MAKEDONSKA KAUZA

Царот Јустинијан се обидел да дека цар Јустинијан добро го зборувал
ја обнови Римската импе- грчкиот јазик. Овде читаме:
рија! "Како млад Јустинијан му се прид-
ружил на својот вујко Јустин во Кон-
Царот Јустинијан бил канонизи- стантинопол, каде се стекнал со со-
ран за светител. лидно образование, иако никогаш не
научил добро да зборува грчки". Јус-
тинијан бил оженет со Теодора, која пред
тоа била танчерка.
ВОЕНИ АКТИВНОСТИ
Пишува: Јустинијан станал цар наместо својот
Александар ДОНСКИ вујко Јустин на 1 август 527 година. Пред
во некои делови од неговата држава да
бидат претворени во цркви.
Јустинијан водел долги борби со Пер-
сија. Негов главен командант бил Бели-
зарија (Belisarius). Откако ги поразил
Персијанците, во 533 година Јустинијан
водел војна против поседите на Ванда-
лите во Африка. Истовремено војувал и
против Берберите.
Во 535 година Јустинијан, преку Си-
цилија, извршил напад врз територијата
на денешна Италија (некогашниот цен-
тар на Римското царство), каде што то-
гаш владееле Остроготите. Поголема

Ì M AKEDONSKOTO POTEKLO NA JUSTINIJAN PRVI

П
родолжуваме со презентирањето тоа владеел како коимператор заедно борба се водела во Неапол (каде Остро-
на познати личности од светската со Јустин. готите имале свој гарнизон), кој паднал
историја, кои биле родум од Ма- Првите години од царувањето Јусти- под опсадата на Белизарија. Набрзо по-
кедонија. Во продолжение ќе направи- нијан расчистил со паганите. Сите па- тоа Белизарија, заедно со својата вој-
ме осврт кон ликот и дејноста на позна- гански учења биле забранети, а некои ска, влегол и во Рим. Остроготите воз-
тиот византиски цар Јустини- вратиле со контраофанзива во
јан Први Велики. Најголемиот која (според Прокопие) учес-
дел од истражувачите и ис- твувале сто и педесет илјади
торичарите сметаат дека не- војници. Бил извршен напад
ма сомнение дека тој се ро- на Рим. Опсадата на овој град
дил во близината на Скопје. траела повеќе од една година,
Овој податок е застапен и но Остроготите не успеале да
во Католичката енциклопе- го заземат, по што побарале
дија (наслов: Justinian). преговори. Меѓутоа, искусни-
Вистинското име на цар от војсководец Белизарија ова
Јустинијан било Флавиј Пе- го сфатил како знак на сла-
тар Сабат Јустинијан (Fla- бост кај Остроготите и тој пре-
vius Petrus Sabbatius Justi- зел напад, заземајќи го Рими-
nianus). Тој се родил во 482 ни и насочувајќи се кон Раве-
или 483 година. Некои прет- на, каде што бил царот на Ос-
поставуваат дека уште како троготите. Но, тогаш дошло
дете тој бил посвоен од ви- до раскол во византиската
зантискиот цар Јустин (кој војска т.е. до судир меѓу двај-
владеел од 518 до 527 годи- цата командантни - Белизарија
на), затоа што бил син на и Нарс, по што интервенирал
неговата сестра. Овие ис- лично Јустинијан, повлекувај-
тражувачи дошле до овој ќи го Нарс од територијата на
заклучок врз основа на име- денешна Италија.
то Јустинијан, кое му било Потоа до Јустинијан допре-
додадено. ле озборувањата за наводна
Познато е дека осум го- завера од страна на Белиза-
дини по доаѓањето на власт, рија, кој наводно сакал да се
Јустинијан наредил негово- осамостои како цар во Ита-
то родно место убаво да би- лија, по што и него го отпо-
де уредено, по што тоа го до- викал од воените дејствија
било називот "Јустинијана на територијата на денешна
Прима". Некои истражувачи Италија. Во 540 година Пер-
сметаат дека Јустинијан во- ЛИКОТ НА ЦАР ЈУСТИНИЈАН ОД ВИЗАНТИСКИ МОЗАИК сија извршила напад врз Ви-
општо не го зборувал грчки- зантија. И Остроготите успеале
от јазик. Така, на пример, авторот Крис- од паганските филозофи побегнале во да повратат дел од територијата во Ита-
тофер Хиберт во својата книга под нас- Персија. За разлика од паганизмот, јуда- лија, која им била одземена со нападите
лов "Градовите и цивилизациите", на измот на почетокот бил толериран, но на Белизарија. Во војната, на страна на
стр. 59, пишува како не постојат докази подоцна Јустинијан наредил синагогите Персија се вклучила и Ерменија. На ис-

50 МАКЕДОНСКО СОНЦЕ 574 / 1.7.2005


The Emperor Justinian tried to re-
establish the Roman Empire!
The Emperor Justinian was anoin-
ted as a saint.
Writer:
Aleksandar DONSKI
THE MACEDONIAN ORIGIN OF
JUSTINIAN THE FIRST
W
e continue to present famous
people from world history, who-
se origin was from Macedonia. In
the following we will make a brief sum-
mary of the character and the accom-
plishments of the famous Byzantine Em-
peror Justinian the 1st also known as the
Grate. Most of the researchers and histori-
ans figured that there is no doubt that he
was born near Skopje. This fact is repre-
sented in the Catholic encyclopaedia ( ti-
tle: Justinian).
The real name of Emperor Justinian was
Flavius Petrus Sabbatius Justinianus. He
was born in 482 or 483. Some speculate
that even as a child he was adopted by
Byzantine Emperor named Justin (who ru-
led from 518 till 527), because he was the
son of his sister. These researchers came
to this conclusion on the bases of the
name Justinian, which was given to him.
It is known that eight years after his
coming to power, Justinian ordered his
birth place be well decorated, after which
it got the name “Justinian Prima”. Some re-
searchers claim that Justinian didn’t speak
the Greek language at all. For example the
author Christopher Hibert in his book
“Cities and civilisations”, on page 59
writes that there are no evidence that the
Emperor Justinian spoke the Greek lan-
guage well.
Here we can read:
“As a young man Justinian joined his
uncle Justin in Constantinople, where
he acquired a solid education, although
he never learn to speak Greek well”.
Justinian was married to Theodora,
who before that was a dancer.
ACTIVITIES OF WAR
Justinian became an emperor instead
of his uncle Justin on August the 1st 527.
MACEDONIAN AIM
Before that he ruled as a co-emperor to-
gether with Justin. In his first years he
dealt with the pagans. All pagan teach-
ings were banned, and several pagan phi-
losophers fled to Persia. In difference to
paganism, Judaism at first was tolerated,
but later Justinian ordered the syna-
gogues in some parts of his state be
turned in to churches.
Justinian led long battles with Persia.
His chief commander was Belisarius. After
he defeated the Persians, in 533 Justinian
led a war against territories of the Vandals
in Africa. At the same time he fought the
Berbers.
In 535 Justinian, trough Sicily, execut-
ed a raid on the territory of what is today
Italy (once the centre of the Roman
Empire), where the Ostrogots reigned. A
major battle was fought at Naples (where
the Ostrogots had a garrison), which fell
after the sage of Belisaria. Soon after
Belesaria, together with his army, he en-
THE IMAGE OF EMPEROR JUSTINIAN ON
A COIN FROM HIS TIME
tered Rome. The Osrogots returned with a
counter attack in which (according to Pro-
copie) participated 150.000 soldiers. An
attack on Rome was made. The city was
under sage for more than a year, but the
Ostrogots didn’t manage to take it, after
which they called for negotiations. But,
the experienced commander Belisaria took
as a sign of weakness of the Ostrogots
and mounted an attack, taking Rimini and
turning to Ravena, where the king of the
Ostrogots was. But then a split in the By-
zantine army occurred, that is a clash be-
tween two commanders- Belisaria and
Nars, after which Justinian himself inter-
51 МАКЕДОНСКО СОНЦЕ 574 / 1.7.2005
vened, withdrawing Nars for the territory
of what is today Italy.
After that rumours of a plot by Belisaria
reached Justinian, who allegedly wanted
to establish himself as an emperor in Italy,
after which he recalled Belisaria from the
military campaign of what is today Italy.9
In 540 Persia attacked Byzantium. The
Ostrogots as well managed to reclaim a
part of there territories in Italy, which was
taken from them by the raids of Belisaria.
In the war Armenia entered on the site of
Persia,. On the eastern front against Persia
the seasoned general Belisaria was sent,
who managed to defeat the Persian army.
But Justinian recalled Belesaria again be-
cause of an alleged plot.
In that period other misfortunes hap-
pened. In 542 Constantinople was struck
by a powerful earthquake, and after that
an epidemic spread, from which a number
of people died. In 543 Justinian attacked
Armenia (which was under Persia), and in
545 he made peace with the Persian em-
peror, whom he paid a large sum of mon-
ey. In 548 the Ostrogots managed to re-
capture Rome. In 550 Justinian mounted
a new campaign on the territory of what
is today Italy. For that purpose he hired
his general Nars, who was of Armenian or-
igin, and who achieved two major victo-
ries against the Ostrogots.
Almost at the same time Justinian moun-
ted an assault on the Visigoths in Spain.
He used the infighting of the Visigoths
and attacked this former Roman colony.
In 556 the Samarians lunched a big upris-
ing against Justinian. In 557 there was an-
other big earthquake in Constantinople.
Even the church “St. Sophia” collapsed. In
559 the Huns (the Bulgarian ancestors) en-
tered the Balkans across the Danube. A part
of them attacked Constantinople, but Beli-
saria repelled them. In 562 a plot against
Justinian was organized which almost kil-
led him. At the same time there was a short-
age of food and water in Constantinople,
so street riots broke out. In these kinds of
restless times Justinian ended his life in
565. Justinian the 2nd came in his place.
OTHER ACTIVITIES
In the history of law the famous
Justinian’s Codex is still taught. It is a col-
 MAKEDONSKA KAUZA

точниот фронт, против Персија повторно бил испратен искусниот генерал Белизарија, lection of laws, which Justinian creat-
кој успеал да ја порази и персиската војска. Меѓутоа, Јустинијан повторно го отповикал ed and in acted as replacement of the
Белизарија, заради наводен заговор. old, most of the time confusing old
Во тој период се случиле и други несреќи. Во 542 година Константинопол бил Roman laws. He hired 10 experts un-
погоден од силен земјотрес, а потоа се појавила и епидемија на чума, од која починале der the guidance of John of Kapado-
голем број луѓе. Во 543 година Јустинијан ја нападнал Ерменија (која била под Персија), kia, who prepared these laws. The co-
а во 545 година склучил мир со персискиот цар, кому му платил голема сума. mmission ended its work on the 7th of
Во 548 година Остроготите успеале да си го вратат и Рим. Во 550 година Јустинијан April 529 and the Codex Justinianus
презел нов воен напад на територијата на денешна Италија. За таа цел го ангажирал was published. After that a number of
својот генерал Нарс, кој имал ерменско потекло, а постигна две големи победи против other laws were enacted concerning
Остроготите. taxes and etc.
Речиси истовремено Јустинијан презел напад и против Визготите во Шпанија. Тој ги For his credits to Christianity Jus-
искористил внатрешните борби меѓу Визготите и ја нападнал и оваа поранешна римска tinian was anointed a saint. He also
колонија. Во 556 година Самарјаните кренале големо востание против Јустинијан. Во wrote a number f religious works and
557 година во Константинопол повторно имало голем земјотрес. Била урната дури и poems. Some historians claim that
црквата "Света Софија", која Јустинијан ја обновил. Во 559 година Хуните (предци на the lovely poem “ Ige Heruvimi” is his
Бугарите), преку Дунав навлегле на Балканот. Дел од нив го нападнале Константинопол, work. In 553 he called the 5th Universal
но Белизарија ги одбил. Во 562 година била организирана завера против Јустинијан и Council so that several questions about
за малку ќе го убиеле. Истовремено, во Константинопол имало недостиг од храна и од faith can be cleared. He established
вода, па почнале уличните немири. Во вакви немирни времиња Јустинијан го завршил the curch Justinian Prima, from which
својот живот во 565 година. На негово место дошол Јустин Втори. the Ohrid archdiocese later devel-
oped.
ОСТАНАТИ АКТИВНОСТИ At the end we can say that some of
the neighbouring church historians
Во Историјата на правото сè уште се изучува познатиот Јустинијанов кодекс. Тоа е manipulate with the origin of this fa-
збир од закони, кои Јустинијан ги создал и ги спровел како замена за дотогашните, во mous Byzantine emperor and Mace-
голем дел конфузни римски закони. Тој ангажирал десет стручни лица, на чело со Јован donian saint, so I came upon Serbian
од Кападокија, кои ги подготвиле овие закони. Комисијата ја завршила работата и на 7 church books in which it is written
април 529 година бил објавен Јустинијановиот кодекс (Codex Justinianus). Потоа биле that St. Justinian “was probably a
донесени и други закони во врска со даноците и сл. Serb from the vicinity of Skopje” as
Поради своите заслуги за христијанството Јустинијан бил канонизиран за светител. well as in Bulgarian books in which it
Тој се занимавал и со пишување богословски дела и песни. Некои историчари сметаат states that he was a Bulgarian and
дека прекрасната песна "Иже херувими" е негово дело. Во 553 година го свикал was born “near Bulgarian capital
Петтиот Вселенски собор за да се разјаснат некои прашања во врска со верата. Тој ја Sofia”.
основал и црквата Јустинијана Прима, од која подоцна се развила Охридската архие- But, Justinian is a son of Macedonia.
пископија. A Byzantine chronic Prokopie (6th cen-
На крај да кажеме дека од страна на некои соседни црковни историчари се манипулира и tury ) for St. Justinian writes that
со потеклото на овој византиски цар и македонски светител, па наидов на српски црковни (quote):”…he built a beautiful city
книги во кои пишува дека Свети Јустинијан "веројатно бил Србин од околината на Скопје", called Justinian Prima. That’s how
како и на бугарски книги во кои пишува дека тој бил Бугарин и бил роден во "близина на he fulfilled his debt to his home-
бугарската престолнина Софија". land… He accomplished other such
Но, Јустинијан е син на Македонија. Византискиот хроничар Прокопие (VI век) за Свети deeds in Mcaedonia”. (a quote from
Јустинијан пишува дека (цитат): "...изградил преубав град наречен Јустинијана Прима. Та- George Radule: “ Who Falsified His-
ка го исполнил својот долг кон татковината... И други такви дела извршил во Ма- tory?” Stip, 2002, page 55).
кедонија" (цит. според Ѓорѓе Радуле: "Кој ја фалсификува историјата?", Штип, 2002, стр. 55).
(продолжува) (to be continued)

52 МАКЕДОНСКО СОНЦЕ 574 / 1.7.2005