1. MIKROORGANISMA DAN KESAN KEPADA BENDA HIDUP.

1.1 PENGELASAN MIKROORGANISMA

1. Gambar rajah menunjukkan sejenis mikroorganisma.

Apakah mikroorganisma tersebut?

A Yis

B Mukor

C Euglena

D Paramesium

2. Maklumat berikut menunjukkan pengelasan mikroorganisma.

Mikroorganisma
Saiz : 10 um atau lebih besar
Berbentuk tetap

Tidak berfotosintesis

Berfotosintesis

Kulat

Mikroorganisma X

Apakah mikroorganisma X?
A Alga

B Virus

C Bakteria

D Protozoa

3. Rajah 14 menunjukkan susunan radas bagi satu eksperimen

Apakah mikroorganisma X?
A Alga

B Euglena

C Amoeba

D Paramesium

4.Mikrorganisma yang manakah membiak melalui pembentukan spora

1

A Virus

B Kulat

C Alga

D Yis

5.Mikroorganisma manakah yang boleh menjalankan fotosintesis?

A Alga

B Virus

C Kulat

D Prtozoa

6 66 Mikroorganisma yang manakah adalah alga?

7. Rajah manakah mnunjukkan alga?

8. Rajah 13 menunjukkan sejenis mikroorganisma

Dalam kumpulan manakah mikroorganisma in?

A Kulat

Virus

C Bakteria

D Protozoa

1.2FAkTOR YANG MEMPENGARUHI PERTUMBUHAN MIKROORGANISMA

1. Apakah suhu optimum untuk pertumbuhan bakteria yang boleh menyebabkan penyakit?
A

00C

B 5 0C

C 370C

D 600C

2. Rajah 13 ialah graf yang menunjukkan hubungan antara bilangan koloni bakteria dan suhu

.
Berapakah suhu optimum bagi pertumbuhan bakteria itu?
A 00C

B 300C

C 350C

D 600C

3.Apakah suhu optimum bagi pertumbuhan bakteria yang menyebabkan penyakit pada manusia?
A 00C

B 250C

C 370C

D 600C

4.Daging yang disimpan dalam peti sejuk dapat dikekalkan kesegarannya kerana
A enzimnya telah dimusnahkan
C aktiviti mikroorganisma meningkat

B mikroorganisma telah dibunuh

D kadar pertumbuhan mikroorganisma
diperlahankan

5.Jadual 2 menunjukkan keputusan eksperimen untuk mengkaji kesan suhu terhadap pertumbuhan
Bakteria
Suhu (0C)
Saiz koloni bakteria selepas 24 jam (mm)
5
2
15
5
25
8
35
11
60
3
Jadual 2
Apakah suhu yang paling sesuai bagi pertumbuhan bakteria?
A 50C

B 150C

C 350C

D 600C

Soalan struktur (Bahagian A)

SPM 2006
1. Dalam suatu eksperimen ,bakteria Basillus subtilis dikulturkan dalam piring petri yang
mengandungi agar nutrient selama lima hari pada suhu 370C.
Keputusan eksperimen ditunjukkan dalam jadual 3
Hari
0
2
3
4
5

Bilangan koloni bakteria

8
15
19
21
22
Jadual 3
(a) Dengan menggunakan data dalam Jadual 3,lukis graf bilangan koloni bakteria melawan masa

(b) Apakah hubungan antara bilangan koloni bakteria dengan masa?

____________________________________________________________________
Ramalkan bilangan koloni bakteria yang terhasil pada hari ke -6
____________________________________________________________________

SPM 2011
2. Rajah 3 menunjukkan suatu eksperimen untuk mengkaji kesan suhu terhadap pertumbuhan
bakteria Basillus subtilis
4

Selepas dua hari keadaan bubur nutrient dalam setiap tabung uji diperhatikan .Keputusan
direkodkan dalam jadual 3
Tabung uji
K
L

Suhu
50C
370C
700C

Keadaan bubur nutrient

Sedikit keruh
Keruh

Sedikit keruh

Jadual 3
(a) Nyatakan pembolehubah dalam eksperimen ini
(i) Pembolehubah dimanipulasikan
__________________________________________________________________
(ii) Pembolehubah bergerak balas
__________________________________________________________________
(b) Nyatakan hipotesis untuk eksperimen ini
____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
Nyatakan inferens yang boleh dibuat berdasarkan eksperimen ini
______________________________________________________________________
(d) Berdasarkan eksperimen ini,nyatakan definisi secara operasi bagi bakteria
_____________________________________________________________________

SPM 2007
3. Rajah 3 menunjukkan satu eksperimen untuk mengkaji kesan pH keatas pertumbuhan bakteria

Selepas dua hari ,keadaan campuran dalam setipa tabung uji di perhatikan.
Jadual di bawah menunjukkan keputusan eksperimen ini
Tabung uji
P
Q
R

Nilai pH
Asid ( pH kurang daripada 7)
Alkali (pH kurang daripada 7)
Neutral (pH 7)

Kekeruhan campuran
Kurang keruh
Kurang keruh
Sangat keruh

(a) Nyatakan pembolehubah dalam eksperimen ini

(i) Pembolehubah dimanipulasikan
__________________________________________________________________
(ii) Pembolehubah dimalarkan
__________________________________________________________________
(b) Beradasarkan jadual di atas
(i) Apakah keadaan paling sesuai untuk pertumbuhan bakteria?
____________________________________________________________________
(ii) Nyatakan inferens yang dapat anda buat
______________________________________________________________________
(d) Berdasarkan eksperimen ini,nyatakan definisi secara operasi bagi pertumbuhan bakteria
_____________________________________________________________________

2. (05)

3. (06)

3(a)
2

3. (07)

10

2.(09)

11

12

3. (11)

3 (a) (i)
1

13

14

10. (10)

15

10. (12)

1.2 USEFUL MICROORGANISMS

1. The diagram shows two types of food.
Gambar rajah menunjukkan dua jenis bahan makanan.

16

Which of the following microorganisms is used to produce the food?

Antara mikroorganisma berikut yang manakah digunakan untuk menghasilkan makanan itu?

2.

4.

17

5.

6.

7.

SKEMA JAWAPAN
1.1 CLASSIFICATION OF MICROORGANISMS
18

1.
B

2.
A

3.
A

4.
B

5.
A

6.
A

7.
D

8.
A

1.2 FACTORS THAT AFFECT THE GROWTH OF MICROORGANISMS

1.
2.
3.
4.
5.
C
C
C
D
C
Section A
2. (2005)
(a) A higher concentration of an antibiotic will kill more bacteria.
Antibiotic berkepekatan tinggi membunuh lebih banyak bakteria.
(b) (i) Concentration of antibiotic
Kepekatan antibiotic
(ii) Clear area
Kawasan jernih
(c) the clear area that surrounds the antibiotic disc of high concentration is
larger/wider than that clear area that surrounds the antibiotic disc of low
concentration
Kawasan jernih yang mengelilingi cakera antibiotik berkepekatan tinggi
adalah lebih besar/luas daripada kawasan jernih yang mengelilingi cakera
antibiotik berkepekatan rendah.
(d) An antibiotic is a substance that produces a clear area around the nutrient agar
that contains bacteria.
Antibiotik ialah sejenis bahan yang menghasilkan suatu kawasan jernih
mengelilingi agar nutrient yang mengandungi bakteria.

3.(2006)

19

3. (2007)
(a) (i) pHvalue of the mixture
Nilai Ph campuran
(ii) Volume of the nutrient broth and bacteria culture in the test tube.
Isipadu bubur nutrien dan kultur bakteri dalam tabung uji.
(b) (i) pH 7
(ii) pH 7 is the most suitable pH for bacteria to grow at a fast rate.
pH 7 ialah nilai pH yang paling sesuai untuk bakteria tumbuh pada kadar
cepat.
(c) Bacterial growth is determined by the cloudiness of the nutrient broth. The
more cloudy the nutrient broth becomes, the faster the bacteria growth is.
Pertumbuhan bacteria ditentukan oleh kekeruhan bubur nutrient. Semakin
keruh bubur nutrien, semakin cepat bakteria tumbuh.

2. (2009)
20

3. (2011)

Section C
10. (2010)

21

22

23

10. (2012)

24

1.3 USEFUL MICROORGANISMS

1.
2.
3.
A
D
B

4.
B

5.
B

6.
A

7.
A

-The End-

1.4 The harmful effects of microorganisms.

1. The diagram shows an example of a vector.
Gambar rajah menunjukkan contoh sejenis vector.

The disease spread by the vector is

Penyakit yang disebarkan oleh vector itu ialah
A. Tuberculosis
C. Mumps
Tibi
beguk
B. Cholera
D. malaria
Taun
malaria
25

2. Which of the following diseases is caused by bacteria?

Antara penyakit berikut, yang manakah disebabkan oleh bacteria?
A. AIDS
C. Dengue
Denggi
B. Malaria
D. Tuberculosis
Tibi
3. A boy and his family have the following symptoms.
Seorang budak lelaki dan keluarganya mempunyai gejala-gejala berikut.
White spots on the skin.
Tompok putih pada kulit.
Spots appear on the face, neck and arms.
Tompok kelihatan pada muka, leher dan lengan.
Which of the following can spread this disease?
Antara yang berikut, yang manakah boleh menyebarkan penyakit ini?
A. Through mosquito bites.
Melalui gigitan nyamuk.
B. Eating uncovered food
Makan makanan yang terdedah
C. Drinking unboiled water
Minum air yang tidak dididihkan
D. Sharing towels or clothes
Berkongsi tuala atau pakaian

4. Diagram 4 shows an insert which can spread the pathogen of a disease?

Rajah 4 menunjukkan sejenis serangga yang boleh menyebabkan pathogen sejenis
penyakit.

What is the disease?

Apakah penyakit itu?
A. AIDS
B. Malaria

C. Cholera
Taun
D. Hepatitis B
Hepatitis B

5. Which disease is caused by fungi?

Penyakit manakah yang disebabkan oleh kulat?
A. AIDS
C. Ringworm
Kurap
B. Cholera
D. Tuberculosis
26

Taun
1.5 ways to prevent infecections caused by mo
6. An individual can acquire artificial immunity after
Seseorang individu boleh mendapat keimunan pasif buatan selepas
A. Drinking mothers milk
Menyusu susu ibunya
B. Being injected with vaccine
Disuntik dengan vaksin
C. Recovering from an illness
Sembuh daripada penyakit
D. Being injected with antiserum
Disuntik dengan antiserum
7. Diagram 7 show a vector which carries an infection disease.
Rajah 7 menunjukkan satu vector yang membawa sejenis penyakit berjangkit.

Which method is used to control the reproduction of the vector?

Kaedah yang manakah digunakan untuk mengawal pembiakan vector itu?
A. Dispose of garbage in covered garbage bins
Membuang sampah ke dalam tong sampah yang bertutup
B. Cover the surface of ponds with oil
Selaputi permukaan kolam dengan minyak
C. Sleep under a mosquito net
Tidur di dalam kelambu
D. Rear guppy fish
Membela ikan gapi
8. An outbreak of dengue fever has occurred in a village.
What action can be taken to control the outbreak?
Wabak demam denggi telah berlaku di sebuah kampong.
Apakah tindakan yang boleh diambil untuk mengawal wabak tersebut?
A. Cover the food
Tutup makanan
B. Clear out stagnant water
Hapuskan air bertakung
C. Avoid contact with the patients
Elakkan bersentuhan dengan pesakit
D. Have an efficient sanitary system
Mewujudkan system pembuangan najis yang efisyen
9. Diagram 9 shows a vector at a particular stage.
Rajah 9 menunjukkan sejenis vector pada peringkat tertentu.
Which method is the most suitable to control the vector at this stage?
27

Kaedah manakah yang paling sesuai untuk mengawal vector itu pada peringkat ini?
A. Rear fish
Membela ikan
B. Spray insecticide to the surrounding area
Sembur insektisid ke kawasan persekitaran
C. Spray oil on the surface of water
Sembur minyak di atas permukaan air
D. Put abate inside the water container
Meletakkan abate ke dalam bekas air.
1.6 how diseases caused by pathogens are treated
10. Penicillin is an
Penisilin adalah sejenis
A. Antigen
B. Antiseptic

C. Antitoxin
D. Antibiotic

1.5 ways to prevent infections caused by mo

SPM 2008
1. a. State two differences between artificial active immunity and artificial passive
immunity.
Give one example of a disease which can be prevented by each type of
immunization.
Nyatakan dua perbezaan aantara keimunan aktif buatan dengan keimunan pasif
buatan.
Beri satu contoh penyakit yang boleh dicegah oleh setiap jenis pengimunan.
[4 m]
b. A group of officers from the Health Department were asked to control dengue fever in
a residential area.
Explain how could they overcome this problem.
Sekumpulan pegawai dari Jabatan Kesihatan diarahkan untuk mengawal demam
denggi di satu kawasan perumahan.
Huraikan bagaimana mereka dapat mengatasi masalah ini.
Your answer should include the following :
Jawapan anda hendaklah mengandungi perkara berikut:
identify the problem
mengenalpasti masalah
clarification of the problem
penjelasan masalah
suggest four methods to solve the problem
cadangkan empat kaedah untuk menyelesaikan masalah itu.
[6 m]
Skema jawapan
1. D
2. D
3. D
4. B
5. C
6. D
28

7. A
8. B
9. B
10. D
1. a. Light slows down the growth and reproduction of bacteria.
Cahaya melambatkan pertumbuhan dan pembiakan bacteria.
b. i. Aim To investigate the effect of light on the growth and reproduction of bacteria.
Untuk mengkaji kesan cahaya terhadap pertumbuhan dan pembiakan
bacteria
ii. Variable :
Constant

: type and quantity of bacteria

Jenis dan bilangan bakteria
Manipulated : light intensity
Keamatan cahaya
Responding : growth and reproduction of bacteria
Pertumbuhan dan pembiakan bacteria
iii. list of apparatus and material.
Two sterile petri dishes, syringe, sterile nutrient agar, Bacillus subtillis bacteria,
black paper, cellophane tape.
Dua pirng petri yang disterilkan, picagari, agar nutrient yang disterilkan, bacteria
Bacilllus subtillis, kertas hitam, sellotape.
iv. Procedure
1. Obtain two sterile petri dishes
2. Fill each petri dish with sterile nutrient agar and allow the agar to set.
3. Using a syringe, place 1 cm3 of Bacillus subtillis bacteria into each petri dish.
4. Swirl each petri dish to spread the bacterial culture over the surface of the
agar.
5. Place the cover on each petri dish using cellophane tape. Tape each cover to
the dish.
6. Cover one petri dish with black paper to prevent light from entering it.
7. Place the two petri dishes upside down in a room so that the uncovered petri
dish receives light.
8. Let the two petri dishes incubate for two days
v.

29

1. State two differences between artificial active immunity and artificial passive immunity. Give

one example of a disease which can be prevented by each type of immunization . ( 4 marks)
Nyatakan dua perbezaan antara keimunan aktif buatan dan keimnunan pasif buatan
Beri satu contoh penyakit yang boleh dicegah oleh setiap pengimunan.
Jawapan
Artificial Actve Immunity
1) Injection by vaccine
2) Stimulate or induce by the body to produce antibodies
3) A slow immunisation procees
4) A log lasting immunisation
5) Examples = Cholera , Tuberculosis Hepatitis B , Poliomyeletis
Artificial Passive Immunity
1)
2)
3)
4)
5)

Injection by antiserum
Does not Stimulate or induce by the body to produce antibodies
A fast immunisation procees
A short temporary immunisation
Examples = Diphteria , tetanus, rabies, botulism , malaria

2) A group of officers from the Health Of Department were asked to control dengue fever in a
residential area . Explain how could they overcome this problem.
Sekumpulan pegawai dari Jabatan kesihatan diarahkan untuk mengawal demam denggi di satu
kawasan perumahan .
30

Your answer should include the following

Jawapan anda hendaklah merangkumi aspek berikut
(i)

Identify the problem

Mengenal pasti masalah

(ii)

Clarification of the problem

Penjelasan masalah

(iii)

Suggest four method to solvethe problems

Cadangkan empat kaedah penyeesaian masalah itu.

Jawapan :
i)
ii)
iii)

What are the methods of controlling the spread of dengue fever in residential area
Denggi fever is a disease transmitted by female Aedes mosquitoes
* prevent mosquitoe from breeding by eradicating their breeding ground, draining
away water from containers , burying containers in the ground or covers with lid
Kill the lavae of mosquitoe in ponds using biological control such as fish ,
chemical or a layer of oil on the water surface ponds or containers .
Kill adult mosquitoes by spraying incectiside or fogging
Avoid being bitten mosquitoes by using net or coils

3. Diagram 3 shows three examples of a group of microorganisms.

Rajah 3 menunjukkan tiga contoh bagi mikroorganisma dari satu kumpulan.

Diagram 3
Rajah 3
(a) Name the group for these microorganisms.

[1 mark / 1 markah]
31

Namakan kumpulan bagi mikroorganisma itu.

b) State the types of microorganisms according to their shapes. [3 mark / 3 markah]

Nyatakan jenis mikroorganisma itu mengikut rupa bentuknya.
P: _____________________________________________________
Q: _____________________________________________________
R: _____________________________________________________

(c) Which type of microorganisms shown above cause cholera?

Jenis mikroorganisma yang ditunjukkan, manakah menyebabkan kolera?
________________________________________________________
(d) Why are these microorganisms classified as living things?
Mengapakah mikroorganisma dikelaskan sebagai benda hidup?
________________________________________________________
[1 mark / 1 markah]

Jawapan
A)Bakteria
b) P= Coccus
Q= Basilus
R= vibrio
c) microorganism R
d) They cary process such as respiration nutrition exretion

4. Microorganisms that cause diseases are called pathogens.

Mikroorganisma yang menyebabkan penyakit dipanggil patogen.
(a) State two groups of pathogens.
Nyatakan dua kumpulan patogen.
1. ______________________________________________________
2. ______________________________________________________
[2 marks / 2 markah]
(b) State one example of disease that caused by
Nyatakan satu contoh penyakit yang disebabkan oleh
(i)

bacteria ________________________________________
bakteria _________________________________________

(ii)

viruses ________________________________________
virus ___________________________________________

(iii)pathogenic protozoa____________________________
pathogen protozoa __________________________________
32

[3 marks / 3 markah]
(c) State one disease that is transmitted through water which is contaminated by pathogens.
Nyatakan satu penyakit yang disebarkan melalui air yang dicemari oleh patogen.
________________________________________________________
[1 mark / 1 markah]

Jawapan
Latihan :
Rajah 2 menunjukkan keputusan experiment mengkaji kesan satu antibiotik yang mempunyai
kepekatan berbeza kepada pertumbuhan bakteria

a) .Nyatakan hipotesis bagi eksperimen ini.

b) Nyatakan pemboleh ubah dalam eksperimen ini.
(i)Pemboleh ubah dimanipulasikan:
(ii) Pemboleh ubah bergerak balas:
Tuliskan satu pemerhatian bagi eksperimen ini .
(d) Apakah yang dimadsudkan dengan antibiotic berdasarkan eksperimen ini.
Latihan :
Rajah 2 menunjukkan keputusan eksperimen mengkaji kesan satu antibiotik yang mempunyai
kepekatan berbeza kepada pertumbuhan bakteria

33

a) .Nyatakan hipotesis bagi eksperimen ini.

b) Nyatakan pemboleh ubah dalam eksperimen ini.
(i)Pemboleh ubah dimanipulasikan:
(ii) Pemboleh ubah bergerak balas:
Tuliskan satu pemerhatian bagi eksperimen ini .
(d) Apakah yang dimadsudkan dengan antibiotic berdasarkan eksperimen ini.

Jawapan
a) A higer concentration of an antibiotic will more bacteria
b) I) Concentration of antibiotic
ii) clear area
c) The clear area that surround the antibiotic disc of high concentration is larger / wider than
the clear area that surround the antibiotic disc of lower concentration
Kawasan jernih yang mengelilingi cakera antibiotic berkepekatan tinggi adalah lebih tinggi
daripada kawasan jernih mengelilingi cakera antibiotic berkepekatan rendah
(d) Antibiotik ialah bahan yang boleh meghasilkan kawasan jernih
34

35