Tran S Tung

Khoi a dien

CHNG 00
CHNG
ON TAP
TAP HNH
HNH HOC
HOC KHONG
KHONG
ON
GIAN 11
11
GIAN

I. QUAN
QUAN HE
HE SONG
SONG SONG
SONG
I.
1. Hai ng thang song song
a, b (P )
a b

aP b

a) nh ngha:
b) Tnh chat
(P ) (Q) (R)
(P ) (Q) a
a, b, c o
ng qui

(
P
)

(
R
)

b
a
P
b
P
c

(Q) (R) c

(P ) (Q) d

d P aP b
(P ) a,(Q) b
d a(d b)
a P b

a b
aP b

a P c, bP c
2. ng thang va mat phang song song
a) nh ngha:
d // (P) d (P) =
b) Tnh chat
d (P ), d ' (P )
d P (P )
d P (P )
dPa


d P d'
(Q) d,(Q) (P ) a
(P ) (Q) d
dP a

(P ) P a,(Q) P a
3. Hai mat phang song song
a) nh ngha:
(P) // (Q) (P) (Q) =
b) Tnh chat
(P ) a, b
(P ) (Q)
(Q) P (R)

(P ) P (Q) (P ) P (R) (P ) P (Q) (P ) (Q) a a P b

a b M
a P (Q), bP (Q)
(Q) P (R)
(P ) (R) b
4. Chng minh quan he song song
a) Chng minh hai ng thang song song
Co the s dung 1 trong cac cach sau:
Chng minh 2 ng thang o ong phang, roi ap dung
phng phap chng minh song song trong hnh hoc phang (nh
tnh chat ng trung bnh, nh l Talet ao, )
Chng minh 2 ng thang o cung song song vi ng
thang th ba.
Ap dung cac nh l ve giao tuyen song song.
b) Chng minh ng thang song song vi mat phang
e chng minh d P (P ) , ta chng minh d khong nam trong (P)
va song song vi mot ng thang d nao o nam trong (P).
c) Chng minh hai mat phang song song
Chng minh mat phang nay cha hai ng thang cat nhau
Trang 1

Khoi a dien

Tran S Tung

lan lt song song vi hai ng thang trong mat phang kia.

II. QUAN
QUAN HE
HE VUONG
VUONG GOC
GOC
II.
1. Hai ng thang vuong goc

, b 900
a) nh ngha:
a b a
b) Tnh chat
r
r
Gia s u la VTCP cua a, v la VTCP cua b. Khi o
rr
a b u.v 0 .
b c
a b

a c
2. ng thang va mat phang vuong goc
a) nh ngha:
d (P) d a, a (P)
b) Tnh chat
ieu kien e ng thang mat phang:
a, b (P ), a b O
d (P )
d a, d b

aP b
a b
(P ) b
aPb


(
P
)

a (P ), b (P )
(P ) P (Q)
(P ) (Q)
a (Q)
(P ) P Q)


a (P )
(P ) a,(Q) a
a P (P )
a (P )
b a
aP P)


b

(
P
)

a b,(P ) b
Mat phang trung trc cua mot oan thang la mat
phang vuong goc vi oan thang tai trung iem cua no.
Mat phang trung trc cua oan thang la tap hp cac iem
cach eu hai au mut cua oan thang o.
nh l ba ng vuong goc
Cho a (P ), b (P ) , a la hnh chieu cua a tren (P). Khi o b a
b a
3. Hai mat phang vuong goc
a) nh ngha:
(P) (Q) (P ),(Q) 900

b) Tnh chat
ieu kien e hai mat phang vuong goc vi nhau:
(P ) a
a (Q) (P ) (Q)

(P ) (Q),(P ) (Q) c
a (Q)

a (P ), a c

(P ) (Q)

a (P )
A (P )
a A, a (Q)

(P ) (Q) a

a (R)
(P ) (R)
(Q) (R)
4. Chng minh quan he vuong goc
a) Chng minh hai ng thang vuong goc
e chng minh d a , ta co the s dung 1 trong cac cach sau:
Trang 2

Tran S Tung

Khoi a dien

Chng minh goc gia a va d bang 900.

Chng minh 2 vect ch phng cua a va d vuong goc vi
nhau.
Chng minh d b ma b P a .
Chng minh d vuong goc vi (P) va (P) cha a.
S dung nh l ba ng vuong goc.
S dung cac tnh chat cua hnh hoc phang (nh nh l Pi
tago, ).
b) Chng minh ng thang vuong goc vi mat phang
e chng minh d (P), ta co the chng minh bi mot trong
cac cach sau:
Chng minh d vuong goc vi hai ng thang a, b cat
nhau nam trong (P).
Chng minh d vuong goc vi (Q) va (Q) // (P).
Chng minh d // a va a (P).
Chng minh d (Q) vi (Q) (P) va d vuong goc vi giao
tuyen c cua (P) va (Q).
Chng minh d = (Q) (R) vi (Q) (P) va (R) (P).
c) Chng minh hai mat phang vuong goc
e chng minh (P) (Q), ta co the chng minh bi mot trong
cac cach sau:
Chng minh trong (P) co mot ng thang a ma a (Q).
Chng minh (P ),(Q) 900

III. GOC
GOC KHOANG
KHOANG CACH
CACH
III.
1. Goc
a) Goc gia hai ng thang:
a,b a ',b'

a//a',

b//b'

, b 900
Chu y: 00 a
b) Goc gia ng thang vi mat phang:
,(P ) = 900.
Neu d (P) th d

Neu d (P ) th
tren (P).

d ,(P)

d ,d'

vi d la hnh chieu cua d

,(P ) 900
Chu y: 00 d
c) Goc gia hai mat phang

a (P )
, b
(P ),(Q) a

b (Q)

a (P ), a c
Gia s (P) (Q) = c. T I c, dng

b (Q), b c
, b
(P ),(Q) a
Chu y: 00 (P ),(Q) 900

Trang 3

Khoi a dien

Tran S Tung

d) Dien tch hnh chieu cua mot a giac

Goi S la dien tch cua a giac (H) trong (P), S la dien tch cua
hnh chieu (H) cua (H) tren (Q), = (P ),(Q) . Khi o:
S
=

S.cos
2. Khoang cach
a) Khoang cach t mot iem en ng thang (mat
phang) bang o dai oan vuong goc ve t iem o en
ng thang (mat phang).
b) Khoang cach gia ng thang va mat phang song
song bang khoang cach t mot iem bat k tren ng
thang en mat phang.
c) Khoang cach gia hai mat phang song song bang
khoang cach t mot iem bat k tren mat phang nay en
mat phang kia.
d) Khoang cach gia hai ng thang cheo nhau bang:
o dai oan vuong goc chung cua hai ng thang o.
Khoang cach gia mot trong hai ng thang vi mat
phang cha ng thang kia va song song vi ng thang
th nhat.
Khoang cach gia hai mat phang, ma moi mat phang
cha ng thang nay va song song vi ng thang kia.

IV. Nhac
Nhac lai
lai mot
mot so
so cong
cong thc
thc
IV.
trong Hnh
Hnh hoc
hoc phang
phang
trong

1. He thc lng trong tam giac

a) Cho ABC vuong tai A, co ng cao AH.
AB2 AC 2 BC 2 AB2 BC.BH , AC 2 BC.CH

1
1
1

2
2
AH
AB
AC 2

AB BC.sinC BC.cosB AC.tanC AC.cot B

b) Cho ABC co o dai ba canh la: a, b, c; o dai cac trung
tuyen la ma, mb, mc; ban knh ng tron ngoai tiep R; ban
knh ng tron noi tiep r; na chu vi p.
nh l ham so cosin:
a2=b2 c2 2bc.cosA; b2 c2 a2 2ca.cosB; c2 a2 b2 2ab.cosC
a
b
c

2R
nh l ham so sin:
sin A sin B sin C
Cong thc o dai trung tuyen:
b2 c2 a2
c2 a2 b2
a2 b2 c2
; mb2
; mc2

2
4
2
4
2
4
2. Cac cong thc tnh dien tch
a) Tam giac:
1
1
1
1
1
1
S a.ha b.hb c.hc
S bc sin A ca. sin B ab sin C
2
2
2
2
2
2
ma2

Trang 4

Tran S Tung

Khoi a dien

abc
S pr
S p p a p b p c
4R
ABC vuong tai A: 2S AB.AC BC.AH
S

ABC eu, canh a:

b) Hnh vuong:
vuong)
c) Hnh ch nhat:
thc)
d) Hnh bnh hanh:
e) Hnh thoi:
f) Hnh thang:
cao)

S
S = a2

a2 3
4

S = a.b

(a:
(a,

canh
b:

hai

hnh
kch

S = ay cao = AB.AD.sinBAD
1

S AB.AD.sinBAD
AC.BD
2
1
S a b .h
(a, b: hai ay, h: chieu
2

g) T giac co hai ng cheo vuong goc: S

1
AC.BD
2

CHNG II
CHNG
KHOI A
A DIEN
DIEN VA
VA THE
THE TCH
TCH
KHOI
CUA CHUNG
CHUNG
CUA
1. The tch cua khoi hop ch nhat:
V abc
vi a, b, c la ba kch thc cua khoi hop
ch nhat.
2. The tch cua khoi chop:
1
V Say.h vi Say la dien tch ay, h la chieu cao
3
cua khoi chop
3. The tch cua khoi lang tru:
V Say.h
vi Say la dien tch ay, h la chieu cao
cua khoi lang tru
4. Mot so phng phap tnh the tch khoi a dien
a) Tnh the tch bang cong thc
Tnh cac yeu to can thiet: o dai canh, dien tch ay,
chieu cao,
S dung cong thc e tnh the tch.
b) Tnh the tch bang cach chia nho
Ta chia khoi a dien thanh nhieu khoi a dien nho ma co
the de dang tnh c the tch cua chung. Sau o, cong
cac ket qua ta c the tch cua khoi a dien can tnh.
c) Tnh the tch bang cach bo sung
Ta co the ghep them vao khoi a dien mot khoi a dien
khac sao cho khoi a dien them vao va khoi a dien mi
tao thanh co the de tnh c the tch.
d) Tnh the tch bang cong thc t so the tch
Ta co the van dung tnh chat sau:
Trang 5

Khoi a dien

Tran S Tung

Cho ba tia Ox, Oy, Oz khong ong phang. Vi bat k cac

iem A, A tren Ox; B, B' tren Oy; C, C' tren Oz, ta eu co:
VOABC
OA OB OC

.
.
VOA'B'C ' OA' OB ' OC '
* Bo sung
Dien tch xung quanh cua hnh lang tru (hnh chop) bang
tong dien tch cac mat ben
Dien tch toan phan cua hnh lang tru (hnh chop) bang
tong dien tch xung quanh vi dien tch cac ay.

Bai 1.
Cho hnh chop t giac eu S.ABCD co ay ABCD la
hnh vuong canh a. Goc gia mat ben va mat ay bang
(450 < < 900). Tnh the tch hnh chop.
1
1
V a3 tan
atan
2
6
Bai 2.
Cho hnh chop t giac eu S.ABCD co ay ABCD la
hnh vuong canh 2a, canh ben SA = a 5 . Mot mat phang (P) i
qua AB va vuong goc vi mp(SCD) lan lt cat SC va SD tai C
va D. Tnh the tch cua khoi a dien ADD.BCC.
HD: Ghep them khoi S.ABC'D' vao khoi ADD'.BCC' th c khoi
SABCD
HD: Tnh h =

5a3 3
6
Bai 3.
Cho hnh chop tam giac S.ABC co SA = x, BC = y, cac
canh con lai eu bang 1. Tnh the tch hnh chop theo x va y.
HD: Chia khoi SABC thanh hai khoi SIBC va AIBC (I la trung iem
SA)
xy
V
4 x2 y2
12
Bai 4.
Cho t dien ABCD co cac canh AD = BC = a, AC = BD =
b, AB = CD = c. Tnh the tch t dien theo a, b, c.
HD: Trong mp(BCD) lay cac iem P, Q, R sao cho B, C, D lan lt
1
la trung iem cua PQ, QR, RP. Chu y: VAPQR = 4VABCD = AP.AQ.AR
6
2
V
(a2 b2 c2)(b2 c2 a2)(c2 a2 b2)
12
Bai 5.
Cho hnh chop S.ABC co ay ABC la tam giac eu canh
a, SA = 2a va SA (ABC).Goi M va N lan lt la hnh chieu cua
A tren cac ng thang SB va SC. Tnh the tch khoi chop
A.BCNM.

3a3 3
SA SM SN SA2
16
HD:
V

.
.

50
VSABC SA SB SC SB2
25

Bai 6.
Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la hnh vuong canh
7cm, SA (ABCD), SB = 7 3 cm. Tnh the tch cua khoi chop
VSAMN

Trang 6

Tran S Tung

Khoi a dien

S.ABCD.
Bai 7.
Cho hnh chop S.ABC co ay ABC la tam giac vuong tai
A vi AB = 3 cm, AC = 4cm. Hai mat phang (SAB) va (SAC) cung
vuong goc vi mat phang ay va SA = 5cm. Tnh the tch
khoi chop S.ABC.
Bai 8.
Cho hnh t dien ABCD co AD (ABC). Cho AC = AD =
4cm, AB = 3cm, BC = 5cm.
a) Tnh khoang cach t A en mp(BCD).
b) Tnh the tch t dien ABCD.
Bai 9.
Cho lang tru tam giac eu ABC.ABC co mp(ABC) tao
vi ay mot goc 450 va dien tch ABC bang 49 6 cm2. Tnh
the tch lang tru.
Bai 10. Cho hnh vuong ABCD canh a, cac na ng thang Bx,
Dy vuong goc vi mp(ABCD) va ve cung mot pha oi vi
mat phang ay. Tren Bx va Dy lan lt lay cac iem M, N va
goi BM = x, DN = y. Tnh the tch t dien ACMN theo a, x, y.
Bai 11. Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la hnh ch nhat
vi AB =a, AD = a 2 , SA (ABCD). Goi M,N lan lt la trung
iem cua AD va SC, I la giao iem cua BM va AC.
a) Chng minh mp(SAC) BM.
b) Tnh the tch cua khoi t dien ANIB.
Bai 12. Cho hnh chop S.ABC co ay ABC la tam giac eu canh
a, SA = 2a va SA (ABC). Goi M va N lan lt la hnh chieu cua
A tren cac ng thang SB, SC. Tnh the tch khoi chop
A.BCNM.
Bai 13. (A08) Cho lang tru ABC. ABC co o dai canh ben
bang 2a, ay ABC la tam giac vuong tai A, AB = a, AC = a 3
va hnh chieu vuong goc cua A tren (ABC) la trung iem cua
BC. Tnh theo a the tch cua khoi chop A.ABC va cosin cua goc
gia 2 ng thang AA va BC.
a3
1
V ;
cos
2
4
Bai 14. (B08): Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la hnh
vuong canh 2a, SA = a, SB = a 3 va (SAB) vuong goc mat ay.
Goi M, N lan lt la trung iem AB, BC. Tnh theo a the tch cua
khoi chop S.BMDN va cosin cua goc gia hai ng thang SM
va DN.
HD:

a3 3
5
;
cos
3
5
Bai 15. (D08): Cho lang tru ng ABC. ABC co ay ABC la
tam giac vuong, AB = BC = a, canh ben AA = a 2 . Goi M la
trung iem cua BC. Tnh theo a the tch cua lang tru ABC.ABC
va khoang cach gia 2 ng thang AM, BC.
HD:

HD:
Bai 16.

2a3
a 7
;
d
2
7
(A07): Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la hnh
V

Trang 7

Khoi a dien

Tran S Tung

vuong canh a, mat ben SAD la tam giac eu va nam trong

mat phang vuong goc vi ay. Goi M, N, P lan lt la trung
iem SB, BC, CD. Chng minh AM BP va tnh the tch khoi
CMNP.
3a3
V
96
Bai 17. (B07): Cho hnh chop t giac eu S.ABCD co ay
ABCD la hnh vuong canh a. Goi E la iem oi xng cua D qua
trung iem cua SA; M la trung iem cua AE, N la trung iem
cua BC. Chng minh MN BD va tnh khoang cach gia hai
ng thang MN va AC.
HD:

a 2
4
Bai 18. (D07): Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la hnh
thang vi ABC BAD 900 , BC = BA = a, AD = 2a. SA(ABCD),
SA a 2 . Goi H la hnh chieu vuong goc cua A tren SB. Chng
minh tam giac SCD vuong va tnh khoang cach t H en
(SCD).
HD:

a
3
Bai 19. (A06): Cho hnh tru co cac ay la hai hnh tron tam O
va O, ban knh ay bang chieu cao va bang a. Tren ng
tron ay tam O lay iem A, tren ng tron ay tam O
lay iem B sao cho AB = 2a. Tnh the tch cua khoi t dien
OOAB.
HD:

3a3
12
Bai 20. (B06): Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la hnh ch
nhat vi AB = a, AD a 2 , SA = a va SA (ABCD). Goi M, N lan
lt la trung iem cua AD, SC; I la giao iem cua BM va AC.
Chng minh rang (SAC) (SMB). Tnh the tch cua khoi t dien
ANIB.
HD:

a3 2
36
Bai 21. (D06): Cho hnh chop tam giac S.ABC co ay ABC la
tam giac eu canh a, SA = 2a va SA (ABC). Goi M, N lan lt
la hnh chieu vuong goc cua A tren SB, SC. Tnh the tch cua
hnh chop A.BCMN.
HD:

3 3a3
V
50
Bai 22. (D b 1 A07): Cho lang tru ng ABC.A 1B1C1 co AB =
a, AC = 2a, AA1 = 2a 5 va BAC 1200 . Goi M la trung iem CC 1.
Chng minh MB MA1 va tnh khoang cach d t A en (A1BM).
HD:

Trang 8

Tran S Tung
HD:

Khoi a dien

a 5
3
(D b
d

Bai 23.
2 A07): Cho hnh chop SABC co goc
(SBC),( ABC ) 600 , ABC va SBC la cac tam giac eu canh a. Tnh
theo a khoang cach t B en (SAC).

HD:

3a

13
Bai 24. (D b 1 B07): Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la
hnh vuong tam O, SA (ABCD). AB = a, SA a 2 . Goi H, K lan lt
la hnh chieu vuong goc cua A tren SB, SD. Chng minh
SC(AHK) va tnh the tch cua t dien OAHK.
2a3
27
Bai 25. (D b 2 B07): Trong mat phang (P), cho na ng
tron ng knh AB = 2R va iem C thuoc na ng tron o
sao cho AC = R. Tren ng thang vuong goc vi (P) tai A lay
iem S sao cho (SAB),(SBC ) 600 . Goi H, K lan lt la hnh chieu
HD:

cua A tren SB, SC. Chng minh tam giac AHK vuong va tnh
the tch t dien SABC.
R3 6
V
12
Bai 26. (D b 1 D07): Cho lang tru ng ABC.A 1B1C1 co ay
ABC la tam giac vuong, AB = AC = a, AA 1 = a 2 . Goi M, N lan
lt la trung iem oan AA 1 va BC1. Chng minh MN la ng
vuong goc chung cua AA1 va BC1. Tnh the tch cua t dien
MA1BC1.
HD:

a3 2
12
Bai 27. (D b 2 D07): Cho lang tru ng ABC.A 1B1C1 co tat
ca cac canh eu bang a. M la trung iem cua oan AA 1.
Chng minh BM B1C va tnh khoang cach gia hai ng
thang BM va B1C.
HD:

HD:
Bai 28.

a 30
10
(D b 1 A06): Cho hnh hop ng ABCD.A'B'C'D' co
d

a 3
va BAD 600 . Goi M, N lan lt
2
la trung iem cua cac canh A'D' va A'B'. Chng minh AC'
(BDMN). Tnh the tch khoi chop A.BDMN.
cac canh AB = AD = a, AA' =

3a3
V
16
Bai 29. (D b 2 A06): Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la
hnh ch nhat vi AB = a, AD = 2a, canh SA vuong goc vi
ay, canh SB tao vi mat phang ay mot goc 60 0. Tren canh
Trang 9
HD:

Khoi a dien

Tran S Tung

a 3
. Mat phang (BCM) cat canh SD
3
tai N. Tnh the tch khoi chop S.BCNM.
SA lay iem M sao cho AM =

10 3 3
a
27
Bai 30. (D b 1 B06): Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la
hnh thoi canh a, BAD 600 , SA (ABCD), SA = a. Goi C' la trung
iem cua SC. Mat phang (P) i qua AC' va song song vi BD,
cat cac canh SB, SD lan lt tai B', D'. Tnh the tch khoi chop
S.AB'C'D'.
HD:

a3 3
18
Bai 31. (D b 2 B06): Cho hnh lang tru ABC.A'B'C' co A'ABC la
hnh chop tam giac eu, canh ay AB = a, canh ben AA' = b.
Goi la goc gia hai mat phang (ABC) va (A'BC). Tnh tan va
the tch khoi chop A'.BB'C'C.
HD:

2
2
a2 3b2 a2
tan = 2 3b a ;
V
a
6
Bai 32. (D b 1 D06): Cho hnh chop t giac eu S.ABCD co
canh ay bang a. Goi SH la ng cao cua hnh chop. Khoang
cach t trung iem I cua SH en mat phang (SBC) bang b.
Tnh the tch khoi chop S.ABCD.

HD:

HD:

2
a3b
V .
3 a2 16b2

Bai 33.

(D b 2 D06): Cho hnh lap phng ABCD.ABCD co

2
canh bang a va iem K thuoc canh CC sao cho CK = a. Mat
3
phang () i qua A, K va song song vi BD, chia khoi lap phng
thanh hai khoi a dien. Tnh the tch cua hai khoi a dien o.

a3
2a3
;
V2
3
3
Bai 34. (D b 04): Cho hnh chop S.ABC co SA = 3a va SB
(ABC). Tam giac ABC co BA = BC = a, goc ABC bang 120 0. Tnh
khoang cach t iem A en mat phang (SBC).
Bai 35. (D b 03): Cho hnh chop S.ABC co ay ABC la tam
giac vuong tai B, AB = a, BC = 2a, canh SA vuong goc vi ay
va SA = 2a. Goi M la trung iem cua SC. Chng minh rang tam
giac AMB can tai M va tnh dien tch tam giac AMB theo a.
HD:

V1

HD:

S AMB

2 2
a
2

Trang 10

Tran S Tung

Khoi a dien

ON TAP
TAP KHOI
KHOI A
A DIEN
DIEN
ON
Bai 1.
Cho hnh chop t giac eu SABCD, co canh ay bang

a va ASB .
a) Tnh dien tch xung quanh hnh chop.
b) Chng minh chieu cao cua hnh chop bang

cot2 1
2
2

c) Tnh the tch khoi chop.

c) V = a3 cot2 1
2
6
2
Bai 2.
Cho hnh chop SABC co 2 mat ben (SAB) va (SAC)
vuong goc vi ay. ay ABC la tam giac can nh A. Trung
tuyen AD = a. Canh ben SB tao vi ay goc va tao vi
mp(SAD) goc .
a) Xac nh cac goc , .
b) Chng minh: SB2 = SA2 + AD2 + BD2.
c) Tnh dien tch toan phan va the tch khoi chop.
HD:
a) SBA ; BSD
HD:

a) Sxq = a2 cot

1
a2
a2 sin
(sin
2

sin
2

c) Stp =
2 cos2 sin2
cos2 sin2
V=

a3 sin .sin

3(cos2 sin2 )
Bai 3.
Cho hnh chop SABCD co ay ABCD la hnh vuong canh
a. Mat ben SAB la tam giac eu va vuong goc vi ay. Goi
H la trung iem cua AB va M la mot iem di ong tren
ng thang BC.
a) Chng minh rang SH (ABCD). Tnh the tch khoi chop SABCD.
b) Tm tap hp cac hnh chieu cua S len DM.
c) Tm khoang cach t S en DM theo a va x = CM.
HD: b) K thuoc ng tron ng knh HD
c)
SK
=
a 7 a2 4ax 4 x2
2
a2 x2
Bai 4.
Tren ng thang vuong goc tai A vi mat phang
cua hnh vuong ABCD canh a ta lay iem S vi SA = 2a. Goi B,
D la hnh chieu cua A len SB va SD. Mat phang (ABD) cat SC
tai C. Tnh the tch khoi chop SABCD.
VSABC

3
8
VSABCD = 16a
VSABC 15
45
Bai 5.
Cho hnh chop SABCD co ay ABCD la hnh bnh hanh.
Mot mat phang (P) cat SA, SB, SC, SD lan lt tai A, B, C, D.
Chng minh:

HD:

SA SC SB SD

SA SC SB SD
Trang 11

Khoi a dien

Tran S Tung

HD: S dung tnh chat t so the tch hnh chop

Bai 6.
Cho t dien eu SABC co canh la a. Dng ng cao
SH.
a) Chng minh SA BC.
b) Tnh the tch va dien tch toan phan cua hnh chop SABC.
c) Goi O la trung iem cua SH. Chng minh rang OA, OB, OC oi
mot vuong goc vi nhau.
a3 2
;
Stp = a2 3 .
12
Bai 7.
Cho hnh chop t giac eu SABCD co canh ben tao
vi ay mot goc 600 va canh ay bang a.
a) Tnh the tch khoi chop.
b) Qua A dng mat phang (P) vuong goc vi SC. Tnh dien tch
thiet dien tao bi (P) va hnh chop.
HD:

b) V =

a3 6
a2 3
b) S =
6
3
Bai 8.
Cho hnh chop t giac eu SABCD co chieu cao SH = h
va goc ay cua mat ben la .
a) Tnh dien tch xung quanh va the tch khoi chop theo va h.
b) Cho iem M di ong tren canh SC. Tm tap hp hnh chieu
cua S xuong mp(MAB).
HD:

a) V =

HD:

a) Sxq =

4h2 tan

;V=

4h3

3(tan2 1)
tan2 1
Bai 9.
Tren canh AD cua hnh vuong ABCD canh a, ngi ta lay
iem M vi AM = x (0 x a) va tren na ng thang Ax
vuong goc tai A vi mat phang cua hnh vuong, ngi ta lay
iem S vi SA = y (y > 0).
a) Chng minh hai mat phang (SBA) va (SBC) vuong goc.
b) Tnh khoang cach t iem M en mp(SAC).
c) Tnh the tch khoi chop SABCM.
d) Vi gia thiet x2 + y2 = a2. Tm gia tr ln nhat cua the tch
vi SABCM.
e) I la trung iem cua SC. Tm qu tch hnh chieu cua I xuong
MC khi M di ong tren oan AD.
1
1 3
x 2
HD:
b) d =
c) V = ay(x a) d) Vmax =
a 3
6
24
2
Bai 10. Cho hnh chop SABCD co ay ABCD la hnh ch nhat
co canh AB = a, canh ben SA vuong goc vi ay, canh ben
SC hp vi ay goc va hp vi mat ben SAB mot goc .
a) Chng minh: SC2 =

a2

cos2 sin2
b) Tnh the tch khoi chop.
HD:

b) V =

a3 sin .sin

3(cos2 sin2 )
Bai 11. Cho hnh chop S.ABCD co ay ABCD la hnh vuong canh
a .Canh ben SA =2a va vuong goc vi mat phang ay.
a) Tnh dien tch toan phan cua hnh chop.
Trang 12

Tran S Tung

Khoi a dien

b) Ha AE SB, AF SD. Chng minh SC (AEF).

Bai 12. Cho hnh chop t giac eu S.ABCD, co ay ABCD la
hnh vuong canh bang a va SA = SB = SC = SD = a. Tnh dien
tch toan phan va the tch khoi chop S.ABCD.
Bai 13. Cho hnh chop t giac S.ABCD co ay la ABCD hnh
thang vuong tai A va D, AB = AD = a, CD = 2a. Canh ben SD
(ABCD) va SD = a .
a) Chng minh SBC vuong. Tnh dien tch SBC.
b) Tnh khoang cach t A en mat phang (SBC).
Bai 14. Cho hnh chop t giac S.ABCD co ay ABCD la hnh
thang vuong tai A va D, AB = AD = a, CD = 2a. Canh ben SD
(ABCD), SD a 3 . T trung iem E cua DC dng EK SC (K SC).
Tnh the tch khoi chop S.ABCD theo a va chng minh SC (EBK).
Bai 15. Cho hnh chop t giac S.ABCD co ay ABCD la hnh
thang vuong tai A va D. Biet rang AB = 2a, AD = CD = a (a > 0).
Canh ben SA = 3a va vuong goc vi ay.
a) Tnh dien tch tam giac SBD.
b) Tnh the tch cua t dien SBCD theo a.
Bai 16. Cho hnh chop tam giac S.ABC co ay ABC la tam giac
vuong B. Canh SA vuong goc vi ay. T A ke cac oan
thang AD SB va AE SC. Biet AB = a, BC = b, SA = c.
a) Tnh the tch cua khoi chop S.ADE.
b) Tnh khoang cach t iem E en mat phang (SAB).
Bai 17. Cho lang tru tam giac eu ABC.ABC, canh ay bang a,
ng cheo cua mat ben BCCB hp vi mat ben ABBA
mot goc .
a) Xac nh goc .
b) Chng minh the tch lang tru la:

a3
8

3 sin3

.
sin3
HD:
a) CBI vi I la trung iem cua AB
Bai 18. Cho lang tru t giac eu ABCD.ABCD, chieu cao h.
Mat phang (ABD) hp vi mat ben ABBA mot goc . Tnh
the tch va dien tch xung quanh cua lang tru.
HD:

V = h3 tan2 1 , Sxq = 4h

tan2 1 .

Bai 19. Cho lang tru ng ABC.ABC, ay ABC vuong tai A.

Khoang cach t AA en mat ben BCCB bang a, mp(ABC)
cach C mot khoang bang b va hp vi ay goc .
a) Dng AH BC, CK AC. Chng minh: AH = a, CAC = , CK = b.
b) Tnh the tch lang tru.
c) Cho a = b khong oi, con thay oi. nh e the tch lang
tru nho nhat.
HD:
Bai 20.

b) V =

ab3

c) = arctan

2
2

sin2 b2 a2 sin2
Cho lang tru eu ABCD.ABCD canh ay bang a. Goc
Trang 13

Khoi a dien

Tran S Tung

gia ng cheo AC va ay la 600. Tnh the tch va dien tch

xung quanh hnh lang tru.
HD:
V = a3 6 ; Sxq = 4a2 6
Bai 21. Cho lang tru t giac eu, co canh ben la h. T mot
nh ve 2 ng cheo cua 2 mat ben ke nhau. Goc gia 2
ng cheo ay la . Tnh dien tch xung quanh hnh lang tru.
1 cos
.
cos
Bai 22. Cho lang tru tam giac eu ABc.ABC, canh ay bang a.
Mat phang (ABC) hp vi mp(BCCB) mot goc . Goi I, J la hnh
chieu cua A len BC va BC.
a) Chng minh AJ I = .
HD:

Sxq = 4h2

b) Tnh the tch va dien tch xung quanh hnh lang tru.
HD:

b) V =

3a3

; Sxq = 3a2

.
tan 3
4 tan2 3
Bai 23. Cho lang tru xien ABC.ABC, ay la tam giac eu canh
a, AA = AB = AC = b.
a) Xac nh ng cao cua lang tru ve t A. Chng minh
mat ben BCCB la hnh ch nhat.
b) nh b theo a e mat ben ABBA hp vi ay goc 600.
c) Tnh the tch va dien tch toan phan theo a vi gia tr b tm
c.
2

7
a2
c) Stp =
(7 3 21)
12
6
Bai 24. Cho hnh lang tru xien ABC.ABC, ay ABC la tam giac
vuong can nh A. Mat ben ABBA la hnh thoi canh a, nam
tren mat phang vuong goc vi ay. Mat ben ACCA hp vi
ay goc nh dien co so o (0 < < 900).
a) Chng minh: AAB = .
HD:

b) b = a

b) Tnh the tch lang tru.

c) Xac nh thiet dien thang qua A. Tnh dien tch xung quanh
lang tru.
d) Goi la goc nhon ma mp(BCCB) hp vi mat phang ay.
Chng minh: tan = 2 tan.

1 3
a sin
c) Sxq = a2(1 + sin + 1 sin2 )
2
Bai 25. Cho lang tru xien ABC.ABC ay la tam giac eu canh
a. Hnh chieu cua A len mp(ABC) trung vi tam ng tron
(ABC). Cho BAA = 450.
a) Tnh the tch lang tru.
b) Tnh dien tch xung quanh
lang tru.
HD:

b) V =

HD:

a) V =

Bai 26.

a2 2
2
b) Sxq = a2(1 +
).
8
2
Cho lang tru xien ABC.ABC, ay ABC la tam giac eu
Trang 14

Tran S Tung

Khoi a dien

noi tiep trong ng tron tam O. Hnh chieu cua C len

mp(ABC) la O. Khoang cach gia AB va CC la d va so o nh
dien canh CC la 2.
a) Tnh the tch lang tru.
b) Goi la goc gia 2 mp(ABBA) va (ABC) (0 < < 900).
Tnh biet + = 900.
1
2d3 tan3
2
HD:
a) V =
b) tan =
; = arctan
2
2
3 tan 1
2
3 tan 1
Bai 27. Cho lang tru xien ABC.ABC co ay la tam giac vuong
tai A, AB = a, BC = 2a. Mat ben ABBA la hnh thoi, mat ben
BCCB nam trong mat phang vuong goc vi ay, hai mat
nay hp vi nhau mot goc .
a) Tnh khoang cach t A en mp(BCCB). Xac nh goc .
b) Tnh the tch lang tru.
HD:
= .

a)

a 3
. Goi AK la ng cao cua ABC; ve KH BB. AHK
2

3a3
cot .
2
Bai 28. Cho hnh hop ng ABCD.ABCD, ay la hnh thoi. Biet
dien tch 2 mat cheo ACCA, BDDB la S1, S2.
a) Tnh dien tch xung quanh hnh hop.
b) Biet BAD = 1v. Tnh the tch hnh hop.
b) V =

HD:

S1S2
2
a) Sxq = 2 S12 S22 b) V = 2 . 2
4 S S2
2

Bai 29. Cho hnh hop ch nhat ABCD.ABCD, ng cheo AC =

d hp vi ay ABCD mot goc va hp vi mat ben BCCB
mot goc .
ACB .
a) Chng minh: CAC va
b) Chng minh the tch hnh hop la: V = d 3sin.sin
cos( ).cos( )
c) Tm he thc gia , e ADCB la hnh vuong. Cho d khong
oi, va thay oi ma ADCB luon la hnh vuong, nh ,
e V ln nhat.
HD:

c) 2(cos2 sin2) = 1

; Vmax =

d3 2
khi = = 300 (dung
32

Cosi).
Bai 30. Cho hnh hop ABCD.ABCD co ay la hnh thoi ABCD
canh a, A = 600. Chan ng vuong goc ha t B xuong ay
ABCD trung vi giao iem 2 ng cheo cua ay. Cho BB = a.
a) Tnh goc gia canh ben va ay.
b) Tnh the tch va dien tch xung quanh hnh hop.

Trang 15

Khoi a dien

Tran S Tung

3a3
; Sxq = a2 15 .
4
Bai 31. Cho hnh hop xien ABCD.ABCD, ay ABCD la hnh thoi
canh a va BAD = 600; AA = AB = AD va canh ben hp vi ay
goc .
a) Xac nh chan ng cao cua hnh hop ve t A va goc .
Tnh the tch hnh hop.
b) Tnh dien tch cac t giac ACCA, BDDB.
c) at =
ABBA, ABCD . Tnh biet + = 4 .
HD:
a) Chan ng cao la tam cua tam giac eu ABD.
HD:

a) 600

b) SBDDB =

b) V =

a2 3
; SACCA = a2tan
3 sin

c) = arctan

17 3
4

Chan thanh cam n cac ban ong nghiep va cac em hoc

sinh a oc tap tai lieu nay.
transitung_tv@yahoo.com

Trang 16