UNIVERSITATEA LIBER INTERNAIONAL DIN

MOLDOVA
(ULIM)
Petru ROCA
ECONOMIA
NTREPRINDERII
Manual
1
2
CZU 338.
R-74
Roca Petru Ion. Economia ntreprinderii. Manual. ULIM, Chiinu, 2004. - 280 p.
! "#$%#% & , ' '% "#$%#% ()*()%+,%+ &
()$ -.% (*/,#% #'.%0%1%)'23 (1%'.%,. 4.-5%,6 ",% '%+
($7, -58%# 9:#$%#' ()*()%+,%+9. ; )'8, *',+ <%)# %.7% ()2
*+,.6,% ()*()%+,%! -.%+3 )25! "#$%#%, 3')'#,)%,%#' ()%*,23
)-) % "00#,%,6 %3 %(.6'%+, '-5-,3%5#%! ()/) % %,%0%#'1%+
()%*,', 0)$2 8=,! )/'%'1%% ()%*,', "#$%5#%! $3'%$
-()'.%+ ()*()%+,%+ % *)-/%.
>-5% "#$%#% ()*()%+,%+ '#.'*2', 0-*'$, '7!</ #$(.#'
()'#,%5#%3 "#$%5#%3 '%!, 1.$ 83*%$23 #'7*$- "#$%,- '%%$ ,
/ (1%'.%'1%% % $, )'8,2.
?58%# ()*''5 *.+ ,-*,, ()(*'',.!, )-#*%,.! % (1%'.%,
()*()%+,%!, ()*()%%$',.! % 3 %,)-@=%3 (*8! ()8.$',%#!.
------------`------------
Redactor: Eugenia Balan
Aun BC DipEF 08.07.2004
GHFIEDuJ K0 3 84 1L1K
CHJi BC DipEF 20. MiFENuJ O00 CP.
Q. R. 9 9, S.
3
Alte lucrri de acela autor:
1. Economia general. Manual. Chiinu, 1TT7. & 2K4 p.
2. !"# !#!$ %&'()#. *+,! (,. U%<%"-, 1TT7. & 270 .
-. Economia re.iilor e/terne. MEnuEJ. CFEiHVE. 2002. - 233 p.
0. Economia 1ntre2rinderii. MEnuEJ. ULIM, Chiinu, 2004. &280 p.
3. 4ulegere didactico5metodic: te6te 7i 2ro8leme la 9Economia general:. Chiinu, 1TT7. & 1TK p.
;. *+,!5"+(' (,!: (< &##+ =(= 9!"# !#!$
%&'()#:. U%<%"-, 1TT7. & 200 .
>. ?re@iAiune economic. Manual. Chiinu, 1TT8. & 272 p.
B. !"+( $!&)#!. *+,! (,. U%<%"-, 1TT8. & 2O4 .
C. ?re@iAiunea deA@oltrii 6ocioeconomice 1n condi.iile de 2ia. DmetodologieE 2rinci2iiE e/2erien.
mondialF. Chiinu, 2000. & 2K4 p.
1G. ?rogno6tica. Herminologie. Chiinu, 1TT8. & 3K p.
11. I$!&)#! (J#KL!5M!"+($ #&) ) <!+!<% =(K)% D"K$E
!J<E ")' <F. U%<%"-, 2000. & 272 .
12. I$#""# K#!< ("!#(% &#!' =(= 9N)# M!"#: W ',),X.
U%<%"-, 2001. & 4O .
1-. Rela.ii economice interna.ionale. Manual. 4Oi7inu, 2002. & 280 p.
10. NP=!#!< M!"+( !Q!.?58 (8%. U%<%"-, 2002. &31K .
13. E@olu.ia economiei Moldo@ei: reAultateE e@aluriE 2rognoAe. Chiinu, MHJBYIIMZI, 1TT8. & 8K p.
1;. R#$ (==&#J M!" (=,K NK)# D) (#)()F. U%<%"-,
[.*\>>]:>, 1TTO. & 4O .
1>. !"+(# MSS)!(L )!! !)' %! ) &)() D!# "
T)' "<QK!!(F. [.*\>>\]>, U%<%"-, 1T7K. &OK .
1B. U%!+(' $(( MSS)!( )!! !)' %!. >- 9U'),+
[.*+#"^, U%<%"-, 1T7T. & 107 .
1C. V&)< !!(S#J &)()# ) T)' "<QK!!(. >- 9U'),+
[.*+#"^, U%<%"-, 1T84. & 124 .
2G. 4)8.$2 '2=%+ )2#' (,)8%,.6#%$% ,')'$%. U.#,% ',). ,. )*'#,).
U%<%"-, 1T8T. & 18O .
21. 4.'%)'% ()%*,' ,') ')*/ (,)8.%+ % )'%,%+ -.-/ [__` W
',),X. >- 9a,%%1' ^, U%<%"-, 1T88. & 72 .
4
UNIVERSITATEA LIBER INTERNAINAL DIN
MOLDOVA
(ULIM)
Petru ROCA
ECONOMIA
NTREPRINDERII
Manual
Chiinu
2004
O
Recenzen(i:
Oleg STRATULAT - BHSDHF bn DiincC CSHnHIiSC, pFHdCeHF
uniVCFeiDEF, Cd SEDCBF fGinEncCf, UniVCFeiDEDCE LigCF InDCFnEciHnEJ
Bin MHJBHVE.
Aurelia TOMA - BHSDHF bn DiincC CSHnHIiSC, SHndCFCnciEF
uniVCFeiDEF, Cd CEDCBF fZSHnHIiC hCnCFEJf, RSEBCIiE BC QDuBii
ZSHnHIiSC Bin MHJBHVE.
Wucrarea e6te ela8orat 1n conXormitate cu 2rograma uni@er6itar de
6tudiu la di6ci2lina Economia 1ntre2rinderii DEconomia XirmeiFE Xiind
di6cutat la 7edin.a Ye2artamentului Ztiin.e Economice 7i a2ro8at de
[enatul \ni@er6it.ii Wi8ere ]nterna.ionale din Moldo@a 1n calitate de
manual 2entru uni@er6it.ile cu 2roXil economic.
iCeSFiCFCE CIj E CEICFCi YEciHnEJC E CFcii
Roca Petru Ion
Economia ntreprinderii. MEnuEJ L jCDFu IHn RHSE. - Ch., ULIM,
2004. -280 p.
IQAY
O00 CP.
338 W X
Roca Petru, 2004.
K
INTRODUCERE
kn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc bn SCnDFuJ ESDiViDcii CSHnHIiSC eC EdJ
1ntre2rinderea 5 VCFihE pFinSipEJ E bnDFChii CSHnHIii nEciHnEJC. RnuIC JE
niVCJuJ bnDFCpFinBCFii eC SFCCEl pFHBueCJC nCSCeEFC eHSiCDcii, eC pFCeDCEl
eCFViSiiJC SuVCniDC. iC ESCCE eDuBiCFCE BiVCFeCJHF EepCSDC EJC ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFii SHneDiDuiC H SHnBiciC HgJihEDHFiC pCnDFu pFChDiFCE
epCSiEJiDiJHF SEJidiSEci bn BHICniuJ CSHnHIiCi.
kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc eupFEViCcuiCDC BHEF bnDFCpFinBCFCE
SEFC eC HFiCnDCEl bn SHnNunSDuFE piCcCi, BCDCFIin SHFCSD, bn SunHDinc BC
SEul SCFincCJC piCcCi, SFCCEl i HFhEnilCEl dEgFiSEFCE unHF pFHBueC
eHJiSiDEDC, EeihuF VCniDuFi eugeDEnciEJC JuSFDHFiJHF BC SEJidiSEciC bnEJD. mE
dESC dEc unHF EeCICnCE eEFSini BHEF ESCJE, SEFC E bneuiD JE pCFdCSciC gElCJC
CSHnHIiCi bnDFCpFinBCFii. MieiunCE pFClCnDuJui IEnuEJ & Economia
ntreprinderii (Economia firmei CeDC DHSIEi BC E SHnDFigui JE bneuiFCE
ESCeDCi BieSipJinC.
CC DFCguiC e bncCJChCI, DHDui, pFin DCFICnuJ nCSHnHIiC^o CHndHFI
BCdiniciCi SJEeiSC WE Jui ?. [amuel6onX economia CeDC DiincE BCepFC dEpDuJ,
SuI eC dHJHeCDC eHSiCDEDCE BC EnuIiDC FCeuFeC JiIiDEDC pCnDFu HgcinCFCE
unHF pFHBueC uDiJC i SuI BieDFiguiC CE ESCeDC pFHBueC BiVCFeCJHF SEDChHFii
BC HEICni. iC ESCCE eC pHEDC EdiFIE S CSHnHIiE bnDFCpFinBCFii CeDC DiincE
BCepFC dEpDuJ SuI eC FCEJilCEl ESCeD dCnHICn bn SEBFuJ diCSFCi uniDci
CSHnHIiSC bn pEFDC.
Economia SE Diinc eDuBiEl gElCJC DCHFCDiSC i dHFICJC pFESDiSC BC
dunSciHnEFC E eDFuSDuFiJHF BC piEc i ICSEnieICJC BC inDCFESciunC E EhCnciJHF
ESDiViDcii CSHnHIiSC E eHSiCDcii. kn dunSciC BC niVCJuJ JE SEFC eC eDuBiEl
pFHSCeCJC i dCnHICnCJC ViCcii CSHnHIiSC, BC FChuJ, eC BieDinh
IESFHCSHnHIiE i IiSFHCSHnHIiE.
Macroeconomia SHneDiDuiC SHIpEFDiICnDuJ DiincCi CSHnHIiSC SC eC
HSup BC eDuBiCFCE dCnHICnCJHF i pFHSCeCJHF CSHnHIiSC BC EIpJHEFC, SC
cin BC CSHnHIiE cFii bn EneEIgJu. ZE CPEIinCEl CSHnHIiE SE un DHD bnDFCh
i SCFSCDCEl pFHSCeCJC CSHnHIiSC SEFC CVHJuCEl bn SEBFuJ Ci, pFHpHFciiJC
eDFuSDuFEJC, dHFIEFCE SCFCFii i HdCFDCi hJHgEJC, E pFHBueuJui inDCFn i
nEciHnEJ gFuD, VCniDuJui nEciHnEJ, EnEJilCEl iIpESDuJ pHJiDiSii guhCDEFC E
huVCFnuJui i EJ pHJiDiSii IHnCDEFC E gnSii nEciHnEJC EeupFE SFCDCFii
CSHnHIiSC, indJEciCi i FEDCi HIENuJui. Cu EJDC SuVinDC, ESCEeD Diinc
SCFSCDCEl FChJCICnDEFCE pFHSCeCJHF CSHnHIiSC BC SDFC eDED.
7
Microeconomia con6tituie com2artimentul 7tiin.ei economice ce 6e ocu2
de 6tudierea Xenomenelor 7i 2roce6elor economice de mic am2loareE
a rela.iilor dintre 2roductoriE antre2renori 7i 6tat. Ea cerceteaA
com2ortamentul anumitor elemente 7i 6tructuriE cum 6untE 8unoarE
ramurile indu6triale 7i 1ntre2rinderileE 2ie.ele de mrXuri 7i cele
XinanciareE 8ncileE di@er6ele XirmeE go62odriile ca6nice etc. ^n
centrul aten.iei microeconomiei 6e aXl 2roductorii 7i con6umatoriiE
deciAiile ado2tate de ace7tia 2ri@ind @olumul de 2roduc.ieE @olumul
@_nArilor 7i con6umuluiE .in_ndu56e cont de nece6it.iE 2re.uriE
cOeltuieliE 2roXitE de im2actul im2oAitelor a6u2ra economiilor
2o2ula.iei etc.
Cu DCIEDiSE, SHncinuDuJ i eDFuSDuFE eE IEnuEJuJ eC bnSEBFCEl bn
pFHSCeuJ bnVcIpnDuJui CSHnHIiS eupCFiHF i ICBiu BC epCSiEJiDEDC i EJ
pCFdCSciHnFii ESDiViDcii BC pFChDiFC E epCSiEJiDiJHF BC bnEJD SEJidiSEciC,
SEpEgiJi e eHJuciHnClC pFHgJCICJC SHIpJCPC, Su SEFC eC SHndFunD bn
pFClCnD CSHnHIiE.
MEnuEJuJ SHncinC bnDFChuJ eCD BC BEDC FCdCFiDHEFC JE dunSciiJC, JHSuJ i
FHJuJ bnDFCpFinBCFiJHF WdiFICJHFX BC pFHBuSciC bn CSHnHIiE cFii, eunD
CPEIinEDC bn IHB BCDEJiED EepCSDCJC ESDiViDcii CSHnHIiSC i EJC HFhEnilFii
hCeDiunii bnDFCpFinBCFii SHFCepunlDHF IFiIii JHF, epCSidiSuJui FEIuFii Bin
SEFC dES pEFDC, dHFICJHF BC pFHpFiCDEDC, eunD CPpJiSEDC IHBEJiDciJC,
HgiCSDiVCJC i pFinSipEJCJC IHDiVC pCnDFu SFCEFCE, CPDinBCFCE i JiShiBEFCE
EnuIiDHF bnDFCpFinBCFi.
kn pFHSCeuJ BC EJSDuiFC E IEnuEJuJui e-E EpCJED JE CPpCFiCncE
IEnEhCICnDuJui i EnDFCpFCnHFiEDuJui inDCFnEciHnEJ, Eu dHeD dHJHeiDC
IEDCFiEJC pueC JE BiepHliciC BC HFhEnCJC BC eDED, euFeC gigJiHhFEdiSC, pFCSuI
i e-E gCnCdiSiED BC CPpCFiCncE EuDHFuJui, SEFC IuJci Eni JE FpnB E pFESDiSED
ESDiViDEDCE pCBEhHhiS i E BCcinuD dunScii iIpHFDEnDC bn BiVCFeC ineDiDucii
CSHnHIiSC BC eDED EJC FCpugJiSii.
iieSipJinE BED CeDC JChED eDFpne BC EeCICnCE BieSipJinC SE
9Microeconomia:E 9Macroeconomia:E 9Economia ramurilor:E
9Managementul:E 9Mar`etingul:E 9ae6tiunea conta8il:E 9bnaliAa
acti@it.ii economice:E 9cinan.ele 1ntre2rinderii: CDS.
MEnuEJuJ !Economia ntreprinderii (Economia firmei" Economia
unit#$ilor economice CeDC SHnSCpuD bn SHFCepunBCFC Su pJEnuJ BC
bnVcIpnD i pFHhFEIuJ JE epCSiEJiDciJC CSHnHIiSC i CeDC EBFCeED
eDuBCnciJHF i epCSiEJiDiJHF SEFC eC HSup BC eDuBiCFCE CSHnHIiCi i
ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC BC pFHBuSciC.
8
ZeDC unuJ Bin pFiICJC IEnuEJC Bin RCpugJiSE MHJBHVE, SC CPEIinCEl
bn SHIpJCP EepCSDCJC ESDiViDcii bnDFCpFinBCFiJHF bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC
piEc. RuDHFuJ VE di FCSunHeSDHF SiDiDHFiJHF pCnDFu pFHpunCFiJC JHF pFiVinB
bIgunDciFCE eDFuSDuFii i SHncinuDuJui IEnuEJuJui.
Capitolul I
NTREPRINDEREA N CONDIIILE
ECONOMIEI DE PIA
1. ZSHnHIiE BC piEc i IHBCJCJC Ci. RChJCICnDEFCE BC SDFC eDED E
CSHnHIiCi bn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc
2. knDFCpFinBCFCE VCFih pFinSipEJ bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc
3. MipHJHhiE i SJEeidiSEDpFCE bnDFCpFinBCFiJHF
4. RCJEciiJC BC pFHBuSciC i BC piEc EJC bnDFCpFinBCFii, indJuCncE
SHnSuFCncCi EeupFE ESDiViDcii Ci
O. CHneDiDuiFCE i bnFChieDFEFCE NuFiBiS E bnDFCpFinBCFii
RCHFhEnilEFCE i eieDEFCE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii
%&%& Economia de pia$# 'i modelele ei& Reglementarea
de c#tre (tat a economiei n condi$iile rela$iilor de pia$#
Economia de pia$# CeDC H CSHnHIiC SC eC gElCEl pC pFinSipii BC
EnDFCpFCnHFiED JigCF, BiVCFeCJHF dHFIC BC pFHpFiCDEDC EeupFE IiNJHESCJHF BC
pFHBuSciC, dHFIEFCE pFCcuFiJHF bn SHnBiciiJC BC piEc, E FCJEciiJHF SHnDFESDuEJC
bnDFC EhCncii CSHnHIiSi, inDCFVCnciE JiIiDED Bin pEFDCE eDEDuJui bn ESDiViDEDCE
BC hHepHBFiFC.
jFiICJC CJCICnDC EJC CSHnHIiCi BC piEc Eu EpFuD HBED Su EpEFiciE
SHnSuFCncCi bnDFC pFHBuSDHFii JigCFi bn eSHpuJ SFCDCFii VCniDuFiJHF bn
FCluJDEDuJ pFHBuSCFii i BCedESCFii gunuFiJHF eHSiEJC.
)ia$a & 1X pFClinD JHSuJ BC VbnlEFC-SuIpFEFC E IFduFiJHF i
eCFViSiiJHFq 2X FCJEciiJC CSHnHIiSC SC cin BC BCedESCFCE IFduFiJHF i
eCFViSiiJHF, bn FCluJDEDuJ SFHFE eC SFCEl SCFCFCE, HdCFDE i pFCcuFiJC.
QDFuSDuFE piCcCi CeDC dHEFDC VEFiED iup dHFIE BC VpnlEFC E IFduFiJHF eC
BCHeCgCeS pie$e de materii prime 'i materiale" o*iecte pre$ioa(e" mi+loace
de producere" *unuri imo*iliare" m#rfuri de con(um 'i (er,icii" produ(e
informa$ionale 'i intelectuale WepiFiDuEJCX" in,en$ii" capital" ,alut#" -.rtii
T
de ,aloare" for$ei de munc# .E. iup SupFinBCFCE DCFiDHFiEJ eC BCHeCgCeS
pie$e mondiale" /onale" regionale" pe $#ri, iEF pFiViDHF JE diCSEFC cEF & eunD
pie$e interne 'i e0terne. iup niVCJuJ BC SHnSuFCnc eunD pie$e cu
concuren$# nalt# WJigCFC" concuren$# monopoli(t# WbnShieCX. QC
BCHeCgCeS, BC EeCICnCE, pie$e legale WHdiSiEJCX i nelegale WeugFCFEnC,
DCnCgFCX. jiCcCJC hpFDiiJHF BC VEJHEFC eunD BC BHu DipuFir primare i
(ecundare, unBC EFC JHF VpnlEFC-SuIpFEFC E hpFDiiJHF BC VEJHEFC s3, p.247t.
RE BEF, piEcE SE eieDCI BClVHJDED E eShIguJui BC IFduFi FCpFClinD un eieDCI BC BidCFiDC CJCICnDC,
piCcC EdJEDC bn inDCFBCpCnBCnc bnDF-H 9IEFC^ piEc Wdih. 1.1X. GiCSEFC Bin piCcCJC ICnciHnEDC, JE
FpnBuJ eu, CeDC SHIpue BinDF-un iF BC CJCICnDC IEi IiSi. jiEcE bnBCpJinCDC un iF BC dunScii, bn
pFiIuJ FpnB, dunSciiJC BC indHFIEciC, inDCFICBiCFC, dHFIEFC E pFCcuFiJHF, BC FChJEFC i eEnEFC.
jiEE dHFcCi BC IunS
jiEcE gunuFiJHF BC SHneuI
jiEcE eCFViSiiJHF
jiEcE IiNJHESCJHF BC pFHBuSciC
Structura pieei Piaa fnanciar
WpiEcE SEpiDEJuJui BC bIpFuIuDX
jiEcE hpFDiiJHF BC VEJHEFC
jiEcE BC DChnHJHhii
jiEcE gunuFiJHF epiFiDuEJC
RJDC piCcC
cig. 1.1. QDFuSDuFE piCcCi
jFinSipiiJC BC gEl EJC dHFIFii i BClVHJDFii CSHnHIiCi BC piEc eunD
JigCFDEDCE, SHnSuFCncE, inDCFCeuJ inBiViBuEJ, pFHdiDuJ i EuDHFChJEFCE
CShiJigFuJui bnDFC SCFCFC i HdCFD.
MCSEnieIuJ dunSciHnFii CSHnHIiCi BC piEc, gElED pC JigCFEJieIuJ
CSHnHIiS i pFHpFiCDEDCE pFiVED, E dHeD EFhuICnDED i CPpue BC RBEI QIiDh
bn SunHeSuDE JuSFEFC 9RVuciE nEciuniJHF^. UJDCFiHF ESCeD ICSEnieI E dHeD
SHIpJCDED i BClVHJDED BC IEi IuJci CSHnHIiDi.
ReDli bn JiDCFEDuFE CSHnHIiS eunD dHFIuJEDC IEi IuJDC Bidinicii EJC
CSHnHIiCi BC piEc, bne SHncinuDuJ JHF CeDC ESCJEi. ZSHnHIiE BC piEc
pHEDC di BCdiniDSE un IHB BC HFhEnilEFC i dunSciHnEFC E CSHnHIiCi bn SEFC
FEpHFDuJ BinDFC SCFCFC i HdCFD BCDCFIin pFiHFiDciJC bn pFHBuSCFCE
gunuFiJHF, ICDHBCJC BC HFhEnilEFC i SHIginEFC E dESDHFiJHF BC pFHBuSciC, iEF
pFCcuFiJC FChJCEl ESSCeuJ JE gunuFiJC CSHnHIiSC s10, p.11t.
kn CVHJuciE eE, CSHnHIiE BC piEc E SunHeSuD IEi IuJDC CDEpC BC
BClVHJDEFC. Economia de pia$# *a/at# pe concuren$a perfect# E CPieDED i
bn eCSHJuJ E uIu-JCE. LE ESCEeD, ESDiViDEDCE CSHnHIiS CFE BCDCFIinED BC
10
NHSuJ JigCF EJ dHFcCJHF piCcCi. jFHBuSDHFii i SHneuIEDHFii ESSCpDEu pFCcuFiJC
eDEgiJiDC BC piEc, gElED pC SHnSuFCncE unui nuIF IEFC BC EhCCnci
CSHnHIiSi i pC JigCFDEDCE JHF bn dHJHeiFCE dESDHFiJHF BC pFHBuSciC i BC
FCEJilEFC E SpDihuFiJHF.
kn FCEJiDEDC, bne, H EE SHnSuFCnc nu CPieDE. vBED Su EpEFiciE
SHFpHFEciiJHF i SHIpEniiJHF hihEnDC pC piEc e-E iIpue H nHu dHFI BC
SHnSuFCnc & SHnSuFCncE BC IHnHpHJ & CSHnHIiE BC piEc e-E DFEnedHFIED bn
economie de pia$# *a/at# pe concuren$a imperfect#. kn ESCeDC SHnBicii
diFICJC IEFi pHD BiSDE pFCcuFiJC JE gunuFiJC pC SEFC JC pFHBuS s3, p.24Kt.
YCENuneuFiJC CSHnHIiCi BC piEc gElED pC SHnSuFCncE iIpCFdCSD
pHD di pEFciEJ bnJDuFEDC pFin inDCFVCnciE eDEDuJui. ReDdCJ, pC JE IiNJHSuJ
eCSHJuJui EJ uIu-JCE, E EpFuD economia de pia$# diri+at# de (tat, SEFC eC
gElCEl pC iIginEFCE CJCICnDCJHF BC EuDHFChJEFC E piCcCi Su inDCFVCnciE
eDEDuJui bn CSHnHIiC.
jFHIHDHFiuJ CSHnHIiCi BC piEc BiFiNEDC E dHeD eEVEnDuJ-CSHnHIieD
w.M.xCynCe. zDiincE {CyneiHnieD EFhuICnDCEl dunSciHnEFCE unHF
ICSEnieIC CSHnHIiSC, gElpnBueC pC uFIDHEFCJC SHnBicii s3, p.174tr
EX niVCJuJ BC HSupEFC E dHFcCi BC IunS CeDC BCDCFIinED BC VHJuIuJ
pFHBuSciCiq
gX SCFCFCE hCnCFEJ nu bnDHDBCEunE eC eDEgiJCDC JE niVCJuJ IiNJHESCJHF
BC pJED, BC HEFCSC H pEFDC Bin ESCeDC IiNJHESC eC FClCFVCEl bn
dHFI BC CSHnHIiiq
SX VHJuIuJ BC pFHBuSciC eC BCDCFIin Bup CdiSiCncE ESDiViDcii BC
EnDFCpFCnHFiED SHndHFI niVCJuJui SCFCFii bn pCFiHEBE SC uFICEl,
SEFC SHFCepunBC SEHpiDEJuJui inVCeDiDq
BX CShiJigFuJ BinDFC inVCeDicii i CSHnHIii, SHndiFI SHIpEFEgiJiDEDCE
FEDCi BHgpnlCi gEnSEFC i E FEDCi CdiSiCncCi inVCeDiciiJHF, SpnB
pFHSCeuJ BC inVCeDiFC i BC CSHnHIii BCVin pFESDiS inBCpCnBCnDC.
zDiincE {ClneiHnieD EFhuICnDCEl nCSCeiDEDCE FChJCICnDFii BC SDFC
eDED E CSHnHIiCi. MFCSpnB CDEpCJC ICnciHnEDC, e-E SFCED economia de pia$#
modern#, SEFC EeDli dunSciHnCEl bn IENHFiDEDCE cFiJHF JuIii. ZSHnHIiE BC
piEc IHBCFn eC gElCEl pC pFCpHnBCFCncE pFHpFiCDcii pFiVEDC, pC JigCFE
iniciEDiV, pC CPieDCncE SHnSuFCncCi, pC dHFIEFCE JigCF E pFCcuFiJHF, pC un
eieDCI dinEnSiEF IHBCFn CDS. RHJuJ pFinSipEJ bn ICSEnieICJC CSHnHIiCi BC
piEc EpEFcinC SCFCFii i HdCFDCi, pFin inDCFICBiuJ SFHFE eC BCDCFIin niVCJuJ
i eDFuSDuFE pFHBuSciCi, uDiJilFii dHFcCi BC IunS i SEpiDEJuJui.
ZSHnHIiE BC piEc CeDC H CSHnHIiC JigCF, gElED pC SCFCFC i HdCFD,
eShiIguJ JigCF, E JigCFCi BCSilii CSHnHIiSC, dF JiIiDFi i SHneDFpnhCFi WH
CSHnHIiC E eDEDuJui BC BFCpDX, dF BiFiNEFC BC SDFC eDED, dF BiFCSDiVC
BCSiliHnEJC, huVCFnEICnDEJC, H CSHnHIiC E pFHdiDuJui. ZSHnHIiE BC piEc
11
IHBCFn eC epFiNin, bn pFiIuJ FpnB, pC JigCFE iniciEDiV E DuDuFHF EhCnciJHF
CSHnHIiSi bn BCeduFEFCE ESDiViDcii JHF. kne bn pFESDiS nHi niSiHBED nu
VHI puDCE VCBCE H CSHnHIiC BC piEc iBCEJ. jiEcE bnDHDBCEunE bnDF-H
EnuIiD IeuF eC SHIpJCDCEl, JiIiDCEl eEu FChJCEl BC SDFC ESDiViDEDCE
IHnHpHJiiJHF, HFhEnCJHF pHJiDiSC i BidCFiDHF HFhEnilEcii.
ZSHnHIiE BC piEc WSEpiDEJieDX IHBCFn bn BidCFiDC cFi dunSciHnCEl
bn BiVCFeC dHFIC. kn pFClCnD bn JiDCFEDuFE CSHnHIiS eunD iVCBCnciEDC DFCi
IHBCJC EJC CSHnHIiCi BC piEcr EX IHBCJuJ EICFiSEnq gX IHBCJuJ CSHnHIiCi
eHSiEJC BC piEcq SX IHBCJuJ NEpHnCl, nuIiD iIHBCJ EJ CSHnHIiCi BC piEc
HFiCnDED EBIinieDFEDiV s10, p.1O-1Tt.
Modelul american EJ CSHnHIiCi BC piEc pHEDC di SEFESDCFilED BFCpD un
IHBCJ DipiS JigCFEJ, bn SEFC FHJuJ pFinSipEJ bn BClVHJDEFCE CSHnHIiCi bJ NHESb
dHFcCJC piCcCi. QEFSinE eDEDuJui bn ESCeD IHBCJ eC FCBuSC JE SFCEFCE SHnBiciiJHF
nCSCeEFC diCSFui ICIgFu EJ eHSiCDcii pCnDFu E-i IEnidCeDE SEpEgiJiDciJC i
eC JiIiDCEl pFin SFCEFCE JChieJEciCi FCepCSDiVC i pFHDCNEFCE pFHpFiCDcii
pFiVEDC. QDEDuJ CdCSDuiEl H EnuIiD FChJCICnDEFC, bn epCSiEJ, EeihuFEFCE qI
pFHDCNEFCE inDCFCeCJHF SHneuIEDHFuJui. RSCeD IHBCJ EJ CSHnHIiCi BC piEc eC
gElCEl pC un IEFC eDHS BC SEpiDEJ, pC FCeuFeC IEDCFiEJC iICneC, pC H
IHnCB BC SiFSuJEciC IHnBiEJ, pC DFEBicii pFHhFCeieDC BC HFhEnilEFC E
pFHSCeCJHF BC pFHBuSciC i pC H JigCFDEDC epHFiD bn ESDiViDEDCE CSHnHIiS.
GESDHFii nHIinEJilEci bn EneEIgJu EeihuF un niVCJ bnEJD BC CdiSiCnc E
ESCeDui IHBCJ. kne bn cFiJC bn SuFe BC DFEnliciC epFC CSHnHIiE BC piEc
IENHFiDEDCE ESCeDHF dESDHFi JipeCeS, SCCE SC nu pHEDC EeihuFE ESCCEi
CdiSiCnc bnEJD E iIpJCICnDFii IHBCJuJui EICFiSEn EJ CSHnHIiCi BC piEc.
Modelul economiei (ociale al economiei de pia$# E dHeD SHneDiDuiD bn
Enii BC Bup ESCJ BC-EJ BHiJCE FlgHi IHnBiEJ i EeDli dunSciHnCEl Su
euSSCe bn IENHFiDEDCE cFiJHF Bin ZuFHpE BC mCeD. vgiCSDiVuJ pFinSipEJ EJ
ESCeDui IHBCJ CeDC EeihuFEFCE FCepCSDFii pFinSipiiJHF dunSciHnFii CSHnHIiCi
BC piEc Su SHnBiciE EeihuFFii CShiDcii eHSiEJC. GunSciiJC pFinSipEJC EJC
eDEDuJui eC IEnidCeD, bn pFiIuJ FpnB, bn FClHJVEFCE pFHgJCICJHF eHSiEJC.
RSCeD IHBCJ pFCVCBC EeihuFEFCE unui niVCJ BC DFEi SHnVCnEgiJ DuDuFHF
SEDChHFiiJHF pHpuJEciCi.eDEDuJ CeDC FCepHneEgiJ BC FCEJilEFCE unHF pHJiDiSi
IHnCDEFC i dieSEJC HpDiIC i BC EeihuFEFCE HSFHDiFii enDcii pHpuJEciCi, BC
CBuSEciE Ci i FCepCSDEFCE BFCpDuFiJHF diCSFui SCDcCEn JE JHSuinc
SHFCepunlDHEFC. iCeihuF, bn BidCFiDC cFi EJC ZuFHpCi BC mCeD IHBCJuJ
CSHnHIiCi eHSiEJC BC piEc EFC i unCJC SEFESDCFieDiSi epCSidiSC,SHnBiciHnEDC
BC pEFDiSuJEFiDciJC ESCeDHFE. iEF CeCncE i HgiCSDiVuJ pFinSipEJ EJC CSHnHIiCi
BC piEceHSiEJC FIpn ESCJCEi.
iCi CSHnHIiE eHSiEJ BC piEc CeDC EpJiSED bn DHEDC cFiJC Bin ZuFHpE
BC mCeD i SCE BC YHFB, BFCpD IHBCJ BC CSHnHIiC SEFC FCepCSD i
12
pFHIHVCEl IEi ineieDCnD VEJHFiJC eHSiEJ-BCIHSFEDiSC CeDC SHneiBCFED cel
care func$ionea/# n 1uiedia. RnuIC bn QuiCBiE eC pFHIHVCEl H pHJiDiS
BC FCBCeDFiguiFC CShiDEgiJ E VCniDuFiJHF, bn gElE Ci diinB SFCED un eieDCI
CdiSiCnD BC EeihuFEFC eHSiEJ E bnDFChii pHpuJEcii. kn ESCEeD cEF CeDC EpJiSED
unE Bin SCJC IEi bnEJDC FEDC EJC iIpHliDCJHF IEFhinEJC.
Modelul +apone/ CeDC un IHBCJ BCHeCgiD EJ CSHnHIiCi BC piEc
HFiCnDED EBIinieDFEDiV. RHJuJ eDEDuJui bn CSHnHIiE NEpHnCl CeDC iIpHFDEnD.
QDEDuJ, pFHIHVpnB H pHJiDiS dinEnSiEF eDEgiJ i ESHFBpnB unCJC dESiJiDci
euecinC i ESciuniJC BC CSHnHIieiFC i BC SFCDCFC E inVCeDiciiJHF. iup SCJ BC-
EJ BHiJCE FlgHi IHnBiEJ eDEDuJ NEpHnCl, pFin BiVCFeC IeuFi EBIinieDFEDiVC,
E pFHDCNED piEcE inDCFn ppn SpnB SHFpHFEciiJC JHSEJC e-Eu nEDuFEJilED,
pFHBuSciE JHF BCVCninB SHIpCDiDiV pC piEcE inDCFnEciHnEJ. RSCeD IHBCJ E
EeihuFED H FED ESSCJCFED E SFCDCFii CSHnHIiCi nEciHnEJC, un euSSCe
epCSDESuJHe bn BHICniuJ CPpHFDuJui. RSCeDC euSSCeC bn wEpHniE Eu dHeD
HgcinuDC BEDHFiD dEpDuJui S eDEDuJ E eDiIuJED, bn pFiIuJ FpnB, SFCDCFCE
pFHBuSciCi, i nu SHneuIuJ. iup SuI eC DiC, bn wEpHniE eieDCIuJ
CBuSEciHnEJ bi BCpFinBC pC SHpii e bndFunDC hFCuDciJC bnS JE VpFeDE
SHpiJFiCi, e IunSCEeS Bin hFCu i SineDiD i e-i IiniIilClC DiIpuJ
pCnDFu FCSFCEFC i SHneuI. ZeDC SJEF S ESCeD IHBCJ EJ CSHnHIiCi BC piEc
nu EF EVCE euSSCeC bn cFiJC CuFHpCnC.
RSCeDC DFCi IHBCJC EJC CSHnHIiCi BC piE FCpFClinD BidCFiDC VEFiEnDC E
CSHnHIiCi SEpiDEJuieDC SHnDCIpHFEnC. ZJC eC BCHeCgCeS, bn pFiIuJ FpnB,
pFin FHJuJ SEFC bJ EFC eDEDuJ bn ESDiViDEDCE CSHnHIiS. vFiSC CSHnHIiC BC
piEc DFCguiC e eC gElClC pC pFinSipiiJC dunSciHnFii piCcCi & JigCFDEDCE,
SHnSuFCncC, pFHdiDuJ, inDCFCeuJ inBiViBuEJ i EuDHFChJEFCE. jFinSipEJE dunSciC
E eDEDuJui bn ESDiViDEDCE CSHnHIiS CeDC SFCEFCE JChieJEciCi nCSCeEFC, SEpEgiJC
e EeihuFC dunSciHnEFCE SHFCSD E ICSEnieICJHF piCcCi.
|FiJC Bin ZuFHpE CCnDFEJ i SCE BC ZeD, bn SuFe BC DFEnliciC epFC
CSHnHIiE BC piEc, eunD bn BFCpD e-i EJCEh IHBCJuJ pFHpFiu EJ CSHnHIiCi
BC piEc, SEFC EF BCVCni punSDuJ dinEJ EJ DFEnliciCi epFC CSHnHIiE BC piEc.
CCFSCDFiJC CdCSDuEDC bn ESCeD BHICniu nC pCFIiDC e SHnSJuliHnI S
pCnDFu RCpugJiSE MHJBHVE, pFCSuI i pCnDFu EJDC cFi, SCJ IEi CdiSiCnD
IHBCJ EF di SCJ EJ CSHnHIiCi eHSiEJC BC piEc, SEFC dunSciHnCEl EeDli Su
euSSCe bn BidCFiDC cFi Bin VCeDuJ ZuFHpCi s10, .18t .
Reglementarea de (tat a economiei WR.Q.Z.X bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi
BC piEc FCpFClinD un eieDCI BC IeuFi Su SEFESDCF JChieJEDiV, CPCSuDiV i BC
SHnDFHJ, pFHIHVEDC BC ineDiDuciiJC EuDHFilEDC BC SDFC eDED i EnuIiDC
HFhEnilEcii HgDCDi bn eSHpuJ eDEgiJilFii i EBEpDFii eieDCIuJui CSHnHIiS-
eHSiEJ CPieDCnD JE SHnBiciiJC nHi. R.Q.Z. eC pFClinD SE FCESciC JE BidiSuJDciJC
i SHnDFEBiSciiJC bn BClVHJDEFCE eHSiEJ-CSHnHIiS. kn Jinii hCnCFEJC
13
FChJCICnDEFCE BC eDED E CSHnHIiCi inSJuBCr progno/area" planificarea"
finan$area" *ugetarea" fi(calitatea (inpo/itarea" creditarea"
admini(trarea" e,iden'#" control. RChJCICnDEFCE BC SDFC eDED EFC JHS SuI
bn CSHnHIiiJC SCnDFEJilED EBIinieDFEDC, EE i bn SHnBiciiJC CHnHIiCi BC
piEc, bne dHFICJC BC FChJCICnDEFC eC BCHeCgCeS CeCnciEJ. kn CSHnHIiE
SCnDFEJilED eC punC ESSCnDuJ pC pJEnidiSEFCE BC BiFCSDiV i EBIinieDFEFC, pC
SpnB bn CSHnHIiE BC piEc & guhCDEFC, dieSEJiDEDC, SFCBiDEFC, EShilicii BC eDED,
JiIiDFi JChieJEDiVC s3, p.7Kt.
InDCFVCnciE eDEDuJui bn CSHnHIiE BC piEc SHnDCIpHFEn pFCeupunC
SFCEFCE ICSEnieICJHF CSHnHIiSC, SEFC FCpFClinD un SHIpJCP BC ICDHBC i
ppFhhii BC FChJCICnDEFC E ESDiViDcii CSHnHIiSC. RSCeDC ICDHBC i ppFhhii
pHD di BC SEFESDCF CSHnHIiS, HFhEnilEciHnEJ eEu BC BFCpD.
MCSEnieIuJ FChJFii BC eDED E CSHnHIiCi WRQZX eC pCFdCSciHnCEl
pCFIEnCnD, inBidCFCnD JE SC pFinSipii eC HFiCnDCEl huVCFnCJC, JE pFinSipiiJC
IHnCDEFieDC eEu Eu bnSJinEciE BC E dHJHei IiNJHESC IEi BFEeDniSC &
ineDFuICnDC BCFChJCICnDEFC guhCDEF. kn SHnBiciiJC SHnDCIpHFEnC pFESDiSE
RQZ e-E BHVCBiD E di BCeDuJ BC FCluJDEDiV, pCnDFu E nu EBIiDC SFilE DHDEJ i
EpEFiciE HIENuJui BC BiICneiuni eHSiEJ-pFiICNBiHEeC.
iES e hCnCFEJilI ICDHBCJC BC FChJCICnDEFC E CSHnHIiCi Bin pEFDCE
eDEDuJui CPpueC bn JiDCFEDuFE SHnDCIpHFEn, pHD di BiVilEDC uFIDHEFCJC
BiFCScii s2 , p.221t r
?rimul. vFhEnCJC puDCFii BC eDED BCDCFIin gElE JChieJEDiV, bn
SHFCepunBCFC Su SEFC eC eDEgiJCeS nHFICJC dunBEICnDEJC WFChuJiJCX BC
bIpFHpFiCDFiFC i BC dunSciHnEFC E piCcCi.
bl doilea. vFhEnCJC BC eDED BC DHEDC niVCJuFiJC FChJCICnDCEl SHIpHF-
DEICnDuJ CSHnHIiS, diPbnB FChuJiJC WnHFICJCX BC ESDiViDEDC EJC
bnDFCpFinBCFiJHF, SC SupFinBr SCFincCJC lHnEJC JiIiDbnB dHJHeiFCE pIbnDuJui,
FCpEFDilEFCE i SHneDFuiFCE HgiCSDCJHF, FChuJiJC BC eCSuFiDEDC DChniS i
HSFHDiFC EJC enDcii JE bnDFCpFinBCFi, iEF bn unCJC SEluFi ShiEF inDCFliS
SHIpJCD unCJC ESDiViDci, BC CPCIpJu, FCEJilEFCE hCFHinCi. UnCJC FChuJi cin
BC ESDiViDEDCE DuDuFHF bnDFCpFinBCFiJHF, pFinDFC SEFCr JChiJC SHnDFE CeSFHShCFiCi
i E BieSFCBiDFii BC FEe JE bnSEBFEFCE bn IunS, BC EeCICnCE JChiJC EnDiDFueD
SC inDCFliS bnShCiCFCE ESHFBuFiJHF bnDFC SHnSuFCnci Su eDEgiJiFCE pFCcuFiJHF
diPC CDS.
bl treilea. vFhEnCJC BC eDED BC DHEDC niVCJuFiJC CdCSDuCEl pHJiDiSE
dieSEJ pFin inDCFICBiuJ SFCiE CPCFSiD H indJuCnc BCSieiV EeupFE bnDFChii
ViCci CSHnHIiSC E cFii. RCEJilbnB SHnSCpciE JHF i SHnDFHJuJ EeupFE IEeCi
IHnCDEFC bn CSHnHIiC, HFhEnCJC BC eDED BCeCHFi bnSCEFS e inDFHBuS
SHFCSDiVC bn HeSiJEciiJC CSHnHIiSC, SC C BFCpD, nu dF euSSCe.
14
bl 2atrulea a62ect. jFin inDCFICBiuJ VCniDuFiJHF i ShCJDuiCJiJHF eDEDuJ
BCeihuF, NHES FHJuJ pFinSipEJ JE FCpEFDilEFCE FCeuFeCJHF bn CSHnHIiC.
QHJuciHnpnB pFHgJCIE fSCf, fSuIf i fpCnDFu SinCf, eDEDuJ eCJCSDCEl
IuJDC Bin SCJC SC eC pFHBuS, bnSCpbnB Su BHICniuJ EpFFii, bnVcIbnDuJui
i DCFIinbnB Su EFDE. QDEDuJ indJuCncCEl EeupFE pFHSCeuJui BC pFHBuSciC pFin
inDCFICBiuJ FChJCICnDFii i EJ JChieJEciCi. ZJ ESciHnCEl bn inDCFCeuJ SCJHF
pCnDFu SinC eC pFHBuS gunuFiJC IEDCFiEJC Su iIpHliDC i DFEnedCFuFi, pFin
inDCFICBiuJ SFHFE eC iE VCniDuJ unHFE i eC DFEnedCF EJDHFE.
kn EdEF BC ESciunCE BiFCSD eDEDuJ CPCFSiD H indJuCnc inBiFCSD JE
FCpEFDilEFCE FCeuFeCJHF pFin iIpHliDC WeugeiBii SEFC-e SHnDFEF HpueC
iIpHliDCJHFX EeupFE pFCcuFiJHF, SC eC FedFpnh JE niVCJ BC pFHBuSciC i
SHneuI EJ IFduFiJHF. iCHEFCSC, eDEgiJinB JE SEFCVE pFHBueC, BC CPCIpJu JE
cihFi, iIpHliDC WESSilCX, eDEDuJ BC dEpD dFbnCEl dEgFiSEFCE pFHBuSciCi BEDC,
iEF SbnB inDFHBuSC eugeiBii JE EnuIiDC pFHBueC, BC CPCIpJu JE JEpDC, CJ
SHnDFiguiC JE epHFiFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC CDS.
bl cincilea a62ect. v ppFhhiC nu IEi pucin iIpHFDEnD BC bnFbuFiFC E
eDEDuJui CeDC hFiNE pCnDFu gDFpni i gHJnEVi, SE unE Bin pFinSipEJCJC eEFSini
EJC HFhEnCJHF BC eDED. jHD di nuIiDC i EJDC EepCSDC BC ESDiViDEDC, unBC FHJuJ
eDEDuJui CeDC BCeDuJ BC IEFC bn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc.
kn BCSuFeuJ BClVHJDFii JHF ieDHFiSC cFiJC Su CSHnHIiE BC piEc Eu SFCED
un eCD BC ineDFuICnDC CSHnHIiSH-dinEnSiEFC, pFin inDCFICBiuJ SFHFE eDEDuJ
BiFiNCEl BCeDuJ BC CdCSDiV CSHnHIiE. RChJCICnDEFCE BC SDFC eDED bn cFiJC
Su CSHnHIiC BC piEc BClVHJDED eC CdCSDuCEl pFin inDCFICBiuJ JChieJEciCi,
ICSEnieIuJui dinEnSiEF-SFCBiDEF, FChJCICnDFii IEeCi IHnCDEFC, E pHJiDiSii
VEJuDEFC i VEIEJC, eDEgiJiFii unHF nHFIEDiVC CSHnHIiSC, bnJCeniFi i
eEnSciuni, pFCcuFi, nHFIC i eDEnBEFBC, SHDC i JiSCncC, inDCFBiScii i FCeDFiScii,
pFin pFHhnHlEFC i pJEnidiSEFCE inBiSEDiV, CJEgHFEFCE i FCEJilEFCE
pFHhFEICJHF SHIpJCPC Su BCeDinEciC epCSiEJ, E SHICnliJHF BC eDED,
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC Bin IiNJHESCJC SCnDFEJilEDC, HpCFEciuni pC piEcE hbFDiiJHF
BC VEJHEFC, FCpEFDilEFCE SCnDFEJilED E unHF FCeuFeC IEDCFiEJC, pJEnidiSEFCE bn
SEBFuJ bnDFCpFinBCFiJHF i HFhEnilEciiJHF, pHJiDiSE eHSiEJ Wbn BHICniuJ
BCIHhFEdiCi, EnhENFii bn SbIpuJ IunSii, IihFEciCi, pFHDCSciCi eHSiEJC E
pHpuJEciCi, pFChDiFii i FCSiSJFii SEBFCJHF .E.X, pFin bnShCiCFCE SHnDFESDCJHF
huVCFnEICnDEJC Su EJDC eDEDC i HFhEnilEcii inDCFnEciHnEJC, EJ pHJiDiSii
EnDiIHnHpHJ i EnDiSFil CDS.
kn HFiSC DiIp, BEF IEi Su eCEI bn pCFiHEBE BC iCiFC Bin SFil,
FCJEneEFCE CSHnHIiCi CeDC iIpHeigiJ dF ESciuni ginC BCDCFIinEDC Bin
pEFDCE eDEDuJui.

%&2&3ntreprinderea 4 ,erig# principal# n
1O
condi$iile economiei de pia$#
LE DHEDC CDEpCJC BC BClVHJDEFC E CSHnHIiCi pFinSipEJuJu Ci CJCICnD E
dHeD 1ntre2rinderea. knDFCpFinBCFCE BC pFHBuSciC CeDC H uniDEDC epCSiEJilED
eCpEDFED, DCICJiE SFCiE H SHneDiDuiC SHJCSDiVuJ BC IunSE pFHdCeiHnieD
HFhEnilED, SEpEgiJ e pFHBuS, Su ENuDHFuJ IiNJHESCJHF BC SEFC BiepunC,
EFDiSHJCJC nCSCeEFC SHneuIEDHFiJHF We CPCSuDC JuSFFi, e pFCeDClC eCFViSiiX
Su BCeDinEciE, pFHdiJuJ i bn EeHFDiICnDuJ SuVCniD iin bnDFCpFinBCFiJC BC
pFHBuSciC dES pEFDC ulinCJC, dEgFiSiJC, SHIginEDCJC, SEFiCFCJC, IinCJC,
pHFDuFiJC, BFuIuFiJC, gElCJC i EJDC dHFIEciuni CSHnHIiSC Su pFHdiJ BC
pFHBuSciC.
MCBiuJ inDCFn EJ bnDFCpFinBCFii bJ SHneDiDuiC HEICnii, IiNJHESCJC BC
pFHBuSciC, indHCIEciE i IiNJHESCJC gnCDi. RCluJDEDuJ inDCFESciunii BinDFC
SHIpHnCnDCJC ICBiuJui inDCFn CeDC pFHBuSciE diniD WJuSFFiJC CdCSDuEDC,
eCFViSiiJC pFCeDEDCX Wdih.1.2.X.
Mediul intern
Re/ultatul acti,it#$ii
cig. 1.2. knDFCpFinBCFCE BC pFHBuSciC
MCBiuJ CPDCFiHF, SEFC EeihuF nCIiNJHSiD CdiSiCncE dunSciHnFii
bnDFCpFinBCFii bJ SHneDiDuiC, bn pFiIuJ FpnB, SHneuIEDHFii BC pFHBuSciC,
duFnilHFii SHIpHnCnDCJHF BC pFHBuSciC, pFCSuI i HFhEnCJC BC eDED i
pHpuJEciE Bin EpFHpiCFCE iICBiED E bnDFCpFinBCFii Wdih. 1.3X.
1K
vFhEnCJC SCnDFEJC i JHSEJC EJC
puDCFii
)/'2 .',%
knDFCpFinBCFCE BC pFHBuSciC
jHpuJEciE
GuFnilHFii
BC SHIpHnCnDC
EJC pFHBuSciCi
CHneuIEDHFii BC
pFHBuSciC
()*-#1%%
vEICnii MiNJHESCJC
WpCFeHnEJuJX BC pFHBuSciC

AEnii IndHFIEciE
jRviUC|IZ
jRviUC|IR
cig.. 1.-. MCBiuJ CPDCFiHF EJ bnDFCpFinBCFii BC pFHBuSciC
knDFCpFinBCFCE pHEDC EVCE BiVCFeC eCScii i EJDC eugBiViliuni eiIiJEFC
eEu eCScii i eCSDHEFC, uniDC bnDF-un einhuF SHIpJCP DChnHJHhiS i bn
FCluJDEDuJ ESDiViDcii SFHFE eC JEnSCEl unuJ i ESCJEi pFHBue. GiCSEFC
bnDFCpFinBCFC inBueDFiEJ eC EdJ bn JChDuF eDFpne Su EJDC BiVCFeC eDFuSDuFi
EJC CSHnHIiCi nEciHnEJC. ZE pFiICDC BC JE duFnilHFi IEDCFiC pFiI,
IEDCFiEJC, CnCFhiC CJCSDFiS, SHIgueDigiJ i IEDCFiEJC JugFidiEnDC, IEini i
uDiJENC DChnHJHhiSC, SHnSHIiDCnD BFCpD inDCFICBiEFi eC pFClinD HFhEnilEciiJC
BC EpFHViliHnEFC i DFEnepHFD. knDFCpFinBCFCE JiVFCEl pFHBueCJC eEJC
BiVCFiJHF SHneuIEDHFi & inBiViBuEJi eEu bn hFup.
kn SHndHFIiDEDC Su JChieJEciE bn VihHEFC E RCpugJiSii MHJBHVE
HFhEnilEciiJC SHICFSiEJC - pCFeHEnC NuFiBiSC pHD di SHneDiDuiDC eug dHFI BC
bnDHVFiFi i eHSiCDci CSHnHIiSC, SHHpCFEDiVC BC pFHBuSciC, bnDFCpFinBCFi
BC eDED i IuniSipEJC. LE FpnBuJ JHF, bnDHVFiFiJC CSHnHIiSC pHD di SFCEDC
eug dHFI BC bnDHVFiFi SHIpJCDC eEu bn SHIEnBiD WBC bnSFCBCFCX, iEF
eHSiCDciJC CSHnHIiSC & eug dHFI BC eHSiCDci pC ESciuni WBC Jip JigCF i
bnShieCX, eHSiCDci Su FepinBCFC JiIiDED i eupJiICnDEF.
InDCnciHnpnB e e-i SFCClC H bnDFCpFinBCFC, HFiSC bnDFCpFinlDHF
DFCguiC IEi bnDpi e-i dHFIuJClC H iBCC SJEF BCepFC DipuJ i ESDiViDEDCE
ViiDHEFC E ESCeDCiE. mHJuIuJ BC pFHBuSciC pFCSHnilED eEu eCFViSiiJC SC VHF di
pFCeDEDC bn ViiDHF DFCguiC e diC EeihuFEDC Su DHEDC FCeuFeCJC IEDCFiEJC
nCSCeEFC. MFCguiC BC EeCICnCE e diC JuEDC SHFCSD bn SEJSuJ pHeigiJiDciJC BC
SHIpJCDEFC E SEpiDEJuJui pFHpFiu. MHEDC ESCeDC EepCSDC uFICEl e diC diPEDC
bn BHSuICnDuJ pFinSipEJ pJEnuJ BC gueinCee EJ EnDFCpFCnHFuJui
1
.
v eEFSin iIpHFDEnD E bnDFCpFinBCFii CeDC HgcinCFCE VCniDuJui BC JE
FCEJilEFCE bn FpnBuFiJC SHneuIEDHFiJHF E pCHBuSciCi eEJC WJuSFFiJHF
CPCSuDEDC, eCFViSiiJHF pFCeDEDCX. Cu ENuDHFuJ VCniDuJui HgcinuD eC eEDiedES
SCFincCJC CSHnHIiSC i eHSiEJC EJC SHJCSDiVuJui BC IunS i EJC pHeCeHFiJHF
IiNJHESCJHF BC pFHBuSciC.
knDFCpFinBCFCE inBueDFiEJ, SE eieDCI BC pFHBuSciC, EFC JE DCICJiE Ci
EnuIiDC JChDuFi bnDFC inDFFi & re6ur6e i iCiFi - 2roduc.ie, SEFC bIpFCun
1
CHncinuDuJ i HFBinCE BC EJSDuiFC E pJEnuJui BC gueinCee eC CPEIinCEl BCDEJiED bnDF-un EJD SEpiDHJ EJ
IEnuEJuJui.
17
dHFICEl un DHD bnDFCh bn eSHpuJ HFhEnilFii pCHBuSciCi. QShCIEDiS ESCeD
pFHSCe eC pFClinD bn IHBuJ uFIDHF Wdih. 1.4X.
RE[\R[EWE ?EdY\4e]b

]fHRgRI
]EZ]R]
cig. 1.0. knDFCpFinBCFCE inBueDFiEJ SE eieDCI BC pFHBuSciC
InBidCFCnD BC dHFIE BC pFHpFiCDEDC, BC FChuJ, bnDFCpFinBCFCE
dunSciHnCEl bn FChiI BC EuDHhCeDiunC EuDHFCSupCFEFC i EuDHdinEncEFC
BCpJinC. ZE bnShCiC bn IHB inBCpCnBCnD SHnDFESDC Su SHneuIEDHFii BC
pFHBuSciC i Su duFnilHFii BC FCeuFeC nCSCeEFC i eC EShiD Su Ci.
GunSciiJC pFinSipEJC EJC bnDFCpFinBCFii BC pFHBuSciC eunDr
dEgFiSEFCE pFHBueCJHF pCnDFu SHneuIuJ inBiViBuEJ i BC pFHBuSciCq
VpnlEFCE i FCEJilEFCE pFHBuSciC SDFC SHneuIEDHFq
BCeCFViFCE pHeDFCEJilEFC E pFHBuSciCiq
EeihuFEFCE DChniSH-IEDCFiEJ E pFHBuSciCi JE bnDFCpFinBCFCq
BiFiNEFCE i HFhEnilEFCE IunSii pCFeHnEJuJui JE bnDFCpFinBCFCq
BClVHJDEFCE IuJDiJEDCFEJ i epHFiFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC JE
bnDFCpFinBCFCq
ESDiViDEDCE EnDFCpFCnHFiEJq
pJEDE iIpHliDCJHF, EShiDEFCE SHDilEciiJHF i pJciJHF HgJihEDHFii i gCnCVHJC
bn guhCD i bnBCpJiniFCE HgJHihEciiJHF eEJC dEc BC EJDC HFhEnC dinEnSiEFCq
FCepCSDEFCE JChiJHF eDEDuJui, E eDEnBEFBCJHF i nHFIEDiVCJHF bn VihHEFC.
GunSciiJC bnDFCpFinBCFii eC SHnSFCDilCEl i eC pFCSilCEl bn BCpCnBCnc
BCr IFiICE bnDFCpFinBCFiiq EpEFDCnCcE FEIuFEJq hFEBuJ BC epCSiEJilEFC i
SHHpCFEFCq CPieHCncE indFEeDFuSDuFii eHSiEJCq dHFICJC BC pFHpFiCDEDCq FCJEciiJC
Su HChEnCJC JHSEJC EJC puDCFii.
RBIinieDFEciE i pCFeHnEJuJ bnDFCpFinBCFii Eu HgJihEciE e Eig hFiN SE
pFHBueCJC pC SEFC JC JiVFCEl e diC BC SEJiDEDC eudiSiCnD BC bnEJD i FCJEDiV
iCdDin. zi unE, i EJDE eunD nCSCeEFC pCnDFu SuSCFiFCE i ICncinCFCE piCcCi
FCepCSDiVC BC BCedESCFC.
knDFCpFinBCFCE inBueDFiEJ SHneDiDuiC un eieDCI nu nuIEi BC pFHBuSciC,
Si i eHSiEJ. iC dEpD bn SHJCSDiVCJC BC IunS EJC bnDFCpFinBCFiJHF BC
18
MRMZRIRLZ
ZYZR}ZMICZ
iZ MUYC~
jRviUQUL u
jRviUQUL
jRviUQUL Z
jRvCZQZLZ iZ
jRviUC|IZ
pFHBuSciC eC hHDFDC BCeDinuJ eDFiii E CVHJuciCi CSHnHIiCi i E pHJiDiSii
cFii.
%&5& Tipologia 'i cla(ificarea ntreprinderilor
CFiDCFiiJC pFinSipEJC BC SJEeidiSEFC E bnDFCpFinBCFiJHF eunDr epCSiEJilEFCE
FEIuFEJ i pC HgiCSDCq eDFuSDuFE pFHBuSciCiq SEpESiDEDCE pHDCnciEJuJui BC
pFHBuSciC WIFiICE bnDFCpFinBCFiiX.
kn dunSciC BC FEIuFE CSHnHIiS bnDFCpFinBCFiJC eC BiVilCEl bnr
bnDFCpFinBCFi inBueDFiEJC BC dEgFiSEFC E IEiniJHF, uDiJENuJui,
ineDFuICnDCJHF, BHgbnBiFCE IEDCFiCi pFiIC, pFHBuSCFC E IEDCFiEJCJHF,
CnCFhiCi CJCSDFiSC i E EJDHF IiNJHESC BC pFHBuSciCq
bnDFCpFinBCFi EhFiSHJC BC SFCDCFC E SuJDuFiJHF SCFCEJiCFC, JChuICJHF,
dFuSDCJHF, EniIEJCJHF, SuJDuFiJHF DChniSCq
bnDFCpFinBCFi BC SHneDFuScii i DFEnepHFD.
iin punSDuJ BC VCBCFC EJ nCSCeiDciJHF uIEnC SCJC IEi iIpHFDEnDC
eunD bnDFCpFinBCFiJC BC pFHBuSCFC E HgiCSDCJHF BC SHneuI, EBiS
bnDFCpFinBCFiJC EhFiSHJC, EJiICnDEFC, EJC inBueDFiCi uHEFC, inBueDFiCi
SHneDFuSDHEFC BC IEini, ShiIiSC, BC pFCJuSFEFC E JCInuJui, EJC hHepHBFiCi
SHIunEJC i JHSEDiVC.
REIuFiJC IEFi EJC CSHnHIiCi eC BiVilCEl bn FEIuFiIEi IiSi,
epCSiEJilEDC & gunHEF, inBueDFiE eC bIpEFDC bn 2 FEIuFi epCSiEJilEDC IEFir
BC CPpJHFEFC i BC pFCJuSFEFC. LE FpnBuJ Ci, FEIuFE pFCJuSFDHEFC eC
BiVilCEl bnr inBueDFiE uHEF, EJHICnDEF, hFCE CDS.
knDFCpFinBCFiJC pHD di de (peciali/are ngu(t#, SEFC dEgFiS un
EeHFDiICnD JiIiDED BC pFHBueC, i de profil larg, SC pFHBuS un EeHFDiICnD
JEFh BC EFDiSHJC Su BCeDinEciC BiVCFe WSCJ IEi EBCeCE ESCeDCE pHD di bnDpJniDC
bn inBueDFiC i EhFiSuJDuFX. kn EeCICnCE FEIuFi SE inBueDFiE ShiIiS, DCPDiJ
i eiBCFuFhiC CPieD ntreprinderi com*inate. ZeCncE JHF SHneD bn dEpDuJ S
un EnuIiD Dip BC IEDCFiC pFiI eEu BC pFHBuSciC diniD JE unE i ESCCEi
bnDFCpFinBCFC eC DFEnedHFI pEFEJCJ eEu SHneCSuDiV bn EJD Dip, iEF EpHF bn DipuJ
uFIDHF. AunHEF, bn SEBFuJ inBueDFiCi DCPDiJC SHIginEFCE BC ESCeD Dip eC
IEnidCeD JE dEgFiSEFCE diFCJHF, Bin SEFC eC pFHBuSC Ec,iEF Bin Ec & ppnl.
4la6iXicarea 1ntre2rinderilor du2 ca2acitatea 2oten.ialului lor de
2roduc.ie Dmrimra 1ntre2rinderiiF E SpDED SCE IEi JEFh FeppnBiFC. iC
FChuJ, DHEDC bnDFCpFinBCFHJC eC bIpEFD bn 3 hFupCr IiSi, IiNJHSii i IEFi. LE
FEpHFDEFCE bnDFCpFinBCFii SDFC unE Bin hFupCJC BEDC eC dHJHeCeS uFIDHFii
inBiSEDHFir nuIFuJ BC JuSFDHFi, VHJuIuJ VEJHFiS EJ pFHBuSciCi, SHeDuJ
BHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC.
1T
QieDCIuJ eHViCDiS SCnDFEJilED BC BiFiNEFC E CSHnHIiCi bn DFCSuD eC
epFiNinCE bn DCICi pC EeHSiEciiJC BC pFHBuSciC IEFi i JC eDiIuJE BClVHJDEFCE.
knDFCpFinBCFiJC IEFi Bin SHnDuJ SHnSCnDFFii pFHBuSciCi, EJ epCSiEJilFii
inDCFnC i SHHpCFFii Eu EnuIiDC EVEnDENC. QpFC CPCIpJu, pCnDFu dEgFiSEFCE
unHF EFDiSHJC bn eCFii IEFi eC EpJiS uDiJENC i DChnHJHhii, SC Biepun, BC
FChuJ, BC un pHDCnciEJ CSHnHIiS IEi IEFC, bn SHIpEFEciC Su SCJC SC eC
uDiJilCEl JE pFHBuSCFCE EFDiSHJCJHF bn eCFii IiSi.
kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc eC SFCCEl SHnBicii pCnDFu BClVHJDEFCE
gueinCeeuJui IiS i ICBiu. knDFCpFinBCFiJC IiSi EpEF nu nuIEi bn SEJiDEDC BC
SHnSuFCnci Ei IHnHpHJuFiJHF, Si i SE eEDCJici Ei ESCeDHFE, CJC pHD FCEJilE
HFiSC SCn BC ESDiViDEDC, SEFC nu CeDC inDCFlie BC JChieJEciE bn VihHEFC. v
dunSciC iIpHFDEnD E bnDFCpFinBCFiJHF IiSi CeDC eSuDiFCE bnDFCpFinBCFiJHF IEFi
BC hFiE pCnDFu pFHBuSCFCE IFduFiJHF bn eCFii IiSi. ReDdCJ, bnDFCpFinBCFiJC
hihEnDC BC SHneDFuSciC E EuDHIHgiJCJHF Bin Q.U.R, wEpHniE Eu lCSi BC Iii BC
BC diFIC EnDFCpFCnHFiEJC IiSi, SEFC EeihuF EeEIgJEFCE piCeCJHF, BCDEJiiJHF, E
unHF gJHSuFi nu pFCE SHIpJiSEDC. MFCguiC e eC DiC bne S ESCEeD
SHHpCFEFC E bnDFCpFinBCFiJHF epCSiEJilEDC CeDC pHeigiJ BHEF EeihuFpnB un
hFEB bnEJD EJ BieSipJinCi JiVFFiJHF, EDpD bn SC pFiVCDC DCFICnCJC BC JiVFEFC, SpD
i SEJiDEDCE pFHeuSciCi. kn cFiJC ICnciHnEDC EnDFCpFCnHFiEDuJui IiS bi FCVinC
ppn JE O0 Bin pFHBueuJ nEciHnEJ hJHgEJ.
ZPpCFiCncE ESuIuJED BC-E JunhuJEniJHF BC BiVCFeC cFi E EFDED S dFH
FCcCE CPDine BC bnDFCpFinBCFi IiSi nu C pHeigiJ dunSciHnEFCE piCcCi BC
IFduFi & bnDFCpFinBCFiJC IiSi eunD IEi BinEIiSC, IEi uHF BC IEnCVFED.
ZPieDCncE unui nuIF eudiSiCnD BC bnDFCpFinBCFi IiSi pCFIiDC FCeDFuSDuFEFCE
inDCne E SHIpJCPuJui CSHnHIiS. RJFC EVEnDENC EJC bnDFCpFinBCFiJHF IiSi EF
puDCE dir
SFCEFCE unui nuIF SHneiBCFEgiJ BC JHSuFi BC IunS i EDFEhCFCE bn
ESDiViDEDCE JHF E dHFcCi BC IunS JigCFCq
ESSCJCFEFCE FCEJilFii inHVEciiJHF DChniSH-DiincidiSCq
FCJEneEFCE bnDFCpFinBCFiJHF SC eDEciHnCEl i E EFDilEnEDuJuiq
SHnDFiguciE JE BClVHJDEFCE CSHnHIiS i eHSiEJ E HFCJCJHF i
JHSEJiDciJHF IiSi CDS.
20
CFCEFCE bnDFCpFinBCFiJHF IiSi pCFIiDC BC EeCICnCE SHIEeEFCE unHF
bnDFCpFinBCFi, eCpEFEFCE Bin SHIpHnCncE JHF E unHF uniDci eDFuSDuFEJC pCnDFu
E di pFHSuFEDC uJDCFiHF bn pFHpFiCDEDC SHJCSDiV.
QDFuSDuFE bnDFCpFinBCFii SHneDiDuiC SHIpHnCncE i SHFEpHFDuJ BinDFC
VCFihiJC Ci inDCFnCr eCScii, JEgHFEDHEFC i EJDC eugBiViliuni, Bin SEFC eC
SHIpunC HgiCSDuJ CSHnHIiS uniDEF Wdih.1.OX. QDFuSDuFE bnDFCpFinBCFii CeDC
BCDCFIinED BC uFIDHFii dESDHFi pFinSipEJir IFiICE bnDFCpFinBCFiiq FEIuFE
BC pFHBuSciCq niVCJuJ DChnHJHhiS i hFEBuJ BC epCSiEJilEFC EJ bnDFCpFinBCFii.
LHSuFiJC BC IunS
cig. 1.3. QDFuSDuFE bnDFCpFinBCFii
Yu CPieD niSi H eDFuSDuF eDEnBEFB eDEgiJ. ZE CeDC SHFCSDED bn
pCFIEnCnc eug ESciunCE SHnNunSDuFii CSHnHIiSC i BC pFHBuSciC, E
pFHhFCeuJui DChniSH-FiincidiS i E pFHSCeCJHF eHSiEJ-CSHnHIiSC. jCnDFu
bnBCpJiniFCE BiVCFeCJHF HgJihEciuni, JE bnIEFi i ICBii eC SFCCEl
eugBiViliuni eDFuSDuFEJC epCSiEJC & eCScii, EDCJiCFC. LE bnDFCpFinBCFiJC IiSi
HgJihEciuniJC bn SEul eC BieDFiguiC bnDFC pCFeHnEJ pFin ESHFB FCSipFHS.
QCSciiJC BC pFHBuSciC WdiJiEJCJC, eCSDHEFCJC, EDCJiCFCJCX eC bIpEFD bn BHu
hFupCr (ec$iile produc$iei de *a/#6 (ec$iile au0iliare 'i de de(er,ire kn
eCSciiJC pFHBuSciCi BC gEleC dEgFiS pFHBuSciE BCeDinED FCEJilFii. QEFSinE
eCSciiJHF EuPiJiEFC CeDC BC E EeihuFE dunSciHnEFCE HFIEJ dF bnDFCFupCFi E
eCSciiJHF pFHBuSciCi BC gEl. ZPieD uFIDHEFCJC dHFIC BC (peciali/are a
(ec$iilor: pC HgiCSDCq pC ICDEJC WEhFChEDCXq Bup DChnHJHhiC WeDEBiiXq
DCFiDHFiEJ.
21
vFhEnCJC BC SHnBuSCFC EJC bnDFCpFinBCFii
WBiFCSDHFuJ, EBNunScii BiFCSDHFuJui i EJci
SHnBuSDHFiX
QCSciiJC dunSciHnE-JC,
JEgHFEDHEFCJC, EJDC
eCFViSii nCpFH-BuSDiVC
QCSciiJC
bnDFCpFinBCFii BC
gEl, diJiEJCJC
QCSciiJC EuPiJiEFC
i BC BCeCFViFC,
BCpHliDCJC
RJDC HFhEnilEcii
EuPiJiEFC,
QHSiEJ-SHIunEJCX
7ocul de munc# CeDC lHnE bn SEFC eC EdJ JuSFDHFuJ i bn SEFC bi
heCDC EpJiSEFC IunSE eE. kn dunSciC BC epCSidiSuJ pFHSCeuJui BC pFHBuSciC
i SEFESDCFuJ IunScii CPCSuDEDC JHSuJ BC IunS pHEDC dir
6im2lu WSpnB 1 JuSFDHF BCeCFVCDC 1 EhFChEDXq
multi2lu WSpnB 1 JuSFDHF BCeFVCDC SpDCVE EhFChEDC, gunHEF, bn
inBueDFiE DCPDiJ i SCE SHneDFuSDHEFC BC IEiniXq
colecti@ Wbn inBueDFiE ShiIiS, pDFHJiCF, eiBCFuFhiS, n unCJC eugFEIuFi
EJC inBueDFiCi EJiICnDEFCq JE BCeCFViFCE unHF IiNJHESC BC DFEnepHFD BC
BiICneiuni IEFi & EViHEnC, nEVC IEFiDiIC i dJuViEJC, JHSHIHDiVCq
gunHEF, un JEIinHF IEFC BCJE H ulin ICDEJuFhiS BCeCFVCDC
SHnSHIiDCnD ppn JE 120 IunSiDHFiXq
6ta.ionar WnCIiSED & J IEini, uDiJENC, DHDHBED HgiCSDCJC IunSii eC
DFEneIiD nCIiNJHSiD JEJHSuJ BC IunSXq
mo8il WCPCIpJu, IEinE BC pCFdHFEFC, EuDHIHgiJuJ,DFCnuJ CDS..Xq
62a.ial WCPpJHFEFCE hCHJHhiS, BCFiDiSEFCE bnSpCFiJHF, pEDCFCE
EniIEJCJHF CDS.X.
CHnBiciiJC, bn SEFC eC BCedHEF pFHSCeuJ BC IunS, ESciHnCEl
nCIiNJHSiD nu nuIEi EeupFE FCluJDEDCJHF IunSii, BEF i enDcii HIuJui. iC
ESCCE epCSiEJiDii eDuBiEl pHeigiJiDciJC dunSciHnEJC EJC HEICniJHF bn eSHpuJ
BC E BC E JC SFCE un ICBiu BC JuSFu HpDiIEJ, SC EeihuF un hFEB bnEJD EJ
pFHBuSDiViDcii i SEJiDcii IunSii i SHnSHIiDCnD SHndHFDuJ nCSCeEF i
ICncinCFCE eDFii BC enDEDC E JuSFDHFuJui.
1.0. Rela.iile de 2roduc.ie 7i de 2ia. ale 1ntre2rinderii.
]nXluen.a concuren.ei a6u2ra acti@it.ii ei
kn SHnBiciiJC ESDuEJC EJC CSHnHIiCi BC piEc EnDFCpFCnHFuJ i, IEei EJCe,
EnDFCpFCnHFuJ HSupED bn edCFE pFHBuSciCi eC SHndFunD Su H IuJciIC BC
pFHgJCIC.
jFiIE Bin CJC CeDC nCSCeiDEDCE BC E eC hei pC einC bn epEciuJ CSHnHIiS,
eEu,SuI eC epunC, BC E-i hei 9ni7a economic :. jCnDFu ESCEeDE C
nCSCeEF eDuBiCFCE piCcCi, E SCFCFii i HdCFDCi JE IFduFiJC FCepCSDiVC,
pHeigiJiDciJC BC HgcinCFC E unHC dESiJiDci & SFCBiDEFC, dieSEJC CDS. ReDdCJ eC
SJEFidiS condi.iile generale 2entru in@e6tirea mihloacelor.
22
iCDCFIinpnBu-i 9niE CSHnHIiS^, EnDFCpFCnHFuJ eC pHEDC BCSiBC
EeupFE epCSiEJilFii bnDFCpFinBCFii eEJC. MEi DFCguiC EpFCSiEDC pHeigiJiDciJC
ViiDHFiJHF SHneuIEDHFi, ESuIuJEDC BEDCJC pFiVinB IuJDiDuBinCE BC SHnSuFCnci,
eHJuciHnED pFHgJCIE IiNJHESCJHF DChniSC i DChnHJHhiCi,Su SEFC eC VE
dEgFiSE pFHBuSciE.
v iIpHFDEnc DHD EDpD BC IEFC VE DFCgui ESHFBED alegerii Xormei de
antre2renoriat, bn pFiIuJ FpnB, EeupFE SCJCi inBiViBuEJC eEu SHJCSDiVC.
RJChpnB dHFIE inBiViBuEJ, EnDFCpFCnHFuJ ESciHnCEl Su FieSuJ pFHpFiu.
jFCdCFpnB dHFIE SHJCSDiV, EnDFCpFCnHFuJ VE bIpFci FCepHneEgiJiDEDCE Su
pEFDCnCFii BC bnDFCpFinBCFC.
CHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC E RCpugJiSii MHJBHVE 2er6oanele
huridice 5 HFhEnilEcii SHICFSiEJC, eC pHD SHneDiDui eug dHFI BCr
1ntre2rinderi indi@idualei 6ociet.i 1n nume colecti@E 6ociet.i 1n comanditi
6ociet.i 2e ac.iunii 6ociet.i cu r62undere limitati coo2erati@e de
2roduc.iei 1ntre2rinderi de arendi 1ntre2rinderi de 6tat 7i munici2ale.
jFinSipiiJC BC SHneDiDuiFC i dunSciHnEFC E ESCeDHFE eunD CPpueC bn SEpiDHJuJ
uFIDHF.
RJChCFC dHFICi BC EnDFCpFCnHFiED CeDC H CDEp BC IEFC iIpHFDEnc. iC
ESCCE nu DFCguiC e nC gElI BHEF pC inDuiciE i pFCdCFincCJC pFHpFii. MFCguiC
ecinCISHnD i BC ICBiuJ CSHnHIiS, NuFiBiS, BC HFBinCE pugJiS,bn SEFC
uFICEl e dunSiHnClC bnDFCpFinBCFCE.
jEeuJ uFIDHF C Xormarea 8aAei de 2roduc.ie. RnDFCpFCnHFuJ DFCguiC e
pFHSuFC eEu e iE bn EFCnB bnSpCFi BC pFHBuSciC i EuPiJiEFC, uDiJEN,
eDFunhuFi, ineDFuICnDC, e pFHSuFC IEDCFiC pFiI i IEDCFiEJC, eCIidEgFiSEDC,
piCeC BC SHIpJCDEFC, e EnhENClC dHFc BC IunS CDS.
v EJD CDEp iIpHFDEnD CeDC atragerea mihloacelor Xinanciare.
RnDFCpFCnHFuJ eEu pEFDCnCFii ei JE bnSCpuD, BC FChuJ, nu Biepun BC IiNJHESC
pFHpFii eudiSiCnDC. iCdiSiDuJ BC IiNJHESC gnCDi pHEDC di BCpiD pFin CIiDCFC
BC ESciuni, EBiS pFin DFEneIiDCFCE pEFciEJ E BFCpDuJui BC pEFDiSipEFC JE
SEpiDEJuJ i pFHdiDuJ bnDFCpFinBCFii, SFCEncC pFHpFii,pFCSuI i pFin HgcinCFCE
unHF SFCBiDC BC JE gnSiJC SHICFSiEJC WpC DCFICn eSuFD, ICBiu eEu JunhX.
ZIicpnB eEu pFHSuFpnB ESciuni, HgJihEcii, EJDC hpFDii BC VEJHEFC,
bnDFCpFinBCFCE EpCJCEl EeDdCJ JE 2ia.a de @alori, EBiS JE piEcE hpFDiiJHF BC
VEJHEFC. MHDHBED bnDFCpFinBCFCE inDCFESciHnCEl Su IuJDC HFhEnilEciir guFeC
BC VEJHFi, ineDiDucii dinEnSiEF-SFCBiDEFC, dHnBuFi BC inVCeDicii,inVCeDiDHFi
inBiViBuEJi CDS.
RSCeDE CeDC nHICnSJEDHFuJ EpFHPiIEDiV EJ FCJEciiJHF BC pFHBuSciC i BC
piEc EJC bnDFCpFinBCFii. jC IeuFE BClVHJDFii FCJEciiJHF BC piEc ESCEeD JieD
eC VE CPDinBC i eC VE SHIpJCDE.
23
Concuren(a i ntreprinderea. Un dESDHF BC IEFC iIpHFDEnc bn
CSHnHIiE BC piEc CeDC epiFiDuJ ri@alit.iiE SEFC BCDCFIin bn IEFC IeuF
dHFICJC BC ESDiViDEDC CSHnHIiS E HEICniJHF. CCE IEi CViBCnD IEnidCeDEFC
E epiFiDuJui BC FiVEJiDEDC CeDC SHnSuFCncE. Concuren$a FCpFClinD bnDFCSCFCE
CSHnHIiS BinDFC pFHBuSDHFii BC IFduFi eiIiJEFC pC piEc pCnDFu EDFEhCFCE
E SpD IEi IuJci SuIpFDHFi i HgcinCFCE pC ESCEeD SEJC E unui SpDih
IEPiIEJ.
MCSEnieIuJ BC piEc EJ SCFCFii i HdCFDCi dEIiJiEFilCEl bnDFCpFinBCFiJC
pFHBuSDHEFC, iEF pFin inDCFICBiuJ ESCeDHFE duFnilHFii BC FCeuFeC, Su
SCFincCJC SuIpFDHFiJHF. kne EnuIC SHnSuFCncE iIpunC bnDFCpFinBCFiJC
pFHBuSDHEFC i duFnilHFii BC FCeuFeC eeEDiedES bn IHBuJ SuVCniD ESCeDC
BHJCEncC EJC SHneuIEDHFiJHF. CHnSuFCncE hCnCFCEl CPDinBCFCE pFHBuSciCi i
FCBuSCFCE pFCcuFiJHF ppn JE niVCJuJ SHFCepunlDHF ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC
kne ESCeDCE nu CpuilCEl ESciunCE gCnCdiS E SHnSuFCncCi EeupFE
CSHnHIiCi i CdiSiCncCi Ci. CHnSuFCncEiIpunC bnDFCpFinBCFiJC e uDiJilClC
IEi Bin pJin FCEJilFiJC pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS, e dHJHeCEeS DChniS
i FChnHJHhii pCFdHFIEnDC, ICDHBC IHBCFnC BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i
IunSii.
v nHciunC SHnDFEF SHnSuFCncCi CeDC monopolul. kn SHnBiciiJC BC
IHnHpHJ pC piEc CPieD un einhuF VpnlDHF i IuJciICE BC SuIpFDHFi.
GiinB pFHBuSDHFuJ uniS EJ IFdii BEDC, IHnHpHJieDuJ diPCEl JE ESCEeD
IEFd pC piEc un pFCc IHnHpHJieD bnEJD. iFCpD FCluJDED, eHSiCDEDCE VE
eupHFDE ShCJDuiCJi IEFi, BCHEFCSC un nuIF FCJEDiV IEi IiS BC SHneuIEDHFi
VHF pFHSuFE IEFdE, pFHBue i HdCFiD bn SHnBicii BC IHnHpHJ, iEF SCi SEFC
pFHSuF ESCEeD IEFd VHF pJDi pCnDFu CE IEiIuJD. kn SHnBiciiJC SHnSuFCncCi
JigCFC IHnHpHJieDuJ VE EVCE H HdCFD IEi IiS.
kne IHnHpHJieDuJ nu pHEDC FiBiSE pFCcuJ JE indiniD. knEinDC BC E JuE
BCSiliE Su pFiViFC JE pFCc, IHnHpHJieDuJ eDuBiEl SCFCFCE pC piEc, EnEJilCEl
ShCJDuiCJiJC bnDFCpFinBCFii eEJC, ShCJDuiCJiJC pCnDFu BCedESCFCE IFdii.
CHndHFI cur8ei cererii 2e 2ia., Su SpD C IEi IEFC pFCcuJ, Su EDpD C IEi
IiS SCFCFCE i ViSCVCFeEq SHnSHIiDCnD IHnHpHJieDuJ eiPCyl pFCcuJ IFdii
i eDEgiJCDC VHJuIuJ BC pFHBuSCFC i FCEJilEFC E ESCeDCiE.
QunD hCnCFEJ SunHeSuDC i nCENuneuFiJC Bin pEFDCE diFICJHF IEFi, SEFC
nu eunD bn eDEFC e uFIFCEeS DHEDC IFduFiJC JHF Bin DHEDC piCcCJC
FCepCSDiVC i SHneiBCF FieSEnD HFiHSC eShiIgEFC. ZJCnu eunD bn eDEFC e
dES dEc iBCiJHF, iniciEDC BC HEICnii CnDuliEFi. v EeCICnCE diFI iE Su hFCu
BCBSiliE pFiVinB inVCeDiFCE IiNJHESCJHF gnCDi bnDF-un EnuIiD pFHiCSD, SEFC C
pHeigiJ e bnSCEp E EBuSC VCniD BHEF, e liSCI, pCeDC EpDClCSi BC Eni.
CHIpEniiJC IEFi pFCE IuJD i pFCE FCpCBC.
24
kn HpiniE IuJDHF epCSiEJiDi bn SHnBiciiJC BC piEc SCJC IEi SHIpCDiDiVC
eunD bnDFCpFinBCFiJC IiSi. CHnDFEF SHIpEniiJHF IEFi diFICJC IiSi ESciHnCEl
Bup pFinSipiuJ 9orientrii 62re nece6it.i^. ZJC Eu H nCSCeiDEDC ViDEJ BC E
pFHpunC piCcCi ICFCu SCVE nHu i uDiJ. Z ginC SunHeSuD dJCPigiJiDEDCE,
SEFESDCFieDiS diFICJHF IiSi. kn SEluJ CCSuJui bnDF-H EnuIiD edCF BC
ESDiViDEDCCJC eC FCpFHdiJCEl FEpiB bnDF-H EJDE, Su IEi IEFC CdiSiCnc.

%&8& Con(tituirea 'i nregi(trarea +uridic# a ntreprinderii&
Reorganizarea i sistarea activitii ei
CFCEFCE nHiJHF bnDFCpFinBCFi i CPDinBCFCE SCJHF bn dunSciunC eunD
BCDCFIinEDC BC uFIDHFii dESDHFir
CPieDCncE SCFCFii nCeEDiedSuDC JE un EnuIiD pFHBue WeCFViSiuXq
CPieDCncE FCeuFeCJHF nCSCeEFC pCnDFu HFhEnilEFCE JEneFii pFHBueuJui BEDq
hFEBuJ BC BClViJDEFC EJ pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS bn FEIuFE BC
pFHBuSciC FCepCSDiV.
CCFCFCE JE pFHBuSciC CeDC BCDCFIinEnD, bn SEluJ S IEFdE nu EFC SCFCFC
pC piEc, bnDFCpFinBCFCE pHEDC BE dEJiICnD. v EeCICnCE pFHBuSciC FIpnC
nCFCEJilED,iEF ShCJDuiCJiJC pCnDFu dEgFiSEFCE Ci nCESHpCFiDC.
iCSiliE Su pFiViFC JE dHFIEFCE nHiJHF bnDFCpFinBCFi H iE pFHpFiCDEFuJ
SEpiDEJuJui. LE pFiIE CDEp SEpiDEJuJ C nCSCeEF pCnDFu dHnBEFCE i
HFhEnilEFCE bnDFCpFinBCFii, EShiliciHnEFCE FClCFVCJHF eudiSiCnDC BC IEDCFiC
pFiI, IEDCFiEJC, EnhENEFCE dHFcCi BC IunS. Cu ENuDHFuJ inVCeDiciiJHF iniciEJC
BC SEpiDEJ, uDiJilEDC eEu pFCSHnilEDC pCnDFu eSHpuFiJC pFHpueC, eC dHFICEl
SEpiDEJuJ eDEDuDEF EJ bnDFCpFinBCFii.
MENHFEFCE SEpiDEJuJui eDEDuDEFEFC JHS Bi SHnDuJ pFHdiDuJui, JeED JE
bnDFCpFinBCFC pCnDFu BClVHJDEFCE pFHBuSciCi, iEF bn unCJC SEluFi & Bin SHnDuJ
EJHSEciiJHF guhCDEFC. kn EdEF BC ESCEeDE, bnDFCpFinBCFCE pHEDC HgcinC
IiNJHESC Bin SHnDuJ CIiDCFii i FCEJilFii ESciuniJHD i E EJDHF hpFDii BC
VEJHEFC, pFCSuI i e Hgcin SFCBiDC, SC VHF di eDineC uJDCFiHF Bin SHnDuJ
pFHdiDuJui. MiNJHESC eupJiICnDEFC pHD di HgcinuDC BC EeCICnCE BC JE
VpnlEFCE euFpJueuJui BC gunuFi.
iin SHnDuJ IiNJHESCJHF gnCDi eupJiICnDEFC bnDFCpFinBCFCE bi
ESuIuJCEl dHnBuFiJC diPC i SiFSuJEnDC, IFCDC epHFCDC VHJuIuJ i
bIgunDcCDC SEJiDEDCE pFHBuSciCi, bi epHFCDC VCniDuFiJC.
2O
LE SHneDiDuiFCE nHii bnDFCpFinBCFi eC uFIFCeS bn DCICi uFIDHEFCJC
HgiCSDiVCr
IFiFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC SCFuD BC SHneuIEDHFi i HgcinCFCE
VCniDuFiJHF BC pC uFIE FCEJilFii Ci.
iIpJiSEFCE bn pFHBuSciC E dHFcCi EpDC BC IunS JigCFC i eHJuciHnEFCE bn
ESCeD IHB E pFHgJCICi eHSiEJC pFiVinB EeihuFEFCE Su JHSuFi BC IunSq
iIpJiSEFCE bn pFHBuSciC E FCeuFeCJHF nEDuFEJC eupJiICnDEFC BiepHnigiJCq
dEgFiSEFCE unHF DipuFi pFinSipiEJ nHi BC pFHBueC inBueDFiEJC Su uDiJilEFCE
FCEJilFiJHF EVEneEDC EJC DiincCi i DChniSiiq
eEDiedESCFCE inDCFCeCJHF pCFeHnEJC EJC unHF SCDcCni i hFupC BC
pCFeHEnC, SEFC SFCCEl bnDFCpFinBCFi nu pFCE IEFi WIiSi eHSiCDciX pCnDFu
ESFiViDEDCE inBiViBuEJ eEu bn SHIun.
GEpDuJ SHneDiDuiFii bnDFCpFinBCFii eC diPCEl bn BHSuICnDCJC
FCepCSDiVC. kn pFiIuJ FpnB, eC bnFChieDFCEl BHSuICnDuJ pFinSipEJ & QDEDuDuJ
bnDFCpFinBCFii, bn SEFC eunD inBiSEDCr eDEDuDuJ NuFiBiS EJ nHii bnDFCpFinBCFi,
eEFSiniJC, dunBEICnDEFCE i pFinSipiiJC Ci BC SFCEFC, dHnBEDHFii, EBFCeCJC JHF,
SHnDFiguciE gnCEeS E diCSFui dHnBEDHF, DCFICnuJ i hCnuFiJC BC ESDiViDEDC,
BFCpDuFiJC i HgJihEciiJC bnDFCpFinBCFii SE pCFeHEn NuFiBiS.
kn QDEDuD C EFDED IFiICE SEpiDEJuJui eDEDuDEF WeHSiEJX i euFeCJC Jui BC
dHFIEFC, eC inBiS hCnuJ i edCFE BC ESDiViDEDC E bnDFCpFinBCFii, eC HdCF
hEFEncii pCnDFu pFHDCSciE ICBiuJui EIgiEnD i E enDcii HEICniJHF, eC
eDEgiJCDC dHFIE BC BiFiNEFC E bnDFCpFinBCFii i diJiEJCJHF Ci, eC inBiS eieDCIuJ
BC CViBCnc i BEFC BC eCEI, EBFCeE nHii bnDFCpFinBCFi i BCnuIiFCE Ci.
QDEDuDuJ bnDFCpFinBCFii eC EpFHg BC SDFC dHnBEDHFi i bIpFCun Su
SCFCFCE dHnBEDHFuJui eC bnFChieDFCEl BC SDFC CEICFE knFChieDFFii BC QDED E
iCpEFDEICnDuJui pCnDFu indHFIEciiJC DChnHJHhiSC JE JHSuJ unBC eC EdJ
bnDFCpFinBCFCE. jFHSCBuFE BC bnFChieDFEFC bn RCpugJiSE MHJBHVE C eDEgiJiD
pFin LChCE Su pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi WEFDiSHJuJ 28X s1t.
iup ESCEeDE bnDFCpFinBCFCE HgcinC BFCpDuJ BC E EVCE DEIpiJ pFHpFiC i bi
BCeShiBC un SHnD BC BCSHnDFi JE gEnS. IneDiDuciE SEFC nu EFC DEIpiJ i
SHnD BC BCSHnDFi nu CeDC pCFeHEn NuFiBiS i nu dESC pEFDC Bin SEDChHFiE
bnDFCpFinBCFiJHF.
iCSiliE FCdCFiDHEFC JE FCHFhEnilEFCE eEu JiShiBEFCE bnDFCpFinBCFii H iE BC
EeCICnCE pFHpFiCDEFuJ eEu EFgiDFENuJ, bn SEluJ S bnDFCpFinBCFCE E BED
dEJiICnD.
CEulCJC eieDFii ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii eEu EJC FCeDFuSDuFFii Ci
FEBiSEJC pHD di uFIDHEFCJCr
2K
duliunCE unCi bnDFCpFinBCFi Su EJDE eEu EnCPEFCE JE EJD bnDFCpFinBCFC,
BiVilEFCE bnDFCpFinBCFii eEu FCHFhEnilEFCE Ci bnDF-un nHu dHFI
HFhEnilEDHFiSH-NuFuBuSq
JipeE eEu eSBCFCE gFueS E SCFCFii JE ppFHBueCJC bnDFCpFinBCFii
WeCFViSiiJC pFCeDEDC BC CEXq
ESDiViDEDCE bn piCFBCFi E bnDFCpFinBCFiiq
pCFiSHJuJ CSHJHhiS, pC SEFC bJ pFClinD bnDFCpFinBCFCE pCnDFu ICBiuJ
EIgiEnD i pHpuJEciCq
pHeigiJiDEDCE BC E dHJHei SJBiFiJC, SHneDFuSciiJC, uDiJENuJ i EJDC IiNJHESC
BiepHnigiJC pCnDFu JEneEFCE unHF pFHBueC IEi nCSCeEFC SHneuIEDHFiJHF.
kn uJDiIuJ SEl eC CdCSDuCEl SHnVCFeiunCE pFHBuSciCi, EBiS DFCSCFCE
ESCeDCiE JE dEgFiSEFCE unHF pFHBueC Su un Su DHDuJ EJD SHncinuD i BCeDinEciC.
Un CPCIpJu BC SHnVCFeiunC pC eSEF JEFh CeDC DFCSCFCE bn IEe E
bnDFCpFinBCFiJHF Bin inBueDFiE BC EpFEFC E cFiJHF Bin C.Q.I. bn uJDiIii lCSC
Eni JE dEgFiSEFCE pFHBuSciCi Su BCeDinEciC SiViJ.
Concluzii
knDFCpFinBCFCE CeDC un EhCnD CSHnHIiS SFCED BC EnDFCpFCnHF eEu
EeHSiEciE EnDFCpFCnHFiJHF pCnDFu dEgDiSEFCE EnuIiDHF pFHBueC, bnBCpJiniFCE
unHF JuSFFi eEu pFCeDEFCE eCFViSiiJHF FCepCSDiVC bn eSHpuJ BC E eEDiedESC
nCSCeiDciJC eHSiCDcii i E HgcinC pFHdiD.
RnDFCpFCnHFuJ SHnDCIpHFEn DFCguiC e diC SHIpCDCnD bn edCFE BC
ESDiViDEDC pFCdCFED, e FCESciHnClC dJCPigiJ JE eiDuEciC, e diC SHneCSVCnD,
pCFeCVCFCnD, pFChDiD pCnDFu SHndFunDEFCE Su EnuIiDC BidiSuJDci, e pHED
bnVcE i DFEhC SHnSJulii Bin hFCCJiJC eEJC.
jFinSipEJCJC pFHgJCIC EJC EnDFCpFCnHFiJHF bnSCFDHFi eunDr heiFCE
9niCi eEJC CSHnHIiSC^, BCDCFIinEFCE BiFCSciCi BC epCSiEJilEFC E
bnDFCpFinBCFii, EJChCFCE dHFICi BC EnDFCpFCnHFiED, dHFIEFCE gElCi BC
pFHBuSciC, EDFEhCFCE IiNJHESCJHF dinEnSiEFC.
GHFcE IHDFiSC E eHSiCDcii Su CSHnHIiC BC piEc CeDC SHnSuFCncE. ZE
eDiIuJCEl CPDinBCFCE pFHBuSciCi, FiBiSEFCE SEJiDcii i FCBuSCFCE pFCcuFiJHF
ppn JE niVCJuJ SHFCepunlDHF ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC iIpunC
bnDFCpFinBCFiJC e uDiJilClC IEi Bin pJin FCEJilFiJC pFHhFCeuJui DChniSH-
DiincidiS, e dHJHeCEeS DChniS i FChnHJHhii pCFdHFIEnDC, ICDHBC IHBCFnC
BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i IunSii.
Un EVEnDEN SHneiBCFEgiJ bn SHIpEFEciC Su diFICJC IEFi bJ Eu
bnDFCpFinBCFiJC IiSi. LHF JC eunD SEFESDCFieDiSC BinEIieIuJ, SEpESiDEDCE BC
27
IEnCVFEFC, SHIpCDiDiViDEDCE pFHBuSciCi. ZJC SFCCEl nHi JHSuFi BC IunS,
FCJEneCEl EFDilEnEDuJ, SHnDFiguiC JE BClVHJDEFCE CSHnHIiS i eHSiEJ.
Subiecte de autoevaluare
1. CEFC eunD DFeDuFiJC SEFESDCFieDiSC EJC CSHnHIiCi BC piEco
2. CEFESDCFilEci dHFICJC i ICDHBCJC BC iIpJiICnDEFC E eDEDuJui bn
BHICniuJ CSHnHIiCi bn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc.
3. CEFC C eSHpuJ dunSciHnFii bnDFCpFinBCFiJHF bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC
piEco
4. RCJEDEci BCepFC CeCncE FCJEciiJHF BC pFHBuSciC i SHICFSiEJC EJC
bnDFCpFinBCFii.
O. CEFESDCFilEci DipHJHhiE i SJEeidiSEFCE bnDFCpFinBCFiJHF SHndHFI LChii
RCpugJiSii MHJBHVE Su pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi.
K. iCeduFEci SHncinuDuJ JuSFFiJHF pFiVinB SHneDiDuiFCE i bnFChieDFEFCE
NuFiBiS E nHii bnDFCpFinBCFi.
7. CEFESDCFilEci eDFuSDuFE bnDFCpFinBCFii inBueDFiEJC.
8. CEFC eunD SiFSuIeDEncCJC bn SEFC BCFuJCEl pFHSCeuJ BC FCHFhEnilEFC i
eieDEFC E ESDiViDcii bnDFCpFinBCFiio
Bibliografie
1. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi
84O-uII Bin 03.01.1TT2. MHniDHFuJ vdiSiEJ 2L33 Bin 28.02.1TT4.
2. RHSE jCDFu. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
3. RHSE jCDFu. CuJChCFC BiBESDiSH-ICDHBiS DCeDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^, Chiinu, ULIM, 1TT7. &1TK p.
4. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
O. vpFCi IHn & ZSHnHIiE diFICi. ZBiDuFE LUu LIARIQ, AFEHV, 1TT4. &13Op.
K. juiu IHn & vFhEnilEFCE bnDFCpFinBCFii - AElC i EpJiSEcii. ZBiDuFE DiincidiS i
CnSiSJHpCBiS, AuSuFCDi, 1T7K. &318p.
7. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M., .E. & ZSHnHIiE
bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC, CEDCBFE BC CHICFc,
AuSuFCDi, 1TT7. & 2TKp.
8. Rueu jinDiJiC - ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii & YHDC BC SuFe. UniVCFeiDEDCE Bin
AESu, 1TT7. &2O2p.
T. QDHiSE YEDEJuiE & ZSHnHIiE i HFhEnilEFCE pFHBuSciCi. MEnuEJ pCnDFu JiSCC
inBueDFiEJC SJ. E uII-E i eSHJi pFHdCeiHnEJC., AuSuFCDi, 1TT7. &14Op.
10. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r 2002. & 480.
11. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.,
1TT8. & 41K .
28
12. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [, \>]>, 1TTK, & KK7 .
13. RnuEFCJC eDEDieDiSC EJC RCpugJiSii MHJBHVE Bin uJDiIii Eni.
2T
Capitolul 2.
ANTREPRENORIATUL I FORMELE LUI
1. RnDFCpFCnHFiEDuJ i dHFICJC Jui. LChieJEciE RCpugJiSii MHJBHVE Su
pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi.
2. AueinCeeuJ IiS bn CSHnHIiC, pFHgJCICJC Jui i SiJC JHF BC eHJuciHnEFC
3. RnDFCpFCnHFiEDuJ bn pFHpHFcii IEFi.
4. knDFCpFinBCFiJC IiPDC.
2&%& 9ntreprenoriatul 'i formele lui& 7egi(la$ia Repu*licii
Moldo,a cu pri,ire la antreprenoriat 'i ntreprinderi
bntre2renoriatul & SHneDiDuiC H pEFDC ineCpEFEgiJ E ESDiViDcii
CSHnHIiSC E SHnBuSDHFiJHF i epCSiEJiDiJHF BC JE bnDFCpFinBCFi, HFhEnilEciiJC
SHICFSiEJC i dinEnSiEFC. kne ppn IEi nu BCIuJD ESCEeD iIpHFDEnD
dunSciC EBIinieDFEDiV CFE HppFCE pucin FCdJCSDED bn JiDCFEDuFE CSHnHIiS.
zDiincE HSHJCE ESCeD ESCeD Dip iIpHFDEnD BC ESDiViDEDC uIEn, JepnBu-J JE
ShCFCIuJ EFDilEnEDuJui.
kn eSHpuJ BC E ESHFBE ENuDHF EnDFCpFCnHFiJHF epCSiEJiDii EICFiSEni
RHgCFD ueFiSi i MEiSJ jiFCFe Eu eSFie H eCFiC BC SFci eug H einhuF
BCnuIiFC - 9RnDFCpFCnHFiEDuJ^. CHnSHIiDCnD Ci Eu bncCJCe S JipeCDC H
BCdiniciC SJEF E ESCeDCi nHciuni. QDuBiinB ESCeD EepCSD, bnSCppnB Su CVuJ
ICBiu, Ci Eu ENune JE SHnSJuliE S 9EnDFCpFCnHFiEDuJ CeDC pFHSCeuJ BC SFCEFC
E SCVE nHu, SC EFC VEJHEFC, iEF EnDFCpFCnHFuJ CeDC HIuJ SEFC bi BCpunC bn
ESCeD eSHp DHEFC CdHFDuFiJC, bi EeuI bnDFChuJ FieS, HgcinpnB BFCpD
FCSHIpCne gEni i eEDiedESciE FCEJilFiJHF eEJC ^ s3, .20t.
Antreprenoriatul, 8u6ine66ul CeDC EeDdCJ ESDiViDEDCE, BCeduFED Bin
pFHpFiC iniciEDiV, BC einC eDDDHF, Su FieSuJ i FCepHneEgiJiDEDCE IEDCFiEJ
pFHpFiC E SCDcCniJHF, pCFeHEnCJHF diliSC i NuFiBiSC, HFiCnDED epFC HgcinCFCE
eieDCIEDiS E VCniDuJui i pFHdiDuJui BC JE dHJHeincE gunuFiJHF, VpnlEFCE
IFduFiJHF, CPCSuDEFCE JuSFFiJHF i pFCeDEFCE eCFViSiiJHF. RnDFCpFCnHFiEDuJ
uFIFCDC BC EeCICnCE eSHpuJ BC E FiBiSE iIiBNuJ EnDFCpFCnHFuJui WEJ
gueinCeeIEnuJuiX, - eC epunC bn 9iiSciHnEFuJ CSHnHIiS SHnDCIpHFEn ^ sVCli
K, .300t.
kn LChCE RCpugJiSii MHJBHVE Su pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i
bnDFCpFinBCFi WEFDiSHJuJ 1X sVCli 1t, CeCncE ESCeDCi ESDiViDci CeDC dHFIuJED
EeDdCJ. 9ntreprenoriatul CeDC ESDiViDEDCE, BCeduFED Bin pFHpFiC iniciEDiV,
BC einC eDDDHF, Su FieSuJ i FCepHneEgiJiDEDCE IEDCFiEJ pFHpFiC E SCDcCniJHF
i EeHSiEciiJHF JHF BC pFHBuSCFC E gunuFiJHF, VpnlEFCE IFduFiJHF, CPCSuDEFCE
30
JuSFFiJHF i pFCeDEFCE eCFViSiiJHF bn eSHpuJ BC E EeihuFE H euFepCFIEnCnD
BC VCniD.
kn eCneuJ eDFiSD EJ SuVpnDuJui EnDFCpFCnHFi eunD BHEF HEICnii BC EdESCFi,
SHIpHFDEICnDuJ SFHFE pC piEc eC iIpunC pFin SEFESDCFuJ eu
bnDFCpFinlDHF. CuDEFCE E SCVE nHu, HFhEnilEFCE IunSii pCFeHnEJuJui BC JE
bnDFCpFinBCFC i HFiCnDEFCE Ci epFC heiFCE unHF nHi pHeigiJiDci pCnDFu
ESDiViDEDCE CSHnHIiS, bneuiFCE nHiJHF piCcC, DFCSCFCE JE dEgFiSEFCE nHiJHF
IFduFi i pFCeDEFCE nHiJHF eCFViSii & ESCEeDE CeDC CeCncE ESDiViDcii
EnDFCpFCnHFiEJC.
RBIinieDFEDHFuJ SEFC nu eC IEnidCeD SE EnDFCpFCnHF, SEFC EDCEpD puF
i eiIpJu e-i DFCES liuE BC JuSFu, CeDC un Fu JuSFDHF. RnDFCpFCnHFuJ SEuD
i heCDC Si BC BClVHJDEFC i FiBiSEFC E hFEBuJui BC CdiSiCnc i
bIgunDciFC E SEJiDcii pFHBuSciCi, BC IENHFEFC E pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii,
inBidCFCnD BC dEpDuJ BES CJ CeDC eEu nu pFHpFiCDEFuJ eEu un dunSciHnEF
EnhENED EJ bnDFCpFinBCFii BEDC. GiICJC, SEFC nu ESHFB EDCnciE SuVCniD
EnDFCpFCnHFiEDuJui, bi piCFB pHliciiJC pC piEc Bin SEulE dJCPigiJiDcii JHF
ineudiSiCnDC bn EBIinieDFEFC i HFhEnilEFCE pFHBuSciCi.
kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc SpDih SCJ, SEFC FCESciHnCEl FEpiB JE
SCFincCJC eHSiCDcii, bi CPDinBC pEFDiSipEFCE pC piEc Bin SHnDuJ
iIpJCICnDFii DChnHJHhiiJHF EVEneEDC i pFHBuSCFCE IFduFiJHF Su SCFCFC
epHFiD. ReDli bn JuICE IEFCJui gueinCee eC SHneHJiBCEl HpiniE, pFCSuI S
HgcinCFCE euSSCeuJui C pHeigiJ nuIEi bn SEluJ, SbnB pCFeHEnE FCepCSDiV eC
eiIDC Su EBCVFED EnDFCpFCnHF.
jFinDFC SCJC IEi iIpHFDEnDC HgiCSDiVC EJC EnDFCpFCnHFuJui eunDr
pFHBuSCFCE IFduFiJHF i pFCeDEFCE eCFViSiiJHF, HgcinCFCE VCniDuJui, pFCeDihiuJ
bnDFCpFinBCFii, BClVHJDEFCE gueinCeeuJui. iup SuI eC VCBC pC Cih. 2.1, DHEDC
ESCeDC HgiCSDiV eunD inDCFBCpCnBCnDC.
cig. .2.1. vgiCSDiVCJC EnDFCpFCnHFiEDuJui
Etapele de dezvoltare a antreprenoriatului. RnDFCpFCnHFiEDuJ E
bnSCpuD Su BClVHJDEFCE IiSuJui gueinCee. LE bnSCpuD E EpFuD bn edCFE
31
RnDFCpFCnHFiEDuJ
MFduFiJF i
eCFViSiiJC
mCniDuJ
WinDCFCeuJX
iClVHJDEFCE
gueinCeeuJui
RiBiSEFCE pFCeDihiuJui
ICDCuhFiDuJui i SHICFcuJui i pC pEFSuFeuJ eCSHJCJHF E SpDED DFeDuFi
SHnDCIpHFEnC. MFCpDED, EpFHPiIEDiV pFin eCSHJuJ um, e-E dHFIED
SHIuniDEDCE bnDFCpFinlDHFiJHF, SC eC SHIpunCE Bin ICFCuhEFi, nChueDHFi,
SIDEFi i EJcii BC dCJuJ ESCeDE. RnuIC EDunSi E EpFuD DCFICnuJ
9EnDFCpFCnHFiED^, SC VilE DHEDC pCFeHEnCJC iIpJiSEDC bn ESDiViDEDCE BC
BClVHJDEFC E pFHBuSciCi, SHICFc, HgcinCFC E VCniDuFiJHF.
kn SCE BC E BHuE NuIDEDC E eCSHJuJui uIu E EpFuD bnnCSCeiDEDCE BC E
eC dESC BieDinSciC bnDFC EnDFCpFCnHF i SEpiDEJieD - pFHpFiCDEFuJ BC SEpiDEJ.
YHiJC ICDHBC BC dinEncEFC SHFpHFEDiV Eu SHnDFiguiD JE dHFIEFCE unuiniJHF
EnDFCpFCnHFiJHF, bn SEFC SEpiDEJiDii nu DHDBCEunE bi FClCFVCEl FHJuJ BC
EnDFCpFCnHF, iEF EnDFCpFCnHFii nu DHDBCEunE eunD SEpiDEJiDi. AinCpncCJCe,
BCHeCgiFiJC BinDFC SEpiDEJiDi i EnDFCpFCnHFi eC EnihiJCEl, EDunSi SpnB
SEpiDEJieDuJ pFCdCF eDiJuJ EnDFCpFCnHFiEJ BC EBIinieDFEFC s4, p.40t. .
YHciunCE VCShC BC 9EnDFCpFCnHFiED^ bn uJDiIuJ DiIp E SpDED, EeDdCJ,
un SHncinuD nHu. kn JuICE SHnDCIpHFEn EnDFCpFCnHFuJ CeDC HIuJ SEpEgiJ e
bncCJCEhpCFepCSDiVCJC i SCFincCJC piCcCi i e bIginC ESCEeD bncCJChCFC Su
SunHDincCJC eEJC bn BHICniuJ BiFiNFii pFHBuSciCi i EJ uDiJilFii FCeuFeCJHF BC
pFHBuSciC bn eSHpuJ BC E HgcinC pFHdiD.
Sfera i formele antreprenoriatului. RnDFCpFCnHFuJ pHEDC e-i
BCeShiB H EdESCFC bn HFiSC edCF CSHnHIiS pFHdiDEgiJ. CCJC IEi
EDFhDHEFC hCnuFi BC ESDiViDEDC Bin punSDuJ BC VCBCFC EJ EnDFCpFCnHFuJui
eunDr 2roduc.iai comer.uli Xinan.elei com2le/ul intelectual.
kn BidCFiDC pCFiHEBC BC DiIp bn ESCeDC edCFC ESDiViDEDCE eC pHEDC eHJBE Su
VCniDuFi FCEJC, bne SCE IEi iIpHFDEnD Bin CJC CeDC pFHBuSciE. LE edCFE BC
pFHeuSciC bn IHB DFEBiciHnEJ eC EDFiguiCr inBueDFiEq EhFiSuJDuFEq DFEnepHFDuJ
pugJiS i BC pFHBuSciCq SCFViSiiJC Su SEFESDCF BC pFHBuSciC WgunHEF,
JuSFFiJC BC FCpEFEciCX CDS. kn HpiniE unHF EuDHFi, JE edCFE BC pFHBuSciC EF IEi
puFCE di EDFiguiDC i SHICFcuJ, dinEncCJC, bnVcIpnDuJ i EJDC edCFC BC
ESDiViDEDC sVCli 4, p.41t.
vFiSC ESDiViDEDC EnDFCpFCnHFiEJ eC BCedHEF bn JiIiDCJC unCi EnuIiDC
dHFIC BC bnDFCpFinBCFC. RJChCFCE dHFICi SCJIEi EBCeCE BCpinBC BC
inDCFCeCJC i pFHdCeiE EnDFCpFCnHFuJui.
Forma antreprenoriatului SHneDiDuiC un eueDCI BC nHFIC, SC
BCDCFIin FCJEciiJC inDCFnC BinDFC pEFDCnCFii BC pnDFCpFinBCFC, pC BC H pEFDC,
i FCJEciiJC ESCeDCi bnDFCpFinBCFi Su EJDC bnDFCpFinBCFi i HFhEnCJC BC eDED & pC
BC EJD pEFDC. CHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC s1t bn FCpugJiS eC pFESDiS
uFIDHEFCJC dHFIC pFinSipEJC BC EnDFCpFCnHFiEDr
'X bnDFCpFinBCFi inBiViBuEJCq
gX eHSiCDEDC bn nuIC SHJCSDiVq
SX eHSiCFEFC bn SHIEnBiDq
32
BX eHSiCFEFC pC ESciuniq
CX eHSiCDEDC Su FepunBCFC JiIiDEDq
dX SHHpCFEDiV BC pFHBuSciCq
hX bnDFCpFinBCFC BC EFCnBq
hX bnDFCpFinBCFC BC eDED i IuniSipEJ.
ntreprindrea individual CeDC bnDFCpFinBCFCE SC EpEFcinC
SCDcCEnuJui Su BFCpD BC pFHpFiCDEDC pFiVED eEu ICIgFiJHF dEIiJiCi eEJC Su
BFCpD BC pFHpFiCDEDC SHIun.
Societatea n nume colectiv FCpFClinD H bnDFCpFinBCFC, dHnBED BC
BHu eEu IEi IuJDC pCFeHEnC NuFiBiSC i WeEuX diliSC, SEFC i-Eu uniD
gunuFiJC pCnDFu E BCeduCE bIpFCun H EnuIiD ESDiViDEDC EnDFCpFCnHFiEJ
eug diFI SHIun bn gElE SHnDFESDuJui BC SHneDiDuiFC, bnShCiED bnDFC CJC.
Societatea n comandit FCpFClinD H bnDFCpFinBCFC, dHnBED BC BHu
eEu IEi IuJDC pCFeHEnC NuFiBiSC i WeEuX diliSC, SEFC i-Eu uniD gunuFiJC
pCnDFu E BCeduCE bIpFCun H EnuIiD ESDiViDEDC EnDFCpFCnHFiEJ eug diFI
SHIun bn gElE SHnDFESDuJui BC SHneDiDuiFC, bnShCiED bnDFC CJC. ZE SupFinBC
SCJ pucin un ESciHnEF i un SHIEnBiDieD, nu CeDC pCFeHEn NuFiBiS i bn
FCJEciiJC BC BFCpD eC pFClinD SE pCFeHEn diliS.
Societatea pe ac(iuni i Societatea cu rspundere limitat eunD
bnDFCpFinBCFi SFCEDC BC BHu i IEi IuJDC pCFeHEnC NuFiBiSC i WeEuX diliSC,
SEFC i-Eu uniD gunuFiJC pCnDFu E BCeduCE bIpFCun H EnuIiD ESDiViDEDC
EnDFCpFCnHFiEJ eug diFI SHIun bn gElE SHnDFESDuJui BC SHneDiDuiFC,
bnShCiED bnDFC CJC. vFiSEFC Bin CJC pHEDC di SFCEF i BC H einhuF pCFeHEn
NuFiBiS eEu diliS. kn eHSiCDciJC Su FepunBCFC JiIiDED i pC ESciuni BC Dip
bnShie WSu CPSCpciE SCJHF EhFiSHJCX nuIFuJ BC pEFDiSipEnci nu pHEDC BCpi
SidFE BC O0.
QHSiCDEDCE pC ESciuni WQ.R.X dunSciHnCEl, BC FChuJ, H pCFiHEB
nCJiIiDED BC DiIp, BES eDEDuDuJ Ci nu pFCVCBC EJDSCVE. CEpiDEJuJ eHSiEJ EJ
Q.R. FCpFClinD H EnuIiD euI BC gEni, SC eC SHIpunC Bin SHDilEciiJC
ESciHnEFiJHF. QuIE eC dHFICEl pFin eugeSFiCFC pugJiS eEu BidulEFCE
ESciuniJHF bn FpnBuFiJC dHnBEDHFiJHF. kn pFiIuJSEl eC dHFICEl Q.R. JigCF
WBCeShieX, bn SCJ BC EJ BHiJCE & Q.R. bnShie. RSciuniJC eHSiCDcii BCeShieC
pHD DFCSC BC JE H pCFeHEn JE EJDE dF ESHFBuJ SCJHFJEJci ESciHnEFi. RSciuniJC
eHSiCDcii bnShieC eC FCpEFDilCEl bnDFC pEFDiSipEncii Ci i DFEneIiDCFCE
ESciuniJHF eC CdCSDuCEl nuIEi Su ESHFBuJ SCJHFJEJcICIgFi Ei eHSiCDcii.
Ac(iunea CeDC H hpFDiC BC VEJHEFC, SC SHndiFI BCpunCFCE BC SDFC
pHeCeHFuJ Ci E unCi EnuIiDC euIC BC gEni bn SEpiDEJuJ eHSiCDcii pC ESciuni i
SEFC HdCF BFCpDuJ JE pFiIiFCE EnuEJ E unui VCniD eug dHFI BC BiViBCnBC
eEu pFHdiD BC JE eHSiCDEDCE BED. RSciuniJC pHD di BC BiVCFeC DipuFi, BEF
33
pFinSipEJCJC Bin CJC eunDr ESciuniJC nHIinEJC WnHIinEDiVCX, JE puFDDHF,
HFBinEFC i pFiViJChiEDC.
9c$iunea nominal# (nominati,# inDF bn pHeCeiE ESciHnEFuJui pFin
bnFChieDFEFCE Ci i eCInDuFE ESCeDuiE bn FChieDFuJ FCepCSDiV. LE DFEneIiDCFCE
Ci bn DChieDFu eC VHF dESC nHDidiSFiJC nCSCeEFC.
9c$iunea la purt#tor EiBHIE IiNJHESCJHF gnCDi EpEFcinC
pFHpFiCDEFuJui Ci FCEJ i nu eC FCpEFDilCEl EJDCi pCFeHEnC. MFEneIiDCFCE
JigCF E ESciunii bneCEIn eShiIgEFCE EuDHIED E pHeCeHFuJui Ci.
9c$iunile ordinare pCFIiD HgcinCFCE VCniDuJui bn dunSciC BC FCluJDEDCJC
ESDiViDcii Q.R., pFCSuI i pEFDiSipEFCE JE EBIinieDFEFC i VHDuJ bn SEBFuJ
EBunFii hCnCFEJC E ESciHnEFiJHF.
9c$iunile pri,ilegiate BidCF BC SCJC HFBinEFC pFin euIE VCniDuJui,
eDEgiJiD Bin DiIp, SC uFICEl E di HgcinuD Su ESciunCE BED inBidCFCnD BC
FCluJDEDCJC ESDiViDcii Q.R., i pFin pJEDE pFiIHFBiEJ E euICJHF FCeDiDuigiJC bn
SEl BC JiShiBEFC E EeHSiEciCi. jFinSipEJuJ nCENune EJ ESCeDHF ESciuni SHneD bn
dEpDuJ S CJC nu HdCF BFCpDuJ BC VHD JE EBunEFCE hCnCFEJ E ESciHnEFiJHF.
Organele de conducere EJC eHSiCDcii pC ESciuni pHD EVCE H eDFuSDuF
Su 2 eEu 3 DFCpDC. QDFuSDuFE Bin 2 DFCpDC inSJuBC SHIiDCDuJ BC SHnBuSCFC i
EBunEFCE hCnCFEJ E ESciHnEFiJHFq SCE Bin 3 DFCpDC inSJuBC eupJiICnDEF i
SHneiJiuJ BC HgeCFVEDHFi.
9dunarea general# a ac$ionarilor CeDC bn BFCpD e BCSiB EeupDE
HFiSFHF pFHgJCIC SC cin BC ESDiSiDEDCE eHSiCDcii. iiFiNEFCE ESDiViDcii SuFCnDC
i FCpFClCnDEncE bn bn HFhEnilEciiJC Bin CPDCFiHF FCVin comitetului de
con(ucere WSHneiJiuJui BC BiFCSDHFi, SHneiJiuJui EBIinieDFEDiVX.
Con(iliul de o*(er,atori CeDC HFhEnuJ SC CPCFSiD SHnDFHJuJ EeupFE
ESDiViDcii SHIiDCDuJui BC SHnBuSCFC. kn unCJC SEluFi CJ bnBCpJinCDC i EJDC
dunScii, pC SEFC i JC bnSFCBincCEl EBlnEFCE hCnCFEJ. MCIgFu EJ SHneiJiuJui
BC HgeCFVEDHFi nu pHEDC di SHnSHIiDCnD i ICIgFu EJ SHIiDCDuJui BC
SHnBuSCFC. CHneiJiuJui BC HgeCFVEDHFi i SC pHD EDFigui dunSciiJC BC nuIiFC i
bnJHSuiFC E ICIgFiJHF SHIiDCDuJui BC SHnBuSCFC.
Cooperativa de produc(ie CeDC H bnDFCpFinBCFC dHnBED BC DFCi i IEi
IuJci SCDcCni, SEFC i-Eu uniD gunuFiJC pCnDFu BCeduFEFCE ESDiViDcii
EnDFCpFCnHFiEJC eug H diFI SHIun bn gElE SHnDFESDuJui bnShCiED bnDFC Ci.
ntreprinderile de arend eunD SFCEDC BC ICIgFii SHJCSDiVCJHF
bnDFCpFinBCFiJHF BC eDED WIuniSipEJCX eEu Ei uniDciJHF WeughiViliuniJHFX JHF
eDFuSDuFEJC bn eSHpuJ BCeduFFii ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC bn SHIun eug H
einhuF diFI bn gElE eDEDuDuJui i SHnDFESDuJui BC EFCnB E gunuFiJHF
bnDFCpFinBCFii BC eDED WIuniSipEJCX. knDFCpFinBCFCE BC EFCnB CeDC pCFeHEn
NuFiBiS i pHEFD FepunBCFC pCnDFu HgJihEciiJC eEJC Su DHED EVCFCE BC SEFC
34
BiepunC. jEFDiSipEncii JE bnDFCpFinBCFC pHEFD FepunBCFC pCnDFu HgJihEciiJC
Ci bn JiIiDCJC SHDCi WSHDilEciCiX JHF Bin pFHpFiCDEDCE bnDFCpFinBCFii.
ntreprinderile de sata i municipale. knDFCpFinBCFiJC BC eDED i
IunSipEJC eC SHneDiDuiC i eC bnlCeDFCEl Su gunuFi BC SDFC }uVCFn eEu
HFhEnCJC EBIinieDFEciCi eC eDED, EuDHFilEDC bn ESCeD eSHp. knDFCpFinBCFiJC
IuniSipEJC eC SHneDiDuiC i eC bnlCeDFCEl Su gunuFi BC SDFC HFhEnCJC
EBIinieDFEciCi pugJiSC JHSEJC. knDFCpFinBCFiJC BC eDED i IunSipEJC eunD
pCFeHEnC NuFiSiSC i FepunB pCnDFu HgJihEciiJC JHF Su DHED EVCFCE BC SEFC
Biepun.
vFhEnCJC EBIinieDFEciCi BC eDED i HFhEnCJC EBIinieDFEciCi pugJiSC
JHSEJC nu pHEFD FepunBCFC pCnDFu HgJihEciiJC bnDFCpFinBCFiJHF BC eDED i
IuniSipEJC, iEF uJDiICJC nu pHEFD FepunBCFC pCnDFu HgJihEciiJC HFhEnCJHF
EBIinieDFEciCi BC eDED i EJC HFhEnCJHF EBIinieDFEciCi pugJiSC JHSEJC.
MFCguiC ICnciHnED S bn FCpugJiS bn Enii BC FCdHFI CSHnHIiS E
SFCeSuD gFueS nuIFuJ EhCnciJHF CSHnHIiSi i JE 01.01.2002 CFEu bnFChieDFEci
bn DHDEJ 314370 EhCnci CSHnHIiSi, inSJueiVr K307 & eHSiCDci pC ESciuniq
34O78 & eHSiCDci Su FepunBCFC JiIiDEDq 331T & SHHpCFEDiVC BC DHEDC
DipuFiJCq 143T & bnDFCpFinBCFi BC eDEDq 307 - bnDFCpFinBCFi IuniSipEJC WVCli
DEgCJuJ 2.1X.
MEgCJuJ 2.1. YuIFuJ BC EhCnci CSHnHIiSi bnFChieDFEci bn RCpugJiSE MHJBHVE,
pC dHFIC HFhEnilEDHFiSH-NuFiBiSC WJE 1 iEnuEFiCX
InBiSEDHFii 1TT3 2000 2002
RhCnci CSHnHIiSi bnFChieDFEci & DHDEJ, uniDci 20TO0 1T3814 314370
InSJueiVr bnDFCpFinBCFi Su BFCpD BC pCFeHEn diliS OK2O 14814K 2K2012
din ele: & bnDFCpFinBCFi inBiViBuEJC O110 O722K O8473
& hHepHBFii cFnCDi WBC dCFIiCFiX 481 T0701 20331T
knDFCpFinBCFi Su BFCpD BC pCFeHEn NuFiBiS 1O82O 413T2 4K2K7
inclu6i@ & eHSiCDci pC ESciuni 20K KOK1 K307
& eHSiCDci Su FepunBCFC JiIiDEDD 7470 28KOT 34O78
& SHHpCFEDiVC BC DHEDC DipuDiJC 2227 34TK 331T
& bnDFCpFinBCFi BC EFCnB 48K 11K 114
& bnDFCpFinBCFi BC eDED 27K0 1O44 143T
& bnDFCpFinBCFi IuniSipEJC - 208 307
knDFCpFinBCFi IiPDC 12OO 1OO3
[ur6ar & EFhiVE SuFCnD E MinieDCFuJui ZSHnHIiCi EJ RCpugJiSii MHJBHVE
& RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE. 2002L Chiinu, 2002, p. 2K3-2K4.
iEDCJC CPCIpJidiSEDC VHFgCeS BCepFC dEpDuJ S bn pCFiHEJE BC FCdCFinc
bn FCpugJiS E SFCeSuD gFueS nuIFuJ bnDFCpFinBCFiJHF inBiViBuEJC,
eHSiCDciJHF pC ESciuni i bn epCSiEJ EJ hHepHBFiiJHF cFnCDi WBC dCFIiCFiX,
SEFC SHndHFI LChii nF. 1OT2-uII Bin 27.02.1TT8 Eu HgcinuD eDEDuDuJ BC
pCFeHEn diliS ^.
ZPieD BC EeCICnCE antreprenoriatul mixt, SE ESDiViDEDC SHIun E
SpDHFVE pEFDCnCFi Bin BiVCFeC cFi, EBiS bnDFCpFinBCFiJC IiPDC.
3O
ntreprinderile mixte eunD HFhEnilEcii CSHnHIiSC, dHnBEDC BC un
nuIF IEFC BC pCFeHEnC NuFiBiSC, ineDiDuiDC BC bnDFCpFinBCFiJC nEciHnEJC eEu
bIpFCun Su pEFDCnCFi Bin eDFinDEDC bn gElE FCepHneEgiJiDcii SHIunC pC
DCFiDHFiuJ unCiE BinDFC cFiJC, unBC eC EdJ dHnBEDHFuJ. ZJC pHD EVCE dHFIE BC
eHSiCDEDC bn nuIC SHJCSDiV, eHSiCDEDC Su FepunBCFC JiIiDED, eHSiCDEDC pC
ESciuni sK, p.3K8t. ReDdCJ, JE 1 iEnuEFiC 2000 bn FCpugJiS CFEu KO3 EhCnci
CSHnHIiSi Su pFHpFiCDEDC IiPD WpugJiS i pFiVEDX, 12OO bnDFCpFinBCFi
IiPDC i 718 bnDFCpFinBCFi Su SEpiDEJ eDFin.
2&2& Micul *u(ine(( n economie" pro*lemele (ale 'i
c#ile lor de (olu$ionare
knDFCpFinBCFiJC inBiViBuEJC, dEIiJiEJC i IiSFH-bnDFCpFinBCFiJC eC
HFhEnilCEl SE bnDFCpFinBCFi IiSi, BCHEFCSC pCnDFu ESCEeDE nu eunD nCSCeEFC
euIC IEFi BC SEpiDEJ iniciEJ.
RSDiViDEDCE EnDFCpFCnHFiEJ E bnDFCpFinBCFiJHF nu pFCE IEFi bn BHICniiJC
DFEBiciHnEJC CeDC unidiSED eug H einhuF nHciunC & 91ntre2rindere mic ^.
REpHFDEFCE JE bnDFCpFinBCFiJC IiSi, SHndHFI nHFICJHF BC BFCpD bn VihHEFC, eC
CdCSDuCEl pHDFiViD unui einhuF SFiDCFiu & nuIFuJ ICBiu EJ JuSFDHFiJHF,
inSJueiV pCFeHEnCJC SEFC JuSFCEl Su SHnDFESD BC EnDFCpFil, pFin SuIuJ. kn
GCBCFEciE Rue, epFC CPCIpJu, ESCeD nuIF nu DFCguiC e BCpCEeS bn
inBueDFiC, SHneDFuScii i DFEnepHFDuFi & 100 pCFeHEnC, bn EhFiSuJDuF & K0, bn
Diinc, BCeCFViFCE DiincidiS & K0, bn EJDC FEIuFi & O0 pCFeHEnC s3t.
ZPpCFiCncE ESuIuJED BC-E JunhuJ EniJHF BC BidCFiDC cFi E BCIHneDFED
S dF H FC-CE CPDine BC bnDFCpFinBCFi IiSi CeDC iIpHeigiJ dunSciHnEFCE
piCcCi & bnDFCpFinBCFiJC IiSi eunD BCHeCgiD BC BinEIiSC i IEnCVFEgiJC. kn
SEBFuJ gueinCeeuJui IiS iEu nEDCFC DChnHJHhii pFinSipiEJ nHi, SEFC uJDCFiHF eC
BClVHJD i dHFICEl nHi uniDci BC pFHBuSciC. MiSuJ gueinCee pCFIiDC
SFCEFCE SHnBiciiJHF pCnDFu SHinDCFCeEFCE diCSFui JuSFDHF bn FCluJDEDCJC dinEJC
EJC IunSii eEJC. RendCJ, bn Q.U.R. Bin 1T IiJiHEnC BC SHIpEnii
inBCpCnBCnDC BC BiVCFeC dHFIC IEi IuJD BC T0 eunD bnDFCpFinBCFi IiSi. kn
wEpHniE Bin 10 IiJiHEnC BC SHIpEnii, FEpHFDEDC JE bnDFCpFinBCFiJC IiNJHSii i
IiSi, TT BC EeCICnCE dES pEFDC Bin eCSDHFuJ IiSuJui gueinCee. RSCeDui
eCSDHF bn Q.U.R. bi FCVin SiFSE O0 Bin VHJuIuJ inDCFn gFuD, iEF bn wEpHniE &
IEi IuJD BC O0 sO, p.1Tt.
jCnDFu CSHnHIiE SHnDCIpHFEn CeDC SEFESDCFieDiS bIginEFCE pC eSEF
JEFh E BiVCFeCJHF, SE VHJuI BC pFHBuSciC, bnDFCpFinBCFi & IEFi, IiNJHSii i
IiSi. v dunSciC iIpHFDEnD E bnDFCpFinBCFiJHF IiSi CeDC eSuDiFCE
bnDFCpFinBCFiJHF IEFi i IiNJHSii SC dEgFiS pFHBueC inBueDFiEJC bn eCFii IEFi
BC pFHBuSCFCE EFDiSHJCJHF bn eCFii IiSi. v EeCICnCE BiViliunC E IunSii
SHnDFiguiC JE SFCDCFCE FCnDEgiJiDcii pFHBuSciCi, EDpD bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFiJHF
3K
IEFi, SpF i bn SCJC EJC gueinCeeuJui IiS. AunHEF, bn wEpHniE ppn JE 70
Bin bnDFCpFinBCFiJC IiSuJui gueinCee SHHpCFCEl Su IHnHpHJuFiJC, bn Q.U.R.
& 30 & 40 s4, p.O1t.
kn pCFiHEBE BC DFEnliciC JE CSHnHIiE BC piEc bn RCpugJiSE MHJBHVE Eu
dHeD SFCEDC BC EeCICnCE SHnBicii pCnDFu BClVHJDEFCE IiSuJui gueinCee.
CHndHFI LChii Su pFiViFC JE elecinCFCE IiSuJui guBinCee s2t bn FCpugJiS
EhCncii IiSuJui gueinCee inSJuB BHu SEDChHFii BC bnDFCpFinBCFi &
bnDFCpFinBCFiJC IiSi i IiSFHbnDFCpFinBCFiJC. iFCpD IiSFHbnDFCpFinBCFi eunD
SHneiBCFEDC bnDFCpFinBCFiJC Su 1-1T JuSFDHFi, iEF SE bnDFCpFinBCFi Iii & SCJC
Su 20-7O JuSFDHFi. MHDHBED, eC CJEgHFCEl pFHpunCFi Su pFiViFC JE
inDFHBuSCFCE unHF IHBidiSFi bn JChCE BED. QC pFHpunC bn epCSiEJ
IHBidiSEFCE SFiDCFiiJHF BC FEpHFDEFC E bnDFCpFinBCFiJHF JE IiSuJ gueinCee,
IiSHFEFCE JiIiDCi pFiVinB nuIFuJ BC JuSFDHFi i inDFHBuSCFCE unui nHu
SFiDCFiu & VHJuIuJ BC pFHBuSciC. jFin ESCEeDE eC uFIFCDC eSHpuJ FCBuSCFii
nuIFuJui BC bnDFCpFinBCFi SC pFCDinB JE euecinCFC Bin pEFDCE eDEDuJui.
kn RCpugJiSE MHJBHVE IiSuJ gueinCee DFCguiC i pHEDC NuSE un pHJ
iIpHFDEnD, BCHEFCSC bn cEF eunD SFCEDC H eCFiC BC SHnBicii dEVHFEgiJC pCnDFu
BClVHJDEFCE Juir
bn eDFuSDuFE eCSDHEFCJHF CSHnHIiSC, dHFIEDC bnS bnEinDC BC bnSCpCFCE
FCdHFICi, H IEFC pHnBCFC EVCEu FEIuFiJC Su SHnBicii dEVHFEgiJC pCnDFu
IiSuJ gueinCee Wbn epCSiEJ & EhFiSuJDuFE, inBueDFiE EJiICnDEF, BC
pFCJuSFEFC i uHEFXq
bn SHnBiciiJC BC ineudiSiCnc bn FCpugJiS E FCeuFeCJHF BC IEDCFiC pFiI
bnDFCpFinBCFiJC IiSi eC ESHIHBCEl IEi uHF JE pFCJuSFEFCE FCeuFeCJHF
JHSEJC i E BiVCFeCJHF BCCuFiq
pFHSCeCJC BC pFiVEDilEFC Eu eSHe JE iVCEJ JE bnDFCpFinBCFi IuJDC uDiJENC i
BiepHliDiVC nCineDEJEDC. knDFCpFinBCFiJC IiSi, BC FChuJ, eunD IEi
IHgiJC, CJC pHD uDiJilE IEi FCpCBC i IEi CdiSiCnD EeCICnCE uDiJENCq
IiSuJ gueinCee pHEDC EgeHFgi H pEDFC Bin HIENuJ, dHFIED bn FCluJDEDuJ
eFEciHnFii bnDFCpFinBCFiJHF IEFi i EJ FCHFhEnilFii ESCeDHFEq
CPieDCncE bn FCpugJiS E unui nuIF IEFC BC HFEC IiSi i JHSEJiDci BC
Dip uFgEn, SC Biepun BC FCeuFeC BC IunS JigCFC, indJuCncCEl dEVHFEgiJ
BClVHJDEFCE IiSuJui gueinCeeq
bnDFCpFinBCFiJC IiSi bi pHD hei niCJC JHF pC piEcE inDCFn pCnDFu H IEi
BCpJin i BidCFCnciED eEDiedESCFC E SCFCFii pHpuJEciCi pFiVinB IFduFiJC
BC SHnBuI, BiVCFeCJC eCFViSii CDS.
MHEDC ESCeDCE, pFCSuI i CPieDCncE SEBFuJui JChieJEDiV FCepCSDiV Eu
SHnDFiguiD JE BClVHJDEFCE bn FCpugJiS E IiSuJui gueinCee. CHndHFI eiDuEciCi
BC JE 01.10.2000 nuIFuJ EhCnciJHF IiSuJui gueinCee WSEFC Eu HFClCnDED hFi
37
BC eCEIX bn MHJBHVE CeDC BC 1T,4 Iii bnDFCpFinBCFi, bn SHIpEFEciC Su 1O,T
Iii JE ESCCEcH BED bn EnuJ 1TTT. iin CJC K3 Eu EVuD bn pFiIuJ eCICeDFu EJ
EnuJui 2000 bnSEeFi nCDC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi, Su pFHdiD Eu dunSciHnED
& 30. YuIFuJ ICBiu BC JuSFDHFi bn inDFCpFinBCFi E dHeD BC 27 pCFeHEnC,
bnSEeFiJC nCDC BC JE FCEJilEFC, SEJSuJEDC JE un JuSFDHF, Eu SHneDiDuiD 2T Iii
JCi WVCli DEgCJuJ 2.2.X. iC ICnciHnED S IENHFiDEDCE bnDFCpFinBCFiJHF IiSi
WSiFSE KO Bin nuIFuJ JHFX eunD eiDuEDC bn IuniSipiuJ Chiinu.
kn unCJC JuSFFi CSHnHIiSC eC SEFESDCFilCEl pC JEFh ESDiViDEDCE IiSuJui
gueinCee bn FCpugJiS, EIpJEeEFCE Jui pC DCFiDHFiuJ cFii i FHJuJ pC SEFC bJ
NHES ESCeDE bn BClVHJDEFCE eHeiEJ-CSHnHIiS sVCli 8, p. 110-144t.
U#,KJ# 2.2. InBiSEDHFii pFinSipEJi Ei ESDiViDcii bnDFCpFinBCFiJHF IiSi
bn RCpugJiSE MHJBHVE W01.07.2000/.X
InBiSEDHFii pFinSipEJi
YuIFuJ BC bnDFCpFinBCFi, Iii uniDci 20.4
YuIFuJ DHFEJ ICBiu EJ JuSFDHFiJHF, Iii pCFeHEnC O40,3
YuIFuJ ICBiu EJ JuSFDHFiJHF, SEFC JuSFCEl JE H einhuF bnDFCpFinBCFC, pCFeHEnC 2K,O
mpnlFi nCDC JE H einhuF bnDFCpFinBCFC, Iii JCi 7K2,2
mpnlFi nCDC JE un JuSFDHF, Iii JCi 28,8
knDFCpFinBCFiJC dF VpnlFi nCDC, 37,3
knDFCpFinBCFi Su pFHdiD, 2T,O
j k(+!r CHndHFI BEDCJHF BC JE MinieDCFuJ ZSHnHIiCi, iiFCSciE pFinSipEJ euecinCFCE
IiSuJui gueinCee
Problemele micului business. kn ESCnEi DiIp, BClVHJDEFCE IiSuJui
gueinCee bn FCpugJiS, SE i bn EJDC cFi Su CSHnHIiC DFEnliDHFiC, eC SHndFunD
Su IuJDC pFHgJCIC. jFinSipEJE Bin CJC CeDC li26a unui 2rogram de 6tat @ia8il
2entru 6u6.inerea 1ntre2rinderilor mici. kn cFiJC BClVHJDEDC, epFC CPCIpJu,
eDFuSDuFiJC BC eDED JE DHEDC niVCJuFiJC Eu BiFCScii epCSiEJC, FCepHneEgiJC pCnDFu
BClVHJDEFCE IiSuJui gueinCee. RSCeDCE nu SHIEnB Su IiSuJ gueinCee, Si
BHEF FCESciHnCEl JE SCFCFCE ESCeDuiE, pFClinD indHFIEciE Su pFiViFC JE
eDEFCE piCcCi, CJEgHFCEl EVilC BC CPpCFDil JE SCFCFCE SCJHF SEFC
inDCnciHnCEl e pHFnCEeS H EBESCFC pFHpFiC.
CCJCIEi eJEgC JHSuFi bn eieDCIuJ IiSuJui gueinCee Bin FCpugJiS eunDr
pHeigiJiDpciJC dinEnSiEFC JiIiDEDC, BidiSuJDciJC bn EeihuFEFCE DChniSH-
IEDCFiEJq HIpCFdCSciunCE JChieJEciCi, JipFE BC CPpCFiCnc pCnDFu ESDiViDEDCE
bn eDFuSDuFiJF CSHnHIiC BC piEc CDS.
knDFCpFinBCFiJC IiSi Eu nCVHiC BC indFEeDFuSDuFE SHFCepunlDHEFC
epCSidiSuJui IiSuJui gueinCee. Z VHFgE BC gnSi,guFeC, diFIC BC EuBiD i BC
EeihuFEFC. CCnDFC indHFIEciHnEJC, SCnDFC SHICFSiEJC pCnDFu EeihuFEFCESu
FCeuFeC IEDCFiEJC, diFIC JCEeinh CDS.
v pFHgCI EpEFDC CeDC EeihuFEFCE bnDFCpFinBCFiJHF IiSi Su SFCBiDC JE
BHgpnli ESSCpDEgiJC pCnDFu uDiJilEFCE JHF. CFCBiDCJC ESDuEJC eC ESHFB BC
38
SDFC gnSiJC SHICFSiEJC JE BHgpnli CPSCeiVC, SCCESC nu JC pCFIiDC
bnDFCpFinBCFiJHF IiSi e eC dHJHeCEeS BC CJC pC eSEF JEFh.
LipeCDC eieDCIuJ BC CdCSDuEFC E unCi EnEJilC EIpJC E ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFiJHF, nu CPieD H CViBCnc CdiSiCnD E FCluJDEDCJHF ESDiViDcii JHF,
pFESDiS nu eC dES BFi BC eCEI JE inBiSEDHFii SC pFCVB BFCpDuJ
bnDFCpFinBCFiJHF IiSi BC E eC dHJHei BC EnuIiFC dESiJiDci dieSEJC.
knDFCpFinBCFiJC IiSi eC SHndFunD Su IEFi BidiSuJDci bn SC pFiVCDC
EeihuFEFCE JHF DChniSH-IEDCFiEJ. LipeCeS IEiniJC, uDiJENCJC i DChnHJHhiiJC
BCeDinEDC JHF, cinpnB SHnD BC epCSidiSuJ i pHeigiJiDciJC JHF BC uDiJilEFC.
Un nCENune CeCnciEJ bJ SHneDiDuiC JipeE SHnBuSDHFiJHF WIEnEhCFiJHFX bn
bnDFCpFinBCFiJC BC BiICneiuni IiSi, SEFC e SunHEeS bn pFHdunliIC
epCSidiSuJ, pEFDiSuJEFiDciJC JHF, SEFC e pHeCBC DHEDC SEJiDciJC nCSCeEFC
pCnDFu ESDiViDEDCE bn SHnBiciiJC ESDuEJC.
kn edpFiD, BC IEFC dHJHe pCnDFu BClVHJDEFCE EnDFCpFCnHFiEDuJui IiS EF di
SFCEFCE unHF dHnBuFi dinEnSiEFC epCSiEJilEDC, pFCSuI i E BiVCFeCJHF
dHFIEciuni nHn-huVCFnEICnDEJC, SEFC e nu uFIFCEeS HgcinCFCE unHF
FCluJDEDC puF SHICFSiEJC.
CHnSHIiDCnD euecinCFCE BC SDFC eDED E EnDFCpFCnHFiEDuJui IiS CeDC
SHneiBCFED BFCpD unE Bin BiFCSciiJC pFiHFiDEFC EJC FCdHFICi CSHnHIiSC, SEFC
SHnDFiguiC JE bnViHFEFCE SHnSuFCncCi, eEDuFEFCE pHCcCi BC SHneuJ Su IFduFiJC
i eCFViSiiJC nCSCeEFC, SFCEFCE nHiJHF JHSuFH BC IunS, dHFIEFCE unCi JEFhi
pDuFi BC pFHpFiCDEFi i EnDFCpFCnHFi.
jFinSipEJE dunSciC E eDEDuJui SHneD bn SFCEFCE unui eieDCI BC eDiIuJEFC
E pFHSCeCJHF inHVEciHnEJC-pFHBuSDiVC bn SEBFuJ EnDFCpFCnHFiEDuJui. CFCpnB
unCJC bnJCeniFi EnDFCpFCnHFiJHF bn BHICniuJ inHVFii, eDeDuJ pFHSCBCEl SE un
SFCBiDHF SEpEgiJ, EJHSpnB IiNJHESCJC gnCDi epFC IeuFi dHEFDC CdiSiCnDC Su
un DCFICD IiniIuI BC FCSupCFEFC E inVCeDiciiJHF i Su CdCSD BC FCbnDHEFSCFC
SHneDEnD. QieDCIuJ eDEDEJ BC eDiIuJEFC CSHnHIiS E ESDiViDcii inHVEciHnEJC
inSJuBC uFIDHEDCJC pFinSipEJC eugeieDCICr BC dinEncEFC WguhCDEJ i
SHICFSiEJX, dinEnSiEF-SFCBiDEF, eieDCIuJ dieSEJ i EJDCJC, SEFC SFCEl un
ICBiu EDFESDiV EJ ESCeDui Dip BC ESDiViDEDC, FpBiSpnB SHneiBCFEgiJ eDEgiJiDEDCE
IeuFiJHF inHVEciHnEJC s21, .2K1-2K2t.
AinCbncCJCe, CSHnHIiE nu eC pHEDC gElE nuIEi pC bnDFCpFinBCFiJC IiSi.
MEFCE pFHBuSciC SHnDCIpHFEn EFC JE DCICJiC, bn pFiIuJ FpnB,
bnDFCpFinBCFiJC EnDFCpFCnHFiEJC IEFi, SC SHnDFiguiC JE pFHepCFEFCE CSHnHIiS
hCnCDEJ, inSJueiV E gueinCeeuJui IiS.
2&5& 3ntreprinderile antreprenoriale mari
GiFICJC IEFi Eu DCICiuFi IEi IEFi e SHnDClC pC euSSCeC bn ESDiViDEDCE
JHF EnDFCpFCnHFiEJ, BCHEFCSC bn SHIpEFEciC Su SCJC IiSi Biepun BC H eCFiC
3T
BC EVEnDENC. kn pFiIuJ FpnB, CJC pHD uDiJilE DChniSE SCE IEi nHu dHEFDC
eSuIp, BEF bnEJD pFHBuSDiV, HgcinpnB EeDdCJ FCBuSCFCE pFCcuJui BC SHeD EJ
pFHBuSciCi, bIgunDciFCE SEJiDcii Ci i SuSCFinB pFin ESCEeDE piCcCJC BC
BCedESCFC, SCCE SC JC EeihuF VCniDuFi IEFi. MChniSE nHu, dHEFDC eSuIp, BC
FChuJ, nu C ESSCeigiJ IiSuJui gueinCee Bin SEulE hFEBuJui eSluD BC
FCnDEgiJiDEDC JE bnDFCpFinBCFiJC IiSi, SC eC CPpJiS pFin VHJuIuJ IiS EJ
pFHBuSciCi, pC SEFC nu Eu puDCFC e-J IENHFClC.
kn EdEF BC ESCEeDE, bnDFCpFinBCFiJC i HFhEnilEciiJC IEFi Eu pHeigiJiDEDCE
SE Bin SHnDuJ SHnSCnDFFii SEpiDEJuJui e dES inVCeDihEcii IEF{CDinh BC
EIpJHEFC, SCCE SC JC BiIinuCEl piCFBCFiJC bn SEluJ DFEnlESciiJHF FieSEnDC.
QpCSiEJilEFCE inDCFn i SHHpCFEFCE JC pCFIiD ESCeDHF bnDFCpFinBCFi e DiBiSC
niVCJuJ SEJidiSEDiV EJpCFeHnEJuJui, e uDiJilClC Su IEPiIuI BC CdiSiCnc
uFiJENCJC, e FCBuS piCFBCDiJC pCnDFu BCpHliDEFCE i DFEnepHFDEFCE pFHBuSciCi,
pCnDFu FCSJEI CDS.
CHndHFI BEDCJHF eDEDieDiSC O00 Bin SCJC IEi IEFi SHFpHFEcii EJC Q.U.R.
Wbn DHDEJ bn Q.U.R. eunD pCeDC 4,O IiJiHEnC BC uniDci inBueDFiEJ-SHICFSiEJCX
i ESCJEi nuIF EJ JHF Bin ZuFHpE vSSiBCnDEJ Eu SHnSCnDFED bn IpiniJC JHF
EpFHPiIEDiV Bin SEpiDEJuJ nEciHnEJ i SiFSE 2O Bin pHpuJEciE HSupED bn
ESCeDC FChiuni EJC JuIii s44, p.OTt.
kn uFIE DFEnedHFIFiJHF SC Eu EVuD JHS, JE CDEpE ESDuEJ
EnDFCpFCnHFiEDuJ E BCVCniD H pEFDC SHIpHnCnD E ESDiViDcii SHnBuSDHFiJHF i
epCSiEJiDiJHD Bin diFICJC IEFi, gnSi, hHJBinhuFi. RiSi EnDFCpFCnHFiEDuJ C pue
pC gElC DiincidiSC.
CHnSCnDFEFCE FCeuFeCJHF dinEnSiEFC i uIEnC bnDF-un nuIF FCJEDiV IiS
BC SHFpHFEcii JC pCFIiDC uJDiICJHF e CdCSDuClC BiVCFeidiSEFCE inDFEdiFI E
SEpiDEJuJui, DFCSpnBu-J BinDF-H FEIuF CSHnHIiS bn EJDE, SCCE SC, BC FpnB Su
EVEnDENCJC pC SEFC JC Eu BC pC uFIE SHnSCnDFFii FCeuFeCJHF, SHnDFiguiC JE
ESDiViDEDCE JHF nHFIEJ ShiEF i bn SCJC IEi nCdEVHFEgiJC SHnBicii CSHnHIiSC.
kn SEDuJ FCBuSCFii SCFCFii JE unCJC DipuFi BC pFHBueC, pC SEFC JC dEgFiS
eupFESHDpHFEciE, CE epHFCDC VHJuIuJ pFHBuSciCi, JE SEFC eC ICncinC SCFCFCE
pC piEc. iidCFCciCFCE BC FpnB Su pFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS e-Eu BHVCBiD E
di BiFCSciE pFinSipEJ E EnDFCpFCnHFiEDuJui BCeduFED BC IEFCJC SEpiDEJ
SHnDCIpHFEn.
kn eSHpuJ SHHFBHnFii ESDiViDcii, pFHDCSciCi inDCFCeCJHF SHICFSiEJC
hCnCFEJC i EJ epHFiFii CdiSiCncCi SEpiDEJuJui bnDFCpFinBCFiJC pHD pC gElC
SHnDFESDuEJC SFCE uniuni eug dHFI BC #6ocia.ii Dcor2ora.iiFE con6or.iuriE
6indicate 7i alte uniuni.
iup eDEDuDuJ JHF NuFiSiS dHFIEciuniJC CSHnHIiSC BEDC pHD di BiVilEDC bn
2 hFupCr SEFC dunSciHnCEl pC gElC NuFiBiSC i CSHnHIiSC eDEgiJC i
40
EeHSiEDiVC eEu EnDFCpFCnHFiEJC & Su BFCpD BC EJipiFC eEu FCDFEhCFC JigCF,
pFCSuI i BC ESDiViDEDC EnDFCpFCnHFiEJ JigCF bn SEBFuJ EeHSiEciCi.
CCE IEi JEFh FeppnBiFC Eu SpDED EeCICnCE eDFuSDuFi CSHnHIiSC, SE
EeHSiEciiJC CSHnHIiSC, dinEnSiEF-inBueDFiEJC, hHJBinhuFiJC, einBiSEDCJC i
SHneHFciiJC. GiCSEFC eDFuSDuF HFhEnilEDHFiS bi EFC pEFDiSuJEFiDciJC pFHpFii,
SC eC SEFESDCFilCEl pFin CPieDCncE unHF BFCpDuFi pEDFiIHniEJC i NuFiBiSC
inDCFnC.
Compania holding & CeDC SHFpHFEciE, SHIpEniE, SC BiFiNCEl eEu
SHnDFHJCEl ESDiViDEDCE EJDHF bnDFCpFinBCFi i SHIpEnii. kn pFESDiSE cFiJHF
eDFinC SHIpEniE hHJBinh HSup un JHS BC dFunDC BEDHFiD dEpDuJui S
BiepunC BC pEShCDuJ BC ESciuni EJ bnDFCpFinBCFiJHF, diFICJHF pC SEFC JC
SHnDFHJCEl. CHnSHIiDCnD SHIpEniE hHJBinh pHEDC e nu pHeCBC pHDCnciEJ
BC pFHBuSciC pFHpFiu i e nu pFESDiSC ESDiViDEDCE BC pFHBuSciC WhHJBinh puFX.
Asocia(ia (corpora(ia) & CeDC H uniunC gCnCVHJ E unHF bnDFCpFinBCFi
BC pFHBuSciC, DiincidiSC, BC pFHiCSDEFC, SHneDFuScii i EJDC HFhEnilEcii, SC Eu,
BC FChuJ, FCepHneEgiJiDci JiIiDEDC, iEF unCHFi puF nHIinEJC. ZE FCpFClinD
SCE IEi IHEJC dHFI BC uniFC, ESDiViDEDC SHIun, EeieDCnc FCSipFHS E
EhCnciJHF CSHnHIiSi.
Consor(iul CeDC H EeHSiEciC pFHVilHFiC BC SHIpEnii, gnSi bn gElE
ESHFBuJui SHIun BC FCEJilEFC E unui pFHiCSD SC nCSCeiD inVCeDicii BC SEpiDEJ
IEFi eEu pCnDFu E ESHFBE bIpFCunb bIpFuIuDuFi BC pFHpHFcii. CHneHFciuJ
pHEFD FepunBCFC eHJiBEF dEc BC SJiCncii ei. iin SHneHFciu pHD dESC pEFDC
HFhEnilEcii Su dHFIC BC pFHpFiCDEDC BidCFiDC. jEFDiSipEncii JE SHneHFciu bi
ICncin pC BCpJin inBCpCnBCncE CSHnHIiS i pHD EBCFE JE EJDC HFhEnilEcii.
GHnBuFiJC dinEnSiEFC i IEDCFiEJC EJC SHneHFciiJHF eC SFCCEl EDpD Bin SHnDuJ
ICIgFiJHF ei, SpD i pFin inDCFICBiuJ EDFEhCFii SFCBiDCJHF i E IiNJHESCJHF
guhCDEFC.
Sindicatul & 1X CeDC H EeHSiEciC BC bnDFCpFinBCFi, SC dEgFiS pFHBueC
HIHhCnC, SFCEDC pCnDFu HFhEnilEFCE BCedESCFii JHF bn SHIun pFinDF-H FCcCE
SHICFSiEJ uniS. QinBiSEDuJ dHnBCEl H eHSiCDEDC SHICFSiEJ SHIun, SEFC
bnShCiC SHnDFESDC BC VpnlEFC Su diCSEFC ICIgFu EJ einBiSEDuJui. QinBiSEDC
pHD SFCE i gnSiJC. MCIgFii einBiSEDuJui gEnSEF pFHSuF hpFDii BC VEJHEFC BC
JE HFiSEFC pEFDiSipEnD EJ hFupuJuiq 2X hFupuJ BiEJCFi-inVCeDiDHFi SHnVin e
SuIpCFC H nHu CIieiC E hpFDiiJHF BC VEJHEFC pCnDFu E JC BidulE pFinDFC
inVCeDiDHFi.
Grupul financiar-industrial (G.F.I.) & un hFup BC bnDFCpFHnBCFi
NuFiBiSC, dinEnSiEFC i ineDiDucii inVCeDiciHnEJC, bnFChieDFEDC JE niVCJ FCpugJiSEn
WdCBCFEJX, uniFCE FCeuFeCJHF IEDCFiEJC i SEpiDEJuJui SFHFE E dHeD CdCSDuED bn
SHFCepunBCFC Su ESDCJC nHFIEDHVC bn VihHEFC. QpFC CPCIpJu, JE dinCJC EniJHF
1TT0 bn GCBCFEciE Rue ESDiVEu SiFSE O0 BC }.G.I. bnFChieDFEDC HdiSiEJ.
41
vFhEnilEciE pFinSipEJ E }.G.I. pHEDC di EDpD H eDFuSDuF BC pFHBuSciC, SpD i H
gEnS eEu SHIpEniC dinEnSiEF.
Blocuri (noduri) industriale & eunD niDC hFupC BC bnDFCpFinBCFi i
HFhEnilEcii, SEFC eC EdJ pC DCFiDHFii EJDuFEDC i dHJHeCeS bn SHIun
indFEeDFuSDuFE BC pFHBuSciC i eHSiEJ-SHIunEJ, FCeuFeCJC nEDuFEJC i EJDC
FCeuFeC. ZJC SFCCEl H pFHBuSciC SHIun BC niVCJ inDCFFEIuFEJ i JHSEJ
DCFiDHFiEJ, ICncinpnBu-i diFSEFC inBCpCnBCncE. kn gJHSuFiJC WnHBuFiJCX
inBueDFiEJC eC dHFICEl SHnBiciiJC pCnDFu BClVHJDEFCE inDChFFii
IiSFHDCFiDHFiEJC, SHHpCFEFCE i epCSiEJilEFCEi pFHBuSciCi, HFhEnilEFCE unCi
IEi BCpJinC uDiJilFi E eupFEdCcCJHF i SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC, HFhEnilEFCE
bnDFCpFinBCFiJHF inDCFFEIuFEJC, E hHepHBFiCi BC BCeCFViFC.
RnDFCpFCnHFiEDuJ E bnSCDED, EeDdCJ, BC E di H pFiHFiDEDC BC ESciunC E unHF
pCFeHEnC EpEFDC, DFEnedHFIpnBu-eC bn hFiNE SHDiBiEn E SHnBuSDHFiJHF i
epCSiEJiDiJHD Bin bnDFCpFinBCFiJC IEFi i EDinhpnB inDCFCeCJC eDEDuJui i
FCJEciiJC inDCFnEciHnEJC. RSCEeFE eC CPpJiS pFin dEpDuJ S uniuniJC
EnDFCpFCnHFiEJC IEFi bn IuJDC FEIuFi CSHnHIiSC pHD IuJD IEi dJCPigiJ i IEi
eihuF, BCSpD diCSEFC bnDFCpFinBCFC bn pEFDC, eFCEJilClC HgiCSDiVCJC i
EVEnDENCJC EnDFCpFCnHFiEDuJui.
kne EF Bi inSHFCSD e EFDI nuIEi pFciJC pHliDiVC EJC nHiJHF
dHFIEciuni BC pFHBuSciC. LE dHFIEFCE JHF EpEF IuJDC pFHgJCIC. kn pFiIuJ
FpnB, ESCEeDE eC CPpJiS pFin iIpCFdCSciunCE JChieJEciCir nu eunD eudiSiCnD
CJuSiBEDC ICDHBCJC BC SHHFeHnEFC E ESDiViDcii SHIpJCPCJHF Su HFhEnCJC
EBIinieDFEDiVC SCnDFEJC i JHSEJCq nu eunD eDEgiJiDC JiIiDCJC inBCpCnBCncCi
ESCeDHF SHIpJCPCq nu CeDC CJEgHFED SEBFuJ NuFiBiS EJ BCeCFViFii
indHFIEciHnEJC E SHIpJCPCJHF, pFCSuI i pFiVinB BClVHJDEFCE SHHpCFFii,
ICncinpnB FCJEciiJC BC pFHBuSciC DFEBiciHnEJC.
kn EdEF BC ESCEeDE, JE dHFIEFCE SHIpJCPCJHF BC pFHBuSciC IEFi, BC
FChuJ, eC ESuDilCEl pFHgJCIE IHnHpHJieIuJui. QHJuciHnEFCE ESCeDCi
pFHgJCIC SHneD bn HFhEnilEFCE unHF unDci BC pFHBuSciC pEFEJCJC Su
pFHBuSciC BC ESCJEi Dip i BClVHJDEFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC CPDCFnC. kne
SFCEFCE eDFuSDuFiJHF pEFEJCJ i EIpJEeEFCE pFin SHnSuFe E SHICnliJHF nCSCeiD
DiIp bnBCJunhED. iC ESCCE HFhEnCJC BC eDED SHneiBCF BFCpD ICDHB
ESSCeigiJ i pFiIHFBiEJ JiIiDEFCE IHnHpHJieIuJui, CJEgHFEFCE unui eieDCI
BC IeuFi CSHnHIiSC i NuFiBiSC pCnDFu FChJCICnDEFCE pFHSCeCJHF BC
inDChFEFC E pFHBuSciCi bn SEBFuJ SHnSCFnCJHF i EeHSiEciiJHF.
2&:& 3ntreprinderile mi0re
bntre2renoriatul mi/t & CeDC ESDiViDEDCE EnDFCpFCnHFiEJ bn SHIun,
BCeduFED BC SDFC SpciVE pEFDCnCFi, inSJueiV pEFDCnCFi ein BiVCFeC cFi.
ntreprinderea mixt CeDC H HFhEnilEciC CSHnHIiS, dHnBED BC un nuIF
42
IEFC BC pCFeHEnC NuFiBiSC, SFCED Bin bnDFCpFinBCFi nEciHnEJC eEu bIpFCun
Su pEFDCnCFi Bin eDFinDEDC bn gElE pFHpFiCDcii IiPDC pC DCFiDHFiuJ unCiE
BinDFC cFiJC unBC eC EdJ dHnBEDHFuJ Ci. jHEDC EVCE dHFI BC eHSiCDEDC bn
nuIC SHJCSDiV, eHSiCDEDC Su FepunBCFC JiIiDED, eHSiCDEDC pC ESciuni s K,
p.3K8t.
knDFCpFinBCFCE IiPD SHneDiDuiC H dHFI inDCFnEciHnEJ BC HFhEnilEFC i
BCeduFEFC E ESDiViDcii CSHnHIiSC SHnSFCDC, gElED pC SEpiDEJuJ unidiSED EJ
unHF dHnBEDHFi eDFini i JHSEJi Bin BHu eEu IEi IuJDC cFi. knDFCpFinBCFiJC
IiPDC pCFIiD uniFCE IiNJHESCJHF gnCDi i E EJDHF DipuFi BC FCeuFeC Bin
BiVCFeC cFi i BCeduFEFCE bn SHIun E ESDiViDcii CSHnHIiSC BC pFHBuSciC pC
DCFiDHFiuJ unCiE BinDFC CJC eEu bn diCSEFC Bin ESCeDC cFi.
knDFCpFinBCFiJC IiPDC pHeCB pFHpFiCDEDC i IiNJHESC dinEnSiEFC
SHIunC, diCSEFC BinDFC dHnBEDHFii i pEFDiSipEncii JHF EVpnB BFCpDuJ e
CPCFSiDC dunScii EBIinieDFEDiVC. jFHdiDuJ i FieSuJ, bn JChDuF Su ESDiViDEDCE bn
SHIun, eC BieDFiguiC, BC FChuJ, pFHpHFciHnEJ SHDCi BC IHNJHESC inVCeDinC BC
SDFC diCSEFC pEFDiSipEnD.
InDCFCeCJC pEFDCnCFiJHF JHSEJi i eDFini JE SFCEFCE i dHJHeiFCE
bnDFCpFinBCFiJHF IiPDC bn SCJC IEi BCeC SEluFi nu SHinSiB. jCnDFu
EnDFCpFCnHFii eDFini pEFDiSipEFCE JE bnDFCpFinBCFCE IiPD SHneDiDuiC H dHFI
BC CPpHFDEFC E SEpiDEJuJui. Zi H dHJHeCeS BFCpD IiNJHS BC pDFunBCFC pC
piCcCJC eDFinC. InDCFCeuJ cFii SEFC pFiICDC H EeCICnCE bnDFCpFinBCFC EBCeCE
FCliB bn pHeigiJiDEDCE BC E ESuIuJE CPpCFiCnc DChniS i CSHnHIiSC, BC E
bneui FChnHJHhii EVEneEDC, ICDHBC nHi BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i
EBIinieDFEciCi, E-i IENHFE CPpHFDuFiJC, E pFHBuSC EFDiSHJC SEFC e JC
bnJHSuiEeS pC SCJC BC iIpHFD s 8, p.K34t.
MHDHBED, Su DHEDC S CPieD inDCFCeC BidCFiDC ESDiViDEDCE IiPD CeDC
FCSipFHS EVEnDENHEe pCnDFu DHci pEFDiSipEncii. ZE pCFIiDC bIpFciFCE FieSuJui
WdinEnSiEF, pHJiDiSX bnDFC pEFDCnCFi, pFCSuI i SHneHJiBEFCE pHliciCi JHF
BEDHFiD uniFii IiNJHESCJHF dinEnSiEFC, FCeuFeCJHF DChnHJHhiSC, E CPpCFiCncCi
BC SHnBuSCFC CDS.
ZPieD BiVCFeC dHFIC NuFiBiSH-HFhEnilEDHFiSC EJC EnDFCpFCnHFiEDuJui
IiPD inDCFnEciHnEJr eHSiCDEDC pC ESciuni, SHIpEniC pC ESciuni, eHSiCDEDC Su
FepunBCFC JiIiDED.
kn RCpugJiSE MHJBHVE bnDFCpFinBCFiJC IiPDC Eu bnSCpuD e EpEF JE
bnSCpuDuJ EniJHF T0. LE dinCJC EnuJui 2000 bn FCpugJiS Eu dHeD
bnFChieDFEDC ooo bnDFCpFinBCFi IiPDC, bne nu DHEDC Eu dunSciHnED bn IHB
CdCSDiV. iCHeCgiJiJC bnDFC eieDCICJC CSHnHIiSC, SHIpJiSEciiJC bn SC pFiVCDC
FChJCICnDEFCE unCi ESDiViDci CSHnHIiSC nHFIEJC, BidiSuJDciJC pFiVinB
SHnVCFDigiJiDEDCE VEJuDCJHF, FCeDFiSciiJC JE CPpHFD i iIpHFD, iIpueC unHF
43
IFduFi, Eu BCVCniD gEFiCFC hFCu BC DFCSuD bn SEJCE dHFIFii i dunSciHnFii
IuJDHF bnDFCpFinBCFi IiPDC.
iEF Bin SCJC EdiFIEDC ppn EiSi nu FCluJD S bnDFCpFinBCFiJC IiPDC Bin
MHJBHVE nu Eu pCFepCSDiVC. ZJC, ginbncCJCe, VHF SHnDinuE e CPieDC i Su
DiIpuJ eC VHF bneSFiC bn eDFuSDuFE hCnCFEJ E bnDFCpFinBCFiJHF IHJBHVCnCDi.
jCnDFu ESFiViDEDCE CSHnHIiS bn SHIun JE niVCJ BC bnDFCpFinBCFi SCE IEi
SEFESDCFieDiS JE CDEpE iniciEJ E BCVCniD dHFIE eDFuSDuFEJ BC eHSiCDEDC pC
ESciuni.
knDFCpFinBCFiJC IiPDC Eu EpFuD bn SHICFc, inBueDFiE uHEF i
EJiICnDEF, bn BHICniuJ DuFieIuJui, inhiniFinhuJui, pFCeDFii eCFViSiiJHF BC
SHneuJDEnc i BC inDCFICBiCFC. ZJC eunD SEpEgiJC e SHnDFiguiC JE
eHJuciHnEFCE unHF EeCICnCE pFHgJCIC, SE EpFHViliHnEFCE piCcCi inDCFnC Su
BiVCFeC IFduFi i eCFViSii, CPDinBCFCE pHDCnciEJuJui BC CPpHFD EJ cFii,
bneuiFCE DChniSii i DChnHJHhiiJHF EVEneEDC, SFCEFCE nHiJHF JHSuFi BC IunS
CDS.
QpFC CPCIpJu, bn RCpugJiSE MHJBHVE JE 1 iuJiC 2000 SHDE
bnDFCpFinBCFiJHF Su pEFDiSipEFCE SEpiDEJuJui eDFin bn nuIFuJ DHDEJ EJ
bnDFCpFinBCFiJHF E SHneDiDuiD 1,K, iEF nuIFuJ bnDFCpFinBCFiJHF IiPDC &
4,1, uEF VHJuIuJ VpnlFiJHF nCDC E SHneDiDuiD FCepCSDiV & 11,3 i 1T,1
s10, p.11Tt. CHndHFI BEDCJHF eDEDieDiSC bn EnuJ 1TTT bn eDFuSDuFE pFHBuSciCi
inBueDFiEJC E FCpugJiSii pC dHFIC BC pFHpFiCDEDC SHDE bnDFCpFinBCFiJHF IiPDC
bn nuIFuJ JHF DHDEJ i bn VHJuIuJ BC pFHBuSciC E dHeD BC 10, inSJueiV pC
hCnuFi BC ESDiViDEDCr CPpJHFEFCE SEFiCFCJHF & FCepCSDiV O,O i 13,Kq
inBueDFiE BC pFCJuSFEFC & K,4 i 14q CnCFhCDiS, hElC i EpFHViliHnEFCE Su
Ep & O4,0 i 3,3 s 12, p.2T1t.
Concluzii
%& bntre2renoriatul e6te o tr6tur caracteri6tic a economiei de
2ia.. ZeDC 8u6ine66 & eSDiViDEDC inBCpCnBCnD Bin iniciEDiVE SCDcCniJHF,
pCFeHEnCJHF diliSC i NuFiBiSC, FCEJilEFC bn nuIC pFHpFiu, Su FieSuJ pFHpFiu i
FepunBCFCE IEDCFiEJ E pFHpFiC, HFiCnDED epFC HgcinCFCE eieDCIEDiS E
VCniDuFiJHF i pFHdiDuJui BC JE dHJHeincE gunuFiJHF, VpnlEFCE IFduFiJHF,
CPCSuDEFCE JuSFFiJHF i pFCeDEFCE eCFViSiiJHF.
2& iCeShiBCFCE unCi EdESCFi CeDC pHeigiJ bn HFiSC edCF CSHnHIiS SC
EBuSC VCniD. CCJC IEi EDFhDHEFC Bin CJC, Bin punSDuJ BC VCBCFC EJ
EnDFCpFCnHFuJui pHD di SHneiBCFEDCr pFHBuSciCq SHICFcuJq dinEncCJCq
SHIpJCPuJ inDCJCSDuEJ.
5& jFinSipEJCJC dHFIC BC EnDFCpFCnHFiED eunDr SCJC inBiViBuEJCq
SHJCSDiVC i SHFpHFEDiVC. LE FpnBuJ JHF, ESCeDC dHFIC eC SJEeidiS bnr IiSi i
44
ICBiiq BC pFHpHFcii IEFi. kn pFESDiSE IHnBiEJ eunD SEFESDCFieDiSC
uFIFHEFCJC dHFIC SHJCSDiSC EJC ESDiViDcii BC EdESCFir eHSiCDciJC CSHnHIiSCq
EeHSiEciiJC CSHnHIiSCq eHSiCDciJC pC ESciuniq EJDC EeHSiEcii i uniuni.
:& CHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC bn RCpugJiSE MHJBHVE CPieD
uFIDHEFCJC dHFIC pFinSipEJC BC EnDFCpFCnHFiEDr bnDFCpFinBCFi inBiViBuEJCq
eHSiCDci bn nuIC SHJCSDiVq eHSiCDci bn SHIEnBiDq eHSiCDci pC ESciuniq
eHSiCDci Su FepunBCFC JiIiDEDq SHHpCFEDiVC BC pFHBuSciCq bnDFCpFinBCFi BC
EFCnBq bnDFCpFinBCFi BC eDED i IuniSipEJC.
8& kn uFIE eShiIgFiJHF SC Eu EVuD JHS bn CSHnHIiC i bn JChDuF Su
DFEnliciE JE FCJEciiJC BC piEc, EnDFCpFCnHFiEDuJ JE CDEpE ESDuEJ E BCVCniD H
pEFDC SHIpHnCnD E SHnBuSDHFiJHF i epCSiEJiDiJHF Bin diFICJC IEFi, gnSi,
hHJBinhuFi. RiSi ESDiViDEDCE EnDFCpFCnHFiEJ C pue pC gElC DiincidiSC.
;& MEFi EVEnDENC bn SHIpEFEciC Su EeHSiEciiJC IEFi EFC
EnDFCpFCnHFiEDuJ IiS i IiNJHSiu. RSCeDHF bnDFCpFinBCFi JC eunD SEFESDCFieDiSC
BinEIiSiDEDCE bnEJD, IEnCVFEgiJiDEDCE, SEFESDCFuJ SHnSuFCnciEJ EJ pFHBuSciCi
i BCIHSFEDilEFCE ESCeDuiE. RSCeDui eCSDHF bi FCVinC bn Q.U.R. i wEpHniE
SiFSE O0 Bin pFHBueuJ nEciHnEJ hJHgEJ.
<& QiIgiHlE DFEBiciHnEJ SC e-E dHFIED bnDFC bnDFCpFinBCFiJC IEFi i
diFICJC IiSi i IiNJHSii bn cFiJC BClVHJDEDC E pCFIie SFCDCFCE hCnCFEJ E
FCnDEgiJiDcii pFHBuSciCi EDpD bn bnDFCpFinBCFiJC IiSi, SpD i SCJC EJC IiSuJui
gueinCee.
=& ^ntre2rinderile mi/te SHneDiDuiC H dHFI inDCFnEciHnEJ BC
HFhEnilEFC i BCeduFEFC E ESDiViDcii CSHnHIiSC SHnSFCDC, gElED pC
SEpiDEJuJ unidiSED EJ unHF dHnBEDHFi eDFini i JHSEJi Bin BHu eEu IEi IuJDC
cFi. knDFCpFinBCFiJC IiPDC pCFIiD uniFCE IiNJHESCJHF gnCDi i E EJDHF DipuFi
BC FCeuFeC Bin BiVCFeC cFi i BCeduFEFCE bn SHIun E ESDiViDcii CSHnHIiSC
BC pFHBuSciC pC DCFiDHFiuJ unCiE BinDFC CJC eEu bn diCSEFC Bin ESCeDC cFi.
knDFCpFinBCFiJC IiPDC eunD SEpEgiJC e SHnDFiguiC JE eHJuciHnEFCE unHF
EeCICnCE pFHgJCIC, SE EpFHViliHnEFCE piCcCi inDCFnC Su BiVCFeC IFduFi i
eCFViSii, CPDinBCFCE pHDCnciEJuJui BC CPpHFD EJ cFii, bneuiFCE DChniSii i
DChnHJHhiiJHF EVEneEDC, SFCEFCE nHiJHF JHSuFi BC IunS CDS.
Subiecte de autoevaluare
1. CC CeDC EnDFCpFCnHFiEDuJ i SEFC eunD dHFICJC Jui pFinSipEJC BC
BClVHJDEFCo
2. CEFESDCFilEci dHFICJC EnDFCpFCnHFiEDuJui SHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC
E RCpugJiSii MHJBHVE.
3. ZPpunCci FHJuJ gueinCeeuJui IiS i IiNJHSiu bn BClVHJDEFCE CSHnHIiCi.
CEFC eunD pFHgJCICJC IiSuJui gueinCee i SiJC JHF BC eHJuciHnEFCo
4O
4. CEFESDCFilEci dHFICJC BC SHHpCFEFC E IiSuJui gueinCee Su
bnDFCpFinBCFiJC IEFi. CC EVEnDENC EFC diCSEFC bn pEFDCo
O. CEFC C FHJuJ bnDFCpFinBCFiJHF IiPDC bn BClVHJDEFCE CSHnHIiCi nEciHnEJC.
Bibliografia
1. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi^
84O-uII Bin 03.01.1TT2. MHniDHFuJ vdiSiEJ 2L33 Bin 28.02.1TT4.
2. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE euecinCFC E EnDFCpFCnHFiEDuJui i
IiSuJui gueinCee^ 112-uIII Bin 20.0O.1TT4, MHniDHFuJ vdiSiEJ 2LL7
Bin 2O.08.1TT4.
3. jFHhFEIuJ BC QDED BC euecinCFC E EnDFCpFCnHFiEDuJui i IiSuJui gueinCee bn
RCpugJiSE MHJBHVE pCnDFu Enii 2002-200O. HDFpFCE }uVCFnuJui R.M.
nF.8O0 Bin 27.0K.2002, MHniDHFuJ nF. TK-TTLTO4 Bin 0O.07.2002.
4. RHSE jCDFu. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4
p.
5. RCepugJiSE MHJBHVEr BiICneiuniJC FCdHFICJHF. CHJCSDiV BC EuDHFi.
CHHFBHnEDHFir M.}HJCnSH, m.ZEguJiSE .E., Chiinu, ?onto6E 2002.- 344
p.
6. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC
2002. Chiinur QDEDieDiSE, 2002 WWQ.R.^CFiH^. - 30K p.
7. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE & _,',%,%5#%! 7/*%#
`(-8.%#% [.*', 1TTT. & Chiinur QDEDieDiSE, 2000. & O2K p.q
BCEeCICnCE i EJDC uJDiICJC CBicii.
8. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE
UniVCFeiDcii 9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
9. vpFCi IHn & ZSHnHIiE diFICi. ZBiDuFE LUu LIARIQ, AFEHV, 1TT4. &
13Op.
10. CHDEF }hCHFhhC & ZVEJuEFCE bnDFCpFinBCFii. MCDHBC i DChniSi. ZBiDuFE
ZCCZ Q.R.L., AuSuFCDi, 1TT2
11. juiu IHn & vFhEnilEFCE bnDFCpFinBCFii - AElC i EpJiSEcii. ZBiDuFE
DiincidiS i CnSiSJHpCBiS, AuSuFCDi, 1T7K. &318p.
12. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M., .E. &
ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC,
CEDCBFE BC CHICFc, AuSuFCDi, 1TT7. & 2TKp.
13. QCSDHFuJ pFiVED BC bnDFCpFinBCFi IiSi i IiNJHSii Bin RHIpniE. REpHFD
EnuEJ & 1TT4. GunBEciE CRIMM. RQZ & AuSuFCDi, 1TT4. &T8p.
14. Rueu jinDiJiC - ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii & YHDC BC SuFe. UniVCFeiDEDCE Bin
AESu, 1TT7. &2O2p.
15. QDHiSE YEDEJuiE & ZSHnHIiE i HFhEnilEFCE pFHBuSciCi. MEnuEJ pCnDFu
JiSCC inBueDFiEJC SJ. E uII-E i eSHJi pFHdCeiHnEJC. ZBiDuFE iiBESDiS i
jCBEhHhiS & R.R., AuSuFCDi, 1TT7. &14Op.
16. %)%5 `., 4%,) [. 4)*()%%$',.6,. [.r 4)/)-?%),
1TT2.
4K
17. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. &
[.r >\`-[, 1TT8. & 41K .
18. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%,
\>]>, 1TTK, & KK7 .
19. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[,
2002. & 480.
20. U-) "#$%#%r ?58%# L 4* )*. ..`'!8)/. & >\`-[,
1TT7. &720
21. C2)8- >.[. 2 ()*()%%$',.6#! *+,.6,%. U-)
.#1%!. >- [.:.., U%<%"-, 2002. &O27.
47
Capirolul 3
EFICIENA ECONOMIC
I SOCIAL A PRODUCIEI
1. ZeCncE, SFiDCFiiJC i inBiSEDHFii CdiSiCncCi CSHnHIiSC E pFHBuSciCi
2. ZdiciCncE CSHnHIiS DHDEJ i SHIpEFEDiV E ShCJDuiCJiJHF
3. iiFCSciiJC pFinSipEJC BC epHFiFC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi
3.1. Esen(a, criteriile i indicatorii eficien(ei
economice a produc(iei
iup CeCncE eE CSHnHIiE BC piEc CeDC un IiNJHS BC eDiIuJEFC E
SFCDCFii pFHBuSDiViDcii IunSii, BC epHFiFC pC DHEDC SiJC E CdiSiCncCi
pFHBuSciCi. CHnSHIiDCnD, EFC iIpHFDEnc BCdiniFCE BiFCSciiJHF pFinSipEJC BC
epHFiFC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi, dESDHFiJHF SFCDCFii Ci, ICDHBCJHF BC SEJSuJEFC
E CdiSiCncCi. jCnDFu BCDCFIinEFCE SHFCSD E SCJHF IEi iIpHFDEnDC BiFCScii BC
epHFiFC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi eHSiEJC DFCguiC dHFIuJEDC SFiDCFiiJC i eDEgiJici
inBiSEDHFii Ci.
Yre2t criteriu generaliAator al eXicien.ei economice a 2roduc.iei
6ociale 6er@e7te ni@elul 2roducti@it.ii muncii 6ocialeED?
6oc
FE SEFC eC
SEJSuJCEl SE FEpHFD BinDFC VCniDuJ nEciHnEJ pFHBue DlfF i nuIFuJ ICBiu
EJ JuSFDHFiJHF HSupEci bn FEIuFiJC pFHBuSciCi IEDCFiEJC, ?
m
r
)
(oc
>N / )
m
W3.1X
mCniDuJ nEciHnEJ EJ cFii CeDC ChEJ Su pFHBueuJ nEciHnEJ hJHgEJ Iinue
BCdEJSFiJC BC EIHFDilEFC WuluFE dHnBuFiJHF diPCX i iIpHliDCJC inBiFCSDC.
mCniDuJ nEciHnEJ FCpFClinD unuJ BinDFC SCi IEi iIpHFDEnci inBiSEDHFi
hCnCFEJilEDHFi Ei BClVHJDFii CSHnHIiSC E cFii. mCniDuJ nEciHnEJ EJ unCi
FEIuFi eCpEFEDC eC SEJSuJCEl SE BidCFCncE BinDFC pFHBuSciE hJHgEJ i
ShCJDuiCJiJC IEDCFiEJC BC pFHBuSciC.
CCi IEi iIpHFDEnci inBiSEDHFi Ei CdiSiCncCi CSHnHIiSC E pFHBuSciCi
eHSiEJC eunDr VHJuIuJ BC IunS, SHneuIuJ epCSidiS BC IEDCFiEJC, VHJunuJ BC
SEpiDEJ nCSCeEF i dHnBHinDCneiViDEDCE. kne ESCDi inBiSEDHFi bn pCFiHEBE BC
DFEnliciC BiIinuCEl CeCnciEJ.
lolumul de munc & CeDC IFiICE inVCFe pFHpHFciHnEJ
inBiSEDHFuJui BC pFHBuSDiViDEDC E IunSii eHSiEJC i eC BCDCFIin SE FEpHFD
BinDFC SEnDiDEDCE IunSii, ShCJDuiDC bn edCFE pFHBuSciCi IEDCFiEJC, i VHJuIuJ
pFHBuSciCi dEgFiSEDCr
t

T / ?" W3.2X
48
unBC t & VHJuIuJ BC IunS EJ pFHBuSciCiq
T & VHJuIuJ BC IunS bn edCFE pFHBuSciCi IEDCFiEJC
? & VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi dEgFiSEDC WBC FChuJ, EJ pFHBueuJui
hJHgEJX.
4on6umul 62eciXic de materiale al 2rodu6ului 6ocial eC SEJSuJCEl
SE FEpHFDuJ BinDFC SHneuIuJ BC IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC, SHIgueDigiJ,
CnCFhiC i EJDC HgiCSDC EJC IunSii i pFHBueuJ eHSiEJ hJHgEJ. CHneuIuJ
epCSidiS BC IEDCFiEJC EJ pFHBuSciCi bn EneEIgJu pC FEIuF WEeHSiEciC,
bnDFCpFinBCFCX eC BCDCFIin SE FEpHFDuJ BinDFC ShCJDuiCJiJC IEDCFiEJC i
SEnDiDEDCE pFHBuSciCi dEgFiSEDCr
m

@ / ?" W3.3X
unBC m - niVCJuJ SHneuIuJui epCSidiS BC IEDCFiEJC EJ pFHBuSciCiq
N - VHJuIuJ DHDEJ EJ SHneuIuJui BC IEDCFiEJC pCnDFu dEgFiSEFCE
pFHBuSciCi bn CPpFCeiC VEJHFiSq
mE 4 VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi dEgFiSEDC WBC FChuJ, EJ pFHBueuJui
hJHgEJX.
iES cinCI SHnD BC dEpDuJ S bn unCJC FEIuFi EJC inBueDFiCi WuHEFC,
EJiICnDEFC CDS.X bn eDFuSDuFE pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBuSciCi ppn JE K0-70
FCVin ShCJDuiCJiJHF pCnDFu IEDCFiE pFiI, IEDCFiEJCJC pFinSipEJC i
eupJiICnDEFC, SHIgueDigiJ i CnCFhiC, BCVinC SJEF S FCBuSCFCE SHneuIuJui
epCSidiS BC IEDCFiEJC EFC H IEFC bneCInDEDC pCnDFu CSHnHIiE nEciHnEJ E
cFii.
knDF-H EnuIiD IeuF inBiSEDHFii pFiVinB VHJuIuJ BC SEpiDEJ nCSCeEF i
dHnBHinDCneiViDEDCE eunD eiIiJEFi.
lolumul ca2italului nece6ar 2roduc.iei EFED FEpHFDuJ BinDFC IFiICE
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i SFCDCFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC, BCDCFIinED BC
ESCEeDEr
A
?
A / ?" W3.4X
unBC n
m
& VHJuIuJ BC SEpuDEJ nCSCeEF pCnDFu pFHBuSciCq
n - VHJuIuJ DHDEJ EJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJCq
m - SFCDCFCE VHJuIuJui pFHBuSciCi dEgFiSEDC.
mHJuIuJ SEpiDEJuJui pHEDC di SEJSuJED i bn FEpHFD Su SFCDCFCE VCniDuJui
nEciHnEJ pFHBue.
condointen6i@itatea pFHBuSciCi eC SEJSuJCEl SE FEpHFDuJ BinDFC
VEJHEFCE ICBiC E dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC EJC CSHnHIiCi nEciHnEJC i
VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi dEgFiSEDCr
f

B / ?" W3.OX
unBC X & dHnBHinDCneiViDEDCE pFHBuSciCiq
4T
c - VEJHEFCE ICBiC E dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC EJC CSHnHIiCi
nEciHnEJCq
m - SFCDCFCE VHJuIuJui pFHBuSciCi dEgFiSEDC WBC FChuJ, EJ
pFHhuSciCi hJHgEJCX.
GHnBHinDCneiViDEDCE, SE i VHJuIuJ SEpiDEJuJui, pHEDC di SEJSuJED i
bn FEpHFD Su VDniDuJ nEciHnEJ pFHBue.
kn CSHnHIiE nEciHnEJ, bn unCJC FEIuFi, IEi EJCe bn inBueDFiC, SC EpJiS pC
JEFh inBiSEDHFuJ randamentul DeXicien.aF Xondurilor, Hpue inBiSEDHFuJui
dHnBHinDCneiViDEDC. Randamenrul Xondurilor Wc
o
F eC SEJSuJCEl SE FEpHFDuJ
BinDFC VHJuIuJ pFHBuSciCi dEgFiSEDC m i VEJHEFCE ICBiC E dHnBuFiJHF diPC BC
pFHBuSciC WcF.
B
o
? / B" W3.KX
CHndHFI BEDCJHF Bin uJDiIii SpciVE Eni inBiSEDHFuJ FEnBEICnDuJui
dHnBuFiJHF bn EneEIgJu pC CSHnHIiC i bn FEIuFiJC inBueDFiCi EFC DCnBincE
nChEDiV BC BiIinuEFC, iEF inBiSEDHFuJ dHnBHinDCneiViDcii & BC SFCDCFC.
3.2. Eficien(a economic total i comparativ a cheltuielilor
InBiSEDHFii ICnciHnEci IEi eue Eu un SEFESDCF JiIiDED BC uDiJilEFC, DHci
Wbn EdEF BC inBiSEDHFuJ pFHBuSDiViDcii IunSii eHSiEJCX nu HdCF H iIEhinC
SHIpJCD IuJDiJEDCFEJ Su pFiViFC JE CdiSiCncE CSHnHIiS E pFHBuSciCi i
ShCJDuiCJiJHF, Si BHEF SEFESDCFilCEl hFEBuJ BC uDiJilEFC EJ unui EnuIiD Dip BC
FCeuFeC.
jCnDFu E EVCE H iIEhinC SHIpJCD BCepFC CdiSiCncE ShCJDuiCJiJHF CeDC
nCSCeEF SEFESDCFieDiSE hCnCFEJilED E inBiSEDHFiJHF VEJHFiSi i bn CPpFCeiC
nEDuFEJ. vF, ESCeDui eSHp eCFVCDC CdiSiCncE CSHnHIiS SHIpEFEDiV E
ShCJDuiCJiJHF.
kn pJEnidiSEFC i pFHiCSDEFC eXicien.a economic total CeDC BCdiniD
SE FEpHFD BinDFC CdiSiCnc i inVCeDiciiJC SEpiDEJC, iEF SC' (om2arati@ & SE
FEpHFD BinDFC BidCFCncE ShCJDuiCJiJHF SuFCnDC i BidCFCncE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC,
bn BiVCFeC VEFiEnDC. CHnSHIiDCnD CdiSiCncE DHDEJ i SHIpEFEDiV eC
SHIpJCDCEl FCSipFHS. ZdiSiCncE CSHnHIiS DHDEJ E ShCJDuiCJiJHF eC
SEJSuJCEl cinpnBu-eC SHnD BC JHSuJ CdCSDuFii ShCJDuiCJiJHF. ReDdCJ, bn
EneEIgJu pC CSHnHIiE nEciHnEJ CdiSiCncE CSHnHIiS DHDEJ E ShCJDuiCJiJHF
CeDC BCDCFIinED SE FEpHFDuJ BinDFC SFCDCFCE VCniDuJui nEciHnEJ pFHBue WeEu
pFHBuSciE nCDX bn pFCcuFi SHIpEFEgiJC lf i inVCeDiciiJC pFHBuSDiVC BC
SEpiDEJ nE SEFC Eu hCnCFED ESCEeD SFCDCFCr
E
et
C >N D A". W3.7X
O0
kn EneEIgJu pC CSHnHIiE nEciHnEJ, unCJC FEIuFi CSHnHIiSC, pFCSuI
i 0)$C BC FCpFHBuSciC E dHnBuFiJHF diPC WFCuDiJEFCE DChniS, FCSHneDFuSciE
i CPDinBCFCE bnDFCpFinBCFiJHF i HFhEnilEciiJHFX eXicien.a economic total a
cOeltuielilor eC SEJSuJCEl SE FEpHFDuJ BinDFC SFCDCFCE pFHdiDuJui WFCBuSCFCE
ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciCX eEu E VCniDuJui EuDHhCeDiHnEF DlF i inVCeDiciiJC
SEpiDEJC nr
E
n
C > D A.E W3.8X
LE nHiJC bnDFCpFinBCFi, eCScii bn eDEBiu BC SHneDFuSciC, EJDC HgiCSDC i
unCJC ESDiViDci inBiSEDHFuJ CdiSiCncCi E
2
eC SEJSuJCEl SE FEpHFDuJ BinDFC
pFHdiDuJ pJEnidiSED i inVCeDiciiJC SEpiDEJC WSHeDuJ BC BCVilXr
E
p
C (? E FD A" . W3.TX
unBC E
2
& SHeDuJ DHDEJ BC BCVil EJ HgiCSDuJui bn eDEBiu BC SHneDFuSciC
WSHndHFI pFHiCSDuJuiXq
m & VHJuIuJ EnuEJ BC pFHBuSciC bn pFCcuFiJC BC VpnlEFC EnhFH EJC
bnDFCpFinBCFii WdF iIpHliDuJ pC SiFSuJEciE IFduFiJHFX SHndHFI pFHiCSDuJuiq
R & ShCJDuiCJiJC BC pFHBuSciC WpFCcuJ BC SHeDX pCnDFu VHJuIuJ EnuEJ EJ
pFHBuSciCi WSHndHFI pFHiCSDuJuiX Bup bnShCiCFCE SHIpJD E SHneDFuSciCi i
bneuiFCE nHiJHF SEpESiDci.
kn diCSEFC SEl EpEFDC inBiSii Hgcinuci bn FCluJDEDuJ SEJSuJFii CdiSiCncCi
CSHnHIiSC DHDEJC E ShCJDuiCJiJHF eC SHIpEF Su inBiSii nHFIEDiVi WpCnDFu
CSHnHIiE nEciHnEJ bn EneEIgJu E
n
0,1KX i inBiSii eiIiJEFi Bin pCFiHEBE
pFCSCBCnD, pFCSuI i Su inBiSEDHFii CdiSiCncCi pFHBuSciCi BC JE EJDC
bnDFCpFinBCFi i diFIC. kn HpiniE unHF EuDHFi, nHFnEDiVCJC CdiSiCncCi
CSHnHIiSC DHDEJC E ShCJDuiCJiJHF bn EneEIgJu pC CSHnHIiE nEciHnEJ, SE i
pCnDFu unCJC FEIuFi EJC CSHnHIiCi eunD bnDFuSpDVE FCBueC. knDF-EBCVF, BFCpD
IFiIC, inVCFe CdiSiCncCi CSHnHIiSC DHDEJC E ShCJDuiCJiJHF, eCFVCDC
termenul de recu2era8ilitate a cOeltuielilor U
.
LE nHFIE CdiSiCncCi
CSHnHIiSC DHDEJC E ShCJDuiCJiJHF bn EneEIgJu pC CSHnHIiE nEciHnEJ E
n

0,1KX termenul de recu2era8ilitate a cOeltuielilor U

1L0,1K K,2O Eni.

iES eC cinC SHnD BC dEpDuJ S uluFE IHFEJ E IuJDHF DipuFi BC IEini i
uDiJENC inDCFVinC Bup 7-8 Eni, BCVinC SJEF S pCnDFu ESuIuJEFCE pFHdiDuJui
pFESDiS nu IEi FIpnC DiIp.
LE SHIpEFEFCE VEFiEnDCJHF BC eHJucii DChniSC i CSHnHIiSC,
EIpJEeEFCE bnDFCpFinBCFiJHF i E SHIpJCPCJHF JHF, SHneDFuSciE nHiJHF
bnDFCpFinBCFi i FCSHneDFuSciE EJDHFE, eCJCSDEFCE pFHBueCJHF inDCFeShiIgEgiJC,
iIpJCICnDEFCE nHiJHF DipuFi BC IiNJHESC DChniSC CDS. eC SEJSuJCEl eXicien.a
economic com2arati@ a cOeltuielilor. InBiSEDHFuJ pFinSipEJ EJ VEFiEnDCi
HpDiIC, BCDCFIinED pFin SEJSuJuJ CdiSiCncCi CSHnHIiSC SHIpEFEDiVC, CeDC
minimul cOeltuielilor e/2rimate.
O1
ChCJDuiCJiJC IiniIC SHnVCnciHnCJC bn SEluJ diCSFCi VEFiEnDC FCpFClinD
euIE ShCJDuiCJiJHF SuFCnDC WpFCcuJ BC SHeDX i E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, EBueC
JE ESCCEi unidHFIiDEDC bn SHFCepunBCFC Su nHpIE BC CdiSiCnc Bup
dHFIuJEr
C-mc
i
C F
i
G Hn & A
i
min W3.10X
unBC 4Omc
i
& ShCJDuiCJiJC IiniIC SHnVCnciHnEJC bn SEluJ VEFiEnDCi
BEDCq
R
i
& ShCJDuiCJiJC SuFCnDC WpFCcuJ BC SHeDX JE ESCCEi VEFiEnDq
on & SHCdiSiCnDuJ nHFIEDiV EJ CdiSiCncCi CSHnHIiSC SHIpEFEDiVC E
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC.
iup SuI e-E ICnciHnED IEi eue, bn EneEIgJu pC CSHnHIiE
nEciHnEJ on 0,1K, iEF bn unCJC FEIuFi i FChiuni pHEDC HeSiJE. v EeCICFCE
BidCFCnciCFC CeDC nCSCeED pCnDFu eDiIuJEFCE pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS,
JuEFCE bn SHneiBCFEciC E niVCJuFiJHF FChiHnEJC i FEIuFEJC EJC eEJEFiuJui,
BCSEJENuJui BinDFC niVCJuFiJC pFCcuFiJHF, BuFEDCi pFHhFEICJHF BC SHneDFuSciC i
E BidCFCncCJHF FChiHnEJC.
iC ICnciHnED epCSidiSuJ BCDCFIinFii CdiSiCncCi CSHnHIiSC E
ShCJDuiCJiJHF JE unCJC CDEpC EJC CdCSDuFii i BiFiNFii JHF. ReDdCJ, JE CdCSDuEFCE
ShCJDuiCJiJHF pCnDFu gElE DChniSH-IEDCFiEJ E SCFSCDFiJHF DiincidiSC i
CPpCFiICnDEJC BC pFHiCSDEFC, HFiCnDEDC epFC pCFdCSciHnEFCE pFHBuSciCi
IEDCFiEJC, BC FpnB Su FCluJDEDCJC CSHnHIiSC eC CViBCnciEl BC EeCICnCE i
SCJC BC HFBin eHSiEJ i CSHJHhiS.
Un JHS SHneiBCFEgiJ bn CSHnHIiE cFii bJ HSup indFEeDFuSDuFE BC
pFHBuSciC. iin ESCEeDE dES pEFDC HgiCSDCJC DuDuFHF DipuFiJHF BC DFEnepHFD,
SHIuniSEcii, EJC eieDCIuJui CnCDhCDiS, BC EpDHViliHnEFC Su pCDFHJ, hElC, Ep,
BC EeihuFEFC DChniSH-IEDCFiEJ WBCpHliDC, IEhElii CDS.X. MHD EiSi inDF
eieDCIuJ BC pFCJuSFEFC E indHFIEciCi DChniSii BC SEJSuJ, SHIpJCPCJC FCcCJCJHF
inhinCFCDi i BC SHIuniSEciC. kn SEJiDEDC BC CdCSD EJ ShCJDuiCJiJHF pCnDFu
BClVHJDEFCE indFEeDFuSDuFii BC pFHBuSciC CeDC ESSCpDED CdCSDuJ BC pFHBuSciC,
pFCSuI i CdCSDuJ HgcinuD bn CSHnHIiE nEciHnEJ.
ZdiSiCncE CSHnHIiS E ShCJDuiCJiJHF JE HgiCSDCJC BC HSFHDiFC E nEDuFii eC
eDEgiJCDC pFin SEJSuJEFCE CdCSDuJui BC HSFHDiFC E nEDuFii, HgcinuD bn FCluJDEDuJ
peDFFii eDFii diFCDi E FCeuFeCJHF nEDuFEJC, bIgunDciFii eDFii CSHJHhiSC E
ICBiuJui EIgiEnD eEu FCBuSCFii piCFBCFiJHF BC pC uFIE pHJuFii, i E
ShCJDuiCJiJHF pCnDFu SFCEFCE i BClVHJDEFCE HgiCSDCJHF BC pFHDCSciC E nEDuFii.
O2
CEJSuJuJ EDpD EJ CdiSiCncCi CSHnHIiSC DHDEJC, SpD i SHIpEFEDiVC E
ShCJDuiCJiJHF, nu DFCguiC e eC JiIiDClC JE inBiSEDHFii hCnCFEJilEDHFi
ICnciHnEci IEi eue. jCnDFu EFhuICnDEFCE multilateral i EnEJilE CdiSiCncCi
ShCJDuiCJiJHF, heiFCE FClCFVCJHF, FiBiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc, JE JuEFCE
unHF BCSilii BCdiniDiVC DFCguiC dHJHeici inBnSEDHFi 6u2limentari SC
SEFESDCFilCEl EnuIiDC EepCSDC EJC CdCSDuJui pFCSHnilEDr pFHBuSDiViDEDCE
IunSii, FEnBEICnDuJ dHnBuFiJHF, inVCeDiciiJC SEpiDEJC epCSidiSC, CSHnHIiE BC
IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC, SHIguSDigiJ, CnCFhiC, FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF BC
pFHBuSciC, SHneCSincCJC eHSiEJC.
kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc pFinSipEJuJ SFiDCFiu EJ ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFiJHF, diFICJHF CeDC 2roXitul 7i renta8ilitatea 1n ra2ort cu
Xondurile. iEF SC C BC dSuD pCnDFu E nu EBIiDC 9EJunCSEFCE^
bnDFCpFinBCFiJHF epFC HgcinCFCE pFHdiDuJui Su HFiSC pFCco jCnDFu S
bnDFCpFiBCFiJC bi pHD IENHFE VCniDuFiJC nu nuIEi Bin SHnDuJ ESDiViDcii IEi
gunC, SFCDCFii VHJuIuJui BC pFHBueC nCSCeEFC eHSiCDcii i FCBuSCFii pFCcuJui
Ci BC SHeD, Si i Bin SHnDuJ FCnDEgiJiDcii pFHBuSciCi, FiBiSFii EFgiDFEFC E
pFCcuFiJHF dF bIgunDciFCE FCepCSDiV E SEJiDcii pFHBueCJHF CDS.
Un eupJiICnD HpDiI JE inBiSEDHFuJ pFHdiDuJui EF di CViBCnciCFCE bn ESCeD
SHnDCPD E 2onderii @enitului o8.inut de la reducerea 2re.ului de co6t.
RSCEeDE EF HFiCnDE eCSDHFuJ pFiIEF epFC FCEJilEFCE unHF IeuFi BC HFBin
DChniS i IEDCFiEJ, ICniDC e EeihuFC SFCDCFCE pFHBuSciViDcii IunSii,
CSHnHIieiFCE i uDiJilEFCE FEciHnEJ E IEDCFiCi pFiIC, IEDCFiEJCJHF,
SHIguSDigiJuJui, CnCFhiCi, uDiJilEFCE IEi CdiSiCnD E dHnBuFiJHF diPC i
SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC, iEF BFCpD FCluJDED & FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF BC
pFHBuSciC bn EneEIgJu. RSCEeDE nu EF CPSJuBC niSi SFCDCFCE VHJuIuJui BC
pFHBuSciC i, bn SHneCSinc, FCBuSCFCE pHnBCFii ShCJDuiCJiJHF SHnVCnciHnEJ
SHneDEnDC Bin SHIpHnCncE pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBuSciCi.
MFCguiC BC EeCICnCE e eC SHnDClC pC dEpDuJ S HBED Su bnSCDcCniFCE
unHF FCJEcii SiViJilEDC BC piEc, JiShiBEFCE BCdiSiDuJui, E IHnHpHJuJui
EnuIiDHF pFHBuSDHFi bnDFCpFinBCFiJHF JC VE FIpnC H einhuF SEJC pCnDFu
IENHFEFCE pFHdiDuJui & SFCDCFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC i FCBuSCFCE
ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC.
1. Direc(iile principale de sporire a eficien(ei produc(iei
MFEnliciE JE FCJEciiJC BC piEc nCSCeiD FCEJilFi BC pFHdunliIC bn
CSHnHIiC. MFCguiC CdCSDuED H SHDiDuF FEBiSEJ bn BiFCSciE inDCneidiSFii
pFHBuSciCi, FCHFiCnDFii bnDFCpFinBCFiJHF, HFhEnilEciiJHF, diFICJHF epFC H IEi
BCpJin i pFiIHFBiEJ uFiJilEFC E dESDHFiJHF SEJiDEDiVi Ei SFCDCFii CSHnHIiSC.
O3
YiVCJuJ CdiSiCncCi pFHBuSciCi eC dHFICEl Sug ESciunCE BiVCFiJHF
dESDHFi inDCFBCpCnBCnci, SEFC pHD di SJEeidiSEci Bup DFCi SFiDCFii pFinSipEJC
WVCli eShCIE 3.1X, s1, p.37tr
'X euFeCJC BC epHFiFC E CdiSiCncCiq
gX BiFCSciiJC pFinSipEJC BC BClVHJDEFC i pCFdCSciHnEFC E pFHBuSciCiq
SX edCFCJC BC FCEJilEFC E ESCeDHF BiFCScii JE BiVCFeC niVCJuFi EJC
pFHBuSciCi.
CJEeidiSEFCE dESDHFiJHF Bup ESCeDC euFeC pCFIiDC BC E eC eDEgiJi pFin SC
IHBEJiDci pHEDC di HgcinuD epHFiFCE CdiSiCncCi, i EnuICr pFin FCBuSCFCE
VHJuIuJui BC IunS, E SEnDiDcii BC IEDCFiEJC, dHnBHinDCneiViDcii,
CSHnHIiCi BC DiIp, uDiJilEFCE pEciHnEJ E FCeuFeCJHF nEDuFEJC. kne ESCEeDE
nu HdCF Fepune JE bnDFCgEFCEr Su SC IiNJHESC i Su ENuDHFuJ SFHF ESDiViDci
pHEDC di HgcinuD BiIinuEFCE ShCJDuiCJiJHF i CSHnHIieiFCE FCeuFeCJHFo
jCnDFu E FepunBC JE ESCEeD bnDFCgEFC, DHci dESDHFii eC SJEeidiS Bup
BiFCSciiJC pFinSipEJC BC BClVHJDEFC i pCFdCSciHnEFC E pFHBuSciCi. CCi IEi
iIpHFDEnci BinDFC Ci eunDr ESSCJCFEFCE pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS,
iIpJCICnDEFCE FCEJilFiJHF DiincCi i DChniSii, FiBiSEFCE niVCJuJui DChniS EJ
pFHBuSciCi i E SEJiDcii EFDiSHJCJHF dEgFiSEDCq pCFdCSciHnEFCE eDFuSDuFii
FEIuFEJC, FiBiSEFCE hFEBuJui BC SHnSCnDFEFC, epCSiEJilEFC, SHHpCFEFC,
SHIginEFC i HFhEnilEFC DCFiDHFiEJ CDS.
RSCeDC BiFCScii eC FCEJilCEl i eC hCnCFEJilCEl bn dESDHFuJ SHIpJCP EJ
inDCneidiSFii IHnBiEJC E pFHBuSciCi bn gElE ESSCJCFFii pFHhFCeuJui DChniSH-
DiincidiS. YiVCJuJ inDCneidiSFii eC SEJSuJCEl Su ENuDHFuJ ICDHBCi BC
inBCPEFC pFin SHIpEFEFCE FiDIuJui BC SFCDCFC E ShCJDuiCJiJHF i FCeuFeCJHF Su
FiDIuJ BC SFCDCFC E pFHBuSciCi. ReDdCJ, SHDE BC SFCDCFC E pFHBuSciCi Bin
SHnDuJ FiBiSFii hFEBuJui BC pFHBuSDiViDEDC E IunSii eC eDEgiJCDC Bup
dHFIuJEr
IJ C ( % 4 K & %LL" W3.11X

unBCr ( - SHDE BC SFCDCFC E pFHBuSciCi Bin SHnDuJ FiBiSFii hFEBuJui BC
pFHBuSDiViDEDC E IunSiiq
& FiDIuJ BC SFCDCFC E nuIFuJui BC JuSFDHFi bn pCFiHEBE BEDq
& FiDIuJ BC SFCDCFC E VHJuIuJui BC pFHBuSciC bn ESCCEi pCFiHEB
BC DiIp, .
O4
kn IHB eiIiJEF eC BCDCFIin SHDE BC SFCDCFC E pFHBuSciCi Bin SHnDuJ
CSHnHIieiFii FCeuFeCJHF IEDCFiEJC i EJ FCBuSCFii dHnBHinDCneiViDcii. kn
dunSciC BC edCFE BC FCEJilEFC dESDHFii BC epHFiFC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi eC
BiVilCEl bn inDCFFEIuFEJi WEi CSHnHIiCi nEciHnEJCX, FChiHnEJi, FEIuFEJi i BC
inDFEpFHBuSciC s4, .T0tr
CCJ IEi iIpHFDEnD dESDHF BC epHFiFC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi eHSiEJC E
dHeD i FIpnC bn SHnDinuEFC 2rogre6ul teOnico57tiin.iXic D?.H.Z.F. jpn IEi
nu BCIuJD j.M.z. BCSuFhCE, bn CeCnc, pC SEJC CVHJuDiV. jFiHFiDEDC eC ESHFBE
pCFdCSciHnFii DChnHJHhiiJHF bn VihHEFC, IHBCFnilFii pEFciEJC E IEiniJHF i
uDiJENCJHF. ReCICnCE IeuFi eC eHJBEu Su EnuIiDC, BEF nCCeCnciEJC FCluJDEDC.
Ru dHeD ineudiSiCnDC eDiIuJCnDCJC pCnDFu CJEgHFEFCE i iIpJCICnDEFCE
nHiJHF IiNJHESC DChniSC. kn SHnBiciiJC ESDuEJC eunD nCSCeEFC IHBidiSFi
calitati@e FCVHJuciHnEFC, DFCSCFCE JE DChnHJHhii pFinSipiEJ nHi, JE DChniSE BC
uJDiI hCnCFEciC & JE FCuDiJEFCE FEBiSEJ E DuDuFHF FEIuFiJHF CSHnHIiCi
nEciHnEJC bn gElE SCJHF IEi EVEneEDC FCEJilFi EJC DiincCi i DChniSii.
OO
GESDHFii BC epHFiFC E CdiSiCncCi
pFHBuSciCi
iup euFeCJC BC epHFiFC E
CdiSiCncCi
iup BiFCSciiJC BC BClVHJDEFC i
pCFdCSciHnEFC E pFHBuSciCi
iup BiFCSciiJC BC FCEJilEFC JE
BiVCFeC niVCJuFi BC pFHBuSciC
RCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF BC IunS
RCBuSCFCE SHneuIuJui BC
IEDCFiEJC
GHJHeiFCE FEciHnEJ E dHnBuFiJHF
diPC
RCBuSCFCE SHneuIuJui BC
inVCeDicii
UDiJilEFCE FEciHnEJ E FCeuFeCJHF
nEDuFEJC
jFHhFCeuJ DChniSHDiincidiS
jCFdCSciHnEFCE eDFuSDuFii BC
pFHBuSciC
QpHFiFCE SEJiDcii pFHBuSciCi
jCFdCSciHnEFCE dHFICJHF BC
HFhEnilEFC eHSiEJ E pFHBuSciCi
jCFdCSciHnEFCE dHFICJHF i
ICDHBCJHF BC hHepHBFiFC
GESDHFi Ei CSHnHIiCi nEciHnEJC
GESDHFi FChiHnEJi
GESDHFi FEIuFEJi
GESDHFi inDCFni BC pFHBuSciC
FMNOP 5&%. iiFCSciiJC pFinSipEJC i dESDHFii BC epHFiFC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi
eHSiEJC
iiFCSciiJC SCJC IEi iIpHFDEnDC EJC pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS eunD s2,
p.47tr
1n6u7irea 2e 6car larg a teOnologiilor 2rogre6i6ter uDiJilEFCE
BiepHliDiVCJHF Su ICIgFEn, JEeCF, pJElI, E DChnHJHhiiJHF Su EpJiSEFCE
eupFEpFCeiuniJHF i E bnSFSDuFiJHF Su iIpuJeuFi CDS.q
automatiAarea 2roduc.iei & BClVHJDEFCE ESSCJCFED E DChniSii FHgHciJHF,
JiniiJHF Su FHDHEFC i eug dHFI BC SHnVCiCFC-FHDHEFC bn SEBFuJ unHF
OK
uniDci BC pFHBuSciC dJCPigiJC EuDHIEDilEDC, SCCE SC VE EeihuFE un hFEB
bnEJD BC pFHBuSDiViDEDC E IunSiiq
crearea 7i utiliAarea nHiJHF DipuFi BC pFHBueC ICDEJiSC, IEeC pJEeDiSC,
SHIpui, pFEduFi ICDEJiSC, SCFEIiS i BC EJDC IEDCFiEJC pFHhFCeieDC bn
BHICniuJ SHneDFuSciiJHF.
ZeDC nCSCeEF e eC ESHFBC H EDCnciC IEi IEFC BClVHJDFii pFHBuSciCi, e
eC EJHSC IiNJHESCJC SuVCniDC pCnDFu pFHSuFEFCE DChniSii nHi i FCnHVEFCE
pFHBuSciCi, pCnDFu bneuiFCE i JEneEFCE nHiJHF EFDiSHJC, e diC SFCEDC
pFCIieCJC HFhEnilEDHFiSC, CSHnHIiSC i IHDiVEciE eHSiEJ pCnDFu IunSE BC
SFCEciC E eEVEnciJHF, pFHiCSDEnciJHF, inhinCFiJHF i JuSFDHFiJHF.
UnuJ Bin dESDHFii iIpHFDEnci pCnDFu inDCneidiSEFCE i FiBiSEFCE
CdiSiCncCi pFHBuSciCi CeDC regimul de economii. ZSHnHIiE BC FCeuFeC DFCguiC
e eC DFEnedHFIC bnDF-un dESDHF BCSieiV BC eEDiedESCFC E SCFincCJHF SFCeSpnBC
pFiVinB EpFHViliHnEFCE Su SHIgueDigiJ, CnCFhiC, IEDCFiC pFiI i IEDCFiEJC.
QpHFiFCE CdiSiCncCi pFHBuSciCi BCpinBC bn IEFC IeuF BC utiliAarea mai
eXicient a Xondurilor Xi/e.
Un EJD dESDHF iIpHFDEnD BC inDCneidiSEFC E pFHBuSciCi i FiBiSEFC E
CdiSiCncCi Ci bJ SHneDiDuiC pCFdCSciHnEFCE eDFuSDuFii CSHnHIiCi. knDF-un FiDI
IEi ESSCJCFED DFCguiC BClVHJDEDC FEIuFiJC SC EeihuF pFHhFCeuJ DChniSH-
DiincidiS i eHJuciHnEFCE FEpiB E pFHgJCICJHF eHSiEJC. UFICEl e diC
CShiJigFEDC pFHpHFciiJC BinDFC FEIuFiJC CSHnHIiCi, CdCSDuED FCBieDFiguiFCE
IiNJHESCJHF bn dEVHEFCE FEIuFiJHF SC EeihuF nCSCeiDciJC eHSiEJC, e diC
EeihuFED SFCDCFCE bn pCFIEnCnc E SEnDiDcii IFduFiJHF BC JEFh SHneuI i
bnViHFED bnDFCEhE edCF E eCFViSiiJHF.
Un JHS iIpHFDEnD bn SC pFiVCDC FiBiSEFCE CdiSiCncCi pFHBuSciCi bJ
BCcin Xactorii economico5organiAatoriciE inclu6i@ admini6tra.ia. kn pFiIuJ
FpnB, C VHFgE BC BClVHJDEFCE i pCFdCSciHnEFCE dHFICJHF FEciHnEJC BC
HFhEnilEFC E pFHBuSciCi & SHnSCnDFEFCE, epCSiEJilEFCE, BiVCFeidiSEFCE,
SHHpCFEFCE i SHIginEFCE pFHBuSciCi. YCSCeiD H BClVHJDEFC i pCFdCSciHnEFC
bn SHnDinuEFC inXra6tructura de 2roduc.ie 7i 6ocialE SC indJuCncCEl
eugeDEnciEJ niVCJuJ BC CdiSiCnc EJ pFHBuSciCi. RCdCFiDHF JE EBIinieDFEFC, EiSi
C VHFgE BC pCFdCSciHnEFCE DuDuFHF dHFICJHF i ICDHBCJHF BC BiFiNEFC,
pJEnidiSEFC, eDiIuJEFC CSHnHIiS & E bnDFChuJui ICSEnieI CSHnHIiS.
Un pHJ eCInidiSEDiV bn eHJuciHnEFCE pFHgJCICJHF SC cin BC CdiSiCncE
EBIinieDFFii, SFCFii i iIpJCICnDFii DChniSii i DChnHJHhiiJHF BC
CSHnHIieiFC E FCeuFeCJHF CeDC ShCIED e-J NHESC 7tiin.a. RSCEeDE uFICEl e
ESDiVilClC SCFSCDFiJC dunBEICnDEJC i EpJiSEDC bn pFHIHVEFCE j.M.z. pCnDFu
O7
FCBuSCFCE VHJuIuJui BC IunS, SEnDiDcii BC IEDCFiEJC i CnCFciC BCeDinEDC
pFHBuSciCi, SHneHJiBEFCE FChiIuJui BC CSHnHIii i bIgunDciFCE SEJiDcii
pFHBuSciCi.
Un FHJ iIpHFDEnD pCnDFu inDCneidiSEFCE CSHnHIiCi, FCBuSCFCE
ShCJDuiCJiJHF epCSidiSC BC FCeuFeC bJ EFC bIgunDciFCE calit.ii 2roduc.iei.
RSCEeD eEFSin DFCguiC e BCVin a 1ntregului 2o2orE HgiCSDuJ unCi
pCFIEnCnDC EDCncii i EJ SHnDFHJuJui, dESDHFuJ pFinSipEJ bn EpFCSiCFCE
ESDiViDcii diCSFui SHJCSDiV BC IunS.
MHEDC ESCeFCE i EJDC IeuFi DFCguiC i pHD SHnDFigui JE epHFiFCE
CdiSiCncCi pFHBuSciCi i inDCneidiSEFCE Ci bn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc.
Concluzii
1. n condi(iile economiei de pia( sporirea eficien(ei economice i
sociale a produc(iei este foarte mare.
2. iFCpD SFiDCFiu hCnCFEJilEDHF EJ CdiSiCncCi CSHnHIiSC eCFVCDC niVCJuJ
pFHBuSDiViDcii IunSii eHSiEJC.
3. CCi IEi iIpHFDEnci inBiSEDHFi Ei CdiSiCncCi pFHBuSciCi eHSiEJC eunDr
VHJuIuJ BC IunS, SHneuIuJ BC IEDCFiEJC, VHJuIuJ SEpiDEJuJui,
dHnBHinDCneiViDEDCE.
4. jCnDFu E EVCE H iIEhinC SHIpJCD BCepFC CdiSiCncE ShCJDuiCJiJHF CeDC
nCSCeEF SEFESDCFieDiSE hCnCFEJ E inBiSiJHF VEJHFiSi i bn CPpFCeiC nEDuFEJ.
RSCeDui eSHp eCFVCDC CdiSiCncE CSHnHIiS SHIpEFEDiV E ShCJDuiCJiJHF.
O. kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc pFinSipEJCJC SFiDCFii BC EpFCSiCFC E
ESDiViDcii bnDFCpFinBCFiJHF i diFICJHF eunD pFHdiDuJ i FCnDEgiJiDEDCE bn FEpHFD
Su dHnBuFiJC.
K. CCi IEi iIpHFDEnci dESDHFi i BiFCSciiJC pFinSipEJC BC epHFiFC E
CdiSiCncCi pFHBuSciCi eunDr pFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS, FChiIuJ BC CSHnHIii,
FiBiSEFCE niVCJuJui BC uDiJilEFC E dHnBuFuJHF diPC BC pFHBuSciC,
pCFdCSciHnEFCE eDFuSDuFii CSHnHIiCi, pHJiDiSE inVCeDiciHnEJ HpDiI CDS.
Subiecte de autoevaluare
kn SC SHneD CeCncE CdiSiCncCi CSHnHIiSC E pFHBuSciCi eHSiEJC, SC
eCFVCDC BFCpD SFiDCFiu hCnCFEJilEDHFo
RCBEci SHncinuDuJ SCJHF IEi iIpHFDEnci inBiSEDHFi Ei CdiSiCncCi
CSHnHIiSC E pFHBuSciCi eHSiEJC.
CuI eC SEJSuJCEl CdiSiCncE DHDEJ i SHIpEFEDiV E ShCJDuiCJiJHFo
O8
ZnuICFEci dESDHFii i BiFCSciiJC pFinSipEJC BC epHFiFC E CdiSiCncCi
CSHnHIiSC E pFHBuSciCi, FCBEci SHncinuDuJ ESCeDHFE.
Bibliografie
1. RHSE jCDFu & ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ, ULIM, 1TT7, p.2T -34.
2. RHSE jCDFu & CuJChCFC BiBESDDiSH-ICDHBiS DCeDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^, ULIM, C hiinu, 1TT7, p.20-24.
3. :#$%#' ()*()%+,%+r?58%# *.+ - L ;..)0%#.6 % *). [.r
'#% % 8%)7%, \>]>, 1TTK, .37-O1.
4. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480.
O. .%# [.4. & '.% .%+%+ '-5-,3%5#/ ()/)' '
"00#,%,6()$2<./ ()%*,'. [, %'2 % ,',%,%#',
1TT7. & 1K0 .
K. RCepugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Chiinu , QDEDieDiSE , 2002 WQ.R. 9CRIv^X. - 30K pEh.
OT
Capitolul 4
PLANIFICAREA I PROGNOZAREA
ACTIVITII NTREPRINDERII
1. AElCJC ICDHBHJHhiSC EJC pJEnidiSFii
2. jFinSipEJCJC SHIpEFDiICnDC i inBiSEDHFii pJEnuJui BC BClVHJDEFC E
bnDFCpFinBCFii WdiFICiX
3. ZJEgHFEFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC
4. CHncinuDuJ i IHBuJ BC CJEgHFEFC E pJEnuJui BC gueinCee
4.1. Bazele metodologice ale planificrii
ZdiSiCncE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc bn
IEFC IeuF BCpinBC BC dEpDuJ, SpD BC corect VHF di pFCVluDC pCFepCSDiVCJC
Wbn pJEn EpFHpiED i bnBCpFDEDX BC BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFii, EBiS BC
2rono6ticul ESCeDCi BClVHJDFi. kn JChDuF Su ESCEeDE CeDC nCSCeEF eDuBiCFCE
CPpCFiCncCi IHnBiEJC bn BHICniuJ CJEgHFFii i uDiJilFii pFHnHeDiSuFiJHF
ESDiViDcii CSHnHIiSC, EpJiSEFCE Ci, cinpnBu-eC SHnD BC epCSidiSuJ cFii.
kn ESCeDC SHnBicii CJEgHFEFCE BC SDFC bnDFCpFinBCFC E pFHhFEICJui eu
BC pFHBuSciC eC VE CdCSDuE bn gElE SHnDFESDCJHF BiFCSDC bnShCiEDC bnDFC
pFHBuSDHFi i SHneuIEDHFi, JupnBu-eC bn SHneiBCFEciC nCSCeiDciJC BC
pFHBuSciC, inSJueiV EJC eDEDuJui.
ReDdCJ, ESDiViDEDCE CdiSiCnD E bnDFCpFinBCFiJHF bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi
BC piEc BCVinC pHeigiJ BHEF bn ViFDuDCE CJEgHFFii pJEnuFiJHF BC BClVHJDEFC,
pFHhFEICJHF BC pFHBuSciC, pFHnHeDiSuFiJHF BClVHJDFii eiSiEJ-CSHnHIiSC E
bnDFCpFinBCFiJHF. jCnDFu E BClFBSinE FCpFClCnDFiJC CFHnEDC Bin IinDCE
HEICniJHF BCepFC pJEn SE BiFCSDiV Bin pEFDCE ineDEncCJHF eupCFiHEFC, VE di
nCSCeEF pEFDiSipEFCE ESDiV nCIiNJHSiD E SHJCSDiVCJHF bnDFCpFinBCFii JE DHEDC
eDEBiiJC BC bnDHSIiFC E pJEnuJui FCepCSDiV.
LE eHJuciHnEFCE pFHgJCICJHF pFiVinB bnDHSIiFCE i FCEJilEFCE
pFHhFEICJHF BC pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFiJHF pHEDC SHnDFigui bn IEFC
IeuF dHJHeiFCE IEF{CDinhuJui, E ICDHBCJHF, pFinSipiiJHF i DChniSii
ESCeDuiE. MHDHBED, CeDC FEciHnEJ e diC pCFdCSciHnED i uDiJilED H
ICDHdHJHhiC CPpCFiICnDED BC pJEnidiSEFC.
iC ESCCE bn SHnBiciiJC ESDuEJC JE CJEgHFEFCE pJEnuFiJHF BC BClVHJDEFC E
bnDFCpFinBCFiJHF H IEFC iIpHFDEnc EFC pCFdCSciHnEFCE bn SHnDinuEFC E
metodologiei de planificare, EBiS E DHDEJiDcii BC pFHSCBCiC i IHBEJiDci BC
bnDHSIiFC E pJEnuFiJHF.
K0
jFinSipEJCJC BiFCScii BC pCFdCSciHnEFC E ICDHBHJHhiCi pJEnidiSFii eunDr
RiBiSEFCE hFEBuJui BC EFhuICnDEFC DChniSH-DiincidiS i
CSHnHIiS pFin SEJSuJC E pJEnuFiJHFq
RpJiSEFCE pC eSEF JEFh E nHFIEDiVCJHF i nHFICJHF DChniSH-
CSHnHIiSC pFHhFCeieDC, E BCSHnDFiJHF gEnSEFCq
jCFdCSciHnEFCE bn SHnDinuEFC E eieDCIuJui BC inBiSEDHFi bn eSHpuJ
FiBiSFii hFEBuJui BC CdiSiCnc E pFHBuSciCi & FCBuSCFCE SHneuIuJui
BC IEDCFiEJC i E dHnBHinDCneiViDcii, SFCDCFCE pFHBuSDiViDcii
IunSii, epHFiFCE SEnDiDcii pFHBueCJHF BC SEJiDEDC eupCFiHEF,
EeihuFEFCE inDCneiDcii i CShiJigFFii IinuciHEeC E pJEnuFiJHF.
RpFHEpC bn DHEDC cFiJC Su CSHnHIiC BC piEc BClVHJDED pJEnidiSEFCE i
BiFiNEFCE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii EBCeCE eunD unidiSEDC pFinDF-H einhuF
nHciunC & ESCCE BC 9IEnEhCICnD^. AunHEF, bn JiDCFEDuFE BiBESDiS Bin
ineDiDuciiJC BC bnVcIpnD eupCFiHF Bin wEpHniE EBIinieDFEFCE i pJEnidiSEFCE
eunD pFClCnDEDC SE pC dih. 4.1 s euFeCJCr 13 i 8, p.30Tt.

=
=
cig. 0.1. CHFEpHFDuJ BinDFC pJEnidiSEFC i BiFiNEFCE ESDiViDcii BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii
Unii EuDHFi sVDli 8, p.308-343t BCeSFiu BCeDuJ BC BCDEJiED
pEFDiSuJEFiDciJC pJEnidiSFii ESDiViDcii bnDFCpFinBCFiJHF bn SHnBiciiJC
CSHnHIiCi BC piEc. ?laniXicarea - CeDC IHBEJiDEDCE, pFin SEFC eC pHEDC
EDinhC HgiCSDiVuJ pFCSHnilED bn gElE CPCSuDFii CShiJigFEDC i SHneCSVCnDC E
DuDuFHF HpCFEciuniJHF BC pFHBuSciC. ?laniXicarea & CeDC pFHSCeuJ BC CJEgHFEFC
E pJEnuJui, inSJulpnB pFCViliunCE, dunBEICnDEFCE, SHnSFCDilEFCE i
BCeSFiCFCE ESDiViDcii HgiCSDuJui CSHnHIiS bn pCFepCSDiV EpFHpiED i
bnBCpFDED.
GunBEICnDEFCE pJEnuFiJHF BC BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFii eC CdCSDuCEl
pC gElE eieDCIuJui BC nHFIC i nHFIEDiVC DChniSH-DiincidiSC pFHhFCeieDC.
jFin norm eC bncCJChC IFiICE IEPiIEJ EBIieigiJ E SHneuIuJui BC
IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC, SHIgueDigiJ, CnCFhiC CDS. pCnDFu dEgFiSEFCE unCi
uniDci BC pFHBuSciC WeEu CPCSuDEFCE unui EnuIiD VHJuI BC IunSX BC
SEJiDEDCE eDEgiJiD. formati@ul CeDC IFiIC FCJEDiV. ZJ SEFESDCFilCEl
K1
iiFiNEFCE ESDiViDcii BC
EdESCFi i CSHnHIiSC
WIEnEhCICnDuJX
jJEnidiSEFCE ESDiViDcii
CSHnHIiSC
CHnDFHJuJ EeupFE
CPCSuDFii ESDiViDcii BC
EdESCFi i CSHnHIiSC
iiFiNEFCE pFHBuSciCi jJEnidiSEFCE BC
pFHBuSciC
CHnDFHJuJ EeupFE
pFHBuSciCi
hFEBuJ BC uFiJilEFC E unCJDCJHF BC IunS, HgiCSDCJHF IunSii, SHneuIuJ
ESCeDHFE JE H uniDEDC BC eupFEdEc, hFCuDEDC, VHJuI CDS.
YHFICJC i nHFIEDiVCJC EpJiSEgiJC DFCguiC e diC pFHhFCeieDC, EBiS JE
CJEgHFEFCE JHF e eC cin SHnD BC niVCJuJ SHnDCIpHFEn BC BClVHJDEFC E
DiincCi, DChniSii, DChnHJHhiCi, EJ HFhEnilFii pFHBuSciCi i IunSiiq BC
nCSCeiDEDCE uFiJilFii Bin pJin E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC i E CPpCFiCncCi BC
pFHBuSciC EVEneEDC. YHFICJC i nHFIEDiVCJC DChniSH-CSHnHIiSC eC
CJEgHFCEl JE uFIDHEFCJC SEDChHFii pFinSipEJC sT, p.O4tr
nHFICJC SHneuIuJui BC IunS ViC WSEnDiDEDCE BC DiIp SHneuIED
pCnDFu H uniDEDC BC pFHBue, nHFIC BC IunS JE un pFHBue bnDF-H
EnuIiD uniDEDC BC DiIp, nHFIC BC BCeCFViFC, nHFIC nuICFiSCXq
nHFIC pFiVinB SHneuIuJ BC IEDCFiEJC WnHFIC epCSidiSC pCnDFu
SHneuIuJ BC IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC, SHIgueDigiJ, CnCFhiC, piCeC
BC SHIpJCDEFCXq
nHFIEDiVC pCnDFu dHJHeiFCE unCJDCJHF BC IunS WnHFIEDiVC JE
uDiJilEFCE IEiniJHF, uDiJENuJui, IFSEnieICJHF, ineDEJEciiJHF,
ineDFuICnDCJHFXq
nHFIEDiVC pCnDFu HFhEnilEFCE pFHSCeuJui BC pFHBuSciC WBuFEDE
SiSJuJui BC pFHBuSciC, VHJuIuJ pFHBuSciCi nCdinieEDC, FClCFVCJC BC
IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC, SHIgueDigiJXq
nHFIC FCdCFiDHEFC JE BuFEDE BC bneuiFC E SEpESiDciJHF BC pFHiCSD
EJC bnDFCpFinBCFiJHF, eCSciiJHF, EhFChEDCJHF, ineDEJEciiJHF, uniDciJHF BC
pFHBuSciC SC eC BEu bn CPpJHEDEFC.
iiVCFeCJC nHFIC i nHFIEDiVC SC cin BC CdiSiCncE pFHBuSciCi eunD FCBEDC
bn eShCIE 4.1.
iCeDinEciE SEDChHFiiJHF BC nHFIC i nHFIEDiVC BidCF. YHFICJC
SHneuIuJui BC IunS ViC eCFVCeS bn DCICi pCnDFu BCDCFIinEFCE niVCJuJui BC
pFHBuSDiViDEDC E IunSii, BC uDiJilFC E DiIpuJui BC IunS, eDEgiJiFC E IFiIii
eEJEFiuJui. kn gElE nHFICJHF epCSidiSC EJC SHneuIuJui BC FCeuFeC IEDCFiEJC i
E pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC eC eDEgiJCDC SEnDiDEDCE nCSCeEF BC EnuIiDC
DipuFi i IFSi BC FCeuFeC IEDCFiEJC. YHFIEDiVCJC pCnDFu dHJHeiFCE unCJDCJHF
BC IunS pCFIiD SEJSuJuJ niVCJuJui BC uDiJilEFC E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC.
YHFICJC i nHFIEDiVCJC eCFVCeS JE BCDCFIinEFCE pFCcuJui BC SHeD EJ
pFHBueCJHF.
QieDCIuJ BC nHFIC i nHFIEDiVC FCdCFiDHEFC JE CdiSiCncE pFHBuSciCir
YHFIEDiVCJC CdiSiCncCi SHIpEFEDiVC E dHnBuFiJHF diPC
YHFIEDiVCJC CdiSiCncCi SHIpEFEDiVC E dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC
YHFIEDiVCJC CdiSiCncCi SHIpEFEDiVC E dHnBuFiJHF
K2
YHFIEDiVCJC BC CSHnHIieiFC E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC
YHFIEDiVCJC BC CSHnHIieiFC E dHnBuJui eEJEFiEJ
YHFIEDiVCJC FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF
1. QugeieDCIuJ nHFIEDiVCJHF IEDCFiEJC
2. QugeieDCIuJ nHFICJHF pFiVinB uDiJENCJC nCSCeEFC i uDiJilEFCE JHF
3. QugeieDCIuJ nHFICJHF bn BHICniuJ SHneDFuSciiJHF
4. QugeieDCIuJ nHFICJHF pFiVinB SEpESiDciJC BC pFHBuSciC
O. QugeieDCIuJ nHFICJHF FCdCFiDHEFC JE IunS i eEJEFiu
K. QugeieDCIuJ nHFICJHF i nHFIEDiVCJHF dinEnSiEFC
7. QugeieDCIuJ nHFICJHF eHSiEJ-CSHnHIiSC
QugeieDCIuJ nHFIEniVCJHF pCnDFu HSFHDiFCE nEDuFii
[cOema 0.1. QIQMZMUL iZ YvRMZ zI YvRMRMImZ s1, p.KKt

\)$',%2
)'%,.6!
"00#,%,%
23
0*
\)$',%2
)'%,.6!
"#$%%
8),23
)*,
\)$',%2
"#$%%
$',)%'.623
',)',
\)$',%2
"#$%%
0*'
')'8,'!
(.',2
\)$',%2
0*,*'5%
1. 4*%,$' $',)%'.623
)$',% (*)
2. 4*%,$' )$
(,)8,% 8)-*'%% %
/ %(.6'%% (*)
3. 4*%,$' ,)%,.623
)$(*)
4. 4*%,$' )$
()%*,23
$=,! (*)
5. 4*%,$' )$ ,)-*' %
')'8,! (.',2 (*)
6. 4*%,$' 0%'23
)$ % )$',% (*)
7. 4*%,$' 1%'.6-
"#$%5#%3 )$(*)
8. 4*%,$' )$',%
3)'2 ()%)*2 (*)
FQRSNOP TUVO Q TUVOPSQWUW XYYNZSQWTURSQ JVUQ[WU\RSWP
Not#: (`) - diCSEFC Bin ESCeDC eugeieDCIC inSJuBC H bnDFCEh eCFiC BC nHFIC i
nHFIEDiVC epCSiEJC bn BHICniuJ FCepCSDiV.
K3
YCSCeiDEDCE dunBEICnDFii DChniSH-CSHnHIiSC E pJEnuFiJHF i CdiSiCncCi
pFHBuSciCi Eu pFCBCDCFIinED 6i6temul de indicatori ai 2lanului. InBiSEDHFii
EpJiSEgiJi bn pJEniBiSEFC eC BiVilCEl bnr SEnDiDEDiVi i SEJiDEDiVi, VHJuICDFiSi
i epCSidiSi.
Indicatorii cantitati,i Ei pJEnuJui eC CPpFiI pFin IFiIi a86olute.
iin ESCDiE dES pEFDCr VHJuIuJ BC IFduFi, pFHBuSciE hJHgEJ, VHJuIuJ BC
FCEJilEFC, nuIFuJ BC JuSFDHFi, nuIFuJ IunSiDHFiJHF, dHnBuJ eEJEFiEJ, euIE
pFHdiDuJui, ShCJDuiCJiJC pCnDFu BiVCFeC FCeuFeC BC pFHBuSciC WIEDCFiC pFiI,
IEDCFiEJC, SHIgueDigiJ CDS.X.
Indicatorii calitati,i eunD IDiIi relati@e. Zi CPpFiI CdiSiCncE
pFHBuSciCi, E unHF dESDHFi Ei Ci. Z VHFgE BC pFHBuSDiViDEDCE IunSii, FCBuSCFCE
pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBueCJHF, FCnDEgiJiDEDC, FEnBEICnDuJ dHnBuFiJHF, SEJiDEDC
CDS. knDFC inBiSEDHFii SEnDiDEDiVi i SCi SEJiDEDiVi CPieD H eDFpne inDCFESciunC
i inDCFBCpCnBCnc.
kn eieDCIuJ BC inBiSEDHFi Ei pJEnuJui bnDFCpFinBCFii inBueDFiEJC eC
BieDinh inBiSEDHFii VHJuICDFiSi i epCSidiSi. ]ndicatorii @olumetrici eDEgiJCeS
IFiIiJC EgeHJuDC EJC pFHBuSciCi bn EneEIgJu, EJC unHF pFHSCeC i dESDHFi
iIpJiSEci bn ESCEeDE. QpFC CPCIpJu, VHJuIuJ pFHBuSciCi bn EneEIgJu,
VHJuIuJ SHneuIuJui BC IunS, FCeuFeC IEDCFiEJC CDS. ]ndicatorii 62eciXici
eDEgiJCeS FEpHFDuJ BinDFC BHi eEu SpciVE inBiSEDHFi inDCFBCpCnBCnci, gunHEF,
SHneuIuJ BC IEDCFiC pFiI JE uniDEDCE BC pFHBuSciC, inVCeDiciiJC BC SEpiDEJ JE
uniDEDCE SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC CDS.
jCnDFu SEJSuJEFCE inBiSEDHFiJHF pJEnuJui bn inBueDFiC eC EpJiS
IeuFDHFi bn CPpFCeiC nEDuFEJ, BC IunS i VEJHFiS.
M6urtorii 1n e/2re6ie natural eC bnDFCguincCEl JE pJEnidiSEFCE
VHJuIuJui BC pFHBuSciC i E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC. jCnDFu IeuFEFCE
VHJuIuJui BC pFHBuSCFC E EFDiSHJCJHF HIHhCnC, SC eC BieDinh pFin SHneuIuJ
BC IEDCFiEJC, SEpESiDEDC eEu EJD SFiDCFiu, eC EpJiS m6urtorul 1n e/2re6ie
con@en.ional5natural. QpFC CPCIpJu, DFESDHEFC SEJSuJEDC JE 1O SEi-puDCFC,
SHneCFVC, SEJSuJEDC JE SEpESiDEDCE BC 0,O JiDFi, epun, SEJSuJED JE hFeiICE BC
40, CDS.
v JEFh EpJiSEFC i-Eu heiD m6urtorii 1n e/2re6ie de munc Ei
VHJuIuJui BC pFHBuSciC, CPpFiIED, BC FChuJ, bn nHFIC BC HFC. MeuFDHFii
BC IunS bn bIginEFC Su SCi bn CPpFCeiC nEDuFEJ eC dHJHeCeS JE SEJSuJEFCE
pFHBuSDiViDcii IunSii, IFiIii eEJEFiuJui, eDEgiJiFCE nHFICJHF BC JuSFu CDS.
kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc H IEFC bneCInDEDC Eu m6urtorii 1n
e/2re6ie @aloric DmonetariF. Cu ENuDHFuJ JHF eC eDEgiJCDC BinEIiSE
BClVHJDFii pFHBuSciCi, FiDIuFiJC i pFHpHFciiJC pFHBuSciCi, pC Ci eC epFiNin
K4
DHEDC SHIpEFDiICnDCJC pJEnuJui. kn CPpFCeiC VEJHFiS eC pJEnidiS VHJuIuJ
BC dEgFiSEFC, BC FCEJilEFC i hJHgEJ EJ pFHBuSciCi.
4.2. Compartimentele principale i indicatorii planului de
dezvoltare al ntreprinderii (firmei)
?lanul de deA@oltare a 1ntre2rinderii SupFinBC uFIDHEFCJC
SHIpEFDiICnDC pFinSipEJC sT, p.OKtr
pJEnuJ BC dEgFiSEFC E pDHBuSciCi inBueDFiEJC WpFHhFEIuJ BC
pFHBuSciCXq
pJEnuJ BC BClVHJDEFC E DiincCi i DChniSiiq
pJEnuJ BC epHFiFC E CdiSiCncCi CSHnHIiSC E pFHBuSciCiq
pJEnuJ inVCeDiciiJHF i SHneDFuSciiJHF SEpiDEJCq
pJEnuJ BC EeihuFEFC DChniSH-IEDCFiEJq
pJEnuJ pFiVinB IunSE i SEBFCJCq
pJEnuJ pCnDFu ShCJDuiCJiJC BC pFHBuSciC i FCEJilEFCE pFHBuSciCiq
pJEnuJ dinEnSiEFq
pJEnuJ BClVHJDFii eHSiEJC E SHJCSDiVuJui bnDFCpFinBCFiiq
pJEnuJ BC IeuFi pCnDFu pFHDCSciE nEDuFii i uDiJilEFCE FEciHnEJ E
FCeuFeCJHF nEDuFEJC.
CHIpEFDiICnDuJ SCnDFEJ EJ pJEnuJui BC BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFii
CeDC 2lanul de Xa8ricare a 2roduc.iei D2rogramul de 2roduc.ieF, bn SEFC eC
eDEgiJCeS eEFSiniJC BC dEgFiSEFC E unHF EnuIiDC DipuFi BC pFHBueC bn CPpFCeiC
nEDuFEJ i VEJHFiS, eC pFCVCBC bIgunDciFCE bn SHnDinuEFC E SEJiDcii
pFHBuSciCi.
Un EepCSD iIpHFDEnD EJ BClVHJDFii bnDFCpFinBCFii bJ SHneDiDuiC 2lanul
de deA@oltare a 7tiin.ei 7i teOnicii. kn ESCeDE eC inSJuB ESDiViDciJC BC
CdCSDuEFC E SCFeCDFiJHF DiincidiSC, bneuiFC E nHiJHF DipuFi BC pFHBuSciC,
iIpJiICnDEFC E DChnHJHhiiJHF pCFdHFIEnDC, ICSEnilEFC i EuDHIEDilEFC E
pFHSCeCJHF BC pFHBuSciC, HFhEnilEFC DiincidiS E IunSii, inFDHBuSCFC E
DChniSii BC SEJSuJ bn EBIinieDFEFCE bnDFCpFinBCFii, IeuFiJC pFiVinB
eDEnBEFBilEFCE i EeiSuFEFCE ICDFHJHhiS CDS. ]ndicatorii 2rinci2ali Ei
ESCeFui pJEn eunDr pFHBuSciE bneuiD pCnDFu pFiIE BED bn cEFq niVCJuJ
ICSEnilFii i EuDHIEDilcii IunSii, Su CViBCnciCFCE pFHBuSciCi BC gEl i E
SCJCi EuPiJiEFCq FCBuSCFCE FCJEDiV E nuIFuJui BC JuSFDHFiq SFCDCFCE
pFHBuSDiViDcii IunSii i FCBuSCFCE pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBuSciCi Bin SHnDuJ
iIpJCICDFii FCEJilFiJHF pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS, bIgunDciFCE
SEJiDcii pFHBuSciCi CDS.
KO
Un EJD EepCSD iIpHFDEnD EJ pJEnidiSFii BClVHJDFii bnDFCpFinBCFii CeDC
CJEgHFEFCE 2lanului de ridicare a eXicien.ei economice a 2roduc.iei, bn SEFC
eC inSJuB inBiSEDHFiir FiDIuFiJC BC SFCDCFC E pFHBuSciCi nCDC i IEFdEFC
WhJHgEJCXq FCnFEgiJiDEDCE hCnCFEJq ShCJDuiCJiJC JE 1 JCu pFHBuSciC-IEFdq
FiDIuJ BC SFCDCFC E pFHBuSDiViDcii IunSii i SHDE BC SFCDCFC E pFHBuSciCi
nCDC i IEFdEFC WhJHgEJCX Bin SHnDuJ FiBiSFii pFHBuSDiViDcii IunSiiq
HgcinCFCE pFHBuSciCi nCDC i IEFdEFC WhJHgEJCX JE 1 JCu VEJHEFC ICBiC EnuEJ
E dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC WFEnBEICnDuJ dHnBuFiJHFXq FHnEciE dHnBuFiJHF
SiFSuJEnDCq inBiSEDHFii VHJuIuJui BC SEpiDEJ i SHneuIuJui BC IEDCFiEJC.
?lanul con6truc.iilor ca2itale pFCVCBC SHneDFuSciE nHiJHF
bnDFCpFinBCFi, CPDinBCFCE i FCSHneDFuSciE SCJHF CPieDCnDCq SHneDFuSciE i
JFhiFCE unHF eCScii i HgiCSDC JE bnDFCpFinBCFiJC bn dunSciunCq FCuDiJEFCE
DChniS E bnDFCpFinBCFii bn dunSciunC & IHBCFnilEFCE uDiJENuJui, bnJHSuiFCE
uDiJENCJHF ulEDC Su EJDCJC nHi, IEi pFHBuSDiVCq pCFdCSciHnEFCE DChnHJHhiiJHF
BC pFHBuSciCq ICSEnilEFCE i EuDHIEDilEFCE pFHSCeCJHF BC pFHBuSciC.
]ndicatorii 2rinci2ali Ei ESCeDui pJEn eunDr BEFCE bn CPpJHEDEFC E dHnBuFiJHF
diPC i E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC, E unHF HgiCSDC Su BCeDinEciC BC
pFHBuSciCq epHFiFCE SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC JE bnDFCpFinBCFiJC bn dunSciunC
Bin SHnDuJ FCuDiJFii DChniSC i CdCSDuEFCE unHF IeuFi DChniSH-
HFhEnilEDHFiSCq VHJuIuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i EJ JuSFFiJHF BC SHneDFuScii-
IHnDENq VHJuIuJ HgiCSDCJHF BC SHneDFuSciC nCdinieEDC.
?lanul de a6igurare teOnico5material FCpFClinD un eieDCI BC
SEJSuJC IEDCFiEJC SC FCdJCSD pFHBuSCFCE i SHneuIuJ JE SCJC IEi iIpHFDEnDC
DipuFi BC pFHBuSciC inBueDFiEJ, pJEnuFiJC BC FCEJilEFC E ESCeDCiE.
iCDCFIinEFCE nCSCeiDciJHF BC FCeuFeC IEDCFiEJC EJC bnDFCpFinBCFii i BC
uDiJilEFC E ESCeDHFE DFCguiC e eC dES bn gElE unHF nHFIC pFHhFCeieDC, DChniS
dunBEICnDEDC BC SHneuIEFC E IEDCFiCi pFiIC, IEDCFiEJCJHF, SHIgueDigiJuJui
i CnCFhiCi, pFCSuI i bn gElE unHF nHFIEDiVC DiincidiS dunBEICnDEDC BC
uDiJilEFC E uDiJENuJui, IEiniJHF, ICSEnieICJHF. RSCDi inBiSEDHFi eC
CJEgHFCEl SHnDpnB pC FCBuSCFCE SHneuIuJui epCSidiS BC IEDCFiEJC,
SHIgueDigiJ i CnCFhiC.
LE CJEgHFEFCE 2lanului 2ri@ind munca 7i cadrele eEFSinE pFinSipEJ
CeDC BC E pFCVCBCE FiBiSEFCE eieDCIEDiS E pFHBuSDiViDcii IunSii BFCpD
SHnBiciC pFinSipEJ pCnDFu IENHFEFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC i E hFEBuJui
BC CdiSiCnc E pFHBuSciCi. Un EJD inBiSEDHF iIpHFDEnD Bin SHIpEFDiICnDuJ BED
CeDC dHnBuJ eEJEFiEJ, pFCSuI i SEJSuJuJ BC gEJEnc EJ nCSCeEFuJui
eupJiICnDEF BC IunSiDHFi i dunSciHnEFi i euFeC BC EeihuFEFC E ESCeDHFE.
Un SHIpEFDiICnD hCnCFEJilEFHF EJ pJEnuJui bnDFCpFinBCFii, bn SEFC bi
heCeS FCdJCSDEFC FCluJDEDCJC SHIpEFDiICnDCJHF pFCSCBCnDC, CeDC 2lanul
KK
2entru cOeltuielile de 2roduc.ie 7i realiAarea 2roduc.iei. kn CJ eunD FCdJCSDEDC
pFCcuJ BC SHeD EJ FpHBuSciCi i pFHdiDuJ. RSCeD pJEn eC bnDHSICDC pC gElE
pJEnuJui BC pFHBuSciC i FCEJilEFC E pFHBuSciCi, iIpJCICnDFii FCEJilFiJHF
DiincCi i DChniSii i E EJDHF SHIpEFDiICnDC EJC pJEnuJui hCnCFEJ.
kn 2lanul Xinanciar eC eDEgiJCeS inBiSEDHFii dinEnSiEFi SCi IEi
iIpHFDEncir SEJSuJuJ nCSCeEFuJui BC IiNJHESC SiFSuJEnDC pFHpFii i eEFSiniJC
pFiVinB ESSCJCFEFCE FHDEciCi ESCeDHFEq inDCFESciunCE bnDFCpFinBCFii Su guhCFuJ
BC eDEDq SFCEFCE i uDiJilEFCE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciCq eEFSinE FCdCFiFHEFC
JE pFHdiD. v pEFDC iIpHFDEnD E pJEnuJui dinEnSiEF CeDC pJEnuJ SFCBiDEF.
kn 2lanul de deA@oltare 6ocial a colecti@ului 1ntre2rinderilor 7i
a6ocia.iilor eC pFCVB IeuFiJC pCnDFu eHJuciHnEFCE SCJHF IEi ESDuEJC
pFHgJCIC pCnDFu SHJCSDiVCJC bnDFCpFinBCFii WEeHSiEciCiX pFiVinB BClVHJDEFCE
JHF eHSiEJ, bIgunDciFCE SHnBiciiJHF BC IunS, DFEi i HBihn.
v IEFC bneCInDEDC pCnDFu pFCVCniFCE pHJuFii ICBiuJui EIgiEnD
EFC SHIpEFDiICnDuJ pJEnuJui bnDFCpFinBCFii & 2lanul de m6uri 2entru
2rotec.ia naturii 7i utiliAarea ra.ional a re6ur6elor naturale, SC inSJuBC
EeCICnCE BiFCScii SEr pFHDCSciE i uDiJilEFCE FEciHnEJ E FCeuFeCJHF ESVEDiSC,
pFHFCSciE gElinuJui ECFiEn, pFHDCSciE i uDiJilEFCE FEciHnEJ E DCFCnuFiJHF,
pFHDCSciE i uDiJilEFCE FEciHnEJ E FCeuFeCJHF IinCFEJC.
MHEDC SHIpEFDiICnDCJC pJEnuJui bnDFCpFinBCFii inBueDFiEJC eC EdJ bn
eDFpne inDCFBCpCnBCnc.
4.3. Elaborarea programului de produc(ie
)rogramul de produc$ie eEu pJEnuJ BC pFHBuSciC CeDC SCJ IEi
iIpHFDEnD SHIpEFDiICnD Bin pJEnuJ BC BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFii.
InBiSEDHFii pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC eunDr FiDIuJ BC SFCDCFC E VHJuIuJui
hJHgEJ EJ pFHBuSciCi, dEgFiSEFCE SCJHF IEi iIpHFDEnDC DipuFi BC pFHBueC bn
CPpFCeiC nEDuFEJ WSu inBiSEciE 9inSJueiV pFHBuSciC pCnDFu CPpHFD ^X, inSJueiV
inBiSEDHFuJ pFiVinB SEJiDEDCE pFHBuSciCi sT, p.OT-K4t.
Hemeiul pCnDFu BCDCFIinEFCE bn pJEn E VHJuIuJui BC pFHBuSciC bn
CPpFCeiC VEJHFiS bJ SHneDiDuiC 2lanul de Xa8ricare a 2roduc.iei indu6triale
1n e/2re6ie natural.
QEFSinE de dEgFiSEFC E pFHBuSciCi inBueDFiEJC bn CPpFCeiC nEDuFEJ eC
eDEgiJCDC bn uniDci BC IeuF, SC cin SHnD BC epCSidiSuJ SHneuIuJui JE
EnuIiDC DipuFi BC EFDiSHJC WDHnC, ICDFi, {iJHED-HFC, guSci, SHIpJCDC CDS.X.
UniDciJC BC IeuF eDEgiJiDC bn pJEn eunD HgJihEDHFii pCnDFu DHEDC VCFihiJC BC
BiFiNEFC E pFHBuSciCi. RSCEeDE C nCSCeEF pCnDFu E EeihuFE bnBCpJiniFCE
pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC, bn EeHFDiICnDuJ pFCVluD, FCEJilEFCE pJEnuJui BC
K7
JiVFFi pFin SHHpCFEFC i JiVFFi SHnDFESDuEJC, pFCSuI i pCnDFu bIginEFCE
pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC Su inBiSEDHFii BC SEJiDEDC E pFHBuSciCi.
v pEFDC nCSCeEF E pJEnuJui BC pFHBuSciC bn CPpFCeiC nEDuFEJ CeDC
eEFSinE pFiVinB 1m8unt.irea 1n continuare a calit.ii 2roduc.iei. CEJiDEDCE
SCJHF IEi iIpHFDEnDC DipuFi BC pFHBueC DFCguiC e SHFCepunB JE pEFEICDFii
Ci FChniSH-CSHnHIiSC SCJHF IEi EVEneEDC FCEJilFi EJC DChniSii nEciHnEJC i
eDFinC JE DHEDC eDEBiiJC BC pFHiCSDEFC i dEgFiSEFC E pFHBuSciCi. kn pJEnuFiJC
BC dEgFiSEFC E pFHBuSciCi bnDFCpFinBCFiJHF eunD pFCVluDC eEFSini pFiVinB
eSHEDCFCE Bin pFHBuSciC E EFDiSHJCJHF bnVCShiDC, EBiS E pFHBueCJHF SC nu
SHFCepunB SCFincCJHF ESDuEJC EJC CSHnHIiCi nEciHnEJC i pHpuJEciCi cFii,
SEFC eunD ulEDC IHFEJq eC inBiS DCFICnC SHnSFCDC BC bnJHSuiFC E EFDiSHJCJHF
bnVCShiDC, pFCSuI i nHiJC DipuFi WIHBCJCX BC EFDiSHJC, SC JC VHF bnJHSui pC
SCJC ulEDC.
Indicatorii ,alorici Ei pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC eunDr VHJuIuJ BC
FCEJilEFC i pFHBuSciE hJHgEJ BC IFduFi.
iup @olumul de realiAare a 2roduc.iei eC EpFCSiEl ESDiViDEDCE
CSHnHIiS BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii, EeHSiEciCi, FEIuFii. mHJuIuJ
pFHBuSciCi FCEJilEgiJC eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
]
r
C )
m
G 1
pn&%
E 1
pnJ&2
" D0.1F
unBC `
F
- CeDC VHJuIuJ pFHBuSciCi-IEFd, SHndHFI pJEnuJuiq
Q
pn.1 ,
Q
pn(.2
, & eDHSuFiJC BC pFHBuSciC nCFCEJilED JE bnSCpuDuJ i
dinCJC pCFiHEBCi pJEnidiSEDC.
Un iIpHFDEnD inBiSEDHF EJ pJEnuJui, SC pCFIiDC eDEgiJiFCE VHJuIuJui
DHDEJ EJ pFHBuSciCi inBueDFiEJC, eDFuSDuFE Ci, FiDIuFiJC BC SFCDCFC E
pFHBuSDiViDcii IunSii, FEnBEICnDuJ dHnBuFiJHF i EJci inBiSEDHFi CSHnHIiSi,
CeDC pFHBuSciE-IEFd i pFHBuSciE hJHgEJ.
lolumul 2roduc.iei5marX inSJuBC VEJHEFCEr EFDiSHJCJHF diniDC,
BCeDinEDC FCEJilFii bn CPDCFiHF, E SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC pFHpFii i HgiCSnCJHF
nCinBueDFiEJC Bin bnDFCpFinBCFCE pFHpFiCq E eCIidEgFiSEDCJHF BC pFHBuSciC
pFHpFiC i pFHBuSciCi uniDciJHF BC pFHBuSciC EuPiJiEFC, pFCVluDC pCnDFu
FCEJilEFC bn CeDCFiHFq SHeDuJ JuSFFiJHF Su SEFESDCF inBueDFiEJ, CPCSuDEDC JE
SHIEnB Bin CPDCFiHF eEu pCnDFu hHepHBFiiJC i HFhEnilEciiJC Bin
bnDFCpFinBCFCE pFHpFiC.
lolumul 2roduc.iei glo8ale mgE SC inSJuBC bnDFChuJ VHJuI EJ
JuSFFiJHF, pFCSHnilEDC pCnDFu CPCSuDEFC bn pCFiHEBE FCepCSFiV, inBiSED bn
pJEn, eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
Qg Pm - S + Sf,
W4.2X
unBC S, Sf & eDHSuFiJC BC pFHBuSciC nCdinieED, eCIidEgFiSEDC i
ineDFuICnDC BC pFHBuSciC pFHpFiC JE bnSCpuDuJ i dinCJC pCFiHEBCi pJEnidiSEDC.
K8
mHJuIuJ pFHBuSciCi FCEJilEDC, pFCSuI i EJ pFHBuSciCi-IEFd, eC
eDEgiJCeSr 1n 2lan & bn pFCcuFiJC EnhFH bn VihHEFC EJC bnDFCpFinBCFiJHFq 1n
darea de 6eam & 'X bn pFCcuFiJC SHIpEFEgiJC EJC bnDFCpFinBCFiJHF JE H
EnuIiD BED WEE nuIiDCJC pFCcuFi SHneDEnDCX, nCSCeEFC pCnDFu BCDCFIinEFCE
BinEIiSii BC pFHBuSciCq 8X bn pFCcuFiJC EnhFH EJC bnDFCpFinBCFiJHF, bn VihHEFC
bn pCFiHEBE BC FCdCFinc WpCnDFu SEJSuJEFCE pFCcuJui BC SHeDX.
kn eSHpuJ BC E eC CJiIinE IunSE pFCSCBCnD i E eC eSHEDC bn pFHdiJ
FCluJDEDCJC ESDiViDcii BC pFHBuSciC, BinEIiSE BC pFHBuSciC i inBiSEDHFii SC
BCpinB BC bnDFCpFinBCFC, H eCFiC BC bnDFCpFinBCFi WdiFICX CdCSDuCEl
pJEnidiSEFCE i bi EpFCSiEl ESDiViDEDCE bn dunSciC BC 2roduc.ia net, bn JHSuJ
VHJuIuJui BC FCEJilEFC E pFHBuSciCi.
lolumul 2roduc.iei nete eC eDEgiJCDC pFin eSBCFCE Bin pFHBuSciE-
IEFd Wbn pFCcuFiJC EnhFH EJC bnDFCpFinBCFiJHFX E ShCJDuiCJiJHF IEDCFiEJC bn
ESCJCEi pFCcuFi WEBiS bn pFCcuFiJC ESSCpDEDC JE CJEgHFEFCE pJEnuJuiX, pFCSuI
i E euICi BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC E dHnBuFiJHF diPC. RpJiSEFCE
inBiSEDHFuJui pFHBuSciCi nCDC pCFIiDC CPSJuBCFCE SEJSuJuJui FCpCDED EJ
pFHBueCJHF, eDEgiJiFCE Su IEi IEFC CPESDiDEDC E IEi IuJDHF inBiSEDHFi
iIpHFDEnci Ei SEJiDcii & pFHBuSDiViDEDCE IunSii, FEnBEIDnDuJ dHnBuFiJHF CDS..
jCnDFu EFhuICnDEFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC EJ bnDFCpFinBCFii CeDC
nCSCeEF e eC Biepun BC SEJSuJCJC pFiVinB SEpESiDciJC Ci BC pFHBuSciC. QpFC
CPCIpJu, JE bnDFCpFinBCFiJC WSHIpEniiJCX inBueDFiEJC Bin Q.U.R. pCnDFu
EpFCSiCFCE ESDiViDcii CSHnHIiSC eC dHJHeCDC un eieDCI epCSiEJ BC inBiSEDHFi,
SC pHEDC di BiVilED bn DFCi hFupC pFinSipEJC s11tr inBiSEDHFii BC CeDiIEFCq
inBiSEDHFii ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciCq inBiSEDHFii FCJEDiVi Ei ESDiViDcii
CSHnHIiSC.
jFinDFC indicatorii de e6timare SCi IEi iIpHFDEnci eunDr SiFSuJEciE
WSiFSuJEciE IFduFiJHF eEu VHJuIuJ VEnlFiJHFXq VCniDuJ hJHgEJq VCniDuJ
SHnVCnciHnEJ-nCDq pFHBuSciE SHnVCnciHnEJ-nCDq VCniDuJ Bup pJEDE
BHgpnliJHF JE bIpFuIuDuFi i SFCBiDCq VCniDuJ Bup pJEDE iIpHliDCJHFq VCniDuJ
Bup EShDEFCE DuDuFHF pJciJHF eupJiICnDEFCq JiShiBiDEDCE Bup CdCSDuEFCE
nHiJHF inVCeDicii SEpiDEJC, JiShiBiDEDCE Bup pJEDE BiViBCnDCJHF.
QdCFE BC EpJiSEFC E EnuIiDHF inBiSEDHFi BC EpFCSiCFC E ESDiViDcii
CSHnHIiSC BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFiJHF i SHIpEniiJHF Bin Q.U.R. eC
JiIiDCEl, BC FChuJ, nuIEi JE nCSCeiDciJC hCeDiunii SHnDEgiJC.
LE inBiSEDHFuJ Bin hFupE E BHuE & cOeltuielile de 2roduc.ie & pHD di
FEpHFDEDC ShCJDuiCJiJC pCnDFu pJEDE IunSii, EIHFDilEFC, ShCJDuiCJiJC pCnDFu
EpFHViliHnEFCE DChniSH-IEDCFiEJ CDS.
v iIpHFDEnc BCHeCgiD JE EpFCSiCFCE ESDiViDcii CSHnHIiSC BC
pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFiJHF i SHIpEniiJHF Eu inBiSEDHFii Bin hFupE E DFCiE -
KT
relati@i. RiSi C VHFgE BC BidCFici SHCdiSiCnci, SC SEFESDCFilCEl CdiSiCncE
FCeuFeCJHF BC pFHBuSciC uDiJilEgiJC i BCeDinEciE JHF pFinSipEJ - BC E eCFVi
BFCpD gEl pCnDFu SHIpEFEcii WinDCFFEIuFEJC i bnDFC diFICX.
jFinSipEJuJ inBiSEDHF & indicele randamentului D2roXitului o8.inutF de
la ca2italul in@e6tit eC SEJSuJFEl pFin BHu ICDHBCr pC gElE SEpiDEJuJui
ESciHnEF EJ bnDFCpFinBCFii i pC EE nuIiDE gEl CSHnHIiS. kn pFiIuJ SEl
nuIiDHFuJ dFESciCi FCdJCSD euIE SEpiDEJuJui ESciHnEF, FClCFVCJC dinEnSiEFC i
pFHdiDuJ nCBieDFiguiD EJ bnDFCpFinBCFii, iEF nuIFDHFuJ & IFiICE VCniDuJui
HgcinuD bnEinDC BC iIpunCFCE dieSEJ. kn SEluJ EJ BHiJCE & nuIiDHFuJ dFESciCi,
bn EdEF BC SEpiDEJuJ ESciHnEF, SupFinBC i euIE bIpFuIuDuFiJHF pC DCFICn
Junh EJC bnDFCpFinBCFii, iEF EBCeCE i euIE BEDHFiiJHF pC DCFICn eSuFD i
BCpiFCE SFCBiDuJui Wo@erlraXtX, nuIFDHFuJ inBiSpnB IFiICE VCniDuJui
SHnVCnciHnEJ-nCD.
jFinDFC EJci inBiSEDHFi FCJEDiVi Ei ESDiViDcii CSHnHIiSC, bn HpiniE unHF
EuDHFi sT, p.K3t, DFCguiC ICnciHnEDC BHu hFupC pFinSipEJCr inBiSEDHFii
CdiSiCncCi pFHBuSciCi i inBiSEDHFii pFiVinB eDFuSDuFE ShCJDuiCJiJHF.
]ndicatorii eXicien.ei 2roduc.ieir SHDE VCniDuJui hJHgEJ eEu nCD bn
SiFSuJEciC WVHJuIuJ VpnlFiJHFX EJ bnDFCpFinBCFii, pFHBuSciE SHnVCnciHnEJ-
nCD bn SiFSuJEciC E diFICi, FEpHFDuJ BinDFC IFiICE pFHBuSciCi SHnVCnciHnEJ-
nCDC i ShCJDuiCJiJC eEJEFiEJC. kn EdEF BC ESCDi inBiSEDHFi pFinSipEJi, Bin
pFiIE hFup dES pEDFC i H eCFiC BC inBiSEDHFi pFiVinB pFHBuSDiViDEDCE IunSii,
SEpiDEJuJ, CnCFhiE, SEFC eC dHJHeCeS pC JEFh bn edCFE gueinCeeuJui. kne, BC
FChuJ, ESCDiE nu eunD inBiSEDHFi VEJHFiSi, Si bn CPpFCeiC nEDuFEJ. kn diCSEFC
edCF E gueinCeeuJui Ci bi Eu epCSidiSuJ JHF.
]ndicatorii 6tructurii cOeltuielilor & ESCDiE eunDr SHDE SEpiDEJuJui
EVEneED bn VHJuIuJ VpnlFiJHF, SHDE FClCFVCJHF bn SHeDuJ DHDEJ EJ IEDCFiEJCJHF
i eCIidEgFiSEDCJHF uDiJilEDC.
v IEFC bneCInDEDC bn eieDCIuJ BC inBiSEDHFi Ei ESDiViDcii CSHnHIiSC E
bnDFCpFinBCFiJHF Bin Q.U.R. eC ESHFB inBiSEDHFuJui hCnCFEJilEDHF EJ
CdiSiCncCi pFHBuSciCi & indicelui eXicien.ei Xactoriale totale W]EXtX. QC
SHneiBCF S ESCeDE CeDC SCJ IEi CPESD SFiDCFiu bnDF-un pJEn BC Junh BuFED.
QC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
IEft C ?cnD > GIm G@p" W4.3X
unBC ?cn & VHJuIuJ pFHBuSciCi SHnVCnciHnEJ-nCDCq
> - SHeDuJ dHFcCi BC IunS WdHnBuJ BC eEJEFii pCnDFu IunSiDHFi i
dunSciHnEFiXq
Im& euIE BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC bn EnuJ SuFCnD bn pFCcuFiJC
SHneDEnDC EJC EnuJui SbnB Eu dHeD pFHSuFEDC uFiJENCJC WJE DHEDC DipuFiJC BC
uDiJENXq
70
@p & SHeDuJ IEDCFiCi pFiIC, IEDCFiEJCJHF i eCFViSiiJHF, pFHSuFEDC Bin
CPDCFiHF.
MFCguiC ICnciHnED dEpDuJ S BinEIiSE CdiSiCncCi dESDHFiEJC DHDEJC i
SHIpEFEciiJC inDCFdiFI EJC bnDFCpFinBCFiJHF Bup niVCJuJ ESCeDui inBiSEDHF
pCFIiD EBIinieDFEciCi SHIpEniCi e NuBCSC BCepFC SHIpCDiDiViDEDCE diFICi i
CdiSiCncE Su SEFC eC uDiJilCEl DHEDC DipuFiJC BC FCeuFeC.
RpJiSEFCE CPpCFiCncCi BC SEJSuJEFC E inBiSiJHF ESDiViDcii CSHnHIiSC E
bnDFCpFinBCFiJHF Bin Q.U.R. pHEDC di BC FCEJ dHJHe bn SHnBiciiJC BC dHFIEFC E
FCJEciiJHF BC piEc bn CSHnHIiE RCpugJiSii MHJBHVE.
4.4. Con(inutul i modul de elaborare a planului de business
kn SEluJ EnDFCpFCnHFiEDuJui SCJC IEi dFCSVCnDC eunD pJEnuFiJC i
pFHhFEICJC BC FCEJilEFC E unCi EnuIiDC DFEnlEScii i pFHIHVFii CJCICnDCJHF
pFinSipEJC Bin SEFC eC SHIpunC HpCFEciE BC gueinCee. iES eC CdCSDuCEl
SpDCVE DFEnlEScii bn inDCFESciunC, ESCeDCE DFCguiC pJEnidiSEDC FCepCSDiVq
pJEnidiSEFCE ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC bn SEluJ BED VE VilE un pFHSCe
nCbnDFCFupD, iEF pCnDFu HgcinCFCE FCluJDEDCJHF eSHnDEDC CeDC nCSCeEF
CJEgHFEFCE pFCEJEgiJ E pJEnuJui, pFHhFEIuJui BC ESciunC. ZJEgHFEFCE
pFCEJEgiJ E pFHiCSDuJui EnDFCpFCnHFiEJ E pFiIiD BCnuIiFCE BC plan al
*u(ine((ului s12, p.O48t.
jJEnidiSEFCE ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC, EpJiSED pC eSEF JEFh bn
pFESDiSE cFiJHF BClVHJDEDC, ESuI i bn cFiJC Su CSHnHIiC DFEnliDHFiC, eC
gElCEl pC pJEnuJ BC gueinCee. iup SuI EdiFI gueinCeeIEnuJ SEnEBiEn
i.iHiJ, 9pJEnuJ gueinCeuJui EnDFCpFCnHDiEJ SHneDiDuiC DCICJiE SHnDFESDuJui
BinDFC EnDFCpFCnHF i dinEneieDuJ-inVCeDiDHF. jJEnuJ BC gueinCee CeDC un
pFHSCBCu hCnCFEJ ESSCpDED bn IEnEhCICnD, SC eC dHJHeCDC BC SDFC
SHFpHFEciiJC i ineDiDuciiJC BC DHEDC BiICneiuniJC pCnDFu E eDEgiJi HgiCSDiVCJC i
E pFHpunC SiJC BC EDinhCFC E ESCeDHFE 9s14, p.10, 11t.
jJEnuJ BC gueinCee EFC SpDCVE dunScii. kn pFiIuJ FpnB, ESCeDE C un
BHSuICnD inDCFn, bn SEFC eC eDEgiJCeS HgiCSDiVCJC i eC BCeSFiC eDFEDChiE
hCnCFEJ FCdCFiDHF JE dEpDuJ SuI inDCnciHnCEl bnDFCpFinBCFCE e JC FCEJilClC.
kn ESCeD SEl pJEnuJ eC dHJHeCDC pCnDFu EnEJilE IinuciHEe E iBCii FCepCSDiVC,
VCFidiSEFCE VCFiBiSiDcii Ci, CeDiIEFCE hFEBuJui Ci BC FCEJilEgiJiDEDC, E
CdiSiCncCi BC pC uFIE DFEBuSCFii iBCii bn dEpD. kn EJ BHiJCE FpnB, pJEnuJ BC
71
gueinCee eC dHJHeCDC EBCeCE pCnDFu EDFEhCFCE inVCeDiDHFiJHF eEu HgcinCFCE
SFCBiDCJHF gEnSEFC pCnDFu FCEJilEFCE pFHiCSDuJui s1, p.K7t.
QDFuSDuFE i SHncinuDuJ pJEnuJui BC gueinCee nu eunD eDFiSD FChJCICnDEDC.
QpFC BCHeCgiFC BC pJEnuJ DChniSH-inBueDFiEJ dinEnSiEF WpJEnuJ ESDiViDcii BC
pFHBuSciC EJ bnDFCpFinBCFiiX pJEnuJ BC gueinCee pHEDC EVCE K, 7, 12, 18 i IEi
IuJDC SHIpEFDiICnDC. ZJ CeDC HFiCnDED epFC EDinhCFCE euSSCeuJui IEi EJCe bn
ESDiViDEDCE CSHnHIiSH-dinEnSiEF. iCi pJEnuJ BC gueinCee nu EFC SHncinuD i
eDFuSDuF eDFiSD FChJCICnDEDC, JE CJEgHFEFCE Jui DFCguiC e eC cin SHnD BC
uFIDHEFCJC SHnBicii sT, p. K4-KTt.
1. jJEnuJ BC gueinCe DFCguiC e diC bnDHSIiD pFHdCeiHnieD. iup
SHncinuD i CPDCFiHF eC NuBCS BCepFC SHIpCDCncE EnDFCpFCnHFuJui, SEFC E
CJEgHFED pJEnuJ BC gueinCee. RSCeD BHSuICnD DFCguiC e diC eiIpJu, SJEF i
ESSCeigiJ pCnDFu dHJHeinc.
2. jJEnuJ BC gueinCee DFCguiC e diC BiVilED pC SEpiDHJC
WSHIpEFDiICnDCX. jFiIuJ SHIpEFDiICnD WSEpiDHJX VE BCeFiC HgiCSDiVCJC i
eEFSiniJC EdESCFii EnDFCpFCnHFiEJC. jJEnuJ BC gueinCee DFCguiC e diC bnDHSIiD
EeDdCJ, bnSpD diCSEFC inVCeDiDHF e pHED hei uHF SEpiDHJCJC, pFciJC, punSDCJC
SC bJ inDCFCeCEl. kn ESCeD eSHp DFCguiC pFCVluDC eugBiViliuni dunSciHnEJC
pCnDFu diCSEFC SEpiDHJ. jCnDFu H IEi SHIpJCD i inDuiDiV pCFSCpciC E
indHFIEciCi eC FCSHIEnD SE bn pJEn e dihuFClC DEgCJC, eShCIC, BiEhFEIC.
hFEdiSC.
3. ZeDC nCVHiC BC EpFCSiCFCE HgiCSDiV E pJEEnuJui BC gueinCee. kn
pFiIuJ FpnB DFCguiC e iE SunHDinc BC CJ ICIgFii SHJCSDiVuJui
EnDFCpFCnHFiEJ. CHnDEgiJuJ eEu SHnDEgiJuJ-Cd uFICEl e VCFidiSC IinuciHe
DHEDC SEJSuJCJC dinEnSiEFC. iES C pHeigiJ, pJEnuJ VE di bneHciD i BC EViluJ
EuBiDuJui. Cu EJDC SuVinDC, niSi unuJ Bin inVCeDiDHFii pHDCnciEJi nu DFCguiC e
heCEeS VFCH hFCCEJ bn pJEnuJ BC gueinCee.
4. MFCguiC cinuD JE SHnDFHJ BidulEFCE pJEnuJui BC gueinCee, BCHEFCSC
CJ SHncinC BEDC SHndiBCnciEJC FCdCFiDHEFC JE ESDiViDEDCE EnDFCpFCnHFuJui eEu
hFupuJui BC EnDFCpFCnHFi. GiCSEFC CPCIpJEF EJ pJEnuJui DFCguiC nuICFHDED. kn
HFiSC SEl JE pFiIE dEIiJiEFilEFC E inVCeDiDHFuJui pHDCnciEJ Su pJEnuJ DFCguiC
IEi bnDpi SE ESCeDuiE e i eC pun JE BiepHliciC H eSuFD BCeSFiCFC eEu DEgCJuJ
Su BEDCJC FCepCSDiVC i, BES inVCeDiDHFuJ bi CPpFiI inDCFCeuJ BC SHJEgHFEFC,
EgiE EDunSi i eC VE pFClCnDE pJEnuJ BCDEJiED. iFCpD HpDiI SE eDFuSDuF i
SHncinuD eC SHneiBCF pJEnuJ BC gueinCee, SC SupFinBC EpDC SHIpEFDiICnDC
pFinSipEJC Wdih. 4.2X.
72
vgiCSDiVCJC i eEDSiniJC DFEnlESciCi EnDFCpFCnHFiEJC
RCluIEDuJ, pEFEICDFii CeCnciEJi i
inBiSEDHFii pJEnuJui BC gueinCee
jJEnuJ WpFHhFEIuJX BC ESciuni i
IeuFiJC HFhEnilEDHFiSC
Big& :&2& jJEnuJ BC gueinCe EJ EnDFCpFCnHFiEDuJui
iup SuI eC VCBC Bin ESCEeD eShCI, SHIpEFDiICnDuJ SCnDFEJ EJ
pJEnuJui BC gueinCee CeDC 9vgiCSDiVCJC i eEFSiniJC DFEnlESciCi
EnDFCpFCnHFiEJC ^.
CHIpEFDiICnDuJ 1. O*iecti,ele 'i (arcinile tran/ac$iei antreprenoriale
(proiectului
vgiCSDiVuJ pFinSipEJ EJ gueinCeeuJui CeDC HgcinCFCE pFHdiDuJui.
jJEnidiSpnB DFEnlESciE pFCSHnilED, bn pFiIuJ FpnB DFCguiC SJEFidiSED euIE
pFHdiDuJui pC SEFC eC SHnDCEl i EFhuICnDED SEpESiDEDCE pFHiCSDuJui BC E eC
eHJBE Su H EeCICnCE euI.
ZeDC iIpHFDEnD bn ESCeD SEl, SE i bn hCnCFC JE bnDHSIiFCE pJEnuJui BC
gueinCee, e diC JuED bn SHneiBCFEciC dESDHFuJ DCIpHFEJ. Cu EJDC SuVinDC, bn
EdEF BC euIE pFHdiDuJui pFCSHnilED, DFCguiC e eC DiC, SuI eC VE BieDFigui
ESCEeDE bn DiIp, BES nu SuIVE pDHdiDuJ VE VCni pFCE DpFliu, EVpnB bn VCBCFC
nCSCeiDciJC BC FCeuFeC gnCDi EJC EnDFCpFCnHFuJui i iIpESDuJ indJEciCi, SC
FCBuSC VEJHEFCE eiIpJCJHF SEJSuJC EFiDICDiSC.
kn pFHSCeuJ BC CeDinEFC iniciEJ E FEciHnEJiDcii pFHiCSDuJui EnDFCpFCnHFiEJ
DFCguiC e eC cin SHnD BC dEpDuJ S euIE pFHdiDuJui nCSCeEF e diC HgcinuD
uFICEl E di IuJD IEi IEFC, BCSpD ESCCE pC SEFC EF di puDuD-H HgcinC
EnDFCpFCnHFuJ, BES EIpJEeE IiNJHESCJC ShCJDuiDC bnDF-H gEnS BC CSHnHIii.
kn SEl SHnDFEF eCneuJ pFHiCSDuJui eC FCBuSC JE CdCSDuEFCE unCi eiIpJC
DFEnlEScii dinEnSiEF.
iC FpnB Su HgiCSDiVuJ pFinSipEJ, EuDHFii pJEnuJui BC gueinCee DFCguiC e
FCdJCSDC i EJDC HgiCSDiVC i eEFSinir
o8iecti@e 6ociale & JiShiBEFCE BCdiSiDuJui BC IFduFi i eCFViSiiq
EeEnEFCE ICBiuJui CSHJHhiSq bIgunDciFCE SJiIEDuJui peihHJHhiS bn cEFq
SFCEFCE nHiJHF VEJHFi epiFiDuEJC i SuJDuFEJCq BClVHJDEFCE pHDCnciEJuJlu
73
CEFESDCFieDiSE pFHBueCJHF, IFduFiJHF,
eCFViSiiJHF,
ESHFBEDC SHneuIEDHFuJui
RnEJilE i CeDiIEFCE SHnNunSDuFii piCcCi,
BCedESCFCE, SCFCFCE, VHJuIuJ VpnlFiJHF
ReihuFEFCE Su FCeuFeC E DFEnlESciCi
ZdiSiCncE DFEnlESciCi
DChniSH-DiincidiS i BC SFCEciCq CPDinBCFCE SHnDESDCJHF BC EdESCFi, E FCJEciiJHF
inDCFnEciHnEJCq
ridicarea 6tatutului antre2renorului & BClVHJDEFCE i SHneHJiBEFCE
pHDCnciEJuJui CSHnHIiS EJ EnDFCpFCnHFuJui WinSJueiV pHDCnciEJuJ BC pFHBuSciC,
DChniSH-DChnHJHhiS, DiincidiS, BC pFChDiFC pFHdCeiHnEJ, pFCSuI i epiFiDuEJX.
RSCEeDE eCFVCDC BFCpD SHnBiciC i hEFEnciC E pHeigiJiDcii BC pFHIHVEFC E
DFEnlESciiJHF ViiDHEFC, FiBiSEFC E pFCeDihiuJui EnDFCpFCnHFuJui, BEDHFiD
dEpDuJui S BCVinC IEi SunHeSuD, EFC H FCpuDEciC IEi gun, SEJiDEDCE
eupCFiHEF E IFduFiJHF i eCFViSiiJHFq
alte o8iecti@e 7i 6arcini 62eciale & BClVHJDEFCE SHnDESDCJHF, BCpJEeFi bn
eDFinDEDC, EBCFEFCE JE BiVCFeC EeHSiEcii CDS. [arcinile 62eciale ale
antre2renoriatului & bn pEFDiSuJEF, diJEnDFHpiE, eC IEnidCeD pFin DFEnedCFEFCE
unCi pFci, iEF unCHFi i E bnDFChuJui pFHdiD FCliBuEJ bn dEVHEFCE EJDHF
EnDFCpFCnHFi, HFhEnilEciiJHF diJEnDFHpiSC, dHnBuFiJHF, guhCDuJui. ReCICnCE
ESciuni uFIFCeS, BC FChuJ, eSHpuJ BC E HgcinC EnuIiDC inVCeDicii eEu
dESiJiDci.
CHIpEFDiICnDuJ 2. Re/umatul" parametrii 'i indicatorii principali
ai planului de *u(ine((
RSCeDE C SHIpEFDiICnDuJ hCnCFEJilEDHF EJ pJEnuJui BC gueinCee, bn SEFC
eunD BCeSFiSC iBCiJC pFinSipEJC i SHncinuDuJ pJEnuJui bn IiniEDuF. ZJ DFCguiC
e diC SpD IEi SHnSFCD, JESHniS i SHnVinhDHF, BCHEFCSC EFC IieiunCE e
HdCFC H iIEhinC FCJEDiV SHIpJCD pFiVinB SHncinuDuJ bnDFChuJui pJEn EJ
gueinCeeuJui. zi, BCHEFCSC ESCeD SHIpEFDiICnD CeFC BC gEl, CJ eC CJEgHFCEl
i eC pFCSilCEl bn DHED pCFiHEBE BC bnDHSIiFC E pJEnuJui, eC SHneiBCF
bnShCiEn nuIEi Bup SC E dHeD bnDHSIHD bnDFChuJ pJEn EJ gueinCeeuJui.
CHIpEFDiICnDuJ hCnCFEJilEDHF EJ pJEnuJui BC gueinCee SupFinBCr
HgiCSDiVuJ pFinSipEJ EJ pFHiCSDuJui WDFEnlESciiJCXq SEFESDCFieDiSE pC eSuFD E
pFHBueuJui EnDFCpFCnHFiEJ, FCluJDEDuJui dinEJ pFCVluD bn pJEn i
pEFDiSuJEFiDciJC JHF BieDinSDCq SiJC i IHBEJiDciJC BC FCEJilEFC E HgiCSDiVCJHF
pFHpueCq DCFICnCJC BC FCEJilEFC E pFHiCSDuJui WDFEnlESciiJHFXq ShCJDuiCJiJC
nCSCeEFC pCnDFu FCEJilEFCq CdiSiCncE i FCluJDEDCJC pFCSHnilEDCq BHICniuJ BC
EpJiSEFC E FCluJDEDCJHF.
]ndicatorii generaliAarori 2rinci2alir VHJuIuJ BC dEgFiSEFC i FCEJilEFC
E pFHBuSciCi i eCFViSiiJHF, bnSEeFiJC, IiNJHESCJC pFHpFii i bIpFuIuDEDC,
pFHdiDuJ, FCnDEgiJiDEDCE. ]ndicatoti 62ecialir SEJiDEDCE IFduFiJHF i eCFViSiiJHF
FCEJilEgiJCq SEJiDciJC JHF BieDinSDC, ESHIHBEFCE JE EnuIiDC hueDuFi i SCFincC
EJC SHneuIEDHFiJHF, DCFICnuJ BC FCSupCFEgiJiDEDC E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC,
hFEBuJ eSluD EJ FieSuJui, HgcinCFCE hEFEnDED E FCluJDEDCJHF pFCSHnilEDC.
CHIpEFDiICnDuJ 3. Caracteri(nicele produ(elor" m#rfurilor"
(er,iciilor acordate con(umatorului de c#tre antreprenor
74
kn ESCeD SHIpEFDiICnD EJ pJEnuJui BC gueinCee DFCguiC e dihuFClCr
BEDCJC SHnSFCDC, SEFC e pCFIiD bn IeuFE SuVCniD 9e diC pCFSCpuD^
pFHBueuJ EnDFCpFCnHFiEJ. QpFC CPCIpJu, IHBCJuJ CPpCFiICnDEJ,
SEFESDCFieDiSiJC ESCeDuiE, BCeSFiCFCE, EJDC IHBCJC, dHDHhFEdii CDS.q
indHFIEciE pFiVinB SCFSuJ BC SHneuIEDHFi Ei pFHBueuJui EnDFCpFCnHFiEJ
i SCFincCJC pC SEFC ESCeDE JC VE eEDiedESC WpFHnHeDiSuJ SCFCFii eHJVEgiJC JE
IEFdE bn SEul, BEDCJC BCepFC FChiunC, SEDChHFiiJC BC pHpuJEciC,
HFhEnilEciiJC, SEFC VHF BCVCni pFCpHnBCFCnD, SHndHFI EnEJilCi i pFHhnHlCi
CdCSDuEDC, SuIpFDHFi i SHneuIEDHFi Ei IFdiiq BEDCJC pFiVinB BinEIiSE
SHneuIuJui pFCSHnilED JE ESCEeD IEFd bn BiVCFeC pCFiHEBC BC DiIp,
cinpnBu-eC SHnD BC dESDHFii SC indJuCncCEl SCFincCJC JE IEFdE BEDX.
RCluJDEDCJC EnEJiDiSC BC pFHhnHl EJC CeDiIFii pEFEICDFiJHF eC inSJuB bn
pJEnuJ BC gueinCeeq
pFHhnHlEFCE pFCcuFiJHF, JE SEFC eC pFCeupunC E eC VinBC pFHBueuJ
ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC WpFHBuSciE, IEFdE, JuSFFiJC, eCFViSiiJCX. |inpnB
SHnD BC FEDE bnEJD E indJEciCi, pFCcuFiJC pFVluDC pCnDFu FCEJilEFCE pFHBueuJui
ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC FCpFClinD SCJ IEi BidiSiJ CJCICnD JE bnDHSIiFCE
pJEnuJui BC gueinCee.
CHIpEFDiICnDuJ 4. Inali/a 'i e(timarea con+uncturii pie$ei"
de(facerii" cererii 'i ,olumului de ,.n/#ri
RSCeD SHIpEFDiICnD SHneDiDuiC H SHnDinuEFC nCIiNJHSiD E eDuBiCFii
SCFincCJHF i pFHhnHlFii pFCcuFiJHF. kn CJ eunD pFCBCDCFIinEDC VHJuICJC BC
dEgFiSEFC i FCEJilEFC E IFduFiJHF pC pCFiHEBC BC DiIp bn pFHSCeuJ FCEJilcii
pFHBueuJui EnDFCpFCnHFiEJ.
InVCeDihEciiJC, EnEJilE i CeDiIEFCE piCcCi bn pFHSCeuJ BC CJEgHFEFC E
pJEnuJui BC gueinCee eC gElCEl, pC BC H pEFDC, pC pFHpunCFi, EBiS pHEFD
SEFESDCF BC pFHhnHl, iEF pC BC EJDE, - pC bncCJChCFCE pFCEJEgiJ Su
SuIpFDHFuJ pHDCnciEJ eEu Su HFhEnilEciiJC SHICFSiEJC, BC BCedESCFC E
IFduFiJHF.
kn SEluJ unHF pFHiCSDC IiSi pC DCFICn eSuFD eEu EJ unHF pFHiCSDC
EnDFCpFCnHFiEJC IEFi pC DCFICn Junh eiDuEciE CeDC BidCFiD. kn pFiIuJ SEl eC
pHEDC eDEgiJi Su un hFEB bnEJD BC VCFiBiSiDEDC SCFSuJ SuIpFDHFiJHF,
SHneuIEDHFiJHF pFHBueiJui EnDFCpFCnHFiEJ BED, SCCE SC pCFIiDC e eC pFCVEB
VHJuIuJ BC VpnlFi. kn SEDuJ EJ BHiJCE eiDuEciE C IEi SHIpJiSED.
MHBidiSEFCE SCFCFii JE IEFd, VpnlEFCE ESCeDCiE, SHneuIuJ eC eDEgiJCeS bn
pFHeCSuJ BC CJEgHFEFC E pJEnuJui BC gueinCee pC gElE pFHpunCFiJHF,
CeDiIFiJHF, SEJSuJCJHF, pFHnHeDiSuFiJHF.
7O
kn EdEF BC CeDiIEFCE EnEJiDiS i pFin SEJSuJC E piCcCi BC BCedESCFC
pJEnuJ gueinCeeuJui DFCguiC e pFCVEB i IHBEJiDciJC BC ESDiVilEFC E piCcCi
pFin inDCFICBiuJ IEF{CDinhuJui i EJ EJDHF hCnuFi BC ESDiViDEDC.
LE CJEgHFEFCE ESCeDui SHIpEFDiICnD CeDC nCSCeEF e eC cin SHnD BC
SHnSuFCnci, BC pHeigiJiDciJC i SEpESiDciJC JHF, BC pHJiDiSE pFCcuFiJHF. iC
ESCCE JuSFuJ EeupFE pJEnuJui BC gueinCee DFCguiC e inSJuB i SHFCSDEFCE
VHJuIuJui pFCSHnilED EJ VpnlFiJHF, JupnB bn SHneiBCFEciC SHnSuFCncE.
CHIpEFDiICnDuJ O. )lanul (programul de ac$iuni 'i m#(urile
organi/atorice
CHncinuDuJ ESCeDui SHIpEFDiICnD bn IuJDC pFiVincC BCpinBC BC hCnuJ
ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC WBC pFHBuSciC, SHICFSiEJ, dinEnSiEFX. jFHhFEIuJ
BC ESciuni EnDFCpFCnHFiEJC bn IHB HginuiD inSJuBCr ESDiViDEDCE IEF{CDinh
WFCSJEIE, BCDCFIinEFCE piCcCi BC BCedESCFC, SHnSuFCncii i SHneuIEDHFuJ,
CViBCncE SCFCFii Bin pEFDCE ESCeDuiEXq dEgFiSEFCE pFHBuSciCi WEnDFCpFCnHFiEDuJ
BC pFHBuSciCXq EShiliciE, peDFEFCE, DFEnepHFDEFCE, FCEJilEFCE IFdii
WpEFDiSuJEFiDciJC EnDFCpFCnHFiEDuJui SHICFSiEJXq BCeCFViFCE SuIpFDHFuJui,
inSJueiV pHeDFCEJilEFC.
MeuFiJC HFhEnilEDHFiSC eunD H pEFDC inBiepCneEgiJ E pFHhFEIuJui BC
ESciuni, ShCIEDC e SHnDFiguiC JE FChJCICnDEFCE CPCSuDFii pJEnuJui BC
gueinCee. RSCeDCE eunD IHBEJiDciJC BC BiFiNEFC E FCEJilFii pJEnuJui,
eDFuSDuFiJF HFhEnilEDHFiSC BC EBIinieDFEFC E pFHiCSDuJui, ICnHBCJC BC
SHHFBHnEFC E EESciuniJHF CPCSuDEnciJHF, pFCSuI i IeuFiJC BC eDEgiJiFC E
unHF dHFIC epCSiEJC BC FCDFiguciC E IunSii, BC eDiIuJEFC, eCJCSDEFC i
pFChDiFC E SEBFCJHF WEeihuFEFCE Su SEBFCX, BC CViBCnc i SHnDFHJ CDS.
CHIpEFDiICnDuJ K. 9(igurarea cu re(ur(e a tran/ac$iei
kn ESCeD SHIpEFDiICnD eC CPpun BEDCJC Su pFiViFC JE DipuFiJC i VHJuIuJ
FCeuFeCJHF nCSCeEFC pCnDFu FCEJilEFCE pFHiCSDuJui EnDFCpFCnHFiEJ, euFeCJC i
IihJHESCJC BC HgcinCFC E FCeuFeCJHF.
ReihuFEFCE Su FCeuFeC inSJuBCr FCeuFeCJC IEDCFiEJC WIEDCFiEJC,
eCIidEgFiSEDC, IEDCFiC pFiI, CnCFhiC, SJBiFi, uDiJENC CDS.Xq FCeuFeCJC BC
IunSq FCeuFeCJC dinEnSiEFC WIiNJHESC gnCDi SuFCnDC, inVCeDucii SEpiDEJC,
SFCBiDC, hpFDii BC VEJHEFCXq FCeuFeCJC indHFIEciHnEJC WindHFIEciE eDEDieDuS i
DChniSH-DiincidiSX.
CHIpEFDiICnDuJ 7. Eficien$a tran/ac$iei (proiectului
RSCeD SHIpEFDiICnD BC bnShCiCFC E pJEnuJui BC gueinCee SHncinC
SEFESDCFieDiSE CdiSiCncCi DFEnlESciCi EnDFCpFCnHFiEJC. jFinDFC inBiSEDHFii
hCnCFEJilEDHFi BC gEl Ei CdiSiCncCi eunD inBiSEDHFii 2roXitului i Ei
renta8ilit.ii DFEnlESciCi. kn EdEF BC ESCEeDE, eC cinC SHnD BC CdiSiCncE eHSiEJ
i DChniSH-DiincidiS WHgcinCFCE unHF FCluJDEDC DiincidiSC nHiX. MHD EiSi C
7K
FEciHnEJ e diC EnEJilEDC SHneCSincCJC pC DCFICn Junh EJC DFEnlESciCi
EnDFCpFCnHFiEJC.
4.5. Practica interna(ional de fundamentare a proiectelor
kn pFESDiSE inDCFnEciHnEJ BC dunBEICnDEFC E pFHiCSDCJHF eC EpJiS IEi
IuJci inBiSEDHFi hCnCFEJilEDHFi, SC pCFIiD pFChDiFCE BCSiliCi pFiVinB
FEciHnEJiDEDCE inVCeDiFii EnuIiDHF IiNJHESC. jFinDFC ESCDiEr VEJHEFCE SuFCnD
nCDq FCnDEgiJiDEDCEq SHCdiSiCnDuJ inDCFn EJ CdiSiCncCiq pCFiHEBE BC FCeDiDuiFC E
inVCeDiciiJHF SEpiDEJCq eSuFhCFCE IEPiIEJ BC SEpiDEJq nHFIE ESDiViDcii
FCnDEgiJC sO, p.KT-70t.
]ndicatorii @alorii curente nete WEE nuIiDuJ CdCSD CSHnHIiS
inDChFEJX SHneDiDuiC BidCFCncE BinDFC VCniDuJ DHDEJ BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi,
SEJSuJED pCnDFu pCFiHEBE BC FCEJilEFC E pFHiCSDuJui, i euIE DuDuFHF DipuFiJHF
BC ShCJDuiCJi bn ESCCEi pCFiHEB, cinpnBu-eC SHnD BC dESDHFuJ DCIpHFEJ WSu
BCSHnDEFCE VCniDuFiJHF i ShCJDuiCJiJHF pFHVilHFiiX.
Renta8ilitatea eC SEJSuJCEl SE FEpHFD EJ pFHdiDuJui dEc BC
inVCeDiciiJC SEpiDEJC eEu FEpHFDuJ pFHdiDuJui dEc BC SEpiDEJuJ ESciHnEF.
InBiSEDHFuJ eC SEJSuJCEl pCnDFu diCSEFC En BC FCEJilEFC E pFHiCSDuJui
EnDFCpFCnHFiEJ i SE IFiIC EnuEJ ICBiC. CHnSHIiDCnD eC cinC SHnD i BC
iIpunCFCE dieSEJ.
4oeXicientul intern al eXicien.ei eC BCDCFIin SE VEJHEFC indCFiHEF E
FCnDEgiJiDcii SC EeihuF ChEJiDEDCE Su lCFH E CdCSDuJui inDChFEJ, SEJSuJED
pCnDFu DCFICnuJ CSHnHIiS EJ ViCcii inVCeDiciiJHF. jFHiCSDuJ CeDC SHneiBCFED
FCnDEgiJ, BES SHCdiSiCnDuJ inDCFn EJ CdiSiCncCi nu C IEi NHe BC VEJHEFCE Jui
indCFiHEF iniciEJ.
?erioada de re6tituire a in@e6ti.iilor ca2itale eC EpJiS pC eSEF
JEFh bn pFESDiSE inDCFnEciHnEJ SE DCFICn BC FCSupCFEgiJiDEDC E inVCeDiciiJHF
SEpiDEJC. kn ESCeD SEl inBiSEDHFuJ FCpFClinD nuIFuJ BC Eni, pC pEFSuFeuJ
SFHFE VCniDuJ BC JE VpnlFi, Iinue ShCJDuiCJiJC EBIinieDFEDiVC dunSciHnEJC,
SHIpCneCEl pFinSipEJCJC inVCeDicii SEpiDEJC. knDFCgEFCE, BES DFCguiC eEu nu
pCFiHEBE BC FCeDiDuiFC e diC Su BCSHnDFi eEu dF ESCeDCE, FIpnC
BCHSEIBED BieSuFEgiJ.
[curgerea ma/imal de ca2ital & SHneDiDuiC VEJHEFCE SCE IEi
nChEDiV E pFiIuJui inBiSEDHF WVEJHEFCE SuFCnD nCDX, SC eC SEJSuJCEl pFin
DHDEJ SuIuJEDiV. RCdJCSD BiICneiuniJC nCSCeEFC EJC pFHiCSDuJui dinEnSiEF i
DFCguiC e diC bIginED Su euFeCJC BC ESHpCFiFC E DuDuFHF ShCJDuiCJiJHF.
forma renta8ilit.ii & IFiICE IiniIEJ E pEFDiBCi BC pFHBuSciC
dEgFiSED, bn SEluJ SFCiE eC EeihuF 9pFHdiDuJ nuJ ^, VCniDuJ BC JE VpnlEFC
CeDC ChEJ Su ShCJDuiCJiJC BC pFHBuSciCr
77
Norma renta*ilit#$ii C C-eltuielile con(tante "
)re$ul (pecific E C-eltuielile ,aria*ile (pecifice
jucin EJD eDFuSDuF E pJEnuJui BC gueinCee C ESSCpDED bn SEluJ HgcinCFii
SFCBiDCJHF BC JE gnSiJC HSSiBCnDEJC. kn ESCeD SEl pJEnuJ BC gueinCee inSJuBC,
BC FChuJ, uFIDHEFCJC SHIpEFDiICnDC sT, 70-71t.
1. ]ntroducere 7i inXorma.ia general. QC CPEIinCEl dHFIE NuFiBiS
i eC HdCF H BCeSFiCFC eSuFD E ESniViDcii, eC BCeSFiC i eC CPpJiS
ieDHFiE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii, CVCniICnDCJC FCSCnDC i SuFCnDC,
pFin SEFC E DFCSuD.
2. E6timarea a2ortului. QC EFED SpDCVE EepCSDC iIpHFDEnDC EJC
ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii, inSJulpnB pHliciE Ci pC piEc, FCpuDEciE,
eieDCIuJ BC VEnlFi CDS.
3. Ye6crierea 2roduc.iei 7i a 2ie.ei de de6Xacere.
4. ]n@e6tiga.iile 7i ela8orrile. QC BCeSFiu pFinSipEJCJC BiFCScii BC
SCFSCDEFC, inSJueiV SCJC IEi iIpHFDEnDC pFHhFEIC i iniciEDiVC.
O. ?roduc.ia 7i ca2acit.ile de 2roduc.ie. QC BCeSFiC eDEFCE pFHBuSciCi
i E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFii.
K. ?er6onalul 7i rela.iile de munc.
7. drganiAarea 7i admini6tra.ia. kn EdEF BC eShCICJC HFhEnilEDHFiSC
hCnCFEJC, eC inSJuB, pC eSuFD, BEDCJC giHhFEdiSC EJC pCFeHEnCJHF
HdiSiEJC BC FEnh eupCFiHF i EJC EJDHF SHJEgHFEDHFi Ei EBIinieDFEciCi.
8. Materiale huridice. QC BCeSFiu pC eSuFD SCJC IEi iIpHFDEnDC dHeDC i
ESDuEJC ESciuni bn uBCSED i EFgiDFEN, bn JChDuF Su ESDiViDEDCE BC
pFHBuSciC.
T. ]nXorma.ia Xinanciar. QC CPEIinCEl FEpHEFDCJC dinEnSiEFC Bin
uJDiIii SinSi Eni i eC dESC pFHnHeDiSuJ pC SinSi Eni EJ eDFii
dinEnSiEFC.
10. WicOiditatea. QC CPpunC EnEJilE BEDHFiiJHF, eDEFCE IiNJHESCJHF
SiFSuJEnDC, eC B BCeSFiCFCE EFDiSHJCJHF BC iIpunCFC dieSEJ E
SHIpEniCi i FCdCFiDHF JE BEDHFiiJC Ci.
11. 4ontractele. QC dESC BCeSFiCFCE DuDuFHF SHnDFESDCJHF eEu
ESHFBuFiJHF, bn SEFC CeDC iIpJiSEF bnDFCpFinBCFCE.
12. blte a62ecte ale ge6tiunii conta8ile. QC CPpunC pC eSuFD
pFHpFiCDEDCE nCbnFChieDFED WEpEFDEICnDC, hHDCJuFi, epiDEJC,
pFHdiJESDHFii CDS.X.
iC ICnciHnEF rolul mar`etingului ca 6i6tem 6trategic de ditihare 7i
2laniXicare la 1ntre2rindere. LE IENHFiDEDCE bnDFCpFinBCFiJHF CJEgHFEFCE
pJEnuJui BC ESDiViDEDC IEF{CDinh eC dESC bn pEFEJCJ Su bnDHSIiFCE pJEnuJui BC
ESDiViDEDC EnDFCpFCnHFiEJ, E pJEnuJui BC gueinCee. MEi eue e-E BCIHneDFED S
pJEnuJ ESDiViDcii IEF{CDinh eC inDChFCEl HFhEniS bn pJEnuJ BC gueinCee.
78
iES bne C VHFgE BC eHJuciHnEFCE unHF pFHgJCIC BC pCFepCSDiV bn
BHICniuJ IEF{CDinhuJui, pJEnuJ BC ESDiViDEDC IEF{CDinh eC CJEgHFCEl bn
SEBFuJ pJEnuJui eDFEDChiS EJ bnDFCpFinBCFii, SHIpEniCi pCnDFu DFCi-SinSi Eni.
CHnSHIiDCnD JE gElE CJEgHFFii pJEnuJui eDFEDChiS eC EdJ BEDCJC BC JE EnEJilE
pCFepCSDiVCJHF BC BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFii, EVpnBu-eC EnuIiDC pFHpunCFi
pFiVinB IHBidiSEFCE ICBiuJui CPDCFiHF bn SEFC dunSciHnCEl. ZJCICnDuJ
SCnDFEJ EJ ESCeDCi EnEJilC CeDC BCDCFIinEFCE pHliciCi diFICi bn SHnSuFCncE
pCnDFu piCcCJC BC BCedESCFC E pFHBuSciCi eEJC.
Concluzii
1. kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc ESDiViDEDCE CdiSiCnD E
bnDFCpFinBCFii, diFICi bn IEFC IeuF BCpinBC BC CJEgHFEFCE unHF pJEnuFi
HpDiIC BC BClVHJDEFC.
2. YCSCeiDEDCE dunBEICnDFii DChniSH-CSHnHIiSC E pJEnuFiJHF
pFCeupunC CPieDCncE unui eieDCI BC inBiSEDHFi pCnDFu diCSEFC pJEn.
InBiSEDHFii, SC eC EpJiS bn pJEnidiSEFC, eC BiVilCEl bn SEnDiDEDiVi, SEJiDEDiVi,
VHJuICDFiSi i epCSidiSi.
3. jCnDFu SEJSuJEFCE inBiSEDHFiJHF pJEnuJui eC dHJHeCeS IeuFDHFi bn
CPpFCeiC nEDuFEJ, BC IunS i VEJHFiS. jFiHFiDEDCE IeuFDHFiJHF bn
CPpFCeiC nEDuFEJ SHneD bn dEpDuJ S Ci EeihuF HgcinCFCE VEJHFiJHF
SEnDiDEDiVC i E SEFESDCFieDiSiJHF SEJiDEDiVC EJC unHF eEu EJDHF inBiSEDHFi.
4. jJEnuJ BC BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFii, diFICi inSJuBC, BC FChuJ,
lCSC SHIpEFDiICnDC-Dip. YuIFuJ BC SHIpEFDiICnDC i SHncinuDuJ JHD eC
pHEDC IHBidiSE, bn dunSciC BC IFiICE i epCSidiSuJ bnDFCpFinBCFii, diFICi.
O. CHIpEFDiICnDuJ SCnDFEJ EJ pJEnuJui BC BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFii
CeDC pFHhFEIuJ BC pFHBuSciC, JE gElE SFuiE eC EdJ pJEnuJ BC dEgFiSEFC E
pFHBuSciCi bn CPpFCeiC nEDuFEJ.
K. LE bnDFCpFinBCFiJC inBueDFiEJC Bin Q.U.R. eC EpJiS un eieDCI
epCSidiS BC inBiSEDHFi. YHci ESCDi inBiSEDHFi pHD di unici bn DFCi hFupCr
inBiSEDHFi BC CeDiIEFC, inBiSEDHFii ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC, inBiSEDHFii
FCJEDiVi Ei ESDiViDcii CSHnHIiSC.
7. kn pFESDiSE Bin eDFinDEDC, iEF bn uJDiIuJ DiIp i bn pFESDiSE
bnDFCpFinBCFiJHF EuDHhDHnC, H JEFh FeppnBiFC i-E heiD pJEnidiSEFCE ESDiViDcii
EnDFCpFCnHFiEJC. iFCpD BHSuICnD EJ ESCeDCi pJEniBiSFi eCFVCDC pJEnuJ BC gueinCee.
1u*iecte de autoe,aluare
1. CuI eC IHBidiS pJEnidiSEFCE i pFHhnHlEFCE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii bn
SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEco
2. CC SHIpEFDiICnDC i inBiSEDHFi Ei pJEnuJui bnDFCpFinBCFii SunHEDCcio
7T
3. ZPpunCci SHncinuDuJ i pEFDiSuJEFiDciJC inBiSEDHFiJHF SC eC EpJiS JE
bnDFCpFinBCFiJC inBueDFiEJC Bin Q.U.R.
4. ZPpunCci SHncinuDuJ pJEnuJui BC gueinCee EnDFCpFCnHFiEJ.
O. ZPpJiSEci IHBuJ BC CJEgHFEFC E pJEnuJui BC gueinCee.
Bibliografie
1. RHSE jCDFu & ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ, ULIM, Chiinu, 1TT7. &
2K4p.
2. RHSE jCDFu & jFCViliunC CSHnHIiS. MEnuEJ, ULIM, Chiinu, 1TT8. &
272p.
3. RHSE jCDFu & jFCViliunCE BClVHJDFii eHSiHCSHnHIiSC bn SHnBiciiJC BC
piEc WmetodologieE 2rinci2iiE e/terien. mondialX. ULIM, Chiinu,
2000. &2K4p
4. AHg CHneDEnDin R. .E. & Z SHnHIiE bnDFCpFinBCFii. AuSuFCDi, RQZ, 1TT7.
& 2TKp.
O. pa8a d.E fi. l. 5 ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiD.
UniVCFeiDcii 9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
K. qr8ule6cu 4. WSHHFBHnEDHFX - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii.
ZBiDuFE ZSHnHIiS, AuSuFCDi, 1TTO.
7. d2rei ]on r ZSHnHIiE diFICi. ZBiDuFE LUu LIARIQ, AFEHV, 1TT4. &
13Op.
8. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. &
[.r >\`-[, 1TT8. & 41K .
T. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%,
\>]>, 1TTK, & KK7 .
10. `'!8)/ ..% *). _)$2! "#$%5#%! .')6. & 3- %*.&
[.r >\`-[, 2002. & 480.
11. U)' >.;., )-1#%! ;.. 4#'',.% 3+!,!
*+,.6,% LL _a & "#$%#', (.%,%#', %*./%+. 1TT0,
12, T7-104.
12. U-) "#$%#%r ?58%# L 4* )*...`'!8)/'. & >\`-[,
1TT7. &720 .
13. :!%,% ., ')-3%, ]. )/'%'1%+ % -()'.% ()%*,$.
U-) $*7$,'. & >*. [> (%%, 1TTO.
14. !. . U'# *'',6 ()*()%+,%r (). '/.. & ]'..%,1TT1. &
.10, 11.
1O. RCepugJiSE MHJBHVEr BiICneiuniJC FCdHFICJHF. CHJ. BC EuDHFi. CHHFB.r
M.}HJCnSH, m.ZEguJiSE .E., Ch., 2002.- 344 p.
1K. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC
2002. Ch.r QDEDieDiSE, 2002 WWQ.R.^CFiH^. - 30K p.
80
Capitolul 5
PERSONALUL NTREPRINDERII,
LOCURILE DE MUNC,
PRODUCTIVITATEA MUNCII
1. jCFeHnEJuJ bnDFCpFinBCFii, eDFuSDuFE Jui i inBiSEDHFii uDiJilFii FCeuFeCJHF
BC IunS
2. YHFIEFCE IunSii
3. jFHBuSDiViDEDCE IunSii
4. MHDiVEFCE i FCDFiguciE IunSii.
O. LHSuFiJC BC IunS. jFHgJCICJC HIENuJui.
5.1. Personalul ntreprinderii, structura lui i indicatorii
utilizrii resurselor de munc
RCeuFeCJC BC IunS JE bnDFCpFinBCFC SHneDiDuiC unCi pCFIEnCnDC
pFCHSupFi Bin pEFDCE EBIinieDFEciCi bnDFCpFinBCFii. RHJuJ FCeuFeCJHF BC
IunS EJC bnDFCpFinBCFii SFCDC CeCnciEJ bn pCFiHEBE FCJEciiJHF BC piEc.
CFCEFCE unui SHJCSDiV BC IunS ginC bnShChED CeDC unE Bin eEFSiniJC
pFinSipEJC EJC EnDFCpFCnHFuJui. RSCeD SHJCSDiV DFCguiC e SHneDiDuiC H CShip
uniDEF BC pEFDCnCFi i EBCpci Ei ESCJHEi iBCi, SEpEgiJ e SHnSEp i e
FCEJilClC inDCnciiJC SHnBuSCFii bnDFCpFinBCFii. YuIEi CE pHEDC hEFEnDE
euSSCeuJ ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC bnDFu pFHepCFEFCE bnDFCpFinBCFii.
GHFcE BC IunS WpCFeHnEJuJX bnDFCpFinBCFii CeDC pFinSipEJE FCeue E
HFiSFCi bnDFCpFinBCFi, BC SEJiDEDCE i CdiSiCncE uDiJilDii SFCiE bn IEFC
IeuF BCpinB FCluJDEDCJC ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii i SHIpCDiDiViDEDCE Ci.
RCeuFeCJC BC IunS pun bn IiSEFC CJCICnDCJC IEDCFiEJC EJC pFHBuSciCi,
SFCCEl pFHBueuJ, VEJHEFCE i pFHBueuJ EBuhDHF eug dHFI BC pFHdiD.
CEBFCJC eEu pCFeHnEJuJ bnDFCpFinBCFii i IHBidiSFiJC Bin SHIpHnCncE
JHF Eu EnuIiDC SEFESDCFieDiSi SEnDiDEDiVC, SEJiDEDiVC i eDFuSDuFEJC, SC pHD di
SEJSuJEDC i FCdJCSDEDC, Su un hFEB FCJEDiV BC CPESDiDEDC, pFin inDCFICBiuJ
uFIDHFiJHF inBiSEDHFi BC VEJHEFC EgeHJuD i FCJEDiV s1, p.208-20Ttr
81
nuIFuJ eSFipDiS i CdCSDiV EJ JuSFDHFiJHF bnDFCpFinBCFii i WeEuX EJ
eugBiViliuniJHF inDCFnC, EJ unHF SEDChHFii i hFupuFi BC JuSFDHFi SHndHFI
eiDuEciCi BC JE H EnuIiD BEDq
nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ JuSFDHFiJHF bnDFCpFinBCFii i WeEuX EJ
eugBiViliuniJHF inDCFnC SHndHFI eiDuEciCi BC JE H EnuIiD BEDq
nuIFuJ eSFipDiS EJ JuSFDHFiJHF bnDFCpFinBCFii i WeEuX EJ eugBiViliuniJHF
inDCFnC bnDF-H EnuIiD pCFiHEB BC DiIpq
pHnBCFCE JuSFDHFiJHF Bin EnuIiDC eugBiViliuni WhFupuFi, SEDChHFiiX bn
nuIFuJ DHDEJ EJ JuSFDHFiJHF bnDFFpDinBCFiiq
FiDIuJ BC SFCDCFC WSHIpJCDEFCX E nuIFuJui BC JuSFDHFi JE
bnDFCpFinBCFC bnDF-H EnuIiD pCFiHEB BC DiIpq
SEDChHFiE ICBiC E JuSFDHFiJHF BC JE bnDFCpFinBCFCq
pHnBCFCE dunSciHnEFiJHF Su eDuBii eupCFiHEFC eEu ICBii BC epCSiEJiDEDC bn
nuIFuJ DHDEJ EJ dunSciHnEFiJHF i WeEuX EJ JuSFDHFJHF bnDFCpFinBCFiiq
VCShiICE ICBiC bn IunS JE epCSiEJiDEDCE FCepCSDiV E SHnBuSFHDiJHF i
epCSiEJiDiJHF BC JE bnDFCpFinBCFCq
dJuSDuEciE SEBFCJHF, EVpnB bn VCBCFC pFiIiFCE i BiepinigiJilEFCE
JuSFDHFiJHFq
BHnEFCE Su dHnBuFi E IunSii JuSFDHFiJHF i WeEuX E EnhENEciJHF JE
bnDFCpFinBCFC CDS.
Caracteristica cantitativ a resurselor de munc (personalului)
bnDFCpFinBCFii eC BCDCFIin, bn pFiIuJ FpnB, Su ENuDHFuJ unHF EeCICnCE
inBiSEDHFi SE nuIFuJ eSFipFiS, nuIFuJ CdCSDiV i nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ
JuSFDHFiJHF.
fumrul 6cri2tic al lucrtorilor bnDFCpFinBCFii & CeDC nuIFuJ eSFipDiS
EJ JuSFDHFiJHF bnDFCpFinBCFii JE H EnuIiD BED, inSJueiV pCFeHEnCJC pFiIiDC
eEu CJigCFEDC Bin JuSFu bn ESCEeD li.
fumrul eXecti@ & nuIFuJ eSFipDiS EJ JuSFDHFiJHF SEFC e-Eu pFClCnDED
JEJuSFu. iidCFCncE BinDFC nuIFuJ CdCSDiV i eSFipDiS EJ JuSFDHFiJHF
SEFESDCFilCEl nuIFuJ BC bnDFCFupFi BC H li bnDFCEh WSHnSCBii, bIgHJnViFi,
BCpJEeFi CDSX.
fimrul 6cri2tic mtdiu EJ JuSFDHFiJHF bn DiIp BC H Jun eC SEJSuJCEl
pFin bneuIEFCE nuIFuJui eSFipDiS BC JuSFDHFi bn diFSEFC li SEJCnBEFieDiS E
Junii, inSJueiV liJCJC BC eFgDHEFC i BC HBihn, % bIpFciFCE euICi HgcinuDC
JE nuIFuJ BC liJC SEJCnBEFieDiSC EJC Junii.
jCnDFu E FCBuSC dJuSDuEciE SEBFCJHF H IEFC iIpHFDEnc EFC 6i6nemul de
retri8u.ie a muncii. RSCeDE DFCguiC ediC dJCPigiJ, eeniIuJClC epHFiFCE
pFHBuSciViDcii IunSii, e Eigun eudiSiCnD CdCSD IHDiVEciHnEJ. CFCDCFCE
82
FCDFiguciCi IunSii nu DFCguiC e BCpCEeS FiDnuJ BC SFCDCFC E
pFHBuSDiViDcii i CdiSiCncCi IunSii vIEFC bneCInDEDC EFC BC EeCICnCE
HFhEnilEFCE pFHSCeCJHF BC pFHBuSciC.
drganiAarea muncii 7i a dirihrii colecti@ului 1ntre2rinderii SupFinBCr
EnhENEFCE SHJEgHFEDHFiJHF bn SEluJ S CPieD JHSuFi BC IunS VESEnDCq
FCpEFDilEFCE JuSFDHFiJHF bn SHFCepunBCFC Su eieDCIuJ BC pFHBuSciCq
BieDFiguiFCE bn FpnBuFiJC JHF E HgJihEciiJHF FCepCSDiVCq pFChDiFCE i
pCFdCSciHnEFCE SEBFCJHFq eDiIuJEFCE IunSiiq pCFdCSciHnEFCE HFhEnilFii
IunSiiq pFCHSupEFCE pCnDFu pFHgJCICJC JuSFDHFiJHF, SEFC Eu BCVCniD un
euFpJue EJ dHFcCi BC IunSJE bnDFCpFinBCFCE BED Bin BidCFiDC SEulC.
LE eCJCSDEFCE SEBFCJHF H IEFC iIpHFDEnc EFC SHnDFESDuJ BC IunS.
Ctructura personalului. YuIFuJ DHDEJ EJ pCFeHEnCJHF SEFC JuSFCEl
JE bnDFCpFinBCFC eC BiVilCEl bn BHu SEDChHFiir 2er6onalul indu6trial de
2roduc.ie, HSupED bn pFHBuSciC i BCeCFViFCE ESCeDCiEq 2er6onalul
organiAa.iilor neindu6triale & bn DCICi, JuSFDHFii hHepHBFiCi JHSEDiV-
SHIunEJC, Ei ineDiDuciiJHF BC SHpii i eEniDEF-ICBiSEJC, SC EpEFcin
bnDFCpFinBCFii.
^n categoria muncinorlor eunD inSJui JuSFDHFii bnDFCpFinBCFii,
iIpJiSEci nCIiNJHSiD bn SFCEFCE VEJHFiJHF IEDCFiEJC eEu bn pFCeDEFCE
eCFViSiiJHF BC pFHBuSciC i DFEnepHFD. MunSiDHFii eC bIpEFD bnr BC gEl i
EuPiJiEFi. CHFEpHFDuJ JHF eC FCJiCdCEl bn inBiSEDHFuJ EnEJiDiS EJ ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFii.
Indicatorii privind utilizarea resueselor de munc
CHCdiSiCnDuJ nuIFuJui IunSiDHFiJHF BC gEl n
n..I.0
. eC BCDCFIin Bup
diFIuJEr
^
n..m.0
1 - N
s.m.
/ N
p
. , WO.1X
unBC f
e.I
. & nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ IunnSiDHFiJHF EuPiJiEDi JE
bnDFCpFinBCFC, bn eCScii, eCSDHEFC, pCFeHEnCq
f
)
- nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ pCFeHnEJuJui JE bnDFCpFinBCFC, bn
eCScii, eCSDHEFC, pCFeHEnCq
[2eciali7tii 7i conductorii CdCSDuCEl HFhEnilEFCE i BiDiNEFCE
pFHSCeuJui BC pFHBuSciC JE bnDFCpFinBCFC.
iin SEDChHFiE dunSciHnEFiJHF dES pEFDC JuSFDHFii SC eC HSup BC dinEncC
i BCSHnDFi, EpFHViliHFC, BCedESCFC E IFduFiJHF i EJDC dunScii.
CEJidiSEciE JuSFFiJHF eC eDEgiJCDC bn dunSciC BC niVCJuJ SunHDincCJHF BC
epCSiEJiDEDC nCSCeEFC i CPpCFiCncE pFESDiS E JuSFDHFiJHF i SEFESDCFilCEl
hFEBuJ BC SHIpJCPiDEDC EJ hCnuJui SHnSFCD BC ESDiViDEDC pC SEFC H BCedHEF.
83
CHFCepunBCFCE SEpESiDciJHF, SEJiDciJHF diliSC i peihiSC EJC JuSFDHFuJui BED
SCFincCJHF pCnDFu pFHdCeiE FCepCSDiV bneCEIn @ala8ilitatea 6a 2roXe6ional.
QDFuSDuFE pCFeHnEJuJui bnDFCpFinBCFii, eCSciCi, eCSDHFuJui eC
SEFESDCFilCEl pFin SHFEpHFDuJ BinDFC BiVCFeC SEDChHFii i nuIFuJ eu DHDEJ.
jCnDFu eSHpuFiJC BC EnEJil E eDFuSDuFii pCFeHnEJuJui eC BCDCFIin i 6e
com2ar 2onderea Xiecrei categorii de lucrtori d
p i
bn nuIFuJ DHDEJ EJ
pCFeHnEJuJui eSFipDiS BC JE bnDFCpFinBCFC Vr
d
p i
]
i
/ ], eEu d
p i
(] x100 ) / ] , WO.2X
unBC ]
i
& nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ JuSFDHFiJHF BC SEDChHFiE 1, pCFeHEnC.
cluctua.ia cadrelor JE bnDFCpFinBCFC, eDEFCE ESCeFHFE pHEFC di BCDCFIinED bn
gElE uFIDHFiJHF SHCdiSiCnci s2, p.70-80t.
4oeXicientul 2lecrii cadrelor A
p.c.
WX eC SEJSuJCEl pDin SHFEpHFDuJ
BinDFC nuIFuJ JuSFDHFiJHF CJigCFEci Bin JuSFu Bin DHEDC SEulCJC pHeigiJC bn
pCFiHEBE BED ]
e
, i nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ JuSFDHFiJHF bn ESCCEi
pCFiHEB ] r
A
p&c&
C (]
e
D ] M %LL " WO.3X
4oeXicientul angahrii cadrelor A
acx.
WX CeDC SHFEpHFDuJ BinDFC
nuIFuJ JuSFDHFiJHF EghENEci bn eCFViSiu bn pCFiHEBE BED ]
a
, i nuIFuJ
eSFipDiS ICBiu EJ JuSFDHFiJHF bn ESCCEi pCFiHEB ] r
A
a&c&
C (]
a
D ] M %LL" WO.4X
4oeXicientul 6ta8it.ii cadrelor A
sc.
CeDC FCSHIEnBEgiJ JE CeniIEFCE
niVCJuJui BC HFhEnilEFC i BiFiNEFC E pFHBuSciCi EDpD JE bnDFCpFinBCFC bn
EneEIgJC, SpD i JE EnuIiDC eugBiViliunir
A
(&c&
C % 4 ]
e
D ] G]
n
" WO.OX
unBC ]
e
& nuIFuJ JuSFDHFiJHF pJCSEci BC JE bnDFCpFinBCFC Bin pFHpFiC
iniciEniV i Bin SEulE bnSJSFii BieSipJinCi BC IunS bn pCFiHEBE BC
FCdCFinc, pCFeHEnCq
V

- nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ JuSFDHFiJHF JE bnDFCpFinBCFCE BED bn
pCFiHEBE pFCSCBCnD pCFiHEBCi BC FCdCFinc, pCFeHEnCq
]
n
- nuIFuJ nHiJHF EnhENEci bn pCFiHEBE BC FCdCFinc, pCFeHEnC.
4oeXicientul Xluctua.iei cadrelor A
f.c.
eC BCDCFIin pFin bIpFciFCE
nuIFuJ JuSFDHFiJHF BC JE bnDFCpFinBCFC

WeCSciC, eCSDHFX, pJCSEci eEu
BiepHnigiJilEci bn pCFiHEBE BED ]
e
, JE nuIFuJ eSFipDiS ICBiu EJ JuSFDHFiJHF
bn ESCCEi pCFiHEB VWXr
A
dSZ&
C (]
e
D ] x %LL" WO.KX
5.2. Normarea muncii
jCnDFu H gun HFhEnilEFC E IunSii JE bnDFCpFinBCFC DFCguiC e eC
SunHEeS VHJuIuJ BC IunS nCSCeEF pCnDFu bnBCpJiniFCE unCi eEu EJDCi
84
JuSFFi, Su EJDC SuVinDC & e eC eDEgiJCEeS IeuFE IunSii pCnDFu diCSEFC
JuSFDHF, EBiS nHFIE IunSii.
Normarea muncii & BCDCFIinEFCE DiIpuJui nCSCeEF, IEPiIEJ
EBIieigiJ, pCnDFu CPCSuDEFCE unCi JuSFFi eEu HpCFEcii SHnSFCDC bn SHnBiciiJC
bnDFCpFinBCFii BEDC WunCi SEnDiDci IiniIEJ EBIieigiJC BC pFHBueC, dEgFiSEDC
bnDF-H EnuIiD uniDEDC BC DiIpr HF, eShiIgX.
YHFIEFCE IunSii JE bnDFCpFinBCFC CeDC dunBEICnDuJ HFhEnilFii NueDC E
IunSii i FCDFiguciCi ESCeDCiE, CE DFCguiC e eC CdCSDuClC pC gElE
iIpJCICnDFii unHF nHFIC pFHhFCeieDC, DChnHJHhiS dunBEICnDEDC. QC BieDinh
ICDHBCJC eDEDieDiSC-CPpCFiICnDEJC i EnEJiDiSC BC nHFIEFC E IunSii. CCE IEi
pFHhFCeieD CeDC ICDHBE EnEJiDiS, BCHEFCSC ESCEeDE pFCeupunC EpJiSEFCE
SHnSCpDCJHF DiincidiSC JE dHFIEFCE nHFICJHF, pC SpnB ICDHBE eDEDieDiS-
CPpCFiICnDEJ diPCEl BHEF eiDuEciE SFCED JE bnDFCpFinBCFCbn pCFiHEBE BC
pJEn pFCSCBCnD, pC SEFC H SHneiBCF BFCpD gEl BC SHIpEFEciC Su pCFiHEBE
nHu.
Metoda analitic pFCVCBC CdCSDuEFCE unHF HpCFEciuni, SuI eunDr
eDuBiCFCE pFHSCeuJui BC IunS, BiVilED bn CJCICnDC SHIpHnCnDCq eDuBiCFCE
DuDuFHF dESDHFiJHF SC ESciHnCEl EeupFE ShCJDuiCJiJHF BC IunSq pFHiCSDEFCE
unHF IHBEJiDci i ICDHBC IEi pCFdCSDC BC CPCSuDEFC E HpCFEciunii
FCepCSDiVCq CJEgHFEFCE unHF IeuFi SEFC e bIgunDcCEeS BCeCFViSFCE
JHSuFiJHF BC IunSq SEJSuJuJ DiIpuJui pCnDFu CPCSuDEFCE IunSiiq
iIpJCICnDEFCE nHFICJHF bn pFHBuSciC s2, p. 80-82t.
MCDHBE EnEJiDiS BC nHFIEFC, JE FpnBuJ Ci, pHEDC di BidCFCnciED bn
EnEJiDiS BC SEJSuJ, gElED pC nHFIEniVCJC BC DiIp, i EnEJiDiS BC SCFSCDEFC,
bn SHFCepunBCFC Su SEFC nHFICJC eC eDEgiJCeS pFin eDuBiCFCE nCIiNJHSiD E
SHnBiciiJHF BC IunS Su dHJHeiFCE pC JEFh E SFHnHICDFENuJui, dHnHhFEdiE liJCi
BC IunS, eDuBiCFCE eCJCSFiV E piCFBCFiJHF DiIpCJui BC IunS.
4ronometrahul & CeDC ICDHBE BC eDuBiCFC E ShCJDuiCJiJHF BC DiIp
HpCFEDiV pFin HgeCFVFi i IeuFEFC E BuFEDCi BC CPCSuDEFC E CJCICnDCJHF
FCpCDEgiJC Bin diCSEFC HpCFEciC BC IunS.
cotograXia Ailei de nunc & CeDC H ICniB BC eDuBiCFC E DiIpuJui BC
IunS pFin HgeFVFi i IeuFEFCE BuFEnCi Jui pC pEFSuFeuJ unCi pFci eEu liJC
bnDFChi BC IunS, i EnuICr E DiIpuJui BC BCeCFViFC E JHSuJui BC IunS, E
DiIpuJui BC pFChDiFC pCnDFu JuSFu i E bnDFCFupCFiJHF. kn dunSciC BC nuIFuJ
pCFeHEnCJHF SupFineC SHnSHIiDCnD bn SpIpuJ BC HgeCFVFi, eC BieDinh
dHDHhFEdiE inBiViBuEJ E liJCi BC IunS, bn hFup, BCgFihEB i bn IEe. QC
IEi BieDinhC dHnHhFEdiE liJCi BC IunSr eDEciHnEF, IHgiJ i E JuSFDHFuJui
JE IEi IuJDC eDFunhuFi.
ZDEpCJC BC dHDHhFEdiCFC E liJCi BC IunSr
8O
?regtirea 2entru o86er@ri & eC iE SunHDinc BC JuSFDHF i JHSuJ eu
BC IunS, BC SEFESDCFuJ i SHnBiciiJC bnBCpFiniFii JuSFFiJHF FCepCSDiVC,
eC BCDCFIin CJCICnDCJC ESDiViDcii BC IunS nCSCeEF e diC diPEDCq
o86er@area & pFHSCeuJ BC CdCSDuEFC E HgeCFVFiJHF EeupFE bnDFChuJui
DiIp BC JuSFuq nHDidiSEFCE pFin SidFC eEu eug dHFI BC hFEdiS E
IHICnDCJHF BC bnShCiCFC E DuDuFHF CJCICnDCJHF IunSiiq ICnciHnEFCE
DuDuFHF CJCICnDCJHD BC IunS bnFChieDFEFCq
analiAa datelor du2 1ncOeierea o86er@rilor & BCDCFIinEFCE BuFEDCi BC
DiIp pCnDFu CPCSuDEFCE EnuIiDHF EnuIiDHF CJCICnDC EJC IunSii i
inBCPEDFE, hFupEFCE ShCJDuiCJiJHF BC DiIpq bnDHSIiFCE giJEncuJui SHnSFCD
EJ FiIpuJui BC JuSFuq EnEJilE DiIpuJui BC JuSFu pCnDFu diCSEFC SEDChHFiC
BC pCFeHnEJq
m6uriE concluAii & CJEgHFEFCE IeuFiJHF pCnDFu uDiJilEFCE IEi CdiSiCnD
E DiIpuJui BC JuSFu, pFHiCSDEFCE giJEncuJui nHFIEDiV EJ DiIpuJui BC
JuSFuq BCDCFIinEFCE SFCDCFii pHeigiJC E pFHBuSDiViDcii IunSii.
zi SFHnHICDFENuJ, i dHDHhFEdiCFCE liJCi BC IunS pCFIiD BCDCFIinEFCE
i dunBEICnDEFCE normei de tim2 & DiIpuJ ShCJDuiD pCnDFu H uniDEDC BC
pFHBue eEu JuSFu JE un EnuIiD EFDiSHJ eEu HpCFEciC, BC SDFC un JuSFDHF eEu
hFup BC JuSFDHFi bn nuIFuJ i SEJidiSEciE FCepCSDiV, bn EnuIiDC SHnBicii
DChniSH-HFhEnilEDHFiSC. YHFIE BC DiIp eC eDEgiJCDC bn HI-HFC eEu HI-
IinuDC.
kn SHIpHnCncE nHFICi BC DiIp pCnDFu H uniDEDC BC pFHBue eEu JuSFEFC
bn SEluJ JuSFFiJHF IEnuEJC, IEnuEJC i JE IEin, nuIEi JE IEin eC
inSJuB uFIDHEFCJC CJCICnDC EJC ShCJDuiCJiJHF BC DiIpr
t
n
t
o
+ t
a
+ t
d
+ t
p.p.
+ t
n.p.
+ t t
o1
+ t
n.1.
, WO.7X
unBC D

& DiIpuJ BC gElq D

E
&DiIpuJ EuPiJiEFq D
B
& DiIpuJ BC BCeCFViFC E
JHSuJui BC IunSq
D
p.p.
& DiIpuJ BC pFChDiFC i pFeiFC E JHSuJui BC IunSq D
n.p.
&
DiIpuJ pCnDFu HBihn i nCSCeiDci pCFeHnEJCq
D
b.n.
& DiIpuJ bnDFCFupCFiJHF nCJiShiBEgiJC, pFCVluDC BC DChnHJHhii i
HFhEnilEFCE pFHSCeuJui BC pFHBuSciC.
5.3. Productivitatea muncii
ZdiSiCncE uDiJilFii FCeuFeCJHF BC IunS JE bnDFCpFinBCFC eC CPpFiI pFin
SEJSuJuJ pFHBuSDiViDcii IunSii, FCluJDpnB Bin inBiSii HgcinuCi BC
bnDFCpFinBCFC, bn SEFC eunD FCdJCSDEDC EDpD pFciJC pHliDiVC, SpD i
nCENuneuFiJC Bin ESDiViDEDCE bnDFCpFinBCFii.
8K
jFHBuSDiViDEDCE IunSii, SEFESDCFilpnB CdiSiCncE ShCJDuiCJiJHF BC
IunS bn pFHBuSciE IEDCFiEJ, CeDC BCDCFIinED BC SEnDiDEDCE pFHBueCJHF
dEgFiSEDC bnDF-H uniDEDC BC DiIp eEu BC DiIpuJ ShCJDuiD pCnDFu H uniDEDC
BC pFHBue. QC BieDinh pFHBuSDiViDEDCE IunSii Vii i pFHBuSDiViDEDCE
IunSii hJHgEJC, eHSiEJC.
jFHBuSDiViDEDCE IunSii Vii CeDC BCDCFIinED BC DiIpuJ BC JuSFu
ShCJDuiD pCnDFu pFHBueuJ BED, JE bnDFCpFinBCFCE BED, iEF pFHBuSDiViDEDCE
IunSii eHSiEJC & BC DiIpuJ ShCJDuiD pCnDFu IunSE ViC i eHSiEJ. jC
IeuFE pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiSi pCFdCSciHnFii pFHBuSciCi SHDE
DiIpuJui ShCJDuiD pCnDFu IunSE eHSiEJ SFCDC, BCHEFCSC EVEneCEl
BHDEFCE JuSFDHFuJui Su BiVCFeC nHi unCJDC BC IunS WBCJE SCJC IEi
eiIpJC IEini ppn JE SHIpJCPC CJCSDFHniSCX. kne DCnBincE pFinSipEJ
SHneD bn dEpDuJ S IFiICE ShCJDuiCJiJHF BC DiIp EDpD pCnDFu IunSE ViC,
SpD i pCnDFu SCE eHSiEJ JE uniDEDCE BC pFHBue eC FCBuSC. RnuIC bn
ESCEeDE FCliB CeCncE epHFiFii pFHBuSDiViDcii IunSii eHSiEJC.
ZPieD BiVCFeC VEFinDC BC SEJSuJEFC E pFHBuSDiViDcii IunSii. kn
dunSciC BC ICDHBE BC CPpFiIEFC E VHJuIuJui BC pFHBuSciC eC BieDinh
uFIDHEFCJC VEFiEnDC BC BC SEJSuJEFC E pFHBuSDiViDcii IunSiir bn uniDci
nEDuFEJCq uniDci SHnVCnciHnEJ-nEDuFEJC, CniDci EJC DiIpuJui BC IunS,
bn uniDci VEJHDiSC. iup BuFEDE DiIpuJui BC JuSFu eC BCHeCgCDC
pFHBuSDiViDEDCE IunSii & bnDF-H HF, H epDIpn, H Jun, un En s4,
p.170t.
fi@elul 2roducti@it.ii muncii CeDC SEFESDCFilED BC BHi inBiSEDHFir
pFHBuSciE dEgFiSED bnDF-H uniDEDC BC DiIp WinBiSEDHF BiFCSDXq
VHJuIuJ BC IunS pCnDFu HgcinCFCE pFHBuSciCi WinBiSEDHFuJ
HpueX.
RSCDi inBiSEDHFi pHD di FCBEci pFin uFIDHEFCJC dHFIuJC s2, p.83t.
_ C ? D ` 6 t C T D ?" WO.8X
unBC s & SEnDiDEDCE pFHBuSciCi bnDF-H uniDEDC BC DiIpq t &VHJuIuJ
BC IunS pCnDFu dEgFiSEFCE pFHBuSciCi BEDCq
m & VHJuIuJ pFHBuSciCi inBueDFiEJC, JCiq U & ShCJDuiCJiJC BC IunS
ViCpCnDFu dEgFiSEFCE pFHBuSciCi, JCi.
4antitatea de 2roduc.ie Xa8ricat & C SCJ IEi FeppnBiD i IEi
uniVCFeEJ inBiSEDHF EJ pFHBuSDiViDcii IunSii. kn dunSciC BC uniDEDCE bn
SEFC eC IeHEF VHJuIuJ pFHBuSciCi eC BieDinhC BCDCFIinEFCE SEnDiDcii
bn CPpFCeiC nEDuFEJ i bn uniDci nHFIEDiVC BC DiIp.
CCE IEi CViBCnD CeDC pFHBuSDiViDEDCE IunSii, SEFESDCFilED pFin
inBiSEDHFuJ BC dEgFiSEFC E pFHBuSciCi 1n e/2re6ie natural. Z VHFgE BC
EeCICnCE uniDci BCIeuF SE DHnE, ICDFuJ, gCSEDE CDS., SEFC, BC FChuJ,
eunD SEFESDCFieDiSC pCnDFu bnDFCpFinBCFiJC, SC dEgFiS pFHBueC HIHhCnC.
87
iES bnDFCpFinBCFCE eEu eCSciE dEgDiS IEi IuJDC DipuFi BC pFHBueC
eEu pFHBuSciC HIHhCn BC BidCFiDC IFSi, EpHi SEnDiDEDCE pFHBuSciCi eC
SEJSuJCEl bn uniDci SHnVCnciHnEJC. AunHEF, SHneCFVCJC & bn gHFSEnC
SHnVCnciHnEJC WBC 0,O JiDFiX.
InBiSEDHFuJ SEnDiDcii BC pFHBuSciC bn CPpFCeiC IHnCDEF eC EpJiS
pCnDFu BCDCFIinEFCE pFHBuSSDiViDcii IunSii JE bnDFCpFinBCFiJC SC dEgFiS
pFHeueC nCHIHhCnC.
kn SEluJ EpJiSFii DiIpuJui nHFIEDiV BC JuSFu SEnDiDEDCE BC
pFHBuSciC eC eDEgiJCDC bn norme 2e or, JE JHSuFiJC BC IunS, bn gFihli,
eCSDHEFC, pFCSuI bn eCScii JE dEgFiSEFCE pFHBueCJHF nCHIHhCnC i bn
SEluJpFHBuSciCi nCdinieEDC, SC nu pHEDC di IeuFED bn uniDci niSi bn
CPpFCeiC nEDuFEJ, niSi bn IHnCDEF.
lolumul de munc 2entru Xa8ricarea 2roduc.iei CPpFiI
DiIpuJSHneuIED JEHuniDEDC BC pFHBue. mHJIuJ DHDEJ BC IunS pHEDC di
SEJSuJEDh SE euI E VHJuIuJui BC IunS DChnHJHhiS Wt
DCh
Xq VHJuIuJui
BCIunSpCnDFu BCeCFViSFCE pFHBuSciCi Wt
B
Fq VHJuIuJIunSii EBIinieDFEDiVC
Wt
h
X, EBiS C VHFgE BC VHJuIuJIunSii SHneuIEDC BC DHEDC SEDChHFiiJC
pCFeHnEJuJui inBueDFiEJ BC pFHBuSciCr
t
t
t
teh
+ t
d
+ t
g
, WO.8X
v CDEp iIpHFDEnD E ESDiViDcii EnEJuDiSC JE bnDFCpFinBCFC CeDC g6irea
reAer@elor de 2roducti@itate a muncii, CJEgHFEFCE IeuFiJHF FChniSH-
HFhEnilEDHFiSC pCnDFu FCEJilEFCE ESCeDHF FCeuFeC i iIpJCICnDEFCE
nCIiNJHSiD E ESCeDHF IeuFi. ReAer@ele interne de 2roduc.ie inSJuB
FClCFVCJC BC FCBuSCFCE E VHJuIuJui BC IunS, FClCFVCJC CdiSiCnDilFii
DiIpuJui BC IunS JuSFED, FClCFVCJC BC pCFdCSciHnEFC E eDFuSDuFii
pCFeHnEJuJui, FClCFVCJC BC CSHnHIiBiFC E igiCSDCJHF IunSii,FClCDVCJC BC
CSHnHIieiDC E IiNJHESCJHF BC IunS.
kn pFESDiS e-E bnSCDcCniD uFIDHEFCE SJEeidiSEFC E FClCFVCJHF BC
pFHBuSDiViDEDC E IunSiir
1X Ridicarea ni@elului teOnic al 2toduc.ieir ICSEnilEFCE i
EuDHIEDilEFCE pFHBuSciCiq iIpJCICnDEFCE nHiJHF DipuFi BC uDiJENCq
iIpJCICnDEFCE unHF nHi pFHSCeC DChnHJHhiSCq bIgunDciFCE SEJiDciJHF
SHneDFuSDiVC EJC EFDiSHJCJHFq FiBiSEFCE SEJiDcii IEDCFiFi pFiIC i CDiJilEFCE
nHiJHF IEDCFiEJC BC SHneDFuSciC.
2X ?erXec.ionarea 6i6temului de organiAare a 2riduc.iei 7i munciir
IFiFCE nHFICJHF i E lHnCJHF BC BCeCFViFCq FCBuSCFCE nuIFuJui BC
IunSiDHFi, SEFC nu bnBCpJinCeS nHFICJCq eiIpJidiSEFCE eDFuSDuFii
EBIinieDFEDiVCq ICSEnilEFCE JuSFFiJHF BC CViBCnc i SEJSuJq IHBiViSEFCE
pCFiHEBCi BC IunSq FiBiSEFCE niVCJuJui BC epCSiEJilEFC E pFHBuSciCi.
88
3X [cOim8area condi.iilor e/terneE naturaler eShiIgEFCE SHnBiciiJHF
hCHJHhiSC BC BHgpnBiFC E SFgunCJui, pCDFHJuJui, lSIinDCJHDq IHBidiSEFCE
SHncinuDuJui BC eugeDEncC uDiJC.
4X ModiXicri 6tructurale 1n 2roduc.ier IHBidiSEFCE pHnBCFii unHF
DipuFi BC pFHBueC,IHBidiSEFCE VHJuIuJui BC IunS EJ pFHhFEIuJui BC
pFHBuSciCq IHBidiSEFCE SHDCi BC eCIidEgFiSEDC i piCeC BCSHIpJCDEFC
pFHSuFEDCq IHBidiSEFCE pHnBCFii nHiJHF pFHBueC.
QpHFiFCE pFHBuSDiViDcii IunSii Bin SHnDuJ mahorrii @olumului de
2roduc.ie 7ial modiXicrii numrului de lucrtori eC SEJSuJCEl Bup
uFIDHEFCE dHFIuJr
a C %LL 4 ? G Np " WO.TX
%LL Np
unBC m & pFHSCnDuJ BC SFCDCFC E pFHBuSciCi dEgFiSEDC JE
bnDFCpFinBCFC bn pCFiHEBE BEDq
f2 & pFHSCnDuJ BC FCBuSCFC E nuIFuJui BC JuSFDHFi JE
bnDFCpFinBCFC.
QpHFiFCE pFHBuSDiViDcii IunSii JuSFDHFiJHF JE bnDFCpFinBCFC tDuF Bin
SHnDuJ mahorrii 2onderii li@rrilor de2roduc.ie 2rin coo2erare 6e
determin du2 Xormular
a C sc
%
4 sc
L
" WO.10X
%LL 4 sc
%
unBC sc
%
, sc
G
- pHnBCFCE JiVFFiJHF pFin SHHpCFEFC bn pFHBuSciE
hJHgEJ E bnDFCpFinBCFii, FCepCSDiV bn pCFiHEBE BC gEl i BC pJEn, .
QpHFiFCE pFHBuSDiViDcii IunSii din contul unei mai 8une utiliAri a
tim2ului de lucru eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
a C Bt
%
4 Bt
L
M %LL" WO.10X
Bt
%
unBC ct
%
, ct
G
- dHnBuJ EnuEJ CdCSDiV EJ DiIpuJui BC JuSFu pCnDFu un
JuSFDHF, FCepCSDiV bn pCFiHEBE BC gEl i BC pJEn, HI-HFC.
iC ICnciHnED S inBiSEDHFuJ 2roducti@it.ii ma/imale a muncii cinC BC
CSHnHIiE BC piEc, unBC IunSE eC pFClinD BFCpD unuJBin dESDHFii BC
pFHBuSciC i CPieD piEcE IunSii.
UnCJC bnDFCpFinBCFi, eHJuciHnpnB pFHgJCIE nuIFuJui BC JuSFDHFi pC
SEFC uFICEl e-i EnhENClC, DFCguiC e eDEgiJCEeS 2re.ul cererii de munc,
EBiS niVCJuJ FCDFiguciCi IunSii. jFCcuJ bne JE HFiSC dESDHF BC
pFHBuSciCBCpinBC BC pFHBuSDiViDEDCE IEPiIEJ E IunSii.
?roducti@itatea ma/imal a muncii & bnSCEIn SFCDCFCE VHJuIuJui BC
pFHBuSciC dEgFiSED, hCnCFED BC uDiJilEFCE uniDcii eupJiICnDEFC BC IunS bn
8T
SCJCJEJDC SHnBici nCIHBidiSEDC. jFHBuSDiViDEDCE IEPiIEJ E IunSii eC
SEJSuJCEl pHFninB BC JE pFHBueuJ IEPiIEJ EJ IunSii, pFin SEFC eC
eugbncCJChC SFCDCFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC SE FCluJDED EJ EnhENFii unCi
nHi uniDci eupJiICnDEFC BC IunS.
jFin uFIEFC, SHnBuSCFCE bnDFCpFinBCFii, bn eSHpuJ BC E HpDiIilE DHEDC
FCeuFeCJC iIpJiSEDC, VE EpJiSE eEu VE JiIiDE IunSE, epFC E EDinhC
pFHBuSDiViDEDCE Ci IEPiIEJ. zi niIiS n-H VE bIpiCBiSE e dES ESCeD JuSFu,
BCHEFCSC bn pCFiSHJ eC EdJ bnei CPieDCncE bnDFCpFinBCFii bn SHnBiciiJC BC
SHnSuFCnc.
kn ESCEeD eiDuEciC EpEFC pFHgJCIE euFpJueuJui dHFcCi BC IunS, EBiS E
HIENuJui, HSupEciCi inSHIpJCDC. jFHgJCIE uDiJilFii FEciHnEJC E dHFcCi BC
IunS BCVinC iIpHFDEnD EDpD pCnDFu SHnBuSDHFii bnDFCpFinBCFii, EBiS E
pEDFHnEDuJui, SpD i pCnDFu HFhEnCJC EBIinieDFEciCi BC eDED, SEFC DFCguiC e
FClHJVC pFHgJCICJC SC cin BC pFHDCSciE eHSiEJ E SCncCniJHF,FIEi DCIpHFEF
dF un JHS BC JuSFu.
5.4. Motivarea i retribu(ia muncii
MFCliFCE inDCFCeuJui JuSFDHFiJHF BC JE bnDFCpFinBCFC pCnDFu FCEJilEFCE
eEFSiniJHF i HgiCSDiVCJC SC eDEu bn dEcE Ci SHneDiDuiC H nCSCeiDEDC HgiCSDiV i
CeDC SHnDiCnDilED BC nHci SHnBuSDHFii BC bnDFCpFinBCFi. kne H pCFiHEB
bnBCJunhED BC DiIp DiincE pFiVinB BiFiNEFCE pCFeHnEJuJui E CPEhCFED
iIpHFDEncE eDiIuJCnDCJHF IEDCFiEJC. kn FCluJDEDuJ SCFSCDFiJHF CdCSDuEDC e-E
eDEgiJiD S EeihuFEFCE JuSFDHFiJHF Su SHnBicii IEDCFiEJC BC IunS WeEJEFiu,
inBCInilEcii CDS.X nu bn DHEDC SEluFiJC SHnBuSC JE epHFiFCE pFHBuSDiViDcii
IunSii. iuF SuI EFED CPpCFiCncE ESuIuJED, SCi IEi CdiSiCnci dESDHFi
eDiIuJEDHFii eunD SHFCepunBCFCE IunSii CPCSuDEDC Su SCFincCJC HIuJui SE
pCFeHnEJiDEDC i pHeigiJiDciJC BC E eC EdiFIE.
Motuvarea muncii & SHneDiDuiC unE Bin SCJC IEi iIpHFDEnDC dunScii
EJC IEnEhCICnDuJui, SC FCpFClinD eDiIuJEFCE JuSFDHFiJHF pCnDFu ESDiViDEDCE
BC EDinhCFC E HgiCSDiVCJHF bnDFCpFinBCFii pFin inDCFICBiuJ eEDiedESCFii
SCFincCJHF JHF pFHpFii. jFinSipEJCJC ppFhhii EJC IHDiVFii eunD eDiIuJCnDCJC i
IHDiVCJC. jFin 6timulent bn IHB HginuiD eC bncCJChC HdCFiFCE unui EVEnDEN
IEDCFiEJ BC H EnuIiD dHFI, gunHEF eEJEFiuJ IFiD. QpFC BCHeCgiFC BC
eDiIuJCnD, moti@ele SHneDiDuiC H nCSCeiDEDC inDCFnr BHFinc, EDFESciC,
HFiCnDEFC, SCFinc inDCFiHEF CDS. jC dih. O.1. CeDC FCBEDunE Bin SCJC IEi
FeppnBiDC bn eDFinDEDC SJEeidiSFi EJC SCFincCJHF Bup R. ME{JH VCli 1,
p.223-22Kt.
T0

RuDH-
EdiFIEFCE
QDiIE
QHSiEJC
QCSuFiDEDCE

GiliHJHhiSC
cig. 3.1. Ierar-ia cerin$elor dup# 9& Mabloc
ZPieD i EJDC SJEeidiSFi EJC SCFincCJHF JuSFDHFiJHF WgunHEF, BiVilEFCE
ESCeDHF SCFincC bn IEDCFiEJC, epiFiDuEJC i eHSiEJCX. MCHFiE SCFincCJHF E Jui
ME{JH i EBCpciJHF ei WCFcgCFh, MES }FChHF i E.X bi heCDC CPpFCeiC bn
eieDCICJC SHnSFCDC BC IHDiVEFC WeDiIuJEFCX E IunSii.
jFinSipEJCJC dHFIC BC IHDiVEFC WeDiIuJEFCX E JuSFDHFiJHF BC JE
bnDFCpFinBCFC eunDr
1. [alariul, SC SEFESDCFilCEl CeDiIEFCE SHnDFiguciCi JuSFDHFuJui JE
FCluJDEDuJ ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii. QEJEFiuJ DFCguiC e diC SHIpEFEgiJ i
SHIpCDiDiV Su FCDFiguciE IunSii JE bnDFCpFinBCFiJC eiIiJEFC Bin FEIuFE
CSHnHIiS, FChiunCE BED. jJue VCniDuFiJC BC JE pEFDiSipEFCE bn pFHdiDuJ i
SEpiDEJuJ ESciHnEF EJ bnDFCpFinBCFii.
2. [i6temul de Xacilit.i interne al 1ntre2rinderiir hFEnE eugVCnciHnED
i Su dESiJiDciq VpnlEFCE pFHBuSciCi bnDFCpFinBCFii SDFC JuSFDHFii Ci Su
EnuIiFC FCBCSCFi BC pFCc WBC FChuJ, Su 10 i IEi IuJDXq EShiDEFCE
SHIpJCD eEu pEFciEJ E ShCJDuiCJiJHF pCnDFu BCpJEeEFCE JuSFDHFuJui JE JHSuJ
BC JuSFu DuF-FCDuFq ESHFBEFCE pCnDFu pFHpFii JuSFDHFi E bIpFuIiDuFiJHF dF
BHgpnB eEu Su BHgpnB IiSq EeihuFEFCE enDcii JuSFDHFiJHF Bin SHnDuJ
bnDFCpFinBCFiiq pFCIiCFCE CdiSiCnD, EBEHeuFiJC JE eEJEFiu pCnDFu VCShiICE bn
IunS i EJDCJC.
3. cacilit.ile nemateriale Dde ordin neeconomicF 7i 2ri@ilegiile
acordate 2er6onaluluir ESHFBEFCE BFCpDuJui JE hFEdiSuJ dJuSDuEnD, dJCPigiJ BC
JuSFuq ESHFBEFCE liJCJHF JigCFC, pFCJunhiFCE SHnSCBiiJHF pJDiDC pCnDFu
EnuIiDC FCEJilFi i euSSCeC bn IunSq iCiFCE IEi BCVFCIC JE pCneiC CDS.
4. M6urile ce .in de con.inutul munciiE BC inBCpCnBCncE i
FCepHneEgiJiDEDCE JuSFDHFuJui, SEFC eDiIuJCEl EVEneEFCE eE SEJidiSEDiV.
O. 4rearea unei atmo6Xere 6ociale Xa@ora8ile, JiShiBEFCE gEFiCFCJHF
eDEDuDEFC, EBIinieDFEDiVC, peihHJHhiSC BinDFC EnuIiFC SEDChHFii BC JuSFDHFi,
T1
pFHIHVEFCE bnSFCBCFii i epiFiDuJui BC bncCJChCFC FCSipFHS bn inDCFiHFuJ
SHJCSDiVuJui BC IunS. QDiIuJEFCE IHFEJ E JuSFDHFiJHF.
K. b@an6area lucrtorilor 2e linie de 6er@iciuE 2laniXicarea carierei
lorE 2lata 2entru in6truirea 7i ridicarea caliXica.iei lor.
RSCeDC IeuFi BCeDinEDC FiBiSFii hFEBuJui BC IHDiVEFC E IunSii pCFIiD
uDiJilEFCE IEi CdiSiCnD E pHDCnciEJuJui BC IunS EJ bnDFCpFinBCFii i epHFCeS
SHpCDiDiViDEDCE Ci pC piEc.
Retribu(ia muncii
Salariul CeDC H dHFI BC pJED E IunSii i un eDiIuJCnD iIpHFDEnD
pCnDFu JuSFDHFii bnDFCpFinBCFii, BCHEFCSC CPCFSiD dunSciC FCpFHBuSDiV i
eDiIuJEDHFiC WIHDiVEciHnEJX.
vFhEnilEFCE FCDFiguciCi IunSii nCIiNJHSiD JE bnDFCpFinBCFC SHneD Bin
uFIDHEFCJC CJCICnDC pFinSipEJCr dHFIEFCE dHnBuJui BC FCDFiguciC E IunSiiq
nHFIEFCE IunSiiq eDEgiJiFCE eieDCIuJui DEFidEFq BCDCFIinEFCE dHFICi i
eDFuSDuFii eEJEFiuJui.
Bondul de retri*u$ie a muncii FCpFClinD euFeE BC IiNJHESC, BCeDinEDC
pCnDFu pJEDE eEJEFiuJui i EShiDEFCE pJciJHF Su SEFESDCF eHSiEJ.
YHFIEFCE IunSii HdCF pHeigiJiDEDCE BC E eC JuE bn SHneiBCFEciC EpHFDuJ
inBiViBuEJ EJ JuSFDHFuJui JE FCluJDEDCJC hCnCFEJC EJC ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii.
1i(temul tarifar pCFIiDC SHIpEFEgiJiDEDCE BiVCFeCJHF DipuFi SHnSFCDC BC
IunS, cinpnB SHnD BC SHIpJCPiDEDCE SHnBiciiJHF BC CPCSuDEFC E JuSFFiJHF,
EBiS BC SEJiDEDCE IunSii. RSCeD eieDCI SHneD Bin uFIDHEFCJC CJCICnDC BC
gElr
re.ele tariXare, pFin SEFC eC dESC BidCFCnciCFCE bn FCDFiguciE IunSii bn
dunSciC BC SEDChHFiE IunSii i EpEFDCnCcE FEIuFEJ E bnDFCpFinBCFiiq
6alarii tariXare, SC eDEgiJCeS IFiICE EgeHJuD E FCDFiguciCi IunSii
eiIpJC WSEDChHFiE 1X bn uniDEDCE BC DiIp Wli, HFXq
indicatoare tariXare 7i de caliXica.ieE SC BiVilCEl BCVCFeCJC DipuFi BC
JuSFDi pC hFupC bn dunSciC BC SHIpJCPiDEDCE JHFq
coeXicien.i regionali la 6alariu, SC SHIpCneCEl BidCFCncCJC Bin SHeDuJ
ViCcii bn BiVCFeC FChiuni WSHnBiciiX nEDuFEJ-SJiIEDCFiSCq
adao6urile la 6alariul tariXar 7i 2entru SuIuJuJ BC pFHdCeii, CPDinBCFCE
lHnCJHF BC BCeCFViFC, IunSE bn EdEFE HFCJHF BC JuSFu, IunSE bn liJCJC BC
eFgDHEFC i BC HBihn, IunSE BunDHEFC enDcii, IunSE bn eShiIguJ
EJ BHiJCE i EJ DFCiJCE CDS.
kn IENHFiDEDCE bnDFCpFinBCFiJHF eC EpJiS BHu dHFIC BC FCDFiguciC E
IunSiir eEJEFilEFCE pC uniDEDCE BC DiIp i FCDFiguiFCE bn ESHFB.
T2
1alari/area pe unitatea de timp CeDC dHFIE BC FCDFiguciC E IunSii, pFin
SEFC eEJEFiuJ JuSFDHFiJHF eC SEJSuJCEl SHndHFI eEJEFiuJui DEFidEF eEu
FCDFiguciCi pCnDFu DiIpuJ FCEJ BC JuSFu JE bnDFCpFinBCFC.
kn SEluJ retri*u$iei n acord eEJEFiuJ JuSFDHFiJHF eC SEJSuJCEl SHndHFI
unHF DEFidC eDEgiJiDC Bin DiIp pCnDFu diCSEFC uniDEDC BC IunS eEu pFHBue
dEgFiSED. RCDFipuciE eEu pJEDE bn ESHFB eDiIuJCEl, bn pFiIuJ FpnB,
bIgunDciFCE inBiSEDHFiJHF BC VHJuI i SEnDiDEDC Ei IunSii.
jJEDE bn ESHFB eC BiVilCEl bn eieDCIC Bup IHBEJiDEDCE BCr eDEgiJiFC E
DEFiduJui pCnDFu pJEDE bn ESHFB WBiFCSD, inBiFCSD, pFHhFCeiV, bn ESHFB, BC
EnDFCpFilXq EShiDEFC Su JuSFDHFii WinBiViBuEJ i SHJCSDiVXq eDiIuJEFC
IEDCFiEJ WSu pJEDE pFCIiiJHF eEu dF ESCeDCEX.
QpFC CPCIpJu, 6i6temul de 2lat 1n acor a 6alariului pFCVCBC eDEgiJiFCE
unui EnuIiD VHJuI BC JuSFFi i E i E dHnBuJui DHDEJ BC eJEFii pCnDFu ESCEeD
IunS. MiNJHESCJC, pFCVluDC pCnDFu FCDFiguciE IunSii, eC pJDCeS Bup
bnShCiCFCE bnDFChuJui SHIpJCP EJ JuSFFiJHF inBidCFCnD BC DCFICnuJ
CPCSuDFii. RSCeF eieDCI eDiIuJCEl, bnFpi BC DHEDC, CPCSuDEFCE bnDFChuJui
SHIpJCP BC JuSFFi Su un nuIF IEi IiS BC JuSFDHFi i bnDF-un DCFICn IEi
FCBue.
RCDFiguciE IunSii dunSciHnEFiJHF eC CdCSDuCEl bn SHndHFIiDEDC Su
eEJEFiuJ BC dunSciC eDEgiJiD bn eDEDCJC BC pCFeHnEJ i SHndHFI eieDCIuJui BC
pFCIiCFC bn VihHEFC.
QuFeE pFinSipEJ BC pJED E eEJEFiuJui pCnDFu DHEDC SEDChHFiiJC BC
JuSFDHFi CeDC dHnBuJ BC FCDFiguciC E IunSii, IiNJHESCJC SFuiE eC dHFICEl
Bin SHnDuJ pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBuSciCi HgcinuDC.
MFiICE pJEnidiSED E dHnBuJui BC FCDFiguciC E IunSii WGRMX pHEDC di
BCDCFIinED pFin BiVCFeC IHBEJiDcir
1. Metoda calculului direct:
Brm C N
(m
M 1l
m
, WO.11X
unBC Y
e.I.
- nuIFuJ eSFipDDiS ICBiu, pJEnidiSED, EJ JuSFDHFiJHF, pCFeHEnCq
QJ
I
& eEJEFiuJ ICBiu EJ 1 JuSFDHF bn bnDFCEhE FCDiHEB Su DHEDC EBEHeuFiJC JE
eEJEFiu i eupJiICnDCJC BC pEJD, JCi.
2. MCDHBE nHFIEDiV BC SEJSuJr
Brm C ? M N
(%p
, WO.12X
unBC & VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi HgcinuDC, bn pCFiHEBE pJEnidiSED,
JCiq
Y
e1p
&nHFIEDiVuJ eEJEFiuJui JE 1 JCu pFHBuSciC HgcinuD, JCi.
LE BCDCFIinEFCE nHFIEDiVuJui eEJEFiuJui JE 1 JCu pFHBuSciC
bnDFCpFinBCFCE DFCguiC e cin SHnD BC IHBidiSFiJC bn pFHBuSDiViDEDCE IunSii,
FEDE pFCSHnilED E indJEciCi i BC IHBidiSEFCE pJEnidiSED E eEJEFiuJui FCEJ EJ
JuSFDHFiJHF.
T3
knDFCpFinBCFiJC eDEgiJCeS inBCpCnBCnD dHFIE i eieDCIuJ BC FCDFiguciC E
IunSii JuSFDHFiJHF SHndHFI eEJEFiiJHF DEFidEFC i nHFICJHF BC pJED uniSC.
LChieJEciE bn VihHEFC E RCpugJiSii MHJBHVE s7, 8, T i E.t eDEgiJCDC dHCICJC
BC pJED i DEFidCJC IiniIEJC BC eDED pCnDFu FCDFiguciE IunSii WVCli DEg. O.1X,
SEFC eunD HgJihEDHFii pCnDFu bnShCiCFCE SHnDFESDCJHF BC IunS i diPEFCE
IFiIii eEJEFiuJui JuSFDHFuJui.
CHndHFI SEJSuJCJHF eEJEFiuJ ICBiu bn EnuJ 2002 bn MHJBHVE E dHeD BC
K81 JCi, SFCeSbnB bn SHIpEFEciC Su EnuJ 2001 Su 2O s13, p. 10Tt.
vFiSpD BC pCFdCSDC EF di dHFICJC BC FCDFiguciC E IunSii, CJC BC SCJC IEi
IuJDC HFi eunD FCVluDC EDpD Bin iniciEDiVE JuSFDHFiJHF, SpD i E
bnDFCpFinBCFiJHF bneCi eEu E HFhEnCJHF BC eDED, SC eC HSup BC pFHgJCICJC
FCDFiguciCi IunSii. jFHgJCICJC SC cin BC pCFdCSciHnEFCE FCDFiguciCi IunSii
DFCguiC e eC EdJC pCFIEnCnD bn EDCnciE bnDFCpFinBCFiJHF i HFhEnCJHF
FCepCSDiVC.
Ha8elul 3.1. MEFidCJC IiniIEJC BC FCDFiguciC E IunSii s4, p.1KTt
CEDChHFiiJC BC JuSFDHFi
MEFidCJC IiniIEJC BC
FCDFiguciC E IunSii bn
IFiIC IuJDipJ dEc BC
eEJEFiuJ IiniI
jCFeHnEJuJ BC BCeCFViFC 1,0
MunSiDHF, bn dunSciC BC hFEBuJ SHIpJCPiDcii IunSii CPCSuDEDCr
- FCJEDiV nCSHIpJiSED eEu 1,0
- IunS eiIpJ SHndHFI epCSiEJiDcii 1,2K
- IunS SHIpJiSED SHndHFI epCSiEJiDcii 1,OT
- IunS BCHeCgiD BC SHIpJiSED SHndHFI epCSiEJiDcii 2,07
GunSciHnEF 1,OT
QpCSiEJiDi
- Su eDuBii ICBii BC epCSiEJiDEDC 2,KT
- Su eDuBii eupCFiHEFC 3,O0
CHnBuSDHF BC eugBiViliunC 3,8O
QpCSiEJieD pFinSipEJ 4,K7
CHnBuSDHF BC bnDFCpFinBCFC O,14
5.5. Locurile de munc. Problemele omajului
jFHgJCIE pJEeFii bn SpIpuJ IunSii E pHpuJEciCi SHneDiDuiC un EepCSD
iIpHFDEnD EJ CSHnHIiCi BC piEc. MFEnliciE JE CSHnHIiE BC piEc bn cEFE
nHEeDF E nCSCeiDED inDFHBuSCFCE unHF IHBidiSFi bn SEBFuJ JChieJEDiV i
IHBidiSEFCE inBiSEDHFiJHF eDEDieDiSi. Ru EpFuD nHi nHciuni, nCSEFESDCFieDiSC
EnDCFiHF pCnDFu CSHnHIiE nHEeDF, SuI eunDr 9FEDE HIENuJui ^, 9BuFEDE
T4
HIENuJui ^, 9JuSFDHFi bniIici ^, 9pEDFHnED^, 9pHpuJEciC CSHnHIiS ESDiV
^ CDS.
CHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC Su pFiViFC JE IunS dEc BC SHnBuSDHFii
BC bnDFCpFinBCFi eunD bnEinDEDC uFIDHEFCJC SCDincCr
1. jEDFHnEDuJ EFC HgJihEciE e pFClinDC JE DiIp, bn nu IEi pucin BC DFCi
Juni, HFhEnCJHF BC eDED EgiJiDEDC Su pFHgJCICJC HSupFii diFcCi BC IunS i
HFhEnCJHF einBiSEJC FCepCSDiVC indHFIEcii Su pFiViFC JE BiepHnigiJilFiJC bn
IEe pHeigiJC.
2. kn nu IEi pucin BC BHu Juni pEDFHnEDuJ CeDC HgJihED e SHIuniSC
bn dHFIE eDEgiJiD HFhEnCJHF eCFViSiuJui BC HSupEFC E dHFcCi BC IunS BCepFC
BiepHnigiJiDEFCE ViiDHEFC E JuSFDHFuJui SHnSFCD.
3. CHnBuSDHFii Eu HgJihEciE SE JE bnShCiCFCE SHnDFESDCJHF SHJCSDiVC
BC IunS e pFCVEBr
IeuFi, HFiCnDEDC epFC FCBuSCFCE DiIpuJui BC IunS dF FCBuSCFCE
nuIFuJui BC JuSFDHFiq
dESiJiDciJC i SHIpCneEciiJC pCnDFu JuSFDHFii BiepHnigiJilEci eupFE
nuIFuJui pFCVluD BC JChieJEciCq
IHBuJ BC HFhEnilEFC E pFChDiFii pFHdCeiHnEJC, FCSiSJFii i pCFdCSciHnDii
JuSFDHFiJHF BiepHnigiJilEci bnEinDC BC euFVCniFCE DCFICnuJui BC FCliJiCFC
E SHnDFESDuJui BC IunSq
hEFEnciiJC pCnDFu ESHFBEFCE ENuDHFuJui JE EnhENEFCE unHF SEDChHFii BC
JuSFDHFi BiepHnigiJilEciq
HgJihEciE pFiVinB bnShCiCFCE Su HFhEnCJC EeihuFFii BC eDED eEu diFICJC BC
EeihuFEFC E unHF SHnDFESDC SHJCSDiVC BC EeihuFEFC E IunSiDHFiJHF i
dunSciHnEDiJHD pCnDFu SEluFiJC BC piCFBCFC E JHSuJui BC IunSq
EJDC IeuFi, SEFC e SHnDFiguiC JE pFHDCSciE eHSiEJ E JuSFDHFiJHF, bn SEl
BC BiepHnigiJilEFC bn IEe.
kn SEluJ BiIinuFii pC eSuFD BuFED E VHJuIuJui BC pFHBuSciC CeDC
FEciHnEJ e diC pFCVluDC IeuFi, SEFC e pCFIiD CViDEFCE FCBuSCFii
nuIFuJui BC JuSFDHFi, gunHEFr HpFiFCE DCIpHFEF E EnhENDii nHiJHF
JuSFDHFi bn JHSuFiJC VESEnDC BC IunSq DFCSCFCE JuSFDHFiJHF bnDFCpFinBCFii JE
FChiIuJ Su liu inSHIpJD BC JuSDuq ESHFBEFCE pCnDFu JuSFDHFi E SHnSCBiiJHF
dF pJED CDS.
Zomahul & CeDC pEFDCE nChEDiV E BClCShiJigFuJui BinDFC SCFCFCE i HdCFDE
FCeuFeCJHF BC IunS, SEl bn SEFC H pEFDC Bin pHpuJEciE EpD BC IunS nu EFC
un JHS BC IunSq EBiS SCFCFCE BC FCeuFeC BC IunS C IEi eSluD bn
SHIpEFEciC Su HdCFDE.
REDE HIENuJui VEFiEl bn BiVCFeC cFi i SE pCFiHEB BC DiIp, diinB
eDFpne JChED BC eDEFCE JuSFuFiJHF bn CSHnHIiC. AunHEF, bn IepEniE FEDE
TO
HIENuJui E dHeD bn EnuJ 1TT7 BC 20,8, bn ACJhiE - 13,3, bn GinJEnBE &
14,O, bn iEnCIEFSE - 7,8, bn IDEJiE & 12,3, bn GFEncE - 12,O, bn
}CFIEniE - 12,7 CDS. LE IHICnDuJ ESDuEJ eC HgeCFV DCnBincE BC SFCDCFC
E HIENuJui i bn cFiJC Bin ZuFHpE BC ZeD i CCnDFEJ s12, p.O0Tt.
CHndHFI EFDiSHJuJui 4 EJ LChii RCpugJiSii MHJBHVE s8, p.73-74t BFCpD
HICFi eC SHneiBCF pCFeHEnCJC EpDC BC IunS JE VpFeDE EpD BC IunS,
SEFC Bin SEulC SC nu BCpinB BC CJC nu Eu un JHS BC JuSFu SuVCniD, VCniDuJ
JChiDiI i eunD bnFChieDFEDC JE HdiSiuJ dHFcCi BC IunS JE JHSuJ BC FCCBinc bn
SEJiDEDC BC pCFeHEnC SC SEuD BC JuSFu i SEFC BHFCeS e eC EnhENClC.
zHIENuJ pHEDC di gCnCVHJ i dHFcED. Zomahul 8ene@ol EFC JHS bn SEluJ
SpnB CSHnHIiE eC EdJJE un niVCJ bnEJD BC BClVHJDEFC, BCHEFCSC nuIEi ESCeD
dEpD bJ pHEDC BCDCFIinE pC SinCVE e-i pCFIiD gCnCVHJ E nu JuSFE H EnuIiD
pCFiHEB BC DiIp i E nu ESSCpDE niIiS Bin SCCE SC i eC pFHpunC.
Zomahul Xor.at FCpFClinD eiDuEciE bn SEFC HEICnii Eu BHFincE BC E eC
EnhENE, bne nu Eu ESCEeD pHeigiJiDEDC Bin SEulE JipeCi JHSuFiJHF BC IunS,
SCCE SC BuSC JE piCFBCDi eHSiEJC CnHFIC. zHIENuJ dHFcED eC IEnidCeD bn
BiVCFeC dHFICr HIEN SiSJiS, eDFuSDuFEJ, DChnHJHhiS, Su bnDFCFupCFi WEnhENEFCE
Su SHnDFESD pDHVilHFiu, JFhED BC bnhFiNiFCE SHpiiJHF CDS.X, HIENuJ eClHniCF
Wbn EhFiSuJDuF, SHneDFuScii CDS.X.
kn FEDE HIENuJui eC cinC SHnD EDpD BC IFiICE EgeHJuD, EBiS BC
nuIFuJ DHDEJ EJ HICFiJHF, pFCSuI i BC nuIFuJ FCJEDiV EJ HICDiJHF
SHndHFI eiDuEciCi BC JE H EnuIiD BED. REDE HIENuJui WpFHSCnDENuJ
HICFiJHFX eC eDEgiJCDC SE FEpHFD BinDFC nuIFuJ HICFiJHF i nuIFuJ DHDEJ
EJ EnhENEciJHF. QpFC CPCIpJu, SHndHFI BEDCJHF eDEDieDiSii HdiSiEJC bn
RCpugJiSE MHJBHVE FEDE HIENuJui bn EnuJ 2000/. E dHeD BC 1,7, iEF
SHndHFI CeDiIFiJHF vFhEnilEciCi InDCFnEciHnEJC E MunSii CE E dHeD bn
JiIiDCJC E 10 sVCli 10, p.281t.
kn RCpugJiSE MHJBHVE pFHgJCIE EeihuFFii pHpuJEciCi Su JHSuFi BC
IunS CeDC BCeDuJ BC ESuD. ZeDC nCSCeEF e diC CdCSDuEDC IeuFi pCnDFu
SFCEFCE JHSuFiJHF BC IunS, FCeDFuSDuFEFCE bnDFCpFinBCFiJHF i FChJCICnDEFCE
ESDiViDcii JHF, pCnDFu H SpD IEi CdiSiCnD uDiJilEFC E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC
BiepHnigiJC.
vgcinCFCE 6tatutului de 7omer & SHneDiDuiC un dCnHICn nHu bn
eHSiCDEDCE nHEeDF i EiSi eunD iIpHFDEnDC H eCFiC BC IeuFi SHIpCneEDHFii
bn eDEFC e FCBuS eDFCeuJ peihHJHhiS EJ HIuJui SEFC niICFCDC bn ESCEeD
eiDuEciC.
QuecinCFCE eHSiEJ E HICFiJHF, SEFC CeDC EeDli un dESDHF iIpHFDEnD BC
FCBuSCFC E SHneCSincCJHF nChEDiVC EJC HIENuJui i indJuCncEFC EeupFE
niVCJuJui BC DFEi, eC CdCSDuCEl pFin hEFEnDEFCE unui EnuIiD VCniD IiniIEJ EJ
HICFiJHF, pJDinBu-Ji-eC inBCInilEciE BC HIEN, niVCJuJ SFCiE BidCF BC JE
TK
cEF JE cEF EDpD SE IFiIC, SpD i SE pCFiHEB BC pJED. kn RCpugJiSE
MHJBHVE inBCInilEciE BC HIEN eC pJDCDC BidCFCnciED pC SEDChHFii BC
JuSFDHFi bn dunSciC BC VCShiICE bn IunS, niVCJuJ eDuBiiJHF, nuIFuJ BC
SHpii CDS. Wun EnuIiD Bin eEJEFiuJ ICBiu pC cEF, cinpnBu-eC SHnD BC
eEJEFiuJ ICBiu EJJuSFDHFuJui bn uJDiICJC eEJC 3 Juni BC JuSFu WVCli HDFpFCE
}uVCFnuJui nF KT0 Bin 23.0T.1TT2, EJDC ESDC JChieJEDiVC i nHFIEDiVCX.
Concluzii
1. kn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc eC IHBidiS EDiDuBinCE dEc BC
FCeuFeCJC BC IunS JE bnDFCpFinBCFC. LuSFDHFuJ BCVinC nu puF i eiIpJu
unuJ Bin dESDHFii pFHSCeuJui BC pFHBuSciC, Si HgiCSDiVuJ i euFeE unCi
pCFIEnCnDC pFCHSupFi Bin pEFDCE SHnBuSCFii bnDFCpFinBCFii. jFHSCeuJ BC
pFHBuSciC ^eC uIEnilCEl^.
2. Un iIpHFDEnD inBiSEDHF EJ CdiSiCncCi uDiJilFii JuSFDHFiJHF JE
bnDFCpFinBCFC CeDC pFHBuSDiViDEDCE IunSii eEu bn HpunCFC Su ESCeDE &
inBiSEDHFuJ VHJuIuJui BC IunS.
3. iES EnDCFiHF bnDFCpFinBCFCE EVCE hFiN BHEF BC eCJCSDEFCE SEBFCJHF,
FCpEFDilEFCE uDiJilEFCE FEciHnEJ E FCeuFeCJHF BC IunS, bn pFClCnD EpEFC H
pFHgJCI eHSiEJ BC IEFC iIpHFDEnc pFiViB EeihuFEFCE Su JHSuFi BC IunS
i, bn pFiIuJ FpnB, EnhENEFCE pCFeHEnCJHF SEFC BinDF-H SEul eEu EJDE Eu
niICFiD bn eiDuEciE BC HICF. RSCEeD eEFSin EpEFcinC EDpn eHSiCDcii bn
EneEIgJu, SpD i diCSFCi bnDFCpFinBCFi EpEFDC.
1u*iecte de autoe,aluare
1. iCeduFEci SHncinuDuJ SFiDCFiiJHF BC eCJCSDEFC i pFHIHVEFC E
JuSFDHFiJHF.
2. CC SupFinB bn einC nHciuniJC BC HFhEnilEFC E IunSii i BiFiNEFC E
SHJCSDiVuJui BC IunS bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFiio
3. CEFC C eDFuSDuFE pCFeHnEJuJui JE bnDFCpFinBCFCo
4. CuI eC SEJSuJCEl VHJuIuJ BC IunS pCnDFu dEgFiSEFCE pFHBuSciCi i
pFHBuSDiViDEDCE IunSiio
O. jHVCeDici BCepFC FClCFVCJC i SiJC BC epHFiFC E pFHBuSDiViDcii IunSii JE
bnDFCpFinBCFC.
Bibliografie
1. LChieJEciE RCpugJiSii MHJBHVE Cu pFiViFC JE eEJEFilEFC i pFHDCSciE eHSiEJ E
pHpuJEciCi.
T7
2. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE guhCDuJ BC eDED pC EnuJ 2003^. Ch.,
2002.
3. RHSE jCDFu. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
4. RHSE jCDFu. jFCViliunC CSHnHIiS. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT8. & 272 p.
O. RHSE jCDFu. CuJChCFC BiBESDiSH-ICDHBiS DCeDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^. Chiinu, 1TT7. & 200.
K. RCpugJiSE MHJBHVEr BiICneiuniJC FCdHFICJHF. CHJ- BC EuDHFi. CHHFBHnEDHFi
M.}HJCnSH, m.ZEguJiSE .E. Ch., 2002 - 344p.
7. HDFpFCE }uVCFnuJui RCpugJiSii MHJBHVE Y KT0 Bin 23 eCpDCIgFiC 1TT2.
RChuJEICnDuJ Su pFiViFC JE FChieDFEFCE HICFiJHF i EeihuFEFC E inBCInilEciiJHF
pCnDFu HIEN.
8. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Chiinur QDEDieDiSE, 2002 WWQ.R.^CFiH^. - 30K p.
T. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
10. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [., \>]>, 1TTK, & KK7 .
11. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [., 2002. & 480.
12. RnuEFuJ eDEDieDiSC EJ RCpugJiSii MHJBHVE EnuJ 1TTT. Ch., 2001. & O2Kp.
T8
Capitolul 6
FONDURILE FIXE I CAPACITILE DE
PRODUCIE ALE NTREPRINDERII
1. CHIpHnCncE i eDFuSDuFE dHnBuFiJHF diPC
2. UluFE diliS i IHFEJ E dHnBuFiJHF diPC, EIHFDilEFCE JHF
3. InBiSEDHFii pFiVinB uDiJilEFCE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC
4. CEpESiDEDCE BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii
O. iiFCSciiJC pFinSipEJC BC bIgunDciFC E uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC i
SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC
6.1. Componen(a i structura fondurilor fixe
GiCSEFC bnDFCpFinBCFC BiepunC BC SEpiDEJ eHSiEJ, SC SHneD Bin dHnBuFi
diPC i IiNJHESC SiFSuJEnDC. jFHgJCIE FiBiSFii hFEBuJui BC CdiSiCnc EJ
uDiJilFii ESCeDHFE HSup un JHS SCnDFEJ bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc. iC
eHJuciHnEFCE Ci BCpinBC pHliciE pC SEFC H pHEDC BCcinC bnDFCpFinBCFCE bn
pFHBuSciE inBueDFiEJ, eDEFCE Ci dinEnSiEF, SHIpCDiDiVinEDCE Ci pCpiEc.
Fondurile fixe & SHneDiDuiC H pEFDC Bin dHnBuFiJC BC pFHBuSciC,
bnDFuShipED IEDCFiEJ bn IiNJHESCJC BC IunS, SEFC GHnBuFiJC diPC bi ICncin
dHFIE nEDuFEJ H Junh pCFiHEB BC DiIp, DFEneIiD pC pFci VEJHEFCE JHF bn
pFHBuSciC, SEFC eC SHIpCneCEl nuIEi Bup CdCSDuEFCE SpDHFVE SiSJuFi EJC
pFHBuSciCi. ZJC eC SHIpJCDCEl Bin SHnDuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC.
kn dunSciC BC BCeDinEciC dHnBuFiJC diPC eC bIpEFD bn Xonduri Xi/e de
2roduc.ie i Xonduri Xi/e ne2roducti@e. CHndHFI SJEeidiSFii bn VihHEFC Bin
dHnBuFiJC diPC BC pFHBuSciC dES pEFDC uFIDHEFCJC hFupCr 1X SJBiFiJCq 2X
SHneDFuSciiJCq 3X ineDEJEciiJC BC DFEneIiDCFCq 4X IEiniJC i uDiJENuJq OX
IiNJHESCJC BC DFEnepHFDq KX ineDFuICnDCJC i unCJDCJCq 7X inVCnDEFuJ BC
pFHBuSciC i ESSCeHFiiJCq 8X inVCnDEFuJ BC hHepHBFiCq TX ViDCJC BC IunS i
pFHBuSDiVCq 10X pJEnDEciiJC IuJDiEnuEJCq 11X IiNJHESCJC SEpiDEJC pCnDFu
EICJiHFEFCE DCFCnuFiJHF WdF SHneDFuSciiXq 12X EJDC dHnBuFi diPC.
UnuJ Bin CJCICnDCJC dHnBuFiJHF diPC WIEiniJC i uDiJENuJX, SEFC
pEFDiSip nCIiNJHSiD JE pFHSCeuJ BC pFHBuSciC, eC FEpHFDCElJE pEFDCE acti@ E
dHnBuFiJHF diPCq EJDCJC WSJBiFiJC BC pFHBuSciC i SHneDFuSciiJCX, SC EeihuF
dunSciHnEFCE nHFIEJ E CJCICnDCJHF ESDiVC EJC dHnBuFiJHF diPC, eC FEpHFDCEl
JE pEFDCE 2a6i@ E dHnBuFiJHF diPC.
E@iden.a 7i 2laniXicarea dHnBuFiJHF diPC eC CdCSDuCEl bn CPpFCeiC
nEDuFEJ i IHnCDEF. LE CeDiIEFCE dHnBuFiJHF diPC 1n e/2re6ie natural eC
eDEgiJCDC nuIFuJ IEiniJHF i pFHBuSDiViDEDCE ESCeDHFE, IFiICE
TT
eupFEdCcCJHF BC pFHBuSciC i EJDC IFiIi SEnDiDEDiVC. RSCeDC BEDC eC dHJHeCeS
pCnDFu SEJSuJuJ SEpESiDcii BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii i FEIuFiJHF,
eShicEFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC, bnDHSIiFCE giJEncuJui uDiJENuJui CDS.
ZeDiIEFCE monetar, eEu VEJHFiS, E dHnBuFiJHF diPC CeDC nCSCeEF
pCnDFu pJEnidiSEFCE FCpFHBuSciCi JFhiDC E dHnSuFiJHF diPC, BCDCFIinEFCE
hFEBuJui BC uluF i E IFiIii BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC, E VHJuIuJui BC
pFiVEDilEFC.
kn pFESDiSE CSHnHIiS eC BieDinh VEJHEFCE iniciEJ WBC giJEncX, VEJHEFCE
BC FCeDEgiJiFC, VEJHEFCE FCliBuEJ, BC JiShiBEFC i ICBiC EnuEJ E dHnBuFiJHF
diPC.
laloarea ini.ial E dHnBuFiJHF diPC & CeDC euIE ShCJDuiCJiJHF pCnDFu
SHneDFuSciE eEu pFHSuFEFCE dHnBuFiJHF, DFEnepHFDEFCE i IHnDENuJ JHF.
laloarea de re6ta8ilire & eunD ShCJDuiCJiJC pCnDFu pFHBuSCFCE dHnBuFiJHF
diPC bn SHnBiciiJC ESDuEJCq BC FChuJ, ESCEeDE eC eDEgiJCDC bn DiIpuJ
FCCeDiIFii dHnSuFiJHF. UJDiIE FCCeDiIEFC E dHeD CdCSDuED SHndHFI eiDuEciCi
BC JE 1 iEnuEFiC 1TTO.
laloarea reAidual FCpFClinD BidCFCncE BinDFC VEJHEFCE iniciEJ eEu BC
FCeDEgiJiFC E dHnBuFiJHF diPC i euIE uluFii JHF.
laloarea de licOidare & CeDC VEJHEFCE BC FCEJilEFC E dHnBuFiJHF diPC
ulEDC i eSHEeC Bin pFHBuSciC WEBCeCE ESCEeDE C SHeDuJ diCFuJui VCShi,
BCCuFiJHFX.
laloarea anual medie E dHnBuFiJHF diPC eC eDEgiJCDC pC gElE VEJHFii
iniciEJC, cinpnBu-eC SHnD BC punCFCE JHF bn dunSciunC i JiShiBEFCE JHF, Bup
uFIDHEFCE dHFIuJr
Bf
ma
C Bf
i
G Bf
p&e
M nl
d
4 Bf
l
0 nl
nd
WK.1X
%2 %2
unBC Gd
I.E.
& VEJHEFCE EnuEJ ICBiC E dHnBuFiJHF diPCq
Gd
i
& VEJHEFCE iniciEJ WBC giJEncX E dHnBuFiJHF diPCq
Gd
p.C
& VEJHEFCE dHnBuFiJHF pueC bn dunSciunCq
nJ
d
& nuIFuJ BC Juni bn SEFC Eu dunSciHnED dHnBuFiJC diPC BEDC bn
CPpJHEDEFCq
Gd
J
& VEJHEFCE BC JiShiBEFC E dHnBuFiJHF diPCq
nl
nd
& nuIFuJ BC Juni bn SEFC Eu dunSciHnED dHnBuFiJC diPC iCiDC Bin
pFHSCeuJ BC pFHBuSciC.
kn EdEF BC CeDiIEFCE VEJHFiS dHnBuFiJC diPC eC IEi SEFESDCFilCEl
pFin SEpESiDEDCE BC E-i DFEneIiDC VEJHEFCE EeupFE pFHBuSciCi dEgFiSEDC. iES
bneCInI VEJHEFCE iniciEJ WBC giJEncX E dHnBuFiJHF diPC pFin Gd
i
i JuI bn
SHneiBCFEciC DCFICnuJ BC dunSciHnEFC D
d
, EpHi bn SEluJ DFEneIiDCFii unidHFIC
pEFDCE BC VEJHEFC bn diCSEFC En VE SHneDiDuir
100
_ Gd
i
L Dd W dih.K.1X.
m
_ Gd
i
L D
d
. m
1
m m
1
Big& ;&%& CiFSuiDuJ VEJHEFCi dHnBuFiJHF diPC s2, p.14Tt.
6.2. Uzura fizic i moral a foncurilor fixe, amortizarea lor
kn pFHSCeuJ CPpJHEDFii dHnBuFiJC diPC BC pFHBuSciC 6e uAeaA. ZPieD
BHu DipuFi BC uluFp & diliS i IHFEJ.
jFin uAura XiAic eC bncCJChC piCFBCFCE DFCpDED BC SDFC dHnBuFiJC diPC E
VEJHFii JHF iniciEJC, SC EFC JHS nu nuIEi bn pFHSCeuJ dunSciHnFii JHF, Si i bn
DiIpuJ eDEciHnFii WBieDFuhCDCE din SEulE unHF ESciuni Bin CPDCFiHF, E
dCnHICnCJHF EDIHedCFiSC, SHFHliCiX. UluFE diliS E dHnBuFiJHF diPC BCpinBC
BC SEJiDEDCE JHF, BC pCFdCSciunCE JHF DChniS WSHneDFuSciC, DipuJ i SEJiDEDCE
IEDCFiEJCJHF, SEJiDEDCE SHneDFuSciCi SJBiFiJHF i E IHnDFii eDFunhuFiJHF,
uDiJENuJuiXq BC pEFDiSuJEFiDciJC pFHSCeuJui DChnHJHhiS WViDClE i dHFcE BC
DiCFC, DFEneIiDCFC CDS.Xq DiIpuJ BC ESciunC WnuIFuJ liJCJHF JuSFDHEFC bn En,
nuIFuJ BC eShiIguFi bn 24 BC HFC, nuIFuJ HFCJHF BC JuSFu bnDF-un
eShiIgXq hFEBuJ BC pFHDCSciC E dHnBuFiJHF diPC SHnDFE dCnHICnCJHF CPDCFiHEFC
WEFic, hCF, uIiBiDEDC, BCpunCFi EDIHedCFiSCXq SEJiDEDCE bnhFiNiFii dHnBuFiJHF
diPC i BCeCFViFCE JHF, BCSEJidiSEciE JuSFDHFiJHF i EDiDuBinCE JHF dEc BC ESCeDC
dHnBuFi.
QC BieDinhC uluF SHIpJCD i pEFciEJ E dHnBuFiJHF diPC. kn SEluJ uAurii
com2lete dHnBuFiJC diPC bn dunSciunC eC JiShiBCEl i eC bnJHSuiCeS Su EJDCJC
nHi WSHneDFuScii SEpiDEJC eEu bnJHSuiFCE SuFCnD E dHnBuFiJHF ulEDCX. \Aura
2ar.ial eC SHIpCneCEl pFin FCpEFEcii.
\Aura moral & CeDC FCBuSCFCE VEJHFii IEiniJHF i uDiJENCJHF eug
ESciunCE eSBCFii ShCJDuiCJiJHF eHSiEJ nCSCeEFC pCnDFu FCpFHBuSCFCE JHF
WuluFE IHFEJ bn 2rima eE dHFIXq FCBuSCFCE VEJHFii JHF SE FCluJDED EJ
101
mEJHEFCE iniciEJ
WBC giJEncX
mEJHEFCE EnuEJ
E pFHBuSciCi
iCdEJSFiJC BC
EIHFDilEFC
pCnDFu FCeDEgiJiFC
iIpJCICnDFii unHF nHi IEini i uDiJENC pFHhFCeieDC i IEi CdiSiCnDC Bin
punSD BC VCBCFC CHnHIiS WuluFE IHFEJ bn dHFIE a douaX.
kn SHnBiciJC ESDuEJC H DHD IEi IEFC iIpHFDEnc SEpD CViBCncE uluFii
IHFEJC. RpEFiciE unHF nHi, IEi pCFdHFIEnDC DipuFi BC uDiJENC Su
pFHBuSDiViDEDC epHFiD, SHnBicii IEi gunC BC BCeCFViFC i CPpJHEDEFC EBCeCE
dESC bnJHSuiFCE dHnBuFiJHF diPC VCShi pnEinDC BC DCFICn IEi FEciHnEJ Bin
punSD BC VCBCFC CSHnHIiS. knJHSuiFCE Su bnDpFliCFC E dHnBuFiJHF diPC ulEDC
IHFEJ BuSC JE dEpDuJ S bn CJC eC VE HgcinC pFHBuSciC IEi eSuIp i BC H
SEJiDEDC IEi pFHEeD bn SHIpEFEciC Su pFHBuSciE dEgFiSED Su IEini i CDiJENC
IEi pCFdHF,EnDC. IEF ESCeD JuSFu CeDC Su DHDuJ inEBIieigiJ bn SHnBiciiJC
CSHnHIiCi BC piEc.
QuFeCJC pFinSipEJC BC ESHpCFiFC E ShCJDuiCJiJHF, JChEDC BC bnnHiFCE
dHnBuFiJHF diPC, bn SHnBiciiJC DFEnliciCi JE FCJEciiJC BC piEc, BC EuDHdinEncEFC E
bnDFCpFinBCFiJHF eunD mihloacele 2ro2rii ale 1ntre2rinderilor. ZJC eC
ESuIuJCEl bn BCSuFeuJ bnDFChii pCFiHEBC BC CPpJHEDEFC E dHnBuFiJHF diPC eug
dHFIE BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC.
bmortiAarea & CeDC SHIpCneEFCE gnCEeS E uluFii dHnBuFiJHF diPC pFin
inSJuBCFCE unCi pFci Bin VEJHEFCE JHF bn ShCJDuiCJiJC BC pFHBuSciC. jFin
uFIEFC, EIHFDilEFCE CeDC CPpFCeiE gnCEeS E uluFii diliSC i IHFEJC E
dHnBuFiJHF diPC. RIHFDilEFCE eC CdCSDuCEl pFin bnJHSuiFCE SHIpJCD E
dHnBuFiJHD diPC bn SEluJ JiShiBFii JHF. QuIE BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC
BCpinBC BC VEJHEFCE dHnBuFiJHF diPC, pCFiHEBE JHF BC CPpJHEDEFC, ShCJDuiCJiJC
pCnDFu IHBCFnilEFC.
REpHFDuJ BinDFC euIE EnuEJ E BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC i VEJHEFCE
dHnBuFiJHF diPC, CPpFiIED bn pFHSCnDC, eC nuICDC norma de amortiAare.
CHndHFI nHFICJHF eDEgiJiDC BCdEJSFiJC BC EIHFDilEFC eC inSJuB bn pFCcuJ BC
SHeD EJ pFHBuSciCi diniDC.
CEJSuJuJ nHFICi BC EIHFDilEFC eC CdCSDuCEl Bup dHFIuJEr
N
a
Ff
i
- Ff
l
x 100, WK.2.X
T
a
x Ff
i
unBC Gd
i
& VEJHEFCE iniciEJ E dHnBuFiJHF diPC, JCiq
Gd
J
& VEJHEFCE BC JiShiBEFC E dHnBuFiJHF diPC, JCiq
]
'
& DCFICnuJ nHFIEDiV BC CPpJHEDEFC WpCFiHEBE BC EIHFDilEFCX E
dHnBuFiJHF diPC, Eni.
QuIE BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC WJCiX pCnDFu FCeDEgiJiFCE SHIpJCD E
dHnBuFiJHF diPC eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
A
a
N
a
x Ff
ma
WK.3X
unBC Gd
IE
- VEJHEFCE EnuEJ ICBiC E dHnBuFiJHF diPC, JCi.
MFiICE BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC eC BCDCFIin pFin DFCi ICDHBC BC
BCdEJSEFCr FChuJED, ESSCJCFED FChuJED i ESSCJCFED. kn DEgCJuJ K.1. CeDC
102
CPpue un IHBCJ BC SEJSuJEFC E BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC pFin metoda
deXalcrilor regulate.
MCDHBE FChuJED BC BCDCFIinEFC E IFiIii BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC
CeDC HFiCnDED epFC uluFE diliS i IHFEJ pCFIEnCnD E dHnBuFiJHF diPC. v
EeCICnCE EBIieiunC CeDC bnBFCpDcin FCdCFiDHF JE uluFE diliS. kne uluFE
IHFEJ E dHnBuFiJHF diPC bn IENHFiDEDCE SEluFiJHF eC pFHBuSC bn FiDI
ESSCJCFED, i nu FChuJEF.
Ha8elul ;.1. ZPCIpJu BC SEJSuJEFC E BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC FChuJEDC
MipuFiJC dHnBuFiJHF diPC mEJHEFCE ICBiC BC
giJEnc, IiJ. JCi
YHFIE EnuEJ E
BCdEJSFiJHF BC
EIHFDilEFC,
MFiICE EnuEJ E
BCdEJSFiJHF BC
EIHFDilEFC, IiJ. JCi
WSHJ.2 3 SHJ.3 3 0,TX
UDiJEN O0 12 K
CJBiFi 200 O 10
MiNJHESC BC DFEnepHFD O 20 1,0
>,/ 17,0
QuFeEr s3, p.TKt.
jCnDFu bnJHSuiFCE uDiJENuJui bnVCShiD eunD nCSCeEFC BCdEJSFiJC BC
EIHFDilEFC FCepCSDiVC. kn ESCeD eSHp eC EpJiS metoda amortiArii
accelerate E dHnBuFiJHF diPC, SpnB pCnDFu pFiIii DFCi Eni eC EpJiS nHFIC
IENHFEDC, SC pCFIiD BC E eC DFCSC bn pFCcuJ BC SHeD EJ pFHBuSciCi SiFSE E 2L3
Bin SHeDuJ JHF iniciEJ. mEJHEFCE SC FIpnC Bup EVCEeFE eC DFCSC SHndHFI
nHFICJHF enEgiJC BC EIHFDilEFC pC DHED pCFiHEBE EniJHF BC EIHFDilEFC.
CHIpEFEFCE ICDHBCi FChuJEDC Su SCE BC EIHFDilEFC ESSCJCFED E
dHnBuFiJHF diPC CeDC dSuD pC dihuFE K.2.
GpWgX
100 Iii JCi
G'
37 Iii JCi R
Gg
10 Iii JCi A
0 1 2 3 4 O K 7 8 T 10 D WEniiX
UluFE IHFEJ WpC EniX
Big& ;&2. MCDHBE FChuJED i ESSCJCFED BC EIHFDilEFC E dHnBuFiJHF diPC s2, p.1O7t.
103
kn pFClCnD SEpD FeppnBiFC metoda amortiArii neregulate. AunHEF,
bn ShCJDuiCJiJC BC pFHBuSciC Bin EnuJ bnDpi eC inSJuB & O0, bn EJ BHiJCE En &
30, bn EJ DFCiJCE & 20. RSCEeDE pCFIiDC bnDFCpFinBCFii SE bn SHnBiciiJC
indJEciCi e-i FCSupCFClC IEi FCpCBC ShCJDuiCJiJC i e HFiCnDClC IiNJHESCJC
epFC FCnHVEFCE pEFSuJui BC uFiJENC.
MHBCFnilEFCE uDiJENuJui CeDC EVEnDENHEe Bin punSD BC VCBCFC
CSHnHIiS, BES bn FCluJDEDuJ CdCSDuFii ESCeDCiE SFCDC VHJuIuJ EnuEJ EJ
pFHBuSciCi, epHFCDC pFHBuSDiViDEDCE IunSii i eC FCBuSC pFCcuJ BC SHeD EJ
pFHBuSciCi. CHnSHIiDCnD CeDC nCSEeEF SE FCnDEgiJiDEDCE BC EeCICnCE e
SFCEeS. UJDiIuJ BCliBCFED pHEDC di EDine, BES EBEHeuJ FCJEDiV EJ pFHdiDuJui
VE BCpi IENHFEFCE VEJHFii dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC bn FCluJDEDuJ
ShCJDuiCJiJHF CdCSDuEDC pCnDFu IHBCFnilEFC.
6.3. Indicatorii privind utilizarea fondurilor fixe de produc(ie
jCnDFu E SEFESDCFilE uDiJilEFCE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC eC EpJiS
IEi IuJci inBiSEDHFi, SC pHD di BiVilEci bn DFCi hFupCr inBiSEDHFii uDiJilFii
CPDCneiVC, inDCneiVC i inDChFEJC E dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC.
1X InBiSEDHFii uDiJilFii e/ten6i@e E dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC. iin
ESCDiE dES pEFDCr SHFdiSiCnDuJ uDiJilFii CPDCneiVC E uDiJENuJuiq
SHCdiSiCnDuJ BC bnJHSuiFC E uDiJENuJuiq SHCdiSiCnDuJ BC bnSFSEFC E
uDiJENuJuiq SHCdiSiCnDuJ FChiIuJui BC DiIp EJ dunSciHnFii uDiJENuJui.
4oeXicientul utiliArii e/ten6i@e a utilahului Dv\E\F eC eDEgiJCDC
pFin SHFEpHFDuJ BinDFC nuIFuJ CdCSDiV BC HFC bn SEFC E dunScuiHnED
uDiJENuJ i nuIFuJ BC HFC SHndHFI pFHhFEIuJui eu BC
dunSciHnEFC, EBiS
n
e/
w t
Xu
x t
nXu
(6.4)
unBC D
du
5 DiIpuJ BC dESDH bn SEFC E dunSciHnED uDiJENuJ, HFCq
D
ndu
5 DiIpuJ nHFIEDiV BC dunSciHnEFC E uDiJENuJui WeC eDEgiJCDC bn dunSciC
BC FChiIuJ BC JuSFu EJ bnDFCpFinBCFii, cinpnBu-eC SHnD BC DiIpuJ IiniIEJ
nCSCeEF pCnDFu CPCSuDEFCE FCpEFEciiJHF BC pFCVCniFC pJEnidiSEDCX, HFCq
E/em2lu. iES bnDF-un eShiIg Su BuFEDE BC 8 HFC, EVpnB DiIp
pJEnidiSED pCnDFu FCpEFEcii 1 HF, DiIpuJ FCEJ BC JuSFu EJ eDFunhuJui E
SHneDiDuiD O HFC, SHCdiSiCnDuJ eu BC CPpJHEDEFC inDCneiV VE di ChEJ Su 0,71
( 5 ) .
( 8 - 1 ) RSCEeDE bneCEIn S dHnBuJ pJEnidiSED BC DiIp E dHeD dHJHeiD BHEF
JE niVCJ BC 71.
UDiJilEFCE CPDCneiV E uDiJENuJui eC IEi SEFESDCFilCEl BC EeCICnCE
pFin coeXicientul Xunc.ionrii lui 2e 6cOim8uri, SC eC SEJSuJCEl SE FEpHFD
104
BinDFC nuIFuJ DHDEJ EJ eShiIguFiJHF bn SEFC pC pEFSuFeuJ liJCi e-E JuSFED Su
uDiJENuJ BC DipuJ BED i nuIFuJ BC eDFunhuFi SEFC Eu dunSciHnED bn eShiIguJ
SCJ IEi IEFC.
E/em2lu. iES bn eCSciC eunD ineDEJEDC 270 uniDci BC uDiJEN, Bin SEFC bn
pFiIuJ eShiIg Eu dunSciHnED 200, bn EJ BHiJCE & 1T0 eDFunhuFi, ESCEeDE
bneCEIn S SHCdiSiCnDuJ BC eShiIg VE di 1,44 ( 200 + 190).
270
kn pFClCnD SHCdiSiCnDuJ BC eShiIg JE bnDFCpFinBCFi nu CeDC eudiSiCnD BC
bnEJD. MFiFCE nuIFuJui eShiIguFiJHF BC JuSFu JE uDiJENuJ BED pCFIiDC H
SFCDCFC eugeDEnciEJ E VHJuIuJui BC pFHBuSciC.
4oeXicientul de 1ncrcare a utilahului BC EeCICnCE SEFESDCFilCEl
uDiJilEFCE uDiJENuJui bn DiIp. RSCeD SHCdiSiCnD, epFC BCHeCgiFC BC SHCdiSiCnDuJ
eShiIguFiJHF cinC SHnD BC BEDCJC pFiVinB VHJuIuJ BC IunS pCnDFu
pFHBuSCFCE EFDiSHJCJHF FCeppCSDiVC. kn pFESDiS CJ C EpJiSED SE CShVEJCnD EJ
IFiIii SHCdiSiCnDuJui eShiIguFiJHF IENHFED BC BHu HFi Wbn FChiIuJ BC
JuSFu Su BHu eShiIguFiX eEu BC DFCi HFi Wbn FChiIuJ Su DFCi eShiIguFiX. kn
CPCIpJuJ nHeDFu
A
&u&
1,44/2 0,72. WK.OX
jC gElE inBiSEDHFuJui dHJHeiFii pC eShiIguFi E uDiJENuJui eC
SEJSuJCEl i coeXicientul de utiliAare a regimului tim2ului de lucru 2e
6cOim8uri a utilahului. RSCeDE eC SEJSuJCEl pFin bIpFciFCE SHCdiSiCnDuJui
EDine bn pCFiHEBE BED BC dunSciHnEFC pC eShiIguFi E uDiJENuJui JE BuFEDE
eShiIguJui, eDEgiJiD JE bnDFCpFinBCFCE WeCSciEX BED. ReDdCJ, BES BuFEDE
eShiIguJui JE bnDFCpFinBCFC C BC 8 HFC, SHCdiSiCnDuJ BC uDiJilEFC E FChiIuJui
DiIpuJui BC JuSFu pC eShiIguFi E uDiJENuJui VE SHneDiDuir
A
u&t&l&&u
1,44/8 0,18. WK.KX
kne inBiSEDHFii BC uDiJilEFC CPDCneiV E uDiJENuJui nu pCFIiD E eC
SHnSJuliHnE EeupFE CdCSDuJui BC uDiJilEFC E uDiJENuJui. jCnDFu S uDiJENuJ
pHEFC EVCE eEFSin inSHIpJCD, pHEDC dunSciHnE i bn hHJ i bn ESCeD DiIp,bn
hCnCFC, e nu pFHBuSSniIiS, HFi, diinB bn FChiI BC JuSFu, e pFHBuS
EFDiSHJC nCSEJiDEDiVC.
2X RCluJDEDCJC HgcinuDC DFCguiC e diC BC SEJSuJCJC SCJui BC EJ BHiJCE
hFup BC inBiSEDHFi & pFiVinB uDiJilEFCE inDCneiV E dHnBuFiJHF diPC, FCdJCSDpnB
niVCJuJ uDiJilFii JHF bn dunSciC BC SEpESiDEDC WBC pFHBuSDiViDEDCX. CCJ IEi
iIpHFDEnD BinDFC Ci CeDC SHCdiSiCnDuJ uDiJilFii inDCneiVC E uDiJENuJui.
4oeXicientul utiliArii inten6i@e a utilahului eC eDEgiJCDC pFin
FEpHFDuJ BinDFC pFHBuSDiViDEDCE FCEJ E uDiJENuJui DChnHJHhiS pFinSipEJ i
pFHBuSDiViDEDCE Jui nHFIEDiV, EBiS pFHBuSDiViDEDCE pFHhFCeieD DChniS
dunBEICnDED.
K
u.i.
Q
f
/ Q
n.
WK.7X
10O
unBC
d &
pFHBuSciE FCEJ, HgcinuD JE uDiJENuJ BED, bnDF-H uniDEDC BC DiIpq

n.
& pFHBuSciE nHFIEDiV, DChniS dunBEICnDED, HgcinuD JE uDiJENuJ
BED, bnDF-H uniDEDC BC DiIp WeC eDEgiJCDC bn gElE BEDCJHF Bin pEEpHFDuJ
uDiJENuJuiX.

3X iin SCE BC E DFCiE hFup BC inBiSEDHFi Ei uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC
dES pEFDCr SHCdiSiCnDuJ uDiJilFii inDChFEJC E uDiJENuJui, SHCdiSiCnDuJ uDiJilFii
SEpESiDcii BC pFHBuSciC, inBiSEDHFuJ FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF i EJ
dHnBHinDCneiViDcii pFHBuSciCi.
4oeXicientul utiliArii integrale a utilahului eC BCDCFIin SE
pFHBueuJ BinDFC SHCdiSiCnDuJ uDiJilFii inDCneiVC i SHCdiSiCnDuJ uDiJilFii
CPDCneiVC E uDiJENuJui i SEFESDCFilCEl bn SHIpJCP CPpJHEDEFCE ESCeDuiE SE
DiIp i pFHBuSDiViDEDC WSEpESiDEDCX.
kn pFClCnD n
e/
0,7, U
inD.
0,8, pFin uFIEFC, SHCdiSiCnDuJ uDiJilFii
inDChFEJC E uFiJENuJui VE di ChEJ Sur
A
u& itegr&&
K
ex.
X K
int.
0,71 x 0.8 0,57. WK.8X
ReDdCJ, cinpnB SHnD BC ESCDi BHi dESDHFi, eDFunhuJ E dHeD dHJHeiD BHEF JE
SEpESiDEDCE BC O7.
RCluJDEDuJ unCi IEi gunC uDiJilFi E dHnBuFiJHF diPC VE di, bn pFiIuJ
FpnB, IENHFEFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC. iC ESCCE inBiSEDHFuJ hCnCFEJilEDHF
EJ CdiSiCncCi uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC DFCguiC e diC dHnBED pC
pFinSipiuJ SHICneuFEgiJiDcii pFHBuSciCi Su bnDFCEhE DHDEJiDEDC E dHnBuFiJHF
diPC uDiJilEDC JE dEgFiSEFCE Ci. RSCeDE i VE di inBiSEDHFuJ pFHBuSciCi HgcinuDC
SC FCVinC JE 1 JCu VEJHEFC E dHnBuFiJHF diPC, 5 randamentul Xondurilor.
CEJSuJEFCE Jui eC dESC Su ENuDHFuJ dHFIuJCir
Rf

C ? D B" WK.TX
unBC

r VHJuIuJ pFHBuSciCi-IEFd, hJHgEJC eEu FCEJilEgiJC, JCiq
c - VEJHEFCE EnuEJ ICBiC E dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC EJC
bnDFCpFinBCFii, JCi.
mEJHEFCE EnuEJ ICBiC E dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC eC SEJSuJCEl
bn IHBuJ uFIDHFr
Bf
m&a&
C Bf
i
G dBf
p&f
x n
%
4 Bf
l
x n
2&
, WK.10X
12 12
unBC cX
i
- VEJHEFCE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFii JE
bnSCpuDuJ EnuJui, JCiq
Bf
p&f "
Bf
l
& VEJHEFCE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFii pueC
i eSHEeC Bin bn dunSciunC bn BCSuFeuJ EnuJui, JCiqq
n
1
% n
2
& nuIFuJ BC Juni BC JE IHICnDuJ punCFii bn dunSciunC eEu
JiShiBFii dHnBuFiJHF diPC.
10K
QpHFiFCE FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF SHneDiDuiC H eEFSin iIpHFDEnD
pCnDFu bnDFCEhE CSHnHIiC nEciHnEJ. jFinSipEJii dESDHFi SC SHnDFiguiC JE
FiBiSEFCE FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF eunD FCBEci pC dihuFE K.2.
condointen6i@itatea 2roduc.iei & CeDC H IFiIC inVCFe
FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF. ZE EFED SHDE VEJHFii dHnBuFiJHF diPC SC FCVinC JE
un JCu pFHBuSciC dEgFiSED. iES FEnBEICnDuJ dHnBuFiJHF DFCguiC e Eig
DCnBinc BC SFCDCFC, EpHi dHnBHinDCneiViDEDCE & inVCFe, DCnBinc BC
FCBuSCFC.

Big& GESDHFii BC SFCDCFC E FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF
ZdiSiCncE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii bn IuJFC pFiVincE CeDC BCDCFIinED BC
niVCJuJ dotrii cu Xonduri a muncii, SC eC SEJSuJCEl pFin SHFEpHFDuJ BinDFC
VEJHEFCE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC i nuIFuJ IunSiDHFiJHF WJuSFDHFiJHF,
pCFeHnEJuJui inBueDFiEJ BC pFHBuSciCX BC JE bnDFCpFinBCFC. RSCEeD IFiIC
DFCguiC e SFCEeS bn pCFIEnCnc, BCHEFCSC BC CE BCpinBC BHDEFCE DChniS,
BCSi, i pFHBuSDiViDEDCE IunSii.
6.4. Capacitatea de produc(ie a ntreprinderii
mHJuIuJ dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC i hFEBuJ JHF BC uDiJilEFC
BCDCFIin IFiICE SEpESiDcii BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii.
4a2acitatea de 2roduc.ie a 1ntre2rinderii & CeDC SEnDiDEDCE IEPiIEJ
BC pFHBuSciC HgcinuD bnDF-H EnuIiD uniDEDC BC DiIp bn CPpFCeiC nEDuFEJ, BC
nHICnSJEDuFE i EeHFDiICnDuJ pJEnidiSED, Su uDiJilEFCE Bin pJin E uDiJENuJui i
eupFEdCcCJHF BC pFHBuSciC, EpJiSEFCFE DChnHJHhiiJHF EVEneEDC, pCFdCSciHnEFCE
eieDCIuJui BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i IunSii, EeihuFEFCE SEJiDcii
eupCFiHEFC E pFHBuSciCi.
107
Bactorii de cre'tere a randamentului fondurilor
i
C
p

i
F
C
E

n
i
V
C
J
u
J
u
i

B
C

p
F
H
B
u
S
D
i
V
i
D
E
D
C

E

u
D
i
J
E
N
u
J
u
i

S
E

F
C
l
u
J
D
E
D

E
J

F
C
u
D
i
J

F
i
i

D
C
h
n
i
S
C

i

F
C
S
H
n
e
D
F
u
S
c
i
C
i

i

B

F
i
i

b
n

C
P
p
J
H
E
D
E
F
C

E

n
H
i
J
H
F

b
n
D
F
C
p
F
i
n
B
C
F
i
i
C
p

i
F
C
E

S
H
C
d
i
S
i
C
n
D
u
J
u
i

B
C

J
u
S
F
u

p
C
e
S
h
i
I
g
u
F
i

E

u
D
i
J
E
N
u
J
u
i
j
C
F
d
C
S
c
i
H
n
E
F
C
E

u
D
i
J
i
l

F
i
i

D
i
I
p
u
J
u
i

i

S
E
p
E
S
i
D

c
i
J
H
D

B
F

p
F
H
B
u
S
c
i
C
R
S
S
C
J
C
F
E
F
C
E

b
n
e
u

i
F
i
i

n
H
i
J
H
F

S
E
F
E
S
i
n

c
i

B
C

p
F
H
B
u
S
c
i
C
R
C
B
u
S
C
F
C
E

S
H
e
D
u
J
u
i

u
n
i
D

c
i
i

B
C

S
E
p
E
S
i
D
E
D
C

E

b
n
D
F
C
p
F
i
n
B
C
F
i
J
H
F

n
H
u

p
u
e
C

b
n

d
u
n
S
c
i
u
n
C
,

F
C
S
H
n
e
D
F
u
i
D
C

i

F
C
u
D
i
J
E
D
C

D
C
h
n
i
S

'
$

'

)
-
5

,
)
-
*
'

$
'
<
%

2
$
CEpESiDciJC BC pFHBuSciC eC SEJSuJCEl, BC FChuJ, bn ESCJCEi uniDci
BC IeuF, bn SEFC C pJEnidiSED pFHBuSSCFE EFDiSHJCJHF FCepFSDiVC bn CPpFCeiC
nEDuFEJ WDHnC, guSci, ICDFiX eEu bn uniDci SHnVCnciHnEJ nEDuFEJC. iES
bnDFCpFigBCFCE dEgFiS IEi IuJDC DipuFi BC BiVCFeC pFHBueC, SEpESiDciJC BC
pFHBuSciC eC enEgiJCeS pCnDFu diCSEFC Dip EpEFDC.
4a2acitatea de 2roduc.ie a ramurii inBueDFiCi BC dEgFiSEFC E unui
EnuIiD pFHBue CeDC ChEJ Su SEpESiDEDCE euIEF E bnDFCpFinBCFiJHF Bin
SHIpHnCncE Ci, SEFC dEgFiS ESCCEi pFHBuSciC, inBidCFCnD BC FChiIuFiJC BC
JuSFu pC SEFC JC Eu.
CEpESiDEDCE BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii eC eDEgiJCDC bn dunSciC BC
SEpESiDciJC eCSciiJHF, eCSDHEFCJHF, EhFChEDCJHF Ci pFinSipEJC BC pFHBuSciC,
EBiS eC SHIpunC Bin SEpESiDciJC BC pFHBuSciC EJC uniDciJHF Ci pFinSipEJC
BC pFHBuSciC. kn SEluJ S unCJC eCSDHEFC EuPiJiEFC nu SHFCepunB pFHhFEIuJui
BC pFHBuSciC pFCSHnilED, eC CJEgHFCEl IeuFuJC DChniSH-HFhEnilEDHFiSC
nCSCeEFC pCnDFu JiShiBEFCE 9locurilor @ulnera8ile ^.
Elementele 2rinci2ale ce determin mrimea ca2acit.ii de 2roduc.ie
a 1ntre2rinderii 6untr
SHIpHnCncE uDiJENuJui i SEnDiDEDCE Jui pC DipuFiq
inBiSEDHFii DChniSH-CSHHIiSi BC uFiJilEFC E IEiniJHF i uDiJENuJuiq
dHnBuJ BC DiIp pCnDFu dunSciHnEFCE uDiJENuJuiq
eupFEdEcE BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii WeCSciiJHF pFinSipEJCXq
nHIEnSJEDHFuJ i EeHFDiICnDuJ pJEnidiSED EJ pFHBuSciCi, SEFC
ESciHnCEl nCIiNJHSiD EeupFE VHJuIuJui BC IunS pCnDFu
dEgFiSEFCE pFHBuSciCi Su uDiJENuJ bn SHIpHnCncE BED.
4a2acitatea de 2roduc.ie a 1ntre2rinderii 2rinci2ale 2oate Xi calculat
du2 Xormular
Cp n x Ft
max
, WK.11X
N
p.m.
unBC Cp & SEpESiDEDC BC pFHBuSciC E eCSciCi, eCSDHFuJui bn uniDciJC BC
IeuF ESSCpDEDCq
n & nuIFuJ uDiJENCJHF BC gED bn eCSciC, uniDciq
GD
IEP
& dHnBuJ BC DiIp IEPiIEJ pHeigiJ pCnDFu dunSciHnEFCE
uDiJENuJui BC gEl, HFCq
Y
p.I.
& nHFIE pFHhFCeieD pFiVinB VHJuIuJ BC IunS pCnDFu
pFCJuSFEFCE EFDiSHJuJui FCepCSDiV Su ENuDHFuJ uDiJENuJui BC gEl, HFC.
CEpESiDEDCE BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii nu CeDC H IFiIC SHneDEnD.
vBED Su uDiJilEFCE DChniSii nHi, iIpJCICnDEFCE DChnHJHhiiJHF EVEneEDC, E
unHF nHi IEDCFiEJC, CPDinBCFCE epCSiEJilFii i SHHpCFFii, pCFdCSciHnEFCE
eDFuSDuFii pFHBuSciCi, FiBiSEFCE hFEBuJui BC SEJidiSEciC E JuSFDHFiJHF,
108
pCFdCSDEFCE eienCIuJui BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i IunSii SEpESiDciJC BC
pFHBuSciC eC IHBidiS. iC ESCCE CJC DFCguiC e diC pCFiHBiS FCVluDC.
QC bnDFCguincCEl SpDCVE nHciuni, SC SEFESDCFilCEl SEpESiDciJC BC
pFHBuSciCr
SEpESiDEDCE BC pFHBuSciC de intrare & SEpESiDEDCE JE bnSCpuDuJ
EnuJui, SEFC EFED pHeigiJiDciJC BC pFHBuSciC BC SEFC BiepunC
bnDFCpFinBCFCE JE bnSCpuDuJ pCFiHEBCi pJEnidiSEDCq
SEpESiDEDCE BC pFHBuSciC de ie7ire & SEpESiDEDCE JE dinCJC EnuJui,
BCDCFIinED pFin bneuIEFCE SEpESiDcii BC inDFEFC i E nHiJHF
SEpESiDci, euI Bin SEFC eC eSEBC SEpESiDEDCE DFCSuD JE piCFBCFiq
SEpESiDEDCE BC pFHBuSciC pFHiCSDED & SEpESiDEDCE pFCVluD bn
pFHiSDuJ BC SHneDFuSciC, FCSHneDFuSciC i CPDinBCFC E bnDFCpFinBCFii.
jCnDFu E BCDCFIinE SHFCepunBCFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC
SEpESiDciJHF BiepHnigiJC eC SEJSuJCEl ca2acitatea anual medie de
2roduc.ie, BC SEFC BiepunC bnDFCpFinBCFCE FEIuFE inBueDFiEJ bn ICBiC bnDF-
un En. RSCEeDE eC BCDCFIin pFin EBuhEFCE JE SEpESiDEDCE BC JE bnSCpuDuJ
EnuJui E SEpESiDcii EnuEJC ICBii nHi i eSBCFCE SEpESiDcii EnuEJC ICBii
iCiDC Bin ul. jCnDFu SEJSuJ eC dHJHeCDC dHFIuJEr
Cp
m&a&
C Cp
i
G C
p&e0&
x n
%
4 Cp
l
x n
2
, WK.12X
12 12
unBC Cp
m.a
5 SEpESiDEDCE EnuEJ ICBiC E bnDFCpFinBCFiiq
42
i.


5 SEpESiDEDCE bnDFCpFinBCFii JE bnSCpuDuJ EnuJui WBC inDFEFCXq
42
l
- SEpESiDEDbciJC pueC bn dunSciunC pC pEFSuFeuJ EnuJuiq
42
l
- SEpESiDciJC BC pFHBuSciC JiShiBEDC WiCiDC Bin ulX bn BCSuFeuJ
EnuJuiq
n
1
n
2
- nuIFuJ JuniJHF SHIpJCDC BC JE IHICnDuJ punCFii
SEpESiDciJHF bn dunSciunC ppn JE dinCJC EnuJui i BC JE IHICnDuJ iCiFii Bin
ul E SEpESiDciJHF ppn JE dinCJC EnuJui.
jCnDFu E bIginE VHJuIuJ pJEnidiSED EJ pFHBuSciCi Su SEpESiDciJC BC
pFHBuSciC nCSCeEFC JE bnDFCpFinBCFC eC CJEgHFCEl giJEncuFiJC SEpESiDciJHF BC
pFHBuSciC pCnDFu dEgFiSEFCE i pFCJuSFEFCE pFHBueCJHF.
YiVCJuJ uDiJilFii SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC eC IeHEF Su ENuDHFuJ IEi
IuJDHF inBiSEDHFi. jFinSipEJuJ Bin Ci CeDC SHCdiSiCnDuJ uDiJilFii BC dESDH
WpJEnidiSEDCX E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC n
u.c.2.
, SEFC eC BCDCFIin pFin
SHFEpHFDuJ BinDFC pFHBuSciE dEgFiSED BC dESDH WSHndHFI pJEnuJuiX bnDF-H
EnuIiD pCFiHEB BC DiIp i SEpEeiDEDCE EnuEJ ICBiC BC pFHBuSciC bn
ESCCEi pCFiHEB BC DiIp i eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
A
u&c&p&
Q
f
D Cp
m&a&
, WK.13X
10T
unBC d - SEnDiDEDCE pFHBuSciCi dEgFiSEDC BC dESDH bn SEBDuJ
bnDFCpFinBCFii pC pEFSuFeuJ EnuJui bn CPpFCeiC nEDuFEJ eEu uniDci VEJHFiSC BC
IeuFEFCq
Cp
m.a.
& SEpESiDEDCE EnuEJ ICBiC BC pFHBuSciC bn ESCJCEi uniDci BC
IeuF.
Un EJD inBiSEDHF CeDC coeXicientul de 1ncrcare a utilahului & SHFEpHFDuJ
BinDFC dHnBuJ BC DiIp ShCJDuiD BC dESDH WeDFunhuFi-HFCX BC bnDFChuJ uDiJEN eEu
pC hFupC i dHnBuJ BC DiIp BiepHnigiJ JE ESCJEi SCFS BC uDiJENC bn ESCCEi
pCFiEHB BC DiIp. RSCeD inBiSEDHF CViBCnciEl euFpJueuJ eEu ineudiSiCncE BC
uDiJENC.
6.5. Direc(iile principale de mbunt(ire a utilizrii
fondurilor fixe i capacit(ilor de produc(ie
Z hFCu BC eupFECeDiIED iIpHFDEncE CSHnHIiS E uDiJilFii CdiSiCnDC E
dHnBuFiJHF diPC i E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC. QHJuciHnEFCE ESCeDCu
pFHgJCIC bneCEIn IENHFEFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC nCSCeEFC
eHSiCDcii, FiBiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc E pHDCnciEJuJui BC pFHBuSciC
BiepHnigiJ i eEDiedESCFCE IEi Bin pJin E SCFincCJHF pHpuJEciCi,
bIgunDciFCE giJEncuJui BC uDiJENC bn cEF, FCBuSCFCE pFCcuJui BC SHeD EJ
pFHBuSciCi, SFCDCFCE FCnDEgiJiDcii pFHBuSciCi, E ESuIuJFiJHF BC IiNJHESC
JE bnDFCpFinBCFi.
UDiJilEFCE IEi Bin pJin E dHnBuFiJHF diPC i E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC
SHnBuSC BC EeCICnCE JE BiIinuEFCE nCSCeiDciJHF BC JEneEFC E nHiJHF
SEpESiDci JE IHBidiSEFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC, iEF,pFin uFIEFC, JE H IEi
gun hCeDiHnEFC E pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii WSFCDCFCE SHDCi BCdEJSFiJHF Bin
pFHdiD bn dHnBuJ pCnDFu SHneuI, HFiCnDEFCE SCJCi IEi IEDi pFci E dHnBuJui BC
ESuIuJEFC epFC ICSEnilEFCE i EuDHIEDilEFCE pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC CDS.X.
GunSciHnEFCE FCuiD E dHnBuFiJHF diPC i E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC
BCpinBC BC dEpDuJ pC SpD BC SHIpJCD eC FCEJilCEl dESDHFii CPDCneiVi i
inDCneiVi, BC bIgunDciFCE uDiJilFii JHF.
^m8unt.irea e/ten6i@ E uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC i SEpESiDciJHF BC
pFHBuSciC pFCeupunC S, pC BC H pEFDC, eC VE IFi BuFEDE BC dunSciHnEFC E
uDiJENuJui CPieDCnD bn pCFiHEBE SEJCnBEFieDiS BED, iEF pC BC EJDE, SE SFCDC
pHnBCFCE uDiJENuJui CPieDCnD bn SHIpHnCncE bnDFChuJui SHIpJCP BC uDiJENC EJ
bnDFCpFinBCFii. ZeDC iIpHFDEnD BC EeCICnCE e eC Hgcin FCBuSCFCE eDEciHnFii
uDiJENCJHF, FCBuSCFCE euFpJueuJui BC uDiJENC i E uDiJENCJHF nCineDEJEDC, e eC
HFhEnilClC dunSciHnEFCE JHF bn IEi IuJDC eShiIguFi, e eC EeihuFC FCpEFEciE
JE DiIp E uDiJENCJHF CDS.
110
jHeigiJiDci i IEi IEFi EFC bIgunDciFCE utiliArii inten6i@e E
dHnBuFiJHF diPC i SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC, bn SC pFiVCDC FiBiSEFCE hBEFuJui
BC bnSSEFC E uDiJENuJui bn uniDEDCE BC DiIp. RiBiSEFCE hFEBuJui BC bnSFSEFC
inDCneiV E uDiJENuJui pHEDC di HgcinuD pFin IHBCFnilEFCE Jui i eDEgiJiFCE
unui FChiI HpDiI BC dunSciHnEFC, pFin JiShiBEFCE 9JHSuFiJHF VuJnCFEgiJC ^ Bin
pFHBuSciC CDS.
v BiFCSciC BC IEFC iIpHFDEnc pCnDFu FiBiSEFCE CdiSiCncCi bn uDiJilEFCE
SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC CeDC (2erXec.ionarea 6tructurii Xondurilor Xi/e de
2roduc.ie. iCHEFCSC IENHFEFCE VHJuIuJui BC dEgFiSEFC E pFHBuSciCi eC
FCEJilCEl nuIEi bn eCSciiJC pFinSipEJC, CeDC iIpHFDEnD e eC SHneHJiBClC
eiDuEciE JHF, e eC IENHFClC SHDE JHF bn VEJHEFCE DHDEJ E dHnBuFiJHF diPC,
ICncinpnB SHnSHIiDCnD SHFEpHFDuJ FEciHnEJ Su uniDciJC BC pFHBuSciC
EuPiJiEFC. v IEFC FClCFV BC SFCDCFC E FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF SHneDiDuiC
1n6u7irea ra2id a noilor ca2acit.i de 2roduc.ie.
kn SHnBiciiJC ESDuEJC E EpFuD bnS un dESDHF, SC SHnBiciHnCEl SFCDCFCE
hFEBuJui BC CdiSiCnc E uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC i E SEpESiDciJHF BC
pFHBuSciC. Z VHFgE BC BClVHJDEFCE #Xormei ac.ionare BC hHepHBFiFC i
2ri@atiAarea bnDFCpFinBCFiJHF. kn EIgCJC SEluFi SHJCSDiVuJ BC IunS BCVinC
pFHpFiCDEF EJ dHnBuFiJHF diPC, EFC pHeigiJiDEDCE BC E BiepunC inBCpCnBCnD BC
IiNJHESCJC BC pFHBuSciC, inSJueiV BC E dHFIE BC einC eDDDHF eDFuSDuFE BC
pFHBuSciC E dHnBuFiJHF diPC, pFCSuI i pFHdiDuJ bnDFCpFinBCFii, SCCE SC bi
pCFIiDC e IENHFClC uDiJilEFCE Jui Su BCeDinEciC epCSiEJ.
Concluzii
1. GHnBuFiJC diPC BC pFHBuSciC, SC SHneDEu Bin SJBiFi, SHneDFuScii, IEini,
uDiJENC i EJDC IiNJHESC BC IunS, pEFDiSip JE pFHSCeuJ BC pFHBuSciC
DiIp bnBCJunhED, ICncinpnBu-i dHFIE nEDuFEJ, iEF VEJHEFCE JHF eC
DFEneIiDC EeupFE pFHBueuJui dEgFiSED DFCpDED, pC pFci.
2. GHnBuFiJC diPC SHneDiDuiC gElE DChniSH-IEDCFiEJ E pFHBuSciCi. iC
VHJuIuJ JHF BCpinBC SEpESiDEDCE BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii i niVCJuJ
uDiJFii BHDFii DChniSC E IunSii.
3. CEpESiDEDCE BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii & CeDC SEnDiDEDCE IEPiIEJ
pHeigiJ BC dEgFiSEFC E pFHBuSciCi Su uDiJilEFCE DuDuFHF FClCFVCJHF
bnDFCpFinBCFii.
4. kn pFHSCeuJ CPpJHEDFii dHnBuFiJC diPC eunD eupueC uluFii diliSC i
IHFEJC, SCCESC eC eHJBCEl pCnDFu bnDFCpFinBCFC Su piCFBCFi
SHneiBCFEgiJC.
111
O. iiIinuEFCE piCFBCFiJHF BC pC uFIE uluFii dHnBuFiJHF diPC C pHeigiJ pFin
CdiSiCnDiuEFCE uDiJilFii JHF, FiBiSFii niVCJuJui inBiSEDHFiJHF BC gEl & EJ
FEnBEICnDuJui dHnBuFiJHF, SHCdiSiCnDuJui BC eShIguFi, SHCdiSiCnDuJui BC
uDiJilEFC E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC.
K. kIgunDciFCE ESCeDHF inBiSEDHFi pHEDC di FCEJilED Bin SHnDuJ pFHhFCeuJui
DChniSH-DiincidiS, EJ pCFdCSciHnFii eDFuSDuFii dHnBuFiJHF diPC, FCBuSCFii
eDEciHnFiJHF BC DHD dCJuJ EJC uDiJENCJHF, pCFdCSciHnFii eieDCIuJui BC
HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i IunSii, BCDVHJDFii nHiJHF dHFIC BC
hHepHBFiFC.
7. iC FpnB Su pFHdiDuJ H euFe BC gEl pCnDFu pCFdCSciHnEFCE dHnBuFiJHF
diPC BC pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFii SHneDiDuiC BCdEJSFiJC BC EIHFDilEFC.
1u*iecte de autoe,aluare
1. CC eunD dHnBuFiJC diPC i SEFC C FHJuJ JHF bn FCpFHBuSciE JFhiDo
2. CC eC bncCJChC pFin eDFuSDuFE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC i pFin SC eC
CPpJiS dEpDuJ S CE BidCF bn dunSciC BC FEIuFE inBueDFiEJo
3. kn SC SHneD CeCncE H iIpHFDEncEpHJiDiSii ESDuEJC BC EIHFDilEFCo
4. CC inBiSEDHFi CPDCneiVi i inDCneiVi SunHEDCci FCdCFiDHF JE uDiJilEFCE
dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciCo
O. CEFC eunD nHciuniJC, DipuFiJC, ICDHBCJC BC SEJSuJEFC E SEpESiDcii BC
pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii, FEIuFii inBueDFiEJCo
K. CC BiFCScii BC bIgunDciFC E uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC i SEpESiDciJHF BC
pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFii bn SHnBiciiJC ESDuEJC SunHEDCcio
Bibliografia
1. RHSE jCDFu. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
2. RHSE jCDFu. CuJChCFC BiBESDiSH-ICDHBiS DCeDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^. Chiinu, 1TT7. & 200.
3. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
4. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [., \>]>, 1TTK, & KK7 .
O. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [., 2002. & 480.
K. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
7. vpFCi IHn & ZSHnHIiE diFICi. ZBiDuFE LUu LIARIQ, AFEHV, 1TT4. &13Op.
8. CHDEF }hCHFhhC & ZVEJuEFCE bnDFCpFinBCFii. MCDHBC i DChniSi. ZBiDuFE ZCCZ
Q.R.L., AuSuFCDi, 1TT2
112
T. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M., .E. & ZSHnHIiE
bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC, CEDCBFE BC CHICFc,
AuSuFCDi, 1TT7. & 2TKp.
10. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Chiinur QDEDieDiSE, 2002 WWQ.R.^CFiH^. - 30K p.
11. RnuEFCJC eDEDieDiSC EJC RCpugJiSii MHJBHVE Bin uJDiIii Eni.
113
Capitolul 7
FONDURILE I MI1LOACELE
CIRCULANTE ALE NTREPRINDERII
O. CHIpHnCncE dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC EJC bnDFCpFinBCFii
K. ZeDiIEFCE uDiJilFii dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC bn pHBuSciC
7. ZSHnHIieiFCE CJCICnDCJHF dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC JE bnDFCpFinBCFC
8. MiNJHESCJC SiFSuJEnDC i SiJC BC ESSCJCFEFC E FHDEciCi JHF
7.1. Componen(a fondurilor circulante ale ntreprinderii
iC FpnB Su dHnBuFiJC diPC H IEFC iIpHFDEnc pCnDFu ESDiViDEDCE
bnDFCpFinBCFii EFC BiepHnigiJiDEDCE BC H SEnDiDEDC HpDiI BC IiNJHESC
SiFSuJEnDC. Mi+loacele circulante SHneDiDuiC DHDEJiDEDCE IiNJHESCJHF gnCDi,
EVEneEDC pCnDFu SFCEFCE dHnBuFiJHF BC pFHBuSciC i E dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC,
SC EeihuF FHDEciE nCbnDFCFupD E IiNJHESCJHF gnCDi. MiNJHESCJC SiFSuJEnDC
EeihuF pCFIEnCncE pFHBuSciCi i FCEJilEFCE pFHBueCJHF bnDFCpFinBCFii.
Bondurile circulante de produc$ie eunD unuJ Bin CJCICnDCJC
pFHSCeuJui, pEFDCE pFinSipEJ E pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBuSciCi. RSCeFCE eunD
HgiCSDCJC IunSii WIEDCFiE pFiI, pFinSipEJCJJC IEDCFiEJC i eCIidEgFiSEDC,
IEDCFiEJCJC EuPiJiEFC, SHIgueDigiJuJ, DEFE, piCeCJC BC eShiIg CDS.Xq
IiNJHESCJC BC IunS EVpnB DCFICnuJ BC VEJEgiJiDEDC nu IEi IEFC BC 1 En
eEu VEJHEFCE BC ppnJE 1000 JCi WHgiCSDCJC i ineDFuICnDCJC BC IiS VEJHEFC
i ulEFC FEpiBXq pFHBuSciE nCdinieED i ShCJDuiCJiJC pCnDFu pCFiHEBCJC
ViiDHEFC.
Bondurile de circula$ie & eunD IiNJHESCJC bnDFCpFinBCFii BCpueC bn
FClCFVCJC BC pFHBuSciC diniD, IFduFiJC CPpCBiEDC, BEF nCpJDiDC, pFCSuI i
IiNJHESCJC bn pFHSCe BC SEJSuJ i IiNJHESCJC gnCDi Bin SEe i BC JE SHnDuFi.
GHnBuFiJC SiFSuJEnDC BC pFHBuSciC eC pFClinD bn pFHBuSciC bn dHFIE JHF
nEDuFEJ i bn pFHSCeuJ BC dEgFiSEFC E pFHBuSciCi eunD SHneuIEDC inDChFEJ. ZJC
bi DFEneIiD VEJHEFCE EeupFE pFHBueuJui HgcinuD. GHnBuFiJC BC SiFSuJEciC eunD
JChEDC BC BCeCFViFCE pFHSCeuJui BC SiFSuJEciC E IFduFiJHF. ZJC nu pEFDiSip JE
dHFIEFCE VEJHFii, Si eunD puFDDHEFCJC Ci. iup bnShCiCFCE SiSJuJui BC
pFHBuSciC, HgcinCFCE pFHBueCJHF diniDC i FCEJilEFCE JHF VEJHEFCE IiNJHESCJHF
SiFSuJEnDC eC SHIpCneCEl bn SHIpHnCncE bnSEeFiJHF BC JE FCEJilEFCE
pFHBueCJHF WCPCSuDEFCE JuSFFiJHF, pFCeDEFCE eCFViSiiJHFX. RSCEeDE SFCCEl
pHeigiJiDci pCnDFu FCJuEFCE eieDCIEDiS E pFHSCeuJui BC pFHBuSciC, SEFC eC
CdCSDuCEl pFin FHDEciE pCFIEnCnD E IiNJHESCJHF bnDFCpFinBCFii.
kn SEJCE JHF IiNJHESCJC SiFSuJEnDC DFCS SHneCSuDiV 3 CDEpCr IHnCDEF WBC
pFChDiFCXq BC pFHBuSciC WpFHSCeuJ nCIiNJHSiD BC pFHBuSciCXq i IEFdEF
114
WpFHBuSciE diniDX. YuIEi Bup DFEnedHFIEFCE dHFICi IEFdEFC E VEJHFii
pFHBuSciCi dEgFiSEDC bn dHFI IHnCDEF WgnCEeSX IiNJHESCJC EJHSEDC bn
EVEne eC FCSupCFCEl Bin SHnDuJ unCi pFci Bin bnSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE
pFHBuSciCi. CCEJEJD euI SHneDiDuiC ESuIuJFiJC BC IiNJHESC gnCDi, SC eC
uDiJilCEl bn SHndHFIiDEDC Su pJEnuJ JHF BC BieDFiguciC. v pEFDC Bin ESuIuJFi
WpDHdiDX, eunD BCeDinEDC pCnDFu CPDinBCFCE IiNJHSCJHF SiFSuJEnDC, eC EJDuF
ESCeDHFE i CdCSDuCEl bIpFCun Su CJC uFIDHEFCJC SiSJuFi BC SiFSuJEciC.
RHnEciE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC EFC JHS bn SHFCepunBCFC Su eShCIE BC
IEi NHer
B - Mp . P . P
f
- B
1
, W7.1X
unBC A - IiNJHESCJC gnCDi, EJHSEDC bn EVEne BC bnDFCpFinBCFCq
Mp - IiNJHESCJC BC pFHBuSciCq j - pFHBuSciEq j
d
& pFHBuSciE diniDq
A
1
& IiNJHESCJC gnCDi HgcinuDC BC JE VpnlEFCE pFHBuSciCi i SEFC inSJuF
bn SinC pFHdiDuJ FCEJilED.
junSDCJC WX bneCEIn S SiFSuJEciE IiNJHESCJHF C nCbnDFCFupD, BEF
pFHSCeuJ FHDEciCi JHF SHnDinu bn edCFE pFHBuSciCi.
MiNJHESCJC BC SiFSuJEciC eC EdJ SHnSHIiDCnD JE DHEDC CDEpCJC i bn DHEnC
dHFICJC BC pFHBuSciC, SCCE SC EeihuF ESDiViDEDCE FChuJED i dF bnDFCFupCFi
E bnDFCpFinBCFii.
GHnBuFiJC SiFSuJEnDC BC pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFii eC SHIpun Bin DFCi
pFcir FClCFVCJC BC pFHBuSciCq pFHBueCJC nCdinieEDC i eCIidEgFiSEDCJC BC
pFHBuSciC pFHpFiCq ShCJDuiCJiJC pCnDFu pCFiHEBCJC ViiDHEFC.
Reter@ele de 2roduc.ie eunD HgiCSDCJC IunSii, pFChDiDC pCnDFu
pJEeEFC bn pFHSCeuJ BC pFHBuSciCq SHneDEu Bin IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJCJC BC
gEl i EuPiJiEFC, SHIgueDigiJ, SEFguFEnci, eCIidEgFiSEDC i piCeC BC
SHIpCDEFC pFHSuFEDC, DEF i IEDCFiEJC pCnDFu EIgEJEN, piCeC BC FClCFV
pCnDFu FCpEFEciE dHnBuFiJHF diPC.
?rodu6ele neXini6ate 7i 6emiXa8ricatele de 2roduc.ie 2ro2rie & eunD
HgiCSDCJC IunSii SC Eu inDFED bn pFHSCeuJ BC pFHBuSciCr IEDCFiEJCJC,
BCDEJuuJC, gJHSuFiJC i EFDiSHJCJC bn pFHSCe BC pFCJuSFEFC i EeEIgJEFC,
pFCSuI i eCIidEgFiSEDCJC BC pFHBuSciC pFHpFiC, nCdinieEDC SHIpJCDEICnFC
bn unCJC eCScii i DFCSuDC pCnDFu pFCJuSFEFC bn SHnDinuEFC bn EJDC eCScii EJC
ESCJCiEi bnDFCpFinBCFi.
4Oeltuielile 2entru 2erioadele @iitoare SHneDiDuiC CJCICnDCJC
nCdinieEDC EJC dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC SC inSJuB ShCJDuiCJiJC pCnDFu pFChDiFCE
i bneuiFCE pFHBueCJHF nHi, SC eC dEgFiS bn pCFiHEBE BED WFCiICeDFu, EnX,BEF
eC FEpHFDCEl JE pFHBuSciE unCi pCFiHEBC ViiDHEFC.
GHnBuFiJC SiFSuJEnDC BC pFHBuSciC bn SEJCE SHF eunD JChEDC BC EeCICnCE
BC Xondurile de circula.ie, SEFC BCeCFVCeS edCFE BC SiFSuJEciC. ZJC inSJuB
11O
pFHBuSciE BiniD SC eC EdJ bn BCpHliDC, IFduFiJC CPpCBiEDC, IiNJHESCJC
gDCDi i IiNJHESCJC bn pFHSCe BC BCSHnDEFC SDFC SHneuIEDHFii BC pFHBuSciC,
bn epCSiEJ BEDHFiiJC BCgiDHEFC. MHDEJiDEDCE IiNJHESCJHF gnCDi EJC
bnDFCpFinBCFii, BCeDinEDC pCnDFu dHFIEFCE dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC, SHneDiDuiC
IiNJHESCJC SiFSuJEnDC EJC bnDFCpFinBCFii.
CHIpHnCncE i SJEeidiSEFCE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC eunD FCBEDC pC dihuFE
7.1.
QCInuJ
hFupFii
iCeDinEciE
dunSciHnEJ
RHJuJ bn
pFHBuSciC
jFinSipiiJC
BC HFhEnilEFC
QuFeCJC
BC dHFIEFC
Big& <&%& CHIpHnCncE i SJEeidiSEFCE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC s1, p. 1K7t.
RiDIiSiDEDCE, SHIpJCPiDEDCE i CdiSiCncE pFHBuSciCi bn IuJDC pFiVincC
BCpinBC BC IFiICE HpDiI E IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC Wi E dHnSuFiJHF
SiFSuJEnDC BC pFHBuSciC, i E dHnBuFiJHF BC SiFSuJEciCX.
CHFEpHFDuJ BinDFC EnuIiDC CJCICnDC EJC dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC WX eEu
pFciJC JHF SHIpHnCnDC eC nuICDC 6tructura Xondurilor circulante Wdih. 7.2X.
RSSCJCFEFCE FHDEciCi IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC EJC bnDFCpFinBCFii pCFIiDC
eSHEDCFCE Bin SiFSuJEciC E unCi pFci Bin IiNJHESC, pC SpnB JE bnSCDiniFCE
FHDEciCi EpEFC nCSCeiDEDCE EDFEhCDii unHF IiNJHESC eupJiICnDEFC. iCESCCE unE
Bin eEFSiniJC pFinSipEJC bn SHnBiciiJC DFEnliciCi JE CSHnHIiE BC piEc CeDC
inDCneidiSEFCE pFHBuSciCi Su FCepCSDEFCE eDFiSD E pFinSipiuJui BC CSHnHIieiFC
E FCeuFeCJHF. ZSHnHIieiFCE FCeuFeCJHF IEDCFiEJC bn IEFC IeuF SHnDFiguiC
11K
MiNJHESCJC SiFSuJEnDC
GHnBuFiJC SiFSuJEnDC BC
pFHBuSciC
GHnBuFiJC BC
SiFSuJEciC
RClCFVCJC
BC pFHBuSciC
jFHBueCJC nCdinieEDC
i ShCJDuiCJiJC
pCnDFu pCFiHEBCJC
ViiDHEFC
jFHBuSciE
diniD
MiNJHESCJC
gnCDi i
IiNJHESCJC bn
BCSHnDFi SDFC
SHneuIEDHFi
YHFIEDC
jFHpFii
YCnHFIEDC
iC bIpFuIuD
JE FCBuSCFCE pFCcuJui BC SHeD EJ pFHSuciCi inBueDFiEJC, BCHEFCSC ShCJDuiCJiJHF
IEDCFiEJC JC FCVin SiFSE Bin DHDEJuJ ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC. IEF ESCEeDE
CPCFSiD H indJuCnc pHliDiV EeupFE eiDuEciCi dinEnSiEFC, pFCSuI i EeupFE
DuDuFHF EepCSDCJHF ESDiViDcii BC pFHBuSciC i CSHnHIiSC E bnDFCpFinBCFii.
Big& <&2. QDFuSDuFE dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC BC pFHBuSciC s2, p.113t.
7.2. Estimarea utilizrii fondurilor circulante n poduc(ie
ZdiSiCnDilEFCE uDiJilDii dHnBuDiJHD SiFSuJEnDC CeDC unE Bin eEFSiniJC
pDinSipEJC EJC bnDFCpFinBCFiJHF inBueDFiEJC. Cu SpD IEi ginC VHF di dHJHeiDC
IEDCFiE pFiI, SHIgueDigiJuJ, IEDCFiEJCJC EuPiJiEFC, Su EDpD IEi IiS VE di
SHneuIuJ JHF JE HgcinCFCE unui EnuIiDC SEnDiDci BC pFHBuSciC, SFCpnBu-eC
pHeigiJiDEDCE BC E epHFi VHJuIuJ BC pFHBuSciC inBueDFiEJ. QC BieDinh
inBiSEDHFii SHneuIuJui BC FCeuFeC IEDCFiEJC i inBiSEDHFii niVCJuJui
dHJHeiFii uDiJC E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC.
Con(umul de re(ur(e materiale FCpFClinD SHneuIuJ JHF BC
pFHBuSciC. CHneuIuJ BC pFHBuSciC SupFinBC bnDFCEhE SEnDiDEDC E FCeuCeCJHF
IEDCFiEJC, SHneuIEDC BC bnDFCpFinBCFC pCnDFu CPCSuDEFCE nCIiNJHSiD E
pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC.
Con(umul total al re(ur(elor materiale & CeDC SHneuIuJ unHF
DipuFi BC FCeuFeC IEDCFiEJC eEu EJ FCeuFeCJHF IEDCFiEJC bn EneEIgJu pCnDFu
FCEJilEFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC bn pCFiHEBE BC FCdCFinc. CHneuIuJ
117
Bondurile circulante de produc$ie (%LLe
kn FClCFVCJC BC pFHBuSciC W7TX kn pFHSCeuJ BC pFHBuSciC W30X
M
E
D
C
F
i
E

p
F
i
I

i

I
E
D
C
F
i
E
J
C
J
C

B
C

g
E
l
Q
C
I
i
d
E
g
F
i
S
E
D
C

p
F
H
S
u
F
E
D
C

W
1
0

X
M
E
D
C
F
i
E
J
C

E
u
P
i
J
i
E
F
C

W
8

X
C
H
I
g
u
e
D
i
g
i
J

i

C
n
C
F
h
i
C

C
J
C
S
D
F
i
S

W
8

X
j
F
H
B
u
S
c
i
C

F
C
d
i
n
i
e
E
D

W
1
T

X
Q
C
I
i
d
E
g
F
i
S
E
D
C

B
C

p
F
H
B
u
S
c
i
C

p
F
H
p
F
i
C

W
K

X
C
h
C
J
D
u
i
C
J
i

p
C
n
D
F
u

p
C
F
i
H
E
B
C
J
C

V
i
i
D
H
E
F
C

W
O

X
j
i
C
e
C

B
C

S
H
I
p
J
C
D
E
F
C

p
C
n
D
F
u

F
C
p
E
F
E
c
i
i

S
u
F
C
n
D
C


W
3

X
M
E
F

i

I
E
D
C
F
i
E
J
C

p
C
n
D
F
u

E
I
g
E
J
E
N


W
3

X
v
g
i
C
S
D
C

B
C

I
i
S

V
E
J
H
E
F
C

i

u
l
u
F

F
E
p
i
B

W
1
4

X
DHDEJ EJ FCeuFeCJHF IEDCFiEJC eC CeDiICEl bn CPpFCeiC nEDuFEJq SHneuIuJ
euIEF EJ BiVCFeCJHF DipuFi BC FCeuFeC IEDCFiEJC & bn CPpFCeiC VEJHFiS.
Con(umul (pecific m EJ unui EnuIiD Dip SHnSFCD BC FCeuFeC CeDC
SHneuIuJ JHF ICBiu JE uniDEDCE BC pFHBuSciC diniD. ZJ eC BCDCFIin pFin
bIpFciFCE bnDFChii SEnDiDci E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC, SHneuIEDC pCnDFu
dEgFiSEFC pFHBuSciCi BEDC bn pCFiHEBE BC FCdCFinc , JE nuIFuJ BC uniDci
VEJEgiJC EJC ESCeDCi pFHBuScii f. YiVCJuJ SHneuIuJui BC IEDCFiEJC JE
uniDEDCE BC pFHBuSciC eC nuICDC inBiSEDHFuJ SHneuIuJui BC IEDCFiEJC EJ
pFHBuSciCi, SC eC CeDiICEl bn CPpFCeiC nEDuFEJ eEu bn CPpFCeiC VEJHFiS.
m Q / N , W7.2X
InBiSEDHFuJ SHneuIuJui BC IEDCFiEJC inDCFESciHnCEl nCIiNJHSiD Su
inBiSEDHFii SC SEFESDCFilCEl SHneuIuJ EnuIiDHF DipuFi BC FCeuFeC IEDCFiEJC
WSHneuIuJ BC ICDEJC, SHneuIuJ BC CnCFhiC, BC SHIgueDigiJX, SC eC
CeDiICEl bn CPpFCeiC nEDuFEJ, nEDuFEJ-VEJHFiS i VEJHFiS.
jCnDFu CJEgHFEFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC i EnEJilE ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFiJHF inBueDFiEJC bn diCSEFC FEIuF E inBueDFiCi eC EpJiS BiVCFi
indicatori ai ni,elului de folo(ire util# a re(ur(elor materiale, SC FCdJCSD
IEi EIpJu SHnBiciiJC BC uDiJilEFC bn pFHBuSciC E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC i SEFC
SupFinB DHEDC eDEBiiJC SHneuIuJui JHF bn SEBFuJ pFHBuSciCi.
kn FEIuFiJC, unBC EFC JHS pFCJuSFEFCE pFiIEF E IEDCFiCi pFiIC, eC
EpJiS EeCICnCE inBiSEDHFir
SHncinuDuJ BC eugeDEncC uDiJC bn IEDCFiE pFiI inSipiCnD WdiCF bn FHS,
lEhF bn edCSJ, uJCi bn eCIincCJC BC dJHEFCE-eHEFCJui, euS bn eDFuhuFi CDS.Xq
hFEBuJ BC dHJHeiFC E eugeDEncCi uDuJC, SC eC SHncinC bI IEDCFiE pFiI
inSipiCnD, i pFHSCnDuJ piCFBCFiJHF bn pFHSCeuJ BC pFCJuSFEFC E ESCeDCiEq
iCiFiJC dinEJC BC pFHBuSciC VEJEgiJ, CeDiIEDC pFin bIpFciFCE VHJuIuJui
EnuEJ EJ pFHBueuJui VEJEgiJ JE VHJuIuJ IEDCFiCi inSipiCnDC i SEJSuJEDC bn
pFHSCnDC WFCluJDEDuJ DFCguiC bnIuJciD Su 100X.
jiCSEFC FEIuF EpJiS inBiSEDHFii ei epCSidiSi Ei niVCJuJui BC dHJHeinc
uFiJ E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC. ReDdCJ, bn inBueDFiE ShiIiS BFCpD un EeCICnCE
inBiSEDHF eCFVCDC ra2ortul con6umului teoretic de materiale la con6umul
de Xacto a materialelor Dde un anumit ti2F pCnDFu HgcinCFCE unHF pFHBueC
ShiIiSC SHnSFCDC eEu EJ unui pFHSCe ShiIiS. kn ICDEJuFhiC eC bnDFCguincCEl
inBiSEDHFii & coeXicien.ii con6umului, SC FCpFClinD FEpHFDuJ hFCuDcii
IEDCFiEJCJHF SHneuIEDC JE DHnE BC pFHBue VEJEgiJ. kn inBueDFiE SHneDFuSDHEFC
BC IEini eC EpJiS pC eSEF JEFh inBiSEDHFiir coeXicientul de utiliAare a
metaluluiE ni@elul de7eurilor D) uF CDS. YiVCJuJ BCCuFiJHF CeDC JChED
nCIiNJHSiD BC SHCdiSiCnDuJ dHJHeincCi uDiJCr Su SpD IEi eSluD CeDC niVCJuJ
BCCuFiJHF, Su EDpD IEi FiBiSED CeDC SHCdiSiCnDuJ BC dHJHeinc uDiJ E ICDEJuJui
sVCli 2, p.114-118t.
118
AunHEF, JE pFCJuSFEFCE ICDEJCJHF niVCJuJ BCCuFiJHF eC SEJSuJCEl
pFin SHFEpHFDuJ BinDFC SEnDiDEDCE BCCuFiJHF, SC e-Eu dHFIED bn pFHSCeuJ
pFCJuSFDii JE FCSC E ICDEJuJui, i SEnDiDEDCE ICDEJuJui bnDFCguincED.
RCluJDEDuJ EFED, SHDE Bin ICDEJuJ bnDFCguincED, SEFC e-E DFEnedHFIED bn
BCCuFi WXr
P
d
CM
d
x 100, W7.3X
iD
CnBC j
B
& niVCJuJ BCCuFiJHF, q CM
B
& SEnDiDEDCE ICDEJuJui
bnDFCguincED, Shq iD

- cantitatea deeurilor.
GiCSEFC bnDFCpFinBCFC inBueDFiEJ DFCguiC e eC EdJC bnDF-H pCFIEnCnD
SuDEFC BC FClCFVC pCnDFu FiBiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc E uDiJilFii
IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC, ESHFBpnB H EDCnciC epHFiD FCBuSCFii BuFEDCi SiSJuJui
BC pFHBuSciC, FClCFVCJHF BC pFHBuSciC i DCFICnuJui BC FCEJilEFC E pFHBuSciCi.
7.3. Economisirea elementelor fondurilor circulante la
ntreprindere
kn SHnBiciiJC DFEnliciCi JE CSHnHIiE BC piEc unE Bin eEFSiniJC
iIpHFDEnDC EJC diCSFCi bnDFCpFinBCFi BCVinC economi(irea re(ue(elor
materiale, BCHEFCSC EnuIC FCeuFeCJC IEDCFiEJC SHneDiDuiC SCE IEi IEFC
pEFDC E ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC, BC SEFC BCpinBC nCIiNJHSiD IFiICE
pFHdiDuJui. IEF pFHdiDuJ bn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc CeDC pFinSipEJE euFe BC
EeihuFEFC E ViDEJiDcii bnDFCpFinBCFii.
QC BieDinh euFeCJC i SiJC BC CSHnHIieiFC E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC.
[ur6ele de economi6ire EFED, pC SHnDuJ E SC eC pHEDC CSHnHIiei. 4ile WeEu
direc.iileX de economi6ire EFED, SuI, Su ENuDHFuJ SFHF IeuFi eC pHD dESC
CSHnHIii.
GiCSEFC bnDFCpFinBCFC BiepunC BC EnuIiDC reAer@e 2entru
economi6irea re6ur6elor materiale. iin punSDuJ BC VCBCFC EJ edCFCi BC
EpEFiciC i uDiJilEFC E FClCFVCJC BC pC uFIE CSHnHIieiFii FCeuFeCJHF IEDCFiEJC
pHD di BiVilEDC bn DFCi hFupCr bn EneEIgJu pC CSHnHIiE cFiiq bn EneEIgJu pC
unBueDFiC & inDCFFEIuFEJCq bn SEBFuJ pFHBuSciCi WeCSciCi, ulinCi, FEIuFiiX.
iin reAer@ele 1n an6am8lu 2e economia .ri, dES pEFDC SCJC SEFC Eu
H iIpHFDEnc BCHeCgiD pCnDFu bnDFCEhE CSHnHIiCr eDEgiJiFCE unHD pDHpHFcii
pHhFCeieDC bn eDFuSDuFE FEIuFEJ E inBueDFiCiq pCFdCSciHnEFCE eDFuSDuFii unHF
SHIpJCPC CSHnHIiSC EpEFDCq pCFdCSciHnEFCE bnDFChuJui ICSEnieI CSHnHIiS
bn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc.
ReAer@ele 1n an6am8lu 2e indu6trie r interramurale eunD FClCFVCJC
SHnBiciHnEDC BC pEFDiSuJEFiDciJC BC BClVHJDEFC EJC EnuIiDHF FEIuFi
11T
inBueDFiEJC i FChiuni CSHnHIiSC. Qin ESCeDCE dES pEFDCr iIpJCICnDEFCE unHF
nHi IiNJHESC i eieDCIC CdiSiCnDC BC CPpJHFEFC E lSIinDCJHF, BC CPDFEhCFC,
bIgHhciFC i pFCJuSFEFC E gHhciiJHF eugDCFEnCq BClVHJDEFCE epCSiEJilFii,
SHHpCFFii i SHIginFii bn inBueDFiCq SFCEFCE i BClVHJDEFCE
bnDFCpFinBCFiJHFSu BiVCFeC dHFIC BC pFHpFiCDEDCqFiBiSEFCE hFEBuJui BC SEJiDEDC
EJ IEDCFiCi pFiIC inSipiCnDC i IEDCFiEJCJHF BC SHneDFuSciC CDS.
^n cadrul 2roduc.iei BFCpD FClCFVC eunD SHneiBCFEDC pHeigiJiDciJC BC
CdiSiCnDilEFC E uDiJilFii FCeuFeCJHF IEDCFiEJC, EBiS SCJC SC eC FCdCF
nCIiNJHSiD JE pCFdCSciHnEFCE DChniSii, DChnHJHhiiJHF i eieDCIuJui BC
HFhEnilEFC E pFHBuSciCi, bneuiFCE unHF DipuFi i IHBCJC BC EFDiSHJC IEi
pCFdCSDC, FiBiSEFCE SEJiDcii i SHIpCDiDiViDcii JHF.
kn dunSciC BC SEFESDCFuJ ESciuniJHF BiFCSciiJC pFinSipEJC BC FCEJilEFC E
FClCFVCJHF BC CSHnHIieiFC E FCeuFeCJHF eC BiVilCEl bn DChniSC BC pFHBuSciC
i CSHnHIiSH-HFhEnilEDHFiSC.
Yirec.iile teOnice de 2roduc.ie SupFinB IeuFiJC pFiVinB pFChDiFCE
SEJiDEDiV E IEDCFiCi pFiIC pCnDFu uDiJilEFCE Ci bn pFHBuSciCq pCFdCSciHnEFCE
SHnEDFuSciCi IEiniJHF, uDiJENCJHF i EFDiSHJCJHFq dHJHeiFCE unHF DipuFi IEi
CSHnHIiSHEeC BC IEDCFiC pFiI WbnJHSuiFCE ICDEJCJHF dCFHEeC Su IEDCFiEJC
einDCDiSCX, SHIgueDigiJq iIpJCICnDEFCE unHF nHi DChniSi i DChnHJHhii
EVEneEDC CDS. s2, p.120t. Modalit.ile de 2regtire a materiei 2rime 2entru
2roduc.ie eunDr bIgihciFCE SFgunCJui pCnDFu inBueDFiE SHSeH-ShiIiS eEu
E IinCFCuJui bn ICDEJuFhiC i eiBCFuFhiCq SuFciFCE pFCEJEgiJ i
eDEnBEFBilEFCE Jpnii i E guIgESuJui bn inBueDFiE DCPDiJ eEu E piCiJHF bn
inBueDFiE piCJFiCiq ueSEFCE IEDCFiEJuJui JCInHe pCnDFi inBueDFiE BC
pFCJuSFEFC E JCInuJui CDS.
kn SEBFuJ FEIuFiJHF pFCJuSFDHEFC EJC inBueDFiCi, unBC, IEDCFiEJuJu EFC
dHFI BC dHi WSHndCScii, inBueDFiE bnSJcIinDCi, inBueDFiE SHneDFuSDHEFC BC
IEini bn SEluJ dHJHeiFii JEIinEDCJHF pJEDCX, CSHnHIiE BC IEDCFiEJC eC dESC
uDiJilpnB eShCIC FEciHnEJC BC SFHiFC. LE eHJuciHnEFCE ESCeDCi pFHgJCIC eC
EpJiS pC JEFh ICDHBC CSHnHIiSH-IEDCIEDiSC i DChniS CJCSDFHniS BC
SEJSuJ, BEDHFiD SFHFE eC pHD CJEgHFE eShCIC HpDiIEJC.
Un FHJ iIpHFDEnD bJ EFC uDiJilEFCE DipuFiJHF JHSEJC BC IEDCFiC pFiI i
SHIgueDigiJ, E IEDCFiCi pFiIC eCSunBEFC i FChCnCFEFCE WFCeDEgiJiFCEX
IEDCFiCi piIC bnDFCguincEDC, E IEDCFiEJCJHF BC gEl i EuPiJiEFC, unCJDCJHF BC
IunS.
iin direc.iile economico5organiAatorice 2rinci2ale de economi6ire
a re6ur6elor materiale Xac 2arter SHIpJCPCJC BC ESciuni JChEDC BC FiBiSEFCE
niVCJuJui DiincidiS EJ nHFIFii i pJEnidiSFii VHJuIuJui BC IEDCFiEJC pCnDFu
pFHBuSciE inBueDFiEJ, CJEgHFEFCE i iIpJCICnDEFCE unHF nHFIC i nHFIEDiVC
120
DChniS dunBEICnDEDC pCnDFu SHneu,uJ BC FCeuFeC IEDCFiEJCq SHIpJCPCJC BC
ESDiViDci bn eSHpuJ eDEgiJiFii unHF pFHpHFcii pFHhFCeieDC SC FCliB bn
BClVHJDEFCE ESSCJCFED E pFHBuSciCi BC nHi DipuFi,IEu CdiSiCnDC, BC IEDCFiC
pFiI i IEDCFiEJC, FCeuFeC DCFIH-CnCFhCFiSC CDS.
iiFCSciE pFinSipEJ bn SC pFiVCDC CSHnHIieiFCE FCeuFeCJHF IEDCFiEJC JE
diCSEFC bnDFCpFinBCFC inBueDFiEJ CeDC IENHFEFCE SEnDiDcii BC pFHBueC diniDC
Bin unE i ESCCEi SEnDiDEDC BC IEDCFiC pFiI i IEDCFiEJC JE JHSuFiJC BC
IunS Wbn gFihli, eCScii, eCSDHEFCX. RSCEeDE BCpinBC BC BHDEFCE DChniS E
uDinciJHF BC pFHBuSciC, BC niVCJuJ IiCeDFiCi JuSFDHFiJHF, HFhEnilEFCE
pFiSCpuD E EeihuFFii DChniSH-IEDCFiEJC, BC dEpDuJ SpD BC bnDCICiEDC eunD
nHFICJC BC SHneuI i FClCFVEFC E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC.
v iIpHFDEnc DHD EDpD BC IEFC EFC FCBuSCFCE piCFBCFiJHF bn pFHSCeuJ BC
pFHBuSciC, Bin SHnDuJ SFCiE eC pHD dESC 1O-20 Bin CSHnHIiiJC BC FCeuFeC
IEDCFiEJC s2, p.123t. jCnDFu ESCEeDE CeDC nCSCeEF e diC EeihuFED FCepCSDEFCE
eDFiSD E FChuJiJHF BC peDFEFC i pFCJuSFEFC E pFHBuSciCi, e diC pFChDiD
FEciHnEJ SHIgueDigiJuJ, IEDCFiE pFiI, IEDCFiEJCJC pCnDFu pFCJuSFEFC
uJDCFiHEF bn pFHSCeuJ BC pFHBuSciC, e eC EDFEh EDCnciE SHJCSDiVCJHF BC
IunS EeupFE pFHgJCICJHF SC cin BC SEJiDEDCE IunSii i E EFDiSHJCJHF
dEgFiSEDC.
7.4. Mijloacele circulante i cile de accelerare a rota(iei lor
iin mi+loacele circulante dES pEFDC IiNJHESCJC gnCDi, nCVCBEFC
bnDFCpFinBCFii pCnDFu SFCEFCE FClCFVCJHF BC pFHBuSciC bn BCpHliDC i bn
pFHBuSciC, pCnDFu EShiDEFCE Su duFnilHFii, guhCDuJ, pJEDE eEJEFiuJui CDS. QC
BieDinh SHIpHnCncE i eDFuSDuFE IiNJHSCJHF SiFSuJEnDC.
jFin (om2onen.a mihloacelor circulante eC bncCJChC DHDEJiDEDCE
CJCICnDCJHF, SC dHFICEl IiNJHESCJC SiFSuJEnDC. iiVilEFCE IiNJHESCJHF
SiFSuJEnDC bn dHnBuFi SiFSuJEnDC BC pFHBuSciC i dHnBuFi BC SiFSuJEciC CeDC
BCDCFIinED BC epCSidiSuJ uFiJilFii i BieDFiguciCi JHF bn edCFE BC pFHBuSciF i
FCEJilEFC. MFiICE mihloacelor circulanteE ocu2ate 1n 2roduc.ie, BCpinBC bn
DCICi BC BuFEDE SiSJuJui FCepCSDiV BC pFHBuSCFC E EFDiSHJCJHF, BC niVCJuJ
DChniS BC BClVHJDEFC, pCFdCSciunCE DChnHJHhiCi i HFhEnilEFCE IunSii. [uma
mihloacelor de circula.ie BCpinBC IuJD BC SHnBiciiJC BC FCEJilEFC E
pFHBuSciCi i BC niVCJuJ HFhEnilFii eieDCIuJui BC EpDHViliHnEFC i BCedESCFC
E pFHBueCJHF.
MiNJHESCJC SiFSuJEnDC, SEFC BCeCFVCeS pFHSCeuJ BC SiFSuJEciC E
pFHBuSciCi, eC nuICeS Xonduri de circula.ie. iin ESCeDCE BES pEFDC pFHBueCJC
diniDC pFChDiDC pCnDFu FCEJilEFC, SC eC EdJ bn BCpHliDCJC bnDFCpFinBCFiiq
pFHBuSciE CPpCBiED, BEF SEFC bnS nu C pJDiD BC SHneuIEDHFiq IiNJHESCJC
gnCDi EJC bnDFCpFinBCFiiq IiNJHESCJC BC JE SHnDuFi.
121
1ur(ele de formare a mi+locelor circulante pHD dir pFHdiDuJ, SFCBiDCJC
WgEnSEFC i SHICFSiEJC, EBiS pJciJC EIpnEDCX, SEpiDEJuJ ESciHnEF WeHSiEJX,
SHilEciiJC ESciHnEFiJHF, IiNJHESCJC guhCDEFC, FCeuFeCJC FCBieDFiguiDC
WEeihuFFiJC, eDFuSDuFiJC BC BiFiNEFC pC eCFniSEJX, BEDHFiiJC SFCBiDEFC CDS.
CHFEpHFDuJ BinDFC CJCICnDCJC IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC, CPpFiIEDC bn
pFHSCnDC, eC nuICeS 6tructura mihloacelor circulante. iCHeCgiFiJC Bin
eDFuSDuFE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC EJC FEIuFiJHF inBueDFiEJC eC CPpJiS pFin IEi
IuJcH BESDHFi, gunHEF, pFin pEFDiSuJEFiDciJC BC HFhEnilEFC E pFHSCeuJui BC
pFHBuSciC, SHnBiciiJC BC EpFHViliHnEFC i BCepESCFC, JHSuJ BC EdJEFC E
duFnilHFiJHF i SHneuIEDHFiJHF, eDFuSDuFE ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC.
kn SEBFuJ IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC DFCguiC e eC dES BieDinSciC bnDFC
pEFDCE 9normat 9 i SCE 9nenormat^. GHnBuFiJC SiFSuJEnDC BC pFHBuSciC i
H pEFDC E dHnBuFiJHF BC SiFSuJEciC Weug dHFI BC pFHBueC diniDC bn BCpHlinCJC
bnDFCpFinBCFiiX FCpFClinD IiNJHESCJC nHFIEDC, SCEJEJD pEFDC & IiNJHESCJC
9nCnHFIEDC9 sK, p.44t.
CHIun bn eDFuSDuFE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC EJC BuVCFeCJHF FEIuFi
inBueDFiEJC CeDC pFCBHIinEFCE IiNJHESCJHF, EIpJEeEDC bn edCFE pFHBuSciCi.
RSCeDHFE JC FCVin IEi IuJD BC 70 Bin DHDEJuJ IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC
Wdih.7.3X.
122
Mi+loacele circulante (%LLe
Fondurile circulante de
producie
Fondurile de circulaie
(100) (30)
k
n

F
C
l
C
F
V
C
J
C

B
C

p
F
H
B
u
S
c
i
C

W
7
0

X
k
n

p
D
H
S
C
e
u
J

B
C

p
F
H
B
u
S
c
i
C

W
2
O

X
C
h
C
J
D
u
i
C
J
i
J
C

p
C
n
D
F
u

p
C
F
i
H
E
B
C
J
C

V
i
i
D
H
E
F
C

W
O

X
j
F
H
B
u
S
c
i
C

d
i
n
i
D

J
E

B
C
p
H
l
i
D

W
3
1

X
M

F
d
u
F
i
J
C

C
P
p
C
B
i
E
D
C
,

B
E
F

n
C
p
J

D
i
D
C

M
i
N
J
H
E
S
C
J
C

g

n
C

D
i

W
2
K

X
i
E
D
H
F
i
i
J
F

B
C
g
i
D
H
E
F
C

W
1
4

X
M
i
N
J
H
E
S
C

b
n

B
C
S
H
n
D

F
i

M
i
N
J
H
E
S
C
J
C

J
E

S
H
n
D
u
F
i
J
C

g
E
n
S
E
F
C
Mi+loacele circulante nenormate (2Le Mi+loacele circulante normate (=Le
Big& <&5. CHIpHnCncE i eDFuSDuFE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC s2, p.124t.
iup 6ur6ele de Xormare IiNJHESCJC SiFSuJEnDC eC bIpEFD bn pFHpFii
i BC bIpFuIuD.
Mihloacele circulante 2ro2rii & eunD IiNJHESCJC SEFC eC EdJ pCFIEnCnD
JE BiepHliciE bnDFCpFinBCFii i eC dHFICEl Bin SHnDuJ FCeuFeCJHF pFHpFii
WpFHdiDuJui CDS.X. kn pFHSCeuJ IiSFii JHF IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC pFHpFii pHD di
bnJHSuiDC Su IiNJHESC, SEFC eunD, bn CeCnc, H pEFDC Bin IiNJHESCJC pFHpFii,
EVEneEDC pCnDFu FCDFiguciE IunSii, BEF SEFC DCIpHFEF eunD JigCFC Wbn JChDuF
Su pJEDE BC H einhuF BED E eEJEFiuJuiX. RSCeDC IiNJHESC eC nuICeS
ecOi@alente cu cele 2ro2rii, eEu 2a6i@e 6ta8ile.
Mihloacele circulante de 1m2rumut eunD SFCBiDCJC gEnSEFC, BEDHFiiJC
SFCBiDHEFC WSFCBiDCJC SHICFSiEJCX i EJDC pEeiVC.
RSDiViDEDCE CdiSiCnD E bnDFCpFinBCFii bneCEIn EDinhCFCE FCluJDEDCJHF
IEPiIEJC Su ShCJDuiCJi IiniIC. NinimiAarea cOeltuielilor CeDC bn pFiIuJ
FpnB HpDiIilEFCE eDFuSDuFii euFeCJHF BC dHFIEFC E IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC EJC
bnDFCpFinBCFii, EBiS bIginEFCE FEciHnEJ E FCeuFeCJHF pFHpFii Su SCJC
SFCBiDEFC.
MiNJHESCJC SiFSuJEnDC EJC bnDFCpFinBCFii eC EdJ pCFIEnCnD bn
IiSEFC, CdCSDupnB H EnuIiD rota$ie& iin edCFE SiFSuJEciCi CJC DFCS bn edCFE
BC pFHBuSciC, iEF EpHi Bin edCFE BC pFHBuSciC & Bin nHu bn edCFE BC SiFSuJEciC
CDS. RHDEciE IiNJHESCJHF gnCDi bnSCpC Bin IHICnDuJ EShiDFii BC SDFC
bnDFCpFinBCFC E pJcii pCnDFu FCeuFeCJC IEDCFiEJC i EJDC CJCICnDC nCeCeEFC
pFHBuSciCi i bnShCiC HBED Su FCeDiDuiFCE ESCeDHF ShCJDuiCJi eug dHFI BC
bnSEeFi BC JE FCEJilEFCE pFHBueCJHF. iup ESCEeDE IiNJHESCJC gnCDi eC
dHJHeCeS Bin nHu pCnDFu pFHSuFEFCE FCeuFeCJHF IEDCFiEJC nCSCeEFC
bnDFCpFinBCFii i pJEeEFCE JHD bn pFHBuSciC.
MiIpuJ bn SEFC IiNJHESCJC SiFSuJEnDC CdCSDuCEl H FHDEciC BCpJin, EBiS
DFCS pCFiHEBE BC pFHBuSciC i pCFiHEBE BC BC SiFSuJEciC, eC nuICDC 2erioada
de rota.ie a mihloacelor circulante. RSCeD inBiSEDHF SEFESDCFilCEl ViDClE
ICBiC BC IiSEFC E IiNJHESCJHF JE bnDFCpFinBCFC eEu bn SEBFuJ FEIuFii. ZJ nu
SHinSiBC Su DCFICnuJ FCEJ EJ pFHBuSCFii i FCEJilFii pFHBueCJHF.
Yiriharea mihloacelor circulante SHneD bn EeihuFEFCE nCbnDFCFupCFii
pFHSCeuJui BC pFHBuSciC i FCEJilEFC E pFHBueCJHF Su H SpD IEi IiSi IiNJHESC
SiFSuJEnDC. kn SHnBiciiJC ESDuEJC, SpnB bnDFCpFinBCFiJC eC EdJ JE EuDHhCeDiunC
i EuDHdinEncEFC SHIpJCD, BCDCFIinEFCE SHFCSD E nCSCeEFuJui BC IiNJHESC
SiFSuJEnDC EFC H iIpHFDEnc BCHeCgiD.
kn JChDuF Su ESCEeDE H IEFC bneCInDEDC SEpD pFHSCeuJ BC
normare a mi+loacelor circulante" SEFC dESC pEFDC Bin pJEnidiSEFCE
123
dinEnSiEF SuFCnD JE bnDFCpFinBCFC. YHFIEFCE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC SHneD
bn eDEiJiFCE eiICi IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC nCSCeEFC pCnDFu dHFIEFCE FClCFVCJHF
pCFIEnCnDC IiniIEJC i SHnSHIiDCnD eudiSiCnDC BC VEJHFi IEDCFiEJC.
YCSHIpJCDEFCE nHFICi BC IiNJHESC SiFSuJEnDC pHEDC BuSC JE BiIinuEFCE
pFHBuSciCi, nCFCEJilEFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC Bin SEulE bnDFCFupCFiJHF
bn pFHSCeuJ BC pFHBuSCFC i FCEJilEFC E IFduFiJHF. RClCFVCJC
eupFEnHFIEDiVC eSHD Bin SiFSuJEciC IiNJHESCJC gnCDi i VHFgCeS BCepFC
nCENuneuFiJC CPieDCnDC bn EeihuFEFCE DChniSH-IEDCFiEJ, BCepFC nCFiDIiSiDEDCE
pFHBuSciCi FCEJilFii IFduFiJHF.
kn pFHSCeuJ BC nHFIEFC E IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC eC eDEgiJCeS nHFICJC i
nHFIEDiVCJC IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC.
firmele mihloacelor circulante SEFESDCFilCEl FClCFVCJC IiniIEJC BC
IFduFi i VEJHDi IEDCFiEJC JE bnDFCpFinBCFC i eC SEJSuJCEl bn liJC-FCDCFV,
nHFIC BC FClCFVEFC E BCDEJiiJHF, gEni JE uniDEDCE BC SEJSuJ CDS.
formati@ul mihloacelor circulante FCpFClinD pFHBueuJ nHFICi
IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC i EJ inBiSEDHFuJui, nHFIE SFuiE eC eDEgiJCDC. QC
SEJSuJCEl bn gEni.
formati@ul mihloacelor circulante fm.c. FCpFClinD uFIDHEFCE euIr
N
m&c&
C N
r&p&&
G N
p&n&f&
G N
r&p&f&
" W7.4X
unBC Y
F.p.
- nHFIEFCE FClCFVCJHF BC pFHBuSciCq
f
2.n.X.
& nHFIEFCE pFHBuSciCi nCdinieEDCq
f
r.2.X.
- nHFIEFCE FClCFVCJHF BC pFHBuSciC diniD.
Utilizarea eficient E IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC EJC bnDFCpFinBCFiJHF
inBueDFiEJC CeDC SEFESDCFilED BC DFCi inBiSEDHFi.
Corficientul rota$iei, SEFC eC SEJSuJCElpFin bIpFciFCE VHJuIuJui BC
FCEJilEFC E pFHBuSciCi bn pFCcuFi EnhFH JE euIE FCliBuEJ ICBiC E IiNJHESCJHF
SiFSuJEnDC JE bnDFCpFinBCFCr
A
r&m&c.
]
r
/ 1r
m m.c.
W7.OX
unBC n
r.m.c
& SHCdiSiCnDuJ FHDEciCi IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC, FHDEciiq
V
r
- VHJuIuJ BC FCEJilEFC E pFHBuSiCi, JCiq
[r
m m.c.
- euIE FCliBuEJ ICBiC E IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC, JCi.
Coeficientul de nc#rcare a rota$iei, IFiIC SEFC eC EdJ pFin
bIpFciFCE nuIFuJui BC liJC Bin pCFiHEB JE SHCdiSiCnDuJ FHDEciCi U

r
A

fC 1r
m m&c
D ]
r
" W7.KX
iuFEDE ICBiC E unCi FHDEcii WB
I.F.
X eC SEJSuJCEl pFin bIpFciFCE
BuFEDCipCFiHEBCi WM & 3K0 liJC bnDF-un EnX JE SHCdiSiCnDuJ FHDEciCir
d
m&r&
C T D A
r&m&c.
" W7.7X
unBC M & nuIFuJ liJCJHF Bin pCFiHEB W3K0q T0X.
124
Efectul ESSCJCDFii FHDEciCi IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC eC IEnidCeD bn
CJigCFEFCE, FCBuSCFCE JHF BEDHFiD unCi IEi CdiSiCnDC uDiJilFi. QC BieDinh
CJigCFEFCE EgeHJuD i FCJEDiV E IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC.
UDiJilEFCE CdiSiCnD E IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC NHES un FHJ iIpHFDEnD bn
EeihuFEFCEESDiViDcii nHFIEJC E bnDFCpFinBCFiiH, bn FiBiSEFCE niVCJuJui BC
FCnDEgiJiDEDC EJ pFHBuSciCi. QpFC FChFCD, FCeuFeCJC dinEnSiEFC pFHpFii, BC SEFC
bn pFClCnD Biepun bnDFCpFinBCFiJC, nu eunD eudiSiCnDC BC E EeihuFE SHIpJCD nu
nuIEi FCpFHBuSciE JFhiD, Si niSi pC SCE eiIpJ. iEDHFiiJC FCSipFHSC EJC
bnDFCpFinBCFiJHF SHneDiDuiC H DFeDuF SEFESDCFieFiS E CSHnHIiCi DFEnliDHFii.
9ccelerarea rota$iei mi+loacelor circulante CeDC eEFSinE
pFiIHFBiEJ E bnDFCpFinBCFiJHF bn SHnBiciiJC ESDuEJC i pHEDC di FCEJilED pC
uFIDHEFCJC Si.
Wa 6tadiul de creare a reAet@elor de 2roduc.ie & pFin iIpJCICnDEFCE
unHF nHFIC BC FClCFVC CSHnHIiS dunBEICnDEDCq EpFHpiCFCE JiVFFiJHF BC
IEDCFiC pFiI, eCIidEgFiSEDC, piCeC BC SHIpJCDEFC CDS. BC SHneuIEDHFiq
pFESDiSEFCE pC eSEF JEDh E FCJEciiJHF BiFCSDC BC Junh BuFEDq CPDinBCFCE
eieDCIuJui BCpHliDEF BC EeihuFEFC DChniSH-IEDCFiEJ, pFCSuI i E SHICFcuJui
EnhFH Su IEDCFiEJC i uDiJENCq ICSEnilEFCE SHIpJCP i EuDHIEnilEFCE
JuSFFiJHF BC bnSFSEFC-BCeSFSEFC bn BCpHliDC.
Wa 6tadiul 2roduc.iei neXini6ate & pFin ESSCJCFEFCE pFHhFCeuJui
DChniSH-DiincidiS WiIpJCICnDEFCE DChniSii i DChnHJHhiiJHF EVEneEDC, bn
epCSiEJ E pFHBiSciCi dF BCCuFi i Su pucinC BCCuFi, SHIpJCPCJHF
FHgHDilEDC, JiniiJHF CeSEJEDHEFC, ShiIilEFCE pFHBuSciCiXq BClVHJDEFCE
eDEnBEFBilFii, unidiSFii, DipilFiiq pCFdCSciHnEFCE dHFICJHF BC HFhEnilEFC E
pFHBuSciCi inBueDFiEJCq dHJHeiFCE unHF IEDCFiEJC BC SHneDFuSciC IEi iCdDinCq
pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC eDiIuJEFC CSHnHIiS E uDiJilFii Su CSHnHIiC E
IEDCFiCi pFiIC, IEDCFiEJCJHF i FCeuFeCJHF DCFIH-CnCFhCDiSCq IENHFEFCE
pHnBCFii pFHBuSciCi BC JEFh SHneuI.
Wa 6tadiul circula.iei & pFin EpFHpiCFCE pFHBuSciCi BC SHneuIEDHFiq
pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC BCSHnDFiq IENHFEFCE VHJuIuJui BC FCEJilEFC E
pFHBuSciCi pFin inDCFICBiuJ CPCSuDFii SHICnliJHF bn SEBFuJ FCJEciiJHF
BiFCSDCq dEgFiSEFCE bnEinDC BC DCFICn E pFHBuSciCiq HgcinCFCE pFHBuSciCi Bin
IEDCFiCJC CSHnHIieiDCq eCJCSDEFCE IinuciHEe i HpCFEDiV E pFHBuSciCi
pCnDFu CPpCBiCFC, pC pEFDiBC, EeHFDiICnD, SHFCepinlDHF nHFICJHF BC
DFEnliDEFC, BCeSFSEFCE IFduFiJHF bn eDFiSD SHFCepunBCFC Su pFCVCBCFiJC
SHnDFESDCJHF bnShCiEDC.
12O
Concluzii
8. jCnDFu dunSciHnEFCE nHFIEJ E diCSFCi bnDFCpFinBCFi eunD nCSCeEFC
IiNJHESC SiFSuJEnDC, SC FCpFClinD IiNJHESCJC gnCDi pC SEFC JC dHJHeCDC
bnDFCpFinBCFCE pCnDFu pFHSuFEFCE dHnBuFiJHF BC SiFSuJEciC.
T. GHnBuFiJC SiFSuJEnDC, EBiS FCeuFeCJC IEDCFiEJC, epFC BCHeCgiFC BC
dHnBuFiJC diPC, eC uDiJilCEl bnDF-un einhuF SiSJu BC pFHBuSciC i VEJHEFCE JHF
DFCSC EeupFE pFHBueuJui nICBiED i inDChFEJ.
10. UDiJilEFCE FEciHnEJ i CSHnHIiSHEe E dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC CeDC
eEFSinE pFiIHFBiEJ E bnDFCpFinBCFiJHF, BCHEFCSC ShCJDuiCJiJC IEDCFiEJC
SHneDiDuiC Bin pFCcuJ BC SHeD EJ pFHBuSciCi inBueDFiEJC. RCBuSCFCE
SHneuIuJui BC IEDCFiEJC JE uniDEDCE BC pFHBue WSHneuIuJ BC FCeuFeC
IEDCFiEJC bn CPpFCeiC nEDuFEJ i VEJHFiSX eC pHEDC EDinhC pC BiVCFeC Si,
pFinDFC SEFC pFinSipEJE CeDC iIpJCICnDEFCE DChniSii i DChnHJHhiiJHF nHi,
pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi iIunSii.
11. MFeDuFE pFinSipEJ E ESDuEJCi pCFiHEBC BC DFEnliciC CeDC
ineudiSiCncE BC IiNJHESC SiFSuJEnDC, FCeiIcin BC bnDFCpFinBCFi. RSSCJCFEFCE
FHDEciCi IiNJHESCJHF DChniSC, SEFC eC BCDCFIin Su ENuDHFuJ SHCdiSiCnDuJui
FHDEciCi i BuFEDCi unCi FHDEcii bn liJC, eC pHEDC EDinhC pFin EpJiSEFC BiVCFeCJHF
IeuFi JE eDEBiuJ BC SFCEFC E FClCFVCJHF BC pFHBuSciC, pFHBuSciCi nCdinieEDC i
JE eDEBiuJ SiFSuJEciCi.
1u*iecte de autoe,aluare
1. CEFC CeDC CeCncE i SHIpHnCncE dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC i E IiNJHESCJHF
SiFSuJEnDCo
2. kn SC SHneD iIpHFDEncE CSHnHIiS E CSHnHIieiFii FCeuFeCJHF IEDCFiEJCo
3. jHVCeDici BCepFC FClCFVCJC pFinSipEJC i SiJC BC CSHnHIieiFC E
dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC bn inBueDFiC.
4. CC inBiSEDHFi Ei uDiJilFii dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC eC SEJSuJCEl bn BiVCFeC
FEIuFi inBueDFiEJCo
O. CEFC C BCeDinEciE, SHIpHnCncE i eDFuSDuFE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDCo
K. Cu ENuDHFuJ SFHF inBiSEDHFi pHEDC di SEJSuJED CdiSiCncE uDiJilFii
IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC JE bnDFCpFinBCFCo
7. YuIici SiJC BC ESSCJCFEFC E FHDEciCi IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC bn inBueDFiC
JE CDEpE ESDuEJ BC BClVHJDEFC E CSHnHIiCi.
Bibliografie
1. RHSE jCDFu. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
12K
2. RHSE jCDFu. CuJChCFC BiBESDiSH-ICDHBiS DCeDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^. Chiinu, 1TT7. & 200.
3. RnDHnin Y., .E. & GinEncCJC bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE iiBESDiS i pCBEhHhiS,
AuSuFCDi, 1TT3.
4. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
O. CHDEF }hCHFhhC & ZVEJuEFCE bnDFCpFinBCFii. MCDHBC i DChniSi. ZBiDuFE ZCCZ
Q.R.L., AuSuFCDi, 1TT2
K. Rueu jinDiJiC - ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii & YHDC BC SuFe. UniVCFeiDEDCE Bin
AESu, 1TT7. &2O2p.
7. zSCFgEn jCDFC & RnEJilE ESDiViDcii CSHnHIiSH-dinEnSiEFC. MEnuEJ pCnDFu pFHdiJ
CSHnHIiS. ZBiDuFE iiBESDiS i jCBEhHhiS, R.R., - AuSuFCDi, 1TTK. &182p.
8. y( kE V)!K= I. :#$%#' 0%)$2r ?58%#. 4). *',#/. &
[.r ;2<'+ <#.', 1TT4. & 272 .
T. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
10. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>,
1TTK, & KK7 .
11. _)$2! 0%'-#)*%,2! .')6L4* )*. [..'(-,2,
4._.\%#.6#/. & [.r, 1TTT.
12. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480.
13. z!#!(< ()*()%+,%!r ?58. (8% L U... ',. (* )*.
.>.)*%!. & [.r \>]>, 1TTO.
14. _()'5%# *%)#,)' ()*()%+,%+. & [.r >\`-[, 1TTT.
1O. _()'5%# 0%'%,' ()*()%+,%+, 4- %*.L4* )*. [..'(-,2. &
[.r >\`-[, 1TTT.
1K. U'.' .[., '(-,' [.., _#'$'! .. %'2 0%)$2r ?58%#. &
[.r >\`-[, 2001. - 41K.
17. .'# >.[. 2 0%'/ $*7$,'. ].1. U.r \%#'-1,), 1TTT.
18. .'# >.[. 2 0%'/ $*7$,'. ].2. U.r \%#'-1,), 1TTT.
1T. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Chiinur QDEDieDiSE, 2002 WWQ.R.^CFiH^. - 30K p.
20. RnuEFCJC eDEDieDiSC EJC RCpugJiSii MHJBHVE Bin uJDiIii Eni.
127
Capitolul 8
COSTUL PRODUCIEI. PROFITUL I
RENTABILITATEA. PREURILE I
TARIFELE.
1. ChCJDuiCJiJC bnDFCpFinBCFii. CJEeidiSEFCE ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE
pFHBuSciCi.
2. knSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX. jFHdiDuJ i
FCnDEgiJiDEDCE.
3. CiJC BC FCBuSCFC E ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE pFHBuSciCi.
4. jFCcuFiJC i DEFidCJC.
8.1. Cheltuielile ntreprinderii. Clasificarea cheltuielilor
la fabricarea produc(iei
kn pFHSCeuJ ESDiViDcii eEJC bnDFCpFinBCFCE CdCSDuCEl ShCJDuiCJi
IEDCFiEJC i gnCDi pCnDFu FCpFHBuSciE eiIpJ i JFhiD E dHnBuFiJHD diPC i
IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC, dEgFiSEFCE i FCEJilEFCE pFHBueCJHF, BClVHJDEFCE
eHSiEJ E SHJCSDiVCJHF BC IunS CDS.
CCE IEi IEFC pHnBCFC bn DHDEJuJ ShCJDuiCJiJHF bnDFCpFinBCFii H BCcin
c-eltuielile pentru fa*ricarea produc$iei. knDFCpFinBCFCE eupHFD, BC
EeCICnCE, ShCJDuiCJi JE FCEJilEFCE WBCedESCFCEX pFHBuSciCi, EBiS eupHFD
ShCJDuiCJi e/tra2roducti@e eEu comerciale WpCnDFu DFEnepHFD, EIgEJEN,
peDFEFC, FCSJEI CDS.X.
ChCJDuiCJiJC BC pFHBuSciC i ShCJDuiCJiJC SHICFSiEJC EJSDuiCeS co(tul
total (au comercial al produc$iei. iCDCFIinEFCE FCEJ E ESCeDuiE JE
bnDFCpFinBCFC CeDC nCSCeEF pCnDFur
inVCeDihEciiJC IEF{CDinh i EBHpDEFCE bn gElE ESCeDHFE E BCSiliCi
pFiVinB bnSCpCFCE pFHSCeuJui BC dEgFiSEFC E unui nHu EFDiSHJ WpFCeDFii unui
nHu Dip BC eCFViSiiX Su ShCJDuiCJi IEi IiSiq
eDEgiJiFCE hFEBuJui BC iIpESD EJ EnuIiDCJHF EFDiSHJC BC ShCJDuiCJi EeupFE
SHeDuJui pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFXq
dHFIEFCE pFCcuFiJHFq
SEJSuJEFCE SHFCSD E FCluJDEDCJHF dinEnSiEFC EJC ESDiViDcii, iEF FCepCSDiV
i E iIpHliDuJui pC VCniD.
Co(tul produc$iei (lucr#rilor" (er,iciilor CeDC EeDdCJ CeDiIEFCE VEJHFiS
E FCeuFeCJHF nEDuFEJC, IEDCFiEJC, DCFIHCnCFhCDiSC, dHnBuFiJHF diPC, FCeuFeCJHF
128
BC IunS i E EJDHF FCeuFeC uDiJilEDC bn pFHSCeuJ BC dEgFiSEFC i FCEJilEFC E
pFHBueCJHF WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX.
ChCJDuiCJiJC SC dHFICEl SHeDuJ pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX eC
hFupCEl SHndHFI SHncinuDuJui JHF CSHnHIiS bn uFIDHEFCJC CJCICnDCr
cOeltuieli materiale WIinue BCCuFiJC FCeDiDuigiJCX, SHDE ESCeDHFE bn euIE
DHDEJ E ShCJDuiCJiJHF SHneDiDuiC K0-T0q BHEF bn FEIuFiJC inBueDFiCi
CPDFESDiVC SHDE JHF C IEi IiSq
cOeltuielile 2entru retri8u.ia muncii pCFeHnEJuJui pFinSipEJ BC pFHBuSciC
EJ bnDFCpFinBCFii, inSJueiV pFiICJC pCnDFu FCluJDEDCJC BC pFHBuSciCq
cOeltuielile 2entru nece6it.ile 6ociale eunD BCdEJSFiJC bn dHnBuFiJC
eHSiEJC CPDFEguhCDEFC WBC pCneii, EeihuFFi eHSiEJC, EnhENEFC E dHFcCi BC
IunS, BC EeihuFEFC ICBiSEJ HgJihEDHFiCXq
amortiAarea Xondurilor Xi/e & uluFE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC, ChEJ
Su euIE BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC. MHD EiSi inDF i EIHFDilEFCE
ESSCJCFED E dHnBuFiJHF diPC, pFCSuI i inBCPEFCE JHFq
alte cOeltuieli eunD iIpHliDCJC, BCdEJSFiJC bn dHnBuFiJC CPDFEguhCDEFC
epCSiEJC, pJciJC pCnDFu BChENFiJC IEPiIEJ EBIieigiJC WBChENEFCE
eugeDEncCJHF pHJuEnDCX, EeihuFEFCE HgJihEDHFiC E gunuFiJHF bnDFCpFinBCFii
CDS.
QDFuSDuF E ShCJDuiCJiJHF CeDC FCBED bn dihuFE 8.1.
ChCJDuiCJiJC inSJueC bn SHeDuJ BC pFHBuSciC pHD di SJEeidiSEDC Bup
BidCFiDC SFiDCFii. kn dunSciC BC IHBuJ BC inSJuBCFC bn SHeDuJ BC pFHBuSciC CJC
pHD di c-eltuieli directe i indirecte.
C-eltuielile directe eunD ShCJDuiCJiJC pFHpFii unui pFHBue i pHD di
nCIiNJHSiD inSJueC bn SHeDuJ Jui BC pFHBuSciC. ChCJDuiCJiJC SEFC eunD pFHpFii
IEi IuJDHF DipuFi BC pFHBueC eunD nuIiDC c-eltuieli indirecte WShCJDuCJiJC BC
eCSciC, EBIinieDFEDiVC i EJDCJCX. ZJC eC FCpEFDilCEl pC BidCFiDC DipuFi BC
pFHBueC pFin BidCFiDC ICDHBC, BC CPCIpJu, pFHpHFciHnEJ Su eEJEFiiJC BiFCSDC
SEJSuJEDC pCnDFu dEgFiSEFCE diCSFui Dip BC pFHBuSciC.
LE eDEgiJiFCE SHeDuJui E unHF EnuIiDC DipuFi BC pFHBuSciC WJuSFFi,
eCFViSiiX eC dHJHeCDC hFupEFCE ShCJDuiCJiJHF JE uniDEDCE BC pFHBue pC EFDiSHJC
BC SEJSuJ, nCSCeEF bn pFHSCeuJ BC dHFIEFC E pFCcuFiJHF JE BiVCFeC DipuFi BC
EFDiSHJC. kn SEJiDEDC BC hFupEFC-Dip eC dHJHeCDC uFIDHFuJ nHICnSJEDHF EJ
articolelor de calcula$ier 1. MEDCFiE pFiI i IEDCFiEJCJC. 2.
QCIidEgFiSEDCJC, piCeCJC BC SHIpJCDEFC pFHSuFEDC, eCFViSiiJC bnDFCpFinBCFiJHF
SHHpCFEDieDC. 3. iCCuFiJC FCeDiDuigiJC WeC eSEBX. 4. CHIgueDigiJuJ i CnCFhiE
bn eSHpuFi DChnHJHhiSC. O. QEJEFiuJ BC gEl EJ IunSiDHFiJHF Bin SEBFuJ
pFHBuSciCi. K. QEJEFiuJ eupJiICnDEF EJ IunSiDHFiJHF Bin SEBFuJ pFHBuSciCi. 7.
iCdEJSFiJC pCnDFu EeihuFEFCE eHSiEJ. 8. ChCJDuiCJiJC pCnDFu pFChDiFCE i
12T
bneuiFCE pFHBuSciCi. T. UluFE ineDFuICnDCJHF i ESSCeHFiiJHF Su BCeDinEciC
epCSiEJ i EJDC ShCJDuiCJi eHSiEJC. 10. ChCJDuiCJiJC pCnDFu bnDFCcinCFCE i
CPpJHEDEFCE uDiJENuJui. 11. ChCJDuiCJiJC SHIunC EJC eCSciCi. 12. ChCJuiCJiC
hCnCFEJC EJC bnDFCpFinBCFii. 13. jiCFBCFiJC bn uFIE FCguDuJui. 14. RJDC
ShCJDuiCJi BC pFHBuSciC. 1O. ChCJDuiCJi nC JChEDC BC pFHBuSciC.
Big& =&%. QDFuSDuFE ShCJDuiCJiJHF bnDFCpFinBCFii s3, p.18Tt.
UnE BinDFC SHnBiciiJC pFinSipEJC pCnDFu epHFiFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc E
ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii CeDC reducerea co(tului produc$iei WJuSFFiJHF,
130
C-eltuielile ntreprinderii
InSJueC bn pFCcuJ
BC SHeD EJ
pFHBuSciCi pC
CJCICnDC
1. ChCJDuiCJi
IEDCFiEJC
2. ChCJDuiCJi
pCnDFu FCDFiguciE
IunSii
3. iCdEJSFi
pCnDFu
nCSCeiDciJC
eHSiEJC
4. RIHFDilEFCE
dHnBuFiJHF diPC
O. RJDC ShCJDuiCJi
ChCJDuiCJi IiPDC
iHgpnBE JE
SFCBiDC
ChCJDuiCJi BC
BCpJEeEFC
ChCJDuiCJi BC
FCpFClCnDEnc
ChCJDuiCJi pCnDFu
ineDFuiFCE
pCFeHnEJuJui
ChCJDuiCJi pCnDFu
FCSJEI
GHFIEFCE
dHnBuFiJHF BC
EeihuFEFC CDS.
REpHFDEDC JE FCluJDEDCJC dinEnSiEFC WSHnDuJ
9mCniDuFi i piCFBCFi^X
ChCJDuiCJiJC pCnDFu SHICnliJC EnuJEDC i
ShCJDuiCJiJC Bin SEBFuJ pFHSCeuJui BC
pFHBuSciC SC nu e-E eHJBED Su pFHBueCJC
pFCSHnilEDC
ChCJDuiCJiJC pCnDFu bnDFCcinCFCE SEpESiDciJHF
BC pFHBuSciC i HgiCSDCJHF SHneCFVEDC Wbn
EdEFE ShCJDuiCJiJHF SHIpCneEDC Bin SHnDuJ
EJDHF euFeCX
jiCFBCFiJC nCSHIpCneEDC BC SDFC SCi
VinHVEci bn uFIE eDEciHnFiJHF SEulEDC BC
dESDHFi CPDCFiHFi
jiCFBCFiJC bn uFIE HpCFEciuniJC Su EIgEJENuJ
ChCJDuiCJiJC BC NuBCSED i EFgiDFEN
RICnliJC, pCnEJiDciJC, BCephugiFiJC i EJDC
DipuFi BC eEnSciuni pCnDFu bnSJSEFCE
SHnBiciiJHF eDipuJEDC bn SHnDFESDCJC
CSHnHIiSC,pFCSuI i ShCJDuiCJiJC pCnDFu
SHIpCneEFCE BEunCJHF SEulEDC
QuICJC BEDHFiiJHF pFHgJCIEDiSC bn
BCSHnDFiJC Su EJDC bnDFCpFinBCFi, pFCSuI i
Su EJDC pCFeHEnC, nCSCeEF e diC FClCFVEDC
SHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC
jiCFBCFiJC bn uFIE DFCSCFii JE piCFBCFi E
BEDHFiiJHF BCgiDHEFC, JE SEFC E CPpiFED
DCFICnuJ BC pFCeSFipciC, i E EJDHF BEDHFii
iFCSupCFEgiJC
jiCFBCFiJC bn uFIE HpFEciuniJC Bin Enii
pFCSCBCnci, BCeSHpCFiDC bn EnuJ SuFCnD
jiCFBCFiJC inSHIpCneEgiJC BC pC uFIE
SEJEIiDciJHF nEDuFEJC WBieDFuhCFCE i
BCDCFiHFEFCE FClCFVCJHF BC pFHBuSciC, E
EFDiSHJCJHF diniDC i EJDHF VEJHFi IEDCFiEJC,
piCFBCFiJC bn uFIE eDEciHnFii pFHBuSciCi
CDS.X, inSJueiV ShCJDuiCJiJC JChEDC BC
pFCVCniFCE eEu JiShiBEFCE SHneCSincCJHF
SEJEIiDciJHF nEDuFEJC
jiCFBCFiJC inSHIpCneEgiJC BC pC uFIE
inSCnBiiJHF, EVEFiiJHF, EJDHF eiDuEcii
CPDFEHFBinEFC, SEulEDC BC dCnHICnC
CPDFCIEJC
jiCFBCFiJC SEulEDC BC duFDuFi, VinHVEcii
SHndHFI BCSiliCi BC NuBCSED nu Eu dHeD
eDEgiJici
v eCFiC BC iIpHliDC WpC pFHpFiCDEDC, pCnDFu
FCSJEI CDS.X
ZdCSDuEDC Bin SHnDuJ
pFHdiDuJui nCD
jJEDE ShCJDuiCJiJHF 9IiPDC^
eupFE nHFICJHF eDEgiJiDC
jJEDE BHgpnliJHF JE
bIpFuIuDuFiJC Su DCFICnuJ
CPpiFED CDS.
ChCJDuiCJiJC pCnDFu
bnDFCcinCFCE HgiCSDCJHF
eHSiEJ-SuJDuFEJC,
EICnENEFCE HFEuJui
ChCJDuiCJiJC bn JChDuFF Su
bnDFCcinCFCE, pFCeDEFCE
eCFViSiiJHF hFEDuiDC pCnDFu
ineDiDuciiJC BC bnVcIpnD
RNuDHEFC IEDCFiEJC, SEBHuFi,
SHnSCBii eupJiICnDEFC,
EBEHeuFi JE pCneiC CDS.
mCniDuFiJCBC JE hpFDiiJC BC
VEJHEFC EJC bnDFCpFinBCFii
v eCFiC BC iIpHliDC JHSEJC
WDEPE pCnDFu BFCpDuJ JE
SHICFc, pCnDFu DFEnlESciiJC
guFeiCFC CDS.X
GHFIEFCE BiVCFeCJHF dHnBuFi
EJC bnDFCpFinBCFii CDS.
eCFViSiiJHFX. GESDHFii SC EeihuF FCBuSCFCE pFCcuJui BC SHeD eunDr EpJiSEFCE
DChnHJHhiiJHF EVEneEDC, CSHnHIieiFCE IEDCFiCi pFiIC, SHIgueDigiJuJui,
CnCFhiCi CJCSDFiSC, SFCDCFCE pFHBuSDiViDcii IunSii, FCBuSCFCE piCFBCFiJHF bn
uFIE FCguDuFiJHF i eDEciHnFiJHF, bIgunDciFCE uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC BC
pFHBuSciC, FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF BC BCedESCFC E pFHBuSciCi, FChJCICnDEFCE
ShCJDuiCJiJHF pCnDFu bnDFCcinCFCE EpEFEDuJui EBIinieDFEDiV, IHBidiSEFCE
eDFuSDuFii pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC SE FCluJDED EJ FCEJilFiJHF BC EeHFDiICnD
CDS.
8.2. ncasrile de la realizarea produc(iei (lucrrilor,
serviciilor). Profitul i rentabilitatea.
RCEJilEFCE pFHBuSciCi diniDC, E JuSFFiJHF CPCSuDEDC, eCFViSiiJHF pFCeDEDC
pCFIiDC eDEgiJiFCE FCluJDEDuJui dinEnSiEF EJ ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii.
3nca(#rile de la reali/area produc$iei SHneDiDuiC euIE IiNJHESCJHF gnCDi
HgcinuDC BC bnDFCpFinBCFC pCnDFu pFHBueCJC dEgFiSEDC, JuSFFiJC CPCSuDEDC,
eCFViSiiJC pFCeDEDC. RSCEeDE C pFinSipEJE euFe BC IiNJHESC pCnDFu
SHIpCneEFCE ShCJDuiCJiJHF i dHFIEFCE VCniDuFiJHF bnDFCpFinBCFiJHF.
kn EdEF BC bnSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi BC gEl,
bnDFCpFinBCFCE pHEDC HgcinC bnSEeFi Bin EJDC FCEJilFi WVinBCFCE dHnBuFiJHF
diPC, E IEDCFiEJCJHF CDS.X, pFCSuI i BC JE HpCFEciuniJC CPDFEFCEJilEFC WBEFCE
gunuFiJHF bn EFCnB, ESDiViDEDCE IiPD, VCniDuFiJC Bin HpCFEciuniJC Su hpFDii
BC VEJHEFC CDS.X.
Un IHICnD iIpHFDEnD bn pFHSCeuJ bnSEeFiJHF CeDC bnSEeEFCE HpCFEDiV
E IiNJHESCJHF. MFiICE bnSEeFiJHF BC JE FCEJilEFC BCpinBC BC VHJuIuJ
pFHBuSciCi dEgFiSEDC, EeHFDiICnDuJ ESCeDCiE, SEJiDEDCE i niVCJuJ pFCcuFiJHF,
FiDIiSiDEDCE CPpCBiCFii, dHFICJC BC BCSHnDEFC CDS.
kn pFClCnD pentru ntocmirea d#rilor de (eam# financiare ICDHBE
BCDCFIinFii bnSEeFiJHF BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX eC
eDEgiJCDC BHEF Bup CPpCBiCFCE pFHBuSciCi, CPCSuDEFCE JuSFFiJHF, pFCeDEFCE
eCFViSiiJHF i pFClCnDEFCE BHSuICnDCJHF BC BCSHnDEFC SuIpFDHFuJui
WSJiCnDuJuiX. LE BCSJEFEFCE pHJiDiSii eEJC bn BHICniuJ CViBCncCi bnDFCpFinBCFCE
EJChC ICDHBE BC BCDCFIinEFC E bnSEeFiJHF BC JE FCEJilEFC nuIEi pentru
(copurile impo/it#riir diC SHndHFI DCFICnCJHF BC pJED E pFHBuSciCi
CPpCBiEDC Wbn SEluJ EShiDFii pFin DFEnedCF & pC IeuFE ESuIuJFii
IiNJHESCJHF BC JE FCEJilEFCE IFduFiJHF JE SHnDuFiJC gEnSEFC, iEF bn SEluJ
EShiDFii Su gEni bn nuICFEF & pC IeuFE ESuIuJFii IiNJHESCJHF bn SEeX, diC
SHndHFI DCFICnCJHF BC CPpCBiCFC E pFHBuSciCi i pFClCnDEFCE
SuIpFDHFiJHF E BHSuICnDCJHF BC BCSHnDEFC s3, p.1T2t.
jHDFiViD eDEnBEFBCJHF inDCFnEciHnEJC, VCniDuFiJC i ShCJDuiCJiJC eC
ESuIuJCEl, EBiS eC iEu JE CViBCnc pC IeuFE EpEFiciCi JHF i nu pC IeuFE
131
bnSEeFii gEniJHF eEu CPCSuDFii pJciJHF, SCCE SC bneCEIn S eC dHJHeCDC
ICDHBE BC SEJSuJEFC E bnSEeFiJHF Bup CPpCBiCFCE pFHBuSciCi. kne EpJiSEFCE
ESCeDCi ICDHBC bn pCFiHEBE BC DFEnliciC EBCeCE BuSC JE BCdiSiDuJ FCeuFeCJHF
dinEnSiEFC FCEJC Bin SEulE nCEShiDFii JE DiIp E pJciJHF BC SDFC SuIpFDHFi.
Un dESDHF iIpHFDEnD, SC indJuCncCEl IFiICE bnSEeFiJHF BC JE
FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX, CeDC modul de formare a
pre$urilor. kn dinEJ pFCcuJ IFdii eC eDEgiJCDC pC piEcq EeupFE Jui ESciHnCEl
CeCnciEJ SHFEpHFDuJ BinDFC SCFCFC i HdCFD i CJ FCpFClinD un SHIpFHIie
BinDFC BHFincE VpnlDHFuJui i pHeigiJiDciJC SuIpFDHFuJui. iEF punSDuJ BC
pJCSEFC JE dHFIEFCE pFCcuJui BC FCEJilEFC CeDC calcula.ia WSEJSuJEFCE
SHeDuJuiX.
iCHpHDFiV Su ICDHBE BC SEJSuJEciC eC uDiJilCEl i EJDC ICDHBC BC
dHFIEFC E pFCcuFiJHF JE EFDiSHJCJC nHu bneuiDCr 2arametric, gElED pC
BCpCnBCncE pFCcuJui BC pEFEICDFuJ pFinSipEJ EJ EFDiSHJuJui WSEpESiDEDC, DHnEN,
ViDCl BC ESciunC CDS.Xq 6tati6tic, gElED pC EnEJilE iFuJui BinEIiS EJ
pFCcuFiJHF JE EFDiSHJCJC eiIiJEFC eEu bnFuBiDC CDS. kne bn DHEDC SHnBiciiJC
pFCcuJ DFCguiC e SHIpCneClC ShCJDuiCJiJC pFHBuSDHFuJui, BC ESCCE dHJHeiFCE
SEJSuJEciCi CeDC EgeHJuD nCSCeEF. iC FChuJ, eC SEJSuJCEl 2 VEFiEnDC BC pFCc
JE diCSEFC IEFd, pFHBuSCFCE SFCiE eC pFCSHnilCEl bn EnuJ pJEnidiSEDr de
realiAare, SC bi EeihuF pFHBuSDHFuJui SHnBicii nHFIEJC BC JuSFu, i
minimal, SC SHIpCneCEl ShCJDuiCJiJC bnDFCpFinBCFii Su pFHdiD IiniI.
jFCcuJ pFHiCSDED bn SEluJ EpJiSFii ICDHBCi BC SEJSuJEciC eC BCDCFIin
Bup dHFIE-IHBCJ CPpue bn DEgCJuJ T.1. jCnDFu eDEgiJiFCE JiIiDCi BC NHe eC
SEJSuJCEl 2re.ul minimal bn SEluJ niVCJuJui BED EJ pFCcuJui BC SHeD
SHICFSiEJ JE uniDEDCE BC pFHBue, SC BidCF BC pFCcuJ BC FCEJilEFC pFCSHnilED,
BCHEFCSC bn CJ eC inSJuBC pFHdiDuJ IiniIEJ, nCSCeEF bn IHB HgiCSDiV pCnDFu
ICncinCFCE ViDEJiDcii bnDFCpFinBCFii.
Profitul
knDFCpFinBCFCE, FCEJilpnB pFHBuSciC SuIpFDHFiJHF, bnSEeCEl EnuIiDC
IiNJHESC gnCDi. kne ESCEeDE bnS nu bneCEIn S HgcinC pFHdiD. Profitul
CeDC euFeE pFinSipEJ BC FCeuFeC dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFii i BCpinBC
nCIiNJHSiD BC HgcinCFCE VCniDuJui hJHgEJ. Venitul global al ntreprinderii
SHneDiDuiC bnSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX
Iinue ShCJDuiCJiJC IEDCFiEJC, EBiS inSJuBC eEJEFiuJ i pFHdiDuJ.
kn SHIpHnCncE pFHdiDuJui hJHgEJ inDF pFHdiDuJ BC JE DHEDC DipuFiJC BC
ESDiViDEDC: 2roXitul de la realiAarea mrXurilori 2roXitul de la realiAarea
2roduc.iei5marX 7i a 6er@iciilor cu caracter nemarXari 2roXitul de la
realiAarea Xondurilor Xi/e 7i a altor 8unurii @eniturile 7i cOeltuielile
e/trarealiAare. kn dihuFE 8.2.CeDC FCBED eShCIE BC dHFIEFC E pFHdiDuJui
hJHgEJ EJ bnDFCpFinBCFii. s1, p.77t.
132
Big& =&2. GHFIEFCE pFHdiDuJui hJHgEJ EJ bnDFCpFinBCFii WdiFICiX.
Re/ultatul financiar finit (profit (au pierderi eC SHIpunC Bin
FCluJDEDuJ dinEnSiEF BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX,
dHnBuFiJHF diPC i E EJDHF gunuFi EJC bnDFCpFinBCFii i VCniDuFiJC BC JE
HpCFEciuniJC CPDFEFCEJilEFC, Bin SEFC eC eSEBC euIE ShCJDuiCJiJHF pCnDFu
ESCeDC HpCFEciuni.
?roXitul D2ierdereaF de la realiAarea 2roduc.iei DlucrrilorE 6er@iciilorF
eC eDEgiJCDC SE BidCFCncE BinDFC bnSEeFiJC BC JE FCEJilEFC Su pFCcuFiJC bn
VihHEFC dF MmR i ESSilC i ShCJDuiCJiJC pCnDFu pFHBuSCFCE i FCEJilEFCE
pFHBuSciCi.
knDFCpFinBCFiJC, SC BCedHEF ESDiViDEDC BC CPpHFD, JE SEJSuJEFCE
pFHdiDuJui Bin bnSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi CPSJuB DEFidCJC BC CPpHFD
Wdih. 8.3X.

133
MEPE pC VEJHEFCE EBuhED WMmRX,
HgcinuD BC JE SuIpFDHFi
RSSilC
WJE unCJC hFupC BC IFduFiX
jFCcuJ BC SHeD EJ pFHBuSciCi
WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX
MEFidCJC BC CPpHFD
jFHdiDuJ BC JE
FCEJilEFCE
pFHBuSciCi
WJuSFFiJHF,
eCFViSiiJHFX
knSEeFiJC BC
JE FCEJilEFCE
pFHBuSciCi
WJuSFFiJHF,
eCFViSiiJHFX
Profitul global
jFHdiDuJ BC JE
FCEJilEFCE
IFduFiJHF
knSEeFiJC BC JE
FCEJilEFCE
pFHBuSciCi-IEFd
WJuSFFiJHF,
eCFViSiiJHFX
MEPE pC VEJHEFCE
EBuhED, ESSilCJC
jFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE
EJDHF pFHBueC i eCFViSii
Su SEFESDCF nCIEFdEF
ChCJDuiCJi pCnDFu
pFHBuSciC i
FCEJilEFC, inSJueC
bn pFCcuJ BC SHeD
jFHdiDuJ BC JE
FCEJilEFCE dHnBuFiJHF
diPC i E EJDHF gunuFi
mCniDuFi
WShCJDuiCJiX
CPDFEFCEJilEFC
mCniDuFi BC JE pEFDiSipEFCE Su SHD bn ESDiViDEDCE
EJDHF bnDFCpFinBCFiq
mCniDuFi BC JE BEFCE bn EFCnB E gunuFiJHFq
iiViBCnBC, BHgpnli BC JE ESciuni, HgJihEcii i
EJDC hpFDii BC VEJHEFC EpEFcinpnB bnDFCpFinBCFiiq
QEnSciuniJC CSHnHIiSC pJDiDC i EJDC VCniDuFi
WShCJDuiCJiX CPDFEFCEJilEFC
Big& =&5. knSEeFiJC bnDFCpFinBCFii BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi.
CCE BC-E BHuE SHIpHnCnD E pFHdiDuJui hJHgEJ WDHDEJX EJ bnDFCpFinBCFii
CeDC pFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE dHnBuFiJHF diPC i E EJDHF gunuFi Wdih. 8.4X.
-
Big& =&:. jFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE dHnBuFiJHF diPC.
CHIpHnCnDE E DFCiE E pFHdiDuJui hJHgEJ H SHneDiDui 2roXitul de la
o2era.iunile e/trarealiAare, EBiS BC JE HpCFEciuni SC nu cin nCIiNJHSiD BC
ESDiViDEDCE BC gEl E bnDFCpFinBCFii SuI EF dir BEFCE bn EFCnB E gunuFiJHF,
VCniDuFiJC BC JE hpFDiiJC BC VEJHEFC EJC bnDFCpFinBCFii, euIE IEi IEFC E
EICnliJHF bnSEeEDC dEc BC SCE E EICnliJHF pJDiDC, pFHdiDuJ BC JE ESDiViDEDCE
IiPD, pFHdiDuJ FIEe Bin Enii pFCSCBCnci i BCeSHpCFiD bn EnuJ SuFCnD CDS.
jCnDFu FiBiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnci E ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii, H
iIpHFDEnc BCHeCgiD EFC CViBCnciCFCE FClCFVCJHF BC IENHFEFC E VHJuIuJui
BC pFHBuSciC i FCEJilEFC, BC FCBuSCFC E pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBuSciCi
WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX i epHFiFC E pFHdiDuJui.
jCnDFu BCDCFIinEFCE BiFCSciiJHF pFinSipEJC BC heiFC E FClCFVCJHF pCnDFu
IENHFEFCE pFHdiDuJui, dESDHFii SC ESciHnCEl EeupFE HgcinCFii ESCeDuiE eunD
SJEeidiSEci Bup BiVCFeC SFiDCFii Wdih. 8.OX.
Big& =&8. CJEeidiSEFCE dESDHFiJHF SC ESciHnCEl EeupFE IFiIii pFHdiDuJui.
134
ChCJDuiCJiJC pCnDFu
FCSJEI, DFEnepHFDq
pFChDiFCE BC FCEJilEFC CDS.
mEJHEFCE FCliBuEJ
jFHdiDuJ BC JE
FCEJilEFCE
dHnBuFiJHF
diPC i E EJDHF
gunuFi EJC
bnDFCpFinBCFii
knSEeFiJC BC JE
FCEJilEFCE
dHnBuFiJHF diPC,
euFpJueuJui BC
uDiJENC, IEDCFiEJC,
piCeC BC
SHIpJCDEFC CDS.
GESDHFii SC ESciHnCEl EeupFE IFiIii pFHdiDuJui
InDCFni ZPDCFiHFi
iC pFHBuSciC ZPDFEpFHBuSciC
ZPDCneiVi
InDCneiVi
Yin Xactorii e/teriori dES pEFDC SHnBiciiJC nEDuFEJC, FChJCICnDEFCE BC
eDED E pFCcuFiJHF, DEFidCJHF, BHgpnliJHF, SHDCJHF i dESiJiDciJHF dieSEJC, E
eEnSciuniJHF BC EICnB CDS. RSCDi dESDHFi nu BCpinB BC ESDiViDEDCE
bnDFCpFinBCFii, BEF pHD EVCE un iIpESD eugeDEnciEJ EeupFE IFiIii pFHdiDuJui.
cactorii interni eC bIpEFD bn dESDHFi BC pFHBuSciC i FCpFHBuSDiVi.
GESDHFii BC pFHBuSciC SEFESDCFilCEl CPieDCncE i uDiJilEFCE IiNJHESCJHF BC
IunS, FCeuFeCJHF BC IunS i dinEnSiEFC i, JE FpnBuJ JHF, pHD di CPDCneiVi i
inDCneiVi. cactorii e/ten6i@i indJuCncCEl pFHSCeuJ BC HgcinCFC E pFHdiDuJui
pFin inDCFICBiuJ IHBidiSFiJHF SEnDiDEDiVCr E VHJuIuJui BC IiNJHESC i
HgiCSDC EJC IunSii, FCeuFeCJHF dinEnSiEFC, DiIpuJui BC dunSciHnEFC E
uDiJENuJui, nuIFuJui BC pCFeHnEJ, DiIpuJui BC JuSFu CDS.
cactorii inten6i@i ESciHnCEl EeupFE pFHSCeuJui BC HgcinCFC E pFHdiDuJui
pFin IHBidiSFi 9SEJiDEDiVC^r SFCDCFCE pFHBuSDiViDcii uDiJENuJui i E SEJiDcii
ESCeDuiE, uDiJilEFCE unHF nHi DipuFi BC IEDCFiEJC i pCFdCSciHnEFCE DChnHJHhiCi
JHF BC pFCJuSFEFC, ESSCJCFEFCE FHDEciCi IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC, FiBiSEFCE
hFEBuJui BC SEJidiSEciC i pFHBuSDiViDEDC E IunSii pCFeHnEJuJui, FCBuSCFCE
VHJuIuJui BC IunS i BC IEDCFiEJC, pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC
HFhEnilEFC E IunSii i H IEi CdiSiCnD uDiJilEFC E FCeuFeCJHF dinEnSiEFC CDS.
iin Xactorii e/tra2roduc.ie dES pEFDC, gunHEF, ESDiViDEDCE BC
EpFHViliHnEFC i FCEJilEFC, SHnBiciiJC eHSiEJC i BC IunS CDS.
Un FHJ BCHeCgiD bn eieDCIuJ BC inBiSEDHFi CSHnHIiSi Ei CdiSiCncCi
ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC bJ EFC inBiSCJC rentabilit(ii. RCnDEgiJiDEDCE pHEDC
di SEJSuJED bn IHB BidCFiD. QC BCHeCgCDC FCnDEgiJiDEDCE hCnCFEJ,
FCnDEgiJiDEDCE pFHBuSciCi i FCnDEgiJiDEDCE VpnlFiJHF s1, p.82t.
InBiSEDHFuJ FCnDEgiJiDcii hCnCFEJC WFCnDEgiJiDEDCE dHnBuFiJHF BC
pFHBuSciCX, BCnuIiD HdiSiEJ renta*ilitatea acti,elor eC SEJSuJCEl Bup
dHFIuJEr
R C () f I 3 %LL" W8.1X
unBCr R & FCnDEgiJiDEDCE ESDiVCJHF, q
j & euIE pFHdiDuJui Bup EShiDEFCE iIpHliDCJHF, JCiq
& euIE ESDiVCJHF diFICi, JCi.
kn EdEF BC FCnDEgiJiDEDCE ESDiVCJHF bn pFHSCeuJ EnEJilCi ESDiViDcii
EnDFCpFCnHFiEJC eC dHJHeCDC pC JEFh inBiSEDHFuJ renta*ilit#$ii produc$iei,
SEJSuJED SE FEpHFDuJ BinDFC pFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi i VEJHEFCE
DHDEJ E ESCeDCi pFHBuScii Bup dHFIuJEr
R C () f F
t
3 %LL" W8.2X
unBCr R & FCnDEgiJiDEDCE pFHBuSciCi, q
j & pFHdiDuJ hJHgEJ EJ bnDFCpFinBCFii, JCiq
_
D
&SHeDuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi FCJilEDC, JCi.
13O
RVpnB bn VCBCFC S pFHdiDuJ BCpinBC EDpD BC SHeDuJ pFHBueuJui, SpD i BC
pFCcuJ JE SEFC eC FCEJilCEl ESCeDE, FCnDEgiJiDEDCE pFHBuSciCi pHEDC di SEJSuJED
SE FEpHFDuJ BinDFC pFHdiD i VEJHEFCE pFHBuSciCi FCEJilEDC JE pFCcuFi JigCFC eEu
FChJCICnDEDC, EBiS bnSEeFiJC BC JE VpnlFi. iC ESCCE bn SEluJ BED ESCeD
inBiSEDHF eC nuICDC inBiSEDHFuJ renta*ilitatea ,.n/#rilor.
8.3. Cile de reducere a cheltuielilor la fabricarea produc(iei
kn SHnBiciiJC SHnSuFCncCi JigCFC pFCcuFiJC JE pFHBueCJC dEgFiSEDC BC SDFC
bnDFCpFinBCFi, diFIC eC CShiJigFCEl automat. ZJC eC EdJ eug indJuiCncE
JChiJHF BC SFCEFC E pFCcuFiJHF bn SHnBiciiJC BC piEc. MHDHBED diCSEFC
pFHBuSDHF DinBC epFC E HgcinC un pFHdiD IEPiIuI pHeigiJ. iC ESCCE, pC
Jpnh dESDHFii BC epHFiFC E VHJuIuJui BC pFHBuSciC, bnEinDEFCE JHF epFC
piCcCJC nCSHIpJCDC CDS., EpEFC ineieDCnD 2ro8lema reducerii cOeltuielilor
la Xa8ricarea 7i de6Xacerea ESCeDCi pFHBuScii.
RCBuSCFCE SHeDuJui pFHBuSciCi SHnSHIiDCnD Su epHFiFCE SEJiDcii Ci SFCEl
SHnBiciiJC nCSCeEFC pCnDFu epHFiFCE CdiSiCncCi pFHBuSciCi. QuFeCJC BC
FCBuSCFC E SHeDuFiJHF inBiS unBC DFCguiC SuDEDC pHeigiJiDciJC BC
FCBuSCFC E ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE pFHBuSciCi. CunHeSpnB pHnBCFCE
BidCFiDHF DipuFi BC ShCJDuiCJi pHD di BCDCFIinEDC pFinSipEJCJC BiFCScii,
dESDHFi BC FCBuSCFC E SHeDuJui pFHBuSciCi.
jFinDFC pFinSipEJCJC Si BC FCBuSCFC E SHeDuJui pFHBueCJHF pHD di nuIiDCr
dHJHeiFCE FEciHnEJ E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC WIEDCFiCi pFiIC, IEDCFiEJCJHF,
SHIgueDigiJuJui, CnCFhiCi .E.Xq
IHBidiSEFCE VHJuIuJui i E eDFuSDuFii pFHBuSciCiq
FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF BC IunS i epHFiFC E pFHBuSDiViDcii IunSiiq
bIgunDciFCE HFhEnilFii IunSii i CSHnHIieiFCE DiIpuJui BC IunSq
FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF JE BCeCFViFCE pFHBuSciCi i bn BHICniuJ
hCeDiHnFiiq
pCFdCSciHnEFCE DChniSii i DChnHJHhiiJHFq
pCFdCSciHnEFCE nHFIFiiq
dHJHeiFCE FEciHnEJ E SEpiDEJuJui diP i IiNJHESCJHF SiFSuJEnDCq
IiSHFEFCE i FCBuSCFCE SHIpJCD E FCguDuJui CDS.
iCHEFCSC bn eDFuSDuFE SHeDuJui pFHBuSciCi pHnBCFCE ShCJDuiCJiJHF
FCeuFeCJHF IEDCFiEJC SHneDiDuiC K0 & T0, H BCHeCgiD bneInDEDC EFC
dHJHeiFCE FEciHnEJ E ESCeDHF FCeuFeC. jC pFiI pJEn eD pFHgJCIE dHJHeiFii
DChnHJHhiiJHF nHi SEFC EeihuF CSHnHIieiFCE FCeuFeCJHF IEDCFiEJC i
CnCFhCDiSC. UnE BinDFC pFinSipEJCJC euFeC BC FCBuSCFC E SHeDuJui
13K
pFHBuSciCi CeDC EpJiSEFCE nHFICJHF pFHhFCeiVC BC dHJHeiFC E IEDCFiCi
pFiIC i IEDCFiEJCJHF JE uniDEDCE BC pFHBuSciC, BC CSHnHIieiFC E
FCeuFeCJHF CnCFhCDiSC .E.
v pHnBCFC SHneiBCFEgiJ bn eDFuSDuFE ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE
pFHBuSciCi FCVinC FCIunCFFii IunSii W10-1O, iEF bn cFiJC BClVHJDEDC
20-2OX. iCESCCE pFHgJCIE FCBuSCFii inDCeiDcii BC IunS E pFHBuSciCi,
epHFiFii pFHBuSDiViDcii IunSii, FCBuSCFii pCFeHnEJuJui EBIinieDFEDiV i BC
BCeCFViFC CeDC dHEFDC ESDuEJ pCnDFu HFiSC bnDFCpFinBCFC.
LE dFICJC Bin cFiJC BClVHJDEDC eC EnEJilCEl i EE dESDHFi BC FCBuSCFC E
ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE pFHBuSciCi SE BCDCFIinEFCE i ICncinCFCE JE un
niVCJ HpDiI E IFiIii pEFDiBCJHF BC IEDCFiEJC pFHSuFEDC, E VHJuIuJui BC
pFHBuSciC dEgFiSEDC, FClHJVEFCE unHF EE pFHgJCIC SuI, BC E pFHBuSC
BCeinCeDDDHF eEu BC E pFHSuFE BC JE EJDC diFIC epCSiEJilEDC BidCFiDC piCeC
BC SHIpJCDEFC.
CHeDuJ pFHBuSciCi pHEDC di FCBue i bn FCluJDEDuJ IiSHFFii ShCJDuiCJiJHF
nCpFHBuSDiVC SC cin BC FCEJilEFCE pFHBuSciCi, FCBuSCFCE DEFidCJHF JE
DFEnepHFDEFC i dHJHeiFCE FEciHnEJ E IiNJHESCJHF BC DFEnepHFD, FCBuSCFCE
DiIpuJui BC eDEciHnEFC E JHF, FCBuSCFCE eEu JiShiBEFCE SHIpJCD E
ShCJDuiCJiJHF nCpFHBuSDiVC WeEnSciuniJHF, pCnEJiDciJHF, BCephugiFiJHFX.
kn EhFiSuJDuF, BC CPCIpJu, bn EdEF BC dESDHFii ICnciHnEci un FHJ
BCHeCgiD JE FCBuSCFCE SHeDuJui pFHBuSciCi bJ EFC IiSHFEFCE pCFBCFiJHF JE
eDFpneuJ FHEBCi, peDFEFCE i DFEnepHpFDEFCE Ci, FCBuSCFCE BidCFiDHF ShCJDuiCJi
nCpFHBuSDiVC CDS.
IIpESDuJ unHF hFupC BC dESDHFi EeupFE SHeDuJui pFHBuSciCi pHEDC di
BCDCFIinED pFin SEJSuJC. RE, CSHnHIiE bn FCluJDEDuJ FCEJilFii IeuFiJHF pC
hFupE BC dESDHFi 962orirea ni@elului teOnic al 2roduc.iei^ pHEDC di SEJSuJED
SHIpEFpnB niVCJuJ BC ShCJDuiCJi JE uniDEDCE BC pFHBuSciC ppn i Bup
EpJiSEFCE IeuFiJHF bIuJcinB BidCFCncE HpcinuD JE VHJuIuJ pFHBuSciCi
dEgFiSED Bup inDFHBuSCFCE DChniSii nHi.
QuIE BC CSHnHIieiFC Wbn JCiX eC SEJSuJ Bup dHFIuJEr
E (C
0
- C
n
) Q
n
, W8.3X
unBC Z & CSHnHIieiFCE ShCJDuiCJiJHF SuFCnDC BiFCSDCq _
0
& ShCJDuiCJiJC
SuFCnDC BiFCSDC JE uniDEDCE BC pFHBuSciC ppn JE EpJiSEFCE pFHSCBCuJuiq _
n
&
ShCJDuiCJiJC SuFCnDC BiFCSDC JE uniDEDCE BC pFHBuSciC Bup EpJiSEFCE DChniSii
nHiq
n
&pFHBuSciE bn uniDci nEDuFEJC BC JE EpJiSEFCE DChniSii nHi eEu SEFCVE
pFHSCBCu ppn JE edpFiDuJ pCFiHEBCi EnEJilEDC.
137
CE FCluJDED EJ FCEJilFii dESDHFiJHF 9dHJHeiFCE FEdiHnEJ E IEDCFiCi pFiIC,
IEDCFiEJCJHF, SHIgueDigiJuJui i CnCFhiCi^ pHEDC di HpcinuD CSHnHIieiFCE BC
JE FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF IEDCFiEJC. ZE pHEDC di SEJSuJED Bup dHFIuJEr
E
m
(N
0
P - N
1
P)Q
1
W8.4X
/* Z
I
& CSHnHIieiFCE ShCJDuiCJiJHF IEDCFiEJC, JCiq Y
0
i Y
1
& nHFIE BC
SHneuI E IEDCFiCi pFiICq IEDCFiEJCJHF JE uniDEDCE BC pFHBuSciC ppn i Bup
EpJiSEFCE IeuFiJHFq j & pFCcuJ JE uniDEDCE BC IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC,
SHIgueDigiJq CnCFhiCq
1
- VHJuIuJ pFHBuSciCi bn uniDci nEDuFEJC Bup
inDFHBuSCFCE DChniSii nHi ppn JE edpFiDuJ pCFiHEBCi EnEJilEDC.
RCBuSCFCE dHnBuJui BC eEJEFilEFC i E BCdEJSFiJHF bn dHnBuJ eHSiEJ bn
FCluJDEDuJ FCBuSCFii ShCJDuiCJiJHF BC IunS JE uniDEDCE BC pFHBuSciC pHEDC di
BCDCFIinED EpJiSpnB dHFIuJEr
E
s
(T
0
S
0
- T
1
S
1
) . (1+ /100) . (1 + q/100) Q
1
, W8.OX
unBC Z
e
& FCBuSCFCE dHnBuJui BC eEJEFilEFC i E BCdEJSFiJHF bn dHnBuJ
eHSiEJ bn FCluJDEDuJ FCBuSCFii ShCJDuiCJiJHF BC IunS JE uniDEDCE BC pFHBuSciC,
JCiq ]
0
% ]
1
& ShCJDuiCJiJC BC DiIp JE uniDEDCE BC pFHBuSciC SHnSHIiDCnD ppn
i Bup EpJiSEFCE IeuFiJHFq Q
0
i Q
1
& DEFiduJ BC eEJEFiu EJ IunSiDHFiJHF ppn
i Bup EpJiSEFCE IeuFiJHFq & pFHSCnDuJ ICBiu BC eEJEFiu EBuhDHF
pCnDFu SEDChHFiE BED BC IunSiDHFiq & SHDE eDEgiJiD BC BCdEJSFi bn dHnBuJ
BC EeihuFEFC eHSiEJq & VHJuIuJ pFHBuSciCi bn uniDci nEDuFEJC Bup
inDFHBuSCFCE DChniSii nHi ppn JE edpFiDuJ pCFiHEBCi pFHhnHlEDC.
ZSHnHIieiFCE eEu IFiFCE ShCJDuiCJiJHF Wbn JCiX BC JE epHFiFCE SEJiDcii
pFHBuSciCi WE
c
X eC BCDCFIin EpJiSpnB dHFIuJEr
E
c
(Ch
1
- Ch
0
) Q
1
, W8.KX
unBC Ch
0
i Ch
1
& ShCJDuiCJiJC JE uniDEDCE BC pFHBuSciC Bup i ppn JE
epHFiFCE SEJiDcii pFHBuSciCiq
1
& VHJuIuJ pFHBuSciCi bn uniDci nEDuFEJC
Bup inDFHBuSCFCE DChniSii nHi ppn JE edpFiDuJ pCFiHEBCi pFHhnHlEDC.
ZSHnHIieiFCE BC JE FCBuSCFCE BCdEJSFiJHF bn dHnBuJ BC EIHFDilEFC bn
FCluJDEDuJ bIgunDciFii dHJHeiFii dHnBuFiJHF diPC pHEDC di SEJSuJED
EpJiSpnB dHFIuJE
E
a
(A
0
/ T
n0
- A
1
/ T
n1
) E
n1
W8.7X
unBC Z
'
& CSHnHIieiFCE BC JE FCBuSCFCE BCdEJSFiJHF bn dHnBuJ BC
EIHFDilEFC bn FCluJDEDuJ bIgunDciFii dHJHeiFii dHnBuFiJHF diPC, Iii JCiq
0
i

1
& euIE DHDEJ BC BCdEJSFi bn dHnBuJ BC EIHFDilEFC SHnSHIiDCnD bn
pCFiHEBE BC gEl i DCFICnuJui BC pFHhnHlEFC, Iii JCiq jI
0
i jI
1
&
VHJuIuJ pFHBuSciCi IEFd EIHFDilEFC SHnSHIiDCnD bn pCFiHEBE BC gEl i
DCFICnuJui BC pFHhnHlEFC, Iii JCi.
IIpESDuJ eShiIgFiJHF SDFuSDuFEJC bn pFHBuSciC WIHBidiSEFCE
EeHFDiICnDuJuiX EeupFE ShCJDuiCJiJHF eC BCDCFIin bn gElE BEDCJHF pFiViDHF JE
138
pFCcuFi i ShCJDuiCJiJC uniDEFC JE dEgFiSEFCE unHF pFHBueC bn pCFiHEBE BC gEl
i DCFICnuJ BC pFHhnHlEFC. MFiICE ShCJDuiCJiJHF VEFiEgiJC eC BCDCFIin
SHndHFI SEJSuJuJui pFCcuJui BC SHeD WSEJSuJEciCiX EJ pFHBuSciCi bn pCFiHEBE BC
gEl, iEF JE pFHBuSciE nHu SHndHFI SEJSuJEciCi bn pCFiHEBE pFHhnHlED.
ZSHnHIieiFCE eEu IFiFCE ShCJDuiCJiJHF WZX eC BCDCFIin EpJiSpnB dHFIuJEr
E Q
0
C
0
- Q
n
C
0
Q
n
P
0,
W8.8X
Q
0
P
0
Q
n
P
0
unBC
0
i

& VHJuIuJ pFHBuSciCi bn uniDci nEDuFEJC dEgFiSEDC bn

pCFiHEBE BC gEl i pCFiHEBE BC pFHhnHlEFCq _
0
- SHeDuJ uniDEF EJ pFHBuSciCi
WBup ShCJDuiCJiJC VEFiEgiJCX bn pCFiHEBE BC gElq j
0
& pFCcuJ uniDEF EJ
pFHBuSciCi bn pCFiHEBE BC gEl.
IIpESDuJ BFii bn CPpJHEDEFC E eCSciiJHF nHi WJiShiBEFCE eCSciiJHF VCShiX
eC BCDCFIin EpJiSpnB dHFIuJEr
E
p
Q (C
1
- C
0
) / 100 ], W8.TX
unBC Z
p
& CSHnHIieiFCE eEu IFiFCE ShCJDuiCJiJHF bn FCluJDEDuJ BFii bn
CPpJHEDEFC E bnDFCpFinBCFii eEu eCSciCi nHiq & VHJuIuJ pFHBuSciCi dEgFiSEDC
bn bnDFCpFinBCFCE WeCSciEX nHu bn pCFiHEBE pFHhnHlEDq _
0
i _
1
&
ShCJDuiCJiJC JE un JCu E pFHBuSciCi IEFd SHnSHIiDCnD bn pCFiHEBE BC gEl i
pCFiHEBE BC pFHhnHl.
IIpESDuJ BidCFiDHF dESDHFi EeupFE ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE pFHBuSciCi
CeDC pFClCnDED bnDF-un DEgCJ hCnCFEJ E FCBuSCFii SHeDuJui pFHBuSciCi pC gElE
dESDHFiJHF DChniSH-CSHnHIiSi.
MCDHBiSE BC SEJSuJ E iIpESDuJui dESDHFiJHF DChniSH-CSHnHIiSi eC EpJiS
BCEeCICnCE SpnB eC EnEJilCEl SHeDuJ BC dESD EJ pFHBuSciCi.
QDuBiCFCE euFeCJHF i E dESDHFiJHF BC FCBuSCFC E SHeDuJui pFHBuSciCi EFC H
IEFC bneCInDEDC DCHFCDiS i pFESDiS. iCHEFCSC diCSEFC pFHSCnD BC
FCBuSCFC E SHeDuJui pFHBuSciCi bn SEBFuJ CSHnHIiCi nEciHnEJC EeihuF
CSHnHIieiFCE E euDC BC IiJiHEnC JCi.
8.4. Pre(urile i tarifele
jFCcuJ SE CPpFCeiC gnCEeS E VEJHFii IFduFiJHF E EpFuD i E CVHJuED
HBED Su EpEFiciE i BClVHJDEFCE pFHBuSciCi BC IFduFi. iup SuI CeDC
SunHeSuD Bin CSHnHIiE pHJiDiS, BCi pFCcuFiJC Eu H CPieDCnc bnBCJunhED,
nEDuFE CSHnHIiS E ESCeDHFE E dHeD EnEJilED IEi DbFliu, HBED Su EpEFiciE
DCHFiCi CSHnHIiSC SJEeiSC. MHci SCi SEFC Eu dSuD EpFCSiCFi EeupFE nEDuFii
CSHnHIiSC E pFCcuFiJHF Eu un CJCICnD SHIun bn EnEJilE CdCSDuED, bn eCneuJ
S euecin ESCCEi eDFuSDuF E pFCcuFiJHFr ShCJDuiCJi IEDCFiEJC, eEJEFii, pFHdiD.
kn SEBFuJ CSHnHIiCi BC piEc, JHSuJ i FHJuJ pFCcuFiJHF BCSuFhC Bin
dEpDuJ S CJC pCFIiD indHFIEFCE HpCFEDiV E EhCnciJHF CSHnHIiSi BCepFC
13T
ESDiViDciJC FCIunCFEDC i bi HFiCnDCEl epFC BCeduFEFCE unHF ESDiViDci
FCnDEgiJC. jCnDFu E di ViEgiJ pCnDFu pFHBuSDHF WVbnlDHFX, pFCcuJ BC piEc
DFCguiC e JC EeihuFC FCSupCFEFCE SHeDuJui i HgcinCFCE pFHdiDuJui nHFIEJ,
SEFC-J FCSHIpCneCEl pC bnDFCpFinlDHF.
MHDHBED, pFCcuFiJC HdCF pHeigiJiDEDCE FChJFii ESDiViDcii pFHBuSDiVC i
EJHSFii FCeuFeCJHF bn SHndHFIiDEDC Su nCSCeiDciJC eHSiEJC. RhCncii
CSHnHIiSi, SEFC nu FCuCeS e FepunB ESCeDHF BHu iIpCFEDiVC, BCedHEF
BC dEpD H ESDiViDEDC nCFCnDEgiJ i ebnD CJiIinEci Bin ICSEnieIuJ CSHnHIiSH-
eHSiEJ, BbnB dEJiICnD.
?re.ul & CeDC SEDChHFiE dunBEICnDEJ pFinn inDCFICBiuJ SFCiE eC
EpFCSiEl nCSCeiDEDCE pFHBueCJHF dEgFiSEDC eEu E eCFViSiiJHF pFCeDEDC. ZJ
CPpFiI euIE BC gEni JE SEFC VpnlDHFuJ CeDC BC ESHFB e VpnB WpFCcuJ
VpnlDHFuJuiX, iEF SuIpFDHFuJ CeDC hEDE e pFHSuFC WpFCcuJ BC SuIpFEFCX
uniDEDCE BC pFHBueC.
MCSEnieIuJ BC dEFIEFC E pFCcuFiJHF bn CSHnHIiE SHnDCIpHFEn eC EdJ eug
indJuiCncE FIDHEFCJHF JChi s1, S.181tr
Prima lege EFED indJuCncE SCFCFii i HdCFDCi EeupFE pFCcuFiJHF. iES
SCFCFCE SFCDC, iEF HdCFDE FIbnC nCeShiIgED, pFCcuFiJC SFCeS. iES SFCDC
HdCFDE, iEF SCFCFCE FIbnC nCeShiIgED, pFCcuFiJC VHF di bn eSBCFC.
CCFCFCE i HdCFDE pHD EVCE i H indJuCnc inVCFer e eSEB SCFCFCE i e
eSEB i HdCFDE, bIpFCNuFEFC bn SEFC pFCcuFiJC VHF EVCE i CJC H CVHJuciC
BidCFiD BC SCE pFClCnDED EnDCFiHF.
REBEF, CVHJuciE SCFCFii bnDF-un eCne eEu EJDuJ BCDCFIin JE niVCJuJ
pFCcuFiJHF H CVHJuciC BC ESCJEi eCne, pC SbnB CVHJuciE HdCFDCi SHnBuSC JE H
IiSEFC BC eCne inVCFe bn niVCJuJ pFCcuFiJHFr SFCDC HdCFDE, eSEBC pFCcuJq
eSEBC HdCFDE, SFCDC pFCcuJ.
A doua lege EFED indJuCncE pFCcuFiJHF EeupFE SCFCFii i HdCFDCi. RDunSi
SbnB pFCcuJ SFCDC, SCFCFCE, SE DCnBinc, eC FCeDFbnhC, EBiS VHF di IEi pucini
SCi Biepui e SuIpCFC i, inVCFe, JE H SFCDCFC E pFCcuJui HdCFDE DinBC e
SFCEeS. QbnD IuJci BHFiDHFi e VbnB JE pFCcuFi FiBiSEDC.
kn eiDuEciE Hpue, BES pFCcuFiJC eSEB, SCFCFCE BC gunuFi i eCFViSii VE
SFCDC, bn eShiIg HdCFDE eC FCBuSC, diinB pucini SCi SC VHF BHFi e VbnB JE un
pFCc FCBue.
A treia lege EFED S eShiIguJ VbnlEFC-SuIpFEFC BC gunuFi i eCFViSii
EFC JHS EDunSi SbnB SCFCFCE i HdCFDE SHinSiB SE IFiIC i DinB epFC CShiJigFu.
RSCeD pFCc CeDC unuJ - EJ piCcCi, un pFCc BC CShiJigFu. ZJ eEDiedESC i
pFHBuSDHFuJ i SuIpFDHFuJ i EeihuF CdCSDuEFCE SCJHF IEi nuICFHEeC
DFEnlEScii.
kndJuCncE BinDFC SCFCFC, HdCFD i pFCcuFi pHEDC di FCpFClCnDED hFEdiS
bnDF-H BiEhFEI SEFC EFC uFIDHEFCE dHFI WhFEd. 8.K.X. iES bn eieDCIuJ BC
140
SHHFBHnEDC VHI pFClCnDE pC VCFDiSEJ pFCcuJ IFdii & )" iEF pC HFilHnDEJ &
VHJuIuJ pFHBuSciCi WHdCFDEX & ?" EDunSi SCFCFCE SHnSHIiDCnD VE SFCDC HBED
Su FCBuSCFCE pFCcuJui iEF HdCFDE SHnDFEF VE SFCDC HBED Su SFCDCFCE pFCcuJui.
InDCFeCSciE SuFgCJHF SCFCFii i E HdCFDCi bn punSDuJ H SHFCepunBC pFCcuJui BC
CShiJigFu & P
1
, SEFuiE bi SHFCepunBC SEnDiDEDCE BC CShiJigFu E guJui & Q
1
.
j

j
1

_

1
cig. B.;. MHBCJ BC inDCFESciunC bnDFC SCFCFC, HdCFD i pFCc
kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc pFCcuFiJC bnBCpJinCeS BidCFiDC dunScii,
inSJueiV sVCli 7, p. 1TO-1TKt.
cunc.ia de calcul 7i de e@iden.iere a cOeltuielilor 7i reAultatelor
acti@it.ii economice SEFC FCdJCSD SHeDuJ JE IEFdE SHFCepunlDHEFC.
cunc.ia de 6timulare FCpFClinD indJuiCncE pFCcuFiJHF EeupFE SFCDCFii
HFi BCBuSCFii pFHBuSciCi i SHeDuJui Ci.
cunc.ia deredi6tri8uire. jFin inDCFICBiuJ ESCeDCi dunScii E pFCcuFiJHF eC
EeihuF FCBieDFiguiFCE VCniDuFiJHF bnDFC BidCFiDC eCSDHEFC EJC CSHnHIiCi
nEciHnEJC, bnDFC BidCFiDC SEDChHFii BC EhCnci CSHnHIiSi i bnDFC BidCFiDC pDuFi
eHSiEJC.
cunc.ia a6igurrii 8alan.ei 1ntre cerere 7i oXert. MHBidiSEFCE pFCcuJui
dESC SE SCFCFCE i HdCFDE e eC IHBiSiSC bn eCne inVCFe. jFCcuFiJC gunuFiJHF
CSHnHIiSC eC dHFICEl pC piEc bn dunSciC BC HdCFDE i SCFCFCE ESCeDHFE. Cu
SpD CeDC IEi IEFC pFCcuJ unui pFHBue, Su EDpD eunD IEi inDCFCeEnDC diFICJC bn
pFHBuSCFCE Jui, i inVCFe.
QC BCHeCgCeS uFIDHEFCJC DipuFi BC pFCcuFir 2re.urile cu ridicatai
2re.urile de acOiAi.ie a 2roduc.iei agricolei 2re.urile cu amnuntuli tariXele
de tran62orti tariXele 6er@iciilori 2re.urile de e/2orti 2re.urile de im2orti
2re.urile 2roduc.iei de con6truc.ie 7i altele.
)re$urile cu ridicata eunD pFCcuFiJC eDEgiJiDC BC bnDFCpFinBCFiJC WdiFICJCX
SEFC VpnB pFHBueC Su FiBiSEDE Wbn SEnDiDci IEFiX EJDHF diFIC HFi diFICJHF
inDCFICBiEFC. ZJC DFCguiC e ESHpCFC ShCJDuiCJiJC BC pFHBuSciC EJC
bnDFCpFinBCFii i e EeihuFC pFHdiDuJ SEFC JC-EF pCFIiDC e dunSciHnClC i e eC
141
BClVHJDC bn SHnDinuEFC bn SHnBiciiJC piCcCi. CHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC
pFCcuFiJC Su FiBiSEDE inSJuBC iIpHliDuJ pC VEJHEFCE EBuhED i ESSilCJC.
)re$urile de ac-i/i$ie E pFHBuSciCi EhFiSHJC BC EeCICnCE DFCguiC e
ESHpCFC ShCJFuiCJiJC BC pFHBuSciC EJC pFHBuSDHFiJHF i e JC EeihuFC
HgcinCFCE unui pFHdiD.
)re$urile cu am#nuntul eunD pFCcuFiJC IFduFiJHF SEFC eC VpnB Su
EInuDuJ bn eieDCIuJ BC SHICFc. jFCcuJ Su EInuDuJ inSJuBC pFCcuJ Su
FiBiSEDE, EBEHeuJ diFICJHF inDCFICBiEFC i iIpHliDuJ pC VEJHEFCE EBHhED.
GHFIEFCE i eDFuSDuFE pFCcuJui Su EInuDuJ CeDC pFClCnDED bn
uFIDHEFCE eShCI Wdih. 8.7X.
jFCcuJ
BC SHeD jFHdiDuJ MmR RSSil
)re$ul cu ridicata
RBEHeuJ diFICJHF
inDCFICBiEFC MmR
ChCJ
DuiCJi
jFHdiD
)re$ul cu ridicata a firmelor intermediare E de li,rare
RBEHeuJ
SHICFSiEJ MmR
ChCJ
DuiCJi
jFHdiD
)re$ul cu am#nuntul
Big& =&<. GHFIEFCE pFCcuFiJHF.
CHndHFI eShCICi, HFiSC pFHBue DFCSC IEi IuJDC CDEpC ppn ENunhC JE
SHneuIEDHF. Cu SpD IEi pucinC CDEpC VE DFCSC pFHBueuJ, Su EDpD IEi IiSi VHF di
EBEHeuFiJC JE pFCcuJ diniD BC SHICFSiEJilEFC Su EInunDuJ E ESCeDui pFHBue. iup
SuI eC VCBC, pFCcuJ pFHBueuJui JE diCSEFC CDEp inSJuBC pFCcuJ CDEpCi pFCSCBCnDC i
un EBEHe.
kn eSHpuJ FCBuSCFii pFCcuFiJHF BC SHICFSiEJilEFC Su EInunDuJ E IFduFiJHF,
unCJC diFIC bi SHICFSiEJilCEl BiFCSD pFHBueCJC, HFhEnilpnB uniDci SHICFSiEJC
pFHpFii.
Tariful & bneCEIn uFIDHEFCJCr 1X DEFidCJC BC pJED E BidCFiDHF eCFViSii
pFCeDEDC pHpuJEciCi BC SDFC bnDFCpFinBCFiq 2X DEFidCJC BC FCIunCFEFC E
IunSiiq 3X DEFidCJC VEIEJC .E.
RE, tarifele de tran(port FCpFClinD SHeDuJ DFEnepHFDFii IFduFiJHF i E
pEeEhCFiJHF. RSCeDC DEFidC inSJuBC, BC EeCICnCE, ShCJDuiCJiJC bnDFCpFinBCFiJHF
WdiFICJHFX BC DFEnepHFD, pFHdiDuJ i iIpHliDuJ pC VEJHEFC EBuhED. RSCCEi
eDFuSDuF H Eu i DEFidCJC eCFViSiiJHF.
)re$urile de e0port eunD pFCcuFiC pFHBuSciCi SHICFSiEJilEDC pC piEcE
IHnBiEJ. RSCeDC pFCcuFi eC dHFICEl SE i pFCcuFiJC Su FiBiSEDE. iEF
142
SHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC, bn ESCeDC pFCcuFi nu eC inSJuBC DEPE pC
VEJHEFC EBuhED.
)re$urile de import eC eDEgiJCeS JE VEJHEFCE JHF VEIEJ, SEFC inSJuBC
VEJHEFCE IFduFiJHF pFHSuFEDC, ShCJDuiCJiJC BC DFEnepHFD i BC EeihuFEFC,
DEPCJC VEIEJC, ESSilCJC i DEPE pC VEJHEFC EBuhED.
)re$urile produc$iei de con(truc$ie FCpFClinD BCVilCJC BC ShCJDuiCJi
EJC JuSFFiJHF BC SHneDFuSciC i EJC HgiCSDiVCJHF SHneDFuSciC, SEJSuJEDC bn
SHndHFIiDEDC Su SEDEJHEhCJC pFCcuFiJHF bn VihHEFC HFi Su pFCcuFiJC
SHnDFESDuEJC.
MHEDC DipuFiJC BC pFCcuFi eunD bnDF-H inDCFBCpCnBCnc. MHBidiSEFCE unui
hFup BC pFCcuFi SEulCEl IHBidiSEFCE pFCcuFiJHF Bin DHEDC hFupuFiJC. jFin
uFIEFC, IHBidiSEFCE pFCcuFiJHF Su FiBiSEDE pHEDC hCnCFE i IHBidiSEFCE
pFCcuFiJHF Su EInunDuJ, i inVCFe. Un FHJ BCHeCgiD bn dHFIEFCE eieDCIuJui
BC pFCcuFi FCVinC pFCcuFiJHF JE FCeuFeCJC CnCFhCDiSC. MHBidiSEFCE pFCcuFiJHF JE
FCeuFeCJC CnCFhCDiSC eC FCdJCSD bn eDEgiJiFCE pFCcuFiJHF JE IENHFiDEDCE
gunuFiJHF i eCFViSiiJHF. v JChDuF eDFpne CPieD, BC EeCICnCE, bnDFC
pFCcuFiJC BC EShiliciC E pFHBueCJHF EhFiSHJC i pFCcuFiJC JE pFHBueCJC
EJiICnDEFC.
kn pFESDiSE CSHnHIiS CPieD pFCcuFiJC JigCFC i pFCcuFiJC EBIinieDFEDC.
Pre(urile libere ebnD SCJC SEFC eC dHFICEl bn SHnBiciiJC SHnSuFCncCi
BCeShieC, JigCFC, bn SEFC, niSi unuJ BinDFC EhCncii piCcCi nu pHEDC indJuCncE
eEu BCSiBC bn IHB uniJEDCFEJ eDEgiJiFCE niVCJuJui i BinEIiSii pFCcuFiJHF. ZJC
FCepCSD bn IHB diBCJ SHnBiciiJC BC dHFIEFC E HdCFDCi i E SCFCFii, eCInEJbnB
pFin CVHJuciE JHF FEpHFDuJ BinDFC IHBuJ BC EJHSEFC i SHneuIEFC E dESDHFiJHF
BC pFHBuSciC i BinEIiSE nCSCeiDciJHF eHSiEJC.
Pre(urile administrate ebnD ESCJCE, EJC SFHF niVCJ i BinEIiS eC EdJ
eug indJuCncE diFICi WdiFICJHFX Su H pHliciC ShCiC, SEFC SHnDFHJCEl piEcE.
MENHFiDEDCE pFCcuFiJHF JE gunuFiJC BC SHneuI pFESDiSEDC, EJC pFCcuFiJHF JE
gunuFiJC BC SEpiDEJ, SFCBiDC WBHgbnB, DEPE eSHnDuJuiX pC piEcE dinEnSiEF
WSuFeuJ ESciuniJHFX i pC piEcE IunSii WeEJEFiuJX ebnD pFCcuFi EBIinieDFEDC. kn
DHEDC cFiJC Su CSHnHIiC BC piEc, eDEDuJ EFC FHJ ESDiV bn dHFIEFCE i CVHJuciE
pFCcuFiJHF, uDiJilbnB, bn epCSiEJ, pbFhhii CSHnHIiSCr EShilicii BC eDED, eugVCncii
ESHFBEDC unHF pFHBuSDHFi, pHJiDiSE BC SHICFc CPDCFiHF, eieDCIuJ eDHSuFiJHF
eDFEDChiSC, EJHSEcii i EeieDCncE eHSiEJ BC JE guhCD, inVCeDicii pugJiSC CDS.
Stabilirea pre(urilor la produsele noi. vFiSC EhCnD CSHnHIiS bninDC
BC E inDFHBuSC bn pFHBuSciC un gun eEu BC E pFCeDE eCFViSii bi dESC SEJSuJC
BC SHeD i BC SbDih, EBiS BC pFCc. jFHhnHlEFCE pFCcuFiJHF FCpFClinD
SCFSCDEFCE bn pCFepCSDiV E CVHJuciCi pFHSCeCJHF i dCnHICnCJHF CSHnHIiSC
SC BCDCFIin pFCcuFiJC i dunBEICnDEFCE pC gElE indHFIEciiJHF duFnilEDC E
DCnBincCJHF ESCeDHFE.
143
jCnDFu SE pFCcuFiJC e-i pHED bnBCpJini bn IHB SHFCepunlDHF dunSciiJC
CeDC nCSCeEF SE CJC e FCdJCSDC SbD IEi EpFHEpC BC FCEJiDEDC ShCJDuiCJiJC BC
IunS eHSiEJ. jFCcuJ, epFC BCHeCgiFC BC EJDC uniDci BC IeuF, CeDC H
IFiIC BinEIiS, pCnDFu S eCFVCDC JE IeuFEFCE unHF dCnHICnC i
pFHSCeC CSHnHIiSC BinEIiSC, SEFC pFin CVHJuciE JHF SHnBiciHnCEl niVCJuJ
pFCcuFiJHF. iC ESCCE CeDC nCSCeEF BCDCFIinEFCE i SunHEDCFCE nu nuIEi E
niVCJuJui pFCcuFiJHF JE un IHICnD BED, Si i E CVHJuciCi JHF bnDF-H EnuIiD
pCFiHEB. knDFCpFinBCFiJC WdiFICJCX DFCguiC pCFIEnCnD e eDuBiClC eDFuSDuFE
pFCcuFiJHF, SHFEpHFDuJ BinDFC ShCJDuiCJi i pFHdiD SupFineC bn pFCcuJ FCepCSDiV i
pC ESCEeD gEl 6 2rognoAeAe ni@elul 2re.urilor 1n 2er62ecti@. MHDHBED
DFCguiC e eC Eig bn VCBCFC, bn DCICi, uFIDHFii dESDHFir
indJuiCncE IHBidiSFii pFHBueCJHF WVEJHEFCE BC bnDFCguincEFC, eShiIgEFCE
SEJiDcii, ViDClE BC bnnHiFC E eHFDiICnDCJHFXq
indJuCncE IHBidiSFii SHeDuFiJHF WSHneuI BC dHnBuFi, eShiIgFi bn
eDFuSDuFE IEDCFiEJCJHF, CVHJuciE pFHBuSDiViDcii IunSiiXq
indJuCncE IHBidiSFii SHnBiciiJHF piCcCi WCVHJuciE SCFCFii i HdCFDCi pC
piEcE inDCFn i CPDCFn, CVHJuciE pFCcuFiJHFXq
indJuCncE IHBidiSFiJHF bn FCJEciiJC BC FCpEFDiciC WCVHJuciE VCniDuFiJHF
gnCDi EJC pHpuJEciCi, BiVCFeidiSEFCE nCSCeiDciJHF BC SHneuI i E
pHeigiJiDciJHF BC uDiJilEFC E VCniDuFiJHFX.
ZeDC SunHeSuD dEpDuJ S diCSEFC bnDFCpFinBCFC DinBC BC E IEPiIilE IEeE
pFHdiDuJui. iEF IEPiIilEFCE pFHdiDuJui nu bneCEIneDEgiJiFCE pFCcuFiJHF FiBiSEDC.
jFHdiDuJ pHEDC di IEPiIilED i pC gElE CPDinBCFii piCcCi, EeDdCJ bnSpD VHJuICJC BC
pFHBuSCFC VHF SFCDC, SCCE SC VE BuSC JE FCBuSCFCE SHeDuFiJHF BC pFHBuSciC, BCSi JE
IEPiIilEDFCE pFHdiDuJui.
ZeCnciEJ bn pHJiDiSE pFCcuFiJHF CeDC ESSCpDEFCE BC SDFC SHneuIEDHFi E
pFHBueuJui JE pFCcuJ eDEgiJiD.
Conclu/ii
1. 4o6tul de 2roduc.ie 6au 2re.ul de co6t al 2roduc.iei DlucrrilorE
6er@iciilorF CeDC CeDiIEFCE VEJHFiS E FCeuFeCJHF nEDuFEJC, IEDCFiCi pFiIC,
IEDCFiEJCJHF, SHIgueDigiJuJui, CnCFhiCi, dHnBuFiJHF diPC, FCeuFeCJHF BC IunS
uDiJilEDC bn pFHSCeuJ dEgFiSFii pFHBueCJHF WCPCSuDFii JuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX,
pFCSuI i E EJDHF ShCJDuiCJi pCnDFu dEgFiSEFCE pFHBuSciCi i FCEJilEFCE Ci.
2. ChCJDuiCJiJC JE dEgFiSEFCE i SHICFSiEJilEFCE pFHBuSciCi pHD di
IHBidiSEDC bn BCpCnBCnc BC epHFiFCE eEu FCBuSCFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC,
BC niVCJuJ BC dHJHeiFC E FCeuFeCJHF IEDCFiEJC, dinEnSiEFC i E dHFcCi BC IunS.
-. ^nca6rile de la realiAarea 2roduc.iei SHneDiDuiC euIE IiNJHESCJHF
gnCDi HgcinuD BC bnDFCpFinBCFC bn uFIE VpnlFiJHF pFHBueCJHF dEgFiSEDC,
JuSFFiJHF CPCSuDEDC i eCFViSiiJHF pFCeDEDC. RSCEeDE C euFeE pFinSipEJ BC
144
IiNJHESC uDiJilED pCnDFu SHIpCneEFCE ShCJDuiCJiJHF i dHFIEFCE VCniDuFiJHF
bnDFCpFinBCFii.
0. jFinSipEJCJC euFeC BC FCBuSCFC E SHeDuJui pFHBuSciCi eunD
CSHnHIieiFCE DuDuFHF FCeuFeCJHF IEDCFiEJC i BC IunS SEFC eC dHJHeCeS JE
dEgFiSEFCE pFHBuSciCi.
3. ?roXitul CeDC euFeE pFinSipEJ BC FCeuFeC dunEnSiEFC E
bnDFCpFinBCFii, SEFC cinC nCIiNJHSiD BC HgcinCFCE VCniDuJui hJHgEJ. lenitul
glo8al al 1ntre2rinderii eunD bnSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF,
eCFViSiiJHFX Iinue ShCJDuiCJiJC IEDCFiEJC, EBiS inSJuB FCDFiguciE IunSii i
pFHdiDuJ.
;. Un FHJ BCHeCgiD bn eieDCIuJ BC inBiSEDHFi CSHnHIiSi bn ESDiViDEDCE
BC EnDFCpFCnHFiED bi FCVinC renta*ilit#$ii SE SHFEpHFD BinDFC pFHdiD i
ShCJDuiCJi. RCnDEgiJiDEDCE pHEDC di SEJSuJED BidCFiD. QC BCHeCgCDC
FCnDEgiJiDEDCE CSHnHIiS eEu WFEDE FCnDEgiJiDciiX, FCnDEgiJiDEDCE VpnlFiJHF,
FCnDEgiJiDEDCE dinEnSiEF, FCnDEgiJiDEDCE SEpiDEJuJui, FCnDEgiJiDEDCE FCeuFeCJHF
SHneuIEDC CDS.
>. )re$ul CeDC H SEDChHFiC CSHnHIiS dunBEICnDEJ pFinn inDCFICBiuJ
SFCiE eC EpFCSiEl nCSCeiDEDCE pFHBueCJHF dEgFiSEDC eEu E eCFViSiiJHF
pFCeDEDC. ZJ CPpFiI euIE BC gEni JE SEFC VpnlDHFuJ CeDC BC ESHFB e VpnB
WpFCcuJ VpnlDHFuJuiX, iEF SuIpFDHFuJ CeDC hEDE e pFHSuFC WpFCcuJ BC
SuIpFEFCX uniDEDCE BC pFHBueC.
Tariful CeDC DEPE BC pJED pCnDFu BidCFiDC DipuFi BC eCFViSii pFCeDEDC
pHpuJEciCi, BC pJED E IunSii, DEPCJC VEIEJC CDS.
8. QunD pFCcuFi JigCFC i pFCcuFi FChJEICnDEDC WEBIinieDFEDCX. QC
BCHeCgCeS pFCcuFi Su FiBiSEDE, pFCcuiF BC EShiliciC E pFHBueCJHF EhFiSHJC,
pFCcuFi Su EInunDuq pFCcuFiJC BC CPpHFD, pFCcuFiJC BC iIpHFD, pFCcuFiJC JE
pFHBuSciE BC SHnSDFuSciCq DEFidC WDEPCJCX JE BidCFiDC DipuFi BC eCFViSii pFCeDEDC
pHpuJEciCi, DEPCJC VEIEJC CDS.
1u*iecte de autoe,aluare
1. CEFESDCFilEci eDFuSDuFE ShCJDuiCJiJHF eupHFDEDC BC bnDFCpFinBCFC.
2. CEFESDCFilEci hFupEFCE ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE pFHBuSciCi Bup
EFDiSHJCJC BC SEJSuJEFC.
3. ZPpunCci SHncinuDuJ nHciuniJHF BC pFHdiD i dESDHFii SC indJuCncCEl
IFiICE ESCeDuiE.
4. kneInDEDCE FCBuSCFii SHeDuFiJHF BC pFHBuSciC bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi
BC piEc.
O. ZPpunCci CeCncE pFCcuFiJHF i E DEFidCJHF, DipuFiJC JHF.
K. CEFESDCFilEci pHJiDiSu dHFIFii pFCcuFiJHF bn SHnBiciiJC BC piEc.
14O
Bibliografie
17. RHSE j. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. ULIM, Chiinu, 1TT7. & 2K4 p.
18. U'.' .[., '(-,' [.., _#'$'! .. %'2 0%)$2r
?58%#. & [.r >\`-[, 2001. & 41K .
1T. '!1 \.. !"# "<QK!!$ . & [.r
>\`-[, 2002
20. !"# : ?58%# *.+ -L4* )*. ()0.
)0%#.6, ()0. .[.U-*)+#'. & [., 1TTK.
21. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. &
[.r >\`-[, 1TT8. & 41K .
22. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[,
2002. & 480 .
23. Y. CiHFnpi, I. AJEN. ZSHnHIiE diFICJHF SHnDCIpHFEnC. MEnuEJ. UMM,
Chiinu, 2003. &311 p.
24. RHSE j. CuJChCFC BiBESDiSH-ICDHBiS. MCPDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^. Ch., 1TT7. &1TK p
2O. ;), >, `,.- 4. :#$%#' 0%)$2r ?58%#. 4). *',#/.
& [, 1TT4. & 272 .
2K. RnDHnin Y., .E. GinEncCJC bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE iiBESDiS i pCBEhHhiS,
AuSuFCDi, 1TT3.
27. zSCFgEn jCDFC. RnEJilE ESDiViDcii CSHnHIiSH-dinEnSiEFC. MEnuEJ pCnDFu
pFHdiJ CSHnHIiS. AuSuFCDi, 1TTK. &182 p.
28. _()'5%# *%)#,)' ()*()%+,%+. & [.r >\`-[, 1TTT
2T. MHIic IHn ..E. jFCcuFi i DEFidC. RCpFHhFEdiE UniVCFeiDcii Bin CFEiHVE,
1TT3. - 1T2p.
30. !"# . 4* )*...U').%#' % [..a-3/'.6,)'.
&[.r >\`-[, 2002.
31. !"# !"#KL()#. &[.r ;_, 2001.
32. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC
2002. Ch., 2002, Q.R.^CFiH^. - 30K p.
14K
Capitolul 9
FINANELE NTREPRINDERII
4. ZeCncE i dunSciiJC dinEncCJHF bnDFCpFinBCFii. MCSEnieIuJ dinEnSiEF.
O. RCeuFeCJC dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFii.
K. CEFESDCFieDiSE hCnCFEJ E iIpHliDCJHF pJDiDC BC bnDFCpFinBCFC.
7. IIpHliDEFCE i BieDFiguiFCE pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii.
8. jJEnidiSEFCE dinEnSiEF.
9.1. Esen(a i func(iile finan(elor ntreprinderii.
Mecanismul financiar
jHFninB BC JE EPiHIE S finan(ele bn hCnCFEJ eunD FCJEcii CSHnHIiSC Su
SEFESDCF IHnCDEF, SEFC EpEF bnDFC BidCFiDC pCFeHEnC diliSC iLeEu NuFiBiSC, pFin
inDCFICBiuJ SFHFE eC dHFICEl, FCpEFDilCEl i uDiJilCEl dHnBuFiJC BC
IiNJHESC gnCDi, BCBuSCI S finan$ele ntreprinderii FCpFClinD FCJEciiJC
pFin inDCFICBiuJ SFHFE eC FCEJilCEDl FEpHFDuFiJC gnCDi bnDFC inDCFnC i
CPDCFnC EJC EhCnDuJui CSHnHIiS.
QieDCIuJ dinEnSiEF EJ RCpugJiSii MHJBHVE inSJuBCr
dinEncCJC BC eDED WAuhCDuJ BC eDED, AuhCDuJ EeihuFFiJHF eHSiEJC BC eDED i
EJDC dHnBuFi CPDFEguhCDEFC WdHnBuJ BC EeihuFEFC ICBiSEJ HgJihEDHFiC
CDS.Xq
dinEncCJC EBIinieDFFii pugJiSC JHSEJC WguhCDC JHSEJC, dHnBuFiJC
CPDFEguhCDEFC JHSEJC CDS.Xq
dinEncCJC bnDFCpFinBCFiJHF.
LE niVCJuJ dinEncCJHF BC eDED EFC JHS CJEgHFEFCE i FCEJilEFCE pHJiDiSii BC
eDED uniSC E cFii, BC SEFC bn IEFC IeuF BCpinBC i CdiSiCncE ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFiJHF.
GinEncCJC bnDFCpFinBCFiJHF Eu H EnuIiD pHliciC bn eDFuSDuFE eieDCIuJui
dinEnSiEF EJ cFii, BCHEFCSC EnuIC JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFiJHF eC dHFICEl
IEeE pFinSipEJ E FCeuFeCJHF dinEnSiEFC EJC eDEDuJui. iC CPCIpJu, bn pEFDCE
BC VCniD E guhCDuJui BC eDED EJ RCpugJiSii MHJBHVE 8O SHneDiDuiC
bnSEeFiJC dieSEJC.
GinEncCJC bnDFCpFinBCFii CPCFSiD uFIDHEFCJC dunSciir EeihuFEDHFiC,
BieDFiguDiV WeDiIuJEDiVX i BC SHnDFHJ s1, p.1Kt.
Bunc$ia a(iguratorie SHneD bn dHFIEFCE eieDCIEDiS bn VHJuIuJ
nCSCeEF E IiNJHESCJHF gnCDi Bin BiVCFeC euFeC pCnDFu EeihuFEFCE ESDiViDcii
147
SuFCnDC E bnDFCpFinBCFii i FCEJilEFCE HgiCSDiVCJHF Ci eDFEDChiSC BC
BClVHJDEFC.
Bunc$ia di(tri*uti,# a finan$elor SHneD bn dEpDuJ S dinEncCJC
SHnDFiguiC JE dHFIEFCE i uDiJilEFCE DuDuFHF VCniDuFiJHF i dHnBuFiJHF gnCDi,
BC SEFC BiepunC bnDFCpFinBCFCE. ZPCFSiDpnB dunSciE BieDFiguDiV, dinEncCJC
BCeCFVCeS bnDFChuJ pFHSCe BC FCpFHBuSciC, EeihuFpnBu-i dunSciHnEFCE dF
bnDFCFupCFC i indJuCncpnB EeupFE DuDuFHF eDEBiiJHF ESCeDuiE. kn EdEF BC
ESCEeDE, BieDFiguciE SHFCSD E IiNJHESCJHF gnCDi eDiIuJCEl bIgunDciFCE
ESDiViDcii hCnCFEJC E bnDFCpFinBCFii.
CEpESiDEDCE dinEncCJHF BC E FCdJCSDE SEJiDEDiV pFHSCeuJ BC FCpFHBuSciC
pCFIiDC SHnDFHJuJ Jui. MCICJiE func(iei de control H SHneDiDuiC IiSEFCE
FCeuFeCJHF dinEnSiEFC EDpD eug dHFI BC dHnBuFi, SpD i bn EdEFE dHnBuFiJHF.
GunSciE BC SHnDFHJ eC FCEJilCED pFin BHu IHBEJiDci & pFin inBiSii dinEnSiEFi
Bin hCeDiunCE SHnDEgiJ, eDEDieDiS i HpCFEDiVq iIpJiSEFCE dinEnSiEF.
LE gElE HFhEnilFii dinEncCJHF bnDFCpFinBCFii eDEu uFIDHEFCJC
principiir inBCpCnBCncE bn BHICniuJ ESDiViDcii CSHnHIiSH-dinEnSiEFCq
EuDHdinEncEFCEq inDCFCeuJ dEc BC FCluJDEDCJC ESDiViDciiq FCepHneEgiJiDEDCE
pCnDFu ESCeDC FCluJDEDCq dHFIEFCE FClCFVCJHF dinEnSiEFCq BiVilEFCE
IiNJHESCJHF bn IiNJHESC pFHpFii i BC bIpFuIuDq pFiIHFBiEJiDEDCE CPCSuDFii
HgJihEciiJHF guhCDEFC i dHnBuFiJC CPDFEguhCDEFC BC eDEDq SHnDFHJuJ dinEnSiEF
EeupFE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii.
kn SHIpHnCncE FCJEciiJHF dinEnSiEFC eC BCJiIiDCEl uFIDHEFCJC grupe
de rela(ii bneti ale ntreprinderilorr
cu Xondatorii & pFiVinB dHFIEFCE VCniDuFiJHF pFiIEFC, dHFIEFCE i
uDiJilEFCE dHnBuFiJHF Su BCeDunEciC inDFECSHnHIiS WE SEpiDEJuJui eHSiEJ,
dHnBuJui BC BClVHJDEFC E pFHBuSciCi, dHnBuFiJHF BC eDiIuJEFC CDS.Xq
cu 2artenerii & bn VCBCFCE FCpEFDilFii dinEncCJHFq SHnSHIiDCnD IiSEFCE
FCeuFeCJHF dinEnSiEFC eC CdCSDuCEl bn IHB nCdHFIEJ WpJEDE i bnSEeEFCE
EICnliJHF bn SEl BC bnSJSEFC E HgJihEciiJHF SHnDFESDuEJC, pJEDE
BiVCFeCJHF SHDC i SHDilEcii, pEFDiSipEFCE JE BieDFiguiFCE pFHdiDuJui BC JE
ESDiViDEDCE IiPD, pFHSuFEFCE hpFDiiJHF BC VEJHEFC EJC EJDHF bnDFCpFinBCFi
i EJC eDEDuJui, HgcinCFCE BiViBCnBCJHF Bin ESCeDCE CDS.Xq
cu con6umatorii de 2roduc.ieE Su SEFC bnDFCpFinBCFCE JE bnShCiCFCE
SHnDFESDuJui, EJChC inBCpCnBCnD dHFIE i DipuJ SHnDFESDCJHF, eDEgiJCDC
SHnBiciiJC BC bnBCpJiniFC E HgJihEciiJHF i IHBuJ BC eEnSciHnEFC,
dHFICEl pFCcuFiJC JE pFHBuSciE i eCFViSiiJC pFHpFii i EpFCSiEl
DCICiniSiE pFCcuFiJHF pFHpCeC BC duFnilHFi. GESDHFii CnuICFEci IEi eue
indJuCnciEl CeCnciEJ EeupFE FCluJDEJCJHF dinEnSiEFC diniDCq
cu 6ociet.ile de a6igurare & FCdCFiDHF JE BiVCFeCJC DipuFi BC EeihuFEFC
HgJihEDHFiC i gCnCVHJq
148
cu 6i6temul 8ancar & pFiVinB BCeCFViFCE BC SEe i pFin inDCFICBiuJ
SHnDuFiJHF bn JChDuF Su HgcinCFCE eEu eDinhCFCE bIpFuIuDuFiJHF, pJEDE
BHgpnliJHF, pFCSuI i punCFCE JE BiepHliciE gnSiJHF bn dHJHeinc
pFHVilHFiC E IiNJHESCJHF gnCDi JigCFCq CdCSDuEFCE BCSHnDFiJHF pFin
ViFEICnDq
cu 6tatul & pFiVinB dHFIEFCE i uDiJilEFCE dHnBuFiJHF guhCDEFC i
CPDFEguhCDEFC. RSCEeD hFup BC FCJEcii IHnCDEFC eC FCEJilCEl pFin pJEDE
bn guhCD eEu bn dHnBuFiJC CPDFEguhCDEFC E BiVCFeCJHF iIpHliDC, DEPC,
SHDilEcii CDS. jC BC EJD pEFDC, eC CdCSDuCEl dinEncEFCE Bin guhCD E edCFCi
FCpFHBuSDiVC, pFHhFEICJHF Su BCeDinEciC epCSiEJ CDS.q
cu 6tructurile admini6trati@e 6u2erioare & FCJEcii FCSipFHSC 9pC
VCFDiSEJ^ i 9pC HFilHnDEJ^ bn JChDuF Su FCBieDFiguiFCE inDFEFEIuFEJ E
FCeuFeCJHF dinEnSiEFC.
Mecanismul financiar SHneD Bin O CJCICnDC inDCFBCpCnBCnDC SC
SHnDFiguiC JE HFhEnilEFCE, pJEnidiSEFCE i eDiIuJEFCE uDiJilFii FCeuFeCJHF
dinEnSiEFCr ICDHBCJC dinEnSiEFC, ppFhhiiJC dinEnSiEFC, SEBFuJ NuFiBiS,
EeihuFEFCE nHFIEDiV i indHFIEciHnEJ s3, p.182t.
Metodele financiare eunD IHBEJiDciJC BC indJuCnc E FCJEciiJHF
dinEnSiEFC EeupFE pFHSCeuJui CSHnHIiS, SEFC ESciHnCEl bn BHu BiFCSciir bn
BiFCSciE SiFSuJEciCi FCeuFeCJHF dinEnSiEFC i FCJEciiJHF BC piEc, SC cin BC
SHIpEFEFCE ShCJDuiCJiJHF Su FCluJDEDCJC, eDiIuJEFCE IEDCFiEJ i
FCepHneEgiJiDEDCE pCnDFu uDiJilEFCE CdiSiCnD E IiNJHESCJHF gnCDi. RSciunCE
ICDHBCJHF dinEnSiEFC eC IEnidCeD bn ESuIuJEFCE dHnBuFiJHF gnCDi.
).rg-iile financiare eunD ineDFuICnDC BC ESciunC dinEnSiEF.
Cadrul +uridic E dunSciHnFii ICSEnieIuJui dinEnSiEF inSJuBC ESDCJC
JChieJEDiVC, hHDFpFiJC, HFBinCJC i EJDC BHSuICnDC BC BFCpD.
9(igurarea normati,# E dunSciHnFii ICSEnieIuJui dinEnSiEF SupFinBC
ineDFuSciuniJC, nHFIEDiVCJC, nHFICJC, SHDCJC DEFidEFC, ineDFuSciuniJC ICDHBiSC
i CPpJiSEDiVC CDS.
9(igurarea informa$ional# E dunSciHnFii ICSEnieIuJui dinEnSiEF
SHneDiDuiC BiVCFeCJC indHFIEcii BC HFBin CSHnHIiS, dinEnSiEF, SHICFSiEJ CDS.
CHIpJCPiDEDCE ESDiViDcii dinEnSiEFC E diFICJHF EnDFCpFCnHFiEJC bn
SHnBiciiJC BC dHFIEFC E CSHnHIiCi BC piEc nCSCeiD FChJCICnDEFCE BC eDED E
Ci, SEFC eC CdCSDuCEl bn uFIDHEFCJC BiFCScii s1, p.2Ktr
FChJCICnDEFCE EepCSDCJHF dinEnSiEFC EJC SFCFii HFhEnilEciiJHF
EnDFCpFCnHFiEJCq
FChJCICnDEFCE dieSEJq
FChJCICnDEFCE IHBuJui BC EIHFDilEFC E dHnBuFiJHF diPC i dHFICJHF BC
CdCSDuEFC E BCSHnDFiJHF bnDFC diFIC i HFhEnilEciiq
14T
FChJCICnDEFCE HpCFEciuniJHF VEJuDEFC FCEJilEDC BC diFICq
FChJCICnDEFCE ESDiViDcii inVCeDiciHnEJC E diFICJHFq
FChJCICnDEFCE HpCFEciuniJHF SFCBiDEFCq
FChJCICnDEFCE pFHSCBuFiJHF BC BCSJEFEFC E dEJiICnDuJui diFICJHF.
9.2. Resursele financiare ale ntreprinderii
Resursele financiare SHneDiDuiC IiNJHESCJC BC SEFC BiepunC
bnDFCpFinBCFCE i SEFC eunD BCeDinEDC pCnDFu CPCSuDEFCE ShCJDuiCJiJHF SuFCnDC
i E ShCJDuiCJiJHF pFiVinB FCpFHBuSciE JFhiD, pCnDFu bnBCpJiniFCE
EnhENEICnDCJHF dinEnSiEFC i eDiIuJEFCE CSHnHIiS E JuSFDHFiJHF.
Re6ur6ele Xinanciare EJC diFICi EnDFCpFCnHFiEJC pHD di BCdiniDC SE
DHDEJiDEDCE VCniDuFiJHF gnCDi i bnSEeFiJHF Bin CPDCFiHF, EdJEDC JE BiepHliciE
bnDFCpFinBCFii i BCeDinEDC pCnDFu bnBCpJiniFCE EnhENEICnDCJHF dinEnSiEFC i
CPCSuDEFCE ShCJDuiCJiJHF SuFCnDC i E ShCJDuiCJiJHF pFiVinB FCpFHBuSciE JFhiD.
v pEFDC E FCeuFeCJHF dinEnSiEFC, pC SEFC bnDFCpFinBCFCE JC punC bn
SiFSuJEciC i SEFC EBuS VCniD Bin ESCEeD SiFSuJEcuC, eC nuICDC SEpiDEJ,
pFClCnDpnBu-eC BFCpD dHFI IHBidiSED E FCeuFeCJHF dinEnSiEFC. Cu EJDC
SuVinDC, SEpiDEJuJ SHneDiDuiC H pEFDC eugeDEnciEJ E FCeuFeCJHF dinEnSiEFC,
EVEneED i inVCeDiD bn pFHBuSciC Su eSHpuJ BC E HgcinC pFHdiD.
GHFIEFCE FCeuFeCJHF dinEnSiEFC eC CdCSDuCEl bn gElE IEi IuJDHF euFeC.
GHFIEFCE iniciEJ E FCeuFeCJHF dinEnSiEFC EFC JHS bn IHICnDuJ SHneDiDuiFii
bnDFCpFinBCFii, SpnB eC dHFICEl SEpiDEJuJ Ci eHSiEJ WESciHnEF eEu BCpHliDEFX.
Capitalul (ocial CeDC pFHpFiCDEDCE bnDFCpFinBCFii, SFCED Bin SHnDuJ
IiNJHESCJHF BCpueC BC dHnBEDHFi. LChieJEciE bn VihHEFC eDEgiJCDC SHDCJC
IiniIEJC EJC SEpiDEJuJui eHSiEJ pCnDFu bnDFCpFinBCFiJC BC BiVCFeC DipuFi i
dHFIC NuFiBiSH-HFhEnilEDHFiSC.
RCeuFeCJC dinEnSiEFC eC dHFICEl bn DCICi pC SHnDuJ pFHdiDuJui WBC JE
ESDiViDEDCE BC gEl i EJDC hCnuFi BC ESDiViDEDCX, pFCSuI i bn uFIE
bnSEeFiJHF BC FCEJilEFC E gunuFiJHF, E pEeiVCJHF eDEgiJC, BiVCFeCJHF bnSEeFi
Su BCeDinEciC epCSiEJ, SHDilEciiJHF ESciHnEFC i E EJDHF SHDilEcii EShiDEDC BC
ICIgFii SHJCSDiVuJui BC IunS. LE 2a6i@ele 6ta8ile eC FEpHFDCEl SEpiDEJuJ
BC FClCFV i EJDC SEpiDEJuFiq bIpFuIuDuFiJC pC DCFICn Junhq BEDHFiiJC
SFCBiDHEFC pueC BC bnDFCpFinBCFC bn pCFIEnCnD SiFSuJEciC WJE eEJEFiu Bin
SEulE BidCFCncCi BinDFC DCFICnuJ BC pJED i pJEDE FCEJ, JE BCSHnDFiJC bn
dHnBuFiJC CPDFEguhCDEFC, bn guhCDuJ BC eDED, JE EShiDEFCE Su SuIpFDHFii i
duFnilHFii CDS.X.
RCeuFeCJC dinEnSiEFC SHneiBCFEgiJC, IEi EJCe bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFiJHF
nHi bn eDEBiu BC SHneDFuSciC i E SCJHF SC eC FCSHneDFuiCeS, pHD di IHgiJilEDC
1O0
pC piEcE dinEnSiEF Su ENuDHFuJ VpnlFii ESciuniJHF, HgJihEciuniJHF i EJDHF
DipuFi EJC hpFDiiJHF BC VEJHEFC, CIieC BC bnDFCpFinBCFCE BEDq EJ BiViBCnBCJHF
i BHgpnliJHF JE hpFDiiJC BC VEJHEFC EJC EJDHF CIiDCnciq VCniDuFiJHF BC JE
HpCFEciuniJC dinEnSiEFCq SFCBiDCJHF.
knDFCpFinBCFiJC pHD HgcinC FCeuFeC dinEnSiEFC BC JE EeHSiEciiJC i
SHnSCFnCJC Bin SEFC dES pEFDCq BC JE HFhEnilEciiJC BC FCeHFD, bn SEluJ SpnB bi
ICncin eDFuSDuFE FEIuFEJq BC JE HFhEnCJC EBIinieDFEciCi pugJiSC eug dHFI
BC eugVCncii guhCDEFCq BC JE HFhEnilEciiJC BC EeihuFEFC.
QDFuSDuFE FCeuFeCJHF dEinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFii CeDC FCBED pC
BCeCnuJ T.1.
De(enul g&%. QDFuSDuFE FCeuFeCJHF dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFii s3, p. 18Ot.
Un EeCpCSD iIpHFDEnD EJ ESDiViDcii dinEnSiEFC E bnDFCpFinBCFii CeDC
dHFIEFCE i uDiJilEFCE dHnBuFiJHF IHnCDEFC bn pFHSCeuJ ESDiViDcii
CSHnHIiSC BC pFHBuSciC. Cu ENuDHFuJ ESCeDHFE eC CdCSDuCEl EeihuFEFCE
ESDiViDcii CSHnHIiSC Su IiNJHESC gnCDi, pFCSuI i CPDinBCFCE
pFHBuSciCiq dinEncEFCE pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiSq bneuiFCE i
iIpJCICnDEFCE DChniSii nHiq eDiIuJEFCE CSHnHIiSq EShiDEFCE Su guhCDuJ
i gnSiJC.
GHnBuFiJCF gnCDi EJC bnDFCpFinBCFii pHD di BiVilEDC bn pEDFu hFupC s1,
p.K1tr dHnBuFiJC BC IiNJHESC pFHpFiiq dHnBuFiJC BC IiNJHESC EDFEeCq dHnBuFiJC
BC IiNJHESC bIpFuIuDEDCq dHnBuFiJC gnCDi HpCFEDiVC. kn EdEF BC ESCeDCE, JE
1O1
Re(ur(ele financiare ale ntreprinderii
GHFIEDC Bin SHnDuJ IiNJHESCJHF
pFHpFii i CShiVEJCnDC
jFHdiDuJ BC JE ESDiViDEDCE BC
gEl
mCniDuJ BC JE FCEJilEFCE
gunuFiJHF
mCDiDuJ BC JE HpCFEciuniJC
CPDFEFCEJilEFC
jEeiVCJC eDEgiJC
knSEeFiJC Su BCeDinEciC
epCSiEJ
CHDCJC ESciHnEFC i EJDC
SHDilEcii EJC ICIgFiJHF
SHJCSDiVuJui BC IunS CDS.
MHgiJilEDC pC
piEcE dinEnSiEF
mpnlEFCE
hpFDiiJHF BC
VEJHEFC pFHpFii
iiViBCnBC i
BHgpnli BC JE
hpFDiiJC BC
VEJHEFC EJC EJDHF
CIiDCnci
CFCBiDC
RSuIuJEDC bn pFHSCeuJ
BC FCBieDFiguciC
CHIpCneEciiJC BC
EeihuFEFC
RCeuFeCJC dinEnSiEFC,
HgcinuDC BC JE
SHnSCFnC, EeHSiEcii,
eDFuSDuFiJC FEIuFEJC
RCeuFeCJC dinEnSiEFC SC
eC dHFICEl BC JE
pEFDiSipEFCE Su SHD
QugVCnciiJC guhCDEFC
CDS.
bnDFCpFinBCFC IEi pHD di SFCEDC i EJDC dHnBuFi BC IiNJHESC gnCDir pCnDFu
eDinhCFCE SFCBiDCJHF gEnSEFC, bneuiFCE DChniSii nHi, JuSFFiJHF BC SCFSCDEFC
DiincidiS, BCdEJSFi EJC HFhEnilEciCi BC FCeHFD.
Utili/area re(ur(elor financiare de c#tre ntreprindere eC CdCSDuCEl
bn uFIDHEFCJC BHICniir
ShCJDuiCJi SuFCnDC pCnDFu pFHBuSciC i FCEJilEFCE pFHBueCJHF
WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFXq
inVCeDiFCE IiNJHESCJHF bn EJHSEcii BC SEpiDEJ pCnDFu CPDinBCFCE
pFHBuSciCi i FCuDiJEFCE Ci DChniS, Su uDiJilEFCE ESDiVCJHF nCIEDCFiEJCq
inVCeDiFCE FCeuFeCJHF dinEnSiEFC bn hpFDii BC VEJHEFCq
pJciJC SDFC eieDCIuJ dinEnSiEF-gEnSEF, BCdEJSFiJC bn dHnBuFiJC
CPDFEguhCDEFCq
dHFIEFCE BiVCFeCJHF dHnBuFi gnCDi i FClCFVC WpCnDFu
BClVHJDEFC, pFCSuI i dHnBuFiJHF BC eDiIuJEFC i Su SEFESDCF eHSiEJXq
bn eSHpuFi BC SEFiDEDC, epHneHFilEFC CDS.
9.3. Caracteristica general a impozitelor pltite de
ntreprindere
Impozitele eunD pJciJC HgJihEDHFii bn guhCD i dHnBuFiJC CPDFEguhCDEFC
Su IFiIi i DCFICnC eDEgiJiDC pFin JChC. 1i(temul fi(cal CeDC DHDEJiDEDCE
BiVCFeCJHF DipuFi BC iIpHliDC, JE dHFIEFCE i SEJSuJuJ SFHFE eC FCEJilCEl
uFIDHEFCJC pFinSipiir
omogenitatea, H einhuF euI eC iIpHliDCEl H einhuF BED, pFinSipiu
SEFC bn FCEJiDEDC EBCeCE eC bnSEJSq
ecOitatea Xi6cal, EDiDuBinCE eDEDuJui dEc BC SHnDFiguEgiJi Bin punSDuJ BC
VCBCFC EJ FChuJiJHF hCnCFEJC, ESCJCEi pCnDFu DHciq
determinarea, IHBuJ BC iIpHliDEFC WDEPCJC, DCFICnCJC, SEBFuJ
iIpHliDFiiX SC eC eDEgiJCDC Bin DiIpq
gratuitatea, EBiS eDEDuJ nu ESHFB SHnDFiguEgiJiJHF niSi un dCJ BC
CShiVEJCnD bn eShiIguJ IiNJHESCJHF BCpueC BC ESCDiE bn guhCD.
iCHeCgiFiJC bn SC pFiVCDC IFiICE SHDCJHF iIpHlEgiJC bn BiVCFeC eDEDC
eunD CeCnciEJC. iEF BCeCHFi H BCHeCgiFC i IEi IEFC eC HgeCFV FCdCFiDHF JE
IENHFEFCE eupJiICnDEF E gElCi iIpHlEgiJC i E DCFICnCJHF BC pJED E
iIpHliDCJHF bn guhCD. iC CPCIpJu, bn RCpugJiSE MHJBHVE, BCi SHDE
iIpHliDuJui pC VCniD C IEi IiS BCSpD bn unCJC cFi BClVHJEDC, gElE
iIpHlEgiJ e-E BHVCBiD E di bn ICBiC BC 1,O-2 HFi IEi FiBiSED 20, BCSpD bn
IuJDC EJDC eDEDC.
1O2
CHndHFI CHBuJui dieSEJ, bn RCpugJiSE MHJBHVE eC BieDinh 2 niVCJuFi
EJC iIpHliDCJHFr iIpHliDC hCnCFEJC BC eDED i iIpHliDC JHSEJC WDEgCJuJ T.2.X.
]m2oAitele generale de 6tat eC eDEgiJCeS pFin ESDCJC JChieJEDiVC EJC
RCpugJiSii MHJBHVE i eC pCFSCp pC bnDFChuJ DCFiDHFiu EJ eDEDuJui. CHDCJC
SHnSFCDC EJC ESCeDHF iIpHliDC eC eDEgiJCeS BC SDFC LChCE Su pFiViFC JE
guhCDuJ BC eDED.
Ha8elul C.2. QieDCIuJ dieSEJ EJ RCpugJiSii MHJBHVE s1O, p.T2t.
Impozite de stat (republicane) Impozite locale
kn eieDCIuJ iIpHliDCJHF WDEPCJHFX BC eDED
WFCpugJiSEnCX inDFr
EX iIpHliDuJ pC VCniDq
gX DEPC pC VEJHEFCE EBuhEDq
SX ESSilCJCq
BX iIpHliDuJ pDHVEDq
CX DEPE VEIEJq
dX pJciJC pCFSCpuDC bn dHnBuJ FuDiCF.
QieDCIuJ BC iIpHliDC i DEPC SupFinBCr
EX iIpHliDuJ dunSiEFq
gX iIpHliDuJ iIHgiJiEFq
SX iIpHliDuJ pCnDFu uDiJilEFCE FCeuFeCJHF nEDuFEJCq
BX DEPE pCnDFu EICnENEFCE DCFiDHFiuJuiq
CX DEPE pCnDFu BFCpDuJ BC E HFhEnilE JiSiDEcii i JHDCFii
JHSEJCq
dX DEPE hHDCJiCFq
hX DEPE pCnDFu EIpJEeEFCE FCSJEICiq
hX DEPE pCnDFu BFCpDuJ BC E dHJHei eiIgHJuFiJC JHSEJCq
iX DEPE pCnDFu EIpJEeEFCE HgiCSDCJHF SHICFSiEJCq
NX DEPE pC piEcq
{X DEPE pCnDFu pEFSEFCE EuDHDFEnepHFDuJuiq
JX DEPE gEJnCEFq
IX iIpHliD pCnDFu pHeCeHFii BC Spiniq
nX DEPE pCnDFu BFCpDuJ BC diJIEFCq
HX DEPE pCnDFu DFCSCFCE dFHnDiCFCi BC eDEDq
pX DEPE pCnDFu BFCpDuJ BC SHICFc pC DCFiDHFiuJ VEIEJq
X DEPE pCnDFu BFCpDuJ BC pFCeDEFC E eCFViSiiJHF BC
DFEnepHFDEFC E SJDHFiJHF.
jCnDFu bnDFCpFinBCFC eunD dHEFDC iIpHFDEnDC euFeCJC Bin SEFC VE puDCE
pJDi BiVCFeCJC iIpHliDC. IIpHliDCJC bn dunSciC BC euFeCJC JHF BC ESHpCFiFC eC
hFupCEl bn IHBuJ uFIDHF s3, p.1TTtr
1. IIpHliDCJC, ShCJDuiCJiJC IFiICE SFHFE eC inSJuBC bn pre$ul de
co(t EJ pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFXr im2oAitul Xunciari im2oAitul
rutieri im2oAitul 2entru tran62ortE im2oAitul 2entru 2o6e6orii mihloacelor
de tran62ort.
2. IIpHliDCJC, ShCJDuiCJiJC VHJuIuJ SFHFE eC inSJuBC bn nca(#rile BC
JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFXr HlbE acciAeleE tariXele de
e/2ort.
3. IIpHliDCJC, ShCJDuiCJiJC VHJuIuJ SFHFE eC inSJuBC bn re/ultatele
financiarer im2oAitul 2e 2roXitE 2e 8unurile 1ntre2rinderilorE 2entru
reclamE amenaharea 7i cur.irea teritoriuluiE 1ntre.inerea Xondului locati@
7i a o8iectelor din 6Xera 6ocialE 2entru nece6it.ile in6titu.iilor de
1n@.m_ntE ta/a 2entru 2arcarea automo8ilelor CDS.
1O3
4. IIpHliDCJC, ShCJDuiCJiJC VHJuIuJ SFHFE eC ESHpCF Bin profitul
r#ma( la di(po/i$ia ntreprinderilor. ZJC SupFinB iIpHliDCJC JHSEJCr 2entru
re@_nAarea automo8ilelor 7i teOnicii de calculE ta/a de licen. 2entru
dre2tul comercialE ta/a 2entru tranAac.iile 8ur6iereE im2oAitul 2entru
con6truc.ia o8iectelor cu de6tina.ie de 2roduc.ie 1n Aonele 8alnearC CDS.
9.4. Impozitarea i distribu(ia profitului ntreprinderilor
UnuJ BinDFC pFinSipEJCJC iIpHliDC pC SEFC JC pJDCeS bnDFCpFinBCFiJC CeDC
iIpHliDuJ pC VCniD, SEJSuJED Bin pFHdiDuJ iIpHlEgiJ JE SHDE BC 20, Bin SEFC
10 eC DFEnedCF bn guhCDuJ FCpugJiSEn, iEF ppn JE 10 - bn guhCDCJC JHSEJC.


De(enul g&<. RFDiSHJCJC BC VCniD iIpHlEgiJC s3, p.200t.
kn eSHpuJ iIpHliDFii Bin VCniDuJ hJHgEJ eC CPSJuBr pFHdiDuJ BC JE EJDC
hCnuFi BC ESDiViDEDC JE SEFC SHDE iIpHlEgiJ BidCF BC 20q BCdEJSFiJC bn
dHnBuJ BC FClCFVq dESiJiDciJC CDS. WBCe.T.7X.
RCdCFiDHF JE iIpHliDuJ pC VCniD eunD pFCVluDC H eCFiC BC facilit#$i. iin
pFHdiDuJ iIpHlEgiJ eC eSEB euICJCr
alocate 2entru Xinan.area in@e6ti.iilor ca2itale Su BCeDinEciC BC
pFHBuSciC, SHneDFuSciE BC JHSuincC, pFCSuI i pCnDFu eDinhCFCE SFCBiDCJHF
gEnSEFC bn ESCeDC eSHpuFiq
cOeltuielilor eXectuate de 1ntre2rinderi 2entru 1ntre.inerea o8iectelor
din 6Xera 6ocial SC eC EdJ JE gEJEncE JHF, pFCSuI i ShCJDuiCJiJC bn
ESCeDC eSHpuFi bn SEluJ pEFDiSipFii Su SHDq
cotiAa.iilor 1n 6co2uri Xilantro2ice, BEF nu IEi IuJD BC 3 Bin pFHdiDuJ
iIpHlEgiJq
1O4
RCnDEr
VCniDuFiJC BC JE hpFDiiJC BC VEJHEFC W1OXq
VCniDuFiJC BC JE pEFDiSipEFCE Su SHD bn EJDC
bnDFCpFinBCFi W1OXq
VCniDuFiJC BC JE gueinCeeuJ NHSuFiJHF BC nHFHS WT0Xq
VCniDuFiJC BC JE eEJHEnCJC ViBCH W70Xq
pFHdiDuJ BC JE ESDiViDEDCE BC inDCFICBiCFC W4OXq
pFHdiDuJ BC JE ESDiViDEDCE BC EeihuFEFC i guFeiCF
W43Xq
pFHdiDuJ BC JE unCJC DFEnlEScii gEnSEFC i BC gFH{CF
W43Xq
BCdEJSFiJC bn dHnBuFiJC BC FClCFV Wnu IEi IuJD BC
O0 Bin pFHdiDuJ iIpHlEgiJXq
pFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE pFHBueCJHF EhFiSHJC Wbn EdEd
BC bnDFCpFinBCFiJC EhFiSHJC inBueDFiEJCXq
BidCFCncCJC BC SuFe pHliDiVC WIFiFCE Su euIE
BidCFCncCJHF BC SuFe nChEDiVCXq dESiJiDciJC CDS.
jFHdiDuJ
iIpHlEgiJ
WSEJSuJEDX
jFHdiDuJ
hJHgEJ
alocate de 1ntre2rinderi 2entru e/ecutarea cercetrilor 7tiin.iXice 7i a
lucrrilor de 2roiectare, BEF nu IEi IuJD BC 10 bn DHDEJ Bin pFHdiDuJ
iIpHlEgiJ, CDS.
CHDE iIpHliDuJui pC pFHdiDuJ bnDFCpFinBCFii eC FCBuSC Su O0, bn SEluJ
SpnB nuIFuJ hEnBiSEpEciJHF SHneDiDuiC nu IEi pucin BC O0 Bin nuIFuJ
DHDEJ EJ JuSFDHFiJHF Ci.
Yu pJDCeS iIpHliDuJ pC pFHdiD bn pFiIii 2 Eni BC ESDiViDEDC
bnDFCpFinBCFiJC IiSi SEFC eC HSup BC pFHBuSCFCE i pFCJuSFEFCE pFHBueCJHF
EhFiSHJC, dEgFiSEFCE pFHBueCJHF, IFduFiJHF BC JEFh SHneuI, E IEDCFiEJCJHF BC
SHneDFuSciC, DChniSii ICBiSEJC, ICBiSEICnDCJHF CDS. GESiJiDciJC eC ESHFB
EDunSi, SpnB bnSEeFiJC BC JE hCnuFiJC BC ESDiViDEDC ICnciHnEDC BCpCeS 70
Bin euIE DHDEJ E bnSEeFiJHF. CHnSHIiDCnD, (uma total# a facilit#$ilor
enumerate aici 'i a unei (erii de alte facilit#$i nu tre*uie (# diminue/e
(uma de facto a impo/itului" calculat# f#r# a (e $ine cont de facilit#$i" cu
mai mult de 8Le.
iieDFiguciE pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii JE IHBuJ SCJ IEi hCnCFEJ CeDC FCBED
bn BCeCnuJ T.8.
De(enul g&=. iieDFiguciE pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii.
ZPieD i H VEFiEnD IEi eiIpJ BC uDiJilEDC E pFHdiDuJui nCD, SpnB nu eC
dHFICEl dHnBuFi pJEnidiSEDC BC ESuIuJEFC i SHneuI. kne JE bnDFCpFinBCFiJC
IEFi CPieDCncE ESCeDHFE ENuD JE FCpEFDilEFCE IEi FEciHnEJ E IiNJHESCJHF
dinEnSiEFC i CPCFSiDEFCE SHnDFHJuJui EeupFE uDiJilFii JHF.
Bondul de acumulare, dHFIED bn gElE pFHdiDuJui, eC uDiJilCEl pCnDFu
pFHSuFEFCE i SHneDFuSciE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC i nCpFHBuSDiVC i
CdCSDuEFCE EJDHF inVCeDicii SEpiDEJC Su SEFESDCF iFCSupCFEgiJ. iin dHnBuJ BC
ESuIuJEFC eC dinEncCEl unCJC ShCJDuiCJi Su SEFESDCF iFCSupCFEgiJr pCnDFu
CdCSDuEFCE SCFSCDFiJHF DiincidiSCq pCnDFu IeuFiJC BC HSFHDiFC E nEDuFii CDS.
1OO
jFHdiDuJ hJHgEJ
jFHdiDuJ nCD IIpHliDuJ pC pFHdiD
GHnBuJ BC
ESuIuJEFC
GHnBuJ BC
SHneuI
GHnBuJ BC
FClCFV
jFHdiDuJ pCnDFu
BieDFiguiFC bnDFC
dHnBEDHFi
WESciHnEFiX
Bondul de con(um eC uDiJilCEl pCnDFu dinEncEFCE nCSCeiDciJHF BC
HFBin eHSiEJ i eDiIuJEFCE IEDCFiEJ E JuSFDHFiJHFr pJEDE pFCIiiJHF, SC nu cin
BC ESDiViDEDCE BC pFHBuSciC WpCnDFu IunSE bnBCJunhED, Su HSEliE
eFgDHFiJHF CDS.Xq ESHFBEFCE EeieDCncCi IEDCFiEJCq pJEDE dHiJHF gEJnCEFC, E
DFEDEICnDuJuiq pJEDE BiViBCnBCJHF CDS.
Bondul de re/er,# CeDC BCeDinED pCnDFu ESHpCFiFCE piCFBCFiJHF
nCpFCVluDC, SEulEDC BC SEJEIiDciJC nEDuFEJC i E piCFBCFiJHF BC gEJEnc.
iCdEJSFiJC bn dHnBuJ BC FClCFV EJ eHSiCDcii pC ESciuni,gunHEF, nu DFCguiC
e SHneDiDuiC IEi pucin BC 1O, iEF bn dHnBuJ BC FClCFV EJ bnDFCpFinBCFii
IiPDC & nu IEi pucin BC 2O Bin SEpiDEJuJ Ci eHSiEJ. RnuIC JE ESCeDC
niVCJuFi EFC JHS BiIinuEFCE pFHdiDuJui iIpHlEgiJ, BEF Su nu IEi pucin Su
O0. jJEdHnuJ BC eue EJ IFiIii dHnBuJui BC FClCFV nu C eDEgiJiD. kne,
cinpnB SHnD BC SEFESDCFuJ JiIiDED EJ uDiJilFii IiNJHESCJHF, pFHgEgiJ nu EF di
FEciHnEJ SFCEFCE unHF dHnBuFi BC FClCFV SC EF BCpi Su IuJD euICJC SEFC
Eu dESiJiDci JE iIpHliDEFCE pFHdiDuJui.
9.5. Planificarea financiar
kn SHnBiciiJC ESDuEJC bnDFCpFinBCFCE SHndHFI pJEnuJui dinESiEF bi
eDEgiJCDC einhuF BiFCSciiJC BC uDiJilEFC E pFHdiDuJui, SC bi FpIpnC JE
BiepHliciC Bup EShiDEFCE iIpHliDCJHF.
QSHpuJ bnDHSIiFii pJEnuJui dinEnSiEF CeDC BC E eC eDEgiJi VHJuIuJ pHeigiJ
EJ FCeuFeCJHF dinEnSiEFC, SEpiDEJuJui i FClCFVCJHF bn gElE pFHnHeDiSFii
FCluJDEDCJHF dinEnSiEFC. Un CJCICnD iIpHFDEnD EJ pJEnidiSFii dinEnSiEFC CeDC
eDFEDChiE Ci, EBiS BCDCFIinEFCE SCnDFCJHF BC VCniD WpFHdiDX i E SCnDFCJHF BC
ShCJDuiCJi EJC EhCnDuJui CSHnHIiS. iC CPCIpJu, bn cFiJC HSSiBCnDEJC IuJDC
diFIC FCepCSD FChuJE 9douAeci 2e o2tAeci ^, EBiS 20 ShCJDuiCJi BC
SEpiDEJ DFCguiC e hCnCFClC 80 pFHdiD. jFin uFIEFC, SCJCJEJDC 80 EJHSEcii
BC SEpiDEJ hCnCFCEl nuIEi 20 pFHdiD.
jJEnidiSEFCE pFCeupunC BCeduFEFCE ESDiViDcii BC pFHBuSciC,
SHICFSiEJC i dinEnSiEFC E bnDFCpFinBCFii WdiFICiX, EeDdCJ bnSpD e indJuCncClC
FCluJDEDCJC dinEnSiEFC dinEJC bn EneEIgJu. jJEnidiSEFCE dinEnSiEF JE diFIE
EnDFCpFCnHFiEJ inSJuBC DFCi eugeieDCIC pFinSipEJCr pJEnidiSEFCE dinEnSiEF
de 2er62ecti@E curent i o2erati@ s1, S.33Tt.
kn SHFCepunBCFC Su ESCEeDE CPieD pJEnuFi dinEnSiEFC BC pCFepCSDiV
WpJEnuFi eDFEDChiSC, inSJueiV pC 3-O EniX, SuFCnDC WpC un EnX i HpCFEDiVC WpC
BCSEB, Jun, DFiICeDFuX.
?lanul Xinanciar de 2er62ecti@ eDEgiJCDC inBiSEDHFii SCi IEi
iIpHFDEnci, pFHpHFciiJC i FiDIuJ FCpFHBuSciCi JFhiDC. jJEnuJ pCnDFu SinSi Eni
SHneDiDuiC pFinSipEJE dHFI BC FCEJilEFC E HgiCSDiVCJHF i eEFSiniJHF BC
BClVHJDEFC E bnDFCpFinBCFiJHF, eDFEDChiCi inVCeDiciiJHF i ESuIuJFiJHF
1OK
pFCSHnilEDC. jJEnuJ dinEnSiEF BC SinSi Eni, BC FChuJ, SHneDiDuiC eCSFCDuJ
SHICFSiEJ EJ bnDFCpFinBCFii.
?laniXicarea Xinanciar curent inSJuBC giJEncuJ EnuEJ EJ VCniDuFiJHF i
ShCJDuiCJiJHF, BCVilCJC BC ShCJDuiCJi i dHFIEFC E dHnBuFiJHF BC IiNJHESC
gnCDir dHnBuJ eEJEFiEJ, dHnBuJ IiNJHESCJHF pCnDFu BClVHJDEFCE i
pCFdCSciHnEFCE pFHBuSciCi WdHnBuJ BC ESuIuJEFCXq dHnBuJ BC IiNJHESC pCnDFu
nCSCeiDciJC eHSiEJCq dHnBuJ BC FClCFV i EJDC dHnBuFi.
?laniXicarea Xinanciar o2erati@ SHneD bn bnDHSIiFCE i uDuJilEFCE
calendarului de 2l.iE care e6te un BHSuICnD dinEnSiEF BCDEJiED, SC FCdJCSD
SiFSuJEciE HpCFEDiV E IiNJHESCJHF gnCDi EJC bnDFCpFinBCFii. knDHSIiFCE i
dHJHeiFCE SEJCnBEFuJui BC pJci CeDC FCEJilEFCE dunSciCi BieDFiguDiVC i BC
SHnDFHJ E dinEncCJHF bnDFCpFinBCFii.
LE EJSDuiFCE SEJCnBEFCJHF DFiICeDFiEJC BC pJci eC CViBCnciEl
DCnBincCJC i pFHgJCICJC SC cin BC ESDiViDEDCE bnDFCpFinBCFii. RCluJDEDCJC
EnEJilCi eC uDiJilCEl JE CJEgHFEFCE pJEnuJui HFBinEF EJ ESDiViDcii dinEnSiEFC
SuFCnDC, IHBCJuJ SFuiE CeDC FCBED IEi NHe WDEg.T.3X.
Ha8elul C.-. Planul financiar al ntreprinderii
WAiJEncuJ VCniDuFiJHF i ShCJDuiCJiJHFX s3, p.204-20Ot.
Nr&dDo Denumirea indicatorului 1uma un&
mon&
Veniturile i ncasrile de mijloace
1 jFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi, IFduFiJHF, JuSFFiJHF, eCFViSiiJHF 38K00
2 jFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE EJDHF ESDiVC, inSJueiV FClCFVC IEDCFiEJC i ESDiVC
nCIEDCFiEJC
2300
3 jFHdiDuJ BC JE FCEJilEFCE i bneDFinEFCE dHnBuFiJHF diPC 7800
4 mCniDuFiJC BC JE pEFDiSipEFCE Su SHD bn EJDC bnDFCpFinBCFi 2400
O mCniDuFiJC BC JE ESciuni, HgJihEcii i EJDC hpFDii BC VEJHEFC 800
K iidCFCncCJC BC SuFe, VCniDuFiJC BC JE VpnlEFCE WpFHSuFEFCEX VEJuDCi JE JiSiDEcii K00
7 iCdEJSFiJC BC EIHFDilEFC T420
8 kIpFuIuDuFiJC gEnSEFC pC DCFICn Junh 2700
T jJEDE BC EFCnB eupFE SHeDuJui gunuFiJHF FCEJilEDC pFin JCEeinh 300
10 kIpFuIuDuFiJC pCnDFu SHIpJCDEFCE dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC 1480
11 RJDC VCniDuFi i bnSEeFi BC IiNJHESC O000
Total venituri i ncasri 71400
Cheltuielile i defalcrile de mijloace
1 IIpHliDuJ pC pDHdiDuJ bnDFCpFinBCFii 1K100
2 IIpHliDuJ pC gunuFiJC bnDFCpFinBCFii 400
3 iiViBCnBCJC ESciHnEFiJHF 8K00
4 InVCeDicii SEpiDEJC WEJHSEcii pC DCFICn JunhX 10800
O RJHSEcii dinEnSiEFC pC DCFICn Junh 1300
K QDinhCFCE bIpFuIuDuFiJHF pC DCFICn Junh i pJEDE BHgpnliJHF JE ESCeDCE 870
7 CHIpJCDEFCE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC 3T00
8 QDinhCFCE bIpFuIuDuFiJHF pCnDFu SHIpJCDEFCE IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC 200
T ICdDiniFCE IFduFiJHF 180
10 RClCFVE BC eDinhCFC E BEDHFiiJHF SHIpFHIieC 1O0
11 iCdEJSFiJC bn dHnBuJ BC ESuIuJEFC 8720
12 iCdEJSFiJC bn dHnBuJ pCnDFu SCFSCDFiJC DiincidiSC i JuSFFiJC BC pFHiCSDEFC O470
1O7
13 iCdEJSFiJC bn dHnBuJ IiNJHESCJHF pCnDFu nCSCeiDciJC eHSiEJC 1800
14 iCdEJSFiJC bn dHnBuJ pCnDFu EeieDCnc IEDCFiEJ 4O0
1O GHnBuJ BC EeihuFFi WBC FClCFVX 38K0
1K RJDC ShCJDuiCJi i BCdEJSFi O000
Total cheltuieli i defalcri 71400
jJEnuJ dinEnSiEF EJ bnDFCpFinBCFii CeDC bneHciD BC un DEgCJ BC VCFidiSEFC
WDEg. T.4X. MEgCJuJ BC IEi NHe, BC CPCIpJu, pCFIiDC E eC FepunBC JE
bnDFCgFiJC pFiVinB BieDFiguciE pC EFDiSHJC E VCniDuFiJHF HgcinuDC i HFiCnDEFCE
SHFCSD bn pFCVCBCFiJC pJEnuJui dinEnSiEF EJ bnDFCpFinBCFii.
LE bnDHSIiFCE pJEnuJui-gueinCee EJ bnDFCpFinBCFii WdiFICiX, BC
EeCICnCE, H EDCnciC BCHeCgiD eC EDFEhC pJEnidiSFii dinEnSiEFC, SC pFCVCBC
IeuFiJC pCnDFu EeEnEFCE Ci dinEnSiEF. CHnSHIiDCnD, pJEnuJ-gueinCee
SHncinC uFIDHEFCJC SHIpEFDiICnDCr SEFESDCFieDiSE hCnCFEJ E bnDFCpFinBCFiiq
BEDCJC SHnSieC pFiVinB pJEnuJ BC EeEnEFC dinEnSiEFq EnEJilE eDFii dinEnSiEFC
E bnDFCpFinBCFiiq IeuFiJC pCnDFu FCEeDEgiJiFCE eHJVEgiJiDcii i BC ICncinCFC E
ESDiViDcii CdiSiCnDCq piEcE i SHnSuFCncEq ESDiViDEDCE bn edCFE IEF{CDinhuJui
bnDFCpFinBCFiiq pJEnuJ BC pFHBuSciCq pJEnuJ dinEnSiEF.
jJEnuJ dinEnSiEF SHncinC IEDCFiEJC hCnCFEJilEDHEFC FCdCFiDHEFC JE DHEDC
SCJCJEJDC SHIpEFDiICnDC bn CPpFCeiC VEJHFiS i inSJuBC H eCFiC BC
BHSuICnDC, pFinDFC SEFCr pFHnHeDiSuJ VHJuIuJui BC FCEJilEFCq pFHnHeDiSuJ
VCniDuFiJHF i ShCJDuiCJiJHFq pFHnHeDiSuJ bnSEeFiJHF i pJciJHF gnCDiq
giJEncuJ hCnCFEJilEDHF EJ ESDiVCJHF i pEeiVCJHFq pJEnuJ pFiVinB euFeCJC i
uDiJilEFCE IiNJHESCJHFq SEJSuJuJ punSDuJui BC EDinhCFC E FCnDEgiJiDcii
WEuDHFCSupCFEgiJiDciiX sVCli 1, p.3OKt.
kn pFHSCeuJ ESDiViDcii dinEnSiEFC E bnDFCpFinBCFii CeDC nCSCeEF e eC cin
SHnD BC iIpESDuJ BiVCFeCJHF FieSuFi. RSDiViDEDCE dinEnSiEF E bnDFCpFinBCFii
WdiFICiX CeDC eupue IuJDHF FieSuFi, SEFC indJuCncCEl nChEDiV EeupFE
FCluJDEDCJHF ESDiViDcii Ci. RieSuFiJC dinEnSiEFC EpEF bn uFIE SiFSuJEciCi
dJuPuFiJHF dinEnSiEFC i eC IEnidCeD bn DCICi pC piCcCJC BC FCeuFeC
dinEnSiEFC.
jFinSipEJCJC DipuFi BC FieSuFi dinEnSiEFC eunD FCBEDC bn BCeCnuJ T.T.
1O8
Tipurile ri(curilor financiare
R
i
e
S
u
J

i
n
d
J
E
c
i
C
i
R
i
e
S
u
J

d
i
e
S
E
J

R
i
e
S
u
J

S
F
C
B
i
D
E
F
R
i
e
S
u
J

B
C
p
H
l
i
D
E
F
R
i
e
S
u
J

V
E
J
u
D
E
F
R
i
e
S
u
J

B
H
g
p
n
l
i
J
H
F
R
i
e
S
u
J

g
u
e
i
n
C
e
e
u
J
u
i
De(enul g&g jFinSipEJCJC DipuFi BC FieSuFi dinEnSiEFC s1, p.3K8t.
1OT
Ha8elul C.0. Tabelul de verificare ce nso(ete bilan(ul de venituri i cheltuieli s 3, p. 207t.

mCniDuFi i bnSEeFi
ChCJDuiCJi
i BCdEJSFi
?roXitu
l de la
realiAa
rea
2roduc
.iei
?roXitul
de la
realiAare
a altor
acti@e
?roXitul
de la
realiAare
a
Xondurilo
r Xi/e
lenituri
de la
2artici2a
rea cu
cot
lenituri
de la
O_ttiile
de
@aloare
lenituri
de la
@alut
YeXalcri
de
amortiAare
^m2ru
muturi
8ancar
e 2e
termen
lung
brenda 7i
2l.ile de
lea6ing
^m2rumut
urile
2entru
com2leta
rea
mihloacel
or
circulante
blte
@enituri
Horalc
cOeltui
eli
1 2 3 4 O K 7 8 T 10 11 12 13
IIpHliDuJ BC pFHdiD 12188 740 2O00 3K00 120 1T2 1K100
IIpHliDuJ pC gunuFi 4000 4000
iiViBCnBCJC
ESciHnEFiJHF
8K00 8K00
InVCeDicii SEpiDEJC 1200 KK00 2700 300 10800
RJHSEcii dinEnSiEFC 8T2 408 1300
QDinhCFCE BEDHFiiJHF JE
bIpFuIuDuFi
870 870
CHIpJCDEFCE
IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC
2420 1480 3T00
QDinhCFCE
bIpFuIuDuFiJHF pCnDFu
SHIpJCDEFCE
IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC
200 200
ICdDiniFCE IFduFiJHF 180 180
RClCFVE BC eDinhCFC E
BEDHFiiJHF
1O0 1O0
GHnBuJ BC ESuIuJEFC 1080 2100 2-40 K80 2820 8720
GHnBuJ pCnDFu
nCSCeiDciJC eHSiEJC
1800 1800
GHnBuJ pCnDFu CzLj 2802 KK8 2000 O470
GHnBuJ BC EeieDCnc
IEDCFiEJ
4O0 4O0
GHnBuJ BC EeihuFFi
WBC FClCFVX
38K0 38K0
RJDC ShCJDuiCJi O000 O000
Total venituri 38K00 2300 7800 2400 800 K00 T420 2700 300 1480 O000 71400
1K0
YC VHI JiIiDE EiSi BHEF JE H euSSinD CnuICFEFC E SFiDCFiiJHF JHF
CeCnciEJC.
jFinSipEJCJC FieSuFi dinEnSiEFC pHD di SJEeidiSEDC SHndHFI uFIDHEFCJHF
SFiDCFiir
du2 2o6i8ilit.ile de a6igurarer FieS EeihuFEDq FieS nCEeihuFEDq
du2 ni@elul admi6i8ilit.ii Xinanciarer FieS EBIieigiJq FieS SFiDiSq FieS
SEDEeDFHdEJq
du2 6Xera de a2ari.ier FieS Bin CPDCFiHFq FieS inDCFnq
du2 2o6i8ilit.ile de 2re@iAiuner FieS pFHhnHlEgiJq FieS nCpFHhnHlEgiJq
du2 durata ac.iuniir FieS pCFIEnCnDq FieS pFHVilHFiuq
du2 con6ecin.ele 2o6i8iler FieS SC eC pHEDC eHJBE Su piCFBCFi dinEnSiEFCq
FieS SC BuSC JE eSpEFCE SpDihuJuiq
ri6cul ce 2oate aduce 2ierderi 6au @enituri 6u2limentareq
du2 @olumul 1n care a2arer FieSuJ unCi einhuFC HpCFEciuni dinEnSiEFCq
FieSuJ BiVCFeCJHF hCnuFi BC ESDiViDEDC dinEnSiEFq ri6cul acti@it.ii
Xinanciare a Xirmei 1n an6am8lui
du2 2o6i8ilitatea cla6iXicrii ulterioarer FieS eiIpJuq FieS SHIpJCP.
QEFSinE diFICi EnDFCpFCnHFiEJC CeDC BC E FieSE bn IHB FEciHnEJ, bn
JiIiDCJC BinSHJH BC SEFC EF puDCE dEJiICnDE.
Conclu/ii
1. cinan.ele eunD FCJEciiJC gnCDi SC CPpFiI dHFIEFCE i uDiJilEFCE
dHnBuFiJHF gnCDi bn pFHSCeuJ FHDEciCi JHF. GinEncCJC bnDFCpFinBCFii CPCFSiD
dunScii BC BieDFiguciC WeDiIuJEDHFiCX i SHnDFHJ. RCJEciiJC gnCDi EJC
bnDFCpFinBCFii cin BC dHFIEFCE i BieDFiguciE VCniDuFiJHF i ESuIuJFiJHF
gnCDi E EhCnciJHF CSHnHIiSi i uDiJilEFCE ESCeDHFE pCnDFu bnBCpJiniFCE
HgJihEciiJHF dEc BC eieDCICJC dinEnSiEF i gEnSEF bn VCBCFCE dinEncFii
ShCJDuiCJiJHF SuFCnDC i ShCJDuiCJiJHF pCnDFu CPDinBCFCE pFHBuSciCi, EeihuFEFCE
eHSiEJ i eDiIuJEFCE IEDCFiEJ E JuSFDHFiJHF.
2. ?re.ul de co6t al 2roduc.iei DlucrrilorE 6er@iciilorF CeDC CeDiIEFCE
VEJHFiS E FCeuFeCJHF nEDuFEJC, IEDCFiCi pFiIC, IEDCFiEJCJHF, SHIgueDigiJuJui,
CnCFhiCi, dHnBuFiJHF diPC, FCeuFeCJHF BC IunS uDiJilEDC bn pFHSCeuJ dEgFiSFii
pFHBueCJHF WCPCSuDFii JuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX, pFCSuI i E EJDHF ShCJDuiCJi
pCnDFu dEgFiSEFCE pFHBuSciCi i FCEJilEFCE Ci.
-. ^nca6rile de la realiAarea 2roduc.iei SHneDiDuiC euIE IiNJHESCJHF
gnCDi HgcinuD BC bnDFCpFinBCFC bn uFIE VpnlFiJHF pFHBueCJHF dEgFiSEDC,
JuSFFiJHF CPCSuDEDC i eCFViSiiJHF pFCeDEDC. RSCEeDE C euFeE pFinSipEJ BC
1K1
IiNJHESC uDiJilED pCnDFu SHIpCneEFCE ShCJDuiCJiJHF i dHFIEFCE VCniDuFiJHF
bnDFCpFinBCFii.
0. ?roXitul CeDC euFeE pFinSipEJ BC FCeuFeC dunEnSiEFC E bnDFCpFinBCFii,
SEFC cinC nCIiNJHSiD BC HgcinCFCE VCniDuJui hJHgEJ. lenitul glo8al al
1ntre2rinderii eunD bnSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF,
eCFViSiiJHFX Iinue ShCJDuiCJiJC IEDCFiEJC, EBiS inSJuB FCDFiguciE IunSii i
pFHdiDuJ.
3. ]m2oAitele eunD SHDilEciiJC HgJihEDHFii VFeEDC bn guhCD i dHnBuFiJC
CPDFEguhCDEFC, bn IFiIiJC i DCFICnCJC eDEgiJiDC BC JChC.
K. kn SHnBiciiJC ESDuEJC bnDFCpFinBCFCE Su ENuDHFuJ pJEnuJui dinEnSiEF bi
eDEgiJCDC BC einC eDDDHF BiFCSciiJC BC uDiJilEFC E pFHdiDuJui SC bi FIpnC JE
BiepHliciC Bup EShiDEFCE iIpHliDCJHF.
1u*iecte de autoe,aluare
1. kn SC SHneD CeCncE i SEFC eunD dunSciiJC dinEncCJHF bnDFCpFinBCFiio
2. CEFC CeDC SHncinuDuJ i eDFuSDuFE FCeuFeCJHF dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFiio
3. CEFC CeDC eDFuSDuFE ShCJDuiCJiJHF eupHFDEDC BC bnDFCpFinBCFCo
4. CuI eC DFEDCEl nHciunCE BC pFHdiD i SEFC eunD dESDHFii SC indJuCncCEl
IFiICE ESCeDuiEo
O. CEFC CeDC SEFESDCFieDiSE hCnCFEJ E iIpHliDCJHF pC SEFC JC pJDCDC
bnDFCpFinBCFCEo
K. CEFC CeDC eieDCIuJ BC iIpHliDEFC i SuI eC BieDFiguiC pFHdiDuJ
bnDFCpFinBCFiio
7. kn SC SHneD dunSciE BC pJEnidiSEFC dinEnSiEF JE bnDFCpFinBCFCo
Bibliografie
1. U'.' .[., '(-,' [.., _#'$'! .. %'2 0%)$2r ?58%#. &
[.r >\`-[, 2001. - 41K.
2. U-) "#$%#%r ?58%# L 4* )*...`'!8)/'. & >\`-[, 1TT7. &
720 .
3. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
4. .'# >.[. 2 0%'/ $*7$,'. ].1. U.r \%#'-1,), 1TTT.
O. .'# >.[. 2 0%'/ $*7$,'. ].2. U.r \%#'-1,), 1TTT.
K. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480.
7. jCDFu RHSE. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
8. jCDFu RHSE. CuJChCFC BiBESDiSHICDHBiS. MCPDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^. Ch., 1TT7. &1TK p
1K2
T. _)$2! 0%'-#)*%,2! .')6L4* )*. [..'(-,2,
4._.\%#.6#/. &[, 1TTT.
10. %'2 ()*()%+,%!r ?58. (8% L U... ',. (* )*.
.>.)*%!. & [, \>]>, 1TTO.
11. ;), >, `,.- 4. :#$%#' 0%)$2r ?58%#. 4). *',#/. & [,
1TT4. & 272 .
12. RnDHnin Y., .E. & GinEncCJC bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE iiBESDiS i pCBEhHhiS,
AuSuFCDi, 1TT3.
13. zSCFgEn jCDFC & RnEJilE ESDiViDcii CSHnHIiSH-dinEnSiEFC. MEnuEJ pCnDFu pFHdiJ
CSHnHIiS. ZBiDuFE iiBESDiS i jCBEhHhiS, R.R., - AuSuFCDi, 1TTK. &182p.
14. _()'5%# *%)#,)' ()*()%+,%+. & [.r >\`-[, 1TTT.
1O. _()'5%# 0%'%,' ()*()%+,%+, 4- %*.L4* )*. [..'(-,2. &
[.r >\`-[, 1TTT.
1K. ZEIn }h., miJCEnu }. & jFHSCeCJC inVCeDiciHnEJC i CSHnHIiE BC DFEnliciC E
RHIpniCi. AuSuFCDir ZSHnHIieDuJ, nF.110-113, 1TT8.
17. \'./2! #*# `(-8.%#% [.*', Ch., 1TT7. & 184p.
18. )'7*'#%! #*# `(-8.%#% [.*'
1T. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Ch., 2002, Q.R.^CFiH^. - 30K p.
20. QDFEDuJED vJCh. CHnSCpDuJ i dunSciiJC dinEncCJHF. Chiinu, RQZM, 1TTK. -OK p.
21. QDFEDuJED vJCh. MCSEnieIuJ dinEnSiEF. Chiinu, RQZM, 1TTK. -7T p.
1K3
Capitolul 10
ACTIVITATEA INVESTIIONAL LA
NTREPRINDEREA INDUSTRIAL
T. RHJuJ inVCeDiciiJHF i EJ SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC bn FCpFHBuSciE dHnBuFiJHF
diPC
10. vFhEnHlEFCE JuSFFiJHF BC pFHiCSDEFC i SHneDFuScii-IHnDEN bn SEBFuJ
SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC
11. CHIpHnCncE i eDFuSDuFE inVCeDiciiJHF SEpinEDC
12. jJEnidiSEFCE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i E SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC
13. ZdiSiCncE CSHnHIiS E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i SiJC BC epHFiFC E ESCeDCiE
10.1. Rolul investi(iilor i al construc(iilor capitale
n reproduc(ia fondurilor fixe
jFinSipEJE dHFI BC FCpFHBuSciC JFhiD E dHnBuFiJHF diPC H SHneDiDuiC
SHneDFuSciiJC SEpiDEJC & pFHSCeuJ BC SFCEFC i FCnHVEFC E dHnBuFiJHF diPC pFin
SHneDFuSciE unuF nHi HgiCSDC, CPDinBCFCE, FCSHneDFuSciE eEu FCuDiJEFCE FChniS
E bnDFCpFinBCFiJHF i HgiCSDCJHF bn dunSciunC.
In,e(ti$ii & bneCEIn inVCeDiFCE pC DCFICn Junh E unHF IiNJHESC EDpD bn
unDCFiHFuJ cFii, SpD i BinSHJH BC hHDEFCJC Ci, bn eSHpuJ BC E SFCE nHi
bnDFCpFinBCFi i BC E IHBCFnilE bnDFCpFinBCFiJC CPieDCnDC, E bneui DChniSE i
DChnHJHhiiJC EVEneEDC, E IENHFE VHJuIuJ pFHBuSciCi i E HgcinC pFHdiD.
jHJiDiSE bn BHICniuJ inVCeDiciiJHF eDEgiJCDC BiFCSciiJC pFiHFiDEFC EJC
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, BC SEFC BCpinBC FiBiiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc E
CSHnHIiCi, EeihuFEFCE unCi SpD IEi eugeDEnciEJC SFCDCFi E VHJuIuJui BC
pFHBuSciC i VCniDuJui nEciHnEJ JE diCSEFC JCu ShCJDuiD.
In,e(titor & CeDC EnDFCpFCnHFuJ, HFhEnilEciE eEu eDEDuJ, SEFC CdCSDuCEl
inVCeDicii SEpinEJC pC DCFICn Junh bnDF-H EnuIiD EdESCFC eEu bnDFCpFinBCFC
bn eSHpuJ BC E HgcinC pDHdiD.
In,e(ti$ii capitale & eunD ShCJDuiCJiJC IEDCFiEJC, BC IunS i FCeuFeCJC
gnCDi HFiCnDEDC epFC FCeDEgiJiFCE i eupJiICnDEFCE dHnBuFiJHF diPC. QuFeE
pFinSipEJ E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC H SHneDiDuiC dHnBuJ BC ESuIuJFi, BCeDinED
SHneHJiBFii dHnBuFiJHF diPC. EJDC euFeC eunDr dHnBuJ BC EIHFDilEFC,
IiNJHESCJC iIpJiSEDC EJC pHpuJEciCi pCnDFu SHneDFuSciE SEeCJHF BC JHSuiD.
InVCeDiciiJC Eu H eDFuSDuF FEIidiSED. kn HpiniE unHF eEVEnci s7, p.20Kt,
SEpiDEJuJ eC BiVilCEl bn diliS i IHnCDEF WgnCeSX, inVCeDiciiJC BC EeCICnCE
1K4
bn IHS DFEBiciHnEJ eC bIpEFD bn inVCeDicii IEDCFiEJC i gnCDi. ]n@e6ti.iile
materiale eunD HgiCSDCJC BC pFHBuSciC i nCpFHBuSDiVC bn eDEBiu BC
SHneDFuSciC, uDiJENCJC i IEiniJC, BCeDinEDC pCnDFu bnJHSuiFCE eEu CPDinBCFCE
pEFSuJui BC IiNJHESC DChniSC, IENHFEFCE FClCFVCJHF IEDCFiEJC CDS. ]n@e6ti.iile
8ne7ti & SHneDiDuiC SEpiDEJuJ EJHSED pCnDFu SFCEFCE inVCeDiciiJHF IEDCFiEJC i
EeihuFEFCE pFHBuSciCi BC IFduFi inVCeDiciHnEJC.
InVCeDiciiJC hJHgEJC bn pFHBuSciC IEi eunD BCnuIiDC pFHBue
inVCeDiciHnEJ, BCeDinED ICncinCFii i IENHFFii SEpiDEJuJui BC gEl WdHnBuFiJHF
diPCX i E FClCFVCJHF. InVCeDiciiJC hJHgEJC eC SHIpun Bin BHu SHIpHnCnDC.
UnE Bin CJC eC nuICDC EIHFDilEFC i FCpFClinD FCeuFeCJC BC inVCeDicii
nCSCeEFC pCnDFu SHIpCneEFCE uluFii dHnBuFiJHF diPCq FCpEFEciE JHF,
FCeDEgiJiFCE niVCJuJui JHF iniciEJ, SC E pFCSCBED uDiJilEFCE JHF bn pFHBuSciC. R
BHuE SHIpHnCnD eunD inVCeDiciiJC nCDC, EBiS inVFeDiFCE SEpiDEJuJui bn eSHpuJ
IENHFFii, eupJiICnDFii dHnBuFiJHF diPC pFin SHneDFuSciE SJBiFiJHF,
ineDEJEciiJHF, uniDciJHF BC pFHBuSciC i ineDEJEFCE eupJiICnDEF E
uDiJENCJHF,IHBCFnilEFCE SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC bn dunSciunC
.iC FpnB Su inVCeDicuuJC bn edCFE pFHBuSciCi IEDCFiEJC H IEFC pEFDC Bin
CJC eC EJHSbn edCFE eHSiH-SuJDuFEJ, Diinc, bnVcIpnD, HSFHDiFCE enDcii,
SuJDuFE diliS i epHFD,indHFIEDiS, pFHDCSciE ICBiuJui, pCnDFu SHneDFuSciE
nHiJHF HgiCSDC bn ESCEeDC FEIuFi, pCFdCSciHnEFCE FChniSii i DChnHJHhiiJHF
EpJiSEDC EiSi, CdCSDuEFCE unHF inHVEcii
kn dunSciC BC edCFE bn SEFC eC inVCeDCeS IiNJHESCJC i SEFESDCFuJ
FCluJDEDCJHF pFCSHnilEDC inVCeDiciiJC eC bIpEFD bn FCEJC i dinEnSiEFC.
]n@e6ti.uule reale eunD IiNJHESCJC inVCeDiFC bn FEIuFiJC CSHnHIiCi i
hCnuFiJC BC ESDiViDEDC CSHnHIiS SC EeihuF HgcinCFCE SEpiDEJuJui FCEJ, EBiS
IENHFEFCE IiNJHESCJHF BC pFHBuSciC, E VEJHFiJHF i FClCFVCJHF IEDCFiEJC.
]n@e6ti.iile Xinanciare FCpFClinD IiNJHESCJC inVCeDiDC bn ESciuni,
HgJihEcii, SEIgii,EJDC hpFDii BC VEJHEFC i ineDFuICnDC dinEnSiEFC. ReCICnFE
inVCeDicii SE EDEFC nu epHFCeS BC JE einC SEpiDEJuJ IEDCFiEJ FCEJ, BEF eunD bn
eDEFC e EBuS pFHdiD, inSJueiV epCSuJEDiV, Bin SHnDuJ IHBidiSFii SuFeuJui
hpFDiiJHF BC VEJHEFC bn DiIp eEu EJ BidCFCncC BC SuFe bn BiVCFeC JHSuFi BC
pFHSuFEFC i VpnlEFC E ESCeDHFE.
kn SHIpHnCncE inVCeDiciiJHF dinEnSiEFC eC BieDinh EE nuIiDCJC in,e(ti$ii
de portofoliu. jCFeHEnCJC SEFC BCpun gEni bn hpFDiiJC BC VEJHEFC, pFHSuF bn
eSHpuJ BC E-i epHFi VCniDuFiJC i E BiIinuE FieSuJ un eCD BC BiVCFeC DipuFi EJC
hpFDiiJHF BC VEJHEFC, BCnuIiD pHFDHdHJiu. iC EiSi EeCICnCE inVCeDicii Eu i
pFiIiD BCnuIiFCE BC pHFDHdHJiu.
kn dunSciC BC eSHpuJ inVCeDiciiJHF ESCeDCE pHD di EIpJEeEDC ##' 2e
termen lung i 2e termen 6curt. jC DCFICn eSuFD eunD SHneiBCFEDC inVCeDiciiJC
1KO
pCnDFu H pCFiHEB BC SiFSE H Jun eEu SpDCVE Juni. InVCeDiciiJC pC DCFICn Junh
pFCeupun inVCeDiFCE IiNJHESCJHF pC un En eEu SpciVE Eni, unCHFi pC SbDCVE
lCSi BC Eni.
iup SFiDCFiuJ EpEFDCnCncCi inVCeDiciiJHF ESCeDCE eC bIpEFD bnr BC eDED,
pFiVEDC i eDFinC. In,e(ti$iile de (tat FCpFClinD H pEFDC Bin VCniDuJ nEciHnEJ
eug dHIE IiNJHESCJHF Bin guhCDuJ BC eDED, guhCDCJC JHSEJC, BCpueC bn
BClVHJDEFCE CSHnHIiCi. In,e(ti$iile pri,ate (particulare eunD IiNJHESC
nCeDEDEJC inVCeDiFC BC SHIpEnii, EnDFCpFCnHFi, pHpuJEciC. 1tr#ine eC nuICeS
inVCeDiciiJC SC pEFVin Bin eDFinDEDC, ESCeDCE pHD di EDpD BC eDED, SpD i pFiVEDC.
InVCeDiciiJC Su EBFCe SJEF HFiCnDED eC nuICeS inVCeDicii bn pFHiCSD.
)roiectul in,e(ti$ional & CeDC pFHhFEIuJ pCnDFu eHJuciHnEFCE unCi EnuIiDC
pFHgJCIC eEu eEFSini CSHnHIiSC, EVpnB SEpESiDEDCE BC E DFEnedHFIE
IiNJHESCJC inVCeDiDC bnDF-un EeCICnCE pFHhFEI bn FEnBEICnD, VCniD, pFHdiD,
CdCSDC eHSiEJC nuIEi Bup DFCSCFCE unCi EnuIiDC pCFiHEBC BC DiIp BC JE
bnSCpuDuJ FCEJilFii pFHiCSDuJui i EJHSFii IiNJHESCJHF FCepCSDiVC. InDCFVEJuJ
BC DiIp BinDFC bnSCpuDuJ inVCeDiFii IiNJHESCJHF i IHICnDuJ HgcinCFii
FEnBEICnDuJui BC JE ESCeDCE eC nuICDC loc- pro,i/oriu.
ZdiSiCncE BClVHJDFii CSHnHIiCi nEciHnEJC, E unHF DEIuFi i FChiuni
CSHnHIiSC, E nHiJHF dHFIC BC pFHpFiCDEDC bn IuJDC pFiVincC BCpinBC BC
SEFESDCFuJ pHJiDiSii inVCeDiciHnEJC, BC HFiCnDEFCE Ci epFC H DHD IEi BCpJin
i IEi FEciHnEJ uDiJilEFC E DuDuFHF DipuFiJHF BC FCeuFeC. QSHpuJ pFinSipEJ
EJ pHJiDiSii SHnDCIpHFEnC bn BHICniuJ inVCeDiciiJHF CeDC DFCSCFCE
CSHnHIiCi pC dhE BC BClVHJDEFC inDCneiV Su FCBuSCFCE uJDCFiHEF E
ShCJDuiCJiJHF pCnDFu SFCDCFCE CPDCneiV E pHDCnciEJuJui BC pFHBuSciC i
IENHFEFCE inVCeDiciiJHF bn inDCneidiSEFCE uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC BC
pFHBuSciC bn dunSciunC.
kn uJDiIii Eni bn FCpugJiS Eu dHeD pFHIHVEDC H eCFiC eC ESciuni pCnDFu
EICJiHFEFCE SJiIEDuJui inVCeDiciHnEJ, bne eiDuEciE bn ESCeD BHICniu
BCHSEIBED FIpnC SFiDiS. mHJuIuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i EJ JuSFFiJHF BC
SHneDFuScii-IHnDEN e-E FCBue gFueS. RCeDFuSDuFEFCE CSHnHIiCi eC CdCSDuCEl
bn SHnBiciiJC unCi DHDEJC JipeC BC inVCeDicii.
RnEJilE BinEIiSii inVCeDiciiJHF SEpiDEJC Bin uJDiIii lCSC Eni VHFgCDC
BCepFC BEpDuJ S VHJuIuJ ESCeDHFE bn SEpiDEJuJ diP eC FCBuSC Bin En bn
En, SHneDiDuinB bn EnuJ 1TTT BHEF 78 dEc BC niVCJuJ EnuJui 1TT0, uEF
bn SHIpEFEciC Su 1TTO & nuIEi 73 WVCli BEDCJC DEgCJuJui 10.1X.
1KK
Ha8elul 1G.1. InBiSEDHFii pFinSipEJi Ei ESDiViDcii inVCeDiciHnEJC
bn RCpugJiSE MHJBHVE W1TTO/. 100X
Indicatorii
1996 1997 1998 1999
InVCeDicii bn SEpiDEJuJ diP & DHDEJ T2 8O T3 73
InSJueiV pCnDFu JuSFFiJC BC SHneDFuScii-IHnDEN 80 KO KO K1
Investi(ii n construc(ia obiectelorr
Su BCeDinEciC BC pFHBuSciC 107 102 118 108
Su BCeDinEciC nCpFHBuSDiV 73 K3 K3 2T
1ur(ar RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE Ch.r QDEDieDiSE, 2001, p.3O7
CEulCJC unCi EeCICnCE eiDuEcii eunD SFCDCFCE gFueS E pFCcuFiJHF JE
DHEDC DipuFiJC BC FCeuFeC, uDiJilEDC bn SHneDFuScii, inSCFDiDuBinCE BinEIiSii JHF
bn pCFepCSDiV i pFHgJCICJC dinEncFii SHneDFuSciiJHF Bin SHnDuJ IiNJHESCJHF
pFHpFii, FCBuSCFCE EJHSEciiJHF BC JE guhCD, ineudiSiCncE BC FCeuFeC SFCBiDEFC.
ZeDC SunHeSuD dEpDuJ S VHJuIuJ inVCeDiciiJHF BCpinBC BC niVCJuJ
ESuIuJFiJHF, EBiS BC pEFDCE pFHBueuJui inDCFn gFuD CSHnHIieiD. ZPieD H
BCpCnBCnc BiFCSD bnDFC FiDIuJ BClVHJDFii CSHnHIiSC i SFCDCFCE
inVCeDiciiJHF. kne bn Enii pCFiHEBCi BC DFEnliciC SHDE ESuIuJFiJHF bn
FCpugJiS E eSluD dHEFDC IuJD.
ZPpCFiCncE IHnBiEJ EFED S FiDIuJ bnEJD EJ BClVHJDFii CSHnHIiSC eC
EDinhC bn ESCJC cFi, unBC CPieD H SHD bnEJD E ESuIuJFiJHF WIEi IuJD BC
2OX i, FCepCSDiV, un bnEJD niVCJ EJ inVCeDiciiJHF. CHndHFI inVCeDihEciiJHF,
CdCSDuEDC BC eEVEncuu FHIpni }hCHFhhC ZEIn i }FihHFC miJCEnu, bn EnuJ
1TTO Bin 133 cFi EnEJilEDC bn OK SHDE ESuIuJFiJHF bn jIA E dHeD JE niVCJuJ
BC 22. v SHD BC ESuIuJFi bn jIA IEi IEFC BC 2O E dHeD bnFChieDFED bn
GinJEnBE & 43, ChinE & 40, UnBHnCliE & 3K, QinhEpHFC &33, wEpHniE & 2T,
RueDFiE & 27, ChiJC & 27 sKt. RnuIC DHD bn ESCeDC cFi, unBC niVCJuJ
ESuIuJFiJHF C bnEJD, bn uJDiIii lCSC Eni E BHeD EeihuFED i un DiDI ESSCJCFED EJ
BClVHJDFii CSHnHIiSC.
CHnSHIiDCnD, niVCJuJ inVCeDiciiJHF bn SEpiDEJuJ diP bn RCpugJiSE
MHJBHVE CeDC BCieCgiD BC eSluD i SHneDiDuiC BHEF 8-T Bin jIA. kn uJDiIii
lCSC Eni CSHnHIiE nEciHnEJ E dHeD HFiCnDED epFC euecinCFCE SHneuIuJui
inDCFn. mHJuIuJ inVCeDiciiJHF bn SEpiDEJuJ diP bn ESCEeD pCFiHEB e-E FCBue bn
pCFIEnCnc WSu CPSCpciE EnuJui 1TT8X, SHneDiDuinB bn EnuJ 2000 bn SidFC
FCEJC BHEF 1L10 Bin VHJuIuJ JHF bn EnuJ 1TT0. jHnBCFCE inVCeDiciiJHF bn jIA
bn ESCEeD pCFiHEB E BiIinuED BC JE 1T JE 11. jHnBCFCE JHF pCnDFu
FCuFiJEFCE DChniS i FCSHneDFuSciE bnDFCpFinBCFiJHF bn dunSciunC, pFCSuI i
pCnDFu CPDinBCFCE JHF bn VHJuIuJ DHDEJ EJ inVCeDiciiJHF E EVuD DCnBinc BC
eSBCFC, FCdJCSDpnB eDEFCE hFCE bn SEFC eC EdJ bnDFCpFinBCFiJC ESDuEJC s8, p.8t.
1K7
iup SuI eC EFED bn Strategia investi(ional a Republicii Moldova
s8, p.Ot, nCSCeiDEDCE IENHFFii VHJuIuJui BC inVCeDicii bn CSHnHIiE nEciHnEJ
CeDC BiSDED BC BCpCnBCncE SFCDCFii CSHnHIiSC BC DFCi dESDHFi pFinSipEJir 'X
dHFcE BC IunSq 8X SEpiDEJuJ i X pFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS, SEFC bn uJDiIii
lCSC Eni Eu EDine niVCJuFi SFiDiSC. kn SHnBiciiJC BC eSBCFC SHnDinu E
VHJuIuJui BC inVCeDicii H iIpHFDEnc BCieCgiD SEpD uDiJilEFCE CdiSiCnD E
pHDCnciEJuJui CSHnHIiS BiepHnigiJ.
CHneDFuSciiJC SEpiDEJC BES pEFDC Bin edCFE pFHBuSciCi Su SiSJu BC
pFHBuSciC BC Junh BuFED i eC SEFESDCFilCEl pFinDF-un nuIF SHneiBCFEgiJ
BC SHneDFuScii nCdinieEDC. iC ESCCE FCBuSCFCE VHJuIuJui BC SHneDFuSciiJHF
nCdinieEDC SHneDiDuiC unE Bin SiJC BC IEFC iIpHFDEnc pCnDFu FiBiSEFCE
hFEBuJui BC CdiSiCnc E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, BCHEFCSC bn SHneCSinc eC
FCBuSC VHJuIuJ FCeuFeCJHF IEDCFiEJC, BC IunS i dinEnSiEFC, eueDFEeC Bin
SiFSuiDuJ CSHnHIiS.
10.2. Organozarea lucrrilor de proiectare i construc(ii-
montaj n cadrul construc(iilor capitale
Con(truc$iile capitale & SHneDiDuiC pFHSCeuJ BC SFCEFC E E dHnBuFiJHF
diPC BC pFHBuSciC i nCpFHBuSDiVC pFin SHneDFuSciE unHD HgiCSDC nHi,
CPDinBCFCE, FCSHneDFuSciE, FCuDiJEFCE FChniS i IHBCFnilEFCE HgiCSDCJHF bn
dunSciunC.
CHneDFuSciiJC SEpiDEJC SupFinB DHEDC eDEBiiJC SHneDFuSciCi dHnBuFiJHF
diPC, bnSCppnB BC JE pFHiCSDEFC HgiCSDCJHF i DCFIinpne Su BEFCE JHF bn
CPpJHEDEFC. QDEBiuJ BCSieiV EJ SHneDFuSciCi SEpiDEJC CeDC CdCSDuEFCE
SHIpJCPuJui JuSFFiJHF BC SHneDFuScii-IHnDEN WLCMX, FChJEFCE i pFHgEFCE
uDiJENuJui ineDEJED i EeihuFEFCE punCFii bn dunSciunC E HgiCSDCJHF BC
SHneDFuSciC. RSCeF eDEBiu eC FCEJilCEl BC SDFC inBueDFiE SHneDFuSciiJHF SE
FEIuF epCSiEJ E pFHBuSciCi IEDCFiEJC.
CHneDFuSciE SEpiDEJ SHneDiDuiC un pFHSCe SHIpJiSED, SC eC
SEFESDCFilCEl pFinDF-H IuJDiDuBinC BC BC FCJEcii. MFeDuFiJC Ci BieDinSDiVC
eunDr SHIpJCPiDEDCE HgiCSDCJHF BC SHneDFuSciC, SHneuIuJ IEFC BC FCeuFeC
IEDCFiEJC, BC IunS i dinEnSiEFC, SHIpJCPiDECE DChniS i HFhEnilEDHFiS E
HgiCSDCJHF pCnDFu CBidiSEFC, BuFEDE IEFC E SiSJuJui BC pFHBuSciC.
jFin durata ciclului BC SHneDFuSciC E HgiCSDuJui eC eugbncCJChC
pCFiHEBE WDiIpuJX BC JE bnSCpuDuJ pJEnidiSFii eupFEdCcCi DCFCnuJui pCnDFu
SHneDFuSciE HgiCSDuJui ppn JE BEFCE bn CPpJHEDEFC E ESCeDuiE WEpFHgEFCE
JuSFFiJHFX.
1K8
4iclul geneXal EJ SHneDFuSciCi SEpiDEJC E HgiCSDuJui CeDC DiIpuJ BC
JE bnSCpuDuJ pFHiCSDFii Jui ppn JE BEFCE bn CPpJHEDEFC WEpFHgEFCE
JuSFFiJHFX.
kn DiIpuJ SHneDFuSciiJHF inVCeDiciiJC SEpiDEJC eunD eSHEeC, bnDF-un dCJ, Bin
SiFSuiDuJ CSHniIiS hCnCFEJ i eC EdJ eug dHFI BC SHneDFuScii nCdinieEDC, BC
ESCCE nu au eXect economic. RSCEeDE HgJih JE bnDHSIiFCE eDuBiuJui BC
dClEgiJiDEDC FCepCSDiV, pFin SEFC e eC EFhuICnDClC FEciHnEJiDEDCE i CdiSiCncE
SHneDFuSciCi. jFHhFEIuJ SHneDFuSciCi SEpiDEJC E HgiCSDuJui BC dunBEICnDCEl
DiincidiS i eC FCEJilCEl bn uFIDpEFCJC CDEpCr pJEnidiSEFCE SHneDFuSciCi
SEpiDEJC, pFHiCSDEFCE SHneDFuSciCi SEpiDEJC, pFHiCSDEFCE i HFhEniuEFCE
pFHBuSciCi BC SHneDFuScii, SHneHJiBEFCE gElCi Ci DChniSH-IEDCFiEJC, EpFHgEFCE
i bneuiFCE SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC i E HgiCSDCJHF BEDC bn CPpJHEDEFC.
?roiectul FCpFClinD DHDEJiDEDCE BiVCFeCJHF BHSuICnDC, bn SEFC eunD
diPEDC SEJSuJCJC FChniSC i CSHnHIiSC EJC HgiCSDuJui pFCSHnilED pCnDFu
SHneDFuSciC eEu FCSHneDFuSciC & BCeCnCJC DChniSC, nHDE CPpJiSEDiV, BCVilCJC
BC ShCJDuiCJi pCnDFu SHneDFuSciC i EJDC IEDCFiEJC. iC CJEgHFEFCE pFHiCSDuJui
i BCVilCJHF eC HSup ineDiDucii BC pFHiCSDEFC epCSiEJC. QEFSinE BC pFHiCSDEFC
E bnDFCpFinBCFiJHF inBueDFiEJC p bnDHSICeS bnDFCpFinBCFiJC inBueDFiEJC
WdiFICJCX, EeHSiEciiJC eEu JE SCFCFCE ESCeDHFE BC SDFC bnDFCpFinBCFC Su
EDFEhCFCE unHF HFhEnilEcii BC pFHiCSDEFC.
QC EpJiS BC ESCICFCE 2roiecte5ti2, SEFC FCpFClinD DHDEJiDEDCE
BCeCnCJHF BC CPCSuciC Su nHDE CPpJiSEDiV i BCViluJ FCepCSDiV, BCeFinEDC
uDiJilFii IuJDipJC JE SHneDFuSciE HgiCSDCJHF eiIiJEFC SE BiICneiunC i
BCeDinEciC WgFuDFii, dEgFiSi BC JESDEDC, SHIginEDC BC SEFnC, SHJi, epiDEJC, EJDC
HgiCSDCX. kne pFHiCSDCJC-Dip DFCguiC e diC JChEDC BC JHSuJ SHneDFuSciCi, BC
SHnBiciiJC JHSEJC, EBiS BCeCnCJC VHF di pFCSilEDC JE EeCICnCE inBiSEDHFi,
SuI eunD DipuJ eHJuJui, FCJiCduJ JHSEJiDcii, CPieDCncE gElinCJHF nEDuFEJC BC
Ep, E FCeuFeCJHF CnCFhCDiSC CDS. kn SEl BC nCSCeiDEDC HFhEnilEciiJC BC
pFHiCSDEFC inDFHBuS SHFCSDiVCJC nCSCeEFC bn pFHiCSDuJ-Dip.
ZDEpE dinEJ E eDuBiuJui BC dClEgiJiDEDC EJ pFHiCSDuJui H SHneDiDuiC
eDEgiJiFCE pFHdiDuJui i E FCnDEgiJiDcii pFHBuSciCi, pFCSuI i E DCFICnuJui BC
FCSupCFEgiJiDEDC E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC. jFHiCSDuJ CJEgHFED EJ HgiCSDuJui
DFCguiC e diC SpD IEi CdCSDiV Bin punSD BC VCBCFC CSHnHIiS, bn SHIpEFEciC
Su EJDC VEFiEnDC BC SHneDFuSciC. CHneDFuSciE, pFCSuI i FCSHneDFuSciE i
CPDinBCFCE bnDFCpFinBCFiJHF pHD di CdCSDuEDC BC HFhEnilEcii BC SHneDFuScii
epCSiEJC & 2rin metoda de antre2riA, pFCSuI i Su dHFcCJC i IiNJHESCJC
bnDFCpFinBCFiJHF eEu EJC EJDHF HFhEnilEcii CSHnHIiSC & 2rin metoda de
ge6tiunie a con6truc.iei.
Un HFhEn BCeDuJ BC CdiSiCnD bn edCFE SHneDFuSciiJHF CeDC MinieDCFuJ
vSFHDiFii YEDuFii, CHneDFuSciiJHF i iClVHJDEFC E MCFiDHFiuJui EJ RCpugJiSii
1KT
MHJBHVE. GunScE Jui pFinSipEJ CeDC BC E ela8ora cadrul normati@ al
con6truc.iilorr unidiSEFCE, eDEnBEFBilEFCE, SCFincCJC BC SEJiDEDC, eCSuFiDEDCE
CDS. ZJ pEFDiSip JE pFChDiFCE pFHiCSDCJHF JChiJHF FCepCSDiVC i EJC EJDHF ESDC
nHFIEDiVC bn BHICniuJ SHneDFuSciiJHF, CPCFSiD SHnDFHJuJ EeupFE CPCSuDFii
JHF. Qug un SHnDFHJ BCHeCgiD eC EdJ SHneDFuSciiJC nCdinieEDC, pFHVEDilEFCE
HgiCSDCJHF i EJDC EepCSDC.
jFHiCSDuJ BC inVCeDicii DFCSC SpDCVE eDEBii. kn pFiIuJ FpnB eC BieDinh
CJEgHFEFCE i FCEJilEFCE pFHiCSDuJui. Ela*orarea proiectului & CeDC SFCEFCE
IHBCJuJui, E IHBuJui BC ESciunC ppn JE EDinhCFCE HgiCSDiVCJHF pFHiCSDuJui,
CdCSDuEFCE SEJSuJCJHF, eCJCSDEFCE VEFiEnDCJHF, EFhuICnDEFCE eHJuciiJHF BC
pFHiCSD. jFinSipEJuJ JE CJEgHFEFCE pFHiCSDuJui BC inVCeDicii CeDC pFChDiFCE
unui (tudiu de fe/a*ilitate detaliat, SEFC CeDC BHSuICnDuJ pFinSipEJ, bn gElE
SFuiE eC iEu BCSiliiJC pFiVinB FCEJilEFCE pFHiHCSDuJui i eC FCpEFDilCEl
inVCeDiciiJC nCSCeEFC pFHiCSDuJui. Reali/area proiectului CeDC DFEBuSCFCE Jui
pFESDiS bn dEpD, DFEnedHFIEFCE SCJHF pFHiCSDEDC bn FCEJiDci CSHnHIiSC
SHnSFCDC, EDinhCFCE HgiCSDiVCJHF pFCSHnilEDC bn pFHiCSD.
jCFiHEBE BC DiIp BC JE bnSCpuDuJ EJHSFii inVCeDiciiJHF i ppn JE HgcinCFCE
CdCSDuJui dinEJ bn FCluJDEDuJ punCFii bn ESciunC E inVCeDiciiJHF,
DFEnedHFIFii JHF bn dHnBuFi diPC bn dunSciunC eC nuICDC ciclu
investi(ional, eEu ciclu de via(. MHDHBED eC pFHdiJCEl DFCi dElC WeDEBiiX
EJC pFHiCSDuJui BC inVCeDicii WBC ViEc E pFHiCSDuJuiXr 1X Ba/a
prein,e(ti$ional#" SC pHEDC di BiVilED bn DFCi pFcir 6tudierea
2o6i8ilit.ilorE in@e6tiga.iile de 2regtitoare D1nainte de 2roiectareFE
e6timarea eXecturii 6tudiului teOnico5economicq 2 Ba/a in,e(ti$ional#.
CHncinuDuJ pFinSipEJ EJ ESCeDCi dElC CPCSuDEFC E pFHiCSDuJui SHneD bn
DFEnedHFIEFCE inVCeDiciiJHF gnCDi inDCne EJHSEDC bn dESFHFi FCEJi BC
HgcinCFC E pFHBueuJui pFCVluD bn pFHiCSDq 3X Faza dinEJ, de exploatare
SHFCepunBC DiIpuJui i FChiIuJui BC uDiJilEFC bn pFHBuSciC, BC CPpJHEDEFC
E HgiCSDuJui SFCED SHndHFI pFHiCSDuJui BC inVCeDicii.
MHBidiSFiJC SC Eu JHS JE BiVCFeC dElC EJC SiSJuJui inVCeDiciHnEJ WBC
ViEcXEJ pFHiCSDuJui eunD FCBEDC Su ENuDHFuJ hFEdiSuJui 8.1, unBC eC EFED
SuI eC eShiIg bn DiIp VHJuIuJ FCeuFeCJHF inVCeDiDC, ShCJDuiDC pCnDFu
FCEJilEFCE pFHiCSDuJui WpEFDCE BC NHe E hFEdiSuJuiX, i IFiICE VCniDuJui
WpFHdiDuJuiX, SC SEFESDCFilCEl FEnBEICnDuJ, CdCSDuJ BC JE SEpiDEJuJ
inVCeDiD bn pFHiCSD WpEFDCE BC eue E hFEdiSuJuiX.

mCniDuFi
CuFgE
VCniDuFiJHF
170
0 t
1
MiIpuJ
t
0
CuFgE
inVCeDiciiJHF
jFiIE dEl GElE E BHuE GElE E DFCiE
E inVCeDiciiJHF

De(enul %L&%. MHBidiSEFCE ShCJDuiCJiJHF BC inVCeDicii i E VCniDuJui BC JE ESCeDCE
JE BidCFiDC eDEBii EJC pFHiCSDuJui BC inVCeDicii s7, p.21Ot.
jC BCeCnuJ 10.1. eC VCBC S dElE inVCeDiciHnEJ CeDC SCE IEi SHeDieiDHEFC,
BEF bnSCFpnB Su un HEFCSEFC IHICnF t
0
, SC SHFCepunBC Su IHICnDuJ
VpnlFii pFiICi pEFDiBC E IFdii, SC EBuSC pFHdiD, pFHiCSDuJ BCVinC nu
nuIEi SHeDieiDHF, Si i, pFHdiDEgiJ. kn SCE BC E DFCiE dEl inVCeDiciiJC eC
FCBuS bnDF-H EnuIiD IeuF, BCi eC IEi ICncin JE SHDE DCSCeEF, bne
VCniDuJ BC JE VpnlEFCE pFHBueuJui bn ESCEeD dEl BCpCDC Su IuJD
ShCJDuiCJiJC BC inVCeDicii, Bin SEFC SEul JE un EnuIiD IHICnD t
1
, euIE
DHDEJ E VCniDuJui BCVinC ChEJ Su euIE VEJHFii SEpiDEJuJui inVCeDiD bn
pFHiCSD, SCCE SC VHFgCDC BCepFC atingerea punctului de
recuperabilitate a proiectului.
kn RCpugJiSE MHJBHVE JE IHICnDuJ ESDuEJ CPieD H IuJciIC BC
HFhEnilEcii i bnDFCpFinBCFi, BiVCFi EhCnci CSHnHIiSi SEFC eC HSup BC
ESDiViDEDCE bn BHICniuJ SHneDFuSciiJHF. kne nu DHEDC eunD bn eDEFC e
JuSFClC SEJiDEDiV. iFCpD SHndiFICFC eCFVCDC nuIFuJ IEFC BC EVEFii i
FCguD bn pFHBuSciE BC SHneDFuScii. CEulE pFinSipEJ E ESCeDui dCnHICn
CeDC pFHdCeiHnEJieIuJ eSluD EJ IuJDHF eDFuSDuFi nHu SFCEDC, SHnDFHJuJ eJEg
EJ SEJiDcii Bin pEFDCE eCFViSiiJHF FCepCSDiVC. kn eSHpuJ BC E FiBiSE dFEBuJ
BC FCepHneEgiJiDEDC pCnDFu SEJiDEDCE SHneDFuSciiJHF E dHeD inDFHBue
pFESDiSE HgcinCFii JiSCncCJHF BC eDED pCnDFu ESDiViDEDCE BC SHneDFuScii. R
dHeD eDEgiJiD JieDE hCnuFiJHF BC ESDiViDEDC i JuSFFi, CPCSuDEDC bn gElE
JiSCnSCJHF.
10.4. Componen(a i structura investi(iilor capitale
171
kn eCneuJ JEFh EJ SuVpnDuJui pFin inVCeDicii SEpiDEJC eC bncCJCh DHEDC
EJHSEciiJC JChEDC BC SFCEFCE, FCnHVEFCE i CPDinBCFCE dHnBuFiJHF diPC.
InVCeDiciiJC SEpiDEJC SHneDEu Bin uFIDHEFCJC CJCICnDC pFinSipEJCr
ChCJDuiCJiJC pCnDFu JuSFFiJC BC SHneDFuScii-IHnDEN WLCMX &
SHneDFuSciE SJBiFiJHF i E ineDEJEciiJHF, CPCSuDEFCE JuSFFiJHF BC bneuiFC,
pFChDiFC i pJEnidiSEFC E DCFiDHFiuJui pCnDFu SHneDFuScii, IHnDENuJ uDiJENuJui
DChnHJHhiS, HpCFEDiV i BC EJDC DipuFiq
ChCJDuiCJiJC pCnDFu pFHSuFEFCE BiVCFeCJHF IEini, ICSEnieIC,
ineDFuICnDC i inVCnDEF Su DCFICnuJ BC VEJEgiJiDEDC nu IEi IiS BC un En i
SHeDuJ IEi IEFC BC 1000 JCi uniDEDCEq
LuSFFiJC SEpiDEJC i ShCJDuiCJiJC pCnDFu ESDiViDEDCE BC pFHiCSDEFC i
inVCeDihEcii, bnDFCcinCFCE BiFCSciCi bnDFCpFinBCFii SC eC SHneDFuiCDC i
eupFEVChhCFCE DChniS, pFChDiFCE i pCFdCSciHnEFCE SEBFCJHF CDS. RIpJHEFCE
SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC eC SEFESDCFilCEl pFin VHJuIuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i
EJ JuSFFiJHF SEpiDEJC CPCSuDEDC.
kn dunSciC BC SFiDCFiiJC, SC eDEu JE gElE SJEeidiSFii, eDFuSDuFE inVCeDiciiJHF
SEpiDEJC pHEDC dir FEIuFEJ, DCFiDHFiEJ, FChnHJHhiS, BC FCpFHBuSciC i Bup
dHFIE BC pFHpFiCDEDC.
iieDFiguciE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC pC FEIuFi SEFESDCFilCEl 6tructura
JHF ramural. jCFdCSciHnEFCE ESCeDCiE eC dESC pC SEJCE IENHFFii inVCeDiciiJHF
SEpiDEJC EgeHJuDC i FCJEDiVC, EJHSEDC bn eSHpuJ BClVHJDFii FEIuFiJHF
pFHhFCeieDC WBC gElX EJC inBueDFiCi, BC SEFC BCpinBC epHFiFCE CdiSiCncCi
CSHnHIiSC E pFHBuSciCi eHSiEJC i FiDIuJ pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS.
GinSciHnEFCE nHFIEJ E CSHnHIiCi DEciHnEJC bn IuJDC pFiVincC BCpinBC
BC BiFCSciiJC BC uDiJilEFC E inVCeDiciiJHF. v eDFuSDuF dunBEICnDED E
inVCeDiciiJHF, ShiEF i bn SEluJ FCeuFeCJHF JiIiDEDC, pHEDC EeihuFE bn eSuFD DiIp
dunSciHnEFCE CdiSiCnD E CSHnHIiCi nEciHnEJC bn EneEIgJu. kn DEgCJuJ 8.2.
CeDC FCBED BieDFiguciE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC pC FEIuFuiJF CSHnHIiCi nEciHnEJC
Bin uJDiIii Eni.
iEDCJC Bin DEgCJuJ 10.2 VHFgCeS BCepFC dEpDuJ S eDFuSDuFE inVCeDiciiJHF,
SFCED bn FCpugJiS bn uJDiIii Eni nu CeDC pCFdCSD i nu SHFCepunBC SCFincCJHF
BC BClVHJDEFC CSHnHIiS. CHDE inVCeDiciiJHF bn inBueDFiE pFCJuSFDHEFC,
DFEnepHFDuFi SFCDC, iEF bn EeCICnCE FEIuFi iIpHFDEnDC SE EhFiSuJDuFE i
CnCFhCDuSE eSEBC, bn DiIp SC ESCeDC FEIuFi eupHFD JipeuFi CnHFIC BC
inVCeDicii.
Ha8elul 1G.2. QDFuSDuFE inVCeDiciiJHF bn SEpiDEJuJ diP Bin RCpugJiSE MHJBHVE
bn pFinSipEJCJC edCFC BC ESDiViDEDC WEnii 1TTO-2000X
Indicatorii 1995 1996 1997 1998 1999 2000
InVCeDicii bn SEpiDEJuJ duP & 84O,0 T87,0 1202,0 1444,0 1OT2,0 17OT,0
172
DHDEJ, IiJ. JCi,
inSJueiVr
EhFiSuJDuF, eiJViSuJDuF,
IiJ. JCi,
dEc BC DHDEJ
T1,1
10,8
T7,T
T,T
118,4
T,8
81,7
O,7
OK,7
3,7
K0,2
3,4
inBueDFiE pFCJuSFDHEFC,
IiJ. JCi,
dEc BC DHDEJ
1K3,8
1T,4
2KT,K
27,3
3OT,0
2T,T
380,T
2K,4
330,K
20,8
2OO,4
14,O
CnCFhiE CJCSDFiS, hElCJC,
EpE, IiJ. JCi,
dEc BC DHDEJ
T4,3
11,1
122,2
12,4
14O,K
12,1
140,0
T,7
27K,3
17,4
22O,O
12,8
SHICFc i FCpEFEcii, IiJ.
JCi,
dEc BC DHDEJ
42,1
O,0
4T,3
O,0
K8,3
O,7
1T2,3
13,3
1TK,T
12,4
1OT,0
T,0
DFEnepHFDuFi BCpHliDC,
DCJCSHIuniSEcii, IiJ. JCi
dEc BC DHDEJ
83,7
T,T
122,K
12,4
130,O
10,T
222,T
1O,4
408,3
2O,K
770,7
43,8
iIHgiJC, IiJ. JCi,
dEc BC DHDEJ
2O3,T
30,1
1T0,3
1T,3
23K,1
1T,K
237,T
1K,O
184,4
11,K
124,K
7,1
1ur(ar RnuEFCJC eDEDieDiSC EJC RCpugJiSii MHJBHVE, Enii 1TTO-2000
kn SHnBiciiJC DFEnliciCi JE CSHnHIiE BC piEc BCSiliiJC pFiVinB EJHSEFCE
inVCeDiciiJHF bnSJin DHD IEi IuJD epFC EhCncii CSHnHIiSi pEFDiSuJEFi. iC
ICnciHnED S bn uJDiIii Eni eC dESC HgeCFVED DCnBincE BC SFCDCFC E SHDCi
inVCeDiDiciiJHF pFiVEDC i eDFinC, inSJueiV E bnDFCpFinBCFiJHF IiPDC. kne
ESCEeD SFCDCFC nu CeDC eCInidiSEDiV bn SHIpEFEciC Su SCFincCJC pCnDFu
IHBCFnilEFCE pFHBuSciCi i EeihuFEFCE SHIpCDiDiViDcii Ci pC piEcE inDCFn i
CPDCFn.
v iIpHFDEnc BCHeCgiD pCnDFu FiBiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc E
pFHBuSciCi eHSiEJC EFC bIgunDciFCE 6tructurii teOnologice a in@e6ti.iilor
ca2itale, BieDFiguiFCE JHF bnDFC pFinSipEJCJC SHIpHnCnDCr ShCJDuiCJiJC pCnDFu
JuSFFiJC BC SHneDFuScii-IHnDEN, SHeDuJ uDiJENuJui, IEiniJHF, ICSEnieICJHF,
ineDFuICnDCJHF, inVCnDEFuJui, EJ EJDHF JuSFFi i ShCJDuiCJi SEpiDEJC. jFHhFCeuJ
eDFuSDuFii DChnHJHhiSC eC BCDCFIin pFin IENHFEFCE bn SHIpHnCncE
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC E pHnBCFii ShCJDuiCJiJHF pCnDFu pFHSuFEFCE pFcii ESDiVC E
dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC. QDFuSDuFE DChnHJHhiS indJuCncCEl CeCnciEJ
CdiSiCncE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC.
[tructura re2roducti@ a in@e6ti.iilor ca2itale bneCEIn FCpEFDilEFCE
JHF pC pFinSipEJCJC dHFIC BC BC FCpFHBuSciC E dHnBuFiJHF diPCr pCnDFu nHiJC
SHneDFuScii, FCSHneDFuScii, CPDinBCFCE bnDFCpFinBCFiJHF bn dunSciunC, FCuDiJEFC
DChniS, IHBCFnilEFC.
kn SHneDFuSciiJC SEpiDEJC pC SEFC JC CdCSDuCEl bnDFCpFinBCFiJC, SCJ IEi
EVEnDENHe C SE FCeuFeCJC IEDCFiEJC, BC IunS i dinEnSiEFC e diC
SHnSCnDFEDC pCnDFu FCuDiJEFCE DChniS i FCSHneDFuSciE bnDFCpFinBCFiJHF bn
173
dunSciunC. YHiJC SHneDFuScii eunD FEciHnEJC nuIEi pCnDFu ESSCJCFEFCE
BClVHJDFii pFHBueCJHF i FEIuFiJHF BC pFHBuSciC Su IEi IEFi
pCFepCSDiVC, pFCSuI i pCnDFu bneuiFCE DChniSii i DChnHJHhiiJHF nHi, SC
nu pHD di EpJiSEDC bn SHnBiciiJC VCShiJHF SHneDFuScii BC pFHBuSciC. kn EdEF
BC ESCEeDE, SHneDFuSciE unHF nHi HgiCSDC C FEciHnEJ bn FEIuFiJC
CPDFESDiVC, Bup pFCJuSFEFCE lSIinDCJHF bn SEBFuJ VCShiJHF
bnDFCpFinBCFi, DEF unCHFi nCSCeiDEDCE ESCeDHFE eC CPpJiS pFin bneuiFCE
nHiJHF FChiuni CSHnHIiSC. kn SCJCJEJDC SEluFi pFCpHnBCFCnc eC ESHFB
FCuDiJFii DChniSC i FCSHneDFuSciCi bnDFCpFinBCFiJHF.
Reutilarea te-nic# a ntreprinderii (au (u*di,i/iunilor ei & bneCEIn
FCnHVEFCE EpEFEDuJui BC pFHBuSciC, bn SEluJ SFCiE EFC JHS EJDCFnEDiV
bnJHSuiFCE DChniSii i DChnHJHhiiJHF BC pFHBuSciC VCShi Su EJDCJC nHi, Su inBiSi
SEJiDEDiVi i DChniSH-CSHnHIiSi IEi bnEJci, dF E CPDinBC euDFEdEcE BC
pFHBuSciC.
E0tinderea ntreprinderilor n func$iune & CeDC IENHFEFCE VHJuIuJui
BC pFHBuSciC, SC eC HgcinC Bin SHnDuJ SHneDFuSciCi unHF eCScii i E EJDHF
eugBiViliuni eupJiICnDEFC EJC pFHBuSciCi BC gEl, pFCSuI i E unHF eCScii i
eCSDHEFC EuPiJiEFC i pCnDFu BCeCFViFC. kn IHB Hginuin CPDinBCFCE EFC JHS pC
gElC DChniSC nHi i, pFin uFIEFC, pFCVCBC nu nuIEi IFiFCE CPDCneiV E
SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFiJHF bn dunSciunC, Si i FiBiSEFCE
niVCJuJui DChniS EJ pFHBuSciCi.
Recon(truc$iile SHneDiDuiC IeuFiJC JChEDC BC bnJHSuiFCE IEiniJHF i
uDiJENCJHF ulEDC IHFEJ i diliS, pFCSuI i SCJC VilpnB pCFdCSciHnEFCE i
FCEICnENEFCE SJBiDiJHD i ineDEJEciiJHF. RCSHneDFuSciE bnDFCpFinBCFiJHF, BC
FChuJ, eC CdCSDuCEl bn JChDuF Su BiVCFeidiSEFCE pFHBuSciCi i bneuiFCE
dEgFiSFii nHiJHF DipuFi BC pFHBueC, SCCE SC bi pCFIiDC e EeihuFC
CSHnHIieiFCE unHF eugeDEnciEJC inVCeDicii SEpiDEJC, e uDiJilClC Bin pJin dHFcE
SEJidiSED BC IunS BiepHnigiJ pCnDFu bneuciFCE nHiJHF EFDiSHJC dF E EDFEhC
nHi JuSFDHFi. RCSHneDFuSciE uFIFCDC eSHpuJ FiBiSFii niVCJuJui DChniS EJ
pFHBuSciCi i SHnDFiguiC JE H IEi FEpiB, bn SHIpEFEciC Su nHiJC SHneDFuScii,
bneuiFC E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC.
RCSHneDFuSciE i FCuDiJEFCE DChniS E bnDFCpFiBCFii eunD IEi CdiSiCnDC
BCSpD nHiJC SHneDFuScii i BidCF pFin eDFuSDuFE CdiSiCnD E inVCeDiciiJHF
SEpiDEJC. MHDHBED eC bnnHCeDC bn IHB CeCnciEJ pEFDCE ESDiV E dHnBuFiJHF
diPC, dF ShCJDuiCJi IEFi pCnDFu SHneDFuEciE SJBiFiJHF i ineDEJEciiJHF.
[tructura in@e6ti.iilor ca2itale du2 Xormele de 2ro2rietate & CeDC
FCpEFDilEFCE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC pC bnDFCpFinBCFi BC eDED, BC EFCnB, pC
ESciuni, EeHSiEcii BC bnDFCpFinBCFi, SHHpCFEDiVC CDS.
174
10.5. Planificarea investi(iilor capitale i a construc(iilor
capitale
)lanul con(truc$iilor capitale SHneDiDuiC H pEFDC SHIpHnCnD E
pJEnuJui BC BClVHJDEFC E FEIuFii, FCpugJiSii, FChiunii CSHnHIiSC i E
bnDFCpFinBCFii EpEFDC. ZJ eC CJEgHFCEl SHnSHIiDCnD Su pJEnuJ BC pFHBuSciC i
i EJDC SHIpEFDiICnDC i pFin ESCEeDE eC EeihuF eHJuciHnEFCE bn SHIpJCP E
pFHgJCICJHF BC pFHBuSciC i SCJC SC cin BC SHneDFuSciE SEpiDEJ.
ZJEgHFEFCE pJEnuJui BC SHneDFuScii SEpiDEJC inSJuBC pJEnidiSEFCE
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, E JuSFFiJHF BC pFHiCSDEFC i inVCeDihEcii, pFHBuSciCi BC
SHneDFuScii i E gElCi DChniSH-IEDCFiEJC E ESCeFCiE. jJEnuJ SHneDFuSciiJHF
SEpiDEJC eC gElCEl pC pFinSipiiJC hCnCFEJC BC pJEnidiSEFC, SC pFCeupun
EeihuFEFCE unCi eiICDFii i pFHpHFciHnEJiDci FEciHnEJC E BClVHJDFii FEIuFiJHF
i bnDFCpFinBCFiJHF, SEFESDCFuJ SHIpJCP EJ BClVHJDFii CSHnHIiCi, H SHnSCpciC
uniDEF bn eHJuciHnEDFE pFHgJCICJHF eHSiEJ-CSHnHIiSC, FiBiSEFCE pC DHEDC
SiJC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi eHSiEJC.
)lanul con(truc$iilor capitale indu(triale pe ramur#" regiunea
economic#" ntreprindere SHneD Bin uFIDHEFCJC SHIpEFDiICnDC s4,
p.142-143tr
1. QEFSiniJC BC pJEn pFiVinB BEFCE bn CPpJHEDEFC E SEpESiDciJHF BC
pFHBuSciC i dHnBuFiJHF diPC.
2. mHJuIuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, BCeDinEciE i eDFuSDuFE JHF.
3. LieDCJC DiDuJEFC EJC HgiCSDCJHF i SHneDFuSciiJHF.
4. jJEnuJ JuSFFiJHF BC pFHiCSDEFC i inVCeDihEFC.
O. jJEnuJ BC BClVHJDEFC E pFHBuSciCi BC SHneDFuSciii E gElCi Ci
DChniSH-IEDCFiEJC.
K. RFhuICnDEFCE DChniSH-CSHnHIiS E CdiSiCncCi inVCeDiciiJHF SEpiDEJC
#'(%,'.623 .7%!.
kn JieDCJC FiFuJEFC EJC SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC eC CPpunC JE SHnSFCD
eEFSinE pFiVinB BEFCE bn CPpJHEDEFC E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC, dHnBuFiJHF
diPC i BCeDinEciE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC pC HgiCSDC i SHneDFuScii. LieDCJC
DiDuJEFC SHncin SEFESDCFieDiSE SHIpJCD E diCSFui HgiCSD BC SHneDFuSciCr
BCnuIiFCE, JHSuJ BC EIpJEeEFC, EnuJ bnSCpCFii i EnuJ bnShCiCFii, SEpESiDEDCE
BC pFHiCSD, pJEnuJ JuSFFiJHF BC SHneDFuScii-IHnDEN i EnDFCpFil, SHeDuFiJC BC
BCVil, VHJuICJC EnuEJC EJC inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, VHJuIuJ BC JuSFFi
CPCSuDEDC bnEinDC BC bnSCpCFCE pCFiHEBCi BC pJEnidiSEFC.
jJEnuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i JuSFFiJHF BC SHneDFuScii-IHnDEN eC
CJEgHFCEl bn pFCcuFi SHIpEFEgiJC. QC BieDinh pJEnuFiJC BC pCFepCSDiV i
pJEnuFiJC SuFCnDC EJC SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC. ?lanurile de 2er62ecti@ SHncin
pFinSipEJCJC BiFCScii BC BClVHJDEFC E FEIuFii, bnDFCpFinBCFii, diFICi pC H
pCFiHEB BC DiIp bnBCJunhED WSinSi, lCPC i IEi IuJci EniX. ?lanurile
17O
curente eC bnDHSICeS bn gElE SCJHF BC pCFepCSDiV i eShicCEl pFHhFEIuJ
SHnSFCD BC JuSFFi pCnDFu un En, un DFCICeDFu, H Jun.
?lanul de dare 1n e/2loatare a ca2acit.ilor de 2roduc.ie eC
bnDHSICDC bn CPpFCeiC nEDuFEJ i VEJHFiS WBC CPCIpJu, SHndCSciHnEFCE
bnSJcIinDCi & bn IiJ. pCFCShi, E IEiniJHF BC epJED & bn guSci, IHgiJCi &
bn IiJ. JCi CDS.X. iEFCE bn CPpJHEDEFC E dHnBuFiJHF diPC eC pJEnidiS b CPpFCeiC
VEJHFiS WIHnCDEFX SHndHFI SHeDuFiJHF BC BCVil, inSJueiV SHeDuJ uDiJENCJHF,
JuSFFiJHF BC SHneDFuScii-IHnDEN i EJDC ShCJDuiCJi.
AElE inSipiCnD bn BCDCFIinEFCE @olumului de 2lan al in@e6ri.iilor
ca2itale 1n ramur Dntre2rindereF CeDC giJEncuJ SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC,
cinpnBu-eC SHnD BC SEFC eC SEJSuJCEl SEpESiDciJC eupJiICnDEFC EJC FEIuFii
WbnDFCpFinBCFiiX bn pCFiHEBE pJEnidiSED, nCSCeEFC pCnDFu EeihuFEFCE IENHFFii
pFCSHnilEDC E VHJuIuJui BC pFHBuSciC inBueDFiEJ. CHnSHIiDCnD eC
eHJuciHnCEl pFHgJCIE pFiVinB uDiJilEFCE unCiE BinDFC dHFICJC pFinSipEJC BC
epHFiFC E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciCr FCuFiJEFCE DChniS, FCSHneDFuSciE,
CPDinBCFCE bnDFCpFinBCFiJHF bn dunSciunC eEu SHneDFuSciE nHiJHF bnDFCpFinBCFi
inBueDFiEJC, IHBCFnilEFCE uDiJENuJui.
CEJSuJuJ FHneHJiBED EJ VHJuIuJui pFCSHnilEF EJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC n
K
pC FEIuF WbnDFCpFinBCFCX eC CdCSDuCEl Bup dHFIuJE s2, p.141tr
A
Jh
C (@
%
A
i\&%
G @
2
A
i\&2
G@
@5
A
i\&5

E j
ZR&%
Gj
ZR2
, W10.1X
unBC N
1
, N
2E
N
N-
- FCepCSDiV SFCDCFCE pEJnidiSED E SEpESiDciJHF BC
pFHBuSciC Bin SHnDuJ FCuDiJFii DChniSC, FCSHneDFuSciCi i CPDinBCFii
bnDFCpFinBCFiJHF bn dunSciunC, SHneDFuSciCi nHiJHF bnDFCpFinBCFiq
n
=.1E
n
=.2E
n
=.-
- inVCeDiciiJC SEpiDEJC epCSidiSC pC BiFCSciiJC pFinSipEJC
BC SFCDCFC E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciCq
{
(.1
E {
(2
- SHneDFuSciiJC SEpiDEJC nCdinieEDC JE bnSCpuDuJ i dinCJC
pCFiHEBCi pJEnidiSEDC.
LE dHFIEFCE pJEnuFiJHF EnuEJC EJC SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC VHJuIuJ
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC eC eDEgiJCDC bn gElE BCVilCJHF i SEJSuJCJHF dinEnSiEFC
BC BCVil, cinpnBu-eC SHnD BC VHJuIuJ CPCSuDFii JuSFFiJHF SEpiDEJC JE
HgiCSDCJC DFCSDHEFC JE bnSCpuDuJ EnuJui i BC pFCSHnilFiJC pCnDFu HgiCSDCJC
SC uFICEl E di BEDC bn CPpJHEDEFC bn pCFiHEBCJC uFIDHEFC.
[arcina de 2lan 2entru 2unerea 1n Xunc.iune a Xondurilor Xi/e de
2roduc.ie eC BCDCFIin pHFninB BC JE SHeDuJ BC BCVil EJ bnDFCpFinBCFiJHF,
HgiCSDCJHF SC eC BEu bn CPpJHEDEFC bn pCFiHEBE pJEnidiSED, Iinue ShCJDuiCJiJC
BC H einhuF BED, SEFC nu IFCeS SHeDuFiJC dHnBuFiJHF diPC. iin ESCeDCE dES
pEFDC ShCJDuiCJiJC pCnDFu pFChDiFCE SEBFCJHF BCeDinEDC nHiJHF HgiCSDC bn
SHneDFuSciC, ShCJDuiCJiJC pCnDFu SJBiFi i SHneDFuScii pFHVilHFii, SHeDuJ
IEDCFiEJCJHF, HgcinuDC bn pFHSCeuJ SHneDFuSciCi BC JE BCIHnDEFCE
SHneDFuSciiJHF, BCIHJEFCE SJBiFiJHF CDS.
17K
10.6. Eficien(a economic a investi(iilor capitale
n ny1n ee nonmmennn
UnE Bin eEFSiniJC pFinSipEJC bn BHICniuJ SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC CeDC
FiBiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, eCJCSDEFCE BiFCSciiJHF
IEi EVEnDENHEeC i IEi CdiSiCncC E JuSFFiJHF SEpiDEJC, SEFC e EeihuFC
HgcinCFCE unui VHJuI SpD IEi IEFC BC pFHBuSciC JE uniDEDCE BC inVCeDicii
SEpiDEJC EJHSEDC. QSHpuJ pFinSipEJ CeDC BC E eC hei SCE IEi FCuiD VEFiEnD
BC SHneDFuSciC E HgiCSDuJui, SHIpJCPuJui BC pFHBuScHC SHnSFCD Bin punSDuJ
BC VCBCFC EJ BuFEDCi, SHeDuFiJHF i DCFICnCJHF BC FCSupCFEgiJiDEDC E
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC s1, p.104-10Kt.
Eficien$a economic# a in,e(ti$iilor capitale eC IEnidCeD, bn pFiIuJ
FpnB, bn FCluJDEDuJ CSHnHIiS, pC SEFC bJ HgcinC CSHnHIiE nEciHnEJ BC pC
uFIE FCEJilFii JHF. Un EeCICnCE FCluJDED CSHnHIiS nCIiNJHSiD CeDC
cre7terea ca2acit.ilor de 2roduc.ie ale Xondurilor Xi/e. iC ESCCE CdiSiCncE
CSHnHIiS E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC eC BCDCFIin pFin SHIpEFEFCE IFiIii JHF
Su CdCSDuJ CSHnHIiS, SC eC VE HgcinC bn FCluJDEDuJ SFCDCFii. CHnSHIiDCnD eC
SEJSuJCEl uFIDHFii inBiSEDHFi Ei CdiSiCncCi inVCeDiciiJHF SEpiDEJC s4, p.144-
14Tt.
kn EneEIgJu pC CSHnHIiE nEciHnEJ, pC FEIuFi, FChiuni CSHnHIiSC
CdiSiCncE CSHnHIiS EgeHJuD E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC k
P
eC BCDCFIin pFin
SHFEpHFDuJ BinDFC SFCDCFCE VCniDuJui nEciHnEJ jl i inVCeDiciiJC SEpiDEJC A
bn pCFiHEBE BC FCdCFincr
k
P
jl L A , W10.2X
kn SEluJ FEIuFiJHF i eugFEIuFiJHF inBueDFiEJC, E EeHSiEciiJHF,
HgiCSDCJHF BC SHneDFuSciC EpEFDC indicatorii generaliAatori Ei CdiSiCncCi
CSHnHIiSC SHIpEFEDiVC E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC eunD termenul de
recu2era8ilitate `
UZ
eEu coeXicientul eXicien.ei in@e6ti.iilor ca2itale H
T
, SEFC
eC SEJSuJCEl FCepCSDiV Bup dHFIuJCJCr
'X pCnDFu FEIuFi, eugFEIuFi i EeHSiEcii CSHnHIiSCr
`
UZ VPRm
A , H
T
n
%
5 n
L
,
n
%
5 n
L
A W10.3X
unBC n - VHJuIuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC bn dHnBuFiJC diPC BC pFHBuSciC
bn pCFiHEBE pJEnidiSEDq
n
%
- pFHdiDuJ bn uJDiIuJ En EJ pCFiHEBCi pJEnidiSEDCq
n
L
- pFHdiDuJ bn EnuJ BC gEl WuJDiIuJ En EJ pCFiHEBCi pFCSCBCnD
pJEnidiSFiiXq
8X pCnDFu HgiCSDCJC BC SHneDFuSciC, unCJC JuSFFi i pFHgJCIC DChniSH-
CSHnHIiSCr
177
`
UZ VPRm
A , H
T
o 5 F

,
o 5 F

A W10.4X
unBC `
UZ VPRm
- DCFICnuJ BC FCSupCFEgiJiDEDC SEJSuJEDq
n - SHeDuJ BC BCVil EJ HgiCSDuJui SC eC SHneDFuiCDC WShCJDuiCJiJC BC
SEpiDEJ pCnDFu FCEJilEFCE IeuFiJHF pFCSHnilEDCXq
o

- VEJHEFCE VHJuIuJi EnuEJ BC pFHBuSciCi WSHndHFI pFHiCSDuJuiX bn
pFCcuFiJC bnDFCpFinBCFiiq
F - pFCcuJ BC SHeD EJ VHJuIuJui EnuEJ BC pFHBuSciC, SHndHFI
pFHiCSDuJui.
MFiICE inBiSEDHFiJHF nHFIEDiVi Ei CdiSiCncCi CSHnHIiSC SHIpEFEDiVC
E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC eC eDEgiJCDC BC SDFC HFhEnuJ FCepCSDiV SC eC HSup BC
SHnBDFuSciE BED. jCnDFu IENHFiDEDCE SEJSuJCJHF eC FCSHIEnB H
T
0,1K.
MHDHBED H
UZ TUVO
1L H
T
K,2 Eni. mEFiEnDE eCJCSDED pCnDFu inHVEcii eEu
ESDiViDci eC SHneiBCF CdiSiCnD, BES
`
UZ VPRm
`
UZ TUVO
, W10.OX
unBC `
UZ TUVO
CeDC DCFICnuJ nHFIEDiV BC FCSupCFEgiJiDEDC.
jCnDFu BCDCFIinEFCE CdiSiCncCi FCEJC E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC CdCSDuJ
CSHnHIiS BC JE FCEJilEFCE JHF eug dHFI BC pFHdiD pHEDC di SHIpEFED Su
IFiICE SFCDCFii dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciCr
H
T
n
%
5 n
L
, `
UZ VPRm
d
%
5 d
L
,

d
%
5 d
L
n
%
5 n
L
W10.KX
unBC d
%
- IFiICE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC JE dinCJC pCFiHEBCi
CPEIinEDCq
d
L
- IFiICE dHnBuFiJHF BC pFHBuSciC bn pCFiHEBE BC gEl WJE
bnSCpuDuJ pCFiHEBCi CPEIinEDCX.
kn eSHpuJ unCi EnEJilC IuJDiJEDCFEJC E CdiSiCncCi inVCeDiciiJHF SEpiDEJC eC
cinC SHnD BC EeCICnCE BC inBiSEDHFii SC FCdJCSD unCJC EepCSDC EJC CdCSDuJui
HgcinuDr inVCeDiciiJC SEpiDEJC epCSidiSC, FEnBEICnDuJ SEpiDEJuJui,
dHnBHinDCneiViDEDCE, FEnBEICnDuJ dHnBuFiJHF, pFHBuSDiViDEDCE IunSii, pFCcuJ
BC SHeD EJ pFHBuSciCi CDS.
[ e/aminm cile de ridicare a eXicien.ei in@e6ti.iilor ca2itale.
ZdiSiCncE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC eC dHFICEl bn BCSuFeuJ E pEDFu eDEBiir
pJEnidiSEFCE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, pFHiCSDEFCE SHneDFuSciCi SEpiDEJC,
pFHBuSciE BC SHneDFuScii, bneuiFCE SEpESiDciJHF BC pFHiCSD i E nHiJHF
pEFEICDFi DChniSH-CSHnHIiSi.
[tadiul 2laniXicrii & pFCeupunC pCFdCSciHnEFCE eDFuSDuFii FEIuFEJC E
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, EJHSEFCE JHF pFiIHFBiEJ pCnDFu BClVHJDEFCE FEIuFiJHF
pFHhFCeieDC pFiHFiDEFC EJC inBueDFiCiq FiBiSEFCE pHnBCFii inVCeDiciiJHF SEpiDEJC
178
bn FCuDiJEFCE DChniS E bnDFCpFinBCFiJHF Bin FEIuFE FCepCSDiV, FCSHneDFuSciE
i CPDinBCFCE JHFq SHnSCnDFEFCE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC JE HiCSDCJC bn eDEBiu BC
dinieEFC, pFCSHnilEDC BCnDFu punCFC bn dunSciunC bn pCFiHEBE pJEnidiSEDq
EIpJEeEFCE FEiHnEJ E dHFcCJHF BC pFHBuSciC.
[tadiul de 2roiectare a con6truc.iei ca2itale & EpJiSEFCE pC eSEF JEFh
E nHiJHF FCEJilFi EJC DiincCi i DChniSiiq uDiJilEFCE IEPiIEJ E pFHiCSDCJHF-
Dipq FCepCSDEFCE pFinSipiuJui BC pJEnidiSEFC bn SHIpJCPq CJEgHFEFCE
eShCICJHF HpDiIEJC FChiHnEJ E gJHSuFiJHF inBueDFiEJC, uniFCE bn hFup E unHF
bnDFCpFinBCFiq unidiSEFCE pC eSEF JEFh E CJCICnDCJHF BC SHneDFuSciC.
[tadiul con6truc.iei 1ntre2rinderilor indu6triale & inBueDFiEJilEFCE
IuJDiEepCSDuEJ E pFHBuSciCi BC SHneDFuSciiq pCFdCSDEFCE IunSii BC
HFhEnilEFC i E DChnHJHhiCi JuSFFiJHF BC SHneDFuScii i IHnDENq FiBiSEFCE
niVCJuJui BC epCSiEJilEFC i SHHpCFEFC bn SHneDFuSciiq FiBiSEFCE hCEBuJui BC
SEJiDEDC E SHneDFuSciiJHFq pCFdCSciHnEFCE pJEnidiSFii, EBIinieDFFii i
eieDCICJHF BC eDiIuJEFC CSHnHIiS E pFHBuSciCi BC SHneDFuScii.
[tadiul de e/2loatare a noilor 1ntre2rinderi 7i o8iecte 2u6e 1n
Xunc.iune & EeihuFEFCE punCFii SHIpJCPC bn dunSciunC E nHiJHF dHnBuFi diPC
BC pFHBuSciC i E uniDciJHF IiPDC BC pFHBuSciCq pFChDiFCE Bin DiIp E
SEBFCJHF i CJCICnDCJHF nCSCeEFC EJC dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC WIEDCFiC pFiI,
ICDCFiEJC, SHIgueDigiJX pCnDFu SHneDFuEciE nHiJHF bnDFCpFinBCFiq HFhEnilEFCE
bneuiFii HpCFEDiVC E DChnHJHhiCi pFHiCSDEDC BC dEgFiSEFC E EFDiSHJCJHF.
MuJDC BiFCScii BC FiBiSEFC E CdiSiCncCi inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i dHnBuFiJHF
diPC eunD SHIunC pCnDFu DHEDC FEIuFiJC CSHnHIiCi nEciHnEJC. kne
IEnidCeDEFCE SHnSFCD E unHF eEu EJDHF JChiDci BCpinBC BC epCSidiSuJ
pFHSCeuJui BC pFHBuSciC, BCeDinEciE pFHBueCJHF i HgiCSDCJC BC IunS
uDiJilEDC. iC ESCCE EnEJilE BiFCSciiJHF hCnCFEJC BC FiBiSEFC E CdiSiCncCi
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i uDiJilEFC E dHnBuFiJHF diPC DFCguiC e diC CdCSDuED
SHnSHIiDCnD Su eDuBiCFCE pEFDiSuJEFiDciJHF DChniSH-IEDCFiEJC EJC unHF
FEIuFi, SC BCDCFIin dESDHFii pFinSipEJi i IeuDiJC SHnSFCDC, SC pHD EeihuFE
SHneHJiBEFCE CdiSiCncCi dHnBuFiJHF diPC bn FEIuFE BED sVCli 4, p.14K-14Tt.
QpFC CPCIpJu, bn indu6tria u7oar 7i alimentar epHFiFCE CdiSiCncCi
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC CeDC JChED, bn pFiIuJ FpnB, BC bIgunDciFCE uDiJilcii
dHnBuFiJHF diPC. jCnDFu bnDFCpFinBCFiJC Bin ESCeDC FEIuFi EJC inBueDFiCi CeDC
SEFESDCFieDiS dHnBHinDCneiViDEDCE epHFiD E pFHBuSciCi i SHIpJCDE
BCpCnBCnc E ESCeDHF inBiSEDHFi BC SEJiDEDCE i i SEnDiDEDCE IEDCFiCi pFiIC
duFnilEDC. Un dESDHF DHD EDbD BC iIpHFDEnD CeDC SEFESDCFuJ eClHniCF EJ
pFCJuSFFii unHF DipuFi BC IEDCFiC pFiI i nCHIHhCniDEDCE dESDHFiJHF BC
pFHBuSciC bn ESCeDC FEIuFi. jFinSipEJCJC Si BC FiBiSEFC E CdiSiCncCi
inVCeDiciiJHF SEpiDEJC EiSi pHD dir IENHFEFCE SHDCi pFcii ESDiVC E dHnBuFiJHF
diPC bn eDFuSDuFE JHF hCnCFEJq HFiCnDEFCE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC epFC
17T
FCSHneDFuSciE, FCuDiJEFCE DChniS, IHBCFnilEFCE uDiJENuJuiq EDFEhCFCE
uDiJENuJui Su EFESDCFieDiSi DChniSH-CSHnHIiSC EVEneEDC pCnDFu pFCJuSFEFCE
IEDCFiCi pFiICq pCFdCSciHnEFCE pCFIEnCnD E pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC,
iIpJCICnDEFCE DChnHJHhiiJHF Su pucinC i dF BCCuFi i CSHJHhiS puFC.
Conclu/ii
1. InVCeDiciiJC SEpiDEJC SHneDiDuiC pFinSipEJE euFe BC SFCEFC E
unCJDCJHF BC IunS, CJEgHFEFC i iIpJCICnDEFC E unHF pFHSCeC DChnHJHhiSC
pFinSipiEJ nHi, pCFdCSciHnEFC E eieDCIuJui BC HFhEnilEFC E IunSii, inDFiBuSCFC
E IiNJHESCJHF BC ICSEnilEFC i EuDHIEDilEFC E pFHBuSciCi, BC pFHBuSCFC i
EpJiSEFC E ESSCeHFiiJHF DChnHJHhiSC uHF FChJEgiJC, E uDiJENCJHF nCeDEnBEFBC
i, pFin uFIEFC, BC FiBiSEFC E niVCJuJui DChniS EJ bnDFCpFinBCFii i E SEJiDcii
pFHBuSciCi.
2. InVCeDiciiJC SEpiDEJC pCFIiD bnDFCpFinBCFii e-i BClVHJDC pFHBuSciE,
e IENHFClC VHJuIuJ pFHBuSciCi Su SCFCFC epHFiD, e CdCSDuClC SCFDidiSEFCE
Ci i e-H pJEeClC pC piEcE inDCFnEciHnEJ. kn EdEF BC FiBiSEFCE CdiSiCncCi
pFHBuSciCi bnDFCpFinBCFiJC Eu pHeigiJiDEDCE e eHJuciHnElC pFHgJCICJC
BClVHJDFii eHSiEJC E SHJCSDiVCJHF BC IunSr e iIpJCICnDClC ineDEJEcii BC
CpuFEFC, BiVCFeC BiepHliDiVC BC VCnDiJEciC, e HFhEnilClC JHSEJuDi BC HBihn,
e SHneDFuiEeS eEu e pEFDiSipC Su SHD JE SHneDFuSciE pFHdiJESDHFiiJHF,
gElinCJHF, ineDEJEciiJHF epHFDiVC, SEeCJHF i pEJEDCJHF BC SuJDuF, e EeihuFC
SHJEgHFEDHFii bnDFCpFinBCFii Su dHi BC BFuI JE SEeCJC BC HBihn, eEnEDHFii JE
pFCcuFi FCBueC. ReCICnCE bnDFCpFinBCFi BCVin DHD IEi EDFhDHEFC, Eu
pHeigiJiDEDCE e EnhENClC JuSFDHFi pFin SHnSuFe, e BiepHnigiJilClC JuSFDHFii
nCBieSipJinEci i EeDdCJ e DiBiSC niVCJuJ hCnCFEJ EJ BieSipJinCi BC IunS i BC
pFHBuSciC, EuDHBieSipJinEFCE. LuSFDHFii unHF EeCICnCE bnDFCpFinBCFi cin JE
JHSuJ JHF BC IunS i, BC FChuJ, BCVin pEDFiHci Ei bnDFCpFinBCFii JHF.
1u*iecte de autoe,aluare
1. CEFESDCFilEci BCHeCgiFCE BinDFC nHciuniJC ^inVCeDicii^ i ^EJHSEcii BC
SEpiDEJ^.
2. CC FHJ EFC SHIpJCPuJ inVCeDiciHnEJ i BC SHneDFuScii EJ cFiio
3. CC ICDHBiSi BC SEJSuJEFC E CdiSiCncCi CSHnHIiSC E EJHSEciiJHF BC SEpiDEJ
SunHEDCcio
4. CC ICDHBC eC pHD EpJiSE JE eCJCSDEFCE SCJCi IEi CdCSDiVC VEFiEnDC BC
inVCeDici Bin SpDCVE VEFiEnDC pFHpueCo
O. CEFC eunD BiFCSciiJC pFinSipEJC BC FiBiSEFC E hFEBuJui BC CdiSiCnc E
uDiJilDii inVCeDiciiJHF SEpiDEJCo
K. ZPpunCci pEFDiSuJEFiDciJC pJEnidiSFii inVCeDiciiJHF SEpiDEJC JE CDEpE
ESDuEJ.
180
Bibliografie
33. RHSE jCDFu. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Ch., ULIM, 1TT7.& 2K4 p.
34. RHSE jCDFu. jFCViliunC CSHnHIiS.MEnuEJ. Ch., ULIM, 1TT8. & 272p.
3O. RHSE jCDFu. CuJChCFC BiBESDiSHICDHBiS. MCPDC i pFHgJCIC JE
9ZSHnHIiE hCnCFEJ^. Chiinu, ULIM, 1TT7. &1TK p.
3K. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. &
[.r >\`-[, 1TT8. & 41K .
37. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%,
\>]>, 1TTK, & KK7 .
38. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[,
2002. & 480.
3T. ZEIn }h., miJCEnu }. & jFHSCeCJC inVCeDiciHnEJC i CSHnHIiE BC
DFEnliciC E RHIpniCi. AuSuFCDir ZSHnHIieDuJ, nF.110-113, 1TT8.
40. U-) "#$%#%r ?58%# L 4* )*...`'!8)/'. & >\`-[,
1TT7. &720 .
41. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M., .E. &
ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC,
CEDCBFE BC CHICFc, AuSuFCDi, 1TT7. & 2TKp.
42. jFHSCeCJC inVCeDiciHnEJC Bin RCpugJiSE MHJBHVE. MEDCFiEJCJC SHndCFincCi
inDCFnEciHnEJC Bin 4-O BCSCIgFiC 2002q RRIQ iIj, ULIM, RQMR-
RCCLQ, Ch. ZBiDuFE iCp.ZB-jHJihF. RJ QIM, 2002. & 218p.
43. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii 9RJ.I.CulE9,
IEi, 1TT7. &3K7p.
44. CHDEF }hCHFhhC & ZVEJuEFCE bnDFCpFinBCFii. MCDHBC i DChniSi. ZBiDuFE
ZCCZ Q.R.L., AuSuFCDi, 1TT2
4O. Rueu jinDiJiC - ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii & YHDC BC SuFe. UniVCFeiDEDCE Bin
AESu, 1TT7. &2O2p.
4K. y( kE V)!K= I. :#$%#' 0%)$2r ?58%#. 4).
*',#/. & [.r ;2<'+ <#.', 1TT4. & 272 .
47. zSCFgEn jCDFC & RnEJilE ESDiViDcii CSHnHIiSH-dinEnSiEFC. MEnuEJ pCnDFu
pFHdiJ CSHnHIiS. ZBiDuFE iiBESDiS i jCBEhHhiS, R.R., - AuSuFCDi,
1TTK. &182p.
48. _()'5%# *%)#,)' ()*()%+,%+. & [.r >\`-[, 1TTT.
4T. _()'5%# 0%'%,' ()*()%+,%+, 4- %*.L4* )*.
[..'(-,2. & [.r >\`-[, 1TTT.
O0. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC
2002. Ch.r QDEDieDiSE, 2002 WWQ.R.^CFiH^. -30K p.
181
182
Capitolul 11
PROGRESUL TEHNICO-TIINIFIC
I INTENSIFICAREA PRODUCIEI
K. jFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS & dunBEICnDuJ BClVHJDFii i inDCneidiSFii
pFHBuSciCi
7. iuFCSciiJC pFinSipEJC EJC pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS
8. ZdiSiCncE IeuFiJHF BC ESSCJCFEFC E pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS
11.1. Progresul tehnico-tiin(ific - fundamentul dezvoltrii
i intensificrii produc(iei

)rogre(ul te-nico4'tiin$ific ()Tp CeDC pFHSCeuJ HFiCnDED epFC
BClVHJDEFCE SHnDinu E DiincCi, DChniSii, DChnHJHhiiJHF, pCFdCSciHnEFCE
HgiCSDCJHF IunSii, dHFICJHF i ICDHBCJHF BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i E
IunSii. ZJ eC pFClinD BC EeCICnCE SE IiNJHS iIpHFDEnD BC eHJuciHnEFC E
pFHgJCICJHF eHSiEJ-CSHnHIiSC, SuI eunD EICJiHFEFCE SHnBiciiJHF BC IunS,
SHinDCFCeEFCE JuSFDHFiJHF, HSFHDiFCE ICBiuJui EIgiEnD, iEF bn dinEJ &
FiBiSEFCE niVCJuJui BC DFEi EJ pHpHFuJui. jMz EFC H IEFC iIpHFDEnc i pCnDFu
SHneHJiBEFCE SEpESiDcii BC EpFEFC E cFii.
jCFdCSciHnEFCE DChniSii i DChnHJHhiiJHF EFC JHS BFCpD FCluJDED EJ
iIpJCICnDFii bn pFHBuSciC E inHVEciiJHF DChniSH-DiincidiSC. InHVEciiJC
FCpFClinD un pFHSCe SHIpJCP pCFIEnCnD BC iIpJCICnDEFC E BiVCFeCJHF
BCeSHpCFiFi bn ViEcE CSHnHIiS, SC eC SHnSFCDilCEl eug dHFI BC nHi
pFHSCeC, pFHBueC, JuSFFi, eCFViSii, BCeDinEDC SHICFSiEJilFii s11, p. Ot.
jFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS bn BClVHJDEFCE eE eC IEnidCeD pFin BHu
dHFIC inDCFBCpCnBCnDC & CVHJuciHnEF i FCVHJuciHnEF.
corma e@olu.ionar E jMz eC SEFESDCFilCEl pFin pCFdCSciHnEFCE
DFCpDED i nCbnDFCFupD E IiNJHESCJHF DChniSC i DChnHJHhiiJHF DFEBiciHnEJC,
pFin ESuIuJEFCE DFCpDED E ESCeDHF pCFdCSciuni. RSCeD pFHSCe pHEDC BuFE
BCeDuJ BC IuJD i EeihuFE, IEi EJCe JE CDEpCJC inSipiCnDC, FCluJDEDC CSHnHIiSC
SHneiBCFEgiJC.
LE H EnuIiD CDEp EFC JHS ESuIuJEFCE pCFdCSciuniJHF DChniSC. jC BC
H pEFDC, ESCeDCE nu IEi eunD BCeDuJ BC CdiSiCnDC, iEF pC BC EJDE, - SFCCEl
DCICJiE nCSCeEF pCnDFu DFEnedHFIEFCE FEBiSEJ, pFinSipiEJ E dHFcCJHF BC
pFHBuSciC, SCCE SC EeihuF EDinhCFCE unui hFEB SEJiDEDiV nHu, IEi EVEneED BC
183
pFHBuSDiViDEDC E IunSii eHSiEJC. RpEFC eiDuEciE FCVHJuciHnEF. RSCEeD dHFI
BC BClVHJDEFC E jMz eC nuICDC re@olu.ionar. Qug ESciunCE FCVHJuciCi
DChniSH-DiincidiSC Eu JHS eShiIgFi SEJiDEDiVC bn gElE DChniSH-IEDCFiEJ E
pFHBuSciCi.
RCVHJuciE DChniSH-DiincidiS ESDuEJ eC gElCEl pC FCEJHlFiJC DChniSii
i DChnHJHhiiJHF IHBCFnC. ZE eC SEFESDCFilCEl pFin uFiJilEFCE unHF nHi euFeC
BC CnCFhiC, EpJiSEFCE pC eSEF JEFh E DChniSii CJCSDFHniSC, CJEgHFEFCE i
EpJiSEFCE unHF pFHSCeC DChnHJHhiSC pDinSipiEJ nHi, E IEDCFiEJCJHF Su SEJiDciJC
pFCSHnilEDC Bin DiIp. MHEDC ESCeDCE, JE FpnBuJJHF, EeihuF BClVHJDEFCE
ESSCJCFED E FEIuFiJHF, SC BCDCFIin FCuDiJEFCE DChniS E CSHnHIiCi
nEciHnEJC. ReDdCJ, eC IEnidCeD ESciunCE inVCFe E FCVHJuciCi DChniS-
DiincidiSC EeupFE ESSCJCFFii pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS. kn ESCEeDE SHneD
inDCFBCpCnBCncE BinDFC pFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS i FCVHJuciE DChniSH-
DiincidiS.
jFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS Weug HFiSC dHFIX NHES un FHJ BCDCFIinEnD
bn BClVHJDEFCE i inDCneidiSEFCE pFHBuSciCi inBueDFiEJC. ZJ SupFinBC DHEDC
eChICnDCJC pFHSCeuJui, inSJulpnB SCFSCDFiJC dunBEICnDEJC, DCHFCDiSC,
EpJiSEDiVC, CJEgHFEFCE pFHiCSDCJHF, SFCEFCE IHeDFCJHF inBueDFiEJC, bneuiFCE i
JEneEFCE nHiJHF IiBCJC inBueDFiEJC, pFCSuI i iIpJCICnDEFCE nHiJHF IiNJHESC
DChniSC bn CSHnHIiE nEciHnEJ. RFC JHS FCnHVEFCE gElCi DChniSH-IEDCFiEJC E
inBueDFiCi, SFCDC pFHBuSDiViDEDCE IunSii i CdiSiCncEpFHBuSciCi. InVCeDihEciiJC
BCIHneDFCEl S pC pEFSuFeuJ IEi IuJDHF Eni FCBuSCFCE bn ICBiC Su 2L3 E
ShCJDuiCJiJHF pCnDFu dEgFiSEFCE pFHBuSciCi inBueDFiEJC E dHeD EeihuFED Bin
SHnDuJ IeuFiJHF SC cin BC pFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS sK, p.1OKt.
kn SHnBiciiJC DFEnliciCi CSHnHIiCi cFii JE FCJEciiJC BC piEc eiDuEciE e-E
IHBidiSED bnDFuSpDVE. kne BidiSuJDciJC Eu un SEFESDCF pFHVilHFiu. MCnBincE
BC indJuCncEFC E jMz EeupFE niVCJuJui ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC, SC eC
IEnidCeD bn cFiJC HSSiBCnDEJC Su CSHnHIiC BC piEc, pC IeuFE bnEinDFii
cFii nHEeDFC pC SEJCE epFC H piEc SiViJilED, eC VE dESC HgeFVED i JE nHi.
11.2. Direc(iile principale ale progresului tehnico-tiin(ific
iiFCSciiJC pFinSipEJC EJC pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS eunD ICSEnilEFCE
i EuDHIEDilEFCE SHIpJCP E pFHBuSciCi, ShiIilEFCE i CJCSDFidiSEFCE
pFHBuSciCi. UnE Bin BiFCSciiJC SCJC IEi iIpHFDEnDC EJC jMz JE CDEpE ESDuEJ
CeDC mecaniAarea 7i automatiAarea com2le/ a 2roduc.iei.
jFin DCFICnuJ mecaniAare eC eugbncCJChC bn DCICi JiIiDEFCE IunSii
IEnuEJC i bnJHSuiFCE Ci Su dunSciHnEFCE IEiniJHF bn ESCJC BHICnii, unBC
IunSE IEnuEJ eC IEi ICncinC JE un niVCJ FiBiSED WinSJueiV bn HpCFEciuniJC
DChnHJHhiSC, JuSFFiJC EuPiJiEFC, BC DFEnepHFD CDSX.
184
Mecani/area comple0# bneCEIn bnJHSuiFCE SHIpJCP E IunSii
IEnuEJC Su IEini JE DHEDC CDEpCJC pFHSCeuJui DChnHJHhiS & nu nuIEi bn
SEluJ HpCFEciuniJHF BC gEl, Si i EJ SCJHF EuPiJiEFC. MCSEnilEFCE SHIpJCP
SHnDFiguiC bnDF-H IeuFIEi IEFC BCSpD SCE nCSHIpJCP JE inDCFeidiSEFCE
pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC i pCFdCSciHnEFCE pFHBuSciCi. iEF ShiEF i bn SEluJ
ICSEnilFii SHIpJCPC IunSE IEFuEJ, DHDui, nu BieEFC.
YiVCJuJ BC ICSEnilEFC E pFHBuSciCi YiVCJuJ BC ICSEnilEFC E pFHBuSciCi eC CeDiICEl Su ENuDiFuJ BiVCFiJHF
inBiSEDHFi.
4oeXicientul de mecaniAare a 2roduc.iei & IFiIC SC FCdJCSD FEpHFDuJ
BinDFC VHJuIuJ pFHBuSciCi dEgFiSEDC Su ENuDHFuJ IEiniJHF i VHJuIuJ DHDEJ EJ
pFHBuSciCi.
4oeXicientul de mecaniAare a lucrrilor & IFiIC SC FCdJCSD FEpHFDuJ
BinDFC SEnDiDEDCE IunSii WSEJSuJED bn HI-HFC eEu nHFI-HFCX, CPCSuDED bn
IHB ICSEnilED, i euIE ShCJDuiCJiJHF BC IunS pCnDFu dEgFiSEFCE VHJiIuJui
BED BC pFHBuSciC.
4oeXicientul de mecaniAare a muncii & IFiIC SC FCdJCSD FEpHFDuJ
BinDFC nuIFuJ JuSFDHFiJHF HSupEci bn IunSi ICSEnilEDC i nuIFuJ DHDEJ EJ
JuSFDHFiJHF BC JE bnDFCpFinBCFCE, eCSciE BED.
9utomati/area p#roduc$iei & EpJiSEFCE IiNJHESCJHF DChniSC pCnDFu
bnJHSuiFCE SHIpJCD eEu pEFciEJ E pEFDiSipFii HIuJui JE pFHSCeCJC BC
HgcinCFC, DFEnedHFIEFC, DFEneIiDCFC i uDiJilEFC E CnCFhiCi, IEDCFiEJCJHF eEu
indHFIEciCi. QC BieDinh EuDHIEDilEFCE 2ar.ialE SupFinlpnB unCJC HpCFEciuni
i pFHSCeC, i com2le/, SC EuDHIEDilCEl bnDFChuJ SiSJu BC JuSFFi. kn SEluJ
SpnB pFHSCeuJ EuDHIEDilED eC FCEJilCEl dF pEFDiSipEFCE nCIiNJHSiD E
HIuJui, C VHFgE BC EuDHIEDilEFCE com2let E ESCeDui pFHSCe.
YiVCJuJ EuDHIEDilFii YiVCJuJ EuDHIEDilFii eC SEFESDCFilCEl pFin ESCCEi inBiSEDHFi, SE i
niVCJuJ ICSEnilFii. RSCDiE eunD SHCdiSiCnDuJ BC EuDHIEDilEFC E pFHBuSciCi,
SHCdiSiCnDuJ BC EuDHIEDilEFC E JuSFFiJHF i SHCdiSiCnDuJ BC EiDHIEDilEFC E
IunSii. CEJSuJuJ JHF eC dESC bn IHB eiIiJEF, BEF VilCEl nuIEi JuSFFiJC
EuDHIEDilEDC.
MecaniAarea com2le/ E pFHBuSciCi pFCeupunC EuDHIEDilEFCE DuDuFHF
HpCFEciuniJHF BC gEl i EuPiJiEFC. QpFC CPCIpJu, SFCEFCE bn inBueDFiE
SHneDFuSDHEFC BC IEini E unHF eCSDHEFC SHIpJCD EuDHIEDilEDC i BiFiNEFCE
JHF Su ENuDHFuJ IEiniJHF CJCSDFHniSC BC SEJSuJ pCFIiDC epHFiFCE
pFHBuSFiViDcii IunSii eDFunhEFiJHF BC 13 HFi, FCBuSpnB BC 7 HFi nuIFuJ
eDFunhuFiJHF sK, p.1OTt.
RJDC BiFCScii EJC EuDHIEFilFii SHIpJCPC eunDr JiniiJC FHDEDiVC i
SHnVCiCFCJC FHDEDiVC, JiniiJC EuDHIEDilEDC CnDFu pFHBuSciE BC IEe i
bnDFCpFinBCFiJC EuDHIEDilEDC. MHD IEi pC JEFh eC dHJHeCDC DChniSE BC SEJSuJ
pCnDFu EuDHIEDilEFCE pFHBuSciCi bn SCJC IEi BiVCFeC edCFC.
18O
Compiuteri/area & SHneDiDuiC dunBEICnDuJ FCuDiJFii DChniSC E
pFHBuSciCi. kn pFHSCeuJ BClVHJDFii eEJC DChniSE CJCSDFHniS BC SEJSuJ E DFCSuD
SEJCE BC JE IEiniJC uFiEC Su JIpi CJCSDFHniSC, SHIuniSEFCE Su SEFC CFE
pHeigiJ nuIEi bn JiIgE IEiniJHF, ppnJE IEiniJC CJCSDFHniSC IHBCFnC BC
EeDli.
iClVHJDEFCE MZC EFC VJHS bn BHu BiFCScii. jFiIE & SFCEFCE unHF
eieDCIC IuJDipFHSCeuEJC puDCFniSC BC SEJSuJ Su SEpESiDEDCE BC E CdCSDuE lCSi
i euDC BC IiJiHEnC HpFEciuni pC eCSunB. R BHuE & SFCEFCE unHF IiSFH-
MZC SHIpESDC i iCdDinC pC gEl BC IiSFHpFHSCeHEFC. kn SEBDuJ SCJCi BC E
BHuE BiDCScii eC BClVHJD pFHBuSciE BC SHIpiuDCFC pCFeHnEJC, SEFC BCVin un
ineDFuICnD uniVCFeEJ BCHeCgiD BC puDCFniS, SC SHnDFiguiC CeCnciEJ JE epHFiFCE
IunSii inDCJCSDuEJC E epCSiEJiDiJHD BC BiVCFeC pFHdiJuFi. iC ICnciHnED i un
EeCICnCE CJCICnD iIpHFDEnD BC SHIpiuDCFilEFC E pFHBuSciCi, SuI CeDC
EpJiSEFCE pC JEFh E micro2roce6oarelor bneCi, diCSEFC Bin SEFC CeDC HFiCnDED
epFC CPCSuDEFCE unCi eEu E SpDHFVE HpCFEciuni epCSiEJC.
iClVHJDEFCE SHIpHuDCFilFii nCSCeiD CJEgHFEFCE i SFCEFCE nHiJHF
IiNJHESC CJCSDFHniSC BC SEJSuJ. jEFDiSuJEFiDciJC SEFESDCFieDiSC EJC ESCeDHFE
eunDr dHFIEFCE gElCi BC CJCICnDC pCnDFu eShCICJC inDChFEJC
eupFEEhJHICFEDCq EeihuFEFCE pFHBuSDiViDcii BC ppn JE 10 IiJiEFBC
HpCFEciuni pC eCSunBq BiepHnigiJiDEDCE BC inDCJCSD EFDidiSiEJ, SCCE SC CPDinBC
eugeDEnciEJ pHeigiJiDciJC MZC BC pFCJuSFEFC E indHFIEciCiq pHeigiJiDEDCE BC
SHIuniSEFC E HIuJui Su MZC bn JiIgE eE nEDuFEJ pFin eShiIg VCFgEJ eEu
hFEdiS BC indHFIEciC sK, p.1K1t.
kn pFHSCeuJ BC BClVHJDEFC E SHIpiuDCFilFii VHF di SFCEDC re.ele
comunicati@e de calcul i 8aAe de date nEciHnEJC i inDCFnEciHnEJC, eieDCIC
SHeIiSC BC JChDuF pFin eEDCJiD BC nHu hCnCFEciC, SCCE SC VE pCFIiDC BC E
EeihuFE ESSCeuJJE FCeuFeCJC indHFIEciHnEJC.
C-imi/area produc$iei & CeDC H EJD BiFCSciC iIpHFDEnD E jMz, SC
pFCVCBC pCFdCSciHnEFCE pFHBuSciCi Bin SHnDuJ iIpJCICnDFii DChnHJHhiiJHF,
IEDCFiEJCJHF, EFDiSHJCJHF ShiIiSC, bn eSHpuJ inDCneidiSFii i HgcinCFii nHiJHF
DipuFi BC pFHBueC, FiBiSFii SEJiDcii, CdiSiCncCi i SHncinuDuJui IunSii,
EICJiHFFii SHnBiciiJHF BC IunS.
jFinDFC pFinSipEJCJC BiFCScii BC BClVHJDEFC E ShiIilFii pFHBuSciCi pHD di
ICnciHnEDCr iIpJCICnDEFCE nHiJHF IEDCFiEJC BC SHneDFuSciC i ilHJEnci
CJCSDFiSi, CPDinBCFCE uDiJilFii FinCi einDCDiSC i E EFDiSHJCJHF Bin IEeC
pJEeDiSC, FCEJilEFCE unHF pFHSCeC ShiIiSH-nChnHJHhiSC EVEneEDC, CPDinBCFCE
pFHBuSCFii i EpJiSFii uniVCFeEJC E BiVCFeCJHF IEDCFiEJC ShiIiSC Su bneuiFi
epCSiEJC WJESuFi, inhigiDHFi BC SHFHliunC, EBEHeuFi ShiIiSC pCnDFu
IHBidiSEFCE bneuiFiJHF unHF IEDCFiEJC inBueDFiEJC i pCFdCSciHnEFCE
18K
pFHSCeCJHF DChnHJHhiSCX. GiCSEFC Bin ESCeDC BiFCScii CeDC CdiSiCnD bn dCJuJ Ci,
BEF SCJ IEi IEFC CdCSD eC HgcinC BC pC uFIE im2lementrii lor 1n com2le/.
Un EVEnDEN CeCnciEJ EJ pFHSCeCJHF ShiIiSC bJ SHneDiDuiC pHeigiJiDEDCE
ESSCJCFFii SHneiBCFEgiJC E inDCneidiSFii pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC, FCEJilFii
ICFeuJui nCbnDFCFupD EJ pFHSCeuJui DChnHJHhiS, SCCE SC BC JE einC SHneDiDuiC H
pFCIie iIpHFDEnD pCnDFu ICSEnilEFCE i EuDHIEDilEFCE SHIpJCP E
pFHBuSciCi, EBiS i pCnDFu FiBiSEFCE CdiSiCncCi ESCeDCiE.
]ndicatori ai ni@elului de cOimiAare eCFVCeSr pHnBCFCE ICDHBCJHF
ShiIiSC bn DChnHJHhiE BC HgcinCFC E DipuJui BEF BC pFHBuSciCq pHnBCFCE
IEDCFiEJCJHF pHJiICFC bn VEJHEFCE DHDEJ E pFHBuSciCi diniDC CDS.
v BiFCSciC BCHeCgiD BC iIpHFDEnD E jMz, SE gEl E DuDuFHF SCJHFJEJDC
BiFCScii, CeDC electrificarea. ZJCSDFidiSEFCE inBueDFiCi FCpFClinD pFHSCeuJ BC
iIpJCICnDEFC pC eSEF JEFh E CJCSDFiSiDcii SE euFe BC EJiICnDEFC E
EpEFEDuJui BC dHFc EJ pFHBuSciCi, pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC, IiNJHESCJHF BC
BiFiNEFC i SHnDFHJ EeupFE BCeduFFii pFHBuSciCi. ZeDC CdiSiCnD i EpJiSEFCE
DChniSii JEeCF bn pFHSCeCJC DChnHJHhiSC.
iFCpD inBiSEDHFi Ei niVCJuJui BC CJCSDFidiSEFC E pFHBuSciCi eCFVCeSr
coeXicientul de elrctriXicare a 2roduc.iei, SEJSuJED SE FEpHFDuJ BinDFC
SEnDiDEDCE BC CnCFhiC CJCSDFiS SHneuIED i bnDFCEhE SEnDiDEDC BC CnCFhiC
SHeuIED bnDF-un Enq
2onderea energiei electriceE con6umate 1n cadrul 2roce6elor
teOnologice, bn SEnDiDEDCE DHDEJ E CnCFhiCi CJCSDFiSC SHneuIEDCq
con6umul de energie electric al muncii, SEJSuJED SE dEpHFDuJ BinDFC
SEpESiDEDCE DuDuFHF IHDHEFCJHF CJCSDFiSC ineDEJEDC i nuIFuJ IunSiFHDiJHD
WBC dEpD eC pHEDC SEJSuJE SE FEpHFDuJ BinDFC CnCFhiE CJCSDFiS SHneuIED i
DiIpuJ CdCSDiV BC IunS E JuSFDHFiJHFX.
iFCpD gEl E CJCSDFidiSFii eCFVCDC BClVHJDEFCE bn SHnDinuEFC E
CJCSDFHCnCFhCDiSii, heiFCE nHiJHF euFeC BC CnCFhiC CJCSDFiS. kne RCpugJiSE
MHJBHVE bn uJDiIii Eni eC SHndFunD Su pFHgJCIC eCFiHEeC bn BHICniuJ
BClVHJDFii CnCFhCDiSii.
kn EdEF BC CViBCnciCFCE BiFCSciiJHF pFinSipEJC EJC pFHhFCeuJui DChniSH-
DiincidiS eC pFESDiS BC EeCICnCE hFupEFCE ESCeDHF BiFCScii Bup pFiHFiDci.
Direc$iile prioritare ale )Tp bn cFiJC BClVHJDEDC eunD sK, p.1K4tr
electriXicarea economiei na.ionale & EeihuFEFCE DuDuFHF edCFCJHF BC
pFHBuSciC i E ViCcii eHSiEJC Su IiNJHESC FChniSC BC SEJSuJ pCFdHFIEnDC WEDpD
BC IEe & SHIpiuDCFC pCFeHnEJC, SpD i E eupCF-MZC Su FEpiBiDEDCE BC IEi
IEFC BC 10 IiJiEFBC HpCFEciuni pC eCSunB i Su EpJiSEFCE pFinSipiuJui BC
inDCJCSD EFDidiSiEJX, iIpJCICnDEFCE unHF Dipui BC JChDuF pFin eEDCJiD BC
hCnCFEciC nHu CDS.q
187
automatiAarea com2le/ a tuturor ramurilor economiei na.ionale
2e 8aAa electriXicrii lor & iIpJCICnDEFCE unHF eieDCIC dJCPigiJC BC
pFHBuSciC WSHneDpnB Bin uFIDHEFCJC gJHSuFi pFinSipEJCr eDFunh Su punSD
SCnDFEJ BC BiFiNEFC eEu EE nuIiDuJ SCnDFu BC pFCJuSFEFC, MZC, eShCIC-
IiSFHpFHSCeHEFC, eieDCIC BC pHgHci inBueDFuEJi i DChnHJHhiC pFinSipiEJ
nHuXq Jinii-SHnVCiCFC FHDHEFC, eieDCIC BC pFHiCSDEFC EuDHIEDilED, IiNJHESC
EuDHIEDilEDC BC bnSFSEFC-BCeSFSEFCq
deA@2ltarea accelerat a energeticii atomiceE HFiCnDED nu nuIEi
epFC SHneDFuSciE BC SCnDFEJC EDHIiSC nHi Su FCESDHEFC gElEDC pC IiSEFCE
ESSCJCFED E nCuDFHniJHF, Si i epFC SHneDFuSciE unHF ineDEJEcii EDHIiSC Su
DCIpCFEDuFi bnEJDC CnCFhH-DChnHJHhiSC Su BCeDinEciC IuJDipJq
crearea 7i im2lementarea unor noi materiale, Su bneuiFi i CdCSDC
SEJiDEDiV nHi WFClieDCnDC JE SHFHliunC i FEBiEciC, DCIpCFEDuFi bnEJDC i uluF,
eupFESHnBuSDigiJC CDS.q
1n6u7irea unor teOnologii 2rinci2ial noi - Dip ICIgFEn, JEeCF
WpCnDFu pFCJuSFEFC BinEIiS i DCFIiSq euBEFC, DiCFC i SFHiFCX, pJEeI,
VESuuI, BCDHnEnD i EJDC DipuFi BC DChnHJHhiiq
deA@oltarea accelerat a 8ioteOnologiei, SC BCeShiBC SEJCE epHFiFii
FEBiSEJC E FCeuFeCJHF EJiICnDEFC i BC IEDCFiC pFiI, SC SHnDFiguiC JE SFCEFCE
pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC dF BCCuFi CDS.
11.3.Eficien(a progresului tehnico-tiin(ific
jFin eficien$a )Tp eC eugbncCJChC SHFEpHFDuJ BinDFC CdCSD i ShCJDuiCJiJC
pCnDFu HgcinCFCE Jui. ZdiSiCncE CeDC IFiICE FCJEDiV, SEJSuJED bn pFci BC
uniDEDC eEu bn pFHSCnDC i SEFC SEFESDCFilCEl FCluJDEDCJC ShCJDuiCJiJHF.
CFiDCFiuJ CdiSiCncCi CeDC IEPiIilEFCE CdCSDuJui bn SEluJ ShCJDuiCJiJHF BEDC
eEu WIEi EBCeCEX IiniIilEFCE ShCJDuiCJiJHF pCnDFu EDinhCFCE CdCSDuJui BED.
Drept efect al )Tp CeDC SHneiBCFED FCluJDEDuJ ESDiViDcii DChniSH-
DiincidiSC, SEFC bn DCHFiE CdiSiCncCi eC iJCnDidiS Su VHJuIuJ diliS EJ
pFHBueuJui nCD Wbn EneEIgJu pC CSHnHIiE nEciHnEJ CJ bn dHFI VEJHFiS
SHFCepunBC VCniDuJui nEciHnEJX. LE nuVCJ BC FEIuF i bnDFCpFinBCFC BFCpF
CdCSD eC SHneiBCF pFHBuSciE nCD WESCeD inBiSC SEpD H DHD IEi JEFh
FeppnBiFC bn pFESDiSE CSHnHIiSX, eEH H pEFDC E pFHBuSciCi nCDC & pFHdiDuJ.
AinCbncCJCe, CdCSDuJ eC HgcinC i BC JE FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF & BC IunS
ViC, E pFCcuJui BC SHeD, FCeuFeCJHF IEDCFiEJC, inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i
IiNJHESCJHF SiFSuJEnDC, SC BuS JE SFCDCFCE pFHBueuJui nCD WE ESuIuJFiJHF,
VCniDuJui nEciHnEJ, pFHdiDuJuiX.
188
kn uJDiIuJ DiIp un CJCICnD HFihinEJ EJ CdCSDuJui eC SHneiBCF i
FCBuSCFCE piCFBCFiJHF CSHnHIiSC, gunHEF, BC pC uFIE pHJuFii ICBiuJui
EIgiEnD, BES ESCEeDE BuSC JE SFCDCFCE VCniDuJui nEciHnEJ.
kn dunSciC BC niVCJuJ JE SEFC eC dESC CeDiIEFCE VHJuIuJui CdCSDuJui
i ShCJDuiCJiJHF bn SEul, pFCSuI i BC BCeDinEciE CeDiIFii eC BieDinh SpDCVE
DipuFi BC CdiSiCnc sVCli K, p.1KK-1K7t.
EXicien.a ?HZ 2entru economia na.ional SEFESDCFilCEl FEpHFDuJ
BinDFC CdCSD i ShCJDuiCJi bn EneEIgJi pC CSHnHIiE nEciHnEJ % bn inBiSEDHFii
ESSCpDEci pCnDFu SEFESDCFilEFCE dunSciHnFii Ci. RSCeD Dip BC CdiSiCnc VilCEl
FCluJDEDCJC nu EJC unui HgiCSD SHnSFCD bn JiIiDCJC eEJC CSHnHIiSC, Si EJC
bnDFChii CSHnHIii nEciHnEJC. ZdCSDuJ pCnDFu CSHnHIiE nEciHnEJ FCpFClinD
euIE SFCDCFii pFHBuSciCi nCDC WE pFHdiDuJuiX bn DHEDC FEIuFiJC ci
bnDFCpFinBCFiJC, iEF ShCJDuiCJiJC CSHnHIiCi nEciHnEJC & euIE ShCJDuiCJiJHF
pFHpFii EJC DuDuFHF FEIuFiJHF i bnDFCpFiBCFiJHF EeHSiEDC.
EXicien.a autoge6tionar a ?HZ SEFESDCFilCEl FCluJDEDCJC
ShCJDuiCJiJHF bn EneEIgJu pC FEIuF, EeHSiEciC, bnDFCpFinBCFC i eC SEJSuJCEl
bn gElE inBiSEDHFiJHF, ESSCpDEci pCnDFu CeDiIEFCE ESDiViDcii JHFq pFin CdCSD eC
eugbncCJChC pFHdiDuJ eEu H pEFDC E pFHBuSciCi, iEF pFin ShCJDuiCJi & VEJHEFCE
dHnBuFiJHF BC pFHBuSciC eEu pFCcuJ BC SHeD. CCJ IEi FeppnBiD inBiSEDHF EJ
CdiSiCncCi EuDHhCeDiHnEFC CeDC renta8ilitatea 2roduc.iei.
EXicien.a com2let a ?HZ WEDpD bn EneEIgJu pC CSHnHIiE nEciHnEJ,
SpD i EuDHhCeDiHnEFX FCdJCSD FEpHFDuJ BinDFC CdCSDuJ BCpJin EJ ESDiViDcii
EuDHhCeDiHnEFC i eHSiEJC, gunHEF, bnDFChuJ VHJuI EJ VCniDuJui nEciHnEJ eEu
EJ pFHdiDuJui, i euIE DHDEJ E ShCJDuiCJiJHF SC Eu hCnCFED ESCeD CdCSD WEDbD Bin
pCFiHEBCJC pFCSCBCnDCC, SpD i Bin pCFiHEBE BC FCdCFincX.
EXicien.a de cre7tere a ?HZ eC SEFESDCFilCEl pFin FEpHFDuJ BinDFC
SFCDCFCE CdCSDuJui bn pCFiHEBE BC FCdCFinc i SFCDCFCE ShCJDuiCJiJHF SC Eu
hCnCFED ESCeD CdCSD.
EXicien.a com2arati@ a ?HZ FCpFClinD un SEl pEFDiSuJEF EJ
CdiSiCncCi BC SFCDCFC, EDunSi SpnB BFCpD gEl pCnDFu SEJSuJuJ CdCSDuJui i
ShCJDuiCJiJHF eC iEu nu inBiSii ESDiViDcii pFCSCBCnDC, Si unE BinDFC VEFiEnDCJC
SHIpEFEDiVC. kn SEJiDEDC BC CdCSD EiSi eCJ IEi EBCeCE eC pFClinD SFCDCFCE
pFHdiDuJui Bin SHnDuJ FCBuSCFii pFCcuJui BC SHeD JE FCEJilEFCE unCi VEFiEnDC bn
SHIpEFEciC Su EJDE WeEu BidCFCncE pFCcuJui BC SHeDX, iEF bn SEJiDEDC BC
ShCJDuiCJi & EJHSEciiJC eupJiICnDEFC BC SEpiDEJ. CC EeihuF FCBuSCFCE pFCcuJui
BC SHeD bn SEluJ VEFiEnDCi IEi gunC.
ZdiSiCncE SHIpEFEDiV pCFIiDC E eC NuBCSE BCepFC EVEnDENCJC EnuIiDHF
VEFiEnDC BC pCFdCSciHnEFC E pFHBuSciCi i BC E H EJChC pC SCE IEi gun BinDFC
CJC, nC pFCBCDCFIinpnB BCSiliE dinEJ pFiVinB FEciHnEJiDEDCE FCEJilFii
18T
ESCeDCiE. RSCEeD BCSiliC pHEDC di EBHpDED nuIEi Bup SEJSuJEFCE CdiSiCncCi
EgeHJuDC i SHIpEFEFCE Ci Su SCE nHFIEDiV.
EXicien.a a86olut a ?HZ SEFESDCFilCEl FEpHFDuJ BinDFC CdCSDuJ dinEJ
EJ CSHnHIiCi nEciHnEJC eEu EuDHhCeDiHnEF i ShCJDuiCJiJC pCnDFu FCEJilEFCE
VEFiEnDCi eCJCSDEDC Bup SFiDCFiiJC CdiSiCncCi SHIpEFEDiVC IEPiIEJC eEu
IiniIuJ ShCJDuiCJiJHF FCSEJSuJEDC bn uniDci SHnVCnciHnEJC. CEJSuJuJ
CdiSiCncCi EgeHJuDC bnShCiC bnDFChuJ SiSJu BC eCJCSDEFC E SCJCi IEi CdiSiCnDC
VEFiEnDC BC BClVHJDEFC CSHnHIiS.
ZdiSiCncE EgeHJuD, epFC BCHeCgiFC BC SCE SHIpEFEDiV eC SEJSuJCEl
bnDHDBCEunE SHndHFI inBiSiJHF BC dESDH eEu pFCSHnilEci BC FCEJilEFC E
VEFiEnDCi dF FCSEJDuJEFCE JHF bn uniDci SHnVCnciHnEJC.
InBidCFCnD BC DipuJ CdiSiCncCi BCDCFIinEDC WE CSHnHIiCi nEciHnEJC,
EuDHhCeDiHnEFC, E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC, DChniSii nHi CDS.X CPieD un einhuF
IHB BC SEJSuJ, SC inSJuBCr
eDEgiJiFCE BEDCJHF iniciEJC pCnDFu SEJSuJ WpFiVinB DHEDC DipiFiJC BC
ShCJDuiCJi i DHEDC CJCICnDCJC CdCSDuJuiX JE BiCSEFC VEFiEnDq
EBuSCFCE VEFiEnDCJHF JE DipuJ SHIpEFEgiJq
BCDCFIinEFCE SCJCi IEi CdiSiCnDC VEFiEnDC Bup SFiDCFiuJ IiniIuJui BC
ShCJDuiCJi FCSEJSuJEDC bn uniDci SHnVCnciHnEJC eEu EJ CdiSiCncCi SHIpEFEDiVC
IEPiIEJCq
CeDiIEFCE VEFiEnDCi eCJCSDEDC bn dunSciC BC inBiSii, eDEgiJici bn punSDuJ
bnDpi WEBiS dF SHFCSDEFC SHFCepunlDHF SHIpEFEgiJiDcii Su EJDC VEFiEnDCX.
iup inBiSEDHFuJ CdiSiCncCi EgeHJuDC. iES ESCeE C IEi IEFC eEu ChEJ Su
CdiSiCncE nHFIEDiV, EpHi eC FCSHIEnB pCnDFu FCEJilEFC, bn SEl SHnDFEF CeDC
nCSCeEF e diC FCVluDC VEFiEnDCJC DHEDC VEFiEnDCJC pFHpueC We diC heiDC
FClCFVC pCnDFu epHFiFCE CdiSiCncCi JHF, e eC EBEuhC VEFiEnDC nHi CDS.X.
CCFincCJC BC EBuSCFC E VEFiEnDCJHF JE IHBuJ SHIpEFEgiJ eunD BCeDuJ BC
SunHeSuDC Bin FCSHIEnBFiJC ICDHBiSiJHF-Dip. RiSi CeDC nCSCeEF BC ICnciHnED
EepCSDuJ IEi SunHeSuD EJ pFHgJCICi & eCneuJ FCEJ EJ nHiJHF IHBidiSFi EJC
VEFiEnDCJHFBup EBuSCFCE JHF JE IHBuJ SHIpEFEDiV. RSCEeD SHIpEFEciC
WBup VHJuI, nHICnSJEDHFuJ pFHBuSciCi CDS.X nu DFCguiC e Eig un SEFESDCF
dHFIEJ, Si e eC gElClC pC Si DChniS pHeigiJC BC EDinhCFC E ESCJHFEi
FCluJDEDC bn diCSEFC VEFiEnD. ReDdCJ, ChEJEFCE VEFiEnDCJHF Bup VHJuIuJ
pFHBuSciCi nu eC pHEDC FCBuSC BHEF JE IHBidiSEFCE ShCJDuiCJiJHF SHnVCnciHnEJ
SHneDEnDC SHndHFI VEFiEnDCi Su SCJ IEi IiS VHJuI BC pFHBuSciCq CeDC
nCSCeEF e eC bncCJCEh SJEF Bin SHnDuJ SFui dESDHF VE di HgcinuD IENHFEFCE
VHJuIuJui BC pFHBuSciC dEgFiSED WBin SHnDuJ CPDinBCFii bnDFCpFinBCFii bn
dunSciunC pFin SHneDFuSciE unHF nHi SEpESiDci, EJ EJ eupFEeHJiSiDFii
SEpESiDciJHF CPieDCnDC, SHneDFuSciCi eEu CPDinBCFii unCi EJDC bnDFCpFinBCFi,
iIpHFDuJui BC pFHBueC CDS.X, i e eC cin SHnD BC IHBidiSEFCE ShCJDuiCJiJHF bn
1T0
dunSciC BC BHICniuJ ESSCpDED pCnDFu EBuSCFCE VEFiEnDCi JE IHBuJ
SHIpEFEgiJ.
AElE ICDHBiS pCnDFu EBuSCFCE VEFiEnDCJHF JE modul com2ara8il CeDC
EpJiSEFCE pFESDiS E pFinSipiuJui ShCJDuiCJiJHF EJDCFnEDiVC. CC SHneD bn
EBuSCFCE diCSFCi VEFiEnDCJE IHBuJ SHIpEFEgiJ bn pDiIuJ FpnB bn dunSciC BC
HgiSDiVuJ dinEJ, EBiS JucnB bn SHneiBCFEciC CdCSDCJC JHSEJC bn DHDEJiDEDC. kn
ESCeD SEl diCSEFC VEFiEnD eC VE SEFESDCFilE pFin ShCJDuiCJi BidCFiDC pCnDFu
EDinhCFCE unui CdCSD ChEJ WSu ShCJDuiCJi EJDCFnEDiVCX. GiFCDC, euIE ESCeDHF
CdCSDC i IDiICE diCSFuiE BinDFC CJC DFCguiC e diC nu IEPiIEJC, Si
CSHnHIiS dunBEICnDEDC. QpFC CPCIpJu, pFHBuSciE DFCguiC dEgFiSED bn
JiIiDCJC EeHFDiICnDuJui i nHICnSJEDHFuJui pFCVluDC bn pJEn, CdCSDuJ
CSHJHhiS & bn BiEpElHnuJ SHnSCnDFFiJHF i BCVCFeFiJHF IEPiIEJ EBIieigiJC
CPieDCnDC.
Un IHICnD iIpHFDEnD JE BCDCFIinEFCE CdiSiCncCi CSHnHIiSC bJ
SHneDiDuiC BC EeCICnCE luarea 1n con6iderare a Xactorului tim2ului.
iiVCFeCJC VEFiEnDC BC pCFdCSciHnEFC E pFHBuSciCi eC pHD BCHeCgi EDpD SE
BuFED E FCEJilFii JHF, SpD i Bup SEFESDCFuJ BieDFiguiFii ShCJDuiCJiJHF i
HgcinCFCE FCluJDEDCJHF. RSCEeDE bnEinDCEl eEFSinE BC CViBCnc E inChEJiDcii
ShCJDuiCJiJHF bn inDCFVEJC BidCFiDC BC DiIp JE BCDCFIinEFCE CdiSiCncCi
CSHnHIiCi nEciHnEJC.
CHndHFI RCSHIEnBFiJHF ICDHBiSC bn VihHEFC, indicele eXectului
economic la roate eta2ele de realiAare a acti@it.ii legate de ?HZ eC
eDEgiJCDC SE FEpHFD EJ CeDiIFii VEJHFiSC E FCluJDEDCJHF dEc BC CeDiIEFCE
VEJHFiS E ShCJDuiCJiJHF hJHgEJC BC FCeuFeC bn bnDFCEhE pCFiHEB BC FCEJilEFC E
iIpJCICnDFii jMz. ZdCSDuJ CSHnHIiS EJ ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC E
jMz eC SEJSuJCEl SHndHFI SHnBiciiJHF BC uDiJilEFC E pFHBuSciCi bn pCFiHEBE
BC FCdCFinc. Unii EuDHFi FCSHIEnB e diC dHJHeiDC iFIDHEFCJC ICDHBC BC
SEJSuJEFC E CdHSHCncCi ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC E jMz sVCli K, p.171-
17Ot.
EXectul economic 6umar 2e anii 2erioadei de reXerin. eC
SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
E
t
C R
t
E ^
t
" W11.1X
unBC Z
D
& CdCSDuJ CSHnHIiS EJ ESDiViFciJHF BC iIpJCICnDEFC E jMz bn
pCFiHEBE BC FCdCFincq
R
D
& CeDiIEFCE VEJHFiS E FCluJDEDCJHF ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC
E jMz bn pCFiHEBE BC FCdCFincq
x
D
& CeDiIEFCE VEJHFiS E ShCJDuiCJiJHF pCnDFu ESDiViDciJC BC
iIpJCICnDEFC E jMz bn pCFiHEBE BC FCdCFinc.
LE SEJSuJEFCE CdCSDuJui CSHnHIiS, bn IHB HgJihEDHFiu, ShCJDuiCJiJC
nCeiIuJDEnC i FCluJDEDCJC eC EBuS JE H VEFiEnD uniS BC DiIp pCnDFu DHEDC
1T1
VEFiEnDCJC ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC E jMz bn pCFiHEBE BC FCdCFinc &
EnuJ BC FCdCFinc t
r
, bn SEJiDEDC BC uniDEDC BC DiIp BC HgiSCi eC iE, Bin DHEDC
VEFiEnDCJC CPEIinEDC, EnuJ SEJCnBEFieDiS SCJ IEi EpFHpiED, pFCSCBCnD
pCFiHEBCi BC JEneEFC E pFHBueuJui FCepCSDiS eEu uDiJilEFC bn pFHBuSciC E nHii
DChnHJHhii, nHiJHF ICDHBC BC HFhEnilEFC E IunSii i EBIinieDFEciCi.
RBuSCFCE bn SHFCepinBCFC Su EnuJ BC FCdCFinc E ShCJDuiCJiJHF nCeiIuJDEnC i
FCluJDEDCJHF Bin DHci Enii pCFiHEBCi BC FCEJilEFC E ESDiViDciJHF eC CdCSDuCEl
pFin bnIuJciFCE IFiIii JHF Bin diCSEFC En Su SHCdiSiCnDuJ BC SHHFBHnEFC
D
.
E6timarea @aloric a reAultatelor din 2erioada de reXerin. eC
CdCSDuCEl bn IHeuJ uFIDHFr
T
f
R
t


R
t

t
, W11.2X
t t
.
unBC R
D
& CeDiIEFCE VEJHFiS E FCluJDEDCJHF ESDiViDciJHF BC
iIpJCICnDEFC E jMz bn EnuJ t Bin pCFiHEBE BC FCdCFincq
t
_
% t
X
& EnuJ BC bnSCpuD i EnuJ dinEJ Bin pCFiHEBE BC FCdCFinc.
E6timarea @aloric a reAultatelor eC BCDCFIin SE euIE pCluJDEDCJHF
pFinSipEJC R
G
t
i FCluJDEDCJHF bneHciDHEFC R
(
t
.
ZeFiIEFCE VEJHFiS E FCluJDEDCJHF pFinSipEJC EJC ESDiViDciJHF eC
SEJSuJCElr
'X bn SEluJ nHiJHF HgiCSDC EJC IunSiir
R
L
t
I
t
)
t
, W11.3X
q
t
unBC |
t
& VHJuIuJ BC EpJiSEFC E nHiJHF HgiCSDC EJC IunSii bn EnuJ tq
}
t
& SHneuIuJ BC HgiCSDC EJC IunSii JE uniDEDCE BC pFHBSciC dEgFiSED
Su uDiJilEFCE ESCeDHFE bn EnuJ tq
?
t
& pFCcuJ uniDcii BC pFHBuSciC WcinpnBu-eC SHnD BC CdiSiCncE
EpJiSFiiX, dEgFiSED Su uDiJilEFCE nHuJui HgiCSD EJ IunSii bn EnuJ tq
8X bn SEluJ IiNJHESCJHF BC IunS BC dHJHeinc bnFCJunhEDr
R
L
t
)
t
. I
t
. r
t
, W11.4X
unBC ?
t
& pFCcuJ uniDcii BC pFHBuSciC WcinpnBu-eC SHnD BC CdiSiCncE
EpJiSFiiX, dEgFiSED Su uDiJilEFCE nHuJui HgiCSD EJ IunSii bn EnuJ tq
|
t
& VHJuIuJ BC EpJiSEFC E nHiJHF HgiCSDC EJC IunSii bn EnuJ tq
y
t
&pFHBuSDiViDEDCE IiNJHESCJHF BC IunS bn EnuJ t.
ReAultatele 6ociale 7i econogice ale realiArii acti@it.ilor de
im2lementare a ?HZ eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
n
R
L
t
R
+t
I
+t
" W11.OX
h 1
1T2
unBC R
G
t
& CeDiIEFCE VEJHFiS E FCluJDEDCJHF eHSiEJC i CSHJHhiSC EJC
FCEJilFii ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC E jMz bn EnuJ t din 2erioada de
reXerin.q
R
ht
& IFiICE FCluJDEDuJui EpEFDC Wbn CPpFCeiC nEDuFEJX, cinpnBu-eC
SHnD BC EIpJHEFCE iIpJCICnDFii Jui bn EnuJ tq
|
ht
& CeDiIEFCE VEJHFiS E unCi uniDci BC FCluJDED bn EnuJ tq
n & nuIFuJ BC inBiSEDHFi JuEci bn SEJSuJ JE BCDCFIinEFCE iIpESDuJui
ESDiViDcii FCepCSDiVC EeupFE ICBiuJui EIgiEnD i edCFCi eHSiEJC.
4Oeltuielile 2entru realiAarea acri@it.ilor de im2lementare a ?HZ bn
pCFiHEBE BC FCdCFinc HnSJuB ShCJDuiCJiJC JE pFHBuSCFCE H JE uDiJilEFCE
pFHBuSciCir
s
1
C s
J
1
E s
Q
1
" W11.KX
unBC ~

,
& ShCJDuiCJiJC pCnDFu dEgFiSEFCE pFHBuSciCi bn pCFiHEBE BC
FCdCFincq
~

,
r ShCJDuiCJiJC pCnDFu uDiJilEFCE pFHBuSciCi WdF ShCJDuiCJiJC pCnDFu
pFHSuFEFCE pFHBuSciCi bneCiX bn pCFiHEBE BC FCdCFinc.
jCnDFu ESDiViDciJC BC iIpJCICnDEFC E jMz, SC eC SEFESDCFilCEl pFin
stabilitatea inBiSiJHF DChnHSH-CSHnHIiSi WVHJuIuJ BC pFHBuSciC, SEJiDEDCE,
ShCJDuiCJiJC i FCluJDEDCJCX bn Enii Bin pCFiHEBE BC FCdCFinc, calculul
eXectului economic eC CdCSDuCEl Bup dHFIuJEr
k
1
]
r
E s
r
, W11.7X
R
p +
E
n
unBC V
/
& CeDiIEFCE VEJHFiS SHneDEnD E ESDiViDciJHF BC HIpJCICnDEFC
E jMz bn Enii Bin pCFiHEBE BC FCdCFinc, SC inSJuBC FCluJDEDCJC BC gEl i
EuPiJiEFCq
~
/
& %$'+ ( /*'$ )'5,/ ()%*' ',)', '
)'.%'1%@ $)()%+,%! \]4r
s
r
H + (R
p +
E
n
) K , W11.8X
unBC k & ShCJDuiCJiJC EnuEJC SuFCnDC bn pFHSCeuJ uDiJilFii pFHBuSciCi
WdF BCdEJSFiJC BC EIHFDilEFC pCnDFu FCnHVEFCXq
R
p
& nHFIE BC FCnHVEFC E dHnBuFiJHF diPC bn pDHSCeuJ BC uDiJilEFC E
pFHBuSciCi, eC eDEgiJCDC cinpnBu-eC SHnD BC dESDHFuJ DiIpuJuiq
E
n
& nHFIEDiVuJ BC FCSEJSuJEFC E ShCJDuiCJiJHF nCeiIuJDEnC i
FCluJDEDCJHF, nuICFiS ChEJ Su nHFIEDiVuJ BC CdiSiCnc E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC
WE
n
0,1Xq
U & ShCJDuiCJiJC BC H einhuF BED JE uDiJilEFCE pFHBuSciCi Wbn SEluJ
BieDFiguciCi JHF bn FiIp CJC eC FCSEJSuJCEl SHFCepunlDHF dESDHFuJui BC DiIp
bn FpHFD Su EnuJ BC FCdCFincX.
CHnSHIiDCnD SEJSuJuJ Bup dHFIuJE W11.7X pHEDC di CdCSDuED bn SEluJ,
SpnB JE eDEBiuJ eDuBiuJui BC dClEgiJiDEDC bnS nu C SunHeSuD BinEIiSE
1T3
FCluJDEDCJHF i ShCJDuiCJiJHF JE FCEJilEFCE ESDiViDcii BEDC. CEJSuJCJCJC Bup
dHFIuJE W11.8X pHD di dHJHeiDC pCnDFu SHIpEFEFCE VEFiEnDCJHF Su SHnBiciE S
JE ESCeDCE SHinSiBC DiIpuJ BC bnSCpCFC E pFHBuSCFii, bn SEl SHnDFEF CeDC
nCSCeEF e eC EpCJClC JE dHFIuJE W11.1X.
ZPieD i H ICDHBiS IEi eiIpJ BC BCDCFIinEFC E BiVCFiJHF inBiSEDHFi
Ei CdiSiCncCi ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC E jMzr CdCSDuJ CSHnHIiS EnuEJ BC
JE iIpJCICnDEFCE DChniSii nHiq E epHFiFii pFHBuSDiViDcii IunSiiq FCBuSCFCE
ShCJDuiCJiJHF IEDCFiEJC CDS. sVCli 3, p.47-O2q 4, p. 2O-2Tt.
QpFC CPCIpJu, CdCSDuJ CSHnHIiS EnuEJ BC JE IeuFiJC BC iIpJCICnDEFC
E DChniSii nHi, DChnHJHhiCi EVEneEDC, nHiJHF ICDHBC BC HFhEnilEFC E IunSii
CDS pHEDC Bi SEJSuJED Bup dHFIuJEr
3r (C + En . K) - (Cn + En . Kn)] . Qn; W11.TX
unBC :/ & CdCSDuEJ CSHnHIiS EnuEJ, bn uniDci IHnCDEFC Wu.I.Xq
_8, _ & pFCcuJ BC SHeD EJ uniDcii BC pFHBuSciC WJuSFFi, eCFViSiiX
SHndHFI pJEnuJui BC gueinCee i nHii VEFiEnDC W u.I.Xq
U8, U & inVCeDiciiJC SEpiDEJC epCSidiSC WSEJSuJEDC JE uniDEDCE BC
pFHBuSciCX SHndHFI pJEnuJui BC gueinCee i nHii VEFiEnDC W u.I.Xq
& SHCdiSiCnDuJ nHFIEDiV EJ CdiSiCncCi inVCeDiciiJHF SEpiDEJCq
& VHJuIuJ BC EpJiSEFC E FCluJDEDCJHF SCFSCDFiJHF DiincidiSC WnHiJHF
CJEgHFFi, DChniSii nHi, DChnHJHhiCi EVEneEDC, inHVEciiJHF, pFHpunCFiJHF BC
FEciHnEJilEFCX bn EnuJ BC FCdCFinc, SEJSuJEF bn uniDci nEDuFEJC.
kne DFCguiC ICnciHnED dEpDuJ S bn pCFiHEBE BC DFEnliciC JE FCJEciiJC BC
piEc, Bin SEulE SFilCi CSHnHIiSC, JE IENHFiDEDCE bnDFCpFinBCFiJHF Bin
FCpugJiS eC dESC HgeCFVED H DCnBinc BC BiIinuEFC E inBiSiJHF pDiVinB
SFCEFCE i bneuiFCE DChniSii nHir e-E FCBue nuIFuJ BC IHeDFC inBueDFiEJC,
pHnBCFCE nHiJHF pFHBueC bn VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi-IEFd CDS. jCnDFu
BCpiFCE ESCeDHF DCnBincC nChEDiVC eC bnEinDCEl eEFSinE BC E eC EBHpDE
IeuFH CPDFEHFBinEFC, HFiCnDEDC epFC FCeDEgiJiFii VHJuIuJui EnDCFiHF BC
pFHBuSciC, FiBiSEFCE hFEBuJui Ci BC CdiSiCnc pC gElE ESDiViDcii BC
iIpJCICnDEFC E jMz.
kn SEBFuJ CSHnHIiCi SiViJilEDC, unBC JipeCDC BCdiSiDuJ BC IFduFi i
pFCcuFiJC JE ESCeDC IFduFi eC FChJCICnDCEl BHEF pFin ICSEnieIuJ SCFCFii i
HdCFDCi, uniSE pHeigiJiDEDC BC epHFiFC E pFHdiDuJui CeDC FCBuSCFCE pFCcuJui BC
SHeD EJ IFduFiJHF i eCFViSiiJHF. YCSCeiDEDCE BC E FCBuSC pFCcuJ BC SHeD
iIpunC bnDFCpFinBCFiJC e bneuCEeS i e iIpJCICnDClC IiNJHESC DChniSC
nHi i DChnHJHhii EVEneEDC, e pJEnidiSC i e FCEJilClC IeuFi BC CSHnHIieiFC
E IEDCFiCi pFiIC, IEDCFiEJCJHF, SHIgueDigiJuJui i CnCFhiCi, H IEi CdiSiCnD
uDiJilEFC E IEiniJHF, uDiJENuJui, epEciuJui BC pFHBuSciC, SFCDCFCE
pFHBuSDiViDcii IunSii.
1T4
Concluzii
4. jFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS & CeDC pFHSCeuJ BClVHJDFii nCbnDFCFupDC E
DiincCi, DChniSii, DChnHJHhiiJHF, pCFdCSciHnFii HgiCSDCJHF IunSii,
dHFICJHF i ICDHBCJHF BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i IunSii.
O. LE H EnuIiD CDEp, SE uFIEFC E DFEnedHFIFiJHF FEBiSEJC, pFinnSipiEJC
bn edCFE dHFcCJHF BC pFHBuSciC EpEFC eiDuEciE FCVHJuciHnED. RSCEeD
dHFI BC BClVHJDEFC DChniSH-DiincidiS eC nuICDC FCVHJuciC DChniSH-
DiincidiS.
K. jFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS bn HFiSC dHFI E eE WEFpD CVHJuciHnEF, SpD i
FCVHJuciHnEFX NHES un FHJ BCDCFIinEnD bn BClVHJDEFCE i inDCneidiSEFCE
pFHBuSciCi inBueDFiEJC.
7. iiFCSciiJC pFinSipEJC EJC pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS eunD ICSEnilEFCE
i EuDHIEDilEFCE SHIpJCP, ShiIilEFCE i CJCSDFidiSEFCE pFHBuSciCi.
MHEDC inDCFESciHnCEl i eunD inDCFinBCpCnBCnDC.
8. ZdCSDuJ CSHnHIiS EJ jMz CeDC FCluJDEDuJ ESDiViDcii DChniSH-DiincidiSC. ZJ
eC IEnidCeD eug dHFIE EBEHeuJui BC pFHBuSciC, FCBuSCFii ShCJDuiCJiJHF
BC pFHBuSciC, pFCSuI i eug dHFI BC FCBuSCFC E piCFBCFiJHF CSHnHIiSC,
gunHEF, BC pC uFIE pHJuFii ICBiuJui EIgiEnD.
T. ZdCSDuJ CSHnHIiS eC FCdJCSD bn FEpHFD Su ShCJDuiCJiJC. CHnSHIiDCnD bn
SEJiDEDC BC CdCSD, BC FChuJ, eC pFClinD SFCDCFCE pFHdiDuJui Bin SHnDuJ
FCBuSCFii pFCcuJui BC SHeD EJ pFHBuSciCi, HEF bn SEJiDEDC BC ShCJDuiCJi &
inVCeDiciiJC SEpiDEJC eupJiICnDEFC, SC EeihuF FCBuSCFCE pFCcuJui BC SHeD
pCnDFu VEFiEnDE SCE IEi FCuiD.
10. RCluJDEDCJC eHSiEJC i CSHJHhiSC EJC ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC E jMz
eC eDEgiJCeS bn dunSciC BC hFEBuJ BCViCFii inBiSiJHF eHSiEJi i CSHJihiSi BC
JE nHFIEDiVCJC bn VihHEFC, pFCSuI i bn dunSciC BC EIpJHEFCE ESciunii JHF
EeupFE ICBiuJui EIgiEnD i edCFCi eHSiEJC.
11. kn pCFiHEBE BC dHFIEFC E E CSHnHIiCi BC piEc JE iIpJCICnDEFCE jMz
SHnDFiguiC BClVHJDEFCE SHnSuFCncCi JHiEJC, CdCSDuEFCE IeuFiJHF
EnDiIHnHpHJ, IHBidiSEFCE dHFICi BC pFHpFiCDEDC bn BiFCSciE BCCDEDiDilFii
i pFiVEDilFii.
Subiecte de autoevaluare
1. kn SC SHneD CeCncE pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiSo
1TO
2. jHVCeDici BCepFC FHJuJ jMz bn BClVHJDEFCE inDCneidiSFii pFHBuSciCi.
3. YuIici BiFCSciiJC pFinSipEJC EJC jMz i BCeduFEci SHncinuDuJ JHF.
4. CuI eC BCDCFIin CdiSiCncE CSHnHIiS E ESDiViDciJHF BC iIpJCICnDEFC E
jMzo
O. CEFC eunD pFHgJCICJC SC cin BC ESSCJCFEFCE jMz bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi
BC piEc i SEFC eunD SiJC JHF BC eHJuciHnEFCo
Bibliografie
1. jCDFu RHSE. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
2. `<#' 4.>. ]3%5#%! ()/) % "00#,%,6 ! ,3%#%.
U%<%"-, 1T7T. & 10K.
3. `<#' 4.>. `)2 %,%0%#'1%% (%=! ()$2<.,%.
U%<%"-, 1T84. & 124.
4. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
O. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>,
1TTK, & KK7 .
K. y( kE V)!K= I. :#$%#' 0%)$2r ?58%#. 4). *',#/. &
[.r ;2<'+ <#.', 1TT4. & 272 .
7. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480.
8. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
T. vpFCi IHn & ZSHnHIiE diFICi. ZBiDuFE LUu LIARIQ, AFEHV, 1TT4. &13Op.
10. REciu-QuSiu IHn, jJuIg IHn .E. & ZSHnHIiE FEIuFiJHF. mHJuIuJ II, AuSuFCDi,
1TTO. & 1T1p.
11. CHDEF }hCHFhhC & ZVEJuEFCE bnDFCpFinBCFii. MCDHBC i DChniSi. ZBiDuFE ZCCZ
Q.R.L., AuSuFCDi, 1TT2
12. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M., .E. & ZSHnHIiE
bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC, CEDCBFE BC CHICFc,
AuSuFCDi, 1TT7. & 2TKp.
13. Rueu jinDiJiC - ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii & YHDC BC SuFe. UniVCFeiDEDCE Bin
AESu, 1TT7. &2O2p.
14. zSCFgEn jCDFC & RnEJilE ESDiViDcii CSHnHIiSH-dinEnSiEFC. MEnuEJ pCnDFu pFHdiJ
CSHnHIiS. ZBiDuFE iiBESDiS i jCBEhHhiS, R.R., - AuSuFCDi, 1TTK. &182p.
1O. :#$%5#% ()8.$2 '-5-,3%5#/ ()/)'. ?58.
(8%L 4*. )*. ..U)'@3%'. & 2- %*. [.r :#$%#', 1T81. &288
1K. _()'5%# *%)#,)' ()*()%+,%+. & [.r >\`-[, 1TTT.
17. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Ch.r QDEDieDiSE, 2002 WWQ.R.^CFiH^. -30K p.
1TK
18. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE & _,',%,%5#%! 7/*%#
`(-8.%#% [.*', 1TTT. & Chiinur QDEDieDiSE, 200. & O2K p.
1T. _,',%,%5#%! 7/*%# `(-8.%#% [.*' ' (.*% /*2.
1T7
Capitolul 12
CALITATEA, STANDARDIZAREA I
CERTIFICAREA
PRODUCIEI LA NTREPRINDERE
1. YHciunCE i inBiSii BC SEJiDEDC Ei pFHBuSciCi.
2. iiFiNEFCE SEJiDcii pFHBuSciCi. YHuE eDFEDChiC BC BiFiNEFC E SEJiDcii.
3. QDEnBEFBilEFCE i SCFDidiSEFCE pFHBuSciCi.
T. CiJC pFinSipEJC BC epHFiFC E SEJiDcii pFHBuSciCi.
12.1. No(iunea i indicii de calitate ai produc(iei
ZSHnHIiE BC piEc ESDuEJ bnEinDCEl SCFincC pFinSipiEJ nHi pFiVinB
SEJiDEDCE pFHBuSciCi. RSCEeDE eC CPpJiS pFin dEpDuJ S bn JuICE
SHnDCIpHFEn eupFEViCcuiFCE HFiSFCi diFIC, eiDuEciE Ci eDEgiJ pC piEcE BC
IFduFi i eCFViSii CeDC BCDCFIinED BC niVCJuJ SHIpCDiDiViDcii Ci.
CEJiDEDCE CEJiDEDCE CeDC EuDHFiDEDCE diFICi, pFHdiDuJ, pFHepCFiDEDCE Ci i ESDiViDEDCE
BC BiFiNEFC E SEJiDciiq bn SEBFuJ diFICi BCVinC EJdE i HIChE bnDFChuJui Ci
pCFeHnEJ & BC JE SHnBuSDHF ppn JE CPCSuDEnDuJ SHnSFCD.
Calitatea CeDC DHDEJiDEDCE bneuiFiJHF i SFiDCFiiJHF pFHBueCJHF, IFduFiJHF,
eCFViSiiJHF, JuSFFiJHF, IunSii, SEpESiDEDCE BC E eEDiedESC nCSCeiDciJC i
SCFincCJC HEICniJHF, BC E SHFCepunBC BCeDinEciCi pFCSHnilEDC i SCFincCJHF
FCepCSDiVC. CEJiDEDCE eC BCDCFIin BC IeuFE bn SEFC IFduFiJC, JuSFFiJC,
eCFViSiiJC SHFCepunB SHnBiciiJHF i SCFincCJHF standardelor, contractelor,
cerin(elor consumatorilor. kn IHB DFEBiciHnEJ eC BieDinhC SEJiDEDCE
produc(iei, lucrrilor, muncii, materialelor, mrfurilor, serviciilor s7,
p.172-173t.
4alitatea 2roduc.iei 4alitatea 2roduc.iei CeDC un iIpHFDEnD inBiSEDHF EJ ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFii. iC epHFiFCE SEJiDcii pFHBuSciCi BCpinBC bn IEFC IeuF
eupFEViCcuiFCE bnDFCpFinBCFii bn SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEc, FiDIuJ BC
iIpJCICnDEFC E pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS, SFCDCFCE CdiSiCncCi
pFHBuSciCi, CSHnHIieiFCE DuDuFHF DipuFiJHF BC FCeuFeC SC eC uDiJilCEl JE
bnDFCpFinBCFC.
iC SEJiDEDC cinC i nHciunCE BC ni@el teOnic al 2roduc.iei & H
SEFESDCFieDiS FCJEDiV E SEJiDcii pFHBuSciCi, gElED pC SHIpEFEgiJiDEDCE
VEJHFiJHF inBiSEDHFiJHF SC BCdinCeS pCFdCSciunCE DChniS E pFHBueCJHF
CeDiIEDC Su inBiSEDHFii BC gEl FCepCSDiVi i VEJHFiJC ESCeDHFE.
1T8
kneuiFiJC pFHBueCJHF eC CPpFiI SEnDiDEFiV bn inBiSii BC SEJiDEDC. kn
IHB DFEBiciHnEJ bneuiFiJC i, FCepCSDiV, inBiSii BC SEJiDEDC eC SJEeidiS bn lCSC
hFupC sO, p. 21K-218t.
]ndicatorii de de6tina.ie SEFESDCFilCEl uDiJiDEDCE CdCSDuJui BC JE
dHJHeiFCE pFHBuSciCi SHndHFI BCeDinEciCi Ci i BCeCFVCeS BHICniuJ uDiJilFii
pFHBueCJHF. ZPCIpJu, pCnDFu pFHBueCJC BC BCeDinEciC BC pFHBuSciC, SE
inBiSEDHF BC gEl pHEDC eCFVi inBiSEDHFuJ pFHBueDiViDEDCE, SEFC CPpFiI SC
pHnBCFC Bin pFHBuSciC pHEDC di dEgFiSED Su pFHBuSciE BED eEu SC VHJuI E
eCFViSiiJHF pHED di pFCeDEDC bnDF-un EnuIiD inDCFVEJ BC DiIp.
]ndicii de 6iguran. & dunSciHnEFCE nHFIEJ, SEpESiDEDCE BC
peDFEFC, pHeigiJiDEDCE BC FCpEFEciC, pFCSuI i DFiniSiE EFDiSHJuJui FCepCSDiV.
kn dunSciC BC pEFDiSuJEFiDciJC pFHBueCJHF CeDiIEDC pCnDFu SEFESDCFilEFCE
eihuFEncCi pHD di dHJHeici EDpD ESCDi pEDFu inBiSEDHFi ICnciHnEci, SpD i EJcii.
]ndicii ce .in de teOnologie SEFESDCFilCEl CdiSiCncE eHJuciiJHF
DChnHJHhiSC i BC pFHiCSDEFC pCnDFu EeihuFEFCE unui hFEB bnEJD EJ
pFHBuSDiViDcii IunSii bn pFHSCeuJ BC dEgFiSEFC i FCpEFEciC E pFHBueCJHF.
RnuIC Su ENuDHFuJ DChnHJHhiiJHF eC EeihuF pFHBuSCFCE bn IEe E BiVCFeCJHF
EFDiSHJC, BieDFiguiFCE FEciHnEJ E SHneuIuJui BC IEDCFiEJC, IiNJHESC, IunS
i DiIp bn pFHSCeuJ BC pFChDiFC DChnHJHhiS, dEgFiSEFC i CPpJHEDEFC E
pFHBuSciCi.
]ndicii de 6tandardiAare 7i uniXicare BCnHD S pFHBuSciE
SHFCepunBC eDEnBEFBCJHF, unHF pFci unidiSEDC i HFihinEJC, pFCSuI i
niVCJuJui BC unidiSEFC bn SHIpEFEciC Su EJDC EFDiSHJC. MHEDC BCDEJiiJC
EFDiSHJuJui eC bIpEFD bn eDEnBEFBC, unidiSEDC i pFHhHnEJC. Cu SpD IEi pucinC
eunD BCDEJiiJC HFihinEJC Su EDpD C IEi ginC pCnDFu pFHBuSDHFuJ EFDiSHJuJui,
SpD i pCnDFu SuIpFDHF.
]ndicele ergonometric FCdJCSD inDCFESciunCE HIuJui Su EFDiSHJuJ
pFHBue i SHIpJCPuJ BC SEJiDci ihiCniSC, EnDFHpHICDFiSC, diliHJHhiSC i
peihHJHhiSC EJC HIuJui, SC EpEF bn DiIpuJ uDiJilFii EFDiSHJuJui BED. jHEDC di
VHFgE BC CdHFDuFiJC nCSCeEFC pCnDFu SHnBuSCFCE DFESDHFuJui, pHliciE
VHJEnuJui JE giSiSJCD, iJuIinEFC, DCIpCFEDuF, uIiBiDEDC, pFduiFC, lhHIHD,
VigFEciC, FEBiEciC, SHnSCnDFEFC E giHPiBuJui BC SEFgHn i E EguFiJHF bn
pFHBueCJC BC EFBCFC CDS.
]ndicii e6tetici SEFESDCFilCEl CPpFCeiViDEDCE indHFIEciHnEJ,
FEciHnEJiDEDCE dHFICi, inDChFiDEDCE SHIpHliciCi, pCFdCSciunCE CPCSuDFii i
eDEgiJiDEDCE EepCSDuJui CPDCFiHF EJ IFdii, EFDiSHJuJui.
]ndicii de tran62orta8ilitate CPpFiI SEpESiDEDCE BC EBEpDEFC E
pFHBueCJHF JE SHnBiciiJC BC DFEnepHFD.
1TT
]ndici 8re@etar5huridici SEFESDCFilCEl pFHDCSciE gFCVCDCJHF i
VEJHEFCE pFHBuSciCi pEDCnDEDC i SHneDiDuiC un dESDHF CeCnciEJ JE BCDCFIinEFCE
SHIpCDiDiViDcii.
]ndicii ecologici FCdJCSD niVCJuJ ESciuniJHF BunDHEFC EeupFE
ICBiuJui EIgiEnD, SC EpEF bn pFHSCeuJ CPpJHEDFii eEu SHneuIuJui
pFHBuSciCi, gunHEF, SHncinuDuJ BC EBEueuFi BunDHEFC, pFHgEgiJiDEDCE
pHJuFii Su pEFDiSuJC BunDHEFC, hElC, FEBiEciC bn DiIpuJ peDFFii,
DFEnepHFDFii i CPpJHEDFii pFHBuSciCi.
]ndicii de 6ecuritate SEFESDCFilCEl pEFDiSuJEFiDciJC pFHBueCJHF
pCnDFu eCSuFiDEDCE SuIpFDHFuJui i E pCFeHnEJuJui BC BCeCFViFC, EBiS eC
EeihuF eCSuFiDEDCE bn DiIpuJ IHnDFii, BCeCFViFii, FCpEFEciCi, peDFFii,
DFEnepHFDFii i SHneuIuJui pFHBueCJHF.
MHDEJiDEDCE inBiSiJHF CnuICFEci IEi eue dHFICEl SEJiDEDCE pFHBueuJui.
RFDiSHJuJ DFCguiC e HdCFC eihuFEnc, e diC CeDCDiS, e SHFCepunB dunSciiJHF,
EBiS e eEDiedES SCFincCJC hFEciC SFHFE E dHeD pFHBue. iEF bn EdEF BC ESCDi
inBiSi, H IEFC iIpHFDEnc EFC i 2re.ul articolului. RnuIC BC pFCc cinC
pFHgJCIE calit.ii economic o2tim eEu E SEJiDcii CSHnHIiS FEciHnEJC.
jFin SEJiDEDC CSHnHIiS HpDiI 6e 6u81n.elege SHFEpHFDuJ BinDFC SEJiDEDC
i ShCJDuiCJi eEu 2reuil unit.ii de calitate SC pHEDC di FCBED pFin uFIDHEFCE
dHFIuJr
A
Upt
C ? " W12.1X
F

unBCr U
pD
- SEJiDEDCE CSHnHIiS HpDiIq - SEJiDEDCE EFDiSHJuJuiq
_

- ShCJDuiCJiJC pCnDFu pFHSuFEFCE i CPpJHEDEFCE EFDiSHJuJui bn
uniDci IHnCDEFC.
RdJEFCE nuIiDHFuJui nu pFClinD BidiSuJDci BCHEFCSC ESCeDE inSJuBC
pFCcuJ BC FCEJilEFC E EFDiSHJuJui, ShCJDuiCJiJC pCnDFu CPpJHEDEFCE, FCpEFEciE i
uDiJilEFCE EFDiSHJuJui. MEi BidiSiJ C EdJEFCE nuIFDHFuJui, EBiS E SEJiDcii
SC inSJuBC H eCFiC BC inBiSi dHEFDC BidCFici. Cu ESCEeDE eC HSup H bnDFCEh
Diinc & calimetria, SC E CJEgHFED ICDHBC FCJEDiV ESSCpDEgiJC pFiVinB
CeDiIEFCE SEnDiDEDiV E SEJiDcii, EBiS SFCDCFCE uniDcii BC SEJiDEDC bn FEpHFD
Su uniDEDCE IHnCDEF BC ShCJDuiCJi sO, p. 218t.
REBEF, SEJiDEDCE pFHBueCJHF bn SHnBiciiJC pFHBuSciCi SHnDCIpHFEnC CeDC
H SHIpHnCnD BCHeCgiD BC iIpHFDEnD E CdiSiCncCi, FCnDEgiJiDcii
bnDFCpFinBCFii i BC ESCCE DFCguiC e i eC ESHFBC H EDCnciC pCFIEnCnD. iC
SEJiDEDC DFCguiC e diC FCepHneEgiJi DHci & BC JE BiFCSDHFuJ bnDFCpFinBCFii ppn
JE CPCSuDEnDuJ SHnSFCD EJ HFiSFCi HpCFEciuni. MHEDC pFHSCeCJC BC EeihuFEFC,
pFHiCSDEFC, ICncinCFC E SEJiDcii eunD SHnSCnDFEDC bn 6i6temul de dirihare a
calit.ii.
200
12.2. Dirijarea calit(ii produc(iei.
Noua strategie de dirijare a calit(ii
Diri+area calit#$ii SHneDiDuiC ac.iunileE 1ntre2rin6e 1n 2roce6ul crerii
7i e/2loatrii 6au con6umului 2rodu6elorE 1n 6co2ul de a 6e 6ta8iliE a6igura
7i men.ine ni@elul nece6ar de calitate al ace6tora.
ZeCncE HFiSFCi BiFiNFi FCliB bn CJEgHFEFCE unHF BCSilii EBIinieDFEDiVC
i FCEJilEFCE uJDCFiHEF E IeuFiJHF pFCVluDC bn ESCeDC BCSilii BC ESciunC
EeupFE unui EnuIiD HgiCSD BC BiFiNEFC. kn SEluJ BiFiNFii SEJiDcii pFHBuSciCi
HgiCSDCJC BiFiNFii nCIiNJHSiDC eunD, BC FChuJ, pFHSCeCJC BC SEFC BCpinBC
SEJiDEDCE pFHBueCJHF. ZJC eC HFhEnilCEl i BCSuFh EDpD JE eDEBiuJ pFC-
pFHBuSciC, SpD i eDEBiiJC BC pFHBuSciC i pHeDpFHBuSciC EJC SiSJuJui BC ViEc EJ
pFHBueCJHF.
ZJEgHFEFCE BCSiliiJHF EBIinieDFEDiVC eC CdCSDuCEl bn gElE SHIpEFFii
indHFIEciCi BCepFC eDEFCE BC dESDH E pFHSCeuJui BC BiFiNEFC Su SEFESDCFieDiSiJC
ESCeDuiE diPEDC bn pFHhFEIuJ BC BiFiNEFC. iHSuICnDEciE nHFIEDiV SC
FChJCICnDCEl VEJHFiJC pEFEICDFiJHF eEu EJC inBiSiJHF BC SEJiDEDC E
pFHBueCJHF, eDEnBEFBCJC, SHnBiciiJC DChniSC, BCeCnCJC DChniSC, SHnBiciiJC BC
JiVFEFC DFCguiC SHneiBCFEDC SE pEFDC iIpHFDEnD E pFHhFEIuJui BC BiFiNEFC E
SEJiDcii pFHBuSciCi.
iiFiNEFCE SEJiDcii pFHBuSciCi DFCguiC e eC CdCSDuClC sistemic, EBiS JE
bnDFCpFinBCFC DFCguiC e dunSciHnClC 6i6temul de dirihare a calit.ii
2roduc.iei, SC FCpFClinD H eDFuSDuF HFhEnilEDHFiS SEFC FCpEFDilCEl eDFiSD
FCepHneEgiJiDciJC, pFHSCBuFiJC, pFHSCeCJC i FCeuFeCJC nCSCeEFC pCnDFu
BiFiNEFCE SEJiDcii.
kn uJDiIii Eni Eu SpDED H JEFh FeppnBiFC eDEnBEFBCJC ][d din 6eria
CGGG, SEFC FCdJCSD CPpCFiCncE inDCFnEciHnEJ BC BiFiNEFC E SEJiDcii pFHBuSciCi
JE bnDFCpFinBCFC s8t. kn ESCeDC BHSuICnDC eC ESSCnDuCEl pHJiDiSE bn
BHICniuJ SEJiDcii & eieDCIuJ nCIiNJHSiD EJ SEJiDcii, SC inSJuBC EeihuFEFCE,
pCFdCSciHnEFCE i BiFiNEFCE SEJiDcii pFHBuSciCi. CHndHFI eDEnBEFBCJHF ][dE
ciclul de @ia. al 2rodic.iei, SEFC bn JiDCFEDuFE eDFin BC epCSiEJiDEDC C
BCnuIiD nodul calit.ii, SupFinBC 11 CDEpC WVCli BCe. 12.1X. Cu ENuDHFuJ
nHBuJui SEJiDcii eC FCEJilCEl inDCFESciunCE BinDFC pFHBuSDHFuJ i
SHneuIEDHFuJ pFHBuSciCi, eC EeihuF JChDuFE Su bnDFChuJ eieDCI FCepHneEgiJ
BC eHJuciHnEFCE pFHgJCICJHF SC cin BC BiFiNEFCE SEJiDcii pFHBueCJHF.
201

2. ?toiectareaE
ela8orarea
2roduc.iei
1. Mar`eting -. b2ro@iAionarea
DChniSH-IEDCFiEJ
11. UDiJilEFC
4. jFChDiFCE i CJEgHFEFCE
1G. Ye6er@ire pFHBuSciCi
teOnic
3. ca8ricarea
C.Montarea ;. 4ontrolul
7i e/2loatarea eXectuarea 2ro8elor
B. RealiAarea >. bm8alarea
De(& %2&%& iiFiNEFCE SEJiDcii pFHBuSciCi 7i 26trarea sO, p.221t.
vBED Su eieDCIuJ BC BiFiNEFC E SEJiDcii pFHBuSciCi un FHJ iIpHFDEnD bn
eDuBiCFCE i FCEJilEFCE pFHhFEICJHF BC SEJiDEDC bJ Eu i cercurile calit.ii WeEu
hFupCJC BC SEJiDEDCX. iup SuI BCIHneDFCEl CPpCFiCncE unHF cFi
BClVHJDEDC, SCFSuFiJC SEJiDcii SHneDiDuiC H dHFI BC BCIHSFEDilEFC E
SEpiDEJuJui SC SHnDFiguiC JE SHinDCFCeEFCE JuSFDHFiJHF bn HgcinCFCE SEJiDcii,
EICJiHFCEl SJiIEDuJ peihHJHhiS JE bnDFCpFinBCFC.
CCFSuFiJC SEJiDcii iniciEJ Eu EpFuD bn Q.U.R., bne un iIpuJe CeCnciEJ J-
Eu BED ESCeDCi IiSFi diFICJC NEpHnClC, cEF bn SEFC E EVuD JHS H SFCDCFC
EDpD SEJiDEDiV, SpD i nuICFiS E ESCeDHF SCFSuFi sVCli 11t. iup ESCEeDE CJC
e-Eu CPDine bn cFiJC Bin ZuFHpE, RICFiSE i ReiE sO, p.220t. CCFSuFiJC
SEJiDcii ENuD bnDFCpFinBCFiJHF e-i eHJuciHnClC pFHgJCICJC DChniSH-
CSHnHIiSC i eHSiEJ-peihHJHhiSC.
Politica ntreprinderii n domeniul
calit(ii
1i(temul de calitate
9(igurarea Diri+area 3m*un#t#$ire
Prod
uctorul
Con(umatorul
202
CCFSuFiJC SEJiDcii eunD FeppnBiDC bn bnDFCEhE JuIC i FCpFClinD un
CJCICnD iIpHFDEnD EJ pEFDiSipFii eHSiCDcii JE BiFiNEFCE SEJiDcii, bIpFCun Su
eHSiCDciJC SHneuIEDHFiJHF.
IED un CPCIpJu BC ESDiViDEDC E unui cerc al calit.iir 3-4 pCFeHEnC SEFC
EeihuF un EnuIiD pFHSCe DChnHJHhiS eEu H pEFDC E ESCeDui pFHSCe Bup HFCJC BC
JuSFu BieSuD EEnuIiDCJC 9punSDC VuJnCFEgiJC^r epHFiFCE SEJiDcii, SFCDCFCE
CdiSiCncCi, FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF. Zi eC pHD bnDpJni WBC JE unE ppn JE DFCiX H BED eEu
BC BHu HFi pC Jun WH BED pC epDIpnX i BieSuD SCJ IuJD DFCi DCIC. iieSuciiJC
pHD EVCE JHS i bn HFCJC BC JuSFu, diinB eDiIuJEDC IEDCFiEJ i IHFEJ.
Noua strategie de dirijare a calitii
iCi BiFiNFii SEJiDcii pFHBuSciCi bn DHEDC cFiJC i eC ESHFB H IEFC
EDCnciC, bn uJDiIii Eni e-E bnSCDcCniD un EJD SHnSCpD, o nou 6trategie BC
BiFiNEFC E SEJiDcii. ZE eC SEFESDCFilCEl pFinDF-H eCFiC BC EepCSDC. jFinDFC
ESCeDCE ICnciHnIr
EeihuFEFCE SEJiDcii CeDC SHnSCpuD nu SE dunSciC DChniS, FCEJilED BC
H EnuIiD eugBiViliunC, Si SE pFHSCe eieDCIEDiS, indiJDFED bn bnDFCEhE
eDFuSDuF HFhEnilEDHFiS E diFICiq
nHii nHciuni E SEJiDcii DFCguiC e-i SHFCepunB eDFuSDuFE
HFhEnilEDHFiS FCepCSDiV E bnDFCpFinBCFiiq
pFHgJCIE SEJiDcii CeDC ESDuEJ nu nuIEi bn SEBFuJ SiSJuJui BC
pFHBuSciC, Si i bn pFHSCeuJ BC CJEgHFEFC, pFHiCSDEFC, IEF{CDinh i
pHeDBCeCFViFCq
SEJiDEDCE DFCguiC e eEDiedES SCFincCJC SHneuIEDHFuJui, nu EJC
pFHBuSDHFuJuiq
epHFiFCE SEJiDcii pFHBuSciCi nCSCeiD EpJiSEFCE nHiJHF DChnHJHhii BC
pFHBuSciC, bnSCppnB Su EuDHIEDilEFCE pFHiCSDFii i DCFIinpnB Su IeuFFiJC
EuDHIEDC bn DiIpuJ SHnDFHJuJui EeupFE SEJiDciiq
epHFiFCE bn EneEIgJu E SEJiDcii eC pHEDC EDinhC nuIEi Su
pEFDiSipEFCE ESDiV E DuDuFHF JuSFDHFiJHF.
MHEDC ESCeDCE eunD FCEJilEgiJC nuIEi bn SEluJ SpnB dunSciHnCEl pCFdCSD
eieDCIuJ BC BiFiNEFC E SEJiDcii HFiCnDED epFC inDCFCeCJC SHneuIEDHFiJHF,
bnSEBFpnB DHEDC eugBiViliuniJC i diinB SHnVCnEgiJ DuDuFHF JuSFDHFiJHF.
4ontrolul general al calit.ii, CdCSDuED BC SDFC diFICJC Bin Q.U.R.,
wEpHniE i ZuFHpE vSSiBCnDEJ, pFCeupunC DFCi SHnBicii HgJihEDHFii sO, p.222-
223tr
1. CEJiDEDCE SE HgiCSDiV eDFEDChiS pFinSipEJ EJ ESDiViDcii CeDC
FCSunHeSuD BC SHnBuSCFCE BC VpFd E diFICi. CHnSHIiDCnD, eC eDEgiJCeS
203
eEFSini SHnSFCDC i eC EJHS IiNJHESC pCnDFu bnBCpJiniFCE JHF. iCHEFCSC
SCFincCJC BC SEJiDEDC eunD BCDCFIinEDC BC SDFC SHneuIEDHF, nu pHEDC CPieDE H
EeCICnCE nHciunC SE niVCJ SHneDEnD EJ SEJiDcii. RiBiSEFCE hFEBuJui BC
SEJiDEDC DFCguiC e BCSuFh bn EeSCnBCnc, BCHEFCSC SEJiDEDCE CeDC H (int n
permanent schimbare.
2. kn ESDiViDEDCE BC epHFiFC E SEJiDcii DFCguiC e SHJEgHFClE DHEDC
eugBiViliuniJC dF CPSCpciC. ZPpCFiCncE SHndiFI S 80&T0 Bin ESDiViDEDC
nu CeDC SHnDFHJED BC eCSciiJC FCepHneEgiJC BC SEJiDEDC i eihuFEnc. v EDCnciC
BCHeCgiD eC ESHFB epHFiFii SEJiDcii JE EeCICnCE CDEpC EJC pFHBuSciCi SuI
eunD pFHiCSDEFCE i eDuBiuJ BC dClEgiJiDEDC, SCCE SC eC CPpJiS pFin FCBuSCFCE
gFueS E DCFICnuJui BC SFCEFC E nHiJHF EFDiSHJC.
3. jFHSCeuJ pCFIEnCnD BC ineDFuiFC WHFiCnDED epFC JHSuJ SHnSFCD BC
IunSX i SFCDCFCE IHDiVEciCi Bin pEFDCE pCFeHnEJuJui.
IneDiDuDuJ }hCJJEp Bin Q.U.R. E EnShCDED SiFSE 700 diFIC inBueDFiEJC Bin
edCFE eCFViSiiJHF. QHnBENuJ E BCIHneDFED S SHnBuSDHFii Eu bnSCpuD e
ESHFBC H IEi IEFC EDCnciC ShCeDiuniJHF VilpnB SEJiDEDCE pFHBuSciCi. O7 Eu
BCSJEFED SEJiDEDCE IEi iIpHFDEnD BCSpD ShCJDuiCJiJC i pFHdiDuJ. kne 32 Eu
pue pFHdiDuJ pC pFiIuJ JHS. MEi IuJD BC 70 Bin SHnBuSDHFi Eu BCIHneDFED
H SunHEDCFC ineudiSiCnD E gElCJHF CSHnHIiSC E diFICJHF pC SEFC JC
SHnBuSCEu, BCSJEFpnB S ShCJDuiCJiJC pCnDFu EeihuFEFCE SEJiDcii SHneDiDuiC BC
JE O ppn JE 10 Bin VHJuIuJ hJHgEJ EJ VpnlFiJHF, bn DiIp SC bn FCEJiDEDC CJC
SHneDiDuiEu BC JE 20 ppn JE 30 sO, p.223t.
kn SHnBiciiJC BC SHnSuFCnc FihiB diFICJC VHF puDCE e eC BClVHJDC Su
euSSCe BHEF iIpJCICnDpnB BiFiNEFCE eieDCIiS E SEJiDcii pFHBuSciCi.
CCFincCJC SFCeSpnBC dEc BC SEJiDEDCE pFHBueCJHF bn pFClCnD CeDC unE BinDFC
DFeDuFiJC SEFESDCFieDiSC EJC piCcCi IHnBiEJC.
[i6temele de ela8orare a noilor articole DFCguiC e SHncin DFCi
BCliBCFEDC pFinSipEJCr
SEJiDEDCE DFCguiC e diC eiDuED JE ESCJEi niVCJ Su inHVEciiJC DChniSC bnS
JE iniciCFCE CJEgHFFii EFDiSHJuJui FCepCSDiVq
pJEnidiSEFCE SCFSCDFiJHF DiincidiSC i E JuSFFiJHF BC pFHiCSDEFC uFICEl
e diC HFhEnilED EeDdCJ, bnSpD e nu diC JiIiDED pFHiCSDEFCE VEFiEnDCJHF
Su SCJC IEi gunC SEFESDCFieDiSi EJC EFDiSHJuJui BEDq
ESSCJCFEFCE CJEgHFFii EFDiSHJuJui DFCguiC e BCVin SFiDCFiuJ pFinSipEJ BC
CdiSiCnc E eieDCIuJui BC CJEgHFEFC.
12.3. Standardizarea i certificarea produc(iei
Un CJCICnD iIpHFDEnD bn eieDCIuJ BC BiFiNEFC E SEJiDcii CeDC
(tandardi/area & ESDiViDEDCE BC CJEgHFEFC E nHFICJHF pFin SEFC eC heCeS
204
SCJC IEi FEciHnEJC nHFIC i eC diPCEl EpHi bn documente normati@e eug
dHFI BC eDEnBEFBC, ineDFuSciuni, ICDHBiSi, SCFincC dEc BC CJEgHFEFCE
pFHBueCJHF.
QieDCIuJ BC eDEnBEFBilEFC DFCguiC e diC concordat JE eieDCICJC
inDCFnEciHnEJC, FChiHnEJC i nEciHnEJC i e EeihuFC sO, p.224 - 22Otr
pFHDCSciE inDCFCeCJHF SHneuIEDHFiJHF i EJC eDEDuJui bn pFHgJCICJC
SEJiDcii i nHICnSJEDuFii pFHBueCJHF, eCFViSiiJHF i pFHSCeCJHF, EeihuFFii
eCSuFiDcii ESCeDHFE pCnDFu ViEcE i enDEDCE HEICniJHF, HSFHDiFCE ICBiuJui
EIgiEnDq
epHFiFCE SEJiDcii pFHBuSciCi bn SHFCepunBCFC Su BClVHJDEFCE DiincCi i
DChniSii, Su SCFincCJC pHpuJEciCi i EJC CSHnHIiCi nEciHnEJCq
SHIpEDigiJiDEDCE i inDCFeShiIgEgiJiDEDCEq
SHnDFiguciE JE CSHnHIieiFCE FCeuFeCJHF uIEnC i IEDCFiEJC,
bIgunDciFCE inBiSiJHF CSHnHIiSi Ei pFHBuSciCiq
SFCEFCE gElCi DChniSH-nHFIEDiVC E pFHhFEICJHF eHSiEJ-CSHnHIiSC i
pFHiCSDCJHF IEFiq
JiShiBEFCE gEFiCFCJHF DChniSC bn pFHBuSciC i SHICFc, SHIpCDiDiViDEDCE
pFHBuSciCi pC piEc i pEFDiSipEFCE CdiSiCnD JE BiViliunCE inDCFnEciHnEJ E
IunSiiq
eCSuFiDEDCE HgiCSDCJHF CSHnHIiSC, EVpnB bn VCBCFC FieSuJ unHF
SEDESJieIC nEDuFEJC i DChniSC i E EJDHF eiDuEcii CPDFEHFBinEFCq
SHnDFiguciE JE SHneHJiBEFCE SEpESiDcii BC EpFEFC i E pFChDiFii BC
IHgiJilEFC CDS.
QDEnBEFBilEFCE eC gElCEl pC H eCFiC BC pFinSipiir
gradul de re2etare & eC BCDCFIin SCFSuJ BC HgiCSDC dEc BC SEFC eC
EpJiS JuSFuFiJC, pFHSCeCJC, FCJEciiJC SC pHeCB H bneuiFC SHIun & FCpCDEFCE
diC bn DiIp, diC bn epEciuq
multitudinea @ariantelor & SFCEFCE IuJDiDuBinii FEciHnEJC EeihuF
IiniIuJ BC VEFiEnDC FEciHnEJC EJC CJCICnDCJHF eDEnBEFBC, inSJueiV HgiCSDuJ
eDEnBEFBilEDq
caracterul 6i6temic & BCDCFIin eDEnBEFBuJ SE CJCICnD EJ eieDCIuJui i
BuSC JE SFCEFCE eieDCICJHF BC eDEnBEFBC, SC cin bn CeCncE inDCFn BC HgiCSDCJC
SHnSFCDC EJC eDEnBEFBilFiiq
ca2acitatea de 1nlocuire reci2roc & EpJiSEgiJ JE DChniS & pFCVCBC
EeEIgJEFCE eEu bnJHSuiFCE unHF BCDEJii eiIiJEFC, pFHBueC bn pCFiHEBC BidCFiDC
BC DiIp i bn punSDC BidCFiDC Bin epEciu.
1tandardele de (tat SupFinBr
SCFincC HgJihEDHFii dEc BC SEJiDEDCE pFHBuSciCi, JuSFFiJHF i eCFViSiiJHF
SC EeihuF eCSuFiDEDCE ViCcii, enDcii i pFHpFiCDcii, pFHDCSciE ICBiuJui
20O
EIgiEnD, SCFincC HgJihEDHFii pFiVinB eCSuFiDEDCE IunSii i FChuJiJC eEniDEFC BC
pFHBuSciCq
SCFincC HgJihEDHFii pFiVinB SHIpEDigiJiDEDCE i inDCFeShiIgEgiJiDEDCE
pFHBuSciCiq
ICDHBC HgJihEDHFii BC SHnDFHJ, SCFincCJC dEc BC SEJiDEDCE pFHBuSciCi,
JuSFFiJHF i eCFViSiiJHF SC JC EeihuF eCSuFiDEDCE ViCcii, enDcii i
pFHpFiCDcii, pFHDCSciE ICBiuJui EIgiEnD, SHIpEDigiJiDEDCE i
inDCFeShiIgEgiJiDEDCE pFHBuSciCiq
iFuFiJC pEFEICDFiSC i SHneDFuSciE-Dip E EFDiSHJCJHFq
pFinSipEJCJC bneuiFi BC SHneuI i CPpJHEDEFC E pFHBuSciCi, SCFincCJC
dEc BC EIgEJEN, IEFSEFC, DFEnepHFDEFC i peDFEFC, pFCSuI i pFiVinB
uDiJilEFCE pFHBueCJHFq
FChuJEICnDCJC SC EeihuF uniDEDCE DChniS JE CJEgHFEFCE, dEgFiSEFCE,
CPpJHEDEFCE pFHBueCJHF i pFCeDEFCE eCFViSiiJHF, FChuJiJC BC EeihuFEFC E
SEJiDcii pFHBuSciCi, inDChFiDcii Ci i pFiVinB uDiJilEFCE FEciHnEJ E DuDuFHF
DipuFiJHF BC FCeuFeC, DCFICnii, BCdiniciiJC i ineSFipciiJC, FChuJiJC ICDFHJHhiSC
i EJDC nHFIC BC HFBin DChniS.
bctele normati@e de 6tandardiAare eC BiVilCEl bn uFIDHEFCJC
SEDChHFiir 6randarde de 6tati 6tandarde ramuralei condi.ii teOnicei
6tandardele 1ntre2rinderilor 7i a6ocia.iilori 6tandardele 6ociet.ilor
teOnico57tiin.iXice.
kn dunSciC BC VHJuIuJ eDEnBEFBilFii, epCSidiSuJ Ci i SHncinuDuJ
SCFincCJHF SC eC CJEgHFCEl eDEnBEFBCJC pHD di BC uFIDHEFCJC DipuFir
6tandarde Xundamentalei 6tandarde 2entru 2rodu6eE 6er@iciii 6tandarde
2entru 2roce6ei 6tandarde 2entru metodele de controlE 2ro8eE m6urtoriE
analiA.
Certifcarea produciei
Certificarea produc$iei i ICDHBCJC BC pFHSuFEFC pCFIiD VCFidiSEFCE
SHFCepunBCFii IFdii Su SCFincCJC eDEnBEFBCJHF FCepCSDiVC. CCFDidiSEFCE
eDEgiJCDC BES pFHBueuJ C pFHgED i VCFidiSED eudiSiCnD BC HgiCSDiV.
iCdiniciE nHciunii 9SCFDidiSEFC E pFHBuSciCi^ E dHeD CJEgHFED BC un
SHneiJiu SFCED epCSiEJ pCnDFu pFHgJCICJC SCFDidiSFii pFHBuSciCi EJ
vFhEnilEciCi InDCFnEciHnEJC pCnDFu QDEnBEFBilEFC WIQvXr 62eciXicarea
core62underii r ac.iunea unei ter.e 2r.iE conXirm_nd c 6e a6igur
1ncrederea c 2roduc.iaE 2roce6ul 6au 6er@iciulE identiXicate 1n modul
6ta8ilitE core62unde 6tandardelor concrete 6au altui act normati@.
CCFDidiSEFCE eC gElCEl pC CdCSDuEFCE pFHgCJHF i CeDiIEFCE SHnBiciiJHF
BC pFHBuSCFC E EFDiSHJCJHF eupueC SCFDidiSFii, pC SHnDFHJuJ EeupFE CPCSuDFii
20K
ESCeDHF pFHSCeC i eupFEVChhCFCE SEJiDcii pFHBueCJHF Bin pEFDCE unui HFhEn
inBCpCnBCnD.
CCFDidiSEFCE E dHeD inDFHBue BC IuJD DiIp bn cFiJC inBueDFiEJC
BClVHJDEDC bn SHJEgHFEFCE CSHnHIiS inDCFnEciHnEJ. ZE eC CdCSDuCEl eug
SHnDFHJuJ EDpD EJ huVCFnuJui, SpD i EJ HFhEnilEciiJHF nHnhuVCFnEICnDEJC.
}uVCFnuJ SHnDFHJCEl EeCICnCE EepCSDC SuI EF di EeihuFEFCE SEJiDcii,
pFHDCSciE inDCFCeCJHF SHneuIEDHFuJui, eCSuFiDEDCE i HSFHDiFCE enDcii
ESCeDuiE, pFHDCSciE ICBiuJui EIgiEnD, euecinCFCE pFHBuSDHFiJHF EuDHhDHni,
SEJiDEDCE IFduFiJHF JiVFEDC pCnDFu CPpHFD, pFHDCSciE SHnDFE CeSFHShCFiiJHF,
indHFIEciCi BCnEDuFEDC i FCSJEICi dEJeC.
MHBuJ BC HFhEnilEFC i CdCSDuEFC E JuSFFiJHF BC epCSidiSEFC eC
bnDHSICDC EeDdCJ, bnSpD e EeihuFC HgiCSDiViDEDCE eudiSiCnD E SCFDidiSFii,
VCFiBiSiDEDCE i pHeigiJiDEDCE BC FCpFHBuSCFC E FCluJDEDCJHF pFHgCJHF, e diC
CSHnHIiS ESSCpDEgiJC EDpD pCnDFu pFHBuSDHFi, SpD i pCnDFu SHneuIEDHFii
pFHBueCJHF FCepCSDiVC.
LuSFFiJC BC SCFDidiSEFC eC gElCEl pC uFIDHFCJC BCliBCFEDC
pFinSipiEJCr
eCJCSDEFCE SFiDCFiiJHF Su ENuDHFuJ SFHFE eC pHEDC iBCnDidiSE BES
pFHBuSciE FCepCSDiV SHFCepunBC inDCFCeCJHF SHneuIEDHFiJHF, SCFincCJHF
JChieJEciCi cFii iIpHFDEDHFuJui, pHeigiJiDciJHF pFHBuSDHFuJuiq
EJChCFCE eieDCIuJui BC SCFDidiSEFC, SC BCpinBC BC EuDHFiDEDCE HFhEnuJui
BC SCFDidiSEFC, SEFC, JE FpnBuJ eu, BCpinBC BC iIpEFciEJiDEDCE, SHIpCDCncE
pCFeHnEJuJui iIpJiSED bn SCFDidiSEFC i BC eihuFEncE uDiJENuJui dHJHeiDq
eDEgiJiDEDCE pFHSCeuJui DChnHJHhiS BC dEgFiSEFC E pFHBuSciCi, dHJHeiFCE
eieDCIuJui BC BiFiNEFC E SEJiDcii pFHBuSciCi, CeDiIFiJC i SHnDFHJuJ EeupFE
ESciunii ESCeDuiEq
inBCpCnBCncE FCluJDEDCJHF pFHgCJHF i CdCSDuFii JuSFFiJHF BC
SCFDidiSEFC. ReihuFFiJC pFHBuSDHFuJui pFCSuI S EFDiSHJuJ pFHBue
SHFCepunBC SCFincCJHF eDEnBEFBCJHF nu bnDHDBCEunE eunD SFCBigiJC, BC ESCCE
SHneuIEDHFuJ VE SFCE un eieDCI pFHpFiu BC VCFidiSEFC, SCCE SC nCSCeiD
ShCJDuiCJi IEDCFiEJC i BC IunS pFHpFii. iin punSDuJ BC VCBCFC EJ
SHICFcuJui CPDCFiHF i FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDCFnEciHnEJC, EnuIC
iIpEFciEJiDEDCE FCluJDEDCJHF ESDiViDcii BC SCFDidiSEFC EFC iIpHFDEnc
pFCBHIinEnD.
kn SEluJ FCluJDEDCJHF pHliDiVC SHndHFI SCFDidiSFii EFDiSHJuJ FCepCSDiV
DFCguiC e pHeCBC H BHVEB BC SHndiFIEFC & IEFS, CIgJCI epCSiEJ,
CDiShCD, BHSuICnD BC bneHciFC, SCFDidiSED.
CCFDidiSEFCE pHEDC dir o8ligatorie & pCnDFu pEFEICDFii BC SEJiDEDC Ei
pFHBuSciCi, SC FChJCICnDCEl pFHDCSciE ICBiuJui EIgiEnD, eCSuFiDEDCE
uDiJilEDHFuJuiq Xacultati@ & pCnDFu pEFEICDFii SC pHD bIgunDci SJiIEDuJ BC
207
bnSFCBCFC bnDFC duFnilHFii i SHneuIEDHFii BC pFHBuSciC, FiBiSEFCE hFEBuJui Ci
BC SHIpCDiDiViDEDC.
CCFDidiSEDuJ pHEDC di CJigCFED nCIiNJHSiD BC SDFC pFHBuSDHF WEuDHSCFDidiSEFCEX,
pFCSuI i BC SDFC H DCFc pEFDC & H HFhEnilEciC Bin CPDCFiHF, SEFC CeDiICEl i
SHndiFI NueDCcCE IeuFiJHF bnDFCpFineC WBC JE pFHgC ppn JE CJigCFEFCE
SCFDidiSEDuJuiX.
kn pFClCnD eC EpJiS IEi IuJDC eShCIC BC SCFDidiSEFC sO, p.22Ttr
QShCIE BC
SCFDidiSEFC
RDCeDEFCE
bnDFCpFinBC
FiJHF
RpFCSiCFCE BC
SDFC HFhEnilEciC E
pFHgCJHF BC
SHnDFHJ JE
bnDFCpFinBCFC
jFHgCJC-Dip BC
CPEIinEFC E
IHeDFCJHF
inBueDFiEJC bn
eCSciE BC
CPpCFiICnDEFC
mCFidiSEFCE uJDCFiHEF E SEJiDcii pFHBuSciCi
jFHgEFCE
IHBCJCJHF
Bin SHICFc
jFHgEFCE
IHeDFCJHF
BC JE
bnDFCpFinBC
Fi
QupFEVChh
CFCE
eieDCIuJui
BC BiFiNEFC
E SEJiDcii
pFHBuSciCi
1 +
2 + +
3 + +
4 + + +
O + + + + +
K + +
7 LE EJChCFC
8 100
iup SuI eCHgeCFV, eShCICJC BC SCFDidiSEFC pFCVB BiVCFeC DipuFi BC
pFHgC.iC CPCIpJu, eShCICJC 1&O, SEFC inSJuB pFHgCJC-Dip BC CPEIinEFC E
IHeDFCJHF BC pFHBueC, BidCF pFin VHJuIuJ bn EeSCnBCnc EJ IeuFiJHF BC
VCFidiSEFC E SEJiDcii pFHBuSciCi. CCE IEi ESDuEJ, BEF i IEi SHIpJiSED C
eShCIE O, SC E eCFViD SE DCICJiC pCnDFu eieDCICJC inDCFnEciHnEJC BC
SCFDidiSEFC.
Z BC ICnciHnED S pFHgJCICJC BiFiNFii SEJiDcii, pFHDCSciCi BFCpDuFiJHF
SHneuIEDHFiJHF bn BiVCFeC cFi eC FChJCICnDCEl BC JChieJEciC, EBiS pFin
BiVCFeC ESDC JChieJEDiVC.
12.4. Cile principale de sporire a calit(ii produc(iei
jFHBuSCFCE unCi IFdi SEJiDEDiVC nu eC dESC BC JE einC. LE ESCeD pFHSCe
DFCguiC e pEFDiSipC DHci JuSFDHFii, bnSCppnB BC JE eDEBiuJ BC pFHiCSDEFC,
SHneDFuSciC i DCFIinpnB Su JEneEFCE pFHBueuJui FCepCSDiV. kn ESCeD eCne pHD
di BCJiIiDEDC EeCICFCE BiFCScii BC ESDiViDEDC, SuI eunD s1, p.142 -143tr
'X pCFdCSciHnEFCE SHneDFuSciCi i E DChnHJHhiCi BC pFHBuSciCq
gX pFCVCBCFCE bn BHSuICnDEciE DChniS BC dEgFiSEFC E pFHBueuJui E
uDiJilFii unHF IEDCFii pFiIC i IEDCFiEJC BC SEJiDEDC eupCFiHEFq
208
SX CPCFSiDEFCE SHnDFHJuJui eieDCIEDiS EeupFE eDFii BC dunSciHnEFC E
uDiJENuJui, ineDEJEciiJHF, ESSCeHFiiJHF .E. bn pFHSCeuJ BC pFHBuSciCq
BX FiBiSEFCE niVCJuJui BC pFChDiFC pFHdCeiHnEJ E IunSiDHFiJHF i EJDHF
SEDChHFii BC pCFeHnEJ, SC pEFDiSip nCIiNJHSiD JE pFHSCeuJ BC pFHBuSciCq
CX EpJiSEFCE eieDCIuJui BC eDiIuJEFC i FCDFiguciC E IunSii bn dunSciC BC
SEnDiDEDCE i SEJiDEDCE pFHBuSciCi dEgFiSEDCq
dX pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC HFhEnilEFC E IunSii i pFHBuSciCiq
hX iIpJCICnDEFCE JE bnDFCpFinBCFiJC Bin FCpugJiS E SCFincCJHF
eDEnBEFBCJHF inDCFnEciHnEJC BC SEJiDEDC i SFCEFCE eieDCIuJui nEciHnEJ BC
eDEnBEFBC EJC SEJiDcii.
ReihuFEFCE epHFiFii SEJiDcii pFHBueCJHF CeDC un dESDHF iIpHFDEnD pCnDFu
SFCDCFCE CdiSiCncCi ESDiViDcii EhCnciJHF CSHnHIiSi. CEJiDEDCE eupCFiHEF E
pFHBuSciCi EeihuFr hFEBuJ bnEJD BC bneuiFC E FCeuFeCJHF nEDuFEJC i
pHDCnciEJuJui uIEnq SFCDCFCE SHIpCDiDiViDcii pC piEcE inDCFnEciHnEJ i,
BFCpD uFIEFC, E dJuPuJui BC VEJuD eDFinq bIgunDciFCE uDiJilFii
SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC i FCeuFeCJHF BC IunS bn uniDciJC BC pFHBuSciC SC
dHJHeCeS pFHBuSciE FCepCSDiVq SFCDCFCE SHneiBCFEgiJ E CdiSiCncCi i
FCnDEgiJiDcii pFHBuSciCiq EDinhCFCE unui niVCJ IEi bnEJD EJ SEJiDcii pFHBuSciCi
SHnVCnEgiJC SHneuIEDHFuJui CDS.
kIgunDciFCE SEJiDcii pFHBuSciCi EFC H IEFC bneCInDEDC EDpD pCnDFu
pFHBuSDHFi, SpD i pCnDFu SHneuIEDHFi, pFCSuI i pCnDFu CSHnHIiE
nEciHnEJ bn EneEIgJu.
QiDuEciE FCEJ Bin CSHnHIiE nEciHnEJ BCIHneDFCEl S niVCJuJ SEJiDcii
pFHBuSciCi bn IuJDC SEluFi nu SHFCepunBC eDEnBEFBCJHF i SCFincCJHF
SHneuIEDHFiJHF. CHndHFI BEDCJHF iCpEFDEICnDuJui QDEnBEFBC i MCDFHJHhiC
EJ FCpugJiSii SE FCluJDED EJ VCFidiSFiJHF CdCSDuEDC JE bnDFCpFinBCFiJC
inBueDFiEJC Bin edCFE SHICFcuJui, JE diCSEFC EJ BHiJCE SEl Eu dHeD bnFChieDFEDC
bnSJSFi BC eDEnBEFBilEFC, inSJueiV IuJDC SEluFi BC dEJeidiSEFC E pFHBuSciCi.
Concluzii
1. CEJiDEDCE pFHBuSciCi dEgFiSEDC JE bnDFCpFinBCFC SHneDiDuiC un dESDHF
iIpHFDEnD EJ ESDiViDcii bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc, BCHEFCSC EeihuF
CPDinBCFCE eChICnDCJHF BC piEc, pFHepCFiDEDCE bnDFCpFinBCFii, SFCDCFCE
pFHdiDuJui.
2. ZPpCFiCncE IHnBiEJ BCIHneDFCEl S ESDiViDEDCE pCnDFu epHFiFCE
SEJiDcii pFHBuSciCi C FEciHnEJ e diC BCeduFED bn SEBFuJ BiFiNFii eieDCIiSC,
20T
SC SupFinBC bnDFChuJ SiSJu BC ViEc EJ pFHBuSciCi & BC JE pFHiCSDEFC ppn JE
SHneuI i uDiJilEFC.
3. iiFiNEFCE SEJiDcii pFHBuSciCi eC gElCEl pC eDEnBEFBilEFC SC
FCpFClinD dunBEICnDuJ DChniSH-nHFIEDiV, SupFinlpnB SCFincC bnEinDEDC dEc
BC pFHBuSciE dEgFiSED pCnDFu nCSCeiDciJC CSHnHIiCi nEciHnEJC, EJC
pHpuJEciCi, EpFFii, CPpHFDuFiJHF.
4. RpFCSiCFCE dinEJ E SEJiDcii pFHBuSciCi eC dESC Su ENuDHFuJ
SCFDidiSFii SC bneCEIn pFHgEFCE pFHBuSciCi, CJigCFEFCE SCFDidiSEDuJui BC
iBCnDiDEDC, IEFSEFCE pFHBuSciCi WCIgJCIE BC SHFCepunBCFCX i SHnDFHJuJ
EeupFE eDFii uJDCFiHEFC E pFHBuSciCi Su ENuDHFuJ pFHgCJHF BC SHnDFHJ.
O. CiJC pFinSipEJC BC bIgunDciFC E SEJiDcii pFHBuSciCi eunDr
pCFdCSciHnEFCE SHneDFuSciCi i DChnHJHhiCi BC pFHBuSciC, uDiJilEFCE JE eDEBiuJ
inSipiCnD E unHF IEDCFii pFiIC i IEDCFiEJC BC SEJiDEDC eupCFiHEF, FiBiSEFCE
niVCJuJui BC SEJidiSEFC E JuSFDHFiJHF, EpJiSEFCE eieDCIuJui BC eDiIuJEFC
pCnDFu dEgFiSEFCE unHF pFHBueC SEJiDEDiVC, pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC
HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i E IunSii, inDCneidiSEFCE SHnDFHJuJui EeupFE
SEJiDcii, iIpJCICnDEFCE eDEnBEFBCJHF pFHhFCeieDC CDS.
Subiecte de autoevaluare
1. iCdinici i CnuIFEci inBiSii BC SEJiDEDC Ei pFHBuSciCi.
2. CEFC CeDC CeCncE BiFiNFii SEJiDcii i bn SC SHneD nHuE eDFEDChiC bn
ESCeD BHICniuo
3. iCeduFEci SHncinuDuJ eDEnBEFBilFii pFHBuSciCi.
4. CC bneCEIn SCFDidiSEFCE pFHBuSciCi i SEFC C iIpHFDEncE Ci bn
SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEco
O. ZnuIFEci BiFCSciiJC pFinSipEJC BC epHFiFC E SEJiDcii pFHBuSciCi.
Bibliografie
1. jCDFu RHSE. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
2. jCDFu RHSE. CuJChCFC BiBESDiSHICDHBiS. MCPDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^. Chiinu, ULIM, 1TT7. &1TK p.
3. `<#' 4.>. ]3%5#%! ()/) % "00#,%,6 ! ,3%#%.
U%<%"-, 1T7T. &10K.
4. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
O. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>,
1TTK, & KK7 .
210
K. ;), >, `,.- 4. :#$%#' 0%)$2r ?58%#. 4). *',#/. &
[.r ;2<'+ <#.', 1TT4. & 272 .
7. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480 .
8. [7*-')*2 ,'*'),2. ?()'.% #'5,$ ()*-#1%%. >_ T000
& >_ T004, >_ 8402. [.r >- ,'*'),, 1T88.
T. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7 p.
10. REciu-QuSiu IHn, jJuIg IHn .E. & ZSHnHIiE FEIuFiJHF. mHJuIuJ II, AuSuFCDi,
1TTO. & 1T1 p.
11. U'# )'8,'@, +(#% ()*()%+,%+. [.r :#$%#', #). ()*
'/.., 1T8T. & 2K2 .
12. _()'5%# *%)#,)' ()*()%+,%+. & [.r >\`-[, 1TTT.
13. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Ch.r QDEDieDiSE, 2002, Q.R.^CFiH^. -30K p.
14. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE & _,',%,%5#%! 7/*%#
`(-8.%#% [.*', 2002. & Chiinur QDEDieDiSE, 2002. & O2K p.
211
Capitolul 13
FORMELE DE ORGANIZARE SOCIAL
A PRODUCIEI
1. GHFICJC pFinSipEJC BC HFhEnilEFC eHSiEJ E pFHBuSciCi.
2. CHnSCnDFEFCE i inDChFEFCE pFHBuSciCi. iiICneiuniJC bnDFCpFinBCFiJHF.
3. QpCSiEJilEFCE pFHBuSciCi i EVEnDENCJC Ci.
4. CHHpCFEFCE BC pFHBuSciC.
10. iiVCFeidiSEFCE pFHBuSciCi.
11. CHIginEFCE pFHBuSciCi.
13.1. Formele principale de organizare social a produc(iei
GHFICJC pFinSipEJC BC HFhEnilEFC eHSiEJ E pFHBuSciCi, SHFCepunlDHEFC
SCFincCJHF i JChiDciJHF CSHnHIiCi BC piEc, eunDr concentrareaE
62ecialiAareaE coo2erareaE integrareaE di@er6iXicarea 7i com8inarea
pFHBuSciCi sVCli O, p.1K7-214t. knDFC ESCeDC dHFIC BC HFhEnilEFC eHSiEJ E
pFHBuSciCi i eCFViSiiJHF CPieD H IuJciIC BC JChDuFi inDCFICBiEFC, Bup
SuI eC HgeCFV i Bin BCeCnuJ 13.1.
De(enul %5&1. InDCFESciunCE BinDFC BiVCFeCJC dHFIC BC HFhEnilEFC
eHSiEJ E pFHBuSciCi i eCFViSiiJHF
Q CPEIinI nHciuniJC pFinSipEJC SC cin BC dHFICJC eHeiEJC BC
HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i eCFViSiiJHF.
4oncentrarea 2roduc.iei bneCEIn SHnSCnDFEFCE dEgFiSFii unui eEu
SpDHFVE DipuFi bnFuBiDC BC pFHBueC bn unCJC bnDFCpFinBCFi FCJEDiV IEFi, pC
CHnSCnDFEFCE
QpCSi CHH
iiVCF
InDC CHIgi
212
DCFiDHFiuJ unCi FChiuni nu pFCE IEFi, pFCBHIinEFCE pC piEc E unCi eEu
SpDHFVE diFIC.
[2ecialiAarea 2roduc.iei CeDC SHnSCnDFEFCE ESDiViDcii BC gEl E
bnDFCpFinBCFii, diFICi, SHIpEniCi EeupFE pFHBuSCFii unui SCFS FCeDFpne BC
EFDiSHJC, IFduFi, eCFViSii.
Yi@er6iXicarea 2roduc.iei SHneDiDuiC CPDinBCFCE EeHFDiICnDuJui,
IHBidiSEFCE DipuJui BC pFHBuSciC dEgFiSED BC bnDFCpFinBCFC, diFI, bneuiFCE
unHF nHi DipuFi BC pFHBueC bn eSHpuJ CdiSiCnDilFii pFHBuSciCiq HgcinCFCE
EVEnDENCJHF CSHnHIiSC, CViDEFCE dEJiICnDuJui s8, p.TOt.
4oo2erarea & 1X H EeHSiCFC gCnCVHJ E pCFeHEnCJHF diliSC pCnDFu
BCeduFEFCE ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC bn SHIunq 2X dHFI uniVCFeEJ BC
HFhEnilEFC i SHHFBHnEFC bn SHIun E pFHBuSciCi Su pEFDiSipEFCE pEFDCnCFiJHF
eDFini Bin BHu eEu IEi IuJDC cFi, gElED pC FCpEFDilEFCE ESDiViDcii BC
pFHBuSciC, SHJEgHFEFC SHICFSiEJ, hEFEnDEFC FCSipFHS E FieSuFiJHF, pFHDCSciE
hCnCFEJ E inVCeDiciiJHF i eCSFCDCJHF inBueDFiEJC s8, p.1T4t.
4om8inarea 2roduc.iei - unE BinDFC dHFICJC BC SHnSCnDFEFC E
pFHBuSciCi SC pFCeupunC unidiSEFCE IEi IuJDHF DipuFi BC pFHBueC bn SEBFuJ
unCi bnDFCpFinBCFi.
]ntegrarea CeDC EeHSiCFCE unHF EhCnci CSHnHIiSi, EpFHdunBEFCE
inDCFESciunii JHF, BClVHJDEFCE FCJEciiJHF BinDFC Ci. InDChFEFCE CSHnHIiS EFC
JHS EDpD JE niVCJuJ CSHnHIiiJHF nEciHnEJC, SpD i bnDFC SHFpHFEcii, diFIC,
SHIpEnii, bnDFCpFinBCFi s8, p.1O8t.
MEnidCeDEFCE ESCeDHF dHFIC BidCF BC JE H pCFiHEB JE EJDE bn SEBFuJ
unCi EnuIiDC cFi i BC JE H cEF JE EJDE eug ESciunCE IuJDiDuBinii BC dESDHFi
DChniSH-CSHnHIiSi, eHSiEJ-pHJiDiSi i NuFiBiSi. jFinDFC ESCDiE pHD di
ICnciHnEci uFIDHFiir
niVCJuJ BC BClVHJDEFC E dHFcCJHF BC pFHBuSciCq
hFEBuJ BC BClVHJDEFC i DipuJ ICSEnieIuJui CSHnHIiS EpJiSED bn cEFE
FCepCSDiVq
SHFEpHFDuJ BinDFC inBueDFiC, SHneDFuScii, DFEnepHFDuFi i EJDC FEIuFi
CSHnHIiSC bnDF-H EnuIiD pCFiHEB BC DiIpq
hFEBuJ BC BiVilEFC i epCSiEJilEFC E IunSiiq
EIpJEeEFCE FCeuFeCJHF nEDuFEJCq
EIpJEeEFCE DCFiDHFiEJ bn cEF E dESDHFiJHF BC pFHBuSciCq
hFEBuJ BC pEFDiSipEFC E cFii JE FCJEciiJC CSHnHIiSC CPDCFnCq
niVCJuJ SCFincCJHF CSHnHIiCi nEciHnEJCq
eieDCIuJ pHJiDiS i NuFiBiS EJ cFii CDS.
213
13.2. Concentrarea i integrarea produc(iei. Dimensiunile ntreprinderilor
iiVilEFCE i eHSiEJilEFCE IunSii bi heCDC CPpFCeiC bn pFHSCeCJC BC
pFHBuSciC eug dHFI BC BidCFCnciCFC i SHnSCnDFEFC E HpCFEciuniJHF BC
dEgFiSEFC E pFHBuSciCi, iEF JE niVCJuJ pFHBuSciCi eHSiEJC bn EneEIgJu & bn
BidCFCnciCFCE i SHnSCnDFEFCE FEIuFEJ E pFHBuSciCi.
YiXeren.ierea ramural eC CPpFiI bn SFCDCFCE nuIFuJuu BC FEIuFi
EJC pFHBuSciCi, iEF concentrarea - bn SHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi JE
bnDFCpFinBCFiJC IEFi EDpD bn SEBFuJ diCSFCi FEIuFi, SpD i bn pFHpHFcii IEi
IEFi, inSJulpnB pFHSCeCJC BC pFHBuSciC EJC BiVCFeCJHF FEIuFi.
4oncentrarea 2roduc.iei EFC pEDFu dHFICr SHIEeEFCE
bnDFCpFinBCFiJHF, epCSiEJilEFCE, SHHpCFEFCE i SHIginEFCE s3, p.233t.
4oma6area 1ntre2rinderilor & SHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi JE
bnDFCpFinBCFiJC IEFi eC dESC bn dunSciC BC pCFdCSciunCE DChniSH-DiincidiS E
unCJDCJHF BC IunS WSFCDCFCE pFHBuSDiViDcii SEpESiDciJHF uniDEFC EJC
IEiniJHF, EhFChEDCJHF, EpEFEDCJHF, pCFdCSciHnEFCE DChniSii BC BiFiNEFC CDS.X i
SFCDCFCE VHJuIuJui BC pFHBuSciC.
[2ecialiAarea & SHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi HIHhCnC, SEFC Bup DipuJ Ci
CeDC BC IEe HFi eC pFHBuSC bn eCFii IEFi.
4oo2erarea & FCJEciiJC BC pFHBuSciC BiFCSDC BinDFC bnDFCpFinBCFiJC
WEeHSiEciiJCX SC pEFDiSip JE dEgFiSEFCE bn SHIun E unHF EnuIiDC pFHBueC.
4om8inarea & uniFCE BiVCFeCJHF pFHBuScii SC FCpFClinD CDEpC
SHneCSuDiVC BC pFCJuSFEFC eEu BC uDiJilEFC E BCCuFiJHF BC pFHBuSciC bnDF-H
einhuF bnDFCpFinBCFC WbnDF-un SHIginEDX.
RSCeDC dHFIC FEciHnEJC BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi BCeCHFi eC
SHIpJCDCEl FCSipFHS, BC ESCCE BHEF SHnSCpCFCE JHF SE eieDCI pHEDC EeihuFE
eHJucii HgiCSDiVC pFiVinB uDiJilEFCE JHF.
CHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi inBueDFiEJC eC CdCSDuCEl bn DFCi dHFIC
pFinSipEJC s3, p.23Ktr
4oncentrarea 2roduc.iei 62ecialiAatei
4oncentrarea 2roduc.iei com8inatei
Wrgirea 1ntre2rinderilor uni@er6ale.
CCE IEi CdiSiCnD C pFiIE dHFI, SC EeihuF SHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi
HIHhCnC JE bnDFCpFinBCFiJC IEFi, SCCE SC pCFIiDC ineDEJEFCE IEiniJHF
epCSiEJC BC bnEJD pFHBuSDiViDEDC, E JiniiJHF EuDHIEDilEDC i bn dJuP, EpJiSEFCE
ICDHBCJHF SHnDCIpHFEnC BC HFhEnilEFC E pFHBuSciCi.
ZeDC CdiSiCnD, BC EeCICnCE, i dHFIE E BHuE BC SHnSCnDFEFC, SC EeihuF
SHneCSuDiViDEDCE CPCSuDFii pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC, pFCJuSFEFCE SHIpJCP E
IEDCFiCi pFiIC, uDiJilEFCE pFHBueCJHF i BCCuFiJHF eCSunBEFC.
MEi pucin CdiSiCnD CeDC dHFIE E DFCiE, BCHEFCSC CeDC VHFgE BC uniDci
BC pFHBuSciC SC nu eunD JChEDC bnDFC CJC niSi pFin HIHhCniDEDCE pFHBueCJHF i
214
SHneCSuDiViDEDCE pFHSCeCJHF DChnHJHhiSC, niSi pFin pFCJuSFEFCE SHIpJCP E
IEDCFiCi pFiIC. knDFCpFinBCFiJC BC Dip uniVCFeEJ bnDFunCeS bn SEBFuJ JHF
uniDci BC pFHBuSciC EuDHnHIC i pucin JChEDC pFin SiSJuJ DChnHJHhiS.
CHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi i unCJC dHFIC EJC ESCeDCiE eC BClVHJD bn gElE
ESciunii hJHgEJC E BHi dESDHFir SFCDCFCE SCFCFii EnuIiDCJHF DipuFi BC pFHBueC
i E pFHhFCeuJui DChniS JE bnDFCpFinBCFC. iC ESCCE JE diCSEFC CDEp BC
BClVHJDEFC gradul de concentrare a 2roduc.iei tre8uie 6 core62und
mrimii 1ntre2rinderii 7i 2roducti@it.ii utilahului ei. QupFESHnSCnDFEFCE SE
i SHnSCnDFEFCE ineudiSiCnD nu eunD SHnVCnEgiJC Bin punSD BC VCBCFC
CSHnHIiS.
kn diCSEFC FEIuF inBueDFiEJ m#rimea ntreprinderii DFCguiC e diC
BCDCFIinED BC BiICneiuniJC HpDiIC EJC pFHBuSciCi, SHnBiciiJC BC
DFEnepHFDEFC E IEDCFiCi pFiIC i pFHBueCJHF diniDC i BC H eCFiC BC EJci dESDHFi
SC VilCEl EIpJEeEICnDuJ bnDFCpFinBCFii. jFin dimen6iunile o2time ale
2roduc.iei bn inBueDFiC DFCguiC e eC eugbncCJCEh pEFEICDFii SC EeihuF
bnBCpJiniFCE SHnDFESDCJHF bnShCiEDC i E EnhENEICnDCJHF BC dEgFiSEFC E
pFHBuSciCi WCPCSuDEFC E JuSFFiJHFX bn DCFICnCJC eDEgiJiDC Su ShCJDuiCJi
IiniIC i CdiSiCnc CSHnHIiS IEPiIEJ.
InBiSEDHFii pFinSipEJi Ei ni,elului de concentrare bn inBueDFiC eunD
BiICneiuniJC bnDFCpFinBCFiJHF BCDCFIinEDC BC @olumul anual de 2roduc.iei
numrul anual mediu al lucrtorilori @aloarea anual medie a Xondurilor
Xi/ei con6umul de energie electric 1ntr5un ani 2onderea 1ntre2rinderilor
mari 1n Xa8ricarea 2roduc.iei de ctre 1ntreaga ramuri mrimea medie a
1ntre2rinderii 1n cadrul ramurii s3, p.240t.
LE eDEgiJiFCE niVCJuJui BC SHnSCnDFEFC bn inBueDFiC eC iE bn SEJSuJ, BC
EeCICnCE, ESciunCE dESDHFiJHF inDFEpFHBuSciC i Bin CPDCFiHF.
cactorii intra2roduc.ie eunD BCDCFIinEci BC VHJuIuJ HpFiI EJ
pFHBuSciCi i bnDFCpFiBCFiJHF Bin punSDuJ BC VCBCFC EJ uDiJilFii IEPiIEJC E
FCeuFeCJHF BC pFHBuSciC.
Yin Xactorii e/terni dES pEFDC DFEnepHFDuJ, VHJuIuJ gElCi BC IEDCFiC
pFiI, CPieDCncE eEu pHeigiJiDEDCE BC EnhENEFC E dHFcCi BC IunS, FCeuFeCJC
ESVEDiSC, SHnBiciiJC SJiIEDCFiSC CDS.
v indJuCnc eugeDEnciEJ EeupFE dESDHFiJHF inDFEpFHBuSciC i Bin CPDCFiHF
EFC pFHhFCeuJ DChniSH-cDiincidiS WpCFdCSciHnEFCE EpEFEDuJui BC pFHBuSciC,
HFhEnilEFCE pFHBuSciCi i E hCeDiunii, bnJHSuiFCE unHF DipuFi BC IEDCFiC pFiI
Su EJDCJC, bnJHSuiFCE unHF IiNJHESC BC DFEnepHFD Su EJDCJC CDS.X.
YiVCJuJ BC SHnSCnDFEFC E pFHBuSciCi i BiICneiuniJC HpDiIC EJC
bnDFCpFinBCFiJHF, BCDCFIinEDC BC ESCeDE, BCpinB BC EIpJEeEFCE hCHhFEdiS E
inBueDFiCi i FEiHnEFC, SHneuIuJ pFHBuSciCi diniDC WBCeCHFi E IEDCFiCi pFiIC
i SHIgueDigiJuJuiX, CPieDCncE dHFcCi BC IunS bn FChiunC i EJDHF dESDHFi.
21O
}CHhFEdiE euFeCJHF BC IEDCFiC pFiI, SHIgueDigiJ i FCeuFeC BC IunS
BCDCFIin bn IHB diFCeS JiIiDCJC FEciHnEJC EJC SHnSCnDFFii i VHJuIuJ HpFiI
EJ pFHBuSciCi.
Integrarea produc(iei
]ntegrarea 2roduc.iei HSup un JHS iIpHFDEnD bn CSHnHIiE FEIuFiJHF
BC pFHBuSciC. ZE inBiS BHICniiJC pFCBHIinEnDC EJC ESDiViDcii unCi EnuIiDC
bnDFCpFinBCFi IEFi, gunHEF, JHSuJ Ci pC piEc.
Integrarea CeDC EeHSiCFCE EhCnciJHF CSHnHIiSi, EpFHdunBEFCE
inDCFESciunii JHF, BClVHJDEFCE FCJEciiJHF BinDFC Ci. InDChFEFCE CSHnHIiS EFC
JHS EDpD JE niVCJuJ CSHnHIiiJHF nEciHnEJC EJC BiVCFeCJHF cFi, SpD i bnDFC
bnDFCpFinBCFi, diFIC, SHIpEnii, SHFpHFEcii s8, p.1O8t.
QC BieDinhC inDChFEFCE pC VCFDiSEJ i pC HFilHnDEJ. ]ntegrarea 2e
@ertical bneCEIn EeHSiCFCE HFhEnilEDHFiS i BC pFHBuSciC, EJipiFCE,
inDCFESciunCE bnDFCpFinBCFiJHF uniDC pFin pEFDiSipEFCE SHIun JE pFHBuSCFCE,
FCEJilEFCE i SHneuIuJ unui pFHBue diniD uniS. ]ntegrarea 2e oriAontal
bneCEIn EeHSiCFCE unHF bnDFCpFinBCFi, CPieDCncE unCi inDCFESciuni eDFpneC
bnDFC CJC 92e oriAontal^, EBiS ESDiViDEDCE SHIun E bnDFCpFinBCFiJHF SC
dEgFiS pFHBueC HIHhCnC i EpJiS DChnHJHhii eiIiJEFC.
CEJSuJEFCE gradului de integrare DconcentrareF eC pHEDC CdCSDuE Su
ENuDHFuJ inBiSEDHFuJui & gradul de concentrare W}SX Bin punSDuJ BC VCBCFC EJ
FCEJilFii pFHBuSciCi.
Gc qi . 100q W13.KX

unBCr i & VHJuIuJ pFHBuSciCi BC gEl FCEJilEDC BC bnDFCpFinBCFCE iq
& VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi FCEJilEDC BC bnDFCpFinBCFC bn ESCCEi
pCFiHEB BC DiIp.
kn JiDCFEDuFE CSHnHIiS eunD CPpueC i EJDC ICDHBC BC eDEgiJiFC E
hFEBuJui BC inDChFEFC SuI eunDr inBiSCJC iFehIEn-CFdinBEdJ, inBiSCJC
EnnEh WX, SHCdiSiCnDuJ inVCFe EJ VEFiEciCi, SuFgE Jui LHFCnDh CDS. sVCli O,
p.182-1T8t.
InDChFEFCE WSHnSCnDFEFCEX EFC H eCFiC BC EepCSDC pHliDiVCr
- EVEnDENuJ bn SHnSuFCncq
- CdCSDuJ euIEF & JE uniFCE E BHu hCnuFi BC ESDiViDEDC FCluJDEDuJ
bneuIFii JHF C SHneiBCFEgiJ IEi IEFC, BCSpD FCluJDEDuJ ESDiViDcii
JHF eCpEFEDC W1+1C > 2Xq
- ESSCeuJ JE piEcE inDCFnEciHnEJq
21K
- pHeigiJiDEDCE EpJiSFii unHF ICDHBC SHnDCIpHFEnC BC IEnEhCICnD
bn HFhEnilEFCE pFHBuSciCi i E IunSiiq
- SHnBiciiJC IEi dEVHFEgiJC pCnDFu BClVHJDEFCE SCFSCDFiJHF DiincidiSC
i E inHVEciiJHFq
- IEi IuJDC pHeigiJiDci pCnDFu iIpJCICnDEFCE CJCICnDCJHF
pFHhFCeuJui DChniSq
- pHeigiJiDEDCE BC FCBuSCFC E ShCJDuiCJiJHF SHneDEnDC pCnDFu dEgFiSEFCE
pFHBuSciCiq
- uDiJilEFCE IEi FEciHnEJ E unHF FCeuFeCq
- EpEFiciE unCi bnDFChi hFupC BC EeHSiEcii SC eunD BiFiNEDC, SHnDFHJEDC
BC un einhuF SCnDFu BC EBHpDEFC E BCSiliiJHFq
- EpEFiciE unHF bnDFCpFinBCFi inDCFnEciHnEJC eiIiJEFCq
- SFCDCFCE IEeCi VCniDuFiJHF bn SHnBiciiJC BC dEgFiSEFC E unHF IEFi
eCFii BC pFHBueC CDS.
CHnSHIiDCnD, SHnSCnDFEFCE EFC i H eCFiC BC EepCSDC nChEDiVC pFinDFC
SEFCr
- EFC SEFESDCF IHnHpHJieD, SCCE SC BuSC JE BiIinuEFCE SHnSuFCncCiq
- HSup H pHliciC BHIinEnD SEFESDCFieDiS diFICJHF IEFiq
- pHEDC hCnCFE SFCDCFCE pFCcuFiJHF i eDEhnEFCE bn CSHnHIiCq
- CPieD pHeigiJiDEDCE BC IENHFEFC E SHeDuFiJHF bn uFIE ShCJDuiCJiJHF
BC DFEnepHFD i EJDHF ShCJDuiCJiq
- EpEF unJC indJCPigiJiDci JE eShiIgEFCE ICBiuJui EIgiEnDq
- EpEF dCnHICnC nChEDiVC bn pJEn eHSiEJ i EJDCJC.
LupnB bn SHneiBCFEFC SCJC CPpueC IEi eue, bn IuJDC cFi CSHnHIiS
BClVHJEDEDC HFhEnCJC BC eDED EVilEDC bnDFCpFinB IeuFi CdiSiCnDC BC SHnDFHJ bn
ESCeD BHICniu.
13.3. Specializarea produc(iei i avantajele ei
iiViliunCE IunSii BuSC JE BidCFCnciCFCE unHF DipuFi BC IunS, iEF
SHnSCnDFEFCE JHF, bn gElE IENHFFii VHJuIuJui diCSFCi VEFiCDci ppn JE
BiICneiuni CSHnHIiS FEciHnEJC, EeihuF FCpCDEFCE bn IEe E HpCFEciuniJHF i
pFHSCeCJHF, EBiS pFHBuSciE bn IEe epCSiEJilED. ReDdCJ, (peciali/area, pC BC
H pEFDC, CeDC SHneCSincE BiViliunii eHSiEJC E IunSii, iEF pC BC EJDE -
FCluJDEDuJ SHnSCnDFFii pFHBuSciCi HIHhCnC. jFin uFIEFC, epCSiEJilEFCE
FCpFClinD uniDEDCE BiEJCSDiS E BHu pFHSCeC HpueCr BidCFCnciCFCE i
SHnSCnDFEFCE.
QpCSiEJilEFCE bn inBueDFiC eC CdCSDuCEl bn DFCi BiFCScii pFinSipEJCr
2e 2rodu6eE 2e detalii 7i teOnologic.
[2ecialiAarea 2e o8iecte [2ecialiAarea 2e o8iecte bneCEIn SHnSCnDFEFCE dEgFiSFii EnuIiDCJHF
DipuFi BC pFHBueC pCnDFu SHneuIuJ dinEJ. vgiCSDuJ unCi EeCICnCE
217
epCSiEJilFi pHEDC di ulinE BC EuDHIHgiJC, dEgFiSE BC SHndCScii .E., SEFC
pFHBuS EnuIiDC DipuFi BC EFDiSHJC.
[2ecialiAarea 2e detalii [2ecialiAarea 2e detalii CeDC SHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi EnuIiDCJHF BCDEJii
i EhFChEDC, eCIidEgFiSEDC, pFCSuI i CPCSuDEFCE unHF pFHSCeC DChnHJHhiSC.
kn unCJC FEIuFi CE pHEDC EVCE VEFiCDci SHnSFCDCr gunHEF, bn inBueDFiE
SHneDFuSDHEFC BC IEini & pC BCDEJii, pC EhFChEDC, pC gJHSuFi. Un CPCIpJu
BC epCSiEJilEFC pC BCDEJii CeDC ulinE BC pFHBuSCFC E JEhFCJHF Su giJC eEu
ulinE BC pieDHEnC.
MFEnedHFIEFCE unHF dElC EJC pFHBuSciCi eEu HpCFEciuni bn uniDci BC
pFHBuSciC eCpEFEDC SHneDiDuiC 62ecialiAarea teOnologic WeEu pC eDEBiiX. iC
CPCIpJu, ulinE BC DuFnDHFiC SEFC pFHBuSC piCeC BC SHIpJCDEFC pCnDFu
ulinCJC SHneDFuSDHEFC BC IEiniq diJEDuFE SC pFHBuSC Ec pCnDFu dEgFiSiJC BC
cCeDuFi i SHndCScii. ZPieD bnDFCpFinBCFi epCSiEJilEDC bn EnuIiDC dunScii
EuPiJiEFC, gunHEF, ulinCJC BC FCpEFEcii SC BCeCFVCeS EJDC bnDFCpFinBCFi.
QpCSiEJilEFCE DFCguiC CPEIinED eug BHu EepCSDCr JE niVCJ BC FEIuF
i JE niVCJ BC bnDFCpFinBCFC.
LE niVCJuJ FEIuFii CE EpEFC SE pFHSCe HgiCSDiV BC BClVHJDEFC E
eugFEIuFiJHF CPieDCnDC i EpEFiciC E eugFEIuFiJHF nHi, SC pFHBuS IFduFi i
eCFViSii pFin inDCFICBiuJ dESDHFiJHF BC pFHBuSciC i EJC EnuIiDCJHF dHFIC BC
inDCFESciunC i SHIginEFC E ESCeDHFE.
LE niVCJ BC bnDFCpFinBCFC epCSiEJilEFCE FCpFClinD pFHSCeuJ BC eCpEFEFC
E unCi EnuIiDC hEIC BC pFHBueC, eCFViSii bn SEFC eC epCSiEJilCEl
bnDFCpFinBCFCE. UnCHFi SEnDiDEDCE ESCeDHFE eC JiIiDCEl JE un einhuF Dip eEu H
eCFiC BC pFHBueC.
QpCSiEJilEFCE eC EdJ eug ESciunCE unCi IuJDiDuBini BC dESDHFir BC HFBin
DChniS, eHSiHCSHnHIiS, dinEnSiEF CDS. i eC pFClinD eug BiVCFeC dHFIC
SEFESDCFieDiSC EnuIiDHF FEIuFi. iC CPCIpJu, H IuJciIC BC bnDFCpFinBCFi eC
epCSiEJilCEl bnDF-un EnuIiD Dip BC pFHBueC, BC IEini WSHneDFuSciE
EuDHIHgiJCJHF, DFESDHEFCJHF, pHIpCJHF eugICFeigiJC CDS.X eEu bnDF-H EnuIiD
eDFuSDuF E unui EeHFDiICnD WpFCpEFEDC ICBiSEJC, EFDiSHJC Bin IEeC pJEeDiSC
CDS.X. kn inBueDFiE EJiICnDEF IuJDC bnDFCpFinBCFi eC epCSiEJilCEl bn
dEgFiSEFCE pFHBueCJHF diniDC WSHneCFVC, EIpEniC, SHniES, EFDiSHJC BC
pEnidiSEciCX i bn epCSiEJilEFCE DChnHJHhiS WIHFFiDuJ, pFHBuSCFCE uJCiuFiJHF
i hFeiIiJHFX. kn SHneDFuScii epCSiEJilEFCE bnDFCpFinBCFiJHF eC CdCSDuCEl bn
dunSciC BC pFHdiJuJ JuSFFiJHF CPCSuDEDC, SHndHFI SJEeidiSEDHFuJui FEIuFiJHF
inBueDFiCi BC SHneDFuScii.
iCDCFIinEFCE niVCJuJui BC epCSiEJilEFC EFC H IEFC iIpHFDEnc pCnDFu
pFHSCeuJ BC BiFiNEFC EDpD JE niVCJuJ FEIuFii, SpD i JE SCJ EJ bnDFCpFinBCFii. kn
ESCeD eSHp JE niVCJuJ FEIuFii eC SEJSuJCEl EeCICnCE inBiSEDHFi BC
hCnCFEJilEFC SuI eunDr
218
- nuIFuJ eugFEIuFiJHF bn inBueDFiC, SHneDFuScii, DFEnepHFDuFi CDS.q
- nuIFuJ hCnuFiJHF BC ESDiViDEDC.
LE niVCJuJ DFueDuJui, EeHSiEciCi, SHIpEniCi, bnDFCpFinBCFii eunD ESSCpDEci
inBiSEDHFi eiIiJEFir indicele de 62ecialiAare, SEJSuJED bn dunSciC BC
EeHFDiICnDuJ pFHBueCJHFq 2onderea 2roduc.iei de la acti@itatea de 8aA 1n
@olumul total al 2roduc.iei o8.inuteq 2onderea detaliilor 7i 8locurilor5ti2 1n
@olumul total al 2roduc.ieii 2onderea detaliilor 7i 8locurilor5ti2 1n numrul
total al ace6tora uDiJilEDC JE pFHBuSCFCE unui EnuIiD pFHBue SHIpJCPq
2onderea ma7inilorE utilahelorE in6tala.iilor 62ecialiAate bn nuIFuJ DHDEJ EJ
ESCeDHFE JE bnDFCpFinBCFC CDS.
iC CPCIpJu, inBiSCJC BC epCSiEJilEFC bn dunSciC BC EeHFDiICnDuJ
pFHBuSciCi WIEX eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
Is Ia x 100; W13.1X
IUi+
unBCr I' & SEnDiDEDCE EeHFDiICnDuJui BC pFHBuSciC JE bnDFCpFinBCFCq
iN & EeHFDiICnDuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi dEgFiSEDC JE niVCJ BC DFueD,
EeHSiEciC CDS.
W i & nuIFuJ bnDFCpFinBCFiJHFq N & SEnDiDEDCE EeHFDiICnDuJui diCSFCi
bnDFCpFinBCFiX.
QC uFIFCDC eSHpuJ SE inBiSCJC BED e diC SpD IEi EpFHpiED BC
100.
EXectul economic anual bn uFIE epCSiEJilFii pHEDC di SEJSuJED Bup
dHFIuJEr
E
ea
C t(C
%
G `
V%
G H
n
A
%
E ( F
2
G `
V2
G H
n
A
2
u ?
2
" W13.2X
unBCr C
1
i _
2
& pFCcuJ BC SHeD DHDEJ EJ uniDcii BC pFHBue bnEinDC i
Bup epCSiEJilEFCq

n
& SHCdiSiCnDuJ nHFIEDiV EJ CdiSiCncCi inVCeDiciiJHF SEpiDEJCq
U
1
i U
2
& EJHSEciiJC SEpiDEJC epCSidiSC bnEinDC i Bup epCSiEJilEFCq

2
- VHJuIuJ EnuEJ EJ pFHBuSciCi WCdCSDiVX Bup epCSiEJilEFC.
iC ICnciHnED S epCSiEJilEFCE pHeCB H eCFiC BC EVEnDENC eCneuJ SFHFE
CeDC BCIHneDFED pC BCeCnuJ 13.2. QpCSiEJilEFCE EeihuF CdiSiCncE CSHnHIiCi
nEciHnEJC i bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc, cinpnBu-eC SHnD BC DHEDC
pEFDiSuJEFiDciJC Ci bn eDFpne JChDuF Su SCJCJEJDC dHFIC BC HFhEnilEFC
eHSiEJ E pFHBuSciCi.

CFCDC IEi FCpCBC VHJuIuJ BC pFHBuSciC
CFCDC CdiSiCncE dESDHFiJHF BC pFHBuSciC
QC bIgunDcCDC SEJiDEDCE pFHBuSciCi
21T
QC FCBuSC pFCcuJ BC SHeD EJ pFHBuSciCi
Efect
ele
Speciali-zrii
QC SFCCEl SHnBiciiJC pCnDFu iIpJCICnDEFCE FEpiB E
FCEJilFiJHF zDiincCi i DChniSii
QC EeihuF H IEi gun uDiJilEFC E dESDHFiJHF BC pFHBuSciC
WuDiJEN, ineDEJEcii dHFc BC IunS CDS.X, CJCICnDCJHF
pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS
QC SFCCEl SHnBiciiJC pCnDFu pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC
HFhEnilEFC E pFHBuSciCi i IunSii, BC EpJiSEFC E ICDHBCJHF
SHnDCIpHFEnC bn ESCeD BHICniu
QC eiIpJidiS pFHSCeuJ BC BiFiNEFC i EBHpDEFC E BCSiliiJHF
QC EeihiF SFCDCFCE pFCeDihiuJui bnDFCpFinBCFii bn FCJEciiJC
Su SJiCncii
CFCDC hFEBuJ BC inBCpCnBCnc, BES pFHBuSciE eC
FCEJilCEl eDEgiJ
De(& %5&2. ZdCSDCJC CSHnHIiSC EJC epCSiEJilFii.
%5&:& Cooperarea produc$iei
kn pFESDiSE inBueDFiEJ pFin cooperare eC eugbncCJCh FCJEciiJC BC
pFHBuSciC EJC bnDFCpFinBCFiJHF bn eSHpuJ HgcinCFii bn SHIun E pFHBueCJHF
diniDC. CHHpCFEFCE BC pFHBuSciC BCSuFhC nCIHNJHSiD Bin epCSiEJilEFCE
FEIuFiJHF i bnDFCpFinBCFiJHF bn dEgFiSEFCE EnuIiDCJHF piCeC, BCDEJii i
EhFChEDC pCnDFu IEini, uDiJENC, E EJDHF EFDiSHJC i pFHBueC.
jFHSCeCJC BC SHHpCFEFC eunDr JiVFEFCE eCIidEgFiSEDCJHF BC SHIpJCDEFC i
CPCSuDEFC E JuSFFiJHF pCnDFu nCSCeiDciJC EnuIiDCJHF bnDFCpFinBCFiq JChDuFE
BinDFC duFnilHF i EnuIici SuIpFDHFi Ei DipuJui BED BC pFHBuSciCq ESDiViDEDCE
BC duFnilHF pCnDFu EnuIici SHneuIEDHFi SEFC dEgFiS pFHBueC diniDC eEu
dinieCEl bn SHnDinuEFC eCIidEgFiSEDuJ. GuFnilHFuJ DFCguiC e bnBCpJinCEeS
EnuIiDC SCFincC EJC SHneuIEDHFuJui.
ZPieD BiVCFeC dHFIC BC SHHpCFEFC E pFHBuSciCi WVCli BCe. 13.3X.
QC BieDinhC SHHpCFEFCE pC pFinSipii FEIuFEJD i DCFiDHFiEJC.
CHHpCFEFCE Bup pFinSipiuJ ramural eC bIpEFDC bn SHHpCFEFC
inDFEFEIuFEJ i inDCFFEIuFEJ, iEF Bup pFinSipiuJ teritorial & inDFEFEiHnEJ
i inDCFFEiHnEJ.
CCE IEi JEFh FeppnBiFC E SpDED SHHpCFEFCE bn inBueDFiE
SHneDFuSDHEFC BC IEini, inBueDFiE EJiICnDEF, uHEF i BC pFCJuSFEFC E
JCInuJui.
220



De(& %5&5. GHFICJC BC SHHpCFEFC
fi@elul coo2errii pHEDC di eDEgiJiD Su ENuDHFuJ BiVCFiJHF inBiSEDHFi
pFinDFC SEFCr pHnBCFCE bn pFCcuJ BC SHeD EJ pFHBuSciCi dEgFiSEDC E piCeCJHF BC
SHIpJCDEFC i eCIidEgFiSEDCJHF HgcinuDC pFin SHHpCFEFCq pHnBCFCE
eCIidEgFiSEDCJHF pFHBueC BC bnDFCpFinBCFC bn CPDCFiHF bn VHJuIuJ JHF DHDEJ
Bin pFHBuSciCq nuIFuJ bnDFCpFinBCFiJHF SC SHHpCFCEl Su bnDFCpFinBCFCE BED
CDS.
ReDdCJ, coeXicientul de coo2erare inBiS pHnBCFCE BCDEJiiJHF, gJHSuFiJHF
i E EJDHF SHIpHnCnDC HgcinuDC pFin SHHpCFEFC bn VEJHEFCE DHDEJ E pFHBuSciCi
i pHEDC di SEJSuJED pFin uFIDHEFCE dHFIuJr
K
1
q ci . pci . 100 eEu K
2
q cij . pcij . 100, W13.3X
Qj .Cj Qj . Cj
unBCr i & nuIFuJ SHIpHnCnDCJHF fif HgcinuDC pFin SHHpCFEFCq
pi & pFCcuJ eDEgiJiD BC diFIq
N & VHJuIuJ BC pFHBuSciC fNf HgcinuD BC diFIq
CHHpCFEFCE pCnDFu dEgFiSEFCE
pFHBuSciCi
Formele
de
cooperare
CHHpCFEFCE pC BCDEJii
CHHpCFEFCE DChnHJHhiS GHFICJC BC
SHHpCFEFC
pCnDFu
dEgFiSEFCE
pFHBuSciCi i
BClVHJDEFCE
jMz
CHHpCFEFCE pCnDFu H IEi gun
uDiJilEFC E SEpESiDciJHF BC
pFHBuSciC
CHHpCFEFCE inDCFnEciHnEJ
CHHpCFEFCE Su diFICJC dinEnSiEFC
CHHpCFEFCE bn SEBFuJ unCi
EnuIiDC lHnC, FEiHn, HFE
221
_N & SHeDuJ pFHBuSciCi fNfq
x1 & SHCdiSiCnDuJ BC SHHpCFEFC unui EnuIiD Dip BC pFHBuSciCq
x2 & SHCdiSiCnDuJ BC SHHpCFEFC JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFii.
kn SHnBiciiJC ESDuEJC BC BClVHJDEFC CSHnHIiS E FCpugJiSii nCSCeiDEDCE
HgiCSDiV BC inDCneidiSEFC E SHHpCFFii bnDFC BiVCFeC bnDFCpFinBCFi C BiSDED BC
IEi IuJci dESDHFi pFinDFC SEFCr
- EpFHdunBEFCE epCSiEJilFii bn pFHBuSciCq
- SFCDCFCE EuDHnHIiCi dunSciHnEJC E diCSFCi bnDFCpFinBCFi bn
SHnBiciiJC FCJEciiJHF BC piEcq
- nCSCeiDEDCE FiBiSFii niVCJuJui DChniS i E SEJiDcii pFHBuSciCi,
JuSFFiJHF, eCFViSiiJHFq
- nCSCeiDEDCE FiBiSFii hFEBuJui BC SHIginEFC WinDChFEFCX E pFHBuSciCi
bn IuJDC edCFC EJC CSHnHIiCi nEciHnEJCq
- nCSCeiDEDCE epHFiFii CdiSiCncCi bn uDiJilEFCE dESDHFiJHF BC pFHBuSciCq
- uDiJilEFCE FEciHnEJ E FCeuFeCJHFq
- pDFunBCFCE SEpiDEJuJui eDFin i E CPpCFiCncCi EVEneEDC Bin cFiJC
BClVHJDEDC.
13.5. Diversificarea produc(iei
Di,er(ificarea produc$iei bneCEIn CPDinBCFCE EeHFDiICnDuJui,
IHBidiSEFCE DipuJui BC pFHBuSciC dEgFiSEDC JE bnDFCpFinBCFC, diFI, bneuiFCE
nHiJHF DipuFi BC pFHBueC bn eSHpuJ CdiSiCnDilFii pFHBuSciCi, HgcinCFii
EVEnDENCJHF CSHnHIiSC, EJ CViDFii dEJiICnDuJui s8, p.TOt. ZeDC un pFHSCe
SHIpJCP bn SEBFuJ SFuiE eC EeihuF HgcinCFCE gunuFiJHF IEDCFiEJC i E
eCFViSiiJHF BC un JEFh EeHFDiICnD, EBiS EFC JHS CPDinBCFCE nHICnSJEDHFuJui
BC pFHBuSciC i eC EdJ eug ESciunCE IEi IuJDHF dESDHFi BC HFBin DChniSH-
HFhEnilEDHFiS, dinEnSiEF i eHSiHCSHnHIiS.
MENHFiDEDCE bnDFCpFinBCFiJHF Biepun BC H EnuIiD FClCFV BC SEpESiDci
BC pFHBuSciC SC pCFIiD HFhEnilEFCE pFHVilHFiC E HgcinCFii unHF DipuFi BC
pFHBueC, JuSFFi i eCFViSii, SC BidCF BC pFHBuSciE SEFESDCFieDiS ESDiViDcii BC
gEl E bnDFCpFinBCFii.
iiVCFeiDEDCE EeHFDiICnDuJui FCpFClinD un IiNJHS iIpHFDEnD BC
BiIinuEFC E FieSuJui. Un SCFS IEi JEFh BC ESDiViDEDC SHIpHFD un FieS IEi
IiS, BCHEFCSC FCluJDEDCJC nChEDiVC BinDF-un BHICniu eC SHIpCneCEl Su
FCluJDEDCJC pHliDiVC Bin EJDuJ i EeihuF CShiJigFuJ bnDFCpFinBCFii.
jCnDFu BCDCFIinEFCE VHJuIuJui BC BiVCFeidiSEFC pHD di bnDFCguincEci
EeCICnCE inBiSi hCnCFEJilEFHFi sVCli O, p.17T-181tr indicele di@er6iXicrii
acti@it.ii de 8aAi indicele entro2ieii indicele de di@er6iXicare calculat
.in_ndu56e cont de 2onderea acti@it.ii 6ecundare a 1ntre2rinderii etc.
222
ReDdCJ, inBiSCJC BC BiVCFeidiSEFC WUiX E ESDiViDcii BC gEl pHEDC di
SEJSuJED Bup dHFIuJEr

Ki 1 - (X j / X)
2
1 - Acj W13.4X
unBCr & VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCiq
N & VHJuIuJ pFHBuSciCi BC EeHFDiICnDuJ Nq
N & pHnBCFCE pFHBueCJHF Bin EeHFDiICnDuJ N bn VHJuIuJ DHDEJ EJ
pFHBuSciCi bnDFCpFinBCFii.
iC CPCIpJur BES JE bnDFCpFinBCFC CPieD uFIDHEFCE eiDuEciCr KO SHneDiDuiC
ESDiViDEDCE BC gEl, 2O - ESDiViDEDCE fAf i 10 - ESDiViDEDCE fCf.
?rin urmarer Ui 0,KO 0,2O 0,10 0,4TO.
jCnDFu inBiSCJC BED eC pHEDC SEJSuJE FCepCSDiV indicele ecOi@alentE
EpJiSpnB uFIDHEFCE dHFIuJr
n 1 1 2, W13.OX
1 - Ki 1 - 0,495
RCluJD S SHCdiSiCnDuJ BC BiVCFeidiSEFC ChEJ Su 0,O SHFCepunBC
BiVCFeidiSFii, ChEJC Su ESDiViDEDCE E BHu FEIuFi BidCFiDC.
13.6. Combinarea produc(iei
Com*inarea CeDC unE BinDFC dHFICJC BC eHSiEJilEFC i SHnSCnDFEFC E
pFHBuSciCi SC FCliB bn bIginEFCE DChnHJHhiS E unHF uniDci BC pFHBuSciC
BidCFiDC SEFC inDCFESciHnCEl, Bin unE eEu IEi IuJDC FEIuFi EJC inBueDFiCi, bn
SEBFuJ unCi einhuFC bnDFCpFinBCFi & combinat.
AunHEF, SHIginEDCJC pFHBuS BiVCFeC DipuFi BC pFHBuSciC ICDEJuFhiSr
IinCFCu, dHnD, HcCJ, JEIinEDC SEFESDCFieDiSC BiVCFeCJHF FEIuFi EJC ESCeDCi
inBueDFii & BC pFCJuSFEFC E IinCFCuJui BC diCF, BC DuFnEFC E dHnDCi, DHpiFC E
HcCJuJui, JEIinEFCq dEgFiS pFHBueC pCnDFu inBueDFiE EJiICnDEF & pFHBueC BC
pEnidiSEciC, EFDiSHJC BC SHdCDFiC CDS.
kn dunSciC BC SEFESDCFuJ pFHBuSciCi, DChnHJHhiE i bIginEFCE bn pFHSCeuJ
BC pFHBuSciC E EnuIiDCJHF eDEBii BC pFCJuSFEFC E IEDCFiCi pFiIC i
IEDCFiEJCJHF, SHIginEFCE bn inBueDFiC eC pFClinD bn DFCi dHFIC pFinSipEJCr
pFCJuSFEFECE SHneCSuDiV E IEDCFiCi pFiIC, inSJueiV ppn JE HgcinCFCE
pFHBuSciCi diniDCq uDiJilEFCE BCCuFiJHF BC pFHBuSciC pCnDFu CJEgHFEFCE EJDHF
DipuFi BC pFHBueCq pFCJuSFEFCE SHIpJCP E IEDCFiCi pFiIC WpFHBuSCFCE BinDF-
un EnuIiD Dip BC IEDCFiC pFiI E BiVCFeCJHF DipuFi BC pFHBuSciCX.
223
4om8inarea 2e 8aAa 2relucrrii con6ecuti@e a materiei 2rime CeDC
DipiS pCnDFu ICDEJuFhiE diCFuJui, inBueDFiE DCPDiJ. ZPieD EeCICnCE
SHIginEDC bn inBueDFiE ShiIiS i EJDC FEIuFi EJC inBueDFiCi. iC FChuJ, CJC
Eu eDFuSDuF eiIpJ. QCIidEgFiSEDCJC HgcinuDC bn pFHSCeuJ BC pFHBuSciC
SHIginED eug pFHBueC inDCFICBiEFC, BCeDinEDC pFCJuSFFii bn SHnDinuEFC bn
SEBFuJ EJDHF FEIuFi eEu SE pFHBue diniD.
4om8inarea 2e 8aAa utiliArii de7eurilor de 2roduc.ie C IEi
FeppnBiD bn inBueDFiE BC pFCJuSFEFC E JCInuJui, EJiICnDEF i EJDC FEIuFi
inBueDFiEJC.
4om8inarea 2e 8aAa 2relucrrii com2le/e a materiei 2rime eC pFESDiS
bn FEIuFiJC SC eC HSup BC pFCJuSFEFCE IEDCFiCi pFiIC HFhEniSC WE
pCDFHJuJui, SFgunCJui, DuFgCi, ieDuFiJHF CDS.X, pFCSuI i SEFC uDiJilCEl bn
SEJiDEDC BC HgiCSD EJ IunSii IinCFCuFi SHIpJCPC, SuI EF di SCJC
pHJiICDEJiSC.
ZPieD, BC EeCICnCE, nHciuniJC BC SHIginEFC pC VCFDiSEJ, pC
HFilHnDEJ i IiPD. 4om8inarea 2e @ertical EFC JHS bn SEluJ SpnB eC
CdCSDuCEl pFCJuSFEFCE SHneCSuDiV E IEDCFiCi pFiIC bn eCIidEgFiED eEu
pFHBue diniDq 2e oriAontal & EDunSi SpnB BinDF-un Dip BC IEDCFiC pFiI,
pFCJuSFED SHneCSuDiV, eC Hgcin pFinSipEJCJC eCIidEgFiSEDC eEu pFHBueC diniDC,
iEF Bin BCCuFiJC SC eC dHFICEl & eCIidEgFiSEDC eEu pFHBueC diniDC
SHJEDCFEJC.
CHIginEFCE C SEFESDCFieDiS pCnDFu IuJDC FEIuFi inBueDFiEJC, BEF SCJ
IEi pC JEFh C FeppnBiD bn eiBCFuFhiC i ICDEJuFhiE nCdiCFHEe, inBueDFiE
ShiIiS i pCDFHShiIiS, dHFCeDiCF i BC pFCJuSFEFC E JCInuJui, BC dEgFiSEFC
E SCJuJHlCi i hpFDiCi, SEFgHnidCF i CnCFhCDiS, uHEF i EJiICnDEF.
CHIginEFCE SHnDFiguiC JE CdiSiCnDilEFCE pFHBuSciCi. iC CPCIHJu,
deA@oltarea com8inrii 1n indu6tria alimentar deA@oltarea com8inrii 1n indu6tria alimentar pCFIiDC uDiJilEFCE SHIpJCP
E IEDCFiCi pFiIC pFCciHEeC, BCCuFiJHF BC pFHBuSciC. kn ESCeD eCne H
BClVHJDEFC EIpJ Eu SpDED SHIginEDCJC BC SEFnC, JESDEDC, BC FEdinEFC E
lEhFuJui i EJDC SHIginEDC.
CHIginEFCE bn inBuieDFiE EJiICnDEF EFC o 1nalt eXicien. economic,
SHnBiciHnED nu nuIEi BC CPieDCncE hHepHBFiCi EuPiJiEFC i BC BCeCFViFC
SHIunC, E SHIuniSEciiJHF SHIunC, Si i BC ShCJDuiCJiJC BC DFEnepHFD IEi
FCBueC, BC H IEi gun peDFEFC E pFHBuSciCi, bn epCSiEJ E SCJCi uHF
EJDCFEgiJC, FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF BC CPpJHEDEFC hFEciC unCi IEi SHIpJCDC
uDiJilFi E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC, FCBuSCFCE ShCJDuiCJiJHF BC IunS ViC
CDS. s3, p.2KT-270t.
Concluzii
224
12. GHFICJC pFinSipEJC BC HFhEnilEFC eHSiEJ E pFHBuSciCi eunDr
SHnSCnDFEFCE, epCSiEJilEFCE, BiVCFeidiSEFCE, SHHpCFEFCE, inDChFEFCE i
SHIginEFCE pFHBuSciCi.
13. CHnSCnDFEFCE pFHBuSciCi CeDC SHnSCnDFEFCE pFHBuSCFii unui
eEu IEi IuJDHF DipuFi bnFuBiDC BC pFHBueC JE bnDFCpFinBCFi FCJEDiV IEFi, pC
DCFiDHFiuJ unCi FChiuni nu pFCE IEFi, BHIinEFCE pC piEc E unCi eEu SpDHFVE
diFIC. kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc SHnSCnDFEFCE bi piCFBC DFCpDED
pFiHFiDciJC. kn SHnBiciiJC BC piEc SCE IEi IEFC iIpHFDEnc H EFC DFCSCFCE
bnDFCpFinBCFii JE pFHBuSCFCE unHF nHi DipuFi BC EFDiSHJC. CFCDC eugeDEnciEJ
FHJuJ bnDFCpFinBCFiJHF IiNJHSii i IiSi bn BClVHJDEFCE pFHBuSciCi.
14. ]ntegrarea CeDC EeHSiEFCE EhCnciJHF CSHnHIiSi, EpFHdunBEFCE
inDCFESciunii JHF, BClVHJDEFCE FCJEciiJHF BinDFC Ci. InDChFEFCE CSHnHIiS EFC
JHS JE niVCJuJ CSHnHIiiJHF nEciHnEJC EJC cFiJHF, BEF i bnDFC bnDFCpFinBCFi,
diFIC, SHIpEnii, SHFpHFEcii.
[2ecialiAarea 2roduc.iei & SHnSCnDFEFCE dEgFiSFii EnuIiDCJHF DipuFi BC
pFHBueC pCnDFu SHneuIuJ dinEJ. vgiCSDuJ unCi EeCICnCE epCSiEJilFi pHEDC di
ulinE BC EuDHIHgiJC, dEgFiSE BC SHndCScii .E., SEFC pFHBuS EnuIiDC DipuFi BC
EFDiSHJC.
1O. [2ecialiAarea 2e detalii [2ecialiAarea 2e detalii CeDC SHnSCnDFEFCE ESDiViDcii BC gEl E
bnDFCpFinBCFii, diFICi, SHIpEniCi EeupFE pFHBuSCFii unui SCFS FCeDFpne BC
EFDiSHJC, IFduFi, eCFViSii. kn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc DFCguiC e eC
EDFEh EDCnciE EnDFCpFCnHFiJHF EeupCE SFCFii i BClVHJDFii epCSiEJilFii pC
BCDEJii i DChnHJHhiSC, CPDinBCFii eieDCIuJui BC CdCSDuEFC SCnDFEJilED E
JuSFFiJHF BC FCpEFEciC E uDiJENuJui uniVCFeEJ, BC pFHBuSCFC E unHF unCJDC,
uDiJENC DChnHJHhiSC i CJCICnDC BC EeEIgJEFC unidiSEDC.
1K. Yi@er6itatea 2roduc.iei bneCEIn CPDinBCFCE EeHFDiICnDuJui,
IHBidiSEFCE DipuJui BC pFHBuSciC dEgFiSEDC JE bnDFCpFinBCFC, diFI, bneuiFCE
nHiJHF DipuFi BC pFHBueC bn eSHpuJ CdiSiCnDilFii pFHBuSciCi, HgcinCFii
EVEnDENCJHF CSHnHIiSC, EJ CViDFii dEJiICnDuJui.
17. 4oo2erarea & 1X EeHSiCFC gCnCVHJ E pCFeHEnCJHF diliSC pCnDFu
BCeduFEFCE ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC bn SHIunq 2X dHFI uniVCFeEJ BC
HFhEnilEFC i SHHFBHnEFC bn SHIun E pFHBuSciCi Su pEFDiSipEFCE pEFDCnCFiJHF
eDFini Bin BHu eEu IEi IuJDC cFi, gElED pC FCpEFDilEFCE ESDiViDcii BC
pFHBuSciC, SHJEgHFEFC SHICFSiEJ, hEFEnDEFC FCSipFHS E FieSuFiJHF, pFHDCSciE
hCnCFEJ E inVCeDiciiJHF i eCSFCDCJHF inBueDFiEJC.
18. 4om8inarea 2roduc.iei & unE BinDFC dHFICJC BC SHnSCnDFEFC E
pFHBuSciCi gElED pC SHnSCnDFEFCE IEi IuJDHF DipuFi BC pFHBueC JE H einhuF
bnDFCpFinBCFC.
22O
Subiecte de autoevaluare
1. Enumera.i Xomele de organiAare 6ocial a 2roduc.iei 2e care le
cunoa7te.i.
2. kn SC SHneD CeCncE SHnSCnDFFii i inDChFFii pFHBuSciCiq SEFC eunD
EVEnDENCJC i nCENuneuFiJC JHFo
3. ZPpJiSEci nHciunCE BC 9BiICneiunC HpDiI E bnDFCpFinBCFii9.
4. CEFC CeDC CeCncE epCSiEJilFii pFHBuSciCi i SC dHFIC EJC ESCeDCiE
SunHEDCcio
O. kn SC SHneD CeCncE BiVCFeidiSFii pFHBuSciCio
K. ZnuICFEci dHFICJC i inBiSEDHFii niVCJuJui BC SHHpCFEFC.
7. ZPpunCci ICDHBiSE CdiSiCncCi SHIpEFEDiVC E epCSiEJilFii.
8. CC bneCEIn SHIginEFCE pFHBuSciCi i SEFC eunD pEFDiSuJEFiDciJC Ci bn
BiVCFeC FEIuFi inBueDFiEJCo
Bibliografie
O. jCDFu RHSE. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
K. jCDFu RHSE . CuJChCFC BiBESDiSHICDHBiS. MCPDC i pFHgJCIC JE 9ZSHnHIiE
hCnCFEJ^. Chiinu, ULIM, 1TT7. &1TK p.
7. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>,
1TTK. & KK7 .
8. wEgE v., Yic m. ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7 p.
T. REciu-QuSiu IHn, jJuIg IHn .E. ZSHnHIiE FEIuFiJHF. mHJuIuJ I, AuSuFCDi,
1TTO. & 214 p.
10. vFhEnilEFCE i pJEnidiSEFCE uniDciJHF inBueDFiEJC. CHJCSDiV BC EuDHFi. CFiEn
RHIEn, mEhu jEFEeShiV WSHHFBHnEDHFiX. ZBiDuFE iiBESDiS i jCBEhHhiS,
AuSuFCDi, 1T83. &O84 p.
11. ;), >, `,.- 4. :#$%#' 0%)$2r ?58%#. 4). *',#/. &
[.r ;2<'+ <#.', 1TT4. & 272 .
12. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480 .
13. :#$%#', )/'%'1%+ % (.'%)'% ()$2<./ ()%*,'.
?58. (8% *.+ -. 4* 8=. )*. [..%%1%'. 2- %*. ()). %
*(. & [%#, ;2<.<#., 1TT0. &44K .
14. RCpugJiSE MHJBHVE bn SidFC. CuJChCFC euSSinD BC indHFIEcii eDEDieDiSC 2002.
Ch.r QDEDieDiSE, 2002, Q.R.^CFiH^. -30K p.
1O. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE 2002. & Chiinur QDEDieDiSE, 2002. &
O2K p.
22K
Capitolul 14
MECANISMUL DE DIRI1ARE I
INSTRUMENTARIUL LUI
227
12. QDFuSDuFE ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC, pFinSipiiJC i dunSciiJC Jui.
13. QDFuSDuFE i dunSciiJC HFhEnCJHF EBIinieDFEDiVC.
14. CEBFCJC BC SHnBuSCFC i ICSEnieIuJ BC bneuiFC E FChuJiJHF FCJEciiJHF BC
piEc.
1O. IneDFuICnDEFiuJ ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC Dnormele 7i normati@eleE indicatorii 7i
inXorma.iaE modelarea 1n 6Xera admini6trati@F.
14.1. QDFuSDuFE ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC, pFinSipiiJC i eEFSiniJC
Jui
knDFCpFinBCFCE SHnDCIpHFEn BC pFHBuSciC FCpFClinD un SHIpJCP EIpJu,
ESDiViDEDCE BinEIiS i FChuJED E SFuiE eC EeihuF Su ENuDHFuJ
ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC, SC eDEgiJCDC JChDuFE inDCFn i cinC SHnD BC
ESDiViDEDCE DuDuFHF eCSDHEFCJHF i JuSFDHFiJHF bnDFCpFinBCFii - BC JE
IunSiDHF ppn JE BiFCSDHF.
MCSEnieIuJ BC BiFiNEFC inSJuBC uFIDHEFCJC SHIpHnCnDCr pFinSipiiJC i
eEFSiniJC BiFiNFiiq eDFuSDuFE HFhEnilEDHFiS E HFhEnCJHF BC SHnBuSCFC i E
pCFeHnEJuJui, ICDHBCJC i FCeDFiSciiJCq indHFIEciE i IiNJHESCJC DChniSC BC
pFCJuSFEFC E indHFIEciCi s2, p.234t.
GunSciHnEFCE ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC CeDC EeihuFED BC SDFC
EBIinieDFEciE bnDFCpFinBCFii Bin SEFC dES pEFDCr BiFCSDHFuJ, JHSciiDHFii i
SHneiJiCFii Juiq Cdii BC eCScii, JEgHFEDHEFC i SHnBuSDHFii EJDHF
eugBiViliuni, pFCSuI i epCSiEJiDii, SEFC pFChDCeS BHSuICnDEciE i
indHFIEciE E bnDFCpFinBCFii WVCli BCe.14.1X.
CHneuJDEncii,
CPpCFcii
iiFCSDHFuJ
bnDFCpFinBCFii
LHSciiDHFii i
SHneiJiCFii BiFCSDHFuJui
CHnBuSDHFii BC eCScii,
JEgHFEDHEFC i EJDC eugBiViliuni,
epCSiEJiDii
ZPCSuDEncii
228
Ye6. 10.1. RBIinieDFEciE bnDFCpFinBCFii
QieDCIuJ BC BiFiNEFC E pFHBuSciCi FCpFClinD un ICSEnieI uniS, diCSEFC
CJCICnD EJ SFuiE bnBCpJinCDC dunSciE EDFiguiD Jui inDCFESciHnpnB Su
dunSciiJC EJDHF CJCICnDC. iCHEFCSC ESDiViDEDCE bnDFCpFinBCFii C HFiCnDED
epFC HgcinCFCE i SFCDCFCE VCniDuFiJHF, HFhEnCJC EBIinieDFEDiVC DFCguiC e
eC HSupC BC FCEJilEFCE uFIDHEFCJHF eEFSinir
CJEgHFEFCE i dunBEICnDEFCE SuFeuJui eDFEDChiS BC ESDiViDEDC CdiSiCnD E
bnDFCpFinBCFii pCnDFu H pCFepCSDiV pC DCFICn Junhq
BiVilEFCE i eDEgiJiFCE pC CDEpC E SuFeuJui eDFEDChiS, SHnSFCDilEFCE Jui
ppn JE niVCJuJ BiFiNFii SuFCnDC i HpCFEDiVC, E dunSciiJHF nCIiNJHSiDC EJ
CPCSuDEnciJHFq
eCJCSDEFCE SEBFCJHF, EIpJEeEFCE JHF, BieDFiguiFCE EDFiguciiJHF,
FChJCICnDEFCE SHIpHnCncCi JHF nuICFiSC i pFHdCeiHnEJCq HFhEnilEFCE
CPCSuDFii dunSciiJHF eDEgiJiDC i eEFSiniJHF SC FCVin pCFeHnEJuJui
bnDFCpFinBCFiiq
FChJCICnDEFCE HpCFEDiV SHDiBiEn E ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii i E
eugBiViliuniJHF Ci, JiShiBEFCE eDEciHnFiJHF i BiepFHpHFciiJHF bn pFHSCeuJ
BC pFHBuSciC, JiShiBEFCE SEulCJHF SC BuS JE bnSJSEFCE FChiIuJui nHFIEJ
BC dunSciHnEFC E bnDFCpFinBCFiiq
FiBiSEFCE hFEBuJui BC CdiSiCnc E ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii bn uFIE
IENHFFii VHJuIuJui BC dEgFiSEFC i FCEJilEFC E pFHBuSciCi, FCBuSCFii
ShCJDuiCJiJHF BC pFHBuSciC, EpJiSFii nHiJHF FCEJilFi bn BHICniuJ DChniSii
i DiincCi s2, p.23Kt.
RSCeDC eEFSini BidCF BC JE bnDFCpFinBCFC JE bnDFCpFinBCFC bn dunSciC BC
eiDuEciE SHnSFCD. kne SHnBuSCFCE bnDFCpFinBCFii, ShiEF BES bn
SHIpHnCncE Ci eunD BHEF 3-O pCFeHEnC, CeDC HgJihED e eHJuciHnClC
bnDFChuJ SHIpJCP BC pFHgJCIC inBidCFCnD BC nuIFuJ JHF & bn SEl SHnDFEF
eC bnDFCFupC SiSJuJ BC FCpFHBuSciC.
QC DiC S ppn IEi Bunli nu E CPieDED un eieDCI BC FCJEcii EDpD BC
SHIpJCP SE bn pFClCnD. kn SHnBiciiJC ESDuEJC, dF pFinSipiiJC BC BiFiNEFC
dunBEICnDEDC DCHFCDiS i SHndiFIEDC bn pFESDiS, nu eC pHEDC EeihuFE
BClVHJDEFCE CdiSiCnD E CSHnHIiCi. iCNE JE bnSCpuDuJ eCSHJuJui
SunHeSuDuJ inBueDFiEJieD, nHVEDHFuJ EICFiSEn CnFi GHFB E pue bnSCpuDuJ
22T
HFhEnilFii DiincidiSC E pFHBuSciCi i SHICFcuJui, dHFIuJpnB 72 BC
pFinSipii. UnCJC BinDFC ESCeDC pFinSipii eunD ESDuEJC i EeDli.
?rinci2iu bneCEIn FChuJE pFinSipEJ, SCFincE, iBCCE BiFiNFii, DCICJiE Ci.
jFinSipiiJC BC gEl BCDCFIin diJHlHdiE i eDFEDChiE BiFiNFii bnDFCpFinBCFii
i E eCSDHEFCJHF Ci. kn gElE pFinSipiiJHF CJEgHFEDC eC SHFCSDCEl
HgiCSDiVCJC BC ESDiViDEDC EJC bnDFCpFinBCFii, eC pFCSilCEl pFiHFiDciJC, eC
dHFICEl pHJiDiSE Ci.
QC BieDinh uFIDHEFCJC pFinSipii BC HFhEnilEFC E hCeDiunii bnDFCpFinBCFiir
dunSciHnEJ WHFiCnDED epFC EepCSDuJ pFHdCeiHnEJX, SEnDiDEDiV, epEciEJ i
DCIpHFEJ. kn gElE JHF eC dHFIuJCEl i SCJCJEJDC pFinSipii SHnSFCDC BC
BiFiNEFC EDpD hCnCFEJC, SpD i pEFDiSuJEFC WSEFESDCFieDiSC pCnDFu EnuIiDC
bnDFCpFinBCFi i edCFC BC ESDiViDEDCXr com2ati8ilitatea o8iecti@elor 7i
concentrareai Xunc.ionarea ne1ntreru2t 7i 6iguran.a 6i6temuluii modul
2laniXicatE 2ro2or.ionalitatea 7i dinami6mul ge6tiuniii di6tri8uirea
democratic a dre2turilorE o8liga.iilor 7i re62on6a8ilit.iii caracterul
7tiin.iXic 7i Xundamentarea deciAiilor ado2tatei eXicien.a ge6tiuniii
com2ati8ilitatea intere6elor 2er6onaleE collecti@e 7i de 6tat 1n 2roce6ul
de admini6trare sVCli 2, p.23T-242t.

14.2. Structura i func(iile organelor administrative
QDFuSDuFE HFhEnilEDHFiS E bnDFCpFinBCFii CeDC EBCSVED eDFuSDuFii
bnDFCpFinBCFii bnei i SHFCepunBC pFHpHFciiJHF i dunSciiJHF Ci.
knDFCpFinBCFiJC IEFi, epCSiEJilEDC bn dEgFiSEFCE unHF DipuFi BC pFHBueC
SHIpJiSEDC SEFC nCSCeiD un VHJuI IEFC BC IunS, SHneDEu, BC FChuJ,
Bin lCSi BC eCScii, JEgHFEDHEFC i EJDC eugBiViliuni. jCnDFu SHHFBHnEFCE
ESDiViDcii JHF eC SFCCEl H eDFuSDuF iCFEFhiS SHIpJCP BC BiFiNEFC WVCli
BCe. 14.2X.
wuFieDuJ
iiFCSDHFuJ
CHnDEgiJuJ-
Cd
RBNunSDuJ
BiFCSDHFuJui -
InhinCFuJ-Cd
RBNunSDuJ
BiFCSDHFuJu
i
FCepHneEgiJ
BC
pFHBuSciC
RBNunSDuJ
BiFCSDHFuJui
FCepHneEgiJ
BC SHICFc i
pEFDCE
dinEnSiEF
CHneiJiCFuJ
WJHSciiDHFuJX
BiFCSDHFuJui
FCepHneEgiJ
BC pCFeHnEJ i
EepCSDuJ
eHSiEJ
()'$
230

Ye6. 10.2. [tructura organelor admini6trati@e ale 1ntre2rinderii s2, p.243t.
YCSCeiDEDCE SFCFii unui eieDCI SHIpJCP BC hCeDiunC BCeCHFi CeDC
SHnBiciHnED BC BiVCFeidiSEFCE pFHBuSciCi. GEgFiSEFCE unui eHFDiICnD JEFh
BC pFHBueC Su SiSJu DChnHJHhiS BidCFiD BC IuJDC HFi eC gElCEl pC
HFhEnCJC BC hCeDiunC pCnDFu dEgFiSEFCE i BCedESCFCE diCSFui Dip BC
ESCeDC pFHBueC. knDFCpFinBCFiJC IiSi, bne, Biepun BC eDFuSDuFi
HFhEnilEDHFiSC dHEFDC eiIpJCr SHnBuSDHF & CPCSuDEnD. QDFuSDuFE
HFhEnilEDHFiS E bnDFCpFinBCFii, BC FChuJ, eC SHneDFuiCDC SHndHFI
pFinSipiuJui BC eugHFBHnEFC E HFhEnuJui indCFiHF SCJui eupCFiHF.
CHndHFI SFiDCFiuJui BiViliunii dunSciHnEJC E IunSii eC SFCCEl eCScii BC
EeihuFEFC DChniSH-IEDCFiEJ E bnDFCpFinBCFii, IEF{CDinh i BCedESCFC E
pFHBuSciCi, dinEncC, pJEnidiSEFC, hCeDiunC SHnDEgiJ, BC BiFiNEFC E
BClVHJDFii DChniSC E bnDFCpFinBCFii CDS.
QDFuSDuFE inDCFn E HFhEnCJHF EBIinieDFEDiVC eC dHFICEl, bn DCICi, pC
DFCpDC & bn epCSiEJ JE bnDFCpFinBCFiJC IEFi i IiNJHSii. QunD SunHeSuDC
uFIDHEFCJC eDFuSDuFi HFhEnilEDHFiSC BC BiFiNEFC E bnDFCpFinBCFiir liniarE
liniar5centraliAatE Xunc.ionalE de matri. D2e 2rodu6eF 7i mi/t.
GiCSEFC BinDFC eDFuSDuFiJC ICnciHnEDC bn EneEIgJu eC BCDCFIin i eC
SHnSFCDilCEl bn dunSciC BC pFHpHFciiJC i eDFuSDuFE HgiCSDCJHF BC hCeDiunC.
Diri+area liniar# SHneDiDuiC eieDCIuJ SCJ IEi eiIpJidiSED, gElED pC
SHnBuSCFCE unipCFeHnEJ WSHnBuSDHF& ugEJDCFnX. CHnBuSDHFuJ
1.QCSciiJC
DChniSC
2.LEgHFEDHEFCJC
3.MCSEniSuJ
pFinSipEJ
4.ZnCFhCDiSiEnu
J-Cd
1.QCSciiJC
pFinSipEJC
2.QCSciiJC
EuPiJiEFC
3.QCSciiJC
BC BCeCFViFC
1.QCSciE FCEJilEFC E
pFHBuSciCi
2.QCSciE IEF{CDinh
3.QCSciE
EpFHViliHnEFC
4. QCSciE dinEncC
O.QCSciE pJEnidiSEFC
1.QCSciE
pCFeHnEJ
2.QCSciE
BCeCFViFC
eHSiEJ i
pCFeHnEJ
231
unipCFeHnEJ CIiDC BiepHlicii, SHnDFHJCEl i BiFiNCEl ESDiViDEDCE
CPCSuDEnciJHF.
Diri+area liniar4centrali/at# WBCe.14.3X eC EpJiS bn SEBFuJ
bnDFCpFinBCFiJHF IiNJHSii i IEFi, pFCSuI i JE SCJC BC IEFi pFHpHFcii &
pCnDFu BiFiNEFCE eCSciiJHF i DFEnCJHF.
Ye6.10.-. GHFIE JiniEF-SCnDFEJilED BC BiFiNEFC.
Diri+area func$ional# WBCe. 14.4.X SHneD bn dEpDuJ S SHnBuSDHFuJ
bnDFCpFinBCFii DFEneIiDC H pEFDC Bin bIpuDCFniSiFiJC eEJC EBNunSciJHF ei
dunSciHnEJi i SHnBuSDHFiJHF eCSciiJHF dunSciHnEJC. RSCEeDE pCFIiDC
BCeSHnSCnDFEFCE ESDiViDcii EBIinieDFEDiVC BC hCeDiunC i eugHFBHnEFCE Ci
pCFeHnEJuJui SEJidiSED. MHDHBED, ESCEeDE BuSC JE BuFEDE IEi Junh E
DCFICnCJHF BC CPCSuDEFC Bin SEulE nCSCeiDcii unCi SHHFBHnFi SHIpJCPC
bnDFC HFhEnCJC EBIinieDFEDiVC pCnDFu pCFdCSciHnEFCE DuDuFHF
BHSuICnDCJHF, SFHFE Ji eC EDFiguiC H IEFC iIpHFDEnc.
Diri+area de matri$# Bup SHncinuDuJ Ci BidCF BC SCE dunSciHnEJ nuIEi
bn SC pFiVCDC HgiCSDCJC BC hCeDiunC. QDFuSDuFE FCepCSDiV SHneD bn dEpDuJ
S JE bnDFCpFinBCFC CeDC nuIiD H pCFeHEn eEu eugBiViliunCE pFinSipEJ,
FCepHneEgiJ, gunHEF, BC bneuiFCE pFHBuSCFii unui nHu EFDiSHJ, SFCiE i
eC DFEneIiD bIpuDCFniSiFiJC BiFCSDHFuJui pCnDFu HFhEnilEFCE bneuiFii
EFDiSHJuJui BED.
QCSciiJC dunSciHnEJC
QpCSiEJiDii
CHnBuSDHFuJ
QpCSiEJiDii
ZPCSuDEncii
iiFCSDHFuJ bnDFCpFinBCFii
232
Ye6. 10.0. GHFIE dunSciHnEJ BC BiFiNEFC
iin DHEDC dHFICJC CnuICFEDC bn dHFI nCD eC EpJiS nuIEi diri+area
liniar# i ESCEeDE BHEF bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFiJHF IiSi. kn IENHFiDEDCE
SEluFiJHF eC dHJHeCDC dHFIE IiPD BC BiFiNEFC E bnDFCpFinBCFii & unCHFi
ESCEeDE diinB H eiIpJ bIginEFC E dHFICJHF CnuICFEDC IEi eue, SEFC
ESciHnCEl bIpFCun JE DHEDC niVCJuFiJC iCFEFhiCi CSHnHIiSC.
Func(iile organelor administrative
Bunc$ia CeDC SCFSuJ BC ESDiViDEDC i HgJihEciiJC unCi pCFeHEnC eEu EJC unui
HFhEn EBIinieDFEDiV SC FCpFClinD H pEFDC Bin eieDCIuJ hCnCFEJ. kn SEBFuJ
EBIinieDFEciCi eC BieDinh dunSciiJC pFHdCeiHnEJC BC FEIuF i eDFuSDuFEJ-
epEciEJC pC HgiCSDC. iin dunSciiJC profesionale de ramur dES pEFDCr
dunSciE CSHnHIiS BC pJEnidiSEFC, dunSciE CViBCnc i eDEDieDiS,
SHICFSiEJ, DChniSH-inhinCFCEeS, EnEJiDiS BC SEJSuJ, HpCFEDiV BC
pFHBuSciC, pCFeHnEJ i EJDC dunScii. Func(iile structural-spa(iale de
produc(ie pFCeupun eCpEFEFCE HgJihEciiJHF SHnBuSDHFiJHF i epCSiEJiDiJHF
SHndHFI hFupCJHF BC eCScii, eCSDHEFC, diJiEJC CDS. LE bnDFCpFinBCFi eC
bIgin bn IeuF ChEJ EIgCJC DipuFi BC dunScii EJC HFhEnCJHF
EBIinieDFEDiVC.
RBIinieDFEciE C SHnBue BC SDFC director (directorul general). RSCeDE
CeDC nuIiD BC pFHpFiCDEFuJ bnDFCpFinBCFii, EBiS BC SDFC HFhEnuJ BC eDED
JE BiepHliciE SFuiE eC EdJ bnDFCpFinBCFCE BED, BES C BC eDED, eEu
pCFeHEn diliS, BES C VHFgE BC H bnDFCpFinBCFC pFiVED. kn SEluJ BC JE
uFI pFHpFiCDEFuJ bnDFCpFinBCFii eC pHEDC nuIi pC einC BiFCSDHF.
iiFCSDHFuJ ESciHnCEl bn nuICJC bnDFCpFinBCFii, H FCpFClinD.
knDFCpFinBCFCE-eHSiCDEDC pC ESciuni CeDC SHnBue BC un BiFCSDHF EJCe JE
MChniSH-
inhinCFCEe
S
LiniEF BC
pFHBuSciC
jCFeHnEJ CHICFSiEJ
ZPCSuDEncii
233
EBunEFCE ESciHnEFiJHF. iiFCSDHFuJ ESciHnCEl bn nuICJC bnDFCpFinBCFii i
FCpFClinD bnDFCpFinBCFCE bn DHEDC ineDiDuciiJC CSHnHIiSC i BC eDED. kn
SHndHFIiDEDC Su JChieJEciE i eDEDuDuJ bnDFCpFinBCFii, CJ CIiDC HFBinC,
EnhENCEl i BiepHnigiJilCEl JuSFDHFii, bi eEnSciHnCEl bn SEluJ
nCbnBCpJiniFii dunSciiJHF eEu eDEgiJCDC IeuFiJC BC eDiIuJEFC pCnDFu
CPCSuDEFCE iFCpFHEgiJ E BiVCFeCJHF JuSFFi.
v pEFDC BinDFC bIpuDCFniSiFiJC eEJC BiFCSDHFuJ JC DFEneIiDC EBNunSciJHF ei
FCepHneEgiJi BC pFHBuSciC, ESDiViDEDCE SHICFSiEJ i dinEncC, pFHgJCICJC
DChniSH-inhinCFCDi, pCFeHnEJ i EeihuFEFCE eHSiEJ.
RiSi eC BCeSFiu euSSinSD dunSciiJC EBNunSciJHF BiFCSDHFuJui bnDFCpFinBCFii
WFCepHneEgiJi BC pFHBuSciC, ESDiViDEDCE SHICFSiEJ i dinEncC, pFHgJCICJC
DChniSH-inhinCFCDi CDS.X i EJC SHnBuSDHFiJHF pFinSipEJCJHF eugBiViliuni
WeCSciiJHFr pJEnidiSEFC E pFHBuSciCi, dinEnSiEF, IEF{CDinh i BCedESCFCq
EeihuFEFC DChniSH-IEDCFiEJq nHFIEFC E IunSii i eEJEFiuq pFHiCSDEFC-
SHneDFuSciiq DChniSq SHnDFHJ DChniSq eCSciE ICSEniSuJui pFinSipEJq
SHnDEgiJiDEDCEq eCSciE pCFeHnEJ CDS.X.
Organizarea dirijrii sectorului (sec(iei). QCSDHFuJ WeCSciEX CeDC
pFinSipEJE VCFih E bnDFCpFinBCFii BC ESDiViDEDCE SFCiE BCpinBC inDChFEJ
euSSCeuJ i ineuSSCeuJ bnDFCpFinBCFii. jCnDFu BiFiNEFCE ESDiViDcii
eCSDHFuJui WeCSciCiX, BiFCSDHFuJ nuICDC un ef de sector (sec(ie) i
adjunc(ii acestuia, bn HgJihEciiJC dunSciHnEJC EJC SFHE inDF HFhEnilEFCE
bnBCpJiniFii eEFSiniJHF DChniSC BC pFHBuSciC diPEDC BC SHnBuSDHFuJ
bnDFCpFinBCFii. QCSDHEFCJC WeCSciiJCX IEFi Eu bn SHIpHnCncE JHF BiVCFeC
eCSDHEFC i eCScii IEi IiSi, gFihli, JEgHFEDHEFC CDS.
CHnBuSDHFii eCSDHEFCJHF Wbn dunSciC BC Cdi BC eCScii eEu IEiDFiX
CdCSDuCEl bn DCICi BiFiNEFCE HpCFEDiV E pFHBuSciCi i pCFeHnEJuJuiq
HFhEnilCEl i SHnDFHJCEl pFHSCeuJ bnBCpJiniFii eEFSiniJHF, EeihuF
dunSciHnEFCE pCFIEnCnD i CdiSiCnD E bnDFCpFinBCFii.
14.3. Cadrele de conducere i mecanismul de nsuire
a regulilor rela(iilor de pia(
CHndHFI SJEeidiSFii DFEBiciHnEJC, SEBFCJC BC SHnBuSCFC eC bIpEFD bn 3
SEDChHFiir SHnBuSDHFi, epCSiEJiDi i pCFeHnEJuJ DChniS EuPiJiEF.
Conductorii eunD nuIici bn DCICi Bin FpnBuFiJC epCSiEJiDiJHF. ZPieD, BC
EeCICnCE, eieDCIuJ BC pCFdCSciHnEFC, pFChDiFC i FCSiSJEFC E
234
SHnBuSDHFiJHF. LE eCJCSDEFCE SHnBuSDHFiJHF eC uDiJilCEl un eCD epCSiEJ
BC DCeDC, SC BCDCFIin SHFCepuBCFCE JHF Su dunSciE VESEnD. CHnBuSDHFuJ
DFCguiC e pHeCBC SEpESiDEDCE BC E nu inDFE bn SHndJiSDC inuDiJC i BC E
JiShiBE SHndJiSDCJC BinDFC eugEJDCFnii ei.
iin SEDChHFiE SHnBuSDHFiJHF BC niVCJ eupCFiHF dES pEFDC BiFCSDHFuJ i
EBNunScii ei, JE SEDChHFiE BC niVCJ ICBiu eC EDFiguiC Cdii BC eCSDHEFC i
eCSciiq SHnBuSDHFii BC niVCJ indCFiHF eunD IEiDFii i gFihEBiCFii.
Specialitii eunD CSHnHIiDii, inhinCFii, DChnHJHhii, NuFiDii, pFHhFEIiDii
CDS., SEFC bn SHFCepunBCFC Su pFHdCeiiJC JHF i CPpCFiCncE ESuIuJED eC
BiVilCEl bn epCSiEJiDi SHHFBHnEDHFi, pFinSipEJi, eupCFiHFi i eiIpJu
epCSiEJiDi. kn EDFiguciiJC JHF inDFr SHJCSDEFCE i EnEJilE indHFIEciCi
FCdCFiDHEFC JE HgiCSDuJ hCeDiHnED, CJEgHFEFCE pJEnuFiJHF i hFEdiSCJHF BC
JuSFu EJC bnDFCpFinBCFiJHF, pFHiCSDCJHF, BiepHliciiJHF SHnBuSDHFiJHFr
CJEgHFEFCE nHFIEDiVCJHFq bnDHSIiFCE i EnEJilE FEpHEFDCJHFq
pCFdCSciHnEFCE BHSuICnDEciCi DChniSC CDS.
iin SEDChHFiE personalului tehnic auxiliar dES pEFDC eCSFCDEFii,
BESDiJHhFEdCJC, HpCFEDHFii Bin giFHuFiJC BC SEJSuJEDHEFC, SHnDEgiJii,
pCFeHEnCJC SC eC HSup BC CViBCnc, EFhiDCScii, CPpCBiDHFii CDS. RSCDi
JuSFDHFi pHEFD FepunBCFC pCnDFu pFCJuSFEFCE DChniS HpCFEDiV E
indHFIEciCi & eieDCIEDilEFCE, peDFEFCE, IuJDipJiSEFCE, CJigCFEFCE,
DFEneIiDCFCE Ci CDS.
Mecanismul de nsuire a regulilor rela(iilor de pia(. GF
SunHEDCFCE ICSEnieIuJui FCJEciiJHF BC piEc C BidiSiJ e eDEgiJCDi i e
bnDFCcii SHnDESDC CSHnHIiSC, SEFC eC SHneDFuiCeS Bup FChuJiJC piCcCi
JigCFC. kn SHnBiciiJC BC piEc eunD iIinCnDC eShiIgFi FEBiSEJC bn
CSHnHIiC, bn HFhEnilEFCE inDCFn E bnDFCpFinBCFii. ZeDC nCSCeEF, BC
EeCICnCE, BC E eShiIgE HFiCnDEFCE bnDFCpFinBCFiJHF i, bn pFiIuJ FpnB, BC
E SHFCSDE IHBuJ BC hpnBiFC EJ SHnBuSDHFiJHF, SEFC DFCguiC e ESHFBC H
IEi IEFC EDCnciC nu EDpD eHJuciHnFii pFHgJCICJHF BC HFBin inDCFn WSC cin
BC IEDCFiE pFiI, pCFeHnEJ, dinEncCX, SpD SCFincCJHF ICBiuJui CPDCFiHF bn
pCFIEnCnD IHBidiSEFC, SCFCFii inDCFnC i CPDCFnC. CHnSHIiDCnD, un FHJ
iIpHFDEnD bJ EFC BieDFiguiFCE SHFCSD i SHnSFCD E dunSciiJHF bn SEBFuJ
eugBiViliuniJHF eDFuSDuFEJC i EJ pCFeHnEJuJui bnDFCpFinBCFii.
jCnDFu dunSciHnEFCE CdiSiCnD E bnDFCpFinBCFii H iIpHFDEnc BCHeCgiD EFC
EeihuFEFCE indHFIEciHnEJ E ESDiViDcii BC pFHBuSciC i BCedESCFC E
IFduFiJHF, inSJueiV FCdCFiDHF JE DChnHJHhiE BC pFHBuSciC, niVCJuJ BC
SEJiDEDC, einCSHeDuJ i pFCcuFiJC JE pFHBueC, dHFICJC BC HFhEnilEFC E
23O
BCeCFViFii CDS. CHnBuSDHFii bnDFCpFinBCFii Eu BEDHFiE e VCFidiSC
eieDCIEDiS hFEBuJ BC indHFIEFC EJ pCFeHnEJuJui Su pFiViFC JE HgJihEciiJC
eEJC BiFCSDC, eEFSiniJC SuFCnDC i BC pCFepCSDiV. CCFSCDFiJC IEF{CDinh i
SHnNunSDuFEJC, gElEDC pC SHJCSDEFCE i pFCJuSFEFCE indHFIEciCi, bi pCFIiD
bnDFCpFinBCFii e-i heCECeS JHSuJ bn eDFuSDuFE CSHnHIiCi BC piEc.
14.4. IneDFuICnDEFiuJ ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC
Dformele 7i normati@eleE indicatorii 7i inXorma.iaE
modelarea 1n 6Xera admini6trati@F
Structura i determinarea instrumentariului mecanismului de
dirijare. vFhEnCJC EBIinieDFEDiVC bi CPCFSiD dunSciiJC bn gElE
SEFESDCFieDiSii SunHeSuDC Bin DiIp pFiVinB BCSuFhCFCE pFHSCeuJui BC
pFHBuSciC bn DiIp i epEciu i E VCFidiSFii FCluJDEDCJHF FCEJ HgcinuDC WBCe.
14.O.X. kn SEluJ BCViCFii BC JE SEFESDCFieDiSiJC eDEgiJiDC eEu BC JE DCFICnuJ
HgcinCFii JHF eC iEu IeuFi pCnDFu SHFCSDEFCE eiDuEciCi.
De(&%:&8. GunSciiJC BC BiFiNEFC i SHnDFHJ EJC ineDFuICnDEFiuJui ICSEnieIuJui CSHnHIiS s2, p.2O7t.
CEFESDCFieDiSE pFHSCeuJui BC pFHBuSciC i FCluJDEDCJC Jui bn pCFiHEBCJC
eDEgiJiDC eC BCDCFIin Su ENuDHFuJ ineDFuICnDEFiuJui FCepCSDiVr normelor
7i normati@elori indicatorilor D2arametrilorF cantitati@ii modelelor 7i
modelriii inXorma.ieii calculelor nimerice D2laniXicateF.
IneDFuICnDEFiuJ SEpD dHFcE BC ESciunC EBIinieDFEDiV bn gElE
pJEnidiSFii i SHnDFHJuJui EeupFE CPCSuDFii SEFESDCFieDiSiJHF eDEgiJiDC bn
IneDFuICnDuJ BC
IeuFEFC
RCluJDEDCJC
MCFICnuJ BC
CPCSuDEFC
ChCJDuiCJiJC
vFhEnuJ
EBIinieDFEDi
V
23K
pJEn. kn pFiIuJ FpnB C VHFgE BC nHFICJC i nHFIEDiVCJC pCnDFu SHneuIuJ
BC FCeuFeC IEDCFiEJC i BC IunS, pFCSuI i BC inBiSEDHFii pJEnidiSEci
pCnDFu FCEJilEFC bn BiVCFeC DCFICnC.
YHFIEFCE bi pCFIiDC bnDFCpFinBCFii e CShiJigFClC bn pCFepCSDiV
nCSCeEFuJ i FClCFVCJC BC FCeuFeC. Normarea CeDC dHFIE BC CJEgHFEFC i
eDEgiJiFC E VEJHFiJHF IEPiIEJC EJC FClCFVCi i SHneuIuJui FCeuFeCJHF BC
pFHBuSciC i EJDHF FCeuFeC nCSCeEFC pCnDFu EeihuFEFCE pFHSCeuJui BC
dEgFiSEFC i FCEJilEFC E pFHBuSciCi. Cu ENuDHFuJ nHFICJHF eC
FChJCICnDCEl uDiJilEFCE BC SDFC pCFeHnEJ E DuDuFHF DipuFiJHF BC FCeuFeC
EJC bnDFCpFinBCFii.
vFhEnilEFCE pJEnidiSFii i CViBCncCi inDCFnC E CSHnHIiCi nu CeDC pHeigiJ
dF H gEl nHFIEDiV eihuF. AElE nHFIEDiV E bnDFCpFinBCFii inSJuBC bn
einC BiVCFeC nHFIC i nHFIEDiVC, FChJCICnDEFCE i eieDCIEDilEFCE SFHFE
eC dESC pFin uDiJilEFCE unHF ICDHBC uniSC BC nHFIEFC i hFupEFC SHndHFI
EnuIiDCJHF SFiDCFii.
Norma bneCEIn SEnDiDEDCE WVEJHEFCEX IEPiIEJ eEu IiniIEJ EBIieigiJ
E SHneuIuJui BC EnuIiDC FCeuFeC JE uniDEDCE BC pFHBue. YHFIE eC
IeHEF bn pEFEICDFi naturali W{h, I, J, {D, CDS.X, @alorici Wu.I.X i de
munc WHILHFCX JE uniDEDCE BC pFHBue, pFCSuI i pFin hFEBuJ BC
bnBCpJiniFC E VHJuIuJui BED BC JuSFFi eEu pCFiHEBE BC DiIp eDEgiJiD.
ZPieD nHFIC inBiViBuEJC i BC hFup, SuFCnDC i BC pCFepCSDiV JE
SHneuIuJ BC FCeuFeC IEDCFiEJC.
Normativul C un inBiSEDHF FCJEDiV SC SEFESDCFilCEl nu VEJHEFCE
EgeHJuD, Si hFEBuJ eDEgiJiD EJ unHF inBiSEDHFi eiIiJEFi pCnDFu uDiJilEFCE
FCeuFeCJHF BC pFHBuSciC eEu SEFESDCFieDiSE pFHBueuJui. YHFIEDiVCJC eC
eDEgiJCeS i eC CPpFiI bn SHCdiSiCnci eEu pFHSCnDCr BC SHncinCFC E
hFeiIii bn JEpDC, lEhFuJui bn edCSJ, eDFuhuFi eEu E EJSHHJuJui bn Vin,
uJCiuJui bn eCIincCJC BC dJHEFCE-eHEFCJuiq SHCdiSiCnDuJ BC uDiJilEFC E
SEpESiDcii BC FiBiSEFC E IiNJHESCJHF BC DFEnepHFD i uDiJENuJui, SHCdiSiCnDuJ
BC uDiJilEFC E ICDEJuJui JE ulinE SHneDFuSDHEFC BC IEini CDS.
UnE BinDFC eEFSiniJC pFiIHFBiEJC SC cin BC pCFdCSciHnEFCE pJEnidiSFii
CSHnHIiCi CeDC eCJCSDEFCE i bnDHSIiFCE eieDCIuJui BC inBiSEDHFi nCSCeEFi.
Indicatorul SHneDiDuiC EpFCSiCFCE SEnDiDEDiV i SEJiDEDiV E pFHSCeCJHF i
dCnHICnCJHF Bin ICBiuJ EIgiEnD. kn pFESDiSE pJEnidiSFii eC uDiJilCEl 4
SEDChHFii pFinSipEJC BC inBiSEDHFir naturaliE 6ociali de muncE @alorici 7i
mi/7ti.
237
Un FHJ CeCnciEJ bn CJEgHFEFCE i EBHpDEFCE BCSiliiJHF EBIinieDFEDiVC bJ EFC
IHBCJEFCE. Modelul economico-matematic WMZMX CeDC BCeSFiCFCE
pFHSCeuJui CSHnHIiS eEu dCnHICnuJui SC iIiD WFCdJCSDX Su ENuDHFuJ unCi
eEu SpDHFVE CPpFCeii IEDCIEDiSC WCSuEcii, dunScii, inChEJiDci, iBCnDiDciX
SHIpHFDEICnDuJ HgiCSDuJui IHBCJED bn SHnBiciiJC BEDC eEu pHeigiJC BC
FCEJilEFC FCEJ E ESCeDuiE. MHBCJEFCE ESSCJCFCEl pFChDiFCE BCSiliiJHF i
SHnDFiguiC JE CViDEFCE CFHFiJHF bn ESDiViDEDCE bnDFCpFinBCFii. jCnDFu BiVCFeC
EepCSDC i niVCJuFi EJC CSHnHIiCi eC CJEgHFCEl uFIDHEFCJC MZMr
IHBCJuJ BC BieDFiguciCq IHBCJuJ EBEpDiVq IHBCJuJ iIiDEDiV, IHBCJuJ
IESFHCSHnHIiSq IHBCJuJ EuDHhCeDiHnEF WIiSFHCSHnHIiSXq IHBCJuJ
CSHnHIiS-eDEDieDiS CDS. sVCli 2, p.283-28Kt.
ZJEgHFEFCE i EpJiSEFCE MZM pCFIiDC iIiDEFCE i EnEJilE IEi IuJDHF
eiDuEcii, SC eC pHD SFCE pC piCcCJC BC BCedESCFC, EeihuFEFC DChniSH-
IEDCFiEJ eEu bn inDCFiHFuJ eDFuSDuFiJHF bnDFCpFinBCFii. QEFSiniJC pFESDiSC
EJC IHBCJFii eunD EnEJilE i pFHnHeDiSEFCE eiDuEciCi CSHnHIiSC bn SEBFuJ
bnDFCpFinBCFii i bn CPDCFiHFuJ Ciq EnEJilE i pFHnHeDiSEFCE piCcCJHF BC
BCedESCFC i E piCcCJHF BC EpFHViliHnEFC DChniSH-IEDCFiEJq pFChDiFCE
BCSiliiJHF BC pJEn pFiVinB ESDiViDEDCE bnDFCpFinBCFii. kne IHBCJEFCE
CSHnHIiSH-IEDCIEDiS IEi FIpnC BCHSEIBED nu SCJ IEi iIpHFDEnD
ineDFuICnD bn eieDCIuJ BC pFHBuSciC i hCeDiunC, Si unuJ EuPiJiEF.
kn CdCSDuEFCE ESDiViDcii EBIinieDFEDiVC un FHJ iIpHFDEnD bJ EFC inXorma.ia.
kn pFESDiSE EeihuFFii indHFIEciHnEJC eC bnDFCguincCEl BHu nHciunir
BEDCJC i indHFIEciE. Datele SHneDiDuiC SunHDincCJC pFiVinB eDEFCE
HgiCSDuJui WbnDFCpFinBCFii, IEinii, HIuJui, CSHnHIiCi, pIpnDuJui CDS.X,
SEFC bnFChieDFCEl bn ESCCEi IeuF eDEFCE eieDCICJHF IEFi i E pFciJHF
JHF CJCICnDEFC. Informa(ia SHneDiDuiC BEDCJC HgcinuDC bn pFHSCeuJ BC
pFCJuSFEFC E BEDCJHF.
CCFSCDFiJC IEF{CDinh i pFiVinB SHnNunSDuFE piCcCi, gElEDC pC SHJCSDEFCE
i pFCJuSFEFCE indHFIEciCi, bi pCFIiD bnDFCpFinBCFii e-i heCEeS JHSuJ pC
piEc. kn gElE indHFIEciCi BCepFC SHnNunSDuFE piCcCi bnDFCpFinBCFCE bi
dHFIuJCEl pHJiDiSE bn BHICniuJ eDEgiJiFii pFCcuFiJHF i EJ eHFDiICnDuJui BC
pFHBueC. IndHFIEciE DChniS bi ENuD e-i HFiCnDClC JE DiIp pHDCnciEJuJ
DiincidiS, FCeuFeCJC dinEnSiEFC i BC IunS epFC dEgFiSEFCE unHF pFHBueC
BC pCFepCSDiV. QC dHFICEl H nHu ICnDEJiDEDC, SHndHFI SFCiE BCSiliiJC
eC EBHpD nuIEi Bup EnEJilE IuJDiJEDCFEJ E FCeuFeCJHF indHFIEciHnEJC.
238
Concluzii
g& QieDCIuJ BC BiFiNEFC E pFHBuSciCi FCpFClinD un ICSEnieI uniS,
diCSEFC CJCICnD EJ SFuiE bnBCpJinCDC dunSciE EDFiguiD Ju, bn inDCFESciHnpnB
Su dunSciiJC EJDHF CJCICnDC. iiFiNEFCE WEBIinieDFEFCEX CeDC eieDCIuJ BC
IiNJHESC i IHBEJiDci SFCED pCnDFu CJEgHFEFCE BCSiliiJHF EBIinieDFEDiVC i
HFhEnilEFCE CPCSuDFii JHF.
%L& MCSEnieIuJ BC BiFiNEFC inSJuBC uFIDHEFCJC SHIpHnCnDCr
pFinSipiiJC i eEFSiniJC BiFiNFiiq eDFuSDuFE HFhEnilEDHFiS E HFhEnCJHF BC
SHnBuSCFC i E pCFeHnEJuJui, ICDHBCJC i FCeDFiSciiJCq indHFIEciE i IiNJHESCJC
DChniSC BC pFCJuSFEFC E indHFIEciCi.
%%& QC BieDinh uFIDHEFCJC pFinSipii BC HFhEnilEFC E hCeDiunii
bnDFCpFinBCFiir dunSciHnEJ, SEnDiDEDiV, epEciEJ i DCIpHFEJ. kn gElE JHF eC
bnDHSICeS i SCJCJEJDC pFinSipii SHnSFCDC BC BiFiNEFC EDpD hCnCFEJC, SpD i
pEFDiSuJEFCr SHIpEDigiJiDEDCE HgiCSDiVCJHF i SHnSCnDFEFCEi dunSciHnEFCE
nCbnDFCFupD i eihuFEncE eieDCIuJuiq IHBuJ pJEnidiSED, pFHpHFciHnEJiDEDCE i
BinEIieIuJ hCeDiuniiq BieDFiguiFCE BCIHSFEDiS E BFCpDuFiJHF, HgJihEciiJHF i
FCepHneEgiJiDciiq SEFESDCFuJ DiincidiS i dunBEICnDEFCE BCSiliiJHF EBHpDEDCq
CdiSiCncE hCeDiuniiq SHIpEDigiJiDEDCE inDCFCeCJHF pCFeHnEJC, SHJCSDiVC i BC
eDED bn pFHSCeuJ BC EBIinieDFEFC.
%2& ZeCncE EBIinieDFFii SHneD bn SHJCSDEFCE, pFCJuSFEFCE, peDFEFCE i
CJigCFEFCE indHFIEciCi eug dHFI BC pFHhFEIC, pJEnuFi, BiepHlicii,
nHFIEDiVC, eEFSini bn SEFC eC SHncinC indHFIEciE BCDEJiED Su pFiViFC JE
BFCpDuFiJC i HgJihEciiJC CPCSuDEnciJHF, eEFSiniJC JHF, FCeDFiSciiJC nCSCeEFC BC
HFBin CSHnHIiS, DChniS i eHSiEJ. QunD SunHeSuDC uFIDHEFCJC eDFuSDuFi
HFhEnilEDHFiSC BC BiFiNEFC E bnDFCpFinBCFiir JiniEF, JiniEF-SCnDFEJilED,
dunSciHnEJ, BC IEDFic WpC pFHBueCX i IiPD..
%5& CEFESDCFieDiSE pFHSCeuJui BC pFHBuSciC i FCluJDEDCJC Jui bn
pCFiHEBCJC eDEgiJiDC eC BCDCFIin Su ENuDHFuJ ineDFuICnDEFiuJui FCepCSDiVr
nHFICJHF i nHFIEDiVCJHFq inBiSEDHFiJHF WpEFEICDFiJHFX SEnDiDEDiViq IHBCJCJHF
i IHBCJFiiq indHFIEciCiq SEJSuJCJHF nuICFiSC WpJEnidiSEDCX. IneDFuICnDEFiuJ
SEpD dHFc BC ESciunC EBIinieDFEDiV bn gElE pJEnidiSFii i SHnDFHJuJui
EeupFE CPCSuDFii SEFESDCFieDiSiJHF eDEgiJiDC bn pJEn.
%:& AElE nHFIEDiV E bnDFCpFinBCFii inSJuBC bn einC H IuJciIC BC
BiVCFeC nHFIC i nHFIEDiVC, FChJCICnDEFCE i eieDCIEDilEFCE SFHFE eC dESC
pFin uDiJilEFCE unHF ICDHBC uniSC BC nHFIEFC i hFupEFC SHndHFI
EnuIiDCJHF SFiDCFii. Cu ENuDHFuJ nHFICJHF eC FChJCICnDCEl uDiJilEFCE BC
SDFC pCFeHnEJ E DuDuFHF DipuFiJHF BC FCeuFeC EJC bnDFCpFinBCFii.
%8& kn pFESDiSE pJEnidiSFii eC uDiJilCEl 4 SEDChHFii pFinSipEJC BC
inBiSEDHFir naturaliE 6ociali de muncE @alorici 7i mic7ti. iup BCeDinEciE
23T
SHncinuDuJui JHF dunSciHnEJ inBiSEDHFii eC BiVilCEl bn VEJHFiSi, BC pJEn i
EnEJiDiSi BC SEJSuJ.
%;& kn ESDiViDEDCE CSHnHIiS eC EpJiS pC eSEF JEFh ICDHBC
CSHnHIiSH-IEDCIEDiSC pCnDFu dunBEICnDEFCE BCSiliiJHF EBIinieDFEDiVC.
MHBCJEFCE ESSCJCFCEl pFChDiFCE BCSiliiJHF i SHnDFiguiC JE CViDEFCE CFHFiJHF
bn ESDiViDEDCE bnDFCpFinBCFii. QEFSiniJC pFESDiSC EJC IHBCJFii eunDr EnEJilE i
pFHnHeDiSEFCE eiDuEciCi CSHnHIiSC bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFii i bn EdEFE Ciq
EnEJilE i pFHnHeDiSEFCE piCcCJHF BC BCedESCFC i E piCcCJHF BC EpFHViliHnEFC
DChniSH-IEDCFiEJq pFChDiFCE BCSiliiJHF BC pJEn pFiVinB ESDiViDEDCE
bnDFCpFinBCFii.
%<& Un CJCICnD iIpHFDEnD EJ ICSEnieIuJui CSHnHIiS bJ SHneDiDuiC
indHFIEciE, SC pCFIiDC EJChCFCE eDFEDChiCi BC BiFiNEFC E bnDFCpFinBCFiir
HFiCnDEFCE epFC EnuIiDC hFupuFi BC SHneuIEDHFi i inBiSEDHFi CSHnHIiSi Ei
bnDFCpFinBCFii bnei, epFC piCcCJC pHDCnciEJC BC BCedESCFC E pFHBuSciCi CDS.
.
1u*iecte de autoe,aluare
1. GESCci SEFESDCFieDiSE euSSinD E ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC E bnDFCpFinBCFii.
2. ZPpunCci pFinSipiiJC BC gEl i pFinSipEJCJC dunScii SC cin BC EBIinieDFEciE
bnDFCpFinBCFii inBueDFiEJC.
3. iin SC eC SHIpunC ineDFuICnDEFiuJ ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC E
bnDFCpFinBCFiio
4. CEFC C FHJuJ nHFICJHF i nHFIEDiVCJHF bn ESDiViDEDCE BC pFHBuSciC E
bnDFCpFinBCFiio
O. ZPpJiSEci JHSuJ i FHJuJ inBiSEDHFiJHF bn eieDCIuJ BC BiFiNEFC E
bnDFCpFinBCFii.
K. CEFC eunD eEFSiniJC pFinSipEJC EJC IHBCJFii pFHSCeCJHF BC pFHBuSciC JE
bnDFCpFinBCFCo
7. CC FHJ bnBCpJinCDC indHFIEciE bn eieDCIuJ BC BiFiNEFC E bnDFCpFinBCFiio
Bibliografie
22. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE Su pFiViFC JE bnDFCpFinBCFi i EnDFCpFCnHFiED
84O-uII Bin 03.01.1TT2. MHniDHFuJ HdiSiEJ 2L33 Bin 28.02.1TT4.
23. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. &
[.r >\`-[, 1TT8. & 41K .
24. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%,
\>]>, 1TTK, & KK7 .
25. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[,
2002. & 480.
26. Y.CiHFnpi , I. AJEN. ZSHnHIiE diFICJHF SHnDCIpHFEnC. Chiinu, 2003. &
311 p.
240
27. RHSE j. ZSHnHIiE hCnCFEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
28. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE & _,',%,%5#%! 7/*%#
`(-8.%#% [.*', 2002. & Chiinur QDEDieDiSE, 2002. & O2O p.
29. wEgE v., Yic m. ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE
UniVCFeiDcii 9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
30. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX, LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M., .E.
ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RQZ, AuSuFCDi, 1TT7. & 2TK p.
31. -2/% .;. & 4)*()%%$',.6,. ! #-). ?58
(8%. [.r >\`-[, 1TT8. &K08
241
Capitolul 15
ACTIVITATEA ECONOMIC EXTERN A
NTREPRINDERII
1. GHFICJC BiViliunii inDCFnEciHnEJC E IunSii.
2. LigCFEJilEFCE ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E bnDFCpFinBCFii.
3. CHJEgHFEFCE inDCFnEciHnEJ E bnDFCpFinBCFiJHF.
4. vFhEnCJC EBIinieDFEDiVC i FChJCICnDEFCE BC eDED E ESDiViDcii CSHnHIiSC
CPDCFnC.
O. InBiSEDHFii CdiSiCncCi ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E bnDFCpFinBCFiJHF.
1O.1. GHFICJC BiViliunii inDCFnEciHnEJC E IunSii
iiViliunCE IunSii bnDFC cFi SE FCluJDED EJ CVHJuciCi BiViliunii eHSiEJC E
IunSii CeDC SHnBiciHnED BC IEi IuJci dESDHFi pFinDFC SEFCr gHhciiJC
nEDuFEJC, EClEFCE hCHhFEdiS, SHnBiciiJC SJiIEDCFiSC, DFEBiciiJC ieDHFiSC BC
pFHBuSciC, VHJuIuJ FCeuFeCJHF BC IunS CDS.
iiViliunCE inDCFnEciHnEJ E IunSii pHEDC di BCdiniD SE SCJ IEi bnEJD hFEB
EJ CVHJuciCi BiViliunii eHSiEJC DCFiDHFiEJC E IunSii bnDFC cFi bnDF-un EnuIiD
SHFEpHFD SEnDiDEDiV i SEJiDEDiV, SC eC IEnidCeD bn eShiIguJ BC IFduFi,
eCFViSii i EJDC FCluJDEDC EJC ESDiViDcii eHSiEJ-DiJC.
iiViliunCE inDCFnEciHnEJ SHnDCIpHFEn E IunSii e-E dHFIED bn pFHSCeuJ
BClVHJDFii dHFcCJHF BC pFHBuSciC, SC E EVuD JHS BC-E JunhuJ eCSHJCJHF eug
ESciunCE pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS, i E SFCED pFCIieC HgiCSDiVC
pCnDFu inDCFESciunCE i inDCFBCpCnBCncE BinDFC CSHnHIiiJC nEciHnEJC,
EBiS pCnDFu inDCFnEciHnEJilEFCE ESDiViDcii CSHnHIiSC, dHFIE BC
IEnidCeDEFC E SFCiE CeDC inDChFEFCE CSHnHIiS inDCFnEciHnEJ.
UnE BinDFC DFeDuFiJC SEFESDCFiSDiSC EJC CSHnHIiCi ESDuEJC CeDC
BCpCnBCncE Ci BC pEFDiSipEFCE JE eShiIguJ CSHnHIiS inDCFnEciHnEJ,
DFEnlESciiJC inDCFnEciHnEJC, BCi dESDHFii BClVHJDFii inDCFnC SHnDinu e
FIpn E di BCSieiVi. GESDHFii CPDCFni, SC eC DFEneIiD pFin inDCFICBiuJ
eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC inDCFnEciHnEJC, eunD nuICFHi, SHIpJCSi
i SHnDFEBiSDHFii. kn SCE IEi IEFC pEFDC Ci SHneDiDuiC DCICJiE gHhciCi i
BClVHJDFii unHF diFIC i cFi, BEF i E eFSiCi, FCDFHhFEBFii CSHnHIiSC E
unHF IEFi FChiuni EJC JuIii.
242
iClVHJDEFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDCFnEciHnEJC i EpFHdunBEFCE
inDCFESciunii CSHnHIiSC eC IEnidCeD pFin BiVCFeC dCnHICnC SEnDiDEDiVC
i SEJiDEDiVC bn CSHnHIiE IHnBiEJ. GHFIEFCE CSHnHIiCi inDCFnEciHnEJC
SHneDiDuiC FCluJDEDuJ unui Junh pFHSCe EJ BiViliunii IunSii i eShiIguJui
CSHnHIiS nu nuIEi JE IiSFH- i IESFHniVCJuJ CSHnHIiiJHF nEciHnEJC, Si
i JE niVCJ inDCFnEciHnEJ, FChiHnEJ i uniVCFeEJ.
Rela$iile economice interna$ionale (REI SHneDiDuiC H edCF BC ESDiViDEDC
EpEFDC, gElED pC BiViliunCE inDCFnEciHnEJ E IunSii. ZJC bi heCeS
CPpFCeiC pFESDiS bn eShiIguJ SHICFSiEJ BinDFC cFi, FCpFClCnDEDC BC
bnDFCpFinBCFiJC, diFICJC, HFhEnilEciiJC JHF, bn SHICFcuJ inDCFnEciHnEJ Su
pFHBueC, IFduFi, eCFViSii, bn FCJEciiJC DChniSH-DiincidiSC, BC pFHBuSciC,
inVCeDiciHnEJC, dinEnSiEF-VEJuDEFC i SFCBiDEFC, indHFIEciHnEJC i SiFSuJEciE
inDCFnEciHnEJ E dHFcCi BC IunS s7, p.21t.
GHFIEFCE i BClVHJDEFCE RZI eunD BCDCFIinEDC BC inDCneidiSEFCE
inDCFESciunii i inDCFBCpCnBCncCi CSHnHIiiJHF Bin BiVCFeC cFi.
RpFHdunBEFCE i BClVHJDEFCE BiViliunii inDCFnEciHnEJC E IunSii, EBiS i E
RZI, BCpinBC BC dESDHFii nEDuFEJi WBC ICBiu, hCHhFEdiSi, BCIHhFEdiSi CDS.X
i bneuici WBC pFHBuSciC, DChnHJHhiSiX, pFCSuI i BC SHnBiciiJC eHSiEJC,
nEciHnEJC, CDniSC, pHJiDiSC i IHFEJ-NuFiBiSC.
RpFHdunBEFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDCFnEciHnEJC CeDC SHndiFIED i BC
FiDIuJ BCHeCgiD BC bnEJD BC BClVHJDEFC E SHICFcuJui CPDCFiHF, nCbnDpJniD bn
uJDiIii IEi IuJD BC H euD BC Eni, pCFiHEB bn SEFC E EVuD JHS SCE IEi
inDCne BiViliunC inDCFnEciHnEJ E IunSii, uniVCFeEJ bn CeCncE eE.
CHndHFI BEDCJHF pugJiSEDC BC unii EuDHFi, bn IEi pucin BC 100 BC Eni, Bin
1830 ppn bn 1T13, VHJuIuJ SHICFcuJui IHnBiEJ E SFCeSuD BC 20 HFi, BCi
bn DFCi eCSHJC pFCSCBCnDC ESCeDE E epHFiD BHEF BC DFCi HFi. CHndHFI
CeDiIFiJHF HFiCnDEDiVC, SHICFcuJ IHnBiEJ bn EnuJ 1TT7 E EDine 10,8
DFiJiHEnC BHJEFi Q.U.R. s7, p.21 i 8Kt.
iiViliunCE inDCFnEciHnEJ E IunSii EFC BHu dHFICr epCSiEJilEFCE
inDCFnEciHnEJ i i SHHpCFEFCE, - SHnBiciHnEDC BC uniDEDCE BiEJCSDiS E
BHu pFHSCeC BC pFHBuSciC & BiVilEFCE i unidiSEFCE ESCeDCiE.
1peciali/area interna$ional# a produc$iei bneCEIn SHnSCnDFEFCE
pFHBueCJHF HIHhCnC bn gElE BidCFCnciCFii pFHBuSciCi nEciHnEJC i E
dEgFiSFii unHF pFHBueC HIHhCnC BCpinB SHneuIuJ inDCFn pCnDFu
inDCneidiSEFCE eShiIguJui inDCFnEciHnEJ.
GHFICJC pFinSipEJC BC IEnidCeDEFC E epCSiEJilFii inDCFnEciHnEJC eunDr
62ecialiAarea 2e o8iecte & dEgFiSEFCE pFHBueCJHF diniDCq 62ecialiAarea 2e
243
detalii & pFHBuSCFCE unHF pFci, SHIpHnCnDC EJC pFHBueCJHFq
62ecialiAarea teOnologic & CdCSDuEFCE unHF HpCFEcii eEu CPCSuDEFCE unHF
pFHSCeC DChnHJHhiSC.
Cooperarea interna$ional# de produc$ie CeDC SHHFBHnEFCE ESDiViDcii
unHF bnDFCpFinBCFi Bin BidCFiDC cFi bn eSHpuJ epHFiFii gunuFiJHF IEDCFiEJC
pFin FiBiSEFCE niVCJuJui BC pFHBuSDiViDEDC E IunSii. cormele coo2errii
interna.ionale eunD VEFiEDCr DFEneIiDCFCE WVpnlEFCE, SuIpFEFCEX
JiSCncCJHF pCnDFu uDiJilEFCE pFHpFiCDcii inBueDFiEJC i inDCJCSDuEJCq
VpnlEFCE ESSCeHFiiJHFq DFEneIiDCFCE unHF Jinii DChnHJHhiSC SHIpJCDC eEu E
BiVCFeCJHF uDiJENC bIpFCun Su DChnHJHhiiJC FCepCSDiVC bn gEl BC JCEeinhq
SHHpCFEFCE BC pFHBuSciC bn SHIunq CdCSDuEFCE bn SHIun E SCFSCDFiJHF
DiincidiSC i JuSFFiJHF BC pFHiCSDEFC-SHneDFuSciCq EnDFCpFilE pFin
SHHpCFEFCq SFCEFCE bnDFCpFinBCFiJHF IiPDC CDS. CHHpCFEFCE inDCFnEciHnEJ
BC pFHBuSciC CeDC JE IHICnDuJ ESDuEJ dunBEICnDuJ inDChFFii CSHnHIiSC
inDCFnEciHnEJC, SHnDFiguiC JE ESSCJCFEFCE pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS i
FCeDFuSDuFEFCE SEJiDEDiV E SHncinuDuJui ESDiViDcii EnDFCpFCnHFiEJC bn
SHIun.
iiViliunCE inDCFnEciHnEJ E IunSii, pFCSuI i dHFICJC BC IEnidCeDEFC E
ESCeDCiE eunD BCDCFIinEDC BC SHnBiciiJC eHSiEJ-CSHnHIiSC i pHJiDiSCq
uJDiICJC dHFICEl ICSEnieIuJ BC BiFiNEFC E ESDiViDcii CSHnHIiSC
CPDCFnC WRZZX pCnDFu pFHIHVEFCE pHJiDiSii pFHDCSciHnieDC i JigCFEJC E
eDEDuJui.
)rotec$ioni(mul FCliB bn EpFEFCE pFHBuSDHFiJHF EuDHhDHni SHnDFE
SHnSuFCncCi eDFinC pFin inDCFliSCFCE eEu JiIiDEFCE eDFiSD E iIpHFDuJui BC
IFduFi Bin EJDC cFi. RSCEeD pHJiDiS E EpFuD bn RnhJiE SHnSHIiDCnD Su
bnSCpuDuJ BClVHJDFii IEFii inBueDFii SHneDFuSDHEFC BC IEini. jpn JE
IiNJHSuJ eCSHJuJui uIu cFiJC CuFHpCnC Eu dHeD EBCpDC EJC pHJiDiSii
pFHDCSciHnieDCq piEcE EICFiSEn e-E BClVHJDED BC EeCICnCE EpFED BC
DEFidCJC pFHDCSciHnieDC. LE IiNJHSuJ eCSHJuJui uIu RnhJiE E ShCIED DHEDC
cFiJC e FCnuncC JE pHJiDiSE pFHDCSciHnieD, dSpnB DFiIiDCFC JE iBCiJC Jui R.
QIiD i i. RiSEFBH Su pFiViFC JE pFiHFiDciJC SHICFcuJui IHnBiEJ JigCF i
BiViliunCE inDCFnEciHnEJ E IunSii. iCVCninB,BC dEpD, cEF IHnHpHJieD
bn SHICFcuJ inBueDFiEJ IHnBiEJ, RnhJiE CFE pFChDiD e-i BCeShiB
piCcCJC, epCFpnB S EJDC cFi VHF bnDFCpFinBC IeuFi eiIiJEFC. RCnuncEFCE
JE pHJiDiSE pFHDCSciHnieD bneCEIn li8eraliAarea bEE.
7i*erali/area rela$iilor economice interna$ionale SHneDiDuiC unE BinDFC
DFeDuFiJC SEFESDCFieDiSC EJC BClVHJDFii JuIii SHnDCIpHFEnC. jFHSCeCJC
BC JigCFEJilEFC Eu un SEFESDCF SHnDFEBiSDHFiu, BCHEFCSC EDinh inDCFCeCJC
244
CSHnHIiSC EJC DuDuFHF eDEDCJHF. MHEDC cFiJC, EDunSi SpnB inDF bn eieDCIuJ
FCJEciiJHF CSHnHIiSC IHnBiEJC, EpJiS pHJiDiSE pFHDCSciHnieD i BC
JigCFEJilEFC E SHICFcuJui.
15.2. Liberalizarea activit(ii economice externe
n Republica Moldova
MFEnliciE JE CSHnHIiE BC piEc bn RCpugJiSE MHJBHVE E SHnBiciHnED
BCeShiBCFCE Ci SDFC JuIC, inSJueiV EnuJEFCE FCeDFiSciiJHF bn BHICniuJ
ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC. vgiCSDiVCJC pFinSipEJC EJC FCdHFICi eunDr
- EnuJEFCE IHnHpHJuJui eDEDuJui EeupFE SHICFcuJui CPDCFiHF i DFCSCFCE JE
ICDHBC CSHnHIiSC BC FChJCICnDEFCq
- EeihuFEFCE SHnVCFDigiJiDcii DFCpDEDC E JCuJui IHJBHVCnCeSq
- EpFHpiCFCE eDFuSDuFii pFCcuFiJHF inDCFnC BC SCE E pFCcuFiJHF IHnBiEJC,
FCBuSCFCE SHneCSVCnD E SHDCJHF DEFidEFC JE CPpHFD, inDFHBuSCFCE
DEFiduJui JE iIpHFDq
- euecinCFCE CPpHFDuFiJHF i CPDinBCFCE piCcCJHF BC BCedESCFC E pFHBuSciCi
EuDHhDHnC.
LigCFEJilEFCE ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC e-E EdiFIED BFCpD H
SHIpHnCnD E DFEnliciCi JE CSHnHIiE BC piEc. CHnSHIiDCnD, CE SHneDiDuiC
unE BinDFC IHBEJiDciJC SCJC IEi iIpHFDEnDC BC eDiIuJEFC E
SHIpCDiDiViDcii pFHBuSciCi EuDHhDHnC i iCiFii Ci pC piEcE IHnBiEJ.
RCJEciiJC CSHnHIiSC CPDCFnC EJC bnDFCpFinBCFii FCpFClinD ESDiViDEDCE
EnDFCpFCnHFiEJ SC FCliB bn eShiIguJ BC IFduFi, eCFViSii i dJuPuFi BC
FCeuFeC IEDCFiEJC i dinEnSiEFC Su pEFDCnCFii eDFini.
CCE IEi FeppnBiD dHFI E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC, pFESDiSED BC
diFIC, CeDC SHICFcuJ CPDCFiHF, SC inSJuBC EDpD VpnlEFCE pFHpFiiJHF IFduFi
i eCFViSii bn EJDC cFi, SpD i EShiliciHnEFCE pC piCcCJC eDFinC E BidCFiDCJHF
IiNJHESC BC pFHBuSciC, DChnHJHhiiJHF EVEneEDC i FCeuFeCJHF IEDCFiEJC
nCSCeEFC pCnDFu EeihuFEFCE pFHSCeCJHF BC pFHBuSciC. kn EdEF BC SHICFcuJ
CPDCFiHF, ESDiViDEDCE CSHnHIiS CPDCFn E diFICJHF pFCeupunC BiVCFeC
dHFIC BC SHJEgHFEFC i inDCFESciunC Su pEFDCnCFii eDFini s3, p.338t.
QugiCSDCJC FCJEciiJHF CSHnHIiSC CPDCFnC eunD EhCncii CSHnHIiSi Ei
BiVCFeCJHF cFi, SEFC eC HSup BC eShiIguJ BC IFduFi Su diFICJC eDFinC,
dHFIpnB dJuPuFi CSHnHIiSC inDCFnEciHnEJC bn gElE ESHFBuFiJHF giJEDCFEJC
BC BiVCFeC DipuFi.
24O
kn pFClCnD diCSEFC bnDFCpFinBCFC EFC ESSCe JE CdCSDuEFCE HpCFEciuniJHF BC
CPpHFD-iIpHFD. vFiCnDEFCE IuJDHF bnDFCpFinBCFi epFC piEcE CPDCFn CeDC
SHnBiciHnED BC IEi IuJci dESDHFi, pFinSipEJii diinB CPDinBCFCE piCcCi BC
BCedESCFC E pFHBueCJHF i HgcinCFCE BiVCFeCJHF EVEnDENC bn eSHpuJ BC E
FiBiSE hFEBuJ BC CdiSiCnc E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC.
knDFCpFinBCFCE pHEDC CPpHFDE pFHBuSciE pFHpFiC bn IHB direct eEu
indirect. Organi/area direct# a e0portului FCpFClinD iCiFCE BiFCSD E
diFICi Su pFHBuSciE eE pC piEcE CPDCFn. kn ESCeD eSHp diFIE bi pHEDC
BCeShiBC H FCpFClCnDEnc epCSiEJ bn EJD cEF, bn eEFSinE SFCiE eC VE
punC FCEJilEFCE pFHBueCJHF diFICi. knDFCpFinBCFiJC pHD BCeShiBC bn EJDC
cFi i diJiEJC, SC dunSciHnCEl bn SHndHFIiDEDC Su JChieJEciE cFiJHF BC
FCliBCnc, iEF ESDiViDEDCE JHF SHICFSiEJ CeDC eupue iIpHliDCJHF i
DEPCJHF JHSEJC. ZPpHFDuJ BiFCSD pHEDC di HFhEnilED i pFin inDCFICBiuJ unHF
diFIC epCSiEJilEDC Su FCliBCncE bn eDFinDEDC.
Organi/area indirect# a e0portului eC CdCSDuCEl Su ENuDHFuJ unHF
inDCFICBiEFi epCSiEJilEci, SEFC bi EeuI HgJihEciE BC E HFhEnilE CPpHFDuJ
i E FCEJilE IEFdE pC piCcCJC eDFinC dF pEFDiSipEFCE nCIiNJHSiD E
pFHBuSDHFiJHF.
QpCSiEJiDii bnSEBFEci bn ESCEeD ESDiViDEDC CSHnHIiS CPDCFn DFCguiC e
eDuBiClC EDCnD eShCIE BC HFhEnilEFC E ESCeDCi ESDiViDci JE bnDFCpFinBCFiJC
EVEneEDC, BCHEFCSC HFiSC ESDiViDEDC CSHnHIiS CPDCFn eC pHEDC CdCSDuE bn
gElE CPpCFiCncCi ESuIuJEDC, E SunHEDCFii piCcCi CPDCFnC i
SHIpHFDEICnDuJui SHneuIEDHFiJHF BC pC piCcCJC eDFinC.
ZPDinBCFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC CPDCFnC EJC bnDFCpFinBCFiJHF HdCF
pHeigiJiDEDCE nu nuIEi BC E FCEJilE pFHBuSciE pFHpFiC pC piCcCJC eDFinC, Si
i BC E pFHSuFE pC ESCeDC piCcC IiNJHESC BC pFHBuSciC, IEDCFiC pFiI i
EJDC IEDCFiEJC nCSCeEFC bn SHnBicii EVEnDENHEeC.
15.3. Colaborarea interna(ional a ntreprinderilor
CHJEgHFEFCE SHneDiDuiC H dHFI iIpHFDEnD BC BClVHJDEFC E FCJEciiJHF
CSHnHIiSC CPDCFnC bnDFC bnDFCpFinBCFi. RSCEeDE C H IHBEJiDEDC BC
bIginEFC E BiVCFeCJHF FCeuFeC E BHi eEu IEi IuJDHF EhCnci CSHnHIiSi Bin
cFi BidCFiDC pCnDFu FCEJilEFCE HgiCSDiVCJHF pFHpueC. LE gElE SHJEgHFFii
inDCFnEciHnEJC DFCguiC e diC pue ChEJiDEDCE bn BFCpDuFi E pEFDCnCFiJHF i
EVEnDENuJ FCSipFHS.
24K
CHJEgHFEFCE inDCFnEciHnEJ bnDFC EhCncii CSHnHIiSi eC pHEDC FCEJilE bn
BiVCFeC dHFIC i BHICnii pFinDFC SEFCr cola8orarea 1n 6Xera organiArii
2roduc.iei diXeritelor mrXuri 7i 2re6trii de 6er@iciii cola8orarea
2entru comercialiAarea 2rodu6elor Xinitei cola8orarea Xinanciari
cola8orarea ecologic etc. s3, p.342t.
GHFIE pFinSipEJ BC SHJEgHFEFC inDCFnEciHnEJ CeDC cea de produc$ie. ZE
pHEDC di VEFiED, bnSCppnB Su SHJEgHFEFCE bn BHICniuJ CJEgHFFii i
EpJiSFii nHiJHF DChnHJHhii JE SHneDFuSciE unHF HgiCSDC BC IEFi pFHpHFcii i
DCFIinpnB Su HFhEnilEFCE bnDFCpFinBCFiJHF IiPDC.
QC DiC S IENHFiDEDCE bnDFCpFinBCFiJHF Bin cFiJC bn SuFe BC BClVHJDEFC Su
CSHnHIiC DFEnliDHFiC eunD BHDEDC Su uDiJENC ulEDC IHFEJ, SC nu pHD EeihuFE
SHIpCDiDiViDEDCE nCSCeEF E pFHBueCJHF JHF diniDC. iEDHFiD SHJEgHFFii
BinDFC bnDFCpFinBCFiJC ESCeDHF cFi Su diFIC Bin cFiJC BClVHJDEDC pHEDC di
bnSCDcCniD H EeCICnCE dHFI BC SHJEgHFEFC pFin SEFC diFICJC eDFinC
EeihuF FCuDiJEFCE DChniS E uniDciJHF BC pFHBuSciC i HFhEnilEFCE bn
SHIun E dEgFiSFii i FCEJilFii pFHBueCJHF diniDC.
v EJD BiFCSciC iIpHFDEnD E SHJEgHFFii inDCFnEciHnEJC bn edCFE pFHBuSciCi
CeDC EDFEhCFCE i iIpJCICnDEFCE BC SDFC bnDFCpFinBCFiJC Bin cFiJC bn SuFe
BC BClVHJDEFC i cFiJC Su CSHnHIiC DFEnliDHFiC E DChnHJHhiiJHF EVEneEDC.
ReDli eC SHneiBCF S DChnHJHhiE CeDC unuJ BinDFC dESDHFii SCi IEi
iIpHFDEnci pCnDFu SFCDCFCE CSHnHIiS.
ZPpCFiCncE nuICFHEeCJHF diFIC eDFinC BCIHneDFCEl S ESDiViDEDCE
CSHnHIiS E EhCnciJHF CSHnHIiSi CeDC BCDCFIinED nu nuIEi BC SCi DFCi
dESDHFi SJEeiSi & SEpiDEJuJ, FCeuFeCJC uIEnC i nEDuFEJC, Si i BC IHBuJ BC
HFhEnilEFC i hCeDiunC E diFICi, BC SEpESiDciJC CShipCi IEnEhCFiEJC, SEFC
JE IHICnDuJ ESDuEJ, BC EeCICnCE, CeDC SHneiBCFED BFCpD dESDHF BC
pFHBuSciC. GiFICJC Bin cFiJC BClVHJDEDC Eu ESuIuJED bn ESCEeD pFiVinc H
gHhED CPpCFiCnc. iC ESCCE SHJEgHFEFCE BinDFC diFICJC Bin BiVCFeC cFi
eC gElCEl pC DFEneIiDCFCE BC SDFC diFICJC Bin cFiJC BClVHJDEDC E
CPpCFiCncCi JHF IEnEhCFiEJC i HFhEnilEDHFiSC EVEneEDC, SC FCpFClinD, BC
dEpD, CdCSDuEFCE unHF DFEnedHFIFi HFhEnilEDHFiSC pFHhFCeieDC SC nu
nCSCeiD EJHSEcii eugeDEnciEJC BC SEpiDEJ i SEFC bn ESCJEi DiIp EeihuF
FiBiSEFCE hFEBuJui BC pFHBuSDiViDEDC E IunSii i SHIpCDiDiViDEDC E
pFHBueCJHF s3, p.344-34Ot.
CHJEgHFEFCE inDCFnEciHnEJ BC pFHBuSciC pHEDC inSJuBC i EpFHViliHnEFCE
BC SDFC diFICJC Bin cFiJC BClVHJDEDC E bnDFCpFinBCFiJHF Bin cFiJC bn SuFe
BC BClVHJDEFC Su IEDCFiC pFiI SEJiDEDiV, HFhEnilEFCE BCedESCFii
247
pFHBueCJHF diniDC Bin ESCEeD IEDCFiC pFiI pC piCcCJC inDCFnEciHnEJC.
MHDHBED, EVEnDENuJ C FCSipFHS. knDFCpFinBCFiJC JHSEJC Eu pHeigiJiDEDCE BC
E-i FiBiSE hFEBuJ BC SHIpCDiDiViDEDC E pFHBuSciCi, BC E iCi IEi FCpCBC pC
EFCnE inDCFnEciHnEJ pCnDFu E-i EeihuFE SFCDCFCE VCniDuFiJHF. LE FpnBuJ
JHF, diFICJC eDFinC eunD inDCFCeEDC bn SHJEgHFEFCE Su bnDFCpFinBCFiJC
JHSEJC pCnDFu E CViDE BiVCFeC HgeDESHJC SHICFSiEJC, CPieDCnDC bn BidCFiDC
cFi, pFCSuI i pCnDFu E-i CPDinBC piEcE BC BCedESCFC E pFHpFiiJHF pFHBueC
i E pFHBueCJHF dEgFiSEDC bn SHIun Su bnDFCpFinBCFiJC JHSEJC.
CHJEgHFEFCE CSHnHIiS E bnDFCpFinBCFiJHF Bin cFi BidCFiDC pHEDC di
HFhEnilED bn gEl BC JCEeinh i dFEnSCEieinh. v nHu dHFI
SHnDCIpHFEn BC SHJEgHFEFC inDCFnEciHnEJ bnDFC diFICJC Bin BiVCFeC cFi
CeDC alian.a 6trategicE SEFC i-E heiD H JEFh BClVHJDEFC bn BHICniiJC
inBueDFiEJC Su DChnHJHhii EVEneEDC BC iIpHFDEnc eDFEDChiS, i EnuICr
inBueDFiE SHneDFuSDHEFC BC IEini, DCJCSHIuniSEcii, CJCSDFHniS CDS. kn
SHnBiciiJC BC hJHgEJilEFC E CSHnHIiCi IHnBiEJC EJiEncCJC eDFEDChiSC eC
VHF CPDinBC DHD IEi IuJD sVCli 3, p.34K-347t.
RJiEncCJC eDFEDChiSC inDCFnEciHnEJC Eu H eCFiC BC EVEnDENC pCnDFu ICIgFii
Ci pFinDFC SEFCr cola8orarea 1n cadrul acti@it.ii de 6tudiere 7i
organiAare a 2roduc.iei 7i reducere a cOeltuielilori cercetarea 7i crearea
1n comun a teOnologiilor a@an6atei e/tinderea 2ie.elor de de6Xacere a
2roduc.ieii de27irea re6tric.iilor @amaleE im2u6e 1n di@er6e 6tatei
cucerirea 2oAi.iei mono2oli6te la realiAarea 2roduc.iei etc.
15.4. Organizarea dirijrii i reglementrii de stat
a activit(ii economice externe
jCnDFu E iCi pC piEcE CPDCFn, bnDFCpFinBCFCE DFCguiC e SunHEeS
bnDFCpFinBCFiJC pC SEFC pHEDC SHnDE JE pFiICJC, SCJC IEi BidiSiJC CDEpC.
QDFuSDuFE ESDuEJ E HFhEnCJHF BC BiFiNEFC E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC
FCdJCSD DFEnedHFIFiJC SC Eu EVuD JHS SE FCluJDED EJ JigCFEJilFii
CSHnHIiCi i CJEgHFFii nHii pHJiDiSi CSHnHIiSC CPDCFnC E cFii. CHndHFI
CHneDiDuciCi RCpugJiSii MHJBHVE WEFDiSHJuJ 12TX, jEFJEICnDuJ EpFHg
BiFCSciiJC pFinSipEJC EJC ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC, pFinSipiiJC BC
uDiJilEFC E bIpFuIuDuFiJHF i SFCBiDCJHF eDFinC, iEF }uVCFnuJ EeihuF
pFHIHVEFCE inDCFCeCJHF nEciHnEJC bn edCFE ESDiViDcii CSHnHIiSC
inDCFnEciHnEJC i E pHJiDiSii SHICFcuJui JigCF eEu pHJiDiSii pFHDCSciHnieDC, bn
dunSciC BC inDCFCeCJC nEciHnEJC FCepCSDiVC.
248
Organi/a$iile ce contri*uie la n,iorarea acti,it#$ii economice
e0terne. vFhEnilEciiJC FCepHneEgiJC pCnDFu ESDiViDEDCE CSHnHIiS CPDCFn E
FCpugJiSii eC pHD bnDFuni bn uniuni, EeHSiEcii EJC SHJEgHFFii bn EdESCFi, pC
pFinSipii DCFiDHFiEJC eEu EJDC pFinSipii, bn eSHpuJ FiBiSFii hFEBuJui BC
CdiSiCnc E HpCFEciuniJHF BC CPpHFD-iIpHFD, CViDFii SHnSuFCncCi nCJHiEJC,
BClVHJDFii i SHneHJiBFii FCJEciiJHF CSHnHIiSC CPDCFnC.
Un FHJ BCHeCgiD bn ESCEeD pFiVinc bJ EFC Camera de Comer$ 'i
Indu(trie a Repu*licii Moldo,a SC bnDFunCDC EnDFCpFCnHFi Su BiVCFeC dHFIC
BC pFHpFiCDEDC, BiVCFeC EeHSiEcii i dHnBuFi. CEICFE BC CHICFc i InBueDFiC
euecinC pFHhFCeuJ bn SHJEgHFEFCE BC EdESCFi Su pEFDCnCFii eDFinir FCpFClinD
inDCFCeCJC ICIgFiJHF ei bn SEBFuJ BiVCFeCJHF HFhEnilEcii inDCFnEciHnEJC,
CdCSDuCEl CPpCFDilC, HFhEnilCEl CPpHlicii, EpF BFCpDuFiJC EnDFCpFCnHFiJHF
Su euecinCFCE EFgiDFENuJui inDCFnEciHnEJ, SFCCEl un eieDCI indHFIEciHnEJ
uniS, SHIpJCDCEl FChieDFuJ nCeDEDEJ EJ bnDFCpFinBCFiJHF i bnBCpJinCDC IuJDC
EJDC dunScii.
MHci EhCncii CSHnHIiSi Bin FCpugJiS, SC dunSciHnCEl bn edCFE pFHBuSciCi
i SiFSuJEciCi IFduFiJHF, pHD CdCSDuE BC einC eDDDHF HpCFEciuni
CSHnHIiSC CPDCFnC. kn ESCeD eSHp pHD SFCE (u*di,i/iuni (peciali/ate n
(tructura ntreprinderilor Su BFCpDuFi BC pCFeHEn NuFiBiS eEu diFIC
inBCpCnBCnDC.
Mecani(mul de reglementare a acti,it#$ii economice e0terne CeDC
CJEgHFED JE niVCJ JChieJEDiV EpJiSEgiJ JE SHICFcuJ CPDCFiHF. kn SHndHFIiDEDC
Su JChieJEciE bn VihHEFC eunD pFCVluDC ICDHBC DEFidEF-VEIEJC i
nCDEFidEFC pCnDFu FChJCICnDEFCE BC eDED E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC.
Metodele tarifar-vamale eC uDiJilCEl pCnDFu FChJCICnDEFCE
HpCFEciuniJHF BC iIpHFD bn eSHpuJ pFHDCNFii piCcCi inDCFnC i eDiIuJFii
DFEnedHFIFiJHF eDFuSDuFEJC bn CSHnHIiE cFii. HariXul @amal SHneDiDuiC H
DEP eieDCIEDilED SEFC SupFinBC DEPCJC VEIEJC pCnDFu IFduFiJC
iIpHFDEDC bn cEF i CPpHFDEDC pCeDC hHDEFCJC Ci. RSCeDE CeDC unuJ BinDFC
SCJC IEi VCShi i IEi CdiSiCnDC ineDFuICnDC EJC FChJCICnDFii ESDiViDcii
CSHnHIiSC CPDCFnC i bn EneEIgJu EFC uFIDHEFCJC dunSciir
dieSEJ, EBiS, EeihuF SHIpJCDEFCE pFcii BC VCniD E guhCDuJuiq
BC pFHDCSciC, EBiS, EpF CSHnHIiE nEciHnEJ BC SHnSuFCncE
CPSCeiVq
FChJEDHEFC, EBiS, indJuCncCEl EeupFE dHFIFii eDFuSDuFii BC
pFHBuSciC, eDiIuJpnB BClVHJDEFCE unHF FEIuFi i dFpnpnB
BClVHJDEFCE EJDHFE.
24T
MEFiduJ VEIEJ CeDC BidCFCnciED bn SHFCepunBCFC Su YHICnSJEDHFuJ
IFduFiJHF SC cinC BC ESDiViDEDCE CSHnHIiS CPDCFn, DCICJiE SFuiE H
SHneDiDuiC eieDCIuJ EFIHnilED BC BCeSFiCFC i SHBidiSEFC E IFduFiJHF &
YHICnSJEDHFuJ eDEDieDiS inDCFnEciHnEJ EJ IFduFiJHF.
CHndHFI CHBuJui VEIEJ EJ RCpugJiSii MHJBHVE, IFduFiJC i eCFViSiiJC
iIpHFDEDC eunD iIpHliDEDC Su 20 DEP pC VEJHEFCE EBuhEDq IuJDC
IFduFi CPpHFDEDC i iIpHFDEDC eunD iIpueC Su ESSilC bn VEJHEFC BC 10-
2O, IENHFiDEDCE JHF eunD iIpueC i Su DEPC VEIEJC bn IFiIC BC O-10-
1O Bin SHeDuJ JHF W3, p.O7-1OTX. iCeCnuJ 1O.1 iJueDFCEl BiVCFeC
ineDFuICnDC i IeuFi BC FChJCICnDEFC BC eDED E SHICFcuJui CPDCFiHF.
Ye6.13.1. jFinSipEJCJC ineDFuICnDC i IeuFi BC FChJCICnDEFC BC eDED E SHICFcuJui
CPDCFiHF.
HariXul @amal SHneDiDuiC H DEP eieDCIEDilED EJSDuiD Bin DEPCJC VEIEJC
Su SEFC eunD iIpueC IFduFiJC iIpHFDEDC bn cEF i CPpHFDEDC pCeDC
hHDEFCJC Ci, BCi }RMM, iEF uJDCFiHF vMC Eu bnEinDED eEFSinE BC E FCBuSC
JE IEPiIuI EeCICnCE IeuFi i E eC DFCSC JE FChJCICnDEFCE SHICFcuJui
CPDCFiHF nuIEi pFin IeuFi DEFidEFC. RCeDFiSciiJC nCDEFidEFC SC eC EpJiS bn
RCpugJiSE MHJBHVE eunD CPpueC bn BCeCnuJ 1O.2.
Reglementarea netarifar#
IneDFuICnDC i IeuFi BC FChJCICnDEFC BC eDED E SHICFcuJui
CPDCFiHF
Tarifele vamale
MEFidCJC VEIEJC JE iIpHFDuJ
WCPpHFDuJX IFduFiJHFr
EX BC Dip dieSEJq
8X BC Dip pFHDCSciHnieq
X SHnDFESDuEJC.
LChiJC VEIEJC i
FChJCICnDEFCE
MEFidCJC VEIEJC
AEFiCFC pCnDFu
JiIiDEFCE VHJuIuJui
/)'%5%@
AEFiCFC pCnDFu
JiIiDEFCE inBiFCSD E
iIpFDuJui
MeuFi VEIEJC i
EBIinieDFEDiVC
jEFDiSipEFCE
eDEDuJui JE
ESDiViDEDCE
QDEnBEFBCJC
DChniSC
Msuri
protec(ioniste:
1. MeuFi guhCDEFC
WeugVCncii BiFCSDC
eEu inBiFCSDCXq
2. MeuFi dieSEJC
WpFiViJChii dieSEJCXq
3. MeuFi dinEnSiEF-
gEnSEFC WSFCBiDC
pCnDFu CPpHFD,
ESHFBEFCE i
hEFEnDEFCE
SFCBiDCJHF pCnDFu
CPpHFDXq
4. MeuFi VEJuDEFC
WSuFeuJ VEJuDCi
nEciHnEJC CDS.X
2O0
Ye6.13.2. MCDHBCJC nCDEFidEFC BC FChJCICnDEFC s2, p.374t.
MCDHBCJC nCDEFidEFC BC FChJCICnDEFC pFCeupun pFClCnDEFCE licen.elor & E
unHF EuDHFilEcii epCSiEJC pCnDFu iIpHFDuJ i CPpHFDuJ unCi eCFii BC
IFduFi. LiSCncCJC pHD di BC H einhuF BED eEu hCnCFEJC. UJDiICJC eC
bnDHSICeS pC DCFICn BC un En SEJCnBEFieDiS.
CHnDFHJuJ SEnDiDEDiV CeDC SHnDFHJuJ JE CPpHFDuJ eEu iIpHFDuJ IFdii bn
VHJuI IEPiIEJ eEu VEJHEFC WSHDX eDEgiJiD. 4otarea WeDEgiJiFCE SHDCiX eC
EpJiS pC eSEF JEFh i SHFCepunBC FChuJiJHF SHICFcuJui IHnBiEJ eDEgiJiDC
BC }RMMLvMC. iC CPCIpJu, SHICFcuJ Su DCPDiJC i bIgFSIinDC CeDC
eupue FChJCICnDFii SEnDiDEDiVC bn gEl IuJDiJEDCFEJ. iieDFiguciE SHDCJHF
eC dESC pFin inDCFICBiuJ SHnSuFeuFiJHF i JiSiDEciiJHF, SC pCFIiD ICncinCFCE
SHnSuFCncCi bnDFC pEFDiSipEncii JE ESDiViDEDCE CSHnHIiS CPDCFn.
Mono2olul 6tatului eC eDEgiJCDC EeupFE SHICFcuJui Su pFHBueC SC
nCSCeiD EuDHFilEciC epCSiEJr EFIEICnD, Iunicii, IFduFi Su BCeDinEciC
BugJ WSHIgueDigiJ pCnDFu FEShCDC, uDiJEN RCnDhCn, HDFVuFi, IiNJHESC
nEFSHDiSC CDS.X.
4ontrolul a6u2ra calit.ii mrXurilor: IFduFiJC iIpHFDEDC pC DCFiDHFiuJ
cFii DFCguiC e SHFCepunB SCFincCJHF DChniSC, dEFIESHJHhiSC, eEniDEFC,
CHnDFHJuJ
SEnDiDEDiV &
JiIiDEFCE
CPpHFDuJui i
iIpHFDuJui
CHnDFHJuJ JE
CPpHFD
MHnHpHJuJ
eDEDuJui EeupFE
CPpHFDuJui
iLeEu
iIpHFDuJui
CHnDFHJuJ
SEJiDcii
InDCFBiScii i FCeDFiScii JE CPpHFD iLeEu iIpHFD
pCnDFu EeihuFEFCE eCSuFiDEDCE nEciHnEJ
2O1
VCDCFinEFC, diDHeEniDEFC i CSHJHhiSC EJC RCpugJiSii MHJBHVE. jCnDFu H
eCFiC BC IFduFi, SHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC cu 2ri@ire la 2rotec.ia
con6umatoruluiE e-E inDFHBue epCSidiSEFCE HgJihEDHFiC E IFduFiJHF i
eCFViSiiJHF, BC SEJiDEDCE SFHFE BCpinBC enDEDCE i ViEcE HIuJui, eDEFCE
ICBiuJui EIgiEnD.
]nterdic.iile 7i re6tric.iile la e/2ort 6aux7i im2ort pHD di inDFHBueC SE
IeuFi BC pFHDCSciC, EBiS BCViinB BC JE pFinSipiuJ SHICFcuJui JigCF, epFC
E CViDE SEDESJieICJC CSHnHIiSC. ZJC eC inDFHBuS bn SEluFiJC bn SEFC
SFCDCFCE gFueS E iIpHFDuFiJHF punC bn pCFiSHJ pFHBuSciE nEciHnEJ E
EnuIiDCJHF IFduFi.
QDFuSDuFE HFhEnCJHF i ICSEnieICJHF BC BiFiNEFC E ESDiViDcii CSHnHIiSC
CPDCFnC pCFIiDC bnDFCpFinBCFii BC E-i CeDiIE pHeigiJiDciJC JE iCiFCE pC
piEcE CPDCFn. kne pCnDFu E bnDFCpFinBC pEi FCEJi, CeDC nCSCeEF
CdCSDuEFCE unCi ESDiViDci IEF{CDinh EIpJC, DFCguiC BCDCFIinEDC
pFiHFiDciJC SHnSuFCnciEJC pFHpFii, EpFCSiEDC pHeigiJiDciJC BC EDFEhCFC E
inVCeDiDHFiJHF eDFini, BC EIpJEeEFC E uniDciJHF BC pFHBuSciC bn lHnC
HdehHF, bnDHSIiD eDuBiuJ BC dClEgiJiDEDC E pFHiCSDuJui.
kn eSHpuJ BC E pCFdCSciHnE ICSEnieIuJ FChJCICnDFii BC eDED E SHICFcuJui
CPDCFiHF bn uJDiIii Eni bn FCpugJiS Eu dHeD bnDFCpFineC IeuFi pCnDFu
SFCEFCE SEBFuJui JChieJEDiV EBCSVED bn BHICniuJ pFHIHVFii IFduFiJHF
EuDHhDHnC pC piEcE CPDCFn. ReDdCJ, SDFC dinCJC EnuJui 2002 RCpugJiSE
MHJBHVE E eCInED s3, p.7-20tr 'X 2O ESHFBuFi giJEDCFEJC Su pFiViFC JE
SHJEgHFEFCE SHICFSiEJ-CSHnHIiS, eSHpuJ SFHFE bJ SHneDiDuiC CPDinBCFCE
i BClVHJDEFCE SHICFcuJui bn SHnBicii FCSipFHS EVEnDENHEeCq gX 11 ESHFBuFi
Su pFiViFC JE SHICFcuJ JigCFq SX 30 ESHFBuFi giJEDCFEJC Su pFiViFC JE
pFHIHVEFCE i euecinCFCE FCSipFHS E inVCeDiciiJHF pCnDFu BClVHJDEFCE
SHICFcuJui inDCFnEciHnEJ.
ReDdCJ, JE 2T nHiCIgFiC 1TT4 RCpugJiSE MHJBHVE E eCInED DFEDEDuJ BC
SHJEgHFEFC i SHHpCFEFC Su UniunCE ZuFHpCEn, SC eDEgiJCDC EDpD
pFinSipiiJC BC gEl, SpD i pEFDiSuJEFiDciJC epCSidiSC, SEFC BCDCFIin
FCJEciiJC FCSipFHSC BinDFC cEFE nHEeDF i cFiJC-ICIgFC EJC Uniunii
ZuFHpCnC pCnDFu ViiDHF.
MHDHBED, SHICFcuJ CPDCFiHF bn RCpugJiSE MHJBHVE eC FChJCICnDCEl
pFinDF-H eCFiC BC ESDC JChieJEDiVC i nHFIEDiVC, pFinDFC SEFCr LChCE 9Cu
pFiViFC JE FChJCICnDEFCE BC eDED E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC^ WnF.
1031-uIm Bin 08.0K.2000Xq LChCE Su pFiViFC JE AuhCDuJ BC eDED EnuEJq
LChCE Su pFiViFC JE DEFidCJC VEIEJC WnF. 031-uIII Bin 20.11.1TT7Xq CHBuJ
2O2
VEIEJ EJ RCpugJiSii MHJBHVE WnF.114T Bin 20.0K.2000Xq LChCE Su pFiViFC
JE JiSCnciCFCE unHF DipuFi BC ESDiViDEDC WnF. 4O1-um Bin 30.07.2001X i EJDC
ESDC JChieJEDiVC i nHFIEDiVC WVCli 3, p.42-43X.
Indicatorii eficien(ei activit(ii economice externe a
ntreprinderilor
RSDiViDEDCE CSHnHIiS CPDCFn E bnDFCpFinBCFiJHF SHnDFiguiC EDpD JE
CPDinBCFCE piCcCJHF BC BCedESCFC E IFduFiJHF i eCFViSiiJHF, SpD i JE
EIpJidiSEFCE ESDiViDcii CSHnHIiSC bn EneEIgJu. LE CeDiIEFCE CdiSiCncCi
FCJEciiJHF CSHnHIiSC CPDCFnC CdCSDCJC HgcinuDC pHD di SJEeidiSEDC bn dunSciC
BC nEDuFE DFEneIiDCFii JHFr directe, SC CPCFSiD un iIpESD nCIiNJHSiD
EeupFE VCniDuFiJHF HgcinuDC BC JE SHICFcuJ CPDCFiHFq indirecte, SEFC
ESciHnCEl EeupFE EJDHF DipuFi BC ESDiViDEDC JE IiSFH- i IESFHniVCJ EDpD
EeupFE SCJHF SC eunD JChEDC pFin ESciuni CSHnHIiSC FCepCSDiVC, SpD i
EeupFE CSHnHIiCi nEciHnEJC bn EneEIgJu.
InBiSEDHFii ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E bnDFCpFinBCFiJHF eC EDFiguiC JE
eieDCIuJ BC inBiSEDHFi hCnCFEJi Ei bnDFChii ESDiViDci CSHnHIiSC. jCnDFu
CVEJuEFCE FCluJDEDCJHF ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E bnDFCpFinBCFiJHF,
JiDCFEDuFE BC epCSiEJiDEDC FCSHIEnB SEJSuJuJ BiVCFiJHF inBiSEDHFir
@olumul XiAic al Xiecrui ti2 de 2roduc.ie e/2ortati 2onderea tuturor
ti2urilor de 2rodu6e e/2ortate 1n @olumul total al 2roduc.ieii indicatorii
re62ecti@i la im2ort r dinamica modiXicrii @olumului de materie 2rim
7i materiale din im2ort 7i 2onderea lor 1n @olumul total al con6umului
1ntre 2erioada curent 7i cea de 8aAi gradul de aco2erire a im2ortului
de ctre e/2orti cur6ul de recu2era8ilitate al e/2ortului 7i al.i
indicatori sVCli 3, p.348-3O3t.
iC CPCIpJu, VHJuIuJ diliS EJ diCSFui Dip BC pFHBuSciC CPpHFDED -
iC
i
pHnBCFCE Jui bn VHJuIuJ DHDEJ EJ pFHBuSciCi WeEu eCFViSiiJHF pFCeDEDCX & U
iC
eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
U
iC

iC
,

i
unBCr
iC
& VHJuIuJ pFHBuSciC CPpHFDEDC i q
I
& VHJuIuJ DHDEJ EJ
pFHBuSciCi ] JEneEDC BC diFI bnDF-H EnuIiD pCFiHEB BC DiIp. InBiSEDHFuJ

iC
pHEDC di SEJSuJED bn CPpFCeiC nEDuFEJ WdiliSX i VEJHFiS. jCnDFu E
2O3
uFIFi DCnBincCJC BC IHBidiSEFC E inBiSEDHFuJui FCepCSDiV eC pHEDC
SEJSuJE inBiSCJC BC IHBidiSEFC E CPpHFDuJui. kn SEluJ BED eC dHJHeCeS
inBiSi inBiViBuEJi, SEFC FCdJCSD IHBidiSFiJC euFVCniDC bn pFHBuSciC bnDFC
SCJC BHu pCFiHEBC i eC SEJSuJCEl ESCDi inBiSi SE VEJHFi FCJEDiVC,
FEpHFDEDC JE pCFiHEBC BidCFiDC WpCFiHEBE SuFCnD i SCE BC gElX.
RVpnB bn VCBCFC S BCSHnDFiJC bnDFC diFICJC Bin BidCFiDC cFi pCnDFu
DFEnlESciiJC CPpHFD-iIpHFD eC CdCSDuCEl bn unE Bin VEJuDCJC JigCF
SHnVCFDigiJC, DFCguiC SHIpEFED VEJHEFCE DHDEJ E CPpHFDuFiJHF diFICi -
?
e
r
Su VEJHEFCE DuDuFHF DipuFiJHF BC iIpHFD -
4
e
t
Wbn ESCCEi VEJuD
JigCF SHnVCFDigiJX. jCnDFu ESCEeDE DFCguiC BCDCFIinED hFEBuJ BC ESHpCFiFC
E iIpHFDuJui BC SDFC CPpHFD -
e6
\
r
e6
\

4
2
6
t
e
r
,
iES VEJHEFCE CPpHFDuJui C IEi IiS BCSpD VEJHEFCE iIpHFDuJui, diFIE VE
di nCVHiD e SuIpCFC VEJuD JigCF SHnVCFDigiJ pCnDFu CdCSDuEFCE
BCSHnDFiJHF FCepCSDiVC.
jCnDFu CVEJuEFCE CdiSiCncCi ESDiViDcii BC CPpHFD eC pHEDC SEJSuJE cur(ul
de recupera*ilitate al e0portului E FR. RSCeD inBiSEDHF eC SEJSuJCED SE
SHFEpHFDuJ BinDFCJ pFCcuJ inDCFn SHIpJCD Wbn VEJuD nEciHnEJX
ie
2
EJ uniDcii
pFHBueuJui CPpHFDED i pFCcuJ BC CPpHFD bn VEJuD JigCF SHnVCFDigiJ WCuFH,
BHJEFuJ Q.U.R.X -
2
con@
ie
r
4R
2
2
con@
ie
ie
,
MHEDC DFEnlESciiJC CPpHFD-iIpHFD uFIFCeS un einhuF eSHp & BC E
SHnDFigui EeihuFEFCE SFCDCFii CSHnHIiSC E bnDFCpFinBCFiJHF i FiBiSEFCE
hFEBuJui BC CdiSiCnc E ESDiViDcii JHF, SCCE SC bn dinEJ EeihuF CShiJigFuJ
SHICFcuJui CPDCFiHF i EJ gEJEncCi BC pJci E cFii bn EneEIgJu.
CFCDCFCE CdiSiCncCi CSHnHIiSC E SHICFcuJui CPDCFiHF eC EdJ eug
iIpESDuJ unHF dESDHFi CSHnHIiSi i DChniSi, SC SEFESDCFilCEl bn EneEIgJu
CSHnHIiE nEciHnEJ, ESDiViDEDCE EhCnciJHF CSHnHIiSi, pFCSuI i SHnBiciiJC BC
2O4
FCEJilEFC E IFduFiJHF pC piEcE CPDCFn. RCpugJiSE MHJBHVE bn ESCeD
BHICniu eC SHndFunD Su H eCFiC BC pFHgJCIC, BCHEFCSC IHBidiSFiJC BC
HFBin eDFuSDuFEJ, SC eC HgeCFV JE CPpHFD i iIpHFD bn uJDiIii Eni, eunD
nChEDiVC.
^n 2rimul r_nd, DFCguiC CdCSDuEDC IHBidiSFi CeCnciEJC bn eDFuSDuFE
CPpHFDuJui i iIpHFDuJui bn eCneuJ FCBuSCFii SHDCi IEDCFiCi pFiIC pFiIEFC i
IENHFFii SHDCi pFHBueCJHF bn uFIE pFCJuSFFii Ci. iC EeCICnCE, DFCguiC
bnViHFED CPpHFDuJ bn gElE eCFViSiiJHF DuFieDiSC, BC DFEnepHFD i E EJDHF eCFViSii.
\n alt Xactor al cre7terii CdiSiCncCi FCJEciiJHF CPDCFnC CeDC HFiCnDEFCE
hCHhFEdiS bn epEciuJ CSHnHIiS EJ ZuFHpCi i JuIii bn eSHpuJ EeihuFFii unui
hFEB bnEJD BC BiVCFeidiSEFC hCHhFEdiS E piCcCJHF BC BCedESCFC i E euFeCJHF
EJDCFnEDiVC BC eEDiedESCFC E SHneuIEDHFiJHF Bin FCpugJiS. AunHEF, HBED
Su CPDinBCFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC Su cFiJC Bin C.Q.I., iIpHFDuJ IEDCFiCi
pFiIC, IEDCFiEJCJHF i FCeuFeCJHF CnCFhCDiSC Bin RueiE, CeDC nCSCeEF e diC
heiDC i EJDC piCcC EJDCFnEDiVC. UnCJC BinDFC ESCeDCE pHD di cFiJC Bin vFiCnDuJ
RpFHpiED, pFCSuI i inDChFEFCE SHICFcuJui CPDCFiHF EJ FCpugJiSii bn SHICFcuJ
cFiJHF CuFHpCnC i cFiJHF BC pC EJDC SHnDinCnDC.
^n al treilea r_nd, bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc un iIpESD BCHeCgiD
EeupFE CdiSiCncCi SHICFcuJui CPDCFiHF bJ Eu dESDHFii BC SEJiDEDC E pFHBuSciCi i
pFHBuSDiViDEDCE IunSii. QunD nCSCeEFC ESciuni eupJiICnDEFC Bin pEFDCE
DuDuFHF EhCnciJHF CSHnHIiSi pCnDFu bIgunDciFCE SEJiDcii IFduFiJHF i
FiBiSEFCE hFEBuJui JHF BC SHIpCDiDiViDEDC pC piEcE CPDCFn.
^n al 2atrulea r_nd, CdiSiCnDilEFCE SHICFcuJui CPDCFiHF bn IEFC IeuF
CeDC BCDCFIinED BC pCFdCSciHnEFCE IEnEhCICnDuJui bn pFHBuSciC i
FCEJilEFCE IFduFiJHF pC piEcE CPDCFn.
Concluzii
1. UnE BinDFC DFeDuFiJC SEFESDCFiSDiSC EJC CSHnHIiCi ESDuEJC CeDC
BCpCnBCncE Ci BC pEFDiSipEFCE JE eShiIguJ CSHnHIiS inDCFnEciHnEJ,
DFEnlESciiJC inDCFnEciHnEJC, BCi dESDHFii BClVHJDFii inDCFnC SHnDinu e
FIpn E di BCSieiVi. GESDHFii CPDCFni, SC eC DFEneIiD pFin inDCFICBiuJ
eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC inDCFnEciHnEJC, eunD nuICFHi, SHIpJCSi i
SHnDFEBiSDHFii. kn SCE IEi IEFC pEFDC Ci SHneDiDuiC DCICJiE gHhciCi i
BClVHJDFii unHF diFIC i cFi, BEF i E eFSiCi, FCDFHhFEBFii CSHnHIiSC E
unHF IEFi FChiuni EJC JuIii.
2. 7i*erali/area rela$iilor economice interna$ionale SHneDiDuiC unE
BinDFC DFeDuFiJC SEFESDCFieDiSC EJC BClVHJDFii JuIii SHnDCIpHFEnC.
2OO
jFHSCeCJC BC JigCFEJilEFC Eu un SEFESDCF SHnDFEBiSDHFiu, BCHEFCSC EDinh
inDCFCeCJC CSHnHIiSC EJC DuDuFHF eDEDCJHF. MHEDC cFiJC, EDunSi SpnB inDF bn
eieDCIuJ FCJEciiJHF CSHnHIiSC IHnBiEJC, EpJiS pHJiDiSE pFHDCSciHnieD i BC
JigCFEJilEFC E SHICFcuJui. MFEnliciE JE CSHnHIiE BC piEc bn RCpugJiSE
MHJBHVE E SHnBiciHnED BCeShiBCFCE Ci SDFC JuIC, inSJueiV EnuJEFCE
FCeDFiSciiJHF bn BHICniuJ ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC.
3. CHJEgHFEFCE SHneDiDuiC H dHFI iIpHFDEnD BC BClVHJDEFC E
FCJEciiJHF CSHnHIiSC CPDCFnC bnDFC bnDFCpFinBCFi. RSCEeDE C H IHBEJiDEDC BC
bIginEFC E BiVCFeCJHF FCeuFeC E BHi eEu IEi IuJDHF EhCnci CSHnHIiSi Bin cFi
BidCFiDC pCnDFu FCEJilEFCE HgiCSDiVCJHF pFHpueC. LE gElE SHJEgHFFii
inDCFnEciHnEJC DFCguiC e diC pue ChEJiDEDCE bn BFCpDuFi E pEFDCnCFiJHF i
EVEnDENuJ FCSipFHS. CHJEgHFEFCE inDCFnEciHnEJ bnDFC EhCncii CSHnHIiSi eC
pHEDC FCEJilE bn BiVCFeC dHFIC i BHICnii, pFinDFC SEFCr cola8orarea 1n 6Xera
organiArii 2roduc.iei diXeritelor mrXuri 7i 2re6trii de 6er@iciii
cola8orarea 2entru comercialiAarea 2rodu6elor Xinitei cola8orarea
Xinanciari cola8orarea ecologic etc.
4. Mecani(mul de reglementare a acti,it#$ii economice e0terne
pFCVCBC ICDHBC DEFidEF-VEIEJC i nCDEFidEFC pCnDFu FChJCICnDEFCE BC eDED E
ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC. HariXul @amal SHneDiDuiC H DEP eieDCIEDilED
EJSDuiD Bin DEPCJC VEIEJC Su SEFC eunD iIpueC IFduFiJC iIpHFDEDC bn cEF
i CPpHFDEDC pCeDC hHDEFCJC Ci. MCDHBCJC nCDEFidEFC BC FChJCICnDEFC eunD
BiVCFeC IeuFi BC HFBin CDniS i EBIinieDFEDiV, pFCSuI i IeuFiJC pCnDFu
pFHDCSciE enDcii HEICniJHF, HSFHDiFCE nEDuFii i E ICBiuJui EIgiEnD,
EpFEFCE eCSuFiDcii nEciHnEJC CDS.
O. CHICFcuJ CPDCFiHF bn RCpugJiSE MHJBHVE eC FChJCICnDCEl pFinDF-
H eCFiC BC ESDC JChieJEDiVC i nHFIEDiVC pFinDFC SEFCr LChCE 9Cu pFiViFC JE
FChJCICnDEFCE BC eDED E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC^ WnF. 1031-uIm Bin
08.0K.2000Xq LChCE Su pFiViFC JE AuhCDuJ BC eDED EnuEJq LChCE Su pFiViFC JE
DEFidCJC VEIEJC WnF. 031-uIII Bin 20.11.1TT7Xq CHBuJ VEIEJ EJ RCpugJiSii
MHJBHVE WnF.114T Bin 20.0K.2000Xq LChCE Su pFiViFC JE JiSCnciCFCE unHF
DipuFi BC ESDiViDEDC WnF. 4O1-um Bin 30.07.2001X i EJDC ESDC JChieJEDiVC i
nHFIEDiVC.
K. jCnDFu CVEJuEFCE FCluJDEDCJHF ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E
bnDFCpFinBCFiJHF JiDCFEDuFE BC epCSiEJiDEDC FCSHIEnB SEJSuJuJ BiVCFiJHF
inBiSEDHFir @olumul XiAic al Xiecrui ti2 de 2roduc.ie e/2ortati 2onderea
tuturor ti2urilor de 2rodu6e e/2ortate 1n @olumul total al 2roduc.ieii
indicatorii re62ecti@i la im2ort r dinamica modiXicrii @olumului de
materie 2rim 7i materiale din im2ort 7i 2onderea lor 1n @olumul total al
con6umului 1ntre 2erioada curent 7i cea de 8aAi gradul de aco2erire a
im2ortului de ctre e/2orti cur6ul de recu2era8ilitate al e/2ortului 7i al.i
2OK
indicatori. MHEDC DFEnlESciiJC CPpHFD-iIpHFD uFIFCeS un einhuF eSHp &
SHnDFiguiC JE EeihuFEFCE SFCDCFii CSHnHIiSC E bnDFCpFinBCFiJHF i FiBiSEFCE
hFEBuJui BC CdiSiCnc E ESDiViDcii JHF, SCCE SC bn dinEJ EeihuF CShiJigFuJ
SHICFcuJui CPDCFiHF i EJ gEJEncCi BC pJci E cFii bn EneEIgJu.
Subiecte de autoevaluare
1. CEFESDCFilEci dHFICJC pFinSipEJC EJC BiViliunii inDCFnEciHnEJC E IunSii.
2. iCeSFiCci CeCncE JigCFEJilFii ESDiViDcii SHICFSiEJC CPDCFnC.
3. CEFC eunD dHFICJC pFinSipEJC EJC ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E
diFICJHFo
4. ZPpunCci ICDHBiSE BC SEJSuJEFC E pFinSipEJiJHF inBiSEDHFi Ei ESDiViDcii
CSHnHIiSC CPDCFnC E bnDFCpFinBCFii.
O. CC HFhEnC BC BiFiNEFC E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC dunSciHnCEl bn
RCpugJiSE MHJBHVE i SEFC eunD dunSciiJC JHFo
K. YuIici ICDHBCJC i ineDFuICnDCJC pFinSipEJC EpJiSEgiJC JE FChJCICnDEFCE
BC SDFC eDED E ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnCo
7. Cu ENuDHFuJ SFHF inBiSEDHFi eC CVEJuCEl ESDiViDEDCE CSHnHIiS CPDCFn
E bnDFCpFinBCFiio
Bibliografie
32. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE FChJCICnDEFCE BC eDED E
ESDiViDcii SHICFSiEJC CPDCFnC^ W1031-uIm , 08.0K.2000X.
33. CHBuJ VEIEJ EJ RCpugJiSii MHJBHVE W114T Bin 20.0K.2000X.
34. Y. CiHFnpi, I. AJEN. ZSHnHIiE diFICJHF SHnDCIpHFEnC. UMM, Chiinu,
2003. &311p.
35. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. &
[.r >\`-[, 1TT8. & 41K .
36. RChiIuJ BC SHICFc CPDCFiHF EJ RCpugJiSii MHJBHVE bn EnuJ 2002.
MinieDCFuJ ZSHnHIiCi. Chiinu. 2002. & 208p.
37. '%. 7, `'*8' % . [7*-')*2! 8%r <++
)*' % *.2 ()'1%%. 4). '/.. & [.r .^. ]^, 1TT4. &
784.
38. RHSE j. RCJEcii CSHnHIiSC inDCFnEciHnEJC. MEnuEJ. Chiinu, ULIM,
2002. & 280 p.
39. RHSE j. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
40. LElEEFi CHeDCJ . E. MCHFiE CSHnHIiS hCnCFEJ. ZBiDuFE ZSHnHIiS,
AuSuFCDi, 1TT3. &2O2 p.
41. RCepugJiSE MHJBHVEr BiICneiuniJC FCdHFICJHF. CHJCSDiV BC EuDHFi.
CHHFBHnEDHFir M.}HJCnSH, m.ZEguJiSE .E., Chiinu, ?onto6E 2002.- 344
p.
2O7
42. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE & _,',%,%5#%! 7/*%#
`(-8.%#% [.*', 2002. & Chiinur QDEDieDiSE, 2002. & O2O p.
43. -2/% .;. & 4)*()%%$',.6,. ! #-). ?58
(8%. [.r >\`-[, 1TT8. &K08
44. }ucu I.M. RCpugJiSE MHJBHVEr CSHnHIiE bn DFEnliciC. Chiinu, 1TT8. &
447 p.
45. MHJBHVEnu i. ZSHnHIiE FCJEciiJHF CPDCFnC. Chiinu, 1TTT. & 240 p.
46. REiJCEn m. InDChFEFCE cFiJHF CeD-CuFHpCnC bn UniunCE ZuFHpCEnr
pFCSCpDC pCnDFu MHJBHVE. Chiinu, 2000. &130 p.
2O8
Capitolul 16
RELAIILE ECONOMICE
INTRAPRODUCIE
1. QieDCIuJ BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC.
2. vFhEnilEFCE FCJEciiJHF SHnDFESDuEJC bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFii.
3. MCSEnieIuJ BC BieDFiguiFC E unCi pFci Bin pFHdiDuJ bnDFCpFinBCFii bnDFC
eugBiViliuniJC Ci.
4. ZPEIinEFCE pFCDCnciiJHF in SEBFuJ bnDFCpFinBCFii.
1K.1. QieDCIuJ BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC
Teoretic, la modul general, orice sistem reprezint totalitatea
elementelor interdependente n interac(iune, func(ionarea crora este
asigurat de anumite organe administrative. Elementele sistemului de
rela(ii economice intraproduc(ie sunt subsistemele: planificare, control,
responsabilitate economic, ce stabilesc rela(iile patrimoniale, de
arend, de produc(ie, financiare dintre ntreprindere i subdiviziunile
ei structurale i ntre subdiviziunile nsi - principale, auxiliare, de
deservire i administrative. Obiectivul final al func(ionrii sistemului
este ob(inerea profitului prin fabricarea i realizarea unor produse
competitive cu grad nalt de rentabilitate.
Subdiviziunile ntreprinderii trebuie s aib o relativ
independen( patrimonial, organizatoric, economic i financiar. E
vorba anume de independen(a relativ, deoarece subdiviziunile
ntreprinderii nu sunt personae juridice aparte, prin urmare, nu
dispun de conturi separate de decontri n bncile de stat i comerciale
i nu pot ncheia de sine stttor contracte cu alte ntreprinderi i
organiza(ii.
2OT
Pentru organizarea rela(iilor economice intraproduc(ie, conform
principiilor men(ionate, la ntreprindere trebuie s fie create condi(iile
respective. ]nde2enden.a 2atrimonial relati@ a subdiviziunilor de
produc(ie ale ntreprinderii se asigur prin repartizarea
subdiviziunilor a unei pr(i a mijloacelor de produc(ie ale
ntreprinderii (preponderent fonduri fixe de produc(ie), ce pot fi date
subdiviziunii respective n arend. ]nde2enden.a organiAatoric relati@
a subdiviziunilor de produc(ie poate fi asigurat prin reducerea
numrului de indicatori planifica(i n mod centralizat i utilizarea n
subdiviziunile de produc(ie a unor elemente ale economiei de pia(.
]nde2enden.a Xinanciar relati@ a subdiviziunilor se efectueaz prin
organizarea sistemului de decontri financiare la nivel intraproduc(ie.
Pentru aceasta, n cadrul sistemului de rela(ii economice
intraproduc(ie se formeaz o banc autogestionar intern. Toate
decontrile dintre ntreprindere i subdiviziunile ei i ntre
subdiviziunile nsi pentru resurse, produse, munc i servicii se fac
prin intermediul cecurilor eliberate de aceast banc.
Una dintre condi(iile principale n organizarea rela(iilor
economice n intreriorul ntreprinderii, la fel ca i acordarea
independen(ei relative subdiviziunilor ei, este crearea inXra6tructurii de
2ia. intra2roduc.ie, adic formarea diverilor subiec(i ai rela(iilor
economice n interiorul ntreprinderii. Desenul 16.1.reflect schema-
model de organizare a infrastructurii intraproduc(ie de pia(.
knDFCpFinBCFCE
RBIinieDFEciE bnDFCpFinBCFii
2K0
Note:
1. iiFCSciE pFHhFCe DChniSq
2. iiFCSciE RMM i FCEJilEFCq
3. iiFCSciE pEDFiIHniuq
4. iiFCSciE pFHBuSciCq
O. AEnSE inDFEpFHBuSciCq
K. iiFCSciE CSHnHIiC WdinEncCXq
7. CHnDEgiJiDEDCEq
8. iiFCSciE pCFeHnEJ i EeieDCnc eHSiEJq
T. QCSciiJC pFinSipEJC, EuPiJiEFC, BC BCeCFViFCq
10. QCSciiJC i eCFViSiiJC Su EuDHhCeDiunC DHDEJ WpEFciEJXq
11. QCSciiJC i eCFViSiiJC
De(& %;&%. QShCIE BC HFhEnilEFC E indFEeDFuSDuFii
inDFEpFHBuSciC sVCli 3, p. 382t.
16.2. Organizarea rela(iilor contractuale n cadrul
ntreprinderii
v SHnBiciC iIpHFDEnD JE SFCEFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC CeDC
HFhEnilEFCE FCJEciiJHF inDFEpFHBuSciC SHnDFESDuEJC bnDFC bnDFCpFinBCFC i
SCJCJEJDC eugBiViliuni EJC Ci, pFCSuI i bnDFC eugBiViliuniJC bnei.
1 2 3 4 O
K 7 8
T 10
11
2K1
QieDCIuJ ESCeDHF FCJEcii pFCeupunC bnShCiCFCE SHnDFESDCJHF inDFEpFHBuSciC
BC EFCnB, duFnilEFCE IEDCFiCi pFiIC i IEDCFiEJCJHF, JiVFEFCE pFHBuSciCi,
CPCSuDEFCE JuSFFiJHF i pFCeDFiJHF BC eCFViSii. kn EeCICnCE SHnDFESDC eC
eDipuJCEl VHJuIuJ i nHICnSJEDHFuJ pFHBuSciCi i FCeuFeCJHF DChniSH-
IEDCFiEJC, DCFICnCJC BC JiVFEFC, nHFICJC BC SHneuI, nHFIEDiVCJC,
JiIiDCJC, pFCcuFiJC BC EShiDEFC bn inDCFiHFuJ bnDFCpFinBCFii, HgiCSciiJC i
IFiICE eEnSciuniJHF bn SEluJ ESCeDHFE. CHnDFESDuJ BC EFCnB SHncinC
JieDE i SHeDuFiJC pEDFiIHniuJui, SHnBiciiJC BC EFCnBEFC i euFeCJC pJciJHF
BC EFCnB, IFiICE SFHFE eC eDEgiJCDC cinpnBu-eC SHnD S CdCSDuEFCE JHF
eC dESC bn uFIE BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC FCEJilEDC JE niVCJuJ
eugBiViliuniJHF.
vFhEnilEFCE FCJEciiJHF inDFEpFHBuSciC SHnDFESDuEJC pFCeupunC nu nuIEi
bnShCiCFCE BiVCFeCJHF SHnDFESDC, Si i CPCSuDEFCE HgJihEciuniJHF
SHnDFESDuEJC i EShiDFi dinEnSiEFC FCSipFHSC, CPEIinEFCE pFCDCnciiJHF
CSHnHIiSC pFiVinB bnBCpJiniFCE HgJihEciuniJHF SHnDFESDuEJC, SHIpCneEFCE
ShCJDuiCJiJHF i piCFBCFiJHF IEDCFiEJC.
kn FCJEciiJC inDFEpFHBuSciC SHnDFESDuEJC CeDC nCSCeEF H EDiDuBinC
BidCFCnciED dEc BC BiVCFeCJC eugBiViliuni EJC bnDFCpFinBCFii. MHEDC
eugBiViliuniJC dF CPSCpciC DFCguiC e eC eupun eieDCIuJui BED, bne
hFEBuJ ESCeDCi eupunCFi BCpinBC BC HgJihEciuniJC JHF dunSciHnEJC. kn gElE
ESCeDui SFiDCFiu, SEFC dESC pHeigiJ pJEnidiSEFCE unCi pFci Bin pFHdiDuJ
bnDFCpFinBCFii bn uFIE FCEJilFii pFHBuSciCi i dHFIFii bn ESCEeD gEl E
VCniDuJui hJHgEJ EJ eugBiViliunii, DHEDC eugBiViliuniJC pHD di BiVilEDC bn 3
SEDChHFii s3, p.383-384tr
- eugBiViliuniJC SEFC bi dHFICEl pFHdiDuJ bn uFIE FCEJilFii SDFC
bnDFCpFinBCFC i EJDC eugBiViliuni E pFHBuSciCi JHF, JuSFFiJHF CPCSuDEDC i
eCFViSiiJC pFCeDEDC JE pFCcuFi BC EShiDEFC diPEDC bn inDCFiHFuJ bnDFCpFinBCFii
i bi BCedHEF ESDiViDEDCE CSHnHIiS BC pFHBuSciC pC pFinSipii BC
EuDHFCSupCFEgiJiDEDC SHIpJCD i EuDHdinEncEFC pEFciEJ WDHEDC eCSciiJC
pFinSipEJC, EuPiJiEFC i BC BCeCFViFC, eugBiViliuniJC BC EpFHViliHnEFC
DChniSH-IEDCFiEJ, BiFCSciiJC BC hCeDiHnEFC E SEpiDEJuJui ESciHnEF i E
pEDFiIHniuJuiXq
- eugBiViliuniJC SC bi BCedHEF ESDiViDEDCE bn gEl BC
EuDHFCSupCFEgiJiDEDC pEFciEJ, EBiS pEFciEJ dunSciHnCEl bn uFIE
pFCeDFii BiVCFeCJHF eCFViSii pCnDFu EJDC eugBiViliuni, iEF pEFciEJ & Bin
SHnDuJ BCViluJui BC ShCJDuiCJi hCnCFEJ EJ bnDFCpFinBCFii pCnDFu
bnDFCcinCFCE JHF WeCSciiJC DChniSC, eCFViSiiJC BC ICSEnilEFC i ICDFHJHhiSC
CDS.Xq
2K2
- eugBiViliuniJC SEFC bi BCedHEF ESDiViDEDCE CPSJueiV Bin SHnDuJ
BCViluJui BC ShCJDuiCJi EJ bnDFCpFinBCFii pCnDFu bnDFCcinCFCE JHF WEpEFEDuJ
EBIinieDFEDiV BC hCeDiunC EJ bnDFCpFinBCFiiX.
16.3. Mecanismul de distribuire a unei pr(i din profitul
ntreprinderii ntre subdiviziunile ei
GHFIEFCE eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC pFCeupunC
uDiJilEFCE unHF CJCICnDC EJC CSHnHIiCi BC piEc bn SEBFuJ eugBiViliuniJHF
eDFuSDuFEJC EJC bnDFCpFinBCFii. UnuJ BinDFC CJCICnDCJC pFinSipEJC bJ
SHneDiDuiC BieDFiguiFCE unCi pFci E pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii HgcinuD bn
uFIE FCEJilFii pFHBuSciCi bnDFC eugBiViliuniJC Ci BC pFHBuSciC i
dHFIEFCE bn ESCEeD gEl E VCniDuJui hJHgEJ EJ SCJHF Bin uFI.
iieDFiguiFCE pFHdiDuJui eC CdCSDuCEl SHndHFI nHFIEDiVCJHF SC diPCEl
JiIiDCJC CSHnHIiSC EJC FCpEFDilFii VCniDuJui bnDFC guhCDuJ BC eDED,
bnDFCpFinBCFC i SHJCSDiVuJ BC IunS, iEF pFHdiDuJ FIEe JE BiepHliciE
bnDFCpFinBCFii & bnDFC ESCEeDE i eugBiViliuniJC Ci, eDEgiJinBu-eC, BC
EeCICnCE, Bup pFCVCBCFiJC BiVCFeCJHF nHFIEDiVC, bn epCSiEJ SHndHFI
nHFIEDiVCJHF BC dHFIEFC JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFii E dHnBuFiJHF BC
ESuIuJEFC, SHneuI i E dHnBuJui BC FClCFV.
knDFC eugBiViliuni pHEDC di BieDFiguiD BHEF pEFDCE Bin pFHdiD SC FIpnC
Bup EShiDEFCE bnDFCpFinBCFii Su guhCDuJ BC eDED, gnSiJC BC eDED i
SHICFSiEJC, EJci SFCBiDHFi, pJEDE BiViBCnBCJHF i dHFIEFCE dHnBuFiJHF JE
niVCJuJ bnDFCpFinBCFii.
jFinSipiuJ BC BieDFiguciC FCliBuEJ E pFHdiDuJui pCFIiD ESuIuJEFCE unHF
IiNJHESC JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFii bn eSHpuJ eHJuciHnFii SCnDFEJilEDC E
unHF pFHgJCIC BidiSiJC SC cin BC BClVHJDEFCE bn pCFepCSDiV E
bnDFCpFinBCFii WFCSHneDFuSciE i FCuDiJEFCE DChniS E bnDFCpFinBCFii,
bneuiFCE nHiJHF DipuFi BC pFHBueC, CPDinBCFCE SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC,
CdCSDuEFCE unHF ESciuni bn edCFE eHSiEJ CDS.X.
CFiDCFiuJ BC BieDFiguiFC E unCi pFci E pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii bnDFC
eugBiViliuniJC Ci BC pFHBuSciC bJ SHneDiDuiC ShCJDuiCJiJC eupJiICnDEFC BC
pFHBuSciC EJC eugBiViliuniJHF, SC inSJuB ShCJDuiCJiJC pFHpFii EJC
eugBiViliunii BC pFHBuSciC BEDC i ShCJDuiCJiJC WShCJDuiCJiJC EBuhEDCX
eugBiViliuniJHF EuPiJiEFC, BC BCeCFViFC i BC EpFHViliHnEFC, SEFC
SHJEgHFCEl Su ESCEeDE bn gElC SHnDFESDuEJC.
2K3
ReDdCJ, BieDFiguiFCE unCi pFci E pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii bnDFC
eugBiViliuniJC Ci BC pFHBuSciC EFC JHS pFHpHFciHnEJ Su ShCJDuiCJiJC BC
pFHBuSciC EBuhEDC i eC SEJSuJCEl SHndHFI unui SHCdiSiCnD epCSiEJ BC
BieDFiguciC s3, p.38Otr
q
pn
Pr
Cl
unBC jF & pEFDCE BC pFHdiD E bnDFCpFinBCFii bn uFIE FCEJilFii SC
uFICEl E di BieDFiguiD bnDFC eugBiViliuniJC Ci BC pFHBuSciCq
CJ & ShCJDuiCJiJC EBuhEDC euIEFC BC pFHBuSciC bn pFCcuJ BC SHeD DHDEJ EJ
pFHBuSciCi FCEJilEDC BC bnDFCpFinBCFC.
CHCdiSiCnDuJ
)(
CeDC CIie eugBiViliuniJHF SE nHFI BC FCnDEgiJiDEDC,
ESCCEi pCnDFu DHEDC eCSciiJC i eCFViSiiJC, SCCE SC EeihuF H gEl ChEJ BC
eDEFD i CShiJigFuJ FCeuFeCJHF dinEnSiEFC JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFii. kn gElE
SHCdiSiCnDuJui BC BieDFiguciC
)(
eC eDEgiJCeS pFCcuFiJC BC EShiDEFC
pJEnidiSEDC bn inDCFiHFuJ bnDFCpFinBCFii JE pFHBueCJC, JuSFFiJC i eCFViSiiJC
eugBiViliuniJHF.
)re$urile de ac-itare planificate SHneDiDuiC unuJ BinDFC pFinSipEJCJC
ineDFuICnDC BC HFhEnilEFC E FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC. ZJC
eDEu JE DCICJiE FCJEciiJHF SHnDFESDuEJC bnDFC bnDFCpFinBCFC i eugBiViliuniJC
FChJpnB pFHSCeuJ BC EpFHViliHnEFC DChniSH-IEDCFiEJ E uJDiICJHF i
JiVFEFCE pFHBuSciCi JE BCpHliDCJC bnDFCpFinBCFii, pFCSuI i bnDFC
eugBiViliuniJC bnei bn uFIE FCEJilFii pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX
bn SEBFuJ SHHpCFFii inDCFnC BC pFHBuSciC.
mCniDuJ WpFHdiDuJX hJHgEJ EJ eugBiViliuniJHF BCVinC H euFe BC EShiDEFC E
pJciJHF BC EFCnB, SHIpCneEFC E pFCNuBiSiiJHF EBueC BC eugBiViliunCE
BED EJDHF eugBiViliuni eEu bnDFCpFinBCFii bn pFHSCeuJ ESDiViDcii
CSHnHIiSC BC pFHBuSciC. iup bnBCpJiniFCE DuDuFHF HgJihEciiJHF
dinEnSiEFC JE niVCJ inDFEpFHBuSciC JE BiepHliciE eugBiViliunii BC pFHBuSciC
IEi FIpnC H pEFDC Bin pFHdiD. iin ESCEeD pEFDC BC pFHdiD eugBiViliunCE
bi SFCCEl dHnBuFiJC pFHpFii BC ESuIuJEFC i SHneuI, pFCSuI i dHnBuJ
BC FClCFV WVCli BCe. 1K.2.X.
jFHdiDuJ bnDFCpFinBCFii
UDiJilEFCE pFHdiDuJui
JE niVCJuJ
bnDFCpFinBCFii
jEFDCE BC pFHdiD, BieDFiguiD bnDFC
eugBiViliuni
2K4
De(& %;&2. QShCIE dHFIFii i BieDFiguiFii pFHdiDuJui eugBiViliunii BC pFHBuSciC
E bnDFCpFinBCFii s3, p. 38Tt.
ReDdCJ, eugBiViliuniJC bnDFCpFinBCFii Hgcin pHeigiJiDEDCE FCEJ BC E-i
BCeduFE ESDiViDEDCE pC pFinSipii BC EuDHFCSupCFEgiJiDEDC pEFciEJ i
EuDHdinEncEFC pEFciEJ.
16.4. Examinarea preten(iilor n cadrul ntreprinderii
RCepHneEgiJiDEDCE CSHnHIiS WIEDCFiEJX E eugBiViliuniJHF i E
SHJCSDiVCJHF BC IunS EJC ESCeDHFE pCnDFu FCluJDEDCJC dinEJC EJC ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFii FCliB bn bnBCpJiniFCE HgJihEDHFiC E eEFSiniJHF BC pJEn i
HgJihEciiJHF SHnDFESDuEJC. QugBiViliunCE DFCguiC e pHEFDC FepunBCFC
pCnDFu pFCNuBiSiiJC CSHnHIiSC EBueC bnDFCpFinBCFii pFin nCbnBCpJiniFCE
HgJihEciiJHF eEJC SHnDFESDuEJC, SHIpCnepnB piCFBCFiJC IEDCFiEJC BiFCSDC.
iCDCFIinEFCE pFCNuBiSiiJHF CSHnHIiSC i SHIpCneEFCE piCFBCFiJHF
IEDCFiEJC eC CdCSDuCEl Bup CPEIinEFCE pFCDCnciiJHF FCepCSDiVC bn SEBFuJ
eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC.
jFHdiDuJ hJHgEJ EJ eugBiViliunii BC
pFHBuSciC N
jJciJC BC EFCnB. RCeDiDuiFCE
SFCBiDCJHF inDFEpFHBuSciC, jJEDE
BHgpnliJHF JE SFCBiDC. CHIpCneEFCE
BEunCJHF WpFCNuBiSiiJHFX
jFHdiDuJ nCD EJ eugBiViliunii BC
pFHBuSciC N
GHnBuJ BC ESuIuJEFC
GHnBuJ BC SHneuI
GHnBuJ BC FClCFV
RShiDEFCE Su guhCDuJ. RCeDiDuiFCE
SFCBiDCJHF. jJEDE BHgpnliJHF JE
SFCBiDC. GHnBuJ BC ESuIuJEFC.
GHnBuJ BC SHneuI. GHnBuJ BC
FClCFV.
2KO
CHnSHIiDCnD, pFCDCncii pHEDC bnEinDE nu nuIEi bnDFCpFinBCFCE SDFC
eugBiViliunC, Si i eugBiViliunCE pHEDC SCFC BC JE bnDFCpFinBCFC
SHIpCneEFCE pFCNuBiSiuJui CSHnHIiS EBue Ci bn SEluJ unCi hCeDiHnFi
nCSEJiDEDiVC Bin pEFDCE HFhEnCJHF EBIinieDFEDiVC EJC bnDFCpFinBCFiiq pC BC
EJD pEFDC, FepunBCFCE pCnDFu pFCNuBiSiiJC SEulEDC EJDHF bnDFCpFinBCFi i
HFhEnilEcii H pHEFD nCIiNJHSiD pEFDCE VinHVED, cinpnB SHnD BC pFCDCnciiJC
Bin CPDCFiHF dEc BC Q.R. GiCSEFC eugBiViliunC eDFuSDuFEJ FepunBC bn
VHJuIuJ eEnSciuniJHF BC EICnB pFClCnDEDC.
jFCNuBiSiuJ CSHnHIiS bn eCneuJ JEFh EJ SuVpnDuJui inSJuBC bn einC SpDihuJ
SHIpFHIie WBC CPCIpJu, Bin VinE eugBiViliunii nu e-E eCInED un
SHnDFESD EVEnDENHe pCnDFu bnDFCpFinBCFCX, ShCJDuiCJiJC nCpFHBuSDiVC
WbnDFCcinCFCE uDiJENuJui bn pCFiHEBE eDEciHnFii Bin SEulE eugBiViliunniJHF
SHnCPCX i piCFBCFiJC IEDCFiEJC WgunHEF, FCguDuJ BC pFHBuSciCX.
CEulCJC pFCNuBiSiiJHF pHD di bnSJSEFCE HgJihEciiJHF SHnDFESDuEJC SC cin BC
VHJuIuJ, nHICnSJEDuFE, SEJiDEDCE i DCFICnCJC BC JiVFEFC E pFHBuSciCi i
FCeuFeCJHF WCPCSuDEFCE JuSFFiJHF, pFCeDEFCE eCFViSiiJHFX, pFCSuI i
nCFCepCSDEFCE nHFICJHF, nHFIEDiVCJHF i JiIiDCJHF. CHndHFI SEFESDCFuJui
pFCNuBiSiuJui i SEulCJHF EpEFiciCi ESCeDuiE, EFC JHS SHIpCneEFCE Jui bn
JiIiDCJC eEnSciuniJHF FCSunHeSuDC.
QugBiViliuniJC BC pFHBuSciC SHIpCneCEl Bin VCniDuJ JHF hJHgEJ
piCFBCFiJC bnDFCpFinBCFii bn euIE EICnliJHF pJDiDC bn JChDuF Su
FCSJEIEciiJC dSuDC bn uFIE nCbnBCpJiniFCE HgJihEciiJHF SHnDFESDuEJC
pFiVinB JiVFEFCE pFHBuSciCi SDFC DCFcC HFhEnilEcii. kn EdEF BC ESCEeDE,
eugBiViliuniJC BC pFHBuSciC SHIpCneCEl Bin pFHdiDuJ JHF nCD piCFBCFiJC
EpFuDC Bin SEulE nCFCepCSDFii nHFICJHF, nHFIEDiVCJHF i JiIiDCJHF
eDEgiJiDC.
kn dunSciC BC SEFESDCFuJ pFCNuBiSiuJui CSHnHIiS i SEulCJC EpEFiciCi Jui eC
dHJHeCeS BiVCFeC euFeC BC SHIpCneEFC E ESCeDuiEr 2re.ul de co6t al
2rodu6elorE 2roXitulE Xondul de 6alariiE cOeltuielile de regie. iC dEpDuJ
SpD BC SHFCSD VHF di BCDCFIinEDC SEulCJC EpEFiciCi i euFeCJC BC
SHIpCneEFC E pFCNuBiSiuJui BCpinBC bn IHB BCSieiV CdiSiCncE nu nuIEi E
CPEIinFii pFCDCnciiJHF pFClCnDEDC bnDFCpFinBCFii, Si i E bnDFChuJui eieDCI
BC FCJEcii CSHnHIiSC bnDFEpFHBuSciC.
RCepHneEgiJiDEDCE CSHnHIiS FCSipFHS E bnDFCpFinBCFii i eugBiViliuniJHF
Ci eC FCEJilCEl pFin eieDCIuJ BC eEnSciuni SEJSuJEDC i EICnli.
QEnSciuniJC SEJSuJEDC FCdJCSD VEJHEFCE FCEJ E pFCNuBiSiuJui CSHnHIiS,
BEF DFClCeS pCFIEnCnDC SHnDFEBiScii i SHndJiSDC FCdCFiDHF JE IFiICE
2KK
pFCNuBiSiuJui SEulED. iCeDuJ BC dFCSVCnD bn uFIE BieSuDFii pFCDCnciiJHF eC
EpJiS eEnSciuni BC EICnB WEICnli i pCnEJiDciX, BC ESCCE IFiICE
ESCeDHFE DFCguiC e FCdJCSDC pFCNuBiSiEJ CSHnHIiS FCEJ. iC FChuJ,
IFiICE EICnlii eC eDEgiJCDC SHndHFI unHF ICDHBiSi epCSiEJ CJEgHFEDC.
jCnDFu CeDiIEFCE CdiSiCncCi FCEJC E FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC,
CViBCnciCFCE nCENuneuFiJHF, pHeigiJiDciJHF i SiJHF BC BClVHJDEFC bn
SHnDinuEFC CeDC nCSCeEF anali/a FCepCSDiV. vgiCSDuJ EnEJilCi bJ
SHneDiDuiC BHSuICnDEciE FCepCSDiV WFChuJEICnDCJC, ICDHBiSiJC,
ineDFuSciuniJCX pFiVinB HFhEnilEFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC i
E FCJEciiJHF CSHnHIiSC bn SEFC eunD iIpJiSEDC BiVCFeC eugBiViliuni
eDFuSDuFEJC EJC bnDFCpFinBCFii WpFinSipEJC, EuPiJiEFC, BC BCeCFViFC i
EBIinieDFEDiVCXq bnDFC CJC i bnDFCpFinBCFCE bn pFHSCeuJ ESDiViDcii
CSHnHIiSC BC pFHBuSciC. kn pFESDiS ESCeDC FCJEcii eC IEnidCeD pFinnDF-un
EnuIiD hFEB BC inBCpCnBCnc E eugBiViliuniJHF, pFin niVCJuJ BC
HFhEnilEFC E FCJEciiJHF SHnDFESDuEJC, BCSHnDFiJC dinEnSiEFC FCSipFHSC,
CPEIinEFCE pFCDCnciiJHF. vgiCSDiVuJ pFinSipEJ EJ EnEJilCi bJ SHneDiDuiC
CeDiIEFCE CdiSiCncCi eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC
ESSCpDED JE bnDFCpFinBCFC BC pC pHliciiJC SCFincCJHF CSHnHIiCi BC piEc.
kn SEluJ iBCEJ FCJEciiJC CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC eunD SHneiBCFEDC
CdiSiCnDC EDunSi SpnB nu eC bnEinDCEl pFCDCncii FCSipFHSC BC SDFC
eugBiViliuniJC eDFuSDuFEJC VilpnB nCbnBCpJiniFCE HgJihEciiJHF SHnDFESDuEJC,
FCguDuJ inBueDFiEJ, eDEciHnEFCE uDiJENuJui DChniS CDS.
ZVEJuEFCE DHDEJ E CdiSiCncCi eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC
inDFEpFHBuSciC EDpD JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFii, SpD i JE niVCJuJ diCSFCi
eugBiViliuni eC dESC Su ENuDHFuJ coeficientului de eficien$#f
Ey
i
i Ey
ij
,
K ef

+ Kes
i
+
Pn

Pn
j

unBC UCd
b
, UCe
i
- SHCdiSiCncii BC CdiSiCnc JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFii i JE
niVCJuJ eugBiViliunii i FCepCSDiVq
Z y
i
- pFCNuBiSiuJ CSHnHIiS euIEF SEulED BC DHEDC eugBiViliuniJC
bnDFCpFinBCFiiq
i
2K7
Z
iN
- pFCNuBiSiuJ CSHnHIiS euIEF bn VHJuIuJ eEnSciuniJHF bn uFIE
pFCDCnciiJHF EpFHgEDC bn SEluJ eugBiViliunii
i
bnEinDEDC BC eugBiViliuniJC
h

i bnDFCpFinBCFCq
jn
b
, jn
N
& pFHdiDuJ nCD JE niVCJuJ bnDFCpFinBCFii i JE niVCJuJ eugBiViliunii
h

FCepCSDiV.
MHDHBED, BES SHCdiSiCncii BC CdiSiCnc eunD ChEJi Su lCFH WUCd
b
0, UCe
i
0X ESCEeDE BCIHneDFCEl JipeE pFCNuBiSiuJui CSHnHIiS JE niVCJuJ BED i
pFin uFIEFC, un hFEB bnEJD EJ CdiSiCncCi eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC
inDFEpFHBuSciC. iES bne ESCDi SHCdiSiCnci nu eunD ChEJi Su lCFH,
bneCEIn S JipeCeS EnuIiDC FClCFVC inDCFnC pCnDFu bIgunDciFCE
FCluJDEDCJHF dinEJC EJC ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii i SFCDCFii pFHdiDuJui Ci.
ZVEJuEFCE CdiSiCncCi eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC BC pC
pHliciiJC SHFCepunBCFii Jui Su unuJ BinDFC pFinSipiiJC dunBEICnDEJC & EJ
EeihuFFii inBCpCnBCncCi IEDCFiEJC, HFhEnilEDHFiSC i CSHnHIiSC FCJEDiVC
E eugBiViliuniJHF eDFuSDuFEJC EJC bnDFCpFinBCFii & eC CdCSDuCEl SHndHFI
unCi eCFii BC SFiDCFii epCSiEJC s3, p.3TT-400t.
vradul de independen$# material# E eugBiViliuniJHF BCpinBC BC
BiepHnigiJiDEDCE JHF BC dHnBuFi BC pFHBuSciC pFHpFii i EFCnBEDC. vradul
de independen$# economic#, bn uFIE uDiJilFii bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFii E
CJCICnDCJHF CSHnHIiCi BC piEc, Bin punSD BC VCBCFC SEnDiDEDiV pHEDC di
CeDiIED bn dunSciC BC hFEBuJ BC iIpJiSEFC E eugBiViliuniJHF bn eieDCIuJ BC
FCJEcii SHnDFESDuEJC i dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFii. jFinSipii iIpHFDEnDC
BC HFhEnilEFC E FCJEciiJHF CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC eunD BC EeCICnCE
autorecu2era8ilitatea 7i autoXinan.area 6u8di@iAiunilor de 2roduc.ie a
1ntre2rinderiiE cointere6area economic 7i re62on6a8ilitatea economic
a colecti@elor de munc ale 6u8di@iAiunilor 6tructurale CDS.
9utorecupera*ilitatea integral# (au par$ial# pHEDC di CeDiIED SEnDiDEDiV
Su ENuDHFuJ unui EeCICnCE inBiSEDHF SuI CeDC SHDE eugBiViliuniJHF BC
pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii, SC dHFICEl pFHdiDuJ pFHpFiu bn euIE DHDEJ E
pFHdiDuJui HgcinuD BC eugBiViliuniJC BC pFHBuSciC.
vradul de autofinan$are par$ial# Bin punSD BC VCBCFC SEnDiDEDiV eC
CeDiICEl SHndHFI inBiSEDHFuJui SHDCi pFHdiDuJui nCD EJ eugBiViliuniJHF JE
dHFIEFCE dHnBuFiJHF pFHpFii BC ESuIuJEFC i SHneuI.
Re(pon(a*ilitatea economic# eC CeDiICEl SHndHFI SFiDCFiuJui BC
HFiCnDEFC Su eSHpuJ BC pFCbnDpIpinEFC E eEnSciuniJHF, SEFC SEnDiDEDiV
pHEDC di SEJSuJED Su ENuDHFuJ SHCdiSiCnDuJui piCFBCFiJHF BC pFHdiD VEJuDEF
2K8
EJ eugBiViliuniJHF Bin SEulE eEnSciHnFiJHF bn uFIE pFCDCnciiJHF bnEinDEDC
BC EJDC eugBiViliuni i BC bnDFCpFinBCFC.
Concluzii
%=& vFiSC eieDCI FCpFClinD DHDEJiDEDCE CJCICnDCJHF inDCFBCpCnBCnDC bn
inDCFESciunC, dunSciHnEFCE SFHFE CeDC EeihuFED BC EnuIiDC HFhEnC
EBIinieDFEDiVC. ZJCICnDCJC eieDCIuJui BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC
eunD eugeieDCICJCr pJEnidiSEFC, SHnDFHJ, FCepHneEgiJiDEDC CSHnHIiS, SC
eDEgiJCeS FCJEciiJC pEDFiIHniEJC, BC EFCnB, BC pFHBuSciC, dinEnSiEFC BinDFC
bnDFCpFinBCFC i eugBiViliuniJC Ci eDFuSDuFEJC i BinDFC eugBiViliuniJC bnei &
pFinSipEJC, EuPiJiEFC, BC BCeCFViFC i EBIinieDFEDiVC. vgiCSDiVuJ dinEJ EJ
dunSciHnFii eieDCIuJui CeDC HgcinCFCE pFHdiDuJui pFin dEgFiSEFCE i FCEJilEFCE
unHF pFHBueC SHIpCDiDiVC Su hFEB bnEJD BC FCnDEgiJiDEDC.
%g& UnE BinDFC SHnBiciiJC pFinSipEJC bn HFhEnilEFCE FCJEciiJHF
CSHnHIiSC bn inDFCFiHFuJ bnDFCpFinBCFii, JE dCJ SE i ESHFBEFCE inBCpCnBCncCi
FCJEDiVC eugBiViliuniJHF Ci, CeDC crearea inXra6tructurii de 2ia.
intra2roduc.ie, EBiS dHFIEFCE BiVCFiJHF eugiCSci Ei FCJEciiJHF CSHnHIiSC bn
inDCFiHFuJ bnDFCpFinBCFiir BiFCSciE pFHhFCe DChniSq BiFCSciE pEDFiIHniu, BiFCSciE
RMM i FCEJilEFCq BiFCSciE pFHBuSciCq gEnSE inDFEpFHBuSciCq BiFCSciE
CSHnHIiC WdinEnEncCXq SHnDEgiJiDEDCEq BiFCSciE pCFeHnEJ i EeieDCnc eHSiEJq
EJDC BiVCFeC eCScii i eCFViSii.
2L& v SHnBiciC iIpHFDEnD bn eDEgiJiFCE FCJEciiJHF CSHnHIiSC
inDFEpFHBuSciC CeDC HFhEnilEFCE FCJEciiJHF inDFEpFHBuSciC SHnDFESDuEJC BinDFC
bnDFCpFinBCFC i SCJCJEJDC eugBiViliuni EJC Ci, pFCSuI i BinDFC eugBiViliuniJC
bnei. QieDCIuJ ESCeDHF FCJEcii pFCeupunC bnShCiCFCE SHnDFESDCJHF
inDFEpFHBuSciC BC EFCnB, duFnilEFCE IEDCFiCi pFiIC i IEDCFiEJCJHF, JiVFEFCE
pFHBuSciCi, CPCSuDEFCE JuSFFiJHF i pFCeDFiJHF BC eCFViSii.
2%& QDEgiJiFCE FCJEciiJHF inDFEpFHBuSciC SHnDFESDuEJC pFCeupunC nu
nuIEi bnShCiCFCE BiVCFeCJHF SHnDFESDC, Si i CPCSuDEFCE HgJihEciiJHF
SHnDFESDuEJC i EShiDFi dinEnSiEFC FCSipFHSC, CPEIinEFCE pFCDCnciiJHF
CSHnHIiSC pFiVinB bnBCpJiniFCE HgJihEciiJHF SHnDFESDuEJC, SHIpCneEFCE
ShCJDuiCJiJHF i piCFBCFiJHF IEDCFiEJC.
22& iieDFiguiFCE pFHdiDuJui eC CdCSDuCEl SHndHFI nHFIEDiVCJHF SC
diPCEl JiIiDCJC CSHnHIiSC EJC FCpEFDilFii VCniDuJui bnDFC guhCDuJ BC eDED,
bnDFCpFinBCFC i SHJCSDiVuJ BC IunS, iEF pFHdiDuJ FIEe JE BiepHliciE
bnDFCpFinBCFii -bnDFC ESCEeDE i eugBiViliuniJC Ci, eDEgiJinBu-eC, BC EeCICnCE,
Bup pFCVCBCFiJC BiVCFeCJHF nHFIEDiVC.
2KT
25& jFinSipii iIpHFDEnDC BC eDEgiJiFC E FCJEciiJHF CSHnHIiSC
inDFEpFHBuSciC eunD, BC EeCICnCE, autorecu2era8ilitatea 7i autoXinan.area
6u8di@iAiunilor de 2roduc.ie ale 1ntre2rinderiiE cointere6area economic 7i
re62on6a8ilitatea economic a colecti@elor de munc ale 6u8di@iAiunilor
6tructurale CDS.
2:& QugBiViliuniJC BC pFHBuSciC SHIpCneCEl Bin VCniDuJ JHF hJHgEJ
piCFBCFiJC bnDFCpFinBCFii bn euIE EICnliJHF pJDiDC bn JChDuF Su
FCSJEIEciiJC dSuDC bn uFIE nCbnBCpJiniFii HgJihEciiJHF SHnDFESDuEJC pFiVinB
JiVFEFCE pFHBuSciCi SDFC DCFcC HFhEnilEcii. kn EdEF BC ESCEeDE, eugBiViliuniJC
BC pFHBuSciC SHIpCneCEl Bin pFHdiDuJ JHF nCD piCFBCFiJC EpFuDC Bin SEulE
nCFCepCSDFii nHFICJHF, nHFIEDiVCJHF i JiIiDCJHF eDEgiJiDC.
28& mCniDuJ WpFHdiDuJX hJHgEJ EJ eugBiViliuniJHF BCVinC H euFe BC
EShiDEFC E pJciJHF BC EFCnB, SHIpCneEFC E pFCNuBiSiiJHF EBueC BC
eugBiViliunCE BED EJDHF eugBiViliuni eEu bnDFCpFinBCFii bn pFHSCeuJ
ESDiViDcii CSHnHIiSC BC pFHBuSciC. iup bnBCpJiniFCE DuDuFHF HgJihEciiJHF
dinEnSiEFC JE niVCJ inDFEpFHBuSciC, JE BiepHliciE eugBiViliunii BC pFHBuSciC
IEi FIpnC H pEFDC Bin pFHdiD. iin ESCEeD pEFDC BC pFHdiD eugBiViliunCE bi
SFCCEl dHnBuFiJC pFHpFii BC ESuIuJEFC i SHneuI, pFCSuI i dHnBuJ BC
FClCFV.
1u*iecte de autoe,aluare
1. CEFESDCFilEci euSSinD FCJEciiJC CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC JE bnDFCpFinBCFC.
2. jC SC pFinSipii eC gElCEl FCJEciiJC CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC EJC
bnDFCpFinBCFii Su eugBiViliuniJC eEJC EuDHhCeDiHnEFCo
3. CEFC C ICSEnieIuJ BC BieDFiguiFC E pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii bnDFC
eugBiViliuniJC Ci EuDHhCeDiHnEFCo
4. CEFC C HFBinCE CPEIinFii i eHJuciHnFii pFCDCnciiJHF inDFEpFHBuSciC JE
bnDFCpFinBCFCo
O. iCeduFEci SHncinuDuJ BiVCFeCJHF DipuFi BC pFCNuBiSii CSHnHIiSC SEFC
EpEF, euFeCJC JHF BC SHIpCneEFC, eieDCIuJ BC EpJiSEFC E eEnSciuniJHF i
EICnliJHF.
K. CHndHFI SFHF SFiDCFii eC CeDiICEl CdiSiCncE FCJEciiJHF CSHnHIiSC
inDFEpFHBuSciC JE bnDFCpFinBCFCo
Bibliografie
1. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi^
84O-uII Bin 03.01.1TT2. MHniDHFuJ vdiSiEJ 2L33 Bin 28.02.1TT4.
2. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE euecinCFC E EnDFCpFCnHFiEDuJui i
IiSuJui gueinCee^ 112-uIII Bin 20.0O.1TT4, MHniDHFuJ vdiSiEJ 2LL7 Bin
2O.08.1TT4.
270
3. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
4. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>,
1TTK, & KK7 .
O. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480 .
K. RHSE j. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuE. Chiinu, 1TT7. &1K4 p.
7. Y. CiHFnpi, I. AJEN. ZSHnHIiE diFICJHF SHnDCIpHFEnC. MEnuEJ. Chiinu, 2003.
&211p.
8. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE, 2002. & Chiinur QDEDieDiSE, 2002. &
O2O p.
T. wEgE v., Yic m. ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7 p.
10. juiu IHn. vFhEnilEFCE bnDFCpFinBCFii - gElC i EpJiSEcii. ZBiDuFE DiincidiS i
CnSiSJHpCBiS, AuSuFCDi, 1T7K. &318 p.
11. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M. .E. & ZSHnHIiE
bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC, CEDCBFE BC CHICFc,
AuSuFCDi, 1TT7. & 2TK p.
271
Capitolul 17
ARENDA, LEASINGUL, FRANCHISINGUL
1. ZeCncE CSHnHIiS i pFinSipiiJC EFCnBCi.
2. RChJCICnDEFCE CSHnHIiS FCJEciiJHF FCSipFHSC BinDFC EFCnBE i
EFCnBEDHF WJHSEDHFX.
3. QDiIuJEFCE IEDCFiEJ i ICSEnieIuJ BC BieDFiguciC E VCniDuJui
EuDHhCeDiHnEF.
4. LCEeinhuJ.
O. GFEnShieinhuJ.
17.1. ZeCncE CSHnHIiS i pFinSipiiJC EFCnBCi
ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFiJHF SC E CPieDED bn cFiJC eHSiEJieDC bnEinDC BC
DFEnliciE JE FCJEciiJC BC piEc E dHeD gElED nu EDpD pC ICDHBC CSHnHIiSC,
SpD pC SHnBuSCFCE BC eue, BC SHIEnB. CHnBuSDHFii eugBiViliuniJHF
eDFuSDuFEJC Bin FpnBuFiJC CSHnHIiDiJHF, FCepHneEgiJi BC ESDiViDEDCE BC
IunS E SHJCSDiVCJHF JHF, Eu dHeD, DFEnedHFIEci bn CPCSuDEnci HFgi, dF
epiFiD BC iniciEDiV, Ei BiFCSDiVCJHF nBC eue^. jJEnidiSEFCE HpCFEDiV i
SuFCnD, pJEDE IunSii, eDiIuJEFCE CSHnHIiS i IEDCFiEJ, VHJuIuJ i
nHICnSJEDuFE pFHBueCJHF dEgFiSEDC CFEu FChJCICnDEDC BC ESDC nHFIEDiVC,
ineDFuSciuni, inBiSEcii ICDHBiSC i EJDC BHSuICnDC BC BiFCSDiV.
InBCpCnBCncE bnDFCpFinBCFiJHF, iniciEDiVE i epiFiDuJ bnDFCpFinlDHF EJ
JuSFDHFiJHF JipeCE, BCi SHnBuSCFCE cFii bnSCFSE e IHBidiSC eieDCIuJ
CPieDCnD BC hCeDiunC, BCSJEFpnB BiVCFeC FCdHFIC CSHnHIiSC, ICncinpnB
DHDHBED eieDCIuJ EBIinieDFEDiVC BC SHIEnB i ICDHBCJC BieDFiguDiVC.
RCdHFICJC CFEu inDFHBueC, BEF nu CFEu BueC ppn JE SEpD. MFCSCFCE
BCSJEFED JE EuDHFCSupCFEgiJiDEDC, EuDHdinEcEFC i EuDHhCeDiunC nu e-E
FCEJilED bn pFESDiS.
ZPpCFiCncE cFiJHF BClVHJDEDC Bin punSD BC VCBCFC CSHnHIiS SHndiFI
dEpDuJ S nuIEi un hFEB bnEJD BC inBCpCnBCnc E bnDFCpFinBCFiJHF E
bnDFChuJui epCSDFu EJ ESDiViDcii CSHnHIiSC BC pFHBuSciC pHEDC EeihuFE
CdiSiCncE CSHnHIiS FCEJ E pFHBuSciCi i guneDEFCE IEDCFiEJ E
JuSFDHFiJHF. R BCVCniD SJEF S CeDC nCSCeEF iIpJCICnDEFCE unui
EeCICnCE eieDCI CSHnHIiS, SC EF HdCFi bnDFCpFinBCFii H JigCFDEDC BCpJin
BC ESciunC, bn eDEFC e EeihuFC EpFHViliHnEFCE piCcCi BC SHneuI Su
IFduFi, CPDinBCFCE pFHBuSciCi i BClVHJDEFCE eHSiEJ-CSHnHIiS bn
EneEIgJu.
272
CHndHFI JChieJEciCi bn VihHEFC s1t, EFCnBE bn RCpugJiSE MHJBHVE CeDC
pFESDiSED bn DHEDC FEIuFiJC CSHnHIiCi nEciHnEJC. kn EFCnB eC pHD BE
eCSDHEFC BC pIpnD WinSJueiV Su FCeuFeC nEDuFEJCX, bnDFCpFinBCFi i
HFhEnilEcii WinSJueiV eugBiViliuni EJC ESCeDHFEX, SJBiFi i ineDEJEcii,
bnSpCFi, DChniS EhFiSHJ, IiNJHESC BC DFEnepHFD, inVCnDEF, uDiJENC i EJDC
VEJHFi IEDCFiEJC.
Rela.iile de arend JE bnDFCpFinBCFiJC inBueDFiEJC e-Eu BClVHJDED IEi EJCe
ESHJH, unBC CPieD SiSJuFi DChnHJHhiSC BC pFHBuSciC bnShieC Su BuFEDE nu
pFCE IEFC E DiIpuJui BC dEgFiSEFC E pFHBueuJui. 9renda CeDC un
bIpFuIuD BC HFBin IEDCFiEJ gElED pC SHnDFESDuJ pFiVinB ESHFBEFCE unHF
gunuFi IEDCFiEJC bn dHJHeinc pFHVilHFiC SHnDFE unCi EnuIiDC pJci.
brenda 1ntre2rinderii bneCEIn BEFCE bn EFCnB E pEDFiIHniuJui unHF
bnDFCpFinBCFi inBCpCnBCnDC, pFCSuI i E unHF eugBiViliuni eDFuSDuFEJC,
eCScii BC pFHBuSciC, hFupuFi, uniDci BC pFHBuSciC SC inDF bn SHIpHnCncE
JHF CDS. jFClCnDpnBu-eC bn FHJ BC EFCnBE EJ IiNJHESCJHF BC pFHBuSciC,
SHJCSDiVuJ BC IunS BCVinC, pCnDFu pCFiHEBE inBiSED bn SHnDFESD,
pFHpFiCDEFuJ JHF. RnuIC bn ESCEeDE FCliB eShiIgEFCE FEBiSEJ SC e-E
pFHBue bn FCJEciiJC BC pFHpFiCDEDC bn pFHSCeuJ BC DFCSCFC E bnDFCpFinBCFiJHF
BC eDED JE FCJEciiJC BC EFCnB.
RFCnBEFCE bnDFCpFinBCFiJHF pHEDC di SHneiBCFED, BC EeCICnCE, H dHFI BC
BCCDEDilEFC E pFHpFiCDcii, BCi FCJEciiJC BC EFCnB nu pFCeupun DFCSCFCE
BFCpDuFiJHF BC pFHpFiCDEDC BC JE EFCnBEDHF WJHSEDHFX JE EFCnBE, EBiS
HgiCSDuJ EFCnBCi eC EdJ bn SHnDinuEFC bn pFHpFiCDEDCE eDEDuJui. kne
SHnSHIiDCnD ESciHnCEl BHi dESDHFi iIpHFDEnci. ^n 2rimul r_nd, Bup
BEFCE bn EFCnB E bnDFCpFinBCFii BC eDED pFHBuSciE dEgFiSED BC ESCEeDE,
SEFC EnDCFiHF E EpEFcinuD eDEDuJui, BCVinC pFHpFiCDEDCE bnDFCpFinBCFii BC
EFCnB, EBiS pFHpFiCDEDC SHJCSDiV. ^n al doilea r_nd, EFCnBEuJ HgcinC
BFCpDuJ BC E FeSuIpFE bn ViiDHF bnDFCpFinBCFCE JuED bn EFCnB, SCCE SC
BuSC JE BiIinuEFCE pHnBCFii pEDFiIHniuJui BC eDED.
LE CDEpE ESDuEJ FCJEciiJC BC EFCnB eC SHneDFuiCeS cinpnBu-eC SHnD BC
uFIDHEFCJC pFinSipii BC gElr
FCJEcii CSHnHIiSC pC DCFICn Junh bnDFC pFci, SCCE SC EeihuF inDCFCeuJ
BC BuFED EJ SHJCSDiVuJui BC IunS bn HgcinCFCE unHF FCluJDEDC
CSHnHIiSC eugeDEnciEJCq
SHnDFESDuJ bn SEFC eC diPCEl HgJihEciiJC FCSipFHSC EJC pFciJHFq
SHnBicii pFCVluDC pCnDFu bnDFChuJ DCFICn BC EFCnBEFC, pFiVinB bneuiFCE
unCi EnuIiDC pFci Bin FCluJDEDCJC ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii BC EFCnB BC
273
SDFC eDED i eieDCICJC CSHnHIiSC, SCCE SC epHFCDC inDCFCeuJ SHJCSDiVuJui
BC IunS pCnDFu HgcinCFCE pCFdHFIEncCJHF CSHnHIiSCq
eieDCIuJ BC DFEneIiDCFC E bnDFCpFinBCFii bn EFCnB pFin SHnSuFe, SCCE SC
EeihuF pFHDCSciE inDCFCeCJHF CSHnHIiSC EJC eDEDuJui WIFiICE
BCdEJSFiJHF diPC bn dHJHeuJ JuiX i EJChCFCE JE SHnBuSCFCE SHJCSDiVCJHF BC
EFCnB E unHF EnDFCpFCnHFi FCepHneEgiJi, Su epiFiD BC iniciEDiV, SEpEgiJi
e FiDC bnDCICiED.
bntre2riAa de arend 1n cadrul 1ntre2rinderii SHneDiDuiC H nHu CDEp BC
BClVHJDEFC E EnDFCpFilCi SHJCSDiVC i BC gFihEB, pFESDiSED EnDCFiHF bn
BiVCFeC FEIuFi EJC CSHnHIiCi nEciHnEJC WSHneDFuScii, EhFiSuJDuF,
inBueDFiC CDS.X.
bntre2riAa colecti@ a 6u8di@iAiunilor CeDC BCdiniD SE ICDHB
CSHnHIiS bn SEFC eC bIgin dHFIE SHJCSDiV BC HFhEnilEFC E
FCIunCFFii, BCSHnDFi SHICFSiEJC CPDCFnC, EuDHEBIinieDFEFCE i FCJEciiJC
SHnDFESDuEJC. RBIinieDFEciE i SHJCSDiVuJ bnDFCpFinBCFii SC DFCSC JE
EnDFCpFil bi EeuI HgJihEcii i FCepHneEgiJiDci FCSipFHSCr colecti@ul &
BC E FCEJilE un EnuIiD VHJuI BC IunS bn DCFICnCJC eDipuJEDC, nuIFuJ
i SEJiDEDCE FCepCSDiV bn JiIiDCJC eupFEdCcCJHF BC pFHBuSciC i uDiJENuJui
JuEDC bn EFCnBq admini6tra.ia 1ntre2rinderii & EeihuFEFCE HpCFEDiV E
SHJCSDiVuJui BC IunS Bin eugBiViliuni Su FCeuFeCJC nCSCeEFC i SFCEFCE
SHnBiciiJHF pCnDFu bnBCpJiniFCE eEFSiniJHF EeuIEDC, pFCSuI i pJEDE
pFHBuSciCi SHndHFI eDipuJFiJHF SHnVCniDC Bin DiIp.
17.2. Reglementarea economic a rela(iilor reciproce dintre
arenda i arendator (locator)
brenda bn SEJiDEDC BC SEDChHFiC CSHnHIiS eC IEnidCeD pFin SEFESDCFuJ
Ci SHnDFESDuEJ WSHnDFESDuJ bnShCiED bnDFC EFCnBEDHF i EFCnBEX. ?lata de
arendr BCdEJSFiJC BC EIHFDilEFC Bin SHeDuJ gunuFiJHF EFCnBEDC, IFiICE
ESCeDHFE eC eDEgiJCDC bn SHnDFESDq IiNJHESCJC DFEneIieC BC EFCnBE
EFCnBEDHFuJui pCnDFu FCpEFEciE HgiCSDCJHF Bup CPpiFEFCE DCFICnuJui BC
EFCnBq H pEFDC Bin pFHdiDuJ WVCniDuJX SC pHEDC di HgcinuD BC JE uDiJilEFCE
eHSiEJ nCSCeEF E gunuFiJHF JuEDC bn EFCnB WBHgpnBEX eDEgiJiD bn SHnDFESD
BC FChuJ JE niVCJ, nu IEi IiS bn FEpHFD Su BHgpnBE gEnSEF. MFiICE
pJcii BC EFCnB pHEDC di FCCPEIinED bnEinDC BC DCFICn JE SCFCFCE unCiE
BinDFC pFci bn SEluJ IHBidiSFii pFCcuFiJHF i DEFidCJHF eDEgiJiDC SCnDFEJilED
i bn EJDC SEluFi FChJCICnDEDC pFin ESDC JChieJEDiVC. AunuFiJC DFEneIieC bn
EFCnB FIpn bn pFHpFiCDEDCE EFCnBEDHFuJui, iEF pFHBueCJC dEgFiSEDC,
274
VCniDuFiJC HgcinuDC BC EFCnBE, VEJHFiJC IEDCFiEJC i EJDC VEJHFi pFHBueC
eCpEFED pCnDFu bIgunDciFCE gunuFiJHF IEDCFiEJC WFCuDiJEFCE DChniS E
pFHBuSciCi, FCSHneDFuSciE, bnJHSuiFCE eEu IHBCFnilEFCE uDiJENuJui CDS.X, SC
nu eunD pFCVluDC bn SHnDFESDuJ BC EFCnB, FIpn bn 2ro2rietatea
arenda7ului.
9rendatorul (locatorul EFC BFCpDuJ e FeSuIpCFC pEFciEJ eEu inDChFEJ
gunuFiJC EFCnBEDC, BES ESDCJC JChieJEDiVC nu pFCVB EnuIiDC FCeDFiScii i
inDCFBiScii. LiDihiiJC eC eHJuciHnCEl BC SDFC EFgiDFEN eEu NuBCSED.
ReSuIpFEFCE eC CdCSDuCEl pFin EShiDEFCE BC SDFC EFCnBE bn dHJHeuJ
EFCnBEDHFuJui E bnDFChii pJci BC EFCnB SHnVCniDC Bin SHeDuJ gunuFiJHF
DFEneIieC bn EFCnB pC bnDFChuJ JHF DCFICn BC EIHFDilEFC i SHIpCneFii
pJciJHF BC EFCnB Bin SHnDuJ VEJHFii FCliBuEJC E gunuFiJHF, EFCnBE SFHFE
SHndHFI SHnDFESDuJui E dHeD eieDED bnEinDC BC CPpiFEFCE DCFICnuJui BC
EIHFDilEFC. MCFICnCJC BC EFCnBEFC eC eDEgiJCeS bn SHnDFESD, iEF EFCnBEFCE
bnDFCpFinBCFiJHF, SJBiFiJHF, SHneDFuSciiJHF eC dESC, BC FChuJ, pC DCFICn
Junh & IEi IuJD BC SinSi Eni. Cu ESHFBuJ pFciJHF SHnBiciiJC SHnDFESDuJui
pHD di IHBidiSEDC.
knDFCpFinBCFCE EFCnBEDHEFC ESciHnCEl SHndHFI eDEDuDuJui eu EpFHgED JE
EBunEFCE hCnCFEJ WSHndCFincEX E SHJCSDiVuJui BC IunS. iFCpDuFiJC BC
pCFeHEn NuFiBiS i JC SEpD Bin IHICnDuJ bnFChieDFFii BC eDED bn SEBFuJ
HFhEnCJHF BC FCeHFD.
QDinhCFCE inDChFEJ eEu pEFciEJ E BEDHFiiJHF BC SFCBiDHF i-H pHEDC EeuIE
EFCnBEDHFuJ. vgJihEciiJC bnDFCpFinBCFii BC eDED SC cin BC FCEJilEFCE
pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX bn VHJuIuJ i DCFICnCJC pFCVluDC bn
SHnDFESDuJ ESCeDCi bnDFCpFinBCFi bi FCVin EFCnBEuJui. jCnDFu bnBCpJiniFCE
ESCeDCi SHnBicii EFCnBEDHFuJ DFEneIiDC EFCnBEuJui FCeuFeCJC IEDCFiEJC,
JupnB i EJDC IeuFi nCSCeEFC, SEFC e EeihuFC bnBCpJiniFCE HgJihEciiJHF.
}CeDiunCE bnDFCpFinBCFii BC EFCnB eC CdCSDuCEl bn SHFCepunBCFC Su
eDEDuDuJ Ci bn gElE pFinSipiiJHF BC EuDHhCeDiunC, BCIHSFEciC, pugJiSiDEDC,
pEFDiSipEFC E diCSFui ICIgFu EJ SHJCSDiVuJui BC IunS JE eHJuciHnEFCE
DuDuFHF pFHgJCICJHF bn JChDuF Su ESDiViDEDCE Ci.
knDFCpFinBCFCE BC EFCnB are urmtoarele dre2turir
e VpnB, e eShiIgC, e BCE bn eugEFCnB, e DFEneIiD hFEDuiD bn
dHJHeinc pFHVilHFiC VEJHFi IEDCFiEJC Wbn EdEF BC pIpnD i gHhcii
nEDuFEJCX, BES ESCEeDE nu SHnBuSC JE BiIinuFCE pHDCnciEJuJui
bnDFCpFinBCFii i nu eC bnSEJS EJDC SHnBicii pFCVluDC bn SHnDFESDuJ BC
EFCnBq
27O
e IHBidiSC SHIpHnCncE gunuFiJHF EFCnBEDC, e CdCSDuClC FCSHneDFuScii,
CPDinBCFCE, FCuDiJEFCE DChniS E SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC SC IENHFCEl
SHeDuJ ESCeDHFE, BES nu eunD pFCVluDC FCeDFiSciiJC FCepCSDiVC bn
SHnDFESDuJ BC EFCnB. CHnBiciiJC CdCSDuFii unHF EeCICnCE ESciuni bn
SHnDFESD eC eDipuJCEl bn IHB epCSiEJq
e Hgcin BHDEcii pCnDFu CPDinBCFCE pFHBuSciCi i eHJuciHnEFCE
pFHgJCICJHF eHSiEJC Bin SHnDuJ inVCeDiciiJHF SEpiDEJC BC eDED i E
IiNJHESCJHF EFCnBEDHFuJui, pFCSuI i SFCBiDC, EVEneuFi Su HgJihEciE BC E
IENHFE VHJuIuJ pFHBuSciCi i E bIgunDci SEJiDEDCE Ciq
e Hgcin dESiJiDci JE pJEDE BC EFCnB bn SEluJ S iE bn EFCnB
bnDFCpFinBCFi BC eDED dEJiICnDEFC eEu BC IiS FCnDEgiJiDEDC.
knDFCpFinBCFCE BC EFCnB CeDC HgJihEDr
e EeihuFC uDiJilEFCE CdiSiCnD i FCpFHBuSciE FCeuFeCJHF nEDuFEJC i e eC
dHJHeCEeS BC ESCeDCE SHndHFI HgiCSDiVCJHF pCnDFu SEFC i-Eu dHeD
ESHFBEDCq
e HSFHDCEeS ICBiuJ EIgiEnD SHnDFE pHJuFii i EJDHF ESciuni nHSiVCq
e CPCSuDC SHIEnBE BC eDED i EJDC SHICnli pFiVinB FCEJilEFCE
pFHBueCJHF WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX bn SEBFuJ FCJEciiJHF CSHnHIiSC
DFEBiciHnEJC bn VHJuIuJ ESSCpDED pCnDFu EnuJ SpnB E dHeD bnShCiED
SHnDFESDuJ BC EFCnBq
e BuS CViBCncE FCluJDEDCJHF ESDiViDcii eEJC, e bnDHSICEeS FEpHEFDC
SHnDEgiJC i eDEDieDiSC bn IHBuJ eDEgiJiD BC eDEDq
e pFHSuFC IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC, piCeC BC SHIpJCDEFC, EJDC FCeuFeC
DChniSH-IEDCFiEJC, pFCSuI i e FCEJilClC pFHBueCJC dEgFiSEDC WJuSFFiJC,
eCFViSiiJC pFCeDEDCX JE pFCcuFiJC EnhFH, BC JiVFEFC, Su EInunDuJ,
SHnDFESDuEJC bn IHBuJ i bn SHnBiciiJC eDEgiJiDC pCnDFu bnDFCpFinBCFiJC BC
eDED.
17.3. Stimularea material i mecanismul de distribu(ie
a venitului autogestionar
QuFeE BC dHFIEFC E FCeuFeCJHF dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFii BC EFCnB H
SHneDiDuiC 1nca6rile 1n urma realiArii pFHBueCJHF, JuSFFiJHF, eCFViSiiJHF.
AElE CSHnHIiS pCnDFu dHFIEFCE FCeuFeCJHF dinEnSiEFC CeDC @enitul
autoge6tionar al colecti@ului de munc. RSCeDE eC SEJSuJCEl i eC
uDiJilCEl bn IHBuJ uFIDHF. iin euIE HgcinuD BC JE FCEJilEFCE
pFHBueCJHF WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX eC ESHpCF inDChFEJ DHEDC ShCJDuiCJiJC
IEDCFiEJC i SHnCPC, eC EShiD pJEDE BC EFCnB, BHgpnliJC JE SFCBiDCJC
27K
gEnSEFC i inDCFnC. kn VCniDuJ EuDHhCeDiHnEF eC inSJuBC eHJBuJ BC JE
eEnSciuniJC CSHnHIiSC.
mCniDuJ EuDHhCeDiHnEF BCVinC pFHpFiCDEDCE SHJCSDiVuJui BC IunS, SEFC
BiepunC SHIpJCDEICnDC BC ESCeD VCniD. mCniDuJ EuDHhCeDiHnEF SHneDiDuiC
euFeE pFinSipEJ pCnDFu CdCSDuEFCE FCuDiJFii DChniSC, E FCSHneDFuSciiJHF,
IHBCFnilFii uDiJENuJui, BClVHJDEFCE bnDFCpFinBCFii, FCIunCFEFCE
JuSFDHFiJHF, eHJuciHnEFCE pFHgJCICJHF eHSiEJC. kn BCe. 17.1 C FCBED
BieDFiguciE VCniDuJui EuDHhCeDiHnEF bnDFC dHnBuFiJC FCepCSDiVC.
Ye6. 1>.1. iieDFiguiFCE VCniDuJui EuDHhCeDiHnEF HgcinuD BC bnDFCpFinBCFCE BC EFCnB
RSDiViDEDCE dinEnSiEF E SHJCSDiVCJHF BC EFCnB eC gElCEl pC BieDFiguiFCE
VCniDuJui. jC BCeCn eC HgeCFV S bn ESCeDC SHnBicii bnDFCpFinBCFiJC, Bin
punSD BC VCBCFC ICDHBiS, C IuJD IEi uHF e diC DFCSuDC JE FCJEciiJC BC
EFCnB.
Un FHJ eugeDEnciEJ JE FCEJilEFCE pFHhFEICJHF eHSiEJC bJ EFC @enitul
autoge6tionar. CHJCSDiVuJ bnDFCpFinBCFii BC EFCnB BCSiBC einhuF, dF E
cinC SHnD BC nHFIEDiVCJC HFhEnilEciCi BC FCeHFD, SC pEFDC Bin VCniDuJ
EuDHhCeDiHnEF, unBC i Su SC eSHp e diC EJHSED WdHFICEl dHnBuFiJC
BClVHJDFii eHSiEJC i BC pFHBuSciC, dHnBuJ BC eEJEFilEFC, dHnBuJ BC
FClCFV i EJDC dHnBuFiX.
mHFginB BCepFC eDiIuJEFCE IEDCFiEJ i ICSEnieIuJ BC BieDFiguciC E
VCniDuJui EuDHhCeDiHnEF, nu eC pHEDC e nu ICnciHnI i dEpDuJ S bn
SEluJ SFCDCFii FEDCi indJEciCi eEJEFiuJ ICIgFiJHF SHJCSDiVuJui BC EFCnB
DFCguiC e SFCEeS FCepCSDiV. RSCeD JuSFu eC pHEDC EeihuFE bn SEluJ SpnB
eC bnFChieDFCEl H SFCDCFC E VCniDuJui EuDHhCeDiHnEF, iEF ESCEeD SFCDCFC
JE bnDFCpFinBCFC eC pHEDC EeihuFE pFin pCFdCSciHnEFCE eieDCIuJui BC
HFhEnilEFC E pFHBuSciCi, ESDiVilEFCE IEF{CDinhuJui, FiBiSEFCE niVCJuJui
DChniS i BC SEJiDEDC EJ uDiJENuJui, CSHnHIieiFCE DuDuFHF DipuFiJHF BC
lenitul autoge6tionar
condul de
acumulare
condul de ri6c DreAer@a
XinanciarF
Bondul de con(um
277
FCeuFeC, FCBuSCFCE BuFEDCi SiSJuJui BC dEgFiSEFC E pFHBueCJHF,
pCFdCSciHnEFCE dHFICJHF i ICDHBCJHF BC EeihuFEFC DChniSH-IEDCFiEJ E
pFHBuSciCi, iIpJCICnDEFCE nHiJHF FCEJilFi EJC pFHhFCeuJui DChniSH-
DiincidiS, FiBiSEFCE niVCJuJui BieSipJinCi BC IunS, BC pFHBuSciC i
CPCSuDiVC. RFCnBE bnDFCpFinBCFii DFCguiC e VilClC DHEDC niVCJuFiJC Ci &
eCSciiJC, gFihliJC, JHSuFiJC BC IunS. RJDdCJ nu VE di eCeilEgiJ pCnDFu
diCSEFC ICIgFu EJ SHJCSDiVuJui BC IunS.
LE FiBiSEFCE CdiSiCncCi eDiIuJCnDCJHF IEDCFiEJC un FHJ iIpHFDEnD bJ EFC
Xormarea mihloacelor 2entru 2lata muncii. GHnBuJ FCEJ BC FCDFiguiFC E
IunSii JE bnDFCpFinBCFCE BC EFCnB eC SEJSuJCEl Bup dHFIuJEr
BRMreal CAM + 1, W17.1.X
unBCr GRMFCEJ & dHnBuJ FCEJ EJ eugBiViliunii BC FCDFiguciC E IunSiiq
CRM & SHCdiSiCnDuJ EpHFDuJui BC IunS pC eugBiViliuniq
Q & euIE eEnSciuniJHF WJE dHnBuJ BC FCDFiguiFC E IunSiiX EpJiSEDC BC
EJDC eugBiViliuni.
CHCdiSiCnDuJ EpHFDuJui BC IunS EJ eugBiViliunii eC SEJSuJCEl bn IHBuJ
uFIDHFr
C9M CAMb C,
nBCr 4bM8 & SHCdiSiCnDuJ EpHFDuJui BC IunS BC gEl SEJSuJEDq
C & SHCdiSiCnDuJ BC SHFCSDEFC SC SEFESDCFilCEl FCluJDEDCJC FCEJC EJC
ESDiViDcii BC pFHBuSciC E eugBiViliunii.
17.4. Leasingul
7ea(ingul CeDC un Dip epCSiEJ BC EFCnB E BiVCFeCJHF IEini, IiNJHESC
DChniSC, uDiJENC, IiNJHESC BC DFEnepHFD, SHneDFuScii, SEJSuJEDHEFC, ineDEJEcii
BC pFHBuSciC CDS., BC FChuJ, Su DFEneIiDCFCE JHF uJDCFiHEF bn pFHpFiCDEDCE
gCnCdiSiEFuJui BC JCEeinh. }FEciC JCEeinhuJui bnDFCpFinBCFCE EFC
pHeigiJiDEDCE e-i iE IiNJHESCJC nCSCeEFC BC pFHBuSciC bn dHJHeinc
pFHVilHFiC dF pFCE IEFi inVCeDicii BC SEpiDEJ. LCEeinhuJ EFC BiVCFeC
VEFiCDci. QShCIE SJEeiS E JCEeinhuJui pFCeupunC DFCi pEFDiSipEncir
bnDFCpFinBCFCE & pFHBuSDHFuJ uDiJENCJHF, EFCnBEDHFuJ & diFIE WSHIpEniEX
BC JCEeinh i EFCnBEuJ & gCnCdiSiEFuJ BC JCEeinh.
CHncinuDuJ JCEeinhuJui, epFC BCHeCgiFC BC EFCnB, SHneD bn uFIDHEFCJC.
278
LupnB bn EFCnB EnuIiDC VEJHFi IEDCFiEJC, EFCnBEuJ nu BCVinC
pFHpFiCDEF EJ ESCeDHF IiNJHESC i nu HgcinC BFCpDuJ EeupFE ESCeDCi
pFHpFiCDci, EBiS pHEFD FepunBCFC BiFCSD i bi EeuI FieSuJ pCnDFu
BCDCFiHFEFCE eEu niIiSiFCE HgiCSDuJui, pFCSuI i BCeCFViFCE DChniS E
HgiCSDuJui BC JCEeinh. jFHpFiCDEFuJ JCEeinhuJui, SE i EFCnBEDHFuJ, FIpnC
pFHpFiCDEF EJ HgiCSDuJui BED bn JCEeinh. YiIiSiFCE eEu iIpHeigiJiDEDCE BC E
uDiJilE HgiCSDuJ BC JCEeinh nu eSuDCDC gCnCdiSiEFuJ BC JCEeinh BC
HgJihEciE BC E FCeDiDui BEDHFiE. ACnCdiSiEFuJ JCEeinhuJui, epFC BCHeCgiFC BC
EFCnBE, pJDCDC pFHpFiCDEFuJui JCEeinhuJui nu H pJED JunEF pCnDFu
BFCpDuJ BC E eC dHJHei BC HgiCSDuJ JCEeinhuJui WpJEDE BC EFCnBX, Si
bnDFCEhE euI E BCdEJSFiJHF BC EIHFDilEFC, SCCE SC hEFEnDCEl H gun
BCeCFViFC E HgiCSDuJui JCEeinhuJui.
kn SEluJ SpnB eC BCeSHpCF BCdCSDC bn HgiCSDuJ JCEeinhuJui, gCnCdiSiEFuJ
JCEeinhuJui bnEinDCEl FCSJEIEcii duFnilHFuJui HgiCSDuJui BED, iEF
pFHpFiCDEFuJ JCEeinhuJui eC SHneiBCF JigCF BC HgJihEciiJC hEFEnDEDC. iC
dEpD, FCJEciiJC SHnDFESDuEJC BC EFCnB eC bnJHSuiCeS pFin FCJEcii BC
SHICFSiEJilEFC, BEF dF DFEneIiDCFCE BFCpDuJui BC pFHpFiCDEDC. iin ESCeDC
SHneiBCFCnDC JE bnSCpuDuJ DCFICnuJui SHnDFESDuEJ HgiCSDuJ JCEeinhuJui eC
EIHFDilCEl Su H euI SHneiBCFEgiJ IEi IEFC BCSpD pFCVB nHFICJC BC
EIHFDilEFC. MCFICnuJ BC VEJEgiJiDEDC E SHnDFESDuJui BC JCEeinh eC
eDEgiJCDC pHFninB BC JE DCFICnuJ BC BCSHnDEFC E BCdEJSFiJHF BC
EIHFDilEFC.
LE IHBuJ hCnCFEJ, eShCIEDiS, JCEeinhuJ pHEDC di FCpFClCnDED EeDdCJr
Ye6. 1>.2. QShCIE JCEeinhuJui.
jHD di i EJDC inDCFESciuni, SuI eunD SCJC EJC JCEeinhuJui Su SFCBiD pCnDFu
gCnCdiSiEF, JCEeinhuJui Su SFCBiDuJ dinEnSiEF i EJDCJC, BEF ESCeDCE eunD
HgiCSDuJ EJDHF BieSipJinC, nu EJ CSHnHIiCi bnDFCpFinBCFii.
qanca varantul
Compania
qeneXiciarul de lea6ing
27T
kn dunSciC BC DCFICnuJ EFCnBFii JCEeinhuJ eC BiVilCEl EeDdCJr renting &
EFCnBEFCE pC un DCFICn BC JE SpDCVE liJC ppn JE H Junq Oairing &
EFCnBEFCE pC un DCFICn BC JE SpDCVE Juni ppn JE un Enq lea6ingul
2ro2riu5Ai6 & EFCnBE BC JE un En ppn JE SpciVE Eni.
kn pFESDiSE inDCFnEciHnEJ DCFICnCJC JCEeinhuJui BCpinB BC pCFiHEBE BC
EIHFDilEFC E uDiJENuJui. kn ICBiC DCFICnuJ BC bnShiFiCFC E IEiniJHF i
uDiJENuJui CeDC BC SinSi-HpD Eni, DCFICnCJC BC bnShiFiCFC E iIHgiJCJHF eunD
BC H BuFED IEi IEFC & 10-20 Eni. kn BiVCFeC cFi DCFICnCJC JCEeinhuJui
eC eDEgiJCeS SHndHFI BiVCFeCJHF ESDC nHFIEDiVC sO, p.31Ot.
kn pFClCnD FCJEciiJC BC JCEeinh dunSciHnCEl Su euSSCe bn IuJDC eDEDC,
heinBu-i H BClVHJDEFC IEi IEFC bn Q.U.R. i cFiJC Bin ZuFHpE BC ZeD.
kn RCpugJiSE MHJBHVE JCEeinhuJ E EpFuD bn uJDiIii Eni JE CDEpE DFEnliciCi
JE CSHnHIiE BC piEc i bn CeCnc eC EdJ bn eDEBiuJ BC dHFIEFC.
CHndHFI unHF BEDC sK, p.333t, bn RCpugJiSE MHJBHVE JE 01.01.2002 CFEu
bnFChieDFEci 112 EhCnci CSHnHIiSi, SEFC i-Eu BCSJEFED BFCpD HgiCSD EJ
ESDiViDcii JHF EFCnBE WbnShiFiCFCEX IEiniJHF i uDiJENuJui, Bin SEFC nuIEi
7O eC HSupEu BC HpCFEcii JCEeinh. CCE IEi IEFC pHnBCFC bn DFEnlESciiJC
JCEeinh Bin MHJBHVE H Eu IiNJHESCJC EuDH BC DFEnepHFD, DChniSE i
inVCnDEFuJ EhFiSHJ.
17.5. Franchisingul
Branc-i(ingul SHneDiDuiC H dHFI IiPD BC EnDFCpFCnHFiED IEFC i
ICBiu, un eieDCI BC FCJEcii BC pEFDCnCFiED FCSipFHS EVEnDENHEeC. ZJ
bnDFunCDC CJCICnDC BC EFCnB, SHICFSiEJilEFC, EnDFCpFil i
EnDFCpFCnHFiED, BEF bn EneEIgJu FIpnC H dHFI BC einC eDDDHEFC E
FCJEciiJHF SHnDFESDuEJC BinDFC EhCncii CSHnHIiSi Su eDEDuD BC pCFeHEn
NuFiBiS. InDCFESciunCE bnDFCpFinBCFiJHF IEFi WSHFpHFEciiJHF, diFICJHF CDS.X
i IiSi eC CdCSDuCEl bn gElE SHnDFESDuJui BC dFEnShieinh, bnShCiED bnDFC
bnDFCpFinBCFiJC IEFi & XrancOi6ere i IiSi & XrancOi6e DbnDFCpFinBCFi-
HpCFEDHEFCF.
vgiCSDuJ SHnDFESDuJui DFCguiC e-J SHneDiDuiC HgJihEciunCE dFEnShieCFuJui
BC E EpFHViliHnE HpCFEDHFuJ eEu gueinCeeIEnuJ SEFC dunSciHnCEl bn
SEBFuJ DCFiDHFiuJui SHnVCniD, SHnDFE pJED, Su IFduFiJC eEJC, Su
DChnHJHhiiJC BC gueinCee EpFHgEDC, e-i DFEneIiD BFCpDuJ CPSJueiV pCnDFu
pFHBuSCFCE i FCEJilEFCE Su IEFSE i Bin nuICJC dFEnShieCFuJui E
IFduFiJHF i eCFViSiiJHF SHnVCniDC. RpFHEpC bnDHDBCEunE dFEnShieCJC
280
pJDCeS H EnuIiD SHDilEciC pCnDFu BFCpDuJ BC E eC dHJHei pC piEc BC
BCnuIiFCE i IEFSE dFEnShieCFuJui. kn EdEF BC ESCEeD SHDilEciC E
bnDFCpFinBCFii dFEnShieC i inVCeDiciiJC BC SEpiDEJ bn dHnBuFiJC diPC, dSuDC
BC ESCEeDE, dFEnShieCFuJ pHEDC pFCDinBC JE H pJED FChuJED pCnDFu FCSJEIE
IFSii SHICFSiEJC, uDiJilEDC BC SDFC HpCFEDHF. RSCEeD pJED eC eDEgiJCDC,
BC FChuJ, bn JiIiDCJC E 1-O Bin bnSEeFi i CeDC SEFESDCFieDiS pCnDFu
SHIpEniiJC SC eC HSup pCFIEnCnD Su FCEJilEFCE unHF pFHiCSDC BC
FCSJEI pC DCFICn Junh. GFEnShieCFuJ eDEgiJCDC, BC EeCICnCE, IFiICE
BCdEJSFiJHF BC JE VpnlFiJC SuFCnDC EJC bnDFCpFinBCFii-dFEnShieC, SC
SHneDiDuiC bn ICBiC 2-3, BEF pHD di i CeCnciEJ IEi IEFi sO, p.317t.
kn JiDCFEDuFE CSHnHIiS eC BieDinh BHu DipuFi BC FCJEcii SHnDFESDuEJC.
jFiIuJ i-E heiD H FeppnBiFC IEi JEFh bn edCFE SHICFcuJui. ZeCncE Jui
SHneD bn dEpDuJ S diFIE dFEnShie EFC epCSiEJilEFC bnhueD,
SHnSCnDFpnBu-i CdHFDuFiJC EeupFE FCEJilFii unui einhuF Dip BC IFduFi
eEu eCFViSii i ICncinCFCE unCi SHDC diPC Bin VHJuIuJ DHDEJ EJ VpnlFiJHF.
v EeCICnCE dHFI BC SHnDFESD pFESDiS IENHFiDEDCE diFICJHF-dFEnShieC BC
SHICFSiEJilEFC E EuDHDuFieICJHF, EuDHeCFVieuJui i eDEciiJHF BC EJiICnDEFC.
CCJJEJD Dip BC FCJEcii SHnDFESDuEJC C IuJD IEi SHIpJCP. MiSE diFI-
dFEnShie dunSciHnCEl nu puF i eiIpJu Su IEFSE SHICFSiEJ E
dFEnShieCFuJui, Si eC inSJuBC bn SiSJuJ CSHnHIiS BC pFHBuSciC SHIpJCD EJ
unCi IEFi SHFpHFEcii, FCepCSDpnB ESCJCEi pFinSipii SE i ESCEeDE bn SC
pFiVCDC pFHSCeuJ DChnHJHhiS, ineDFuiFCE pCFeHnEJuJui, SEJiDEDCE
pFHBuSciCi, bnBCpJiniFCE pFHhFEIuJui BC VpnlFi, pFClCnDEFCE FEpHEFDCJHF
HpCFEDiVC CDS. MHEDC ESCeDCE nCSCeiD H IEFC FCepHneEgiJiDEDC Bin pEFDCE
diFICi.
GFEnShieinhuJ bi EFC EVEnDENCJC i nCENuneuFiJC eEJC. LE a@antahe pHEDC di
EDFiguiD dEpDuJ S diFIE-dFEnShie HgcinC H HEFCSEFC hEFEnciC E CPieDCncCi
eEJCq CSHnHIieCDC IiNJHESC pCnDFu SCFSCDFi IEF{CDinh, SHneuJDEcii i
EJDC eCFViSii EJC pFHdCeiHniDiJHFq EFC hEFEncii bn SC pFiVCDC JiVFFiJC BC
IEDCFiC pFiI, IEDCFiEJC i eCIidEgFiSEDCq bi pHFnCDC EdESCFCE Su FieS
IEi IiSq pFiICDC edEDuFi i euecinCFC BC JE pEFDCnCFuJ eu & H diFI IEi
IEFC.
feahun6urile dFEnShieinhuJui eunDr nCSCeiDEDCE BC E cinC SHnD BC
inDCFCeCJC pEFDCnCFuJui i EJC EJDHF BCcinDHFi Ei ESciuniJHF SHIpEniCi,
SCCE SC eC pHEDC eHJBE Su eiDuEcii eDFCeEnDC pCnDFu bnDFCpFinBCFCE-
dFEnShieq nCSCeiDEDCE BC E CdCSDuE BCdEJSFi FChuJEDC Bin pFHdiD bn dHJHeuJ
SHIpEniCi IEFi, pHeigiJiDEDCE SE pHeCeHFuJ JiSCncCi e eC EdJC bn eiDuEciC
dinEnSiEF BidiSiJ, BFCpDuJ pHeCeHFuJui BC JiSCnc BC E SHnDFHJE
281
BHSuICnDEciE dinEnSiEF E bnDFCpFinBCFii, HgJihEDiViDEDCE BC E uDiJilE
ICDHBCJC ICDHBCJC BC HFhEnilEFC i BCeduFEFC E gueinCeeuJui CPpueC bn
ineDFuSciuniJC SHIpEniCi-pEFDCnCF, dEpD SC pHEDC dFpnE iniciEDiVE i
JiIiDEFCE pHeigiJiDciJHF BC IEnCVFEFC EJC bnDFCpFinBCFiiq FeSuIpFEFCE
WJE SCFCFCE SHIpEniCiX bnDFChuJui uDiJEN i IEDCFiEJCJHF nCSCeEFC pHEDC
JiIiDE ESciunCE pHeCeHFuJui JiSCncCi.
MFEnliciE JCnD JE CSHnHIiE BC piEc, pHVEFE hFCE E iIpHliDCJHF, SEBFuJ
NuFiBiS ineudiSiCnD BC BClVHJDED, nCEShiDEFCE pJciJHF pCnDFu pFHBueC i
eCFViSii, euecinCFCE eJEg Bin pEFDCE eDEDuJui E EnDFCpFCnHFiEDuJui & DHEDC
ESCeDCE dFpnCEl BClVHJDEFCE gueinCeeuJui bn RCpugJiSE MHJBHVE.
GFEnShieihCFii HSSiBCnDEJi BCHSEIBED IEnidCeD H iniciEDiV ineudiSiCnD
bn SC pFiVCDC bnShCiCFCE SHnDFESDCJHF Su bnDFCpFinBCFiJC IiSi Bin
MHJBHVE.
RSDiViDEDCE EnDFCpFCnHFiEJ eug dHFI BC dFEnShieinh CeDC FChJCICnDED
bn RCpugJiSE MHJBHVE pFin LChCE Su pFiViFC JE dFEnShieinh s3t i EJDC
ESDC nHFIEDiVC. kn ESCEeD JChC dFEnShieinhuJ CeDC BCdinD SE eieDCI BC
FCJEcii SHnDFESDuEJC bnDFC bnDFCpinBCFiq pEFDCE BCnuIiD dFEnShieCF ESHFB
pFcii nuIiDC dFEnShie BFCpDuJ BC E pFHBuSC eEu BC E FCEJilE H EnuIiD
SEnDiDEDC BC pFHBueC, BC E pFCeDE eCFViSii bn nuICJC i Su IEFSE
duFnilHFuJui, BC E gCnCdiSiE BC EeieDCncE DChniS i HFhEnilEDHFiS E
dFEnShieCFuJui. kn pFClCnD bn MHJBHVE bn gEl BC dFEnShieinh bi
BCedHEF ESDiViDEDCE diFICJC hFupuFiJHF 9N(Yonald6:E 9ero/:E
94oca54ola^ CDS.
GHFIEFCE i BClVHJDEFCE dFEnShieinhuJui, JE dCJ SE i EFCnBE i JCEeinhuJ
VE pCFIiDC e diC eHJuciHnED IEi FCpCBC pFHgJCIE HSupFii pHpuJEciCi,
BCpiFii IHnHpHJieIuJui bn pFHBuSciC, BClVHJDFii SHnSuFCncCi & dHFcE
IHDFiSC E CSHnHIiCi BC piEc, CdCSDuFii SHnVCFeiunii.
Concluzii
2;& RFCnBE i EnDFCpFilE BC EFCnB SE dHFIC BC hCeDiunC bn SHnBiciiJC
CSHnHIiCi BC piEc i-Eu SHndiFIED bn pFESDiS CdiSiCncE i Ei inDFED bn ViEcE
CSHnHIiS E cFii. ZJC SFCCEl SHnBicii pCnDFu EJChCFCE JE SHnBuSCFCE
SHJCSDiVCJHF BC EFCnB E unHF EnDFCpFCnHFi Su epiFiD BC iniciEDiV, SEpEgiJi e
dES dEc FieSuFiJHF.
282
2<& RnDFCpFilE BC EFCnB bIgin bn einC dHFIE SHJCSDiV BC HFhEnilEFC
E FCDFiguiFii IunSii, BCSHnDFiJC SHICFSiEJC inDFEpFHBuSciC, EuDHhCeDiunCE i
FCJEciiJC SHnDFESDuEJC.
2=& kn SHnBiciiJC EFCnBCi i EnDFCpFilCi BC EFCnB SFCDC SHinDCFCeEFCE
diCSFui JuSFDHF BFCpD FCluJDED dinEJ EJ ESDiViDcii eEJC BC IunS, FiBiSEFCE
hFEBuJui BC SEJiDEDC E pFHBuSciCi, uDiJilEFCE FEciHnEJ E dHnBuFiJHF diPC i
dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC. QC eShiIg EDiDuBinCE dEc BC IunS, eC BClVHJD
ENuDHFuJ FCSipFHS, EuDHBieSipJinE, SFCDC pFHBuSDiViDEDCE IuSii i eEJEFiuJ.
2g& LCEeinhuJ EFC IEi IuJDC VEFiCDci. ZdiSiCncE Jui CeDC SHndiFIED BC
CPpCFiCncE IuJDHF cFi Su CSHnHIiC BC piEc BClVHJDED, bne bn RCpugJiSE
MHJBHVE JCEeinhuJ eC EdJ bn eDEBiuJ BC BClVHJDEFC nDiIiB^.
5L& GFEnShieinhuJ SE dHFI SC bnDFunCDC CJCICnDC BC EFCnB,
SHICFSiEJilEFC, EnDFCpFil, FCpFClCnDEnc bi heCDC H FeppnBiFC DHD IEi
pFHnuncED bn cFiJC HSSiBCnDEJC. kn cEFE nHEeDF EpFHEpC S nu eC IEnidCeD.
1u*iecte de autoe,aluare
1. kn SC FCliB CeCncE CSHnHIiS i pFinSipiiJC EFCnBCio
2. CC pEFDiSuJEFiDci EJC EnDFCpFilCi BC EFCnB inDFEpFHBuSciC SunHEDCcio
3. CuI eC FChJCICnDCEl FCJEciiJC FCSipFHSC BinDFC EFCnBE i EFCnBEDHF
WJHSEDHFXo
4. CEFC CeDC CeCncE ICSEnieIuJui BC FCpEFDilEFC E VCniDuJui EuDHhCeDiHnEFo
O. kn SC SHneDEu CeCncE i EVEnDENCJC EFCnBCi eug dHFI BC JCEeinho
K. CEFC CeDC iIpHFDEncE CSHnHIiS E JCEeinhuJuio
7. CC EVEnDENC i SC nCENuneuFi eunD SEFESDCFieDiSC JCEeinhuJui i
dFEnShieinhuJuio
Bibliografie
O. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE EFCnB^ 8K1 &uII Bin 14 iEnuEFiC
1TT2.
K. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE JCEeinh^ 731 &uIII Bin 1O
dCgFuEFiC 1TTK.
7. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9Cu pFiViFC JE dFEnShieinh WdFEnilX 133O &uIII
Bin 1 HSDHIgFiC 1TT7.
8. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
T. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>,
1TTK. & KK7 .
10. Y. CiHFnpi, I. AJEN. ZSHnHIiE diFICJHF SHnDCIpHFEnC. MEnuEJ.Chiinu, 2003.
311 p.
283
11. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480.
12. U-) "#$%#%r ?58%# L 4* )*. ..`'!8)/. & >\`-[, 1TT7.
-720
13. RHSE j. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
14. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE, 2002. & Chiinur QDEDieDiSE, 2002. &
O2O p.
1O. wEgE v., Yic m. ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7 p.
1K. vpFCi IHn. ZSHnHIiE diFICi. ZBiDuFE LUu LIARIQ, AFEHV, 1TT4. &13O p.
17. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M. .E. ZSHnHIiE
bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC, CEDCBFE BC CHICFc,
AuSuFCDi, 1TT7. & 2TK p.
18. -2/% .;. 4)*()%%$',.6,. ! #-). ?58 (8%.
[.r >\`-[, 1TT8. &K08 .
284
Capitolul 18
ASANAREA I FALIMENTUL
NTREPRINDERII
1. QiDuEciE BC SFil. GEJiICnDuJ.
2. jFCVCniFCE dEJiICnDuJui.
3. CHnDFHJuJ EeupFE eCInEJCJHF BC dEJiICnD.
4. ReEnEFCE i DFEnedHFIEFCE. LiShiBEFCE bnDFCpFinBCFii.
18.1. QiDuEciE BC SFil. GEJiICnDuJ
ZVHJuciE nCunidHFI E CSHnHIiCi i IEi EJCe E unHF eCSDHEFC EJC Ci,
HeSiJEciE VHJuIuJui BC pFHBuSciC i FCEJilEFC E IFduFiJHF, BCSJinuJ
pCFiHBiS EJ pFHBuSciCi, SC bn EneEIgJu eC SEFESDCFilCEl pFin nHciunCE
(itua$ie de cri/#, DFCguiC CPEIinED nu BFCpD H bIginEFC BC eiDuEcii
nCdEVHFEgiJC WBCi bn SEluJ unHF bnDFCpFinBCFi C pHeigiJ i H EeDdCJ BC
inDCFpFCDEFCX, Si SE JChiDEDC hCnCFEJ, SEFESDCFieDiS CSHnHIiCi BC piEc.
QiDuEciiJC BC SFil, SC EpEF bn JipeE IeuFiJHF BC pFCbnDpIpinEFC
FCepCSDiVC, pHD SHnBuSC JE BClCShiJigFuJ CPSCeiV EJ CSHnHIiCi
bnDFCpFinBCFii i JE inSEpESiDEDCE BC E EeihuFE bn SHnDinuEFC EeihuFEFCE
dinEnSiEF E pFHSCeuJui BC pFHBuSciC, SCCE SC eC SEJidiS BFCpD dEJiICnD EJ
bnDFCpFinBCFii.
GEJiICnDuJ unui nuIF SHneiBCFEgiJ BC diFIC, bn epCSiEJ nHi, eC HgeCFV
bn DHEDC cFiJC SEFC cin H EDEFC CViBCnc eDEDieDiS. CCFSCDDHFii CnhJCli, BC
CPCIpJu, ICnciHnCEl S SiFSE 70-80 Bin nHiJC diFIC Bin RnhJiE bi
bnSCDCEl ESDiViDEDCE SDFC dinCJC SCJui BC-EJ BHiJCE En BC CPieDCnc s3,
p.401t.
CHndHFI JChiDciJHF CSHnHIiCi BC piEc eC pFClinD i SEFESDCFuJ SiSJuJui
ViDEJ EJ bnDFCpFinBCFii, SEFC BCnHD, BC EeCICnCE, pFHSCeCJC BC EpEFiciC E
eiDuEciiJHF BC SFil i E dEJiICnDuJui. Biecare ntreprindere are o
anumit# limit# de cre'tere a ,olumului ei de acti,itate& Concomitent
unele 'i acelea'i proce(e pot fi 'i (timulatorii" 'i factori de fr.nare a
de/,olt#rii.
ZSHnHIiE BC piEc, diinB pC pEFSuFeuJ IEi IuJDHF BCSCnii i eCSHJC
dunBEICnDuJ BC BClVHJDEFC E cFiJHF HSSiBCnDEJC, E bnSCDcCniD un CdiSiCnD
(i(tem de control" diagno(tic 'i" pe c.t e po(i*il" de protec$ie a
28O
ntreprinderilor contra declinului total (au (i(temul de falimentare 'i
(u($inere a ntreprinderilor WBCe. 18.1X.
De(& %=&%& QieDCIuJ ineHJVEgiJiDcii WdEJiICnDuJuiX bnDFCpFinBCFii s3, p. 402t.
UniVCFeEJiDEDCE eudiSiCnD E ESCeDui eieDCI bJ dESC EpJiSEgiJ i bn
RCpugJiSE MHJBHVE, cinpnBu-eC SHnD BC pEFDiSuJEFiDciJC CSHnHIiCi
nEciHnEJC, BC ICSEnieIuJ BC pFHDCSciC E bnDFCpFinBCFiJHF i pFCVCniFC E
dEJiICnDuJui ESCeDHFE.
Sistemul de falimentare WVCli BCe. 18.2X inSJuBC H bnDFCEh eCFiC BC
eDFuSDuFi JHhiSC SEul-CdCSD, HFhEnilEDHFiSC i ICDHBiSC pFHIHVEDC BC
HFhEnCJC BC eDED SHIpCDCnDC.
MCIgFii
QDFuSDuFE HFhEnilEDHFiS
jFHSCBuFiJC
EpJiSEgiJC
vgiCSDiVCJC i
pFinSipiiJC
ReihuFEFCE
ICDHBiS
iiEhnHeDiSuJ eDFii
bnDFCpFinBCFii
jFCVCniFCE dEJiICnDuJui
jFHDCSciE
eHSiEJ
ReihuFEFCE NuFiBiS i
nHFIEDiV
jFChDiFCE
SEBFCJHF
1i(temul de
falimentare 'i
(u($inere a
ntreprinderii
vgiCSDiVCJC jFinSipiiJC
28K
De(& %=&2. vgiCSDiVCJC i pFinSipiiJC eieDCIuJui BC dEJiICnDEFC
junSDuJ inSipiCnD EJ ESCeDui eieDCI CeDC dHFIuJEFCE pFinSipiiJHF i
HgiCSDiVCJHF SC VHF DFCgui e diC FCEJilEDC bn FCluJDEDuJ dunSciHnFii
ICSEnieICJHF eEJC BC dunSciHnEFC. mCFihE pFinSipEJ E eieDCIuJui BED CeDC
nCSCeiDEDCE HgiCSDiV BC E EBuSC eDFuSDuFE pFHBuSciCi bn SHFCepunBCFC Su
SCFCFCE eHJVEgiJ FCEJ, SC eC dHFICEl pC piEc. QSHpuJ SFCFii i punCFii
bn ESciunC E eieDCIuJui BC dEJiICnDEFC bn RCpugJiSE MHJBHVE CeDC bJ
SHneDiDuiC nCSCeiDEDCE FCeDFuSDuFFii DuDuFHF FEIuFiJHF CSHnHIiSC bn
SHndHFIiDEDC Su SCFCFCE BC piEc E pHpuJEciCi, Su SHnBiciE EeihuFFii
ESDiViDcii pFHdiDEgiJC E eDFuSDuFiJHF BC gEl, pFHBuSDHEFC BC IFduFi i
eCFViSii.
Balimentul eEu *ancruta WBC JE JEDinCeSuJ 8anco & eSEun i rotto &
eDFiSED, FupD bn guSciX CeDC inSEpESiDEDCE BCgiDHFuJui BC E-i pJDi
SFCEncCJC, BC E EShiDE BEDHFiiJC Bin SEulE S nu BiepunC BC IiNJHESC
gnCDi pCnDFu pJED. GEJiICnDuJ diFICJHF EpEF SCJ IEi BCe bn JChDuF Su
RCeDFuSDuFEFCE CSHnHIiCi bn
SHFCepunBCFC SC SCFCFCE pC piEcE BC
SHneuI
ReEnEFCE
jFCVCniFCE
LiShiBEFCE
QDEgiJiDEDCE, eihuFEncE, ChEJiDEDCE bn
BFCpDuFi E DuDuFHF pEFDiSipEnciJHF
InDFHBuSCFCE unHF IeuFi BC
eCSuFiDEDC bn SEl BC dEJiICnD
QDiIuJEFCE FCnEDCFii gueinCeeuJui
jeDFEFCE bnDFCpFinBCFiJHF BC
pCFepCSDiV
QDFuSDuFE NuFiBiS i BC BFCpD
CdCSDiV
ReihuFEFCE inDCFCeCJHF DuDuFHF
pEFDiSipEnciJHF
jFHDCSciE eHSiEJ
287
dEpDuJ S pC pEFSuFeuJ unCi Junhi pCFiHEBC BC DiIp ShCJDuiCJiJC JHF Eu
BCpiD VCniDuFiJC, nCCPieDpnB euFeC BC ESHpCFiFC E piCFBCFiJHF sO, p.37t.
QieDCIuJ BC dEJiICnDEFC, SEFC bn RCpugJiSE MHJBHVE EgiE bnSCpC e
dunSciHnClC, DFClCDC H FCESciC BidCFiD Bin pEFDCE BidCFiDHF ineDiDucii,
pEFDiBC i IiSFi HgDCDi, SEFC bnSCEFS e ESSCJCFClC eEu e dFpnClC
pFHSCBuFE BC dEJiICnDEFC E EnuIiDHF bnDFCpFinBCFi, dSpnB DFiIiDCFC, BC
FChuJ, JE SHneCSincCJC BC HFBin IHFEJ eEu eHSiEJ pC SEFC JC EFC BC
eupHFDED pHpuJEciE, CSHnHIiE, NuBCSDHFiiJC Bin FCpugJiS CDS. vgiCSDiVCJC
i pFinSipiiJC dunSciHnFii eieDCIuJui BC dEJiICnDEFC, ICnciHnEDC EiSi, nC
pCFIiD e NuBCSI BCepFC dEJiICnD BC pC pHlicii IEi HgiCSDiVC.
kn pFiIuJ FpnB, DFCguiC SHneDEDED dEpDuJ S SCE IEi IEFC pEFDC E
bnDFCpFinBCFiJHF Bin FCpugJiS eC EdJ bn eDEFC BC dEJiICnD pFHdunB eEu
SEIudJED WEeSuneX, Bin SEFC SEul eC bnFChieDFCEl BCSJinuJ pFHBuSciCi,
EeCICnCE dCnHICnC SE eEJEFiiJC IiSi liuE eEu epDIpnE inSHIpJCD BC
IunS. kn EJ BHiJCE FpnB, IuJDC bnDFCpFinBCFi pFiVEDC, nCESSCpDpnB
eDEDuDuJ BC bnDFCpFinBCFC dEJiICnDEF, bn CeCnc eunD SE EDEFC, eieDpnBu-i
ESDiViDEDCE eEu ShiEF nCbnSCppnB-H.
kn SHnBiciiJC ESCeDCE punCFCE bn ESciunC E eieDCIuJui BC dEJiICnDEFC CeDC
nu nuIEi S inCViDEgiJ, Si i nCSCeEF, BCHEFCSC dEJiICnDuJ bnDFCpFinBCFii
pHEDC di H pFHSCBuF BC EeEnEFC E ESCeDCiE, bn uFIE SFCiE pHD SpDihE,
BES nu DHci, EpHi IENHFiDEDCE bnDFCpFinlDHFiJHF.
QuSSCeCJC i ineuSSCeCJC bn ESDiViDEDCE diFICi DFCguiC CPEIinEDC BFCpD
inDCFESciunC E IEi IuJDHF dESDHFi & CPDCFiHFi WEeupFE SFHFE diFIE nu
pHEDC indJuCncEX i inDCFiHFi WSEFC, BC FChuJ, BCpinB BC HFhEnilEFCE
ESDiViDcii diFICi bneiX WVCli BCe. 17.3X. CEpESiDEDCE diFICi BC E eC
EBEpDE JE eShiIgFiJC CPDCFiHEFC WeHSiEJCX i inDCFnC WBC HFBin DChniSX CeDC
hEFEnciE nu nuIEi E eupFEViCcuiFii, Si i E pFHepCFFii Ci.
GESDHFii pFinSipEJi
ZPDCFiHFi InDCFiHFi
iCIHhFEdiE
QDEFCE SuJDuFii
CHnSCpciE, HgiCSDiVCJC i pFinSipiiJC
diFICi
288
ZSHnHIiE BC piEc SJEeiS, Bup SuI ICnciHnCEl epCSiEJiDii
HSSiBCnDEJi s3, p. 407t, dESDHFii CPDCFiHFi pFHVHES 1L3, iEF SCi inDCFiHFi &
2L3 Bin nuIFuJ DHDEJ EJ dEJiICnDCJHF. juDCI pFCeupunC Su DCICi S
pCnDFu CSHnHIiE ESDuEJ E MHJBHVCi C SEFESDCFieDiS pFHpHFciE inVCFe E
ESCeDHF dESDHFi. IneDEgiJiDEDCE pHJiDiS i CSHnHIiS, BCFChJEFCE
ICSEnieIuJui BC EeihuFEFC dinEnSiEF, pFHSCeCJC indJEciHnieDC DFCguiC
SHneiBCFEci BFCpD SCi IEi iIpHFDEnci dESDHFi SC EpFHdunBCEl eDEFCE BC
SFil JE bnDFCpFinBCFiJC Bin MHJBHVE.
18.2. Prevenirea falimentului
QieDCIuJ BC SHnDFHJ i BCeSHpCFiFC E eCInEJCJHF ViiDHEFCi eiDuEcii BC SFil
EFC H IEFC iIpHFDEnc. ReEnEFCE eDFii dinEnSiEFC E bnDFCpFinBCFii SE pEFDC
SHIpHnCnD E eieDCIuJui BC BiFiNEFC E eDFiJHF BC SFil i dEJiICnD
pFCeupunC eCJCSDEFCE epCSiEJ E SCJHF IEi CdiSiCnDC IiNJHESC eDFEDChiSC i
DESDiSC EpJiSEgiJC bn SEluJ SHnSFCD i JE bnDFCpFinBCFCE SHnSFCD. QDuBiCFCE
CPpCFiCncCi pFiVinB BCpiFCE eiDuEciiJHF BC SFil JE IuJDC bnDFCpFinBCFi nC
iClVHJDEFCE DiincCi i DChniSii
QDEgiJiDEDCE pHJiDiS
jHJiDiSE dinEnSiEF, SFCBiDEF i
dieSEJ
IndJEciE
YiVCJuJ VCniDuFiJHF pHpuJEciCi
QDEFCE dinEnSiEF E
bnDFCpFinBCFiJHF BCgiDHEFC
vFhEnilEFCE IEF{CDinhuJui i E BCedESCFii
YiVCJuJ ShCJDuiCJiJHF
jHDCnciEJuJ BC pFHBuSciC
jHDCnciEJuJ EBIinieDFEDiV
QDiIuJEFCE IunSii
iiepFHpHFciiJC bn BClVHJDEFC
28T
pCFIiDC e dHFIuJI unCJC SHnSJulii hCnCFEJC HgJihEDHFii pCnDFu diCSEFC
bnDFCpFinBCFC, bn gElE SFHFE eC pHD CViBCnciE BHu BinDFC SCJC IEi
FeppnBiDC DipuFi BC DESDiS.
Tactica de protec(ie, gElED pC bnDFCpFinBCFCE unHF IeuFi pCnDFu
peDFEFCE bnDFCpFinBCFii. ZE pFCeupunC FCBuSCFCE DuDuFHF ShCJDuiCJiJHF
JChEDC BC pFHBuSCFC i FCEJilEFC, BC bnDFCcinCFCE dHnBuFiJHF diPC i E
pCFeHnEJuJui, SCCE SC SHnBuSC JE FCBuSCFCE pFHBuSciCi bn EneEIgJu. v
EeCICnCE DESDiS eC EpJiS, BC FChuJ, bn SEluJ unCi bIginFi CPDFCI BC
nCdEVHFEgiJC E dESDHFiJHF CPDCFni i E dHeD SEFESDCFieDiS pCnDFu
IENHFiDEDCE bnDFCpFinBCFiJHF Bin MHJBHVE bn Enii 1TT2-1TTO, BED diinB
ineDEgiJiDEDCE bnDFChuJui eieDCI CSHnHIiS. kne ESCEeD DESDiS, SEFC pHEDC
di uDiJ bn SEluJ unHF bnDFCpFinBCFi, SC EDCEpD bnViHFEFCE ESDiViDcii BC
EdESCFi i H SHnNunSDuF BC piEc dEVHFEgiJ, nu CeDC ESSCpDEgiJ pCnDFu
IENHFiDEDCE SCJHFJEJDC bnDFCpFinBCFi.
MuJD IEi CdiSiCnD CeDC tactica activ (ofensiv), EBiS CbnDFCpFinBCFCE
unHF IeuFi nu EDpD HpCFEDiVC, SpD BC HFBin eDFEDChiS. iin ac(iunile
operative dES pEFDCr licOidarea 2ierderilori g6irea reAer@elori
atragerea 62eciali7tilori modiXicarea 2er6onaluluii ree7alonarea
datoriilori a2elarea la creditei 1ntrirea di6ci2linei de munc etc. LE
ac(iunile strategice eC EDFiguiCr analiAa 7i e@aluarea 6trii
1ntre2rinderii 7i a 2oten.ialului eii 2rogramele de 2roduc.ie 2entru
ie7irea din criAi cre7terea @eniturilori ino@a.iileE inclu6i@ din contul
6u6.inerii Xinanciarei cercetrilor mar`etingi reutilrii teOnicei
2erXec.ionrii ge6tiunii etc. kn SEluJ bnDFCpFinBCFii IeuFiJHF eDFEDChiSC eC
EpJiS ESDiV IEF{CDinhuJ, eC eDuBiEl i eC SuSCFCeS nHi piCcC BC
BCedESCFC, eC IENHFCEl ShCJDuiCJiJC pCnDFu pCFdCSciHnEFCE pFHBuSciCi bn
VCBCFCE IHBCFnilFii Ci, pCnDFu FCnHVEFCE dHnBuFiJHF diPC,
iIpJCICnDEFCE DChnHJHhiiJHF EVEneEDC.
kn eieDCIuJ dEJiICnDFii BC Dip SiViJilED inDF nu nuIEi bnDFCpFinBCFiJC i
pEFDCnCFii JChEci BC ESCeDCE pFin BiVCFeC HgJihEciuni WSFCBiDHFii, duFnilHFii
CDS.X, Si i BiVCFeC HFhEnC EJC puDCFii BC eDED. AinCbncCJCe, FHJuJ SCJHF BC JE
uFI WBES CJC nu eunD pFHpFiCDEFi BC bnDFCpFinBCFiX BidCF BC FHJuJ
pEFDiSipEnciJHF JE eieDCIuJ BC dEJiICnDEFC. vFhEnCJC puDCFii BC eDED DFCguiC
e EeihuFC dunSciHnEFCE eieDCIuJui BC dEJiICnDEFC Bin punSD BC VCBCFC
HFhEnilEDHFiS, NuFiBiS WBC BFCpDX i EJ EeieDCncCi eHSiEJC.
RCEJilEFCE CdiSiCnD E HgiCSDiVCJHF i eEFSiniJHF, pFiVinB eieDCIuJ BC
dEJiICnDEFC, pFCeupunC CJEgHFEFCE unCi eCFii BC ICDHBiSi i ineDFuSciuni
2T0
ICDHBiSC, pCnDFu E eDEnBEFBilE pFinSipEJCJC pFHSCeC bn ESCeD BHICniu,
SEFC bn RCpugJiSE MHJBHVE BCNE Eu bnSCpuD.
18.3. Controlul asupra semnalelor de faliment
QCInEJCJC WeCInCJCX DiIpuFii EJC dEJiICnDuJui eunDr
EX bnDpFliCFCE pFClCnDFii BFiJHF BC eCEIq eC pHEDC inBiSE ESDiViDEDCE
ineudiSiCnD E eCFViSiiJHF dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFiiq
gX IHBidiSFiJC gFuDC bn eDFuSDuFE giJEncuJui i E FEpHFDuJui Su pFiViFC JE
FCluJDEDCJC dinEnSiEFC, bn epCSiEJr
FCBuSCFCE gFueS E euICJHF BC IiNJHESC gnCDi JE SHnDuFiJC
bnDFCpFinBCFii WIENHFEFCE euICJHF, BC EeCICnCE, pHEDC BCIHneDFE
iIpHeigiJiDEDCE CdCSDuFii unHF inVCeDicii BC SEpiDEJ pC ViiDHFXq
SFCDCFCE BEDHFiiJHF BC BCgiDHF WFCBuSCFCE JHF gFueS, BC EeCICnCE,
BCnHD BidiSuJDci bn FCEJilEFCE pFHBuSciCi, BES C bneHciD BC SFCDCFCE
FClCFVCJHF BC pFHBuSciC diniDXq
bnVCShiFCE BEDHFiiJHF BC BCgiDHFq
BClCShiJigFuJ bnDFC BEDHFiiJC BC BCgiDHF i SCJC BC SFCBiDHFq
SFCDCFCE BEDHFiiJHF BC SFCBiDHF WFCBuSCFCE JHF gFueS bn SEluJ
CPieDCncCi gEniJHF JE SHnDuFi inBiS, BC EeCICnCE, FCBuSCFCE VHJuIuJui BC
ESDiViDEDCXq
FCBuSCFCE VHJuIuJui BC VpnlFi WnCdEVHFEgiJ pHEDC di i IENHFEFCE
gFueS E VHJuIuJui VpnlFiJHF, BCHEFCSC bn ESCeD SEl dEJiICnDuJ pHEDC
inDCFVCni SE FCluJDED EJ bnSJSFii uJDCFiHEFC E CShiJigFuJui BinDFC BEDHFii, BES
VE uFIE IENHFEFCE CPSCeiV E EShiliciiJHF, ShCJDuiCJiJHF SEpiDEJC, bn EdEF BC
ESCEeDE, SFCDCFCE VHJuIuJui BC VpnlFi pHEDC inBiSE EFunSEFCE pFHBuSciCi
bnEinDC BC JiShiBEFCE bnDFCpFinBCFiiXq
SX SHndJiSDC JE bnDFCpFinBCFC, CJigCFEFCE Bin dunSciC E unHF pCFeHEnC Bin
SHnBuSCFCE bnDFCpFinBCFii, IFiFCE gFueS E nuIFuJui BC BCSilii
EBHpDEDC CDS.
QunD SunHeSuDC uFIDHEFCJC eDEBii EJC dEJiICnDuJui.
1tadiul a(cun( (latent, bn SEluJ SpnB EFC JHS FCBuSCFCE JEDCnD Wbn
epCSiEJ, BES nu eC BuSC H CViBCnc hCeDiHnEF SHFCSDX E 9pFCcuJui
bnDFCpFinBCFii^, iEF ESCEeDE bneCEIn FCBuSCFCE pFHdiDuJui Ci eEu
IENHFEFCE SHeDuJui ICBiu EJ HgJihEciiJHF pC SEFC bnDFCpFinBCFCE VE di
nCVHiD e i JC EeuIC bn ViiDHFuJ EpFHpiED.
2T1
QDEBiuJ EJ BHiJCE CeDC in(ta*ilitatea financiar#, EBiS EpEFiciE
BidiSuJDciJHF SC cin BC ineudiSiCncE nuICFEFuJui. LE ESCeD eDEBiu
SHnBuSCFCE bnDFCpFinBCFii BCeCHFi FCSuFhC JE IeuFi 9SHeICDiSC^,
gunHEF, SHnDinu e pJDCEeS ESciHnEFiJHF BiViBCnBC IEFi, IENHFpnB
SEpiDEJuJ BC bIpFuIuD pFin VpnlEFCE unCi pFci E ESDiVCJHF, pCnDFu E nu
DFCli bnBHiEJE BCpHnCnciJHF i E gnSiJHF. iup SuI SHndiFI CPpCFiCncE,
EDunSi SpnB eC bnFuDcCDC eiDuEciE, SHnBuSDHFii EBCeCE FCSuFh JE
EVCnDuFi pCnDFu E HgcinC IiNJHSCJC gnCDi nCSCeEFC, iEF unCHFi i JE
CeSFHShCFii.
QDEBiuJ EJ DFCiJCE CeDC falimentul clar" e,ident din punct de ,edere
+uridic, EBiS bnDFCpFinBCFCE nu pHEDC e-i EShiDC JE DiIp BEDHFiiJC.
iHeEFCJC BC dEJiICnD pHD di CPEIinEDC pC SEJC NuBiSiEF i nCNuBiSiEF.
vdiSiEJ, dHFIEJ bnDFCpFinBCFCE BCVinC falimentar# Bup EBHpDEFCE BC
SDFC NuBCSED E BCSiliCi Su pFiViFC JE ineHJVEgiJiDEDCE Ci SE BCgiDHF i
inSEpESiDEDCE Ci BC E eC EShiDE Su SFCBiDHFii. iES ESciunCE bn NueDiciC Su
pFiViFC JE ineHJVEgiJiDEDCE eE H bnEinDCEl bneui BCgiDHFuJ, dEJiICnDuJ eC
SHneiBCF *ene,ol. UnCHFi diFICJC FCSuFh JE falimentul ficti, pCnDFu E
EeSunBC gEnii bIpFuIuDEci i E i-i peDFE. iES ESciunCE bn NueDiciC H
bnDFCpFinB SFCBiDHFii, SFHFE nu Ji e-Eu FCeDiDuiD IiNJHESCJC bIpFuIuDEDC,
dEJiICnDuJ eC nuICDC for$at. LE BCSiliE DFigunEJuJui bnDFCpFinBCFCE
ineHJVEgiJ pHEDC di FCHFhEnilED, EBiS i eC B un DCFICn pCnDFu E iCi
Bin eDEFCE BC dEJiICnD, E-i eDinhC BEDHFiiJC, iEF unCHFi i eC ESHFB
EeieDCnc bn ESCeD eSHp. iEF C pHeigiJ i JiShiBEFCE bnDFCpFinBCFii Su
VpnlEFCE pEDFiIHniuJui Ci pCnDFu E SHIpCneE BEDHFiiJC.
jFHSCBuFE nCNuBiSiEF pFCeupunC diC H bncCJChCFC pFiVinB CEJHnEFCE
BEDHFiiJHF, diC JiShiBEFCE gCnCVHJ E bnDFCpFinBCFii-BCgiDHEFC.
jCnDFu E iCi Bin eDEFCE BC dEJiICnD eC EpJiS IeuFi CPDFCIC pFiVinB
EeEnEFCE bnDFCpFinBCFiir
bnJHSuiFCE SHnBuSCFiiq
IHBidiSEFCE eDFuSDuFii HFhEnilEDHFiSC E bnDFCpFinBCFii, FCBuSCFCE
EpEFEDuJui EBIinieDFEDiV, SCnDFEJilEFCE dunSciiJHF BC SHnDFHJ i
pJEnidiSEFCq
eDEgiJiFCE unui SHnDFHJ eDFiSD EJ ShCJDuiCJiJHFq
FCSiSJEFCE pCFeHnEJuJui, FCHFiCnDEFCE Jui peihHJHhiSq
FCBuSCFCE nHICnSJEDHFuJui BC pFHBueC i eCFViSiiq
inDCneidiSEFCE IEF{CDinhuJui.
2T2
CHnSHIiDCnD CeDC nCSCeEF e diC CJEgHFEDC IeuFi eDFEDChiSC SEFC bn
IENHFiDEDCE SEluFiJHF pFCeupun FCpFHdiJEFCE SHneCSVCnD E bnDFCpFinBCFii.
18.4. Asanarea i transformarea. Lichidarea ntreprinderii
Z VHFgE BCepFC un pFHSCe FCJEDiV JCnD BC bIgunDciFC E eiDuEciCi JE
bnDFCpFinBCFC, SEFC C pHeigiJ bn IuJDC SEluFi nuIEi Su EeieDCncE ICDHBiS
E diFICJHF epCSiEJilEDC. MHDHBED, eC ICncinC eDFuSDuFE HFhEnilEDHFiS E
bnDFCpFinBCFii, HgiCSDuJ Ci BC ESDiViDEDC, VHJuIuJ BC dEgFiSEFC E pFHBuSciCi
CDS. QC eShiIg bn DCICi hCeDiunCE, eDiJuJ BC IunS, ICDHBCJC BC SHnDFHJ,
eC bnBCpJinCeS IeuFiJC SC cin BC CSHnHIiC, eC pFCSilCEl SEJSuJCJC CDS.
Transformarea WBiVilEFCE, DFCSCFCE JE H EJD dHFI CDS.X eC EpJiS EDunSi
SpnB EnEJilE SHndiFI iIpHeigiJiDEDCE peDFFii bnDFCpFinBCFii bn dHFIE
CPieDCnD, pCnDFu E hei H iCiFC Bin SFil pFin IHBidiSEFCE dHFICi BC
HFhEnilEFC i E eDEDuDuJui NuFiBiS EJ bnDFCpFinBCFii. UnCHFi eC bnEinDCEl
pFHpunCFCE pFiVinB dFpIicEFCE bnDFCpFinBCFii pCnDFu E peDFE unCJC pFci
EJC Ci, bne SFCBiDHFii EBCeCE Eu H EDiDuBinC SFiDiS dEc BC EeCICnCE
eiDuEcii, VlpnB bn CJC DCnBincE BC E JC BunE. Un pFHSCe inVCFe CeDC
SHIEeEFCE bnDFCpFinBCFiJHF Bin SHneiBCFCnDCJC S bnDFCpFinBCFCE EF EVCE
pCFepCSDiVC BC BClVHJDEFC, bne un EnuIiD DiIp VE EVCE nCVHiC BC
EeieDCnc dinEnSiEF HFhEnilEDHFiS i BC EJD nEDuF, pC SEFC bne nu H VE
puDCE HgcinC BC JE inVCeDiDHFii SEFC i-Eu piCFBuD bnSFCBCFCE bn CE. kn
SEluJ ESCeDE DFCguiC heiD un pEFDCnCF puDCFniS, SEFC bi VE EeuIE
hEFEnciiJC FCepCSDiVC i VE ESHFBE bnDFCpFinBCFii IiNJHESCJC dinEnSiEFC
nCSCeEFC pCnDFu FCpEFEFCE eiDuEciCi Ci, EBiS eC EFC bn VCBCFC EeEnEFCE
bnDFCpFinBCFii
Asanarea, nsntoirea WBC JE JED. eEnEDiH & JCSuiFC, bnenDHiFCX CeDC
un eieDCI BC IeuFi BC eDED i gEnSEFC pCnDFu pFCVCniFCE dEJiICnDuJui
bnDFCpFinBCFiJHF, diFICJHF, bIgunDciFCE eDFii JHF dinEnSiEFC pFin
inDCFICBiuJ SFCBiDFii, FCHFhEnilFii, IHBidiSFii dHFICi pFHBueuJui
dEgFiSED eEu EJDC IHBEJiDci sO, p.3OOt. b6anarea CeDC H HpCFEciunC EIpJ
i EBCeCE pFCeupunC FCeDFuSDuFEFCE DHDEJ E bnDFCpFinBCFii. jeDFEFCE
bnDFCpFinBCFii BCpinBC BC dEpDuJ SpD BC FCpCBC i pC SpD BC CdiSiCnD VE di bn
eDEFC CE e BCpCEeS DHEDC dCnHICnCJC nCBHFiDC.
kn SEluJ SpnB peDFEFCE bnDFCpFinBCFii CeDC iIpHeigiJ, eC FCSuFhC JE H
EeCICnCE ICDHB BC eieDEFC E CPieDCncCi Ci, SEFC bn eiDuEciE BED CeDC SCE
IEi FEciHnEJr licOidarea 6au Xalimentul 1ntre2rinderii.
2T3
LiShiBEFCE EFC JHS bn SEluFiJC SpnB HBED Su eieDEFCE ESDiViDcii
bnDFCpFinBCFii VE di CViDED dEJiICnDuJ Ci. LiShiBEFCE pHEDC di SEulED BC
dESDHFi inDCFni eEu CPDCFiHFi, i eC pFHBuSC Bin iniciEDiVE EBIinieDFEciCi
bnDFCpFinBCFii, SpnB DHEDC SCJCJEJDC IeuFi e-Eu BHVCBiD E di inCdiSiCnDC.
jFHSCBuFiJC BC dEJiICnDEFC bn RCpugJiSE MHJBHVE eunD FChJCICnDEDC pFin
LChCE Su pFiViFC JE ineHJVEgiJiDEDC sVCli 1t.
Concluzii
%& 1itua$iile de cri/#, SC EpEF bn JipeE IeuFiJHF BC pFCbnDpIpinEFC
FCepCSDiVC, pHD SHnBuSC JE BClCShiJigFuJ CPSCeiV EJ CSHnHIiCi bnDFCpFinBCFii
i JE inSEpESiDEDCE BC E EeihuFE bn SHnDinuEFC dinEncEFCE pFHSCeuJui BC
pFHBuSciC, SCCE SC eC SEJidiS BFCpD dEJiICnD EJ bnDFCpFinBCFii.
2& Balimentul eEu *ancruta CeDC inSEpESiDEDCE BCgiDHFuJui BC E pJDi
SFCEncCJC, BC E EShiDE BEDHFiiJC, BCHEFCSC nu BiepunC BC IiNJHESC gnCDi.
GEJiICnDuJ diFICJHF EpEFC SCJ IEi BCe bn JChDuF Su dEpDuJ S pC pEFSuFeuJ
unCi Junhi pCFiHEBC BC DiIp ShCJDuiCJiJC JHF Eu BCpiD VCniDuFiJC, nCCPieDpnB
euFeC BC ESHpCFiFC E piCFBCFiJHF. Asanarea, nsntoirea CeDC un eieDCI BC
IeuFi BC eDED i gEnSEFC pCnDFu pFCVCniFCE dEJiICnDuJui bnDFCpFinBCFiJHF,
diFICJHF, bIgunDciFCE eDFii JHF dinEnSiEFC.
3. ZSHnHIiE BC piEc, diinB pC pEFSuFeuJ IEi IuJDHF BCSCnii i eCSHJC
dunBEICnDuJ BC BClVHJDEFC E cFiJHF HSSiBCnDEJC, E bnSCDcCniD un CdiSiCnD
6i6tem de controlE diagno6tic 7iE 2e c_t e 2o6i8ilE de 2rotec.ie a
1ntre2rinderilor contra declinului total 6au 6i6temul de Xalimentare 7i
6u6.inere a 1ntre2rinderilor.
4. jCnDFu EeEnEFCE eDFii dinEnSiEFC E bnDFCpFinBCFii eC EpJiS BHu
dHFIC BC DESDiSr tactica de protec$ie, gElED pC ESciuni BC ICncinCFC i
DESDiSE ESDiV WHdCneiVX, HFiCnDED epFC bnDFCpFinBCFCE unHF IeuFi nu EDpD
HpCFEDiVC, SpD eDFEDChiSC.
K. iin ac(iunile operative dES pEFDCr licOidarea 2ierderilori g6irea
reAer@elori atragerea 62eciali7tilori modiXicarea 2er6onaluluii
ree7alonarea datoriilori a2elarea la creditei 1ntrirea di6ci2linei de munc
etc. LE ac(iunile strategice eC EDFiguiCr analiAa 7i e@aluarea 6trii
1ntre2rinderii 7i a 2oten.ialului eii 2rogramele de 2roduc.ie 2entru ie7irea
din criAi cre7terea @eniturilori ino@a.iileE inclu6i@ din contul 6u6.inerii
Xinanciarei cercetrilor mar`etingi reutilrii teOnicei 2erXec.ionrii
ge6tiunii etc..
2T4
kn SEluJ bnDFCpFinBCFii ESciuniJHF eDFEDChiSC, eC CdCSDuCEl ESDiV
IEF{CDinhuJ, eC eDuBiEl i eC SuSCFCeS nHi piCcC BC BCedESCFC, eC IENHFCEl
ShCJDuiCJiJC pCnDFu pCFdCSciHnEFCE pFHBuSciCi bn VCBCFCE IHBCFnilFii Ci,
pCnDFu FCnHVEFCE dHnBuFiJHF diPC, iIpJCICnDEFCE DChnHJHhiiJHF EVEneEDC.
1u*iecte de autoe,aluare
1. ZnuICFEci SEulCJC pFinSipEJC BC EpEFiciC E eiDuEciiJHF BC SFil i E
dEJiICnDuJui bnDFCpFinBCFii.
2. CC eDFuSDuFi HFhEnilEDHFiSC i CSHnHIiSC dES pEFDC Bin eieDCIuJ BC
dEJiIEnDEFC i euecinCFC E bnDFCpFinBCFiJHFo
3. ZPpunCci HgiCSDiVCJC i pFinSipiiJC eieDCIuJui BC dEJiICnDEFC.
4. ZnuICFEci pFinSipEJii dESDHFi BC EpEFiciC E eiDuEciiJHF BC SFil i Ei
dEJiICnDuJui.
O. CEFC eunD DESDiSiJC pFinSipEJC BC pFCVCniFC E eiDuEciiJHF BC SFil i Ei
dEJiICnDuJui bnDFCpFinBCFiio
K. ZPpunCci SHncinuDuJ IeuFiJHF BC EeEnEFC, DFEnedHFIEFC i JiShiBEFC E
bnDFCpFinBCFiJHF.
Bibliografia
O. LChCE RCpugJiSii MHJBHVE 9 Cu pFiViFC JE ineHJVEgiJiDEDC^ K32-um Bin 14
nHiCIgFiC 2001.
K. %)%5 `., 4%,) [. 4)*()%%$',.6,. [.r 4)/)-?%),
1TT2.
7. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>.;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8. & 41K .
8. :#$%#' ()*()%+,%+r ?58%# *.+ - L4* )*. ()0.
;..)0%#.+, ()0. .[.U-()+#'. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>,
1TTK. & KK7 .
T. `'!8)/ .., #%! .a., _,')*-81' .. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*. 4))'8. % *(. & [.r >\`-[, 2002.
& 480 .
10. U-) "#$%#%r ?58%# L 4* )*. ..`'!8)/. & >\`-[, 1TT7. &
720 S.
11. RHSE j. ZSHnHIiE hCnCFEJ. MEnuEJ. Chiinu, ULIM, 1TT7. & 2K4 p.
12. Y.CiHFnp1, I.AJEN. ZSHnHIiE diFICi SHnDCIpHFEnC. MEnuEJ. Chiinu, 2003. &
311 p.
13. RnuEFuJ eDEDieDiS EJ RCpugJiSii MHJBHVE, 2002. & Chiinur QDEDieDiSE, 2002. &
O2O p.
14. CHDEF }hCHFhhC & ZVEJuEFCE bnDFCpFinBCFii. MCDHBC i DChniSi. ZBiDuFE ZCCZ
Q.R.L., AuSuFCDi, 1TT2
2TO
1O. AHg CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M. .E. ZSHnHIiE
bnDFCpFinBCFii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC, CEDCBFE BC CHICFc,
AuSuFCDi, 1TT7. & 2TKp.
1K. Rueu jinDiJiC - ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii & YHDC BC SuFe. UniVCFeiDEDCE Bin
AESu, 1TT7. &2O2 p.
17. -2/% .;. & 4)*()%%$',.6,. ! #-). ?58 (8%.
[.r >\`-[, 1TT8. &K08 .
2TK
7iteratura general# la cur(ul de prelegeri
%& RSDCJC JChieJEDiVC i nHFIEDiVC EJC RCpugJiSii MHJBHVE pFiViDHF JE ESDiViDEDCE
BC EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi, bnDFCgFiJC CSHnHIiSC i dinEnSiEFC
9MHniDHFuJ HdiSiEJ EJ RCpugJiSii MHJBHVE^ din ultimii ani.
2. RnBFHniS, AHhBEn - CHneDEnDin. ?erXorman.a cirmei. & IEi, jHJiFHI, 2000.
-. |!#!)(' U.V.E #K! .y.E $#!) .R. . (!)<
!"#KL()#. _.')6 &()'5%#. [.r -5-2, 1TT3.
0. bnuarul 6tati6tic al Re2u8licii Moldo@a din ultimii ani.
3. AFguJCeSu, C. WSHHFBHnEDHFX - Economia 7i ge6tiunea 1ntre2rinderii. ZBiDuFE
ZSHnHIiS, AuSuFCDi, 1TTO.
;. AHuJCeSu, MiFSCE & drganiAarea 7i conducerea acti@it.ii Xinanciar & SHnDEgiJC
E bnDFCpFinBCFiJHF IiSi i IiNJHSii. ZBiDuFE GunBEciCi 9RHIpniE BC MpinC^,
AuSuFCDi, 1TTO. &347p.
>. AHg, CHneDEnDin WSHHFBHnEDHFX , LieEnBFu Y., }hCHFhhCeSu M., .E. &
Economia 1ntre2rinderii. ZBiDuFE RSEBCIiCi BC QDuBii ZSHnHIiSC, CEDCBFE BC
CHICFc, AuSuFCDi, 1TT7. & 2TKp.
B. AuSuF, IHn WSHHFBHnEDHFX, jinDiJiC C., RJCSu }h. .E. & Economia 1ntre2rinderii
indu6triale & CuJChCFC BC JCScii. ZBiDuFE pHJiDiS, AuSuFCDi, 1TK8. &3O2p.
C. AuFSiu, RuFCJ. Mqd 7i ciclul aXacerilor. AuSuFCDi, ZB. ZSHnHIiS, 1TTT.
1G. KLQ' "#$%5#%! .')6 L 4* )*..\.)%.%+'. [.r *
94)''+ #-.6,-)'^, 1TT4.
11. -2/% .;. & I!"#KL(). ! #-). ?58
(8%. [.r >\`-[, 1TT8. &K08.
12. CiHFnpi Y., AJEN I. Economia Xirmelor contem2orane. Ch., UMM, 2003 &310 p.
1-. CHBuJ SiViJ EJ RCpugJiSii MHJBHVE.
10. CHDEF ,}hCHFhhC & ZVEJuEFCE bnDFCpFinBCFii. MCDHBC i DChniSi. ZBiDuFE ZCCZ
Q.R.L., AuSuFCDi, 1TT2
13. CHDCJniS, RJE. MEnEhCICnDuJ uniDciJHF CSHnHIiSC. Chiinu, ZB. RQZM,
1TT8.
1;. ChiFS, QCFhhCi. MCSEnieIC BC dunSciHnEFC E CSHnHIiCi. mHJ. I, II. Chiinu,
ZB. RQZM, 1TT7.
1>. iEJHD MEFiue-iEn, CHeIE iHFin & jJEnuJ BC EdESCFi EJ diFICi & CuFe BC SEl.
ZBiDuFE MIRMvY, MiIiHEFEE, 1TT7. &12Kp.
1B. y#(K' !L). [7,)'.'+ "#$%#' (). '/.. [.r
9>*',.6, 9:#$%#'^, 1TT7 &47T .
1C. ;.#, .>., _#.+)# ;.U. !"# . U-) .#1%!,
[#', >\`-[, 2003.
2G. ;), >, `,.- 4 !"# S"<.r ?58%#. 4). *',#/. &
[.r ;2<'+ <#.', 1TT4. & 272 .
21. =&!) y.I. :#$%#' ()*()%+,%+ % ()*()%%$',.6,' & [.r
_>], 1TT4.
2T7
22. wEgE v., Yic m. - ZSHnHIiE i hCeDiunCE bnDFCpFinBCFii, 1. ZBiDuFE UniVCFeiDcii
9RJ.I.CulE9, IEi, 1TT7. &3K7p.
2-. ~#'J) {.. !"# "<QK!!$ . & [., 2002
20. iiIE I.C. WSHHFBHnEDHFX, CHneDEnDinCeSu i.R., MEn M., iHgFin M. Economia
7i ge6tiunea Xirmei. ZBiDuFE ZSHnHIiS. AuSuFCDi, 1TTT. &4KK p.
23. n"K(!< $#""<E (#$ #&) )(#" ()<
#&) #&K+!<% "K() !#J!#KL!' M!".
2;. n#&#) |.I.E N!#)# {.y. :#$%#'. U-) .#1%!. ?()'7%+. ],2
% ,)%/%. [.r >*- >4UU 4, 1TTK. & 3T2 .
2>. n#K#Q!) y.|. _.')6 )25! "#$%#%. [., 1TT3.
2B. xEICnicCF Q., xHnDHFHViSi V., jiSiuJin }. & ZSHnHIiE, HFhEnilEFCE i
pJEnidiSEFCE bnDFCpFinBCFiJHF inBueDFiEJC. ZBiciE E II-E FCVluD i
SHIpJCDED.ZBiDuFE zDiincidiS, AuSuFCDi, 1TK2. & O28p.
2C. CHSFie mEeiJC, IeEn mEeiJC. Economia aXacerilor. & IEi, }RRjIu, 1TT4.
-G. U-) "#$%#%r ?58%# L 4* )*. ..`'!8)/. &[, 1TT7. -720
-1. N#!!KK n.V.E R.. :#$%#'r ()%1%(2, ()8.$' % (.%,%#'r
4). '/.. ]. 1, 2. & [.r `(-8.%#', 1TT2.
-2. N#!$: ?58%# L U... ',. (* )*. .>.`$''. & [.r '#% %
8%)7%, \>]>, 1TTO.
--. vpFCi IHn & ZSHnHIiE diFICi. ZBiDuFE LUu LIARIQ, AFEHV, 1TT4. &13Op.
-0. V#'&,$ .|.E &)(' ..E R#=,J)# o.. _)$2!
"#$%5#%! .')6. & 3- %*.())'8. % *(. & [.r>\`-[, 2002. &
480 .
-3. ?etru Ro7ca. Economia general. Manual. \W]ME 1CC>. r 2;0 2.
-;. ?etru Ro7ca. 4ulegere metodico5didactic. He6te 7i 2ro8leme la 9Economia
general:E 4O.E1CC>. r2GG2.
->. RChiIuJ BC SHICFc CPDCFiHF EJ RCpugJiSii MHJBHVEL Min. ZSHnHIiCiq SHHFB.
ZB. ZIiJiE CEinEFCEn, Ch.r }uniVEe, 2002. &208p.
-B. V<!+!# "#$%#'r .')6 L4* 8=. )*. ..U%()$''. 2- %*.,
*(. [.r `(-8.%#', 1TTO.
-C. V=&#)! .k.E N#<!) y.U. U-) )25! "#$%#%. - [.r '#% %
8%)7%, \>]>, 1TTO.
0G. Re@i6tele: 9;()2 "#$%#%^ W[.X, 9:#$%#' % )/'%'1%+
()$2<./ ()%*,'^ W[.X, 9:#$%,^ W[.X, 9MFigunE
CSHnHIiS^ WAuSuFCDiX, 9ZSHnHIiSE^ WCh.X, 9ZSHnHIiC i GinEncC^ WCh.X,
EJDC FCVieDC CSHnHIiSC Bin uJDiIii Eni.
01. Rueu jinDiJiC - ZSHnHIiE bnDFCpFinBCFii & YHDC BC SuFe. UniVCFeiDEDCE Bin
AESu, 1TT7. &2O2p.
02. z!#!(< ()*()%+,%!r ?58. (8% L U... ',. (* )*.
.>.)*%!. & [.r '#% % 8%)7%, \>]>, 1TTO.
0-. #'K,! V,E U#= (. :#$%#' *.+ 3. >*-
9'$%.%+^, ])6, 1TT4. & 271 .
00. !"#: ?58%# L 4* )*. ._.-.','. & [.r U, 1TTO. & K32 .
03. !"# ,&!( L 4* )*. ;.;.U'<''. & [.r, 1TT3.
2T8
0;. !"# !"#KL()#. [#', ;_, 2001.
0>. !"# : ?58%# *.+ -L4* )*. ()0.;..
)0%#.6, ()0. .[. U-()+#'. & [., \>]>, 1TTK & 3K7 ..
0B. !"# ()*()%+,%+r ?58%# L4* )*. ()0. .>. ;.#'. & [.r
>\`-[, 1TT8 & 41K .
0C. !"# . 4* )*. .. U').%#' % [.. a-3/'.6,)',
[#', >\`-[, 2002.
3G. !"# S"<. [#', \>]>, 2003.
31. R)"!!# M!"#. 8=*,-(2! -582! #-). `,-' *-,
%*- 9%#^, 1TTK. &K08 .
32. R#"=MKL(! I. !"#. ]. 1. & [.r [4 9./^, 1TT2. & 333 .
3-. R#"=MKL(! I. !"#. ]. 2. & [.r [4 9./^, 1TT2. & 41O .
30. _'$-".6 4.., \)*3'- ;.. !"#. & [.r %$-U`-, 1TT7.
33. _'0)' \.. !"# . >`, [., 2000. &320 .
3;. QDHiSE YEDEJuiE & Economia 7i organiAarea 2roduc.iei. MEnuEJ pCnDFu JiSCC
inBueDFiEJC SJ. E uII-E i eSHJi pFHdCeiHnEJC. ZBiDuFE iiBESDiS i jCBEhHhiS &
R.R., AuSuFCDi, 1TT7. &14Op.
3>. C2)8- >.[. (!)< !"#KL(' KL!(. U-) .#1%!.
>- [.:.., U%<%"-, 2002. &O27.
3B. _#.+)# ;.U., 4)-.%# ;.[. !"# . U-) .#1%!. &
[.r >\`-[, 2001.
3C. R#(+( 8@.,% _,',#$%,,' _\ (.*%3 .,.
;G. %<) _., )8-< 4., a$'.% 4 !"#.. 4). '/.. 2-/ %*.
[.r 9. ]^, 1TT3. & 8K4.
;1. K=! n. SS)!# M!"# r Q)(# "KL. 4). <*. [.r
1TT1. & 34T .
;2. !"# . 4* )*. ()0. ._.4.%3'. & `,-'--r
%#, 2002.
;-. !"# . 4* )*...U').%#' % [..a-3/'.6,)'. &[.r
>\`-[, 2002.
;0. !"# . [#', >*. \>]>, 1TTK.
;3. !"# !"#KL()#. &[.r - ;_, 2001.
;;. zSCFgEn jCDFC & RnEJilE ESDiViDcii CSHnHIiSH-dinEnSiEFC. MEnuEJ pCnDFu pFHdiJ
CSHnHIiS. ZBiDuFE iiBESDiS i jCBEhHhiS, R.R., - AuSuFCDi, 1TTK. &182p.
;>. RJDC euFeC bn BHICniuJ BED.
2TT
CUPRINS
INTRODUCERE
Capitolul 1. NTREPRINDEREA N CONDIIILE
ECONOMIEI DE PIA
1.1. ZSHnHIE BC piEc i IHBCJCJC Ci. RChJEFCE BC eDED E CSHnHIiCi bn
SHnBiciiJC BC piEc.
1.2. knDFCpFinBCFCE & VCFih pFinSipEJ bn SHnBiciiJC CSHnHIiCi BC piEc.
1.3. MipHJHhiE i SJEeidiSEFCE bnDFCpFinBCFiJHF.
1.4. RCJEciiJC BC pFHBuSciC i BC piEc EJC bnDFCpFinBCFii, indJuCncE
SHnSuFCncCi EeupFE ESDiViDcii Ci.
1.O. CHneDiDuiFCE i bnFChieDFEFCE NuFiBiS E bnDFCpFinBCFii. RCHFhEnilEFCE i
eieDEFCE ESDiViDcii bnDFCpFinBCFii.
Capitolul 2. ANTREPRENORIATUL I FORMELE LUI
2.1. RnDFCpFCnHFiEDuJ i dHFICJC Jui. LChieJEciE RCpugJiSii MHJBHVE
Su pFiViFC JE EnDFCpFCnHFiED i bnDFCpFinBCFi.
2.2. AueinCeeuJ IiS bn CSHnHIiC, pFHgJCICJC Jui i SiJC BC eHJuciHnEFC.
2.3. RnDFCpFCnHFiEDuJ bn pFHpHFcii IEFi.
2.4. knDFCpFinBCFiJC IiPDC.
Capitolul 3. EFICIENA ECONOMIC I
SOCIAL A PRODUCIEI
3.1. ZeCncE, SFiDCFiiJC i inBiSEDHFii CdiSiCncCi CSHnHIiSC E pFHBuSciCi.
3.2. ZdiSiCncE CSHnHIiS DHDEJ i SHIpEFEDiV E ShCJDuiCJiJHF.
3.3. iiFCSciiJC pFinSipEJC BC epHFiFC E CdiSiCncCi pFHBuSciCi.
Capitolul 4. PLANIFICAREA I PROGNOZAREA
ACTIVITII NTREPRINDERII
4.1. AElCJC ICDHBHJHhiSC EJC pJEnidiSFii.
4.2. jFinSipEJCJC SHIpEFDiICnDC i inBiSEDHFii pJEnuJui BC BClVHJDEFC E
bnDFCpFinBCFii WdiFICiX.
4.3. ZJEgHFEFCE pFHhFEIuJui BC pFHBuSciC.
4.4. CHncinuDuJ i IHBuJ BC CJEgHFEFC E pJEnuJui BC gueinCee.
300
Capitolul 5. PERSONALUL NTREPRINDERII,
LOCURILE DE MUNC, PRODUCTIVITATEA MUNCII
O.1. jCFeHnEJuJ bnDFCpFinBCFii, eDFuSDuFE Jui i inBiSEDHFii uDiJilFii FCeuFeCJHF
BC IunS.
O.2. YHFIEFCE IunSii.
O.3. jFHBuSDiViDEDCE IunSii.
O.4. MHDiVEFCE i FCDFiguciE IunSii.
O.O. LHSuFiJC BC IunS. jFHgJCICJC HIENuJui.
Capitolul 6. FONDURILE FIXE I CAPACITILE
DE PRODUCIE ALE NTREPRINDERII
K.1. CHIpHnCncE i eDFuSDuFE dHnBuFiJHF diPC.
K.2. UluFE diliS i IHFEJ E dHnBuFiJHF diPC, EIHFDilEFCE JHF.
K.3. InBiSEDHFii pFiVinB uDiJilEFCE dHnBuFiJHF diPC BC pFHBuSciC.
K.4. CEpESiDEDCE BC pFHBuSciC E bnDFCpFinBCFii.
K.O. iiFCSciiJC pFinSipEJC BC bIgunDciFC E uDiJilFii dHnBuFiJHF diPC i
SEpESiDciJHF BC pFHBuSciC.
Capitolul 7. FONDURILE I MI1LOACELE CIRCULANTE
ALE NTREPRINDERII
7.1. CHIpHnCncE dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC EJC bnDFCpFinBCFii.
7.2. ZeDiIEFCE uDiJilFii dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC bn pHBuSciC.
7.3. ZSHnHIieiFCE CJCICnDCJHF dHnBuFiJHF SiFSuJEnDC JE bnDFCpFinBCFC.
7.4. MiNJHESCJC SiFSuJEnDC i SiJC BC ESSCJCFEFC E FHDEciCi JHF.
Capitolul 8. COSTUL PRODUCIEI. PROFITUL I
RENTABILITATEA. PREURILE I TARIFELE.
8.1. ChCJDuiCJiJC bnDFCpFinBCFii. CJEeidiSEFCE ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE
pFHBuSciCi.
8.2. knSEeFiJC BC JE FCEJilEFCE pFHBuSciCi WJuSFFiJHF, eCFViSiiJHFX. jFHdiDuJ i
FCnDEgiJiDEDCE.
8.3. CiJC BC FCBuSCFC E ShCJDuiCJiJHF JE dEgFiSEFCE pFHBuSciCi.
8.4. jFCcuFiJC i DEFidCJC.
Capitolul 9. FINANELE NTREPRINDERII
T.1. ZeCncE i dunSciiJC dinEncCJHF bnDFCpFinBCFii. MCSEnieIuJ dinEnSiEF.
T.2. RCeuFeCJC dinEnSiEFC EJC bnDFCpFinBCFii.
T.3. CEFESDCFieDiSE hCnCFEJ E iIpHliDCJHF, pC SEFC JC pJDCDC bnDFCpFinBCFCE.
T.4. IIpHliDEFCE i BieDFiguiFCE pFHdiDuJui bnDFCpFinBCFii.
T.O. jJEnidiSEFCE dinEnSiEF.
301
Capitolul 10. ACTIVITATEA INVESTIIONAL
A NTREPRINDERII INDUSTRIALE
10.1. RHJuJ inVCeDiciiJHF i EJ SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC bn FCpFHBuSciE dHnBuFiJHF
diPC.
10.2. vFhEnilEFCE JuSFFiJHF BC pFHiCSDEFC i SHneDFuScii-IHnDEN bn SEBFuJ
SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC.
10.3. CHIpHnCncE i eDFuSDuFE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC.
10.4. jJEnidiSEFCE inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i E SHneDFuSciiJHF SEpiDEJC.
10.O. ZdiSiCncE CSHnHIiS E inVCeDiciiJHF SEpiDEJC i SiJC BC epHFiFC E
ESCeDCiE.
Capitolul 11. PROGRESUL TEHNICO-TIINIFIC
I INTENSIFICAREA PRODUCIEI
11.1.jFHhFCeuJ DChniSH-DiincidiS & dunBEICnDuJ BClVHJDFii i inDCneidiSFii
pFHBuSciCi.
11.2.iiFCSciiJC pFinSipEJC EJC pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS.
11.3.ZdiSiCncE IeuFiJHF BC ESSCJCFEFC E pFHhFCeuJui DChniSH-DiincidiS.
Capitolul 12. CALITATEA, STANDARDIZAREA I
CERTIFICAREA PRODUCIEI LA NTREPRINDERE
12.1. YHciunCE i inBiSii BC SEJiDEDC Ei pFHBuSciCi.
12.2. iiFiNEFCE SEJiDcii pFHBuSciCi. YHuE eDFEDChiC BC BiFiNEFC E SEJiDcii.
12.3. QDEnBEFBilEFCE i SCFDidiSEFCE pFHBuSciCi.
12.4. CiJC pFinSipEJC BC epHFiFC E SEJiDcii pFHBuSciCi.
Capitolul 13. FORMELE DE ORGANIZARE SOCIAL
A PRODUCIEI
13.1. GHFICJC pFinSipEJC BC HFhEnilEFC eHSiEJ E pFHBuSciCi.
13.2. CHnSCnDFEFCE i inDChFEFCE pFHBuSciCi. iiICneiuniJC
bnDFCpFinBCFiJHF.
13.3. QpCSiEJilEFCE pFHBuSciCi i EVEnDENCJC Ci.
13.4. CHHpCFEFCE BC pFHBuSciC.
13.O. iiVCFeidiSEFCE pFHBuSciCi.
13.K. CHIginEFCE pFHBuSciCi.
Capitolul 14. MECANISMUL DE DIRI1ARE I
INSTRUMENTARIUL LUI
14.1. QDFuSDuFE ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC, pFinSipiiJC i dunSciiJC Jui.
14.2. QDFuSDuFE i dunSciiJC HFhEnCJHF EBIinieDFEDiVC.
302
14.3. CEBFCJC BC SHnBuSCFC i ICSEnieIuJ BC bneuiFC E FChuJiJHF
FCJEciiJHF BC piEc.
14.4. IneDFuICnDEFiuJ ICSEnieIuJui BC BiFiNEFC Dnormele 7i normati@eleE indicatorii
7i inXorma.iaE modelarea 1n 6Xera admini6trati@F.
Capitolul 15. ACTIVITATEA ECONOMIC EXTERN A
NTREPRINDERII
1O.1. GHFICJC BiViliunii inDCFnEciHnEJC E IunSii.
1O.2. LigCFEJilEFCE ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E bnDFCpFinBCFii.
1O.3. CHJEgHFEFCE inDCFnEciHnEJ E bnDFCpFinBCFiJHF.
1O.4. vFhEnCJC EBIinieDFEDiVC i FChJCICnDEFCE BC eDED E ESDiViDcii
CSHnHIiSC CPDCFnC.
1O.O. InBiSEDHFii CdiSiCncCi ESDiViDcii CSHnHIiSC CPDCFnC E
bnDFCpFinBCFiJHF.
Capitolul 16. RELAIILE ECONOMICE INTRAPRODUCIE
1K.1. QieDCIuJ BC FCJEcii CSHnHIiSC inDFEpFHBuSciC.
1K.2. vFhEnilEFCE FCJEciiJHF SHnDFESDuEJC bn SEBFuJ bnDFCpFinBCFii.
1K.3. MCSEnieIuJ BC BieDFiguiFC E unCi pFci Bin pFHdiDuJ bnDFCpFinBCFii
bnDFC eugBiViliuniJC Ci.
1K.4. ZPEIinEFCE pFCDCnciiJHF in SEBFuJ bnDFCpFinBCFii.
Capitolul 17. ARENDA, LEASINGUL, FRANCHISINGUL
17.1. ZeCncE CSHnHIiS i pFinSipiiJC EFCnBCi.
17.2. RChJCICnDEFCE CSHnHIiS FCJEciiJHF FCSipFHSC BinDFC EFCnBE i
EFCnBEDHF WJHSEDHFX.
17.3. QDiIuJEFCE IEDCFiEJ i ICSEnieIuJ BC BieDFiguciC E VCniDuJui
EuDHhCeDiHnEF.
17.4. LCEeinhuJ.
17.O. GFEnShieinhuJ.
Capitolul 18. ASANAREA I FALIMENTUL
NTREPRINDERII
18.1. QiDuEciE BC SFil. GEJiICnDuJ.
18.2. jFCVCniFCE dEJiICnDuJui.
18.3. CHnDFHJuJ EeupFE eCInEJCJHF BC dEJiICnD.
18.4. ReEnEFCE i DFEnedHFIEFCE. LiShiBEFCE bnDFCpFinBCFii.
BIBLIOGRAFIE
303
304