Академический Документы
Профессиональный Документы
Культура Документы
φύσιν. φύσει μὲν γὰρ πᾶν natureza suficiente, que balança, destrói e
αἴσχιόν ἐστιν ὅπερ καὶ κάκιον, escapa de tudo isso, que pisa em nossas
τὸ ἀδικεῖσθαι, νόμῳ δὲ τὸ fórmulas, armadilhas e encantamentos, e
ἀδικεῖν. οὐδὲ[483β] γὰρ ἀνδρὸς todas as leis contrárias à natureza, vemos o
escravo transformar-se em nosso mestre, e
τοῦτό γ᾽ ἐστὶν τὸ πάθημα, τὸ aqui
ἀδικεῖσθαι, ἀλλ᾽ ἀνδραπόδου
τινὸς ᾧ κρεῖττόν ἐστιν
τεθνάναι ἢ ζῆν,
χρώμενον ὁμιλεῖν ἐν τοῖς συμβολαίοις filosofia. Mas, quando vejo um homem de certa
τοῖς ἀνθρώποις καὶ ἰδίᾳ καὶ δημοσίᾳ, idade cultivá-la e não abandoná-la, um homem
καὶ τῶν ἡδονῶν τε καὶ ἐπιθυμιῶν τῶν nessas condições, Sócrates, para mim é
ἀνθρωπείων, καὶ συλλήβδην τῶν ἠθῶν merecedor de açoites. Como disse há pouco,
παντάπασιν ἄπειροι γίγνονται. quem assim procede, por mais que seja
ἐπειδὰν οὖν ἔλθωσιν εἴς τινα ἰδίαν ἢ naturalmente bem favorecido, torna-se um não-
πολιτικὴν [484ε] πρᾶξιν, homem; foge as praças da cidade e das
καταγέλαστοι γίγνονται, ὥσπερ γε assembléias, onde, exclusivamente, no dizer do
οἶμαι οἱ πολιτικοί, ἐπειδὰν αὖ εἰς τὰς poeta, os homens se distinguem, para meter-se
ὑμετέρας διατριβὰς ἔλθωσιν καὶ τοὺς num canto o resto da vida, a cochichar com três
λόγους, καταγέλαστοί εἰσιν. ou quatro moços, sem jamais proferir um
συμβαίνει γὰρ τὸ τοῦ Εὐριπίδου: discurso livre, importante ou eficaz.
“λαμπρός” Eur. Fr. Antiope τέ ἐστιν
“ἕκαστος” ἐν τούτῳ, “καὶ ἐπὶ τοῦτ᾽
ἐπείγεται”,“νέμων τὸ πλεῖστον
ἡμέρας τούτῳ μέρος,
Σωκράτης εὖ οἶδ᾽ ὅτι, ἅν μοι σὺ Por isso, quando vejo que me aconselhas
ὁμολογήσῃς περὶ ὧν ἡ ἐμὴ ψυχὴ δοξάζει, como fizeste com teus companheiros mais
ταῦτ᾽ ἤδη ἐστὶν αὐτὰ τἀληθῆ. ἐννοῶ próximos, encontro a prova suficiente de
γὰρ [487α] ὅτι τὸν μέλλοντα que és, de fato, bem benevolente a meu
βασανιεῖν ἱκανῶς ψυχῆς πέρι respeito. Que sabes ser franco sem se
ὀρθῶς τε ζώσης καὶ μὴ τρία ἄρα envergonhar, tu próprio o declaraste, o que,
δεῖ ἔχειν ἃ σὺ πάντα ἔχεις, aliás, é confirmado pelo teu discurso de há
ἐπιστήμην τε καὶ εὔνοιαν καὶ pouco. De tudo isso, o que se infere até o
παρρησίαν. ἐγὼ γὰρ πολλοῖς presente momento é que a proposição em
ἐντυγχάνω οἳ ἐμὲ οὐχ οἷοί τέ εἰσιν que estiveres de acordo comigo deverá ser
βασανίζειν διὰ τὸ μὴ σοφοὶ εἶναι considerada como suficientemente
ὥσπερ σύ: ἕτεροι δὲ σοφοὶ μέν comprovada por ambos, sem que nenhum
εἰσιν, οὐκ ἐθέλουσιν δέ μοι λέγειν de nós necessite aduzir novos argumentos
τὴν ἀλήθειαν διὰ τὸ μὴ κήδεσθαί como reforço. Pois é evidente que não
μου ὥσπερ σύ: τὼ δὲ ξένω τώδε, poderias concordar comigo nem por
Γοργίας τε καὶ πῶλος, σοφὼ μὲν deficiência de sabedoria nem por excesso
καὶ[487β] φίλω ἐστὸν ἐμώ, de vergonha, muito menos com o propósito
ἐνδεεστέρω δὲ παρρησίας καὶ de enganar-me, visto seres meu amigo,
αἰσχυντηροτέρω μᾶλλον τοῦ conforme tu mesmo o declaraste. Assim, é
δέοντος: πῶς γὰρ οὔ; ὥ γε εἰς fora de dúvida que tudo aquilo em que
τοσοῦτον αἰσχύνης ἐληλύθατον, estivermos de acordo representa a. mais alta
ὥστε διὰ τὸ αἰσχύνεσθαι τολμᾷ expressão da verdade. Não há mais bela
ἑκάτερος αὐτῶν αὐτὸς αὑτῷ pesquisa, Cálicles, do que isso mesmo que
ἐναντία λέγειν ἐναντίον πολλῶν mereceu censura de tua parte, a saber, que
ἀνθρώπων, καὶ ταῦτα περὶ τῶν tipo de homem é preciso ser e a que tipo de
atividade é preciso se dedicar, e até que
μεγίστων. σὺ δὲ ταῦτα πάντα
ponto será preciso fazê-lo, ou seja, na
ἔχεις ἃ οἱ ἄλλοι οὐκ ἔχουσιν:
velhice ou na mocidade. No que me diz
πεπαίδευσαί τε γὰρ ἱκανῶς, ὡς
respeito, se eu não ajo corretamente na
πολλοὶ ἂν φήσαιεν Ἀθηναίων, καὶ
minha vida, podes estar certo de que não o
ἐμοὶ εἶ εὔνους.
cometo o erro voluntariamente, porém por
minha ignorância. Por isso, uma vez que
começaste, não pares de admoestar-me;
demonstres suficientemente que tipo de
atividade tenho de aplicar-me e qual a
maneira de consegui-lo, e, no caso de vires
que me declaro agora de acordo contigo
sobre algum ponto, mas no futuro não ajo
conforme prometi, podes qualificar-me de tolo e
nunca mais me aconselhes, uma vez que me
revelei indigno de teus esforços.
Como posso provar isso? Vou dizer. Sei
perfeitamente, Cálicles, que fez parte de um [487ξ] τίνι τεκμηρίῳ χρῶμαι; ἐγώ σοι
grupo de quatro: tu, Tisandro de Afidna, ἐρῶ. οἶδα ὑμᾶς ἐγώ, ὦ Καλλίκλεις,
Andrão filho de Androtião, e Nausícides da τέτταρας ὄντας κοινωνοὺς γεγονότας
Colargeia vos associastes para estudar a
σοφίας, σέ τε καὶ Τείσανδρον τὸν
sabedoria. Certa vez, cheguei a ouvir
Ἀφιδναῖον καὶ Ἄνδρωνα τὸν
quando determináveis até que ponto seria
aconselhável exercitar a sabedoria, tendo Ἀνδροτίωνος καὶ Ναυσικύδην τὸν
certeza de que prevaleceu a opinião de que Χολαργέα: καί ποτε ὑμῶν ἐγὼ
não é conveniente prolongar demais ἐπήκουσα βουλευομένων μέχρι ὅποι
semelhante estudo. Chegastes, até, a tomar τὴν σοφίαν ἀσκητέον εἴη, καὶ οἶδα ὅτι
o compromisso uns com os outros de não ἐνίκα ἐν ὑμῖν τοιάδε τις δόξα, μὴ
vos tomardes sábios além do limite, para προθυμεῖσθαι εἰς τὴν ἀκρίβειαν
não virdes a vos arruinar sem se dar conta. φιλοσοφεῖν, ἀλλὰ εὐλαβεῖσθαι [487δ]
8