Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
CHO DAO NG IU HA
Bi L Hong Ngha
Ngy 23 thng 3 nm 2015
Phng trnh Schrodinger cho dao ng t iu ha:
~ d2 (x) m 2 x2
(x) = E (x)
+
2m dx2
2
(1)
(2)
Hay
1 2
p + (mx)2 (x) = E (x)
(3)
2m
Ton t nng lng cho dao ng iu ha trong khng gian mt chiu c vit nh sau:
H=
1 2
p + (mx)2
2m
(4)
Cc ton t tng b
a+ v gim b
a trong trng hp ny c nh ngha nh sau:
1
b
a+ =
(ib
p + mx)
2~m
1
b
a =
(+ib
p + mx)
2~m
(5)
(6)
Ta c:
1
(ib
p + mx) (ib
p + mx)
2~m
1 2
=
pb + (mx)2 im (xb
p pbx)
2~m
b
a b
a+ =
Vi
1 2
b v (xb
pb + (mx)2 = H
p pbx) = [x, pb] = i~
2m
Khi :
b
a b
a+ =
1 b 1
H+
~
2
(7)
Hay
1
b = ~ b
H
a b
a+
2
1
(8)
C hc lng t
Tng t, ta c:
b
a+ b
a =
1 b 1
H
~
2
(9)
Hay
1
b = ~ b
H
a+ b
a +
2
(10)
b
a ,ba+ = 1
(11)
T (7) v (9) ta c
Mt khc, ta c:
h
i
1
b
b
a+ , H = b
a+ , ~ b
a+ b
a +
2
Xt
1
b
a+ , ~ b
a+ b
a +
2
h
i
b = ~b
b
a+ , H
a+
(12)
h
i
b = ~b
b
a , H
a
(13)
b = E
H
(14)
b
b
a+ H
=b
a+ E = Eb
a+
(15)
h
i
b
b Hb
b a+ = ~b
b = Hb
b a+ ~b
b
a+ , H = b
a+ H
a+ b
a+ H
a+
(16)
Tng t
T (12) ta c:
Do (15) tr thnh:
Bi L Hong Ngha
b a+ ~b
Hb
a+ = Eb
a+
2
C hc lng t
b (b
H
a+ ) = (E + ~) (b
a+ )
(17)
b (b
H
a ) = (E ~) (b
a )
(18)
Tng t:
Hai phng trnh (17) v (18) cho thy: nu l nghim ca phng trnh Schrodinger ng
vi nng lng E th b
a+ v b
a l nghim ca phng trnh ny vi nng lng E + ~ v
E ~. C ngha l khi tc dng ton t b
a+ ln trng thi th nng lng ca trng thi
ny tng ln mt lng ~, cn ton t b
a lm gim nng lng ca trng thi mt lng l
~
Gi s 0 v E0 l hm sng v nng lng ca dao ng t iu ha trng thi c bn. V
E0 l mc nng lng thp nht, khng th gim c na khi tc dng b
a l 0 nn:
b
a 0 = 0
(19)
(20)
(21)
Vy hm trng thi c bn l:
0 (x) =
m 1/4
~
mx2
exp
2~
(22)
tnh nng lng ca trng thi c bn, ta gii phng trnh Schrondinger cho trng thi c
bn
b 0 = E0 0
H
1
a+ b
a +
0 = E0 0
~ b
2
~
~ (b
a+ b
a ) 0 +
0 = E0 0
2
V b
a 0 = 0
~
0 = E0 0
2
~
E0 =
2
Vy nng lng trng thi c bn l E0 =
~
. Mc nng lng tip theo E1 cao hn mc
2
nng lng E0 mt bc l ~
~
E1 = ~ +
=
2
Bi L Hong Ngha
1
1+
~
2
3
C hc lng t
(23)
(24)
Ti liu
[1] Hong Dng, Nhp mn c hc lng t, NXBGD, 1999
[2] David J. Griffiths Introduction to quantum mechanics, Second edition,
[3] L L, Phng php ton t cho m-men gc v cho dao ng iu ha
Bi L Hong Ngha