UNVERSITETI ALEKSANDER MOISIU DURRES

FAKULTETI I SHKENCAVE POLITIKO-JURIDIKE

kopje

PROGRAMI MASTER SHKENCOR

TEMA :

MARKETINGU I SHERBIMEVE BANKARE

Udhhoqi: Fatbardha KADIU

Punoi : Lorena AA

DURRS, 2013

Punoi : Lorena aa

Page 1

kopje
TEMA: MARKETINGU I SHRBIMEVE BANKARE

Punoi : Lorena aa

Page 2

Abstrakt
Sistemi bankar gjat socializmit ishte nj sistem i centralizuar plotsisht dhe deri ne vitin
1976 prbhej nga nj banke e vetme, Banka e Shtetit Shqiptar, q shrbente n t njjtn
koh si autoritet monetar dhe si kredituese e ekonomis. Ndrkoh roli i saj si ndrmjets
financiar ishte mjaft i kufizuar, pasi si politika monetare ashtu dhe shprndarja e kredis
drejtoheshin sipas nje plani t centralizuar. Banka shrbente thjesht si institucion
rregjistrues i transaksioneve midis ndrmarrjeve prodhuese. Pavarsisht nga kushtet e
pafavorshne t nisjes s ekonomis shqiptare dhe t sektorit bankar, sistemi bankar shqiptar
sht zhvilluar hap pas hapi duke u zgjeruar me banka t reja private, nprmjet
privatizimit dhe ristrukturimit t bankave shtetrore, nprmjet shtrirjes s rrjetit bankar,
prsosjes s legjislacionit dhe sistemit t pagesave, prsosjes s teknologjis dhe
shrbimeve bankare, rritjes s nivelit t kreditimit, rritjes s nivelit t frytshmris dhe
shtimit shrbimeve t tjera bankare.

kopje

Abstract

The banking system was a centralized system along the hard period of socialism and until
1976 it was made of only one bank, Bank of Albania, that use used in the same time as
monetory authority and as leding of the ecomomy. While the function as financial
intermediant was limited, because of the centralizated plan that conducted monetary
politics and the distribution of the credit. The bank was only one institution of recording of
the transactions between productive companies. Despite of the unforable conditions at the
begginings of albanians economy and banking section, our system hes been increasing step
by step having so more and more amplificationi on private banks. It was reached because of
the privatization and riconstraction of th public banks, through the extension of banking
circuit, the perfecting of the legislation and payable system, perfecting of tecnology and
paying system, increasing of the credit level, increasing the productivity of banking service.

Punoi : Lorena aa

Page 3

Qllimi
Qllimi i ksaj teme sht q, nprmjet nj studimi t arrij t evidentoj mbarvajtjen e
sistemit bankar n vendin ton dhe frytshmrine e shrbimeve bankare duke u prballur me
mundsite e promovimit t produkteve bankare. Marketingu, si nj disiplin e biznesit,
sht adaptuar nga institucionet bankare t sektorit privat dhe publik.

kopje
Punoi : Lorena aa

Page 4

PERMBAJTJA:
KAPITULLI I.

KONCEPTI MARKETING ............................................................................... 7

1.1

HYRJE ............................................................................................................................................... 7

1.2

CFARE ESHTE MARKETINGU ............................................................................................................. 7

1.3

FUNKSIONI I MARKETINGUT ........................................................................................................... 10

1.4

KONCEPTI MARKETING ....................................................................................................... 11

KAPITULLI II.

NJE VESHTRIM NE SISTEMIN BANKAR NE SHQIPERI ........................... 14

2.1

FUNKSIONET E BANKAVE TE NIVELIT TE DYTE .......................................................... 14

2.2

ZHVILLIMI I SISTEMIT BANKAR NE SHQIPERI ...................................................... 15

2.3

DISA BANKA OPERUESE NE SHQIPERI.........................................................................18

kopje

KAPITULLI III. ZGJERIMI I INDUSTRISE SE SHERBIMEVE FINANCIARE...................... 20

3.1

HEQJA E NORMAVE RREGULLUESE ..................................................................................... 20

3.3

GLOBALIZIMI I TREGJEVE.................................................................................................... 21

3.4

NDRYSHUESHMERIA E MJEDIST DHE RISKU ......................................................................... 21

3.5

SOFISTIKII I ATUR I KLIENTEVE ........................................................................................... 22

KAPITULLI IV. SJELLJA E KONSUMATORIT BANKAR NE SHQIPERI ............................. 23

4.1

HYRJE ................................................................................................................................. 23

4.2

NJOHJA E SJELLJES BLERESE TE KONSUMATORIT BANKAR NE NJE BLERJE..................28

4.3

SJELLJA E KONSUMATOREVE NE BLERJEN E SHERBIMEVE FINANCIARE ............................... 29

4.3.1- Marrja e vendimit pr konsumatorin30

4.3.2 - Faktort kryesor q ndikojn n sjelljen konsumatore..30
4.3.3 - Perceptimi i stafit............................................................................................32
4.3.4 - Perceptimi i shrbimit......................................................................................32
4.3.5- Perceptimi i mimit............................................................................................32
4.3.6 - Largimi nga nj bank..................................................................................32

Punoi : Lorena aa

Page 5

KAPITULLI V.

MARKETINGU BANKAR DHE NDERVEPRIMI I ELEMENTEVE ............. 34

5.1

MARKETINGU BANKAR DHE NDERVEPRIMI I ELEMENTEVE..................................... 34

5.2

CMIMI ........................................................................................................................................... 43

5.3

SHPERNDARJA ................................................................................................................. 43

5.4

PROMOCIONI ................................................................................................................... 44

KAPITULLI VI.

KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME.......................................................... 46

KAPITULLI VII. REFERENCA ................................................................................................... 48

kopje
Punoi : Lorena aa

Page 6

KREU : KONCEPTI MARKETING

1.1 Hyrje
Sistemi bankar shqiptar prbhet nga banka tregtare me kapital shtetror, t huaj e t
prbashkt.N dekadn e viteve 90 ai sht ballafaquar me nj sr problemesh.
Karakteristik ka qen shkalla e ult e ndrmjetsimit t tij dhe marrdhnie t kufizuara
me klientt (biznese e individ).
Por, mbi t gjitha, gjithmon e m tepr po shtrohet pyetja: Pse nuk elen banka private
me kapital shqiptar? Kjo pyetje shrbeu si piknisje pr ndrmarrjen e nj vrojtimi mbi
kt problem dhe shtje t tjera t sistemit bankar.
Funksionimi i mir i sistemit bankar sht nj faktor i rndsishm pr kanalizimin e
fondeve n ekonomi n mnyr efikase dhe pr rritjen e ndrmjetsimit bankar. Nxitja e
konkurrencs n sistemin bankar sht nj tjetr faktor, q ndikon n ofrimin e shrbimeve
sa m t mira pr klientt, q siguron prdorimin e teknologjis s re bankare, prezantimin
e produkteve dhe shrbimeve t reja, uljen e kostos t shrbimit bankar etj.. Kjo i shrben
afrimit t klientve me bankat. Kjo i ndihmon bankat t rrisin klienteln e tyre dhe t ken
m tepr hapsira pr zgjerim aktiviteti dhe rritje fitimesh. N prpkjekje pr t trajtuar t
gjitha kto shtje u krkua, nprmjet anketimit, mendimi i bizneseve m t mdha (200 t
tilla), bankave t nivelit t dyt (11 t tilla),i zyrave t kmbimit valutor (15 t tilla) e i
akademikve dhe bankierve (35 t till).
Gjetjet e ktij vrojtimi jan nga m interesantet dhe q japin sinjale t vlefshme pr
politikat e Banks s Shqipris, pr politikat e bankave t nivelit t dyt, pr sjelljen e
bizneseve dhe pr studime t tjera pr kto probleme.

kopje

1.2 Cfar sht marketingu?

Marketingu lidh konsumatoret me produktet.
Marketingu sht shkenca dhe arti i njohjes, krijimit dhe prcjelljes s vlerave pr t
knaqur nevojat e nj tregu q synon t sjell fitime.Marketingu identifikon dshira dhe
nevoja t paplotsuara. Ai prcakton, mat dhe njson madhsin e tregut t identifikuar dhe
normn e fitimit. Ai lokalizon segmentet e tregut q kompania sht n gjendje t mbuloj
dhe reklamon produktet dhe shrbimet e duhura.Marketingu shpeshher realizohet nga nj
departament brenda kompanis. Kjo sht n t njjtn koh nj e mir dhe nj e keqe.

Punoi : Lorena aa

Page 7

sht nj e mir sepse realizohet nga njerz t trajnuar, t cilt prqendrohen n detyra t
caktuara t marketingut. sht nj e keqe sepse marketingu nuk mund t realizohet vetm
prej nj departamenti, ai duhet t manifestohet n t gjith veprimtarin e kompanis.
Ne vitin 1954, Peter Drucker, ka theksuar shum qart rolin e marketingut pr suksesin e
ndrmarrjes. Edhe n kohn e sotshme koncepti i tij mbi marketingun ka vlern dhe
qndrueshmrin e pakontestueshme :
Nse dshirojm t dijm se sht puna jon, ather duhet t fillojm me
misionin... Ekziston vetm nj definicion i drejt pr misionin e ndrmarrjes :
knaqsia e konsumatorit. Ajo q ndrmarrja mendon t prodhoj nuk sht e
rndsis primare-veanrisht jo pr ardhmrin dhe suksesin e saj. Vendimtare
sht ajo q konsumatori mendon t blej prkatsisht ajo q pr te paraqet vler-kjo
prcakton ka sht ndrmarrja e juaj, ka t prodhoj ajo dhe se a do t prosperoj
ajo.

kopje

Pr t kuptuar drejt konceptin ky t marketingut, duhet theksuar se aktivitetet e

ndrmarrjes piknisjen dhe mbarimin e kan te konsumatori. Ndrmarrja nprmjet
marketingut e bn identifikimin e nevojave dhe t krkesave, i analizon dhe i ndjek ato
deri n prmbushjen e tyre. Sipas konceptit t marketingut, n fokusin e t gjitha
angazhimeve t ndrmarrjes sht tregu, prkatsisht konsumatori. Ndrmarrja nuk do t
jet e suksesshme n biznesin e vet, nse paraprakisht nuk i kryen punt hulumtuese,
krkimore-studimore pr tregun dhe konsumatorin. Marketingu aktivitetet e veta i fillon n
treg dhe i prmbyll n treg.
Duke mbetur i knaqur konsumatori me at q blen, nuk do t harroj edhe herave tjera t
blej lloje t njejta apo t ngjajshme t produkteve apo shrbimeve nga se ka krijuar
knaqsi, bindje dhe besim pr vlerat e blera m par. Nuk sht me rndsi q
konsumatori t blej vetm nj her, por pr ndrmarrjen sht e dobishme q ai t jet
blers i rregullt dhe lojal pr nj koh m t gjat. Nga fakti se kuptimi i konceptit ky t
marketingut prqndrohet te konsumatori, do subjekt tregtar q merret me prodhimin e
produkteve dhe shrbimeve, pr t qen i suksesshm asnjher nuk guxon t harroj se :

N ekonomin dhe tregun e lir konsumatori sht mbret,

do her duhet ta vejm vehtn n lkurn e konsumatorit,

Punoi : Lorena aa

Page 8

Duhet t kuptohen prfitimet e konsumatorit nga produkti apo shrbimi jon,

Duhet t shesim n baz t nevojave dhe krkesave t konsumatorve e jo n baz t
nevojave tona, karakteristikave t produktit dhe vetive t tija,
Duke i plotsuar nevojat e konsumatorit piksynim permanent sht plotsimi i knaqsis
t tij.
Megjithate n ekonomin bashkkohore sht shum vshtir q t arrihet plotsimi i t
gjitha nevojave t konsumatorit dhe t krijohet ndjenja e satisfakcionit pr ta. Aq m tepr,
duhet pasur parasysh se dshirat, nevojat dhe krkesat e konsumatorit jan dukuri
dinamike dhe t ndryshueshme e q nuk jan t dhna njeher e prgjithmon. N an
tjetr, deri tani nuk ekziston ndonj rregullator i cili n treg do t mnjanonte paraqitjen e
produkteve dhe shrbimeve t padshiruara. Korelacioni n mes t marketingut dhe
nevojave t konsumatorve nuk sht i thjesht por sht ndrlidhje shum e ndrlikuar.
sht esenciale t bhet dallimi i qart n mes t nevojave, dshirave dhe krkesave t
konsumatorve. Ky dallim, domosdo, inicon shpeshher kritikn e njohur ndaj
marketingut sipas t cils marketingu i dizajnon dhe formson nevojat apo se marketingu i
shtyn konsumatort t blejn produkte apo shrbime q n t vrtet nuk u nevojiten.

kopje

Marketingu, n realitet ndikon n krkesn duke u prpjekur t krijoj produkt a shrbim q

sht atraktiv dhe i pranueshm pr konsumatorin, me mim t levrdishm dhe q sht i
leht q t arrihet deri te produkti i dshiruar.
Marketingu sht aq i rndsishm, sa nuk mund t konsiderohet si funksion i veant. Ai
sht tr biznesi i par nga kndvshtrimi i rezultatit prfundimtar, nga pikpamja e
konsumatorit.
Marketingu sht aktiviteti human i drejtuar n knaqjen e nevojave dhe dshirave
prmes procesit t shkmbimit. (Kotler)
(a) Aktivitet human i drejtuar n N do organizat prgjegjs pr zhvillimin, zbatimin dhe
mbshtetjen e proesit t marketingut sht drejtimi.
(b) Knaqja e nevojave dhe dshirave t njerzve - Nj bank, duhet t identifikoj nevojat dhe
dshirat e konsumatorve dhe pastaj t ofroj nj produkt q knaq nj dshir.
(c) Procesi i shkmbimit N marketing gjithka q shkmbehet sht nj produkt ose nj
shrbim. Procesi i shkmbimit krkon konceptin e tregut pr t operuar.

Punoi : Lorena aa

Page 9

1.3 Funksioni i marketingut:

N thelb,funksioni i maketingut sht studimi i forcave t tregut dhe faktorve q ndikojn
n zhvillimin e nj kompanie pr t optimizuar t ardhurat e saj.Kjo ka t bj me gjetjen e
produktit t duhur ose shrbimit t duhur,n vendin e duhur dhe n kohn e duhur.
Marketingu,merr vendime pr strategjit e produktit,cmimit,shprndarjes,promocionit dhe
njerzve.

kopje

Funksioni i marketingut duhet ti koordinoj kto aktivitete me ato t fushave t tjera

operacionale, si: prodhimin/operacionet, financn, personelin etj, duke siguruar nj biznes
efektiv dhe fitimprurs pr bankn.
Meq n t shumt e rasteve autort nga marketingu i prgjithshm nxjerrin dy forma
marketingu: marketingun tradicional (autort anglishtfols e njohin si offline marketing ose
traditional marketing) dhe marketingun n internet (autort anglishtfols e njohin si internet
marketing, online marketing, e-marketing etj.) ather edhe funksionet e marketingut
studiohen ndryshe nga kto dy forma. Kshtu n kt rast nuk sht e drejt t thuhet se
flasim mbi funksionet e marketingut nse n ato nuk prfshihen funksionet e marketingut
n internet.
Pra, funksionet e marketingut tradicional jan ato funksione q njiheshin m par e q edhe
tani nga disa autor njihen si funksionet e marketingut.
Numri i funksioneve t marketingut tradicional q njkohsisht edhe prbn miksin e
marketingut tradicional nuk sht i prcaktuar. Tradicionalisht dhe si baz merren katr
funksionet q shpesh njihen edhe si 4P (nga anglishtja 4P): produkti, mimi, promocioni
dhe vendi (anglisht: Product, Price, Promotion, Place) (McCarthy, 1960) . Disa autor
zgjerojn kt miks me 3p tjera: njerzit, proceset dhe dshmia fizike (anglisht: People,
Processes, Physical Evidence) (Margreth, 1995).

Punoi : Lorena aa

Page 10

Nga kto funksione ka edhe t tjera q autort si Kotler, marrdhniet publike dhe fuqia
politike (anglisht: Public relations, Political power) ose Y.S.Chin, paketimi (anglisht:
Packaging), kosiderojn se duhen t jen funksione prbjn marketing miksin.
Vendimet baz t marketingut:

far do t ofrojme?
Kujt do tia ofrojm?
Me far mimi?
Si ta fitojm tregun?
Si t organizojm ekipet e shitjes?

1.4 Koncepti Marketing

kopje

Konceptet m t rndsishme t prdorura n marketing jan: segmentimi, targetimi,

pozicionimi, nevojat, dshirat, krkesa, oferta,markat, vlerat dhe knaqsia, shkmbimi,
transaksionet,marrdhniet dhe rrjetet, kanalet e marketingut, zinxhiri i furnizimit,
konkurrenca, mjedisi dhe programet e marketingut.
Koncepti marketing sht zakonisht i domosdoshm kur fitimet e nj biznesi po bien ose
jan statike, ashtu si sht theksuar m sipr.
Koncepti marketing pranon q objektivat e organizats jan:
Knaqsia konsumatore

Nj organizat duhet ta konceptoj vetveten jo thjesht pr t siguruar fitime, por si nj

biznes q siguron shrbime pr individt, bizneset dhe entitetet e tjera. S pari, banka duhet
t vendos nse ajo dshiron t specializohet n tregje t prcaktuara dhe t sigurta apo
ofron nj ofert t diversifikuar pr t gjith konsumatort potencial. Pasi banka ka marr
vendimin pr t qn e specializuar apo e diversifikuar, ajo pastaj do t vendos nse do t
ofroj nj rang t ngusht apo t gjer t produktit pr konsumatort. S fundi, ajo do t
shqyrtoj politikn e saj t mimit- kjo politik do t jet prgjegjse pr do transaksion
apo do t shqyrtoj marrdhnien trsore me konsumatorin? T gjitha kto vendime do t
ndikojn marketingun miks t aplikuar.
Qllimet e saj nuk mund t arrihen pa identifikimin e nevojave dhe dshirave konsumatore
si dhe shrbimin e ktyre nevojave dhe dshirave n mnyr efektive.

Punoi : Lorena aa

Page 11

Vllim fitimprurs apo i leverdisshm

Koncepti marketing aplikohet pr t realizuar fitime, edhe pse mund t realizohen m
shum shitje kjo nuk sht e mjaftueshme- ato duhet t gjenerojn nj fitim. Koncepti
marketing nuk sugjeron q firmat asnjher nuk do t shesin nj produkt apo shrbim me
humbje, por, nse do t ndodh kjo ather:
a) ato duhet ta pranojn realitetin;
b) ato duhet t jen t sigurta q ka nj arsye t mir pr at.
Integrimi i prpjekjeve
Organizatat nuk veprojn vet dhe nuk marrin vet vendime, njerzit ( drejtort, manaxhert
dhe stafi tjetr) i realizojn kto. Prpjekja duhet t drejtohet drejt qllimeve t
prgjithshme. Koncepti marketing duhet t jet filozofi e tr organizats dhe jo vetm e
departamentit marketing. Marketingu sht efikas vetm nse kompania n trsi prcjell
vlerat e premtuara dhe knaq klientin

kopje

Koncepti marketing duhet t prfshij organizatn n trsi do pjestar i vetm i stafit

duhet t ndrgjegjsohet q ai sht pjesmarrs n skemn e organizats.
Koncepti marketing lidh s bashku konsumatorin me organizatn si sht treguar n
figurn e mposhtme:

Orientimi konsumatorIdentifikimi dhe knaqja e

nevojave dhe dshirave

Orientimi organizacionalArritja e objektivave

financiare dhe jo-financiare

Koncepti marketing

Integrimi i prpjekjeve- nj kuadr efient

q bashkon t gjitha aktivitetet

Figura: Roli qndror i konceptit marketing

Punoi : Lorena aa

Page 12

 A sduhet ti prshtatet marketingu do vendi dhe rajoni? A ka parime fikse?

Marketingu nuk sht nj lnd ekzakte. Gjithashtu marketingu nuk duhet t realizohet n
t njjtn mnyr n vende t ndryshme, q kan ekonomi, kultur dhe politika t
ndryshme. Edhe brenda pr brenda nj vendi marketingu duhet t realizohet ndryshe n
industrin e artikujve t prdorimit t gjer.Madje, kompani t ndryshme t s njjts
industri e ushtrojn ndryshe marketingun. Marketingu m efikas sht ai lokal.
Sidoqoft, marketingu ka disa parime konstante. Ja disa prej tyre:
Respektoni prqendrimin e klientve, konkurrentve dhe shprndarsve n planifikimin e
strategjis s marketingut.
Zbatoni segmentimin n do treg dhe zgjidhni segmentet m premtuese pr sa u prket
aftsive dhe qllimeve t kompanis.
Pr do treg t zgjedhur segmentoni, studioni nevojat, perceptimet dhe paraplqimet e
konsumatorve.
Fitoni duke prcaktuar, realizuar dhe dhe shprndar me kujdes vlerat

kopje

q i keni premtuar tregut t zgjedhur.

Punoi : Lorena aa

Page 13

KREU : NJ VSHTRIM I SEKTORIT BANKAR N SHQIPRI

Sistemi bankar, n ekonomit e organizuara dhe q funksionojn sipas parimeve t tregut t
lir, sht i ndar n dy nivele. Ndarja e sistemit bankar n nivele bhet pr t identifikuar
funksionet e ndryshme q kryejn bankat e nivelit t dyt dhe banka qendrore. Prfshirja e
banks qendrore n nivelin e par apo e bankave tregtare n nivelin e dyt nuk tregon aspak
rndsin relative t ktyre institucioneve.
N nivelin e par sht banka qendrore. Banka qendrore sht nj institucion kushtetues i
cili, n nj kndvshtrim t gjer, ushtron funksione qeverisse. Banka e Shqipris sht
banka qendrore e Republiks s Shqipris. N nivelin e dyt qndrojn bankat tregtare.
Kto banka jan ndrmjets t pastr financiar, t ngritura n formn e shoqrive
aksionere dhe q kan si qllim sigurimin e fitimit pr pronart e tyre.

kopje

2.1 Funksionet e Bankave t nivelit t dyt

Banka sht shembulli m tipik i nj ndrmjetsi financiar.

Historikisht, roli i tyre ka qen grumbullimi i kursimeve t ekonomis n formn e
depozitave dhe vnia e ktyre kursimeve n dispozicion t sektorve t ekonomis q kan
nevoj, n formn e kredive. Por, zhvillimi i shpej i sistemit financiar, i shoqruar me
rritjen e konkurencs midis ndrmjetsve financiar, ka br q bankat t zgjerojn
ndjeshm gamn e veprimtaris s tyre. Kshtu, praktika botrore po tregon ravijzimin e
dy profileve t ndryshme t institucioneve bankare:
Bankat me pakic t cilat vazhdojn t kryejn prgjithsisht aktivitetet
tradicionale, pra grumbullimin e depozitave dhe dhnien e kredive. Fokusi i ktyre bankave
jan klientt e vegjl dhe t mesm, dhe;
Bankat investuese t cilat jan specializuar n mbshtetjen e biznesit t
madh dhe korporatave, duke prfshir kshillimin financiar, administrimin e
fondeve t korporatave dhe mbshtetjen me financim t tyre.
Bankat tregtare nuk duhen ngatrruar me fondet e zhvillimit. Qllimi i ekzitencs s
tyre sht prodhimi i fitimit.
N vijim, do paraqesim shkurtimisht funksionet kryesore t industris bankare:
Banka sht nj ndrmjets financiar. Ajo grumbullon depozita nga nj numr i madh
personash dhe i jep kto depozita hua.
N kt kndvshtrim, esenca e biznesit bankar sht prpunimi i informacionit pr t
lehtsuar kt fluks monetar dhe pr t rezultuar fitimprurse.

Punoi : Lorena aa

Page 14

 Bankat realizojn nj vllim t madh pagesash n ekonomi, pr llogari t firmave apo

individve. N munges t bankave, pjesa m e madhe e pagesave do t bhej me cash, me
gjith mangsit e theksuara q shfaq nj sistem i till.
Bankat tregtare jan esenciale pr transmetimin e politiks monetare n ekonomi.
Kto banka jan hallka e par e zinxhirit t mekanizmit t transmetimit. Mungesa e tyre do
ta bnte t pamundur ndikimin e autoriteteve n ekonomi; kjo e fundit do t zhvillohej me
luhatje, duke ulur ritmin e zhvillimit.
2.2 Zhvillimi I Sistemit Bankar Shqiptar.
Ecuria e sistemit bankar mund t ndahet n tre periudha:
periudha 1946-1990; periudha 1991-1996 dhe periudha 1997-n vazhdim.

kopje

Periudhat e zhvillimit t sistemit bankar reflektojn gjersisht marrdhniet ekonomike,

sociale dhe politike mbizotruese n Shqipri.

Zhvillimet n Sistemin Bankar '46 '90.

Sistemi bankar gjat socializmit ishte nj sistem i centralizuar plotsisht. Deri n vitin 1976
ai prbhej nga nj bank e vetme, Banka e Shtetit Shqiptar, q shrbente n t njjtn
koh si autoritet monetar dhe si kredituese e ekonomis. Ndrkoh roli i saj si ndrmjets
financiar ishte mjaft i kufizuar, pasi shprndarja e kredis drejtohej sipas nj plani t
centralizuar. Banka shrbente thjesht si institucion rregjistrues I transaksioneve midis
ndrmarrjeve prodhuese.
Prve Banks s Shtetit Shqiptar funksiononte edhe Drejtoria e Prgjithshme e Arkave
t Kursimit dhe t Sigurimeve q kryente grumbullimin e kursimeve t popullsis si dhe
merrej me sigurimin e pasuris, kryesisht t asaj kooperativiste. N vitin 1977 u krijua
Banka Bujqsore, si nj bank e veant nprmjet shkputjes s nj seksioni t Banks s
Shtetit Shqiptar. Kjo bank mbulonte ofertn pr fonde t sektorit bujqsor. N vitin 1990,
Departamenti i Marrdhnieve me Jasht t Banks s Shtetit Shqiptar shrbeu si baz pr
themelimin e Banks Tregtare Shqiptare e cila kryente funksionin e financimit dhe t
nxitjes s eksporteve dhe t pagesave me jasht.
Tranzicioni e gjeti Shqiprin si vendin m t varfr t Europs, si nj vend komunist me
tipare t ngjashme me vendet tjera socialiste dhe veanrisht me ato t Evrops Juglindore
por edhe me veori t theksuara q e dallojn at nga vendet e tjera ishkomuniste10.

Punoi : Lorena aa

Page 15

Shqipria hyri n tranzicion si vendi m pak i prgatitur nga pikpamja ekonomike,

politike, sociale dhe kulturore pr t realizuar reforma rrnjsore drejt ekonomis s tregut
(Kule, Hadri 2001).

Zhvillimet n Sistemin Bankar '91 '96.

Si pjes e reforms ekonomike t filluar n vitin 1992, reforma e sistemit bankar filloi si
reform institucionale me ndryshimin e dispozitave ligjore.Kto ligje shnuan kalimin e
sistemit bankar nga njnivelor n nj sistem bankar prej dy nivelesh. Mbi bazn e ktyre
ligjeve iu hap rruga procesit t licencimit t bankave t reja private dhe rregullimit t
sistemit bankar nga banka qendrore.Banka e Shqipris u krijua si banka qendrore e
vendit, ndrkoh q tri banka t tjera shtetrore: Banka e Kursimeve, Banka Kombtare
Tregtare dhe Banka Tregtare Agrare, prbnin nivelin e dyt t sistemit bankar. Banka e
Kursimeve ishte pasardhse e Institutit t Kursimit. Banka Kombtare Tregtare ishte nj
shkrirje e aktivitetit tregtar t brendshm t Banks s Shtetit Shqiptar me Bankn Tregtare
Shqiptare.
Gjithashtu, n vitin 1992 u licencuan dy banka me kapital t prbashkt (t huaj dhe t
Qeveris Shqiptare): Banka Italo-Shqiptare dhe Banka Arabo-Shqiptare Islamike.N
vitin 1993 u krijua Banka Dardania nga Qeveria e Kosovs dhe n vitin 1996 u licencuan
dy banka me kapital grek: Banka e Tirans dhe Dega e Banks Kombtare t Greqis
Karakteristik e zhvillimit t sektorit bankar n kto vite sht dominimi I bankave me
kapital shtetror. Gjat ksaj periudhe u bn nj sr prpjekjesh pr ristrukturimin dhe
prgatitjen e bazs ligjore pr privatizimin e bankave, prpjekje t cilat prgjithsisht nuk
rezultuan efektive.

kopje

Zhvillimet n Sistemin Bankar '97 e n vazhdim.

Stabiliteti makroekonomik ka njohur prmirsime gjat ksaj periudhe,

pas krizs s piramidave t viteve 1996-1997. Reformat e sektorit financiar shnuan
progres t rndsishm n kt periudh. Ato lidhen me privatizimin e bankave shtetrore
dhe me hyrjet e bankave t reja private, t cilat kan ndikuar n thellimin e ndrmjetsimit
financiar dhe n rritjen e cilsis s shrbimeve bankare.
Karakteristik ktyre zhvillimeve ishte rritja e numrit t bankave nprmjet bankave t reja
private, t cilat aktualisht kapin shifrn 16.
N vitin 1997 u licencua nj bank tjetr me kapital trsisht t huaj, Banka
Ndrkombtare Tregtare, ndrkoh q n vitin 1998 u licencua Banka Amerikane e

Punoi : Lorena aa

Page 16

Shqipris dhe Dega e Tirans e Banks Alpha Credit. N vitin 1999 filluan aktivitetin
edhe tre banka t tjera, Banka e Par e Investimeve, Banka Tregtare e Greqis dhe
Banka ProCredit (Fefad), ndrsa n vitin 2002 u licencua Banka Shqiptare e Kreditit.
Banka Credins dhe Banka Popullore u licencuan n vitin 2003.
Nj karakteristik tjerr e zhvillimeve pozitive n sektorin bankar sht prmirsimi i
tregut t kreditit. Dy jan prirjet m pozitive q vihen re n kt treg: e para rritja e
vazhdueshme e kreditimit t sektorit privat dhe e dyta ulja e kredis me probleme ndaj
totalit t kredis.
Prmirsimi i vazhdueshm i infrastrukturs bankare, ngritja dhe funksionimi i
Agjensis s Sigurimit t Depozitave n vitin 2002, prmirsimi i mbikqyrjes bankare
rritin besimin n sistemin bankar.

kopje

Momentalisht numri i bankave n Shqipri sht 16:

Alpha Bank
Intesa Sanpaolo
Societe Generale
Credins Bank
Banka Emporiki
First Investment Bank
Banka Ndrkombtare Tregtare
Banka Kombetare Tregtare
Grupi ProCredit
Raiffeisen Bank Shqipri
Tirana Bank
NBG bank
Union bank
UBA
Credit Agricole
Veneto Banka

Punoi : Lorena aa

Page 17

2.3 Nj prezantim i shkurter i disa bankave operuese n Shqipri

1.INTESA SAN PAOLO BANK

Intesa Sanpaolo Bank Albania sht ish-Banka Amerikane e Shqipris e cila n 1 janar
2008 u bashkua me Bankn Italo-Shqiptare pr t formuar institucionin e dyt kryesues
n sistemin bankar shqiptar.N 29 qershor 2009 ish-Banka Amerikane e Shqipris
ndryshoi emrin e saj n Intesa Sanpaolo Bank Albania. Intesa Sanpaolo Bank Albania
sht pjes e grupit ndrkombtar bankar italian Intesa Sanpaolo.

kopje

2. PROCREDIT BANK

N fillim e nisi si fondacion n vitin 1995 me sigln FEFAD, n 1999 i jepet lienca
bankare dhe veprimet fillojn n 15 Mars 1999 n Tiran dhe pastaj hapen edhe dy deg t
tjera n Fier dhe Durrs.N shtator te vitit 2003 ndryshoi emrin e saj nga FEFAD bank n
Procredit Bank. Aktualisht operon me degt e saj ne Tiran, Vlore, Elbasan, Fier, Korce,
Shkoder, Lushnje, Pogradec, Lezhe, Berat,etj.

3.

BANKA KOMBTARE TREGTARE

Banka Kombtare Tregtare u themelua n Janar 1993, nga bashkimi i Banks Tregtare
Shqiptare (BTSH) dhe Banks Kombtare t Shqipris (BKSH).BTSH u themelua me
1991 si rezultat i nnndarjes s aktiviteteve t Banks s Shtetit Shqiptar, aktiviteti kryesor
i s cils ishte menaxhimi i operacioneve t tregtis s jashtme t subjekteve shtetrore me
ish-vendet socialiste.

Punoi : Lorena aa

Page 18

4.TIRANA BANK sh.a.

Tirana Bank sht banka e par me kapital trsisht privat n Shqipri. Ajo u themelua me
1996 dhe gjat ksaj periudhe ka patur nj zhvillim t madh, duke shtrir degt e saj n t
gjith Shqiprin. Sot, pas 14 vjetsh n tregun shqiptar, ajo sht konsoliduar n treg,
duke ofruar nj gam t gjer produktesh dhe shrbimesh, q u prgjigjen me s miri
krkesave t klienteve t saj. Tirana Bank sht antare e Piraeus Bank Group dhe operon n
bashkrendim me objektivat dhe synimet e Grupit, pr t qn lider n ofrimin e
shrbimeve financiare.

5. RAIFFEISEN BANK sh.a

kopje

Raiffeisen Bank sht themeluar n vitin 1991 nga ndarja e Institutit t Sigurimeve dhe
Kursimeve me qllim manaxhimin e depozitave t individve dhe ndrmarrjeve,
administrimin dhe implementimin e kredive per subjektet shtetrore dhe individt dhe
subjektet private si dhe pr kryerjen e shrbimeve t ndryshme bankare. Raiffeisen Bank iu
dha nj liens e prgjithshme pr t operuar si bank n Dhjetor 1992.
N Janar 1997, aktivet dhe pasivet e 22 degve t Banks Kombtare Tregtare dhe 24 deg
t Banks Tregtare Bujqsore t Shqipris u transferuan tek Raiffeisen Bank.

Punoi : Lorena aa

Page 19

KREU III :FAKTORT Q NDIKOJN N ZGJERIMIN E SHRBIMEVE

FINANCIARE.

3.1 Heqja e normave rregulluese

Heqja e rregullave ka nj shumllojshmri efektesh : zvoglimin e barrierave strukturore
pr konkurrencn n tregjet lokale financiare duke hequr shkalln e interesave tavan mbi
depozitat dhe dhnien hua nga ndrmjetsit financiare.
Brenda tregjeve, zgjerimi i tyre ka transferuar avantazhe t prkohshme konkurruese n
disa institucione financiare me fat, duke prmirsuar aftsit e tyre pr t konkuruar n
terma m t favorshm dhe n tregje m t zgjeruar.
Insitucionet me m pak fat jan ndeshur n konkurrent te rinj, ndonjher pa tradita, duke
mos e pasur mundsin pr t konkuruar me maksimumin e fuqive. Reflektimi i hapit t
rregullt t heqjes s rregullave mes vendeve t ndryshme sht rndsia q po rritet e
bankave t huaja n tregje t ndryshme kombtare. Disa kan qn m t hapur ndaj
bankave te huaja, ndrsa t tjert kan qn m proteksioniste.

kopje

3.2 - Teknologjia e informacionit

Firmat e shrbimeve financiare po mbshteten n teknologjin e fuqishme dhe t sofistikuar

te informacionit pr t komunikuar me klientt, pr t shprndare shrbimet financiare, pr
t thjeshtuar mbajtjen e llogarive, pr t proesuar pagesn, pr t prpiluar dhe shprdar
produkte t reja si dhe pr t manaxhuar bizneset e tyre.
Teknologjia e informacionit ka zvogluar kostot e transaksioneve t institucioneve dhe ka
stimuluar aktivitetin tregtar. Tani, institucionet m t mdha financiare kan
kompjuterizuar funksionet e tyre kontabiluese dhe t proesimit t transaksioneve.
Institucionet me kt rrug kane shkurtuar kostot e punsimit. Kostot e ulta, komunikimi i
menjhershm dhe transfertat e fondeve elektronike jan t nevojshme pr integrimin e
tregjeve ndrkombtare financiare. Shpejtsia e prpunimit, e ndihmuar nga
telekomunikacioni i menjhershm jan faktor ky n rregullimin e finacimeve t njjta.
N tregjet e shrbimeve financiare me pakic, ku proeset operuese elektronike t banks
jan t mundshme tani prmes "banka permes murit" (makina elektronike treguese), "banka
n magazin" (transferimi elektronik i fondeve n pikn e shitjes) dhe proeset operuese

Punoi : Lorena aa

Page 20

bankare n shtpi, bankat duhet te rimendonin marketingun. Teknologjia e informadonit,

koht e fundit po fokusohet n ndrtimin dhe mbrojtjen e pozicionit t tregut.

3.3 - Globalizimi i tregjeve

Globalizimi i tregjeve dhe prfshirja ndrkombtare e firmave dhe e klientve t tyre , jan
influencuar nga faktoret e mposhtm :
a. Heqja e normave rregulluese, q hap dyert pr konkurrentt e huaj.
b. Teknologjia e informacionit, q lejon lidhjen e menjhershme t tregjeve t huaj dhe t
tregtis 24-orshe.
c.

Rritja e biznesit ndrkombtar me nevojn q e shoqron pr shrbime financiare n t

gjith botn.

kopje

d. Dshira pr tu zgjeruar npr bot, q i ka uar firmat t shohin prtej vendit t tyre.
e. Transaksionet dhe volumet e mdha financiare.

Gjate viteve te fundit ka pasur transaksione t shrbimeve mjaft t mdha, aktivitete t

shumta t shrbimeve dhe lvizjeve t fondeve e ndryshimeve t papritura n marrdhniet
e tregjeve t shrbimeve. Kto ndryshime rrjedhin nga rritja e tregtis botrore, rritja e
shpejt e globalizimit t tregjeve financiare, fuqia e trasfertave globale dhe inovacioni n
instrumentat e shrbimeve.

3.4 - Ndryshueshmria e mjedisit dhe risku

Kto tendenca dhe forca n ekonomin mbar botrore dhe tregjet botrore financiare kane
krijuar nj ndryshueshmri dhe risk pr investitort, kreditoret dhe krijuesit e tregjeve.
Vlera n koh e paras sht mjaft e madhe, te ardhurat e aksionerve jan t
jashtzakonshme, ndrsa kushtet jan vazhdimisht t paqndrueshme dhe shpesh
zhgnjyese.
Pr institudonet financiare ka pes lloje tradicionale t risqeve t lidhura me asetet
financiare : (1) risku i tregut _ vlera e tregut t nj institucioni financiar mund t bjer gjat
kohs ; (2) risku kreditues _ pala n transaksionet financiare mund t arrij t performoj
sipas termave dhe kushteve t kontrats ; (3) risku i likuiditetit t tregut _ nj instrument i
negociueshm financiar nuk mund t shitet shpejt n mbyllje me nj vler t plot tregu ;
(4) risku i vendosjes _ nj institucion financiar mund t paguaj fonde prpara se t jet e

Punoi : Lorena aa

Page 21

sigurt se do t marr fitime nga palt ; (5) risku i vendit dhe trasfertave _ nj vend mund te
mos mundet ose t mos jet i gatshm pr t plotsuar detyrimet ndrkombtare financiare ;
(6) risku i brendshm i manaxhimit _ varsin e madhe n tregti si burim i prfitimeve dhe
humbje t mdha t papritura kur politikat e drejtimit t riskut dhe vet drejtimi kan qen
t tejkaluara dhe jo korrekte.

3.5- Sofistikimi i matur i klientve

Gjat kohs, veanrisht q prej eksperiencs mbar botrore me inflacionin e viteve 70,
klient t vegjl dhe t mdhenj t shrbimeve financiare jan pajisur m mir pr t
krkuar, vlersuar dhe zgjedhur shrbimet financiare. Pr shkak se klientt kan msuar m
shum pr riskun, kthimin dhe karakterin e kostove t instrumentave financiare,
transaksioneve dhe marrdhnieve financiare, ata krkojn shrbim cilsor nga shitsit e
shrbimeve financiare. N kto rrethana, "fituesit" jan ata sigurues t shrbimeve
financiare q n mnyr korrekte iu paraprijn krkesave t klientve. Kta fitues me
efektivitet shesin edhe veten edhe konceptet e reja dhe zhvillojn marrdhnie t
vazhdueshme me klientt

kopje

Punoi : Lorena aa

Page 22

KREU V: SJELLJA E KONSUMATORIT BANKAR N SHQIPRI

4.1- Hyrje
Megjithse jan ndrrmar nj numr i madh studimesh empirike, sht br nj progres i
vogl n zhvillimin e nj skem konceptuale prmes s cils t mund t kuptohet sjellja
konsumatore n blerjen e shrbimeve.
Sjellja konsumatore ka te beje me aktet mendore dhe fizike (sjellja), perfshire motivet dhe
shkaqet e tyre lidhur me orientimin, blerjen, perdorimin, mirembajtjen e mallrave dhe
sherbimeve.
Sjellja dhe kujdesi ndaj konsumatorve duhet t jet parim i puns n t gjitha sferat e
kompanis tuaj.

kopje

Vendimarrja konsumatore eshte derivat i ndikimeve te shume faktoreve: ndikimit te

mjedisit (kulturen, klasat sociale, grupet e referimit si miqt, koleget, familja, komshijte,etj)
; Faktoret e situates (rrethanat e blerjes, konsumit, etj) ; Strategjite e marketingut dhe
marketingut mix(stimuj gjate procesit te blerjes).
Sjellja e shklqyer ndaj konsumatorve ndihmon n krijimin e nj raporti t fort dhe
besnik me konsumatort.
M shtrenjt sht t fitosh konsumator t rinj(promovim te vazhdueshem), se sa t mbash
ata ekzistues.Sa m gjat q i mbajm konsumatort ekzistues, aq m profitabile sht pr
kompanin ; rritet lojaliteti i konsumatorve.
Rndsia e sjelljes ndaj Konsumatorve:
1. Prfitimi i konsumtorve t rinj.
2. Rritja e efikasitetit t kompanis
3. Rritja e shitjeve
4. Rritja e fitimeve
5. Prmirsimi afatgjat i kompanis

Punoi : Lorena aa

Page 23

Shrbimet dallohen nga t mirat n fushn e paprekshmris, pandashmris,

heterogjenitetit dhe prishshmris, dhe ndrsa t mirat dhe shrbimet nuk ndryshojn n
ekstrem, kto karakteristika synojn t dominojn n shrbime dhe t krijojn probleme n
marketingun e shrbimeve.
Shrbimet jan t paprekshme por gjithashtu edhe t vshtir pr tu perceptuar nga
konsumatort. Si rrjedhim n fazn e parablerjes shrbimet jan m t vshtira pr tu
vlersuar se sa t mirat
Fakti se shrbimet jan proese apo eksperienca do t thot se ato duhen t prodhohen dhe
t konsumohen njkohsisht. Kjo on n nj karakteristik tjetr dalluese :
parezervueshmerine.
Pandashmeria e prodhimit dhe e konsumit te sherbimeve i beri prodhimin dhe marketingun
proese bashkvepruese.

kopje

Ekzistojn dhe dy karakteristika t tjera t cilat jan prezente n shrbimet financiare,

domethne prgjithsia e besuar dhe lvizjet e ndrsjellta t informacionit ndrmjet shitesit
dhe blersit.
Prgjithsia e besuar i referohet prgjegjsis s plot t bankave si institucione financiare
pr menaxhimin e fondeve t konsumatorve t tyre dhe natyrs s sjelljes financiare t
ofruar klientve t tyre. N transaksionet e shrbimeve bankare shkmbehen mjaft
premtime mes bleresit dhe shitsit. Nga pikpamja e blersit shum varet nga ajo q po
premtohet saktsisht dhe mundsit e ktyre premtimeve pr tu mbajtur.

M posht keni disa grafik e modele q tregojn sesa rendesi ka cilesia e sherbimit dhe
komunikimi me konsumatorin n krijimin e imazhit t kompanis dhe n rritjen e fitimit:

Punoi : Lorena aa

Page 24

kopje
Punoi : Lorena aa

Page 25

kopje
Punoi : Lorena aa

Page 26

kopje
Punoi : Lorena aa

Page 27

kopje

4.2 - Njohja e sjelljes blerse t konsumatorit bankar n nj blerje

Nse organizatat jan t afta ti paraprijn reagimeve t konsumatorit n strategjit e tyre

marketing dhe t ndikojn tek ata aty ku t jet e mundur, sht vendimtare q ata ti
kuptojn nevojat dhe motivimet e konsumatorve si dhe prespektivat e tyre. Baker (1983)
arriti n prfundimin se konsumatort do t ishin jorealist t prisnin nj model, i cili t
prshkruante krejtsisht kompleksitetin dhe natyrn dinamike t proesit t blerjes.
Modeli bashkveprues sht ndrtuar mbi bazn e katr faktorve:
1. blersi dhe shitsi jan pjesmarrs aktive n treg.
2. marrdhnia blers-shits, kryesisht afatgjat, e afrt dhe duke prfshir nj model
kompleks bashkveprimi ndrmjet dhe brenda do kompanie
3. lidhjet midis dy palve

Punoi : Lorena aa

Page 28

4. marrdhnie t ngushta
Ai e konsideron rolin e marketingut si themelues, zhvillues dhe mbajts i kompanive t
blersit dhe t shitsit. Komponentt prbrs t modelit jane proesi bashkveprues,
pjesmarrsit e prfshir, mjedisi brenda t cilit ndodh bashkveprimi dhe atmosfera q
ndikon apo e ndikuar nga bashkveprimi.

4.3 - Sjellja konsumatore n blerjen e shrbimeve financiare

Fokusi ka qen mbi problemet e veanta n lidhje me sjelljen n blerje si jan faktort, q
ndikojn n zgjedhjen e nj banke dhe prdorimin e shrbimeve finaciare, besnikris s
konsumatorve, si dhe cilsia e shrbimit.
Laroche dhe Manning (1984) n studimin e tyre se si i karaterizonin bankat dhe efektet e
ndryshimeve demografike mbi kt proes ata zbuluan se, megjithse bankat synonin t
kujtoheshin nga emri, nuk kishte ndonj lidhje t qart t konceptit t degs me kt dhe se
eksistonte nj korelacion midis dallimeve demografike dhe ktij proesi. Studimi i
marrdhnieve t etnitetit dhe sjelljes konsumatore ishte me vler pasi ai zgjeroi punimin e
mparshm mbi t mirat konsumatore, mbi shrbimet financiare dhe njohu rndsin e
prbrjes s etnitetit. Kto studime empirike theksuan rndsine e faktorve t till si
kofidenca dhe besimi konsumator.

kopje

Disa nga kriteret m t prgjithshme n zgjedhjen e banks jan besimi, prmasat e

institucionit, vendodhja, leverdishmria dhe lehtsia e transaksioneve, profesionalizimi i
personelit t banks dhe vlershmria e huave.
Kto kritere udhheqin edhe konsumatorin shqiptar.
Modeli i Implementimit t Politikave t Marketingut (IMP) sht modeli i vetm i sjelljes
blerse, i cili lidh realisht marrdheniet dhe bashkveprimet. Ai drejton proesin
bashkveprues q zhvillohet mes blersit dhe shitsit n nj situat kmbimesh, e cila e
bazon kt n nj seri bashkveprimesh n koh e situata t ndryshme.
Foxall ishte nj kritikues i modeleve t sjelljes konsumatore,pasi ato implikonin nje sjellje
t lart t konsumatorit. Ai tregoi se duhej t merreshin parasysh edhe modelet me
prfshirje t vogl t konsumatorve n proesin e blerjes. Watson dha dy modele :
1. Nj model q merr parasysh hapat q prfshihen n ndrtimin e nj marrdhnie.
2. Nj model q prshkruan detyrat e komunikimit q krkohen n do faz t proesit t
ndrtimit t marrdhnieve.

Punoi : Lorena aa

Page 29

Marrdhniet q formohen midis bleresit dhe shitsit duhet t ndrtohen mbi nj besim dhe
premtim reciprok,nse ato do t ndrtohen dhe zhvillohen pr nj koh t gjat.
Nga natyra e tyre shrbimet financiare nuk jan blerje q shoqrohen nga nj kontakt, por
ato krkojn nj veprim me baz periodike me rezultatin e shrbimeve bankare pr t
krijuar nj bashkpunim afatgjat.
Shrbimet bankare ndrtohen mbi bazn e besimit, por edhe t kofidencave q mbahen
midis personelit dhe konsumatorit, i cili ka nj rol ky prsa i prket rritjes s knaqsis t
konsumatorve.
Mbas politiks s mimit, kontakti me konsumatort sht aspekti i dyt m i rndsishm
i aktivitetit marketing, si zona me potencial m t lart pr t siguar nj avantazh
konkurues.

kopje

4.3.1- Marrja e vendimit pr konsumatorin

Zgjedhja e banks s duhur q ofron shrbimin e krkuar sht mjaft e rndsishme pr

konsumatorin pasi ai do t marr prsipr t gjith risun (pasigurin).
Rreziku mund t jet i lidhur me sigurin, cilesin , financat, koha etj. Pr t ulur sa me
tepr kte risk eshte i nevojshem nj informacion i gjere pr secilen banke si dhe krahasimi
me bankat e tjera.
Ne te shumten e rasteve merret parasysh dhe eksperienca e njerezve te afert.
sht detyra e marketingut t reduktoj kt pasiguri q shoqron mjedisin ton nprmjet
politikave t marketingut (Seglin,1988:174).

4.3.2 - Faktort kryesor q ndikojn n sjelljen konsumatore

A. Faktort demografike
Faktor t till jan si: niveli i t ardhurave, migrimi, niveli i papunesis, klasa sociale,
grupmoshat e popullsis etj.
N Shqipri kto jan t shprndara n nj mnyr aq kaotike sa nuk arrin dot nj
standartizim t vogl. Fillimisht dihet q shrbimet e ofruara nga bankat n tregun shqiptar

Punoi : Lorena aa

Page 30

kan qen t prdorshme nga individt dhe organizatat shtetrore pr depozita edhe
transferta t vogla nga borderoja e ndrmarrjes n llogarin e kursimit brenda vendit.
Sot ka nj llojshmri shum t madhe dhe pse faktori demografik ka mbetur aktual.
Ekonomia e tregut rezultoi nj ekonomi e liberalizuar, nj ngritje t bizneseve, nj rritje t
shkmbimeve. Kjo oi n nj ngritje t t ardhurave si dhe n rritjen e shrbimeve
financiare.
Numri i bankave n Shqipri ka ardhur duke u rritur kjo ka cuar n rritjen e konkurencs n
shtimin e sherbimeve t ofruara.
Emigracioni dhe lidhja me botn perndimore, investimet dhe projektet e firmave t huaja
zgjeruan hapsirn e transaksioneve.
Faktort demografik shrbejn si baz pr hartmin e strategjive marketing, sidomos pr
promocionin q ka lidhje m k media do t lidhet pr tju drejtuar publikut t synuar psh;
Tirana Bank ka si segment t synuar, bizneset e mdha dhe t mesm, prandaj ajo ka
zgjedhur revisten Klan dhe Monitor q jane revista t prhapura n kto organizata, apo n
duart e individve me klas t lart shoqrore pr t promovuar her pas here shrbimet e
saj.

kopje

B. Personaliteti dhe stili i jeteses

Njohja e personalitetit dhe stilit t jetss vlen edhe pr shrbimet bankare dhe reagimet e
konsumatorve t saj. Karateristikat e personalitetit vendosen n baz t mesazhit
promocional, pozicionimit t shrbimit etj.
Konsumatori shqiptar preferon t marr borxh te ndonj person fizik (t afrm) sesa nje
person juridik (bankat).
N lidhje me mesazhet promovuese bankat kan n baz sensibilizimit pr t rritur nivelin e
besimit t konsumatorve nprmjet slloganeve psh: Drejt t ardhmes me ju (Intesa
Sanpaolo Bank).
Megjithat me kalimin e viteve po vihet re q njerezit po i drejtohen sportelit t bankave si
dhe perpjekjet e qeveris pr t ulur ekomomin informale duke shprndar pagat e
administrats nprmjet bankave.

Punoi : Lorena aa

Page 31

4.3.3 - Perceptimi i stafit

Cilsit e stafit qndrojn n nj nivel pak a shum mesatar.Vihet re se prpjekjet e
bankave prmes programeve t trajnimit si dhe t kujdesit konsumator pr t pasur nj staf
sa m t komunikueshm, kompetent, t shpejt dhe t kulturuar po i jep frytet e veta.
Gjithsesi duhet theksuar se ka akoma vend pr prmirsimin e stafit t bankave.

4.3.4 - Perceptimi i shrbimit

Shrbimi kundrejt klientit nuk ka t bj vetem me kualifikimin e stafit por dhe me
shpejtsin e shrbimit.
Shrbimi eshte paksa i ngadalt si rezultat i fluksit t madh q kan sportelet e bankave.
Pr reduktimin e ktij problemi,do t ishte mjaft eficient mirinformimi i klientve duke
shmangur fluksin e lart si dhe marrjen e disa shrbimeve flexibl e komod si mund te jete
e-banking.

kopje

Megjithat bankat vlersohen m tepr n lidhje me vlershmrin, pranueshmrin dhe

levedishmrin si faktor t rndsishm n zgjedhjet e nj institucioni bankar.

4.3.5- Perceptimi i mimit

Megjithse mimi sht nj variabl pak i manovrueshem, pasi normat e kredis dhe t
depozitave vendosen konform rregullave dhe politikave t Banks s Shqiperis.
Diferencat e mimeve npr shprehin qart ndryshimet n cilsin dhe performancn e
shrbimeve t saj ndaj klientit t synuar ( e arritur prmes nj shrbimi t shpejt, t
strukturuar mir, t sigurt dhe t personalizuar).
Po kshtu Raiffeisen Bank, duke patur produkt t saj kryesor depozitat e kursimeve, i ofron
ato kundrejt normave konkurruese t interesit.

4.3.6 - Largimi nga nj bank

Klientt m t rinj kan tendencn m t madhe pr t`u larguar.
Arsyeja kryesore pr tu larguar nga banka sht paknaqsia nga shrbimi i siguruar dhe
kshtu duket se bankat nuk prballojn krkesat e nj seksioni t ri organizatash por dhe
individsh. Megjithat, klientt e rinj presin nivele m t larta t shrbimeve sesa

Punoi : Lorena aa

Page 32

paraardhsit e tyre dhe do t ndryshojn bankn e tyre nse ata nuk do t jen t knaqur
me shrbimin q ata marrin.
Arsye t tjera pr tu larguar jan faktort q kan lidhje me leverdisshmrin, dshira pr
interesa sa me t larta llogarie, bankingu i lir si dhe dhuratat e besnikris.
Arsye t tjera t ndryshimit t mundshm t bankave jan:
Paknaqsi nga banka aktuale
Interesat mbi nj llogari korrente
Zhvendosje n nj vend tjetr
Ndrrimi i puns
Marrja e nj kredie me kushte m t favorshme.

kopje

Pr t marr nj dhurat etj.

Nj sfid e madhe pr t ardhmen pr bankat sht t prpiqen pr t mbajtur pas vetes

konsumatort e rinj ekzistues meqnse ata hyjn n shum etapa fitimprurse n ciklin e
tyre t jets.

Punoi : Lorena aa

Page 33

KREU V:MARKETINGU MIKS BANKAR DHE NDRVEPRIMI I ELEMENTEVE

5.1.1 Perceptimet e klientit t banks, novacionet dhe teknologjia e re

a)

Prezantimi

Ndryshimet e fundit n teknologjin e shrbimeve financiare, ofruesve financiare dhe

sistemeve t shprndarjes kan dhn asortiment m t gjer, lehtsi dhe kursim pr
klientt. T gjith kto novacione i kan ndryshuar paraqitjen e shrbimeve financiare duke
prezantuar modele dhe praktika t reja marketingu. Pr ti br shrbimet financiare
trheqse dhe t prballueshme kan ndikuar shum faktor. Kto prfshijn: nj
rregullim progresiv n banking, m shum t ardhura t lira pr veprim, hyrjet e reja
jobankare q ofrojn shrbime t parregulluara (pikat e reja t shrbimeve financiare, por jo
n bank), reklamimi dhe promovimi masiv i shrbimeve financiare, sistemet e reja t
shprndarjes. N kto rrethana, rolet e zhvillimit t produktit t ri, teknologjis dhe
novacioneve jan br me rndsi kapitale. N t vrtet, industria bankare ka vepruar me
nj numr t madh produktesh t reja, t cilat kan nj ndikim si mbi klientet dhe mbi vet
bankat.

kopje

b) Teknologjia e re dhe novacioni

Novacionet e fundit ne sistemin bankar jan:

Bankingu n shtpi/zyr

Pjesa m e madhe e bankave t mdha, ofrojn shrbime bankare n rrug elektronike,

plotsisht t sigurta dhe plotsisht funksionale, kundrejt nj pagese t caktuar. Disa banka
m t vogla ofrojn akses dhe funksione m t kufizuara, si pr shembull t lejojn t
kontrollosh gjendjen e llogaris personale, por jo t kryesh transaksione online.
N kt mnyr, shrbimet q ofron internet banking mund ti klasifikojm n dy lloje:
informative, n rastet kur t lejojn vetm t kontrollosh bilancin apo pasqyrn
e lvizjeve dhe operative, kur t lejojn t bsh transferta apo t paguash fatura, me fjal t
tjera t kryesh t gjitha operacionet tipike t nj sporteli bankar. Dhe t gjitha kto bhen t
mundura pa lvizur nga shtpia, duke kursyer koh dhe duke mnjanuar rradht e
mrzitshme npr sportele.
Disa nga shrbimet m t prdorura q mund t ofrohen n rrug elektronike, t grupuara
sipas katr kategorish kryesore, prkatsisht 1) Informacion, 2) Kontrolli i bilancit, 3)
Transfertat e fondeve, 4) Kredi si edhe shrbimet baz si kshillimi financiar etj.

Punoi : Lorena aa

Page 34

Letra elektronike e kreditit

Sigurimi i informacionit financiar: T dhnat dhe informacioni financiar t cilat
azhornohen shpesh, jan t transportueshme tek terminalet e klientve prmes kabllos.
Shrbimi prmban raportimin e kursit t shrbimit dhe normat e interesave, parashikimet e
prshkrimit. Ky shrbim ofrohet nga t gjitha bankat.
Bankat me vetshrbim: Kjo sht nj zyr banke me nj staf t kufizuar por me nj game
tv plot terminalesh t automatizuara te cilt i lejojn klientit t kryejn transaksione
bankare nprmjet vetshrbimit.
ATM
EFTPOS.
Smart Card.

kopje

Paketat ose sistemet e shrbimeve financiare kan kuptim pr klientin pasi ato sigurojn me
lehtsi nj zgjidhje t plot t problemeve financiare me t cilat prballet ai ose ajo. Esht
nj makin automatike pr t rritur numrin e shrbimeve bankare t prdorura pr do
klient. Kjo sht shum e dshirueshme, pasi krkimet e fundit kan treguar q, sa m
shume marrdhnie t ket nje klient me bankn aq me pak ka t ngjar q ti shmanget
asaj.
Koncepti i paketave t prcaktuara t shrbimeve financiare : Mund te trajtohet n disa
mnyra t varura nga aftsit e bankave, imagjinata dhe karakteristikat e tregut.

5.1.2 Qndrimet e klientve ndaj shrbimeve t reja n indrustrin e bankare

1. Klientt q jan gjithmon n lvizje : Kta klient jan t interesuar pr mosqndrimin n

radh.

2. Klientt e orientuar nga vlera ose kostoja : Kto klient i kushtojn rndsi zhvillimit t
teknologjis se re. Ata e perceptojn prdorimin e ATM-ve si t sigurt dhe do t plqenin
q ato t siguronin nj gam m t gjer shrbimesh. Nga ana tjetr ata tregojn interes ndaj
kostove t larta t teknologjis bankare ,qoft kjo me komision m t lart ndaj tyre.

Punoi : Lorena aa

Page 35

3. Klientt e orientuar nga stafi : Individt q i kushtojn rndsi faktorit human n marrjen
e shrbimeve bankare si sht rasti i kshilluesit.
4. Klientt e ndjeshm ndaj mimit : Klientt bankar t interesuar n kt kategori i
kushtojn rndsi normave t interesit nga banka. Normat e larta t interesit do t krijojn
nj efekt negativ te kta klient prsa i prket prdorimit t kartave t kreditit dhe shkalln
e besnikris ndaj saj. Gjithashtu kjo mund te sjell largimin e tyre nga banka.

sht m e vshtir pr klientt t diferencojn shrbimet e ofruara nga nj bank nga ato t
nj tjetre, kjo pasi avantazhi teknologjik i siguruar limitohet me lehtsi ndrmjet bankave.
Diferencimi midis bankave behet nprmjet segmentimit te tregut,klientels s synuar si
dhe nga rndsia qe I jep banka promovimit te produkteve neprmjet
tv,publicitetit,broshurave,enkraneve t ATM-ve,etj.

kopje

sht shfaqur nj lloj i ri klienti i cili sht m krkues dhe i informuar teknologjikisht.
Me pritjet n ndryshimin e klientve nivelet e aftsis s punonjsve n sistemin bankar do
t ken nje ndikim t drejtprdrejt mbi performancn e banks.

5.1.3 Produktet e shbimeve bankare q ofrojn disa banka

Produktet dhe shrbimet q ofron Tirana Bank

Veprimet me llogarit
Llogari korente, Llogari kursimi, Depozita me afat
Transferim fondesh

Transferim n mberritje, Kreditim ne llogari, Pagim ne cash, Transferta n nisje

Operacione n Cek
Ceqe n Lek, Lshimi i eqeve, Blerje dhe pranim pr arktim, Ceqe n monedh t huaj,
Lshim t eqeve, Blerje e eqeve bankare, Blerje e eqeve te udhetimit, Ceqe t pranuara
vetm pr arktim
Shkmbimet

Punoi : Lorena aa

Page 36

Monedh e huaj lek, Lek monedh e huaj, Monedh e huaj monedh e huaj
Pr import export
Pages n avanc, Cash kundrejt dokumentave, Letr krediti, Collection
Kredi afat shkkurtra deri 1 vjeare
Garanci bankare
Konsulta profesionale
Tirana Bank ka qen pionere e produkteve t tilla si:
a) Money Gram
b) Visa Card

kopje

Produktet dhe shrbimet q ofrohen nga Raiffeisen Bank

Veprime me depozitat e kursimit (leke, valut)

Llogari depozitash me afat (1M, 3M, 6M, 1 vit), Llogari depozitash pa afat.

Transferim fondesh
Jasht vendit

Transferta n mbrritje, Kreditim n llogari rrjedhse, Kreditim depozite,

Pagesa cash, Transferta n nisje, Kredi dokumentare, Inkaso
Brenda vendit
Pagesa me urdhr derdhjeje, Pagesa telegrafike
Marrdhenie me partnere globale
Pranim /lshim EUROCARD/ MASTERCARD, Money Gram
Veprimet me eqe
Brenda vendit

Punoi : Lorena aa

Page 37

Emtim eqesh, Pranim eqesh t BANKES SE KURSIMEVE dhe bankave t tjera, Shitje
bllok eqesh
eqe t huaja
Pranim dhe shitje eqe udhtaresh: American Express, Thomas Code,
EuroCheque, Shitje eqesh t lshuara nga RAIFFEISEIN BANK dhe t pagueshm nga
Bankers Trust dhe American Express
Garanci bankare
Me fondet e klientit, Me kolateral, Garanci t lshuara nga bankat e treta, Kredi bankare,
Kredi pr biznes, Kredi pr banesa, Kredi pr sende konsumi
Kembime valutore

kopje

Lek Valut, Valut Lek, Valut-Valut

Ruajtje ne kasaforte sigurie

Derdhje bono privatizmi per AKP

Pagesa e te gjitha pensioneve
Sherbime konsulence

Kredi personale,expres,hipotekore etj.

Produktet q ofrohen nga Intesa SanPaolo Bank

Llogari Rrjedhse
Llogari Kursimi
Plan Kursimi
Depozit me Afat
Depozita STAFETE
Depozita100 dite
Llogari FUTURA pr femij
Pagesat
Transfertat
Urdhr transfert periodike
Garanci bankare

Punoi : Lorena aa

Page 38

Karta Debiti
Debitim direct(pagesa fatuara drita,uje,albtelekom).
Kredi personale,overdraft,kredi hipotekore,kredi per makine, overdraft me garanci
kolaterali psh depozite.etj.
Intesa SanPaolo Bank ka futur pr her t par n Shqipri e-banking nprmjet t cilit
klientt mund t lidhen me bankn me an t PC s tyre kudo ata ndodhen (zyr, shtpietj).
N kt mnyr ata mund t kryejn transaksione ose t kontrollojn llogarit e tyre..

Produktet dhe sherbimet qe ofron Procredit Bank

Veprimet me llogarite
Llogari rrjedhse, Llogari kursinii, Depozita me afat,paketa per studente,paketa pr
pagamarrs,e-banking,etj.

kopje

Llojet e ceqeve

Ceqet e ProCredit BANK ofruar pr mbajtsit e llogarive rrjedhse, Ceqe udhtarsh pr

arktim, Ceqe udhtarsh pr grumbullim t lshuara nga institucionet financiare
Gjermane, Euroceqe pr arktim, Euroceqe pr grumbullim t lshuara nga institucionet
financiare Gjermane, Ceqe t tjer ndrkombtare pr arktim, Ceqe t tjer ndrkombtar
pr grumbullim t lshuara nga institucione financiare Gjermane
Transferim fondesh

Transferta ndrkombtare parash pr jasht, Transferta ndrkombtare parash nga jasht

Transferta kombtare parash per jasht, Transferta kombtare parash nga jasht.
Dhenie kredie per bizneset e vogla dhe te mesme
Kredi afatshkurtra, Kredi afatmesme, Kredi afatgjata, Kredi pr shtpi, Kredi bujqesore,
Mikrokredi, Kredi per makina, Kredi konsumatore
Konsulta profesionale
ProCredit BANK ka futur fillimisht ne tregun financiar shqiptar produktin "Kredi
Per shtepi. Ky produkt lindi si rrjedhoje e dshirs q ka kjo bank pr tprmbushur
nevojat e klientve t saj.

Punoi : Lorena aa

Page 39

Produkte te reja te futura nga kjo banke jane kredite per makina dhe per mobilimin e
shtepise apo blerjen e nje kompjuteri, etj.
Produkte t tjera t futura nga ProCredit Bank jan karta Diners Club. Gjithashtuajo sht
banka e par n Shqipri q realizonte lidhjen brenda dites me Kosoven.

5.1.4 Faktort e suksesit pr shrbimet e reja financiare ndaj konsumatorit

Industria e shrbimeve bankare po ndryshon me shpejtsi. Ka ekzistuar nj pamje e
prgjithshme brenda kufijve tradicional ndrmjet bankave, shoqrive t ndrtimit dhe
kompanive t sigurimit. Kjo i dedikohet rregullimeve gjithnj n ndryshim, teknologjis s
re, konkurrentve t rinj dhe konsumatorve gjithnj e m t sofistikuar. Me qllim pr t
mbijetuar kompanit duhet t zhvillojn sherbime t reja t suksesshme.

kopje

Cilsia e ekzekutimit t procesit t zhvillimit t produktit t ri n t gjitha etapat, esht nj

prcaktues kryesor pr suksesin apo dshtimin e produktit.( Cooper dhe Cooper & KleinShmidt(1986 - 1987)).
Laugeard(1986) identifikoi pes aspekte kye n kt proes:
a-nje koncept unik t shrbimit;

b-nj segment tregu t prcaktuar mir;

c-nj sistem i specializuar i leht pr t shumfishuar shprndarjen;

d-nj ofert baz, por te ngushte; e-nj imazh te qart t shrbimeve, t leht pr t'u mbajtur
mend.
Pr shrbimet ndaj biznesit, prve nj proesi formal te zhvillimit t shrbimit t ri,
zhvillimi i suksesshm i shrbimeve krkon q kompanit t identifikojn at q
perceptojn blersit si cilsi dhe t prfshij kto veori n dizenjon e produktit.
Shrbimet e reja duhet t jen unike dhe novatore pr t patur nj avantazh m t madh n
treg.

Punoi : Lorena aa

Page 40

5.1.5

Faktort e suksesit

1. Synimi prmes posts direkte

Ky faktori i par synon segmentimin e prshtatshem.
Synimi i suksesshm i shrbimeve finaciare arrihet m tepr prmes perdorimit te posts
direkte, sesa prmes promovimeve synuese.
N Shqipri sht nj teknike q ende nuk ka krijuar baza t forta pr mbeshtetjen e
shrbimeve t reja bankare.
2. Cilsia e prgjithshme
Faktori i dyt sht m shum nj kombinim i komponentve t cilsis, duke prfshir
cilsin e vet produktit n krahasim me produktet konkurues dhe cilsin e sistemit t
shprndarjes plus dhe cilsin e lart t shrbimit pas shitjes, po ashtu dhe nj
prshtatshmri t mir mes shrbimit, shprndarjes s tij dhe strukturs organizative.
Shrbimi pas shitjes ndihmon pr t pasur nj dshir afatgjat, e cila rrit mundsin pr t
shitur produkte t tjer n nj dit tjetr t mvonshme.

kopje

3. Strategjia e komunikimit

Faktori i tret prfaqson efektivitetin e strategjis publicitare. Kjo sht pjesrisht nj

shtje e reklams n krijimin e nj imazhi special pr shrbimin.

4.

Prshtatshmria e produktit dhe marketingut t brendshm

Ky faktor pershkruan mbshtetjen q fiton produkti, prshtatshmrin e tij me organizatn.

Duket se produktet q plotsojn apo zgjerojn linjn e shrbimeve ekzistuese, kan m
tepr mundsi pr t'u mbshtetur nga nj staf i mir trainuar i rrjetit t degve.
Kjo nuk sht e cuditshme kur kerkohet q nje banke kryesore te mund te ofroj 200-300
shrbime, kshtu q do produkt i ri q konkurron me kto produkte ekzistuese nuk do t
ket shum mbshtetje.

Punoi : Lorena aa

Page 41

5. Teknologjia
Faktori i pest ka t bj me teknologjin e prdorur pjesrisht si nj mjet pr t ndihmuar
n manaxhimin e llogarive, por edhe pr t'i dhn ndihm konsumatorit, si psh. duke
siguruar nj shrbim te personalizuar.
Teknologjia mund t prdoret gjithashtu edhe pr t kontribuar n zhvillimin e
marrdhnieve afatgjata.

6. Krkimi i tregut
Ky faktor prfaqson aktivitetin e organizats finaciare pr krkimin e tregut.

kopje

Kjo prfshin vrojtimin e vazhdueshm t nevojave konsumatore, prmirsimeve t

produktit t bazuar n treg, zhvillimin e sherbimeve t prshtatshme pr segmente t
vecanta r tregut, ideve pr produktet e reja.

7. Produkti i diferencuar

Ky faktor prshkruan qart karakteristikat e nj produkti t difereneuar qe ofron

prfitimeve individuale, t qenit te part dhe t qenit novator.

8. mimi i ult

Faktori i 8-t sht strategjia e mimit t ult e shoqruar me nj reagim t shpejt ndaj
kushteve t ndryshueshme t tregut.
Duket se sht veanrisht e prshtatshme t zhvillohet kjo strategji kur kopjohen produktet
konkurruese.
Shpejtsia e reagimit sht gjithashtu e rndsishme kur reagohet ndaj zhvillimeve n treg.

Punoi : Lorena aa

Page 42

5.2 mimi
mimi,nj prej elementve t 4P-ve, shpesh shihet si nj detyr e mrzitshme q ka t bj
m tepr me kontabilitetin dhe financn se sa me marketingun.
Por tek shrbimet,vnia e cmimeve sht nj sfid e vrtet q krkon nj pjesmarrje
aktive t tregtarve q kuptojn nevojat dhe sjeljet e konsumatorve dhe t menaxherve
operacional t cilt njohin rndsin e prputhjes s krkess pr shrbime me kapacitetin
n dispozicion pr t plotsuar krkesn.
mimi sht nj variabl pak i manovrueshm pasi normat e kredis dhe depozitave
vendosen konform rregullave dhe politikave t Banks s Shqipris.
Ndrsa mimet e shrbimeve t tjera vendosen n baz t normave te tregut.
Bankat prpiqen q ato t mos jen m t larta se t konkurrentve.

kopje

5.3 Shprndarja

Si n shum sektor t tjer edhe shrbimet finaciare krkojn nj shprndarje t

kujdesshme t agjentve dhe degve, kjo sidomos pr bankat pasi konsumatori dshiron
kontakte t rregullta.
Me prparimet e vazhdueshme n teknologji shprndarja sht prmirsuar nptmjet
prdorimit t automateve, Internetit etj.
Megjithat objektivat e tyre prfshijn krijimin e nj rrjeti sa m t gjer t shprndarjes s
shrbimeve t tyre.
Shprndarja n t gjith rrethet e vendit esht nj nga avantazhet e Bankes Raiffeisen. Nj
shtrirje kaq e madhe bn q kjo bank t zgjidhet nga shum klient.
ProCredit Bank ashtu si Tirana Bank, sht e prqendruar n qytetet m kryesore t
Shqipris.
Banka Intesa Sanpaolo duke qen se klientt e synuar jan bizneset e fuqishme, ka br
shprndarjen e degeve t saj n qytetet kryesore.

Punoi : Lorena aa

Page 43

5.4 Promocioni
Promocioni ka t bj me komunikimin e vlefshmris dhe prfitimeve t produktit apo
shrbimit q do t knaq nj nevoj ose dshir t tregut potencial t synuar.
Shum kompani ndrmarrin aktivitete t gjera promocioni me qllim q t bjn sa m t
njohura produktet e tyre, duke rritur shitjet.
Promovimet televizive jane shum popullore,si dhe perdoren ofertat speciale pr t trhequr
konsumatort.
Elementet kryesor t strategjis s promocionit jan reklama, promocioni i shitjeve dhe
publiciteti.
Strategjia promocionale duhet t trheq vmendjen, te jet informuese dhe t bind
njerzit se produkti sht ai pr t eilin ata kan nevoj.

kopje

Produkti duhet t prshkruhet n terma t kuptueshme dhe nga ata q nuk jan specialist.
Bankat operuese n Shqipri kan zgjedhur promocionin si mbshtets t politikave t tjera
marketing.

Disa shembuj ne lidhje me bankat se si I kane perdorur keto faktor marketingu:

A)Promocioni

Tirana Bank prdor promovimin televiziv. Ajo ka spote televiziv, t cilat transmetohen n
shum televizione, radiostacione me motonNe i mbajm premtimet tona" .
Intesa Sanpaolo Bank nuk kryen nj promocion n kuptimin e vrtet t fjals. Ajo kryen
rralle reklame.Karakteristik pr kt bank, q e dallon edhe nga t tjerat, sht
personalizimi i shrbimit. Pra i kushtohet rndsi shitjeve personale. Stafi vihet vet n
kontakt me klientt e tyre potencial, pra jan ata q shkojn te klienti dhe jo klienti tek ata.
Kjo bank krijon shrbim t personalizuar pr do klient.
Raiffeisen Bank prdor reklamn televizive. Duke qen se ka nj numr t madh
konsumatorsh individual, kjo lloj reklame ka avantazhet e saj.

Punoi : Lorena aa

Page 44

B) Promocioni i shitjeve
Tirana Bank :Promocioni i shitjeve sht nj element qe prdoret pak.
Intesa Sanpaolo Bank: Ofertat q u bhen klientve sht kontakti personal.Ka formn e
dhuratave simbolike n fundvit.
Raiffeisen Bank :Promocioni i shitjeve prdoret shum pak dhe ka formn e disa dhuratave
simbolike n fund t vitit (pije , mbajtse elsash, stilografe etj).

C) Sponsorizimet
Tirana Bank :Jan sponsorizuar pjesrisht disa aktivitete si ndeshje futbolli, koncerti
folklorik, etj. Ka qene sponsorizuesi kryesor i Federats Kombtare t Atletiks.

kopje

Intesa Sanpaolo Bank:Kjo bank ka sponsorizuar vazhdimisht nj sr aktivitetesh

kulturore si Festivali i Kngs, Miss Albania etj.
Raiffeisen Bank:
sportive.
.

Punoi : Lorena aa

Kjo bank ka sponsorizuar aktivitete t ndryshme kulturore si dhe

Page 45

KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME

Marketingu sht shkenca dhe arti i njohjes, krijimit dhe prcjelljes s vlerave pr t
knaqur nevojat e nj tregu q synon t sjell fitime.
Marketingu identifikon dshira dhe nevoja t paplotsuara. Ai prcakton, mat dhe
njson madhsin e tregut t identifikuar dhe normn e fitimit.
Ai lokalizon segmentet e tregut q kompania sht n gjendje t mbuloj dhe
reklamon produktet dhe shrbimet e duhura.
Nga fakti se kuptimi i konceptit ky t marketingut prqndrohet te konsumatori,
do subjekt tregtar q merret me prodhimin e produkteve dhe shrbimeve, pr t qen i
suksesshm asnjher nuk guxon t harroj se :
N ekonomin dhe tregun e lir konsumatori sht mbret,
do her duhet ta vejm vehtn n lkurn e konsumatorit,
Duhet t kuptohen prfitimet e konsumatorit nga produkti apo shrbimi

kopje
jon,

Duhet t shesim n baz t nevojave dhe krkesave t konsumatorve e jo n

baz t nevojave tona, karakteristikave t produktit dhe vetive t tija,
Duke i plotsuar nevojat e konsumatorit piksynim permanent sht
plotsimi i knaqsis t tij.

Marketingu sht aktiviteti human i drejtuar n knaqjen e nevojave dhe dshirave

prmes procesit t shkmbimit.
Funksioni i maketingut sht studimi i forcave t tregut dhe faktorve q ndikojn n
zhvillimin e nj kompanie pr t optimizuar t ardhurat e saj.Kjo ka t bj me
gjetjen e produktit t duhur ose shrbimit t duhur,n vendin e duhur dhe n kohn e
duhur.
Tradicionalisht dhe si baz merren katr funksionet q shpesh njihen edhe si 4P :
produkti, mimi, promocioni dhe vendi (anglisht: Product, Price, Promotion,
Place).Disa autor zgjerojn kt miks me 3p tjera: njerzit, proceset dhe dshmia
fizike (anglisht: People, Processes, Physical Evidence).

Vendimet baz t marketingut:

far do t ofrojme?

Punoi : Lorena aa

Page 46

 Kujt do tia ofrojm?

Me far mimi?
Si ta fitojm tregun?
Si t organizojm ekipet e shitjes?

Konceptet m t rndsishme t prdorura n marketing jan: segmentimi,

targetimi, pozicionimi, nevojat, dshirat, krkesa, oferta,markat, vlerat dhe
knaqsia, shkmbimi, transaksionet,marrdhniet dhe rrjetet, kanalet e
marketingut, zinxhiri i furnizimit,
konkurrenca, mjedisi dhe programet e marketingut.
Gjithashtu marketingu nuk duhet t realizohet n t njjtn mnyr n vende t
ndryshme, q kan ekonomi, kultur dhe politika t ndryshme.

kopje

Zhvillimi i shpej i sistemit financiar, i shoqruar me rritjen e konkurencs midis

ndrmjetsve financiar, ka br q bankat t zgjerojn ndjeshm gamn e
veprimtaris s tyre
Bankat ndryshojn nga njra tjetra nga menyra se si oforjne klientin,cfar
produktesh ofrojn,komisionet,prfitimet q kane klientt nga kto produkte.
Jan disa faktor q ndikojn ne zgjerimin e shrbimeve q ofrojn bankat:
1. Heqja e normave rregulluese
2. Teknologjia e informacionit
3. Globalizimi i tregjeve
4. Ndryshueshmria e mjedisit dhe risku
5. Sofistikimi i matur i klientve
Rndsia e sjelljes ndaj Konsumatorve:
6. Prfitimi i konsumtorve t rinj.
7. Rritja e efikasitetit t kompanis
8. Rritja e shitjeve
9. Rritja e fitimeve
10. Prmirsimi afatgjat i kompanis

Punoi : Lorena aa

Page 47

 Sjellja konsumatore ka te beje me aktet mendore dhe fizike (sjellja), perfshire

motivet dhe shkaqet e tyre lidhur me orientimin, blerjen, perdorimin, mirembajtjen
e mallrave dhe sherbimeve.
Vendimarrja konsumatore eshte derivat i ndikimeve te shume faktoreve: ndikimit te
mjedisit (kulturen, klasat sociale, grupet e referimit si miqt, koleget, familja,
komshijte,etj) ; Faktoret e situates (rrethanat e blerjes, konsumit, etj) ; Strategjite e
marketingut dhe marketingut mix(stimuj gjate procesit te blerjes).
Ekzistojn dhe dy karakteristika t tjera t cilat jan prezente n shrbimet
financiare, domethne prgjithsia e besuar dhe lvizjet e ndrsjellta t
informacionit ndrmjet shitesit dhe blersit.

kopje

Disa nga kriteret m t prgjithshme n zgjedhjen e banks jan besimi, prmasat e

institucionit, vendodhja, leverdishmria dhe lehtsia e transaksioneve,
profesionalizimi i personelit t banks dhe vlershmria e huave.Kto kritere
udhheqin edhe konsumatorin shqiptar.
Faktort kryesor q ndikojn n sjelljen konsumatore jan: faktort demografike,
njohja e Personaliteti dhe stili i jeteses,cilsit e stafit , shrbimi kundrejt
klientit,cmimi, largimi i klientve nga banka,etj.

Konkluzioni Biznes! Pa konsumator nuk keni Biznes! Shndeti i do organizate varet

nga suksesi i tyre i Komunikimit - brenda dhe jasht! jasht!Prmes shitjeve ti paguhesh,
jo pr at q e din, por pr at q e bn! Faleminderit! Ju Faleminderit!

Punoi : Lorena aa

Page 48

 REFERENCAT:
REFERENCA PARESORE:
1. Intesa San Paolo Bank (2013) Produktet dhe shrbimet e ofruara,.Faqja zyrtare e
banks Intesa San Paolo.Marr nga:
http://www.intesasanpaolobank.al/ ;
2. Tirana Bank Produktet dhe shrbimet e ofruara pr indvidt dhe biznesin , Faqja
zyrtare e Tirana Bank. Marr nga:
http://www.tiranabank.al/ ;
3.Raiffeisen Bank Produktet dhe shrbimet e ofruara pr indvidt dhe biznesin,
Faqja zyrtare e Raiffesisen Bank. Marr nga: www.raiffeisen.al;

kopje

4. Banka Kombtare Tregtare Produktet dhe shrbimet e ofruara pr indvidt dhe biznesin
dhe korporatat, Faqja zyrtare e Banka Kombtare Tregtare. Marr nga: www.bkt.com.al;
5. Pro Credit Bank Produktet dhe shrbimet e ofruara pr indvidt dhe biznesin, .Faqja
zyrtare e Pro Credit Bank. Marr nga: www.procreditbank.com.al;
6. Instituti i Marketingut Cfar sht marketingu?Prkufizimi.Faqja zyrtare e Institutit t
Marketingut. Marr nga:
www.instituti.eu/marketingu.html;

7. Ceku,Bardhyl , Marketingu ,SHBLU ,Tiran ,2000.

8. Journal of the academy of marketing and science (2000) Marketing of Financial

Services.Arthur Zeithaml writing 28 janar.
Marre nga:
http://jam.sagepub.com/cgi/content/abstract/28/1/67;

9.www.bankofalbania.org
10. Krtusha,Ada , Marketingu shrbimeve,nj qasje manaxheriale , Kumi ,Tiran,2010.

Punoi : Lorena aa

Page 49

REFERENCA DYTESORE:
1. Elmazi,Liliana, Marketingu I shrbimeve,koncepte dhe strategji , SHBLU
,Tiran,2003.
2. Mclever, Colin , Marketing financial Services . Chartered Institute of Bankers
,UK,1986
3. Santo,A. (2008) Tregjet financiare , Kristalina-Krt , Vol.1 , f.54
4. Dhuci,Salko, Paraja dhe institucionet financiare ,Nerajda,Tiran,2008.
4. Meidan,Arthur ,Financial Services Marketing ,Thoson Learning ,UK,1997.
Mishkin,Frederic
5.
Learning,UK,1996.

Money,banking

and

financial

institution

Thomson

6. Ceku,Bardhyl , Marketingu,bazat , SHBLU ,Tiran ,2005.

kopje

7. Studim n terren gjat praktiks profesionale n INTESA SAN PAOLO BANK.

8. Kotler (2012) Cfar sht marketingu?Prkufizimi,karakterisikat,13 janar.Faqja
zyrtare e Kotler. Marr nga:
http://www.kotlermarketing.com/ ;

9. Drucker (2008) Cfar sht marketingu sipas Drucker.Funksionet, 13 qershor.Faqja

zyrtare Linkedin. Marr nga:
http://www.linkedin.com/company/drucker-marketing ;

10. Shrbimet bankare (2012) Cilat jan shrbimet bankare dhe marketingu I tyre ,
11shkurt.Faqja zyrtare slideshare. Marr nga:
http://www.slideshare.net/keti/far-jan-shrbimet ;
11. Banka Botrore (2011) Strategjitt e marketingut pr shrbimet bankare , 27
nntor.Faqja zyrtare Banka Botrore. Marr nga:
www.worldbank.org/EXTLEX/Resources/prljedor-sme-strategy
12. Marketingu i shrbimeve financiare
financiare,konceptet baz , Marr nga:

(2012)

Marketingu

shrbimeve

www.polgrave-journals.com/fsm/index.html;

Punoi : Lorena aa

Page 50