Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
GIAO TRNH
RADAR
MUC LUC
MUC LUC...........................................................................................................................2
M au............................................................................................................................3
DANH MUC CAC T VIET TAT....................................................................................3
CHNG I: GII THIEU CHUNG......................................................................................5
1.1 KHAI NIEM :..............................................................................................................5
1.2.1. Phat hien muc tieu : .......................................................................................6
1.2.2. o toa o va cac tham so chuyen ong : .................................................6
1.2.3. Phan biet muc tieu : .......................................................................................6
1.2.4. Nhan biet muc tieu : ......................................................................................7
1.2.5. Kha nang chong nhieu : ................................................................................7
1.3. NHNG NGUYEN TAC NHAN TIN TC RADAR ..................................................9
1.4. PHAN LOAI RADAR : ...............................................................................................10
1.5. TOC O XUYEN TAM CUA MUC TIEU : .........................................................11
1.6. NHNG TNH NANG CUA AI RADAR:...........................................................13
1.6.1. vung quan sat..................................................................................................13
1.6.2. Cac tham so cua ai radar
...........................................................13
1.6.3. Cac kha nang cua ai radar.......................................................................14
1.6.4. Nguyen tac hoat ong cua ai radar chu ong ....................................15
CHNG II: NGUYEN LY RADAR ...................................................................................16
2.1. BC XA TH CAP................................................................................................17
2.2. DIEN TCH PHAN XA HIEU DUNG CUA CAC VAT BC XA TH CAP TAP
TRUNG .............................................................................................................................18
nh ngha : ................................................................................................................18
2.3. C LY HOAT ONG CUA AI RADAR ................................................................27
2.3.1. Khai niem :.......................................................................................................27
2.3.2.Phng trnh c ly hoat ong cua radar trong khong gian t do:.................27
2.3.3. C ly hoat ong cua ai radar khi tnh en anh hng cua phan xa
t mat at, khi muc tieu bay thap va moi trng truyen song . ...............31
2.3.3.1. Anh hng cua phan xa t mat at : ............................................31
2.3.3.2. C ly phat hien cua ai khi muc tieu bay thap :..............................35
2.3.3.3. C ly hoat ong cua ai do anh hng cua o cong mat at . 38
2.3.3.4. C ly hoat ong cua ai khi co anh hng cua khuc xa kh quyen
...................................................................................................................................39
M au
: o o lech goc
: Thiet b t kiem tra i kem
gian ta quan sat khong phai co mot muc tieu ma co nhieu muc
tieu khac nhau th khi phat hien va o ac cac tham so cua muc
tieu ai radar phai phan biet c co bao nhieu muc tieu trong
vung khong gian ma ai quan sat, ay la bai toan phat hien
va o ac cac tham so cua muc tieu khi ben canh muc tieu nay
con co nhng muc tieu khac. Co cac loai phan biet: Phan biet
theo c ly (r), phan biet theo cac toa o goc (,), phan biet theo
toc o (v). Kha nang phan biet theo cac toa o c ac trng
bi the tch phan biet. Kch thc cua the tch phan biet c
the hien bi cac gia tr: theo c ly (r), trong mat phang phng
v (), trong mat phang goc ta ( ), the tch nay c thiet lap
sao cho neu co mot muc tieu tam the tch ben canh cung
khong lam cac ch tieu chat lng phat hien va o lng cac
toa o muc tieu nam tam the tch phan biet nay kem i.
Trong phng phap bc xa xung the tch phan biet c goi la the
tch xung. Ngha la moi muc tieu trong khong gian eu co mot
the tch, the tch nay c xac nh bi cac tham so nh chieu
rong, chieu dai va chieu cao, khi cac the tch nay qua gan nhau
th ai radar ch nhan biet c co mot muc tieu ma thoi.
Kha nang phan biet cua ai radar theo toa o nao o c
nh ngha la lng khac biet t nhat ve toa o ay cua hai muc
tieu khi cac toa o khac cua chung trung nhau ma ai radar con
quan sat c rieng re tng muc tieu .
V du : Kha nang phan biet theo c ly la khoang cach nho nhat
gia hai muc tieu nam cung mot phng v va goc ta, ma khi
o ai radar con quan sat c rieng biet chung.
1.2.4. Nhan biet muc tieu :
Muc tieu sau khi c phat hien va o ac cac tham so th
ch biet c so lng, toa o ch cha biet c kieu loai va
may bay ta hay may bay la, v vay ngoai viec phat hien muc tieu
cac ai radar con can phai nhan biet c muc tieu nh thiet
b i kem o la may hoi - ap .
1.2.5. Kha nang chong nhieu :
Cac thiet b radar can phai co kha nang chong nhieu cao
oi vi nhieu thien nhien va nhieu nhan tao. Trong quan s, e
han che viec phat hien va theo doi cua he thong radar, ngi ta
thng dung nhieu nhan tao co the dang bc xa (nhieu tch
cc), hay dang phan xa (nhieu tieu cc). Nhieu co tac dung che
lap cac tn hieu co ch hay lam nhan vien quan sat tren man hien
song radar phat hien lam la muc tieu (ngha la khong phat hien
hay phat hien lam muc tieu). Trong hoat ong cua Hang khong
dan dung th nhieu thng c gay ra bi cac vat the kh tng
(am may, ma,), hay cua cac vat the t nhien (cac toa nha
cao tang, oi nui,)
Kha nang chong nhieu la kha nang cua ai radar bao am
c cac ch tieu chat lng phat hien , o lng (hay nhan biet)
mot mc o a cho khi co nhieu , cung la kha nang s dung
nguon nhieu lam tin tc radar (co the s dung cac tn hieu cua
nhieu co nh nh oi nui e lam vat chuan trong viec hieu
chuan ai radar) .
Song radar co the la song sieu am (dung e phat hien
muc tieu di nc), song ien t ( co bc song t 1mm en
100km); Cac song dai milimet, centimet, met co vai tro quan
trong nhat . Hien nay cac song ien t ngan hn (song hong
ngoai, song anh sang) cung c s dung trong radar (Bang 1-1).
Bang 1-1 Cac dai tan so s dung cua radar
Ky hieu dai tan
Tan so (GHz)
Bc song (cm)
HF
0,003 0,03
10.000 1.000
VHF
0,03 0,3
1.000 100
UHF
0,3 1
100 30
L
12
30 15
S
24
15 7,5
C
48
7,5 3,75
X
8 12,5
3,75 2,4
Ku
12,5 18,0
2,4 1,67
K
18,0 26,5
1,67 1,13
Ka
26,5 40
1,13 0,75
MMW
> 40
< 0,75
Trong nganh Hang Khong hien nay ang s dung he thong
radar kiem soat khong lu lam viec dai tan bang L (1.000 MHz
2.000 MHz). ay la bang tan thch hp cho cac ai radar giam
sat khong lu c ly ln (khoang 200 dam). tan so nay may
phat co the phat ra cong suat cao, o rong bup song hep va
giam c nhieu tap ben ngoai tac ong .
Ngoai ra oi vi loai radar s dung tan so bang S (2 GHz 4
GHz) co the giam sat c khoang khong gian ln, nhng c ly
hoat ong cua loai radar nay khong xa bang loai radar tan so
thap. Mat khac hien tng van toc mu xay ra nhieu hn so vi
radar bang L, loai radar bang tan S cung b anh hng rat ln
cua kh tng, thi tiet lam giam c ly hoat ong cua ai. Tuy
nhien bang tan nay lai rat thch hp cho radar d bao thi tiet
tam xa va cung thch hp cho nhng radar giam sat c ly gan.
1.3. NHNG NGUYEN TAC NHAN TIN TC RADAR
Nhng tin tc ve muc tieu trong tn hieu radar la nhng dao
ong ien t co cac tham so lien he chat che vi cac tham so
cua muc tieu .
Phng phap nhan tin tc radar thong thng nhat la phng
phap radar chu ong. radar nay chieu xa muc tieu nh nang
lng ien t va thu song phan xa bi muc tieu bang thiet b
thu. Loai radar nay con c goi la radar chu ong co tra li thu
ong, hien nay loai radar nay c s dung chu yeu trong viec
bao ve vung tri va kiem soat khong lu. Khi song ien t
phat xa ra anten i en gap muc tieu, mot phan se b phan xa
tr lai anten radar, s phan xa song xay ra gii han 2 moi
trng (moi trng th nhat la luc song ien t phat xa ra
khoi anten cua ai radar, moi trng th hai la luc song ien t
phan xa t muc tieu) luc nay co cac tnh chat ien va t
khac nhau. Ngha la song ien t bc xa (phat xa) ra khoi anten
ai radar va song ien t phan xa bi muc tieu khac nhau ve
cng o nang lng, pha, tan so Chu y rang nhng dao ong
ien t chieu xa muc tieu (tc la nang lng song ien t
phat xa ra khoi anten ai radar) van cha phai la tn hieu radar v
chung khong cha nhng tin tc ve muc tieu, ch co nhng tn
hieu ien t phan xa lai t muc tieu mi goi la tn hieu radar v
luc o nhng tn hieu nay mi mang cac tin tc ve muc tieu,
tc la nh nhng tn hieu phan xa tr ve may thu ai radar mi
phan tch, x ly va a ra cac thong tin ve c ly, cac toa o
cua muc tieu,
Khi can nhan biet muc tieu, tn hieu radar c tao nen bang
phng phap hoiap chu ong (Radar chu ong co tra li chu
ong). Trong trng hp nay nang lng ien t chieu xa muc
tieu lam kch thch cho may tra li tren muc tieu phat ra nhng
tn hieu vo tuyen hoan toan xac nh (vi ieu kien la tren
may bay phai co trang b may tra li tng ng), nhng tn hieu
tra li nay c nhan bi may thu cua ai radar
Radar thu ong cung la mot phng phap quan trong, o la
phng phap thu va x ly cac tn hieu bc xa cua ban than
muc tieu (bc xa nhiet cua cac vat the, bc xa cua cac thiet
b vo tuyen tren muc tieu). Loai radar nay thong thng c s
dung trong quan s va an ninh.
2r
c
( 1-1 )
r=
ct r
2
( 1-2 )
2v
v
v
xt
f t =f bx (1 xt ) 2 =f bx (1
+ xt
c
c
c
( 1-5 )
Thong thng
v xt
<< 1, Chung ta co bieu thc gan ung :
c
v
f t = f bx (1 2 xt )
( 1-6 )
c
rmax
Hnh 1-2: Vung quan
sat
- o nhay may thu theo cong suat (Ptmin)hay nang lng (tm).
- o chnh xac o cac toa o va toc o muc tieu : ay la
mot ch tieu quan trong nhat cua ai radar, c ac trng bi
sai so cua cac toa o c o, ngha la hieu gia gia tr thc
va gia tr o c cua cac toa o. Do o e anh gia o chnh
xac cac phep o cua ai radar phai chu y en sai so trung bnh
bnh phng cua phep o (phng sai cua sai so o), o la cac sai
so ngau nhien .
+ Ky hieu gia tr bnh phng trung bnh o c ly : r
+ Ky hieu gia tr bnh phng trung bnh o toa o goc :
+ Ky hieu gia tr bnh phng trung bnh o toc o : v
1.6.3. Cac kha nang cua ai radar
- Kha nang phan biet: Kha nang phan biet cua mot ai
radar la kha nang quan sat rieng re cac muc tieu co mot trong cac
toa o khac nhau hoac toc o khac nhau
+ Kha nang phan biet theo c ly r la khoang cach nho nhat
gia hai muc tieu co cac toa o goc va toc o giong nhau ma
ai co the quan sat rieng re c . Neu khoang cach gia 2 muc
tieu nho hn r th ai radar quan sat chung nh la mot muc tieu .
+ Kha nang phan biet theo toa o goc la goc nho nhat
gia hng cua hai muc tieu co c ly va toc o giong nhau ma
ai radar co the quan sat rieng re c .
+ Kha nang phan biet theo toc o v la hieu toc o nho
nhat cua hai muc tieu co c ly va toa o goc gan nh nhau (cung
nam trong mot the tch phan biet ) ma ai radar co the quan sat
rieng re c .
- o tin cay s dung : La kha nang ai radar thc hien c
nhiem vu ma khong lam cho tnh nang ky thuat cua no b thay oi
khoi pham vi cho phep trong mot khoang thi gian yeu cau. No c
ac trng bi kha nang lam viec khong hong va kha nang
khoi phuc nhanh sau hong hoc, trong nhng ieu kien s dung
nhat nh cua ai radar. Neu len kha nang hoan thanh chc
nang cua ai trong mot khoang thi gian xac nh. Thong
thng o tin cay c bieu th bi xac suat ai lam viec tot
trong mot khoang thi gian a cho.
- Kha nang chong nhieu : la kha nang duy tr c cac ch
tieu ky thuat cua ai radar trong ieu kien co nhieu tac ong, noi
cach khac kha nang chong nhieu cua ai radar la kha nang
HE THONG
IEU CHE
HE THONG
ONG BO
CHUYEN
MACH THU PHAT
HE
THONG
ANTEN
HE THONG
THU
HE THONG
HIEN TH
HE THONG
NGUON
IEN
cua anten trong cac mat phang tng ng (mat phang ngang, mat
phang thang ng). Cau truc va cac tham so cua hai tuyen
nay quyet nh cac ac trng quan trong nhat cua ai radar.
Chuyen mach thu - phat: co chc nang a tn hieu phat ra anten
va chuyen tn hieu thu en may thu, khong cho nang lng cao
tan t may phat en may thu.
He thong phat: Khuech ai tn hieu u ln theo yeu cau, a
en he thong chuyen mach thu - phat
He thong ieu che : Tao ra cac xung nang lng cao tan a c
ong bo, sau o ghep vi he thong phat
He thong ong bo : Tao ra cac xung ong bo dung e kch phat
cac xung nang lng cao tan RF va am bao ong bo hoat ong
cua tat ca cac tuyen va cac he thong trong ai radar
He thong thu : Khuech ai va gia cong tn hieu nhan c, loc
nhieu va a tn hieu a c x ly en he thong hien th.
He thong hien thi: Phat hien, o toa o va cac tham so chuyen
ong cua muc tieu. Trong cac ai radar phat hien bang mat va
oc toa o tren man hien song th o la he thong hien song
trac thu, con trong radar t ong phat hien va lay toa o muc
tieu th o la cac may tnh ien t chuyen dung .
He thong nguon ien: Cap ien cho cac he thong trong toan
ai radar.
ay ch la s o cau truc tong quat cua ai radar quan ly
vung tri, ch bao gom nhng he thong va cac thiet b can
thiet, chu yeu ve mat chc nang, con cac ai radar cu the la
nhng phng tien ky thuat vo tuyen het sc phc tap va a
dang ca ve so lng, chung loai cac linh kien va cac phan t
cau tao nen ai radar lan ve cac moi lien he gia chung vi
nhau.
2.1. BC XA TH CAP
Da theo nguyen ly hoat ong (phng phap radar) cua ai
radar, co the chia radar ra lam 2 loai la radar chu ong va radar
thu ong, trong radar chu ong c phan ra thanh 2 loai la radar
s cap (radar chu ong tra li thu ong)va radar th cap (radar
chu ong tra li chu ong).
e tm hieu ky hn ve cac loai radar, trc tien ta tm hieu
ve nguyen tac bc xa th cap cua song ien t .
Radar la mot thiet b hoat ong da tren nguyen ly phat va
thu song ien t phan xa tr lai t muc tieu, hien tng phan xa
nay c goi la bc xa th cap, do o hien tng phan xa la nen
tang c s e xay dng nen he thong radar. V vay trong chng
nay se nghien cu ky ve cac hien tng bc xa song. Khong
phai ch co cac song vo tuyen ma cac song bat ky khac
cung co hien tng bc xa. Bc xa th cap xuat hien khi song
gap phai chng ngai tren ng truyen lan. Song ti chng
ngai c goi la song s cap, song phan xa hay tan xa t
chng ngai vat goi la song th cap. Con chng ngai c goi
la vat bc xa th cap thu ong. Tnh bat ong nhat cua moi
trng cung chnh la mot chng ngai. Cac tham so cua moi
trng khong ong nhat vi nhau ve o tham ien, o tham
t hay ien dan.
Th du: Ta xet bc xa song ien t cua mat nc, di tac
dung cua song ien t, tren mat nc xuat hien dao ong cua
cac ien tch, dong ien cam ng chnh la nguon bc xa song
ien t th cap. Neu song ti mot be mat ien moi cung tao
ra mot dong ien dch ay la nguon bc xa th cap.
e co the quan sat s phu thuoc cua song s cap vao kch
thc, hnh dang, tnh chat cua vat the bc xa th cap ta co
the lam mot th nghiem n gian nh sau:
Neu tren ng lan truyen ta at mot vat co kch thc
nho so vi o dai song th song s cap se bao ngay lay vat ay
va thanh phan cua mat nc bao quanh vat ay dao ong ong
pha. Luc nay khong xay ra hien tng phan xa song ma ch co
s tan xa nang lng song xay ra eu theo cac hng. Con neu
ta thay vat nay bang mot phien rong hn so vi o dai song lan
truyen, th s tan xa song se khong eu do ket qua giao thoa
cua cac song t cac phan t cua vat phan xa, hng cac
song ong pha, bc xa th cap se cc ai, va ngc lai khong
co bc xa th cap cac hng ma cac phan t kh nhau
(ngc pha nhau). Hien tng tng t cung xay ra khi nghien cu
song vo tuyen, vi nhng kch thc tng oi cua vat the so
cau ban knh r (Ta xet hien tng bc xa va phan xa trong khong
gian vi he toa o cau), do o no tan xa cong suat : P=4r2St
(n v cong suat P (w), r (m), St (w/m2)
V be mat phan xa hieu dung tan xa toan bo nang lng song
ti nen :
P= SM
Do o : =
S
P
= 4 r 2 t
SM
SM
( 2-1 )
E 2t
H 2t
2
= 4 r 2 = 4 r
EM
H 2M
2
( 2-2 )
Qua hnh ve tren (hinh2-1) ta thay dien tch phan xa hieu dung
cua muc tieu khong nhng phu thuoc vao bnh phng bien o
trng tng ng ma con phu
thuoc vao goc tao bi hng
1
anten may phat va may thu vi hng bay cua muc tieu la va
thu , E , H , H , , ).
1 : Vay May
=(E
t,
M
t
M
1
Hnh
2-1
Neu may thu va may phat cung mot v tr (he thong
phoi hp va thu, va phat hay goi la he thong radar phoi hp)
th = 1,
do o :
=(Et, , EM , Ht , HM , , )
Con oi vi trng hp he thong radar la phan tan ngha
la may phat va may thu cac v tr khac nhau th nh tren da
noi s phu thuoc cua tr so dien tch hieu dung vao hng thu
oi vi radar phan tan xac nh bi gian o hng cong suat
bc xa th cap (gia s hng cua may phat so vi hng cua
muc tieu la khong oi, con hng cua may thu so vi muc tieu
thay oi ) ta co:
() = (1 , ) vi 1=const.
l6
4
( 2-3 )
Qua cong thc (2-3) ta thay dien tch hieu dung cua cac vat
the co kch thc rat nho so vi bc song ty le thuan vi
luy tha sau cua kch thc vat the (l 6) va ty le nghch vi luy
tha bac bon cua bc song (4). Do o cac vat the co kch
thc rat nho so vi bc song cung co dien tch hieu dung
nho, lam cho kha nang phan xa song kem, v vay e phat hien
cac muc tieu thong thng nh may bay, ten la,... radar ch co
the s dung bc song ln nhat la song met, con oi vi
nhng vat the nho hn nh mn, trai pha, cac hat nho tren
ng truyen song nh hat sng, ma... th ch s dung c song
cm va ngan hn. Tren thc te oi vi radar kh tng va radar dai
song cm th tren man hien song ta co the quan sat c nhng
am may giong .
Dien tch hieu dung cua vat the co kch thc cung c
bc song:
ay la mot trng hp ac biet, luc nay dien tch hieu
dung co tnh chat cong hng va phu thuoc vao ty so
z
E2
M
( 2-4 )
60 I 0hhd
Vi : E t =
(2-5)
r
Trong o dong ien bien oi theo quy luat hnh sin, co bien o
dong bung song ng I 0 bang ty so sc ien ong cam ng
I0 =
E M h hd
z
(2-6)
en /2 . Cho nen khong the tnh c gia tr cua dien tch phan
xa hieu dung c ma phai tnh gia tr trung bnh cua dien tch
phan xa hieu dung :
= ()P()d()
(2-8)
T o : = cos 4 ( ) d(cos ) =
0
5 0
( 2 - 10 )
hoac :
( 2 - 11 )
Ngi ta a chng minh c : () = 0cos4()
T cong thc (2 - 11) c dung e tnh toan so chan t
can thiet e tao nhieu tieu cc, gia tr dien tch hieu dung cua
n chan t nam trong mot the tch phan biet :
n = n
( 2 - 12 )
Gia tr trung bnh cung nh gia tr cc ai cua dien tch hieu
dung cua chan t la mot ham cua l/. Khi lech cong hng
nho, ham nay bien thien nh cac ng cong cong hng nh
hnh ve sau ( hnh 2-2 ):
= 0,17 2 = 0,17(2l) 2
l2
l = const
= const
0,5
1,0
1,5
HNH 2 - 3
Hai hnh (2-2) va (2-3) bieu dien moi quan he gia va trong
hai trng hp = const va = const. Ca hai ng cong eu dao
ong nhap nho. Phan au cua ng cong (l << /2) tng ng
vi quy luat tan xa. ac tnh cong hng cua vat bc xa th
cap (l ) khong ch co chan t ma oi vi cac vat the
khac (e lp tron xoay, hnh cau...) cung co.
E 2t
theo cong thc (2-2), trong o ty so
co tnh c da tren
E 2M
nguyen ly Huy-ghen. Moi vi phan dien tch be mat bc xa c
coi nh mot nguon song cau rat nho, sau khi lay tong cac song
cau th cap ta co the tm cng o trng tong hp cua bc
xa th cap anten may thu theo cong thc sau (2-13) :
1 E
4
E t = M exp j r cos 2ds
(2-13)
S r
Et
Trong khi tnh dien tch hieu dung ta ch can mo-un
EM
Et
1
4
= exp j r cos 2dS
E M r S
v :
exp j
(2-15)
4
r = 1 , Va theo cong thc ( 2-2 ) ta tnh c :
0
4
4
2
=
exp j r cos ds
2
s
( 2-16 )
d
s
r = r0 + r
r
ai
radar
r0
HNH 2 - 3
Dien tch phan xa hieu dung cua muc tieu thc te:
Trong thc te hau het cac muc tieu eu co kch thc ln
hn bc song nhieu lan, nen gian o hng th cap cua muc
tieu thc te co rat nhieu bup, o rong cua cac bup nay phu
thuoc vao kch thc muc tieu so vi bc song va c ly cua
muc tieu vi ai radar. Tuy nhien v muc tieu khong ng yen
ma di chuyen lien tuc so vi ai radar nen gian o hng th
cap cung rat phc tap va khong the tnh dien tch hieu dung
cua muc tieu nay bang ly thuyet c, nen trong thc te gian
o bc xa th cap va dien tch hieu dung cua muc tieu c
xac nh bang thc nghiem, Gian o bc xa th cap cua muc
tieu phu thuoc vao hnh dang, kch thc va vat lieu tao nen vat
the o. Ngoai ra dien tch hieu dung con phu thuoc vao hng
bay cua may bay, tc la phu thuoc vao goc tao bi truc cua
bup song anten va hng bay cua may bay. n v cua dien tch
hieu dung c tnh bang met vuong (m 2). Ngi ta a tm c
dien tch hieu dung cua mot so muc tieu thc te nh sau (Bang
2-1):
m2
15
5 20
10 50
0,3 0,4
104
0,8
Gian o hng cua muc tieu la ban kim loai phang (Hnh 2-4)
()
max
0
khong oi) va
dch chuyen may thu (goc 1 thay oi) oi vi muc tieu la ban
kim loai ch nhat phang, th ta co gian o hng nh sau (Hnh 25):
Gian o bc
HNHxa
2-5th cap cua may bay 2 ong c trong mat
phang ngang vi bc song = 10cm (hnh 2-6)
HNH 2-6
HNH 2-7
HNH 2-8:
Din tch
hiu ong
dng ca mt
s lai
my bay
He thong
radar
hoat
da
tren
nguyen ly dao ong va
lan truyen cua song ien t, nhiem vu chnh cua ai radar la
* Vi cung mot muc tieu , neu nang lng hoac cong suat
bc xa Pp ln, th nang lng tn hieu phan xa ln, c ly phat
hien se tang hn.
* Vi ai co cong suat tap au ra may thu P tap nho, tc la
he so tap am nho, muc tieu xa tn hieu phan xa tr ve nho
th ai radar van co the phat hien c .
* Neu anten cua ai co he so khuyech ai G ln, khi canh
song nham ung hng muc tieu, mat o nang lng se tang.
Do o dung anten co he so khuech ai G ln cung se tang c ly
hoat ong cua ai.
* Neu muc tieu ln, dien tch phan xa hieu dung se tang,
lam cho nang lng phan xa tang va ieu nay cung lam tang
c ly hoat ong cua ai
* Ma cac tham so cua ai, ieu kien lan truyen song va
dien tch phan xa hieu dung eu co lien quan vi bc song
nen c ly hoat ong cung lien quan vi bc song .
V vay c ly hoat ong cua ai radar la mot ham nhieu bien
(Pp, Ptap , G, , ...)
r = f(Pp, Ptap , G, , ...)
Nh vay c ly hoat ong cua ai radar neu c xem xet
trong khong gian t do vi ieu kien ly tng mot cach nh tnh
la mot ham nhieu bien, nhng neu ch phan tch theo nh tnh
nh vay th cha the tnh toan c c ly hoat ong cu the cua
ai, v vay ta con phai nghien cu c ly nay mot cach nh
lng e tm ra cong thc tnh c ly hoat ong cua ai trong
khong gian t do.
Gia s song ien t c phat ra khong gian bang anten vo
hng th mat o cong suat cua song tai mot v tr bat ky trong
khong gian cach ai mot ban knh r (c ly r) c tnh theo cong
thc :
Pp w
S1 =
( 2-17 )
4 r 2 m 2
Trong o Pp - Cong suat phat xa cua ai radar
ieu nay co ngha la toan bo song phat xa t anten ai
radar ra khong gian la ong eu theo moi hng, co dang mot
khoi cau ban knh r, goc khoi 4, vi cong suat la P p, neu goi S1
la mat o nang lng chieu xa trong mot n v goc khoi th ta
c cong thc tnh S1 nh tren (Hnh 2-9).
Song
ti
S1
ai
radar
HNH 2-9
Muc
tieu
Pp w
( 2-18 )
4 r 2 m 2
Khi song en gap muc tieu, trong ieu kien moi trng
ong chat va song ien t khong suy hao, se xay ra hien tng
tan xa toan bo song co mat o S 1 eu theo cac hng va vi
mat o nang lng trong mot n v goc khoi la S 2 phan xa tr
lai khi gap muc tieu, vay neu muc tieu co dien tch phan xa
hieu dung la th cong suat phat xa th cap P '1 tai anten cua
may thu ai radar se la :
P'1= S1.
( 2-19 )
V song phan xa t muc tieu la vo hng nen mat o nang
lng trong mot n v goc khoi co ban knh la khoang cach t
muc tieu en ai radar S2 tai anten may thu la (may phat va
may thu dung hai anten khac nhau):
Pp
P1' w S1 w
w
S2 =
=
=
G
4 r 2 m 2 4 r 2 m 2
4 r 2 4 r 2 m 2
S1 = G
Hay : S = Pp G w
2
[4 r 2 ]2 m 2
Neu goi dien tch hieu
thu c tai anten thu la:
Trong mon hoc anten ta
thu c tnh theo cong thc
A
G = 4 2
G 2
Hay: A =
4
Vay : PA = S2 x A =
Pp G
[4 r 2 ]2
( 2-20 )
dung cua anten thu la A th cong suat
P A = S2 x A
a biet he so khuech ai cua anten
:
G 2 PP G G
=
4
( 4 ) 3 r 4
( 2-21 )
Thong thng trong cac ai radar th anten thu va phat chung nen:
G = G'
Pp
Pmtmin
G2 2
( 4 ) 3
Pp
Pmtmin
( 2-24 )
A
2
A2
2 ( 4 )
( 2-25 )
A'
Mat at
HNH 2-10
tq
Ptq _
Ptq =P
D( )
2
( 2-28 )
D( )
1
D( )
2
D( )
1 ,
( 2-29 )
Vi : P ,
ta c : () = 2sin
hsin
( 2-30 )
min2
max2
min1
max1
rmax0
rmax=2rmax0
HNH 2.11
Hnh 2-11: Gian o hng cua anten phat ang hng trong mat
phang thang ng khi co phan xa t mat at
Ket luan: Do anh hng phan xa t mat at, tuy theo hng
goc ta ma c ly hoat ong cua ai radar co the tang en 2
lan va giam cho en 0 so vi c ly hoat ong cua ai radar trong
khong gian t do v goc ta ch gii han trong khoang t 0 0 en
900.
2
hsin
do o :
hsin n = n
trong o : n =1,2,3,...
Vay : n le ng vi cc ai
n chan ng vi cc tieu
4h
khi muc tieu bay thap hn goc ta au tien cua canh song anten
ai radar max1 , hay con goi la muc tieu bay thap th ai radar rat
kho phat hien. e co the bat c muc tieu bay thap th phai
tang chieu cao anten h, hoac giam bc song
+ So canh song cua anten ai radar ty le thuan vi chieu
cao h cua anten, va ty le nghch vi bc song bc xa
+ Neu muc tieu lot vao vung min (thng goi la vung mu) th
c ly phat hien cua ai giam, ai radar se kho phat hien c
nhng muc tieu trong vung nay (hnh 2-12) .
e co the phat hien c muc tieu trong vung mu th phai
kh vung mu, co the kh vung mu bang cach dung anten co
2 tang, phat song lech pha nhau mot goc t 70 0 - 900 , theo hnh
ve sau (hnh 2-14) :
max3
min2
max2
min1
max1
kh vung mu
oi vi
goc
ausong
tien cua
max1 ngoai
viec
HNH
2-14ta
: Canh
ai radar
conang cao anten ra,
2 tang
anten
con co the
giam
no bang cach at dat anten cua ai radar
trc mot sn doc phang va thoai thoai co o nghien cho
phep . That vay, luc o goc ta au tien cua canh song
khong con la max1 na ma la :
max1= max1 -
2.3.3.2. C ly phat hien cua ai khi muc tieu bay thap :
Trong hoat ong quan s, e tranh s phat hien cua radar
oi phng, cac muc tieu bay thng bay rat cao vi goc ta ln
hn goc ta cuoi cung cua canh song anten ai radar maxn, hoac
bay thap hn goc ta au tien cua canh song anten max1. ieu
nay cung co the xay ra oi vi ai radar kiem soat khong lu
trong hoat ong bay dan dung, neu may bay bay cao hn hoac thap
hn o rong canh song (tc la nam ngoai pham v nang lng
chieu xa cua ai radar).
Neu goc ta cua muc tieu be hn goc ta cua canh song
th nhat max1 th muc tieu c coi la bay thap. Khi bay t xa vao
ai th c ly muc tieu giam dan, goc ta c nang dan t gia
tr nho en gia tr ln, cho en khi ai radar phat hien c muc
tieu th giai oan au tien phat hien muc tieu nay chnh la s
phat hien muc tieu bay thap. Do o ta can xet c ly phat hien
ln nhat oi vi muc tieu bay thap.
Ta biet rang vung quan sat cua ai radar va muc tieu bay la
nam trong khong gian t do , nen he toa o cua vung quan sat
la he toa o cau co hnh dang nh sau ( hnh 2-15):
r1
h1
tieu
Tia ti
r2
HNH 2-16
Tia phan
xa
hsin
Hh
( 2-33 )
r
Vi : H - o cao cua muc tieu
h - Chieu cao cua anten ai radar
Thong thng th o cao cua muc tieu ln hn chieu cao cua
anten ai radar rat nhieu lan : H >> h
nen ta co the coi H - h H
Theo hnh ve ta thay : sin =
Do o : sin =
H h H
r
r
( 2-34 )
2 hH
( 2-35 )
r
r - C ly t ai radar en muc tieu
Neu muc tieu bay thap th o cao H cua muc tieu nho hn c ly r
rat nhieu: H << r
2 hH
<< 1 (trong toan hoc ta a biet sin khi sin << 1)
nen : sin
r
Vay khi muc tieu bay thap th tha so giao thoa () se la :
4 hH
()
( 2-36 )
r
Thay vao cong thc : rmaxbt = rmax0 ()
ta c : ( luc nay r chnh la rmaxbt )
4 hH
rmaxbt = rmax0
( 2-37 )
rmaxbt
vay ket hp vi cong thc tnh rmax0 , ta c :
Nen () 2 sin
rmaxbt =8
P 4 G h H
p
mtmin
( 2-38 )
sin
H
r
maxbt
(rad)
2
sin =
0
() = 2sin hsin
0
=
1
50 h
1
25 h
1
12 h
1
8h
1
4h
1
16
1
8
0,25
0,5
BANG 2-2
2.3.3.3. HNH
C ly2-17:
hoatGian
ong
cua
ai do anh hng cua o cong mat
o
canh
song
at
Tren thc te mat at khong phai bang phang ma co hnh
cau, neu khong tnh en hien tng khuc xa th song ien t lan
truyen theo ng thang, c ly hoat ong cua ai radar b han
che mot c ly nhat nh do o cong cua be mat trai at, c
ly hoat ong cua ai radar trong trng hp nay con c goi la
c ly nhn thang cc ai (hnh 2-18).
anten
r1
r2
Muc
tieu
H
HNH 2-18
110(
H
(km)
+
h
(km)
)
hoac : t
( 2-42 )
Neu tnh theo n v NM ( Nautical mile : dam radar ) vi :
1NM = 6080 feet , 1feet 0,305m, 1m 3,28 feet, 1km 0,5396 NM
rt (NM) =1,23 H(mile) + h(mile)
th :
( 2-43 )
Trong trng hp song ien t truyen i trong c ly hoat ong
cua ai la rt ma co s phan xa cua mat at th se xay ra hien
tng giao thoa cua song, luc o o cao cua muc tieu H va o
cao cua anten
aixaradar
Khuc
dng phai c cong them mot lng hieu
chnh o cao do s giao thoa tao nen.
2.3.3.4. C ly hoat ong cua ai khi co anh hng cua khuc xa kh
quyen .
Khi mot tia sang truyen qua mot ong thuy tinh ng chat
long hay qua mot vat trong suot th tia sang khong con truyen
thang na. Song ien t bc xa t anten ai radar cung lan
truyen giong nh mot tia sang va no cung b uon cong khi i qua
mot lp vat chat khong ong nhat trong khong gian. Ngoai ra
theo tng lp kh quyen co tnh chat ien moi khac nhau nen
chiet suat cua tng lp kh quyen cung khac nhau va lam cho
song ien t b uon cong theo chieu khac nhau, ieu nay lam
anh hng en c ly hoat ong cua ai radar.Trong cac tang kh
am
quyen th Khuc
tangxa
oi
lu anh hng ln nhat en c ly hoat ong
HNH 2-19: Anh hng cua kh
quyen
cua ai radar, hien tng khuc xa se lam cong tia song va sai
lech c ly hoat ong cua ai (hnh 2-19).
( cm)
S suy giam cua song ien t khi no
lan truyen trong tang
(
a
)
Hi
nc
(Water
vapor)
(
b
)
oi lu xay ra do cac nguyen nhan sau:
(oxygen)
HNH 2-20
+ Tieuoxy
hao
nang
lng song ien t do cac phan t kh, cac
hat nc bui, khoi.
+ Tan xa song ien t do cac hat the long va ran lam
giam mat o thong lng song ien t, ieu nay cung coi nh
lam tieu hao song ien t
S suy giam cua song ien t trong kh quyen khong ch
phu thuoc vao tan so lam viec cua ai radar va trang thai cua
kh quyen ma con phu thuoc vao goc ta va c ly en muc
tieu. Neu trong kh quyen khong co cac hat nc, bui, khoi... th
s suy giam cua song ien t phan ln gay ra do cac phan t
oxy va hi nc .
Ve mat nh tnh ngi ta a tm c cong thc bieu dien
moi quan he gia mat o thong lng cong suat (hay con goi la
cong suat au vao may thu) P mt va c ly phat hien cua ai radar
r. Muon nh vay can phai a ra khai niem "nhan t suy giam
dang mu" va da vao nhan t nay e tnh en s suy giam cua
song ien t.
Neu goi cong suat tn hieu au vao may thu khi khong co
s suy giam la Pmto , th khi co suy giam Pmt se la:
Pmt = Pmtoe-
(2-44)
-
Vi : e - Nhan t suy giam
- He so suy giam tong cong
10
0,2
0
0,75
0,03
2
0,01
4
0,00
7
0,0034
0,001
0,000
5
( 2-49 )
Goi :
Pp G 2 2
( 4 ) 3 r 4
B=
Ta c :
Pp G 2 2
Pmto =
B
r4
( 4 ) 3
( 2-50 )
( 2-51 )
( 2-52 )
B
e
r4
( 2-53 )
4
rmax
0
( 2-54 )