Вы находитесь на странице: 1из 52

trSwfpOf-109 rwf -2010

1
trSwfpOf-109 rwf -2010

tm[m&0d k i f ; awmf o m;rsm; 


t,f'DwmtzJGU] udk&J&ifhatmif (tdE´d,EdkifiH)?
udk&efEdkifxGef; (udk&D;,m;EdkifiH)?
udkoufvif;? udkjrifhEkdif? udkodef;aX;/
pmpDpm½kduf] udkaZmfrdk;oef;? roGJUoGJUat;/
aMumfjim'DZdkif;] udkausmfaZ,sNrdKif/
aMumfjimwm0efcH] udkatmifpdk;jrifh? udkausmfausmfxGef;/
jzefUcsda&;wm0efcH] udkrsdK;jrifh? udkrdk;ausmfwdk;? udk0if;armf/
Website wm0efcH] udk&Jatmif/
Website owif;wm0efcH] udkatmifEdkifausmf/

qufoG,f&efvdyfpm zkef;eHygwfrsm;
AAHARASAZAUNG  090­5526­5507 / 03­6808­3692 
Room 1­421, Toei Waseda Apart.,  080­1235­8093 / 050­1205­8610 
1­9­23, Nishiwaseda  090­4546­9418 / 03­6805­3411 
Shinjuku­ku, Tokyo  080­5191­0700 / 080­3546­4745 
JAPAN. (169­0051)  090­8042­0981 / 090­6040­2080 
E­mail : aaharasazaung@yahoo.com  090­1211­5971 / 080­3600­1229 
aaharasazaung@gmail.com 080­3354­1977 / 080­5879­0197
http://www.aaharasazaung.com  http://aaharamedia.blogspot.com/

tm[m&jrwfE dk; olr sm;twGu f æ


tm[m& (tcrJh) pmapmifudk *syefjynfwGif;/ jynfy&Sd atmufaz: jyyg pmay0goemwl cspfrdwfaqGrsm;xHrS
&,lrmS =um;Edkifygonf? *syefjynftwGif;ESifh e,fpyfa'orsm;twGuf tcrJhjzef@csdygaomfvnf; zGH@+zdK;+yD; wdkif;EdkifiHrsm;rS
tm[m&pmapmif tm; rSm,lvdkygu atmufaz: jyyg zke;f eHygwfrsm;rSaomf‚/ tD;ar;vfjzifhaomf‚ qufoG,fI
wHqdyfa cgif;zdk; ydk@ay;&ef vdktyfygrnf?
ÐtdEdN,EdkifiH (e,l;a'vD) ³³³ udk&J&ifhatmif (91-92-1330-3335)/e­mail:yeyintaung@gmail.com 
Ðxdkif;EdkifiH (rJaqmuf+rdK@) ³³³ udkvGrf;%D (66-8-4547-4295)/ e­mail:mglwanni@gmail.com 
ÐpuFmylEdkifiH ³³³ udkbkef;rif;ZGef (65-9831-8474)/ e­mail:phoneminzune@gmail.com 
Ðudk&D;,m;EdkifiH ³³³ udk&efEdkifxGef; (82-11-9723-4773)/e­mail:yannainghtun@yahoo.com 
Ðatmfpa=w;vs ³³³ F cifarmifaxG; (61-421-245-452)/ e­mail:fkmhtwe@hotmail.com 
Ðtar&duefjynfaxmifpk ³³³ q&marmifpdk;csdef/
(zdk@wf0def;+rdK@) q&mra':ZifZif? (1-260-745-7458)/ e­mail:zinzinjp2003@yahoo.com 
Ðtar&duefjynfaxmifpk ³³³ udkausmf0if; e­mail:ukyaw1809@yahoo.com
(z&D;armifh)
Ð*syef (em*dk,m) ³³³ udk0if;xGef;oef; (81-090-8556-8164)

2
trSwfpOf-109 rwf -2010

rmwdum
uAsm
6? a±$iSufrsm; ------------ ocGyfeD 22? yHk&dyfoufao ---------- &J&ifhatmif(e,l;a'vD)

7? c&D;rxGufrSD ------- [oFmw armifEG,fxGÉf 27? awmwef;}uD; ------------ aqmif;0if;vwf

8? aumvm[v --------- teD (rE Wav;) 42? 2010a&G;aumufyGJESIf a&G;vrf;oHk;oG,f -- rif;aqG

9? rwfv ---- -------- &J&ifhoufZGJ toHvTiafh qmif;yg;


10? xrif;wvkyf -- - ----- pdk;tdrf 24? nD!Gwfaom'Drku
d a&pD -------- atmifrdk;0if;

11? igeJ@reufjzef ----------- rif;wm&m 41? 'kuQu ysm;&nfvdkcsdKw,f --- - armifvGrf;%D

12? wl;ydk@wl;vSJ@0g ------------ armifvGrf;%D tawG;tjrif


13? }udK;pm;udk,fpD ----- aumif;atmif(jrefrmjynf) 34? jiif;ckefwm[m &efjzpfwmr[kwf -- - vlxkpdef0if;

14?urBmhuAsmae@rSm --- ----- atmifa0; jyefvnfqef;opfjcif;pmrsuEf Sm


16? ,rrif;xHt,lcHr0ifrD ----- - oDwmatmif 40? tjrefacsmacwffrSmvnf; -------- vlxka':trm

17? trsdK;ajymufrSm ------------ cdkifay:xGef; 0w¦Kwkd


pum;vufqkH pmrsufESm 36? pum;ajymcef;rygwJh æ ----- cifvGef;

18? ppftm%m&SifvufckyfxJu ---- rdk;rc 46? vGrf;zG,faEG tarESifh æ ------------- a±$aemif±dk;


([Hom0wDOD;0if;wifeJ@ pum;vufqHk)
umwGef;
okw? &o? aqmif;yg;
49? armiftm[m& ----------- armifatmifvD
21? tem*wftwGuf ----------- armifpdk;csdef

3
trSwfpOf-109 rwf -2010

etzwdk @ . a&G ; aumuf y GJ q dk i f& m Oya'rsm; xk wf j yef vd k uf + yD j zpf ygonf ? Oya'rsm;xG u fa y:vm+yD ;aemuf
urBmhukvor*~tygt0if EdkifiHwumuvnf; Oya'rsm;[m uef@owfcsKyfcs,fr_rsm;yg0if+yD; (txl;ojzifh a': atmifqef;
pk=unfESifh tusOf;cHae&onfh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm; tay:uef@owfxm;r_)w&m;r#wr_ uif;rJh w,f ,Hk=unfp&mr&Sd/
'Drdkua&pDeJ@qef@usifaew,f ponfha0zefr_rsm;eJ@ wHk@jyefoHawGvnf; xGufay:vmcJhygw,f? xdkenf;wl Oya'wdk@ ESifhywf
ouf+yD; jynfyrSm &Sd=uwJh twdkuftcHtzGJ@tpnf;awGjzpf=uwJh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtrsdK;om;aumifpD/ jynfol@v$wf
awmfudk,fpm;vS,frsm;tzGJ@/ vl@abmifopf'Drdku&ufwpfygwD/ jrefrmEdkifiH'Drdku&ufwpftiftm;pk/ trsdK;om;'Drdkua&pDwyf
aygif;pk/ u&iftrsdK;om;tpnf;t±Hk;/ trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf - vGwfajrmufe,fajr/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtrsdK;om;
!$ef@aygif;tpdk;&/ jrefrmtrsdK;orD;rsm;or*~wdk@uvnf; rnfodk@r# vufcHEdkifp&mr&Sda=umif;/ 'Drdkua&pDusifhpOfeJ@ rudkuf
nDa=umif;/ tajccHOya'udkyJ =unfh=unfh/ aumfr&SifOya'udkyJ =unfh=unfhuef@owfzdESdyfr_awGeJ@ jyXef;xm;wmjzpf a=umifh/
tqdk;qHk;uawmh 2008 Oya'udk xdef;odrf;apmifha&Smuf&r,fvdk@ cH0efuwdjyK=u&rSmjzpf+yD;/ 2008Oya'[m jynfol
w&yfvHk;udk 'kuQay;rJhOya'jzpfw,f? tajccHOay'jyifa&;udkom apmif;ay;oifhw,f? 'DOya'u NLD a&G;aumufyGJ0ifvdk@r&
atmifvkyfxm;wm awG@&w,f? EdkifiHa&;ygwDtaeeJ@ &yfwnfvdk@r&atmifvnf; vkyfxm;w,f? wdkif;jynfrSm qdk;usdK;awG
trsm;}uD;qufvuf}uHKawG=u&r,f/ a&G;aumufyGJ&J@aemufqufwGJqdk;usdK;awGuawmh etz&J@ wm0efyJ? ponfh a0zefwHk@
jyefr_rsm;jzifh e t zwdk@. Oya'rsm;udk jywfjywfom;om;qef@usifcJh=uonfudk awG@&onf? ukvor*~tygt0if EdkifiHwum
tzGJ@tpnf;rsm;ESifh jynfy&Sd twdkuftcHtzGJ@tpnf;rsm;u e t zwdk@. Oya'rsm;udk jywfjywfom;om; a0zefqef@usifcJh
=uaomfvnf; jynfwGif;&Sd OD;aqmifr_u¾rS &yfwnfaeaom trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfuawmh ygwDrSwfyHkwifa&; rwif
a&; a&G;aumufyGJ0ifa&; r0ifa&;ponfh ygwD. a&S›a&;wdk@twGuf tpnf;t0;ac:,lxm;+yD; tpnf;ta0;. &vm'ftwdkif;
vkyfaqmifoGm;rnf[k ajymqdkae=uayonf? a':atmifqef;pk=unf/ OD;0if;wifwdk@url rw&m;r_rsm; uef@owfzdESdyfr_rsm;jzifh
wzwfoufusonfh Oy'rsm;udk rnfodk@r#vufcHEdkifp&mr&Sd jywfjywfom;om; qef@usifoGm;=u&rnf? ygwDrSwfyHkwifa&;
rSm vHk;0rjzpfEdkifponfh oabmxm;rsm;udk jywfjywfom;om;xkwfazmfoGm;=unf? tajctaersmudk oHk;oyf=unfhv#if
etz ppftm%m&Sifwdk@u jywfom;onfh pdefac:r_udk vkyfaqmifcJh=uonf? EdkifiHwum. awmif;qdkcsufrsm; awG@qHkaqG;aEG;
r_rsm;ESifh NLD . a±$*Hkwdkifausnmpmwrf;udk 2010Oya'rsm;jzifh eif;acsjyvdu k f+yDjzpfonf? xdkjyif Oya'rsm;udk=unfhv#ifvnf;
a':atmifqef;pk=unfEdkifiHa&;tusOf;om;rsm;ESifh NLD udk t+yD;owfacsr_ef;rnfh xd;k ESufcsuf/ pdefac:csufrsm;jzifh xGufay:vm
jcif;jzpfonf? t"dutm;jzifh NLD. oabmxm;um; tvGefta&;}uD;onfh taetxm;a&mufaeayonf? NLD bmvJ/
b,fvJ qdkonfudk jy=u&ayawmhrnf? jynfolvlxkuvnf; pdwf0ifpm;ae=urnfjzpfonf? jynfolukOd D;aqmifEdkifrnfavm?
jynfolrsm;. wom;wnf; &yfwnfEdkifrnfavm ponfhwdk@u NLDudk tuJprf;ae=uayonf? NLDrnfonfhvrf;udk a&G;cs,f
rnfvJ? xdkenf;wl NLD omr[kwf jynfwGif;jynfy&Sdtwdkut f cHtzGJ@tpnf;rsm;ESifh +idrf;tzGJ@rsm;tm;vHk;vnf; etz tm%m
&Sifwdk@. tuJprf;pdefac:csufrsm;udk &ifqdkifae=u&ay+yD? rnfodk@rnfyHkwHk@jyef&ifqdkifajz&Sif;=u&rnfudk pkpnf; tajz&Sm=u&ef
om&Sdonf? etz. ppftm%m&Sifwdk@. &moufyefu|efjyKa&;tpDtpOfrsm;ESifh rw&m;onfh Oya' rsm;udk 0dkif;0ef;qef@usifh
oGm;=uyg&ef tav;teufwdkufwGef;vdkuf&ygonf?

tm[m&0dkif;awmfom;rsm;
4
trSwfpOf-109 rwf -2010

q&m}uD; ocifuk,d fawmfrdi_ f; 134 ESpfajrmuf arG;ae@ tcrf;tem;odk@


ay;ydk@onfh o0%fv$m
ae@pGJ - rwfv 23 &uf/ 2010 ckESpf?

134 ESpfajrmuf q&m}uD; ocifudk,fawmfr_dif; arG;ae@yJG tcrf;tem; wufa&mufvmwJh pmaytiftm;pkrsm;/


EdkifiaH &;tiftm;pkrsm;eJ@ wkdi;f &if;om;aygi;f pHk nDtudk armifErS rsm; cifAsm; æ
etz ppftpd;k &u 2010 ckESpf a&G;aumufyrJG mS wzufowf tEdik &f zd@k pDrx H m;wJh a&G;aumufyGOJ ya'udk csjyvdu k +f y;D tm;vHk;udk
ajymifajymifwif;wif; pdefac:aeyg+yD? usaemfwdk@awG ar#mfvifhxm;wJhtwdkif; jzpfvmwmygyJ?
ppfu|efjyKa&; 2008 ckEpS f tajccHOya'udk a&G;aumufyeJG J@ toufoGi;f rSmrdk@ 2010 a&G;aumufyGJ qdw k mudk usaemfwdk@awG
t&ifuwnf;uudk vufrcHchyJ gbl;? EdkfifiHwumeJ@ jrefrmEdkifiHa&;orm; wcsKdŒuom ar#mfvifhcsuf}uD; wcJGom;eJ@ w&m;r#wwJh
a&G;aumufyJGjzpfzdk@/ trsm;vufcH,Hk=unfwJh a&G;aumufyJGjzpfzdk@ ajymqdkaecJhwm jzpfygw,f? tckawmh ppftpdk;&u tm;vHk;udk
rxDrjJh rif vkyfjyvdkufwmudkyJ usw d frdwS cf Hvdku=f u&rSmyg?
awG@qkaH qG;aEG;a&; jzpfvmr,ftxife@J pdwf0ifpm;aeolawG&JŒ ar#mfvifhcsufvnf; ¶du k cf sKd;cH&ovdk/ w+ydKifxJrmS yJ 90 ckEpS f
a&G;aumufy&JG v'fyg z,f&mS ;cH&wmyg? wqufxJrSmyJ usaemfw@dk &JΠacgi;f aqmif a':atmifqef;pk=unfudk a&G;aumufyJGrwdik fcif
v$wfay;rSm r[kwfovdk/ trsKd;om;jyefvnfoifhjrwfa&;vrf;a=umif; r&SdEdkifwmudkyg twdtvif; jyovdkuw f m jzpfygw,f?
olwdk@twGuf pD;yGm;a&; tifyg,meJ@ Edkiif Ha&;tm%m csJŒxGizf dk@udkom ppftpdk;&u tqufrjywf vHk;yef;aewm jzpfygw,f?
trSeu f awmh rsuEf mS ajymifwukd 0f w Hh hJ 'Dppftpd;k &[m qd;k npfwhJ p¶du k u f kd jyKjyifajymif;vJcw
hJ mrsK;d &Scd w
hJ m r[kwyf gb;l ? pdwEf v S ;kH
at;csr;f +yD; ¶dk;om;jzLpifwJh wdkif;&if;om; vlrsKd;pHkukd &uf&ufpufpuf ESyd fuGyfvmcJhwmyg? tckvnf;yJ npfywfaumufuspfr_udk
tpOftvmrysuf xyfjywmom jzpfygw,f? ol@bufuawmh xl;rjcm;em;ygy?J usaemfw@dk rmS vnf; tajymoufouf r[kwfbJ/
nD n G w f a &;ud k vuf a wG @ usus wnf a qmuf o if h y gw,f ? / a=unmcsuf a wG xk w f j yef w m/ avay;ajzmif h a jzmif h
ajymqdkaewmawG[m vdktyfwmxuf rydo k ifhbJ/ tvkyfawGeJ@ oufaojyzdk@/ wdkufyJG0ifzdk@ txl;vdktyfaeygw,f?
t}udrf}udrf EdkifhxufpD;eif; jyKusifhcHae&wJh jrefrmjynfoljynfom;awGudk ppftm%m&Sifpepfatmufu tjrefqHk;
vGeaf jrmufz@kd twGuf usaemfw@kd rmS pkpnf;nDnw G rf _ &S&d edS @J vufw@kHjyefz@kd uvJ+G y;D wjcm;enf;vrf; r&Syd gb;l ? wu,fu h ykd J wjcm;enf;vrf;
r&Sdygb;l ?
usaemfwdk@ jynfya&muf tift m;pkawG taeeJ@ cdkifrmwJh nDnG wfa&;udk jyoEdk ifr,fqdk &if jrefrmjynfo lawG
cGet f m;wuf=uaG prSmyg? Edkiif w H umuvnf; ol@u¾eJ@ol axmufcyH yHh ;kd zd@k ta&; vufaES;rSm r[kwyf gb;l ? tcsed q f w kd mu t+rw J rf;
&Sdaeayr,fh tcGifhtcgaumif;uawmh t+rJwrf; r&SdEdkifygbl;? pdwfa&mudk,fyg tyifyef; tqif;&JcH+yD; tvkyfvkyfoGm;zdk@
vdt k yfaeygw,f? jrefrmjynfolawGukd tvkyfawGe@J 0dkif;&Hay;zdk@ vdt k yfaeygw,f?
wdik ;f &if;om;tcGiht
f a&;/ vl@tcGit fh a&;/ trsK;d orD;tcGit fh a&;/ tvkyo f rm;tcGiht f a&; tp&Sw d hJ tcGiht f a&;rsK;d pHt k wGuf
vkyu f idk v
f _yf&Sm;aeolawG/ tiftm;pkawGtaeeJ@ qdik &f mqkid &f m tvkyaf wGavmufe@J wif wif;wdrfraeoifb h /J ppftm%m&Sipf epf
jyKwfusa&;udk ypfrSwfxm; wdkufyJG0ifwJh vkyfief;xJrSmvnf; &Sd+yD;om; tiftm;awGudk wpkwpnf;xJ aygif;pyfyg0ifaezdk@vnf;
vdktyfaeygw,f?
tm[m&pmapmif 0dki;f awmfom;awGtaeeJ@vnf; awmfvSefa&;tiftm;pk/ Ekid if Ha&;tiftm;pk/ rD'D,mtiftm;pkawGeJ@twl
wnDwnGwfxJ wdkufyJG0ifEdkifa&;twGuf wwfEdkifor# 0kdif;0ef;xrf;ydk;oGm;rSm jzpfyga=umif; q&m}uD; ocifudk,fawmfr_dif;udk
OD;wnfwkid w f nf&if; o0%fvm$ ay;ydk@vu kd fygw,f?
ta&;awmfykH atmif&rnf?

Ðtm[m&0dkif;awmfom;rsm;Ð
5
trSwfpOf-109 rwf -2010

a&$i Su fr sm;

=uufwla&G;iSuf
a&$cufa&$vdrf a&$avSmiftdrfY /

omvdumiSuf
a&$cufa&$vdrf a&$avSmiftdrfY /

vif;,kefiSufvnf;
aomhcwfvsufwnf; a&$cufa&$vdrf
a&$avSmiftdrfY /

arG;=unfhvdkufprf;
xm;=unfhprf;av =urf;wrf;awmifyH
&dkufcsKef;nHvsuf / jyif;xefazmufxGuf
aumif;uifxufudk
b,fiSufysHwufoGm;rnfudk ?

ocGyfeD
Zefe0g&/D 1987

6
trSwfpOf-109 rwf -2010

c&D;rxGufrD
aumif;uifajcmif;ajcmif;
wdrfydwfaygif;u
cJa=umif;&dyfºuG
uqkefcsrvm;
csprf;ygap rawGa0bl;
jrLr_ef a&r_ef
yifv,fr_ef&D
uwkefu&D yvHkpv D suf
vd_if;onfr+idrf
tdraf vmufawmifavmuf
cHk;armuf&kef;ºuG
c%c%?

wpfavS ESpaf vS
tavSavS
a&ay:wufvdkuf
a&atmufqif;vdkuf
jrifvdkufaysmufvdkuf
ay:vdkufuG,fvdkuf
'g jrifvdkufvdk h
pdwftdkufvufukyf
aemufrqkwfbl;
avSxkwf=ua[h ?
uJ æ æ
uJ æ æ
vd_if;}uD;avSatmuf
wdk hra=umufvnf;
avSayguf}uD;awmh [oFmw armifEG,fxGÉf
zmOD;a[h ?
ZGef/ 1987 (rdk;a0r*~Zif;)

7
trSwfpOf-109 rwf -2010

aumvm[v

‘aumvm[v’ wJh
ajymor# atmcsavmufyg&J@ ?
t}uD;udk tao;
teD;udk ta0; tawG;tac:rSm;
tay;tav#mf pm;r,fhpum;
&wuftylyGm;
wzufvl woufrmS ;r,fhpum; ?

pum;a=umif pum;arSmifeJ@
ta&mifjy&if;
tif; æ ysm;wkwfwm usm;ukyfwm ajymvdkajym
idk&rvm; =um;olrSm em;&Sufp&myg&J h ?
pum;tpGH xkwfaeol
em;tvGef &_yfapol
xdkolwdk h&J h ‘aumvm[v’
ausmufqpf&kyfu
acgif;ndwfjy&r,f ?

teD(rE Wav;)
{+yD/ 1988
8
trSwfpOf-109 rwf -2010

rwfv
teDxJu =u,fjzLwyGifh&J h
pD;qif;cJhwJh aoG;awG
ordkif;a&;t&
&mZ0ifa&;t&
rwf v[m ta&;}uD;w,f?

tJ'D rwfv&J h jzpfysufyHkrsm;


wrdk;vHk; azsmufqdyf=um;rSm
wxdwfxdwef J h vif;& vuf&
wHwm;atmufu a&awGrSmawmh
pD;qif;oGm;=u+yD
rwfv&J h aEGnrsm; igwdk h jyefr&Edkif
qdk hepfa=uuGJ
toHawG rpJbl
“'Drdkua&pD&rS tr#a0yg”?

nDrav;a&
aoG;a=uG; ppfppfawGyg
eJeJav;rS tav#mhay;p&mrvdk
t&dk;awGawmifvdk yHkaeyHku
azsmufzsurf &wJh &mZ0wfr_awG&J h
tcif;tusif;awGyJav
igwdk h ar#mfvifhxm;wJh tem*wftwGuf
&ef ig pnf;jywfbkd vh dk hw,f?

toufwacsmif;udk toufwacsmif;jcif;uvGJvdk h
b,fvdkta=umif;eJ hrS oifykef;acsp&mrvdk
ppfu|eftjzpf EGHepfrcH
rwfv &J h [ef
rwfv&J h rmef
rwfv&J h toH
wdkufyJaG c:oH ygyJ/
igwdk h rwfvudk tjrifhqHk; v$ifhxlvdkufw,f?

&J&ifhoufZJG
16 rwf v 2010
9
trSwfpOf-109 rwf -2010

“xrif;wvkwf
vuftEkwftodrf;udpEP Sifh
awmolrwa,muf. ema&; ”

a[m[dk@awmwef;
tvGr;f eJ@+idae&J@ /

usLx&H&ufovdk
v,fuGufpdwf¹rGm
urŠvmpdrf; tcsyfcsyf
uAsmpyfcsifvmcJh=u ?

b0awG ajcaxmufeJ@rdk@
qufav#mufOD;ayghuG,f
t&,foefoludk tyltyif jrLrwif=u
b0&J@ tdwfazmif;azmif;
tusdK;ay;aumif;awmh
acgif;rcJyg aps;rSmtuke&f oaygh ?

bmyJjzpfjzpf
aooludkar;raigheJ@ acsmif;&dk; ajrmif;&dk;
at;aygh ol@b0 ol@ta=umif; ,ufoJhxdk;& udkif;axmuf&
npmn reufpmreuf
vufjzpfwHig 0rf;pmwvkyf
ao;Ekyaf vpG qdkcsifqdk ?

tdk æ ikwfxdk;vdk@r[kwf vuft&kyfaES;


a[m[dk@awmwef;eHab;
rde;f uav;ydk;xd aq;r&Sd ?
‘owdwrH Om%fajruwkwf’ wJh
vuft&kyf jref=uygapuG,f /

pdk;tdrf
ar/ 1988
10
trSwfpOf-109 rwf -2010

igeJ hreufjzef
tm±k%fvif;vuf
"edzufayguf
aecsnfajymufwef;
yef;p=uFmvSnfh
usdK;yJh=urf;ay:uckefv#uf?

El;nHhvl hESvHk;om;
tvSw&m;cHpm;wwf&J h
'gayrJh
tpmtwGuf
aexGuf ae0if
tm;tif crf;r#
&kef;uef=u&if;
azmifpD;&if;a&iwf
iwfjywfrGJaw
jynfolawG?
jynfol&J h
pdwfudk ca'gif;usdKuf todef ;toef; ukaÉvuf
cyfrdkufrdkuf xufjrufnDnGwftm;
vlowf"g;jrwdkuf wom;wnf;wv$mwnf;
vufeuftm;udk; pkpnf;ajymif;vJypf
jynfhol hb¾mtacsmifcdk;olawG? acwfopfxlaxmifrS
cg;oD;b0rSv$wfajrmufr,f?
irkdufi&Jom;
*kwfaoG;pkwfolrsm;vufatmuf 0wfa=u wef;ukef
'l;axmufa=umuf&rwJhvm; wm0efaus&Hkr#/ [efjyorm;
tzdESdyfcHjynfolawG qkdzmxdkifcHkxuf
taocH&rSmvm;? arS;pufolrsm; xm;cJhayawmh?

rif;wm&m

11
trSwfpOf-109 rwf -2010

wl;ydk h wl;vSJ 0h g
uAsmuvnf;
uAsmcsif; zwfw,f?

*Dwuvnf;
*Dwcsif; wD;cwfw,f?

cifAsm;wdk huvnf;
cifAsm;wdk hcsif; zufayG hw,f?

u|efawmfwdk huvnf;
u|efawmfwdk hcsif; ykvif;wl Al;pdk hjzpfw,f?

ordkif;awGuvnf;
&mZ0ifausmufpmudk wD;rdacgufrdw,f?

oabmxm; uJGvJGwmeJ h
ta=umuftuef jiif;ckefrSKuvnf;
jyif;xefaejyefa&m?

a':atmifqef;pk=unf yefxm;wJh
ydawmufyef;awGu
u|efawmfwdk h tm;vHk; pdwf0rf;udk
zvef;zvef;xatmif/ rvef;apvdk hvm;? ?

wl;ydw
k l;vSJ 0h g
q&m+rKd rh +ird ;f . wl;ydk o
h =ueF af w;oDcsi;f rS pmom; wp

armifvGrf;%D
2 /3/2010
12
trSwfpOf-109 rwf -2010

MudK;pm;ud,
k fpD 'Drdu
k a&pD

oli,fcsif;
'Drdkua&pD/ igwdk@jynfrSm
r&SdygI/ bmomvlrsKd;
*k%f&nf!_;d onf/ zG@H jzdK;wdk;wuf oli,fcsif;
&nf±, G fcsufESih/f aqmif±Gufolrsm; jynfou l kn
d OS ;f / rdpm> rif;udk
zdEdyS fxm;onf/ trsm;jynfol z,f&iS f;0efwm/ igw@dk rmS wnfh
edrhuf srlvnf;/ jr‡ihu f rl az; b¾m˜tm%m/ ud, k fusKd;&SmwJh
wdk@jynfa&;rSm tm%m&Sifpepf/ ajrvSefypfI
&ifav;bG,f&mjzpfygonf? acwfESitfh nD/ wdk@jynfpnfatmif
'Drdkua&pD/ igw@dk wnftHh?
oli,fcsif;
b,forl jyK/ rdrdr_wnfh oli,fcsif;
,ckraumif;/ aemifraumif;wnfh b,folvrd fvrd f/ wdk@rvdref J@
ta=umif;rrSe/f usKd;rrSew
f nfh b,folqdk;qdk;/ wdk@rqd;k eJ@
uH˜Om%f˜0D&d/ enf;=ubdI udk,uf sKd;twW/ jynfo@l owfvnf;
r&SdoDv/ ysufae=uI wdk@rowfe@J / b,fov l mbfpm;pm;
ynm*k%af &mif/ rxGef;ajymifI wdk@rpm;eJ@/ b,folrw&m;&m;
vl@abmifurBm/ wdk@jrefrmonf wdk@w&m;avmh/ ZGJravsm@eJ@
rGJjymatmufusjzpf&onf? &ifaumhcg;axmuf/ r&G@H a=umufeJ@
azmufjym;tusifh/ wd@k rusifheJ@
oli,fcsif; wdk@&@J vrf;pOf/ "rRpOfudk
ysuf&iftpOf/ jyif&ifc% tpOfrjywf/ usiho f Hk;vwfaomf
,ckup/ jyKjyif=updk@ ppfwyfrdp>m/ atmifEdkif&m.
Edk;xtod/ udk,fp&D rSd S jrefrmjrefrm/ *k%f,lpGmjzifh
ppftpdk;&/ jzKwfcsygrS aemifvmaemifom;/ tusK;d rsm;bdk@
'Drkud a&pD/ jzpfxGef;wnfrS }udK;pm;udk,pf /D 'Dfru
dk a&pD
wd@k jynfwdk@rsK;d tusKd;&Sdvdrfh? nDnmpkaygif;/ atmifEdkifa=umif;wnf;? ?

aumif;atmif (jrefrmjynf)
13
trSwfpOf-109 rwf -2010

urBmh uAsmae rh mS æ tp&So


d jzifh
armifoif;cdkif tp&Sdojzifh (urB mhuAsmae h)
&ifeifhatmifa0;& 'Dae hrSm
ig huAsmq&mawG? &Jabmfwdk huadk tmfac:vdkufw,f
tDauGwmatmfoHayg h?
ysOf;rem;u/ rEœav;u
awmifilu/ &efukefu irdk;&dyfrSrpf&SD*efodk h
rHk&Gmu/ rauG;u {&m0wDrSrpPpPyDodk h
yJcl;u/ ppfudkif;u usaemfh&GufavSuvGSifhcJhordk h
awmifydkif;u/ ajrmufydkif;u &GufavSay:uyJ
ta&S hbufu/ taemufbufu &Jabmfwdk huadk tmfac:vdkufw,f
tp&Sdojzifh tDauGwmac:oHayg h?
&ifeifhatmifvGrf;&
rjidfrf;csrf;ao;wJh rdk;ukyfpuf0dkif;rSmawmh
ig h&J huAsmq&mawG? rkewf dkif;rdk;wdrfawGu qifaeqJav?

&rnf;oif;axmifxJu usaemfwdk hyifra&pD;


(uAsmq&mapma0) ( 'Drku
d a&pDc&D;)
awmif}uD;axmifxJu rjyD;ao;bl;?
(uAsmq&maZmfoufaxG;)
jrpf}uD;em;axmifxJu usaemfwdk hvlxk
(uAsmq&mZm*em) (ppfu|efb0u)
usdKif;wkHaxmifxJu rvGwfao;bl;?
(uAsmq&mrif;udkEdkif)
tp&Sdojzifh usaemfwdk ha&S hquf&r,f
&ifeifhatmifcspf& jrefrmhuAsmrsm;eJ h?
acwfjydKifxJu
ig h&JabmfuAsmq&mawG? usaemfwdk hcsDwuf&r,f
jrefrmhuAsmw&m;eJ h?
*syefu/awmifudk&D;,m;u
Oa&myu/ tar&duu uAsmq&mwdk h
rJaqmufu/ csif;rdkifu wtm;ckwfydkif;vdkufr,f
e,fpyfu/'kuQonfpcef;u t&dkif;tpdkif;acwf&J h
wrf;w&wJh ppfoHzaemifhudkayg h?
ta0;a&mufjrefrmhuAsmq&mawG?
uAsmq&mwdk h
tDauGwmtay: wtm;xdk;pdkufvdkufr,f
aea&mifwnfhwnfhuswJhae h tarSmifwdkufxJu
14
trSwfpOf-109 rwf -2010
&efol&J &h iftu
kH dkayg h? uAsmwpfa=umif;
vwaygif;udk
ta&;awmfykH &ifrckefb;l vm; a'gif;wGefoHeJ hvSapEdkifowJh?
av;oHjrm;oH rpJawmhbl;vm;
axmifwHcg;awG ryGifhao;bl;vm; uAsmq&mwdk h
tem*wf&xm; rxGufEdkifbl;vm;? azmifysufudkzsufvdkufawmh
t&k%frwufcif
&efolu&efolvdkusifhw,f aemif&dk;wdkufyGJqifE$Javmh?
twdkuftcHutwdkuftcHvdkusifh&r,f?
uAsmq&mwdk h
tm%m&Sifuol htvkyfolvkyfw,f ta0;u/ teD;u
uAsmq&muudk,fhtvkyfudk,fvkyf&r,f? jynfwGif;u/ jynfyu
axmifxJu/ tjyifu
urBmhuAsmae hrSm tp&Sdojzifh
jrefrmhuAsmq&mawG ajr=uD;udkzGifh=u?
a&S hqufcsDwuf=u?
ajr}uD;atmufu
rqkH;ao;wJhvrf; awmufywJh=u,fawG
(rdSKif;&J hpcef;) aEGOD;rSmjyefa0zdk h
qufjyD;avsSmufvSrf;=u? tdk æ uAsmq&mwdk h
&mZ0ifudkjzwffoef;=u?
2010 axmifacsmuf
(2010 axmifacsmuf) tDauGwmtay:
tekynmajrmuf azmufxGuf=u aea&mifwnfhwnfhuswJh
(tekynmajrmuf azmufxGuf=u) 'Drwfv[m
zufqpfawmfvSefa&;udktrSwf&apw,f? ?
uAsmrSef&if
=umyef;a&pif
b,fawmhrES GHrepf?

uAsmq&mrSef&if
jynfol h&J htoH
b,fawmhrt S vHrvSJ?

uAsmwpfyk'f
axmiftkwf&dk;udkusdK;apEdkif&J h?

uAsmwpfydk'f
atmifa0;
tarSmifwdkufudk&dkufcsdK;Edkif&J h? rwf 19/2010

15
trSwfpOf-109 rwf -2010

,rrif;xH t,lcHr0ifrD
oli,fcsif;
rif;ta=umif;owif;
toif;taygi;f a&mif;&if;awGqDu
ukd,f=um;yg&@J ?

t"rR0g'DawG
rw&m;pD&ifaewJh
w&m;cGiq f w
dk q
Jh DrSm
w&m;ol}u;D ta&jcHKjyD;
rw&m;r_}u;D awGvkyfaeowJh?

oli,fcsif;
rif;=udKupf k;d =udKuf
t=udKuv f ku
d fzm;
odod}u;D eJ@rmS ;aewmrsm;
=ocsavmuf&J@?

bk&m;w&m;oHCmapmfum; igawmhav
'kp±ku
d frsKd;pHyk mG ;aewJh oHo&mrSm 0Éf'kuaQ wGeJ@vnf;
vl@Amvj*dKvfqk;d wodku&f J@ repfjrKycf sif
tukov dk ,
f E &W m;xJrSm i&JrmS opfiw
k t f jzpfvnf;
&rf;um;olwpfa,muftjzpf tjrpfrukyfcsifordk@
pm&if;wifcrH vm; tvkyf=urf;taeqdk;
rif;pOf;pm;aemf? b,fvkrd sK;d yJjzpfjzpf
ta=umufw&m;&Si;f vif;
tjypfuif;wJhtvkyfeJ@
xrif;wvkwpf m;&wm
oduQmri,f ty,frvef@&wmrdk@
vdyfjymoef@w,f oli,fcsi;f ?

oDw matmif

16
trSwfpOf-109 rwf -2010

trsdK;aysmufrmS pd;k aMumufyg\


vlrSmtrsdK; =uuft±dk;[k
qdk±dkpum; &Sdaomfjim;vnf;
owdrrl *lrjrifodk@
a&vdkufig;vdkuf aevdkufrsm;aomf
trsdK;aysmufrSm pdk;a=umufyg.?

ckacwfcktcg TurBm0,f
bmom/ 0g' vGefaygrsm;I
r[kwfpum; t[kwfxm;I
vdkcsifwyfruf aiGa=u;zwfI
wzwfygatmif jrLqG,faqmif.
udk,fusifhw&m; aumif;aomfiSm;vnf;
qif;&JESdrfhyg; vGefrsm;jym;I
aiGudkrcif *k%frjrifvnf;
ork'N&m 0rf;wxGma=umifh
rvkyfxdkuf&m vkyfvdkufyg.?
udk,fuarG;zGm; udk,faoG;om;udk
xdkxdk&m&m ta=umif;rsm;a=umifh Ak'<bmom tvuFmESifh
awmrD;avmif&m vufcarmif;cwf ig;&mig;q,fedygwfawmfvm *E W0ifajrmuf
awma=umifuJodk@ rolawmfrsm; yHkjyifrsm;udk zGifh[ajymqdk qHk;rvdkvnf;
aiGa=u;ydkufI t}udKufay;um arG;zGm;}uD;vm udk,fhaoG;om;um;
qif;&JEGrf;jym; ESdrfhyg;jcif;udk rsdK;aphrrSef yifroefodk@
tcGifhaumif;,lum rsdK;a&mIom aeav+yD?
olwdk@0g'oGwfoGif;=u.?
vludkajrrsdK vlrsdK;rjyKwfvnf;
vluvlrsdK vlrsdK;jyKwf.
qdk&dkpum; trSef&Sdaomf
trsdK;aumif;om;orD; owdxm;I
todukdaqmif a&vdkufig;vdkuf
arsmaevdkufaomf
trsdK;aysmufrSm pdk;a=umufyg. ?

cdkifay:xGef;

17
trSwfpOf-109 rwf -2010
pum;vufqHk pmrsufESm

ppftm%m&Sifvufckyfxu J
2010 a&G; aumufyGJeJ@ v$wfawmf
[Hom0wDOD;0if;wifeJ@ pum;vufqkH tifeft,f'DygwDu a&$*kHwdkifa=unmcsuf xkwfjyef
rdk;rc xm;jyD; jzpfw,f? a&G;aumufyGJ 0ifr,fqdk&if 2008 tajccH
rwf 15/ 2010 Oya'udk axmufcHa=umif;/ oabmwla=umif; cH0efcsuf xkd;
rwfv 8 &uf ppftpdk;&u ol@&Jhpdwfwdkif;us a&;qGJ &r,f? tJ'gqdk&if ppftpkd;&&Jh tajccHOya'udk jyefvnfnSd
csKyfcs,fxm;wJh a&G;aumufyGJOya' t&yf&yfeJ@ tcsdefZ,m; E_dif;zdk@ awmif;qdkcGifh r&Sdawmhbl;?
udk xkwfjyeft+yD; rwfv 12 &ufae@rSm q&mOD;0if;wif&Jh
axmif pmtk yf xG uf &S dv mygw,f? ppf t m%m&Si fa wG u ygwDu rSwfykHjyefwifrSmvm; æ
trSefw&m;eJ@ 'Drdkua&pDbufawmfom;awGudk tusOf;pcef;/ ygwD &Sifoefa&;u t"duusw,fvdk@ ajym=uovdk/
i&Jcef;awGeJ@ b,fvdkrsKd; eif;acsESdyfpuf zsufqD;ESdrfeif;cJhw,f/ wcsKd@uusawmh ygwDu bmrSrvkyfEdkifbJeJ@awmh quf&Sdaezdk@
tJonf i&Jcef;awGudk q&mOD;0if;wifeJ@wuG 'Drdkua&pDbuf vdkao;vm; ponfjzifh ajym=uw,f? ygwDudk rSwfykHwifr,f
awmfom; EdkifiHa&;tusOf;om;awG b,fuJhodk@ &ifqdkifjzwf qdk&if tckcsdefupjyD; a&wGufr,f qdk&if aqG;aEG;wdkifyif
oef; ausmfv$m;cJh=u&w,f qdkwmudk &Sif;&Sif;vif;vif; uGif; jyifqifzdk@ &ufaygif; 29 &ufyJ &Sdw,f? {jyDvrSm o=uFef &uf
uGif;uGufuGuf trSeftwdkif; &J&J}uD; azmfjyxm;wm jzpfyg awG/ ydwf&ufawG &Sdaew,f? tjcm; &kH;ydwf&ufawGudkyg E_wf
w,f? vdkuf&if tcktcsdefrSm onf&uf tcsdefwdkwdktuef@ towf
rwfv 8 &ufae@ aemufydkif; ppftpkd;&xkwfjyefwJh twGif; vkyf&rSmu jyoemjzpfw,f?
a&G;aumufyGJOya'awG/ pnf;urf;enf;vrf;awGudk tcsdef t
ukefcH zwf&_avhvm+yD; tawG;oHo&mvnf+yD; rsufpd oli,f ygwDu rSwfykHjyefwifr,fqdk&if ygwDu EdkifiHa&; t
em;oli,f jzpfae=ur,fholawGtwGuf q&mOD;0if; wif&Jh usOf;om;awG/ tus,fcsKyfcH&olawGudk xkwfypfrSmvm; æ
axmifwGif;u vl@i&Jcef; ta=umif;pmtkyf[m tjrif rSef t ,cifwkef;u (trsKd;om;nDvmcH) ygwDu tusOf; usaeol
awG;rSefudk tvif;xdk;jyvdkufwJh pmtkyfyJ jzpfw,fvdk@ q&m awG/ tus,fcsKyfcHae&olawGudk ay;tyfxm;wJh wm0efawG
}uD; [Hom0wDOD;0if;wifudk ajymjyrdawmh q&mu jyKH; &,f uae z,f&Sm;cJh&w,f? jyD;awmh jyefvnfvGwfajrmuf vm
vdk@om aeygw,f? csdefrSm rlvwm0ef 0wœ&m;awG jyefvnfay;tyfcJhwmygyJ?
rwfv 14 &ufae@rSm q&meJ@ acwœc%awG@qkH usaemfonfvnf; onfvdkyJ wm0efawG jyefvnfvufcH
cdkufajymqdkrdor#udk aumufEkwfazmfjyvdkufyg&ap? &&SdcJhwm jzpfw,f?
'gayr,fh 'Dxufta&;=uD;wmu - ,cifueJ@ rwl
axmifpmtkyf bmvdk@ a&;&wmvJ qdkawmh æ awmhwmu - ckcsdefrSm 1990 a&G;aumufyGJeJ@ v$wfawmf
jrefr mjynfrSm axmifpmtkyf r&S dbl;? axmift udk ,fpm;vS,fr sm;ud kyg ypfy,fvdku f&awmhrSm jzpfw ,f?
a=umif;/ axmifxJu tawG@t=uKHawGudk tjyifuvlawG 2010 a&G;aumufyGJtwGuf ygwDudk rSwfykHjyefwifvdkufwmeJ@
trSeftwdkif;odatmif a&;&wm jzpfw,f? jyD;awmh axmif tJonf ypfy,fr_awGudk jyefvnf&,lvdk@ r&awmhbl;? jynf
xJuvlawGudk tjyifu rarhravsmh owd& tm;ay;ae olvlxk&Jh ,kH=unfudk;pm;r_udkyg ypfy,f&m a&mufoGm;rSm
=uw,fqdk&if twGif;uvlawGu tm;&Sdw,f/ 0rf;omw,f? jzpfygw,f?
olwdk@u txJrSmvnf; pdwfawG rembJ jzwfoef;=uwJhtcg
tjyifa&mufvmwJhtcgrSmvnf ; quf vufjyD; owœd&Sd &Sd 1990 eJ@ 2010 a&G;aumufyGJ 2 ck u bmuGm
&yfwnfaqmif&Guf=uw,f? vdk@vJæ
a&G;aumufyGJ 0ifrSmvm; æ
18
trSwfpOf-109 rwf -2010
a&G;aumufyGJcsif;u rwlbl;? 1990 wkef;u 88 udk, fwdkifu ajymvdk ufovdk ygwD0ifa wGu w&m;Oya'
ta&;awmfykH &Jh t&Sde ft0g &Sd w,f? tJonfwke f;u a': awGeJ@ tnD &ifqkdif=ur,f? nDnDnGwfnGwf &ifqdkif=ur,f?
atmif qef;pk=unfwOD;wnf;udkyJ a&G;aumufyGJrSm uef@ ppftpkd;&zufu ysufuGufcJhwm/ vl@tcGifhta&;qdkif&m jypfr_
owfcJhwmjzpfw,f? ygwDwckvkH;u 90 a&G;aumufyGJrSm awG usK;vGefcJhwm/ 90 a&G;aumufyGJudk usif;ycJhjyD;aemuf
wjynfv;kH twdki;f twmeJ@ yg0if,SOfjydKifcGifh&dwS ,f? tjcm;Edkif tESpf20 =umwJhtxd jynfolawG&Jh tcsdefawGeJ@ jynfol@
iH a &;ygwD trsm;tjym;vnf ; 1990 a&G ; aumuf y G J r S m b¾mawGudk jzKH;wD;ypfcJhwmawG 'gawGudk ppftpkd;&udk &if
yg0ifcJh=uw,f? qdkifjyD; ar;cGef;xkwfoifhw,f? a':atmifqef;pk=unf rSm
tck 2010 rSm vuf&SdEdkifiHa&;ygwDqdkvdk@ tifef =um;vdkufovdk ygwD&kH;cef;awGrSm tajccHOya'wdk@/ a&G;
t,f'DygwD wckwnf;om &Sdawmhw,f? tck a&G;aumufyGJu aumufyGJ Oaya'wdk@udk 0dkif;0ef;aqG;aEG;=uyg/ w&m;r#wr_
88 ta&;awmf y k H eJ @ a0;oG m;cJ h j yD ? ygwD t aeeJ @uvnf ; r&Sdbl;qdkwm xif&Sm;onfxuf xif&Sm;vmrSm jzpfygw,f?
ppftpkd;&&Jh tuef@towf twm;tqD;awG tqifhqifh
a=umifh vlxkeJ@vnf; a0;uGmae&wJh tajctaerSm &Sdw,f? ygwD&Jh tiftm;/ vlxk&Jh tiftm;awGu b,fvdkvJ/
bmvJ æ
b,fv dkr sKd;a=umif h vlx ke J@ a0;w,fv dk @ ajym& tcsdefu tck pum;ajymaecsdefrSmawmif &kH;zGifh
wmvJ æ &uftm;jzifh 29 &ufyJ &Sdawmhw,f? tcsdefu vkH;0 r&Sd awmh
tifeft,f'DygwDu aus;vufawm&GmawGudk bl;? bmyJjzpfjzpf tifeft,f'D[m vlxkeJ@ wom;wnf; &yf
vGwfvGwfvyfvyf oGm;vmcGifh r&Sdbl;? ygwDtaeeJ@ r[kwf wnf&rSm jzpfw,f? tcktcsdef[m aoa&; &Sifa&; jzpfyg
bJ tvnftywfrsKd;yJ oGm;Edkifw,f? jrdK@awGudk oGm;a&muf w,f? olaoudk,fao vdk@ qdkwmxuf/ olao udk,f&Sif jzpf
vnfywfzdk@u tcGifhta&;enf;enf; ydk&Sdao;w,f? odk@aomf &rSmaygh? wwfEdkif&ifawmh olao udk,fao rvkyfcsifygbl;?
ppftpkd;&u olwdk@zufu tiftm;awG/ pnf;&kH;a&;awGeJ@ tckcsdefrSm tifeft,f'DeJ@ jynfolvlxk[m tzufzufu
aus;vufawm&Gm e,fawGrSm zdxm; pkxm;w,f? =uHhcidk fa&;/ uef@owfcsKyfcs,fjcif; cHxm;&wJh=um;u/ tppt&m&m zdESdyf
trsKd;orD;/ =uufajceD/ jynfol@ppf/ t&efrD;owf enf;rsKd;pkHyJ? r_awG =um;xJuaejyD; pdwf"mwfcGeftm;wckwnf;eJ@ &ifqdkif
=u&rSm jzpfygw,f?
vlxk&Jh qENrJawGudk r&Edkifawmhbl;vm; …
vGwfvyfoef@&Sif;pGm rJay;EdkifcGifhu tmrcHcsuf tif e f t ,f ' D u b,f v d k r sKd ; qk H ; jzwf c suf c s=u
&Sdovm;? 'Dvdktajcte t=uyftwnf;awG zefwD;xm; rS rSmvJæ
awmhæ ? jyD;awmh 0efxrf;awG/ 0efxrf;rdom;pkawGudk pm&if; ,cifwkH;uqdk&ifawmh CEC u qkH;jzwfcsuf cs+yD;
aumuf,ljyD; =udKwifrJpm&if; aumuf,lxm;wm/ 'DvkdrsKd;eJ@ awmh atmufajcudk OD;aqmifr_ ay;&kHjzpfw,f? odk@aomf tck
tjcm;todkif;t0dkif;awGqDu =udKwifrJawGudk pkaqmif;jyD; csdefrSm CC tzGJ@udk zGJ@pnf;jyD;jyD jzpfwJhtwGuf A[dkOD;pD; tzGJ@
xkwfokH;wmrsKd;awGvnf; &SdEdkifw,f? (CC) eJ@ aqG;aEG;&r,f? tJonfvdk tm;vkH;yg0ifwJh aqG;aEG;r_/
qkH;jzwfr_awGudk vkyfudkif&rSm jzpfygw,f? rSwfykH wifr,f Asm
tJonf=um;xJu a&G;aumufyGJrSm tEdkif&cJhr,f wdk@/ bmwdk@ ZGwfvkyfvdk@ r&ygbl;?
qdk&ifaum æ
a&G;aumufy GJv Gef umvrS m ppft pkd ;& tajccHO tifeft,f'DygwD&Jh vuf&Sdtajctaeudk okH;oyf
ya't& tEdkif&wJh ygwDu tpkd;&zGJ@cGifh r&Sdbl;? ygwD0ifwOD; &&if æ
u tpkd;&0ef=uD; (tpkd;&0efxrf;) jzpfvm&ifawmif ygwDu vli,fawG&Jh tcef;u¾udk tckxufydkjyD; jrSifhwif
xGufjyD; wm0efxrf;aqmif&r,f? tajccHOya't& tJonf zdk@vdkygw,f? tcktcsdefrSm olwdk@awG&Jh t&nftcsif;awG
rSm uef@owfwm;qD;xm;r_awG trsm;=uD;udk &ifqdkifae&rSm wdk;wufvmatmif tpGrf;ukefvkyfae=ujyD jzpfygw,f? oif
jzpfw,f? wef;awG/ pmzwf0dkif;awG/ aqG;aEG;yGJawGeJ@ aqmif&GufaeqJ
tifeft,f'DygwD &Sdaezdk@ æ jzpf ygw,f? vli ,f awG& Jh pGe f@ v$ wf pG ef @pm;r_ awGu dk vnf;
ygwDu ckcsdefrSm vkyfp&mawG/ &ifqdkifp&mawG xkwfazmfajymqdkae&r,f? tckqdk&if axmifusaewJh tifef
trsm;=uD; &Sdj yD;om;jzpfy gw,f? a':atmifqef;pk =unf t,f'DygwD0if vlOD;a&awGxJu xuf0ufausmf[m vli,f
19
trSwfpOf-109 rwf -2010
awG jzpfygw,f? ppf t m%m&S i f p epf u yJ quf v uf a tmif y G J c H o G m ;rS m
aemufwckuawmh tifeft,f'DuaejyD;awmh jzpf w ,f ? tck c sd e f r S m enf ; rsKd ; pk H e J @ vS n f h z sm;wmawG /
vlxkvlwef;pm;toD;oD;/ tv$mtoD;oD;tay:rSm b,fvdk csdef;ajcmufwmawG/ tcsKdowfwmawG/ ausmowfwmawG
rsKd; oabmxm;w,f/ b,fvdkrsKd; &yfwnfw,f qdkwmawG pwJ h aoG ; cG J r _ a wG / cG J j cm;r_ a wG vk y f v maeygw,f ?
udk trsm;od&Sdatmif/ tifeft,f'DygwD0if awGtcsif;csif; tJonftwGuf usaemfwdk@tm;vkH;u waoG;wnf; wom;
rS mvnf ; od & S de m;vnf r _ &S d a tmif ydk r d k jyD ; aqmif& G u f zd k @ wnf ; woH wnf; jzpfr So m tJo nfv uf euf eJ @ &if qd ki f
vdkygw,f? Oyrmtm;jzifh - tvkyform;vlwef;pm;awG t ausmfjzwfEdkifrSm jzpfygw,f?
ay:rSm ausmif;om;vli,fawG/ &[ef;oHCmawG tay:rSm eHygwf 3 uawmh “ppftm%m&Sifpepf csKyfjidrf;a&;”
ponfjzifh oabmxm;awG/ &yfwnfcsufawG &Sif;&Sif;vif; qdkwJh wckwnf;aom yef;wdkif jzpfygw,f? ckcsdefrSm jzpfysuf
vif; xkwfazmfjyoxm;zdk@ aqmif&Guf&r,f? aewJh ta&;tcif;awG/ tjzpftysufawGudk usaemfuawmh
jyefjyD; &Sif;jy&&if - a':atmifqef;pk=unfudk 2009 1988 ta&;awmfykH&Jh ordkif;rSwfwrf;awG/ rSwfwd kifawG/
u tif;pdefaxmifrSm csKyfaESmifjyD; w&m;pGJqdkaepOf uqdk&if a=uG;a=umfoHawGeJ@ Ed_if;,SOfjyD; rD;armif;xdk;jyygw,f? 'g[m
tif eft,f'Du vlx keJ@twl tif;pdefaxmifa &S@rSm oGm; usaemfwkd@tm;vkH;eJ@ ra0;ao;wJh eD;pyfwJh tjzpftysufawG/
a&mufjyD; qENxkwfazmfzdk@ vkyfudkifcJhwm jzpfw,f? qENjyzdk@ ta=umif;t&mawG jzpffygw,f?
qlylzk@d oGm;cJhwm r[kwfbl;? vlxkeJ@twl/ vlxkudk,pf m; qEN tm%m&Sifpepfqdkwm [dk;tay:qkH;uaejyD;awmh
xkwfazmf=ur,fvdk@ =udK;pm;cJhwm jzpfygw,f? a=umufpdwf atmuf a jctqk H; u tv$m txd bmrS tpte rusef
udk xkwfazmfjyocJhwm r[kwfygbl;? udk,fhtcsif;csif;rSm &pf atmif csKyfj id rf ; zd k@ vd kt yf a ejyD qd k wm oabmayguf
udk,fwdkif 'gudk &Sif;&Sif; odzdk@vdkygw,f? &awmhr ,f? rqvacwfu tm%m&S if awGq dkw m tk yf
tcktcsdefrSm ygwDwGif;jyef=um;a&;twGufudkawmif csKyf ol v lw ef ; pm;tv$ m xJ rS m om &Sd c Jh wmav? tv,f
ygwD j yef = um;a&;pmapmif xk w f E d k i f z d k @ tcuf t cJ a wG tvwfwef;v$mrSm/ atmufajcvlwef;pm;rSm tm%m&Sif
trsm;=uD; &Sdaew,f? twm;tqD;awG &ifqdkifae=u&w,f? awG r&Sdygbl;? ae@pOf ae@w"l0 oGm;vmv_yf&Sm;aevdk@ &
tJonfawmh usaemfeJ@ pum;ajymvmwJh/ ar;jref;vmwJh ao;w,f? tm%m&SifawGeJ@ rywfoufatmif aevdk@ &cJh
rD 'D ,mawG eJ @yJ pum;ajymqdk ae&w,f? trsm;od&S d= u& ao;w,f?
atmif olwdk@uaewqifh aqG;aEG;jyef=um;ae&wJh tajc tckuawmh vlxk vlwef;pm;tv$mtoD;oD;rSm
tae jzpfaeygw,f? tm%m&Si fpepf &Jh pdwf "mwfa wG tusif hp&dk ufq dk; awGu
wdk;yGm; tjrpfwG,fvmaejyD jzpfw,f? [dk;atmufajcu
trsm;jynfoludk bmajymcsifwmvJ æ axmif 0 ef x rf ; uvnf ; tm%m&S i f y J ? &yf u G u f x J u
eHygwf 1 uawmh “ra=umufw&m;” jzpfygw,f? omrefvlwOD;uvnf; ppftpkd;& aoG;xdk;r_/ zsufqD;r_a=umifh
ppftm%m&Sifpepf[m rw&m;wJhpepfwckjzpfw,f? tJonf olvnf;yJ tm%m&SifyJ? tJovdk tajccHeJ@ jrefrmjynf w0Srf;
rw&m;r_awGudk r=udKufbl;/ vufrcHEdkifbl; qdk&if tJ'gudk vkH;rSm tm%m&SifaygufpawG wdk;yGm;vmaejyD? olwvl ig
“ta=umuf ” e@J r&if q d k i f b J “ra=umuf w &m;” eJ @ wrif;eJ@ rif;rJhp&kdufjzpfjyD; rnf;rnf;jrif&m tEdkifusifhae
&ifqdkif& rSm jzpfygw,f? a':atmifqef;pk=unfu dk,fwdkif apmfum;ae=ujyD? tJ'ga=umifh ckcsdefrSm “tm%m&Sifpepf csKyf
ajym=um;cJhovd k vla wG ra=umuf =uygeJ@/ ra=umuf wJh jidrf;a&;” qdkwm tm;vkH;u 0dkif;0ef;aqmif&Guf=urS jzpfawmh
taetxm;uae &ifqdkifyg? r&bl; a=umufwmyJ qdk&ifvJ r,fqdkwm oabmayguf=u&ygr,f?
a=umufa =umuf eJ @ yJ vky f = uyg? usaemf ud k ,f w d ki f v nf ; tJ'ga=umifh usaemfwdk@ tygt0if tm;vkH;aom
ol rsm;udk ra=umufe J@ ra=umuf=ueJ @vdk@ ajymae&k Hw if jynf o l v l x k u ra=umuf w &m;vuf e uf u d k ud k i f p G J j yD ;
r[kwfbJeJ@ ra=umufw&m;udk udkifpGJjyD; tckvdkrsLd; vkyfudkif tm;vkH; aoG;pnf;nDnGwfpGme@J wpkwpnf; woHwnf; -
&ifqdkifae&wmyJvdk@ ajymcsifygw,f? tm%m&Sifpepf csKyfjidrf;atmif wckwnf;aom yef;wdkif
eHygwf 2 uawmh “aoG;pnf;nDnGwfa&;” jzpf tjzpf &ifqdkif=uzdk@ csDwuf=uzdk@ ajymvdkufcsifygw,f?
ygw,f? usaemfwdk@jynfolawGtm;vkH;rSm pm;0wfaea&;awG
tvGef=uyfwnf;vmw,f? qif;&J'kuQeJ@ &ifqdkifae&w,f?
a&S@udk onftwdkif; =uyfwnf;qif;&JwJhtwkdif;oGm;=u&if
OD;0if;wif
20
trSwfpOf-109 rwf -2010

tem*gwtf wGuf euf½idI ;f pmG apmvsipf mG . . .


(u)
'DcsKyfygwD NLD taejzifh 1990-a&G;aumufyGJ &vm'fudk trsKd;om; jynfolvx l konfvnf; wyfOD;. tvHatmufwiG f
rdru d ,kd wf ikd f eif;acszsuqf ;D ypfI rjzpf? xd@k jyif 2008 ppfu|ejf yKa&; pkpnf; yg0ifvm=urSmjzpfonf? qdkvo dk nfrSm ppftyk fpk. a&G;
zG@J pnf;yHt k wdik f; 'DcsKyo
f nf a&G;aumuf yG0J ifIvnf; rjzpfojzifh aumuf y G J (pk w f csmaumuf u spf a&G ; aumuf y G J )t+yD ; wG i f
a&$*Hkwdkifa=umjimcsufudk xkwjf yef cJh&jcif;jzpfonf? xdk@a=umifh tajctaewckvHk;onf xdkodk@yif ajymif;vJoGm;zG,f&m&Sd
ud k , f h w yf ud k , f j yef e if ; onf h tajctaersKd ; r&S d a wmh ? aeonf?
&yfwnfcsuf aumif;oGm;onf? (c)
od k @ aomf ppf t k y f p k . aumuf u spf p k w f y J h a om a&G ; 'DcsKyyf gwDonf tem*wfumvtwGuf tb,fr# jyifqif
aumufyJt G +yD;wGif 'DcsKyfygwD NLD onf rnfok@d &drS nf enf; ³ ³ xm;cJ+h yD;+yDvJ ³ ³ ³? jyifqifxm;+yDvm; ³ ³ ³?
³? 'DcsKyfygwDudk w&m;0ifygwDtjzpf ppftkyfpu k wav;wpm; +yD;cJhonfh (1989-2009) ESpf-ESpfq,fuho J dk@ rD;pif=unfh
wefb;kd xm;+y;D todtrSwfjyKygrnfvm;? uovdkrsKd; ucsKd; csKd;IrjzpfEdkif[k ,lqygonf? ta&;}uD;
ESpfcjk zpfEidk fonf? onft h csufrSm tzdESdycf Hb0wlcsif;jzpfonfh vlxkxH rnfodk@
todt rSwfrjyKEdki f? rjyKEdkifo nfhtjyif 'DcsKyfygwDudk ta&mufoGm;rnfenf; ³ ³/ vlxkxJwGif rnfodk@ jr‡KyfEHrS nf
ppfrdef@tm%mjzifh zsufodrf;ypfvku d zf ,
G &f m&So d nf? jzpfEidk of nfh enf; ³ ³/ txl;ojzifh aus;vufu eif;=um;vlxkxw J Gif
aemuf t ajctaew&yf r S m a&G ; aumuf y G J 0if c J h o nf h rnfodk@ jr‡KyfESHrnfenf; ³ ³/ wdk; wufaom tvkyform;
vlx k opPm azmuf NLD tzG J @ 0if rsm; (0Ho mEk NLD )ESi f h xkxw J Gif rnfodk@yg0if axmufurl nfenf; ³ ³/ a&G;aumuf
aoG;cGJ&efwdkufum a&G;aumufyGJr0ifaom 'DcsKyf ygwDudk yGJt vGefw Gi f usef&SdaeOD; rnfh vufeufudki fawmfv Sefa&;
bmwckrS EdkifiHa&;v_yf&Sm;cGihrf &avatmif abmif cwfavSmif tiftm;pk rsm;ESifh tb,fo@dk nD!Gwaf &;zGJ@rnfenf; ³ ³/
ydwfxm;Edkifonf? 'DcsKyftm; ,ae@ wif;wif; =uyf=uyf ppftm %m&SifpHepf zsufodrf;a&;/ trsKd;om;nD!Gwfa&;
csKyfukid x f monfxufykI d jyif;xefonfxufjyif; xefum csKyf wyf aygif; pk (odk@ r[kw f) tift m;pk} uD; udk rnfo dk@ wnf
udik af csr_e;f ypfEkid fonf? aqmufrnfenf; ³ ³/ euf¶i_d f;+rJ euf¶i_d f;rnfh ajr atmuf
xdktajctaersm;.atmufwiG f 'DcsKyfygwDonf zdESdyf r_ awmf v S e f a &;ud k tb,f o d k @ taumif txnf a zmf
ppfOya'abmifwGif &yfwnfEdkifcGifhr&Sdzdk@ aocsmo avmuf rnfenf; ³ ³?
jzpfaeonf? 2008 ppfu|efjyKa&;zGJ@pnf;yHkt&vnf; wd;k wuf ,ae@umvwGif ppftyk pf . k a&G;aumufyu GJ dk qef@usif &if;
aomEdkifiHa&;tiftm;pkrsm;/ EdkifiHa&;ygwDrsm;onf (vlxk tem*wftwGufyg jyifqifxm;=u&ayvdrfhrnf? wu,fu
opPazmuf ygwrD sm;/ }uhH zG@H ygwrD sm;rSvI JG ) rv_yo f m r&Sm;ombJ 'DcsKyfygwDomru awmfvSefa&;tiftm;pktoD; oD;/ 'Drdku
jym;jym;arSmufae&rSmjzpfonf? xdktajc taersm;. wGef;ydk@ a&pDtiftm;pktoD;oD;ESihf tzdEydS cf H ppfu|ev f lxk toD;oD;onf
csut f & 'DcsKyyf gwo D nf w&m;r0if (w&m;r0if)awmhonfyh gwD cdkirf maomnD!w G af &;/ ZGJowWd pdw"f gww f @kd jzifh qufvuf wdu k f
(odk@r[kwf)ajratmufvlxk wyfOD;}uD;tjzpf &yfwnf¶Hkom yGJ0ifzk@d ta&;}uD;vSayonf?
&Sdawmhonf? 'DcsKyfygwD. ,ae@ EdkifiHa&;‘tvHopf’jzpfonfh vGwfvyfa&;wdkufyGJ/ 'Dru dk a&pDckcHa&;wdkuyf GJonf wyGJ xJ
“trsKd;om;jyefvnf oifhjrwfa&;/ awG@qaHk qG;aEG;a&;”udkyif w}udrfxJjzifh atmifyGJcH¶dk;xHk;pHr&Sday? rsKd;quf tqifhqifh/
jrifjh rifhrm;rm; v$ifh xlEidk fygOD;rvm; æ? tqufquf vufqifu h rf;wdu k yf JjG zpfonf? vlxkvw G af jrmuf
A³u³o wjzpfvnf; vl@abmifopfygwDuho J @dk ajr atmuf a&;twGu f vlx ktoD;oD; / vlxk w&yf vHk ;/ trsKd ;om;
ygw/D ajratmufawmfvSeaf &;tzG@J tpnf;wck jzpfvmzG,f&m EdkifiaH &;wdkufyGJxJwGif yg0ifvmrSom vGwf ajrmufrmS jzpfonf?
&So
d nf? od@k aomf trsK;d om;Edik if aH &;tvHjzpf onfh 88-awmfveS f ,if;onf aomhcsujf zpfonf? trsK;d om;toD;oD;. ppftm%m
a&;}uD;u csrSwfcJhaom “ppftm%m &SifpHepf zsufodrf;a&;/ &Sipf eH pfzsuo
f rd ;f a&;/ 'Drukd a&pD a&;ESihf ud, k =hf urRm ud, k zf efw;D a&;/
'Drku d a&pDa&;/ vlxktpd;k & zG@J pnf;a&;” tvHoHk;vufonf EdkifiHa&m tvHatmuf wGif wpkwpnf;xJ zGJ@pnf;xm;onfh
'DcsKyyf gwD. Edik fiHa&; tvHjzpfaeor# tzdEySd ftEdkiu f sihcf H vlrsKd;pHk pmrsufESm 26 okdY
21
trSwfpOf-109 rwf -2010

yH&k yd o
f ufao
&J&ifhatmif (e,l;a'vD)
uav;b0wke;f u ¶du hJ hJ "mwfyaHk wGudk vlysKad yguf fcsoGm;w,f? &Jum;eJ@ em&D0ufausmfausmf oGm;&wJh &Gmav;
k cf w
t&G,rf mS =unfrh ad wmh oabmusp&m/ =unfE;l p&m odyaf umif; w&Gm?
w,f? tudktrawGeJ@ wef;vsm;ay:xdkifaewm/ a&ZvHkrSm &GmxJ0if tusKd;ta=umif; ar;+y;D aemuf tcif;jzpf&m
wa,mufxJ wH;k vH;k c|wf a&csK;d aewm/ uav;awG wòyw H r}uD; ajymif;cif;}uD;xJ &JawGe@J &Gmom;awG oGm;=uw,f? towfcH
yHpk t
H rsKd;rsKd;eJ@ wJ¶G u dk fxm;wm/ wu,fhukd &orsK;d pHyk gyJ? tjyifrmS &olu wa,muf/ owfolu 6 a,muf? olw@dk owfrad =umif;
awmh "mwfyHkxJu i,f¶kyfav;awGeJ@ rwlawmhbJ rsufESmoGif &Ja&SŒrSm 0efcw H hJ olw@kd awG[m vGecf w hJ hJ 2 em&Davmufuwnf;u
jyifawG ajymif;vm=u+yD? 00upfupfav;awGu ydefydefyg;yg; tavmif;ab; ikwfwkwfxidk f+yD; &Judk apmifah ewmwJh? udpk ef;
jzpfv@dk jzpf/ ykwufwufav;awGu &Sn&f n S af rsmarsm jzpfvk@d jzpf? armifu "mwfykw H zsyzf syf ¶dkufw,f? tavmif;&JŒ tay:eJ@ ab;
tyifi,fawGvnf; yif}uD; jzpfvdk@jzpf? xl;jcm;qef;jym;wJh o ESpzf uf/ ajzmifhcsuaf y;olawGuu kd s tkypf v k u kd /f toH;k ðycJw h hJ vuf
bm0udk "mwfykaH v;awGu oufao? euf u & d ,
d mawG e J @ ywf 0 ef ;us i f taetxm;?
tJ'w D kef;u trSww f &"mwfyHk &zdk@ta&; ta=umif; rdr&d & wdwu d sus jzpfz@kd ta&; zvifawG AHk;aygvatm
aygif;pHkoifhrS/ uifr&m t&efoifh&SdrS jzpfwm? tckacwfvdk roH;k Edkib f l;? 7 yHkavmuf ¶dkuf+yD;&if &yfayawmh? ¶du k fvdkufor#
vltrsm;udik faewJh w,fvzD kef; uifr&m/ 'D*spw f ,f uifr&m zvif z d k ; wk i
d f ; ud k &J u tuk e f t us rcH w wf b l ; ? ud kpef;armifu
awGe@J azmazmoDoD ¶du k Ef ikd w f m r[kwfbl;? ckus yHak umif;av; 'gudk od+yD;om;? taumif;qHk; jzpfatmif taotcsm ¶dkuf,l
xGuzf @kd 5 cg¶u kd rf vm;/ 10 cg¶u kd rf vm;/ tuket f ustwGuf ylyef &wm? ol@tawG@t}uHKav;eJ@ vkyf,l&wm? zvifaq;vdk@
p&m rvdkawmhbl;? uGefjyLwmxJ qJGxnfv h dkuf+yD;awmhvnf; aumif;aumif;rGefreG f jzpfrae&ifawmh +yD;ygua&m? tJ'w D ek ;f u
pdwóf uu d fyu kH kd ul;,lvu dk f¶ykH ?J zvifoufoufe@J yJ ¶du k cf &hJ wke;f u tJ ' vD k ?
d
zvifz;dk yl&/ uifr&morm;udk ajy;ac:&eJ@ òcd;+cHac|wm&vGef;vdk@ ckacwfrsm;us tJovdk r[kwfaygif? ¶dkufvdkufwJh
yHak umif;&zd@k tcGit hf vrf; enf;w,f? 'ga=umifh pdwu f ;l ayguw f ik d ;f t¶du k /f vufwhpJ rf;vdu k w f hJ tprf;? "mwfy¶Hk u kd vf @kd &wJh vuf udik f
c&D;rwGif jzpfch&J wmu trsm;om;? zke;f / uGejf yLwm/ 'D*spw f ,f uifr&mawG òrŒd }uD;awGrmS ayg rSayg?
i,fwek ;f u yHak wG[m a&mifprkH [kw/f tjzLtrnf; av; &Gm awG x J v nf ; 0if w efoifo h avmuf 0ifaeyg+yD? òrdŒjy vkyfief;
awG? b,fo/l b,fae&mrSm/ b,fwek f;u b,fvdkta&mif cGief J@ ywf0ef;usifrSm trSww f & jzpfavmufp&m r&Sd vdkufeJ@
taoG;eJ@ wefqmqifxm;vJ/ odcGihrf &Sdawmhbl;? woD;yk*~v "mwfyHkq&mawG/ AD'D,q dk &mawG tv#Kdtv#Kd ay:vm wmyJ?
udpyP jJ zpfjzpf/ tcrf;tem;/ abmvH;k yJ/G ,Ofaus;r_uyJ/G pmaya[m 9-10 a,muf a vmuf &SdwJh 0dkif;rsKd;qdk tJovdkq&mawGu
ajymyJ/G *DwyJG bmyJyG jJ zpfjzpf ol@ta=umif;t&meJ@ ta&miftaoG; xuf0ufawmif &Syd g&JŒ? wcgwav ydkawmifrsm;ovm; atmuf
t[yftpyf rdrrd avhvm&zd@k cufcJw,f? 'gu vGefcJhwJh ESpf 40 arh&w,f? t&ufcGuf¶ku d f [if;cGuf¶dkuf/ uav;vnf;¶dkuf
avmufwkef;u usaemfwdk@&yf&mG usaemfw@dk EkdifiHxu J ae&m acG;vnf;¶du k /f opfyifyg¶ku d f iSuyf g¶ku d f? ¶duk cf suu f awmh acsmif
tES@H rSm jzpfcw Jh m? t&G,ftpm;/ 'DZdik f;yHkpH// aps;E_ef;trsKd;rsK;d eJ@ óu a
d cs m if = um;rus ef urf ;ud k u k e f a&m?
wDxGifxkwfvkyfvdkufwJh 'D*spfw,facwfeJ@awmh wjcm;pDyJ? t¶du k fcH&r,fh olawGu pwdkiftrsKd;rsKd; *dkut f rsKd;rsKd;
uGmrSumG ? xkwfwwfae+yD? olwdk@wifrubl;/ "mwfyHk AD'D,dkuifr&m
17-18 ESpf t&G,fwek f;u tjzpftysufwck trSwf q&mawGuvnf; 0J,m/ txufatmuf/ a’gihaf ygi;f pHu k ae [ef
&rdao;w,f? tdrfem;u rdk;"mwfykw H kdufudk trSwf 1 &Jpcef;u eJ @ y ef e J @ u k d ¶d k u f a y;=uwm/ rvG w f p wrf ; rS w f w rf ; wif =uwm?
r_cif;wcktwGuf vdu k ¶f u kd af y;zd@k wnaerSm ajymvmw,f? &Ju "mwfykw H yHktwGuf trdt&jzpfatmif/ vSoxufvSatmif t
tdru f kzd ek ;f quf+yD; wqifah jymay;zdk@ tultnDawmif;vmwm? }udrf}udrf ¶dkufwm? =umvmawmh uifr&meJ@ ,Ofyg;vmwJh
vlowfrw _ ?Jh zke;f udik rf wd hJ usaemf pdw0f ifpm;wma=umifh usaemfh uav;awGvnf; pwdkiftay; aumif;vmw,f? uav; av;
xuf 2 ESpfavmufi,fwhJ uifr&mrJi;f udpk ef;armife@J twl vdu k awG rajymygeJ@t;Hk / acG;awmif uifr&mudk rsufpad emuf p&m vd@k
22
trSwfpOf-109 rwf -2010
rxifawmhbl;? tom;usvm[efwlw,f? [dkwacwfwke;f u qef@usif&rSmygyJ? vdifydkif;qkdif&m rzG,fr&myHkawGudk um
tdrfuacG;udk "mwfyHk¶dkuv f dk@ zsyfueJ rD;vif;oGm;&if'aD umif ,uH&SifawG rodatmif cd;k 0Suf¶dkufu;l +yD; vltrsm;=um; jzef@
a=umufa=umufvef@vef@eJ@ xGufuadk jy;awmhwm? ckrsm;jzifh wmrsK;d us tawmfudk ¶dkif;pdki;f ygw,f/ atmufwef;usygw,f?
r[kwfaygif? acG;awGawmif wdk;wufvmwJh acwfvdk@ qdk& wcsKdŒu tjymbavmh*fawGvkyf+yD; tJovdk "mwfyHk
rvm;yJ? awGwifru AD'D,dak wGyg wifygw,f? tJ'DxrJ SmrS um,uH&Sif
"mwfyk¶H ukd fynm avhvmxm;wm r&Sb d /J cvkwEf dyS ¶f yHk J rde;f uav; tvdkrwlbJ ¶du k fxm;wmawG ygygw,f? ykef;v#Kd;
odwho J lawGawmif =unfvifoef@jyef@wJh yHkawG ¶dkuf,El dkifyg+yD? uG,fv#Kd; rodatmifwrsK;d / tEdkit fh xufwrsKd; ¶du k x f m;wmyg?
tJovdkyJ enf;ynm t&nftaoG;jrifhwJh uifr&mawG trsm; &Suf&GHŒpdk;xdwfwJh trlt&meJ@ AD'D,dkr¶dkufygeJ@vdk@ ajymaewJh
om;? 'gayrJh ud;k ¶dk;um;&m;yHak wGawmh rsm;oayghaemf? b,fvkyd J =um;xJuyJ vltrsm;qDa&mufatmif jzef@ygw,f? wu,fu h dk
jzpfjzpf b,ftajctaerSm bmt"dy`m,f ay:vGifatmif/ b,f i&JusaewJh toHygy?J ¶du k , f o l ul awmh ol@u, kd of l jrifuiG ;f xJrmS
udpPrsKd;rSm b,fvdk¶_a'gifhuae ¶dkuf,loifhw,fqdkwJh ynm jyrxm;ygb;l ?
rwwfvnf; taysmw f rf;awmhjzifh vufo&rf;Edik =f uyg+y?D 'gt h jyif rcsprf ESpo f ufbJ qef@usib f ufvid ef @J aeae&wJh trsK;d
vrf;ay:rSm/ tdraf b;rSm/ ud, k ahf &SŒarSmufrmS tr_tcif; wckck jzpf orD;awG&ŒJ b0udk pmemem;vnfoifhygw,f? rdom;pk pm;0wf
&if cdik v f rk H ,fh rSww f rf;av;awGu oloil gig vufxrJ mS &Sad e Edik yf g aea&;/ &yfwnfa&;twGuf cE<mudk,fudk&if;+yD; vkyfudkifpm;
+yD? aumif;ygw,fav? bma=umifhyJ¶ku d f¶ku
d f pdwfwkid ;f rus jyef aomuf&wJh olawGu trsm;pkyg? ud, k fu w}udrfwcg aysmfyg;zd@k
¶du
k Ef ikd wf ,f/ óudu&f mukd odr;f xm;Ekid w f ,f/ r}uKd uw f mqdk ESajrm avmufom pdwfxm;&Scd sif &SEd ikd af yr,f/h olw@kd jzwfoef;ae&wJh b
p&mrvdkbJ csufcsi;f zsufypfEidk w f ,f? 0=urf;=urf;udk *¶k%mroufbJ aecsifaeEdkiaf yr,fh olwOD;xJ
yHkawG rsm;vmvdk@vnf; 0efxyk 0f efy;dk rjzpfaygi/f aysmuf ol@pdwfwkid f;us ydkiq f kdifcGifh&dw
S Jh v#KdŒ0Sufcsufudk rcsKd;azmufoifh/
ysurf mS rpdk;&dr&f aygi?f uifr&mxJrmS yHak wGu trsm;}uD; 0ifqef@ rzsuq f ;D oifyh gb;l ? olw@kd &ŒJ cg;oD;wJb h 0udk yd+k y;D racsro G if/h to
w,f? [dw k ek f;uvdk zvifwvdyf yHk 30 ausmaf vmufqw kd m bm a&rzsuo f ifyh gb;l ?
[kwo f wke;f ? +yD;awmh uGejf yLwmeJ@ tD;ar;vftaumifh tp/ b tus,ftjyef@ ysHŒESH@oGm;EdkifwhJ qufoG,fa&; enf;
avmh*feJ@ Hard  Disk tv,f/ Face  Book tqHk; ynmudk ud, k [ f m toH;k ðyaewmyg? vlwOD;csi;f vufxrJ mS 'Drw S f
tukefvk;H xnfhxm;Edkiw f ,f? tuket f us oufomw,f/ rSwf wrf;rSw&f mawG &,lpak qmif;xm;EkdifwJh acwf}uD;rSmyg? um,
wrf;vnf; jzpfr,f/ tvG,fwul ¶dkufEdkifzsufEdkifw,f? ‘g uH&iS ef J@ ol@&ŒJ om;orD;awG/ rdom;pk0ifawG/ aqGrsK;d om;csi;f awG
a=umifhvnf; pdw0f ifpm;p&m taumif;om;/ toHk;0ifom;? rsufEmS rjy&Jatmif rvkyt f yfygb;l ? ausmf=um;atmifv@dk t0wf
taumif;bufudk csOf;uyfoGm;&if vufco H ifwh hJ vky&f yf/ óuq d kd rJyh akH wGurkd S ¶du k jf ywwfwhJ trsK;d orD;awGxuf nOfeh ufxrJ mS usif
oifw h hJ wd;k wufr_ygyJ? vnfae&wJh tJ'DtrsK;d orD;awGu yd+k yD; wefz;dk &Syd gw,f?
wOD;csif;eJ@ tkyfpkrusef [efyeftrlt,m/ obm0 "mwfyakH wG/ AD', D akd wG[m pum;oHawG/ pum;vH;k awG
awmawmif ¶_cif;tvSty/ wdusckid frmwJh rSww f rf;rSw&f m/ cdkif xuf ravsmb h J c&D;ayguyf gw,f? tem*wfukd rqdx k m;eJ@ ypPKye` f
vHw k hJ taxmuftxm;/ wd;k wufatmifjrifwhJ jrifuiG ;f awG/ vl rSmudkyJ taumif;tqd;k aqmif=uOf;Edik yf gw,f? 'Dx h ufy&dk if ydwf
wef;pm; tajctaeawGukd vSpf[azmf=uL;Edkirf ,fh yHk&dyaf wG/ avSmifxm;wJh wHcg;csyfawGudk ¶dkufcsKd;/ zHk;tkyfxm;wJh trSef
vlr_ywf0ef;usiu f dk aumif;usK;d ðycsipf w d f jzpfvmatmif v_@H aqmf w&m;udk zGih[ f azmfxw k f/ zdEydS o
f al wGukd wkud &f J/ tEdik , f &l aJ tmif
r,fh owif;"mwfyakH wG/ AD', D akd wG? w}urd =f unf+h y;D &if woufv;kH aphaqmfay;Ekid yf gw,f?
xifusef&pfatmif vuf&moef@oef@eJ@ ¶dkufjyxm;&if wefzk;d u usaemfw@dk Edik if rH Sm arhr&atmif pJu G se&f pfr,fh "mwfyekH @J
xd;k wufaewm? tem*wfrSm aemufa=umif;yJ jyef rvm;/ vGr;f AD', D u
kd vpfawG r=umcifu xGucf yhJ gao;w,f? vrf;rawGay:u
&zdk@ wrf;w=unfzh @dk yJ aumif;rvm;/ ocFe;f awGvnf; ,lrvm;/ tm;us*k%, f zl G,f&m ukeaf ps;E_e;f usqif;a&; qENjyyJ/G tm;rmef
wai;warmeJ@ widik w kd &D&D vkycf siaf o;vm;? wu,fh udk wckwf wufºuG&m a&$0ga&mifv_y&f Sm;r_/ t&yfulyg vl0dkif; ygjzpf&wJh
w& trSwfw&awGyJaygh? em*pfrkew f kid ;f &ifxrk em jzpf&yfawGukd rSww f rf; wifxm;wmyg?
'gayrJvh nf; jrefrmh,Ofaus;r_ukd odrzf si;f edrq hf if;apwJyh /kH 'Dowif;"mwfyHkawG jyifyurBm xGufvmatmif vkyfudkif
wyg;ol&JŒ bmomw&m;udk apmfum;aewJhykaH wGukd t¶du k fcH ay;olawGudk aus;Zl;wif&ygw,f? tca=u;aiGeJ@jzpfap/ tcrJh
jywmrsKd;/ vuf&JZuf&J ¶dkufjywmrsKd;awGudkawmh vufcHp&m
raumif;ygbl;? qifhumqufum jzef@a0aer,fqdk&ifawmh pmrsufESm 27 odkY
23
trSwfpOf-109 rwf -2010

vlxqk uD kd xdawGqY ufqwH hJ toGifo@mefwckukd rajymif;vJb;l qdk&if tzGtJY pnf;wck[m vlawGb,favmufajymif;ajymif; tqifh tqifhwidk f;rmS
NyKd ifbufawGukd ½I;H erd whf wfygw,f? awmiftmz&du vIy&f Sm;rIwek f;u nDñwG af om 'Drkud &ufwpfwyfO;d &hJ vlxpk nf;½;Hk a&;vkyif ef;awG? vIy&f Sm;raI wGtaMumif;
rdwqf ufay;csiyf gw,f/
vlxek YJ reD;pyfb;l q&kd if upm;yJuG kd 0ifupm;zUdk odyf cufygvrd rhf ,f/ t½I;H eyYJ J BuKH &wwfygw,f. . . ./

awmiftmz&duvGwaf jrmufa&;wdkuyf t GJ wGi;f tmz&duef b,ftcsuaf wGu tm;enf;vJ? olw@dk b,fvkv d kyf=uovJ ² ²
trsKd ; om;uG ef * ,uf ANC &J h ajratmuf v _ y f &S m ;r_ r S m ²? usaemfwk@d jrifwhJ axmifhwaxmifhukd cif;jy=unfhcsifygw,f?
t"duyg0ifcho J lwOD;jzpfwJh ‘*sufeufcs,f&D’eJ@ awG@jzpfcw Jh ek ;f u vlxu k kd xdawG@ aygi;f pnf; tcsuaf y;vduk fwJh v_yf&mS ;r_av;t
olr wifjywJhtcsuw f ckudk pdwf0ifpm;cJh w,f? ‘*sufeuf’u a=umif;yg?
“wu,fwrf;usawmh vufeufuidk f v_yf&Sm;r_udk OD;aqmif 1980-umvtwGi;f awmiftmz&duEdik if H ‘ydk@wf t,fvD
vkyfukid cf hw
J hJ tmz&duefueG f*,uf&hJ aemufyidk f;v_yf&Sm;r_awGrmS Zbuf’+rKd @qu D ajratmufvy_ &f mS ;r_ acgi;f aqmif awG pDrcH =hJ uwJh
a&&mwduswt hJ &m r&Sb d l; ² ² awmiftmz&duppfwyf tajcpdu k f pD;yGm;a&;oydwfarSmufr_ta=umif;av;yg? awmiftmz&du
pcef;awG/ a&eHyku d fvdkif; awGudk azmufcGJzsufqD;ypfEdkifcJhayr,fh Edkifit
H ay: Edkifiw
H umu pD;yGm;a&;ydwfq@dk r_ta=umif;udak wmh
vlxu k kd pepfwus OD;aqmifv@H_ aqmfEikd pf rG ;f r&Scd b Jh ;l ”vd@k qdwk ,f? vltrsm;od+y;D om; jzpfygvrd rhf ,f? 'gayr,fh vlrt _ axmuf tul
usaemfu “tmz&dueftrsKd;om;uGef*,uf&Jh ajratmuf jyKtzGJ@tpnf;awG/ tm;u pm;toif;awGqDrSm xdk;azmuf0if
v_y&f mS ;r_ukd OD;aqmifco Jh al wGuvnf; vlxv k y_ &f Sm;r_xrJ Sm yg0if a&mufxm;wJo h lawG&hJ ta=umif;/ olwk@d b,fvkjd yifqifcw Jh ,f
OD;aqmifchw J m r[kwb f ;l vm;” vd@k jyefvnfaqG;aEG;=unfh jzpf qdw k hJ ta=umif; awGudk odapcsiyf gw,f? +yD;cJw h Jh t*F gae@ nae
w,f? olr[m tmz&duef trsK;d om;uGe*f ,uf&hJ ajratmuf ydkif;vGwf vyfwht J m&StoHrSm v$ihx f kwfchw J Jh aqmif;yg;av;yg?
v_y&f mS ;r_rmS wavsmuf vH;k yg0ifcahJ yr,fh 1980- umvrSmawmh
nD!Gwfaom 'Drku d &ufwpfwyfOD;&Jh tvH awmfatmufrmS 0if
nD ! G wfa om 'D rd ku&uf wpf wyfOD ; (od k hr[kw f)
a&mufc+Jh yD; tm%mzDqefa&;v_yf&Sm;r_awGrSm yg0ifchw J ,f? us “tJ ' D t d r f a &S @ rS m c|wf x m;wJ h z d e yf a wG / aoG ; pG e f ;
aemf ar;wJhar;cGef;udk olru rjiif;ygbl;? 'gayr,fh olru nD aewJhtusôa wGu dk jrifuwnf; u ighn DtudkawGqdk wm
!Gwfaom 'Drku d &ufwpfwyfOD; UDF udk }udKufESpo f uf w,f? odxm;+yD;om;yg”vdk@ bkef;awmf}uD; ‘'ufprGef wl;wl;’u
vlxv k _yf&mS ;r_rmS pHepfwus vkyfudkifcJhwht J zGJ@ jzpfw,fvdk@ qdk ajymcJb
h ;l ygw,f?
w,f? 1980-umv awmiftmz&duEdik if rH mS aoqH;k oGm;ol awG&hJ
wu,fawmh olru vljzLwa,mufyg? 'ga=umifh vnf; ¶kyt
f avmif;udk o,faqmifvmwJh tokb tcrf;tem;awG
olr&Jh vljzLawGudk t"duxm;pnf;¶Hk;&r,fqkw d Jh pdwf ul;udk [m toHv$ifhÏmeawGu ae@pOfxkwfv$ifhaeus &moDOwk
csjycJhw,f? aemuf ² ²1980-umvrwdkifcifu ajr atmuf owif;awGvkd jzpfchyJ gw,f? vrf;rawGrSm rD; avmifaewJhum;
v_y&f mS ;r_ukd OD;aqmifcw Jh o hJ al wG&hJ vlxpk nf;¶H;k a&; vkyif ef;awGukd awG/ &JawGe@J vli,fawG=um;u xdyw f u
dk f &ifqikd fwu kd cf u
kd rf _awG/
aqG;aEG;jzpf=uw,f? ay;qyf&wJhESpfawG/ b0awG/ aoG;awGu zrf;qD;¶dkufESufr_awGuvnf; jrifawG@aeus jrifuGif;awGyJ
trsm;}uD;yg? wckrS vG,fvG,fulul r&cJhygb;l ? v_yf&Sm;r_awG jzpfygw,f? vljzLtpdk;&&Jh tom;ta&mifcjJG cm;zdEydS rf _atmufrmS
bma=umifh atmifjrifco hJ vJ? b,ftcsuaf wGu tm;aumif;+y;D tmz&duefjynfol awG&Jh cHpm;r_udk OD;aqmifwdkufyJ0G ifay;wJh
24
trSwfpOf-109 rwf -2010
tzGJ@tpnf;ESpfck uawmh ANCvdk@ac:wJh tmz&dueftrsKd; 0ifcJhwma=umifh yHkrSeftcsdefqdk aps; 0,fawGe@J jynfhESufaewJh
om;uGe*f ,uf eJ@ nD!Gwaf om 'Dru kd &ufwpfwyfO;D UDF tzG@J vljzLawG&hJ aps;qdik af wG[m ajcmufuyfww d q f w d f oGm;cJyh gw,f?
awGyJ jzpf=u ygw,f? vljzLaps;qdkiyf kid &f iS f awGu olw@dk &hyJ pPnf;awGudk aps;avsmah &mif;
tmz&dueftrsK;d om;uGe*f ,ufu vufeufuikd f ykeu f efru _ kd cJ=h uayr,fh t&mra&mufchyJ gbl;?
t"duxm; vkyfudkifcJh=u+yD; nD!Gwfaom 'Drdku&ufwpf oydwaf rSmufr[ _ m ESpyf wfe;D yg; a&muf&v dS mcJyh gw,f? tpd;k
wyfOD;uawmh ajray:vlxv k _yf&mS ;r_ukd OD; wnfvkyfudki=f uyg &[m ta&;ay:tkyfcsKyfa&;Oya'udk jyÏmef;vdkuf+yD; vufeuf
w,f? tzG@J EpS zf @JG v;kH &Jh acgi;f aqmifawG &mcs+D y;D zrf;qD;xde;f odr;f cHchJ udkipf pfwyfu +rdK@awmfae&mtES@H ukd jzef@usuf ae&m,lvu dk f
&ayr,fh ajratmufukd ykef;v#Kd; ¶kef;uefv_yf&Sm;ae=uwJh acgif; ygw,f? c&D;oGm;vmcGiahf wGukd uef@owf vdu k +f y;D ppftyk fcsKyfa&;
aqmifwcsKd@[m ajray:vlxk v_yf&Sm;r_twGuf a'oqdkif&mvl udk a=ujimvdu k fygw,f? 'gayr,fh qENjyyGaJ wGu &yfwef@roGm;cJh
i,facgif;aqmifawGudk pHepfwus arG;xkwfay;Edkicf Jhw,f? 'g ygbl;? tpd;k &uvnf; v_y&f mS ; r_rmS acgif;aqmifyg0ifcho J lawGukd
a=umifv h nf; 1980- umv ‘ydkwht f ,fvZD buf’+rKd @uav;rSm &mcs+D yD; zrf;qD;cJyh gw,f? vli,facgif;aqmif ‘rlq,fvD*suf’u
vlxv k y_ &f mS ;r_ awGe@J vljzLtpd;k &qef@usiyf aJG wG[m (10)vausmf “ta&;ay:ppftyk f csKyfa&;Oya'udk jyÏmef;vdkuf uwnf;
ouf wrf;udk a&muf&v Sd mcJwh ,f? wcsKd@a'oawGrmS vlraJ wGu u olwdk@ xdwfvef@ae=u+yDqdkwm xif&Sm; ae+yDav ² ²
vljzLawG&JhzdESdyfr_udk ykefuef+yD; olwdk@&Jh &yfuGufawGudk vGwf olwdk@uvnf; tom; ta&mifcGJjcm;r_ 0g'udk qufvuf
ajrmufa'otjzpf wnfaxmifEdkifcJh=uygw,f? 'gayr,fh az:aqmifz@dk }udK;pm;ovdk usaemf wdk@uvnf; tJ'DpHepfudk
tpdk;&,E W&m;wckvHk; &yfoGm;atmifxd rpGrf;aqmifEdkifcJh=u qufvufwdkufzsufzk@d }udK; pm;&r,f ² ²atmifyGJqDukd us
ygb;l ? aemfwk@d a&mufawmh r,f”vdk@ ,Hk=unfaecJyh gw,f?
wbufrmS awmh Edik if w H iG ;f rSm ajratmufvy_ &f mS ;r_ukd pDru H yG f vljzLtpd;k &uvnf; oydwaf rSmufrr_ mS yg0ifaewJo h l awGukd
uJaewJh acgif;aqmifawG[m nD!Gwaf om 'Drku d &ufwpfwyf qufvufzrf;qD;cJh+yD; wwd,ywfavmufrSm ta&mif;t0,f
OD;udk jynfolawGaxmufcHvmatmif }udK;pm; vkyfudkifcJh=u awG yHrk eS jf yefjzpfoGm;vdrrhf ,fv@dk ar#mv f ifh xm;cJ=h uygw,f? 'gay
ygw,f? UDF vdk@ac:wJh nD!Gwfaom'Drku d &ufwpfwyfO;D rSm r,fh tpdk;&xifovdk jzpfrvmbJ qENjyolawGu oydwfvuf
ausmif;om;/ tvkyform;/ trsK;d orD;a&; v_yf&Sm;olrsm;/ c&pf eufudk qufvufudkifqGJxm; =uygw,f? “olwdk@awmif;
,mefb&k m;&Scd ;kd ausmif;awGtygt0if a'oqdik &f m tzG@J aygi;f (40 qdkcsufawGudk rwfvukefrmS aemufqHk;xm;+yD; jznfhqnf;ay;
0)ausmf yg0ifygw,f? tzG@J 0if aygif; 3-oef;ausmftxd wdk;csJ@zJ@G &r,f² ²ray;cJb h ;l qd&k if aemufxyf oydwfarSmufrt _ opfawGukd
pnf;vmEdkifwJh UDF [m 1983-ckESpfrSm v_yf&Sm;r_yHko¾mef qufvufjyKvkyf r,f”qdkwJh &mZoHudk ay;ydk@vdkufygw,f?
topfudk pwifvdkufyg w,f? orRw ‘bdkom’ &Jh vljzLtpdk;&uvnf; “oydwfarSmufacgif;
ajratmufv_yf&Sm;r_rSm tpOfwpdkufyg0ifvmcJw h Jh vljzL aqmifawG[m tmz&duefuGef*,ufeJ@ qufEG,faeolawG/
ausmif;olacgif;aqmifwOD;jzpfol ‘*sufeufcs,&f D’u “tckjy uGejf rLepfvuf eufudkif olykefawGjzpfw,f”qdkwJh pGyfpGJcsufeJ@
\emu vljzLvlrjJ y\emr[kwfbl; ² ² 'DEidk fiH[m tE W&m,f twl qENjy olawGukd axmifcs+D y;D zrf;qD;jyefygw,f? wbufrmS
awGudk umuG,fwm;qD;r_ rpGrf;aqmifEdkifwJhEdkifiH/ vHk+cHKr_r&Sd awmh tmz&duefuGe*f ,uf vufeufuidk fwyfzGJ@awGuvnf;
wJEh ikd if tH jzpf xkwaf z:ajym=um;+yD; vljzLtodik ;f t0dik ;f udk ypfrw S f vljzLtpdk;&&Jh a&eHwl;az:xkwv f kyfwJh ydkuv f dkif;awGudk azmu
xm;+yD; pnf;¶Hk;&r,f”vdk@ qdkchyJ gw,f? 'ga=umifhvnf; UDF u fcw GJ ku
d fcku
d f=uygw,f? qENjyolawGuvnf; olw@dk a'oawGudk
OD;aqmif+y;D 1985-ckEpS rf mS vljzL awG ydik q f ikd w
f hJ pD;yGm;a&; vkyif ef; tkycf sKyfEkid fprG ;f uif;rJhaewJh +rdK@awGtjzpf jyKvkyf Edik cf yJh gw,f?
awGudk oydwfarSmuf&if; olwdk@&Jh cHpm;r_ukd vljzLawGem;vnf wurBmvH;k uvnf; awmiftmz&du tom;ta&mif cGjJ cm;
vmatmif v_@H aqmf pnf;¶Hk;=u zdk@ qHk;jzwfvu dk fygw,f? r_wku d fzsufa&;udk pdw0f ifwpm; apmifh=unfhaecJ=h u+yD; olw@dk &Jh
“'DwdkufyGJu a&&Snf=umr,f ² ²usaemfwdk@ vlrJawG tpdk;&awG[m vljzLtpdk;&udk zdtm;ay;r,fh pD;yGm; a&;o
+rdK@vnfaps;udk aps;oGm;r0,f=uyJ udk,fh&Jh&yfuGufxJrSm aps; ydwaf rSmufr_udk yl;aygif;yg0if=uzdk@ wdu k fwGe;f cJh=uygw,f? um;
0,fEkid fzk@d twGuf qdik af wGudk toifhjzpfatmif zGix hf m; =ur,f ² xkwfvyk af &;ukr% ` /D w,fvzD ek ;f ukr% ` /D udu k m udkvm tcsK&d nf
²ud, k t hf csi;f csi;f aps;avsm+h y;D a&mif;=ur,f² ²” a'oqdik &f m acgi;f vkyif ef;awGtjyif/ uGefjyLwmvkyfief;eJ@ pufrv _ yk if ef;ydik f&SifawG
aqmifawG&hJ jyifqifr_u pHepfus+yD; vlxk udk pnf;¶Hk;OD; aqmif uvnf; olwk@d &hJ &if;ESD;jr‡KyEf HrS a_ wGudk qkwfcGmvdkuf=uwJt h cgrSm
EdkifcJhygw,f? jynfolawGu oydwf arSmufr_ukd &mE_ef; jynfhyg awm h vljzLpD;yGm;a&;orm;awG eJ@ Edik if aH &;orm;awG[m oydwf
25
trSwfpOf-109 rwf -2010
arSmufacgif;aqmifawGeJ@ awG@qHkaqG;aEG;zd@k }udK;pm;vdkuf+yD; orRw ‘bdkom’udk &mxl;u E_wfxu
G fay;zd@k zdtm;ay;cJh=uygw,f?
aomw&Si frsm;cifAsm; ² ²
1994-ckEpS frmS awmh awmiftmz&duEdik fiH orRwopf ‘'Duvyf’u ‘e,fvq f ifrif'v J m;’tygt0if ANC acgi;f aqmifawGukd
tusOf;pcef; toD;oD;uae v$wfay;cJhyg w,f? aemufwESpft=umrSm vlrJawG rJay;EdkifwaJh &G; aumufyJu G dk usif; yay;cJh&+yD;
rif'Jvm;udk orRwtjzpf a&G; cs,fcJh=uygw,f? bkef; awmf}uD; ‘'ufprGefwl;wl;’uawmh “tm%m&Si fawGu dk wke f
v_yfa =umuf&GH@ oGm ;atmif vkyfEdki fwJht &m[m aoewf awGjzpfw ,fv dk@ vlawGu xifae=uw,f ² ²r[kw fygbl;
Asm ² ²jynf olawGu olwdk@[m vGwfajrmufcsif w,fqdk wJhqEN udk wdwdusus qHk;jzwfvdkuf=u wJhtcg olwdk@udk
b,folrS wm;r&Edik fawmhygbl; ² ² tJ'D tcsdefudk tm%m &SifawGu a=umufwmAs² ² ²”
aomw&Siw f @dk &hJ vGwaf jrmufcsiw
f Jh qENawGukd b,fol rS wm;qD;vdk@&rSmr[kwEf idk fygb;l vdk@ ,Hk=unfaeygw,f cifAsm; ² ²?

atmifr;dk 0if;

pm 21 rS pm 23 rS
trsKd;om;nD!w G fa&; wyfO;D }uD;. wdu k fyeGJ nf;y&d,m,fonf jzpfap tE &W m,f=um;rSm vkyf&ukid &f vd@k owWrd &S&d if/ cH,lcsuf r
vnf; aomhcsuf jzpfonf? ,if;aomhcsufrsm;udk udkifp&GJ if; &Sd&if vkyfv@dk rjzpfygb;l ?
wdkufy0GJ if=u&ay vdrrfh nf?
zufqpftkypf . k wrif zefw;D cJhonfh aumufuspfaom a&G; oHCmawmfawG/ ausmif;om;vli,fawG/ ygw0D ifawG/ vl@tcGihf
aumufyt GJ +y;D wGif ArmjynfwGif bmrsm; xl;xl;jcm;jcm; ajymif; ta&;orm;/ ukefaps;E_ef;usqif;a&; v_yf&Sm;olawG&ŒJ &J0hw H Jh
vJomG ;rnfenf;? urBmudk rsufvn S fhjyEkdifonfh ppf tkyfpv k $wf v_y&f Sm;r_awG/ ppftpdk;&&JΠ&ufpuf,w k frmwJh jrifuGif;awGudk
awmf ay:vmrSuvGI J ppftyk pf vk ufxrJ S ppfajr &Sipf eH pfonf‚if;/ urBmw0Sef; rsuf0g;xifxifjrifch&J wmyg? zdEdyS fwJh vlwef;pm;&JŒ
ppft&if;&Sif pD;yGm;a&;b0onf‚if;/ ppftkyfpk jc,fvS,af oG; ,kwfuef;wJh vky&f yfe@J wufºuGE;kd xwJh oHCmxk}u;D / vlx}k uD;&JŒ
pkwt f Edkiu f sifha&; Edik fiHa&;b0onf ‚if;/ tyfzsm; wzsm;pm wdkufyo JG rkid ;f awGyg? tzdk;rjzwfEidk w
f hJ orkdif;rSww
f rf;awGyg?
avmufyif ajymif;vJomG ;rnfr[kwf ay? xd@k a=umifh ppftm%m
&Sipf eH pf zsuo f rd f;a&; vGwv f yf a&;wdu
k yf o JG nfvnf; qufvuf qefaumif;xJ ºuGufacs;wcsKdŒ &SdEdkifayr,fh/ toD;
wnf&SdaeOD;rSmjzpfonf? Armjynf ajrjyiftxufwGif jruf aumif;xJ zsuyf ;kd wcsKŒd &SEd ikd af yr,fh wrsK;d om;vH;k &JŒ tm;rmefawG
wyifpmrusef ppftm %m&Sipf eH pf v$r;f rd;k aeor# 'Dru Edk;=um;wuf=uGvmatmif a&S;¶_Edkifr,fh tusKd;ðy "mwfyHkq&m/
dk a&pD ckcH
ppfEiS fh vGwfvyfa&; wdu k fyGJonfvnf; ajrwvuRwdkif;wGif &Sif AD'D,dkq&mawG trsm;}uD;vnf; &Sdaewmyg? wdk;wufenf;
oefaeOD;rSmjzpf onf? xd@k a=umifh vGwaf jrmufa&;wdu k f yGt ynmeJ@twl pdw"f mwfa&;&m ud,
J wGuf k cf t
H m;aumif;wJh vly*k Kd ~ vf awG/
aomhcsuf rsm;udk udkipf w GJ nfaqmufz@dk ta&;}uD; vSayonf? &J&ifholawG jzpfygw,f? r=umcif a&mufvmOD;r,fh vGwf
ajrmuf a &; wd k u f y J G a wG x Jr S m vnf ; owif ; "mwf y H k a wG /
AD', D akd wG[m zdEydS rf a_ wG=um;xJuae rvJrG aoG ay:xGuv f mtH;k
armifp dk; csde f rSm yg? us a emf wd k @ rS m ouf
a oawG tck d itf vH
k &S d ch +
J yD ; yg + yD ?
ZEM0g&D 31/ 2010?
yHk&dyfawGxJrSm oufaoawG jycJh+yDyJ r[kwfygvm;? yHk&dyf
oufaoyg?
(tE &W m,f=um;wGif wdu
k fy0JG ifaeonfh "mwfykq
H &mrsm;/ AD'D,dk
q&mrsm;/ owif;orm;rsm;ud k Taqmif; yg;jzifh *k% fðy
tyfygonf?)
&J&ifhatmif(e,l;a'vD)
26
trSwfpOf-109 rwf -2010

awmBu;D wef; aqmif;0if;vwf


rr cifjrat;u olw@kd tdru f wpfvn S hf vmaeOD; [kqk+d y;D ay;OD;qdkvnf; pufbDa[mif;av; wpfpD;ESihf oGm;ay;&+rJyg?
reuf tapm}uD ; wul ;wu vmac:I t0wf tpm; u|efawmfvnf; a&wGif;xJu ig;cloHk;aumifudk pdwf&Snf
enf;enf;yg;yg; ,lum tdrfu vl}uD; awGudk ajym+yD; u|efawmf vuf&n S f a&yHk;av;ESifh cyfq,f+y;D a&enf;enf; xnhfxm;aom
vdkufvm cJhonf? olwk@d tdrfrmS ti,fqk;H u av;r&S?d uav; 'eftdk; wpfvHk;xJ xnhfum tdk;zHk;udk cyf[[av; zdtkyfxm;
cspfwwf olrsm; obm0 ausmif;&uf&Snf ydw&f uf qdkv#if ol vdkuo f nf? olw@dk trd fu uefawmf}uD;ESihf eD;awmh naeapmif;
wd@k qENukd vkduaf vsm +rJyif? rr cifjrat;u &efuek f wuUokv d f xrif;pm; aomuf+yD; armifErS wpfawG tysif;ajy vrf;av#muf
ausmif;ol? olw@kd u armifESr ESpaf ,mufwnf;? ol@armifjzpfol &if; a&uefxJ oGm;v$wf&rnhf ig;cl}uD;awGaygh?
uduk kd cspaf omif; u tif*sief ,
D m ausmif;om;? rdbESpyf g; r&S=d u
awmhay? OD;av; vlysKd }u;D awG ta': tysdK}u;D awGu rdbozG,f onfvkyd gy?J vrf;xJu vlysKd umvom; wcsKdŒu rrcif
&iftkyfruGm apmihfa&Smuf xm;=u jcif;yif? u|efawmh ESiahf wmh jrat;udk uspD ,fvkw d wf=uonf? wpftdrfvHk; pdwfrqdk;wwf?
0rf;uGJ armifErS awGaygh? xl;xl;jcm;jcm; olw@kd tdro
f m;oH;k tae rrcifjrat;rSmawmh &nf;pm;&,fv@dk &Sad o;[ef rwl? ausmif;
txdkif at;aq;odrfarG@+yD; Oy"d &kyf&nfawG uvnf; tm;vHk; ol qdkawmhvnf; ajym& cef@rSef;& cufom;? ausmif;rSmawmh
vdv k dkyif jzLpif=unfvifum vlcspf vlcifvnf; aygvSonf? &Sdcsif &SdaerSmaygh? udkudk cspfaomif;vnf; onfvdkyJaygh? udkudk
cspaf omif;uawmh pae/ we*FaEG wpf&uf&ufwiG f uGsefawmhfukd
rrcifjrat;udk &pf0Jaeaom wpfvrf;wnf;ae umv tazmfac:um Edik if jH cm; ¶ky&f iS f Zmwfum; wpfum;um;udk oGm;
om;awGuvnf; renf;vS? nwkef;u b,fvdkvlaysmf vl&$if =unhv f #if =unhfwwfovdk/ pm=unhfwdkuf wpfckco k @dk oGm;um
awmfwpfa,mufursm; vufaqmhoGm;avonf rod? rrcif olzwfcsiaf om pmtkyrf sm; iSm;wwfonhf tavhtxvnf; &Sd
jrat;wd@k tdraf &SŒa&wGif;xJrSm ig;clt&SifawG a&mufaeonf? onf? uGseaf wmhf twGuv f nf; pm=unhw f udk f rifbm uwfjym;
ig;zrf;0goemygwhJ vlawmh ygvm+yDa[h? a&wGif;xJu ig;cloHk; av; vkyaf y;xm;onf? rsm;aomtm;jzihfawmh ,ltufpftkid f
aumifudk &atmifq,fayawmh/ +yD;&ifawmh 'Dtkd;xJxnhf/ tufpf pm=unhfwdkufESihf b&pfwpf&Sfaumif q,fvf pm=unhf
naeusawmh uefawmf}u;D rSm oGm;v$w=f u&atmif/ &atmif wdu k f ESpfwkud frS pmtkyfawG iSm;zwf=u onf?
q,faemf/ wpfaumifudk rkef@zdk;ig;rl;}uD;rsm;awmif ay;rSm”
aps;}uD;xJ qkdifoGm;zGihfrnhf qJqJrmS yif }uD;}uD; a':tkef;cifESihf ig;clt&Sif oHk;aumif xnhfxm;aom 'eftdk;udk rI a&
}uD;}uD; a':odef;cif? tdrfrSm oma&;ema&; zdwfpmwdk@/ aq; wGi;f ESifh rvSr;f rurf;&Sd rmvumyif atmufwiG f oGm;cs xm;qJ
tn$e;f pm&Guaf v;awG tjyif/ wjcm;pmwdk aypav;rsm; &du k If rSmyif jcH0odk@ owif;pmydk@orm; pufbD;ESihf a&mufvmojzihf
&onhf vufxd;k yHEk dyS pf uf tao;av;axmifum 0ifaiG&mS ay;ae oGm;ajy;,lvu dk fonf? xGef;ae@pOfEiS hf jynfaxmifpk owif;pm
olu OD;av; OD;xGef;&if? oluvnf; vlysdK}uD;ygyJ? ESpfapmif ay;oGm;onf? uGsefawmfu owif;pmudk vSefavSm
av#muf=unhf&mrS tdyq f ,fvf pD,m¶Hw k iG f ¶Hw
k if jyoaeaom
ol@txufu vlysdK}uD; OD;av; OD;udku}dk uD;uawmh Xme Zmwfu m;opf wpfu m;udk a=umf jim awGΠvdk uf onf?
qkdif&m &Hk;wpf&Hk;rSm jyefwrf;0ift&m&Sdyg? wpftdrfvHk;twGuf “'Dtywf0ifwJh ¶Hkwif Zmwfum;opf aumif;r,f xifw,f
tcsut f jyKwf tpDtrHwm0efcHuawmh tysKd }uD; a':pdrf;,Ofyg? As”[k yHkESdyfpufav;em;rSm Am[D&0dkif;vkyfaeonhf udkudkcspf
rrcifjrat;ESihf udkudkcspfaomif;wdk@ ausmif;tm;&uf qdkv#if aomif;tm; owif;pm a=umfjim uGsefawmfoGm;jy vdu k o
f nf?
awmh }uHKovdk 0dkif;ul 0ifvkyf=u+rJyif? ,ckvnf; udkudkcspf
aomif;u OD;av;xGef;&if yHkESdyfpufuav; twGu vufwdk The  man  who  shot  liberty  Valance qdkygvm;/
vufawmif; 0dik f;0ef;ay;aeonf? u|efawmfuawmh olwk@d tdrf aoewfypfcef; Zmwf=urf;um;yJ jzpfr,fxifw,f? tm;wJt h cg
a&mufoGm;+yD; vl} uD;awG =um;rS m ae&cd kuf b,folu oGm;=unhf=uwmayghuGm” [k udkudkcspfaomif; u ajymaeqJ
bmvk y f v d k u f O D ; qk d v #if v nf ; vk y f v d k u f & ? b,f o G m ; rSmyif OD;av;OD;xGe;f &ifu uGseaf wmhx
f HrS owif;pmwpfapmifukd
27
trSwfpOf-109 rwf -2010
vSrf;,l+yD; owif;xl; owif;OD; awG av#muf=unhaf eonf? aps;qdik fuem; orm;rsm;uvnf; aemufae@ qdik rf xGuf
jzpfa=umif; ab;ywf0ef;usif qdkifem;eD;csif;rsm;tm; owif;
“[m æ igw@kd tbd;k tbGm;awG wnfxm;wJh jrode;f wef pum; }uKd yg;cJu h m/ OD;av; OD;xGe;f &ifuvnf; ol@yEkH ydS pf uf tvkyf
bk&m;}uD;vnf; oHuiG f;quf&Gm urf;+ydKwJhxJyg oGm;awmhr,f av;awGudk vufpowf vdkuf.? udkudkcspfaomif;ESihf uGsef
qdkygvm;uG? 0rf;enf;p&m}uD;uGm? urf;+ydK wm tawmf awmfu oabFm vufrSwfrsm; }udKwif oGm;0,f xm;vdkuf
qd;k oa[h? rif;wd@k zwf=unhf=uOD;”[k qdkum owif;xl;wpfyk'f =uonf? }uD;}uD; a':pdrf;,OfESihf rrcifjrat;uawmh csKdif}h uD;
ay;zwfonf? csKid ifh ,fEiS fh vrf;rSm pm;oGm;zd@k ta=umftavSmf uav;rsm; tm;
“[Hom0wDc¶dkifrS a&iefEiS hf qufpyfaeonhf uHaumif; csif; pDpOf ae=uonf?
aus;&Gm tkypf /k py,f bkwaf us;&Gmtkypf /k oHuiG ;f qufaus;&Gm
tkypf k teD; wpf0ukd w f iG f v_u
d I
f zJph m;ae aom yifv,f'aD &wd;k r_ vufvSr;f rD&m &Gmol&Gmom; wcsKŒd udk Edik foavmuf a0iS
tiftm;}uD;rm; vmojzihf aus;&Gm wcsdKŒrSm &GmvHk;uGswf a& auGs;arG;zd@k twGufawmh w¶kww f ef; bufo@kd OD;av; OD;udku}kd u;D
vGw&f modk@ vSnf;rsm;jzihf a&GŒajymif;ae=u+y;D trsm; wnfxm; ud, k w
f kid o
f mG ;um bDpupf rkef@y;Hk }u;D awG 0,fvmcJo
h nf? oHjzL
udk;uG,&f m jrode;f wef apwDawmf}u;D rSmvnf; r=umcifrmS yif yHk;}uD;awGyg? tv,frSm c&ifryf gaom ESpfxyfbDpupf rkef@rsm;
urf;+ydK&m yifv,fxJodk@ av#musepfjrKyf awmhrnhf qJqJjzpf tjyif/ EdkifiHjcm;aq;0g; wcsKdŒudkvnf; 0,f,l vmcJhwm awGŒ
a=umif; uGsEyfk fwk@d owif;axmufxrH S owif;&&Sd ygonf”udu k kd &onf?
cspfaomif;u owif;udk toH xGufI zwfonf?
&efukef qdyu f rf;rS oabFm xGuv f mawmh c&D;onfwif
rD;zdak csmifxrJ mS [if;td;k wnfxm;cJh&if; tdrfa&SŒod@k c% {&m0wD ESpx f yf oabFmay:rSm Armhacwf/ &efuek /f wd;k wufa&;/
xGufvmonhf }uD;}uD; a':pdrf;,Ofuvnf; udkudk cspfaomif; xGef;ae@pOf/ r¾dKif owif;pmwdkurf sm;rS owif;axmuf wcsKdŒ
toHukd =um;oGm;um “[,f æjzpfrS jzpf&w,f? igw@kd wpfawG uvnf; aus;&GmwcsKdŒ urf;+ydKonhf owif;udk tjynht f 0 &,l
bk&m;}uD;udk aemufqHk;oGm; uefawmhcsifvdkufwm[,f” [k pHpk rf; rSww
f rf;wif a&;om;Edkif zd@k vdkuv
f m=uwm awGŒ&onf?
ajymaeonf? olwdk@xJrS r¾dKif owif;pm. owif;axmuf OD;bcsKdrSm uGsef
awmfwk@d OD;av; OD;xGef;&ifEiS hf cifrif&if;pGJ &Sd+yD;om; rdwfaqGrdk@
“at;Asm? tjyif oGm;aewJh olawGjyefvm&if wdik yf if+yD; xrif;csKid ahf wG zGi+fh y;D xrif;pm;=uawmh olw@kd yg zdwrf E uW jyKum
oGm;=u&atmif” [k OD;av; OD;xGef;&ifu ajymonf? ac:auGs;&if; pum;pjrnf ajymjzpf=uonf?
uGsefawmfvnf; oGm;csio f nf? [Hom0wD c¶dik f twGi;f &Sd
uGsefawmfw@dk om;csif;rsm; Zmwd rkwfuGse;f a'o wpfa=umwGif “urf;+ydKwJh ae&mudk uGseaf wmfu wpfacguf a&mufc+Jh yD;
,ckvydk if &Hzef&cH gEpS f umvrsm; jcm;I 'Da& xl;xl;uJuJ wdu k f om;As/ tck wpfacgufuawmh aemufqHk; tajctaeudk
pm; zJah jcGwwfjryJ if? ,ck apwDawmf}u;D &Sdonhf &GmrS vSr;f =unhf oGm;owif; ,lwmayghAsm” [k OD;bcsKdu ajymjyonf? olu
v#if yifv,fjym}uD;udkom jrif&+yD; wpfae@c&D; armfawmfpuf tom;vwfvwf/ t&yfyky/k cyf00?
avSjzihf jzwfoef;ygu rGefjynfe,f rkwœrauGŒ usKduQrD rD;jyodk@
a&mufEidk fygonf? “tajctaeav;awG ajymjyprf;ygO;D Asm”[k OD;av; OD;udk
ud}k u;D u ar;awmh “v,fawG/ udki;f awG/ O,smOf jcaH jrawG awmf
bdk;bGm;rsm;um; txufydkif; ppfudkif; awmif¶dk;rS onf awmfrsm;rsm; urf;+ydKwJhxJ ygoGm;+yDavAsm/ tukefvHk; tdk;ypf
Tyifv,f a&iefESihf a&csKdykid f;a'o wcsKdŒtxd ausmif;uef tdrfypfeJ@ 'Da&rwdk;EdkifwJh ukef;wGif;ydkif; txd ta0;}uD; a&$Œ
bk&m;rsm; wnfxm;cJhav&m ,ckudpPrSm aoG;om;&if; csm ajymif;+y;D ae=u&w,f? awmfygao; &JŒ/ ajrvGwf v,f¶ik d ;f awGu
rsm;ESifv h nf; oufqidk faeygonf? xdk@a=umihf naeydkif; ¶Hk;tjyef/ &Sad eao;vdk@/ aea&;xdkifa&; eJ@ vkyif ef; udkifief;awGa&m uav;
aps;tjyef orm;rsm; tdrrf mS vlp=kH uawmh onfupd P ajymqd=k u+y;D awG ynma&;a&m uarmufur jzpfuek =f uwmaygAh sm/ wcsKŒd rsm;
c&D; ,m,DxGufzdk@ jyifqif=uonf? c&D;rxGufrD ig;cl t&Sif qdk&if ua,mifacsmufcsm;eJ@ urf;yg;xdyrf Sm xdkif+yD; csHK;yGJcs idk
av;awGuakd wmh uefawmf}u;D a&jyifqo D @kd uGseaf wmf oGm;v$wf vnf;idk=u&JŒ/ urf;+ydKwJhxJ ygoGm;awmhr,hf jrodef;wef apwD
cJ h & ygao;.? aemuf w pf a e@rS m awmh ¶H k ; orm;uvnf ; awmf}u;D udk uefawmh&if; tbGm;}u;D wpfa,muf qd&k if pum;
cGifw h ifvmcJoh nf? ar;awmif r&awmhbJ qdk@wuf oGm;vdkuw f m toufawmif
28
trSwfpOf-109 rwf -2010
ygomG ;av&ŒJ” av;awGyg o,fEikd rf mS udk;? wcsKŒd rsm; qd&k if [d;k ... awm}u;D
wef; 0g;acgufawm =ucwf ukef;}uD;buf txdawmif ajymif;
“apwD a wmf } uD ; u awmf a wmh f u d k ,d k i f q if ; oG m ; oGm;=uw,f? eD;pyf&m om;csi;f awG &Sw d Jh ae&ma&G;+y;D oGm;=u&
+yv
D m;As” wmayghuGm” [k OD;bcsKdu ajymjyaeonf?

“qif;ygaomfaumAsm/ ae@vm; nvm;yJAsKŒd / &o avmuf qdu k qf u


dk +f rKd uf+rdKuf uGseaf wmfw@dk vnf; a&mufomG ;a&m
oHr%d }udK;}uD;awGeJ@ ywfcsD+yD; qdkif;xm;&if; uawmifrS wu,hfudk [if;vif;jyif 0rf;enf;p&m}uD;? usD;ESihf zkwfzkwf?
wtdtdeJ@ ,dkifqif;aewmAs/ aemufqHk; taeeJ@ vm+yD; qDrD; wpfa,mufp ESpfa,mufpavmufom ypPnf; usefav;awG
ylaZmf=u/ 0wftzGŒJ awGu yÏmef; &Gw=f ueJ@ ¶kw¶f kwo f oJ JaygAh sm/ aumufoif;aumuf [dkav#mufonf av#mufawGŒ& awmh
bk&m;zl;awG twGuf aomufa& xrf;+yD; &m0ift;dk }uD;xJ vm onf?
vm xnhfvSLwJh tbd;k }uD; aumif;r_a=umihf bk&m; Xmyem vm apwDawmf}uD;udkawmh rae@nu aemufqHk;zl; vdkuf
azmufwJh vlpkudkrdwJh owif;wpfyk'f uGsefawmf OD;OD;zsm;zsm; =u&a=umif; rsuf&nf vnf&EGJ iS hf ajymjy=u&Smonf? uGsefawmhf
&vdkufao; w,f”pojzihf olwdk@ESpfa,muf pum;aumif; ta':rsm;/ tpfrrsm;vnf; idkcs vdkuf=uyg.? aysmfaysmf&$if&$if
aewkef;/ }uD;}uD; a':pdrf;,Ofu vufzufokyfcsKdihf uav; vm aewwfaom uGsefawmfyifv#if &ifxJ qdk@wufvmum v_dif;w
csay;+yD; em;pGeef m;zsm; =um;oGm;&mrS “tJ'Dvpl k tck tcsKyf xJ 0kef;0kef; ¶dkufcwfaeonhf tqHk;tp r&Sd yifv,fjyif us,f}uD;
rSmvm;”[k ar;vdkuo f nf? owif;axmuf OD;bcsKdu qDodk@om ai;=unhfaerdawmhonf?
“c&rf;*gwu f Xmetkyf ud, k fwdkif vmzrf;oGm;wmav?
w&m;cHawGu nvlajc wdwcf sderf Sm Xmyem vmazmufwmudk “uJ æ 'gqv dk nf; &&mvSn;f iSm;+y;D eD;pyf&mu vlawGukd
a&vSLwJh b}uD; OD;xGef;aomif;u vufyl; vuf=uyfoGm; ygvmwJh rkef@yJ oa&pmav;awG av#muf+yD; a0iS=uwmaygh”
awGŒwmudk;As/ 'geJ@ *gwu f kd ajy;+y;D ta=umif; =um;vdkuw f mayg/h [k OD;av; OD;udu k k}d u;D u ajymum vSnf;orm; wpfa,mufESihf
rdr,hf rdawmhvnf; wjcm; vlpk r[kwfbl;/ ol}uD;udk aiGqdkihf wdkifyifawmh awm}uD;wef; bufwmplzdk@ oEMdÏmef csvdkuf=u
orD;eJ@ orufawGAs/ aumifrav;awGu i,f=uao;wmud;k Asm/ onf?
OpPm ajcmuf+yD; r=uHaumif; rpnf&mawG av#muf=uHpnf =u wnf;cdzk @kd twGuaf wmh awm}u;D wef;xJ a&mufomG ;v#if
wmudk;/ olwdk@ pdwfxJrawmh 'DypPnf;awG urf;+ydKvdk@ a&xJ uGs ef a wmfw d k@ OD ;av;awmfp yfa om vl ysKd} uD ; wpf O D; yif
ygoGm;r,hf twlwl igwdk@ ,lxm; vdkufwmrS aumif;ao;vdk@ jzpfjyefonhf OD;aZmfaz. 0g;ydk;jcH}uD;xJrSm wnf;zdk@ qHk;jzwf
rdu
k fru
dk frrJ J awG;=u[efwyl g&ŒJ ” [k wzspaf wmufawmuf ajym =uonf? awmfygao;.? rdk;uav;u tHkŒaevdk@? EdkŒrdk@qdk aeyl
aeonf? }uD;xJ EGm;vSn;f u wtdtEd iS hf wwdwd c&D; yef;=uOD;rSm aocsm
.?
“atmifr,fav; bk&m;ypPnf; uGsefrwdk@awmh =um;
wmeJ@wif =uufo;D xrdw,f” [k }u;D }uD; a':ode;f cifu aumfzD awm}uD;wef; a&mufomG ;v#ifawmh opf}uD; 0g;}uD;rsm;
aomuf&if;rS 0ifajymvdkufonf? olu xrif;pm;+yD; c%t t&dyf aumif;vSonfr@kd aeajymufyif wcsKŒd ae&mrsm; wGif rxd;k ?
=umwGif aumfzD aomuf aeus? aps;xJrSm ae@pOf aps;qdkif xdik f tm0go tm;aumif;vS.? awm0ufawmh owd xm;&onf?
v#ifvnf; ol@em;rSm aumfzD"mwfbl;u tqifoihf? olwdk@ [dwk pfcg uGseaf wmfw@kd vmwkef;u r_&d mS xGuv f monhf tpfr}u;D
wpftdrfvHk;u &eHŒoif;aom yifvHka':Ek,Of aumfzDr_ef@udkrS wpfa,muf? u&if wdkif;&if;olyg? awm0ufESihf yufyif;twd;k
}udKuf=uonf? uGsefawmfwdk@tdrfrSm azsmaf e usuawmh bDwD ol@udk tpG,Ef Sifh yufwm ta&Smiftwdr;f uvnf; aumif;ovdk
b&m;om; aumfzrD _ef@yg? toihf ygvmonhf 0g;cGseEf iS fh vSr;f axmufvu kd af wmh csuaf umif;
rd+yD; awm0ufuydk if oltrJ zsufEdkifcJh.? ol@emrnf uGsefawmf
“OD;av; ajymyHk twdkif;qdk uGsefawmfwdk@ tcka&muf aumif;aumif; rSwfrdaeonf? aemfaq;oG,f azmhwh?J
oGm;&if urf;+ydKwJhae&mrSm vlawGawmif odyfusefawmhr,f
rxifb;l ? tukev f ;kH eD;yg; ajymif;oGm;=u+yD xif w,f” [k udu k kd udkudk cspfaomif;ESihf uGsefawmf rsufpdESihf wyftyf jrifz;l
cspfaomif;u ol@txifudk 0ifajymvdu k fonf? wmuawmh ig;yufaeonhf pyg;tH;k ajr}G uD;yg? a&pyfpyf vrkyif
“'gaygu
h G/ jrefjref ajymif;Edkirf S ud,
k fyh &dabm* ypPn;f ypP, ESpyf ifrmS t+rD;ydik ;f u wpfyifudk ywfxm;um/ OD;acgi;f ydki;f u wpf
29
trSwfpOf-109 rwf -2010
yifudk ywfxm;+yD; ol@cE<mud,
k }f uD;udk ykcuf v$o
J vdk v$&J if; tdkif a=umihf 'kuQ a&mufvmolawGudk 0g;ydk; 0g;tao;pm;awG tc
wGi;f u ig;awGukd yufxkwaf ewm? ig;awGu ukef;ay:rSm wzsyf a=u;aiG r,lbJ apwemeJ@ 0ifcw
k f cGihfjyKxm;w,f[k OD;av; OD;
zsyf ckefvdk@? tdkifxJ a&awmfawmfav; ukefoGm;rS bom; aZmfazu ajymjyawmh vl}uD; awGa&m uGsefawmfwdk@yg om"k
acsm}u;D u av#mceJ qif;vm+yD; ig;awGukd rsdKawmhwmyJ? onf ac:rd=uonf?
vdk owœ0gawGa=umihf uGseaf wmfw@kd vnf; awmeuf&mxJ ody+f y;D
ajcr&Snf&cJ Jhay? “0g;yd;k 0g;udk cG+J yD; tjym;jzpfatmif wle@J xk+yD; jym;vdu
k &f if
ckawmh urf;+ydK&m a'orS a&GŒvsm;vm=uaom tdrf wJxJrSm =urf;cif;vdk@ odyfaumif;aygh/ aEGtcg qdk&ifvnf;
axmifajymif; wcsKŒd qlnHoHa=umihf awmowœ0g wcsKŒd vnf; zsmrcif;bJ tdyf&ifawmif at;aewm”[k ol@jcHxJu tvkyf
vleJ@oleJ@ uif;a0;&mrSm oGm;aecsiv f nf; ae=urSm aygh? orm; wpfa,mufu ajymjyonf?ol@apwem ol@tusKd; ay;
onf[k qdk&rnf? ol@jcHxJu ypPnf;ol@twGuf wpfoufpm;I
OD;av; OD;aZmfaz. 0g;ydk;jcH}uD;xJ uGsefawmfwdk@ a&muf ruke?f
oGm;awmh aeapmif;ay+y?D oluvnf; 0rf;omtm;& qD;}uKd yg.?
ol@jcH}u;D u enf;enf;aemaemr# r[kwf? av;{ur# us,0f ef;+y;D 0g;ydk;0g; qdkwmuvnf; ckwfEdkifav t&if;u twuf
a&csKdacsmif;}uD;uvnf; jcH. ajrmufbufrS auGŒ0dkufum w xGufvm+yD; aemufwpfyif xyfaygufavrdk@ a& avmif;p&m
oGio f iG f pD;qif;aeojzihf ol@jcu H 0g;yd;k 0g;rsm; t}uKd uf Eke;f wifajr ajr=oZm auGs;p&mvnf; rvd/k csKH yw k fawG &Si;f ay;p&mom vdkyg
jzpfaeonf? onf? ol@jcHxJu 0g;awGudk yifv,fydkif;u ig;orm;awGvnf;
vm0,f=uonf? ig;zrf;&mwGif ESpfxyfpif usm;ydkufrsm;
wpfu, kd wf nf; vlysK}d uD; qdak yr,hf wynhv f ufom; jcHt jyKvkyf&ef twGuf 0g;yd;k 0g; vm0,f=ujcif; jzpfonf? ol@pD;yGm;
vkyform;awmh ae@pm;iSm; &wmaygh? tyifav;&m avmuf a&;av;ESihfol ol@wpfudk,fpm tqif ajypGm &yfwnfEdkifovdk
&Sdwmudk;? olu yxr awm}uD;wef; tjyifyikd f;rSm v,fvkyfcJh awm}uD;wef; tjyifbuf xeD; v,fawmrSm v,fvyk f ae=u
ao;.? ol@nrD av; rpdefoiG f tdrfaxmifus awmhrS a,mufz onhf nDrESihf a,mufz rdom;pkudkvnf; aiGa=u; yHyh ;dk Edik fonf?
ESihf nDrudk v,fawGay;xm;cJu h m onfjcH rSm tpysK;d cJhjcif;yif?
ESpf&Snyf if tvkyrf sKd; qdak wmhvnf; &SpfEpS fe;D yg; ol&if;ES;D apmihf “uGsefawmfuawmh jcx H uJ &wJh aiGukd pm;zd@k p&dwf enf;
qdkif;+yD;umrS ckvdkvufxJ aiGjyefay: jcif;yif? ckawmhvnf; enf; cse+f y;D vSLypfwmyJ/ oma&; ema&;awGrmS vSLypfwmyJ/ teD;
azmiform;awGu t0iftxGuf rjywf [dkuvm0,f onfu uyf vSLae&wJh ukokv d fuawmh awm&ausmif; u q&mawmf
vm0,fESihf vufrvnfawmhay? uGsefawmfuawmh pdrf;jr OD;pEdNrm twGuf e0urRayghAsm” [k OD;av; OD;aZmfazu npm
a&mifoef;aeaom 0g;yd;k awm}uD; xJrSm yso H ef;ae=uonhf iSuf xrif; 0dik f;zGJŒpm;&if; uGsefawmfwdk@ vlpkudk ajymjyaeonf?
aygif;pHk vSvSav;awGudkyJ ai;=unhf&wm pdwf=unfEl;zG,f&m?
olu uGsefawmfwdk@ iSm;vmaom vSnf;orm;udk jyef
0g;vm 0,folawG qlnHaev#ifawmh iSufuav;awG ysH v$wfvdku+f yD; reufjzefusv#if ol@nDrrsm;wJrS vSnf;udk oGm;
ajy;=uawmhonf? 0,foal wGuvnf; 0g;trsK;d tpm; cGjJ cm;+yD; ,lum &GmeD;csKyfpyfrS urf;+ydK a&$Œajymif; 'kuo Q nfawG twGuf
ckwf=u azmifzJŒG ,lomG ;=uESihf pnfpnfum;um;? wcsKdŒ0g;yd;k 0g; uGsefawmfwdk@ &efukefrS ,lvmonhf pm;zG,f&m rkef@yJ oa&
}u;D rsm;qdk t&Snf tawmif oH;k q,fe;D yg; jrihrf m;um vH;k ywfu pmav;rsm; vSnhfvnf a0iSay;rnf[k apwempum; qdkvm
vufr ESpfq,feD;yg; aps;trsm;qHk; &onf? 0g;vwfusawmh yg.? olw@kd rmS u onfawm}uD;wef;xJrSm nDtpfukd ESpaf ,muf
q,hfajcmufawmifrS q,hf&Spfawmif txd &Snf+yD; olu aps; wnf;om?
wpfpm;?
ol@tpfudkt&if; q&mawmf OD;pENdrmuvnf; awm
ol@xufao;+yD; aps;tenf;qHk; ESpfq,hfav;awmif }u;D wef;xJrmS yJ awm&ausmif;av;wpfausmif;ESifh wpfyg;wnf;
0g;ao;av; trsKd;tpm;awmifrS vHk;ywfu q,hfig; vufr oDwif;oH;k aewm =umav+y?D i,fjzLjzpf .? OD;av; OD;aZmfazu
&Sad wmh/ &yfa0;u urf;+yKd +y;D c&D;jyif;ESiu f m ajymif;a&$Œ vm=uwJh awm&ausmif; twGuf qef/ qD/ i¶kw/f =uufoGef tjynhftpHk
ae&mopf e,fajropf &SmazGol 'kuQonf wcsKdŒtwGuf ydk@ay;xm;onf? awmxJodk@ xif;acG vmolrsm;u =uHKv#if
wJwpfvHk; aqmufzdk@ taxmuftuljyKEdkifwJh 0g;wpfrsKd;yg? 'g =uHKovdk q&mawmf twGuf xif;awG cGJay;xm;cJhonf?
30
trSwfpOf-109 rwf -2010
[if;&Gufcl; xGufolrsm;uvnf; q&mawmf twGuf oGm;vrf; auGŒauGŒ aumufaumufav; twkid ;f av#mufvm
wpfa,muf wpfvuf qGr;f / qGr;f [if;csuf+yD; uyfvSLay; oGm; cJ=h uonf? vrf;rSm wpf}udrf wpfcgru rsuEf mS csi;f wef;rd zl;ae
=uonf? q&mawmhf ausmif;uav;xJrmS ig;ajcmuf ig;jcrf; aom xif;ckwform; wpfpkESifh qHkpnf;rd.?
uvnf; jywfonf r&Sd? oH;k a&/ aomufa& vm+y;D cyfay;/ jznhf “&efukefu ighwlrsm; vmvnf=uovm;a[h” [k 0g;
ay;oGm;olawGuvnf; t0iftxGuf rjywfwwf? acguf awm&Gmom; OD;oJ}uD;u vSr;f ar;onf?
uGseaf wmfwdk@u ycHk;rSm xrf;vmaom bDpupfyHk;}uD;xJ
awm}uD;wef;xJ aq;jrpf vma&muf wl;azmfol jrefrmh vufEu _d fum bDpupf rke@f xyk w f csKdŒudk olw@dk vpl k pm;zd@k vSr;f ay;
tm,kaA'< aq;orm;awmf wcsKdŒuvnf; q&mawmf emr vdu k fonf? xif;ckwf orm;rsm;rSmum; xrif;xkyf ud, k fpD yg=u
usef;jzpfv#if toHk;jyK&ef aq;0g;wcsKdΠazmfpyf vSL'gef; oGm; um aomufa&bl;av;awGvnf; yg=u.?
=uonf? q&mawmf. awm& ausmif;uav;udk &yfeD;&yfa0;rS
y&dowfu awm&iSuf ausmif;[k ac: =uonf? iSufrsKd;pHk uGseaf wmfu q&mawmf}u;D qD oGm;rvd@k [k olwk@d ukd ajym
vmaysmfaom ausmif;&dyfomav; jzpfaeIyif? q&m awmf jyawmh olw@dk xJrS udv k S}uKd if qdo
k u
l “igw@kd vnf; reuf t¶k%f
uvnf; iSufawGudk tpma&pm rjywf auGs;arG;onf? qGr;f csKid hf q&mawmf}uD; twGuf 0ifuyfcJh =uao;w,f? q&m
awmf}uD;u rsufpdudk pHkrSdwf+yD; ol@ausmif;av; ay:u }udrf
OD;av; OD;aZmfaz. 0g;ydk;0g;jcH}uD;xJ vmonhf iSufawG ukvm; xdkif}uD;rSm xdik fae w,f? igwdk@ wufvmwmudkvnf;
xuf iSufrsKd; ydkpHkaom q&mawmf OD;pEdNrm. awm& ausmif; rsufvHk; zGihfr=unhfbl;? ol@ab;rSm qGrf;csKdihfav; csxm; ay;cJh
av;odk@ rrcifjrat;/ udu k kcd spfaomif;ESifh uGseaf wmfw@dk iSuaf wG w,f? tjyefrS 0if,=l ur,fav?
tpmauGs;zdk@/ iSuaf wGudk oGm;=unhfzdk@ aemufwpfae@ reufwiG f
oGm;=u&ef wkdifyif xm;=uonf? nOf@u wjznf;jznf; arSmif q&mawmf}uD;u rsufv;Hk pHkrSdwf&if; yg;pyfu &Gwfqdkae
vmonf? arSmifoxuf arSmifum tarSmif ydkeufvmonf? w,fuG? ol&w G fqadk ewmuvnf; cyfqef;qef;yJ” [k ajymo
cyfa0;a0;qDrS awmacG;t toHawG =um;&onf? awm jzihf rrcifjrat;u bmawGrsm; b,fvdk &GwfqdkaewmvJ
aumifawG a&aomuf qif;csdefayudk;? wJteD;odk@ awm OD;av;&,f[k ar;onhftcg
aumifrsm; rcsOf; uyfEdkif&ef rD;yHk}uD;awmh rzdkjzpfay? wJwH cg; “tdyfvdk@ &,fwJhrS raysmf_qifatmfvdk@ rEdk; qdk+yD; xyfcg
udok m av; zufav;wef vHjk cHKatmifydwI f tdyf=u&ayrnf? wvJvJ &Gwfqkd aewmyJu”G [k ajymjyawmh uGseaf wmfw@kd &,frd
=uonf?
0g;yd;k 0g;jcrH sm; twGif; rnfolrS rD;yHk}uD; zdkavh zdxk r&Sd=u? tdyfvdk@vnf; raysmfbl;wJh? qifatmfwmawmifrS rEdk;
0g;awGr;D avmifrmS pd;k I jzpfonf? 0g;yd;k 0g; qdo k nfu rD; a=umuf bl;wJ?h ol@=unhaf wmhvnf; rsufpd pHkrw Sd vf k@d xdik v
f su}f uD; qd+k yD;
aom trsK;d tpm;? pD;yGm;ygysuf oGm;Edkio f nf? ckcsed fqkv
d #iaf wmh uGseaf wmf &,frdjcif; jzpfonf? q&mawmf}u;D u Oy"d¶yk f tvGef
q&mawmf. awm& ausmif;eHab;rSm rD;yH}k uD; awG@&rSm jzpfay aumif;onf? tom;tvGef jzLonf? em;&Guf um;um;
onf? }u;D rsm;xJrS arG;nif;Ekav;awG &Snf vsm;pGm xGuaf e+yD; rsufc;Hk
aumif;um rsuv f ;kH tpHkuvnf; awmufyaeonf? ol@awm&
reufapmpm tjzpfESifh aumufnêi;f icsdyaf ygif;udk qDav; ausmif; 0if;av;xJrmS &Sdaom acG;ESpaf umifuvnf; vlukd &efr
qrf;/ ESrf;axmif;av;jzL;um vufESihf qkyfnêpf+yD; pm;&wm jyKwwf?
aumufnêif;xJu qDawG pdrhf+yD; ydx k Guf vmovdkygy?J onfvdk
tm[m&rsK;d uvnf; ZGe;f ESifh cyfpm;& wmxuf vufEiS fh qkyn f êpf q&mawmf}uD; auGs;arG;xm;aom a=umifuav;rsm;ESifh
I pm;rS t&om ydk&do S vdyk if? vufuakd wmh qyfjymESihf pif=u,f ,keu f av; oH;k aumifukyd if upm;azmfvdk oabm xm;aom
atmif aq;&onf? +yD;rS vufokwfy0gEiS hf okwfI aumfzD aEG; acG;rsm;jzpfonf? a=umifawGuvnf; q&mawmf}u;D ausmif;rSm
aEG;ylylav; wpficHk si;f aomufvu dk of nf? c% t=umwGif uGsef vmaysmf+yD; todu k f zGŒJ aeonhf iSufaygi;f pHu k dk ckwfjcif;/ udkupf m;
awmfwk@d oHk;a,mufom; vl}uD;rsm;udk cGiahf wmif;um awm& jcif; rjyK=uay?
ausmif;bufodk@ xGuv f mcJh=uonf? 1956 ckEpS f aqmif;OD;ayguf wpfnrSm q&mawmf}uD;.
awm& ausmif;uav;qDo@kd e,fvn S fh avmif;upm; zJorm;ESpf
vrk/ uepdk/ opf&m/ o&uf/ ca&yif}uD;rsm; =um;rS vl a,muf 0ifvmzl;onf? olwk@d u onfa'orS r[kwf? rsufESm
31
trSwfpOf-109 rwf -2010
pdrf;rsm; jzpf+yD; pD;yGm;jzpf e,fpHkvSnhfum aus;&Gm tokb vuf}uD; ta=umwif oGm;oluvnf; jyefcsr&? ysm;qdyf
ema&;tdrf rSefor#rSm ckepf&ufckepfvD vG,ftdwf wpfvHk;pD wufvmoluvnf; yg;pyfawGyg a&mifudkif;vmawmh a'gou
vG,f um zJvnf ¶dkufae=uol ESpfOD; jzpfonf? ydx
k u
G ?f csuxf m;aom xrif;ESihf zkwxf m;aom ig;ajcmufuykd if
pm;csipf w
d v
f nf; r&S?d pm;vnf; rpm;Edik ?f nbuf}u;D rSm awmxJ
olw@dk u a&SmufyifjcH &GmrS prf;}uD;0&Gmodk@tul; vrf;ck u vlomG ; vrf;av; twdik f; prf;}uD;0 &Gmodk@ qufomG ;zdk@vnf;
vwfrSm q&mawmf}uD; ausmif;xJ0ifI wpfnwm cdkem; tcsed u
f vihaf e+y?D onfawmh a'gopdwu f kd tazmfjyKum wpfn
cGiafh wmif;awmh q&mawmf}uD;u bmrSrajymbJ acgi;f uav; vHk; wtHkaEG;aEG; usdwfrEdkifcJr&jzihf rdk;vif;atmif apmihfae
tom ndwfjyum ol@bmom }udrfuv k m; xdkifrSmxdkifum =u&onf?
ol &GwfqdkcsifwmawGudk &Gwfqdkaeonf? c%=umrS zJorm;
ESpf a,muftm; “rif;wdk@ bmom csujf yKwf pm;=uayawmh? onf=um;xJrSm }udrfuv k m;xdik f}uD;ay: rsufpd pHkrSdwfI
qef/ qD/ i¶kw/f =uufoeG /f ig; ajcmuf ig;jcrf;awG tqifoihfy”J xdkifaeaom q&mawmhfxHrS wpfnvHk; =um;&onhftoH
[kajym um rsufpd pHkrdw
S fI wdwfqdwpf Gm rSdef;aeonf? u“vl@taiGŒ yloavh tylawGŒ&if vl@taiGŒyJ” [k xyf cgwvJ
vJ? aemufwpfae@ reuf apmapmrSmawmh t¶k%fqrG f; 0ifuyf
zJorm; ESpaf ,mufu awm& ausmif;av;udk tuJcwf aom r_dvmcl;onhf vifr,m; ESpfa,mufu awGŒvdkuf&yHkrSm
vdkufawmh wdwfqdwfaom nOhfOD;wGif ,kefav; oHk;aumif rsufESm}uD; zl;a&mifaeonhf zJorm; wpfa,mufESihf nm
udvk nf; awG@ojzihf wpfa,mufu xrif;td;k wnf+yD;&if ,kef bufvuf}uD;auG;+yD; jyefcsI r&ao;aom zJorm; wpf
wpfaumif zrf;owf+yD; rD;yH}k u;D rSm rD;uif pm;&atmif[k cyfw;kd a,muf? wzspf awmufawmuf ESihf a'go tavsmuf qJqdk
wdk; tazmfnêo d nf? a&&Gwf&if; awmwGif; vrf;auGŒ vrf;aumufav; twdkif;
ol w d k @ vG , f t d w f x J r S m t&uf yk v if ; uvnf ; prf;}uD; 0 bufodk@ xGufcmG oGm; jcif;udkyif?
ygvmawmh enf;enf;pD armhaomuf+yD; xrif;tdk; wnfolu
wnfovdk/ t&ufESihf jrnf;zdk@ ig;ajcmuf wpfajrêmif;,l um xif;ckwf orm;rsm;ESifh ,ckvkd c&D;oGm;[efvGJ qHpk nf;cdu
k f
rD;zkwfolu zkwf onf? =um;vdkuf&or# awm& ausmif;uav; ta=umif;udk em;
pGihf+yD;aemuf uGsefawmfwdk@ oHk;a,muf vrf;quf av#muf
tm;vH;k +y;D pD;awmh ausmif;axmihf rd;k rc yif}u;D atmuf cJh=uonf? vdyjf ym a&mifpaHk v;rsm;um; awm&dyf csKH =um;xJwiG f
rSm ikwfwkwaf v; xdik faeonhf ,kew f pfaumifukd uepdk xif; [dkrS onfrS vSypGm ysH0JoGm;vm ae=uonf? awm=uuf wpf
acsmif ; }uD ; ES i h f v$ J + yD ; ¶d k u f z d k @ zJ o rm; wpf a ,muf u aumifu awmifyH wzsyfzsyf cwfum tyGihfawG eD&Jaeaom
ol@nmvufudk tm;ukef ajrêmufvdkufonf? ,kefuav; u uopfyif}uD;ay:odk@ c%wm cdkem;vmonfudkvnf; jrif=u
xGufrajy;bJ armh =unhfaeawmh csufaumif;udk xd&ef &onf? r=umrDrSmyif uGsefawmfwk@d oHk;OD;om; awm&ausmif;
¶dkuftcs/ ¶kwfw&uf ol@nmbuf vufarmif;tdk; ta=um uav; tem;odk@ a&mufomG ;=uonf?
wifoGm;+yD; qpfceJ usifceJ emusifoGm;um vufjyefcsI
r&awmhay? nmbufvufu xif;acsmif;udkom v$wfcs “vSnf;awGa&m vlawGa&m pnfum;aeygvm;/ {uE W
vdku&f onf? &yfa0; {nhof nfawGe@J wlw,f” [k rrcifjrat;u ajymonf?
xifonhf twdik f;yif? ausmif;y&d0k%xf J uGsefawmfwdk@ 0ifoGm;
igh u d k awG Πjrif o G m ;onh f ol @ tazmf zJ o rm;u =uawmh wpfcgrS rjrifz;l r=uHKzl;aom vlpdrf; {nhfonf wpfpk
a'gow}uD; jzihf ,kefuav;udk qJqdkum ajy;zrf;awmh a&mufaewmud k =uH K=u&.? onf wpfcgrS mawmh q&m
,kefuav; xGuf ajy;onf? odyfa0;a0;ajy;wm r[kwf? awmf}uD; OD;pEdNrmu awmifa0S;av;udk axmufum ausmif;
ausmif;axmihfu ydpyfcsHK }uD;em;qD ajy;oGm;jcif;yif? t,kwœ 0if;xJrSm p}uøav#muf aeonf? ol@ teD;tem;rSmvnf; ykvdyf
tewœa wG A&yG E_ w f u qJ q d k n pf n rf ; &if ; a'goES i h f (&Jom;) wcsKŒd u aoewfrsm; udik x
f m;ovdk iSuaf vSmiftrd frsm;
,kefuav;udk zrf;zdk@ cyfrl;rl;ESihf olajy; toGm; csHKykwfqDodk@ udkifxm;onhf awmom; wcsKdŒudkvnf; awGŒ&onf? wjcm;
tm;vGef ,dkifvJ tuswGif ysm;tHk }uD;ESihf wef;wdk;um vlrsm; uvnf; 0g;uGyfyspaf v;wGif xdik fae=uonf?
rsufESmwpfcv k ;Hk ysm;wkyf cH&awmhonf?
“armifcspaf omif;wdk@ygvm;/ {uE W aZmfazwd@k 0g;yd;k 0g;jcH
32
trSwfpOf-109 rwf -2010
}uD;xJrSm wnf;=uw,fxifw,f” [k q&mawmf}uD; u oabmrdk@vdk@ 'umwd@k &JŒ wdkif;rif;}uD;eJ@ ol@rdom;pkudk ajymjzpf
vSrf;=unhf+y;D rde@f onf? atmif ajymvdkuf =uprf;yg? tb, 'ge ZD0dw 'ge jzpf+yD;
“wifygh bk&m;/ {nho f nfawG pnfvdk@ygvm; bk&m;” [k om;ygv@dk ?
uduk ckd spaf omif;u ar;jref; av#mufxm;awmh q&mawmf}u;D u
“[kwfw,fuGJŒ/ a[m'gu c¶dkif0efav/ [dk[mawGuawmh “t"durSmawmh pdwt f m¶HkygyJ? pdwftm¶HkxJrSm a&ajr
ol @ wynh f a wG / a[m'D r S m uawmh ol w d k @ ac:vmwJ h awmawmifobm0xJrSm &Sd&Sdor# owœ0gawG vGwfvyf +idrf;
iS uf zrf;orm;awG / 'Da wm& ausmif; wpf 0d ku frS m ab;rJh at;=uygapvdk@ tm¶H kjyK+yD;qkawmif;wmeJ@wif ol@tvdk
ay;xm;wJh iSufrsK;d pHk aysmfaysmfyg;yg; &Sdae=uwmudk owif;&vdk@ tavsmuf tb,'ge ZD0w d 'ge jynhf0+yD;om; ygqwdk m 'um
vm=uwmwJh ? ol@ txuf u wdk if ;rif; }uD;eJ@ rd om;pku wdk@&JΠq&morm;eJ@ ol@rdom;pkawGudk tbbkef;u rdef@vdkuf
arG;ae@twGufqkv d m;/ tb,'ge ZD0dw 'ge jyKcsif=uvdk@ iSuf w,fv@dk ajymjzpfatmif ajymjyvdkuf =uygumG ”[k q&mawmf
awGukd &efukefu iSuzf rf;orm;awG a&m/ oHk;cGbufu iSufzrf; u rdef@=um;&if;awmifa0S;av;udk axmufum axmufumjzihf
orm;awGa&m olwk@d u wm0ef,l ac:vm+yD; 'DrSm vmzrf;=u ol@awm& ausmif;av;ay:od@k wufoGm;ygawmhonf?
wmygwh?J
c¶dik f0efESihf ol@wynhv f ufom;rsm;rSm bmb,fvkd quf
“iSuaf wGukd avSmiftrd x f J xnho f Gm;+y;D &if wdik ;f rif;}u;D eJ@ +y;D av#mufxm;cGifh awmif;=u&rSe;f vnf; rodawmh ay? ausmif;
ol@rdom;pku oefvsif usKu d facguf apwDawmf}uD; em;oGm;+yD; ywf0ef;usifwGifawmh iSufuav;aygif;pHk. cspfpzG,f om,m
jyefv$wf=urSmwJ?h tJ'g acwœc% avSmiftdrx f J xnhfoGm;cGihf emaysmzf ,
G f pd;k pD pd;k pDjrnfoaH v;awGu ydrk vkd @kd om pnfpnfa0a0?
ay;zd@k qdk+yD; tbbkef;qDrSm cGifv h mawmif; ae=uwmav? vSL uGsefawmfw@dk u avSmiftrd u f ,
dk fpD udkix f m;onhf iSuzf rf;
zG,f 0wÎKaiGrsm;vnf; vmuyf=u ouG,?hf armifcspaf omif;wd@k orm;awG. rsufESmudk vSrf;=unhfaerdonf?
od+yD;om;yJ? tbbkef;u 0wÎKaiGrS rudkiw f m? 'Dawm}uD;wef;
xJrmS tbbke;f twGuf 0wÎKaiG udkipf &m odr;f qnf; xm;p&m rr cifjrat;u tomav; uGsefawmhfudk ausmif;t
rvdktyfb;l av? ausmif;rSm qef/ qD/ i¶kwf/ =uufoGeef @J xif;u aemuf buf 'ef@ovGeyf ifatmufo@dk ac:oGm;+yD; toHwdk;wdk;
tp [dkuonfuvm+yD; vSL=uwmawGu rjywfrS rjywfbJ? jzihf “olwk@d rsufEmS awG tuJcwf&wm q&mawmf}u;D rdef@=um;
qGr;f / qGr;f [if;vnf; &GmeD;pyfu xif;ckwo f rm;awG/ r_v d mcl;wJh wmuvnf; obm0usvGef;vdk@om vufav#mh vdkuf=u&
olawG/ 0g;ckww f hJ olawG/ [if;&Gucf ;l wJh olawG/ "edzuf 0ifcw k w
f hJ wJyh HkyJ? 'gayr,hf 'DawmxJrSm wjcm;ae&mu iSufawGudkawmh
olawGu yHrk eS f csujf yKwf ,lvm+y;D t¶k%q f rG ;f u tp ay;aevSL r&&atmif zrf;ac: oGm;=ur,hyf kH ay:aew,f? wpfcak wmh &Sw d m
ae=uovdk usef;rma&; twGuf aq;0g; 'gejyKolawGvnf;&Sd ayghav? 'Dawm}uD;wef; wpf0dkurf Smuawmh 'Dawm& ausmif;
awmh tbbkef;rSm aiGa=u; wu,f rvdktyfwmyguGm? av;wpf0u dk frSmyJ iSurf sKd;pHak tmif vm+y;D aysm&f i$ fae=uawmh w
jcm;ae&mrSm olwk@d wdik ;f rif;}u;D eJ@ rdom;pk v$wcf siyf gw,f qdw k hJ
“'ga=umihf b,fol b,f0gyJ jzpfjzpf 0wÎKaiG vSL&if tb iSufudkawmh pHkpHkvifvif jynhfjynhf00 &oGm;=uzdk@awmh odyf
bke;f vufrcHcyhJ gb;l ? tckvnf; c¶dik 0f ef}u;D udk jyefay;+y;D yg+y?D wdik ;f rvG,fvSbl; xifw,f? 0efxrf; avmu obm0 tqihfqihf
rif;}u;D eJ@ ol@rdom;pkuo dk m jyefajym vduk =f uygumG ? tbbkef;&JŒ 'l;wkeaf tmif a=umuf&awmh/ tcka&mufaewJh c¶dkif 0efvnf;
ausmif;ywf0ef;usirf SmaewJh aus;iSuf wd&p>mefawG[m ol@o ol@txufu wkdif;rif;}uD; vdkcsifwm vkyf ray;Edkirf Sm pkd;&dr+f yD;
bm0eJ@ol vGwv f w G fvyfvyf at;at;oufom aexdkif ae=u tckvdk reuftapm}uD;rSmawmif acGs;oD; acGs;aygufawGusae
wmygvdk@? vGwfvGwf vyfvyf ysHaewJh iSufudk rif;wdk@ yifyif wm oem;p&myJaemf”[k ajym&Smygonf?
yef;yef;zrf;+yD;/wul;wu avSmiftdrfawGeJ@ xnhf,loGm; &
wmudku rif;wdk@twGuf ydkryifyef;aybl;vm;? ig;t&SifawGudk
zrf;+y;D wul;wu yifyifyef;yef; tk;d awG avSmifyw d f xnh+f y;D umrS a&SUvqufvufaz:jyygrnf
a&uefw@dk / jrpfw@dk / acsmif;wd@k xJ oGm;v$wf &wmvnf; ryifyef;
=uavbl;vm;? iSufawGyJ jzpfjzpf/ ig;awGyJjzpfjzpf/ ol@obm
0eJ@ol vGwfvGwfvyfvyf ol@taetxm; twdkif; aecGihf ay;
xm;wmudku obm0 twdkif; tvdkvdkv$wf+yD;om;jzpfaewJh
aqmif;0if;vwf
33
trSwfpOf-109 rwf -2010

jiif;ckefwm[m &efjzpfwmr[kwf
wpfae@u wynfhrav;wpfa,muf vufaqmifu xm;wJh pdw"f gwfrsKd; &Sdoifhw,f? vdktyf aevdk@ awmif; wJholudk
av;awGe@J a&mufvmygw,f? yke;f a&}uD;/ oeyfcg;wH;k / yJa=umfp ypfypfcgcg jiif;y,fypfwm[m u±k%mw&m; uif;rJh&m a&muf
wJh tnmpm uav;awGyg? yk*/H anmifOD;eJ@ yckuLU bufukd ±Hk;u w,f? vlom;pdwf r&S&d ma&mufw,f? ud, k u f lnDvdkufvdk@ wpf
tzG@J e@J oGm;cJvh @kd 0,fvmwmygv@dk ajym=uygw,f? olu Edik if jH cm; zufom;u 0rf;ajrmuf0rf;om jzpfoGm;wmudk jrif&wJhtcgrSm
y&[dw tzG@J tpnf; wpfcrk mS tvkyv f yk af ewmyg? olwk@d ±H;k u ud, k uf ,
kd fwikd v f nf; pdwx f rJ mS yDwjd zpfoGm;wmudk cHpm;&w,f?
tJ'Da'o wpf0u dk frmS pDrHcsufawG&dv S @dk oGm;=unfh=uwm jzpfyg 'Dvkd yDwrd sKd;udk wjcm; b,fenf;eJ@rS r&Edkifb;l pojzifh tusKd;
w,f? ta=umif; qufpyf+yD; tcsuu f sus ajym=uygw,f?
olu awmif}uD;olav;jzpfawmh tnma'o&JΠjrif jiif;ckefacsyolrsm;uvnf; qif;&Jygw,f oem;yg
uGi;f awG[m vHk;0 topftqef;jzpf+yD; ae&yHkawGudk ajymjy w,fq+dk yD; ay;urf; pGe@f }uJvkyw f mxuf qif;&Jwhb J 0u vGwf
ygw,f? tJ'Dvkad jym&if;u oJacsmif;awG &SdwhaJ e&mwpf0u dk frSm ajrmufatmifom vrf;!ïejf yjcif;/ yg0ifulnDjcif;wd@k vkyo f ifw h hJ
wcsKdŒ &GmawGu uav;vl }uD; awG xGu fxGu f+yD; ydkuf qH ta=umif;/ wpfusyfwpfjym; vrf;}uHKvdk@ pGef@}uJvdkuf ±HkeJ@ qif;
awmif;=uwmawGukd pdwfrcsr;f ajrhp&m awG@c&hJ a=umif; ajymjy &Joal wG&ŒJ b0 wd;k wufaumif;rGeo f mG ;rSm r[kw±f o kH mru/ a&
ygw,f? wpfae&m vnf;r[kwf ESpfae&mvnf; r[kwf/ wpf omcdk +yD; }ud K;pm;tm;xk wf rvky fc sifw Jh tusif hq dk ;}uD ;
a,mufwavvnf; r[kwfqdkawmh EdkifiHjcm;om;awGa&SŒrSm &oGm;EdkifwJhta=umif;/ ay;urf; pGef@}uJjcif;[m oem;&m r
&Sufp&maumif;vSa=umif;udkvnf; pdwfraumif;pGmeJ@ ajym a&mufbJ/ ydk+yD; qdk;&Gm;wJh awmif;&rf; pm;aomufol b0udk
jyygw,f? a&mufatmif wGef;ydk@ovdkom jzpfaewJhta=umif;/ aemuf
olajymjyawmhrS vGefcw Jh Jh q,fah v;ig;ESpfu ausmif; +yD;awmh ud, k u f ay;urf;ulnDvu dk Ef kid fwmu ud, k v f rf;}uHKvk@d
olausmif;om;awG 100 ausmfe@J tJ'aD 'owpf0ku d u f kd c&D;xGuf awG@cJ&ol tenf;i,fav;r#om jzpfwJhta=umif;/ 'Dvdk vkyf
cJh=uwmrsm;udk jyef+yD; trSwf&rd ygw,f? vdku&f wmav;udyk J wu,fh y&[dw vkyif ef;}uD;wpfck wpfz, G f
tJ'w D kef;uvnf; 'Dvdk jrifuGif;awG jrifawG@ch&J wm atmufarhomG ;cJ&h if/ wjcm;vkyo f ifh vkyx f u kd w f hJ tvkyaf wGbuf
a=umifh jyefa&muf+yD; r=umrD twef;xJrmS jiif;ckefyGJav;wpfck tm±Hk ra&mufawmhbJ/ 'Dvdk wpfEdkifwpfydkif ay;urf;ulnD
vkyfc=Jh uzl;ygw,f? jiif;ckeyf Jq G w
dk mu aqG;aEG;yGJrsKd; r[kwfygbl;? r_av;awGeJ@wif a&mifh&aJ e wwfwhJ tEœ&m,f&daS =umif;/ aemuf
pum;tajctwif ajym=uwmyg? pum;&nfvkyGJ oabm +y;D 'Dvkad y;urf; pGe@f }uJwm[mvnf; wu,f tppftrSeu f / ay;
rsK;d ygyJ? ta=umif;t&m wpfcu k dk rwlwJhtjrif 2 rsKd;eJ@ jiif;=u urf;pGe@f }uv J u dk w f tJh ay:rSm ud, k cf pH m;&wJh “yDw”d udk vdkcsif
ckef=uwmyg? rSm;w,f rSew f ,f qH;k jzwfz@dk r[kwyf gb;l ? t*Fvdyf rufarmwJhtwGufom jzpfa=umif;/ y&[dwpdwf vkHk;vHk;
pum;ajymoGuaf tmif/ tusK;d eJ@ ta=umif;eJ@ qufpyf+y;D pOf;pm; r[kwfa=umif; twW [dwomv#ifjzpfa=umif;/ trSew f u,f
wwfatmif avhusiafh y;wJh oabmrsKd; jzpfygw,f? vkyo f ifhvyk fxdkuw f mu qif;&JraGJ wr_ qdkwJht&m jzpfay:vm
tJ'Dwpf}udrfu yHpk HtrsK;d rsKd;eJ@ awmif;&rf;aeolawGukd apwJh yifrta=umif;&if;udk &Sm+y;D ajz&Si;f &rSm jzpfa=umif;/ 'gro S m
oem;w,fq+kd y;D ay;urf;pGe@f }uJ vkyo f ifrh vkyof ifh jiif;=uwmyg? qif;&JraGJ wr_ vHk;0 yaysmufoGm;rSm jzpfa=umif;/ 'Dta=umif;udk
vkyo f ifw
h ,fqw dk hJ bufuvnf; awmif;wJo h lawG[m wu,f rdrd udk,fwdkif oabmaygufzdk@ vdkovdk/ qif;&JrGJawolrsm;
vdt k yfaevd@k om awmif;ae=uwmjzpfw,f? vlrSe&f if b,folrS udk,fwdkif oabmayguf em;vnfatmif ulnDaqmif&Guf
olrsm;qD atmufusKdŒtoem;cH+yD; awmif;csifrSm r[kwb f l;? ay;oifah =umif;/ vlŒavmurSm “oem;ygw,f” vd@k ajymae
vlwidk ;f vlwkid f;rSm rmeqdkwm &Sdp+rJjzpfw,f? t*Fvyd pf um;rSm olawGu rsm;+y;D “oem;p&m” b0uvGwaf tmif aqmif&u G o f l
poverty  is  proud qdk wJ h qd k± dk ;pum;wpf ck &S dw ,f ? r&Sd oavmuf jzpfaewJh ta=umif;/ pojzifh pojzifh tcsuu f s
qif;&JwJhvlrsm;u ydk+yD; rme}uD;wwfw,fqdkwJh oabm jzpf us jyefveS f acsy=u ygw,f?
w,f? olrsm; ay;pmurf;pmeJ@ pm;aomufae&wJh b0rsK;d b,fol pmoifaewke;f u tywfpOfvv kd kd 'Dvjkd iif;ckeyf aJG v;awG
rS ra&muf csib f ;l ? olwk@d rmS wjcm;enf;vrf;r&Sdv@dk om awmif; vkyfygw,f? pum;ajym oGufvm±Hk &Jvm±Hkru/ tusKd;eJ@
&rf;ae=uwm jzpfrSmyJ/ aemuf+y;D vlom;wdki;f rSm pmem axmuf ta=umif; qufpyf pOf;pm;wwfwhJ tusiu hf av;vnf; &ifo h ef
34
trSwfpOf-109 rwf -2010
vmapEdik fygw,f? vli,fawGzufuvnf; tJ'D tpDtpOfav;udk awmfawmfoabmus=uygw,f? wpfcgwav olw@dk u, dk fwkid f
ta=umif;t&mawGudk a&G;+yD;awmh ajym=uygw,f? vufzuf &nfqdkifxdkifwm aumif; raumif;wd@k &nf;pm;xm;wm tjypf &Sd
r&Swd dk@/ q&morm;awGbufu rSm;aewmudk axmufjy a0zef oifh roifw h dk@vkd vli,fawGeJ@ qufpyf udpPrsKd; av;awG utp/
ar#mv f ifch suf r&Sad wmhwhJ a&m*ga0'em cHpm;ae &olwpfO;D u olŒb0udk olu, kd w
f ikd f tqH;k owfcsiyf gw,fqw kd hJ udprP sK;d rSm q&m0efu
nifnif omomeJ@ toufxGuEf kid fatmif aq;xdk; ay;wmwdk@/ vaygif;rsm;pGm owdvpf arharsmae+yD; bm tod bmcHpm;csurf S
r&Sad wmhwhJ OD;aESmuf aoqHk;ae+yDjzpfwJh vlemud/k ESv;Hk ckefpufawG/ touf±p_ ufawG &yfypf+yD; toufq;Hk oGm;apwJh udpPw@dk vdk
aq;ynmtac: Eutha nesia ±d;k ±dk;vlwdk@tac: mercy killing udk vkyfoifh rvkyf oifhwdk@/ vlom;ADZudk yHkwlrsKd;yGm;+yD;
“uvkef;vlom;” vkyfoifh rvkyf oifhwdk@/ &mZ0wfr_}uD;rsm; usL;vGefou l dk ao'%fay;wm oifh roifhwdk@vdk }uD;rm;wJh
udpP}uD;awGtqHk; a&G;cs,af jymqdk =uygw,f?
'Dvkt
d ajctwif jiif;ckef=u&wmudk vli,fawG awmfawmfaysmf=u ygw,f? tEdkit f ±_H; qHk;jzwfwm r&Sd/ trSwf ay;wm
r&Sdqadk wmh vGwv f Gwfvyfvyf aygah ygyh g;yg; ajym =uqdk =u &wmudk;? udk,}f udKuw f Jh ta=umif;t&m ud, k af &G;+y;D ajym vdk@&wmrsK;d
qdkawmh ta=umif;t&m &atmif pmvnf; zwfjzpf =uygw,f? olwk@d twGuf tjrwfxGufqk;H uawmh b,fupd P rqdktusK;d eJ@
ta=umif; quf pyf+yD; pOf;pm;wJh tavhtusifh &oGm;apwm jzpfygw,f? rD;cdk;vd@k q+dk yD; rD;cdk;udk ,yfawmifeJ@ 0dkif;cwfaevd@k r&bl;/
vufanmif;vd@k ,yfcwfem;vdu k w
f meJ@ rD;u cd;k OD;rSmyJ? rD;rcd;k apcsif&if rD;cd;k xGufapwJh rD;pudk +idr;f owfypfrS jzpfEikd w
f ,fqkw d hJ oabm
w&m;udk od&do S abmayguf oGm;ap ygawmhw,f?
vli,fawG jiif;ckefwm tajctwif ajymwm[m &efjzpfwm r[kwb f l; qdkwJh tcsufudk oabmayguo f mG ; wJt h wGuf
'Dvkd pum;0dki;f av;awG vkyfjzpfwmudyk J 0rf;om aecJh&ygawmhw,f?
vlxpk ed 0f if;
20 - 10 - 2005

35
trSwfpOf-109 rwf -2010

pum;ajymcef;rygwJh +idr;f csrf;a&;0wÎK


cifvGef;
Wednesday, March 10, 2010

pmzwfolrsm;odk@ æ
a&;xm;wmu =umyg+yD? jynfyrSmxkwfa0aewJh *sme,fwck aemufqkH;xm; csD;jrêifhyg) &ufowfxm;wmudk rDrSm? cuf
twGuf a&;cJhwmyg? tajctae t&yf&yfeJ@ bavmhay:wif wmu 'DokH;yk'fvkH;eJ@ olwkd@*sme,fu odyf[mrdkeD rjzpf bl;?
zdk@ aemufuscJhwmudk em;vnfay;apcsifygw,f? wcsKdΠtus twkdvkd@qkdayr,fh udk,fhpmu payh (Space) eJeJrsm; ae w,f/
taygufav;awG enf;enf;wkd@xdjyifqifxm;wJh twGuf &Snfaew,f? ta=umif;t&mydkif;vJ ygwmaygh? csKHΠvdkuf&if
*sme,frSm ygwJhrleJ@ uGJvGJygvdrfhr,fvdk@ ajymyg&ap? tm;vkH; vJ 0efrif;ykqdk; =uGufudkufxm;ovdk jzpfoGm;vdrhf r,f/ r
udk aus;Zl;wifygw,f? (pma&;ol) rdkufbl;?
'geJ@yJ acgif;xJrSm tjyifxGufcsifvdk@uqkefayguf ae
[l;ceJjrnfatmifudk oufjyif;arm}uD; r_wfxkwf wJ h trD e musD Πta=umif ; a&;&aumif ; rvm;pd wf ul ;rd
vkdufrdw,f? oGm;+yD rrDawmhbl;? ighudku nHHhvGef;csmvGef; w,f?&efukefqif ajczkH;u Edk@ukvm;rwa,muf ta=umif;?
ygw,favvdk@vJ udk,fhudk,fukd,fyJ owœKcsvdkuf&wmaygh? pwD;a&mifajy;aaewJh Edk@ykef;awGudkacgif;ay:&Guf+yD;&efukef+rdKŒ
&ufod+yD;om;ayr,fh jyuQ'defqD t=unfha&mufw,f? 18 av [mjyifaps;em;u Edk@aps;udk ae@pOfEdk@ydk@aewJh jrefrm jynf
&uf? 15 &ufjzpfvdkuf ygawmhvm;? 8 udk t+rD;&Snf&Snf ayguf tdEdN,olaygh? em;ayguftus,f}uD;rSm a=u;uGif; }uD;
t aumufav;xnfhvdkuf&if 15 &uf jzpfoGm;rSm? 'gayr,fh awG wzufwcsufeJ@? ESmoD;zsm; rSmvJ taygufazmuf+yD; em;
ol csdef;xm;wJh 15 &uf uawmh jyef jzpfrvmawmhygbl;? rSm yefovkd ausmufeDESmuyfyefvkd@? tJ'gudk bmac:vJ rod
3 &uf vGefcJh+yD? bl;? (a&;om a&;csif ravhvmrdcJh)? xm;ygawmh/ em;rSm uyf
0wÎKwdk aumif;aumif;av;wyk'favmuf csD;jrêifh yef xm;wmudk em;uyfvd k@ac:&if ES macgif; rSm tayguf
ygAsKdŒ? “aumif; aumif;av;”wJh? “csD;jrêifh” ygwJh? igheJ@? olu azmuf uyfxm;wJh[mukd ESmuyfvdk@yJ a&;r,f?
awmh wav;wpm; ygy?J t,f'DwmvJ t,f'Dwm/ udk,fwdkif tJ'DhtrDemusDu pmzwfw,f? ayghayghawmhrxifeJ@?
vJ pma&;aumif;/ ol@vdk pma&;q&mt,f'DwmqDu pmrl armif pd ef 0if; (ykwD;ukef;) wdk@/ EGrf*smodkif;wkd@/ +idrf;ausmfwdk@urdk S
ay;zdk@awmif;vmwJhpmyg? “csD;jrêifh” ygqdkwJhpum;u t,f'D zwfwm? zwfwmrS EGm;ausmif;&if;eJ@zwfwm? EGm;awG udkpm;
wmawG okH;¶dk;okH;pOfvdk@ ajymEdkifaumif; ayr,fh “aumif; usufxJrSm vSef xm;+yD; olu ae&dyfaumif;aumif;av;rSm
aumif;av;” qdkwJh pum;tokH;tE_ef;u udk,fhudk wm0ef trSD&Sm+yD; 0wÎK zwfawmhwm? Armpm b,fESwef; wwfw,f
}uD;oGm;wmayghaem? pmwyk'f “aumif;aumif;av;” wdwd rodbl;? ol@vufxJrSm 0wÎKpmtkyfuawmh jywfw,fudk r
ususajym&&if “ 0wÎKwdkwyk'f aumif;aumif;av;” jzpfzdk@ &Sdwm?
u awmfawmf'kv†bqefwmyJ? igvdkaumifua&m wu,f naenae EGm;oGif;csdefa&muf&if trDemusDŒajc
“aumif ; aumif ; av;” a&;wwf y g&J Œ vm;? tvJ h æ vS r f ; u pm;usuf xJu pydk;eifh+yD;jyefvmwJh ol EGm;tkyfvdkyJ
b,fqkd;rvJ? ighqDu “aumif;aumif;av;” &Edkifr,fvdk@ ajcvSrf;awG av; wdav;uefeJ@? oluawmh tpm0 (tJav)
ar#mfvifhwmudku udk,fhudk,fudk,f b0ifusp&m txif}uD; wckckpm;vmvdk@awmh r[kwfbl;? armhvmvdk@? armvm vdk@
p&mvdk@awG;&ifa&m r&wwfvm;? r[kwfbl;aemf? armhvm vdk@? olEGm;ausmif;&if ,l,loGm;
'gayr,fh 'DtawG;u oufqkd;r&Snfbl;/ c%av;yJ wwfwJh vG,ftdwfxJrSmu ikHzdk@uGrf;/ aomufz@dk a&Al;/ 0wÎKpm
&yfoGm;w,f? “aumif;aumif;av;” jzpfzdk@ tomxm;? tkyfeJ@ ykvif;jym;av;wjym;As? uGrf;av;ikH/ 0wÎKav;zwf+yD;
'DrSm naeapmif;vdk@ EGm;awG pm;usufxJu acgif;warmh armh
0wÎK wd kw yk 'f a&;vd k@ r&bl ; jzpf aew,f? 'gvJ jzpfvm+yD awmifawmiftDtDawG (tpm 0awmh bmjzpfw,f
r[kwfao;bl;? a&;vufp twdkav;okH;yk'f&Sdw,f? a&;csif qdkvm;Asm) jzpfvm+yDqk&d if oluvJ csed fom; udkuf ykvif;jym;
aewmvJ okH;yk'fru&Sdw,f? a&; vufpudk tem;vkH; (t av;udk zGifh+yD? t&ufwusKduf/ a&wusKduf? EGm;awGcsnf
acsmudkif+yD;) ydk@vdkuf&ifa&m? 'g qdkpmrlydk@zdk@ (15&ufae@ wdkifjyef+yDqdkrSjzifh trD emusDŒajcvSrf;uvJ [kdvl@0ifwdkuf
36
trSwfpOf-109 rwf -2010
awmhrvdk/ 'Dvl@ 0ifwdkufawmhrvdk ',D;',dkif? waeukef =ur,f/ 'grS tar&dum;wkd@bmwkd@ a&mufrSmqkdwJh ar#mfrSef;
EGm;pm;usufxJ rajymcJh&wJh yg;pyfuvJ bmawGajymvm qkd csufeJ@ vmwJhvlawGvJ awG@vm&awmh ajym&cuf}uD;yJ?
vmovJ rod? qJwmvm; qdkwmvm; ruGJbl;? qkdw,f 'kuQonf vmvkyfzdk@ aiGykHaiG&if;eJ@vmwJh vlawG &Sdvm oAs?
qkdwm oDcsif;udkajymwm/ ArmoDcsif;vm;/ ukvm;oDcsif; wcsKdΠudk,fwdk@qDrSm 'kuQonfvmvkyfwJh vlawGudk =unfh
vm; avvkH;u ruGJ awmhbl;? vdkuf&if rdk;}udK;ypf& ygap&JΠ'kuQonfygAsvdk@ }udrf ajym&
trD e musD b ma=umif h t &uf a omuf w mvJ q d k a wmh ravmufyJ? a=u;&wwfawG/ vluHkxHawG/ ynmwwf av;
ud k , f v J r od b l ; ? uk v m;rwa,muf r d k @ ygvd k @ ajym&if awG/ a&$ wGJvGJ aiGwGJvGJ? wcsKdΠaiGpuULtpdrf; awG bmawG
udk,fwdk@vrf;xdyfu yef;a&mif;wJh a':vSjrifh}uD;vJ t&uf udkif+yD;okH;EdkifwJhvlawG? 0wfykHpm;ykHawGuvJ rac =uygcifAs?
aomuf w myJ ? uk v m;rawG ArmrawG e J @ awmh t&uf puyfaygif wdktuGJ/ abmif;bDxnfvJ/ bGwfawG &$wfawG
aomufwmrqdkifbl; xifwmyJ? trsKd;rsKd;? vl 'DZkdif;rsKd;pkH t&G,fuvJ rsKd;pkHyJudkAsm? 'kuQonf
a':vSjrifh}uD; axGvmrl;vm+yDvm;qkd &if æ“ig _ D; pcef;xJrSm olwdk@u udk,fydkifuGefysLwm vufy awmhawG Ekwf
wJh rS yJ” qdkwJh ol@r&SdwJh[meJ@ wdkif;xGmqJawmhwmrS rkd;r$ef bkwfawG udk,fpDudk,fpDeJ@? Zmwfvrf; oabm eJ@ajym&&if
aea&myJ? trDemusD uawmh qJwmvm; qdkwmvm; qkdwm awmcef;awmifcef;xJ a&mufaewmawmif udk,fa&mif udk,f
udk udk,fvJrodbl;? 0gawGu wnD;nD; w0if;0if;eJ@yg?
ud ki f; trDe musDΠta=umif; b,fa vmuf a&;zd k@ qdkawmh ESpfydkif;cGJajym&r,fxifw,f? 'kuQonf
aumif;ovJ? acgif;xJrSm pDxm;+yD;om;? [dk a&;vufp okH;yk'f wu,fjzpf&rSmrdk@ jzpfvmwm&,f/ 'kuQonf jzpfcsifvGef;vdk@
ud kvSn fhrudki f ao;bJ trDe musDŒta=umif;a&;vk duf& if 'k uQ &S d& mae&mud k wrif' ku Q& Sm vmwJh ol &,fv dk@ ? 'D ES pf ck
raumif;bl;vm;? 15 &uf ae@rDatmif a0gceJa&oGefvdkuf ayghaem? 'Dvdk twef;tpm; ESpfckcGJuGJw,f? 'gawGudk ukd,fpm
ovdk csa&;vdkuf&if &rSm? a&;csifw,f? a&;vdk@udkrqkH; Edkifatmif a&;csifp&mawGyJ?
'gayr,fh olwdk@*sme,feJ@u rudkufjyefbl;xifw,f? b,fvdk yJqk dap vla wGp ka0;ae&if vl@tzGJ@ tpnf ; w&yf
+yD;awmh trDemusDta=umif;u [kd; vGefcJh wJh tESpf 20 t jzpfvmw,f?
pdwfu? ck aejyef=unfh&if 0wÎKawmhjzpfaumif;jzpfr,f? t,f vl t zG J @ tpnf ; qd k w mwd k i f ; rS m vl r _ y Éd y uQ
'D wmrif; ajymwJ h “aumif ; aumif ; av;” awmh jzpfr S m awGruif;bl;? rwlnDwJh twef;tpm;ESpfcka=umihf jy\
r[kwfbl;? udk,fawG bufuawmh a&;&ifaumif;rSmyJ qkd+yD; emawG&SdEdkifovdk twef;t pm;wckcsif;rSmvJ vlr_yÉd yuQ
a&;=uwmygyJ? aumif;jcif;raumif;jcif;qkdwmuawmh pm awGqkdwm &SdwmyJ? tpkvdkuft zGJ@vdkuf jy\em }uD;i,f
zwfol &JŒ raESm eJ@ “[yfr d” rS jzpf&wmrsKd ; r[kw fvm;? &Sdovdk wOD;csif;wrdom;pkcsif;qDrSmvJ jy\em&Sd wmyJ?
aemuf+yD; udk,fpOf;pm;rdwmu vwfwavmudk,faeae&wJh +yD;awmh olwdk@awG bmvdk@'kuQ onfjzpfvm=u& wmvJ? jy
b0ywf0ef;usif taiG@toufudk a&;wmurS ydkaumif; r \emtrsm;}uD ; &S d w ,f ? ajymp&mawG t rsm;}uD ; ? qk H ;
vm;xifrdw,f? vuf&Sdudk,fhb0u awm}uD;rsufrnf; xJ Edkifr,fawmif rxifbl;?
a&mufae&wJh 'kuQonfwa,mufav? tJ'Dhta=umif; awG qdkawmh 'kuQonfpcef;ta=umif;yJ ajym=ur,f?
a&;&if ydkaumif;rSmaygh? wm0efvJ&Sdw,fav? pma&; orm; pcef;xJrSmvJ jy\emawG&Sdwmaygh? t"dutusqkH; tajccH
qdkwm udk,faewJhb00ef;usifudk xyf[yf¶dkuf cwfEdkif r,fqkd jy\emu awmh pm;/ 0wf/ aea&; jy\em? 'g t"du tus
w,f r[kwfvm;? qkH;?
[kwfw,f? 'kuQonfpcef;xJu b0ykH&dyfawGvJ =unfh/ udk,fqkd&ifyJ oufqkdif&muae&mcsxm; ay;
udk,fhrSma&;csifwmawGtrsm;}uD;? a&;zdk@ armif;wifxm; wJh tdrfuav;u (wu,fawmh wJtdrf av;yg) ,dkif&GJŒae+yD?
wmawGrS wu,fh udk trsm;}uD;yJ? 'Du b0awGvJ pmzwf ab;udk apmif;+yD; a&SŒudkidkufusae+yD? 'gu wJa&SŒu tjrif?
olawG odapcsifw,f? udk,fwdk@wawG[m b0w av#muf aemufbuf u=unhf&if aemufaz;tzDu y,fw,fw,fjzpf
vkH; b,fpOfurS oJhoJh av;awmif rpOf;pm;bl;wJh “'kuQ ae+yD? +ydK usvkuscifyJ? rjzpfcHrvm;Asm? wESpfae&r,fh wJudk
onf” qdkwJhb0udk a&mufaewm&wmuvm;? ¶dk;¶dk;yJ pOf; okH;ESpfokH;rdk;ru aeae&wmr[kwfvm;? acgif,dk&if acgif
pm;=unfhaygh? usaemf}uD;vm&if 'kuQonfvkyf pm;r,fqdkwJh wufzm/ wdkif aqG;&if wdkifaqGG;eJ@jyefquf? =urf;usKd;&if &Sd
&nf&G,fcsufeJ@ b,folrS pmpDpmukH;wyk'f a&; cJhzl;r,f rxif wmeJ@pyf? 'Dvdkpcef;oGm;ae&wmr[kwfvm;? udk,fhtdrfqdk
ygbl;? cufwmu ckjyef=unfhawmh 'dk@ 'kuQonf oGm;vkyf wdkifajcawGtm;vkH; jywf+yD; ajr}uD;ay:wif¶kHav; wifae
37
trSwfpOf-109 rwf -2010
awmhwm? tdrfay:wufvdkufvdk@rsm;jzihf +idrfhceJ odrfhceJ? a&&S n ft usKd ;pD ; yG m ;? wkd i f; &if ; om;awG t csif ;csif ; =um;
,ltJeftdyfcsfpDtm&fvdk@ac:wJh 'kuQonfqkdif&m uk wOD;tay:wOD; ,kH=unfem;vnf cspf=unfaygif; pnf;Edkifzkd@
vor*~tzGJ@}uD;rSmu &efykHaiG jywfae+yDwJh? 'kuQonf pcef; ar#mfr Se f; csuf ? 'gud ka jymae=uwm=um+yD? tpnf; ta0;
rSmu 'kuQonf awG wae@wjcm; wdk;wdk;vm? udk,fwdk@ qdk cef;rawGrSm rdef@rdef@}uD;xdkif vufydkuf+yD; twnftcef@ajym
+yD;cJhwJh rdk;OD;tprSm tdrfjyefaqmufzdk@qdk+yD; ,luvpfwdkif csif ajymr,f/ a&S Œwef ;ppf rsuf ES mawG rS m aoewfu kd yd ku f
ESpfwdkif/ tifzufrdk;u (100) vm;/ (150) vm;/ +yD;awmh 0g;u wdkufyGJawGqifE$J+yD; ajymaumif;ajymaer,f? wckrSrrSm;bl;?
tvkH; (40-50) ,ltJefu ay;w,f? ol@ enf ; eJ@ ol t[kw f csnf ; ygyJ? ud k, fw d k@ uawmh 'gud k
tdrfwtdrfvkH;u ypf&ae+yD? 'geJ@jyefaqmuf& r,f 'kuQonfpcef;wae&mrSm vkyfae=uwmqkdawmh wrsKd;}uD;
qdk awmh æ tif; wdkifESpfvkH;eJ@ tdrfwtdrf b,fvdk tif *sifeD rsm;jzpfae rvm;aygh?
,mrsKd ; u aqmuf w wf a vrvJ q d k w mawmh pOf ; pm; pcef; xJ rSm ppfppfaygufayguf owdxm;rdawmh
om=unfhayawmh? 'gayr,fh tusKd;awmhr,kwfbl;As? 0g;wdk@ wdkif;&if;om;vlrsKd;pkHoavmuf&Sdw,f? u&ifvlxku trsm;
wdkifwdk@ tifzufrdk;wdk@ vufodyfxdk;aps;uGufav; jzpfoGm; qkH;? aemuf Arm/ csif;/ rGef/ &cdkif/ &Srf;/ ucsif/ bdwf (+rdwf)
wmaygh? xm;0,f/ u,ef;? +yD; awmh ytdk@0f;? pkHrSpkHyJ? ,kH=unfudk;
wwfEdkifwJhvlawGu rwwfEdkifwJhvlawGqDrSm vkd uG,f&m bmomaygif;uvJ pkHw,f? c&pf,mef/ tpPvmrf/
wm0,f=u? +yD;awmh ajruGufvyfav;awG&Sd&mrSm tdrfopf Ak'<bmom tpkH&Sd=uwmyg? vlOD;a&uvJ aomif;*%ef;?
av;awG aqmuf=u? pcef;rSm w&m;0if owfrSwfxm; wJh uav;vl}uD;aygif; ESpfaomif; 0ef; usif &Sdr,f? vlrsKd;bm
tdrfawGtjyif eHygwfyGm; tdrfuav;awG [kdae&mu bGm;ceJ omjcm;ovdk "avhxkH;wrf; ,Ofaus;r_awGuvJ pkHw,f?
'Dae&mu bGm; ceJ ay: ay:vmwmaygh? rdk;OD;us r_d av;awG b0e,fy,ft& =unfh&ifvJ q&m0efawG/ tif*sifeD,mawG/
vdkayghAsm/ aem? bmom&yfqkdif&m r[mbJG@,lxm;wJhvlawG/ tdkifwDenf;
tdrfwtdrfqdk at bD pD qdk+yD; tdrfeHygwfawG yGm;,l ynmwwfajrmufusGrf;usifolawG/ *syef/ udk&D; ,m; pwJh
vdkufwm vufq,facsmif;awmif &SdqdkyJ? zuf 0g; a&mif; bmompum;wwfajrmufolawG/ +yD;awmh ¶kyf&Sifrif;om;/
vdkuf&wJh vlawG tzdk@uawmh c¶dk; c,dkifwJukyf av;awG tqdkawmf/ pma&;q&m/ uAsmq&m/ t,f'Dwm/ yef;csD
xJrSm aejrifvjrif jzpfovdkae+yD; wwd,EdkifiHwckckudk jref q&m pkHvdkuforS? yef;ykq&mawmif ygao;?
jref a&muf &ygapa=umif; bk &m;rS mom ykq de fa ygufq k 'gudk u&iftrsKd;om;}uD;wOD;u owdjyKrdw,f? ol
awmif;=uaya&mh? u t&ifuawmh vufeufudkifwdkuf yGJqifE$JvmwJh acgif;
tif;æ/ 'gawGudkausmf+yD; trDemusD&JŒ “t&ufcsKd aqmifwOD;aygh? 'DzxD;u wcgawmh pcef;xJrSm&SdwJh wdkif;
tcspfcg;” ta=umif ;a&;jyef&if raumif;bl; xif w,f? &if;om;vlrsKd;pkrsKd; pkHudk zdwf+yD; 'kuQonfb0wlcsif; 'Dae
pma&;olqdkwm vufawG@ypPuQ b0tajcudkydk+yD; pl;pl;&S&S &muaep+yD; tcsif;csif; =um; wOD;eJ@wOD; em;vnfr_wnf
jywfjywfom;om; jrifjya&;jyzdk@ wm0ef&Sdwmuvm;? cuf aqmuf=u&atmifvm;? cspf=unfr_ wnfaqmuf=unfh&
wmu 'gawGcsnf;a&;jyae vdk@u 'kuQonf nnf;csif;awGyJ atmifvm;qdk+yD; tqdkjyKw,f? t edrfhqkH; ar#mfrSef;csuftjzpf
jzpfaervm;? b,folrjyK rdrdr_ qdkovdk udk,fhtjzpfeJ@udk,f pcef;xJrSm vlrsKd;wrsKd;eJ@wrsKd; cdkuf&efjzpfyGm;r_ xdef;odrf;
'Dvrf;udka&G;cs,fcJhwmudkyJ ¶dk; r,fzGJ@a&; ae&wmvJ vrf;r Edkifvdrfhr,faygh? vkH+cHKa&;t&vnf; yg w,faygh? 'Dhxuf vlrsKd;
usao;ygbl;? wu,fyJ 'kuQonfpcef;wae&mrSm udk,fwdk@ wrsKd;eJ@wrsKd; jcm;em;uGJjym;wJh ,Ofaus;r_ "avhxkH;pHawG
awGu b0udk a&pkefarsmae=u+yD vm;? a&pkHarsm vdkuf=u tjyeftvSefem;vnfatmif vkyf=unhf=u& atmifvm;aygh?
+yDvm;? tm;rJhrmefrJh t"dy`m,frJhukef=ua&mhovm;? udk,fawmh 'Dtqdkudk oabmusoGm;w,f? [kwf
'gvJ r[kwfao;bl;? a[m=unfh? udk,f 15 &ufae@ w,f? 'g odyftajccHuswmyJ? vufawG@ b0eJ@vJ pyf[yf
trD pmrlydk@ay;ygvdk@ ta=umif;=um;vmwmudk rDatmif w,f? wwd,EdkifiH wEdkifiHudkxGufcGmzdk@ qkH;jzwfvmcJh wmrSef
ra&;vd k u f E d k i f w muyJ a&pk e f a rsmaevd k @ rS r [k w f & wm? ayr,fh pcef;xJrSm tvum;rwfwif;aer,fqkdwJh pdwfrsKd;
t"dy`m,f&SdwJhtvkyf wckudk wm0eft& cH,lr_t& vkyfae& udk,frxm;Edkifbl;? udk,fwdk@wwfEdkifor# ar#mf&nfcJhwJh tvkyf
wma=umifhyJ[m? [kwfw,f? udk,fwdk@ 'kuQonfpcef;rSm awGxJrSm udk,fhvlxk udk,fhEdkifiHtwGuf tusKd;&Sd&m&Sda=umif;
a&&SnftusKd;&Sdr,fh tvkyfwckudk udk,f,kH,kH=unf=unf &wJha'gifhuaevkyfzdk@ rarhravsmhwJhpdwf t+rJ&Sdw,f? txl;
pGJpGJ+rJ+rJvkyfaevdk@yJav? 'gu csJŒ&if csJŒovdk }uD;us,fwJh ojzifh ppftm%m&Sifpepfa=umifh ae&mwumrSm edrfhusaecJh
38
trSwfpOf-109 rwf -2010
&wJh wdkif;&if;om; nDtudk armifESrawGtwGuf udk,fwdk@rSm
vJ wm0efruif;bl;vdk@ cH,lw,f? 'Dawmh 'D zxD;tqkdjyK vm
wJ ht ay: ud k ,f E d ki f w J hb uf uae wuf w uf= uG = uG y J 0if
vkyfcJhw,f?
ckqdk&if 'kuQonftcsif;csif;=um;rSm wa,muf&JŒ
tm;omcsufudk wa,mufudka0r#wJh ynm&yf qdkif&mz
vS,fwJh (oif=um; wJh) oifwef;awG/ uGefysLwmtifwm
eufvdk tdkifwDenf;ynmeJ@ ywfoufwJh oifwef;rsKd;awG/ t*F
vdyfpm pum;? *syefpm pum;/ udk&D;,m;pm pum; pwmawG
oif z d k @ wd k i f ; &if ; om;oif w ef ; ausmif ; +id r f ; csrf ; a&;&if
jyifqdkwmudk zGihfvSpf+yD; udk,fhtm; udk,fhrmefeJ@ udk,fwdk@vSrf;
av#muf=unhfae=u+yD? tcuftcJawGawmh trsm;}uD;aygh?
'kuQonf pcef;qkdawmh ¶kyf0wÎKypP nf;u vJ &Sm;yg;om;?
aiGuvJ wGif;eufvdkuforS? 'D=um;xJ ESpfy&dap>'eJ@wnf
atmif &Snf=umcJhwJh wOD;tay:wOD;oHo, pdwf uvJ csuf
csif; b,ftuif;aoEdkif=uyghtkH; rvJ? 'Dvdkoifwef; awGt
jyif wkdif;&if;om;awG&JŒ,Ofaus;r_ "avhxkH;wrf;awGudk wOD;
eJ@wOD; =um; odjrifem;vnfvmzdk@ wywfwcg tvSnfhus
xkwfazmfa[majymyGJav;awGvJ vkyf=uOD;rSm? rdrd¶dk;&m *Dw
tqdktu/ twD;tr_wf/ oDcsif;/ pmay/ tpm;taomuf
awGutp 'gawG tm;vkH;udk vkyf=urSmav?
zxD ;uawmh ajymw,f/ 'g tem*wf z,f' &,f
jynfaxmifpk wnfaqmufa&;twGuf vufawG@ uswJh prf;
oyfuGif;av;wJh? igwdk@ 'kuQonf&duQm xdkifpm;+yD; aewm
xuf t"dy`m,fwckudk ,kH ,kH=unf=unfazmfaqmifaewm
t&_H;xJu tjrwf&SmwmwJh?
[kww f ,f? udk,fw@dk awG[m tJ'Dh wdkif;&if;om; oif
wef;ausmif;&JΠ+idrf;csrf;a&;&ifjyifxJrSm wa,muf&JΠw
a,muf tjyKH;csif; zvS,fvm=uw,f? wa,muf&if udkw
a,muf &if;&if;ESD;ESD; zGihfzwfae=uw,f? ,Ofaus;r_csif; 0wf
r_eful;=uwmav? 'Dt ajccHuaee cspf=unfr _udk wnf
aqmuf=u&rSm r[kwfvm;? tm%m&Sif wa,muf a,muf
u twif;ZGwfvkyfcdkif;wmr[kwf wJh cspf=unfr_awG vwf
qwfwJht+yKH;awGeJ@ vufcsif;,Sufvdk@?
tif; 'gvJ 0wÎKwyk'favmufa&;r,fqdk a&;vdk@&
wmyJ? t,f'Dwmrif;rsm; }udKufr}udKuf awmhrod? olajymwJh
0wÎKwdkaumif; aumif;av;wyk'fawmh jzpfvmaumif;&JŒvdk@
xifrdwmyJav? +idrf; csrf;a&;0wÎKwyk'fayghAsm? aem æ?
opfcufoHvGif rS ul;,laz: jyygonf?
http://thitkhetthanlwin.blogspot.com§

cifvGef;
39
trSwfpOf-109 rwf -2010

tjrefacsmacwfrmS vnf; owd&vsufygyJ vlxka':trm

usr u usra&;xm;wJhaqmif; yg;av;wyk'f usrajr;wa,muf udk r*~Zif;wapmifq D tjrefa csmydk@e J@ ydk@a y;zdk@cdkifa wmh
ajr;u ²t bGm;u pmwdkufuaerydk@yJudk;/ tjrefa csmuydkufq Ht rsm;}uD;ay; &wmaygh² wJh?
tbG m ;aqmif ; yg;u aemuf u sae+yD a jr;&J Π/ tjref a csmyd k @ u, uae@yd k @ &if reuf j zef a &muf w m/ pmwd k u f
u=umw,f²vdk@ ajym awmht J'gawmhvnf; [kwfw,f? 'ga yr,fh aemufa wmha pm apma&;xm;wJh olu tjrefa csmc
ay;&wmudk ESa jrmaew,f xifyg&JŒ? usruawmhvnf; r*~Z if;awGudk udk,fha qmif; yg; apm apma&mufa eatmif ydk@Edkifw,f
r&Sdb l;? Am[D&udpPa wGeJ@ pmra&; jzpfwm/ {nfhonfrsm;vdk@ pmra&;&wm/ vlu tdka wmhem;ae& ao;vdk@ pma&;csdefenf;
wmawG a=umifha v?
r*~Z if;wkdufuzkef;qufrS/ zkef; ac:r&awmh tjrefa csmeJ@pma&; uif; rS rjzpfraea&;ydk@&wmu rsm;rsm;&,f? +yD;
awmhr*~Z if;awG uvnf; ol@xufiga pmatmif vkyf=uw,fxifyg& JŒ? olwkd@rSm vnf; tcuft cJa wGu trsm;}uD;&SdrSmudk;?
tJ'Da wmh 'l;avmuf wifrS&ifa vmuf usw,f qdk+ yD ; avmaqmf= u&rSmaygh? usrrSm vnf; ajr;av;ajymovdk tjref
acsmcESa jrmvdk@ pmwkdufuaeydk@ csifa yr,fh udk,fha umfyDuapmapm +yD;raeawmhvnf; tcuf om;? +yD;awmhpmwkdufuvnf;
b,fa e@y dk@&if b,fa e@a&mufw,f vkd@ raocsmbl; av?
a&S;ursm;awmh usreJ@OD;vSu ausmif;uxGufrSyHkrSef rdwfaqGcsif;r[kwfwJh qufqHa&;rsKd;udk ajymif;oGm;wmqdkawmh
olu &efukef/ usrurEœa v;rSmae&wmrdk@ pmeJ@yJqufoG,f=uwmyg? OD;vSudk pma&;q&mody`Ha rmif0u udkvSvdk@rac:bl; ?
armif0u emrnfa y;wwfwJhvlrdk@ udkvla&; ævdk@ emrnfa y;xm;ygw,f? ol@e mrnfu²armifvla t;²/ OD; vSu ²armifvla &;²
wJh? bmvdk@ vJqdka wmh OD;vSu pma&;EdkifvGef;vdk@wJh? ody`Ha rmif0qDudk ODvSu pmawGt rsm;}uD; a&;wm/ pmtvGef a&;Edkif
w,fqkdwJh ody`H armif0xuf oluydka &;azmf&vdk@ ol@udk armifvla &;vdk@ emrnfa y;wmwJh?
tJ'Darmifvla &;u wESpfa usmfa usmf orD;&nf;pm;jzpfaewJh ol@& nf;pm;qDudkwae@pm (2) apmifa e@w kdif; a&;ygw,f?
reufcif; rSm pmwapmifa &;w,f/ tJ'Dpmudk+ rdKŒxJupmwdkufyHk; eD; &mrSm oGm;txnfhcdkif; vkdufw,f? tJ'Dpm[m nae (4)
em&D -(5) em&D rEœ a v;udk rD; &xm;eJ@ ygvm+yD; rEœa v;bl wmudk reuf vif; awmh a&mufv mygw,f ? tJ' Dp m rEœa v;
pmwkduf}uD;udka &mufvm awmh pmwkduf}uD;u reuf (8) em&D/ (9) em&DrSm+rdKŒxJpma0xGufr,fh pmydk@vufxJxnfha y;vkdufvdk@
usrudkreuf (3) em&D avmufa &mufvmygw,f?
OD;vSpmudk nrdk; csKyfrS blwmoGm;xnfha y;&olrsm;uawmh uavmifysH udkb udk; wdk@/ umvmarmif0if; wdk@/ OD; tkef;
jrifhwdk@xifyg&JŒ? olwkd@u [dk;wkef;u}uD;yGm;a&; abmf'ga wGudk; / OD; vSt J'Dvdk reufwapmif/ nwapmifa &;wJhpmawG usr
qDudkreuf,pma0csdef rSmwapmif/ nae,pma0csdefrSm wapmifrSefrSef&ygw,f? wu,fvdk@rsm; r&bl; / wapmifwavu
aemufusrS&w,fqdk&if tJ'D pmb,fa e@b,ft csdefrSm usrvufudk&w,fvdk@ pmtdwfa y:rSm pma&;+yD; usrupmwkdufudk
'DpmtdwfcGHydk@+yD; wdkifwef;&ifpm wkdufucsufcsif; ta&;,lw,f? b,fol@csKdŒ,Gif; csufa=umifh 'Dpmaemufus&w,fq dkwmudk
olwkd@u pHkprf;w,f? +yD;awmhouf qdkif&mum,uHqDudkvnf; olwdk@b ufu bmcsGwf,Gif;vdk@ 'Dvdka emufus&wmyg? oufqdkif
&mwm0ef&Sdola wGudk ta&;,la eyg +yD/ aemifudk 'Dvkdrjzpfa p&ygbl; 0rf; enf; ygw,fq dkwJh awmif; yefpmjyefvmygw,f?
a&S;wkef;u pmydk@wkdkufutJ'Da vmuf pdwfcs&ygw,f? usra&;wJhpm wae@wapmifuawmh ODvSq Dudkt Ja vmuf
tcsdefrSefrSef}uD; ra&mufa ybl;? bmvdk@vJqdkawmh usrpmawGuol@vdk w&m0ifa &;Edkif ydk@EdkifpmwdkufxnfhEdkifwmrS r[kwf
bJudk;? a=omf-[dk;wkef; uawmhvnf; pmydk@cu 1yJ (4jym;)eJ@ 6 jym;rdk@ wae@p mESpfapmif a&;ae=uwmxifyg&JŒ? ckv dk tjrefa csm
wcgydk@ (75) usyfqdkwm rsKd; eJ@a wmh pmydk@ceJ@yJrGJa vmufyg&JŒ?
cka wmhpma&;wJh udkvla &;vnf; rSr&Sda wmhb l;? blwmajy;ajy;pmxnfha y;&wJh udkb udk;vnf; r&Sda wmhbl;? umvm
armif0if; uawmh usreJ@ tqufj ywfaew,f? OD;tkef;jrifheJ@ usr ujzifh&Sda vao;&JŒ?
vlxk a':trm
ydawmufyGifhopf pmaytEkynmr*~Zif; trSwf (28)/ Edk0ifbmv/ 2009
(ae@opf 0ufbfq dkufrS ul; ,lygonf/)
40
trSwfpOf-109 rwf -2010
,cifvrStquf tcef;quf toHvTifhaqmif;yg;
vGwfvyfwJhtm&StoH
'kuQu ysm;&nfvdkcsdKw,f
'Dwywfawmh u|efawmfhrdwfaqGwOD; u tvnf tywfac:vdk h y&dabm*vkyfwJh tdr fwGif;vufrSK tvkyf¶Hk av;wckudk
a&mufoGm;cJhygw,f? tao;pm;opfcJGpufuav;u tmacgifjcpfatmfr nfaewJh w0D;0D; tif*sifp uf a[mif;av;u toH awG?
vufeJ hqkyfyufovdk zGm;ueJ zGm; ueJ avxJrSm vGifhpifjzmxGufaewJh opfzJGpawG/ opfp opfe awGu usOf;ajrmif;wJh tvkyf
¶Hkav;eJ h y&dabm* vkyfae =u wJh y&dabm* vuform;q&mav;awG&J h cEœmudk,feJ h acgif; zsm;ajcqHk; udk zkef; tvdrf;vdrf;
wufaeovd kygyJ? opf cJG ol u cJG/ opf qJG olu qJG / a&ay:xdk ; ol / aygvpfw ifo l/ rsOf ; ay wH w acsmif; / cJwHw acsmif ; /
v$wacsmif;eJhwdkif; vdkfufjzwf vdkuf vkyfae=uol? opfa&G;ol&J h pdwfwdkif;ruswdkif; w0kef;0kef; ypf csaewJh opfacsmif;vJ+ yKdoHawG/
opfwdkopfpeJ htoHk; rvdk awmhwJh opfydkif;opf¶dkif;awGudk &Sif;vif; pkyHkaeolav;&J “htareJ h &GmudkvGrf;w,f” qdkwJh aqG;aqG;
ajr hajr@ nnf; qdkaewJh aw;oHav;u tvkyf¶Hkav;udk zkef;v$rf; roGm; EdkifcJh ygbl;? csrf;ajrhat;csrf;rSKudkvnf; ay;pGrf;Edkifavr
vm;? qnf; vnf; oHav;vdkawmh csKdvGifaumif;csK dvGif Edkifyg vdrfhr,f?
{nfhonfawGygvm;/ xdkifygj yKyg? tcg;a& aomuf =uygv dk h b,folrS {nfh0wf rjyKEdkiftm;yg? acgif; w csufiJh apmif;
=unhf=u+yD; udk,fhtvkyf tay:udkyJ udk,ftm¶Hk pdkuf xm;&olawGudk? b,ft&mudkrS vJGacsmfvdk h r&EkdifwJh/ b0udk pa&G;udkuf
jzwf awmwf xlaqmuf=u&wJh yHkaqmif cJb0 rsKd; awGaygh? vuform;q&mav;awGudk }uD;=uyf pDrHay;&wJh y&dabm* q&m
}uD;cifrsm/ cJwHudk em;&Guf=um;rSm xdk;oGif;+yD; 0ifxdkifw,f? wpHkw&mudk pdk; &drfa=umifh =uae yHkrsKd;yg? pum; ajymzdk hudkvnf;
0ef a v; ae[ef w l y gw,f ? u|ef a wmf h rd w f aqG u d k rsuf &d y f r suf a jcjyrd w ,f ? u|ef a wmf h rd w f a qG uawmh tawG @
t}uHKrsm;olvnf;jzpf/ olwdk hawGeJ hvnf; &if; ESD;u|rf;0ifol jzpfav awmh at;at; aq;aq; ygqdkwJh rsuf ESmay;eJ h u|efawmfhudk
rsufESmvJ$+yD; “ b,fvdk vJq&m}uD; vkyfief;udkifief; tqifajy&J hvm;” vdk h y&dabm * q&m }uD;udk ESKwfcGef;qufar;cGef;av;udk
t+yHK;pGufay; vdkuf ygw,f? pdwfysufae[efeJ h jcH0ef; wcg;r}uD; qDudk vSrf; vSrf; =unhfvdkuf/ ol hwynfhom; ajr;awGudk
vnfjyef=unhf vdkuf/ rD;+idrf;+idrf;aewJh aq;wH}uD;udk c%c% rD;nSdvdkufeJ h aqmufwnf&mr&? wckckudk a=umifh=uaeyHkrsKd;yg?
u|ef awmfuawmh tm;wkef htm;em eJ hzifw =uG=uG? olwdk h tvkyf ¶SKyfcsdef vmvnfvdk hvm;? olwdk htwGuf pdwftaESmifht,Suf
jzpfp&m&Sdvdk h vm;? pOf;pm;r&csdefrSmyJ “ at;at;aq;aq; tvkyfydwf&ufusrS vmcJhygvm;” ? y&dabm*vkyfief; t a=umif;
odcsifwmrdk hvm;” vdk h cyfwdk;wdk;eJ h vuform; q &m}uD;u rSmajymajym&Smygw,f? “[kwfygw,fcifAs? u|ef awmfwdk hvnf;
vrf;}uHKvdk h0ifvmwmyg? cGifhjyKygtkef;vdk h u|efawmfhrdwfaqGu ESKwfqufpum;qdkvdkufygw,f? u|efawmfhpdwfrSmawmh wckckudk
b0ifrusovdk cHpm;ae& w,favh? jcH0udka&mufawmh ratmifhtD;EdkifawmhwJh pdwfudk ajzcsvdkufrdygw,f? “[dk q&m}uD;cifA s/
u|e fawmfwdk hvm vnfwm q&m}uD;wdk hrSm pdwfuoduatmufrsm; jzpf oGm;vdk h vm;cifAsm;” vdk h ar;awmh?
“vlav;wdk hudk q&m}uD;ajymrJhae hus ca&aphw Gif; us &Sif; jyajymjyay;ygr,f uG,f? 'Dae hu tvkyf¶Hkudk xdkif;olaX;u
vm=unhfhr,fae h? olatmf'gvufcHxm; wJh ypPnf; awG +yD;r+yD; vm=unfhrSm? +yD;awmh ol htvkyf¶HkxJudk wpdrf; vmwmvnf;
r}uKdufbl;uG? vlav;wdk hudk &nf &G,fajymwmr[kwfbkl;aem? wcsKd@vuf&mawGudk wjcm; y&dabm*¶HkawGu yHkrSm;¶dkufrSmudk
olwdk@u t&rf; pdk;&drf usw ,f? azmufonf vkrSm pdk;=uw,fayghuG,fvdk h cyfjref jref &Sif;jy+yD; jcHwHcg;udk qJGydwfvdkufygw,f?
u|efawmfwdk@ESpfa,muf wa,mufrsufESmudk w a,muf=unfh+yD; t&dyf tm0o atmufrSm wlaqmufv$eJ hcrf;em;
x,f0gvSwJh bD'k}d uD;awG? xkeJ@xnfe@J xkqpf xm;wJh ajymifvuf0if;yaewJh pm;yJGukvm;xdik fawG? a&S;a[mif; vuf&mrsm;eJ@rjcm;
cJG&cufwJh ovGefanmif;apmif; awG/ rSefwifcHktrsK d;rsKd;awG= um;rSm a&ay:pmrSKef h? opfrSKef h? zkefrSKef hoJrSKef h? vdrf;usHay vl;aewJh
olwdk hawG&J hb0awGu 0ifhxnfEdkifj cif; r&Sd= uygbl;? yef;ykynm&SifawGvdk hvnf; todtrSwfj yK rcH&ygbl; ? rdwfaqGvmvnf
vdk@h{nfh0wf auszdk hawmif cufcJvSwJh tajctaeatmufrSmyg?
tvkyf¶Hkydkif&Sif olaX;rsufESm/ &J / opfawm/ v0 u/ aexdkifcGifh / tvkyfvkyfcGifh pwJh 'kuQwGif;xJu EGHESpfawGudk tay:,H
a&$rSKef@u sJ+yD; oum&nfavmif;xm;wJh okc b0vdkaexdkif=u&ayr,fh 'kuQu ysm;&nfvdk csKdw,fvdk hyJ oabmxm;vdkuf=uygpkd@?
'gayr,fh pdwfydkif;jzwfvdkufygw,f? tvkyfydwf&uf wae hrSm olwdk h&J h u|ef;eD a&mif avmif+rKdufaewJh b0wae@cif;udk
u|efawmf oGm;jzpfatmifoGm;+yD; aygvpfwif=unhfcsif aerdw,f? a&$a&mifrSefa&mifrsm; vif;vuf0if; yEdkifavr vm; ayghav?

armif v G rf ; %D
41
trSwfpOf-109 rwf -2010

2010 a&G;aumufyEJG iS hf a&G;vrf;o;kH o,G f


rif;aqGopf
(1)

2010 ckESpf rwfv 8 &ufae@wGif etz rS EkdifiHa&;ygwDrsm; rSwfyw Hk ifjcif; Oya'ESifh a&G;aumufyGJ Oya'rsm;tm;
xkwjf yefvudk .
f ? a&G;aumufyJG usi;f yjyKvyk rf nfh ae@&uftm; owfrw
S af zmfjyjcif; r&Sad o;aomfvnf; a&G;aumufyJG usi;f yjyKvyk rf nfh
&ufrSmrl eD;uyfvm+yD[k ,lq&.?

TwGifa&G;aumufyEGJ iS hf ywfoufI tjrifoabmxm;trsK;d rsKd; xGuaf y:vm+y;D a&G;vrf;rsm; uGv


J m=u.?

yxra&G;vrf;u ‘jcGif;csufr&Sd usif;yrnfh a&G;aumufyGJodk@ 0ifrnf? Tonfwkd@um;’‘ ppftkyfprk S zGJ@pnf;ay;rnfh


Ekid fiaH &;tzGJ@tpnf;rsm; jzpf.? ppftkypf kESifh ta&mifwl/ taoG;wl/ tawmifwl’wkd@ jzpfonf? ppftm%m&Sifpepftm; oufqkd;
&Snfa&;twGuf pGr;f aqmif=urnfh pGr;f tm;&Sifrsm;jzpf.?

'kw, d a&G;vrf;u usi;f yrnfh a&G;aumufyo


JG @kd jciG ;f csuEf iS hf 0ifrnf? 'Drukd a&pD toGiu f ;l ajymif;a&;twGuf ygvrD eftwGi;f rS
wa&G@a&G@ESihf jyKjyifajymif;vJomG ;rnf/ ,ae@tajctaeY tjcm;a&G;vrf;r&Sd/ ppftkypf rk S zGihaf y;onfh 'Dru kd a&pD0ef;usifonfusOf;I
i,faumif;i,frnf… od@k aomf usOf;aom i,faom 'Drdu k a&pD0ef;usiu f ykd if wjznf;jznf; csŒJ IoGm;&rnf/ ppftyk fprk S ‘[’ ay;onfh
space tm; wpwpESihf csŒJ ,l&rnf? Todk@ 'Drdu k a&pD toGiu f ;l ajymif;a&;od@k oGm;&mvrf;u ‘usi;f yrnfh a&G;aumufyEGJ iS fh 2008
zGJ@pnf;yHkESifh ygvDrefwGifom &Sd.? TtwGufa&G;aumufyJo G dk@ 0if&rnf[lI jcGif;csufay;I pdwfu;l ,Of=u.? tDaAmfvl;&Sif;
(evaluation) orm;rsm;’?

wwd,a&G;vrf;u usif;yrnfh a&G;aumufy[ GJ lonfum;2008 ckEpS f zGJ@pnf;yHkt& usi;f yonfh a&G;aumufyGJ jzpfonf?
2008 zGJ@pnf;yHk[lonfu jynfoltm; ud, k fpm;rjyK jynfol@qENryg? ppftkypf krS ppftm%m&Sif oufqkd;&Snfa&;twGuf a&;qGJ
xm;onfh zJG@pnf;yHkjzpfonf? 'Drdu
k a&pD. tESpfom&r&S?d TtwGuf a&G;aumufyJt G m; qef@usif.? oydwfarSmuf.? ppfrSefaom
'Drdkua&pD wnfaqmufa&;twGuf qufI wkdufyGJ0if&rnf [lI jzpf.?

(2)

yxra&G;vrf;[lonfu ppftm%m&Sifpepfo@dk OD;wnf&mjzpfI vlxak v#mufrnfh vrf;r[kwf?


“aiGig;axmif tpm'kv†b&,fa=umifh
jynftm;awmif rjzKef;oy&,fv@kd
r[molykefxcJw h hJ ta&;awmfawG
tar$;cyf&n S &f n
S &f ,fESifh trdkuf0goemudk;
(t&D;pdr;f }u;D &,f) acG;tiwf rajywajyawGrmS jzifh udu k pf &mt¶dk;”
q&m}u;D ocifuk, d af wmfri_d ;f . acG;ÉDumESiyfh if yxra&G;vrf;orm;wk@d twGuu
f jynfph I
kH ae+y/D TtwGuf ajym&efrvd?k xm;awmh?

42
trSwfpOf-109 rwf -2010
'kw,
d a&G;vrf;?
'kw,d a&G;vrf;u usi;f yrnfh a&G;aumufyo GJ k@d 0ifrnf? ygvrD eftwGif;rS zGJ@pnf;yHktajccHOya'tm; jyKjyifajymif;vJrnf?
ppftm%m&Si. f yk'fx;D / yk'rf wdk@tm; jzKwI
f jyifI/ jznfhpGufI 'Drku d a&pDy'k x
f ;D / yk'frrsm;ESifh tpm;xkd;oGm;=urnf[k qd.
k ?

TwGif2008 ckESpf zJG@pnf;yHt


k ajccHOya'tm; jyKjyifajymif;vJrq
_ dik &f m tydki;f qDo@kd roGm;rDS a&G;aumufy0GJ ifEikd f&ef Ekid fiaH &;
ygwD tzJ@G tpnf;wck zGJ@pnf;a&;[lonfh yxrajcvSr;f rS pygrnf?

2010 ckEpS f rwfv 8 &ufae@/ &ufpEJG iS hf etz OuUÏ Adv


k cf sKyrf ;ª =uD;ud,
k w
f dik f vufrw
S fa&;xk;d I Edik fiaH &;ygwDrsm;rS rSwyf kw
H if
jcif;qkid f&m Oya'tm;/ Oya'trSwf 2§2010 tjzpfESifh xkwjf yef.?

Edik if Ha&;ygwDrsm; rSwyf kw


H ifjcif;qkid &f m Oya'. tcef; 2 yk'rf 6 / yk'frcGJ (*) wGifu jynfaxmifpk jrefrmEkid if Hawmf zG@J pnf;yHk
tajccHOya'udk xde;f odr;f apmifah &Smufa&; [lI jyÏmef;xm;.? +y;D v#if tcef; 2 yk'rf 10/ yk'rf cGJ (ps) wGivf nf; yk'rf 6 yg tcsurf sm;udk
apmifx
h ed f;vdu k ef mrnfjzpfa=umif; xyfrHI 0efcu H wdjyKxm;cdik ;f jyefonf?

azmfjyyg yk'rf 6/ yk'rf cGJ (*) ESifh yk'fr 10/ yk'rf cGJ (ps) wk@d . Oya'tESpo
f m&u 2008 ckESpf zJG@pnf;yHt
k ajccHOya'tm; jyKjyif
ajymif;vJjyifqifcGifhr&Sd/ ,cktwkdif; xdef;odrf;aqmif&Guf&rnf[lI oufa&mufygu EkdifiHa&;ygwDtjzpf rSwfyHkwifrdonfh
EkdifiHa&;tzGJ@tpnf; [lor#onf 2008 zJG@pnf;yHktajccHOya'tm; tbd"rRmoHk;yHkuJho@dk jyKjyif&ef rjzpfEkdifawmh? av;oacsFESifh
urBmwodef; apmif&h rnf[ h ef/ xm;awmh?

'kw,
d a&G;vrf;tm; tawG;ESifh quf=unfyh grnf?

ygvrD eftwGif;odk@ a&muf&+Sd yD?


jynfaxmifpv k $wfawmfwiG f jynfol@v$wfawmfuk, d fpm;vS,frsm;u 75 % &S+d yD; ppfom;ud, k pf m;vS,rf sm;u 25 % &Sd
onf? zG@pJ nf;yHt k ajccHOya'wGif yg&o dS nfh wyfrawmf. tcef;u¾rsm;tm; z,f&Sm;&ef zG@J pnf;yHt k ajccHOya’tm; jyKjyifrnfqkyd gu
2008 zGJ@pnf;yHw k Gif yg&o
dS nfh tcef; 11 t& jyKjyif&rnfjzpfonf? yxrtqift h aejzifh jyifqifvo dk nfh zJ@G pnf;yHktajccHOya’ jyifqif
csuf rl=urf;tm; v$waf wmfuk, d pf m;vS,f 20 % rS axmufcHI tqdjk yKwifjy&rnfjzpfonf? tqdjk yKwifjycsurf =l urf;tm; jynfo@l
v$waf wmftwGif; jynfol@v$wfawmfudk,fpm;vS,f 75 % txuf axmufcHro S mv#if tqdkjyKwifjyscsufrl=urf;tm; jynfol@
v$waf wmftwGi;f aqG;aEG;rnf? TwGif 25 % yg&o dS nfh ppfom;ud, k fpm;vS,rf sm;u raxmufco H I zJ@G pnf;yHkjyifqifa&; [lonf
rSm rnfo@dk r# jzpfvmrnfr[kwf? xm;awmh? rqdpk aumif;/ qkdpaumif; wa&G@a&G@ESihf ygvDreftwGif; vlxu k dk,fpm;vS,frsm;.
pnf;¶k;H r_a=umifh wk;d wufaom vlxv k rf;od@k av#mufvokd nfh ppfom;ud, k pf m;vS,rf sm; jzpfxeG ;f vmcJo h nfqykd gp@dk ? TtwGuf zJ@G pnf;
yHjk yifqifa&; Oya'rl=urf;tqdt k m; wd;k wufaom ppfom;ud, k pf m;vS,tf csKd Œ. axmufcrH j_ zifh 75 % txuf axmufcq H ENjyKrt
_ m;
ygvrD efwGif &cJh+y?D TwGifvnf; ‘kwd,tqifh tusyftwnf;u &Sad ejyefonf? jyifqifrnfh Oya'rl=urf;. jyifqifcsufrsm;onf
zGJ@pnf;yHwk Gif yg&do
S nf?

tcef; (1) EkdifiaH wmftajccHrlrsm;


tcef; (2) Edik if aH wmf zJG@pnf;wnfaqmufyHk
tcef; (3) EkdifiHawmf t=uD;tuJ
tcef; (4) Oya'jyKa&;
tcef; (5) tkyfcsKyaf &;
tcef; (6) w&m;pD&ifa&;
tcef; (11) ta&;ay:umvqkid &f m jyÏmef;csurf sm;ESihf

43
trSwfpOf-109 rwf -2010
tcef; (12) zGJ@pnf;yHktajccHOya' jyifqifjcif; [lonfh tcef;rsm;tm; jyifqifjcif;jzpfygu jynfaxmifpk v$waf wmf. 75 %
txuf. axmufcrH j_ zifh jyifIr&ao;? vlxq k ENc,
H yl JG jyKvyk &f OD;rnfjzpf.? rJqENay;ydik cf iG &hf do
S nfh vlx.
k 50 µ txufrS axmufcH
qENjyKro
S mv#if xdkjyifqifr_ Oya'rl=urf;onf twnfjzpfrnf?

xkdtajctaewGif wyfrawmfumuG,fa&; OD;pD;csKyfonf zGJ@pnf;yHjk yifqifcsut f m; oabmrwlygu tcef; 11 ta&;


ay:umvqkdif&m jyÏmef;csuf yk'rf 418 / yk'fr cGJ (u)/ (c) wdk@EiS fhtnD Ekdiif Hawmf tm%mtm; odrf;,lydkifcGifh&Sd.? TwGif
ygvDref[o
l nfvnf; zsufodr;f +y;D jzpf.?

tqH;k Yrl ygvrD eftwGi;f zJG@pnf;yHt


k ajccHOya'tm; jyKjyifajymif;vJI 'Dru
kd a&pD toGiu
f l;ajymif;a&; tdrrf ufonfvnf;
ysufav.? tdrfrufu tdrfruftjzpfESifhyif? 'kwd,a&G;vrf;[lonfum; pdwful;ESifh cif;=unhfaom vrf;om? vufawG@
av#mufvrS ;f Ir&?

(3)

'kw,
d a&G;vrf;jzifh ppftm%m&SifpeH pftm; av#mzf GwfIr&? xm;awmh?

wwd,a&G;vrf;?
wwd,a&G;vrf;u a&G;aumufyJt
G m; qef@usif.? ygvDreftwGif; wku
d fyEGJ Sifh jyKjyifajymif;vJI r&Edkif[k ,Hk=unf.?

TwGif wwd,a&G;vrf;Y yxrOD;pGm pdeaf c:r_u ygvrD efjyifyrS vlxEk iS t


h f wl Ekid if aH &;wku
d yf rJ G sm;tm; rnfo@dk qifErJ $ nfenf;?
'Dru
dk a&pDvlabmifqDodk@ vlxkESiht
f wl ta&SŒrS OD;aqmifI rnfodk@ csDwuf=urnfenf;?

ppftyk pf rk S jyÏmef;xm;onfh Ekid if aH &;ygwrD sm; zJ@G pnf;jcif;qkid &f m Oya't& Ekid if aH &;toif;tzG@J z@JG pnf;I vlxt k m; OD;aqmif+y;D
'Dru
kd a&pDv@l abmifqo D @kd av#mufvrS ;f rnfvm;? od@k wnf;r[kwf ajratmuftoif;tzG@J toGiEf iS hf vlxt k m; OD;aqmifI csrD nfvm;?
Ttajctae 2 &yfY EkdifiaH &;ygwDw&yftaeESifh Edkiif Ha&;ygwDrsm;qkdif&m zGJ@pnf;jcif; Oya't& ygwDp'Hk Drkdua&pD a&G;aumufyGJ
aumfr&SifopfwGif wifav#mufI zJG@pnf;rnfqkdygv#if -
yxrOD;pGm &ifqikd &f rnfu 2008 zJ@G pnf;yHt k ajccHOya'tm; xde;f odr;f umuG,f apmifah &Smufygrnft h a=umif; 0efcH uwdjyK&
rnf?

'kwd,&ifqkid &f rnfu usi;f yrnfha&G;aumufyGJwGif jynfe,fESifh wkdif;a'o}uD; v$wfawmf/ trsKd;om;v$waf wmf/ jynf
ol@vw
$ af wmf ponfh v$wfawmfa&G;aumufyJrG sm;Y tenf;qHk; 3 ae&mwGif 0ifa&mufI ta&G;cs,cf &H rnf?

wwd,&ifqikd f&rnfu 1988 ta&;awmfyHk=uD;rSpI vufwaGJ qmif&GufcJh=uonfh aoazmfaobuf/ &Jabmf&Jbuf


pGe@f vw
$ af zmf/ pGe@f vw$ b f uf&aJ bmfrsm;rS tusO;f axmiftwGi;f uscaH e=u&onfh olrsm;tm; vufwjJG zKw&f rnf? pGef@y,fxm;&rnf?
rvG,f? rnfonfEh v S k;H om;ESifh T&Jabmfrsm;tm; z,fcGmoGm;Ekdifrnfenf;? vHk;0 rvG,f?

TwGif Ekid if Ha&;ygwD tzG@J tpnf;w&yftjzpf &yfwnf+yD; 'Drku


d a&pDv@l abmifqDo@dk av#mufvSrf;a&;u pdeaf c:r_ 3 &yfEiS hf
&ifqkid f&rnfrSm rGe;f =uyfp&myif?

Ekdiif aH &;jzwfoef;r_ =u;D rm;cJo


h nfh &Sr;f wkid ;f &if;om;acgi;f aqmif OD;a&$tek ;f u etz . Edik if Ha&; ygwrD sm; zG@J pnf;jcif;qkid &f m
Oya'ESifh a&G;aumufyOJG ya'rsm;tm; =unf+h y;D Oya'rsm; rxGurf u D &Scd o
hJ nfh a&G;aumufy0GJ ifvo
dk nfh qENrsm;yif ysu, f iG ;f &onf[k
qdk.?
44
trSwfpOf-109 rwf -2010
+yD;v#if OD;a&$tek ;f u
‘’2008 ckEpS f Oya'u raumif;wJh Oya'qd&k if aemif udkifpGJp&m vufeuf (3) rsKd; æ
rSmvnf; aumif;vmEdik rf ,fh taetxm; r&Sb d ;l ? raumif; vm;
qd+k y;D awmh rvkyb
f J aevd@k &&dS if bmrSrvkyb
f J ae&awmhrmS yJ? 'gukd “'DvdkumvrsdK;qdkufvmcsdefrSm udkifpGJp&m
r}udKufbl;qdk+yD;awmh jynfwGif;rSm ae+yD;awmh… vufeuf vufeuf (3) rsdK;om usaemfwdk@rSm &Sdyg
udkifvrf;pOf vkyfzdk@qdkwmvnf; tJ'Davmuf owdœr&Sdbl;” awmhw,f? ra=umufw&m;vufeuf/
TtwGuf a&G;aumufyGJudkyifv#if 0if&ayrnf[k qk. d ?
aoG;pnf;nD!Gwfa&;vufeuf/ ppftm
pOf;pm;zG,&f myif %m&Sifpepfqef@usifa&; &nfrSef;csufyef;
trsKd;om;'Drkdua&pDtzJG@csKyf. A[dkt vkyfr_ aqmif wdkif wckwnf; csrSwf a&S;¶_ &ifqdkif csD
tzJ G @ 0if owif ; pmq&m=uD ; OD ; 0if ; wif u tif w m
AsL;wckY“EdkifiHa&; ygwDwck[m EdkifiHa&;&Szd dk@ vdkw,f/ EdkifiHa&; wufa&;vufeuf? (80) ESpfjynfharG;ae@ rSm
r&Swd hJ ygwqD &dk if bmeJ@wlvqJ akd wmh OD;aESmufr&Sdwh/J acgi;f rygwhJ 'Dvdk o0%fpum; yg;cGifh&wm 0rf;
owœ0gvdk jzpfrSmyJ? vl awGrSm/ vl@todkif;t0dkif; vl@tzGJ@ omw,f/ auseyfw,f/ tm;&w,f/
tpnf;awGrSm Edkiif Ha&; &Sdaer,fqdk&if ygwDr&Sdvnf; ta&;
r=u;D bl;? uGejf rLepfw@dk / zqyvwd@k qk&d if *syefacwfwacwfvk;H ta&;awmfyHk atmif&rnf” (owif;pm
ausmfjzwfcw Jh ,f? ygwD&,fv@dk r&Sb d ;l ? aemufrS zqyvqdw k m q&m}uD; [Hom0wD OD;0if;wif. 80
ay:aygufvmcJhw,f’’ Tod@k ajymqdk.? jynfharG;ae@ o0%fv$mrS æ)
q&mOD;0if;wif OyrmjyKn$e;f qko d nfh uGejf rLepfygwED iS hf
zqyv [lonfum; zufqpf*syefwkd@tm; vufeufudkif
awmfvSef a&;qifEJ&$ ef vlxkpnf;¶kH;a&;tm; ajratmufqif;I
vkyaf qmifaeonfh ocifpk;d OD;aqmifonfh uGefjrLepfygwDESifh
zqyv wyfaygif;pktm; n$ef;qdkjcif; jzpfonf?

rwfv 27 &uf/ zuf q pfa wmf vS e f a&;=uD ; jzif h


zufqpf0g'tm; vufeufukid f wkdufxw
k cf o
Jh nfh ordik ;f tm; Oy
rm jyKne$ f jyjcif;[k em;vnf&.?

TwGif wwd,a&G;vrf; [lonfum; vufeufudkif


awmfvSefa&;odk@ cs&D mvrf;?

rif;aqGopf

rZ…sdr rS ul;,laz: jyonf

45
trSwfpOf-109 rwf -2010

vGr;f zG,faEG tarESihf &GmrGeof mrS jyefvmjcif;


&ifY pl; 0ifaeaom ql ;wpf cJhonf? u|efawmfwdk@ uav;b0 om EkEki,f/ !Gef@ar/ bcufwdk@&Sd&m &Gm av;
acsmif;rSm ESpfaygif;rsm;pGmuyif &SdaecJh pnf a&mufonfESihf aysmfp&mawGudk odk@ uGsefawmf ta&mufoGm; cJhonf?
onf? yljyif; ajcmufaoG@r_wdk@Y aysmfarG@ zef w D ; ay;wwfa om OD ; av;vnf ; “EkEki,fwdk@ tdrfqDudk/ jrwfpGm bk&m;/
aom tyif jzpfjcif;a=umihf uE Wm&yif jzpfonf? pdwfwdk/ a'go}uD;wwf aomf Ek E k i ,f w d k @ td r f q D u d k æ zG æ [J h æ
[k ac:onfvm;awmh rod? vnf ; oabmaumif ; vS o nf ? o trav; 'Daumifav; tvdkuf rod
wckwfw& =unhfrdae&mrS pl; abmaumif;oavmuf vufjref ajc bl;”
0ifcJhonfrSm ESpfaygif;rsm;pGm =umcJh+yD jrefESihf em;&if; &dkufwwfol jzpfonf? “[dwfv l cifAsm; tJ'Dbuf
jzpfonf? ajymif;vJvmaom vrf;yef; uGsefawmf wpfcgu em;&if;rsm; ylae qufroGm;eJ@ [dkrSm zkef;qdk;eJ@ tdrfqdk;yJ
quf oG,fr_rsm;a=umihf +rdKŒaumav; atmif t¶dkuf cHcJh&zl;onf? ,if;rSm EkEk &Sdw,f”
wpfcktjzpfodk@ rodrom yg;v#yfp jyK i,fa=umihf jzpf onf? [kwfonf? EkEk “[dkbufrSm zkef;qdk; &Sdw,f
aeaom ompnf + rd K Œod k @ u|ef a wmf i,fa=umihf aocsmonf? xdkEkEki,fudk qdkwm igvnf; odygw,f? tdrfqdk;&Sd
a&mufcJhonf? uG,fvGefcJh+yD; jzpfaom uGsefawmf ,ae@wdkif auseyfpGm owd w,f qdkwmawmh igvnf; rodygbl;?
rdcif}uD;. Zmwd+rdKŒ jzpfonfrdk@ i,f &aeqJ jzpfonf? tJ'Du ightod tdrfudk oGm;rvdk@”
pOfu aEG&moD ausmif;yd wfonfESi hf uG sef a wmf pD ; aeaom jrif ; “Asm/ tJ'D bufu vla ewJh
a&mufcJh&aom vGrf;qGwfzG,f&m aEGOD; vSnf;av;rSm &GmrGefom &Gmodk@ OD;wnf tdrfr&Sdbl;As”
+rdKŒav; jzpfonf? tbGm;/ tar/ ta':/ oGm;aeonf? nDi,frsm;u qdkifu,f “&S d y gw,f u G m ? Ek E k i ,f w d k @
OD;av;rsm;ESihf 0ef;usifwpfcdk vGrf;p&m ESihf vdkufydk@rnf[k qdk=uonf? nDri,f tdrf&Sdygw,f? igtJ'Dudk oGm;rvdk@yg”
awG ydkvSonf? aEGuE WOD;udk zwfpOfu cifrmat;u “tpfukd jrif;vSnf;cawG pdw œ Z a0'em&S if rdc if xH r S
pum;av; wpf c G e f ; rS w fr d a eonf ? aps;}uD ; w,f ? qd ki f u ,f E Si h f o G m;yg” a0'em tarGudk qufcHcJh&aom orD;
a'gufwmESif;aiGu aEGudk vGrf;w,fvdk@ ZG wf ajymonfu dk uGs ef awmf jiif ;y,f i,fudk zcifu ywf0ef;usifESihf tquf
rajymbJ cspfw,fvdk@ ajym=u&atmif cJhonf? toGm;tjyef jrif;vSnf;c wpf jywf apcJhonf? oD;jcm; urBmav;Y
qkd zl;onf ?xdko dk@qdk v#if u|efawmf. axmihf ig;&musyfESihf aps;wnhf onf? ae&ol EkEki,f jzpfonf? a0'emonf
cspfz G,f& m aEGO D;&moD onf ompnf vG e f c J h a om ck e pf E S p f e D ; yg;u &G m rG e f om;trd ta=umif;ud k ywf0ef;usif
+rdKŒyif u|efawmf. ,compnfc&D;rSm omodk@ wpfacgufoGm;pOf jrif;vSnf; rodapcsifojzihf vlolav;yg; roGm;
tar. om;csif ; xJ r S armif w pf crSm ig;&m jzpfonf? uGsefawmf &GmrGef &Jatmif zefwD;xm;onf? xdka0'em
a,muf. ema&;odk@ oGm;jcif;jzpfonf? omokd@ tOD;tp vGefcJhaom tESpf av; &Sifav;udkrS arwœmr#rdol +rdKŒydkifom;
armif0rf;uG J jzpfaomfvnf; tar. q,feD;yg;u oGm;cJhpOf jrif;vSnf;crSm ES if ;aiGr Sm cspfo l& Sd &modk @ oli ,fc sif;
vufusef aqGrsdK;xJrS aemufqHk; wpf wpfa,muf ig;rl;? toGm;tjyef iSm; bcufESihf !Gef@arwdk@ tm;udk;um vm
a,mufrdk@ u|efawmfa&mufatmif oGm; v#if okH;usyf jzpfonf? xdkpOfuvnf; vnf&if;rS oHa,mZOfwdk@ wdk;wdk;vm
cJ ho nf ? tarh armif t&if ;rsm; jzpf uG s ef a wmf ig;usyf a y;I pD ; oG m ;cJ h =uonf? w'*Fr# awGŒ=u&aom cspfol
onhf zdk;armif/ zdk;axmifwdk@rSmvnf; qHk; zl;onf? EkEki,fwdk@ tdrfudk a&mufvdk ESpfOD; twGuf om,mr_rSm a0'em&Sif
yg;cJ h w m =um+yD j zpf o nf ? OD ; av; aZmESihf aiGa=u;udk rwGufqcJhyg? rnf Ek Ek i ,f. =unf E l; zG , f &G wf q d ka om
zdk;armif *syef awmfvSefa&;umvY ppf olr# rodaom c&D;udk rnfolr# rod tdk ifcsif;/ wsmcsif; vSvS wdk@ om jzpf
xJodk@ 0ifoGm;+yD; aemifAdkvf}uD;at;vGif atmif cd k ;oG m ;onfr d k @ jref j ref o G m;/ onf?
b0ESihf &efukefrSm qHk;yg;onf? (wcsdKŒu jrefjref jyefzdk@om pOf;pm;onf? a,mif “cspfw Jh oli,fav/ oli ,f
ol@udk a*:&m ausmfjrihf[k ac:=uonf) csmcsm uav;wpfa,mufudk rouFm csif; aumif; a,mufr wdk @av? igh ud k
OD; av;zd k; axmifu awmh um;tH k em/ zG,f t=unhfESihf =unhfaom jrif;vSnf; uG,f tr,f}uD;ESihf b}uD;zsufvdk@/ tdrf
wGifcHk&Sif b0ESihf ompnfrSmyif acgif;cs q&m. rsufESmudk cyfv$Jv$J xm;&if; av;axmihfrSm ql;awG csvsuf/ zsufeJ
46
trSwfpOf-109 rwf -2010
i,fESihf aphpkH/ avSum;ckHrSm *VKefarmihf aygif;tzufESihf tvdkavhtdkif/ vlysKd ykH bGm;/ tarwdk@. udk,fawGΠjzpfpOfrsm;
a=umihf apmih fa wmhw ,f ? avSu m; rSm/ r,fomr_ef;ygwJh/ cGifvkH;ydkifav” om jzpf.? uGsefawmfwdk@ tdyfae aom
OD;rSm bDvl;armihfa=umihf apmihfawmh ESif;aiG =um;ae&onfrSm toHwdk@om ajcwH&Snf tdrfuav;rSm wpfcsdefu ESpf
w,f ? avSu m;ajcrSm/ ql ;avarmihf jzpfonf? rSef onf? toHr# omjzpf aqmif+ ydKif tdrf}uD; jzpfonf? *syef
a=umihf =uJawmhw,f? tdrfwdkifwdkif; onf? vufawGŒ ESif;aiG jrifawGŒcGihf & acwfY zufqpf*syefrsm; tdrfudk wdkif
rSm EGm;¶dkif; armihfa=umihf csnfawmh onfuawmh(EkEki,f touf 25 ESpf) ajcrS jzwf um tdr ftvkH; vdkuf r,l
w,f ? x&H = um;rS m / "m;oG m ;armih f cifwef;qDY opf&Gufwdk@ a=uG oGm;=uonf? tbGm;wdk@ rdom;pk ysOf
a=umih f x m;awmh w ,f ? td r f = urf ; ae=u.? O=ouvnf; vGrf;zG,f nnf; anmif/ uavm bufodk@ xGufajy;cJh
=um;rSm/ tyfoGm; armihfa=umihfpD awmh ae.? taemuf buf qD Y &J&J eDa om =u&+yD; ,ck tdrfav;rSm ppf+yD;rS jyef
w,f? tdrfacgifrdk;rSm vSHaxmif armihf aevkH;}uD;onf 0ifav+yD? av¶l; a0S@vm aqmufcJhaom tdrfav;jzpfonf?
a=umihf pdkufawmhw,f? armifvnf; .? oJoJ¶kwf¶kwf opf&Guf a=uGoHrsm; aemuf ykHjyif wpfyk'frSmawmh
b,fu wufyr,f? r,fvnf; b,fu =um;rS m =um;vd k u f & onf u awmh “rjr&if uv#if AdkvfpHzJ vm=unhf wwf
qif;&r,f” a'gufwm ESif ;aiG .“ae&pfawmh EkEk onhf” ta=umif; jzpfonf? rJawm&Gm
xd kaw;oHo mwdk @rSm ES if;aiG i,fa& ae&pfawmh? udk,fawmhjyef +yD” rS AdkvfpH zJrSm e,fcsJŒ ppfykvd yf wdk @udk
twGuf rrkef;wrf;&m oufwdkif apchJ qdkonhf toH jzpf.? qef@usiftefwk owfjzwf wdkufcdkufol
ovdk aESmif}udK;iif&m &GmrGefom &Gm xdkEkEki,f&Sd&m &GmrGefom &Gm wpfOD;tjzpf zrf;0&rf; xkwfxm;onhf
av; jzpfcJhawmhonf? cspfol a0'emudk odk@ uGsefawmf a&mufaom tcg tdrf =um;rS rjr&if uv#if vm=unhaf =umif;
em;vnf a om ES i f ; aiG w pf a ,muf }uD; rnf;rnf; wpfvkH;udkawmh jrifawGΠod&onf? rjr&if rSm avygwD rjr&if
cspfoltwGuf/ jyefqkHaomae@ wpfae@ cGihf &cJhaomfvnf; EkEki,f. tkwf*ltp jzpf +yD ; tarwdk @u ompnf olt jzpf
wGif ukpm;EdkifEdk;ar#mfudk;+yD; wuUodkvf ter# rawGŒcJh&yg? thHzG,f&mrSm EkEki,f *k%f,lwwfonf? rjr&ifESihf ywfouf
qDodk@ oGm;um a'gufwm ESif;aiGtjzpf udk &GmrGefom &Gmom;wdk@u rod =u? I ajymp&m wpfck &Sdygao;onf? uGsef
&G mrG e fo mok d@ wpf a cguf jyef a &muf ol w d k @ tjrif Y 0wÎ K zwf + yD ; a&muf awmfwdk@ rE Wav; pmay tEkynm&Sif
cJhyg.? okd@aomf xdkae@tzdk@ uawmh vmaom uav;wpfa,muf tjzpf rsm;u obify nm&Si frsm;ESih f twl
a'gufwm ESif;aiGtwGu f em;rvnf om uGsefawmhfrSm jzpfcJh&onf? “ayguf avbmwD rjr&if ESpfwpf&mjynhf t
Edkifaom ae@wpf&uf jzpfavonf? EkEk ayguf&Sm&SmuGm” [laom toHudk emcH rS w f w & *k % f j yK AD ' D , d k tacG a v;
i,f udk rawGŒ &bJ ESif ;aiG =um;ae& &if; idk&rvkd/ &,f&rvdk jzpfcJh&onf? &Gm ¶dkuful;cJh=uygonf? xdk¶dkuful;pOf ¶dkuf
onfuawmh EkEki ,f. toHw dk@om rGefomrS tjyef ompnf jrif;vSnf; *dwf uGif;&Sd&m trsKd;om; Zmwf¶kHodk@ uGsef
jzpfonf? Y EkEki,fudk apmihf}udKwwfaom ESif;aiG awmf a&mufoGm;cJhygonf? uGsefawmf
“rqif o monf / ,if ; rm ESihf bcuf wdk@udk awGŒvdkawGŒjim; rsufpd 0wfxm;aom e,fcsJŒ ppfykvdyf 0wfpkH
ysOf;jzL/ tyifi,fysyfonhf ZvyfjzLvdk upm; =unhfrd.? uGsefawmf awGŒawmh ESihf eHygwf wkwfudk =unhf+yD; 'g¶dkufwm
csLvdk@ ypf&awmhrvm;? r=uifomonf/ awGŒ vdkuf&yg.? uav;aysmufI ¶kwf q&m uHcGsefu “cifAsm; bmvmvkyf
rihfrSm olESihf t,li,furf;wJh rvSrf;ol ¶kwfoJoJ &Smaeaom vlpk=um;rS vuf wmvJ” [k tHhtm;woihf ar;ygawmh
udk jrêLvdk@ &pf&awmhrvm;? ryefom oH ajymifvSaom uGsefawmhfOD;av; udk onf?
onf/ ,if;rmacgif&rf;/ ZvyfjzLi,f/ zdk;axmifyif jzpfawmhonf? xd k t cg uG s ef a wmf u “'g
awmifolyef;udk EGrf;vdk@ ypf&acsawmh t¶dkuf cHxm;&aom ajr;i,f uGsefawmfwdk@ pma&;q&mawG ¶dkufwJh
r,f” toHu csKdonf/ vGifonf/ csKd¶kH udk acsmhodyfaeonhf tbGm; &ifcGifY xdk AD 'D ,d ku m;rd k@ uGsefa wmfv nf ; ygcsif
vGif¶kHomru aqG; jrnhfaom cHpm; nu id k ¶ _ d u f & if ; td y f a ysmf c J h o nf ? vdk@yg” ajymyg onf? q&muHcGsef acgif;
r_touf ygae.? tbGm;wdk@/ tarwdk@. tdyf&m0if ykHjyif wzGm;zGm; ukwf&if; “Zmwfvrf;/ Zmwf
“rcspfomonf/ armihfrSm & rsm;udk trSwf& aerdao;onf? uGsef !$ef;awG u tukefa&;+yD;om; cifAsm;
[ef;/ urR0gESihf a&Gpmwrf;/ usrf;ESihfjzpf awmfwdk@ armifESrrsm; twGuf ompnf u b,f vd k y grS m vJ ” [k ajym&if ;
jyef a csawmh w ,f ? ryefo m ,ih fr m oGm;cdkuf =um;cGihf&cJhaom tdyf&m0if ykH Zmwf ! $ e f ; q&m q&mql ; iS u f u d k
tudkif;tcufESihf r=uHom rihfrSm t jyifrsm;onf '¾m&Drsm; r[kwfcJh? t vS rf; =unhf awmh onf? jyKH; +zD ;+zD; ESi hf
47
trSwfpOf-109 rwf -2010
xGufoGm;aom q&mql;iSufudk vSrf; Edik fiHawmf vkyf=uHr_ w&m;cH *VKefOD; apm vGrf;onf jzpfap/ aysmfonfjzpfap vl.
=unh f & if ; uG s ef a wmf u “q&m&,f . aemuf qk H ; ae@rsm; pmtk y f w G i f qENE Si hf cHp m;r_ ud k yrmrjyKaom t
vG,fygw,f? 'gu rjr&if t+idrhf uae OD;apmu ol@orD;xH pma&;&mrSm “a'g csdefonf wa&GŒa&GŒukefqkH;I &ufvrsm;
wmav? yGJcif; vkHjcKHa&; twGuf q&m oES i h f tmCmw w&m;rsm;onf ajymif; cJhonf[k qdk.? uGsefawmf.
wd k@ pDpOf ay;&rSm aygh? Zmwf! $ef; xJ aumif;usKd;udk ray;bJ qdk;usKd;udkom &GmrGefom c&D;tpudk jyefajymif; wGuf
rygvnf ; uG s ef a wmf u jzpf a tmif ay;onf? olonf a'gorD;udk &if0,f q=unhf aomtcg ESpfaygif; av;q,f
ygcsifw,f” ajymvdkufygonf? q&m yd k u f + yD ; tmCmw w&m; }uD ; rm; r#yif &Sdacs +yD? wpfcgwpf&H uGsefawmf
uH c G s ef u uG s ef a wmh f u d k vl & $ i f a wmf vGe f; cJ ho jzih f ol . b0ud k wd kw dk ES ih f tm;vyf csdefESihf rD;vmcsdef wdkufqdkif
&efatmif eJ@ OD;ausmufeDwdk@ vufudk ydkif;um Zmwfodrf;cJh&onf? tu,fI v#if avbmwD rjr&if tacGudk =unhf
tyf+yD; ol@ twGuf =unhfpDpOf vdkuf a'gorD;udk &if0,f rydkufbJ +idrf;owf jzpf ygonf? xdktcg tarhudk vGrf;arm
=uygOD ;[k qdk ojzihf uGsefawmfvnf; Ed k i f c J h + yD ; tmCmw w&m;ud k v nf ; wrf;wrdonf?
avbmwD rjr&if AD'D,dkum;rSm yg0if azsmufzsuf ypfEdkifcJh rnfqdkygv#if ,ck tbGm;. tdyf&m0if ykHjyifrsm;
cG i h f & awmh o nf ? taruawmh r&S d vdk toufi,fi,f &G,f&G,fESihf b0udk xJrS armifapm[m ol@twGufawmh yg
awmh ay? tar&Sd v #if pma&;wmud k wdkwdkydkif;&rnf r[kwfacs? oljrwfEdk; atmif o,froGm;wwfygvm;/ ro,f
*k%, f laom tar uGsefawmf rjr&if AD'D aom ZeD;/ ol cspf aom orD;wdk@ESihf Edkifygvm; qdkonhf pum;uvnf; &if
,dk acGxJ 0ifygonfudk auseyfrSmyJ[k vnf; tdkatmif rif;atmif aexdkif&+yD; xJrSm pGJxif&pfonf? aESmif;aemif w
uGsefawmf xifrdonf? wdkif;jynfusKd;udk o,fydk; xrf;aqmif jzihf a&;aom *VKefOD;apm pmuvnf;
tarwd k @ ajymavh &S d a om Ekdifrnf jzpfonf? vls om;rsm; oHa0* yGm ;p&m yifj zpf
aemuf w pfy k ' f uawmh *VKef OD ;apm ,ckrlum; vGefcJhav+yD? +yD;cJh onf?
a,muQr OD;vlav; ta=umif; jzpfyg av+yD / odk @ wapvnf ; zcif j zpfo l . ,cif t}udrfrsm; vmpOfu
onf? *VKefOD;apmZeD; a':oef;cifrSm trS m;rsKd;/ aemif wrsKd;/ oHa0*rsKd; udk awGΠ&aom &GmrGefom acsmif;av;rSm
ompnfaepOf uGsefawmfwdk@tbGm;tdrf orD;jzpfol r=uKHawGŒ&avatmif zcif ,ckawmh cef;ajcmufaeonf? xdkprf;
ESihf tdrfeD;csif; rdwfaqGrsm; jzpfI OD;vl . b0oifcef;pmudk ,lI a'go rD;udk acsmif ; av; ab;Y EkE k i,f uk d ar#mf
av;rSm ol@orD;ESihf om;ruf }uD;yGm;&m &if0,f rydkufaxG;bJ +idrf;owfypfyg? wwfonhf ESif; aiG? ESif;aiG rvmv#if
}uD;yGm;a=umif;rsm; vmajymwwf +yD; OD; rnfol@tay:r# &ef+idK;zGJ@/ &ef+idK; rxm; &J&JeDaom vufyHyGihfwdk@udk a&wGifar#m
vlav;u ol@orD; roef;cif 'Dwpf ouf bJ tmCmw w&m;udk azsmufzsuf arh &if; vGrf;vGrf;aqG;aqG; oDqdkae wwf
rqif; &Ja wmha=umif; wpf oufpm;r aysmufypfygav cspforD;” [lI zwfcJh aom EkEki,f? ,ckawmh ESif;aiGvnf;
ukefatmif csrf;o a=umif;vm =uGm; &zl;ygonf? r&Sd/ EkEki,fvnf; r&Sd? cef;aeaom prf;
avh& Sd &m uG sef awmh f tbG m; a': jzL tbGm;ESihf tarwdk@. ykHjyifudk acsmif;av;ab;rSm &Sdae onhf uE Wm&
wk w f r S m atmih f o uf o uf ES i h f e m; em;axmif&if; tdyf aysmfcJ haom uGsef yifrsm;udkom vSrf;jrif ae&onf? uGsef
axmifae&avh &Sdonf? AdkvfcsKyf atmif awmf wd k@ udk oHv rf ; ta&SΠbufu yf awmhf & if Y xdk u E W m & ql ; wd k @ pl ; epf
qef;udk *VKefOD;apm vkyf=uHI }udK;ay; vsuf&Sdaom tdrfuav;Y &xm;oH *sKH; aeonfrSm =um+yDjzpf onf? odk@aomf
towf c H & awmh r S OD ; vl a v; toH *sKH;/ *suf *sufwdk@u Edk;xapcJh onf? uGsefawmf qGJEkwf&ef b,fwkef; ur#
wd w f o G m ;+yD ; uG s ef a wmh f tbG m ;u tdyf&mtx ¶_cif; tpY wtm;tm; r}ud K;pm;cJhzl;yg? aemifudkv nf; }udK;
“b,fES,hfvJ OD;vlav;/ armifapm u atmfjrnf=uaom usD; rnf;rnf;tkyf pm;vdrhf rnf[k rxifrdyg?
awmh wpfoufpm; rukefatmif xm; vdku fwdk@udk jrifawGŒ&wwfonf ? oH
cJh ygw,f ? ol@ twGu fawmh ygatmif vrf;ay: Y av#mufae =uaom om
o,f r oG m ;wwf y gvm;? ro,f E d k i f pnf + rd K Œ. ig;&uf w pf a ps; aps;0,f
ygvm;? b,f E S , h f & S d p ”[k ajymcJ h oGm;olwdk @. v_yf&Sm; oGm;vmr_rsm;
awmh onf? aemifu Gs ef awmf }uD ;jyif; uvnf; vGrf;qGwfzG,f wpfcktjzpf &if a&$aemif¶dk; (rE Wav;)
vmI *VKefOD;apm ta=umif;udk ordkif; rSm usef&pfonf?
pmayrsm;rS avh v m od & S d c J h & onf ? q&mwuUo dk vf bk ef ;Edk if u
48
trSwfpOf-109 rwf -2010

49
trSwfpOf-109 rwf -2010

50
trSwfpOf-109 rwf -2010

51
trSwfpOf-109 rwf -2010

52

Вам также может понравиться