Zinloos geofferd

De vernietiging van de Indische kruisers

B
IJ alle moeilijkheden en ontbering, de geestelijke verwarring en de
oneenigheid, die ons Volk in dezen tijd teisteren, kwam de vorige
week het bericht, dat in de Java-zee door Japansche vliegtuigen
vernietigd werden de kruisers Java" en De Ruyter" en dat zwaar
beschadigd werden de kruiser Sumatra" en de flottieljeleider Tromp".
Daarmede zijn in n slag alle Nederlandsche oorlogsschepen boven het
formaat van een torpedojager buiten gevecht gesteld en vele, zeer vele
honderden Nederlandsche marinemannen gingen onder in de tropische
wateren. Geen bericht zal ons Volk z hebben aangegrepen als dit. Het
zijn onze zonen, broeders, vaders, die daar hun leven lieten in de heilige
overtuiging hun Volk en hun Vaderland te dienen door het brengen van
het grootste offer: hun leven.
Duizenden vrouwen en kinderen hebben hun echtgenooten en vaders
voorgoed verloren. Hun smart is de onze. Hun rouw is de onze. Hun
zorgen zijn de onze. Wanneer er eens weer een Nederlandsche Regeering
zal zijn, zal het de plicht dezer Regeering zijn te doen wat in haar ver-
mogen is om althans de materieele gevolgen te verzachten, zooveel dit
haar mogelijk is.
R
EEDS sinds 8 December, dus nu
twee maanden, is Indi in oorlog
met Japan en in dien tijd heb ik
in het openbaar noch geschreven, noch
gesproken over Indi. Ik weet, dat
velen zich daarover verbaasd hebben.
Ik weet, dat eigenwijze, domme en
soms ook kwaadaardige menschen ge-
meend hebben daaruit de gevolgtrek-
king te mogen maken, dat Indi mij niet
interesseerde De werkelijkheid is
heel eenvoudig. Wij, hier te lande, zijn
volkomen onmachtig om op het drama,
dat zich in Indi voltrekt, ook maar den
geringsten invloed uit te oefenen.' Even
onmachtig als de bevelvoering in
Duitschland, toen het slagschip Bis-
marck hulpeloos op den Oceaan dob-
berde, nadat een torpedobom zijn roer
onklaar had gemaakt.
Wat geeft het om te schrijven over
Indi, over drie honderd jaren van op-
bouw ten koste van tienduizenden
levens, als men ziet hoe dit alles in
doodelijk gevaar is gebracht door een
aantal onverantwoordelijke dwazen,
wanneer men toch niet bij machte is
een wending ten goede aan te brengen.
Het is alsof men aan den voet staat van
een toren. Uw verwanten zijn daar-
binnen, de deur is achter hen gesloten.
Zij worden aan handen en voeten ge-
bonden, naar boven gedragen door ge-
wetenlooze schurken en gij ziet hen
voor uw oogen van den trans werpen.
Zoo waren mijne, en van velen uwer de
gevoelens, toen wij het bericht kregen
van de vernietiging van de Indische
oorlogsschepen, van den dood van hon-
derden brave mannen. Want dit was
niet noodig geweest, dit had voor-
komen k u n n e n worden, dit had
voorkomen mo e t e n worden, zonder
aantasting van 's lands eer, ja met de
eenige mogelijkheid om 's lands belang
waarlijk te dienen.
Om dit aan te toonen, daarom en
daarom alleen schrijf ik nu in het kort
over het drama, dat zich in Indi vol-
trekt. Het is noodig. dat het volk weet,
wie de schuldigen daaraan zijn.
0-
I
N den zomer van 1935 bezocht ik
Indi en werd daar tweemaal ont-
vangen door den toenmaligen land-
voogd Jhr. de Jonge, niettegenstaande
de toenmalige minister van Kolonin
dr. Colijn, de telefoon gloeiend praatte
om hem te bezweren mij niet te ont-
vangen. Maar Jhr. de Jonge was een
kerel en liet zich door Colijn niet voor-
schrijven, wien hij al of niet zou ont-
vangen. Hij ontving den Leider der
N . S. B. en haalde zich daarmede den
haat op den hals van alle politieke-
lingen. Van den opper-politiekeling dr.
Colijn in N ederland tot den zetbaas der
R.K. Staatspartij in Indi, Piet Kerstens,
toe.
In het najaar van 1935, toen Itali
binnentrok in Abessini, was N ederland
haantje de voorste bij het eischen van
sancties van den Volkenbond tegen
Itali, natuurlijk op instignatie, ja
eigenlijk op last van Engeland. Toen
Itali tch won en de Heeren van den
Volkenbond met de kous op den kop
thuis kwamen, begon de z.g. moreele
en geestelijke herbewapening, de
Oxford-leuze tot ophitsing tegen het
nationaal-socialisme en fascisme. Van
1936 af begonnen de democratien zich
koortsachtig gereed te maken tot den
oorlog tegen Duitschland en Itali. De
economische belegering begon; wij
mochten geen boter meer leveren aan
Duitschland; Indi moest zijn grond-
stoffen meer ^n meer ter beschikking
stellen van Engeland en Amerika.
In 1936 trad Jhr. de Jonge af als
Gouverneur-Generaal van Indi. Wie
zou hem opvolgen? Een bekwaam en
ervaren man, die het schip van staat
in Indi veilig door de woelige wateren
zou sturen? N eenl Een persoon, die de
gehoorzame dienaar zou zijn van dr.
Colijn, die op zijn beurt weer de gehoor-
zame dienaar was van Londen, terwijl
Londen reeds toen aan den leiband liep,
van den rijken grooten broer: Amerika.
Die is ook gevonden, of waarschijn-
lijk zelfs aangewezen door Roosevelt.
Wi e was de gelukkige? Jhr. mr. Alidius
Warmoldus Lambertus Tjarda van Star-
kenborgh Stachhouwerl Wie is deze
komeet aan den Indischen hemel? Hoe
kwamen zij, of juister gezegd, hoe
kwam dr. Colijn aan hem? Laten wij den
heer Tjarda zelf aan het woord:
In een onderhoud met onzen toen-
maligen gezant te Berlijn, Jhr. van
Rappard, verklaarde hij nooit in zijn
leven z stom verwonderd geweest
te zijn als toen Colijn hem aanzocht
om Gouverneur-Generaal te wor-
den: hij verklaarde n.1. hoegenaamd
niets van Indi te weten en ooK
nooit zelfs maar de minste interesse
voor dat land te hebben gehad, om
welke reden hij zich steeds stelsel-
matig er van onthouden had om iets
over Indi te lezen, dan wel zich op
eenigerlei andere wijze van de toe-
standen in dat land op de hoogte te
stellen.
Is deze benoeming dus alleen een
waanzinnige lichtvaardigheid van den
doodgraver van het N ederlandsche
imperium, dr. Colijn? Ja, indien men
alleen ziet naar den heer Tjarda; neen,
indien men ook ziet naar zijn vrouw.
Zijn vrouw is n.1. een Amerikaansche
genaamd Christine Marburg, geboren te
Baltimore in de Vereenigde Staten. Zij
is een dochter van Theodoor Marburg,
die in Washington thuis is, want hij
was eens gezant van. de Vereenigde
Staten in Belgi. Me t de benoe-
mi n g v a n den he e r Tj ar da,
di e z i c h om I n d i ni e t be-
komme r de , b e k l o m t e v e n s
dez e A me r i k a a n s c h e , de ver-
t r o u we n s v r o u we v a n R oo-
s e v e l t den Bu i t e n z o r g s c h e n
t r o o n !
Wa n n e e r men di t nu weet ,
wa n n e e r men de A n g l o-A m e-
r i k a a n s c h e f a mi l i e b e t r e k -
k i n g e n k e n t v a n de n mi ni s -
t er v a n Bu i t e n 1 a n d s c h e
Z a ke n, de n he e r Va n Kl e f -
f ens en al s men b e d e n k t
dat de he e r dr. C o l ij n het
i e d e r e n dag be t r e ur de , dat
men i n L o n d e n t c h nog aan
hem k o n be me r ke n, dat hij
geen e cht e En g e l s c hma n was,
d o ch s l e cht s een H o l l a n d -
s che k a a s k o p , da n is het
d u i d e l i j k , dat va n 1936 af
z o o we l Ne d e r l a n d al s I n d i
a a n ha n g wa g e n s wa r e n va n
een l o c om ot ief, di e met
Ame r i k a a n s c he k o l e n i n
E n g e l a n d r eed.
O
H
ET drama Indi, waarvan in dezen
tijd het laatste bedrijf zich af-
speelt, begon dus in 1936.
Nauwelijks was Jhr. de Jonge weg
als Gouverneur-Generaal, of het spel
begon met de uitzending naar Indi
van een paar beruchte politiekelingen
onder leiding van de R.K. Staatspartij.
Daar werd de N.S.B. op liederlijke wijze
bezwadderd, niet alleen om de N.S.B.
af te maken, maar meer nog om het
nationaal-socialisme en fascisme in het
algemeen en Duitschland en Itali in
het bijzonder verdacht te maken en
Indi te brengen in het kielzog van
Engeland en Amerika. De oud-minister
Verschuur (de man van de contracten
met den Joodschen zwijnenslachter
Zwanenberg), benevens de heer Piet
Kerstens (nu ministei in Londen) vorm-
den het edele tweetal van de R.K.
Staatspartij, die in deze zwijnerij den
toon aangaven.
Een geheim verdrag met Engeland
werd aangegaan en het parool luidde:
Japan economisch isoleeren.
Een ieder herinnert zich nog de
maanden en maanden durende onder-
handelingen met Japan om den weder-
zijdschen handel. Het eindelooze geduld
van Japan, het altijd weer opnieuw pro-
beeren om toch tenslotte tot een rede-
lijke verstandhouding te komen. De
onderhandelaar van Nederlandsche
zijde was de heer Van Mook, die be-
kend stond als uiterst anti-Japansch.
Dat deze onderhandelingen op niets
moesten uitloopen, is duidelijk. Neder-
landsch-Indi wi l d e geen overeen-
komst, wi l d e geen olie of andere
grondstoffen aan Japan leveren.
Nederlandsch-Indi boycotte Japan,
nam openlijk deel aan de economische
omsingeling van Japan door Engeland
en Amerika. Het weigerde aan Japan
petroleum te leveren en stuurde zijn
tankbooten naar Wladiwostok om de
olie aan de Sovjets te leveren!
Nederlandsch-Indi trad toe tot het
z.g. A.B.C.D.-front tegen Japan. A =
Amerika; B = Britsch Imperium; C =
China van Tsjang kai Tsjek; D = Dutch
(Nederlandsch) Indi. Nederlandsch-
Indi werd door de dienaren en aan-
bidders van Engeland en Amerika in
het front tegen Japan geplaatst, zooals
de kwade geest van alles, n.1. dr. Colijn,
Nederland in dienst van Engeland
tegenover Duitschland had geplaatst.
Nadat tijdens de oorlogsdagen van
Mei 1940 de verantwoordelijke heeren
met hun Koningin naar Engeland ge-
vlucht waren, heb ik meermalen in mijn
omgeving gezegd: als zij nu maar n
ding doen, de kolonin buiten den
oorlog houden, dan kan hun nog veel
vergeven worden."
Maar dit deden zij niet. Integendeel.
Eerst werd Curacao bezet door de
Engelschen; daarna Suriname door de
Vereenigde Staten. En tenslotte moest
Insulinde er aan gelooven.
Op 7 December verklaarde Japan
den oorlog aan Engeland en aan
de Vereenigde Staten; dienzelfden
ochtend werd een belangrijk deel
van de Amerikaansche Pacific-
vloot in Pearl Harbour op Hawaii
vernietigd. Dit verhinderde niet,
dat de z.g. Nederlandsche Regee-
ring in Londen in den nacht van 7
op 8 December aan Japan den oor-
log verklaarde.
Volgens radio Batavia bevond reeds
op 5 December een Nederlandsche on-
derzeer zich aan de kust van Thailand,
om op het eerste sein aan te vallen. Op
dienzelfden 5den December beklaagde
de legercommandant in Indi zich over
de niet-nakoming van Amerikaansche
beloften van oorlogsleveranties, van
vliegtuigen en tanks, welke laatste in
het geheel niet geleverd zijn, hoewel
reeds in 1939 besteld.
De Japansche Regeering beschouwde
de oorlogsverklaring van de emigran-
ten-Regeering in Londen blijkbaar als
ongeldig en verklaarde na de ontvangst
daarvan uitdrukkelijk, dat Japan slechts
twee vijanden had, n.1. Engeland en de
Vereenigde Staten. Japan beschouwde
zich niet in staat van oorlog met Ne-
derlandsch-Indi.
In Singapore krijschen de Engelschen
om hulp; Nederlandsch-Indi gaat daar
helpen. De heer Van Kleffens, die doet
alsof hij echt minister van Buitenland-
sche Zaken is, verklaart dat men niet
neutraal mag zijn; dat neutraliteit zelfs
opgevat kan worden als ontrouw!
Op 19 December begint Japan terug
te slaan. Pontianak wordt door Japan-
sche vliegtuigen gebombardeerd. Dit is
de eerste oorlogshandeling. Op 13
Januari maakt Tokio in een officieel
communiqu bekend, dat Japan ge-
dwongen is geworden tot de militaire
operaties tegen Indi als gevolg van de
vijandelijke houding door Indi tegen
Japan aangenomen. Op 21 Januari
waarschuwt de Japansche minister
van Buitenlandsche Zaken nogmaals
tegen de laakbare politiek van Batavia,
maar getuigt desondanks andermaal
van de vredelievendheid van Japan. De
premier Tojo ging een stap verder en
vermaande Indi niet alleen op zijn
noodlottige politiek terug te komen,
maar dreigde dat Japan anders onmee-
doogend zou moeten optreden en Indi
zou moeten verpletteren. Ingeval echter
Indi de ware bedoelingen van Japan
zou begrijpen en zich bereid zou ver-
klaren met Japan samen te werken, zou
Japan niet aarzelen Indi hulp te ver-
leenen.
De Gouverneur-Generaal was ver-
trokken naar Australi, de heer Van
Mook was gebombardeerd tot luite-
nant-gouverneur-generaal en was ver-
trokken naar Washington; de heer Van
Kleffens was al in Washington; de heer
Piet Kerstens was al in Londen en
zwetste daar op 3 Februari:
Al twee jaar heeft Indi op groot*
sche wijze aan den economischen oor*
log medegedaan".
De heeren waren veilig. De vloot
met eenige duizenden plichtsgetrouwe
kerels aan boord werd uitgestuurd
onder de Japansche bommenwerpers,
met het noodlottig gevolg, dat op 4
Februari vele honderden zinloos wer-
den geofferd....
Het in Tokio verschijnend blad Nit-
schi-Nitschi schreef daarna:
,jDe vijandelijke leiding was blijkbaar
van alle Goden verlaten toen zij haar
oorlogsvloot beval zich tn de wateren
te begeven, waarboven het Japansche
Marine luchtwapen de onbestreden
heerschappij uitoefent. Dit is des te
onbegrijpelijker waar de Japansche vlie-
gers reeds in de lucht ter hoogte van
Malakka en bij Hawai haar slagvaar*
digheid voor de geheele wereld zoo
duidelijk bewezen heeft. Jammer, dat
het vlaggeschip der Noord-Amerikaan-
scheOost-Azi vloot de kruiser Hous*
ton" niet aan den slag heeft deelge-*
nomen".
Zoo voltrekt zich in Indi het hart-
verscheurende drama, dat vermeden
had kunnen en had moeten worden.
Honderden jaren is er vriendschap
en samenwerking geweest tusschen
Japan en Nederland. Eens was het
Japansche eiland Decima het eenige
plekje grond waar in Napoleon's tijd de
Nederlandsche vlag nog wapperde. In
1865 liep in Nederland het eerste
Japansche oorlogsschip van stapel.
Naar mijn vaste overtuiging was Japans
nig doel ten aanzien van Neder-
landsch-Indi om deel te hebben aan
die grondstoffen, die het noodig heeft
voor de voorziening In een deel der
behoeften van de Japansche bevolking.
Een handelsverdrag met Japan en poli-
tieke neutraliteit, althans niet oorlog-
voerend, was mogelijk geweest. De
heeren In Londen, gevangen in de net-
ten van Roosevelt en Churchlll, wilden
dit niet; zij stortten Indi In den oorlog.
Wij blijven gelooven in de mogelijk-
heid om eens de eeuwenoude banden
van vriendschap weer aan te knoopen,
ook al bloedt ons nu het hart door wat
zich in Insulinde afspeelt door de dom-
heid en de onverantwoordelijkheid van
lieden, die hun land uitvluchtten toen
hun soldaten op hun bevel aan de Greb-
be vochten. Indi treft geen schuld; ons
hart is bij hen, die lijden ver van huls.
MUSSERT
9 Februari 1942.
OVERDRUK UIT VOLK EN VADERLAND VAN 15FEBRUARI 1942