Вы находитесь на странице: 1из 306

. -. .

PAMH . . ,
. . A. M.
2-,


-
2001

616-089.5 451 79

: H. H., . . . ., . . E. ., .
M. H., . . A. M., . E.
. -., .
79
: 1- / . 2-, . . . M..:
- , 2001. 396., .

18 .
;
; .
,
.
.
( 1950 ) ,
( , -, ,
. ), .
-,
.

. ,
, ,
.

ISBN 5-7989-0166-1 ( )
:
ISBN 5-7940-0046-5 ( )
, ,

2000.
Original edition copyright

1996, All Rights Reserved.


Published by arrangement with the Original Publisher,
Appleton & Lange a Simon & Schuster Company

ISBN 0-8385-1470-7 (.) , ,

. -. .

H. . . E.
25.11.1999. 84x108 '/16- . . 45,36. . . . 3000 .
71.
, 2001 .
103473, , , 16.
065249 26.06.97 .

-, 195220, .., 14.
065012 18.02.97 .
@ International Centre for
Scientific and Technical
Information

125252, , . , . 21- 090179


"" 107005, , . . , 46.

-2-


................................................................................................................. 4
........................................................................................................................ 5
1 ................................................................................ 6
I ...................................... 18
2 : ,
.................................................................................................. 18
3 .................................................................................. 28
4 ....................................................................................... 38
5 ........................................ 53
6 ................................................................ 76
II .................................................................................................................... 110
7 ........................ 110
8 .................................................................... 129
9 ........................................................................................... 148
10 .......................................................... 163
11 - ................................................................................ 169
12 ..................................................... 172
13 .......................................................................... 181
14 ................................................................................. 187
15 ............................................ 193
III .................................................. 202
16 , ........................ 202
17 ............................................................. 235
18 ............................................................................................. 264

-3-


" "
(G. Edward Morgan, Jr., MD; Maged S. Mikhail MD, Clinical
Anesthesiology), , . Philip Larson, ,
: " , !". ,
. ,
, .
-, (,
Clinical Anesthesiology . P. Barash, . Cullen, R. Stolting, 1997 100 ).
, , . . ,
, (48 50) ,
.
, .
, , , ,

.
, , .
; , -
, - ,
, , .
,
.
, .
PAMH . . .

: ", ,
!" , , : " ,
, ?"
, , - .
. ?
, , , ,
-.
-,
, ,
, . ,
,
. . . M.
. , , ,
. , , .
. .
-, . ,
, , .
,
, .
, , .
, , , ,
, ,
. , ,
, . ,
, .
, , ,
, PI
.
, , ,
.
-., MD (),
-
,
. , MD . , MD

-4-


" ",
, . :
;
;
;
, , ;
, , .
, " " : "
, ".
, .
, , .
, ;
, 1990 .
Agnes Cheng, Marge Bloom,
Gregory Huth, Muriel Solar Shelley Reinhardt. ,
, ,
, Edward MacPherson Maisie Shindo.
. -., MD . , MD
- , 1995

-5-

, I . . .
.
1721 . Bailey's
: " ". 1771 .
" ". ,
, , , (Oliver Wendell Holmes)
1846 . , ,
. ,
,
, .
,
1989 .
(American Board of Anesthesiology, ,
. . .) (. 1-1). ,
, , ,
, , .

. , ,
.
, ,

. " "
- .


,
XIX ., , ,
1

1 -1.
,
, ,
-

-

, ,
,
,
,

American Board of Anesthesiology, 1989.

. , ,
, , ,
. ,
() - ( ); ( )
.
( ) (). :
, , .
, ,
. ,
.
.

, ,
. ,
, .


: , . (
) (Valerius Cordus) 1540 .,
-6-

- 1.842 ., . (Crawford W. Long) .


(William E. Clark) . , 16
1846 ., T. . - (William T. G. Morton)
. (Joseph Priestley) 1772 .,
- 1800 . (Humphry Davy).
(Gardner Colton) PI (Horace Wells)
(1844 .). , , (von Leibig), (Guthrie) (Souberiaii) 1831 .
(Holmes Coote) 1847 .,
(James Simpson),
.
-
(. . 7).
, (Edmund Andrews) 1868 .
( 20 %).
. ,
, .
,
, ,
. (, ,
, , ),
1960 . ,
. ,

: ( ) 1951 ., 1956 .;
- ( 1958 ., 1960 .), ( 1963 .,
1973 .) - ( 1965 ., 1981 .).
. , - ( 1992 .),
,
. Ce- , - ,
,
1995 . (. . 7).


(Carl Koller), , 1884 .
. 1855 . (Gaedicke)
1860 . (Albert Neimann). B 1884 . (William
Halsted) -
( , , ).
(August Bier) 1898 ., 3 0,5 %
. 1908 . - ( ). 1904 .
(Alfred Einhorn) -,
(Heinrich Braun).
. 1901 .
(Ferdinand Cathelin Jean Sicard).
1921 . - (Fidel Pages) ,
, 1931 . (Achille Dogliotti). B
(1930 .), (1932 .),
(1947 .), (1955 .), (1957 .), (1960 .), (1963 .)
(1972 .).
, (. . 14).

()

, 1855 .
(Alexander Wood) .
( [Ore] 1872 .), ( [Burkhardt] 1909
.) ( [Bredenfeld] 1916 .).
1903 . (Fischer) (von Mering). ,
, - (),
1927 . .
, 1932 . - (Volwiler) (Tabern),
(John Lundy) (Ralph Waters) 1934 .
.
. . (V. . Stoelting) 1957 . , . 1957 . ,
-7-

- (1959 .), (1971 .) (1976 .) , , .


1962 . (Stevens), 1965 .
(Corssen) (Domino), 1970 .
-,
. 1964 . 1972 .;
-

. 1989 . (
).
(. . 8 46).

( ) (Harold
Griffith) (Enid Jonson) 1942 . .

. -
,
, .
.
, ,
, . ,
(. . 9), .
, , ,
, -. (Bovet) 1949 .
1951 .; .
- ,
. ,
, ,
-.
; , .

1805 . - (Serturner)
. ,
,
.
, 1939 .
. (Lundy) ;
, , (
) . 1969 .
(Lowen-stein) , . - -
, , .
,
.


. (John Snow), , ,
,
.
. ( : ,
, - ,
- .) 1847 .
(On the Inhalation of Ether). ,
. ,
.
- (On Chloroform and Other Anaesthetics) 1858 .
-
T. (Joseph T. Clover). -
, .
,
,
, (
-8-

).
(Frederick Hewitt) XIX .
, - . -
, .
, ,
. 1893 . . . (J. F. SiIk) -
(the Society of Anaesthetists).

XIX . .
, , -,
, , . -
, , ()
(Kleveland) .
- - (Long
Island Society of Anesthetists), 1911 .
- (New York Society of Anesthetists), 1936 .
. (American
Society of Anesthetists), , 1945 ., (the
American Society of Anesthesiologists ASA).
: E. (Arthur E. Guedel), M.
(Ralph M. Waters) . (John S. Lundy). , ,
, .
-
( ).
XIX . : - (William -Ewen) ,
' (Joseph O'Dwyer) (Franz Kuhn) .
1920 . (Ivan Magill)
- (Stanley Rowbotham).
,
.

.
. 1933 .
. 1937 . (the American Board of
Anesthesiology). B 1935 . ,
(Robert Macintosh) 1937 .
.
1947 .,
.


. -, ,
. ,
PI
( ). ""
, ,
. " ",
, , .
,
, . ,
, (
) , .
(. . 1-1). , ,
, -,
- (MPT), (KT), ,
. -
, .
(.
. 21), (. . 50.
-. . .), (. . 26),
(. . 43), (. . 44) (. . 18).
-9-

.
, .
.


, .
(. 1-2),
, ,
, .
1-2.

(. 1-3).
( ), . (

.)
(
ASA).

1-3.
I.
1 .
2.
3.


4. ,
,
5.
6.
( )

-

7.
II.
1 .
2.
3.
4.
5.
6.
III. (. . 1-4)
IV. ASA
(. . 1-5)

. ,
.
- 10 -

( ; . ).

, ,
,
. , - , .

. ,
, , , (, ,
). (
) (
- ).
, .
, (.
" ", . 44).
. , ,
, , .
.

. , ,
, .
, , (
, , ), , ,
, , .
,
. ,
, :
,
(. . 6 16).
.
, , .
,
.
( ),
, , -
, (. . 5).


,
. .
, , ,
. - -
, ,
, ,
.
- , ~ ,
. -
, - .
,
- .
, , . ,
,
. ,
.
. , -
.
. 1-4.
-
(. . 43); -
. (
) .
, .
, ASA

- 11 -

1961 . (ASA)
, .
1-4.
,
:

60

(
):
60
: 40 :
60

5 ,
(. 1-5). ,
ASA (. 1-6).
, - (. . 47), ,
. ,
ASA, ,
(. . 6).

,
( , , ) .
( )
,
, .
1-5. ,
(ASA)

1 -

2-

3-

4-
,

5-
,
6-
,
E
, "E" (,
"2").
1 -6. ASA
ASA
, %
1-
0,06-0,08
2-
3-
4-
5-

0,27-0,4
1,8-4,3
7,8-23
9,4-51


, . -
,
. , -
, , ,
. ,
. , ,
( )
.
, ,
. ,
.


. , ,
,
, .

, .
,
- 12 -

(. " ").

, ,
, , , , ,
ASA, . ,
. ,
, ,
(. . 6), .
, : ,
, ( ) , ,
. . 1 -1.
,
-
.

(. 1-2) .
, , ,
. PI
.
, :
;
;

;
;
, ;
( ,
);
- ;
(, , , ,
, );
, , ,
, , ;
;
.
1 5 . ,
.
, . ,
,
. .
,
(, ,
).
. ,

.

, .
(. .
49). , ,
, ,
, ( , , , ).
1 48
.
, ,
(. 1-3).

:
45-
. - ,
, .
- 13 -

, .
, ()
( )?

1. . , , . . "
".
2. . , .
3. . ,
.
.
4. . .
(, ), (. ).

. 1-1.

- 14 -

. 1-2.
?
, . , ,
.
. " "
,
, . ,
.

- 15 -

. 1-3.
?

, - -
, " ", .
res ipsa logitur (. . , " "),
, .
res ipsa , ,
, , , -
. ,
(" , "), ,
" ".
?

1. -. ,
, . ,
. ,
.
- 16 -

, , PI
. ,
, .
2. . , ,
. , .
, ,
.
- , ,
, . , , ,
, .
3. . -
, , ,
. : " ,
, ". ,
.

Cheng E. Y., J. (eds). Manual of Anesthesia and the Medically Compromised Patient. Lippincott,
1990. - ,
.
Frost A. M. (ed.). Preanesthetic Assessment. Anesthe-siol. Clin. North Am., 1990.8: 4.
.
Little D. M. Jr. Classical Anesthesia Files. Wood Library Museum of Anesthesiology, 1985.
Lyons A. S. Petrucelli R. J. Medicine: An Illustrated History. Abrams, 1978.
Muravchick S. The Anesthetic Plan: From Physiologic Principles to Clinical Strategies. Mosby Year Book,
1991. .
, -.
Smith W. D. A. Under the Influence: A History of Nitrous Oxide and Oxygen Anesthesia. Macmillan/ WLM, 1982.
Sykes W. S., Ellis R. H. Essays on the First Hundred Years of Anaesthesia, 3 vols. Churchill Livingstone, 1982.
Symposium on complications and medico-legal aspects of anaesthesia. Br. J. Anaesth., 1987. 59:813.
, .

- 17 -

2 :
,

, , ,
.
. ,

, (, , , )
.
, ,
, . " "
() .


, , , . ( ),
( ), -
. , , ,
.

( ).
, ,
.
.

.
( 99-99,5 %) .
.
(-),
(. 2-1).
. (),
2000 psig 50 5 psig,
(psig, pound-force per square inch
, - . , 1 psig ~ 6,8 ).

- 18 -

. 2-1. (-),
( ) (1 USP )

(. 2-2).
, ,
-119 0 C (

. 2-2.

). ( )
.
, .
- (. 2-1).
.
1000 psig, , - 330 (
20 0C). 3 /
110 .
.

, ,
( ).
(-), .
.
.
(36,5 0 C) ,
. ,
.
,
.
(,
). 3300 psig,
- (> 5000 psig).
,
-. ,
. ,
, 400
. (20 0C),
; (745 psig).
. .
20 0C 745 psig.
, ( ),
- .
( ), .
.
- 19 -

, .

,
.
2-1.

-, -,
(psig 20 0C)
()
O2
625-700
6000-8000
1800-2200

625-700
6000-8000
1800-2200

N 2O
1590
15900
745

N2
625-700
6000-8000
1800-2200

()

3 -.

.
, .
, .
-140,6 0C,
, .

, . , .

, . .

()
. .
, .
, (. 2-3).
( )
, . (
)
.
, (
).

. 2-3. : , ,
.
.
.
, ( )

- ,
. ,
. ( A-E)
() (), ()
(. 2-4). .
- 20 -


, .
, - .
( )
.
(, )
(, ) (. 2-5).

. 2-4. (
, )

. 2-5. , . ( Ohio Medical Products.)

, , (
National Fire Protection Association, the Compressed Gas Association the Department of
Transportation),
. .

- 21 -

,
. , ,
.
. ,
(, )
,
24 0C.

,
.
, 50 %.
,
, , , -
, (. ).

. .
,
( ,
). ,
. , , ,
,
(, ).


, . ,
.
- (),
, () , ,
. 240
, . , ,
,
, .
, , .
(
), (. 2-6).
, , (
) .
() ,
.
(, )
.
.
( ), "". 1 (),
- 100 . , -
, ,
(), 100 ().
10
.
- . , .
, ,
( T ).

.


"--" (. . 2-6). ,
, . ,
, .
(. 2-7).

- 22 -


.
( ).

. ,
(. 2-8).
, ,
. ,
, .
,
, (. 2-9).
,
, .
, ( 2 5 ),
, , .
,
.
, . ,
( ),
. ,
, , .

. 2-6. . , ,
: . . , ( ),
, , ,
(). (: Bruner J., Leonard P. F. Electricity, Safety, and the Patient.
Mosby Year Book, 1989. , .)

- 23 -

. 2-8. .
,
. , . (: runer J., Leonard P. F. Electricity, Safety, and the Patient. Mosby Year Book, 1989.
, .)

,
. ,
,
- . ,
, (National Electrical Code)
1984 .,
.
, .
, ,
.


,
- 24 -

(), (
, ). ,
, , , . ,
0,1-3 ,
, , 50-60 .

( " " ,
, , " ").
( 400 ) ,
.
,
.
(, ,
), (. 2-10).
( )
. ,
. ,
.

. 2-9. . ( Ohio Medical Products.)

,
. , PI
,
.
,
.
,
.
. ,

.


:
(), . (- , , ,
). . ,
, , .
, , ,
, - .
, .
, .
, ;
, - .
.
-
.

- 25 -

. 2-10. . ,
- . ,
. , .
, . . , ,
, .
, , , . (: runer J., Leonard P. F. Electricity, Safety, and the Patient. Mosby Year Book, 1989.
, .)

.
,
: , (,
);
; 50 %.
. ,
.
, .
, .
,
. (. . 39).
, , .

.
.
?
, 99-93
, (National Fire
Protection Association, NFPA). ,
(the Canadian Standards Association).

,
NFPA.
, ,
. -
, .
,
.
?
24-
. ,
:
. ,
- 26 -

.
.

. , , ,
-. ,
.
, ,
.
-
?

, , ,
.

Blackburn J. P. Explosions. In: Scientific Foundations of Anaesthesia, 4th ed. Scurr C., Feldman S. (ed.). Heinemann,
1990.
Bruner J. M. R., Leonard P. F. Electricity, Safety, and the Patient. Mosby Year Book, 1989.
Dorsh J. A., Dorsh S. E. Understanding Anesthesia Equipment, 3rd ed. Williams & Wilkins, 1993.
.
Heavner J. E. et al. Technical Manual of Anaesthesio-logy: An Introduction. Raven Press, 1989.
.
Lisbon A. Anesthetic Considerations in Setting Up a New Medical Facility. International Anesthesio-logy Clinics,
1981.
.
The National Fire Protection Association: Publications on fire hazards (NFPA 53M-1979) and electrical systems
(NFPA 70-1984). : Post Office Box 9146, Quincy, MA 02269, .:
1-800-735-0100.
Ward C. S. Anaesthetic Equipment: Physical Principles and Maintenance, 2nd ed. Bailliere Tindall, 1985.
.

- 27 -

3
.

(. 3-1). ,
, .
: , , ,
( ).
(, ) (
). , , (, , ,
) , ,
.

""
.
, ,
.
,
(. 3-2). . , , ,
. (> 10 /) - (. 3-3)
.

. 3-1.

. 3-2.

,
. ,
.

- 28 -

(, ). ,
- .

( )
- ,
.
(Schimmelbusch), ,
. , ,
. ,
( ).

. 3-3.

, :
, ,
.
( " "),
. ,
( ), . " "
,
.
(, ).


:
, , ;
; ;
;
. (Mapleson)
( , ,
, ).
(. 3-1).

. . , ( ) (),
(. 3-4). (22 )
.
,
.
. ( .)
,
, , . ,
- 29 -

8 / . . 20
. ., 160 "" . 160
. ,
(, ).
. .
. ,

.
. ( ,
). (
), .
.
, ,
. .
,
.
.
,
.
. (-).
; .
. (.
3-5). 3 (I )
(II ).
(III ). ,
, .

- 30 -

. 3-4.

, , .
,
(. . ).
CO2,
.
.
. 3-4. ,
CO2,
.
(),
.
, .
, , ,
.

. 3-5. : . (: Johnstone R. E., Smith T. . Rebreathing bags as pressure limiting devices. Anesthesiology, 1973; 38: 192.
.)


. ()
, .

( 3 ).

- D (. . 3-1). D
,
. ,
- 31 -

.
D
(. 3-6).
, D,

.
. ,
.


, (
), ,
(. 3-2).
, .

. . (. . )
.
CO2. .
(, , - )
, (. 3-3).
( ), PI .
, 100 23 .
:
CO2+H2O H2CO3
H2CO3 + 2NaOH Na2CO 3 + 2H2O + ( )
Na2CO3 + Ca(OH)2 CaCO3 + 2NaOH ( )

, , , .

. 3-6. D
, . (: Bain J. A., Spoerel W. E. Flow
requirements for a modified Mapleson D system during controlled ventilation. Can. Anaest. Soc. J., 1973; 20: 629.
.)
3-2.



( )






. ,
, (. 3-4). ,
50-70 % .
, - .

.
. ,
. (
), .
- 32 -

,
. 14-19 %
.
. PI .
(, )
( ).
.
,
.
. . ,
. (. 3-7).
, ,
, .
3-3. :


( CO 2/ 100 )
1


4-8





14-23


4-8




9-18

, 1 .

3-4. ,

CO2
,
. .

. 3-7.
, , . (,
)
. .
- 33 -

, , .
, ,
.
. . (,
), (. 3-8). ,
. ,
.
. , ,
.
,
, . ,
, .
, . ,
. CO2
.

. 3-8. ( )

( ,
, , ) ,
:

.
Y- ,
.
,

.

. ,
, .
(
). .
.
, .

. . CO2,
(
), . 5 /,
, .

(. . ) (. .
) .
, .
, .

- 34 -

. 3-9.

. " ". "


" ,
Y- .

" ". ,
, ,
. ,
Y- ,
: " ".
. . , . ,
.
. .

. . ,
.
(5 /) ,
(< 0,5 /) .
.
. . , .
.

,
: ;
;
;
.


( , -)
, , 100 %
(. 3-10).

- 35 -

. 3-10. . ( Laerdal Medical Corp.)

,
. (, ,
, ,
.)

,
.

.
.
. ,
.
.
.
.
, ( ) . ,
.
. -,

. FiO2
( 100 %), ,
. , (
) 100 % 750
12 1 10 /.
, 3 .
1000 . ,
,
"-".

, 5 , , ,
.
7 / 16 1 . 2 %
50 % , (145 /) (140/90
. .). (3 /). , , .

?

-
,
.
CO2 , .

. . , ,
.
,
.
, ,
(. " " . 44).
, (, , , ),
- 36 -

-.
,
- , .
(, ,
- , ).
?


, .
. "" ,
,
.

. ,
, , - .

. , " " . ,

. CO2 --
(. . 6). ,
.
?

15 %.
:
.

. 3-11.
() (). . (: Kim J., Kovac A. L, Mayhewson H. S.
A method for detection of incompetent unidirectional dome valves: A prevalent malfunction. Anesth. Analg., 1985. 64: 745.
Anesthesia Research Society.)

1. ,
.
2.
. , ,
, (. 3-11 A).
3.
. ,
, ,
(. 3-11 ).
?
, . PaCO2,
(, ). PaCO2 (> 80 . .)
. CO2
,
. ,
- 37 -

.
CO2
. Ca2+ K+
. .
. , ,
PaCO2 1 . . 2-3 /.
. ,
,
CO2 .

Conway C. M. Anaesthetic breathing systems. In: Scientific Foundations of Anaesthesia, 4th ed. Scurr C., Feldman S.
(eds). Heinemann, 1990. .
Dorsch J. A., Dorsch S. E. Understanding Anesthesia Equipment, 3rd ed. Williams & Wilkins, 1993.
. 5-8.
Petty C. The Anesthesia Machine. Churchill Living-stone, 1987.
.

4
, ,
.
.
.
(the American National Standards Institute)
. ,
- ,
, .
. ,
.


, (. 4-1
4-2), :
( ) :
.
(), .
. , .
, .
, .
.
,
, (),
, .
(-).
(, , -, ),
(. . 6).

( )

( ) (. 4-1).
(. . 2), ,
, .
Bourdon (. 4-2).
. . (),
< 50 psig (psig, pound-force per square inch ,
- . , 1 psig ~ 6,8 ).
- 38 -

. 4-2.
( , )
.

(. . 2). 45-55 psig,
. Bourdon
.

.
()
,
,
- . 25 psig
( 50 % ),
- 39 -

,
(. 4-3). .
,
, .

(35-75 /) ,
.
45-55 psig, .
, ,
.
.


.
.
,
(. 4-4). , ,
.
(. 4-5).
.
( Thorpe) ,
. , ,
, , .
, ,
. ,
. ,
.

. , ,
.
,
.
,
. - ,
.
, , ""
.
,
.
, ,
. .
Bourdon
.
(): .
( ) .

. 4-3. :
. . , : ; ;

- 40 -

. 4-4.
( Thorpe)

. 4-5.

()
, ,
. , .
.
.
.
, .
(Wright),
, (. 4-6).
; ,
.
.
( ),
, . , . ,
, ""
. ,

, , ,
.
() ; ,
. .
,
.
, .
,
. ,
. ,
,
.
,
(. 4-7). ,
. ,
( , )
.
.
.
- 41 -



(. 4-1). ,
.

. 4-6. . (: Moshin W. W. Automatic Ventilation of the Lungs, 2nd ed. Blackwell,


1969. .)

. 4-7. () . .
. .
( )
. .


.
.

- 42 -

(, , -, , )
, . . .
.
, (
, . . .). ,
. ( ),
. , ,
, .
, - .
4-1.










""

, .
- (), ,
Thorpe (. 4-8).
. ,
.
- (
, 1 1 0C)
( ),
.
, , ()
; 1 200 .
, ,
, , .
, 20 0C 243 . .; ,
, 1 , 243/760, 32 %.
100 , 150 , 1/3
. , , 1 7
. ., 1 % (7/760). 1 % , 50 100 -,
, 4850 (5000 - 150 = 4850).
, 100 , , 1 % ,
5 /. ,
-, .
, - ,
.
20 0C 175 . . -,
, ,
175/760, 23 %. , 100 30 (30/130 = 23 %).
, 100 , , 1 % ,
3 / (30/3000 = 1 %).
, , ( ),
(), - ()
():
= /( - ).
:
=
100 / 175 . .
(760 . . - 175 . .)
= 30 /.
,
(. . ):
= 30 / ( )
3000 / ( )

= 1 %.

(, ), .

- 43 -

. 4-8. . (: Hill D. W. Physics Applied to Anaesthesia, 4th ed. Butterworths, 1980.


.)

,
. (. .
)
.
( )
-,
, (-), (. 4-9).
, .
.
,
-. , , 100 % 30
% 70 % ,
.
"". ,
. -,
(243 . . 175 . . ),
40 %. -, 2 (. . 7).
, - .

, .
- , .
, " ", . ,
: ,
( ).
,
(. . 7-3). , 5
, . -,
, ,
,
. -, ,
.
, 6. (
),
- 44 -

39 0 C. , 2 .
,
- .
. , ,
. 6
,
.
, . , ,
,
.
,
,
.
. ,
,
.
,
( ): , ,
, , -, .

. 4-9. , .


( )
.
.
(, " "),
. : ,
, , .
.
,
.
( ),
( ) (. 4-10A 4-10).
,
. , ,
, (. 4-10B).

, , ,
.
,
- 45 -

, .

. 4-10. ,
.
- (, -).

. ,
. ,
. (. .
),
(, Bird
).

( ).
, (,
Drager AV-E).

.
.
, .
.
.

( ), ,
( ).
.
,
,
.
, "" .
.
, .
() , ,
(. 4-11). ()
, (. . 4-11).
, .
(. . 4-2)
. ,
. , ,
- 46 -

: , ,
, ,
.
, , , ,
. , () 2 /
1 , 8 /.
, -
.

, , ,
, , ,
. (
) ( ) .

. 4-11. , .
, () , () . (),
. ,
.

.
, .
()
.
, ,
.
,
.
, ,
. ,
. -
. ,
,
.
,
. , 6
/, 1 : 2, 10/,
200 :
(6000 /) (33 %)/ 10/ 200 /.

, . , ,
.
- ,
. , ,
.

- 47 -

. ,
, .


,
.
(. . 47).
,
()
25 m1, 2 m ( 0,5 m
).
.
,
. ()
(. 4-12).
( ),
( ), ( ). .
-,
. - ,
.
10-15
.
(, ),
(
).
1

pmm, , parts per million " "

()
, (. . ), .
(100 %
= 44 2/ 37 0C).

(< 10 2 /) .
,
, -
. ,
, . ( 560 / H2 O.)

. 4-12.
.
(. 4-13).
, ,
, .
- 48 -

" " ( 60 ),
. , ,
. PI .
,
.
.
, , (-)
.
, .
(
), ,
, . ,
,

. 4-13. , " ",


- . ( Terumo Corp.)

. ,
,
. , ,
" ". ,
.
() ().
:
5-30 , 1-10 .
( ):
.
.
, .
-
.


. , - (. . 6).
: ( ) ( ).
, ,
. , ,
.
, , .
,
.
. 4-2.
,
, ,
() .
,
.
,
.
, .

, , .

.
- 49 -



.
.

(. 4-3).
.
,
,

70 .
. : 700
10/. ,
. .
?
, , , .
,
( )
.
(
) , "".
Bourdon
. ,
.
() (. " ", . 7).
4-2.




KOH
KCI

4-3. (1993)
(
. )
.
.
.

*5.

-,
,
. ,
,
.

.

.

.
.
. .

,
.
10 .

.
.
. ,

.
*1. ,
.
.

.
*2. :
*6. . ,
.
(
*7. :
1000 psig). . .
. ,
*3.
.
; ,


.
50 psig.
.


- *4.
/ .
:

- 50 -

*8.
:
.

,

.
. (
).
.
Y- .
O2
-
,
.
. ,
-
,
< 10 . .
*9. :
. ,
21 %. .
,

, . ,

.
,
90 %. 10.

:
.

.

. ,
, . . ,

.

(, ,
).
11. :
. ( ).
.
Y- .
. ,
30 . .
. ,
10 .
. , .


12. ,
:
. Y-
.
. .
. .
.
.
. ,
.
. ,
,
.
. 5 /.
.
,

(. . )
.
.

.
.
. "",

.
.
Y- .
13. , /
, : -,
, , ,

.

14.
:
. .
. .
.
.
. ( ).
. .
. .
* , ,
,
.

?
,
. , ,
, . ,
, ,
.
.
, .
?

- , .
, . ,
, .
(, ) .
?

(. . ) (. . ).
.
, ,
, - 51 -

. .
"", .
,
.
(. . 4-3,
5). .
, , :
, Y-
, 20-30 . .
(. . 4-3, 11).
?

.

.
,
. ,
( ).

. , 5 11
(. . 4-3)
.

Dorsch J. A., Dorsch S. E. Understanding Anesthesia Equipment, 3rd ed. Williams & Wilkins, 1993.
.
Ehrenwerth J., Eisenkraft J. . (ed.). Anesthesia Equipment Principles and Applications. Mosby Year Book, 1993.
, .
Heavner J. E. et al. Technical Manual of Anesthesio-logy: An Introduction. Raven Press, 1989. . 3
.
Parbrook G. D., Davis P. D., Parbrook E. . Basic Physics and Measurement in Anesthesia, 3rd ed. Appleton & Lange,
1991. .
Petty C. The Anesthesia Machine. Churchill Living-stone, 1987.

- 52 -

5

,
, .
, ,
, -.
.

, , .
: , , ,
. , (. 5-1).
,
(); , .
, , ,
. , .
(. 5-2): , ,
, .

(. 5-3).
( ), ,
( ).
. ,
, - (IX
) 2/3 .
. , .

. 5-1.

(X )
.
() ().
.
,
.

- 53 -

. 5-2. . . : . . . . . (:
Hol-linshead W. H. Textbook of Anatomy, 4th ed. Harper & Row, 1985. , .)

- 54 -

V1 ( )
V2
( ) V3 ( )
VII
IX
X :

BB

. 5-3.

, , - , , ().
() ,
() .
.
(. 5-1).
(
), .
,
.

, .

-.
,
- 55 -

(, ).
5-1.

,
. ,
; ,
. ,
.

(, - )
( ; . 5-4).
, ,
(. 5-5). ,
,
.
.
.

. 5-4. ( , ),

. 5-5. () () . (: Dorsch J. A., Dorsch


S. E. Understanding Anesthesia Equipment: Construction, Care, and Complications. Williams & Wilkins, 1991.
, .)

- 56 -

2-4 .

. , (, ,
, ),
, . , .


(. 5-6).
. 22
. .
.
,
.
,
.
" " (. 5-7).
.
.
, . ,


. .

. 5-6.
. 5-7. Rendell-Baker-Soucek: " "

, ,
. ,
(. 5-8). ,
. ,
, , .
.

. .

. 5-8.

,
(. 5-9). ()
.
- 57 -

.
.
20 . . .
,
- .
.
, ,
.
-
. .

. 5-9.


Intravent ,
15 ;
, -
. ,
, (
) .
, .
, (. 5-2). ,
(. 5-10).
.
, ,
. ;

.
. - (),
(. . 5-20).
( )
.
. ,
, (. . )
(. 5-3). -
(. 5-4).
(, ), , (, ,
- ), (, ),
(, ), ,
, 20 . . ,
- ,
(. .
), 95-99
%. (
), ,
- 58 -

(6 ). ,
.
-
- ,
. 15- (. 5-11).
,
.
. , ,
, .
: 100 15 ,
.
, .
. :
,
. -
160 .

. 5-10. . . , . . " " ( ). . .


. . . (: Brain A. I. J. The
Intravent Laryngeal Mask Instruction Manual. Brain Medical Limited, Berkshire, U. K., 1992. .)

, - , .
-
; , , (
- 59 -

15 150 ).
- .
-- ,
,
(, . . .).

.

(American National Standard for Anesthetic Equipment;
ANSI Z-79). .
"I.T." "Z-79".
().
.
- ( ),
(. 5-12).
5-2. ,
1 . (. . 5-3)
2. .
(. . 5 - 10A)
3.
4. (
). ,

5. " " (
) (. . 5 - 10 5 - 17)
6. ,
(. . 5 - 10B).
(. . )
7. (. . 5-3)
8.
9.

10. ,
( )
5-3.





1

< 6,5
2-4
2

6,5-20
10
2,5

20-30
15
3

30-70
20
4

>70
30

,
. , ,
( ,
3).
, ,
, (. 5-5).
,
, () ,
(. . 5-12). .
.
.
,
PI .

(. . 44). :
(PI ) ( ).

.
(
), ,
("" ). ,
,
.
5-4.

- 60 -







- -


(. )

5-5.

()
()

3,5
12

4 + ()
14 + ()
4
2

7,0-7,5
24

7,5-8,0
24

: , ;
; ; (
).
, .
, , -. ,
, -
.
- (,
, ), .
(. . 39),
- (. . 39-1 39-3) - (. .
24-8).

- 61 -

. 5-11. . - . .

, . .

. 5-12.

, .
() , (. 5-13).
, .
.
,
(. 5-14).
- ()

, - -
,
- 62 -

.
- (. 5-15).
, ; ,
, .
, 10 000-15 000 .
(), .

. 5-13.

. 5-15. - ()

- 63 -

,
. , -
. ,
; ,
.

.
, , .
, ,
PI . (,
) .

.
. , 10 .

.
- (. . 5-5).
.
() (.
5-16). .
. .
,
().
, , ( )
. ,
.

. 5-16.

.
, -
.
, .
-
("") (. 5-17).
.
-
(). 100 % ,
,
. ,
, .
. - ,
.
.

( ).
, , .
, .
(, ),
.

- 64 -

. 5-17. ("") . (:
Dorsch J. A., Dorsch S. E. Understanding Anesthesia Equipment: Construction, Care, and Complications. Williams & Wilkins,
1991. , .)

,
(. 5-18). . .
, . , .
, ,
. ""
.
,
, (. 5-19 6-29).

. ,
(. 5-20). -
,
.
. :
.
,
.
, .
, .
. ,
,
.
. :
, , , ,
.
,
: , -
,
. ,
(. 5-21).

- 65 -

. 5-18. . (: Clinical
Anesthesia, 2nd ed. Lippincott, 1992. , .)


-, , .
( ).
(0,25-0,5 %), - .
,
(. " " ).
, , . ,
. ,
(. 5-22). ,
. .
, . ,

, .

. ,
.
.
(, 36F) ,
100 % .

.
.
. .
:
,
.
, .
, .

- 66 -

. 5-19. :

, . ,
.
, .
, .

. 5-20.

- 67 -

. 5-21. , (American
Society of Anesthesiologists, ASA). (: Practice Guidelines for Management of the Difficult Airway: A report by the American Society of
Anesthesiologists Task Force on Management of the Difficult Airway. Anesthesiology, 1993. 78: 597. ,
.)

. 5-22.

- 68 -

.
. -
.
.
.
( ).


, . ,
, .
- .
(. . , ),
.
: (, , )
,
. ,
.
( ). , , ,
.
.
. 1,5 / / 1-2
,
, .
, ,
,
.
,
.
,
100 % .
, . , :
. , 100 %
,
.
.



- , ,
, (. 5-6).
5-6.


( , ,
)
(
)


- 69 -

.
,
,
, CO2 ( ), ,
.
, .
,
.
, (
),
, ( ).
, , , . ,
.
, , :
- , , .
, . ,
.


.
,
.
.
-- ( 30 . .),
, , . ,
( 20 . .), (
) 75 %.
- .
,
. (, 0,2 /,
12 ) .
, -
, . ,
(, Lindholm),
. ,
, .
, ,
. (6,5 7,0
) .
, -
: , ( ,
. . 5-21).

,
, .
/ (1,5 / 1-2 ), - (10-20 / 2-3
) (3-8 / 4-5 ). ,
, , -,
.
; .
,
.
- .
, ,
, . 100 %
/ 1-1,5 /.
, , (0,25-1 /),
.
, ,
.
- 70 -

,
, , .
,
. - .
.

, .
- . 2.
, .
,
.

:

17 .

?
(. 5-7)
. ,
, .
,
.
, ,
. , -
,
.
,
, . . , .
5-7. ,

( )




-

-

-
, .
. ,
,
. :
(< 35), 7 ,
12,5 ,
(. 5-23).
, ,
,
.
(
, ) ( ,
, , ). ,
.
, - (,
).
-
, .
. .
- 71 -

.
?

-
. .
, ,
, , .
, 12 (,
, ).
, - ,
.
: ,
.
, .
, , .
, :
.
,
.
, .
, ;
( ) .
.
?
. ,

(. . 11).
.
, .
" " . 15.

. 5-23. (III IV ),
(III IV ).
(: Mallampati S. R. Clinical sings to predict difficult tracheal intubation (hypothesis). Can. Anaesth. Soc. J., 1983. 30:316.
, .)


, . 5-24. "" .
.
, -.
, . ,
- 72 -

, .
. ,
.
, , .
, - ,
. ,
.
.
, ,
.

. 5-24. , ; ,

, ,
.
, .
,
.
.

?
- ,
, 2
- ( )
25 (. 5-25).
(. 5-26).
3 2 % 1 ,
- .

. 5-25. . . -
. ,
, , ,

: ( ),
, .
- 73 -

; 4 4 % .
.
,
,
. ,
.
,
. 4 %
4 % 0,25 %
- .
(. . 14).
,
.
?
,
. .
,
, .
.
?
.
. ( )
, . -
-. , .
-
, .
.

. 5-26.
5-8.

,

. ( ): ( ), ,



"" .
( ):
, , , --

(,
)

. .
, .
. (: Practice guidelines for management of the difficult airway:
A report by the American Society of Anesthesiologists Task Force on Management of the Difficult Airway. Anesthesiology, 1993. 78:
597. .)


- 74 -

. (. 5-8).
-, . 48.
,
.

Benumof J. L. Management of difficult adult airway with special emphasis on awake traheal intubation.
Anesthesiology, 1991. 75: 1087. ,
,
, , -
.
Berry F. A. Anesthetic Management of Difficult and Routine Pediatric Patients, 2nd ed. Churchill Li-vingstone, 1990.
Crosby E. T., Lui A. L. The adult cervical spine: Implications for airway management. Can. J. Anesth., 1990. 37: 77.
,
.
Dorsch J. A., Dorsch S. E. Understanding Anesthesia Equipment, 3rd ed. Williams & Wilkins, 1991.
, , .
Ellis H., Feldman S. Anatomy for Anaesthetists, 6th ed. Blackwell, 1993. ,
.
Gorback M. S. (ed.). Emergency Airway Management. Mosby Year Book, 1991.
Latto I. P., Rosen M. Difficulties in Tracheal Intubation. Bailliere Tindall, 1985.
McIntyre J. W. R. Laryngoscope design and the difficult adult tracheal intubation. Can. J. Anaesth., 1989. 36; 94.
(,
).
Miller K. A., Harkin C. P., Bailey P. L. Postoperative tracheal extubation. Anesth. Analg., 1995 80: 149.
Nishino T. Swallowing as a protective reflex for the upper respiratory tract. Anesthesiology 1993. 79: 588.

.
Ovassapian A. Fiberoptic Airway Endoscopy in Anesthesia and Critical Care. Raven Press, 1990.
.
Pennant J. H., White P. F. The laryngeal mask airway: Its uses in anesthesiology. Anesthesiology, 1993. 79:144.
, - .
Roberts J. T. (ed.). Fiberoptics in Anesthesia. Saunders, 1991.
Roberts J. T. (ed.). Clinical Management of the Airway. Saunders, 1994.

- 75 -

6
, ,
. "" (the
American Society of Anesthesiologists).
,
(
).
, ( "/").
, , ,
.


.
, ,
(.); - -
(.).
.

(.).
:
. = (. + 2.)/3.

.
, , . (. 6-1). , .
, , .
. ,
, (. 6-2).
(, , ) .
,
(. 6-3).
:
. - (, ,
, , , ) ( )
, .
1.

. . 3-5 . -
(, ),
.

. 6-1. . (: Blitt C. D.
Monitoring in Anesthesia and Critical Care Medicine, 2nd ed. Churchill Livingstone, 1990. .)

- 76 -


(, ) / .

. . . : 1) ; 2)
, ;
3) 2-3 . . ;
4) , .
. , -
.
.
(. 6-4).
. . ,
, (. 6-5).
, , ,
. "
".

. 6-2. 15, 60 120


, .
. . (:
Maruyama K. et al. Effect of combined infusion of nitroglycerin and nicardine on femoral-to-radial arterial pressure gradient after
cardiopulmonary bypass. Anesth. Analg., 1990. 70:428. .)

. 6-3. ( . .)
( . .),
(1 . . = 0,74 . .)

, .

- 77 -

. 6-4. ,
. 6-5. , ,
, . ( Parks Medical
Electronics.)

. , .
,
. ,
.
, (
).
, .
. ,
.
,

.
, - .
. . ,
-, ,
.
, .
Diasyst , (
) (. 6-6).
. :
, , .
. . .

.
-.
( ),
; .
. . () .
, , .
., .
, .,
.
(,
),
. ,
(. 6-7).
., . .
,
(, ).
.

- 78 -

. 6-6. Diasyst. (: Cohen D. D., Rob-bins L. S. Blood pressure monitoring in the anesthetized patient: A
new stethoscope device. Anesth. Analg., 1966. 45: 93. , .)

. 6-7.

,
-
.
. .
. , ,
. - .,
. Finapres (finger arterial pressure
) , ,
. , , , . - ,
.
(, -
).
E. . - ,
(, ) .
(. 6-8).
PI, , .
,
.
(- ),
.


. ,
- 79 -

, .
, () ,
:
=

, , .
, ,
(. 6-9).

. 6-8. ( ) .

1,5 ,
20-50 % (. 6-10).
,
. .
,
(
) .
.

. 6-9. .
, .
., () , ()
. .,
. 20 % ,
, 20 % . (: Gravenstein J. S., Paulus D. A. Monitoring Practice in
Clinical Anesthesia. Lippincott, 1982. .)

- 80 -

. 6-10. 20-50 %

2.

:
; ; ,

; .

, -,
(, ).

. . - .
1. ,
. 5 % ,
. ,

. , ;
. ,
. ,
5
. 5-10 ,
( , ""), 10
.
,
, -. ,
.
2. ,
, . -
, , .
3. .
,
( ).
.
4. ,
.
, .
5. - , .
.
6. , - . ,
, .
. .
. 6-11.
.
- 81 -

-- ( 0,5-1
), . .
.

. 6-11. . .
. 25-
, . 20-22- 45. .
. 30, 2
. . , . .
,


, . 25-27-
0,5 . 20-22-
45, .
- 30
2 . , .
, . .
. . - ,
, , , ,
, , ( ),
. ,
, , ,
, .
, ,
2-3 /,
.
,
- 82 -


, " "
.
-- (. 6-12).
.
,
.
. ,
--
(. 6-13). ,
( 16-24 ).
, --
, .
() 0,6-0,7.
-- ,
(. 6-14).

. 6-12. --

. 6-13. ,
: ,
. , , . (:
Saidman L. S., Smith W. T. Monitoring in Anesthesia. Butterworths, 1984. .)

, ,
.
,

. - ,
.
.
. :
.
, ,
.

.
, ,
. ( ),
- 83 -


.
.
,
, (
). "" ,
.

(. 6-15). 5 %; ,
. .
. .
.
- ,
.
-. , ,
,
. . .
.

. 6-14. ()
--. (: Blitt C. D. Monitoring in Anesthesia and Critical Care Medicine, 2nd ed.
Churchill Livingstone, 1990. .)

- 84 -

. 6-15. . 200 .
. 50 . . . 5 %

- ,
20- .
, ,
. , (
) , PCO2 PO2 ( ).
.
, .


. .

. II , P . II
. V5
,
. V5
, .
V5 ,
(. 6-16). ,
II V5 .

.
, II ,
.
- (. 6-17),
. ,

. ,
(, ).

- 85 -

. 6-16. . ,
(P) V5. I
V5 (CS5). II . H
;

, .
-
, -, , .

. 6-17.

,
. , , ,
, ,
, . ,
, , ST,
.
, QRS T (
) .
, ,
.
ST ,
1 10 .
ST,
. ST
,

- . ,
, - ST 1
60-80 J ( J QRS ST),
T. ST T
. ST
WPW (--), .
- 86 -

(), QRS,
, ,
.
QRS-
. , ,
.

:
() ;
; ;
-; .

. .
, -
, -
.

, .
, ( )
( ). (
. .) , , ( . .).
.
.
,
.
(. 6-1).
.
: ( ),
( ), ( ).
. 6-18 (A-T) .
,

-- (. 6-18A). , ,
.
25- .
25- ( 23-
), 30 .
, .
6-1. :

(v. basilica)

1

4

( 4
)
()
1


2
3


4
2

5
1

3
5

: 1 ; 5 .

- 87 -

. 6-18. (. )

.
, ()
PaO2 .
18- , (. 6-18).
, J- 3 (.
6-18B). , , Silastic (. 6-18).
.
. .
72 .
, , ( , ),
, , , , , , ,
, .
.

.
, - .
,
.
(. 6-19):
(atria), , - ,
, ( );
(contraction) ;
(enous return, . . ) ;
, ,
.
- 88 -

,
(. 6-2),
.
, ,
, ,
- (,
, , , ).

, .
, , ,
.
(, )
, (,
).

,
( AB-), - -
( -).
.
, .

. 6-19. (, , v) (, ) ,
. (: Gravenstein J. S., Paulus D. A. Monitoring Practice in Clinical Anesthesia. Lippincott, 1982.
.)
6-2.


(, -, , )

(, - )


( )

(,
)



,
()
7 F 110 (. 6-20). - ,
;
; , ,
, ;
- 89 -

,
.

. -,
. -
- (. 6-21).
: ,

. , -
.

. 6-20. ( -). (:
Blitt C. D. Monitoring in Anesthesia and Critical Care Medicine. Churchill Livingstone, 1990. .)

. 6-21. ( - -)
- -,

- . 15- ( )
,
.
( 1,5 ).
,
, ,
. ,
.
.
, /
.
(. 6-22). 35-45 ,
.
, - .
( , , )
:
- 90 -

( );
; -
, , ;
/ , .

. 6-22. -


, "".
, .
, ,
: (, ).
, 50-70 % ,
, .
( !). , (
) 10 ,
.
6-3.

, %


( )



1

(
1
)
1

1
- ( )

1


,


1

1

1
;
1
( )

1,1-13
5,3
0,3-1,1
0,3-4,5
0,5
4,7-68,9
0,3-62,7
0,1 -4,3
0-8,5
0,1-1,5
1,4-34,8
0,7-11,4
6,5
0,5-66,7
0,1-5,6
28-61
2,2-100
0,02-1,5

0, , . (: Practice guidelines for pulmonary artery catheterization: A report by the ASA Task Force on pulmonary
artery catheterization. Anesthesiology, 1993. 78: 380. .)


. ,
.
, ,
- 91 -

.
,
, , , , , -, ,
( , , ,
), - , ,
(. 6-3). ,
.
. , :
72 .

( -)
.
, .
, - ,
. , -
( ), ,
(. 6-4). ,
- -.
- ( )
.
,
(
-- ). ( ,
, , ),
. , , ,
.
.
.
,

. ,
. ,

, , .

, ,
- .
6-4. , ,


2

(/)
2,8-4,2
/( )
2
( )
-5

(. - ) 80
1200-1500
c

(/)
-5

(. - ) 80
100-300

(/)

(/) 1000
60-90
/
(1)
2
()
(/)
30-65
//
2
( )

0,0136 (. - )
5-10
-//2
2

0,0136 (. - )
45-60
-//
. . ; ; -
-.

, 0,50.
--
(. 6-5). --
( ) ( )
, ,
.
,
.

- 92 -

.
(. 6-4).
- .


.
6-5. ,
-
>




<
(>25. .)

. ; - .

. . (2,5; 5 10
), ( ),
, .
.
, .
.
, .
, ,
,
( ),
-.
,
, .
.

.

, . -,
,
, .

.
. . - ,
.
,
, . -,
. ,
.
. . - , , .
.
(-- - ), ,
.
,

. ,
( ).
:
( , ),
,
.
-
- . (
) -
. -
,
, . (
- 93 -

), .
.
- -
.
, ,
.
. -
, , .
-
- .
. .
. . ()
. ,
, .
.
- .
-,
, - ,
.
. . (VO2)
(/V), (CB). :

CB= = VO2/(CaO2-CvO2).

, ,
(, ).
.
-, , .

,
.
. ,


. ,
.

,
.

- .

( ) .
,
, (. 6-23).
,
. .
, ,
.
, ,
.
( 8 F 24 F),
, (. 6-24).
, ,
.
,

- 94 -

. 6-23.
-.
. ,
: ,
.

, (, ),
, ( ).

.

. , :
(, ,
), (,
), (,
).
. .

. 6-24.

- .
. (
) (). ,
. . , ( ) .
, - ( ) -
( )
( -). (HbO2) (
990 ), ( 660 ),
- ().
- 95 -

, (. 6-25).
,
SpO2 (S
, saturation ; , pulse ).
,
. ,

. - .

, , ( )
.
100 %,
. SpO2 90 %
PaO2 < 65 . .
: - > 5 /, SpO2 < 80
%. (. .
), .

. 6-25.

(COHb) - 660 ,
, ,
.
, .
1:1 85 %. , -
, SaO2 > 85 %, ,
SaO2 < 85 %.

SaO2 SpO2. , ,
, ,
. ,
( !).
- ,
; ; - ; ,
; (, , , ,
); ;
, ( ).

(, ),
.
, , .
,
.

- 96 -

- ,
(SvO2). SvO2 ,
, SaO2 ,
(. . 22). ,
- ,
;
.
, rSO2 ( . regional ). , ,
(
). ,
, . ,

. rSO2 70 %.
, ,
rSO2.

. 6-26. CO2. (: Scurr C., Feldman S. Scientific Foundations of Anesthesia. Year Book,
1982. .)

()

CO2
. CO2
.
CO2
, .
.

,
. ,
(. . 6-26).
. .
, , (. 6-27).
,
CO2. - ""
. , CO2
, (, ,
- ). ,
. .
. . ( )
( .
6-28 -).
, CO2.

- 97 -

. 6-27. , , CO2

. 6-28.
.


,
. ( 250 /) "
" .
(, ),
, CO2 .
( 50 /)
.
, CO2 ( 5 %). CO2 .
CO2, ,
CO2.
. - ,
.

(, ) ,
. , ,
, .
,
.
CO2 ( 10 .
.), . CO2
.
CO2 .
() CO2 CO2 2-5 . . "
" , , .
(, , ,
) " ",
CO2 CO2 .
, , CO2 (),
(. 6-29).
- 98 -

O2 CO2
,
. .

, (. 6-30), O2 ( )
CO2 , .
, ().
2- :
= 0,97(logPCO2).

,
, , .
.
, 15-30
(). 2
, .

,
, -
. PtcO2 (PsO2) 75 % PaO2, a PtcCO2 (PsCO2) - 130 % PaCO2 ( tc
, transcutaneous , s , skin ).

. 6-29. . 3 ,
: I " ", II
" " , III . .
. .
CO2. . CO2 III
. . CO2 ,
CO2. .

- 99 -

. 6-30.

PtcO2 PaO2
. Ptc02 PaO2
-, , (, ,
, ). PtcO2 , PtcO2 PaO2,
. PtcO2
.
-
, .
,
O2, ,
. - O2
, . , PtO2 SaO2
.
, , ,
.

, .


--, .
1 -, .
- ,
- .
. :
(. 6-31).
. (CO2 N2O)
,
.

,
() .
,
-. ,
, .
,
.

- , ,
.

- 100 -

. 6-31. - .

, , , ,
1-2 . CO2
, , .
, , ,
, , , .
.

"" .
,
, , ,
.
- ,
() .
,
,
.
- .
- ,
.
, .
,
( ).
,
- ,
- . ,
,
.

() ,
, -
. - 16 , 8--
, ,
. .

,
. ,
, .
, ,
();
. ( ) "10-20"
- 101 -

(. 6-32). ,
.

,
- ,
. (,
). , (,
), , ,
, .
,
.
, (, , , ),
. , .

. 6-32. : "10-20".
: F (frontalis); (coronalis, centralis); T (temporalis); O
(occipitalis); Z

, , ,
.
,
.


, ( , -
, ,
, ).
.
- .

, (,
), .

-
.
, - (. 6-6).
.
.
, - .
,
"10-20". , ,
( ).
.
.
, ( ) .
, , -
(, -).
- 102 -

. .
, - .

, . ,
, . ,
( , ) ,
(, , , -
) .
, -
. .
( , ,
) .

. , ()
- ( )
,
( ). , -
, ,
( ).

.



.
(< 15 ).

, (,
).

.
- , . ,
,
. , -,
, , , ,
.
(,
).
6-6,


, < 36 0C,-
. ,
.
(. 6-7).
.
( ),

. - (25 /),
.
, , ,
. (
) 1 -2 0 C (I ),
3-4 (II ),
, (III ). -
(, )
( )
-, .
.
- 103 -

(. 6-33).
6-7.


( )

( )

( ).
-, .
,
, . , -
(3 0C
).
,
(I ). ,

(II ). , ,
, .
(
)
, I . (II )
, ,
, ,
, .

. 6-33.
: (I ),
3-4 (II ) , , (III
)
, , ,
, .
.
,
- . ,
, ,
.
. - ,

. , ( -),
.
. , ,
.
, ,
, . ,
, .
.

.
, ,
. , ,
, , , ,
- 104 -

.
.

.

. ,
.
.
.
.
.
, ,
.

.
, , .
0,5 ( X ), ,
, .
,
(. . 50).


, - , .
,
, . ,
.

- , .

,
. , .
.
, - ,
.
( )
( ; . 6-34). -
, ,
. - ,
50 1000 .
.
.

-
(. 6-35).
200 .
, 1 0,1 (. . 1 1 1 10 ).
- .
(, train of four, TOF)
2 ( 2 ). -
TOF- .
, .
- . 75 % - ,
80 % 90 % (100 % -
). 75-95 % -
.
. 50-100 ,
5 , - .
5 .
- 105 -

() ,
. : (0,2 MC) 20 MC (
50 ), 750 MC, (3,2) (3,3) ,
.
() , TOF-.
,
(, ),
. , ,
, .
- , ,
,
.
, 25 . . .
(6 % 0C).
. 9.

:
(MPT)

MPT 50-
. MPT - .
.
MPT?

- ( )
( ),
.
, .
MPT ,
. ,
, , , , ,
. , - ,
,
-- . ,
. ,
. ,
(1 =10 000 ).
( ), ,
( 100 ).

. 6-34. . . .
.
-

- 106 -

. 6-35.


( 21 1986 .,
13 1993 .)
,
.
. ,
.
.
, .
,
. (1)
(2)
.
- 107 -

1 .
, ,
(*); .
.
I


, .
: ,

. (, ),
,
. -
, ,
, .
Il

, ,
.

:
.

1. :
, , *.
2. :
, *. PI
.

:
.
1. .
, ,
, ,
CO2 / .
2.
CO2 *.
CO2 .
3. ,
.
.
4. ,
, .

: .

1. *.
2. 1
5 *.
3. , , -
: , , -
, ,
.

: .
: .
, .
1

, "" " , ,
", "" " , - ".

- 108 -

MPT?

,
MPT. , ,
, ( )
, - .
, ,
D .
.
,
?

MPT
, - .
,
.
- . ,

.
MPT?

MPT ,
- .
(ASA) -
.
MPT ,
, .
, ,
.
( )
.
,
- . ,
- ,
.
,
.
, ( ,
), .

?

, . (standby anesthesia) ,
(monitored anesthesia care). Bo
,
(, ).

Benumof J. L. (eds). Clinical Procedures in Anesthesia and Intensive Care. Lippincott, 1992. ,
.
Blitt C. D., Hines R. L. (eds). Monitoring in Anesthesia and Critical Care Medicine, 3rd ed. Churchill Livingstone, 1995.
.
Butterworth J. F. Atlas of Procedures in Anesthesia and Critical Care. Saunders, 1992. ,
.
deBruijn N. P., Clements F. M. Intraoperative Use of Echocardiography. Lippincott, 1991.
Dorsch J. A., Dorsch S. E. Understanding Anesthesia Equipment, 3rd ed. Williams & Wilkins, 1993. -
-.
Ehrenwerth J., Eisencraft J. . (eds). Anesthesia Equipment: Principles and Applications. Mosby YearBook, 1993.
, .
Lake . L. (ed.). Clinical Monitoring for Anesthesia and Critical Care, 2nd ed. Daunders, 1994. ,
.
May W. S. et al. Capnography in the Operating Room. Raven Press, 1985. 30 .
Patterson S. K., Chesney J. T. Anesthetic management for magnetic resonance imaging: problems and solutions. Anesth. Analg., 1992. 74: 121.
Peden C. J. et al. Magnetic resonance for the anaesthetist. Part II: Anaesthesia and monitoring in MR units. Anaesthesia, 1992. 47: 508.
MPT.
Practice guidelines for pulmonary artery cathete-rization: A report by the American Society of Anesthesiologist task force on pulmonary artery
catheterization. Anesthesiology, 1993. 78: 380.
Royston D., Feely T. W. (eds). Monitoring in Anesthesiology: Current Standarts and Newer Techniques. Int. Anesthesiol. Clin. ( 3), Little Brown, 1993.
Scurr C., Feldman S. Scientific Foundations of Anaesthesia, 4th ed. Heinemann, 1990. , , -, - .
Sessler D. I. Temperature regulation and anesthesia. Chapter 7. In: ASA Refresher Courses in Anesthesiology, Volume 21. Barash P. G. (ed.). Lippincott,
1993.
Tremper K. K., Barker S. J. Pulse oxymetry. Anesthesiology, 1989. 70: 98. .

- 109 -

II
7

, .
( - ).
: , (),
, , -, .
: 1) ; 2) ; 3) .
,
. , ,
.
.
.

, . ,
( )
.
,
. ,
, .
( )
- ( )
.


. , .
, "",
(. 7-1).

,
(Fi)

. ,
, .
,
. , ,
,
] -

( )
Fi ( )
:
1)
2)
3) FA ( )

- 110 -

:
1) [ = / C(A-V)]
2)
3)
)
)
F ( ) -

. 7-1. ""

,
(FA)

, (F)
(Fi).
- ,
(FA/Fi < 1,0).
,
FA/Fi. ,
.
, ,
, .
, PI . ,
, Fi FA,
.
:
,
.
( ) ,
(). , ,
, .
(. 7-1) ,
.
0

7-1. 37 C

0,47

1,1

1,2

2,3

2,4
12

2,9
2,0

3,5
1,3

60
49

1,9
1,4
0,42
0,59

1,5
2,6
1,3
1,7

1,7
4,0
2,0
3,1

36
45
27
48


. ,
. , /
(/) 37 0C 0,47. , 1 0.47
, 1 ,
. , 47 % .
; / 37 0C
2,4. , 5
, . /,
, .
.
/ > 1, ,
(. .
, ) .
, , , ( ) .
, .
, , , ,
.
,
.
,
. ,
:
- 111 -

(, ) .
, , ,

. .
, ,
.
: ( /),
.
4
(. 7-2). , , ,
, .

, (
). ( ) ,
. , , ,
,
7-2. ,

, %

10

50

20

20

, %
, //100

75
75
1

19
3
1

6
3
20

. -
,
( = / X ),
. - (, , ,
, ) .
, FA
(. 7-2).
(. 7-3). FA
.
FA .


. ,
, ,
.
F/\/Fi ,
.

. 7-2. FA Fi ( ),
( ). FA Fi . 7-1. (:
Eger E. L. II. Isoflurane [Forane]: A reference and compendium. Ohio Medical Producta, 1981. ,

- 112 -

.)

. 7-3.
. (: Cowles A. L. et al. Uptake and distribution of inhalation anesthetic agents in
clinical practice. Anesth. Analg., 1968; 4: 404. , .)


. FA/Fi
. (, )

.


. ,

, FA/Fi.
. .
50 % , 20 % (20
100 ), 11 % (10 90
). 80 % (80
100 ), 67 % (40 60
). , 50 % ,

. 4-
6- . ,
, 100% (100 100), ,
50 % , 100 % (50
50 ).
, .
. 10
20 % . ,
12%(10 + 2 100 ). 50 %
80 % 40 80
% . 67 72 % (40 + 32
100 ).

, ,
, .
, (
) .
.

,
(Fa)

-
. -
- :
( ),
( ). ,

, .

,
.
, - .
, ,
- 113 -

.
(, -). ,
, , . .
. , , : ,
, ,
, ,
. ,
. ,
100 % 5-10 .
, ,
,
. ,
, ,
. (
-),
.



,
, , .
, : (),
( ), - (),
(). ,
.
( ). , -
,
(
).
,
. ,
, , -.
, ,
.
. ,
,
. , , ,
!
- -
- ,
. -,
.

. , ,
( --),
,
. , - (
, , ),
(, 7-4).

. , -
,
( ). ,
.
, -
. , ,
.
. (
)
, . ,
, . ,
- 114 -

.
. ,
. ,
, . ,
- . , -
, .
AMK .
N--D--- (NMDA-) .



() ,
50 % (, ).
, ,

(. 7-3). ,
, ,
(, ).
. , 0,5 (53 %) 0,5 (0,37 %)
, , 1 (1,7 %).

: 0,5 , 0,5
.

. 7-4. ,
-. (: Lowe H. J., Hagler K. Gas Chromatography in Biology and Medicine. Churchill, 1969.
, .)

"-", 50 ( 50 %,
50 % , , 50 %
. . .). ,
"-". , 1,3 (,
1,3 X 0,74 % = 0,96 %) 95 %
(. . 1,3 95 %); 0,3-0,4 (
- 115 -

).
PI (. 7-4.).
, .




(N2O, " ")
(. 7-3). ,
, , .

(
, . . .).
, (. . 2).
.

. - . ,
. in vitro ,
,
(. 7-5).
7-3.

30-55 .

. * > 100 %, 1,0 .

:
.
,
() .
, () .
7-4. ,

- 116 -

< 10 %
PaO 2
< 40 . .
PaCO2
> 95 . .


. < 40 . .

, >42

, .
. . (. . )
, , .
PaCO2 .
, . . ,
- ,
. ,
, .
. . ,
.
(CMRO2). , 1 ,
.
. - .
. , (
) . , ,
.
. .
. .
7-5.

- - - -

- 117 -

1



PaCO 2
PaCO 2

-
3

?
?

?
?

,004 %

15-20%

50%

2-5 %

0,2 %

< 0, 1 %

2-3 %

:
;
1
; ; ? . Ha .
2
, .
, .
4
, .

E. . , ,
.
. - . ,

. , ,
.

.
. 0,01 %
,
.
B12,
12-- . ,
, , .
( )
( ).
.
, - .


-, 35 , . , , .

. , 50 %,
100 . ,
( ) , ,
200 (100 +100 ). ,
, . , ,
, , , (

), ,
. ,
. , -. ,
.

- 118 -

-
, -
. .
, ,
,
. - , ,
(. . 9). ,
, , .
, (, , )
, .

. .
()
- (. 7-3).
. ,
( ).
.

. - .
: 2 50 % -
. ,
, . ,
- .
- ,
.
,
. .
- .
QT. , 1,5 /.
.
, .
. . - .
,
, a PaCO2 . (
PaCO2 , ) ,
PaCO2 .
, PaCO2.
( ), ( ) .
. PaCO2 -
, ,
( ,
, ). (0,1 )
.
, . --
.
, .
,
.
. . , . -
, . .
. ,
. ,
.
. - .
.
() .
. . , .
.
, ,
. .
E. . .
- 119 -

.
(, , , -).
- - .

.
, ( )
.
,
, .
.
.
: ,
, , , , ,
- .
(1 35 000 ).
: ;
; .
, ,
, (),
(FiO2 < 14 %). --
.
, .
, (, , )
. ,
, ,
.
,
.

,
. , ,
,
. ,
.
.
( ) ,
. -
.

- (, ) (, ) . -
,
.
.


. ,
.
, (
) (
3 %) .

. - . ,
.
, .
. . ,
, . PaCO2 .
.
. . ,
. .
. - . .
. . -
. ,
, ,
- 120 -

. , ,
(. ).
E. . .


450 . ( , F) .
, -
, , .
.
50 / 2,5-3 - (1 - 1
1 ).
.
(, ),
.
; , ,
; ; - .
.

, ,
.
. , ,
2 -.


(, ). ,
, , ,
.
.

.
.

. - . , , .

. ,
. - .
-, 4,5 / .
. . :
, ; PaCO2 ;
; - ; .
1 PaCO2 60
. . PaCO2 55 . .,
PaCO2 .
. . .
, .
,
"-",
.
. ,
.
.
. - . .
. . , .
(. ).
E. . ,
.

-,
, , .
10 -- ,
, 40 /, .
- 121 -

, .
.
,
, .

( , -) .
, . .
( - ) .
.


, -
(. 7-5). .
.

. - . In vivo .
,
. -- ,
.
,
- .
, , .
.
,

. ,
,
- .
. .
, .
( ) .
(0,1 )
. ,
.
. . , 1 ,
. ,
, . ,
, ,
.
, 2 " " .
.
. - . .
. . , .
E. . ( ).
,
- .
.

10 . . ,
.
(0,1-0,6 % > 24 )
(15-50 /) - . - 50 /,
.
.

,
.
.

4,5 /.
.
- 122 -



. . ""
. , 20 0C 681
. ., (, , , )
. - (. .
4). ,
. ,

, .
.
/ (0,42), , (0,47).
4
, 17 , . ,
.

. - . -.
. 1-2
. ,
, .
,
,
. .
. . .
, PaCO2 .
-.

, , .
. .
.
,
CO2 ,
. . (. = 60 . .) ,
. .
. - . - train-of-four ( )
- .
. . - - .
E. .
.

.
. .

, , ,
.

, , .
- ,
4,5 / .



- . (
0,65 0,42 ) , (. 7-3).

, .
, .
, , ,

- , .
- 123 -

. - . .
, , -.
.
. .
.
. .
.
. .
. - . ,
-.
. . . -
, ,
.
E. . - ,
,
.

450
- .
(F), .
(, CO2) , - , ).
,
(. " "),
CO2, .
, ,
< 2 /.

-,
.


. .

: 1
22 70
. .

,
. () .
.
CO2. .
( ) , , , .
,
. :
, CO2
.
1

. , M. D. " ".

- 124 -

()
. , CO2, ;
CO2 ;
. ,
,
. (
)
.
?
,
,
,
.
.
, ,
. ,
.
,
, ,
- .
?
, .
, ,
1 . , , , , (, 6) , .
,
: , .
?
.
-
. ,

.
.
.
20 , CO2,
, , (. "
", . 4). .
?
,
.
(VO2) %
10:
VO2 = 10 ()3/4.
70 :
VO2= 10 703/4= 10 x 24,2 = 242 /.

10 % 1
0
C 37,6 0C:
VO2 36,6 0C = 242 - 24 = 218 /, VO2 35,6 0C = 218 - 22 = 196 /.

.
. , ,
. , , ,
.

.

?

80 % ( 0,8):
- 125 -

VCO2 = 8 () 3/4 = 194 2/.


?

''
" ( ).
CO2 5,6 %:
40 . .
(760 . . 47 . .)

= 5,6%

( 40 . . CO2 ; 760 . . , 47 .
. . . .)
, , 194
CO2 5,6 %:
VA =

VCO2 / 5,6 % = 194 / / 5,6 % = 3393 /.

" " 1//. 70 :


" " = 1 // = 70 /.

" " , .
,
. , :
" " = = 10 / . . 20
. . = 200 /.

, 10 -1 ,
, : V = 3393 + 700 + 2000 = 6093 /, 609
.

?

/ (/),
C(A-V) (Q):
= / C(A -V) QA.

/ (. 7-1).
, -
. ,
, 1,3 (. 7-3).
(/) :
Q = 2 ()3/4.

, Q 1- :
Q 1- = 2,4 (1,3 0,75)(2 24,2) = 113 .

.
, ,
(
). , 4- 1/2 1- , 16-
1/2 4- . 1- 112 /
(112 : 1), 4- 56 / (112 : 2) 16- 28 / (112 : 4).
(t) :
Q (t) = Q 1- t-1/2.
?

t ,
( FA/Fi):
= 2 Q 1 - t-1/2.

, 1- 224 , 4-
448 , 9- 672 . , , "
" (. . 1 , 4, 9, 16, 25 ),
224 .
-.
?

- , (
, ) .
. ,
( ),
( 100 ), (1,3 ). ,
, ,
( ),
- /. ,
,
- , -. , 1-
- : ,
.
- 126 -

,
?

224 ,
- .
20 0C 243 . .,
32 % (243 . ./ 760 . .).
(. . 4) 224 -
477 :
224 (760 - 243)/243 = 477 .

.
, ( , )
5 , 4,5 %:
224 /5000 = 4,5%.


. 1 ,
, , -, 200 ( 10
%) . , 1
:
24 ___________
(200 /1 )
= 1,12 .
?

, .
-, 1,3 ( 137 % )
. -, 30 %,
70 % .
- 0,7 :
= 0,7 0,47 % N2O Q. 70 65 %:
QN2O 1- = 0,7 0,47 65 (2) (24,2) = 1035 /.

:
= 2 QN2O 1- = 2070 /.

:
= = ( + ) 65 % =
= 1000 0,65 = 65 . =
= / 65 % =
= 50 0,45 0,65 = 15.
= 65 + 15 =
= 80 = 8 .

, 1-
. , ,
.
, ,
(242 /).
-. , 0,65
.


,
(242 / ).

(6-8 /). 40 %,
, " " (2070 ),
.
, , , .
, .
.
. ,
: , , , , ,
, .

Bennett D. R. (editor-in-chief). AMA Drug Evaluation Annual American Medical Association, 1994.
Brown B. R. Development of concepts of hepa-totoxicity of halogenated anesthetics. Semin. Anesth., 1988; 7: 47.
,
.
Covino . G. et al. (eds). Effects of Anesthesia. American Physiological Society, 1985. ,

- 127 -

.
Eger E. I. Nitrous oxide, 2nd ed. Elsevier, 1984.
Eger E. I. New inhaled anesthetics. Anesthesiology, 1994; 80: 906.
.
Hans-Joachim P. Isofluran and coronary hemodyna-mics. Anesthesiology, 1989; 71: 960. ,
.
Lowe H. J., Ernst E. A. The Quantitative Practice of Anesthesia: Use of The Closed Circuit. Williams & Wilkins, 1981.
; " ".
Marshall B. E., Longnecker D. E. General anesthetics. Chapter 14 In: Goodman and Gilman's The Pharmacological
Basis of Therapeutics, 8th ed. Gilman A. G. et al. (eds). Pergamon, 1990.
Saidman L. J. The role of desflurane in the practice of anesthesia. (Editorial.) Anesthesiology, 1991; 74; 399.
, .
Stoelting R. . Pharmacology and Physiology in Anesthetic Practice, 2nd ed. Lippinscott, 1991. ,
-, .
Tanelian D. L. et al. The role of the GABAA receptor/ chlorid channel complex in anesthesia. Anesthesiology, 1993; 78:
757-776. -
.
Tinker J. H. Clinical physiology of desflurane. Anesth & Analg, 1992; 75: 1-54. Anesth & Analg
7 ,
.

- 128 -

8
. , , , .
, " ",
, . .

(TBBA, . " ", . 46).
- .
: , , ,
-, , .

. 7, -
, .
, , .
: , , .
. .

:
, , , , , , .
,
. (, )
(, ).
,
. , ,
, (
).
, .
,
, , , ,
.
. , - (- + H+ ), -
(+ H+ + ).
,
, .
(,
) .
, , ,
. ; ,
.
. 7.
,
.
, (,
, , ).
, , . . (/), (/)
(/).
. - (
, ). .
.

-,
-. ,
.
.
( )
, (, - ).
, , -
(. 8-1).
,
- 129 -

. - (,
), 1 - - (, ).
(,
), .
,
. ( ), ,
1-.
. ,
,
- .
. ,
, .
,
.
,
, .
-. ,
- ,
. :
(, ),
. , ,
.
, , (Vd,
, volume of distribution).
:
Vd = /.
8-1. : , ,

, , ,
,

, ,

, %
10

, %
75

50
20
20

19
6

.
, (
70 Vd 10 ).
.
( 40 ).
(, Vd 350 ). ,
, ,
.

.
( ) .
. .
I II . I
, ,
. II , , ( , I )
, ,
, .
I , I
I .
. , , ;
/. ,
( ). , ,
,
. ,
-
.
,
.

- 130 -

. ,
, .
, . ,
.
. ,
, .

,
. (, )
- .
(. 7).

, . ,
. , -
, , .
, , .

(. 8-1). / .
, , ()-,
.
, ,
, , ()-.

.
- , .
/
- :
Cp(t) = Ae-at + Be-t + Ce-t

Cp(t) t; A, ,

( ,
, ). ,
- ,
, .

. 8-1. (-) (-).


.

,
. ,
,
,
() . , ,
,
. ,
, .
. ,
() . ,
- 131 -

10 % ,
10 / 100 /. ,
(
). : 500
, 10 / 100 /.
.

, (. .
, ).
, .
, .
"-" .
"-"
"-" .
( ) (. . )
(. 8-2) (. 8-2) .
(. . ) (. . 8-2A)
(. . 8-2). .
.
. ,
- "-"

. 8-2. "-" () ()

(50) , 50
% . , 50 ,
. 50 (1
, . . 7). (50) , 50 %
.
(50 : 50).

- 132 -


. ,
. ( )
. (, )
(, ),
, . , .
,
. ,
. ()
,
.
.
(, ), , (,
).
.
,
. ()
( ).
.

-
.
, .
, - .
(, )
(, - ).
(-)
().

(. 8-3).
C5 . ,
, .
- ,
. C2
-, .
- ,
- .
N1. ,
( 2,5 % > 10) (
2,5 % 2 ).
.

. .
.
, /
.

- 133 -

. 8-3. .
C2, C5 N1

. . , (,
), , . ,
(80 %),
(60 %)
30 . (, - )
(, ),
(, ),
. (
) , 20-30
10 % (. 8-4).
30 20 .
. ,
. , ,
3 12 .
, . ,
.

. 8-4. (),
() , , (). (: Price H. L. et al. The uptake of thiopental by body tissues and its relation
to the duration of narcosis. Clin. Pharmacol. Ther., 1960; 1: 16. , .)

. .
.
3-4 .
- 134 -


,
, .
. .
, - .
, (, ),
. -
.

. - .
.
,
. .
,
. , .
(, , ,
-)
.

. ,
,
- .
.
. . ,
.
. .
,
- .
, .
. . ,
. ,
, () (
= [
]). ,

( 50 % ).
,
- " "
(/ 15-40 / ,
0,5 /( )).
(,
), (, ).
, , ,
.

(. 8-2).
. , - ,
.
, ,
. ,
(, ). 8-2.


/
/
/
/
( )

, %
2,5
2,5
1
1
10
5

3-6 /
0,5-1,5 /
1-2 /
0,2-0,4 /
25 /
2-4 /1
2-4 /1
3 /

150 .

(50-100 /), ,
. ,
.
- 135 -

. .
.
. . .
. ,
, (, ),
450 (, -
).
( ),
.
E. . - . In vitro
, .

, .

, ,
,
.
, ,
- . ,
, .

,
.
. ,
- ,
. , .
(-)
, (. 15).


- (. 8-5).
. - .

-, .

. . , / /
(. 8-3). , 1
2 .
,
.
, . M -
, , / ,
30 90 .
/ .
. . ,
. ,
,
.
.
(
3-10 ), , , .
,
.
(90-98 %).

- 136 -

. 8-5. .
, . (: White P. F. Pharmacologic and
clinical aspects of preoperative medication. Anesth. Analg., 1986; 65: 963. ,
.)

. . -
. , ,
.
(30 ).
, ,
(15 ). -
.
8-3.

()

1
15 .
2

/
/
/
/
/

/
/

1
0,2-0,5 /
0,04-0,2 /
0,3-0,6 /
0,07-0,15 /
0,01-0,1 /
0,1-0,4 /
2
0,05 /
2
0,03-0,05 /
2
0,03-0,04 /

He .

, , (2 ),
.
. . .
6-12
.

. - .
. , ,
. ,
.
. . . , ,
. ,
, ,
. "-", (
)
.
,
.
- 137 -

. .
, , , .
. Ce-

. , (
- ). ,
, .
.
.

450, . -
, .
, (200 %
1000 ).
.
.
30 % . ,
.

,
(, KT.- . .). (.
8-4): (, -1 -2), (), () ().
8-4.


(-1)
(-2)

1
-
1
-


1
1
-
1
-

. , - ,
. , -, -
1
-. .

,
.
, , , (
). , ,
. -- (, ,
, - ) ,
. " " . 15.
, , . -,
.
-
- (, P) -
.
. -
.
- , -
. - . ,
.

.

(. 8-6). .
, .

. . / ,
- 138 -

20-60 .
( ""),
.
-
- ( ). -
, (, ).

. 14-24
72 . ,
.
. . . 8-5 ,
.
(5-20 ). -
, , .
, , , .
,
, .
, .
, .
. .
. ,
. (1,5)
. ,
-3-- -6-. N-,
, , .
, .
, , (. 8-6). ,
(. 8-7).
. -
.
. . , 10 % . 5-10 %
, .
(--3- -6-)
, .
-6- - , .

. - ,
. 4
;
. .

. - . .
( ), ,
, , .
, .
, . ,
- ,
- . ,
,
H1- H2- (. 15).

-, .

. (, ,
, , )
.

- 139 -

. 8-6. ;

8-5. ,

++

++

+
+
++
++++

+++
+++
++++
++++

++
++++
++++
+++

. :
+ ; ++ ; +++ ; ++++ .

. . . .
PaCO2 , , CO2
(. 8-8). .
, . . PaCO2, ,
, . ,
- . ( , )
, -
. ,
.
,
(, ).

- 140 -

. 8-7.
50 %. , , ,
. (: Egan T. D. The pharmacokinetics of the new short-acting opioid remifen-tanil
[GI87084B] in healthy adult male volunteers. Anesthe-siology, 1993; 79:881. .)

. 8-8. .
, PaCO2

. .
. ,
, , .
, .
, - /

. , , ,
. ,
,
. ,
- . . : ,
.

. .

(. 8-6). .
. ,
1:9:1/7. . (. 18).
. - . ,
. , .
,
, .
- 141 -

. . ,
, .
, .
, , - .
.
8-6.

0,05-0,2 /

/
/
/
/
/
/
/
/
/
/

0,1-1 /
0,05-0,2 /
0,03-0,15 /
0,5-1 /
2,5-5 /
0,5-1 /
0,2-0,5 /
2-150 /
0,5-1,5 /
0,25-30 /

/
/

8-100 /
0,5-3 /()

, -, , . .
,
, .
(
), .

,

. , ,
, , (
) (
). , ,
, .
, ( , ,
), .

.

(. 8-9) . 10
- .
.

. . / / (. 8-7). 10-15 /
.
. . , ,
; . ,
,
(
10-15 ). .
. . ,
. (, ) .
,
. ( 0,9).
. . .

- 142 -

. - . , , (. 8-8).
.
.
,
, . ,
,
(, ) (,
). ,
.
. . .
.
, .
,
(. 15, " "). ,
-.
. .
, . ,
-.
, ,
. (, ,
, )
. "" ,
, .

. 8-9. , , .
- ,
8-7. , ,

/, /
1 -2 /, 3-5 /

()

/
/
/
/
/
/
/

0,2-0,5 /
1-2,5 /
50-200 /( )
25-100 /( )
0,04-0,07 /
0,02-0,07 /
1
0,05 /

, , 1,25-2,5 .


- 143 -

(. . 9).
.
- .
, ,
. .
8-8.
-

.
.

MK
CMRO2

. ; . ; ,
; ; MK ; CMRO2- ;
; ;
0/ ; (, , );
1
(, , ). .
.



-- .
, .
30-60 % .

, ,
(. 8-9).
. -.
,
.

. . (. 8-7).
. . ,

. .
. .
. 5 .
. . .

. - . . .
. .
. . ,
. ,
.
. . ,
. -
. ,
. -
. ,
.
. ,
- 144 -

.
. . ,
-.
, .


. .

()

, -
, - .

(2,6-) - ,
(. 8-9). ,
. , 1 %
(10 /) , , .
,
( ),
. ;
. ,
, ( )
. . .

. . (. 8-7).
. . - ,
( ,
).

(2-8 ). ,
,
, -.
. . ,
. ( 10 ,
), ,
. .
.
. . ,
.

. - . ,
, .
, -. ,
, ,
. ,
.
. -
.

. ,
.
.
. . :
. ,
" ", -.
, ,
- .
. . .
-
(. . 50 . .).
.
, .
- . ( .
. . .). ,
- 145 -

, . .

( )
. .
- -.

.
- ,
, -, -- .
- . ,
-.

, (. 8-9).
.

. . / , /.
. . ( 10 ),

,
. (3-24 )
.
. . ,
, .
. . .

. - . -, - . -
. -
. ,
,
.
. . ( )
: , .
. . ,
. ,
.
. ,
- (0,05 /, 2,5 ).
-
( , , ), .
- .
,
.
. .
, -, ,
. () ,
-, ().

(),
.

.
.
--
.
.

:
17- .
, .
?
.
.
, .
.
- 146 -

:
(), ( ),
(- -). ,
, , .
, ,
.
?
.
, , .
.
?
.
,
, . ,
.
. ,
-, , .
.
?
.
,
.
.
.
?
, (, ),
"" .
.
?
, .
, , , (, ,
) ,
. ,
.
,
. - , ,
, , , .
. /
( 30 ) (90 ). , -
- .
: . 11,
, - . 15.
?
-, ,
. (, )
. . :
,
. , . , .


Estafanow F. G. (ed.). Opioids in Anesthesia I Butter-worth-Heineman, 1990. ;
, .
Feldman S. A., Paton W., Scurr C. (eds). Mechanisms of Drugs in Anaesthesia, 2nd ed. Hodder & Stoughton, 1993.
Fragen R. J. (ed.). Drug Infusions in Anesthesiology. Raven Press, 1991. - ,
.
Hull . J. Pharmacokinetics for Anesthesia. Butter-worth-Heinemann, 1991. , ,
, .
Miller R. D. (ed.). Lessons learned from a phase IV stady of propofol: Analysis of data of over 25 000 patients. Anesth. Analg., 1993; 77(4S): 1-50.
,
.
Reich D. L, Silvay G. Ketamine: An update on the first twenty-five years of clinical expirience. Can. J. Anaesth., 1989; 36: 186.
.
Smith I. et al. Propofol: an update on its use. Anes-thesiol., 1994; 81; 1005.
Stanski D. R., Watkins W. D. Drug Disposition in Anesthesia. Grune & Stratton, 1982.
Stein C. Peripheral mechanisms of opioid analgesia. Anesth. Analg., 1993; 76: 182-191.
Stocking R. K. Pharmacology and Physiology in Anesthetic Practice, 2nd ed. Lippinscott, 1991.

- 147 -

9
, , , - (
). 1942 .
(, )
. .
, , . ,
, .
- , , ,
.

-
, , -
(. 9-1).
(20 ) . ,
, -

.

. 9-1. -


- (--)
.
, (--)
( - ).
, ,
( 1 ) ,
(. 9-2).
( ,
), .

(1 10 000 ).
, ,
. (
, ).
-,
.
,
.
, .
- 148 -

- : -
, (myasthenia gravis)
.
-
. ( , ,
) .
, - .
,
. - , .

. 9-2.


: (. 9-1).
,
- .


, ,
- .
,
,
.
.
: ,
. ,
, . .
, ,
. ,
- -.
, ,
. - I
.
9-1.



- 149 -

,
, .
, .
, , .
. ,
- ( )
.
(up- ),
( ).
(, down- ), , .


-
. 6.
- . .
: 50-100 , 5 .
: 0,2 MC.
( train of four, TOF;
"TOF-"):
0,2 MC , 2 ( 2 ).

(): (0,2 MC) 20 MC ( 50 ),
750 MC, (3,2) (3,3) , (. 6-35).
, . . , (. 9-2).
, ,
( ).
- .
,
TOF- ,
- .

. -
.

I TOF-,
. ,
, .

II ,
.
9-2. :
(I Il )

-
. - ,
- 150 -

- ( -,
). , :
.

, .
- ,

(. 10). -
-,
, . ,
-
,
.


()
, .

- -.
, . (
) (.
9-3). ,
. -
.

(30-60 )
( , < 10 ).
(
) (
).
-. ,
- .
,
- .
.
,
. . (
/) ,
(. 9-3).
2 % , (
), ( 20-30 ). 1
3000 (-
), 100
. ,
- 2-3 ,
- ( 6-8 ).
.
,
80 %, 60 %,
20 %.
- .
. ,
/
( , )
( , ).
,
( ), , -
. ( )
. ,
.

- 151 -

. 9-3.

(. 9-4).
.
. .
, I .
. -,
, . -,

.
, , ,
20-30 .

9-3. ,

- 152 -

. .
I .
,
. ,
.
II ,
. ,
, ,
30 .


. -
, , .
, , 1-1,5 / .
(10 ) (1 500-1000
), , ,
, - (, --).
,
. II
-
. -
.
9-4. :
(+) (-) -

, , ,
+
+
,
,
-,

?
+

< 10 /
1-4 /

+
+

+
+

?
+
+

+
+
?

,
,
,

,
, (
)
,
,
-

(
)

, ; ,

,
- 153 -

.
, . ,
. / 4-5 /
.


.
- -,
.
. - .
, ,
- .
( ,
).
- - -
. -
, - (-)
.
( ) -
, . ,
. - :
,
. : 0,02 / /, 0,4 /.
.
. .
, .
.
I ,
(1,5 /).
. . ,
,
0,5/. ,
(, , , . 9-5)
.
- :
, , , , -
, . - (,
. . .),
- ,
.


. 7-10- ,
.
. . .

. , .

.
. .
,
. , , , ,
.
,
.
E. .
- , .

, .
.
. . (
) .

(. " ", . 44).
- 154 -

9-5. , ,







-





-


(, )

3. . - .
. . ,

. .
.
. . ,
.
.
(1,5-2 /) 2-3 .
, .



(. 9-6).
,
. , (. .
), .
. .
- - --. , , -
,
.
-, , - , .
9-6.
-

+++
+++

++
++
++
++

+++
+++
++
+

+++
++
+
+

1
2
1
2,5


+
+++

12

++
+++

++
5

++
+++

++
++


+++
++

+
1

. : + ; ++ ; +++ .
: + ; ++ ;
+++ .
: ; + ; ++ ; +++ .
: ; + ; ++ .
1
, 5 , .
2
1 , .

( . . .)
. ,
, , -
.
. .
, -.
: - >
- 155 -

> . H1-
2- .
. .
. - .
, .
.
. . -
, .
, . , ,
, ,
. - .
. . - , .
, .
, .
, 0,15 / 90 ,
,
45 .
(, , )
()
. 10-15 %
5 -,
. ,
, ,
75-80 % (- ).
, .
.

. 60
90
.
, ,
.
E. . - 5 10-15 %
().
,
-. I
, (1,5 /).
. .
15 %. -
(, -, >
> //), ( >
).
3. :
(, ) ,
. : ,
-.
(, ) ,
.

. . -
(, , ) (, , , ).
. - .
-
. ,
- .
- -
, ,
(, - - ;
- ).
. . - . . ,
- 156 -

,
.
. .
- .

.
. . , (. 9-4). :
, , .
E. .
(. 9-7).

, . ,
. ,
()
- ( ).
. .
. ,
, . ,
.
,
, .

( , ).
,
.
,
- . , ,
.

(d-) ,
(. 9-3).
, , ,
.
9-7. ,



( ,
, )



()
-


( )
()

(Myasthenia gravis)

(,
, )

(, )



Il

.
( 24 50 % ) , , (10 %).
.

- 157 -

, , 0,5-0,6 /,
3 . 0,15 /,
0,05 /. 70 9 , 20-30
3 .
, .
. 3 1 . .

. . .
.
. . .
.

, -.

.


(50 % 24 ). .
(< 5 %).

0,3 /. 1-2
. 0,08
/, 0,03 /.
-.
, 2 , .

, ,
. ,
, . ( , ,
) , .

, , .
, .

,
: 10 % .
.
. . ,
.
. .
.

, , 0,5 /, 30-60 .
0,25 /, 0,1 / 10-20 .
5-10 /( ) .
,
.
, 10 1 .
2-8 0C,
5-10 %.

.
. .
, 0,5 /.
.
.
. . . , -
, .
. . ,
. ,
( ) .
;
( ).

- 158 -

. . ,
.
. . ,
(, ), , , .

-, .
.

, ,
. (
), - .
.
.

0,1-0,15 /, 2 , -
. 1-2 /( )
-. , - .
2-8 0 C.
21 .

, ,
- . , , 95 8 .
, ,
, .

.

, , - .
. ,
(. 9-3) ,
.
2-3 , .
,
-
. -
. ,
,

.

, , 0,15-0,2 /. 4-10
/( ) .
.
, ( ).

.
( 1 )
. 0,15 /,

. (2-3 ). (20-30 ), 2-3 I
- , 2 ,
-. , ,
. 18 .

, .

- .
, .
- .
.

- 159 -

, , 0,05 /. 5
. 0,02 /,
0,005 /. ,
.

.
, ( 4-6 ),
(60-90 ).

,
( ). ,
.

- (). .
(40 %), (10 %). ,
- .
- ,
.

, . 2-3
0,08-0,12 / . 0,04 /,
0,01 / 20-40 .
.
, 1 1-2 .
2-8 0C.

. .
.
, (,
).
. . -
.
, - .
. .
( ).

(. .
). ,
.

.
, (25 %).
, .

.
- ( ),
3-- - .
, , - .
. .

. , , 0,08-0,12
/. - 0,04 /, 0,01 /
15-20 . 1-2 /( ) .
,
.
.
10 ,
. 24 .

. . 0,28 / - .
. . ,
,
0,15 /. .

- 160 -


, .

,
. , (70
%) (20 %). , .

, . , ,
0,06-0,1 /. 20 % ,
. ,
. .

.
. .

,
.


. ,
- .

- ( ). , ,
0,45-0,6 /. - 0,15
/. 5 12 /( ).
.

( 0,9-1,2 /) ,
, ,
.
. - , .

, 72 , . 20
.
?

, , -
.

- ?

- , .
,
. (,
, ) . .
.
.
- . ,

. , ,
:
, .
. -
, , - .

?

, ,

-.
,
. - ,
.
- 161 -

. (, ).
, , ?

, (, ),
.
. ,
(, ), .
, ,
- . ,
, .
?

.
( ,
), - .
.
.
(, -)
, .
,
.
.
( PaCO2,
), -
. -
.
, - -
. (PaCO2 > 70 . .)
.
(, ,
, )
.
.
?

.
() , .
(, )
. .
?

, .
- KT .
?

. , , -, .

Bevan D. R., Bevan J. ., Donati F. Muscle Relaxants in Clinical Anesthesia. Mosby Year-Book, 1988.
Katz R. L. (ed.). Muscle Relaxants: Basic and Clinical Aspects. Grune & Stratton, 1985.
Martyn J. A. J., White D. A., Gronert G. A., Jaffe R. S., Ward J. M. Up-and-down regulation of skeletal muscle
acetylcholine receptors. Anesthesiology, 1992; 76: 822.
.
Partridge B. L. (ed.). Advances in the Use of Muscle Relaxants. Saunders, 1993. ,
.
Smith N. ., Corbascio A. N. Drug Interaction in Anesthesia. Lea & Febriger, 1986.
.
Stanski D. R., Watkins W. D. Drug Disposition in Anesthesia. Grune & Stratton, 1985. ,
.

- 162 -

10
( )
- .
,
. ,
- ,
(, -,
).

, - , -,
( "") .
-
(. 10-1).
.
( -, - ),
( , ),
, , , (. 10-2).
()
(. 10-2).
, -
(--). ,
, , ;
(-). - (. . 9),
- - - (. . 11). - -
- (, )
( ), (. 10-1).
--
- .

. 10-1.

- 163 -

. 10-2. : -,


- - .
, - . -
, ,
-.
,
MUQ-, -
.
, , : .
:
, -
.
.
. (my asthenia gravis).

, .
, , ;
( , . . 38), .
-
. , -. ,
,
.
. , .
- 164 -

: 1)
; 2) .
, ,
. , ,
- , .
- .
10-1.

. 10-3. . (. 10-1)


- , - (. 10-2).
- .
, .
.
- . (
) .
. , -
- , .
- .
(, , ) (, , ).
, , .
- (, )
, -- (. . 11).
.

10-2. ,
-



,

,

1

(25-50 %), (50-75 %). ,


,
.
- ,
.
. ,
- 165 -

- , - ,
.
- (. ).
, ,
:
;
;
- .
, , -;
- , ;
;
, ( - ,
10 % ).
,
( ).
(,
), (,
).
- , ,
1 (
). , -
, .
-
-,
-
(, 10 % ).
- , ,
: -
.
.
-
. 6 9. , ,
: - 100 > 50 TOF- >
. ,
- .
: > > >
. , -
5 100
. ,
.



(. 10-4). -
-,
, - - .

0,08 / ( 5 ),
(. 10-3). ( 10 ), 1
1 ( ), 0,5 0,25 .

0,04 / 5-10 ( ),
1 ( ).
, (
). , --,
-.
(0,2 1 ) (0,4 1 -).
,
. , , (msthenia gravis),
.

- 166 -

. 10-4. , ,
10-3. -

0,04-0,08 /
0,1-0,4 /
0,5-1 /
0,01-0,03 /

-
( 1
)

0,2
0,05
0,014

H
H

. : H , , .

,
. -
.

5 , 0,4 / (20 ).
, 1 5 ,

( 10-15 ) (> 2 ),
. -.
(0,05 1 ), ,
(0,1 1 ).

, -.
.

10 . 0,5-1 /. , 1 10 .
"-", 1 10 0,14 .

( 1-2 )
. ,

. , .
, , - .
- -,
, -.
( ). 1 0,014
. (0,007 1 ), -.

. ,
. , (
)
.

0,01-0,03 /. , 1 1
.

- 167 -

.
-
(. 11). , , ,
, - . ,
, , ,
.
.
,
-. ,
, (. 11).
, -, ,
. , .

, 66 , 85 .
-. 6
, 3 - 0,6
.
, .
, .
(FiO2 40 %) : PaCO2 62 . ., PaO2 110
. ., 7,26.
?

,
.
?

- ,
, ,
.
?

- ,
. , -
100 .
(5 ) - .

,
- .
- , -
. ( ),
, : - , (, -), ( < 32 0C),
(. . 9-4), (
) (. . 9-7).
- ?

- ,
.
. -
, ,
: , 70-80 % -
. , 70 %
TOF-.
5 , 33 % .
?

.
,
. ( - -).
5 . ,
. ,
- .

- 168 -

Bevan D. R., Donati F., Kofman A. F. Reversal of neuromuscular blockade. Anesthesiology, 1992; 77: 785.
- ,
, ,
- .
Connely R. Muscle relaxant antagonists. Chapter 13. In: Muscle Relaxants: Basic and Clinical Aspects. Katz R. L.
(ed.). Grune & Stratton, 1985. ,
.
Pappano A. J., Watanabe A. M. Cholinoreceptor-activating & cholinesterase-inhibiting drugs. Chapter 7. In: Basic &
Clinical Pharmacology, 5th ed. Katzung B. G. (ed.) Appleton & Lange, 1994.
Stocking R. K. Pharmacology and Physiology in Anesthetic Practice, 2nd ed. Lippincott, 1991.
.
Taylor P. Anticholinesterase agents. Chapter 7., In: The Pharmacological Basis of Therapeutics, 8th ed. Gilman A. G.
et al. (eds). Pergamon, 1990. ,
, .

11 -
,
( --) .

(M-). -
, "-".

-: , - .
, , (. 11-1).


-
(. 11-1). - ,
-, .
- ,
, (). --

(, 1- 2- ),
- .



- --.
. -
.
. - . -
, -
(, , ,
). -
,
-. -
(AB) , P-R -
,
11-1. -

+++
+
++

++
+
++

+
+++


++
+++
+++
: ; + ; ++ ; +++
.

- 169 -

. 11-1. -

. -
, -
. -
( ).
. . - - ;
. - ,
" ".
-
.
. . -
.
, , -
. , ,
- .
. - . - .
, .
, -
. -
-
(. " ", . 15).
. . - - ( ) (
, );
.
E. . - , ,
.
. .
( ).
3. . - (), .

-

, (
) ( ). (L-),
.

/ / 0,01-0,02 /, 0,4-0,6
. - 2 . . 10-3
.
.
- 170 -

, --
-. , ,
- .
, , ,
. (0,5 2,5 )
- (,
). ( ) ,
.
, . 0,01-0,02 /
. ,
.


, .

, /.
, 0,3 , 0,4 1 1 .


. ,
.
, .
.
- .
, .

,
.

, . ,
0,005-0,01 /, 0,2-0,3 .
, 0,2 /.

,
-
. -
.
/, /. , (2-4 30 / ).

:
.
0,4 /.
. 1 % .
1 1 % ?

100 1 % 1 , 1 10 .
, 20 1 . , 1
0,5 .
?

-
. .
-?

- .

.
. , ,
(" "), .
-
?

, -
-.
-?

, - --. ,
, . -,
- 171 -

, ,
,
. 0,01-0,03 /, 15-30 .
?

,
. ,
. , , ,
- , . ,
- , .
, , ,
.

Brown J. H. Atropine, scopolamine and related anti-muscarinic drugs. Chapter 8. In: Goodman and Gilman's The
Pharmacological Basis of Therapeutics, 8th ed. Gilman A. G. et al. (eds). Pergamon, 1990. ,
.
Katzung B. G. Cholinoreceptors-blocking drugs. Chapter 8. In: Basic and Clinical Pharmacology, 5th ed. Katzung B.
G. (ed.). Appleton & Lange, 1994.
Stocking R. K. Pharmacology and Physiology in Anesthetic Practice, 2nd ed. Lippincot, 1991. -

12
,
. , -
. ,
( ), .


, ( ),
-, . ,
-,
, ( -).
,
(. 12-1).
.
(. . 10).

(. 12-2).
.

); ;
- ( -) -- (.
12-3).
.
() ().
: 1 2, 1 2.
1
1- - ,
, , , ,
. 1--
, . - 1- (
), , ,
, - . ,
1 - .
1- ,
, . ,
- 172 -

1- ,
.
2-
1- 2-- -,
. 2 - -,
.
,
. , 2-
. ,
2-, .
, 2- -
-, .
1

1- -,
. ,
- . 1-
, .
2-
2- - ,
.

. 12-1. . , ,
. (. 10-2), (T1-L3).

2- 1--
. 2--
- 173 -

-, , ( ),
. ,
. 2- - ,
, .

() -
-- (. 12-1).
. , 1-, 2-, 1 - 2-,
( 1 ), (
2 2) ( 1). ,
.

. 12-2. . ,
(-) , .
.

.
,
.
,
, - .
,
.
, . ,
3,4-, . ,
---.
,
. , , .

(, , ), .
- 174 -

, . ,
/( ),
/. ,
; .

()

- ,
1- ( 2- -).
, .
. ,
,
.
(. 12-2).

. 12-3. . ()
--- (KOMT)

12-1.

1
2
1
2
A1

+++
+

+++
+
+

1
+++
?
++

+
+++

+
+++

++
++
+++
++

++
?
++
+

++
++
++

++
++
++
+
+++

+
+++
++
1

+
?
++
+

+++
+++

/+

+++
+

+
+++

:
;
+ ;
++ ; +++ ;
? ;
1 . 10 , . 2
, - 1 -.


50-100 (0,5-1 /) , (,
). 0,25-1 //
, , . 1 % (10
- 175 -

/). 100 1 100 .

()
, , , - -. --,
2- , -
. ( 4
). . J.
,
. 20 % ,

.
, ,
(3-5 /), / (2 /), / (1-3 /), ( 0,1-0,3 /), - (75-150
) (1-2 /), ,
, . -
.
, .

2-- .
, ,
; ,
. ,
, , .
-,
, .

/ (50 /1 ): 250-1000
30 6 .
. ( . .
.).
12-2.

:
;
(, , ); (, , ); / ;
/ / .

()
1-, ( IV
),
. 1- -
, .
,
, 2-. 2-
.

(. 47 48). ,
. , ,
.

(, ) / ,
0,05 1 .
, 1 250 5 %
(4 1 ) 2-20 /.
1 : 200 000 (5 /) 1 : 100 000 (10 /),
.
( 1 : 1000, 1 /),
- 176 -

( 1:10 000, / 100 /).


1 : 100 000 (10 /).

: , ,
. , -.
:
( ,
), ,
(
). ,
.
.
,
. 1- ,
, - .
,
. .

/ 2,5-10 0,1 / .
, -,
. 1 , 25 50 .

()

1- 2-
. 1 -
, .
.

(, ). -
(, ) -
--.
.

0,1 / / 2-20 /.
4 500 5 % (8 /).
, 4 4 .

(. . ) ,
. (< 2 / /( ))
-, .
- ( 1 -)
. (2-8 /( )) - 1-,
, .
, . (8-20 /( ))
1-,
. ,
- , > 20 ).
, ,
. (,
),
(. 13).
.
, . 2-- A1 -. ,
,
. , - 1-,
.

1-20 /( ).
400 1000 5 % (400 /).
5 , 200 400 .

- 177 -

-. 1-
, . 2-
. ,
; -
. ,
, -.

- (). -
2 -.
.

1-20 /; .
1 500 5 % (2 /).
1,5 10 , 0,2 1 .

1--.
, .
2-
. , .
, --.
,
.

2-20 /( ).
1 250 5 % (4 /). 20 ,
250 .

-, .
-. , -
(. 12-3).

() -.
1-
. .
2- ,
- . 2
15 . ,
-, .
,
- (, ,
).
12-3.

1
2
1
2

-0
0
0

-0
0

--0
0
1

0
--
0
0
--
0
0
--
0
0
----:
0 ;

- ;
-- ; --- . 1 2-.

/ 1-5 . 10 100 5 % (100 /).


-- (, ) ,
10 , 5-10 .
5 .

1, 1- 2--. / -
- 1 : 7. .
- 178 -

. , -
- .
5 / . ,
, .

0,1-0,25 /, / 2 .
, 10 , . 2 / (200
250 5 % ; 0,8 /),
- (
5 ). (5 /) 20 40
4 8 .

1- ,
- . , ,
. , 1 / ,
. , ,
.
, 2-- .
- (
2 )
( 9 ).
. 1--,
, - 2-3 ,
.

(,
) 0,2-0,5 / / . 0,5
/, / 1 , 50 /(
). 5 , ,
50 /( ). ( 1 ,
4 ) , 50 /( ),
200 //.
10 , 10 1 .
, 2,5 10 ;
10 /.

()

--.
, , .
.
, .
,
. -
,
.
,
, .
-- , -
.

2--), , - (
1-). ,
(, -). ,
,
, .
( ) , -.
24-48 ,
, .
-.
.
100 .
- 179 -


.
/ : 0,5 , 0,5
3-5 , . 0,15 /.
1 , 1 .

:
45- - , ,
, .
.
?
(
), -
.
.
?
( ),
.
(. 12-3) .
. MPT,
KT, .

?
1- .
( ), ,
. ,
, -.
- ,
.
, . 1--
.
,
?
, 1 - (. 12-3), ,
( ).
. ,
, 1-.
, ,
.
/ .
( [. 13]),
, .
1-, ,
.
1- (, )
-?
-,
-, .
,
2-peeopa 1- (. 12-3). ,
1-- .

?
- -
, - .
.
. (, ,
-, ) ,
. ,
, (,
, , , ). ,
, . -,
( ) .


?
- 180 -


() () . ,
,
. ,
, . ( . . 36.)

Chernow . Critical Care Pharmacotherapy. Williams and Wilkins, 1995.
Maze M., Tranquilli W. Alpha-2 adrenoreceptor agonists: Defining the role in clinical anesthesia. Anesthesiology,
1991; 74: 581. 2 -- ,
.
Merin R. G. New drugs: Beta-adrenergic blockers. Semin. Anesth., 7: 75, 1988.
Merin R. G. Pharmacology of the autonomic nervous system. Chapter 16. In: Miller R. D. (ed.). Anesthesia, 4th ed.
Churchill Livingstone, 1994. , .
Runcimann W. . Adrenoreceptor agonists. Chapter 9. In: Feldman S. ., Scurr C. F., Paton W. (eds). Drugs in
Anesthesia: Mechanisms of Actions. Arnold, 1987.
8-71

Runcimann W. B. Adrenoreceptor antagonists. Chapter 10. In: Feldman S. A., Scurr C. F., Paton W. (eds). Drugs in
Anesthesia: Mechanisms of Actions. Arnold, 1987.
.
Schwinn D. A. Cardiac pharmacology. Chapter 2. In: Estafanous F. G., Barash P. G., Reves J. G. (eds). Cardiac
Anesthesia: Principles and Clinical Practice. J. B. Lippincott, 1994. ,
,
.
Stoelting R. . Pharmacology and Physiology in Anesthetic Practice, 2nd ed. J. B. Lippincott, 1991,
, , - : Chapter 12
(Sympatho-mimetics); Chapter 14 (Alpha- and beta-adre-nergic receptor antagonists); Chapter 15 (Antihypertensive
drugs); and Chapter 42 (Physiology of the autonomic nervous system).

13
, . .
(. . 7) (. 12). ,
, : , ,
, (. 13-1 . 13-1).
, , ,
, - .

.
- ( ) .
, .
, -3,5- (). -
, . .
, . (NO) -,
( ).
. ( < 5
) . , ,
.
,
ucmpecc- (), (. 24).

- 181 -

. 13-1.
13-1.


1
1
5-10
3
5
5
2-4
10

,
,


50-100
50-100
5-20

(//)
0,5-10
0,5-10
0,25-1,5
10-100
1

< 1
1

6-12
60-120

. 0 ;
(, , );
1
(, , ). 1 .

.
100 / / 0,5-10 //.
(1-2 )
. 1-2 /
, .
,
, .
.
.

,
- (Fe2+).
(Fe3+).
(CN-) -- (N=O).
: , -;
,
; , (. 13-2).

. 13-2. ()
, - 182 -

,
(- ).
(
). ,
,
. < 0,5 //
. FiO2= 100 % (
). (150 / 15 )
3 % (5 / 5 ), ;
, , ,
(. 13-2). ,
- ( B12).
. (,
) , , ,
. ,
.
; (1 % , 1-2 /
5 ), .

. - . , ,
-, . .
,
,
. -,
, ,
. , ,
: ( ,
) . , ,
- (
, ,

- ).
. .
. , -
.
, (,
).
.
. . .
,
.
(
-). --
.
. . , ,
. ,
, - ( T 1).

.

,
-
.
, ,
.

,
. ,
.

,
. ,
100 / / 0,5-10 //.
- 183 -

,
-, .
( 4 ) (
24 ). ,
(. . ).


. , (Fe2+)
(Fe3+), .
(1 % , 1 -2 / / 5 ).

. - .
, :
,
. - - .
, ,
- . ,
.
- .
.
, .

.
.
-
. .
.
(0,5-2 //) -
.
. .
. -
.
. . ( ),
.

, -, .


,
.
.

5-20 / .
15 , 2-4 .
( 0,25-1,5 //) - (
, ).
-, (. 43).

. - . ,
, .
, , ,
. --
.
. .
.
.
. . , ,
.
.

(-) ,
.

- 184 -

-
, - .
-: (. . 9)
- (. . 11). , ,
--, , .
, ,
.

, (
),
0,1 % 10-100 // ( ).
, , .
.

. , -
.

. - . .
(- ) (,
). -
. (, ). -
,
. ,
,
. . ,
. ,
, . 60 . ., -
.
.
. .
.
. .
, .


. , --,
.

, .

-.
.

, .
, .
( < 10 ),
60-120 //.

- , , -
--. 6 ; / ( 1-2 );
12 / ( ).

.

,
-.

. - . . ,
. -
, .
- ,
.
- 185 -

AB- ( P-R),
AB- (
-).
, .
- 2-3 ,
.
.
. . (),
SaO2.
.
. . , , , ,
, .

(, ) ,
(, ) .

:
59- .
.
, ?
.

.
?

, .
, .
, , .
, . . , ,
, , .
, , -
.
- .
?
,
: , ,
, , . .
.

(, " ", . . 40, "
").
?

, , , ,
, - .
?
( ):
, , , , ,
, -
. .
?
.
50-60 . . ,
- ,
25 % . ,
, .
?
- ST.
. (, )
.

Bennett D. R. (editor-in-chief). AMA Drug Evaluation Annual, American Medical Association, 1994.
Gerber J. G., Nies A. S. Antihypertensive agents and the drug therapy of hypertension. Chapter 33. In: Gilman A. G. et al.
- 186 -

(eds). Goodman and Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics, 8th ed. Pergamon, 1990.
Lake C. L. Pharmacology of Cardiac Drugs. In: Cardiovascular Anesthesia. Springer-Verlag, 1985.
Miller E. D. Deliberate hypotension. Chapter 45. In: Miller R. D. (ed.). Anesthesia, 4th ed. Churchill Livingstone, 1994.
Rinde-Hoffman D., Glasser S. P., Arnett D. K. Update on nitrate therapy. J. Clin. PharmacoL, 31: 697; 1991.
Stoelting R. K. Pharmacology and Physiology in Anesthetic Practice, 2nd ed. J. B. Lippincott, 1991.

14

. , . , -
. III
(. 16 17).



. - , ,
, . (. . ) ,
, .
, ,
(). ,
- 70 .
,
. .
( > -55 ),
, .
()
, +35 . ,
,
, .
- .
, ,
.
,
.
, .
, . ,
,
.
- ,
,
(. 7). ,

.


( ),
( )
. ,
.
(. 14-1).

- 187 -

14-1. -

14-1. ()

.
.
3
,
.
, .
2

- ,
, .
,
.
.
(
2-), ( )
, (
). ,
;
() . , , : ,
; ( );
- 188 -

(
); (
).
, .
, ,
, 7,8.
(, 7,4),
.
,
() .
, ,
, . ,
,
.
-. (,
) ,
.
.
( 6-7).
,
( 4-5). - (
) ,
. , (,
) .

.
, , , ;
.
(, 1 8,4 %
10 1 % ) ,
.
, -
.

.
. In vivo ,
.

(, 1-), ,
. , -,
.

. . (,
) .
, , ,
.
, .
(, . . , -; . eutectic mixture of local
anesthetic, EMLA cream) 5 % 5 % 1:1,
- .
, / .
( 3-5 ), (1 -2 )
, , .
10 2 1-2 ,
2000 2 100 2 10 .
,
, . -,
. , ,
1 - (. ).
, ,
:
- 189 -

1. .
- . ,
: / >
> > > >
> > > -
.
2. . , -,
( ) .
, ,
.
. , 50 %,
(
).
3. - . ,
, (, ). ,
, , , .
. . ,
:
1. . - , , ,
(-),
(-).
, .
2. / .
, , , .
3. . ,
.
. . .
1. .
- ( ). , . , ,
.
, .
- ,
-
.
, .
2. . . (
: > > -),
. (, )
(, )
, , .
. .
( --),
(>10/), -. ,
,
, -
.
. -
(1 % , 1-2 / /, 5 ).
(Fe3+) (Fe2+).

, , .
, , ,
.
. . 14-1.
: , ,
, .
. - . ,
( IV
), .
- 190 -

.
(. . ),
( ).
. ,
. .
.
/
. , 1,5 / / 1-3 ,
.
: , -- (, -
). , .
, , .
;
.
, - , -
- , 2 . ,
(
). - , 70
% . , ,
(- ).
(
. . .). -
- (
). ,
. .
- .
.
.
. . - (. .
PaO2). ,
(,
). . (1,5 /
/) , .
. . .
.
, .
. (, , , ,
) (, , , ).
- .
. .
, ,
, , , ,
. (1-2 / /)
. .
(1,5 / /) ,
.
,
40 %.
.
, , , . ,
, - .
(
-) .
,
(
-, ).
, (> 40 )
. ,
. 5 % 0,5 % -
, ,
.
- 191 -

,
.
. . (
) .
, ,
, .
, ,
.
.
. 47.
. . / (, -
) (- > > ).
, ,
. 3-4 .
.

.
.
.
, ,
(. 9).
(. 9-3).
, .
.
(, ) 2-
. -
, , , .

, 18 , .
12 2 %
.
?


. .
?

,
. / (50 ).
, .
.
?

(. 43).
, .
(. 15).
- , , ,
, (2,5-10 )
(50-75 ). ,

.
( ,
)?

, , .
.
, ,
. ,
, , . -
, .
, .
, ,

0,75 % .
?

-
: - (. 16),
- 192 -


.

Butterworth J. F., Strichartz G. R. Molecular mechanisms of local anesthetics: A review. Anes-thesiology, 72:
711, 1990.
.
Covino B. G., Scott D. . Pharmacological considerations. Chapter 3. In: Handbook of Epidural Anesthesia and
Analgesia. Grune & Stratton, 1985.
de Jong R. H. Local Anesthetics. Mosby Year Book, 1993.
. .
Gajraj N. M., Pennant J. H., Watcha M. F. Eutectic mixture of local anesthetics (EMLA) cream. Anesth. Analg., 78:
574,1994. , .
RitchieJ. M., GreeneN. M. Local anesthetics. Chapter 15. In: Goodman and Oilman's The Pharmacological Basis of
Therapeutics, 8th ed. Gilman A. G. et al. (eds). Pergamon, 1990.
Scott D. B., Cousins M. J. Clinical pharmacology of local anesthetic drugs. In: Neural Blockade in Clinical Anesthesia
and Management of Pain. Cousins M. J. Bridenbaugh D. (eds). Lippincott, 1980.

15

, , ,
, .
-;
-. 2-
(2-), , , -
. , ,
.
5-3- . -
.
( -). ,
.


. -.
, - .
-N-,
, .
-N-.
. - . , . H1 -
2 -. ( 1 2 ; H1 -
2 -. . .) 2-, -

.
. . H1 - , .
, .
. - . 2-
. H1-
.
. . ,
-- .
. . I (. 47).
1. 1-

- 193 -

() , 1- (. . 15-1). 1 -
- (, ).

, - 1-,
:
15-1. H1-

,
50-100
3-6
+++
++
/M, /
(, )

,
50-100
3-6
+++
++
/, /
()

2-12 5-20
4-8
++
0
/M, /
(-)

(, , / 25-100
4-12
+++
++
)
(, ,
12,5-50
4-12
+++
+++
/M, /
)
: ;
++ ; +++ .

(, , , ), ,
(, ), . H1-,
--. 1
, ,
. H1 -
2 -. ,
1- . 1- (
-, ). 1- ,
,
.

, / / 50 (0,5-1,5 /)
4-6 . ( 1- . . 15-1.)

, (, -),
1-.
2. 2-
(, )

, 2-.

2 - .
, -
-. , 2-
.
, (. 15-2).
H1- 2-
( , ,
).
, .

/ -
, . ,
. , ,
/ 2 . , 2--
( ).
- (
), ( ),
-. -,
. , ,
. , ,
.
15-2. ,
,

- 194 -

()
()
()

(, )

(, )

1 -2
1 -2
1-3
5- 10

4-8
8-10
10-12
0,5-1

0
0
0
0

/: 1-3
: 30-60
1

1-2

: 0
;

(, , );
1

(, , ); .
.

(300 , /
/), (150 , 50 / /) (20 /)
2 . ,
.

450.
, . . , , -,
, , . ,
450,
. 450.

(, , , ),
, p .

,
-- --.
. ,
2 -, . , .
, (, ),
, .
( )
. , , ,
, . ,
30-60 .

0,3 M - ( )
( , ) 15-30 15-30 .

,
. , -
.

-
.

,
, .
, -
- .
.
, .
- ,
. -
(, , )
- .
.

/ ,
- . ,
- 195 -

, (, )
.
. - ,
.
.

10-20 (0,25 /) , / /
(/ 5 ). (1-2 /)
.
(3-5 ), (30-60 ). ,
.

- (, , -)
. - .
() .
.
.

5-3- ,
( ) (. 15-1). 5-3--,
( ),
( -
), . ,
-
.

.
,
.
. :
; (, );
(, );
. -
.

,
. , ,
. - ( )
. .

4
/ 2-5 . -

. 15-1.

: 4 4-8 .
- 450.
,
.
, .
- 196 -

, 1 30 10
/.

, .


() , .

(< 5 ) ;
.
6-12 (/ /) .
,
(6-8 ).
, ,

. , ,
. . , ,
, :
, .
,
.

,
. ,
.
( ),
- . ,
.
.
10 % , 20 % .

/ ( 30-60 , 15-30 6 )
/ ( 15-30 , 15 ).
, - .

, ,
. .
.
.

.
, ;
.
.

PaO2 . ,
, PaO2.
, . .
.
(, ). ,
, .

. ,
.

: ( , , ), (, ,
) (, ).
, .
, , - , ,
- 197 -

0,5-1 /
( 1 , 5-12 ).
/ (1-3 /, 4 /) .

,
.
- .

- .
-, - - (. 8).
, . . .

( -)
- , . .
, , 1-2 .

. /
- (. 18), .
, -,
.

(,
, , )
, , .
.

,
, 0,5-1 / 3-5
( 0,4 1 10 0,04
/). , 0,2 .
(30-45 )
. ,
, . / ( 2
, / ) ( 4-5 //). , - , 10 /
2 . ,
.
.

(, )
. .
()
, , -,
- (. 8-5).

- ,
.
( < 1 ), .
, .
, "2-
" (. 8-8).
; .

,
. -
.
,
.
- , -
. .
- 198 -

(
) .
.

0,2 .
0,6-1 . ,
1-2 .

0,5 /. ,
.

:

58 .
, .
, .
?

( ) ,
. .
?

(,
, , , - ),
(,
, , , ).
?

, . .
, > 25 (0,4 /) < 2,5.
, , ,
, < 3,5 > 50 .
, .
" ",
.
2-4 , 6
. , ,
8 , . , , , ,
, , ,
. , , .
, :
(
) (
). - ,
.
?

2- .
, .
2 - , . ,
-
.
,
.
.

.
, . ,
, ,
() (, ). ,
2 -, . ,
.
(. 11), -, , , , .
.
?
, , . (, )
- 199 -

,
. ,
.
.
.
, . -
, , ,
. . (. " ", . 5).
.
?
?
-.
4 . 3-5 .
- ()
-,
. , ,
. ,
(0,1 /), 2-3 ,
.
( ,
) - .
, .
( ).
,
. ,
. (. .
, )
.
: .
.
(, , , ).
(1,5 /) (0,9-1,2 /),
.

.
.
,
.
.
,
. .
, ,
(. 5-21).
,
.

?
,
. , ,
( ) ( ).
?
. ,
.
. .
, . , .
, .
,
.
.
-, .
?
,
. , ,
- 200 -

. .

. , - ,
,
.

Garrison J. . Histamine, bradykinin, 5-hydroxy-tryptamine, and their antagonists. Chapter 23. In: Gilman A.
G. et al. (eds). Goodman and Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics, 8th ed. Pergamon, 1990.
- H1- 2-.
Gibbs C. P., Modell J. H. Pulmonary aspiration of gastric contents: Pathophysiology, prevention, and management.
Chapter 43. In: Miller R. D. (ed.). Anesthesia, 4th ed. Churchill Livingstone, 1994.
Hardy J.-F. Large volume gastroesophageal reflux: A rationale for risk reduction in the perioperative period. Can. J.
Anaesth., 35: 162, 1988. ,
.
Kallar S. ., Everett L. L. Potential risks and preventive measures for pulmonary aspiration: New concepts in
preoperative fasting guidelines. Anesth. Analg., 77:171,1993. ,
.
Stotlting R. . Pharmacology and Physiology in Anesthetic Practice, 2nd ed. J. B. Lippincott, 1991. . 26
.

- 201 -

III
16 ,

E. , MD1
, -
, " ".
, ,
. , .
, ,
, .
, - ,
.

,
-. ,
.
1

-, , , , , .

.
.
, VII,
(vertebra prominens).
. , ,
LIV LV. ,
,
.
, 33 , 5 :
, , , . . 16-1,
, :
, - .
,
.
, - ,
,
(. 16-2). .

(. 16-3),
.
. ,
. . ,
, .
, ,
. , . ,
.
, .
( ) .
- , .
,
.
( ) ,
. , .
,
. -
, ,
.

- 202 -

. 16-1. . (: Waxman S. G., deGroot J. Correlative Neuroanatomy, 22nd ed. Appleton &
Lange, 1995. , .)
-.
, ,
.
,
, .
. , ,
, .

- 203 -

. 16-2. . . .

.
.
, . ,
. ,
. ,
, . 3-4
.


. ,
, , , meninges (. 16-4).
, ,
, .
,
.

. 16-3.


, SII .
, (. 16-5). , ,
,
- 204 -

, "" .
10-12 (. 16-6). LI
, (. 16-7). "" - cauda equina ("
"). LI,
, ,
.


: (. 16-8).

.
, , .

. 16-4.
. 16-5. , , : . (: Waxman S, G.,
deGroot J. Correlative Neuroanatomy, 22nd ed. Appieton & Langc, 1995. , .)


.
, ,

, ( ) - (.
16-9). - , ,
. ( ,
)
. .
, ,

.
() () ,
.
- 205 -

. 16-6. , ,
. (: Waxman S. G., deGroot J. Correlative Neuroanatomy, 22nd ed. Appieton & Lange, 1995.
, .)
. 16-7.


.
(
) - .
.
, ,
, , . , .
,
.
(, , minimum concentration ).
. , , .
, , . ,, .
. 16-1.
, . ,
- 206 -

(), ,
(. 14). , ,
. , A - - , A
C- -. ,
.
( ) ,
( ),
. ,
, . ,
, : (), (, )
(),
.
.
-,
. , , .
, , . , -

. 16-8.

.
.

-
, -.
- . ,
, TV-LI.

( ), .

.
( VIII) ,
. -
. , (T1-T4),
, .
, .
,
. - .
.
- .
- 207 -

.
, ,
, .
.
,
.
,
60 . . (. 25).

.
.

. 16-9. (, )

- 208 -


A
A

16-1.


+
(,
+
, )

+
(
)

(
)

++++
+++

++++
+++

+++

++

++

++

+++

10-20 / ,
.
. ( )
, .
-.
, .
(, ) ,
. - ,
. (, )
( ) ( ).
(, ).

, .

,
. , ,
.
, ( , ,
). ,
. ,
,
(C3-C5), .
, A
- . ,
, , , ,
.

. ,
.
.
, ,
.
, ,
.
.
,
. , -
.
, ,
.
(
, ,
- ) ,
VII. ,
( ),
.

( , )
.
, .
-
(T5-L1) ,
, . -
- 209 -

,
. , -
, . ,
.

.
, .
, ,
.

,
. , .
.
SII-SIV, .

,
. (
) ( ) .
.
.
, .
, ,


-
. 1899 . -
, .
, ,
. ,
1960- .,
.

,
, , .
,
- , . ,
, ,
- .
,
,
.
, , .
.
,
, .
(
, ),
, (. 33). ,
, ,
.
. -
, . ,

,
.
. ,
. ,
,
.
,
(. 40).

, , ,
- 210 -

(. 43). ( )
per vaginum, , ,
. ,
,
. , ,
, , .
(. 44).
, ,
.
,
.
, .

,
(. 16-2). : , , , (), -, .
. , , ,
"-" ,
, .


-
, ,
.
16-2.

"-"




.
( , , , )
.
, ; ,
,
.
,
, , , , ,
, . ,
, , .

.
, ,
. -, - .

.

,
.
() ()
.

, , ,
, , . .
,
.
.
, , .
.
- 211 -

(). ,
, . . .

,
, .
, ,
, , . ,
, ,
, . ,
, ,
,
- -.
, , . 17-1.

, ,
-, .
16 G 30 G.
. ,
, () . "" -,
, .
.
, . " "
, , .
, ,
- .
, .
.
, , ,
.
. 16-10. ,
, .

. 16-10.


.
.
, ,
LIV-LV (. 16-11). ,
, .
-, .
, .
- .
- , .
. ,
.
, . .
, .
.

- 212 -

. 16-11.

. .
. , , ,
. , "
". ,
.
- (, ), ,
. , ,
, .
. . , ,
(, ,
). " " " " , PI
, . ,
.
, , ,
: , , .
. (). -
. - .
,
, , ,
. ,
- :
, .

. (. 16-12). .
, (. 16-2A),
.
, . . .
,
,
( ), ( ).
.

. ,
, .
, , , ,
.
,
. 360,
, ,
.
.
.
- ,
, .
, , ,
(, , ).
.

- 213 -

. 16-12. :

. () (. 16-13).
: , ,
. ,
.
. 2 . 10-15
. , ,
4-6 .
, :
.


, .

. 16-13. : ()

, ,
, .
, , , .
, PI,
, .

. ( 25 G)
(32 G)
( , ).
- 214 -

, .
, ,
. ,

( ,
).

.

,

( ,
- ).
. .

,
(. 16-3).
(. 18).
. . , (45-60 ).
. ,
, .
(. 18).
. 16-3.
16-3. :

10 %
75
125
1 % , 6-8
8-14

5 % 7,5 % 25
50-75

0,75 % 4-6
8-12
8,25%

; 0,5 %
1
,0,75%
1
1
.

200
14-20

,
45
60
90
120-150

75-100 6

60-90

12-20

120-150

120-150

. . ,
. .
-.
, .
. . ,
- , . : ,
.
. . ,
. - .
-
, .
(. . ) .

, , . , . ,
, , .
,
) ,
. ,
, , -
. , ,
, .
,
-, .
- 215 -


.
.
.
- , .
50 %.
,
. ,
- , :
30-50 %, .
, , .

. -
. , -
.


. 37 0C 1,003 1,008
( 1,000).
. 16-4.

. ,
( ),
; ( ), .
, -
( ), , .
. . .
.
, 8,25 %
7,5 % , . 16-4 ,
.

. ,
. ,
. , ,
- . , ""
() 3-5 ,
.
, ,
. ,
,
. ,
TIV,
.
16-4.
1

1,5%
2,5 % 5 %
2 %
5 % 7,5 %

0,5 % 5 %
0,5 % 8,25 %
0,5 %
1

1,0052
1,0203
1,0066
1,0333
1,0203
1,0278
1,0058

:n N. M. Anesth. Analg., 1985; 64: 71 5.

( ) .
, 3-5 ,
, .
, , ,
(
). ,
.
- 216 -

. ,
,
(, ).
.
, , ,
.
. . .

. - ,
.
, .
,
, -.
PI . 0,3 %,
. . .
, -.
, 0,5 %
- 37 0C. ,
2-3 ,
. , ,
, .
, ,
, .
, - .

, , . ,
, -
. -
,
, .
( ,
). .

, - .
- , ,
.

,
,
- . , ,
,
,
, .


. -
.

.
,
.
, - .
,
. ,
, .

,
,
. ,
.

- . ,
- 217 -

,
.

. ,
, .
,
.

. -
- , ,
(1 = 2,54 ).
, ""
, .
. " "
- .

.

, ,
. ,
,
, ,
.
,
.


, , ,
, .
. ,
.
. ,
, .

. ,
. ,
,
. ,

, .
, , .
, , ,
, .
, ()
(), , , .
.
.
, ,
.
,
, .
, ,
. -
, . . . , , , ,
. ,
.

- .
- , .

.
- 218 -

, , ,
. , ,
,
. Ba- ,
.

( ,
, ), (, ,
, ) .

,
.
, . ,
, .

.
, , . ,
10-14 ,
.
,
. ,
, ,
. ,
,
, - .
,
,
.

, ,
, , , .
,
. ,
. ,
6-12 .
, ,
. - 6-12 ,
. ,
, : ,
.
22-30 G.
.
, ,
, , .
, , .
:
. ,
,
.
24 ( / ); ; , ; - , -.
, .
, .
15
, .
-
95 % ( , 24
). ,
- ,
.
, 99
%.
- 219 -

PI , .
, - .
/.
,
. / 500 , 1
, :
.
.

SII-SIV . ,
. .
- , .
. ,
, ,
, .
-,
. ,

.


. ()
.
, () .

.
, - -
.
.

, .
- ,
.
,
.
, KT MPT
. ,
. , , -
. -
. , , -
, ,
,
.

.
1:10 000.
-,
.

. , .
: ,
. .
.
, LII, -
, .
.
,
.

- 220 -

.
, -, .
,
. .
,
, , .
,
.
-
,
.

.
. ,
.
.
, -.
,
. , , -
, , .
, - (
) , .

. -.
, .
,
, .
, , ,
. ,
- .


, , .

, , . ,
(" "),

. ,
. ,
, .

.
,
.


. .

. ,
30-50 %,
. ,
- .
. . ,

,
.
. . , , ,
, , , ,
.
.
.
. . (
), , -
. ,
(,
- 221 -

, ).
.


(. 16-2).
. 17 G ,
, .
. - ,
.
-
.
.
, , ,
- .
16-5.

2%
3%
>1%
1,5%
2%

1%
2%

2%
3%
> 0,25 %
0,375-0,5 %
0,75 %


. 16-2.
, . -
.
,
.
.
.
,
- .
, ,
.
. ,
, (, ).
() -
.
,
(. 16-8),
. ,
(. 16-9),
.
,
. ,
, . , ,
.
, .
L5 S1
,
.


;
.
- 222 -

(
, ), ,
. ,
,
( ).
TX-LI
. ,
. ,
,
(. 16-5). ,
0,5 % , 0,25 %
.

(,
).
.

, .


. .
, . ,
(< 1 %),
, . ,
. ,
, , ,
.
. . ,
.
. ,
- (
) -,
, ;
, - .
,
, .
, .
. , , ,
, ( ) :
,
.
,
- L5 S1 ( ).

.
. .
.
. . . ,
. , - , .
,
, - , , . ,
.


, . .
, " ",
- , , .
, , ,
, .
- 223 -

,
, .
, .
.

. (. 16-14).
16-18 G, 3 ( 7,5 ), ,
(15-30). ,
.
, .
,
.

. 16-14. ( )

, ,
, . , .
, -
.
,
. , , .
-,
() .
, . .


. .
, ,
. ,
.

. :
" " " ". 1. " "
.
.
, ,
.
, .
. , ,
.
- 224 -

. ,
, ,
,
,
. , ,
.
" ",
. ,
,
. ,
.
2. " ". ( ) ,
.
. , .
" "
. , ,
, ,
.
, " " .
.
. .
: , , , .
, .
1.
.
. (. 16-15). ,
. LIV-LV
, .
LIII-LIV LIV-LV
18 G. (. . ).
,
.
,
,
, .
,
( . ).
. (. 16-16). ()
,
.
, , ,
.
, .
2-4 .
,
. ,
4-6 . ,
;
.
, .

- 225 -

. 16-15. :

. 16-16. : ()

, -
, .
, - . ,
,
, .
,
.
2. , , . ,

.
,
, .
. (. 16-17). , .
.
,
.
, , 3-4
.
. ) -
.
,
- 226 -

.
.

. 16-17. :

. (. 16-18). ,
2
. ,
(10-15) .
- . ,
. , .
, ,
, , .
3. (. 16-19).
.
, , CV-CVI C VI-CVII,
, "
" , , " ".

. 16-18. : ()
- 227 -

. 16-19. :


-.
3 5 (, )
1: 200 000. - ,
.
, . , ,

. , - , ,

. - , 30-60
20 %. 3
.
-
. , - 5
,
, .
5 3-5

. 5
- , ,
.

, (. 16-5).
,
(. 18). ,
. , . ,
.
: 3 % -,
, ; 1,5-2 %

; 0,5-0,75 % ,
PI .
, .

,
, 1-2 ,
. , ,
,
. ,
,

- 228 -

.
,
. ,
- . ,
: 1)
- , ; 2) ,
, ,
.
.
,
.
,
, ,
. ,
.
,
.
.
, ,
.
" ",
" ",
" ", "
".
, .
.
" ", . . ,
(, . 16-6).
.
,
,
, ,
.
16-6.

50-70

90-130

90-150

120-160

200-260

, ,
.
, .

.


.
, .
, ,
. 150 1 ,
2 .
150 , ,
.

,

. ,
, ,
, .
L5-SI S2 ,
( ),
- 229 -

,
.

- .
,

. .

, .
, .

3,5 5,5,
. ,
.
,
, ,
.
, .
, , .
,
, , -. ,
, - 6,8.

.
,
,
.
.
- , ,
. ,
.
4
,
. , ,
, : .
,
.

, .
.
.
,
.
.
,
(, , )
.
.
. ,
, .
. :

.
, .
, ,
, .
.
.
- , .
, .
. .
- 230 -

, ,
- . ,
. - , ,
.
. -
.
.
, . , -
, . -
.

.

, , .
.

,
40 80 %. , )

50 %. .
,

,
- -. ,
-, ,
,
, .
. , ,
. -
,
.
, ,
.
( ): , ,
, .

. , ;
. , ,

, ,
,
.


.
. , - ,
, .
- ,
, .


, .
,
, -
. -
" ":
,
.

- 231 -

, .
,
, ,
, . -
, , -
.

, .
:
.
-
.
- , .


.
, -- .
, .
,
(. 16-20).
, .
. :
5-10 % , .
- ,
(. 16-21).

, 16-20.

- .
(
, ),
, .
, .
.
,
.



.
- 232 -

, . ,
, -
.
.
.

. 16-21.


, (,
), , , .

,
. 1,5-2 (3,8-5 ) 22 G;
20-22 G, " ".
,
. ,
.

, ,
. " ",
. ,
(, 16-21).
, .
2- 20-22 G,
( ).
90 45 .
, 1-2 ,
.
1-2 . 12-15
, , .
,
- .
.
- . ,
,
- 233 -

, 45, , ,
1-2 .
,
. ,
.

, .
, ,
. ,
.

, 26 ,
. ,
,
2 % .
18 G,
. .
?

,
.

?

1-2 %.
.
?
. -, ,
,
. ,
-
50 %. ,
, .
( )
.
,
.
-, ,
, . , ,

.
?

. , ,
. 24-
, ,
, , -.
. ,
,
- 24 . ,
.
-
. ,
( ) -
. ,
, 24 .
?

. , , , ,
.
. , .
- 234 -

- ,
- . , , .
, .
-
.
-.
?
, ,
, ,
-. , .
24 .
, 18 G.
, , 15
, .
. )
95 %, 99 %.

?

,
.
, .
,
- . , ,
,
.
, , .


Cousins M. J., Bridenbaugh P. . Neuroblockade in Clinical Anesthesia and Management of Pain, 2nd ed. Lippincott,
1992.
Greene N. M. Physiology of Spinal Anesthesia, 4th ed. Williams & Wilkins, 1993.
Katz J. Atlas of Regional Anesthesia, 2nd ed. Appleton & Lange, 1994.

17
E. , MD1
. XIX .
:
, .
XX . .
,

. .
- , ,

XXI . , ,
, , ,
.


,
, , ,
.
, , .
1

-, , , , , .

- 235 -

, ,
, -"-"
. , ,
, .
, ,
.
,
, . , : ,
.
"" ( ) .
,
. , .
(. . )
, ,
.
(
) - .
. ,
,
,
. . ,
- ;
. ,
, (
- ) .

.
.
, ,
. ,
,
. ,
, - .
, ,
, ,
,
. ,
, . ,
, ,
.


. ,
: " ?"
, .
,
, . ,
,
,
.
.

.
.
.
,
.
, .

,
. "" ,
, ,
- 236 -

. ,
, .
,
. ,
, , .
-, ,
. ,
. ,
.
. -
,
.

PI , .

.
, .
,
. , ( , ),
,
. . 17-1
; ,
.
, (.
. 6).
17-1.
( )
, 1 % 2 %
, 1 %, 1 ,5 % 2 %
, 0,25 %, 0,5 % 0,75 %
, 2 % 3 %
, 1% ( )
( )
1 : 1000 ( )
, 2,5 % 5 % ( )
, 1 % ( )
10 % ( )
( )

( )

( )




( )

, 18 G
26G
, 18 G,
20 G, 22 G 25 G
,




,
, , .
- 237 -

, .
.
, ( ,
) .
- .
-
. ,
: 3
1:200 000 (15 /3 ).
20-60 - .
20 %, ,
-. , 30-60 .
, .
.
( 5 2-5 )
.

,
.


, -
, , - ,
, .
1.
.
, - ,
. ,
: 1) "" ; 2) ,
; 3) 0,5-1 .
, .


.
- -
. -
(. ).

. ,
, .
; ,
. -
, ,
, .
.
1 .
! - (. ),
,
. , 45,
, . ,
.


. - .
.
- ;
.
(. ), ,
, .

- . , .
, , , ,
. ,
, , .
, . ,
.
- 238 -


, .
, , ()
; , .
, .
, ,
; .
0,1-1,0 1-10 .
, ,
.
(. . ) ,
, , . ,
, .
1 , , 0,5 100 %. ,
, ,
, ,
. , 1-2
, () .
. ,
, , ;
, (
) .
2. " "

" ", ,
. ,
( ).
,
.


, .
.

.
20-30, . ,
. , ,
.

.
""; , , -,
. ,
.
, .
, . ,
,
.
""

"" .
-"-", .
, .


( ) .

.
C5-C8 T1 (. 17-1).
C4 T2 . , ,
, , , , .

- 239 -

. 17-1.

PI ,
(. 17-2). C5-C6, C7 ,
C7-T1, . ,
, .
, ,
: , .
,
,
. ,
,
, - ;
;
.
-
, .
, .

-, . , ,
(C1-C4),
, .
, - ,
(. 17-3).
. (C8-T1) - (T2)
(. 17-4).
, ,
; - .
,
.

- 240 -

. 17-2. , (: Waxman S. G., deGroot J. Correlative Neuroanatomy, 22nd ed. Appleton & Lange,
1995. ). (1
, , , .
.)

. 17-3.

- 241 -

. .
, ,
, .
( 10-20 %).
. .
. ( )

(. 17-5).
, .
, -
. ,
( ).
. .
. , 30-45
. ,
; .
,

. 17-4. -

( ):
- . ,
-
, , ,
.
- , .
.
25 G 1,5 4 . , ,
,
.
.
, , ,
(, ); ,
- . (
- ), .

. ,
, ( -
).
, .
40 . 1 (2,5 )
.
. . ,

- 242 -

. 17-5. :

.
, .
,
- .
, . 30-50 %
,
(, , ). (
30-50 %) . (
100 %) ,

. , , , .
:

. .
.
, ,
.
. 1
%, .
. . , -
, , ,
. ,
, , .
, .
.
. (. 17-6). , 30-45 . .
- ,
. .
22-23 G 4 .
( ),
.
, .
. 4
- ,
.
.
, , . -
- 243 -

25-30 .
. . .
1-6 %, ( 20 % )
. ,

. .
:

. . .
. . , ,
,
. 4-5
, .

. 17-6. :

. (. 17-7). ,
. 2,5 .
22 G 9 .
45 .

. . 5-7
, 20-25 .
.
.
. . , (
), , .
.

. .
. ,
. ,
.
C7-T1 ( ).
. (. 17-2). ,
,
(. ).
. ,
. ,
-
- . , ,
, , .
, - 244 -

. 17-7. :

, .
. (. 17-8).
, . , 90.
,
.

. 17-8. .


. ,
-
, (. ).
- - .
1. .
- , -
( ). 25 G 2 22 G 4 . .
- .
, .
" " (. ). ,
, :
.
, , ,
,
- 245 -

. 40 ,
- -
, - .
2. .
, , .
,
. , V
,
(. 17-8). ,
. ,
. ,
.
. ,
,
.
,
, ,
. , 40
.
, .
3. . . ,
.
1 -2 . ,
40 .
4. . ,
. ,
,
.
.
,
. , .
1 ,
, 0,5 100 %.
, , , , ,
.
() .

. 40
.
. .
. , ,
, .
.


- (. 17-4)

. . -
PI .
,
.
. . - (T2),
(C8-T1) .
.
. .
. ,
(. 17-4).
22-23 G 4 ,
. -
7,5 . 3-5 .
. . .
-

. . - ,
.
- 246 -

- ,
.
. . - . - ,
,
.
.
. (. 17-9). .
4 22-23 G -
- ; 5-8
. --
, :
. , , . 23
G 2 . ,
. , 1-2 .
.
. . , .

. .
, .
.
. . .
-
, .
.
.
.
- - . ,
, - ,
,
.
: ,
, , ,
( ).
. .
1. (. 17-10). -
. ,
-, .
2 23 G. 3-4 -
, 0,5
5 . ,
. ,
.
2. (. 17-11). ,
.
2 23 G.
,
.
, , .
1 5 .
.

- 247 -

. 17-9. - . -

3. (. 17-12 ).
, -
, .
1-2
, . - .
;
2-3
. -

.
, .
. .
.

- 248 -

. 17-10. .

. 17-11.

. .
, -
.
. . . . -
.
.
,
. . .
1. (. 17-13). .
- 249 -

4 22-23 G.
, (
) . 1 ,
3-5 ( , ).

. 17-12.

2. (. 17-14).

. 2 25 G.
, 3-5 .
.
. .
.

. 17-13.

- 250 -

. 17-14.


. . ,

, V .
,
(
).
. .
. . , , .
, -
. 2-4 .
, .
.
. .
.
. .
1. (. 17-15).
2 23 G. ,
.
( ).
, .
2. (. 17-16).
1,25 23 G.
.
.
, , .
, .
, 3-5
.
. . ,
-.

- 251 -

. 17-15.
. 17-16.

. . , .
. . ,
. , ,
(. 17-17).
. . 25 G . ,
2-3 . ,
.
,
. ,
. :
- . . .
.

. 17-17.

- 252 -


, ,
( 45 ).
, .
(. 17-18)
( ) .
(),
. ,
.
( ), .
40-50 0,5 % .
5-10 . , 20-30
. ,
; , 15
. ,
15-20
. ,
, .
-

. 17-18.
,
.


(. . 16).

. ,
.


- :
(L2-L4), (L2-L4 ), (L1-L3)
(L4-S3). ,
.
.

. .
.
.
. . .
L2-L4 .
, , .
- .
, ,
.
.

.
, ,
(. ).
. . (. 17-19).
, 1 -
. 2,5 23 G.
,
- 253 -

( ). 20 .
, ,
40 .
- " ", .
. . -
. ,
. - , , , -
.

. . ,
, (,
).
( ).
. . L2-L4 .
- , .
,
, .
,
.

. 17-19.
. (. 17-20).
9 22 G. 2 -
.
, ,
. ,
, .
3-4 . ,
. 10-20 .
. .
.

. .
, .
, , .
. . L1,
L2 L3 . - ( ),
-
.
.
- 254 -

. (. 17-21). .
. , ,
, . 4
22 G. ,
.

. 17-20.
10-15 ,
. , .
,
.
. . , ,
.

. . .

,
. ,
( ).
. . L4-S3
.
.
. , ,
(. 17-22).
.

.
,
.
. .
1. (. 17-22). , ;
. 2 .
9 22 G.

4-6 . , , "" .
2-4 , (
). 20 ,
, ,
, .
- 255 -

. 17-21.

. 17-22. :

2. (. 17-23). ,
, .
,
. 4 .
, . . 9
22 G. , 4-6
.
( ). 20
.
.
3. . , 90 90-120 . 9 13 22 G.
,
. 20 .
. . ,
, .

. .
, - 256 -

. 17-23. :

,
.
.
. .
.
, .
,
, (
- ) - ,
4-6 . -
, ,
.
. (. 17-24). ,
, - .
. , . 5
.
22 G. 1 (
) 2-4
( ). 20-30
. ,
.
,
5 . 5-10 ,
. . . -
.

. . ,
, -

. 17-24.
- 257 -

, , ,
- .
. . .
,
.
. , ,
, -
,
, , I
II .
, (
). , ,
- ,
, , .

. - - ,

.
. ,
. ,
,
.
. .

. 3-5 (. 17-25).

. 17-25. :

4 22 G,
, ,

. 5 (. 17-26).
(. 17-27) .
,
. , 5
- 258 -

. (. 17-28)
3-5 .

. 17-26. :

,
.
. . , , ,
.
, , ,
(, ).

. 17-27. :

. 17-28. :

- 259 -


,
(. 17-17).



. .
, -,
.
. 18.
. .
C1-C4. , - ,
PI ,
, , , .
. (. 17-3). , ,
. - .
22 G.
- . ,
- .
2-3 . .
, 180 - ,
- .
2-3 .
. .
.

. . .
,
, ,
.
. . .
, ,
, . -
. .
. (. 17-29). 2 22 G
25 G. . .
, - - .
, , ,
0,5 . - ,
, 3-5 .

. 17-29.

. .
. ,
. - .
,
.

. . ,
. ,
,
- 260 -

.
. . . .
.
. (. 17-30) .
22- , -.
(-
, ). 4
. . - , .
,
. ,
- 2 , ;
. , ( 2 ),
5 . ,
, . .
. ,
.
- .
-
. -
.
-, - -
. . - -
(,
, ), .
- . . . -
-- ,
. -- ,
( )
, -
. - , ,
, ,
, .
2 .
- (L1-L2) ,
, ,
v .

. 17-30.

. (. 17-31).
7,5 22 G. , 2
.
, 8-10 ,
- - . -
2-3 ,
.
. . -
.

- 261 -

. .
.
. . ,
. ,
.
- - .
. . - : 10-15
2-4 . (, 17-32).
,
2
25 G. , 1030 130
. 1 ,
. -
.
. . -
- .
.


( ) , .
, ,

. 17-31. - -

. 17-32.
. ,
.
, - .
60-75 0,5 % .
,
. PI .

- 262 -

:

, 32 ,
. . .
, 1,4 %
1 : 200 000. .
. 15
, .
.
?
,
, . ,
-
. , ,
. ,
, , - .

.
?
,
-. ,

. , .
, C3-C5.
?
. -,
, 100 % .
, -
. 100 %
, ; ,
-. ,
: - ( 2-3 ) ,
, 10-25 . ,
10-100 .
?
,
,
.
. ,

.
, . . -
.
, .
- , .

?
,

. , , .
, ,
. , ,
, . . ,
.
,
. , ,
.


Cousins M. J., Bridenbaugh P. . (eds). Neural Blockade in Clinical Anesthesia and Management of Pain, 2nd ed.
Lippincott, 1992.
Katz J. Atlas of regional Anesthesia, 2nd ed. Appleton & Lange, 1994.
Moore D. C. Regional Block: A Handbook For Use in the Clinical Practice of Medicine and Surgery, 4th ed. Thomas,
1978.
Prithvi R., Nalte H., Stanton-Hicks M. Illustrated Manual of Regional Anesthesia. Springer-Verlag, 1988.
Winnie A. P. Plexus Anesthesia. Perivascular Techniques of Brachial Plexus Block, vol. I. Saunders, 1983.
- 263 -

18
, ,
.
, . , ,
-
.
,
.
" " ,
. .
,
, .
, ,
, , ,
.
, (,
, ), (, ,
). , ,
, ,
. , PI
.
(, , ,
-- ), (,
, , , ).
(-)
, , ,
(. 16 17), .
, ,
,
.


,
, , .
(, ) - (,
).
-

(
,

,
)
(. 18-1). ,
() - ()
() .
?
, .
(International Association for the Study of Pain) "
, ,
".
, ,
. , , .
"" nod (, , )
.
, .
.
: 1) , - ; 2)
, ,
. . 18-2 ,
.
. . ,
, , .
- ,
. "" ,
, .
: , , , ,
( , , ).
- 264 -


. ,
, (. ).
: ,
.
18-1.

A
A
A
A

Ia
Ib
Il

III

(
)

( )

IV

()

12-20
12-20
12-30
5-12

(/)
70-120
70-120
70-120
30-70

3-6

15-30


( )



( )

2-5

12-30

<3

3-14

0,4-1,2

0,5-2

0,3-1,3

0,7-2,3

. ,
, . , , I, II,
III IV. IV , .

18-2, , ""


Anesthesia dolorosa ,

(, )

, ,

(. . , )

1. ,
. , ,
, .
2. , , . ,
, .
. ,
, , ,
.
3.
(, , , ). : 1)
: 2) ; 3)
; 4) . , ,
. ,
, , ,
. , ,
(. 18-3).
() ,
(. ). , ,

, ,

.
. . ,
, .
- 265 -

1 6 .
, .
,
. - ,
.
18-3.

C4
T2-T6
T1-T4
T1-L2
T3-T8
T5-T10
T6-T9
T9-L1
T9-T11
T10-L1
T10-L1
T10-T12
T11-L2
S 2-S 4
S 2-S 4

,
- , ,
, ( ,
, ), (, ,
), .
" " ,
. ,
.
, ,
, , . -.
, ,
- .



- ,
(. 18-1). ,
- . ,
: , .
, ,
, .
. ,
.


() , ,
. ( )
() . ,
(
). , .
, ,
.
(V ), (VII
), (IX ) (X ) . ()
,
, .
,
, --
( ) ( ) .
,
.
- 266 -


,
, - ,
.
,
- .
. ,
10 , ,
(. 18-2 . 18-4). , ,
(. ). --
, . -
, ,
- .

. 18-1.

- 267 -

. 18-2.

- I ,
,
, .
.
, V .

("
"),

- , .
I, II
, , V . ,
I V, , , X . I
. II,
(substantia gelatinosa),
. II
, , . III IV
- . ()
VIII IX . VII
.
V , I.
.
V ,
. ()
(. 18-3).
, , , .
. . ,
- , ,
(). -
- .
PI .
( )
- . -
- , .
( )
.
- 268 -

.

(. ).
,
.
18-4. ()

I
Il
III
IV
V
Vl
VII


,
,

VIII
IX
X


,
,
,
A,
, , ()

. .
, , -
,
. ,
, .
, -
.
, .
- - . - , ,
, -;
, , . ,
(
) ;
.
. .
, .
,
. (
, ) .

, ,
.

I II,
.
.
- ,
, .


1.

, - , .
-
. ,
(. ), .
. , " " (0,1 ),
5 , . ,
" "
. - ,
,
() .
, ,
. : 1)
, ; 2) ,
- 269 -

; 3) .
, ,
(> 42 0C < 18 0C) (, ).
, , (5--, 5-), ,
, , - ().
. ,
, .

, .
,
, . (
) (, , ),
.
. - .
,

, , , , , . ,
, , .
, ,
.
18-5.

P
,

()

- ()

NK- 1
NMDA, AMPA, ,
NMDA, AMPA, ,
P1,P2
-
-, -, -
-, -, -
2-
A1
5-T1(5-T3)
A,B

,
, . , ,
. (, )
- ,
, . ,
. . , .
.
.
,
, .
.
1-L2 . ,

. - , ,
, ,
S2-S4.
2.

()
- (. 18-5).
-, . P , .
- ( ).
P , 11 ,
. NK-1, P
. ,
P, , ,
. P - ,
. , P
- . , P,
- 270 -

. ,

.

2-. ,
,
.
3.

HO -,
. - ( ),
( ) .

:
.
, ,
.
. .
, ,
, .
. ,
. , , .
XII .
B1 B2, .
A2 ,
(. 18-3).
,
E2 (PGE2). E2 ,
, -.
- , . , , .
- (), -
(HBC) , . ,
A2 .
. . , -,
.
: , , -
.
P , , , -, . P , -,
.
: 1) ;
2) ; 3) (,
). - , ,
P.
.

. ( ).
:
1. " " (. ) .
,
. ,

.
2. . , ,
, ,
.
3. .
, -.

- 271 -

. 18-3. ( ) -4,5- (2),


(3) (). ( ).
A2 ( A2) () (AK)
P, ,
, , , , ,
L- L-. ,
G-. ,
.
, ,
(. . 18-3).
NMDA- eNMD- ,
" " (NMDA N- D-). ,
.
NMDA-
( ).
A2 ( A2), - ()
(AK), , , . ( )
-4,5- (2) (3)
(), -.
( ).
NMDA-, , , ,
.
. , -,
,
.
. (, ).
-
,
.
1. . ,
() ,
- . ,
, ,
. ""
.
- () - ,
. -
. -
, .
-: , , ,
. -,
. --
, l-.
- -.
.
. , NMDA-,
, , .
- 272 -

.
: A1, , A2, ,
, . - A1-.
, , .
2. .
, .
( ), .
.
(
), ( ).
2-, , -, - - .
- ,
. (
G-) -,
.
- . -
- 2--.
;

.
( ) -, - -,
. , -
P;
-. .
, .
4.

" -"
.
" " ,
.
, , , -
, -. ,

. : ,
, .


, . ,
- .
-
, ,
(. 18-6). -
.
, -
.
1.
2.
3.

4.

5.
6.
7.
8.

18-6. -

(, )
,
" " -
. -
( )
: ,

-
.
. ,
, , - (
- 273 -

), ( ).
, ,
.

( ,
. ephapsis ;
. . .).

, (. 18-7).
, ,
. .
18-7. ,

1. ,
(, )
2. , ,
, (,
)
3. ,
: , , (
)
4. (- ),
-


,
. , .
.

.
, .

,
. (
) .

. , ,
,
. ,
(. ) , .
. . ,
, .
, .
, , .
. .
.
, .

"" .
, ,
, , , -.
. ,
.
. - - .

, .
,
. , .
.
. .
(-, ) , ( ), ,
. ,
. , ,
,
.
- 274 -

. . - ,
.
E. . ,
- . .
. . . . .
, .

.
,
, (, ,
). ,
. ( ,
) .


.
,
. ,
, 10- ,
.
,
,
-, ,
.
, .

. ,
, .
.
, ,
. -
. ,
, (KT), - (MPT)
. ,
. MPT ,
.



. ,
, , . , ,
, .
, ,
.
, ,
() -- (McGiIl Pain Questionnaire, MPQ).
10- , "
", " , ".
, . ,
" " , .
, ,
. ,
, .
- (MPQ) ,
. : 1) --
( ); 2) -- (
); 3) - ( ). 20 ,
: 1) 10 , ;
2) 5 , ;
3) 1 , - ; 4) 4 .
, , , .
.
; ,
- 275 -

(, , ). -
5-15 . ,
,
. , ,
-, .


,
.
.
(Minnesota Multiphasic Personality Inventory, MMPI) .
566 ,
"" "". 10 .
3 10 ,
. . ,
, .
-
, "" "".
.
.
.

-
- , , , ,
.
, ,
, . ,
"" "" .

. ,
( ). ,
, , ,
- .
(
. . .).
,
.
-
.
()
"" .
,
. -.
,
( ) .
- (
, ) . ,
,
( ). -
, -, .
, .
, ,
. , ,
,
.
.

.
,
0,5 0C. - .
,
, ( 0,5-1,0
- 276 -

C). ,
- ;
, .

. , .
.
,
.
,

.


,
.
. ,
,
.
(. ),
, , .
"" .

. ,
( ). -
, ,
, , . ,
. ,
, , ,
. ( ) . 16,
. 17.


. .
.
, (,
), .
. . (V ) , . () ,
, (, ) ,
.
.
. .
- ,
. ,
, , ,
(. 18-4A).
. .
1. . (. . 18-4) . -
. 22 G 8-10 3
; , . (
) ( ).
,
.
, 2 .
2. . ,
, - (. .18-4).
2 .
, .
, 1 .
3. . .
22 G 8-10 (. .
18-4). (
- 277 -

4 ) ,
- . 4-6 , .
.
- -

. 18-4.

- 278 -

. 18-4. ()

: , ( ),
- .
, 2
. 1 , ,
2- , .
4. . (.
. 18-4). 22 G 8-10 .
( 4 )
.
4-6 , .
22 G 8-10 (. .18-4).
.
. ( 1 ),
- .
1,5-2 .
2-3 .

, . 2 .
.
. . -
- , ,
. ,
.

. . ,
. ,
(. . 38).
. . ,
. ,
, , .
. .
, (. . 38).
- 279 -

1-2 2-3
.
. . -
. ,
.

. . ,
, , . ,
,
.
. .
, ,
.
, ;
.
. . 22 G 5 ,
(. 18-5).

. 18-5.
3-4 , . 2 . ,
, ;
.
. . - ,
.
.
.

. .
.

. 18-6.

- 280 -

. .
C2 C3, .
. . 5
3 - (.
18-6). , .
2-3 - .
. . .

. . ,
. , .
. . C3 -C5
.
. . , 3
, --
. 5-10 .
. .
.
.

. . - (, ).
. . ,
. (C4-C6),
.
. . 5
, (. 18-7).

.
. . .
.

. .
,
.

. 18-7.

. .
. -.
, , ,
-
(. . 16).
. . CII-CVII (. 18-8).
.
( ).
0,5 -. 22 G 5 , 2
. II
- 281 -

, 1,5
. - 1,5
2,5-3 . .
. . -,
.

. ,
.

. . ,

. 18-8.

, (. . 17).
, , ,
, ,
.
, .
. .
.
. . (. . 17-30). 22- 5-8 ,
( ). 4-5
.
45 --
.
. ;
, 2 .
5 .
, ,
, " " (. . 17).
1,5
.
, 0,5 ,
; -
.

- .
. .
; -,
, - .

.
.

. . , ,
.
. . - 282 -

.
,
.
. . ,
(. 18-9). 22 G
8 . .
2 ,
, . 5
, LIII ( 25 )
.

. 18-9.

. . , -
.

()
. . -
. -.
. .
, . ,
.
,
.
. .
(. 18-10). 22 G 6-8 5-6
.
1-1,5
.
(
) . (
),
.
0,5 . . .
, -
.

. 18-10. rr. medialis


. . .
S1 .
. .
, .
- 283 -

. .
. . ,
, , 1,5 ,
, 1,5 (. 18-11).
.
1,5
. 2
, 5 .
(. . 17).
. .
.

. . .
. . S2-S4, --
- .
. . ,
(. 18-12). -

. 18-11. ()
5-10 ,
- . .
(. . 43).
. .
.


, -,
, - . ,
, .
.
,
, .
, ,
, .
-
, - .
( ) ( ,
) .

- 284 -

. 18-12.
( )
. . , , .
,
. ( 10 )
.
- .
. . , , , .
.
(T1),
.
T2-T3 ( ),
; ,
. ,
,
, -
.
. . -
(. 18-13). . 22 G
4-5 -
, CVI ( ), 3-5 .
.
2-3 . - (1
) -
( ) (
). , ,
90 . 10-15 .
,
- . ,
, , - .
. . ,
, , , ,
, ,
.

- 285 -

. 18-13.

-
. - .

. . ,
, .
.
. . (1-5), .
, ,
, .
. . . 22 G
15 , 15-20 (. 18-14).
,
.
3-8
, 10-45.
XII ,
( )
( ).
,
.
. . , .
, .
, ,
, , ,- (
).

,
,
.
: , .
. 6-7
TXI
T XII.
10 .
. , , ,
.

- 286 -

. 18-14.

. . ,
.
. . 3-5 , , .
,
.
, .
. . ,
LII LIV (. 18-15).

(

. 18-15.

). -
.
. . (
, , ) .

. . ,
, .
, .
, , . ,
, .
. . ,
, ,
, .
.

( ).
S2-S4.
. . , 15 7
LIV-LV. 45,

- 287 -

LV. LV SI, 1
.
; 8-10 .
. . ,
.

(20-40 ) (. . 17)
. , 10
0,5 % .
20 .
- .
3-7 . ,
-, , . (1-1,5 )
(5 /).
.


,
.
(. . 14).
( ), ( 5),
() , ,
(A).
.
: -, ,
, , -,
, ,
. ,
.
(. . 16) , (.
. 17) .
(-)
, , (.
18-8). ,
( ), ( )
, . , ( ),
( ).
, .
, . ,
, ()
.
, ,
, . ,
: ,
(5 % ; 2 % - 2 %
). ,
,
.
18-8.

()
1




0,25 %
0,5 %
0,5 %
1 %
1 %
2 %


, ,
. , ,
.
, . ,
: (
).
.
, . (50-100 %)
- 288 -

,
(6-12 %) . .
,
, ,
1: 1. (6-8 %),
. 12 % - .
(. . 24).
- .

.
.
.
.
,
: .
,
,
, .
,
.
(0,1 ). ,
, . ,
- , .

,
, , , , -.
.
, .
, ,
; . 8 .

, , , ,
. - ,
(. . 27). ,
, .
,
. .
(. 18-9),
: 1) -
(), , 18-9.

()

()

()

()

()

()

()

- -

(

)
()

++++
+++

12-50

()

50-300

++

+++

15-90

40-150

++

++++

6-20

75-400

++

++++

30-40

25-300

+++

3-9

150-400

++++

160-200

20-80

++

8-24

75-400

; 2) (H1 H2)
; 3) -- ; 4)
( ).
(
) .
.
- 289 -

1 4 . .

, -
. .
, , - .
. ,
,
, , " "
.
. (
) ( - ,
, ). ,
, - ( -) -
( -) .

,
. ,
. , ,
(. 18-10, . 27).
.
, .
. 27.

, , , . ,
(, , , , ). . 18-11
, ,
- , .
.
, , ,
, , , - ,
, , .
(. . 36). , ,
.
18-10. ,

()
()
()
()
()

()

()

22
10-20
18-30
5-7
6-16

200-600
200-1200
1-18
900-1800
750-1250


(/)
10-20
4-12
0,01-0,08

50-100


(. . 14) .
; "- "
" ". , .
/ , . / 5-30
, 1-5 /. 200-400 / 1 -2 . (1 %
) 1 /( X ), 10-20 /.
: , , , ;
. ,
, , ,
.
- ,
,
. ;

.

.
, ,
, . ,
.
.
- 290 -

.
. ,
- .
(, ) , , ,
.
.
.
1

18-11.

()
()
20

,
..

0,8

12-36

0,8

12-36

0,5

12-36

..

12-36

()

,, M

25

0,75

36-72

()

, ,

25

0,75

36-72

(-,
-)

()

,, M

08-12

. .
().
1
M . . : Goodman and Gilman: The Pharm acologic Basis of Therapeutic, 8th ed., Pergamon,
1990.

, .
, .
.
, ,
. ,
, (, ),
.
( ) (
). . ()
,
"" , ,
. -
.

, , . ,
, -
. ,
, - (
).
(
, ), () (
). , -
; ,
. , .
. ,
(, -).
. ,
, .


- .
,
. .
.
,
, ,
- 291 -

. , - ,
.


. ,
, , . (. )
, ,
, , .
,
.
-, ,
. 30 . 10-30 ,
50-80 (), 80-100 .
,
, 200 , < 10 (
5-15 ). , -
, .

,
- .
.
, . - ,
.
, .
- . ,
.

,
, ,
. ,
: (
) ; .
.


- (. )
. , -
. ,
, ( ),
(, ) ,
L1.
.
- ,
, . ,
,
, .
,
.
,
, , .
,
, -,
. ,
, (. .
).


1.


-, . ,
, .
- 292 -


, , -
() (. 18-12). -,
, ,
.
. ,
- (. ).
,
, . 18-12.

(, )

() () ()

()

()
-

()

2-3

0,5-1

500-1000

3600-6000

8-12
8-12

1-2
1-2

500-1000
500-1000

8-12
12

1500
2000-3000

0,5

500-1000

1200-4000

1,8-2,5
12-15
13

0,5
1
1-2

400
250-500
275-550

4-6
12
6-8

3200
1500
1375

4
4-6

0,5
0,5-1

25-50
10

8-12
4-6

150-200
40

(, .)
1-4

(, .)
()
()

()

()
()

.

.
- .
, .
(> 80 %), ,
. ,
.

-, .
, , ,
. ,
- .
, . ,
.
, 1-2 ,
(),
24-96 . ,
.
, (
). ,
, .


(. 18-13).
, .
, -.
, .
(. . 8), , .
.
; .

- 293 -

18-13.

()


()
()

()
3
0,25-1
3-4
20
2-3
0,3-0,5
2-3
0,6

()
30-60
2-4


()
4
4

1
2

(-
)

()

1-3
2-3
12-16

0,5-1
0,5
1-2

3-6
3-6
6-8

3
3
0,4

5-7,5
5-10
4

4-6
6
6-8

15-30

0,5-1

4-6

20

6-8

()3

6-12

1-2

3-6

30

100

(, .).
() (). 3 B
().
2

2.

-
. -
,
(. . 17). ,
- (. . 14).
. (. )
.
, .




1-6 . ,
(. ).
(), (. . 8). -
, , ,
, - .

(. ).
.
1.

,
. ,
,
.
(). .


, ,
.
. / / ,
.

,
. -,
(, 2 ).
, (. . 8)
, ,
, . ,

. , /
, .


(). ,
(
- 294 -

). , :
, ( , ),
(1-4 ); ,
(. 18-14).
, ,
, .
2-3 / 24-48 , 1-2 / 36-72 .
,
. ,
, /. , ;
,
. ,
.
, : , ,
. (, ) .
.
,
- , .
,
-
- .
, .
30-50 % . , 60 /
1-1,5 /.
, , , (. . 8).
.
.
/ ( ) ,
. ,
, . , .
2.

, , - , (. . 17), .
(0,125 %
) 3-5 .
3.

, ,

, .
,
. , .
18-14. ()



()( )
1

1-3
10-20
0-1 /
()
10-15
5-15
0-20 /
()
15-25
10-20
0-50 /
()
2,5-5
10-20
0-10 /
()
0,2-0,5
10-20
0-0,5 /
1
.

,

. ,
. ,
" "
(. 16).

,
. ,
.
, (. . 14).
0,125-0,25 % . ,
- 295 -

,
, . ,
5-10 / .

(. . 18-15).
() 0,2-0,4
4-24 . 3-5
.
.
(, )
, ()
. - -
,
, , .

,
( )
. , , , -,
, ,
, , -, .
, . .
(0,1 / ) 3-5
, 0,1-0,7 /. ,
, .
(5-10/ ),
5-10 /.

, 18-15.

()


()

()

1
600
30
1200
100
80
1,5

2-5
50-100
25-75
20-50
250-1000
1-5
0,75-1,5

15-30
5-10
5-10
5-15
15
10-15
10-15

60-90
10-20
15-30
20-30
10-15
15-20
20-30

4-24
1-3
4-6
2-6
1-2
6-10
6-18

0,3-0,9 /
25-50 /
5-20 /
10-25 /
150-300 /
0,3-0,5 /
0,1-0,2 /

. ,
,
, / .
.
0,0625-0,125 % - 0,1 / ( -, 5 /)
,
.

, , -,
. ,
. )
- .
, : 1)
; 2) .


- . ,
,
. ; PaCO2 ,
50 . ., .
, .
( 1-2 )
. , ,
, 0,1 %.
- 296 -


. ,
.

. .
,
.
, . ,
.
, . ,
,
, .
.
(0,4 ). ,
, (. . 8).
( 0,04 ) , .
: 0,75-1 / /
1-2 / /. (. . 15), , .
, , , , -
.
. 30 % , 40-100 %.
(. . 8).
, .
(0,04 ) , - . ,
, , - .
(5-10 ), ( ),
(0,625-1,25 ) - (4-6 ). ,
.


2-3 , , .
, -.
, 2--, ,
.


19 , . 40-80 % .
, , , , ,
, .
, -,
.
.
: 1) , ,
; 2) ""
( -); 3) "" (
). - ,
, . ,
,
.
, (. ),
.


(10-30
1-4 ), 2-4 .
,
(, MS Contin Oramorph SR), 8-12 .
, .
- 5 .
( , , , ,
, ). , - , .
() , . 15-30 ,
- 297 -

, 6 8 .
.
,
, .
: ,
. ,
. ,
.
.


() -
, .
() ,
. (10 )
.
. .
25, 50, 75 100 / 2-3 .
60 / /.
.
12-18 , 1; 1,2; 2 / 50, 75
100 / . 50 200 /.
,
.


, ,
.

( ). :
, , , .
, -, .
.
/ ,
-.
, .


,
.
, . ,
,
.
,
, . -.
,
. ,
. ,
.
; . -
- ;
. -
, ;
, .
. , ,
. ,
, ,
, ( -),
.
.

, . , ,
, . (
- 298 -

)
) .
.



, .
, -
.
. - ()
, PI .
- (
),
. -
, .
.


() ,
.
.
" " .

, , ,
(, ). -
-, ,
. , , , ,
, , .
.
, ,
.
.

( , ),
. (, ,
), , , .
,
. .
, , , ,
, , ,
. (. 18-16).

, .
, ,
.

, .
. , ,
, , .
.
, . ,
. .
( 90 %), ,
. .

. - - (,
, ), , -
. ,
, .
18-16.

, , - , ,

- 299 -

1-3

, , -

,
;

3-6

( )
, ,
, . ,
. , ,
- , . . 18-17
.
; -
. ( )
(. ).
.
, ,
. - -
. .
, . ,
.
.
.


,
, , ,
.
( ).
.
- (" ") . , .

() . ,
, . ,
( , ),
. ,
,
.

, . ,
, , .
,
. , -
.
,
. ,
. 1-3
, .
- () ,
. ,
, , .
.
.
18-17.


VII, IX X



,
-- , ,
( )

(

)

- 300 -


(
)



( )


IV V ( )

( )
IV V
- (meralgia


paresthetica)








( )

( )



.
- ,
. , , .
, , , , ,
, .
,
- ( , ,
, , ), , -
. .
, .
.
, .
FABERE,
flexion ( ), abduction (
), external rotation ( ) extension (
).
1.

.

, .
, ,
(. . 16). ,
- .
- () ,
.
- .

, -
, , ,
.
. ,
,
.
( ), , 1-2
. ,
LIV-LV ( ),
, LV-SI.
2. -

80-90 %
- 301 -

-- , , , .
, "" (, ),
, ,
"".
,
. ,
. , 1-2 .
.
- .
. ,
,
.
.
.
, , .
.
3.

.
(nucleus pulposus).
.
, ,
. : 1)
; 2) ,
()
. ,
,
LII-LV.


, . . .
, , . ,
. (90 %)
LV-S1 (85 %), LIV-LV LIII-LIV. , , , -
(-).
"",
.
, ()
. ,
.
, ,
, , .
, . , , , , ,
(, , , ).
. (. 18-18).
,
. .
, .
,
. -
. .
,
.
. MPT,
- KT.
, KT u MPT 30-40 % ,
.
.
18-18.

LIII-LIV( L4)
LIV-L V ( L5)

- 302 -

LV-S I ( S1)

,
,

,

, 2 . 75 % ,
, .
: 1) ; 2)
; 3) .
3 . .
.
.
. ,
, . PI . ,
.
3 , ,
- . .
.
, .

,
(. . ).
.
.
. ,
2 ,
.
(60-120 ) (50-75
). (, )
, 6-10 ( ) 10-20
( ). - .
,
.
, ,
(. .
16). ,
12-48 . .
.
, . ,
1-4 . -
, .
, ,
.
, .
,
.
, .


, ()
,
.
, .
, . ,
" ".
.
, - , , .
, .
- 303 -

" ".
MPT KT . -
.
-
.
.
, ,
.
4.

. , ,
, .
. KT.
, ,
, (. ).
5.
. ,
.
LV ( ), S1 (
), ( )
(,
, LV). .

.
6.
50 , ,
.
, , ,
, - , , .
.
, . -
,
. .
. ,
, , (
).
7.
,
.
, . ,
, .
( )
.
8.

,
HLA-B27. ,
. ,
. ,
. ,
.
, .
, -
. .
, -, .
,
, , , .
,
.


.
( ),
. ,
, . - -LIII).
- 304 -

48-72 . 1-2 . ,
. 50 , ,
. -
.
.
.
.
50 50 %.
. ,
, .
.
,
. ,
. 2
, 80 % . ,
,
(, ) . ,
- , , .

, 21 , ,
- . ,
.
. - .
,
(35/). 10 ,
.
50 %
: PaO2 58 . ., PaCO2 53 . ., 7,25 CO3 21 /.
, .
?

. ,
. ,
. ,
, .

.
(. . 22),
, ( )
. , /
.
, .
?

/
, .

, .
.
, ) .
/
.
-
.
(10-20 /)
. .
,
. (. . 17)
- . ; PI
. 4-5 0,25 %
, - . ,
- 305 -

. , , ,
. ,
.
?


. ,
.
"" "" , .
?

: ,
( )
( ,
).

. ,
, .
,
, .
. ,
. .
?
TVI VIII. , 8 -
. (. , . 17),
, .
, .
" " (
). 3-6
. 20-25 ( 0,25 % -).
7 ( 2 18).
15-20- .
- .
0,125 /( ).
?

(. . -) . -
-,
, .
, ,
.
?
.
, . .
; , 2 ,
. ,
() . )
.

Bonica J. J. The Management of Pain, 2nd ed. Lea & Febiger, 1990.
Cousins M. J., Bridenbaugh P. O. Neural Blockade in Clinical Anesthesia and Management of Pain, 2nd ed. Lippincott, 1988.
Raj P. R. Practical Management of Pain, 2nd ed. Mosby Year Bookr 1992.
Wall P., Melzack R. (eds). Textbook of Pain, 3rd ed. Churchill Livingstone, 1993.
Warfield C. A. Principles and Practice of Pain Management. McGraw-Hill, 1993.

- 306 -

Вам также может понравиться