Вы находитесь на странице: 1из 13

6/7/14

1
Pusat Teknologi
Pengembangan
Sumberdaya Energi
(PTPSE)
An Introduction
22/12/2009 Footer 1
!"#$%&'
1ugas okok
melaksanakan pengka[lan dan penerapan Leknologl dl bldang
Leknologl pengembangan sumberdaya energl.
lungsl
! pengka[lan dan penerapan Leknologl dl bldang pengembangan
sumberdaya !"!#$% '()%*,
! pengka[lan dan penerapan Leknologl dl bldang pengembangan
sumberdaya )*)+,' -.+" /.* 0)+-.+"%.*,
! pengka[lan dan penerapan Leknologl dl bldang #)+)*1.*..*
)*)+,'2
22/12/2009 Footer 2
6/7/14
2
3)*,%.4'.* 5.* 3)*)+.#.* !)%*$6$,' 5' 7'/.*,
3)*,)8-.*,.* 9"8-)+/.:. +"!#$% ,()%*;
22/12/2009 Footer 3
-./012+3 7<= 3>?<@99
High Oil Yield
Liquefaction
Excellent Solvent De-ashing
High Efficiency Slurry
De-watering
Inline Hydrotreatment
6/7/14
3
Indirect CL: E-Gas
TM
Gasifier-Based F-T Liquid
Production Plant (14,640 bbl/d)
Source: DOE/NETL (2007)
22/12/2009 Footer 6
Direct vs Indirect Coal Liquefaction
Coal Liquefaction Upgrading
Raw Liquefied Oil
H2
Product Oil
Coal Gasification
F/T
Synthesis
Isocracking
CO, H2 Gases
H2O, O2
Product Oil
Proven baru pada skala pilot plant 250bbl/hari
Efisiensi energinya tinggi: >60%
Menghasilkan premium gasoline bermutu tinggi
Menghasilkan minyak lebih banyak dibandingkan Indirect CL
Proven, skala komersial hingga 160,000bbl/hari
Efisiensi Energinya rendah: 40 - 45%
Menghasilkan minyak diesel (solar) bermutu tinggi
Menghasilkan minyak lebih sedikit dibandingkan Direct CL
6/7/14
4
!.A.#.* B),'.0.* 3)*1.'+.* 7.0"-.+. /' CD5?D@9CE
F733!G
TAHAPAN/
PERIODE
PROSES/KAPASITAS
(bbl/d)
KONDISI HASIL/HARGA JUAL
PRODUK
TAHAP I
19941997
Advanced BCL
135,000
Seleksi batubara, lokasi: Banko,
Steam Ref (H
2
producer), Pyrite
US$ 18.2/bbl

TAHAP II
1997-1999
Improved BCL
135,000
Banko, Steam Reforming vs
Coal Gasification (H
2
producer)
US$ 18.6/bbl
US$ 17.8/bbl
TAHAP III
1999-2001
Improved BCL
27,000 - 54,000
INLAND CASE
Banko Coal Gasification (H
2

producer), katalis limonite
Soroako-PT INCO, Interl patent
US$ 33.3/bbl
US$ 29.3/bbl
US$ 26.3/bbl
TAHAP IV
2001-2003
Improved BCL
13,500 27,000
COASTAL CASE
Mulia/Berau Coal Gasification
(H
2
producer), katalis limonite
SOROAKO
US$/bbl, 33.4/29.3 US
$/bbl, 29.1/25.8
US$/bbl ,26.1/23.3
TAHAP V
2003-2010
Improved BCL 13,500
ALT.CAT+SOLVENT
1. For Comm, limonite Antam;
Residue, Local Content, SOR,
2. MUBA Coal Pre FS (Rusnas)
US$ 66/bbl

TAHAP VI
2010-2011
DIRECT CL vs
INDIRECT CL
Banko Coal liquefaction,
South Sumatra
US$ 77/bbl
N/A
22/12/2009 Footer 8 8
1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010/11
Pre FS Banko Coal
Liquefaction (Direct)
Inland Case (Ind-Jpn)
Brown
Coal
Liquefaction

Direct and Indirect
Roadmap R&D Pencairan Batubara BPPT
Pre-FS Mulia, Berau coal
Liquefaction (Direct),
coastal case (Ind-Jpn)
Pre FS Mulia Coal (up
dating data FS)
Local Content Study, SOR
(Staement of Requirement)
Pre-FS Muba Coal
Liquefaction (direct)
Pre FS
Indirect CL
BPPT-NEDO
6/7/14
5
22/12/2009 Footer 9
Banko Coal Liquefaction
Plant Site (Tanjung Agung)
1994-1999
1999-2001
Feasibility Study
INLAND CASE
SUMATRA
KALIMANTAN
JAVA
SULAWESI
IRIAN JAYA
Mulia Coal
Liquefaction Plant
Site (Satui) 2002
Feasibility Study
COASTAL CASE
2002
Berau Coal Liquefaction Feasibility Study
Plant Site (Berau) COASTAL CASE
Palembang
Banjarmasin
Samarinda
LOKASI PABRIK PENCAIRAN BATUBARA
UNTUK PRE-FS DIRECT-CL
MUBA Coal Liquefaction
RUSNAS (2008-2010)
Feasibility Study
SEMI COSTAL CASE
Gas Kalori
Rendah
(<200 btu/
scf)
Penggunaan
Langsung
(hot gas)
Pemurnian
(cold gas)

Gas Bersih
(CO, H
2
, N
2
)

Industri Agro
Industri Keramik
Industri Mineral
Industri Logam
Batubara

Pemurnian


syngas (CO,
H
2
)

Bahan bakar
Bahan baku kimia
Pupuk
Listrik (IGCC)
Bahan bakar cair
SNG
O2 + Uap
Udara + Uap
Gas Kalori
Menengah
(200-400 btu/
scf)
Reaktor
PLTD
6/7/14
6
PEMANFAATAN TEKNOLOGI GASIFIKASI BATUBARA
Gasifikasi Batubara pengganti
BBM pada industri Keramik
DI JAWA TENGAH
Pilot plant gasifikasi
batubara sebagai fasilitas
kajian subsitusi BBG dan
BBM (BPPT)
Sedang dibangun
Pembangkit Listrik Gas
Batubara (PLTGB) di
KalTim (9 MW).
Teknologi Gasifikasi
untuk listrik pada industri
makanan di Jawa Twngah
(500KWe)
3)*,%.4'.* 5.* 3)*)+.#.* !)%*$6$,' 5' 7'/.*,
3)*,)8-.*,.* 9"8-)+/.:. +"!#$% 4!#56#786";
22/12/2009 Footer 12
6/7/14
7
emanfaaLan Lnergl 8aru dan 1erbarukan
Solusi
Tek.Bahan
Bakar
EBT
Rute-rute teknologi pemanfaatan biomassa di dalam perekonomian berbasis hayati
14
6/7/14
8
15

.

Pretreatment
Fermentation
Distillation
Hydrolysis
Dehydration
Bioethanol
99,5 %
Bioethanol
50 95 %
Sun dried tapioca
Biogas
Organic fertilizer
Wastewater
Solid waste
Organic cassava
Bioethanol & Biorefinery Concept Using
Cassava as a Feedstock (Sukabumi)

Organic
fertilizer
MEAT
250 heads/period
750 heads/year

SORGHUM FLOUR
1 ton/day

BIOETHANOL 70 %
500 litres/day

Leaf
Stalks
12.5 ton/day
Wastewater
as drink
5 m
3
/day
Grain, 2 tons/day
25-50 hektar
Feed comp.
1 ton/day
Make-up feed
Simple Biorefinery Using Sweet Sorghum as
Feedstock (Barito Timur)

Biogas
Genset

6/7/14
9
17
17

Penghasil biodiesel untuk substitusi solar dan minyak bakar
antara lain: kelapa sawit, kelapa, jarak pagar, kemiri sunan,
nyamplung. Pada saat ini jarak pagar dalam proses penelitian
untuk subtitusi bahan bakar bio-avtur.
Penghasil bioethanol untuk substitusi premium antara lain:
tebu, ubi kayu, sorghum, jagung, ubi jalar, aren, sagu.
TANAMAN PENGHASIL BAHAN BAKAR NABATI
(BIOENERGI)
NYAMPLUNG KEMIRI SUNAN
Footer 18
Skema Kegiatan Utama Pengembangan BBN
Produksi
Renewable
Diesel
Renewable
Diesel
(100 % HC)
POME
Produksi Biogas
Pemanfaatan Biogas
untuk genset
Gen 2
6/2/2012
Gen 1
6/7/14
10
Beberapa Capaian BPPT s/d 2010
/#(978)% :6;6" :686# <656=
Disain Pabrik Biodiesel
1 Pabrik, kapasitas 8 ton/hari, Pekanbaru
1 Pabrik, kapasitas 6 ton/hari, Kab. OKU - Sumsel
1 Pabrik, kapasitas 6 ton/hari, Kotabaru Kalsel
1 Pabrik, kapasitas, 150 ltr/hari, Unsri Sumsel
1 Pabrik, kapasitas 3 ton/hari, BRDST Puspiptek - Serpong
Peningkatan kemampuan Pilot Plant Etanol
kapasitas 8.000 L/hari dengan menambahkan unit
dehidrasi menggunakan teknologi molecular
sieving (dari Alfa Laval) untuk menghasilkan
bioetanol derajat bahan bakar kadar 99,5 %
#)*,%.4'.* /.* #)*)+.#.* 0)%*$6$,' /' -'/.*,
#)+)*1.*..* )*)+,'2
22/12/2009 Footer 20
6/7/14
11
?@C HIJJK L)0$/$6$,'
7 June 2014 21
D@>E<E @D@>MC
7 June 2014 22
!
"!!!
#!!!
$!!!
%!!!
&!!!
#
!
!
'
#
!
"
!
#
!
"
"
#
!
"
#
#
!
"
$
#
!
"
%
#
!
"
&
#
!
"
(
#
!
"
)
#
!
"
*
#
!
"
'
#
!
#
!
#
!
#
"
#
!
#
#
#
!
#
$
#
!
#
%
#
!
#
&
#
!
#
(
#
!
#
)
#
!
#
*
#
!
#
'
#
!
$
!
+
,
-
.

0
1
2
!"#$%&'( *+, !"#$%&'( -#'(. /01#" 234 !5'#&56 75.50 2383"( *&'1#"
kondlsl neL lmpor energl Ler[adl pada Lahun 2027
6/7/14
12
8ldang erencanaan Lnergl
lungsl: melakukan perencanaan energl naslonal,
daerah, dan sekLoral.
eker[aan yang dllakukan:
CuLlook Lnergl lndonesla
ka[lan erencanaan Lnergl uaerah
Cpumallsasl pemanfaaLan gas buml naslonal
ka[lan neraca Cas naslonal
ka[lan engelolaan ulsLrlbusl 88M
ka[lan Lumbung Lnergl SumaLera SelaLan
oLensl konLrlbusl Lerhadap keglaLan
!embaLan SelaL Sunda (!SS)
ka[lan dampak pembangunan !SS Lerhadap
kebuLuhan energl wllayah roplnsl Lampung dan
roplnsl 8anLen,
ka[lan prospek lnLerkoneksl energl (llsLrlk, gas
buml) melalul penggunaan prasarana !SS unLuk
keLahanan energl, khususnya slsLem energl
SumaLera - !awa
6/7/14
13
Terima Kasih
Perhatiannya
25

Вам также может понравиться