AANA tatN ithe RATT,
~ OVASTIO LV.
8 MM MeL LT TER A.
3a wey nee Pane
RidceArwin, hae quek, D. Thom. de fpeciebye,. quibusineeliegtos
Angeli sanquam per modmam (uecogaitionisintelligic. Exint. art.often~
dic ja'Atigeli not {ufficitad teprefentandam fibi omnia
ir dia fubltancit Aiigeliett finica, & deretminata ad cer-_
‘ctgonon comprchendit perfeété omnia alia extra,
intelligat, requitic reprafencarioncs , feu fpecics,
fuperadditas. a wey .
AAnart. x. oftendit quad fpecies.iftzenion accipinntur-drebus in Angelis , Scut noseas
accipimus 4 rebus , fed-habent illas per influxwtttS¢ ithpreffionem Dei , quia Angeliin’
genete incellegtualipmn funt perietts, ingelfectyui, ficucin genere corporam cel: fire cors
pora perfcéea refpecht inferiorum. Conwenic aucém ribusinferioribus , non cota~
ficet, a adequate? perfici per aliquam formam, fed modpacquirere vnam, modd alianaz
corporaautem calelkia tagim A pringjpig habent fue perféG-oncir’é ergo fimilicer An-
geliin genére intellectuchabent (vam perfedtionémifen formas intelligibiles Ratim’
principio , non autem cas paulatimp acquirant abobicdis. .
Inatt. 3. oftendic quad fpecies intélligibiles in Angelis fuperioribus fuperiores se
vniuerfalioresfunt, quiaquancd incelledtus cit altior , rancd paucioribus mediis veiturad,
cognitionemreram, vr eciamapuid hes apparct, quéd qui ane fortiores intelic&tus ex
paucis mulra capere poffunt. Et Deus quia habet infinitam plenitudinem intelligendi,
ii vno omnia intelligic , id eftin effencia fua : ergo Angeli quanto fuperiores cant} pany
cioribus fpeciebus indigenes && fic ill {pecies: oe pls fe extendunr, quod eft eff vni,
ueifaliores. . : i:
ih hea
DISPVTATIO XXL
‘Deineclleéta > & fpeciebus
Angelorum.
ARTICVLVS L
Quid de poremtin intelleCtina , cy intelligere
Angeli D. Thom. probancrit?
Varvon precipuatradidit D. Tho.
CH im queft. 54. de inzellettu,cr inrelligere
i Angeli.
Primum eft , quod intclligere
EK Angeli aon eft cius Cubltancia-
Sceundum quad non ef eius effe.
Teriam quod porencia intelleGiua non eft
ius fubftantia , (ed accidens ef fuperaddicam.
‘Quantum qudd in Angelo ton eft duples intel
fetus , agens , & poflibilis,Gcucia nobis ; agensy
au reducar (pecics ex obiedtis fenfibilbus ; pol
ibilis . qui recipiat. De hac vitimo pleniis age~
mus infizoftendendo,quad Angeli non accipitint
Species d rebus, fed i Deo illis fmacimuncur.Vnde
cacent intelletu agente,cuius propritim, Se prima~
rinm manos eft (pecies abftiahace 4% furmare ex
obicdis eafibilibus reddsndo illas tpisiguales .
abftra@as, % deinds circa eau vii incal le
Gum illufirare.
De tribus prioribus diétis, agendum etin pres
fentiart. elucidando rationes D. Tho. que
profunds, &e diffciles funt.
Leif? probat D-Thom.intelligere Angeli
on effe cies fubftantinns ?
‘Tribus tationibus probsuir D. Thom, i art,27
quefi.s4.quéd intelligere Angeli, vel cuin(cum-
gue creature non fit emus fubftancia (eu eflentia.
Prima eft: Adtio elt aétualitas vircutis , cag
effe eft atualicas effentice, fed impoflibile off quot
id quod non eft adtus paras ir faa a€tualitass “tgp
folim atus purus , qpiete Deus , eft in fis (ul
ftantia fvum effe & faum agere. Mines prob.
Quis a€tualieas porentialicatd tepugnat : ergo ime
ofibile eft quad idquod non c{t purus actus, (ed
Eater porentialicacem admixtam, fit fo a€tualitas:
ergo teprignat quéd per fuammet fubftanciam fc
fuum eife, & fuum agere.
Inhacratione , ila maior propofirio , nempe
quad adtio eft attuslizas vietutis » ficut offe eft
agualicas fubftancix,dificutcatem non haber, quia
verumque fe haber tonquam aéus viimus , feu
adtus fecundus in (uo genece: ficut enim quarcum
que fubftancia vel effencia tune ponicur vitimate
in agte quande fic extrs caufas , ica virtus operans
tunc eft vitimaté inadu , quando operseur stu,
ica quéd fieri in vno,& facereinalrero eft vitimums
quod intendicuc tneque enim amnplius intendcue
cizcaaliquam formam,few narucam , nifi vt pona-
tne in adbu extra caulas, & fi aliquid deeft,eft quia
ilad manecin porentia, & nondum eff in actu.
Ec fimilitey cizea vim operativam nibil amplius
jnrendicts,» -Difputatio XXL Artie. 1.
fatenditar , quim quod exearin a@tuns, & dicstue
operans , & Gialiqitid deeft in ratione producen-
di, eft quia refpettu illius non producic in atu,
fed cemanee in poceatia, {ow jdefedt ad produ
cendum. .
Circa minorcm verd eft difficultas quomodo
intelligenda fic illa propolitio, id quod non eft pu-
ras ads, gop eft ua aétnaligas , quia cim babear
aliguid de potentiaticare admixium , ropugaas illi
otentialitari quad fir (ua agkualicas : off enim dif
Reales quomoda intelligatur quéd id quod haber
liquid de posencia admixtum , non fit fua adtuali-
tas: lieze eniosnon fit attualicas fila ad quam eft int
porentia,quia fi recipic illams, diftinguitur ab
tamen potelt cffe fua aualitas , qua contticuita
figuidem hecipte quad babet admixtam aliquid
de porentia, non eft pura porentia,ted aliquid ha
bet de adualitate : erga bene porett effe ila a€ta3-
licas,licée fitin porentia ad alas adtualitates. Quid
enim repugiac quod fit ynum in atu, & ad aliud
io potencia? Non ergs bene aflumic D.Thom.
qaéd id quod non cft purus adkus , fed habet ali
uid admmuxtam de porentia, i:mpoffibsle oft qudd
& (ua aGudlicas: ox eo evim quod non fit purus
adtus ; (olds infeceur quéd non cit omnis auali-
tassfiquidem ad aliquara fe habes in potcntiz, non
tamen infercar quéd non fivaliqua sétaalieas, quia
pon eft pura pocentia. Quéd fi eltaliquaadtuali«
tas, vide infertur quod non fic fuaoperatio , &
fou intelhgere,, vel alecm aliquad agese vel in-
relligere, licet manesee in poteatia ad alias a€buali-
tates v.g. ad exiftentiam , vei fublittensiam,vel ad
alias incelle@iones. Ec hoc foitm videcor probare
ratio fubiundta 4 D.Thom. qua vedelicer a€tuali-
taspotentialitaci repagnat : nun enue porentislizas
xepagnar omni a@tualitati, fed folien iti quatn re~
cipitate 2d quam ct in poremia , non ith quam de
fe habes.ficue ineelieGhus nofter eft in pocentistira-
tg ad fpecies, eft camen adtualitas vitcutis inccile~
tue, feu porentizincclligendi: ergopropolicio DB,
Thom. nox porett vniverialiter probate de omni
adwalirate, er quéd habens potentialitarcm
snullla adbualiras (it3& tic mon fix Guz ackalicas, licee
‘yerum fir quid non fic omnis atkualitas, quiaad
aliquam eft in. porentis. Quad fi non probar sfta
propotiie quéd vniuesfalcr fic Cua aCtuatieas, fed
poreft aliqua adhualitas effeeneruiatur probario D.
"Thora, qua probat fabftantiam Angeli non elle
faum agere , quia reftat probandum, qudd non fr
ila adtualitas, que eft agere licét mon fic alia ad
quam eft in potentia.
Seeundd obftatittirationi, quis dato quad fub-
flanria Angeli non Gr Gaum agere , fed in porentia
ad illud,vode prabacus quéd talis a€tio non fit ali-
qua fubftantia, (alem incompleta,ad quam eft in
potentia: pocelt enim dati porentislitas,ctiam ad
aljquid quod fabftantisle fi, fiuead tubltansiam,
quz fic formas, fue ad aliquid quod Gr modus vel
ealitas fobftancialis,Gcut exiftentia, & fubGitentia
ad quam eff in potentia ipfa nacura:é marcria pri-
ma clt in potentia ad formam. Ex in opinione po-
nentiom plures formas eile in codens compotito
‘yna poreftelte in potentis ad alia. Reftar ego
probandumin ratione O.Thom. quéd licée vis
‘operativa Angeli fit ia pocentia ad adtionem , non
tamen fic in poxencia ad aliquid (ubftanciale, fed ad
aliquid accidentale:Gicur enim fornra,qus: eft aCtus
Primos, poteft effe fubfantialis,cur non etiam for-
maqua eltactus fecundus? Denique obftant bic
dubicationes Caietan.gu.s 4 principio art.1. ad
‘quts reducuntuy alias quas alij abiiciunt , nempe
quad non pocelt dick quid actus purus fr (>
oo , , dat
adualitas, quia in hoc fignificatac quad aligi
adtu puro elt aang, & aliquid ataacum 5 Bg
dem ly fea atkuatiras importar rationem agus fots,
malis,qai importat re(peGtum ad aliquid adbuatuni’
pee ifn ic ans non exe pur chased n=
eat aliquid aduabile. Gx quo exiam fequieur nod
bene afitmari 0.Thom. gid tro eft a€bualitas
vircuris, & effe atualiras fubltanrie ,. vel cflentia
fic loquéda in communi, quia Gc fupponitur quad
adtio tft adtisaris,&¢ virus ackuara 5 & fimiliter efle
ettaétuans effentiam,& effentia cftadinara, Vande
in a€tu puro,qui elt Deus, ctiam hos deberet wri~
ficati, cdi tamen fallarn fic qudd ibi Gc aliquid
aQuans, Safiquid adearum, Ex quo fequicuc
quid non poreltreGté dict aged tla quic (¢ habene
‘vt propris adkits , & propria poventis foltinn iden
tiftcantur in atu poro: ibi enim nullo mode ideits
sificancue, quia ibi nulla eft potenti, Sed folém
adtussergo Hatuaeor porentiayie atualitas ideiti«
ficata , hoc debet effe in his qua fant capacts,po=
xenciae.& non Gunt fola aébvalieas. ae
Nibilominus dicendum cft,tetionem D.Theffe 3
valde efficacem 8 vaiuctlaliter procedere de omni
agere.te de omai victute aétiua,ficat de omni effec,
& de omni fubftitia.Nec eft explicidus D. Thom.
& cius rarje de (ola natura intelleQuali , & opera=
tione intelleétiua, fed vaiuecGlizauie £4 propofi-
tionem de omni agere,& de omni virrate aCtina BE
incelligentia, & vis rationis D.Thom.videwut fo
alias confiftere ip vnico verbo, nempeqadd id
quod noneft aétus prus, fed haber porentialica-
tem admintsm, non pote cfle fua abualitas viel
ma; addendo enim ly tition, propolitio eft firmay
nulio modo porett infari , ve Gatim oftendemas.
Debt ramen hoc neceffarid fubincelligi ex pre-
pofitionc maiori: dicit niet D.Tham.quid aio
oft adualicas vieutis, fcuceffe eft aStualitas eflen=
tis: conftar autem quéd aétio eff adtualicas vircts=
ts vitima, & rerminatiua, non primma,& (pecificati«
uayficucelfe eft adtus vicious, feu tetatinats, non,
Primus,feu confticuens fubftansiam.Ciim ergo fab
tke propofitione fublamit D. Thom. minorem,(ci=
icet quéd id quod non eft aus porus,non eft fax
aQualitas, debet in eodem fenfu procedere stque
in maioci , feilicet quéd non pote efle (ua
adualitas vitima , de qua locuras fuera in ma
dori.
Quad autem ficincelleéta propotitie fis con- 4
fans, firena , 8 eius probario cficax,nempe quia,
adtualitas repugast potentialitati id elt, actualicas
vitima , declaracur fie: Quia quidquid eft adaiix~
tum porentiz nec eft petenti2 purs, nec a€tualiras
pura, (ed actuslitas cum imperfedtione, & confs-
quenter cum ordine , & capacitate.2d vieetiorcm.
stualicatens fed visimna a@ualisas non eft viesins
in porentia ad aliam a€tuabicaters , quia als non
effer via : ergo fiilla aGualitas’ mixta poteotiz
cflve fa adtuatizas vitima, non effec in potentia ad
viectiorem adtualiarem;i& fic non effet ex fe adtus
admixcus potentiz.(ed adtus fine porentiz 2d vicc-
Horem aftomsergo effecadbus purus, :
Dices: ye aliquid fir a€tus pusus » non faffcie
quad Gir aéus line potentialisate ad vlteriorem
adtum, fed cequirirur etiam qudd non fir actus re=
ceptus in antetlore potentia lieu ipfe aékus vlti-
mus vy efley& operstio. exfinon polfine exiftere
jnpoteatia ad viceriorem a€lum , non tamen fant
actus pori in nobis, quia recipinmear in aliqua po-
rentishicate, &: fubiedte, ex quo contrahant timica~
coneat.s: inporirarem, Ergo infulBcienter prabar
D,Thom. quod ahquid ene aétus porvs, & fic iva
adbushicas viuma,quia poreft tare quid ifta visi
. 3
Fe aSuz