UTJECAJ RAUNARA NA

DRUTVO I OKOLINU
Denedina Muanovi
UTJECAJ RAUNARA NA DRUTVO I OKOLINU
I. UVOD
II. NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU
SREDINU
1. Utjecaj proizvodnje raunara
2. Raunar i potronja elektrine energije
1. Fantomsko punjenje
2. Iskljuivanje personalnih raunara
3. Tehnike utede energije u radu raunara
3. Odlaganje neupotrebljivih raunara u ivotnu sredinu
4. Zdravstveni aspekti upotrebe raunara
III. ZAKLJUAK
2
I UVOD
- Savremeni elektronski mozgovi, raunari imaju veliki utjecaj na
drutvene zajednice
- Raunari uzrokuju mnoge probleme u ivotnoj zajednici

- Kakve su posljedice koje ostavlja upotreba personalnih raunara na
ivotnu sredinu?
3
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU

2.1. Utjecaj proizvodnje raunara
Proizvodnja savremenog raunara zahtijeva upotrebu velikih koliina
prirodnih resursa a iza sebe ostavlja velike koliine otpadnog materijala

Za proizvodnju jednog desktop raunara utroi se:
240 kg fosilnog goriva(gas, benzin, drvo, ugalj...), to je deset puta vie
od teine samog raunara
Skoro 22 kg hemikalija i
Oko 1 500 l vode

4
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
Za proizvodnju jednog LCD (Liquid Crystal Displays) monitora utroi se
266 kg fosilnog goriva,
Pri sagorijevanju fosilnog goriva dolazi do isputanja ugljen dioksida
(CO2), a velike emisije CO2 su glavni uzrok globalnog zagrijavanja

Raunar u upotrebi emituju oko 1,8 tona CO2 godinje
Svi raunari emituju oko 35 miliona tona CO2

Emisija CO2,nastala kao rezultat rada raunara je oko 2% od svjetske
emisije ugljen dioksida, skoro jednak emisiji koju generie avijacija u
svijetu

5
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU

2.2. Raunar i potronja elektrine energije
U upotrebi je oko 660 miliona raunara irom svijeta
Potronja el. energije varira u zavisnosti od proizvoaa i modela
raunara
Stariji modeli energetski su manje efikasni
Na svakom raunaru obino pie potronja po satu
Raunari ostaju ukljueni u kolo struje u prosijeku od 12 do 16 sati
dnevno
Tipini CPU (Central Processing Unit) troi 120 W, dok CRT monitor
troi jo dodatnih 150 W
6
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
2.2.1. fantomsko punjenje

Podrazumijeva potronju elektrine energije kada su ureaji stavljeni na
off (kada su iskljueni)
Ovakvo punjenje poveava utroak el. energije za nekoliko vati po satu
Moe se izbjei ako se ureaji iskljue iz mree(strujnog kola)

Uteda energije pri radu kancelarijske i telekomunikacione opreme
postavljanjem sejvera (screen saver) za energiju se procjenjuje na 23
TWh godinje

Screen savers are not energy savers. (uvari zaslona ne tede struju.)
7
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
2.2.2. Iskljuivanje personalnih raunara
Kada treba ugasiti raunar?

1. monitor, ako se ne koristi u sljedeih 20 minuta,
2. CPU i monitor ako se ne koriste due od 2 sata,
3. cijeli sistem obavezno preko noi i vikenda

Koliina energija za pokretanje raunara je vrlo mala u odnosu na
utroak el. energije koja je neophodna da se raunar due dri
ukljuen

8
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
Raunar ne dostie kraj ivotnog ciklusa radi prijelaznih pojava
ukljuivanja i iskljuivanja

to je manje raunar na on due e trajati


9
NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
2.2.3. Tehnike utede energije u radu raunara
ENERGY STAR

Program utede el. energije
Proizvod amerike kompanije EPA (Environmental Protection
Agency)
Ovaj sistem omoguava sleep mode

Upotreba Energy Star standarda ukljuuje 70% redukcije el.
energije
10
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
2.3. Odlaganje neupotrebljivih raunara u ivotnu sredinu
11
Hazardne komponente raunara
1. katodne cijevi (kod CRT monitora)
2. legure
3. iva (u LCD monitorima)
4. kadijum (u baterijama i otpornicima)
5. plastine komponente
6. bromirani retardanti protiv zapaljivosti
7. polivinil-hlorid
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
12
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
Odlaganje raunara na smetljita ili deponije ima negativne,
uasavajue, posljedice po zdravlje ovjeka i ivotnu sredinu

Odlaganjem na smetljita dolazi do curenja toksinih materija

Prema podacima UN-a u 2008. godini na smetljita je odloeno 200
miliona raunara i oko 500 miliona mobilnih telefona
13
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
2.4. zdravstveni aspekti upotrebe raunara
bljetanje ekrana ima za posljedicu poveanje naklonjenosti ka
nastanku greva i odreenih blokada u organizmu

Stari CRT monitori emituju enormne koliine elektromagnetnih polja

Upotreba raunara ima negativne posljedice po ljudsko zdravlje
14
II NEGATIVAN UTJECAJ RAUNARA NA ZDRAVLJE I IVOTNU SREDINU
Najee bolesti i oboljenja:
Sindrom karpalnog tunela
Nesanica
Dehidracija
Deformiteti izazvani ponavljanjem pokreta
Glavobolja
Dijabetes
Glaukom
Gojaznost
Bolovi u leima

15
III ZAKLJUAK
Poveati efikasnost upotrebe raunara koritenjem i konstantnim
razvijanjem ENERGY STAR tehnologije
Preko noi i vikenda gasiti raunar i iskljuiti iz strujnog kola

Proizvoai raunara bi trebali da:
Smanje toksini materijali
Da upotrebljavaju materijali koji se lako recikliraju,
Da poboljaju osobine proizvoda tako, da im je upotrebni vijek dui
Da energiju konzerviraju
Da ugrade mjere za ekoloku kontrolu proizvodnje
16
III ZAKLJUAK
Krajnji cilj navedenih mjera je:

Smanjenje emisije CO2 u atmosferu,
Smanjenje negativnih uticaja CO2 na zdravlje i globalno poveanje
efekta staklene bate.


17