HAZIRLAYAN

Efari BAHEVAN
retim Grevlisi / Endstri Mhendisi
TMG Danman / Asbest Skm Uzman
B Snf Gvenlii Uzman / ATEX Uzman
Gvenlii Yksek Mhendisi

Tarihesi Seveso Direktifi

Seveso II

lk olay Seveso ehrinde

talyada.

1976

Direktifi 96/82/EC

1982

1996

2003

2012

Seveso I ilk tanma

Seveso III

Direktifi 82/501/EC

Direktifi 2012/18/EU

Byk Endstriyel Kazalarn nlenmesi ve Etkilerinin Azaltlmas hakknda

Ynetmelik;
Byk Endstriyel Kazalarn nlenmesi ve Etkilerinin
Azaltlmas Hakknda Ynetmelik 30 Aralk 2013 Tarih ve
28867 sayl Mkerrer Resmi Gazetede yaymlanmtr.
Buna gre ynetmeliin;
I. Bildirimler, yani 7nci maddesi yaym tarihinde

II. Mmkn olan en yksek nlem seviyesi 9ncu madde

01.01.2017 tarihinde.

III. Dier maddeleri ise 01.01.2016 tarihinde yrrle

girecektir.

HEDEFLER

Kapsam;
Ynetmelik eklerinde belirlenmi snr deerlere eit veya zerinde miktarlarda
tehlikeli maddeleri bulunduran alt ve st seviyeli kurulular kapsar.

Ynetmeliin Temel Maddeleri;

letmecinin ykmll (Madde-6)
Bildirimler (Madde-7)
Kantitatif risk deerlendirmesi (Madde-8)
Mmkn olan en yksek nlem seviyesi (Madde-9)
Byk kaza nleme politika belgesi (Madde-10)
Gvenlik Raporu (Madde-11)
Gvenlik raporunun gncellenmesi veya gncellenerek tekrar gnderilmesi
(Madde-12)
Dahili Acil Durum Plan (Madde-13)
Harici Acil Durum Plan (Madde-14)

Ynetmeliin Temel Maddeleri;

Acil Durum Planlarnn Gzden Geirilmesi ve
Tatbik edilmesi (Madde-15)
Acil Durum Planlarnn uygulanmas (Madde-16)
Kamunun bilgilendirilmesi (Madde-17)
Byk bir kaza sonrasnda iletmeci tarafndan salanmas gereken bilgiler
(Madde-18)
Domino etkisi (Madde-19)
Bildirim ve kayt sistemi (Madde-20)
Gizlilik (Madde-21)
Saha denetimleri (Madde-22)
dari tedbirler ve uygulanma usulleri (Madde-23)

Yetki ve Sorumluluklar;

Merkezi Dzeyde;
alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl
evre ve ehircilik Bakanl
Babakanlk Afet ve Acil Durum Ynetimi Bakanl
Yerel Dzeyde;
Valilikler
l Afet ve Acil Durum Mdrlkleri
l evre ve ehircilik Mdrlkleri

ST SEVYEL KURULU
Gvenlik Raporu (BEKP + Dahili Acil Durum Plan)
ALT SEVYEL KURULU
Byk Endstriyel Kazalar nleme Politikas (BEKP)
KAPSAM DII
_

DAR VE CEZA YAPTIRIMLAR

GVENLK RAPORU
KAPSAMINDA NELER
YAPILMALIDIR

* Tehlikeli Kimyasallarn Snflandrlmas ve Miktarlar

* Tehlikeli Ekipman Seimi ve Ekipmanlarn Gruplandrlmas

* ATEX Standartlarna ilikin alma yaplmas, tehlike

blgelerinin hesaplanmas ve Patlamadan Korunma Dokmannn
(PKD) hazrlanmas
ATEX standartlarnn kullanlarak ilgili hesaplamalarn ve blge snflandrlmasnn
yaplmas (Zone haritalarnn karlmas)
Patlayc ortamda bulunan ekipmanlarn belirlenmesi (ex-proof)
ATEX etiketlemesi ve iaretlenmesinin sahada uygulanmas
Patlamadan korunma ile ilgili alnmas gereken nlemlerin belirlenmesi ve
raporlanmas

* Tesis P&ID, PFD izimleri (letme tarafndan hazrlattrlmaldr)

* HAZOP almasnn yaplmas / Risk Deerlendirmesi

* Proses enstrumanlarnn ve acil durum kapatma sistemlerinin

gvenilirlik deerlendirmesi ve sertifikasyonu.
(SIL seviyeli enstrumantasyon kullanm)

(Accidential Risk Assessment Methodology

For IndustrieS)
ENDSTRLER N KAZA RSK DEERLENDRME
METEDOLOJS

* ARAMIS Metodolojilerinin uygulanmas

MIMAH / MIRAS alt metodolojilerinin uygulanmas

 Referans Kaza Senaryolarnn Belirlenmesi Metodolojisi-(MIRAS)

Byk kaza senaryolar deerlendirilip gvenlik bariyerleri belirlendikten
sonra kaza sonular deerlendirilmelidir. MIRASn amac iddet indeksi
hesaplanmas iin gerekli olan referans kaza senaryolarn (RAS)
belirlemektir. Bu ilke iddet zerinde gerek etkileri olabilen tehlikeli olaya
ilikin senaryolar semektir. Senaryolarn oluma skln ve tehlikeli olaylarn
sonucunun snfn tahmin etmek iin risk matrisleri gelitirilmitir.
MIRAS : Methodology for the Identification of Referance Accident Scenario

 Byk Kaza Tehlikelerinin Belirlenmesi Metodolojisi MIMAH

MIMAH yntemi, byk kaza tehlikelerinin belirlenmesi iin gelitirilmi bir
metodolojidir. Esasen merkezinde kritik olay, solunda hata aac ve sanda
olay aacnn bulunduu papyon ynteminin (Bow-Tie) kullanmna dayanr.
MIMAH, tesisteki potansiyel tehlikeli ekipmanlar belirlemek ve byk
kazalar meydana getirmeye msait uygun tehlikeli ekipmanlar semek iin
gerekli bilgileri toplayan kapsaml bir metodoloji salar. Sonraki admda, her
bir ekipman ile ilikili olmas muhtemel kritik olaylarn listesi oluturulur.
MIMAH : Methodology for the Identification of Major Accident Hazards

* Bow-Tie modellemesi ve zerinde LOPA analizinin yaplmas

The Bow Tie

29th Nisan, 2016

22

* Bow-Tie modellemesi zerinde gvenlik bariyerlerinin tesis

edilmesi

Btnlk
Kayb (LOC)

Sapma
nlem/Tehlikenin
Kontrol

nsan/evreye
Verilen Zarar
Hafifletme-Acil
Durum Destei

Tehlikeli Sapmay
Oluturan Hata veya
Arza
Tehlike Kontrolnn
Salanmasna
Ynelik nlemler

Acil Durum Destei

Salanmasna likin
nlemler

* Gvenlik bariyerlerinde kullanlacak ESD, PSV vb. gvenilirlik

seviyelerinin (LC, SIL, SIF vb.) hesaplanmas, Tesis edilecek
mimarinin gvenilirlik hesaplamalarnn yaplmas (Jenerik Hata
Datalarnn Kullanlmas)

rnek

Diagram Name
Gbreta Amonyak

Consequence
Kabn patlamas

Gbreta Amonyak

Salnm

Diagram Name
Amonyak Tank

Critical Event
Amonyak Tank Yrtlmas
Expected Frequency of
Occurrence per Year

Frequent
Probable
Unlikely
Improbable
Very Improbable

Prob./Expected Freq.
(Unit)
2,59479E-07 Expected Frequency of
Occurrence per Year
8,62337E-05 Expected Frequency of
Occurrence per Year

More likely then: 0,001

Less likely then: 0,001
Less likely then: 3,16228E-5
Less likely then: 1E-6
Less likely then: 3,16228E-8

0: No
Consequences

Severity
4: Serious Consequences
1: Insignificant Consequences

Prob./Expected Freq.
(Unit)
8,64932E-05 Expected Frequency of
Occurrence per Year
1: Insignificant
Consequences

2: Noticeable
Consequences

3: Significant
Consequences

4: Serious
Consequences

Salnm
Kabn patlamas

5.1: Major
Accident - <10
fatalities/limited
damage to the
environment

5.2: Major
Accident - >10
fatalities/extensiv
e damage to the
environment

* ALARP Seviyelerinin hesaplanmas (1x10)

Dalm Modellemeleri
Dalm iki mekanizma ierir: adveksiyon (hareketli / toplu hareket) ve Yaylma
(difzyon).
Adveksiyon tipik haliyle rzgar boyunca meydana gelir (yani, x ya da serbest
brakma dorultusuna gibi).
Rzgar Boyunca (x), yan rzgar (y) ve dikey ynde (z) (Gauss) difzyon.
X ynnde Difzyon genellikle << adveksiyon olduu; dolaysyla, gz ard
edilmemelidir.
ou dalm modelleri y ve z hesapyabilmektedir, ancak x deil.
Ancak, adveksiyon kuvvetleri zayfda olasa, zellikle burada, nemli sonular
doruabilir.

27

Havuzlar: Yaylm, Buharlama, Toksik Yaylm & Yangn

Rzgar

1
3
2
1 Aama: Amonyak sznts
2 Aama: Havuz yaylmas ve buharlamas
3 Aama: Buhar bulutu yaylmas

Slide 28

Srekli Boalma Modellemesi

z

wind

D
ekil: Alevlerin havuz yangn
modeli tarafndan ykselme
biimdir.

Fotoraf: Sandia Report SAND2010-8676dan alndr.

(Srekli Boalma)

29

Kaza Sonras Jet Yangn

30

Kontroll Jet Yangn

Ate topu

32

Havuz Yangn

Zehirli ve yanc gazlarn veya buharlarn

yaylmas

34

Gvenilirlik Merkezli Bakm (RCM) ve Risk Temelli Denetimin

(RBI) yaplmas
RCM : Reliability Centred Maintenance
RBI : Risk Base nspection

* Gvenlik Ynetim Sisteminin (GYS) oluturulmas

RISK YNETMNE KARI VARLIK YNETM (KURUMSAL

RSK YNETM)

Varlklarn ynetme sistem gvenli bir ekilde optimum kapasite altndan emin
olmak iin farkl teknikler kapsar.
ki hayati ynetim sistemi mevcuttur. Optimum performans salamak iin ve
gvenli operasyonu ynetmede risk ynetimi ve kurumsal ynetimi uygulanmaldr.

Risk
Ynetimi

Varlk
Ynetimi

Kayp
nleme

37

Risk Ynetimi
Tasarm
Hatal
olaylar

Mevzuat

Risk
Ynetimi

Varlk
Ynetimi

Kayp nleme

Maliyet
Analizi

Risk
Ynetimi

Yer/alan

Proces
Durumu

Olaslklar
Hava
Durumu

38

Varlk Ynetimi
letilebilirlilik
Ekipman
Kritikliin
Durumu

Risk
Ynetimi
Varlk
Ynetimi

Gvenilirlik
Merkezli
Bakm

dame
ettirme

Varlk
Ynetimi

RAM analizi

Kayp nleme
Risk BazlDenetim

Yaam
Dngs
Maliyet
Analizi

39

* Kimyasala maruziyetin deerlendirilmesi (ILO-COSHH)

* Bireysel ve sosyal riskin hesaplanmas (Modelleme)

EYLL 2015

* Dahili Acil Durum Plannn Hazrlanmas (DADP)

* Tatbikat ve denetimin yaplmas

Efari BAHEVAN
retim Grevlisi / Endstri Mhendisi
TMG Danman / Asbest Skm Uzman
B Snf Gvenlii Uzman / ATEX Uzman
Gvenlii Yksek Mhendisi

0535 628 31 93
efaribahcevan@gmail.com