C.E.L.M.A.

ulusal komponent reticileri birliklerinden olumu Avrupa Topluluu Birlii iinde bir
komitedir. CELMA, aydnlatma sistemlerinde yapt aratrmalardan en byk enerji kaybnn
balastlar zerinde olduunu tespit etmitir. Bunun zerine, Energy Efficiency Index (EEI) adnda bir
enerji verimlilii snflandrmas oluturulmutur.
Bu snflandrmann amalar;
1.
2.
3.

Balast kayplarn azaltarak enerji tasarrufu salamak ve bylelikle dnya zerindeki CO2
emisyonunun azaltlmasna yardmc olmak
Manyetik balast pazarnda yksek kaypl D ve C snf yerine, dk kaypl B1 ve B2
snfnn kullanlmasn salamak
En dk kaypl balast olan elektronik balastn Avrupa pazarnda kullanmn artrmak
olarak sralanabilir.

nceleri, balastlar iin birtakm sfatlar kullanlrd; az kaypl, ok az kaypl, enerji tasarruflu, scak
ateleme, souk ateleme, kalitesiz, klasik ...vs. gibi. Bu tanmlamalar snflandrma oluturmazlar.
Buna karlk CELMA, balast-lamba devresindeki enerji verimliliini belli standartlara oturtarak
snflandrmay amalamtr. Bu balamda1996-1998 aralnda nemli admlar atlmtr.
Snflandrma sistemi kabul grm, aydnlatma pazar iin belirleyici unsur olmaya balamtr.
Gnmzde Avrupada balast retim endstrisinde CELMA snflandrmas kullanlmaktadr.
Snflandrma iin tanmlamalar:
1.
2.
3.
4.
5.

EEI, balast-lamba devresinin toplam giri gcn tanmlar.

Farkl devreler iin farkl snr deerleri belirlenmitir.
Verimi belirleyen yedi snf oluturulmutur. Bu snflar toplam giri gcnn elde edilen k
lmen faktrne oran ile belirlenir.
Snflar; A1, A2, A3, B1, B2, C, D dr.
A1, A2, A3 snflar elektronik balastlar, B1, B2, C, D snflar magnetik balastlar gsterir.
(A1 ayar(dim) edilebilir elektronik balastlardr. )

EEI Snflandrmasna rnekler:

Floresan Lamba gc(W) A1

18
36
58

Floresan Lamba ve Balast Devresi Gc(W)

A2
A3
B1
B2
C
D
10,5 =<19 =<21 =<24 =<26 =<28
19
=<36 =<38 =<41 =<43 =<45
29,5 =<55 =<59 =<64 =<67 =<70

>28
>45
>70

18W gcndeki lamba balast devrelerini ele alrsak;

A2 snfnda ebekeden en fazla 19W g ekilir. Floresan lambada 16W harcanr. Balast g
kayb 3Wn altndadr.
A3 snfnda ebekeden en fazla 21W g ekilir. Floresan lambada 16W harcanr. Balast g
kayb 5Wn altndadr.
B1 snfnda ebekeden en fazla 24W g ekilir. Floresan lambada 18W harcanr. Balast g
kayb 6Wn altndadr.
B2 snfnda ebekeden en fazla 26W g ekilir. Floresan lambada 18W harcanr. Balast g
kayb 8Wn altndadr.
C snfnda ebekeden en fazla 28W g ekilir. Floresan lambada 18W harcanr. Balast g
kayb 10Wn altndadr.
D snfnda ebekeden en az 28W g ekilir. Floresan lambada 18W harcanr. Balast g
kayb 10Wn stndedir

Balastlar zerindeki rn etiketlerinde enerji verimlilii snflandrmas belirtilir.

Avrupada balast kayp seviyelerinin standartlatrlmas aydnlatmada enerji verimliliini
beraberinde getirmitir. Trkiye, Avrupa Topluluuna giri sresince balastlardaki enerji tasarrufu
kararna katlmak mecburiyetindedir. Benzer kanunun Trkiyede karlmas durumunda, yaklak
olarak orta lekli bir enerji santralinin retecei miktarda enerji tasarrufu salanacaktr. Bu geii
daha erken yapmak, lkemizin tasarruf edecei enerji miktarnn artracaktr.