Вы находитесь на странице: 1из 116

.. , .. , ..

( )
-

2013

316.454.4(470.57)
63.5(2.)
47

. ..

. ... ..
: ... .. (, . ),
(. )
: ( -).

47

..
( ): / .
. - . . ; .. ,
.. , .. . : .., 2013. 116 .
ISBN 978-5-905269-25-7
. , , , ,
.
316.454.4(470.57)
63.5(2.)
ISBN 978-5-905269-25-7

..,
..,
.., 2013


: ( ) (.. ).. 4
1. (.. , .. ,
.. ). 13
2.

(.. )...... 66
3. (.. , .. , .. )... 87

:


( )

(. 1).
2010 .
1 432 906 (36,1% , ), .
.
,
, ,
..
, , , .
( XVI/XVII .)
,
(.. .. )1. ,

2.
.
, , , 3.
.. :
. , 1996. . 2425.
2 ..
( ). ,
2010. . 4579.
3 , :
.. : ( XIX
XX .). , 1966. . 6.
1

1.


19202010 .,%4
45

40

42,4

40,6

40,5

39,3

40

36,3

36,1

34,4
35
29,8

30,2

30

23,5

25
20

29,5

28,4

21

23,3

24,6
21,3

24,7
23,4

23
22,1

24,14

25,4

21,9

15
10
5
0
1920

1926

1939

1959

1970

1989

, , ( 1926 .)

2002

2010


, ,
, , . , -
, .

: : XX :
/ . . . . , 1995. . 27, 28, 31, 32, 34; 2010 : . / . . . .
:
,
2012.
.
21;
http://www.perepis2010.ru/results_of_the_census/tab7.xls. 04.02.2013.
4

, . ,
,
.
,
, , ,


.
, ,

.. 5 ..
(1997, ).
,
. ? -, 6 , , XVIIIXIX . ,
, .
-, .. , ,
. ,

, .
, (. , . , . .) 5 . :
(1719-1989):
. ., 1996.
6 . . 33, . 1.

.
, , ..

, , , , , ,
, ,
,
. . ,
, 7.
-, . , , , , , , , , , , ,
( ..
8) ?9 , -
10.
-, , .
: ,
1917 .
,
. ,
, 7 .. : . ., 2006. .57, 69, 156.
8 . . . . 21.
9 . , XX .
, : .
: . ., 2008. . 467, . 8.
10 ., : ., ., .
. ., 2004.

. . -
,
..
, , . ,
(, , ) XVIII ., XIX .
XX . , ,
.
, , , , ,
11.
, ,

.

, . 1897, 1926, 1937, 193912, 1959, 1970, 1979,
1989, 2002 2010 ., .. , ,

,
, .
11 .. : 19892004 . .,
2005. . 43.
12 1937, 1939 .
. , , , .

, ( , ),
,
, . 1937, 1939 .
,
13. ,
XX . ,
, XX ., 14. , , 1926 .
,
1937 ., ,

15.
, ,
,
13 .: . :
/ . . .. // . 2004.
1.
14
, . 1926 . 56 ,
1989 . 11
(17 .).
, .: // . 2002. 2 .
15 XX : . ., 2000.
. I: 19001939. . 350-351, 355, 356. 1937 . ,
. . 1 5 , 6 12 5 6 . 7
11 .

, . ,
. ,
, .
, ,
,
- . ,
, , , ,
16.

1897 . 1897 .,
.
19121913, 1917, 1920 .
1926 . . , ,
(
). ,
,
,
1926 ., ,
.
, .
, , ,
.
16

174.

10

.. : 19892004 . . 151,

,
. .. , ,
[] ,
, , .
, , ,
. , 17.
18.
XX .
, ,
, , .

, , .
. , , , , , ,
.

/-19 ? , , , , ? ,
. . 77.
.. ,
() ( . . 78.).
19 : . .,
2000. . 142; .. // : . , 2003. .8. . 318.
17

18

11

, ,
, , . .? ,
,
.
,
.
,
, ,

.
***

,
, , , ,
20. ,
.
, ,
.
, ,
. , ,
,
, ,
.

20

.: . . .

1



.
, ,
:

, , ,

21. / 22. ,
(!), () ,
23. , ,
,
, ,
, ,
,
21 . ,
2004. . I. . 9.
22 .: 60-
XIX . , 1996.
,
.
1990 .
-
, , -
.
23 .., .. :
, . , 2009. . 6.

13

24.
25.
26, 27.
, 28 :
? , ,
, :
, ,
, , 29.


1469 .30, (. ).
(1627 .),
24 .: ..
( XVI XIX ). , 2006. . 918;
..
// 250 (
). , 1994.
25 . :

..

( ). , 1972. . 7484. ,
.. ,
.
26 .. :
. , 2002.
27 .. . . 27 .; . : // VI , 2 2005 .: . ., 2005.
28 ..
: .
, 2002.
29 .: .. :
. ., 2006. . 9798.
30 ..
// :
- , 250- , 3 2004 .: []. , 2004. . 193.

14

XVII . - , .
XVIII .


.
31, , , , , .
XVI XVIII . 32.
XVIXVII . ( ),
.
,
, , ,
, , , ,
33. , ,
XVIXVII . , 31 .. : . , 2001.
32
. ,
,
( - ) . ..

, , .
. ( .. : , . ., 1974. . 10).
,
XVIXVIII .
33 .: . / .
. ., 2005.

15

,
.

, 1516 .

. (1516 .)
1525 . . (
. ) 34.
1548 .,
XVI . . ,
Orda NOGAI TARTARI35 ( ).
NAGAIA -
. ,
(, 36) .

. . 85, 93.
. . 127. (NOGAI TARTARI)
. , 1550 . . ( . . 129).
36 ,
( .. . ., 2002. . 480).
34
35

16

. , 1550 .,
.

. , 1548 .

17

,
37. .. ,
XV XVI . 38.
.. ,
, .
-
. .. ,
, ,
( . .) , 39.
.. ,
, 40. , , ,
, ,
, 41.
.. . . 482.
. . 484.
39 .. XVIII
XIX . , 1992. . 57; . , // : . , 2004. . 7.
40 .. . . 650.
41 XVIII . . . :
, ,
( . .), , ,
,
, , , , .
, ( . .), , ,
,
,
, , ,
( . .) ( ..
. , 2001. . 25).
37

38

18


, , , ,
- ,
XVI .
, 42. ,
,
- (. . , ) 43. ,
-
XIV ., . . , (
: ,
, , , ,
, , ( .
. 134). ..
, , ( .. : . ., 1992.
. 103), ,
( .
: . . . . 7). , .. .. .
: .. , .. ( .. . . 487) .
42 .. .
, 1959. . 42.
43 .: .. XX . ., 1996; . / . . ..
. .. . ., 2013. . 250352; .. : XVIII
XIX . ., 1984; .. XVII
XVIII .: . ., 1988;
.. ; .

19

)
44.
XVI . ,
, , .
, ,
45.

,
XVI . ,
, ,
XVII . ,
46. 1570- .47 NOGAI . 1566 .48. .
(1562 .), (
, -
)
44 (-, II, , , ) : .. :
// :
- 2829 2002 , .
. , 2002. . 12.
45
, ,
.

, , .
, XX . .
(, ) ()
, .
46 .: .. XVXVII .
. , 1997.
47 .. . . 366, 544.
48 . . . . 158.

20

NAGAIA TARTARIA49, , , - .
, 50. . (1613 .51),

,
TARTARIE52, .
Baskirzi Tartari .
. (1680-1690- .)53, Baskirri Tart. .
(1739 .) Baschkirs Tartari . (. 1770 .)54. ,
49 . . 24-25, 27. .: ..
. . 485. .. , -
. ,
( ..
XVXVI . ., 1974. . 38), ,
NAGAIA TARTARIA, ( ) , .
50 . . 1647 . ( .. . . 483).
51 , ,
.
52 .. . . . 5859.
53 .. : . . 78.
54 . . 79. . , . . , ( , ..
), , XVII . . .. , ,
XVIII .
XVII . ( . . 80), : XVIII .
(, , ) , XVII . , , ,
, .

21

, 55
, (. . ; , , , ), 56.
, ,
.
, , , XII . ,
, 57. 58
.
, , , XVIII .
, 1729 . , -59.
, ,
60 XVII
XVIII . , 55 (.: .. . , 1982. . 5).
56 .: .. . . . 5. , XV
XVI . , ,
, ( ).
57 .. . . 455457,
463481.
58 . . 482.
59 . .; ., 1949. . 3.
. 488. . : .. . . . 5.
60 ,
,
. ( .. : . ., 1998. . 100).

22

, , , , ..61 , ( ), - ( . )
.
, XVXVII .,
,
.. , , ,
, 62. ,

, 63

. , , ,
,

64. , XVI . , : .
62 .: . . . .
63 , (, 15621569 .; . , 1578 .,
. ) HORDA ( .
. . . 140, 144). , ,
,
XVIII . (.: (1737 .) //
. . 4, . 1. ., 1956. ).
64
.. ,
,
IX, XII XVI . ( .. . . 77).

. k
.

61

23

, (
-, .. ,
: -

. ,
-
: .. : . . 113).
, k
( . , ,
( ) // VIII
. : (. ,
2-3 2004 .). , 2004. C. 126-129). , , (
: .. . . 106),
.
,
(), . - ( ) . , . , . , . . ( .. . .
. 7375. .. , , , , XVII . - ), -
(XIV .) , , ( .. . . II.
. 169). .. ,
Pascatiry ( ,
. ) (, 1367 ., .
1676 .), ,
( .. // : : (. , 15
2005 ). , 2005. . 181, 183),
( ..
. . 78). .
, ,

24

,
.
.. , , ,
,
. , , , .
, 65. , ,

XVI .

, 66.
( , .. ). , , (,
) , ( .: . . . ., 1978. . 64, 168), ,
, ,
, .
65 .. . . . 5253. , XVIIXVIII ., XVIII . ( . , . , 2005. . 100103),

( ..
. . 119). ,
XVIIXVIII .
.
66 XVIIIXIX .
.. XV XVI . , ,
- ,
( .. . . 503). , -

25

. , 1578 .,
.




XVI .: ,

,
(.

,
, ,
. ..

. , - .
.. .

26

)67. ,
, , , , , :
,
,
- .
,
, , ,
: , ,
,
68. ,
.
, ,
,
69, ,
, .
,

, ,
70.
1730- .
,
, ,
,
. ,
,
: 1730 . ,
67 .., .. // . . . ., 2001. . 531.
68 .: .. XVIIXVIII .:
. ., 1988. . 129.
69 . . 3637, 44.
70 , IV
, ; VII , -: ..
. . . 89, 92.

27


71.
(17341744 .),

. -
.

, ,
.
-
.. ,
(1759; 1740- .) (1762).
.

, .
, , .. ,
,
- . 1767 .
,
72. ..
, .
.. .. , .. , . 1744 ., ,
.
.. , , XX .
.. , 71

. 302.

. .; ., 1936. . I.

72 . . // . ., 1767.
. VII. . 210.

28

. ,
.. 1760
1770- . .. , .. . , , , ,
.


. XVIII . 73,
. XVIIXIX . ,
.
XIX .
.
, .
. XVIII . , XIX .
,
.
.
.
.
. ,
XIX . 73

. . 3. . 492493.

29

74.
, , . , ( , .. )75.
XIX . , 76. , ,
,
. , XIX .
, ,
.

.

.

77. , , XIX XX ., .. , .. ,
.. , .. , .. ,
78.
, XIX XX .
,
.
.. , ,
. . . 9.
. ., 1989. . 6. . 19, 20.
76 . . 16, 24.
77 . . 18.
78 .: .. .
, 1988.
74
75

30

-
, 79.

-
.. (17911859).
,
( , , , ), , 1980- .

(1856) , , ,
- :
, ,
,
, ,
!
,
,

!
, ,
!



!

,

, !
,
!

, ,
,
79

.. .

. 6467.

31

; , ! , ,
.

,
,
, , . , , , ,
.
, , ,
, , , , , . , , , , , ,
,
, . , -
-
! , , , .
, ,
! ,
! , ,
, . -,
, , ,
, ,

,
...
! ,
,
, !.. , , .
! ,
, , , -

32

, , , ,
: , , . !
, !
, , ... - , ,
- , ,
, .
, , ,
, , , , !80
.. . 10-
20- 81 82 :
... !..
!
, ,
!
, ,
,
, ,
!

, ,
,
, !..
, !
!
80 .. //
. ., 1966. . 1. . 6869.
81 .. . ., 1966. . 4.
. 443 ( . ).
82 , , 1956 .!

33

,
83.

.. , : , ,
; , , 84. ..

85.

86.
, , .. . ,
; ,
; , (1880)87.
,
88. XIX . , , . ,
,
,
89.
, , , ,
. . . . 4. . 234.
. . 443.
85 . ., 1989. . 6. . 1718.
86 . : . . 18.
87 .. : .
, 1988. . 24.
88 . ., 1989. . 6. . 19, 24.
89 . . 24.
83

84

34

, , , .
1873 1874 . .. : .
, ,
-, . 1881 . , 90.
, ,
,

.
, 91. ,
( . .) :
, , ,
1884 . .. 92.
,
, ,
.
XIX .
. ,
, ,
, XX .
2 , 100 1877 . ,
.
, , . ,
90
91

. 679.
92

.. . , 1986. . 79.
/ . . . ., 2003.
.. . , 1988. . 104.

35


93.

1877 .94
100
95,5

99,7

94,7

84,6

98,3

2.

99,9

96,2

80
60
40
20
4,5

5,3

15,4

0,3

1,7

3,8

0,1

XIX . : ...
, . . 95.
-
- - ,
93 . , 2002. . I.
. . 102.
94 : . , 2002.
. I. . . 102.
95 . . II. , 1866. ,
2006. . 9293. (1872 .) .. ( .. XVIIXX .:
. , 2005. . 3132).

36

-. .

96.
,
,
97. , ,
, [] 70- 80- 98,
. , 99.
. ()
( ,
) 100.
-
(1798
1865 .)101, , 102.
96 .. :
// , ...: - .
., 2007. . 59
97 .. . ,
, ( . . . .
. 32).
, .
98 XIX ., ,
.. .
99 - : . , 2002. . 1. . 125 ( .. ,
. : . .123, . 3.)
100 .. . .,
2006. . 17.
101 , .. ,
,
, . . , .: . , ?

37

,
- (
) , , .
,
: (),
() 103. ()
104. , ,

105.

- 1855 .106 .. , , 107.
1806 . : , , // / . .. , .. ,
.. , .. , .. . , 2004. . 480
485. 1798
1865 .
( ..
(17981765 .). , 2005. . 207), , , ,
( .
. 209).
102 . , 1959. . I, . 2. . 33.
103 ; ..
(17981765 .). . 24.
104 . . 34.
105 ; ..
(17981765 .). . 24.
106 . . 42. .. (17981765 .). . 188.
107 .. (1798
1765 .). . 188.

38

108.

,
,
- 109. , 110,
. . 111.
1865 . 112.
, XVIXIX .
,
(
), ( ), ( ), (
) ,
. ( , , , .
) () , , ,
, .
, , .
,
. . . 25-30.
60-
XIX . . 314; . . . . 482.
110 . . . . 482.
111 . . 483.
112 . . 155.
108
109

39

, . XVIIIXIX . ( ,
), 113. ,
XIXXX . ,

. ,
,
.

, ,
.
.
. :

, , ,
, .
, , 114, , 115. , , 116.

.. . . . ,
, , ,
. . .
// http://www.auditorium.ru/aud/pers/pers_view.php?id=7149
114 . . . . 493, 494, 499.
115 . . 493.
116 .. . . 168.
113

40

.

-, ,

.
.. 117

. , , ( , ),
..
,
, , . , , , 118.

..
. ,
(
!119)
,
( , ).
,
,
.. 120. ,
,
, 121.
,
117 .. : . .,
1916. . 1. .
118 . . ., 2001. . 180.
119 . . 196 .
( ).
120 .. . . . 1820.
121 . . 18.

41

, .. ,
( ) . ,
,
, 122.

, ,
,

, ,
.

, ..
, ,
. ,

123, , , 124, . ,

122 , 1955 . 1916 . , , XX .

,
, . . .
123 .: .. . ., 1988.
124 1893 . ,
, ,
( .. : 60-90- XIX . ., 1981.
. 176). , 1869 ., ,
- . , , ( . . . . 489.).

42

.
, , ()
( ), ,
, , XX .
.
- , .
. , 1863 . :
? ? ,
, ; .
:
? , ;
? ? . .
?
,
, ,
, . ,
. ( ( 1850 .), ( ), , , -
. ,
.
, . , , , ,
, ,
, ,
, , .

XVIII 125.
125 . : ..
. . 197. XVIIIXIX . -

43

.. ,
. (
126)

127.
19171922 .
.
,

,
.. , . , .. , ( ,
. , ), ,
, . XVI .
. ,
, (
XVIIXVIII .: , ), . ,
, .
,
XVIII . , , , .
126 : .. . . ,
; . ( .. . ., 1974. . 45).
127 ,

: . . . . 196.

44

128. XIXXX .

XX .
; .. , .. , .. .
.. 129,
.
, . , ,
, XXXXI ., , ,
.
..
, . , 1928 .
- . . ,
,
128 ,
, , . , . , , , , ,
,
. ,
, (,
- .. , .. , .. ). .: . :
// . ., 2002. . 190.
129 . ,
,
-.
, ,
, , ,
( ) . .: . :
/ . . . , 1998.

45

,

130.
,
131.
XX . , ,
.. ,
, . .. , .. (18921947), ..
(18921979), .. (18981937), .. (19061978),
.. (19051994).
XIX .: . .. (1917
1994)132, .. , .. (19261983)133, .. 134, .. 135. .. (19371998)
, / 136.
130 . . //
. ., 1959. . 18 ( , ..
, ,
- : . . 38). , , (1948),
.
131 XX .,
, - .
, , , XIXXX . .
132 . , 2004. . 6. . 122.
133 .: . . 215216. , /
!.. ( . . 215).
134 (1999).
135 . . 6. . 371.
136 . . 373.

46

.. 137. (. .. 138).


. .
.. ,
/ , ,/ , /
139. ,
,
.. .

. ,
, .

140.
,

, - .
,
.
1917 . ,
XIX . XX ., , , , ,
, . . , XX . .: . . 376383.
. . 307.
139 . . 373. . . 374.
140 ., , .. , 1990- .
( . . 536).
137

138

47

,
( ) .

. , .
, , , , , ,
, , , .

XVIII ., .
, . XX .
, , , . ,

- :
(.
, . , . ) .
.
. ,
.
, 141. 141 .. XX .:
. , 2004. . 231236.

48

( , . . , ) .

.. .. . , ,
1950- ., ,
, .. , . , , ,
,
. -
142
, . ..
,
(
), 143,
, . , , , , - .
,

, ,
, , , ,
, ,
.

, 144. 142
1999 .,
.
143 .. . . . 279 .
144 , -

49


.
-,

145. /
,
, . ; , 1993 ., ,
, 146.
, , ,

. , .. , XIX ., XX .
, , , . , XX .
,
, ,
. 147. , , .
, -,
, .
145 .. 30 ( ),
, .
146 .. . . 170. 4.3.1.
147 .: . ., 1999;
. ., 1999.

50

19601970- . . .
,
, 148. , 1960- . ,

.
. 1959 .,
(36,7%; 26,8%),
:
51,6% 14,1% 20,6% . . -
: 33,7%
30,4% , 29,8%
25,8% . : 48,3%
, 20,5%. , . ,
: - ,
, , , , ,
. .
, ,

, ( ) .
, -
, , .
, 148 1968 .
.. .

51

(39% 22,4% ). , , ,
, ,
149. , 50- . XX . , -
.
70- . . 1979 . :
0,6%,
1,3% , 150, . .
2,2 . , 19601970- .
, 151.

- 152 (, ,
), , . , ,
, , .
149 .. : .
, 1995. 34, 41. .64, 7677.
150 . , 1995.
. 60.
151 .. . , 1981.
. 8283.
152 . , // :
- . , 2006.
. 12.

52


, , , .. .

153, , , .. ,
.

, ,
, .. . .. , , - .. 70- . XX .154, .. 153 .: . : : 19531985 . ., 2003.
154 ,
,

.
.. , , .. , ,
.. , .
, , .. , ( ) :
, ( 1970- . ,
).
,
. : -

53

.. ,
155, 1991 .
-, , , ,
156.
, ,
.. , - XIX . :
, , , , , : , ... - , -
. : , ,
, , , , , ...157.

.. , ..
, :
, , , (18 13 ),
. .. (: . , 1996.
. 641). .. ,

.. .. .
,
.. (17121777) ( ) ,
.. ,
. ,
.. .. , , , .
155 .. . , 1976; .
. , 1991.
156 .., .. .. : . ,
1991.
157 .. . . 9.

54

,
, , ,
, , , . , .
... ...
, , ,
. - - , , ,
, , . , ,
, , , , ... , .. ...158.
***
,
1917 .
( 17981865 .), ,
159. , ,

1798 . .

,
, , , , .
,

.
, ( . . 45, 78.
.
.
158
159

55

), ,
,
,
160. ,
,
, .
, ,
, (
) 161.

,
162, ,
. - ( , , ,
, ), . . . . . 6061.
. . 49.
162 .. , (-. .)
, ,
( ..
. . 145).
, ,
1917 . , XVI . ,
.
.. : XVI XX . ,

,
( .. . . 121).
160
161

56

,
XVI .
- 163, 164.
163 , --
,
- , ,
. .
,

.
, ( .. . .
. 5253). ,
XVIIXVIII .,
XVIII . ,

( ..
. . 119). ,
XVIIXVIII .
.
164 , .:

,
( .. : . ., 1899. . 9). . ,
.. ( , 1974), - , , , ,
. . , , ( - XVIII .: .. . . 142), XVIIIXIX . ,
(. . ( .. . . . 191).

( .. . . 137). ,
.

57

.. 165,
, .
XVIIIXX .

166.


, , , , , , . . XVIIIXX .
-,
,
,
.
, ( , )
,
1990 .
, (,
, . ,
)
( ) , , (
2003 . )
XVIII . ,
-,
- ,
( .. . . 143). ,
,
( ). ,

- XX . -
.
165 .. . . . 100, 256.
166 .. . . 142.

58

167, .
, , XVIIIXIX .

, , , ,
XX ,
. ,
, ,
(, .. ,
) , , , . ( , )
, ,
.

,
, .
-
,
, , ,
(), 168.
167 1989 .,
39,3% , 28, 4% 21, 9% . , , , ,
, ,

(Yagmur K., Kroon Sj. Ethnolinguistic Vitality Perceptions and Language Revitalisation in Bashkortostan // Journal of Multilingual and Multicultural Development. 2003. Vol. 24, No. 4. P. 327).
, .
168 1860- . ,

59

, XX ., .
(
, ).
. , 1991 . ,
, , ,
, (. . )
( , ). ,
169. , .
-, ,
, ,

.
-, , 170. .. ,
, .
, , 171. ( 2002 . 82,7% ) (,
, ( . .
. . 486).
169 .. . . 179180. 4.3.5.
170 90- . XX . : .
171 ..
. //
XXI . , 2008. . 361.

60

, , ).
-, XX .
,
172. 90- .
. - ,
!173
, ,

. -, - ,
, , ,
(, , ,
).

. ,
, , . , , ,
172 ,
. 1990- . , , ,
, , ,
5000 . .
173 . . . . 175. 4.3.4.

61

, , 174 (.
34).
3.

?
,%
,%
,
47,4
77,7
,
47,4
21

5,3
1,2
:
, 2001 . .
4.

,%
53,6
24,0
42,6

20,9

,%

40,3

17,9

45,2

20,0

9,3
13,6
()
1,1
20,1

1,0
5,3

18,4
26,2


12,8
17,3
: , ,
1993 .

? :
(1995 .)
, , ,
. , ,
174

62

. . 160162, 172.

( , ), .
.. ,
, , ... 175. , - , 176. , , , (), , .

: , , 2013 .

.
64,0% 51,1% ( , 3,5 , , ,
)177.
, .
, ,
. , , . - .
, , , .
, ,

175 , 1994
2010 . ( ..

. , 2010. . 181).
176 . .191.
177 .., ..
:
(1959-2002 .). , 2012. . 48.

63

(. 5). , ,
, - ( 6).
5.


1995 .

.
%
.
%

143
40,6
60
41,1

98
27,6
43
29,5

84
23,9
34
23,3

6
1,7
2
1,4

7
1,9
2
1,4

2
0,6
2
1,4

6
1,7
1
0,7

2
0,6
1
0,7

1
0,3
1
0,7

1
0,3

1
0,3

1
0,3

:
352
100
146
100
.
6.

,%
,%
,%
,


,
94,8
34,5
85,6

,
2,1
55,5
13,2


3,2
9,9
1,2

(1996 .).

.. : , , -

64

,
178.
.
, , ,
-, , - . ,

,
.
, , 1993 .,
,
? 77,6% : , ; 2,3% ,
1,4% 179.
.
(23,5%)180 ,
.
,
, .

/ . .. ,
.. . ., 2007. . 560.
179
, , 1993 .
180 .. . ., 2003. . 195.
178

2






, , , ? ,
, ?


,
( ),
, ,
, . , , .. , .. , ..
.

. , . . (. ).
. ,
..
. , , , , , XVIIIXIX .
, ,
.
.

66

, . , , -, , -, , -, , ,
, , ,
- .
:
-
, , ( ). ,
,

, . .
, , , ,
.
,
, -, ,
, -, ,
, , , , .
,
,
. ,
, ,
,
181. 181

.. . . 74.

67

,
XVIII . ,
, .
, . ,
,


.
. , XVIII ., . . , ,
182.
, XVIII .
.
, ,
, ,
.

(
) ,
182 . : .. . . . 95. , ,
: ,
,
, , . , , ,
, , , . ,
- , , .
, (
, ) - .

68

. ,
.
. , ,
,
, . ,
.
, .


, .

,
. 183. , 184,
XIX . , ,
.
(
) XVII1780- . ,
, , , 185. XIX . -
(, , , , - 183
-
( .. .
. 185).
184 .. : .
185 . . 186188.

69

) (, )186. . .. , : ,
, , ,
,
187.
-
,

, ( , , , ,
),
.

, ,
,
, , , , ,
.
188.
, ?


.
, . . . 189.
.
187 .. . . 190.
188 .. : .. : 19892004 . . 46.
186

70

,
,
,
, /.
,
, , .
, , , ,
, . , , , /,
. ,
( ?)
, , ..?
(, ) ,
,
. 1917 . .
.. ,
,

189.
, : , , ,
.
, XX . 190. , .. //
. . 342.
190 . ( . - .
., 1997).
189

71

-
, 191. -192.
. (

) .
193,

. , , ,
,
, , , 194. ,
, ,
- - , ,
, . .
,
, ,

(
), - .
191 , - - (
), .
192 .. . . 166.
193 : ..
; .. : . , 1995; ..
: . , 2005.
194 .. . . . 1718.

72

.. .. 195,
.. (, )196. , , , , - , ,

.
,
, , , ,
.
, ,
, , ,
, , . , 1989 .,
,
?197 ,
, .
. . ( , ) ,
, 198. ,
195 .., .. -
- // . 1955. 4.
196 .. . ., 1998.
197 .: .. . . . 18. 1.
.
198 . . 141142, 213 ( 96). (. 143).
61,7% : . . 141, 213 (. 97).

73

.
-
(- ) 1994 .
,
,
199. .. , - ,
200. , (. , , , . )201.
. , .
, 34 202.
, ( , , ), , ,
.. , , 203, , , .
.
, .
, , . . 199
: .. . . . 134.
200 .. : . , 2004.
. 1011.
201 . . 89, 19
202 . . 10.
203 . . . . . 143.
1760 . . , ( . . . . 5354).

74

204.
, , .
, , . , -

,
, ,
205.

206.
,
, - , , 207.
,
,
.
-
. , - (
), ,
, , , , ,
. , , ,
208.
. , . . . . 53
. ..
XIX .,
:
(. : . . 343).
206 .. . . . 6.
207 XVII
XVIII . ( . . . . 52).
208 .. // , ...: . ., 2007. . 127,
132, 139.
204
205

75

: , ,
, , , ;
, , ,
, 1870 .
.. 209. , , , XVII .
XVIII ., (
) 210.
,
.
211. 212. , . . XX . -:
, - ;
, 60 213.

. ,
. .
1939 . ,
,
19591970 .
, .
. : .. . . 167.
..
XVIII XX . //
. 2007. 1. . 157.
211 . . 159160.
212 . . 157158.
213 . . 158159.
209
210

76

19791989 . , .
, , . , ( ,
),
. .. ,
. .
, ,
214. ,

215.
,

, . , , .

,

214 .: .. . , 1991. . 40
41; .. :
. , 1992. . 46, 56. 1989 . , .. ,
, .

( .. . . . 54. 1).
, 1980- .
,

. ,
, .
215 .. . . . 56.

77

, ,
.
, ,
, .
,
, , - ,
, , , XVIIIXX .
.
- , XX .

, ,
. XX . ,
.
.
, .
, ,
,
. , XVIXIX .
, -
. ,
.
,
. , ,
: , , ,
, .
XVIIIXIX . ,
, . ,
.

78

,

. 17351740 . 10 .
216, 217.
, ,
, ,
, ,
. ,
, ..218
.

;

XX ., .
, ,
,
.
, , . , 20-30- .


. ,
216 . . . . 216,
173 ( .. ).
217 . . 188.
218
. , , ,
. , . , -, , -,
(
, ), , -, XVIII .
.

79


, 80
90- . .. .
, . , . ,
,
, . ..
, ,
219.
,
,
- :
, , .
, ( )220. ,
,
, , 221.
.
, .
, . .. , .
1930- . , -,
, , 222.
,
, , ,
.. . : . , 2007. . 32.
. . 11.
221 . . . . . 11.
222 . . 9.
219

220

80

, .

.
,
. . ,
, .

,
.

.
.
-
- - . ,
,
,
. .
,
, , , .
,
223 224.
223 .: .
// : : . ., 2005. . 410.
224 .. . . . 1221.

81

XIX .

, , ,
. , , , . . ,
, , . , , 225.
IXX (18501858 .), X 226.
, 227,
228,
(
, ) 1897 .229
?
(, )

. , ,
, . , -
( .. ) . . . . 409409.
.. . . . 2124.
227 . . ? //
: : . ., 2005. . 521-522.
228 . : .. // . . 575.
229 . . . . . 25 .
225

226

82

, 230.

() ,
, , , .

:
- , ,
. , - .
, , ,
: ,
231.

. ,
(. . ) .
, XIX . - . ,

.. , ..
,
232.
233 ( ) , 230

. 346.

.. .

. . . 71.
. . . 342.
233 . . 342343.
231

232

83

. XX .
, , 234.
XX .
( ,
19121913 .235). , , ,
( ) .
,
, ,
, . : 1912 . 1920 .
60% ( , 1920 .
)236, ,
XX . . , ,
, .
,
.. , , , ,
, , , ,
..237
, ,

(, ; ),
, .., , . . 346.
.. . . . 3134.
236 . . 3637.
237 .. . . 578, 595.
234
235

84

XIX ., .
.
, ,
,
, , . , .

(
), , ,
,
.

, .
XVI . XVIIIXIX ., XX .,

. 238,
, , .
, ,
, ,
.

,
. XVIIIXIX .
XXXXI (
) , XX . , . ,
238

., : . . .

85

(
) XVIIIXIX . ,
200300- ,
, (, )
, . ,
, ,
,
.
(, , )
, ,
.
, . XX .
, , . ,

, , .

,
.
,
,
,
- , .

,
, ,
, . . , . ,
,
(, , , , ..).

3




, , , . , 1917 .: (
,

), , , ,
( , ,
), , ..,
.
XX . .
, , , ..
, ,
. .
, -
239,
239 . (
) // : ;
. . 2004-2005 .

87

,
. , , , , , . .
, 240.
, ,
, . , ..
. , ( ),
. .
(, ) , , 241.
.. ,
. , , ,
... ,
242.
, , 243.
. . . . . 7.
. . . ; , 1999. . 200202.
242 . . 202-203.
243 . . 213.
240
241

88

,
. , .

, 244.
1930- .,
245.
, 246. , ,
, 247.
,

,
,
. ,
-
,
. , , -, -, ( ). ,
: , ,
, 244 , ,
( ., - . : // : . ., 2001. . 43). .
. ,
( . .3940),
,
. -, -

( . .42, . . 5051).
245 .. . . . .,
1999. . 8687.
246 : . . 26.
247 .. . . 208.

89

, .
. , ,
. ,
, ,
. (,
), , 2-3 248. - , .
- -
.
-, .
, .
( ,
), :
, , -, , .
, , ,
(), .
. ( , ,
), ,

,
( ,
). ,
248 .. 2004 ., . . -
.

90

, 249.

, .

() (); 250.
,
, 251.
, , , , .
, , ,
. , XX .,
,
, , - .
-, -, -
( -
), -, - 252.
249 .. 2004 ., .
.
250 .. 2004 ., . . -
.
251 .. 2004 ., .
.
252 .: . . . . 82
. , , , , .

91

.
, XX . . , , , , .
, . ,
,
. ( 50- . XX .)
, , ,
, 253.
,
. ,
. : ( ),
. 7080- . XX . - 254. .. ,
255,
, .

, , . , , ,
- . , -
, , 253 .. 2004 ., . ,
. , . . -
.
254 . . . , 1999.
. 8889, 94.
255 . . 89.

92

, ,
.
, , ,
,
.

(
)
.

, ,

.
. ,
, ,
( ), (
). , .
- ,
,
. -
. . . (. 1972 .)256 (. 1973 .)257 . , ,
-,
(
, ), ( , , ). , , ,
, , . , 256
257

.
.

93

, ,
.
, , , . -
- ( ), : (, ) . , . -
. (. 1938) , . (. 1931)
, . (. 1973) (. 1972) .
. , -, -
, . , . , ,
, , , . 258. ,
. . , .
, ,
, , . ,
, ( ). .

. -,
-
, . ,
(, . ),
, ,
258

94

.. , 2005 .

259.
, , ,
: ( ) ,
. ,
,
, , . ,
,
, , .

(,
, , .), 260. :
261.
, ,

. , / ,
:
, , , 262. , /
, , , . , ,
.
. :
.
259
260

.
261

.. , 2005 .
.. 2004 ., .
.. 2005 ., .

262 .. 2004 ., .
.

95

. : , , 263.
, . , . , .
XX . , - -
, .
, - , ,
, ,

. , , ,
, 264. , ( ,
, , - ; ,
) .
, , 265, 266. ,
: 66% 1979 . 60% 1989 .267
/ . . . . 664.
.. :
. , 1998. . 121122.
265 .. . . 76, 85,
91, 95.
266 . . 111.
267 . . 77, 96, 126128, 11.
263

264

96



268. (, , )
, 269.
,

270. , ,
, , , 271. ,
,
, 272
, : . / , , , , .
, ,
, ,
,
,
.

, ( ) ,
, , -273,
. . 9596.
. . 9799.
270 . . 126132, 1114.
271 . . 117, 5.
272 . 132138 ( 15-16), 149154 ( 29).
273 .. . . . .31.
268
269

97

274,
, , 275.
( -), ,
( ) ,
.
,
, , .
, , , , 276. 93,0% 91,6% 1980- . ,
46,8%
( 5,1%).
: 10
77,3%
77,0% ,
277.
,
.
.
. . , , . . 31, 53, 54, 168169.
. . 148, 149.
276 . ., 1997. .352, 414-415.
277 .: ..
, // . , 1992.
274
275

98


,
. ,
.
, . , ,
.
, .
.
, ,
, .
, ,

,
.
. ,
. , , -. -, .

,
(, ). .



.
, . .
, , .

99

( )
, .
, ,
, , .
, ,
. , , , , , , ,
. 1979, 1989 ., 2002, 2010 .
.
1.
,
,
, ./%

- % - - %
- -
-
.

11 837
53,6
11 833
100

30 324
65,0
30 274
99,9

19 239
64,4
19 231
100

28 917
54,9
28 909
100
:
1989 .: . . , 1990.

100

(29,5%), (36,1%) (25,4%)278, .



.
, , , (. 12).
,
, . , . 1959 . 7,9%, 1989 . . - 3,6 . 1979
2010 .
. , - , . , , ,
3,54 ,
1316%. . ,
, 1,2 , , 1,5 .

. C 1959 1989 . , 18,8% 25,7%,
. . 2,6 . 64,0% 51,1%.
, 3,5 , ,
, .
1979 2010 . 39,6%
36,1%. , , , , , .
, ,
.
, ,
278
2010 : . .
: , 2012. . 6.

101

1979- 2002 . 8%,


6,1%, 6,4%, 10,4%279.
, ,
,
, . 612%,
, . , 1979 (58,2%) 2010
. (48,9%) 9,3%, . . , , 2010 . ,
5,6%.
2.
,
,
,
, 1989 ., ./%

% -
%
-

.

6 440
38,7
6 431
99,9

9 290
49,0
9 283
99,9

14 302
37,0
14 278
99,9

21 265
48,8
21 261
100

11 646
43,9
11 638
100

12 054
35,9
12 040
99,9
:
1989 . . 4147, 62103.

, , , .
, , . 1959 .
5,5% , 1989 . 11,3%. 4 . 2,5 .
279

102

.., .. . . . 5861.

( 1,6 ),
.
3.
,

, ./%
1959 .
1989 .
-
-

30 321
19 760
122 026
85 912

7,5
65,2
11,3
70,4
1 501
921
4 155
2 622
. -
5,3
61,4
5,5
63,1
3 891
3 620
14 464
13 163

6,5
93,0
16,4
91,0
1 098
299
2 780
1 514

4,4
27,2
8,0
54,4
5 971
5 707
16 107
14 818

12,8
95,6
22,9
92,0
1 939
1 812
9 136
8 335
. -
6,3
93,4
13,4
94,5
717
612
10 632
10 049

4,0
85,3
20,0
94,5
/
/
22 601
8 147

20,9
36,0
4 901
2 452
9 822
4 665

7,6
50,0
9,4
47,5
4 407
3 878
22 858
20 026

7,3
88,0
15,2
87,6
7 512
7 283
20 245
19 207

26,1
96,9
41,0
94,9
4 545
3 900
27 663
23 355

4,1
85,8
11,2
84,4
3 970
495
12 748
3 660
. -
19,0
12,5
14,4
28,7
4 404
4 214
14 247
13 500
. -
25,7
95,7
40,3
94,8
: .. . . 4547;
1989 . . 5561.

103

, , .
. , , , , , , , , . , , , , (.
3). , ,
, ,
, ,
. , ,
,
.
, , , 8% , . .
,
- .
4.
,
,
, ./%
1959 .
1989 .

115 146
291 190
256 030

21,1
27,0
87,9
7 143
6 944
18 026
15 808
. -
25,4
97,2
23,9
87,7
5 481
5 110
7 354
6 081

9,2
93,2
8,3
82,7
3 111
2 847
6 235
5 593

12,5
91,5
17,9
89,7
5 822
5 513
10 388
9 051

12,5
94,7
14,8
87,1
3 843
3 651
8 670
7 654
. -
12,4
95,0
12,7
88,3
2 120
1 963
8 556
7 837

11,9
92,6
16,2
91,6

104

4.
1959 .
1989 .

/
/
33 955
31 253

31,4
92,0
17 432
16 707
38 600
34 943

26,9
95,8
36,9
90,5
8 044
7 501
30 212
26 451

13,3
93,2
20,0
87,6
3 561
3 353
5 021
3 960

12,3
94,2
10,2
78,9
21 882
21 025
60 947
53 360

19,6
96,1
24,6
87,6
5 690
5 534
41 613
38 954
. -
27,2
97,3
47,1
93,6
4 038
3 942
8 464
7 464
. -
23,5
97,6
24,0
88,2
: .. . . 4547;
1989 . . 4854.

. ,
, , . ,
.
, , ,
, . ,
, . , , 1989 . 2,5 ,
8%.
97,6%, 89,4%. , , ,
9,5, 10,5 15,3% (. 4).
, , . 11 . . ,

105

.
.
.
5.
, ./%

- % - - % ,
- ,
1989 .
- 2002 .

585 337
54,2
530 136
50,5

27 955
52,9
29 246
48,0

52 284
72,0
50 714
71,3

22 143
63,7
22 802
57,0

39 617
56,5
36 257
51,7

41 113
64,7
40 151
61,8

29 115
54,8
31 540
49,9

84 185
55,8
87 266
55,0

128 849
52,0
131 479
49,7

19 988
72,2
20 977
63,6

10 714
50,4
11 241
47,1
: 1989 . C. 62103; (
2002 ): c. . . 2006. . 64113.

2002 .
. , . 1989 (12 748 .) 2002 (24 894 .) 2 . 10,9%, 25,3%. 1979 2002 .
1,8 , 2,8
( 6). .
.
, ,
0,2%,
0,3%. : , , .
, . 4 227 .,

106

. 2 256 ., . 1 706 ., 4,5, 0,3 1,2%280.


6.
,
,
, ./%
1979 .
1989 .
2002 .





-
-

.
3 344
2 228
4 155
2 622
9 427
5 272
-
5,0
66,6
5,5
63,1
11,0
55,9
. 2 874

3 145

5 255
4 587

14,1

14,8

22,0
87,3
4 317

6 211

6 715
1862
.
22,3

24,6

22,4
27,7
. - 11 773

22 601
8 147
32 877
10 441

16,7

20,9
36,0
26,9
31,7
. 7 883
4 817
9 822
4 665
14 235
5 509

8,9
61,1
9,4
47,5
13,1
38,7
10 134
3 048
12 748
3 660
24 894
10 878
. -
14,6
30,1
14,4
28,7
25,3
43,6
5 643

7 666

15 315
7 179
.
12,9

13,1

23,0
46,9
7 211

8 004

11 990
3 357
.
34,0

32,8

43,0
28,0
:
1979 .;
1989 .; (
2002 .); .

,
, 1 388 .,
47,1% 1989 . 40,8%
2002 ., .. 6,3%281.
280 (
2002 ). . 6773.
281 . . 75.

107

, 2 817 . 2,7%. , . , , 1979 2002


6,7%, 6%, 6,5%, 8%282.

(. 8). 2002 .
. . , 87%
, .
,
() ,
, .

. 1979 . 66,6%
, 1989 .
63,1%, 2002 . 55,9%283.
. , , , 1979 . 61,1%, 1989 . 47,5%, 2002
. 38,7% ( 6). . (84,2%), 282 (
2002 ). . 6775.
283 1979 .;
1989 .; :
; .
.. - .

108


4,0% . 10,4% . ( 7).
, -
,
.
.
, , 2002 ., 87,3%
.
. 46, 9%, . 31,7%, .
28,0%, . 27,7% (.
67),
.
7.
,
, , ./%
1979 .
1989 .
2002 .


.
-

15 786
14 206
18 026
15 808
20 282
16 140
23,7
90,0
23,9
87,7
23,6
79,6
4 304

4 560

4 786
3 977
.
21,2

21,5

20,1
83,1
11 267

15 217

19 444
18 595
.
58,1

60,3

64,8
95,6
21 048

33 955
31 253
38 113
31 908
.
29,8

31,4
92,0
31,2
83,7
.
- 29 210
26 900
38 600
34 943
40 306
33 954

33,1
92,1
35,9
90,5
37,1
84,2
. 29 393
27 359
41 613
38 954
40 225
35 078
-
42,3
93,1
47,1
93,6
40,8
87,2
20 039

29 315

29 724
26 200
.
45,9

50,2

44,6
88,1
6 163

8 129

7 760
6 833
.
29,1

33,3

27,8
88,0
:
1979 .;
1989 .; (
2002 .);
.

109

, ,
. . ,
1979 1989
, .
1989 2002 , , , .

44%, 18%, 23%
15%284.
8.
,
, , ./%
1979 .
1989 .
2002 .


-
-

35 679 35 668 38 496 38 338 40 298 39 716


.
53,6
100,0
50,9
99,6
46,9
98,6
-

67 832 67 826 64 045 63 958 60 926 60 528


-
75,8
100,0
72,5
99,9
71,5
99,3
20 616 20 613
22 143
22 133 22 802 22 543
.
68,1
100,0
63,7
100,0
57,0
98,9
. 16 054

19 988

20 977 20 847

77,4 72,2 63,6


99,3
.
.
.

10 281

10 714

11 241
50,6 50,4 47,1
3 040

2 932

2 908
15,7 11,6
9,7
35 294 35 290 39 617
39 491
36 257
61,9
100,0
56,5
99,9
51,7

11 149
99,2
2 742
94,3
35 795
98,7

284 ..

(19922007 .): . . . . , 2008. . 80.

110

8.
1979 .
1989 .
2002 .


-
-

37 792
37 783
43 721
43 703 42 975 42 812
-
68,0
100,0
64,2
100,0
61,6
99,6
23 468 23 461
29 115
29 100 31 540
31 341
.
61,0
100,0
54,8
100,0
49,9
99,3
29 985

36 934 36 890 37 773


37 261
.
42,5 34,2
99,9
29,1
98,6
. 41 740
41 724
45 595
45 572 44 382 43 768

47,3
100,0
43,6
99,9
40,8
98,6
79 958 79 939 84 185 84 148 87 266 86 572
.
58,0
100,0
55,8
100,0
55,0
99,2
. 121 492 121 457 128 849 128 570 131 479 130 150

55,1
100,
52,0
99,8
49,7
98,9
24 845 24 801 27 550 27 509
27 310
26 778
.
35,7
99,8
31,2
99,9
27,7
98,1
-
14 929

17 066

17 239
16 945
.
34,2 29,2 25,9
98,3
562 913 562 769 585 337 585 126 530 136 523 888
.
58,2
100,0
54,2
100,0
50,5
98,8
5 640

5 221

4 627
4 408
.
26,6 21,4 16,6
95,3
:
1979 .;
1989 .; (
2002 .); .

1959 2010 . . 39,6 36,3%.


. 1979 2002
, . , , , , , , , , , ,
, , 1979 1989 , 1989 2002 (. 8).

111

9.
,
,
, ./%
1979 .
1989 .
2002 .




- -

13 629
13 627
11 837
11 833
11 346
11 303

54,7
100,0
53,6
100,0
50,2
99,6
30 044
30 034
30 324
30 274
8 902
8 860
67,6
100,0
65,0
99,8
56,1
99,6

20 455
20 449
19 239
19 231
20 293
20 106

66,3
100,0
64,4
100,0
63,4
99,0
33 870
33 865
28 917
28 909
26 293
26 086

61,6
100,0
54,9
100,0
46,7
99,2
:
1979 .;
1989 .; (
2002 ); :
2002 . ;
.

,
, ,
. , ,
13,8%, 11,1, 10,2, 10,1% (.
8). , . ,
1979 (58,2%) 2002 (50,5%) 7,7%, , ,
2002 . , 5,4%285.

285 (
2002 ). . 6478.

112

10.
,
, ,

, ./%
1979 .
1989 .
2002 .

-
-

8 183
8 179
6 440
6 431
6 788
6 662

38,5
100,0
38,7
99,9
39,1
98,1
11 749
11 738
9 290
9 283
8 722
8 635

50,7
99,9
49,0
99,9
43,9
99,0
15 078 15 064 14 302 14 278
15 116
14 982

36,1
99,9
37,0
99,8
35,9
99,1
23 249 23 244 21 265 21 261
13 659
13 531

48,5
100,0
48,8
100,0
30,1
99,0
15 066 15 059 11 646
11 638 10 840 10 793

49,8
100,0
43,9
99,9
40,6
99,5
12 545 12 540 12 054 12 040 12 893
12 777

38,6
100,0
35,9
99,9
34,2
99,1
:
1979 .;
1989 ; (
2002 ); :
2002 . .

, 1979 .
, 1989 . , , , ,
, (. 8).
2002 .,
, , ,
100%. -

113

. 1,2%, . 1,3%, . 1,1%286,


,
, 1,4%
. , ,
: -, -, . , , , . ,
287.

. , , , . ( 348 .). 1989 . 1979 . . 1989 2002
( 1%).
,
, (. 910).
. ,
, ,
.
,
,
,
, . , 2010 . 96,4% , 97,6% , 99,9% ,
95,9% , 99,0% , 98,3%288
.
286 (
2002 ): . . ,
2006.; .
287 .., .. . . . 142.
288
2010 :
. , 2012.

114

, ,

,
. ,
( , ) , ,
. , , , , , 289.

, , .
,
.

289

. . 12.


,
,




( )
-

..
..

8.11.2013. 22.11.2013.
6084/16. . Georgia.
. . . . 6,7. .-. . 6,3.
100 . 147. .
..
450105, . , . , 10/375; 741387@gmail.ru
..
-.
450105, . , . , 10/375; 741387@gmail.ru

Вам также может понравиться