Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
JURUSAN SIPIL
Ir. ABDUL RAHIM NURDIN
STRUKTUR BADAN JALAN
Pengertian Badan Jalan
Perkerasan jalan
Badan jalan
JURUSAN SIPIL
Tanah Dasar
PERUBAHAN BENTUK
MENGEMBANG / MENYUSUT
DAYA DUKUNG
LENDUTAN
PEMADATAN
KLASIFIKASI TANAH
SISTEM UNIFIED :
BERBUTIR KASAR :
LOLOS SARINGAN NO. 200 < 50 %
BERBUTIR HALUS :
LOLOS SARINGAN NO. 200 > 50 %
SIMBOL
KOMPONEN
HURUF
PERTAMA
ARTI
LAMBANG
KERIKIL
PASIR
LANAU
LEMPUNG
TANAH ORGANIK
BERBUTIR HALUS TURF
BERGRADASI BAIK
BERGRADASI BURUK
BERGRADASI SERAGAM
BATAS CAIR RENDAH
BATAS CAIR TINGGI
G
S
M
C
O
Pt
W
P
U
L
H
GRAVEL
SAND
MOAN/SILT
CLAY
ORGANIC
PEAT
WELL
POOR
UNIFORM
LOW
HIGH
Tanah Dasar
Per!"r"#"$
DASAR PENGGOLONGAN
BATAS *AIR
LABORATORIUM
KIMIA
PEMADATAN
*BR
PENETRASI
KEKUATAN GESER
STABILISASI
KADAR AIR
BERAT 1ENIS
BERAT ISI
BATAS ATTENBERG
ANALISA BUTIR
LAPANGAN
&. D*P
LAPANGAN
2. SONDIR
MAMPU MENETAPKAN
UKURAN BUTIR
GRADASI
PLASTISITAS
KADAR AIR
KEPADATAN
". ATAS DASAR UKURAN BUTIR +MM,
BATU KERAKAL 3 *OBBLES > 00
KERIKIL 3 GRA2EL 00 3 2
PASIR 3 SAND 2 3 0.00
LANAU 3 SILT 0.00 3 0.002
LEMPUNG 3 *LAY 0.002 3 0.000&
KOLOID 3 *OLLOIDS < 0.000&
4. TEST PLASTISITAS +ATTERBERG LIMIT,
MENDAPATKAN KADAR AIR YANG BERGUNA
UNTUK MENETAPKAN TANAH DASAR ATAU
TIMBUNAN
5. 1ENIS MATERIAL YANG UMUM
&. TER*AMPUR LEMPUNG +KELEMPUNGAN,
2. KEPASIRAN
-. TER*AMPUR KERIKIL
/. BATUAN
PROSEDUR PENGU1IAN
LANGKAH A6AL
A. MENENTUKAN RUAS 1ALAN YANG AKAN DIU1I
B. PENENTUAN SEGMEN RUAS 1ALAN
*. PEMILIHAN *ARA PENGU1IAN TERHADAP TANAH
DASAR
D. *ARA *.B.R DAN D.*.P
E. *ARA BENKELMAN BEAM UNTUK LENDUTAN
LANGKAH SELAN1UTNYA :
&. PENGAMBILAN *ONTOH TANAH DASAR *.B.R
LAPANGAN
2. *.B.R LABORATORIUM
-. MEMPROSES *.B.R LAPANGAN
/. MEMPROSES *.B.R LABORATORIUM
5. MENGHITUNG *.B.R YANG ME6AKILI
0. LENDUTAN BALIK DENGAN BENKLMAN '!A&
MENETAPKAN *.B.R
TANAHDASAR DAN LENDUTAN
PERMUKAAN 1ALAN
DAYA DUKUNG TANAH DASAR
DINILAI DALAM
*.B.R
+*ALIFORNIA BEARING RATIO,
TERGANTUNG DARI
KADAR AIR
DENSITY
*BR TANAH DASAR
PENGU1IAN *BR
PENGU1IAN *BR PENGU1IAN *BR
LABORATORIUM LAPANGAN
NILAI *BR. NILAI BATAS MASING3MASING
PERKERASAN
POSISI
CBR
MINIMUM
TANAH DASAR
TIMBUNAN BIASA
TIMB. BAHAN PILIHAN
LAPIS PONDASI
LAPIS PONDASI BAWAH
LAPIS PONDASI? STABILISASI
SEMEN
5 .
6 .
&% .
A% .
5 .
&%% .
*
/+A
PENGU<IAN C.B.R
LABORATORIUM
C.B.R
LABORATORIUM
TANPA RENDAMAN
C.B.R
LABORATORIUM
RENDAMAN
PENGU<IAN C.B.R
LABORATORIUM
PENGU<IAN C.B.R
LAPANGAN
C.B.R
LAPANGAN
TANPA RENDAMAN
C.B.R
LAPANGAN
RENDAMAN
OVERLAY
PERALATAN PENGU<IAN CBR
LAPANGAN 8A9
PERALATAN PENGUJIAN CBR LAPANGAN (B)
ALAT CBR JANG DIGUNAKAN DI LABORATORIUM
%!"$A" &!"$$U"AKA" ARL.(I !"$UKUR
BESARNYA BEBAN YANG DIBUTUHKAN
UNTUK MELAKUKAN !"!TRASI 'A-A" STA"%AR
DARI HASIL PEMERIKSAAN DIBUAT GRAFIK
HUBUNGAN ANTARA BEBAN DAN PENETRASI
PENETRASI BEBAN
STANDAR
BEBAN
STANDAR
INCH LBS LBS/ INCH
2
%?&
%?2
%?
%?$
%?5
%%%
$5%%
57%%
6A%%
7B%%
&%%%
&5%%
&A%%
2%%
6%%%
*ONTOH KOREKSI HASIL
KORELASI D.D.T DAN CBR
&. *ARI DULU NILAI *.B.R
2. TARIK GARIS MENDATAR KE SEBELAH KIRI
-. DIPEROLEH NILAI D.D.T
KORELASI DDT DAN CBR
*ATATAN : HUBUNGAN NILAI *BR DENGAN GARIS
MENDATAR KESEBELAH KIRI DIPEROLEH
NILAI DDT
ANALISIS PENGU1IAN TERHADAP *.B.R
DIPERLUKAN
MEMPEROLEH HASIL
*.B.R YANG ME6AKILI
A. TENTUKAN *.B.R TERENDAH
B. TENTUKAN HARGA *.B.R YANG SAMA DAN > DARI NILAI3NILAI
*.B.R LAINNYA
*. ANGKA 1UMLAH TERBANYAK SEBAGAI &00% 1UMLAH LAINNYA 7
% DARI &00%
D. DIBUAT GRAFIK HUBUNGAN ANTARA HARGA *.B.R DAN
PROSENTASE 1UMLAH TADI
E. NILAI *.B.R YANG ME6AKILI DI DAPAT DARI ANGKA
PROSENTASE 80%
CBR
<,!)"( ;"'-
3"!" "t",
)*54( 5*3"r
P*r3*' 8.9 ;"'- 3"!"
"t", )*54( 5*3"r
$
$
5
6
6
6
6
&%
&&
&&
-
A
-
7
6
-
-
-
2
&
&&/&& D &%%. C &%%.
A/&& D &%%. C B&?B.
7/&& D &%%. C 6?6.
6/&& D &%%. C 5$?$.
2/&& D &%%. C &B?2.
&/&& D &%%. C A?%.
CONTOH PENENTUAN HARGA C.B.R.
YANG MEWAKILI
PENGU1IAN D.*.P
A. ALAT D.*.P
8 & 9 8 2 9 8 9
M*t*r"'
P*'-,'E4M*
t*r"'
<"t,( B*5"3
P*',!5,/
HASIL PEMERIKASAAN
GAMBARKAN
HASIL PEMERIKSAAN
ALAT D.C.P
8FORM. DL. 22&9
SEDIAKAN
TRANSPARANSI
GRAFIK KORELASI
ANTARA D.C.P DAN
C.B.R LAPANGAN
8KONUS %
1
9
HASIL GRAFIK PEMERIKSAAN OLEH D.C.P.
K,!,)"t4+ P,/,)"'
K
*
6
"
)
"
!
"
'
P
*
'
*
t
r
"
3
4
8
E
!
9
K,!,)"t4+ P,/,)"'
GRAFIK KORELASI ANTARA D.C.P DAN C.B.R LAPANGAN
PENDAHULUAN
emilihan material tanah baik material untuk pondasi
maupun konstruksi perlu dilakukan agar ;
* &endapatkan konstruksi yang ekonomis dan aman
* %apat terhindar dari segala permasalahan
Tanah Dasar Dapat Berupa :
$alian
Timbunan
Tanah Asli
Tanah dasar mempunyai sifat yang sangat penting,
sehingga perlu diketahui akan sifat*sifatnya agar tidak
menimbulkan permasalahan baik pada saat pelaksanaan
maupun permasalahan setelah jalan tersebut terbentuk<
Permasalahan2pada tanah dasar antara
lan :
Lendutan
enurunan
Peng!"an Ma#er"a$ Tanah n#% K&ns#r%s"
Sifat*sifat Inde:
lastisitas
Kepadatan
%aya %ukung
S!at " s!at #nde$ Tanah% melput :
%erajat Kejenuhan ) Sr 6
Angka ori
orositas
'erat Isi
'erat (enis
Pemahaman S!at&s!at #nde$ Tanah
' Hu(un)an Berat *+lume ,
Volume )V6 'erat )?6
Udara
Air
Butir
Vt
Wt
Vs
Va
Vv
Ws
Wa
Parameter¶meter #nde-s Tanah
S4:"t S4!51) S"t,"' D*:4'434
Kadar Air w = wa/ws x100 % % Perbadi!a Berat Air diba!i de!a Berat Butir "aa#
$era%at
Ke%eu#a
Sr = Va/Vv x100 % % Perbadi!a V&'u(e Air diba!i de!a V&'u(e P&ri
A!)a P&ri e = Vv/Vs
= /* 1 + ,
Perbadi!a Isi P&ri de!a Isi Butir "aa#
P&r&sitas = Vv/V Perbadi!a atara isi -&ri de!a isi taa# se'uru#.a
Berat Isi
Basa#
g = W/V
!r//(
0
Perbadi!a atara berat t&ta' taa# de!a v&'u(e t&ta'
taa#
Berat Isi
Keri!
g
d
= Ws/V
g
d
= g / *1 1 w ,
!r//(
0
Perbadi!a atara berat )eri! taa# de!a v&'u(e t&ta'
taa#
Berat Jeis
2s = Ws/Vs3 g
w
Perbadi!a atara berat butir taa# taa# de!a v&'u(e
butir taa# da berat isi air
Ta(el ..2 An)-a p+r% -adar ar% (erat /+lume -ern)
(e(erapa 0ens tanah asl
"i-e taa# e W4 )&disi %eu#
* % ,
g
d
* !r///,
Pasir 'e-as4 sera!a(
Pasir -adat4 sera!a(
Pasir )e'aaua4 'e-as4
butira bersudut
Le(-u!4 )a)u
Le(-u!4 'ua)
Le(-u! &r!ai)3 'ua)
035
0367
0387
038
039 + 136
:37 + 03:
00
18
:7
:1
00 + 70
90 ; 1:0
1367
135
138
139
13<
038 ;035
FUNGSI BADAN JALAN :
1. MAMPU MENDUKUNG BEBAN DARI LAPISAN
DIATASNYA (PERKERASAN JALAN)
. SEBAGAI JALAN KERJA
PERSYARATAN :
KUAT
A!ET
STABIL
EK"N"MIS
JURUSAN SIPIL
PRINSIP Desain Badan Jalan
1. Terjad#n$a %en$e&aran &e&an r'da kend. s().
&e&an $an) d#*er#+a s,&)rade le&#( ke-#l.
.Se+ak#n k,a* s,&)rade. se+ak#n *#%#s *e&al
%erkerasan jalan.
/.S,&)arade &erada 1.01 + d#a*as +.a. *ana(
2.Le&ar &a(, da%a* +e+&er#kan d,k,n)an
kesa+%#n) %erkerasan jalan.
0.Perl, anal#sa s*a&#l#*as ,n*,k )al#an 3 *#+&,nan
*#n))#.
JURUSAN SIPIL
ATERIAL BADAN JALAN
PERSYARATAN :
6ara ASS5T"
J,+la( l#n*asan
Te&al la%#san
Pas#r3Ker#k#l PTR
JURUSAN SIPIL
PELAKSANAAN PEKERJAAN TANA%
Pe+&ers#(an dan Pen),%asan
Pe+&,an)an *ana( a*as (*'% s'#l)
Pe+&'n)karan s#sa s*r,k*,r &an),nan
JURUSAN SIPIL
Faktor-faktor dalam perhitungan uantitas
tanah!
Susut (shrinkage)
Kembang (swell)
Kepadatan
Bahu jalan.
JURUSAN SIPIL
Fa%#&r Ke'(ang ss# #anah
Jen#s Tana(
Jen#s Tana(
Keadaan
Keadaan
@ak*'r
@ak*'r
Keadaan
Keadaan
Ala+
Ala+
Keadaan
Keadaan
Le%as
Le%as
Keadaan
Keadaan
Pada*
Pada*
Pas#r
Pas#r
Ala+
Ala+
Le%as
Le%as
Pada*
Pada*
1.11
1.11
1.A1
1.A1
1.10
1.10
1.11
1.11
1.11
1.11
1.1B
1.1B
1.<0
1.<0
1.A7
1.A7
1.11
1.11
Tana( B#asa
Tana( B#asa
Le% Ala+
Le% Ala+
Le%as
Le%as
Pada* as
Pada* as
1.11
1.11
1.A1
1.A1
1.11
1.11
1.0
1.0
1.11
1.11
1./<
1./<
1.<1
1.<1
1.B
1.B
1.11
1.11
Tana( L#a*
Tana( L#a*
Ala+
Ala+
Le%as
Le%as
Pada*
Pada*
1.11
1.11
1.B1
1.B1
1.11
1.11
1.2/
1.2/
1.11
1.11
1.0<
1.0<
1.<1
1.<1
1.7/
1.7/
1.11
1.11
JURUSAN SIPIL
JURUSAN SIPIL
Benkelman Beam
JURUSAN SIPIL
Falling Weight Deflectometer
JURUSAN SIPIL
Falling Weight Deflectometer
JURUSAN SIPIL
Dinamic Cone Penetrometer
JURUSAN SIPIL
CBR in place
Sosialisasi Standarisasi eren4anaan 'idang (alan dan
(embatan, 'atam /B*/0 agustus 7AA8
PENGENDALIAN MUTU
PENGENDALIAN MUTU
KUALITAS PERSONIL KUALITAS PERSONIL
TERSEDIANYA LABORATORIUM YANG MEMADAI TERSEDIANYA LABORATORIUM YANG MEMADAI
PERALATAN YANG SESUAI DAN TERKALIBRASI PERALATAN YANG SESUAI DAN TERKALIBRASI
PELAKSANAAN PENGENDALIAN MUTU SETIAP PELAKSANAAN PENGENDALIAN MUTU SETIAP
TAHAPAN TAHAPAN
Tu0uan Pen)endalan Mutu
Kepadatan tanah
&aksud pemadatan
&emperke4il permeabilitas
Kadar air
%aya pemadatan
Tahap lapisan
&utu bahan
emadatan timbunan
Pe!"##$#% G#&#!'
enyiapan Tanah
?uarteri!
A%#,'!# S#'%+#% -G#&#!'.
SNI 03/1968/1990
Sarn)an dan pen))etar
Bahan hasl penCarn)an
ATTERBER; L#M#T
'SN#&:.&2955&299:, dan 'SN#&:.&2956&299:,.
Ba*as 6a#r (LL)
8SNI %-&A67-&AA%9
Ba*as Plas*#s (PL)
8SNI %-&A66-&AA% 9
Plas*#s Indeks (PI)
U0 KEPADATAN
'SN# :.&263.&2979,
148:
14<0
14<5
1458
1496
:400
:411
B
@
R
A
"
I
S
I
K
@
R
I
N
2
*
t
&
/
(
0
,
KA$AR AIR *%,
0 7 10 17 :0 :7 00
100
107
110
117
1:0
1:7
100
B
@
R
A
"
I
S
I
K
@
R
I
N
2
*
'
b
/
>
t
0
,
K
3
A
I
R
A
P
"
I
B
3
2
A
R
I
S
J
@
N
U
C
*
R
A
N
2
2
A
U
$
A
R
A
=
0
,
B@RA" ISI K@RIN2
BAKSIBUB
U0 CBR 'Cal!+rna Bearn) Rat+,
'SN# :.&2633&2979,
D
CBR Rendaman
's+a-ed,
Tripo
d
Cetakan
(mould)
Penumbuk
(rammer)
Piring beban
(surcharge weight)
Piring
pemuaian
Mesin
pembebanan
(loading device)
0
:7
70
<7
100
1:7
B@RA" ISI K@RIN2 *t&/(
0
,
D
B
R
R
@
N
$
A
B
A
N
*
%
,
00 "UBBUKAN
14<8 1456 149: :400 :405
10 "UBBUKAN
87 "UBBUKAN
DBR = 7:%
0 041 04: 040 046 047
P@N@"RASI *i,
7700
7000
6700
6000
0700
0000
:700
:000
1700
1000
700
0
B
@
B
A
N
*
'
b
s
,
041
04:
B
A
C
A
N
S
"
A
N
$
A
R
"
I$
A
K
P
@
R
L
U
K
A
R
@
K
S
I
P
@
R
L
U
K
A
R
@
K
S
I
#ntr+duEn) MC* Testn)
#ntr+duEn) MC* Testn)
DBR 'ab&rat&riu(
Dara (e'a)u)a.aE
13 Leta))a )e-i! -e(berat diatas -er(u)aa beda u%i
seberat
(ii(a' 647 )! *10 -&ud, atau sesuai beba -er)erasa
:3 Utu) beda u%i .a! direda(4 beba.a sa(a sewa)tu
-ereda(a3 Leta))a )e-i! -e(berat :4:< )! *7 -&ud,
utu) (e/e!a# (e!e(ba!.a -er(u)aa beda u%i -ada
ba!ia 'uba! )e-i! -e(berat3 Pe(berat se'a%ut.a
di-asa!
sete'a# t&ra) disetu#)a -ada -er(u)aa beda u%i
03 Atur t&ra) -eetrasi -ada -er(u)aa beda u%i se#i!!a ar'&%i
beba (eu%u))a beba -er(u'aa sebesar 647 )!
*10 -&ud,3 Pe(bebaa -er(u'aa ii di-er'u)a utu)
(e%a
(i bida! setu# .a! se(-ura atara t&ra) de!a
-er(u
)aa beda u%i3 Ke(udia ar'&%i -eu%u) beba da ar'&%i
-eetrasi di &')a
DBR 'ab&rat&riu(
Wa)tu
*Beit,
Peetrasi
*(( , *i/#i,
Pe(bebaa *D&t&# sa%a,
Pe(ba/aa ar'&%i Beba *'b,
1/6 0401: 0401:7 6 = 6x74<7 'b = :0
F 048: 040:7 9
714<7
1 14:7 0407 16
50470
1 F 0415< 040<7 :0 117
:
:47 0,10 :7
143,75
0 04<7 0417 :5 181
6
7 0,20 01
178,25
8 <47 0400 09
::64:7
5 10 0460 66 :70
10 1:47 0470 69 :51
Dara (e'a)u)a.aE
63 Beri)a -e(bebaa de!a teratur se#i!!a -eetrasi
)e/e-ata (ede)ati 14:< ((/(eit *0407G,/(eit
Datat -e(ba/aa -e(bebaa -ada -eetrasi se-erti
/&t&# E
DBR
'ab&rat&riu(
0 041 04: 040 046 047
Peetrasi *i/i,
B
e
b
a
*
-
&
u
d
,
000
:70
:00
157
170
107
100
70
0
Peetrasi 041 I/#i
Peetrasi 04: i/#i
% 4,5 % 100 x
3x1000
135
CBR = =
4,1% % 100 x
3x1500
185
CBR = =
Kepadatan tm(unan tanah
&aksud
eralatan
2ara melakukan