CHUÏP CAÉT LÔÙP VI TÍNH

BUÏNG CAÁP
(CT of the acute abdomen)

Ts.Phaïm Ngoïc Hoa.

Bs.Leâ Vaên Duõng.
Khoa CÑHA-Bv Chôï Raãy

1
 Chæ ñònh caùc beänh lyù buïng
caáp
+Beänh lyù vieâm:Vieâm phuùc maïc, vieâm
ruoät, vieâm ñöôøng maät.
+Chaán thöông buïng.
+Xuaát huyeát khoâng do chaán thöông: U,vieâm,
phình maïch…
+Taéc ruoät, ñöôøng nieäu, nhoài maùu….
+Khaùc:Beänh phuï khoa….
 
2
 Giaûi phaåu hình aûnh CT.

-Bình thöôøng: Gan,tuïy,laùch,thaän,TTT.

-Bình thöôøng moâ môõ,cô, maïch treo…
-Bình thöôøng oáng tieâu hoaù.
*Lieân quan:Chích caûn quang,uoáng caûn
quang…

3
Khí baát thöôøng trong oå buïng.
*Khí töï do trong oå buïng:
-Lieàm khí, boït khí giöõa caùc quai ruoät, saùt
thaønh buïng, maïc treo, d/c lieàm…
*Khí khu truù trong oå buïng.
-Trong caùc taïngVaùch, caùc bao boïc taïng.
-Trong aùp-xeBoït khí, möùc dòch
*Khí trong ñöôøng maät vaø tónh maïch cöûa.
*Hôi sau phuùc maïc(Töï do hoaëc khu truù)

4
5
Dòch vaø khí töï do trong oå buïng 6
7
                               

Khi töï do keït trong

maïc noái lôùn.
8
9
Aùp-xe
vuøng haäu
cung maïc 10
noái sau
 Apxe khoaûng quanh gan (P) sau
thuûng loeùt taù traøng
Vuøng traàn cuûa gan. 11
 Khí trong thaønh oáng tieâu
hoaù.

-Töï phaùt (15%),thöù phaùt(85%):Chaán thöông, nhoài

maùu, taéc ruoät, hoaïi töû, nhieãm truøng…
-Do phaù huyû lôùp nieâm maïc, coù taêng aùp löïc trong
oáng tieâu hoaùKhí, vi khuaån vaøo thaønh ruoät 
TMMT,TM cöõa.
-Khí daïng ñöôøng hoaëc boït trong thaønh ruoät.
Khí TM maïc treo ,TM cöõa.

12
13
14
Khí trong tónh
maïch cöõa
(nhoài maùu ruoät)
15
Khí trong TM cöõa

16
 Khí trong ñöôøng maät.
-Nhieãm truøng:Vieâm tuùi maät thaønh hoaëc
trong tuùi maät vaø khi trong ñöôøng maät.
-Sau thuû thuaät:Noái maät ruoät,cô voøng Oddi,
ERCP.
-Söï di chuyeån soûi (khí ngöôïc doøng)
-Doø :Vieâm töø soûi ruoät.
-Khí thaáy vuøng trung taâm gan.
-Tuùi maät.
17
18
 Dòch baát thöôøng trong oå
buïng.
*Löôïng nhieàu trong oáng tieâu hoaù(taét ruoät)
*Dòch töï do trong oå buïng.
-Khoang trong oå buïng.
-Dòch tieát, dòch thaám
-Ñaäm ñoä: Thaáp, cao (Maùu xuaát huyeát…)
*Dòch khu truù:
-AÙp xe, nang.
-Tuï dòch döôùi bao, thaønh ruoät.(chaûy maùu).

19
Dòch töï do nhieàu
Maïc noái lôùn, mmaùu hoài traøng trong môõ maïc treo

20
-Tuï dòch trong tuùi maïc noái nhoû,döôùi hoaønh
hai beân.
21
-D/c vò-gan ngaên caùch dòch sau gan (T) vaø tuùi
Tuï maùu döôùi bao/K gan vôõ.

22
23
ÖÙ dòch trong ñaïi traøng/Taéc ruoät

24
Tuï maùu döôùi bao(chaán thöông thaän)

25
 Thay ñoåi caáu truùc maïc treo, moâ
môõ

*Thay ñoåi moâ môõ trong oå buïng lieân quan

beänh lyù.
-Caáu truùc vaø ñaäm ñoä.
-Ngaên caùch taïng naøy vôùi taïng khaùc.
-Taêng ñaäm moâ môõ:Vieâm, hoaïi töû.
*Daøy maïc treo(u,vieâm).

26
Taêng ñaäm quanh tuùi maät
(Thaâm nhieãm quanh thaønh
tuùi maät do vieâm tuùi maät
caáp)

27
Maïc treo ñaïi traøng ngang
taêng ñaäm ñoä (Vieâm tuïy
caáp)

28
 OÁng tieâu hoùa
Daï daøy:
+Thaønh:25mm.
+Nieâm maïc < 10mm.
Ruoät non,ñaïi traøng: Thaønh<3mm.
Ñoaïn xa taù traøng, ñaïi traøng leân vaø
xuoáng sau phuùc maïc.
Maïc treo.
HC Chilaiditi [chen tröôùc (P)]
29
-

Vieâm ruoät

30
Daøy thaønh ruoät/Nhoài
maùu 31
 TAÉC RUOÄT

-Tröôùng hôi treân choå ngheõn vaø maát hôi

döôùi choå ngheõn
-Cô hoïc:Ruoät non thöôøng do dính,ñaïi
traøng thöông do u
-Cô naêng(lieät ruoät): Vieâm, chaán
thöông…

32
ÖÙ dòch trong ñaïi traøng/Taéc ruoät

33
 Khí trong ñöôøng nieäu

Do nhieãm truøng,chaán thöông, doø…:

Trong nhu moâ thaän.
Trong baøng quang.
Trong thaønh baøng quang.

34
 Toùm taét trieäu chöùng.
-Khí baát thöôøng :
+Trong oáng tieâu hoùa :Taéc ruoät,vaùch.
+Ngoaøi oáng tieâu:Töï do,khu truù, sau phuùc maïc.
-Dòch baát thöôøng trong vaø ngoaøi oáng tieâu hoaù:
+Taêng ñaäm ñoä vaø giaûm ñaäm ñoä.
+Khu truù hay töï do.
-Daøy, daõn caùc thaønh ruoät,nieäu quaûn,ñöôøng maät…
-Khaùc:Taêng ñaäm ñoä moâ mô,õ maïc noái -treo….

35
BEÄNH LYÙ CT-SCAN BUÏNG
CAÁP

36
Beänh lyù chaán
thöông

37
 Chaán thöông gan

-Toån thöông phoå bieán.

-Tuï maùu döôùi bao.
-Daäp gan.
-Raùch, vôõ gan  Xuaát huyeát trong nhu moâ.
-Khaùc:Xuaát huyeát trong oå buïng keát hôïp
toån thöông khaùc

38
Daïng toån thöông.
39
Xuaát hueát döôùi bao

40
Raùch,daäp
41
42
43
Tuï maùu döôùi bao vaø trong nhu
moâ .
Chuïp sau 2 thaùng
44
-Tuï maùu döôùi bao.
-Raùch vaø tuï maùu trong nhu moâ. 45
 46
CE roõ
 Chaán thöông thaän
-Daäp.
-Raùch ñôn giaûnphöùc taïp.
-Nhoài maùu moät phaàn thaän  toaøn phaàn
(Huyeát khoái, ñöùt cuoáng thaän)
-Doø beå thaän.
-Xuaát huyeát:Trong moâ thaän, döôùi bao, quanh
thaän.
47
Daäp thaän keøm xuaát huyeát trong beå thaän
48
Daäp thaän keøm xuaát huyeát trong beå thaän 49
xuoáng BQ
Tuï maùu döôùi bao(vhaán thöông thaän)

50
Raùch thaän

51
Vôõ thaän

52
 53
Tuï khí /chaán thöông
54
55
 Chaán thöông tuïy.

-Loaïi toån thöông: Daäp, raùch, vôõ.

-Phuø daäp (baét thuoác caûn quang yeáu).
-Xuaát huyeát trong nhu moâ,quanh tuïy.
-Khoâng baét thuoác caûn quang .
-Toån thöông cô quang khaùc.
-Bieán chöùng:Nhieãm truøng, vieâm tuî,
nang giaû tuî.
56
Chaán thöông tuïy

57
 Chaán thöông laùch

-Toån thöông phoå bieán.

-Daäp laùch, tuï maùu döôùi bao.
-Raùch, vôõ laùch  Xuaát huyeát trong nhu
moâ.
-Khaùc:Xuaát huyeát trong oå buïng ,cung söôøn..

58
Raùch laùch

59
Tuï maùu döôùi bao

60
Vôõ laùch

61
Vôõ laùch

62
Vôõ laùch ñang chaûy
maùu

63
 Chaán thöông ruoät
-Cheøn eùp tröïc tieáp coät soáng vôùi thaønh buïng.
-Toån thöông:Tuï maùu(loøng vaø thaønh) ñeán ñöùt hoaøn
toaøn.
-Toån thöông phoå bieán ruoät non (taù traøng) > ñaïi traøng
-Sau 24 giôø khoâng phaùt hieän thuûng ruoät Vieâm phuùc
maïc.
-CT tìm daáu hieäu sôùm toát trong chaán thöông ruoät vaø maïc
treo:
+Khí ngoaøi oáng tieâu hoaù
+Söï thoaùt töông phaûn .
+Daøy thaønh ruoät
+Cuïc maùu ñoâng ñaäm ñoä cao lieân quan vôùi ruoät. 64
Chaát caûn quang vaøo oå
buïng (Thuûng taù traøng )
65
Raùch maïc treo tuï maùu
trong phuùc maïc
66
Nhoài maùu ruoät do chaán
thöông ("shock bowel").

67
Thoaùi dòch vaø hôi/Thuûng ruoät

68
Khí sau phuùc maïc töø thuûng taù
traøng
69
Tuï maùu trong thaønh taù traøng/chaán
thöông 70
Daøy thaønh hoång traøng
Thaâm nhieãm maïc treo.
Khí töï do saùt thaønh buïng vaø keït trong maïc
treo
71
 Chaán thöông baøng quang

-Lieân quang gaõy khung chaäu hoaëc xuyeân thaáu vuøng

chaäu.
(ít nöôùc tieåu giaûm söï toån thöông)

-Vôû baøng quang  Thoaùi vò nöôùc tieåu Trong/sau

phuùc maïc.

72
Vôõ baøng quang dòch ra
ngoaøi 73
Beänh lyù vieâm
nhieãm

74
 Vieâm tuïy caáp.
-Nguyeân nhaân, LS vaø CLS
-Phuø neà:Kích thöôùc lôùn,baét thuoác nheï,bôø
môø(phuø moâ keõ).
-Xuaát huyeát, hoaïi töû:
+Thaâm nhieãm lan toaû quanh tuïy.
+Hoaïi töû ,xuaát huyeát nhu moâ tuïy vaø môõ quanh
tuïy.
+Tuï dòch vieâm: Quanh tuïy vaø khoang trong
buïng(coù theå trung thaát)[khaùc nang giaû tuïy].
+Keát hôïp:Nhieãm truøng.
75
VTC nheï:phuø tuïy,tuï dòch
ít,thaâm nhieãm quanh
76 tuî.
VTC TB ï:phuø tuïy,tuï dòch
,thaâm nhieãm quanh tuî nhieàu
hôn 77
Tuï dòch vieâm nhieàu quanh tuî
78
Tuï dòch vieâm lan caùc vuûng
khaùc 79
 .
Vieâm tuî hoaïi töû

80
Apxe tuî
81
 Vieâm tuùi maät
-Thaønh:>3mm, khoâng ñeàu hoaëc khoâng ñeàu.
-Soûi, buøn soûi.
-Tuï dòch quanh tuùi maät.
-Taêng ñaäm ñoä moâ môõ quanh tuùi maät.
-Khaùc:Taêng ñaäm ñoä dòch maät, tuï khí vaø
thuûng thaønh tuùi maät.
Phaân bieät K tuùi maät

82
Vieâm tuùi maät:
Thaønh tuùi maät daøy,
soûi buøn,nieâm maïc
khoâng ñeàu,thaâm
nhieãm quanh thaønh
tuùi maät

83
Cholecystitis

84
Hoaïi töû thaønh tuùi
maät. 85
(Cholecystitis)
Hoaïi töû thaønh /Vieâm tuùi
86
maät
Vieâm thuûng tuùi maät
87
 Vieâm ruoät thöøa
-Vieâm taáy quanh mang traøng tieán trieån laø
môø lôùp môõ tröôùc cô Psoas.
-Thaâm nhieãm môõ quanh ruoät thöøa.
-Vieâm taáy thay ñoåi hoaëc apxe vuøng hoá
chaäu (P) vôùi coù hoaëc khoâng baát thöôøng
RT hoaëc soûi RT.
-Aùp xe vuøng chaäu.
-Daøy thaønh mang traøng hoaëc ñoaïn cuoái
hoài traøng
-Taéc ruoät non
88
Ruoät thöøa <6mm vaø moâ
môõ xunh quanh bình thöôøng
89
Thaâm nhieãm moâ90
môõ.
Daøy thaønh mang traøng caïnh
RT.
Daõn RT chöùa soûi 91
Daøy thaønh mang traøng caïnh
RT.
Daõn RT chöùa soûi
92
Daøy vaø daõn RT,Thaâm nhieãm
Tuï dòch quanh RT
93
Daõn,thaønh daøy,thaâm nhieãm xung quanh(vieâm ruoät thöøa) 94
Sau hai ngaøy dau HCP
Apxe vuøng sau mang
traøng vaø thaâm nhieãm
môõ.
95
Ñau HCP hai Ngay.
Möùc oïich khí trong RT
Thaâm nhieãm .
(Ap xe nhe RT)
96
Daõn RT,Soûi RT, thaâm nhieãm môõ.
Daõn vaø öù dòch trong hoài traøng.
Daõn nheï nieäu quaûn
97
.
Apxe RT coù soûi RT.
Ñau buïng hôn 3 ngaøy HC (P)
Dòch oå buïng 98
Beäânh lyù khaùc

99
100
 101
Budd-Chiari
 102
Huyeát khoái TM laùch/Nhoài laùch
103
Nhoài maùu maïch treo traøng
treân
104
Vieâm thaân sinh hôi

105
Phình ÑM chuû buïbg roø
ra ngoaøi. 106
 .
Taéc ÑT/K Sig
107
Doø ÑM chuû

108
Xuaát huyeát trong thaønh ruoät vaø trong oáng tieâu
hoaù(Nhoài maùu)

109
Xuaát haäu cung maïc noái nhoû /U gan
vôõ 110
Aùp xe döôùi gan 111
Taéc ruoät non do thoaùt vò

112
Loàng ruoát ñoaïn gaàn ruoät non

113
 114
Loàng hoài mang traøng
Thoaùt vò ngheït vaøo tuùi maïc noái nhoû.
Daõn vaø dòch trong ruoät non.
Maïc treo:phuø,taêng ñaäm ñoä môõ.
Dòch löôïng ít trong maïc treo.
Tieán trieãn:Phuø xuaát huyeát maïc treo trong tuùi maïc
noái nhoû.
115
U gan
vôõ 116
U gan 117
vôõ
 Toùm laïi

*Chaán thöông:
Taïng ñaëc,taïng roãng.
*Vieâm nhieãm:
Vieâm tuî caáp, tuùi maät, vieâm ruoät, aùpxe….
*Beänh lyù khaùc:
Nhoài maùu maïc treo, loàng ruoät,u vôõ,maïch
maùu, beänh lyù soûi …

118
119