Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
ا وره اهی
اریان
می
زن
ٽًٍيٗ ثٍِٿ
ٽًٍيٗ ثٍِٿ یب ٽًٍيٗ ٽجیَ (ثٍ دبٍٕی ثبٕشبن )َ: KUURAUSHAمـىیه ډٮَيٳ ثٍ ٽًٍيٗ ىيڇ ووٖشیه دبىٙبٌ ي
ثىیبنځٌاٍ ٙبَىٚبَی َوبډىٚی ثًى .ٽًٍيٗ ثمير ٕی ٕبڃ ،اُ ٕبڃ ۵۵۹سب ٕبڃ ۵۲۹دی٘ اُ ډیالى ،ثَ ایَان
ٕچ٦ىز ٽَى.
ة هب َ٥ثوٚىي ځی ،ثىیبن ځٌاٙشه كٺًٷ ث ،َٚدبیٍ ځٌاٍی ووٖشیه اډذَاسًٍی ؿىي ډچیشی ي ثٍِٿ ػُبن ،آُاى ٽَىن
ٌ
ثَىٌَب ي ثىيیبن ،اكشَاڇ ثٍ ىیهَب ي ٽیَ٘بی ځًوبځًن ي ځٖشَٗ سمينٙ ،ىبهشٍ ٙيٌإز.
ایَاویبن ٽًٍيٗ ٍا ديٍ ي یًوبویبن اي ٍا َٕيٍ ي ٹبوًن ځٌاٍ ډیوبډیيوي .یًُىیبن ایه دبىٗاٌ ٍا ،ثٍ ډىِڅٍ ډٖیق دَيٍىځبٍ
ة ٙمبٍ ډیآيٍىوي١ ،مه آوپٍ ثبثچیبن اي ٍا ډًٍى سأییي ډَىيٻ ډیىاوٖشىي.
ٌ
ياٌّ ی ٽًٍيٗ
ٵَُويان
ىاٙز ي دٔ اُ ډَځ٘ ىٍ َٕإَ َمَٖ ٽًٍيٗ ثٍِٿ ٽبٕبويان ثًى .ٽًٍيٗ ٽبٕبويان ٍا ثٖیبٍ ىيٕز ډی
اډذَاسًٍی ٽًٍيٗ ،ډَآڇ ًٕځًاٍی ثَدب ٽَىوي.
دٔ اُ ډَٿ ٽًٍيٗ ،ٵَُوي اٍٙي اي ٽمجًػیٍ ىيڇ ثٍ ٕچ٦ىز ٍٕیي .وبڇ دَٖ ٽًؿپشَ ٽًٍيٗ ثَىیب ثًى.
َبی آسًٕب (ثٍ ايٕشبیی َئًسٍٖ ثٍ ډٮىی هًٗ اوياڇ )ٍ ،ٽٖبوب ٽًٍيٗ ثؼِ ایه ىي دَٖ ،ىاٍای ٍٕ ىهشَ ثٍ وبڇ
(ٍيٙىټ یب ثٍ ايٕشبیی ٍئًهٚىٍ) ي آٍسیٖشًوٍ (آٍسًٕشًوٍ) ثًى .
آسًٕب ثٮيَب ثب ىاٍیًٗ ثٍِٿ اُىياع ٽَى ي ډبىٍ هٚبیبٍٙب ،دبىٙبٌ ٹيٍسمىي ایَاوی ٙي.
ٍيایشُبی ډوشچٴ ىٍثبٌٍ ی ډَٿ ٽًٍيٗ
ډَٿ ٽًٍيٗ ىٍ ٕبڃ ٕی اڇ ٕچ٦ىز اي ىٍ كييى ٕبڃ ۵۲۸دی٘ اُ ډیالى اسٶبٷ اٵشبىٌ إزٍ .يایبر ډوشچٶی ىٍثبٌٍ ی
ډَٿ ٽًٍيٗ يػًى ىاٍى.
ََي ىير ډی وًیٖيٍ ،اػ ٬ثٍ ىٍ ځٌٙز ٽًٍيٗ ٍيایبر ډوشچٴ إز اډب ډه َٙكی ٍا ٽٍ ثیٚشَ ىٍ وَ٪ڇ ډٮشجَ ډی
ومبیي وٺڄ ډی ٽىڈ .ٽًٍيٗ ىٍ آهَیه وجَى هًى ثٍ ٹٞي َٕٽًة ٹًڇ ډبٕبځز (ډبٕبّر) سیٌَای اُ ٕپبَب ٽٍ ثب كمچٍ
ثٍ وًاكی ډَُی ایَان ثٍ ٹشڄ ي ٱبٍر ډی دَىاهشىي ،ثٍ ٕمز ٙمبڃ َٙٹی ٽ ًٍٚكَٽز ٽَى ،ډیبن ډَُ ایَان ي َُٕډیه
ٽَىويَ .ىڂبډی ٽٍ ٽًٍيٗ ثٍ ایه ٍيىهبوٍ ٍٕیي، ٕپبَب ٍيىهبوٍ ای ثًى ٽٍ څٚڂَیبن ٽًٍيٗ ثبیي اُ آن ٭جًٍ ډی
سُڈٍیی٘ (سًډیَیٔ) ډچپٍی ٕپبَب ثٍ اي دیٲبڇ ىاى ٽٍ ثَای ػىڀ ىي ٍاٌ دی٘ ٍي ىاٍى یب اُ ٍيىهبوٍ ٭جًٍ ٽىي ي ىٍ
َُٕډین ٕپبَب ثٍ وجَى ثذَىاُوي ي یب اػبٌُ ىَىي ٽٍ څٚڂَیبن ٕپب اُ ٍيى ٭جًٍ ٽَىٌ ي ىٍ هبٻ ایَان ثٍ ػىڀ ثذَىاُوي .
.ثیٚشَ َٕىاٍان ایَاوی اي ،ػىڀ ىٍ هبٻ ایَان ٍا ٽًٍيٗ ایه ىي دیٚىُبى ٍا ثب َٕىاٍان هًى ىٍ ډیبن ځٌاٙز
ثَځِیيوي ،اډب ٽَُيٓ اډذَاسًٍ ٕبثٸ څیيیٍ ي ىائی ډبىٍ ٽًٍيٗ ٽٍ سب دبیبن ٭مَ ،ثٍ ٭ىًان یټ ډٚبيٍ ثٍ ٽًٍيٗ يٵبىاٍ
ډبوي ،ػىڀ ىٍ َُٕډیه ٕپبَب ٍا دیٚىُبى ٽَى .ٽًٍيٗ و َ٪ٽَُيٓ ٍا دٌیَٵز ي اُ ٍيىهبوٍ ٭جًٍ ٽَى .دیبډي ایه وجَى،
ٽٚشٍ ٙين ٽًٍيٗ ي ٙپٖز څٚڂَیبو٘ ثًى.
ثَيًٕٓ (ډًٍم ٽچياوی ) ىٍ ۲۸۰دی٘ اُ ډیالى آيٍىٌ إز ٽٍ ٽً ٍيٗ ىٍ ػىڀ ثب ً٥ائٴ ىاٍَ (ىَب ،یپی اُ ٭ٚبیَ
ٕپبیی) ٽٚشٍ ٙيٌ إز.
ٵًسیًٓ اُ ٹًڃ ٽشِیبٓ دِٙټ ىٍثبٍ َوبډىٚی ډی وًیٖي ٽٍ ٽًٍيٗ ىٍ اطَ ػَاكبسی ٽٍ ىٍ ػىڀ ثب ىٍثیټ َب ثٍ اي
ياٍى آډيٌ ثًى ٽٚشٍ ٙيٌ إز .آوُب ٵیچُبیٚبن ٍا ٍَب ٽَىوي ،إت ٽًٍيٗ ٍڇ ٽَىٌ ي ٽًٍيٗ ثَ ُډیه اٵشبى .یپی اُ
َٕثبُان َىيی ٽٍ ثب ىٍثیټ َب ډشلي ثًىويُ ،يثیىی ثٍ ٍان اي اوياهشٍ إز ي ٽًٍيٗ ٍا ثٍ هیمٍ اٗ ثَىوي ي اي ىٍ اطَ
ایه ُهڈ ثٮي اُ ٍٕ ٍيُ ىٍځٌٙشٍإز .
ایىپٍ ََ ٍٕ ٹًڇ یبى ٙيٌ ،ىٍ ثبال اُ ً٥ایٴ ٕپب َب ثًىٌ اوي وٚبن ډی ىَي ٽٍ آهَیه ػىڂُبی ٽًٍيٗ ثب ٣يایٴ ٕپبَب
ثًىٌإز اډب ثٮیي ثى َ٪ډی ٍٕي ٽٍ يی ىٍ ایه ػىڂُب ٽٚشٍ ٙيٌ ثبٙي ي ثبٹیمبويٌ ی ٕذبٌ ٙپٖز هًٍىٌ ،ػٖي ثيين
َٕ اي ٍا (ثٍ وٺڄ اُ ََيىير) ثَای ىٵه ثٍ دبٕبٍځبى آيٍىٌثبٙىي.
٥جٸ ٍيایز َبی ځِوٶًن ي إشَاثًن ایه ػىڂُب ثٍ ٽٚشٍ ٙين ٽًٍيٗ ډىؼَ وٚيٌ إز ي يی ثٍ ډَٿ ٥جیٮی يٵبر
یبٵشٍإز.
ىٍ ََ كبڃ ٍاػ ٬ثٍ دبیبن ٽبٍَٗ ،یؾ ٍيایشی ٍا اُ ٍيی ٹ ٬٦ثَ ٍيایز ىیڂَ ،ومیسًان سَػیق وُبى .
إشَاثًن ػٲَاٵیيان ډٮَيٳ ډیوًیٖيٕ ،ىڂی ثَ آٍاډڂبٌ ثًى ٽٍ ثَ ٍيی آن وًٙشٍ ٙيٌ ثًى،
«ای ٍَڂٌٍ ! ډه ٽًٍيٗ َٖشڈ .ډه اډذَاسًٍی ػُبن ٍا ثٍ دبٍ ٕیبن ىاىڇ .ډه ثَ إٓیب ٵَډبوَيایی ٽَىڇ .ثَ ایه ځًٍ
ٍٙټ ډجَ».
إشًاوٍ ٽًٍيٗ ثٍِٿ ،یټ إشًاوٍ ی ٕٶبڅیه دوشٍ ٙيٌ إز ٽٍ ىٍ سبٍین ۱۸۷۸ډیالىی ،ىٍ دی ٽبيٗ ىٍ ډلً ٍ٥ی
دیَيُی َٙف ىاىٌ إز. ثبٕشبوی ثبثِڄ ،ٽٚٴ ٙي .ىٍ آن ٽًٍيٗ ثٍِٿ ٍٵشبٍ هًى ٍا ثب اَبڅی ثبثِڄ ،دٔ اُ
ایه ٕىي ثٍ ٭ىًان «ووٖشیه ډى ًٍٚكٺًٷ ثٙ »َٚىبهشٍ ٙيٌ ،ي ثٍ ٕبڃ ۱۹۷۱ډیالىیٕ ،بُډبن ډچڄ آوَا ثٍ ثٖیبٍی اُ
ُثبوُبی ٍٕمی ٕبُډبن ډىش َٚٽَى .ومًوٍی ثيڅی ایه إشًاوٍ ،ىٍ ډٺَ اٝچی ٕبُډبن ډچڄ ،ىٍ َُٙویًیًٍٻ وڂُياٍی
ډیًٙى.
هٚبیبٍٙب
. .هٚبیبٍٙب ؿُبٍډیه دبىٙبٌ َوبډىٚی ثًى هَٚبیبٍٙب دَٖ ىاٍیًٗ ثٍِٿ ي آسًٕب ىهشَ ٽًٍيٗ ثٍِٿ ثًى
وبڇ هٚبیبٍٙب اُ ىي ػِء هٚبی (ٙبٌ) ي آٍٙب (ډَى) سٚپیڄ ٙيٌ ي ثٍ ډٮىی «ٙبٌ ډَىان» إز .هٚبیبٍٙب ىٍ ٕه ٕی
ي ؿُبٍ ٕبڅڂی ثٍ دبىٙبَی ٍٕیي.
ىٍثبٌٍ ی هٚبیبٍٙب
ىٍ ٽشبة ډٺيٓ ٭ُي ٭شیٸ ا ُ إشَ ثٮىًان َمَٖ یًُىی هٚبیبٍٙب (اه )ًٍٗٚوبڇ ثَىٌ ٙيٌ إز يڅی ثٖیبٍی اُ
ډلٺٺیه ىإشبن إشَ ٍا یټ ىإشبن اٵٖبوٍ آډیِ ٽٍ اُ إب٥یَ آًٍٙی سأطیَ ځَٵشٍ إز ،ډی ىاوىي .
ي هٚبیبٍٙب ىٍ سوز ػمٚیي ٽٍ ةٌ ىٕشًٍ ديٍٗ ىاٍیًٗ ٕبهشٍ ٙيٌ ثًى ٹََٞبی ىیڂَی ثىب ٽَى ٽٍ ثَ ٭٪مز
ٙپًٌ ایه اطَ ثبٕشبوی اٵِيى .ٽشیجٍ ای ویِ ىٍ اٍډىٖشبن اُ هًى ثٍ ػبی ځٌاٙز َ .میه ًٍ٥ٽشیجٍ ی ډٮَيٳ ثٍ ٕىڀ
وجٚشٍ َبی ځىغ وبډٍ ثَ ٍيی ٽًٌ اڅًوي ىٍ َميان ي ویِ ىٍ ٽىبٍ ٽشیجٍ ی ىاٍیًٗ ثٍِٿ اُ يی ثَػبی ډبويٌ إز.
ٽشیجٍ ی هٚبیبٍٙب ىٍ ٽًٌ اڅًوي ىٍ ٹٖمز دبئیه ٻسیجٍ ی ديٍٗ ىاٍیًٗ إز ي ډشه آن ٭جبٍر إز اُ:
هيای ثٍِٿ إز اًٍَا ډِىا ،ثٍِٿ سَیه هيایبن إز ٽٍ ایه ُډیه ٍا آٵَیي ،ٽٍ آن إٓمبن ٍا آٵَیي ،ٽٍ ډَىڇ ٍا
آٵَیي ،ٽٍ ثَای ډَىڇ ٙبىی آٵَیي ،ٽٍ هٚبیبٍٙب ٍا ٙبٌ ٽَى ،یڂبوٍ اُ ډیبن ٙبَبن ثٖیبٍ ،یڂبوٍ ٵَډبوَيا اُ ډیبن
ٵَډبوَيایبن ثیٙمبٍ .ډه هٚبیبٍٙبٙ ،بٌ ثٍِٿٙ ،بٌِ ٙبَبنٙ ،بٌِ ٽًٍَٚبی ىاٍای ډچڄ ثٖیبٍٙ ،بٌ ایه َُٕډیه ثٍِٿِ
ىيٍىٕزِ دُىبيٍ ،دَٖ ىاٍیًٗ ٙبٌ َوبډىٚی.
ىاٍیًٗ ثٍِٿ
ډیه دبىٙبٌ ىاٍیًٗ یپڈ (ثٍ دبٍٕی ثبٕشبن ) ،: DAARAYAVAUSHAدَٖ يیٚشبٕخ ،ډچٺت ثٍ ىاٍیًٗ ثٍِٿًٕ ،
ی ثٍِٿ دبٍٕی ثب ٽٚشه َوبډىٚی ثًى .يی ىٍ ٕبڃ ۵۲۲دی٘ اُ ډیالى ،ثب ٽمټ سٮياىی اُ ٍؤٕبی َٶز هبوًاىٌ
. ځئًډبر ډٰ ٽٍ ثٍ ٭ىًان ثَىیب ٵَُوي ٽًٍيٗ ثٍِٿ ثَ سوز وٖٚشٍ ثًىٕ ،چ٦ىز ٍا ثٍ هبويان َوبډىٚی ثبُځَىاوي
دٔ اُ آن ثٍ ٵَيوٚبوين َ ًٍٗٙبی ىاهچی دَىاهز .و٪بڇ ٙبَىٚبَی ٍا إشلپبڇ ثوٚیي ي َُٕډیه َبیی ؿىي ثٍ
ٙبَىٚبَی اڅلبٷ ٽَى .آٱبُ ٕبهز دبٍٍٕ (سوز ػمٚیي) ىٍ ُډبن دبىٙبَی اي ثًى.
اُ ىیڂَ ٽبٍَبی اي كٶَ سَ٭ٍای ثًى ٽٍ ىٍیبی َٕم ٍا ثٍ ٍيى ویڄ ي اُ آن َ٥یٸ ثٍ ىٍیبی ډيیشَاوٍ دیًوي ډیىاى .ډٺجٌَ ی
اي ىٍ ىڃ ٽًٌ ٍكمز ىٍ ډپبوی ثٍ وبڇ وٺ٘ ٍٕشڈ ىٍ ډَيىٙز ٵبٍٓ (وِىیټ ٙیَاُ) إزَُٙ .ر اي ىٍ ٱَة ثٍ هبَ٥
يٹً ٫وجَى وبډًٵٸ ایَاویبن ثب یًوبویبن ىٍ ډپبوی ثٍ وبڇ ډبٍاسًن ىٍ ُډبن ايٕز .آٱبُ ٕبهز دبٍٍٕ (سوز ػمٚیي ) ىٍ
ډڂَ ٭َةٕشبن ػِي ٹچمَي اي ډلًٖة ُډبن دبىٙبَی اي ثًى .دٔ اُ ػُبوڂیَی ٽًٍيٗ ي ٽمجًػیٍ َٕإَ إٓیب
ډیځَىیي.
ډه ىاٍیًٗٙ ،بٌ ثٍِٿٙ ،بٌٙ ،بٌ دبٍٓٙ ،بٌ َُٕډیه َب (ٽًٍَٚب) ،دَٖ يٙشبٕت ،وًٌ اٍٙبڇ َوبډىٚی َٖشڈ .ديٍ
يى. ډه يٙشبٕت ،ديٍ يٙشبٕت اٍٙبڇ ،ديٍاٍٙبڇ اٍیبٍډه ،ديٍ اٍیبٍډه ،ؿی٘ دی٘ ي ديٍ ؿی٘ دی٘ َوبډى٘ ة
۸.وٶَ اُ هبويان ډب دی٘ اُ ډب ثيڅیڄ ایه ٽٍ اُ ىیَځبَبن اُ هبوياوی اٝیڄ ي ٙبَبوٍ ثًىیڈَ ،وبډىٚی هًاويٌ ٙيیڈ
ایه ٙبٌ ثًىٌاوي ي ډه وُمیه َٖشڈ .ډب ۹وٶَ دٚز َٕ َڈ ٙبٌ ثًىٌ ي َٖشیڈ .ثٍ هًإز اًٍَاډِىا ،ډه ٙبٌ َٖشڈ ي
اي ٙبَی ٍا ثٍ ډهَ ،يیٍ ىاى.
ای ٽٍ ایه نيٙشٍ َب ي ایه وٺَ٘ب ٍا ٽٍ ډه سُیٍ ٽَىٌاڇ ،ډیثیىی اُ آوُب كٶب٩ز ي ډَاٹجز ٽه.
اځَ سب ُډبوی ٽٍ سًاوبیی ىاٍی اُ ایه وًٙشٍ َب ي وٺ٘ َب ډَاٹجز ٽىی ،اًٍَاډِىا یبٍر ثبى ي ىيىډبن ي ُويځیز ثٖیبٍ
ثبٙي ي َمٍ ٽبٍَبیز ډًٍى ٹجًڃ اًٍَاډِىا ثبٙي.
اډیيياٍڇ اځَ ایه وًٙشٍ َب ي وٺ٘ َب ٍا ىٍ َىڂبڇ سًاوبیی ډَاٹجز ي كٶب٩ز وپىی ،اًٍَاډِىا یبٍر وجبٙي ي ىيىډبوز سجبٌ
ثبٙي ي آوـٍ ډیٽىی ،اًٍَاډِىا ١بی ٬ٽىي.
آٍیًثَُن
آٍیًثَََُن (ىٍ ُثبن یًوبوی ) Aριoβαρζάνηςوبڇ َٕىاٍ ایَاوی ثًى ٽٍ ىٍ ٽًٌ َبی دبٍٓ ىٍ ثَاثَ ٕذبٌ إپىيٍ ډٺييوی
ایٖشبىځی ٽَى ي هًى ي َٕثبُاو٘ سب يادٖیه سه ٽٚشٍ ٙيوي .وبڇ آٍیًثَُن ىٍ دبٍٕی ٽىًوی ثٍ ځًوٍ آٍیبثَُیه َڈ
ځٶشٍ ي وًٙشٍ ډیًٙى ٽٍ ثٍ ډٮىی ایَاوی ثبٙپًٌ إز.
وجَى آٍیًثَُن ىٍٕز ٕ ۹۰بڃ دٔ اُ ایٖشبىځی څئًویيآ یپڈ ىٍ ثَاثَ اٍس٘ هٚبیبٍ ٙب ىٍ ػىڀ سَډًدیڄ ٍم ىاى ٽٍ
آن َڈ ىٍ ډبٌ اير ثًى ي اُ ایه و َ٪ایه ىي ياٹٮٍ ی سبٍیوی ثٖیبٍ َمبوىي یپيیڂَوي .اډب سٶبير ډیبن ډٺبيډز څئًویيآ
ي ایٖشبىځی آٍیًثَُن ىٍ ایه إز؛ ٽٍ یًوبویبن ىٍ سَډًدیڄ ،ىٍ ډلڄ ثَ ُډیه اٵشبىن څئًویيآ ،یټ دبٍٻ ي ثىبی یبى
ثًى ٕبهشٍ ي ډؼٖمٍ اي ٍا ثَدب ىاٙشٍ اوي ي يادٖیه ٕوىبو٘ ٍا ثَ ٕىڀ كټ ٽَىٌ اوي سب اُ اي ٕذبٕڂِاٍی ٙيٌ ثبٙي،
.اُ ٗثبَز َبی ډَٿ څئً ویيآ ثب يڅی اُ آٍیًثَُن ػِ ؿىي ٕ َ٦سَػمٍ اُ ډىبث ٬ىیڂَان اطَی ىٍ ىٕز ویٖز
آٍیًثَُن ایه إز ٽٍ ََ ىي ىٍ ٍاٌ ډلبٵ٪ز اُ یټ ډٮجَ ډَىوي ي څئًویي آ ویِ ډبوىي آٍیًثَُن كب َ١ثٍ سٖچیڈ وٚي ي
هٚبیبٍٙب ىٕشًٍ ىاىٌ ثًى اي ٍا آن ٹيٍ ثب سیَ ي ویٌِ ُىوي سب اُ دب ىٍ آډي .ي ثٍ ىڅیڄ َمیه ٙجبَز ىٍ اُ هًىځٌٙشڂی اي ي
آٍیًثَُن ثًى ٽٍ إپىيٍ ىٕشًٍ ىاىٌ ثًى ٍيی ٹجَ آٍیًثَُن ثىًیٖىي ثٍ "یبى څئً ویيآ".
ثبثټ هَډيیه
ٻ هَډيیه اُ آًٍثبیؼبن دٔ اُ كمچٍ ا٭َاة ثٍ ایَان١ ،ي اٙٲبڅڂَی ا٭َاة ثٍ دب هبٕز .يی ٍَجَی ػىج٘ َٕم
ثبة
ػبډڂبن ٍا ثَ٭ُيٌ ىاٙز .اُ ػىجَ٘بی ىیڂَ ایَاویبن ډی سًان ثٍ ډبُیبٍ اُ ډبُويٍان ،اثًډٖچڈ هَإبوی ي یٮٺًة څیض
اُ ٕیٖشبن اٙبٌٍ ٽَى.
سًڅي ي ػًاوی
ثبثټ ىٍ ٍيٕشبی ثال ڃآثبى ىٍ كًډٍ اٍىثیڄ ثٍ ىویب آډي .ثىبثَ ځٶشٍ ی ياٹي ثه ٭مَياڅشّمیمی (ايڅیه ٽٖی ٽٍ ُويځی ثبثټ
ٍا ثٍ سلَیَ آيٍىٌ إز ) ،ديٍ ثبثټ ډَِىآ (ىٍ ٽشت ډوشچٴ وبڇ َبی ىیڂَی ویِ ًٽَ ٙيٌ ) اُ اَبڅی سیٖٶًن ،دبیشوز
ٕبٕبویبن ،ثًى ٽٍ ثٍ آًٍثبیؼبن ډُبػَر ٽَىٌ ثًى .ډبىٍ اي ڇاٌ ٍي وبڇ ىاٙز ٽٍ اَڄ آًٍثبیؼبن ثًى .وبڇ ٽشبة ياٹيثه
٭مَياڅشّمیمی اهجبٍ ثبثټ وبڇ ىاٍى ٽٍ اٽىًن ىٍ ىٕز ویٖز.
ىٍ ٽشبة اڅجيء ياڅشبٍین ٽٍ ډأهًً اُ ٽشبة اهجبٍ ثبثټ إز آډيٌ إز ٽٍ ػبيیيان ثه ََُُِٕٻ (ىٍ سبٍین ٥جَی ي ثٮ٢ی
اُ ٽشبة َبی ىیڂَ ػبيیيان ثه ُٕڄ طجز ٙيٌ إز) یب ََُِٙٻ (ىٍ اڅشىجیٍ ياالَٙاٳ) ٍئیٔ ػبيیياویٍّ (اُ هَّډیبن) ىٍ
ٽىي .ثٍ ٕجت ٽبٍىاوی ثبثټ ػبيیيان اُ ثبثټ ډٖیَ ثبُځٚز اُ ُوؼبن ىٍ ىٌِ ثالڃ آثبى ىٍ ډىِڃ ډبىٍ ثبثټ سًٹٴ ډی
هً ٘ٙډیآیي ي ثب اػبٌُ ډبىٍٗ اي ٍا َمَاٌ هًى ډی ثَى ي اي ٍا َٕدَٕز اډًاڃ ي اډالٻ ميى ٕبُى .ډيسی دٔ اُ آوپٍ
ثبثټ ىٍ هيډز ػبيیيان ةٌ َٕ ډی ثَى ،ػبيیيان ثَ اطَ ُهمی اُ ىویب ډی ٍيى .ىٍ ایه ٽشبة وٺڄ ٙيٌ إز ٽٍ َمَٖ
ػبيیيان ثٍ ٕجت ٭الٹٍ ای ٽٍ ثٍ ثبثټ ىاٙز ثٍ دیَيان ػبيیيان ا٭الڇ ډی ٽىي ٽٍ ٍيف ػبيیيان ىٍ ثبثټ كچًڃ یبٵشٍ
إز ي اي ډی ثبیٖز ػبو٘یه ػبيیيان ثبٙي .ثب ٽمټ ُن ػبيیيان ،ثبثټ ٥یّ سَٚیٶبسی ػبوٚیه ػبيیيان ي دیًٚای
هَّډیبن ډی ًٙى ي ثبثټ ویِ آن ُن ٍا ثٍ َمَٖی هًى ىٍډی آيٍى .ایه ثو٘ اُ ٽشبة اهجبٍ ثبثټ ٍا ډی سًان ىٍٕز
ىاوٖزُ .یَا ؿىبوپٍ ډىبث ٬ىیڂَ ډبوىي ډٺيٕی ثیبن ډی ومبیىي هَّډیبن ثٍ سىبٕن ا٫سٺبى ىاٙشىي ي ثٍ «سٲییَ إڈ ي سجيیڄ
ػٖڈ» ٹبئڄ ثًىوي
ػىج٘ هَډيیىبن
ثبثټ ډيسی دٔ اُ آوپٍ ثٍ ػبوٚیىی ػبيیيان ىٍآډي ،یٮىی ىٍ ٕبڃ َ ۱۹۵ؼَی هًٍٙیيیَ ،مِډبن ثب هالٵز ډأډًن
هچیٶٍ ٭جبٕی ىٍ ٙمبڃ آٍسبيیڄ (اٍىثیڄ ٽىًوی ) ٭چیٍ ٭جبٕیًن ٹیبڇ ٽَى .اي ثب َمٖبیڂبن اٍډىی هًى ډشلي ځَىیي ي
سًاوٖز كمبیز اډذَاسًٍ ثیِاؤ سئًٵیچًٓ ٍا ثيٕز آيٍى َ .يٳ وُبیی ثبثټ اسلبى ډؼيى ایَان ي ٍَبیی ایَان اُ ٹیي
هچٶبی ٭جبٕی ثًى .ثبثټ دیَي آییىی ثًى ٽٍ آډیوشٍ ای اُ آییه ٍُسٚشی ي ډِىٽی ثًى .اي ي دیَيان اي ډٮشٺي ثًىوي ٽٍ
اثًډٖچڈ ومَىٌ إز ي اي ډىؼی آ ر ٽٍ ٍيُی ىيثبٌٍ ثبُهًاَي ځٚز ي ٭ياڅز ٍا ىٍ ػُبن ثَٹَاٍ هًاَي ٽَى .ٹیبڇ
.ثب ثبثټ وِىیټ ثٍ ثیٖز ٕبڃ ً٥ڃ ٽٚیي .ثبثټ ُډبوی ٙپٖز هًٍى ٽٍ ډشلي دیٚیه اي اٵٚیه ثٍ اي هیبوز ٽَى
ثٮيَب ىٍ ٕبیَ ٙپٖز ثبثټ ي ىٕشڂیَی اي ثٖیبٍی اُ هَډيیىبن ثٍ اډذَاسًٍی ثیِاؤ دىبَىيٌ ٙيوي ي دیَيان اي
ډٌاَت إالډی كڄ ځَىیيوي ي ډی سًان ځٶز ٽٍ ٹیبڇ هَڇ ىیىبن ٭مالً آهَیه ػىج٘ ثٍِٿ ي ٕبُډبن یبٵشٍ اكیبی ىیىی
ایَان دی٘ اُ إالڇ ثًى.
ځَٵشبٍی ي إبٍر
ثبثټ هَډيیه َٕاوؼبڇ ثٍ ٕجت هیبوشی ىٍ ثىي ٙي .اي ٍا ثٍ ثٲياى ثَىٌ ي ٍهشی سلٺیَ آډیِ ىٍ ثَٗ ٽَىٌ ي ة ٍ دیڄ
وٚبويٌ ي ىٍ َُٙثڂَىاویيوي .اډذَاسًٍی ٭٪یڈ ٭جبٕی ٽٍ اُ ٙمبڃ ٱَثی آٵَیٺب سب ډََُبی ٱَثی َىي ځٖشَىٌ ثًىٕ ،بڃ
َبی ٕبڃ ثب ثبثټ ىٍ ٕشیِ ثًى ي ٽبٍی اُ دی٘ وجَىٌ ثًى .اُ ایه ٍيی اُ ىٕشڂیَی ایه دُچًان وبډی ٽٍ َمـىبن ثَ آئیه
ویبٽبن هًی٘ ثًى ،ىٍ دًٕز هًى ومی ٿ وؼیيوي « .ځًیی ثٲياى ومی سًاوٖز ثبيٍ ٽىي دُچًان ىڅیَی ٽٍ ٕبڅُب اي ٍا
سُيیي ډی ٽَى ،اٽىًن ىٍ آوؼب ثٍ إبٍر ثٍ َٕ ډی ثَى»
ډَٿ
اي ىٍ َٶشڈ ّاوًیٍ ٕبڃ ۸۳۸ډیالىی ثَاثَ ثب ٝ ۶ٶَ َ ۲۲۳ؼَی ٹمَی ( ۱۷ىی َ ۲۱۶ؼَی هًٍٙیيی ) ،ثٍ ىٕشًٍ
ډٮشٞڈ ثبهلل ٽٚشٍ ٙي .اثشيا ىٕز ي دبی يی ٍا ثٍ سيٍیغ ٹ ٬٦ٽَىوي ٕ .ذٔ ػىبٌُ ډظچٍ ٙيٌ اٗ ٍا ىٍ ٕ َُٙبډَا ثَ
َٕ ىاٍ ٽٚیيوي .ثَ ٥جٸ ثٮ٢ی ډىبث َٕ ٬اي ٍا ثٮياً ثَای ومبی٘ ىٍ ََُٙبی ىیڂَ ي هَإبن ځَىاويوي .ثبثټ ىٍ َمبن
ډلچی ثٍ ىاٍ آيیوشٍ ٙي ٽٍ ىیڂَ ٹیبڇ ٽىىيٌ ١ي ٭جبٕی ،ډبُیبٍٙ ،بَِاىٌ ٥جَی ثٮيَب ثٍ ىٓسًٍ هچیٶٍ ٭جبٕی ثٍ ىاٍ
آيیوشٍ ٙي .ثٮ٢ی ډىبث ٬ډبوىي هًاػٍ و٪بڇ اڅمچټ ًٕ٥ی ىٍ ٽشبة ٕیبٕز وبډٍ وٺڄ ډی ٽىىي ٽٍ ىٍ َىڂبډی ٽٍ ىٕز
ايڃ ثبثټ ٍا ډی ثَیيوي .ثبثټ ًٍٝس٘ ٍا ثب ىٕز ىیڂَٗ ثٍ هًن آڅًىٌ ډی ٽَى .يٹشی ډٮشٞڈ ٭چز آوَا دَٕیي .ثبثټ
دبٕن ىاى ٽٍ ؿًن هًوَیِی ثب٭ض ٍوڀ دَیيځی ًٍٝر ډی ًٙى ډه ًٍٝسڈ ٍا هًویه ډی ٽىڈ ٽٍ ٽٖی ځمبن وپىي ٽٍ
ثبثټ سَٕی ثٍ ىڃ ٍاٌ ىاىٌ إز.
اٍىٙیَ دبدپبن
اٍَىِٙیَ دبدَڂبن یب اٍىٙیَ یپڈ یب اٍىٙیَ ثبثپبن (ىٍ دبٍٕی ډیبوٍ ): Arđaxšēr-i Pāpagānثىیبنځٌاٍ ٙبَىٚبَی ٕبٕبوی
ثًى .اُ ۲۲۶سب ٕبڃ ۲۴۱ډیالىی ،ثٍ ٭ىًان ٙبَىٚبٌ ایَان ٕچ٦ىز ٽَى .يی ثؼبی ،اٍىيان دىؼڈ ،آهَیه دبىٙبٌ
اٙپبوی ثَ سوز وٖٚز.
ىيىډبوی ٽٍ اٍىٙیَ ثىیبى ځٌاٙز ،ؿُبٍ ٕيٌ ثَ ایَان ،ٵَډبن ٍاويوي ي ٙ ۳۴بٌ ىاٙز ٽٍ آهَیه آن یِىځَى ًٕڇ ثًى .
ىيىډبن ٕبٕبوی ،ىٍ ٕبڃ ۶۵۲ډیالىی ،ثٍىٕز ٭َةَبٕ ،ٺً ٣ٽَى .
ؿىيی ثٮي اٍىٙیَ دیَيُډىياوٍ ياٍى سیٖٶًن ځَىیي ي ىٍ ّ ۲۳يئه ٕبڃ ۲۲۶ډیالىی ،ىٍ ډٮجي آوبَیشب ىٍ إشوَ یب ىٍ
.اډب سىڂٍ ی وٺ٘ ٍػت ،سبػڂٌاٍ ی ٽَى ي ٭ىًان «ٙبَىٚبٌ ایَان » ٍا ثَځِیي ،ي ایَان ىٍ سلز سٖچ ٤اي ىٍآډي
اٍډىٖشبن ي ځَػٖشبن ډًٹّشبً ډٖشٺڄ ډبويوي.
اٍىٙیَ ىٍ ٕبڃ ۲۲۶ډیالىی ،ثب څٺت ٙبَىٚبٌ ایَان (ثٍ دُچًی): Šāhān šāh Ērānىٍ سیٖٶًن سبع ځٌاٍی ٽَى ي ثب ایه
ة دبیبن ٍٕیي ي ىيٌٍ ی ؿُبٍٝي ٕبڅٍ ی ٕبٕبویبن آٱبُ ٙي .ډچپٍ ی اٍىٙیَ
ٽبٍ كپًٽز ؿُبٍٝي ٕبڅٍ ی دبٍسیبنٌ ،
ٽٍ آًٍ آوبَیي وبڇ ىاٙز ویِ ىٍ َمیه ٍيُ ثٍ ٭ىًان ُٙجبوًی ُٙجبوًیبن سبع ځٌاٍی ومًى .ىٍ ډَإڈ سبػڂٌاٍیَ ،مبوىي
ىاٍیًٗ ثٍِٿ ځٶز ٽٍ ثٍ هًإز اًٍَاډِىا ٙبٌ ایَاویبن ډیًٙى ٽٍ ډَىډی وؼیت ي ثٍِځًاٍ َٖشىي ي ىٍيٯ ومیځًیىي.
اٍىٙیَ ثب يػًى ٭الٹٍ ی ثٖیبٍ ثٍ ایبڅز دبٍٓ ي ََُٙبی ډُڈ آن ډبوىي إشوَ ي ځًٍ (ٵیَيُ آثبى ٽىًوی ) ،سیٖٶًن ٍا
َمـىبن دبیشوز هًى ځَىاویي .
اُ ووٖشیه ٽبٍَبیی ٽٍ اٍىٙیَ اوؼبڇ ىاىٕ ،بهشه ىّی ىٍ ځًٍ ىٍ دبٍٓ ثًى .يی ایه ىّ ٍا ،اٍىٙیَهًٍَّ ٌ (ٵَ اٍىٙیَ )
وبډیي ٽٍ اډَيٌُ ثٍ ٙپڄ َُٙٵیَيُ آثبى ،ىٍ ػىًة هبيٍی ٙیَاُ يػًى ىاٍى.
اٍىٙیَ دٔ اُ سٖویَ ٕڂٖشبن ي اثَ( َُٙهَإبن ٵٮچی ) ي ډَي ي هًاٍُڇ ي ثچن ٹيٍر هًى ٍا ثَ وًاكی َٙٹی ویِ
ة
ثٖ ٤ىاى ي دبىٙبَبن ٽًٙبن (ىٌٍ ی ٽبثڄ ي دىؼبة) ي سًٍان ٹِىاٍ (ىٍ ػىًة ٽًیسٍ) ي ډپًٍان (یب ډپَان)ٕ ،ٶیَاوی ٌ
ك ًٍ٢اي ٵَٕشبىوي ،ي اي ٍا ثٍ ٙبَىٚبَی ٙىبهشىي.
ٕپٍَبی ډٖی ىٍ دىؼبة دیيا ٙيٌ إز ٽٍ یټ َ٥ٳ آنًٍٝ ،ر آسٚپيٌٍ ،ا ىاٍى ي ٙجیٍ ثٍ ٕپٍ َبی اٍىٙیَ یپڈ
إز ي َ٥ٳ ىیڂَ ډظڄ ٕپٍَبی ٽًٙبن إز.
ػىڀ ثب ٍيڇ
ىيڅز ٍيڇ ٽٍ هجَ ٕٺً ٣اٙپبویبن ٍا ٙىیيٌ ثًى ،ٵَٝز ٍا ٱىیمز ٙمَىٌ ي ىٍ اډًٍ اٍډىٖشبن ىهبڅز ډیٽَىٍ .يڇ ٹٞي
ىاٙز ىٍ آوؼب كپًډشی ىٕز وٚبويٌ ،ایؼبى ٽىي.
اٍىٙیَ دٔ اُ ایىپٍ ډجبوی ىيڅز هًى ٍا ډلپڈ ومًى ،سٞمیڈ ځَٵز ٽٍ ثب ٍيڇ ػىڀ ٽىي ُیَا هًى ٍا ياٍص َوبډىٚی
ډی ىاوٖز .اٍىٙیَ ثٍ ٹٞي ػىڀ ثب ٍيډیبن ىٍ ٕبڃ ۲۲۸ډیالىی اُ ٵَار ځٌٙز .ٹیٍ َٞيڇ ،اڅپٖبويٍ ًٍِِٕيٓ
َبی اډذَاسًٍ ٍيڇٕ ،ٶیَی ،وِى اٍىٙیَ ٵَٕشبى ي ځٶز ٽٍ ػىڀ ثب ٍيډی َب ،ػىڀ ثب ډَىډبن يكٚی ویٖز ي ٙپٖز
دبٍر َب (اٙپبویبن) ٍا سٌٽَ ىاى .اٍىٙیَ ىٍ ػًاة ؿُبٍ ٝي وٶَ اُ ایَاویبنٍٙ ،یي ي ثچىي ٹبډز ،ةا إچلٍ ٽبډڄ ي إت
َبی یَاٷ ٥ال ،اوشوبة ٽَىٌ ،وِى اډذَاسًٍ ٍيڇ ٵَٕشبى ي ایى ًٍ٦دیٲبڇ ىاى ٽٍ آوـٍ ٍيډیبن ىٍ إٓیب ډشَٞٵىي ،اٍص ٙبٌ
ایَان إز ثىبثَایه ٍيډی َب ثبیي ثٍ اٍيدب اٽشٶب ٽَىٌ ،إٓیب ٍا سوچیٍ ومبیىي.
اڅپٖبويٍ ًٍِِٕيٕٓ ٍٕ ،ذبٌ ډأډًٍ كمچٍ ثٍ ایَان ٽَى ،ا ٍىٙیَ ََ ٍٕ ٕذبٌ ٍا ىٍَڈ ٙپٖز ي كَّان ٍا ځَٵز ي آوڂبٌ
.دٔ اُ آن اٍډىٖشبن ثٍ سٖویَ ایَان ىٍ آډي . ٍيی ثٍ اٍډىٖشبن وُبى ي هَٖي دبىٙبٌ آوؼب ٍا ٙپٖز ىاى ي ٽٚز
اٍىٙیَ ثبثپبن دٔ اُ ثٍ ىٕز ځَٵشه ٹيٍر ،ثٍ ډى ًٍ٪دیًٕشڂی ٍيوي اډًٍ ٽَ ،ًٍٚٶز هبويان ډمشبُ اٙپبوی ٍا ا ُ ٽبٍ
ثَٽىبٍ وپَى.
سًان اٍىٙیَ ثَای سٺًیز ثىیبى ٙبَىٚبَی ایَان ٽبٍَبی ډإطَی اوؼبڇ ىاى ،ٽبٍَبی ثٍِٿ اٍىٙیَ ٍا ثَٚف ُیَ ډی
هال ٍٝٽَى:
ثؼبی آُاىی ىيٌٍ ی اٙپبوی ،ثبیي و٪ڈ ي ٹبوًن ياكيی كپمٶَډب ثبٙي.
.ثب دیَيی اُ ٍيٗ اٍىٙیَ ،ىیچمیبن ي اٍىٙیَ دبدپبن ډچی ځَایی ایَاوی ٍا ثَ ډلًٍ آډًُُٙبی ٍُسٚز اكیبء ٽَى
ٝٶًیبن ،ثٮياً ډچیځَایی ایَاوی ٍا ،ثَ ډلًٍ ایَان ىيٕشی ي ډٌَت ٙیٮٍ ُويٌ ٽَىوي.
ولًٌ ی ثَآډين اٍىٙیَ یپڈ ي ٍٕیين اي ثٍ دبىٙبَی ىٍ ٽشبثی ثٍ وبڇ ٽبٍوبډٍ اٍىٙیَ ثبثپبن ٽٍ ثٍ ُثبن دبٍٕی ډیبوٍ ثٍ
ػبی ډبويٌ ثٍ ًٍٝسی ىإشبنياٍ ي ٍډبوشیټ ثیبن ٙيٌإز
اثًو َٞٵبٍاثی
اثًو َٞٵبٍاثی ثٍِٿ سَیه ٵیچًٖٳ ىيٌٍ إالډی إز .يی ىٍ َُٙٵبٍیبة اُ وًاكی هَإبن ثٍِٿ ،ډشًڅي ٙي .ديٍٗ
اُ َٕان ٕذبٌ ډَُوٚیه ثًى .ىٍ ػًاوی ٥ی ٕٶَی ً٥الوی ي دَ ٍوغ ثٍ ثٲياى ٍٵز ي وِى إشبىان ثٍِٿ ُډبن ،ثٍ سلٞیڄ
ډى٦ٸ ي ٵچٖٶٍ یًوبن دَىاهز .دٔ اُ اويٻ ُډبن ،يی ٽٍ ثٍ ُثبن َبی ٵبٍٕی ،سَٽی ،٭َثیَٕ ،یبوی ي یًوبوی سٖچ٤
ٽبډڄ ىاٙز ،ىٍ ٵُڈ ٵچٖٶٍ یًوبن ثٍ دبیٍ ای ٍٓیي ٽٍ اي ٍا ډٮچڈ ىيڇ هًاويوي .ډٮچڈ ايڃ إًٍٕ٦ز ي دٔ اُ اثًوَٞ
ىیڂَ َیؾ ٽٔ ٍا ډٮچڈ وڂٶشٍ اوي .ٵبٍاثی ىٍ ٍاٌ ٽٖت ىاو٘ ٕوشی ثٖیبٍ سلمڄ ٽَى ٙ .ت َب ىٍ وًٍ ؿَاٯ دبٕجبوبن
َب ي ثبٯ َب َُٙٽشبة ډی هًاوي ي اٱچت سب ٝجق ثیياٍ ډی ډبوي ُ .ويځی ډلييى ي ډلٺَ اي ثٍ هًاثیين ٽىبٍ ٍيىهبوٍ
ځٌٙز .ىٍ َمبن ي ٬١ثٍ وًٙشه ي هًاوين ٍيُ ډی ځٌٍاوي ي ٙبځَىان ثٖیبٍ هًی٘ ٍا ویِ َمبن ػب سٮچیڈ ډی ىاى .ایه
ډلَيډیز َبی ډبىی ،اځَؿٍ ثیٚشَ ىٍ ٕبڃ َبی ػًاوی ثَ اي سلمیڄ ٙي اډب دٔ اُ آن ویِ يی ثب َمٍ ىاو٘ ي َُٙر
هًیَ٘ ،ڈ ؿىبن ٕبىٌ ډی ُیٖز .وًٙشٍ اوي ٽٍ اُ ٕیٴ اڅييڅٍ َمياوی ٵبسق ىډٚٸ ویِ ،ٽٍ اي ٍا ځَاډی ډی ىاٙزََ ،
ٍيُ ثی٘ اُ ؿُبٍ ىٍڇ ٽٍ ډتڅٲی ثٖیبٍ وبؿیِ ثًى ومی دٌیَٵز .ىيٍان ُويځی اثًو َٞٵبٍاثی َڈ ُډبن ثب ٵَيدبٙی ي
ٕی اُ ٭چڈ ي ١ٮٴ هالٵز ٭جبٕی إز .هبويان َبی ثٍِٿ يُیَان هَإبن ډبوىي ثَډپیبن ٽٍ ىٍ ىٍثبٍ هالٵز ٭جب
اويی ٍٚكمبیز ډی ٽَىوي ،اُ ډیبن ٍٵشٍ ثًىوي .هبويان َبی ىاو٘ ىيٕز ي َىَدَيٍ هَإبن ؿًن ٕبډبویبن ي آڃ ثًیٍ
ویِ َىًُ ٹيٍر ؿىياوی وياٙشىي .ىٍ ؿىیه اكًاڃ ،وبؿبٍ ثٍِځبوی ؿًن اثًو َٞٵبٍاثی ،ىٍ ػٖشؼًی كبډی ي ډًٚٷ
ىاو٘ ،ثٍ ىیبٍ َبی ىيٍ ٕٶَ ډی ٽَىوي ي ځبٌ ؿًن اي وبؿبٍ اُ َُٕډیه َبیی ٽٍ ىٍ آن ډًٍى آُاٍ ي سُيیي ثًىوي ډی
ځَیوشىي.
ٕیٴ اڅييڅٍ َمياوی ىٍ ٍيُځبٍ ُويځی اثًو َٞىٍ ىډٚٸَ ،ىڂبډی ٽٍ ةٌ يإ ٌ٤ی سُمز ثي ىیىی اُ ثٲياى ٵَاٍی ٙيٌ
وی ؿًن ٵبٍاثی ي ٙٮَا ي ثًى ،ىډٚٸ ٍا ځَٵز ي ؿًن اُ اٵَاى اوڂٚز ٙمبٍ آُاى اويی٘ ٍيُځبٍ هًى ثًى ،ىاوٚمىيا
ځًیىيځبوی ؿًن ډشىیی ٍا دیَاډًن هًى ځَى آيٍى .ډشىیی دٔ اُ آن ىٍ ىٍثبٍ ٭٢ي اڅييڅٍ ىیچمی ثٍ ډٺبڇ ثٍِٿ ي ياالیی
ٍٕیي .اډب ُويځی ډلييى ي ډلٺَ اثًو َٞىٍ ؿىیه ٍيُځبٍ ثیٚشَ ىٍ وشیؼٍ ٭يڇ ا٭شىبی ثٍِځبن ثٍ ىاو٘ ي ٵچٖٶٍ ثًى .ىٍ
ایه ىيٍان سٮٞت ىٍ ٭ٺیيٌ ي س٪بََ ثٍ ىیه ىاٍی ىٍ ثیه ٹيٍر ډىيان ي كبٽمبن ٕوز ٍياع ىاٙز .وبؿبٍ آوبن ٽٍ
ؿًن اثًو َٞٵبٍاثی ىاوٖشه ي اويیٚیين ىٍثبٌٍ كٺیٺز ٍا سؼمڄ ي ٍاكز ػٖمبوی ثَسَ ډی ىان ٕشىي ىٍ سىڂی ي ٵٚبٍ
ډی ُیٖشىي .اثًو َٞٵبٍاثی ٵیچًٖٳ ثًى اډب ثَای ځٌٍاوين ُويځی وبؿبٍ ثٍ دِٗ ٽی ي ډيايای ثیمبٍان ډی دَىاهز .ایه
ٍاَی ثًى ٽٍ ثیٚشَ ٵالٕٶٍ إالډی ىٍ آن ٍيُځبٍ دی٘ ډی ځَٵشىي .ثٍ َمیه ػُز كشی سب ٍيُځبٍ ډب َىًُ ثٍ دِٙټ،
كپیڈ ویِ ډی ځًیىي ،ىٍ كبڅی ٽٍ كپیڈ ىٍ اٝڄ ةٌ ډٮىی ٵیچًٖٳ ي اويی ٍٚيٍ إز .ٽشبة َبی ٵچٖٶٍ ای ٽٍ سب ُډبن
اثًو َٞٵبٍاثی سَػمٍ ٙيٌ ثًى اٱچت ٱچ ٤ثٖیبٍ ىاٙز ي ٹبثڄ ٵُڈ وجًى .ٵبٍاثی ووٖشیه ٽٖی إز ٽٍ ثب ٍوغ ثٖیبٍ
. آطبٍ إٍ ً٦ي اٵالً٥ن ٍا ثٍ ًٍ٥ٽبډڄ ىٍیبٵز ي ىٍ ٽشبة َب ي ٍٕبڅٍ َبی هًى ثٍ َٙف ي سٶٖیَ ي وٺي آوُب دَىاهز
آٙىبیی ىيثبٌٍ ػُبن ثب آطبٍ ایه ٵیچًٖٵبن ىٍ ياٹ ٬ډًََن ىاو٘ ي سالٗ اثًو َٞٵبٍاثی إز .يی ،٭اليٌ ثَ ٵچٖٶٍ ي
ډى٦ٸ ٽٍ ډً ٫ً١ثیٚشَیه آطبٍ ثبٹی ډبويٌ اُ ايٕز ،ىٍ َمٍ ٭چًڇ ُډبن هًى َٕآډي ىیڂَان ثًى .دِٙپی ٍا ویټ ډی
ىاوٖز اډب ىٍ ٍيُځبٍ ٍٵبٌ ثيان ومی دَىاهز .ىٍ ٕشبٌٍ ٙىبٕی ٽشبثی اُ اي ثبٹی إز ٽٍ ثی دبیٍ ثًىن دی٘ ځًیی
ډىؼمبن ٍا طبثز ډی ٽىي ي آوُب ٍا ثی اٍُٗ ډی ٙمَى .ٽشبة ثٍِٿ ي ډٮشجَ اي ىٍ ٕیبٕز ومًىاٍ ا٥ال ٫يٕی ٬اي ىٍثبٌٍ
ػًاډ ٬ثَٚی إز .ډُڈ سَ اُ َمٍ ٽشبثی إز ٽٍ يی ىٍثبٌٍ ډيیىٍ ٵب١چٍ ي َُٙآٍډبوی ٵالٕٶٍ وًٙشٍ إز .يی ىٍ
ایه ٽشبة ٽٍ هًى ثٍ ؿىي ثو٘ ثٖیبٍ ثٍِٿ ي ډُڈ سٺٖیڈ ٙيٌ ،ثب دی٘ ثیىی ٵچٖٶی ي ٭بٍٵبوٍ وَ٪یبر هًى ٍا ىٍ ثب ٌٍ
ػًاډ ٬اوٖبوی ثیبن ىاٙشٍ إز.
اثًو َٞٵبٍاثی ىٍ ډًٕیٺی ویِ إشبىی ثی و٪یَ ثًى .اهشَا ٫ٹبوًن ٍا ثٍ اي وٖجز ىاىٌ اوي .اي ٭اليٌ ثَ وًٙشه ٍٕبڅٍ َبی
ډشٮيى ىٍثبٌٍ ډًٕیٺی ي ُثبن ٙىبٕی ،وًاُويٌ ای ډبََ ثًى .وًٙشٍ اوي ٽٍ يی ىٍ ډلٕ َ٢یٴ اڅييڅٍ َمياوی اثشيا ه٦بی
یټ یټ هًاوىيځبن ي وًاُويځبن ډؼچٔ ٍا ثبُومًى ،آوڂبٌ اُ ٽیٍٖ ای ٽٍ ىٍ ٽمَ ىاٙز ؿىي ؿًة ىٍآيٍى ي آوُب ٍا ثٍ َڈ
دیًٕز ي ثىًاهز َ .مٍ ٍا هىيٌ ځَٵز .دٔ ؿًة َب ٍا ىٍَڈ ٍیوز ي سَٽیجی سبٌُ ٵَاَڈ ثٖبهز ي ثِى َ .مٍ ثٍ ځَیٍ
ىٍآډيوي .ثبٍ ىیڂَ ؿًة َب ٍا ىٍَڈ ٍیوز ي سَٽیجی سبٌُ ٵَاَڈ آيٍى ي َ١ثی ىیڂَ آٱبُ ٽَى َ .مٍ كبَ١ان كشی دَىٌ
ىاٍان ي ىٍثبن َب ویِ ثٍ هًاة ٍٵشىي .اي آوُب ٍا هٶشٍ ٍَب ٽَى ي ثَٵز .اثًو َٞٵبٍاثی ٕٮبىر اوٖبن ٍا ىٍسَٻ دیًويَبی
٩بََی ي ثٖشڂی َبی ډبىی ډی ىاوٖز ي ډٮشٺي ثًى ٽٍ سىُب ٽٖی ثبیي ثٍ ٵچٖٶٍ ي ٭چڈ ٍيی آيٍى ٽٍ اُ ػُز اهالٹی
ٕوز دبٻ ي ثی ویبُ ثبٙي .يی ثٍ سَثیز وٶٖبوی هًی٘ ي ٙبځَىاو٘ ثٖیبٍ اَمیز ډی ىاى ي ىٍ ُويځی ٙوٞی ثٍ
ی اي ػبٌ ي ػالڃ ي وبڇ ي َُٙر ثی ا٭شىب ثًى .ثی ٭الٹٍ ځی يی ٍا ثٍ ػم ٬آيٍی سبڅیٶبر هًى وبٙی اُ ٭٪مز ٍيف
. ٍٕ ۱۰۲بڅٍ ي ٽشبة اُ اي ثٍ ػبی ډبويٌ ٽٍ ََیټ ىٍ وً ٫هًى ثی و٪یَ إز ىاوٖشٍ اوي .ثب يػًى ایه ثی٘ اُ
ٙین اڅَئیٔ اثً٭چی ٕیىب هًى ٍا ٙبځَى ډپشت ٵبٍاثی هًاويٌ ي ځٶشٍ إز ٽٍ سىُب اُ َ٥یٸ ډ٦بڅٮٍ ٍٕبڅٍ َبی اثًوَٞ
سًاوٖشٍ إز ډى ًٍ٪آٍٍ ً٥ا اُ ٽشبة ډشبٵیِیټ ى ٍٻ ٽىي .اثًو َٞٵبٍاثی ىٍ آطبٍ ډشٮيى ٵچٖٶی هًى ٽًٙیيٌ إز سب
ٵچٖٶٍ ٍا ثٍ ډٮشٺيار ىیىی ډَىڇ وِىیټ ٽىي ،یب ،ثٍ ٭جبٍر ىیڂَ ،ډٮشٺيار ىیىی ٍا ثب اًٝڃ ٵچٖٶی اُ هَاٵٍ ي سًَڈ ىيٍ
ٕبُى .يی طبثز ډی ٽىي ٽٍ ډظال ىٍ ډً ٫ً١آٱبُ آٵَیى٘ ،ٵچٖٶٍ اُ اهجبٍ ډٌَجی ىٹیٸ سَ ي ثٍ ر يكیي وِىیټ سَ إز .
اٵِين ثَ ایه ،ٵبٍاثی ثَای ٍياع ٵچٖٶٍ ،ٽٍ ىاوٖشه آن ٍا ډبوىي ٭چًڇ ىیڂَثَای َمٍ ډَىڇ الُڇ ډی ىاوٖشٍ ،ٽًٙیيٌ ٽٍ
آن ٍا ثٍ ُثبن ي ا٦ٝالكبر ډٌَجی وِىیټ ٽىي .ایه ٽبٍ دٔ اُ اي ىٍ ايإ ٤ٹَن ىَڈ ډیالىی ثٍ يٕیچٍ اهًان اڅٞٶب ،ثٍ
ًٍ٥ٽبډڄ ىٍ ٍٕبالر ڇسٮيى ٭مچی ځَىیي .اډب ٭يٌ ای ویِ ثٍ ٙير آن ٍا ډَىيى ٙمَىوي .اډبڇ ډلمي ٱِاڅی ىٍ ٽشبة هًى
ثَ ٍى ٵیچًٖٵبن ،اثًو َٞٵبٍاثی ي اثً٭چی ٕیىب ٍا ثٍ ٭ىًان ىي سه اُ ثٍِٿ سَیه ٵالٕٶٍ ثَځِیيٌ سب ثب ٍى ٭ٺبیي ایٚبن ثٍ
ًٍ٥ٽچی ٵچٖٶٍ ٍا وبىٍٕز ػچًٌ ىَي .ایه ٹجیڄ ډجبكض ي ىٍځیٍی َبی ٵپَی وٚبن ډی ىَي ٽٍ ٵالٕٶٍ ىٍ آن ُډبن سب
ؿٍ كي وبؿبٍ اُ ٽىبٌٍ ځیَی اُ ډَىڇ ي سلمڄ ٵٚبٍَبی اػشمب٭ی ثًىٌ اوي.
اثًو َٞٵبٍاثی ىٍ َٚشبى ٕبڅڂی ىٍ ىډٚٸ ىٍځٌٙز ي ثب آن ٽٍ ثی٘ اُ سىی ؿىي ثَ ػىبٌُ اي وڂَیٖشىي ،ډؼمً٭ٍ ای
ػبی ځٌاٙز .اډب وٍ ٭َة ٽٍ ٵیچًٖٳ ي وبثٲٍ ای هَإبوی ي اُ ػمچٍ ځَان ٹيٍ اُ آطبٍ هًى ٍا ثٍ ُثبن ٭َثی ثَ
ٙوٞیز َبی ثَػٖشٍ ي ٽڈ و٪یَی إز ٽٍ آطبٍ ي اٵپبٍٗ اطَی ػُبوی ىاٙشٍ إز.
ٙین اڅَئیٔ كؼة اڅلٸ َٙ ،ٳ اڅمڄٻ ،اډبڇ اڅق ٻډبء اثً ٭چی كٖیه ثه ٭جياهلل ثه كٖه ثه ٭چی ډٮَيٳ ثٍ اثه ٕیىب
ٕبڃ ۳۷۰ىٍ اٵ ٍٚیب هَُډیظـَه ډشًڅي ٙي.
ٻاٍځِاٍ ٍيٕشبی هَډیظه ٙي .ډبىٍٗ، ىٍ ىيٌٍ ٵَډبوَيایی وًف ثه ډى ،ًٍٞدبىٙبٌ ٕبډبوی، ديٍٗ اَڄ ثچن ثًى ي
ٕشبٌٍ ،اُ ډَىڇ اَٵَٚىٍ ٍ -يٕشبیی وِىیٻ هَُډیظَه -ثًى .دٔ اُ ؿىي ٕبڃ ،هبوًاىٌ ٭جياهلل ثٍ ثوبٍا ٍٵز .اثً٭چی ىٍ
آوؼب ثٍ آډًهشه ُثبن ٭َثی ي ٹَآن ي اىثیبر دَىاهز .ډى٦ٸ ي ډٺيډبر ٍیب١ی ٍا ،ىٍهبوٍ ،وِى اثً٭ياهلل وبسچی آډًهز ،اډب
.دٔ اُ اوي ٻ ُډبوی ،ىٍ ىٍ ٭چًڇ ٥جیٮی ي دِٗٻی إشبىی وياٙز ي اُ ٍاٌ هًى آډًُی ایه ىاو٘ َب ٍا ٵَا ځَٵز
ٻ دِٗٻان ډ ًٍُٚثٍ ٙبځَىی وِ ى اي ډی آډيوي .يی ىٍ ىٌ ٕبڅڂی كبٵ ٨ٹَآن ٻٍیڈ ٙي
دِٗٻی ؿىبن َُٙر یبٵز ٌ
ٻ ثَای ىٍډبن ثیمبٍی وًف ثه ډى ًٍٞى٭ًر ٙي
ي وِى اثً ٭جيهلل وبسچی ډى٦ٸ ي َىيٍٕ ي وؼًڇ آډًهز َ .ٶيٌ ٕبڅٍ ثًى ٌ
ي اي ٍا ىٍډبن ٻٍى .ثٍ دبىاٗ ایه هيډز اػبٌُ یبٵز سب ىٍ ٻسبثوبوٍ ٕچ٦ىشی ثٍ ډ٦بڅٮٍ ثذَىاُى .ثَ اطَ ڇ٥بڅٮٍ ٻسبثُبی
ٻ ىٍ ایه ٻسبثوبوٍ ثًى ثٍ آځبَیُبی سبٌُ ای ىٍ ُډیىٍ دِٗٻی ي ٵچٖٶٍ ىٕز یبٵز.
ٻڇ و٪یَی ٌ
اثه ٕیىب ىٍىيٍان ٻيى ٻی ي وًػًاوی ىٍ هبوٍ ٙبَي ثلض َب ي ځٶشڂًَبی ديٍ ي ثَاىٍ ثٍِځ٘ ىٍ ُډیىٍ ډًً١٭بر
ا٭شٺبىی ،ډٌَجی ي ٵچٖٶی ثًى .اثً٭جیي ػًُػبوی ،یٻی اُ ٙبځَىان ي وِىیٻان اي ،ىٍ ُويځیىبډٍ اثه ٕیىب ،اُ ُثبن اي ډی
وًیٖيۺ " ديٍڇ ثٍ ى٭ًر یٻی اُ ىا٭یبن إمب٭یچیٍ ثٍ آن ډٌَت ځَيیي .ثَاىٍڇ ویِ ایه ډٌَت ٍا دٌیَٵشٍ ثًى .ډه
ٻ ډیبن آوُب ىٍ ډی ځَٵز ځًٗ ډی ىاىڇ .آوـٍ آوُب ډی ځٶشىي ىٍ ٻ ډی ٻٍىڇ ،يڅی ىڃ ډه
ثیٚشَ يٹشُب ثٍ ثلض َبیی ٌ
ٻ اثه ٕیىب ٍا ثٍ دْيَ٘
ٻ ډَا ویِ ثٍ آن ٻی٘ ډی هًاويوي ٙ .بیي یٻی اُ ٭ًاډچی ٌ
ثَ آن ٹَاٍ ومی ځَٵز ََ ،ؿىي ٌ
ىٍثبٌٍ ٭ٺیيٌ َب ي اويیَ ٍٚبی ځًوبځًن ٵچٖٶی ي ٭چمی ٭الٹٍ ډىي ٻٍى َمیه ٙیًٌ سَثیز اي ىٍ ىيٌٍ هَىٕبڅی ثًى .
اثه ٕیىب ىٍ ثیٖز ي ىي ٕبڅڂی ديٍٗ ٍا اُ ىٕز ىاى .ىٍ ایه َىڂبڇ ،ثَ اطَ ١ٮٴ ىيڅز ٕبډبوی ،ثوبٍا ىؿبٍ آٙٶشڂی
ٙيٌ ثًى .اثه ٕیىب اُ ثوبٍا ثٍ هًاٍُڇ ٍٵز .هًاٍُڇ ىٍ آن ُډبن ډَٽِ ىاوٚمىيان ي دْيَٚڂَان ثًى ي اډیَان آن
ډی ىاٙشىي .اثه ٕیىب ویِ اُ ثٍِځياٙز ي سًػٍ آوُب ٻ اُ هبويان ډأډًویبن ثًىوي ،ىاوٚمىيان ٍا ځَاډی
َُٕډیه ٌ
ثَهًٍىاٍ ٙي ي ډيسی ثٍ إٓبی٘ هب َ٥ىٍ آوؼب ثٍ ٻاٍ ي دْيَ٘ دَىاهز .اډب هًاٍُڇ ،دٔ اُ ؿىيی ،ثٍ سَٞٳ ډلمًى
ٱِوًی ىٍ آډي ي ىاوٚمىيان اُ آوؼب دَا ٻويٌ ٙيوي .ثٮ٢ی اُ آوُب ثٍ ى٭ًر ډلمًى ثٍ ٱِوٍ ،دبیشوز ٱِوًیبنٍ ،ٵشىي .اثه
ٻ ثب هًٚوز ډلمًى ىٍ ٕیبٓر ي ډٌَت ډوبڅٴ ثًى ،ى٭ًر اي ٍا وذٌیَٵز ي اُ ثیڈ ػبن اُ هًاٍُڇ ځَیوز .دٔ
ٕیىب ٌ
اُ اٹبډز ٻيسبَی ىٍ ؿىي ،َُٙثٍ ػَػبن ٍٵز .وًٙشه ٻسبة " ٹبوًن " ٍا ىٍ ایه َُٙآٱبُ ٻٍى .یٻ ٕبڃ ثٮي ،اُ آوؼب
ثٍ ٍی ي ٹِيیه ي ٕذٔ وِى ٙمٔ اڅييڅٍ ىیچمی ،ٵَډبوَيای َميانٍ ،ٵز .ثیمبٍی ٹًڅىغ ٙمٔ اڅييڅٍ ٍا ىٍډبن ٻٍى ي
ٻسبة " ٙٶب " ٻ َٕځَڇ ٻاٍَبی ٕیبٕی ي اىاٍی ثًى ،ثٍ وًٙشه
يُاٍر اي ٍا دٌیَٵز .اثه ٕیىب ىٍ َمیه ىيٌٌٍ ،
ٻٍى .اثه ٕیىب ىٍ ُويان ٍٕبڅٍ ای دَىاهز .دٔ اُ ډَٿ ٙمٔ اڅييڅٍ ،ػبوٚیه اي ،اثه ٕیىب ٍا ؿُبٍ ډبٌ ُوياوی
٭َٵبوی ،ثٍ وبڇ " كَی ثه یَٸ٩بن " ،ي ٻسبثی ىٍ دِٗٻی ،ثٍ وبڇ " ٹًڅىغ " ،ي ؿىي ٍٕبڅٍ ىیڂَ وًٙز .دٔ اُ ٍَبیی اُ
٭جیي ٻٍى ٕ .ذٔ ،دىُبوی َمَاٌ ٙبځَىٗ ،اثً ُويان ،ؿىيی ځً ٍٙځیَ ي ویمٍ دىُبن ىٍ هبوٍ ىيٕشبو٘ ُويځی
ػًُػبوی ،ي ثَاىٍ هًى ثٍ اٝٶُبن ٍٵز .ىٍ اٝٶُبن ثب إشٺجبڃ ٭الءاڅييڅٍ ا
ٻٻيیٍ ،ٳٍډبوَيای اٝٶُبنٍ ،ي ثٍ ٍي ٙي ي
ؿُبٍىٌ ٕبڃ ىٍایه َُٙىٍ آٍاډ٘ ُويځی ٻٍى .ىٍ ایه ٕبڃ َب ٻسبة َبی وبسمبڇ هًى ٍا ثٍ دبیبن ٍٕبوي ي ٻسبة َبی
سبٌُ ای ىٍ ُډیىٍ ٵچٖٶٍٍ ،یب١ی ي ډًٕیٺی وًٙز .ىٍ كمچٍ ډٖٮًى ٱِوًی ثٍ اٝٶُبن ،ثَای ثَاوياهشه ٵَډبوَيایی
.اډب اثه ٕیىب سب دبیبن ٭مَ ىٍ ىٕشڂبٌ ٭الءاڅييڅٍ ،هبوٍ ا ثً٭چی سبٍاع ٙي ي ثٮ٢ی اُ وًٙشٍ َبی اي اُ ډیبن ٍٵز
ٻ ثب ٭الءاڅييڅٍ ثٍ َميان ډی ٍٵز ،ىٍ ٍاٌ ثیمبٍ ٙي ي ىٍ دىؼبٌ ي
٭الءاڅييڅٍ ثبٹی ډبوي ي َٕاوؼبڇ ىٍ ٕبڃ ٕ ۴۲۸ٶَی ٌ
َٚز ٕبڅڂی ىٍ ځٌٙز ي آٍاډڂبٌ يی ىٍ َمبن ػب ثَدب ځَىیي .
ُويځیىبډٍ اثه ٕیىب ،وًٙشٍ اثً٭جیي ػًُػبوی ،ىٍىٕز إز .ثوٚی اُ ایه ُويځیىبډٍ اُ ُثبن اثً٭چی ٕیىب ثبُځً ٙيٌ
إز ي ثوٚی اُ آن هبَ٥ار ػًُػبوی ىٍثبٌٍ ايٕز .
ٻسبة " ٹبوًن " ػًََ َمٍ ىاو٘ دِٗٻی سب ُډبن اثه ٕیىبٕز .ىٍ ایه ٻسبة ىٍثبٌٍ سَٚیق ا ٭٢بی ثين اوٖبن،
ػَاكشُب دٔ اُ ٭مڄ ػَاكی ،ي ویِ ىٍثبٌٍ ٥جٺٍ ثىيی ىاٍيَب ي ٙیًٌ إشٶبىٌ اُ آوُب ثٍ سٶٞیڄ ٕوه ثٍ ډیبن آډيٌ
إز .ٹبوًن یٻی اُ دَ اٍُٙشَیه ٻسبة َبی دِٗٻی ػُبن ثًىٌ إز .سَػمٍ ایه ٻسبة ثٍ ُثبن َبی اٍيدبیی ډير
٘ٙٹَن ٻسبة ىٍٕی ٍٙشٍ دِٗٻی ىاوٚڂبَُبی اٍيدب ثًى " .ٹبوًن " اُ ووٖشیه ٻسبثُبیی إز ٌ
ٻ دٔ اُ اهشَا٫
ؿبح ىٍ اٍيدب اوشٚبٍ یبٵز اثه ٕیىب ىٍاٍيدب ثٍ آيیٻوب ي آيیٖىب َُٙر ىاٙشٍ إز .
اثه ٕیىب ىٍ ٭چًڇ ٥جیٮی ،ٵیِیٻ ٙ ،یمیٕ ،شبٌٍ ٙىبٕیٍ ،یب١یبر ي ډًٕیٺی ویِ إشبى ثًى .اي ٭چًڇ ٥جیٮی ي ٍیب١ی ٍا
ػِئی اُ ٵچٖٶٍ ی ىاوٖز .ثَإبٓ اويیَ ٍٚبی ٵچٖٶی هًى ،كَ ٻر ،ویَي ،هالء ،وًٍ ي كَاٍر ٍا سً١یق ىاى .ىٍ
ځٶشڂًی ډ ًٍُٗٚثب اثًٍیلبن ثیَيوی ،يػًى هالء ،ي سجيیڄ ٵچَِب ثٍ یٻىیڂَ ٍا ٱیَ ډڈٻن ىاوٖز .
ي اڅُیبر ،ىٍ ٻسبة " ٙٶب " آډيٌ ٍٕبڅٍ َبی ډُڈ اي ىٍثبٌٍ ٭چًڇ ٥جیٮی ي ٍیب١ی َ ،مَاٌ ثب ٍٕبڅٍ َبی اي ىٍ ډى٦ٸ
إز .اثه ٕیىب دبٌٍ ای اُ اثِاٍَب ي ٙیًٌ َبی ٍٝي ٻٍىن ٍا اٝالف ٻٍى ي هًى ثٍ ٍٝي ٻٍىن ٕشبٍځبن دَىاهز .اي ىٍ
ثو٘ ٍیب١یبر ٻسبة " ٙٶب " ي آطبٍ ىیڂَ هًى ،ثٍ ًٍ٥ىٹیٸ ي ډٶٞڄ ،ىٍثبٌٍ ډًٕیٺی ثلض ٻٍىٌ إز َ .مـىیه اثه
ٕیىب وَ٪یٍ َبی ٭چمی ٵبٍاثی ٍا ىٍثبٌٍ ډًٕیٺی ٻاډڄ ٻٍى .
ٻ ىٍ ایَان دٔ اُ إالڇ ثٍ آډًُٗ ي دَيٍٗ ٻيى ٻان سًػٍ ىاٙز .اي ىٍ ٻسبة
اثه ٕیىب ووٖشیه ىاوٚمىيی إز ٌ
ٻ ىٍ سَثیز ٻيى ٻان سًػٍ ثٍ ایمبن،
ٌ ٹبوًن ي ٙٶب ي ٍٕبڅٍ سياثیَاڅمىبُڃ ىٍ ایه ثبٌٍ ٕوه ځٶشٍ ي یبى آيٍ ٙيٌ إز
اهالٷ ،سىيٍٕشیًٕ ،اى َ ،ىَ ي دی ، ٍٚثٖیبٍ َ١يٍی إز .
یٻی اُ إشٮياىَبی ٙڂَٳ ىیڂَ اثه ٕیىب ،إشبىی اي ىٍ ٵه وًیٖىيځی ثًى .وًٙشٍ َبی اي ٍا ثی٘ اُ ۱۳۰ٻسبة ي
ٻ وبڇ ثیٚشَ آوُب ٍا ٙبځَىٗ ،اثً٭جیي ػًُػبوی ،ىٍ ُويځیىبډٍ اي آيٍىٌ إز .ثیٚشَ آطبٍ ډُڈ اثً٭چی
ٍٕبڅٍ ىاوٖشٍ اوي ٌ
ٻ ډُمشَ اُ َمٍ " ،ىاوٚىبډٍ ٭الیی " إز .
ٕیىب ،ثٍ ُثبن ٵبٍٕی وًٙشٍ ٙيٌ إز ٌ
"ىاوٚىبډٍ ٭الیی " ووٖشیه ٻسبة ٵچٖٶی ثٍ ُثبن ٵبٍٕی ي ىاٍای دىغ ثو٘ إزۺ ډى٦ٸ٥ ،جیٮیبرَ ،یئز ،ډًٕیٺی ،ي
ٻ ىٍ آن ُډبن ثٍ ُثبن ٭َثی ثًى ،ثَاثََبی
اڅُیبر .اي ،ىٍ ایه ٻسبة ،ثَای ثٮ٢ی اُ ا٦ٝالف َبی ٭چمی ي ٵچٖٶیٌ ،
ٵبٍٕی آيٍىٌ إز ،ډبوىي ؿیِی ثٍ ػبی ٻډیز ،ؿٍ ؿیِی ثٍ ػبی ډبَیز ،ځًیب ثٍ ػبی وب٥ٸ ،دُچً ثٍ ػبی ١چ ،٬ي ٍٕ
ٻسبة سًٵیٸ ویبٵز .دٔ اُ ډَٿ اي ،اثً٭جیي ػًُػبوی ثو٘ َیئز ي ًٕ ثٍ ػبی ډظچض ،اثه ٕیىب ثٍ وًٙشه َمٍ
وًٙز َبی ٭َثی اي ثٍ ٵبٍٕی ثَځَىاوي ي ٻسبة ٍا ثَ إبٓ َ٥ف اثً٭چی ٕیىب ثٍ دبیبن ٍٕبوي .اُ
ٌ ډًٕیٺی ٍا اُ ٍيی
وًٙشٍ َبی ىیڂَ اي ثٍ ُثبن ٵبٍٕی ٍٕ ،بڅٍ وَجِ٢یٍّ یب ٍٕبڅٍ ٍٿ ٙىبٕی إز .
اثه ٕیىب وٍ سىُب ىٍ ُډبن هًى ،ثڄ ٻٌ ىٍ ىيٌٍ َبی ثٮي ویِ ىٍ ډیبن ډَىڇ َُٙر ثٖیبٍ ىاٙشٍ إز .ثٍ َمیه ٕجت
ىإشبن َب ي اٵٖبوٍ َبی ةٕیبٍی ىٍثبٌٍ ٻيى ٻی ،ٻاٍ ي ًَٙمىيی اي ثٍ يػًى آډيٌ إز .ىٍ ثَهی اُ ایه اٵٖبوٍ َب اي
ٻ اُ ٍاَُبی دىُبن ثبهجَ
ٻ َمٍ ؿیِ ډی ىاوي ،ي ًَٙمىيی إز ٌ
ٻ ُويځی ډی ثوٚي ،هَىډىيی إز ٌ
فٻیمی إز ٌ
إز .
ىٍ ٕپٍ َبی اٍىٙیَ ،سًٞیَ ٙبدًٍ ،ثٍ ٭ىًان وبیت اڅٖچ٦ىٍ ،ىٍع ٙيٌ إز .يی اُ ٙبَبن ثٍِٿ ٕبٕبوی ډلًٖة
ایشوز هًى اوشوبة ٽَى .
ډیًٙى .اي ثیٚبدًٍ ٽبٍُين ٍا ثٍ ٭ىًان ح
إبٍر ياڅَیه
ثبالهٌَ څِيڇ ډٺبثچٍ ثب ایه سبهز ي سبَُب ،ياڅَیه اډذَاسًٍ ٕبڅوًٍىٌی ٍيڇٍ ،ا ياىاٙز سب ثب وؼبر ىاىن وشبٽیٍٍ ،يڇ ٍا اُ
سُيیي ٙبدًٍ ثََبوي .ياڅَیه ډظڄ اډذَاسًٍ ٹجچی هًى ىاٽیًٓ (ىٹیبوًٓ) ىٍ سٮٺیت ي آُاٍ ډٖیلی َب اَشمبڇ ُیبىی
ًٙى .يی ثٍ ىاٙز .ياڅَیه ،اډذَاسًٍ ٍيڇ ،دَٖٗ ٍا ثٍ ٱَة ٵَٕشبىٌ ي هًى ثَای ډٺبثچٍ ثب ایَاویبن ٍاَی َٙٷ ډی
ٕبڃ ۲۵۷ډیالىی ډًٵٸ ثٍ ثبُ دٔ ځیَی اوشبٽیٍ ٙيٌ يڅی ىي ٕبڃ ثٮي دی٘ اُ ډًاػٍُ ثب ٙبدًٍ ىٍ اطَ ٥ب٭ًن ثٖیبٍی
اُ څْیًنَبی هًى ٍا اُ ىٕز ډی ىَي ي ىٍ وُبیز ؽويی ثٮي ،ىٍ اياهَ ٕبڃ ۲۵۹یب ايایڄ ۲۶۰ىٍ ػىڀ اِىِٕب ،ىٍ سَٽیٍ
ٵٮچی ي ٙمبڃ اوشبٽیٍ ىٍ ٽ ًٍٚهًى ،اُ ٙبدًٍ ٙپٖز هًٍىٌ ،إیَ ٙي .ثٍ ىوجبڃ إبٍر اي سٮياى ُیبىی اُ َمَاَبو٘
ٽٍ ثٍ ٹًڃ ٙبدًٍٙ ،بډڄ ٝبكجمىٞجبنٕ ،ىبسًٍَب ي َٕىاٍان ٍيڇ ډی ٙي ویِ ثٍ إبٍر اٵشبىويٍ .يایشُبی ثٍ ػب ډبويٌ ٽٍ
اُ إشٶبىٌ ی ډُىيٕبن ٍيډی ،ىٍ ثىبی ََُٙب ي ٕبهشه ثىيَب ىٍ ٽبٍين كپبیز ىاٍى.
ٙبدًٍ ثٍ اٵشوبٍ ایه دیَيُی ىٕشًٍ كټ دیپٌَ ای ٭٪یڈ ،ىٍ ىڃ ٽًٌ ٍكمز ،ىٍ وٺ٘ ٍٕشڈ ىاى ٽٍ يی ٍا دیَيُډىياوٍ
وٖٚشٍ ثَ إت ،وٚبن ډی ىَي ،ىٍ كبڅی ٽٍ اډذَاسًٍ ٵَيسىبوٍ ،ىٍ ثَاثَ يیُ ،اوً ُىٌ إز .إیَ ٙين ياڅَیه اطَ ٱَیجی
.ایه ياٹٮٍ ثی و٪یَ، ىٍ ىویبی آن ٍيُ ٽَىٌ ي ىٍ او٪بٍ ٭بڅڈ ،ثَ ٭٪مز ي اثُز هبويان ٕبٕبوی ٵًٷ اڅٮبىٌ اٵِيى
اٵٖبوٍی إٓیت وبدٌیَی ٍيڇ ٍا ثټ ثبٍ ىیڂَ ثی ثىیبن وٚبن ىاى .ډٖیلیبن ایه إبٍر ٍا ٭ٺًثز اڅُی ىٍ كٸ ىٗډه
ٕشمپبٍ هًی٘ هًاويوي ي ٍاػ ٬ثٍ ٍٵشبٍ اَبوز آډیِ ٙبدًٍ ىٍ كٸ اي ډجبڅٲٍ ٽَىوي سب َٕوًٙز اي ٍا ثیٚشَ ٭جَر اوڂیِ
وٚبن ثيَىي.
ٽًٍٚىاٍی ٙبدًٍ
ٙبدًٍ ٕي ٙبىٍيان ٍا ٽٍ اُ ٕىڀ هبٍا ٕبهشٍ ٙيٌ ،ىٍ ٍيى ٽبٍين ىٍ ًٙٙشَ ثىب ٽَى ي ډُىيٕیه ي إَای ٍيډی ٍا ثٍ
.ثىبی ٕبهشه آن ياىاٙز ٙ َُٙ .بدًٍ ٍا ىٍ وِىیپی ٽبٍُين ىٍ ٵبٍٓ ثىب ٽَى ٽٍ هَاثٍ َبی آن ثبٹی ډبويٌ إز
ویٚبثًٍ ٍا ىٍ هَإبن ي ځىيی ٙبدًٍ ٍا ىٍ هًُٕشبن ویِ ثٍ اي وٖجز ډی ىَىي.
ډإٍهیه ځَػٖشبن ډی وًیٖىي ٽٍ ٙبدًٍ ،ډَُان دَٖ هًى ٍا ،ثٍ ٕچ٦ىز ځَػٖشبن ٵَٕشبى .ډَُانٕ ،چٖچٍ ی ٕال٥یه
هَٖيی ٍا ،ىٍ آوؼب سإٔیٔ ٽَى ي ثٮي ډیٖلی ٙي .
ثٍ ٵَډبن ٙبدًٍ ٍيوًٙشی اُ ايٕشب ىٍ آسٚپيٌ آًٍځٖٚخ ىٍ ٙیِ وُبىوي .ىٍ ُډبن اٍىٙیَ یپڈ آسٚيا ن ٍيی ٕپٍ َب
ثَ ٍيی یټ ٍٕ دبیٍ ٵچِی ياٹٙ ٬يٌ ي آس٘ ډٺيٓ ىٍ كبڃ اٙشٮبڃ ،ىٍ ثبالی ٍٕ دبیٍ ومًىاٍ إز اډب ىٍ ُډبن ٙبدًٍ
آن ٍٕ دبیٍ اُ ثیه ٍٵشٍ ي آسٚيان ثًٍٞر ٕشًوی ثٍِٿ ي ؿُبٍ ١چٮی ٕبهشٍ ٙيٌ ٽٍ ىٍ ىي َ٥ٳ آسٚيان ىي سه ثب
٭ٞب یب ویٌِ ی ثچىي ایٖشبىٌ اوي ي ایه وًٕ ٫پٍ ىٍ ٙبَبن ٕبٕبوی ،ثٮي اُ ٙبدًٍ ویِ ثيين سٲییَ ىیيٌ ډی ًٙى.
ډال ٝيٍا
ډلمي ثه اثَاَیڈ ٹًاډی ٙیَاُی ډچٺت ثٍ ٝيٍ اڅمشبڅُیه یب ډالٝيٍا ىٍ ٍ َُ٩يُ وُڈ ػمبىی االيڅی ٕبڃ ۹۸۰ٹمَی
ىیيٌ ثٍ ػُبن ځًٚى .ديٍ اي هًاػٍ اثَاَیڈ ٹًاډی ډَىی دََیِځبٍ ىیه ىاٍ ي ىيٕشياٍ ي كبډی ىاو٘ ي ډٮَٵز ثًى .ىٍ
ٻ ،ديٍ ډالٝيٍا
ُډبن كیبر ډالٝيٍا ٙ ,یَاُ ىاٍای ف ٻيډز ډٖشٺچی ثًى ي ف ٻډَاوی آن ثٍ ثَاىٍ ٙبٌ ياځٌاٍ ځَىیي ٌ
ٻ هيايوي ثٍ اي
ثٮىًان ډٮبين اي ي ىيډیه ٙوٞیز ډُڈ آن ډى٦ٺٍ ثٍ ٙمبٍ ډی ٍٵز ,ي ثٍ و َ٪ډی ٍٕیي سىُب ډًَجشی ٌ
اٍُاوی وياٙشٍ إز ىاٙشه ٵَُوي ثبٙي .اډب ثبالهٌَ هيايوي ىٍهًإز َب ي ى٭بَبی ایه ډَى دب ٻ ي ُاَي ٍا ثی ػًاة
ٻ ٭بڅی سَیه
ٌ ٻ اي ٍا ډلمي ډچٺت ثٍ ٝيٍاڅيیه وبڇ وُبى ثٍ آن اډیي
وڂٌاٙز ي ثُشَیه دَٖان ٍا ثٍ اي اٍُاوی ٻٍى ٌ
ٻ ٕىڀ ثىبی ٙوٞیز ٭چمی
ٙوٞیز ډٌَجی ځَىى .ىٍ ىيٍان ػًاوی ٝ ,يٍاڅمشبڅُیه ػًان ثب ٙین ثُبیی آٙىب ځَىیي ٌ
ي اهالٹی ډالٝيٍا سًٕ ٤ایه ىاوٚمىي ػُبويیيٌ ٻڇ و٪یَ ثىب وُبىٌ ٙي .ي رٻډیڄ ایه ثىبی ډٮىًی ٍا إشبى ىیڂَٗ
ىاوٚمىي ٕشَٿ ي إشبى ٭چًڇ ىیىی ي اڅُی ي ډٮبٍٳ كٺیٺی ي اًٝڃ یٺیىی ٕیياډیَ ډلمي ثبٹَ ثه ٙمٔ اڅيیه ډًٍُٚ
ثٍ ډیَىاډبى ٭ُيٌ ىاٍ ځٚز .اُ ٙبځَىان اي ډیشًان ثٍ كبع ډالَبىی ٕجٌِ ُاٍی ي ډالډلٖه ٵی ٠ٻاٙبوی اٙبٌٍ ٻٍى .
ٻ ثٍ ػَڇ آُاىځی ٍيف ي ٳٻٍ ډؼجًٍ ٙي سب اُ دبیشوز ي دبیشوز وٚیىبن ٍيی
ٝيٍاڅمشبڅُیه فٻیڈ هبوٍ ثٍ ىيٙی ثًى ٌ
ځَىاوي .يی ىٍ ډٺيډٍ ٻسبة إٶبٍ ىال یڄ ثیِاٍی هًى ٍا اُ ػبَالن ٵَُاوٍ ومبی ُډبن هًى ي ٭ِڅز ي سًٞٳ هًی٘ ٍا ىٍ
ٻ ٻ (ٍيٕشبیی ىيٍاٵشبىٌ ىٍ ٕی ٻیچًډشَی َُٙډٺيٓ ٹڈ ) ثیبن ىاٙشٍ إز .دٔ اُ ثبُځٚز ثٍ ٙیَاُ َُٙر
ٌ
ٝيٍای ٙیَاُی ٭بڅمڂیَ ٙيٌ ثًى ي ٥بڅجبن فٻډز اُ وًاكی ي اَ٥اٳ ثَای ىٍ ٻ ٵی ٠ثٍ ك ًٍٗ٢ډی ٙشبٳسىي .اي هًى
ىٍ ډٺيډٍ إٶبٍ ډی ځًیي : «.....ثشيٍیغ آوـٍ ىٍ هًى اوييهشٍ ثًىڇ َمـًن آثٚبٍی هَيٙبن ٵَيى آډي ي ؿًن ىٍیبیی دَ
ډًع ىٍ ډى َ٪ػًیىيځبن ي دًیىيځبن ٹَاٍ ځَٵز .
ىٍ ُډبن كیبر ډالٝيٍا یٮىی ىٍ اياهَ ٹَن ىَڈ ي َٙي ٫ٹَن یبُىَڈ َؼَی ٻالڇ ي ٵچٔٵٍ اُ ٭چًڇ ٍایغ ي ډلجًة آن
ُډبن ثٍ ٙمبٍ ډی ٍٵشىي .ىڅیڄ ٭ميٌ ځٖشَٗ ایه ٭چڈ وٖجز ثٍ ٕبیَ ٭چًڇ آن ُډبن ډبوىي ٵٺٍ ،اىثیبر ٭َةٍ ،یب١ی،
وؼًڇ ي ٥ت ي ىیڂَ ٭چًڇ ي َمـىیه َىََبی ٍایغ آن ُډبن ډبوىي ه ،٤ډٮمبٍی ي ٻسیجٍ ٍا ډی سًان ىٍ َٙای ٤اػشمب٭ی
ٻ هًى ُاییيٌ َٙایٕ ٤یبٕی كب ٻڇ ثَ ٻ ًٍٙثًى ػٖشؼً ومًى .٭يڇ ياثٖشڂی ي إشٺَاٍ يډَ ٻُیز فٻيډز
آن ىيٍان ٌ
ٻ ٗٻيٵب ٙين إشٮياى َب ي ځٖشَٗ َىَ ي ٭چڈ ٍا ىٍ دی ىاٙز .
يٹز اډىیز ي آُاىی هبٝی ٍا ف ٻډٶَډب ٕبهشٍ ثًى ٌ
ٝيٍاڅيیه ډلمي ىٍ ٭چًڇ ډشٮبٍٳ ُډبن ي ثًیٌْ ىٍ ٵچٖٶٍ اَٙاٷ ي ڇ ٻست ډٚبء ي ٻالڇ ي ٭َٵبن ي سٶٖیَ ٹَآن ډُبٍر
إٍ ً٦ي ٙبځَىاو٘ ي َمـىیه یبٵز .اي آطبٍ ٵچٖٶی ډشٴ ٻٍاوی ؿًن ٕٺَا ٣ي ٵالٕٶٍ َڈ ٭ َٞاي ،اٵالً٥ن،
ىاوٚمىياوی ؿًن اثه ٕیىب ي هًاػٍ وَٞاڅيیه ًٕ٥ی ٍا ىٹیٺب ثٍَٕی ومًى ي ډًاٍى ١ٮٴ آوُب ٍا ثبُ ٙىبهز ي ډٖبیڄ
ډجُڈ ڇٻاست ٍا ثوًثی ىاوٖز .اي اځَ ؿٍ اُ ڇٻست اَٙاٷ ثٌَُ َب ثَى يڅی ََځِ سٖچیڈ ٭ٺبیي آوبن وٚي ي ځَؿٍ ٙبځَى
ٻ كبيی ٍّٳ سَیه
ڇٻست ډٚب ځَىیي څیٻن ََځِ ډٺیي ثٍ ایه ٍيٗ وٚي .ډال ٝيٍا دبیٍ ځٌاٍ فٻډز ډشٮبڅیٍ ډی ثبٙي ٌ
ة ٭ىًان ډًٵٸ سَیه ٕبڃٻیه ىٍ ٵچٖٶٍ ډی
دبٕن َب ثٍ ډٖبئڄ ٵچٖٶی إز .ډالٝيٍا ٭اليٌ ثَ ٕبڃٻ ي ٍََي ىٍ ٭َٵبن ٌ
ٻ ثب وًٍ ػبيىاوی
ٻ ثب ٥ی ٻٍىن ډَاكڄ ډوشچٴ ځىؼیىٍ ثب اٍُٙی ٍا ثَای ٕبهز ٹچٮٍ ای اُ ىاو٘ ٻٙٴ ومًى ٌ
ثبٙي ٌ
كٺیٺز ډی ىٍهٚي .
څٍ َبی آس٘ ډه يٹشی ىیيڇ ُډبوٍ ثب ډه َٕ ىٙمىی ىاٍى ي ثٍ دَيٍٗ اٍاًڃ ي ػُبڃ ډٚٲًڃ إز ي ٍيُ ثٍ ٍيُ ٬ٙ
ػُبڅز ي ځمَاَی ثَ اٵَيهشٍ سَ ي ثيكبڅی ي وبډَىی ٵَاځیَ سَ ډی ًٙى وبؿبٍ ٍيی اُ ٵَُويان ىویب ثَسبٵشڈ ي ىاډه اُ
ٻ ثیَين ٻٙیيڇ ي اُ ىویبی همًىی ي ػمًى ي وبٕذبٕی ثٍ ځً ٍٙای دىبٌ ثَىڇ ي ىٍ اوِيای ځمىبډی ي ٗٻٕشٍ كبڅی
ډٮَ ٌ
دىُبن ٙيڇ .ىڃ اُ آٍُيَب ثَیيڇ ي َمَاٌ ٗٻٕشٍ ىالن ثَ اىای ياػجبر ٻډَ ثٖشڈ .ثب ځمىبډی ي ٗٻٕشٍ كبڅی ثٍ ځًٍٙ
ای هِیيڇ .ىڃ اُ آٍُيَب ثَیيڇ ي ثب هبَ٥ی ٗٻٕشٍ ثٍ اىای ياػجبر ٻډَ ثٖشڈ ي ٻيسبَی َبی ځٌٙشٍ ٍا ىٍ ثَاثَ هيای
ثٍِٿ ثٍ سالٵی ثَهبٕشڈ .وٍ ىٍٕی ځٶشڈ ي وٍ ٻسبثی سبڅیٴ ومًىڇ ُ .یَا اُ٩بٍ و َ٪ي سَٞٳ ىٍ ٭چًڇ ي ٵىًن ي اڅٺبی
ىٍٓ ي ٍٵ ٬اٗٻاالر ي ٙجُبر ي ....ویبُډىي سٞٶیٍ ٍيف ي اويی ٍٚي سٌُیت هیبڃ اُ وبثٖبډبوی ي اهشالڃ ،دبیياٍی
ٻ ځًٗ ډی ٙىًى ي ؿٚڈ ډی ثیىي
اي١ب ٫ي اكًاڃ ي إٓبی٘ هب َ٥اُ ٻىيٍر ي ډالڃ إز ي ثب ایه َمٍ ٍوغ ي ډالڅی ٌ
ؿڂًوٍ ؿىیه ٵَاٱشی ډڈٻن إز ...وبؿبٍ اُ آډیِٗ ي َمَاَی ثب ډَىڇ ىڃ ٻويڇ ي اُ اؤ ثب آوبن ډبیًٓ ځٚشڈ سب آوؼب
ٻ ىٙمىی ٍيُځبٍ ي ٵَُويان ُډبوٍ ثَ ډه ُٕڄ ٙي ي وٖجز ثٍ ان ٻاٍ ي اٹَاٍٙبن ي ٭ِر ي اَبوز ٙبن ثی ا٭شىب ٙيڇ .
ٌ
آوڂبٌ ٍيی ٵَ٦ر ثٍ ًٕی ٕجت ٕبُ كٺیٺی ومًىٌ ،ثب سمبڇ يػًىڇ ىٍ ثبٍځبٌ ٹيٕ٘ ثٍ س ٫َ٢ي ُاٍی ثَهبٕشڈ ي ډيسی
ً٥الوی ثَ ایه كبڃ ځٌٍاويٌ اڇَٕ .اوؼبڇ ىٍ اطَ ً٥ڃ ډؼبَير ي ٻطَر ٍیب١ز وًٍ اڅُی ىٍ ىٍين ػبوڈ سبثیين ځَٵز ي
ىڅڈ اُ ٙٮچٍ ًُٙى ډٚشٮڄ ځٚز .اوًاٍ ډڄٻيسی ثَ آن اٵبٙ ٍ١ي ي إَاٍ وُبوی ػجَير ثَ يی ځًٚى ي ىٍ دی آن ثٍ
ٻ ثٍ آن ځًوٍ اُ َ٥یٸ ثََبن ویبٵشٍ ثًىڇ ي
ٻ ىٍ ځٌٙشٍ ومی ىاوٖشڈ ي ٍډَِبیی ثَایڈ ٻٙٴ ٙي ٌ
إَاٍی ىٕز یبٵشڈ ٌ
ََ ؿٍ اُ إَاٍ اڅُی ي كٺبیٸ ٍثًثی ي يىیٮٍ َبی ٭َٙی ي ٍډِ ٍاُ ٝميی ٍا ثب ٻڇٻ ٭ٺڄ ي ثََبن ډی ىاوٖشڈ ثب ًُٙى
ي ٭یبن ٍيٙىشَ یبٵشڈ .ىٍ ایىؼب ثًى ٌ
ٻ ٭ٺچڈ آٍاڇ ځَٵز ي إشَاكز یبٵز ي وٖیڈ اوًاٍ كٸ ٝجق ي ٭ َٞي ٙت ي ٍيُ ثَ
ٻ َمًاٌٍ ثب اي ثٍ ډىبػبر وٖٚز .
آن يُیي ي آوـىبن ثٍ كٸ وِىیٻ ٙي ٌ
: آطبٍ
اڅقٻډٍ اڅٮَٙیٍ
اڅقٻډٍ اڅمشٮبڅیٍ ٵی االٕٶبٍ اڅٮ٪یمٍ االٍثٮٍ
اڅمٮٍ اڅمَٚٹیٍ ٵی اڅٶىًن اڅمى٦ٺیٍ
اڅمجيا ي اڅمٮبى
اڅمٚب٭َ
اڅم٪بََ االڅٍ یٍ ٵی االٕٶبٍ ٭چًڇ اڃٻاډچیٍ
اڅًٚاَي اڅَثًثیٍ ٵی ډىبَغ اڅٖچًٻیٍ
اڅش ًٍٞي اڅشٞيیٸ
اڅًٍیيٌ اڅٺچجیٍ ٵی ډٮبٍٵٍ اڅَثًثیٍ
إَاٍ االیبر ي االوًاٍ اڅجیىبر
ىیًان اٙٮبٍ ·
كييص اڅٮبڅڈ
اٻٕیَ اڅٮبٍٵیه ٵی اڅمٮبٍٵٍ َ٥یٸ اڅلٸ ي اڅیٺیه
ا٭ؼبُ اڅىٮمیه
ٻَٕاالٝىبڇ االػبٌ څیٍ ٵی ًڇ اڅمشًٞٵیه
ډٶبسیق اڅٲیت
ډشٚبثُبر اڅٺَآن
ٍٕبڅٍ ٍٕ اٝڄ
ي ...
: يٵبر
ٻ٭جٍ ىڃ ٝٶب فٻیڈ يإٍشٍ ىٍ ً٥ڃ ٭مَ ٕ ۷۱بڅٍ اٗ َٶز ثبٍ ثب دبی دیبىٌ ثٍ كغ ډَٚٳ ٙي ي ځڄ سه ٍا ثب ً٥اٳ
ثوٚیي ي ىٍ آهَ ویِ َٕ ثَ ایه ٍاٌ وُبى ي ثٍ َىڂبڇ آٱبُ ٕٶَ َٶشڈ یب ىٍ ثبُځ٘ ر اُ آن ٕٶَ ثٍ ٕبڃ . ٌ ۱۰۵۰ٷ ىٍ
َُٙث ٌَٞسه ٍوؼًٍ ٍا يىا ٫ومًى ي ىٍ ػًاٍ كٸ ٹَاٍ ځَٵز ،ي ىٍ َمبوؼب ثٍ هب ٻ ٕذَىٌ ٙي ي اځَ ؿٍ اډَيُ اطَی اُ
ٹجَ اي ویٖز اډب ٭ َ٦ىڅىٚیه فٻډز ډشٮبڅیٍ اُ ډَ ٻة وًٙشٍ َبی٘ َمًاٌٍ ډٚبڇ ػبن ٍا ډی وًاُى.
وبڇ اٝچی ډیَُا سٺی هبن" ،ډلمي سٺی " إزُ .اىځبَ٘ "َِايٌ" اُ ډلبڃ ٵَاَبن ٭َاٷ َ .ىًُ َڈ ىٍ آوؼب ډلچٍ ای
ثىبڇ "ډلچٍ ډیَُا سٺی هبوی" ډٮَيٳ آر ،ي هبوٍ ديٍی٘ وِىیټ سذٍ "یبڃ ٹب١ی" ٙىبهشٍ ډی ثبٙي .إڈ اي ىٍ إىبى
ډٮشجَ (اُ ػمچٍ ډٺيډٍ دیمبن اٍُوةاڅَيڇ ،ي ٹجبڅٍ وپبف ُو٘ ٭ِر اڅييڅٍ) "ډیَُا ډلمي سٺی هبن" آډيٌ إزٍ .ٹڈ ډَُ ي
اډ٢بی اي ویِ سَىیيی ىٍ وبڇ كٺیٺی٘ ثبٹی ومی ځٌاٍى؛ ثی ځمبن إڈ "ډلمي" ٍٵشٍ ٍٵشٍ كٌٳ ځَىیيٌ ي ثٍ ٍ"ډیَُا
سٺی هبن" َُٙر یبٵشٍ إزٍ .
هبوًاىٌ ديٍی ي ډبىٍی ډیَُا سٺی هبن اُ ٥جٺٍ دی ٍٚيٍ ثًىوي .ديٍٗ ثٍ سَٞیق ٹبئڈ ډٺبڇ "ٽَثالئی ډلمي ٹَثبن" ثًى
ٽٍ ىٍ ه٦بة اي ٍا "ٽَثالئی" ډی ځٶزٕ .ؼ ٬ډَُٗ "دیَي ىیه ډلمي ٹَثبن " ثًى .ٽَثالئی ٹَثبن ووٖز ُ
آٙخ ډیَُا
٭یٖی (ډیَُا ثٍِٿ ) ٹبئڈ ډٺبڇ ايڃ ثًى .دٔ اُ اي َمیه ٙٲڄ ٍا ىٍ ىٕشڂبٌ دَٖٗ ډیَُا اثًاڅٺبٕڈ ٹبئڈ ډٺبڇ طبوی
ىاٙزٍ .
.آوـٍ ٽَثالئی ٹَثبن ثٮيَب وب َ٩ي ىٍ ياٹٍ ٬ی٘ ٕٶیي هبوٍ ٹبئڈ ډٺبڇ ځَىیي ،ي َمی ٍٚډًٍى څ٦ٴ ډوييڇ هًى ثًى
ثى َ٪ډی ٍٕي ٽَثالئی ٹَثبن هیچی َڈ ثی ؿیِ وجًىٌ ،ثچپٍ آة ي ډچپی ىاٙشٍ ي ىٕز ٽڈ یټ ىاوڂٍ ٹَیٍ كَآثبى ډبڃ اي
ثًىٌ إز .ي ویِ آوٺيٍَب إش٦ب٭ز ىاٙشٍ ٽٍ ثٍ ٕٶَ كغ ثَيىٍ .
ٕبڃ سًڅي ډیَُا سٺی هبن ٍا سب اوياٌُ ای ٽٍ ػٖشؼً ٽَىیڈَ ،یؾ ډإڅٴ هًىی ي ثیڂبوٍ ای طجز وپَىٌ إز .ىٍ كڄ ایه
ډؼًُڃ سبٍیوی ،ډب یټ ډأهٌ اٝچی ي ىي ىڅیڄ ىٍ سأییي آن ډأهٌ ثيٕز ډی ىَیڈۺ ُیَ سًٞیَ اٝیچی ٽٍ ثٍ ُډبن ٝياٍر
اډیَ ٽٚیيٌ اوي ډی هًاویڈ ۺ "ٙجیٍ ًٍٝر ...اسبثټ ا٭٪ڈٙ ،و ٜايڃ ایَان ،اډیَ و٪بڇ ىٍ ٕه ؿُڄ ي دىغ ٕبڅڂی ".
اډیَ اُ ً ۲۲یٺٮيٌ ۱۲۶۴سب ۲۰ډلَڇ ٝ ۱۲۶۸ياٍر ٽَى .اٙٮبٍی ٽٍ ىٍ ٓسبی٘ ډٺبڇ سبٍیوی اي ىٍ ٽىبٍ َمبن
سًٞیَ وڂبٙشٍ ٙيٌ ،ي سَٞیق ثٍ ایىپٍ ٽبٍَبی ٕشَٿ اُ دی٘ ثَىٌ إز ،وٚبن ډیيَي ٽٍ سًٞیَ ډِثًٍ ٍا ىٍ ا٭شالی
ٹيٍر ي َُٙر اډیَ ٽٚیيٌ اوي .ي آن ٕبڃ ۱۲۶۷إز .ثب ایه كٖبة ي ثٍ ٵَٝ ٟلز ٍٹڈ ؿُڄ ي دىغ ٕبڅڂی سًڅي
اي ثٍ ٕبڃ ،۱۲۲۲یب كياٻطَ یپی ىي ٕبڃ دیٚشَ ثًىٌ إزٍ .
اډب ىڅیڄ ډٮشجَ سبٍیوی ایىپٍ ۺ ىٍ ٽبٱٌ ٹبئڈ ډٺبڇ هًاَیڈ هًاوي ٽٍ ډیَُا سٺی َميٍٓ ىي دَٖ اي ډلمي ي ٭چی ثًىٌ
إز .ډی ىاویڈ ٽٍ ډیَُا ډلمي دَٖ ايڃ ٹبئڈ ٹبڇ ىٍ ۱۳۰۱ىٍ َٶشبى ٕبڅڂی ىٍځٌٙز ،ي دَٖ ىیڂَٗ ډیَُا ٭چی ىٍ
ٞٙز ي َٶز ٕبڅڂی ى ٍځٌٙز ثٍ ٕبڃ .۱۳۰۰یٮىی ََ ٽياڇ اُ آن ىي دَٖ ٹبئڈ ډٺبڇٕ ،ی ي یپی ىي ٕبڃ دٔ اُ
اډیَ ُويٌ ثًىٌ اوي .اهشالٳ ٕبڃ سًڅي ډیَُا سٺی ثب ىي َميٍٓ هًى ََ ؿٍ ثبٙي ،ثٍ ََ كٖبثی ،اډیَ ىٍ آهَیه ٕبڃ
ٝياٍس٘ ۱۲۶۸ثی٘ اُ دىؼبٌ ٕبڃ وياٙشٍ إزٍ .
اډیَ ىي ُن ځَٵشٍ إز ُ .ن اي څ٘ ،ىهشَ ٭مًی٘ ثًى یٮىی ىهشَ كبع ُٙجبُ هبن .وبڇ اي ٍا "ػبن ػبن هبوًڇ " ًٽَ
ٽَىٌ اوي .اُ اي ٍٕ ٵَُوي ىاٙزۺ ډیَُا اكمي هبن ډ ًٍُٚثٍ "اډیَُاىٌ" ي ىي ىهشَ ٽٍ ثٮيَب یپی ُن ٭ِیِ هبن آػًىان
ثبٙی َٕىاٍ ٽڄ ،ىيٕز ٹيیڈ اډیَ ،ځَىیي .ي ىیڂَی ثٍ ٭ٺي ډیَُا ٍٵی ٬هبن ډإسمه ىٍآډيُ .ن اډیَ ىٍ ۱۲۸۵ثب ىهشَ
ثٍِځ٘ ٕچ٦بن هبوڈ ثٍ ُیبٍر ډپٍ ٍٵز ،ي ٩بََا یپی ىي ٕبڃ ثٮي ،ىٍ آًٍثبیؼبن ىٍځٌٙزٍ .
ُن ىيڇ اډیَ" ،ډچپِاىٌ هبوڈ" ډچٺت ثٍ ٭ِر اڅييڅٍ یڂبوٍ هًاََ سىی وبَٝاڅيیه ٙبٌ ثًى .ثٍ ځٶشٍ ىٽشَ دالٻ ډیَُا سٺی
هبن ىٍ ُډبن ٝياٍر اُ ُن ايڃ هًى ػيا ٙي .٭ٺي اُىياع ثب ٭ِر اڅييڅٍ ٍيُ ػمٮٍ ٍ ۲۲ثی ٬االيڃ ۱۲۶۵اوؼبڇ ځَٵز.
سَسیت ػٚه ٭ٺي ي ٭َيٕی ٍا ډیَُا وجی هبن اډیَسًډبن (ديٍ ډیَُا كٖیه هبن ٕذُٖبالٍ ) ثٮُيٌ ىاٙز .٭ِر اڅييڅٍ
وٺي اَٙٵی وبَٝاڅيیه ٙبوِىٌ ٕبڅٍ ثًى .ؿىبوپٍ ٹجبڅٍ ٭ٺي ُوبًٙئی ډی ومبیي ،ډَُ ٭ِر اڅييڅٍ َٚز َِاٍ سًډبن
ٙبَی َؼيٌ ووًىی ،ي یټ ػچي ٹَآن ثًى ٍ .اػ ٬ثٍ اُىياع ثب ٭ِر اڅييڅٍ ١مه وبډٍ اډیَ ثٍ ٙبٌ هًاَیڈ هًاوي ٽٍ ځٶشٍ
.ثٮي ،ثٍ كپڈ ثًىۺ "اُ ايڃ ثَ هًى ٹجچٍ ٭بڅڈ ...ډٮچًڇ إز ٽٍ ومیوًإشڈ ىٍ ایه ٝ َُٙبكت هبوٍ ي ٭یبڃ ًٙڇ
َمبیًن ي ثَای دیَٚٵز هيډز ٗ ډب ،ایه ٭مڄ ٍا اٹياڇ ٽَىڇ "....ٵياٽبٍیُبی ایه ٙبَِاىٌ هبوڈ ىٍ ىيٌٍ سجٮیي ي
آهَیه ٍيَُبی ُويځی ،ًََٗٙىٍ هًٍ ٕشبی٘ إزٍ .
ډلی ٤هًٝٞی سَثیز ډیَُا سٺی هبن ٍا ىٕشڂبٌ ډیَُا ثٍِٿ ٹبئڈ ډٺبڇ ي دَٖٗ ډیَُا اثًاڅٺبٕڈ ٹبئڈ ډٺبڇ ،آن ىي
يُیَ ثٍِٿ ٭جبٓ ډیَُا ،ډی ٕبهز .ډیَُا ثٍِٿ ىٍ ٕبڃ ۱۲۳۷ىٍځٌٙز .ثب كٖبثی ٽٍ ٍاػ ٬ثٍ ٕه ډیَُا سٺی هبن
ثيٕز ىاىیڈ٩ ،بََاً ىٍ آن ُډبن َؼيٌ ٕبڅٍ ثًى .دٔ ډل َ٢ډیَُا ثٍِٿ ٍا هًة ىٍٻ ٽَىٌ ثًى ،ي ٙبیي َڈ دبٌٍ ای
ٽبٍَبی ىثیَی اي ٍا ډی ٽَى .اډیه اڅييڅٍ َڈ ثٍ هيډز اډیَ ىٍ "ىایٌَ ډیَُا ثٍِٿ ٹبئڈ ډٺبڇ" سَٞیق ىاٍىٍ .
.یټ ػىجٍ اٗ ایىپٍ ىٍ ٭ِډ٘ دبیياٍ ثًى . ىٍ إشلپبڇ اهالٹی اي سَىیي ویٖز ،ي ډ٪بََ ٭یىی آن ځًوبځًن إز
وًیٖىيٌ ٝيٍاڅشًاٍین ٽٍ ُیَ و َ٪ا٭شمبىاڅٖچ٦ىٍ ایه ٽشبة ٍا دَىاهشٍ ډی ځًیي ۺ "ایه يُیَ َڈ ىٍ يُاٍر ډظڄ وبىٍ ٙبٌ
ثًىَ ....ڈ ډبوىي وبىٍ ٭ِڇ طبثز ي اٝبڅز ٍأی ىاٙشٍ إز " .ىٍ ډًٍىی ٽٍ ومبیىيٌ اوڂچیٔ هًإز ٍأی اډیَ ٍا ٭ًٟ
ٽىي ،هًى ا٭شَاٳ ىاٍى ٽٍ "ٕ ...ٮی ډه ي ٽً ٘ٙومبیىيٌ ٍيٕیٍ ،ي سالٗ ډٚشَٻ ډب َمٍ ثب٥ڄ إز .ٽٖی ومیشًاوي
ډیَُا سٺی هبن ٍا اُ سٞمیم٘ ثبُ ىاٍى " .ثََبن إشٺالڃ ٵپَ اي َمیه ثٔ ٽٍ ىٍ ٽىٶَاؤ ا ٍُسةاڅَيڇ ثبٍَب ىٕشًٍ
كبػی ډیَُا آٹبٕی ٍا ٽٍ ډٞچلز ىيڅز ومی ىاوٖزُ ،یَ دب وُبى ٙ .ڂٶز ایىپٍ كشی اډَ ډلمي ٙبٌ ٍا ویِ وبىیيٌ ډی
ځَٵز ي آوـٍ ٍا ٽٍ هیَ ډمچپز سٚوی ٜډی ىاىَ ،مبن ٍا ډی ٽَى .ثی اطَ ثًىن دبٵٚبٍیُبی ٍيٓ ي اوڂچیٔ ي ٭ظمبوی
ىٍ ٍأی اي ،ػبی هًى ىاٍى .اډب یټ ىويځی ثی هَىاوٍ ومی ٽَى .كي ٙىبٕی اُ هًٝٞیبر ٕیبٕی ايٕز ي ؿًن ډی ىیي
ٕیبٕشی دیَٚٵز وياٍىٍ ،يٗ هًى ٍا سٲییَ ډی ىاىٍ .
.ٹ٢بير يُیَ ډوشبٍ ىٍٕشی ي ٍإز ٽَىاٍی اُ ډ٪بََ ىیڂَ إشلپبڇ اهالٹی ايٕز؛ اُ ایه و َ٪ٵٖبى وبدٌیَ ثًى
اوڂچیٔ ایه إز ۺ "دًڃ ىيٕشی ٽٍ هًی ډچی ایَاویبن إز ىٍ يػًى اډیَ ثی اطَ إز " .ثٍ ٹًڃ ٍ١بٹچی هبن َيایز
ٽٍ اي ٍا ویټ ډی ٙىبهزۺ "ثٍ ٍ ًٌٙي ٭ ًٌّٚٽٖی ٵَیٶشٍ ومی ٙي" .ىٽشَ دالٻ اسَیٚی ډی وًیٖيۺ "دًڅُبیی ٽٍ ډی
هًإشىي ثٍ اي ثيَىي ي ومی ځَٵز؛ هَع ٽٚشى٘ ٙي"ٍ .
ػىجٍ ىیڂَ هًی إشًاٍ اډیَ ایىپٍ ثٍ ځٶشٍ ي وًٙشٍ هًی٘ ا٭شجبٍ ډی وُبى .ياسًٖن ډی وًیٖيۺ "اډیَ و٪بڇ ثٍ إٓبوی ثٍ
ٽٖی ٹًڃ ومی ىَي .اډب ََ آیىٍ اوؼبڇ ٽبٍی ٍا ي٭يٌ ډی ٽَى ،ثبیي ثٍ ٕوى٘ ا٭شمبى ومًى ي اوؼبڇ آن ٽبٍ ٍا ډشلٺٸ
ٙمَى" .اډیَ هًى ثٍ ایه هٞچز هًى ډی ثبڅیي .ثٍ ٹًڃ وًیٖىيٌ ٝيٍاڅشًاٍین "اُ ثَ ای كپڈ هًى وبٕن ٹَاٍ ومی ىاى .
ََ ؿٍ ډی ځٶز ثؼب ډی آيٍى ،ثُیؾ يػٍ كپڈ اي وبٕن وياٙز"ٍ .
ىڅیَ ي ػًٍٖ ثًى .دَٖ ٽَثالئی ٹَثبن ُډبوی ٽٍ ثٍ ډپشت ډی ٍٵز ،اُ ډوييٗ سٺب١بی ٹچمشَاٙی ٽَى .ؿًن هًاَ٘
ۺ"ثجیه ؿٍ سىجیُی اُ ډه ٽَىٌ إز .٭ؼجشَ اي ثَآيٍىٌ وٚي ،ؿىبن وبډٍ ای ثٍ ٹبئڈ ډٺبڇ ٵَٕشبى ٽٍ اي هًى ډی ځًیي
ایىپٍ ثٺبڃ وٚيٌ سَاُي يُوی آډًهشٍ " .اځَ ىإشبوُبئی ٽٍ اُ ىيٍان ػًاوی ي هيډز ىیًاوی اي آيٍىٌ اوي ،اٵٖبوٍ ٕبُی
َٝٳ َڈ ثبٙىي ،ثبُ ٍيٙىڂَ َمبن ٵَ٦ر اي َٖشىيٍ .
ٍٵشبٍی ډشیه ي ٕىڂیه ىاٙز .ثٍ ٙوٞیز هًی٘ ډٲَيٍ ثًى ي وٖجز ثٍ ٻاٍىاوی ي ٝٶبر ثَػٖشٍ اٗ آځبٌ .اډب سٮؼت
ایىپٍ وبډؼً ي َُٙر هًاٌ وجًى .ىڅیڄ ډب ایه إز ۺ ََ ؿٍ ٽٍ ثٍ كپبڇ يالیبر ي ومبیىيځبن ٕیبٕی ثیڂبوٍ ىٍ اٝالف
اډًٍ ډمچپز وڂبٙشٍَ ،مٍ ٍا ثٍ وبڇ ٙبٌ ي اډَ اي ٹچمياى ٽَىٌ إز .ډُمشَ ایىپٍ ىٍ َٕسبَٕ ٍيُوبډٍ يٹبی ٬اسٶبٹیٍ ُډبن
ٝياٍس٘ ،اُ سؼچیڄ ډیَُا سٺی هبن هجَی ویٖز .ٵٺ ٤ؿُبٍ ػب إم٘ آډيٌ ي آن َڈ ثٍ كپڈ َ١يٍر.
اي ٍا ثٍ ډىب٭ز ٥ج ٬ډی ٙىبهشىي ٽٍ اُ ډ٪بََ ٱَيٍ وٶٖبوی اٗ ثًى ،ي ثٍ هًاٍی سه ىٍ ومی ىاى .ومبیىيٌ اوڂچیٔ ١مه
ایىپٍ ثٍ كیظیز هًاَی ي كٖبٕیز ډیَُا سٺی هبن ىٍ ٍياث ٤ثب ثیڂبوڀ ان اٙبٌٍ ډی ٽىي ،ډی ځًیي ۺ "َیؾ ځبٌ كبَ١
ویٖز ٍٵشبٍ ډشپجَاوٍ ٽٖی ٍا سلمڄ ٽىي " .كشی يٹشی ٽٍ ډًٍى ثی ډَُی ٙبٌ ياٹ ٬ځٚز ي ُډبن ٭ِڅ٘ ٵَا ٍٕیي،
كیظیز دَٕشی هًى ٍا اُ ىٕز وياى .ثٍ ٙبٌ وًٙز ۺ "اځَ كٺیٺة ډٺًٞىی ىاٍوي ،ؿَا آٙپبٍ ٵَډبی٘ ومیٶَډبیىي ...
ثيیُی إز ایه ٱال ڇ ٥بڅت ایه هيډبر وجًىٌ ي ویٖز ي ثَای هًى ًٕای ُكمز ي سمبڇ ٙين ٭مَ كبٝچی ومی ىاوي .
سب ََ ًٍ٥ىڅوًاٌ ٙمبٕز؛ ثٍ هيا ثب ٽمبڃ ٍ١ب ٥بڅت آوٖز"ٍ .
ډیَُا سٺی هبن اُ ُډبوی ٽٍ ډىٚی ىٕشڂبٌ ٹبئڈ ډٺبڇ ثًى سب يٹشی ٽٍ ثٍ ٝياٍر ٍٕیى ،ثٍ ٍٕ ډأډًٍیز ٕیبٕی ٍٵز .ثٍ
.ىٍ ٕٶَ ٍيٕیٍ ٽٍ ٍيٕیٍ ،ایَيان ي ثٍ ٭ظمبوی .ایه ٕٶََب اُ و َ٪ډبَیز ي ډٺبڇ ي ډٖئًڅیز اي ثپچی ډشٶبير ثًىوي
.وٍ ٕبڃ ثٮي ٽٍ ثب وبَٝاڅيیه َمَاٌ هَٖي ډیَُا ٍٵز ( )۱۲۴۴-۴۵ػًان ثیٖز ي ىي ٕبڅٍ ي ىٍ ُډٌَ ىثیَان ثًى
ډیَُای يڅیٮُي ،ثَای ډالٹبر سِاٍ ٍيٓ ٍياوٍ ایَيان ٙي ( )۱۲۵۳يُاٍر و٪بڇ آًٍثبیؼبن ٍا ثَ٭ُيٌ ىاٙز .دٔ اُ
ٕ ٘ٙبڃ ٽٍ ثٍ ٕٶبٍر ٵًٷ اڅٮبىٌ اٍُوةاڅَيڇ ثَځِیيٌ ٙي ،ثب ډٺبڇ يُاٍر ،ثٍ ومبیىيځی ډوشبٍ ىيڅز ىٍ آن ٽىٶَاؤ
(َٙ )۱۲۵۹-۶۳ٽز ػٖزٍ .
ىاٍاڅٶىًن
.آٽبىډی ي اويی ٍٚاډیَ ىٍ ثىب ی ىاٍاڅٶىًن اُ یټ َٕؿٚمٍ اڅُبڇ وڂَٵشٍ ثًى ،ثچپٍ كبٝڄ ډؼمً ٫آډًهشٍ َبی اي ثًى
ډيٍٍٕ َبی ډوشچٴ ٍيٕیٍ ٍا ىیيٌ ثًى؛ ىٍ ٽشبة ػُبن ومبی ػيیي ٽٍ ثٍ اثشپبٍ ي ُیَ و َ٪هًىٗ سَػمٍ ي سييیه ٙي،
ثب آډبٍ ٙبځَىان آوُب هًاويٌ ثًى؛ ي اُ َٙف ىاٍاڅٮچمُبی َمٍ ٽًٍَٚبی ٱَثی ٍا ىٍ ٍٙشٍ َبی ځًوبځًن ٭چڈ ي َىَ
ثىیبىَبی ٵََىڂی ىویبی ػيیي هجَ ىاٙزٍ .
يػٍُ و َ٪اډیَ ٍا ىٍ ایؼبى ىاٍاڅٶىًن ثبیي ةٌ ىٍٕشی ثٚىبٕیڈًَ .ه اډیَ ىٍ ایىؼب ىٍ ىٍػٍ ايڃ ډٮً٦ٳ ثٍ ىاو٘ ي ٵه
ػيیي ثًى ،ي ثٮي ثٍ ٭چًڇ و٪بډی سًػٍ ىاٙز .ایه ډٮىی اُ ډ٦بڅٮٍ س٦جیٺی ثَوبډٍ ىٍُٕبی ىاٍاڅٶىًن ،ي وبډٍ َبی اډیَ
ة ولًی ٽٍ
ٍاػ ٬ثٍ ٍٙشٍ سيٍیٔ إشبىاوی ٽٍ إشوياڇ ٙيويٍ ،يٙه ډی ځَىى ٍٙ .شٍ َبی اٝچی سٮچیمبر ىاٍاڅٶىًن ٌ
اي ىٍ و َ٪ځَٵشٍ ثًى ٭جبٍر ثًىوي اُ ۺ دیبىٌ و٪بڇ ي ٵَډبويَی ،سًدوبوًٍٕ ،اٌٍ و٪بڇ ،ډُىيٕیٍ ،یب١یبر ،وٺ ٍٚٽٚی،
ډٮين ٙىبٕی ،ٵیِیټ ي ٽیمیبی ٵَوڂی ي ىاٍيٕبُی٥ ،ت ي سَٚیق ي ػَاكی ،سبٍین ي ػٲَاٵیب ،ي ُثبن َبی هبٍػی .
ډيٍٍٕ َٶز ٙٮجٍ ىاٙز ،ي دبٌٍ ای ډًاى ډِثًٍ ډٚشَٻ ثًى .ىٍ ١مه ثبیي ىاوٖشٍ ًٙى ٽٍ ثَای ٵىًن و٪بډی ىٕشڂبٌ
ٙٮت٭چًڇ ػىڂی ىاٍاڅٶىًن ډپمڄ آن ثٚمبٍ ډی ٍٵز ٍ .
سٮچیمبسی ػياځبوٍ ای ىٍ هًى سٚپیالر څٚپَی سٮجیٍ وُبى ،ي ٌ
ٕىڀ ثىبی ىاٍاڅٶىًن ىٍ ايائڄ ۱۲۶۶ىٍ ُډیه ياٹ ٬ىٍ ٙمبڃ َٙٹی اٍٻ ٕچ٦ىشی ٽٍ دی٘ اُ آن َٕثبُهبوٍ ثًى وُبىٌ
ٙي .وٺ ٍٚآن ٍا ډیَُا ٍ١بی ډُىيٓ ٽٍ اُ ٙبځَىاوی ثًى ٽٍ ىٍ ُډبن ٭جبٓ ډیَُا ثَای سلٞیڄ ثٍ اوڂچٖشبن ٍٵشٍ ثًى
. ٽٚیي؛ ي ډلميسٺی هبن ډٮمبٍثبٙی ىيڅز آن ٍا ٕبهز .ي ٙبَِاىٌ ثَُاڇ ډیَُا ثٍ ٽبٍ ثىبئی آن ٍٕیيځی ډی ٽَى
ٕبهشمبن ٹٖمز َٙٹی ىاٍاڅٶىًن سب اياهَ ۱۲۶۷ثٍ اوؼبڇ ٍٕیي ي ډًٍى إشٶبىٌ ٹَاٍ ځَٵز .ثـٺـیـٍ آن سب ايایــڄ
ٕـبڃ ۱۲۶۹دبیبن یبٵز .ؿُبٍ َ٥ٳ ډيٍٍٕ ٍا دىؼبٌ ا٥بٷ "ډىٺ٘ ډٌَت " ََ ٽياڇ ثٍ ً٥ڃ ي ٭َ ٟؿُبٍ ًٍ٫
ٕبهشٍ ػچً آوُب ٍا ایًاوُبی يٕی ٬ثىب ومًىوي .ىٍ ځًٙ ٍٙمبڃ َٙٹی سبالٍ سئبسَ اكياص ٙي .ىٍ دٚز ىاٍاڅٶىًن ٽبٍهبوٍ
ٙم ٬ٽبٵًٍی ي آُډبیٚڂبٌ ٵیِیټ ي ٙیمی ي ىيإبُی ثَدب ومًىوي .ؿبدوبوٍ ای َڈ ١میمٍ آن ځَىیي ،ثٍ ٭اليٌ ٽشبثوبوٍ
ي ٕٶٌَ هبوٍ ای ٕبهشىي .ىٍ يٍيىی ىاٍاڅٶىًن ثٍ َ٥ٳ هیبثبن اٍٻ "ثبة َمبیًن" ثبُ ډی ٙي؛ ىٍ ٽىًوی آن ىٍ هیبثبن
وبَٝیٍ ثٍ ٕبڃ ٕ ۱۲۹۲بهشٍ ٙيٍ .
ثىبی ٍيُوبډٍ يٹبی ٬اسٶبٹیٍ ثٍ ٕبڃ ۱۲۶۷اُ اٍُويٌ سَیه سإٔیٖبر اػشمب٭ی اډیَ إز ٍ.
ثىیبوڂِاٍ ٍ يُوبډٍ ىٍ ایَان ډیَُا ٝبڅق ٙیَاُی إز .اُ ٙبځَىاوی ثًى ٽٍ ىٍ ُډبن ٭جبٓ ډیَُا ثَای سلٞیڄ ٭چًڇ
ػيیي ثٍ اوڂچٖشبن ٍٵز ١ .مىبً ثٍ ًيٷ هًى ٵه ؿبح ٍا آډًهز ،ي اُ ػمچٍ ٽٖبوی إز ٽٍ ىٍ ایَان ډ٦جٮٍ ٕىڂی ٍا
سإٔیٔ ومًى .ثٍ ٭اليٌ اي ٍا دیَٚي اويیَ ٍٚبی ٕیبٕی ػيیي ډٲَة ُ ډیه ىٍ ایَان ډی ٙىبٕیڈ .ډیَُا ٝبڅق ووٖشیه
ٍيُوبډٍ ایَان ٍا ىٍ ُډبن ډلمي ٙبٌ ثٍ ٕبڃ ۱۲۵۲ىٍ سَُان ثَ دب ٽَى ٍ .يُوبډٍ ای ثًى ٽٍ ډبَی یپجبٍ ثب ؿبح ٕىڂی
ډىش َٚډی ٙي ،ي ثی٘ اُ ؿىي ٕبڅی ىياڇ وپَىٍ .
ًَه اډیَ ىٍثبٌٍ ٍيُوبډٍ ي اٍُٗ ٕیبٕی ي ډيوی آن هًة ٍيٙه ثًى ،ي اُ ٍيُوبډٍ َبی ٵَوڂٖشبن آځبَی ىاٙز .كشی
هًاويٌ ثًى ٽٍ ۺ ىٍ َُٙٵَاوپٶًٍر آڅمبن (اډیَ إبٕبً ثٍ ىيڅشُبی آڅمبوی سًػٍ هب ٛىاٙز ) ثبٕمٍ ٽَىن ٽبٱٌ اهجبٍ
ٽٍ اُ سبٍین ۱۶۵۱ډٖیلی ..ثىب ٙيٌ ،اڅی كبڃ ډ٦چٺبً ثٖشٍ وٚيٌ ،ي َمی ٍٚىٍ ٽبٍ ثبٕمٍ اهجبٍ إز .سًػٍ ډیَُا سٺی
مان ډٮً٦ٳ ثٍ ىي ډٮىی ثًى ۺ یپی ا٥ال ٫یبٵشه ىيڅز اُ اي١ب ٫ػُبن ،ي ىیڂَ دَيٍٗ ٭ٺالوی ډَىڇ ي آٙىب ٽَىن آوُب
ثٍ ىاو٘ ػيیي ي اكًاڃ ىیڂَ ٽًٍَٚبٍ .
ٙمبٌٍ ايڃ ٍيُوبډٍ يٹبی ٬اسٶبٹیٍ ٍيُ ػمٮٍ دىؼڈ ٍثی ٬اڅظبوی َ( ۱۲۶۷ٶشڈ ٵًٍیٍ )۱۸۵۱اوشٚبٍ یبٵز .ىٍ ٝٶلٍ ايڃ
٭الډز ٙیَ ي هًٍٙیي ایَان ي ٭جبٍر "یب إياهلل اڅٲبڅت " وڂبٙشٍ ٙيٌ ثًى .ایه ٙمبٌٍ ثٍ ٭ىًان "ٍيُوبډـٍ اهجبٍ
ىاٍاڅوالٵٍ سَُان " ډىش َٚځَىیي .اُ ٙمبٌٍّ ىيڇ ثٍ وبڇ "يٹبی ٬اسٶبٹیٍ" هًاويٌ ٙي .ي سب ىٌ ٕبڃ ثٮي (.ٌ ۱۲۷۷ٷ ).ثٍ
َمیه إڈ و َٚډی ٙي .ىٍ ایه ٕبڃ َىڂبڇ سٞيی ډیَُا اثًاڅلٖه هبن ٱٶبٍی ٽبٙبوی ٝىی ٬اڅمچټ ،وبڇ آن سٲییَ ٽَى
ي اُ ٙمبٌٍ ۴۷۴ثٍ ٍيُوبډٍ "ىيڅز ٭چیٍ ایَان " ډجيڃ ٙي؛ ي ١مىبً ثٍ ٙپڄ ٍيُوبډٍ ډ ًٍٞىٍآډي .ایه ووٖشیه ٍيُوبډٍ
ډًٍٞی إز ٽٍ ىٍ ایَان اوشٚبٍ یبٵز .ىیَی وڂٌٙز ٽٍ ىيثبٌٍ إڈ آن سٲییَ ٽَى ي ثٍ ٍيُوبډٍ "ىيڅشی" ثيڃ ٙي.
دٔ اُ آن ثٍ وبڇ "ٍيُوبډٍ ایَان" ډىش َٚځَىیي ي سب اوٺالة ډَٚيَ ٣میه إڈ ٍا كٶ ٨ٽَىٍ .
يٹبی ٬اسٶبٹیٍ ٍيُوبډٍ َٶشڂی ثًى ،ثب ؿبح ٕىڂی ث٦ج ٬ډی ٍٕیيٙ .یًٌ وڂبٍٗ آن ٕبىٌ ي ٍيٙه ي ثپچی هبڅی اُ سٺچیي ي
ډی یبٵز ،اُ ٙمبٌٍ َؼيَڈ ثٍ ثٮي اوشٚبٍٗ ثٍ سپچٴ ثًى .سب ٙمبٌٍ َٶيَڈ آن ٍيَُبی ػمٮٍ دی٘ اُ َُ٩اوشٚبٍ
ٍيَُبی دىؼٚىجٍ ډًٽًڃ ځَىیي .سب ٙمبٌٍ ۶۵۶اوشٚبٍ َٶشڂی آن ډَست ثًى ،اُ آن دٔ ځَٵشبٍ ثی و٪می ٙي .ثُبی سټ
ٍ ۲۴یبڃ ثًى .ؿًن ثٍ ځًٗ ىيڅز ٍٕیي ٽٍ ٽبٍٽىبن ٙمبٌٍ آن ىٍ َٕسبَٕ ایَان ىٌ ٙبَی ،ي اٙشَاٻ ٕبڅیبوٍ اٗ
"ىٍ ٽڄ ََُٙبی يالیبر ًٕای ثُبی ٍيُوبډٍ ؿیِی اُ ډَىڇ ثٍ وبڇ "هيډشبوٍ" ځَٵشٍ اوي؛ ا٭الڇ ٙي ٽٍ ٹیمز آن
"ثٖیبٍ هالٳ ٍأی ډمبڅټ ډلَيٍٕ ثيين اهَاػبر ىیڂَ " َمبن ىٌ ٙبَی إز ،ي ډ٦بڅجٍ ٽَىن ؿیِی ثی٘ اُ آن
اډىبی ىيڅز" إزٍ .
ډيیَ ٍيُوبډٍ ،كبػی ډیَُا ػجبٍ وب٩ڈ اڅمُبڇ ٽىًٖڃ ٕبثٸ ا یَان ىٍ ثٲياى ثًى " .ډجبٍ "َٙيُوبډٍ "اىياٍى ثَػیٔ "ٍ
اوڂچیٖی ،ي وًیٖىيٌ آن "٭جياهلل سَػمٍ وًیٔ " ثًىٍ .يُوبډٍ ىٍ ډ٦جٮٍ كبػی ٭جياڅملمي إشبى ډ٦جٮٍ ؿی ؿبح ډی
يى ٍ .
ځَىیي .كیٴ ٽٍ ډیَُا ٝبڅق ىيٕز ىیَیه اډیَ ىٍځٌٙشٍ ثًى ،يځَوٍ َیؾ ٽٔ ٙبیٖشٍ سَ اُ اي ثَای ٽبٍ ٍيُوبډٍ وت
ػىڀ ثب ا٭َاة
ٙبدًٍ ايڅیه سپچیٴ ٭ميٌای ٽٍ دی٘ ٍيی هً ى یبٵز سىجیٍ ا٭َاة ثلَیه ثًى .وٍ ٵٺ ٤ثيان ٕجت ٽٍ ديٍ ٙبَذًٍََ ،ډِ
ىيڇ ىٍ ػىڀ ثب ا٭َاة ډُبػڈ ٽٚشٍ ٙيٌ ثًى ثچپٍ ډوًٝٞبً اُ آوؼُز ٽٍ ایه ا٭َاة ىٍ ىيٌٍ ی هَىٕبڅی ٙبدًٍ ،ىٍ
ًٕاكڄ هچیغ ٵبٍٓ سبهز ي سبَُبی ثٖیبٍ ٽَىٌ ثًىوي ي اډىیز آن كييى ٍا ثٍ ٙير ډوشڄ ٕبهشٍ ثًىوي .ثب ٽٚشیَبیی
ٽٍ ٙبٌ ػًان ىٍ هچیغ ٵبٍٓ ثٍ آة اوياهز ،ا٭َاة اكٖبء ثٍ ٙير ٹچ ٬ي ٹمٙ ٬يوي ي اډىیز آن كييى سأډیه ځٚز .
ٙبدًٍ ًياالٽشبٳ
اُ ایه ٍي ثيي څٺت ٙبوٍ ُٕىت یب ًياالٽشبٳ ًٍٕ( ،ام ٽىىيٌ ی ٙبوٍ َب )» ،ىاىوي ٽٍ ٙبدًٍِٕ ،ای ٽبٍَبی ٭َة َب ٍا ،ثب
ٙبن َبیٚبن ډیىاى .كمٌِ اٝٶُبوی ٭ٺیيٌ ایه څٺت ډٮىی ًٍٕام ٽىىيٌی ٙبوٍَب ٍا ىاٍى ي ٽَیٖشه ٕه،
ًٍٕام ٽَىن ٌ
ایَاوٚىبٓ ىاومبٍٽی ویِ َمیه ٭ٺیيٌ ٍا ىاٍى.
ایه اكشمبڃ َڈ َٖز ٽٍ ىٍ اهجبٍ ي ٍيایبر ډَثً ٣ثٍ سؼبيُ ا٭َاة اكٖبء ي سىجیٍ آوُب ډجبڅٲٍَبیی َڈ اُ ػبوت ٙٮًثیبن
١ي ٭َة ،ىٍ ى يٍان إالډی اوؼبڇ ٙيٌ ثبٙي .ډوًٝٞبً ٽٍ ىٍ ایه ٍيایبرَُٙ ،ر ٙبدًٍ ىيڇ ٍا ثٍ څٺت ًياالٽشبٳ،
ډَثً ٣ثٍ َمیه ډبػَاَب ٙمَىٌ اوي ي ٝلز ایه څٺت ډًٍى سَىیي إز .وًڅيٽٍ ٭ٺیيٌ ىاٍى ٽٍ اٝڄ ایه څٶ ،٨یټ څٺجی
إز ،ثٍ ډٮىی ؿُبٍ ٙبوٍ ،یٮىی ٽٖیپٍ ثبٍَبی ٵًٷ اڅٮبىٌ ىيڅز ٍا ڇ یٽٚي ي ثٮي اُ ىيٍان إالډی ډٮىی آن هًة
ىٍیبٵشٍ وٚيٌإز.
یًسبة
یًسبة هًاََ آٍیًثَُن َٕىاٍ ٙؼبٕ ٫ذبٌ ایَان ىٍ وجَى ثب سؼبيُ إپىيٍ ډٺييوی ثٍ دَٕذًڅیٔ ثًى .یًسبة ثٍ ډٮىی
. إز .یًسبة ٵَډبويَی ثوٚی اُ ٕذبٌ ایَان ىٍ وجَى ثب إپىيٍ ٍا ثَ٭ُيٌ ىاٙز ىٍهٚىيٌ ي ثی ډبوىي
یًسبة ویِ ډبوىي آٍیً ىٍ ٽًَٖشبن َبی ډلڄ وجَى (كًاڅی إشبن ٽُڂیچًیٍ ي ثًیَاكمي اډَيُی یب وًاكی ثُجُبن ىٍ
إشبن هًُٕشبن) سب آهَیه وٶٔ ډجبٌٍُ ٽَى .اډب ثَ اطَ ٽمجًى ویَي ثٍ ىٕز ٕذبَیبن إپىيٍ ٽٚشٍ ي ىٍ َمبن ډلڄ ثٍ
هبٻ ٕذَىٌ ٙي.
ٽمجًػیٍ ىيڇ
ٽمجًػیٍ ىيڇ یب ٽمجًُیٍ یب ٽبډجیُ ) (KABAUJIYAاُ ٕبڃ ۵۳۰سب ٕبڃ ۵۲۲دی٘ اُ ډیالىی ،دبىٙبٌ َوبډىٚی ثًى .يی
ثٍ ػبی ديٍ ،ٽًٍيٗ ،ثَ سوز ٕچ٦ىز وٖٚز.
څٚپَٽٚی ثٍ ډَٞ
ٽمجًػیٍ ٽٍ ٩بََاً اُ ډيسُب ٹجڄ اويی ٍٚی څٚپَٽٚی ثٍ ډٍ َٞا ىاٙز ،ثب ٹشڄ ثَىیب سًاوٖز هب َ٥هًى ٍا اُ يٹًََ ٫
وً ٫سمَى ي ٰ٥یبن ثَاىٍ ،إًٓىٌ ٽىي .يی ایه اٹياڇ هًى ٍا ٭مياً دىُبن وڂبٌ ىاٙز سب ىٍ ٭یه آوپٍ ٵَٝز سلَیټ ي
سً٥ئٍ ٍا اُ ثَىیب ځَٵشٍ ثًى ،ىٍ ډير ٱیجز اي ىٍ ایَان ،ډي٭یبن ىیڂَ ٍا َڈ ثٍ ځمبن آوپٍ ثَاىٍ ٙبٌ ىٍ ایَان َٖز ي ثَ
اي١ب ٫و٪بٍر ىاٍى ،اُ هیبڃ ََ ځًوٍ سً٥ئٍ ي ٥ٲیبن ثبُ ىاٍى .يی ثوب َ٥ایىپٍ ىٍ ثیه هبويان َبی ثٍِٿ دبٍٓ ي ډبى ىٍ
َىڂبڇ ٱیجز اي ىٍثبٌٍ ی ویبثز ٕچ٦ىز اهشالٵی دی٘ ویبیي ،یټ سه اُ ډٲبن ٍا ٽٍ وِى ََ ىي ٹًڇ ډًٍى اكشَاڇ ثًى ،ثٍ
ویبوز هًى ثَځِیي ي ٕذٔ هًى ٍا ثَای ٵشق ډ َٞآډبىٌ ٽَى.
ثُبوٍای ٽٍ ثَای َٙي ٫ػىڀ الُڇ ثًى ةٌ إٓبوی ډمپه ثًى ثٍ ىٕز ثیبیي .ایه ډٖئچٍ ٽٍ آډبُیٔ ىيڇ دبىٙبٌ ډَٞ
يٹشی ٽمجًػیٍ ،ىهشَٗ ٍا هًإشڂبٍی ٽَىٌ ثًى ،يی ىهشَ دبىٙبٌ ٹجڄ اُ هًى ٍا ثَای دبىٙبٌ دبٍٕی ٵَٕشبىٌ ثبٙي،
ډیسًاوي یټ ثُبوٍی ياٹٮی ثًىٌثبٙي .
آډبُیٔ ىيڇ ٵَ٭ًن ډ َٞثب ډَٿ هًى ي ثَ ػبی ځٌاٙشه حَٕی ٽٍ څیبٹز ي ٙؼب٭ز اي ٍا وياٙز ،دیَٚٵز ٽمجًػیٍ
ٍا سُٖیڄ ٽَى .ډ َٞهًى ٍا ثَای یټ كمچٍ اُ َ٥ٳ ىٍیب آډبىٌ ٽَىٌ ثًى يڅی ٕذبٌ ٽمجًػیٍ ثب كمبیز ٽٚشی َبی ػىڂی
ىٍ ً٥ڃ ٕبكڄ ي ثب إشٶبىٌ اُ آثی ٽٍ ثييی َبی ٭َثی ٽٍ ثب اي َڈ دیمبن ٙيٌثًىوي ،سأډیه ٽَىٌثًىوي ،سًاوٖز ىٍ دبیبن
یټ ٍاٌ دیمبیی ىٌ ٍيٌُ ٝلَای ٕیىب ٍا ٥ی ٽىي ي ثٍ ىٍياٌُ ی َٙٹی ډٍٕ َٞیي ي ىٍ آوؼب هًى ٍا ثب ٵَ٭ًن سبٌُ ای
ٍيثَي یبٵز دٖبڇ سیټ ًٕڇ ٽٍ َمبن ايٹبر ثٮي اُ ډَٿ ديٍ ثٍ ٕچ٦ىز َُٕډیه هيایبن ،ډٍٕ َٞیيٌ ثًى .ػىڀ ىٍ
وِىیټ كٞبٍ دچًُیًڇ (َُٙی ثبٕشبوی ،ىٍ وِىیټ َُٙدًٍر ٕٮیي اډَيُی ) ىٍځَٵز ي ََ ىي َ٥ٳ ثب اُ ػبن
ځٌٙشڂی ډی ػىڂیيوي .ډَٞیَب ثوب َ٥ایىپٍ ٽًٍٙٚبن ثٍ إبٍر ثیڂبوڂبن ویٶشي ي ایَاویبن ثوب َ٥ایىپٍ ىٍ ٍاٌ
ثبُځٚز ،ىٍ اطَ ٵٺيان آة ي آًيٹٍ ىٍ ډٮَ ٟسچٴ ياٹٮی ډی اٵشبىوي .ػىڀ ؿىبن سچٶبسی ىاىٌ ثًى ٽٍ َٚشبى ٕبڃ ثٮي ٽٍ
ََيىير اُ ډیيان وجَى ىیين ٽَىٌ ثًىَ ،ىًُ ٽچٍ َبی دًٕیيٌ ی ػىڂؼًیبن ٍا ىٍ اَ٥اٳ ډیيان وجَى ډی سًاوٖز ډٚبَيٌ
ٽىي .ىٍ ََ كبڃ ٕذبٌ ٵَ٭ًن ٙپٖز هًٍى ي ٵَ٭ًن ٽٍ ٵبٹي ٙؼب٭ز یټ ٵَډبويٌ ثًى ،ثَای وؼبر ػبن هًی٘،
ثؼبی ډٺبيډز ىٍ ډىب٥ٸ ىیڂَ ،ٵَاٍ ثیسًٹٴ ٍا ثَځِیي.
ىٍ ٕبڃ ۵۲۴دی٘ اُ ډیالى ډ َٞىٍ ياٹ ٬یټ يالیز ایَان ٙي .ٵَ٭ًن ډ َٞدٖبڇ سیټ ٽٍ إیَ ٙيٌ ثًى ،ډًاٵٸ ٍٕڈ
٭ُي ٽًٍيٗ ثٍِٿ ىٍ اثشيا ىٍ و َ٪ثًى ٽٍ اُ ػبوت ایَان َمـًن یټ ٕبسَاح ىٍ ډ َٞثبٹی ثمبوي يڅی اي ىٕز ثٍ
سً٥ئٍای ثَ ١ي ٕذبٌ ایَان ُى ي ٽٚٴ سً٥ئٍ ٕجت ٙي ٽٍ ثٍ اڇٍ ٽمجًػیٍ َالٻ ًٙى .
ىٍثبٌٍ ی اكًاڃ ٽمجًػیٍ ىٍ ډ ،َٞډىج ٬٭ميٌ ،ا٥ال٭بسی إز ٽٍ ََيىير ىٍ اهشیبٍ ځٌاٙشٍ إز ي اُیه ٍي ىٍ ٹجًڃ
«ديٍ آوـٍ اُ هًٚوشُب ي ٹٖبيسُبیی ٽٍ ََيىير اُ ٽمجًػیٍ وٺڄ ٽَىٌ إز ،ثبیي اكشیب ٣ٽَى ،ؿًن ډًاٵٸ آوـٍ ٍٕڈ
سبٍین» إز ،ډٚلًن اُ ٹٍَٞب ي ډجبڅٲبر وبډٮٺًڃ َڈ َٖز ،هب ٍٝٽٍ ثٮ٢ی إىبى ډَٞی ،ىٍ دبٌٍای اُ ډًاٍى ،هالٳ
اهجبٍ ََيىير ٍا وٚبن ډیىَىي.
ٽمجًػیٍ ىٍ ثيي يٍيى ثٍ َُٕډیه ٵَا٭ىٍ٥ ،جٸ ٽشیجٍ ای ٽٍ اُ ٽبَىی ډَٞی ثىبڇ اډیَاڅجلَ ايػبځًٍ ٍٕىز ثَ ػبی ډبويٌ
ي ىٍ ياسیپبن وڂُيا ٍی ډی ًٙى ،آىاة ي ًٍٕڇ ډَٞی َب ٍا یبى ځَٵز ي ىٍ ډٮجي ډظڄ یټ ٵَ٭ًن ياٹٮی ،سمبڇ آىاة ي
ډَإڈ ىیىی ٹًڇ ٍا ثؼب آيٍىٌ ي ٵَ٭ًن ػيیي ډٙ َٞي .ډلَٻ اي ىٍ ایه اٹياڇ ََ ؿٍ ثًى ،يی هًى ٍا ثب آوـٍ ډٺش٢بی
ډٞچلز يٹز ثًى ،ثوًثی س٦جیٸ ىاى .ثبٍی ٽمجًػیٍ ََ ؿىي اويٽی ثٮي سلز سأطیَ اويیٍٚی ٕیَی وبدٌیَ ػُبوڂیَی
هًى ٍا ،ثٍ ىٍىََٕبی ثٍِٿ یپىًٙ ٫پٖز ٍيكی ىؿبٍ ٽَى .ػُبوڂٚبییَبیی اي ثٮي اُ ډَ ،َٞمٍ ثٍ ٙپٖز اوؼبډیي.
سٖویَ ٽبٍسبّ (سًؤ اډَيُی ) ثَای٘ ډمپه وٚي ؿًن ىٍ آن ُډبن ډٖشٮمٌَ ی ٵىیٺیَب ثًى ي ٵىیٺیَب كب َ١وٚيوي،
وْاىان هًی٘ ،اٹياډی ثپىىي ي ٽٚشی َبی هًى ٍا ىٍ اهشیبٍ يی وڂٌاٙشىي . ثٍ وٶ ٬ٽمجًػیٍ ي ثَ ١ي ٵَُويان ي َڈ
ثىبثَایه ٽمجًػیٍ ىٍ ٕبڃ ۵۲۴دی٘ اُ ډیالى سٞمیڈ ځَٵز اُ َ٥یٸ هٚپی ثٍ آوؼب كمچٍ ٽىي يڅی ٕذبٌ دىؼبٌ َِاٍ
وٶٌَای ٽٍ ثَای سٖویَ ٽبٍسبّ ،اُ َ٥یٸ ٝلَای څیجی ،ٵَٕشبى ،ثٍ ٕجت وياٙشه ٍاَىمبی اډیه ،ىٍ ُیَ ٍیڀ َبی ٍيان
.ثٮي اُ ایه ٙپٖز ٽمجًػیٍ ٹٞي كمچٍ ثٍ وبدبسب ٝلَا ،ډيٵًن ځٚشىي ي اُ آوُب ىیڂَ ََځِ هجَی ثٍ يی ثبُ ویبډي
(ًٕىان اډَيُی) ي اسیًدی (كجٍ )ٍٚا ٽَى ي هًى يی َٕىاٍی څٚپَ ٍا ثَ٭ُيٌ ځَٵز ،يڃی ىٍ ٝلَاَبی ثی آة ي ٭چٴ
اُ كیض آًيٹٍ ىٍ ډ٢یٺٍ اٵشبى ي ثٮي اُ سچٶبر ُیبى ثٍ ډ َٞډَاػٮز ٽَى .ثٮيَب ىٍ ُډبن ىاٍیًٗ ثٍِٿ ایه ىي ٽًٍٚ
ػِء ډمبڅټ ایَان ٙي.
ىٍ ََ كبڃ ٙپٖز ایه وٺَ ٍٚبی ػُبوڂٚبیی ،ثيين ٙټ آن اوياٌُ هالٳ اوش٪بٍ ثًى ٽٍ ثشًاوي سٮبىڃ ٍيكی ي ٭ٞجی
ٽمجًعیٍ ٍا ډوشڄ ٽىي
ډَاى ٭چی هبن َٶز دَٖ ىاٙز .دَٖ ايڃ اي ؿَاٱٮچی هبن ثًى ٽٍ ىٍ سَُان ُويځی ډی ٽَى ي ىاٍای ډٺبډی ىٍ ٹًٚن
ثًى .دَٖ ىيڇ اي وَٞر اهلل هبن وبڇ ىاٙز ٽٍ یبيٍ ٵًع ِ ًٕاى ٽًٌ ثًى ي ٍ١بٙبٌ ؿىيی ىٍ ُیَ ىٕز اي هيډز ٽَىٌ
ن َٶشڈ ډَاى ٭چی هبن ثًى .
ثًى .٭جبٕٮچی هبن ديٍ ٍ١ب ٙبٌ ٵَُ ى
٭جبٕٮچی هبن ډ ًٍُٚثٍ ىاىاٗ ثیټ ىٍ ٕبڃ ۱۱۹۳هًٍٙیيی ىٍ آالٙز ډشًڅي ٙيٌ ي ىٍ وًػًاوی كَٵٍ ٕذبَیڂَی
ٍا ؿًن ویبٽبن هًى دی ٍٚٽَىٌ ثًى .٭جبٕٮچی هبن ىٍ ٵًع ًٕاى ٽًٌ ثٍ كَٵٍ ٕذبَیڂَی اٙشٲبڃ ىاٙز .يی ثب ىٍػٍ
وبیجی ىٍ ٕبڃ ۱۲۳۵ىٍ ػىڀ ًٕڇ اٵٲبن َٙٽز ٽَى.
ٍ١ب ٙبٌ ٽجیَ اُ اُىياع ىيڇ ٭جبٕٮچی هبن ثب وًٗ آٵَیه دب ثٍ ٭َ ٍٝيػًى ځٌ اٙز څیپه ٭مَٗ ؿىبن ىٍاُ نثًى ٽٍ
.يی ٘ٙډبٌ دٔ اُ سًڅي ٍ١ب ٙبٌ ٍهز ثٍ َٕای ثبٹی ٙبَي ثَآډين َٕىاٍی ثبٙي ٽٍ ثٍ ایَان َيیٍ ٽَىٌ ثًى
ٽٚیي.
ٍ١ب ٙبٌ ثٍ سًٚیٸ ىایی هًى اثًاڅٺبٕڈ ثیڀ ىٍ ٕبڃ ۱۲۷۷هًٍٙیيی َمَاٌ ىائی هًى ډبډًٍ ٵًع ًٕاىٽًٌ ٙي څیپه
ثٍ ىڅیڄ وبٕبُځبٍی ثب وَٞاهلل هبن یبيٍ ٵًع ًٕاىٽًٌ اُ آن ياكي إشٮٶب ىاى ي ثب دیًٕشه ثٍ ٽب٩ڈ آٹب ىٍ ٵًع ٹِاٷ سب
ٽًىسبی ًٕڇ إٶىي ۱۲۹۹ىٍ آن ياكي هيډز ٽَى .
ٍ١ب ٙبٌ ىٍ ٵًع ٹِاٷ ثٍ ٭چز ىڅیَی ي ٍٙبىر ثٍ َٕ٭ز سَٹی ٽَى .يی ىٍ ایه ياكي ىٍ وجَىَبی ٵَاياوی اُػمچٍ
َٕٽًة ٕبالٍ اڅييڅٍ ىٍ ٕبڃ ۱۲۹۰ثٍ ٵَډبنىَی ٵَډبوٶَډب َٙٽز ىاٙز .
ٍ١ب ٙبٌ ٽٍ اُ ََع ي ډَع ي ُثًوی كپًډز اكمي ٙبٌ ي وبثٖبډبوی ایَاویبن ثٍ ٕشًٌ آډيٌ ثًى ىٍ ٍيُ ًٕڇ كًر ۱۲۹۹
ٕیي١یبءاڅيیه ٥جب ٥جبئی –ډيیَ ٍيُوبډٍ ٍ٭ي -ياٍى سَُان ٙي ي ثب ٹًای ٹِاٷ سلز ٵَډبويَی هًى ي ثٍ َمَاٌ
اىاٍار ىيڅشی ي ډَا ٽِ و٪بډی ٍا سَٞٳ ٽَى .ىٍ ایه كَٽز وِىیټ ثٍ ٝي سه اُ ىٍثبٍیبن ي ٍيكبویًن ثبُىاٙز ي
(يڅیٮُي) ثٍ ٽبم ٵَف آثبى ځَیوشىي ي ٵشق اهلل هبن ٕذُياٍ ٍٙشی ُوياوی ٙيوي .اكميٙبٌ ي ډلميكٖه ډیَُا
(ووٖزيُیَ) ثٍ ٕٶبٍر اوڂچیٔ دىبَىيٌ ٙي.
َٕاوؼبڇ اكمي ٙبٌ ٹبػبٍ وبؿبٍ ٙي ٍ١بٙبٌ ٍا ثٍ ٵَډبويَی ىیًیِیًن ٹِاٷ ي يُاٍر ػىڀ ي ٕیي١یبءاڅيیه ٥جب٥جبیی
ٍا ثٍ ووٖز يُیَی ډىًٞة ٽىي .ٽبثیىٍ ٕیي ١یبء (ډٮَيٳ ثٍ ٽبثیىٍ ٝيٍيٌُ ) ثِيىی ٕبٷٙ ٣ي ي َٕىاٍ ٕذٍ اُ
اكميٙبٌ ٵَډبن ووٖز يُیَی ځَٵز .دٔ اُ هَيع اكمي ٙبٌ اُ ٽ١ٍ ًٍٚب ٙبٌ ثَٹَاٍی یټ ٍّیڈ ػمًٍُی ٍا ىٍ
ٽ ًٍٚىٍ َٕ ىاٙز څیپه ُیَ ٵٚبٍ ٍيكبویًن ي ډؼچٔ ًٍٙای ډچی ي ډَىڇ اُ ایه ویز ډىَٞٳ ٙي .ډؼچٔ ًٍٙای
ډچی ىٍ ٕبڃ ۱۳۰۴ثٍ دبٓ هيډبسی ٽٍ ٍ١ب ٙبٌ ثَای إشٺَاٍ اډىیز ي سلپیڈ ٹيٍر كپًډز ډَٽِی اوؼبڇ ىاىٌ ثًى
ډٺبڇ ٵَډبويَی ٽڄ ٹًا ٍا ىٍ ٽىبٍ ډٺبڇ ووٖز يُیَی ثٍ يی ا٭٦ب ٽَى.
دٔ اُ هَيع اكمي ٙبٌ ٹبػبٍ اُ ٽ ، ًٍٚومبیىيځبن ډؼچٔ دىؼڈ ًٍٙای ډچی ىٍ ٍيُ ۹آثبن ۱۳۰۴هًٍٙیيی ډبىٌ
ياكيٌ ای ٍا سًٞیت ٽَىوي ٽٍ ثٍ ډًػت آن اكمي ٙبٌ اُ ٕچ٦ىز هچٙ ٬ي ي كپًډز ډًٹز ثٍ " ٙو ٜآٹبی ٍ١بهبن
دُچًی" ٕذَىٌ ٙي ي "سٮییه سپچیٴ كپًډز ٹ٦ٮی " ثٍ ډؼچٔ ډإٕٖبن ياځٌاٍ ٙي ٕ .ذٔ ثب سٚپیڄ ډؼچٔ
ډًٕٖبن ،ىٍ ۲۱آًٍ ٕ ،۱۳۰۴چ٦ىز ایَان ثٍ "ا٭چیلَ٢ر ٍ١ب دُچًی " ياځٌاٍ ٙي .ىٍ ثیٖز ي ؿُبٍڇ آًٍډبٌ ٕبڃ
۱۳۰۴هًٍٙیيی١ٍ ،بٙبٌ دُچًی ىٍ ډؼچٔ ًٍٙای ډچی كبٙ َ١ي ي ثب اىای ًٕځىي ثٍ ٹَآن ٍٕمبً ثٍ ٭ىًان
َٕىيىډبن دُچًی ي٩بیٴ ٕچ٦ىز ٍا ثٍ ٭ُيٌ ځَٵز .ډَإڈ سبعځٌاٍی ٍ١بٙبٌ ىٍ ۴اٍىیجُٚز ۱۳۰۵اوؼبڇ ٙي.
َىڂبډی ٽٍ ٍ١ب ٙبٌ دُچًی ثَ ډٖىي ٕچ٦ىز وٖٚز ،ػُبن ىٍ ډیبوٍ ىي ػىڀ ػُبوی وٶٖی ډی ٽٚیي١ٍ .بٙبٌ دُچًی،
ثَوبډٍ ځٖشَىٌ ای ٍا ثَای ٕبډبن اىاٍی ي اٹشٞبىی ٽ ًٍٚثٍ ىٕز ځَٵز .ایَان ٵبٹي و٪بڇ اىاٍی ،اٍس٘ ډىٖؼڈٍ ،اٌ،
و٪بڇ ثبوپی ي اٹشٞبىی ډيٍن ثًى ي ٙیًٌ ډچًٻ اڅً٦ایٶی ػبیی ثَای ٹيٍر ډَٽِی وڂٌاٙشٍ ثًى.
اُ ډى َ٪ثیهاڅمچچی ویِ َٙای ،٤ؿىيان آٍاڇ وجًى .ایَان ىٍ ډلب ٌَٝویَيَبی ثٍِٿٍ ،يٕیٍ ىٍ ٙمبڃ ي اوڂچیٔ ىٍ ػىًة
ثًى .اوڂچیٔ ډی ٽًٙیي اُ ایَان ثٍ ٭ىًان ٍاَی ثَای ٕچ ٍ٦ػًیی هًى ىٍ َىي ي هبيٍ ىيٍ ثٌَُ ثڂیَى .ىٍ ٍيُ ًٕڇ
َُٙیًٍ ۱۳۲۰ویَيَبی ٍ ًٙيی اُ ٙمبڃ ي ویَيَبی ثَیشبویب اُ ػىًة ثٍ ثُبوٍ ك ًٍ٢اسجب ٫آڅمبوی ىٍ ایَان ثٍ ایَان
كمچٍ ٽَىٌ ي ثٍ ٕمز سَُان آډيوي.
ٍ١ب ٙبٌ ٽٍ سبة ډٚبَي ٌ اٙٲبڃ ایَان ٍا وياٙز ثَای آٍاڇ ٽَىن اي١ب ٫وبؿبٍ ثٍ إشٮٶب ٙي ي َٕ اوؼبڇ ثب ډٖب٭ی
ٙبىٍيان ډلمي ٭چی ٵَيٱی ي ثٍ ٍٱڈ ډوبڅٶز اوڂچیٔ َٕ اوؼبڇ ډشٶٺیه ثب ػبوٚیىی اي ثًٕیچٍ ٵَُويٗ ډلمي ٍ١ب
ٙبٌ ڇياٵٺز ٽَىٌ ي اي ثٍ ٕچ٦ىز ٍٕیي.
ىيڅز اوڂچٖشبن ٽٍ اُ اٹياډبر ١ي إشٮمبٍ ی ٍ١ب ٙبٌ ٽجیَ وبهٚىًى ثًى يی ٍا سلز و َ٪اُ ثىيٍ٭جبٓ ثب ٽٚشی هبٍع
ٽَى ي آن َٕىاٍ ثٍِٿ ثب ىڅی دَ هًن ي ىٍ كبڅی ٽٍ ؿىڂی اُ هبٻ ایَان ٍا ثب هًى ىاٙز آن ثىيٍ ٍا ثٍ ډٺٞي ػِیٌَ
ډًٍیٔ ٽٍ اوڂچیٔ َب ثَای سجٮیي اي ىٍ و َ٪ځَٵشٍ ثًىوي سَٻ ٽَى ١ٍ .ب ٙبٌ ٽجیَ ٽٍ ثٍ ٭چز آة ي ًَای وبډٖب٭ي آن
ػِیٌَ ثیمبٍ ٙيٌ ثًى دٔ اُ ډپبسجبر ي ځٶشڂًَبی ً٥الوی ثب ډبډًٍیه اوڂچیٖی َٕاوؼبڇ ډًٵٸ ٙي ٽٍ اُ آن ػِیٌَ ثي
١ٍ .ب ٙبٌ ٽجیَ َمـً ٵَُويٗ آة ي ًَا ثٍ ّ َُٙيَبوٖجًٍٿ ىٍ اٵَیٺبی ػىًثی ډىشٺڄ ٙيٌ ي سلز و َ٪ٹَاٍ ځیَى
ىيٍ اُ ي٥ه ىٍ ٍيُ ۴ډَىاى ۱۳۲۳ىٍ ّيَبوٖجًٍٿ ىٍځٌٙز .دیپَ ٍ١ب ٙبٌ ٽجیَ ٕذٔ ثٍ ډ َٞډىشٺڄ ي دٔ اُ سٚیی٬
ثب سَٚیٶبر ٍٕمی ىٍ آن ػب ثٍ اډبوز ځٌاٍىٌ ٙي .ىٍ اٍىیجُٚز ډبٌ ٕبڃ ۱۳۲۹دیپَ ډًډیبئی ٙيٌ َٕىاٍ ثٍ هبٻ
ثًى ثٍ هبٻ ٕذَىٌ ٙي . ډیُه ثبُځَىاويٌ ٙي ي دٔ اُ اوشٺبڃ ثٍ كَ٢ر ٭جياڅٮ٪یڈ ىٍ آٍاډڂبَی ٽٍ يیٌْ اي ثىب ٙيٌ
.ىٍ ایه َىڂبډٍ ثًى ٽٍ آڅمبن ثٍ ٍ١ب ٙبٌ دُچًی ٥ی ٙبوِىٌ ٕبڃ ٕچ٦ىز ىٍځیَ سپًیه ىيڅز ډيٍن ىٍ ایَان ثًى
ٍَجَی آىيڅٴ َیشچَ ػىڀ ػُبوی ىيڇ ٍا آٱبُ ٽَى .هيډبر ٍ١ب ٙبٌ ٽجیَ ثٍ ایَان ي ایَاویبن ٍا ومی سًان ثٍ ًٍ٥ٽبډڄ ىٍ
ایىؼب ىٍع ٽَى ،سىُب اٙبٌٍ ٽًؿپی ثٍ هيډبر آن ثٍِٿ ډَى ٽبٵی إز سب َمٍ دی ثجَوي ٽٍ ا یَان اډَيُ ثيين ٍ١ب ٙبٌ
َیؾ ثًى.
َٕ .۱ٽًة ٱبئچٍ ػىڂڄ ي هَإبن ي سلپیڈ ٹيٍر كپًډز ډَٽِی ىٍ آًٍ ثبیؼبن ي ډبُويٍان
َٕ .۲ٽًة یبٱیبن ىٍ َٕإَ إَان اُ ػمچٍ ٽبٙبن ي څَٕشبن
.۳سٚپیڄ اٍرٗ وًیه ایَان ،ډشلياڅٚپڄ ٙين ػبډٍ څٚڂَیه ي سًٞیت ٹبوًن و٪بڇ ي٩یٶٍ ىٍ ٕبڃ ۱۳۰۳
.۴ثَؿیين كپًډز ىٕز وٚبويٌ ٙین هِ٭ڄ ىٍ هًُٕشبن ي ثبُځَىاوين ایه ه ٍ٦ثٍ ىاډه ډیُه
.۵اكياص ٍاٌ آَه َٕإَی ثب ٽمشَیه اډپبوبر ډبڅی ي ٵىی
.۶ثىیبوڂِاٍی ىاىځٖشَی ثٍ ػبی ډلبٽڈ ، ٫َٙاڅٲبی ٽبدیشًالٕیًن ي ٕذَىن ډلبٽڈ ثٍ ٹ٢بر كٺًٹيان ایَاوی
.۷سإٔیٔ ثبوټ ډچی ایَان ي ٽًسبٌ ٽَىن ىٕز ثبوپُبی اوڂچیٔ اُ ىاٍائیُبی ىيڅز
.۸ثىیبوڂِاٍی ویَيی ىٍیبئی
.۹ثىیبوڂِاٍی ویَيی ًَائی ثب هَیي ؿىي ًَادیمبی یًوپَٓ اُ آڅمبن
.۱۰اڅٲبی اډشیبُ و َٚإپىبٓ سًٕ ٤ثبوپُبی هبٍػی ي اهشٞب ٛآن ثٍ ثبوټ ډچی
.۱۱سبٕیٔ ډًٌُ ػًاََار ډچی ایَان
.۱۲سييیه سٮَٵٍ ځمَٽی ي ياٍیِ ىٍ آډيَبی آن ثٍ كٖبة ىيڅز
.۱۳اڅٲبی اډشیبُوٶشی ىإٍی ي ٭ٺي ٹَاٍىاى ػيیي ثَ إبٓ ډىبٵ ٬ایَان ثب ثب َٙٽز وٶز ایَان ي اوڂچیٔ
.۱۴ٽبٍځٌاٍىن ووٖشیه ٕىڀ ثىبی ىاوٚڂبٌ سَُان ىٍ ٕبڃ ۱۳۱۲ي ٍاٌ اوياُی آن یپٖبڃ دٔ اُ ایه سبٍین
.۱۵سإٔیٔ ثبوټ ٽٚبيٍُی
.۱۶سييیه ي اػَای ٹبوًن ډٮَيٳ ثٍ ٽٚٴ كؼبة ي سٲییَ اڅجٍٖ ډَىان
.۱۷سبٕیٔ ي ٍاٌ اوياُی ٽبٍهبوؼبر ىهبویبر ایَان
.۱۸سإٔیٔ ثبوټ ٍَىی ثَای ځٖشَٗ هبوٍ ٕبُی ىٍ ٽًٍٚ
.۱۹ا٭ِاڇ ايڅیه ىٕشٍ اُ ىاوٚؼًیبن ایَاوی ثَای آډًهشه ٳوًن ػيیي ثٍ اٍيدب
ٕ .۲۰بهشه ٍاٌ اٍسجب٥ی ثب ٙمبڃ ایَان ي ثىبی سبٕیٖبسی ؿًن دڄ يٍٕټ ي سًوڄ ٽىييان ىٍ ىڃ ٽًَُب