Mevcut Binalarin Deprem Guvenligignin Degerlendirilmesi Z. Celep

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007
1. Genel bilgiler
1.1. Plastik mafsal kabul
1.2. Statik itme analizi
1.3. Kesit atalet momenti hesabnda atlam kesit
1.4. Eit yerdeitirme kural
MEVCUT BETONAME BNALARIN

DEPREM GVENLNN
DEERLENDRLMES
2. Mevcut binalarn deprem gvenliinin deerlendirilmesi

2.1. Binalardan bilgi toplanmas ve bilgi dzeyleri
2.2. Kesit hasar snrlar ve blgeleri
2.3. Bina performans dzeyleri
2.4. Deprem hareketi
2.5. Binalar iin hedeflenen deprem performans dzeyleri
2.6. Deerlendirme yntemleri
2.7. Dorusal elastik edeer deprem yk yntemi
2.8. Dorusal elastik olmayan artmsal edeer deprem yk yntemi
(2007 Deprem Ynetmelii Blm 7)

Prof.Dr. Zekai Celep
stanbul Teknik niversitesi, naat Fakltesi
celep@itu.edu.tr
http://www.ins.itu.edu.tr/zcelep/zc.htm
naat Mhendisleri Odas stanbul ubesi

Bakrky ve Kadky Temsilcilii
Meslekii Eitim Kursu
24 ve 25 Nisan 2007
rnek 1
rnek 2
Zekai Celep
1.1. Plastik mafsal kabul:
Kesitte eilme momentinin kk deerlerinde elastik ve byk

deerlerinde elastik ve plastik ekil deitirmeler meydana gelir.
Kiri ve kolon ekseni boyunca dal olan plastik ekil

deitirmelerin belirli kesitte toplandnn kabul edilmesi
Plastik Mafsal kabuln oluturur.
Betonarme kiri kesitinde eilme momenti etkisi

altnda moment-erilik bants
Kirilerde eilme momenti - erilik ilikisi

M oment
Plastik mafsal tayc sistem hesaplarnda bir kesitte kabul

edilirken, betonarme kesit hesaplarnda plastik mafsal boyunun
kabulne ihtiya vardr. Bu boy eleman boyunca moment
dalmna ve kesit yksekliine baldr.
My
Plastik mafsallar, deprem etkisinde en ok zorlanan kolon ve

kirilerin ularnda meydana gelir.
Zekai Celep
EI
= 1/
0
Zekai Celep
blge boyu
Betonarme kiriin mesnet

blgesinde eilme momenti
ve erilik deiimi ve
plastik eriliklerin dzgn
yayl olarak bir lp boyunda
kabul edilmesi
Betonarme kiri kesitinde eilme momenti etkisi altnda

moment-erilik bants
M oment
Kiri mesnet blgesinde

erilik deiimi
l p : Edeer plastik
Mmax=M y
plastik
erilik
M y / EI
elastik
erililk
: plastik mafsal boyu
: toplam erilik
: plastik erilik
: akma erilii
: plastik dnme
p = p
p = ( t y)
plastik erilik
lp
p
p
lp
Zekai Celep
Betonarme kiriin
mesnet kesitinde
davran,
Plastik mafsal
kabul ile plastik
dnmelerin bir
kesitte yl kabul
edilmesi
a)
Zekai Celep
Betonarme kolon kesitinde eilme momenti etkisi

Ip
As
Fs
z
Ac
Fc
Mp
Kolonlarda eilme momenti - erilik ilikisi
N
M p = Fs . z = Fc .z
M oment
M
My
b)
= 1/
Mp
p
Zekai Celep
N
7
Zekai Celep
M y ve EI deerleri normal
kuvvete bal
EI
0
1. 2. Statik itme zm:
Betonarme kolon kesitinde eilme momenti etkisi

Elastik ve elastik
tesi ekil
deitirme,
Nu
g tkenmesi erisi
G tkenmesi
erisine eritikten
sonra, plastik ekil
deitirmeler
oluurken,
yklemede eri
dna klmaz,
e
lem
y k
il
ek
yalnz ekil deitirme
Tayc sistemin elastik tesi yatay yk kapasitesinin

belirlenmesi iin yaplan zmdr.
Tayc sistemin elastik tesi kapasitesi hesaba katlr.
Tayc sistemin hiperstatiklik derecesinin ykseklii, plastik

mafsallarn saysnn okluu ve moment kapasitesi ykseklii
orannda sistemin elastik tesi yatay yk kapasitesi, elastik
kapasiteden daha byk olur.
Yatay yk etkisinde kesitlerde oluan plastik ekil

deitirmeler plastik mafsal kabul ile gznne alnr.
me
itir
de
Mu
Zekai Celep
Zekai Celep
Statik itme zm, tayc sistemde G+nQ yklemesi

zerine deprem yklemesine benzer (birinci titreim modu ve
ktle dalm ile orantl) bir yk dalm arttrlarak yaplr.
10
Statik itme yk arttka;
G+nQ
Sistemin zorlanan kesitlerinde plastik ekil deitirmeler (plastik

mafsallar) meydana gelir.
Sistem ykleme ile yumuar (daha kolay ekil deitirme/yer
deitirme yapar).
En sonunda sistem yk tayamaz duruma gelir.
Eilme momenti
(Dey yk)
itme erisi
Vu
V
E
Eilme momenti
(Deprem)
d Yatay
yerdeitirme
Ve
d
Zekai Celep
11
Zekai Celep
de
12
Statik itme yk arttka;
Adm adm ykleme ile statik itme zm
Plastik ekil deitirmeler gznne alnd iin yatay yk

kapasitesi artar. Buna karlk plastik mafsal kesitlerde elastik
tesi ekil deitirmeler meydana gelir ve yatay yerdeitirmeler
artar.
Plastik ekil deitirme, donatnn akmas ve betonda byk ekil
deitirmelerin olumas olarak ortaya kar ve snrl hasar
durumuna kar gelir.
Elastik tesi kapasiteden faydalanld iin, kesit plastik ekil
deitirmelerinin ve yatay yerdeitirmelerin kabul edilebilir
seviyede kaldnn kontrol gerekir.
Zekai Celep
V
v<v<v2
1
0<V<V1
V
v<v<v
2
3
V
v<v
3
V3
V2
3. mafsal
2. mafsal
V
1
1. mafsal
elastik davran
d
Yatay yerdeitirme
13
Zekai Celep
14
Statik itme erisinin zellikleri:
1.3. Kesit atalet momenti hesabnda atlam kesit
Tekrarlanan deprem yklemesi altnda yerdeitirme-kuvvet

deiimi, statik itme erisini iine alarak evrimsel biimde oluur.
Bu evrimsel davran, statik itme erisi ve evrimsel davrantan
oluan snm olarak basitletirilebilir.
D etkiler altndaki tayc sistemde, kesit atalet momentinin

deeri ve deiiminde,
Snm, ilerleyen ykleme durumlarda daha fazla plastik ekil

deitirmeler olutuu iin artar.
Eilme momentinin eleman boyunca deiimi,

ekil deitirmelerin, dolaysyla dey ve yatay
yerdeitirmelerin deeri
etkili olur.
Ykler arttka kesitlerde atlamalar ilerler ve atalet momenti
azalr ve ekil deitirmelerle yerdeitirmeler de artar.
d
Zekai Celep
15
Zekai Celep
16
Dey ykler altnda, kirilerde eilme momenti ve kolonlarda

normal kuvvet ile eilme momenti beraberce etkili olur.
Deprem yklemesinde kirilerde eilme momenti artarken,

kolonlarda eilme momenti normal kuvvetin yannda etkili olmaya
balar.
atlama; kirilerde daha fazla etkili olurken, kolonlardaki etkisi

mevcut normal kuvvetten dolay daha snrl olur.
I kolon atlam < I kolon brt
Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deelendirilmesi / MO stanbul 2007
1.4. Eit yerdeitirme kural

Elastik olan ve olmayan sistemde deprem etkisi altnda maksimum
yerdeitirme;
Elastik sistemde rijitlik fazla olduu iin, yerdeitirme azalr.

Elastik sistemde evrimsel snm olmad iin, yerdeitirme
azalmaz.
Elastik sistemde deprem hareketine kar direnme fazla olduu iin,
deprem kuvveti ve dolaysyla yerdeitirme artar.
Elasto-plastik sistemde rijitlik dk olduu iin, yerdeitirme
artar.
Elasto-plastik sistemde evrimsel snm olduu iin,
yerdeitirme azalr.
Elasto-plastik sistemde deprem hareketine daha az direnme olduu
iin, deprem kuvveti ile, yerdeitirme azalr.
I kiri atlam << I kiri brt
Kolon kesitleri
Zekai Celep
17
Kiri kesitleri
Zekai Celep
Eit yerdeitirme
kural:
Bina periyodu
arttka yaklam
daha iyileiyor.
2. Mevcut binalarn deprem gvenliinin deerlendirilmesi
g (t)
..
2.1. Binalardan bilgi toplanmas ve bilgi dzeyleri
..
g (t)
Mevcut binalarn tayc sistem geometrisi, elemanlarnn kapasitelerinin

hesaplanmasnda kullanlacak, eleman detaylar, tayc sistem
geometrisi ve malzeme zelliklerine ilikin bilgiler, projeden, yaplacak
gzlem ve lmlerden, binadan alnacak malzeme rnekleri zerinde
yaplacak deneylerden elde edilecektir.
g (t)
..
d(t)
elasto-plastik
Byk
periyotlu
elasto-plastik
d(t)
binalar
elastik
d max
elasto plastik
d max
Snrl bilgi dzeyi

Binann tayc sistem projeleri mevcut deildir. Tayc sistem
zellikleri binada yaplacak lmlerle belirlenir. (Bilgi dzeyi katsays:
0.75)
Orta bilgi dzeyi

Eer binann tayc sistem projeleri mevcut deilse, snrl bilgi dzeyine
gre daha fazla lm yaplr. Eer mevcut ise snrl bilgi dzeyinde
belirtilen lmler yaplarak proje bilgileri kontrol edilir. (Bilgi dzeyi
katsays: 0.90)
Kapsaml bilgi dzeyi

Binann tayc sistem projeleri mevcuttur. Proje bilgilerinin kontrol
edilmesi amacyla yeterli dzeyde lmler yaplr. (Bilgi dzeyi katsays:
Zekai Celep
20
1.00)
d(t)
..
g (t)
Kk
ep
d max
t
periyotlu
binalar
elastik
d max
< d elasto plastik
Zekai Celep max
18
elastik
d max
elastik
t
d(t)
19
2.2.
Kesit hasar snrlar ve blgeleri
Minimum hasar snr (MN)
Kesitte elastik tesi davrann balangcna kar gelir.
Gvenlik snr (GV)
Kesitte dayanmn gvenli olarak salanabilecei durumda,
elastik tesi davrann st snrna kar gelir.
Gme snr (G)
Kesitin gme ncesi davrannn st snrna kar gelir.
kuvvet
Zekai Celep
Minimum
hasar
snr
(MN)
Minimum
hasar
blgesi
Gvenlik
snr
(GV)
Belirgin
hasar
blgesi
2.3. Bina performans dzeyleri
Hemen kullanm performans dzeyi (HK)

Can gvenlii performans dzeyi (CG)
Gmenin nlenmesi performans dzeyi (G)
Deprem
yk
Gme
snr
(G)
leri
hasar
blgesi
Hemen
kullanm
(HK)
Can
gvenlii
(CG)
Gme
ncesi
(G)
Gme
blgesi
ekil deitirme
21
Zekai Celep
Yerdeitirme
22
Can gvenlii performans dzeyi (CG)

Hemen kullanm performans dzeyi (HK)
Herhangi bir katta, uygulanan her bir deprem dorultusu

iin yaplan hesap sonucunda kirilerin en fazla %10u
belirgin hasar blgesine geebilir, ancak dier tayc
elemanlarnn tm minimum hasar blgesindedir.
Gevrek elemanlar glendirilecektir.
Binann glendirilmesine gerek yoktur.
Zekai Celep
23
Herhangi bir katta, uygulanan her bir deprem dorultusu iin

yaplan hesap sonucunda kirilerin en fazla %30'si ve
kolonlarn bir ksm ileri hasar blgesine geebilir.
Ancak ileri hasar blgesindeki kolonlarn, kolonlar tarafndan
tanan kesme kuvvetine toplam katks %20 (en st katta %
40) nin altnda olmaldr.
Dier tayc elemanlarn tm Minimum Hasar Blgesi veya
Belirgin Hasar Blgesindedir.
Can gvenlii durumunun kabul edilebilmesi iin herhangi
bir katta alt ve st kesitlerinin ikisinde birden minimum hasar
snr alm olan kolonlar tarafndan tanan kesme
kuvvetlerinin, o kattaki tm kolonlar tarafndan tanan
kesme kuvvetine orannn %30u amamas gerekir. En st
katta ileri hasar blgesindeki dey elemanlarn kesme
kuvvetleri toplamnn, o kattaki tm kolonlarn kesme
kuvvetlerinin toplamna oran en fazla %40 olabilir.
Zekai Celep
24
Gmenin nlenmesi durumu performans dzeyi (G)
Herhangi bir katta, uygulanan her bir deprem dorultusu iin

yaplan hesap sonucunda kirilerin en fazla %20'si ve kolonlarn
bir ksm Gme Blgesine geebilir. Ancak gme
blgesindeki kolonlarn, kolonlar tarafndan tanan kesme
kuvvetine toplam katks %20nin altnda olmaldr ve bu
elemanlarn durumu yapnn kararlln bozmamaldr.
Dier tayc elemanlarn tm Minimum Hasar Blgesi, Belirgin
Hasar Blgesi veya leri Hasar Blgesindedir.
Gmenin nlenmesi durumunun kabul edilebilmesi iin

herhangi bir katta alt ve st kesitlerinin ikisinde birden minimum
hasar snr alm olan kolonlar tarafndan tanan kesme
kuvvetlerinin, o kattaki tm kolonlar tarafndan tanan kat
kesme kuvvetine orannn %30u amamas gerekir.
Gme Durumu
Bina Gmenin ncesi Performans Dzeyini salayamyorsa

Gme Durumundadr.
Binann mevcut durumunda kullanm can gvenlii

bakmndan sakncaldr.
Binann mevcut durumunda kullanm can gvenlii bakmndan

sakncaldr.
Zekai Celep
25
Zekai Celep
2.4.
26
Deprem hareketi
2.5. Binalar iin ngrlen deprem performans hedefleri
Mevcut binalarn deprem gvenlik ve performanslarnn

deerlendirilmesinde gznne alnmak zere, farkl deprem
etkisi tanmlanmtr.
Deprem tr
Deprem
etkisi
Alma
olasl
Esas alnan
zaman
aral
Ortalama
dn
periyodu
Kullanm (servis) depremi
~ 0.50
% 50
50 yl
72 yl
Tasarm depremi
(Yeni konutlar binalar iin
gznne alnan deprem)
1.00
% 10
50 yl
474 yl
En byk deprem
(~Yeni toplumsal nemli
binalar iin gznne
alnan deprem)
~ 1.50
%2
50 yl
2475 yl
Zekai Celep
27
Belirli bir deprem hareketi altnda, bina iin ngrlen yapsal

performans hedefi olarak tanmlanr.
Yapsal performans, bir yapnn tayc elemanlarnn

performans dzeyleri oluturur.
Bina performans dzeyleri, bir bina iin verilen deprem etkisi

altnda beklenen hasarn snr durumlardr.
Zekai Celep
28
Binalar iin hedeflenen deprem performans hedefleri

Binann kullanm amac
ve tr
2.6.
Depremin 50 ylda
alma olasl
% 50
% 10
%2
Deprem sonras hemen kullanm gereken binalar

Hastaneler, salk tesisleri, itfaiye binalar, haberleme ve enerji tesisleri,
ulam istasyonlar, vilayet, kaymakamlk, belediye binalar, afet ynetim
merkezleri, vb.
HK
CG
nsanlarn uzun sreli ve youn olarak bulunduu binalar ve mzeler

Okullar, yatakhaneler, yurtlar, pansiyonlar, askeri klalar, cezaevleri,
mzeler, vb
HK
CG
nsanlarn ksa sreli ve youn olarak bulunduu binalar

Sinema, tiyatro, konser salonlar, kltr merkezleri, spor tesisleri, vb.
HK
CG
Tehlikeli madde ieren binalar

Toksik, parlayc ve patlayc zellikleri olan maddelerin bulunduu ve
depoland binalar, vb.
HK
Dier binalar
Yukardaki tanmlara girmeyen dier binalar (konutlar, iyerleri, oteller,
turistik tesisler, bina tr endstri yaplar, vb.)
Zekai Celep
CG
a. Dorusal elastik yntem uygulamalar:
29
b.
Mod birletirme yntemi
Artmsal edeer deprem yk yntemi

Artmsal mod birletirme yntemi
Zaman tanm alannda hesap yntemi
Zekai Celep
30
Depremde bina performansnn dorusal elastik

Edeer Deprem Yk Yntemi ile belirlenmesi
2.7. Depremde bina performansnn dorusal elastik yntem ile

belirlenmesi
Edeer deprem yk yntemi:
Edeer deprem yk yntemi
b. Dorusal elastik olmayan yntem uygulamalar:
a.
Deerlendirme yntemleri
Bodrum zerindeki toplam ykseklii 25m den az,

Toplam kat adedi 8 i amayan,
Bu dorusal yntemde dayanm esas alnr.
G tkenmesi trleri
Burulma dzensizlik katsays 1.4 den kk,

Bodrum zerindeki kat adedi 2 den fazla olan binalarda,
edeer deprem yk = 0,85 ile azaltlr.
Snek olan (eilme momentinin kritik olduu elemanlar)

Snek olmayan / Gevrek olan (kesme kuvvetinin ve basn
kuvvetinin kritik olduu elemanlar)
Mod birletirme yntemi:

Tm binalarda uygulanabilir.
Zekai Celep
31
Zekai Celep
32

Depremde bina performansnn dorusal elastik Edeer

Deprem Yk Yntemi ile belirlenmesi
Snek g tkenmesi:
G tkenmesi snek olan elemanlarn kesitlerinin eilme
Etki/Artk kapasite oran r, sadece azaltlmam (Ra = 1) deprem
etkisi altnda hesaplanan kesit momentinin kesit artk moment
kapasitesine orandr. Bu deerin ilgili snr deerle
karlatrlmas ile, kesit hasar blgeleri belirlenir. Bulunan
sonulardan bina iin performans deerlendirilmesi yaplr.
Yeni yaplar iin:
M G +Q +
Zekai Celep
ME
MD
MK
MK MD
ME
Mr
Ra
r=
33
ME
ME
=
M r M G +Q M K M D
Zekai Celep
34
Etki/Kapasite oran =
Deprem etkisi / Artk kapasite

(MK ; NK )
(MD ; ND )
NE
K
NA
MA
ME
ME
=
M r M G +Q M K M D
NE
ME
N
G tkenmesi snek olmayan elemanlarn kesitlerinin etki/artk

kapasite oran r, dey ykler ve azaltlmam (Ra = 1) deprem etkisi
ortak etkisi altnda hesaplanan toplam kesit kesme kuvveti ve
basn kuvvetinin TS500 de verilen kesme kuvveti ve basn kuvveti
kapasitesine orandr.
Bu deerin ilgili snr deerle karlatrlmas ile, kesit hasar
blgeleri belirlenir. Bulunan sonulardan bina iin performans
deerlendirilmesi yaplr.
(MK ; NK )
NA
Snek olmayan / Gevrek g tkenmesi:
D
M
r=
: Deprem etkisi ile oluan eilme momenti

: Dey yklerden oluan eilme momenti
: Eilme momenti kapasitesi
: Artk moment kapasitesi
Etki/Kapasite oran = Deprem etkisi / Artk kapasite
ME
r
M r M G +Q
Mevcut yaplar iin:
Kesit artk moment kapasitesi, kesitin eilme momenti kapasitesi ile

dey ykler altnda kesitte hesaplanan moment etkisinin farkdr.
K
(MD ; ND )
D
M
MA
Zekai Celep
ME
35
Zekai Celep
36

VE / NE
: Deprem etkisi ile oluan kesme kuvveti / basn

kuvveti
: Dey yklerden oluan kesme kuvveti / basn
VD / ND
kuvveti
Vr max / Nr max : TS500 de verilen st snr

Kiri, kolon ve perde kesitleri ve glendirilmi yma dolgu

duvarlar iin hesaplanan etki/kapasite oranlar, ilgili snr
deerler ile karlatrlarak elemanlarn hangi hasar blgesinde
olduuna karar verilir.
Greli kat telemesi snrlar
Etki/Kapasite oran = (Dey ykler +Deprem etkisi) / TS500deki st

snr
r=
VD + VE
Vr max
Vr max = 0.22 f cm bw d
Zekai Celep
r=
ND + NE
N r max
Greli kat
telemesi oran Hemen kullanm
(HK)
37
Betonarme kiriler ve kolonlarda hasar snrlarn tanmlayan Etki/Kapasite

oran (r) nin snr deerlerinin bal olduu parametreler:
a. Kirilerde ekme donatsnn dengeli donatnn zerinde bulunmas snek
g tkenmesinin ortaya kmasnda olumsuz etkili olacak ve r nin snr
deerini azaltacaktr.
b. Kirilerde basn donatsnn bulunmas snek g tkenmesinin ortaya
kmasnda olumlu etkili olacak ve ve r nin snr deerini arttracaktr.
c. Kiri ve kolonlarda etkilerin byk olduu blgelerin sargl olmas g
tkenmesinin snek olmasn salayacak ve r nin snr deerini arttracaktr.
d. Kiri ve kolonlarda kesme kuvvetinin artmas snek g
Ve tkenmesinin

ortaya kmasnda olumsuz etkili olacak
ve r nin snr deerini azaltacaktr.
bw d fctm
b
e. Kolonlarda normal kuvvetin artmas snek g tkenmesinin ortaya
kmasnda olumsuz etkili olacak ve r nin snr deerini azaltacaktr.
Zekai Celep
0.01
( i max) /hi
N r max = 0.50 f cm b h
39
Performans dzeyi
Can gvenlii
(CG)
Gmenin nlenmesi
(G)
0.03
0.04
Zekai Celep
38
Betonarme kirilerde hasar snrlarn tanmlayan Etki/Kapasite

oranlar (r)
Snek Kiriler
Hasar Snr
Sarglama
Ve
bw d fctm
0.0
Var
0.0
Var
MN
GV
0.65
10
1.30
2.5
0.5
Var
0.65
0.5
Var
1.30
2.5
0.0
Yok
0.65
2.5
0.0
Yok
1.30
0.5
Yok
0.65
0.5
Yok
1.30
1.5
2.5
Zekai Celep
40
10
Betonarme kolonlarda hasar snrlarn tanmlayan Etki/Kapasite

oranlar (r)
Hasar Snr
Snek Kolonlar
NK
Ac f cm
Sarglama

Ve
bw d f ctm
MN
GV
1.
2.
0.1
Var
0.65
0.1
Var
1.30
2.5
0.4 ve 0.7
Var
0.65
0.4 ve 0.7
Var
1.30
1.5
2.5
3.5
0.1
Yok
0.65
3.5
0.1
Yok
1.30
1.5
2.5
3.5
0.4 ve 0.7
Yok
0.65
1.5
0.4 ve 0.7
Yok
1.30
1.5
0.7
Zekai Celep
3.
4.
41
Zekai Celep

5.
6.
7.
42
2.8. Depremde bina performansnn dorusal elastik olmayan

yntemler ile belirlenmesi
Snek veya gevrek olma durumuna gre r Etki/Kapasite

oranlar ilgili tanmlardan hesaplanr. Bu deerler tablolardan
verilen snr deerlerle karlatrlarak kesitin bulunduu
hasar blgesi belirlenir.
Kiri ve kolonlarn u kesitleri iin belirlenen hasar blgeleri
esas alnarak, tayc sistemin verilen deprem etkisindeki
deprem performans belirlenir. Ayrca greli kat telemesi
snrlar kontrol edilir.
Belirlenen performans dzeyinin verilen bina iin kabul edilip
edilmeyecei kontrol edilir.
Zekai Celep
Mevcut tayc sistem G+nQ kullanma ykleri altnda

zlerek kesit etkileri hesap edilir.
Tayc sistemin kiri u kesitlerinin pozitif ve negatif eilme
momenti kapasiteleri hesaplanr.
Tayc sistemin G+nQ altnda oluan kolon normal kuvvetleri
altndaki kolon kesit eilme momenti kapasiteleri hesaplanr.
Btn kolon ve kirileri kesme kuvveti ve normal kuvvet
kapasiteleri TS500 ifadeleri esas alnarak hesaplanr. Bu
deerler mevcut deerlerle karlatrlarak g tkenmesinin
snek veya gevrek olduuna karar verilir.
43
a.
b.
Artmsal edeer deprem yk yntem:
Toplam kat adedi 8 i amayan,

Burulma dzensizlik katsays 1.4 den kk,
Deprem dorultusundaki birinci titreim moduna ait etkin ktle
oran 0.70 den byk,
Artmsal mod birletirme yntemi:

c.
Zaman tanm alannda hesap yntemi

Zekai Celep
44
11
Artmsal Edeer Deprem Yk Yntemi
Bu dorusal olmayan yntemde ekil ve yerdeitirmeler esas

alnr.
Depremin talep ettii yatay yke kadar tayc sistem elastik tesi
davran da gznne alnarak kadar adm adm yklenir (Statik
tme Analizi). Son itme admnda deprem etkisinin i kuvvet
dalm, ekil deitirme ve yerdeitirme talebi hesaplanr.
Bulunan i kuvvetler kullanlarak elemanlarn g tkenme

durumlar belirlenir:
Deprem etkisinin talep ettii beton ve donat iin birim

uzama/ksalma deerleri ilgili snr kapasite deeriyle
karlatrlarak, kesit hasar blgeleri belirlenir. Bulunan
sonulardan bina iin performans deerlendirilmesi yaplr.
Snek olmayan g tkenmesi ( kuvvet talepleri hesap edilerek,

i kuvvet kapasiteleri ile karlalr.)
Deprem etkisinin talep ettii i kuvvet deerleri ilgili snr
kapasite deeriyle karlatrlarak, kesit hasar blgeleri
belirlenir. Bulunan sonulardan bina iin performans
deerlendirilmesi yaplr.
Snek olan (eilme momentinin kritik olduu elemanlar)

Snek olmayan / Gevrek olan (kesme kuvvetinin ve basn
kuvvetinin kritik olduu elemanlar)
Zekai Celep
Snek g tkenmesi (Plastik ekil deitirme talepleri hesap

edilerek, ekil deitirme kapasiteleri karlatrlr.)
45
Zekai Celep
46
Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi MO Erzurum 2006
Artmsal Edeer Deprem Yk Ynteminde kullanlan kabuller:
Vx1
Birinci modu esas alan

statik itme analizinin yaplmas
Plastik mafsal boyu kabul: Lp = 0.5 h

Plastik mafsallarn, deprem etkisinde en ok zorlanan kolon ve
kirilerin ularna, perdelerde ise her katta kat seviyesinde
yerletirilmesi
Plastik mafsal kesitlerinin g tkenmesi izgilerinin

(yzeylerinin) tanmlanmas ve bunlarn dorusallatrlmas
Betonarme tablal kesitlerde tabladaki beton ve donatnn

hesaba katlmas
Betonarme elemanlarda atlam kesit eilme rijitliklerinin

hesaba katlmas
Zekai Celep
Taban kesme
kuvveti
Plastik ekil deitirmelerin belirli kesitlerde toplandnn kabul

edilmesi ve plastik mafsal kabulnn kullanlmas
itme erisi
Yerdeitirme
u xN1
uN
u2
u1
47
Y kle m e
Zekai Celep
V x1
Y e rd e itirm e
48
12
a1
Statik itme erisinin kapasite

diyagramna dntrlmesi
Modal
kapasite erisi
Modal ivme
Artmsal Edeer
Deprem Yk Yntemi
a1 , Sa
d1
Modal yerdeitirme
Modal yerdeitirme talebinin belirlenmesi / Eit yerdeitirme

kuralnn kullanm:
S di1 = C R1 S de1
T1 > TB
Sae1
a1( i ) =
M x1
Vxi( i )
M x1
d1( i ) =
(
=
Zekai Celep
N
n =1
N
mn nj
C R1 = 1
(i )
u xNi
xN 1 x1
x1
m 2
n =1 n nj
N
n =1
N
n =1
S de1 =
mn nj
mn nj2
49
(1) 2
( 1 )
50
Bulunan modal yerdeitirme

talebinden, tayc sisteme ait i
kuvvet, yerdeitirme ve ekil
deitirme talebi belirlenir.
S ae1
a y1
Zekai Celep
R y1 =
R y1
0.85 fc
c
a
Fs'
Fc
a/2
Fs
T1 < TB
su
C R1 =
s'
a1 , Sa
1 + ( R y1 1) TB / T1
d1 , Sd
Sdi1 = Sde1 = d1 (p)
Artmsal Edeer Deprem Yk

Yntemi
Modal yerdeitirme talebinin belirlenmesi / Dzeltilmi eit

yerdeitirme kuralnn kullanm:
Sae1
S ae1
(2 / T1 ) 2
S di1 = C R1 S de1
12
Zekai Celep
S ae1
cu
c
s
ay1
(1) 2
( 1 )
Sde1 Sdi1 = d1
(p)
d1 , Sd
51
Zekai Celep
G tkenmede ekil
deitirme profilleri
52
13
Moment-erilik bantlarnn belirlenmesinde

kullanlabilecek donat ve beton iin gerilme-ekil
deitirme bantlar
Donat
fsy
(MPa)
sy
sh
su
fsu
(MPa)
S220
220
0.0011
0.011
0.16
275
S420
420
0.0021
0.008
0.10
550
fs
Kesit hasar snrlarna kar gelen beton ve donat

birim uzama/ksalma kapasiteleri
s a rg s z
Beton birim ksalmas
s a rg l
fc
fsu
sargl
fcc
fsy
Donat
Beton
fco
sargsz
sh
Zekai sy
Celep
su
co
0.002
0.005
cc
cu
53
3.
4.
Mevcut tayc sistem G+nQ kullanma ykleri altnda

zlerek kesit etkileri hesap edilir.
Tayc sistemin kiri u kesitin pozitif ve negatif eilme
moment kapasiteleri hesaplanr.
Tayc sisteme birinci titreim modu ile orantl yatay yk
etkisinde statik itme erisi elde edilir. Bulunan bu eri modal
kapasite erisine dntrlr.
Depremin talep yerdeitirme-ivme spektrumu izilir. ki eri
kullanlarak binann performans noktas elde edilir.
Sargl
0.0035
0.010
Gvenlik snr (GV)
0.0035
0.0135
0.040
Gme snr (G)
0.0040
0.0180
0.060
Zekai Celep
54
5.
6.
7.
8.
Zekai Celep
Sargsz
0.0035

olmayan Artmsal Edeer Deprem Yk Yntemi
ile belirlenmesi

olmayan Artmsal Edeer Deprem Yk Yntemi
ile belirlenmesi
2.
Kesit hasar snrlar

Minimum hasar snr (MN)
1.
elik birim
uzama /
ksalmas
55
Performans noktasndaki bulunan modal yerdeitirme

talebinden, tayc sisteme ait i kuvvet, yerdeitirme ve
ekil deitirme talebi belirlenir.
Bulunan ekil deitirmeler, kesit hasar snrlarna kar gelen
beton ve donat ekil deitirmeleri ile karlatlarak kesitin
bulunduu hasar blgesi belirlenir.
Kiri ve kolonlarn u kesitleri iin belirlenen hasar blgeleri
esas alnarak, tayc sistemin verilen deprem etkisindeki
deprem performans belirlenir. Ayrca greli kat telemesi
snrlar kontrol edilir.
Belirlenen performans dzeyinin verilen bina iin kabul edilip
edilmeyecei kontrol edilir.
Zekai Celep
56
14
171.2
10
rnek 1 : Artmsal statik itme analizine rnek
209.3kN
100.0
ereve rnei
1.04 m
C25 / S420
0.12
3m
0.40
0.48
111.7
3m
Kiri
4m
Kiri aklk
614
314
57
Son durum
58
1.0
300
250
10 11. mafsal
olusuyor
ve sistem
mekanizma
durumuna
geliyor
67 8
200
1. mafsal
olusuyor
150
F1
100
50
10
12
14
16
18
20
22
2 (mm)
S d=8.74mm S a /g =0.330
0.6
F2
Elastik talep
spektrumu
0.8
S a (g) ;
Vb (kN)=F1 +F2
10.87mm
170.0
Zekai Celep
350
Zekai Celep
115.0
170.0
824
150.3
59.7
2
170.0
Zekai Celep
210.0
170.0
Kolon
614
11
Vb =314.0kN
Kolon
Kiri mesnet
314
49.9
140.0
3
6
115.0
0.40
0.40
170.0 17.74mm
210.0
7
1
100.0
11.7
104.7kN
4m
1.2
9
122.6
170.0
170.0
Kapasite
spektrumu
0.4
S ay
0.2
0.0
Performans
noktas
0
4 S dy
10
12
S d (mm)
Yatay yerdeitirme- yk deiimi
59
Zekai Celep
Performans noktasnn bulunmas

60
15
Tayc sistem bilgileri:
rnek 2:
A
Kolonlar
Kiri
Deme
Kaplama
Hareketli yk
Malzeme
Deprem blgesi
B
5.00m
5.00m
K101 0.25x0.50
Zemin snf B
770 mm2
K102 0.25x0.50
2
S103
0.40x0.40
0.40x0.40
K106 0.25x0.50
3.00m
S104
D102
d=12
6.00m
d=12
3.00m
K107 0.25x0.50
3.00m
K105 0.25x0.50
8/100-200mm
etriye
0.40x0.40
D101
K104 0.25x0.50
462mm 2
S102
0.40x0.40
770mm 2
462mm 2
770mm 2
462mm 2
462mm 2
8/100-200mm
etriye
3.00m
S101
770mm 2
TPK KOLON KEST

816
8/100-200mm
etriye
K103 0.25x0.50
3
S105
S106
0.40x0.40
Zekai Celep
61
0.40x0.40
KALIP PLANI
: 0.40m0.40m
: 0.25m/0.50m
: 0.12m
: 1.5kN/m2
: 3.5kN/m2
: C20 / S220
: Ao = 0.4
: fcm = 20MPa
: fctm = 1.6MPa
: TA = 0.15s
d = 0.04m
d = 0.04m
W2
W1
fym = 220MPa
Ec = 28GPa
TB = 0.60s
Kat arlklar:
q1 = 3.5kN/m23m = 10.5kN/m
g1 = 0.50m0.25m25kN/m3 = 3.13kN/m
G1 = G2 = 3.13kN/m 5m+13.5kN/m2m+13.3kN/m1.5m = 62.90kN
Q1 = Q2 = 10.5kN/m2m+10.5kN/m1.5m = 36.75kN
W1 = W2 = G1+ nQ1 = 62.90+0.336.75 = 73.93kN
W = W1 + W2 = 147.26kN
Zekai Celep
62
Kiri kesiti kapasitesi:
Kiri kesiti kapasitesi:
Kesme kuvveti:
Negatif moment:
0.85 fcm bw a = As fym
Vr = 0.8Vcr +Vw =0.80.65 fctm bw d + Asw fywmd/s
0.8520250a = 770220
Vr = 0.80.651.6250460+502220460/200
Mr = As fym (d-0.5a) = 770220 (460-20)
Vr = 146.28kN
Mr = 74.54kNm
Vr max = 0.22 fcm bw d = 0.2220250460

Kolonda normal kuvvet etkisi:
ND/(Ac fcm) = 29140/(40040020) = 0.009
Pozitif moment:
1 .2 5 m
Vr max = 506.00kN
5 14
3 14
0.85201250a = 462220
a = 40mm
a = 5mm
0 .1 2
Mr = As fym (d-0.5hf) = 462220 (470-2,5)
0 .3 0
Mr = 46.50kNm
5 14
K iri
ND/(Ac fcm) = 58280/(40040020) = 0.018
0.12
0.47m
3 14
Kiri ve kolonlarda atalet momenti : 0.40 Ibrt

Zekai Celep
63
Zekai Celep
0.25m
0.25m
0.47m
64
16
Kolon kesiti kapasitesi:
Dey ykler altnda zm:
Kesme kuvveti (normal kuvvet etkisi ihmal edilerek):
Ykleme ve normal kuvvet deiimi:
Vr = 0.8 Vcr +Vw =0.80.65 fctm bw d + Asw fywmd/s

g = 13.50kN/m
q = 10.50kN/m
Vr = 0.80.651.6400360+(502+ 2 50/2)220360/200
Vr = 187.41kN
1
5
2.75m
2.75m
Normal kuvvet:
Nr max = 0.5 fcm b h = 0.520400400
Nr max = 1600kN
0.40
0.40m
8 16
1.50
2.00
1.50
Kolon
Zekai Celep
65
Zekai Celep
66
Kesme kuvveti ve eilme momenti deiimi:

Dey ykler altdaki i kuvvetler (G + Q)
Eleman
Zekai Celep
67
Normal kuvvet Kesme kuvveti Eilme momenti

(kN)
(kN)
(kNm)
Kiri 1 (sol/sa u)
42.00
Kiri 2 (sol/sa u)
42.00
-34.60
Kolon 3 (alt/st u)
-42.00
18.36
+22.62 / -27.88
-27.88
Kolon 4 (alt/st u)
-84.00
6.51
+5.92 / -11.98
Kolon 5 (alt/st u)
-42.00
18.36
+22.62 / -27.88
Kolon 6 (alt/st u)
-84.00
6.51
+5.92 / -11.98
Zekai Celep
68
17
Deprem ykleri altnda zm:
Dorusal elastik hesap (Edeer deprem yk):

T1 = 0.226s
Ra =1
S(T1 = 0.226s) = 2.5
I=1
Ao = 0.4
= 1.00
Deprem ykleri altdaki i kuvvetler (E)
A(T1) = Ao I S (T1) = 0.41.02.5 = 1.00
Eleman
Vt = W A(T1) / Ra = 1.00147.861.00/1.0
Normal kuvvet
(kN)
Kesme
kuvveti
(kN)
Eilme momenti
(kNm)
Vt = 147.86kN
Kiri 1 (sol/sa u)
30.76
76.90
FN = 0.0075 N Vt = 0.00752147.86 = 2.22kN
Kiri 2 (sol/sa u)
56.91
142.26
Kolon 3 (alt/st u)
-49.66
30.71
56.67 / 76.90
Kolon 4 (alt/st u)
-73.94
87.66
120.74 / 82.59
Kolon 5 (alt/st u)
-49.66
30.71
56.67 / 76.90
Kolon 6 (alt/st u)
-73.94
87.66
120.74 / 82.59
Kat ktleleri ve ykseklikleri eit olduu iin, kat deprem kuvvetleri:

F1 = (Vt - FN) / 3 = 48.55kN
F2 = 2 F1 + FN = 99.31kN
Zekai Celep
69
Zekai Celep
70
Dorusal elastik hesap (Edeer deprem yk):

Deprem ykleri altnda zm:
Ykleme ve normal kuvvet deiimi:
Kiri mesnet kesitleri:

Kiri ve
ykleme
Zekai Celep
71
Mr
(kNm)
Md = Mg+q
(kNm)
Me
(kNm)
r = Me/(Mr-Md)
Kiri 1
G+Q+E
+46.50
-27.88
+76.90
76.90/(46.50+27.88)=1.03
Kiri 1
G+Q-E
-74.54
-27.88
+76.90
76.90/(74.54-27.88)=1.64
Kiri 2
G+Q+E
+46.50
-34.60
+142.26
142.26/(46.50+34.60)=1.75
Kiri 2
G+Q-E
-74.54
-34.60
-142.26
142.26/(74.54-34.60)=3.56
Zekai Celep
72
18
Eilme momenti kapasitelerine kar gelen kesme kuvveti:

46.50kNm
Kiri 1 ve 2:
Kirilerde donat oran
74.54kNm
As
(mm2)
As
(mm2)
b
%
= As/(bw d)
(%)
=As/(bw d)
(%)
(- )/ b
707
462
4.806
0.615
0.402
+0.0443
462
707
4.806
0.402
0.615
-0.0443
Kesit
(Mr sol +Mr sa)/ln + Vdy =

= (46.50+74.54)/4.60 + 42.00 = 68.31kN < Vr = 146.28kN
Kirilerde kesme kuvveti etkisi oran
Dengeli donat oran:

x/d = cu/(cu+yd) = 3/(3+1.1) = 0.732
Kiri
Vg+q
(kN)
Ve
(kN)
(Vg+q+e)/(bw d fctm)
42.00
30.76
(42000+30760)/(2504601.6)=0.395
42.00
56.91
(42000+56910)/(2504601.6)=0.538
b = 0.85 fcm kx k1/ fym = 0.85200.7320.85/220 = 0.04808

73
Zekai Celep
Kolonda karlkl etki diyagram:

No basn = 0.8520400400+1608220 = 3074x103 N
No ekme = 1608220 = 354x103 N
d'
A's
Dengeli durum:
x/d = cu/(cu+y) = 3/(3+1.1) = 0.732
x = 0.732360 = 264mm
a = 0.85264 = 224mm
Fc = 0.8520400224 = 1523103N
0.85f cm
d-d'
F''
s
A''s
As
d'
F's
Kolon st ucunda
Ng+q, Mg+q ve
Noktalarndan
Nr, Mr
Ng+q+e, Mg+q+e
kapasite hesab
Karlkl etki diyagram (kolon st u)
Fc
Fs
s = %o3(264-40)/264 =%o 2.55

s=220MPa
Fs = Fs = 603220 = 133103N
s = %o3(264-200)/264 =%o 0.727
s=0.727200=145MPa
Fs = 402145 = 58.29103N
Nr = 1523+58290 = 1581103N
Mr = 133(0.400-0.080)+1523(0.200-0.112) = 176.6kNm
Zekai Celep
74
Normal kuvvet (kN)
Zekai Celep
75
3500
2500
1500
500
-500
0
50
100
150
200
Eilme momenti (kNm)

Zekai Celep
Karlkl etki
Kat 1
Kat 2
76
19
Kat 1
Kolonlarda eilme momenti kapasitelerine kar gelen kesme

kuvveti:
Kat 2
g+q
g+q+e
Kapasite
g+q+e
Kapasite
N (kN)
84.00
73.94
157.94
113.00
2.55 42.00
49.66
91.66
48.30
7.88
M (kNm)
11.98
82.59
94.57
44.40
2.55 27.88
76.90
104.78
37.60
7.91
g+q
Kolon st kesitlerinde r = Ne / (Nr- Ng+q)
Kat 1: (Mr alt +Mr st)/ln =

= 244.40/2.50 =
= 35.52kN < Vr = 187.40kN
Kat 2: (Mr alt +Mr st)/ln =
r = Me / (Mr- Mg+q)
= 237.60/2.50 =
= 30.80kN < Vr = 187.40kN
Kolonlarda normal kuvveti etkisi oran

Kolon
Nkg+q+e (kN)
Ng+q+e /(Ac fcm)
Kat 1
118.00
118000 / (40040020) = 0.0369
Kat 2
45.90
45900 / (40040020) = 0.0143
Zekai Celep
77
Zekai Celep
78
Dorusal olmayan hesap (Artmsal edeer deprem yk):

Birleim blgesi kontrol (kuatlmam):
Tayc sistem zmnde atlam kesit atalet momenti gznne

alnacaktr:
Kiri
Vr = 0.45 bw hc fcm = 0.4525040020 = 900103N
: 0.40 Ibrt
Birinci titreim mod ekli:
Vr = 1.25 As fym = 1.25770220 = 212103N < Vr = 900kN
Kolon : 0.40 Ibrt

1 = [0.506, 1.000]
T1 =0.226s
Kat arlklar eit olduu iin mod genlikleri ile orantl itme kuvveti
uygulanacaktr.
Yatay yerdeitirme kontrol:

1 / h1 = 8.51mm / 3000mm
= 0.00284
2 / h2 = (16.88-8.51)mm / 3000mm
= 0.00274
5 14
3 14
Zekai Celep
79
Zekai Celep
80
20
Statik itme zm:

Adm
Statik itme zm:
Yerdeitirme (mm)
Taban kesme kuvveti (kN)
Plastik mafsal says
6.0
52.8
10.5
75.2
Zekai Celep
Adm
81
Yerdeitirme (mm)
Plastik mafsal says
12.2
79.6
14.4
81.5
Zekai Celep
82
Statik itme zm:

Adm
Yerdeitirme (mm)
Plastik mafsal says
20.0
84.6
u2
u1
Statik itm e erisi
Ykleme
Zekai Celep
83
Vx1
Yerdeitirme
100
80
60
40
20
0
0
Zekai Celep
10
20
Yerdeitirm e (m m )
30
40
84
21
a1
Vb1
d
: Spektral ivme
: Taban kesme kuvveti
: Spektral yerdeitirme
.
u1: En st kat yerdeitirmesi
Spektral kapasite erisi
M 1 = T m = 0.506 2 7.536 + 7.536 = 9.465kNms 2 / m

Spektral ivme / g
0,7
L1 = T m 1 = 0.506 7.536 + 7.536 = 11.349kNms 2 / m

1 = L1 / M 1 = 1.199
d1 =
u1
M 1* = 1 L1 = 13.608kNs 2 / m
a1 = Vb1 / M 1*
N 1 1
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
0
Zekai Celep
85
10
15
20
25
Spektral yerdeitirme (mm)
Zekai Celep
86
a1 , S a
Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin Sdeerlendirilmesi / MO stanbul 2007

T1 < T B
ae1
a y 1
(1 ) 2
Sd e 1
d1 , Sd
S d i1 = d 1 ( p )
1
Spektral ivme / g
1
Spektral ivme / g
( 1 )
0,8
0,6
0,4
0,2
0
0,8
0,6
0,4
0,2
0
50
100
150
200

Zekai Celep
Kapasite
Talep
Teget
10
15
20

87
Zekai Celep
Kapasite
Talep
Teget
88
22
Ry = g / (0.6g) = 1.67
Plastik mafsal dnmeleri
CR1 = [1 +(1.67-1) 0.6/0.226] / 1.67 = 1.664
Eleman
Normal kuvvet
(kN)
Moment
(kNm)
Plastik dnme
(radyan)
0.000903
Sd1 = 1.66412.53 = 20.85mm
Kiri 1
Sol
+46.72
u1 = 20.851.119 = 25.0mm
Kiri 1
Sa
-71.74
Kiri 2
Sol
+47.23
0.003086
S di1 = C R1 S de1
C R1 =
1 + ( R y1 1) TB / T1
R y1
S
R y1 = ae1
a y1
Zekai Celep
89
Kiri kesitlerinin akma erilikleri:
= % 0.655
As = 462mm2
= % 0.393
-76.13
0.004234
-5.45
-46.72
Kolon 3
st
-5.45
-37.48
Kolon 4
Alt
-9.91
+67.05
0.003011
Kolon 4
st
-9.91
-37.48
Kolon 5
Alt
-52.83
+36.71
Kolon 5
st
-52.83
-71.74
0.001781
Kolon 6
Alt
-106.64
+80.22
0.002723
Zekai
Celep
Kolon
6
st
-106.04
-19.07
N g + q +e =
1
b x c + As' s' As f y As'' s''
2
N g + q +e =
y
y
y h
1
bx
x E c + As'
( x d ' ) E s As f y As''
( d ' ) Es
2
dx
dx
dx 2
b=h=400mm
d=360mm
fym=220MPa
As = As = 603mm2
As = 402mm2
d = 30mm
kx = [(+ )2 n2 +2(+ d/d) n]1/2 (+ ) n = 0.248
x = 114mm
Kolon 3
y = y / (d-x) = 0.0011/(0.460-0.114) = 3.17910-3radyan/m
Kolon 4
Pozitif eilme momenti:
As = 462mm2
= % 0.393
As = 770mm2
= % 0.655
Kolon 5
kx = 0.189
x = 87mm
Kolon 6
y = y / (d-x) = 0.0011/(0.460-0.087) = 2.94910-3radyan/m

Zekai Celep
90
y = fym / Es = 220/200000 = 0.0011

d = 460mm
Alt
Kolon kesitlerinin Ng+q+e normal kuvveti altndaki akma erilikleri:
n = Es / Ec = 200/28 = 7.14
Sa
Kolon 3
My
Negatif eilme momenti:

As = 770mm2
Kiri 2
91
Zekai Celep
Ng+q+e = -7.91kN
x = 83mm
Ng+q+e = -9.91kN
x = 84mm
Ng+q+e = -352.83kN
x = 92mm
Ng+q+e = -106.64kN
x = 101mm
n=7.14
y = 3.9710-3radyan/m
92
23
plastik = plastik 0.5 h
hkiri = 0.50m
hkolon = 0.40m
Plastik dnme Plastik erilik Akma erilii Toplam erilik

(radyan)1000
(1/m)1000
(1/m)1000
(1/m)1000
Eleman
Kiri 1
Sol
0.903
3.61
3.18
Kiri 1
Sa
Kiri 2
Sol
3.086
12.34
3.18
15.52
Kiri 2
Sa
4.234
16.94
2.95
19.89
N = 0.85 b a f cm As s + As' s' As'' s''
6.79
Kolon 3
Alt
Kolon 3
st
Kolon 4
Alt
3.011
15.06
3.99
Kolon 4
st
Kolon 5
Alt
Kolon 5
st
1.781
8.91
4.10
13.01
Kolon 6
Alt
2.723
13.62
4.25
17.87
Kolon 6
st
Zekai Celep
19.05
93
Eleman
Toplam erilik
(1/m)1000
N
(kN) *
a
(mm)
x
(mm)
Kiri 1
Sol
6.79
0.05
3.08
Kiri 2
Sol
15.52
0.11
7.03
Kiri 2
Sa
19.89
5.45
40
47
0.94
8.22
Kolon 4
Alt
19.05
9.91
23
28
0.52
6.33
Kolon 5
st
13.01
52.83
28
33
0.42
4.26
Kolon 6
Alt
17.87
106.64
33
39
0.70
5.73
Zekai Celep
c1000 s1000
94
lgili yaynlar:
Bulunan beton ve donat birim ksalma (ve uzama)

deerleri ilgili snrlarla kyaslanarak elemanlarn
hasar blgeleri belirlenir.
Her iki yntemde de bu deerlerden binann

performans durumu ynetmelikteki artlar
kullanlarak tespit edilir.
Zekai Celep
95
N.Aydnolu, Z. Celep, E. zer, H. Sucuolu; Deprem blgelerinde yaplacak binalar hakknda

ynetmelik - rnek Kitab; Bayndrlk ve skan Bakanl, Ankara 2007.
Z. Celep, N. Kumbasar; Deprem mhendisliine giri ve depreme dayankl yap tasarm
(Blm 11: Performans kavramna dayal tasarm), Beta Yaynclk, 2004 stanbul.
F. Naeim; The seismic design handbook, Kluwer Academic Publishers, Boston 2001.
ATC-40: Seismic evaluation and retrofitof concrete buildings, Applied Technology Council,
California 1996.
Deprem blgelerinde yaplacak yaplar hakknda ynetmelik, Bayndrlk ve skan Bakanl,
Ankara 2007.
FEMA-273: NEHRP Guidelines for the seismic rehabilitation of buildings, Federal Emergency
Management Agency, Washington 1997.
FEMA-274: NEHRP Commentary on the seismic rehabilitation of buildings, Federal Emergency
Management Agency, Washington 1997.
FEMA-276: Example applications of NEHRP Guidelines for the seismic rehabilitation of
buildings, Federal Emergency Management Agency, Washington 1999.
FEMA-356: Prestandard and commentary for seismic rehabilitation of buildings, Federal
Emergency Management Agency, Washington 1997.
Zekai Celep
96
24

Mevcut Binalarin Deprem Guvenligignin Degerlendirilmesi Z. Celep

Загружено:

Сведения о документе

Оригинальное название

Авторское право

Доступные форматы

Поделиться этим документом

Поделиться или встроить документ

Параметры публикации

Этот документ был вам полезен?

Это неприемлемый материал?

Авторское право:

Доступные форматы

Mevcut Binalarin Deprem Guvenligignin Degerlendirilmesi Z. Celep

Загружено:

Авторское право:

Доступные форматы

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

MEVCUT BETONAME BNALARIN

2. Mevcut binalarn deprem gvenliinin deerlendirilmesi

(2007 Deprem Ynetmelii Blm 7)

naat Mhendisleri Odas stanbul ubesi

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

1.1. Plastik mafsal kabul:

Kesitte eilme momentinin kk deerlerinde elastik ve byk

Kiri ve kolon ekseni boyunca dal olan plastik ekil

Betonarme kiri kesitinde eilme momenti etkisi

Kirilerde eilme momenti - erilik ilikisi

Plastik mafsal tayc sistem hesaplarnda bir kesitte kabul

Plastik mafsallar, deprem etkisinde en ok zorlanan kolon ve

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Betonarme kiriin mesnet

Betonarme kiri kesitinde eilme momenti etkisi altnda

Kiri mesnet blgesinde

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

: plastik mafsal boyu

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Betonarme kolon kesitinde eilme momenti etkisi

Kolonlarda eilme momenti - erilik ilikisi

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

1. 2. Statik itme zm:

Betonarme kolon kesitinde eilme momenti etkisi

yalnz ekil deitirme

Tayc sistemin elastik tesi yatay yk kapasitesinin

Tayc sistemin elastik tesi kapasitesi hesaba katlr.

Tayc sistemin hiperstatiklik derecesinin ykseklii, plastik

Yatay yk etkisinde kesitlerde oluan plastik ekil

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Statik itme zm, tayc sistemde G+nQ yklemesi

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Statik itme yk arttka;

Sistemin zorlanan kesitlerinde plastik ekil deitirmeler (plastik

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Statik itme yk arttka;

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Adm adm ykleme ile statik itme zm

Plastik ekil deitirmeler gznne alnd iin yatay yk

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Statik itme erisinin zellikleri:

1.3. Kesit atalet momenti hesabnda atlam kesit

Tekrarlanan deprem yklemesi altnda yerdeitirme-kuvvet

D etkiler altndaki tayc sistemde, kesit atalet momentinin

Snm, ilerleyen ykleme durumlarda daha fazla plastik ekil

Eilme momentinin eleman boyunca deiimi,

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Dey ykler altnda, kirilerde eilme momenti ve kolonlarda

Deprem yklemesinde kirilerde eilme momenti artarken,

atlama; kirilerde daha fazla etkili olurken, kolonlardaki etkisi

I kolon atlam < I kolon brt

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deelendirilmesi / MO stanbul 2007

1.4. Eit yerdeitirme kural

Elastik sistemde rijitlik fazla olduu iin, yerdeitirme azalr.

I kiri atlam << I kiri brt

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

Mevcut betonarme binalarn deprem gvenliklerinin deerlendirilmesi / MO stanbul 2007

2. Mevcut binalarn deprem gvenliinin deerlendirilmesi