BIOLOŠKI FAKTORI 26.

(vrste faktora, njihov sadržaj, značaj i uticaj na kriminalnu orijentaciju ličnosti)

Biološki faktori predstavljaju kriminogene činioce definisane u

kriminološkim teorijama biološke i antropološke orijentacije.
Ovde spadaju činioci biosomatskih procesa, koji uslovljavaju delikventno
ponašanje pojedinca (urođene, nasledne, organske i fiziološke funkcije)

U biološke faktore ubrajaju se:

1. organske deteminante ( organski poremećaji),
2. nasleđe (DNK, geni, hromozomi),
3. urođeni faktori (biološke abnormalnosti i psihološki poremećaji)
4. antropološki faktori

I. organske determinante: to su kriminogeni faktori uslovljeni

organskim poremećajima.
Organski poremećaji su patogene promene u psiho-somatskom sistemu,
nastale kao posledica sledećih faktora:
- anomalija u fizičkim funkcijama organizma ili
- negativnim spoljnim uticajima
U prvu grupu se ubrajaju maloletna lica sa poremećajima (bolesti ili
povrede), nastalim u toku rođenja ili rane mladosti.
Ovakva stanja su uzrok nepravilnog razvoja ličnosti, što dovodi do psihičke
nezrelosti, slabe kontrole impulsa, niskog pada frustracione i afektivne
tolerancije, koji mogu uticati na delikvenciju.
U ovu grupu se ubrajaju i slučajevi koji su posledica genetskih svojstava
(poremećaji u radu endokrinih žlezda, zakasneli pubertet). Pojave koje se u
nekim biološkim teorijama smatraju kriminogenim.

U drugu grupu- spadaju promene nastale usled bolesti, zaraze,

zagađenosti okoline ili fizičkih trauma.
II. nasleđe: predstavlja prenošenje osobina živih bića sa predaka na
potomstvo.
Za kriminologiju je značajno genetsko nasleđe koje se ispoljava u
biološkim karakteristikama definisanim u hromozomima, genima i DNK.

1
Genetsko nasleđe se odnosi na pojedinca, etničku celinu ili ljudsku vrstu.
U savremenim shvatanjima teorija nasleđa je dosta osporavana i svodi se na
istraživanja blizanaca i predaka i potomaka i delikventnih porodica.

III. urođeni faktori: su vrsta subjektivnih svojstava ličnosti

kriminogenog značaja.
To su delom biološke, a delom psihološke karakteristike (biološke
abnormalnosti i psihički poremećaji).
U nauci su podeljena shvatanja o tome – da li u biološkom i psihološkom
smislu postoji tip delikventne ličnosti s urođenim svojstvima.
Teorije koje prihvataju postojanje urođenih faktora (sklonosti) vode poreklo
još od Platona:
Morel: smatra da delikvent ličnost karakterističnih urođenih svojstava
mentalne i antropološke degeneracije.
Kanepa: profesionalne delikvente i povratnike opisuje kao agresivne,
impulsivne i egocentrične osobe.
Za Frojda: delikvent je ličnost kojom diriguju instikti.
Adler i Jung: smatraju da su delikventi iskompleksirane ličnosti.

Savremena naučna miso je eliminisala teoriju o o tipu urođenog zloćinca, ali

ne sasvim i teoriju o urođenim sklonostima.

IV. antropološki faktori: su jedan od tipova kriminogenih svojstava

ličnosti – prema definiciji predstavnika italijanskog pozitivizma.

Italijanski pozitivista Feri je ove faktore podelio u 3 grupe:

1. organska konstitucija čoveka – koju čine sve organske
anomalije i telesne osobine (anomalije lobanje, mozga,
fizionomije),
2. psihička konstitucija – sve devijacije inteligencije,
emocija i osećanja i
3. lična svojstva –ubraja biološke uslove: rasa, pol, uzrast,
vaspitanje, obrazovanje, građansko stanje, socijalni uslovi.