-

... . ..
-2013


....3
1.-

1.1 8
1.2

10

1.3 ...11

2.

-

13

2.1 - .......13
2.2 - 18

3.

21

3.1
21
3.1.1. 22
3.1.2.

. ,
..26

........ 31
ZET ...... 32
.... 33

, ,
XVIII .
.. ,
,
-, -, XVIII .
,
.. .

..

..

, , ,
,
.
. .

,
,

...

:
,
. , ,
3

 :
,

.
.
, ,
,
.
,
, ..
.

,
, : ,

-,

, -, ,
, -, ,
, -, , ,
.
,
: , ,
.
.

, .
, , ,
4

,
,
, , ,
,
, , ,
,
, ,
.

. ,
,
,
,
. ,
, .. ,
,
-, -, , . . ,
-,
-.
1980

( . .

).
, .
5

-80,

-80

() ()...
. , ,

,
:

1295.
. .
,
,
, :

. , , ,
...
, - ,
... ,

, , ,
.
..
- :

,
6

 , , -,
.
:
1)

XVIII ;
2)
;
3)
,
.

.1
-

1.1

.
,
: 1) , , ;
2), , ; 3), , ; 4) ,
, ; 4) , , .;
:
, , , .; :
, , , .

, . .: , ,
. .

, : , , , , ,
. .
:
1.

:
) ,
(, , , ,
, , );
)
( , () , ).
2. :
8

 ( ,
, ).
2.

:
)
(, , ).
)
, -, - (, , ).
)
, . .
(, , , , , ).
)
(, , -)
4) .

( , ,
).

, , () , ,
, , , ,
. ,
(,
, . .).

1.2
,
.
(.:
, ),
(.: , ),
(.: ,
, , (.:
, ),
(.: , )
.
,
:
, ,
.

. , ,
, ,
, -, - ..
,
(),

,
(, --, --, --, --, -- .: ,
, , , ).

10

1.3

) ,

-(-),

-(-)

,
: , ,
();

().

(
, )
(

).

-; .:
;
. ( -, -)

(-, -).
-(-), :

, -
( , )
,
11

( , , , ,
, , , ,
.).

,
- (-, -) ;
.: , .
-, -

, :
, , , .

, , - . .),
: , , ,
. . : ,

-, -, -
, . ., :
, , , ,
.

, , , .

12


2.

-

2.1 -

. -
-

- , , -
. , ,
, .
, , ,
, . ,
, .
, , .

,

, ,
, .
-

().
.
.
(
-),

13

.
,

, " ",
.
.
, ,
, . . ,
.
,,

.
, -
(

),

,
),
.
"",
14

 , , ,
, , ,
( ), ,
,
.
, ,
. .

, ,
, .
, -: , , ,
( ),

.

,

.. ,
"", "".
, , ,
. ,

,,

,
,

, , .

,,

.
: 15

 ,
, ; ;

,
- -
.

. , -, ,
,
(-; -, -, -: ,,
, , , ).
,
, .
, ( )

: ,
.

,
.

. , , ,
( )

, .

16


,
.
,
.
(,

,,

, , , ..) ,
,

,
(, ,, )
, .

:, , (),
(), . .

(),

(), (); ,
, .

.

17

2.2.

2008-2009 .
130

(.

).

:
130 59 ,
45, 3%. : ,
, , ,
, .
70 ,
54%, : ,

.
1
0,7%.
:

18

 ,
. , ,

:
, , ,
, .
.

-,

--.

, , ,

, ,
.

, , ,
, .

19

: , ,
, , .

, : ,

:
, , .

, ,
, .
, ,
.

, . , ,
, , , , ,
. .
,
.

, : ,
-, .

20

3.

.
3.1.

:

, -.

, .
,
, . ,

.
,
.

1.

. .

,
.
,

,
1 .. -

(
XX ) ., 2002.
21

 , ,

, .

,
,
..
.
.

.
3.1.1.


-
.
(
.. ).

. , ..

.
,
.
, ,
. .. :
22

, , , ,
: ,
, : , ,
,
, ,
. ,
, 2.
,
, ,
,
-. ,

,

: , , , , , ,
,

: (.),
-

(.).

, , .

.
2

.. . - ., 2002.

23

 :
, (.);
(.). ,

: , , .

,
,
, ; .:
- , - ,

. ,

: ,

, .

.
, ,
.

24

 : :
, (.).

:
- ( ,
); ,
.
, , : 1551
.,
,
. :

.
:
. .

25

3.1.2.

. ,
, , ,
. .

.

, ,
, ,
,

, ,
, , .

, , ,
,
(),
( ).

26

 , ,
.
,

.
- .
.
, .

,

, .
, ,
. , ,
: ,
, .
, (
). ,
.
.
.. ,
, .
,
, , .

.
3.
3 .. . ., 2003.

27

 -
,

(, 2000, 42)
- ,
,
.

: 32 ;
8; - 25 (, 15.11.2000).
,
, : 1) ( )
, ; , , ,
; 2)
-; 3)
; ; 4) 4.

( ,
).
,
.
-

.

,

.. - (
XX ) ., 2002.

28


.
, ,
.
,

, ,

. ,
,
, .

. (2000,4)
:
, :
-. (,
)
.
, ,

.

- (, 2000, 43).
.

29



.
5.

.. - (
XX ) ., 2002.

30

-
.
:

,
.

, +
,
.

31

ZET
Rusada sfatlar niteledikleri szcklerin cinsine, durumuna ve saysna
gre ekime urarlar, yani sfatlar niteledikleri szcklerle uyum
ierisindedirler.
Trkede olduu gibi Rusada da niteleme ve belirtme sfatlar
bulunmaktadr. Niteleme Sfatlar varlklarn durumlarn, biimlerini,
renklerini; nasl olduklarn bildiren sfatlardr. Genellikle zt anlam olan
kelimelerdir. Ayrca bu sfatlar zihnimizde kiiden kiiye deien
kavramlar oluturur. Mavi kalem, akll evlat,, kt sz Ayrca
Varlklar; iaret, say, belirsizlik veya soru ynelterek belirten sfatlara
Belirtme Sfatlar denir. Sfatlar genellikle dier sfatlardan veya
isimlerden nce gelirler. Varlklar tarif ederler, anlatma zenginlik
kazandrrlar ve kartlmalar durumunda cmle devrik duruma gelmez.
Kitle iletiim aralar, zellikle de tarihsel adan bakldnda gazeteler,
kamuoyunu bilgilendirme, etkileme ve ynlendirme ilevlerini yerine
getirirken, normal yazl dilde rastlanlmayan zelliklere sahip bir dil
kullanmaktadr. Gazetelerde en ok dikkat edilmesi gereken konulardan
biriside sfatlarn kullanmdr. nk sfatlar, duruma yorum katmakta,
dolaysyla kullancnn kiisel grlerini ve deerlendirmelerini
yanstmaktadr. Birincil ilevi bilgilendirme ve haber verme olan
gazetenin, bir haberi verirken yorumdan kanmas; olabildiince sade
(yorumsuz) ve objektif (nesnel) davranmas gerekmektedir. Sfat
kullanm profesyonellik gerektirmektedir. Yerli yerinde kullanlan
sfatlar haberin slubuna olumlu katkda bulunurken, gelii gzel
kullanlan sfatlar iin iine yorum ve kiisel gr katacandan,
okuyucunun gvenini de sarsacaktr. Bu sebeplerden dolay sfatlarn
kullanm olduka nemlidir.

32

1. , . . . / . .
. .: , 1976 272 .
2. , . . . / . . . .:
, 1976 252 .
3. , . . . / . . . .:
, 2003 528 . - 5-98704-040-5
4. , . . . / . . . .:
, 1972 520 .
5. , . . . / . . .
., , 1955 220 .
6. , . . . / . .
. - .: , 1974 352 .
7. . 1. ., 1980
8. , . . . / .
. . .: , 2001 - ISBN5-94457-019-9
9. ,. . . .2. / . . .
.: , 1981 270 .
10. , . .

.:

, 1963304 .
11. http://www.knowed.ru/index.php?
name=pages&op=view&id=851

33