www.muzikegitimcileri.

net


Abant zzet Baysal niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi, Gzel Sanatlar
zel Says, (Haziran 2006.)



1904 2004 YILLARI ARASINDA
ADA TRK BESTECLERNN
BYOGRAFK ZELLKLER VE ETM SRELER
*


Ahmet Serkan ECE
Yrd. Do. Dr.
Abant zzet Baysal niversitesi
Eitim Fakltesi Gzel Sanatlar Eitimi Blm
asece@hotmail.com
0 374 2541000-1698

























* Bu makale herhangi bir teze dayanmamakta ve herhangi bir sempozyum ve konferansta da sunulmamtr.

www.muzikegitimcileri.net

2
Abant zzet Baysal niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi, Gzel Sanatlar
zel Says, (Haziran 2006.)


1904 2004 YILLARI ARASINDA
ADA TRK BESTECLERNN
BYOGRAFK ZELLKLER VE ETM SRELER
*

ZET

Bestecilerimiz hakknda yazl kaynaklar son derece kstldr. Mevcut kaynaklarn byk bir blm
de Trk Beleri gurubu ierisinde yer alan bestecilerimize yneliktir. Aratrmada 69 besteci biyografik
zellikleri ve eitim sreleri asndan irdelenmitir.
Aratrma yntemi olarak Deerlendirme-Survey yaklam benimsenen bu almada, son yzyl
ierisinde lkemizdeki bestecilerin saylar, cinsiyet dalmlar, bestecilere ait eserlerin yayn haklarnn
dalmlar, yurtii ve yurtdnda eitim aldklar kurum ve kurulular, yine bu kurumlardaki bestecilik zerine
ders veren eitimciler saptanm ve bu konularda deerlendirmelerde bulunulmutur. Aratrmayla elde edilen
bulgular nda, ilgili kii, kurum ve kurululara neriler sunulmutur.

Anahtar Kelimeler: Trk Bestecileri, Bestecilik Eitimi, Besteciler




























www.muzikegitimcileri.net

3


BIOGRAPHICAL CHARACTERISTICS AND EDUCATIONAL BACKGROUNDS
OF CONTEMPORARY TURKISH COMPOSERS LIVED
BETWEEN 1904-2004



ABSTRACT


Written sources about our composers are too limited. Moreover, a huge amount of these current sources
are about the composers taking place in the group Trk Beleri. In this study, biographical characteristics and
educational backgrounds of 69 composers were studied.
In this study, in which Assesment Survey approach was taken as the research method, the number,
the gender, the copyrights of the works of the composers who lived in our country in the last century, the
institutions and associations both in the country and abroad in which they were educated and again the educators
who gave courses on composing at these institutions were determined and the evaluation of these issues was
made. At the end of the study, recommendations were made for the people, institutions and associations who are
interested in.

Key words: Turkish composers, Composing Education, Composers.



























www.muzikegitimcileri.net

4

Abant zzet Baysal niversitesi Eitim Fakltesi Dergisi, Gzel Sanatlar zel Says,
(Haziran 2006.)

1904 2004 YILLARI ARASINDA
ADA TRK BESTECLERNN
BYOGRAFK ZELLKLER VE ETM SRELER


1. GR
Trkiyede besteci yetitirmenin gemii, Osmanl Dneminde Darulelhan ve Muzka-i Humayundan
Enderun okuluna hatta Mehterhaneye kadar uzanr. Bu sre ierisinde bestecilik eitimi alanlarn byk bir
oranda makamsal mzik alannda eserler verdii bilinmektedir.
oksesli Bat Mziinin Osmanlya girii ve sarayn bu mzik tr ile tanmas, yurtdndan gelen
solo, gurup ya da topluluklarn konser, opera ve gsterileri ile balar. Yurtdndan gelen bu topluluklar,
Osmanl saraynn oksesli mzik alannda ilk admlar atmasnda etkili olmulardr.
Osmanlnn son dnemlerinden Cumhuriyetin ilanna kadar olan yllarda o dnem bestecileri,
Avrupadan gelen ve zamann nl solist ve bestecileri ile etkileim halinde olmular, yeni oluturulan bandolar,
gruplar, orkestralar, solistler iin makamsal mziin dnda operalar, operetler, polkalar, marlar, tangolar,
valsler, vertrler bestelemilerdir. Bu etkileim ve okseslilik almalar zerine Gedikli (1998)Yzyllarca
teksesli olarak varln srdren Trk sanat mziine okseslilik eilimi de yine Avrupa mziinden
gemitir.19.yzylda Avrupa kkenli mzikiler ile 20.yzyln balarnda Trk mzikilerin yapt ilk
oksesli almalar, genellikle yzeyseldi diyerek konuya dikkat ekmektedir.
oksesli mzik teknikleri ile yazan ilk bestecilerimiz 19. yzyln ortalarnda yaptlar retmeye
balamlardr. Bir yanda Muzka-i Humayunda verilen ciddi eitim, te yanda stanbula gelen topluluklarn
kazandrd bilgi ve grg, onlara oksesli mzik paralar yazmann ulalabilecek bir hedef olduunu
gstermitir ( Say, 1998 ).
lerinde Fransa ve talyada eitim alm olanlarla birlikte, solfej, kuram, armoni, form bilgisi,
orkestrasyon ve alg eitiminden geen dier bestecilerimiz Saya (1998) gre ..kendilerini btnyle
yaratcla adam profesyonel besteciler deil, orkestra efi ya da koro ynetmeni olarak, beste denemelerine
girimi yetenekli mzikilerdir.

Cumhuriyet Dnemi Bestecilerimiz ve Eitimi

Atatrkn eitim politikas tevhid-i tedrisata (retimde birlik) dayaldr. lkenin her kesinde ayn
tip eitim yaplacaktr. Bylece mzikte de ustadan raa kulak yoluyla geen reti, yerini notaya, kitaba ve
belli yntemlere brakmaldr ( lyasolu, 1998 ).
nce mzik alannda yetenekli genler belirlenir ve eitim almalar iin yurtdna gnderilir. Bestecilik
alanndaki bu genler kendilerini beste yapmaya adayan, baka bir ifade ile meslek olarak seen ilk
mzikilerimizdir. lk olarak Halil Bedii Ynetken tarafndan da Trk Beleri olarak isimlendirilen
bestecilerimizden Cemal Reit Rey Cenevre Konservatuvarnda, Hasan Ferit Alnar Viyana Devlet Mzik
akademisinde, Ulvi Cemal Erkin Paris Konservatuvar ve Ecole Normale de Musiquede , Ahmet Adnan Saygun

www.muzikegitimcileri.net

5
Schola Cantorum ve Ecole Normale de Musique ve Necil Kazm Akses Viyana Devlet Mzik Akademisi ve
Prag Devlet Konservatuvarnda eitim almlardr. Trk belerinin eitimlerini tamamlayp yurda dnmesiyle,
Cumhuriyetin mzik alanndaki yeni kuaklarnn yetimesinde eitimci ve idareci olarak etkin grev alacaklar
kurumlarn yaplandrlmasna da balanr.
1917de kurulan ve halka ak ilk mzik eitim kurumu olan Darlelhan (melodiler evi), Cumhuriyetle
birlikte yeniden ekillenerek bir konservatuvara dntrlr. nceden yalnz geleneksel Trk mzii
retilirken 1924ten sonra oksesli mzikte programa alnr. 1986ya kadar stanbul Belediye Konservatuvar
adn tayan kurum daha sonralar YK kapsamna alnarak stanbul niversitesine balanr.
stanbul Belediye Konservatuvar mzik ve bestecilik alannda kurulan ilk kurum olmasna ramen,
batl ada anlayla besteci ve seslendirici yetitirme iine, kkl olarak asl 1936 ylnda Musiki Muallim
Mektebi iinde ona bal olarak kurulan Ankara Devlet Konservatuvarnda balanmtr. Bu kurumu 1958de
zmirde, 1969da stanbulda alan Devlet Konservatuvarlar izlemitir (Uan, 1994).
Cumhuriyetin ilan sonrasnda, kurumsal yaplanma ile birlikte mzik alanndaki gelime ve
deimeler hzlanmtr. Trk Belerinin yurtdna bestecilik eitim amac ile gnderilmesine paralel olarak,
yurtdndan da yeni alan mzik kurumlarnda bilgi, gr ve deneyimlerinden yararlanlacak yabanc
uzmanlar getirtilmitir.
1925 ylndan itibaren Milli Eitim Bakanlnn am olduu snavlarda, mzik alannda devlet adna
renim grmek zere yurtdna birok renci gnderilmitir. Bu uygulamalar 1929 ylnda yrrle giren
1416 sayl yasa ile daha kesin ve belirgin kurallara balanmtr. 1943 ylnda yrrle giren 4489 sayl yasa
ile bu tr olanaklar biraz daha geniletilmitir. 1948 ylnda yrrle giren 5245 sayl yasa ile mzik dalnda
olaanst yetenek gsteren ocuklarn (harika ocuklarn) yurtdnda devlete eitilmesi dzenlenmitir. Bu
yasann yerini 1956 ylnda kabul edilen daha kapsaml 6660 sayl yasa almtr. Ayrca, birok yabanc lke ve
uluslar aras kurulu tarafndan Trk hkmetleri emrine ya da belirli kiilere eitli burslar salanmtr. Belirli
koullarla, kendi bireysel olanaklar ile yurtdnda mzik renimi grme yolu da ak tutulmutur
(Uan,1994).
Trk Belerinden gnmze bestecilerimiz de bu yasal dzenlemelerden yararlanmlar, yurtii ve/veya
yurtd eitimlerinin sonucunda farkl mzik trlerinde ve farkl formlarda eserler retmeye balamlardr. Bu
balamda aratrmann amac; 1904-2004 yllar arasnda, bestecilik kollarndan biri olan oksesli mzik
bestecilerimizi belirlemek, onlarn biyografik zelikleri ve eitim durumlarn saptayarak, bestecilik eitimi alan
ve almak isteyen mzisyenlere nerilerde bulunmaktr.
lkemizde sanatlarmzn yaamn konu alan bir incelemeye girimek demek, bir bilinene kar bin
bilinmeyenle uramak demektir. Bat dnyasnda mzikoloji bilimi 20. yzyldan balayarak bir ok
niversitenin retim programlarnda yer alm, yaam didik didik edilmeyen besteci ve yorumcu kalmamtr.
Ama Trkiye gibi bu bilime yeni ilgi gsteren bir lkede, besteciler ve eserleri hakknda geni bilgi bulmak
zordur. Bat da ise herhangi bir besteci byte altna alndnda saysz kaynak sizi bekler (algan, 2001).
lkemizde oksesli mzik bestecilerini tantacak kaynaklar ok snrldr.
1
Kaynaklarn snrl sayda
olmalar yaplacak olan aratrmalarn nemini daha da arttrmaktadr.

1
Aratrmada yaplan taramalar sonucunda, bestecilerimizin biyografileri ve eserleri ile ilgili ( 2si Cemal Reit Rey, 6si
Ahmet Adnan Saygun, 2si Ulvi Cemal Erkin, 2si Necil Kazm Akses, 2si lhan Usmanba, 1i Blent Arel, 1i Blent

www.muzikegitimcileri.net

6
2.YNTEM
Bu almada, deerlendirme-survey aratrma yntemi kullanlmtr. Bu aratrma yntemi Ertrke
(1974) gre, sosyal ve eitimsel programlar, renme yaantlarn ya da eitim durumlarn ve tm eitim
iini inceleme; eitim hedeflerinin gerekleme derecesini tayin edebilme, retmen ve retmenin slah gibi
amalara ynelik almalardr (Kaptan, 1995).
Verilerin toplanmas aamasnda, bestecilerimize ait biyografi ve eser listelerinin yazld ulalabilen
basl yaynlar taranmtr. Aratrma snrll ile belirlenen kitaplarda bulunan ve 1904 2004 (100 yl ) yllar
arasnda yaayan bestecilerin biyografik zellikleri saptanarak saysal verilere dntrlm ve bu veriler
frekans- yzde alnarak tablolar haline getirilmitir.
Bestecilik, gnmz koullarnda tr ayrt edilmeksizin ok geni bir alana sahiptir. Bu alan ierisinde
orkestra, koro ve dier mzik topluluklar iin farkl formlarda eser yazan oksesli mzik bestecilii, eitim
mzii bestecilii, pop mzik bestecilii, film mzii bestecilii, tiyatro mzii bestecilii, TV dizi ve reklam
mzii bestecilii saylabilir.
Halen lkemizde veya yurt dnda yaayan ve yukarda sralanan bestecilik kollarnn birinde veya
birkanda eser reten birok besteci vardr. Bu bestecilerimizin biyografi ve eserlerine ait gerek bestecilik
gerekse eser trleri bakmdan bir ariv almas bulunmamaktadr. Bu nedenlerden dolay bestecilerin
belirlenmesinde, mevcut kaynaklardan yararlanlm, lkemizde bestecilerimize ait biyografi ve eser listelerinin
en ayrntl olarak ele alnd 3 kitap ve bu kitaplardaki 1904 -2004 yllar arasnda yaam ve yaamakta olan
bestecilerle snrlandrlmtr.
Aratrma snrll ile belirlenen kitaplar, yazarlar ve basm yllar.
1. Ad: Bat Teknii le Yazan 60 Trk Badar
Yazar: Gltekin Oransay
Basm: K Yaynlar. Ankara / 1965
2. Ad: ada Trk Bestecileri
Yazar: Evin lyasolu
Basm: Pan Yaynclk. stanbul / 1998
3. Ad: Trkiyenin Mzik Atlas
Yazar: Ahmet Say
Basm: Ofset Yaynevi. stanbul / 1998












Tarcan 5i tm bestecilerimizi ierisine alan ) toplam 21 kitap, 1982 2003 (21 ylda) yllar arasnda 37 yksek lisans, 2
sanatta yeterlilik ve 1 doktora olmak zere toplam 40 lisansst aratrma yapld belirlenmitir.



www.muzikegitimcileri.net

7






3.BULGULAR ve YORUMLAR
Trk Bestecileri
Aratrma snrll ile belirlenen 3 kitapta yer alan ve 1904-2004 ylar arasnda yaayan ve yaamakta olan
toplam 69 besteci saptanmtr. Bestecilerin isimleri ve doum- lm tarihleri aada belirtilmitir.
Ad Soyad D.T _ .T Ad Soyad D.T _ .T
1 Cemal Reit REY 1904 1985 36 lhan BARAN 1934
2 Hasan Ferit ALNAR 1906 1978 37 Kemal ALAR 1934 1996
3 Ulvi Cemal ERKN 1906 -1972 38 etin IIKZL 1939
4 Ahmet Adnan SAYGUN 1907 1991 39 Ahmet YRR 1941
5 Nuri Sami KORAL 1908 1996 40 Okan DEMR 1942
6 Necil Kazm AKSES 1908 1999 41 Turgut ALDEMR 1943
7 Necip Celal ANTEL 1908 1957 42 Necati GEDKL 1944
8 Ferit Hilmi ATREK 1908 - 43 Sarper ZSAN 1944
9 brahim zgr 1908 1959 44 stemihan TAVLOLU 1945
10 Kemal LERC 1910 1986 45 Ali DARMAR. 1946
11 Samim BLGEN 1910 46 Nejat BAEMEZLER 1950
12 Rait ABED 1910 1968 47 Selman ADA 1953
13 Cezmi ERN 1910 48 Mete SAKPINAR 1954
14 Ekrem Zeki N 1910 1987 49 Erturul SEVSAY 1954
15 Faik CANSELEN 1911 50 Turgay ERDENER 1957
16 Asm GNEY 1913 51 Betin GNE 1957
17 Blent TARCAN 1914 1991 52 Aydn KARLIBEL 1957
18 Mithat FENMEN 1916 1982 53 Mehmet AKTU 1959
19 Sabahattin KALENDER 1919 54 Meliha DOUDUYAL 1959
20 Blent AREL 1919 - 1990 55 Sdka ZDL 1960
21 Nedim OTYAM 1919 56 Nihan ATLI 1960
22 Mithat AKALTAN 1920 57 Perihan nder RDDER 1960
23 lhan USMANBA 1921 58 Kamran NCE 1960
24 Erturul Ouz FIRAT 1923 59 Server ACM 1961
25 Nevit Kodall 1924

60 Aydn ESEN 1962
26 Necdet LEVENT 1924 61 Hasan UARSU 1965
27 lhan MMAROLU 1926 62 Deniz NCE 1965
28 Ferit TZN 1929 1977 63 Semih KORUCU 1965
29 Yksel KOPTAGEL 1931 64 pek Mine ALTINEL 1966
30 Cenan AKIN 1932 65 Mehmet NEMUTLU 1966
31 Muammer SUN 1932 66 zkan MANAV 1967
32 Cengiz TAN 1933 1997 67 Emre ARACI 1968
33 Kemal SNDER 1933 68 Muhittin D. DEMRZ 1969
34 Ali Doan SNANGL 1934 69 Fazl SAY 1970
35 Yaln TURA 1934



Birinci kuak Trk Bestecileri ierisinde olan ve Trk Beleri (Cemal Reit Rey, Hasan Ferit Alnar, Ulvi
Cemal Erkin, Ahmet Adnan Saygun, Necil Kazm Akses ) olarak da bilenen bestecilerden gnmzde onlarnda
rencilerinin rencileri olan Beinci kuak Trk Bestecileri yetimi ve yetimektedir.
Tablo 1: Bestecilerin Doum Tarihlerine Gre Dalmlar

F %
1900l yllar (1904 - 1909) 9 13,04
1910lu yllar (1910 - 1919) 12 17,39
1920li yllar (1920 - 1929) 7 10,14
1930lu yllar (1930 - 1939) 10 14,49
1940l yllar (1940 - 1949) 7 10,14
1950li yllar (1950 - 1959) 9 13,04
1960l yllar (1960 - 1969) 14 20,28
Son 34 yl (1970 - 2004 1 1,44
Toplam 100 yl 69 100

www.muzikegitimcileri.net

8
* Bestecilerimizle ilgili olarak yaplan kaynak taramalarnda, aratrma snrll ile belirlenen kitaplar
iinde 1970 doumlu bir besteci belirlenmi, 1970 sonras doan hibir besteci belirlenememitir.

Tabloya genel olarak bakldnda besteci saylarnn 1920 ve 1940l yllarda azald, 1960l yllarda ise
besteci saylarnn artta olduu sylenebilir.1970li yllardan gnmze aratrma snrll ierisinde bulunan
kitaplarda sadece 1 besteci belirlenmitir.
Tablo 2: Aratrma Gurubunu Oluturan Bestecilerin Cinsiyet Dalmlar Ve Yzde
Frekans Tablosu

Kadn Erkek Toplam
Cinsiyet
f % f % f %
69 besteci

7 10,14 62 89,85 69 100

Tablodan erkek besteci saysnn kadn bestecilere oranla daha fazla olduu anlalmaktadr. Bu
orandan da grld gibi Trkiyedeki kadn besteci saysnn azl dier lkelerdeki kadn besteci azlna
paralel bir rnek sergilemektedir.
Tablo 3: Bestecilerin, Bestecilik Dnda Farkl Bir Meslek Dalnda Da Eitim Olanlarnn, Aldklar
Mesleki Eitim Dallar Ve Dalmlar

Grup No Meslekler Frekans
( f )
Yzde
( % )
1 Siyasal Bilgiler 1 1,44
2 Temel Bilimler Fakltesi 1 1,44
3 Gazetecilik ve Halkla liler 1 1,44
4 Eczaclk Fakltesi 1 1,44
5 lkokul retmenlii 1 1,44
6 Asker ( Subay ) 1 1,44
7 Mhendislik 1 1,44
8 Tp Fakltesi ( Doktor ) 2 2,89
9 Mzik retmenlii 3 4,34
10 Hukuk Fakltesi ( Avukat Yarg ) 5 7,24
11 Besteci 52 75,36
Toplam 69 100

Tablodan bestecilerin % 75,36 byk bir blmnn kendi meslekleri ile ilgili okullarda eitim
aldklar, toplam % 25 orannda ise 10 farkl meslek gurubunda eitim aldklar sylenebilir. Ayrca yine bu
gurup iin, bestecilik eitimlerinin ncesinde, beraberinde veya sonrasnda bu meslekleri yaptklar, bestecilie
daha sonra karar verdikleri sylenebilir.
Tablo 4: Bestecilere Ait Eserlerin Yayn Haklarna Sahip Olan Kii/ Kurum/ Kurulular
Ve Yzde, Frekans Dalmlar
*

Gr.
No
Kii Kurum - Kurulular
Frekans
( f )
Yzde
( % )
1 Kendisinde 36 48,64
2 SACEM
2
( Fransa ) 10 13,51
3 ASCAP
3
( ABD ) 3 4,05
4 Ailesinde 3 4,05
5 Miraslar 2 2,70
6 Lir Mzik ve Sahne Sanatlar Merkezi 1 1,35
7 F.E.C.Leuckart ( Mnih - ALMANYA ) 1 1,35
8 SABAM
4
( Belika ) 1 1,35
9 zmir Kltr ve Sanat Vakf 1 1,35

2
Uluslar aras Besteciler ve Sz Yazarlar rgt
3
Amerikan Besteci, Yazar ve Yaymclar Dernei
4
Belika Telif Haklar Kurumu


www.muzikegitimcileri.net

9
10 Seesaw Music Corp ( ABD ) 1 1,35
11 American Composers Alliance ( ABD ) 1 1,35
12 Peer Musikverlag ( Hamburg ALMANYA ) 1 1,35
13 Southern Music Publishing Co ( New York- ABD ) 1 1,35
14 Universal Adition A. G ( Viyana Avusturya ) 1 1,35
BLNMYOR 11 14,86
T O P L A M 74 100
* Eserlerinin yayn hakk birden fazla kurumda bulunan besteciler bu tabloya dahil edilmilerdir.

Tabloya genel olarak bakldnda bestecilere ait eserlerin yayn haklar % 48,64 orannda bestecilerin
kendilerinde olduu saptanmtr. Dikkat eken dier bir nokta bestecilerimize ait eserlerin yayn hakknn
yurtdndaki yaynevleri, meslek kurulular vb. olmasdr. Yine yaplan tarama sonucunda 11 besteciye ait
eserlerin yayn hakkna sahip kii, kurum ve kurulular bilinmemektedir.
Eserlerin yayn haklar ile ilgili olarak bestecilerden Acime (2003) gre, lkemizde, eser reten
kiilerin rettikleri eser ile ilgili her trl haklarn korumay amalayan 5846 sayl Fikir ve Sanat Eserleri
Kanunu yrrlkte olmasna ramen, baz bestecilerimiz bu kanun maddelerinin tamamndan haberdar olsalar
bile, Trkiye Musiki eserleri Sahipleri Meslek Birlii (MESAM) ve Mzik Eserleri Sahipleri Grubu (MSG) gibi
meslek birliklerinin, eser sahiplerinin ortak karlarn korumak ve mali haklarnn izlenmesi, alnacak tazminat
ve telif cretlerinin tahsilini ve datmn salamak amacyla kurulduklarn bilmiyorlar ya da bilmek
istemiyorlardr.

Bestecilerin Eitim Sreleri

Cumhuriyet ile birlikte Avrupaya giderek eitimlerini tamamlayan Trk Beleri yesi
bestecilerimiz, o dnemde yurda dner dnmez stanbul Belediye Konservatuvar ve Ankara Devlet
Konservatuvarnda dersler vermeye balamlardr. Bestecilik dersleri dndaki, balantl-ilgili dersleri
vererek almalarna balayan bestecilerimiz, zamanla kompozisyon derslerine de girmeye balayarak,
kendilerinden sonraki kuaklar yetitirmeye balamlardr ( Acim, 2003).
Bestecilerin lkemizde eitim aldklar kurumlar.
1. stanbul Belediye Konservatuvar ( stanbul niversitesi Devlet Konservatuvar )
2. Ankara Devlet Konservatuvar ( Hacettepe niversitesi Devlet Konservatuvar )
3. Musiki Muallim Mektebi ( Gazi niversitesi GEF. GSEB. Mzik Eitimi ABD )
4. zmir Devlet Konservatuvar ( Dokuz Eyll niversitesi Devlet Konservatuvar )
5. Mimar Sinan niversitesi Devlet Konservatuvar
Tablo 5: Eitimlerine Yurtiinde Balayan Besteci Saysnn Eitim Aldklar Kurumlara
Gre Dalm
*

Kurumlar Besteci Says
Ankara Devlet Konservatuvar 30
stanbul Belediye Konservatuvar 18
Mimar Sinan niv. Devlet Konservatuvar 9
Musiki Muallim Mektebi 6
zmir Devlet Konservatuvar 3
*Yurtiinde birden fazla kurumda eitim alm olan besteciler de bu tabloya dahil
edilmilerdir.

Tabloya genel olarak bakldnda, bestecilerimizin byk bir ounluu bestecilik eitimlerini Ankara
Devlet Konservatuvarnda almlardr. stanbul Devlet Konservatuvarnn bat mzii eitimine daha sonra

www.muzikegitimcileri.net

10
balamas, Mimar Sinan ve zmir Devlet Konservatuvarlarnn sonraki yllarda alm olmas, bu kurumlarda
yetien besteci saylarnn az olmasna neden olduu sylenebilir.





Tablo 6: Eitimlerine Yurtdnda Devam Eden Ve/Veya Balayan Bestecilerin, Eitim Aldklar
Kurumlar Ve Tercihlerine Gre Dalmlar

Sr
a
No

Yurt dnda Eitim Alnan Okullar
Tercih
Eden
Besteci
Says
1 Ecole Normale de Musique 10
2 Paris Konservatuvar 6
3 New York Julliard Mzik Okulu 4
4 Mnih Devlet Yksek Mzik Okulu 3
5 Cenevre Konservatuvar 2
6 Viyana Devlet Mzik Akademisi 2
7 Schola Cantorum 2
8 Guidhall Mzik Okulu 2
9 Chigiana Mzik Akdemisi 2
10 ndiana niv. Bloomington Mzik Okulu 2
11 Kln Devlet Yksek Mzik Okulu 2
12 Dsseldorf Devlet Yksek Mzik Okulu ( Robert Schumann Enstits ) 2
13 Londra kraliyet Mzik Akademisi 2
14 Prag Devlet Konservatuvar 1
15 Lahey Mzik Tiyatro ve Sahne Sanatlar Yksek okulu ( krallk Konserv) 1
16 The Associate Board of the Royal School of music ( KKTC ) 1
17 Conservatoire National Superior de Musique 1
18 Ulusal Ruel Malmaison Konservatuvar 1
19 Salzburg Mozarteum Akademisi. 1
20 Conford Muzik Okulu 1
21 Ernest Msic Association 1
22 Santa Cecilia Konservatuvar 1
23 Madrit Kraliyet Konservatuvar 1
24 Cesar Frank Yksek Mzik Okulu 1
25 Carl Flesch Mzik Okulu 1
26 List Mzik Konservatuvar 1
27 Amerika Oberlin Konservatuvar 1
28 New York Eastman Mzik Okulu 1
29 Norve Devlet Mzik Akademisi 1
30 Amerika Berklee Mzik Koleji 1
31 New England Konservatuvar 1
32 ABD Pensilvanya niversitesi Konservatuvar 1
33 ABD Eastman Mzik Okulu 1
34 Edinburgh niv. Mzik Fakltesi 1
35 Brksel Kraliyet Konv. 1
36 Chapelle Musical Reine Elisabeth Okulu 1
37 Colombia niv. Mzik Okulu 1

Tabloya genel olarak baktmzda, gerek devlet adna okumak gerekse zel burs veya olanaklar yolu
ile yurt dna giden bestecilerin, 37 farkl kurumda eitim alm olduklar grlmektedir. Ayrca bestecilerin
yurtdnda eitim iin en ok Ecole Normale de Musique (10 besteci ), Paris Konservatuvar (6 besteci), New
York Julliard Mzik Okulu (4 besteci ) ve Mnih Devlet Yksek Mzik Okulu (3 besteci)na gittikleri / tercih
ettikleri belirlenmitir.
Eitimlerini yurtii ve yurt dnda alan bestecilerin dnda, aratrma snrll ile belirlenmi 9
besteci ise kendilerini Cemal Reit Rey, Karl Berger, Seyfettin Asal, Blent Arel, Muammer Sun gibi
bestecilerden uzun sre zel dersler alarak ve/veya zel mzik okullarnn kurslarna katlarak gelitirmilerdir.

www.muzikegitimcileri.net

11
Bestecilerin Ders Aldklar, Armoni - F Kontrpuan - Kompozisyon Eitimcileri
Trk bestecileri, yurtii ve yurtd eitimleri srasnda dnemin nl bestecilerinden gerek okul
ortamnda, gerekse zel dersler, kurslar yolu ile eitim almlar ve almaya devam etmektedirler. Bestecilerimiz
eitim aldklar lkeden, dnemin mzik akmlarndan ve ders aldklar eitimcilerden de zaman zaman
etkilenmilerdir. Aratrmann bu blmnde, bestecilerin yetimesinde ve kendi bestecilik dillerinin
gelimesinde nemli katklar bulunan ve besteciliin en nemli admlarndan saylan armoni f kontrpuan
ve kompozisyon eitimcilerinin listesi verilmitir.
Bestecilerin yurtii ve yurtdnda ders aldklar Armoni eitimcileri
Sadettin Arel, Cemal Reit Rey, Ferit Alnar, Adnan Saygun, Kemal lerici, Rait Abed, Necil Kazm
Akses, Ferdi Statzer, Nurhan Cangal, Muammer Sun, Erivan Saydam, Hulusi ktem, Demirhan Altu, Tahir
Sevenay, Jean Galon, Joseph Marx, Edgar Manas, Eugene Barrel, Friedrich Richter, Samuel Rousseau,
L.Laurant, Alexander Cellier, Ernst Praetorius, Eduard Zucmayer, Karl Berger, Nadia Boulanger, Sydney
Compton.
Bestecilerin yurtii ve yurtdnda ders aldklar fg kontrpuan eitimcileri
han Usmanba, Cengiz Tan, Adnan Saygun, Cemal Reit Rey, Ferit Alnar, Necil Kazm Akses,
Erivan Saydam, Nevit Kodall, Noel Galon, Paul le Flem, Joseph Marx, Friedrich Richter, Henry Bussel,
Sydney Compton, Roger, Boutry, Paul Patterson, Hans Werner Henze, Edgar Manas.
Bestecilerin yurtii ve yurtdnda ders aldklar kompozisyon eitimcileri
Cemal Reit Rey, N.Kazm Akses, Ferit Anlar, Adnan Saygun, Ferdi Statzer, lhan Usmanba, Ulvi
Cemal Erkin, Erivan Saydam, Nevit Kodall, Muammer Sun, Cengiz Tan, Raoul Laparra, Joseph Marx, Jean
Galon, Nadia Boulanger, Vincent d'Indy, Josef Suk, Georges Dandolet, Milhaud, Joseph Haas, Arthur
Honegger, Dauglas Moore, Joaqun Rodrigo, Daniel Lesur, Tony Aubin, Juan Orrego, Sallas, Jhon Eaton,
Frederick Fox, Bialas, H. Degen, R.Petzold, J.Blume, K.Heinz Stockhausen, Annette Dendonne, Tony Auben,
Pierre Pasquier, Jacques Casterede, Thomas Christian David, , J.Bulume, Gnther Becker, Louis Andriessen,
Theo Loevendie, Emil Peterovic, Christopher Rouse, Joseph Schwantner, Dawid Burge, Geoge Crumb, Richard
Wernick, Samuel Adler, Claude Baker, Robert Morris, Joseph Schwantner William Albright, William Balcom,
Michael Daugherty, Lukas Foss, Marjorie Merryman, Nigel Osborne, Jacqueline Fontjn, Donald Freund

4. SONULAR

Aratrma ile son 100 ylda 69 Trk Bestecisi belirlenmitir.
Bestecilerin doum tarihlerine gre dalmlarna bakldnda, 10 yllk dilimler iin, besteci saylarnda
art ve azal gsterdii ama genelde birbirine yakn dalmlarda olduu belirlenmi, 1971den gnmze
hibir besteci tespit edilememitir.
Bestecilerin cinsiyet dalmlarna gre kadn besteci saysnn az olmas dikkat ekicidir.
Besteciler mesleki eitim almann yannda en yksek oranla hukuk eitimi almlar, ve avukatlk, yarglk
ve savclk gibi grevlerde bulunmulardr.
Bestecilere ait eserlerin yayn hakknn 14 farkl kii, kurum ve kuruluta bulunduu saptanmtr. Bu
kurulularn byk bir blmnn yurt dnda olduu ve bestecilerin % 48.64 gibi byk bir orannn da hala
eserlerine ait yayn haklarnn kendilerinde olduu, bu konuda lkemizde ilgili kurumlarca yaplan yasal
dzenlemeye dikkat etmedikleri belirlenmitir.

www.muzikegitimcileri.net

12
Bestecilerin byk bir ounluunun yurt iindeki eitimlerini Ankara Devlet Konservatuvarda
(Hacettepe niversitesi Devlet Konservatuvar) aldklar, yurt dndaki eitimleri iin ise en yksek oranla
Ecole Normale de Musiquee gittikleri / tercih ettikleri belirlenmitir.
Yine yaplan aratrma ile, bestecilerin yurtii ve yurt dndaki eitimleri srasnda, bestecilik eitiminin
temelinde yer alan Armoni, Fg, Kontrpuan ve Kompozisyon eitimcileri de belirlenmitir.


Bu balamda, aratrma sonunda u nerilere yer verilmitir.
1. Kltr Bakanlna, son 100 ylda yaayan ve yaamakta olan tm bestecilerimizi, yazdklar mzik
trlerine gre belirleyip, bestecilerin biyografileri, eser listelerinin de iinde bulunduu geni kapsaml
bir yazl kayna oluturmas ve mzik ile ilgili tm kurum ve kurululara datm yaplmasnn
salanmas,
2. Konu ile ilgili aratrmac , yazar ve yayn evlerine; bestecilere ait biyografik almalarnda I.
derecede kaynaklara ulamalar, mevcut yaplm biyografik almalarn yannda 1950 ve sonrasnda
doan besteciler iinde benzer almalar ortaya karmalar,
3. Konservatuvarlarn ve/veya niversitelerin ilgili blm bakanlar ve eitimcilerine; kompozisyon
dalnda eitim alan veya almak isteyen bayan rencilerin de yeni eserler retmeleri konusunda
desteklemeleri ve onlar tevik etmeleri,
4. Kltr Bakanlna; bestecilerimize ait eserlerin yayn haklar ile ilgili olarak, kalc ve kesin zmler
ieren almalar yapmas,
5. Kltr Bakanlna; bestecilerimize ait tm eserleri kayt altna almas, son teknoloji ile iitsel
kaytlarnn da yaplarak korunmasnn salanmas,
6. Bestecilere; eserlerinin yayn haklar ile ilgili olarak en ksa srede ilgili kurum ve kurulularla iletiim
halinde olmalar,
7. Kompozisyon blm ve/veya bestecilik eitimi almak rencilere; aratrmada belirlenen ve
besteciler tarafndan tercih edilen yurt ii ve yurt dndaki kurumlar rnek almalar,
8. Besteci, eitimci, aratrmac ve rencilere; algann (2001) Trkiyede oksesli mziin
Cumhuriyet Dnemindeki geliim srecinin eitsel, tarihsel, toplumsal ve estetik alardan
incelenmesinin yolu, ilk kuak bestecilerimizin yaam yklerini ve yaratma servenlerini bilmekten
geer ifadesinden hareketle, bestecilerimiz hakknda daha fazla okumalar, aratrmalar ve sonucunda
retmeleri nerilmektedir.

KAYNAKLAR

1. http:// www.ascap.com/index.html
2. Acim, S. (2003). Bestecilik ve Eitimi. Cumhuriyetimizin 80. Ylnda Mzik
Sempozyumu, nn niversitesi, Malatya,
3. algan, K.(2001). Duyular Ulvi Cemal Erkin . Mzik Ansiklopedisi Yaynlar,
Ankara.

www.muzikegitimcileri.net

13
4. Gedikli, N. (1998). Avrupa Mziinin Trk Mziine Etkileri, Trkiyenin Mzik
Atlas- kitap blm, Ahmet Say Borusan Yaynclk A. .,Ofset Yapmevi,
stanbul.
5. lyasolu, E.(1998). ada Trk Bestecileri Contemporary Turkish
Composers. Pan Yayclk, stanbul.
6. Kaptan, S. (1995). Bilimsel Aratrma ve statistik Teknikleri. 10. Bask. Tekk
Web Ofset Tesisleri, Ankara.
7. Oransay, G. (1965). Bat Teknii le Yazan 60 Trk Badar.K Yaynlar, Ankara
8. Say, A.(1998). Trkiyenin Mzik Atlas , Ahmet Say Borusan Yaynclk A.
.,Ofset Yapmevi, stanbul.
9. http:// www.sacem.com/aboutsacem.html
10. Uan, A. (1994).Mzik Eitimi, Temel Kavramlar lkeler- Yaklamlar. Mzik
Ansiklopedisi Yaynlar, Kurtulu Matbaas, Ankara.