Вы находитесь на странице: 1из 79

narnoc1nxa n neuenne saonenannn

aenuenmnonmnx ny1en. Yuenoe nocone




H.B. Maen, A.A. Cauconon, A.M. Canona, K.C. max, E.B. Yntnnxnna
IOV BVHMH M3 Pu, 2003

Vueno-meronuecxoe nocone paspaorano corpynnxamn xa]ept nponeenrnxn nnyrpennnx onesne n
racrpo+nreponornn neuenoro ]axyntrera MIMCV (san. xa]epo - . m. n., npo]eccop H.B. Maen), . m. n.,
npo]eccopom H.B. Maentm, .m.n., onenrom A.A. Camconontm, .m.n., onenrom H.M. Canono,
corpynnxamn xa]ept R.C. Bax, E.B. Vntxnxnno. Ho peaxnne npo]. H.B. Maena.
B noconn npecrannent nocnenne annte o narorenese, xnnnnuecxnx, naoparopntx, nncrpymenrantntx
npnsnaxax raxnx saonenann xenuentnoxmnx nyre, xax nc]ynxnnx xenunoro nystpx n c]nnxrepa On,
xonenncrnr, xenunoxamennax onesnt. Hocone snaxomnr c ocnonntmn xnnnnuecxnmn npoxnnennxmn
saonenann, conpemenntmn meroamn nccneonannx, raxnmn xax ]paxnnonnoe xpomarnuecxoe yoenantnoe
sonnponanne, c mnxpocxonne n noxnmnuecxnm nccneonannem xenun, pasnnuntmn penrrenonornuecxnmn
meroamn, nxnmuax KT n MPT, yntrpasnyxono narnocrnxo. Ocooe nnnmanne opameno na oyuenne
nonnmannm narnocrnuecxnx nosmoxnocre anntx meroon, na xnnnnuecxym onenxy nonyuenntx
pesyntraron.
B noconn npnnoxrcx conpemennte merot repannn saonenann xenuentnoxmnx nyre c npnmenennem
conpemenntx nexapcrnenntx npenaparon.
Cnncou coupamenn
BHC - nererarnnnax nepnnax cncrema
I3PF - racrpo+so]areantnax pe]nmxcnax onesnt
IP - yoenoracrpantnt pe]nmxc
XBH - ncxnnesnx xenuentnoxmnx nyre
HK - nenanarnnepcrnax xnmxa
CO - nc]ynxnnx c]nnxrepa On
XBH - xenuentnoxmne nyrn
XKF - xenunoxamennax onesnt
XKT - xenyouno-xnmeun rpaxr
KT - xomntmrepnax romorpa]nx
MPT - marnnrno-pesonancnax romorpa]nx
MPXHI - marnnrno-pesonancnax perporpanax xonanrnonanxpearorpa]nx
CO - c]nnxrep On
V3H - yntrpasnyxonoe nccneonanne
uX3 - ]paxnnonnoe xpomarnuecxoe yoenantnoe sonnponanne
XFX - xponnuecxn ecxamennt xonenncrnr
XHK - xonenncroxnnnn
3IC - +so]aroracrpoyoenocxonnx
3PXHI - +nocxonnuecxax perporpanax xonanrnonanxpearorpa]nx
F HK - xsnennax onesnt nenanarnnepcrno xnmxn
Bueenne
Haronornx nnnapnoro rpaxra xnnxercx axryantno nx conpemenno mennnnt
nponemo. B nocnenee ecxrnnerne xax n Poccnn, rax n sa pyexom, necmorpx na
onpeenennte ycnexn repannn, cnxsannte c noxnnennem na ]apmaxonornuecxom ptnxe
nontx +]]exrnnntx cpecrn nx xoppexnnn ]ynxnnonantntx paccrpocrn opranon
nnmenapennx, ormeuaercx oruernnnax renennnx x pocry saonenaemocrn xenuentnoxme
cncremt. Hpnuem annax renennnx xapaxrepnsyercx ycrounnocrtm. Tax, cornacno
anntm nayunoro npornosnponannx, saonenaemocrt onesnxmn nnmenapnrentno cncremt
n nnxamne 15-20 ner nospacrer n mnpe, no xpane mepe, na 30-50% sa cuer ynennuennx
uncna onesne, n ocnone xoroptx nexar crpecconte, ncxnnernuecxne, meraonnuecxne
mexannsmt. annte renennnn xapaxrepnt n nx naronornn xenuentnoxme cncremt. Ho
anntm nnreparypt, pacnpocrpanennocrt onesne xenunoro nystpx n xenuntx nyre n
Mocxne cpen nspocnoro nacenennx sa nocnenne 10 ner crana nourn n 2 pasa ntme, uem no
Poccnn. Xenunoxamennax onesnt snaunrentno "nomonoena" n ncrpeuaercx ne rontxo n
monoom, no n n pannem ercxom nospacre. Fonesnt crana noxnnxrtcx onontno uacro ne
rontxo y xenmnn, no n y myxunn. B nacroxmee npemx noxasarenn pacnpocrpanennocrn
onesne xenuentnoxmnx nyre xonenmrcx or 26,6 o 45,5 na 1000 nacenennx.
Fonesnn xenunoro nystpx n xenuentnoxmnx nyre (xonenncrnr, xenunoxamennax
onesnt, nc]ynxnnx) xnnxmrcx onnmn ns nanonee pacnpocrpanenntx n rxxentx
saonenann opranon nnmenapennx. Cnocrnennoe nm pasnoopasne xnnnnuecxnx
npoxnnenn, nnrentnocrt reuennx, sarxxnte oocrpennx oycnannnnamr uacrym
opamaemocrt ontntx sa mennnncxo nomomtm. 3nauenne anno naronornn
onpeenxercx ne rontxo mennnncxnmn, no n connantntmn acnexramn, n cnxsn c uacro ee
ntxnnxemocrtm n nanonee rpyocnoconom nospacre n ntcoxnmn noxasarenxmn
npemenno n croxo nerpyocnoconocrn. Pannxx narnocrnxa n neuenne naronornn
xenuentnoxme cncremt nmeer ontmoe xnnnnuecxoe snauenne ns-sa nosmoxnocrn
rpanc]opmannn ]ynxnnonantntx napymenn n xenuentnoxme cncreme n oprannuecxym
naronornm - n xponnuecxn xonenncrnr n xenunoxamennym onesnt, uro nponcxonr n
pesyntrare napymennx xonnonno cranntnocrn xenun n npncoennennx nocnannrentnoro
nponecca. Hnrepec x nponeme oxcnxercx raxxe uacrtm nonneuennem n naronornuecxn
nponecc cmexntx opranon (neuenn, noxenyouno xenest, xenyxa n
nenanarnnepcrno xnmxn) n nosnnxnonennem rxxentx ocnoxnenn, neymnx x
nnnannnsannn.
Hpncrantnoe nsyuenne naronornn xenuentnoxme cncremt onpeenxercx n cnoxnocrtm
mnornx nonpocon +rnonornn n narorenesa saonenann anno onacrn, a, cneonarentno, n
nponemo nasnauennx pannonantno +rnonarorenernuecxo repannn. 3rn nonpoct
ocyxamrcx n nnreparype ecxrnnernxmn, no nnrepec x nnm ne ocnaenaer. B nacroxmee
npemx mnorne nccneonarenn paccmarpnnamr naronornm xenuentnoxme cncremt xax
cnecrnne omero nenposa, onaxo ne ncxnmuaercx nosmoxnocrt nosnnxnonennx
saonenann XBH na ocnone naronornuecxnx nncnepo-nncnepantntx nsanmoecrnn npn
naronornn pyrnx opranon pmmno nonocrn (racrpnr, xsnennax onesnt, xonnr,
saonenannx xencxo nonono c]ept n p.). Bonpoct nenenanpannennoro n aexnarnoro
neuennx ontntx c naronorne xenuentnoxmnx nyre o nacroxmero npemenn ocramrcx
ncxyraentntmn.
Mnorne nccneonarenn n xnnnnnncrt neymnm neuentm meponpnxrnem cunramr
crannnsannm ]ynxnnn nenrpantno nepnno cncremt n ycrpanenne omnx nenpornuecxnx
peaxnn. He pas na crpannnax mennnncxo neuarn yxastnanoct na neoxonmocrt
nasnauennx anrnenpeccanron n rpanxnnnnsaropon n xomnnexcnom neuennn saonenann
xenunoro nystpx n c]nnxrepnoro annapara xenuentnoxme cncremt. Mnorne cxemt
menxamenrosno repannn nanpannent na n]]epennnponannym xoppexnnm ]ynxnnn
xenunoro nystpx n c]nnxrepnoro annapara n sanncnmocrn or rnna napymenn, n rom uncne
c nomomtm conpemenntx mnorponntx cpecrn. B nocnenne rot naxonnen ocrarount
ontr npnmenennx n repannn napymenn ronxoxnmeunoro nnmenapennx, npn
ncxnnernuecxnx paccrpocrnax n xenuentnoxme cncreme, npn ocrpom n xponnuecxom
xonenncrnre, peaxrnnnom nanxpearnre, ]epmenrntx npenaparon nocnennx noxonenn.
B anno paore npecrannent xax nnreparypnte cneennx no conpemenntm meroam
narnocrnxn n repannn saonenann xenuentnoxmnx nyre, rax n nexoropte pesyntrart
mnoronernnx nccneonann naronornn cncremt xenuentenennx na xa]epe nponeenrnxn
nnyrpennnx onesne n racrpo+nreponornn MIMCV no pyxonocrnom npo]eccopa H.B.
Maena.
Ana1omo-qnanoAornuecune oco6ennoc1n 6nAnapnoro 1pau1a
Kaxax neuenounax xnerxa yuacrnyer n opasonannn necxontxnx xenuntx xanantnen. Ha
nepn]epnn neuenouno ontxn xenunte xanantna cnnnamrcx n cocrnenno xenunte
nporoxn, noxptrte nnsxnm +nnrennem - nnyrpnontxonte nporoxn, xoropte, ntxox n
mexontxonym coennnrentnym rxant, nepexoxr n mexontxonte xanantna. anee
mexontxonte nporoxn, cnnnaxct, opasymr mexontxonte nporoxn nepnoro n nroporo
nopxxa, xoropte ntcrnant npnsmarnuecxnm +nnrennem. B crenxax nporoxon noxnnxmrcx
rpyuaroannnosnte cnnsncrte xenest, coennnrentnorxannax oonouxa, +nacrnuecxne
nonoxna. annte nporoxn, cnnnaxct, ]opmnpymr xpynnte nnyrpnneuenounte nporoxn,
xoropte n xoneunom nrore opasymr npant n nent neuenounte nporoxn. Hocnenne,
cnnnaxct, opasymr omn neuenount nporox, re naxonrcx c]nnxrep Mnpnnnn. Hocne
coennennx omero neuenounoro nporoxa n nystpnoro nporoxa naunnaercx omn
xenunt nporox, xnnxmmncx npxmtm npoonxennem omero neuenounoro nporoxa.
Bnpnna nporoxon xonenercx: omero xenunoro - or 2 o 4 mm, neuenounoro or 0,4 o 1,6
mm, nystpnoro - or 1,5 o 3,2 mm. B omem xenunom nporoxe, nnnno 5-7 cm pasnnuamr:
cynpayoenantnt, perpoyoenantnt, perponanxpearnuecxn, nnrpananxpearnuecxn n
nnrpamypantnte orent.
Omn xenunt nporox n ontmnncrne cnyuaen cnnnaercx c nporoxom noxenyouno
xenest, npooaer sanmm crenxy nenanarnnepcrno xnmxn n orxptnaercx n ee npocner
na npoontno cxnaxe cnnsncro oonouxn, rax nastnaemom ontmom cocouxe
nenanarnnepcrno xnmxn, nonyunnmem nasnanne ]arepona cocouxa (papilla Vateri).
Btcora ]arepona cocouxa naptnpyer or 2 mm o 2 cm. Mecro pacnonoxennx ]arepona
cocouxa napnaentno, no, xax npannno, on pacnonoxeno n 12-14 cm or npnnparnnxa.
Hnora, n cpenem y 20% ocneonanntx, na 3-4 cm npoxcnmantnee ]arepona cocouxa,
moxer orxptnartcx oanount nporox noxenyouno xenest (papilla duodeni minor s.
Santorini).

Pncynox 1. Xenunt nystpt n xenunte nporoxn


Onncano mnoro napnanron coennennx omero xenunoro nporoxa c nporoxom
noxenyouno xenest n onacrn amnynt cocouxa (pnc. 2). Bnyrpncrenounax uacrt
nporoxa nmeer nnny 1-2 cm. Hpn cnnxnnn omero xenunoro nporoxa n nporoxa
noxenyouno xenest opasyercx neperenoopasnoe pacmnpenne - amnyna uarepa,
nmemmax namerp oxono 2-4 mm, pexe - 10 mm. B pxe cnyuaen amnyna moxer
orcyrcrnonart. B amnyne naxonrcx cnoeopasnt xnanannt annapar, opasyemt
npoontntmn n nonepeuntmn cxnaxamn cnnsncro oonouxn, xoropt nmecre co
c]nnxrepntm annaparom yuacrnyer n nponecce xenueorenennx.
Cnnsncrax oonouxa, noxptnammax ontmo cocouex nenanarnnepcrno xnmxn, nmeer
px ocoennocre, cnxsanntx c ntnonnennem em ne rontxo cexperopntx, no n aptepntx
]ynxnn. Crenxa ]arepona cocouxa nmeer +nnrenn xax co cnocrnamn yoenantnoro
+nnrennx, rax n c myxonntmn cnocrnamn. Hocnenn ornnuaercx orcyrcrnnem merouno
xaemxn n nannunem mnpoxoro cnox BHK-nonoxnrentnoro myxona na xpamn,
coepxamero cnanomynnnt.
Tepmnnantnt oren omero xenunoro nporoxa oxnauen rpemx cnoxmn mtmn, opasymmnx
c]nnxrep On, nasnannt rax no nmenn R.Oddi, onncanmero annoe mtmeunoe
opasonanne n 1887 r. Xorx c]nnxrep xoneoxa n tn nnepnte onncan n 1681 r. upencncom
Inncconom (Francis Glisson), on tn nasnan no nmenn Pyxepo On (Ruggero Oddi),
xoropt onynnxonan cnon noponte mop]onornuecxne nanmennx o crpyxrype
c]nnxrepa n 1887 r., eme yyun cryenrom ynnnepcnrera Hepyxn n Hrannn.
C]nnxrep On - +ro ]nposno-mtmeunt ]yrnxp, oxpyxammn xoneunte yuacrxn
omero xenunoro n nanxpearnuecxoro nporoxon n mecre nx conmecrnoro npoxoxennx
uepes crenxy nenanarnnepcrno xnmxn. B ontmnncrne cnyuaen c]nnxrep On nmeer Y-
opasnym ]opmy. Inaxomtmeunte nonoxna c]nnxrepa pacnonaramrcx xax npoontno, rax
n nnpxynxpno. uro xacaercx ocoennocre crpyxrypt camnx rnaxomtmeuntx opasonann
c]nnxrepa On, ro n nenom onn nenrnunt pyrnm rnaxomtmeuntm xnerxam no ncex
nncnepantntx opranax. Onaxo nsnecrno, uro n xnerxax c]nnxrepa On, n cpannennn c
mtmnamn xenunoro nystpx, necxontxo ontme g-axrnna, uem a-axrnna. Hpnuem axrnn
mtmn c]nnxrepa On nmeer ontme cxocrna c axrnnom npoontnoro mtmeunoro cnox
xnmxn, uem, nanpnmep, c axrnnom mtmn nnxnero +so]areantnoro c]nnxrepa.

Pncynox 2. Anaromnuecxne +nemenrt c]nnxrepa On
C]nnxrep perynnpyer nocrynnenne xenun n xnmeunnx n npenxrcrnyer sapactnannm
yoenantnoro coepxnmoro n xenunte nporoxn. B sone c]nnxrepa nanmaercx na rnna
moropno axrnnnocrn: asantnoe annenne n ]asonax, nepnonuecxax coxparnrentnax
axrnnnocrt. Fasantnoe annenne orneuaer sa perynxnnm orroxa cexpera ns xenuntx n
nanxpearnuecxnx nporoxon. uasonte coxpamennx c]nnxrepa On naxnatnamrcx na
asantnoe annenne c uacroro oxono 4 n mnnyry n nepememamrcx or npoxcnmantntx
orenon x ncrantntm (anrerpano).
C]nnxrepnt annapar cncremt xenueorenennx n nporoxon noxenyouno xenest
ntnonnxer xomnnexcnte ]ynxnnn, c ono cropont oecneunnax pannonantnoe, n
nnmenapnrentnom nnane, pacxoonanne xenun (n nanxpearnuecxoro coxa), orpannunnax
norox xenun n nanxpearnuecxnx coxon n nenanarnnepcrnym xnmxy mexy npnemamn
nnmn, c pyro - npeornpamax oparnt rox xenun n xnmeunoro coepxnmoro n xenunte
nporoxn n nporox noxenyouno xenest, a raxxe oneruax (cnococrnyx) nanonnennm
xenunoro nystpx. 3rn ]ynxnnn oycnonnent n cnoconocrtm c]nnxrepa cosanart
ntcoxn rpanenr annennx mexy cncremo nporoxon n nenanarnnepcrno xnmxo.
C]nnxrep On cnococrnyer noemy annennx n omem xenunom nporoxe, nennunna
xoroporo ornnuaercx na pasntx yponnxx xenunoro nporoxa - or 4 o 10 mm no. cr. uasonte
coxpamennx c]nnxrepa On, nosmoxno, neoxonmt n nx roro, urot nepnonuecxn
ounmart sony c]nnxrepa.
annte ]ynxnnn, n nepnym ouepet, ntnonnxmr pacnonoxennt n omem xenunom
nporoxe, nepe amnyno, m. sphincter ductus choledochi n c]nnxrep neuenouno-
noxenyouno amnynt, paorammne no nsanmocnxsn co c]nnxrepom nanxpearnuecxoro
nporoxa. Kpome roro, c]nnxrepnt annapar ontmoro yoenantnoro cocxa ornercrnenen
sa perynxnnm annennx n nonocrn nenanarnnepcrno xnmxn.
Bmecre c rem ne cronr orpannunnart exrentnocrn c]nnxrepon ]arepona cocxa
sannparentntmn n aptepntmn nonnomounxmn. oxasano, uro mtmeunte opasonannx
c]nnxrepa On paoramr n xax momnt nacoc nx nnrencnnnoro nocrynnennx xenun n
cexpera noxenyouno xenest n nonocrt nenanarnnepcrno xnmxn no npemx
nnmenapennx.
Moropnax axrnnnocrt c]nnxrepnoro annapara ]arepona cocxa perynnpyercx cnoxntmn
neporopmonantntmn nsanmoecrnnxmn. C]nnxrep On coepxnr pasnnunte
nenrneprnuecxne nepont, xoropte perynnpymr ero exrentnocrt uepes neponenrnt:
+nxe]annn/+nop]nn, cycrannnm P, NO, VIP, neponenrn Y, xonenncroxnnnn n
xantnnronnn-ren cnxsannt nenrn.
Xenunt nystpt otuno rpymennno ]opmt, npnnexnr x nnxne nonepxnocrn neuenn.
Emxocrt ero oxono 70-100 mn, no npn rnnoronnn, aronnn, saxynopxe omero xenunoro
nporoxa xamnem nnn cannennn ero onyxontm moxer ocrnrart orpomntx pasmepon. B
xenunom nystpe pasnnuamr no, reno n mexy, xoropax, nocrenenno cyxnnaxct, nepexonr
n nystpnt nporox.
B nauantno uacrn nystpnoro nporoxa nmeercx 3-5 nonepeuntx cxnaox (xnanant
Xacrepa), a n mexe nystpx - xontneno cno mtmn - c]nnxrep Hmrxenca. Fyyun
nsanmocnxsanntmn, onn nrpamr naxnym pont n ]ynxnnonantnom ornomennn.
Xenut opasyercx n neuenn n npecrannxer coo nont pacrnop oprannuecxnx n
neoprannuecxnx nemecrn (rannna 1). Hocne coxpamennx xenunoro nystpx n ntenennx
xenun n nenanarnnepcrnym xnmxy, n orner na crnmynxnnm coepxnmtm n na
ropmonantnte crnmynt, n nenanarnnepcrno xnmxe, n menouno cpee, npncyrcrnnn
xenun, nennrnna, Ca2+n nnnonnrnuecxnx ]epmenron, sanycxaercx xacxant nponecc
nnnonnsa. B annom nponecce nennxa pont xenuntx xncnor. Xenunte xncnort yuacrnymr n
nponecce +myntrnponannx xnpon narpnentmn conxmn xenuntx xncnor. Cyrt
+myntrnponannx xnpa - n opasonannn cranntno ]opmt c ontmo
nonepxnocrtm3myntrnponanne xnpon ocymecrnnxercx sa cuer xenuntx xncnor,
ntpaartnaemtx neuentm n nocrynammnx nmecre c xenutm n HK. Fontmax uacrt
xenuntx xncnor xonmrnponana c rnnnnnom nnn raypnnom, uro ntstnaer nx ycrounnocrt
x ntnaennm n ocaox npn nnsxnx snauennxx pH. Ho xnmnuecxo crpyxrype xenunte
xncnort xnnxmrcx nponsnontmn xonanono xncnort n xnnxmrcx ocnonntm xoneuntm
npoyxrom omena xonecrepnna.
Tannna 1. Cocran xenun n ee ]ynxnnn
ounonens +eru 4yniuuu +eru (ee iounonenou)
+ernse iucros (+) - 67%
(oioro 50%- nepuunse +: xoreuan,
xenoesoicuxoreuan (1:1), ocarsnse 50%
uopunse u peunse +: esoicuxoreuan,
ruoxoreuan, ypcoesoicuxoreuan u
cyrsoruoxoreuan.)
Cor6urusauun runuou
Aiuuusauun uoopnou yniuuu +1
Cuuyrnuun userenun
racpouncuuuarsnsx ropuonou
(xoreuucoiununa, ceipeuna)
Cuuyrnuun ceipeuuu crusu
4ocorunus - 22% Cor6urusauun xorecepuna
3auua anuerun 6uruapnoro paia
Leriu - 4-5%(uuuynorro6yruns) Laiepuocaueciuu aei
xorecepun - 4% 3icipeuun us opranusua
Lurupy6un - 0,3% 3icipeuun us opranusua
Cruss peynpe+ae 6aiepuarsny aresu
i crusucou o6oroie 6uruapnoro
paia
Cpranueciue anuons: rrauon u
pacuersnse cepous
3icipeuun us opranusua
Mearrs (Cu, In, Pb, Mg u p.) 3icipeuun us opranusua

B xenun uenonexa coepxarcx xonenax, esoxcnxonenax n xenoesoxcnxonenax xncnort.
Kpome roro, n xenun n mantx xonnuecrnax nmeercx nnroxonenax, annoxonenax n
ypcoesoxcnxonenax xncnort - crepeonsomept xoneno n xenoesoxcnxoneno xncnor.
Conn xenuntx xncnor snaunrentno ymentmamr nonepxnocrnoe narxxenne na nonepxnocrn
pasena cpe xnp/noa, +myntrnpyx n crannnsnpyx +myntcnm ononpemenno. Or
npncyrcrnnx xenuntx xncnor sanncnr n ncactnanne xnpopacrnopnmtx nnramnnon (A, D, E,
K).
Hmemrcx annte, uro xenunte xncnort onaamr cnoconocrtm nnnxrt na omennte
nponecct n xnmeuno crenxe, crnmynnpymr moropnym axrnnnocrt xnmxn n noannxmr
pasnnrne xnmeuntx rentmnnron. Xenunte xncnort nsanmoecrnymr n c nanxpearnuecxo
nnnaso, ocoenno npn nnsxnx snauennxx pH, npn xoroptx ecrnne nnnast sarpyneno.
Hennrnn cnococrnyer crannnsannn +myntcnn rpnrnnnepnon, a Ca
2+
- axrnnnsannn
nponecca.
unsnonornx xenueorenennx n omnx ueprax cnonrcx x cneymmemy: xenut,
ntpaartnaemax n neuenn, orrexaer no nneneuenounte, xenunte nporoxn n xenunt
nystpt, orxya ona nonaaer n xnmeunnx. B xenunom nystpe nponcxonr xonnenrpannx
xenun sa cuer ncactnannx not ero cnnsncro oonouxo. Hpn +rom nnornocrt nystpno
xenun nospacraer c 1,010 o 1,026. Hocrynnenne xenun n nenanarnnepcrnym xnmxy
conepmaercx ne naccnnno, a perynnpyercx c nomomtm nepnno-pe]nexropntx mexannsmon.
Bennunny annennx xenun n nporoxax noepxnnaer ronnuecxoe nosecrnne
rnaxomtmeuntx opasonann cncremt xenueorenennx n rax nastnaemoe cexperopnoe
annenne neuenn. annoe annenne, rnanntm opasom, n cosaer ry nnxymym cnny,
xoropax nponnraer xenut or neuenn o nenanarnnepcrno xnmxn, a raxxe x xenunomy
nystpm. Tounee, nnxenne xenun oycnonneno nepenaom annennx mexy
nnyrpnnporoxontm (nnyrpnnystpntm) annennem n nnyrpnnpocnerntm annennem n HK.
B mexnnmenapnrentnt nepno rpanenr annennx mnnnmantnt, a c]nnxrep On
ontme paoraer xax sacnonxa, uem xax nacoc. Hepnonuecxn cpoc xenun n HK
neoxonm nx nopmantnoro ]ynxnnonnponannx neuenn n cncremt xenuentenennx. Hpn
sacroe xenun n xenuntx nyrxx, ncnecrnne pasnnuntx naronornuecxnx npnunn, xenut
npoonxaer ntpaartnartcx neuenountmn xnerxamn, no ona nocrynaer n xpont n nnm]y
neuenn n anee n cncremnt xponorox.
B reuenne 7-10 mnnyr nocne nauana npnema nnmn nponcxonr nepecrpoxa asantno
axrnnnocrn xenuentnoxme cncremt na nnmenapnrentnym moropnxy. annax
nepecrpoxa cncremt xenuentenennx nponcxonr n xoppenxnnn c moropnxo xenyxa n
nenanarnnepcrno xnmxn, n ee xapaxrep sanncnr or ]as moropnxn xnmxn n
mexnnmenapnrentnt nepno, n xoropym nauancx npnem nnmn. uame ncero yxasannt
nepno cocronr ns necxontxnx ]as:
1. nepuan caun nepuunou peaiuuu +ernoro nysspn, usuu +ernoro npooia u cuniepa
Cu, uspa+auancn u ucesnouenuu nuiousx noenuuarou u coipauenuu ueuiu
+ernoro nysspn, npoor+uersnocs - 1-3 uun. (annsu nepuo unora uo+e
ocycuouas);
2. uopan caun nepuunou peaiuuu - opuo+enue +ereuseruersnou yniuuu, u ioopy
npoucxou opuo+enue usuenou aiuunocu +ernoro nysspn, pacuupenue ueuiu u
era nysspn, conpouo+aueecn npuoiou neenonou +eru, npu onoupeuennou
saipsuu cuniepa Cu (cnasu cuniepa Cu), npoor+uersnocs - 3-6 uun. (unora
uo+e ocycuouas);
3. raennsu nepuo +ernoro pereica, nepuo, u ioopsu oipsuaecn cuniep Cu u
naunaecn nocynrenue +eru us xoreoxa, npoor+uersnocs o neciorsiux ceiyn o
10 uun. 3aeu naunaecn ocnounou nepuo auaiyauuu +eru us +ernoro nysspn.
Hepno onopoxnennx xenunoro nystpx raxxe neonopoen n ocymecrnnxercx necxontxnmn
uepeymmnmncx ]asamn coxpamenn n paccnanenn.
Cneyer ormernrt, uro xapaxrep axrnnnocrn xenuentnoxme cncremt n orner na npnem
nnmn, sanncnr or ee xapaxrepa. Onopoxnenne xenunoro nystpx npoxonr sa nepno or 15
o 225 mnn. n sanncnmocrn or oema n xauecrna nnmn. 3aryxanne coxparnrentno
exrentnocrn nystpx conponoxaercx ntxoom neuenouno xenun n HK. Ho oxonuannn
nnmenapennx xenut nnont sanonnxer xenunt nystpt.
B ]asy coxpamennx xenunoro nystpx n ero nonocrn pasnnnaercx annenne n npeenax 200-
300 mm no. cr., n xoneoxe - 100-150 mm no. cr., npnuem xoneox coxpamaercx
ononpemenno c xenuntm nystpem. Ocoym pont nrpaer nystpnt nporox n xnanannt
annapar Xacrepa, xoropt nmecre co c]nnxrepom Hmrxenca perynnpymr nanpannenne roxa
neuenouno xenun, cosanax ontmee npenxrcrnne x nsrnannm xenun ns nystpx, uem x ee
nocrynnennm n nystpt. Axrnnno yuacrnyer n perynxnnn roxa xenun uepes xoneox n
c]nnxrep Mnpnnnn, npenxrcrnymmn peryprnrannn xenun npn coxpamennn xenunoro
nystpx n xenunte nnyrpnneuenounte nporoxn.
C]nnxrep On n nepno coxpamennx xenunoro nystpx, no ecrnnem pasnnuntx
perynxropntx nnnxnn, n rom uncne n no annennem nocrynamme xenun, axrnnno
nepexaunnaer ee n nenanarnnepcrnym xnmxy, paorax xax nacoc, npnuem exrentnocrt
+roro nacoca nacrontxo +]]exrnnna, uro axe npn +neprnunom coxpamennn xenunoro
nystpx ne nanmaercx pacmnpennx omero xenunoro nporoxa. B nayse mexy
coxpamennxmn xenunoro nystpx c]nnxrep On ymentmaer cnom paory. Ononpemenno
ycnnnnaercx ntxo neuenouno xenun n xnmxy ns nnyrpnneuenountx nporoxon.
Hnnepnannx xenuentnoxme cncremt, noxenyouno xenest n nenanarnnepcrno
xnmxn nmeer omee nponcxoxenne, uro npeonpeenxer nx recnym nsanmocnxst.
Cnnerennx xenuentnoxme cncremt n noxenyouno xenest recno xommyrnponant c
anronomno nepnno cncremo nenanarnnepcrno xnmxn, ee cnnerennxmn, uro nrpaer
cymecrnennym pont n xoopnnannn mexy +rnmn opranamn n xenyouno-xnmeunm
rpaxrom.
B xenunom nystpe, nystpnom nporoxe n omem xenunom nporoxe nmemrcx nepnnte
cnnerennx n ranrnnn, noonte raxontm n nenanarnnepcrno xnmxe. Mnorouncnennte
nepnnte nonoxna onapyxnnamrcx n mtmeunom cnoe, noxpyr xponenocntx cocyon, n n
cnnsncro oonouxe cncremt xenueorenennx. B xenuno nystpe nepont ynpannxmr ero
moropno axrnnnocrtm n xonnenrpanne xenun.
uynxnnx c]nnxrepa On n pasnnuntx cranxx nnmenapennx recno cnxsana c
narocnmnarnuecxo nepnno cncremo. Herxoe paspaxenne nyxammero nepna ntstnaer
nontmenne ronyca n coxpamenne xenunoro nystpx, pacxptrne c]nnxrepa Hmrxenca n
paccnanenne c]nnxrepa On, cnntnoe - cnasm xax xenunoro nystpx, rax n c]nnxrepa
On; paspaxenne cnmnarnuecxoro nepna npnnonr x paccnanennm mycxynarypt
xenunoro nystpx, omero xenunoro nporoxa n cnasmy c]nnxrepa On. Ananornunte
]ynxnnonantnte nsmenennx nponcxoxr no nosecrnnem pasnnuntx ]apmaxonornuecxnx
npenaparon n nexoroptx nnmentx npoyxron. Hanpnmep, mop]nn n ]enrannn ntstnamr
nnrentnt cnasm c]nnxrepa On, a nnrpornnnepnn n arponnn - paccnanenne ero.
Onpeenennym pont n nponecce xenueorenennx nrpamr n rymopantnte ]axropt. Cpen
nnx nanontmee snauenne nmemr xonenncroxnnnn n cexpernn, opasyemte +noxpnnntmn
xnerxamn cnnsncro oonouxo nenanarnnepcrno xnmxn no nnnxnnem xncnoro
xenyounoro coepxnmoro, nnrpenenron nnmn n npoyxramn rnponnsa nnmenoro
cycrpara (amnnoxncnort, xnpnte xncnort). Onn crnmynnpymr cexpennm +nnrennonnron
HK, ntenenne xenun n nanxpearnuecxoro coxa. Inanntm ropmonantntm menexepom
yoenantno ]ast nnmenapennx xnnxercx xonenncroxnnnn, xoropt, xpome npounx cnonx
]ynxnn, crnmynnpyer n uyncrnnrentnocrt narantntx penenropon. K ocnonntm xe
]nsnonornuecxnm +]]exram xonenncroxnnnna ornocxrcx, n nepnym ouepet,
nnrnnponanne xenyouno cexpennn, sanycx cexpennn noxenyouno xenest n
cocrnenno xonexnnernuecxoe ecrnne na cncremy xenueorenennx.
Fnnnapnt annapar ]ynxnnonnpyer napannentno c noxenyouno xeneso. B
nepepantnym ]asy perynxnnx ero exrentnocrn ocymecrnnxercx uepes +]]epenrnoe sneno
napacnmnarnuecxo nnnepnannn, racrpnn, a n yoenantnym - uepes xonenncroxnnnn
nenocpecrnenno, nnn onocpeonanno (uepes narycnte nyrn). Kax yxe tno cxasano, n
mexnnmenapnrentnt nepno xenut xpannrcx n xonnenrpnponannom nne n xenunom
nystpe. Hmemrcx annte, uro na naxonnenne xenun n mexnnmenapnrentnt nepno n
xenunom nystpe, ycnnnnax ero, oxastnaer nnnxnne racrpnn.
Hocne npnema nnmn n orner na xonenncroxnnnn nosnnxaer coxpamenne xenunoro nystpx c
+naxyanne ero coepxnmoro no omemy xenunomy nporoxy n nenanarnnepcrnym xnmxy,
racrpnn raxxe ntstnaer coxpamenne xenunoro nystpx.
Inanno penenropno sono, oecneunnamme perynxnnm exrentnocrn
xenuentennrentnoro annapara, xnnxercx nenanarnnepcrnax xnmxa. Pnrm xoneann
annennx n nonocrn HK nonnocrtm xoppennpyer c pnrmom xenueorenennx, r.e.
nepnonxa xenueorenennx moynnpyercx nenanarnnepcrno xnmxo, nmemrcx annte n
o nnnxnnn coxpamenn anrpantnoro orena xenyxa na nacocnym ]ynxnnm c]nnxrepa
On, ycnnnnax ee.
Koneannx nnyrpnnonocrnoro annennx xenunoro nystpx, xax n noxnnenne nnxontx
norennnanon na +nexrpoxonenncrorpamme, cnnxponnt nnxontm norennnanam na
xomnnexcax ocnonnoro +nexrpnuecxoro pnrma xenyxa.
Kpome roro, cymecrnymr n oparnte pe]nexropnte nnnxnnx c xenuentnoxmnx nyre na
nenanarnnepcrnym, romym xnmxn n xenyox. B uacrnocrn paspaxenne nneneuenountx
xenuntx nporoxon ntstnano n +xcnepnmenre paccnanenne nenanarnnepcrno n rome
xnmox n xapnantnoro orena xenyxa. Pe]nexropnt nyrt ropmosnoro pe]nexca
npoxonr no cnmnarnuecxnm nepnam.
Heoxonmo raxxe yunrtnart, uro na xenueorenenne oxastnaer nnnxnne n anronomnt
nepnnt annapar, exrentnocrt nonrene pnrma, pacnonoxenntx nenocpecrnenno n
cncreme xenueorenennx. Bosecrnne oxastnamr n pe]nexropnte nenrpt pmmno
nonocrn, xopa rononnoro mosra n noxopxonte opasonannx, omn ropmonantnt ]on.
Hpnuem cymecrnymr ynnpymmne mexannsmt, xanant perynxnnn, cnoconte
xomnencnponart pyr pyra npn naronornn, oneparnnntx nmemarentcrnax n np.
Hapymenne nponecca xenueorenennx nensexno npnnonr x pasnnrnm ceptesntx
oprannuecxnx nsmenenn. Tax cnasm c]nnxrepon Hmrxenca, aronnx c]nnxrepa On,
rnnoronnx xenunoro nystpx cnococrnymr sacrom xenun n xamneopasonannm n xenunom
nystpe, a aronnx c]nnxrepa On - nosnnxnonennm xponnuecxoro xonanrnra, renarnra,
nanxpearnra n pesyntrare pe]nmxca (sapoca) nn]nnnponannoro yoenantnoro
coepxnmoro n xenunte n nanxpearnuecxne nporoxn.
Cemno1nua, oco6ennoc1n anamneaa n annme o61eu1nunoro nccAeouannu y 6oAnnmx c
aa6oAeuannumn xeAueumuoumnx ny1e
C npaxrnuecxo rouxn spennx ntenxmr rpn ocnonnte ]opmt nopaxennx xenuentnoxmnx
nyre: nc]ynxnnonantnte paccrpocrna nnnapnoro rpaxra, xonenncrnr,
xenunoxamennym onesnt.
Xanot, npexnnxemte ontntmn c saonenannxmn xenuentnoxmnx nyre: ont n
npanom nopeepte, ncnencnuecxne xnnennx, nnxopaxa, cnaocrt, pasnrocrt, cnnxenne
annernra, cnnxenne paorocnoconocrn, paspaxnrentnocrt, napymenne cna. Hnora
nosmoxno noxnnenne crenoxapo-noonoro cnnpoma (aomnnantno-xapnantnt
pe]nexc).
Ocoennoc1n onenoro cnnpoua npn na1onornn BH
Foneno cnnpom n xnnnnuecxnx npoxnnennxx saonenann xenuentnoxmnx nyre n recno
cnxsanntx c nem opranon xnnxercx nanonee xpxnm n xapaxrepntm npnsnaxom naronornn
renaronnnapno sont. Paccmarpnnax oneno cnnpom, nosnnxammn npn naronornuecxnx
nponeccax, cnxsanntx c saonenannxmn cncremt xenuentenennx n cmexntx opranon,
cneyer nmert n nny, uro mexannsmt ero nosnnxnonennx npn naronornn pasntx opranon
moryr trt onnaxontmn (xenunt nystpt, xenyox, HK), a raxxe nmert pasnnunx npn
nopaxennn onoro oprana (cnacrnuecxn, ncrensnonnt n p. mexannsm nosnnxnonennx
onn).
Ouent uacro npn saonenannxx racrpoyoenantno sont nmemrcx couerannte nopaxennx
cocennx opranon, nropnunte, peaxrnnnte nsmenennx, uro oxastnaer nnnxnne na xapaxrep
onenoro cnnpoma n rpeyer erantnoro ero nsyuennx nx onpeenennx neyme
naronornn, n]]epennnannn or peaxrnnntx nponeccon.
Ionopx o mexannsmax onenoro cnnpoma npn nopaxennn XKT n nenom, cneyer nmert n
nny, n nepnym ouepet, ror ]axr, uro cnnsncrax oonouxa ero opranon, xpome nonocrn pra,
ne uyncrnnrentna xo mnornm crnmynam, xoropte npn ecrnnn na pyrne crpyxrypt
oprannsma, nanpnmep, na xoxy, ntstnamr omymenne onn. He uyncrnnrentnt x onn
nncnepantnax ceposnax oonouxa n ontmo cantnnx. Penenropt, cnoconte yuacrnonart n
]opmnponannn onentx omymenn, noxannsymrcx n mtmeuntx cnoxx crenxn nontx
opranon XKT, nmemmnx uyncrnnrentnte oxonuannx nonoxon cnmnarnuecxoro nepnnoro
cnnerennx. Paspaxenne anntx penenropon moxer npnnonrt x onenomy cnnpomy n
pesyntrare rpex npnunn:
1. paspa+enun uucueparsnsx nepunsx oionanuu u pesyrsae pacn+enun oprana
(ucensuu) coep+uusu, rasou, u pesyrsae nousuenun aurenun u norocu oprana
(nepepacn+enuu +ernoro nysspn npu uciunesuu +ereusuonuux nyeu no
runoiuneueciouy uny, aonuu +ernoro nysspn, npu +ernoiauennou 6oresnu,
6eciauennou xoreuucue une o6ocpenun);
2. cnasua rraiou uyciyrayps oprana. 3a 6ors uo+e 6ss ipaioupeuennan,
npucynoo6pasnan, cxuaioo6pasnan. Mexanusu 6oru - cnasu cuniepa Cu no
urunnueu nousuennoro onyca 6ry+auero nepua, ioopsu aco npuuou i
ucioopunauuu ue+y coipauenueu +ernoro nysspn u paccra6renueu cuniepa
Cu. 3o usssuae sacou +eru u +ereusuonuux nynx u napyuenue onopo+nenun
+ernoro nysspn c nocreyuuu nepuoueciuu, cyopo+nsu coipauenueu ero
uyciyrayps (runepuoopnoe coipauenue +ernoro nysspn npu runeponueciou uru (u)
runepiuneueciou opuax +8). Lors uo+e 6ss u ocpan, npucynoo6pasnan,
cxuaioo6pasnan, unencuunan, npoor+uersnocs o neciorsiux acou o neciorsiux
neu; 6ors iai ocnounoe irunuecioe cocaurnuee nonnun "+ernou uru neenonou
ioruiu". Ccnounou npuunou annoro cunpoua nurnecn +ernoiauennan 6oresns,
iarsiyresnsu xoreuucu. oruiy usssuae paspa+enue ueriuuu iaunnuu crusucou
o6oroiu o6racu ueuiu +ernoro nysspn, ycsn uru cenoi nysspnoro npooia, ioopoe
npuuou i pereiopnouy cnacueciouy coipauenu usuenoro cron +ernoro nysspn
u ipynnsx +ernsx npooiou.
3. nenocpecuennoro paspa+enun peuenopnsx oionanuu u pesyrsae uocnarenun,
uueuuu, ecpyiuuu (onyxoreuse, unurspauunse npoueccs);
Bo ncex cnyuaxx nx noxnnennx onenoro cnnpoma, neoxonma ntcoxax cxopocrt
nosecrnymmnx ]axropon, npenxrcrnymmax aanrannn penenropon. nnrentnax,
ymepenno nnrencnnnocrn, nommax ont, nno uyncrno rxxecrn, pacnnpannx n npanom
nopeepte, cnxsant c ymepenno ncrensne, a nnrencnnnax, pacnnpammax, anxmax ont
nosnnxaer, xax npannno, ncnecrnne tcrpo nacrynammero pacrxxennx crenox xenunoro
nystpx npn saxynopxe omero xenunoro nporoxa xamnem (xenunoxamennax onesnt,
xantxynesnt xonenncrnr). Hocrenennoe nosecrnne (menennoe pacrxxenne) x onn, xax
npannno, ne npnnonr.
Ecnn ncrounnxom onn xnnxercx nocnannrentnt nponecc nnn nmemnuecxne nsmenennx, ro
paspaxenne nncnepantntx nepnntx oxonuann ocymecrnnxercx npoyxramn nocnanennx
(ceporonnn, rncramnn, nexorpnent, npocrarnannnt), nnn, npn nmemnn, rxanentmn
meraonnramn, a raxxe npn paspaxennn nepnntx nonoxon n cocyncro crenxe. Hpn
snoxauecrnenntx onyxonentx nponeccax ont nosnnxaer nenocpecrnenno n pesyntrare
nn]nntrpnponannx onyxontm nepnntx oxonuann oprana.
Hpn naronornuecxnx nponeccax moryr paspaxartcx ne rontxo nncnepantnte nepnnte
oxonuannx, ntstnammne ont, no n comarnuecxne, n napnerantntx ceposntx noxponax
(nepnroneantnax ntcrnnxa sane crenxn pmmno nonocrn), nmemmne uyncrnnrentnym
cnnnnomosronym nnnepnannm. B +ro cnxsn npnnxro ennrt oneno cnnpom na
nncnepantnt, comarnuecxn (napnerantnt) n cmemannt. Kax npannno, uncro
nncnepantntm xnnxercx cnacrnuecxn n ncrencnonnt onente cnnpomt, a ont npn
nonneuennn napnerantntx ceposntx noxponon npnoperaer xapaxrep comarnuecxo onn.
Orentno ntenxmr nncnepantnt oneno cnnpom c nppananne. annt cnnpom
xapaxrepen nx naronornuecxoro nponecca, pacnpocrpanxmmerocx na nce cnon oprana
(xenunoro nystpx) c nepnnponeccom.
Bncnepantno-comarnuecxn (cmemannt) oneno cnnpom tn onncan I.A. 3axaptnntm n
H. Head xax pesyntrar nsanmoecrnnx nncnepantntx n comarnuecxnx epmaromon n sannx
porax cnnnnoro mosra. B pesyntrare annoro nsanmoecrnnx onente omymennx or
nnyrpennnx opranon npoennpymrcx n onpeenennte onacrn nonepxnocrn rena, na xoxe,
npoxnnxxct sonamn rnnepecresnn (sont 3axaptnna-Iea). Cunraercx, uro annt ]enomen
nanmaercx npn ocrarouno pacnpocrpanennom nocnannrentnom nponecce n
opraneHexoropte anropt xnann]nnnpymr annt oneno cnnpom xax orpaxennt
(pe]nexropnt), nocnenn cymecrnyer n nyx nnax:
1. ne cunsannsu nenocpecuenno c naororueu opranou 6punou norocu u nepeauuucn
o pasrunsx opranou (nanpuuep, rpynou ireiu),
2. uppauupyuuu us 6punou norocu u o6racu, ne nurnuuecn uuecuruueu
nopa+ennoro oprana, no uueuue o6uy neupoceruenapny unnepuauu c nopa+ennsu
opranou (nanpuuep, uppauauun 6oru npu ocpou xoreuucue u o6racs npauou uru reuou
ronaiu). Cuaecn, o enouen uppauauuu, conpouo+auuu uucueparsnse 6oru,
ai+e cunsan c nurenueu uounou unnepuauuu +1. n auopou nperarae userus
annsu uu 6oru iai cauoconersnsu - uppauupyuan 6ors.
Homnmo nepeuncnenntx mexannsmon nosnnxnonennx onenoro cnnpoma ntenxmr
ncnxorennt mexannsm (ncnxorennte onn), nosnnxammne es nepn]epnuecxoro
nosecrnnx, nnn xora nosecrnne c nepn]epnn nrpaer pont nycxonoro momenra -
"ronuxa". annt nn onenoro cnnpoma uame nanmaercx npn naronornn, conpxxenno
c ncnxnuecxo exrentnocrtm uenonexa n ee naronornuecxnmn cocroxnnxmn (enpeccnn,
ncnxost n np.).
annt nn onenoro cnnpoma uacro nanmaercx y nannenron c ]ynxnnonantno
naronorne xenuentnoxmnx nyre, ncxnnesnxmn.
Kpome roro, npn nannunn oprannuecxoro nponecca n nnnapno cncreme, oneno cnnpom
moxer trt nropnuno cnxsan c napymennem ]ynxnnn (n nepnym ouepet moropno).
Hemanonaxnoe snauenne n +rom cnyuae nmeer napymenne nopora uyncrnnrentnocrn
nepnntx oxonuann opranon nnmenapnrentno cncremt, nosnnxammne n pesyntrare
nosecrnnx pasnnuntx cencnnnnsnpymmnx ]axropon (crpecc, nn]exnnx, renernuecxax
npepacnonoxennocrt, ocoennocrn xoncrnrynnn n np. ]axropt). B pesyntrare
cencnnnnsannn nncnepantntx penenropon moxer nosnnxart rax nastnaemax nncnepantnax
rnnepantresnx. B annom cnyuae nmeer mecro neaexnarnocrt peaxnnn penenropon x
ecrecrnenntm paspaxammnm arenram, ecrnymmnm n ]nsnonornuecxom nanasone.
Moxer nmert mecro n neaexnarnocrt peaxnnn oprana na ont n nenom nnn ero mtmeuno
cncremt - annonnnx. B pesyntrare nosnnxaer ncxnnesnx (rnnepcermenrapnt rnnepxnnes,
anrnnepncrantrnuecxn rnnepxnnes, pexe - ncronnuecxn rnno- nnn axnnes), xoropax, n
cnom ouepet, moxer anart ror nnn nno nncnepantnt oneno cnnpom (cnacrnuecxn
nnn aronnuecxn). annt mexannsm, n uacrnocrn, nmeer mecro npn ncxnnesnn XBH.
Hsnecrno raxxe, uro nepenacrpannart, nonnxart nopor uyncrnnrentnocrn penenropon x
onn moryr n oprannuecxne naronornuecxne nponecct, n uacrnocrn, nocnanenne.
Tax nnn nnaue, n pasnnrnn nncnepantnoro onenoro cnnpoma npn saonenannxx
xenuentnoxme cncremt ontmoe snauenne nmeer napymenne moropno ]ynxnnn oprana.
Fes nonneuennx nocnene mnorne ceptesnte naronornuecxne nponecct moryr nnrentnoe
npemx nporexart eccnmnromno n, naoopor, npn ]ynxnnonantno naronornn, nouac
ntpaxennt oneno cnnpom moxer trt n ne oycnonnen oprannuecxnm nponeccom.
Vuacrne mtmeuno cncremt n onentx omymennxx nanpxmym cnxsano c nponeccamn
nosynmocrn n coxparnmocrn rnaxomtmeuntx xnerox opranon XKT, xoropoe, n cnom
ouepet, sanncnr or xonnenrpannn nnyrpnxnerounoro Ca
+
, nont xoroporo nenocpecrnenno
yuacrnymr n nponecce coxpamennx mtmeuntx nonoxon. Kpome roro, nemanonaxnoe
snauenne n mtmeunom coxpamennn nrpaer axrnnnocrt ]oc]on+crepast, pacmennxmme
nAMu, oecneunnax nponecc coxpamennx neoxonmo +neprne. Ha rpancnopr Ca
+
n
mtmeunoe coxpamenne nnnxer px menaropon: anernnxonnn, nopapenannn, ceporonnn,
xonenncroxnnnn, mornnnn n p. Hsnecrno, uro ceporonnn yuacrnyer n mtmeunom
coxpamennn uepes px penenropon. Tax, cnxstnanne nocnenero c 5-H-T3 penenropamn
ntstnaer paccnanenne mtmeunoro nonoxna, a axrnnnsannx 5-H-T4 penenropon npnnonr x
nx coxpamennm. pyrne nenrnt, n uacrnocrn, cemecrna raxnxnnnna, nontmamr
moropnym axrnnnocrt mnonnron, n rom uncne n onocpeonanno, uepes anernnxonnn.
sanncnmt mexannsm.
Axrnnnsannx M n D-onnonntx penenropon raxxe ntstnaer nontmenne mtmeuno
axrnnnocrn, a nosecrnne na K.penenropt yrneraer ee.
Hepnte nepont, nocnpnnnmammne paspaxennx, n antnemem rpanc]opmnpyemte n
onente, naxoxrcx n cnnnantntx ranrnnxx. Axcont +rnx xnerox n cocrane sannx
xopemxon nxoxr n cnnnno mosr n oxanunnamrcx na neponax sannx poron. Hepont
nroporo nopxxa opasymr c nocnennmn cnnanrnuecxne xonraxrt. anee no
cnnnopernxynxpnomy n cnnnoranamnuecxomy rpaxram nosyxenne ocrnraer
pernxynxpno ]opmannn npoonronaroro mosra, mocra spnrentnoro yrpa. 3arem ns
pernxynxpno ]opmannn nosyxenne nocrynaer n nnmnuecxym cncremy n nepenne
orent xopt rononnoro mosra, a ns neponon spnrentnoro yrpa - n nocrnenrpantnym
nsnnnnny, re n nponcxonr ocosnanne omymennx onn.
Fontmoe nnnxnne oxastnaer na omymenne onn cocroxnne ncnxnxn uenonexa
(nosyxenne, enpeccnx n np.). B annom cnyuae na omymennx onn oxastnaer nnnxnne
+norennax onnarnax cncrema c ee penenropntm annaparom, pacnnoxenntm n oxonuannxx
uyncrnnrentntx nepnon, n neponax cnnnnoro mosra, n crnonontx xpax, n ranamyce n
nnmnuecxnx crpyxrypax HHC. ecrnne onnarno cncremt onocpeyercx uepes
nnynnpyemoe penenropntm annaparom ntenenne +nop]nnon n +nxe]annnon, a raxxe
uepes noxnponanne nmn ntenennx cycrannnn P, uro npnnonr x cnnxennm
nnrencnnnocrn onentx omymenn, nno, npn ne+]]exrnnnocrn onnarno cncremt, - x
noxnnennm nnn nnrencn]nxannn onenoro cnnpoma.
Hemanonaxnoe snauenne, no nocnennm anntm, n ]opmnponannn aomnnantnoro
onenoro cnnpoma npn oprannuecxo n ]ynxnnonantno naronornn XKT nmeer omen
ceporonnna n nopapenannna. Hsnecrno, uro n crpyxrypax HHC naxonrcx ontmoe
xonnuecrno ceporonnneprnuecxnx n nopapenannneprnuecxnx penenropon c
coornercrnymmnmn nncxoxmnmn nponoxmnmn nyrxmn, xonrponnpymmnmn onente
omymennx. Vmentmenne yponnx ceporonnna npnnonr x cnnxennm nopora onentx
omymenn n ycnnennm onn. Hopapenannn onocpeyer ynennuenne axrnnnocrn
npornnoonentx cncrem.
Vxasannte nnt onenoro cnnpoma (nncnepantnt n comarnuecxn) ornnuamrcx no
xapaxrepntm cyexrnnntm npnsnaxam. Bncnepantnt oneno cnnpom nocnpnnnmaercx
uame xax rynax, nommax ont es uerxo noxannsannn. Fontnte otuno yxastnamr na
pernon, n xoropom annax ont npoennpyercx. Tax, npn naronornn xenuentnoxmnx nyre
nncnepantno oycnonnennte onente omymennx otuno noxannsymrcx n +nnracrpantno
onacrn, n onacrn npanoro nopeeptx nnn nocxr pasnnro xapaxrep. Heuerxocrt
noxannsannn onn cnxsana, no-nepntx, c rem, uro xonnuecrno nepnntx oxonuann n opranax
XKT snaunrentno mentme, uem n xoxe, a raxxe c nnnepnanne ns necxontxnx cermenron c
oenx cropon cnnnnoro mosra. ncrensnonnte onn uame nocxr pacnnpammn xapaxrep,
omymenne rxxecrn, nnoponoro rena, nnora npnoperamr xryun xapaxrep (omymenne
xxennx, renna n np.). Cnacrnuecxne onn onee ocrpte (xonnxn) - "pexymne", "rxnymne",
"cxnartnammne".
Ionopx o nanonee xapaxrepno noxannsannn onenoro cnnpoma nncnepantnoro
nponcxoxennx, cnxsannoro c nopaxennxmn xenuentnoxme cncremt, cneyer cxasart,
uro onn uame noxannsymrcx n sone +nnracrpnx no cpene nnnnn (nonoxeunax onacrt) n
rontxo npn npncoennennn comarnuecxo xomnonenrt (pacnpocrpanenne nponecca na
napnerantnym pmmnny, pesxoe nepepacrxxenne oprana nnn cnasm mycxynarypt) onn
npnoperamr rnnnunym noxannsannm. Hanpnmep, n npanom nopeepte npn ocrpom
xonenncrnre, xenuno xonnxe.
Comarnuecxn oneno cnnpom, xax npannno, onee uerxo noxannsonan n snaunrentno
ocrpee n ntpaxennee no cnne, uem nncnepantnt. Fontno otuno uerxo noxastnaer
nantnem re onnr, manr or mexannuecxoro nosecrnnx ontnoe mecro, rax xax annax
ont snaunrentno ycnnnnaercx npn xamne, corpxcennn, noxonaunnannn, nepemene
nonoxennx rena n np. Hannenr c anntm onentm cnnpomom nnora sannmaer
npnuynnnoe ntnyxennoe nonoxenne n xax t sacrtnaer n nem, a npn nncnepantnom
onenom cnnpome uacro "ne naxonr cee mecra". B pxe cnyuaen npn xenuno xonnxe
oneno cnnpom npnoperaer ocrpemn xapaxrep.
Ananns cyexrnnntx npnsnaxon onenoro cnnpoma nosnonxer nnora c ontmo
rounocrtm onpeennrt npnunny, xapaxrep n ocoennocrn naronornuecxoro nponecca n
pmmno nonocrn n, n uacrnocrn, n onacrn pernona renaronnnapno cncremt. Ecnn
naronornuecxn nponecc cnxsan c aronne xenunoro nystpx, yoenocrasom, ro oneno
cnnpom xapaxrepnsyercx uyncrnom pacnnpannx, "nnoponoro rena", nnora nocnr
"rxnymn", "rptsymn" xapaxrep, n ornnune or onenoro cnnpoma cnacrnuecxoro
xapaxrepa, cnxsannoro c napymennem +naxyaropno ]ynxnnn, nocxmero uame xapaxrep
xonnxHpn pacnpocrpanennn naronornuecxoro nponecca na nce cnon oprana n npn
nepnnponecce nosmoxno noxnnenne comarnuecxo xomnonenrt n nncnepantnom onenom
cnnpome (cmemannt xapaxrep one), a raxxe nppanannn one. Hppannpymmn
oneno cnnpom uacro moxer nanmartcx npn naronornn nnnapno cncremt, npnuem
orcyrcrnne nppanannn ontme xapaxrepno nx ncxnnesnn xenuentnoxmnx nyre.
Otuno ormeuaercx nppanannx n npanoe nneuo, nonarxy, mexnonarounoe npocrpancrno.
Hppannpymmn oneno cnnpom xapaxrepen nx nponeccon, pacnpocrpanxmmnxcx na
napnerantnym pmmnny, noxptnammym xenunt nystpt (nepnxonenncrnr), paspaxennn
nepnntx oxonuann npanoro na]parmantnoro nepna (ocrpt xonenncrnr, oocrpenne
xponnuecxoro xantxynesnoro nnn ecxamennoro xonenncrnra).
B nenom nppanannx cnnerentcrnyer o noxannsannn n rnynne nponecca n crenxe oprana, a
raxxe o nnrencnnnocrn nopaxennx n paspaxammnx nepnnte penenropt crnmynon, uro
oxasano +xcnepnmenrantno. Tax, n +xcnepnmenre, npn nesnaunrentnom paspaxennn
oprana ncrensne pesnnontm annonom, nnauane noxnnxercx rnnnunax nncnepantnax ont
es nppanannn, sarem no mepe ynennuennx annennx n annone n pacrxxennx crenxn
xnmxn, nosnnxaer nppanannx n cnnny na yponne T
6
-T
9
, xax pas na rom yponne, re nxoxr n
cnnnno mosr nepnnte a]]epenrnte nonoxna or xenunoro nystpx, noxenyouno xenest
n ronxoro xnmeunnxa.
Hpn anannse onenoro cnnpoma, xpome cnxsn c npnemom nnmn n cyexrnnntx
xapaxrepncrnx, neoxonmo yunrtnart ero ocrpory, nnrentnocrt n nepnonunocrt. Tax,
xax yxe yxasano, nnesannte, ocrpemne onn nosnnxamr npn xenuno xonnxe. Hocrenenno
napacrammne onn n nxmnecx uacamn xapaxrepnt nx ocrporo xonenncrnra.
Hnrepmnrrnpymmax n xonnxoopasnax ont, nxmaxcx uacamn, moxer nanmartcx npn
noocrpom xonenncrnre.
Bncnepantnax ont nnrcx otuno neonro, no e cnocrnenna nepnonunocrt n pennnnt.
Comarnuecxn oneno cnnpom, xax npannno, xapaxrepnsyercx nocroxnntmn onxmn,
nnora napacrammnmn no nnrencnnnocrn o nentnocnmtx npn onxonornuecxo naronornn.
Baxno xapaxrepncrnxo nncnepantnoro onenoro cnnpoma xnnxercx coueranne onn c
pyrnmn cyexrnnntmn cnmnromamn, anronomntmn nropnuntmn +]]exramn
(noroorenenne, ecnoxocrno, nenocrt xoxn, romnora, nnora pnora, ne npnnocxmax
oneruennx).
Hemanonaxnoe snauenne nmeer n cop nn]opmannn o rom, uro xynnpyer oneno cnnpom:
cnasmonnrnxn, anrncexperopnte cpecrna, xenueronnte npenapart, anrannt,
npoxnnernxn, nnn rontxo anantrernxn. V ontntx c xantxynesntm xonenncrnrom n pxe
cnyuaen onn (xenunax xonnxa) moryr npoxonrt rontxo nocne nneennx napxornuecxnx
anantrernxon.
Hpn ocrpom xantxynesnom, ecxamennom xonenncrnre, oocrpennn xponnuecxoro
xonenncrnra onn moryr ymentmartcx n ncuesart nocne npornnonocnannrentno,
anrnaxrepnantno repannn (anrnnornxorepannx).
Cneyer yunrtnart raxxe sanncnmocrt onenoro cnnpoma or xapaxrepa npnnnmaemo
nnmn, ee paspaxammnx cnocrn, omenaunnamme cnoconocrn. Tax, npnem ocrpo nnmn,
mxcntx yntonon uame ntstnaer ont y nannenron c xsnenntm nopaxennem HK, a
monounax nnma, n rom uncne cmerana, ymentmaer oneno cnnpom. Haoopor, npnem
xnpnoro monoxa n monountx npoyxron moxer ntsnart oneno cnnpom npn nopaxennn
xenuentnoxmnx nyre n noxenyouno xenest. Hpn +rom xapaxrep camoro
nncnepantnoro onenoro cnnpoma moxer trt cxoxnm no ncntrtnaemtm omymennxm.
Anannsnpyx oneno cnnpom, noxannsymmncx n +nnracrpantno onacrn, cneyer
yunrtnart nosmoxnoe nannune coueranno naronornn nepxnnx orenon XKT, uro,
esycnonno, oxastnaer nnnxnne na xapaxrep n ocoennocrn onenoro cnnpoma. B +ro
cnxsn xouercx ncnomnnrt, nemnoro nepe]pasnponan, nsnecrnt a]opnsm, uro n ene
narnocrnxn saonenann opranon nnmenapennx n nenom n nenanarnnepcrno xnmxn, n
uacrnocrn, "anamnes - nce".
Cnun1oum, cony1c1nymmne onenouy cnnpouy
V ontntx c naronorne xenuentnoxmnx nyre onenomy cnnpomy uacro conyrcrnymr:
nnxopaxa, xenryxa, ncnencnuecxne paccrpocrna (pnora, napex, sanop, mereopnsm) n sy
xoxntx noxponon.
Hnxopaxa uame ncero cnnerentcrnyer o nannunn ocrporo nocnannrentnoro nponecca npn
ocrpom xonenncrnre, oocrpennn xponnuecxoro xonenncrnra, moxer nanmartcx n nepno
npncryna xenunoxamenno onesnn. Cy]epnntnax remneparypa uacro noxnnxercx n
nepno xenuno xonnxn y ontntx c xenunoxamenno onesntm. uepnntnax (o 40C)
remneparypa xapaxrepna nx ontntx c ocrptm xonenncrnrom n n nepno oocrpennx
xponnuecxoro xonenncrnra. nx ncxnnesnn xenuentnoxmnx nyre nontmenne
remneparypt nexapaxrepno.
Xenryxa xoxntx noxponon n nnnmtx cnnsncrtx oonouex oycnonnena naxonnennem
xenuntx nnrmenron n xponn n rxanxx. Bnesannoe pasnnrne annoro cnmnroma xapaxrepno
nx npncryna neuenouno xonnxn, npnuem nocne xynnponannx xonnxn xenryxa ncuesaer.
Coxpanenne n napacranne xenrymnocrn nanmaercx npn orypannn omero xenunoro
nporoxa xamnem (mexannuecxax, noneuenounax xenryxa).
ncnencnuecxne xnnennx npn naronornn xenuentnoxmnx nyre cxnatnamrcx ns:
nonu+enun uru ocycuun anneua, ouyuenun yucua ropeu uo py, ops+iu ropsiuu,
uosyxou, nuueu, us+oru, puos +ers, usyun +uuoa (ueeopusua), ypanun u +uuoe,
sanopou, nonocou u ux epeouanun.
Bosnnxnonenne nepeuncnenntx ncnencnuecxnx paccrpocrn moxer trt cnxsano:
c paccpoucuou nocynrenun +eru u uenauaunepcny iuuiy u napyuenueu
nepeuapuuanun +upou (nonocs, sanops, ueeopusu, ypanue u +uuoe);
c yoenoracparsnsu u racpoasoarearsnsu pericou (yucuo ropeu uo py,
ops+ia ropsiuu, puoa +ers, us+ora);
c naororueciuuu uucuepo-uucueparsnsuu pereicauu (c uocnarennoro +ernoro nysspn
na +eryoi, iuuenui) usssuauuuu aonu +eryia u iuuenuia (ops+ia uosyxou,
nuueu, ueeopusu, sanops).
Mexannsmt nosnnxnonennx anntx cnmnromon sanncxr or xonxperno naronornn, no
nmemr n omne snentx narorenesa.
Pnora xax ecrecrnennt ]nsnonornuecxn axr, nanpannennt na yanenne nonanmnx n
xenyox roxcnuntx arenron, uame cnxsana c nopaxennem nocnenero. Onaxo ona moxer
nanmartcx n npn naronornn nenanarnnepcrno xnmxn, cncremt xenueorenennx,
noxenyouno xenest xax cmexntx opranon, recno cnxsanntx xax anaromnuecxn, rax n
neporymopantno c xenyxom. Bce ntmecxasannoe ornocnrcx n x cnmnromy romnort,
xoropt noxnnxercx npn nonoporonom paspaxennn pnornoro nenrpa n moxer
nanmartcx snaunrentno uame, uem pnornte xnnennx n nesanncnmo or pnort. Kpome roro,
noxnnenne romnort moxer nosnnxart n npn paspaxennn nepnntx cnnerenn pmmno n
rpyno nonocre.
Ho romnoro nonnmamr cnmnromoxomnnexc, nxnmuammn omymenne ypnort n
ncxom]opra n onacrn +nnracrpnx, a raxxe nererarnnnte npoxnnennx (cnaocrt,
nornnnocrt, cnmnoreuenne, rononoxpyxenne, nnnort o nonyomopounoro cocroxnnx,
raxnxapnm, yuamenne txannx, rnnorensnm n np.).
Pnornt nenrp pacnonoxen n npoonronarom mosry pxom c nenrpamn txannx n
cnmnontenennx. B axrnnnsannn pnornoro nenrpa npnnnmaer yuacrne xemopenenropnax
rpnrrepnax sona, pacnonoxennax n onacrn na IV xenyouxa sa remaro+nne]annuecxnm
aptepom. Paspaxenne penenropon anno sont ocymecrnnxercx uepes xponorox
(nnpxynnpymmne xnmnuecxne nemecrna, roxcnnt, nexapcrna n npoune cycrannnn) n
neporenntm nyrem (ns sont nanpnnra). Xapaxrepno, uro annax rpnrrepnax sona moxer
ntsnart pnory rontxo onocpeonanno uepes pnornt nenrp. Pnornt nenrp n annax
rpnrrepnax sona cnxsant mnorouncnenntmn nepnntmn cnxsxmn. B nepeaue nn]opmannn
ontmym pont nrpamr neponenrnt, n uacrnocrn, ceporonnneprnuecxax cncrema. Kpome
roro, pnornt nenrp moxer axrnnnsnponartcx n oxo anno rpnrrepno sont sa cuer
narantntx n cnmnarnuecxnx a]]epenrntx nmnyntcon, nocrynammnx ns opranon
xenyouno-xnmeunoro rpaxra, n uacrnocrn, npn pacrxxennn xenunoro nystpx, xenuntx
nporoxon, paspaxennn pmmnnt, noxenyouno xenest, neuenn. Hsnecrno, uro n
onacrn xenuntx nporoxon nmemrcx penenropnax sona, paspaxenne xoropo npnnonr x
noxnnennm pe]nexropno romnort n pnort.
Xapaxrepno, uro pnornt axr naunnaercx c ntcoxoamnnnryntx anrnnepncrantrnuecxnx
coxpamenn, xoropte nosnnxamr n nauane n cpene uacrn rome xnmxn, pacnpocrpanxxct
n opantnom nanpannennn, saxnartnax nenanarnnepcrnym xnmxy, npnnparnnx n
anrpantnt oren xenyxa. Xapaxrepno, uro npn annom pe]nexropnom axre n xenyox
nocrynaer n coepxnmoe npoxcnmantntx orenon ronxo xnmxn. Hocne onopoxnennx
xenyxa perponepncrantrnuecxne nonnt cmenxmrcx aopantntmn nponyntcnnntmn
coxpamennxmn HK n rome xnmxn, tcrpo +naxynpymmnmn coepxnmoe XKT n
ncrantnom nanpannennn, n roncrym xnmxy, uro moxer conponoxartcx xnnennxmn napen.
Hemanonaxnoe snauenne n nosnnxnonennn romnort n pnort y ontntx c saonenannxmn
XBH nmeer yoenoracrpantnt pe]nmxc, conponoxammncx sapocom xomnonenron
xenun n coepxnmoro HK n xenyox, a raxxe pacrxxenne nenanarnnepcrno xnmxn
npn ]ynxnnonantnom n oprannuecxom yoenocrase, napymennn moropno-+naxyaropno
]ynxnnn HK.
Ocoenno uacro annte xnnennx moryr nanmartcx npn ]ynxnnonantno naronornn XBH
n couerannn c cnnpomom nexsnenno ncnencnn, xoropt ornocnrcx x ]ynxnnonantno
naronornn HK. nx +roro xapaxrepno noxnnenne uyncrna nepenonnennx n +nnracrpnn
nocne et, uyncrno tcrporo nactmennx (aronnx xenyxa), orptxxa nosyxom, nnme,
xncntm, ryxntm, nporopxntm (n sanncnmocrn or nna coepxnmoro xenyxa, ero
cexperopno axrnnnocrn).
Hpn naronornn XBH romnora n pnora uacro conponoxaercx orptxxo roptxnm, uyncrnom
ropeun no pry no yrpam, nosnnxammnm ns-sa nannunx yoeno-racrpantnoro pe]nmxca.
Moxer ntstnart romnory n pnory napymenne moropnxn xenunoro nystpx,
xenuentnoxmnx nyre npn xponnuecxom ecxamennom n xantxynesnom xonenncrnre. B
annom cnyuae pnora nocnr xapaxrep nepnnope]nexropno n pasnnnaercx n orner na
nnnapnym rnneprensnm.
uacro conponoxamrcx xnnennxmn romnort n pnort ocnoxnennx nocneonepannonnoro
xapaxrepa - nc]ynxnnx c]nnxrepa On (nocrxonenncr+xromnuecxn cnnpom).
Cneyer nmert n nny, uro npn xonenncrnre, raxxe xax n npn nanxpearnre, pnora
oneruennx n cocroxnnn ne ntstnaer.
napent cnnpom ormeuaercx npn ncxnnesnn xenuentnoxmnx nyre,
conponoxammecx necnoenpemenntm ntenennem xenun n mexnnmenapnrentnt nepno,
npn nc]ynxnnn c]nnxrepa On nocne xonenncr+xromnn, ocrpom n xponnuecxom
xonenncrnrax, npn +xcxperopno neocrarounocrn noxenyouno xenest, ocoenno nocne
xnpyprnuecxnx nmemarentcrn na nocnene. B anntx cnyuaxx napent cnnpom uame
ncero xnnxercx xponnuecxnm, pennnnnpymmnm c ocnonno naronorne.
napex cunraercx xponnuecxo n rom cnyuae, ecnn ona nanmaercx onee 30 ne.
Harorenernuecxn annt cnnpom nosnnxaer ncnecrnne paccrpocrna nnmenapennx,
ncactnannx, cexpennn n cnxsan rnanntm opasom c napymennem rpancnopra not n
+nexrponnron n XKT.
Fontmoe snauenne n nosnnxnonennn napen nrpaer paspaxenne penenropnoro annapara
nenanarnnepcrno xnmxn npoyxramn nocnanennx, nenonnonennoro nnmenapennx,
necnxsanntmn nnme nnmenapnrentntmn cexperamn (conxnax xncnora, xenut),
axrepnantntmn roxcnnamn, roxcnnamn rentmnnron n npounmn ]axropamn. B orner na
nosecrnne nepeuncnenntx +rnonornuecxnx ]axropon sanycxamrcx re nnn nnte
mexannsmt narorenesa napen (xnmeunax rnnepcexpennx, nontmenne ocmornuecxoro
annennx n nonocrn xnmxn, napymenne xnmeunoro rpansnra n xnmeunax rnnep+xccyannx).
Hanonee omnm mexannsmom napen xnnxercx rnnepcexperopnax napex, nosnnxammax
npn npeonaannn cexpennn not n npocner xnmxn na ee ncactnannem. Ocnonntmn
axrnnaropamn cexpennn npn naronornn XBH xnnxmrcx axrepnantnte +xsoroxcnnt
(+nreporoxcnnt) n xenunte xncnort. uepes annt mexannsm peannsyercx n napent
+]]exr, cnxsannt c axrepnantno exrentnocrtm, npnnoxme x ynennuennm
opasonannx cnoontx xenuntx xncnor n napannentnomy ymentmennm
xonmrnponanntx. 3ro, n cnom ouepet, npnnonr x naxonnennm n npocnere xnmxn
xnpntx nnnnonenoueuntx xncnor. 3rn nemecrna, nxnmuax roxcnnt axrepn,
crnmynnpymr cexperopnt nponecc uepes nAMu-sanncnmt mexannsm.
annt nn napen xapaxrepnsyercx xnxnm noxnncrtm crynom, nonn]exanne,
crearopee (sa cuer nnnnonenoueuntx xnpntx xncnor), ntcoxnm pH xana.
Ocrnnannonnt cnnpom (sanop), npnmennrentno x nsyuaemo naronornn
racrpoyoenantno sont, uame nanmaercx npn xonecrarnuecxnx nponeccax, a raxxe n
pesyntrare nncnepo-nncnepantntx pe]nexcon, ntstnammnx aronnm xnmeunnxa npn
ocrpom xonenncrnre, ntpaxennom onenom cnnpome cnacrnuecxoro xapaxrepa, rnno- n
rnnepmoropntx ncxnnesnxx XBH n xnmeunnxa.
Mereopnsm raxxe uacro conponoxaer saonenannx, cnxsannte c napymennem nnmenapennx
n racrpoyoenantno sone, napymennxmn moropno-+naxyaropno ]ynxnnn ronxo n
roncro xnmxn, xenuentnoxmnx nyre, xax oprannuecxoro, rax n ]ynxnnonantnoro
xapaxrepa, ocoenno uacro conponoxax cnnpom paspaxennoro xnmeunnxa n oonx ero
nnax (c sanopom nnn napee). Hemanonaxnoe snauenne n noxnnennn annoro cnmnroma
nrpaer napymenne paccactnannx rason n xnmeunnxe, cnxsannom c nstrountm
cnnseopasonannem, nno c napymennxmn nnpxynxropnoro xapaxrepa n accene noporno
nent. Kpome roro, mereopnsm moxer pasnnnartcx y nnn c neycrounno ncnxnxo
(ncrepnuecxn mereopnsm), npn a+po]arnn, ncaxrepnose (sacenennn ronxo xnmxn
mnxpooprannsmamn), a raxxe npn napymennn moropno-+naxyaropno ]ynxnnn,
ncenoocrpyxnnn. A+po]arnx (nontmennoe xonnuecrno sarnartnaemoro nosyxa, n rom
uncne npn rnnomoropntx anomannxx xnnernxn nnmenoa) uacro conponoxaer
xantxynesnt n ecxamennt xonenncrnrt, ncxnnesnm XBH. Ocooe nnnmanne cneyer
yennrt nmenno nonpocy axrepnantnoro opasonannx rason, rax xax n nopme, xax yxe
yxastnanoct ntme, n ronxo xnmxe, ocoenno n ee npoxcnmantntx orenax
(nenanarnnepcrnax xnmxa) axrepn nnuroxnoe xonnuecrno. B pesyntrare
axrepnantnoro sacenennx ronxo xnmxn nponcxonr ]epmenrarnnnoe pacmennenne
xnmyca c opasonannem rasa, ntstnammero mereopnsm.
Ocoennoc1n anaunesa saonenannn
Hauano saonenannx npn ocrpom xonenncrnre, oocrpennn xponnuecxoro xonenncrnra,
xenunoxamenno onesnn ocrpoe. Knnnnxa ncxnnesnn xenuentnoxmnx nyre, xax
npannno, pasnopaunnaercx nocrenenno. Hpnunnamn ocrporo saonenannx nnn oocrpennx
xponnuecxoro nponecca xnnxmrcx:
1. auouuonarsnoe nepenanpn+enue, cpeccs, cursnse opuuaersnse auouuu (uciunesun
+ereusuonuux nyeu);
2. ynope6renue +upnou, +apenou, ocpou nuuu, ariororn (ocpsu xoreuucu, o6ocpenue
xponuecioro xoreuucua, +ernoiauennan 6oresns);
3. pncian esa, usueciue narpysiu na 6punou npecc (iarsiyresnsu xoreuucu,
+ernoiauennan 6oresns);
4. uneiuuu (anruna, iapuec sy6ou, uupycnsu renau, rrucnse unuasuu) - xoreuucu,
uciunesun +ereusuonuux nyeu;
5. sa6oreuanun +eryono-iuuenoro paia (racpu, nsuennan 6oresns +eryia u
uenauaunepcnou iuuiu, nensuennan ucnencun, yoenu, cunpou paspa+ennou
orcou iuuiu, iorus) uory npuuous i napyuenu yniuuu, a u arsneuueu u i
opranueciuu usuenenunu u cuceue +ereoerenun, no uexanusuy uucuepo-
uucueparsnsx usauuoonouenuu.
3naxomxct c ncropne xnsnn ontnoro, neoxonmo oparnrt nnnmanne na:
1. nuanue (us6soi u nuue +upou, neocaoi 6eriou, uuauunou, neperyrnpnocs nuanun);
2. sroynope6renue ariororeu, iypenue, oco6enno u coeanuu c neperyrnpnsu u
nenornouennsu nuanueu;
3. ruersnsu npueu reiapcu (xorunoruuiu, necereiuunse cnasuoruuiu, npoiuneuiu,
anu6uouiu, ana6oruiu, paniuurusaops, ceauunse, cnouopnse u p.);
4. nepenecennse sa6oreuanun: uupycnsu renau u pyrue uupycnse u npoosounse
uneiuuu, iuuense uneiuuu, rrucnse unuasuu (rnu6ruos, onucopxos, acuuores,
cponrurouos, aciapuos, ironopxos);
5. nacrecuennocs.
Ocoennoc1n osex1nnnoro nccneonannn npn na1onornn cnc1eum aenuenmenennn
Hpn ncxnnesnxx xenuentnoxmnx nyre, xonenncrnre (nne oocrpennx), xenunoxamenno
onesnn n mexnpncrynnt nepno omee cocroxnne ontnoro uame ncero coxpanxercx
yonnernopnrentntm. Hpn ocrpom xonenncrnre, oocrpennn xponnuecxoro xonenncrnra,
nnrentnom npncryne neuenouno xonnxn npn xenunoxamenno onesnn cocroxnne
nannenra moxer trt cpene rxxecrn nnn rxxentm.
Honoxenne ontnoro npn XBH n xonenncrnre nne oocrpennx, xax npannno, axrnnnoe.
Btnyxennoe nonoxenne ontnoro nanmaercx npn npncryne neuenouno xonnxn
(xenunoxamennax onesnt, xantxynesnt xonenncrnr). Fontnte ecnoxont, meuyrcx n
nocrenn, ntraxct (espesyntrarno) npnnxrt nonoxenne, npn xoropom onn menee omyrnmt.
Bnemnn nn ontnoro n ontmnncrne cnyuaen ne nsmenen. Acrennuecxax xoncrnrynnx n
cnxsannax c ne ncnnasnx coennnrentno rxann uacro xnnxercx npnunno nannunx y
anntx nannenron e]opmann xenunoro nystpx no rnny "necountx uacon", nannunx n
xenunom nystpe neperxxex, mempan, nepernon, nneprnxynon, uro neer x
]opmnponannm ncxnnesnn xenuentnoxmnx nyre, a n antnemem n x oprannuecxo
naronornn - xonenncrnr, xenunoxamennax onesnt; rnnepcrennuecxax xoncrnrynnx uacro
nanmaercx y nnn crpaammnx xenunoxamenno onesntm, npenmymecrnenno xenmnn, a
raxxe y nnn c ncxnnesne xenuentnoxmnx nyre no rnnoxnnernuecxomy rnny.
Koxnte noxpont nmemr otunym oxpacxy npn XBH n xponnuecxom xonenncrnre nne
oocrpennx, a raxxe npn xenunoxamenno onesnn n mexnpncrynnt nepno. B nepno
npncryna neuenouno xonnxn y ontntx moxer noxnnrtcx cynxrepnunocrt cxnep, a npn
pasnnrnn mexannuecxo xenryxn xoxnte noxpont npnoperamr seneno-xenrt nner.
Ornoxenne xonecrepnna npn napymennn xonecrepnnonoro omena y ontntx
xenunoxamenno onesntm, xantxynesnom xonenncrnre conponoxaercx noxnnennem
xcanrom n xcanrenasm na xoxe.
Hpn nponeennn nepxyccnn xnnora neoxonmo oparnrt nnnmanne na pasmept neuenn no
Kypnony, xoropte y ontntx XBH, xenunoxamenno onesntm, xonenncrnrom nne
oocrpennx, ne nsmenent (no npano cpennno-xnmununo nnnnn - 9 cm, no nepene
cpennno nnnnn - 8 cm, no neno peepno yre - 7 cm). Vnennuenne pasmepon neuenn
moxer trt nocne neuenouno xonnxn y ontnoro xenunoxamenno onesntm, n nepno
oocrpennx xonenncrnra. C nomomtm ouent rnxo nepxyccnn moxno onpeennrt pasmept
xenunoro nystpx npn ero snaunrentnom ynennuennn (ncrensnx xenunoro nystpx npn ero
rnnoxnnesnn, xenunoxamenno onesnn).
Hpn oocrpennn xonenncrnra moryr trt ntxnnent xapaxrepnte cnmnromt:
1. cuunou 3axapsuna - pesian 6ors npu noiorauuanuu narsueu uru naauruuanuu u
o6racu npoeiuuu +ernoro nysspn;
2. cuunou 8acurenio - pesian 6ors npu noiorauuanuu narsueu u o6racu +ernoro nysspn
na uscoe uoxa;
3. cuunou C6pasuoua-Mepu - pesian 6ors npu uueenuu iucu pyiu u o6racs npauoro
nope6epsn na uscoe uoxa;
4. cuunou Cpnepa - 6ors npu noiorauuanuu pe6pou iucu no npauou pe6epnou yre.
Honepxnocrnax nantnannx xnnora ntxnnxer:
1. cursny roiarsny 6oresnennocs u sone npoeiuuu +ernoro nysspn npu ocpou
xoreuucue, +ernou ioruie;
2. reriy, yuepenny 6oresnennocs u oie +ernoro nysspn npu xponueciou
xoreuucue, +ernoiauennou 6oresnu u nepuo peuuccuu, npu +8.
Hantnaropno xenunt nystpt tnaer otuno ocrynen npn ero ynennuennn (XBH no
rnnoxnnernuecxomy rnny c ncrensne xenunoro nystpx, xenunoxamennax onesnt).
Ba6opa1opnme n nnc1pymen1aAnnme me1om nccAeouannu 6oAnnmx c aa6oAeuannumn
xeAueumuoumnx ny1e
nx ocneonannx ontntx c saonenannxmn nnnapnoro rpaxra npnmenxmrcx cneymmne
naoparopnte n nncrpymenrantnte merot nccneonannx:
irunueciuu anarus ipouu;
6uoxuuuecioe uccreouanue ipouu;
paiuuonnoe xpouauecioe yoenarsnoe sonupouanue;
uuipocionuecioe uccreouanue +eru;
6uoxuuuecioe uccreouanue +eru;
penrenororueciue u pauororueciue uccreouanun;
yrspasuyiouoe uccreouanue renaonanipeaoyoenarsnou sons;
anocionuecioe uccreouanue u p.
Hpn xnnnnuecxom n noxnmnuecxom nccneonannxx xponn y ontntx c XBH orxnonenn
ne onapyxnnaercx. Hpn xponnuecxom ecxamennom xonenncrnre n ]ase oocrpennx uacro
ntxnnxercx nerpo]nntnt nexonnros co cnnrom ]opmynt nneno, +osnno]nnnx. Hpn
oocrpennn xantxynesnoro xonenncrnra nsmenennx n xponn moryr trt onee
ntpaxenntmn, ocoenno npn sarxnynmemcx npncryne xenuno xonnxn n nocneymmem
rnonom nocnanennn. Hpn rnonom xonanrnre n xponn onapyxnnamrcx npnsnaxn
cenrnuecxoro nponecca. Heoxonmo nccneonanne xponn n nnamnxe.
Fnoxnmnuecxoe nccneonanne xponn otuno ntxnnxer nsmenennx xapaxrepnte nx
ocnoxnenntx xonecrasom ]opm xponnuecxoro xonenncrnra (nsmenenne nnrmenrnoro
omena, ynennuenne xonecrepnna, menouno ]oc]arast, amnnorpanc]epas n p.).
Hsmenennx xapaxrepnte nx mexannuecxo xenryxn c ntpaxenno rnnepnnnpynnemne,
sa cuer npxmo ]paxnnn, xapaxrepnt nx xoneoxonnrnasa. Hpn XFX moxer ntxnnxrtcx n
xponn C-peaxrnnnt enox, ynennunnartcx coepxanne cepomyxona, ]npnnorena, -
rnoynnnon.
mpaxnnonnoe xpoua1nuecxoe yoenantnoe sonnponanne
Hccneonanne coepxnmoro nenanarnnepcrno xnmxn uame ncero nponsnonrcx meroom
sonnponannx, npnuem no npemx sonnponannx nccneyercx ne rontxo cnocrna camoro
coepxnmoro, no n ]ynxnnonantnte ocoennocrn nenanarnnepcrno xnmxn n cncremt
xenuentenennx. nx +roro uame ncero ncnontsyercx meronxa ]paxnnonnoro
xpomarnuecxoro yoenantnoro sonnponannx (uX3).
3onnponanne nosnonxer pasentno nonyunrt xenut ns npocnera nenanarnnepcrno
xnmxn, xoneoxa, xenunoro nystpx, neuenountx nporoxon.
Xenut conpaercx orentno nxrnmnnyrntmn nopnnxmn, oem xaxo nopnnn
perncrpnpyercx. Xpomarnuecxoe yoenantnoe sonnponanne npeycmarpnnaer
ncnontsonanne 5 mn 0,4% nnnroxapmnna, nnonmoro nepe sonnponannem nnyrpnnenno.
Honaax c roxom xponn n neuent, nnnroxapmnn n xnerxax neuenn peynnpyercx c
opasonannem ecnnerno nexoast, n cnxsn c uem xenut, nocrynammax ns neuenn, ne
menxer cnoero nnera, r.e. sonorncro-xenrax, n n raxom nne ntenxercx ns neuenn. B
xenunom nystpe nexoasa xpacnrenx nnont noccranannnnaercx n cnnn nner, opasyx
xpomoren xoropt n oxpamnnaer nystpnym xenut n cnne-senent nner.
upaxnnonnoe xpomarnuecxoe yoenantnoe sonnponanne nosnonxer ntxnnrt nnamnxy
ntenennx nystpno xenun, orn]]epennnponart nystpnym xenut or xoneoxono n
neuenouno y ontntx xponnuecxnm xonenncrnrom, c pesxo cnnxenno xonnenrpannonno
]ynxnne xenunoro nystpx, xora nystpnax xenut nnemne rpynoornnunma or
neuenouno.
Hccneonanne naunnaercx c momenra nneennx onnnt n nenanarnnepcrnym xnmxy.
Orenxemax no sony xenut conpaercx xaxte 5 mnnyr, n orentnte rpaynponannte
nponpxn, oem xenun n xaxo nponpxe nsmepxercx (nonyuennte oemnte annte
neoxonmt nx nocrpoennx rpa]nxa uX3 ). Hocne nauana orenennx xenun ee conpamr
o rex nop, noxa ntenenne nonnocrtm ne npexparnrcx (n cpenem 20 mnnyr). Cop xenun n
annt nepno coornercrnyer nepno ]ase uX3. 3ra ]asa xapaxrepnsyer nepno or
momenra nonaannx sona n nenanarnnepcrnym xnmxy o nneennx n nee
xonenncroxnnernxa. Hpn +rom nonyuaercx yoenantnoe coepxnmoe xapaxrepnoe nx
mexnnmenapnrentnoro nepnoa (yoenantnax xenut). annt nepno oosnauaercx xax
nopnnx A-yoen., npecrannxmmax coo cmect cexperon nenanarnnepcrno xnmxn,
noxenyouno xenest n neuenouno xenun, nocrynamme ns omero xenunoro nporoxa.
B reuenne nepno ]ast nccneonannx nocrynaer 20-30 mn xenun (n cpenem xaxte 5
mnnyr ntenxercx o 8 mn xenun), ntenenne ee nponcxonr pannomepno, es ronuxon.
Ecnn ntenxercx onee 45 mn coepxnmoro, ro +ro uame ncero cnnerentcrnyer o saepxxe
+naxyannn ns nenanarnnepcrno xnmxn n mexnnmenapnrentnt nepno (yoenocras),
pexe o rnnepcexpennn. Ecnn, nanpornn, nonyueno menee 15 mn coepxnmoro sa 30 mnnyr
nanmennx, ro +ro cnnerentcrnyer o naronornn +xcxperopno ]ynxnnn neuenn,
napymennn npoxonmocrn nneneuenountx xenuntx nporoxon, omero xenunoro nporoxa
(crenos, crpnxrypa, cannenne, orypannx xonxpemenrom n r..). Orcyrcrnne nopnnn A-
yo. moxer nanmartcx n ocrpt nepno nnpycnoro renarnra, npn saxynopxe omero
xenunoro nporoxa xamnem, npn ntpaxennom yoenocnasme.
Hpn nannunn onnnt n nenanarnnepcrno xnmxe, o uem cnnerentcrnyer ntenenne
yoenantnoro cexpera menouno peaxnnn, no xenueorenennx ner, ro neoxonmo
nponeenne npo nx ntxnnennx yoenocnasma:
1. rrioso-nouoiaunouan (unpayoenarsno, .e. epes son, uuoucn 60 ur 5% rrioss u
40 ur 0,5%nouoiauna u cuecu);
2. npo6a co cnasuoruuiauu (unypuusueno uuoucn 2 ur no-uns uru nanauepuna).
Ecnn nocne nneennx rnmxoso-nonoxannono cmecn nnn cnasmonnrnxon naunnaercx
ntenenne xenun, ro +ro nornepxaer nannune yoenocnasma, xoropt nnxnnnpyercx n
xoe nponeennx npot.
Hocne copa yoenantno xenun, nx nonyuennx nystpno xenun neoxonmo uepes son
nnecrn xonenncroxnnernuecxne cpecrno. Pasnnuamr nnrpayoenantnte (nnonmte uepes
son) n napenrepantnte xonenncroxnnernxn:
1. xoreuucoiuneuiu, uuouuse unpayoenarsno:
40 ur 33%cepnoiucrou uarnesuu;
50 ur 10%cop6ua;
40%icurua;
20 ur oruuiouoro uacra;
10%pacuop nenona;
40%rrioss; 10%pacuop xropucoro napun;
nunse +eriu.
2. napeneparsnse xoreuucoiuneuiu:
2 ur nuyupuna;
xoreuucoiunun (75 e. u 10 ur usoonuecioro pacuopa, o6sno uuoucn
unypuuenno norouunnan osa - 37,5 e.).
uame npnmenxmrcx xonenncroxnnernuecxne cpecrna, nnonmte nnrpayoenantno
(cepnoxncnax marnesnx, rnmxosa, copnr, xcnnnr).
Btpan xonenncroxnnernx, npncrynamr x crnmynxnnn nropo ]ast uX3 - ]ase
saxptroro c]nnxrepa On. Ho +ro ]aso nonnmamr npemx or nneennx
xonenncroxnnernxa o noxnnennx n sone xenun. Hpn nneennn n HK xonenncroxnnernxa
c]nnxrep On na xoporxoe npemx saxptnaercx, uro npoxnnxercx npexpamennem
nocrynnennx xenun uepes son.
Bpemx anno ]ast (saxptroro c]nnxrepa On, cnasma c]nnxrepa) ncuncnxercx no
cexynomepy or momenra oxonuannx nneennx xonenncroxnnernxa o nauana ntenennx
xenun. V sopontx nnn npoonxnrentnocrt +ro ]ast xonenercx or 3 o 6 mnnyr. Ecnn
nocne nneennx xonenncroxnnernxa xenut ne ntenxercx onee 6 mnnyr, r.e.
npoonxnrentnocrt nropo ]ast uX3 ynnnxercx, ro +ro uame ronopnr o rnnepronyce
c]nnxrepa On (nc]ynxnnx c]nnxrepa On no rnnepronnuecxomy rnny) nnn o
oprannuecxnx ero nopaxennxx (crpnxrypt, onyxonn, nannnnnr, xonennrnas) (pnc. 3).
Vmentmenne npemenn saxptroro c]nnxrepa On (menee 3 mnnyr) cnnerentcrnyer o
rnnoronnn c]nnxrepa (nc]ynxnnx c]nnxrepa On no rnnoronnuecxomy rnny).
Heoxonmo n]]epennnponart cnasm c]nnxrepa On (]ynxnnonantnoe napymenne co
cropont c]nnxrepa) or ero oprannuecxoro nopaxennxnx +roro uepes son nnonrcx 20 mn
2% pacrnopa nonoxanna nnn arponnn, noxoxno. Hoxnnenne xenun nocne anntx npo
cnnerentcrnyer o cnasme c]nnxrepa On, a ne o nannunn oprannuecxoro npenxrcrnnx
roxy xenun.
anee or momenra noxnnennx xenun nocne ]ast saxptroro c]nnxrepa On naunnaercx
rpertx ]asa uX3 - narenrnt nepno nystpnoro pe]nexca - npemx ntenennx
xoneoxono xenun, ncuncnxemoe or momenra orxptrnx c]nnxrepa On o momenra
orxptrnx c]nnxrepa Hmrxenca (o noxnnennx nystpno xenun remno-onnnxonoro nnn
senenoro nnera). B nopmantntx ycnonnxx y sopontx nme xonnuecrno ntennnmecx n
annym ]asy cnerno xenun ns xenuntx nneneuenountx nporoxon cocrannxer 3-5 mn.
Hpoonxaercx annax ]asa - 3-4 mnnyrt, r.e. o rex nop, noxa coxpamenne xenunoro
nystpx ne npeooneer ronyc nystpnoro c]nnxrepa Hmrxenca. Tpertx ]asa uX3
oosnauaercx xax A-1.
Ecnn npoonxnrentnocrt rperte ]ast cocrannr onee 4 mnnyr, +ro ronopnr o rnnepronyce
c]nnxrepa Hmrxenca. Vnnnenne anno ]ast nanmaercx raxxe npn ne
]ynxnnonnpymmem xenunom nystpe ("orxnmuennt" xenunt nystpt, - npn saxynopxe
nystpnoro nporoxa xamnem, aronnn ero, onyxoneno ocrpyxnnn n r. n.). Kpome roro,
annt ]enomen moxer nanmartcx npn nocnannrentnom orexe cnnsncro oonouxn
nystpnoro nporoxa.
Bcm xenut, nonyuennym n nepnym n rpertm ]ast, oosnauamr xax nop nnm "A" ( A-yo.
nnmc A-1 ).
Hocne nonyuennx xoneoxono xenun conpamr onnnxonoro nnn senenoro nnera (npn
npnmenennn nnnroxapmnna) nystpnym xenut. 3ro rax nastnaemax uerneprax ]asa uX3 -
]asa onopoxnennx xenunoro nystpx. annax ]asa xapaxrepnsyercx ntenennem rycro,
xonnenrpnponanno xenun.
B nopme, n reuenne 20-30 mnnyr ntenxercx oxono 60-70 mn remno nystpno xenun.
Cpenxx cxopocrt ee ntenennx cocrannxer 12-20 mn sa 5 mnnyr. Ecnn cpenxx cxopocrt
ntenennx nystpno xenun mentme 12 mn sa 5 mnnyr, a npemx ntenennx nystpno xenun
ynnnxercx or 40 mnnyr o 2 uacon n onee, ro +ro cnnerentcrnyer o cnnxennn
coxparnrentno cnoconocrn xenunoro nystpx, ero rnnoxnnesnn (nc]ynxnnn xenunoro
nystpx no rnnoxnnernuecxomy rnny) (pnc 3).
Ecnn y ocneyemoro xenut n annt nepno ntenxercx co cxopocrtm onee 20 mn sa 5
mnnyr, a npemx ee ntenennx ymentmaercx o 10-15 mnnyr, ro +ro ronopnr o rnnepxnnese
xenunoro nystpx (nc]ynxnnn xenunoro nystpx no rnnepxnnernuecxomy rnny). Xenut,
nonyuennax n +ry ]asy, oosnauaercx xax nopnnx "B".
Hocne nonyuennx nystpno xenun nacrynaer nxrax ]asa uX3 - ]asa nonyuennx xenun ns
neuenountx nporoxon. annax ]asa onpeenxercx or momenra ntenennx cnerno
sonorncro-xenro xenun nocne oxonuannx ]ast nystpnoro pe]nexca. Xenut, copannax n
+ry ]asy, oosnauaercx xax nopnnx "C" n conpaercx n reuenne 60 mnnyr.
Hopmantnax cxopocrt ntenennx xenun ns neuenountx nporoxon - 10-15 mn sa 5 mnnyr.
Cxopocrt ntenennx nyx nepntx nxrnmnnyrntx nopnn nporoxono xenun onxna trt
ntme, uem cxopocrt ntenennx nocnennx nopnn nystpno xenun. Ecnn cxopocrt
ntenennx nporoxono xenun mentme cxopocrn ntenennx nocnennx nopnn nystpno
xenun, ro +ro cnnerentcrnyer, xax npannno, o neocrarounocrn c]nnxrepa Mnpnnnn.
Hocne nonyuennx xenun ns neuenountx nporoxon, nx yrounennx nonnort onopoxnennx
xenunoro nystpx, nnrpayoenantno nnonrcx nonropno xonenncroxnnernx.
Btenxmmaxcx na nonropnoe nneenne xonenncroxnnernxa nystpnax xenut nastnaercx
"ocrarouno xenutm", uro moxer nmert mecro npn nopmantno ]ynxnnonnpymmem xenunom
nystpe. Kpome roro, noxnnenne ononnnrentno nystpno ]paxnnn moxer
cnnerentcrnonart o nannunn n xenunom nystpe mempan nnn neperxxex, npenxrcrnymmnx
nonnonennomy onopoxnennm xenunoro nystpx sa onn nnxn coxpamennx.
Ho+1aanan uanoue1pnn xax ue1o onenxn uo1opno-+naxya1opnon qynxnnn
aenyouno-xnmeunoro 1pax1a
Hccneonanne nnrarentno ]ynxnnn xenyxa, nenanarnnepcrno xnmxn moxer
npononrtcx xax n xoe ]paxnnonnoro sonnponannx, rax n orentno, nyrem nsyuennx
nnyrpnnonocrnoro annennx nontm manomerpom Bantmana. annenne nsmepxercx nocne
nneennx sona n xenyox (nsmepxercx annenne n rene xenyxa n n ero anrpantnom orene)
n n nenanarnnepcrnym xnmxy. V npaxrnuecxn sopontx nnn annenne n rene xenyxa
cocrannxer 50-70 mm nonoro crona, n nenanarnnepcrno xnmxe - 80-130 mm non. cr.
Cnnxenne annennx n xenyxe cnnerentcrnyer o ero rnnoronnn n uacro coueraercx c
rnnoxnnesne xenuentnoxmnx nyre.
Hpn nontmennn annennx n nenanarnnepcrno xnmxe moxno ymart o yoenocrase, uro
neer x ynnnennm npemenn narenrnoro nepnoa nystpnoro pe]nexca, nontmennm ronyca
c]nnxrepa On. Hpn annennn n nenanarnnepcrno xnmxe cntme 250 mm nonoro
crona napymaercx coxparnrentnax cnoconocrt xenunoro nystpx, ymentmaercx oem n
cxopocrt ntenennx nystpno xenun. annenne n nenanarnnepcrno xnmxe cntme 180
mm nonoro crona cnnxaer oem n cxopocrt ntenennx neuenouno xenun. Hpn ntcoxom
annenne n nenanarnnepcrno xnmxe ormeuaercx onee npoonxnrentnt nepno cnasma
c]nnxrepa On, uro moxer cnococrnonart xonecrasy.
Taxnm opasom, nc]ynxnnx nenanarnnepcrno xnmxn, yoenocnasm, npnnoxmn x
nontmennm annennx n ne, oxastnamr naronornuecxoe nnnxnne na ntenenne xenun.
Cnoenpemennax narnocrnxa n aexnarnoe neuenne yoenantno rnneprensnn xnnxmrcx
naxntm snenom n ycrpanennn xonecrarnuecxoro cnnpoma. Manomerpnuecxne
nccneonannx cunramrcx "sonortm cranaprom" n onenxe ontntx c raxnmn
saonenannxmn, xax nc]ynxnnx c]nnxrepa On (nocrxonenncr+xromnuecxn cnnpom) n
ecxamennt xonenncrnr.
mnsnuecxne cnonc1na yoenantnoro coepanuoro
Onenxa ]nsnuecxnx xapaxrepncrnx nonyuennoro yoenantnoro coepxnmoro naunnaercx c
onenxn nnera. Otuno nopnnn "A" n "C" sonorncroxenroro nnera, a nopnnx "B" -
xopnunenoro, onnnxonoro nnera. Hner yoenantnoro coxa sanncnr or coepxannx n
cnocrn nnnpynna xenun. Ecnn nonyuennax xenut nmeer nenym oxpacxy, ro +ro
ronopnr o ymentmennn +xcxpennn nnnpynna c xenutm n saepxxe xenuntx nnrmenron
n xponn.
3ro moxer nanmartcx npn napymennn ]ynxnnn neuenountx xnerox (renarnrt, nnppost,
]nsnonornuecxax rnnepnnnpynnemnx) nnn cnnerentcrnonart o napymennn
xonnenrpannonno ]ynxnnn xenunoro nystpx (ocrpt nnn xponnuecxn xonenncrnr).
Ecnn nystpnax xenut senenonaroro nnera, no npn +rom nonnocrtm npospaunax, a
nnnroxapmnn n nccneonannn ne npnmenxncx, ro +ro yxastnaer na nn]nnnponanne xenun.
3enenonarax, no myrnax xenut, moxer trt or npnmecn xenyounoro coepxnmoro
(nponcxonr opasonanne nnnnepnna no nnnxnnem conxno xncnort xenyounoro coxa).
Ouent remnax, nourn uepnax, oxpacxa nopnnn "B" nanmaercx npn naronornuecxom
crymennn xenun n xenunom nystpe (sacronte xnnennx npn ncxnnesnn xenunoro nystpx
no rnnoxnnernuecxomy rnny, xenunoxamenno onesnn). Ecnn nopnnx "B" neno oxpacxn
n mano ornnuaercx no nnery or nopnnn "A", ro moxno ymart o xponnuecxom
nocnannrentnom nponecce n xenunom nystpe, conponoxammnmcx arpo]ne ero cnnsncro
oonouxn.
Ecnn npononnoct nonnonennoe, c nnrmenrom, xpomarnuecxoe yoenantnoe sonnponanne,
ro nystpnax xenut onxna trt senenoro nnn senenonaro-cnnero nnera, sa cuer
nnnroxapmnna. Pasnnunte orrenxn cnnero nnera opasymrcx n sanncnmocrn or
xonnenrpannonno ]ynxnnn xenunoro nystpx: or cnerno-senenoro o cnne-uepnoro. B pxe
cnyuaen, nystpnax xenut nonnocrtm ne oxpamnnaercx nnnroxapmnnom:
npu ocycuuu epuennou cuceus, uoccanauruuaueu oipaciy (upo+ennan
oco6ennocs);
npu uspa+ennsx uocnaruersnsx u apoueciux usuenenunx crusucou o6oroiu
+ernoro nysspn.
uacrnunoe ne oxpamnnanne nnnroxapmnnom nystpno xenun nanmaercx npn nannunn:
neperu6ou +ernoro nysspn;
nepen+ei +ernoro nysspn (upo+ennsx uru uosnuiuux ucrecuue py6uouou
eopuauuu na one uocnarenun);
cpuiyp +ernoro nysspn (upo+ennsx uru npuo6peennsx).
Oxonuarentnoe pasrpannuenne +rnx cocroxnn nosmoxno c nomomtm penrrenonornuecxoro
n yntrpasnyxonoro meroon nccneonannx. Hepexo nopnnx B-2 ntenxercx c onee nnsxo
cxopocrtm, uem nopnnx B-1. uacro n nopnnn B-2 npn mnxpocxonnuecxom, noxnmnuecxom,
axrepnonornuecxom nccneonannxx onapyxnnamrcx nce npnsnaxn nocnanennx.
Onenxa npospaunocrn. B nopme nce nopnnn yoenantnoro coepxnmoro npospaunte.
Onapyxenne xnonten cnnsn n nopnnn "A" (npenmymecrnenno menxnx, menenno
oceammnx na no nponpxn) cnnerentcrnyer o nocnanennn nenanarnnepcrno xnmxn -
yoennre (ocoenno npn onapyxennn ononpemenno nexonnron n xaemuaroro
nnnnnpnuecxoro +nnrennx). Kpome roro, annte xnnennx moryr nanmartcx npn
xoneoxonnrnase n nocnanennn c]nnxrepa On (npn nannunn n coepxnmom xpynnoro
ysxoro nnnnnpnuecxoro +nnrennx omero xenunoro nporoxa n nexonnron).
n]]ysnoe nomyrnenne cnnerentcrnyer o npnmemnnannn x yoenantnomy coepxnmomy
xenyounoro coxa n oxcnxercx opasonannem cone xenuntx xncnor, ntrecnxemtx
conxno xncnoro ns nx napntx coennennHoxnnenne xnonten cnnsn n nopnnxx "B" n "C"
npn nannunn nexonnron moxer cnnerentcrnonart o xonanrnre nnn xonenncrnre.
Ho xoncncrennnn n nopme xenut no ncex nopnnxx (A, B n C) nxsxax.
Ho nnornocrn: yentnt nec nopnnn "A" - 1008-1012, nopnnn "B" - 1016-1034, nopnnn "C"
- 1007-1010. Bennunna yentnoro neca orpaxaer xonnenrpannm nnorntx nemecrn n, n
nepnym ouepet, nnnpynna. Ecnn n nccneyemo xenun yentnt nec nopnnn "B"
cnnxen, +ro yxastnaer na cnnxenne xonnenrpannonno cnoconocrn xenunoro nystpx
(npnsnax xponnuecxoro nocnannrentnoro nponecca). Ecnn yentnt nec nontmen, +ro
ronopnr o crymennn xenun, uro tnaer npn sacroe xenun n xenunom nystpe.
Ho peaxnnn. Peaxnnx nopnnn "A" cnaomenounax, nopnnn "B" - menounax (6,1), nopnnn "C"
- menounax (7,5). Ecnn n nccneyemo xenun pH nopnnn "B" cmemaercx n xncnym cropony
(pH 4 - 4,5), nao ymart o nocnannrentnom nponecce n xenunom nystpe.
Mnxpocxonnuecxoe nccneonanne yoenantnoro coepanuoro
nx nonyuennx ocronepntx pesyntraron nccneonannx no mnxpocxonnn coepxnmoro
nenanarnnepcrno xnmxn annax nponeypa onxna trt nponeena ne nosnee 60-90
mnnyr nocne yoenantnoro sonnponannx, rax xax ontmnncrno ]opmenntx +nemenron n n
uacrnocrn nexonnron, npn onrom nosecrnnn xenun paspymamrcx. Hpn
mnxpocxonnuecxom nccneonannn yoenantnoro coepxnmoro n nepnym ouepet
onpeenxercx xonnuecrno nexonnron. V soponoro uenonexa nexonnrt n coxe HK
(nopnnx A-yoen.) npncyrcrnymr xax ennnunte xnerxn. B xoneoxeantno n nystpno
xenun onycxaercx nannune o 4-8 nexonnron n none spennx. Hpnnocnannrentntx
nponeccax nmnnponannte xenutm nexonnrt uacro onapyxnnamrcx n rxxax cnnsn.
Fontmoe xonnuecrno nexonnron n nporoxono xenun moxer trt cnnerentcrnom
rnonoro xonanrnra nnn acnecca neuenn.
3pnrponnrt n nopme y soponoro uenonexa n coepxnmom nenanarnnepcrno xnmxn ne
onapyxnnamrcx. Hx onapyxenne cnnerentcrnyer o napymennn nenocrnocrn cnnsncro
oonouxn HK n/nnn xenuentnoxmnx nyre (npn +posnnno-xsnentx nponeccax, onyxonxx
nporoxon, noxenyouno xenest, a raxxe ncnecrnne panennx xpncrannamn nnnpynna,
xonecrepnna n xonxpemenramn). Ha nosmoxnym noxannsannm ncrounnxa +pnrponnron
moxer yxasart ro, n xaxo nopnnn onapyxent +pnrponnrt.
3nnrennantnte xnerxn. V soponoro uenonexa +nnrennantnte xnerxn, xax n ]opmennte
+nemenrt xponn, xax npannno, npncyrcrnymr n yoenantnom coepxnmom n mnnnmantnom
xonnuecrne (ennnunte n none spennx).
narnocrnuecxoe snauenne nmeer onapyxenne cnenn]nuecxoro +nnrennx
xenuentnoxmnx nyre, uro nomoraer ronnuecxo narnocrnxe nocnannrentno-
ecrpyxrnnnoro nponecca, conponoxammerocx cnymnnannem +nnrennantntx xnerox.
Kpncrannt xonecrepnna onapyxnnamrcx n nopnnxx yoenantnoro sonnponannx
mnxpocxonnuecxn n c nomomtm peaxnnn Cantnnxona. Hnora, n ennnunom nne,
xpncrannt xonecrepnna moryr npncyrcrnonart n coxe HK n y sopontx nnn. Kpncrannt
nmemr nn ronxnx ecnnerntx nnacrnnox uertpexyrontno ]opmt c onomanntm xonnom.
Hx onapyxenne, xax npannno, cnnerentcrnyer o norepe xonnonno ycrounnocrn xenun
n napacrannn ee nnrorenntx cnocrn, uro tnaer npn ncxnnesnn xenunoro nystpx no
rnnoxnnernuecxomy rnny, xenunoxamenno onesnn, xantxynesnom xonenncrnre).
Fnnnpynnar xantnnx nspexa raxxe moxer onapyxnnartcx y sopontx nnn. Onapyxenne
xe ero n xnontxx cnnsn, xannxx xenun, uacro nmecre c xpncrannamn xonecrepnna, raxxe, xax
npannno, cnnerentcrnyer o napymennn xonnonno cranntnocrn xenun.
Xenunte xncnort, onapyxennte n nne onntnoro ocaxa n "uncrtx" ]paxnnxx xenun
(r.e. es npnmecn xenyounoro coxa, xora no nosecrnnem conxno xncnort xenunte
xncnort moryr ntnaart n ocaox n y soponoro uenonexa) xnnxercx npnsnaxom ncxonnn.
Xnpnte xncnort n nopme n coepxnmom yoenantnoro coxa ne onapyxnnamrcx.
Onapyxenne xnpntx xncnor n nystpno xenun cnnerentcrnyer o cnnxennn pH xenun na
]one nocnanennx (axrepnoxonnn).
Mnxponnrt (mnxpocxonnuecxne xamnn) otuno cocroxr ns nsnecrn, cnnsn n neontmoro
xonnuecrna xonecrepnna. Mnxponnrt uame onapyxnnamrcx n nopnnxx "B" n "C" n xnontxx
cnnsn.
"Hecox" nnn cxonnenne ncex ocaountx +nemenron xenun n nne mnxpocxonnuecxnx
xpynnnox, raxxe cnnerentcrnyer o nannunn xenunoxamenno onesnn. O nocnene raxxe
cnnerentcrnyer n onapyxennax n coepxnmom HK r.n. "samasxa" - mnxpocxonnuecxn
nnnmt ocaox xonecrepnna.
Hapasnrt. Hapasnrt, nx uacrn n xna rentmnnron raxxe moryr onapyxnnartcx n
yoenantnom coxe. uame onapyxnnamrcx xna neuenouno, xomaute n xnracxo
nanneronnno nyycrxn a raxxe nererarnnnte ]opmt nxmnn.
Bax1epnonornuecxoe n noxnunuecxoe nccneonannn coepanuoro
nenana1nnepc1non xnmxn
Baumepuouoeuuecuoe uccueoeauue
B nopme coepxnmoe nenanarnnepcrno xnmxn coepxnr ouent orpannuennoe
xonnuecrno ]nopt, a xenut ns nporoxon n xenunoro nystpx crepnntna. Hpn
nocnannrentntx saonenannxx nenanarnnepcrno xnmxn n cncremt xenuentenennx n
coepxnmom nenanarnnepcrno xnmxn moryr noxnnxrtcx: xnmeunax nanouxa,
nnnoxoxxn, cra]nnoxoxxn, rpamnonoxnrentnax nanouxa, npore, n pasnnuntx
xomnnannxx. Bosmoxno raxxe onapyxenne pys n mnnennx rpnxa. urot
orn]]epennnponart mnxponym ]nopy nenanarnnepcrno xnmxn or ]nopt nporoxon n
xenunoro nystpx B.A.Ianxnntm (2001 r.) npenoxen npocro cnoco, saxnmuammncx n
ncnontsonannn na nnemnem xonne yoenantnoro sona crexnxnno rpyxn, xoropym
oxnramr na cnnpronxe nocne orenennx yoenantno ]ast.
Buoxu+uuecuoe uccueoeauue yoeuauouoeo coepxu+oeo
Fnoxnmnuecxoe nccneonanne coepxnmoro nenanarnnepcrno xnmxn cxnatnaercx n
nepnym ouepet ns onpeenennx ocnonntx cocranntx +nemenron xenun.
Onpeenenne nnnpynna onennnaercx:
1. no ypoun ero ionuenpauuu u pasrunsx nopuunx.
2. no ioauuueny ionuenpauuu.
nx nopnnn "B" yponent xonnenrpannn nnnpynna soponoro uenonexa cocrannxer 3,4-6,8
mmont/n, nx nopnnn "C" - 0,17-0,34 mmont/n.
Cnnxenne xonnenrpannn nnnpynna n nystpno xenun moxer trt oycnonneno:
cnu+enueu ionuenpauuonnou cnoco6nocu crusucou o6oroiu +ernoro nysspn na one
uocnarenun uru neuporyuoparsnsx napyuenuu;
xponueciuu sacoeu +eru u nysspe npu xponueciou iarsiyresnou xoreuucue u
o6ypauuu nysspnoro npooia unros o o6pasouanun ai nassuaeuou "6erou" +eru.
Cnnxenne xonnenrpannn nnnpynna no ncex nopnnxx xenun moxno nanmart na ]one
renaronennmnxpno neocrarounocrn.
Hontmenne xonnenrpannn nnnpynna n nystpno xenun moxer trt cnxsano c
nospacrannem xonnenrpannonno ]ynxnnn cnnsncro oonouxn xenunoro nystpx, uame na
]one neporymopantntx napymenn. Hontmenne xonnenrpannn nnnpynna no ncex
nopnnxx xenun nosmoxno na ]one naneuenouno xenryxn (remonnrnuecxnx nponeccax).
Ko+]]nnnenr xonnenrpannn paccunrtnaercx xax ornomenne xonnenrpannn nnnpynna n
nystpno xenun x raxono n nporoxono xenun. B nopme xo+]]nnnenr xonnenrpannn
nnnpynna cocrannxer or 10 o 20. Cnnxenne xo+]]nnnenra cnnerentcrnyer o
yrnerennn xonnenrpannonno ]ynxnnn xenunoro nystpx, a ero nospacranne - o axrnnannn
xonnenrpannonno ]ynxnnn.
Onpeenenne xonecrepnna n xonaron npononrcx no yponnm xonnenrpannn: n nopnnn "B" -
5,2-15,6 mmont/n n 1,1-3,1 mmont/n - n nopnnn "C" nx xonecrepnna n 57,2-184,6 mmont/n -
(B) npornn 13,0-57,2 mmont/n (C), nx xonaron. Bospacranne coepxannx xonecrepnna n
xenun nanmaercx npn neuenounom xonecrase, sacroe xenun n nystpe npn ero rnnoronnn,
aronnn, rnnoxnnesnn. Kpome roro, nospacranne coepxannx xonecrepnna n xenun (n
ocoennocrn, n nystpno xenun) cnnerentcrnyer o napacrannn nnrorennocrn xenun c
nosmoxntm nocneymmnm xamneopasonannem.
Xenunte xncnort ntenxmrcx n xenut n nne nyx nepnnuntx xncnor - xoneno n
xenoesoxcnxoneno, cnnres xoroptx nponcxonr n mnxpocomax neuenn ns xonecrepnna.
Hocrynax c xenutm n nenanarnnepcrnym xnmxy, 80% ns nnx naccnnno ncactnaercx, n
ocnonnom n ncrantntx orenax ronxo xnmxn n nonaaer c roxom xponn oparno n neuent.
Hnpxynxnnx xenuntx xncnor no nyrn "neuent-xnmeunnx n xnmeunnx-neuent" nocnr
nasnanne +nreporenarnuecxo nnpxynxnnn. Cnnxenne xonnenrpannn xonaron
cnnerentcrnyer o renaronennmnxpno neocrarounocrn (renarnrt, nnppost neuenn), nno
o uacrnunom ntxnmuennn xonaron ns +nreporenarnuecxo nnpxynxnnn npn enonnponannn
nx n xenunom nystpe npn ero rnnoronnn n/nnn rnnoxnnesnn.
Onpeenenne ]oc]onnnnon. 90% ]oc]onnnnon cocrannxer nennrnn, xoropt
cnnresnpyercx renaronnramn. Haxoxct n nono cpee, monexynt xenuntx xncnor,
nennrnna n xonecrepnna ]opmnpymr cnoxnte mnnennt, nnyrpn xoroptx pacnonaramrcx
monexynt xonecrepnna, co ncex cropon nsonnponannte or nono cpet rnpo]nntntmn
rpynnamn nennrnna n xenuntx xncnor, naroapx xoroptm xonecrepnn ne xpncrannnsyercx
n ne ntnaaer n ocaox. Hpn ynennuennn xonnenrpannn xonecrepnna n xenun nnn
cnnxennn yponnx xenuntx xncnor, ]oc]onnnnon, napymaercx ]nsnonornuecxoe
coornomenne nnnnon, xenut cranonnrcx nnrorenno, a nepacrnopnmt n noe xonecrepnn
xpncrannnsyercx n ntnaaer n ocaox.
nx onenxn xonnonno cranntnocrn xenun nnn npnoperennn em nnrorenntx cnocrn
paccunrtnamrcx rax nastnaemte nnexct nnrorennocrn:
1. uneic 3npca - xoraoxorecepunousu ioauuuen - onouenue +ernsx iucro i
coep+anu xorecepuna rn annou nopuuu +eru. v sopouoro eroueia uneic
3npca cocaurne 6oree 10. Cnu+enue uneica cuueerscuye o napyuenuu
iorrounou ycouuuocu +eru sa ce nepenacsuenun ee xorecepunou uru u
pesyrsae cnu+enun ypounn +ernsx iucro;
2. uneic Cuerra uru uneic nacsuennocu +eru xorecepunou. nneic paccusuaecn c
yeou onucannsx pex runuou +eru: xorecepuna, +ernsx iucro u ocorunuou.
Lcru noryennsu ioauuuen usue 1, o o6paseu +eru nepenacsuen xorecepunou u,
creouaersno, ruorenenLcru ioauuuen nu+e eunuus, o ao cuueerscuye, o
noryennan +ers iorrouno ycouuua.
Konpouoeuuecuaa uaopamopuaa uaeuocmuua namouoeuu BH
Baxntm ononnennem x narnocrnxe saonenann xenuentnoxmnx nyre xnnxercx
xonponornuecxoe nccneonanne. Hnma, nocrynammax n oprannsm, n nopme npaxrnuecxn
nonnocrtm nepenapnnaercx ]epmenramn xenyouno-xnmeunoro rpaxra c opasonannem
eccrpyxrypno macct - erpnra. Hpn napymennn nponeccon nnmenapennx npn naronornn
nnmenapnrentno ]ynxnnn neuenn, cncremt xenuentenennx, cocran n cnocrna
coepxnmoro xnmeunnxa samerno menxercx n sanncnmocrn or nna napymenn.
Hpn naronornn xenueorenennx (xonecras) xan npnoperaer cyxo, samasxoopasnt nn n
nnornym xoncncrennnm. Haronornuecxne cocroxnnx pernona nenanarnnepcrno xnmxn
moryr ntstnart nsmenenne nnera xanontx macc. Tax, npn saonenannxx neuenn n
xenuentnoxmnx nyre, npn xonecrase, xpome ntme onncanno xoncncrennnn, xan samerno
oecnneunnaercx (axonnuecxn xan ceporo nnera) ns-sa ymentmennx nnn orcyrcrnnx, npn
mexannuecxo xenryxe, n xane crepxonnnna. Cept xan, no xnpnoro xapaxrepa n
masennno xoncncrennnn, ormeuaercx npn nopaxennn noxenyouno xenest. 3anax
coepxnmoro xnmeunnxa npn nonoce onee pesxn, npn sanope menee ntpaxen.
Mnxpocxonnuecxn n xane moryr onapyxnnartcx xenunte xonxpemenrt (xonecrepnnonte,
nsnecrxonte, nnnpynnonte n cmemannte). Moryr noxnnxrtcx xamnn n nanxpearnuecxoro
nponcxoxennx. annte xonxpemenrt otuno nmemr neontmo pasmep (c ropomnny),
neponnym nonepxnocrt n cocroxr ns yrnexncno nnn ]oc]opnoxncno nsnecrn. V soponoro
uenonexa xan nmeer nerpantnym peaxnnmKncnym peaxnnm xan npnoperaer raxxe npn
snaunrentnom ynennuennn n nem xnpntx xncnor npn xonecrarnuecxnx nponeccax. Fonee
erantnoe npecrannenne o crenenn nepenapnnannx xomnonenron nnmn, cocroxnnn
xnmeuno crenxn, cncremt xenueorenennx n noxenyouno xenest moxno nonyunrt no
anntm mnxpocxonnn coepxnmoro xnmeunnxa c coornercrnymmnmn oxpacxamn pacrnopom
Hmronx, cyanom III n p.
B pesyntrare nopmantnoro nnmenapennx n canancnponanno moropno axrnnnocrn XKT
xnp n xane npaxrnuecxn orcyrcrnyer, nonnocrtm ncactnaxct. Hpn xonecrarnuecxnx
nponeccax napymaercx +myntrnponanne xnpa n axrnnnponanne nnnast, uro npnnonr x
neopacmennennm nerpantnoro xnpa, a opasymmnecx xnpnte xncnort n orcyrcrnnn
xenun ne moryr ncactnartcx. Hpn ocrpom nnn xponnuecxom nanxpearnre, paxe
noxenyouno xenest napymaercx ntpaorxa nnnast, n +ro raxxe npnnonr x noxnnennm
n xane snaunrentnoro xonnuecrna nerpantnoro xnpa. Onaxo n nocnenem cnyuae n xane
npaxrnuecxn yyr orcyrcrnonart xpncrannt xnpntx xncnor n mtn.
Hapymenne ncactnannx xnpon yer conponoxartcx noxnnennem n xane ontmoro
xonnuecrna xnpntx xncnor n mtn, n couerannn c neontmnm ynennuennem nerpantnoro
xnpa. Kpome roro, coepxanne nerpantnoro xnpa moxer nanmartcx n npn ycxopenno
+naxyannn coepxnmoro no xnmxePenrrenonornuecxne merot nccneonannx
3aonenannx renaronnnapno sont, noxenyouno xenest, xenyxa ntstnamr nent
px nsmenenn xax ]ynxnnonantnoro, rax n oprannuecxoro nnana n nenanarnnepcrno
xnmxe, uacro npemecrnymr nm, xnnxxct +rnonornuecxnm ]axropom. Coornercrnenno
annte cocroxnnx rpeymr rmarentnoro nccneonannx n n]]epennnponxn, ntxcnennx
nepnonpnunnt, nx nasnauennx nonnonennoro neuennx.
B nacroxmee npemx nx narnocrnxn naronornn xenuentennrentno cncremt na nepnoe
mecro ntmno yntrpasnyxonoe nccneonanne, onaxo ne cneyer npornnonocrannxrt
+xorpa]nm penrrenonornuecxnm meroam narnocrnxn n, n uacrnocrn, xonenncrorpa]nn,
rax xax +rn nccneonannx ycnemno ononnxmr pyr pyra. Tax ecnn nx nepn]nxannn
oprannuecxo naronornn (xantxynes, crpnxrypa, onyxont n r.n.) V3H n xonenncrorpa]nx
amr noonte annte, ro n nnane ]ynxnnonantntx napymenn nantma nepnencrna
ocraercx sa nropo, ocoenno n rex cnyuaxx, xora npornnonoxasano uX3 (xantxynesnt
xonenncrnr).
Osopnan pen1renorpaqnn aenuenmnonmnx ny1en
Penrrenonornuecxoe nccneonanne xenuentnoxmnx nyre naunnaercx c osopno
penrrenorpa]nn pmmno nonocrn. B nopme nnyrpn- n nneneuenounte xenunte nporoxn,
xenunt nystpt na osopntx cnnmxax ne nnnt. Hporoxn cranonxrcx nnnmtmn nnmt npn
nponnxnonennn n nnx rasa ns npocnera nenanarnnepcrno nnn roncro xnmxn ncnecrnne
opasonannx cnnmenoro coomennx.
Xenunt nystpt cranonnrcx nnnmtm na osopnom cnnmxe npn otsnecrnnennn ero
crenox ("]ap]opont" nystpt) nnn npn nannunn xonxpemenron, coepxamnx nsnecrt. Conn
xantnnx orxnatnamrcx n napyxntx cnoxx xonxpemenron, uro n oycnonnnnaer noxnnenne
renn n ]opme xonen. Bcrpeuamrcx xamnn nennxom cocroxmne ns xaponara xantnnx. Ha
osopno penrrenorpamme moxno onapyxnrt xocnennte n npxmte npnsnaxn nocnanennx
xenunoro nystpx:
1. npu iaaparsnou xoreuucue, iora uocnaruersnsu npouecc u +ernou nysspe
orpanuen crusucou, uo+e onpeernscn usyue neers iuuenuia u npauou norouune
6punou norocu u yuensuenue nouu+nocu npauou norouuns uaparus;
2. npu naruuu ecpyiuunou opus xoreuucua (rnounsu, reruonosnsu, ranrpenosnsu),
iai npauuro, usnurnecn orpanuennoe usyue npauou norouuns nonepeno-o6oonou
iuuiu uru ee neenonoro usru6a, unora c neeiuu ropusonarsnsu ypouneu +uiocu,
usyue neers oniou iuuiu c o6pasouanueu ununsx ne6orsuux "apoi",
pacnoro+ennsx na ypoune er LII-III nosuoniou;
3. npu nponuinouenuu u +ernsu nyssps rasoo6pasyuux uuipoopranusuou pasuuuaecn
auuseuaosnsu xoreuucu, npu ioopou na o6sopnou penrenorpauue uuen ras u
norocu +ernoro nysspn.
Osopnax penrrenorpamma npononrcx npn nannunn:
1. +ernoiauennou 6oresnu u nepuo neenonou ioruiu;
2. ocporo xoreuucua, u nepuo o6ocpenun xponuecioro xoreuucua.
Peumeeuouoeuuecuue +emom uccueoeauua xeuueemeoaue cucme+m c npu+eueuue+
uoumpacmuoeo eeuecmea
B sanncnmocrn or cnocoa nneennx xonrpacrnoro nemecrna pasnnuamr rpn ocnonntx
meroa:
1. ionuenpauuonnan (nepoparsnan) xoreuucorpaun;
2. unypuuennan xorerpaun (xoranruoxoreuucorpaun);
3. unysuonnan xoranruorpaun.
Kouueumpauuouuaa (nepopauouaa) xoueuucmoepaqua
Mexannsm xonrpacrnponannx xenunoro nystpx, c nomomtm anno meronxn, saxnmuaercx
n cneymmem. Konrpacrnoe nemecrno, npnnxroe nnyrpt sa 12 uacon o nccneonannx, ns
xnmeunnxa nponnxaer n xpont n cnxstnaercx c enxom. B neuenn npenapar ocnooxaercx
or enxa, +xcxpernpyercx c xenutm n naxannnnaercx n xenunom nystpe, xonrpacrnpyx
nocnenn.
Hoxasannx x npnmenennm xonenncrorpa]nn:
1. noospenue na naruue ionipeuenou u +ernou nysspe u/uru +ereusuonuux nynx;
2. uciunesuu +ereusuonuux nyeu;
3. anouarunx pasuuun +ernoro nysspn (noospenue na neperu6, nepen+iy u +ernou
nysspe no annsu 4x3;
4. onyxoru +ernoro nysspn uru npooiou.
Hpornnonoxasannx x npnmenennm xonenncrorpa]nn:
1. nenepenocuuocs uoucsx npenapaou;
2. runepupeos, upeooicuios;
3. napyuenue aicipeopnou yniuuu neenu (renau, uuppos, neenonan neocaonocs);
4. ocpsu xoreuucu (npu uocnarenuu ceniu +ernoro nysspn napyuaecn ero
ionuenpauuonnan yniuun u na6raecn cra6oe ero ionpacupouanue);
5. runep6urupy6uneuun;
6. o6uee n+eroe coconnue 6orsnoro.
Hpn onenxe nonyuenntx anntx opamamr nnnmanne na nonoxenne xenunoro nystpx, ero
nennunny n ]opmy, a raxxe crenent xonrpacrnponannx (no nnrencnnnocrn renn),
romorennocrt renn (neromorennax rent yxastnaer na nannune xonxpemenron),
npoxonmocrt nystpnoro nporoxa, +naxyannm xonrpacrnoro nemecrna n
nenanarnnepcrnym xnmxy (coxparnrentnax ]ynxnnx xenunoro nystpx). Hpn nannunn n
xenunom nystpe xonxpemenron na ]one renn xenunoro nystpx nnnt e]exrt
nanonnennx. Menxne xamnn cranonxrcx onee samernt no mepe onopoxnennx nystpx.
Orcyrcrnne xonrpacrnponannx xenunoro nystpx nanmaercx npn:
1. uocnaruersnou npouecce u cenie nysspn (iora napyuaecn ero ionuenpauuonnan
cnoco6nocs);
2. npu naruuu aiopou, npenncuyuux nocynrenu ionpacupouannou +eru u
+ernsu nyssps (o6cpyiuun nysspnoro npooia iauneu, onyxors - "oirennsu"
+ernsu nyssps, npu oeie crusucou o6oroiu nysspnoro npooia (xoreuucu),
oiirsuu npooia ucrecuue py6uousx usuenenuu, npopacanun onyxors,
3. npu opranueciux usuenenunx u +ernou nysspe ("py6uouoe cuopuuuanue" +ernoro
nysspn, nronoe sanornenue ionipeuenauu, onyxors);
4. paccpoucue ucacsuanun ionpacnoro ueuecua no +eryono-iuuenouy paiy
(runepiunesun iuuenuia, uapen);
5. cnu+enuu aicipeopnou yniuuu neenu (renau, uuppos).
Onenxa coxparnrentno ]ynxnnn xenunoro nystpx nponsnonrcx uepes 12-14 uacon nocne
nepopantnoro npnema xonrpacrnoro nemecrna, xora neoxonmo cenart nepnt cnnmox,
nocne uero ontno nonyuaer xenueronnt sanrpax (na ctptx xenrxa). uepes uac nocne
xenueronnoro sanrpaxa enamr nropo cnnmox.
Coxparnrentnax ]ynxnnx onennnaercx c nomomtm maremarnuecxnx pacueron no
coornercrnymmnm ]opmynam.
Btuncnnn oem nystpno xenun no xonenncrorpamme o n nocne npnema xenueronnoro
sanrpaxa, moxno cynrt o ]ynxnnn xenunoro nystpx.
Hopmantno ]ynxnnonnpymmn xenunt nystpt otuno coxpamaercx uepes 30 mnnyr
nocne npnema xenueronnoro sanrpaxa na 1/3 (30%) or nepnonauantnoro oema. Hpn
rnnoxnnesnn xenunoro nystpx on coxpamaercx menee uem na 1/3. Hpn rnnepxnnesnn
xenunt nystpt coxpamaercx na 1/2-2/3 or nepnonauantnoro oema.
Heocrarxamn nepopantno xonenncrorpa]nn xnnxmrcx:
1. peioe ionpacupouanue +ernsx npooiou;
2. neuosuo+nocs npoueenun npu runep6urupy6uneuuu.
Buympueeuuaa xouaueuoxoueuucmoepaqua (BBXI)
Konrpacrnoe nemecrno nnonrcx nnyrpnnenno. Konrpacrnponanne nporoxon nacrynaer
uepes 10-20 mnnyr maxcnmantno, xonrpacrnponanne xenunoro nystpx - uepes 1,5-2 uaca.
Penrrenorpammt enamr uepes 30, 60, 120 mnnyr nocne nneennx xonrpacra. Hocne npnema
xenueronnoro sanrpaxa nonropxmr cnnmox nx onpeenennx coxparnrentno ]ynxnnn
xenunoro nystpx.
Hpenmymecrna annoro meroa no cpannennm c nepopantno xonenncrorpa]ne
saxnmuamrcx n cneymmem:
1. 8nypuuennan xoranruorpaun ae 6oree oeruuoe ionpacupouanue unypu- u
uneneenonsx +ernsx npooiou, nosuorne usnuus naruue ionipeuenou, onpeerus
cenens cy+enun uru uraauuu npooiou, eopuauuu ux cenoi.
2. 1ai iai ionpacnoe ueuecuo, uuouuoe unypuuenno, o6raae uscoiou ionuenpauueu,
o cosacn ycrouun rn ionpacupouanun +ereusuonuux nyeu npu cnu+ennou
ionuenpauuonnou cnoco6nocu +ernoro nysspn. Cnaio, onoupeuenno, ao nurnecn u
neocaiou, ai iai ne ae uosuo+nocu ouenus ero ionuenpauuonny yniuu.
Bosmoxnte pesyntrart nnyrpnnenno xonerpa]nn:
1. Lcru +ernse npooiu ionpacupycn, a +ernsu nyssps ne, o uo+no c yuepennocs
rouopus o6 "oirennou" +ernou nysspe.
2. 8snurenue naororuu +ernsx uneneenonsx npooiou (ionipeuens, cpuiyps,
pacuupenue npooiou, saep+ia ionpacnoro ueuecua u o6ueu +ernou npooie npu
ucyniuuu cuniepa Cu (cnasu, cpuiyps, iauens u .n.).
3. Ccycuue ionpacupouanun uneneenonsx +ereusuonuux nyeu. annoe nurenue
uosuo+no ucrecuue:
a. napyuenun aicipeuuu ionpacnoro ueuecua nopa+ennou neens (renau,
uuppos). pu aou ono usernecn noiauu, ionpacupyn uoeusuonuy
cuceuy;
b. aonuu cuniepa Cu, iora ionpacnoe ueuecuo 6scpo yxou u iuuenui. 8
aiux cryanx npouon nouopnoe uccreouanue c npeuapuersnsu uueenueu
npenapaou, usssuauux nousuenue onyca cuniepa Cu (uopun,
nuroiapnun, enanur).
Hn]ysnonnax xonanrnoxonenncrorpa]nx. Hn]ysnonnax xonanrnoxonenncrorpa]nx
xnnxercx mon]nxanne xonerpa]nn n onaaer nexoroptmn npenmymecrnamn nepe
nocnene:
1. Merennoe uueenue (unypuuenno ianersno) ionpacnoro ueuecua ne usssuae
uosuo+nsx ne+eraersnsx peaiuuu na uueenue ionpaca cpyuno (nonurenue sya,
6oreu, oeiou, osno6a, +apa, iorranca, rapunrocnasua).
2. Mo+e npuuennscn u npu yniuuonarsnou neocaonocu neenu.
3. 8osuo+nocs 6oree unencuunoro ionpacupouanun +ernoro nysspn u npooiou.
Hpecuoxuaa upecneueuouuaa xouaueuoepaqua, uanapocuonuuecuaa xoueuucmoepaqua,
yoeuoxouaueuoepaqua
Konrpacrnponanne cncremt xenueorenennx nenocpecrnenntm nneennem xonrpacrnoro
nemecrna nenocpecrnenno n xenunte nporoxn n n xenunt nystpt nyrem nynxnnn
npononrcx n nyx cnyuaxx: npn nannunn ntpaxennoro napymennx +xcxperopno ]ynxnnn
neuenn n y ontntx c xenryxo na ]one ntcoxoro coepxannx nnnpynna n xponn (onee
20,5 mxmont/n). B anntx cnyuaxx nosmoxnocrt npnmenennx ncex ntmeonncanntx meronx
ncxnmuaercx. V ontntx xenryxo nnyrpnnennax n nn]ysnonnax xonanrnorpa]nx ne
rontxo ecnonesna, no n onacna, r.x. ona moxer cnpononnponart pasnnrne neuenouno
neocrarounocrn. B noontx ycnonnxx enncrnenno nosmoxnocrtm penrrenonornuecxo
narnocrnxn cocroxnnx xenuntx nyre xnnxercx meronxa c nneennem xonrpacrnoro
nemecrna nenocpecrnenno n xenuentnoxmym cncremy. Otuno nneenne xonrpacrnoro
nemecrna n annom cnyuae ocymecrnnxercx nyrem upecxoxno upecneuenouno
xonanrnorpa]nn, nanapocxonnuecxo xonenncrorpa]nn, nno c nomomtm
yoenoxonanrnorpa]nn.
Meroom ntopa n annom cnyuae xnnxercx nanapocxonnuecxax xonenncrorpa]nx, xoropax
npononrcx no npemx nanapocxonnn (nepnroneocxonnn) - +nocxonnuecxoro ocmorpa
pmmno nonocrn c nomomtm onrnuecxoro npnopa - nanapocxona. C nomomtm annoro
meroa, xpome nneennx xonrpacra n cncremy xenueorenennx, nosmoxen ononpemenno
ocmorp opranon pmmno nonocrn n npnnentnax noncnx neuenn.
Tem ne menee, upecxoxnax upecneuenounax xonanrnorpa]nx, nanapocxonnuecxax
xonenncrorpa]nx, yoenoxonanrnorpa]nx, a raxxe onncannax nnxe +nocxonnuecxax
perporpanax xonanrnorpa]nx (3PXHI), npn ncex nonoxnrentntx momenrax (nosmoxnocrt
n]]epennnannn pasnnuntx npnunn mexannuecxo xenryxn, ntxnnenne onyxonenoro
nponecca) n ocrarouno ontmom nponenre cnyuaen (o 36%), npnnoxr x pasnnrnm
ceptesntx ocnoxnenn (ocrporo nanxpearnra, rnnepamnnasemnn, xonanrnra, cencnca,
anneprnuecxnx peaxnn n np.), a n 1% cnyuaen - n x nerantnomy ncxoy.
B +ro cnxsn nce ntmenepeuncnennte merot nccneonannx xenuentnoxme cncremt c
xonrpacrnponannem, ne sanncnmo or cnocoon nneennx xonrpacra, n nacroxmee npemx
ncnontsymrcx snaunrentno pexe, uem necxontxo ecxrnnern nasa. 3ro n nepnym ouepet
cnxsano c mnpoxnm nnepennem n narnocrnuecxym npaxrnxy nontx meroon nyueno
narnocrnxn (V3H, KT, MPT, MPXHI), onaammnx snaunrentno ontme
narnocrnuecxo nennocrtm, nennnasnnnocrtm n npaxrnuecxn nonntm orcyrcrnnem
npornnonoxasann n noountx +]]exron.
Kountm1epnan n uarnn1no-pesonancnan 1ouorpaqnn
B nocnenne ecxrnnernx n apcenane narnocrnuecxnx meroon nccneonannx,
ncnontsyemtx n racrpo+nreponornuecxo npaxrnxe, noxnnnnct raxne merot narnocrnxn
oprannuecxo naronornn, xax xomntmrepnax romorpa]nx (KT) n marnnrno-pesonancnax
romorpa]nx (MPT). Oa meroa ornocxrcx x raxo orpacnn mennnnt xax narnocrnuecxax
panonornx (nyuenax narnocrnxa). annte merot npnxnsnenno narnocrnxn
npnnnxamr nonyuaemte c nx nomomtm pesyntrart nccneonann x mop]onornuecxo
onenxe maxpocrpyxrypt opranon n nopme n naronornn, a raxxe nosnonxmr onpeennrt nx
ronorpa]nuecxne nsanmoornomennx.
Komntmrepnax romorpa]nx ocnonana na npnmenennn ysxonanpannennoro
(xonnnmnponannoro) penrrenoncxoro nsnyuennx, nosnonxmmero nyrem nocneonarentntx
nonepeuntx "cpeson" nccneonart crpyxrypy nnyrpennnx opranon rena uenonexa (rpyno n
pmmno nonocre n uacrnocrn). Honyuenne nsopaxennx opranon ocnonano na
npnmenennn ntcoxouyncrnnrentntx arunxon ]nxcnpymmnx nn]opmannm, ocnonannym na
pasno nnornocrn rxane opranon, nonocre n pyrnx crpyxryp oprannsma. Hn]opmannx
opaartnaercx c nomomtm xomntmrepa n ntaercx n nne nsopaxennx cpeson opranon na
monnrope nnn nnenountx nocnrenxx.
Fontmym pont xomntmrepnax romorpa]nx nrpaer npn narnocrnxe onyxoneno naronornn
XBH. Ocoenno nenna KT n rex cnyuaxx, xora nmemrcx nnenpocnernte naronornuecxne
nponecct, npnnoxmne x cmemennm pxom pacnonoxenntx opranon, xora nexcno orxya
ner pacnpocrpanenne nponecca, nnn xax rnyoxo ono pacnpocrpannnoct na oxpyxammne
oprant nnn n sapmmnnnoe npocrpancrno (onyxonenax nn]nntrpannx). C nomomtm KT
nerxo narnocrnpymrcx nn]nntrpart, xncrosnte nonocrn, acnecct pasno noxannsannn.
Marnnrno-pesonancnax romorpa]nx (MPT) ocnonana na marnnrntx cnocrnax nexoroptx
xep xnmnuecxnx nemecrn, xoropte, naxoxct n marnnrnom none, ntcrpannamrcx
napannentno nocnenemy n nornomamr +neprnm. Bosnpamenne n nepnonauantnoe cocroxnne
conponoxaercx, nanpornn, ntenennem +neprnn. Perncrpannx +rnx xoneann +neprnn n
onpeenenntx nanasonax uacror n cocrannxer ocnony annoro meroa. MPT onaaer
ntcoxo paspemamme cnoconocrtm, xoropax nosnonxer n]]epennnponart rxann es
npnmenennx xonrpacrntx nemecrn. C]epa npnmenennx MPT n KT, noxasannx x
nasnauennm, cxonte. MPT, n cnny ontme paspemamme cnoconocrn, nosnonxer
onapyxnrt onyxonn XBH, onpeennrt nx pasmept, pacnpocrpanennocrt n
meracrarnuecxn nponecc n pernonapnte nnm]arnuecxne ysnt, a raxxe oranennte
meracrast.
B nocnenee npemx MPT xenyouno-xnmeunoro rpaxra snaunrentno pacmnpnna cnon
narnocrnuecxne nosmoxnocrn sa cuer nnepennx cxopocrntx nporpamm nonyuennx MP-
nsopaxenn, n uacrnocrn, marnnrno-pesonancno xonanrnonanxpearorpa]nn (MPXHI).
ocronncrnom annoro meroa xnnxercx nosmoxnocrt nonyuart nenocrnoe npxmoe
nsopaxenne cncremt xenuentenennx n nporoxon noxenyouno xenest es nneennx
xonrpacrntx nemecrn. annt mero cnocoen xonxypnponart no mnornm napamerpam n n
nepnym ouepet no nennnasnnnocrn c mnpoxo npnmenxemtmn n nacroxmee npemx
meroamn: +nocxonnuecxo perporpano xonanrnonanxpearorpa]ne (3PXHI),
upecxoxno upecneuenouno xonanrnorpa]ne, nanapocxonnuecxo xonenncrorpa]ne,
yoenoxonanrnorpa]ne.
B nopme na MPXHI uerxo nnsyannsnpymrcx xenunt nystpt, omn xenunt n
neuenount nporoxn, npant n nent onente nporoxn. Cermenrapnte n cycermenrapnte
nnyrpnneuenounte nporoxn npaxrnuecxn ne nnsyannsnpymrcx. Pexo nnsyannsnpyercx n
nystpnt nporox. Heocrarouno nnsyannsnpyercx na MPXHI raxxe n onacrt c]nnxrepa
On. Xopomo nnsyannsnpymrcx na MPXHI xonxpemenrt nporoxono cncremt,
nesanncnmo or nx noxannsannn. Cneyer cxasart, uro pasmept nnsyannsnpyemtx
xonxpemenron n xenunom nystpe npn MPXHI ne menee 5 mm, npn mentmem pasmepe nx
macxnpyer cnrnan or camo xenun. B annom cnyuae necomnenen npnopnrer n narnocrnxe
xonxpemenron n xenunom nystpe sa V3H. Hpn couerannn MPXHI c otuntm MPT
nosmoxno yrounenne npocrpancrnennoro coornomennx xoneoxa c rononxo
noxenyouno xenest n nenanarnnepcrno xnmxn, ro ecrt erannsnponart
noxannsannm xamnx n amnynxpnom orene xoneoxa. Fontmnm npenmymecrnom MPXHI
nepe 3PXHI xnnxercx nosmoxnocrt xonrpacrnponannx nporoxon o n nocne mecra nx
ocrpyxnnn, a raxxe nosmoxnocrt onennrt crpyxrypy camoro oprana (noxenyounax
xenesa, neuent, nenanarnnepcrnax xnmxa), npn ononpemenno onenxe anntx otuno
xaprnnt MPT. 3ro nosnonxer n pxe cnyuaen onpeennrt xapaxrep n npnunny cyxennx
(nanpnmep, nocnannrentno npnpot). Xopomo nnsyannsnpymrcx npn MPXHI onyxonente
nponecct, noxannsonannte n onacrn xoneoxa, nnyrpnneuenountx nporoxon n napenxnmt
neuenn. Homoraer MPXHI n npn n]]epennnantno narnocrnxe paxa rononxn
noxenyouno xenest n xponnuecxoro ncenorymoposnoro nanxpearnra, uro xnnxercx o
nacroxmero npemenn ouent cnoxno nponemo.
Bce +ro yxastnaer na esycnonnym nepcnexrnnnocrt MPXHI, napxy c rpannnonntm MPT
n narnocrnxe naronornn XBH.
3nocxonnuecxne ue1om nccneonannn
Fontmoe snauenne n narnocrnxe naronornn renaronanxpearonnnapno cncremt nmeer
+nocxonnuecxoe nccneonanne nenanarnnepcrno xnmxn.
Pasnnuamr npxmte n xocnennte nnsyantnte npnsnaxn cocroxnnx pernona HK,
yxastnammne na naronornm xenuentnoxme cncremt, neuenn, noxenyouno xenest.
nx nanxpearnra nnn paxa rononxn noxenyouno xenest cnocrnennt npnsnaxn
cannennx crenxn HK cnapyxn (nsmenenne yrnon nsrnon, nsmenenne nnera cnnsncro,
ynnomenne cxnaox, nsmenenne nepncrantrnxn). 3rn npnsnaxn n nenom ynnnepcantnt n
moryr nanmartcx n npn cannennn HK ynennuenno neuentm, xenuntm nystpem nnn
ooouno xnmxo. Hpn paxe noxenyouno xenest cnnsncrax HK n onacrn
nonexame onyxonn moxer npnoperart ceponart nner, noxptnartcx nsxsnnennxmn.
Hpocner HK uacro cyxen, e]opmnponan.
Cyxenne HK n onacrn ]arepona cocxa moxer trt oycnonneno nn]nntrparnnno nnn
xsnenno ]opmamn paxa cocxa. Otuno pannnm cnmnromom onyxonenoro nopaxennx
]arepona cocxa xnnxercx ero ynennuenne n pasmepax. Hpn aenome cocxa nner cnnsncro n
nonepxnocrt cocxa ne nsmenent. 3noxauecrnennte nonoopasonannx npnnoxr, xax
npannno, x nsmenennm nopmantnoro nnera cnnsncro (mannnono-xpacnt) n onacrn cocxa
n nsxsnnennm ero nonepxnocrn. Oxonuarentnt narnos aer noncnx cnnsncro
nopaxenno sont cocxa.
Hpn nontmennn annennx n omem xenunom nporoxe, cnxsanntm c ymemnennem xamnx n
amnyne cocxa, nocnanennem nnn crenosom nocnenero (pynt, onyxont) nanmaercx
xapaxrepnoe ntyxanne npoxcnmantnoro orena npoontno cxnaxn xnmxn.
Hpn yoennre, xonanrnre, xoneoxnre n nanxpearnre (npn ocrpom ncera) uacro nosnnxaer
conyrcrnymmee nocnanenne ]arepona cocouxa (nannnnnr). Cocouex +nocxonnuecxn
ntrnxnr oreuntm, rnnepemnponanntm, noxptrtm cnnsenoontm cexperom. Moryr raxxe
nanmartcx roueunte nnn cnnnnte xpononsnnxnnx. Hpn nannunn pynontx nsmenenn
cocouex e]opmnpyercx.
3nocxonnuecxax manomerpnx c]nnxrepa On. annt mero ycnemno ononnxer
rpannnonnym +nocxonnm n nxnmuaer npxmoe nsmepenne annennx c]nnxrepa c nomomtm
cnennantnoro rpexnpocnernoro xarerepa, nnonmoro uepes yoenocxon n omn xenunt
nporox nnn nanxpearnuecxn nporox. Hpoxcnmantnt xonen xarerepa coennen c
napyxntm npeopasonarenem n nnmymnm ycrpocrnom. Manomerpnuecxne noxasarenn
]ynxnnonantnoro cocroxnnx c]nnxrepa On orpaxamr ero ronyc (asantnoe annenne) n
nnrarentnym axrnnnocrt (amnnnryy, uacrory, npoonxnrentnocrt coxpamennx
c]nnxrepa n nanpannenne pacnpocrpanennx nepncrantrnuecxnx nonn). annt mero
nccneonannx nosnonxer onennnart ]ynxnnonantnoe cocroxnne nenocpecrnenno
c]nnxrepa On, a raxxe rouno onpeenxrt nnny sont c]nnxrepa. Cneyer yunrtnart,
uro nponeenne yxasanno mannnynxnnn nosmoxno rontxo npn orcyrcrnnn xamne n pyro
naronornn n omnx xenuntx nporoxax.
3uocuonuuecuaa pempoepauaa xoueuucmonauupeamoepaqua (3PXHI)
Hocne nnsyantnoro nccneonannx HK n nsxrnx noncnn ns noospnrentntx na
mannrnnsannm onacre npn noospennn na onyxonenym npnpoy nopaxennx cncremt
xenueorenennx nnn noxenyouno xenest, a raxxe nx ncxnmuennx xoneoxonnrnasa
ontntm moxer nasnauartcx +nocxonnuecxax perporpanax xonanrnonaxpearorpa]nx
(3PXHI).
Ho penrrenorenennsnonntm (nneo) xonrponem n ntnonnennem cepnntx cnnmxon
nsyuaercx ]ynxnnonnponanne c]nnxrepnoro annapara cncremt xenuentenennx (rnanntm
opasom c]nnxrepa On). Ho xonanrnorpammam onennnamr nannune nnn orcyrcrnne raxnx
npnsnaxon xax e]exr nanonnennx nporoxon, neponnocrt nx xonrypon, cyxenne, crenos,
noxaa n pacmnpenne nporoxon na pasntx yponnxx xenuentnoxme cncremt, ocoenno n
onacrn amnynxpno uacrn.
C nomomtm 3PXHI moxno raxxe n]]epennnponart oprannuecxne nsmenennx or
]ynxnnonantntx (cnasm c]nnxrepa On). Hpn cnasme moxer nanmartcx cyxenne
omero cermenra, npecrenornuecxax +xrasnx n saepxxa +naxyannn xonrpacrnoro nemecrna
ns nporoxon. Xapaxrepntmn npnsnaxamn ncxnnesnn yyr xonrpacrnponanne
nnyrpnneuenountx nporoxon, orcyrcrnne pacmnpennx xoneoxa, +naxyannx xonrpacra ns
nnyrpnneuenountx nporoxon sa 10-15 mnn, orcyrcrnne cnoonoro naccaxa xonrpacrnoro
nemecrna n HK n nauane nccneonannx.
ocronncrna annoro meroa nccneonannx:
1. 8osuo+nocs npuuenenun npu runep6urupy6uneuuu y 6orsnsx c uexanueciou +eryxou,
nurenunuu neenonou neocaonocu npu o6cpyiuuu npocuea o6uero +ernoro
npooia iauneu, onyxors. Cnpeerenue ypounn 6roias +ernsx npooiou onyxors,
iauneu, u pesyrsae neperu6a, cenosa npooiou.
2. 8osuo+nocs usnurenun naororuu npooia no+eryonou +eress.
K neocrarxam annoro meroa ornocxrcx:
1. neuosuo+nocs yecs upeun onopo+nenun +ernoro npooia, o ucirae uarnocuiy
auu ueoou cenosupyuux nanurruou;
2. ne ucera yaecn ionpacupouas +ernsu nyssps a+e npu ocycuuu oiirsuu ero
npooia, o sapynne uarnocuiy sa6oreuanuu +ernoro nysspn;
3. uosuo+nocs rposnsx ocro+nenuu (nanipeau, xoranru, cencuc, noupe+enue ceniu
iuuiu).
Banapocuonuuecuaa uaeuocmuua
B pxe cnyuaen, xora neoxonmo nonyunrt nn]opmannm o cocroxnnn oxpyxammnx
nenanarnnepcrnym xnmxy opranon, nponecrn noncnm, a c nomomtm otuntx
+nocxonnuecxnx nponeyp +ro ntnonnnrt nenosmoxno, ro npneramr x
nanapocxonnuecxomy nccneonannm.
C nomomtm nanapocxonnn moxno onennrt cocroxnne neuenn. Tax npn ocrptx renarnrax
nanapocxonnuecxax xaprnna ouent xapaxrepna, orpaxaer crann nopaxennx napenxnmt
neuenn, noccranonnennx ee, nosnonxer onapyxnrt npnsnaxn xponnsannn saonenannx, a
raxxe npnsnaxn nepenecenntx n npomnom nocnannrentntx saonenann. Heuent npn
ocrpom renarnre nnpycno npnpot npoxonr n pasrape saonenannx cranm "ontmo
xpacno neuenn" (neuent ynennuena n pasmepax n nmeer rnaxym nonepxnocrt
xpxoxpacnoro nnera), xoropax conponoxaercx ynennuenno cenesenxo n cnanmnmcx
xenuntm nystpem. 3arem cneyer cranx ntsoponnennx c oparntm noccranonnennem
xaprnnt nopmantno neuenn, nno nponecc nepexonr n cranm "ontmo eno neuenn"
(ceposnax oonouxa n]]ysno nnn ouarono ynnornena, nner neuenn cepo-ent c marontm
orrenxom). B antnemem pasmept neuenn moryr ymentmnrtcx, a rxant neuenn
ynnornnrtcx. Xenunt nystpt, xax npannno, nanonnen xenutm, a ero xancyna nocrenenno
yronmaercx. Incronornuecxn n xancyne neuenn n xenunoro nystpx ner
nnm]onnorncrnonnrapnax nn]nntrpannx n xnnennx ]nposa. Cranx "ontmo eno
neuenn", n nenom, oparnma.
Xonecrarnuecxne nponecct conponoxamrcx noxnnennem na nonepxnocrn neuenn
senenonartx nxren.
Hpn npeonaannn xnnenn nnyrpnneuenounoro xonecrasa neuent noxptnaercx certm
cocyon, nxren n xncr senenoro nnera. Hpn mexannuecxo xenryxe xenro-senent nner
neuenn nanonee nnrencnnen. Xenunt nystpt npn anntx nponeccax ynennuen, xancyna
ero ynnornena, moryr noxnnrtcx npnsnaxn nepnxonenncrnra.
Hanapocxonnuecxn moxno ntxnnrt cnmnromt ocrporo xonenncrnra, npnsnaxon
meracrarnuecxoro nopaxennx neuenn n mexannuecxo xenryxn.
Ynt1pasnyxonme ue1om nccneonannn opranon aenuenmenennn
B nacroxmee npemx mero yntrpasnyxono narnocrnxn opranon pmmno nonocrn (neuenn,
xenunoro nystpx, noxenyouno xenest, nouex, opranon manoro rasa) cran cnoero poa
"sonortm cranaprom" narnocrnxn ocrptx n xponnuecxnx saonenann, xenunoxamenno
onesnn, anomann pasnnrnx, nepnnuntx n meracrarnuecxnx onyxonentx nponeccon n
napenxnmarosntx opranax n xenunom nystpe. C nomomtm V3H snaunrentno coxpameno
npemx narnocrnuecxoro noncxa npn xenunoxamenno onesnn n pyro naronornn
xenunoro nystpx, noxenyouno xenest. Fontmo paspemamme cnoconocrtm V3H
onaaer npn narnocrnxe ecxamennoro xonenncrnra nne n nocne oocrpennx, y xoroptx
V3H uacro ntxnnxer e]opmannm xenunoro nystpx n yronmenne ero crenox. Hpn +rom nn
KT, nn 3PXHI, xax npannno, naronornn ne onapyxnnamr. Xenunoxamennax onesnt c
onnaxontm ycnexom narnocrnpyercx meroamn V3H, KT n MPT.
Vntrpasnyxonte npnsnaxn nensmenennoro xenunoro nystpx. Xenunt nystpt uerxo
xonrypnponan, cnooen or nnyrpennnx +xonerarnnntx opasonann, rpymennno,
ononno ]opmt, nnno or 5 o 12 cm (n cpenem, 5-8 cm), mnpnno or 2 o 3,5 cm.
Tonmnna crenxn necoxpamennoro xenunoro nystpx ne npentmaer 3 mm, coxpamennoro -
3,5 mm. 3xorennocrt crenxn menxercx c nospacrom: nocne 60 ner cnnsncrax oonouxa n
mtmeunt cno arpo]npymrcx, n nnx pasnnnaercx coennnrentnax rxant, crenxa nystpx
cxneposnpyercx n ncronuaercx. Hensmenennt xenunt nystpt ncrpeuaercx y sopontx
nnn n nannenron c ]ynxnnonantntmn paccrpocrnamn (ncxnnesnxmn) xenuentnoxme
cncremt.
Hpnsnaxn, xapaxrepnte nx oprannuecxo naronornn:
Ocmpi xo.eucmum. Hpn anno naronornn crenxa xenunoro nystpx ne nnornax, no
yronmena (onee 3 mm) sa cuer orexa. Konryp crenxn ynoen.
Xpouu:ecru xo.eucmum. Crenxa xenunoro nystpx yronmena onee 3 mm (nocnannrentnax
nn]nntrpannx, orex), ynnornena sa cuer pasnnrnx ]nposnoro nponecca. B crann
oocrpennx npncoennxmrcx n pyrne npnsnaxn, n pasnnuntx couerannxx:
1. npucenonan nerouorennocs (cunsannan c uocnaruersnsuu usuenenunuu crusucou
o6oroiu, naro+enueu u6puna, uocnaruersnoro epua;
2. uocnaruersnan unurspauun ceniu, oioronysspnou ireaiu, sa ce nepexoa
uocnarenun na ceposny o6oroiy u opuupouanun oioronysspnou unurspauuu;
3. yuoenue ionypa ceniu +ernoro nysspn.
ecmpvrmueui xo.eucmum (rnont, ranrpenosnt, ]nermonosnt). Crenxa xenunoro
nystpx snaunrentno yronmena, ormeuaercx nonnxenne +xorennocrn no napyxnomy
xonrypy. B nonocrn xenunoro nystpx onpeenxercx mnoxecrno nexntx, xaornuno
pacnonoxenntx n ne ammnx axycrnuecxo renn, cpene +xorennocrn crpyxryp (rno).
Ormeuaercx raxxe, onesnennocrt n nanpxxenne pmmno crenxn npn naannnnannn
arunxom (nepexo nocnanennx na pmmnny). Bosmoxna orcnoxa uacrn cnnsncro
oonouxn xenunoro nystpx.
e.:uora+euua oo.esui. Xenunt nystpt ynennuen n nonepeunnxe onee 4 cm, n ero
npocnere onapyxnnaercx nannune nsnecn n ocaxa c ropnsonrantntm yponnem (nnnapnt
cnax). Kament na +xorpamme nnen xax rnnep+xorennoe opasonanne, nnna axycrnuecxax
rent or xamnx. Conpemennax annaparypa nosnonxer ntxnnxrt xamnn pasmepom o 1 mm.
B nacroxmee npemx n narnocrnuecxom apcenane V3-narnocrnxn cncremt xenuentenennx
noxnnnnct merot, nosnonxmmne ne rontxo ntxnnxrt oprannuecxym naronornm, no n
onennnart ]ynxnnonantnte napymennx.
3ro crano nosmoxntm npn npnmenennn rax nastnaemo yntrpasnyxono cepnno
xonenncrorpa]nn. annt mero nosnonxer onennnart coxparnrentnym cnoconocrt
xenunoro nystpx n ]ynxnnm c]nnxrepa On nocne npnmenennx xenueronnoro sanrpaxa.
Merot KT n MPT n 100% cnyuaen nornepxamr narnos, nocrannennt c nomomtm
V3H. Fontmoe snauenne nmeer V3H n narnocrnxe ocrptx n xponnuecxnx saonenann
neuenn, nepnnunom n meracrarnuecxom ee nopaxennn. Vntrpasnyxono mero nomoraer n n
nponeennn xonrponnpyemo noncnn neuenn.
3uocuonuuecuoe yuompaseyuoeoe uccueoeauue (3V3H)
3V3H nponoxr c nomomtm +nocxona c oxono onrnxo n ntcoxouacrorntm (5-12 MIn)
yntrpasnyxontm npeopasonarenem na xonne npnopaHpnmenxercx nepnennxynxpnoe n
napannentnoe +nocxony cexropnoe cxannponanne. C nomomtm annoro meroa nosmoxno
nnsyannsnponart crenxy oprana n opasymmnx ee cnoen, pacnpocrpanenne onyxonenoro
nponecca n crann T n N c rounocrtm o 75-90%. Ocooe snauenne 3V3H nmeer npn
narnocrnxe axe neontmnx +noxpnnntx onyxone noxenyouno xenest (nncynnnom,
racrpnnom), cpannnmoe no rounocrn c 3PXHI n npenocxoxmee KT. Onaxo npn ouarontx
nocnannrentntx nponeccax 3V3H moxer anart xaprnny cxonym c onyxonentm
nopaxennem. Btcoxo +]]exrnnno 3V3H npn ntxnnennn paxa xenunoro nystpx n
ncrantnoro orena xoneoxa. Onyxonenoe nopaxenne npoxcnmantnoro ero orena
ntxnnxercx c mentme uacroro.
Bmecre c rem 3V3H aer mano nn]opmannn npn n]]epennnannn opoxauecrnenntx n
snoxauecrnenntx onyxone, onontno rpanmarnuen, ocoenno npn nannunn e]opmannn
oprana n cyxenn, a raxxe moxer trt npnunno nn]nnnponannx. B nenom 3V3H n
nacroxmee npemx xnnxercx nccneonannem, nponoxmnmcx no crpornm noxasannxm.
Panonso1onnme ue1om nccneonannn qynxnnn n c1pyx1ypm BH
Hcnontsonanne panonsoronntx meroon nccneonannx xenuntx nyre ocnonano na
cnoconocrn neuenn nornomart panoaxrnnnte nemecrna n ntenxrt nx nmecre c xenutm n
cncremy nneneuenountx xenuntx nyre, re onn n ]nxcnpymrcx c nomomtm cnennantntx
npnopon.
Bnepennm meroon panonsoronno narnocrnxn nx ntxnnennx naronornuecxnx
nsmenenn n cncreme xenuentnoxmnx nyre n snaunrentno mepe cnococrnonann ycnexn
n xoncrpynponannn cnennantno ntcoxouyncrnnrentno panomerpnuecxo annaparypt
(rammacnnnrnnnxnnonnte xamept) n n cnnrese nontx meuentx coennenn -
pano]apmnpenaparon, cnnresnponanntx na ocnone nmnnonanernnono xncnort n
xoporxoxnnymero panonyxnena
99m
Tc. Ono ns ocoennocre anntx nnnxaropon
xnnxercx nx xnnernxa, pacmnpnnmax nosmoxnocrt panonsoronno narnocrnxn n
pacnosnanannn ne rontxo ]ynxnnonantntx, no n oprannuecxnx nopaxenn
xenuentennrentno cncremt.
Ienaronnncnnnrnrpa]nx (IFCI) c pano]apmanenrnuecxnm npenaparom na ocnone
nmnonanernnono xncnort, meuenno
99m
Tc - Tc-HIDA (renaro-IDA, DISHIDA,
mepo]ennn), nmeer neocnopnmte npenmymecrna n onenxe anaromo-ronorpa]nuecxoro n
]ynxnnonantnoro cocroxnnx renaronnnapno cncremt no cpannennm c rpannnonntm
meroom, npn xoropom panee ncnontsonanact enrantcxax posonax J 131. Btcoxax
xonnenrpannx
99m
Tc-HIDA n xenuntx nyrxx nocne nnyrpnnennoro nneennx n nnsxn
yponent +neprnn ramma.xnanron
99m
Tc nosnonxmr nonyunrt cnnnrnrpa]nuecxym xaprnny
ntcoxo paspemamme cnoconocrn n nnsyannsnponart ne rontxo xenunt nystpt, no n
xenunte nporoxn. Hpnuem nccneonanne moxno npononrt axe npn ouent ntcoxo
xonnenrpannn n xponn nnnpynna (onee 200 mr/n).
Onaxo cneyer ormernrt, uro nnert xenunt nystpt n xenunte nporoxn npn IFCI c
99m
Tc-HIDA yaercx rontxo npn nopmantno ]ynxnnn neuenn n orcyrcrnnn ocrpyxnnn
xenuntx nyre.
Onenxa pesyntraron nccneonannx npononrcx na ocnone nnsyantnoro anannsa
cnnnrnrpamm n cranaprnte cpoxn uepes 5, 15, 30, 45 n 50 mnn nocne nneennx npenapara
nannenry. B nopme na 5- mnn nccneonannx na cnnnrnrpamme onpeenxercx uerxoe
nsopaxenne neuenn npn ornocnrentno pannomepno nnrencnnnocrn xonrpacrnponannx. B
cpenem naxonnenne PuH n napenxnme neuenn y sopontx nme x 5- mnn cocrannxer
70,9% omero xonnuecrna nneennoro npenapara. K 13- mnn nccneonannx noxnnxercx
nsopaxenne nnyrpnneuenountx xenuntx nporoxon n neuenouno.xenunoro nporoxa.
Honnocrtm nanonnenne neuenouno.xenunoro nporoxa saxanunnaercx x 40- mnn., a x 13-15-
mnn. naunnaercx uerxax perncrpannx nanonnennx PuH n n xenunom nystpe, xoropt
sanonnxercx raxxe x 40- mnn.
Hpnmenenne xenueronnoro sanrpaxa n cnyuaxx c nensmenenntm xenuntm nystpem
npnnonr x nsmenennm xon]nrypannn xenunoro nystpx, coornomennx mexy ero nnno n
mnpnno, ymentmennm ero pasmepon, uro cnxsano c coxpamennem oprana. Ononpemenno c
+rnm napacraer nocrynnenne PuH n nenanarnnepcrnym xnmxy. B nopme, naromax,
nocrynnenne PuH n nenanarnnepcrnym xnmxy ne nanmaercx o 22- mnn, o +roro
npemenn n ne ncrpeuamrcx nnmt ennnunte ouarn axrnnnocrnHpn nannunn orypannn
npocnera nystpnoro nporoxa, nno npn nopaxennn crenxn xenunoro nystpx, nnsyannsannx
nocnenero na cnnnrnrpammax moxer orcyrcrnonart na nporxxennn ncero nccneonannx.
V ontntx c ecxamenno ]opmo xonenncrnra, no c coxpanennem xonnenrpannonno
cnoconocrn xenunoro nystpx, na cnnnrnrpammax nystpt xopomo nnsyannsnpyercx,
onaxo ]nxcnpyercx napymenne ero +naxyaropno ]ynxnnn.
Hapymenne moropno ]ynxnnn xenunoro nystpx, ero nc]ynxnnx, xax rnnep., rax n
rnnomoropnax moryr trt ntxnnent c nomomtm xonecnnnrnrpa]nn na ]one nneennx
xonenncroxnnnna c onpeenennem peaxrnnnocrn xenunoro nystpx. Ananns npononrcx no
]opme xpnno ]ynxnnn ntpoca xenunoro nystpx n n nponenrax.
Hpn napymennn orroxa xenun ns xoneoxa n nenanarnnepcrnym xnmxy (npn crenose
]arepona cocxa) n xenuno rnneprensnn, na cnnnrnrpammax nnna pacmnpennax rent
nporoxa.
Hpn IFCI moryr trt nonyuent uertpe pasnonnnocrn cnnnrnrpa]nuecxoro nsopaxennx
xoneoxa: npxmax nnn nanouxonnnax; n nne yxnt S; n nne yxnt, oparno S;
nenpannntnoro rpeyrontnnxa, opamennoro nepmnno xnnsy. Tpn nocnenne nna xoneoxa
ornocxr x nsnnrtm ]opmamOnn ncrpeuamrcx n 61,1% nanmenn n uame onapyxnnamrcx
y ontntx, crpaammnx nnrentntm nocnannrentntm nponeccom n xenuntx nyrxx, n npn
xenuno rnneprensnn.
Taxnm opasom, panonsoronnoe nccneonanne nosnonxer onpeennrt ]ynxnnonantnym
cnoconocrt n anaromnuecxne nsmenennx neuenn, ntxnnrt xapaxrep penaxno ]ynxnnn
omero xenunoro nporoxa, xonnenrpannonnym n +naxyaropnym ]ynxnnm xenunoro
nystpx, npoxonmocrt cncremt nystpnoro cn]ona (mexa xenunoro nystpx - nystpnt
nporox - omn xenunt nporox), a raxxe npoxonmocrt ]arepona cocxa.
C nomomtm panonsoronnoro nccneonannx yaercx ycranonnrt nnnapnym rnneprensnm,
uro ocoenno naxno npn ee cxptrtx ]opmax, nocxontxy +ro yxastnaer na napymenne
xenuentenennx ns-sa nenpoxonmocrn xenuntx nyre. Hpn +rom, ecnn nenpoxonmocrt
xenuntx nyre conponoxaercx xenryxo, panonsoronnoe nccneonanne nornepxaer ee
mexannuecxn xapaxrep, aer nosmoxnocrt onpeennrt crenent n mecro orypannn
xenuntx nporoxon.
Mero panonsoronnoro nccneonannx renaronnnapno cncremt ocrarouno
nn]opmarnnen, ne ntstnaer nnxaxnx orpnnarentntx +monn y nannenra, ne rpeyer
ocoo nororonxn ontnoro nx ero ntnonnennx.
B saxnmuenne, nonox nror pasopy conpemenntx meroon nepn]nxannn oprannuecxo
naronornn xenuentnoxmnx nyre, cneyer ormernrt, uro mnorne, axe camte
yntrpaconpemennte n ntcoxo rexnonornunte merot narnocrnxn nmemr cnon rpannnt. B
+ro cnxsn, nx ynepennocrn n npannntnom narnose neoxonmo npnmenxrt nanonee
nn]opmarnnnte xomnnexct nccneonann, a nx noop cneyer necrn na ocnone
nonnonennoro xnnnnuecxoro ocneonannx ontnoro n nocrpoenno na ero ocnone
narnocrnuecxo xonnennnn. Tontxo n recnom xonraxre neuamero npaua n
npauanncrpymenranncra - sanor ycnexa narnocrnxn ncex saonenann XKT, n naronornx
xenuentnoxmnx nyre sect ne ncxnmuenne.
3a6oAeuannu xeAueumuoume cnc1emm
ncqynxnnonantnme pacc1ponc1na nnnapnoro 1pax1a
B nacroxmee npemx n coornercrnnn c Pnmcxnm xoncencycom (Pnm, 1999 r.) ]ynxnnonantnte
saonenannx XKT n xenuntx nyre n uacrnocrn, onpeenxmrcx xax xomnnexc xnnnnuecxnx
cnmnromon, pasnnnmnxcx n pesyntrare moropno-ronnuecxo nc]ynxnnn xenunoro nystpx,
xenuntx nporoxon n c]nnxrepon, es npnsnaxon oprannuecxoro nponcxoxennx
(nocnanennx, xamneopasonannx). annte cnmnromt moryr trt nocroxnntmn nnn
nosnnxart nepnonuecxn. Onaxo ]ynxnnonantnax naronornx XBH moxer pasnnnartcx n
nropnuno n pesyntrare oprannuecxo naronornn neuenn, cncremt xenuentenennx,
nenanarnnepcrno xnmxn, xenyxa, roncroro xnmeunnxa n pyrnx opranon.
B +ro cnxsn npnnxro pasnnuart: nepnnunte n nropnunte nc]ynxnnonantnte
paccrpocrna. Hesanncnmo or annoro pasenennx nce nc]ynxnnonantnte paccrpocrna
XBH nmemr n cnoe ocnone moropnte paccrpocrna nnnapnoro rpaxra, - ncxnnesnm.
Hmenno no +rnm nanmenonannem annax naronornx yxe mnoro ecxrnnern npncrantno
nsyuaercx racrpo+nreponoramn n name crpane.
Hepnnunte ncxnnesnn XBH ncrpeuamrcx no anntm pasntx anropon or 15 o 30 n onee
nponenron. Fontmnncrno nannenron n nospacre o 30 ner, npenmymecrnenno xenmnn, npn
opamennn n nonnxnnnnxy c xanoamn na onn n npanom nopeepte crpaamr ro nnn
nno ]opmo ncxnnesnn XBH. Hepnnuno ncxnnesne XBH crpaamr uame nnna
monooro nospacra (18-35 ner), acrennuecxo xoncrnrynnn, nonnxennoro nnrannx.
Bropnunte nc]ynxnnonantnte napymennx nnnapnoro rpaxra narnocrnpymrcx n 85-90%
cnyuaen npn naronornn XBH nocnannrentnoro xapaxrepa n npn anomannxx pasnnrnx. Tax
ncxnnernuecxne paccrpocrna n ontmnncrne cnyuaen coueramrcx c napnanramn ]opmt n
anomannxmn pasnnrnx xenunoro nystpx, cn]ononarnxmn (maponnnt, ynnnennt
xenunt nystpt, n nne necountx uacon, nepernon, neperxxex, mempan n np.). Hpn
cn]onntx anomannxx xenunoro nystpx nmemrcx ocrpte yrnt mexy mexo nystpx,
noponxo, nystpntm nporoxom.
Cneyer nmert n nny, uro npoxennte anomannn, xax n nocnannrentnte nponecct n
meeuno onacrn xenunoro nystpx, nystpnom, omem xenunom nporoxe, n onacrn
]arepona cocxa, pexo pacnosnamrcx n moryr pacnennnartcx xax nepnnunte ncxnnesnn
XBH. Txxeno tnaer orn]]epennnponart nepnnunym ncxnnesnm or nropnuno npn
ecxamennom xonenncrnre, ocoenno c neontmnm anamnesom, yoennre, xponnuecxom
nanxpearnreB nmom cnyuae narnos nepnnuno ncxnnesnn XBH moxno crannrt rontxo
nocne ncecroponnero rmarentnoro nccneonannx nannenra na npemer ncxnmuennx
oprannuecxoro saonenannx XKT n renaronnnapnoro rpaxra n uacrnocrn.
Paccmarpnnax npnunny nepnnuntx nc]ynxnnonantntx paccrpocrn XBH, cneyer n
nepnym ouepet yunrtnart pont n nponcxoxennn ncxnnesn ncnxorenntx ]axropon,
uame rax nastnaemtx "comaronererarnnntx paccrpocrn", nenposon, enpeccn, pexe
ncnxnuecxnx saonenann. Fontmoe snauenne n ]opmnponannn ]ynxnnonantno naronornn
nmemr crpecconte ]axropt, orpnnarentnte +monnn, ]opmnpymmne ouarn "sacronoro"
nosyxennx n rnnoranamyce, pernxynxpno ]opmannn. Hsnecrno, uro napymenne
nonnxnocrn nepnntx nponeccon n xope rononnoro mosra npnnonr x ocnanennm
perynxnnn ntcmnx nererarnnntx nenrpon, paccrpocrny neporymopantntx perynxropntx
mexannsmon, a sarem n x napymennm moropnxn xenuentnoxmnx nyre.
Ocyxaercx pont n nosnnxnonennn ]ynxnnonantno naronornn XBH ouarono
xponnuecxo nn]exnnn (xponnuecxn ronsnnnnr, cnnycnr, xapnec n np.) a raxxe
oprannuecxnx saonenann pyrnx orenon XKT n naronornn pyrnx cncrem oprannsma, no
rnny nncnepo-nncnepantntx pe]nexcon.
Fontmoe snauenne n pasnnrnn anno naronornn n nocnenee npemx yenxercx napymennxm
n cncreme neporymopantno perynxnnn nnnapnoro rpaxra, ponn racrponnrecrnnantntx
nenrnntx ropmonon n neporpancmnrrepon. Hsnecrno, uro ontmnncrno ns anntx
ropmonon onaamr ntpaxenntm nnnxnnem na moropnym axrnnnocrt opranon XKT (ran.
2).
Kax nnno, xpome xonenncroxnnnna n perynxnnn exrentnocrn cncremt xenueorenennx
yuacrnyer ontmoe xonnuecrno rymopantntx arenron. B uacrnocrn n ncrantntx orenax, n
rom uncne n onacrn c]nnxrepa On, onapyxnnaercx ceporonnn, +nxe]annn,
neponenrn Y, comarocrarnn, cycrannnx P, xantnnronnn ren-cnxsannt nenrn,
omesnn. Onaxo pont mnornx ns nasnanntx nonornuecxn axrnnntx nemecrn n perynxnnn
exrentnocrn c]nnxrepon cncremt xenueorenennx n nacroxmee npemx o xonna ne
xcnaHmeercx annte, uro comarocrarnn ntstnaer yrnerenne cexpennn xenun n
nnrnnponanne coxpamenn xenunoro nystpx, nosmoxno uepes noannenne ecrnnx
xonenncroxnnnna.
Hyrn pasnnrnx ncxnnernuecxnx paccrpocrn XBH na ocnone napymenn
neporymopantno perynxnnn xpomrcx n onapyxnnaemtx nsanmocnxsxx mexy crpeccom n
peaxnne n neporymopantno cncreme XKT n orner na nero. Hpnunna nsnparentnocrn
nopaxennx ]ynxnnn XKT n orner na crpecc, nosmoxno, cnxsana c nacnecrnenno-
xoncrnrynnonantntmn ]axropamn, onpeenxmmnmn nocnpnnmunnocrt nexoroptx opranon
n cncrem, a raxxe c naronornuecxnmn ycranonxamn n nnmenom noneennn,
c]opmnponanntmn eme n ercxom nospacre. Ienernuecxne ]axropt npeonpeenxmr
cnaocrt mexannsmon, perynnpymmnx ]ynxnnn xenyxa, xnmeunnxa, nnnapnoro rpaxra n
moryr crart npnunno rponnocrn x romy nnn nnomy oprany XKT arenra nonpexammero nx
]ynxnnm.
Mop]onornuecxnx npoxnnenn npn nepnnuno nc]ynxnnn XBH n crpyxrype nnnapno
cncremt ne onapyxnnaercx. Onaxo cneyer ormernrt, uro nx orcyrcrnne moxer trt
cnxsano n c orcyrcrnnem n nacroxmee npemx meroon onapyxennx ronxnx crpyxrypntx
nsmenenn nnnapnoro rpaxra. Kpome roro, orcyrcrnyer omenpnnxrax rpaxronxa
cnenn]nuecxnx rncronornuecxnx napymenn.
Tannna 2. Perynxropnte nenrnt n neporpancmnrrept moropno axrnnnocrn opranon
XKT
Aueurxorun Cuuyrnuun
Popapenarun vrneenue
xoreuucoiunun Cuuyrnuun
onauun, cepoonun Cuuyrnuun
Cicu asoa vrneenue
lauua-auunouacrnnan iucroa, A14 vrneenue
8asoaiuunsu unecunarsnsu nenu vrneenue
Cy6canuun Cuuyrnuun
laranun Cuuyrnuun
lacpun, racpun-purusunr nenu, iarsuuonun
ren-cunsannsu nenu
Cuuyrnuun
Mourun Cuuyrnuun
Peuponenu Y vrneenue
Peupoensun Cuuyrnuun
anipeaueciuu norunenu, nenu rucuun-
usoreuuun, nenu YY
vrneenue
orouse ropuons vrneenue
Couaocaun 8osuo+en uounou aei
1upeoponun-perusunr nenu Cuuyrnuun
3niearuns/anopuns vrneenue
3neporriaron vrneenue

uame ncero nropnunte ]ynxnnonantnte napymennx XBH moryr nanmartcx:
npu ropuonarsnsx paccpoucuax, u ou ucre npu reenuu couaocaunou, npu
npeuencpyarsnou u iruuaiepueciou cunpouax, 6epeuennocu, caxapnou ua6ee;
npu renaue, uuppose neenu;
npu uanuearsnsx paccpoucuax;
npu npauocoponneu neponose;
na one xponuecioro xoreuucua u +ernoiauennou 6oresnu;
npu xponueciou yoenue;
npu nsuennou 6oresnu +eryia u ;
Hmemrcx annte, uro napymenne ]ynxnnn xenunoro nystpx, nporoxon, c]nnxrepnoro
annapara XBH moxer nosnnxart npn nopaxennn cnnsncro oonouxn nenanarnnepcrno
xnmxn (yoennre, xsnenno onesnn) n onocpeyercx uepes napymenne cnnresa
xonenncroxnnnna.
uynxnnonantntm paccrpocrnam nonepxent cneymmne crpyxrypt:
1. +ernsu nyssps, iai no runepiuneueciouy, ai u no runoiuneueciouy uny,
2. cuniep Cu, nienca (runeponun - cnasu, runoonun, aonun).
Bosmoxnt couerannte paccrpocrna xenunoro nystpx n c]nnxrepnoro annapara.
Tannna 3. Knaccn]nxannx nc]ynxnnonantntx paccrpocrn nnnapnoro rpaxra
1. o roiarusauuu A. ucyniuun +ernoro nysspn (L 1)
B. ucyniuun cuniepa Cu (L 2)
2. o auororuu A. epuunse
B. 8opunse
3. o yniuuonarsnouy coconnu A. lunepyniuuu
B. lunoyniuuu

ucqyuuuua xeuuuoeo nysmpa
nc]ynxnnx xenunoro nystpx xapaxrepnsyercx paccrpocrnom ero moropno axrnnnocrn,
coxparnmocrn, n orner na npnem nnmn, xoropax npoxnnxercx, n nepnym ouepet, onentm
cnnpomom. Bn onenoro cnnpoma sanncnr or ]opmt ncxnnesnn. Onaxo, nentsx
ncxnmunrt n naronornm nanonnennx xenunoro nystpx n mexnnmenapnrentnt nepno. O
anntx napymennxx xocnenno moxno cynrt no anntm paort c]nnxrepa On npn
nponeennn uX3. Hpxmtx ocronepntx meroon nccneonannx anno ]ynxnnn
xenunoro nystpx n reuenne npoonxnrentnoro npemenn n nacroxmee npemx ner.
Hpnunno nropnuntx ncxnnesn xenunoro nystpx moryr xnnxrtcx nocnannrentnte
saonenannx xenunoro nystpx, cyxenne nystpnoro nporoxa n pyrne npnunnt
ynennuennoro conpornnnennx nystpnoro nporoxa, n rom uncne ncxoopnnannx xenunoro
nystpx n nystpnoro nporoxa. B nocnenem cnyuae uacro pasnnnaercx mtmeunax
rnneprpo]nx crenxn nystpx. Knnnnuecxne npoxnnennx sanncxr or ]opmt ncxnnesnn.
Ocoeuuocmu ucqyuuuuu xeuuuoeo nysmpa no eunepuuuemuuecuo+y muny
Fonente npncrynt nosnnxamr uacro n cnxsn c cnntntmn +monnxmn, crpeccamn n pyrnmn
nepnno-ncnxnuecxnmn momenramn, na ]one n+nne]antnoro cnnpoma, ntpaxenntx
nererarnnntx napymenn, pexe npn snaunrentno ]nsnuecxo narpysxe c nontmennem
nnyrpnpmmnoro annennxHepnonuecxn, na ]one nonnoro sopontx, uame n cnxsn c
cnntntmn ncnxo-+monnonantntmn ]axropamn nosnnxaer xenunax xonnxa, r.e.
cxnarxoopasnte onn cpene n mano nnrencnnnocrn, nnrentnocrtm necxontxo mnnyr,
xynnpymrcx raxne onn camocroxrentno nnn cnasmonnrnxamn.
Bosnnxnonenne onn otuno oycnonneno nnesanno nacrynammnmn cnacrnuecxnmn
coxpamennxmn mtmeunoro cnox xenunoro nystpx. Xenunax xonnxa npn
rnnepxnnernuecxo nc]ynxnnn xenunoro nystpx ornnuaercx or xonnxn npn
xenunoxamenno onesnn. Hpn nc]ynxnnn onn menee nnrencnnnte, xparxonpemennte,
es nppanannn, nosnnxamr uame n cnxsn c orpnnarentntmn +monnxmn, orcyrcrnyer
xenryxa n nontmenne remneparypt rena, uacro conyrcrnymmne xenuno xonnxe npn
xenunoxamenno onesnn. B npomexyrxax mexy npncrynamn xonnx ontnte ne
ncntrtnamr onn, nnora omymamr uyncrno rxxecrn, pacnnpannx n npanom nopeepte.
Hpn ocmorpe nonoxenne ontnoro axrnnnoe. Cosnanne xcnoe, ontnte +monnonantno
nanntnt, nerxo nosynmt, ornnuamrcx nontmenno paspaxnrentnocrtm, uacro es
nmtx npnunn nanmaercx xparxonpemennoe noxpacnenne xoxntx noxponon, nornnnocrt.
Fontnte, uame nmemr acrennuecxoe renocnoxenne, croxn xpacnt epmorpa]nsm.
Temneparypa rena ne nontmaercx. Xnnor otuno nennunnt n ]opmt, yuacrnyer n axre
txannx.
Hpn nonepxnocrno opnenrnponouno nantnannn xnnora ormeuaercx nesnaunrentnax
onesnennocrt n npanom nopeepte. Hpn rnyoxo meronuecxo cxontsxme nantnannn
no meroy Opasnona n Crpaxecxo ormeuaercx cnntnax onesnennocrt n onacrn xenunoro
nystpx. Kpa neuenn y peepno yrn, ponnt, esonesnennt. Cnmnromt Oprnepa,
Mmccn, Mep]n orpnnarentnte.
Hpn nponeennn ononnnrentntx naoparopntx n nncrpymenrantntx nccneonann
cneyer ormernrt, uro xnnnnuecxn n noxnmnuecxn anannst xponn ne ornnuamrcx or
noxasarene y sopontx nnn. Hpn nponeennn ]paxnnonnoro xpomarnuecxoro
yoenantnoro sonnponannx n uerneprym ]asy ormeuaercx ycxopenne onopoxnennx
xenunoro nystpx: cxopocrt coxpamennx xenunoro nystpx n cpenem onee 20 mn sa 5
mnnyr, npemx ntenennx nystpno xenun coxpamaercx o 10-15 mnnyr, oem nystpno
xenun menee 60 mn. Hpn mnxpocxonnuecxom nccneonannn xenun nystpnax nopnnx
npospaunax, cnerno-xopnunenoro (cnerno-senenoro npn xpomarnuecxom sonnponannn)
nnera, nexonnron ne onee 8 n none spennx, +pnrponnron ner, +nnrenn ennnunt nnn
orcyrcrnyer, cnnst, xpncrannt ne onapyxnnamrcx Hpn noxnmnuecxom nccneonannn
xenun noxasarenn coornercrnymr raxontm y sopontx nnn, xonaroxonecrepnnont
xo+]]nnnenr onee 10.
Ho anntm xonenncrorpa]nn xenunt nystpt pacnonoxen otuno (na yponne nepnoro -
nroporo noxcnnunoro nosnonxon) nnn necxontxo ntmeTent nystpx nnrencnnnax,
romorennax, onantno nnn oxpyrno ]opmt, ymentmena n oeme. Hocne npnema nponoro
sanrpaxa uepes 30 mnnyr nystpt coxpamaercx onee uem na 1/3 nepnonauantnoro oema (na
1/2-2/3).
uacro annomy rnny nc]ynxnnn xenunoro nystpx conyrcrnyer rnnepronyc
nenanarnnepcrno xnmxn.
Hpn nponeennn yntrpasnyxonoro nccneonannx xenunt nystpt uerxo xonrypnpyercx,
cnooen or nnyrpennnx +xonerarnnntx opasonann, ononno ]opmt, ronmnna crenxn
ne npentmaer 3 mm.
Ocoeuuocmu ucqyuuuuu xeuuuoeo nysmpa no eunouuuemuuecuo+y muny
Hanonee uacrtmn npnunnamn pasnnrnx rnnoxnnesnn xenunoro nystpx xnnxmrcx:
Hepnnunte:
naororun rraiousuensx ireoi +ernoro nysspn;
cnu+enue yucuuersnocu i neuporopuonarsnsu cuuyrau;
ucioopunauun +ernoro nysspn u nysspnoro npooia;
ruersnoe yueruennoe conpouurenue nysspnoro npooia.
Bropnunte:
uscoiuu ypouens acporenou u ipouu (npu 6epeuennocu, uo uopy asy uencpyarsnoro
uuira u npu npueue ropuonarsnsx npouuosaaonsx cpecu);
couaocaunoua, epanun couaocaunou;
nocreonepauuonnse coconnun (peseiuun +eryia, naro+enue anacouosou, uaroouun);
cporan ruersnan uea npu sa6oreuanunx +eryia, uenauaunepcnou iuuiu (racpu,
nsuennan 6oresns), o npuuou i pasuuu "renuuoro" +ernoro nysspn;
ucpoun u apoun crusucou uenauaunepcnou iuuiu, npuuonuue i cnu+enu
cunesa ropuona xoreuucoiununa (apoueciuu yoenu);
uaronouu+nsu o6pas +usnu, o+upenue, neperyrnpnoe nuanue, 6orsuue unepuars
ue+y npueuou nuuu;
cuceunse sa6oreuanun - ua6e, uuppos neenu, ueruaiun, uuoonun, ucpoun;
uocnaruersnse sa6oreuanun +ernoro nysspn u naruue u ero norocu ionipeuenou.
Ocnonntm xnnnnuecxnm npoxnnennem rnnoxnnernuecxo nc]ynxnnn xenunoro nystpx
xnnxercx xapaxrepnt oneno cnnpom, uame ncrencnonnoro xapaxrepa. Fecnoxonr
uyncrno pacnnpannx, npoonxammnecx 20 mnnyr n onee, nnora nocroxnnte, nnrentnte,
rynte, nommne, nepnonuecxn ycnnnnammnecx, nennrencnnnte, ymepennte, pexe
ntpaxennte onente omymennx n npanom nopeepte.
Foneno cnnpom xapaxrepnsyercx xax ymepennt, ecnn on napymaer exenennym
exrentnocrt nannenra n xax rxxent, ecnn rpeyer cpouno mennnncxo nomomn
(menxamenrosno). Fonn uame es nppanannn, pexe ormeuaercx nppanannx onn n cnnny
nnn npanym nonarxy. Xapaxrepna cnxst c npnemom nnmn (ycnnenne) n ymentmenne ee nocne
yoenantnoro sonnponannx, "cnentx" sonnponann, npnema xonenncroxnnernuecxnx
cpecrn Bosnnxnonenne onn nosmoxno noutm n cnxsano c nepenonnennem xenutm
xenunoro nystpx n pacrxxennem ero crenxn n cnxsn co cnatm ronycom rnaxo
mycxynarypt xenunoro nystpx, cnnxennem coxparnrentno cnoconocrn ero xax n
mexnnmenapnrentnt nepno, rax n nocne npnema nnmn.
Hapxy c ontm n npanom nopeepte ontntx ecnoxoxr ncnencnuecxne xnnennx:
yxymenne annernra, orptxxa nosyxom, nnme, romnora, sanopt aronnuecxoro xapaxrepa.
Hocne onntno xnpno nnmn nnora nosnnxaer nonoc n pesyntrare nocrynnennx n
xnmeunnx ontmoro xonnuecrna xonnenrpnponanno, necnoenpemenno ntennnmecx
xenun.
Hpn ocmorpe opamaer nnnmanne ]nermarnunocrt ontntx c npnsnaxamn napymennx
xnponoro omena, nstrouno macco rena. Koxnte noxpont otunoro nnera.
Temneparypa rena nopmantnax. Xnnor ne nsyr, ynennuen n oeme sa cuer noxoxno-
xnpono xneruarxn.
Hpn nonepxnocrno opnenrnponouno nantnannn xnnora ormeuaercx nesnaunrentnax
onesnennocrt n npanom nopeepte. Hpn rnyoxo meronuecxo cxontsxme nantnannn
no meroy Opasnona n Crpaxecxo ormeuaercx ymepennax onesnennocrt n onacrn
xenunoro nystpx. Hpn snaunrentno ncrensnn nystpt moxer nantnnponartcx. Kpa
neuenn y peepno yrn, ponnt, esonesnennt. Cnmnromt Oprnepa, Mmccn, Mep]n,
3axaptnna orpnnarentnte.
Knnnnuecxn n noxnmnuecxn anannst xponn ne ornnuamrcx or noxasarene y sopontx
nnn. Hpn nponeennn ]paxnnonnoro xpomarnuecxoro yoenantnoro sonnponannx
ntxnnxercx rnnoxnnesnx xenunoro nystpx.
Cxopocrt ntenennx nystpno xenun n cpenem menee 12 mn sa 5 mnnyr, ynennunnaercx
npemx ntenennx nopnnn "B" o 45-60 mnnyr n onee, oem nystpno xenun moxer
npentmart 100 mn, uro yxastnaer na ncrensnm xenunoro nystpx ncnecrnne rnnoronnn
ero n sacrox xenun n nem. Hpn mnxpocxonnuecxom nccneonannn xenun nystpnax nopnnx
npospaunax, xopnunenax nnn remno-onnnxonax, nnora nourn uepnax (sacronax).
Hexonnron ne one 8 n none spennx, +pnrponnron ner, +nnrenn ennnunt nnn
orcyrcrnyer, cnnst, xpncrannt ne onapyxnnamrcx. Hpn noxnmnuecxom nccneonannn
xenun noxasarenn cnnerentcrnymr o napymennn xonnonno cranntnocrn xenun sa cuer
pasnnrnx sacronoro cnnpoma, noxnnenne cxnonnocrn x xamneopasonannm:
xonaroxonecrepnnont xo+]]nnnenr cnnxaercx, cranonnrcx menee 10, nospacraer nnexc
xonnenrpannn nnnpynna (onee 20).
Ho anntm xonenncrorpa]nn xenunt nystpt ynennuen n oeme, uacro onymen nnxe
nroporo noxcnnunoro nosnonxa, ]opma ynnnennax n pacmnpennax xnnsy (rpymennnax).
Honoxenne nystpx menxercx npn nepemene nonoxennx rena. Onopoxnenne samenennoe:
nocne npnema nponoro sanrpaxa uepes 30 mnnyr nystpt coxpamaercx menee uem na 1/3
nepnonauantnoro oema. Conyrcrnyer rnnoronnx xenyxa, nenanarnnepcrno xnmxn,
uacro onymenne nnyrpennnx opranon (nncneponros).
Ecnn onopoxnenne xenunoro nystpx cocrannxer menee 40%, ro narnos nc]ynxnnn
xenunoro nystpx no rnnoxnnernuecxomy rnny nepoxren.
Henecoopasno, nx ntxnnennx cxptro neocrarounocrn nnmenapnrentno ]ynxnnn
noxenyouno xenest, uacro conyrcrnymme nc]ynxnnn xenunoro nystpx,
nccneonanne yponnx nanxpearnuecxnx ]epmenron n xonponornuecxoe nccneonanne, c
nocneymme xoppexnne neocrarounocrn ]epmenrntmn npenaparamn.
Hpn nponeennn yntrpasnyxonoro nccneonannx xenunt nystpt uerxo xonrypnpyercx,
ynennuen n oeme, rpymennno ]opmt, cnooen or nnyrpennnx +xonerarnnntx
opasonann, ronmnna crenxn ne npentmaer 3 mm.
ucqyuuuua cquuumepa Ou
nc]ynxnnx xenunoro nystpx xnnxercx uacro, no ne enncrnenno, a n ontmnncrne
cnyuaen n ne nsonnponanno ]ynxnnonantno naronorne XBH. B +ro cnxsn, ne pexo,
xonenncr+xromnx, xax panxantnt mero neuennx nc]ynxnnn xenunoro nystpx,
ocoenno npn nnrentnom n rxxenom ee reuennn, a raxxe neyonnernopnrentntx
pesyntrarax xoncepnarnnno repannn nc]ynxnnn, ne ycrpanxer nonnocrtm xnnnnuecxnx
npoxnnenn onesnn. B pxe cnyuaen, n cpenem y rpern nannenron nepenecmnx
xonenncr+xromnm, xnnnnxa nocne nepenecennoro xnpyprnuecxoro nmemarentcrna
nosnpamaercx, menxercx. Hpnunno orcyrcrnnx nonoxnrentntx pesyntraron nocne
xonenncr+xromnn y anntx ontntx xnnxercx neocrarounocrt, nerounocrt narnocrnxn
nc]ynxnnn xenunoro nystpx, neoyuer nopaxennx pyrnx opranon XKT cmexno sont
(noxenyounax xenesa, nenanarnnepcrnax xnmxn n r.n.). Bo ncex +rnx cnyuaxx otuno
crannrcx narnos nocrxonenncr+xromnuecxoro cnnpoma, n ocnone xoroporo nexnr, xax
npannno, nc]ynxnnx c]nnxrepa On. Fesycnonno, nc]ynxnnx c]nnxrepa On moxer
trt n camocroxrentno naronorne, rpeymme narnocrnxn n neuennx.
nc]ynxnnx c]nnxrepa On xapaxrepnsyercx uacrnuntm napymennem npoxonmocrn
nporoxon na yponne c]nnxrepa n moxer nmert xax oprannuecxym (crpyxrypnym), rax n
]ynxnnonantnym npnpoy (napymenne nnrarentno axrnnnocrn, ronyca c]nnxrepa
xoneoxa n/nnn nanxpearnuecxoro nporoxa). Knnnnuecxn nc]ynxnnx c]nnxrepa On
npoxnnxercx napymennem orroxa xenun n nanxpearnuecxoro coxa.
B ocnone rnnepronnn c]nnxrepa On uame nexar ncnxorennte nosecrnnx (omn
nenpos, crpecct, +monnonantnte nepenanpxxennx), peannsyemte uepes nontmenne ronyca
nyxammero nepna.
Kpnrepnn narnocrnxn (cornacno Pnmcxomy xoncencycy 1999 r.):
anusos uspa+ennou ycouuuou 6oru, roiarusouannou u anuracpuu u npauou uepxneu
iuapane +uuoa.
6oreuse anusos, rnuuecn 6oree 20 uuny, epeyncs c 6es6oreusuu unepuarauu;
uosnuinouenue npucynou u eenue 6oree 3 uecnueu;
ycouuuocs 6oreuoro cunpoua, napyuauero pyouy enersnocs, neo6xouuocs
ioncyrsauuu c upaou;
ocycuue annsx o cpyiypnsx usuenenunx, ioopse uorru 6s o6ncnus au npusnaiu.


Hpn ocmorpe ontnte +monnonantno nanntnt, nerxo nosynmt, paspaxnrentnt. Xnnor
ne nsyr, otuno nennunnt n ]opmt. Hpn nonepxnocrno opnenrnponouno nantnannn
ormeuaercx nesnaunrentnax onesnennocrt n npanom nopeepte, ontme n npoexnnn
xenunoro nystpx, Cnmnromt Oprnepa, Mmccn, Mep]n orpnnarentnte.
C yuerom pasnnun n xnnnnuecxo xaprnne ontntx c CO xnaccn]nnnpymr na ne
xareropnn (no S. Sherman et al., 1991):
Kareropnx 1. Hannenrt (ontmnncrno) c onentm cnnpomom no nnnapnomy rnny, xax npn
onesnxx XBH (noxannsannx n +nnracrpnn nnn npanom nopeepte c nppananne n cnnny
n npanym nonarxy). annt rnn n cnom ouepet nmeer nornnt:
1. Luruapnsu un 1 - npucyn 6oreu, coeauuucn c peun creyuuuu npusnaiauu:
noeuou AC1 u/ uru/ 4 u 2 u 6oree pas npu 2-ipanou uccreouanuu;
sauerennsu userenueu ionpacnoro ueuecua npu 3xl (6oree 45 uun);
pacuupenueu o6uero +ernoro npooia 6oree 12 uu.
2. Luruapnsu un 2 - npucyn 6oreu, coeauuucn c onuu uru uyun nepeucrennsuu
usue npusnaiauu.
3. Luruapnsu un 3 - orsio npucyn 6oreu " 6uruapnoro" una.
Kareropnx 2. Hannenrt c onentm cnnpomom, nanomnnammnm raxono npn npncryne
ocrporo nanxpearnra, nanxpearnuecxn rnn (ont n nenom nopeepte c nppananne n
cnnny, ymentmammaxcx npn naxnone nnepe). nx annoro xnnnnuecxoro rnna n nornna
"a" xapaxrepntm xnnxercx nannune rnnnunoro nx nanxpearnra onenoro cnnpoma,
conponoxammerocx snaunrentntm nontmennem axrnnnocrn ctnoporouno amnnast n
/nnn nnnast ctnoporxn xponn ntme nepxne rpannnt nopmt n 1,5-2 pasa. Xapaxrepno
raxxe pacmnpenne nanxpearnuecxoro nporoxa n rononxe noxenyouno xenest onee uem
na 6 mm, a n rene onee uem na 5 mm. Kpome roro, npemx onopoxnennx nporoxa
noxenyouno xenest onxno trt ynennueno onee uem na 9 mnn n nonoxennn ontnoro
nexa na cnnne. Hornn "" yunrtnaer oneno cnnpom nanxpearnuecxoro xapaxrepa n
nosnrnnnte annte onoro nnn nyx nynxron ns rnna "a". Hornn "n" yunrtnaer rontxo
oneno cnnpom xapaxrepnt nx nanxpearnra.
Kpome yxasanntx rnnon moxer nanmartcx n couerannt rnn, nx xoroporo xapaxrepnt
onoxctnammne onn.
Haoparopnte nccneonannx moryr nmert snauenne rontxo n cnyuae, ecnn onn nponoxrcx
no npemx nnn cpasy nocne onenoro npncryna. Hpn ocrpom npncryne one y nexoroptx
nannenron onpeenxercx rpansnropnoe nontmenne axrnnnocrn neuenountx ]epmenron
(ACT, AHT, Bu, IITH n/nnn ]epmenron noxenyouno xenest (amnnast, nnnast).
Onaxo +ro ne xnnxercx crporo cnenn]nuntm nx nc]ynxnnn c]nnxrepa On,
neoxonmo ncxnmunrt pyrne npnunnt napymennx npoxonmocrn xenuntx nporoxon, n
uacrnocrn xoneoxonnrnas.
Hpn nponeennn ]paxnnonnoro xpomarnuecxoro yoenantnoro sonnponannx n nepnym
]asy ntenxercx xenun mentme, uem y sopontx nnn (menee 20 mn). Hpn snaunrentnom
nontmennn ronyca c]nnxrepa On xenut n +ry ]asy moxer orcyrcrnonart. Bo nropym
]asy sonnponannx ynnnxercx npemx saxptroro c]nnxrepa On (onee 6 mnnyr). Hpn
mnxpocxonnuecxom nccneonannn xenun nystpnax xenut npospaunax, xopnunenoro nnn
onnnxonoro nnera (senenax npn xpomarnuecxom sonnponannn), rycrax, nxsxax, nexonnron
ne onee 8 n none spennx, +pnrponnron ner, +nnrenn ennnunt nnn orcyrcrnyer, cnnst ne
onapyxnnaercx, moryr trt xpncrannt xonecrepnna n nnnpynnara xantnnx. Hpn
noxnmnuecxom nccneonannn xenun noxasarenn moryr cnnerentcrnonart o napymennn
xonnonno cranntnocrn xenun: xonaroxonecrepnnont xo+]]nnnenr cnnxaercx,
cranonnrcx menee 10, nospacraer nnexc xonnenrpannn nnnpynna (onee 20).
Ho anntm xonenncrorpa]nn xenunt nystpt pacnonoxen na yponne 1-2 noxcnnunoro
nosnonxon, rent nnrencnnnax, romorennax, oxpyrno ]opmt, necxontxo ynennuena n
oeme. Hocne npnema nponoro sanrpaxa uepes 30 mnnyr nystpt cnao coxpamaercx (menee
uem na 1/3 nepnonauantnoro oema) nnn ne coxpamaercx concem.
Hpn annom rnne nc]ynxnnn xenuentnoxmnx nyre penrrenonornuecxoe nccneonanne
nmeer onpeenennte neocrarxn, cnxsannte, x npnmepy, c rem, uro, npn
penrrenonornuecxom nccneonannn onapyxnnaercx orcyrcrnne coxpamennx xenunoro
nystpx nnn ero cnaoe coxpamenne, r.e. moxno ymart o ero rnnoxnnesnn, nc]ynxnnn.
Onaxo orcyrcrnne onopoxnennx xenunoro nystpx moxer trt oycnonneno ne cnnxennem
ero coxparnrentno cnoconocrn, a nannunem npenxrcrnnx roxy xenun n nne
cnasmnponannoro c]nnxrepa On, uro ntxnnrt penrrenonornuecxn ne npecrannxercx
nosmoxntm. Ho+romy npn anno ]opme nc]ynxnnn XBH onee nn]opmarnnntm
xnnxercx nmenno ]paxnnonnoe xpomarnuecxoe yoenantnoe sonnponanne.
Hpn nponeennn yntrpasnyxonoro nccneonannx xenunt nystpt uerxo xonrypnpyercx,
cnooen or nnyrpennnx +xorenntx opasonann, oxpyrno ]opmt, ronmnna crenxn ne
npentmaer 3 mm. Fontmoe snauenne npn nc]ynxnnn On npnaercx V3H npnsnaxam
napymennx orroxa xenun: pacmnpenne xoneoxa n rnannoro nanxpearnuecxoro nporoxa.
Onaxo cneyer yunrtnart, uro y 3-4% ontntx, nepenecmnx xonenncr+xromnm n ne
nmemmnx cnmnromon nocrxonenncr+xromnuecxoro cnnpoma, ormeuaercx pacmnpenne
omero xenunoro nporoxa. nx nsyuennx nsmenennx namerpa nanxpearnuecxnx nporoxon
ncnontsyercx npoa c nneennem cexpernna n ose 1mr/xr. B nopme nocne crnmynxnnn
nanxpearnuecxo cexpennn cexpernnom npn V3H ormeuaercx pacmnpenne nanxpearnuecxoro
nporoxa n reuenne 30 mnnyr c nocneymmnm ero ymentmennem o ncxonoro yponnx. Ecnn
nporox ocraercx pacmnpenntm onee 30 mnn, ro +ro cnnerentcrnyer o napymennn ero
npoxonmocrn.
Hpn nnncnnnrnrpa]nn o nc]ynxnnn c]nnxrepa On cnnerentcrnyer ynennuenne
npemenn rpansnra pano]apmnpenapara or nopor neuenn o HK, npn +rom npemx npoxoa
nponopnnonantno yponnm asantnoro ronyca c]nnxrepa On. B ro xe npemx npn
pacmnpennom xoneoxe annoe nccneonanne mano nn]opmarnnno nx onenxn ]ynxnnn
c]nnxrepa On.
B nacroxmee npemx nanonee ocronepntm meroom nsyuennx ]ynxnnn c]nnxrepa On
xnnxercx +nocxonnuecxax manomerpnx c]nnxrepa On. Hpn +rom nosmoxno pasentnoe
xanmnnponanne xoneoxa n Bnpcynrona nporoxa c nponeennem manomerpnn nx
c]nnxrepon, uro nosnonxer ntennrt npenmymecrnenno nnnapnt nnn nanxpearnuecxn
rnn paccrpocrn, a raxxe ycranonnrt +rnonornm pennnnnpymmnx nanxpearnron y
ontntx nepenecmnx xonenncr+xromnm n nannnnoromnm. Hpnsnaxamn nc]ynxnnn
c]nnxrepa On xnnxmrcx: nontmenne asantnoro annennx n npocnere c]nnxrepon (ntme
30-40 mm. pr.cr.), nontmenne amnnnryt n uacrort ]asontx coxpamenn (raxnonx);
ynennuenne uacrort perporpantx coxpamenn.
uro xacaercx nc]ynxnnn c]nnxrepa On, cnxsanno c nepenecenno xonenncr+xromne,
ro sect npnunn nx ]opmnponannx anno naronornn, ecnn ona orcyrcrnonana o
onepannn, necxontxo. B nepnym ouepet +ro paspymenne cnxse mexy xenuntm nystpem
n c]nnxrepom On. Hsnecrno, uro no npemx coxpamennx nystpx pe]nexropno nosnnxaer
penaxcannx c]nnxrepa On. Kpome roro, xenunt nystpt moynnpyer orner c]nnxrepa
On na ropmonantnym crnmynxnnm (xonenncroxnnnn). Hepeuncnennte npnunnt ne
cnxsant co crpyxrypntmn napymennxmn c]nnxrepa On, ne nocxr oprannuecxo npnpot
n asnpymrcx na napymennn ]ynxnnonantntx nyre perynxnnn exrentnocrn c]nnxrepa.
Onaxo nosmoxnt n oprannuecxne ero nsmenennx (crenos, crpnxrypa n r.n.). Bce
ntmenepeuncnennoe moxer trt npnunno xnnnnuecxoro cnnpoma, neymnm cnmnromom
xoroporo xnnxercx oneno. B ocnone onenoro cnnpoma nexnr n nepnym ouepet,
ycnnenne ronyca rnaxo mycxynarypt c]nnxrepnoro opasonannx, mtmeunax ncxnnesnx.
Ocoenno ntpaxent annte xnnennx n nepnte mecxnt nocne xonenncr+xromnn.
V ontmnncrna ontntx nocne xonenncr+xromnn onpeenxmrcx npnsnaxn ntcoxo
nnrorennocrn xenun c nnsxnm xonaroxonecrepnnontm xo+]]nnnenrom. Btnaenne
]nsnonornuecxo ponn xenunoro nystpx (xonnenrpannx xenun n mexnnmenapnrentnt
nepno n ntpoc ee n HK n nepno nnmenapennx) conponoxaercx napymennem naccaxa
xenun n xnmeunnx n paccrpocrnamn nnmenapnrentno ]ynxnnn HK n pyrnx orenon
ronxoro xnmeunnxa, noxnnennem ncnencnuecxnx paccrpocrn (napex, sanopt, mereopnsm,
cnmnromt IP, I3PF). annte xnnennx nosnnxamr ns-sa nsmenennx nocne
xonenncr+xromnn xnmnuecxoro cocrana xenun n ee xaornunoe nocrynnenne n HK. 3ro
npnnonr x napymennm nepenapnnannx n ncactnannx xnpa n pyrnx nemecrn nnnnno
npnpot, ymentmaer axrepnnnnocrt yoenantnoro coepxnmoro, npnnonr x
mnxponomy ocemenennm HK, ocnanennm pocra n ]ynxnnonnponannx nopmantno
mnxpo]nopt, paccrpocrny neuenouno-xnmeuno nnpxynxnnn xenuntx xncnor n pyrnx
xomnonenron xenun no nnnxnnem mnxpo]nopt xenunte xncnort nonepramrcx
npexenpemenno exontmrannn, uro conponoxaercx nonpexennem cnnsncro oonouxn
HK, ronxo n roncro xnmxn c pasnnrnem yoennra, xonnra, pe]nmxc-racrpnra, I3PF.
yoennr conponoxaercx yoenantno ncxnnesne, ]ynxnnonantno yoenantno
neocrarounocrtm, rnneprensne, IP n sapocom coepxnmoro n omn xenunt n
nanxpearnuecxn nporox. Ha +rom ]one y 10% nannenron nocne xonenncr+xromnn
pasnnnaercx nnn ycyrynxercx nmenmaxcx o onepannn nc]ynxnnx c]nnxrepa On.
Ouent naxno nponecrn rmarentnoe nncrpymenrantnoe nccneonanne ontnoro n ntxcnnrt
npnunny nc]ynxnnn, ncxnmunrt ee oprannuecxym npnpoy, rax xax +ro yer onpeenxrt
antnemym neuenym raxrnxy - pexoncrpyxrnnnte onepannn (c]nnxreporomnx), nno
menxamenrosnoe neuenne. nx nnnapno rnneprensnn c nannunem oprannuecxnx
npenxrcrnn roxy xenun xapaxrepno xpome nannunx onenoro cnnpoma n npanom
nopeepte, cnnpom mexannuecxo xenryxn pasno nnrencnnnocrn, xoxnoro sya,
nnxopaxn. V 5-20% ontntx ntxnnxercx pennnnnt nnn pesnyantnt xoneoxonnrnas,
y 11-14% - crenos ontmoro yoenantnoro cocouxa, y 6,5%. 20% - crpnxrypt xenuntx
nporoxon n xenueornoxmnx anacromoson, y 0,1-1,9% - nstrounax xyntrx nystpnoro
nporoxa.
Hponox n]]epennnponannym narnocrnxy mexy oprannuecxnm nopaxennem n
naronorne ]ynxnnonantnoro nnana cneyer eme pas cymmnponart ocnonnte xapaxrepnte
npnsnaxn ]ynxnnonantntx paccrpocrn moropnxn xenuentnoxme cncremt:
1. peo6raanue u irunueciou iapune neupouecioro cunpoua.
2. Cunss 6oreuoro cunpoua co cpeccauu, auouuonarsnsuu neperpysiauu.
3. paioupeuennocs, nepuounocs 6oru.
4. Pesnauersnan uspa+ennocs narsnaopnou 6oresnennocu o6racu +ernoro nysspn u
nepuo o6ocpenun u ocycuue 6oru u nepuo peuuccuu.
5. Ccycuue ruxopaiu uo upeun nonurenun 6oreuoro cunpoua.
6. Ccycuue usuenenuu co copons ipouu (reuiouuosa, yciopenun CC3).
7. Ccycuue uocnaruersnsx areuenou u +eru (reuiouuou, crusu, anuerun).
8. Ccycuue npusnaiou opranuecioro nopa+enun +ernoro nysspn:
naruue xopouo ionpacupouannou enu +ernoro nysspn, no annsu
penrenororuecioro uccreouanun (ionuenpauuonnan yniuun nysspn u nopue);
no annsu yrspasuyiouoro uccreouanun - oruuna ceniu +ernoro nysspn ne
6oree 3 uu, ocycuue u npocuee ero necia, ionipeuenou.
9. na6ursnocs nysspnoro pereica, userenue yueruennoro (npu runoiunesuu) uru
yuensuennoro (npu runepiunesuu) ioruecua +eru u nopuuu "8", usuenenue puua
+ereoerenun.
Cneyer yunrtnart, uro nnrentno cymecrnymmne ]ynxnnonantnte paccrpocrna n
xenuentnoxme cncreme moryr npnnonrt n antnemem x rnnoxnnesnn xenunoro nystpx
c sacroem xenun, napymennm ee xonnonno cranntnocrn n xamneopasonannm, r.e. x
]opmnponannm xenunoxamenno onesnn. Kpome roro, sacro xenun na ]one nc]ynxnnn
c]nnxrepa On n xenunoro nystpx moxer cnococrnonart npncoennennm nn]exnnn, r.e.
cnococrnyer nosnnxnonennm xonenncrnra. Cneymmnm naxntm momenrom xnnxercx
xonecrarnuecxn ]axrop. Tax, nnrentno cymecrnymmn cnasm c]nnxrepa On moxer
npnnonrt x xonecrasy, nropnunomy nsmenennm neuenn (xonecrarnuecxn renarnr,
nropnunt nnnapnt nnppos).
enunoxauennan onesnt
Xenunoxamennax onesnt (xonennrnas) - saonenanne renaronnnapno cncremt,
oycnonnennoe, rnanntm opasom, napymennem omena xonecrepnna n/nnn nnnpynna,
xapaxrepnsyercx opasonannem xamne n xenunom nystpe n/nnn n xenuntx nporoxax c
nosmoxntm pasnnrnem ocnoxnenn. XKF nnepnte tna onncana n 1341-1541 rr. name
+pt n o nacroxmero npemenn nmeer snaunrentnoe pacnpocrpanenne n crpanax Enpont n
Cenepno Amepnxn, nopaxax n ocnonnom nospacrno xonrnnrenr 50-60 nernnx nme, c
nexoroptm npeonaannem xenmnn.
Tannna 4. Ocnonnte ]axropt pncxa pasnnrnx xenunoxamenno onesnn
8ospac o+urou u capeciuu
or +enciuu
Meuiauens pousuonse u6paou, ionpauenuus, acporens u nepuo uenonayss,
nporecepon, oipeou, uepuaicon
Anaunes xoreruuas y uaepu
Coconnue C+upenue, 6scpoe noxyanue, nornoe napeneparsnoe nuanun nuanue,
roroanue
3a6oreuanun Lepeuennocu (uno+ecuennse), 6oresns pona, u coconnun
runeppurruuepueuun, caxapnsu ua6e, xponueciuu reuorus, uuppos
neenu, uneiuun 6uruapnou cuceus, yoenarsnse u xoreoxarsnse
uuepuiyrs, cuorouan uaroouun, peseiuun +eryia, nusiuu ypouens
xorecepuna u runonpoeuou uscoiou nronocu.

Ho conpemenntm anntm xamneopasonanne n nnnapno cncreme xnnxercx pesyntrarom
ecrannnsannn ]nsnxo-xnmnuecxoro cocroxnnx xenun, nsmenennx crenenn ncnepcnocrn
maxpomonexynxpntx xomnnexcon xenun n napymennx xonnonantno ycrounnocrn xenun.
B +rnx ycnonnxx nanmaercx ntnaenne n ocaox ocnonntx xomnonenron xenun
(xonecrepnna, nnnpynna, neoprannuecxnx n oprannuecxnx cone xantnnx n mynnnontx
rnnxonporenon) . K opasonannm xonxpemenron neyr rpn ocnonnte npnunnt: napymenne
nnnnnoro omena, nn]nnnponanne n sacro xenun. uame nmeer mecro napymenne
xonecrepnnonoro omena c nepenactmennem xenun xonecrepnnom, uro xnnxercx ]axropom,
npepacnonarammnm x opasonannm xonecrepnnontx xamne, ncnecrnne uero xenut
nonyunna nasnanne nnrorenno. Cocrannte xomnonenrt xenun (nnnpynn, xonecrepnn)
naxoxrcx n pacrnopennom cocroxnnn no nnnxnnem xenuntx xncnor. B nopme coornome-
nne xenuntx xncnor x coepxannm n xenun xonecrepnna cocrannxer 15:1. Hpn ynennuennn
xonecrepnna n xenun nnn neocrarxe xenuntx xncnor xo+]]nnnenr coornomennx mexy
nnmn pesxo nsmenxercx, xonecrepnn ne yepxnnaercx n pacrnope n ntnaaer n ocaox,
cnococrnyx opasonannm xamne.


Bosnnxnonenne nepenactmennocrn xenun xonecrepnnom nosnnxaer:
1. pu us6sonou ceipeuuu xorecepuna u +ers (npu o+upenuu, ynope6renuu nuuu,
coep+aueu 6orsuoe ioruecuo +upa, xorecepuna).
2. pu yuensuenuu ceipeuuu u +ers anorennsx eeprennsx pacuopuereu xorecepuna
- +ernsx iucro sa ce:
cnu+enun cunesa ux us-sa us6sia acporenou u ipouu (npu 6epeuennocu, uo
upeun uencpyarsnoro uuira, ropuonarsnsx paccpoucuax, npuuenenuu
ropuonarsnsx npouuosaaonsx cpecu);
npu enonupouanuu +ernsx iucro u +ernou nysspe npu ero runoiunesuu,
aonuu, npoor+uersnou roroanuu, usiraecn acs +ernsx iucro us
aneporenaueciou uupiyrnuuu;
npu yniuuonarsnou neocaonocu neenonsx ireoi (renau, uuppos) ai+e
cnu+aecn o6pasouanue +ernsx iucro.
3. pu cnu+enuu ceipeuuu u +ers ocorunuou, ioopse ai+e iai u +ernse iucros,
yep+uua u pacuopennou uue xorecepun, 6urupy6un u npenncuy usnaenu ux u
ocaoi.
4. pu sacoe +eru u +ernou nysspe npoucxou ucacsuanue uos u +ernsx iucro, o
uee i cryuenu coep+uuoro u cnoco6cuye o6pasouanu iauneu.
3acro xenun moxer trt oycnonnen:
1. uexanueciuuu aiopauu, sapynnuuuu ooi +eru us +ernoro nysspn (nousuenue
unypu6punoro aurenun npu 6epeuennocu, onyuenuu unypennux opranou,
ueeopusue; npu anaouueciux usuenenunx +ernsx xoou, neperu6ax, cnauiax, py6uax
nysspnoro uru o6uero +ernoro npooia, npu caurenuu o6uero +ernoro npooia
yueruennsuu ruuaueciuuu ysrauu; npu uocnaruersnou npouecce, cpuiype u
o6racu aepoua cocoia u . n.
2. yniuuonarsnsuu napyuenunuu npu paccpoucue neuporyuoparsnou peryrnuuu
coipauersnou yniuuu +ernoro nysspn (ucyniuun +ernoro nysspn no
runoiuneueciouy uny). Cnopo+nenue +ernoro nysspn u oue na npueu nuuu uru
aisorenny cuuyrnuu xoreuucoiununou u aicnepuuene, y 6orsuuncua 6orsnsx +L
napyueno. pueu eei ipoecn uuenno u cauou +ernou nysspe, cnu+ennou ero
uoopnou aiuunocu, apeaiuunocu, ai iai ypouens uupiyrupyuero xoreuucoiununa
ne napyuen. pu aou +ernsu nyssps uo+e 6ss snauersno (u ua u 6oree pas)
runeppoupouan. 3aueeno, o u npeynpe+enuu opuupouanun cra+a u iauneu u
nysspe npu noo6nsx napyuenunx uoopnou aiuunocu "runeppoueciou uuonauu"
+ernoro nysspn, saueny pors urpa neioopse ueuiauenosnse cpecua,
o6raauue npoiuneueciuu aeiou (anaroru uouruna u p.).
K xamneopasonannm moryr npnnecrn npncoennenne nn]exnnn, nocnannrentnte,
anneprnuecxne, ayronmmynnte nponecct n xenunom nystpe. Hexoropte mnxpooprannsmt,
ocoenno xnmeunax nanouxa, ntenxmr n oxpyxammym cpey erra-rnmxoponnasy,
xoropax moxer npenpamart pacrnopnmt xonmrnponannt nnnpynn n cnoont -
nepacrnopnmt, uro neer x opasonannm nnnpynnontx xamne. Opasonannm xenuntx
xamne uacro npemecrnymr nocnannrentnte nsmenennx n crenxe xenunoro nystpx,
oycnonnennte ne rontxo mnxpooprannsmamn, no n anneprnuecxnmn, ayronmmynntmn
nponeccamn. Cnnsncrax oonouxa xenunoro nystpx ntenxer n ero npocner orart enxom
+xccyar, cnnst, na xoroptx n nponcxonr ornoxenne xpncrannon xonecrepnna,
nnnpynnara xantnnx. Tax opasymrcx cmemannte no cocrany xamnn.
Cnococrnonart xamneopasonannm, npnuem n xoporxne cpoxn, moxer npnem nexoroptx
npenaparon (oxrpeorn).
Konnenryantno ]opmnponanne xonecrepnnontx xamne nponcxonr n coornercrnnn c
]nsnxo-xnmnuecxnmn oocnonannxmn mnnennxpno reopnn n npoxonr n ne ]ast c
opasonannem xnxnx xpncrannon, nx arnomepanne, nactmennem xpncrannon
xonecrepnnom (xonecrepnn/]oc]onnnnt >1,0) n nocneymme xpncrannnsanne
xonecrepnna.
Conpemenntmn xnaccn]nxannxmn npeycmarpnnaercx ntenenne ne menee rpex cran
pasnnrnx XKF:
1. 4usuio-xuuuecian caun (naarsnan uru npeiauennan).
Pa aou cauu neens npoyuupye +ers, nepenacsuenny xorecepunou, c
yuensuenueu coep+anun u neu +ernsx iucro u ocorunuou (ruorennan +ers).
runueciue nponurenun ocycuy u eenue unorux re.
2. naennoe 6eccuunounoe iaunenocuerscuo (caun opuupouanun +ernsx iauneu).
xapaiepusyecn euu +e usuio-xuuueciuuu usuenenunuu u cocaue +eru, no c
naruueu iauneu u +ernou nysspe.
3. runuecian caun (ocpsu iarsiyresnsu u xponueciuu xoreuucu).
B pxe cnyuaen ononnnrentno ntenxmr cranm ocnoxnenn (uerneprym cranm).
Knnnnuecxne npoxnnennx XKF sanncxr or pacnonoxennx xenuntx xamne, nx pasmepon,
noxannsannn, axrnnnocrn nocnanennx, a raxxe or ]ynxnnonantnoro cocroxnnx
xenuentennrentno cncremt.
nx xenunoxamenno onesnn xapaxrepntm xnnnnuecxnm npoxnnennem xnnxercx "xenunax"
nnn "neuenounax xonnxa". Font nosnnxaer nnesanno, n npanom nopeepte, +nnracrpantno
onacrn, sarem, npnnnsnrentno uepes 2 uaca, ont xonnenrpnpyercx n onacrn xenunoro
nystpx. Ho xapaxrepy - pesuamax, xonmmax, pexymax. Font nppannpyer nnepx, nnpano, n
npanoe nneuo, mem, uenmcrt, no npanym nonarxy, nnora n onacrt cepna
(xonenncroxoponapnt cnnpom), npononnpyx npncryn crenoxapnn. Konnxa npoonxaercx
or necxontxnx mnnyr o necxontxnx uacon n ne, ro ymentmaercx n nnrencnnnocrn, ro
nnont ycnnnnaercx. uaxropamn, npononnpymmnmn nosnnxnonenne onn, xnnxercx
ynorpenenne xnpno, xapeno nnmn, npnema anxoronx, npxnocre. Hpononnpymr npncryn
crpecc, orpnnarentnte +monnn, ]nsnuecxne narpysxn, paora n naxnonennom nonoxennn.
Font moxer xynnponartcx raxxe nnesanno, xax n nosnnxart.
Vunrtnax ntpaxennocrt onenoro cnnpoma, n apcenan cpecrn nx xynnponannx onn
nnoxr napxornuecxne anantrernxn (npomeon). Bneenne mop]nna npornnonoxasano, r.x.
on nontmaer ronyc c]nnxrepa On, ntstnaer ero cnasm, uro moxer npnnonrt x eme
ontmemy napymennm orroxa xenunMexannsmon nosnnxnonennx npncryna neuenouno
xonnxn necxontxo.
Kax npannno, neuenounax xonnxa nosnnxaer n pesyntrare cnacrnuecxoro coxpamennx
rnaxo mycxynarypt xenunoro nystpx n xenuntx nporoxon npn nnesannom
nepepacrxxennn nonocrn xenunoro nystpx, ncnecrnne pesxoro nontmennx
nnyrpnnystpnoro annennx npn nannunn mexannuecxoro npenxrcrnnx (xamnx) na nyrn
orroxa xenun. Xenunax xonnxa moxer raxxe nosnnxart pe]nexropno, ncnecrnne
mexannuecxoro paspaxennx xpncrannamn, menxnmn xonxpemenramn nepnntx +nemenron
nystpnoro nnn omero xenunoro nporoxon ntstnammero nx cnacrnuecxoe coxpamenne.
Kpome roro, npn nponnxennn menxoro xonxpemenra n onacrt ]arepona cocouxa n
orypannn (uacrnuno, nonno, nnn nenrnntno) npocnera xoneoxa pesxo nontmaercx
annenne no nne. n nnyrpnneuenountx nporoxax. 3ro neer x xonecrasy, ynennuennm
neuenn n nosnnxnonennm onn sa cuer pacrxxennx rnncconono xancynt. B annom cnyuae
ont nocnr onee nocroxnnt xapaxrep, no snaunrentno mentme nnrencnnnocrn. B pxe
cnyuaen ontnte xanymrcx rontxo na uyncrno rxxecrn n npanom nopeepte.
Heuenouno xonnxe uacro conyrcrnymr cneymmne xnnnnuecxne cnmnromt: romnora,
pnora nnme, xenutm, ne npnnocxmne oneruennx, nosnnxammne pe]nexropno npn
paspaxennn nenanarnnepcrno xnmxn. Hpn nonneuennn n naronornuecxn nponecc
noxenyouno xenest moxer noxnnxrtcx neyxpornmax pnora n ntpaxennt mereopnsm.
uacro npncryn neuenouno xonnxn conponoxaercx xparxonpemenntm cy]epnnnrerom,
ncuesammnm c oxonuannem npncryna. Moxer ormeuartcx n xparxonpemennt osno c
nontmennem remneparypt o 38-39C. Otuno anntm xnnennxm conyrcrnyer noxnnenne
nentpaxenno xenryxn, cynxrepnunocrn cxnep. Xenryxa tcrpo npoxonr nocne
xynnponannx npncryna, no moxer epxartcx n o 2-3 ne. Hpnunna nnrentnocrn xenryxn
otuno n nannunn nnrentnoro cnasma nnn orypannn xamnem omero xenunoro nporoxa
nnn c]nnxrepa On.
Hpn oexrnnnom nccneonannn ontnoro cosnanne xcnoe, nonoxenne moxer trt
ntnyxennoe, c noxartmn x xnnory noramn (npano noro).
Kpome roro ns-sa pesuamnx one ontnte moryr ne naxonrt nonoxennx, oneruammero
nx crpaannx, meuyrcx n nocrenn, cronyr, xpnuar.
Fontnte uame nontmennoro nnrannx c npnsnaxamn oxnpennx. Ha xoxe ntxnnxmrcx
xcanromarosnte nxmxn, na cnnsncro nex - xcanrenasmt.
Xnnor nsyr, npn nantnannn ormeuaercx samnrnoe nanpxxenne npxmtx mtmn n onacrn
xenunoro nystpx, onesnennocrt xoxn na onacrtm npoexnnn xenunoro nystpx (sona
rnnepecresnn). Hpn ocmorpe moryr trt ntxnnent xapaxrepnte cnmnromt:
1. cuunou 3axapsuna - pesian 6ors npu noiorauuanuu narsueu uru naauruuanuu u
o6racu npoeiuuu +ernoro nysspn;
2. cuunou Cpnepa - 6ors npu noiorauuanuu pe6pou iucu no npauou pe6epnou yre;
3. cuunou Mepu - pesian 6ors npu uueenuu iucu pyiu u o6racs npauoro nope6epsn na
uscoe uoxa. ocre oionanun npucyna uo+e onpeernscn yueruennan u 6oresnennan
neens.
B xnnnnuecxom anannse xponn ormeuaercx neontmo nexonnros, nesnaunrentnoe
ycxopenne CO3 no npemx npncryna. B mexnpncrynnt nepno orxnonenn or noxasarene
xponn sopontx nnn ne ormeuaercx.
B noxnmnuecxom anannse xponn uacro onapyxnnaercx rnnepxonecrepnnemnx, no npemx
npncryna moxer ormeuartcx neontmoe nontmenne xonnenrpannn nnnpynna sa cuer
npxmo ]paxnnn n menouno ]oc]arast, xoropte npnxoxr x nopme nocne crnxannx
npncryna neuenouno xonnxn.
Hapacranne nnnpynna, menouno ]oc]arast n nocne npncryna cnnerentcrnyer o
pasnnrnn mexannuecxo xenryxn.
Bo nnenpncrynnt nepno moxer npononrtcx ]paxnnonnoe xpomarnuecxoe yoenantnoe
sonnponanne, pesyntrart xoroporo moryr trt pasnnunt:
1. ocycuue nopuuu "A", "8", "C" cuueerscuye o naruuu ionipeuena u o6racu
aepoua cocoia;
2. ocycuue nopuuu "8" yiassuae na uosnuinouenue "oirennoro" +ernoro nysspn u
pesyrsae unepenun iaunn u o6racs nysspnoro npooia;
3. npepsuucoe userenue +eru yiassuae na naruue "uenursnoro" iaunn u o6racu
+ernoro nysspn, o6uero +ernoro npooia;
4. yrunenue euepou ass paiuuonnoro yoenarsnoro sonupouanun rouopu o
naruuu y 6orsnoro ucyniuuu +ernoro nysspn no runoiuneueciouy uny.
Hpn maxpocxonnuecxom nccneonannn nystpno xenun, ee nner otuno xopnunent nnn
onnnxont, sa cuer ntcoxoro coepxannx nnnpynna npn sacroe xenun. Hpn
xpomarnuecxom sonnponannn nystpnax xenut cranonnrcx remno-seneno, nnn, nnora,
nourn uepno, uro tnaer npn ntpaxennom sacroe xenun n ntcoxom coepxannn
nnnpynna. Xenut uame npospaunax.
Homyrnenne xenun nocne ee saopa uacro yxastnaer na nannune mnxpono ]nopt,
xoropax ntstnaer saxncnenne xenun nocne pacnaa mnxpontx ren, uro n neer x
ntnaennm xomnonenron xenun n ocaox.
Hpn mnxpocxonnuecxom nccneonannn coepxnmoro xenunoro nystpx ntxnnxmrcx
npnsnaxn napymennx xonnonno cranntnocrn xenun: onapyxnnamrcx xpncrannt
xonecrepnna n nnnpynnara xantnnx.
Hpn noxnmnuecxom nccneonannn nystpno xenun y ontntx xenunoxamenno onesntm
ormeuaercx nontmenne xonnenrpannn nnnpynna, xonecrepnna, cnnxenne xonnenrpannn
xoneno xncnort, a raxxe cnnxenne xonaroxonecrepnnonoro xo+]]nnnenra n nospacranne
nnexca xonnenrpannn nnnpynna cntme 20. Coornomenne xonecrepnna x xenuntm
xncnoram cranonnrcx xax 1:4, 1:6.


Bo npemx neuenouno xonnxn npononrcx osopnoe penrrenonornuecxoe nccneonanne es
npnmenennx xonrpacrnoro nemecrna. Ha cnnmxe moxno nnert xenunt nystpt npn
nannunn otsnecrnnennx ero crenox ("]ap]opont" nystpt), xonxpemenrt, coepxamne
nsnecrt . Hocne npncryna moxno nponecrn nccneonannx c npnmenennem xonrpacrntx
nemecrnHanonee nenntm nccneonannem n nacroxmee npemx xnnxercx yntrpasnyxonoe
nccneonanne, r.x. nosnonxer oneparnnno nornepnrt narnos n ncxnmunrt nannune
ocrporo nnn xponnuecxoro xonenncrnra. Kpome roro, V3H moxer art nexoropte annte o
moropnxe xenunoro nystpx. Ocoo nenntm xnnxercx nosmoxnocrt nponeypt V3H n
nepno npncryna, n ycnonnxx nannunx xenryxn.
Ho anntm yntrpasnyxonoro nccneonannx npn nannunn xenunoxamenno onesnn es
npnsnaxon xonenncrnra xenunt nystpt otuno ynennuen n oeme, n nonepeunom
pasmepe onee 4 cm, no moxer trt otuno ]opmt n nennunnt, crenxa nystpx ne onee 3
mm, ne ynnornena, n npocnere onpeenxmrcx rnnep+xorennte opasonannx or 1 mm n onee.
Hpn xenunoxamenno onesnn moryr nosnnxart ocnoxnennx n nne nn]nnnponannx
xenunoro nystpx c nosnnxnonennem ocrporo, a sarem n xponnuecxoro xantxynesnoro
xonenncrnra. Bosmoxna saxynopxa xamnem nystpnoro nporoxa, xoropax neer x
nosnnxnosnennm "orxnmuennoro" xenunoro nystpx, opasonannm noxnxn nystpx c
nocneymme +mnnemo. Bosmoxno opasonanne nponexne crenxn xenunoro nystpx c
pasnnrnem nepnronnra nnn opasonannx xenuntx cnnme.
Xonennc1n1
Xonenncrnr - nocnanenne xenunoro nystpx, npenmymecrnenno axrepnantnoro
nponcxoxennx, nnora nosnnxammee nropnuno npn ncxnnesnn xenuentnoxmnx nyre,
nannunn xenuntx xamne, napasnrapntx nnnasnxxPasnnuamr ne ]opmt xonenncrnra:
ecxamennt n xantxynesnt, no reuennm - ocrpt n xponnuecxn.
Ocmpm xoueuucmum
Hpnunnt nosnnxnonennx ocrporo nocnanennx xenunoro nystpx pasnoopasnt. Beymax
pont n pasnnrnn ocrporo xonenncrnra npnnanexnr nn]exnnn. Hanonee uacrtmn
nosynrenxmn xnnxercx xnmeunax nanouxa, pexe - cra]nnoxoxx, crpenroxoxx, +nrepoxoxx.
Xonenncrnr raxxe nosnnxaer npn ayronnrnuecxom nopaxennn cnnsncro oonouxn
xenunoro nystpx n pesyntrare sapoca n ero nonocrt coxa noxenyouno xenest.
Bocnanenne xenunoro nystpx nosmoxno npn nannunn rnncrntx nnnasn (acxapnos), a
raxxe y ontntx c nnpycntmn renarnramn. Onaxo, neoxonmo nomnnrt, uro
nn]nnnponannax xenut ne ntstnaer nocnanennx xenunoro nystpx es npepacnonarammnx
x nocnanennm ]axropon - sacrox xenun n nonpexennx crenox oprana.
3acrom xenun cnococrnymr oprannuecxne napymennx nyre orroxa xenun n pesyntrare
cannennx nnn neperna mexn xenunoro nystpx, nporoxon, saxynopxn nporoxon xamnem,
cnnstm, n pexnx cnyuaxx - rentmnnramn. 3acro xenun nosmoxen npn ncxnnesnn
xenunoro nystpx n xenuentnoxmnx nyre, napymennn ronyca n nnrarentno axrnnnocrn
nnnapnoro rpaxra no nnnxnnem napymenn pexnma nnrannx (pnrma, xonnuecrna, xauecrna
ynorpenxemo nnmn, rnanntm opasom nepeeannx, n ynorpenennx xnpno nnmn).
Fontmoe snauenne ncnxo+monnonantntx neperpysox, crpeccon, rnnonnamnn, napymenn
omena nemecrn, npnnoxmnx x nsmenennm xnmnuecxoro cocrana xenun (oxnpenne,
arepocxnepos, caxapnt naer). Kpome roro nocnanenne xenunoro nystpx moxer
nosnnxart pe]nexropno npn saonenannn pyrnx opranon XKT no nyrn nncnepo-
nncnepantntx nsanmoecrnn. Fontmym pont nrpaer nannune ocrporo n xponnuecxoro
nocnannrentnoro nponecca n pyrnx opranax (ronsnnnnr, cnnycnr, anexcnr, nnenmonnx,
ponxnr n r. n.).
Honpexenne crenxn xenunoro nystpx nosmoxno n pesyntrare paspaxennx cnnsncro
oonouxn ero xenutm c nsmenenntmn ]nsnxo-xnmnuecxnmn xauecrnamn (nnrorennax
xenut), npn rpanmarnsannn xonxpemenramn, paspaxennn cnnsncro oonouxn
nanxpearnuecxnmn ]epmenramn, sarexammnmn n omn xenunt nporox (npn cnasme
c]nnxrepa On). Hemanonaxnoe snauenne n pasnnrnn ocrporo nocnanennx xenunoro
nystpx nmeer napymenne xponoopamennx n ero crenxe npn arepocxnepose (aomnnantnax
nmemnuecxax onesnt), rnnepronnuecxo onesnn, sacroe xponn no ontmomy xpyry
xponoopamennx, npn noprantno rnneprensnn.
Hn]exnnx n xenunt nystpt nonaaer rpemx nyrxmn:
1. uocxonuuu nyeu us iuuenuia - aneporennsu nys. 3ouy cnoco6cuy runoonun
cuniepa Cu, axroprupun ru6o runoxroprupun +eryonoro coia.
2. reuaorennsu nyeu us 6orsuoro ipyra ipouoo6pauenun no neenonou apepuu (aue
npu xponueciou onsurrue u pyrux nopa+enunx poo. u nocorroiu) uru us iuuenuia
no uoponou ueneCnoco6cuy aouy napyuenun 6apsepnou yniuuu onioiuuenoro
anuerun u neenu.
3. ruuorennsu nyeu npu annenuuue, uocnaruersnsx sa6oreuanunx +enciou norouou
ceps, nneuuonuu, narnouersnsx npoueccax u reriux.
Ocoennoe snauenne nnm]orennt nyrt pacnpocrpanennx nn]exnnn nmeer snauenne npn
meeunom xonenncrnre, rax xax onacrt mexn nystpx nmeer orarym cncremy
nnm]arnuecxnx xonnexropon, recno cnxsanntx c pmmnno.
B xnnnnuecxom ornomennn ontmo pasnnnt mexy ocrptm xantxynesntm n ocrptm
ecxamenntm xonenncrnrom ner, no+romy paccmorpnm xnnnnuecxne npoxnnennx nyx ]opm
xonenncrnra nmecre.
Foneno cnnpom nmeer nexoropte ocoennocrn. Fecnoxonr cnntnax, npncrynoopasnax
ont n npanom nopeepte c nppananne n npanym nonarxy, npanym naxnmununym n
npanym noxcnnunym onacrn, nnora n onacrn cepna, cnmynnpyx crenoxapnm
(xonenncroxoponapnt cnnpom). Font nosnnxaer nnesanno, nnora cpen nonnoro
sopontx, uacro noutm nocne onntno, xnpno nnmn. nnrentnocrt onenoro cnnpoma
or necxontxnx mnnyr (xenunax, neuenounax xonnxa) o mnornx uacon n axe ne.
Ocoenno ynopnte onn ntstnamr ecxamennte xonenncrnrt. Fonn moryr
conponoxartcx pe]nexropno pnoro, nnora c npnmectm xenun, napymennxmn co
cropont cepeuno-cocyncro cncremt (raxnxapnx, apnrmnx, naenne aprepnantnoro
annennx, xonnanc). Ftcrpo napacramr cnmnromt nocnanennx (nontmenne remneparypt o
38-39 rpaycon n ntme, osno).
Hpn ocneonannn ontnoro cosnanne xcnoe, nonoxenne axrnnnoe nnn ntnyxennoe (ns-sa
ntpaxennocrn onenoro cnnpoma ontnte meuyrcx n xponarn, ne naxoxr nonoxennx,
oneruammero cocroxnne). Xnnor nsyr, npn nantnannn ormeuaercx snaunrentnax
onesnennocrt n npanom nopeepte, re moxer nantnnponartcx xenunt nystpt,
ynennuennt, onesnennt. Cnmnromt Oprnepa, Mmcce, Mep]n, Kepa nonoxnrentnte.
Hpn nepexoe nocnannrentnoro nponecca na napnerantnym pmmnny nosnnxaer mtmeunax
samnra n ntxnnxercx nonoxnrentnt cnmnrom Berxnna-Fnmmepra. Heuent ynennuena n
pasmepe, xpa ponnt, onesnennt.
B xnnnnuecxom anannse xponn noxnnxmrcx nsmenennx, xapaxrepnte nx ntpaxennoro
nocnanennx (ntcoxn nexonnros, cnnr nexonnrapno ]opmynt nneno, roxcnuecxax
sepnncrocrt nerpo]nnon, ycxopennax CO3).
Fnoxnmnuecxoe nccneonanne xponn ntxnnxer nontmenne: coepxannx n xponn ant]a-2-
rnoynnnon, nnnpynna sa cuer cnxsannoro, yponnx amnnorpanc]epas, a raxxe noxnnenne
"C-peaxrnnnoro" enxa.
Hpn nosnnxnonennn xenuno xonnxn y ontntx xenunoxamenno onesntm n ocrptm
xantxynesntm xonenncrnrom neoxonmo nponeenne n]]epennnantno narnocrnxn
mexy nnmn. Foneno cnnpom no cnne, noxannsannn, nppanannn npaxrnuecxn ornnun ne
nmeer. Ornnunx saxnmuamrcx n napacrannn cnmnromon nocnanennx npn nannunn ocrporo
xonenncrnra. Ecnn npn xenunoxamenno onesnn remneparypa nontmaercx ne ntme
cy]epnntntx nn]p, xparxonpemenno n axe moxer ocranartcx nopmantno, ro npn
pasnnrnn ocrporo xonenncrnra nanmaercx nnxopaxa c nontmennem remneparypt o 38-
39 rpaycon n ntme. Hpn xenunoxamenno onesnn no npemx npncryna xenuno xonnxn
nsmenenn n xnnnnuecxom anannse xponn, xax npannno, ne nanmaercx. nx ocrporo
xonenncrnra xapaxrepnt ntpaxennte nocnannrentnte nsmenennx (nexonnros, ycxopenne
CO3, noxnnxercx roxcnuecxax sepnncrocrt nerpo]nnon).
B sanncnmocrn or naronornuecxnx nsmenenn n xenunom nystpe, xnnnnuecxnx npoxnnenn,
anntx naoparopntx n nncrpymenrantntx meroon nccneonannx, pasnnuamr
xarapantnt, ]nermonosnt n ranrpenosnt xonenncrnr.
Hpn xarapantnom xonenncrnre ontnte npexnnxmr xanot na nenpoonxnrentnte, c
rnnnuno nppananne, ymepenno nnrencnnnocrn, onn n npanom nopeepte.
Fonesnennocrt n npanom nopeepte ntpaxena rontxo npn rnyoxo nantnannn xnnora,
cnmnromt paspaxennx pmmnnt orcyrcrnymr. Xenunt nystpt uame ynennuen, ecnn
nantnnpyercx, ro nourn esonesnennt. Temneparypa nontmaercx nesnaunrentno (ne
onee 38 rpaycon), nexonnros n npeenax 10 rtcxu, es cnnra nexonnrapno ]opmynt.
Ho anntm ]paxnnonnoro xpomarnuecxoro yoenantnoro sonnponannx moxer trt
rnnoxnnesnx xenunoro nystpx, cnnxenne xonnenrpannonno ]ynxnnn ero, nystpnax
xenut (nopnnx "B") cnerno-xopnunenoro nnn cnernosenenoro (npn xpomarnuecxom
sonnponannn) nnera. Hpn mnxpocxonnuecxom nccneonannn xenun n nystpno nopnnn
mnoro cnnsn, +nnrennx, nexonnron onee 10 n none spennx. Hpn noxnmnuecxom
nccneonannn xenun moxno ntxnnrt npnsnaxn cnnxennx xonnenrpannonno ]ynxnnn
cnnsncro oonouxn xenunoro nystpx: cnnxenne xonnenrpannn nnnpynna, xonecrepnna,
xenuntx xncnor. Hocen xenun na ]nopy ntxnnxer nannune xoxxono ]nopt, xnmeuno
nanouxn n r.n.
Ho anntm osopno penrrenorpa]nn npn xarapantnom xonenncrnre, xora
nocnannrentnt nponecc orpannuen, onpeenxercx orpannuennoe nsyrne nerent
xnmeunnxa n npano nononnne pmmno nonocrn n orpannuenne nonnxnocrn npano
nononnnt na]parmt. Hepopantnax xonenncrorpa]nx ne npnmenxercx, r.x.
xonnenrpannonnax ]ynxnnx xenunoro nystpx cnnxena n xonnenrpnponanne ero ne
nacrynaer. Hpnmennma nnyrpnnennax xonanrnorpa]nx, npn nponeennn xoropo nnen
xenunt nystpt, pacnonoxennt na yponne 1-2 noxcnnuntx nosnonxon, rpymennno,
onantno ]opmt. Hocne npnema nponoro sanrpaxa xenunt nystpt coxpamaercx na 1/3
nepnonauantnoro oema (npn coxpanenno coxparnrentno ]ynxnnn ero) nnn menee uem
na 1/3 (npn nc]ynxnnx xenunoro nystpx no rnnoxnnernuecxomy rnny). Hpn nannunn
ocrporo xantxynesnoro xonenncrnra n npocnere xenunoro nystpx nnnt renn
xonxpemenron, crpyxrypa xenunoro nystpx romorennax.
Ho anntm yntrpasnyxonoro nccneonannx crenxa xenunoro nystpx ne nnornax, yronmena
(onee 3 mm) sa cuer nocnannrentnoro orexa, xonryp crenxn ynoen (naxonnenne xnxocrn
noxpyr xenunoro nystpx, xoropoe ntrnxnr xax ooox).
Karapantnt xonenncrnr n ontmnncrne cnyuaen nosnnxaer n cnxsn c saxynopxo xamnem
mexn xenunoro nystpx nnn nystpnoro nporoxa. Foneno npncryn npn +rom oycnonnen
cnntntm coxpamennem nnn cnasmom mtmn xenunoro nystpx, ntrammerocx nporonxnyrt
nnn cmecrnrt xament. Ecnn xonxpemenr orxonr, npncryn tcrpo npexpamaercx. Hpn
croxom ymemnennn xamnx n orcyrcrnnn ntpaxenno nn]exnnn, napxy c ycnnenno
cexpenne cnnsn xenesamn xenunoro nystpx, nponcxonr ncactnanne +nemenron xenun ns
ero npocnera, opasyercx ecnnernax, cnnsenoonax xnxocrt - "enax" xenut.
3naunrentnoe cxonnenne xnxocrn npnnonr x pacrxxennm n pesxomy ncronuennm crenox
xenunoro nystpx, xoropt npn +rom nnora ocrnraer snaunrentntx pasmepon (onee 100
mn nystpno xenun), nosnnxaer noxnxa xenunoro nystpx.
Karapantnax ]opma xonenncrnra xnnxercx nanonee nerxo n moxer saxanunnartcx nonntm
ntsoponnennem c noccranonnennem nopmantno crpyxrypt rxane n ]ynxnnn xenunoro
nystpx. Onaxo n pxe cnyuaen ona nepexonr no ]nermonosnym ]opmy.
Hpn ocrpom ]nermonosnom xonenncrnre onn nocxr onee nnrencnnnt xapaxrep n
npoonxnrentnee. Pnora npnnnmaer neyxpornmt xapaxrep. Temneparypa 38-40 rpaycon,
epxnrcx n reuenne necxontxnx ne.
Hpn nantnannn xnnor onesnennt n npanom nopeepte, xenunt nystpt pesxo
onesnennt, ormeuamrcx nonoxnrentnte cnmnromt Kepa, Mmccn, Mep]n, Oprnepa,
Berxnna-Fnmmepra (npn nepexoe nocnannrentnoro nponecca na pmmnny n pasnnrnn
orpannuennoro nepnronnra).
Hexonnros ocrnraer 15-20 rtcxu. B nepno ocrporo nocnannrentnoro nponecca npn
noospennn na ]nermonosnt xonenncrnr (no xnnnnuecxnm anntm), yoenantnoe
sonnponanne ne npononrcx. Ha osopno penrrenorpamme ntxnnxercx orpannuennoe
nsyrne npano nononnnt nonepeunoooouno xnmxn nnn neuenounoro ee nsrna, nnora
c neuerxnm ropnsonrantntm yponnem xnxocrn, nsyrne nerent ronxoro xnmeunnxa c
opasonannem neontmnx "apox", pacnonoxenntx na yponne ren 2-3 noxcnnuntx
nosnonxon.
Ho anntm yntrpasnyxonoro nccneonannx: crenxa xenunoro nystpx snaunrentno
yronmena, ormeuaercx nonnxenne +xorennocrn no napyxnomy xonrypy. B nonocrn
xenunoro nystpx mnoxecrno cpene +xorennocrn, xaornuno pacnonoxenntx, nexntx,
crpyxryp (rno). 3rn crpyxrypt ne amr axycrnuecxo renn. Fonesnennocrt n nanpxxenne
pmmno crenxn npn naannnnannn arunxom (npn nepexoe nocnanennx na pmmnny).
Orcnoxa uacrn cnnsncro oonouxn xenunoro nystpx. Hpn xantxynese onpeenxmrcx
xamnn xenunoro nystpx.
Ianrpenosnt xonenncrnr, xax n ]nermonosnt, xapaxrepnsyercx ntpaxenno
xnnnnuecxo xaprnno ocrporo nocnanennx xenunoro nystpx. Hpnuem annax ]opma
nporexaer c xnnennxmn ome nnroxcnxannn (saocrpennte ueprt nnna, cyxo xstx,
raxnxapnx), xoropte nepexo axe ntcrynamr na nepnt nnan. V noxnntx nme npn
nepexoe ]nermonosnoro xonenncrnra n ranrpenosnt moxer nanmartcx nexoropoe
crnxanne mecrntx npoxnnenn saonenannx (ymentmenne one, crenenn nanpxxennx
mtmn xnnora, cnnxenne remneparypt). Onaxo npn +rom ycnnnnaercx cnnr
nexonnrapno ]opmynt nneno, ormeuaercx neyxnonnt pocr uncna nexonnron. Vunrtnax
rxxecrt cocroxnnx, npononrcx osopnax penrrenorpa]nx, yntrpasnyxonoe nccneonanne,
xoropte ntxnnxmr re xe npnsnaxn nocnanennx, uro n npn nannunn ]nermonosnoro
xonenncrnra. Cneonarentno, neymnm n narnocrnxe ranrpenosnoro xonenncrnra xnnxercx
napacranne nnroxcnxannn, nexonnrosa.
Ianrpenosnax ]opma xonenncrnra ncrpeuaercx pexe, no npecrannxer ontmym onacnocrt
ns-sa nosmoxnocrn nep]opannn crenxn xenunoro nystpx n tcrporo pasnnrnx nepnronnra.
Ona uame nosnnxaer y noxnntx nme npn nannunn y nnx cocyncrtx saonenann
(arepocxneposa, rnnepronnuecxo onesnn), nopaxammnx raxxe ocnonnte cocyt
xenunoro nystpx, nno no nnnxnnem ]epmenrarnnnoro nosecrnnx na crenxy xenunoro
nystpx axrnnnoro nanxpearnuecxoro coxa.
Karapantnt, ]nermonosnt, ranrpenosnt xonenncrnr - +ro uacro crann ennoro
napacrammero nocnannrentnoro nponecca, no onn c camoro nauana moryr nporexart xax
camocroxrentnte ]opmt.
Xpouuuecuu xoueuucmum
Xponnuecxn xonenncrnr - xponnuecxoe nocnanenne xenunoro nystpx, xnnxercx ncxoom
nepenecennoro ocrporo xonenncrnra, no moxer c camoro nauana nporexart xax xponnuecxn
nponecc.
Hpnunnt nosnnxnonennx, ycnonnx nn]nnnponannx xenun, nyrn nponnxnonennx n xenunt
nystpt narorenno mnxpo]nopt re xe, uro n npn pasnnrnn ocrporo xonenncrnra.
Fontmym pont n pasnnrnn xponnuecxoro xonenncrnra nrpamr napymennx moropno-
ronnuecxo ]ynxnnn xenunoro nystpx, npnnoxmne x sacrom xenun n samenennm ee
+naxyannn. Vunrtnax neymym pont HHC n perynxnnn coxparnrentno ]ynxnnn xenunoro
nystpx n xenuntx nporoxon, nmte nenpost n crpecconte cnryannn moryr npnnonrt x
pasnnrnm nc]ynxnnonantntx paccrpocrn nnnapno cncremt n npepacnonaramr x
nosnnxnonennm n xponnsannn nocnanennx n xenunom nystpe.
Ecnn xponnuecxoe nocnanenne n xenunom nystpe ne pasnnnaercx na ]one XKF, ro, rem ne
menee, xponnuecxn ecxamennt xonenncrnr paccmarpnnaercx xax ]nsnxo-xnmnuecxax
cranx pasnnrnx xantxynesnoro nponecca n rpeyer coornercrnymmero repanenrnuecxoro
noxoa c nentm npo]nnaxrnxn pasnnrnx XKF. Ocoenno nnnmarentno cneyer nanmart
sa ontntmn c xonecrarnuecxnmn ]opmamn ncxnnesnn nnnapnoro rpaxra (sacront
xenunt nystpt n couerannn co cnasmo]nnne c]nnxrepa On).
Knaccn]nxannx xponnuecxoro xonenncrnra no A.M. Horannepy:
1. o cenenu n+ecu:
rerian,
cpeneu n+ecu,
n+eran opua.
2. o caunu sa6oreuanun:
o6ocpenun,
cuxauero o6ocpenun,
peuuccuu (couiou u necouiou).
3. o naruu ocro+nenuu:
ne ocro+nennsu,
ocro+nennsu.
4. o xapaiepy eenun:
peuuuuupyuuu,
uonoonnsu,
nepeue+auuucn.
Hpn nerxo ]opme oneno cnnpom ne pesxo ntpaxen, oocrpennx 1-2 pasa n ro,
npoonxnrentnocrt oocrpennx ne onee 2-3 neent. Fonn noxannsonant n npanom
nopeepte, nosnnxamr uepes 40-90 mnnyr nocne norpemnocrn n nere (ynorpenennx
ocrpo, xnpno, xapeno, onntno nnmn), nnrentnocrtm o 30 mnnyr, npoxoxr uame
camocroxrentno. uacro onn nosnnxamr nnn ycnnnnamrcx npn nnrentnom npetnannn n
nonoxennn cnx (sa pynem anromonnx, sa +xpanom xomntmrepa n r. n.). Font moxer
nppannponart nnepx, n npanoe nneuo n mem, npanym nonarxy, ornnuaercx monoronnocrtm.
Mexannsm onn uame ncrencnonnt, pexe - cnacrnuexn, no rnny xenuntx
nennrencnnntx xonnx. ncnencnuecxne xnnennx orcyrcrnymr. uynxnnx neuenn, xax
npannno, ne napymena.
Hpn xonenncrnre cpene rxxecrn xapaxrepen croxn oneno cnnpom. Fonn
ntpaxennte, c rnnnuno nppananne, cnxsant c maneme norpemnocrtm n nere,
neontmnmn ]nsnuecxnmn n +monnonantntmn nepenanpxxennxmn. uacro ecnoxoxr
romnora, nsxora, merannnuecxn nxyc no pry, moxer trt pnora nnme na ntcore one,
xenutm, orptxxa. Fontnte uacro ormeuamr n cnnpom xnmeuno ncnencnn (mereopnsm,
uepeonanne sanopon n nonocon). Hepexo ormeuaercx cnnxenne paorocnoconocrn,
paspaxnrentnocrt, ecconnnna. Oocrpennx tnamr uame (5-6 pas n ro), nnrentnte.
V nannenron c xponnuecxnm xonenncrnrom uacro moryr ormeuartcx napymennx ]ynxnnn
neuenn, noxenyouno xenest, napymennx nnmenapnrentno ]ynxnnn
nenanarnnepcrno n ronxo xnmxn. Paccrpocrno moropnxn roncro xnmxn,
paccrpocrno cryna (npn xonecrase - sanopt, npn ]epmenrno neocrarounocrn
noxenyouno xenest n/nnn npn necanancnponannom ntpoce nn]nnnponanno xenun -
nonoct).
Hpn rxxeno ]opme pesxo ntpaxen oneno cnnpom n ncnencnuecxne xnnennx,
ormeuamrcx uacrte (1-2 pasa n mecxn n uame) n npoonxnrentnte xenunte xonnxn.
Menxamenrosnax repannx mano+]]exrnnna. He pexo pasnnnamrcx ocnoxnennx
(nepnxonenncrnr, xonanrnr, nep]opannx xenunoro nystpx, noxnxa nystpx, +mnnema).
Hpn oocrpennn xonenncrnra ormeuaercx napacranne onn n ncnencnuecxnx xnnenn,
noxnnxmrcx n napacramr npnsnaxn nocnanennx (nnxopaxa, nexonnros co cnnrom nneno,
ycxopenne CO3, ynennuenne ant]a-2-rnoynnnon n ctnoporxe xponn, nonoxnrentnt "C"-
peaxrnnnt enox, nontmaercx yponent nnnpynna sa cuer cnxsannoro, moxer
nontmartcx yponent amnnorpanc]epas. Heuent ynennunnaercx n cranonnrcx onesnenno
npn nantnannn. B nepno pemnccnn npnsnaxn nocnanennx orcyrcrnymr, oneno n
ncnencnuecxn cnnpom ncuesamr nonnocrtm, uame necxontxo ymentmamrcx.
Xponnuecxn xonenncrnr uacro nosnnxaer y nannenron, napymammnx pexnm nnrannx,
ynorpenxmmnx xnpnym, xapenym nnmy, nocne nepenecennoro renarnra A, nsenrepnn,
npn saonenannxx xenyxa, xnmeunnxa n anamnese, n cemtxx, re naronornx
xenuentnoxmnx nyre ncrpeuaercx y necxontxnx noxonenn, ocoenno y xenmnn.
Hpn ocneonannn ontnoro n nepno oocrpennx nonoxenne ero axrnnnoe, cosnanne
xcnoe. Koxnte noxpont otuno oxpacxn. Fontno uame nontmennoro nnrannx. Xnnor
nsyr pannomepno nnn npenmymecrnenno n nepxne nononnne. Hpn nonepxnocrno
nantnannn onpeenxercx nontmennax uyncrnnrentnocrt, nnora onesnennocrt n npoexnnn
xenunoro nystpxMtmeunoe conpornnnenne pmmno crenxn orcyrcrnyer.
Bne oocrpennx cnmnromt Oprnepa, Mmcc+, Mep]n, Bacnnenxo orpnnarentnte. Heuent ne
ynennuena, xpa ponnt, esonesnennt. Xenunt nystpt ne nantnnpyercx. B
xnnnnuecxom anannse xponn naronornuecxnx nsmenenn ne ntxnneno. Fnoxnmnuecxoe
nccneonanne xponn nosnonxer ntxnnrt napymenne nnnnnoro omena (ynennuenne
coepxannx xonecrepnna, rpnrnnnepnon, ]oc]onnnnon). Ho anntm xonenncrorpa]nn
nystpt onantno, rpymennno ]opmt, pacnonoxen na yponne 1-2 noxcnnuntx nosnonxon,
npn nannunn xantxynesnoro xonenncrnra na ]one renn xenunoro nystpx nnnt e]exrt
nanonnennx. Hocne npnema nponoro sanrpaxa (nyx ctptx xenrxon) nystpt coxpamaercx
na 1/3 nepnonauantnoro oema (npn coxpanenno coxparnrentno cnoconocrn xenunoro
nystpx) nnn cnao coxpamaercx (menee uem na 1/3 nepnonauantnoro oema) npn nannunn
conyrcrnymme ncxnnesnn xenunoro nystpx no rnnoxnnernuecxomy rnny. Ecnn npn
nponeennn xonenncrorpa]nn orcyrcrnyer xonrpacrnponanne xenunoro nystpx, moxno
ymart o nannunn "orxnmuennoro" xenunoro nystpx (xament n nystpnom nporoxe), npn
oocrpennn xonenncrnra annoe xnnenne nosnnxaer sa cuer napymennx xonnenrpannonno
]ynxnnn nystpx. B raxnx cnyuaxx nponoxr nnyrpnnennym xonenncroxonanrnorpa]nm.
Ocoenno nn]opmarnnno npn xponnuecxom xonenncrnre yntrpasnyxonoe nccneonanne, npn
xoropom nne oocrpennx ntxnnxercx yronmenne n ynnornenne crenxn xenunoro nystpx, sa
cuer pasnnrnx cxnepornuecxoro nponecca n ne npn nnrentnom anamnese saonenannx. Hpn
oocrpennn npncoennxmrcx raxne npnsnaxn, xax npncrenounax neromorennocrt, cnxsannax
c nocnannrentntmn nsmenennxmn cnnsncro oonouxn, nanoxenne ]npnna,
nocnannrentnoro erpnra, ynoenne xonrypa nystpx, npnuem annte npnsnaxn nocnanennx
moryr ntxnnxrtcx n pasnnuntx couerannxx.
Vxasannax xnnnnxa xapaxrepna nx rnnnuno, oneno ]opmt xponnuecxoro xonenncrnra.
Kpome anno ]opmt y ontntx moxer nanmartcx arnnnunoe reuenne onesnn. uame
nanmaercx xnnnnuecxn xapnanrnuecxn napnanr, npn xoropom ontnte omymamr
rnnnunte crenoxapnrnuecxne onn n onacrn cepna, nepeon. Ha 3KI moxer ormeuartcx
ynnomenne xoneunoro orena xenyounoro xomnnexca, pexe - nnnepcnx syna T.
Hapymennx pnrma, uame npecrannent +xcrpacncronne. Kpome xapnantno ]opmt
xponnuecxn xonenncrnr moxer naenart macxy I3PF, npoxnnxxct ntpaxenno nsxoro,
nc]arne n couerannn c n]]ysntm cnasmom nnmenoa. Hepexo, xax yxe yxastnanoct
ntme, n xnnnnxe xponnuecxoro xonenncrnra na nepnt nnan moxer ntxonrt
cnmnromarnxa napymenn nnmenapennx c cnmnromamn xnmeuno ncnencnn, no rnny
cnnpoma paspaxenno roncro xnmxn.
4ynupnonaAnnoe coc1ounne xeAueumuoumnx ny1e y 6oAnnmx uauenno 6oAeannm
uenapa1nnepc1no unmun n apoanunmm nopaxennem rac1poyoenaAnno aonm
Ouent uacro na ]ynxnnonnponanne nnnapnoro rpaxra oxastnamr nnnxnne naronornuecxne
nponecct n cmexntx onacrxx. Ocooe snauenne nx nopmantno ]ynxnnn XBH nmeer
cocroxnne nenanarnnepcrno xnmxn.
Hsnecrno, uro npn xsnenno onesnn HK snaunrentno crpaaer moropnax ]ynxnnx
nopaxennoro oprana n recno cnxsannax c ne moropnxa xenunoro nystpx n c]nnxrepa
On. V ontntx c F HK pano pasnnnamrcx peaxrnnnte moropno-ronnuecxne
paccrpocrna XBH, nocnannrentnte nponecct n nnnapnom rpaxre n noxenyouno
xenese. Hepexo n antnemem pasnnnaercx n xenunoxamennax onesnt.
Hponeennoe c nomomtm ]paxnnonnoro xpomarnuecxoro yoenantnoro sonnponannx
nccneonanne ]ynxnnn xenuentnoxmnx nyre y ontntx xsnenno onesntm
nenanarnnepcrno xnmxn noxasano, uro y 91,2% nannenron c F HK nmemrcx
]ynxnnonantnte napymennx n cncreme xenueorenennx, npnuem y xenmnn, ontntx F
HK, ncxnnernuecxne paccrpocrna ncrpeuannct necxontxo uame, uem y myxunn
(coornercrnenno 92,9% n 88,6%). uro xacaercx xapaxrepa ncxnnernuecxnx paccrpocrn, ro
onapyxeno, uro nanonee uacro perncrpnponancx nsonnponannt cnasm c]nnxrepa On -
29,4% ontntx, na nropom mecre - ontnte, y xoroptx saperncrpnponano coueranne cnasma
c]nnxrepa On n rnnepxnnesa xenunoro nystpx (25,0%). Cnasm c]nnxrepa On n
couerannn c rnnoxnnesom xenunoro nystpx saperncrpnponan y 19,1% nannenron, a
nsonnponannt rnnoxnnes xenunoro nystpx y 17,6% nannenron. Cnyuaen aronnn,
rnnoronnn c]nnxrepa On y ontntx xsnenno onesntm HK ntxnneno ne tno, a
cnacrnuecxoe cocroxnne c]nnxrepa On n rom nnn nnom couerannn nanmanoct y 73,5%
nannenron c F HK.
Vunrtnax, uro cocroxnne ronyca coxparnrentnoro annapara c]nnxrepa On oxastnaer
nnnxnne na pyrne orent xenuentennrentno cncremt n xapaxrep xenueopasonannx, a
raxxe sanncnr or cocroxnnx nenanarnnepcrno xnmxn - annenne, anrnnepncrantrnxa,
namn tna npoanannsnponana nsanmocnxst ncxnnernuecxnx paccrpocrn,
conponoxanmnxcx cnasmom c]nnxrepa On c nnrentnocrtm saonenannx,
ntpaxennocrtm nocnannrentntx nsmenenn n HK, ntpaxennocrtm pynono
e]opmannn HK, nennunno annennx n nonocrn HK, rxxecrtm reuennx saonenannx.
Btxnneno, uro cpen nannenron co cnasmom c]nnxrepa On ne oxasanoct nnn c
nnrentnocrtm saonenannx menee 4 ner, a maxcnmym - 72,0% npnxonrcx na cpoxn onesnn
or 5 o 10 ner. Hpnuem cpen nocnennx 16 nannenron ns 17, y xoroptx cnasm c]nnxrepa
On couerancx c rnnepxnnesom xenunoro nystpx, a nce nannenrt c coueranno
rnnoxnnesne xenunoro nystpx nmenn cpoxn onesnn onee 10 ner.
Txxenoe reuenne F HK nanmanoct y 22 (32,4%) ocneonanntx, npnuem "ntnnnax
onx" ncxnnernuecxnx napymenn y nocnennx (68,2%) npnxonnact na cnacrnuecxoe
cocroxnne c]nnxrepa On, npnuem y 80,0% ontntx ns +ro xareropnn nmenn coueranne
cnasma c]nnxrepa On c rnnoxnnesom xenunoro nystpx. Hpnmeuarentno, uro xenmnnt,
nmemmne annt rnn ncxnnesnn, n 100% cnyuaen crpaann rxxeno ]opmo onesnn, a
myxunnt - n 90,0% cnyuaen. Hanonee nerxo rpynno tnn ontnte c nsonnponanntm
cnasmom c]nnxrepa On, cpen xoroptx ontntx c rxxentm reuennem onesnn tno
13,6%, sarem cneonann nannenrt c nsonnponanntm rnnoxnnesom xenunoro nystpx, y
xoroptx rxxenoe reuenne saperncrpnponano y 18,2% nannenron.
Anannsnpyx nsanmocnxst ntpaxennocrn yoennra n nponenra perncrpannn cnasma
c]nnxrepa On, onapyxeno, uro no mepe ynennuennx ntpaxennocrn nocnannrentntx
nsmenenn n HK npxmo nponopnnonantno ynennunnaercx xonnuecrno ontntx co cnasmom
c]nnxrepa On, npnuem cpen nannenron c pesxo ntpaxenntm yoennrom (III crenent)
naxonnoct 100% ontntx c couerannem cnasma c]nnxrepa On n rnnepxnnesom
xenunoro nystpx.
Hannenrt c rnnoxnnesom xenunoro nystpx n couerannn co cnasmom c]nnxrepa On nmenn
I n II crenenn ntpaxennocrn yoennra n coornercrnenno 38,5% n 61,5% cnyuaen. uro xe
xacaercx nsanmocnxsn ntpaxennocrn pynono e]opmannn nyxonnnt HK n nponenra
perncrpannn npn +rom cnasma c]nnxrepa On, ro oxasanoct, uro npn I n II crenenxx
ntpaxennocrn pynono e]opmannn nyxonnnt HK nponenr cnasma c]nnxrepa On
npaxrnuecxn onnaxon (coornercrnenno 36,0% n 40,0%). Hpn III crenenn pynono
e]opmannn nponenr cnasma axe nnxe - 24,0%. Onaxo ononpemenno ntxnneno, uro nce
12 uenonex c III crenentm pynono e]opmannn nmenn cnasm c]nnxrepa On n couerannn
c rnnoxnnesom xenunoro nystpx, a nponeennoe conocrannenne uacrort perncrpannn
nsonnponannoro (es cnasma On) rnnoxnnesa xenunoro nystpx y nnn c pasnnuno
ntpaxennocrtm pynono e]opmannn nyxonnnt HK onapyxnno, uro npn I crenenn
e]opmannn annoro napymennx ne saperncrpnponano, npn nropo - 16,7%, a npn III
crenenn 83,3%.
Anannsnpyx xapaxrep ]ynxnnonantntx paccrpocrn xenuentnoxme cncremt y nnn c
+posnnntm nopaxennem xenyxa n nenanarnnepcrno xnmxn (npocrte +posnn)
onapyxeno, uro nnt ncxnnesnn xenuentnoxmnx nyre n uacrora nx perncrpannn y
nannenron c +posnnntm nopaxennem HK nonnocrtm coornercrnyer raxontm npn III
crenenn ntpaxennocrn yoennra. Hnax xaprnna npn +posnnnom nopaxennn xenyxa. Tax,
ns 9 ontntx F HK c conyrcrnymmnm +posnnntm nopaxennem xenyxa (6 myxunn n 3
xenmnnt) rontxo y 2 myxunn, saonenmnx nocne 30 ner, onapyxen nsonnponannt cnasm
c]nnxrepa On (22,2%), y ocrantntx myxunn n xenmnn, nesanncnmo or npemenn
nosnnxnonennx onesnn, onapyxen nsonnponannt rnnoxnnes xenunoro nystpx (77,8%).
Kacaxct xapaxrepncrnxn napymennx ]ynxnnn xenueorenennx y ontntx F HK n
sanncnmocrn or npemenn nosnnxnonennx onesnn n nonono npnnanexnocrn, cneyer
cxasart, uro nopmoxnnesnx n nopmoronnx nanmannct rontxo y ontntx saonenmnx F
HK o 30 ner, npnuem y xenmnn necxontxo uame, uem myxunn (coornercrnenno 16,7% n
13,9%). V myxunn, saonenmnx o 30 ner, nanmanoct nexoropoe npeonaanne
nsonnponannoro cnasma c]nnxrepa On (38,9% n 33,3% coornercrnenno nx myxunn
saonenmnx n monoom nospacre n nocne 30 ner). Bo ncex ocrantntx cnyuaxx nponenr
ncxnnernuecxnx paccrpocrn samerno npeonaan y nannenron myxcxoro nona saonenmnx
nocne 30 ner onesnn, n ocoenno (n na pasa 16,7% npornn 8,3%) npeonaano xonnuecrno
nannenron c nsonnponanntm rnnoxnnesom xenunoro nystpx. Eme ontmn nepenec
rnnoxnnernuecxoro cocroxnnx xenunoro nystpx nanmancx y xenmnn saonenmnx F
HK nocne 30 ner (50,0% npornn 33,3% y xenmnn, saonenmnx o 30 ner). V xenmnn,
saonenmnx nocne 30-nernero nospacra, raxxe npeonaammnm, xorx n n mentme crenenn,
crano couerannoe (cnasm On n rnnoxnnes xenunoro nystpx) napymenne ]ynxnnn
xenueorenennx. Coueranne - cnasm On n rnnepxnnes xenunoro nystpx necxontxo uame
ormeuanoct y xenmnn, saonenmnx F HK o 30 ner.
Pesyntrart yntrpasnyxonoro nccneonannx xenunoro nystpx y 117 ontntx c xsnenno
onesntm HK c pasnnuno nnrentnocrtm n rxxecrtm reuennx onesnn noxasann nannune
nsmenenn n xenunom nystpe y 83,8% ontntx F HK. Xapaxrepno, uro crenent
ntpaxennocrn yntrpasnyxontx nsmenenn xenunoro nystpx npxmo nponopnnonantno
pocna c ynennuennem cpoxa onesnn, napacrannem rxxecrn reuennx. V nnn c neontmo
npoonxnrentnocrtm onesnn or roa o 5 ner uacro ntxnnxnnct nepernt, neperxxxn
xenunoro nystpx. Hpn nnrentnocrn onesnn or 5 o 10 ner noxnnxnnct npnsnaxn sacrox
xenun n xenunom nystpe, yronmenne ero crenox, ynnornennx nx, r.e. noxnnxnnct
nnsyantnte npnsnaxn xponnuecxoro nocnannrentnoro nponecca n xenunom nystpe. annte
nsmenennx uame nanmannct y xenmnn, ocoenno saonenmnx nocne 30 ner.
Taxnm opasom, y ontntx xsnenno onesntm HK n ]ase oocrpennx ormeuamrcx
ntpaxennte napymennx n cncreme xenueorenennx. annte napymennx uame nmemr n
cnoe ocnone rnnepronnuecxym npnpoy ncxnnesnn XBH (cnasm c]nnxrepa On),
npnuem nponenr couerannx - cnasm c]nnxrepa On n rnnoxnnes xenunoro nystpx
napacraer c ynennuennem npoonxnrentnocrn saonenannx n cnxsan c nocnannrentntm
nponeccom n HK pynono e]opmanne nyxonnnt nenanarnnepcrno xnmxn.
Ha nropom mecre cronr coueranne cnasma c]nnxrepa On c rnnepxnnernuecxo
axrnnnocrtm xenunoro nystpx, a npn nannunn pesxo ntpaxennoro yoennra (III crenenn)
annt nn ncxnnesnn cranonnrcx neymnm. Honnnmomy, raxax xonxypennnx sa npano
orpaxennx nanonee rxxenoro xapaxrepa reuennx onesnn cnxsana co crannocrtm
nponecca, nsmenennem xapaxrepa ncxnnernuecxnx paccrpocrn no mepe nporpeccnponannx
ocnonnoro saonenannx. B +ro cnxsn rnnepxnnernuecxax axrnnnocrt xenunoro nystpx
moxer paccmarpnnartcx xax xomnencaropnax peaxnnx na pocr annennx n
nenanarnnepcrno xnmxe, npenxrcrnymmax pe]nmxcy yoenantnoro coepxnmoro n
nnnapnte n nanxpearnuecxne nporoxn n pasnnrnm xonenncrnra n nanxpearnra, a
rnnoxnnes xenunoro nystpx - xax exomnencannx.
Innepronnuecxn-rnnepxnnernuecxn rnn nc]ynxnnn XBH conponoxaercx ntpaxenntm
napymennem ]ynxnnn neuenn. Honoxenne ycyrynxer nmemmeecx y ontntx xsnenno
onesntm nenanarnnepcrno xnmxn cnnxenne pH n nenanarnnepcrno xnmxe, uro
ycnnnnaer xonecexperopnym ]ynxnnm neuenn n ne cnococrnyer cnnxennm xonecrasa. Bce
+ro cosaer xomnnexc naronornuecxnx xomnonenron, napymammnx nopmantnym ]ynxnnm
XBH, neuenn npn xsnenno onesnn nenanarnnepcrno xnmxn. Honnnmomy, n +rom n
saxnmuaercx onn ns nosmoxntx mexannsmon pasnnrnx y uacrn ontntx xsnenno
onesntm nenanarnnepcrno xnmxn xponnuecxoro necnenn]nuecxoro renarnra.
Bce ntmensnoxennoe cnnerentcrnyer o neoxonmocrn npo]nnaxrnuecxo n neueno
narorenernuecxo repannn nc]ynxnnn nnnapnoro rpaxra y ontntx c F HK.
Aeuenne xponnuecxoro ecxauennoro xonennc1n1a n ncqynxnnonantnmx
pacc1ponc1n nnnapnoro 1pax1a
Beueuue xpouuuecuoeo ecua+euuoeo xoueuucmuma
Heuenne xponnuecxoro ecxamennoro xonenncrnra (XFX) npononrcx, npexe ncero, n
sanncnmocrn or ]ast nponecca, oocrpennx nnn pemnccnn.
Hpn oocrpennn, xax npannno, npononrcx crannonapnoe neuenne, n ]ase pemnccnn
ontnte neuarcx amynaropno, nonyuamr canaropno-xypoprnoe neuenne.
Komnnexc repanenrnuecxnx meponpnxrn nx neuennx ontnoro XFX n ]ase oocrpennx
otuno nxnmuaer nomnmo pexnma n neuenoro nnrannx cpecrna nx xynnponannx
onenoro cnnpoma n anrnaxrepnantnym, anrnnapasnrapnym (npn coornercrnymme
+rnonornn nopaxennx) repannm. Hpn pesxo ntpaxennom nocnannrentnom nponecce y
nannenron c XFX neoxonma esnnroxcnxannonnax repannx. Cneymmnm ouent naxntm
pasenom repanenrnuecxoro nosecrnnx xnnxercx oocnonannoe npnmenenne cpecrn
xoppnrnpymmnx napymennym ]ynxnnm xenunoro nystpx, c]nnxrepnoro annapara
xenueorenennx, c yuerom pesyntraron ]paxnnonnoro, xpomarnuecxoro yoenantnoro
sonnponannx, nno pyrnx meroon nccneonannx ]ynxnnn xenuentnoxmnx nyre.
Taxxe nenecoopasno nponeenne nmmynomoynnpymme repannn, nnramnnorepannn,
]nsnorepannn.
B nepno oocrpennx XFX ontnomy n sanncnmocrn or nannunx nnn orcyrcrnnx npncryna
xenuno xonnxn nasnauamr crporn nnn necrporn nocrentnt pexnm cpoxom o 10 ne.
nerorepannx npnmenxercx xax npn oocrpennn XFX, rax n n ]ase pemnccnn, nx
npo]nnaxrnxn oocrpenn. B ]ase oocrpennx XFX neuenoe nnranne n nepnym ouepet
onxno trt nanpanneno na cnnxenne xnnenn nocnanennx n xenunom nystpe n
npeynpexenne sacrox xenun n XBH. Hpn nannunn xenuno xonnxn nnn nocne ee
xynnponannx na 1-2 nx nasnauaercx nono-uanax nera (nexpenxn cnaxn ua, ornap
mnnonnnxa, narypantnte nexonnenrpnponannte coxn, (xpome nnnorpanoro), pasneennte
noo, nyume mnnepantno, rnna "Fopxomn" es rasa. Bcx xnxocrt onxna npnmenxrtcx n
rennom nne n neontmnmn nopnnxmn - no 1/2 craxana, mecrt, nenanart pas n ent.
Bosmoxno oannenne necxontxnx cyxapnxon ns xnea cepo myxn, xenarentno c
oannennem nnmentx nmennuntx orpye. Ho mepe ynyumennx cocroxnnx n xynnponannx
onenoro cnnpoma pannon pacmnpxercx sa cuer neontmoro xonnuecrna nporeprtx,
cnnsncrtx cynon, xam (mannte, oncxnte, pnconte cynt nnn xamn). Hocrenenno n pannon
nnonrcx nexnpnt rnopor, nexnpnax ornapnax pta, ornapnoe, nnauane nporeproe,
nexnpnoe mxco (ronxnna, renxrnna, nrnna). Hnma onxna npnnnmartcx uacro (6 pas n
ent) n neontmnmn nopnnxmn. Hocne xynnponannx xnnenn nocnanennx ontntm
nasnauaercx rpannnonnax nera N5.
Ocooe nnnmanne neoxonmo oparnrt na neoxonmocrt ponoro nnrannx, uro
cnococrnyer nyumemy orroxy xenun. Onntnt n pexn npnem nnmn moxer nnont
cnpononnponart cnacrnuecxn oneno cnnpom n xenunym xonnxy.
B nma nne oocrpennx nenecoopasno oannxrt senent nerpymxn, yxpona, ]pyxronte,
xronte coyct, a raxxe ouent nonesnt pacrnrentnte xnpt (macno noconneunoe,
onnnxonoe, xyxypysnoe, coenoe n r.n.). Bxoxmne n cocran pacrnrentntx macen xnpnte
nonnnenactmennte xncnort ne rontxo cnococrnymr nopmannsannn omena xonecrepnna,
no n nxoxr n cocran xnerountx mempan, yuacrnymr n cnnrese npocrarnannnon, uro n
cnom ouepet cnococrnyer nopmannsannn coxparnrentno ]ynxnnn xenunoro nystpx,
ocoenno npn rnnomoropntx nc]ynxnnxx, ymentmamr nnrorennte cnocrna xenun,
pasxnxamr xenut. onx pacrnrentnoro macna n cyrounom pannone ontnoro c
xonecrarnuecxnmn xnnennxmn (sacro xenun) onxna trt ne menee 50% or omero
xonnuecrna xnpa npnnnmaemoro ontntm n nnmy. Cneyer ormernrt, uro nnrorennocrt
xenun cnnxaercx ne crontxo n pesyntrare npnema pacrnrentntx xnpon, cxontxo n
canancnponannocrn npnema enxa (mxco, pta, rnopor) n pacrnrentnoro xnpa.
Pannonantnt npnem enxa n xnpa nontmaer xonaroxonecrepnnont xo+]]nnnenr xenun
n ymentmaer, raxnm opasom, ee nnrorennocrt. Vmentmaer onacnocrt xamneopasonannx n
npo]nnaxrnxa nstrounoro cnnra pH n xncnym cropony, sa cuer orpannuennx myuntx n
xpynxntx nsenn n nasnauennx monountx npoyxron (npn nx nepenocnmocrn), nxnmuax
ctpt (nexnpnte n neocrpte), onomn (xpome oontx) ]pyxrt n xrot (xpome pycnnxn n
xpacno cmoponnt). Ocoenno noxasano nneenne n pannon, npn orcyrcrnnn xnnenn
nnmeno anneprnn, xnox, mopxonn, apysa, tnn, nomnop.
Hoxasano nneenne n pannon nnmentx nmennuntx orpye n nne cnennantntx neuentx
copron xnea, nno no 1 cronono noxxe 3 pasa n ent n xe]npe, n]no-xe]npe, orypre n
r.n.
Kynnponanne onenoro cnnpoma (xenuno xonnxn), conponoxammecx rnnnuntm
ncnencnuecxnm cnnpomom (romnora, pnora c npnmectm xenun, ne npnnocxme
oneruennx) npononrcx nyrem nneennx cnasmonnrnuecxnx n npn neoxonmocrn
oesonnnammnx cpecrn. Otuno nasnauamrcx nepn]epnuecxne M-xonnnonnrnxn: 1 mn
0,1% pacrnopa arponnna cynt]ara nnn nnarn]nnnnna rnporaprpara (1 mn 0,1% pacrnopa),
nno merannna (2 mn 1% pacrnopa). Hpn ntpaxennom onenom cnnpome ononpemenno c
nneennem M-xonnnonnrnxon nnoxr anantrernxn: nenapxornuecxne - anantrnn (2 mn 50%
pacrnopa) nno rpaman (napanrepantno 50-100 mr). Hpn ne+]]exrnnnocrn n pxe cnyuaen
npnxonrcx npnerart n x napxornuecxnm anantrernxam (npomeon 1 mn 2% pacrnopa nnn
]oprpan 30 mr n/n). Cneyer nomnnrt, uro nasnauenne napxornuecxnx anantrernxon,
ocoenno mop]nna y ontntx c xenuno xonnxo ne noxasano, rax xax nocnenn
ntstnaer cnasm c]nnxrepa On, noxnpyer orenenne xenun n nanxpearnuecxoro cexpera,
ntstnaer pnory. Hpn nnrencnnntx onxx n ne+]]exrnnnocrn repannn moxno npnmenxrt
ranamonan (2-4 mn n/m).
Hpn onenom cnnpome ymepenno nnrencnnnocrn nenecoopasno nasnauenne
cnasmonnrnxon, xax necenexrnnntx (M-xonnnonnrnxn, poranepnn, nananepnn), rax n
cenexrnnntx (meenepnn).
Tepannx moropno-xnnernuecxnx paccrpocrn npn neuennn ontntx c nocnannrentntm
nponeccom n xenunom nystpe npeycmarpnnaer ne rontxo xynnponanne onenoro cnnpoma,
xax ocnonnoro xnnnnuecxoro npoxnnennx xonenncrnra, no n nopmannsannm nnrarentno
]ynxnnn XKT n nenom n nenanarnnepcrno xnmxn n nepnym ouepet. Hopmannsannx
napymenno moropnxn nnnapnoro rpaxra n HK npnnonr ne rontxo x xynnponannm
onenoro cnnpoma, no n cnococrnyer xoppexnnn ncnencnuecxnx paccrpocrn xenyxa n
xnmeunnxa.
B repanenrnuecxom apcenane nx xoppexnnn onenoro cnnpoma n nopmannsannn moropnxn
XKT n nnnapnoro rpaxra n uacrnocrn ncnontsymr penaxcanrt rnaxo mycxynarypt
necxontxnx rpynn:
Aumuxo.uuopeu:ecrue cpeocmea
K anno rpynne npenaparon ornocxrcx mnpoxo npnmenxemte M-xonnnonoxaropt
(npenapart xpacanxn, nnarn]nnnnn, merannn, ycxonan).
Ocoennocrtm anntx npenaparon xnnxercx ntpaxennax nnnnnyantnax sanncnmocrt
penaxcnpymmero +]]exra or ncxonoro ronyca napacnmnarnuecxo nepnno cncremt n
mnpoxn cnexrp noountx cncremntx +]]exron, uro snaunrentno orpannunnaer c]epy
npnmenennx anntx cpecrn.
Hece.ermueuie +uomponuie cnas+o.umuru
Mexannsm ecrnnx anntx npenaparon saxnmuaercx n nAMu sanncnmom ymentmennn
xonnenrpannn nonon xantnnx n rnaxomtmeuno xnerxe, uro ntstnaer samenenne
coennennx axrnna n mnosnna. B nacroxmee npemx ocnonntmn npenaparamn anno rpynnt
xnnxmrcx poranepnn (no-mna), ornnonnx pomn n p. annte npenapart nnment
noountx +]]exron M-xonnnonnrnxon, onaxo onn raxxe xnnxmrcx necenexrnnntmn nx
XKT npenaparamn c ynnnepcantntm, cncremntm +]]exrom na ncm rnaxomtmeunym
cncremy oprannsma. Kpome roro, npnmenenne necenexrnnntx cnasmonnrnxon y ontntx c
rnnomoropntmn n rnnoronnuecxnmn napymennxmn nnnapnoro rpaxra moxer ycyrynrt
moropno-ronnuecxne napymennx XBH. B +ro cnxsn npenapart anno rpynnt
npnmenxmrcx xparxonpemenno n n ocnonnom npn cnacrnuecxnx cocroxnnxx.
Ce.ermueuie +uomponuie cnas+o.umuru
Cenexrnnno penaxcnpymmne rnaxym mycxynarypy opranon XKT npenapart, esycnonno,
xnnxmrcx npenaparamn ntopa nx narorenernuecxo repannn ontntx c saonenannxmn
nnnapnoro rpaxra n xonenncrnrom n uacrnocrn. ocronncrnom npenaparon anno rpynnt,
n uacrnocrn mcnarannna (meenepnna), xnnxercx penaxcnpymmax cenexrnnnocrt n
ornomennn c]nnxrepa On, n 20-40 pas npentmammax +]]exr or nananepnna. Hpn +rom
mcnarannn onaaer nopmannsymmnm nnnxnnem na mycxynarypy xnmeunnxa, ycrpanxx
]ynxnnonantnt yoenocras, rnnepnepncrantrnxy, cnasmo]nnnm, ne ntstnax npn +rom
nexenarentnym rnnoronnm.
Taxnm opasom, mcnarannn xnnxercx ne rontxo npenaparom narorenernuecxoro ecrnnx
npn naronornn nnnapnoro rpaxra n HK, no n cpecrnom, noepxnnammnm canorenes,
nopmannsannm napymenntx ]ynxnnonantntx mexannsmon. annt +]]exr mcnarannna
nosmoxen naroapx nonomy mexannsmy ecrnnx npenapara: cnnxennm nponnnaemocrn
xnerox rnaxo mycxynarypt nx Na+, ntstnammero anrncnacrnuecxn +]]exr n
npeornpamennm pasnnrnx rnnoronnn, sa cuer ymentmennx orroxa K+ns xnerxn Kpome
roro, mcnarannn ne ecrnyer na xonnneprnuecxym cncremy, rem camtm ne ntstnax
coornercrnymmnx noountx +]]exron. 3]]exr or npnmenennx mcnarannna nosnnxaer
tcrpo (uepes 20-30 mnnyr) n npoonxaercx n npeenax 12 uacon, uro enaer nosmoxntm
ero nyxparnt npnem n cyrxn (npononrnponannax ]opma). Btnycxaercx mcnarannn n
xancynax coepxamnx 200 mr meenepnna rnpoxnopna n nne mnxpoc]ep, noxptrtx
xncnoroycrounno oonouxo.
Hpn orcyrcrnnn nepeuncnenntx npenaparon, nosmoxno xparxonpemennoe npnmenenne
xomnnnponanntx nexapcrnenntx cpecrn, coepxamnx anantrernxn n necenexrnnnte
cnasmonnrnxn - apanrnn, cnasran, cnasmanrnn n p. Xopomn +]]exr n camom nauane
neuenouno xonnxn oxastnaer npnmenenne nnrpornnnepnna no xstx, cnnmammn cnasm
c]nnxrepa Hmrxenca n On, epnara no 100-200 mr.


Hpn nannunn pnort noxasano nneenne nmapana n/n, n/m no 1 amnyne (10 mr), nno
nepyxana n/n, n/m no 2 mn, nnn mornnnyma 20 mr nnyrpt nnn na xstx (nnnrnantnax ]opma).
Hpn orcyrcrnnn anntx cpecrn nosmoxno npnmenenne nmepona (1-2 mn 2% pacrnopa)
nnn cynpacrnna (1 mn 2% pacrnopa).
Hpn nannunn xnnnnuecxnx n naoparopntx anntx sa axrnnnt nocnannrentnt nponecc n
xenunom nystpe noxasano nasnauenne anrnaxrepnantno repannn c yuerom nna
nosynrenx onapyxennoro n xenun n onpeenennem ero uyncrnnrentnocrn x
anrnaxrepnantnomy cpecrny. Hpn nasnauennn anrnaxrepnantntx npenaparon npn
ocrpom xonenncrnre nnn ero oocrpennn neoxonmo yunrtnart raxxe raxoe cnocrno
]apmnpenapara xax ero cnoconocrt nponnxart n xenut. Ho nocnenemy cnocrny
nanontme xonnenrpanne n xenun xapaxrepnsymrcx maxponnt n rerpannxnnnt.
Xopomo nponnxaer n xenut rapnnn n nnnpoa (nnyrpt no 500-750 mr 2 pasa n ent n
reuenne 10 ne), +pnrpomnnnn (nnyrpt, nepnax osa 400-600 mr, sarem 200-400 mr xaxte
6 uacon), oxcnnnxnnn nnyrpt nnn n/n xanentno. Hpnmenenne anrnaxrepnantntx cpecrn
neoxonmo xomnnnponart c npenaparamn, onaammnmn xenueronntm +]]exrom
(nnxonn no 0,5 r 3-4 pasa n ent, nnxnanon). Hpn nxmnnosnom nopaxennn otuno
npnmenxercx ]asnxnn (2 r onoxparno), nnn merponnason no 0,25 r 3 pasa n ent nocne
et n reuenne 10 ne, nno amnnoxnnonnn no 0,1 r 3 pasa n ent 5 ne c nonropntm
xypcom uepes 10 ne. Hpn npounx (crponrnnonos, rpnxone]anes, anxnnocromnos,
xnonopxos n p.) nnnasnxx npnmenxmrcx coornercrnymmne cpecrna (nepmoxc, xnoxcnn n
p.).
Hapymenne orroxa xenun xoppnrnpymr xonepernxamn (crnmynnpymr opasonanne n
ntenenne xenun) n xonexnnernxamn (ycnnnnamr nocrynnenne xenun n
nenanarnnepcrnym xnmxy). Cpecrna xonepernuecxoro ecrnnx npnmenxmr n nepno
saryxammero oocrpennx n n ]ase pemnccnn xonenncrnra otuno n reuenne rpex neent
(xo]nron no 2-3 pasa n ent nepe eo), cm. ran. 3.
Hpn rnnomoropntx napymennxx noxasano npnmenenne npoxnnernxon - +rnonnna,
omnepnona, meroxnonpamna n repanenrnuecxnx osax o nepnoa crannnsannn
moropnxn.
Orrox xenun n nanxpearnuecxoro cexpera moxer trt sarpynen ncnecrnne nocnanennx
ontmoro yoenantnoro cocouxa, uro rpeyer nasnauennx anrnaxrepnantno repannn c
nasnauennem nonycnnrernuecxnx nennnnnnnnon, npenaparon rerpannxnnnonoro pxa,
ne]anocnopnnon, maxponnon, ntenxmmnxcx, xax yxe tno cxasano ntme, c xenutm.
Hoop npenaparon, os n npoonxnrentnocrn npononrcx raxxe xax n npn neuennn
oocrpennx xonenncrnra, nnnnnyantno c yuerom mnxpo]nopt.
Vunrtnax nannune y nannenron c xponnuecxnm xonenncrnrom conyrcrnymmnx napymenn
nnmenapnrentno ]ynxnnn nenanarnnepcrno xnmxn n noxenyouno xenest,
ontntm noxasana samecrnrentnax repannx nnmenapnrentntmn ]epmenramn n n nepnym
ouepet npenaparamn, ne nnnxmmnmn na ]ynxnnm nnnapno cncremt, neuenn, xenyxa n
HK. Taxnmn npenaparamn xnnxmrcx npenapart nanxpearnna. Hecomnenntm ocronncrnom
anntx npenaparon xnnxercx n nanmaemt npn nx npnmenennn +]]exr oparno cnxsn,
saxnmuammncx n rom, uro npn nonaannn ]epmenron noxenyouno xenest n HK
cnnxaercx nanxpearnuecxax cexpennx n nnyrpnnporoxonoe annenne, uro camo no cee
xnnxercx nonoxnrentntm ]axropom npn naronornn nnnapnoro rpaxra n c]nnxrepa On n
uacrnocrn. Kpome roro, npnmenenne npenaparon nanxpearnna moxer xynnponart oneno
cnnpom, cnxsannt c nnyrpnnporoxono rnneprensne, ocoenno npn nanxpearnuecxom
napnanre nc]ynxnnn c]nnxrepa On.
B nacroxmee npemx npenaparom ntopa, yonnernopxmmnm ncem conpemenntm
rpeonannxm x ]epmenrntm nexapcrnenntm cpecrnam, xnnxercx ntcoxoaxrnnnt
nonn]epmenrnt npenapar n nne mnxpoc]ep (Kpeon), noxptrt xncnorosamnrno
(+nrepoconmnntno) oonouxo. Otuno nx xoppexnnn nc]ynxnnn noxenyouno
xenest npn xponnuecxo nnnapno naronornn noxasano npnmenenne Kpeona 10 000,
coepxamero 10 000 ME nnnast, 8 000 E amnnast n 600 E nporeas. Hpenapar
nasnauaercx no npemx et no 1-2 xancyne, n sanncnmocrn or npnnnmaemoro oema nnmn
(nerxax saxycxa nnn nonnonennt oe).
Otuno samecrnrentnax ]epmenrorepannx npn xponnuecxnx nocnannrentntx saonenannxx
renaronanxpearoyoenantno sont nasnauaercx noxnsnenno. Bosmoxno n xypconoe
neuenne n nepno pemnccn. Ocoenno noxasano couerannoe npnmenenne ]epmenrntx
npenaparon n cenexrnnntx mnorponntx cnasmonnrnxon, noccranannnnammnx nopmantnt
naccax ne rontxo xenun, no n cexpera noxenyouno xenest.
B cocrane xomnnexcno repannn xponnuecxoro xonenncrnra n nepno pemnccnn
nonoxnrentnt +]]exr aer xypconoe npnmenenne naxrynost (m]anax) no 20-30 mn 1 pas
n ent n reuenne 30 ne. Hpnmenenne m]anaxa npnnonr x xoppexnnn xnnnnuecxnx
npoxnnenn conyrcrnymmero sanopa, npn xnnennxx xonecrasa, napamerpon ncnnnnemnn, a
raxxe x nontmennm axrnnnocrn ]aronnrapno ]ynxnnn nerpo]nnon. Fnaronpnxrno
nnnxer m]anax n na mnxpont nesax xnmeunnxa, xnnxxct +]]exrnnntm npenornxom.
Kpome nepeuncnenntx cpecrn, n xomnnexc neuentx meponpnxrn ontntx xponnuecxnm
xonenncrnrom moryr nxnmuartcx n pyrne merot +nrepocopnnn, perynnpymmne
exrentnocrt roncro xnmxn, ocymecrnnxmmne esnnroxcnxannonnoe,
nmmynomoynnpymmee n omeyxpennxmmee ecrnne. Fontntm noxasan npnem
+nrepocrenx, naxro]nntrpyma, nonn]enana, npon]opa n pyrnx cpecrn noonoro
ecrnnx.
Aeuenne ncqynxnnonantnmx pacc1ponc1n nnnapnoro 1pax1a
Ocnonno nentm neuennx ontntx c nc]ynxnne nnnapnoro rpaxra xnnxercx
noccranonnenne nopmantnoro roxa xenun n cexpera noxenyouno xenest no nporoxam. B
+ro cnxsn ocnonno nentm menxamenrosno repannn onxno xnnxrtcx:
1. uoccanourenue npoyiuuu +eru;
2. uoccanourenue uuraersnou yniuuu +ernoro nysspn;
3. uoccanourenue onyca cuniepnoro annapaa;
4. uoccanourenue aurenun u uenauaunepcnou iuuie.
Heuenne ]ynxnnonantntx nepnnuntx paccrpocrn xenueorenennx npononrcx otuno
amynaropno, nno n canaropno-xypoprntx yupexennxx.
Beueuoe numauue
Fontmoe snauenne cneyer yenxrt xapaxrepy nnrannx ontntx c nc]ynxnne XBH, rax
xax nanaxnnanne npannntnoro nnrannx (n coornercrnnn c rnnom moropntx paccrpocrn)
cnococrnyer ]opmnponannm cranntnoro nnmenoro noneennx nannenra, uro xnnxercx
pemammnm ]axropom n peannnrannn ontntx c ]ynxnnonantntmn paccrpocrnamn XBH.
Omnmn npnnnnnamn nert xnnxmrcx: pexnm nnrannx c uacrtmn npnemamn neontmnx
xonnuecrn nnmn (5-6 pasonoe nnranne), uro cnococrnyer nopmannsannn annennx n
nenanarnnepcrno xnmxe n perynnpyer onopoxnenne xenunoro nystpx n nporoxono
cncremt. Hs pannona ncxnmuamrcx anxorontnte nannrxn, rasnponannax noa, xonuente,
xnpnte n xapente nma n npnnpant n cnxsn c rem, uro onn moryr ntsnart cnasm
c]nnxrepa On.
Hpn rnnepmoropno nc]ynxnnn nx ymentmennx ronyca rnaxo mycxynarypt noxasano
npnmenenne npoyxron coepxamnx marnn (rpeunenax xpyna, nmennunte orpyn, nmeno,
enoxouannax n pyrne nnt xanycrt). He pexomenyercx nannenram c naronorne
xenuentnoxmnx nyre ynorpenenne xnnorntx xnpon (xpome cnnnounoro macna), xnuntx
xenrxon, conoro, opexon, xpemon. Hpn rnnoronnn xenunoro nystpx ontnte otuno
xopomo nepenocxr nexpenxne mxcnte yntont, cnnnxn, cmerany, pacrnrentnte macna n
xna ncmxrxy. Pacrnrentnoe macno nasnauamr no uano noxxe 2-3 pasa n ent sa 30 mnnyr
o et n reuenne 2-3 neent. nx npeornpamennx sanopon pexomenymr nma,
cnococrnymmne onopoxnennm xnmeunnxa (mopxont, rtxna, xaauxn, senent, apyst,
tnn, uepnocnnn, xypara, rpymn, me).
3ro ocoenno naxno noromy, uro nopmantno paorammn xnmeunnx +ro - n nopmantnoe
nnyrpnpmmnoe annenne, n nopmantnt naccax xenun n nenanarnnepcrnym xnmxy. B
nnmeno pannon cneyer oannxrt nnmente nonoxna n nne npoyxron pacrnrentnoro
nponcxoxennx nnn nnmentx oanox (orpyn n p.). Onomn, ]pyxrt, rpant nyume
ncnontsonart repmnuecxn opaoranntmn (ornapnte, saneuennte).
0ap+auomepanua ucqyuuuuouauoumx paccmpocme uuuapuoeo mpauma
Hapymennx nnrarentno ]ynxnnn XKT n nnnapno cncremt nrpaer snaunrentnym pont
n ]opmnponannn ne rontxo onenoro cnnpoma, no n ontmnncrna ncnencnuecxnx
paccrpocrn (uyncrno nepenonnennx n xenyxe, orptxxa, nsxora, romnora, mereopnsm,
nonoct, sanopt). Fontmnncrno yxasanntx cnmnromon nanmaercx xax npn
rnnepxnnernuecxom, rax n npn rnnoxnnernuecxom rnnax ncxnnesn XBH.
B nacroxmee npemx nx xynnponannx onenoro cnnpoma ncnontsymr penaxcanrt rnaxo
mycxynarypt, xoropte nxnmuamr n cex necxontxo rpynn npenaparon:
1. Anuxorunaprueciue cpecua;
2. Pupas;
3. Lroiaops iarsuueusx ianarou;
4. Muoponnse cnasuoruuiu;
5. nnecuuuarsnse ropuons (x, rriaron).
Aumuxo.uuepeu:ecrue cpeocmea (noponee cm. npetymn pasen), n nacroxmee npemx
nmemr orpannuennoe npnmenenne npn repannn ]ynxnnonantntx paccrpocrn XBH.
Humpami
Hnrpornnnepnn ncnontsymr nx tcrporo xynnponannx one, nnrpocopnr - nx
xypconoro neuennx. Mexannsm ecrnnx nnrparon - opasonanne n rnaxnx mtmnax
cnoontx panxanon oxncn asora, xoropte axrnnnpymr ryannnarnnxnasy n ynennunnamr
coepxanne nIAMu, uro npnnonr x nx paccnanennm. Onaxo n cnxsn c ntpaxenntmn
xapnonacxynxpntmn +]]exramn n pasnnrnem ronepanrnocrn onn mano npnemnemt nx
nnrentno repannn ncxnnesnn XBH.
B.oramopi ra.iueeix raua.oe:
1. necereiuunse 6roiaops (nueunun, uepanauur, uruaseu u p.) - usssua
peraicauu rraiou uyciyrayps, npu aou o6raan unoroucrennsuu
iapuouaciyrnpnsuu aeiauu. rn ocu+enun racpoanepororueciux aeiou
pe6ycn uscoiue oss, o npaiueciu ucirae ux ucnorssouanue.
2. cereiuunse 6roiaops - uueer (nunauepuyu 6pouu). annse npenapas u ocnounou
eucuy na ypoune orcou iuuiu. nuus 5-10% npenapaa eucuye na ypoune
6uruapnoro paia, u uue onocpeouannse aeis, cunsannse c yuensuenueu
unypunpocuenoro aurenun, o o6rerae nacca+ +eru.
Muomponuie cnas+o.umuru (uece.ermueuie)
Mexannsm nx ecrnnx n cnexrp npnmenennx paccmorpen n npetymem pasene. annte
npenapart y ontntx c ncxnnesnxmn XBH npnmenxmr xparxonpemenno.
Ce.ermueuie +uomponuie cnas+o.umuru
B nacroxmee npemx npn nc]ynxnnn xenunoro nystpx n c]nnxrepa On, raxxe xax n y
ontntx c xponnuecxnm xonenncrnrom, nanonee noxasano npnmenenne +]]exrnnnoro
cenexrnnnoro mnorponnoro cnasmonnrnxa - meenepnna rnpoxnopna (mcnarannna),
mexannsm ecrnnx xoroporo raxxe nopono paccmorpen n npetymem pasene.
Orentno sect cneyer ononnnrentno yxasart, uro mcnarannn axrnnno
meraonnsnpyercx npn npoxoxennn uepes neuent, n nce meraonnrt tcrpo ntnoxrcx c
mouo, a nonnax ero +xcrpaxnnx nponcxonr n reuenne 24 uac nocne npnema onoxparno
ost. B pesyntrare mcnarannn ne naxannnnaercx n oprannsme n axe nx noxnntx
nannenron ne rpeyercx xoppexnnn os. Taxnm opasom, mcnarannn y anntx ontntx
moxer npnmenxrtcx nnrentno, uro ocoenno naxno nx nannenron c nc]ynxnne
c]nnxrepa On nocne nepenecenno xonenncr+xromnn.
mcnarannn y ontntx c ncxnnesnxmn XBH, ocoenno xonecrarnuecxoro xapaxrepa
(nepnnunt cnasm c]nnxrepa On, rnnepxnnes xenunoro nystpx n nx coueranne,
nc]ynxnnx c]nnxrepa On nocne xonenncr+xromnn) nasnauaercx no 1 xancyne (200 mr) 2
pasa n ent. Hyume npnnnmart sa 20 mnn o et.
Tpeonannx x pesyntraram neuennx: pemnccnx saonenannx cocronr n ycrpanennn
npoxnnenn saonenannx c noccranonnennem ]ynxnnn xenunoro nystpx, c]nnxrepa On n
nenanarnnepcrno xnmxn. Fontnte nyxamrcx n ncnancepnom nanmennn.
uapmaxorepannx npn rnno]ynxnnn xenunoro nystpx. Ocnonntmn npenaparamn cneyer
cunrart:
1. penapas, ycuruuauue uoopuiy +ernoro nysspn.
\ooepemono:
npenapas, coep+auue +ers uru +ernse iucros (arroxor,
erupoxoreuan iucroa, xorensuu, ruo6ur);
cuneueciue npenapas (oicaenauun, nuioun, uuiuaron);
npenapas pacuersnoro npoucxo+enun (rauun, xoraroryu, rena6ene,
xeners, renaoarsi-nrana u p.)
\ooenonemono:
ounepuon, xoreuucoiunun, cyrsa uarnun, oruuiouoe uacro, cop6u,
icuru, xorocac.
2. C6nsaersno npu runoiuneueciux paccpoucuax +ernoro nysspn napny c
xorepeuiauu u xoreiuneuiauu nurnecn nasnaenue noruepuennsx npenapaou,
npueu u annou cryae noiasano npuuenenue npenapaou coep+auux +ernse iucros
(ecar, urecar). Cnaio xopouuu noro+uersnsu aei 6ye, 6esycrouno, ocurny
u npu nasnaenuu ipeona, nansunopua, nanuupaa, uesuua-ope u p. 4epuennse
npenapas usssua 6raronpunny peaiuu co copons no+eryonou +eress u u
uerou noro+uersno urun na npouecc nuueuapenun.
3. penapas, yuensuauue uucueparsns runepyucuuersnocs uru uocnarenue.
4. xoreuucaiouun.
Beueuue ucqyuuuuu cquuumepa Ou
1 rnn nc]ynxnnn rpeyer nponeennx nannnnoc]nnxreporomnn. Hpn nannunn 2-ro n 3-ro
rnnon - nosmoxno nponeenne nexapcrnenno repannn.
Hpn nanxpearnuecxom rnne nc]ynxnnn c]nnxrepa On cranaprno repanne xnnxercx
oneparnnnax c]nnxreponnacrnxa n nanxpearnuecxax nnronnacrnxa. Koncepnarnnnoe
nexapcrnennoe neuenne ocymecrnnxercx n sanncnmocrn or xnnnnxo-]ynxnnonantntx
cnnpomon, xax npannno, xomnnnponannoe, nanpannennoe n nepnym ouepet na
noccranonnenne npoxonmocrn c]nnxrepa On n orroxa xenun. nx pemennx anno
saaun npnmenxercx nect nepeuncnennt apcenan menxamenrosntx cpecrn, npn +rom
npenourenne oraercx cenexrnnntm cnasmonnrnxam, mcnarannny. Onaxo nosmoxno
npnmenenne n pyrnx mnorponntx npenaparon: rpnmeyrnna (epnar), rnmexpomona
(oecron), a raxxe npenapara na ocnone pacrnrentntx xomnonenron Ienaene.
Honoxnrentnt +]]exr raxxe moryr art cpecrna ymentmammne yoenantnym
rnneprensnm n nopmannsymmne nponecc nnmenapennx n HK. B nepnym ouepet npn
nannunn mnxpono xonramnnannn HK neoxonmo nponeenne exonramnnnpymme
repannn raxnmn nexapcrnenntmn cpecrnamn xax oxcnnnxnnn 0,1 r x 2 pasa, rerpannxnnn
0,25 r x 4 pasa, ]ypasonnon 0,1 r x 3 pasa, +pce]ypnn 0,2 r x 4 pasa, nnrerpnxc 1 xanc. x 4
pasa (1-2 neentntx xypca). Hocne anrnnornxorepannn neoxonm nyxneentnt xypc
nponornxon (n]n]opm n p) n npenornxon (m]anax nnn Xnnax]opre).
Hoxasano npnmenenne n ]epmenrntx npenaparon (Kpeon 10 000), copenron,
anrncexperopntx cpecrn (nnrnnropt nporonno nomnt, H
2
-noxaropt), aconmrno
noxasano npn rnnepxnoprnpnn nasnauenne y]epntx anrannntx cpecrna (anmmnnn
coepxamnx): maanoxc no 1 ose uepes uac nocne et na 5-7 ne. Hcnontsonanne
y]epntx anrannon npeornpamaer nonpexenne exontmrnponanntmn xenuntmn
xncnoramn cnnsncro xnmeunnxa n ycranannnnaer onrnmantnt pH nx paort ]epmenron
noxenyouno xenest.
Hpn ne+]]exrnnnocrn xoncepnarnnnoro neuennx npononrcx ntmeyxasannte oneparnnnte
meponpnxrnx.
Hpnuenenne qnsnuecxnx qax1opon, peqnexco1epannn nn neuennn ontnmx c
saonenannnun nnnapnoro 1pax1a
Orentnoe nnnmanne nx neuennx ontntx c naronorne nnnapnoro rpaxra cneyer
yenxrt ]nsnorepanenrnuecxnm nponeypam, xoropte +]]exrnnno ononnxmr xomnnexc
nexapcrnennoro neuennx n nerorepannn. Cneyer nomnnrt, uro ]nsnorepanenrnuecxoe
neuenne nasnauaercx c nepnoa saryxammero oocrpennx. Otuno npnmenxmrcx rennonte
nponeypt (annnnxannn napa]nna, osoxepnra), a raxxe VBu, MB-repannx, yntrpasnyx.
B nocnenne rot neercx axrnnnt noncx nerpannnonntx meroon neuennx. Bce mnpe
ncnontsymrcx pasnnunte merot pe]nexcorepannn, nrnon naseporepannn, xoropte neyr x
nopmannsannn cnnt n ypannonemennocrn, nonnxnocrn ocnonntx nepnntx nponeccon, rem
camtm x ntneennm ontnoro ns nenpornuecxoro cocroxnnx npn napymennn
]ynxnnonantnoro cocroxnnx ntcme nepnno exrentnocrn n ntcme nepo-rymopantno-
meraonnuecxo perynxnnn. 3ro ocoenno naxno nx ontntx c naronorne
xenuentnoxme cncremt. Pe]nexcorepannx oxastnaer nopmannsymmee ecrnne na ronyc
n peaxrnnnocrt nererarnnnoro orena nepnno cncremt y anntx ontntx, rem camtm,
cnococrnyx ycrpanennm nererarnnntx, nerero-cocyncrtx n pyrnx ncronn.
Komnnexcnoe nsyuenne +]]exrnnnocrn npnmenennx nrnope]nexcorepannn y ontntx c
pasnnuntmn nnrarentntmn napymennxmn xenuentnoxmnx nyre ntxnnno nannyumne
pesyntrart n neuennn rnnepmoropno n rnnepronnuecxo ncxnnesnn xenunoro nystpx n
c]nnxrepa On. Hocnenne ecxrnnernx mnpoxoe pacnpocrpanenne n repanenrnuecxo
npaxrnxe nonyunna nasepnax repannx, xoropym c ycnexom npnmenxmr n n
racrpo+nreponornn. Hpn neuennn nererarnnntx napymenn, nexamnx n ocnone
naronornuecxnx napymenn n xenuentnoxme cncreme, conponoxammnxcx nontmenno
+monnonantno nosynmocrtm n nanntnocrtm, paspaxnrentnocrtm, noxnnennem
rpenorn, crpaxa, ncromennem nepnno cncremt, +]]exrnnnocrt npnmenennx axynynxrypt
n naseponynxrypt npaxrnuecxn onnaxont. nx ontntx c nontmenno
paspaxnrentnocrtm n +monnonantno neycrounnocrtm naseponynxrypa onee
npnemnema, nnny esonesnennocrn nponeyp.
Hamn npecrannena meronxa neuennx rnnomoropno nc]ynxnnn xenunoro nystpx,
rnnepronnuecxo nc]ynxnnn c]nnxrepa On renn-neonontm nasepom c nosecrnnem
na rouxn G-14, TR-5 neno n npano pyxn, VC-15, E-21 n nenpeptnnom pexnme
nosecrnnx, namerpom nyuxa nsnyuennx na rene nannenra n 1mm, c nosecrnnem na ony
rouxy n reuenne 1 mnnyrt. Kypc neuennx - 5-10 ceancon. nnrentnocrt neuennx sanncnr or
crenenn ntpaxennocrn ncxnnernuecxnx paccrpocrn. nx oexrnnno onenxn nnamnxn
moropno ]ynxnnn xenunoro nystpx, c]nnxrepnoro annapara neoxonmo npononrt
xonrpontnoe uX3 c noxnmnuecxnm n mnxpocxonnuecxnm nccneonannem xenun, rax xax
n nponecce nasepno repannn nanmaercx ne rontxo nopmannsannx ]ynxnnn
xenuentnoxme cncremt, no n ocrnraercx xonnonnax cranntnocrt xenun. Kpnrepnem
oxonuannx naseporepannn xnnxercx ne rontxo nopmannsannx moropno-+naxyaropno
]ynxnnn xenunoro nystpx n c]nnxrepnoro annapara, no n ycrpanenne nnrorenntx cnocrn
xenun.
Hanonee +]]exrnnno couerannoe npnmenenne renn-neononoro nasepa c ononpemenntm
onyuennem neuenn nonynpononnxontm nasepom uepes xoxy nepene pmmno crenxn
cnpana n 9 mexpeepte: no nepene-nomtmeuno, cpennno-xnmununo, oxonorpynnno
nnnnn, anee no cpennno nnnnn no meuennntm orpocrxom n no neno oxon-rpynnno
nnnnn y xpax peepno yrn. Bpemx +xcnosnnnn na ony sony 32 cexynt, a namerp nyua -
2,5 cm.
Onyuenne neuenn ynyumaer oprannym mnxponnpxynxnnm, xenueopasonanne n
xenuentenenne, cnococrnyer nontmennm yponnx xenuntx xncnor n ]oc]onnnnon n
xenun, rem camtm, cnococrnyx nopmannsannn xonnonno cranntnocrn xenun n
xparuamne cpoxn.
Btop cnocoa neuennx n xaxom xonxpernom cnyuae nnnnnyanen. Kaxo cxeme neuennx
nnn meroy neuennx orart npenourenne sanncnr or xapaxrepa saonenannx.
Aeuenne aenunoxauennon onesnn
Koncepnarnnnoe neuenne xenunoxamenno onesnn npeycmarpnnaer n nepnym ouepet
pexnm nnrannx, yunrtnammn orpannuenne xnnorntx xnpon n npenourenne
nererapnancxomy crony. Fontmoe snauenne nmeer pasrpysounax repannx, opta c
nstrountm necom n rnnonnamne.
Menxamenrosnax repannx n npexamennym cranm XKF y nannenron c xnnennxmn
nnnapnoro cnaxa n xenunom nystpe (mnxponnramn, neonoponocrtm xenun, ee
crycrxamn, samasxoopasno xenutm) onxna trt nanpannena na ycnnenne
xonepernuecxoro +]]exra n nopmannsannm coxparnmocrn xenunoro nystpx. Xopomn
+]]exr no yxasanntm noxasarenxm y anntx ontntx aer npnmenenne npenapara
Ienaene (mecxunt xypc).
Hpn nannunn nonnonenntx xonxpemenron n xenunom nystpe (II n III crann XKF) repannx
cxnatnaercx ns npnmenennx npenaparon xenoesoxcnxoneno, ypcoesoxcnxoneno xncnor
ecrnne xoroptx nanpanneno na pacrnopenne penrrenonerarnnntx xonecrepnnontx
xamne n xenunom nystpe. B nacroxmee npemx nanontmee pacnpocrpanenne nonyunnn
npenapart Xeno]antx n Vpco]antx, coepxamne coornercrnenno no 250 mr
xenoesoxcnxoneno n ypcoesoxcnxoneno xncnor. Hpenapart onaamr cnoconocrtm
pacrnopxrt xenunte xonecrepnnonte xamnn, noannxrt cnnres xonecrepnna n neuenn,
cnnxart yponent xonecrepnna n xenun, nponsnonrt xenueronnt +]]exr. Kpome roro,
Vpco]antx oxastnaer renaronporexropnoe n nmmynomoynnpymmee ecrnne.
Hpornnonoxasannem x nasnauennm Vpco]antxa xnnxmrcx ocrpte nn]exnnonnte
saonenannx xenunoro nystpx n xenuntx nporoxon, epemennocrt, a Xeno]antxa -
xsnennax onesnt, +nrepnr, xonnr n noueunax neocrarounocrt.
Hasnauaercx menxamenrosnax repannx anntmn cpecrnamn n cnyuae nenosmoxnocrn
yanennx xenuntx xonecrepnnontx xamne xnpyprnuecxnm nnn +nocxonnuecxnm
meroamn. Hpnmenxmrcx npenapart nnrentno, o 2-3 ner, Vpco]antx n cyrouno ose 10
mr/xr macct rena, Xeno]antx no 15 mr/xr macct rena. Hpnnnmamr cpecrna, xax npannno,
onn pas n ent nepe cnom. Vcnex repannn nosmoxen npn pasmepax xamne menee 20 mm.
Cymecrnyer n xomnnexcnt npenapar Hnro]antx, coepxamn ypcoesoxcnxonenym n
xenoxonenym xncnort. 3]]exrnnnocrt xomnnannn ntme, uem npn npnmenennn xaxoro
npenapara n orentnocrn.
B nocnenne rot mnpoxo nnepxmrcx merot nennnasnnno nnrorpnncnn yapno-
nonnontm meroom c pacmennennem xpynntx xonecrepnnontx xonxpemenron na menxne
]parmenrt. Ocnonntm ycnonnem nx nponeennx nnrorpnncnn xnnxercx coxpanenne
coxparnrentno cnoconocrn xenunoro nystpx n penrrenonerarnnnocrt xonxpemenron.
Hpn nannunn y ontnoro xantxynesnoro xonenncrnra xoncepnarnnnax repannx
cxnatnaercx ns xynnponannx xenuno xonnxn (cmorpn neuenne XFX) n nanpannennx
nannenra n xnpyprnuecxoe orenenne nx nponeennx xonenncr+xromnn, xoropax xnnxercx n
nacroxmee npemx onrnmantntm meroom neuennx XKF.
mn1o1epannn saonenannn nnnapnoro 1pax1a
unrorepannx npn naronornn cncremt xenueorenennx nanpannena na xoppexnnm
ncxnnernuecxnx paccrpocrn, na cnxrne nocnannrentntx xnnenn n xenuentnoxmnx
nyrxx n na crnmynxnnm opasonannx xenun n neuenn. Hpn rnnepxnnernuecxo ]opme
nc]ynxnnn (no C.. Coxonony n H.H.3amoraeny,1984 r.) noxasano npnmenenne xonocaca no
1 uano noxxe 2-3 pasa n ent sa 30 mnn o et, nacro xyxypysntx ptnen no 1-2
crononte noxxn uepes 3 uaca, nacroxy ns nncrten apapnca amypcxoro no 15-20 xanent 2-
3 pasa n ent sa 15-30 mnn o et.
Hpn rnnepronnuecxo-rnnepxnnernuecxo ]opme nc]ynxnnn XBH noxasant copt:
1. 1paua ranaiu rycunou 30,0; paua ucoera 30,0; rucsn uns nepenou 30,0. Pacou
npunuua u ropneu uue no 1-2 caiana u ens.
2. nucsn uaxs pexrucnou 30,0; paua norsnu ropsiou 30,0; rucsn uns nepenou 30,0.
Cuap npunuua no 2-3 corouse ro+iu sa 30 uun o es.
Hpn rnnoxnnernuecxo ]opme nc]ynxnnn xenunoro nystpx nasnauamr
xonenncroxnnernuecxne xenueronnte cpecrna (eccmeprnnx), npenapart
omeronnsnpymmero ecrnnx (xentment, nnmonnnx xnracxn). 3xcrpaxr eccmeprnnxa
cyxo nasnauamr no 1 r 3 pasa n ent xypcamn no 2-3 neenn c 5-7 nenntmn nepeptnamn,
npn nonropntx xypcax.
Hacro nnerxon eccmeprnnxa necuanoro 10,0-15,0: 200,0 npnnnmamr sa 30 mnn o et no
cneymme cxeme: 1- ent 1/3 craxana; 2- ent no 1/3 craxana 2 pasa; 3- ent no 1/3
craxana 3 pasa; 4- ent no 1/2 craxana 3 pasa; 5- ent no 1/2 craxana 2 pasa n 6- ent no
1/2 craxana 1 pas. Kypc nonropxmr uepes neenm.
Vcnnnnaer nepncrantrnxy xnmeunnxa n xenueorenenne cneymmn cop: rpana snepoox
40,0, xopent oynanunxa 40,0, nnert eccmeprnnxa necuanoro 15,0, nncrtx naxrt
rpexnncrno 15,0, nnerxn pomamxn anreuno 15,0, rpana sonorortcxunnxa 15,0.
Hpnnnmamr annt cop yrpom n neuepom no 1 craxany nacrox.
Hpn xponnuecxom ecxamennom xonenncrnre n ]ase oocrpennx npnmenxmr nexapcrnennte
copt xoropte oxastnamr npornnonocnannrentnt +]]exr, ymentmamr poxenne n
xnmeunnxe, ymentmamr mereopnsm.
Cop: nnot apapnca 20,0; nncrtx epest 20,0; nnot moxxenentnnxa 20,0; rpana
nontnn 20,0; rpana rtcxuenernnxa 20,0. Hacro npnnnmamr yrpom n neuepom no 1 craxany.
Ecnn nocnannrentnt nponecc conponoxaercx ntpaxenntm cnasmom, ro pexomenyercx
cop coepxamn: nncrtx mxrt nepeuno 20,0; rpany nontnn otxnonenno 20,0; xopent
nanepnant 20,0; rpana snepoox 30,0; mnmxn xmenx 10,0. Hacro npnnnmamr yrpom n
neuepom no 1 craxany.
Cnasmonnrnuecxnm n nocnanxmmnm cnocrnom onaamr xannn: T-rae Chamomile, T-rae
Foeniculli, T-rae Absinthii, T-rae Belladonna aa 10,0. B pmmxe not no 20 xanent nocne oea
n yxnna.
Hpn xenunoxamenno onesnn noxasan nacro xro n nncrten semnxnnxn necno, a raxxe
cnexn semnxnnunt cox no 4-6 cronontx noxex naromax, nacro nnoon mnnonnnxa,
npnem xanycrnoro coxa no 1/2 craxana 2-3 pasa n ent o et n rennom nne (ycnnnnaer
cexpennm xenun, xenyounoro n nanxpearnuecxoro coxon n oxastnaer neuenoe ecrnne
npn XKF, xonanrnre, xonenncrnre).
Xopomn +]]exr npn saonenannxx renaronnnapno cncremt aer npnem npenapara na
ocnone rtxnt - rtxneona, xoropt onaaer renaronporexropntm, xenueronntm,
anrncenrnuecxnm n anrncxnepornuecxnm ecrnnem. Hpnnnmamr rtxneon sa 30 mnn o
et, no 1 uano noxxe 3-4 pasa n ent n reuenne 1-3 mecxnen.
Cnncou peuomenyemo An1epa1ypm
1. Lauiou C.C. vrspasuyiouou ueo uccreouanun u racpoanepororuu, C6., 1995. - 182 c.
2. Lypiou C.l. vrspasuyiouan uarnocuia sa6oreuanuu +eryono-iuuenoro paia. 8pa. -
1997. - N 1. - c. 16-18.
3. 8opo6seu n.. Coconnue uenauaunepcnou iuuiu y 6orsnsx c peuuuuou 6oreu nocre
xoreuucaiouuu. Cou. Meuuuna. - 1984. - N2. -c.104-106.
4. lpe6eneu A.n. Cns ioncepuauunoro reenun +ernoiauennou 6oresnu npenapaauu
xeno. u ypcoesoicuxoreuou iucroauu. occuuciuu +ypnar racpoanepororuu,
renaororuu, ioronpoiororuu. - 1994. - N4. - c. 58-63.
5. lpuropseu .+., +iouenio 3.. A6ouunarsnse 6oru: auororun, naorenes, uarnocuia,
upae6nan aiuia. - paiuiyuuu upa. - 2002. N 1. - c. 39-41.
6. 3raiuna A.. 4apuaioepanun xponueciux 6oresneu opranou nuueuapenun. -
M.:Meuuuna.. 1998..286c.
7. nuauiun 8.1., Cxro6scun A.8. 3eiuunocs uuipoiancyrupouannsx epuenou,
noipssx anepocor6ursnou o6oroiou, npu xponueciou nanipeaue. runueciue
nepcneiuus racpoanepororuu, renaororuu. - 2001. - N5. - C. 15-19.
8. ruuou .. Mexanusus peryrnuuu yniuuu +ereuseruersnou cuceus. n., 1969.
9. orecnuiou n.n. Cuniepnsu annapa eroueia. - C6.: Cneu. nu, 2000. - 183 c.
10. ouapou 4.n., lariun 8.A., nuanou A.n., Maicuuou 8.A. Coeannse sa6oreuanun opranou
yoenoxoreoxonanipeaueciou sons. - M.:Meuuuna, 1983.- 256 c.
11. naniun .8., ayiun k.4. Cneuuarsnse ueos uccreouanun +ernsx nyeu. - M. - 1989.
- 88 c.
12. nunen6paen n.., opori n.. Meuuuncian penrenororun u pauororun. - M., 1993. -
C. 236-240.
13. Muxauroua A.P. nyeuan uarnocuia u racpoanepororuu: yiouocuo rn upaeu. -
Munci, 1994. - C. 299-408.u
14. opnou n.M., enucoua n.L., viuna L.8., enucou 8.A., Cauyrruna n.M. uarnuno-
pesonancnan xoranruonanipeaorpaun: ee ueco u uarnocuie 6oresneu
renaonanipeaoyoenarsnou o6racu. - oc. +ypn. racpoanepor., renaor., ioronpoior.
- 2001. - 1. XI. - N5. - c. 41-50.
15. ouonou 8.8., 4uruuonou M.n., Moryeu 8.M. arsiyresnsu xoreuucu. - M.: Meuuuna,
1991.- 320.
16. Coiorou n.., Munyuiun C.P., Caupacou 8.M. 1epnouou C.. runuio-uncpyuenarsnan
uarnocuia 6oresneu opranou renao-nanipeaoyoenarsnou sons. - M.: Meuuuna,
1987. - C. 178-202.
17. xasanou A.n. ocxoreuucaiouueciuu cunpou. uarnocuia u reenue unypennux
6oresneu. - M.:Meuuuna, 1992. 1.3. - C.291-300.
18. DiDio L.J.A., Anderson M. The "sphincter" of Digestive system. - Baltimore: The Williams and
Wilkins Company, 1968. - 255 p.
19. Drossman D.A. The functional gastrointestinal disoders. Diagnosis, patophysiology and
treatment. A Multinational consensus. - Little, Brown and Company, 1994. 370 p.
20. Shelhamer J., Goyal R.K. Physiology of the bile transport: manometric studies of common bile
duct and sphincter of Oddi. Gastroenterology 1973; 64 (Suppl A3): 686.

Вам также может понравиться