Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
1
trSwfpOf-109 rwf -2010
qufoG,f&efvdyfpm zkef;eHygwfrsm;
AAHARASAZAUNG 09055265507 / 0368083692
Room 1421, Toei Waseda Apart., 08012358093 / 05012058610
1923, Nishiwaseda 09045469418 / 0368053411
Shinjukuku, Tokyo 08051910700 / 08035464745
JAPAN. (1690051) 09080420981 / 09060402080
Email : aaharasazaung@yahoo.com 09012115971 / 08036001229
aaharasazaung@gmail.com 08033541977 / 08058790197
http://www.aaharasazaung.com http://aaharamedia.blogspot.com/
2
trSwfpOf-109 rwf -2010
rmwdum
uAsm
6? a±$iSufrsm; ------------ ocGyfeD 22? yHk&dyfoufao ---------- &J&ifhatmif(e,l;a'vD)
3
trSwfpOf-109 rwf -2010
etzwdk @ . a&G ; aumuf y GJ q dk i f& m Oya'rsm; xk wf j yef vd k uf + yD j zpf ygonf ? Oya'rsm;xG u fa y:vm+yD ;aemuf
urBmhukvor*~tygt0if EdkifiHwumuvnf; Oya'rsm;[m uef@owfcsKyfcs,fr_rsm;yg0if+yD; (txl;ojzifh a': atmifqef;
pk=unfESifh tusOf;cHae&onfh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; tay:uef@owfxm;r_)w&m;r#wr_ uif;rJh w,f ,Hk=unfp&mr&Sd/
'Drdkua&pDeJ@qef@usifaew,f ponfha0zefr_rsm;eJ@ wHk@jyefoHawGvnf; xGufay:vmcJhygw,f? xdkenf;wl Oya'wdk@ ESifhywf
ouf+yD; jynfyrSm &Sd=uwJh twdkuftcHtzGJ@tpnf;awGjzpf=uwJh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtrsdK;om;aumifpD/ jynfol@v$wf
awmfudk,fpm;vS,frsm;tzGJ@/ vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD/ jrefrmEdkifiH'Drdku&ufwpftiftm;pk/ trsdK;om;'Drdkua&pDwyf
aygif;pk/ u&iftrsdK;om;tpnf;t±Hk;/ trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf - vGwfajrmufe,fajr/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtrsdK;om;
!$ef@aygif;tpdk;&/ jrefrmtrsdK;orD;rsm;or*~wdk@uvnf; rnfodk@r# vufcHEdkifp&mr&Sda=umif;/ 'Drdkua&pDusifhpOfeJ@ rudkuf
nDa=umif;/ tajccHOya'udkyJ =unfh=unfh/ aumfr&SifOya'udkyJ =unfh=unfhuef@owfzdESdyfr_awGeJ@ jyXef;xm;wmjzpf a=umifh/
tqdk;qHk;uawmh 2008 Oya'udk xdef;odrf;apmifha&Smuf&r,fvdk@ cH0efuwdjyK=u&rSmjzpf+yD;/ 2008Oya'[m jynfol
w&yfvHk;udk 'kuQay;rJhOya'jzpfw,f? tajccHOay'jyifa&;udkom apmif;ay;oifhw,f? 'DOya'u NLD a&G;aumufyGJ0ifvdk@r&
atmifvkyfxm;wm awG@&w,f? EdkifiHa&;ygwDtaeeJ@ &yfwnfvdk@r&atmifvnf; vkyfxm;w,f? wdkif;jynfrSm qdk;usdK;awG
trsm;}uD;qufvuf}uHKawG=u&r,f/ a&G;aumufyGJ&J@aemufqufwGJqdk;usdK;awGuawmh etz&J@ wm0efyJ? ponfh a0zefwHk@
jyefr_rsm;jzifh e t zwdk@. Oya'rsm;udk jywfjywfom;om;qef@usifcJh=uonfudk awG@&onf? ukvor*~tygt0if EdkifiHwum
tzGJ@tpnf;rsm;ESifh jynfy&Sd twdkuftcHtzGJ@tpnf;rsm;u e t zwdk@. Oya'rsm;udk jywfjywfom;om; a0zefqef@usifcJh
=uaomfvnf; jynfwGif;&Sd OD;aqmifr_u¾rS &yfwnfaeaom trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfuawmh ygwDrSwfyHkwifa&; rwif
a&; a&G;aumufyGJ0ifa&; r0ifa&;ponfh ygwD. a&S›a&;wdk@twGuf tpnf;t0;ac:,lxm;+yD; tpnf;ta0;. &vm'ftwdkif;
vkyfaqmifoGm;rnf[k ajymqdkae=uayonf? a':atmifqef;pk=unf/ OD;0if;wifwdk@url rw&m;r_rsm; uef@owfzdESdyfr_rsm;jzifh
wzwfoufusonfh Oy'rsm;udk rnfodk@r#vufcHEdkifp&mr&Sd jywfjywfom;om; qef@usifoGm;=u&rnf? ygwDrSwfyHkwifa&;
rSm vHk;0rjzpfEdkifponfh oabmxm;rsm;udk jywfjywfom;om;xkwfazmfoGm;=unf? tajctaersmudk oHk;oyf=unfhv#if
etz ppftm%m&Sifwdk@u jywfom;onfh pdefac:r_udk vkyfaqmifcJh=uonf? EdkifiHwum. awmif;qdkcsufrsm; awG@qHkaqG;aEG;
r_rsm;ESifh NLD . a±$*Hkwdkifausnmpmwrf;udk 2010Oya'rsm;jzifh eif;acsjyvdu k f+yDjzpfonf? xdkjyif Oya'rsm;udk=unfhv#ifvnf;
a':atmifqef;pk=unfEdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ESifh NLD udk t+yD;owfacsr_ef;rnfh xd;k ESufcsuf/ pdefac:csufrsm;jzifh xGufay:vm
jcif;jzpfonf? t"dutm;jzifh NLD. oabmxm;um; tvGefta&;}uD;onfh taetxm;a&mufaeayonf? NLD bmvJ/
b,fvJ qdkonfudk jy=u&ayawmhrnf? jynfolvlxkuvnf; pdwf0ifpm;ae=urnfjzpfonf? jynfolukOd D;aqmifEdkifrnfavm?
jynfolrsm;. wom;wnf; &yfwnfEdkifrnfavm ponfhwdk@u NLDudk tuJprf;ae=uayonf? NLDrnfonfhvrf;udk a&G;cs,f
rnfvJ? xdkenf;wl NLD omr[kwf jynfwGif;jynfy&Sdtwdkut f cHtzGJ@tpnf;rsm;ESifh +idrf;tzGJ@rsm;tm;vHk;vnf; etz tm%m
&Sifwdk@. tuJprf;pdefac:csufrsm;udk &ifqdkifae=u&ay+yD? rnfodk@rnfyHkwHk@jyef&ifqdkifajz&Sif;=u&rnfudk pkpnf; tajz&Sm=u&ef
om&Sdonf? etz. ppftm%m&Sifwdk@. &moufyefu|efjyKa&;tpDtpOfrsm;ESifh rw&m;onfh Oya' rsm;udk 0dkif;0ef;qef@usifh
oGm;=uyg&ef tav;teufwdkufwGef;vdkuf&ygonf?
tm[m&0dkif;awmfom;rsm;
4
trSwfpOf-109 rwf -2010
Ðtm[m&0dkif;awmfom;rsm;Ð
5
trSwfpOf-109 rwf -2010
a&$i Su fr sm;
=uufwla&G;iSuf
a&$cufa&$vdrf a&$avSmiftdrfY /
omvdumiSuf
a&$cufa&$vdrf a&$avSmiftdrfY /
vif;,kefiSufvnf;
aomhcwfvsufwnf; a&$cufa&$vdrf
a&$avSmiftdrfY /
arG;=unfhvdkufprf;
xm;=unfhprf;av =urf;wrf;awmifyH
&dkufcsKef;nHvsuf / jyif;xefazmufxGuf
aumif;uifxufudk
b,fiSufysHwufoGm;rnfudk ?
ocGyfeD
Zefe0g&/D 1987
6
trSwfpOf-109 rwf -2010
c&D;rxGufrD
aumif;uifajcmif;ajcmif;
wdrfydwfaygif;u
cJa=umif;&dyfºuG
uqkefcsrvm;
csprf;ygap rawGa0bl;
jrLr_ef a&r_ef
yifv,fr_ef&D
uwkefu&D yvHkpv D suf
vd_if;onfr+idrf
tdraf vmufawmifavmuf
cHk;armuf&kef;ºuG
c%c%?
wpfavS ESpaf vS
tavSavS
a&ay:wufvdkuf
a&atmufqif;vdkuf
jrifvdkufaysmufvdkuf
ay:vdkufuG,fvdkuf
'g jrifvdkufvdk h
pdwftdkufvufukyf
aemufrqkwfbl;
avSxkwf=ua[h ?
uJ æ æ
uJ æ æ
vd_if;}uD;avSatmuf
wdk hra=umufvnf;
avSayguf}uD;awmh [oFmw armifEG,fxGÉf
zmOD;a[h ?
ZGef/ 1987 (rdk;a0r*~Zif;)
7
trSwfpOf-109 rwf -2010
aumvm[v
‘aumvm[v’ wJh
ajymor# atmcsavmufyg&J@ ?
t}uD;udk tao;
teD;udk ta0; tawG;tac:rSm;
tay;tav#mf pm;r,fhpum;
&wuftylyGm;
wzufvl woufrmS ;r,fhpum; ?
pum;a=umif pum;arSmifeJ@
ta&mifjy&if;
tif; æ ysm;wkwfwm usm;ukyfwm ajymvdkajym
idk&rvm; =um;olrSm em;&Sufp&myg&J h ?
pum;tpGH xkwfaeol
em;tvGef &_yfapol
xdkolwdk h&J h ‘aumvm[v’
ausmufqpf&kyfu
acgif;ndwfjy&r,f ?
teD(rE Wav;)
{+yD/ 1988
8
trSwfpOf-109 rwf -2010
rwfv
teDxJu =u,fjzLwyGifh&J h
pD;qif;cJhwJh aoG;awG
ordkif;a&;t&
&mZ0ifa&;t&
rwf v[m ta&;}uD;w,f?
nDrav;a&
aoG;a=uG; ppfppfawGyg
eJeJav;rS tav#mhay;p&mrvdk
t&dk;awGawmifvdk yHkaeyHku
azsmufzsurf &wJh &mZ0wfr_awG&J h
tcif;tusif;awGyJav
igwdk h ar#mfvifhxm;wJh tem*wftwGuf
&ef ig pnf;jywfbkd vh dk hw,f?
toufwacsmif;udk toufwacsmif;jcif;uvGJvdk h
b,fvdkta=umif;eJ hrS oifykef;acsp&mrvdk
ppfu|eftjzpf EGHepfrcH
rwfv &J h [ef
rwfv&J h rmef
rwfv&J h toH
wdkufyJaG c:oH ygyJ/
igwdk h rwfvudk tjrifhqHk; v$ifhxlvdkufw,f?
&J&ifhoufZJG
16 rwf v 2010
9
trSwfpOf-109 rwf -2010
“xrif;wvkwf
vuftEkwftodrf;udpEP Sifh
awmolrwa,muf. ema&; ”
a[m[dk@awmwef;
tvGr;f eJ@+idae&J@ /
usLx&H&ufovdk
v,fuGufpdwf¹rGm
urŠvmpdrf; tcsyfcsyf
uAsmpyfcsifvmcJh=u ?
b0awG ajcaxmufeJ@rdk@
qufav#mufOD;ayghuG,f
t&,foefoludk tyltyif jrLrwif=u
b0&J@ tdwfazmif;azmif;
tusdK;ay;aumif;awmh
acgif;rcJyg aps;rSmtuke&f oaygh ?
bmyJjzpfjzpf
aooludkar;raigheJ@ acsmif;&dk; ajrmif;&dk;
at;aygh ol@b0 ol@ta=umif; ,ufoJhxdk;& udkif;axmuf&
npmn reufpmreuf
vufjzpfwHig 0rf;pmwvkyf
ao;Ekyaf vpG qdkcsifqdk ?
pdk;tdrf
ar/ 1988
10
trSwfpOf-109 rwf -2010
igeJ hreufjzef
tm±k%fvif;vuf
"edzufayguf
aecsnfajymufwef;
yef;p=uFmvSnfh
usdK;yJh=urf;ay:uckefv#uf?
El;nHhvl hESvHk;om;
tvSw&m;cHpm;wwf&J h
'gayrJh
tpmtwGuf
aexGuf ae0if
tm;tif crf;r#
&kef;uef=u&if;
azmifpD;&if;a&iwf
iwfjywfrGJaw
jynfolawG?
jynfol&J h
pdwfudk ca'gif;usdKuf todef ;toef; ukaÉvuf
cyfrdkufrdkuf xufjrufnDnGwftm;
vlowf"g;jrwdkuf wom;wnf;wv$mwnf;
vufeuftm;udk; pkpnf;ajymif;vJypf
jynfhol hb¾mtacsmifcdk;olawG? acwfopfxlaxmifrS
cg;oD;b0rSv$wfajrmufr,f?
irkdufi&Jom;
*kwfaoG;pkwfolrsm;vufatmuf 0wfa=u wef;ukef
'l;axmufa=umuf&rwJhvm; wm0efaus&Hkr#/ [efjyorm;
tzdESdyfcHjynfolawG qkdzmxdkifcHkxuf
taocH&rSmvm;? arS;pufolrsm; xm;cJhayawmh?
rif;wm&m
11
trSwfpOf-109 rwf -2010
wl;ydk h wl;vSJ 0h g
uAsmuvnf;
uAsmcsif; zwfw,f?
*Dwuvnf;
*Dwcsif; wD;cwfw,f?
cifAsm;wdk huvnf;
cifAsm;wdk hcsif; zufayG hw,f?
u|efawmfwdk huvnf;
u|efawmfwdk hcsif; ykvif;wl Al;pdk hjzpfw,f?
ordkif;awGuvnf;
&mZ0ifausmufpmudk wD;rdacgufrdw,f?
oabmxm; uJGvJGwmeJ h
ta=umuftuef jiif;ckefrSKuvnf;
jyif;xefaejyefa&m?
a':atmifqef;pk=unf yefxm;wJh
ydawmufyef;awGu
u|efawmfwdk h tm;vHk; pdwf0rf;udk
zvef;zvef;xatmif/ rvef;apvdk hvm;? ?
wl;ydw
k l;vSJ 0h g
q&m+rKd rh +ird ;f . wl;ydk o
h =ueF af w;oDcsi;f rS pmom; wp
armifvGrf;%D
2 /3/2010
12
trSwfpOf-109 rwf -2010
MudK;pm;ud,
k fpD 'Drdu
k a&pD
oli,fcsif;
'Drdkua&pD/ igwdk@jynfrSm
r&SdygI/ bmomvlrsKd;
*k%f&nf!_;d onf/ zG@H jzdK;wdk;wuf oli,fcsif;
&nf±, G fcsufESih/f aqmif±Gufolrsm; jynfou l kn
d OS ;f / rdpm> rif;udk
zdEdyS fxm;onf/ trsm;jynfol z,f&iS f;0efwm/ igw@dk rmS wnfh
edrhuf srlvnf;/ jr‡ihu f rl az; b¾m˜tm%m/ ud, k fusKd;&SmwJh
wdk@jynfa&;rSm tm%m&Sifpepf/ ajrvSefypfI
&ifav;bG,f&mjzpfygonf? acwfESitfh nD/ wdk@jynfpnfatmif
'Drdkua&pD/ igw@dk wnftHh?
oli,fcsif;
b,forl jyK/ rdrdr_wnfh oli,fcsif;
,ckraumif;/ aemifraumif;wnfh b,folvrd fvrd f/ wdk@rvdref J@
ta=umif;rrSe/f usKd;rrSew
f nfh b,folqdk;qdk;/ wdk@rqd;k eJ@
uH˜Om%f˜0D&d/ enf;=ubdI udk,uf sKd;twW/ jynfo@l owfvnf;
r&SdoDv/ ysufae=uI wdk@rowfe@J / b,fov l mbfpm;pm;
ynm*k%af &mif/ rxGef;ajymifI wdk@rpm;eJ@/ b,folrw&m;&m;
vl@abmifurBm/ wdk@jrefrmonf wdk@w&m;avmh/ ZGJravsm@eJ@
rGJjymatmufusjzpf&onf? &ifaumhcg;axmuf/ r&G@H a=umufeJ@
azmufjym;tusifh/ wd@k rusifheJ@
oli,fcsif; wdk@&@J vrf;pOf/ "rRpOfudk
ysuf&iftpOf/ jyif&ifc% tpOfrjywf/ usiho f Hk;vwfaomf
,ckup/ jyKjyif=updk@ ppfwyfrdp>m/ atmifEdkif&m.
Edk;xtod/ udk,fp&D rSd S jrefrmjrefrm/ *k%f,lpGmjzifh
ppftpdk;&/ jzKwfcsygrS aemifvmaemifom;/ tusK;d rsm;bdk@
'Drkud a&pD/ jzpfxGef;wnfrS }udK;pm;udk,pf /D 'Dfru
dk a&pD
wd@k jynfwdk@rsK;d tusKd;&Sdvdrfh? nDnmpkaygif;/ atmifEdkifa=umif;wnf;? ?
aumif;atmif (jrefrmjynf)
13
trSwfpOf-109 rwf -2010
uAsmq&mrSef&if
jynfol h&J htoH
b,fawmhrt S vHrvSJ?
uAsmwpfyk'f
axmiftkwf&dk;udkusdK;apEdkif&J h?
uAsmwpfydk'f
atmifa0;
tarSmifwdkufudk&dkufcsdK;Edkif&J h? rwf 19/2010
15
trSwfpOf-109 rwf -2010
,rrif;xH t,lcHr0ifrD
oli,fcsif;
rif;ta=umif;owif;
toif;taygi;f a&mif;&if;awGqDu
ukd,f=um;yg&@J ?
t"rR0g'DawG
rw&m;pD&ifaewJh
w&m;cGiq f w
dk q
Jh DrSm
w&m;ol}u;D ta&jcHKjyD;
rw&m;r_}u;D awGvkyfaeowJh?
oli,fcsif;
rif;=udKupf k;d =udKuf
t=udKuv f ku
d fzm;
odod}u;D eJ@rmS ;aewmrsm;
=ocsavmuf&J@?
bk&m;w&m;oHCmapmfum; igawmhav
'kp±ku
d frsKd;pHyk mG ;aewJh oHo&mrSm 0Éf'kuaQ wGeJ@vnf;
vl@Amvj*dKvfqk;d wodku&f J@ repfjrKycf sif
tukov dk ,
f E &W m;xJrSm i&JrmS opfiw
k t f jzpfvnf;
&rf;um;olwpfa,muftjzpf tjrpfrukyfcsifordk@
pm&if;wifcrH vm; tvkyf=urf;taeqdk;
rif;pOf;pm;aemf? b,fvkrd sK;d yJjzpfjzpf
ta=umufw&m;&Si;f vif;
tjypfuif;wJhtvkyfeJ@
xrif;wvkwpf m;&wm
oduQmri,f ty,frvef@&wmrdk@
vdyfjymoef@w,f oli,fcsi;f ?
oDw matmif
16
trSwfpOf-109 rwf -2010
ckacwfcktcg TurBm0,f
bmom/ 0g' vGefaygrsm;I
r[kwfpum; t[kwfxm;I
vdkcsifwyfruf aiGa=u;zwfI
wzwfygatmif jrLqG,faqmif.
udk,fusifhw&m; aumif;aomfiSm;vnf;
qif;&JESdrfhyg; vGefrsm;jym;I
aiGudkrcif *k%frjrifvnf;
ork'N&m 0rf;wxGma=umifh
rvkyfxdkuf&m vkyfvdkufyg.?
udk,fuarG;zGm; udk,faoG;om;udk
xdkxdk&m&m ta=umif;rsm;a=umifh Ak'<bmom tvuFmESifh
awmrD;avmif&m vufcarmif;cwf ig;&mig;q,fedygwfawmfvm *E W0ifajrmuf
awma=umifuJodk@ rolawmfrsm; yHkjyifrsm;udk zGifh[ajymqdk qHk;rvdkvnf;
aiGa=u;ydkufI t}udKufay;um arG;zGm;}uD;vm udk,fhaoG;om;um;
qif;&JEGrf;jym; ESdrfhyg;jcif;udk rsdK;aphrrSef yifroefodk@
tcGifhaumif;,lum rsdK;a&mIom aeav+yD?
olwdk@0g'oGwfoGif;=u.?
vludkajrrsdK vlrsdK;rjyKwfvnf;
vluvlrsdK vlrsdK;jyKwf.
qdk&dkpum; trSef&Sdaomf
trsdK;aumif;om;orD; owdxm;I
todukdaqmif a&vdkufig;vdkuf
arsmaevdkufaomf
trsdK;aysmufrSm pdk;a=umufyg. ?
cdkifay:xGef;
17
trSwfpOf-109 rwf -2010
pum;vufqHk pmrsufESm
ppftm%m&Sifvufckyfxu J
2010 a&G; aumufyGJeJ@ v$wfawmf
[Hom0wDOD;0if;wifeJ@ pum;vufqkH tifeft,f'DygwDu a&$*kHwdkifa=unmcsuf xkwfjyef
rdk;rc xm;jyD; jzpfw,f? a&G;aumufyGJ 0ifr,fqdk&if 2008 tajccH
rwf 15/ 2010 Oya'udk axmufcHa=umif;/ oabmwla=umif; cH0efcsuf xkd;
rwfv 8 &uf ppftpdk;&u ol@&Jhpdwfwdkif;us a&;qGJ &r,f? tJ'gqdk&if ppftpkd;&&Jh tajccHOya'udk jyefvnfnSd
csKyfcs,fxm;wJh a&G;aumufyGJOya' t&yf&yfeJ@ tcsdefZ,m; E_dif;zdk@ awmif;qdkcGifh r&Sdawmhbl;?
udk xkwfjyeft+yD; rwfv 12 &ufae@rSm q&mOD;0if;wif&Jh
axmif pmtk yf xG uf &S dv mygw,f? ppf t m%m&Si fa wG u ygwDu rSwfykHjyefwifrSmvm; æ
trSefw&m;eJ@ 'Drdkua&pDbufawmfom;awGudk tusOf;pcef;/ ygwD &Sifoefa&;u t"duusw,fvdk@ ajym=uovdk/
i&Jcef;awGeJ@ b,fvdkrsKd; eif;acsESdyfpuf zsufqD;ESdrfeif;cJhw,f/ wcsKd@uusawmh ygwDu bmrSrvkyfEdkifbJeJ@awmh quf&Sdaezdk@
tJonf i&Jcef;awGudk q&mOD;0if;wifeJ@wuG 'Drdkua&pDbuf vdkao;vm; ponfjzifh ajym=uw,f? ygwDudk rSwfykHwifr,f
awmfom; EdkifiHa&;tusOf;om;awG b,fuJhodk@ &ifqdkifjzwf qdk&if tckcsdefupjyD; a&wGufr,f qdk&if aqG;aEG;wdkifyif
oef; ausmfv$m;cJh=u&w,f qdkwmudk &Sif;&Sif;vif;vif; uGif; jyifqifzdk@ &ufaygif; 29 &ufyJ &Sdw,f? {jyDvrSm o=uFef &uf
uGif;uGufuGuf trSeftwdkif; &J&J}uD; azmfjyxm;wm jzpfyg awG/ ydwf&ufawG &Sdaew,f? tjcm; &kH;ydwf&ufawGudkyg E_wf
w,f? vdkuf&if tcktcsdefrSm onf&uf tcsdefwdkwdktuef@ towf
rwfv 8 &ufae@ aemufydkif; ppftpkd;&xkwfjyefwJh twGif; vkyf&rSmu jyoemjzpfw,f?
a&G;aumufyGJOya'awG/ pnf;urf;enf;vrf;awGudk tcsdef t
ukefcH zwf&_avhvm+yD; tawG;oHo&mvnf+yD; rsufpd oli,f ygwDu rSwfykHjyefwifr,fqdk&if ygwDu EdkifiHa&; t
em;oli,f jzpfae=ur,fholawGtwGuf q&mOD;0if; wif&Jh usOf;om;awG/ tus,fcsKyfcH&olawGudk xkwfypfrSmvm; æ
axmifwGif;u vl@i&Jcef; ta=umif;pmtkyf[m tjrif rSef t ,cifwkef;u (trsKd;om;nDvmcH) ygwDu tusOf; usaeol
awG;rSefudk tvif;xdk;jyvdkufwJh pmtkyfyJ jzpfw,fvdk@ q&m awG/ tus,fcsKyfcHae&olawGudk ay;tyfxm;wJh wm0efawG
}uD; [Hom0wDOD;0if;wifudk ajymjyrdawmh q&mu jyKH; &,f uae z,f&Sm;cJh&w,f? jyD;awmh jyefvnfvGwfajrmuf vm
vdk@om aeygw,f? csdefrSm rlvwm0ef 0wœ&m;awG jyefvnfay;tyfcJhwmygyJ?
rwfv 14 &ufae@rSm q&meJ@ acwœc%awG@qkH usaemfonfvnf; onfvdkyJ wm0efawG jyefvnfvufcH
cdkufajymqdkrdor#udk aumufEkwfazmfjyvdkufyg&ap? &&SdcJhwm jzpfw,f?
'gayr,fh 'Dxufta&;=uD;wmu - ,cifueJ@ rwl
axmifpmtkyf bmvdk@ a&;&wmvJ qdkawmh æ awmhwmu - ckcsdefrSm 1990 a&G;aumufyGJeJ@ v$wfawmf
jrefr mjynfrSm axmifpmtkyf r&S dbl;? axmift udk ,fpm;vS,fr sm;ud kyg ypfy,fvdku f&awmhrSm jzpfw ,f?
a=umif;/ axmifxJu tawG@t=uKHawGudk tjyifuvlawG 2010 a&G;aumufyGJtwGuf ygwDudk rSwfykHjyefwifvdkufwmeJ@
trSeftwdkif;odatmif a&;&wm jzpfw,f? jyD;awmh axmif tJonf ypfy,fr_awGudk jyefvnf&,lvdk@ r&awmhbl;? jynf
xJuvlawGudk tjyifu rarhravsmh owd& tm;ay;ae olvlxk&Jh ,kH=unfudk;pm;r_udkyg ypfy,f&m a&mufoGm;rSm
=uw,fqdk&if twGif;uvlawGu tm;&Sdw,f/ 0rf;omw,f? jzpfygw,f?
olwdk@u txJrSmvnf; pdwfawG rembJ jzwfoef;=uwJhtcg
tjyifa&mufvmwJhtcgrSmvnf ; quf vufjyD; owœd&Sd &Sd 1990 eJ@ 2010 a&G;aumufyGJ 2 ck u bmuGm
&yfwnfaqmif&Guf=uw,f? vdk@vJæ
a&G;aumufyGJ 0ifrSmvm; æ
18
trSwfpOf-109 rwf -2010
a&G;aumufyGJcsif;u rwlbl;? 1990 wkef;u 88 udk, fwdkifu ajymvdk ufovdk ygwD0ifa wGu w&m;Oya'
ta&;awmfykH &Jh t&Sde ft0g &Sd w,f? tJonfwke f;u a': awGeJ@ tnD &ifqkdif=ur,f? nDnDnGwfnGwf &ifqdkif=ur,f?
atmif qef;pk=unfwOD;wnf;udkyJ a&G;aumufyGJrSm uef@ ppftpkd;&zufu ysufuGufcJhwm/ vl@tcGifhta&;qdkif&m jypfr_
owfcJhwmjzpfw,f? ygwDwckvkH;u 90 a&G;aumufyGJrSm awG usK;vGefcJhwm/ 90 a&G;aumufyGJudk usif;ycJhjyD;aemuf
wjynfv;kH twdki;f twmeJ@ yg0if,SOfjydKifcGifh&dwS ,f? tjcm;Edkif tESpf20 =umwJhtxd jynfolawG&Jh tcsdefawGeJ@ jynfol@
iH a &;ygwD trsm;tjym;vnf ; 1990 a&G ; aumuf y G J r S m b¾mawGudk jzKH;wD;ypfcJhwmawG 'gawGudk ppftpkd;&udk &if
yg0ifcJh=uw,f? qdkifjyD; ar;cGef;xkwfoifhw,f? a':atmifqef;pk=unf rSm
tck 2010 rSm vuf&SdEdkifiHa&;ygwDqdkvdk@ tifef =um;vdkufovdk ygwD&kH;cef;awGrSm tajccHOya'wdk@/ a&G;
t,f'DygwD wckwnf;om &Sdawmhw,f? tck a&G;aumufyGJu aumufyGJ Oaya'wdk@udk 0dkif;0ef;aqG;aEG;=uyg/ w&m;r#wr_
88 ta&;awmf y k H eJ @ a0;oG m;cJ h j yD ? ygwD t aeeJ @uvnf ; r&Sdbl;qdkwm xif&Sm;onfxuf xif&Sm;vmrSm jzpfygw,f?
ppftpkd;&&Jh tuef@towf twm;tqD;awG tqifhqifh
a=umifh vlxkeJ@vnf; a0;uGmae&wJh tajctaerSm &Sdw,f? ygwD&Jh tiftm;/ vlxk&Jh tiftm;awGu b,fvdkvJ/
bmvJ æ
b,fv dkr sKd;a=umif h vlx ke J@ a0;w,fv dk @ ajym& tcsdefu tck pum;ajymaecsdefrSmawmif &kH;zGifh
wmvJ æ &uftm;jzifh 29 &ufyJ &Sdawmhw,f? tcsdefu vkH;0 r&Sd awmh
tifeft,f'DygwDu aus;vufawm&GmawGudk bl;? bmyJjzpfjzpf tifeft,f'D[m vlxkeJ@ wom;wnf; &yf
vGwfvGwfvyfvyf oGm;vmcGifh r&Sdbl;? ygwDtaeeJ@ r[kwf wnf&rSm jzpfw,f? tcktcsdef[m aoa&; &Sifa&; jzpfyg
bJ tvnftywfrsKd;yJ oGm;Edkifw,f? jrdK@awGudk oGm;a&muf w,f? olaoudk,fao vdk@ qdkwmxuf/ olao udk,f&Sif jzpf
vnfywfzdk@u tcGifhta&;enf;enf; ydk&Sdao;w,f? odk@aomf &rSmaygh? wwfEdkif&ifawmh olao udk,fao rvkyfcsifygbl;?
ppftpkd;&u olwdk@zufu tiftm;awG/ pnf;&kH;a&;awGeJ@ tckcsdefrSm tifeft,f'DeJ@ jynfolvlxk[m tzufzufu
aus;vufawm&Gm e,fawGrSm zdxm; pkxm;w,f? =uHhcidk fa&;/ uef@owfcsKyfcs,fjcif; cHxm;&wJh=um;u/ tppt&m&m zdESdyf
trsKd;orD;/ =uufajceD/ jynfol@ppf/ t&efrD;owf enf;rsKd;pkHyJ? r_awG =um;xJuaejyD; pdwf"mwfcGeftm;wckwnf;eJ@ &ifqdkif
=u&rSm jzpfygw,f?
vlxk&Jh qENrJawGudk r&Edkifawmhbl;vm; …
vGwfvyfoef@&Sif;pGm rJay;EdkifcGifhu tmrcHcsuf tif e f t ,f ' D u b,f v d k r sKd ; qk H ; jzwf c suf c s=u
&Sdovm;? 'Dvdktajcte t=uyftwnf;awG zefwD;xm; rS rSmvJæ
awmhæ ? jyD;awmh 0efxrf;awG/ 0efxrf;rdom;pkawGudk pm&if; ,cifwkH;uqdk&ifawmh CEC u qkH;jzwfcsuf cs+yD;
aumuf,ljyD; =udKwifrJpm&if; aumuf,lxm;wm/ 'DvkdrsKd;eJ@ awmh atmufajcudk OD;aqmifr_ ay;&kHjzpfw,f? odk@aomf tck
tjcm;todkif;t0dkif;awGqDu =udKwifrJawGudk pkaqmif;jyD; csdefrSm CC tzGJ@udk zGJ@pnf;jyD;jyD jzpfwJhtwGuf A[dkOD;pD; tzGJ@
xkwfokH;wmrsKd;awGvnf; &SdEdkifw,f? (CC) eJ@ aqG;aEG;&r,f? tJonfvdk tm;vkH;yg0ifwJh aqG;aEG;r_/
qkH;jzwfr_awGudk vkyfudkif&rSm jzpfygw,f? rSwfykH wifr,f Asm
tJonf=um;xJu a&G;aumufyGJrSm tEdkif&cJhr,f wdk@/ bmwdk@ ZGwfvkyfvdk@ r&ygbl;?
qdk&ifaum æ
a&G;aumufy GJv Gef umvrS m ppft pkd ;& tajccHO tifeft,f'DygwD&Jh vuf&Sdtajctaeudk okH;oyf
ya't& tEdkif&wJh ygwDu tpkd;&zGJ@cGifh r&Sdbl;? ygwD0ifwOD; &&if æ
u tpkd;&0ef=uD; (tpkd;&0efxrf;) jzpfvm&ifawmif ygwDu vli,fawG&Jh tcef;u¾udk tckxufydkjyD; jrSifhwif
xGufjyD; wm0efxrf;aqmif&r,f? tajccHOya't& tJonf zdk@vdkygw,f? tcktcsdefrSm olwdk@awG&Jh t&nftcsif;awG
rSm uef@owfwm;qD;xm;r_awG trsm;=uD;udk &ifqdkifae&rSm wdk;wufvmatmif tpGrf;ukefvkyfae=ujyD jzpfygw,f? oif
jzpfw,f? wef;awG/ pmzwf0dkif;awG/ aqG;aEG;yGJawGeJ@ aqmif&GufaeqJ
tifeft,f'DygwD &Sdaezdk@ æ jzpf ygw,f? vli ,f awG& Jh pGe f@ v$ wf pG ef @pm;r_ awGu dk vnf;
ygwDu ckcsdefrSm vkyfp&mawG/ &ifqdkifp&mawG xkwfazmfajymqdkae&r,f? tckqdk&if axmifusaewJh tifef
trsm;=uD; &Sdj yD;om;jzpfy gw,f? a':atmifqef;pk =unf t,f'DygwD0if vlOD;a&awGxJu xuf0ufausmf[m vli,f
19
trSwfpOf-109 rwf -2010
awG jzpfygw,f? ppf t m%m&S i f p epf u yJ quf v uf a tmif y G J c H o G m ;rS m
aemufwckuawmh tifeft,f'DuaejyD;awmh jzpf w ,f ? tck c sd e f r S m enf ; rsKd ; pk H e J @ vS n f h z sm;wmawG /
vlxkvlwef;pm;toD;oD;/ tv$mtoD;oD;tay:rSm b,fvdk csdef;ajcmufwmawG/ tcsKdowfwmawG/ ausmowfwmawG
rsKd; oabmxm;w,f/ b,fvdkrsKd; &yfwnfw,f qdkwmawG pwJ h aoG ; cG J r _ a wG / cG J j cm;r_ a wG vk y f v maeygw,f ?
udk trsm;od&Sdatmif/ tifeft,f'DygwD0if awGtcsif;csif; tJonftwGuf usaemfwdk@tm;vkH;u waoG;wnf; wom;
rS mvnf ; od & S de m;vnf r _ &S d a tmif ydk r d k jyD ; aqmif& G u f zd k @ wnf ; woH wnf; jzpfr So m tJo nfv uf euf eJ @ &if qd ki f
vdkygw,f? Oyrmtm;jzifh - tvkyform;vlwef;pm;awG t ausmfjzwfEdkifrSm jzpfygw,f?
ay:rSm ausmif;om;vli,fawG/ &[ef;oHCmawG tay:rSm eHygwf 3 uawmh “ppftm%m&Sifpepf csKyfjidrf;a&;”
ponfjzifh oabmxm;awG/ &yfwnfcsufawG &Sif;&Sif;vif; qdkwJh wckwnf;aom yef;wdkif jzpfygw,f? ckcsdefrSm jzpfysuf
vif; xkwfazmfjyoxm;zdk@ aqmif&Guf&r,f? aewJh ta&;tcif;awG/ tjzpftysufawGudk usaemfuawmh
jyefjyD; &Sif;jy&&if - a':atmifqef;pk=unfudk 2009 1988 ta&;awmfykH&Jh ordkif;rSwfwrf;awG/ rSwfwd kifawG/
u tif;pdefaxmifrSm csKyfaESmifjyD; w&m;pGJqdkaepOf uqdk&if a=uG;a=umfoHawGeJ@ Ed_if;,SOfjyD; rD;armif;xdk;jyygw,f? 'g[m
tif eft,f'Du vlx keJ@twl tif;pdefaxmifa &S@rSm oGm; usaemfwkd@tm;vkH;eJ@ ra0;ao;wJh eD;pyfwJh tjzpftysufawG/
a&mufjyD; qENxkwfazmfzdk@ vkyfudkifcJhwm jzpfw,f? qENjyzdk@ ta=umif;t&mawG jzpffygw,f?
qlylzk@d oGm;cJhwm r[kwfbl;? vlxkeJ@twl/ vlxkudk,pf m; qEN tm%m&Sifpepfqdkwm [dk;tay:qkH;uaejyD;awmh
xkwfazmf=ur,fvdk@ =udK;pm;cJhwm jzpfygw,f? a=umufpdwf atmuf a jctqk H; u tv$m txd bmrS tpte rusef
udk xkwfazmfjyocJhwm r[kwfygbl;? udk,fhtcsif;csif;rSm &pf atmif csKyfj id rf ; zd k@ vd kt yf a ejyD qd k wm oabmayguf
udk,fwdkif 'gudk &Sif;&Sif; odzdk@vdkygw,f? &awmhr ,f? rqvacwfu tm%m&S if awGq dkw m tk yf
tcktcsdefrSm ygwDwGif;jyef=um;a&;twGufudkawmif csKyf ol v lw ef ; pm;tv$ m xJ rS m om &Sd c Jh wmav? tv,f
ygwD j yef = um;a&;pmapmif xk w f E d k i f z d k @ tcuf t cJ a wG tvwfwef;v$mrSm/ atmufajcvlwef;pm;rSm tm%m&Sif
trsm;=uD; &Sdaew,f? twm;tqD;awG &ifqdkifae=u&w,f? awG r&Sdygbl;? ae@pOf ae@w"l0 oGm;vmv_yf&Sm;aevdk@ &
tJonfawmh usaemfeJ@ pum;ajymvmwJh/ ar;jref;vmwJh ao;w,f? tm%m&SifawGeJ@ rywfoufatmif aevdk@ &cJh
rD 'D ,mawG eJ @yJ pum;ajymqdk ae&w,f? trsm;od&S d= u& ao;w,f?
atmif olwdk@uaewqifh aqG;aEG;jyef=um;ae&wJh tajc tckuawmh vlxk vlwef;pm;tv$mtoD;oD;rSm
tae jzpfaeygw,f? tm%m&Si fpepf &Jh pdwf "mwfa wG tusif hp&dk ufq dk; awGu
wdk;yGm; tjrpfwG,fvmaejyD jzpfw,f? [dk;atmufajcu
trsm;jynfoludk bmajymcsifwmvJ æ axmif 0 ef x rf ; uvnf ; tm%m&S i f y J ? &yf u G u f x J u
eHygwf 1 uawmh “ra=umufw&m;” jzpfygw,f? omrefvlwOD;uvnf; ppftpkd;& aoG;xdk;r_/ zsufqD;r_a=umifh
ppftm%m&Sifpepf[m rw&m;wJhpepfwckjzpfw,f? tJonf olvnf;yJ tm%m&SifyJ? tJovdk tajccHeJ@ jrefrmjynf w0Srf;
rw&m;r_awGudk r=udKufbl;/ vufrcHEdkifbl; qdk&if tJ'gudk vkH;rSm tm%m&SifaygufpawG wdk;yGm;vmaejyD? olwvl ig
“ta=umuf ” e@J r&if q d k i f b J “ra=umuf w &m;” eJ @ wrif;eJ@ rif;rJhp&kdufjzpfjyD; rnf;rnf;jrif&m tEdkifusifhae
&ifqdkif& rSm jzpfygw,f? a':atmifqef;pk=unfu dk,fwdkif apmfum;ae=ujyD? tJ'ga=umifh ckcsdefrSm “tm%m&Sifpepf csKyf
ajym=um;cJhovd k vla wG ra=umuf =uygeJ@/ ra=umuf wJh jidrf;a&;” qdkwm tm;vkH;u 0dkif;0ef;aqmif&Guf=urS jzpfawmh
taetxm;uae &ifqdkifyg? r&bl; a=umufwmyJ qdk&ifvJ r,fqdkwm oabmayguf=u&ygr,f?
a=umufa =umuf eJ @ yJ vky f = uyg? usaemf ud k ,f w d ki f v nf ; tJ'ga=umifh usaemfwdk@ tygt0if tm;vkH;aom
ol rsm;udk ra=umufe J@ ra=umuf=ueJ @vdk@ ajymae&k Hw if jynf o l v l x k u ra=umuf w &m;vuf e uf u d k ud k i f p G J j yD ;
r[kwfbJeJ@ ra=umufw&m;udk udkifpGJjyD; tckvdkrsLd; vkyfudkif tm;vkH; aoG;pnf;nDnGwfpGme@J wpkwpnf; woHwnf; -
&ifqdkifae&wmyJvdk@ ajymcsifygw,f? tm%m&Sifpepf csKyfjidrf;atmif wckwnf;aom yef;wdkif
eHygwf 2 uawmh “aoG;pnf;nDnGwfa&;” jzpf tjzpf &ifqdkif=uzdk@ csDwuf=uzdk@ ajymvdkufcsifygw,f?
ygw,f? usaemfwdk@jynfolawGtm;vkH;rSm pm;0wfaea&;awG
tvGef=uyfwnf;vmw,f? qif;&J'kuQeJ@ &ifqdkifae&w,f?
a&S@udk onftwdkif; =uyfwnf;qif;&JwJhtwkdif;oGm;=u&if
OD;0if;wif
20
trSwfpOf-109 rwf -2010
yH&k yd o
f ufao
&J&ifhatmif (e,l;a'vD)
uav;b0wke;f u ¶du hJ hJ "mwfyaHk wGudk vlysKad yguf fcsoGm;w,f? &Jum;eJ@ em&D0ufausmfausmf oGm;&wJh &Gmav;
k cf w
t&G,rf mS =unfrh ad wmh oabmusp&m/ =unfE;l p&m odyaf umif; w&Gm?
w,f? tudktrawGeJ@ wef;vsm;ay:xdkifaewm/ a&ZvHkrSm &GmxJ0if tusKd;ta=umif; ar;+y;D aemuf tcif;jzpf&m
wa,mufxJ wH;k vH;k c|wf a&csK;d aewm/ uav;awG wòyw H r}uD; ajymif;cif;}uD;xJ &JawGe@J &Gmom;awG oGm;=uw,f? towfcH
yHpk t
H rsKd;rsKd;eJ@ wJ¶G u dk fxm;wm/ wu,fhukd &orsK;d pHyk gyJ? tjyifrmS &olu wa,muf/ owfolu 6 a,muf? olw@dk owfrad =umif;
awmh "mwfyHkxJu i,f¶kyfav;awGeJ@ rwlawmhbJ rsufESmoGif &Ja&SŒrSm 0efcw H hJ olw@kd awG[m vGecf w hJ hJ 2 em&Davmufuwnf;u
jyifawG ajymif;vm=u+yD? 00upfupfav;awGu ydefydefyg;yg; tavmif;ab; ikwfwkwfxidk f+yD; &Judk apmifah ewmwJh? udpk ef;
jzpfv@dk jzpf/ ykwufwufav;awGu &Sn&f n S af rsmarsm jzpfvk@d jzpf? armifu "mwfykw H zsyzf syf ¶dkufw,f? tavmif;&JŒ tay:eJ@ ab;
tyifi,fawGvnf; yif}uD; jzpfvdk@jzpf? xl;jcm;qef;jym;wJh o ESpzf uf/ ajzmifhcsuaf y;olawGuu kd s tkypf v k u kd /f toH;k ðycJw h hJ vuf
bm0udk "mwfykaH v;awGu oufao? euf u & d ,
d mawG e J @ ywf 0 ef ;us i f taetxm;?
tJ'w D kef;u trSww f &"mwfyHk &zdk@ta&; ta=umif; rdr&d & wdwu d sus jzpfz@kd ta&; zvifawG AHk;aygvatm
aygif;pHkoifhrS/ uifr&m t&efoifh&SdrS jzpfwm? tckacwfvdk roH;k Edkib f l;? 7 yHkavmuf ¶dkuf+yD;&if &yfayawmh? ¶du k fvdkufor#
vltrsm;udik faewJh w,fvzD kef; uifr&m/ 'D*spw f ,f uifr&m zvif z d k ; wk i
d f ; ud k &J u tuk e f t us rcH w wf b l ; ? ud kpef;armifu
awGe@J azmazmoDoD ¶du k Ef ikd w f m r[kwfbl;? ckus yHak umif;av; 'gudk od+yD;om;? taumif;qHk; jzpfatmif taotcsm ¶dkuf,l
xGuzf @kd 5 cg¶u kd rf vm;/ 10 cg¶u kd rf vm;/ tuket f ustwGuf ylyef &wm? ol@tawG@t}uHKav;eJ@ vkyf,l&wm? zvifaq;vdk@
p&m rvdkawmhbl;? uGefjyLwmxJ qJGxnfv h dkuf+yD;awmhvnf; aumif;aumif;rGefreG f jzpfrae&ifawmh +yD;ygua&m? tJ'w D ek ;f u
pdwóf uu d fyu kH kd ul;,lvu dk f¶ykH ?J zvifoufoufe@J yJ ¶du k cf &hJ wke;f u tJ ' vD k ?
d
zvifz;dk yl&/ uifr&morm;udk ajy;ac:&eJ@ òcd;+cHac|wm&vGef;vdk@ ckacwfrsm;us tJovdk r[kwfaygif? ¶dkufvdkufwJh
yHak umif;&zd@k tcGit hf vrf; enf;w,f? 'ga=umifh pdwu f ;l ayguw f ik d ;f t¶du k /f vufwhpJ rf;vdu k w f hJ tprf;? "mwfy¶Hk u kd vf @kd &wJh vuf udik f
c&D;rwGif jzpfch&J wmu trsm;om;? zke;f / uGejf yLwm/ 'D*spw f ,f uifr&mawG òrŒd }uD;awGrmS ayg rSayg?
i,fwek ;f u yHak wG[m a&mifprkH [kw/f tjzLtrnf; av; &Gm awG x J v nf ; 0if w efoifo h avmuf 0ifaeyg+yD? òrdŒjy vkyfief;
awG? b,fo/l b,fae&mrSm/ b,fwek f;u b,fvdkta&mif cGief J@ ywf0ef;usifrSm trSww f & jzpfavmufp&m r&Sd vdkufeJ@
taoG;eJ@ wefqmqifxm;vJ/ odcGihrf &Sdawmhbl;? woD;yk*~v "mwfyHkq&mawG/ AD'D,q dk &mawG tv#Kdtv#Kd ay:vm wmyJ?
udpyP jJ zpfjzpf/ tcrf;tem;/ abmvH;k yJ/G ,Ofaus;r_uyJ/G pmaya[m 9-10 a,muf a vmuf &SdwJh 0dkif;rsKd;qdk tJovdkq&mawGu
ajymyJ/G *DwyJG bmyJyG jJ zpfjzpf ol@ta=umif;t&meJ@ ta&miftaoG; xuf0ufawmif &Syd g&JŒ? wcgwav ydkawmifrsm;ovm; atmuf
t[yftpyf rdrrd avhvm&zd@k cufcJw,f? 'gu vGefcJhwJh ESpf 40 arh&w,f? t&ufcGuf¶ku d f [if;cGuf¶dkuf/ uav;vnf;¶dkuf
avmufwkef;u usaemfwdk@&yf&mG usaemfw@dk EkdifiHxu J ae&m acG;vnf;¶du k /f opfyifyg¶ku d f iSuyf g¶ku d f? ¶duk cf suu f awmh acsmif
tES@H rSm jzpfcw Jh m? t&G,ftpm;/ 'DZdik f;yHkpH// aps;E_ef;trsKd;rsK;d eJ@ óu a
d cs m if = um;rus ef urf ;ud k u k e f a&m?
wDxGifxkwfvkyfvdkufwJh 'D*spfw,facwfeJ@awmh wjcm;pDyJ? t¶du k fcH&r,fh olawGu pwdkiftrsKd;rsKd; *dkut f rsKd;rsKd;
uGmrSumG ? xkwfwwfae+yD? olwdk@wifrubl;/ "mwfyHk AD'D,dkuifr&m
17-18 ESpf t&G,fwek f;u tjzpftysufwck trSwf q&mawGuvnf; 0J,m/ txufatmuf/ a’gihaf ygi;f pHu k ae [ef
&rdao;w,f? tdrfem;u rdk;"mwfykw H kdufudk trSwf 1 &Jpcef;u eJ @ y ef e J @ u k d ¶d k u f a y;=uwm/ rvG w f p wrf ; rS w f w rf ; wif =uwm?
r_cif;wcktwGuf vdu k ¶f u kd af y;zd@k wnaerSm ajymvmw,f? &Ju "mwfykw H yHktwGuf trdt&jzpfatmif/ vSoxufvSatmif t
tdru f kzd ek ;f quf+yD; wqifah jymay;zdk@ tultnDawmif;vmwm? }udrf}udrf ¶dkufwm? =umvmawmh uifr&meJ@ ,Ofyg;vmwJh
vlowfrw _ ?Jh zke;f udik rf wd hJ usaemf pdw0f ifpm;wma=umifh usaemfh uav;awGvnf; pwdkiftay; aumif;vmw,f? uav; av;
xuf 2 ESpfavmufi,fwhJ uifr&mrJi;f udpk ef;armife@J twl vdu k awG rajymygeJ@t;Hk / acG;awmif uifr&mudk rsufpad emuf p&m vd@k
22
trSwfpOf-109 rwf -2010
rxifawmhbl;? tom;usvm[efwlw,f? [dkwacwfwke;f u qef@usif&rSmygyJ? vdifydkif;qkdif&m rzG,fr&myHkawGudk um
tdrfuacG;udk "mwfyHk¶dkuv f dk@ zsyfueJ rD;vif;oGm;&if'aD umif ,uH&SifawG rodatmif cd;k 0Suf¶dkufu;l +yD; vltrsm;=um; jzef@
a=umufa=umufvef@vef@eJ@ xGufuadk jy;awmhwm? ckrsm;jzifh wmrsK;d us tawmfudk ¶dkif;pdki;f ygw,f/ atmufwef;usygw,f?
r[kwfaygif? acG;awGawmif wdk;wufvmwJh acwfvdk@ qdk& wcsKdŒu tjymbavmh*fawGvkyf+yD; tJovdk "mwfyHk
rvm;yJ? awGwifru AD'D,dak wGyg wifygw,f? tJ'DxrJ SmrS um,uH&Sif
"mwfyk¶H ukd fynm avhvmxm;wm r&Sb d /J cvkwEf dyS ¶f yHk J rde;f uav; tvdkrwlbJ ¶du k fxm;wmawG ygygw,f? ykef;v#Kd;
odwho J lawGawmif =unfvifoef@jyef@wJh yHkawG ¶dkuf,El dkifyg+yD? uG,fv#Kd; rodatmifwrsK;d / tEdkit fh xufwrsKd; ¶du k x f m;wmyg?
tJovdkyJ enf;ynm t&nftaoG;jrifhwJh uifr&mawG trsm; &Suf&GHŒpdk;xdwfwJh trlt&meJ@ AD'D,dkr¶dkufygeJ@vdk@ ajymaewJh
om;? 'gayrJh ud;k ¶dk;um;&m;yHak wGawmh rsm;oayghaemf? b,fvkyd J =um;xJuyJ vltrsm;qDa&mufatmif jzef@ygw,f? wu,fu h dk
jzpfjzpf b,ftajctaerSm bmt"dy`m,f ay:vGifatmif/ b,f i&JusaewJh toHygy?J ¶du k , f o l ul awmh ol@u, kd of l jrifuiG ;f xJrmS
udpPrsKd;rSm b,fvdk¶_a'gifhuae ¶dkuf,loifhw,fqdkwJh ynm jyrxm;ygb;l ?
rwwfvnf; taysmw f rf;awmhjzifh vufo&rf;Edik =f uyg+y?D 'gt h jyif rcsprf ESpo f ufbJ qef@usib f ufvid ef @J aeae&wJh trsK;d
vrf;ay:rSm/ tdraf b;rSm/ ud, k ahf &SŒarSmufrmS tr_tcif; wckck jzpf orD;awG&ŒJ b0udk pmemem;vnfoifhygw,f? rdom;pk pm;0wf
&if cdik v f rk H ,fh rSww f rf;av;awGu oloil gig vufxrJ mS &Sad e Edik yf g aea&;/ &yfwnfa&;twGuf cE<mudk,fudk&if;+yD; vkyfudkifpm;
+yD? aumif;ygw,fav? bma=umifhyJ¶ku d f¶ku
d f pdwfwkid ;f rus jyef aomuf&wJh olawGu trsm;pkyg? ud, k fu w}udrfwcg aysmfyg;zd@k
¶du
k Ef ikd wf ,f/ óudu&f mukd odr;f xm;Ekid w f ,f/ r}uKd uw f mqdk ESajrm avmufom pdwfxm;&Scd sif &SEd ikd af yr,f/h olw@kd jzwfoef;ae&wJh b
p&mrvdkbJ csufcsi;f zsufypfEidk w f ,f? 0=urf;=urf;udk *¶k%mroufbJ aecsifaeEdkiaf yr,fh olwOD;xJ
yHkawG rsm;vmvdk@vnf; 0efxyk 0f efy;dk rjzpfaygi/f aysmuf ol@pdwfwkid f;us ydkiq f kdifcGifh&dw
S Jh v#KdŒ0Sufcsufudk rcsKd;azmufoifh/
ysurf mS rpdk;&dr&f aygi?f uifr&mxJrmS yHak wGu trsm;}uD; 0ifqef@ rzsuq f ;D oifyh gb;l ? olw@kd &ŒJ cg;oD;wJb h 0udk yd+k y;D racsro G if/h to
w,f? [dw k ek f;uvdk zvifwvdyf yHk 30 ausmaf vmufqw kd m bm a&rzsuo f ifyh gb;l ?
[kwo f wke;f ? +yD;awmh uGejf yLwmeJ@ tD;ar;vftaumifh tp/ b tus,ftjyef@ ysHŒESH@oGm;EdkifwhJ qufoG,fa&; enf;
avmh*feJ@ Hard Disk tv,f/ Face Book tqHk; ynmudk ud, k [ f m toH;k ðyaewmyg? vlwOD;csi;f vufxrJ mS 'Drw S f
tukefvk;H xnfhxm;Edkiw f ,f? tuket f us oufomw,f/ rSwf wrf;rSw&f mawG &,lpak qmif;xm;EkdifwJh acwf}uD;rSmyg? um,
wrf;vnf; jzpfr,f/ tvG,fwul ¶dkufEdkifzsufEdkifw,f? ‘g uH&iS ef J@ ol@&ŒJ om;orD;awG/ rdom;pk0ifawG/ aqGrsK;d om;csi;f awG
a=umifhvnf; pdw0f ifpm;p&m taumif;om;/ toHk;0ifom;? rsufEmS rjy&Jatmif rvkyt f yfygb;l ? ausmf=um;atmifv@dk t0wf
taumif;bufudk csOf;uyfoGm;&if vufco H ifwh hJ vky&f yf/ óuq d kd rJyh akH wGurkd S ¶du k jf ywwfwhJ trsK;d orD;awGxuf nOfeh ufxrJ mS usif
oifw h hJ wd;k wufr_ygyJ? vnfae&wJh tJ'DtrsK;d orD;awGu yd+k yD; wefz;dk &Syd gw,f?
wOD;csif;eJ@ tkyfpkrusef [efyeftrlt,m/ obm0 "mwfyakH wG/ AD', D akd wG[m pum;oHawG/ pum;vH;k awG
awmawmif ¶_cif;tvSty/ wdusckid frmwJh rSww f rf;rSw&f m/ cdkif xuf ravsmb h J c&D;ayguyf gw,f? tem*wfukd rqdx k m;eJ@ ypPKye` f
vHw k hJ taxmuftxm;/ wd;k wufatmifjrifwhJ jrifuiG ;f awG/ vl rSmudkyJ taumif;tqd;k aqmif=uOf;Edik yf gw,f? 'Dx h ufy&dk if ydwf
wef;pm; tajctaeawGukd vSpf[azmf=uL;Edkirf ,fh yHk&dyaf wG/ avSmifxm;wJh wHcg;csyfawGudk ¶dkufcsKd;/ zHk;tkyfxm;wJh trSef
vlr_ywf0ef;usiu f dk aumif;usK;d ðycsipf w d f jzpfvmatmif v_@H aqmf w&m;udk zGih[ f azmfxw k f/ zdEydS o
f al wGukd wkud &f J/ tEdik , f &l aJ tmif
r,fh owif;"mwfyakH wG/ AD', D akd wG? w}urd =f unf+h y;D &if woufv;kH aphaqmfay;Ekid yf gw,f?
xifusef&pfatmif vuf&moef@oef@eJ@ ¶dkufjyxm;&if wefzk;d u usaemfw@dk Edik if rH Sm arhr&atmif pJu G se&f pfr,fh "mwfyekH @J
xd;k wufaewm? tem*wfrSm aemufa=umif;yJ jyef rvm;/ vGr;f AD', D u
kd vpfawG r=umcifu xGucf yhJ gao;w,f? vrf;rawGay:u
&zdk@ wrf;w=unfzh @dk yJ aumif;rvm;/ ocFe;f awGvnf; ,lrvm;/ tm;us*k%, f zl G,f&m ukeaf ps;E_e;f usqif;a&; qENjyyJ/G tm;rmef
wai;warmeJ@ widik w kd &D&D vkycf siaf o;vm;? wu,fh udk wckwf wufºuG&m a&$0ga&mifv_y&f Sm;r_/ t&yfulyg vl0dkif; ygjzpf&wJh
w& trSwfw&awGyJaygh? em*pfrkew f kid ;f &ifxrk em jzpf&yfawGukd rSww f rf; wifxm;wmyg?
'gayrJvh nf; jrefrmh,Ofaus;r_ukd odrzf si;f edrq hf if;apwJyh /kH 'Dowif;"mwfyHkawG jyifyurBm xGufvmatmif vkyfudkif
wyg;ol&JŒ bmomw&m;udk apmfum;aewJhykaH wGukd t¶du k fcH ay;olawGudk aus;Zl;wif&ygw,f? tca=u;aiGeJ@jzpfap/ tcrJh
jywmrsKd;/ vuf&JZuf&J ¶dkufjywmrsKd;awGudkawmh vufcHp&m
raumif;ygbl;? qifhumqufum jzef@a0aer,fqdk&ifawmh pmrsufESm 27 odkY
23
trSwfpOf-109 rwf -2010
vlxqk uD kd xdawGqY ufqwH hJ toGifo@mefwckukd rajymif;vJb;l qdk&if tzGtJY pnf;wck[m vlawGb,favmufajymif;ajymif; tqifh tqifhwidk f;rmS
NyKd ifbufawGukd ½I;H erd whf wfygw,f? awmiftmz&du vIy&f Sm;rIwek f;u nDñwG af om 'Drkud &ufwpfwyfO;d &hJ vlxpk nf;½;Hk a&;vkyif ef;awG? vIy&f Sm;raI wGtaMumif;
rdwqf ufay;csiyf gw,f/
vlxek YJ reD;pyfb;l q&kd if upm;yJuG kd 0ifupm;zUdk odyf cufygvrd rhf ,f/ t½I;H eyYJ J BuKH &wwfygw,f. . . ./
awmiftmz&duvGwaf jrmufa&;wdkuyf t GJ wGi;f tmz&duef b,ftcsuaf wGu tm;enf;vJ? olw@dk b,fvkv d kyf=uovJ ² ²
trsKd ; om;uG ef * ,uf ANC &J h ajratmuf v _ y f &S m ;r_ r S m ²? usaemfwk@d jrifwhJ axmifhwaxmifhukd cif;jy=unfhcsifygw,f?
t"duyg0ifcho J lwOD;jzpfwJh ‘*sufeufcs,f&D’eJ@ awG@jzpfcw Jh ek ;f u vlxu k kd xdawG@ aygi;f pnf; tcsuaf y;vduk fwJh v_yf&mS ;r_av;t
olr wifjywJhtcsuw f ckudk pdwf0ifpm;cJh w,f? ‘*sufeuf’u a=umif;yg?
“wu,fwrf;usawmh vufeufuidk f v_yf&Sm;r_udk OD;aqmif 1980-umvtwGi;f awmiftmz&duEdik if H ‘ydk@wf t,fvD
vkyfukid cf hw
J hJ tmz&duefueG f*,uf&hJ aemufyidk f;v_yf&Sm;r_awGrmS Zbuf’+rKd @qu D ajratmufvy_ &f mS ;r_ acgi;f aqmif awG pDrcH =hJ uwJh
a&&mwduswt hJ &m r&Sb d l; ² ² awmiftmz&duppfwyf tajcpdu k f pD;yGm;a&;oydwfarSmufr_ta=umif;av;yg? awmiftmz&du
pcef;awG/ a&eHyku d fvdkif; awGudk azmufcGJzsufqD;ypfEdkifcJhayr,fh Edkifit
H ay: Edkifiw
H umu pD;yGm;a&;ydwfq@dk r_ta=umif;udak wmh
vlxu k kd pepfwus OD;aqmifv@H_ aqmfEikd pf rG ;f r&Scd b Jh ;l ”vd@k qdwk ,f? vltrsm;od+y;D om; jzpfygvrd rhf ,f? 'gayr,fh vlrt _ axmuf tul
usaemfu “tmz&dueftrsKd;om;uGef*,uf&Jh ajratmuf jyKtzGJ@tpnf;awG/ tm;u pm;toif;awGqDrSm xdk;azmuf0if
v_y&f mS ;r_ukd OD;aqmifco Jh al wGuvnf; vlxv k y_ &f Sm;r_xrJ Sm yg0if a&mufxm;wJo h lawG&hJ ta=umif;/ olwk@d b,fvkjd yifqifcw Jh ,f
OD;aqmifchw J m r[kwb f ;l vm;” vd@k jyefvnfaqG;aEG;=unfh jzpf qdw k hJ ta=umif; awGudk odapcsiyf gw,f? +yD;cJw h Jh t*F gae@ nae
w,f? olr[m tmz&duef trsK;d om;uGe*f ,uf&hJ ajratmuf ydkif;vGwf vyfwht J m&StoHrSm v$ihx f kwfchw J Jh aqmif;yg;av;yg?
v_y&f mS ;r_rmS wavsmuf vH;k yg0ifcahJ yr,fh 1980- umvrSmawmh
nD!Gwfaom 'Drku d &ufwpfwyfOD;&Jh tvH awmfatmufrmS 0if
nD ! G wfa om 'D rd ku&uf wpf wyfOD ; (od k hr[kw f)
a&mufc+Jh yD; tm%mzDqefa&;v_yf&Sm;r_awGrSm yg0ifchw J ,f? us “tJ ' D t d r f a &S @ rS m c|wf x m;wJ h z d e yf a wG / aoG ; pG e f ;
aemf ar;wJhar;cGef;udk olru rjiif;ygbl;? 'gayr,fh olru nD aewJhtusôa wGu dk jrifuwnf; u ighn DtudkawGqdk wm
!Gwfaom 'Drku d &ufwpfwyfOD; UDF udk }udKufESpo f uf w,f? odxm;+yD;om;yg”vdk@ bkef;awmf}uD; ‘'ufprGef wl;wl;’u
vlxv k _yf&mS ;r_rmS pHepfwus vkyfudkifcJhwht J zGJ@ jzpfw,fvdk@ qdk ajymcJb
h ;l ygw,f?
w,f? 1980-umv awmiftmz&duEdik if rH mS aoqH;k oGm;ol awG&hJ
wu,fawmh olru vljzLwa,mufyg? 'ga=umifh vnf; ¶kyt
f avmif;udk o,faqmifvmwJh tokb tcrf;tem;awG
olr&Jh vljzLawGudk t"duxm;pnf;¶Hk;&r,fqkw d Jh pdwf ul;udk [m toHv$ifhÏmeawGu ae@pOfxkwfv$ifhaeus &moDOwk
csjycJhw,f? aemuf ² ²1980-umvrwdkifcifu ajr atmuf owif;awGvkd jzpfchyJ gw,f? vrf;rawGrSm rD; avmifaewJhum;
v_y&f mS ;r_ukd OD;aqmifcw Jh o hJ al wG&hJ vlxpk nf;¶H;k a&; vkyif ef;awGukd awG/ &JawGe@J vli,fawG=um;u xdyw f u
dk f &ifqikd fwu kd cf u
kd rf _awG/
aqG;aEG;jzpf=uw,f? ay;qyf&wJhESpfawG/ b0awG/ aoG;awGu zrf;qD;¶dkufESufr_awGuvnf; jrifawG@aeus jrifuGif;awGyJ
trsm;}uD;yg? wckrS vG,fvG,fulul r&cJhygb;l ? v_yf&Sm;r_awG jzpfygw,f? vljzLtpdk;&&Jh tom;ta&mifcjJG cm;zdEydS rf _atmufrmS
bma=umifh atmifjrifco hJ vJ? b,ftcsuaf wGu tm;aumif;+y;D tmz&duefjynfol awG&Jh cHpm;r_udk OD;aqmifwdkufyJ0G ifay;wJh
24
trSwfpOf-109 rwf -2010
tzGJ@tpnf;ESpfck uawmh ANCvdk@ac:wJh tmz&dueftrsKd; 0ifcJhwma=umifh yHkrSeftcsdefqdk aps; 0,fawGe@J jynfhESufaewJh
om;uGe*f ,uf eJ@ nD!Gwaf om 'Dru kd &ufwpfwyfO;D UDF tzG@J vljzLawG&hJ aps;qdik af wG[m ajcmufuyfww d q f w d f oGm;cJyh gw,f?
awGyJ jzpf=u ygw,f? vljzLaps;qdkiyf kid &f iS f awGu olw@dk &hyJ pPnf;awGudk aps;avsmah &mif;
tmz&dueftrsK;d om;uGe*f ,ufu vufeufuikd f ykeu f efru _ kd cJ=h uayr,fh t&mra&mufchyJ gbl;?
t"duxm; vkyfudkifcJh=u+yD; nD!Gwfaom 'Drdku&ufwpf oydwaf rSmufr[ _ m ESpyf wfe;D yg; a&muf&v dS mcJyh gw,f? tpd;k
wyfOD;uawmh ajray:vlxv k _yf&mS ;r_ukd OD; wnfvkyfudki=f uyg &[m ta&;ay:tkyfcsKyfa&;Oya'udk jyÏmef;vdkuf+yD; vufeuf
w,f? tzG@J EpS zf @JG v;kH &Jh acgi;f aqmifawG &mcs+D y;D zrf;qD;xde;f odr;f cHchJ udkipf pfwyfu +rdK@awmfae&mtES@H ukd jzef@usuf ae&m,lvu dk f
&ayr,fh ajratmufukd ykef;v#Kd; ¶kef;uefv_yf&Sm;ae=uwJh acgif; ygw,f? c&D;oGm;vmcGiahf wGukd uef@owf vdu k +f y;D ppftyk fcsKyfa&;
aqmifwcsKd@[m ajray:vlxk v_yf&Sm;r_twGuf a'oqdkif&mvl udk a=ujimvdu k fygw,f? 'gayr,fh qENjyyGaJ wGu &yfwef@roGm;cJh
i,facgif;aqmifawGudk pHepfwus arG;xkwfay;Edkicf Jhw,f? 'g ygbl;? tpd;k &uvnf; v_y&f mS ; r_rmS acgif;aqmifyg0ifcho J lawGukd
a=umifv h nf; 1980- umv ‘ydkwht f ,fvZD buf’+rKd @uav;rSm &mcs+D yD; zrf;qD;cJyh gw,f? vli,facgif;aqmif ‘rlq,fvD*suf’u
vlxv k y_ &f mS ;r_ awGe@J vljzLtpd;k &qef@usiyf aJG wG[m (10)vausmf “ta&;ay:ppftyk f csKyfa&;Oya'udk jyÏmef;vdkuf uwnf;
ouf wrf;udk a&muf&v Sd mcJwh ,f? wcsKd@a'oawGrmS vlraJ wGu u olwdk@ xdwfvef@ae=u+yDqdkwm xif&Sm; ae+yDav ² ²
vljzLawG&JhzdESdyfr_udk ykefuef+yD; olwdk@&Jh &yfuGufawGudk vGwf olwdk@uvnf; tom; ta&mifcGJjcm;r_ 0g'udk qufvuf
ajrmufa'otjzpf wnfaxmifEdkifcJh=uygw,f? 'gayr,fh az:aqmifz@dk }udK;pm;ovdk usaemf wdk@uvnf; tJ'DpHepfudk
tpdk;&,E W&m;wckvHk; &yfoGm;atmifxd rpGrf;aqmifEdkifcJh=u qufvufwdkufzsufzk@d }udK; pm;&r,f ² ²atmifyGJqDukd us
ygb;l ? aemfwk@d a&mufawmh r,f”vdk@ ,Hk=unfaecJyh gw,f?
wbufrmS awmh Edik if w H iG ;f rSm ajratmufvy_ &f mS ;r_ukd pDru H yG f vljzLtpd;k &uvnf; oydwaf rSmufrr_ mS yg0ifaewJo h l awGukd
uJaewJh acgif;aqmifawG[m nD!Gwaf om 'Drku d &ufwpfwyf qufvufzrf;qD;cJh+yD; wwd,ywfavmufrSm ta&mif;t0,f
OD;udk jynfolawGaxmufcHvmatmif }udK;pm; vkyfudkifcJh=u awG yHrk eS jf yefjzpfoGm;vdrrhf ,fv@dk ar#mv f ifh xm;cJ=h uygw,f? 'gay
ygw,f? UDF vdk@ac:wJh nD!Gwfaom'Drku d &ufwpfwyfO;D rSm r,fh tpdk;&xifovdk jzpfrvmbJ qENjyolawGu oydwfvuf
ausmif;om;/ tvkyform;/ trsK;d orD;a&; v_yf&Sm;olrsm;/ c&pf eufudk qufvufudkifqGJxm; =uygw,f? “olwdk@awmif;
,mefb&k m;&Scd ;kd ausmif;awGtygt0if a'oqdik &f m tzG@J aygi;f (40 qdkcsufawGudk rwfvukefrmS aemufqHk;xm;+yD; jznfhqnf;ay;
0)ausmf yg0ifygw,f? tzG@J 0if aygif; 3-oef;ausmftxd wdk;csJ@zJ@G &r,f² ²ray;cJb h ;l qd&k if aemufxyf oydwfarSmufrt _ opfawGukd
pnf;vmEdkifwJh UDF [m 1983-ckESpfrSm v_yf&Sm;r_yHko¾mef qufvufjyKvkyf r,f”qdkwJh &mZoHudk ay;ydk@vdkufygw,f?
topfudk pwifvdkufyg w,f? orRw ‘bdkom’ &Jh vljzLtpdk;&uvnf; “oydwfarSmufacgif;
ajratmufv_yf&Sm;r_rSm tpOfwpdkufyg0ifvmcJw h Jh vljzL aqmifawG[m tmz&duefuGef*,ufeJ@ qufEG,faeolawG/
ausmif;olacgif;aqmifwOD;jzpfol ‘*sufeufcs,&f D’u “tckjy uGejf rLepfvuf eufudkif olykefawGjzpfw,f”qdkwJh pGyfpGJcsufeJ@
\emu vljzLvlrjJ y\emr[kwfbl; ² ² 'DEidk fiH[m tE W&m,f twl qENjy olawGukd axmifcs+D y;D zrf;qD;jyefygw,f? wbufrmS
awGudk umuG,fwm;qD;r_ rpGrf;aqmifEdkifwJhEdkifiH/ vHk+cHKr_r&Sd awmh tmz&duefuGe*f ,uf vufeufuidk fwyfzGJ@awGuvnf;
wJEh ikd if tH jzpf xkwaf z:ajym=um;+yD; vljzLtodik ;f t0dik ;f udk ypfrw S f vljzLtpdk;&&Jh a&eHwl;az:xkwv f kyfwJh ydkuv f dkif;awGudk azmu
xm;+yD; pnf;¶Hk;&r,f”vdk@ qdkchyJ gw,f? 'ga=umifhvnf; UDF u fcw GJ ku
d fcku
d f=uygw,f? qENjyolawGuvnf; olw@dk a'oawGudk
OD;aqmif+y;D 1985-ckEpS rf mS vljzL awG ydik q f ikd w
f hJ pD;yGm;a&; vkyif ef; tkycf sKyfEkid fprG ;f uif;rJhaewJh +rdK@awGtjzpf jyKvkyf Edik cf yJh gw,f?
awGudk oydwfarSmuf&if; olwdk@&Jh cHpm;r_ukd vljzLawGem;vnf wurBmvH;k uvnf; awmiftmz&du tom;ta&mif cGjJ cm;
vmatmif v_@H aqmf pnf;¶Hk;=u zdk@ qHk;jzwfvu dk fygw,f? r_wku d fzsufa&;udk pdw0f ifwpm; apmifh=unfhaecJ=h u+yD; olw@dk &Jh
“'DwdkufyGJu a&&Snf=umr,f ² ²usaemfwdk@ vlrJawG tpdk;&awG[m vljzLtpdk;&udk zdtm;ay;r,fh pD;yGm; a&;o
+rdK@vnfaps;udk aps;oGm;r0,f=uyJ udk,fh&Jh&yfuGufxJrSm aps; ydwaf rSmufr_udk yl;aygif;yg0if=uzdk@ wdu k fwGe;f cJh=uygw,f? um;
0,fEkid fzk@d twGuf qdik af wGudk toifhjzpfatmif zGix hf m; =ur,f ² xkwfvyk af &;ukr% ` /D w,fvzD ek ;f ukr% ` /D udu k m udkvm tcsK&d nf
²ud, k t hf csi;f csi;f aps;avsm+h y;D a&mif;=ur,f² ²” a'oqdik &f m acgi;f vkyif ef;awGtjyif/ uGefjyLwmvkyfief;eJ@ pufrv _ yk if ef;ydik f&SifawG
aqmifawG&hJ jyifqifr_u pHepfus+yD; vlxk udk pnf;¶Hk;OD; aqmif uvnf; olwk@d &hJ &if;ESD;jr‡KyEf HrS a_ wGudk qkwfcGmvdkuf=uwJt h cgrSm
EdkifcJhygw,f? jynfolawGu oydwf arSmufr_ukd &mE_ef; jynfhyg awm h vljzLpD;yGm;a&;orm;awG eJ@ Edik if aH &;orm;awG[m oydwf
25
trSwfpOf-109 rwf -2010
arSmufacgif;aqmifawGeJ@ awG@qHkaqG;aEG;zd@k }udK;pm;vdkuf+yD; orRw ‘bdkom’udk &mxl;u E_wfxu
G fay;zd@k zdtm;ay;cJh=uygw,f?
aomw&Si frsm;cifAsm; ² ²
1994-ckEpS frmS awmh awmiftmz&duEdik fiH orRwopf ‘'Duvyf’u ‘e,fvq f ifrif'v J m;’tygt0if ANC acgi;f aqmifawGukd
tusOf;pcef; toD;oD;uae v$wfay;cJhyg w,f? aemufwESpft=umrSm vlrJawG rJay;EdkifwaJh &G; aumufyJu G dk usif; yay;cJh&+yD;
rif'Jvm;udk orRwtjzpf a&G; cs,fcJh=uygw,f? bkef; awmf}uD; ‘'ufprGefwl;wl;’uawmh “tm%m&Si fawGu dk wke f
v_yfa =umuf&GH@ oGm ;atmif vkyfEdki fwJht &m[m aoewf awGjzpfw ,fv dk@ vlawGu xifae=uw,f ² ²r[kw fygbl;
Asm ² ²jynf olawGu olwdk@[m vGwfajrmufcsif w,fqdk wJhqEN udk wdwdusus qHk;jzwfvdkuf=u wJhtcg olwdk@udk
b,folrS wm;r&Edik fawmhygbl; ² ² tJ'D tcsdefudk tm%m &SifawGu a=umufwmAs² ² ²”
aomw&Siw f @dk &hJ vGwaf jrmufcsiw
f Jh qENawGukd b,fol rS wm;qD;vdk@&rSmr[kwEf idk fygb;l vdk@ ,Hk=unfaeygw,f cifAsm; ² ²?
atmifr;dk 0if;
pm 21 rS pm 23 rS
trsKd;om;nD!w G fa&; wyfO;D }uD;. wdu k fyeGJ nf;y&d,m,fonf jzpfap tE &W m,f=um;rSm vkyf&ukid &f vd@k owWrd &S&d if/ cH,lcsuf r
vnf; aomhcsuf jzpfonf? ,if;aomhcsufrsm;udk udkifp&GJ if; &Sd&if vkyfv@dk rjzpfygb;l ?
wdkufy0GJ if=u&ay vdrrfh nf?
zufqpftkypf . k wrif zefw;D cJhonfh aumufuspfaom a&G; oHCmawmfawG/ ausmif;om;vli,fawG/ ygw0D ifawG/ vl@tcGihf
aumufyt GJ +y;D wGif ArmjynfwGif bmrsm; xl;xl;jcm;jcm; ajymif; ta&;orm;/ ukefaps;E_ef;usqif;a&; v_yf&Sm;olawG&ŒJ &J0hw H Jh
vJomG ;rnfenf;? urBmudk rsufvn S fhjyEkdifonfh ppf tkyfpv k $wf v_y&f Sm;r_awG/ ppftpdk;&&JŒ &ufpuf,w k frmwJh jrifuGif;awGudk
awmf ay:vmrSuvGI J ppftyk pf vk ufxrJ S ppfajr &Sipf eH pfonf‚if;/ urBmw0Sef; rsuf0g;xifxifjrifch&J wmyg? zdEdyS fwJh vlwef;pm;&JŒ
ppft&if;&Sif pD;yGm;a&;b0onf‚if;/ ppftkyfpk jc,fvS,af oG; ,kwfuef;wJh vky&f yfe@J wufºuGE;kd xwJh oHCmxk}u;D / vlx}k uD;&JŒ
pkwt f Edkiu f sifha&; Edik fiHa&;b0onf ‚if;/ tyfzsm; wzsm;pm wdkufyo JG rkid ;f awGyg? tzdk;rjzwfEidk w
f hJ orkdif;rSww
f rf;awGyg?
avmufyif ajymif;vJomG ;rnfr[kwf ay? xd@k a=umifh ppftm%m
&Sipf eH pf zsuo f rd f;a&; vGwv f yf a&;wdu
k yf o JG nfvnf; qufvuf qefaumif;xJ ºuGufacs;wcsKdŒ &SdEdkifayr,fh/ toD;
wnf&SdaeOD;rSmjzpfonf? Armjynf ajrjyiftxufwGif jruf aumif;xJ zsuyf ;kd wcsKŒd &SEd ikd af yr,fh wrsK;d om;vH;k &JŒ tm;rmefawG
wyifpmrusef ppftm %m&Sipf eH pf v$r;f rd;k aeor# 'Dru Edk;=um;wuf=uGvmatmif a&S;¶_Edkifr,fh tusKd;ðy "mwfyHkq&m/
dk a&pD ckcH
ppfEiS fh vGwfvyfa&; wdu k fyGJonfvnf; ajrwvuRwdkif;wGif &Sif AD'D,dkq&mawG trsm;}uD;vnf; &Sdaewmyg? wdk;wufenf;
oefaeOD;rSmjzpf onf? xd@k a=umifh vGwaf jrmufa&;wdu k f yGt ynmeJ@twl pdw"f mwfa&;&m ud,
J wGuf k cf t
H m;aumif;wJh vly*k Kd ~ vf awG/
aomhcsuf rsm;udk udkipf w GJ nfaqmufz@dk ta&;}uD; vSayonf? &J&ifholawG jzpfygw,f? r=umcif a&mufvmOD;r,fh vGwf
ajrmuf a &; wd k u f y J G a wG x Jr S m vnf ; owif ; "mwf y H k a wG /
AD', D akd wG[m zdEydS rf a_ wG=um;xJuae rvJrG aoG ay:xGuv f mtH;k
armifp dk; csde f rSm yg? us a emf wd k @ rS m ouf
a oawG tck d itf vH
k &S d ch +
J yD ; yg + yD ?
ZEM0g&D 31/ 2010?
yHk&dyfawGxJrSm oufaoawG jycJh+yDyJ r[kwfygvm;? yHk&dyf
oufaoyg?
(tE &W m,f=um;wGif wdu
k fy0JG ifaeonfh "mwfykq
H &mrsm;/ AD'D,dk
q&mrsm;/ owif;orm;rsm;ud k Taqmif; yg;jzifh *k% fðy
tyfygonf?)
&J&ifhatmif(e,l;a'vD)
26
trSwfpOf-109 rwf -2010
jiif;ckefwm[m &efjzpfwmr[kwf
wpfae@u wynfhrav;wpfa,muf vufaqmifu xm;wJh pdw"f gwfrsKd; &Sdoifhw,f? vdktyf aevdk@ awmif; wJholudk
av;awGe@J a&mufvmygw,f? yke;f a&}uD;/ oeyfcg;wH;k / yJa=umfp ypfypfcgcg jiif;y,fypfwm[m u±k%mw&m; uif;rJh&m a&muf
wJh tnmpm uav;awGyg? yk*/H anmifOD;eJ@ yckuLU bufukd ±Hk;u w,f? vlom;pdwf r&S&d ma&mufw,f? ud, k u f lnDvdkufvdk@ wpf
tzG@J e@J oGm;cJvh @kd 0,fvmwmygv@dk ajym=uygw,f? olu Edik if jH cm; zufom;u 0rf;ajrmuf0rf;om jzpfoGm;wmudk jrif&wJhtcgrSm
y&[dw tzG@J tpnf; wpfcrk mS tvkyv f yk af ewmyg? olwk@d ±H;k u ud, k uf ,
kd fwikd v f nf; pdwx f rJ mS yDwjd zpfoGm;wmudk cHpm;&w,f?
tJ'Da'o wpf0u dk frmS pDrHcsufawG&dv S @dk oGm;=unfh=uwm jzpfyg 'Dvkd yDwrd sKd;udk wjcm; b,fenf;eJ@rS r&Edkifb;l pojzifh tusKd;
w,f? ta=umif; qufpyf+yD; tcsuu f sus ajym=uygw,f?
olu awmif}uD;olav;jzpfawmh tnma'o&JŒ jrif jiif;ckefacsyolrsm;uvnf; qif;&Jygw,f oem;yg
uGi;f awG[m vHk;0 topftqef;jzpf+yD; ae&yHkawGudk ajymjy w,fq+dk yD; ay;urf; pGe@f }uJvkyw f mxuf qif;&Jwhb J 0u vGwf
ygw,f? tJ'Dvkad jym&if;u oJacsmif;awG &SdwhaJ e&mwpf0u dk frSm ajrmufatmifom vrf;!ïejf yjcif;/ yg0ifulnDjcif;wd@k vkyo f ifw h hJ
wcsKdŒ &GmawGu uav;vl }uD; awG xGu fxGu f+yD; ydkuf qH ta=umif;/ wpfusyfwpfjym; vrf;}uHKvdk@ pGef@}uJvdkuf ±HkeJ@ qif;
awmif;=uwmawGukd pdwfrcsr;f ajrhp&m awG@c&hJ a=umif; ajymjy &Joal wG&ŒJ b0 wd;k wufaumif;rGeo f mG ;rSm r[kw±f o kH mru/ a&
ygw,f? wpfae&m vnf;r[kwf ESpfae&mvnf; r[kwf/ wpf omcdk +yD; }ud K;pm;tm;xk wf rvky fc sifw Jh tusif hq dk ;}uD ;
a,mufwavvnf; r[kwfqdkawmh EdkifiHjcm;om;awGa&SŒrSm &oGm;EdkifwJhta=umif;/ ay;urf; pGef@}uJjcif;[m oem;&m r
&Sufp&maumif;vSa=umif;udkvnf; pdwfraumif;pGmeJ@ ajym a&mufbJ/ ydk+yD; qdk;&Gm;wJh awmif;&rf; pm;aomufol b0udk
jyygw,f? a&mufatmif wGef;ydk@ovdkom jzpfaewJhta=umif;/ aemuf
olajymjyawmhrS vGefcw Jh Jh q,fah v;ig;ESpfu ausmif; +yD;awmh ud, k u f ay;urf;ulnDvu dk Ef kid fwmu ud, k v f rf;}uHKvk@d
olausmif;om;awG 100 ausmfe@J tJ'aD 'owpf0ku d u f kd c&D;xGuf awG@cJ&ol tenf;i,fav;r#om jzpfwJhta=umif;/ 'Dvdk vkyf
cJh=uwmrsm;udk jyef+yD; trSwf&rd ygw,f? vdku&f wmav;udyk J wu,fh y&[dw vkyif ef;}uD;wpfck wpfz, G f
tJ'w D kef;uvnf; 'Dvdk jrifuGif;awG jrifawG@ch&J wm atmufarhomG ;cJ&h if/ wjcm;vkyo f ifh vkyx f u kd w f hJ tvkyaf wGbuf
a=umifh jyefa&muf+yD; r=umrD twef;xJrmS jiif;ckefyGJav;wpfck tm±Hk ra&mufawmhbJ/ 'Dvdk wpfEdkifwpfydkif ay;urf;ulnD
vkyfc=Jh uzl;ygw,f? jiif;ckeyf Jq G w
dk mu aqG;aEG;yGJrsKd; r[kwfygbl;? r_av;awGeJ@wif a&mifh&aJ e wwfwhJ tEœ&m,f&daS =umif;/ aemuf
pum;tajctwif ajym=uwmyg? pum;&nfvkyGJ oabm +y;D 'Dvkad y;urf; pGe@f }uJwm[mvnf; wu,f tppftrSeu f / ay;
rsK;d ygyJ? ta=umif;t&m wpfcu k dk rwlwJhtjrif 2 rsKd;eJ@ jiif;=u urf;pGe@f }uv J u dk w f tJh ay:rSm ud, k cf pH m;&wJh “yDw”d udk vdkcsif
ckef=uwmyg? rSm;w,f rSew f ,f qH;k jzwfz@dk r[kwyf gb;l ? t*Fvdyf rufarmwJhtwGufom jzpfa=umif;/ y&[dwpdwf vkHk;vHk;
pum;ajymoGuaf tmif/ tusK;d eJ@ ta=umif;eJ@ qufpyf+y;D pOf;pm; r[kwfa=umif; twW [dwomv#ifjzpfa=umif;/ trSew f u,f
wwfatmif avhusiafh y;wJh oabmrsKd; jzpfygw,f? vkyo f ifhvyk fxdkuw f mu qif;&JraGJ wr_ qdkwJht&m jzpfay:vm
tJ'Dwpf}udrfu yHpk HtrsK;d rsKd;eJ@ awmif;&rf;aeolawGukd apwJh yifrta=umif;&if;udk &Sm+y;D ajz&Si;f &rSm jzpfa=umif;/ 'gro S m
oem;w,fq+kd y;D ay;urf;pGe@f }uJ vkyo f ifrh vkyof ifh jiif;=uwmyg? qif;&JraGJ wr_ vHk;0 yaysmufoGm;rSm jzpfa=umif;/ 'Dta=umif;udk
vkyo f ifw
h ,fqw dk hJ bufuvnf; awmif;wJo h lawG[m wu,f rdrd udk,fwdkif oabmaygufzdk@ vdkovdk/ qif;&JrGJawolrsm;
vdt k yfaevd@k om awmif;ae=uwmjzpfw,f? vlrSe&f if b,folrS udk,fwdkif oabmayguf em;vnfatmif ulnDaqmif&Guf
olrsm;qD atmufusKdŒtoem;cH+yD; awmif;csifrSm r[kwb f l;? ay;oifah =umif;/ vlŒavmurSm “oem;ygw,f” vd@k ajymae
vlwidk ;f vlwkid f;rSm rmeqdkwm &Sdp+rJjzpfw,f? t*Fvyd pf um;rSm olawGu rsm;+y;D “oem;p&m” b0uvGwaf tmif aqmif&u G o f l
poverty is proud qdk wJ h qd k± dk ;pum;wpf ck &S dw ,f ? r&Sd oavmuf jzpfaewJh ta=umif;/ pojzifh pojzifh tcsuu f s
qif;&JwJhvlrsm;u ydk+yD; rme}uD;wwfw,fqdkwJh oabm jzpf us jyefveS f acsy=u ygw,f?
w,f? olrsm; ay;pmurf;pmeJ@ pm;aomufae&wJh b0rsK;d b,fol pmoifaewke;f u tywfpOfvv kd kd 'Dvjkd iif;ckeyf aJG v;awG
rS ra&muf csib f ;l ? olwk@d rmS wjcm;enf;vrf;r&Sdv@dk om awmif; vkyfygw,f? pum;ajym oGufvm±Hk &Jvm±Hkru/ tusKd;eJ@
&rf;ae=uwm jzpfrSmyJ/ aemuf+y;D vlom;wdki;f rSm pmem axmuf ta=umif; qufpyf pOf;pm;wwfwhJ tusiu hf av;vnf; &ifo h ef
34
trSwfpOf-109 rwf -2010
vmapEdik fygw,f? vli,fawGzufuvnf; tJ'D tpDtpOfav;udk awmfawmfoabmus=uygw,f? wpfcgwav olw@dk u, dk fwkid f
ta=umif;t&mawGudk a&G;+yD;awmh ajym=uygw,f? vufzuf &nfqdkifxdkifwm aumif; raumif;wd@k &nf;pm;xm;wm tjypf &Sd
r&Swd dk@/ q&morm;awGbufu rSm;aewmudk axmufjy a0zef oifh roifw h dk@vkd vli,fawGeJ@ qufpyf udpPrsKd; av;awG utp/
ar#mv f ifch suf r&Sad wmhwhJ a&m*ga0'em cHpm;ae &olwpfO;D u olŒb0udk olu, kd w
f ikd f tqH;k owfcsiyf gw,fqw kd hJ udprP sK;d rSm q&m0efu
nifnif omomeJ@ toufxGuEf kid fatmif aq;xdk; ay;wmwdk@/ vaygif;rsm;pGm owdvpf arharsmae+yD; bm tod bmcHpm;csurf S
r&Sad wmhwhJ OD;aESmuf aoqHk;ae+yDjzpfwJh vlemud/k ESv;Hk ckefpufawG/ touf±p_ ufawG &yfypf+yD; toufq;Hk oGm;apwJh udpPw@dk vdk
aq;ynmtac: Eutha nesia ±d;k ±dk;vlwdk@tac: mercy killing udk vkyfoifh rvkyf oifhwdk@/ vlom;ADZudk yHkwlrsKd;yGm;+yD;
“uvkef;vlom;” vkyfoifh rvkyf oifhwdk@/ &mZ0wfr_}uD;rsm; usL;vGefou l dk ao'%fay;wm oifh roifhwdk@vdk }uD;rm;wJh
udpP}uD;awGtqHk; a&G;cs,af jymqdk =uygw,f?
'Dvkt
d ajctwif jiif;ckef=u&wmudk vli,fawG awmfawmfaysmf=u ygw,f? tEdkit f ±_H; qHk;jzwfwm r&Sd/ trSwf ay;wm
r&Sdqadk wmh vGwv f Gwfvyfvyf aygah ygyh g;yg; ajym =uqdk =u &wmudk;? udk,}f udKuw f Jh ta=umif;t&m ud, k af &G;+y;D ajym vdk@&wmrsK;d
qdkawmh ta=umif;t&m &atmif pmvnf; zwfjzpf =uygw,f? olwk@d twGuf tjrwfxGufqk;H uawmh b,fupd P rqdktusK;d eJ@
ta=umif; quf pyf+yD; pOf;pm;wJh tavhtusifh &oGm;apwm jzpfygw,f? rD;cdk;vd@k q+dk yD; rD;cdk;udk ,yfawmifeJ@ 0dkif;cwfaevd@k r&bl;/
vufanmif;vd@k ,yfcwfem;vdu k w
f meJ@ rD;u cd;k OD;rSmyJ? rD;rcd;k apcsif&if rD;cd;k xGufapwJh rD;pudk +idr;f owfypfrS jzpfEikd w
f ,fqkw d hJ oabm
w&m;udk od&do S abmayguf oGm;ap ygawmhw,f?
vli,fawG jiif;ckefwm tajctwif ajymwm[m &efjzpfwm r[kwb f l; qdkwJh tcsufudk oabmayguo f mG ; wJt h wGuf
'Dvkd pum;0dki;f av;awG vkyfjzpfwmudyk J 0rf;om aecJh&ygawmhw,f?
vlxpk ed 0f if;
20 - 10 - 2005
35
trSwfpOf-109 rwf -2010
pmzwfolrsm;odk@ æ
a&;xm;wmu =umyg+yD? jynfyrSmxkwfa0aewJh *sme,fwck aemufqkH;xm; csD;jrêifhyg) &ufowfxm;wmudk rDrSm? cuf
twGuf a&;cJhwmyg? tajctae t&yf&yfeJ@ bavmhay:wif wmu 'DokH;yk'fvkH;eJ@ olwkd@*sme,fu odyf[mrdkeD rjzpf bl;?
zdk@ aemufuscJhwmudk em;vnfay;apcsifygw,f? wcsKdŒ tus twkdvkd@qkdayr,fh udk,fhpmu payh (Space) eJeJrsm; ae w,f/
taygufav;awG enf;enf;wkd@xdjyifqifxm;wJh twGuf &Snfaew,f? ta=umif;t&mydkif;vJ ygwmaygh? csKHŒ vdkuf&if
*sme,frSm ygwJhrleJ@ uGJvGJygvdrfhr,fvdk@ ajymyg&ap? tm;vkH; vJ 0efrif;ykqdk; =uGufudkufxm;ovdk jzpfoGm;vdrhf r,f/ r
udk aus;Zl;wifygw,f? (pma&;ol) rdkufbl;?
'geJ@yJ acgif;xJrSm tjyifxGufcsifvdk@uqkefayguf ae
[l;ceJjrnfatmifudk oufjyif;arm}uD; r_wfxkwf wJ h trD e musD Œ ta=umif ; a&;&aumif ; rvm;pd wf ul ;rd
vkdufrdw,f? oGm;+yD rrDawmhbl;? ighudku nHHhvGef;csmvGef; w,f?&efukefqif ajczkH;u Edk@ukvm;rwa,muf ta=umif;?
ygw,favvdk@vJ udk,fhudk,fukd,fyJ owœKcsvdkuf&wmaygh? pwD;a&mifajy;aaewJh Edk@ykef;awGudkacgif;ay:&Guf+yD;&efukef+rdKŒ
&ufod+yD;om;ayr,fh jyuQ'defqD t=unfha&mufw,f? 18 av [mjyifaps;em;u Edk@aps;udk ae@pOfEdk@ydk@aewJh jrefrm jynf
&uf? 15 &ufjzpfvdkuf ygawmhvm;? 8 udk t+rD;&Snf&Snf ayguf tdEdN,olaygh? em;ayguftus,f}uD;rSm a=u;uGif; }uD;
t aumufav;xnfhvdkuf&if 15 &uf jzpfoGm;rSm? 'gayr,fh awG wzufwcsufeJ@? ESmoD;zsm; rSmvJ taygufazmuf+yD; em;
ol csdef;xm;wJh 15 &uf uawmh jyef jzpfrvmawmhygbl;? rSm yefovkd ausmufeDESmuyfyefvkd@? tJ'gudk bmac:vJ rod
3 &uf vGefcJh+yD? bl;? (a&;om a&;csif ravhvmrdcJh)? xm;ygawmh/ em;rSm uyf
0wÎKwdk aumif;aumif;av;wyk'favmuf csD;jrêifh yef xm;wmudk em;uyfvd k@ac:&if ES macgif; rSm tayguf
ygAsKdŒ? “aumif; aumif;av;”wJh? “csD;jrêifh” ygwJh? igheJ@? olu azmuf uyfxm;wJh[mukd ESmuyfvdk@yJ a&;r,f?
awmh wav;wpm; ygy?J t,f'DwmvJ t,f'Dwm/ udk,fwdkif tJ'DhtrDemusDu pmzwfw,f? ayghayghawmhrxifeJ@?
vJ pma&;aumif;/ ol@vdk pma&;q&mt,f'DwmqDu pmrl armif pd ef 0if; (ykwD;ukef;) wdk@/ EGrf*smodkif;wkd@/ +idrf;ausmfwdk@urdk S
ay;zdk@awmif;vmwJhpmyg? “csD;jrêifh” ygqdkwJhpum;u t,f'D zwfwm? zwfwmrS EGm;ausmif;&if;eJ@zwfwm? EGm;awG udkpm;
wmawG okH;¶dk;okH;pOfvdk@ ajymEdkifaumif; ayr,fh “aumif; usufxJrSm vSef xm;+yD; olu ae&dyfaumif;aumif;av;rSm
aumif;av;” qdkwJh pum;tokH;tE_ef;u udk,fhudk wm0ef trSD&Sm+yD; 0wÎK zwfawmhwm? Armpm b,fESwef; wwfw,f
}uD;oGm;wmayghaem? pmwyk'f “aumif;aumif;av;” wdwd rodbl;? ol@vufxJrSm 0wÎKpmtkyfuawmh jywfw,fudk r
ususajym&&if “ 0wÎKwdkwyk'f aumif;aumif;av;” jzpfzdk@ &Sdwm?
u awmfawmf'kv†bqefwmyJ? igvdkaumifua&m wu,f naenae EGm;oGif;csdefa&muf&if trDemusDŒajc
“aumif ; aumif ; av;” a&;wwf y g&J Œ vm;? tvJ h æ vS r f ; u pm;usuf xJu pydk;eifh+yD;jyefvmwJh ol EGm;tkyfvdkyJ
b,fqkd;rvJ? ighqDu “aumif;aumif;av;” &Edkifr,fvdk@ ajcvSrf;awG av; wdav;uefeJ@? oluawmh tpm0 (tJav)
ar#mfvifhwmudku udk,fhudk,fudk,f b0ifusp&m txif}uD; wckckpm;vmvdk@awmh r[kwfbl;? armhvmvdk@? armvm vdk@
p&mvdk@awG;&ifa&m r&wwfvm;? r[kwfbl;aemf? armhvm vdk@? olEGm;ausmif;&if ,l,loGm;
'gayr,fh 'DtawG;u oufqkd;r&Snfbl;/ c%av;yJ wwfwJh vG,ftdwfxJrSmu ikHzdk@uGrf;/ aomufz@dk a&Al;/ 0wÎKpm
&yfoGm;w,f? “aumif;aumif;av;” jzpfzdk@ tomxm;? tkyfeJ@ ykvif;jym;av;wjym;As? uGrf;av;ikH/ 0wÎKav;zwf+yD;
'DrSm naeapmif;vdk@ EGm;awG pm;usufxJu acgif;warmh armh
0wÎK wd kw yk 'f a&;vd k@ r&bl ; jzpf aew,f? 'gvJ jzpfvm+yD awmifawmiftDtDawG (tpm 0awmh bmjzpfw,f
r[kwfao;bl;? a&;vufp twdkav;okH;yk'f&Sdw,f? a&;csif qdkvm;Asm) jzpfvm+yDqk&d if oluvJ csed fom; udkuf ykvif;jym;
aewmvJ okH;yk'fru&Sdw,f? a&; vufpudk tem;vkH; (t av;udk zGifh+yD? t&ufwusKduf/ a&wusKduf? EGm;awGcsnf
acsmudkif+yD;) ydk@vdkuf&ifa&m? 'g qdkpmrlydk@zdk@ (15&ufae@ wdkifjyef+yDqdkrSjzifh trD emusDŒajcvSrf;uvJ [kdvl@0ifwdkuf
36
trSwfpOf-109 rwf -2010
awmhrvdk/ 'Dvl@ 0ifwdkufawmhrvdk ',D;',dkif? waeukef =ur,f/ 'grS tar&dum;wkd@bmwkd@ a&mufrSmqkdwJh ar#mfrSef;
EGm;pm;usufxJ rajymcJh&wJh yg;pyfuvJ bmawGajymvm qkd csufeJ@ vmwJhvlawGvJ awG@vm&awmh ajym&cuf}uD;yJ?
vmovJ rod? qJwmvm; qdkwmvm; ruGJbl;? qkdw,f 'kuQonf vmvkyfzdk@ aiGykHaiG&if;eJ@vmwJh vlawG &Sdvm oAs?
qkdwm oDcsif;udkajymwm/ ArmoDcsif;vm;/ ukvm;oDcsif; wcsKdŒ udk,fwdk@qDrSm 'kuQonfvmvkyfwJh vlawGudk =unfh
vm; avvkH;u ruGJ awmhbl;? vdkuf&if rdk;}udK;ypf& ygap&JŒ 'kuQonfygAsvdk@ }udrf ajym&
trD e musD b ma=umif h t &uf a omuf w mvJ q d k a wmh ravmufyJ? a=u;&wwfawG/ vluHkxHawG/ ynmwwf av;
ud k , f v J r od b l ; ? uk v m;rwa,muf r d k @ ygvd k @ ajym&if awG/ a&$ wGJvGJ aiGwGJvGJ? wcsKdŒ aiGpuULtpdrf; awG bmawG
udk,fwdk@vrf;xdyfu yef;a&mif;wJh a':vSjrifh}uD;vJ t&uf udkif+yD;okH;EdkifwJhvlawG? 0wfykHpm;ykHawGuvJ rac =uygcifAs?
aomuf w myJ ? uk v m;rawG ArmrawG e J @ awmh t&uf puyfaygif wdktuGJ/ abmif;bDxnfvJ/ bGwfawG &$wfawG
aomufwmrqdkifbl; xifwmyJ? trsKd;rsKd;? vl 'DZkdif;rsKd;pkH t&G,fuvJ rsKd;pkHyJudkAsm? 'kuQonf
a':vSjrifh}uD; axGvmrl;vm+yDvm;qkd &if æ“ig _ D; pcef;xJrSm olwdk@u udk,fydkifuGefysLwm vufy awmhawG Ekwf
wJh rS yJ” qdkwJh ol@r&SdwJh[meJ@ wdkif;xGmqJawmhwmrS rkd;r$ef bkwfawG udk,fpDudk,fpDeJ@? Zmwfvrf; oabm eJ@ajym&&if
aea&myJ? trDemusD uawmh qJwmvm; qdkwmvm; qkdwm awmcef;awmifcef;xJ a&mufaewmawmif udk,fa&mif udk,f
udk udk,fvJrodbl;? 0gawGu wnD;nD; w0if;0if;eJ@yg?
ud ki f; trDe musDŒ ta=umif; b,fa vmuf a&;zd k@ qdkawmh ESpfydkif;cGJajym&r,fxifw,f? 'kuQonf
aumif;ovJ? acgif;xJrSm pDxm;+yD;om;? [dk a&;vufp okH;yk'f wu,fjzpf&rSmrdk@ jzpfvmwm&,f/ 'kuQonf jzpfcsifvGef;vdk@
ud kvSn fhrudki f ao;bJ trDe musDŒta=umif;a&;vk duf& if 'k uQ &S d& mae&mud k wrif' ku Q& Sm vmwJh ol &,fv dk@ ? 'D ES pf ck
raumif;bl;vm;? 15 &uf ae@rDatmif a0gceJa&oGefvdkuf ayghaem? 'Dvdk twef;tpm; ESpfckcGJuGJw,f? 'gawGudk ukd,fpm
ovdk csa&;vdkuf&if &rSm? a&;csifw,f? a&;vdk@udkrqkH; Edkifatmif a&;csifp&mawGyJ?
'gayr,fh olwdk@*sme,feJ@u rudkufjyefbl;xifw,f? b,fvdk yJqk dap vla wGp ka0;ae&if vl@tzGJ@ tpnf ; w&yf
+yD;awmh trDemusDta=umif;u [kd; vGefcJh wJh tESpf 20 t jzpfvmw,f?
pdwfu? ck aejyef=unfh&if 0wÎKawmhjzpfaumif;jzpfr,f? t,f vl t zG J @ tpnf ; qd k w mwd k i f ; rS m vl r _ y Éd y uQ
'D wmrif; ajymwJ h “aumif ; aumif ; av;” awmh jzpfr S m awGruif;bl;? rwlnDwJh twef;tpm;ESpfcka=umihf jy\
r[kwfbl;? udk,fawG bufuawmh a&;&ifaumif;rSmyJ qkd+yD; emawG&SdEdkifovdk twef;t pm;wckcsif;rSmvJ vlr_yÉd yuQ
a&;=uwmygyJ? aumif;jcif;raumif;jcif;qkdwmuawmh pm awGqkdwm &SdwmyJ? tpkvdkuft zGJ@vdkuf jy\em }uD;i,f
zwfol &JŒ raESm eJ@ “[yfr d” rS jzpf&wmrsKd ; r[kw fvm;? &Sdovdk wOD;csif;wrdom;pkcsif;qDrSmvJ jy\em&Sd wmyJ?
aemuf+yD; udk,fpOf;pm;rdwmu vwfwavmudk,faeae&wJh +yD;awmh olwdk@awG bmvdk@'kuQ onfjzpfvm=u& wmvJ? jy
b0ywf0ef;usif taiG@toufudk a&;wmurS ydkaumif; r \emtrsm;}uD ; &S d w ,f ? ajymp&mawG t rsm;}uD ; ? qk H ;
vm;xifrdw,f? vuf&Sdudk,fhb0u awm}uD;rsufrnf; xJ Edkifr,fawmif rxifbl;?
a&mufae&wJh 'kuQonfwa,mufav? tJ'Dhta=umif; awG qdkawmh 'kuQonfpcef;ta=umif;yJ ajym=ur,f?
a&;&if ydkaumif;rSmaygh? wm0efvJ&Sdw,fav? pma&; orm; pcef;xJrSmvJ jy\emawG&Sdwmaygh? t"dutusqkH; tajccH
qdkwm udk,faewJhb00ef;usifudk xyf[yf¶dkuf cwfEdkif r,fqkd jy\emu awmh pm;/ 0wf/ aea&; jy\em? 'g t"du tus
w,f r[kwfvm;? qkH;?
[kwfw,f? 'kuQonfpcef;xJu b0ykH&dyfawGvJ =unfh/ udk,fqkd&ifyJ oufqkdif&muae&mcsxm; ay;
udk,fhrSma&;csifwmawGtrsm;}uD;? a&;zdk@ armif;wifxm; wJh tdrfuav;u (wu,fawmh wJtdrf av;yg) ,dkif&GJŒae+yD?
wmawGrS wu,fh udk trsm;}uD;yJ? 'Du b0awGvJ pmzwf ab;udk apmif;+yD; a&SŒudkidkufusae+yD? 'gu wJa&SŒu tjrif?
olawG odapcsifw,f? udk,fwdk@wawG[m b0w av#muf aemufbuf u=unhf&if aemufaz;tzDu y,fw,fw,fjzpf
vkH; b,fpOfurS oJhoJh av;awmif rpOf;pm;bl;wJh “'kuQ ae+yD? +ydK usvkuscifyJ? rjzpfcHrvm;Asm? wESpfae&r,fh wJudk
onf” qdkwJhb0udk a&mufaewm&wmuvm;? ¶dk;¶dk;yJ pOf; okH;ESpfokH;rdk;ru aeae&wmr[kwfvm;? acgif,dk&if acgif
pm;=unfhaygh? usaemf}uD;vm&if 'kuQonfvkyf pm;r,fqdkwJh wufzm/ wdkif aqG;&if wdkifaqGG;eJ@jyefquf? =urf;usKd;&if &Sd
&nf&G,fcsufeJ@ b,folrS pmpDpmukH;wyk'f a&; cJhzl;r,f rxif wmeJ@pyf? 'Dvdkpcef;oGm;ae&wmr[kwfvm;? udk,fhtdrfqdk
ygbl;? cufwmu ckjyef=unfhawmh 'dk@ 'kuQonf oGm;vkyf wdkifajcawGtm;vkH; jywf+yD; ajr}uD;ay:wif¶kHav; wifae
37
trSwfpOf-109 rwf -2010
awmhwm? tdrfay:wufvdkufvdk@rsm;jzihf +idrfhceJ odrfhceJ? a&&S n ft usKd ;pD ; yG m ;? wkd i f; &if ; om;awG t csif ;csif ; =um;
,ltJeftdyfcsfpDtm&fvdk@ac:wJh 'kuQonfqkdif&m uk wOD;tay:wOD; ,kH=unfem;vnf cspf=unfaygif; pnf;Edkifzkd@
vor*~tzGJ@}uD;rSmu &efykHaiG jywfae+yDwJh? 'kuQonf pcef; ar#mfr Se f; csuf ? 'gud ka jymae=uwm=um+yD? tpnf; ta0;
rSmu 'kuQonf awG wae@wjcm; wdk;wdk;vm? udk,fwdk@ qdk cef;rawGrSm rdef@rdef@}uD;xdkif vufydkuf+yD; twnftcef@ajym
+yD;cJhwJh rdk;OD;tprSm tdrfjyefaqmufzdk@qdk+yD; ,luvpfwdkif csif ajymr,f/ a&S Œwef ;ppf rsuf ES mawG rS m aoewfu kd yd ku f
ESpfwdkif/ tifzufrdk;u (100) vm;/ (150) vm;/ +yD;awmh 0g;u wdkufyGJawGqifE$J+yD; ajymaumif;ajymaer,f? wckrSrrSm;bl;?
tvkH; (40-50) ,ltJefu ay;w,f? ol@ enf ; eJ@ ol t[kw f csnf ; ygyJ? ud k, fw d k@ uawmh 'gud k
tdrfwtdrfvkH;u ypf&ae+yD? 'geJ@jyefaqmuf& r,f 'kuQonfpcef;wae&mrSm vkyfae=uwmqkdawmh wrsKd;}uD;
qdk awmh æ tif; wdkifESpfvkH;eJ@ tdrfwtdrf b,fvdk tif *sifeD rsm;jzpfae rvm;aygh?
,mrsKd ; u aqmuf w wf a vrvJ q d k w mawmh pOf ; pm; pcef; xJ rSm ppfppfaygufayguf owdxm;rdawmh
om=unfhayawmh? 'gayr,fh tusKd;awmhr,kwfbl;As? 0g;wdk@ wdkif;&if;om;vlrsKd;pkHoavmuf&Sdw,f? u&ifvlxku trsm;
wdkifwdk@ tifzufrdk;wdk@ vufodyfxdk;aps;uGufav; jzpfoGm; qkH;? aemuf Arm/ csif;/ rGef/ &cdkif/ &Srf;/ ucsif/ bdwf (+rdwf)
wmaygh? xm;0,f/ u,ef;? +yD; awmh ytdk@0f;? pkHrSpkHyJ? ,kH=unfudk;
wwfEdkifwJhvlawGu rwwfEdkifwJhvlawGqDrSm vkd uG,f&m bmomaygif;uvJ pkHw,f? c&pf,mef/ tpPvmrf/
wm0,f=u? +yD;awmh ajruGufvyfav;awG&Sd&mrSm tdrfopf Ak'<bmom tpkH&Sd=uwmyg? vlOD;a&uvJ aomif;*%ef;?
av;awG aqmuf=u? pcef;rSm w&m;0if owfrSwfxm; wJh uav;vl}uD;aygif; ESpfaomif; 0ef; usif &Sdr,f? vlrsKd;bm
tdrfawGtjyif eHygwfyGm; tdrfuav;awG [kdae&mu bGm;ceJ omjcm;ovdk "avhxkH;wrf; ,Ofaus;r_awGuvJ pkHw,f?
'Dae&mu bGm; ceJ ay: ay:vmwmaygh? rdk;OD;us r_d av;awG b0e,fy,ft& =unfh&ifvJ q&m0efawG/ tif*sifeD,mawG/
vdkayghAsm/ aem? bmom&yfqkdif&m r[mbJG@,lxm;wJhvlawG/ tdkifwDenf;
tdrfwtdrfqdk at bD pD qdk+yD; tdrfeHygwfawG yGm;,l ynmwwfajrmufusGrf;usifolawG/ *syef/ udk&D; ,m; pwJh
vdkufwm vufq,facsmif;awmif &SdqdkyJ? zuf 0g; a&mif; bmompum;wwfajrmufolawG/ +yD;awmh ¶kyf&Sifrif;om;/
vdkuf&wJh vlawG tzdk@uawmh c¶dk; c,dkifwJukyf av;awG tqdkawmf/ pma&;q&m/ uAsmq&m/ t,f'Dwm/ yef;csD
xJrSm aejrifvjrif jzpfovdkae+yD; wwd,EdkifiHwckckudk jref q&m pkHvdkuforS? yef;ykq&mawmif ygao;?
jref a&muf &ygapa=umif; bk &m;rS mom ykq de fa ygufq k 'gudk u&iftrsKd;om;}uD;wOD;u owdjyKrdw,f? ol
awmif;=uaya&mh? u t&ifuawmh vufeufudkifwdkuf yGJqifE$JvmwJh acgif;
tif;æ/ 'gawGudkausmf+yD; trDemusD&JŒ “t&ufcsKd aqmifwOD;aygh? 'DzxD;u wcgawmh pcef;xJrSm&SdwJh wdkif;
tcspfcg;” ta=umif ;a&;jyef&if raumif;bl; xif w,f? &if;om;vlrsKd;pkrsKd; pkHudk zdwf+yD; 'kuQonfb0wlcsif; 'Dae
pma&;olqdkwm vufawG@ypPuQ b0tajcudkydk+yD; pl;pl;&S&S &muaep+yD; tcsif;csif; =um; wOD;eJ@wOD; em;vnfr_wnf
jywfjywfom;om; jrifjya&;jyzdk@ wm0ef&Sdwmuvm;? cuf aqmuf=u&atmifvm;? cspf=unfr_ wnfaqmuf=unfh&
wmu 'gawGcsnf;a&;jyae vdk@u 'kuQonf nnf;csif;awGyJ atmifvm;qdk+yD; tqdkjyKw,f? t edrfhqkH; ar#mfrSef;csuftjzpf
jzpfaervm;? b,folrjyK rdrdr_ qdkovdk udk,fhtjzpfeJ@udk,f pcef;xJrSm vlrsKd;wrsKd;eJ@wrsKd; cdkuf&efjzpfyGm;r_ xdef;odrf;
'Dvrf;udka&G;cs,fcJhwmudkyJ ¶dk; r,fzGJ@a&; ae&wmvJ vrf;r Edkifvdrfhr,faygh? vkH+cHKa&;t&vnf; yg w,faygh? 'Dhxuf vlrsKd;
usao;ygbl;? wu,fyJ 'kuQonfpcef;wae&mrSm udk,fwdk@ wrsKd;eJ@wrsKd; jcm;em;uGJjym;wJh ,Ofaus;r_ "avhxkH;pHawG
awGu b0udk a&pkefarsmae=u+yD vm;? a&pkHarsm vdkuf=u tjyeftvSefem;vnfatmif vkyf=unhf=u& atmifvm;aygh?
+yDvm;? tm;rJhrmefrJh t"dy`m,frJhukef=ua&mhovm;? udk,fawmh 'Dtqdkudk oabmusoGm;w,f? [kwf
'gvJ r[kwfao;bl;? a[m=unfh? udk,f 15 &ufae@ w,f? 'g odyftajccHuswmyJ? vufawG@ b0eJ@vJ pyf[yf
trD pmrlydk@ay;ygvdk@ ta=umif;=um;vmwmudk rDatmif w,f? wwd,EdkifiH wEdkifiHudkxGufcGmzdk@ qkH;jzwfvmcJh wmrSef
ra&;vd k u f E d k i f w muyJ a&pk e f a rsmaevd k @ rS r [k w f & wm? ayr,fh pcef;xJrSm tvum;rwfwif;aer,fqkdwJh pdwfrsKd;
t"dy`m,f&SdwJhtvkyf wckudk wm0eft& cH,lr_t& vkyfae& udk,frxm;Edkifbl;? udk,fwdk@wwfEdkifor# ar#mf&nfcJhwJh tvkyf
wma=umifhyJ[m? [kwfw,f? udk,fwdk@ 'kuQonfpcef;rSm awGxJrSm udk,fhvlxk udk,fhEdkifiHtwGuf tusKd;&Sd&m&Sda=umif;
a&&SnftusKd;&Sdr,fh tvkyfwckudk udk,f,kH,kH=unf=unf &wJha'gifhuaevkyfzdk@ rarhravsmhwJhpdwf t+rJ&Sdw,f? txl;
pGJpGJ+rJ+rJvkyfaevdk@yJav? 'gu csJŒ&if csJŒovdk }uD;us,fwJh ojzifh ppftm%m&Sifpepfa=umifh ae&mwumrSm edrfhusaecJh
38
trSwfpOf-109 rwf -2010
&wJh wdkif;&if;om; nDtudk armifESrawGtwGuf udk,fwdk@rSm
vJ wm0efruif;bl;vdk@ cH,lw,f? 'Dawmh 'D zxD;tqkdjyK vm
wJ ht ay: ud k ,f E d ki f w J hb uf uae wuf w uf= uG = uG y J 0if
vkyfcJhw,f?
ckqdk&if 'kuQonftcsif;csif;=um;rSm wa,muf&JŒ
tm;omcsufudk wa,mufudka0r#wJh ynm&yf qdkif&mz
vS,fwJh (oif=um; wJh) oifwef;awG/ uGefysLwmtifwm
eufvdk tdkifwDenf;ynmeJ@ ywfoufwJh oifwef;rsKd;awG/ t*F
vdyfpm pum;? *syefpm pum;/ udk&D;,m;pm pum; pwmawG
oif z d k @ wd k i f ; &if ; om;oif w ef ; ausmif ; +id r f ; csrf ; a&;&if
jyifqdkwmudk zGihfvSpf+yD; udk,fhtm; udk,fhrmefeJ@ udk,fwdk@vSrf;
av#muf=unhfae=u+yD? tcuftcJawGawmh trsm;}uD;aygh?
'kuQonf pcef;qkdawmh ¶kyf0wÎKypP nf;u vJ &Sm;yg;om;?
aiGuvJ wGif;eufvdkuforS? 'D=um;xJ ESpfy&dap>'eJ@wnf
atmif &Snf=umcJhwJh wOD;tay:wOD;oHo, pdwf uvJ csuf
csif; b,ftuif;aoEdkif=uyghtkH; rvJ? 'Dvdkoifwef; awGt
jyif wkdif;&if;om;awG&JŒ,Ofaus;r_ "avhxkH;wrf;awGudk wOD;
eJ@wOD; =um; odjrifem;vnfvmzdk@ wywfwcg tvSnfhus
xkwfazmfa[majymyGJav;awGvJ vkyf=uOD;rSm? rdrd¶dk;&m *Dw
tqdktu/ twD;tr_wf/ oDcsif;/ pmay/ tpm;taomuf
awGutp 'gawG tm;vkH;udk vkyf=urSmav?
zxD ;uawmh ajymw,f/ 'g tem*wf z,f' &,f
jynfaxmifpk wnfaqmufa&;twGuf vufawG@ uswJh prf;
oyfuGif;av;wJh? igwdk@ 'kuQonf&duQm xdkifpm;+yD; aewm
xuf t"dy`m,fwckudk ,kH ,kH=unf=unfazmfaqmifaewm
t&_H;xJu tjrwf&SmwmwJh?
[kww f ,f? udk,fw@dk awG[m tJ'Dh wdkif;&if;om; oif
wef;ausmif;&JŒ +idrf;csrf;a&;&ifjyifxJrSm wa,muf&JŒ w
a,muf tjyKH;csif; zvS,fvm=uw,f? wa,muf&if udkw
a,muf &if;&if;ESD;ESD; zGihfzwfae=uw,f? ,Ofaus;r_csif; 0wf
r_eful;=uwmav? 'Dt ajccHuaee cspf=unfr _udk wnf
aqmuf=u&rSm r[kwfvm;? tm%m&Sif wa,muf a,muf
u twif;ZGwfvkyfcdkif;wmr[kwf wJh cspf=unfr_awG vwf
qwfwJht+yKH;awGeJ@ vufcsif;,Sufvdk@?
tif; 'gvJ 0wÎKwyk'favmufa&;r,fqdk a&;vdk@&
wmyJ? t,f'Dwmrif;rsm; }udKufr}udKuf awmhrod? olajymwJh
0wÎKwdkaumif; aumif;av;wyk'fawmh jzpfvmaumif;&JŒvdk@
xifrdwmyJav? +idrf; csrf;a&;0wÎKwyk'fayghAsm? aem æ?
opfcufoHvGif rS ul;,laz: jyygonf?
http://thitkhetthanlwin.blogspot.com§
cifvGef;
39
trSwfpOf-109 rwf -2010
usr u usra&;xm;wJhaqmif; yg;av;wyk'f usrajr;wa,muf udk r*~Zif;wapmifq D tjrefa csmydk@e J@ ydk@a y;zdk@cdkifa wmh
ajr;u ²t bGm;u pmwdkufuaerydk@yJudk;/ tjrefa csmuydkufq Ht rsm;}uD;ay; &wmaygh² wJh?
tbG m ;aqmif ; yg;u aemuf u sae+yD a jr;&J Œ / tjref a csmyd k @ u, uae@yd k @ &if reuf j zef a &muf w m/ pmwd k u f
u=umw,f²vdk@ ajym awmht J'gawmhvnf; [kwfw,f? 'ga yr,fh aemufa wmha pm apma&;xm;wJh olu tjrefa csmc
ay;&wmudk ESa jrmaew,f xifyg&JŒ? usruawmhvnf; r*~Z if;awGudk udk,fha qmif; yg; apm apma&mufa eatmif ydk@Edkifw,f
r&Sdb l;? Am[D&udpPa wGeJ@ pmra&; jzpfwm/ {nfhonfrsm;vdk@ pmra&;&wm/ vlu tdka wmhem;ae& ao;vdk@ pma&;csdefenf;
wmawG a=umifha v?
r*~Z if;wkdufuzkef;qufrS/ zkef; ac:r&awmh tjrefa csmeJ@pma&; uif; rS rjzpfraea&;ydk@&wmu rsm;rsm;&,f? +yD;
awmhr*~Z if;awG uvnf; ol@xufiga pmatmif vkyf=uw,fxifyg& JŒ? olwkd@rSm vnf; tcuft cJa wGu trsm;}uD;&SdrSmudk;?
tJ'Da wmh 'l;avmuf wifrS&ifa vmuf usw,f qdk+ yD ; avmaqmf= u&rSmaygh? usrrSm vnf; ajr;av;ajymovdk tjref
acsmcESa jrmvdk@ pmwkdufuaeydk@ csifa yr,fh udk,fha umfyDuapmapm +yD;raeawmhvnf; tcuf om;? +yD;awmhpmwkdufuvnf;
b,fa e@y dk@&if b,fa e@a&mufw,f vkd@ raocsmbl; av?
a&S;ursm;awmh usreJ@OD;vSu ausmif;uxGufrSyHkrSef rdwfaqGcsif;r[kwfwJh qufqHa&;rsKd;udk ajymif;oGm;wmqdkawmh
olu &efukef/ usrurEœa v;rSmae&wmrdk@ pmeJ@yJqufoG,f=uwmyg? OD;vSudk pma&;q&mody`Ha rmif0u udkvSvdk@rac:bl; ?
armif0u emrnfa y;wwfwJhvlrdk@ udkvla&; ævdk@ emrnfa y;xm;ygw,f? ol@e mrnfu²armifvla t;²/ OD; vSu ²armifvla &;²
wJh? bmvdk@ vJqdka wmh OD;vSu pma&;EdkifvGef;vdk@wJh? ody`Ha rmif0qDudk ODvSu pmawGt rsm;}uD; a&;wm/ pmtvGef a&;Edkif
w,fqkdwJh ody`H armif0xuf oluydka &;azmf&vdk@ ol@udk armifvla &;vdk@ emrnfa y;wmwJh?
tJ'Darmifvla &;u wESpfa usmfa usmf orD;&nf;pm;jzpfaewJh ol@& nf;pm;qDudkwae@pm (2) apmifa e@w kdif; a&;ygw,f?
reufcif; rSm pmwapmifa &;w,f/ tJ'Dpmudk+ rdKŒxJupmwdkufyHk; eD; &mrSm oGm;txnfhcdkif; vkdufw,f? tJ'Dpm[m nae (4)
em&D -(5) em&D rEœ a v;udk rD; &xm;eJ@ ygvm+yD; rEœa v;bl wmudk reuf vif; awmh a&mufv mygw,f ? tJ' Dp m rEœa v;
pmwkduf}uD;udka &mufvm awmh pmwkduf}uD;u reuf (8) em&D/ (9) em&DrSm+rdKŒxJpma0xGufr,fh pmydk@vufxJxnfha y;vkdufvdk@
usrudkreuf (3) em&D avmufa &mufvmygw,f?
OD;vSpmudk nrdk; csKyfrS blwmoGm;xnfha y;&olrsm;uawmh uavmifysH udkb udk; wdk@/ umvmarmif0if; wdk@/ OD; tkef;
jrifhwdk@xifyg&JŒ? olwkd@u [dk;wkef;u}uD;yGm;a&; abmf'ga wGudk; / OD; vSt J'Dvdk reufwapmif/ nwapmifa &;wJhpmawG usr
qDudkreuf,pma0csdef rSmwapmif/ nae,pma0csdefrSm wapmifrSefrSef&ygw,f? wu,fvdk@rsm; r&bl; / wapmifwavu
aemufusrS&w,fqdk&if tJ'D pmb,fa e@b,ft csdefrSm usrvufudk&w,fvdk@ pmtdwfa y:rSm pma&;+yD; usrupmwkdufudk
'DpmtdwfcGHydk@+yD; wdkifwef;&ifpm wkdufucsufcsif; ta&;,lw,f? b,fol@csKdŒ,Gif; csufa=umifh 'Dpmaemufus&w,fq dkwmudk
olwkd@u pHkprf;w,f? +yD;awmhouf qdkif&mum,uHqDudkvnf; olwdk@b ufu bmcsGwf,Gif;vdk@ 'Dvdka emufus&wmyg? oufqdkif
&mwm0ef&Sdola wGudk ta&;,la eyg +yD/ aemifudk 'Dvkdrjzpfa p&ygbl; 0rf; enf; ygw,fq dkwJh awmif; yefpmjyefvmygw,f?
a&S;wkef;u pmydk@wkdkufutJ'Da vmuf pdwfcs&ygw,f? usra&;wJhpm wae@wapmifuawmh ODvSq Dudkt Ja vmuf
tcsdefrSefrSef}uD; ra&mufa ybl;? bmvdk@vJqdkawmh usrpmawGuol@vdk w&m0ifa &;Edkif ydk@EdkifpmwdkufxnfhEdkifwmrS r[kwf
bJudk;? a=omf-[dk;wkef; uawmhvnf; pmydk@cu 1yJ (4jym;)eJ@ 6 jym;rdk@ wae@p mESpfapmif a&;ae=uwmxifyg&JŒ? ckv dk tjrefa csm
wcgydk@ (75) usyfqdkwm rsKd; eJ@a wmh pmydk@ceJ@yJrGJa vmufyg&JŒ?
cka wmhpma&;wJh udkvla &;vnf; rSr&Sda wmhb l;? blwmajy;ajy;pmxnfha y;&wJh udkb udk;vnf; r&Sda wmhbl;? umvm
armif0if; uawmh usreJ@ tqufj ywfaew,f? OD;tkef;jrifheJ@ usr ujzifh&Sda vao;&JŒ?
vlxk a':trm
ydawmufyGifhopf pmaytEkynmr*~Zif; trSwf (28)/ Edk0ifbmv/ 2009
(ae@opf 0ufbfq dkufrS ul; ,lygonf/)
40
trSwfpOf-109 rwf -2010
,cifvrStquf tcef;quf toHvTifhaqmif;yg;
vGwfvyfwJhtm&StoH
'kuQu ysm;&nfvdkcsdKw,f
'Dwywfawmh u|efawmfhrdwfaqGwOD; u tvnf tywfac:vdk h y&dabm*vkyfwJh tdr fwGif;vufrSK tvkyf¶Hk av;wckudk
a&mufoGm;cJhygw,f? tao;pm;opfcJGpufuav;u tmacgifjcpfatmfr nfaewJh w0D;0D; tif*sifp uf a[mif;av;u toH awG?
vufeJ hqkyfyufovdk zGm;ueJ zGm; ueJ avxJrSm vGifhpifjzmxGufaewJh opfzJGpawG/ opfp opfe awGu usOf;ajrmif;wJh tvkyf
¶Hkav;eJ h y&dabm* vkyfae =u wJh y&dabm* vuform;q&mav;awG&J h cEœmudk,feJ h acgif; zsm;ajcqHk; udk zkef; tvdrf;vdrf;
wufaeovd kygyJ? opf cJG ol u cJG/ opf qJG olu qJG / a&ay:xdk ; ol / aygvpfw ifo l/ rsOf ; ay wH w acsmif; / cJwHw acsmif ; /
v$wacsmif;eJhwdkif; vdkfufjzwf vdkuf vkyfae=uol? opfa&G;ol&J h pdwfwdkif;ruswdkif; w0kef;0kef; ypf csaewJh opfacsmif;vJ+ yKdoHawG/
opfwdkopfpeJ htoHk; rvdk awmhwJh opfydkif;opf¶dkif;awGudk &Sif;vif; pkyHkaeolav;&J “htareJ h &GmudkvGrf;w,f” qdkwJh aqG;aqG;
ajr hajr@ nnf; qdkaewJh aw;oHav;u tvkyf¶Hkav;udk zkef;v$rf; roGm; EdkifcJh ygbl;? csrf;ajrhat;csrf;rSKudkvnf; ay;pGrf;Edkifavr
vm;? qnf; vnf; oHav;vdkawmh csKdvGifaumif;csK dvGif Edkifyg vdrfhr,f?
{nfhonfawGygvm;/ xdkifygj yKyg? tcg;a& aomuf =uygv dk h b,folrS {nfh0wf rjyKEdkiftm;yg? acgif; w csufiJh apmif;
=unhf=u+yD; udk,fhtvkyf tay:udkyJ udk,ftm¶Hk pdkuf xm;&olawGudk? b,ft&mudkrS vJGacsmfvdk h r&EkdifwJh/ b0udk pa&G;udkuf
jzwf awmwf xlaqmuf=u&wJh yHkaqmif cJb0 rsKd; awGaygh? vuform;q&mav;awGudk }uD;=uyf pDrHay;&wJh y&dabm* q&m
}uD;cifrsm/ cJwHudk em;&Guf=um;rSm xdk;oGif;+yD; 0ifxdkifw,f? wpHkw&mudk pdk; &drfa=umifh =uae yHkrsKd;yg? pum; ajymzdk hudkvnf;
0ef a v; ae[ef w l y gw,f ? u|ef a wmf h rd w f aqG u d k rsuf &d y f r suf a jcjyrd w ,f ? u|ef a wmf h rd w f a qG uawmh tawG @
t}uHKrsm;olvnf;jzpf/ olwdk hawGeJ hvnf; &if; ESD;u|rf;0ifol jzpfav awmh at;at; aq;aq; ygqdkwJh rsuf ESmay;eJ h u|efawmfhudk
rsufESmvJ$+yD; “ b,fvdk vJq&m}uD; vkyfief;udkifief; tqifajy&J hvm;” vdk h y&dabm * q&m }uD;udk ESKwfcGef;qufar;cGef;av;udk
t+yHK;pGufay; vdkuf ygw,f? pdwfysufae[efeJ h jcH0ef; wcg;r}uD; qDudk vSrf; vSrf; =unhfvdkuf/ ol hwynfhom; ajr;awGudk
vnfjyef=unhf vdkuf/ rD;+idrf;+idrf;aewJh aq;wH}uD;udk c%c% rD;nSdvdkufeJ h aqmufwnf&mr&? wckckudk a=umifh=uaeyHkrsKd;yg?
u|ef awmfuawmh tm;wkef htm;em eJ hzifw =uG=uG? olwdk h tvkyf ¶SKyfcsdef vmvnfvdk hvm;? olwdk htwGuf pdwftaESmifht,Suf
jzpfp&m&Sdvdk h vm;? pOf;pm;r&csdefrSmyJ “ at;at;aq;aq; tvkyfydwf&ufusrS vmcJhygvm;” ? y&dabm*vkyfief; t a=umif;
odcsifwmrdk hvm;” vdk h cyfwdk;wdk;eJ h vuform; q &m}uD;u rSmajymajym&Smygw,f? “[kwfygw,fcifAs? u|ef awmfwdk hvnf;
vrf;}uHKvdk h0ifvmwmyg? cGifhjyKygtkef;vdk h u|efawmfhrdwfaqGu ESKwfqufpum;qdkvdkufygw,f? u|efawmfhpdwfrSmawmh wckckudk
b0ifrusovdk cHpm;ae& w,favh? jcH0udka&mufawmh ratmifhtD;EdkifawmhwJh pdwfudk ajzcsvdkufrdygw,f? “[dk q&m}uD;cifA s/
u|e fawmfwdk hvm vnfwm q&m}uD;wdk hrSm pdwfuoduatmufrsm; jzpf oGm;vdk h vm;cifAsm;” vdk h ar;awmh?
“vlav;wdk hudk q&m}uD;ajymrJhae hus ca&aphw Gif; us &Sif; jyajymjyay;ygr,f uG,f? 'Dae hu tvkyf¶Hkudk xdkif;olaX;u
vm=unhfhr,fae h? olatmf'gvufcHxm; wJh ypPnf; awG +yD;r+yD; vm=unfhrSm? +yD;awmh ol htvkyf¶HkxJudk wpdrf; vmwmvnf;
r}uKdufbl;uG? vlav;wdk hudk &nf &G,fajymwmr[kwfbkl;aem? wcsKd@vuf&mawGudk wjcm; y&dabm*¶HkawGu yHkrSm;¶dkufrSmudk
olwdk@u t&rf; pdk;&drf usw ,f? azmufonf vkrSm pdk;=uw,fayghuG,fvdk h cyfjref jref &Sif;jy+yD; jcHwHcg;udk qJGydwfvdkufygw,f?
u|efawmfwdk@ESpfa,muf wa,mufrsufESmudk w a,muf=unfh+yD; t&dyf tm0o atmufrSm wlaqmufv$eJ hcrf;em;
x,f0gvSwJh bD'k}d uD;awG? xkeJ@xnfe@J xkqpf xm;wJh ajymifvuf0if;yaewJh pm;yJGukvm;xdik fawG? a&S;a[mif; vuf&mrsm;eJ@rjcm;
cJG&cufwJh ovGefanmif;apmif; awG/ rSefwifcHktrsK d;rsKd;awG= um;rSm a&ay:pmrSKef h? opfrSKef h? zkefrSKef hoJrSKef h? vdrf;usHay vl;aewJh
olwdk hawG&J hb0awGu 0ifhxnfEdkifj cif; r&Sd= uygbl;? yef;ykynm&SifawGvdk hvnf; todtrSwfj yK rcH&ygbl; ? rdwfaqGvmvnf
vdk@h{nfh0wf auszdk hawmif cufcJvSwJh tajctaeatmufrSmyg?
tvkyf¶Hkydkif&Sif olaX;rsufESm/ &J / opfawm/ v0 u/ aexdkifcGifh / tvkyfvkyfcGifh pwJh 'kuQwGif;xJu EGHESpfawGudk tay:,H
a&$rSKef@u sJ+yD; oum&nfavmif;xm;wJh okc b0vdkaexdkif=u&ayr,fh 'kuQu ysm;&nfvdk csKdw,fvdk hyJ oabmxm;vdkuf=uygpkd@?
'gayr,fh pdwfydkif;jzwfvdkufygw,f? tvkyfydwf&uf wae hrSm olwdk h&J h u|ef;eD a&mif avmif+rKdufaewJh b0wae@cif;udk
u|efawmf oGm;jzpfatmifoGm;+yD; aygvpfwif=unhfcsif aerdw,f? a&$a&mifrSefa&mifrsm; vif;vuf0if; yEdkifavr vm; ayghav?
armif v G rf ; %D
41
trSwfpOf-109 rwf -2010
2010 ckESpf rwfv 8 &ufae@wGif etz rS EkdifiHa&;ygwDrsm; rSwfyw Hk ifjcif; Oya'ESifh a&G;aumufyGJ Oya'rsm;tm;
xkwjf yefvudk .
f ? a&G;aumufyJG usi;f yjyKvyk rf nfh ae@&uftm; owfrw
S af zmfjyjcif; r&Sad o;aomfvnf; a&G;aumufyJG usi;f yjyKvyk rf nfh
&ufrSmrl eD;uyfvm+yD[k ,lq&.?
wwd,a&G;vrf;u usif;yrnfh a&G;aumufy[ GJ lonfum;2008 ckEpS f zGJ@pnf;yHkt& usi;f yonfh a&G;aumufyGJ jzpfonf?
2008 zGJ@pnf;yHk[lonfu jynfoltm; ud, k fpm;rjyK jynfol@qENryg? ppftkypf krS ppftm%m&Sif oufqkd;&Snfa&;twGuf a&;qGJ
xm;onfh zJG@pnf;yHkjzpfonf? 'Drdu
k a&pD. tESpfom&r&S?d TtwGuf a&G;aumufyJt G m; qef@usif.? oydwfarSmuf.? ppfrSefaom
'Drdkua&pD wnfaqmufa&;twGuf qufI wkdufyGJ0if&rnf [lI jzpf.?
(2)
42
trSwfpOf-109 rwf -2010
'kw,
d a&G;vrf;?
'kw,d a&G;vrf;u usi;f yrnfh a&G;aumufyo GJ k@d 0ifrnf? ygvrD eftwGif;rS zGJ@pnf;yHktajccHOya'tm; jyKjyifajymif;vJrnf?
ppftm%m&Si. f yk'fx;D / yk'rf wdk@tm; jzKwI
f jyifI/ jznfhpGufI 'Drku d a&pDy'k x
f ;D / yk'frrsm;ESifh tpm;xkd;oGm;=urnf[k qd.
k ?
azmfjyyg yk'rf 6/ yk'rf cGJ (*) ESifh yk'fr 10/ yk'rf cGJ (ps) wk@d . Oya'tESpo
f m&u 2008 ckESpf zJG@pnf;yHt
k ajccHOya'tm; jyKjyif
ajymif;vJjyifqifcGifhr&Sd/ ,cktwkdif; xdef;odrf;aqmif&Guf&rnf[lI oufa&mufygu EkdifiHa&;ygwDtjzpf rSwfyHkwifrdonfh
EkdifiHa&;tzGJ@tpnf; [lor#onf 2008 zJG@pnf;yHktajccHOya'tm; tbd"rRmoHk;yHkuJho@dk jyKjyif&ef rjzpfEkdifawmh? av;oacsFESifh
urBmwodef; apmif&h rnf[ h ef/ xm;awmh?
'kw,
d a&G;vrf;tm; tawG;ESifh quf=unfyh grnf?
43
trSwfpOf-109 rwf -2010
tcef; (12) zGJ@pnf;yHktajccHOya' jyifqifjcif; [lonfh tcef;rsm;tm; jyifqifjcif;jzpfygu jynfaxmifpk v$waf wmf. 75 %
txuf. axmufcrH j_ zifh jyifIr&ao;? vlxq k ENc,
H yl JG jyKvyk &f OD;rnfjzpf.? rJqENay;ydik cf iG &hf do
S nfh vlx.
k 50 µ txufrS axmufcH
qENjyKro
S mv#if xdkjyifqifr_ Oya'rl=urf;onf twnfjzpfrnf?
(3)
'kw,
d a&G;vrf;jzifh ppftm%m&SifpeH pftm; av#mzf GwfIr&? xm;awmh?
wwd,a&G;vrf;?
wwd,a&G;vrf;u a&G;aumufyJt
G m; qef@usif.? ygvDreftwGif; wku
d fyEGJ Sifh jyKjyifajymif;vJI r&Edkif[k ,Hk=unf.?
ppftyk pf rk S jyÏmef;xm;onfh Ekid if aH &;ygwrD sm; zJ@G pnf;jcif;qkid &f m Oya't& Ekid if aH &;toif;tzG@J z@JG pnf;I vlxt k m; OD;aqmif+y;D
'Dru
kd a&pDv@l abmifqo D @kd av#mufvrS ;f rnfvm;? od@k wnf;r[kwf ajratmuftoif;tzG@J toGiEf iS hf vlxt k m; OD;aqmifI csrD nfvm;?
Ttajctae 2 &yfY EkdifiaH &;ygwDw&yftaeESifh Edkiif Ha&;ygwDrsm;qkdif&m zGJ@pnf;jcif; Oya't& ygwDp'Hk Drkdua&pD a&G;aumufyGJ
aumfr&SifopfwGif wifav#mufI zJG@pnf;rnfqkdygv#if -
yxrOD;pGm &ifqikd &f rnfu 2008 zJ@G pnf;yHt k ajccHOya'tm; xde;f odr;f umuG,f apmifah &Smufygrnft h a=umif; 0efcH uwdjyK&
rnf?
'kwd,&ifqkid &f rnfu usi;f yrnfha&G;aumufyGJwGif jynfe,fESifh wkdif;a'o}uD; v$wfawmf/ trsKd;om;v$waf wmf/ jynf
ol@vw
$ af wmf ponfh v$wfawmfa&G;aumufyJrG sm;Y tenf;qHk; 3 ae&mwGif 0ifa&mufI ta&G;cs,cf &H rnf?
rif;aqGopf
45
trSwfpOf-109 rwf -2010
49
trSwfpOf-109 rwf -2010
50
trSwfpOf-109 rwf -2010
51
trSwfpOf-109 rwf -2010
52