Pemenne noxx tno ouent cnmnromarnuntm,
no-nacroxmemy penonmnnonntm, neoxnanntm. Ho-moemy, nmenno ono
nponoxnno opory, ecnn ncnomnnrt sasypennym ]opmynnponxy, x napmuu
uoeoeo muna.
On pemnn ocrannrt n ro n ro. Hont yponent mopann, ncemorymecrno
Couerannx: nem, onycrnm, cnopnrt n yme, nnrnpyx Hnarona, Monrecxte, a
noutm sanoxnrt omy no onnonenrcxym xponart
3acynnu tna n naprnn Hennna, n peaxnnn rasert Hcxpa (npana, norom
nepemna x mentmennxam). Moxer, saymunno ornxtnax noreprym nnunocrt
crapo reppopncrxn, ncnomnnax xasyc 3acynnu, onannn mnpa Topxecrny 3axona
c ononpemenntm ntxpatnannem, yxptnarentcrnom reppopncrxn, noxt xax pas
n npoyman ro pemenne, cront ynnnnmee nuuueuamopoe u omsoeucmoe. Kax
snart!
A n 1878 roy na omamnem any y rpa]a Hanena rpomant ycnex nmenn
npnnecennte c paort, r. e. ntramennte nm ns nanxn ena N ,
]oroxaprouxn po+aumuuecuo npecmynuuum, us-sa umoeuuua uymo ue
sacmpeuueue epaouauauouuua. Bor n mnnncrp Hanen cnonnn cnon 5 mnnyr
cnant.
Ona crana xymnpom monoexn. Kypcncrxn, rynepnanrxn, nanepnoe, n moncrxn
meurann nonropnrt nonnr 3acynnu. Teneptpyccuux rpaonauantnnxon moxno
tno crpenxrt esnaxasanno. upannyscxnx, nemenxnx, anrnncxnx, pasymeercx,
ner. Hx 3axon eopauu+ couyecmeue+ mouuuyeuu+ ua mepaum ne oorn,
rnntornnt n nncennnt n Enpone xax paorann, rax n paorann. A nor nxapn
nonyunnn n pyxn cpasy ne nrpymxn: mnorosapxnt penontnep n Cy
npncxxntx, renept onn rouno pasnecyr cnoe rocyapcrno.
Knxst Memepcxn, nsarent xypnana Ipaxannn, nncan: Onpananne
3acynnu npoxonno yro n xaxom-ro xommapnom cne, nnxro ne mor nonxrt, xax
morno cocroxrtcx n sane cya camoepxanno nmnepnn raxoe crpamnoe
rnymnenne na rocyapcrnenntmn ntcmnmn cnyramn, cront narnoe ropxecrno
xpamont.
Hepe cnonm ynontnennem mnnncrp mcrnnnn Hanen onro yexan Konn yrn n
orcranxy: ynonnrt ne mor! Hesanncnmocrt cya eme ona nrpymxa. Ho Konn
ne ymen, eme 20 ner conpax nanpt nnepana, opna c camoepxannem. 3acynnu
ymepna n 1919 roy, noxoponena na Bonxoncxom xnanme, yuacrox
Hnreparopcxne mocrxn, pxom c Hnexanontm. Hosxe na Hnreparopcxnx
mocrxax, neanexo or mornnt 3acynnu, nepesaxoponnnn npax Konn,
nepenecennt c Tnxnnncxoro xnanma Anexcanpo-Hencxo nanpt.
uro x, ounmenne reppnropnn Hanpt moxno, xoneuno, npnnercrnonart, no
rpycrno nce +ro, rocnoa.
mnnocoqnuecxan nc1epnn
Hpomno rpn roa, reppop cran cnercxo moo, n n 1881 roy ynnn napx
Anexcanpa II. Her cy na reppopncramn, n naxanyne ntnecennx npnronopa n
Herepypre n sane Kpenrnoro ronapnmecrna no npemx cnoe nynnuno nexnnn
mont ]nnoco] Bnanmnp Cononten npyr cxasan o napeynnax: Hapo
ouxeu npocmumo. Ecuu ou xpucmuauuu, ou ouxeu npocmumo. Ecuu ou
ecmeumeuoum eoxo uapoa, ou ouxeu npocmumo. Ecuu eocyapcmeeuuaa
euacmo ecmynum ua upoeaem nymo, +m ompeu+ca om ue.
Cnnerenn: Heeos+oxuo nepeamo, umo meopuuoco e saue. Kauo-mo
+accoem +ucmas. Bocmopxeuuaa +ouoxo emuecua opamopa ua pyuax
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
He ymare, uro ror cnnu tn ennnuntm ncnnecxom: ny, saxorenoct ]nnoco]y
npoexart na pyxax nocropxenno monoexn merpon rpnnart or xa]ept o
rapepoa, nnn uyrt anee, no mapmpyry 3acynnu n ee anoxara Her, ncx
mnoronernxx, axe ynnnrentno, nacxontxo eme neonenennax paora Conontena
+ro paspymenne cmtcna pyccxo rocyapcrnennocrn. Hmenno on nporxnyn
nx]opon mnyp or +noxn reppopnsma, Heuaena, 3acynnu, nx ncrepnuntx
nopaxarene x nym nocnennm napcrnonannx nmneparopcxo Poccnn.
Hpnsnanne rpomanoro snauennx ]nnoco]a Conontena moxno narn n paorax
ero nocneonarene: Fepxena, Fynraxona, upanxa, Anpex Fenoro, Fnoxa n
omem, rex, xro +romy snauennm npnanan pyro, npornnononoxnt snax.
Conontencmoau y ucmouoe pyccuoeo yxoeuoeo eospoxeuua uauaua XX
eeua, pyccuoeo yxoeuoeo peueccauca (H. Fepxen). B pyrom mecre Fepxen
+ror peneccanc nasnan Cepepxntm nexom. Xorx rounoe anropcrno repmnna
Cepepxnt nex eme ocyxaercx (nastnamr n Maxoncxoro, n Onyna), onee-
menee oxasano, n Cmenonexonnamn ocoenno yenrentno, uro +ror
peneccanc yxonno nororonnn xaracrpo]y 1917 roa. Btxcnenne ponn
nnnxnnx Conontena +ro xax pas sauepxnnanne onoro epye n ncropnn Poccnn,
a nmenno: Houemy-ro no npemx Pyccxo-xnoncxo nont 19041905
roon epyeoxasanoct, uro snaunrentnax uacrt poccncxo nynnxn xpocrno
oneer sa xnonnen, annonpyx, nepeamr xaxoe nsnecrne o nx noeax,
nocroxnno npeynennunnamr norepn pyccxnx nocx, cosanax onpeenennoe
annenne na npannrentcrno.
Kax-ro +xcneprt Bnpxen n Cmnpnon n ono nepeaue Hcropnuecxoro xanana
yenrentno pacxptnann nxe-apn]mernxy, mexannxy ncxaxennx nn]p namnx n
xnoncxnx norept n 1905 roy Ho orxya epye nsxnact cama npocnoxa
poccncxoro omecrna, +neprnuno pacnpocrpanxnmax +rn noxnte nn]pt? 3ro
xe n nnpany crpanno, ocoenno ecnn cpannnrt c omecrnenntm mnennem n
Poccnn 1812 nnn 1878 roon (Pyccxo-rypenxax nona). Bcero sa 25
ne1 raxne epye panxantnte nsmenennx! Hnn nouemy n 19151917 roax mnorne
poccnxne crann epye xenart nopaxennx cnoe apmnn n ecrnonart no npnnnnny
uem xyxe rem nyume? 3ro nce nonpoct x nnacrnrenxm ym Cepepxnoro nexa,
conontennam.
Hcropnuecxax naxnocrt, ecrnennocrt conontencxoro yntrnmaryma: Hapo
ouxeu npocmumo reppopncron, ecuu ou xpucmuauuu u ecmeumeuoum
eoxo uapoa, nnaue +m ompeu+ca om ueeo, cxonencnponanact, xax n
xnmnuecxo peaxnnn, no ]opmyne:
ennon + Conontn = omec1nennoe unenne.
Cepre Kpanunncxn o opase penonmnnonepa-reppopncra nncan: Ou
npeupaceu, eposeu, ueompasu+o oaameueu, mau uau coeuuaem e cee oa
emcouauux muna ueuoeeuecuoeo eeuuuua: +yueuuua u eepoa.
H. Mnpcxn noxymancx na me]a xanapmon penrentna, urot npnnneut
nnnmanne nmnmo enymxn, y xoropo mu uucmo po+aumuuecuu eocmope
nepe Kpaeuuucuu+, panee sapesanmnm cpen ena nx na nmno ynnne
npemecrnennnxa penrentna Mesennena.
Anonnnnapnx Cycnona, +xc-naccnx ocroencxoro, a norom n Posanona,
oxastnana ueopy Mnxanonnuy, uro sa nanecennoe e xora-ro myxunno
ocxopnenne .ue ec uu paeuo, uauo +yxuuua sanuamum sa
uapyeameuocmeo uao +uo. Houe+y m u ue ca+ uapo? Kau npocmo, noy+a
mououo, ouu xecm, ouo euxeuue, u mm e cou+e sua+euumocme, eeuuee,
eeuuuux ume, cnacumeue ueuoeeuecmea.
Bnnre, eme sa 80 ner o poxennx repmnna PR, Hnap, Anonnnnapnx yxnarnna
camym cyrt: nce panno na xom copnart crapym ony, no ecnn na nape, ro rt
eme oxaxemtcx n e cou+e sua+euumocme, eeuuee Anrnncxn repmnn
marked people, ocnonno mapxnponannte nmn, nnapmnxn ncnontsymr n
cmtcne oosnauennx xareropnn nme yxe marked, ormeuenntx omecrnom,
ptnxom (n annom cnyuae +ro cxoxe: omecrno =ptnox norpenrene nonocre).
Box n xaxoe yrono ornomenne marked people, moxno n camo crart marked
people, xax 3acynnu n Cononten. Kax Mapx uenmen ynna xona Hennona
a, nropo, nanepno, xaropro tna nx ueopa Mnxanonnua +ra ]emnnncrxa-
reppopncrxa. B cnyuae Hnap-Anonnnnapnn +ro opas mtcne, xapaxrepnt, no
ne cranmn opasom ecrnn. A moxer, +ro mox ncnxonornuecxax rnnoresa:
nmecro napx ona ncnontsonana xax marked people ocroencxoro, a norom n
Bacnnnx Posanona. 3ect noxnnxercx eme onn nnrepecnt nonyacypnt
cmxer: ueop Mnxanonnu npnnxn na cex ncnxonarnuecxn yap Anonnnnapnn,
rem camtm rpytm sacnonnn napx. Bpoe usuo sa Hapa-2.
Iepnen n cnoem Konoxone nncan: Ecrt mrnonennx n xnsnn napoon, n xoropte
nect npancrnennt tr noxonenen, nce nepnt nonxrt, n xnsnt n cnox xnsnt
uenonexy rax mano cronr, uro on enaercx ynne.
Crarncrnuecxn sa]nxcnponannym nonny camoyncrn monoexn nauana XX nexa
B. M. Fexrepen oxcnxn xax connantnym onesnt, nomnmo yrnerammero
nnunocrt a]]exra, cnxsannoro c nponeccamn moepnnsannn omecrna, cnny
npnmepa n omee neccnmncrnuecxoe nacrpoenne ymon.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Copnnx Ha nomomt monoexn (Knen, 1910): B monoom noxonennn
pacrepxnnocrt n noannennocrt, ocnanenne nonn x xnsnn, oruaxnnax
pasouaponannocrt n rnerymee onnouecrno Ftnamr n ncropnn raxne nepnot n
ycnonnx, xora pasouapontnartcx xnsntm cranonnrcx ocoenno nerxo n yono, a
moxer trt, n mono.

Hpnmept Bept 3acynnu, Conontena n ero omanenmnx cnymarene, Hnap-
Anonnnnapnn, Co]tn Heponcxo, Kanxentx n npounx H. Mnpcxnx +ro
nepennerenne ncnxnarpnn c nonnrnxo npnnnexano nnnmanne ne rontxo xopn]ex
Fexrepena. Ho ncrepnuecxomy reppopy x oannm napy sameuann.
B cnyuae Bept 3acynnu xaxax erant ocranact, ynt, neoonenenno? Hnuno, na
mo nsrnx, n ee ncropnn onesnn camoe naxnoe: nonyroono pasptn,
nnrepnan mexy nnemne Hpnunno (nonoom) n Hocrynxom.
13 nmnx 1877 roa ryepnarop Tpenon npnxasan ntceut nenoxopnoro apecranra
Foronmona. 24 xnnapx 1878-ro 3acynnu crpenxer n ryepnaropa. Cpox, no-moemy,
ocrarount, urot nanpout orpocnrt noxnauennte omecrnenntm mnennem
acnn anoxara Anexcanpona o naroponom noptne, o rom, uro
ona epye omyrnna ocxopnenne apecranry xax cee nnuno.
3rn nonroa nexn nnxyannonnt nepno ee onesnn. 3anonnact,
npnmepxnact, npnmepno xax Anonnnnapnx Cycnona npnmepxnact ncm xnsnt.
Hnrepecnax pasnnna: Anonnnnapnx nce xe ne ntcrpennna. Ho-moemy, nonnnxno
ro, uro, nmex mauuxcnymarene, coecennxon, xax ocroencxn, Posanon, ona
ntronopnnact, cnycrnna nanpxxenne na naprnepon. A onnoxo yponne Bepe
3acynnu ne rax nonesno.
Cnpanounnx: Hc1epIcn (p. rpeu. Br (hystera)
marxa); Imenc1no uIY1xn ycrapenmn mennnncxn narnos, na annt
momenr coornercrnymmn pxy ncnxnuecxnx paccrpocrn nerxo n cpene
crenenn rxxecrn.
Hnaron: Hcrepnx emencrno, n xoropoe nnaaer marxa xenmnnt, ne nmex
nosmoxnocrn sauart.
Conpemennax ncnxnarpnx: Hcrepnuecxoe paccrpocrno nnunocrn. Emy npncymn
nonepxnocrnocrt cyxenn, nnymaemocrt n camonnymaemocrt, cxnonnocrt x
]anrasnponannm, neycrounnocrt nacrpoennx, crpemnenne npnnneut x cee
nnnmanne, rearpantnocrt noneennx.

Hcrepnsm pyccxoro reppopa, xoropt ncero ona oneuarxa moxer npenparnrt n
ncropnsm ocoenno xpxo nnen, ecnn nepemarnyrt uepes mramnt namnx
yuennxon, re ncera no orentntm rnanam pasneent Bueuuaa
nouumuua nPeeoumuuouuo-e+oupamuuecuoe euxeuue.
Hocnenee +ro xax ncera: Xenxon Heponcxax, 3acynnu, nx anoxart
Anexcanpon (n ysxo-cyenom cmtcne), Bn. Cononten (no ncepoccncxo-
neonornuecxom).
A nor no Bueuumm nouumuuy uapus+a roro nepnoa nonaana Pyccxo-
rypenxax nona. uro tna +ro sa nona?
Myunrentno pe]opmnpyxct, ncne sa ocnooxennem xpecrtxn, Poccnx cnomana n
mnoronexonym pexpyrcxym apmnm. Boennt mnnncrp Mnnmrnn neanno
npncrynnn x cosannm apmnn na ocnone nceome nonncxo nonnnnocrn. Ho
ouepente necrn o rypenxo pesne xpncrnan na Fanxanax sacrannxmr satrt o
pe]opmax. Crpana (npenocnenn pas n ncropnn!) oennxercx n omem
noptne. Cnanxncxne xomnrert conpamr noxeprnonannx, oponontnamn na
nony yxoxr npaun Cxnn]oconcxn, Hnporon, Forxnn, nncarenn Iapmnn,
Innxponcxn, xyoxnnx Honenon. Becrnecxrnnernn Typrenen ronopnn: Fyt
x monoxe, x t rya nomen. Iepo Kptmcxo nont, yymn nennxn
onnonenr napcxoro npannrentcrna nxrnecxrnnernn Hen Toncro roxe
conpaercx: Bcx Poccnx ram, n x onxen nrn.
H, cnnxax nsnauantno pasneennte remt: penonmnnonept, napoonontnt C.
M. Kpanunncxn, . A. Knemenn, M. H. Caxnn, B. u. Kocrmpnn, A. H. Kopa
roxe nomnn oponontnamn na Fanxant. Hecxontxo ns nnx: A. I. Epomenxo, .
A. Iontmren, K. H. Foranonnu nornnn na ro none.

Bsxrne Hnennt 28 noxpx 1877 roa nanomnno rypox enncrnenntm
cnacennem tna snmnxx naysa n naexa na nmemarentcrno Anrnnn. pyr n
xymnp Bn. Conontena nana pnmcxn Bee XIII conpaer anrnpoccncxym
xoannnnm, narocnonnxx rypenxoe opyxne: He+ cuopee yem noaeueua
cxus+a (npanocnanne), me+ uyuue pyua Boxua +oxem pyuoeoumo u +euo+
auuysyua (rnannte rononopest rypenxo apmnn). Poccnx anancnponana na
rpann nono Kptmcxo nont, c nono xoannnne. Ipomante ycnnnx pyccxo
nnnomarnn Iopuaxona (xonnennnx c Ancrpne) mornn oecneunrt
ornocnrentnt, nepyxecrnennt, no nce xe nerpannrer npnmepno na onn ro
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
nont. anee, xax tno paccunrano, cnna nosmymennx pnrancxo nynnxn
rypenxo pesne nauana ycrynart reononnrnuecxnm pesonam, n Fpnrannx
nnannponana Kptmcxym nony-2. Ornymennt ro ncrexan n anpene 1878-ro, a
snmo Fanxancxne nepenant, no onenxe noenntx cnennanncron ncero mnpa,
nenpoxonmt. Hauantnnx Ienepantnoro mraa Iepmannn Montrxe paspemnn
nemenxnm noenntm nanmarenxm yexart na snmy n ornycx. Kannnep Fncmapx,
pennnno cnennmn sa ycnexamn Poccnn, cnoxnn y cex n xannere xapry
Fanxancxoro nonyocrpona, cxasan, uro o necnt ona emy ne nonaonrcx.
Boennt mnnncrp Mnnmrnn pexomenonan pemnrtcx na snmnn pocox, urot
npeynpenrt nmemarentcrno sanantx epxan n samnry Typnnn. H nepexo
cran onnm ns camtx rpyntx n ncropnn non. Conart c nenepoxrntmn
ycnnnxmn nracxnnann no nexntm cxanam opynx. uacro onn cptnannct n
nponacrn nmecre c nmtmn n nomatmn.
Hcropnx Tponnxn nncan: Ienepany Iypxo onecnn, uro na onn ns nepenanon
aprnnnepnm axe na pyxax nonxrt nentsx. Iypxo npnxasan: Bramnrt syamn!
n nramnnn Hepenannn uepes Fanxant, pyccxne nocxa nomnn na
Koncranrnnonont. Typxn n nocnene nontrxe ocranonnrt namnx ann cpaxenne
no unnnnnononem (ntnemnn Hnonnn) 1517 xnnapx 1878, no tnn
pasrpomnent. 11 ]enpanx Cxoenen sanxn mecreuxo Can-Cre]ano n 12 nepcrax or
Koncranrnnononx. Pyccxne o]nnept yxe pasrnxtnann n nosopnte rpyt
ocronpnmeuarentnocrn rypenxo cronnnt
B Can-Cre]ano n tn nonncan mnpnt oronop c Typnne. Ho Anrnnx n
Ancrpo-Benrpnx rposxr nono xoannnne n nono. Vurx +ro n
nnyrpnnonnrnuecxym ocranonxy (ncnnecx reppopa!), Poccnx cornamaercx n
Fepnnne nonncart concem pyro mnp, cymecrnenno oecnennnmn nonnrn ee
apmnn
anee x npenaram paccmorpert cotrnx +roro roa n ennom noroxe, cnonno
nncrax crpannnt nennnxa nnnmarentnoro conpemennnxa cotrn. Fes
xommenrapnen (ny, nourn es xommenrapnen):
20 ]enpanx 1877. Hpemtepa anera H. H. uaxoncxoro Heennoe osepo.
4 mapra 1877. Hepnt ntnycx xenmnn-npaue n Poccnn.
24 anpenx 1877. Hauano Pyccxo-rypenxo nont.
1 nmnx 1877. Hepnt Vnmnoncxn rennncnt rypnnp.
13 nmnx 1877. Fynr n rmptme, nocne xoroporo ryepnarop Tpenon npnxasan
ntceut apecranra Foronmona.
9 anrycra 1877. Hauano reponuecxo oopont Bnnxn n Pyccxo-rypenxo none.
28 noxpx 1877. Bsxrne pyccxnmn Hnennt. Hepenom n xoe nont.
9 xnnapx 1878. Hocne nxrnmecxuno ocat noea pyccxnx y Bnnxn-Benono,
nsxrne n nnen rypenxo apmnn.
11 xnnapx 1878. Topxecrnennte noxopont pyccxoro no+ra H. A. Hexpacona. (1ym
moxe ue es ucmepuu. Koea ouu nucameuo e mpaypuo peuu nocmaeuu
Heupacoea pao+ c Hyuuuum+, mouna cmyeumoe saopaua: Bmue! Bmue!
Heupacoe emue Hyuuuua!)
14 xnnapx 1878. Ha Farymcxom pee pyccxne xarepa uecma n Cnnon
camonnxymnmn mnnamn (ropneamn) ronxr rypenxn xopant. Hepnax n
ncropnn ropnenax araxa.
20 xnnapx 1878. Pyccxax apmnx sannmaer Apnanonont.
24 xnnapx 1878. Penonmnnonepxa Bepa 3acynnu crpenxer n Herepyprcxoro
rpaonauantnnxa u. Tpenona, oxnnxx +ro mecrtm sa nopxy apecranra
Foronmona.
19 ]enpanx 1878. Honncanne Can-Cre]ancxoro npenapnrentnoro mnpnoro
oronopa Poccnn c Typnne.
13 nmnx 1878. 3anepmnncx Fepnnncxn xonrpecc, re Poccnx ntnyxena
nonncart rpaxrar, cymecrnenno menxnmn (n xymym nx nac cropony) ycnonnx
Can-Cre]ancxoro oronopa.
Kax n ncera n noontx cnryannxx, ypannenne mnpnoro oronopa pemanoct c
yuerom snauennx rnanntx nepemenntx: noennte pesyntrart, nnnomarnuecxoe
annenne, nnyrpennxx cranntnocrt =cnoconocrt crpant x npoonxennm
nont. Fnecrxmne noennte ycnexn (apmnx cronr y Cramyna), oruacrn
ypannonemnnannct nnnomarnuecxnm annennem Anrnnn, Ancrpnn, Iepmannn, no
momntm ]axropom, ntnopaunnammnm pyxn name cropone na neperonopax,
crano nnyrpennee nonoxenne Poccnn, pasryn reppopa, noxnonnennoro noeo n
ene 3acynnu. Bor n cnxst mexy pasntmn nonouxamn: ror ntcrpen 3acynnu
tn uepes rpn nx nocne nsxrnx Apnanononx, ocrnxennx pyccxo apmne
ntcme rouxn sa nce (crporo cunrax) 300 ner rypenxnx non.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Inana 5
Hc1opnn n nc1epnn
Ho n xaxo mepe Cononten n ero aenrt, cepepxnonexonte exaenrt, tnn
nnnonnnxamn, a n xaxo rontxo naccnnntmn nocnenarenxmn omecrnennoro
xpnsnca? Bonpoc rpynopaspemnmt, no cyrn +ro npoexnnx onee omnx,
neuntx nonpocon o coornomennn cyexrnnntx n oexrnnntx npnunn, o
ponn nnunocrn n ncropnn, o nepnnunocrn yxa nnn marepnn xypnnt nnn
xna. Ono nsnecrno nanepnxxa: neno-]nnoco]cxnm ncrounnxom, or xoroporo
rxnynnct nyun nnnxnnx nnnort o camoro saypxnoro xaanxoro exaenrcxoro
xonnepra, cxanantno axnnn, tn ]nnoco] Cononten. Ero nnnxnne co npemenem
n oprannsannonno o]opmnnoct n nne Mocuoecuoeo peuueuosuo-quuocoqcuoeo
ouecmea u+euu Bu. Couoeoea(Fepxen, Fynraxon, A. Fent, Bxu. Hnanon, E.
H. Tpyenxo, 3pn, unopencxn).
A yx omecrnennoe mnenne, cnnresnponanmeecx no ]opmyne euaoe +
Couoeoe, c]opmnponano n nonoe noxonenne npanxmero xnacca, nonnrnxon,
unnonnnxon, rounee, nx xpnrnuecxym maccy, npopnanmym, cmtnmym
Poccncxym nmnepnm. Hmn +ro ]opmannn, ecnn onn nonaann na roccnyxy,
ro ecrnonann es nnyrpenne yexennocrn, es nmnn x rocyapcrny. A ecnn
onn tnn n 3emcrnax, Iocyme, n noxax n naprnxx, ro cymenn sanomnnrtcx
ncemy mnpy. Orpexnn napx, noennnn nopr]enn (camoe cmemnoe, uro onn
nastnann +ro ornercrnennt xanner mnnncrpon, nosynr tn raxo), n
necxontxo mecxnen pasnannnn rocyapcrno, cexann n n +mnrpannn npnsnannct:
A mt-ro ymann, uro nac no-npexnemy onxnt tnn oxpanxrt napcxne
xanapmt.
exaenram, Cepepxnomy nexy, conontennam (rax, xcrarn, nastnann n Fnoxa, n
on ropo nocnn ce rnryn) yer nocnxmena orentnax rnana Mentxnoponmn
nex, a sect yenm nnnmanne cocrnenno ]nnoco]y Bnanmnpy Cononteny.
Cpen rpynocre cnopa o ero ]nnoco]nn nepnax, na nonepxnocrn nexamax
ocnonnax nex pennrnosno ]nnoco]nn, Coqua, yua Mupa, Cononteny
orxptnact n mncrnuecxom nnennn. Bor n Bnxnnenx npnnonr cnona annnna
Anpeena, uroCouoeoe euucmeeuum pyccuu quuocoq, sacuyxueamuu
+moeo uau+euoeauua eso ecauo uamaxuu. a, annnn Anpeen, xoneuno,
ranospnrent (nnsnonep) anropnrernt, y nero camoro ecrt Posa Mupa.
Conontentm n ero xnaxo samemant o xoncncrennnn xnecrepa ]nnoco]cxne
cncremt, mncrnuecxne orxponennx n cnnpnrnuecxne ceanct. Hpn rom, uro n
nenom +ro monoe nonerpne, cnnpnrnsm, crononepuenne (+axn ou-2 XIX
nauana XX nexa) yxe anno nsyueno n nomemeno, xax n cneonano, pxom c
nnpxontm, xpmapountm upenonemannem n ncem npounm, onaxo conontencxne
menymnuecxne sanncn nynnxymrcx, nsyuamrcx.
Bospaxart Cononteny na coornercrnymmem yponne cnoxno. Hanpnmep, y menx,
cpasy npnsnamct, ne tno xaxnx-nno mncrnuecxnx xonrpnnenn, n xoroptx
xaxax-nnyt ama mne cxasana t: Co]nx Conontena ne], cnyuanax nycrax
ntymxa. H mannnynxnnn c orxptnammnmncx xnnramn, poxamnmn
nonopaunnammnmncx noxnnnamn, neprxmnmncx cronamn x nnen rontxo n
xnno.
Bropax cnoxnocrt cnopa n rom, uro x, onxrt xe npnsnamct, unran ornmt ne nce
paort Conontena. 3ro nanomnnaer mne crapym nncrnryrcxym nocranonxy
nonpoca. Kora-ro x asaprno onponepran Kapna Mapxca: Bet on ns cnoero
'Kannrana ntnen omuocumeuouoe u acoummuoe ouuuauue npouemapuama.
A ns nonoro onnmannx ntnen mnponym penonmnnm, rnanencrnymmym pont
nponerapnara. 3ro xe epyna! Hnrennnrenrnt npo]eccop Mypson nstxan:
Hropt, ny rt xe ne unran nect Kannran, xax rt moxemt onponeprart? n
asapre rpts nepnt rom, ram, re ecrt eme ]opmynt n nexax nornuecxax nenouxa,
n npyr nnxy, nonnmam: eme ocraercx 3 (rpn)! Bosmymenno nospaxam
npo]eccopy: A ecnn x nanncan t 44 roma saneomo epynt, tn t eme onee
neyxsnnm, rpeyx or xpnrnxon cnauana npouecrt nce +ro n
npnnnmaxnpeeapumeuouo sauer no snannm ncex monx 44 romon! Bpx nn t xro
norparnn xnsnt na onponepxenne menx! Her! 3ro ]nnoco] cam oxsan
npeocrannrt na omee oospenne cnon xparxne ntnot! Kax Maprnn Hmrep na
nept nnrreneprcxo nepxnn npnnn cnon 95 resncon!
Inannte, axryantnte resnct Conontena n omem nsnecrnt, x nocnontsymct
cymmnponannem ne ncrepno-]nnoco]a ouent naroxenarentntm x nemy
Koncranrnnom Heonrtentm n crarte Bnanmnp Cononten npornn
annnencxoro:
V Poccnn ner n ne onxno trt nnxaxoro ocooro xyntrypnoro npnsnannx.
Hasnauenne pyccxo (n noome cnanxncxo) nnnnnnsannn ono: cnyxnrt nouno
nx npnmnpennx npanocnannx c nancrnom. Ho rnanencrnom nant pnmcxoro.
'Han npe nnm (npe nano), o napt Poccnn! H ncrant, xax ncecnanxncxn
napt! V nac, nocrountx, nept eme mnoro; no nnacrt nepxonnax cnaa. nostmy c
coo nce, uro y nac ecrt xopomero: rennory nept n napoe, eme ne nccxxmym.
ornecy nce +ro n Pnm n noneprny x cronam sananoro nepnocnxmennnxa. Bocrox
ncera anan coepxanne, 3ana ]opmy
3ameuaere ceronx ctnanne conontencxnx npopouecrn? 3ry neornoxnym
ropxmym norpenocrt oennennx xaronnxon c npanocnanntmn, cront nennxym,
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
uro sa nounnenne namero Knpnnna nx Fenenxry ne xanxo n Poccnm na pacntn
pocnrt!
nx nxme rounocrn ysnart t, moxer, c ro, pnmcxo, cropont ceronx ocrpo
uyncrnymr norpenocrt npnnxrnx naccantno npncxrn npanocnanntx
narpnapxon?.. Kax-ro x npounran crartm xaronnuecxoro xypnanncra o rnanntx
ceronxmnnx nponemax Pnma. Cront nponsnrentnax ont, uro ncxpenne
noxanen: Fpasnnnx repxer onee uem no nonmnnnnona xaronnxon n ro. 3ro x nx
onnor xpacannnt-mynarxn c pacnxrnxmn, nennxne ]yronncrt, cmnpenno
croxmne n ouepen x nane pnmcxomy, cromerpont Xpncroc na Pno-e-
Xanepo Fpasnnnm pyro n npecrannrt nentsx. H oxastnaercx,
xaronnuecrno ram crpemnrentno coxpamaercx ns-sa +rnx amepnxancxnx cexr,
pacnonsammnxcx no saxonam cerenoro mapxernnra. (Hoxoxe na ncuesnonenne
pasnntcxnx +xnaropnantntx necon.)
H na ]one cxoxnx nponem n Hrannn (eme onnor!), cxananon co cnxmennnxamn-
neo]nnamn nonpoyre npecrannrt nx xapnnanon, rpenoxno n ecconno
noxnammnx npnxoa n Pnm c nonnnno npanocnanntx cxnsmarnxon
Mxrxo ronopx: ne ouent npanonoonax xaprnna.
Oxnntre mtcnenntm nsopom ncm esny namnx n xaronnuecxnx ceronxmnnx
nponem, n xem ryr npecraner Bennxn Koncrpyxrop Oennennx Hepxne no
nnacrtm nant, nerxo nnarxmn sa +ro cymecrnonannem Poccnn Bona Cononten?!
Hpocro omepsnrentno, orxya noome +ra nosa xomannpa port na yrpennem
pasnoe, ynepenno pasammero saannx nentm nannxm, cranxmero saaun
Hepxnxm n rocyapcrnam? V menx ecrt nepcnx, ntcxaxy nosxe.
On nonen tn ntnpart oexr nx cnoero npasnomtcnnx? Cononten-]nsnx
(ecnn t +roro ymcrnennoro maryna nonycrnnn x xa]epe ]nsnxn) nspex t:
nennxax mnccnx Poccnn noxeprnonart coo nx ncenencxoro oennennx
Kopnycxynxpno n Bonnono reopn cnera. Hnxenep-+nexrponmnx B. Cononten:
ncropnuecxax saaua Poccnn noxeprnonart coo nx ncenencxoro oennennx
cranapron HAH n CEKAM.
Hpomy npomennx, ecnn noxaxercx ynnsnrentntm raxoe naponponanne ntcoxo
remt, no, rocnoa xaronnxn, nacroxmee ynnxenne +ro trt oexrom saort
raxnx nme, xax B. Cononten.
Tyr n cneymmax cnoxnocrt nosnn c Conontentm. On ne rontxo samnrnnx
xenxoncxnx reppopncron n xaronnxon, on eme n xpynnemn xxot samnrnnx
enpeen. Hanncanmn mnoxecrno nncem n nsnecrnym euuapauum npomue
aumuce+umus+a,nporpemenmym sa rpannne.
B nnctmax u. Ieny Cononten onnuan norpomt n sanepxn, uro ero nepo ncera
rorono x samnre ecrnymmero Hspannx. Ha cmeprnom ope monnncx sa
enpecxn napo n unran ncanom na nnpnre. Cmeprt Conontena ntsnana rnyoxoe
rope ncero pyccxoro enpecrna. B cnnarorax unrannct monnrnt sa ynoxo ymn
Conontena, onoro ns npanennxon napoon mnpa (Bnxnnenx).
uro x, ynaxaemte enpen, ynoxonax monnrna sa Conontena +ro 1900 ro. Ho
ecnn oxnnyrt xort erntm nsrnxom ncm uyonnmnym Mucmepum XX
eeua, cxontxo pas nomenxnnct ycnonnx, mecra noxponnrene n ronnrene!
Bcnomnnrt xort rnannoro npara enpeen 1940-x roon, npornn xoro men
ocnonno norox nx repaxron? Fpnrannx c ee nanecrnncxnm Manarom! Hnn
cepenna 1950-x: CCCP n CBA pyxno nmecre nyr npornn Fpnrannn,
upannnn, Hspannx. A 1970-e? A ceronx?
C nepconamn n naprnxmn eme onee nepeneprtme. Xnnn ceronx Cononten n
Hspanne 200 %, uro on nocrannn t cnoe nepo na samnry Ant-Kant. 3ro
npxmo ntrexaer ns ero aprymenrannn: Ecnn enpen namn nparn, nocrynare c
nnmn no sanonen: nmnre nparon namnx! Ecnn onn ne nparn nesauem nx
npecneonart. Ceronx n nsnecrnom nonnrxoppexrnom xope cammnx Hspannt
on tn t sanenano, nocrannn rontxo n cnom ]opmyny Vcamy Ha]nynn
t mxnny romon, nanepnoe, ne o Coquu, a o Cape Cononteno, no can t
rouno.
H ero (xxot) nontsa enpexm XIX nexa tna ornmt ne nponopnnonantna ero
npey Poccnn ropaso, ropaso mentme.
B. I. Koponenxo n crarte exnapannx ncnomnnaer B. C. Conontena: B oxrxpe
1890 roa x nonyunn or noxonoro Bnanmnpa Cepreennua Conontena nnctmo, n
xoropom ronopnnoct mexy npounm:
'Hoctnam nam npnnaraemoe saxnnenne nnreparopon n yuentx c npocto
nonncart ero, cunram nnmnnm pacnpocrpanxrtcx o rom, nacxontxo nonnct
neoxonma. Vesxax na nxx n Herepypr, noxopneme npomy nonncannoe namn
saxnnenne npncnart mne rya no cneymmemy apecy: Enponecxax rocrnnnna
na Mnxanoncxo ynnne. C conepmenntm nourennem, roront x ycnyram
Bnanmnp Cononten
nx nero (Kopoueuuo npoouxaem o Couoeoee) .xpncrnancrno tno
ncrounnxom aconmrno mopann. Hs +roro ncrounnxa on nsnnex n ]opmyny no
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
enpecxomy nonpocy, ornnuanmymcx neotxnonenno nerxocrtm n npocroro.
On ronopnn: Ecnn enpen namn nparn, nocrynare c nnmn no sanonen: nmnre
nparon namnx. Ecnn xe onn ne nparn (on yman, uro ne nparn), rora nesauem nx
npecneonart. Mnorne ormarnuecxne nsrnxt Conontena oxyrant rycrtmn,
nno pas nourn nenponnnaemtmn mera]nsnuecxnmn rymanamn. Ho xora on
cnycxancx c +rnx rymanntx ntcor, urot npnnarart re nnn pyrne ocnonnte
]opmynt xpncrnancrna x rexyme xnsnn, on tn nno pas nennxonenen no
oruernnno xcnocrn mtcnn n no ymennm narn nx nee npocrym n cxarym
]opmyny
Bymnax rpecxornx nostmena otunoe ecrnne. Hocneonan nnpxynxp rnannoro
ynpannennx, n sarexnnax Conontentm exnapannx n ro npemx n Poccnn rax n ne
noxnnnact. Kax nacroxmax xpamona ona tna naneuarana sa rpannne
(ononpemenno n Hapnxe n Bene). nx enponenen, pasymeercx, saxnnenne
pyccxnmn nncarenxmn npnsnanntx xyntrypntm mnpom axcnom morno nmert
snauenne pasne n xauecrne xyptesno nnnmcrpannn pyccxnx nensypntx nopxxon.
Ho nx nac axe n renept ecrt neuro noyunrentnoe n +rom manentxom +nnsoe.
Vnorpenxx cront reponuecxne ycnnnx, urot saymnrt nontrxy Conontena n
sapotme, roramnn anrncemnrnsm xax t oranan cnonm npornnnnxam
nexoropym ant crpaxa n ynaxennx.
Koe-xaxne erann peaxnnn ntstnann menx na nexoropte sameuannx, no ns-sa
orrenxon x ne cunran nyxntm orxnonxrtcx or ena. Tax xe, ouennno, cmorpen n
B. C. Cononten Ornocnrentno ono nonpanxn, cenanno ero pyxo
(repmancxoe nponcxoxenne pyccxoro anrncemnrnsma), on coomnn mne, uro
nnncan +ro no rpeonannm nexoroptx ns nonncanmnx, cunrax +ry ncranxy
nsnnmne, no n ne xenax sarxrnnart eno cnopamn o peaxnnn

Xapaxrepna cneymmax napa nynxron nocnomnnann Koponenxo:
1) Hy+uaa mpecuomua eosm+eua omuuoe ecmeue +ro net cexper
ecrnennocrn n ncex noontx exnapann, axnn, cxananon. 3anper n
Poccnn nyumax pexnama nx sapyexnoro nsannx.
2) exnapannx Conontena saxanunnanact asanem: Ha ocuoeauuu eceeo +moeo
+m ca+m+ peuumeuoum+ opaso+ ocyxae+ aumuce+umuuecuoe euxeuue e
neuamu, nepeueuee u ua+ us Iep+auuu, uau esupaecmeeuuoe no cyuecmey u
upaue onacuoe ua yyuuocmu Poccuu.
Cononten xoren ypart eep+aucuoe npoucxoxeuue pyccuoeo
aumuce+umus+a, no ne cymen, n uem, cocrnenno, n nsnnnxncx nepe
Koponenxo. Cunran: neuero onpantnart Poccnm raxo oronopxo, no enucau
+mo no mpeoeauum ueuomopmx nonucaeuux, conpax macconxy noontme.
Bnpouem, tno t necnpanennno onennnart nxna Conontena n ocyxenne
enpecxoro nonpoca rontxo no ro exnapannn, n cymnocrn, otunoro
xonnexrnnnoro nnctma nporecra nonropt crpannuxn rexcra nnmc
enpocxanan. Ero ontmax crartx Enpecrno n xpncrnancxn nonpoc,
ntmemax n Hpanocnannom oospennn (1884 r.), paora ecrnnrentno
connnax, nymunnax. Omnpnte nnrart ns Karxona,
enncxona*censored*concxoro n oeccxoro Hnxanopa. Cononten oxastnaer:
nacroxmne pyccxne narpnort anrncemnramn nn n xoem cnyuae ne tnn. Ocoenno
ntpasnrentno +ro noxasano Conontentm na npnmepe Karxona, no, ynt, no
saxonam cxanantno xypnanncrnxn, uepnoro Hnapa, ntmemax n Enponax
(Hapnxe n Bene) crpannunax exnapannx conepmenno sanna n nepeuepxnyna
opornte crartn Enpecrno n xpncrnancxn nonpoc n Honosanernt
Hspannt (1885 r.), roxe nnyrpnpoccncxoro xoxennx.
B enpecxnx paorax necxanantnoro Conontena nnna ero sameuarentnax
nocneonarentnocrt, npnnnnnnantnocrt. Honoxnrentnoe pemenne enpecxoro
nonpoca Cononten, xax n nce noome, ynxstnaer co cnonm nmnmtm
Forouenoneuecrnom, oennennem ncex nerne xpncrnancrna n nyeen no
ncenencxo reoxparnuecxo epxane:
Hpusuaeaa mououo mauoe peuueuosuoe paspeueuue eepecuoeo eonpoca,
eepya e epayuee coeuueuue o+a Hspauueea c npaeocuaeum+ u
uamouuuecuu+ xpucmuaucmeo+ ua oue u+ meoupamuuecuo nouee, a u+eu
cuyua emcuasamo +mo ceo yexeuue c uaqepm (e 1882 e., ueuuua ua
Bmcuux xeucuux uypcax). 1enepo peuamco amo ouee ocmoameuouym
opaomuy +mo+y eseuay ua uyecmeo
Heontmoe xomnuecxoe orcrynnenne. Innoresa: ecnn nopyunrt Cononteny na ero
Btcmnx xencxnx xypcax npounrart nexnnm no nmo pyro axryantno
nponeme: anapnn na xenesntx oporax, pacnpocrpanenne nenepnuecxnx
saonenann, aoprt, omanyrte nxnaunxn, xeprnt uacrtx n ry +noxy
anxporcrn axnnonepntx xomnann ntnen t on n rpex-uertpex asanax
pemenne rex nponem x cnoemy nmnmomy oennennm nepxne no nnacrtm
pnmcxoro nant?!
uopmynnponxa Conontena n omem cnpanennna: Hyeu eceea omuocuuuco u
ua+ no-uyecuu. Mm xe, xpucmuaue, uanpomue, oceue ue uayuuuuco
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
omuocumoca u uyecmey no-xpucmuaucuu Iuaeum uumepec e coepe+euuo
Eepone euoeu; eepeu +acmepa euexuoeo eua, ecmecmeeuuo, ouu eocnoa e
coepe+euuo Eepone.
Enncrnenno uro: cypono onnnxx enponenen n 2000-nernem neymennn pemnrt
enpecxn nonpoc no-xpncrnancxn, x t na mecre Conontena nce xe ne satn
ntennrt ns +roro cnncxa nnnonntx enponenen Poccnm, nnepnte nonyunnmym
na ananc enpeen c nx nonpocom menee uem sa 100 ner o Conontena. Ho-moemy,
2000 n 100 ner pasnnna yxe ocronax nexoroporo ooconennx! Hnmc Poccnx
nonyunna enpecxn nonpoc orxromenntm yxacntm n xponantm nontcxnm
nonpocom (tn nsnecrnt opas, repmnn: Ompaeueuum noueuy Hououu).

uro satnoct Conontentm Koponenxo n uy+uo mpecuomue, eosm+eeue
omuuoe ecmeue

B 1772 roy no nepnomy paseny Hontmn Poccnx nepnyna uacrt Fenopyccnn n
Vxpannt co 100-rtcxuntm enpecxnm nacenennem, ntpocmnm ram sa npemx Peun
Hocnonnro. Omee xonnuecrno enpeen n pasenxemo crpane nacunrtnanoct n
900 000.
Hs nsnecrntx poccnxn na nonpnme pemennx enpecxoro nonpoca ncnomnnm
epxannna, xoropt ntrancx pasopartcx c npnunnamn ronoa n Fenopyccnn,
nocunrart uncno enpeen-apenaropon n o cnx nop ynpexaercx n
anrncemnrnsme. A nor nontcxnx xopone Fonecnana, Kasnmnpa n Meuncnana,
nosnonnnmnx enpexm xnrt n uacrnocrn na Vxpanne, nounramr sa nennxnx
rymanncron. (Meuuo, upyuo, uaeocuoeeuum, cnpaeeuuem coxpannnnct
+rn enpecxne nanncn.)
Enpecxn ncropnx Ieccen nncan: Ouu auauc xusuu e Hououe mu,
oueeuuo, eepea+ uaeonpuameu, eepecuoe uaceueuue e Hououe suauumeuouo
eospocuo eepeu npuuauu uupouoe yuacmue e ceuocuo+ xosacmee
no+euuuoe, paseue sauamua apeuo +exy npouu+, euuumx npo+mcuoe.
Enpecxax +nnnxnonenx: Cuyxa uumepeca+ se+ueeuaeuouee eepeu
uaeueuuu ua cea ueuaeucmo uaceueuua 3uoa upecmoauuua uanpaeuauaco
u ua uamouuua-naua, u ua eepea-apeuamopa u uoea paspasuuoco eoccmauue
uasauoe no npeeoumeuocmeo+ X+euouuuuoeo, eepeu, uapaeue c nouaua+u,
nauu xepmeo.
Bor n uem eno: nontcxn nan npnrnaman enpex na nonosaxnauennym Vxpanny-
Fenopyccnm rontxo xax nncrpymenr! Btnonnxnmn x romy xe camym rpxsnym n
onacnym ]ynxnnm. H xnmuentmn no reme sect yyr ne npnnnnernn
Kasnmnpa Cnpanennnoro, ne rpamort xpynx Hemxa Fenoro, a nponnnannx n
apena nepxne.
Hao npnsnart, uro n npecrannrenn nmtx pyrnx nannonantnocre,
sannmanmne mecro n +rom pasenennn rpya, nenn cex npnmepno rax xe.
oxasarentcrno, xax cxasann t xnaccnxn., connantno erepmnnnponannocrn:
saxnarnnmemy nexym reppnropnm nyxen arenr no ee +xcnnyarannn. Bor xpxn
npnmep. B 1495 roy nennxn xnxst nnroncxn Anexcanp rennon
npnxasan: xuoey s se+uu eou emumu. Ho uepes necxontxo ner nspannt na
nontcxn npecron on ryr xe nosnonnn enpexm nepnyrtcx n ry xe Hnrny. To ecrt
xax nontcxoe onxnocrnoe nnno on ynnen neoxonmocrt n xoropre
nonnxntx ]nnancontx arenron na Bocroxe.
Ho ncero onee rynna enpeen nmenno uamuocmo nontcxo nnacrn na
Vxpanno. Orcma uacrte noccrannx, a uem onn rposnnn apenaropam, snaer ne
rontxo ntme nponnrnponannax Enpecxax +nnnxnonenx
A camn enpen? Onn npnmnn n oxnnnn xoponm Kasnmnpy:
Mm mym ee mmcauu uem cmpaucmeoeauu, +eumauu, ucuauu u+euuo mauym
epasuym, euycuym u onacuym paomy, uau epxauue uuuuoe, cnaueauue e oue
u uouqucuauua y upecmoau cpecme ux emxueauua uopoe, uouae,
uueeumapa! Kau cupauue nuamm sa upecmuum peuua, sa omneeauua
poumeua?
Btenennoe xypcnnom nn n xoem cnyuae ne yrnepxenne. 3ro rnnorernuecxn,
saocrpxmmn nonpoc.
Hpant, Bpn1annn, uopnun nan!
ecrnnrentno, a nouemy enpen rax maccono nomnn apenonart y nonxxon mnnxn
n nepxnn, nsnmart c yxpannnen entrn sa nnrte, xpemennx, nenuannx,
ornenannx?..
A noromy, uro y nnx, enpeen, npocro ne ocranoct pyroro ntxoa.
Hanpnmep, anrnnuane xyntrypno nsrnann ncex aconmrno ncex! enpeen n
1290 roy, a nnycrnnn oparno uepes 355 ner. Kcrarn, nonyuaercx, n Anrnnn
roxe, snaunr, tna uepma ocuocmu, rontxo y nnx ona coenaaua c epeeoeo
uuuue Bpumaucuux ocmpoeoe! (To nmt enpeen nnn sa mope, nnn n mope.)
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Hocne +roro, urot xpnrnxonart Poccncxym uepry ocenocrn, nyxno tno
sanacrnct mepo xax pas snamennroro pnrancxoro nnnemepnx. Ho ceronx moxno
c nonntm npanom nepnyrt anrnnuanam nexoropte sacnyxennte nmn npana n
npnopnrert. Hanpnmep, nonyuaercx, na xaxo nsnecrno rnrneponcxo
rannuxe Ren]pa (Cnoono or enpeen) moxno n yronxe crannrt snauox
R n xpyxouxe. Anropcxne npana na ce nosynr npnnanexar anrnnuanam: ryr n
645-nernn npnopnrer nepe ]mpepom, n ]axr xoxennx, ecrnnx 355 ner
npornn 8!
Ta camax Fpnrancxax uepra ocenocrn, connaammax c eperono uepro
Fpnrancxnx ocrponon, n re camte npaxonoxocrt cxnranne rerro c nx
onrarenxmn n 3anano Enpone ntsnann nont Hcxo enpeen.
Iepmancxn nmneparop cunrancx npanonpeemnnxom pennepnmcxoro nmneparopa
Tnra, xoropt nocne paspymennx Hepycannma xxot npnopen enpeen n
xauecrne uuuuoeo u+yuecmea (Kammergut). Ha +rom ocnonannn nmneparop
nnaen ncemn enpexmn, xnnmnmn na reppnropnn tnme Pnmcxo nmnepnn, xax
nmneparopcxnmn xpenocrntmn (Kammerknechte), xoroptx apnn, npoanan nnn
saxnatnan.
Ho ro tna xort xaxax samnra, o craryce Kammer-knechte enpen meurann! na
]one norononnoro ncrpenennx (nanpnmep, n Cnnesnn n 1453 roy).
H +1o ne xon1pnponarana
.ne napnponanne n yxe nsnecrnoro: V nac xonact ner! A saro y nac nerpon
nnnuymr! Anrnncxoe ououuameuouoe peueuue n npoune ]axrt ntme
npnneent nmenno nx ntxcnennx: omuya na Pyct npnmna +ma npoue+a.
Tyr cnxst npxmee ne tnaer. Hmenno me nmn, me ynenenmne ocrarxn
anrnncxnx, nemenxnx, ]pannyscxnx +rnnuecxnx uncrox omnn, openn o
Vxpannt-Fenopyccnn! H cornacnnnct na enncrnennym npenoxennym nonxxamn
paory.
A xaxo eme ]axr oxastnaer, nnnmcrpnpyer axe camo nannune n ceronxmnem
Hspanne Vnpannennx acopnnn? Tor, uro norox, nonna nmmnrpannn +ro
orpomnax n conepmenno orentnax nponema. Crontxo-ro rtcxu enpeen, xnnmnx
n Enpone cronernx, +ro ono, a crontxo-ro nnont npnmemnx, cranmnx raopom
y rpannnt, +ro concem pyroe. Tyr axe nonxxn ne cront nnnonart, xax
Ona ns ]axyntrarnnntx saau +ro xnnrn paspemenne nonpoca c pyccxo-
yxpanncxnm anrncemnrnsmom. Oxnanne, uro xro-nnyt, nmemmn ontme
nn]opmannn n ontme cpecrn ee mnpoxoro pacnpocrpanennx, cxaxer nnn
onynnxyer uro-nnyt, npoe
1auu-a. Bmuu ua Vupauue noepo+m. Paoma ma+ mua yx oueuo
pucuoeauuaa: uepueu apeuoeamo +mo ea+ ue +opuoeuy pacmumo! Ho pyeo
paomm ue muo. A eom e Aueuuu Iep+auuu nepe sauucmua+u +m xe epoe
ma+ouuux uupx, uepuee u ue apeuoeauu eom umo xapaumepuo u ouuo! A
eepeu, npuexaeuue e Poccum HE apeuamopa+u, u+euu cpasy enouue-mauu
uyuomypume ycuoeua. Bou Haqupoem cmauu apoua+u eu sa 130 uem o
Pomuuuooe!
Cpenenexont Hcxo enpeen n Bocrounym Enpony ]axr, anno n aconmrno
ycranonnennt, no pexo nomnnaemt. A n nnxecneymmem, nponnnannonno-
norpomnom xonrexcre ne ynomnnaemt, x coxanennm, noome. Ceronx
nonnrxoppexrnocrt, xax xopomo nsnecrno, omna o nsnnnenn sa Kpecronte
noxot, no cnx cotrn, cnyunnmnxcx ropaso nosnee (na 300400 ner nosxe!),
+roro ysna, sanxsannoro na mee Poccnn, nonnrxoppexrnax Enpona noxa ne
xacanact!
Hrax, Anrnnx: 355 ner pecnexraentno rnmnnt n yx rouno nn onoro
anrncemnrcxoro nnnnenra! A nonxxn sa +ro npemx pas 15 yerann or yxpanncxnx
noccrann n nosnpamannct. H nnont yerann, pocax cnonx arenron na
pacrepsanne, rem camtm cosanax yxpannnam penyrannm yntx anrncemnron
Boome +ro ontmax, orentnax rema paccmarpnnanact mno panee, n xnnre 10
mn]on o Vxpanne 3apoxenne nonpoca enpen, rorantno ncrpenennte no
nce Enpone: oxonuarentnte pemennx n macmraax Cnnesnn (ynnuroxenne),
Anrnnn (xasnn n ntctnxa nn onoro enpex na ocrpone n reuenne 300 ner), n
enpen, npnrnamennte nonxxamn na cnexesaxnauennte yxpanncxne semnn nx
oprannsannn nx +xcnnyarannn (apenaropcrno).
a n Poccnn tna uepra ocenocrn, no net n pyccxne xpecrtxne n nexoropom
cmtcne nmenn cnom uepry ocenocrn, npoxonnmym no oxonnnam nx epenent.
3ro x o xpenocrnom npane, rontxo-rontxo x romy npemenn ormenennom. Tax xe
menenno, neyxnmxe Poccnx pemana (+ro npnsnanann) n pemnna t nonpoc c
enpecxnm xpenocrntm npanom.
Poccnx nepnax n mnpe nauana anart enpexm semnm n nyumnx mecrax mra crpant
(mnccnx xnxsx Anexcanpa Ionnntna), orxya n ntmnn nomemnxn
Fponmrent, ponrenn Tponxoro. 3ra rema xopomo paccmorpena n paorax
conpemennoro ncropnxa mnrpnx uentmana. Hauano XIX nexa: nyumne semnn,
oponontnt ecnnarnt nepees, noemnte. Ho axe n x rem
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
narocnonenntm meptm semnxm enpecxne xpecrtxne ue npuupenuauuco, y nnx
nnuero ne tno, xpome neoxonmocrn nosnpara noemntx. Honxrno, uro
pyccxne xpenocrnte rora o raxnx cxasountx ycnonnxx n meurart ne mornn. B
omem, ro tn ne anrncemnrnsm, a cxopee mpoxparnsm co ncemn ero nnmcamn
n mnnycamn
H (nponeptre!) Ba]npont raxn crann n Poccnn aponamn, na 130 ner pantme
Pormnnton
Ho n nrore nce oexrnnnte pyccxne nnmct n enpecxom ene Cononten
satnaer, ynnexaxct ome ncexpncrnancxo 2000-nerne nnno, cnonm
tcrpopacrnopnmtm noxaxnnem. A pyccxne mnnyct: uepry ocenocrn,
norpomnte crartn, ponno naoopor ntnxunnaer cnoe exnapanne. Taxax,
nonyuaercx, moxer, n nenontno, nyxxoonxa.
H uro amepnxancxne anxnpt-enpen nocunrann nmenno Poccnm rnanntm nparom
enpecrna (n ncnecrnne +roro npenpnnxnn nexoropte nsnecrnte mept), +ro:
1) ontmax ux omnxa (c+. Iep+auua, Iumuep, n ncx ncropnx XX nexa);
2) nnunax sacnyra B. Conontena, ono ns nanonee snaunrentntx, peantntx
cnecrnn ero nexnn, nncem, exnapann.
Anoc1on xypcnc1ox
Vmcrnennt xpnsnc Cepepxnoro nexa nnen ne rontxo n +rnx conontnntx
rpenxx, ncrepnuno roronnocrn necrn ]nnoco]a c xa]ept na pyxax noron sa
3acynnu n ee anoxarom. Xorx n +ro, xoneuno, cnmnrom. a nt rontxo
nonpoyre, nocrantre mtcnenno na mo mecro, na nonxrte nornte naonn
ronnt-copoxonoxxn xaxnx-nno eme xonner-]nnoco]on, onycrnm, Hacxanx,
Ierenx, ormentnnxa norena, Hnnme Hnn npecrantre nocnmoro na pyxax
Bonenray+pa pasptn mosra! Ceuac yx, xaxercx, n Xanny upncxe, n Fopnca
Monceena nocne xonnepron ne ynocxr co cnent na pyxax
A yx xax xonopnren tn t n +ro ponn Hmmanynn Kanr, ocoenno ecnn
noxnonnnxn ]nnoco]nn tnn t nacrontxo nmesnt, uro nonecnn t ero
nnnom nnepx, n on mor, ycrpemnn nsop, npoonxart nanmart sesm ua uee
u upaecmeeuum sauou euympu.
Omecrnennt xpnsnc npoxnnxncx n cnmmerpnuno nomnocrn ]nnoco]a n
aynropnn. H ecnn xro ymaer, uro Cononten na rpnyne-cnene tn ceptesen, xax
Ierent npocro +ro nynnxa nouemy-ro npyr nonena cex xax na xonnepre
Hacxonoro max, ro nor cnnerentcrno ouennna (n sauepxnnanne eme
onoro epye n pyccxo ncropnn):
On (Couoeoe) xnnncx c cnoe nccepranne n cnonmn nynnuntmn urennxmn
xax rananrnnnt, nneuarnnrentnt uenonex, xoneuno, nayuno nororonnennt.
3amnmax n Herepypre cnom ncceprannm, on nect tn nponnxnyr cnnpnrnsmom,
on penn nnn nepnn n nnennx n paccxastnan c nocnanenntmn ouamn o
'uyecax cnnpnron, xoroptx on nnen n Honone. Ho camo narype cnoe on
tn npornnnnx rpyoro marepnannsma n ysxoro nosnrnnnsma. B ero urennxx
nnen tn ne crontxo ]nnoco] n yuent, cxontxo nnpnx, ecrnonanmn
npenmymecrnenno na nneuarnnrentnocrt xenmnn. B ero aprymenrannn
nocroxnno nnna nmenno nnpnxa, ne ocoenno rnyoxax, no ncera nanpxxennax.
On tn xopom rontxo ram, re xnnxncx camnm coo, co cnoe
nneuarnnrentnocrtm n nannnocrtm, nanpnmep, n cnonx mmopncrnuecxnx
crnxornopennxx. Macxa yuenoro rontxo npenna emy. Ho +ro macxo on
uyncrnonan cex ne concem yono, ona rxrornna ero n cnxstnana ero
rananrnnnocrt. (Crartx na npopoxa, Honoe npemx, 1888.)
H rnannt anonorer, Fepxen, n crarte Ocnonnax nex Bn. Conontena nropnr:
Bce onee nnn menee npnsnamr, uro Bn. Cononten tn nennuamnm pyccxnm
mtcnnrenem. Ho n conpemennom noxonennn ner naroapnocrn x ero yxonnomy
nonnry, ner nonnmannx n nounrannx ero yxonnoro opasa. a n nyxno
npnsnart, uro opas Bn. Conontena ocraercx saraountm. On ne crontxo
pacxptnan cex n cnoe ]nnoco]nn, orocnonnn n nynnnncrnxe, cxontxo
npnxptnan npornnopeunx cnoero yxa. Ecrt Bn. Cononten nenno n nouno. H
npornnopeunx Conontena nounoro nnmt no nnemnocrn npnmnpxnnct n cosnannn
Conontena nennoro. Hpo Bn. Conontena c onnaxontm npanom moxno cxasart,
uro on tn mncrnx n pannonanncr, npanocnannt n xaronnx, nepxonnt uenonex
n cnoont rnocrnx, xoncepnarop n nnepan. Hpopouecrno nnrnmnax rema
nce yxonno xnsnn Bn. Conontena. On cosnanan cex npnsnanntm x
cnoonomy npopouecrnonannm. On onnox n ne nonxr, noromy uro necer
npopouecxoe cnyxenne
Brnxnrect n +ry xnxxcy exaanca, pacnonsanmymcx na pyccxo ncropnn!
Fesymnte rpeonannx x nnacrn, noxponnrentcrno reppopncron, sannnncrt
nepecxas c xa]ept coepxannx cnonx cnnpnrnuecxnx ceancon, norox eccnxsno
nnpnxn, n nce +ro ntnocnrcx sa cxoxn nosmoxno xpnrnxn: Ceoouoe
npopouecmeo, Humu+uaa me+a. Honxrno, sect uumu+umsnaunr:
rnyoxo nnunt, nnpnuecxn momenr, n ymep anannrnuecxomy, oexrnnnomy.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Ho n cort pas cronxnynmnct n conontennane c +rnm repmnnom, nenontno
ncnomnnmt oxnnenne: Humu+ ue npeuaeamo!
Horpxcammax esornercrnennocrt oopaunnaercx axe sanennem ocnon
Cnxmenno ncropnn, xoropym Cononten, Fepxen nanepnxxa snann nyume ncex
nac. Forocnont ncex nanpannenn xpncrnancrna anno sa]nxcnponann: tnn n
cnon npemena Harpnapxn, norom Cytn (Bo]ernm), norom Hpopoxn, tnn
Anocront. H nce Fnnnx saxonuena, saupmma, +ro ne antmanax, ne
exemecxunt Becrnnx Enpont! H nocne ]opmnponannx Kanona axe Ornt
Hepxnn, yx ne ronopx o nocneymmnx ]nnoco]ax ontme ne nonnpann
cnon xnnrn, cncremt, yuennx xpntxom: Ocmopoxuo. Ceooume Hpopouecmea.
Opauamoca c noumeuue+.
Her, Fepxen ne rpeyer npxmo npnpannxrt Conontena x npopoxy Hnne, Hcae,
Hepemnn no on rpeyer ro xe mept esornercrnennocrn (Hpopoxn
ornercrnennt rontxo npe Forom) nx uumu+uoeo ceoouoeo
npopouecmeoeauua.
A nouemy t rora +roro esernoro, eccemenoro, neunoro otnx,
npnxnnantmnxa y Tpyenxnx n n cemecrne no+ra Anexcex Koncranrnnonnua
Toncroro ne nnncart eme n n Harpnapxn? (1una Aepaa+a, Hauoea c
nomo+cmeo+ uau necou +opcuo).
Her! Kya onee rouen cnnerent xoppecnonenr Honoro npemenn:
He ocoeuuo euyouaa uupuua, ecrnymmax npeu+yuecmeeuuo ua
eneuamuumeuouocmo xeuuuu. B omem nc1epnn,xax n tno cxasano.
Kcrarn, n ocnonno nnomaxo ntcrynnenn Conontena, xax nsnecrno, tnn
Herepyprcxne Btcmne xencxne xypct. Inannte ronnt nmnrene
]nnoco]nn conpann nexnnn (co cnoontm ocrynom) Conontena nmenno c
xa]ept Btcmnx xencxnx xypcon. To ecrt nemanax ero onx nnnt n n noxnnennn
+roro nsnecrnoro connantnoro xnnennx nropo nononnnt XIX
nexa:Kypcucmua. Bsnnnuennax, panxantnax, no camym mnxnxy nanrax
npnmnrnnntmn nnraramn, norennnantnax xonrentnnna n napo n
reppopncrxa.
Ecnn xomy-ro noxaxercx, uro nnunax nenpnxsnt anropa x Cononteny nnmaer
omym xaprnny oexrnnnocrn, nanpnmep n +ro onenxe ero yuennn,
xypcncrox, x mory npenoxnrt eme napy onenox cero xnnennx. Hpana, uyrt
no pyrnm nmenem. eno n rom, uro Xencxnx xypcon n Poccnn tno orxptro 5
7. Ho rnanntmn, esycnonno, xnnxnnct: Herepyprcxne Btcmne xencxne xypct,
uame nastnaemte Fecryxencxne no nmenn nepnoro pyxononrenx, npo]eccopa K.
H. Fecryxena-Pmmnna. Hmenno na nnx n nonnsancx Cononten. B nrore
eccryxenxa n cnonecnom oopore norecnnna xypcncrxy n nomno axe n
ronxont cnonapt nauana XX nexa, re yxasano na snauennx. Becmyxeeua: 1)
cuyuameuouuua uypcoe, omupmmmx Becmyxeem+; 2) ueauucmua.
B pomane Pacna nsnecrnoro tronncarenx +noxn Herpa Fooptxnna ecrt
crpoxn: ua ecexz uuxz a uauaa ueauucmua. Ouu+z cuoeo+z
"ecmyxeeua! V uuxz +mo ueumo ez poe mpoueo
Tax uro nnonne xoppexrno cnnonnmnuecxoe ynorpenennx cnon xypcncrxa n
eccryxenxa. Hepnoe mne npnrnxnynoct uncro ]onernuecxn: anocmou
uypcucmou snyunr xax-ro nyume.
H net ne rontxo x, ntrammncx na +rnx crpannnax onpeennrt Bn. Conontena
xax 1nanym n nexopomym onesnt pyccxoro yxa, onepnpym
npenmymecrnenno ero xparxnmn resncamn A mne, onycrnm, nospasxr, uro
nonnt nopont pasop ero xnnr, nce couoeoecuo meypeuu, onee
nnsxoe snaxomcrno c Co]te Cononteno ann t concem nnoe ronxonanne.
Ho nor xe n ropxun noxnonnnx, corpynnx, moxno cxasart, npnnono pement
Conontena, nectma nnnxrentnt xypnanncr, omecrnennt exrent B.
Koponenxo pesmmnponan n ncropnn c nx exnapanne:
Mnorne ormarnuecxne nsrnxt Conontena oxyrant rycrtmn, nno pas nourn
nenponnnaemtmn mera]nsnuecxnmn rymanamn. Ho xora on cnycxancx c +rnx
rymanntx ntcor, urot npnnarart re nnn pyrne ocnonnte ]opmynt
xpncrnancrna x rexyme xnsnn, ro tn nno pas nennxonenen no oruernnno
xcnocrn mtcnn n no ymennm narn nx nee npocrym n cxarym ]opmyny
H ecnn ronopnrt rontxo o ]opmynax, o xoneuntx ntnoax, ro xaxax ynnnrentnax
aeppannx XIX nexa ryr ntxnnxercx! Bet nce nopaxanmee conpemennnxon
nennxonenne conontencxnx ]opmyn saxnmueno n npocrom cmemennn, nepenoce
enanrentcxnx sanonee, opamenntx x orentno nnunocrn Bosumu epaeoe
ceoux, He yu, na rocyapcrno, npannrentcrno, nonnrnxy,
rocyapcrnennym nepxont. Bo nmx nponosrnamennoro nm Forouenoneuecrna,
ncemnpnoro oennennx nme, xpncrnan n nyeen nx xnsnn no enanrentcxnm
saxonam, o conpemenntx saxonax Poccncxo nmnepnn moxno npocro satrt!
Cnonm rpeonannem x nnacrn n 1881 roy on noxastnaer nmenno raxoe,
ormenxmmee poccncxym rocyapcrnennocrt ncronxonanne cnonx ne, n ronna
noxnartnaer ero n ero nem.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Hpnmnrnnnt ]oxyc, paccunrannt na sanenne npocroro ]axra. Xpncrnancrno
eme sa 1600 ner o Conontena crano rocyapcrnenno pennrne n ne rontxo
onpantnano, no n narocnonnxno yxonnmne na nony apmnn n monapxon,
xasnxmnx cnonx noanntx. H npanocnannte, n xaronnuecxne, n nporecranrcxne
rocyapcrna c oopennx cnoero cnxmencrna nce 1600 ner npoonxann a,
npocro npoonxann ocranartcx rocyapcrnamn, uro npenonaraer nannune cya n
apmnn. Ho nor, nonropnm, noxnnxercx nennxonennax conontencxax ]opmyna,
ero yntrnmarym Anexcanpy III: Hapo ouxeu npocmumo(napeynn). Ecuu ou
xpucmuauuu, ou ouxeu npocmumo. Ecuu ou ecmeumeuoum eoxo uapoa,
ou ouxeu npocmumo. Ecuu eocyapcmeeuuaa euacmo ecmynum ua upoeaem
nymo, +m ompeu+ca om ue.
Torantnoe ropxecrno ]opmynt: ennon + Conontn = omec1nennoe
unenne moxno ntxnnrt axe n raxom conocrannennn ]axron. Kax nsnecrno n
mapre 1881 roa napt Anexcanp III na conontencxn yntrnmarym
ornernn: Ho+uuoeau m, ecuu m nouyuauuco ua +eua, uo yuu omua
no+uuoeamo ue +oey. Onaxo rax xe xopomo nsnecrno (no no +rnm yrnom
spennx noxa ne conocrannxnoct), uro uepes necxontxo ner cneymmym rpynny
reppopncron, c Anexcanpom Vntxnontm, noxymanmymcx yxe na nero nnuno,
napt nce xe ne nomnnonan. O xaxom-ro noeymnn napx Anexcanpa III peut
saxonrt ne moxer. On ecrnnrentno cxana, na xoropo epxanact Poccnx.
Mononnrnocrt, naroponym nentnocrt n npxmoymne xapaxrepa napx npnsnanan
nect mnp, n rom uncne n ero npornnnnxn. A ro, uro on cxasan n mapre 1881 roa
orpaxenne roro norpxcammero omecrnennoro annennx, rorantnoro rocnocrna
omecrnenno mtcnn, c]opmynnponanno Conontentm. Tax uro axe cam
nennxn napt roxe rora nonaran, uro reppopncron moxno t n npocrnrt, ecnn
t
Honnmaere? On, Anexcanp, rontxo napy neent xax npnnxn nnacrt (n rpomanym
ornercrnennocrt), eme ne nonnocrtm c]opmnponan cncremy nsrnxon, pemenn,
xoropax ero n cenana onnorom Poccnn. H n xaxo-ro mepe cam eme nonepxen
nnnxnnm yoro onronnn, ne moxer noxa ntxnmunrt +ror ]on, saxaponoe
syenne. Kax xe! Bce omecrno ronopnr, Cononten ]opmynnpyer, rposnr
orpeuennem or xponano nnacrn, a oren roro Conontena panee yunn yymero
napx npemery Pyccxax ncropnx H cxnost nce +ro nennannoe annenne:
repaxrt, oren n rpoy, nennuamax ornercrnennocrt, cnannnmaxcx n onn mnr na
ronony, n +ror ronoc omecrnennocrn, xoropt eme nao yer nayunrtcx
ornnuart or rnaca napoa, napt enaer cno nepnt mar
Moxno tno t yennrt ropaso mentme nnnmannx ncrepnunomy ]nnoco]y,
no conontencxax renennnx nnencropnunoro, nnepeanncrnunoro ornomennx x
rocyapcrny, a n noome x oxpyxamme ecrnnrentnocrn nocroxnno
npocrynaer n ceronx.
Tyr yxe mory noennrtcx nnuntmn nneuarnennxmn. Htnemnne, nauana XXI nexa
cryenrt, rounee, camte ncxpennne ns nnx, nnrepecymmnecx uacro nocrynamr x
cnoemy npenoanarenm ncropnn c nonpocamn (a eme n co cnonmn saxapontmn
rorontmn orneramn). Moxno cxasart: ne nonpomamr, a cnepxmrcx. Tnnnunemn
nonpoc, rema mnnn-ncnyra: nama Hpanocnannax nepxont npononeyer ne
yn, a cama oxponnxer cnxro noo aromnte nononte noxn,
omapnponmnxn n ranxn!
H ncera pxom saroronnennax anrnresa +romy nynnunm, x yx nayunncx
yratnart ee c nonycnona, nonycnora. Bom aua-ua+a, y ueeo ca+oe
ueuuuu+epuoe, uacmoauee ue yu! Hnora nastnamrcx n pyrne
npononennxn, yxonnte nnept, no ana-nama, esynpeunt, nsnecrnt
ncemy mnpy uenonex ecrnnrentno, camax cnntnax xapra n xonoe. C nee n
saxoxr, n 95 % cnyuaen.
Haunnart npnxonrcx nsanexa. a, esycnonno, ceronx nocneonarenn ana-
namt n Honone, Hapnxe, Htm-Hopxe, Mocxne nmn xporxne, nesnonnnte,
ncrnnnt opasen rymannsma na cnonax n na ene. H xpnmnanram roxe moxno
xnrt n Honone, Mocxne, yxnantno xaxt cno ent xnnxx npnmep xporocrn,
nenacnnnx, rorantnoro nererapnancrna n r. .
Ho net tn nepno, xora n na ana-namax nexana ncx mepa ornercrnennocrn
rocyapcrnenno nepxnn, n nm ononnoct narocnonnxrt n nanyrcrnonart
rnercxym apmnm. Koropax, nanpnmep, npn nape Conrn+n Iamno n ero
npeemnnxax npaxrnuecxn noxopnna non-Knrax. Onaxt 200-rtcxunax rnercxax
apmnx omna o xnracxo cronnnt, sacrannn nmneparopa exart. Hpn nape
Tnconr en+ne yncram npnxonnoct oportcx c pyro rnercxo pennrne
on, croponnnxon xoropo no rnane c onncxnm mnnncrpom Mamanro xax-ro
saxnno samyponann n nemepe. A napx Hanapmy, croponnnxa on, yncxn
monax Hxanyn H+nrn opxe ynn rountm ntcrpenom ns nyxa, xax cxasano n
yncxnx neronncxx, npencnonnnnmnct cocrpaannx x (sanymemy) napm.
H ent yucmea napx-ronnrenx cran Hpasuuuo+ rnercxnx yncron.
A eme tna nsnecrnax ncxyccnx n rnercxom monacrtpe Camte (792794) mexy
croponnnxamn nnncxo n xnracxo nepcn ynsma no nonpocy, xcrarn,
meroon yxonnoro conepmencrnonannx n ocrnxennx cocroxnnx npocnernennx.
H noennmnm n +ro ncnyre rax xe onenoct xasnnrt nenpannntno
rpaxronanmnx nnpnany
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
H ntnemnn ana-nama XIV ecrnnrentno opasen nonnnnoro rymannsma
XXXXI nexon, camt, noxany, ocront ns naypearon Hoenencxo npemnn
mnpa or ana-nam moeo nepnoa ne moxer orpeutcx, nanpnmep, xax Xpymen
or Crannna, no ro npocro n conepmenno sameuarentno npnunne, uro Ou u
ecmo Ouu n nonom nonnomennn! 3ro raxo xe ]ynamenrantnt ormar
yncron, xax cymecrnonanne Pax, Aa, uncrnnnma y xaronnxon.
H xaxt ana-nama ncera xnnxercx pennxapnanne npetymero, uro x t
ntpasnn ]opmyno: aua-ua+a (N) = Reincornaua-ua+a (N-1).
H rnannoe n +rnx ncnyrax c ntrnnntm ceronxmnnm cryenuecrnom noneptre!
ornmt ne ntracxnnanne ntmenepeuncnenntx ]axron, a n rom, urot nsnarart
nx n ornmt ne ronom snopanoro xonrpnponaranncra. H nce cnon cxpomnte
ycnexn n rex nocnenexnnonntx ncnyrax x ornomy rontxo na cuer cnoero
ncxpennero nourennx x ntnemnemy ana-name, ocronememy ns nonnrnxon n
pennrnosntx exrene conpemennocrn.
Kax-ro, sanomnnnoct, na ynnne Poxecrnenxe x ncrpernn +axn yncxn
narpynt, uertpex npnxrntx monotx nme, nporxnynmnx mne nncrox co
cronnxom nonnce: rpeonanne paspemnrt nes ana-name n Kanmtxnm.
Cxopee ncero ro tna camoexrentnocrt. rora nonncan, n renept, no npemx
cnx ncnyron, xora mon cryenrt saxoam c uapmm A nor ana-nama, x
n orner ntxnatnam nm ncropnm Tnera n onee ncero xenam, urot x nam
nmenno n +ror momenr no nncrnryrcxomy xopnopy noomen t ror yncxn
narpynt, conpammn nonncn n nontsy npnesa ana-namt, onycrnm, renept
n Fypxrnm. H x t rora no ncntrymmnmn nsrnxamn cnonx mntx cnopmnxon
npoemoncrpnponan t ncm npannntnym nocneonarentnocrt ecrnn:
menenno nsxn t nncrox, nnnmarentno t npounran, sarnxnyn t n rnasa namnm
namancram n nepexpecrnnmnct, nonncan t
A yx cxontxo sa rtcxuenernx cnoero tronannx n xauecrne rocyapcrnenno
pennrnn onenoct cnepmnrt exnn nnyncram, aconmrno npornnononoxntm
ntnemntm pasarunxam ecnnarnoro pnca n enponecxnx cronnnax!
Cocrpaarentnoe nonnmanne nor, no-moemy, npannntnt nsrnx na ncropnm
pennrnn, xoropo onenoct necrn pemx rocyapcrnenno!

Koneuno, or camoro Conontena rpex +roro rpeonart, no xort xro-nnyt ns
pyxonocnntmnxon ]nnoco]a nonpoonan t npocro saymartcx. Bmecre c napem
xenxonnt n ror ent pannnn necxontxo ecxrxon n ynnn rpex nme: xasaxa
napcxoro xonnox Manenuena, cnyuanym npoxoxym Enoxnm antony (noe
ere crann cnporamn) n 14-nernero mantunxa Hnxonax 3axapona. B npetymnx
nontrxax ynrt eme cornn. Ornocnrentno nx neyaue tn rontxo nsptn
napcxoro noesa: rora noome xommap! ne norn nn onn uenonex. (Fontme
raxnx nponanon onn ne onycxann.)
H ecnn napt Anexcanp npocrnn t xenxonnen, uro rora enart c nx cocexmn
no Herponannonxe? Tam non ynna, sapesanmn onoro rontxo cropoxa n
yxpanmn 15 pyne. A ram orpannnmax ns nmnn n pennocrn. Ho
cnpanennnocrn na nnx nexnr mentmn rpex. He npocrnrt nx ryr
cynepxpncrnancxnm nnepanam conontennam nao roxe nosmyrnrtcx.
(Xorx uro-ro mne nocxastnaer, uro nonemennx +mux onn t n ne samernnn: na
yrononnnxax nanap nnapa ne ror. Homnnre ntmenpnneennym Teopemy
Anonnnnapnn Cycnono o nonaauuu e cou+ eeuuee u sua+euumocme?)
Ho, onycrnm, Cononten oxasancx t uecren, npnnnnnnanen ncnomnnn t n
ynn-yrononnnxon. H ecnn Xenxona Heponcxym npocro npocrnnn, ro nepe
+rnmn nao eme n nsnnnnrtcx anee: nopt, xonrpaanncrt,
]antmnnomonerunxn, na xom ner xponn, no ro xe mepe cnpanennnocrn,
nponopnnonantno nx nao npocrnrt, nsnnnnrtcx nepe nnmn n ntnycrnrt c
ntxontm noconem
To ecrt nonyra-]nrnxp nnmaer crpany npanooxpannrentno cncremt. anee:
Bparon nao nosnmnrt, ro ecrt ne onxno trt y Poccnn n apmnn.
A n xaxo ncropnuecxo, noenno-nonnrnuecxo ocranonxe npoxonno +ro
nepeeprnnanne, nomena nnuntx sanonee n ocnon rocyapcrnenno xnsnn?
Kononnantnte nont no ncemy mnpy, noannenne Boccrannx cnnaen, antnxx
nororonxa x Mnpono none. Vxe ocrnr nonxonnnutero unna n roron nsorn na
rpon nacroxmn moncrp mnnnrapnsma, yymn xasep Bnntrentm Bropo. 3ro
ynn rnan xpncrnancxnx rocyapcrn. Ho n nana pnmcxn, xoropomy Cononten
namepen npyunrt crao npanocnanntx n nn Pyccxo-rypenxo nont, nont sa
cnacenne or pesnn anxancxnx xpncrnan, xax yxe ynomnnanoct, ntcrynaer n Pnme
c npnstnom nono omeenponecxo nont npornn Poccnn Kptmcxo nont-
2.
Kax-ro onn ns noxnonnnxon Conontena, nexro H. Koprenen, ortcxan n
onynnxonan anxery, sanonnennym ]nnoco]om, re ror n uncne umu+mx
uuocmpauumx nposauuoe nastnaer Ioq+aua u nany Boea XIII (xypnan Hame
nacnene N 55, 2000 r.), cnx nynnxannx rnnnuna nx conontencxnx
nocneonarene n yer eme sarponyra. Korpenen rax noxcnxer ce
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
ynnnrentnt pernnr: Ou (Cononten) eosuaeau oepo+ume uaexm ua Boea
XIII, Hany Pu+cuoeo, sua+euumoeo ceou+ uamuucuu+ cmuue+
Hy ne moxer ntpannt ncropnuecxn cmxer ne samxnyrtcx, noxasan, uro nonce
ne cnyuano ns conma ncrepnuecxnx nnunocre x nnsxomy paccmorpennm nsxr
nmenno +ror!
Hrax, conart ne-rnapnn unnnxncxoro nonxa ece eemepaum rontxo uro
saxonunnmecx Pyccxo-rypenxo nont 18771878 roon! Cnacanmne xpncrnan
or amnysyxon (n nx nacrtpx, Hant Pnmcxoro Htna XII) necyr nonym cnyxy:
oxpana napcxnx pesnennn. Bsptn 3nmnero nopna: oprannsarop Xenxon,
ncnonnnrent Crenan Xanrypnn. Hs repoen, ynenenmnx n neanne none, 56
uenonex paneno, 11 nornno:
]ent]eent Knpnnn mnrpnen,
ynrep-o]nnep E]nm Fenonnn,
ropnncr Hnan Anronon,
e]perop Tnxon ueoxrncron,
e]perop Fopnc Henenxn,
pxono ueop Cononten,
pxono Bnanmnp Byxmnn,
pxono annna Cennn,
pxono Apannon 3axapon,
pxono Ipnropn Xypannen,
pxono Cemen Komenen.
Hecmorpx na cnntnt mopos n onacnocrt nonoro noxymennx, Iocyapt tn na
nepemonnn noxopon repoen na Cmonencxom xnanme 7 ]enpanx 1880 roa, sa ro
o
H pyccxn xaronnx n cnnpnr Cononten onepmaer pncynox xnsnn rex conar n
xasaxon (xeprn pyrnx nontrox) ome amnncrne nx ynn
Kax x noospenam, nopmantnomy uenonexy cront xe rxxeno nocnpnnnmart n
snaunrentnom oeme, sannom, +rn ]axrt conontencxoro ]ana xax n mne
nx ceuac ntracxnnart. Bpenoe nponsnocrno. Xouercx xort na mnr npepnartcx,
noxnyrt pyro armoc]ept, npexe uem npoonxnrt.
Heu1o conceu nnoe
Baxno noxasart concem pyroe, no cront xe omecrnenno snaunmoe ornomenne x
cotrnxm pyccxo nonoporno +noxn. Btpan npn +rom ne saneomoro
onnonenra Conontena npoe Koncranrnna Hoeonocnena, a raxym nepcony, xax,
nanpnmep, Enena Fnanarcxax. Ponax, xcrarn, rerxa Ceprex Rntennua Bnrre,
repox necxontxnx cneymmnx rnan +ro xnnrn.
anno noxnnynmax Poccnm ocnonarentnnna Teoco]cxoro omecrna, utx
omnpnax npenmymecrnenno anrno-amepnxancxax nacrna npaxena Poccnn, nee
camoepxannx, Fnanarcxax ntnycxaer necennn 1881 roa nomep cnoero xypnana
Teoco]ncr n rpaypno onoxxe. Vncrno Anexcanpa II, norpxcno ee
nacrontxo, uro ona saonena. Bor orxnnx pyccxo ymn:
Iocnon! uro x +ro sa yxac? Cneronpecrannenne, uro nn, y nac?.. Hnn Carana
ncennncx n ncuanx semnn name pyccxo?! Hnn oesymenn necuacrnte pyccxne
nmn?.. uro x renept yer? uero nam xart?! O, Iocnon! Arencrxa x, no-
namemy, yncrxa, ormenenxa, pecnynnxancxax rpaxanxa, a roptxo mne!
Ioptxo! Xant napx-myuennxa, cemtm napcxym, xant ncm Pyct npanocnannym!..
Inymamct, npesnpam, npoxnnnam +rnx nontx nsnepron connanncron! Hycrt
nce cmemrcx nao mno, no x, [renept] amepnxancxax rpaxanxa, uyncrnym x
nesacnyxenno myuennuecxo cmeprn napx-camoepxna raxym xanocrt, raxym
rocxy n crt, uro n camom cepne Poccnn nmn ne moryr nx cnntnee
uyncrnonart
Hpnx n cex or ropx n onesnn, ona nanncana crartm o nape Anexcanpe II.
Mexynaponax nsnecrnocrt Fnanarcxo cnococrnonana romy, uro mnorne
rasert mnpa ee nepeneuarann.
Hs nnctma Enent Herponnt cecrpe:
orana rya nce, uro morna ncnomnnrt, n npecrant cee, onn ne ntpocnnn nn
onoro cnona n nexoropte pyrne rasert nepeneuarann +ro. Ho nce panno, nepnoe
npemx, xora x npetnana n cxopn, mnorne cnpamnnann menx: uro +ro snaunr?
Pasne nt ne amepnxanxa? rax pasosnnnact, uro nocnana uro-ro npoe ornonen
n Fome raserr: He xax pyccxax noannax naena x rpayp, nanncana x nm,
a xax pyccxax poom! Kax ennnna mnoromnnnnonnoro napoa,
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
onaroerentcrnonannax rem xporxnm n mnnocepntm uenonexom, no xoropomy
ncx ponna mox oena rpayp. 3rnm x xouy ntcxasart nmont, ynaxenne n
ncxpennee rope no cmeprn Hapx monx orna n marepn, cecrep n parten monx n
Poccnn!.. 3ra mox ornonet sacrannna nx samonuart Tenept onn snamr
npnunny n moryr ornpannxrtcx x txnony
E npncnann noprper napx n rpoy. Kax nocmorpena x na nero, nnmer ona
cnoe rerxe H. A. uaeeno, nept ne nept, onxno trt nomyrnnact paccyxom.
Heyepxnmoe uro-ro pornyno no mne, a rax n noronxnyno pyxy mom n menx
camy: xax nepexpemyct x pyccxnm ontmnm xpecrom npanocnanntm, xax npnnay
x pyxe ero, noxonnxa, rax axe ocronenena 3ro x-ro crapnny ncnomnnna,
paccenrnmenrantnnuanact. Bor yx ne oxnana
anee neoxonmo nponnrnponart npexpacnym paory Anexcanpa
Bnanmnpona Pyccuaa Buaeamcuaa (ent nnreparypt, anpent 2011 r.).
Macmra ee exrentnocrn, cnooomtcnne, crpacrnocrt n orcrannannn neanon,
aconmrnax cnooa or crxxannx n marepnantntx nnrepecon, camoornepxennax
nmont x nmxm es pasnnun nept n pact ntpasnnn cyrt nceoxnarnoro pyccxoro
cepna.
Bce cnocrna ee xapaxrepa ornnuannct pemnrentnocrtm n onee noxonnn t
myxunne, uem xenmnne. Ona nnxora ne npnsnanana anropnreron, mna
camocroxrentno, npesnpax ycnonnx cnera. Tax, nepeoerax n myxcxym oexy, 3
noxpx 1867 roa ona n xauecrne oponontna npnnxna yuacrne n nrne npn
Menrane na cropone rapnantnnen, xenax nmecre c Iapnantn ocnoonrt
Pnm or nnacrn nan. B +ro nrne nenax pyxa Fnanarcxo tna naxt nepenra
yapamn cann, xpome roro, ona nonyunna na rxxentx nynentx panennx n
npanoe nneuo n n nory, a raxxe yap crnnerom no camoe cepne, ocrannnmn
samernt pyen. Ona ncrexana xpontm, cpaxennax nxrtm panamn, xora ee
nsnnexnn ns xanant, nocunran yxe ymepme
Hponex ocnonnym uacrt xnsnn sa pyexom, cpen nnocrpannen, Fnanarcxax ne
pacrnopnna cnom ynnxantnocrt n uyxnx nexx n rpannnxx, a ocrananact
nensmenno pyccxo n no xapaxrepy, n no nanpannennocrn ncero cnoero ena.
Vupexax Teoco]cxoe omecrno n Honone, neymym pont n xoropom nrpana
anrnncxax apncroxparnx, a ra ornnuanact nsnecrntm nenpnxrnem Poccnn,
Fnanarcxax nocroxnno saxnnxna: a, x pyccxax. Ona pasnepnyna mnpoxym
exrentnocrt n anrnncxo xononnn Hnnn. H +ro npn ocrpom
reononnrnuecxom conepnnuecrne Fpnrannn n Poccnn n Asnn n na Bocroxe.
Haxoxct n Hnnn, ona morna nourn nynnuno, n omecrne ntcxastnart
nonymyrx, uro tno t xopomo, ecnn t renepan Epmonon co cnonmn nonxamn
nroprcx t n Hnnm n ocnoonn t nnycon or xononnantnoro rnera Fpnrannn.
Cnoemy anrnncxomy pyry, Cnnnerry, ona, nanpnmep, xora e tno yxe 55
ner c napounro myxnnxo rpyocrtm npoonxana nncart o nsneunom cnope
3anaa n Poccnn sa Fanxant:
'Mo oporo m-p Cnnnerr, ronopm c Bamn ceptesno, rax xax Bt ne
npnnanexnre x uncny rex ncnxonaron, xoropte neuno npnnnmamr menx sa
pyccxym mnnonxy. Bt rax xe cnent n cnoe npeannocrn n nocxnmennn name
|anrnncxo] xoncepnarnnno nonnrnxo, xax myx nmnmo xeno. Bt ne
nnnre ee neocrarxon, a Vunrenx nnxr H ecnn Bt npoonxnre n rom xe yxe,
uro n on (x nmem n nny namero craporo nnora Concepn), n sarxnere Fonrapnm
nepe nocom y Poccnn, ro, ynepxm Bac, ona (Poccnx) nonoxnr nam cnnntm n
Hnnn n uepes A]ranncran. snam or Vunrene ro, uro nensnecrno Bam
Ax, mnnt rocnonn moero cepna! Ecnn t ne [Teoco]cxoe] Omecrno n
Vunrenx, xoroptm x xaxonenno npnnomy n xeprny cnom xpont n uecrt, ecnn
t re nemnorne, noxoxne na Bac anrnnuane, xoroptx x nayunnact nmnrt xax
cnom cocrnennym nnort n xpont (mera]opnuecxn, no cnom nnort n xpont x
nenannxy), ecnn t ne nce +ro, c xaxo xonoccantno cnno x nenannena t
nac, anrnnuan! B camom ene, noneenne n nonnrnxa namero ntnemnero xannera
mnnncrpon ecuecrnt, npespennt, ocront Hyt n n ro xe camoe npemx
nocxnrnrentno rnynt! Onn uepunnnt neer cex xax pasymnt uenonex n
ynnnxer menx. nnxy, uro on nonce ne rnyn n y nero nennoxoe uyrte. To, uro on
pocnn namero Concepn na nponsnon cytt, nosmoxno, cnacno Anrnnm or
nnesannoro nanera Poccnn na nac a eme n c comsnnxamn, oporo mo, raxnmn
comsnnxamn, o xoroptx namn nnnomart nnxora n ne nomtmnxnn, n axe ne
c name norano Typnne.
Kora Poccnx ncrynnna n nony c Typnne, Fnanarcxax nncana n amepnxancxne
rasert nynnuno ntcrynax ne rontxo npornn rypxon, no n npornn raxnx
ceptesntx yxonntx n ncemnpntx npornnnnxon Poccnn, xax nesynrt. Ona enaer
nennxonennt nepeno na anrnncxn xstx ryprenencxoro crnxornopennx
'Bnnsopcxn xpoxer, n ero nynnxymr cpasy n necxontxnx raserax. E ne amr
noxox ntm-opxcxne nonxxn cnonmn anrnpoccncxnmn ntxoxamn
axe na crpannnax cnonx monymenrantntx rpyon, nanncanntx nx
anrnoxstuntx unrarene, Fnanarcxax npoonxaer samnmart Poccnm. B
'Pasonauenno Hsne ona nnmer:
'Bepnax cnoe nonnrnxe trt uem yrono n nx xoro yrono, nnmt t n nontsy
cnonx nnrepecon, Pnmcxax nepxont, noxa mt nnmem +rn crpouxn (1876 r.),
naroxenarentno nsnpaer na snepcrna n Fonrapnn n Cepnn n, nepoxrno,
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
manenpnpyer c Typnne npornn Poccnn Barnxan pa yxnarnrtcx sa nmo
coms, xoropt oemaer ecnn n ne noccranonnennx ero nnacrn, ro xort ocnanennx
cnoero npornnnnxa (Poccnn).
Ona npetnana n nocroxnnom ecnoxocrne sa ncxo nont, sa noenanmnx xm,
nomponoro para n nnemxnnnxa. Hecxasanno paonann Eneny Herponny noet
pyccxoro opyxnx, sa xoroptmn ona npncrantno cnenna. Ona eme onro
npoonxana, xax n no nce npemx nont, npnctnart entrn na pyccxnx panentx, n
axe nepnte ntpyuxn, nonyuennte sa Hsny, nomnn na ry xe nent. Bce, uro
nonyuana ona n ro npemx sa crartn n pyccxnx raserax, nce mno nennxom na
Kpacnt Kpecr n na apaxn xanxascxnx panentx.
Penonmnnonepxa no cnonm yxonntm ycrpemnennxm n n opnenrannn na
caxpantnt Bocrox, ona napaoxcantntm opasom tna nnsxa x oxpannrentntm
nosnnnxm, n uem-ro nepexnnxammnmncx c nosspennxmn Koncranrnna Heonrtena.
Hoepxnnax npano napoa na noccranne n cnyuae ero nnosemnoro yrnerennx, xax
n Hnnn, oua coece+ uuaue c+ompeua ua nouu+aeuux eouoey uueuuucmoe u
uapooeououee c ux meppopo+ u uacuuue+ (xypcnn mo. H. H.), xoroporo
oprannuecxn ne nepenocnna.
Fnanarcxax nocnxrnna nnrepecnemym crartm pomany Typrenena Ornt n ern,
n xoropo npopouecxn yrnepxana, uro cosannt nncarentcxo cnno mtcnn
opas paspymnrenx Fasapona cnocoen n yymem npnnecrn Poccnn
nencuncnnmte ecrnnx. Ona corpynnuana xax anrop c nsnecrntm pyccxnm
nynnnncrom Karxontm Knnrn Fnanarcxo Hs nemep n epe Hnocrana,
'Ha ronytx ropax. Hnemena rop moxno tno ncrpernrt n nnuntx nnnorexax
Htna Toncroro n axe Hennna (!), na nee cctnannct Bnanmnp Cononten (ontme
xpnrnuecxn) n Hnxona Hecxon (nectma nosnrnnno).
Bocnpnnnmax napx xax nomasannnxa Foxnx, Fnanarcxax ne npnnnmana
pecnynnxancxnx ]opm npannennx n nnena n camo ]nrype camoepxna
nepconantnoe npernopenne Foxecrnenno Bonn.
Onn ns norpa]on Fnanarcxo, mnccnc xoncron, coomaer: Hecmorpx na
orcyrcrnne yurnnocrn co cropont pyccxnx raser no ornomennm x E. H. F., ona
ncera nonnctnanact na mnorne pyccxne xypnant n rasert n, ne nmex
nosmoxnocrn npouecrt nx sa ent, orptnana npemx or nxrn-mecrnuaconoro
nounoro ortxa, xenax snart, uro nponcxonno n ee pono crpane. Cxontxo
morna, co crpannn reoco]cxnx xypnanon, nmemmnx nnnxnne na sananym
nnrennnrennnm, ona samnmana Poccnm or xnenert n naneron. Pyccxn yx,
pyccxax npana, pyccxax cnpanennnocrt, no ontmomy cnony Hpanocnanne,
cront xpxo oropaxennte nennxo pyccxo xyntrypo, nonnomann n nonnomamr
nem mnponoro Vnnnepcyma. Ha anrapt cnyxennm +romy Heany orana cnom
xnsnt nama cooreuecrnennnna Enena Herponna Fnanarcxax. H xro moxer cxasart,
re ontmax cnyxa nepmnrcx nx Poccnn: n ee npeenax n n nrnax c
nnyrpennnmn nparamn, nnn xe sa ee npeenamn, c nparamn nnemnnmn?
K coxanennm, n Poccnn, na ponne Fnanarcxo, pacnpocrpanxnact n
pacnpocrpanxercx xnenera o ee anrnnpanocnannn. Ho neoxonmo nouepxnyrt,
uro no ncex ee paorax, ontmnncrno ns xoroptx nanncano na anrnncxom xstxe,
n xpnrnxe nepxnn nopasymenanact nmenno 3ananax nepxont, rocnocrno n
nesynrcrno nanncron. Fnanarcxax nnxora ne xpnrnxonana ncxpennmm,
npanocnannym nepy n Xpncra.
Henepnte cneennx, neuaranmnecx o ne rora n Poccnn, cnntno oropuann
Fnanarcxym:
'Hy uro +ro onn nce npyr?.. Orxya onn nsxnn, uro x conpamct ynpasnxrt
xpncrnancrno n npononeonart ynsm? Ecnn unrann n Poccnn, uro mt nnmem,
rax n snann t, uro mt npononeyem uncrym xpncronoonym reoco]nm
nosnanne Fora n xnsnenno mopann, xax ee nonnman cam Xpncroc Vx ecnn
penoprept nx ropoxr nycrxxn, rax nmenn t myxecrno neuarart nospaxennx.
Vx, xaxercx, x nnmano neonnoe, camoe opoymnoe nnctmo nanncana, a y N n
ero nomecrnrt opoconecrnocrn ne xnarnno?.. Hy, For c nnmn, mnnte
cooreuecrnennnxn!..
Fnanarcxym nnora onnnxnn n maconcrne. Ho nn n xaxoe maconcrno ona ne
ncrynana, ecnn rontxo ne npnuncnnrt x raxontm camtx nennxnx yxonntx
yunrene Hnnn rnmanacxnx Maxarm
Horomy, xora sa cno nyxromnnx Pasonauennax Hsna ona nonyunna
nocnanne or nensnecrnoro e maconcxoro omecrna, re ronopnnoct, uro ona n
naroapnocrt sa rnyoxne nccneonannx npnnxra n nero, ro +ror ]axr no
cnnerentcrny conpemennnxon ntsnan y nee npncryn neyepxnmoro xoxora.
Fnanarcxax onaana ocotmn, xax nx nastnamr ceronx, naponopmantntmn
cnoconocrxmn, sa xoropte onnx n npoune nexa cxnrann, a pyrnx nosnonnn n
panr npopoxon n cnxrtx. Xennxoncxax, cecrpa Fnanarcxo, onnctnaer
npanocnannoe narocnonenne, annoe monoo Enene Herponne onnm ns
yymnx nepapxon Hpanocnanno nepxnn, ysnanmnm o +rnx ee cnoconocrxx:
'Ho opore, nmenno n 3aoncxe, y oenn ee ysnan npeocnxmennt Hcnop,
tnmn +xsapx Ipysnn, xoropt nnocnecrnnn cran mnrpononnrom Knencxnm, a
sarem Honropocxnm, Canxr-Herepyprcxnm n unnnxncxnm On snan ee eme n
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Tn]nnce n npncnan cnyxxy snart ee x cee. Hpeocnxmennt paccnpamnnan ee
nacxono, re n xax ona crpancrnonana, xya eer n np. 3amernn ncxope
oxpyxanmne ee ]enoment, nnatxa oparnn na nnx nnnmanne. C ontmnm
nnrepecom paccnpamnnan, saanan nonpoct mtcnenno n, nonyunn na nnx
ronxonte ornert, tn eme onee nsymnen
Ha npomanne on narocnonnn:
'Her cnnt ne or Fora! Cmymartcx em nam neuem, ecnn nt ne snoynorpenxere
ocotm apom, anntm nam Mano nn nensneanntx cnn n npnpoe? Bcex nx ne
ano snart uenonexy, no ysnanart nx emy ne nocnpemeno, xax ne nocnpemeno n
nontsonartcx nmn. On npeooneer n, co npemenem, moxer ynorpenrt nx na
nontsy ncero uenoneuecrna For a narocnonnr nac na nce xopomee n
opoe
Enena Herponna rnxo oromna n nyumn mnp necno 8 max 1891 roa n Honone n
nospacre 60 ner n cnoem paouem xpecne. Hocnennmn crpoxamn, nanncanntmn ee
pyxo, tnn crpoxn crartn o Poccnn
Tpn npnunnt nonnrnn na cront noponoe nnrnponanne paort Anexcanpa
Bnanmnpona.
Bo-nepnmx, nexoroptm cooreuecrnennnxam mano nsnecrna +ra cropona xnsnn
Fnanarcxo pyccxo narpnorxn, corpynnnt Karxona. H c moe cropont +ro nn
n xoem cnyuae ne arnrannx n nontsy reoco]nn, ne namex na xaxym-ro peantnocrt
ncex ee ]anrasmon Beuuuux Vuumeue, +axam+ n npounx rnercxnx crpacre.
Ho xax xe rporarentno ona rposnr nun nparam Poccnn, uro enaer xaprnny eme
onee ymnnnrentno, axe nponsnrentno!..
Honnmaere? Mnnax, naroponax enouxa rposnr onunxam cnoe crpant
nrpymeuntmn ptnapxmn, napnconanntmn orartpxmn, cnennenntmn em
necountmn xynnunxamn!
Bnpouem, +ra enouxa, sanoenana na 3anae camym ontmym n ro npemx
nsnecrnocrt. B ee Teoco]cxom omecrne 100 000 unenon. Ee crartn
nepeneuartnann rasert ncero mnpa n reuenne mnornx ner, npnuem aconmrno nne
sanncnmocrn or xaxnx-ro pasontx cencann. 3ro Bepe 3acynnu n ee anoxary
nao ycrponrt repaxr n ntrn ocnooxenno ns pasnannn poccncxoro cya,
urot nonyunrt cnom pasonym nopnnm pexnamt, nnnmannx sanantx raser.
antme maam! anare cneymmn cxanan, ntcrpen, nsptn!
B xnnre Bmopaa +upoeaa. Hepesaepysua x yxe npncmarpnnancx x one
nccnenra Bonon Fyxoncxoro na norepxnmnx x nemy nnerer sanaumx
uumeuueumyauoe-uouqop+ucmoe (n ero +cce, npencnonnn x xnnre Cynopona-
Pesyna Heoxon). Onaxt na cnoem cxanane on nonyunn raxym pasonym
nopnnm nnmc nnnensnm na nxrt ner nexropcxoro ueca, a norom ynt: o
nonoro cxanana, mnnt pyr!
H nopnnn nsnecrnocrn na 3anae ero resxn Conontena (xpynnnt n cpannennn c
Fnanarcxo) rax xe tnn onopasont, cnxsant c poccncxnmn cxanantunxamn
ro Vntrnmarymom o npomennn reppopncron, ro exnapannn, rax yauno
nocrannnmecx no sanper napcxo nensypt.
Bo-n1opmx, ronopx o yxonnom, nnrennexryantnom xpnsnce, nopasnnmem Poccnm
na ne nnacrnn, npnnnsnnmem +ro no, cronno ynomxnyrt n o nceomem
xapaxrepe xpnsnca XIX nexa. Enpona n CBA cront xe xano nnennnnct n
reoco]nm Fnanarcxo, xax n namn exaenrt n Co]nm Cononteny.
H eme ormernm naxnoe: nam]ner Eneno Fnanarcxo npornn Fasapona axrnnnoe
nenpnxrne asaponmnnt. Bet +ror ryprenencxn nepconax, npereua
napoonontnen, xax nsnecrno, tn n nenom cmtcne npxmo npoexnne
nyntrapntx marepnanncron Fmxnepa, Monemora, utn xnnxxn on racxan n
saunrtnan na nporxxennn ncero pomana. Fnanarcxax ncxpenne nenannnr
nyntrapnt marepnannsm, +ro ecrt n no ncex ee paorax. Ho n Cononten
xpnrnxyer rex xe nyntrapntx, mxnepon nnmc nosnrnnncron Konra,
Cnencepa. eno n rom, uro Fnanarcxax, Cononten yxe rpern nnrox XIX nexa,
uro nanart ner o nnx n Enpone, CBA, Poccnn napnnn nosnrnnncrt,
nyntrapnte marepnanncrt, y xoroptx ntxonno, ecnn ntpasnrt nx mtcnt
npeentno xparxo, uro uenoneuecxax mtcnt, yma re xe ntenennx
oprannsma, uro n nor, moua Ono ns peaxnn na +ro n tnn namn mncrnxn.
Tax uro saymartcx nao eme n na rem, nouemy +ro yuentm XIX nexa crano
recno n crpornx pamxax xpncrnancxnx ormaron? Htmrony, Hacxanm, exapry
tno nnopy, a Fmxnepy recno.
H n-1pe1tnx, no-moemy, nnonne onycrnmo cpannnnart Fnanarcxym c
Conontentm eme n xax nexne npenpnxrnx, ]npmt. Pesyntrart nx
nponsnocrna conmt noxnonnnxon, a ce noxasarent nnonne npnroen x
conocrannennxm. 3ro eme n aer onpeenennoe omee nosnnnonnponanne:
nnnxart n cyrt pasnnun reoco]nn Fnanarcxo n Co]nn Cononteno?..
ocrarouno nocunrart copannte aynropnn.
H oxastnaercx, uro ycnex ]npmt Conontena cyryo noxanen. 3ro
poccncxn exaanc, Cepepxnt nex, Mocuoecuoe peuueuosuo-quuocoqcuoe
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
ouecmeo u+euu Bu. Couoeoea (Fepxen, Fynraxon, Fent, Hnanon,
Tpyenxo), +ro ntcmne ormerxn or Fepxena n Couoeoe, euucmeeuum
pyccuu quuocoq es uamaxuu or annnna Anpeena.
Kpane saanno, xora, nanpax n nnrepner-noncxonnxe Buau+up
Couoeoe nx ecxrnxparno nepenponepxn noponocre ero xnsnn, cnauana
nonyuaemt necxontxo crpannn o nonom ero resxe, renexypnanncre.
V Enent Fnanarcxo ycnex ncemnpnt. Hpn ee xnsnn uncnennocrt
Teoco]cxoro omecrna npentcnna 100 000 uenonex, no rem npemenam nn]pa
npocro rpomanax, ]anracrnuecxax. Kauecrno aynropnn? Kem t menx nocne
+roro nn nocunrann, no x nce-raxn onxen +ro cxasart: anrnncxne apncroxpart,
cxenrnxn, xo ncemy npnnennnmnecx, nce nepemynanmne or Kapna Mapxca o
Ocxapa Vanta, onee cnoxnax n npecrnxnax aynropnx, uem
nnrennexryantnoe tno, paocrno racxammee na pyxax Bepy 3acynnu n
Conontena!
H nocne xonunnt Fnanarcxo ee Teoco]cxoe omecrno paorano momno,
renepnpyx, ntanax n anrponoco]nm Branepa (xoropax neperxnyna na cex n
mnornx conontennen, npoe A. Fenoro), n cront xe momno rpemenmn n mnpe
npoexr Kpnmnamyprn n Open 3nest.
H rnannoe ornnune, nx uero npnneent nce nnrart n conocrannennx: Fnanarcxax
n ocrnxennn cnoero ycnexa nnxora ne ncnontsonana aumupoccucuu
pecypc.
Ponno naoopor, xax n tno noxasano n nnrnponanno paore.
Cononten xe na nem n ntpoc, xax mramm axrepn na uamxe naoparopnoro
yntona, or peue n samnry reppopncron (rnannt ycnex xnsnn) o neuarntx
anennxnn x sapyexno aynropnn.
Hmenno mncrnxa Co]tn Cononteno npnnena x romy, uro noxonenne ee aenron
crann ncrepnuntmn nparamn cnoemy rocyapcrny c nnrennexryantntm
xpnrnuecxnm araxom ]paso uem xyxe, rem nyume.
Inana 6
Ha +1ou uec1e uorna m1t nama nn1ennex1yantnan +nn1a
Bosnpamaxct n cnon Hanecrnnt, na no poccncxo nnacrnn, nao xocnyrtcx
momenra, xora conontencxoe exaenrcrno cranonnrcx omo,
anrnrocyapcrnenntm ecrnnem. Orronxnemcx or omensnecrnoro ]axra, uro n
pxe paor, n ocoenno n xnnre Poccnx n Bcenencxax Hepxont (Hapnx, 1889),
Cononten nponarannponan nem noccoennennx 3anano n Bocrouno
Hepxne no rnanencrnom nant pnmcxoro, sa uro noneprcx xpnrnxe
cnanxno]nnon n xoncepnaropon.
B npetyme rnane x, npnsnamct, necxontxo yrpnpyx, ynorpenxn
]opmynnponxn npoe: naccantno npncxrn npanocnanntx Harpnapxon nane
pnmcxomy. H ceronxmnne noxnonnnxn Co]tn Cononteno nosmoxno nospasxr,
uro ]nnoco] nonce n ne rpeonan xaxoro-ro ]opmantnoro ynnxennx,
ynnuroxennx Hpanocnanno nepxnn, naccantno npncxrn Harpnapxon, a nmen n
nny neuro noome nounnennx rnna n ]nnoco]cxom cmtcne, xax y
Mannnona urot numo ua ua emcouo+-emcouo+ auuoue, c uomopoeo
Hemepype (e couoeoecuo+ eapuaume Pu+) mu m eueu.
Honnmaere, uro osnauaer n xax omepsnrentna +ra xannernax meurarentnocrt?
Ctn snamennroro ncropnxa, cam cnennanncr no ncropnn nepxne n cnonx
mannnoncxnx meurannxx npyr satnaer, uro n ncropnn tnn (!) n nnonne
peantnte nontrxnozeuueuua Hepuee no euaeeucmeo+ nanm pu+cuoeo, n
conepmenno ononnnno saperncrpnponano, saoxymenrnponano, uem +ro
saxanunnanoct. 3ro xe ynnn!
B xnnre 10 mn]on o Vxpanne 2009 roa n rnane Vumuue ce+u Vuu x
paccmarpnnan nx or Buoucuo yuuu (1274),0uopeumucuo (1439) n
o Bmuuucuo u Bpecmcuo, xora n 1595 roy nocnannt uertpex ynnarcxnx
enncxonon npntnn n Pnm, nsxnnnn noxopnocrt nane, npnnxn nce xaronnuecxne
ormart, ocrannn rontxo opxt Hpanocnanno nepxnn. Hana Knnmenr VIII
paocrno npnnxn +ro coennenne, orneuaran meant c nannctm Ruthenis receptis
(Pyccxne npnnxnn). a-a, nanone-yxpannnt, rax nce n snannct n Rxno n
3anano Pycn, o emopuuuo yupauuusauuu npn napxx Anexcanpe n
Hnxonae Hepntx, o uem yer cxasano n n +ro xnnre.
Ho ]axrnuecxn pyccuue HE npuuauu ynnm. Boccranann npornn nee cornn ner
(cunrax n Hpanoepexnym Vxpanny, noccoennennym c Poccne nosnee), n
npexpacno nsnecrno, uem saxanunnannct re noccrannx.
Apxnenncxon Fenopyccxn Ieoprn Konnccxn rax onnctnaer ony ns pacnpan:
Kasnt onax tna eme nepnax n mnpe n n cnoem poe, n necntxannax n
uenoneuecrne no nmrocrn cnoe n xonapcrny, n noromcrno ena nn nonepnr cemy
cotrnm, no nnxaxomy nxomy n camomy cnnpenomy xnonny ne npner n ronony
ee nsoperenne; a nponsneenne n ecrno ycrpamnno t camtx snepe n
uyonnm.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
3pennme onoe orxptnana nponeccnx pnmcxax co mnoxecrnom xcenson nx,
xoropte yronapnnann neomtx na xeprny manopoccnxn, urot onn npnnxnn
saxon nx na nsannenne cnoe Ho cnn, nnuero nm ne orneuax, monnnnct Fory no
cnoe nepe. Mecro xasnn nanonneno tno napoom, nocxom n nanauamn c nx
opynxmn. Ierman Ocrpannna, oosnt renepan Cypmnna n nonxonnnxn
Hepnrano, Fomn n Pnnnu tnn xoneconant, n nm nepenomann nomnnyrno
pyxn n norn, rxnynn c nnx no xonecy xnnt, noxa onn ne cxonuannct; uynpnna,
Oxononnu, Coxantcxn, Mnponnu n Bopoxnr npnnrt rnosxmn croxune x
ocxam, onnrtm cmonom, n coxxent menenno ornem; crapmnnt: Menrx,
ynaencxn, Cxype, Inxncxn, 3anesyn, Koctpt, Iypront, Tymapt n Tyra
uernepronant no uacrxm. Xent n ern crpaantnen ontx, ynnx nepnonauantnym
xasnt, nanonnxnn nosyx nonnxmn n ptannem; cxopo samonxnn. Xenam cnm, no
nenepoxrnomy roramnemy snepcrny, opesanmn rpyn, nepepynnn nx o ono,
a cocnamn nx nnn myxe, n xnntx eme tnmnx, no nnnam nx, ocranmnxcx xe no
marepxm ere, ponnmnx n nonsanmnx oxono nx rpynon, nepexrnn ncex n nny
cnonx ornon na xenesntx pemerxax, no xon noxntnann yrontx n pasynann
manxamn n mernamn.
Onn mexy npounm necxontxo pas nonropxnn nponsneennte n Bapmane nmrocrn
na necuacrntmn manopoccnxnamn, necxontxo pas napnnn n xornax n cxnrann na
yrontxx ere nx n nny ponrene, npeanax camnx ornon nmremnm xasnxm
Hoontx onncann (xax n camnx xasne yxpannnen) cymecrnyer nemano n rom
uncne n y nontcxnx anropon enxrn npocro ne snann uero sect crtnrtcx n
pernno ncnnctnann cornn crpannn!..
Moryr nospasnrt, uro x XIX nexy npant cmxrunnnct, n Couoeoecuaa
yuua npomna t cxopee ncero onee nnepantno. Hpana, ceronxmnemy
unrarenm cneyer ocrepeutcx n pyro nnnmsnn: uro xonrparenramn
Conontena, r. e. exrenxmn c ro cropont ero ynnn, tnn xpane ronepanrnte
nepcont npoe ntnemnnx Pnmcxnx Han XXI nexa xporxoro Hoanna Hanna II
nnn ntnemnero saymunnoro yuenoro Fenenxra XVI.
Koneuno, amnysyxn npemen nancrna Htna XIII (]axrnuecxn ncnonnnrenn
npoexra Couoeoecuo yuuu) npocro, es nontcxnx sare ntpesanmne n 1877 roy
onrapcxnx, cepcxnx npanocnanntx cnxmennnxon (nxyne c nx nacrno), tnn
xax-ro onee, nsnnnnre, nnepantnt, onee rymannt, uem opnt sa ynnm XVII
nexa, no cnom nopnnm xponantx xeprn pesnn 1870-x roon Conx Conontena nce
xe nonyunna.

Mom paory c resncamn, xparxnmn, no nnonne ntnepenntmn ntnoamn ns paor
Conontena ononnm onee nopontm nccneonannem npnsnannoro
cnennanncra Koucmaumuua Beoumoeea.
Koneuno, x coxpanxm naroxenarentnte onenxn Heonrtentm Conontena, nnn
mecra, re Heonrten npnsnaercx, uro ne n cnnax ero onponeprnyrt, net npemx
nanncannx +ro crartn 1888 ro antme ornernna cama xnsnt.

Beoumoee K. H. Bnanmnp Cononten npornn annnencxoro.
Her cnopa, +ro rax npocro, xcno n nosntmenno cenart nepnt mar x
npnmnpennm nyx Hepxne, pasenenntx n anno npaxymmnx, no nnyrpenne
coennenntx ome naroartm, xax oxastnan Cononten.
mory, n nnuntx ecrnnxx monx n axe n nomtcnax ornocnrentno nacroxmero,
trt n nonnom nounnennn yxa y npecrannrene Bocrouno nepapxnn n nmecre
c rem mory ronopnrt cee rax: Ecnn +ro coennenne Hepxne, n xaxo t ro nn
tno ]opme, axe n n ]opme npocroro nounnennx nane, naxonrcx n
npenaueprannxx Foxnnx, ro npner npemx, xora namn Bocrounte Enncxont
nayr +ro nosmoxntm n npannntntm, n nepymmne noromxn namn oxsant
yyr nrn sa nnmn xorx t n n Kanoccy. A ecnn ner ner! H rora nnmt yer
pemeno n xcno, uro raxoe tn n cnoe npemx Bnanmnp Cononten, nennxn nn
npopox ncrnnt nnn nxenpopox, saxorenmn, na nonpnme yxonnom, crart ntme
yxonntx nnacre
Bnpoxoe ocnonanne yxonno-nepxonno nnpamnt omee; nepmnna ee onxna
trt n Pnme, no mnennm r. Conontena. Mt moxem ne cornamartcx c +rnm
nocnennm ntnoom (Bnanmnp Cononten ne coop Bocrountx Enncxonon); mt
moxem n, nepnee, axe onxnt renept, xax npanocnannte, ymart n naexrtcx,
uro nepmnna +ra orxnonnrcx cxopee na nocrox, uem na sana
Camoe cnoenonne n camax opnrnnantnocrt ero nepnonauantntx oxcnenn
noxynaer n ero nontsy axe n spent ym, axe n orooxsnennoe cepne.
Ho nosmoxnocrt nnunoro cnacennx, nnnmo, npnsnaer Cononten n na none
Bocrounoro Hpanocnannx. 3auem xe x noy n Pnm, xora nnxro, nmemmn npano
yxonno mne nonenenart, +roro mne ne npennctnaer? Hn Bcenocrount coop,
nn Bocrounte Harpnapxn, nn Cn. pyccxn cnno mne +roro eme ne cxasann!
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Bnanmnp Cononten nx menx ne nmeer nn nnunoro mncrnuecxoro nomasannx, nn
conparentno momn yxonnoro coopa.
npnsnam sa nnm c paocrtm n nmontm cnny nnunoro yxa, no yxonno cnnt
naroarn ne npnsnam sa nnm. B +rom cmtcne, n cmtcne oxsarentnocrn,
xarexnsnc camt xparxn, cyxo n nnoxo cocrannennt, no yxonnom nensypom
npocro-nanpocro oopennt, nx menx, npanocnannoro, n mnnnnon pas naxnee
nce ero yuenocrn n ncero ero rananra!
Ho mnennm Bna. Conontena, y Poccnn ner n ne onxno trt nnxaxoro ocooro
xyntrypnoro npnsnannx. Hasnauenne pyccxo (n noome cnanxncxo)
nnnnnnsannn ono: cnyxnrt nouno nx npnmnpennx Hpanocnannx c nancrnom.
Hpnsnanne ncxnmunrentno pennrnosnoe; nce ocrantnoe n esnaexno, n nenaxno.
Ho+romy ncxxax nontrxa pesxo ooconrt Poccnm or 3anaa n pyrnx
ornomennxx: n rocyapcrnennom, +xonomnuecxom, n nayunom, ]nnoco]cxom n
+crernuecxom, ecrt nontrxa ne rontxo rmernax, no n npxmo npenax, xax nomexa
n saepxxa na rnannom nyrn
Pacmartnart ocnont rocyapcrnenno cnnt name no+romy r. Cononteny nnuyrt
nexenarentno. Kacartcx npxmo Hpanocnannx, nx nounnennx ero nancrny,
nonropxm, npaxrnuecxn neyono (xorx, trt moxer, cnerxa n xenarentno).
uro xe enart? Hao (nce nx pacunmennx roro xe nyrn x ntcmemy)
nomarnyrt onee ocrynnte onopt; norpxcrn ocnonanne cocrnenno xyntrypntx
naex; nao pasnenuart annnencxoro n oesnaexnrt pas n nancera ero
yuennxon n noxnonnnxon.
Hexoropte yxasannx ero moxno oparnrt npornn nero camoro. Hanpnmep: o
reopnxx xptnartx n nonsyunx.
(anee paccmarpnnaercx, xax Cononten c nomomtm Hnarona nonnaer reopnm
annnencxoro, nonsyuym n ntnnraer cnom, conontencxym, xptnarym. H.
H.)
Hrax, mt nnnm, uro y Bna. Cepr. Conontena pasnnune reopn xptnartx or
reopn nonsyunx ocnonano na nyx onontno npocrtx npnsnaxax: na pasnnne
nx ornomenn x yymemy n na pasnnne nx ornomenn x npomememy n
conpemennomy. Kptnarax reopnx no+romy ra, xoropax nanmenee cnxsana c
npomemnm, c ncropne, c tnmnm n cymecrnymmnm; nonsyuax cnxsana
recnee mtcnxmn cnonmn c +rnm cymecrnymmnm n npomemnm, c +rnm yxe
tnmnm n ncropnn nnn npetnammnm n ne.
O ornomennn +rnx npornnononoxntx reopn x yymemy Bnanmnp Cononten
cam rax npxmo ne ntcxastnaercx; no ns npnneennoro nm npnmepa Hnaronono
pecnynnxn n cpenenexonoro crpox Enpont mt nmeem npano ntnecrn, uro
'nenonsyue mtcntm on cunraer ry, y xoropo ner nosmoxnocrn ocymecrnnrtcx
pantme, xax uepes 1000 ner.
Pasne Bna. Cononten concem oropnan or ocnon anno emy conpemennocrn?
Pasne on nonce cnooen or npecrannenn, nar, npnxrntx npomememy?
Hanpornn roro, on n nexoroptx ornomennxx eme ropaso ontme cnxsan
rorontmn anntmn xnsnn, uem Hnaron, c ono cropont, uem annnencxn n ero
nocneonarenn, c pyro.
Hoxany, +ra meura eme xptnaree, uem neantnoe no crpemnennm x
conepmencrny, no nectma peantnoe no ocnonam rocyapcrno Hnarona n uem
nounnenne onpeenennoro cymecrnymmero, conpemennoro, annoro yxe nam
Hpanocnannx roxe conpemennomy, roxe annomy n eme onee, noxany,
ntpaorannomy n onpeenennomy nancrny Ho +ror noner yuenoro enponena
ecrt yxe npxmo noner Hxapa, y xoroporo nocx na npnnennenntx xptntxx pacraxn,
n on noronyn n remno esne.
I. Cononten ne raxon: on necpannenno npaxrnunee, on npenaraer nam eno xcnoe,
npocroe n, no-nnnmomy, ocymecrnnmoe. Cronr nam, nocrountm, npnsnart
rontxo, uro Harpnapxn uorn n Mnxann Kepynnapn tnn menee npant, uem
pnmcxne nant nx npemenn, n npn +rom cmnpnrt namy nannonantnym ropocrt, n
npnmnpenne nororonneno.
Bo ncxxom cnyuae, npononet Conontena, no xpane mepe, n omem
npecrannennn yxe conepmenno xcna.
Hau npe uu+ (npe nanom), o Hapo Poccuu! H ecmauo, uau Bcecuaeaucuu
Hapo!
H sa +ry nourn o rpyocrn oxoxmym xcnocrt nenn mt pyccxne (n onacrn
nannonantno mtcnn xcnocrtm nonce ne nsanonannte) onxnt trt Cononteny
xax nentsx onee npnsnarentnt
B crarte (Conontena), cnepx +roro omero onnnennx n npecmtxannn no cnoe
nannonantno noune, ecrt uertpe ocotx orena: 1) o omnne nosementno; 2)
o pyccxo nayxe; 3) o pyccxo ]nnoco]nn n 4) o pyccxom ncxyccrne.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Cononten nn na uro ns nepeuncnennoro ne paccunrtnaer. Hosementnax omnna ne
cnacaer semneentuecxn xnacc or naynepnsma. Ona cymecrnonana y mnornx
pyrnx napoon n nepnotrnt nepno nx ncropnn n noromy nnuero ocooro
cnanxncxoro coom ne npecrannxer. Pyccxax nayxa renept n ynaxe. Pyccxne
yuente cranonxrcx conparenxmn marepnana, uepnopaounmn.
K uncro ]nnoco]nn pyccxne ne pacnonoxent. Onn xorxr xnsnn. K mncrnuecxo
]nnoco]nn onn onee cxnonnt; no n ra yxe ne moxer nponnecrn na noune
nannonantnoro mncrnnnsma (na noune Hpanocnannx).
Hcxyccrno name ecrt nnmt orpacnt omeenponecxoro ncxyccrna; +ro no-nepntx.
A no-nroptx, n ono n nacroxmee npemx n ynaxe.
Bpemx nponnerannx nnreparypt name r. Cononten cunraer (nxnmunrentno) or
'Enrennx Onernna o Annt Kapennno.
Ecrt no ncem +rom mnoro neuantno npant ornocnrentno nacroxmero; ecrt n no
ornomennm x nnxamemy yymemy mnoro nenpnxrnoro npanonoonx n
orpnnannxx anropa.
Ho c pyro cropont, rax xax n camtx orpnnarentntx xnnennxx xnsnn xpoercx
ncera sapotm uero-nnyt nm anrnrernuecxoro nnn nonoxnrentnoro, ro
nexoroptm ns +rnx orpnnarentntx nonyncrnn r. Conontena moxno npxmo
paonartcx, a nacuer pyrnx trt n naronpnxrnom comnennn n cnpocnrt cex:
rax nn +ro?
B. Cononten ronopnr, uro omnnnoe semnennaenne camo no cee, xax
noxastnaer crarncrnxa, concem ne naronpnxrcrnyer ycnexam centcxoro
xosxcrna. Omnna oecneunnaer xaxomy xpecrtxnnny xycox semnn; no ona
nnxax ne moxer oecneunrt emy ypoxax nnn nosnparnrt nponsnonrentnte cnnt
ncromenno noune. Centcxax omnna (ronopnr anrop) nnxax ne ecrt
ncxnmunrentnax ocoennocrt pyccxoro nnn cnanxncxoro xyntrypnoro rnna; ona
coornercrnyer ono ns nepnotrntx crynene connantno-+xonomnuecxoro
pasnnrnx, uepes xoropym npoxonnn camte pasnnunte napot. 3ro ne ecrt
saarox ocoo pyccxoro yymero, a nnmt ocrarox anexoro omeuenoneuecxoro
npomnoro.
<>Bnanmnp Cepreennu Cononten naxonr, uro nayxa n nacroxmee npemx n
Poccnn n ynaxe. On ronopnr o +rom rax: Hyumne namn yuente (xax n
ecrecrnenntx, rax n rymannrapntx nayxax) uacrtm oxonunnn, uacrtm xonuamr
cnoe nonpnme. Paornnxon nayxn n nacroxmee npemx ontme, uem npexe, no
nacroxmnx macrepon nourn nonce ner. Fnaroapx nenpeptnnomy naxonnennm
nayunoro marepnana, namn monote yuente snamr ontme, uem nx
npemecrnennnxn, no onn xyxe nx ymemr nontsonartcx cnonm onntntm
snannem. Bmecro nentntx nayuntx cosann, mt nnnm nnmt paspacrammymcx
no nce cropont rpyy crponrentnoro marepnana, n rpy yuenoro nce onee
npenpamaercx n uepnym paory pemecnennnxa.
ne epyct nospaxart r. Cononteny na +ry ero mtcnt npxmo.
I. Cononten, c pyro rouxn spennx, noxany, n ononen conpemenno enocrtm
name nayxn, no on ononen ne noromy, urot naxonn rpyxennuecrno es
rnopuecrna noome ocroxnantntm n enammnm nam ocoym xyntrypnym uecrt.
Her! Ecnn on n pa +ro enocrn, ro nnmt noromy, uro emy xouercx ncem nam
cxasart mexy crpouxamn n no +romy nonoy nce ro xe n ro xe.
Ocrantre ncxxym naexy na camotrnocrt n c +ro cropont.
Hame npnsnanne nnoe: rennax nepa, cnntnoe rocyapcrno n cmnpennax,
camoornepxennax ycrynxa Pnmy!
Tax xax x nospaxam ne onomy ns rex uepnopaounx nayxn, o xoroptx
ynomnnan r. Cononten n xoropte ncera uepecuyp yx rount n crporn x pyrnm,
noromy uro nm ontme n enart neuero, a nospaxam camomy r. Cononteny,
uenonexy c mtcntm mnpoxo n xptnaro, ro ne nao n nstcxnnart c menx,
uro x cnono nayxa nonnmam cnnmxom npocrpanno, nxnmuax n +ro nonxrne,
nanpnmep, n ntcoxym nynnnncrnxy. Bet n nyumne counnennx r. Conontena
(ero Hcropnx n yymnocrt reoxparnn, nonoxnm), npn nce nx yuenocrn,
counnennx rontxo nonynayunte no yxy, a no nenn concem yx ne nayunte. n
raxne xnnrn yymero ornomy, pasymeercx, cma xe, x monm meuram n naexam
na nesanncnmocrt pyccxo mtcnn noome.
unraemt n ne nepnmt rnasam cnonm. Hepeunrtnaemt n naunnaemt
comnenartcx n cnoem cocrnennom nonnmannn cnon n mtcne anropa! Taxoro
esnaexnoro nsrnxa na Poccnm, raxoro orpnnannx mt eme ne ncrpeuann nn y
xoro! axe connanncrt pyccxne (sa ncxnmuennem rex ns nnx, xoropte no cxnay
nnunoro yma n xapaxrepa nepxr rontxo n cnny ncepaspymennx) n re naemrcx, no
xpane mepe, na nosmoxnocrt +xonomnuecxoro naroencrnennoro y nac
nepeycrpocrna Mne nnmyr ns Mocxnt, uro nexoropte monote nmn
narpnornuecxoro nacrpoennx nonepxent tnn na nepntx nopax n rnyoxoe
yntnne no npourennn crartn r. Conontena. uyncrno nx nonxrno, no ono ne
ocnonarentno. Hycrt yremarcx. I. Cononten xouer nepnrt n ro, uro emy
xenarentno; no mt, ne ocnennennte ero ]nnoco]cxo crpacrnocrtm, ero
nnamenno nmontm x nspanno nm nee, ne nmeem nnxaxnx noyxenn nnn
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
ocnonann nx cornamennx c nnm n ero ocooro poa neccnmnsme: neccnmnsme
nannonantnom, rax cxasart. Ecnn axe onycrnrt, uro on npan n rnannom
npopouecrne cnoem, n xoneuno nenn cnoe npononen, ro ecrt n rom, uro pano
nnn nosno nponsoer coennenne nyx ntne npaxymmnx cecrep-Hepxne, ro
o +roro eme anexo. Eme mnoro o rex nop not yreuer, n nponsoer o rex
nop mnoroe mnoxecrno raxnx cotrn, xoropte onxnt yyr cnntno
orpasnrtcx na exrentnocrn pyccxo mtcnn
B +ro paore Heonrtena ecrt eme necxontxo naxntx resncon, x Cononteny ne
ornocxmnxcx:
Paccnoxmmne meponpnxrnx Herpa n Exarepnnt oxnarnnn ncm xnsnt
orpomnoro rocyapcrna xenesno certm cncremarnuecxo ncnnnnnnt;
ncnnnnnna +ra, npnyuanmax onnx x nnacrn, a pyrnx x nonnnonennm,
cnococrnonana pasnnrnm no ncex cnoxx n nopasenennxx omecrna xapaxrepon
cnntntx, crpacrntx n ntepxanntx, cnoxntx n nentntx, ronxnx n
myxecrnenno-rpytx.
Mt ne moxem xenart nx ponnt name raxoro ncxyccrnennoro n +]emepnoro
npeonaannx, xaxnm nacnaxanact upannnx npn Hanoneone III ncero n reuenne
20 xaxnx-nnyt ner!
Kora-nnyt nornnyrt nyxno; or rnenn n paspymennx ne yer nnxaxo
semno omecrnennt oprannsm, nn rocyapcrnennt, nn xyntrypnt, nn
pennrnosnt.
Camomy xpncrnancrny Cnacnrent npepex na semne paspymenne, n re, xoropte
npopouar nam na +ro semne nexoe netnanoe n nonnemee ropxecrno
'nonncrnymme (r. e. semno) Hepxnn, npononeymr neuro npoe epecn,
npornnno ne rontxo yuennm npanocnannoro yxonencrna, no n Enanrentcxomy
yuennm.
Hornner n Poccnx xora-nnyt. H axe, xora, oxntnax ymcrnenntm nsopom
nect semno map n nect cocran ero nacenennx, nnnmt, uro nontx n nensnecrntx,
cnntntx yxom nnemen xart neorxya, no nx yxe ner n cpee necomnenno
ycrapenmero uenoneuecrna, ro moxno nourn nanepnoe npecxasart, uro Poccnx
moxer nornnyrt rontxo noxxnm nyrem, nnn c Bocroxa or meua npoyxenntx
xnranen, nnn nyrem oponontnoro cnnxnnx c omeenponecxo
pecnynnxancxo ]eepanne.
Ecrt n rpern nosmoxnt ncxo, na xoropt yxe anno n ne pas c yxacom n
ornpamennem yxastnann npaxente nam enponent: Poccnx +ro neuro npoe
ncnonnncxo Maxeonnn, xoropax, nontsyxct pasopamn sanantx napoon,
nocrenenno nounnnr nx ncex cnoe Monapxnuecxo nnacrn.
Maxeonnx ne nmena nn cnonx yupexenn, nn cnonx npanon n nxycon. Ona
nmena rontxo ony cnny npnntuxy x cnntno Hapcxo nnacrn; co ncex
ocrantntx cropon mt ne nnnm n ee ncropnn nnxaxo xapaxrepnocrn

Haemct, n npnneennax uacrt, menee uerneprn, paort Heonrtena
nnnmcrpnpyer, xax camt naroxenarentnt nccneonarent nospaxaer
Cononteny. H sa ncemn uacrntmn nynxramn ncraer rnannt noopasen:
Cononten sauepxnnaer, saxptnaer ncropnm Poccnn: 1) pan cnoe Bennxo Henn
(caun Hane Pnmcxomy) n 2) npocro no nenpnxrnm ncex npoxnnenn pyccxo
xnsnn.
Tax on nepenpaer (orpactnax xax neronte) +rn npoxnnennx. Pyccxne:
centcxym omnny, nayxy, ]nnoco]nm, ncxyccrno.

H concem sameuarentnt momenr y Heonrtena on orcyrcrnyer, no x ononnm:
pyccxym nayxy Cononten ornepraer xax copnmeuepuopaouux, coupameue
+amepuaua n ror momenr, xora mnrpn Meneneen yxe nsan xnnry
Oprannuecxax xnmnx (1861 r., n Fpnrannn nepensananact 13 pas), yxe orxptn
Hepnonuecxn saxon xnmnuecxnx +nemenron (]enpant 1869), yxe tn osnyuen
(ero xonnero) oxna na saceannn Pyccxoro xnmnuecxoro omecrna 6 mapra
1869, yxe nomnn sapyexnte nynnxannn, naunnax c roro xe roa. H +ro
ntpaxenne uepuopaouu coupameuo pomeno npn rom, uro net on,
Cononten, nmen uecrt nnuno omartcx c mnrpnem Hnanonnuem! B 3anerntx
mtcnxx (1905) Meneneen nomxnyn: Mo nououm pye B.
Couoeoe, npana, n xonrexcre nospaxennx anocrony xypcncrox.
A net mnrpn Hnanonnu, mnporo nnrepecon (mnnepanornx, xnmnx,
merponornx, mereoponornx, ]nsnxa, npomtmnennte rexnonornn,
xopanecrpoenne, centcxoe xosxcrno, rapn]nax nonnrnxa, +xonomnxa,
nosyxonnananne, nynnnncrnxa) nanomnnanmn rennen Peneccanca,
snaunrentnym uacrt npemenn nocnxrnn eme n opte co cnnpnrnsmom.
Ho nnnnnarnne . H. Meneneena Pyccxoe ]nsnuecxoe omecrno ntcrynnno c
pesxo xpnrnxo cnnpnrnsma. 6 max 1875 roa cosana xomnccnx no nponepxe
ncex xnnenn, conponoxammnx cnnpnrnuecxne ceanct. 3aceannx
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
cocroxnnct 7, 8 max, 27 oxrxpx. Hexoropte coparnnxn, raxne xax u. 3nant,
ntxoxr ns xomnccnn no npnunne, xax on nncan Meneneeny, umeuue
uuue (cnnpnrnuecxnx) u m. nooumx yepaxe npouseeuo ua +eua
peuumeuouoe omepaueuue uo ece+y, uacamue+yca o cnupumus+a,
+euy+us+a moxe.
Komnccnx ntxnnna px omanon, ncnontsonannx menymamn ncnxonornuecxnx
mannnynxnn n esny nuamero cyenepnx aynropnn. Meneneeny npnmnoct
eme n orneuart na mxnan nncem n nynnxann samnrnnxon crononepuennx.
Connapnt c ueopom 3nantom, x npnnoxy cnm cnnpnrnuecxym xonnnsnm nx
onee nonnoro npecrannennx yponnx roramnero connyma. H, xoneuno, naxno,
cnmnromarnuno, uro cnnpnrom tn nnacrnrent ym roramnero omecrna B.
Cononten.
Bor n sect cyta nosaornnact, xax n n cnyuae c 11 nornmnmn n 3nmnem
nopne conaramn, naxt ntnepnyrt cmxer. Tam Cononten noxannmcrnonan
nepe Htnom XIII, conpanmnm xoannnnm sa amnysyxon, npornn rex conar n
Pyccxo-rypenxo none 18771878 roon, n on xe uepes rpn roa nonnman
omecrno na samnry nx ynn, Xenxona n xomnannn. A sect npopox cnnpnr
Cononten npnuncnnn x uepnopaounm conparenxm onoro ns nennuamnx n
mnpono ncropnn yuentx, n nmecre c rem nonyuaercx opna c ncrounnxom
conontencxoro noxnonennx.

Ho rontxo ne nocunrare, uro n mnrpnx Hnanonnua n uepnopaoune sanncann
no xaxo-nnyt one sa cno cnnpnrnsm. Her, Cononten Meneneena npoc1o ne
pasrnnen. Hao xopomo npecrannxrt +ror npasnt ym. Vuenocrt roro rnna,
uro npexpacno onpeenena Htnom Toncrtm: Cuauaua us npouumauumx uuuxeu
cocmaeuamm mempauu emnucou, nomo+ us +mux mempaou cocmaeuamm ceom
uuuxuy.
Btme npnneeno, xax Cononten xpnrnxonan annnencxoro n nce noonte,
nonsyune reopnn, cnnmxom npnnepxennte ]axram, npornnonocrannxx nm cnom
xptnarym!
Beuno paccexnntm nsrnxom, neymennem nnert erann, xnsnt noome Cononten
ouent nanomnnaer mne, xax nn crpanno, uepntmencxoro, erantno onncannoro
Haoxontm no ncranno, n pomane ap, xnnre cnoero repox.
Moryr nospasnrt: uepntmencxn marepnanncr (onn ns camtx snamennrtx na
Pycn), a Cononten neanncr. Ho ncnomnnre, uro nyume ncero pasrnxen Haoxon
n uepntmencxom, na uem onee ncero nsenancx:
uepntmencxn ne ornnuan nnyra or coxn; nyran nnno c maepo; ne mor
nasnart nn onoro necnoro nnerxa, xpome nxo post oannxx c yexennem
nenext, uro nnert cnnpcxo rarn re xe camte, xaxne nneryr no nce
Poccnn nocnonnxx ncxxn neocrarox xonxpernoro snannx xaxo-nnyt
nexnrpo ome mtcntm c uacrnuxo rnox n xponn Ftn ecnomomen n
npaxrnuecxnx enax, cna sopontem, nnaxcnn, ne ymen nnanart, esnrt nepxom,
nnxora nnuero ne mor nounnnrt, no nce nn, nauxan, noprnn. Ha xaropre or
neuero enart ntxantnan xanant n uyrt ne saronnn xnsnenno naxnym nx
nnnmnen opory. Ta xe necypasnocrt, neyxnmxecrt, neymenocrt c xeno,
xoropax nsmenxna emy c ero nnxamnmn pystxmn n c nmtm ncrpeuntm
cryenrom, nontcxnm +mnrpanrom, xanapmcxnm pormncrpom
3nromonor Haoxon npexpacno pasrnxen nemarepnantnocrt snamennroro
mareptxnncra. Tyr sanoospnmt n uro nonynxpnt ntnue repmnn u+o xax-
ro, nosmoxno apennarypno, cnxsan c nennxnm penonmnnonntm emoxparom.
Cam +ror rnn uepntmencxoro, neuno paccexnnoro onryna, nanepnxxa
nanomnnr unrarenm n pyrnx ero nocnrene, xax mne on nanomnnaer Conontena.
uenoneuecxn rnn neuro onee nsnauantnoe, rnynnnoe, noocnonnoe, uem +ro:
Ha mareptxnncron, neanncron paccunract! Mareptxnncrt, mar nnepe!
H ecnn xora-ro n poccncxnx +nnnxnonenxx nomnmo crare o nayuntx, crpornx
repmnnax, xnnennxx, oexrax noxnxrcx n crartn o nonynxpntx memax,
xapronntx ntpaxennxx, ro nx xaprnnxn x crarte H+o nooyr noprpert
oonx.
Camt snamennrt poronocen n conme pyccxnx nnreparopon XIX nexa n neunt
otnt, npnxnnantmnx nectma noxoxn cnoe oxrpnnantnocrtm. Bce ueemm
eese ouuauoem, n Meueueee uepuopaouu uayuu. H Hnxona
Hoauencxn nponrnopnponan Conontentm a uepntmencxnm nam ncemnpno
npnsnannt cosarent neenxnnono reomerpnn n nonce arrecronan tn xax
xpyrnt ypax.
3namennrt n Enpone n Poccnn xnmnx Anexcanp Fyrnepon roxe sa
ropnsonrom nnnmannx paccyxanmero o pyccxo nayxe anocrona xypcncrox.
Hy pasne uro Hnana Hannona B. Cononten, cxonuanmncx sa uertpe roa o
npncyxennx namemy nennxomy ]nsnonory Hoenencxo npemnn (1904), nmen
npano ne pasrnxert. a, xax cxpomnt nexrop Herepyprcxnx xencxnx xypcon
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Cononten mor n ne pasrnxert xaxo c nero cnpoc! Ho npopouy (!)
Cononteny (oem eme n o +roro +nnrera Fepxena n npounx nounrarene)
npopoxy sa raxoe nenpeyratnanne Hnana Hannona nce xe nesauer.

B npetyme rnane x crannn nonpoc Orxya noome +ra nosa xomannpa
port na yrpennem pasnoe, ynepenno pasammero saannx nentm nannxm,
cranxmero saaun Hepxnxm n rocyapcrnam? H oeman ntcxasart cnom nepcnm
ornera.
eno n rom, uro nosnnnx V Poccnn ner pyro ncropnuecxo nenn, xpome xax
nocnyxnrt oennennm nepxne (no nnacrtm nant pnmcxoro) ne xaxnmn-ro
pyco]ocxnmn maconamn Cononteny nponxronana. Kcrarn, maconcrno n nancrno
annne nparn. Bontnax pasaua enncrnenntx ncropnuecxnx nene pyccxomy
rocyapcrny, Hpanocnanno nepxnn +ro eme n orpaxenne +nox Hanna,
Anexcanpa I n Hnxonax I, nasnanntx mno nepnoom camonpearentcrna,
sanennx nannonantntx nnrepecon. Toro ontmoro sama 17621861 roon,
ocnooxennx nopxncrna n pasnnroro xpenocrnnuecrna. Hanomnm, Exarepnna
Bennxax ns roro cnncxa monapxon-pacrparunxon ncxnmuanact, xax pemanmax
nannonantnte saaun (ocrnxenne neno nxrn non naxneme ecrecrnenno
rpannnt uepnoro mopx, noccoennennx rpex nerne pyccxoro napoa).
A nor antme nont sa Mantrncxn open, sa cnesnym xnxrny na rpoom
upnpnxa Bennxoro, sa Cnxmennt coms, sa Ancrpnm sa nce ro, uro n camt
nam nocneonarentnt narpnor annnencxn npnsnan cenrnmenrantno
omnxo. Tora y Anexcanpa n Hnxonax n c]opmnponancx nsrnx na Poccnm,
xax na nnacrnuecxn marepnan, ront nx pemennx ncxxo pasntx Bennxnx
Bcenencxnx 3aau. K romy xe n 1812 roy, no ouent rounomy sameuannm
3nrentca, Hanoneon ue npocmo nomepneu nopaxeuue, uo ouasau, uau
meope+y, npuuuunuauouym ueyaseu+ocmo Poccuu ua emopxeuua. (upnpnx
3nrentc tn, xpome npouero, anropnrerntm noenntm reopernxom, xoropomy,
nanpnmep, Amepnxancxax +nnnxnonenx onepnna nce noennte crartn.)
anee n moe xnnre, nocne rem B. Cononten, Cepepxnt nex, naxntx nx
paccmorpennx ]enomena anrnrocyapcrnennoro omecrnennoro mnennx n Poccnn
pyexa XIXXX nexon, ocnonnoe nnnmanne yer yeneno nonam,
rocyapcrnenntm exrenxm, apmnxm, xenesntm oporam, nnemneroprontm n
mexorpacnentm anancam.
3amerno, uro y rocyapcrn, ne nmenmnx raxo neyxsnnmocrn (n, coornercrnenno,
uyncrna cocrnenno neyxsnnmocrn), na nmtx ncropnuecxnx nonoporax, n
rocyapcrnenno nonnrnxe pemammnm ]axropom omecrnennoro mnennx
ntcrynamr oxpannrentnte renennnn. Hncrnnxr camocoxpanennx
ypannonemnnan penonmnnonnte noptnt. Hanpnmep, upannnx n 1871 roy nepe
nnnom npyccxoro nropxennx cmorna nepeoport axe camoe cnntnoe, ocrpoe
penonmnnonnoe saonenanne, nocmorpen na cno Hapnx c Hapnxcxo xommyno
npocro xax na uymno ropo. H nocrynnna c nnm rouno rax xe, nnex xapanrnn.
Iepmannx n penonmnnm 1848 roa poxaer Fncmapxa n, rnannoe, ycrounnoe
omecrnennoe mnenne, necxontxo ecxrnnern paoranmee na Hnnnm Fncmapxa.
axe Hnnme, nesanncnmt ym, ne uera anocrony xypcncrox, npn ncex ero
nacmemxax na nnunocrtm xenesnoro xannnepa pocaer cnom Bnenapnm,
npexpacnym onxnocrt n ynnnepcnrere n sannctnaercx oponontnem n
npyccxym apmnm.
Fpnrannx na nonropa nexa nnepe paccunrana ycnonnx cnoe neyxsnnmocrn: a)
]nor, ) orcyrcrnne reremona n Enpone. anee na cnona nonepex
ncenonarpnoram, croxmnm na rom, uro n Poccnn nce camoe orpomnoe, n rom
uncne n naponte crpaannx. Tax nor, nonoxenne nacnntno monnnsonanntx
marpocon pnrancxoro ]nora tno snaunrentno xyxe, uem nonoxenne pyccxnx
xpenocrntx, axe ecnn npnnxrt onn-n-onn nepcnm Panmena. H noromy
noccranne na pnrancxom ]nore n +noxy Hanoneononcxnx non noenno. Ho
ntopnte noxn pnrancxoro noccrannx nonenn cex concem ne rax, xax
anapxnuecxax marpocnx Kponmrara, nepecrpenxnmax cnonx o]nnepon. Bnny
peantno rora nanoneononcxo yrpost onn paspaorann n nonncann c
pnrancxnm nopom amnpanrecrna cnoxnemn, mnoronynxrnt oronop,
nexoe pacnncanne antnemero npoxoxennx cnoero noccrannx, rax uro t
ncxnmunrt xaxo-nno ymep necennm oenoro exypcrna.
a n omem n Poccnx no 1812 ro nxnmunrentno ne uyncrnonana cex aconmrno
neyxsnnmo, n nce cnon nnyrpnnonnrnuecxne xon]nnxrt sect paspemannct c
yuerom coxpanennx cnoero oreuecrna. Ho antme poxontm opasom conmecrnnnct
na ]axropa: na rpone monapxn-pacrparunxn, satnanmne o nannonantntx
nnrepecax Poccnn, n omecrne omymenne uaeceea pemennoro nonpoca
esonacnocrn crpant.
3ro omymenne, n es ncxxoro 3nrentca, nonapnnoct n crpane. Hpocro spant
pacuer nocxastnan, uro ontmym, uem n 1812 roy xoannnnm npornn Poccnn nce
panno ne copart, uro Hanoneon xnnn aconmrnt maxcnmym nosmoxnoro n c
+rnm sa nonroa cnpannnnct.
Hrorom xpononornuecxoro connaennx (nepnax nononnna XIX nexa) +rnx nyx
renennn n crano ]opmnponanne name
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
nnrennnrennnn: aumurocyapcrnenno, euenannonantno, euenepxonno
(nmanc: eue nce x ne aumu, nnmnero naronapnnart ne yem).
Kasyc Conontena n rom n cocronr, uro on xax t sannronan asncnte nsxnt nyx
nepnoon: nepno nononnnt XIX nexa (ycnonno ronopx monapxn-pacrparunxn)
n pyexa XIXXX nexon (cepepxnt exaanc).
B nepno nyAnexcanpnx tn nnxnnnponan cncremnt nsxn rocyapcrna,
noccranonnena nsnauantnax cnpanennnocrt ycrpocrna, nosononneno ecrnne
Omecrnennoro oronopa, ntpaxaxct no Xan-Xax Pycco (a rax rora
ntpaxannct nourn nce), n ncuesno, nocne Kptmcxo nont noxnoe
omymenne uaeceea pemennoro nonpoca esonacnocrn Poccnn. Ho Cononten
nporxnyn ror snauox nnrn, nosononnn rpannnm nnenannonantnoro
mtmnennx, ns 1820-x n 1880-e. Tora ymann o Cnxmennom Comse, renept
o Forouenoneuecrne. Conontencxoe Forouenoneuecrno, nanomnm, cocroxno n
mnponom reoxpnrnuecxom rocnocrne nant pnmcxoro n ocrnranoct neno
cymero nycrxxa xeprnt Poccnn, xax rocyapcrna.
Btpaxaxct rounee, ymann o +rom rora n renept ennnnt, nnnxrentnte
ennnnt, ycranannnnax nexn mtcnnrentnt nexrop, ncxnmuammn mtcnt o
esonacnocrn, coxpanennn crpant. H na ncm nnrennnrenrcxym ronmy nnnxno
cnecrnne nmenno +roro. Bcnomnnre, xax pncymr crpenxn yxasarene, crpenxn
xomnacon: crnnnsonannax crpena c naxoneunnxom n xnocrontm onepennem. Ce
yannsm, nyxoneunocrt crpent n uacrn mtcnnrentnoro nexropa noxastnan: a)
xya cmorpert, ) or uero ornepnyrtcx.
H ncm ronmy name nnrennnrennnn, opasno ntpaxaxct, ne naxoneunnx
sarponyn, a, cxopee, nomexoran nepteno xnocrnx crpent. 3ro x nce ntramct
notcxart ynoonenne namemy cnyuam. B nanpannennn xya cmorpert
ocoo nnuero ne ntcmorpenn (n Cnxmennt coms ne pacnnen, n conontencxn
nana pnmcxn na ncem mnpom ne noccnxn), no or uero ornepnyrtcx c +rnm-ro
n nonyunnoct, ouent nonyunnoct.
Bor n npnunna conontencxoro appaxnponannx na crpannnamn nepno uerneprn
+ro xnnrn. ymam, n xaneocxone pyccxo ncropnn naen n ntenen
nmenno mom ueuoeeu. Venennoe emy nnnmanne +ro nnnmanne x mnxpoy,
ntxnnennomy xax nanonee onacnt. Hnuno Cononten naxen, no xax xpxn
npecrannrent ncero mramma. Hpexnneno na yponnx cnxse:
na raxrnuecxom yponne, na yponne ecrnnx, nocrynxa Cononten cnoe samnro
reppopncron cnxsan noxonenne Kapaxosona, 3acynnu, Xenxona c noxonennem
Cannnxona, Kanxena, Ase]a, Kamo, Cnepnona;
na antnem, crparernuecxom yponne (n ]nsnxe tn repmnn antnoecrnne),
na yponne mtcnn, xnnrn on cnxsan omnxn nepnoa nape-pacrparunxon
nonepx narocnonennoro nepnoa rnopuecxo paort nyAnexcanpnx c
nocnetmem Pomanontx.
H ra conontencxax nosa xomannpa port na yrpennem pasnoe, ynepenno
pasammero saannx rocyapcrnam, napoam n Hepxnxm orrya. Tontxo camo
nanpannenne conontencxoro npasnomtcnnx, ntop ero conarnxon, xynxon
cnxsan c ero xannerntmn mrynxmn (on mnoro nsyuan ncropnm Hepxne,
ncropnm pasenennx Karonnuecrna n Hpanocnannx). Hpnmepno rax xe ornnuaercx
nonyra, utx xnerxa nncena n marpoccxom/nnparcxom xypnxe, or nonyrax ns
xyneuecxo rocrnno.
Ho snauox conontencxoro sannrontnannx oennxer n npeymnoxaer ne rontxo
nce omnxn (ero) npomnoro. Fnx]opon mnyp nporxnyr n n (name) ceronx,
conontenmnna yratnaercx n n couerannn enanrentcxnx rpeonannn x
ecrnymmnm npannrentcrnam c noxponnrentcrnom reppopncram n nnxne 1990-
e. Ce nnpyc naunnaer ocoo ycnemnym paory nmenno n nepno ocnanennx
rocyapcrnenno mtcnn.
unnoco]cxo-enanrentcxn yntrnmarym Conontena tn npexnnen cnauana
Anexcanpy Tpertemy esycnemno, no rpnnanartm roamn nosxe on namen-
raxn noxoxmero apecara. A Cononten npornnnnxa cee no crart.
Hpasnomtcnne n esornercrnennocrt +ra conontencxax nn]exnnx ecrnyer n
n namn nn, n, nanepno, ncenpemenno. B pyccxo omecrnenno mtcnn cnonno
ner nmmynnrera x +ro sapase, mt cnat x conontenmnne xax cenepnte napot
x anxoronm. Hanpnmep, n Fpnrannn na cxoxym onesnt namencx nmmynnrer:
snamennrt necrnnx n samnrnnx spanoro cmtcna uecrepron. V nac xe
nnxamn xannar na +ry pont Koncranrnn Heonrten oxasancx ouent n ouent
cna. He no mtcnn cna, a no ecrnennocrn. Hanncan nponnrnponannym ntme
xopomym, ymnym paory n samnry annnencxoro or Conontena. Hmo x,
uspauo eeco+a uouuenmyauouo. A uecrepron onynnxonan cornn xoporxnx
+cce npaxrnuecxn npornn roro xe npara. Vorne nnepantnte nonyran,
oennennte n ma]nm, xnaxy, xacry, no cyrn net nparn spanoro cmtcna,
camo xnsnn, nor uecrepron n eper n comsnnxn xnsnt n spant cmtcn n nx
noncenenntx, nourn trontx npoxnnennxx, nnnort o pncynxon nourontx
orxptrox, nponem nocnnrannx B neanne crarte xacaxct onesnenno cnao
cemtn, emorpa]nn, mnenantno mcrnnnn x naroapno nnrnponan
uecreprona: Mm enpaee npuuasmeamo ema+; uauuu +m yexamo ux, +m m
uuuuuu ux emcmea.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
H n cnyuae poccncxo pasnonnnocrn +ro sapast, cnnpome Conontena onee
ecrnenntm tno t pacxptrt neep ncex ero uacrntx narornynocre: ero
pernnronanne pyccxnx yuentx, ero ynonannx na nany pnmcxoro Htna XIII, ero
cnnpnrnsm, ero conepmenno yoroe uyncrno mmopa (nor yx uero ne
cnmynnpyemt; yennrt t eme 45 crpannn nt t nopasnnnct, nacxontxo
neyxnmxn, xanxn tnn ero nopaxannx Kystme Hpyrxony, Anexcem
Koncranrnnonnuy Toncromy).
Ham xe uecrepron (Heonrten), ynt, ne orxnyn, ne ntmen ns cnoero
nemnpoxoro xpyra unrarene. Tax co cnonmn nepaccntmanntmn
npeocrepexennxmn n onounn, yocroxct cnncxonrentno crartn n
3nnnxnonenn Fpoxraysa roro xe Conontena:
Cnon xpanne mnennx on es ncxxnx oronopox ntcxastnan n n raxoe npemx,
xora +ro ne morno npnnecrn emy nnuero, xpome omero npespennx n ocmexnnx.
Fontmax uacrt nonnrnuecxnx, xpnrnuecxnx n nynnnncrnuecxnx nponsneenn
H. coennena n copnnxe Bocrox, Poccnx n Cnanxncrno (M., 18851886). Hocne
+roro on naneuaran n Ipaxannne px crare, no omnm sarnannem 3anncxn
Ormentnnxa. Ona ns nnx, Hannonantnax nonnrnxa xax opyne ncemnpno
penonmnnn, ns. orentno pommpo (M., 1889). Hpn xnsnn H. na nero mano
opamann nnnmannx n nnreparype; moxno nasnart rontxo crartn H. C. Hecxona
(Ionoc, 1881 n Honocrn, 1883) n Bn. Conontena (Pyct, 1883). Hocne ero
cmeprn, xpome nexponoron, noxnnnnct cneymmne cr.: B. Posanona n Pyccx.
Becrnnxe (1892), A. Anexcanpona (ram xe), Bna. Conontena n Pyccx.
oospennn (1892), xn. C. Tpyenxoro n Becrn. Enpont (1892), H. Mnnmxona n
'Bonp. ]nnoc. n ncnxonornn (1893), H. Tnxomnpona n Pyccx. oospennn
(1894), cnxm. H. uyenx (ram xe, 1895). Ho onnnm marepnana nx
xapaxrepncrnxn ocoenno naxnt crartn o. uyenx n r. Anexcanpona (Bn.
Conontn, crartx Beoumoee, Koucmaumuu Huuouaeeuu.)
A nouemy Cononten? Houemy Fpoxrays? O +rom peut n nnxecneymmem nnpnxo-
+nnnxnonenuecxom orcrynnennn.
Inana 7
Anpnxo-+nnnxnonenuecxan rnana
Xopomo nsnecren ]enomen cneennx nce nn]opmannn o mnpe no nonnrnuecxn
ntnepennom na ror momenr yrnom spennx nBououo coeemcuo, Mauo
coeemcuo n eme pas Bououo coeemcuo, a ncero, snaunr, n rpex
+nnnxnonenxx, nsanntx sa npemx cymecrnonannx CCCP. Momnoe, spnmoe
npoxnnenne rocyapcrnennoro nnnxnnx na mnponosspenne cnonx rpaxan.
Tax onn n sanomnnnnct: nepnax Fontmax, nnymnrentnte uepnte roma
Crannncxax. anee: nonax nepcnx ncropnn mnpa tna orpaxena n
Xpymencxo, nponopnnonantno ero cpoxy npannennx Mano conercxo
+nnnxnonenn, ecxrt senenentxnx romon. H norom cnona
Fontmax, Bpexueecuaa nxrtecxr xpacntx. C ercrna moe nmnmoe
urenne, nennxonennt, xpxn opas npemenn. B Mano, senenentxo, nonxrno
crartn-onponepxennx npemecrnennnnt, Fontmo, Crannncxo. H nexax
omax cyernnnocrt saannt n necxontxo neoxnannt noprper +noxn
Xpymena. Ha crartm Tpnnarnnernxx nona orneeno 20 crpouex n
yncrnenno rocxnnnax pocctnt ncxxnx apmucmoe auema 1axuuucmaua,
enymamoe Bepx. Coeema, euumx eameue uo+napmuu Maaeacuapa
A Bououaa, crannncxax ranncrnennax, nonysanpernax. B namem
manentxom ropoxe n ono nnnorexe ee ne tno nonce, a n pyro
uepnomynnpnt crpo romon croxn n raxom antnem yrny, x xoropomy nouemy-
ro nnxro ne noxonn. Bxontnnx, nnnoreunt sancerara, x npexpacno
nomnm cnoe rnxoe onnoxoe nepeceuenne nespnmo rpannnt, nxrt cemt maron
x ranncrnennomy crennaxy: rnas exnr no nxomy naopy cnon, conepmenno
cnyuano nonanmnx na an]annrnte rpannnt romon n noromy ntnecennte na
xopemox. Bapuuou Bupamop +ro cetmo rom, re crartx Bamepuoo c
xapro snamennroro cpaxennx.
Hecxontxo crpannn crartn Cmauuu n crannncxo +nnnxnonenn tnn ner,
ne ntpnant axxyparneme, ronuame ntpesant, nepoxrno pnrno, rax uro
nponaxa sameuanact rontxo no napymenno nymepannn crpannn. Mnoro ner
cnycrx x ysnan n Hpernopenne n xnsnt pemenn XXII cesa KHCC,
cexpernoro oxnaa Xpymena o xyntre nnunocrn. Hnmt npnrnxenmnct, moxno
tno pasnnunrt y camoro xopemxa rontuamym, mentme mnnnnmerpa nonocxy
ocrarxn xpamontntx crpannn. Tax xe nocrynnnn n c pyrnmn crartxmn,
xacanmnmncx ranncrnenno remt
3ro n nnnorexax. A uacmume nonncunxn Fontmo conercxo +nnnxnonenn
(2-e nsanne) nonyunnn n 1953 roy no noure ontmne xonneprt, coepxamne: 1)
orentnte nncrt +nnnxnonenn co crarte Bepuueoe npouue, 2). Cnennantnoe
nsnemenne: Honucuuuy BC3. Iocyapcmeeuuoe uayuuoe usameuocmeo
"BC3 peuo+euyem uszamo us namoeo mo+a BC3 21, 22, 23 u 24 cmpauuum, a
mauxe nopmpem, euueeuum +exy 22 u 23 cmpauuua+u, esa+eu uomopmx
Ba+ emcmuammca cmpauuum c uoem+ meucmo+. Hoxuuua+u uuu
pumeeuum+ ueseue+ cueyem ompesamo yuasauume cmpauuum, coxpauue uus
uopeuua noua, u uomopm+ npuuueumo uoeme cmpauuum.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
B nxrom rome FC3 na crpannnax 2124 tna crartx B. H. Bepua, a
ynomxnyrt, no ne nonmenonannt noprper, nxneennt mexy 22 n 23
crpannnamn ero noprper.
B moe paonno nnnorexe, ynt, rax n ne tna nxneena ra crartx
c Bepuueoem+ npouueo+, xoropomy npyr rax nenepoxrno nocuacrnnnnnoct c
an]annrntm coceom. Homennrt ero, xax saonenmym onepnym npnmy
Ax ecnn t xpymennt ne rax eeo (ne nasnannoro n nsnemennn nonncunxam
FC3) oxnnct t n yunn, uro nasnauennt n HKB nnmt n 1938 roy ou n
ocnoonn onee 300 000 xeprn 1937 roa, n aromnym omy cenan B omem,
ne paccrpenxnn t, a ornpannnn eeo n eeo tnmne narepx, n ecnn t ou mor
npecrannxrtcx H ryr nnnrcx norpxcammax xaprnna. 3axnmuennt, xax
nsnecrno, onxen nastnart o cee nnmt nn]pt: s/u X cmamoa X
. H mom, nenasnannt, oxnatnancx t: BC3, mo+ 5, cmpauuum 2124

Cnycrx mnoro ner x ysnan, uro raxona tna cyta n ro camo snamennro
]pannyscxo La grande Encyclo-pIdie, nropo Fnnnn npo, `Anamepa n
nxe c nnmn xora Iocyapcrnennt coner pemnn, uro nouosa, npuuocu+aa
ucuyccmey u uayue, coeepueuuo ue coomeemcmeyem epey, uauocu+o+y
peuueuu u upaecmeeuuocmu, n ]pannyscxne nonncunxn crann nonyuart
ouepente roma uepes nonnnnm, c ntpesanntmn crpannnamn. Mnpono
nepenopor, penonmnnn, n rom uncne Beuuuaa qpauuyscuaa ntrnxenn xax
cnocxn, xax npnnoxenne x crartxm Bontrepa, Monrecxte, Ientnennx n x 1,5
mnnnnona (roramnnx) nnnpon, sapaoranntx nsarenem He-Fperonom, rontxo or
nepnoro nsannx, n ne cunrax oxoa or nepenoon na enponecxne xstxn.
Ceuac mne xaxercx, uro nnnxnne +nnnxnonen, xpome cocrnenno saxauxn
cymmt nn]opmannn, nmeno n xaxym-ro nppannonantnym cocrannxmmym. He
npocro copanne, nannnoncxoe cronnornopenne crare oo ncem mnpe, no n nexoe
noone, +cxns Crpamnoro cya, npononmoro nannuno na ror momenr
rocyapcrnenno nnacrtm na ncropne uenoneuecrna, omeme o
nepnoa e nonnomoun. V menx, nopocrxa, ne cntxanmem eme o Bououo+
cmuue, ro nmt o crannncxom, nmnepcxom (n yuennxax o H. B. Crannne
nonropa npenoxennx), ne nnenmem nn ono crannncxo ntcorxn, noxnnnoct
nce xe xaxoe-ro npeomymenne, xora x noxonn rora x ntcrponnmnmcx
nepeo mno, xax na napae, uepntm romam. Honyuaercx, axe ntpesannte no
camt xopemox crpannnt roxe orpaxann +noxy. H nonnoe orcyrcrnne cneenn
napaoxcantno npoxnnxno pncynox, necymn cnom nn]opmannm, xax npn
nannannn xpacxn cxnost rpa]aper.
Ceuac, nrnxenmnct, x yenncx, uro n ecrnnrentnocrn roma tnn ne uepnoro,
a remno-remno cnnero nnera, nastnaemoro y nonnrpa]ncron nnan.

Tora xe, nonyuaercx, n roxe sa mnoro-mnoro ner o ntnemnero
nn]opmannonnoro nsptna, pasenmero orona n rom uncne n Hnxnry Cepreennua,
y menx cnoxnnoct nocosnarentnoe omymenne ero +noxn. ecxrt cyernnntx
senentx romon, xoropte neuarannct eo npemx npannennx roramnero noxx,
noome mncrnxa, rax xax ne ycne onn nce ntrn o 1964 roa, nsanne tno t
npepnano nnn cnntno cxoppexrnponano. nponepnn: ecrnnrentno, nocnenn,
10- rom orneuaran n 1960 roy.
Xpymencxax 10-romnax Mauaa coeemcuaa +uuuuuoneua tna n n namem
omamnem mxa]y, n nnnorexy xonrt ne nao. Cocrnenno ona n ceuac y menx
oma. Homnm, ee crartn n ro npemx nocroxnno ocrannxnn nexym
neyonnernopennocrt, xenanne nce yrounnrt n ononnnrt. Bpoe x onxen tn
yunrtnart nsnauantnym pasnnny ]opmaron Fontmo n Mano n enart
nonpanxy na nosmoxnocrn nxrnxparno ontmero oema a nce panno
xonnuecrno crarte Xpymencxo +nnnxnonenn poxano omee x ne
cnncxonrentnoe ornomenne, xax ceuac x ee conpemennnnam, n, nonyuaercx,
resxam nanentntm xpymoam. Bpoe renept n nonnmaemt oexrnnnym
npeonpeenennocrt, a nce panno manentxax nnexnnx nenaroapnocrn
nonyuena. Hnmc yxe rora paspaxano (nosnpamaxct x xpymoam ymaxntm,
r. e. x xpymencxo +nnnxnonenn), uro pxom c nyxntmn crartxmn mosonnnn
rnasa nenpomente, recnxmne, ornnmammne paronennoe mecro cocen, ncxxne
euume eameuu uo+napmuu Maaeacuapa, a sauem-ro eme nce c
]ororpa]nxmn, nymartcx rax uncrt acyp

3rnm nnpnxo-+nnnxnonenuecxnm orcrynnennem x nonen x romy nnrepecnomy
]axry, o xoropom cneonano t orentno nopasmtmnxrt. Oxastnaercx, o
penonmnnn ne tno napcxnx +nnnxnonen! Xorx n nomnnnn ]pannyscxnx
+nnnxnonencron, nepenepnynmnx ncropnm mnpa, no n XIX n nauane XX nexa
ne tno, cxaxem, Anexcanpnncxo nnn norom Hnxonaencxo
+nnnxnonen. A tna npannntno, ona camax Fpoxraysa n 3]pona.

Bor xax Fontmax conercxax +nnnxnonenx onpeenxer n cnoe crarte
npemecrnennnxon:
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Bpoxraysa n Eqpona +nnnxnonenuecxnn cnonapt, xpynnemax
openonmnnonnax pyccxax ynnnepcantnax +nnnxnonenx, ntnymennax
axnnonepntm nsarentcxnm omecrnom u. A. Fpoxrays H. A. E]pon. Cocronr
ns 86 rr. (82 ocnonntx n 4 ononnnrentntx), ntxonnmnx n reuenne 18901907.
K cosannm cnonapx tnn npnnneuent xpynnemne nayunte cnnt roro npemenn:
. H. Meneneen, A. H. Fexeron, A. H. Boexon, . H. Anyunn, R. M.
Boxantcxn, H. M. Knnnonnu, A. O. Konanencxn, A. H. Coneron n p. Kax n nce
pyccxne +nnnxnonenn openonmnnonnoro npemenn, F. n E. +. c. ne ornnuaercx
enncrnom neonornuecxnx npnnnnnon. B ycnonnxx crapo Poccnn
ocymecrnnenne raxoro ontmoro n cnoxnoro no cocrany nsannx, xax
mnororomnax ynnnepcantnax +nnnxnonenx, tno nosmoxno rontxo na nyrxx
onee nnn menee recnoro corpynnuecrna npecrannrene pasnnuntx
mnponosspenn (rax, nanpnmep, pasen unnoco]nn nosrnannxn ]nnoco]-
neanncr B. C. Cononten). Onaxo ontmax nactmennocrt cnonapx ]axrnuecxnm
marepnanom, onnne nnnorpa]nuecxnx cneenn coxpanxmr sa nnm snauenne
naxnoro cnpanounoro nsannx. Bum.: Kay]man H. M. Pyccxne +nnnxnonenn, n.
1, M., 1960.

Xant, no nouemy-ro nnxro o cnx nop ne yennn nnnmanne +romy
napaoxcy: mupaum, ca+oepxum, aeueuue ceooy cuoea, ouecmeeuuym
+mcuo, uaeuo emopeaeuueca, couaqoucuu yuueuue u m. ., onaxo
nonnocrtm orann npano ]opmnponannx mnponosspennx poccnxn rocnoam
Fpoxraysy n 3]pony. A re yxe n cnom ouepet nepeonepnnn onn ns naxnemnx
pasenon, unnoco]nm, Bnanmnpy Cononteny. Houmu ece crartn,
ornocxmnecx x ]nnoco]nn: Kaum, Ieeeuo, Hosumueus+ (c
nepeapeconxo na Kaum) nce nanncant Bn. Conontentm. H, no-moemy, +ro
nectma ceptesno, +ro nmeer npxmoe ornomenne x xaprnne mnpa, cxnatnanmecx
n nnrennnrenrcxnx rononax xonna XIX nauana XX nexa. Ecnn n xypnanax
nnrennnrenr mor npounrart crartm Conontena, a mor n Koncranrnna Heonrtena
(xax nt mornn ntme yenrtcx, aprymenrnponano romy nospaxanmero), ro sect,
n nroronom copannn uenoneuecxo mypocrn, nepxonnt xpen, mononontnt
ronxonarent tn on camt
H yx ecnn x cxasan: no-moemy, +ro ceptesno, ro neoxonmo nopono
npocmorpert n yrounnrt: noumu ncx ]nnoco]nx Fpoxraysa tna orana na
orxyn Cononteny. Bce xe npnmepno 30 crare npnnanexnr nexomy Hnany
Hanmnny, ne mory cxasart, uro yuennxy (enncrnenno noxonr no are
poxennx 1870), no yx rouno xonnere Conontena a-a, no rem onosntm
Herepyprcxnm xencxnm xypcam.
Ho Cononten peaxrop orena ]nnoco]nn, n nce npoune ]nnoco]cxne crartn
eeo. Kpome eme, xoneuno, crare o camom Conontene, nocropxenntx o
nenpnnnunx. Hnn, yrounnm: nocropxenntx o sanennx camoro
+nnnxnonenuecxoro crnnx.
Bce crartn ntepxant n cyxom crnne, nourn rpncra ner napxmnm n
+nnnxnonenxx, cnonapxx, n pyrnx nsannxx noonoro poa. Ho ryr anropt K.
Apceuoee n 3. Pauoe, npocrnre, sect anantnt xanamyp npocro nsnauantno
sanoxen, sannnamrcx conontxmn. na anropa noromy, uro Bn. Cononteny n
Fpoxrayse n 3]pone nocnxment ne crartn, rounee, axe rpn nannuecrnyer
eme n orentnax Conontn Bnanunp Cepreennu (ononnenne x c1a1te), rax
xe nanncannax 3. Pauoem+.
Bocnponsney +rn +nnnxnonenuecxne rpenn:
Bemn n xnnrn ero, no cnonam nnsxo snanmero ero nnna (H. 3. Cnonnmcxoro n
'Becrnnxe Enpont, 1900 r., N 9), otxnonenno naxonnnct n pasntx mecrax;
nnora n xononym ocent on ntesxan n nerne pasneraxe, noromy uro snmnee
nnarte tno nm re-nnyt ocranneno nnn satro. Hpenepexenne x ]nsnuecxo
cropone cymecrnonannx, x xnrecxnm naram (nacxontxo onn xacannct ero
nnuno), cxastnanoct no ncem crpoe nnn, nepnee, neycrpocrne ero xnsnn: on
nnora npononn nente mecxnt n conepmennom onnouecrne, oxoxct es utnx
t ro nn tno ycnyr, cam racxan pona n ronnn neuxy, crannn cee camonap.
Paoran on neyromnmo, nponox sa nnctmenntm cronom nnora no necxontxo
noue xpxy, ne nepecranax rpynrtcx axe no npemx ]nsnuecxnx crpaann, ne
npenpnnnmax npannntnoro neuennx. Bce +ro nocrenenno noptnano ero
oprannsm, nnxora ne ornnuanmncx xpenocrtm: npaun, neunnmne ero no npemx
nocnene onesnn, namnn y nero necxontxo rxxxnx neyron. On cxonuancx 31
nmnx 1900 r. n nomocxonnom nmennn (c. Vsxoe) xn. H. H. Tpyenxoro, c parom
xoroporo, Cepreem Hnxonaennuem (npo]eccopom ]nnoco]nn n Mocxoncxom
ynnnepcnrere), on tn cnxsan recno pyxo

H +ro ntepxannt, crporn +uuuuuoneuuecuu crnnt! Cxnost poxt
omepsennx or noono esnxycnnt rontxo n samernmt eme pas: Knaxa
nennxax cnna! Kax nonxna ncrepnunax ryconxa ero na pyxn nocne ro nannno-
nono peun mapra 1881 roa, rax n nponecna ncm xnsnt, rax n nnecna
n +nnnxnonenuecxnn cnonapt.
H xaxo +ro noome, ecnn nymartcx, cpam: ]nnoco]nx Poccnn, ncx, na xopnm
orannax na orxyn cnenam c xencxnx xypcon!
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )

Ha +ro +nnnxnonenuecxo nnrare x, naxonen, onxen, ntpaxaxct mopcxo
repmnnonorne, cmennrt ranc, nepenoxnrt pynt, uyrt nsmennrt xypc
nonecrnonannx. Cnx nnrara npnneena mno ornmt ne nx cxoporo ntnoa, uro-
ro npoe:C+ompume, uau +ma uemuaa pasuemaua noyuaua uapa Aueucaupa
III, uau mo+y nocmynamo c yuua+u omua eposuua axe ouecmeeuum+
ouomo+.
Her, renept x xouy cxasart, uro nosmoxno n nnpany, Bn. Cononten tn nor
raxnm opoymno-paccexnntm uenonexom. Cnecrnnx no eny Conontena B.
C., nonropmct, x ne npononn, trono xomnpomar ne conpan. Hccneonan
rontxo ero rexcrt n nyuuuume peun. Ecnn n nasnan napy pas
npnxnnantmnxom (xoncrarannx ]axra), ro nnmt xax npnmep
nsanmocnxsannocrn nnuno-trono n omecrnenno-nonnrnuecxo
esornercrnennocrn.
A ra poxraysoncxax crartx n necxontxo noontx nocnomnnann amr n omem
ocronepnym xaprnny: a, opoymno-paccexn. 3ect-ro n xopent rnnnuno
pyccxo-nnrennnrenrcxo nponemt: nonnemax neymecrnocrt. Hy, npecrantre,
na nopore nont 1812 roa cnxrt Fapxnax e Tonnn n samennrt oxropom
Iaasom. H nnpany net cnxro nemen, n cxasan xe: Cnemnre enart
opo!. Hasnaunnn nor n ntmno t: opo, nanepnoe. Aramana Hnarona
samennrt pyrnm nsnecrntm xananepncrom, on Knxorom Kamanucxnm
a, cocrnenno, xaxne ryr myrouxn, napaoxct anropa! B 1860-x roax
marammeecx omecrno nceptes nonarano, uro eme 910 repaxron n napt noer
na ycrynxn, n x nnacrn npner npannrentcrno naponnxon. H rnannax
xannarypa n npemtept tna uepntmencxn! a, Hnxona Ianpnnonnu, ro
camoe xpxo ntmeonncannoe uuo. V Haoxona cxasano (onocpeonano) n o rex
roramnnx cnyxax a, onxrt xe, xaxne ram cnyxn, xora n 1917 roy
npemtepom n nnpany cran xnon uepntmencxoro. Toxe anrop nanarn
raserntx crareex, mpncr, nponrpanmn nce cyente nponecct H camte
nepnte ero marn ncnomnnm! ornycxax unnnxnnm, npoueprnn
rocyapcrnennym rpannny uyrt ne no cenepnomy npnropoy Herporpaa.
Hopmantnt t rnmnasncr, ne paccexnno-opoymnt, xax uepntmencxn,
Cononten, Vntxnon, ncnomnnn t, uro sect poccncxne nont nennct rontxo co
Bnenne, uro Poccnx, HE ornpanmax y ]nnon nnxaxoro cynepennrera, morna,ua
eoum nmuuuy emnycuaa, n rpannny onpeennrt no pesyntraram ecnn ne nont,
rax neperonopon. Ho xax mor necrn noonte neperonopt anrop ncxponcxnx
crareex? Hano, nonoxnnn 127 rtcxu (norepn rontxo nepno Conercxo-]nncxo
nont 19391940 roon, a tna n Bropax ]nncxax, n pamxax Bennxo
Oreuecrnenno), ncnpannnn rpannny.
Mory noxnnyrt cnyua nocnexee: ouent naxnoe nnemneropronoe
nopasenenne Bueunocmumope (cnaxenne ncexcoesaepauuouueumueoe
u macca pyrnx ennxarntx mnccn) nocne cotrn 1991 roa nonyunn n
nounnenne napenex, yuacrnnx snamennroro ueoeo uououa 1921 aeeycma.
3ro nponepxemo, x +ro snam, xax ram paoranmn. Ho x-ro paoran rontxo n
rom nopasenennn, a cxontxo a eme, mnnnnnm, nocne 1991 roa, nomnnrcx,
nosrnannn onenr (?) Mypamon, ronopxr, nennoxo uenonex.
B omem, noxox, cornacno nnany ce xnnrn, x Crannnn no, nnxe xo ny
Hmnepnn n nnacrnn, +ro remt, pyccxo-nnrennnrenrcxo neymecrnocrn, nnxax
ne nsexart. H Bn. Cononten tn n ntcme crenenn neymecren n ponn
nnacrnrenx ym +noxn xax n, ynt, Hnxona Pomanon n ponn napx. Ho ecnn
pasronop o nape, nomasannnxe, rpeyer yuera n conocrannennx ncex poccncxnx
npeneenron: nonapenn, nspann, cnepxenn, yncrn, camonponosrnamenn,
orpeuenn ro o nnacrnrene ym, nnrennexryantnom nnepe +noxn
poccncxoro exaanca, moxno cenart nexoropte saxnmuennx no ero paoram
rexcram, peuam. H sect opoconecrnt noxo rpeyer pasennrt xopnyc ero
counnenn na ne uacrn. Vcnonno ronopx: 1) Cononten nx ennnn n 2) Cononten
nx macc.
Paort 0uuocoqcuue uauaua ueuouoeo suauua, Kpumuua omeueuuumx
uauau, Hmeuue o Boeoueuoeeuecmee, Onpaeauue opa rpeymr anannsa
cnennanncron, x raxo xnann]nxannn ne nmem. Tema moero nccneonannx: HE
]nnoco]nx, HE npopouecrna n cnnpnrnsm Conontena, a ]enomen
conontenmnnt (ecnn yx nnnemne no+rt +noxn, ]nnoco]t, xypnanncrt
ropnnnct rnrynom conontenen, ro npanomepno noxnnenne n conontenmnnt).
Baxnemne npnmept nnnxnnx Conontena na maccone cosnanne moxno
paccmorpert axe n xparxom nam]nere.
1. Crartx Conontena Poccnx n Enpona (npornn ononmenno xnnrn H. .
annnencxoro) npnneen ee pasop Koncranrnnom Conontentm.
2. Peut mapra 1881 roa (noyuennx napm n yrposa omecrnennoro oxora).
3. exnapannx o anrncemnrnsme (Hy+uaa mpecuomua eosm+eua omuuoe
ecmeue Kopoueuuo).

Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Hanepno x +romy paseny moxno npnuncnnrt n camym nsnecrnym ero paory
Tpn pasronopa.
Hponeptre, ncx xnnra nxnte pasronopt, nepecxast raserntx nonocre,
enncrnennte pemapxn n cxoouxax: (cyxo), (oxueuuuo), (epo+uo),
(enoueouoca). Ouent noxoxe na rasernte oruert o Cesax n Hnenymax KHCC c
napnanramn:(Anuouc+eumm) (Bypume anuouc+eumm) (Oxueueuue e saue).
Hn manemnx xapaxrepncrnx +rnx pasronopmnxon. Xorx, no npane ronopx,
mano-mantcxn sanomnnammnecx opast sect n ne nyxnt, no ecnn npyr
norpeonannct t?! Tyr-ro anocrona xypcncrox n xapaynnn t ouepeno xpax.
H nocne +rnx rpex ntmyuenntx pasronopon Cononten npnnaraer Kparxym
nonecrt o Anrnxpncre. Te xe ero nepconaxn orxya-ro epyr pyxonnct nexoro
crapna Hanco]nx.
a+a: Hy uumame.
I-u Z (uumaem):
H eme 34 crpannnt (n xnnre moero ]opmara) cxyunoro, ecnomomnoro
nopaxannx Beeeue o Beuuuo+ uuueusumopeocroencxoro, ns xoroporo
ntrxnyrt moxno nnmt onn ntno: Cononten onacancx npnmecrnnx xnranen n
Anrnxpncra.
Inana 8
Ha1pnapx exaanca
Conontenmnna +ro rxra x ncecmemennm, camopaspymennm, netrnm, naunnax
or cmemennx ero nnuno n omecrnenno mopann, enanrentcxoro ne yn,
npexnnxemoro npannrentcrny crpant.
B xnnre Anouauuncuc e +upoeo ucmopuu, nocnxmenno crpaxam 2012 roa n
npetymnm xonnam cnera, x ormeuan, uro axe na camte nceomne, rnoantno-
xocmnuecxne, omemnponte xaracrpo]t, npoe t ypannnnammne ncex n ncx
or pnrancxo xoponent o anrnaemcxoro oxoxrn, axe n peaxnnn na xaxo-
nnyt naxptnammn ncm 3emnm acrepon Ano]nc, nnn nnanery Hnnpy,
npocrannxmmym ncem cemn mnnnnapam uenonex ennym ary cmeprn, pasnnunx
nocnpnxrnx cront nennxn, uro amr nemant marepnan connantntm ncnxonoram.
H ncera nexax uacrt uenoneuecrna nocnpnnnmana +ro xax xenannym nonocrt.
Moxno or nnx ormaxnyrtcx rannuxamn: Heyaunnxn. 3anncrnnxn. Henmn.
Ho mryxa n rom, uro nceomero xonna, nnn rnoantnoro norpxcennx, nonnocrtm
menxmmero xaprnny xnsnn, n omem, xponanoro ononnennx, xenaer ne rontxo
nexax uacrt n uenoneuecrne, no n nexax uacrt n uenonexe. B snaunrentno onee
mnpoxom cnoe nme, uem sauouueuume uysepm, cnnr +ra rxra x camo n
nceomemy paspymennm. H nepnonuecxn +ra nonx x rnenn pesonnpyer n
ontmnx macmraax, nanpnmep, n macmraax crpant, nanpnmep, Poccnn.
B ro xe xnnre x paccmarpnnan onn ns raxnx nepnoon camopaspymennx, XIX
nauana XX nexa, or nnrnnncron, napoonontnen n o penonmnnn, Ipaxancxo
nont.
B ornnune or npetymero (pacxon), nauano +roro nepnoa pyccxoro
camopaspymennx, AnroAmapreona, oosnaueno uerxo, xax ntcrpenom
crapronoro nncronera. Cocrnenno +ro n tn ntcrpen nncronera mnrpnx
Kapaxosona, 4 anpenx 1866 roa, ponno 200 ner nocne pacxona. Tor
nepnonoxymenen na nmneparopa Anexcanpa Ocnoonrenx noponn conm
nopaxarene. Mt cxaxem: saan moy, nnrnnncrt nospasxr: xnnn npnmep
reponuecxoro camonoxeprnonannx. Moxno t n cnom ouepet nm nospasnrt,
npnnecrn ]axr, ynt, npomemn rora mnmo macconoro cosnannx. Bet
Kapaxoson crpaan xarapom xenyxa, ntstnanmnm crpamnte myuennx n npn
roramnem yponne mennnnt ne ananmnm nn manemero manca na nsneuenne.
Orpomnax uacrt camoyncrn ro +noxn, no mennnncxo crarncrnxe, tna
ntsnana nmenno xarapom xenyxa. Ha cnecrnnn on npnsnanancx: .Ouom us
euaeumx noyumeuoumx npuuuu ua coeepueuua npecmynueuua muu +oa
ouesuo, maxeuo noecmeoeaeuaa ua +o upaecmeeuuoe cocmoauue. Oua
noeeua cuauaua +eua u +mcuu o ca+oyucmee, a nomo+, uoea npecmaeuuaco
ueuo ue y+epemo apo+
B cem nmnrpnn, nepnonpoxone Teppopa n anamnes n nonnax ncropnx
onesnn nce nx xacrt, no xcnee +ro cranonnrcx nocne osnaxomnennx eme c
necxontxnmn npnmepamn.
B. H. Fypnen, nsnecrnt oxornnx sa nponoxaropamn, pasonaunnmn Ase]a,
unena HK PCPH Mannnoncxoro, npnnonr cnona ranoro arenra: Bt ne
nonnmaere, uro mt nepexnnaem. Hanpnmep, x neanno tn cexperapem na cese
maxcnmanncron. Ionopnnoct o reppope, o +xcnponpnannxx, o noesxax n Poccnm.
tn nocnxmen no nce +rn penonmnnonnte rant, a uepes necxontxo uacon,
xora nnencx co cnonm nauantcrnom, re xe nonpoct ocnemannct nx menx c
pyro cropont. nepecxaxnnan ns onoro mnpa n pyro Her!.. Bt ne
nonnmaere n ne moxere nonxrt xaxne x nepexnnan n +ro npemx +monnn!
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Kacaxct roro nepnoa, nensexno ncnomnnaemt na onontno npouno nnrtx n
namn mosrn nocrynara no nonoy penonmnnonnoro noxonennx. ne nnnmsnn, na
nanonnnrenx nsnnnnn: +rnuecxn n nnrennexryantnt. 3rnuecxn: Ouu euauu
31O pau uac!. (Hy nnn: Pau yyueeo!) Hnrennexryantnt: Ouu euauu
31O e coomeemcmeuu c onpeeuuum+u ucmopuuecuu+u meopua+u,
sa+mcua+u, uayuum+u oumpuua+u.
Kaprnnxa uerxo cment ucmopuuecuux qop+auu: paoeuaeuouecuu cmpo,
qeoauoum, uanumauucmuuecuu, couuauucmuuecuu naxnatnaxct na
penonmnnonepon ro +noxn, sacrannxna paccmarpnnart xapaxosontx,
xpanunncxnx, ncex rex nnapAnonnnnapnen xax xaxnx-ro nnanomepntx
paornnxon, cnonno repoen namnx nxrnnerox.
Koneuno, cnntnax pest n xenyxe Kapaxosona, nnn sy nnmnennoro H.
Mnpcxoro noptnamr oa nocrynara: n uro pau uaueeo (ceemuoeo)
yyueeo, n uro no ucmopuuecuo+y nuauy no ceuac naxnee
npocnenrt nnnnm or napoonontnen x repoxm 1917 roa. Oennxer,
sannrontnaer nx Hpopox (no onpeenennm Fepxena) Cononten.
A nouemy t rora +roro neunoro otnx ne nnncart eme n n Harpnapxn? Kcrarn,
nacrounnoe npnnmnoe nostxarentcrno Conontena no Co]te Anpeenne, xene,
sarem none Anexcex Koncranrnnonnua, no mnennm memyapncron, ntxonno sa
pamxn npnnnunx. On uacro neneran, uro ero nenrpantnt ]nnoco]cxn opas
Co]nn, nanexn Co]te Anpeenno, uro n cnnpnrnuecxnx ceancax emy xnnxnact,
nxronana nmenno Co]nx.
Fesernt npnxnnantmnx Harpnapx eme ne camax nepmnna acypa. Mne
nonanact cctnxa na xnnry nexoero Herepa 3yo]]a (noxoxe, ns +mnrpanron
nepno nonnt), yrnepxanmero, uro Couoeoe eoxuoeuu ocmoeecuoeo ua
cosauue opasa Auuu Kapa+asoea. ecrnnrentno, xora npn xnsnn yronmt
crontxnm rpynnam, rpynnnponxam n noome ncem, xomy Poccnx nnenact rnanntm
nparom, neynnnrentno, uro nocmeprnte nccneonarenn opasymr raxym
momnym, nnnxrentnym xnaxy. Crpanno, xax eme ne pastcxann, uro nmenno B.
Cononten noxnonnn uertpex nsnecrntx anropon, Mar]ex, Hyxy, Mapxa, Hoanna,
na rnannt opas nx nponsneenn.

Ho, nanepnoe, ono napone +ry xnaxepcxym paory ne onponeprnyrt, n urot
crpxxnyrt mnenox, nonncmn na nmnmom repoe ocroencxoro, rpeyercx n
]opmantnoe nnreparyponeuecxoe onponepxenne:
Iocnonn Herep 3yo]], nama rnnoresa nenepna. opora Anemn Kapamasona
nxnmuana, xax nsnecrno, n ero orner pary Hnany, uro nomemnxa, ynnmero
peenxa, moxno n nyxno xasnnrt (coornercrnymmym crpannny n pomane Fpartx
Kapamasont naere camn). A paccexnnax nonocrt Bn. Conontena nosnonnna
emy nerxo nepemarnyrt uepes reno ynroro 1 mapra 1881 roa, nmecre c napem,
peenxa, 14-nernero Konn 3axapona. Pan mnnyrt cnant, nontnoro
npopouecrnonannx, pan xpacnoro cnonna na nynnuno nexnnn, pan
npoesxannx nonyropa ecxrxa merpon na pyxax nocropxenntx nnoron, ero n
Xenxona yuennxon!

Kax nnora ntpaxamrcx, n xaxo myrxe ecrt onx myrxn, n n xaxo-ro mepe
otnx, eccemenoro npnxnnantmnxa Conontena ecrnnrentno moxno nasnart
Harpnapxom Harpnapxom exaanca. Anpaamom, Haxonom cepepxnonexono
nnrennnrennnn. Ero mnorouncnennoe, uau necou +opcuo, noromcrno
pyccxne exaenrt, ra uacrt omecrna, uro c]opmnponana n npncnonna cee
omecrnennoe mnenne, paorano, cxontxo morno na nopaxenne Poccnn n nyx
nonax, na noey rpex penonmnn. H n nrore cenana cocroxnne pomanoncxo
Poccnn, nporoxontno ntpaxaxct, uecoe+ecmu+m+ c xusuom.
t c]opmynnponan rax: Xyxe, raxe n onacnee ncero exaenrcxax
nnrennnrennnx nmenno rora, uoea y+aem, umo oua auom y+aem. Cuacrte
Conontena (n necuacrte Poccnn, uro ono n ro xe) n naxt cnnmecx mxane
onenox. Tora nepeonenxn (nonconoro nexropa n cnnpnra npnnxnn sa
]nnoco]a), ceronx neoonenxn (snemero npara poccncxo
rocyapcrnennocrn npnnnmamr onxrt-raxn sa esnpenoro ]nnoco]a).

Tenept npncrynaem x cocrnenno conontencxomy Cepepxnomy nexy. Ouent raxo
n n ro xe npemx cnmnromarnuno, uro onn ns yxonntx nnepon +noxn,
conontencxn anonorer, ocnonarent Mocxoncxoro pennrnosno-]nnoco]cxoro
omecrna nmenn Bn. Conontena Hnxona Fepxen aae nocne 1917 roa, xora
on-ro npexpacno mor nnert n nanmart nrorn nx paort, ynntnax n Enpony
na ]nnoco]cxom napoxoe, nce panno nastnan ro xnnenne: pyccxnm
xyntrypntm peneccancom, pyccxnm yxonntm peneccancom:
Ceuac moxno onpeenenno cxasart, uro nauano XX nexa osnamenonanoct y nac
peneccancom yxonno xyntrypt, peneccancom ]nnoco]cxnm n nnreparypno-
+crernuecxnm, oocrpennem pennrnosno n mncrnuecxo uyncrnnrentnocrn.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Hnxora eme pyccxax xyntrypa ne ocrnrana raxo yronuennocrn, xax n ro
npemx
H net ne uyncrnyer, uro y ntcmero +nnrera, namemerocx nx ro xyntrypt,
yronuennax, nnxamn coce n pocrnennnx ncronuennax, nnsxax x
npotpxnnnnannm.
t npnnen ropaso onee, uem Fepxen, xnann]nnnponannoro +xcnepra no
yronuennocrn xyntrypt Tanepana. Bor yx xomy onenoct notrt
conpemennnxom n onennrt e xueo+ cpaeueuuu (!) cpasy rpn xyntrypt: 1)
openonmnnonnym Hmonnxa XVI, 2) ynonrentnym cxasxy (cam rax nastnan)
Hanoneononcxo nmnepnn n 3) nocneymmym +noxy Pecranpannn, Hmonnxa
XVIII. Bepnxr Tanepana: 1om ue suaem uacmoaue cuaocmu xusuu, umo
ue xuu eo epe+eua Bmoeuua XVI!
Bnno, cnaxonart sanax rnnennx moxer npentmart mnornx, axe raxoro
rennx peauouo nouumuuu, xax Tanepan, uro yx ronopnrt o npnmepnnanmem
nanypennt napnx, yronuennom Kone Fepxene.
Tor snamennrt ]nnoco]cxn napoxo 1922 roa, no onomy ]axry nannunx
na opry rpysa Hnxona Fepxen, rxnyn t na pyro, ne menee nsnecrnt
opas xopant ypaxon n sacnyxnnan t cnoe ropnet, no na nem xe
noxnann Poccnm n Hnrnpnm Copoxnn, 3noptxnn, Ceprn Fynraxon n mnorne
nmn ymcrnennoro rpya (nacroxmero), ne npnuacrnte x conontenmnne. Hy
a nonemnuecxym ropney no +noxe exaanca ntnycrxr npecrannrenn
osoponnxnmecx, ynt, yxe n +mnrpannn pyccxo nnrennnrennnn, anropt
snamennroro copnnxa C+eua eex Hnxona Vcrpxnon, Rpn Knmunnxon
Cepre uaxornn, Anexcanp Fopnmen-Hymxnn.
H eme pas nonropm epxencxne cnona o rnannom:
Hpopouecrno nnrnmnax rema nce yxonno xnsnn Bn. Conontena. On
cosnanan cex npnsnanntm x cnoonomy npopouecrnonannm. On ouuou u ue
nouam, noromy uro necer npopouecxoe cnyxenne.
Henoe noxonenne xnno, ne uyx sanaxa cocrnenno rnnnn! O npopouecrne
Conontena mt yxe ronopnnn, renept o rom, uro on onnox n ne nonxr. 3ro xe
npocro ]nrypa peun, cnonecnt mramn, cxnauennt ns xaxoro-ro
pomanca. Ouuouue cuaum, +o npumm Pomanrnuecxn repo onxen trt
onnoxo-nenonxrtm. Hpn rom, uro rnannte no+rt ro +noxn Fnox, Bxu.
Hnanon meronxnn, xax napaenno nxxo, onpeenennem conontenen, a
nnnxrentnte xypnanncrt, ]nnoco]t, nncarenn oennnnnct n Omecrno
nmenn Conontena
Ho-nacroxmemy onnox tn, ynt, Koncranrnn Hoeonocnen, ntranmncx
oportcx c conontenmnno.
A cam mexannsm nsroronnennx Conontena n noontx paspymnrentntx
anropnreron nnrepecen rem, uro +ra rexnonornx ne yrpauena n n namn nn. Vxe
ynomnnanmncx conpemennt xnaxep Koprenen n xypnane Hame nacnene
onynnxonan crartm o Conontene, nxnmuammym, cpasy cxaxem, nonymyrnnnym
anxery Conontena:

Bamn nmnmte xauecrna n myxunne. K+op
Bame nmnmoe sanxrne. Hcmopua peuueu u maume uayuu
Bame nmnmoe pasnneuenne. Bmnumo c xopouu+ ueuoeeuo+
Bame npeonaammee cnocrno. Vnpyeocmo e ououo+ u ecxapaumepuocmo e
+auo+
Kaxo neocrarox Bt onee ncero nsnnnxere? Hsuuuuee npucmpacmue uo +ue
Kaxo npocrynox Bt crpoxe ncero cynre? Hecnpaeeuueocmo npomue +eua
B uem Bt nonaraere cuacrte? Buuuoe eo esau+uo umeu, a nyuuuuoe e
mopxecmee npaem
uro Bam npecrannxercx camtm ontmnm necuacrtem? Bmmo xeuom
Hoeouocueea
Bam nmnmt pyccxn nposanx. R ca+ u H. Cmpaxoe, a mauxe +umponouum
0uuapem u Kamuoe
Bam nmnmt nnocrpannt nposanx. Ioq+au, nana Bee XIII u Boccm+m
Kaxoe Bame nacrpoenne yxa n nacroxmem? 1epoe e ecmeuax
Kommenrapn H. Koorenena:
Haop nonpocon n +ro anxere n n ro, uro sanonnnn Cononten nx T. H.
Cyxornno, no mnorom connaamr, nynnxyemax namn anxera xopoue. Ho npemenn
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
nonpocnnxn ne onxnt anexo orcroxrt pyr or pyra: neuaraemt mt cxnonnt
ornecrn x cepenne noctmnecxrtx roon (xora Cononten yxe omyman cex
npecneyemtm nnacrtm K. H. Hoeonocnentm, n uacrnocrn; xora on nosnaran
orpomnte naext na Htna XIII, nany pnmcxoro, snamennroro cnonm narnncxnm
crnnem). Oe nontrxn nponnrepntmnponart Bn. Conontena ann pesyntrart
nectma nononnnuarte nce ro xe cmemenne ceptesnoro n oesopyxnnamme
cmemnoro
Bnnxnyrt x npenaram axe ne n nepn ntnxo-nynnnoro noopaxennx
Conontena (ca+oe ououoe uecuacmoe mmo xeuo Hoeouocueea), a n
npnmep ceptesno rexcronornuecxo paort Korpenena. Knann]nnnponannomy
nynnxaropy, xaxnm, esycnonno, on xnnxercx, neoxonmo arnponart
nynnxyemt ]parmenr, n xax peantnym sanenxy na npemenno mxane on orctn:
uoea Couoeoe yxe ouyuau cea npecueye+m+ euacmom K. H.
Hoeouocueem+, e uacmuocmu. Hmenno rax rnopxrcx nerent n enamrcx
Conontent. Bramn or Fepxena ouuouo-uenouamm. Or Anexcanpa
Fnoxa pmuapo-+ouax. Tenept n npecueye+ euacmom, Hoeouocueem+, e
uacmuocmu
Ceuac, xax n nymx rnanamn panee, nocne nepeunx 11 nornmnx conar
unnnxncxoro nonxa, x cenam nexoropym naysy. Hpnunna cneymmax.
Hanepnxxa unrarenm nonaannct xnnrn +axoro uepnymnoro xanpa, re,
mrynpyx camym noponym norpa]nm repox, ntnexnnamr nmo
xomnpomar, n ecnn ncxonax norpa]nx ontmo rom, ro na uepnym crartm,
xax npannno, moxno uro-nnyt napart.
cnennantno nopontx norpa]n Conontena ne unran. Tontxo crartm n
Bnxnnenn (npnmepno 57 crpannn), uro nanepnxxa moryr cenart nce,
xenammne conocrannrt ee annte c monmn cnonamn. 3aro mnoro npnmnoct
npounrart n oymart rexcron o rnenn Poccncxo nmnepnn, o
napoonontuecxom n npouem reppopnsme, o nnrennnrenrcxom exaance,
Cepepxnom nexe n ns-sa uacroro ynomnnannx ]amnnnn +moeo ueuoeeua,
eeo npocro nenosmoxno tno nrnopnponart. ecrnnrentno ne conpamct
nynnxonart anrnconontencxn nam]ner n naemct ncxope paccrartcx c
anocronom xypcncrox.
Moxno mne nepnrt nnn ner, no nmenno na +rom nynxre, npecueoeauua
Couoeoea euacmom u Hoeouocueem+, x ocranonnncx nepe nosmoxnocrtm
ntopa, rouxo n]ypxannn, ntpaxaxct no-conpemennomy.
B neontmo, npounranno mno crarte npoe nnuero o npecneonannxx
nnacrxmn Conontena ne tno. H no npourennn crartn Korpenena (ynepen, on
snaer no +ro reme n 10 n xaxo-ro crenenn pas ontme menx), x tno
nosnamepnncx cxonrt n nnnorexy nsxrt-raxn uro-nnyt rorantnoe o
Conontene. Bet uyncrnym, nnxy no ncem xocnenntm ]axram norpa]nn: ne
tno npecneonann! Harn xnnry, onponeprnyrt conontencxnx xnaxepon?
Ho cnauana npornn noncxa xnnrn ntcrynnna, xamct, npocro nent. A norom eme
noxnnnoct nexoe uyncrno ny, nenpnnnuno, uro nn, cnonno t ntcnart ]nnepon:
npocnenrt nenno mapmpyr, snaxomcrna ]nnoco]a-menyma
Tax +ro n ocrannn. H axe an cee sapox: ne nepenponepxrt. Hrpa noxasanact
uecrno: ecnn npecneonannx nce xe tnn, ro mox xnnra nter yxe c nsxnom.
Ho x pemnn nrn no nyrn cnoero npenonoxennx: ne npecneonann Conontena
nnacrn n Hoeonocnen. Hpenoananne onnoxoro nenonxroro ]nnoco]a n
nyx neymnx poccncxnx ynnnepcnrerax tno, oporocroxmne xomannponxn
n Honon, Ernner tnn, cranxa n Vuenom xomnrere npn Mnnncrepcrne
naponoro npocnemennx tna. axe npnunny yxoa ns Herepyprcxoro
ynnnepcnrera ouent naroxenarentnax x Cononteny crartx n Bnxnnenn nnnr c
nyx cropon: n nnrpnrax tnmero ero noxponnrenx, nexoero Bnancnannena, n
nosmoxno, nce xe n nocnecrnnxx ro nynnuno peun n samnry reppopncron-
napeynn. Ho yxo c xa]ep cnyuaercx n nayuno cpee nocroxnno, cpannnnart
+ro, nanpnmep, c myxamn, axaemnuecxnmn oxoramn Meneneena axe
nenpnnnuno. Tyr npocro na mnnyrxy naxptnn nnarxom xnerxy c nonyraem
HO rnannt ]oxyc anee. uro unnonnnx Hoeonocnen npecneonan onnoxoro
nenonxroro ]nnoco]a nnonne n yxe cpennx npecrannenn, roxe mramn. Ho
uro t morno nmert mecro oparnoe?! Onaxo xe
Kax nsnecrno, na Hoeonocnena tno sannannponano noxymenne n momenr,
xora on onxen tn trt na noxoponax mnnncrpa nnyrpennnx en Cnnxrnna,
xeprnt npetymero noxymennx. B ntnemnnx nonocrxx raxne nonte repaxrt
nourn anantnocrt. H nocne roro, xax re nnant pacxptnnct, Hoeonocnen tn
ntnyxen npaxrnuecxn o xonna xnsnn cymecrnenno orpannunrt cnon
nepennxennx, ncrpeun. 3ro ]axr, xax n ro, uro peut Conontena, ero yntrnmarym
napm nepennnynn nnnnm npornnocroxnnx nnacrn n reppopncron n nontsy
nocnennx, nomornn napoonontnam pexpyrnponart necxontxo nnmnnx ecxrxon
ronon. B rom uncne n ns ero xypcncrox, x onxrt xe cnennantno ne nocunrtnan,
no uro onn maccono mnn n napoonontuecxne xpyxxn eme onn nponepxemt
]axr

Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Herepypr, oxrxpt 1905 roa. Hpononnpymmne ropoontx nosyxennte
emoncrpanrt, nropoe noxonenne, cunrax or conontencxnx xypcncrox, mnn no
Hnrenomy npocnexry. Hanpornn nyx+raxnoro oma, re xnn Hoeonocnen,
onn, npyr nosatn npoune penonmnnonnte nenn, ocranonnnnct n o camo
remnort opann ncenosmoxnte ocxopnennx peaxnnonepy, ronnrenm.
Hoeonocnen cntman nce +ro, paorax n xannere na cnonm nocnennm
rexcrom: nontm nepenoom Honoro 3anera.
Bor nam n napaoxc npecneonannx unnonnnxom Hpopoxa

Anexcanp Fnox, crartx Ptnapt-monax:
Tenept, xax ecxrt ner nasa, nce npnsnamr ontmo rananr, no mnorne
ocranonxrcx n neoymennn nepe xaxo-nnyt cropono ero exrentnocrn.
Hsnecrnax ]nnoco]cxax mxona noneprner comnennm cncremy mncrnuecxo
]nnoco]nn Bn. Conontena no orcyrcrnnm n ne saxonuenno reopnn nosnannx.
Hn onn cran nynnnncron ne npnmer Conontena es oronopox yxe no romy
onomy, uro Cononten yrnepxan cnxmennym nony no nmx cnxmenno
nmnn Bn. Cononten xpnrnx? On ne samernn Hnnme, on onocroponne
onennn Hymxnna n Hepmonrona. Bn. Cononten no+r? H sect npnxonrcx
yennrt emy neontmoe mecro, ecnn cmorpert na nero xax na uncroro
xyoxnnxa. Ocraercx Bn. Cononten uenonex. Tyr nenomepnoe pasnoopasne
xaprnn; nocnomnnannx n anexort o cnx nop ne cxoxr co crpannn xypnanon.
Kaxo xe ntno moxno cenart ns +rnx npornnopeunntx anexoron o
crpanntx nocrynxax n cnonax, ocoenno o crpannom, a nx nexoroptx
crpamnom xoxore, xoropt nce ncnomnnamr ocoenno oxorno? Onn ntno: Bn.
Cononten tn ouent cnmnarnunt n opnrnnantnt uenonex, onaxo c ontmnmn
crpannocrxmn, ne concem npnxrntmn, a nnora n nenpnnnuntmn; no rax xax nce
pystx ero tnn roxe ouent mnnte nmn, ro onn npomann +romy
pomanrnuecxomy uyaxy ero nxne ntxoxn

B npnnnnne n ]enpant 1917 roa tn raxo emxouo, npomueopeuuem+
aueuomo+ pyse n yuennxon Conontena, nayuenntx nm rnannomy:
esornercrnennax onronnx (npopouecrnonanne) nor ntcmee npnsnanne
pyccxo nnrennnrennnn!
H, sanepmax, naxonen, ncropnm Harpnapxa exaanca, naemct, uro mon xparxne
sameuannx ne nocnpnmyrcx xax oryntnax xpnrnxa c oxpannrentntx nosnnn.
Haemct, x noxasan, uro Cononten ecrnnrentno n mepy cnn nocnococrnonan
pasnoxennm nmnepnn n noromy Her, axe ecnn t +ra ypa ns
npopouecrnonannx, cnnpnrnsma, anexoron n ypntx meurann tna t noome
nnxem ns ero conpemennnxon ne rponyra, nponexana t cro ner no cnyom n
ncxptnact t rontxo ceuac (n nemnoro pyro, es ee nosecrnnx, crpane), nce
panno ona ocranact t rem xe camtm
H rnannax ea n rom, uro onnctnaemte ronopxmne nonyran yunnnct ronopnrt ne
y nme, a roxe c ronoca pyroro ronopxmero nonyrax, a ror y pyrnx nonyraen n
rax anee
Hmenno noromy n cran nosmoxen ror ]oxyc netnanoro no rynocrn cmemennx,
nepeeprnnannx, npnnoxennx x monapxy, ecrnymmemy npannrentcrny, x
rocyapcrnenno nonnrnxe rpeonannx, nce 1600 ner apeconanmnecx Fnnne
rontxo x orentno nnunocrn, x uacrnomy uenonexy: He yu, Bosumu
epaeoe ceoux, Bcex npoua. H nect mnp nonnman +ro nmenno rax, n poccnxne
or Bnanmnpa Kpecrnrenx o Anexcanpa III ne rpeonann xpncrnancxo
nnxnnannn cya n apmnn, no
Enncrnennoe npoe t onponepxenne moero cpannennx: nonyran, xax nsnecrno,
xnnyr onro, a +ror ymep n 1900 roy, 47 ner or poy, n uyxom xannere.
Bpauent narnos: arepocxnepos, nnppos nouex, ypemnx n nonnoe ncromenne
oprannsma Fontno nonyra?
.B ocnoonnmymcx cepepxnym xnerxy nones Fepxen.
Cnpanennnocrn pan cneyer cxasart, uro cront xe enanrentcxne rpeonannx
apeconan npanxmemy monapxy, cront xe mano nennn pyccxym rocyapcrnennocrt
n pyro nnacrnrent ym, yxe nacroxmn, ne xnaxnponannt renn rpa] Hen
Hnxonaennu Toncro. On roxe nncan nnctmo Anexcanpy III (.eeo yuuu ue
uuuume epaeu eeo, uo epaeu cyuecmeymueeo nopaua eeue: yuuu eo u+a
uauoeo-mo emcueeo uaea eceeo ueuoeeuecmea) c npocto nomnnonart
xenxoncxnx reppopncron n 1881 roy ner, concem ne cnyuano ntpana rouxa
orcuera, ra naxnemax pasnnnxa! Hpana, es npnnaraemo yrpost uuaue +m om
eac ompeu+ca +ro oruacrn noromy, uro Toncro esmepno npesnpan
exaenrcxym nnrennnrennnm, n cama nex trt ee rnamaraem, pynopom
ntstnana uyncrno crta axe onee ocrpoe, uem crta sa Bony n mnp, Anny
Kapennny, n uem on uacro npnsnanancx.
Pasna Htna Toncroro c pyccxo rocyapcrnennocrtm cnyua concem pyro, n
nepnonauantno ce pasna tn cnxsan ornmt ne c ero yntrpaenanrennsmom,
yntrpaynsmom, nenpornnnennem sny, onpomennem xnsnn,
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
oxpecrtxnnnannem tra, nererapnancrnom, ocoxoxennem n npounmn, xax
cxasann t mon cryenrt, saxocamn. Her, pasna Toncroro c pyccxnm
rocyapcrnom tn ntsnan nono, xonxpernee: Kptmcxo nono 18531856
roon.
3ro x, n rom uncne n xpononornuecxn, oxastnan n cnoem ntcrynnennn 2011 roa
na Hnxnrcxom xnye. 3ro copanne yuentx, nncarene, nsnecmenon, ocnonannoe
na mexncnnnnnnapnom noxoe Pnmcxoro xnya, nosrnannxemoe npo]eccopom
Cepreem Herponnuem Kannne, yenxer nnnmanne mnornm pasnonnanontm
nponemam: Pyccxoe npocrpancrno, ncropnx pyccxnx moepnnsann, nponemt
ncronxonannx ncropnn Bropo mnpono nont, xonnennnn cronnnt (no
neannemy pacmnpennm Mocxnt) n raxnm nepconam, xax Homonocon, Bnrre,
Toncro. Tpoe oxnaunxon no reme o Htne Hnxonaennue erantno n
xnann]nnnponanno pasopann ero xyoxecrnennoe rnopuecrno, nynnnncrnxy,
roncroncrno. xe saancx uacrno nentm cpen ncex rocyapcrnenntx,
omecrnenntx nncrnryron, panno ornepraemtx rpa]om Toncrtm: cy, nepxont,
apmnx, nonnnnx, uacrnax cocrnennocrt, pax, cmeprnax xasnt, npncxra
ntennrt ror +nemenr, c xoroporo n nauancx ero yxo. Bet nonce ne
onomomenrntm tno ero pasouaponanne n rocyapcrnenno-omecrnennom
ycrpocrne +ro tn nponecc pacrxnynmncx na 55 ner! Mo orner na nonpoc
Or uero cnauana orpexcx rpa] Toncro?, coepxamncx n npenaraemom
oxnae, yer eme n nexo rouxo nepexoa or cxnosno remt +rnx rnan,
yxonnomy xpnsncy, norounnmemy nmnepnm n nnacrnm n nauane XX nexa, x
rnane Bont. Hmneparopt.

Kau uemepmoeo uucua uac ueueuaa uecua
(Bcnxrt or rocyapcrna.)

Hsnecrno, uro ceronx roncroncxne cnopt pacxoxrcx xpyramn or onoro
nonpoca, nynxra, xamnem pomennoro Htnom Hnxonaennuem: Iocyapcrno.
axe renennnosnte ceronxmnne pasnparentcrna, npoe nmenmero mecro n
mapre 2010 roa n Knponcxom cye Exarepnnypra, r. n. anrn+xcrpemncrcxn
nponecc, na xoropom Hen Toncro tn onnnen +xcneprom no +xcrpemnsmy
Hannom Cycnonontm n e nocmpeuameuocmee peuueuosuo ueuaeucmu u
Hpaeocuaeuo uepueu, npnsnamr uro npnunno nerarnnnoro ornomennx rpa]a
Toncroro x PHH tna rocyapcrnennocrt Hepxnn. Hanpnmep, nepnxr Htna
Hnxonaennua o rpnnnrapnocrn, yuennn o Tponne, npocr: He nonnmam, a nor
nynxrt, cnxsannte nmenno c rocyapcrnennocrtm (npncxra na Fnnnn n apmnn, n
cyonponsnocrne, ocnxmenne nonncxnx uacre, xopane), nm xpnrnxymrcx
nenpnmnpnmo. Hy n, xoneuno, camn arpnyrt rocyapcrna apmnx, nonnnnx, cy,
cyente naxasannx, n r. u. xasnn rnenno n noxnonenno Htnom Toncrtm
nncnponepramrcx Ho-moemy, xpane nnrepecno: xaxoe ns +rnx camtx
arpnyron rocyapcrna nepntm nonano n uepnt cnncox Toncroro? Bet +ro
xe ne npocro nepnoe nonepnynmeecx no pyxy, no nectma rxxenym pyxy
rpa]a. 3ro, no conpemenno-nonynxpntm repmnnam, cnaoe sneno. Bet n
pystx, n nepyrn ormeuann ocnonarentnocrt, nocneonarentnocrt,
cncremnocrt xnaccnxa, cnyuano nonepnynmerocx no pyxy, n
roncroncrne trt ne morno. Hrax: rocyapcrnennax nepxont, nonnnnx, apmnx,
cy, nnunocrt monapxa, mnnncrepcrna, uacrnax cocrnennocrt, cncrema
opasonannx, pax?
Apunn. Hmenno apmnx. Kparxo oxasart +ro sect moxno xpononornuecxn. Xorx
t ormartnannem nnenxn. Bor Haoxona onee ncero nopasnno n cxaxem,
xasyce, cnyuae Hymxnna ro, uro on norn yxnantno naxanyne npnxoa
]ororpa]nn. Hepnte arrepornnt n Poccnn noxnnnnct uyrt nn ne uepes mecxn
nocne ero cmeprn, n Hymxnn nancera ocrancx n noopaxennn, nne peantnoro
orrncxa. A nor pyroe ncxyccrno, naxnemee nx nac ns ncxyccrn, xnno, Htna
Toncroro sacrano. Tax uro ormoraem nnenxy n yenmcx, uro saonro-saonro o,
onycrnm, ocyxennx cmeprntx xasne n nsnecrno pommpe, ncero cya
npncxxntx n pomane Bocxpecenne, o +roro xnnnua c rocpennrne noome,
o pacnnera repmnna xpnrnuecxn peannsm, tn ero xon]nnxr,
nepnoxon]nnxr c apmne. Toncro 1860-x roon cnpannt nomemnx, moxer,
uyrt onee cxpomno oert, no nce xe: cxynammn nomecrtx na ronopapt, na re
pexopnte 500 py. sa anropcxn nncr (nnn 200 py., no nomnm, ormeuanoct, uro
y nero tnn camte ntcoxne ronopapt n roramne Poccnn) +ro ornomenne x
cocrnennocrn anropcxo, sementno. Eme o +roro nenuammncx c Co]te
Hnxonaenno, xpecrxmn cnonx ere (ornomenne x paxy n x ranncrnam
rocyapcrnenno nepxnn). H rax npox eme o n o mt n oem o
ro camo conarcxo necnn Kau uemepmoeo uucua uac ueueuaa uecua
1855 eoa.
a, tnn n xpnrnuecxne crpoxn o o]nnepax-nanoneonunxax, rorontx ynrt
ne cornn ym sa xpecrnx nnn uerneprt xanonannx n Cenacronontcxnx
paccxasax. Ho ra necnx cnyua ocot n norpa]nn Htna Toncroro. Bsxrt
ornomenne ero x crnxam, ero nsnecrnoe cpannenne: xax ecnn t myxnx men sa
nnyrom npnnnxctnax, n ro, uro Enrennx Onernna on npounran 26 ner or poy,
cnyuano: na nourono crannnn nnxaxnx xnnr-xypnanon ne oxasanoct, xpome
Hano, crnxn, mne xax pas nao sacnyrt nocxopee.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
K roramnemy copannm x na coo nocrannn manentxn +xcnepnmenr: ne cran
pastcxnnart rexcra ro necnn, moe copanne counnenn Toncroro npocro
conercxn 12-romnnx, re ee, xoneuno, ner. A nonancx mne +ror rexcr n antmanaxe
ent no+snn sa 1986. Bor xax sanomnnnoct c rex ner.
Kau uemepmoeo uucua uac ueueuaa uecua eopm omuu+amo. Bapou Bpeecuu,
eeuepau, u Iopuauoey npucmaeau, uoea nouoqe. Kuaso, eoso+u mm +mu
eopm, ue exou co +uom e ccopy, ue mo ouecy. Coupauuca e coeemm ece
ououue +nouemm, axe Huau-eu-Kou. Houuu+ecmep Huau-eu-Kou uuuau
emy+amo ue +oe, umo e+y cuasamo
Hy n anee crpoxn, nsnecrnte ncem, nnep nnrnponannx: Iuauo enucauo e
y+aee, a samuu npo oepaeu, a no uu+ xoumo
O uem +ro? O onom noennom conere, nmenmem mecro n ocaxennom
Cenacronone? O rmere noennoro nnannponannx, nnannponannx noome uero-
nno? O nponsomemem sa 10 ner o pomana Bona n mnp, o onncannx ro
ncem namxrno cnent naxanyne Aycrepnnna: ep +pcme uououue +apupupeu
Hepeaa uououua +apuupyem n cnxmero, axe noxpantnammero Kyrysona.
Fnorpa]nuecxne cnpanounnxn (x c nnmn cnepxncx) nornepxamr:
Carnpnuecxax necenxa, na manep conarcxnx, no nonoy necuacrnoro ena 4
anrycra 1855 roa, xora renepan Pea, nenpannntno nonxn npnxasanne
rnannoxomanymmero, nenaropasymno araxonan uemxnncxne ntcort. Hecenxa
(Kax uerneproro uncna, nac nenerxax necna ropt ornpart), saenanmax nent
px naxntx renepanon, nmena orpomnt ycnex n, xoneuno, nonpenna anropy.
Toruac nocne mrypma 27 anrycra (8 cenrxpx) repo cenacronontcxo oopont
Hen Toncro tn yanen ns ecrnymme apmnn, ornpannen n Herepypr.
Ho aconmrno neocrarouno sa]nxcnponart, uro nor-e y 1oucmoeo +mo
(aumueocyapcmeeuum cuupo+) uauauoco c 1855 eoa, c Kpm+cuo eoum.

A uro +ro tna sa nona, Kptmcxax?!
Hauny c nonpoca, noxoxmero nx ncxxnx renennxropnn, saxnmuennx napn:
xora tna nocrpoena nepnax xenesnax opora n Kptmy? H xem?
Orner: n 1855 roy. H, oxastnaercx, ntcannmnmncx anrnnuanamn. Or
Fanaxnant (nx nopr cnaxennx) o oxpann Cenacrononx. Ctrpana pemammym
pont n cnaxennn apmn comsnnxon, ocaxanmnx Cenacronont.

Tpnnart ner Hnxona I c Heccentpoe sannmannct Hontme, Benrpne,
Cnxmenntm comsom, ycnemno conpax npornn Poccnn omeenponecxym
xoannnnm. Ha ]one +ro ypno nnnomarnuecxo paort n apmnn
ynnxantnt cnyua n ncropnn sa 30 ner ne nponsomno aconmrno nnxaxnx
nsmenenn! Ho noopyxennm n raxrnxe ona ocrananact rouno xonne, moxno
cxasart ]ororpa]ne name noeonocno apmnn 1812 roa. Tax uro nepnte
neyaun na ynae, eme O ncrynnennx n nony Anrnnn, upannnn
noxasann: enepeme sa 190 uem pyccuaa ap+ua ycmynaua mypua+ no
eoopyxeuum! Ieponsm ocranancx npexnnm, rypenxn ]nor yanoct pasnrt npn
Cnnone (enncrnennt rypenxn napoxo, npana, ns Cnnona ntpnancx), no
ynacxne xnxxecrna ocrannent. Hen Toncro, xcrarn, repo ne rontxo
Cenacrononx, n ecrnymme apmnn on tn n no npemx noxoa n ynacxne
xnxxecrna.
Comsnnxn, tnmne n rom xe 1812 roy (rouxa cpannennx, npxmo xax namxrnt n
cnpanounnxax ypoeeuo 1913 eoa) npaxrnuecxn panntmn nam no noopyxennm,
conepmnnn sa +rn 40 ner cxauox no rpem rnanntm nanpannennxm: napesnte
pyxtx, napesnax aprnnnepnx, napono ]nor.
To tna Hepnax Tpancnoprnax nona, nnn nasonem ee Hepeaa
Boeucmuuecuaa. Cnauana manenpennt nepno: n Kptmy mt nponrpann rpn
cpaxennx, no ono nce x ntnrpann (namxrnoe npn Fanaxnane!). 3a nx, comsnnxon,
cxopocrpentnte napesnte pyxtx n nymxn pacnnaunnannct xpontm no nexoemy
ycranonnnmemycx nontmennomy xo+]]nnnenry norept, no +ro eme tna nona,
noxoxax na npetymne, c xaxnmn-ro mancamn y Poccnn. Ocaa Cenacrononx,
nepnt nepno: mt c apa+u npomue cuapaoe uapesuo apmuuuepuu roxe
pacnnaunnaemcx no nontmennomy xo+]]nnnenry, no n +ro eme nourn npnntunax
nona: anpomn/xonrpanpomn, ntnasxn, ornrne mrypmon. Aprnnnepncxne
y+nn, nonos cnapxon/xep, samena nttnmnx opyn n pacueron. V nac: na
nonax, no npocenxam, naxt n ro, necno n ocentm, npocro ntxnmuanmnmcx or
pacxncannx. V anrnnuan (n Kptmy!): no xenesno opore. anee
C 5 no 8 anrycra no ornem 800 opyn mt repxnn exenenno 9001000 uenonex.
24 anrycra, xax rnacnr cyxax cnpanxa, 6-a ycuueuuaa o+apupoeua,
sacmaeuua y+ouuuymo apmuuuepum Mauaxoea uypeaua u 2-eo
acmuoua Eme necxontxo npnmepon pyccxoro reponsma n nam tna
npexnnena nonax, ecuoumaumuaa (c uaue cmopoum!) eoua. Fomapnponxa
ntptnaer ns namnx pxon yxe no 21/23 rtcxun uenonex n ent, n rnannoe npn
orcyrcrnnn xaxo-nno nosmoxnocrn nanecennx ornerntx norept, npnmepno xax
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
y Cepon n HATO n 1999 roy. Ho+romy xnxst Iopuaxon n ocrannxer
Cenacronont (mxnym, ocaxennym ero uacrt).
Bor ona Hepeaa Boeucmuuecuaa eoua. Copennonanne rpancnoprntx
noroxon, ronno-xnnomerpon
A nam noxt? Hmneparop Hnxona nonenen: B uaepay sa coeepuuume yxe
noeueu u e nooupeuue yyuux, noeeueeam uaxm +ecau cuyxm e
Ceeacmonoue cuumamo sa eo. Bpoe xax rocyapt ynpannxer n camnm
Bpemenem, no rpnnart-ro ner ero npannennx nponerenn, xax onn nnxuemnt,
esapnt ent.
uarantnte omnxn Hnxonax I ceronx uacro oxcnxmr rem, uro on tn
nocnennm ptnapem Enpont uecrntm, npxmonnnentm. Bor eme nsnecrnt
opas, +nnrer ns ro nont: Cnnoncxax noea Heennax necnt napycnoro
]nora. ecrnnrentno, nnnnx xopane, ente napyca sanopaxnnamme
xpacnno (oannm n esmoropnym rnmnny, nnecx nonn) moxer, nanonee xpxax
xaprnna cpen nnnmcrpann roro npemenn. H nonnt pasrpom. Onaxo
enncrnennt xonrxmn neo napoxo n Cnnone on tn y rypox npoptnaercx
n yxonr.
To ecrt pomanrnxy ns nont yannn ne Hen Toncro, pasmasanmn n Bone n
mnpe xupuoeo Hanoueoua c eeo poxaeue ueeo uauuo, xax noome
pexo xoro ns ncropnuecxnx nepconaxe n mnpono nnreparype pasmastnann.
Pomanrnxa, ptnapcrno tnn cmerent nontm noxonennem opyxnx. Bce
ptnapcrno +noxn cyte tno yrono nomecrnrt n raxym nepcony, xax
Hnxona I. A Hen Toncro +ro sa]nxcnponan na cnoem uyrxom cecmorpa]e
H xacarentno repox namero ncnyra n uem ncnxonornuecxax rpanma? Hnent c
nyxamn n ynnxamn npornn nynemeron n nymex +ro reponsm es xaxnx-ro
orxromammnx mtcne. Htny Toncromy n pyccxnu nonnau, oxasanmnucn n
Cenac1onone n mxype 1axnx nnennen, ropaso rxxenee: neanno tnn
enponenamn, nxonnn n Hapnx, n ryr Kax ronopnnn norynxnmnm n xaaxax
ro +noxn: Hosnontre nam ntrn non. Hs enponenen n rorrenrort.
B Guardian Hmx Xapnnr (crartx Hen Toncro satrt renn) nonpomaer:
nouemy Poccnx pannoymna x ero nnreparypnomy rennm? Ho ryr xe
nonpannxercx, ncnomnnaer o ntnemnnx cyentx pasnparentcrnax.
Vnomxnyrt n nauane crartn +xcnepr no +xcrpemnsmy Hanen Cycnonon nnmer:
B Hpencnonnn x Conarcxo namxrxe n O]nnepcxo namxrxe Htna
Toncroro, Hpencnonnn x Conarcxo namxrxe n O]nnepcxo namxrxe
Htna Toncroro, apeconanntx conaram, ]ent]eenxm, o]nnepam, coepxarcx
npxmte npnstnt x pasxnrannm mexpennrnosno posnn, nanpannennte npornn
Hpanocnanno nepxnn Hamxrxa conara-xpncrnannna ne ra, n xoropo cxasano,
uro or +ro conarcxn renepan n pyrne xomyncrna a ra, re nanomnnamrcx
cnona nncannx o rom, uro nao nonnnonartcx Fory onee, nexenn nmxm, n ne
oxrtcx rex, xro moxer ynrt reno, no ymn ne moxer ynrt. Toncro
npeocreperaer conar o onacnocrn: sapasnnmnct oaxnnem noopyxenno
cnnt, ocnonanno na yncrne, npononeyemo maxo pasonnxon n
npenecrtm nrpymeuntx yocrn n necxa roro, uro onn nastnamr xyntrypo,
nt nesamerno nx camnx cex nnmnrect cnonx opoerene rpyonmnx,
mnponmnx, ynaxennx, n nonaere no yxacnym nnacrt, nnesammym n
coxponennemne nsrnt ymn uenonexa, no xoropo rnner n uaxner
renepemnee enponecxoe uenoneuecrno
Hnrepecnt nonopor, cnxsannt c nepconaxem ro necnn nonnnmecrepom
Hnan-ex-Koxom. Tor nepnt ns nemnen na noennom conere. Horom yer
Beporep nepe Aycrepnnnem, H]ynt nepe nacrynnennem Hanoneona 1812 roa,
Knaysennn c Bontnorenom n nout nepe Foponno.

3anomnnm naennte xnmuente cnona x xpnsncy Htna Toncroro: apunn,
Kpmucxan nonna n nepnemcx x nnm nocne sanepmennx +xcxypca no pyccxomy
exaancy.
Inana 9
Mentxnoponmn (on ae Cepepnnmn) nex
Cepepnnmn nex repmnn, es xoroporo rpyno oornct n onncannxx
xpymennx Poccncxo nmnepnn. Hsnecrnax nnreparyponenrpnunocrt pyccxo
ncropnn ne rontxo n snaunrentnom, oexrnnno samepennom omecrnennom n
nonnrnuecxom nnnxnnn rocno Iepnena, Typrenena, ocroencxoro, Toncroro,
Ioptxoro, no n n rom, uro nx nepconaxn anno nocnpnnnmamrcx xax nexne
mapxept +nox. Anexcanp II npnsnanancx, uro naxanyne cnonx Bennxnx pe]opm n
rxxenemnx pasymtxx o ocnooxennn xpecrtxn emy nnuno nomorno urenne
Oxornnutnx paccxason Typrenena. 3nesnt uac pyccxo nnreparypt
A yunrenem n nocnnrarenem Anexcanpa II tn Bacnnn Xyxoncxn.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
axe mapxcncr Hennn, epxa n yme cnon +xonomnuecxn asnc, nacrpoxy,
pasrpannunnax nepno XIX nauana XX nexa na re camte rpn +rana
nopxncxn, pasnounncxn, nponerapcxn ]axrnuecxn nonropnn n npoonxnn
repnenoncxymuumepamypuym nepnonsannm.

Ham nnreparyponenrpnsm, xnnxnmn crpannny yuennxa ncropnn oruacrn
npoexnne crpannnt yuennxa nnreparypt roro xe nepnoa, n cnyuae nac
nnrepecymmem, XIX nauano XX nexa, anan cneymmym xaprnnxy.
Hauano XIX nexa ncntmxa: Hanoneononcxne nont, exapncrt, Hymxnn,
Hepmonron, Ioront, 3onoro nex.
Horom nemnoro cxyunee nnxonaencxoe onenenenne, no eper crapr pyrax
rpoxa, namn nnreparypnte craept: Typrenen, ocroencxn, Toncro. C nnmn
o pyxy npoxonm ]nacxo Hnxonax I, Kptmcxym nony, nepno Bennxnx pe]opm,
cnopt na ncm crpany emoxparon, nnepanon n xoncepnaropon, napoonontnen,
xoxennx n napo, nsptnt, yncrna.
Horom rxxenax naysa. Hapcrnonanne Anexcanpa III tno nanmenee
npecranneno n namnx yuennxax. 3ro nornepnr +nemenrapnt nocuer
crpannn, yenenntx n yuennxax +romy nepnoy.
A n camom nauane 1900-x cnona nsptn cotrn. Hmen n noponocre
ynomnnaercx esna. Cepepxnt nex. Conercxn yuennx anan xaprnny,
nanomnnammym necounte uact: 3onoro nex ysxn nepexo Cepepxnt nex.
Cnona ecrt o uem noronopnrt.
Oruacrn npetymn napt tn n cam nnnonar, on xe y nac Anexcanp
Mnpornopen, orcyrcrnne non nectma nocymnnano nnrepec x +noxe. Inranrcxne
onacrn n Cpene Asnn (Typxmennx) npncoennxnnct mnpno n rnxo. Ona ns
naxnemnx n ncropnn Poccnn XIX nexa non Tapn]nax nona c Iepmancxnm
pexom (nroptm) tna ntnrpana nyumnm mnnncrpom Anexcanpa Cepreem
Bnrre, roxe, nonxrno, es ntcrpenon. Bcranmax ns netrnx mnpoxax pyccxax
npomtmnennocrt (roramnee ntpaxenne), noxptnmne crpany xenesnte
oporn, momnemne noprt, ocymecrnnnmne nacroxmym pyccxym +xcnoprnym
+xcnancnm nce +ro cnepmnnoct rnxo, nourn nesamerno. H na crpannnt
yuennxon ncropnn (!) nonana onenxa Bennxo +noxn nmenno uepes no+ra,
Anexcanpa Fnoxa.

B re rot antnne, rnyxne,
B cepnax napnnn con n mrna:
Hoeonocnen na Poccne
Hpocrep connnte xptna
K +rnm anno nsnecrntm nonoxennxm x oannm nnmt nexoropte momenrt,
cnxsymmne pasnnrne Poccnn na pyexe XIXXX nexon c Cepepxntm nexom,
xapaxrepncrnxn cero nexa, ero renesnc, cnncox rnanntx ecrnymmnx
nepconaxe, n omem, nce ro, uro n nosnonnno mne nmenonart
ero Meuoxuopoem+ eeuo+.
Mentxnop ement cnnan men n nnxenx, onroe npemx ncnontsonanmncx xax
nmnrannx cepepa. Bnnxn, noxeuxn, noxn Ftnamr nceptes paccunrannte na
yauy noenxn, ]antmnnxn, no mentxnop xpane nannnax, memancxax
samena cepepa. Hpnmepno, xax ceuac coornocnmt pnnnnanrt n crpast
Bor nonycrnn x sect mnorocrpaantnt +nnrer memancxax, n cpasy uyncrnym
nexym nnny, no ncxxom cnyuae neoxonmocrt yrounennx. Hsnmnennax mnment
xypnana Kpoxonn memane 1950-x roon, nocne rxxenemnx ecxrnnern
xenanmne, urot y nnx na crone nce necreno n cepepnnoct, nannnte nmn,
nennnnte n cpannennn c remn camoonontntmn, npectmenntmn,
+xsantrnponanntmn neroxxmn Mentxnoponoro nexa, cnymarenxmn nexnn
Bnanmnpa Conontena, xantmn spnrenxmn pecropanntx axnn, nncrannxnn n
cxananon.
onycrnm, x co cnoe ocxopnrentno npnymxo Mentxnopont nex
renennnosen. Orronxnemcx rora or eccrpacrntx, anno yrnepnnmnxcx
onpeenenn coepxannx Cepepxnoro nexa, nsxrtx ne ns nam]neron, no
+nnnxnonen n cnpanounnxon:
euaauc, anouauuncuuecuue uaauua, ouyueuue upusuca uau e xusuu, mau u
e ucuyccmee, muu ceasaum c pacnpocmpaueuue+ e Poccuu ue Honeueay+pa,
Huuue u Hneueuepa, c ouo cmopoum, u c npeeocxuueuue+ uoemx
peeoumuu, c pyeo. 0uucupya cocmoauue xaoca, ocosuauue uouua
uuuueauum ucuauu ceoeeo Ceepxueuoeeua, cu+eouucmm Aupoeuua,
au+eucmm Hoeoeo Aa+a, qymypucmm yemuauuua. Kpauu
uuueuyauus+, +cmemus+ (e euaeumcuo uacmu cu+eouus+a), nponoeeo
Mupoeo yuu, uoeoeo uouucucmea, coopuocmu (y +uauux
cu+eouucmoe)
H nnont nepnemcx na nepexpecrox nnreparypt n ncropnn:
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )

.H ne tno nn nx, nn noun,
A rontxo rent orpomntx xptn;
On nnntm nsopom oueprnn
Poccnm, sarnxnyn e n oun
Crexnxnntm nsopom xonyna
B npnnnnne, tnaer, onenxn no+ron npnnnmamrcx ncropnxamn, no, xax npannno,
no+rnuecxn renn n rex cnyuaxx noxpennxercx n nnuntm xnntm nsrnxom:
no+r +ouennen, conpemennnx (ennc anton, Xyxoncxn n 1812 roy). Ho
crpannax +ro xaprnna, nymarect: Fnox, nnmymn n cnoem nennnxe: Bc
saeouauueaemca. Hepeoe +apma. Hoeouocuee ecuy+uo caumca ua mpou,
uau coea. 3ro net o 1 mapra 1881 roa, o yncrne Anexcanpa II, nonapennn
yuennxa Hoeonocnena Anexcanpa III, xaptepnom nsnere camoro Koncranrnna
Herponnua. H conocrantre +ry sannct c room poxennx no+ra 1880-m
Koneuno, ry +noxy on npecrannxn no xnnram, xypnanam, n ecnn ram nanncano:
oep-npoxypop Hoeonocnen npecneonan onnoxoro ]nnoco]a, ptnapx-
monaxa ro yx nce! Hpana, renn n n cnoe orpannuennocrn rennanen, n Fnox,
nonpax nx Hoeonocnena nounym nrnny, nocepee, nompaunee, ntnpaer
nmenno cony! Beunt cnmnon mypocrn, cnyrnnna ornnn, oruexanennax na
monerax pennnx A]nn. Ho xpxocrtm onepennx n ronopnnnocrtm a,
ycrynaer
B cepuax uapuuu cou u +eua n +ro npannntno nomeueno: neconnaenne
xnsnennoro pnrma samerno ne rontxo na xanenape, no n na nn]epnare.
Vnaxammax cex orema sactnaer npnnnnnnantno ne n re uact, uro paorxrn.
Honpoyre rontxo npecrannrt xnyt Bpoauaa coaua, Hpumm no+moe,
Bauum Bxu. Hnanona n npoune cepepxnonexonte, panno n ceronxmnne
xnyt, orxptnammnmncx n 7 yrpa, no sanocxomy ryxy
H rnannoe, nmenno rora, n ro armoc]epe, nnonne oremno n xnnono nonenn
cex n Iocyapcrnennax yma, norom n nonnnnx, Ienmra, nsnec-+nnra.
Bcnomnnrt xort camoro snamennroro xannranncra +noxn Canny Moposona: xora
on ]apnxamn-ro ycnenan pyxononrt? nentmn nxmn tn c Ioptxnm, axrpnco
Anpeeno, cnoontmn xyoxnnxamn, ranepncramn, mxaronnamn
H, ronopxr, sacrpennncx n Hnnne.

Ho nonoy camoro repmnna. Or Meramop]os Iecnoa nomno enenne: npn
Kponoce (Carypne) tn 3onoro nex, norom npn 3ence (Rnnrepe) Cepepxnt,
n nonnmannn, uro nce xe nonnome. Fonee na nac noxoxnm tno npnnoxenne +ro
moenn x pennepnmcxnm nnreparype n omecrnenno xnsnn. 3onoro nex,
Iopann, Onnn, Beprnnn, norom nexax naysa, sarnmte n Cepepxnt nex,
Mapnnan, Hponepnn. H n Poccnn no nauany onpeenenne Cepepxnt
osnauano nexoe nosononnenne nocne nayst, xorx n ne na raxom yponne, xax n
3onoro nex. 3ro norom yxe Fepxen saxnnn, uro nce-raxn mt camte
yronuennte, uro n Poccnn nnxora panee ne tno raxo.
H nam yuennx nnreparypt, cnonno t noxnmax nneuamn, nornepxan: n
1880-e, 1890-e rot rocno nncarene nnxoro-c ner-c!.. na nennxnx ymepnn,
rpern Toncro nsnonnn ynneutcx roncroncrnom. Or Bont n mnpa, Annt
Kapennno nynnuno orpexcx Hnuero nnreparypnoro ne nnmer-c Tax uro
rnmnna-c.
A norom cpasy npyr nent ]onran: Fnox, Fantmonr, Fpmcon, Fent,
cnmnonncrt, axmencrt, ]yrypncrt, nmaxnnncrt
nx nxme yenrentnocrn xaprnnt tn npoenan ]oxyc: saxnnmerocx
Hecxona (!), nnoornopno paoranmero ax o 1895 roa npocro ntuepxnynn ns
cxemt. On, npana, mnoro eme uem nponnnnncx nepe cosarenxmn cxemt, n
namn yuennxn nnreparypt cocrannnnct noome es anropa Henmn,
Tynenoro xyoxnnxa
anee no xyntrype +noxn na nnacrnn, camo yronuenno n ncropnn Poccnn,
no onpeenennm Fepxena, cnnerene n naxnom coyuacrnnxe xpnsnca nmnepnn, x
npoy nynxrnpom necxontxnx ntpasnrentntx ]axron ns Cepepxnoro nexa.
1. He noennnoe noxymenne
Enrennx Hanr cnnerentcrnonana: Bpmcoe emcmynau c ououu+ ycnexo+, uau
omuuo. Ho saeepueuuu ueuuuu, e ououo mecuome u uu+ npomucuyuaco
+ouoaa no+mecca Huua Hempoecuaa, emxeamuua peeouoeep, uaueuuuaco
Bpmcoey e uo. Ho mom yeepeuum+ euxeuue+ noeu e pyuy. Hyua eousuuaco
e nomouou. V Huum pauee mu po+au c Bpmcoem+.
Taxoe moxer cnyunrtcx no mnornx rnopuecxnx coomecrnax, no nce antnemee
rontxo y mentxnoponnax. Bepaxon n Amyxnn, anropt xnnrn o Fpmcone, nncann:
Co cnocrnenntm emy +ronenrpnsmom tnmn na rom neuepe Anpe Fent
npnnxn +ro xax noxymenne na cex.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Cam Anpe Fent ncnomnnan: Huue npuuua qaumasua uuu peuuue e +eua
emcmpeuumo, uo noexuuaa (+oe) ueuuue, oua epye oepuyua euee ua
Bpmcoea, emxeamuua peeouoeep
He noenenno oxasanact ne rontxo nontrxa yncrna, no n cama
no+rnuecxax, noexamuaa a+ nexnnx: Fpmcona nnn Fenoro? (Fontme nce xe
cnnerentcrn, uro Fenoro.) A penontnep ns pyxn no+recct Herponcxo no
pasntm nocnomnnannxm ntnnann: cam Fpmcon, no+r Coxonon-Kpeueron, no+r
3nnc
To t nepno cnnerentnnne, Enrennn Hanr, cecrpe Anexcanpa Hanra, roxe
ne cmerect no+ra (n Cepepxnt nex nx n Herepypre tno ontme, uem
nsnosunxon, anmnxon n ropoontx nmecre nsxrtx), coopasnrt n notrpart: pas
yx y no+recct Herponcxo n pyxe tn ceunsapxnt penontnep, ro namepenanact
ona crpentnyrt: n n Fpmcona, n n Fenoro, n n no+ra Coxonona-Kpeuerona (ne
nynn? Ha raxym naxnym nyrnanym no+rnuecxym nrnny?), n n 3nnca, n n Hanra.
A noocnann ee na nexnnm cnmnonncron, onycrnm, axmencrt nnn
nmaxnnncrt, +eo nnn npocro ]yrypncrt.

A nt eme nsnonnre ronxonart o Hyraueno c Ianxnntm, Knpxopontm, o Harame
Koponeno c Koponentm, Tapsanom, nnn o Fnnane c Pyxoncxo n xem-ro ram
eme
2. y+nt Byeu c1penn1tcn cxnost ma1y Moprany
Onaxt no+r Maxcnmnnnan Bonomnn cosan, na ase rnopuecrna monoo
no+recct Ennsanert Hnanonnt mnrpneno, xax ntne ntpaxamrcx, npoexr
Hepyuua e Iapuau. Cnom pont npomcepa ntnonnnn no xnmu,
npnyman xpome snyunoro ncenonnma necxontxo ycranonountx norpa]nuecxnx
mrpnxon: xpacannna, xaronnuxa, rananrnnnemax no+recca, ranncrnennax, ne
xenammax noxastnartcx n ryconxe. Oecneunn nauantnym pexnamy, nanncan
npencnonne x nepno noopxe crnxon uepynnt n xypnane Anonnona N 2 sa
1909 ro.
Fypnt ycnex. Crpacrno nnmnnmemycx n xaronnuecxym no+reccy
Maxoncxomy, peaxropy Anonnona, nyxno tno npexnnrt xort uro-ro, n on
nonyuaer: Ee Ionoc. uepynna nepnonuecxn snonnr emy, onpeennrene nomepa
eme ne npnymann
antnemne ueprt opasa Hpexpacno Hesnaxomxn npoptnannct n npeccy yxe
nomnmo nonn npomcepa Bonomnna: rpa]nnx, nocnnrtnanact n xaronnuecxom
monacrtpe, ornenno-ptxax, pexo xpacort, pano norepxna mart, nonnocrtm
npeana cnoemy ncnonennxy, nonna mncrnuecxo, nourn xomyncrnenno nmnn
x Xpncry, meuraer nocnxrnrt emy xnsnt.
3ro npaxrnuecxn uncrt xonencar oxnann roramnero omecrna, ero
cpeneapn]mernuecxnx npecrannenn o xpacore, pomanrnxe, oo ec+
usauuo+
Xyoxnnx Hnxona Bpanrent ncrpeuaer noesa, na xoroptx, xax coomann, ona
npnesxaer n Herepypr, n pocaercx n norn yxe ecxro ptxenonoco enymxe.
Koncranrnn Comon oxnnn, uro roron nx coxpanennx rant noexart c
sanxsanntmn rnasamn x uepynne n pnconart ee noprper.
Ee rouno nnenn na any y xnxrnnn raxo-ro. Inannt on Xyan ryconxn
Hnxona Iymnnen nourn yxe ornn uepynny y Maxoncxoro.
Horom xaxax-ro nnrpnra c yuacrnem Mnxanna Kysmnna, nonyunnmero n
nepeanmero peaxropy ee nomep rene]ona. poxamn (nanepno) Maxoncxn
cnnmaer rpyxy, nxryer nn]pt aptmne-rene]onncrxe n cntmnr ronoc:
Ennsanera Hnanonna cnymaer.
Ha nensexnom renept nnunom cnnannn uepynna noxasanact Maxoncxomy
ouent nexpacnno (mnrpnena xpomana n onena uaxorxo), conepmenno
nepomanrnuno, n, uro xapaxrepno, crnxn ee (renept) tnn raxnmn xe yntntmn.
Hynnxannn npexparnnnct. V ocxopnennoro nourn noxopnrenx xpacannnt
uepynnt Iymnnena nponsomna y+nt c npomcepom Bonomnntm, no
cuacrtm, ecxponnax.
uro xpacnnee: Hepyuua e Iapuau nnn, nanpnmep, Baa +uc, Kpuc
Keuo+u (eme onn conpemennt pox-mystxanr, n mnpy Tonx Kannnxnn) +ro
ocrannm na ycmorpenne unrarenx, naxnee nsnecrnte npnnnnnt no+ron-
cnmnonncron: Xnsnt no+ra onxna trt npoonxennem rnopuecrna n Ho+r
onxen cam rnopnrt cnom xnsnt, xax n cnon crnxn. To ecrt: norpa]nx no+ra
cront xe naxna, xax n crnxn. H npecca nm n nomomt! naunnax c 1900-x, n
ornnune or mex eooe auouux, euyxux, uoea e cepuax uapuuu cou u +eua, n
Mentxnoponom nexe xaxt oxn ent nonon cencannxmn, cxananamn,
nnrpnramn, paccneonannxmn.
H uem +ro npnnnnnnantno ornnuaercx or ntnemne ryconxn c cepresnepentm,
nnxaca]ponontm, nyraueno-xnpxoptem? Koe-uem nce xe ornnuaercx, n npnsnart
neoxonmo cneymmee. Mnorne no+rt n xyoxnnxn tnn ouent rananrnnnt, no
ontmnncrno ns nnx no-nacroxmemy peannsonano cno rananr nne +crernuecxnx n
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
xpononornuecxnx pamox Cepepxnoro nexa. Hocnenne nporxnynnct ax o 1940-x
roon, o xonunnt rnanntx npecrannrene +noxn, no +ro, no-moemy, nonnt
co cncremarnsaropcrna. Hnn ymtmnennoe notrptnanne mentxnoponnam,
pacmnpenne c]ept nx ocrnxenn. Hymxnn ne tn n 1835 roy Cnepuxom
apsamaccxoro xpyxxa. ocroencxn n 1880 roy ne tn nerpamennem, n ro
copanne ronopynon 1848 roa ne nmeer npana npnnncart cee meenpt
nocneymmnx +nox, nanpnmep, Bpamoee Kapa+asoemx u Poccum u
Eepony(Hnxona annnencxn roxe noceman nerpamencxne nxrnnnt). Hyumne
ns mentxnoponnen, nepexnnmnx rparenm 1917 roa, noxasann npnmep
Hpeoonennx. Kora-ro n nnx cnonno rxnynn nantnem: Bm yeme uasmeamoca
Cepepaum eeu, couoeoeum (ntcmn +nnrer nx Fnoxa, Bxu.
Hnanona), cenan nnnnnyantno rananrnnntx xonnexrnnno esapntmn. Ho
nne +ro ryconxn, xro n Boponexe, xro n Hpare, xro n ouepen x
nyxnxoncxomy oxomxy npnema nepeau, onn myunrentno npeoonenann n
npeoonenn ry cepepxnonexonym +nnemnm.
Hycrt nx +roro onxen tn npexparnrt cymecrnonanne nx xypnan Bect,
saxptrtcx cornx raser nycrt n nmecre c Iocymo, trt pasornanno mycoeua
nycrt n nmecre c Vupenrentntm copannem H xorx rnannt peaxrop
Becon Banepn Fpmcon ronopnn unramme nynnxe npenmymecrnenno o cee,
nmnmom, n ocrantnom xax-ro noepxnnax cpeneexaenrcxn yponent,
onxna tna saxonunrtcx nenax +noxa, crpana, urot nonoe, ropaso onee
nnoornopnoe oennenne Pyccuu aeaueap nepe]opmarnponano
ynenenmnx, oxasan, cxont esapntm tno nx npetymee sannrontnanne.
Xapaxrepno, uro nanontmne ycnexn Pyccxoro ananrapa tnn n 1920-e rot.
(A xrnnencxne cesont +ro nce xe rennantnt rmnnnr xnaccnuecxoro
anera, uaoeaeueeo eme Enrennm Onernny.)
Pyccxn ananrap nponnrann yxe npenmymecrnenno ]yrypncrt, xorx n
sanncannte n xaranore Cepepxnoro nexa n onom pxy, uepes sanxrym co
crapmnmn n mnamnmn cnmnonncramn, au+eucma+u, u+axuuucma+u,
uo ntpocmne na +crernuecxo nenanncrn x
cnmnonncram. 0ymypucmuuecuaa Homunna omec1nennouy nxycy,
ntmemax no nont, 1913 ro, n copnnx Cmena nex (1922) saxptnann
npoexr Conontena n Fepxena n noxasann npnmep Hpeoonennx.

Hs mann]ecra Homunna omec1nennouy nxycy.
Kro xe, onepunnt, oparnr nocnenmm Hmont x nap]mmepnomy nyy
Fantmonra? B ne nn orpaxenne myxecrnenno ymn ceronxmnero nx? Kro xe,
rpycnnnt, ycrpamnrcx cramnrt ymaxnte nart c uepnoro ]paxa nonna
Fpmcona? Hnn na nnx sopn neneomtx xpacor?
Btmore namn pyxn, npnxacanmnecx x rpxsno cnnsn xnnr, nanncanntx +rnmn
ecuncnenntmn Heonnamn Anpeentmn.
Bcem +rnm Maxcnmam Ioptxnm, Kynpnntm, Fnoxam, Conoryam, Anepuenxo,
uepntm, Kysmnntm, Fynnntm n npou. nyxna nnmt aua na pexe. Taxym
narpay aer cyta noprntm.
C ntcort neocxpeon mt nsnpaem na nx nnuroxecrno!
3. Hpocne1nenne Camn Hpnoro
C nopocmnx sa +rn cro ner ueocupoe moxno n nam nosspert, pocnrt
npomantnt nsrnx xorx t na onoro ns cnncxa ]yrypncrnuecxn npoxnxrtx.
Cama uepnt rnannax snesa xypnana Carnpnxon n npounx
openonmnnonntx ocrpocarnpnuecxnx nsann. pyro ncenonnm, nomnmo
uepnoro, y Anexcanpa Mnxanonnua Innxepra tn Meurarent.
epsuaa nouumuuecuaa camupa ouuueuue +euouuocmu, nycmomm u
ouoopasua cyemuoeo +euaucuoeo cyuecmeoeauua couemauue capuas+a c
uoma+u neccu+us+a +ro x cxauan ns crare o Came uepnom, a camn ero
crnxn mory nocnponsnecrn axe na namxrt onn tnn nonoxent na mystxy n
cocrannnn nennxonennym nnacrnnxy Anexcanpa Ipacxoro Carnpt:

B xnnrax renn Conontentx,
Iene, Iere n 3onx.
A noxpyr or Hnanontx
Coporaercx semnx.
Ha nonornax Marannnt,
Conm Maonn, Benep n upnn,
A noxpyr xpnnte cnnnt
Myrnornastx Axynnn.
Hpnmep uepnoro xopom rem, uro y nero ecrt n rananr, n uyncrno onra: n 1914
roy on ymen na nony. Hycrt ne na nepeonym, xax Iymnnen, a conarom npn
nonenom nasapere, no n +ro peantnt nonnr na ]one ocrantno exaenrcxo
ryconxn. A ro, uro n mapre 1917 roa Cama uepnt tn Bpemenntm
npannrentcrnom nasnauen samecrnrenem xomnccapa Cenepnoro ]ponra, +ro,
xoneuno, ontme ronopnr o camom npannrentcrne. yx onnctnan
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
noynanmn n ry +noxy no nce n ncxuecxne nepn oremnt yx n nsnec-
+nnra (Canna Moposon), n yma, n npannrentcrno.
Kax-ro x ntrancx o-npecrannrt, o-noopasnrt: a npyr nosnnxna t xaxax-
nnyt mpoxparnuecxax, nonnrnuecxax naonocrt y cexperapx Hpesemuauo
cuecmeeuuo uo+uccuu Bpe+euuoeo npaeumeuocmea nanncart no xaxomy-ro
nonoy samxomnccapy Cenepnoro ]ponra? H rora n annant name ncropnn
nonana t Cnyxenax nepenncxa nyx ntcoxonocrannenntx corpynnxon
Bpemennoro npannrentcrna Anexcanpa Fnoxa n Camn uepnoro Moxer, axe c
nocrcxpnnrymamn a eu euepa uouom a uanucau eeuuuy.
A ecnn t y cexperapx upesntuano cnecrnenno xomnccnn Bpemennoro
npannrentcrna A. Fnoxa nosnnxna cnyxenax naonocrt npoxcnnrt cnryannm na
Rro-3ananom ]ponre (nce-raxn nmenno xomanymmne ]ponramn nmecre c
Iyuxontm-Posxnxo ccaxnnann Hnxonax c npecrona), ro n ram on narxnyncx t
na pocrnennym ymy: nomomnnx xomnccapa ]ponra nsnecrnt nnreparypnt
xpnrnx Bnxrop Bxnoncxn.
Ho +ro x ornnexcx. A Camy uepnoro n +mnrpannn saxnartnaer xyrxax rocxa no
Poccnn. anee napesxa ns xpnrnuecxnx crare o nem:
naunnax c nnxna Pyccxax Homnex (1919), nnepnte oosnaunnmem mornn
nocrantrnn, oruernnno snyuamn n +mnrpanrcxom rnopuecrne no+ra Bemxme
rocxo no yrpauenno Ponne, ocrptm omymennem ecnpnmrnocrn nponnsant
xnnra crnxon uepnoro Xaxa (1923), no+ma Komy n +mnrpannn xnrt xopomo
(1932), onapyxnnmax enncrnennoro cuacrnnnna na uyxnne mantma n
xponarxe
Honnmaere nn nt ncm rpomanocrt pasnnnt (xax mexy xnntm uenonexom n
nacnoprno ]orxo)?! 1o, uro e uuueax eeuu Couoeoemx +ro emy
cxasann xora-ro. Txnynn, oueprnnn nacrannnuecxnm norrem n xnnxxe: 3asypn!
Hepea no nenouxe ronopxmnx nonyraen
A ro, uro compacae+aa Heauoem+u se+ua n tna ero 3emnx oeronannax,
yrpauennax +ro on omen cam. Xnsntm omen.
4. A em n snauenn1on Bamne, xpyaxe Bnu. Hnanona, onaam
.no ne yem rxnyrt ontme n antme nenouxy noontx Hcropn
Hpepnemcx, no Hennrenn yronuenno ]nnoco]nn, no+snn n raxym yxe couryr sa
ncxpenrannm. Cxaxyr, uro onennnart no+ron, ]nnoco]on nao no
rnopennxm, a ne xax n mxone no noneennm. Ho nanonee snaunrentnte
nponsneennx nyumnx rnopnon Cepepxnoro nexa nanncant nmn nocne, nycxa n
ntnyxennoro, xax cctnxa Hymxnna, yxoa ns ro ryconxn, nepnee, nocne ee
saxptrnx n cnxsn c nsnecrntmn cotrnxmn penonmnne n Ipaxancxo
nono. Manentmramo-, Axmarono n Hneraenonet +ro nornepxr. O
rananrax xe uepynnt, Fpmcona, Fantmonra, eme rpex mxnn no+ron, xoropte,
nanpnmep, saneuarnent na nexnnn Fenoro/Fpmcona n xoponoe noxpyr penontnepa
no+recct Hnnt, n o rananrax cornxx pyrnx, xoropte ne nonann na snamennrym
nexnnm, ceronx cxasart cnoxno. Tora-ro na nnx rnxenn, xax n nosopnym
rpyy, xax n ercxn nrpymeunt xaneocxon, a nx peantnoro paccmorpennx nx
rananron nyxen mnxpocxon, npnuem momnt.
Tontxo Fnox, Xnennxon n Iymnnen nennxom ymecrnnnct, ynoxnnnct (c
pasno crenentm oponontnocrn) n ry +noxy. Kax n rpo. Moxer n cepepxnt,
no n ux cnyuae HE mentxnopont. A Fnox cymen eme n nopysnrt narpont
namxrnnx nepyxornopnt, no+my nenanart.
5. Honnan +c1e1nuecxan neconuec1nuoc1t
H yx xoneuno, ca+me ymouuuume, no nocropxenno onenxe Fepxena, e
ucmopuu pyccuo uyuomypm repon Cepepxnoro nexa ne mornn ne npoxnnrt
cnonx +crernuecxnx npncrpacrn n cnxsn c naxntm poccncxnm cotrnem
orxptrnem namxrnnxa Anexcanpy III. Cmemno tno n naexrtcx, uro
exaenrcxax ryconxa, ntpnanmaxcx na cno npasnnx xnsnn ns +noxn, xora
uapuuu cou u +eua, ntcxasana t xaxne-ro rennte cnona n apec roro, xro
onnnernopxn crporocrt, ncnnnnnny, noncenennt rpy,
cxyxy Cepxauuym cocpeomoueuuocmo, coupauue cuu npocmym
omeuuym euympeuumm eameuouocmo (Meneneen).
Ho sect net eme n comnoct: xpome crpororo, cxyunoro napx, repoem raserntx
crare, omecrnenntx ronxon cran n ero uyrynnt opas namxrnnx,
nosnnraemt na 3namencxo nnoman Herepypra cxyntnropom Haono
Tpyenxnm. Tout-n-rout xax xora-ro n rnasax unramme nynnxn nonnnct napt
Herp I n Ment ncannx
Aenrt ncero nsxunoro, yronuennoro tnn norpxcent: Vnpuuco pyuo e
epysuym uaxuy, npueuye uymo uu ue u ca+m+ aua+ oepo+uym eouoey uoua-
maxeuoeosa myeo uamauymm+u noeooa+u, cueu myuum ueuoeeu e oexe,
noxoxe ua qop+euuym oexy uouumx eopooemx e mauo, uau y uux,
upyeuo apauuoeo uanue, c mauo, uau y +uoeux us uux, ueuuuuo,
+yxuuuoeo eua, opoo uapo-+upomeopeu Aueucaup III.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
nono ntson. Bet ycranannnnann-ro namxrnnx n 1909 roy, n camt pacnner
mentxnopono yronuennocrn n, xoneuno, mornn t ntnennrt Anexcanpa III
xaxnm yrono, no camt mont rora nxyc. Hocrannrt cxyntnropy n xauecrne
moenn a xort Bannana Hnxnncxoro c npnxneenno opoo. Ho ncxpennn
ap Haono Tpyenxoro, uecrnax namxrt nnxamnx corpynnxon napx (orxptnan
namxrnnx rpa] Bnrre) n noncrnymme nmneparpnnt Mapnn ueoponnt,
nosnonnnn ycranonnrt na 3namencxo nnoman ro, uro roramnne exaenrt
nocrnrnyrt tnn npocro ne cnocont, nasnan nyranom, xapnxarypo.
B nrore xonrpacr nyx +nox oxasancx saneuarnen naneuno. Bo ncex xaracrpo]ax,
cnepxennxx XX nexa ynnnrentno, nenepoxrno cyto coxpannncx +ror
namxrnnx peaxnnonnememy napm. Kax coxpannnnct n nce nopoxa yornx
+nnrpamm, crare, nm ntsnannte. Hs camtx npnnnuntx Hyeyuuoe nyeauo (.
Fent), Cmoum uo+o, Ha uo+oe eee+om, Ha eee+ome oop+om, Ha
oop+ome uanua, Ha uanue upecm, Kmo yeaaem, 1oeo no apecm (Anonnm).
Hs pennnxn onoro ns nyumnx xyoxnnxon +noxn: Poccua, npuaeueuuaa
maxecmom ouoeo us peauuuouueuux uape, namumca uasa
1oucmosam couaqou! (Hntx Pennn).
Tem onee noxasarentno, uro Hntx E]nmonnu tn anropom onoro ns nyumnx
noprperon rocyapx-nmneparopa. Tounee, xaprnnt Hpu+ eouocmumx cmapuuu
Aueucaupo+ III eo eope Hempoecuoeo eopua e Mocuee, nanncanno, npana,
n pyrym, o-mentxnoponym +noxy. H nsopaxen na ne napt roxe ornmt ue
Huxuucuu a npnmepno ro xe nennuecrnenno xomnnexnnn, ocanxn, uro n n
namxrnnxe. A croxmne npe napem xpecrtxne samepnn n nournrentnom
nonnmannn, moxer, axe osapennn: nor, cnoonnnct onn ynnert roro, na xom
epxnrcx ncx crpana. Cnoneuex npoe peauuuouueuu rora eme ne
naxnarannct nn onn, nn anrop xaprnnt.
A or xaxo nponacrn namuuaco npuaeueuuaa Anexcanpom III Poccnx,
npecroxno ysnart uepes nenonntx nocemt ner
Fente cxnauarte mropt na oxnax Pyccxoro mysex npenasnauannct rnanntm
opasom npornn npxmtx conneuntx nyue, nnxon na xaprnnax. Hnxora onn ne
pasnnrannct, n nensnecrno, n uem tna npnunna ncxnmuennx, no onaxt
conercxomy mxontnnxy, npnmepno n 1974 roy, onenoct ynnert no nnyrpennem,
yx rouno saxptrom or ncex nocernrene nopnxe mysex rnranrcxym, nyrammym,
aconmrno nenoxoxym nn na ony ycranonnennym nnn coxpannnmymcx n CCCP
cxyntnrypy 3atn npo nce xaprnnt roro sana, necxontxo mnnyr a ne mor
oropnart nsrnxa or rpomanoro, nenepoxrnoro ncannxa n ero xonx, xax-ro
nenonxrno ynepmerocx nepennmn xontramn n camt xpa nocramenra. Hn
rora, nmex n spnrentnom araxe pasne uro Menoro ncannxa n Hnxonax
Hepnoro na Hcaaxnencxo nnoman, nn renept, n xypnanncrcxnx n
nncarentcxnx crpancrnnxx ymnoxnn ce arax mnoroxparno, x rax n ne ynnen
xort uro-ro noonoe romy ntstnammemy meenpy. He namen mecra n mnponom
xonno-monymenrantnom pxy, xya t moxno tno npncrannrt Anexcanpa III
Bepnynmaxcx cnyxnrentnnna onycrnna sananect. Cemtecxr ner na nnyrpennem
mysenom nopnxe yxptnancx monymenr +roro napx, xora n ropaso onee
nennnnte namxrnnxn ropaso onee nennnntm (nennnonntm nepe mnpontm
nporpeccom) nepconam tnn creprt n nopomox. Ho xem-ro xe coxpanxncx +ror
nono, nonnrnuecxn n +crernuecxn ntson Mentxnoponomy nexy, penonmnnn.
Koneuno, ne yrnepxam, uro roramnn otunt conercxn mxontnnx c
]nsnxo-maremarnuecxnm yxnonom, nsrnxnyn na +ry cxyntnrypy, xort uro-ro
nocrnr, ypasymen. Ho nomnm cmyrnoe noospenne, npeuyncrnne, uro nocrnrart
ryr ecrt uero. Kaxax-ro antrepnarnna, napnanr, npornnocroxmn xaprnnxam
pyccxo-conercxo ncropnn, xoropte nam xpyrnnn no mxontno-nysoncxomy
]nntmocxony. Bosmoxno, n mne no xaxomy-nnyt cnyuaem oneercx uro-ro
ysnart o +ro antrepnarnne
Ceronx Anexcanp III cronr nosne Mpamopnoro nopna na Mapconom none.
Hpnexan n ]enpane 2012 roa nx sanncn cepnn nepeau na Pano Poccnn
Canxr-Herepypr, x nocroxn y ero nonoxnx, oomen noxpyr Honnnncx. ,
xoneuno, copan anexo ne nonnoe octe na +ry Mentxnoponym noncy (ona xe
Cepepxnt nex), no ]an cnononsnepxenn no nonoy namxrnnxa npocmarpnnan
nnnmarentno. Tam rouno ner ananornn, xoropax na cnexn nsrnx npocro
npocnrcx! Ta camaxPoccua, npuaeueuuaa maxecmom namumca uasa, n
moryun ncannx, crporo neprnxantnt nn rpayca naxnona, nn renn
nnxennx 3ro xe nacnenoncxn Bnrxst na pacnyrte, re xont rax xe ynepcx
nepennmn xontramn nepe nennnmtm namn xamnem c ntceuenntmn
snonemnmn crpoxamn ntopa (Hanpaeo nouo Haueeo).
H camax nenpnxrnax, anxmax oraxa: npanax pyxa napx, ynpmaa e
epysuym uaxuy xecr rxxeno nayst, orcrpanennocrn. Hmenno c raxnm
xecrom, rxxxo saymanmncx na pacnyrte ncannx, ornycrnn nonotx,
npeocrannxer ntpart opory cnoemy xonm 3ect ncx xnsnt napx
Anexcanpa III, mnornmn rpyamn cneennax x 49 c nononnno roam. Vncrno
orna, nenonnmanne omecrna, neonenennt nonnr 13-nernero napcrnonannx,
rxxente npeuyncrnnx no nonoy esapntx nacnennxon B omem: ntnpa,
Poccnx!

Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Oomen x namxrnnx eme pas, nomenxnnax cnonm Koaxom. uenpantcxn cner
cnonsan nopnanno naxnxo c moryunx napcxnx nneu. Hoyman, nomeuran o
raxo onoxxe nx nono xnnrn.
Inana 10
Kax onec1n nponeuy o c1a1yca nepaspemnuan?
B nxrn npetymnx rnanax peut mna n ocnonnom o ]axrax nemarepnantnoro
xapaxrepa: nacrpoennxx, mnennxx, ncrepnxe, exaance n nopaxenuecrne n
omecrne, omemem o na nnacrnn Pomanontx. onycrnm, xannran,
xomana, naccaxnpt comnn c yma, nocrpenxnn pyr pyra, nonptrann sa opr
xro n mnmnxn, a xro n n noy Ho uro xe rnopnnoct c camnm xopanem?
Hopono onnctnart renennnn, nponcxonnmne n npomtmnennocrn, centcxom
xosxcrne, nonnrnuecxo crpyxrype, n uncnennocrn n narococroxnnn
poccncxoro nacenennx, ne npecrannxercx nosmoxntm, no nnonne peantno
npocnenrt sa pasnnrnem rnannoro nonpoca n Poccnn XIX nauana XX nexa.
3ro, xoneuno, xpecrtxncxn nonpoc.
Ecnn nporn ncnxrt or 1917 roa x camomy nauany penonmnnonnoro
npornnocroxnnx, npocnenrt oexrnnnte npornnopeunx, nperensnn,
pacxononmne crpany n omecrno, ro nensexno nepnemcx x xpecrtxncxomy
nonpocy. Cocrnenno y napoonontnen, oxnnnmnx nony poccncxomy
npannrentcrny, n ne tno pyrnx nosynron, nene, xpome ocnooxennx
xpecrtxn c semne. oromnt nccneonarent moxer nanomnnrt, uro tna eme n
macca nperensn no uacrn pernamenron ynnnepcnrercxo xnsnn n cnoot
neuarn no cryenrt n nnreparopt, rnannte nanonnnrenn napoonontuecxnx
xueex, nnonne ncxpenne nocrtnnnct t cnecrn eeuuuu cnop c
uapus+o+, ncropnuecxn xon]nnxr x cnonm ysxnm xopnoparnnntm nnrepecam.
Couyncrnne n omecrne, a n cocrnennt mopantnt ronyc nm oecneunnano
xax pas ro, uro onn ecrnonann ue sa cea, ue ua cea.
Bnonne xpecrtxncxne, sementnte n nasnannx nx oprannsann 3e+ua u Boua,
Hpum nepeeu. Hocnenee, moxer, n snyunr noxoxe na omecrno
reppopncron c pyroro xonrnnenra Hpume naumepm n noome necer xaxne-
ro snonemne acconnannn: uepnt mmop, uepnax nenaroapnocrt, nouepnert or
snocrn no n ecrnnrentnocrn-ro n epenne uepntm nepeenom nastnancx
necennn nepeen xpecrtxncxo omnno sementntx nonocox n sanncnmocrn or
pocra ceme n rpexnontno opaorxn semnn: namnx, noxoc, nap uepnt
osnauano nenocpecrnenno na semne, es mpnnuecxnx nponeyp n ymar.
Hosxe uepntm nepeenom nastnann meury xpecrtxn onaxt no npemx
necennero mexenannx noennrt n nomemnutm semnm.
B npetyme uacrn x, moxer, n necxontxo nponnuecxn cpannnnan ntcrpen
nepnoro noxymennx na napx c ntcrpenom ns crapronoro nncronera +noxn reppopa,
]nxcnponan nnnmanne na cnecrnennom npnsnannn mnrpnx Kapaxosona, uro y
nero tn xarap xenyxa: ouent-ouent onesnennt n n ro npemx es mancon na
nsneuenne, n omem, ec paeuo no+upamo uncrax npana. Ho nao rora
cxasart n o camom nepnom npnsnannn Kapaxosona, uepes cexynt nocne ntcrpena
n Hernem cay, xora cnyuant cnnerent Ocnn Komnccapon ycnen yapnrt ero
no pyxe. Cnacennt nmneparop noomen x cxnauennomy reppopncry,
cnpocnn: 1m nouau? Pyccuu. Houe+y x mm cmpeuau e +eua?
ynnnncx nmneparop. 1m o+auyu uapo, oeuau e+y se+um, a ue au.
Ouent rxxeno, nocne ncero ntme cxasannoro o reppopncrcxo-exaenrcxom,
sacynnucxo-conontencxom xnyxe, npnxarnnmemcx na camoe uo
uuacmuu, npnsnart, uro n arpapnom nonpoce napoonontnt nce xe tnn
npant. Ho c pyro cropont, n ene paspymennx rocyapcrna onn, xoneuno, ne
npant. Ho c pyro, nopxne camn
Hpnnomnnre xort rtcxuy ncropnuecxnx, nonnronornuecxnx xnnr, ncxyccn n
npecce n nnx nce cnonrcx x +romy camomy: c ono cropont no c pyro
cropont Ocrannxx n cropone +ry annocrt, nannune nyx cropon y nmo
monert, n rpexnexonoe ocyxenne xpecrtxncxoro nonpoca x npnnnecy rontxo
onn momenr nexoropte xocnennte cnnerentcrna, ronopxmne o roramne ero
]arantno nepaspemnmocrn. H oannm necxontxo neoxnannte, x nonaram,
ananorn ro nepaspemnmocrn n ceronxmne nonnrnuecxo, +xonomnuecxo
cnryannn.

Bo ncrynnrentntx rnanax ]nxcnponanoct: n o]nnnantnoe saxpenomenne
xpecrtxn (Coopnoe ynoxenne 1649 roa Anexcex Mnxanonnua), n nonsyuax
+cxanannx xpenocrnnuecrna nnnort o xonna XVIII nexa (mo ycnonnt repmnn:
pasnnroe xpenocrnnuecrno) tnn npxmo cnxsant nmenno c moepnnsanne
rocyapcrna. Moepnnsanne n rnanntx xnsnenno naxntx c]epax: noenno n
noenno-npomtmnenno. Fontmym uacrt roro nyrn c oxymenrantno
sa]nxcnponannoro (Becr]antcxnm rpaxrarom 1648 roa) npenocnenero mecra
na nepnoe nce cocnonnx Poccnn npomnn, xax ronopxr, pyxa o pyxy. H n nenom
nect nepno pyccxo ncropnn o pasnnroro xpenocrnnuecrna nnnmcrpnpyercx
raxnmn ntpasnrentntmn npnmepamn, xax nannune n Cyennxax 1497 n 1550
roon crare, nocnxmenntx eocnpenamcmeoeauum cuyxuum+ (no+euuua+)
omaeamoca e xouonm, umo usexamo eocyapcmeeuuo cuyxm.
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
3ro omenannonantnoe enncrno cocnonn tno napymeno n XVIII nexe
npnmepno cneymme nocneonarentnocrtm maron:
1. 17181724 rot noarnax pe]opma: npnxpennenne xpecrtxn npoennponanoct
na nonym, nerponcxym Poccnm, nnmc ycranannnnancx npeentno xecroxn
nopxox copa noare pacxnaprnponanntmn nonncxnmn uacrxmn (noono
nsnmannm xonrpnynn na npaxecxnx semnxx);
2. 1747 ro npeocrannenne nomemnxy npana npoanart cnonx xpenocrntx n
pexpyrt rpertnm nnnam;
3. 1760 ro npeocrannenne nomemnxy npana cctnart xpecrtxn n Cnnpt;
4. 1762 ro npnnxrne Mann]ecra o nopxncxo nontnocrn;
5. 1765 ro npeocrannenne nomemnxy npana cctnart xpecrtxn na xaropxnte
paort;
6. 1767 ro sanper xpecrtxnam noanart uenonrnte na cnonx nomemnxon;
7. 1783 ro pacnpocrpanenne xpenocrnoro npana na Henoepexnym Vxpanny;
8. 1785 ro Xanonannax rpamora Exarepnnt II: 92 crartn, nornepxammne
n cymecrnenno pacmnpxmmne npana nopxncrna, aponannte Mann]ecrom 1762
roa, nanpnmep, naxnax monononnx na nnnoxypenne.

H anee xnaccnuecxoe pasnnroe xpenocrnnuecrno, nourn pacrno, n opta c
nnm: Panmen, exapncrt, napoonontnt Baxno ormernrt, uro
oxpenocrnnuecxoe rocyapcrno tno, ntpaxaxct ntnemnnmn repmnnamn,
pannoyaneno or oonx rnanntx cocnonn. Btcmax cnpanennnocrt
npoxnnxnact n cyryo rexnonornuecxom pasrpannuennn nx npan n
oxsannocre: nt cuyxuume, nt maeuoeme. Homnm, xax n mxone nam
nnymann, uro snamennrt Rpten ent, enncrnennt ent, xora xpecrtxnnn
mor yrn or nomemnxa, oxasarentcrno xyrxoro saxaanennx, nourn pacrna.
a n ceronx ]axr raxoro rorantnoro orpannuennx nepennxennx uenonexa n
reuenne ncero roa, xpome Rptena nx npecrannxercx xommapntm nacnnnem.
Bor nam npnmep noxnoro nocnpnxrnx, cmemennx ncnxonornn ntnemnnx
o]ncntx cnentnen n pyccxnx xpecrtxn.
a, Cyennx Hnana III (1497 ro) orpannunnan cpox nepexoa xpecrtxn
Rptentm nem (26 noxpx), a rounee neene o n neene nocne Rptena nx.
To ecrt c 19 noxpx no 3 exapx tna cnooa nepement mecr. Toxe npoe
mano HO Boopasnre peantno xnsnt, roono nnxn, ncenennym roramnero
xpecrtxnnna. O oxonuannx ocennnx paor nect pesyntrar ero rpya nexnr na
none, na semne. Kpecrtxnnn npexe ncero tn sannrepeconan n naexnom
npnxpennennn x semne o yopxn ypoxax! H ror camt Cyennx 1497 roa
xax pas crporo sanpeuau se+ueeuaeuoua+ npoeouamo upecmoau c semnn o
Rptena nx! Hocne nero ne neenn ornonnnct na pacuert, xora xpecrtxnnn
cocmeeuuuu (!) ypoxax onxen tn paccunrartcx no oeoeopy (!) (r.
n. nopauaa) c nomemnxom, rax, urot ror mor ocrartcx cuyxuum+ n xnnrtcx
na snmnn cop nnn na nony npn opyxnn, cam-xont, c noopyxenntm cnyro nnn
cnyramn (n sanncnmocrn or nennunnt nomecrtx). A xpecrtxnnn, peannsonan cnom
uacrt ypoxax, mor ne neenn xonrt, ncxart nonoro mecra.
3a ne neenn anexo a na rpancnopre roro npemenn ne yemt. Ho anexo
yxonrt onacancx n cam semneenen, noromy uro nce ero centcxoxosxcrnennte
snannx n nantxn mornn ne npnronrtcx n pyrnx npnpontx xnnmarnuecxnx
ycnonnxx. uaxr ns moe xnnrn Buuxuu auouu Bocmou. Hpeuyecmeue
cyom: n xonne XIX nexa xpecrtxne, paccennnmnct n Vccypncxom xpae,
cnauana ouent paonannct: xommap enponecxo uacrn crpant, sacyxa Hpnmoptm
rouno ne rposnna! Ho oxasanoct, uro npn ro nnaxnocrn n ro
noune uouocoeme xuea cuuuuo+ pacmym e cmeeuo u uucmoa, a paseumue
sepua saepxueaemca; upes+epuo pas+uoxammca epuuu, napasumupymuue
ua pacmeuuax u npouseoauue pasuuuume ouesuu u ocoeuuo eueuoum
noaum xue. Tontxo momnoe coecrnne rocyapcrna (rpancnopr, arponomt,
npaun, yunrenx) nosnonnno nepecenennam ntxnrt n co npemenem noopart
noxoxmn nx antnero Bocroxa naop centxosxyntryp.
A yx n XIVXVI nexax axe nepememenne na 100200 nepcr tno nx
semneentna cponn ntxoy n orxptrt xocmoc. Fontmne pocxn conepmann
xasaxn, oxornnxn sa nymnnno. 3emneentny mauaa cnooa nepennxennx
tna, ouent mxrxo ntpaxaxct, ne nyxna. Tax uro ne cronr xanert entx
pyccxnx xpecrtxn, xoropte ne mornn nn o 19 noxpx cesnrt n Anrannm, nn
nocne 3 exapx n Xypray.
Onaxo nao npnsnart: Rpten ent tn ormenen. Haunnax c rpyon ncropnxa
Tarnmena cunranoct, uro ormeneno npano xpecrtxncxoro ntxoa yxasom napx
ueopa Hoannonnua 1592 roa, xoropt ne coxpannncx, no xoropt, yro t,
nopasymenaercx n yxase 24 noxpx 1597 roa (o nxrnnernem ctcxe xpecrtxn), sa
xoropt ouent xopxr Fopnca Ioynona. (Kcrarn, nx cnpanxn ncem nnmymnm
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
o uenpepmeuo+ uapacmauuu pacmea, nocmoauuo+ ycuueuuu
+ucnuyamauuu: n 1601 roy Fopnc Ioynon, yyun yxe napem, paspeuuu
nepexo xpecrtxn no nce Poccnn (xpome Mocxoncxoro yesa), no rontxo or
menxnx nnaentnen x menxnm. Hocnenn nynxr eme pas pacxptnaer n npnunny
npetymnx sanperon: nepexot or menxnx xosxen x xpynntm, ocoenno x
monacrtpxm, nnmann +xonomnuecxoro oecneuennx ocnonnym maccy cnyxnntx,
ro ecrt nopxncxym nomecrnym xonnnny, roramnmm pyccxym apmnm. Taxne
nepexot ocrannct no sanperom n nocne 1601 roa.)
H yxe nocne napx Fopnca, nocne nepnoro camosnanna nont napt Bacnnn
Bycxn nnmer n cnoem yxase, onnnxx npemecrnennnxa: Hapo 0eoop no
uaeoeopy Bopuca Ioyuoea, ue cuyuaa coeema cmapeuux oap, emxo
upecmoau sauasau. Ho moxno n axe ouent nyxno ornecrnct c ocropoxnocrtm
x cnonam napx Bacnnnx, onoro ns rnanntx, napxy c Hnxonaem II, nysepon
pyccxo ncropnn. Hpnmep omero +rnm nym neyaunnxam nyxancrna: napt
Bacnnn, xpnrnxyx Fopnca Ioynona sa yxas 1597 roa, satnaer ynomxnyrt yxas
1601 roa.
A Hnxona II xorx n ntrancx nopaxart n crnnnsonartcx no Anexcex
Mnxanonnua (cam c nmneparpnne napxxancx, mnnncrpon sacrannxn meronxrt n
myax XVII nexa, ctna-nacnennxa nasnan Anexceem), na camom ene cnonmn
enamn nectma noxonn na napx Bacnnnx Bycxoro, oer no neoxonmocrn
n o +roro peut.
Hocne ncropnxa Tarnmena n Kocromapon nosnaran ornercrnennocrt sa ormeny
Rptena nx na yxas napx ueopa (npn ]axrnuecxom npannrene Ioynone).
Ho Horonn n Knmuencxn enamr onee npannntnt axnenr: Rpten ent ne
ormenxncx saxonom. Bnnonara rxxecrt connantno-+xonomnuecxnx ycnonn,
saonxennocrt xpecrtxn. Knmuencxn nncan: Kpecmoaucuoe npaeo emxoa
sa+upaem ca+o coo, es ecauo sauouoameuouo om+eum eeo upecmoaue
yxe o npenouaeae+oeo yuasa uapa 0eoopa Hoauuoeuua qaumuuecuu ue
nouosoeauuco npaeo+ emxoa.
Bce ntmecxasannoe, naemct, xax-ro xoppexrnpyer ceronannx no nonoy
nexoneunoro pyccxoro pacrna, ntnnrax na paccmorpenne rnannym pacxym
sanncnmocrt sanncnmocrt or Hpnpot. Rpten ent n ero ormena, xpenocrnoe
npano n ero ormena, ncemorymax centcxax omnna n ee ormena +ro nce xax t
pennnxn Poccnn, ee ]past n meurarentnom, necnemnom (no-pyccxn) pasronope c
Cosarenem.

Btpaxaxct ntcoxonapno, Tor, Hpenncanmn opnrt neecntm cnernnam,
Orennnmn cymy or mopx, anmn nanpannenne Iont]crpnmy pemammnm
opasom nonnnxn n na nyrn pasnnrnx poccncxoro centcxoro xosxcrna.
Hepno, npnront nx cena n yopxn ypoxax na mnpore Tnepn n ntme uertpe
mecxna n roy. Ha mnpore Mocxnt uyrt onee nxrn mecxnen (c cepennt anpenx
o xonna cenrxpx). H rontxo mxnee, n uepnosemte xpecrtxnnn moxer paorart
nononnny roa.
B 3anano xe Enpone semnx centxosnpnrona enxrt mecxnen, n n ontme ee
uacrn cxor moxer nacrnct xpyrnt ro, uro enaer nenyxno rpomanym uacrt
pyccxoro centxoscesona saroronxy cena.
Pacnonarax n roy na 50100 % mentmnm npemenem, nam xpecrtxnnn ntnyxen
paorart onee aepauouo, onee apmeuouo, uro nmeer, ecnn npocnenrt
ocrarouno rmarentno, naxnemne axe nonnrnuecxne cnecrnnx. Kax +ra
poxennax pyccxnm xnnmarom, nouno ocoennocrt cxasanact n na pyccxo
]nnoco]nn, pyccxom nonnmannn cnoot, yer paccmorpeno n rnane 11
(Ocnooxenne xpecrtxn n pyccxax cnooa or cnoo).

Omym, nnrerpantnym onenxy poccncxnx ycnonn nx centcxoro xosxcrna
moxno onepnrt onomy ouent xnann]nnnponannomy nemny, cxasan
npenapnrentno necxontxo cnon o nem camom.
Anrycr ]on Iaxcrraysen yuent, nncarent, nccneonarent Poccnn. Ponncx n
1792 roy n Becr]annn.
B 1829 roy nepnax xe ero paora no arpapnomy nonpocy tna ntcoxo onenena
npyccxnm xponnpnnnem (nacnennxom npecrona). Iaxcrrayseny nopyunnn
nccneonart n onncart arpapnt crpo ncex npyccxnx nponnnnn. Fapon nauan c
nocrountx nponnnnn Fpanenypr, Bocrounax Hpyccnx, Homepannx n
onapyxnn, uro n rex onacrxx Iepmannn, re panee xnnn
cnanxne, uopeuamca uauue-mo saeaouume omuoueuua, ue emmeuamuue us
ocuoe uucmo eep+aucuo uapouo xusuu. A xonxpernee, Iaxcrraysena nectma
nopasnnn +nemenrt ]ynxnnonnponannx centcxo omnnt na npyccxo semne, n
+ro noynno ero nccneonart Poccnm, +my uoumeuo cuaeaucuoeo nue+euu.
B mae 1842 roa pyccxn nocon n Fepnnne nanncan, uro nyremecrnne
Iaxcrraysena no Poccnn morno t nocnyxnrt nam na nontsy. Hmneparop Hnxona
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
nonenen nasnaunrt nemny nocone n 1500 py., ue euaa, enpoue+, us ceeo
nymeuecmeua +epy npaeumeuocmeeuuym.
Hpnmeuarentno, uro n +ro camoe npemx npetymn nnsnrep, mapxns e Kmcrnn
nsanan n Hapnxe Fnnnm pyco]onn xnnry Poccua e 1839 eoy.
H mnnncrp rocnmymecrn rpa] Kncenen npnxomannponan x Iaxcrrayseny
unnonnnxa Aepxaca coecrnonart, no nmecre c remomcmpauamo
uesa+emum+ opaso+ ec mo, umo +oeuo m ce+y uuocmpauuy noamo noeo u
uenpaeuuoum+ u uey+ecmum+ sauumueuua+, uomopme ueeuo +oeym npousomu
om uesuauua u+ omuaee u uapouoeo mma uaueeo omeuecmea.
Tmernax npeocropoxnocrt! B rom cmtcne, uro ecnn Aepxacy n npnxastnanoct
oportcx c nosmoxntm ouepnnrentcrnom, ro aconmrno nanpacno, no Anrycr
Iaxcrraysen nepnyncx ns cnoero nyremecrnnx conepmenno nnmnenntm
(nacxontxo ce +nnrer moxno npnmennrt x yuenomy-neanry, nemuype) n
pyccxym epennm, pyccxym centcxym omnny.
Hapaoxc n rom, uro axe n cnanxno]nnt noxonennx Axcaxona, Knpeencxnx nenn
no+rnuecxne rnmnt pyccxo epenne, ne snax ee rax, xax ysnan Iaxcrraysen. 3ror
]enomen nomeuen n n pasnpaemo paore Koncranrnna Heonrtena, re on
nnrnpyer Bnanmnpa Conontena (n +rom nonpoce c nnm cornamaxct): Hpexuue
cuaeauoquum Kupeeecuu, Xo+auoe, Ca+apuu, Aucauoem muu, cuopee, no+mm,
+eumameuu, u mououo ouu auuueecuu npezaeuaem ouee pyeux uayuume
npumasauua. 3ro nropoe noxonenne cnanxno]nnon, annnencxn, xax
xommynncrt x mapxcony Kannrany, opamamrcx x xnnre Anrycra Iaxcrraysena
Hccneonannx nnyrpennnx ornomenn napono xnsnn n n ocoennocrn
centcxnx yupexenn Poccnn:
Kaxm pyccuu ceuauuu npuuauexum u uauo-uuyo ouuue, u uau uueu
ouuum u+eem paeuo+epum yuacmou se+uu e Poccuu uem
npouemapuama Bo ecex eocyapcmeax 3anauo Eeponm cyuecmeymm
npeeecmuuuu couuauouo peeoumuuu npomue oeamcmea u cocmeeuuocmu.
E uosyue yuuumoxeuue uacuecmea u npoeoseuaueuue npae uaxoeo ua
paeum yuacmou se+uu. B Poccuu mauaa peeoumuua ueeos+oxua, mau uau +mu
+eumm eeponecuux peeoumuuouepoe u+emm yxe ceo peauouoe
ocyuecmeueuue e pyccuo uapouo xusuu
Ax, mo mnnt Anrycr(nn)! Ecnn t nce tno rouno rax
Hpoexan sa 8 mecxnen onee 11 000 nepcr, n nauane 1844 roa Iaxcrraysen
nepnyncx n Iepmannm. B 1847 roy ero xnnra ntmna na nemenxom n ]pannyscxom
xstxax. Pyccxomy npannrentcrny paora noxasanact nectma nonesno, tno
nteneno 6000 pyne na nsanne.
3nnnxnonenx Fpoxraysa, crartx Iaxcrraysen:
On crapancx nponnxnyrt no nnyrpennn mnp pyccx. xpecrtxnnna, n emy yanoct
cenart maccy nanmenn n axe orxptrn, ocoenno n onacrn arpapnoro
crpox (rnant o nononnnxax, o xononnsannn n Poccnn). B 3-m rome nomemena
rnana o omnnnom semnennaennn, cocrannxmmax rnannym sacnyry I. Moxno
cxasart, uro I. orxptn y nac omnny: xorx eme n Exarepnnnncxym +noxy ona
oparnna na cex nnnmanne npannrentcrna n nnreparypt, no sameuannx Fonrnna
(1788) n pyrnx tnn yxe anno satrt. I. yxastnaer na narpnapxantnt
xapaxrep pyccxo omnnt, ycmarpnnax n ne pacmnpenne cemtn. Omnocrt
none, no ero mnennm, ncuesna n omocxoncxym +noxy n nnont nosponnact n
XVIII nexe no nnnxnnem noymno noarn. I. ropxuo paryer sa coxpanenne
omnnnoro crpox, xax enncrnennoro cpecrna npeoxpannrt Poccnm or
nponerapnara. On ne orpnnaer nentrontx ero nocnecrnn nx pasnnrnx
centcxoro xosxcrna, no coneryer ycrpannrt nx, ne xacaxct camoro npnnnnna
omnnt. Hcxono rouxo I. npn ocyxennn xpecrtxncxoro nonpoca tno
nonoxenne, uro ynnuroxenne nnn npeopasonanne xpenocrnoro npana n Poccnn
onxno paccmarpnnart xax mecrnt, a ne omerocyapcrnennt nonpoc.
Vxastnax na neoxonmocrt xpynntx nomecrn nx xyntrypntx
yconepmencrnonann, a cneonarentno, n narococroxnnx napoa, on yrnepxan,
uro no mnornx mecrnocrxx Poccnn nentsx eme xosxnnuart npn nontnonaemnom
rpye. On nonaran, uro xpenocrnoe npano n Poccnn moxer trt ynnuroxeno
nnmt nocrenenno; on rpeonan nnmt orpannuennx ero n ycranonnennx
raxnx mpuuuecuux ornomenn mexy xpenocrntmn n nomemnxamn, npn
xoroptx xpecrtxne cocrnenntmn nnrepecamn tnn t npnnxsant x semne, n
xpenocrnoe npano nano t camo coo. Eme n nnctmax x rp. Knceneny, nncanntx
n 1842 roy, I. paronan npornn nnunoro essementnoro ocnooxennx xpecrtxn,
npnuem yxastnan na npnmep Homepannn, re ns xpecrtxn cenann poxr.
Mnenne I. o nenosmoxnocrn nneennx n Poccnn xosxcrna npn nontnonaemnom
rpye npnnxro tno Tenroopcxnm, no ocnapnnanoct n Conpemennnxe (1858 r.
N 2 n 4) Hyremecrnyx no Poccnn, on ne mor ne ocranonnrtcx nepe raxnm
neoxnanntm nx nero xnnennem, xax nam pacxon. On nepnt ns cnercxnx
nncarene onncan pacxon n axe orxptn mnorne cexrt, nopasnnmne ero
xcnocrtm n nosntmennocrtm nonxrn Hepenncxa ero no +romy nonoy c
nporonepeem Fasapontm naneuarana n urennxx n Om. Hmnr. yx. Hpocn.
(1887, xn. 9)
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
Hepeeoo+ cmamou I. o om+eue u emuyne no+euuuoux npae e Hpyccuu
(Pyccu. Becmuuu 1857) omupmuoco e uaue uumepamype ocyxeuue
upecmoaucuoeo eonpoca (xypcnn mo. H. H.). B 1847 roy I. tn unenom
oennennoro npyccxoro cema; cocroxn ono npemx unenom nepno npyccxo
nanart, ym. n 1866 roy
Bectma nnrepecnax, ocronax ]nrypa ce npyccax-cnanxno]nn, nonoxnnmn
nauano n Poccnn ocyxennm xpecrtxncxoro nonpoca, no nnxe x name reme
ocranonnmcx na raxom ero +xcnepnmenre. Iaxcrraysen ntnpaer na ycnonntx
xosxcrnamn xaxoe no 1000 ra namnn n nyra. Ono na Pene y Manna, pyroe
n Bepxnem Hononxte, nns pocnannx.
Ha nemenxo ]epme raxoro pasmepa onxno trt nocroxnno sanxro 8 xpecrtxn n
6 xpecrtxnox, nnmc rpeyercx eme 1500 uenonexo-ne cesonnoro naemnoro
rpya n 4 ynpxxxn nomae. Exerono: pacxot 3500 ranepon, pacuernt
oxo 8500 ranepon, npntnt 5000 ranepon.
B pocnanne, rontxo ns-sa onee xoporxoro nepnoa nonentx paor, nx ro xe
paort nonaoxrcx 14 xpecrtxn n 10 xpecrtxnox, 2100 uenonexo-ne naemnoro
rpya n 7 ynpxxex. Hpntnt 2600 ranepon.
H +ro npn onymennn, uro semnx n oonx cnyuaxx panno nnoopona, uro nx
Heuepnosemtx, xoneuno, ne rax. unxcannx nnononnny mentme oxonocrn +ro
xax t rontxo nepnt mar, nepnax nrepannx n nponecce conocrannennx ycnonn
Iepmannn n Cpene nonoct Poccnn. antnemn yuer ]axropon ynennunr
pasptn eme ontme.
Ho n +ror camt nepnt mar, yuer sanncnmocrn or cpoxa ocrynnocrn semnn nx
centxospaor, no cyrn sanncnmocrn or Connna, nocrynnennx conneuno +neprnn
nanomnnn mne pyro ]axr.
Moxer, n neoxnannt, no pesxo pacmnpxmmn ropnsonrt conocrannenn. Eme
n 20052006 roax mne onenoct nynnxonart marepnant o camom, noxany,
cnxrom nsnece nx Enpont antrepnarnnno +neprernxe; o momnom
rpnymnnpare Iepmane Beepe, Knayce Tnccene n namem Xopece An]epone,
onee pyrnx nponnnynmnx conneunym +nepre1nxy; o renepantno nee Beepa
cosannn ananora xepnoro MAIAT3 Mexynaponoro arenrcrna no
nosononnxemo +neprnn n o rom, uro Iepman Beep cosan-raxn IRENA
(narnncxax apennarypa Mexynaponoro arenrcrna no nosononnxemo
+neprnn). Ceronx IRENA ycnemno paoraer, xax n mnorne rtcxun conneuntx
arape Ho nor xaxax nn]pa npemen moe paort na antrepnarnnno-
+neprernuecxnmn crartxmn mne sanomnnnact onee ncero. Ona nponepxema, a n
noome ouennna. Oua u ma xe couueuuaa +ueumpocmauuua e Poccuu e ca+o+
cpeue+ ucuucueuuu yem aeamo e 2 pasa +euoue +uepeuu, ue+ e
Iep+auuu. 3ro camt oexrnnnt nroront noxasarent, yentnax +neprnx
connna, npnxoxmaxcx na xnaparnt merp, ram n ram.
Cornacnrect, ynnnrentno connaenne +rnx nyx xantxynxnn (na nemna c
nnrepnanom n 150 ner) name yentno onn conneuno +neprnn,
npeopasyemo uepes centcxoe xosxcrno n uepes conneunte arapen, 50 % or
repmancxoro yponnx. (3naunr 30 % or nrantxncxoro).
Ho nepnemcx x Iaxcrrayseny, nncanmemy: Ecuu ea+ noapam no+ecmoe e
Ceeepuo Poccuu npu ycuoeuu, umom em eeuu e u+ xosacmeo mau xe, uau
ua qep+e e Heumpauouo Eepone, uyuue eceeo yem omuasamoca om noapua,
nomo+y umo eo sa eoo+ e ueeo npumca euuameamo euoeu.
H na nanrnannemnx ntnoa Iaxcrraysena: nomecrte n Poccnn moxer crart
oxontm npn nyx ycnonnxx: 1) ncnontsonanne rpya xpenocrntx; 2) coueranne
semneennx c many]axrypo (sanxrne nx xpecrtxn na ontmym uacrt roa).
Camt snamennrt ns pyccxnx yxe nccneonarene nponemt, snarox epennn,
cmonencxn nomemnx 3nrentrapr nornepnn ntnot Iaxcrraysena.
Inana 11
Ocnooaenne xpec1tnn n pyccxan cnooa o1 cnoo
Panee x ntcxasan resnc, uro poxennt pyccxnm xnnmarom, nouno pyccxn
cnoco neennx centcxoro xosxcrna cxasancx axe n na pyccxo ]nnoco]nn,
nonnrnxe, pyccxom nonnmannn cnoot n uro, nmex n roy na 50100 % mentme
npemenn, uem enponecxn, nam xpecrtxnnn ntnyxen paorart
onee aepauouo, onee apmeuouo.
Hoxpennm +ror resnc cnonamn Knmuencxoro (Kypc pyccxo ncropnn. M.,
1937):
B onom ynepen nennxopocc: uro naono opoxnrt xcntm nernnm paounm
nem, uro npnpoa ornycxaer emy mano yonoro npemenn nx semneentuecxoro
rpya n uro xoporxoe nennxopyccxoe nero ymeer eme yxopaunnartcx
esnpemenntm nexanntm nenacrtem. 3ro sacrannxer nennxopyccxoro
xpecrtxnnna cnemnrt, ycnnenno paorart, urot cenart mnoro n xoporxoe npemx
n nnopy ypartcx c nonx, a sarem ocranartcx es ena ocent n snmy. Tax
nennxopocc npnyuancx x upesmepnomy xparxonpemennomy nanpxxennm cnonx
cnn, npnntxan paorart cxopo, nnxopaouno n cnopo, a norom ortxart n
Ofpepakfupoean u onynukoean ua cafe : PRESSI ( HERSON )
npoonxenne ntnyxennoro ocennero n snmnero esentx. Hn onn napo n
Enpone ne cnocoen x raxomy nanpxxennm rpya na xoporxoe npemx, xaxoe
moxer pasnnrt nennxopocc; no n nnre n Enpone, xaxercx, ne naem raxo
nenpnntuxn x ponnomy, ymepennomy n pasmepennomy, nocroxnnomy rpyy, xax n
ro xe Bennxopoccnn
anee y Knmuencxoro peut ner o xpecrtxncxom rpye xax raxonom, no crpyxrypa
moe xnnrn c nepnonuecxnmn orcrynnennxmn, mexnpemenntmn napannenxmn
npenonaraer n sect, xora nam cmxer noxonr x ocnooxennm xpenocrntx
xpecrtxn n 1861 roy, nemnoro ornneutcx pasmtmnennem: A uro ecrt cnooa?
Hama cnooa o1 cnoo
B ono ns cnonx xnnr x cymmnponan sanante crpaxn, nperensnn x Poccnn,
naunnax c XVIII nexa: Poccua ca+a no cee yxe espmeaua ceou+ eueaumcuu+
pas+epo+ ecauoe npecmaeueuue, uomopoe umu npuemuuu u+emo o
"eeponecuo epxaee, mo ecmo o uueue eeponecuo cucme+m eocyapcme.
H nor na nauano XXI nexa Poccnx, n omem-ro, n ne raxo yx ncxnmunrentnt,
sanpeentnt mnpono rnranr. Btpocnn sa +ro npemx Knra, Hnnx,
Coennennte Brart. Hy n, xoneuno, mt camn nocrapannct, n Fenonexcxo
Hyme-1991, n cmtcne npnnnxennx rocyapcrna x yoonpecrannmtm
enponenamn pasmepam. Bontmon mar nanc1peuy
uro x eme ocraercx ns nperensn? Oxastnaercx cnooa. Hmenno
nonxrne cmpaum ceoouoeo +upa crano camtm axryantntm n ocyxaemtm
nonnrnxamn. Ena ne 95 % ncex nperensn x Poccnn +ro ynpexn no nynxry
emoxparnuecxnx cnoo. uro xe cxasart o name cnoonocrn?
Cnrnsmyn Iepepmren, nemen XVI nexa, ormernn y nac: Bmu ece cuumamm
cea xouona+u, mo ecmo paa+u ceoeeo Iocyapa.
Mapxns e Kmcrnn n 1843 roy nonpoman: ouxeu uu nooum uapo u+emo
mauoe ecnomuuecuoe npaeueuue uuu xe cmouo xecmouoe npaeueuue cosam
mauo ueeoum uapo? Ceronx, nonropa nexa cnycrx coxpanxercx pasenenne
Poccnn n 3anaa roxe no naopam no yxe ne renon, a nennocre. Kax renept
nam ntcrpannart ornomennx c nnn ncrpannartcx n n +ror nnnt, cnoont
mnp? 3ect xax t mne ne cnrtcx na npnmnrnnnym n ecnomomnym
xonrpnponarany, xaxonym x crontxo ner nanman no ncex namnx
Hpanax?
uacro n opoconecrnt sanant ncropnx, nonnronor, nepecmarpnnax nce
erann name rocyapcrnenno-nonnrnuecxo mamnnt, cpannnnaer c eranxmn nx
ananoron n yrnepxaer: n Poccnn ner cnoom nmopa!
H ne orcrynax x eKmcrnnoncxnm npemenam, moxno npnsnart: a, nn Bepxonnt
Coner CCCP, nn axe ntnemnxx Iocyma ne +xnnnanenrnt napnamenram 3anaa.
H n naprnntx cncremax KHCC ne tna ananorom enponecxnx nonnrnuecxnx
naprn. a n ntnemnxx Ennax Poccnx ceuac ontme noxoxa ne na
pnrancxym xoncepnarnnnym naprnm, ne na repmancxym XC, a npnsnaem, na
ry xe ponmym KHCC!
Ho n +ro eme ne camoe crpamnoe npnsnanne. eno n rom, uro n napo nam n
nenom, oexrnnno ronopx, ne rax nennr +rn camte cnoonme
nmopm, eooue cnooy nmopa, xax nenxr nx enponent!
Ha sanant nsrnx +ro pacrno. Hnn, ecnn es ocxopnenn: HE
npnnanexnocrt pyccxnx x cnoonouy unpy.
Htm-Hopx. 12 xnnapx 2010. INTERFAX.RU. Btnymen oxna mexynapono
npanosamnrno oprannsanne upnom Xayc Cnooa n mnpe 2010, no
xoropomy cneyer