BJT vi tn hiu xoay chiu

BJT vi tn hiu xoay chiu

Bi:
Trng Vn Tm
M hnh ca BJT:

y l m hnh ca mt mch khuch i rp theo kiu cc nn chung. ng vo v

ng ra, ta c hai t lin lc C1 v C2 c in dung nh th no dung khng XC kh
nh tn s ca ngun tn hiu c th xem nh ni tt (Short circuit) i vi tn hiu
xoay chiu v c th xem nh h mch (open circuit) i vi in th phn cc.
Mch tng ng mt chiu nh sau:

1/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

y l mch m chng ta kho st phn trc. Ngun in th xoay chiu VS(t) khi
a vo mch s lm cho thng s transistor thay i. Ngoi thnh phn mt chiu cn
c thnh phn xoay chiu ca ngun tn hiu to ra chng ln.
Ngha l: iB(t) = IB + ib(t)
iC(t) = IC + ic(t)
iE(t) = IE + ie(t)
vCB(t) = VCB + vcb(t)
vBE(t) = VBE + vbe(t)
Thnh phn tc thi = thnh phn DC + thnh phn xoay chiu.

Ngoi ra, ta cng c in tr rb ca vng bn dn nn pht ( y, ta c th coi nh y

l in tr gia B v B). Do gia B v C phn cc nghch nn c mt in tr r0 rt
ln. Tuy nhin, vn c dng in ic = .ie = ib chy qua v c coi nh mc song
song vi r0.
* l li dng in xoay chiu trong cch mc nn chung:

Thng thng hoc ac gn bng DC v xp x bng n v.

2/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

* l li dng in xoay chiu trong cch mc cc pht chung.

Thng thng hoc ac gn bng DC v cng thay i theo dng ic.

Tr s , cng c nh sn xut cung cp.

in dn truyn (transconductance)
Ta thy rng, dng in cc thu IC thay i theo in th nn pht VBE. Ngi ta c th
biu din s thay i ny bng mt c tuyn truyn (transfer curve) ca transistor. c
tuyn ny ging nh c tuyn ca diode khi phn cc thun

3/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

Ngi ta nh ngha in dn truyn ca transistor l:

4/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

Tng tr vo ca transistor:

Ta c hai loi tng tr vo: tng tr vo nhn t cc pht E v tng tr vo nhn t cc

nn B.

5/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

Tng tr vo nhn t cc pht E:

Theo m hnh ca transistor i vi tn hiu xoay chiu, ta c mch tng ng ng

vo nh sau:

Tng tr vo nhn t cc nn B:
Xem m hnh nh ngha sau (hnh 37):

6/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

Mch tng ng ng vo:

Hiu ng Early (Early effect)

Ta xem li c tuyn ng ra ca transistor trong cch mc cc pht chung. Nm 1952.
J.Early thuc phng th nghim Bell nghin cu v hin tng ny c mang tn
ng. ng nhn xt:
nhng gi tr cao ca dng in cc thu IC, dng IC tng nhanh theo VCE (c tuyn
c dc ng).
nhng gi tr thp ca IC, dng IC tng khng ng k khi VCE tng (c tuyn gn
nh nm ngang).

7/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

Mch tng ng xoay chiu ca BJT:

Vi tn hiu c bin nh v tn s khng cao lm, ngi ta thng dng hai kiu mu
sau y:
Kiu hn tp: (hybrid- )
Vi m hnh tng ng ca transistor v cc tng tr vo, tng tr ra, ta c mch
tng ng hn tp nh sau:

8/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

Kiu mu r e : (r e model)
Cng vi m hnh tng ng xoay chiu ca BJT, cc tng tr vo, tng tr ra, ta c
mch tng ng kiu re. Trong kiu tng ng ny, ngi ta thng dng chung
mt mch cho kiu rp cc pht chung v cc thu chung v mt mch ring cho nn
chung.
Kiu cc pht chung v thu chung:

Kiu cc nn chung

Kiu thng s h: (h-parameter)

9/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

T hai phng trnh ny, ta c mch in tng ng theo kiu thng s h:

So snh vi kiu hn tp, ta thy rng:

10/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

Cc thng s h do nh sn xut cho bit.

Trong thc hnh, r0 hay

mc song song vi ti. Nu ti khng ln lm (khong vi chc K? tr li), trong mch

tng ng, ngi ta c th b qua r0 (khong vi trm K?).

Bi tp cui chng
1. Tnh in th phn cc VC, VB, VE trong mch:

11/12

BJT vi tn hiu xoay chiu

12/12