KOMPJUTERIJA Prva PC IT enciklopedija na Srpskom jeziku

Renik kompjuterskih pojmova

A
Application- aplikacija, program ASCII (American Standard Code for Information Interchange) AC (alternating current) naizmenicna struja ADSL- Asimetrina digitalna pretplatnika linija AMD -(Advanced Micro Devices) Americka multinacionalna kompanija za poluprovodnicku tehnologiju, smestena u Kaliforniji (Sannyvale). Glavni konkurent kompaniji Intel proizvodnji kompjuterskih procesora AGP- Accelerated Graphics Port- Port na grafikoj kartici raunara u analognom sistemu prenosa signala. Sada ga zamenjuju DVI portom (Digital Video Interface) Antivirus- softver za zatitu personalnog raunara, servera ili mree raunara i drugih IT ureaja od neovlaenog pristupa.

B
bar code- kod proizvoda itljiv od strane maine- skenera, u obliku niza crno-belih trakica, a irina svake trake ima brojnu teinu i tako skener vidi broj-ifru proizvoda. bit - osnovna sastavna jedinica informacije u kompjuterskoj i digitalnoj komunikaciji byte- informacija velicine 8 bita BIOS (Basic Input Output System)- Osnovni ulazno izlazni sistem u protoku podataka racunara broadband-sirokopojasni propusni opseg u prenosu podataka; Browse pregledanje, pretraivanje Browser -internet pretraiva (Mozila Firefox, Internet Explorer, Google Chrome, Opera...) Button dugme Buffering- privremeno memorisanje, priprema za reprodukciju kod multimedijalnih

sadraja

C
CPU (Central Processor Unit) - Centralna Procesorska Jedinica; chip- integrisano elektronsko kolo cash- termin vezan za memoriju, prihvatna memorija computer - raunar connect- povezati se, konektovati se na internet col- 1 col (inch) = 25,4mm

D
DDR SDRAM (Double data rate synchronous dynamic random-access memory) -Opis RAM memorije Dual Core - opis za procesor sa dva jezgra Displey-uredjaj za vizuelnu komunikaciju sa posmatracem (CRT, LCD, LED. Plasma) Direct X- skup programskih aplikacija za multimedijalnu primmenu (video igrice) DVD-Digitalni video disk, optika jedinica (lasersko itanje + (opciono) narezivanje (DVD RW) diska.

E
enable- omoguciti Encryption - proces encodiranja informacija da se onemoguci citanje od strane neovlascenih Enter - pokretanje izvrenja neke komande, otvaranje, ulaz, slanje podataka E-mail : elektronska pota Excel-program za tabelarni prikaz podataka - autor: Microsoft

F
File- kompjuterski resurs za skladitenje informacija , podataka Folder - fascikla, skladite vie fajlova Font stil za slova na raunaru (tipografski definisano) Facebookdrutvena mrea, websajt, sa preko milijardu korisnika Firewallodbrambeni "zid" za neovlaeno korienje podataka Firmware- program ili set instrukcija memorisanih na nekom hardveru, od strane samog proizvodjaa. Instrukcije se odnose na to kako e dati hardver komunicirati sa drugim uredjajima. Flash memory- memorijski ip za skladitenje podataka koji mogu biti brisani i reprogramirani, zamenjeni novim.

G
Google - vodea IT kompanija na globalnom svetskom nivou GPU-Graphic Processor Unit- Grafiki procesor- Grafika procesorska jedinica GIF-Graphic Interchange Format GPS- Global Positioning System - Globalni sistem pozicioniranja

H
HTML-HyperText Markup Language -Programski jezik za kreiranje web sadraja (sajtova) Hacker-osoba koja neovlaeno koristi tudju intelektualnu ili materijalnu svojinu, koristei pritom sopstvena ili tudja softverska reenja ili tudje postupke, protokole, ifre, esto falsifikujui i tudji identitet. Hard disk- tvrdi disk, fundamentalna komponenta raunara ili informacionog sistema za pohranjivanje digitalnih podataka, koja se sastoji od mehanike i elektronske funkcionalne celine. HDMI- High-Definition Multimedia Interface je kompaktan audio/video interfejs za transfer enkriptovanih nekompresovanih digitalnih audio/video podataka; ( npr sa HDMI kompatibilnog uredjaja na monitor, video projektor, ili digitalni televizor.

I
inch - 1 col (inch) = 25,4mm IP- internet protokol IP adresa- IP kod koji se sastoji od trocifrenih brojeva razdvojenih takama. Ip adresa se dodeljuje svakom raunaru, IT uredjaju, koji je deo neke mree, i ne mogu dva uredjaja u istoj mrei imati istu IP adresu. Postoli lokalna IP adresa i javna.

J
Jack-dekJava- programski jezik razvijen od strane kompanije Sun Microsystems Jumper- Mali metalni konektor (most) koji se koristi za izmenu konfiguracije el. kola, hardvera.

K
Kbps-kilobita u sekundi- mera za brzinu protoka podataka keyboard- tastatura

L
LAN- Local Area Network- lokalna raunarska mrea LCD- Liquid-Crystal Display- displey sa tenim kristalima- pogledajte vie! LED- Light-Emitting Diode- Dioda koja emituje svetlost

Level- nivo

M
Mile -Milja je jedinica za merenje duine, rastojanja; postoji nautika i kopnena milja

nautika milja 1852 m

kopnena milja 1609,344 m Modem -skarenica od modulacija-demodulacija - Modem je elektronski ureaj koji vri konverziju digitalnog signala iz raunara u telefonski signal i obrnuto. motherboard- matina ploa

N
NTFS New Technology File System (by Microsoft) Network- mrea Northbridge- ip na matinoj ploi raunara koji povezuje proesor (CPU) sa ostalim glavnim komponentama.

O
OEM- Original Equipment Manufacturer- Proizvedeno od strane originalnog proizvodjaa Operating system-Operativni sistem (softwerski paket za upravljanje nekim hardverom): Windows, Macintoch, Android, iOS, itd. OLE- Object Linking and Embedding- Paket razvijen od strane Microsoft-a, koji vam dozvoljava da preuzmete objekat iz dokumenta jedne aplikacije i da ga postavite u drugu. Open Source Software- Program koji je na raspolaganju potpuno besplatno svima (Primer: LINUX-operativni sistem; Mozila Firefox- internet pretraiva; OpenOffice.org- besplatan Office programski paket) Optiki kabl- Optiki kabl je linearno grupisana struktura optikih vlakana, koja su po sastavu ili od stakla ili od plastike, i slue za prenos informacija putem svetlosti. Wikipedia link

P
PC- Personalni kompjuter PCI Express (Peripheral Component Interconnect Express), skraenica za slot na matinoj ploi, dizajniran za proirenje tipa grafika kartica, zamena za PCI, PCI-x i AGP

Q R
RAID- (redundant array of independent disks)- nain, ema uparivanja vie hard diskova na raunaru, u cilju deljenja ili repliciranja (kopiranja) podataka, na vie HDD-a, u cilju poveanja pouzdanosti, brzine ili i jedno i drugo. RAM - (random-access memory) - operativna memorija raunara, kojoj se moe pristupiti bilo kojim redom, a zapis ostaje samo za potrebe neke aplikacije. ROM - (read-only memory) - interna i nepromenjiva memorija nekog ureaja