Вы находитесь на странице: 1из 1

Jan Kochanowski w utworze pt.

Nie wierz Fortunie, co siedzisz wysoko odnoszc


si do filozofii stoickiej przekonuje odbiorc, e ludzkim yciem rzdzi tylko i wycznie
przypadek. Stoicyzm zapocztkowa Zenon z Kition. Zakada on, e czowiek powinien
zachowa spokj zarwno w cierpieniu jak i w szczciu oraz, e nie naley poddawa si
emocjom i namitnociom. Termin fortuna na przestrzeni lat ewoluowa, dlatego e w
staroytnoci fortun nazywane byy rzeczy, ktre wydaj nam si w dzisiejszych czasach
bache np. warunki atmosferyczne. Natomiast w czasach wspczesnych termin fortuna to
nie tylko szczcie w jzyku aciskim, ale rwnie czsty zamiennik sowa pienidze
czy majtek.
Ty pomni, e twj skarb u Szczcia w mocy nawizuje do filozofii epikurejskiej.
Epikureizm to kierunek filozoficzny zapocztkowany w staroytnoci przez Epikura. Zastanawia si
on nad istot szczcia i przyjemnoci. Doszed do wniosku, e jedynym dobrem jest
przyjemno i naley do niej dy, nie drczc si mylami o siach nadnaturalnych i
mierci. Najbardziej oryginalne byo jednak pojcie mierci przez Epikura. Twierdzi, e nie naley si
jej ba, bo, jak sam powiedzia "dopki jestemy, nie ma mierci, a gdy ona przychodzi, nie ma nas".
Epikurejska rado ycia powinna uzupenia si ze stoickim opanowaniem, powag i
rozumem. Wanie taki punkt widzenia przedstawia nam Jan Kochanowskim w Pieni III.
Jeli chodzi o budow Pieni wystpuje w niej budowa stroficzna z regularn
rytmizacj. Mamy do czynienia z jedenastozgoskowcem oraz czterowersowymi zwrotkami
o parzystych rymach (aabb). Wiersz zawiera wiele apostrof, epitetw i porwna. W
apostrofie miej na polednie koa pilne oko autor zwraca nam uwag na to, e naley
myle o tym co moe si zdarzy. Ten bezporedni zwrot podkrela relacj: podmiot
liryczny-adresat. Epitet niestaa pani z przyrodzenia wskazuje nam, e los czowieka jest
zmienny, niepewny. W utworze wystpuj rwnie upersonifikowanie Fortuny jako
rzymskiej bogini kierujcej ludzkim losem.
Podsumowujc Jan Kochanowski daje odbiorcy do zrozumienia, e los w jednej
chwili moe obdarowa kogo ogromnym szczciem i bogactwem, a za moment to co
dane zostanie odebrane. Nie mona wic przywizywa si zbytnio do tego co posiadamy.
Zaleca nam kierowa si wartociami, ktre s dla Fortuny nieosigalne i ktrych nie
potrafi zmieni. Powinnimy rwnie pamita sowa synnego stoika Fortuna koem si
toczy.

Вам также может понравиться