Вы находитесь на странице: 1из 612

,

, - .

THE POPES
A HISTORY

John Julius
NORWICH

263.13(091)
86.37
82

John Julius Norwich


TH E POPES
. . ..
. .

Felicity Bryan Associates Ltd. Andrew Nrnberg.

,
82

/ ; . . ..
.. . : ACT, 2014. 606, [2] .
( ).
ISBN 978-5-17-080844-1

, ,

.

.
, ,
,
.

,
,
.

263.13(091)
86.37

ISBN 978-985-18-2883-4
( )

John Julius Norwich, 2011


. .. , 2012
AST Publishers, 2014

............................................................................................. 9
. (1-100).............................................. 13
. (. 100-536)........................23
. (5 3 7 -5 5 5 )..............................................42
. (590-604)........................57
. III (6 2 2 -8 1 4 )......................71
. (?855-857)............................... 86
. I (855-964)................ 96
. (9 6 4 -1 0 5 4 ).......................................... 114
. VII (1055-1085)....... 133
. (1 0 8 6 -1 1 8 3 )........... 153
. - (1154-1159)........... 178
. III
(1159-1198)............................................................................ 198
. III (1198-12 1 6 )................ 218
.
(1216-1303)............................................................................ 231
. (1309-1367 1370-1376) . . . 258
. Laetentur Coeli! (1378-1447)............. 289
. (1447-1492 ).................... 311
. (1492-1513)...................... 334
. (1513-1534)................ 366
. (1 5 3 4 -1 6 0 5 )............... 391
. (1605-1700) .. 416
7

. (1700-1748).................. 444
.
(1750-1799)............................................................................ 458
.
(1799-1846)............................................................................ 482
. IX (1846-1878).......................... 499
. XIII
(1878-1922)............................................................................ 527
. XI XII (1922-1958) . . . 542
.
( 1958
)................................................................571
.............................................................................. 593
..................................................................598

2000

. ,
.

. ,

.
22
.
, , .
, .
.

, ,
, .

,
, XII VI
,
,
.

XXIII, ,
, I
.
,
. , ,
,
, .
,
(, ), ,
, ,
. , , ,
.
,

, : ,
, ; III,
;
,
; III
.
, - VI ,
II X ( ,
!); ,
III; VII,
; IX,

.
XX ,
, XIII,
, XV
XII,
XXIII. ,

VI,
I, .
? ,
10

, ;
. ,
II. XVI,
, , .
, ,
.
,
.
, ,
,
, ,
, ,
, ,
, ,
. , ,
,
.
,
: ,
. ,
- ,

.
. , ,
,
,
, , , ,
.
, , . ,

, ,
, ,

,
.
, . -
, ,
11

, .
, , -,
,
, - , ,
, .
,
, 2010



( 1- 100)

, ,
. .
,
, : ,
, . ,
,
.
: ,
. , ,
. ( ,
: , .
,
.) , .

, . ,
, , ,
. ,
, ,
,
. ,
, ,
13

, , ,
.
, , ,
( 16:13) : ... ,
...
( 16:18-19). (
)
- .
,
:
,
118 ()

. -, ,
.
, ,
, , ,
,
. , , ,
,
,
, ,
. ,
,
, ,

. ,
- ^
,
( 18:17),
. , ,
?
,
- ,
, .
, :
? , ,
,
14

,
, , ? ,
? , , ,
,
. ,
, , ,
.
?
, , ,
. ,
64 ,
. ,
, ,
. (, XV, 44):
... ,
. ,
, ,

[...]
,
, ,

.
;
... (. . . ).
,
. ,
, ,
, ,
, .

, . ,
12- ,
, , , .
,
.
15

,
.
? ?
? , ,
,
, ,

( 30-40 ).
,
. ,
, ,
, 58 .
, .
. ,
, ,
, ,
, , ,
. , ,
, ,
; ,
, , II
1.
, , ,
,
, .
,
(5:13) : ...
(, ).
, ,
,
-1
1 , ,
II . ..
, . ,
, ;
, ,
(155-166), III
.

16

1.
,
,
12. 96 ,
,
. , . 5, :
.
, ,
, ,
. , ,
: , ,
. ,
(. .
).
, ,
?
, , ,
? ,
(
, ), ,
, , : .
, II ,
, ,

. ,
,
,
1 :
, , ...;
, , ,
, ".
,

.
, ( church): She that is in Babylon... saluteth
you (ASV. 1 Peter 5:13). . nep.
2 , , ,
, .

17

,
.
320
, ,
, , .
.
,
,

,
. ,
,
, .
, .
;
, ,
, , ,
XX .

:
. :
, , ,
.
? .
:

, 200 :
,
(1:1) , .

; ,

, ,
, ,
.
18

, sacre grotte (
)
,
, aedicula 160-170 .

, , , .
,
,
; ,
II .. .
,
,
, .
, ,
I ,
,
.
aedicula, , ,
,
.
XII ,
1950 , aedicula
. , ,
II .
, , .

, .
- ,
, ,
. ,
,
.
, aedicula
, .
;
. , ,
.
19

,
.
,

.
, , . ,
, ,
;
.
, -,
, ,
,
,
1,
. ;
,
, .

, ? -, ,
,
, -
. , ,
,
II . ,
, -
.
. ,
, , ,
,
.

, II
,
,
. 1
1 , , , . .
.

20

(16:18) .
.
. ?
, ,
( ) ;
,
, .

;
, ,
,
, , ,
-,

, ( 2:11-14).
, , ,
( 18:10).
,
. ,
1
, ,
. ,
. , ,
? ,
.
, ,
, . ,
( ),
(1 15:5. . :
24:34).
, ,
1
1, , .

. , ,
, .
,
, .

21

.
,
, - ,
.
,

, ,
, , , ,

, ,
-

I ( 12:4-5)
. , -,
( ),
,
1, - 60 65

.
, , .
200
, .
,
(
), , ,
.
IV
, , , ,
, .1

1 1 9:5. ,
.

22

(. 100-536)

, .
,
, .
.
,
:
( ) 66
, .
, .
?
,
(. 175-189), ,
IX ( papas,
) ,
,
, .
,
. ,
,
, , , -
, .
23

,
. , ,
(81-96),

, , dominus
et deus. ,
,
.
II
,
-: ,
( 96 161)1
.
,
.
.
, , - .
,
, ( ,
catholic, ,
), , (

),
. 110 ,

.
,
:
,

.
, ,
, ,
, , -1
1 98 , 9 6 -9 8
,
. . .

24

.
, ,
, .
,
, .
( )
IV
, I II ,
,
. ,
, , .
, - ,
.

. , ,
; ,
, . ,


. ,
, .
,
, 177 (
, -,
).
,

, , .

. ,
,
,
,
. , ,
735 ,
.
, - ,
25

, 31 192 ,
. , ,
, :
,
;
,
.
,
, ;

.
,
, ,
( ) ,
300
.

I (189-199) ,
-

.
,

.
III

.
,
;
,
, 1 , , 1
1
(236-250),
. , ,
II (257-258),
.

26

: 249 ,
,
. , ,
, , ,

, .
,
, (Sol Invictus) ,
, ,
,
;
.
:

. ;
, , ,
, . 293
,
( , -
), (
) , ,
.
.
.
;
,
1.
.
,
284 , ,
- 1
1
, ,
(XVI. 10. 13-17)
II 357
. . .

27

303 304
,
.
, , .
-
, ,
, ,
. ,
, 305
, .
.
. 306

,
.
,
: ,
, , -,
, - .
,
; .

, . ,

, 313
,
, ,
.
, 321
. 337
(
)
.
.
,

, ,
28

,
.
11 330
, ,
1;
, ,
.
, ,
; , ,

, ,
.
I (314-335)

.
, ;
326
(
),
,
, .
,
.
12,
.
( )
, ; , ,
, , ,
,
258 ,
(-, ).
1 XVI .
. .
2
(1), .

29

. ,

1, ,
, , ,
, (
) .

? ,
.
600 ,

,
,
. ,
. ,
, , , VIII
;
,

1440 .
,
,
.
, ,
.
: ,

. , ,
.
, , , ,
, . 320
,
.1
1 ,
325 .
, ,
(
).

30

, , :
. ,
,

, .
; ;
.
. ,
, .

, , ,
1. ,
, ,
, .
,
,
.
324 .
, ,
,
,
, ,
. 324
.
. , ,
, , ,
,

, .
,
,
.
homoousios, ,
. -1
1 ,
(Dictionnaire de thologie catholique,
), .

31

,
,
, ,
.
, :
,
.

,
. 300 ,
,

, - .
, , ,
, . ,

, .
,
, ,
,
. ,
.
.
, ,

,

.
?
, ,
.
,
. 336

.
,
, ,
32

, ,
, ,
( 1:18), , ,
, .
, ,
.

-,
. , ,
:
,
.
.
381 ,
,
,

.

. , ,
.
.
,
, .
,
,

300 .
I (366-384)
,
. ,

, ,
. ,
,
,
2 . 403

33

, .

,
, ,
,
.

.
337 .

,
.

; , 395
, 1*IV
, ,
, , . .
,
, ,
, , ,

, ,
.


. , ,

.
.
,
.
,
1 ,
, 364
I, . , ,
, III
IV . . .

34


.
(384-399) ,
, ;
I (401-417) , ,
,
.
. ,
, ,
. ,
, , :
,
, . ,
.
V :
401 .
,
.
,

.
,
,
, , ,
.
. 408
, .
. ,
.
I
, .
,
, 3000 .

.
, ,
: . ,
35

-,
. ,
, -
; .
, , 410 ,
.
, .
,
1.
.
, -,
,
, ,
1078 V 1527 ,
. ,
,
, .
, ,
. , ,
, , ,
,
:
, ,
, .
, .
(. ),
, .
. (. ),

. , , .
, .
, ,
. ,
- .
,
, 1
1 -. . .

36

. , , ;

. , 404

,
,
,
,
,
1.
,
, ,
. ,
,
,
.
, ,
. , ,
,
.
.
, ,
, , , .
, ,
.
407
, ,
,
; ,
,
, , .
,
1
1
451 ( , . ). .
.

37

. ,
, -, .
,
,
.
417
, ,
I (440-461).
,
, / ,
, . ,
, ,
. ,
, ;
.

. ,
,
, ,
,
.
, ,
, 1.
, ,

. ,
? ? ,
?
, ,
431 . ,
,
. ,
, ,
. , , -1
1 . . .

38

, .
, ,
, ,
, , .
, ,
,
; ,
,
, .
,
, , ,
,
. 451 ,
.

, (
, ,
)1
12.
, ,
. ,
, .
, ,

, ,
, ,

. , ,
, ;
, , ,
1
, 607 , ,
.
2 ,

, . , ,
.

39

.
, , ,
.
: , , ,
, ,
, .
;
,
,
; , ,
.
452 , ,
. , .
, , ,
(, ,
), -
. -
;
?
.
: , ,
, ,
, ,
,
. ,
. ,
,
,
. ,
,
. ,
, .
, ,
. ,

. ,
40

.

: , , .
, ,
,

.
;
,
.
,
. (Liber Pontificalis)
,
,
, , ,
,
1. ,
, ,
. .

. , ,
, ,
.1

1 ,
, ,

.

41

(5 3 7 -5 5 5 )

,
,
,
; ,
-
1, 4 476 ,

.
, ,
-, .
, 12 ,
; , , ,

, .
, , .
, ,

1
(- ). . .
2 ,
.

42

.
.
,
,
, .

; , , -
487
,
,
,
. 488
: ,
,

.
,
,
,
:
, .
15 493
, ,
. ,
,
.
,
,
. ,
. , .
,
,
,
.

, ,
.
43

.
,
.
, 524
, ,
;
I (523-526)
. ,
, , ,
:
,
, . ,

, ,
.
, ;
, (
- ),
,
, ,
. ,
,
,
; 30 526 ,

,
.
, 1 527 ,
.

. ,
, .
, ,
, . ,
, , ,
,
.
44

535 7500
.
,
.

:
.
, ,
,
- . ,

. ; ,
.
,
, , ,
,
.
540 , ,
. ,
? , ,
, ?
,
. , .
.
.
;
,
.
544 .
.


, 1,
,
.
, , 1
1 , . . .

45

546 .
,

, . 549
. ,
,

.

: . (537-555)
; 536
I (535-536)

.
, ; ,
, ,
,
(536-537).
, ,
, , ,
.
, ,
(. ),
. ,
,
.
545 .
, ,
, ,
, ,
. .
.
,
,
,
46

, .
, ,
, ,
. , -
,
, .
, , ;
,
.
, , ,
,
, ,
.
,
,
, .

.
,

.
,
,
, .
:
, ,
, ,
.


, .

. ( )
, 543 1
-1
1 , 541 . . .

47

.
,

,
.
,
, ,
. ,
, -.

. ,
- ; ,

, ,
, ,
, .
431
; ,
, ,
-, . ,
,
. ,
, , ,
ex cathedra1,
. 544
, ,

: , ,
,
.
,
.
,
, . ,
, ; 1
1 (..), .. .

48

.
, ,
.
, , ,

.
,
. ,
,
; ,
, ,

.
. ,
,
.

, .
, ,
:
,
.
. 22 545

,
, ,
, .
,
, ,
, ,
,

, ,
, .
,
, ;
.
49

,
, . 547
.
-
.
,
,
,
. ,
, , ,
,
, , . 29
547

,

, , , ;
11 548 ^1,
, ,
,
.
,
, ,
.
,
, .
, ; ,
,
.
,
.
, ,

,
. 1
1 {.).

50

.
, .

, .
, ,
- .
.
,
, ,
, ,
, .
,
, ,
,
,
. , .
,
.
,
, .
,
, ( )
.
,
, ; , ,
,
,
.
,
. ,

1,

,
. , , 1
1 . . : MigneJ.P. Patrologa
latina. Vol. LXIX. Col. 113-119.

51

. ,
- , .
.
, ,
, ,
. , ,

, .
, ,

. ,
, , ,
.

,
,
,
.
, ,
,
- . , :

, ,
.
, 23 551

,
. ,
,
451 ,
, ,
,
.
, .
,
,
.
52

,
,
, ,
, .
,
,
.
, 552
:

,
, .
,
, .
, , , ;
.

.

.
, , ,
.
, .

.
- ,
,
,
. , ,
, ,
(
) .
,
,
,
.
, ,
53

.

5 553 , 168
11 , 9
. , ,
, ;
, ,
, .
-
, .
. , 14 ,
,
, Constitutum1,

. .

;
, ,
. ,
. ,
,
. ,
,
, -
.
25 ,
.
.
. ;
,
, .

, 12.
Constitutum.
547
1 , .
2 , . . .

54

,
1
, ,
. ,
26 ,
,
, .
.
, , ,
,
. ,
, . ,
, .
8 ,
554 ( )
Constitutum,
,
. :
-
,
. .
, ,

, ,
. .
;
, , .
.
.
I (556-561)

, . ,
, -1
1 ,
, ,
.
, , .

55

. ,
,
.
555 ,
fiat ( , )
.
561
,


. .

(5 9 0 -6 0 4 )

- ,
,
. ;
, 547 ,
,
,
.
, . 16 550

. 546
, , ,
.
;
; ;
.
, :

(Circus Maximus),
.
551 ,
.

57

.
, ,
550 .
, ? ,
, , ;

, .
, .
,
,
.
, , ,
,
.
;
(, , )
. , ,
, - ,
35 . 552
,
,
. ,
, ,
. , ,

( ) .
. ,
, ,

. ,
. -
.
: .
.
. ,
, :
, 58

, 568 ,
,
1, , , .
, .
,
, ,
, .

, ,

.
,
, . ,

( ) .
, . ,
, ,
.

, - .
, ,
, .
-, I;
, III (483-492).
; ,
540 .
573 ,
, ,
,
. ,

(
)
.1
1 . .

59

- .
,
,

,
. ,
. .
,
. , ,
.

. , ,

. ,
, , ,
.
I (575-579) (regionarius)
,
. , -
580 II (579-590)

,
.
, , , ,
,
, , , -
, ,
.
,
,
, 585 ,
.
-
(
, ),
60

, ,
.
.
, 590 , ,
. ,
, .
,
, ,
.
, ,
.
, , ,
,
,
, ? ,

.
. ,

, .
, 3000 ,
.

.
- .
, ,
- .
,
. , ,
, .
,
:
,
( )
,

, ,
61

1. ,
.

,
, , ,
, 598
.
?
, ,
- .
,
,
, ,
.

. -

.
,
( ),
, .
.
, ,
,
.

. ,
,
; . (
, ,
, .)
,
,
, , --1
1
,
, ,
, . , .

62

, defensores,
,
.
,
.
,

. 582
, .

. 588 ,
,
,
,
, . -
, ;
,
. , ,
.

, . ,
,
, ;
, ,
. ,
, , ,
.
, ;
, .
.
,
- , ,
,
, .
, , ,
1
1, (.).

63

.
;
, ,
,

.
,
. 602

. ,

,
.
,

,

.
, ,
;
1. 12.

, . ,


.
,
, ,
, 610
, ,
3.
1 . . .
2 Romans, ,
.
. .
3 ,
, , ,
. . .

64

* * *


,
.
,
,
, , -,
; .
, .

,
.
.
1- - ,
, ,
. ,
,
. ,
, .
(, , )

: , , ,
( )

.
, , ,
, , ,
- .
, 499 ,
,

, ,
,
. ( , 511 558
,
, , ,
.)
3 . 403

65

-
, , -,
, ,
I1.
575 ,
;
II


,
. , .
, ,
,
,
, 613 ,
, ,
, ,
,
.
.
, -, III
314
, ,
,
, .

, ,
. ,
, ,
. ,
,
. , -1
1
, . I,
,
.
66


, ,
.
,
,
, ,
, ,
,
.
(
) ,
( ) :
,
, , ,
. ,
. , ,
, 1.
595
-

;
,

, - .
,
,
,
. ,
, .
-, , ,

597 , -1
1 . . II. 7.
, (non Angli, sed angel),
, , . , ,
, ,
.

67

.
, ;
, ,
. ,
, ,
.
. , , ,
, ,
. ,
,
. :
, ,
.

. ,

1. ,
(
),
, .
-
. .
, ,
. .
, ,
,
, .
,
; ( ) ,
, .
:

,
. , , 1
1
2006 .
68


,

. ,

, ,
,

. , .

,
, , ,
, serous servorum Dei.
,
, ,
,

.

: ,
,
, Schola Cantorum,
, ,
, ,
- ,
. .
Liber Regulae pastoralis1,
,
,
.
,
. , ,

, , ,
. ,
, , 1
1 {.).

69

.

, ( , )

.
;
,
. -
. 537
, ,
.
, :
312 .. ,
,
;
,

,
, .
-: ,
,
.
,
1.
dgringolade12
. , ,
,
. , ,
,
, . -, -
,
,
. ;
.
1 , ,
,
, .
2 ( .).

70


III

(6 2 2 -8 1 4 )

VII .
.
terra incognita1 .
622
: ,
.
.

12; ,
, .
, .

,
.
.
, VII
, 732
,
1 (.).
2 . 636 . . .

71

, , ,
. 150

1.

.
,
;
,
, .
, ,
.
.
. ,
,
,
.
VII
VIII :
,
,
. 653
I (649-655), ,
,
, ,
, .
726 , III
, , ,
,
.

. III


. , -1
1 . . .

72

, 300
.
.
, ,
. , 729 ,
II (715-731).

,
,

. , ,
.
, , .
II, III (731-741),
, .
, , , ,
.
.
. 1,
.
,
. ,
?
, ;
. ,
. ,
, (741-752),
, . ,
12
,
.
:
1 .
, .
2 (
). , .

73

,
.
:
,

.
, -1,
. .
,
.
( , )
.
, ,

. ,
,
II (752-757), 12.
, , ,

--, 6 754 .
28 754
, 3,
, ,
.

.
1 ,
-.
, V 685 752 ,
II . ,
680-681 ,
.
2 III.
, , 23 752
, .
.
.
3 .. . . .

74

,
,
; , 754
756 , ,
-
.
,
,
,
.

,
V, ,
. ,
;
,
.
,
, , ,
. ,
, ,
,
.
768 ,
,
.
771
.

I (772-795).
, II ,

. 773 - , ,
.
.
75

, ,
,
,
. , 774 ,
.
.
, ,
,
, , , .
,


. ,
-,
,
. ,

,


.
,
, ,
,
.

.
,

-
, , , ,
V -
.
, ,
, ,
.
76

,
,
, . 787 ,
, (
IV,
) , ,
, . , ,
, .
.
, , .

. , ,
? , -,
,
,
(Libri Carolini).
.
.

, ,
795 ,
.
.
. , III (795816),
, ,
. ,
.
,
, ,
,
. , 25 799

,
.

77

(, ),
, , .

.
,
, ,
, ,
.
,
, .
, ,
?
?
- : .
.
, ,

, .
,
1.
,
.
( )
,
.
, 800
, ,
,
, .
, ,
, ,
. ,
; 23
,
, 1
1 ,
- 1 . . .

78

1. ,
,
.
, ,
.
, .
,
, . ,
400
12. , ,
. , ,
, , ,
.
. , ;

, ,
,
, , ,

. ,
, ,
,
. - , .


,
, .
,


. , , ,
1 1 , ,
,
, . . .
2 476 , ,
I 962 (. ). . .

79

, , .
,

Rex Francorum et Langobardorum, . , ,
- .
, ,
, ,
?
, ,
? ,
,


, ,
.
: ,
,
-. ,
, .
.

, : ,
, ,
, .
,
, , .
,

.

.

, .
: , ,
.
,
80

,
. ,
,
;
.
, ,
.

,
.
, 802
, , ,
,
( , , )
.
.
, .
. coup d'etat1
. ,
, ; ,
, , , ,
.

.
.

. , -,
, , ,
12.

, , ,

?
. ,
,
1 (.). . .
2 803 51 .

81

-
,
, .
802 ,
. .
...
, ,
, .
?
, ,
.
? ,
.
,

, ,
, ,
,
. ,
.
.
. ,
?1 ,
,

.
III .
,
, - - ,
,
,
. 1
1
814 843
. , .

82

.
, ,
,
,
.
,
. ,
, 810

, - .
,
, ,
; ^ ,
.
, 809
, .

,

,
.
.

,
. , ,
,
.
,
- .

: , ,
,
(
/^)
.

.
83

, ,
. filioque ,
, , .
- ? ,

.
,
- ; 813
,

.

,
.
814
,
840 .
.
,
.
,
,
.
. 827
, , ,
.
,
. ,
, ,
, 846 :
, ,
,
.
, .
. 849 ,
,
84

,
IV (847-855) .

,
:

,
.
852 ,
.

(?8 5 5 -8 5 7 )

,
, ,
,
. , ,
,
.
, .
,
.
,
. ,
.
, ,
,
.
, ,
[].
, - , -
.
86

* * *

1265
(Chronicon Pontificum et
Imperatum). ,
, IV (12651268).
, ,
, .
(Pope Joan), ,
, 855 857 , IV
III (855-858),
.
,
.
, ,
( ),
, ,
.
, , ,
.
; VII
V III1. ,
,
XIV .
, ,
.
:
, ;
; .
: IX 1
1 .
, , .
VIII (8 7 2 -8 8 2 ) ,
,
, ,
, : 1530
Puerperium Johannis (
[VIII]). .

87

, ,
-
.
,
,
. ,
XIII , ,
,
(Chronica Universalis Metensis),
,
,
. :
, , , ,
,
,
,
, , . ,
, .
, ,
.
, ,
: , , []
(Petre, Pater Patrum, Papisse Prodito Partum)1.
,
.
,

, , 1099
II (10991118), 1
1, (Betray the Childbirth of the Woman Pope).
.
(
), ,
prodito prodite, .. , ,
,
. . .
88

1106 . ,
,
, .
.
IX , 846 ,
. ,
,
. ,
,
,
,
.
,
, .
,
IV (1471-1484), VIII IV
III
. , ,
, , [ ]
,
, ,
, ,
... , , , ,
.

.
1414-1415
. ,
.
XVIII ,
,

, ,
... .
(, ,
)
89

, , ,
, , ,
.
, (
1402 1406),
VII (1404-1406),
,
, :
- (sic),

,
.

.

,
,
. , - -- .

,
,
. ,
,
1414 ,
, , ,
. , ,
1510
, ,
, ,
. .
, (
), ,
1480 IV, , ,
.
,
. ,
90

VIII (14841492) , VI III,


,
:
, , [ ]
, ,
, VII (sic) .
, ,
. ...
.
, , :
( . . .)
, ,
;
, Deum, .
chaise perce\
,
,
De Nobilitate et Rusticitate Dialogue
( 1490)12:
...
.
, ,

. ,
, , ,
: !
: !
.
, -
, , III
.
1 ( .).
2 (.).

91

?
, VI, ,
, ,
?1
, XV
. ,
1470 .
,
,
, ,
, , .
- :
,
,
, , , ;
...

,
. ,
.

(sedia cumies), 400
.
12. ,
, XIX
VI.
Cabinetto del Maschere.
,
1 .
VI, ,
: , sancta sanctorum (
. . .) ,
.
2 -?
, ,
(ne conserve pas de trne pontifical) {Stanford P. The She-Pope. a Quest
for the Truth behind the Mystery of Pope Joan. London, 1998. P. 50).

92

; , , ,
.
, .
. ,

, . , ,
,
.
.



. . 170 ,

,
III, 1185 . , ,
IV III,
: Johannes VIH, Foemina de
Anglia ( VIII, ). ,
VIII
- 1600 .
. ,
, ,
, XVII ,
,
,
, . ,
, .

(741-752),
.

,
? , .
,
93

.
, 858
865 1, , ,
.
. ,
,
,
. IX (1049-1054)
:
, , ,
,
, :

.
, ,
,
,
, , - ,

, -
,
.
,

? ,
? ,
XI
.
.
, IV
17 855 III 29
. , I
. ,
, -1
1 858 867 878
886 .

94

, Benedict
Papa () Hlotarius Imp Pius .
, ,
, ,
.

,
. -
.
. ?
.
, , ,
:

,
1.1

1 XVIII
. 1972
( ).

95

(8 5 5 -9 6 4 )

; III, ,
, ,
. ,
.
,
. 815
,
.
,
847 848 IV
.
. ,

, , ,
,
. 855
, III;
, ,
,
.

96

; ,
.
, - , ,
? , ,
,
.

.
;
, ,
.
.
.
I (858-867) .
,
. ,
,
, , ,
(, ,
) .
I .
,
. ,
,
. .
, ,
,
.
, ,
. ,
,
,
,
, , ,
. :
II
4 . 403

97

,
, ,
.
,
. ,
: , II
.
.
.
, ,
,
.
, ,
, .
, ,
,
,
. ,
,
,

, .
- ,
( ),
;

, . ,

,
1.
858
,
.
, , 1
1
, ,
,
. . .

98

.
, .
,
: ,
, .
,
.
,
, ,
, ,

.

.
--, ,

.
,

, .
,
, 861 .


, , ,
,
.
,
, ,
. ,
, ,
.

, -
, ,
.

99

.
, ,
, . ,
, , ,
. ,
, ,
, .
,
. .
.
,

,
,
,
,
. .
863 ,

, ,
. .
, ,
, , ,
.
,
.
.
.
, I,
.
865 ,
, ,
,
. ,
, . ,
100


,
.
.
,
,
,
.
,
,
.
.
. , ,
, ,
.

, 866
.
106
, ,
,
,
.
,
, ; ,
.
, ,
,
,
,
, ,
, . ,
, ;
, .
,
, .
,
101

. ,
, , ,
, .
.
,
, , , ,
, , ,
.

.
.
I :

,
. , ,
II (867-872),
, ,
.
,
(
)
1.

.
,
;
, ,

. VIII (872-882) 1
1
, , , .
, ,
8 6 9 -8 7 0 ,
,
II, , I.

102

1,
, ,
, .
, ,
, ,
. (882-884),
, 12,
III (884-885) ,
, 3.
885 ,
. ,
V (885-891) (891-896),
; VI (86-897)4
896 ,
5,
,

: , ,
, (
)6. ,
: ,
1 -, , VIII,
.
VIII
, , ,
, .
( )
. . .
2 , .
. .
3
(, ,
). . .
4 , , ;
VI,
, .
5 897 .
. .
6
( ),
. . .

103

,
( ).
(
, )1
12.

,
,
.

, .
,
, ,
.
903 V

3. , .
:
, ,
,
. ,
, , ,
. 904 ,
,
, III
(904-911).
.
.

, , 1 , , ,
, ,
, , - , ,
. , .
2 ,
,
.
3 ,
. . .

104

ca (senatrix). ,
, , ,
, ...

, .
, , ,
, ,
.
, ; ,
. ,
, ,
890
III, . (
XI.) 909
,
, II. ,
,
,
; 1.
, III XI (911935), ;
. , X (914-928),

I
915 . .
,

, -
,
. ,
; 927 , ,
,
, .
, 1
1 ?
.

105

, 1,
,
.

.
. ,
,
,
931 XI.

,
,
X. , ,
, .
,
, .
, ,
, ( ,
), ,
, .
, . ,
,
. ,

. , , ,
, , , ,
.
.
. , , ,
. ,
,
,
.
,
. , 1
1 I 924 926 .

106

.
. 932
. ; -
.
; XI, ,
, ,
. ,
.
,
,
,
(
) .
,
, .
VIII (939-942),
.
, . ,
. ,
,
. 954 ,
, ,
,

, II (946-955) .
, . 31 954
.
,
,
. ,
;
955 1, 1
1 , , II
( 533 ). , .
XII, , ,
, .

107

.
.
;
.
:
... ,
;
;


[],
.
XII (955-964)

. (
) , ,
,
.
, ,
, ,
945 ,
. 959
. 960
,
,
.
.
.
,

. 955
, 500 1. -1
1 (Huns , ).

. . .

108

,
962
, 2 , , ,
, ,
,
, .
.
,
.
,
,
.
,
.
,
, , ,
. , .
, , .
,
;
.

, ;
,
; ,
,
, ;
. ,
, - ,
.
.
, , , ,
, .
, ,
, , , .
109

, 1,
, ,
.

, ,
,
.
, , ,
. ,
. ,
.
.
, . .
, ,
, ,
. , .

,
, .
, ,
:

, , .
, , , -,
, ,
. -
, ,

.
, ,
, .
, ,
, -1
1
,
, , ,
.

110

, ,
;
.
. ,
. - , .
, .
. ,
,
. , , ,
, .
,
1.
,
.
,
, ,
, .
. ,
,
.
, ,
: . ,
. ,
,
-, .
,
.
... ,
,
, ...

, , ...
,
, .1
1. . . XI.

111

,
,
. ,
, 1 963 ,
.
:
,
,
,
,
, ,

.
:
,
...
,
- .
,

.
.
, VIII (963-965) , ,
, .
, . ,
,
, .
, .
.
,
.
964 , .
. ,
, ,
. , 26 ,
112

, .
.
,
, .
.
, , ,
: ,
,
, ,
. .

(964-1054)

,
, XII.
VIII ,
.
VIII ,
, ,
;
,
,
. , , :
,
-,

. , , ,
.
V (964)
,
964
, . ,
, ,
,
114


, , (,
, ) . ,
, ,
,
, 1.
VIII .
XIII (965-972),
, , ,
,
. , $ ,

. ;
, ,
, ,
.
,
. ,
; .
, ,
, ,
.
, ,
.
.
(
),
,
. 967

,

12.
1 III 988 .
2 , II.
,
, , ,

115

973 I
, ,
VI (973-974); ,
,
II
, .
,
(),
,
,
VII (974,984-985).
, ;

:
.
,

, VII
(974-983)
. 1,
. :
- 980
.
II .
,
,
.

,
,
, 1
.
; , , ,
, .
1 1904 ,
,
, VIII.

116


IX . , I


, . 981 II
,
. .
,

. , .
,
, , ,
. ,

983 .
II ,
,
, .
,
XIV (983-984),

, - .
,
- (
), ,
,
,
,
III. ,

,
II ( ). , ,
, ,
.
.
.
117

, -,
, , 20
985 , . ?
,
. ,

.

.
, XV,
, (
),
. (
, .) ,

. , , ,

, ,
.
( ,
),
,
. 988 , II, ,

, 991
,
;

, .
,
, .
III,
, .
,
, .
118


. ,
,
. .
.
.
, ,
,
,
,
- (
). III
, .
996
V (996-999) ,
,
;
, ,
,
,
,

.
, , ,
.
. ,
, ,
,
. ,
,
. , ,
997 , .
,
(
), XVI (997-998).
,
.
119

III,

. 994
,
III,
. ,
,
. ,
. , ,
, -, ,
, ,
.
; ,
?
. ,
, , ,
. .
III
. 998 ,
.
, .
,
, ,
, .
,
,
, .
IX X
- .
999 ,
III (
) ,
. , 1,1
1
: ( ,
, ), ,
.

120

II,
I, ,
,
.
945 ,
,
, ().
, ,
. , ,

.
.


, .

. 970 ,
,
.
III

.
, .
,
,
1
( )

, . -
: 12,

,
1 II
, ,
.
II V .
2 . .
.

121

1.
,
12 , , ,
, 3 VIII ,
,
, , ,
.
,
. ,
. , ,
,
,
. ,
,
. , 1001
,
,
. 1002
; ,
1003 .
,
;
,
.

II.
, II ; ,
, ,

.
1012 ,
,
1 , IV ,
.
.
2 (.).
3 . . .

122

,
.
-,
IV (1009-1012),
, , ;
. ,


, VIII.

.
,
1014 .
, , .
,
,
,
. 1020
,
, ,
. 1022
mezzogiomo1
; ,
.
,
- 861 ,
-
filioque,
.
VIII
, .
, ,

. , XIX (1024-1032),
, ,
, -1
1 . , .

123

1,
. ,
. ,
.
, , ,
. IX (1032-1045,1047-1048),

, ,
, , ,
, -
. , ,

. ,
, ,
; 1045

,
, III (1045).
.
IX
.

,
, , ,
.
,
. .
,
.
, , . ,
VI (1045-1046),

, , .

III. , II, 1039
. -1
1 .

124

,
.
,

- .
, .
,
.
,
,
. ,
, . ,
, : ,
, ,
,
,
, .
.
,
,
,
. ,
. ,
:
. ,
II (1046-1047)1, ,
IX, ,
,
. 1048
II (1048).
, .
, , 1
1 , IX,
. 3 1942 ,
.
.

125

,
.
-
, -. ,
,
.
, 1048 ,

,
, .

.
,
, ,
, ,
1049 , .

IX (1049-1054),
, ,
,
II
,
.

; IX .
,
, , ,
,
.
,
.
.
, ,
.
,
()
,
126

,
,
, , IX
(1057-1058), ,
VII (1073-1085)
.
,
. I, ,
,
,
IX.
,
, . IX ,
,
.
. .
, ,
, . , ,
,
. , ,
. ,
,
,
.
,
. .
1015 ,

-,
,
.

,

.
,
,
127

. , ,
,
. 1030
.
. 1050
,
,
,
.
.
,

. 17 1053
. (
, , , ),
.
, ,
(
), .

.
, , ,
,
.
.
, , , ,
,
, .
,
,

.
. ,
, ,
,
.
128

, primus
inter pares1
.


, .
-
filioque. ,
I
.
, filioque
,
- ,
.
.
, ,
,
. ,
.
,
, .
: ,
(
,
) ,
,
, .
,
,
( ),
.
, ,
, , ,
:
, 1
1 {.).
5 . 403

129


, ,



.
,
. IX
.
.
.
,
.
.
,

. -

1, ,

,
, 12.
,
,
,
- .
(
). 16 1054
,
,
, ,
,

1 , , ,
. . .
2 ,
. , ,
. . .

130

. , ,
,
.
. ,
, .
,

,
:
,
1. ,
1054 ,

. ,
,
.
,
,
. ,
,

. >
, ,
,
.

, ,
;
.
,
( XIII . XV . )

. 1
1Runciman S. The Eastern Schism. Oxford, 1955 (.: .
. . ., 1998. . 45).
: : Norwich J.J.
Byzantium. The Apogee. London, 1991. P. 321.

131

, .
, 1965 1,
, 12,
.

1 . .
2
,
,
, , . . .

132


VII

(1055-1085)

IX 19 1054
. III
( ) ;
,
,
.
, 1042 ,
.

1055 . ,
, 13
II (1055-1057),
. ,
. ,
,
,
. , ,

,
1057 . ,

133

.
, -
, ,
.

; III
. IV .


, .
, IX,
. IX
(1057-1058),
, , ,
,
,
.
,
IV
.
,
. ,
. ,
,
, ,
,
.
. ,
. Coup d tat
- , ,
,
X (1058
1059). ,
. , -,
, IX ,
.
134

,

. ,

.
, ,
, , 1058
-
.

II (1058-1061). ,
,
,
. ,
-.
, ,
X 1.
, .
X ,
. ,
, , ,
.
,
.
, ,
, ,
: ,
,
-
.
. ,
.
.
, 1
1 1809 ,
, .

135

-; X
, IX,
,
, III.
, , ,
, ,
.
, .
.

. ,
.
, -
,
, .
,
, ,


, ,
.
. ,
, . 1059

, .
.
300 ,
.
, ,
. , ,
,
.
,
. .
, ,
.
.
136

* * *

X
. ,
,
, ,
. , ,
, .

. ,
824
,
.
,
. ,

- ,
.
, ,
, ,

,
.
, ,
,
,
.
13 1059
. , 113 ,
, , ( -
)
.
,
1. , , 1
1 cardo, , .

,
( , , -- -

137

,
.
,

, , ,
,
,
:

, .
.
- . ,
,
. ,

. ,
,
, .
300
.
,
?


. ,
1054
, , ,

.
, .
,
- --). , , ,
.
, ,
. : -,
- XVIII -.
.

138

,

( ) .
, , ,
, .
,
, ,
, .
, ?

, ,
.

, (
)
,
.
,

- ,
, .
, ,
. ,
1059 II
,
,
.

. ,
,
.
, ;
,
, , , ,


139

, ,
, 1.
,
, .
( )
,
,
.
,
.
, , , , , ,
.
,
, ,
. -

.
. ,

. ,
, , ,
, .
, ,


.
(, , )

, .
, :
, ,
, , ,
- , 1
1 . . , wiseacre.

140

, .
,
, ,
. - ,
,
, .
, ,
,
.
, ,

. ...
(sic)
, ,
...
-
, ,
, ,
, ,
.
.

, . .

. ,
, .
,
, ,
, ,
,

,
. , IV .
,
.
,
141

,
, ,
. ,
; ,
.
,
.
, .
,
- -
, ,
? ,
. , ,
, ,
II (1061-1073) -,
, , ,
. , ,
II (1061-1064),
, ,
, ,
,
, .
(
) II
.
. 1063 ,
,

.
,
.
, minence
grise1 ,
. 1063 1
1 (.).
142

,
;
, ,
.
,
.
,
1071 ,

,
.
, .
IV 1056
, .
.
, , ,
,

,
,
.
- ,
,
.
,
, , ,
,
. ,
.
.
.

, .
,
. ,
, ,
. ,
143

,
,
,
, ,
.
.
1072
,

, ,
,
.

. ,
1073 ,
. ,
- .
, ,
,
. ,
,
--- (
) ,
- ,
.
.
,
, ,
,
VII (1073-1085).
XI IX,
VII II ( ),

.
, ,
, ,
,
144

,
, .
1.
,
,
( )
.
;
, ,
,
, ,
.
,
. , .
,
,
, .
,
.

. :
-
.
;
. ,
,
. ,
; ,
. ,

,
1075 . ,
, -1
1 , , .
, , ,
.
. .

145

pa, , ,
.
;
.
.
,
IV , , ,
, ,
,
, ,
.
. IV
.
, 1075 ,
,
, . ,
,
,
.
,
24 1076

.
. III , ,
.
, , ,
,
.

,
-
. , , ,
.
, ,
.
,
146

.
,
, ,
.
:
,
.
. , ,
, .
,
.
,
.
(,
) 1076
. ,

. .

,
. ,
. ,
,
. ,
, ,
, ,
, , , ,
. ,
, .

.
1076
.
.

, ,
.
147


,
.

; , ,
-
. ,
,
. ,
.
,
, ,
, .
, .
, ,

.
1077 . 22-
,

. .
, .
-
. ,
. , ,
-, .
,
,
, , ,
.
. ,
, , ,
.
,
, ,
,
,
148


.
, .
.
,
, ,
.
.
,
.
. ,
, ,
,

,
?
, , ,
. ,
,
.
, , , 1080
,
. ,
. .
, .
,
( ) , 1080 , , III.
,
. ,
. 1084

,
.
. .
,
149

, . ,
, .
.
,
, ;
, ,
,
III,
. 24 1084
(via Latina) ,
6000 30 000 , -

.
.
.
, ,
.
, .
, . ,
, ,
:
.
, ,
. 27
.
,
.
;
,
, .
,
.
, .
,
, , .
150


. .
.
,
,
, , , .
,
.
, ,
. .

.
, ,
, () ,
, ,
.
, , ?

: I ; VII,
I, -; ,
, .
.
. ,
.
.
,
.
, ,

,
. .

- .
,
,
: , ,
. 1084
151

,
, , .
, .
, . 25 1085
. - ,
,
. .
,
,
, .
,
,
, .
,
, .
,
.
: ,
.

(1086-1183)

, VII ,
. III
,
- ,
.
, -

.
,
,
.
, ,
.
. 1059
,
1080 VII .
, ,
.
,
.
, ?

153

, ,
.
, , .
III
(1086-1087) 1086 , ,
,
. ,
.
.
, , ;
,
. ,
. 9 1087
.
,
,
. .
,
.
II (1088-1099)
. ,
,
, ,
.
,
, , ,
,
.
,
, ,
,
. ,
,
,
, 1088 ,
.
.
154

1094


.

.
,
,
.

,
,
. ,
,
(, ,
I ),

.
,
IV1
.
,
.
.

. ,
(
, ),
:
, ,

, ,
, ,
. 1
1 1071 .
IV - (
). . .

155

, , , .
, ,
,
: ,

.
, ,
18 1095 ( -).
,
.
27 , ,
, ,
.
, .

, .
,
. ,
, , ,
.

1,

. , ,
. ,
,
, ,
. :

, 5 12 1096 .

, .
1
638 ,
. - 1077
2 .
15 . . .

156


,
.
.

( ) .
1 1097 -
; 3 1098
; , , 15 1099
,

. .
, ,
.
,
II (1099-1118). ,
II ( ) ,
, :
! , - ,
,
. , ;
, ,



,
: .
, . ,
1 ,
,
:
, , ,

, 1
1 , V, IV. .
.

157

, (,
), .
,
. '
.
, , ,
,

. 12 1111
,
, ,
.
. , ,
. ,
.
,
.
, .
,
. 12

, ,
,
, .
.
, ,
. , ,
.

,
, .
, . 1112
,
: , , ,
. ,
- , , ,
.
158

1116 ,
.
, .

, 1117 , , .

.
II (1118-1119)
.
,
.
. , ,
.
1088 , ,
.
,

1116 . ,
. , ,
,
,
, 1.
, , , ,
... ,
, ... .
, , ,
.

. ,
V ,
.
,
. , , 1
1 .
. .

159

VIII (1118-1121);
.
, ;
,
,
,
.
,
, 21 , .
, .
,
. .
, ,
. ,
, ,
, 29 1119
.
:
,
. ,
, ,
.

, .
,
,
,
, 9 1119
( ) II (1119-1124).
,
;
, V
,
400
160

, ,
.
V
,
,
,
,
, . ,
,
, .
1120 .
,
: .

, . 1121
,
.
, ,
,
.

; 1122 .
, ,
,
, .
( II, 11241130), ;

, 23 .
,
.

,
.
, .

6 . 403

161

. , ,

,
.

.
, , ,
.
,
. , ,
- .
, ,
, ,
.
, ,
.
;
, ,
, ,
, IX
VII.
,
. 1124
. ,
, II (1124),
,
,

.
,
.
,
II (1124-1130).

. (
) ,
162

;
,
,
, . ,
, .
, ,
.
,
, .
1130 ,
. ,
, ,
,

,
, .

1;
,
. ,
.

,
, ,
. 11
, ,
, ,
.

.
, ,
, 1
1
, (
), ,
, ..
,
.

163

.
, ,
.
, ,
.

.
13 ,
.

, ,
, .
; .
.

,
. ,
,
, - -.
,
, II
(1130-1143). -- ( ---),
.

.
,
, .

II, .
,
, ,
.
II.
. .
164

* * *

,
. ,
,
, .
, , (
),
, . ,
,
, , ,
. ,
.
. ,
,
. 15 1130
, 16-
. , ,
,
-.
, ,
, ,
,
.

. ,
. ,
,
, .
.
,
, , .
,
. ,
,
- ,
. . 165

- ,
,
,
, , ,
, , , .

,
.
, ,
,
.
, ;
? .

. , .
, . ,
,
.


XII .
XXI ,
,
, ,
. ,
,
, ;

.
1115 ,
,
().

.
, , ,
, , ,
166

, , ,
.
.
, ,
. , , .
; ,
,
, ,
, ,
.
, ;
, ,
.
.
, ,
.
, ,
.
, ,
,
.
. ,

, .
, .
,
, , .


.
,
. ,
,
,
,
.
, .
167

:
,
. 1130 , ,
,
,
II . 1101
1.
, I
, ,
,
, ,
(, ) (
, )

.
1127 ,
. ,
,
.
,
.
. ,
,
,
. 27
,
,
,
, ,
,
- ,
.
600
, 160 .1
1 . I 1101
, 1105
II.

168

, II
.

.
, ,
; ,
, .
.
.
: I
, .
,
,
, ,
, -,
, ?

, .
, ,
-
,
, ,
.
.
, 1131 ,
, .
. ,
,

. ,
, ,
. ;
, - -
. ,
. ,

, , , :
169


.
,
.
; 1132 ,

, .
,
, .
, .

; ,
2000 .
, .
, . ,
,
, ,
;
,
. ,
,
. , ,

.
, ,
,
; 1133
, ,
, .
, , ,
,

.

---- (
170

).
.

.
, ,
.
,
.
,
, ,

III , .
-
,
. ,
, ,
:
. ,
, ,
.
, . , ,
, .
,
- -,
.
; , ,
.
, .
,
. , 4 1133 ,
,
, ,
.

, ,
171

, .
VII (
) 30-
. ,
;
, . ,
- ,
.

, ;

, .
,
.
,
.
,
.

.
.
, .

,
. ,
.
,
, .
. ,
,
. 1135
II .
:

,
,
.
172


.
.
,
,
, .

. .
,
, ,

.
, .
.
1136 -
. ,
1132 .
, ,
,

.
,
,
. ,
.
,
, . 3000
12 000
,

,
.
, ,
, 30
1137 , ,
, ,
173

, -
. -, , ;
, ,
,
, ,

,
. ,
,

. ,

.
.
, ,
, ,
,
.
. 1, .
, .

: ,
, . ,
, , .
, , , ,
,
. .

, ,
, .
,
.
, -, ,
.
, , 1
1 . 62 (1075-1137). . .

174

.
.
; , ,
.
, .
, .

. , 4
1137 .

.
,
.
. , IV (1138),
, ,
,
,
.
. ,
,
, 8 1139 ,
,
, . ,
,

.
, .

. ,
. , 22 1139 , ,
:
,
IX .
,
, .
, ,
175

.
25
,
.
.

, ;
,
.
24 1143 .
.
.
,
.
, , ,
.
;
- .
, ,
, ,
. ,
,
, , ,
, ,
,

.
.

.
, ,
. ,
.
, ,
, .
,
176

,
,
.
,
, , ,
. .

, , ,
.
, XIV ,
,
. ,
, ,
, ,
.

(1154-1159)


. , II (1143-1144),
, ,
.
, ,
.
, .
, II (1144-1145).

,
.
.
,
, .
,
. 15
1145 , .
III (1145-1153) ,
. ,
, , ,

178

, ,
,
.
; ,
.
, , ,
, ,
, . ,
, ,
:
, !..
, ,
,
, ,
?
:

,
.
, , ,
; ,
, , ,
,
,
.

. ( )
.
1098 ,
,
.
,
.
,
1144
- , .
179

. ,

? ?

, ,

.
.
.
, ,
, ;
, ; .
VII
.
.
, .
,
, - .
(
) . 1145
.
,
.
, , .
.
.
, ,

. ,
.
,
.
, ,

. , ,
,
180

,
.
.
,
,
, , ,
. , ,
. ,
,
. ,
.
.
- . -,
, , .
. -,

, .
. ,
. -,
, . -,
. 28 1148 ,
, .

, -,
, .
,
,
,
,

. .
. ,
,
, , ,
,
,
,
181

. ,
, .
,
.
,
, ,
, - ,
.
.
, - ,
,

.

.

. ( ) ;
, ,
.
,
.
.
:

.
, , ,
, , ,
, ...
, :
, ,
, ,


.
182

* * *

, . ,

. , 1140 ,

. 1146 , , ;
,

, .
, ,
,
.
. 1147
,
.
,
, , .
, ,
, ,
.
VII
. .
,
, , , ,
.
,
. ,
,
. , ,
, .
,
, , .
,
,
:
183

,

.
, , - .
,
.

.
. ,
.
, -, ,
.
, ,
. -
, ,
, ,
. , ,
.

.

, ,
,

.
1149
,
;
.
. ,

, ,
. .
1152 ,
. , 184

, , .
- .
, ,
, ,
, , , ,
.
,
. ,
,
, .
,
, .
.
,
, .
- ,
, ,
1153 .
,
,
. ,
, ,
.
,
.

. , IV (11531154), .
,
, ,
IV (1154-1159).
( 4 1154
), . , ,
,
185

.

,
.
, , -
. ,
; -
,
, ,
,
, .
, ,
. 1152
,
. ,
, ,
, ,
.
, ,
.
, ,
.
;
, , . ,

,
.
, .
, , , ,
, ;
.
.
,
,
; ,
,
186


-,
, , ,
. 1155

.
.
,

,
.
.
. ,
;
. ,
,
. , .
,
, .
,
,
. - ;

. ,
. .
. . ,
, .
,
,
.
,
. IV VII
,
, , , 1111
V .
,
187

, .
, .
, ,
. -,
, .
,
,
. .
, ,
.
,
,
. .
:
( )
.
9 1155 -,
. .
,
, ,
. .
, ,
, ,
; . -
, .
,
, . ,
,
; .
, , ,

. , ,
.
,
, . ,
, ,
,
188


. .
. , 11 ,
, .
, , ,
, .
; , ,
, .

; , ,
.
.
,
.
,
,
.
.

.
, .
?
, .
.
, ,
,
, .

, , ,
,
,

ex gratia 5000 .
,
, ,
189

.
, . ,
, , ,
- .
,
. .
, ,
. ,
. , , ,
.
,
. , ,
.
,
.
17 1155 .
,
, , .
-
,
. , ,
.
, .
; , ,

.
, ,
, ,
. ,
.
, ,
, ,
, .
, , .
-
, ,
, 190

. . ,
, .
.
,
. .
.
,
. .
, ,
, ,
1000 600 .
.
.
,
,
, . ,
; ,

, ,
- .

,
, .
19
. ,
.
,
- . ,
, , ,
, ,
, ,
. , ,
. ,
.
,
, .
, ,
191

, .
. . ,

, . ,
, .
.

1, ,

.
, .
, ,
.
, ,
,
.
, , ,
- .
. ,
,
.

, , ,
. ,
.
.
-, ,
.
,
, ,
,
. ,
, ,
. . 1
1 I () ,
II 1154 .

192

, ,
.
18 1156 .
, , .
,
, .
,
:
,
,
,

, ,
, ,
....

, ,
, .
,
, ,
.
, ,
,
. ,
:
[] ,

, ... ,
,
, []
... ,
.
,
.
7 . 403

193

,
?
, ,
,
, ,
?
?
,
. 1157
. :
, , , .

,
, .

,
.
,
, ,
.
, , ,
,
, 1.
,
, , ,
,
- ,
.
,
. ,
conferre beneficia,
,
.
. ( , , ),
'
, ,
. . .

194


, ,
.
;

, ,
, .
;

, ,
, - 1.
, ,
,
,
. .
,
. bagarre1
2 ,
,

,
. ,
,
, VII IV

.
.

.
, ,
.
,
, . ,
, ,
1 , ,,
. . .
2 ; ( .).

195

, ,
;
.
, ,
, ,
.
,
.
, ,
: ,
, , -
.

,
,
.

.

;
,
.
.
,
.
,
; .
.
. ,
,
( ), .

,
. , , :
, ,
? ,
- -. 1159
196

,

.

. 1159
, ,
; , ,
,
. ,
,

. ,
,
.
, , .
,
. 1 1159 .

III ,
. 1607
, ;
-
. ,
,
.
. , ,
,
,
.
, ,
;

.
;
.
, .
, .
197


III

(1159-1198)

1159 , ,
,

1. ( )
, , ,
.
,
- ---;
,
, ,
,
. ,
; ,
,
, - .
.
, -1

1 , ,
; , ,
, ,
.

198

, ,

, ,
,
IV1.
,
. ,
,
.
. ,
,
. ,
,
,
,
, ,
.
, ,
,
,
.
,
,
.
,
( , ,
),
IV.

.
,
, , ,
, . ,
, ,
, . -1
1 ,
. . . .

199

.

.
. ,
. 16
.
.
, .

. , , ,
1, .
, , 20
, ,
. , -
-,
III (1159-1181).
, , ,
( ) ,
.
.

, ,
, , ,
.
1160
, ,
,

, ,
.
( , ,
, , )
, -
.
, , , -1
1 . .
. .

200

( ) ,

. 1161
.
III
. ,
, , ,
, ,
. ,
. , II
. ;
1160 , , ,
,
- , , ,
, . 1163
,
,

,
.
-
1165 ,
.
IV,
, ,


. , , ,
- III (1164-1168);
,
, , ,
-
. ,
. raison
detre1.1
1 ( .).

201

, .
, .
,
.
1165 .
, ,
, ,
,
.
1167
;
. ,
,
,
, ,
,
, -
.
,
, .
.
,

, .
.
.
,
.
.
.
29 ,
,
,
.
. , ,
202

.
,
. .
, .
.
. ,
, ,

.
.
,
1, II,
, .

. IX ,
, .
, , -,
,
.
-,
.
29 1167 .

,
,
.

, .
; ,
,
, ,
. .

. ,
, 1
1 ---. . .

203

.
. ,

. !
, , ,
,
? ,
1 , .
2
-. ,
. 3- .

. , ,
. -
, ,

,
. , ,
,
, ;
, ,
.
.
,
.
; ,
,

, 1
,
. .
,
, ,
.
, ,
,
.
204

.
,
.

,
? . , , -, ,
;
, , ,
.
, , , . ,
, , .
,
. ,
, .
. ,
. ,
, , ,
, ,
. -,
.
, , .
, , -, ,
, ,
,
III.
, .
(
) .

.

, . ,
, , .
III .
.
205

,
.
;
. . ,
, ,
,
, ;
, .
,
.
, 29 1176 , ,
,

. .
.
,
-
.

.
,
, ,
.

. ,
: ,
, 1,
, ;
,
,
,
-. ,
.
, 1
1 , .
. .

206

,
, .
10 1177 .
,

-,
, .
.

,
,
,
. ,
. ,
,
, (
) .
,
, 23
.
,
,
. .
,
.
.
,
.
, ,
.
.
, .
, .
, ,
, ,
,
207


. , ,
400 , ;
. ,
, 330;
, 160 ,
,
.
, ,
, -,
, ( !
), , ,
:


...
, ...
(
. ..) , ,
, .
, ,
;
, .

, ,

. ,
.
, ,
. ,
, .
,
, .

,
208

. ,
, ,
, . ,
, ,
, , , :
, .
. , 1.
, .
,
...

,
. :
,
, 12.

.
,
,

, - .
,
,
,
.
, ,
IV . ,

, ,

.
1 , , .
2
, ,
: ,
, ( 15:32). . .

209

, ,
. ,
, ,
,
.
,
, , : ,
, : .
.
,
. ,
.
:
, ,
,
. ,
,

?
, ,
1100 ,
.
. 1179 ,
,
. XI
, ,
; 1059 , , ,
.
,
. ,
,
.
, II
,
.
. , ,
.
210

, 1179
. , ,

.
1181 , ,
. ,
, ,
,

.
III .
III, 1198 , .
, ,
; , ,
, ^
XII :
. III (1181
1185), ,
, , ,
.
1184 ,
,
II (
II ). ,
1,
.

.
, ,
III (1185-1187). ,
, ,
-1
1 1184 ,
II, , , ,
,
, , . .
.

211

; , , , ,
,
, .
,

. ,
,
, 1187
.
,
,
.
VIII (1187),
, ,
.
,
; ,
.
(
),
,
, III (1187-1191). ,
;
,
II
II 1. (
), ,
,
.
.
,
, 10
1190 1
1 , , 1166
.

212

. ,
,
1, .
, .
. , , ,
; ,
; ,

( ).
. , .
, ,
.

. , III
. , ,

( VI),
.
, 1186 .
,
. ,
.

,
.
,
.
.
, ,
.
.
;
,
, ; , 1
1 ,
.

213

,
, ,
, . , ,
, , .
, ,
, ;
,
,

, .
,

. .
.
,
, .
, ,
1291 , ,
.

.

1190 .
;
.
. , ,
.
1191
. ,
, ,
.
,
. , ,

- .
.
214

( )

.
.
,
,
. , .

,
, . 1144
, , 13
1191 , , ,

III. 14-

.
, .
,
. 1190 ,
,
,
,
, .
, ,
,
. , , -,
.
, ,
. .
,
.

, .
,
. , ,
. -

215

,
.
, -.
, ,
. 24
,
.
,


, III
. ,
1192 I1,
,
,
. (150 000 ,
) ,
,
. ,
1194 ,
, ,
- .
.
.
,
: -, , -
, ,
. ,
.
,
, .
,
,
,
,
. 1
1 .

216


.
, 1197 ,
, ,
VI
. III, ,
.


III

(1198-1216)

1202 III
,
.
, . , ,

,
. .

.
. ;
, .
. , ,
,
.
,
. ,
.
,
,
-
, .
218


, III. ,
( ),
-
.
, , , ,
, ,
.
1160 .
, ,
.
: III (1187-1191) ,
IX (1227-1241).
,
;
,
. III
1190 , III,
, .
,
.
, De contemptu mundi si ve De miseria conditionis humanae
( ,
), ,
, , 700
. , , ,

,
8 1198
.
,
.
VI
,
.
III ,
. .
219

I 1199
, .
, -
. ,
,
,
, ,
,
.

, ,

,
,

,
.
,
. ,

, 1198
, ,
, 2,5 . , ,
1202 ,

84 000 .
,
( )
1. .

- , ,
.
. ,
. ( 1
1
, ,
, .
. .

220

, ,
, .)1
.
, ,
,
II12, :
, ,

,
10 000 .

.
, ,
, .
1204
, ,

,
: ,
.
- (
, -)

.
3,
.
,
,
, ,
, ;
,
1, , ,

.
. .
2 II .
3 , 1261 ,
. , .

221


, , ,
. ,
, ,
, .
!
, 1.

,
.

, XI .

. ,

, , ,
. ,
,
, (),
;
.
, /2, ;
, ,
,
.
.
,
,
,
. 1208
VI ,
.
_______________ I______

1 ,
1204 ,
1054 . . .
2 {.).

222

.
, ,
.

,
.
1229 (
), .
() , ,
,
, .
, 1209 ,
,
,
.
,
, 16
1209 . -
,
( ) ,
, ,
1.

. ,
.
3000
. , ,
1216 ,
.

, , ,
,
.
VI , 1
1 , ,
, .
, .

223

.
,
, , ,
,
II .
,
. -
,
,
,
. ,

.
.
,
.
, 1208
,
. ,
4
1209 .

. ,
VI, 1210
. ,
, :

, 1211
, ,
. ,
, ,
.
.

.
, .

224

.
.

, ,
?
, ,

. ,
-
.
,

. ,
.

. ,
,

,

,
. ,
. 1212 .
, . ,
, 25 ,
( )
.
. 28
;
,
,
.
,
, .
,
. .
8 . 403

225

,
. 1213 ,
,
,
,
. ,
,
, ,
,
.

. ,
. 1208
, ,

,
. ,
,
,
.
, , 1209 ,

. , ,
(
IV ). ,
.
1211
, , ,
.
,
100 000 ,
, , ,
II . ,
,
, , ,
226

. 1212
. :
.
, ,
;

, 15 000 .
II 10 000 ,
,
, 27 1214
, ,
. ,
. ,

.
,
.

,
,
.
, ,
, (
VIII)
. ,
,
, ,

.

, , ,
,
, 1215 .
400 ,

. ,
800 ,
227

( ),
, ,
, , , .
;
,
.
:
.
1 1217 ,

, .
16 1216
, . ,
,
,
.
, , ,
, .

, .
,
III.
,
. 1221
,
, ,
.
, ,
. ,
,
-
,
1.

; 1
1.. , , .
, .

228


;
.
.
-;
;

,
.

;
XIII .
.
, .
,
, ,
I
.
, ,
.
6000 ,
. 1210
.

.
, . 1216
,
,
.

, .
,
. .
.
, , -
, .
, ,
229

1.
, ,
,
IV IV
,
. XIX XIII ,
,
.1

1 ( Tillman . Pope
Innocent III. New York, 1980), .
1860
( Bonazzi L. Storia di Perugia dalle origini al 1860. Vol. I. Dalle origini al 1494.
Perugia, 1865). ; ,
, .

230

(1216-1303)



, 111(1216-1227).

; 1197
, ,
, - .
, ,
,
.
, ,
,
,
,

. ,
, .
,
.
1218 ,

231

, (
) ,
-
.

-
.
-
, , .
5 1217 ,
,
- ,
.

1.
,
,
II. 1214
. ,
. ;
,
,
. ,
- ; ,
,
,
1220 ,
. ,
( , ),
, .
-
,
,
.1
1 -
,
. .

232

,

. -
, . 1221
,
,
,
. , I.

,
.
, ,
,
.
, , ,
.
.
, ,
.
,
. ,

,
.
,
.
,
20 1227 . ,
.
, 1225

1,
.
; , 1
1 , ,
,
.

233

, ,
. ,
, ,
, .
, 9
. ,
. ,
; ,
, .
,
.
, .
- .

,
, ;
, , ,
,
.

, - ,
,
, -
.
, 1227
,
IX (1227-1241)1.
. ,
,
, , ,
. ,
,
, .
.
, -1
1 . .
.

234

,
,
.
, ,
. , ,

. ;
, .
,
,
, , -
.
, ,
; ,
, 1228 .
,
.
, , .

,
.
? ,
, ?
, ,
, ?

, , ?
, ?
-
?1 29
.
.
, ,1
1 IX ,
, .
: 8 . , ,
.
, .

235

, ,
, .
:
. ,
, ,
,
,
,
. .
1228
, ,
;
.
.
,
,
. ,
,
,
.
, 28 1228 , II
;
. ,

, . ,
, 23
, . (
30 .)
.
,
.
,
1228 .
, .
.
,
236

, ,
.
-, , ,
: - ,
, -,
.
- (
, ), ,
-
,
. -
.
, ,
. ,
; ?
, ,
, -
.
,
.
,
.
, ,
?
( ) .
,
. ,
.
, , , , ,
, . ,
, -
, . ,
, .
,
. .

237

- , ,
.

, , ,
- ,
.
, 17 1229 , -

. ,
, ,
.
, ,
( ) .
, ,
. , ,
,
.
1,
, ,
(, ,
). ;
, ,
. -
, . ,
, , ,
,
?

,
, .
, (
12), 1
.
2 ,

--.

238

, , ,
, . (
.)
,
: , ,
, , . ;
, -.
,
, ,
, ,
.

:
, .

. ,
, .
1 .
,
, .
, .
,
10 . , ,
.
,
.
,
,
, .

. ,

,
.
, ,
(
239

) , .
,
,
.
,
.
,
. ,
,
. , , , ;
,
; .
,
.
IX .
, , .
,
, -
.
,
, ,
. , -
, .
; 1230
(
) .
, , ,
.
, ,
, ,
, , ,

, .

,
.
240

* * *

, , .
,
. 1234
,
,
,
. , ,

.

, , ,
. , ,
.
, ,
,
. ,

,
. ,

?
1237
. ,
,
.
,
, .
;
,
,
, -
( ) ,
.
,
.
241

( ),
,
.
1239
, , .
;
, .
,
.
.

, .
:
,
; ,
, , 1.
. 1240
, . ,
, 1241
. , :
? ,
.
,
.
, 100
.
, ,
. ,
. ,
, 22
. , , -,
, ,
. , ,
,
.1
1 13:1.

242


IX.
, 1234
, Liber extra,
,
XX . ,
,
1228 , .
, ,
, , ,
,
.
IV
(1241) ,
,
. (

) , ,
, :
, 1243 IV (1243
1254), , , ,
.

,
.
.
,

, ,
, .
, ;
, ,
,

-
.
243

, :
,
, .
IX
, ,
- , 1250
-
. , 13 , , ,
.
, , ,
, (
II,
).
Regno (
)
, .
, ,
,
.
.
, ,

II, (
).
,
, .
, ,

,
, 1258
.
IV,
1254 , (
IX) IV (1254-1261), ,
, ,

244

. ,
, III,
- ,
.

,
. 1261 ,

.

, ,
. ,
. IV (1261-1264);
,
.
, IX, .
1246 ,
. ,
. - ,

, .
50 000 10 000
, ,
,
. ,
1265
,
. , , ,
,
, ,
, ,
. , ,

, , , (
), ,
, ,
.
245

6 1266 , ,

. ( ,
IV (1265-1268)
, .)
, 3 ,
Regno 26
. .
,

.
, .
. IV,
,
:
Regno , ,
.
. , 23 1268
,
1
. ,
. ,
, 29 , (
) ,
, .
, ,
. ,
; ,
. ,
.
.
,
, , .
, 1
1 . . .

246

,
,
:
;

. ,

.
,

. ,
,
.
;
.
, , ,
.
,
.

,
.
,
, ,
, , ,
.
,
,
.
1268 .
,
,

,
IX. ,
, , ,
.
247

, , ,
X (1271-1276),
, ,
, III
, ,
, ,
, . 1281
, 1,
, ,
IV
(1281-1285), .
,
12 ( )
,
,
, , VIII
, .
,
; 1282 ,
.
.
Regno -
.
10
-
,
. .
, . 2000
. ,
1 V (1276) , V (1276)
. XXI (1276-1277), ,
,
.
III (1277-1280)
, (
. . .);
.
2 1277 ,
II .

248

. III ,
,
.

.
,
,
.
, . ,
,
.
.
.
, Regno
; ,

, .
,
. 1285 ,

.


. , IV (1285-1287)1,
,
,
.
.
, , ;
, ,
, .
,
, . 1287 1
1 , ,
.

249


. ,
.
1288
,
(1288-1292).
IV,
,
; 1291 ,
1, 192
.

.
,
.
.
1292 ,

.
,

, -, ,
. , 12
,
, , ,
,
X .

,
, II 3 .
, .
1 . ( ) 1290 ,
1291 - . . .
2 1215 , , 1292 77 . .
.
3 II .
,
.

250


.
, , .
, -, ,
,
, ,
- .
, V (1294) ,
II,
-,
.
, .
,
. ,

,
. ,
,
, . ,
,
.
,
, ,
,
.
, 13 1294
,
.
:
,
,
il gran rifiuto1. , 1
1Che fece per viltade il gran rifiuto ( . .
. III. 60). . . /
.

251

,
.
- ,
, 1294
,
, ,
VIII (1294-1303).
- ,
.
, ,
. ,
1235
,
( IV),
1,
. ,
, , III,
,
I.

,
, .
IV,

.
II.
, ,

. ,
: ,
.1
,
. . .
1 . 1235 , 1294 59
60 . . .

252

, ,
,
. ,
, ,
.
, .
( ,
),
. , ,
: ,
, .
, ;
, ,
.
,
,
.
23
1295 .
,
, .
, ,

.
.
, ,
.
, .
,
,
.
,
, .
,
. , ,
. ,
253

,
.
,
1300- .

,
, , , 200 000
,
,
,
. ,
.
, XVIII

, , ,
.

.
,
. ,

.
, ,
. 1296 ,

,
, , ,
. III
,
, ,
. Clericis laicos,


.
, , .
,
.
254


,
, , -

IX, IV.
, ,
.
,
.
-
. ,
1297
, ,
, .
, , ,

, ,
, . ,
,
.
, //1,
,
,

.
, ,
, .
.
, -,
. ,
, ,
,
,
. (, , ,
, .)
, , ,1
1 . /, . . .

255

,
.
VIII
, - .
, 1301 , IV ,

. , ,
;
.
. ,
Ausculta fili (, ), ,

1302 . ,
.
,
, .
,
Unam sanctam,

, ,
.
;
III .
,
,
.
, , , - ,
, ,
. ,
, ,
, , ,
,
. 1600

,
256

.
, ,

. 8 ,

.
,
.
1, ,
, . , ,
, ,
, .
, , .
.
, ,
, .
, 12 1303 , .
,
, ,
, , . -
. , ,
.1

1 , ,
, . . .
9 . 403

257

(1309-1367 1370-1376)

XI (1303-1304)
, ,
, .
, .
,
;


, .
, ,

,
, ,
( ).
, ,

, 29 1304 .
, , ,
;
.

258

.
,
,
,
. , , ,

,
-
. ,
1304 , ,
. ,
- ,
. : ,
, V (1305
1314). , ,
1302
, ,
.
,

.
,
, ,
.

. ,
, ,



. ,
, ,
.
,
1. 1
1
( V) , .

259

:
, , ,
.
:
, ,
, .
, ,
:
, .
,
, , .
,
,

.
.
, ,
. (
:
1305
,
1310 , 1312 .)

; 1309
,
1
, ,
.
V
.1
1453
. . .
1 XII -,
.
. , 1680
. ,
, ,
, . (-, ,
.) . .

260

.
.
. , .
.
,
, ,
.
,
. ,
, ,
, . ,
.

. -
.
.

.
.
(
) ,
.
,
1309
. ,
1311 .

, ,
, ,
, . :

.
,
.
XII ,
261

,
,
-
,
.
- ,
, ,
,
. 1250 , ,
9000 ;
,
. III
1235 ;
IV

II . IX,
1,
, I
25 000 ,
.
, ,
,
.
, ,
.
:
.
; ,

,
. , .
.
,
.
. -1
1 IX
1250 . . .

262

,
, .
.
,
. , , .
, (, ),
,
. ,
, . ,

. , ,
, ,
, ,
.
13 1307 , ,

. ,

, .
138 ,
( ) 123, ,
,
. ,
. II , ,
-, ,
, ,
, .
9
1308 . .
.
, ,
,
, ,
.

.
263


.
. ,
, .
11 1310
, ,
, ,
; 12
,
. .

, ,
, .
, ,
. 14 1
,
.
. ,
, , -
. ,
; ,
. , ,
, ;
. , , :
, ,
.
, .
.
,
.
,

. , -1
1 ,
, , 14,
18 1314 .

264

, ,
.

. ,
, ,
.
, VII
III, . ,
.

.

: ,
, ,
3 1312 ,
( ,
, ,
) , ,
,
. ,
.
,
, .
20 1314 . V

. ,
.
.
, .
, .

, .
1312
VII,
. (
,
.)
265

, , ,
.

. , ,

. ,
.
.
,
1316 ,
, ,
, V (
1) ,
,
. ,
XXII (1316-1334).
, , ,
,
.

,
, / ,

, ,
. , ,
: ,
,
. , , ,
. , ,
,
,
. 1
1
. V
I , X , , 20
1316 . . .

266

,
, .
, , .

.
, IV
. 1322 ,

, ,
.
, , ,
. ,
,

.
. 1328
, ,
(
), -, V
.
.
, ,
. ,
,
, , .
1329
,
,
, .
,
.
, ,
,
, .
267

,
,
,
,
.
.
, , XXII
, .
,
;
, 1331-1332 ,
, ,
;
.
,

,
. , ,
,
,
.
, :
, ,
, .
1;

, , ,
.
( ),
V. ,
,
. ,
, ,
. ,
1
1 - ,
.

268

, , ,
,
1.
. , 1340 ,
:
.
.
, , , [ ],
, ,
;
, , ,
, [] ...

, -;
, ; ,
, ;

. ,
, ,
12.

.
--3.
, 1324
. 9
, 55 , 8 , 4 , 200 , 690 , 3000
, 580 , 270 , 40 , 37 , 59 ,
4 , 2 , 2 , 292 ,
4 , 2000 11 .
, , , .
1 , Petit Palais, ,
- .
XV
, II.
2
, . . .
3 ( .).
4 50,8 , .. 153 .

269

* * *

XXII 4 1334 .
.
20- . ,
,
, XII (1334-1342).
. ,
, ,

- .
: 183
,
,
1.
.
,
, .
. ,
.

,
.
-,
, . ,
, ;
, ,
.
.
,
.

, VI
.1
1Mullins . Avignon of the Popes: City of Exiles. Oxford, 2007.
.
( , (1 2 9 4 1324). . .

270

,

, , , ,
.



. , ,
( ) ;
1336 ,
, ,
. Palais desPapes,
.

. 150- ,

, .
,
.
,
,
(court dhonneur),
.
, , --
.
. , ,
.
25 1342 . ,
.
, , , : ,
.
. ,
( ), .
, ,
,
271

VI
. ,
,
, , ,

VI (1342-1352).
, , ,
. , , ,
, ,
. , ,
,
(, ,
), ,

. , ,
1.
3000
, 1023 , 118 , 101
, 914 , 60 , 10 471 , 1440 , 300 ,
46 856 , 50 000 200 .
, .
,
, .
. , ,
. ,
,
;
, XI,
, ,
. ,
; ,
, ,
.
, ,
:1
1 , ,
. , .

272

, , ,
: .
, ,
. ,
,
.
, , .
, ,
, ,

, . ,
, .

? , .
, , 1348
(Venaissin)
, .
, ,
.
,
, ,
.
, ()
.
,
,
.
,
, . ,
, ,
, .
;
, .
; , ,
.
273

.
, .
, .
,
, ,
. .
80 000 ,
.
- ,
.
1348 ;
62 000 ,
.
,
1. ,
,
, , ,
, ,
, ,
. ,
. 11 000 ,
.
, ,
:
-
, ,
, .

. ,
;
, ,
,
.1
1 ,
. , ,
,
, .

274


, , , ,
.
, , ,
.
,
,
, .
,
,
. ,
, .
,
. ,
. ?
?
?
, ?
,
, , , ,
, .
.
,
.
.
. , 4 26 ,
,
,
. , ,
.
, .
XIV . ,
350 , 200
.
. , ,
,
, .
275

,
.

1350 ,
.
. ,
, .
, , ,
1344 , ,
, ,
,

.
,
;
, ,

,
.
,
,
. ,
, .
, ;
1 ;
, , ,
12; , ,
. ,
1347
.
, /
1350 ,
1 , ..
. . .
2 ,
. . . . .

276

IV. , ,
: , , ,
, . ,

, ,
.
1352
,
.
, . 1354
VI (1352-1362),
,
, , -

,
.

, ,
. , , ,
. ,
, ;
.
, , ,
, .

, XX
.
VI ,
. ,
, ,
.
. , ,
, ; ,
, .
XII, .

277

,
1.
.
,
. ,
,
,
. :
, , , , .
, .

(, , ), 1364 ,
,
.
,
, .
, , ,
.
,
. ,
IV,
1355 ,
- ,
12,
,
.
(
),
.
,
,
.
1 ---,
.
, .
2 .
1386 , .. ;
, . . .

278

-,
1360 ,

.
. ,
,
, ,
, ,
. ,
?
, ? 1360 ,
,
--,
,
. .
1361 ,
. 17 000 ,
.
,
, . ,
,
.
. ,

. ,
,
, ?
.
* * *

1362
.
VI , , ,
; - ,
- ,
V (1362-1370).

279

.
,
.
,

.
.
,
, ,
1400 ,
,
.
:
, , ,
;
. .
II ,
.
(
),
. ,
150 000 ,
. ,
, ,
, .
.

, ,
.
.
, ,
. 1366
, ,
,
.
, .
, ,
280

, . ,
,
.
.
, , ,
,

.
, .
, , ,
:
1,
V 30- ,
,
,

200 000 , , ,
.
, ,
, ,

.

, , ,
, , ,
.
,
. ,
, ;

.
, ,
. - -1
1 1370
, .
,
1380 , .

281

,
, .
30 1367 .

(, ) ,
, ,
,
. 19
, , ,
.
, , , .

5 , .
, , ,
. ,
.
,
: ,
. , 16
2000

.
.

,
.
.
, -
, , .
,
,
: I , ,
IV

V , 18 1369
282


. -
,
, ,
. ,
:
-,
.
, .
,
.

,
,

.
. ,
,
1368 ,
, ,
, . ,

. ,
,
.

, ,

, .
-, , ,
, .
.
1369 V
,
,
II 1152 . III,
283

, ,
.
; ,
, . .
,
, ,
,
.
, .
, , .
, .
, , , ,
, .

4 1370 .
, 27- .
, ,
,
. , ,
, . , ,
.
? ; , ,
,
, . ,
;
.
19
1370 .
. 1372
.
, , , ,
1870 , IX .
, ,
. ,

284

,
. ,
30 000 , ,
,
,
.
,
.

,
,

. , ,
, . , 1370 ,
,
; ,
, .
,
, .
; ,
.
,
( !) ,
, ,
,
XI (1370-1378).
.
. ,
VI ,
, ,
,
, .
,
, .
,
, ,
,
285

. ,
,
;

, ,
,
. , XI
,
. ,
-
. ,
,
. ; 9 1372
,
.
, , ,
.
, .
,
. ,

, .
60 000
3000 ,
. , , .
, (
) (
). ,
, , ,
, ,
.
,
,
,
.

. , 286

,

. ,
.
4000 , . ,
, .
, .
,
-
, .
,
,
. ,
, ,
,
,
1.
12 1376 ,
, ,
.

. , ,
, .
13 1377 .
. .
. ,
,
, ,
.
, : ,
,
, --1
1 , ,
V ( 1999 )
.

287

.
,
,

. , ,
, - .

, II , ,
,
. XIV
;
1, , 12
,
, .
.

1 ,
, , , XIII . . .
2, ,
. .

288


^ !

(1378-1447)


.
.
,

,
.
, ,
, XI,
.
,
,
, .
, , , ,
.
,
. ,

, , -
, ,
, .

10 . 403

289

,
, , , ,
. ,
, :
,
,
. , ,

. 27 1378
, ,
.
,
.
! , ,
.
, ,
VI (1378-1389),
.
,
.
( ) ,

: , ,
.
. ,
, .
, .
,
,
.

(
),
. , 2
,
, ,
.
290

. ,
, ,
,
, .
20
VII.
. .
.
,
. , ,
, , .

, ,
. .
, ,
, ,
.
,
.

. ;

,

, ,
, :
, ? , ,
.
: , ,
,
, , , ,
.
1.1
1 , ,
. ,
( D uffy . Saints and Sinners. New Haven,
1997).

291

;
,
, ,
.
, ,
.
,
, ,
. ,
VI.
,
. .
,
, .
. 1380
, .
,
, .

, .

, , ,
.
,
, ,

, .
, ,
.
; .
. ,
,
, II.
1386 ,
, , .
VII,
,
292

, .
,
,

.
, ,
IX (1389-1404). 1391
, VI
, , ,
.
, ,
(
)
,
;
, ,

,
16 1394 .
,
. , , ,
,

.
1387 , 1394 . ,
,
, VI
( ),
. ; ,
,
.
;
, ,
.
,
XIII (1394-1417).
293

.
, ,
,
, ,
.
,
. 1393
,
, ,
.
, ;
.
, , ,


.
. 1395
, ,
VI; 1398 .

. .

. ,
.
.
.
. , ,
.
.
; ,
,
. ,
, , ,
.
1403
, ,
,
294

. . ,
.
. -
1404
, ,

.
,
. , 1 -
. ,
, ,
, , , ,
,

( ),
.
.
:
, , (,

) -, ,
, ,
.
- ,
, ,
-.
VII (1404-1406)
.
,
,
, ,
-,
.
.
. 1406
, ,

295

, VIII
.
, ,
,
XII (1406-1415), . ,
(
)
,
. ,
, , , .
,
, ,
.

,

. ,
,
.
,
,
29 1407 .
.
,

. ,
.
, -;
, ,
.
.
, -
.

1408 ,
, ,
296


, 25 1409
. ;

, ,
( ,
),

.
.
, ,
,
.
-
, ,
, V.
.
-
, , ,
. ,
.
: , , ,
.
,
1410 , , ,
.
0 ,
XXIII (14101415)1,
, .
, . ,
, , .
,
X . -1
1
, .
,
1958 .

297

,
( ),
200 , ,
.
, , ,
, 29 1415

, .
,
.
,
, -
.
. , ,
,
( ,
,
). ,
, , ,
.
,
,
.
.
, ;
1412
.
.
IV, ( )
,
( ),
,
.
1413
, ,
1 .

298

: ,
.
.
,
.
, .
,
.
,
.
,
, .
700 , 29
180 . .
, ,
1, .
,
, ,
, , , 6 1415
.

.
,
.
,
. 20 1416 ,
,
,
,
. .
,
,
.
. -1
1, ,
. . .

299

,
:
;
, , ,
.
III 1,
.
, , , ;


,

.
.
XXIII XIII
. . ,

. ,
. ,
,
. , .
V
(1417-1431) .
, ,
.
,
. ,
,

,
.
, . ,
25 000 , , 1
1 -, III, VII (14 1 3 -1 4 4 7 ), ,
1648 . . .

300

. , .
, .
, ,
,
. , , ,
.

.
.


: , ,
. , ,
. ,
( )
,

.
,
,
.
, .
.
,
,
. ,
,
, . , ,
:
,
. ,
, ,
, ,
. ,
. ,
, ,
301

:
,
1.
,
. , ,
, ,
. , ,
. ,
, .
, -
.
, (
) .
. ,
, 1423 ,
, ,
.
,
,
;
,
.
,
1431 .
1431

, .
, ;
,
, ,
.
, , 20 1431
. ,
. -1
1
, .
. .

302

.
,
, , ,
TEMPORUM SUORUM FELICITAS (
), , , ,
.

. .
, ,
, .
,
. .
.
, , , ,

, . , ,
, , ,
,
, ,
.
, ,
. , , XII,
- . (
, 1408 )
.
, IV (1431-1447),

, . , 23
1431 ,
, , .
,
.
,
303

.
, .
, , ;

, .
,
.

, ,
. 1433
, ;
,
, ,
( ) .
, .

.
,
.
. 1434 , ,
,
V, ;

condottieri (
) . ,
,
. ,
, .
,
,
, .
,
.

,
,
,
304

. ,
, 1436 ,
,
1. ,
.
;
,
. ,

.
;

,
VIII .

-,
.
,
:
.

.
, ,
.
;
II
,
, ,
, ,

.
, , .
, .
, . 1
1 , . . .

305


; ,
,
.
, , 1439

,
,
,
.
,
. ,
.
, , ,
. ,
, .
1437
,

. ,

27 ,
700 ,

.
II
, ,
,
; ,
, ,
, ;
, ,
,
.
8 1438 ,
,

306

1.
,
,
.
.
,
.
, ,
,
, ,
.
, ,
. ,
, .
. ,
,
.
, ,
,
, -
. , ,
,
,
.
. ,
,
, ,
,
.
.
.
.
, .1
1 XIII , 1860-

,
( ) -.

307

, ,
,
.
, 8 .

/ ,
1,
- .
- ,
12,
. 13 , .

. , -
,
:
, ,
. ,
, ,
.
. 1439
, , , ,
, , ,
, ,
. ,
,
, , ,
.
;
,
?
/
.

1 . .
2 ,
, . . .

308

.
1
.
.
,

.
, ,
, ,
,
5 1439 ,
,
,
,
,
,
. ,

.
,
.
11 ( !); ,
, .
.
12.
, .

. , 1 : (1 9 6 2 1965) (..
), ( , );
,
() . . .
2 ,
1440 11
, , ,
, ,
, - .

309

, , 5 1439 ,
VIII ,
.
, ( )
- .
, V (1439-1449);

, .
, .
,
1449 .
, 1443 ,

,
. , ,
,
; ,
1447

, .
:
.
;

.

(1447-1492)

, , V
, .
,
- , -
, ,
, ,
(
1), ,
.
, , ,
,
. ,

(Roma instaurata),
.
, , -
- , (1447-1455), ,
1447 V.1

1 (1400-1 4 5 5 )
, .

311


,
,
1, .
, ,
, , .
VIII 1303 VII
,
, .
XV .
. 1360
,
- ,
;
,
( ) .

.
,
Erotemata (), ,
, , ,
, .


. ,
,
. , ,
,
.
.
,
, ,
. 1
1
, ,
, .
. .

312

, .


, ,
, ,
. XV
.
,
, ,

, ,
,
, ,
, .
, V
,

, .
, .

,
,
, V,
. 1450
,
100 000 ,
.
.
,
,

, ,
1.1
1 , (1887 -1 9 6 8 )
,
. .
2002 .

313

, ,
. :
, ,
, ,
, . 19
( -
) ; 200
.
.
,
. ,
.
,
, ,
.
1452 II 1
2000 ,
.

, .
, ,
.
, , ,

, ,
.
,
.
9 . 16-
,
.
,
, -1
1 ,
, XXIII (. ).

314

. ,
, ,
.
.
( ,
) .
, , : 29 1453
II
.
. 1123 1;

, ,
.
,
, ,
, .
,
, ; ,
, , ,

, .
,
,
. ,
.
-, ,
,
II. .
,
.
.
, . 1
1 331 ,
, 395 ,

. . .

315

, , -,
.
.
, ,

, , , ,
.
, ,
;
( ) ,
,
. -
. , ,

. :
,
, , ;

.
,

,
.
: ,

. ,
XIII
.

,
, .
.
30 000
1200 ,
1.1
1 .
- , 1450

316


.
, ,
,
,
.
, ,
,
, . XIII
, III,
, .

. (
)
,
1.

.
, ; ,
.
, .

.
,


. ,
, ,
. II ,
, ; ,
, 1
. ( 1445 .
. .)
1 , , III
.
. ,
, II (III .) ,
, .

317


.
V 1455
.
, .
.
,
. ,

.
-
.
,
. ,
, , ; ,
,
. , ,
1449
, 1431
. ,
115 .
, ( )
.

V ,
. , , , ,
.
; , , .4
4 1455
.
,
.
, ,
- , 400- ,
.
318

, ,
, ;

, ,
III (1455-1458).
, -
,
.
;

.
. ,
! , ,
.

. , , ,
.
,

,
. ,
,

. , ,
. ,
,
.
, :
,
.

.

, , .
;
, ,
. , , ,
319

, - , ,

, VI.
,
,
.
6 1458 ,
.
.
.
, ,

;

. , ,
1435 ,
.

I ,
. ,
, ,
, ;

1.
.
,
, ,
. , ,
,
, , ,
. ,
, .
, , ,
. ,
; , 1
1 . . .

320

,
.
,
,
XV :
,
,
, .
, ,
.
,
, :
, ...
1,
...
... . , ,
.
, ,
.
, ,
, .
,
, , ,
, , ,
, ...
,
, ,
, , ,
, ,

. ,
, , ,
, , , ,
. , 1
1 , , . . . .
11 . 403

321


...


, ,
. ,
, , , ,
- , , , ,
, ,
. , ,
,
.
- ,

V. 1442
,
III,
.
,
, .
,

1, ( )
,
. ,
, , ,

.
,
1445 .

IV; 1446 .1
1 , V ,
, ,
. ,
, .

322

,
: 1447 ,
1450 , 1456
, , ,
pins Aeneas1
II (1458-1464)
.
.
, ,

; , ,
.
,
,
,
1 1459 .
, , ,
. II ,
, .
, ,
,
. 1460 II ,

.
.
.
II ,
, .
1461 ,

, ,
.
, ,
, ,
. :1
1 {.)
. . .

323


. . II ,
,
.


, .
. ,
, , . ,

18 1464 ,
, ,
. , ,
.
- .
, , . 12
,
. ,
, ,
. II
. .
, .

. ,
-.
, ,


, .
,
. , 1459 1464
,
.
,
,
,
, .
324

* * *


, II (1464-1471)
.
, , ,

, ,
, ();
, .
,
. .
, ,
; ,
(
),
, ,
,
. ,
, ,
, ;

.
, .
( IV,
- ),
.
,
.
III 1468 .

. ,
, ,
, .
,
( ,
,
). , 325


.
.
,
. , ,
, ,
. 26 1471
. ; ,

.
, ,
IV (1471-1484), :
III (
440 ). , ,
,

. , , ,
.
;
, , ,
. .
: , ,
100 000 ,
.

, ,
.

.
.


( ,
). , , , ,
,
326

.
,
,
.
.
V.

; ,
1450 . -- ---,
. .
(
) .

.
.
,
, :
, .
,

.
,

, . 1481
,
.
, , ;
. (
; ,
II ,
.)



.
327

, ,
.
,
, .
IV1 :
,
.
. 1478
.
,

,
,
XX 1936-1939 12.
,
, ,
, ,
,
; , ,
,
,
.
,
1478 , ,
, .
1473 (
) 40 000 ,

. ,
, , ;

,
1 IV . . .
2 ( )
, ,
XIII .
.

328

,
( )
.
()
,
;
.
,
, , , 26 1478
,
,
. ,

(
) ,
. (
) .
. , ,
,
, , .
, ;
.
.
; ,
.
, , :

. , ,
.
:
.
. , ,
, , , ,
,
,

.
329

? ,
, , ,
, . ,
,
,
, , ,
.
,
, . :
,
,
, ,
, IV.
, ,
12 1484 , ,
.
- ;
,
,
.
, ,
, ,
,
( II),
.
,
; .
,
, ,
. ,
, ,
,
. ,
. ,
VIII (1484-1492),
330

. ,
,
,
,
;
, , 1.
, 1479 , ,
,
, :
, :
.

,
, ...
, ,
, ,
.
,
. ,
, , ,
, ,
,
, .
,
,
. , ,
1481 ,
12,
. ,
,
,
, 1480
1 .
;
.
X.
2 .
.

331

. ,
,
40 000 . , ,
,
,
. 1489
, ( ,
,
)
. ,
, , ,
.
,
,
120 000

.
,
.
.
,
,
.
, ,
.
, , ,
, ...
.

. , ,
,
( ,
-).
.
, ,
.
332

VIII 25 1492 ,

. .
, ,
,
, ,
.

.
, .

(1492-1513)


, 1492-.
2 ,

; ,
;

;
VIII; ,
, .

, VI (1492-1503).
III
: ,
,
-
,
. ,
,
: ,

334


. ,
,
, .
, ,
,
,
- .
, (
) ,
;
. , ,
. ,
, , .
, .
,
, , ,
. ,

,
, II,
- .
: , , ( , ).
;
,
.
,
VIII, . . .

, 30 000
, ,

1. Casus1
1 , , 65 (1 4 9 4 1559). . .

335

belli1 . 1435
II,
,
12, ,
. ,
, ; ,
, ,
.
. 1493
,
.
, , ,
,
,
.
.
, ,
,
. ,
( ),
; .

-,
, ,
,
, . 31 1494
,
, ,
,
.
,
. 17 1495
20 000

.
1 {.).
2 , .

336

.
,
.
.
, .
.
,
,
, ,
.
,
, .
22 .
. , . ,
,
,
. 12 . ,
,

. , ,
, , ,
, .

, ,

.

. ,
, ,
, ,
.
, ,
,
, (
) ,
, .
337


, , ,

, ,
,
, .
,
, , ,
,
.
,
, ,
. ,
. ;
, .
,
,
20 000 ,
. .
, .
,
, ,
.
,

.
, ,
. ,
,
. 5
,
30 000
, .
, ,
;
338

, 200 .
condottieri,
;


,
. :

, , ,
, .

;
. ,
, , ,
, ,

,
.
. ,
, . , ,
, ,
,
. 7 .
.
,
.
,
, ,
. ,
1493 ,
.
,
, ,
,
. dolce farniente1 ,
, ,1
1 ( .).

339

-
.
,

. , ,
, ,
;
1497 .
,
. ?
, - ,

.
,
, ; ,
- , ,
.

, ,
.
:
(,
, , ), ,
,
. ,
, ,
.
, , , ,
, . ,
, , ,
- . ,
- . ,
. ,
.

.
340

* * *

, , .
, ,

. 1462

.
.
.

.
.
, .
,
.
,
.

.

.
.
,
,
.
.
, , ,
;
1500 .
:

.
, ,
? , .
,
. ,
, ,
341

, 1498
,
. (
,
), minence grise1
.


XII, ,
. ,
.
,
,
,
.
,
( )
, ,
.
1498 , ,
.
.
, 1490 ,
,
.
, ,
( ) .
:

[ ] .
...
; ...
... ,
...
, ,
.1
1 (.).

342

1494
, , ;
,
,
1
, , ,
( ),
, , .
,
XVII ,
XV .
1497 , .
,
, .
. 8
1498 ,
.
,
.
, . 23
, 12
3. ,
,
. ,
,
.
,

1 .
. .
2 .
, :
. :
, , .
. .
3 ,
,
(.
. . ., . 2002. . 572).

343

1493

. ,
,
,
;

.
; ,
1493 ,
.

100 , ,

, , , . 1494

;
1500
,
.

,
.
,
.
,
. ,
,
,
.
. ,
,
, , ,
, [ ]
.
344

* * *

,
,
, , .
, .
, ,
; , ,
. .

,
,
:
, 30 [1501 ],


, ,
, .

, ,
, .
,
[ ].
1, ,
,
.

. ;
,
. :

. ,
- ,

, ,
, 1
1 . , .

345

,
. ,

.
( )
. ,
, ,
. 1497 , ,
( ,
),
,
. , ,
, , , .

, ,
.
,
. ,
, .
.
, -
, ,
, .
, .
, ,
. , ,
, ,

( ), 130 000
1. (

, ,
.) ,
.
,1
1.. . . .

346

, .
,
,
1519 .
1503 .
.
; ,
. ,
, , ;

, . 12-
. ,

.
, ,
. ,
3
;
,
, .

;
, ,
,
. ,
.
, , ,
, .
( )
.
;
,
. ,
, .
-
;
347

. ,

,
. ,
, .
, ,
,
,
. , condottieri,
,
.
, , ,
, , .
,
,
.
,
. ,
,
, ;
,
.
, VIII ,

.
. , ,
,

. ,
. , ,
, .
, , ,
. ,
.
,
, 12 ,
348

. ,
.
.

, ;
1
.
, ,
,
.
. ,
.
100 000
, ,

.
,
, IV,
.
, ,
.
.
,
XII,
.
,
- ;
,
, , , ,
, .
, : -
,
, ,
,
. ,
; , 1
1 . 1503 50 .

349

,
,
-, ,
III (1503) , .
,
, .
, .

. III
, ,
,
,
, . ,
,
. 18 1503
,
.

. 1
.
, ;
,
. , .
, ,
.
,
, , .
. ,
. , ,
.
,
II (1503-1513),
, ,
. .

, ( )
. ,
350

, ,
, .
, II ,
.
( ).
,
,
; ,
.
, .
, , .
.
.
.
1504 , 1507 , ,
, .
.
, ,
II 14 ,
. : ,
, ! :
. IX (
1053 )
. ,
; , 1511
68
,
. VI,
;
,
,
.
. 1504


; 1506 ,
351


-
,
.
,
;
, paterfamilias1 ,
, ,
12.
.

;
, .
, ,
, .
, .
, .
,
;
, , .
: ,
, , .


.
,
. ,
,

,

.
,
1 (.).
2 21 ,
, .
, ,
.

352

, .
,
, . , 10 1508


. ,
,
. ,
,
. 1509
II ,
. 5
, 15-
.
, 14
. .
4000 ,

.
, -
.

, ,
,
.

,
.
,
. , ,
,
.
.
1 -1
1 ,
. . .
12 . 403

353

, 17 ,
,
. ,

. 15 ;
,
. -
. 30- .
,
;
,
, , ,
.
-, .
.
,
, , 100 000
. ,
, , .
24 1510

, ,
. ,
( ),
,
,
,
. , ,
,
. ,
,
(
),
, ,
.
,

354

, , ,
,
.
, , .

.
,
,
.
, ,

,
, ,

, , . 1510
,
.
; .

. ,
, ,
,
. ,
,
. ,
II, ,
,
,
.
,
.
,

.
.
;
, ,
355

VI ,
. ,
,
1, ,
,
.
1510
. -
,
, ,
, .
,
.
. 1506
,
,
. , , ,
,
,
,
, .
-
.
-
,
. 18-
.
,
,
, ,
, , . , che ruina la nostra!12
, . ,
1 , ,
, 1252 . . .
2 , ! (.)

356

,
;
,
: ,
,
1.
.
. ,
,
, , , ,
, ,
.
.
.
, .
, .
, :
,
,
- .
,
, .
, 11 1511

, ( ) ,

.
,
,
,
, .
, ,
. 1
1 II (1452-1516)
, .
1503 ( III),
,
I.

357

,
, .
, , ,
,
, ,
- . 23

.
,
, ,
; . ,
,
.
, :
,
,
. ,
,
, .

, . ,
. , ,
, , ,
, ,
,
.
- ,
, . ,
, ,
, -
.
. ,
, .
,
, .
,
, .
358

.
,
,
,
, 1
, ,
, .
, .
, , ,
, ,
,
, , ,
, .
,
. ,
.
. ,
. ,
,
,
, , , , .

; 1511
.
.
, ,
.
, VIII,
,
, ,
, ,
(, ,
),
. ,
( ) ,
,
359

. , ,
; ,
.
,
,
,
.
.

. , ,
, ,
, ,
,
.
,
,
, 4
.
,
: , ,
,
.
, , ,
.
1512
. ,
,
,
.
, .
, ,
, ,
,
, .
, ,
, .
,
360

,
,
,
.
, 15 000 .
60 000 , ,
.
.

,
, .
, 25 000 ,
.
.
, -
, ,
,
. 11 1512

.
, ,
VIII
,
.
,
10 000 .
(
) ,
. ,
, ,
, ,
, .
. , ,
, ,
.
,
.
361

, , , ,
, ,

. .
, ,
, ,
.

, -
.
, ,
, .
, , ,

.
, ,
, ;
;

.
,
, ,
,

.
. ,
, ,
,
1512 . ,
, ,
,
, , -.

;
. 2
,
, ,
362

, , ,

, :
,
, .

, ,
, , ,
.

;
,
,
. .
,
,
VIII ;

,
,
.
, , ,
, , ,
.
,
-,
.
, , XII,
,
.
21 1513 ,
, ,
. ,
.
.
,

363

VIII ,
.
, ,
.
, ,
. (
1506 ,
.)

, ,
. 1,

12
,

, , .
, ,
.
, Il Ruinante3.
,

.
,
,
Stanze (
VI), ,
, , ( ,
, )
1 .
( bramante ) ,
.
2
()
. ,
,
( ).
3 Mastro ruinante (-)
, ;
Ruinante.

364

. , ,
, . ,
, , ,
,
.
, .
II
1505
. ,
,
, ; ,

.
, ,
.
--- ;

, , .

(1513-1534)

X (15131521),
,
,
.
.
, , ,
,
. , ,

, .
.
,
VI: .
,
, - !
:

.
: ,
, ,
. , ,

366

.
,
,
. ,
300 ; ,
, . 1494 ,
,
, ,
.
, , 1512
,
.
. ,
, , -
. ,
112 (
,
),
. .
(
) 75 000
,

,
I.
,
,
120 .
( ,
, , , ,
),
.
, VII.

, . , ,
367

;
(
, , ).
,
.
( ), ,
,
,
.

.
,
, :
. .
VI II;
, , .
, ,
.
,
,
.

, . 1515
,
, ,
( )
,
, - .
( ) ,
,
.
.

, ,
.
,
,
368

, .
, , II, 1508
, ; , 1516 ,
, ,
, .

800 000 ; ,
, . ( ,
, , :
, I.
.)
1517 ,

.
, ,

( ,
) , -,
, ,
, .
( ) ;
, 1.
; .
.
,
.
, .
.
, ,
,
. ,
?
, , 1
1
, {, [to be] hanged, drawn
and quartered) ,
III (1216-1272).

369

. ,
; , , ,

,
.
, ,
,
, ,
.
, ,
.
,
; , ,

. .
,
; ,
.
, ,


, ,
, , , ,
,

, ,
, ,
.
31 1517 ,
,
,
,
,
1. . 1
1 ,
, . ,
!

370



; ,
.
; ,
;
, ,
.
,
,
, .
, ,
, , .
, , . 1518
, ,
,
. .
, ,
.
,
, 1 ,
,
. 1520
Exsurge Domine (, ),
.
. 11 1521
(Fidei Defensor12) VIII

3.
, 1515
XII . ,
1 ,
. . .
2 Fid. Def. ( F. D.)
.
3
. . .

371

.

, .
, .
I,
,
. ,
, , ,
, ,
, ,
, , .
, , ,
, ,
1, .
,
, 1500 .
,
, :

; , ,
.
; ,
.
.

,
, I
VIII , X .
(
) ,
,
. ,
. - ,1
1 XII
, ,
, (. le Pre
du peuple). . .

372


: -
, .
I,
. ( VIII -
, .)
, -; (
)
; . 28
1519 , 23
, , , V.
, ,
,
, .
,
. ,
,
.
,
, , ,

.
:
. , , ,
.
,

. ,
,
, ,
, ,
, .
,
.

373

,
,

. , ,


. ,
.
,

. 1521
,
,
.
,
.
.
, (-,
, ,
), .
, 1 .
.
,
, 800 000 .
,
2150 , ,
3 000 000 . X
,
,
.
,
,
,
. ,
, 28
, .
374

,
.
; ,
.
;
,
.
, ;
. (

) .
,
.
. ,
,

.
,
.
,
, .
V,
,

, . ,
, ,
, , .

(
) .

? ,
9 1522 .
( ) VI (1522-1523)

-
, ,
375

. ,
,
: , -;
, ,
; V, ,
I; , ,
,
,
,
. .
, ,
.
- -, , .
:
.
,
.
,
;
, .
:
, ,
, ,
,
, ,

. 23 1523

, .
-
.
, , ,
. ,
, 1 , , , ,
.
376

, ; ,
,
, ,
, . -

. ,
,
, .

, , ,
-. -
(
)
. ,
, ;
. ;
,
; ,
,
. , ,
( ),
19
, ,
, VII
(1523-1534)1.

,
.

. , 1492 ,
, .
,
. X,
,
.1
1. .

377

,
. ,
, ,
. ,
, ;
, ,
,
. , ,

. ,
: ,
,
. - ,
,
, , ,
.
,
, ,
. ,
.
, , , ,
. ,
.
, ,
X XI ,
. :
, ,
,


VIII.
, , ,
V ,
,
, , .
,
, 1524
378


, ,
20 000 , -
.
, , ,
,
. - ,
.
, 24 1525
.
.
,
.
1. ,
, :
, ,
, , .
,
, , ;
,
( ,
, ).

, .
:
,
? ,
,
,
.
, ,
( ,
,
), 15 1526
.1
1
10 , .

379

( )
. ,
,

.
, . , V
. ,
,
.
.
,
. ,
,
,
. ,
, . , ,

, .
.
,
.

, , ,
, ,
.
1525 ,
.
25 1526 .
. ,
,
, .
, -
. , ,
, ,
10 000
, .
, ,
380

, ,
,
.

.
,
,
. ,
:


XV .
,
, ,
, .
,
.
,
,
1520- .
, ,
. ,
.
II
.
, X,
, , ,
. ,
, , ,
, ,
.
1526
,
, , .
, ,
.
, .
381

,
20
.
,
, ,
VI
.
.
:
,
.
, ,
, ,
; , , ,

.
,
. ,
,
, 300 000
.

; ,
,
. ,
. ,

. , .

. ,
, . (
) ,
.

.
, , .
1526 :
382

,
, ,
, , . ,
. ,
. .
.
,
.

, .
, , ,
. ,
, , .
,
... ,
. . 12
,
,
. ,

.
, ,

.
, ,
, ,
,
. ,
. .
;
,
, -- ,
Esprance1. ,
, 20 000
, ,
, , , -1
1 ( .).

383

.
:
. .
, ,
6 1527 .
, ,

, ,
. , :

,
. ( ,
, ,
.) ,
, , ,
.
,
.
.
, ,
,
.
, .
,

,
, .
,
.
.
III
. -
; ,
.
;
,
. , ,
384

.
, , :

,
; , ,
, .
, ;
1 .
;
, ,
. , -,
, .
,
. 10

.
.
,
10 000
, 20 000 . -

,
;
, ,
.
. , ,

, .
, ,
.
,
.
;
,
. ;
. -1
1 , . . .
13 . 403

385

, , , .
,
, , , 400 000
( ,

, );
,
.
,
, .
, ,
. VIII,
,
. :
,
, ;
, [ ]
, , , ,

[ -] .
,
1... ,
.
, ,
, , .
.

, 1528-1529
, .
5 1529 ;
, .
, ,
.
,
,
. -1
1 . . .

386

.
,
, , , ,

, .
(
);
,
1527 ( ,
); , 1530
.
, , ,
.

,
1494 .
,
. , V
.
:
,

. ,
,
, ,
,
, .
.
1529 , , ,
,
, ,

: , ,
, .
, ,

,
387

- .
:

, ,

. ,
. , ,
;
, , ,
.
, 5 1529 V
,
.
,
,
. ,
,
. ,
, ,
,
; , ,
.

. ,
,
,
. 24 1530
;
. ,
.
, . ,
, , ,
, , , ,
.
; 700-
, , III
.
388

,

.
VIII.
: ,
,
. , ,
.
, ,
. , ,
;
, ,
. ,
, , , .
, ,
.
, , , ,
, ,
.
:
,
.
, , 11 1533

,
. .
, ,
,
.
,
, ,
.
; ,

,
.
389

, ;
, II,
1. ,
,

,
( )
.
II , ,
I, II
; ,
V. ,
1533 12;
.
, 25 1534 .

1 , , ,
.
2 14 .
: 1537
.

390

(1534-1605)

, 13 1534
III (1534-1549),
.
,
. , , ,
,
. :
,
. 1522 ,
VI, ;
, ,
. , ,
, ;
, ,
.
,
( ),

VI, .
, , ,
- . ,

391


; , ,
,
.
, :
,
. 1536
;
, ,
. III
XVI
.

. ,
1.
1517 ,
, 1589 ,
.
. ,



.
( )
.
:
, .
( )
, ,
. ,
,
,
, . ,
:
--1
1 ;
.

392

1.
; , 1538 ,

12. 1545
; ,
.
,
,
.
, .
.


,
.

. ,
, , ,
, .
.
, :

.
.
, ,
, ,

. (
, ). ,
,
.
, ,
,
1 1535 V.
,
.
2 . .

393

- ,
,

.


.
, ,
, . .
,
, ,
. ,

:
, VIII, ( IV) ,

1.
1537 . 12
.
:
, ,

,
.
, :
, .
( )
, .
,
.
1
.
.
,
, (
).
2 D uffy . Saints and Sinners: A History of the Popes. New Haven, 1997.

394


, ,
.
,

.
, ,
, ,
, ,
. 1540
, ,
, -
,
:
.
, ,
.
: 13 1545
(
,
).
: -
, .
,
.
, :
( 270
) .
, ,
, - . ,

: ,
, .

. , ,
( )
, , ,
395

. ?
,
, .
, ,
. -
( 1547
II)
,
. ,
,

.
,
, .
:
, (
3000
1572 ); ,
; ,
(1618-1648),
.

; ,
, .
.
,
III
.
1545 , ,
, . ,
,
. 1547
. ,
,
,
. ,
, ;
396

,
.
. ,
,
,
,
, .
, .
,
.
, .
.
III ,
.
, ,
. XV
, ,
, ; XVI
, , , ,
. 1548
:
,
. ,
, , , ,
-. , -, - ,
- , -
, . , ,
;
.
, , ,

,

. -
397

. , ,
, ,
.
,
.
.
: ,
, , .
, ,
: .
, , (
). , ,
,
. ,
.
.

(
)
. ,
III (1550-1555),
,
1; .

12(, ).
;
.
, .
,
, .
(,
),
.
1. .
2
.

398

1;

; 12
,
(^1$1 ). ,
, : ,
,
, , ,
I
. , ,
. , ,
, ,
: ,
23 1555 .
, .
,
; , ,
, ;
;
.
,

,
II (1555).
.
, .
,
.
,
. ,

1 , , .
,
.
2 (1525 1526-1594)
.

399

.
Missa (
).
IV (1555-1559),
23 ,
. XVI ,
.
, ,
,
, .
, ,
; ,
1;
,
; ,
,
,
.


IV ; .
IV ,
,
, (
), -
. Cum
nimis absurdum ( ) 17 1555 ,
,
.
IV
,
. ,
, . -1
1 , ,
, IV.
, III ,
.

400

, , ,
, ,
(
)1.
, ,
,
,
,
II .
. - , ,
, ;
, : ,
. ,

. .
,
, I ,
.
,
, ,
,

.
(
), ,
: (
) (
) , .
, , -
.

, :
.
. 18 1559 IV ,
XVI . 1
1 ,
(cuius region eius religio). . .

401

,
.
:
. ,
,
.
.

, .
,
, , IV (1559-1565).

; , ,
. , ,
;
, .
, , , ,
, - ;
.
;
,
II
I1; ;
( ,
); ,
. ( , , ,
,
;
, .)
, ,
.
( ),
,
; -1
1 V 1556
.

402


.
, ,
,
1576 .
,
.
,
Benedictus Deus ( )
,
. ,

,
. (, , )
, ,
;
,
(Porta Pia) -- .
, ,

.
, ,
.
,
. , , ,

, ,
. , 1565
,
,
,
.
, , .
, ,
,
403

.
,
. , ,
,
. V (1566-1572) ,
.
( ,

, ,
, ), ,
.
,
(
, ), ,
.
,
.
, . ,
,
,
, , , .

.
;
.
.
, ,
.
,
.

.

, ,
. ,
, . ,

404

,
-.
:
,
, , .


. ,
. ,
,
.
;
, - .
;
1570 ,
- .
,
II1. ,
,
. 1570
.
,
(
),
:
,
.
V
. ,
,
. , ,
,
. ,
.
( ) ,1
1 ,
. . .

405

V
(1294) X (1903
1914).

XIII (1572-1585) . ,
.
;
;

II. ,

,
.

, 1582 .
, 46
.., ;
1582 , 4
15 .

. ( , 1600
366 ; 1700 365.)
, , ,
. ,

,
. ,
XVIII , (
1752 ), ,
XX .
, -,
.
, ,
, ,
406

; ,
.
, ,
.
,
,

,
.
( III);
.
,
,
,
.
,
; ,
.
, , .
,


,
, . ,
, ,
,
Deum
,

, , ,
, ,
.
, , .

.
,
, , .
407

, ;


;
.
, :
, 1.
- :
, , .

,
, 12
. 1578

, ,

.
, ,
, -,
( ,

), , .
,
, ,

. , ,
, ;
.
(
),
, .
, , ,
,
1 (1534-1611), ,
:
. .
2 (
).

408

.
. ,
,
: , ,
;
,
;
,
. ,
1575 ,

1, ,
, .
V (1585-1590), 24 1585 ,
,

. ,
,

. 1557 IV

,
, , .
.
,
. ,
,
, .
,
.
,
,
.1
1 ,
, --, ---, ---, ---- ---.

409

, ,
. ,
;
, . IV, ,
, V
, - ,
.
,
,

.


. .
V
. , ,
, ,
. .
,
, .

( ,
),
, ,
.
XX ;
, , 1587
-
.
,
. ,
,
, . ,
,
. ,
.
410

,
1592 VIII.
,
.

:
?
V, ,
,
,
.
, ,
.
7000 ;
,
, . ,
,
(
!) .
, ;
, ,
. ( ,
) 300 000
.
.
,


. II
,
,
.
, IV
( 1585 ),

.
411


.
.

,

. , 1,

;
,
, -- --- .

.
,
.
,
. , ,
- ,
.
; ,

.
. 27
1590 , ,
, ,
, , --
, IV
.

.
VII (1590), XIV (1590-1591) IX
(1591), , . 1
1 , -,

1656-1667 .

412

, , ,
; ,

.
,
. ,
1, ,
,
, ,
,
,
.
IV , -
, ,

. 1591
, ,
,
.

, .
VIII (1592-1605).
.
, ,


. ,
,
,
, (
) . ,
-1
1 (1538-1584)
; ,
. (1515-1595) ,
.

413

, .
1592 (
V),
.
,
.
, .
,
;
,
17 1600 ,
.
,
, ,
IV . ,
, 1593 (
: ). -
; ,
, ,
V .
, 13
1598 ,
;
, ( , );
.
, ,
,
.
VIII 5 1605 .
,
,
.
- XVI
.

:
;
414


; II
;

IV. ;
80 000 , , 31 1599
Porta Santa
,
.

(1605-1700)


;
XI (1605).
, IV;
.
, ,
, ;
,
, .
, 300 000 ,
, .
, ;
, ,
.
.
V (1605-1621), ,
, ,
. ,


. , ,

416


. ,

;
. ,
;
,

?
VIII .
,
( -); 1596
-
, ,
.
,

,
:
,
,
. ,
, ,

.
V, ,
. , ,
, .

?
,
,
:
, ,
. ,
.
14

. 403

417



;
.
1605 ,
( ,
)
:
, ,
,
.

.
. ,
, , ,
.
.
;
.
, . , -,
, -,
, .
, ,
. ,
, . ,
,
,
, , , ,
,
. : .
;
.
,
; ,
- , ,
.
;
418


.
. , ,
,
, ,
;
, ,
.
: ,
. 16 1606 ,
,
, . ,
, . 6
, ,
, , ,
.
,
,
.

, ,
, ,
. ,
-:
.

, , ,
.
(
)
:
! , , ,
,
.
; . ,
,
.
419

* * *


. .

,
, . , ,
, .
, , ,
.
, . ,
- .


,
.
, . , -
,
.
;
.
,
,
.
(

). ,
-, 1
,
, ,
.

.
, 1607 , ,
.
,
.
Joyeuse (.).

420


. V ; ,
,
.
, ,
, .

. ,

, ,
.
25 1607 ,
-,
; ,
.
; , ,
, ,
. . ,
,
, ,

, ,
,
.
,
.
15 1623 .
.
, , , ,
- ,
. ,
1892 ,
, ,
.
V
, ,
421

.
1,
;
1610 IV; ,
. , ,
,
(
, )
, , , XVI ,
XVII. , ,
,
, , ,
.
,
, ,
. 1506
, ,
,
() ;
, ,
12,
. V
,
,
, ,

.
, (
),

1 , ,
5 1605 . ,
.
2 ,
,
, , , ,
:
, (. ).

422

, , ,
.

. XVII -
;
-
.
,
,
, , . (
)
1. ,
, , ,
----,
,
.

, .
,
.
,
,
,
.
, ,
,

,
. ,
, ,
,
-
, .
1620 ( , 1
1 1891 ;
, 1605 ,
.

423

95 )
V
, ,
.

,
. ,
II,
.
,
,
.
,
, 23 1618

, ,
, , ,
.
,
, , ,
V.
, ,
XX .


, , 8
1620 . , ,
; , . 15 000
.
;
1.
, , I,
.
, ,
.1
1 , , , .

424

* * *

- ,
, , .
1621
I,
, . ,
XV (1621-1623), ,
,
.
, ,
,

,
.
.
, VIII (1623-1644),
,
. , ,
,
, ; ,
,
II (
), .
,
. ,
; ,

. , 1630

.
,
, 1618 .
,
,
, ,
. , 1624
425

XIII, .

,
, ,
, , , ,
. ,

(
, ,
)
.
,
1632 . ,
, . 6
1634
( III)
, 17 000
4000 .
.
; ,
1635 .
.
, ,
:
,
.
,
. ,
, ,
.
, ,
,
,
. ( ,
),
.
1624 ,
426

. ,
, ,
IV,
.
,
. ,
, :
.
.
,
,
. ,
, :
(
)
. ,


, 1626
. ,

. ,
,

( )

.

; 105 ,
. ,
,
: ,
? ,
.
,
. ,

427

(,
XIII),
, ,
, , ,
III.
,
, ,
.
V 1616 ,

,
, -
.

.
( )
, .

. 1632

, ,
,
.
. ,
,
() . ,
, ,
, . ,

, .
,
,
.

,
. 1633 .
.
428

( ,
, )
.
, ,
.
.
8 1642 ,
- ,
,
. ,
, ,
.
,

.
VIII
29 1644 . ,
, ,

, ( ), ,
. ,
-
, , ,
. , ,
,
, ,
.
.
, ,
X (1644-1655), ,
, .
, , ,
,
, ,
. ,
,
429

. ( ,
XIII ,
, , ,
1.)

.
, .
, , ,
.

,
. ,
, ,
.
,
, ,
,
.
,
; ,

.


, .

,
, .
, (
)
.
, ,
; 1
1

, .

430

1. (, : ,
, .)
, 1655
,
, .
:

, . , ,
,
VII (1655-1667).
:
,
, ,

.
,
,
,
1659
. 1661 , XIV
; , ,
, 1662

.
,
. , , . ,
, , ,
. ,
XVII ,
. , ,
, ,
1664 .
,
, -1
1 .
,
, .

431

. , ,

20 ( ,
).
1655
,
;
. ,
1.
;
,
,

, .

.
IX (1667-1669), 1667 ,
;


. ,
, ,
, ,
;
, .
XIV
1653 X
, .

. 1
1 (
V), .
, ,
, , ;
.

432

: ,

. X
1645 , , , ,
.
:
,
;
. VII
,
1606 ;
. , , ,
( ,
) , .
,
,
.
, .
1668 ;
, ,
;
, ,
. (, ,
, .)
, ,
, .
,
.
, ; ,
,

. , ,
, 6 1669 -
.

;
433

9 .
, X (1670-1676), ,
( - ,
,
, ),
.
( ),
, .
: ,
.
.

.
, -.

. ,
XI
,

1673 ;
.
XIV .
,
:

, . 1675
( !)
,
, .
XI (1676-1689)
.
XVII ,
,
. ,
, , ,
434

, 1.
.
1682
,
:
,

. ,
,
,
. 1685
.
,
- ,
, IV
( ).
,
: ,

.
,
, ,
. ,
I (
) ,
,
1683 .
, ,
, ,
. ,
- .
1687 ;
1688

( )
, -1
1 : .

435

.
.
, (
) , ,
.
,
1
: 1686 ,
.
,

II
.
,
: ,
,
. ,
, ,
, .
,
.
12 1689 .
:
, ,
, (,
500 000 , ).
( ),
,
. , ,
,
XI .
,
: 1744 XV 1
1 ,
,
-
1672 . . .

436

. XX , XII, ,
, .
.
.
XI
; VIII (1689-1691) ,
. , ,
,
, ,

. ,
: ,
,
.
,
-
, .
.
, -
. ; ,
.

, ;
, . , ;
. ,
.
, .
, ,
.
; ,
, ,
. ,
, , ,
- .
.
-
437

,
;
.
,
.
.
.
,
, .
,
,
.
, .
,
.
, XIV,
,
.
,

. (
)
, ,
.
1682 ,
XI , ,
, , ,
.
,
:
,
.
.
,
( , ,
). , ,
.
438

,
,
,
, .
- , ,

. ,

, ,
, . , -,
. 1690
. ,
,
.
-
, 1691
; . 29
,
, , ,

1682 .
; .

1305 . ,
, ,
, -
.
,
, . ,
,
,
XII (1691-1700). ,
,
, , .
439

, ,
,
XI , XII
,

. ;
VIII ,
22 1692 Romanum decet pontificem (
), ,

,
.
,
12 000 .
,
,
.

1.
,
;
. 1692
5000
, 1693
XI -
- ;
12, ,
30 , ,
300 .
V
1 , V
260 000 , VIII 1 700 000,
X 1 400 000, VII 900 000, X 1 200 000,
VIII 700 000 .

.
2 , , XVI .
, .

440

,

, (
) .
,
, .
, ,
,

X:
,
.
(
), ,
,
1.
12
.


.
, ;
,
. : ,
. ,
;
1696 ,
.

,
XIV
. -,
1 1871 .
2 ,
,
II.

441

, , ,
1682 ,
. ,
,

; .
, ,
:
,
,
. , ,
.
(
) 80 000
.
, -, ; ,


. ,
1 1697
, - ,
,
,
.
1699
. ,

: 12 .
1 .
1 (

. ..),
, ,
().
2 VIII
1870 ( IX).

442

, 27 .
:
, . , , ,
:
XIV, , ,
II
, ,
, , . 3 1700
II
.
.
, -
(
). 170
,
. -

,
, .
. ,
.

(1700-1748)

XVII
. XVIII
.
.
XI (1700-1721).
1690 ,

, .
,
papabile ( ).
II ,
, ,
, .

V,

. III , 1598
1621 , : , ,
XIII, , , ,
III .
XIV, I. ,
444

II, ;
, ,
1.
. 1698
,
- . 1699
.
(-, ) :
, ,
.
,
.
,
.
, XIV, , ,

. , ,
, .
,
, ,
, .
,
, ,
,
,
,
. ,

, .
1701 ,
XI,

V, -1
1 1660 ,

II (
IV ).

445

.
,
.
.
,
- ? ,
, ,
.
.
.

.
XVII ,

. .
,
,
,
. ,
, ,
, ,
,
- .
, ,
,
,
. .
,
.
, ,
.
, 1706
.
I, ,
,
446

. ,
,
,
, , ,

.
17 1711
,
.

;
.
,
.
( ,
), ,
, ,
,
, V. ,
,
. 1712
.
, ,
, ,
, .

. , ,
.

.
II ,
, 1. 1
1 1720 ,
.
1861 , II
,
, ,
.

447

. .

.
- ,
.
(. ).
,
XIV .
, ,

.
. , ,
, , ,
;
,
. ,
,
. ,
.
,
, . ,
, ,
- ,
. ,
, Unigenitus,
101 ,
.

,
, ,
1715 .
XV
, ,
. ;
.

448

.
, Unigenitus
, .
,
, parlements1 . ,
, , ,

,
, 19 1721
. .
,
, 1703
, .
,
.
XI .
, , ,
.
. ,
,
( ,
) .

.

. : XI,
, , ...
... . .
XVIII , ,
, :
, ,
.
.
, , ( -1
1 Parlements
, .. .
15 . 403

449

, )
.
, ,
.
. XI

, (
XIII, ,
, 1721-1724, XIII ,
1724-1730) . ,

. 1721 XV,
,
,
VI, ,
IX.
29 1724 (-
) , XIII,
,
. ,

, , .
.

( ),
, .

.
,
1725 ,
, .
. ,
, ,
, ,
.

. XI,
450

, 1,
12.

, ,
.
, V
.
, ,
, ,

.
-

, .
,
, ,
, .
21 1730
.
, ,
. ,
, . ,
, ,

;
. .
.
, 1733
: ,

100 000 .
, ,
.
1D uffy . Saints and Sinners. A History of the Popes. New Haven, 1997.
2 : nepos
; . . .

451

* * *

XIII ,
. XII (1730-1740),
,
,
1, - .
, ,
, ;
,
,
, , 1736
:
, - ,
, ,
.
,
,
. ;

, XIII ,
.

.
,
.
,
,
. 1731 , ,
VI
,
.
, ,1
1 , ,
, , , , ,
.

452

V - 1. 1732 ,
, ,

. ,
. 1733 ,
.
1734 ,
XV
. ,
,
, , .
1735
, 1736
.
,

.

. -
. 28 1740
6
. ,
, ,
,
,
.
.
,
,
( ),
( ),
-1
1 ,
1545
III, .

453

1.
, 200
300 . XVIII
.
, XII,

.

. ,
; ;
, , , ,
. , ;

XIV (1740-1758) ,
. .
, , ,
,
,
.
, ;
, , 1744
,
, 12.

. XIV
,
XVIII .

: 1740
VI. ,

,
1 1732
1751 . 1762
XIII.
2 ,
.

454

,
, 1. ,
, XV,
, ,
,
, , .
, .
, , 16 1740 , 30-

. .
,
V
.
, . ,
,
VII.

XV ;
,
( -),
.
,

,
. : 1742


,
. ;

.

.
, -1
1 ,
, I . .
.

455

1740 .
, ,
. :
III
. ;
1
II, ,
.
,
, ,
,
.
24 1742
VII
, .
,
,
. 13 ,

.
,
. XIV .
,
, ,
V II20 1745
, .
, , ,

I
.
, ,
. .
, I -1
1 ,
( XV) ,
1736
.

456

;
,
.
1748
--,
, ,
, .
;

III 1, , ,
,
.
I . ,
.1

1 V III
1759 , 1748
VII.

457

(1750-1799)

,
.
,

, ,
. ,

,
. ,
,
, ,
, 1 300 000
.
,

X III1.

^ ).
1750 , -, , 1

1 . .

458

.
, I, ,
, ,
. ,
,
, ,
, .
( , ), ,
, , :
, ,
, , .
,
.

.

. 1534
,
,
;

.
;
.
,
. , , ,
III
IV, I
?
?
-;
.
,
. 1755 (
)
, ,
. (
459

, .)
, ,
;
,
. ,
: ,
, , ,
- .

, ,
,
.
, , .
,
,
.
,
, ,
. 1 1758
, ,
.
,
, ,
, (
). ,
- ,
- ,

, . ,

, ,
.
,
.
,
460

, ,
. ,
.
; ,
, ,
, ,
. (
)
, . (
,
,
1.)
, XIV
.
,
,
.
,
( ) ;

.
, ,
,
. ;

.

: ,
, , .
, 3 1758 ,
.
?
, . 1
1 .

461

; [ ]
... ; ,
....
, .
, XIII (1758-1769)
, ,
,
. , ,
, :
, [ ]
. ,
, ,
.
,
.
; , ;
.
, ,
.
.
,
.
.

.
, ,
.
,
.
, XIV
. ,

. 5 1758 ,
, . ,

,
462

, ,
,
,
, , , .
,
.
.
, ,
. ,
, .

, , :
,
. , ,
31 ,
27 .
,
:
,
. ,
.
;
.
, , .
3 .
,
,
, ,
,
, ,
.
, 5 1759
,
,
. 20 ,
, ,

463

,
. .
,
.
, ,
.
,
.
, ,
,
. ,
, , ,
, .
,
. ,
; ,
,
. , .
, ,
, , ,
.

, 1753
,
-. , , ,

, 500 ;
. ,
(1756-1763),
.
, , 1 500 000 .

, ,
,
,
464

.
-,
; , :
. (-
: Sint ut sunt aut non sint.y
, 1 1764
, ,
.
,
1759
.
, ,
, ,
.
;
( ).
; , ,
.
,
, .
10 1766 ,

- ,
,
.
. ,
,
,
, . ,
, (
),
.
, -
. 27 1767 III 1
1
. . .

465

.
, 1768
( - ),
( ,
, III).

III,
.
.
, XIII
, 1765
.
, - ,
. ,
,
,
, 1768
,

.
:
, . ,

.
.

In Domini ( ),

( ,
).
, .
, ,
, , .
, , ,
;
.
, - , , ,
466

.
,
, :
,
. . ,
, .
, ,
, [
], .
,
, .
, ,
, ,
, ,
, .
, .

, .
, ,
1768
, ,
XI .
:
? ,
,
-
.
; , ,
, .
3000 - ,
.
;
, ,
.
,
467

,
.
.
15 1768 .
,
, ,
. ,
- -;
, , ,
. ,
, .
,
, ,
, .
.
,

.
, ,
.
. 16
1769 , ,
. ,
.
,
.
, .
3 ,
.
:

, , , .
,
. ,

, ,

468

. : ,
.
, .

,
.
XIII ,
; XIV (1769-1774) .
,
, , 1743
, .
,
, .

.
I , ,
, .
, :
,
,
, .
.
,
,

; , ,

, , , .
,
. ,
, .
, ,
, , ,
, ,
. 19 1769 64
.
469

XIV ,
: , ,
, .
26 1769

,
,
, ,
. ,
,
. ,
, :

. ,
.
,
; ,
.
, , .
, , ,
, ... ,
,
.
, , :
XIV ,
,
. ,
;
.
. ;
. :
.
, ;
. ,
.
, .

.
470


.
; , ,
,
.
,

,

, .
,
,
. ,

.

,
,
.
.
.
,

,
. 1770
. In
Domini, ,
XIII , ,
,
.

, -
,
, .
. 1773
,
,
471


.

,
.
,
, XVI,
III, ,
, , ,

,
.
, , ,
; ,
, ,
.
,
, . , ,
, Dominus rederaptor noster (
), ,
16 1773 .

,
.
.
, ,
.
, ,
, , , ,
, .
, ,
, ,
; ,
.
; ,
, .
,
472

.
,
1775 , -
(,
). , ,
.
; 1776
.
,
,
,
, XIV,
.
:
?
, ,
,
. ,


, . ,

,
.
.
, ,
;
. ,
, ,
,
, , .

, , , ,
; ,
. 22
1774 ,
, . , ,
473

, , , -
.
, 1775

VI (1775-1799),
; ,
.

1.
,
.
,
.
.
, ,
,


, ,
.
. :
-
( ,
)
.
,

- . ,
( ,

).

,
II. ,
, ,1
1 : IX, XIII II.

474

1780 .
, ,
,
.
, , ,
2000; 1300 . ,
:

,
. 1781
:

,
,
,
, -
.
, :
. 1782
.
( ),
,
.
. ,
, ,
,
.

. (
, .)
,
. ;
, ,
, ,
(
)
, . 1786
475

, ,
, ,
,
.
, ,
(
) ,
, ^ 11>.


,
,
. ,
, -
. 5 1789
.
- ,
,
1.
: XIV, XV
,
.
1771
; , ,
1775 .
,
12.

,
1 ,
. . .
2 .
, , , ,
.
, , XVI ,
. ,
, ,
. (. 119-200).

476

, ,
.
,
.
-
, -,
.
.

. ,
,
. ;
,

.
;
, . ,

, , , ,
, .
,
(
),
.
1789

, . ,
, 22 XVI

( ). ,
,
10 , ,
, , ,
.
, , ,
- , ,
,
477

,
.
,
,
, ,
, .
.
,
;
, ,
.
, -
, 27
,
.
, (
, ). , ,
, ( )
, . ,
, ;
.

. 1791 , - ,
,

, .
.
,
. 10 1792
, 1.

; ,
. 1
1 ,
.
, 1000
.
. , .

478

. ,
, ,
, . 21 1793
.

,
. 20 000
. ,
,
, .

; 1794 150 ,
, .
,
1794 , ,
.

. , ,
1775 , .
. -
, IV,
III 1788 ,
, .
II 1790 ,
.
,
.
, .
: -,
,
,
, , -, ,

. ,
, .
, ,
,
479


. .
1795
,
; ,
,
, , ,
, -
, -,
. , ,
,
. 1796
; IV
,
. 8 , 15
, .
,
, -
,
. (
, ) ,

. ,
,
.
21
500
100 .

,
. 1797
, .
,

.
.
480


.


. 22 1797
, , ,
.
,
.
.
, 10 1798
.
. ,
,
, ;
, .
,

. ,
,
,
. ,
,
.
,
, , , , 29
1799 .
.
.
, ,
,
, .

,
: ,
. ,
.
16 3. 403

481

(1799-1846)

.
,
1799 VI
;
;
^
, . ,
, ,
, ,
, - ,
. .
:
1797 .
,
,
. ,
,
,
. ;
, -,
.
482

,
.
-, ,
1799 .
, .
,


;
, ,
VI .
,

,
.
:
, ,
VII (1800-1823).
, , .
,
, , 1797
, ,
( ) ;
, ,
,
.
; ,
-
- .
-,
,
.
:
,
. , ,
,
483

;
, .
1800 ,
, .
, ,

.
?
. , ,
, ,
,
.

VI
( ,
, )1. 5 1800
:
,

.
, ...
...
: ,
.
, , VII ,
, .
,
; ,
,
,
.
.
.
, : ,
.
, -1
1 1802 .

484

.
,
;
. .
( ,
), .
,
:
, 1
.
,
.

. -
,
, , ,

, , .
, ;
, ,
,
! 1801
,
.
, ,
15
. :

,

,
.
; ,
. - ,
' , . .
.

485

1804
.
.
.
, , :
.
,
, ,
. ,
, , ,
, ?
,
. ,
,
.

.
, ,
,
. , ,
, , ,
, . .
2 1804
,
, , .
, :
.
,
, .
.
, ,
:
. ,
. ,
,
, ,
. ;
486

,
.
,
.

.
* * *

68-
, 90 000 .
1805 ( )
,
, 1797
-:
,
.
:
. ,
; 40 000

;

. (, ),
:
,
, ...
, .
11 1806
( )
, , 14
, ,
. .
,

. , ,
.
487

, ,

, 1808
: ,
, ,
.
, 10 1809
;
, .
:

,
. ,
. ,
, ,
.
, .
, ;
, .
,
, .

. , ,
,
:
. ,
:
, .
, ,
. ;
, ,
.
, , , ,
. ,
, ,
,
488

. 1810
-, I1,
, ,
.
, -

. 1810
27 ;
.
, , ,
, ,
, ,
. 9 1812 ,

. (
)
, ,
; ,

, -
. ,
,
, ,
.
. ,
coup d tat (), 12,
, -
.
1 II ,
, , . 1804

I. Doppelkaiser,
( ).
2 . . , ,
. 1812
,
, ,
.
. .

489

1813 .
.
, ,
,
,
,
.
:
.

.
, ,
,
. ,
, .
: ,
, ,
. -
,
, ,
, .
, ,
. ,
,
: 1814 ,
.
, .
, , . 24
, :
,

.1
1 1814 ,
(
).
, 490


,
. (
1798-1799 .
, 1808-1809 .
) .
,
. ,
1, 1806 ;
- .
.
,
, .
,
, ,
,
. ,
V II7 1814
.
72 ,
, -.
,
,

. ,

,
,
, .
,
( ):
,
, -1
1 . ( 1512
) 962
I .

491

.
,


1818 1821 ,
,
.
(

),
.
:

. VII,
, .
,
, 20 1823
( ),
,
.
* * *

, , .
,
,
. Zelanti (, )
, ,
,
,
,
.
, ,
,

. XII (1823-1829).
, ,
492

, .
,
XVIII : ,
, ,
, ,
.
, ,
. ,
,
.
.
.
, ,
, ,
1.
,
,
VII . ,
.
, ,

. ,
II
1830 12.
. , ,
. ,
,

,
.
1 , 1800 ,
XII, , .
. .
2
.
, . .
.

493

,
,
VIII (1829-1830), , , ,
. .

,
. VII ( )
, ;
, ,
.
, , ,

, , 1830

X,

.
, , . ,

,
1 -
. ;
, XVI (1831-1846).
VIII VII, XVI,
, XII. ,
Zelanti; ,
, .
,
,
. , , .
.
-1
1
; .
,
.

494

.
,
, .
, -,
, -, .
( ),
,
.
(La giovane Italia); 1831
, ,
.
1830 ,
.
.
,
.
.
,
,
. ,
,
.
, . ,
, ,
, XII.
,
.
;
. , ,
, (
chemin d enfer, 1)
.
,
.
; ;
, -1
1 : chemin de fer.

495

.
.

. 1795
:
, 1,
1825 I , ,
, ,
.
(, ,
, ),
; (
), ,
,
. ,
1830 12.
,
, 1831 115 000
,
.
;
,
. , ,
.
, ,
- .
1 1772,1793 1795
, .
,
. . .
2 I
, ,
,
( ),
.
,
, , .
. . .

496

, . 8
.
. 1, 350
, 10 000
. 3000 .
:
[] ,
, . ,

,
, ,
. ,
,
, ,
. 12.
- , XVI
, .
1832 ,
,
[] []
. Mirari Vbs (
) ,
,
.
,

...
,
... ,
.
Mirari Vos
- ,
1
.
,
, ,
. . .
2 ZamoyskiA. The Polish Way. London, 1987. P. 275.

497

LAvenir (),
Dieu et Libert ( ),
.
, ,
. , ,

.
,
, ( ,
) ,
.
,
,
. , .
,
, ;

, .
,
. ,
.
,
200 .
. , .

. , 1 1846
, .


IX

(1846-1878)

^/ .
, ; ,
.
, ,
,
, .
, .
,
,
1847 . -,
,
,
IX.
, ,
: ,
,
, .
, : ,
.
499

,
, ,
,
. .

1.

.
,
,
. ( )
. ,

XII,
. ,
, ,
.
.
,
, ;
, ,
.
1848 ,
, , , , , ,
, , , , , , ,
, .
: Pi Nono! Pi Nono! Pi
Nono! , ,
. , :
;


. ( ,
: ,
?) , 1
1 , ,
.

500

, .
, , ,
.
. 29
;

. 5 ,
,
. 13
, .
,
-
, , .
. 15
,
.
; ,
1, ,
( ), .
,
, ,
.
.
,
, .

. ,
cinque giomate ( 18 1
1
, , . ,

( ).

, ,
, ,
,
{About . La question romaine. Paris, 1859).

501

22 ),
. , 22 ,
Risorgimento ()
,
. , .
,
!
,

. II
, ,
. ( )
, 16 000
,
.
, , .
, , ,
. ,

, .
24
,
.
,
. ,
.
, ,
.
.
, .
.
, 29 1848
. ,

.

.
502


. ,
: ,
.
. .
. ,
,
. .
.
,
, ,
, ,
, . 24 ,
,
,
,
.
,
.
.
, 24 ,
, - .
,
1,
. 4 ,

. ,
- .
,
.
-. ;
; ,1
1

1813 . ,
; .

503

,
,
, .
.
. 22 1848

.
,
,
.
, ,
.
. ,

. .

,
.
1848
.
.
.
.

;
,
.
. ,
. .
.
,
,
( ),
, IX
. ,
1 ( .).

504


200 ,
5 1849 . ,
, 142
.
, ,


.
,
.
1807 (
1860 ), ,
, .
, 1833
.
,
( );
.
; in absentia1
.

,
. , , . ,
1835
.
.
, ,

. 1841 , , ,
,
,
. ,
--- 1846
1 { .).

505

. ,
, ,
.
1848 ,

.
, ,

, -
. ,
, .
,
, ,
,

. ,
,
. ,
,
.
18
, , .
.
, , ,
, ,

, .

. - ,
, , ,
-. ,
,
? , ,
, .
, 25
1849 ,
506

,
.
,
,
, ,
.

,
, .
.

,
. ,
(
), ,
1000 ,
1400 ,
, .
, , 27-
1300 ,
.
,
- .
, -
, .
30 .

.
; ,
, ,
.
, .
,

( ).
500 , 365 ,
, , .
507

,
, . ,
,
. , .
,
,

, , ,
20 000 3
.
,
.
,
. .
, 30
. , , :
,

. , ,
.
. , ,
; , , .
( )
,
. . Dovunque saremo,
col sar Roma1, .
, -
. ,
.
?
,
( ,
): .
, -
.
1

508

, ( .).

1848 ,

.
, ; ,
12 1850
. , , :
. ,
.
* * *

quarantotto
? 1850 . IX
;
; II1
; , ,
,
.
, .
, , .
II, ,
, (
) .
, .
, ,
. .
,
. -
1852
,
. , ,
. , , 1
1 II (1810-1859) .
- , , ,
1848 .

509

, , ,

. ,
, .

.
.
,
-,
? 1866 , III1

, ,
, , ,
,
,
.
, ,
,
, -,
, .
14 1858 ,
. ,
,
. , ,
,
. ,
,
.
: , ,

... ,
.
,
, , III, -1
1
2 1852 .

510

1858

. , ,
. ,
, ,
. ,
,
, , .
,
.
,
1858 -- .
.

. , ,
, ,

-.
.
,
.
54 000
12 1859 , 4
,
14 .
,
60 000 . 1,
, ,
- ,
, .
, ,

.
-
, -1
1 , , (4,5
. . 10 . ). . .

511

cacciatori dette Alpi


.
.
cacciatori
24
, . ,
250 ,
1813 .
,
.
,
.
, 20 ,
,
. :
,
. , ,
.

,
.
,
.
, ,
, ,

. :

,

.
, ,

, ,
, . ,
?
512

11 1859
,
.
,
;
, .

;
.
,
.
,
. ,
-
- .
, , .
,
,
. ,
. , ,
.
,
.
,
, .
,
,

. ,
. ,
, ;
.
.
, , , -,
.
.
17

. 403

513

; (
), , ,
,
(via Aemilia) .

, 1860 ,
. ,
III,
,
, -
. , :

. ,
,
,
.
* * *

4 1860 .
:
.
,
.
, .
,
, ( ) 5 , ,
11- .

.
, , ,
.
,
, ,
.
( ,
1089 )
514

.
, ,
, .
, 7
( II
).

.
, ,
.
. , ,

, .
, ,
;
; , , , ,

.
,
(
) .
, ,
50 000 ,
.
. . ,
- ,
, ,
, 250 . 1
. : 1400
---
1; , , .

. 1
1 , - .
. XI ,
. , .

515

, . -
,
.
, ,
-
, ,
7000 ,
.
,
.

(,
) ,
.
.
, , ,
, ,
- .
.
, 7 ,
.
, ,
, . , ,
,
, ,
. 9

.
, ,
, .
, 17 1861 ,
II .
,
-, , ,
: LItalia fatta; restao a fare gli italia ni'.1
1 ; (.).

516

* * *


.

, , . ,
,
.
, ,
.
,

. .
,
1861 ,

, , ,
,
.
: ,
,
.
.
: 6
. 50 .
,
, ,
, .
, ,
,
, ,
. ,
III ,
; , 15
1864 ,
.

517


. ,
,
,
, , , status
quo. ,
, ,
; ,
,
:
.
, , deus ex
machina, , ,
,
.

,

. .
:
,
, .
. ;
III. 8 1866
, 15 .
: - .
, 65 -
,
, -
(, ).
, ,
, .
,
.
,
, .
.
518

8 1864 Quanta
. ,
,
. , ,
,
.
.
, ,

.
, .

, ;
,
( Syllabus1).
,
:
, .
, .
, ,
, ,
?
,
,
?
IX ,
, - .
,
,
, ( - )
. (
) , ,
;
. , 1
1, Syllabus errorum. . .

519


.
,
.
, ,
, , ,
, .
,
,


,
. , ,
(. ..) ,
.
.
Syllabus , ; ,
, ,
, ,
. , ,
. ,
,
8 1869
.

: 700
(120 -).
( ,
.)
, : .
, ,
, ,
, .
.

, ,
.
520

, ,
533 (
),
.
; ,
, .
,
cathedra,
,
,
.
18
1870 ,
- ,
( )
.
1866
; ,
.

,
, .
(
) ,
.
. III,
1866
, ,
.
.
,
, .
,
. ,
( ).
, 1600 .
521


. ,
,
. ,
,

. ( ) 19 1870
. ;
.
.
,
.
. 11
2
.
,
, :
(
, ,
, )
.

, -,
, , ,
, ,
. ,
, .

? ,
. ,

. ,
, - 1
1, , :
. [
ses dents (.). . .] IX
, .

522

. ,
. ,
, , ! .
20 1870
,
. , , 19
49 .
,
,
.
. 1871
,

, -. , ,
;

.
, ,
; -
.

,
.
,
. , ,
, .
,
.
.
(
237)
;

.

523

. , , Non Expedit
( ),
,
, ,
, -
. ,
. ,
, 133 681

1507 .
, .
.
2 1871
.
, ,
. ,
, ,
. , ,
, ,
, ,
; ,
.
, , ,
, .
,
,
: , .
.
19 1870
. ,
,
scala santa . ,
, , ,
, .
,
. III ,
524

.
,
.

, ,
.

, , :
, 1. , .
8 1878 . ,
(
XIII)
,
, . ,

: , .
,
. ,
.
, .
:
. ,
.

.
;
.
200 ,
;
;

, .

, , ,
. 1854
, ( 1
1 14:27.

525

, ) . ,
, ( ) ,
;
, ,
, ,
.
,
. (
:
:
.)
. XVIII
, ,
.
- ( )
.
, ,
, 1881 ,
, . ,
----,
, ,
- ,
.
, -
,
. , -
, .
Pi Nono, -,
, .
.


XIII

(1878-1922)

, 20 1878

XIII (1878-1903), ,
.
, ,
. ,
,
,
.
.
.

I.

. 1853 IX
,
, 1876
. ,
,
;
, ,

527

Camerlenghi
.

. 70- 80- XIX ,


:
.

.

.
.
.
;
; ,

. , ,
,
,
. XIII
. , ,
; ,
, ,
.
,
,
. , ,
, , Syllabus,
. ,
IX , ;
, .

? , ,
.
? ?
,
528

.
, .

. -
.
,

, . Syllabus
IX
,
,
.
. 1,
,
, K ulturkam pfs ),
, ,
,
,

,

.
,
. ,
,
.
, ,
. ,
,
, . ,
, :
1880 1
1
. ,
, ,
, ,
,
. , .

529

, 1886 Kulturkampf .
,
1917 .
,
, .
,

; ,
,
. 1879 ,
,
:
Le clricalisme, cest lennemi1. 1882

- .
, ,
. 80-90- XIX
Kulturkampf. VII
,
12,
. XV,
. , -
,
.
.
.
(
) ,
. ,
.

.
1 [] ( .).
, ,
1870-1871 . . .
2 - 1880-1881 (
) 1883-1885 . .
.

530

,
,
; , ,
,
.
, ,
. ,
, ;
,
.
,
.
. , 1888-1889
, -
,
1.
1893-1898
, , ,
. ,
-
, .
,

. , 1894 ,
12

3.
,
. (

1 ,
.
. ,
, , ,
.
2 .
, 1906
.
3 13 . . .

531

Croix, 1.) Affaire12 1906 ,


,
.

. 1902
, ,
,
, .
. 19 1903
-
.
1904 10 000 .
, ,
. 1905 1901
,
.
;
, XIII .

, .
,
. ,

; IX ,
, ,
. ,
,

1 Civilt Cattolica, ,

,
, . ( ,
, . .
.) , 1881 1882 , ,
,
. ,
( CornellJ. Hitlers Pope: Secret History of Pius XII. London, 1999. P. 280).
2 ( .).

532

, , ,
.
. Opera dei Congressi dei
Comitati Catolici
.
,
1927 ,
.
, ,
Rerum novaran ( ),
1891 . ,

, XXIII Magna Charta1
.
.
, ,
, ...
,
,
,
, 12.
, ,
;
.

;
, ,
.

,
,
.
1 Magna Charta libertatum
1215 . . .
2 . . . . , ,
. . .

533

;
. ,

. .

1894 ,
1898-, 1900-,
- 1901 , ,
.
;
,
,
,
,
, .
,
XX ,
IX. -
,
.
XIII 20 1903
,
, .
( ,
) ,
,
.
, , : ,
, ,
,
.
, - .
XIII .
.
. ,
;
534

; ,

. ,
. ,
X (1903-1914),
V, ,
.
, ,
, , ,
.
X
.
;
, .
, . X
,
. .
.
. XIX

;
.
,
. X
, .
, ,
.
.
:
;
. ,
:
,
, , , .
X .
,
535

IX XIII. ,
, ;
.
, ,
,

,
,
, , ,
. 1907 Pascendi
( )
, ,
.
,
1.
(
)
V,
,
, ,
- .

. V
,
.
,
X ,

,
, , ,
- . ,
,
. , 1914
: , 20
. , , 1
1 D uffy . Saints and Sinners: A History of the Popes. New Haven, 1997. P.
250.

536

, ,
, ,
.
,
.
1908
,
. ,
:
, ;

.
, ,
,

. 1923 ,
, .
: ,
, , ,
,
, ...

!. , 1954
, 800 000 ,
XII .
, ,
V, 1.

. , 1
1 -
; ,
, XII 1954
XI 2000
,
1903 , X;
, ( The Revd Hans Kng. The
Catholic Church. London; New York, 2001).

537

1(
XV 1914 1922 ).
: ,
.
, , ,
. ,
: 12, ,
? , ,
13. ,
,
( ,
), ,
, X
. ;
.
, ,
, ,
,
. ,
, ,
.
,
.
:
. ,

,
,
, ,
, .
, :

( 65 000);

1 .
2 (.).
3 , ( .).

538

, ;
,
1.
,
,
, .
: , ,
,
12.
,

.
, -
. 1917
, ,
.
. ,
, , -
.
, 1915
,
, , ,
1919 .

. ,
.
.
1914 14
,
; 1922
, 27. ; ,

1 , -
,
1922 .
2
1917
( XII).

539

XVII . 1921
: ,

1920 . ,
- ,

.
,
1919 ,
Non Expedite IX1;

. , 1920 ,
( 1870 ).
, 22
1922 ( ,
), .
;
: .
:

.
, ,
, , , .

: ...
.
,
; ...
,
; ,
.
. , ,
, ;1
1 1868 ,
(. ).

540

, (
) .
,
. , ,
,
:
. :
,
, . -
,
.
;
: ...
, . ,
, .


XI XII

(1922-1958)

XI (1922-1939),
, ,
,
, . 65-
, ,

, .
1919 XV
, 123-
.
: ,
,
. , 14
.
, 1920
1. ,
.
1

1

. , .

542

, -
,

.
,
.
,
, ,
, ,
, .
,
, , -
, , ,
. 1921 ,
,
. ,
: .
, .
, ,
,

. 1870
; ,
. ,
. XI , ,
.
,
.

XV.
,

80 .

, ,
, ,
. ,
543

, -
, - ;
,
,
.
-, ,
,
. ,
,

. 1925
,
. 81-
, ,
, ,
1.

.
1922 ,
,
III . , , ,

.
35
; ,
.
XI .
; ,
-1
1
,
,
. ,
:
, , , .
: , ,
! (D uffy . Saints and Sinners: A History of the Popes.
New Haven, 1997. P. 256-257).

544

.
, ,
,
, ,
, ( -
).
, ,
.
, .
1923
, , 25%
, .
,
,

.

, :
, 1927
;
, ,
,
-
, , 11 1929
.

(, ). ,
, ,
109 */4
500 ,
. ,


1 750 (
21 ). ,
1870 ,
, .
18 . 403

545


.

. -
,
,

.
,

.
,
. ,
.
,
, 1929
.
.
, X1,
,
, , ,
, ,
. ,
,
, ,
,
.
:

. : .

,
, 1
1
-,
, 1865 IX (1846-1878).

1902 , ..
X (1903-1914). , .

546

, .
(Non Abbiamo Bisogno),
1931 ,
, ,
, ;
: ...
,
, ,
, ... ,
?.. ,
, ,
, , ,

,
... ,
, ... ,
[] ... ,

. ... ,
,

...
... ,
[] ;
9
... [
] ,
,
, .
, .


.
, 1930
- .
.
,
547

1917 1920- .
,
. , ,

, , .
,
: 1930
, 1940 , ,
, .
, XI
, ,
; ,
- ,
.
, 20 1933
; XI ,
- .



.
, , .
-, ,
;
, (
, ,
, ,
),
,
. , ,

, ,
1.1
1 ,
.
, ,
XI.

548

,
.
; ,

, XI
.
, 14
1933 , ,
,

1. ,
,
, , .
,
: ,
1933 1936 , ,
, ,
34 .
,
1935
12.

1937 , (M it
brennender Sorge), ,
12
,
1
, ,
( ) ,
. ,

, 350 ,
.
2 ,
(9 -1 0
1938 ), 91 , 30
. 200
, .

549

.
;
-.

-, , .
,
, , , , ,

, .
11-1 , ,
-
, .
,
:

, ,

,
.


;
, 1938 ,
, XI
-. ;

,
.
( 1$)
, :
... ,
,
.
, , ,
.
... -1
1 16-. . .

550

,

... ,
,
,
...
,
, ,
.
,
, 1936
, ,
1931
(
,
, )
. ,
,
,
1,
XI .
,
, ,
.
,

. 1926
;
3000 7000
. ,

. (
, -1
1

, .
. .

551

,
.)
, .
XI
XIV, ,
.
,
,

-. 1931
,
,
.

1938 , -
,
. XI
, ,
,
;
, .
,
.
, . 25
.
,
1939
,
,
.
, , ,
: .

,
, 11 1939
. ,
,
552

, , , . XI
.
, ,
, 1.
, , ,
,

(
XII)
. ,
, .
XI .
. ,

: , -
, .
,
: , ,
, . 1928
12,

: !3.
-
, ,
, XI , , ,
, ,
;

.
XI 10 1939 ; XII (1939
1958) 2 , 63- ,
.
1 , ,
; (, .
. - , .).
2 Mortalium Animos, . 6 1928 . , .
3 D uffy . Saints and Sinners: A History of the Popes. New Haven, 1997. P.
262.

553

300 .
, ;
,
.
,
; 23 , 1899
.

,
, , 1929 ,
-.

1933
. -
IX (1667), ,
.

-
. ,
.
;
300
, . 18 1917
, ,
; 60
,

. ,
,
,

.
,

, -,
. ,
: ,
554

.
.
, ,
,
,
. :

,
,
, ,
, .
, , ,
, ,
- ,
, -
.
: ,
,
, ,

.
1919 ,
,
,
.
,
;
,
. , ,
:
,
[ ]... ,
, . ,
...
(
),
.
555

,
, , .

, .
, .
, , , ,
,
, .
, ,
.
,
, ,
1.

, XII
.
, , , ,
. , ,
. 1920
,

. (
, ) ,
, ;
.
, ,
, ,

, .
1938
. , ,
.
6 1939 ,
, XII
: , 1
1 .: CornwellJ. Hitlers Pope: The Secret History of Pius XII.
London, 1999. P. 70, 74-75.

556

!


... ,


.
,
;
,
XII, ,

, .
15 1939 .
, ,
:
, ,
,

.
. ,
,
.
. 1 1939
,
.
70 .
,
,
, .

,
( ).
:
, ,
, , ,
. ,
557


,
,
.
,
;
88 .
. 1 XII,
,
. , ,
,
, .
1939 ,
,
.
;
,
,
,
,
, ,
.
,
?
,
. , .

,
; ,


.
, XII 24 .
, -;
, ,
,
.
558

,
.
, , ,
:
[ ]
.
. ...
, , ,
,
, . ,
, ,
.
.
,
,
,

. ,
, ,
. ,
; ,
. ,
, XII
;
,
.
,
XII;
.
: ? , XVI 1,

12,
,
1 . .
2 XXIII
(. ).

559

. ,
;
,
, , ,
.
, 9
1942 ,
.
, ,
, ,
. ;
. 21
:
;
, .
,
.
, . 31
: .
, ,
XI ,
. ,
[] []


. , ,
...
, ,
.
;
42
.
,
;
. - , ,
, ,
.
560

, , 1942
, .
, .
-

, .
,
, ; ,
,
,
. 13 : ,
, ,
,
,
, .
,
.

: , ,
,

,
, , ,
.
, 1942 XII
.
. ,
, ,
, - ,

, ,
. :
,
. ,

.
, ,
561

, ,
.
,
,
: ,
.
, , ,


.
. , ,
.
, ,
1942
. ,
: ,
1 . ,
.
,
,
. 8 ,
, ,
,
.

, .
1943 .
.
,
. 11
,
. 18
.
,
. 1
1, .

562

139 ..1
;
.

.
36 50 ;

, ,
. (
,
.) ,
; 16

, ,
.

, (
),

.
:
, , .
, .
,
,
.
,
.
. ,
, : ,
,

. -1
1
139 ..
(
, ).
, 139 .. . .

563

25-28 ,

. .
XII?
, -, ,
-, ,
,
, .

, ,
; ,
,
,
. , ,
.
,
, . ,
,
; ,
,
.
,
; ,
,
. XII
13 ,
,
1989
, .
, , ,

,
-
, , ,
.
,
. 24
564

1944 1, ,
,
33 .
335 , 70
,
12.
,
,
, 320 [sic]
,
.
, 23 ,
,
, ,
,
750
. - :
, ,
,
, ,
. ,
:
...
,
3,
,

.
1
6 1944 . . .
2 33
24 10
.
.
,
, 335 , 75 (
, 5 ). .
.
3 .

565

25
1,
, ,

- .

, ,

.
,

.
, ,
. , 1944
,
,
. ;
.
;
, 4 -5 ?
?
1945 XII (

-)

.
, ,
,
. ,
,
,
.

, ,
, ;1
1 , ,
1920-1944 . . .

566

, , ,
. 2 1949
, ,
:
;
.

. ; ,
, ,
.
73 .
,
. :

. ;
,
. 2
1950
(Humani generis),

. ,
. ;
,
: , ...
,
.
,
, X1.
: ,
,
12.
,
: ,
1 , X
, ,
. . .
2 .: Cornwell J. Hitlers Pope: The Secret History of Pius XII. London,
1999.

567

.
-,
, ,
.

,
;
,
. XII
.

1953 .
,
; -
,
, .
, 1 1950
ex cathedra
,
, .
;

(

), 15
.
,
; ,

, (

1870 ),
, .
1950-
. , -,
, 11
1 - . . .

568

-,


. - ,

:
1, ,
(
), ,
,
,
. ,
,
.
, 9 1958 .
;
,
. ,
-, ,
12, ,
, ,
.
. (
), ,
, ,
3. ,
-
1 .
, ;
.
, XII, . ,
. , . , . , . . . .
2 .. . . .
3 ,
.
,
: ,
-.
, .
. .

569

XII ,

.
,
XII
. ,
,
.

( 1958 )


28
1958 , 77-. ,
,
, , ;
XII ,
XXIII (1958-1963) .
, papa di passagio
. ,
, XXIII
. , .
, : .
22 , ,
XIV 1;
, XII -1

1 XIII :
1276 ,
XX, XXI. ,
-
XVI (997-998). , 1958
20, 22, . XXII,

571


1. , XXIII,
, 1415 12.
,

;
, , ,

, 13
, ,
. ,
, :
,
, .
,
, ,
, ,
XVI
3;
,
XI. 1925
,
, ,

. 1944
,
-. 1953
,
.
XXIII
, - . 26 1959 ,
(1316-1 334) , XIV
. , .
1 . .
2. :
;
, , ,
.
3 . .

572

,
, :
,
.
, , ;
, .
, ,
. , ,

, ,
, ,
. ,

;
- .
. XII
: , ;

, .

.
,
VI, ,
. .
.
,
.
.
&,
.
,
.

,
. ,
1960 ;
( XXI
573

- )
, 11 1962 .
2450 ,
,
.
; 250
, ,
600.
.

: ,
, ,
...
, .
,
,
, ...

... ,
, ,
. .

!
. ....
, 3 1963 ,
200 1, XXIII .

,
,
,
.
XX .
, ,
.
, 1
1 .
VIII (1829-1830). - . .

574


, ; ,
,
XII :

. -
, ;
,
. ,

,
.
, 1954
.
, 1937 40
,
,
17 . 1953
, ,
; , -
, , ,
. ,
,
XII, ; ,
, ,
.
(
) ,
;
, , , ,
( , , )
.
( XII
)
. ,
(, :
575

) , , -,
.
19 XII ,
, ,
V 70
, 51 ,
80- .
XXIII
. ,
-
, , 1962

87 .
80 19 .
,
VI (1963-1978);
, .

. , 65-
, , , :
, . ,
100 ,
. ,
,
:
,
. , ,
,
:
, ,
.
,

. ,
XII (
, , ,
, , ).
576

( )1. XII
,
, -
. , ,
,
. ,

:
. ,

, .
,
, .
, ,
, -
,

, .

.
(
) ,

. ( )12,
,
,
: ,
, , ;

, ,
, .
,
,
1 : . .
.
2 :
. .
.
19 3. 403

577

. ,
,
,
.
,
, ,
, ,
, ,
,
.

V I8 1965
.

.
, , ,
. ,
VI,
, ,
.
, , ,
75- , .
.
80 ,

, .
,

;
.
.
, -
; , .
,
, , .
,
,
578

,
.

; .
,
; ,
.
,
- ,
,
.
, -
.
,

X1,
,
. VI ,
, , ;
,
.
, -
; ,
, .
, ,
;
,
, , -
! . ,
, ,

, 1
1
X. 1970 ,
-.
1988
II ;
XVI. . .

579

; ,
,
. , :
1968 vitae (
)
. ,
.

;
,
.
,
; , ,
, ,
. 1963
, 1964
. VI ,
I ,
,
1054 1.
1967 VI
, ,
,
,
( - 12). 1969
,
(
). VI
, , , ,
; 1970
( )
.
1 . .
2
, 1935 .

580


. ,
, ; VI
.
( Humanae vitae)
(
)
,

. 1974
. , 1978
,
( ),
, .
VI ( ,
) . 6 ,
.

, 26
1978 . ,

( ) .
-, 9
;
, ,
111 , 27
, !
:
...
,
, ...
.
VI, ,
;
. ,
7
581

, , , :
, , ... ,
, , ;

. I (1978)
.
, ,
:
, . ,
,
, ...
, ,
, ,
20 ,
.
...
. .
, .
. .
,
.

I.
, ;
,
, . .
, ,
. , ,
; ,
, ,
, .
, ,
, ,
.
?
.
, .
582


,


. , ,
,
. , ,
, . ,
, , :
.

. ,
,
, ,
,
vitae ,
. . ,
1968 , -,

, ,

; , - , VI.
, ;
. 1978

vitae, .
I
,
.
,
, ,
.
, , ,

, ,
.
583

. 5 30
, 29 1978 1 .
33
XI 1605 .
I ? ,
. 67
; ;
,

; , ,
,
,
,
, , ,
,
,
, ,
. ,
. ,
;
,
.

. , 20
30 , ,
,
. , (
),
: (
) (
). ,
12.
1 , 28 . . .
2 ,
, , ,
. -
.
(

584

, -
VI, 1522 ,
, 103
109 ;
.
, ,
, (
, ) .
,
1 1939 .

( ) , ,
,
( )
. .
,
,
.
, VI
.
II (1978-2005)

.
, , ,
, . , ,
. ,
,
. ,
, .

, .
. , 6
1944 , ,
8 ; ,
,
) ,
, , .

585

, .
, 1980 ,
,

, , , ,
.
,
.
13 1981 ,
,

. II
.
, ,
. ,
1979 ,
.
.
( - ),
,
1. II
, ; 1983
,
.
.

:
. 1982
( -
)
,
. 26- -1
1
,
(, ). . .

586

104 ,
129 . 1982 ,
, -
, II
( ),
. 2000
; - :
XII?1 2001 II
, . , ,
, .
, , II
XII,
XXIII. , .

,
, ,
. , ,
, ;
, .
14 , ,
,
, ,
, . ,
,
,
, ,
,
, II
. ,
,
: 1340 , ( ),
483 ,
.1
1 ,
II
.

587

II
.
2003
, : !
,
. , :
, -
,
. . 1991
, ,
,
, 2003 .

, .
II , 2 2005 ,
.
,
, 4

.
II
,
, ,
1.
,

, .
,
;
. ,
,
-, XI
.1
1 :
(1542-1908),
(1908-1965),
(1965-1983), ( 1983). . .

588

, , ,
, XVI1 ,
, , .

: ,
, , .
,
18
12 2006 . , ,
,
, , ,
.
, ,
,
II 1391 ;
, .
,
.
,
, 22
-.
.

,
; ,
.
-
. , 11 2007
, : ,
[
], ,

,
. . 1
1 XVI 600
, . 2013
I.

589


,
-
, ,

XVI
,

XII.
, 7 2007

, ,

.
-

X, ,
1.
,
. ,
XVI,
.
,


.
:

,
. ,
,
, ,
, 1970-
; , , 1
1 2009 , XVI
II,
, , .

590

- . ,
-,
. 2010 ,
,
,
. -
,
; , ,
, , ,
, .
XVI
; .
,
,
.
,
- :
,
, .
. ,
: 15 2010
,

1.
, XVI
2010 , ,
,
.
,


,
.
, -1
1 , , 15 2010 .
,
.

591

. , , ,
XVI
;
,
, -
1,
1/ 6 ,
, ,
. ,
.1

1 . 2012 ,
1,2 ( 2,1 ). . .

592

About E. La question romaine. Paris, 1859


Aland K. A History of Christianity / Transl. J. L. Schaaf. Vol. 1-2.
Philadelphia, 1985
Aston N. Religion and Revolution in France. London, 2000
AvellingJ.C.H. The Jesuits. London, 1981
Baring-Gould S. Curious Myths of the Middle Ages. London, 1897
Barraclough G. The Medieval Papacy. London, 1968
Bede. Ecclesiastical History of England / Transl. and ed. A. M. Sellar.
London, 1907
BuryJ.B. History of the later Roman Empire from Arcadius to Irene. Vol.
1-2. London, 1889
Cambridge Medieval History. Vol. 1-8. Cambridge, 1911-1936
Cambridge Modern History. Cambridge, 1902-1910
Carrington P. The early Christian Church. Vol. 1-2. Cambridge, 1957
Chadwick O. Britain and the Vatican during the Second World War.
Cambridge, 1986
Chamberlin E.R. The Bad Popes. London, 1970
Cheftham N. Keepers of the Keys: The Pope in History. London, 1982
Clarke C.P.S. A Short History of the Christian Church. London, 1929
Clement St. The epistles of St Clement of Rome and St Ignatius of Antioch
/ Transl. and ed. J. A. Kleist. London, 1946
Collins P. Papal Power. London, 1997
Cooper A.D. Talleyrand. London, 1932
593

Cornwell J. Hitlers Pope: The Secret History of Pius XII. London,


1999
Cornwell R. Goods banker: An Account of the Life and Death of Roberto
Calvi. London, 1984
Creighton M. History of the Papacy during the Period of the Reformation.
Vol. 1-6. London, 1903-1907
Cullman O. Peter: Disciple Apostle Martyr. London, 1953
Dictionnaire dhistoire et la gographie ecclsiastiques / Ed. A. Baudrillart.
Paris (in progress)
Dictionnaire de thologie catholique / Ed. A. Vacant, E. Mangenot.
9 vols in 15.1926-1950
DllingerJJ.I. Fables Respecting the Popes of the Middle Ages / Transi.
A. Plummer. London, 1871
Dudden F.H. Gregory the Great: His Place in History and the Thought.
Vol. 1-2. London, 1905
Duffy E. Saints and Sinners: A History of the Popes. New Haven, 1997
Eggenberger D. A Dictionary of Battles. London, 1967
Enciclopedia Italiana. Vol. 1-36. Roma, 1925-1936
Eusebius, Bishop of Caesarea. Ecclesiastical History / Transi. C. F. Crus.
London, 1894
Falconi C. The Silence of Pius XII / Transi. B. Wall. London, 1970
Frildlnder S. Pius XII and the Third Reich. Transi. Fullman. London,
1966
Gascoigne B. The Christians. London, 1977
Gibbon E. The History of the Decline and the Fall of the Roman Empire
/ Ed. J. B. Bury. Vol. 1-7. London, 1896
Gilley S. Newman and His Age. London, 1990
Greeley A. The Making of the Popes. London, 1979
Grigorovious F. History of the City of Rome in the Middle Ages. London,
1895
Gregory, Bishop of Tours. The History of the Franks / Transi. O. M. Dalton.
Vol. 1-2. Oxford, 1927
Grisar H. History of Rome and the Popes in the Middle Ages. London,
1911-1912
Guicciardini F. History of Italy / Ed. and transi. S. Alexander. New York,
1969
HaleJ.R. The Civilization of Europe in the Renaissance. London, 1993
594

Hales E.E.Y. Pio Nono. London, 1954


Hales E.E.Y. Pope John and His Revolution. London, 1965
Hebblethwaite P. John XXIII, Pope of the Council. London, 1984
Hebblethwaite P. Paul VI: First Modern Pope. London, 1993
Hebblethwaite P. The Year of the Three Popes. London, 1978
HookJ. The Sack of Rome. London, 1972
Hughes P. Pope Pius the Eleventh. London, 1937
Jameson Mrs A. Sacred and Legendary Art. Vol. 1-2. London, 1896
Johnson M. The Borgias. London, 1981
Johnson P. A History of Christianity. London, 1976
Jones A.H.M. The Later Roman Empire, 284-602: A Social Economic
and Administrative Survey. Vol. 1-3. Oxford, 1964
Kantorowicz E. Frederick the Second / Transi. E. O. Lorimer. London,
1931
Katz R. Black Sabbath: A Journey through a Crime against Humanity.
London, 1969
KiingH. The Catholic Church. London; New York, 2001
Lacey R. The Life and Times of Henry VIII. London, 1972
Le Roy Ladurie E. Montaillou: Cathars and Catholics in a French Village,
1294-1324 / Transi. Barbara Bray. London, 1978
Levillain P. Dictionnaire historique de la papaut. Paris, 1994
Lewy G. The Catholic Church and Nazi Germany. New York, 1964
Liudprand, Bishop o f Cremona. Works / Transi. F. A. Wright. London,
1930
LoweJ. Saint Peter. Oxford, 1956
Macnutt FA. A Papal Chamberlain. London, 1936
Mallett M. The Borgias: The Rise and Fall of a Renaissance Dynasty
London, 1969
Mann H.K. Lives of the Popes in the Early Middle Ages. London, 1902
Martines L. April Blood: Florence and the Plot against the Medici.
London, 1965
Masson G. The Companion Guide to Rome. London, 1965
Masson G. Frederick II of Hohenstaufen: A Life. London, 1957
Maurois A. A History of France / Transi. H. L. Binsse and G. Hopkins.
London, 1960
MigneJ.F. Patrologia Latina, 587
Mollat G. The Popes at Avignon. London, 1963
595

MoorheadJ. Gregory the Great. London, 2005


Mullins E. Avignon of the Popes: City of Exiles. Oxford, 2007
New Catholic Encyclopedia. Washington, DC, 1967
New Encyclopedia Britannica. 15th ed. Vol. 1-32. Chicago, 1998
Noel G. The Renaissance Popes. London, 2006
NorwichJ.J. Byzantine: The Early Centuries. London, 1988;
NorwichJ.J. Byzantine: The Apogee. London, 1991
NorwichJ.J. Byzantine: The Decline and Fall. London, 1995
NorwichJ.J. The Normans in the South. London, 1967
NorwichJ.J. The Kingdom in the Sun. London, 1970
NorwichJ.J. Venice: The Greatness and the Fall. London, 1981
Origo I. The Merchant of Plato: Francesco di Marco Datini. London,
1957
Oxford Dictionary of Popes / Ed. J. N. D. Kelly. Oxford, 1986
Pardoe R. and D. The Female: The Mystery of Pope Joan: The First
Complete Documentation of the Facts behind the Legend.
Wellingborough, 1988
Pastor L. von. History of Popes from the Close of the Middle Ages. Vol.
1-40. London, 1891-1953
Petrarch F. Petrarch at Vaucluse: Letters in Verse and Prose / Transi. E.
H. Wilkins. Chicago, 1968
Pius IIyPope. Memoirs of a Renaissance Pope. The Commentaries of Pius
II / Transi. F. A. Gragg. London, 1960
Platina B. The Lives of the Popes / Ed. and transi. W. Benham. London,
1888
PollardJ.F. The Unknown Pope: Benedict XV (1914-1922) and Pursuit
of Peace. London, 1999
Pollard J.F. The Vatican and Italian Fascism, 1929-1932: A Study in
Conflict. Cambridge, 1985
Pope-HennessyJ. Fra Angelico. London, 1952
PowellJ.M. (ed.) Innocent III. Washington, DC, 1994
Ranke L. von. History of the Popes in the 16thand 17thCenturies. London,
1947
Renouard Y. The Avignon Papacy. London, 1970
Rhodes A. The Vatican in the Ages of the Dictators, 1922-1945. London,
1973
596

RhoidisE. Pope Joan, a Romantic Biography / Transl. L. Durrell. London,


1954
RichardsJ. The Popes and the Papacy in the Early Middle Ages. London,
1979
Royal R. The Popes Army: 500 Years of the Papal Swiss Guard. New
York, 2006
Runciman S. The eastern Schism. Oxford, 1955
Runciman S. History of Crusades. Vol. 1-3. Cambridge, 1951-1954
Rustici CM. The Afterlife of Pope Joan: Deploying the Popess Legend
in Early Modern England. Ann Arbor, 2006
Selwyn E.G. The First Epistle of St Peter. London, 1946
Spanheim F. Histoire de la Papess Jeanne / Transl. J. Lenfant. T. 1-2. The
Hague, 1720
StanfordP. The She-Pope: A Quest for the Truth behind the Mystery of
PopeJoan. London, 1998
Thomas G., Morgan-WittsM. Pontiff. London, 1984
Tillmann H. Pope Innocent III / Transl. W. Sax. Amsterdam, 1980
ToynbeeJ.M.C., Ward-PerkinsJ. The Shrine of St Peter and the Vatican
Excavations. London, 1956
Trease G. The Condottieri: Soldiers of Fortune. London, 1970
Tuchman B. The March of Folly: From Troy to Vietnam. New York,
1984
Ullmana W. The Growth of Papal Government in the Middle Ages.
London, 1962
Ullmana W. The Origins of the Great Schism. London, 1948
Ullmana W. A Short History of the Papacy in the Middle Ages. London,
1972
Zamoyski A. The Polish Way. London, 1987
Ziegler P. The Black Death. London, 1969

.
;
,

I.

II.
I
I

I
598

? . 64
67-76
76-88
88-97
97-105

105-115
115-125
125-136
136-140
140-155
155-166
166-175
175-189
189-199

I
II

()

()

II
I

I
I

I
III
I()

199-217
217-222
217-235
222-230
230-235
235-236
236-250
251-253
251
253-254
254-257
257-258
260-268
269-274
275-283
283-296
296-304
308-309
309/310
311-314
314-335
336
337-352
352-366
355-365
366-384
366-367
384-399
399-401
401-417
417-418
418-422
418-419
422-433
432-430
440-461
461-468
468-483
599

III (II)
I
II

483-492
492-496
496-498
498-514
498-499,501-506
514-523

III.
I
IV (III)

II
II
I

I
III

523-526
526-530
530
530-532
533-535
535-536
536-537
537-555
556-561
561-574

IV.
I
II
I

III
IV
I ( I)
V
I

IV
I

575-579
579-590
590-604
604-606
607
608-615
615-625
619-625
625-638
640
640-642
642-649

V, III
I
I

II

649-655
654-657
657-672
672-676
676-678

600


II
II
V

VI
VII

II
III

II
I
I

III
I
III
IV
I
II

IV

II
IV

678-681
682-683
684-685
685-686
686-687
687-701
687
687
701-705
705-707
708
708-715
715-731
731-741
741-752
752-757
757-767
767-768
768
768-772
772-795
795-816
816-817
817-824
824-827
827
827-844
844
844-847
847-855

VI.

III

7855-857
855-858
855

VII. I
I ()

858-867
601

II
VIII
I
III
V

VI
VI

II
IX
IV
V

III
III

X
VI
VII
XI
VII
VIII
II
II
XII
VIII

867-872
872-882
882-884
884-885
885-891
891-896
896
896-897
897
897
898-900
900-903
903
903-904
904-911
911-913
913-914
914-928
928
928-931
931-935
936-939
939-942
942-946
946-955
955-964
963-965

VIII.
V
XIII
VI
VII
VII
XIV
XV
V
XVI

964
965-972
973-974
974,984-985
974-983
983-984
985-996
996-999
997-998

602

II

999-1003
XVII

1003
XVIII

1003-1009
IV

1009-1012
VI
1012
VIII
II
1012-1024

XIX
1024-1032
IX III 1032--1045,1047-1048
III

1045
VI

1045-1046
II

1046-1047

II
1048

1049-1054
IX
IX. VII
-
II

IX

X

II

II

II

VII
X.

III

III

II


II

()

IV
II

VIII


II

II

II
II

1055-1057
1057-1058
1058-1059
1058-1061
1061-1073
1061-1064
1073-1085

1080, 1084-1100
1086-1087
1088-1099
1099-1118
1100-1101
1101-1102
1105-1111
1118-1119
1118-1121
1119-1124
1124-1130
1124
1130-1143
603

II
IV

1130-1138
1138

XI. -
II

II

III

IV

IV

1143-1144
1144-1145
1145-1153
1153-1154
1154-1159

XII. III

III
IV

III

III

III

III

III

VIII


III
III

1159-1181
1159-1164
1154-1168
1168-1178
1179-1180
1181-1185
1185-1187
1187
1187-1191
1191-1198

XIII. III
III

1198-1216

XIV.
III

IX

IV

IV

IV


IV
IV

X

V

V

XXI

604

1216-1227
1227-1241
1241
1243-1254
1254-1261
1261-1264
1265-1268
1271-1276
1276
1276
1276-1277

III
IV
IV
IV
V
VIII

1277-1280
1281-1285
1285-1287
1288-1292
1294
1294-1303

XV.
XI
V
XXII
V
XII
VI
VI
V
XI

1303-1304
1305-1314
1316-1334
1328-1340
1334-1342
1342-1352
1352-1362
1362-1370
1370-1378

XVI. Laetentur Coeli!


VI

VII

IX


XIII
VII
XII


V
XXIII

V

VIII

XIV


IV
V
VIII

1378-1389
1378-1394
1389-1404
1394-1417
1404-1406
1406-1415
1409-1410
1410-1415
1417-1431
1423-1429
1425-?
1431-1447
1439-1449

XVII.

V
()
III

II

II

1447-1455
1455-1458
1458-1464
1464-1471
605

IV
VIII

1471-1484
1484-1492

XVIII.
VI
()
III
-
II

1492-1503
1503
1503-1513

XIX.
X
VI
VII

1513-1521
1522-1523
1523-1534

XX.
III

III

II

IV

IV

V


XIII
V

VII


XIV
IX ,

VIII

1534-1549
1550-1555
1555
1555-1559
1559-1565
1566-1572
1572-1585
1585-1590
1590
1590-1591
1591
1592-1605

XXI.
XI

V

XV


VIII
X
VII

IX


X
XI


VIII

XII

1605
1605-1621
1621-1623
1623-1644
1644-1655
1655-1667
1667-1669
1670-1676
1676-1689
1689-1691
1691-1700

606

XXII.

XI

XIII
XIII -
XII

XIV
XXIII.

1700-1721
1721-1724
1724-1730
1730-1740
1740-1758

XIII
XIV
VI

Toppe

1758-1769
1769-1774
1775-1799

XXIV.

VII
()
XII

VIII

XVI

1800-1823
1823-1829
1829-1830
1831-1846

XXV. IX

IX

1846-1878

XXVI. XIII

XIII

XV
XXVII.

1878-1903
1903-1914
1914-1922

XI XII

XI
XII

1922-1939
1939-1958

XXVin.

XXIII
VI
I
II
XVI

1958-1963
1963-1978
1978
1978-2005
2005


AST Publishers.
,
,
.
-

16+


..
..
..
: ..
..
06.02.2014. 60x90 '/,6.
. .
. . . 28,56. 3000 . 403.
-005-93, 2;
953004
: WWW. AST. RU
E-mail: astpub@aha.ru
ACT.
129085, . , , . 21, . 3, . 5.
.
1/17 16.08.2013.
. , . 1, . 3, . 4, . 42, 220013, . , .
E-mail : harvest@anitex.by

.
02330/0494179 03.04.2009.
. , 79, 220013, . , .


,
,

.

.
, ,

, .

,

,
.

w w w .ast.ru
ISBN T ?fl-5-17-D 044-l

Вам также может понравиться