Het futurisme

Paul van Ostaijen

De Singer Naaimachine
Futurisme in de literatuur
Paul van Ostaijen
 Belg
 Geboren 22 februari 1896 (Antwerpen)
 Gestorven 18 maart 1928 (Miavoye-Anthée)
 Dichter en prozaschrijver
 Probleemkind weggestuurd van school
werken op stadhuis
 Activist: bijna gearresteerd  vlucht naar
Berlijn
 Komt in contact met andere kunstenaars en
literatoren (dadaïsme en expressionisme)
 1921: kunstgalerij in Brussel
 Sterft aan tuberclurose
De Singer naaimachine – Paul van
Ostaijen
 Kenmerken:
 Belangstelling voor nieuwe technologische
uitvinding (De Singer naaimachine)
 Speciale vorm
 Losse opeenstapeling van woorden (de
beste...waarom...hoe kan dat...wie
weet...alles is schijn)
 Veel verbeelding
 Beweging door herhaling van woorden
(Singernaaimasjien)
 Giacomo Balla
“Study of the street light”
Kenmerken:

 Beweging en snelheid van de moderne

technologische maatschappij weergeven.
 Grillig spel van kleuren, lijnen en vlakken

 Het bewegende, dynamische weergeven

Giacomo Balla
 °18 juli 1871, Turijn – † 1 maart 1958, Rome
 Illustrator en portretschilder
 Futuristisch manifest (1910) met Boccioni, Carrà, Russolo en
Severini
 ‘Hond aan de riem’ (1912), gebaseerd op fotografische
bewegingsstudies
 Licht, beweging en snelheid
 MANIFEST VAN DE FUTURISTISCHE SCHILDERS (1910): BOCCIONI, CARRA,
RUSSOLO, BALLA, SEVERINI.

 Wat wij op het doek willen weergeven is niet een vastgelegd moment van het universeel
dynamisme, maar de dynamische ervaring zelf.
 Alles is in beweging, alles verandert vlug. Een profiel is nooit onbeweeglijk voor ons te zien,
maar verschijnt en verdwijnt zonder ophouden. (…)
 Daarom is het dat een rennend paard geen 4 maar 20 poten heeft, en hun bewegingen
driehoekig zijn.

 Wij verklaren:
 1) dat men alle vormen van imitatie moet minachten en alle vormen van originaliteit moet
huldigen
 2) dat men zich moet revolteren tegen de tirannie van de woorden "harmonie" en "goede
smaak" (…)
 3) dat kunstkritieken nutteloos en schadelijk zijn
 4) dat men alle reeds gebruikte onderwerpen moet buitenborstelen, opdat men ons
ontstuimig leven van staal, hoogmoed, trots en snelheid zou kunnen uitdrukken
 5) dat men het scheldwoord "dwaas" als een eretitel moet zien (…)
 (...)
 6) dat men het universeel dynamisme in de schilderkunst moet weergeven als dynamische
ervaring
 (...)
 7) dat licht en beweging de stoffelijkheid van de lichamen vernietigt.
Umberto Boccioni
“Forme uniche della continuità nello
spazio”
 19 oktober 1882, Reggio Calabria
 16 augustus 1916, Verona
 Grondlegger futurisme en voorloper van een semi-abstracte
stijl
 Aanvankelijk journalist en schrijver
 1898: Rome
-> ontmoet Gino Severini en Giacomo Balla
 1902-1908: Parijs, Berlijn, St. Petersburg
 Vestigt zich in Milaan. -> aanhanger van de futuristische
beweging
 1911: reist samen met Gino Severini naar Parijs,
-> komt in aanraking met kubisme
 1912: maakt nu ook futuristische beeldhouwwerken
 Schrijft zijn ‘Manifesto technico della scultura’
-> moedigde het experimenteren met verschillende
materialen in dynamische vormen aan. Hierbij ging het om
de ‘abstracte reconstructie en figuratieve vorm’
-> eerste zelfstandige tentoonstelling in Venetië
 1914: trekt als vrijwilliger naar het front
 1916: sterft na val van paard
Forme uniche della
continuità nello
spazio

('Unieke vormen van

continuïteit in de
ruimte‘)
 Milaan, 1913
 Kenmerken:
 Futuristische obsessie voor beweging en snelheid plastische
uitgebeeld
 Omtrekken zijn weggelaten zodat het zou lijken op een man
die in de ruimte beweegt.
 Fotosequentie voortbewegende persoon.
 vitaal, dynamisch en toekomstgericht – net zoals Bocciono
in het leven stond
 Boccione maakte gietvorm => heeft het kunstwerk nooit
gezien
 Verschillende afgietsels
 Staat afgebeeld op Italiaanse 20 cent
 Elasticity
 (1912)
Einde