Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
NERACA MASSA
1. Neraca massa reaktor
reaksi
NaNO3 + H2SO4 ---------> NaHSO4 + HNO3
basis =
100 kg NaNO3
BM NaNO3 =
85 kg/kgmol
Reaktan :
NaNO3 masuk reaktor
komponen
kadar (%)
massa (kg) masuk (kmol)
NaNO3
98
98 1.1529411765
H2O
2
2 0.0235294118
Total
100
100 1.1764705882
konversi
NaNO3 reaksi =
NaNO3 sisa =
H2SO4 yang diumpankan
H2SO4 masuk =
=
H2SO4 reaksi =
H2SO4 sisa =
kadar H2SO4 =
kada air dalam H2SO4 =
H2O dalam H2SO4 =
97 %
1.1411764706
0.0352941176 =
1.1764705882
115.29411765
1.1411764706
111.83529412
3.4588235294
93
7
8.0705882353
BM H2SO4=
kmol
kg
kmol
kg
kg
%
%
kg
3
98
produk:
NaHSO4 hasil =
1.1411764706 kmol
BM NaHSO4=
=
136.92976471 kg
HNO3 hasil =
1.1411764706 kmol
BM HNO3=
=
71.894117647 kg
H2O
H2O Total dalam reaktor = H2O dalam NaNO3 + H2O dalam H2SO4
=
2 +
=
10.070588235 kg
asumsi H2O dalam either cake =
10 %
1.0070588235 kg
H2O keluar reaktor
=
9.0635294118 kg
Masuk
Keluar
Ke Separator
either cake
71.894117647
100
115.294117647
3
3.4588235294
136.92976471
10.0705882353 9.0635294118 1.0070588235
80.957647059 144.39564706
225.364705882
225.3532941176
kg
kmol
71.8941176471 1.1411764706
9.0635294118 0.5035294118
1.6447058824
HNO3 terdekomposisi
reaksi
4HNO3 --------> 2H2O + 4NO2 +O2
asumsi HNO3 terdekomposisi sebesar =
10 %
= 7.1894117647
= 0.1141176471
0.1141176471 kmol
0.0570588235 kmol
1.0270588235 kg
NO2 terbentuk =
=
0.1141176471 kmol
5.2494117647
BM NO2 =
O2 terbentuk
0.0285294118 kmol
0.9129411765 kg
BM O2 =
=
=
= 10.0905882353 kg
komponen
H2O
HNO3
P operasi
T opersi
P parsial
V/L
H2O
HNO3
H2O
HNO3
keluar
64.704705882
10.090588235
0.9129411765
5.2494117647
B
29.8605
71.7653
28.5884
1
98
760
0.9
C
-3.15E+03
-4.38E+03
-2.47E+03
atm
C
mmHg
trial
D
-7.30E+00
-2.28E+01
-7.351
2.42E-09
-4.60E-03
2.80E-10
371.15 K
log P
P mmHg
K
2.8494143204 706.99170829 0.9302522477
1.3930384393 24.719429263 0.0325255648
Liq
384.814559904
0.5442985475
24.0163970714
0.9715595298
Vap
BM
322.17714838
0.4557014525
0.7030321917
0.0284404702
0.0292730083
0.837227023
63 706.99170829
1
18 24.719429263
1
0.8707269917
30.75414391
kg
kg/kgmol
119.99
63
8.0705882353
kg
kmol
46 kg/kmol
32 kg/kmol
Tmin
Tmax
1.81E-06
273.16
647.13
1.19E-05
231.55
376.1
2.74E+06
liq
34.290808491
17.488071536
51.778880028
BAB IV
PERHITUNGAN NERACA MASSA
Kapasitas Natrium Nitrat direncanakan
Jumlah hari kerja
Jumlah waktu kerja perhari
Kapasitas produksi Ethylene Glycol
=
=
=
=
Basis
=
=
=
1420
H2SO4
1638
4040.404040404
1000
Penentuan
Yield
produk
feed utama
100%
feed utama
produk
Yield
100%
Feed utama
kapas produksi
Yield
4253.0568846358
100%
4253.056884636
limiting reaktan mula - mula - limiting reaktan yang bereaksi = 100% - yield
limiting reaktan yang bereaksi = limiting reaktan mula - mula + yield -100%
=
=
konversi reaksi =
=
=
4253.056884636
+
4253.006884636 kmol/jam
Bahan Baku
Bahan
H2SO4
H2O
Kadar % ms BM
98%
2%
n (kmol)
massa (kg/)
98.07754
66.129494906 6485.818181818
18.01534
7.3472738435 132.3636363636
6618.181818182
Bahan
NaNO3
H2O
Kadar % ms BM
93%
7%
n (kmol)
massa (kg/)
84.9947 62.7775329021 5335.757575758
18.01534 22.2930103798 401.6161616162
5737.373737374
reaksi
NaNO3 + H2SO4 ---------> NaHSO4 + HNO3
1. Reaktor
Fungsi: Sebagai tempat bereaksi natrium nitrat dan asam sulfat
M4
M1
M2
M3
M1 :
M2 :
M3 :
M4 :
Berat Atom
H=
C=
O=
1.00797
12.01115
15.9994
Na =
N=
S=
Basis perhitungan
Perbandingan mol NaNO3/H2SO4
Konversi reaksi
Excess H2SO4
a. Aliran komponen masuk reaktor
BM
M1
M2
Komponen
kg/kg mol
kmol/jam
kmol/jam
NaNO3
84.9947
11.7654
H2SO4
98.0775
11.7654
H2O
18.0153
22.2930
7.3473
Total
34.0584
19.1127
reaksi
M
R
S
konversi =
99.99882%
NaNO3 +
H2SO4
----->
11.7654
11.7654
11.7653
11.7653
0.0001
0.0001
(-f)
Komponen
NaNO3
H2SO4
HNO3
NaHSO4
=
=
=
=
Jumlah
11.7654394921
11.7654394921
29.6402842233
23.5309
NaHSO4 +
0.0000
11.7653
11.7653
ni limiting reactan
vi limiting reactan
Reaksi
Vi
-1
-1
1
1
11.7653011747
11.7653011747
11.7653011747
11.7653011747
total =
ASUMSI
Kadar air yang keluar M4
Masuk
ni in
11.7654
11.7654
0
0
23.5309
Keluar
ni out
0.0001383174
0.0001383174
11.7653011747
11.7653011747
23.5309
BM
84.9947
98.0775
Masuk
w in M1
Keluar
w in M2
1000
0
0
1153.93
w out M4
0
0
HNO3
NaHSO4
H2O
63.01287
120.05937
18.01534
TOTAL
0
0 741.3653934298
0
0
0
401.6161616162 132.3636363636 480.5818181818
1401.6161616162 1286.288998769 1221.9472116116
2687.9051603848
2687.9051603848
2. Separator
Fungsi: Sebagai tempat pemisahsn asam nitrat fase liquid dan asam nitrat fase gas
M4
Separator
Keterangan:
M4 :
M5 :
M6:
Berat Atom
H=
C=
O=
1.00797
12.01115
15.9994
Na =
N=
S=
ASUMSI
Efisiensi Separator
Fase uap keluar separator
=
=
Komponen
HNO3
H2O
Komponen
BM
Masuk
Keluar
Komponen
HNO3
H2O
kg/kg mol
kg M4
kg M5
kg M6
63.0129
741.3654
518.9558
222.4096
18.01534 480.5818181818 336.4072727273 144.1745454545
TOTAL
1221.9472
855.3630
366.5842
1221.9472
1221.9472
3. Absorber
Fungsi: Sebagai tempat pemisahsn asam nitrat fase liquid dan asam nitrat fase gas
M7
Absorber
M6
Keterangan:
M6 :
M7 :
M8 :
M8
ASUMSI
efisiensi absorber
BM
Masuk
kg/kg mol
kmol M6
kmol M7
63.0129
3.5296
18.0153
8.0029
TOTAL
11.5325
Komponen
HNO3
H2O
Keluar
kmol M8
2.4707
5.6020
8.0727
32,000
1 tahun
1 hari
32,000
ton/tahun
=
=
x
tahun
330
24
1000
ton
4040
kg/jam
1000 kg HNO3
1420 kg
1638 kg
95%
5737.3737373737 kg/jam
6618.1818181818 kg/jam
95%
100%
100%
100%
H2O total
533.9797979798 kg/jam
29.6402842233 kmol
22.9898
14.0067
32.064
1000 kg/jam NaNO3
1/
99.9988%
0%
HNO3
0
11.7653011747
11.7653011747
Keluar
w out M3
0.01175625
0.013565835
0
1412.5346468901
53.397979798
1465.9579487731
2687.9051603848
M6
M5
22.9898
14.0067
32.064
70%
30%
330
24
1000
hari
jam
x
1
330
1
24
BAB V
NERACA PANAS
reaksi
NaNO3 + H2SO4 ---------> NaHSO4 + HNO3
Komponen
NaNO3
H2SO4
HNO3
NaHSO4
Reaksi
Vi
-1
-1
1
1
10.941858728
10.941858728
10.941858728
10.941858728
Masuk
ni in
11.765439492
12.589020257
0
0
Keluar
ni out
0.8235807644
1.6471615289
10.941858728
10.941858728
Hf
kkal/gmol
-101.54
-193.91
Hf
kkal/kmol
-101540
-193910
Komponen
mol
Keluar
kmol
HNO3
10.941858728
NaHSO4 10.941858728
Hf
kkal/gmol
-41.404
-262.2
Hf
kkal/kmol
-41404
-262200
-15.5
26.004
1.0144
7.03E-01
-4.37E-03
-1.39E-03
9.35E-06
1.03E-06
-6.13E-09
0
214.478
223.515
-7.68E-01
-9.53E-03
1.50E-03
-3.41E-05
-3.02E-07
1.58E-08
0.00E+00
0
T1 OC
T2 OC
25
25
200
200
T1 OC
T2 OC
25
25
200
200
T
175
175
T
175
175
H masuk
H total
kkal/kmol
kkal
7.26E+01 -7366387.075
1.12E+02 -21757450.26
TOTAL
-29123837.33
H keluar
H total
kkal/kmol
kkal
1.24E+02
-5148247.74
2.21E+02 -57914733.98
TOTAL
-63062981.72
H
-33939144.39
2745952
2191408
2105052
730493
746460
991595
727742
775863
771846
864013
860343
879044
866382
815897
1204801
626098
941410
1467436
898594
1114596
791188
1234772
1202624
1003989
763219
769033
1671000
1077121
1430369
1843392
1317584
1188837
1129053
1836658
1600868
1307024
1054072
10234479
12483959
13784978
tahun
2010
2011
2012
M1 =
M3 =
DATA Eksport Indonesia
Nitric Acid
Nilai/Value (US $)
Berat/Weight (KG)
Januari/Januar
y
Pebruari/Febru
ary
Maret/March
April/April
Mei/May
Juni/June
Juli/July
10
11
11
12
12
276
646
664
110
869
652
708
174
556
784
560
019
699
910
594
8
9
8
8
8
407
332
763
681
782
307
487
040
091
228
563
726
882
282
964
Agustus/Augu
st
September/Se
ptember
Oktober/Octob
er
Nopember/No
vember
Desember/De
cember
TOTAL
impor
Tahun
2008
2009
Nilai/Value (US $)
129197306224.00
96829244981.00
Berat/Weight (KG)
98664341959.00
91354405895.00
2010
2011
135663284048.00
177435555736.00
110701002318.00
128221634466.00
2012
191691001109.00
136373421556.00
2013
186628669880.00
141109588134.00
ekspor
Tahun
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Nilai/Value (US $)
137020424402.00
116510026081.00
157779103470.00
203496620060.00
190031845244.00
182551794701.00
Berat/Weight (KG)
355053970205.00
378999100814.00
478846797632.00
582219779283.00
600137346950.00
700005037290.00
% kenaikan
-7.408893546
21.177518734
15.826986008
6.3575753998
3.4729396124
7.8852252417
zauba
% kenaikan
6.74
26.35
21.59
3.08
16.64
14.88
impor
ekspor
0.1 %kenaikan
2745.952 2191.408
-0.2019496335
2105.052
-0.0394066281
-0.1206781308
16.3
1668220.077
2034885.317
2246951.414
2092.3809323159 M5
2261092.94621845
2265211.32459799
Nilai/Value (US $)
6 600 569 249
5
6
6
7
7
8
9
939
554
706
641
935
683
707
043
129
761
286
474
341
302
327
163
999
552
878
932
686
September/Septembe
r
Oktober/October
Nopember/November
Desember/December
TOTAL
Nilai/Value (US $)
137020424402.00
116510026081.00
157779103470.00
203496620060.00
190031845244.00
182551794701.00
ekspor
Berat/Weight (KG)
355053970205.00
378999100814.00
478846797632.00
582219779283.00
600137346950.00
700005037290.00
96829244981.00
% kenaikan
6.7440819195
26.3451012426
21.5879028871
3.077457741
16.6408057835
%kenaikan
0.2197942856
0.1042152574
0.1620047715
M3
tahun
produksi
%kenaikan konsumsi
2010
40000 42745.952
2011
100000
1.5
102191.408
2012
100000
0
102105.052
1.5
107728.4004 M4
105702.402941211
M2
Bulan/Month
Januari/January
Pebruari/February
5
6
7
8
7
8
8
977
805
567
208
865
493
855
694
889
751
625
271
600
612
304
327
961
834
031
211
703
Maret/March
April/April
Mei/May
Juni/June
Juli/July
Agustus/August
September/September
Oktober/October
Nopember/November
Desember/December
91354405895.00
TOTAL
%kenaikan
1.390668665
-0.0008450417
0.6949118116
972
235
980
760
625
171
654
641
788
350
001
936
550
127
400
469
088
067
085
612
469
Berat/Weight (KG)
8 244 314 490
8
8
9
8
10
9
9
087
994
322
562
011
877
643
892
268
467
152
964
129
683
289
257
216
396
480
572
306
135663284048.00
110701002318.00
Nilai/Value (US $)
Berat/Weight (KG)
749
486
888
825
072
207
075
862
238
230
868
053
276
369
451
209
483
915
394
766
345
446
336
197
008
160
766
021
513
712
018
941
604
305
766
223
208
167
300
730
270
281
September/September
Oktober/October
Nopember/November
Desember/December
TOTAL
177435555736.00
128221634466.00
Nilai/Value (US $)
14 554 618 780
14
16
16
17
16
16
13
866
325
937
036
727
354
813
785
662
875
735
521
450
875
109
478
721
320
763
283
810
September/September
Oktober/October
Nopember/November
Desember/December
TOTAL
191691001109.00
Bulan/Month
041
234
579
877
279
541
127
167
783
459
761
593
325
266
Januari/January
920
756
958
174
528
367
344
Pebruari/February
Maret/March
April/April
Mei/May
Juni/June
Juli/July
Agustus/August
September/September
Oktober/October
Nopember/November
Desember/December
136373421556.00
TOTAL
Berat/Weight (KG)
15
14
16
16
15
17
13
10
11
12
12
11
13
9
313
887
463
660
636
416
012
286
075
468
559
019
991
045
233
645
844
292
963
671
835
904
018
210
610
925
229
897
690
318
318
027
604
872
645
188
050
911
739
333
058
784
186628669880.00
141109588134.00
impor
Tahun
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Nilai/Value (US $)
$ 129,197,306,224.00
$ 96,829,244,981.00
$ 135,663,284,048.00
$ 177,435,555,736.00
$ 191,691,001,109.00
$ 186,628,669,880.00
ekspor
Berat/Weight (KG) % kenaikanNilai/Value (US $)
98664341959.00 $ 137,020,424,402.00
91354405895.00
-7.41 $ 116,510,026,081.00
110701002318.00
21.18 $ 157,779,103,470.00
128221634466.00
15.83 $ 203,496,620,060.00
136373421556.00
6.36 $ 190,031,845,244.00
141109588134.00
3.47 $ 182,551,794,701.00
7.89
2006
2007
2008
2009
2010
2011
1,365,894.00
1,988,765.00
2,598,076.00
3,847,890.00
5,538,655.00
6,988,943.00
0.4560170848
0.3063765704
0.481053672
0.4394005546
0.261848409
0.3889392582
pangkat 2
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
pangkat 3
pangkat 2
3.9141066E+014
3.9160549E+014
3.9180032E+014
3.9199515E+014
3.9218998E+014
3.9238481E+014
3.9257964E+014
3.9277447E+014
3.9296930E+014
3.9316413E+014
8,000,000.00
7,000,000.00
6,000,000.00
5,000,000.00
4,000,000.00
3,000,000.00
Err:502
Err:502
Err:502
Err:502
Err:502
Err:502
Err:502 pangkat 3
Err:502
Err:502 pangkat 3
Err:502
pangkat 2
2,000,000.00
1,000,000.00
0.00
2005
1
-16048.53
-16048.53
Err:502
Err:502
8,000,000.00
7,000,000.00
6,000,000.00
5,000,000.00
4,000,000.00
3,000,000.00
2,000,000.00
1,000,000.00
0.00
2005
2006
2007
2008
2
96851527
3
4
-2E+011 1.3064E+014
96851527
-2E+011 1.3064E+014
Err:502
Err:502
Err:502
Err:502
Err:502
2009
2010
2011
2012